॥ Shankara Geetaa Odia Lyrics ॥
॥ ଶଙ୍କରଗୀତା ॥
ଅଥ ଶ୍ରୀବିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡାନ୍ତର୍ଗତେ ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ
ପ୍ରଥମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୧ ॥
ମାର୍କଣ୍ଡେୟ ଉବାଚ ।
କୈଲାସଶିଖରେ ରମ୍ୟେ ନାନାଧାତୁବିଚିତ୍ରିତେ ।
ନାନାଦ୍ରୁମଲତାକୀର୍ଣେ ନାନାପକ୍ଷିନିନାଦିତେ ॥ ୧ ॥
ଗଙ୍ଗାନିର୍ଝରସଂଜାତେ ସତତଂ ଚାରୁନିଃସ୍ୱନେ ।
ଦେବଦେବଂ ମହାଦେବଂ ପର୍ୟପୃଚ୍ଛତ ଭାର୍ଗବଃ ॥ ୨ ॥
ରାମ ଉବାଚ ।
ଦେବଦେବ ମହାଦେବ ଗଙ୍ଗାଲୁଲିତମୂର୍ଧଜ ।
ଶଶାଙ୍କଲେଖାସଂୟୁକ୍ତ ଜଟାଭାରତିଭାସ୍ୱର ॥ ୩ ॥
ପାର୍ୱତୀଦତ୍ତଦେହାର୍ଧ କାମକାଲାଙ୍ଗନାଶନ ।
ଭଗନେତ୍ରାନ୍ତକାଚିନ୍ତ୍ୟ ପୂଷ୍ଣୋ ଦଶନଶାତନ ॥ ୪ ॥
ତ୍ୱତ୍ତଃ ପରତରଂ ଦେବଂ ନାନ୍ୟଂ ପଶ୍ୟାମି କଞ୍ଚନ ।
ପୂଜୟନ୍ତି ସଦା ଲିଙ୍ଗଂ ତବ ଦେବାଃ ସବାସବାଃ ॥ ୫ ॥
ସ୍ତୁବନ୍ତି ତ୍ୱାମୃଷିଗଣା ଧ୍ୟାୟନ୍ତି ଚ ମୁହୁର୍ମୁହୁଃ ।
ପୂଜୟନ୍ତି ତଥା ଭକ୍ତ୍ୟା ବରଦଂ ପରମେଶ୍ୱର ॥ ୬ ॥
ଜଗତୋଽସ୍ୟ ସମୁତ୍ପତ୍ତିସ୍ଥିତିସଂହାରପାଲନେ ।
ତ୍ୱାମେକଂ କାରଣଂ ମନ୍ୟେ ତ୍ୱୟି ସର୍ୱଂ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତମ୍ ॥ ୭ ॥
କଂ ତ୍ୱଂ ଧ୍ୟାୟସି ଦେବେଶ ତତ୍ର ମେ ସଂଶୟୋ ମହାନ୍ ।
ଆଚକ୍ଷ୍ୱ ତନ୍ମେ ଭଗବନ୍ ଯଦ୍ୟନୁଗ୍ରାହ୍ୟତା ମୟି ॥ ୮ ॥
ପ୍ରମାଦସାମ୍ମୁଖ୍ୟତୟା ମୟୈତଦ୍ୱିସ୍ରମ୍ଭମାସାଦ୍ୟ ଜଗତ୍ପ୍ରଧାନ ।
ଭବନ୍ତମୀଡ୍ୟଂ ପ୍ରଣିପତ୍ୟ ମୂର୍ଧ୍ନା ପୃଚ୍ଛାମି ସଞ୍ଜାତକୁତୂହଲାତ୍ମା ॥ ୯ ॥
ଇତି ଶ୍ରୀବିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡେ ମାର୍କଣ୍ଡେୟବଜ୍ରସଂବାଦେ
ପରଶୁରାମୋପାଖ୍ୟାନେ
ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ ରାମପ୍ରଶ୍ନୋ ନମୈକପଞ୍ଚାଶତ୍ତମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୫୧ ॥
ଅଥ ଶ୍ରୀବିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡାନ୍ତର୍ଗତେ
ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ ଦ୍ୱିତୀୟୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୨ ॥
ଶଙ୍କର ଉବାଚ ।
ତ୍ୱଦୁକ୍ତୋଽୟମନୁପ୍ରଶ୍ନୋ ରାମ ରାଜୀବଲୋଚନ ।
ତ୍ୱମେକଃ ଶ୍ରୋତୁମର୍ହୋଽସି ମତ୍ତୋ ଭୃଗୁକୁଲୋଦ୍ୱହ ॥ ୧ ॥
ଯତ୍ତତ୍ପରମକଂ ଧାମ ମମ ଭାର୍ଗବନନ୍ଦନ ।
ଯତ୍ତଦକ୍ଷରମବ୍ୟକ୍ତଂ ପାରଂ ଯସ୍ମାନ୍ନ ବିଦ୍ୟତେ ।
ଜ୍ଞାନଜ୍ଞେୟଂ ଜ୍ଞାନଗମ୍ୟଂ ହୃଦି ସର୍ୱସ୍ୟ ଚାଶ୍ରିତମ୍ ॥ ୨ ॥
ତ୍ୱାମହଂ ପୁଣ୍ଡରୀକାକ୍ଷଂ ଚିନ୍ତୟାମି ଜନାର୍ଦନମ୍ ।
ଏତଦ୍ରାମ ରହସ୍ୟଂ ତେ ଯଥାବତ୍କଥିତଂ ବଚଃ ॥ ୩ ॥
ଯେ ଭକ୍ତାସ୍ତମଜଂ ଦେବଂ ନ ତେ ଯାନ୍ତି ପରାଭବମ୍ ।
ତମୀଶମଜମବ୍ୟକ୍ତଂ ସର୍ୱଭୂତପରାୟଣମ୍ ॥ ୪ ॥
ନାରାୟଣମନିର୍ଦେଶ୍ୟଂ ଜଗତ୍କାରଣକାରଣମ୍ ।
ସର୍ୱତଃ ପାଣିପାଦଂ ତଂ ସର୍ୱତୋଽକ୍ଷିଶିରୋମୁଖମ୍ ॥ ୫ ॥
ସର୍ୱତଃ ଶ୍ରୁତିମଲ୍ଲୋକେ ସର୍ୱମାବୃତ୍ୟ ତିଷ୍ଠତି ।
ସାର୍ୱେନ୍ଦ୍ରିୟଗୁଣାଭାସଂ ସର୍ୱେନ୍ଦ୍ରିୟବିବର୍ଜିତମ୍ ॥ ୬ ॥
ଅସକ୍ତଂ ସର୍ୱତଶ୍ଚୈବ ନିର୍ଗୁଣଂ ଗୁଣଭୋକ୍ତୃ ଚ ।
ବହିରନ୍ତଶ୍ଚ ଭୂତନାମଚରଶ୍ଚର ଏବ ଚ ॥ ୭ ॥
ସୂକ୍ଷ୍ମତ୍ୱାତ୍ତଦବିଜ୍ଞେୟଂ ଦୂରସ୍ଥଂ ଚାନ୍ତିକଂ ଚ ଯତ୍ ।
ଅବିଭକ୍ତଂ ବିଭକ୍ତେଷୁ ବିଭକ୍ତମିବ ଚ ସ୍ଥିତମ୍ ॥ ୮ ॥
ଭୂତବର୍ତି ଚ ତଜ୍ଜ୍ଞେୟଂ ଗ୍ରସିଷ୍ଣୁ ପ୍ରଭବିଷ୍ଣୁ ଚ । ଭୂତଭର୍ତୃ-as per
BG)
ଜ୍ୟୋତିଷାମପି ତଜ୍ଜ୍ୟୋତିଃ ତମସାଂ ପରମୁଚ୍ୟତେ ॥ ୯ ॥ (ତମସଃ-as per BG)
ଅନାଦିମତ୍ପରଂ ବ୍ରହ୍ମ ନ ସତ୍ତନ୍ନାଽସଦୁଚ୍ୟତେ ।
ପ୍ରକୃତିର୍ୱିକୃତିର୍ୟୋଽସୌ ଜଗତାଂ ଭୂତଭାବନଃ ॥ ୧୦ ॥
ଯସ୍ମାତ୍ପରତରଂ ନାସ୍ତି ତଂ ଦେବଂ ଚିନ୍ତୟାମ୍ୟହମ୍ ।
ଇଚ୍ଛାମାତ୍ରମିଦଂ ସର୍ୱଂ ତ୍ରୈଲୋକ୍ୟଂ ସଚରାଚରମ୍ ॥ ୧୧ ॥
ଯସ୍ୟ ଦେବାଦିଦେବସ୍ୟ ତଂ ଦେବଂ ଚିନ୍ତୟାମ୍ୟହମ୍ ।
ଯସ୍ମିନ୍ ସର୍ୱଂ ଯତଃ ସର୍ୱଂ ଯଃ ସର୍ୱଂ ସର୍ୱତଶ୍ଚ ଯଃ ॥ ୧୨ ॥
ଯଶ୍ଚ ସର୍ୱମୟୋ ଦେବସ୍ତଂ ଦେବଂ ଚିନ୍ତୟାମ୍ୟଯମ୍ ।
ଯୋଗୀଶ୍ୱରଂ ପଦ୍ମନାଭଂ ବିଷ୍ଣୁଂ ଜିଷ୍ଣୁଂ ଜଗତ୍ପତିମ୍ ॥ ୧୩ ॥
ଜଗନ୍ନାଥଂ ବିଶାଲାକ୍ଷଂ ଚିନ୍ତୟାମି ଜଗଦ୍ଗୁରୁମ୍ ।
ଶୁଚିଂ ଶୁଚିପଦଂ ହଂସଂ ତତ୍ପରଂ ପରମେଷ୍ଠିନମ୍ ॥ ୧୪ ॥
ଯୁକ୍ତ୍ୱା ସର୍ୱାତ୍ମନାଽଽତ୍ମାନଂ ତଂ ପ୍ରପଦ୍ୟେ ଜଗତ୍ପତିମ୍ ।
ଯସ୍ମିନ୍ ବିଶ୍ୱାନି ଭୂତାନି ତିଷ୍ଠନ୍ତି ଚ ବିଶନ୍ତି ଚ ॥ ୧୫ ॥
ଗୁଣଭୂତାନି ଭୂତେଶେ ସୂତ୍ରେ ମଣିଗଣା ଇବ ।
ଯସ୍ମିନ୍ନିତ୍ୟେ ତତେ ତନ୍ତୌ ଦୃଷ୍ଟେ ସ୍ରଗିବ ତିଷ୍ଠତି ॥ ୧୬ ॥
ସଦସଦ୍ଗ୍ରଥିତଂ ବିଶ୍ୱଂ ବିଶ୍ୱାଙ୍ଗେ ବିଶ୍ୱକର୍ମଣି ।
ହରିଂ ସହସ୍ରଶିରସଂ ସହସ୍ରଚରଣେକ୍ଷଣମ୍ ॥ ୧୭ ॥
ପ୍ରାହୁର୍ନାରାୟଣଂ ଦେବଂ ଯଂ ବିଶ୍ୱସ୍ୟ ପରାୟଣମ୍ ।
ଅଣୀୟସାମଣୀୟାଂସଂ ସ୍ଥବିଷ୍ଠଂ ଚ ସ୍ଥବୀୟସାମ୍ ॥ ୧୮ ॥
ଗରୀୟସାଂ ଗରିଷ୍ଠଂ ଚ ଶ୍ରେଷ୍ଠଂ ଚ ଶ୍ରେୟସାମପି ।
ଯଂ ବାକେଷ୍ୱନୁବାକେଷୁ ନିଷତ୍ସୂପନିଷତ୍ସ୍ୱପି ॥ ୧୯ ॥
ଗୃଣନ୍ତି ସତ୍ୟକର୍ମାଣଂ ସତ୍ୟଂ ସତ୍ୟେଷୁ ସାମସୁ ।
ଚତୁର୍ଭିଶ୍ଚତୁରାତ୍ମାନଂ ସତ୍ତ୍ୱସ୍ଥଂ ସାତ୍ତ୍ୱତାଂ ପତିମ୍ ॥ ୨୦ ॥
ଯଂ ଦିବ୍ୟୈର୍ଦେବମର୍ଚନ୍ତି ମୁହ୍ୟୈଃ ପରମନାମଭିଃ ।
ଯମନନ୍ୟୋ ବ୍ୟପେତାଶୀରାତ୍ମାନଂ ବୀତକଲ୍ମଷମ୍ ॥ ୨୧ ॥
ଇଷ୍ଟ୍ୱାନନ୍ତ୍ୟାୟ ଗୋବିନ୍ଦଂ ପଶ୍ୟତ୍ୟାତ୍ମନ୍ୟବସ୍ଥିତମ୍ ।
ପୁରାଣଃ ପୁରୁଷଃ ପ୍ରୋକ୍ତୋ ବ୍ରହ୍ମା ପ୍ରୋକ୍ତୋ ଯୁଗାଦିଷୁ ॥ ୨୨ ॥
କ୍ଷୟେ ସଙ୍କର୍ଷଣଃ ପ୍ରୋକ୍ତସ୍ତମୁପାସ୍ୟମୁପାସ୍ମହେ ।
ଯମେକଂ ବହୁଧାଽଽତ୍ମାନଂ ପ୍ରାଦୁର୍ଭୂତମଧୋକ୍ଷଜମ୍ ॥ ୨୩ ॥
ନାନ୍ୟଭକ୍ତାଃ କ୍ରିୟାବନ୍ତୋ ଯଜନ୍ତେ ସର୍ୱକାମଦମ୍ ।
ଯମାହୁର୍ଜଗତାଂ କୋଶଂ ଯସ୍ମିନ୍ ସନ୍ନିହିତାଃ ପ୍ରଜାଃ ॥ ୨୪ ॥
ଯସ୍ମିନ୍ ଲୋକାଃ ସ୍ଫୁରନ୍ତୀମେ ଜଲେ ଶକୁନୟୋ ଯଥା ।
ଋତମେକାକ୍ଷରଂ ବ୍ରହ୍ମ ଯତ୍ତତ୍ସଦସତଃ ପରମ୍ ॥ ୨୫ ॥
ଅନାଦିମଧ୍ୟପର୍ୟନ୍ତଂ ନ ଦେବା ନର୍ଷୟୋ ବିଦୁଃ ।
ଯଂ ସୁରାସୁରଗନ୍ଧର୍ୱାସ୍ସସିଦ୍ଧର୍ଷିମହୋରଗାଃ ॥ ୨୬ ॥
ପ୍ରୟତା ନିତ୍ୟମର୍ଚନ୍ତି ପରମଂ ଦୁଃଖଭେଷଜମ୍ ।
ଅନାଦିନିଧନଂ ଦେବମାତ୍ମୟୋନିଂ ସନାତନମ୍ ॥ ୨୭ ॥
ଅପ୍ରତର୍କ୍ୟମବିଜ୍ଞେୟଂ ହରିଂ ନାରାୟଣଂ ପ୍ରଭୁମ୍ ।
ଅତିବାୟ୍ୱିନ୍ଦ୍ରକର୍ମାଣଂ ଚାତିସୂର୍ୟାଗ୍ନିତେଜସମ୍ ॥ ୨୮ ॥
ଅତିବୁଦ୍ଧୀନ୍ଦ୍ରିୟଗ୍ରାମଂ ତଂ ପ୍ରପଦ୍ୟେ ପ୍ରଜାପତିମ୍ ।
ଯଂ ବୈ ବିଶ୍ୱସ୍ୟ କର୍ତାରଂ ଜଗତସ୍ତସ୍ଥୁଷାଂ ପତିମ୍ ॥ ୨୯ ॥
ବଦନ୍ତି ଜଗତୋଽଧ୍ୟକ୍ଷମକ୍ଷରଂ ପରମଂ ପଦମ୍ ।
ଯସ୍ୟାଗ୍ନିରାସ୍ୟଂ ଦ୍ୟୌର୍ମୂର୍ଧା ଖଂ ନାଭିଶ୍ଚରଣୌ କ୍ଷିତିଃ ॥ ୩୦ ॥
ଚନ୍ଦ୍ରାଦିତ୍ୟୌ ଚ ନୟନେ ତଂ ଦେବଂ ଚିନ୍ତୟାମ୍ୟହମ୍ ।
ଯସ୍ୟ ତ୍ରିଲୋକୀ ଜଠରେ ଯସ୍ୟ କାଷ୍ଠାଶ୍ଚ ବାହନାଃ ॥ ୩୧ ॥
ଯସ୍ୟ ଶ୍ୱାସଶ୍ଚ ପବନସ୍ତଂ ଦେବଂ ଚିନ୍ତୟାମ୍ୟହମ୍ ।
ବିଷୟେ ବର୍ତମାନାନାଂ ଯଂ ତଂ ବୈଶେଷିକୈର୍ଗୁଣୈଃ ॥ ୩୨ ॥
ପ୍ରାହୁର୍ୱିଷୟଗୋପ୍ତାରଂ ତଂ ଦେବଂ ଚିନ୍ତୟାମ୍ୟହମ୍ ।
ପରଃ କାଲାତ୍ପରୋ ଯଜ୍ଞାତ୍ପରସ୍ସଦସତଶ୍ଚ ଯଃ ॥ ୩୩ ॥
ଅନାଦିରାଦିର୍ୱିଶ୍ୱସ୍ୟ ତଂ ଦେବଂ ଚିନ୍ତୟାମ୍ୟହମ୍ ।
ପଦ୍ଭ୍ୟାଂ ଯସ୍ୟ କ୍ଷିତିର୍ଜାତା ଶ୍ରୋତ୍ରାଭ୍ୟାଂ ଚ ତଥା ଦିଶଃ ॥ ୩୪ ॥
ପୂର୍ୱଭାଗେ ଦିବଂ ଯସ୍ୟ ତଂ ଦେବଂ ଚିନ୍ତୟାମ୍ୟହମ୍ ।
ନାଭ୍ୟାଂ ଯସ୍ୟାନ୍ତରିକ୍ଷସ୍ୟ ନାସାଭ୍ୟାଂ ପବନସ୍ୟ ଚ ॥ ୩୫ ॥
ପ୍ରସ୍ୱେଦାଦମ୍ଭସାଂ ଜନ୍ମ ତଂ ଦେବଂ ଚିନ୍ତୟାମ୍ୟହମ୍ ॥ ୩୬ ॥
ବରାହଶୀର୍ଷଂ ନରସିଂହରୂପଂ
ଦେବେଶ୍ୱରଂ ବାମନରୂପରୂପମ୍ ।
ତ୍ରୈଲୋକ୍ୟନାଥଂ ବରଦଂ ବରେଣ୍ୟଂ
ତଂ ରାମ ନିତ୍ୟଂ ମନସା ନତୋଽସ୍ମି ॥ ୩୭ ॥
ବକ୍ତ୍ରାଦ୍ୟସ୍ୟ ବ୍ରାହ୍ମଣାସ୍ସମ୍ପ୍ରଭୂତା
ଯଦ୍ୱକ୍ଷସଃ କ୍ଷତ୍ରିୟାଃ ସମ୍ପ୍ରଭୂତାଃ ।
ଯସ୍ୟୋରୁୟୁଗ୍ମାଚ୍ଚ ତଥୈବ ବୈଶ୍ୟାଃ
ପଦ୍ଭ୍ୟାଂ ତଥା ଯସ୍ୟ ଶୂଦ୍ରାଃ ପ୍ରସୂତାଃ ॥ ୩୮ ॥
ବ୍ୟାପ୍ତଂ ତଥା ଯେନ ଜଗତ୍ସମଗ୍ରଂ
ବିଭୂତିଭିର୍ଭୂତଭବୋଦ୍ଭବେନ ।
ଦେବାଧିନାଥଂ ବରଦଂ ବରେଣ୍ୟଂ
ତଂ ରାମ ନିତ୍ୟଂ ମନସା ନତୋଽସ୍ମି ॥ ୩୯ ॥
ଇତି ଶ୍ରୀବିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡେ ମାର୍କଣ୍ଡେୟବଜ୍ରସଂବାଦେ
ଶ୍ରୀଭାର୍ଗବରାମପ୍ରଶ୍ନେ
ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ ଧ୍ୟେୟନିର୍ଦେଶୋ ନାମ ଦ୍ୱିପଞ୍ଚାଶତ୍ତମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୫୨ ॥
ଅଥ ଶ୍ରୀବିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡାନ୍ତର୍ଗତେ ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ
ତୃତୀୟୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୩ ॥
ରାମ ଉବାଚ ।
ବରାହଂ ନରସିଂହଂ ଚ ବାମନଂ ଚ ମହେଶ୍ୱର ।
ତ୍ୱତ୍ତୋଽହଂ ଶ୍ରୋତୁମିଚ୍ଛାମି ପ୍ରାଦୁର୍ଭାବାନ୍ମହାତ୍ମନଃ ॥ ୧ ॥
ଶଙ୍କର ଉବାଚ ।
ଅଦିତିଶ୍ଚ ଦିତିଶ୍ଚୈବ ଦ୍ୱେ ଭାର୍ୟେ କଶ୍ୟପସ୍ୟ ଚ ।
ଅଦିତିର୍ଜନୟାମାସ ଦେବାନିନ୍ଦ୍ରପୁରୋଗମାନ୍ ॥ ୨ ॥
ଦିତିଶ୍ଚ ଜନୟାମାସ ଦ୍ୱୌ ପୁତ୍ରୌ ଭୀମବିକ୍ରମୌ ।
ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷଂ ଦୁରାଧର୍ଷଂ ହିରଣ୍ୟକଶିପୁଂ ତଥା ॥ ୩ ॥
ତତୋଽଭିଷିକ୍ତବାନ୍ ଶକ୍ରଂ ଦେବରାଜ୍ୟେ ପ୍ରଜାପତିଃ ।
ଦାନବାନାଂ ତଥା ରାଜ୍ୟେ ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷଂ ବଲୋତ୍କଟମ୍ ॥ ୪ ॥
ଅଭିଷିଚ୍ୟ ତୟୋଃ ପ୍ରାଦାତ୍ସ୍ୱର୍ଗଂ ପାତାଲମେବ ଚ ।
ପାତାଲଂ ଶାସତି ତଥା ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷେ ମହାସୁରେ ॥ ୫ ॥
ଧରାଧାରା ଧରାଂ ତ୍ୟକ୍ତ୍ୱା ଖମୁତ୍ପେତୂ ରୟାତ୍ପୁରା । ଧରାଧରା?
ପକ୍ଷବନ୍ତୋ ମହାଭାଗ ନୂନଂ ଭାବ୍ୟର୍ଥଚୋଦିତାଃ ॥ ୬ ॥
ଧରାଧରପରିତ୍ୟକ୍ତା ଧରା ଚଲନିବନ୍ଧନା ।
ଯଦା ତଦା ଦୈତ୍ୟପୁରଂ ସକଲଂ ବ୍ୟାପ୍ତମମ୍ଭସା ॥ ୭ ॥
ଦୃଷ୍ଟ୍ୱୈବ ସ୍ୱପୁରଂ ବ୍ୟାପ୍ତମମ୍ଭସା ଦିତିଜୋତ୍ତମଃ ।
ସୈନ୍ୟମୁଦ୍ୟୋଜୟାମାସ ଜାତଶଙ୍କଃ ସୁରାନ୍ ପ୍ରତି ॥ ୮ ॥
ଉଦ୍ୟୁକ୍ତେନ ସ ସୈନ୍ୟେନ ଦୈତ୍ୟାନାଂ ଚତୁରଙ୍ଗିଣା ।
ବିଜିତ୍ୟ ତ୍ରିଦଶାଞ୍ଜନ୍ୟେ ଆଜହାର ତ୍ରିବିଷ୍ଟପମ୍ ॥ ୯ ॥
ହୃତାଧିକାରାସ୍ତ୍ରିଦଶା ଜଗ୍ମୁଃ ଶରଣମଞ୍ଜସା ।
ଦେବରାଜଂ ପୁରସ୍କୃତ୍ୟ ବାସୁଦେବମଜଂ ବିଭୁମ୍ ॥ ୧୦ ॥
ତ୍ରିଦଶାନ୍ ଶରଣଂ ପ୍ରପ୍ତାନ୍ ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷବିବାସିତାନ୍ ।
ସଂୟୋଜ୍ୟାଭୟଦାନେନ ବିସସର୍ଜ ଜନାର୍ଦନଃ ॥ ୧୧ ॥
ବିସୃଜ୍ୟ ତ୍ରିଦଶାନ୍ ସର୍ୱାନ୍ ଚିନ୍ତୟାମାସ କେଶବଃ ।
କିନ୍ନୁ ରୂପମହଂ କୃତ୍ୱା ଘାତୟିଷ୍ୟେ ସୁରାର୍ଦନମ୍ ॥ ୧୨ ॥
ତିର୍ୟଙ୍ମନୁଷ୍ୟଦେବାନାମବଧ୍ୟଃ ସ ସୁରାନ୍ତକଃ ।
ବ୍ରହ୍ମଣୋ ବରଦାନେନ ତସ୍ମାତ୍ତସ୍ୟ ବଧେପ୍ସୟା ॥ ୧୩ ॥
ନୃବରାହୋ ଭବିଷ୍ୟାମି ନ ଦେବୋ ନ ଚ ମାନୁଷଃ ।
ତିର୍ୟଗ୍ରୂପେଣ ଚୈବାହଂ ଘାତୟିଷ୍ୟାମି ତଂ ତତଃ ॥ ୧୪ ॥
ଏତାବଦୁକ୍ତ୍ୱା ସଙ୍ଗେନ ନୃବରାହୋଽଭବତ୍ପ୍ରଭୁଃ ।
ଚୂର୍ଣିତାଞ୍ଜନଶୈଲାଭସ୍ତପ୍ତଜାମ୍ବୂନଦାମ୍ବରଃ ॥ ୧୫ ॥
ଯମୁନାବର୍ତ୍ତକୃଷ୍ଣାଙ୍ଗଃ ତଦାବର୍ତତନୂରୁହଃ ।
ତଦୋଘ ଇବ ଦୁର୍ୱାର୍ୟସ୍ତତ୍ପିତ୍ରା ତେଜସା ସମଃ ॥ ୧୬ ॥
ତତ୍ପ୍ରବାହ ଇବାକ୍ଷୋଭ୍ୟସ୍ତତ୍ପ୍ରବାହ ଇବୌଘବାନ୍ ।
ତତ୍ପ୍ରବାହାମଲତନୁସ୍ତତ୍ପ୍ରବାହମନୋହରଃ ॥ ୧୭ ॥
ସଜଲାଞ୍ଜନକୃଷ୍ଣାଙ୍ଗଃ ସଜଲାମ୍ବୁଦସଚ୍ଛବିଃ ।
ପୀତବାସାସ୍ତଦା ଭାତି ସବିଦ୍ୟୁଦିବ ତୋୟଦଃ ॥ ୧୮ ॥
ଉରସା ଧାରୟନ୍ ହାରଂ ଶଶାଙ୍କସଦୃଶଚ୍ଛବିଃ ।
ଶୁଶୁଭେ ସର୍ୱଭୂତାତ୍ମା ସବଲାକ ଇବାମ୍ବୁଦଃ ॥ ୧୯ ॥
ଶଶାଙ୍କଲେଖାବିମଲେ ଦଂଷ୍ଟ୍ରେ ତସ୍ୟ ବିରେଜତୁଃ ।
ମେଘାନ୍ତରିତବିମ୍ବସ୍ୟ ଦ୍ୱୌ ଭାଗୌ ଶଶିନୋ ଯଥା ॥ ୨୦ ॥
କରାଭ୍ୟାଂ ଧାରୟନ୍ ଭାତି ଶଙ୍ଖଚକ୍ରେ ଜନାର୍ଦନଃ ।
ଚନ୍ଦ୍ରାର୍କସଦୃଶେ ରାମ ପାଦଚାରୀବ ପର୍ୱତଃ ॥ ୨୧ ॥
ମହାଜୀମୂତସଙ୍କାଶୋ ମହାଜୀମୂତସନ୍ନିଭଃ ।
ମହାଜୀମୂତବଦ୍ୱେଗୀ ମହାବଲପରାକ୍ରମଃ ॥ ୨୨ ॥
ଦାନବେନ୍ଦ୍ରବଧାକାଙ୍କ୍ଷୀ ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷସଭାଂ ଯୟୌ ।
ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷୋଽପି ତଂ ଦୃଷ୍ଟ୍ୱା ନୃବରାହଂ ଜନାର୍ଦନମ୍ ॥ ୨୩ ॥
ଦାନବାଂଶ୍ଚୋଦୟାମାସ ତିର୍ୟଗ୍ଜାତମପୂର୍ୱକମ୍ ।
ଗୃହ୍ୟତାଂ ବଧ୍ୟତାଂ ଚୈବ କ୍ରୀଡାର୍ଥଂ ସ୍ଥାପ୍ୟତାଂ ତଥା ॥ ୨୪ ॥
ଇତ୍ୟେବମୁକ୍ତଃ ସଂରବ୍ଧଃ ପାଶହସ୍ତାଂସ୍ତୁ ଦାନବାନ୍ ।
ଜିଘୃକ୍ଷମାଣାଂଶ୍ଚକ୍ରେଣ ଜଘାନ ଶତଶୋ ରଣେ ॥ ୨୫ ॥
ହନ୍ୟମାନେଷୁ ଦୈତ୍ୟେଷୁ ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷୋଽଥ ଦାନବାନ୍ ।
ଚୋଦୟାମାସ ସଂରବ୍ଧାନ୍ ବରାହାଧିକକାରଣାତ୍ ॥ ୨୬ ॥
ଚୋଦିତା ଦାନବେନ୍ଦ୍ରେଣ ଦାନବାଃ ଶସ୍ତ୍ରପାଣୟଃ ।
ପ୍ରବବର୍ଷୁସ୍ତଥା ଦେବଂ ଶସ୍ତ୍ରବର୍ଷେଣ କେଶବମ୍ ॥ ୨୭ ॥
ଦୈତ୍ୟାଃ ଶସ୍ତ୍ରନିପାତେନ ଦେବଦେବସ୍ୟ ଚକ୍ରିଣଃ ।
ନୈବ ଶେକୁର୍ୱୃଥାକର୍ତୁଂ ଯତ୍ନବନ୍ତୋଽପି ନିର୍ଭୟାଃ ॥ ୨୮ ॥
ହନ୍ୟମାନୋଽପି ଦୈତ୍ୟେନ୍ଦ୍ରୈଃ ଦାନବାନ୍ ମଧୁସୂଦନଃ ।
ଜଘାନ ଚକ୍ରେଣ ତଦା ଶତଶୋଽଥ ସହସ୍ରଶଃ ॥ ୨୯ ॥
ହନ୍ୟମାନେଷୁ ସୈନ୍ୟେଷୁ ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷଃ ସ୍ୱୟଂ ତତଃ ।
ଉତ୍ଥାୟ ଧନୁଷା ଦେବଂ ପ୍ରବବର୍ଷ ସୁରୋତ୍ତମମ୍ ॥ ୩୦ ॥
ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷସ୍ତୁ ତାନ୍ ଦୃଷ୍ଟ୍ୱା ବିଫଲାଂଶ୍ଚ ଶିଲୀମୁଖାନ୍ ।
ଶିଲୀମୁଖାଭାନ୍ ସମ୍ପଶ୍ୟନ୍ ସମପଶ୍ୟନ୍ମହଦ୍ଭୟମ୍ ॥ ୩୧ ॥
ତତୋଽସ୍ତ୍ରୈର୍ୟୁୟୁଧେ ତେନ ଦେବଦେବେନ ଚକ୍ରିଣା ।
ତାନ୍ୟସ୍ୟ ଫଲହୀନାନି ଚକାର ଭଗବାନ୍ ସ୍ୱୟମ୍ ॥ ୩୨ ॥
ତତୋ ଗଦାଂ କାଞ୍ଚନପଟ୍ଟନଦ୍ଧାଂ ବିଭୂଷିତାଂ କିଙ୍କିଣିଜାଲସଙ୍ଘୈଃ ।
ଚିକ୍ଷେପ ଦୈତ୍ୟାଧିପତିଃ ସ ଘୋରାଂ ତାଂ ଚାପି ଦେବୋ ବିଫଲୀଚକାର ॥ ୩୩ ॥
ଶକ୍ତିଂ ତତଃ ପଟ୍ଟବିନଦ୍ଧମଧ୍ୟାମୁଲ୍କାନଲାଭାଂ ତପନୀୟଚିତ୍ରାମ୍ ।
ଚିକ୍ଷେପ ଦୈତ୍ୟସ୍ସ ବରାହକାୟେ ହୁଙ୍କାରଦଗ୍ଧା ନିପପାତ ସା ଚ ॥ ୩୪ ॥
ତତସ୍ତ୍ରିଶୂଲଂ ଜ୍ୱଲିତାଗ୍ରଶୂଲଂ ସ ଶୀଘ୍ରଗଂ ଦେବଗଣସ୍ୟ ସଙ୍ଖ୍ୟେ ।
ଦୈତ୍ୟାଧିପସ୍ତସ୍ୟ ସସର୍ଜ ବେଗାଦବେକ୍ଷିତଃ ସୋଽପି ଜଗାମ ଭୂମିମ୍ ॥ ୩୫ ॥
ଶଙ୍ଖସ୍ୱନେନାପି ଜନାର୍ଦନଶ୍ଚ ବିଦ୍ରାବ୍ୟ ଦୈତ୍ୟାନ୍ ସକଲାନ୍ ମହାତ୍ମା ।
ସକୁଣ୍ଡଲଂ ଦୈତ୍ୟଗଣାଧିପସ୍ୟ ଚିଚ୍ଛେଦ ଚକ୍ରେଣ ଶିରଃ ପ୍ରସହ୍ୟ ॥ ୩୬ ॥
ନିପାତିତେ ଦୈତ୍ୟପତୌ ସ ଦେବଃ ସମ୍ପୂଜିତଃ ଶକ୍ରପିତାମହାଭ୍ୟାମ୍ ।
ମୟା ଚ ସର୍ୱୈସ୍ତ୍ରିଦଶୈଃ ସମେତୈର୍ଜଗାମ କାଷ୍ଠାଂ ମନସା ତ୍ୱଭୀଷ୍ଟାମ୍ ॥ ୩୭ ॥
ଶକ୍ରୋଽପି ଲବ୍ଧ୍ୱା ତ୍ରିଦିବଂ ମହାତ୍ମା ଚିଚ୍ଛେଦ ପକ୍ଷାନ୍ ଧରଣୀଧରାଣାମ୍ ।
ରରକ୍ଷ ଚେମାଂ ସକଲାଂ ତ୍ରିଲୋକୀଂ ଧର୍ମେଣ ଧର୍ମଜ୍ଞଭୃତାଂ ବରିଷ୍ଠଃ ॥ ୩୮ ॥
ଇତି ଶ୍ରୀବିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡେ ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ ନୃବରାହପ୍ରାଦୁର୍ଭାବେ
ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷବଧୋ ନାମ ତ୍ରିପଞ୍ଚାଶତ୍ତମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୫୩ ॥
ଅଥ ଶ୍ରୀବିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡାନ୍ତର୍ଗତେ ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ
ଚତୁର୍ଥୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୪ ॥
ଶଙ୍କର ଉବାଚ ।
ହିରଣ୍ୟାକ୍ଷେ ହତେ ଦୈତ୍ୟେ ଭ୍ରାତା ତସ୍ୟ ମହାତ୍ମନଃ ।
ହିରଣ୍ୟକଶିପୁର୍ନାମ ଚକାରୋଗ୍ରଂ ମହତ୍ତପଃ ॥ ୧ ॥
ଦଶବର୍ଷସହସ୍ରାଣି ଦଶବର୍ଷଶତାନି ଚ ।
ଜୟୋପବାସନିରତଃ ସ୍ନାନମୌନାଶ୍ରିତବ୍ରତଃ ॥ ୨ ॥
ତପଃଶମଦମାଭ୍ୟାଂ ଚ ବ୍ରହ୍ମଚର୍ୟେଣ ଚାନଘ ।
ବ୍ରହ୍ମା ପ୍ରୀତମନାସ୍ତସ୍ୟ ସ୍ୱୟମାଗତ୍ୟ ଭାର୍ଗବ ॥ ୩ ॥
ବିମାନେନାର୍କବର୍ଣେନ ହଂସୟୁକ୍ତେନ ଭାସ୍ୱତା ।
ଆଦିତ୍ୟୈସ୍ସହିତଃ ସାଧ୍ୟୈସ୍ସହିତୋ ମରୁଦଶ୍ୱିଭିଃ ॥ ୪ ॥
ରୁଦ୍ରୈର୍ୱିଶ୍ୱସହାୟୈଶ୍ଚ ଯକ୍ଷରାକ୍ଷସପନ୍ନଗୈଃ ।
ଦିଗ୍ଭିର୍ୱିଦିଗ୍ଭିଶ୍ଚ ତଥା ଖେଚରୈଶ୍ଚ ମହାଗ୍ରହୈଃ ॥ ୫ ॥
ନିମ୍ନଗାଭିଃ ସମୁଦ୍ରୈଶ୍ଚ ମାସର୍ତ୍ୱୟନସଂଧିଭିଃ ।
ନକ୍ଷତ୍ରୈଶ୍ଚ ମୁହୂର୍ତୈଶ୍ଚ କାଲସ୍ୟାବୟବୈସ୍ତଥା ॥ ୬ ॥
ଦେବର୍ଷିଭିଃ ପୁଣ୍ୟତମୈଃ ସିଦ୍ଧୈଃ ସପ୍ତର୍ଷିଭିସ୍ତଥା ।
ରାଜର୍ଷିଭିଃ ପୁଣ୍ୟତମୈର୍ଗନ୍ଧର୍ୱୈରପ୍ସରୋଗଣୈଃ ॥ ୭ ॥
ଚରାଚରଗୁରୁଃ ଶ୍ରୀମାନ୍ ବୃତଃ ସର୍ୱୈର୍ଦିବୌକସୈଃ ।
ବ୍ରହ୍ମା ବ୍ରହ୍ମବିଦାଂ ଶ୍ରେଷ୍ଠୋ ଦୈତ୍ୟଂ ବଚନମବ୍ରବୀତ୍ ॥ ୮ ॥
ବ୍ରହ୍ମୋବାଚ ।
ପ୍ରୀତୋଽସ୍ମି ତବ ଭକ୍ତସ୍ୟ ତପସାନେନ ସୁବ୍ରତ ।
ବରଂ ବରୟ ଭଦ୍ରଂ ତେ ଯଥେଷ୍ଟଂ କାମମାପ୍ନୁହି ॥ ୯ ॥
ହିରଣ୍ୟକଶିପୁରୁବାଚ ।
ନ ଦେବାସୁରଗନ୍ଧର୍ୱା ନ ଯକ୍ଷୋରଗରାକ୍ଷସାଃ ।
ନ ମାନୁଷାଃ ପିଶାଚା ବା ହନ୍ୟୁର୍ମାଂ ଦେବସତ୍ତମ ॥ ୧୦ ॥
ଋଷୟୋଽପି ନ ମାଂ ଶାପଂ କ୍ରୁଦ୍ଧା ଲୋକପିତାମହ ।
ଶପେୟୁସ୍ତପସା ଯୁକ୍ତା ବରମେତଦ୍ୱୃଣୋମ୍ୟହମ୍ ॥ ୧୧ ॥
ନ ଶସ୍ତ୍ରେଣ ନ ଚାସ୍ତ୍ରେଣ ଗିରିଣା ପାଦପେନ ଚ ।
ନ ଶୁଷ୍କେନ ନ ଚାଽଽର୍ଦ୍ରେଣ ବଧଂ ମେ ସ୍ୟାତ୍କଥଞ୍ଚନ ॥ ୧୨ ॥
ଭବେୟମହମେବାର୍କଃ ସୋମୋ ବାୟୁର୍ହୁତାଶନଃ ।
ସଲିଲଂ ଚାନ୍ତରିକ୍ଷଂ ଚ ନକ୍ଷତ୍ରାଣି ଦିଶୋ ଦଶ ॥ ୧୩ ॥
ଅହଂ କ୍ରୋଧଶ୍ଚ କାମଶ୍ଚ ବରୁଣୋ ବାସବୋ ଯମଃ ।
ଧନଦଶ୍ଚ ତଥାଧ୍ୟକ୍ଷୋ ଯକ୍ଷଃ କିମ୍ପୁରୁଷାଧିପଃ ॥ ୧୪ ॥
ବ୍ରହ୍ମୋବାଚ ।
ଏତେ ଦିବ୍ୟବରାଂସ୍ତାତ ମୟା ଦତ୍ତାସ୍ତବାଦ୍ଭୁତାଃ ।
ସର୍ୱାନ୍ କାମାନିମାଂସ୍ତସ୍ମାତ୍ପ୍ରାପ୍ସ୍ୟସି ତ୍ୱଂ ନ ସଂଶୟଃ ॥ ୧୫ ॥
ଶଙ୍କର ଉବାଚ ।
ଏବମୁକ୍ତ୍ୱା ସ ଭଗବାନ୍ ଜଗାମାକାଶମେବ ହି ।
ବୈରାଜଂ ଦେବସଦନଂ ମହର୍ଷିଗଣସେବିତମ୍ ॥ ୧୬ ॥
ତତୋ ଦେବାଶ୍ଚ ନାଗାଶ୍ଚ ଗନ୍ଧର୍ୱା ମୁନୟସ୍ତଥା ।
ବରପ୍ରଦାନଂ ଶ୍ରୁତ୍ୱୈବ ପିତାମହମୁପସ୍ଥିତାଃ ॥ ୧୭ ॥
ଦେବା ଊଚୁଃ ।
ବରେଣାନେନ ଭଗବନ୍ ବଧିଷ୍ୟତି ସ ନୋଽସୁରଃ ।
ତନ୍ନଃ ପ୍ରସୀଦ ଭଗବନ୍ ବଧୋଽପ୍ୟସ୍ୟ ବିଚିନ୍ତ୍ୟତାମ୍ ॥ ୧୮ ॥
ଭଗବାନ୍ ସର୍ୱଭୂତାନାଂ ସ୍ୱୟମ୍ଭୂରାଦିକୃତ୍ପ୍ରଭୁଃ ।
ସ୍ରଷ୍ଟା ଚ ହବ୍ୟକବ୍ୟାନାଂ ଚାବ୍ୟକ୍ତଃ ପ୍ରକୃତିର୍ଧ୍ରୁବଃ ॥ ୧୯ ॥
ଶଙ୍କର ଉବାଚ ।
ସର୍ୱଲୋକହିତଂ ବାକ୍ୟଂ ଶ୍ରୁତ୍ୱା ଦେବଃ ପ୍ରଜାପତିଃ ।
ପ୍ରୋବାଚ ବରଦୋ ବାକ୍ୟଂ ସର୍ୱାନ୍ ଦେବଗଣାଂସ୍ତତଃ ॥ ୨୦ ॥
ବ୍ରହ୍ମୋବାଚ ।
ଅବଶ୍ୟଂ ତ୍ରିଦଶାସ୍ତେନ ପ୍ରାପ୍ତବ୍ୟଂ ତପସଃ ଫଲମ୍ ।
ତତ(?)ସ୍ତସ୍ୟ ବଧଂ ବିଷ୍ଣୁସ୍ତପସୋଽନ୍ତେ କରିଷ୍ୟତି ॥ ୨୧ ॥
ଶଙ୍କର ଉବାଚ ।
ଏବଂ ଶ୍ରୁତ୍ୱା ସୁରାଃ ସର୍ୱେ ବାକ୍ୟଂ ପଙ୍କଜଜନ୍ମନଃ ।
ସ୍ୱାନି ସ୍ଥାନାନି ଦିବ୍ୟାନି ଜଗ୍ମୁସ୍ତେ ବୈ ମୁଦାନ୍ୱିତାଃ ॥ ୨୨ ॥
ଲଘୁମାତ୍ରେ ବରେ ତସ୍ମିନ୍ ସର୍ୱାଃ ସୋଽବାଧତ ପ୍ରଜାଃ । (ଲବ୍ଧମାତ୍ରେ?)
ହିରଣ୍ୟକଶିପୁର୍ଦୈତ୍ୟୋ ବରଦାନେନ ଦର୍ପିତଃ ॥ ୨୩ ॥
ଆଶ୍ରମେଷୁ ମହାତ୍ମାନୋ ମୁନୀନ୍ଦ୍ରାନ୍ ସଂଶିତବ୍ରତାନ୍ ।
ସତ୍ୟଧର୍ମରତାନ୍ ଦାନ୍ତାନ୍ ଦୁରାଧର୍ଷୋ ଭବଂସ୍ତୁ ସଃ ॥ ୨୪ ॥
ଦେବନ୍ ତ୍ରିଭୁବନସ୍ଥାଂଶ୍ଚ ପରାଜିତ୍ୟ ମହାସୁରଃ ।
ତ୍ରୈଲୋକ୍ୟଂ ବଶମାନୀୟ ସ୍ୱର୍ଗେ ବସତି ଦାନବଃ ॥ ୨୫ ॥
ଯଦା ବରମଦୋନ୍ମତ୍ତୋ ହ୍ୟାବାସଂ କୃତବାନ୍ ଦିବି ।
ଯାଜ୍ଞିୟାନ୍ କୃତବାନ୍ ଦୈତ୍ୟାନୟାଜ୍ଞେୟାଶ୍ଚ ଦେବତାଃ ॥ ୨୬ ॥
ଆଦିତ୍ୟବସବୋ ରୁଦ୍ରା ବିଶ୍ୱେଦେବାସ୍ତଥାଶ୍ୱିନୌ ।
ଭୃଗବୋଽଙ୍ଗିରସଃ ସାଧ୍ୟା ମରୁତଶ୍ଚ ସବାସବାଃ ॥ ୨୭ ॥
ଶରଣ୍ୟଂ ଶରଣଂ ବିଷ୍ଣୁମୁପତସ୍ଥୁର୍ମହାବଲମ୍ ।
ଦେବଂ ବ୍ରହ୍ମମୟଂ ବିଷ୍ଣୁଂ ବ୍ରହ୍ମଭୂତସନାତନମ୍ ॥ ୨୮ ॥
ଭୂତଭବ୍ୟଭବିଷ୍ୟସ୍ୟ ପ୍ରଭୁଂ ଲୋକପରାୟଣମ୍ ।
ନାରାୟଣଂ ବିଭୁଂ ଦେବାଃ ଶରଣ୍ୟଂ ଶରଣଂ ଗତାଃ ॥ ୨୯ ॥
ଦେବା ଊଚୁଃ ।
ତ୍ରାୟସ୍ୱ ନୋଽଦ୍ୟ ଦେବେଶ ହିରଣ୍ୟକଶିପୋର୍ୱଧାତ୍ ।
ତ୍ୱଂ ହି ନଃ ପରମୋ ଦେବୋ ବ୍ରହ୍ମାଦୀନାଂ ସୁରୋତ୍ତମ ॥ ୩୦ ॥
ପ୍ରୋତ୍ଫୁଲ୍ଲାମଲପତ୍ରାକ୍ଷ ଶତ୍ରୁପକ୍ଷକ୍ଷୟଙ୍କର ।
କ୍ଷୟାୟ ଦିତିବଂଶସ୍ୟ ଶରଣଂ ତ୍ୱଂ ଭବସ୍ୱ ନଃ ॥ ୩୧ ॥
ଶ୍ରୀଭଗବାନୁବାଚ ।
ଭୟଂ ତ୍ୟଜଧ୍ୱମମରା ଅଭୟଂ ବୋ ଦଦାମ୍ୟହମ୍ ।
ତଥୈବ ତ୍ରିଦିବଂ ଦେବାଃ ପ୍ରତିପଦ୍ୟତ ମାଚିରମ୍ ॥ ୩୨ ॥
ଏଷୋଽମୁଂ ସବଲଂ ଦୈତ୍ୟଂ ବରଦାନେନ ଦର୍ପିତମ୍ ।
ଅବଧ୍ୟମମରେନ୍ଦ୍ରାଣାଂ ଦାନବେନ୍ଦ୍ରଂ ନିହନ୍ମ୍ୟହମ୍ ॥ ୩୩ ॥
ଶଙ୍କର ଉବାଚ ।
ଏବମୁକ୍ତ୍ୱା ସ ଭଗବାନ୍ ବିସୃଜ୍ୟ ତ୍ରିଦିବେଶ୍ୱରାନ୍ ।
ନାରସିଂହଂ ବପୁଶ୍ଚକ୍ରେ ସହସ୍ରାଂଶୁସମପ୍ରଭମ୍ ॥ ୩୪ ॥
ପ୍ରାଂଶୁଂ କନକଶୈଲାଭଂ ଜ୍ୱାଲାପୁଞ୍ଜବିଭୂଷିତମ୍
।ଦୈତ୍ୟସୈନ୍ୟମହାମ୍ଭୋଧିବଡବାନଲବର୍ଚସମ୍ ॥ ୩୫ ॥
ସନ୍ଧ୍ୟାନୁରକ୍ତମେଘାଭଂ ନୀଲବାସସମଚ୍ୟୁତମ୍ ।
ଦେବଦାରୁବନଚ୍ଛନ୍ନଂ ଯଥା ମେରୁଂ ମହାଗିରିମ୍ ॥ ୩୬ ॥
ସମ୍ପୂର୍ଣବକ୍ତ୍ରଦଶନୈଃ ଶଶାଙ୍କଶକଲୋପମୈଃ ।
ପୂର୍ଣଂ ମୁକ୍ତାଫଲୈଃ ଶୁଭ୍ରୈଃ ସମୁଦ୍ରମିବ କାଞ୍ଚନମ୍ ॥ ୩୭ ॥
ନଖୈର୍ୱିଦ୍ରୁମସଙ୍କାଶୈର୍ୱିରାଜିତକରଦ୍ୱୟମ୍ ।
ଦୈତ୍ୟନାଥକ୍ଷୟକରୈଃ କ୍ରୋଧସ୍ୟେବ ଯଥାଙ୍କୁରୈଃ ॥ ୩୮ ॥
ସଟାଭାରଂ ସକୁଟିଲଂ ବହ୍ନିଜ୍ୱାଲାଗ୍ରପିଙ୍ଗଲମ୍ ।
ଧାରୟନ୍ ଭାତି ସର୍ୱାତ୍ମା ଦାବାନଲମିବାଚଲଃ ॥ ୩୯ ॥
ଦୃଶ୍ୟାଦୃଶ୍ୟମୁଖେ ତସ୍ୟ ଜିହ୍ୱାଭ୍ୟୁଦିତଚଞ୍ଚଲା ।
ପ୍ରଲୟାନ୍ତାମ୍ବୁଦସ୍ୟେବ ଚଞ୍ଚଲା ତୁ ତଡିଲ୍ଲତା ॥ ୪୦ ॥
ଆବର୍ତିଭିର୍ଲୋମଘନୈଃ ବ୍ୟାପ୍ତଂ ବିଗ୍ରହମୂର୍ଜିତମ୍ ।
ମହାକଟିତଟସ୍କନ୍ଧମଲାତପ୍ରତିମେକ୍ଷଣମ୍ ॥ ୪୧ ॥
କଲ୍ପାନ୍ତମେଘନିର୍ଘୋଷଜ୍ୱାଲାନିଃଶ୍ୱାସମାରୁତମ୍ ।
ଦୁର୍ନିରୀକ୍ଷ୍ୟଂ ଦୁରାଧର୍ଷଂ ବଜ୍ରମଧ୍ୟବିଭୀଷଣମ୍ ॥ ୪୨ ॥
କୃତ୍ୱା ମୂର୍ତିଂ ନୃସିଂହସ୍ୟ ଦାନବେନ୍ଦ୍ରସଭାଂ ଯୟୌ ।
ତାଂ ବଭଞ୍ଜ ତୁ ବେଗେନ ଦୈତ୍ୟାନାଂ ଭୟବର୍ଧନଃ ॥ ୪୩ ॥
ଭଜ୍ୟମାନାଂ ସଭାଂ ଦୃଷ୍ଟ୍ୱା ନୃସିଂହେନ ମହାତ୍ମନା ।
ହିରଣ୍ୟକଶିପୂ ରାଜା ଦାନବାନ୍ ସମଚୋଦୟତ୍ ॥ ୪୪ ॥
ସତ୍ତ୍ୱଜାତମିଦଂ ଘୋରଂ ଚାପୂର୍ୱଂ ପୁନରାଗତମ୍ ।
ଘାତୟଧ୍ୱଂ ଦୁରାଧର୍ଷଂ ଯେନ ମେ ନାଶିତା ସଭା ॥ ୪୫ ॥
ତସ୍ୟ ତଦ୍ୱଚନଂ ଶ୍ରୁତ୍ୱା ଦୈତ୍ୟାଃ ଶତସହସ୍ରଶଃ ।
ଆୟୁଧୈର୍ୱିବିଧୈର୍ଜଘ୍ନୁର୍ଦେବଦେବଂ ଜନାର୍ଦନମ୍ ॥ ୪୬ ॥
ନାନାୟୁଧସହସ୍ରାଣି ତସ୍ୟ ଗାତ୍ରେଷୁ ଭାର୍ଗବ ।
ବିଶୀର୍ଣାନ୍ୟେବ ଦୃଶ୍ୟନ୍ତେ ମୃଲ୍ଲୋଷ୍ଟାନୀବ ପର୍ୱତେ ॥ ୪୭ ॥
ଦୈତ୍ୟାୟୁଧାନାଂ ବୈଫଲ୍ୟଂ କୃତ୍ୱା ହତ୍ୱା ଚ ଦାନବାନ୍ ।
କରପାଦପ୍ରହାରୈଶ୍ଚ ଶତଶୋଽଥ ସହସ୍ରଶଃ ॥ ୪୮ ॥
ଜଗ୍ରାହ ବେଗାଦ୍ଦୈତେୟଂ ହିରଣ୍ୟକଶିପୁଂ ତତଃ ।
ନୃସିଂହହେତୋର୍ୱିକ୍ରାନ୍ତମସ୍ତ୍ରବର୍ଷମହାମ୍ବୁଦମ୍ ॥ ୪୯ ॥
ବେଗେନୋତ୍ସଙ୍ଗମାରୋପ୍ୟ କଦଲୀଦଲଲୀଲୟା ।
ଦାରୟାମାସ ଦୈତ୍ୟେଶଂ ବକ୍ଷସ୍ଥଲମହାଗିରିମ୍ ॥ ୫୦ ॥
କୃତ୍ୱା ତମସୁଭିର୍ହୀନଂ ଦୈତ୍ୟେଶଂ କେଶବଃ ସ୍ୱୟମ୍ ।
ଅସୁରାଣାଂ ବିନାଶଂ ଚ କ୍ରୁଦ୍ଧୋ ନରହରିର୍ୱ୍ୟଧାତ୍ ॥ ୫୧ ॥
ହତ୍ୱାସୁରଂ ଶୋଣିତବିନ୍ଦୁଚିତ୍ରଂ ସମ୍ପୂଜ୍ୟ ଦେବାଃ ସହ ବାସବେନ ।
ଜଗ୍ମୁଃ ସ୍ୱଧିଷ୍ଣ୍ୟାନି ମୁଦା ସମେତା ଦେବୋଽପ୍ୟଥାନ୍ତର୍ହିତମୂର୍ତିରାସ ॥ ୫୨ ॥
ଇତି ଶ୍ରିବିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡେ ମାର୍କଣ୍ଡେୟବଜ୍ରସଂବାଦେ ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ
ନରସିଂହପ୍ରାଦୁର୍ଭାବୋ ନାମ ଚତୁଷ୍ପଞ୍ଚାଶତ୍ତମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୫୪ ॥
ଅଥ ଶ୍ରୀବିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡାନ୍ତର୍ଗତେ ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ
ପଞ୍ଚମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୫ ॥
ଶଙ୍କର ଉବାଚ ।
ହତେ ହିରଣ୍ୟକଶିପୌ ଦାନବେ ଦେବକଣ୍ଟକେ ।
ହତଶେଷାସ୍ତୁ ଦୈତେୟାଃ ପାତାଲତଲମାଶ୍ରିତାଃ ॥ ୧ ॥
ପାତାଲତଲସଂସ୍ଥେଷୁ ଦାନବେଷୁ ମହାୟଶାଃ ।
ପ୍ରହ୍ଲାଦପୌତ୍ରୋ ଧର୍ମାତ୍ମା ବିରୋଚନସୁତୋ ବଲିଃ ॥ ୨ ॥
ଆରାଧ୍ୟ ତପସୋଗ୍ରେଣ ବରଂ ଲେଭେ ପିତାମହାତ୍ ।
ଅବଧ୍ୟତ୍ୱମଜେୟତ୍ୱଂ ସମରେଷୁ ସୁରାସୁରୈଃ ॥ ୩ ॥
ବରଲବ୍ଧଂ ବଲିଂ ଜ୍ଞାତ୍ୱା ପୁନଶ୍ଚକ୍ରୁର୍ଦିତେଃ ସୁତାଃ ।
ପ୍ରହୃଷ୍ଟା ଦୈତ୍ୟରାଜାନଂ ପ୍ରହ୍ଲାଦାନୁମତେର୍ବଲିମ୍ ॥ ୪ ॥
ସମ୍ପ୍ରାପ୍ୟ ଦୈତ୍ୟରାଜ୍ୟଂ ତୁ ବଲେନ ଚତୁରଙ୍ଗିଣା ।
ଜିତ୍ୱା ଦେବେଶ୍ୱରଂ ଶକ୍ରମାଜହାରାମରାବତୀମ୍ ॥ ୫ ॥
ସ୍ଥାନଭ୍ରଷ୍ଟୋ ମହେନ୍ଦ୍ରୋଽପି କଶ୍ୟପଂ ଶରଣଂ ଗତଃ ।
କଶ୍ୟପେନ ତଦା ସାର୍ଧଂ ବ୍ରହ୍ମାଣଂ ଶରଣଂ ଗତଃ ॥ ୬ ॥
ବ୍ରହ୍ମଣାଽଭିହିତୋ ଦେବଂ ଜଗାମ ଶରଣଂ ହରିମ୍ ।
ଅମୃତାଧ୍ମାତମେଘାଭଂ ଶଙ୍ଖଚକ୍ରଗଦାଧରମ୍ ॥ ୭ ॥
ଦେବୋଽପ୍ୟଭୟଦାନେନ ସଂୟୋଜ୍ୟ ବଲସୂଦନଂ ।
ଉବାଚ ବଚନଂ କାଲେ ମେଘଗଂଭୀରୟା ଗିରା ॥ ୮ ॥
ଶ୍ରୀଭଗବାନୁବାଚ ।
ଗଚ୍ଛ ଶକ୍ର ଭବିଷ୍ୟାମି ତ୍ରାତା ତେ ବଲସୂଦନ ।
ଦେବରୂପଧରୋ ଭୂତ୍ୱା ବଞ୍ଚୟିଷ୍ୟାମି ତଂ ବଲିମ୍ ॥ ୯ ॥
ଶଙ୍କର ଉବାଚ ।
ଏବମୁକ୍ତସ୍ତଦା ଶକ୍ରଃ ପ୍ରୟଯୌ କଶ୍ୟପାଶ୍ରମମ୍ ।
ଆଦିଦେଶାଦିତେର୍ଗର୍ଭଂ ଚାଂଶେନାଥ ଚ ସର୍ୱଦା ॥ ୧୦ ॥
ଗର୍ଭସ୍ୟ ଏବ ତେଜାଂସି ଦାନବେଭ୍ୟଃ ସ ଆଦଦେ ।
ତତଃ କାଲେନ ସୁଷୁବେ ଅଦିତିର୍ୱାମନାକୃତିମ୍ ॥ ୧୧ ॥
ଯସ୍ମିନ୍ ଜାତେ ସୁରଗଣାଃ ପ୍ରହର୍ଷମତୁଲଂ ଗତାଃ ।
ଋଷୟଶ୍ଚ ମହାଭାଗାସ୍ତ୍ରୈକାଲ୍ୟାମଲଦର୍ଶିନଃ ॥ ୧୨ ॥
ଏତସ୍ମିନ୍ନେବ କାଲେ ତୁ ହୟମେଧାୟ ଦୀକ୍ଷିତଃ ।
ବଲିର୍ଦୈତ୍ୟପତିଃ ଶ୍ରିମାନ୍ ସ୍ୟାଲିଗ୍ରାମମୁପାଶ୍ରିତଃ ॥ ୧୩ ॥
ବାମସ୍କନ୍ଧେ ତମାଦାୟ ତସ୍ୟ ଯଜ୍ଞେ ବୃହସ୍ପତିଃ ।
ଅନୟଦ୍ଭୃଗୁଶାର୍ଦୂଲ ନୂନଂ ତସ୍ୟୈବ ମାୟଯା ॥ ୧୪ ॥
ଯଜ୍ଞବାଟଂ ସ ସମ୍ପ୍ରାପ୍ୟ ଯଜ୍ଞଂ ତୁଷ୍ଟାବ ବାମନଃ ।
ଆତ୍ମାନମାତ୍ମନା ବ୍ରହ୍ମନ୍ ଭସ୍ମଚ୍ଛନ୍ନ ଇବାନଲଃ ॥ ୧୫ ॥
ପ୍ରବେଶୟାମାସ ଚ ତଂ ବଲିର୍ଧର୍ମଭୃତାଂ ବରଃ ।
ଦଦର୍ଶ ଚ ମହାଭାଗଂ ବାମନଂ ସୁମନୋହରମ୍ ॥ ୧୬ ॥
ସଂୟୁକ୍ତସର୍ୱାବୟବୈଃ ପୀନୈଃ ସଙ୍କ୍ଷିପ୍ତପର୍ୱଭିଃ ।
କୃଷ୍ଣାଜିନଜଟାଦଣ୍ଡକମଣ୍ଡଲୁବିରାଜିତମ୍ ॥ ୧୭ ॥
ବିକ୍ରମିଷ୍ୟନ୍ ଯଥା ବ୍ୟାଘ୍ରୋ ଲୀୟତି ସ୍ମ ସ୍ୱବିଗ୍ରହମ୍ ।
ବିକ୍ରମିଷ୍ୟଂସ୍ତଥୈବୋର୍ୱୀଂ ଲୀନଗାତ୍ରଃ ସ୍ୱବିଗ୍ରହେ ॥ ୧୮ ॥
ଏତସ୍ମିନ୍ନେବ କାଲେ ତୁ ହୟମେଧାୟ ଦୀକ୍ଷିତଃ ।
ତସ୍ମାତ୍ତୁ ପ୍ରାର୍ଥୟଦ୍ରାଜନ୍ ଦେହି ମହ୍ୟଂ କ୍ରମତ୍ରୟମ୍ ॥ ୧୯ ॥
ଏବମୁକ୍ତସ୍ତୁ ଦେବେନ ବଲିର୍ଦୈତ୍ୟଗଣାଧିପଃ ।
ପ୍ରଦଦାବୁଦକଂ ତସ୍ୟ ପାବୟସ୍ୱେତି ଚାବ୍ରବୀତ୍ ॥ ୨୦ ॥
ଅନ୍ନ୍ୟଚ୍ଚ ଯଦଭୀଷ୍ଟଂ ତେ ତଦ୍ଗୃହାଣ ଦ୍ୱିଜୋତ୍ତମ ।
ପ୍ରତିଜଗ୍ରାହ ଚ ଜଲଂ ପ୍ରବାତ୍ୟେବ ତଦା ହରିଃ ॥ ୨୧ ॥
ଉଦଙ୍ମୁଖୈର୍ଦୈତ୍ୟବରୈଃ ବୀକ୍ଷ୍ୟମାଣ ଇବାମ୍ବୁଦଃ ।
ଆକ୍ରମଂସ୍ତୁ ହରିର୍ଲୋକାନ୍ ଦାନବାଃ ଶସ୍ତ୍ରପାଣୟଃ ॥ ୨୨ ॥
ଅଭିଦ୍ରବନ୍ତି ବେଗେନ ନାନାବକ୍ତ୍ରଶିରୋଧରାଃ ।
ଗରୁଡାନନାଃ ଖଡ୍ଗମୁଖା ମୟୂରବଦନାସ୍ତଦା ॥ ୨୩ ॥
ଘୋରା ମକରବକ୍ତ୍ରାଶ୍ଚ କ୍ରୋଷ୍ଟୁବକ୍ତ୍ରାଶ୍ଚ ଦାନବାଃ ।
ଆଖୁଦର୍ଦୁରବକ୍ତ୍ରାଶ୍ଚ ଘୋରବୃକମୁଖାସ୍ତଥା ॥ ୨୪ ॥
ମାର୍ଜାରଶଶବକ୍ତ୍ରାଶ୍ଚ ହଂସକାକାନନାସ୍ତଥା ।
ଗୋଧାଶଲ୍ୟକବକ୍ତ୍ରାଶ୍ଚ ଅଜାବିମହିଷାନନାଃ ॥ ୨୫ ॥
ସିଂହବ୍ୟାଘ୍ରଶୃଗାଲାନାଂ ଦ୍ୱୀପିବାନରପକ୍ଷିଣାମ୍ ।
ହସ୍ତ୍ୟଶ୍ୱଗୋଖରୋଷ୍ଟ୍ରାଣାଂ ଭୁଜଗାନାଂ ସମାନନାଃ ॥ ୨୬ ॥
ପ୍ରତିଗ୍ରହଜଲଂ ପ୍ରାପ୍ୟ ବ୍ୟବର୍ଧତ ତଦା ହରିଃ ।
ଉଦଙ୍ମୁଖୈର୍ଦେବଗଣୈରୀକ୍ଷମାଣ ଇବାମ୍ବୁଦଃ ॥ ୨୭ ॥
ବିକ୍ରମନ୍ତଂ ହରିଂ ଲୋକାନ୍ ଦାନବାଃ ଶସ୍ତ୍ରପାଣୟଃ ।
ମତ୍ସ୍ୟକଚ୍ଛପବକ୍ତ୍ରାଣାଂ ଦର୍ଦୁରାଣାଂ ସମାନନାଃ ॥ ୨୮ ॥
ସ୍ଥୂଲଦନ୍ତା ବିବୃତ୍ତାକ୍ଷା ଲମ୍ବୋଷ୍ଠଜଠରାସ୍ତଥା ।
ପିଙ୍ଗଲାକ୍ଷା ବିବୃତ୍ତାସ୍ୟା ନାନାବାହୁଶିରୋଧରାଃ ॥ ୨୯ ॥
ସ୍ଥୂଲାଗ୍ରନାସାଶ୍ଚିପିଟା ମହାହନୁକପାଲିନଃ ।
ଚୀନାଂଶୁକୋତ୍ତରାସଙ୍ଗାଃ କେଚିତ୍କୃଷ୍ଣାଜିନାମ୍ବରାଃ ॥ ୩୦ ॥
ଭୁଜଙ୍ଗଭରଣାଶ୍ଚାନ୍ୟେ କେଚିନ୍ମୁକୁଟଭୂଷିତାଃ ।
ସକୁଣ୍ଡଲାଃ ସକଟକାଃ ସଶିରସ୍ତ୍ରାଣମସ୍ତକାଃ ॥ ୩୧ ॥
ଧନୁର୍ବାଣଧରାଶ୍ଚାନ୍ୟେ ତଥା ତୋମରପାଣୟଃ ।
ଖଡ୍ଗଚର୍ମଧରାଶ୍ଚାନ୍ୟେ ତଥା ପରିଘପାଣୟଃ ॥ ୩୨ ॥
ଶତଘ୍ନୀଚକ୍ରହସ୍ତାଶ୍ଚ ଗଦାମୁସଲପାଣୟଃ ।
ଅଶ୍ମୟନ୍ତ୍ରାୟୁଧୋପେତା ଭିଣ୍ଡିପାଲାୟୁଧାସ୍ତଥା ॥ ୩୩ ॥
ଶୂଲୋଲୂଖଲହସ୍ତାଶ୍ଚ ପରଶ୍ୱଧଧରାସ୍ତଥା ।
ମହାବୃକ୍ଷପ୍ରବହଣା ମହାପର୍ୱତୟୋଧିନଃ ॥ ୩୪ ॥
କ୍ରମମାଣଂ ହୃଷୀକେଶମୁପାବର୍ତନ୍ତ ସର୍ୱଶଃ ।
ସ ତାନ୍ ମମର୍ଦ ସର୍ୱାତ୍ମା ତନ୍ମୁଖାନ୍ ଦୈତ୍ୟଦାନବାନ୍ ॥ ୩୫ ॥
ସରସୀବ ମହାପଦ୍ମାନ୍ ମହାହସ୍ତୀବ ଦାନବାନ୍ ।
ପ୍ରମଥ୍ୟ ସର୍ୱାନ୍ ଦୈତେୟାନ୍ ହସ୍ତପାଦତଲୈସ୍ତତଃ ॥ ୩୬ ॥
ରୂପଂ କୃତ୍ୱା ମହାଭୀମମାଜହାରାଽଽଶୁ ମେଦିନୀମ୍ ।
ତସ୍ୟ ବିକ୍ରମତୋ ଭୂମିଂ ଚନ୍ଦ୍ରାଦିତ୍ୟୌ ସ୍ତନାନ୍ତରେ ॥ ୩୭ ॥
ପରଂ ପ୍ରକ୍ରମମାଣସ୍ୟ ନାଭିଦେଶେ ବ୍ୟବସ୍ଥିତୌ ।
ତତଃ ପ୍ରକ୍ରମମାଣସ୍ୟ ଜାନୁଦେଶେ ବ୍ୟବସ୍ଥିତୌ ॥ ୩୮ ॥
ତତୋଽପି କ୍ରମମାଣସ୍ୟ ପଦ୍ଭ୍ୟାଂ ଦେବୌ ବ୍ୟବସ୍ଥିତୌ ।
ଜିତ୍ୱା ସ ମେଦିନୀଂ କୃତ୍ସ୍ନାଂ ହତ୍ୱା ଚାସୁରପୁଙ୍ଗବାନ୍ ॥ ୩୯ ॥
ଦଦୌ ଶକ୍ରାୟ ବସୁଧାଂ ବିଷ୍ଣୁର୍ବଲବତାଂ ବରଃ ।
ସ୍ୱଂ ରୂପଂ ଚ ତଥାଽଽସାଦ୍ୟ ଦାନବେନ୍ଦ୍ରମଭାଷତ ॥ ୪୦ ॥
ଶ୍ରୀଭଗବାନୁବାଚ ।
ଯଜ୍ଞବାଟେ ତ୍ୱଦୀୟେଽସ୍ମିନ୍ ସାଲିଗ୍ରାମେ ମହାସୁର ।
ମୟା ନିବିଷ୍ଟପାଦେନ ମାପିତେୟଂ ବସୁନ୍ଧରା ॥ ୪୧ ॥
ପ୍ରଥମଂ ତୁ ପଦଂ ଜାତଂ ନୌର୍ବନ୍ଧଶିଖରେ ମମ ।
ଦ୍ୱିତୀୟଂ ମେରୁଶିଖରେ ତୃତୀୟଂ ନାଭବତ୍କ୍ୱଚିତ୍ ॥ ୪୨ ॥
ତନ୍ମେ ବରୟ ଦୈତ୍ୟେନ୍ଦ୍ର ଯନ୍ମୟାଽଽପ୍ତଂ ପ୍ରତିଗ୍ରହମ୍ ।
ବଲିରୁବାଚ ।
ଯାବତୀ ବସୁଧା ଦେବ ତ୍ୱୟୈବ ପରିନିର୍ମିତା ॥ ୪୩ ॥
ତାବତୀ ତେ ନ ସମ୍ପୂର୍ଣା ଦେବଦେବ କ୍ରମତ୍ରୟମ୍ ।
ନ କୃତଂ ଯତ୍ତ୍ୱୟା ଦେବ କୁତସ୍ତନ୍ମେ ମହେଶ୍ୱର ॥ ୪୪ ॥
ନ ଚ ତଦ୍ୱିଦ୍ୟତେ ଦେବ ତଥୈବାନ୍ୟସ୍ୟ କସ୍ୟଚିତ୍ ।
ଶ୍ରୀଭଗବାନୁବାଚ ।
ନ ମେ ତ୍ୱୟାଽଽପୂର୍ୟତେ ମେ ଦାନବେନ୍ଦ୍ର ଯଥାଶ୍ରୁତମ୍ ॥ ୪୫ ॥
ସୁତଲଂ ନାମ ପାତାଲଂ ବସ ତତ୍ର ସୁସଂୟତଃ ।
ମୟୈବ ନିର୍ମିତା ତତ୍ର ମନସା ଶୋଭନା ପୁରୀ ॥ ୪୬ ॥
ଜ୍ଞାତିଭିଃ ସହ ଧର୍ମିଷ୍ଠୈର୍ୱସ ତତ୍ର ଯଥାସୁଖମ୍ ।
ତତ୍ର ତ୍ୱଂ ଭୋକ୍ଷ୍ୟସେ ଭୋଗାନ୍ ବିଶିଷ୍ଟାନ୍ ବଲସୂଦନାତ୍ ॥ ୪୭ ॥
ଅବାପ୍ସ୍ୟସି ତଥା ଭୋଗାନ୍ ଲୋକାଦ୍ୱିଧିବିବର୍ଜିତାନ୍ ।
ପ୍ରାକାମ୍ୟଯୁକ୍ତଶ୍ଚ ତଥା ଲୋକେଷୁ ବିହରିଷ୍ୟସି ॥ ୪୮ ॥
ମନ୍ୱନ୍ତରେ ଦ୍ୱିତୀୟେ ଚ ମହେନ୍ଦ୍ରତ୍ୱଂ କରିଷ୍ୟସି ।
ତେଜସା ଚ ମଦୀୟେନ ଶକ୍ରତ୍ୱେ ଯୋକ୍ଷ୍ୟସେ ବଲେ ॥ ୪୯ ॥
ତବ ଶତ୍ରୁଗଣାନ୍ ସର୍ୱାନ୍ ଘାତୟିଷ୍ୟାମ୍ୟହଂ ତଦା ।
ବ୍ରହ୍ମଣ୍ୟସ୍ତ୍ୱଂ ଶରଣ୍ୟସ୍ତ୍ୱଂ ଯଜ୍ଞଶୀଲଃ ପ୍ରିୟଂବଦଃ ॥ ୫୦ ॥
ତପସ୍ୱୀ ଦାନଶୀଲଶ୍ଚ ବେଦବେଦାଙ୍ଗପାରଗଃ ।
ତସ୍ମାଦ୍ୟଶୋଭିର୍ୱୃଦ୍ଧ୍ୟର୍ଥଂ ମୟା ତ୍ୱମଭିସନ୍ଧିତଃ ॥ ୫୧ ॥
ଦେବରାଜାଧିକାନ୍ ଭୋଗାନ୍ ପାତାଲସ୍ଥୋଽପି ଭୋକ୍ଷ୍ୟସେ ।
ସନ୍ନିଧାନଞ୍ଚ ତତ୍ରାହଂ କରିଷ୍ୟାମ୍ୟସୁରାଧିପ ॥ ୫୨ ॥
ମୟା ଚ ରଂସ୍ୟସେ ସାର୍ଧଂ ସ୍ପୃହଣୀୟଃ ସୁରୈରପି ।
ଶକ୍ରତ୍ୱଂ ଚ ତଥା କୃତ୍ୱା ଭାବ୍ୟେ ସାବର୍ଣିକେଽନ୍ତରେ ॥ ୫୩ ॥
ସର୍ୱସଂଧିବିନିର୍ମୁକ୍ତୋ ମୟୈବ ସହ ରଂସ୍ୟସେ ॥ ୫୪ ॥
ଶଙ୍କର ଉବାଚ ।
ଇତ୍ୟେବମୁକ୍ତ୍ୱା ସଜଲାମ୍ବୁଦାଭଃ ପ୍ରତପ୍ତଚାମୀକରଧୌତବସ୍ତ୍ରଃ ।
ଅଦର୍ଶନଂ ଦେବବରୋ ଜଗାମ ଶକ୍ରଶ୍ଚ ଲେଭେ ସକଲାଂ ତ୍ରିଲୋକୀମ୍ ॥ ୫୫ ॥
ଇତି ଶ୍ରୀବିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡେ ମାର୍କଣ୍ଡେୟବଜ୍ରସଂବାଦେ ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ
ବାମନପ୍ରାଦୁର୍ଭାବୋ ନାମ ପଞ୍ଚପଞ୍ଚାଶତ୍ତମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୫୫ ॥
ଅଥ ଶ୍ରୀବିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡାନ୍ତର୍ଗତେ ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ
ଷଷ୍ଠୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୬ ॥
ରାମ ଉବାଚ ।
ତସ୍ୟ ଦେବାଦିଦେବସ୍ୟ ବିଷ୍ଣୋରମିତତେଜସଃ ।
ତ୍ୱତ୍ତୋଽହଂ ଶ୍ରୋତୁମିଚ୍ଛାମି ଦିବ୍ୟା ଆତ୍ମବିଭୂତୟଃ ॥ ୧ ॥
ଶଙ୍କର ଉବାଚ ।
ନ ଶକ୍ୟା ବିସ୍ତରାଦ୍ୱକ୍ତୁଂ ଦେବଦେବସ୍ୟ ଭୂତୟଃ ।
ପ୍ରାଧାନ୍ୟତସ୍ତେ ବକ୍ଷ୍ୟାମି ଶୃଣୁଷ୍ୱୈକମନା ଦ୍ୱିଜ ॥ ୨ ॥
ସର୍ଗେ ବ୍ରହ୍ମା ସ୍ଥିତୌ ବିଷ୍ଣୁଃ ସଂହାରେ ଚ ତଥା ହରଃ ।
ବରୁଣୋ ବାୟୁରାକାଶୋ ଜ୍ୟୋତିଶ୍ଚ ପୃଥିବୀ ତଥା ॥ ୩ ॥
ଦିଶଶ୍ଚ ବିଦିଶ୍ଚାପି ତଥା ଯେ ଚ ଦିଗୀଶ୍ୱରାଃ ।
ଆଦିତ୍ୟା ବସବୋ ରୁଦ୍ରା ଭୃଗବୋଽଙ୍ଗିରସସ୍ତଥା ॥ ୪ ॥
ସାଧ୍ୟାଶ୍ଚ ମରୁତୋ ଦେବା ବିଶ୍ୱେଦେବାସ୍ତଥୈବ ଚ ।
ଅଶ୍ୱିନୌ ପୁରୁହୂତଶ୍ଚ ଗନ୍ଧର୍ୱାପ୍ସରସାଂ ଗଣାଃ ॥ ୫ ॥
ପର୍ୱତୋଦଧିପାତାଲା ଲୋକା ଦ୍ୱୀପାଶ୍ଚ ଭାର୍ଗବ ।
ତିର୍ୟଗୂର୍ଧ୍ୱମଧଶ୍ଚୈବ ତ୍ୱିଙ୍ଗିତଂ ଯଶ୍ଚ ନେଙ୍ଗତେ ॥ ୬ ॥
ସଚ୍ଚାସଚ୍ଚ ମହାଭାଗ ପ୍ରକୃତିର୍ୱିକୃତିଶ୍ଚ ଯଃ ।
କୃମିକୀଟପତଙ୍ଗାନାଂ ବୟସାଂ ଯୋନୟସ୍ତଥା ॥ ୭ ॥
ବିଦ୍ୟାଧରାସ୍ତଥା ଯକ୍ଷା ନାଗାଃ ସର୍ପାଃ ସକିନ୍ନରାଃ ।
ରାକ୍ଷସାଶ୍ଚ ପିଶାଚାଶ୍ଚ ପିତରଃ କାଲସଂଧୟଃ ॥ ୮ ॥
ଧର୍ମାର୍ଥକାମମୋକ୍ଷାଶ୍ଚ ଧର୍ମଦ୍ୱାରାଣି ଯାନି ଚ ।
ଯଜ୍ଞାଙ୍ଗାନି ଚ ସର୍ୱାଣି ଭୂତଗ୍ରାମଂ ଚତୁର୍ୱିଧମ୍ ॥ ୯ ॥
ଜରାୟୁଜାଣ୍ଡଜାଶ୍ଚୈବ ସଂସ୍ୱେଦଜମଥୋଦ୍ଭିଜମ୍ ।
ଏକଜ୍ୟୋତିଃ ସ ମରୁତାଂ ବସୂନାଂ ସ ଚ ପାବକଃ ॥ ୧୦ ॥
ଅହିର୍ବୁଧ୍ନ୍ୟଶ୍ଚ ରୁଦ୍ରାଣାଂ ନାଦୈବାଶ୍ୱିନୟୋସ୍ତଥା ।
ନାରାୟଣଶ୍ଚ ସାଧ୍ୟାନାଂ ଭୃଗୂଣାଂ ଚ ତଥା କ୍ରତୁଃ ॥ ୧୧ ॥
ଆଦିତ୍ୟାନାଂ ତଥା ବିଷ୍ଣୁରାୟୁରଙ୍ଗିରସାଂ ତଥା ।
ବିଶ୍ୱେଷାଂ ଚୈବ ଦେବାନାଂ ରୋଚମାନଃ ସୁକୀର୍ତିତଃ ॥ ୧୨ ॥
ବାସବଃ ସର୍ୱଦେବାନାଂ ଜ୍ୟୋତିଷାଂ ଚ ହୁତାଶନଃ ।
ଯମଃ ସଂୟମଶୀଲାନାଂ ବିରୂପାକ୍ଷଃ କ୍ଷମାଭୃତାମ୍ ॥ ୧୩ ॥
ଯାଦସାଂ ବରୁଣଶ୍ଚୈବ ପବନ ପ୍ଲବତାଂ ତଥା ।
ଧନାଧ୍ୟକ୍ଷଶ୍ଚ ଯକ୍ଷାଣାଂ ରୁଦ୍ରୋ ରୌଦ୍ରସ୍ତଥାନ୍ତରଃ ॥ ୧୪ ॥
ଅନନ୍ତଃ ସର୍ୱନାଗାନାଂ ସୂର୍ୟସ୍ତେଜସ୍ୱିନାଂ ତଥା ।
ଗ୍ରହାଣାଂ ଚ ତଥା ଚନ୍ଦ୍ରୋ ନକ୍ଷତ୍ରାଣାଂ ଚ କୃତ୍ତିକା ॥ ୧୫ ॥
କାଲଃ କଲୟତାଂ ଶ୍ରେଷ୍ଠୋ ଯୁଗାନାଂ ଚ କୃତଂ ଯୁଗମ୍ ।
କଲ୍ପଂ ମନ୍ୱନ୍ତରେଶାଶ୍ଚ ମନବଶ୍ଚ ଚତୁର୍ଦଶ ॥ ୧୬ ॥
ସ ଏବ ଦେବଃ ସର୍ୱାତ୍ମା ଯେ ଚ ଦେବେଶ୍ୱରାସ୍ତଥା ।
ସଂବତ୍ସରସ୍ତୁ ବର୍ଷାଣାଂ ଚାୟନାନାଂ ତଥୋତ୍ତରଃ ॥ ୧୭ ॥
ମାର୍ଗଶୀର୍ଷସ୍ତୁ ମାସାନାଂ ଋତୂନାଂ କୁସୁମାକରଃ ।
ଶୁକ୍ଲପକ୍ଷସ୍ତୁ ପକ୍ଷାଣାଂ ତିଥୀନାଂ ପୂର୍ଣିମା ତିଥିଃ ॥ ୧୮ ॥
କାରଣାନାଂ ବଧଃ (?) ପ୍ରୋକ୍ତୋ ମୁହୂର୍ତାନାଂ ତଥାଽଭିଜିତ୍ ।
ପାତାଲାନାଂ ସୁତଲଶ୍ଚ ସମୁଦ୍ରାଣାଂ ପୟୋଦଧିଃ ॥ ୧୯ ॥
ଜମ୍ବୂଦ୍ୱୀପଶ୍ଚ ଦ୍ୱୀପାନାଂ ଲୋକାନାଂ ସତ୍ୟ ଉଚ୍ୟତେ ।
ମେରୁଃ ଶିଲୋଚ୍ଚୟାନାଂ ଚ ବର୍ଷେଷ୍ୱପି ଚ ଭାରତମ୍ ॥ ୨୦ ॥
ହିମାଲୟଃ ସ୍ଥାବରାଣାଂ ଜାହ୍ନବୀ ସରିତାଂ ତଥା ।
ପୁଷ୍କରଃ ସର୍ୱତୀର୍ଥାନାଂ ଗରୁଡଃ ପକ୍ଷିଣାଂ ତଥା ॥ ୨୧ ॥
ଗନ୍ଧର୍ୱାଣାଂ ଚିତ୍ରରଥଃ ସିଦ୍ଧାନାଂ କପିଲୋ ମୁନିଃ ।
ଋଷୀଣାଂ ଚ ଭୃଗୁର୍ଦେବୋ ଦେବର୍ଷୀଣାଂ ଚ ନାରଦଃ ॥ ୨୨ ॥
ତଥା ବ୍ରହ୍ମର୍ଷୀଣାଂ ଚ ଅଙ୍ଗିରାଃ ପରିକୀର୍ତିତଃ ।
ବିଦ୍ୟାଧରାଣାଂ ସର୍ୱେଷାଂ ଦେବଶ୍ଚିତ୍ରାଙ୍ଗଦସ୍ତଥା ॥ ୨୩ ॥
କଂବରଃ କିନ୍ନରାଣାଂ ଚ ସର୍ପାଣାମଥ ବାସୁକିଃ । (କଂଧରଃ?)
ପ୍ରହ୍ଲାଦଃ ସର୍ୱଦୈତ୍ୟାନାଂ ରମ୍ଭା ଚାପ୍ସରସାଂ ତଥା ॥ ୨୪ ॥
ଉଚ୍ଚୈଃଶ୍ରବସମଶ୍ୱାନାଂ ଧେନୂନାଂ ଚୈବ କାମଧୁକ୍ ।
ଐରାବତୋ ଗଜେନ୍ଦ୍ରାଣାଂ ମୃଗାଣାଂ ଚ ମୃଗାଧିପଃ ॥ ୨୫ ॥
ଆୟୁଧାନାଂ ତଥା ବଜ୍ରୋ ନରାଣାଂ ଚ ନରାଧିପଃ ।
କ୍ଷମା କ୍ଷମାବତାଂ ଦେବୋ ବୁଦ୍ଧିର୍ବୁଦ୍ଧିମତାମପି ।୨୬ ॥
ଧର୍ମାବିରୁଦ୍ଧଃ କାମଶ୍ଚ ତଥା ଧର୍ମଭୃତାଂ ନୃଣାମ୍ ।
ଧର୍ମୋ ଧର୍ମଭୃତାଂ ଦେବସ୍ତପଶ୍ଚୈବ ତପସ୍ୱିନାମ୍ ॥ ୨୭ ॥
ଯଜ୍ଞାନାଂ ଜପୟଜ୍ଞଶ୍ଚ ସତ୍ୟଃ ସତ୍ୟବତାଂ ତଥା ।
ବେଦାନାଂ ସାମବେଦଶ୍ଚ ଅଂଶୁନାଂ ଜ୍ୟୋତିଷାଂ ପତିଃ ॥ ୨୮ ॥
ଗାୟତ୍ରୀ ସର୍ୱମନ୍ତ୍ରାଣାଂ ବାଚଃ ପ୍ରବଦତାଂ ତଥା ।
ଅକ୍ଷରାଣାମକାରଶ୍ଚ ଯନ୍ତ୍ରାଣାଂ ଚ ତଥା ଧନୁଃ ॥ ୨୯ ॥
ଅଧ୍ୟାତ୍ମବିଦ୍ୟା ବିଦ୍ୟାନାଂ କବୀନାମୁଶନା କବିଃ ।
ଚେତନା ସର୍ୱଭୂତାନାମିନ୍ଦ୍ରିୟାଣାଂ ମନସ୍ତଥା ॥ ୩୦ ॥
ବ୍ରହ୍ମା ବ୍ରହ୍ମବିଦାଂ ଦେବୋ ଜ୍ଞାନଂ ଜ୍ଞାନବତାଂ ତଥା ।
କୀର୍ତିଃ ଶ୍ରୀର୍ୱାକ୍ ଚ ନାରୀଣାଂ ସ୍ମୃତିର୍ମେଧା ତଥା କ୍ଷମା ॥ ୩୧ ॥
ଆଶ୍ରମାଣାଂ ଚତୁର୍ଥଶ୍ଚ ବର୍ଣାନାଂ ବ୍ରାହ୍ମଣସ୍ତଥା ।
ସ୍କନ୍ଦଃ ସେନାପ୍ରଣେତୄଣାଂ ସଦୟଶ୍ଚ ଦୟାବତାମ୍ ॥ ୩୨ ॥
ଜୟଶ୍ଚ ବ୍ୟବସାୟଶ୍ଚ ତଥୋତ୍ସାହବତାଂ ପ୍ରଭୁଃ ।
ଅଶ୍ୱତ୍ଥଃ ସର୍ୱବୃକ୍ଷାଣାମୋଷଧୀନାଂ ତଥା ଯବଃ ॥ ୩୩ ॥
ମୃତ୍ୟୁଃ ସ ଏବ ମ୍ରିୟତାମୁଦ୍ଭବଶ୍ଚ ଭବିଷ୍ୟତାମ୍ ।
ଝଷାଣାଂ ମକରଶ୍ଚୈବ ଦ୍ୟୂତଂ ଛଲୟତାଂ ତଥା ॥ ୩୪ ॥
ମାନଶ୍ଚ ସର୍ୱଗୁହ୍ୟାନାଂ ରତ୍ନାନାଂ କନକଂ ତଥା ।
ଧୃତିର୍ଭୂମୌ ରସସ୍ତେଜସ୍ତେଜଶ୍ଚୈବ ହୁତାଶନେ ॥ ୩୫ ॥
ବାୟୁଃ ସ୍ପର୍ଶଗୁଣାନାଂ ଚ ଖଂ ଚ ଶବ୍ଦଗୁଣସ୍ତଥା ।
ଏବଂ ବିଭୂତିଭିଃ ସର୍ୱଂ ବ୍ୟାପ୍ୟ ତିଷ୍ଠତି ଭାର୍ଗବ ॥ ୩୬ ॥
ଏକାଂଶେନ ଭୃଗୁଶ୍ରେଷ୍ଠ ତସ୍ୟାଂଶତ୍ରିତୟଂ ଦିବି ।
ଦେବାଶ୍ଚ ଋଷୟଶ୍ଚୈବ ବ୍ରହ୍ମା ଚାହଂ ଚ ଭାର୍ଗବ ॥ ୩୭ ॥
ଚକ୍ଷୁଷା ଯନ୍ନ ପଶ୍ୟନ୍ତି ବିନା ଜ୍ଞାନଗତିଂ ଦ୍ୱିଜ ।
ଜ୍ଞାତା ଜ୍ଞେୟସ୍ତଥା ଧ୍ୟାତା ଧ୍ୟେୟଶ୍ଚୋକ୍ତୋ ଜନାର୍ଦନଃ ॥ ୩୮ ॥
ଯଜ୍ଞୋ ଯଷ୍ଟା ଚ ଗୋବିନ୍ଦଃ କ୍ଷେତ୍ରଂ କ୍ଷେତ୍ରଜ୍ଞ ଏବ ଚ ।
ଅନ୍ନମନ୍ନାଦ ଏବୋକ୍ତଃ ସ ଏବ ଚ ଗୁଣତ୍ରୟମ୍ ।୩୯ ॥
ଗାମାବିଶ୍ୟ ଚ ଭୂତାନି ଧାରୟତ୍ୟୋଜସା ବିଭୁଃ ।
ପୁଷ୍ଣାତି ଚୌଷଧୀଃ ସର୍ୱା ସୋମୋ ଭୂତ୍ୱା ରସାତ୍ମକଃ ॥ ୪୦ ॥
ପ୍ରାଣିନାଂ ଜଠରସ୍ଥୋଽଗ୍ନିର୍ଭୁକ୍ତପାଚୀ ସ ଭାର୍ଗବ ।
ଚେଷ୍ଟାକୃତ୍ପ୍ରାଣିନାଂ ବ୍ରହ୍ମନ୍ ସ ଚ ବାୟୁଃ ଶରୀରଗଃ ॥ ୪୧ ॥
ଯଥାଦିତ୍ୟଗତଂ ତେଜୋ ଜଗଦ୍ଭାସୟତେଽଖିଲମ୍ ।
ଯଚ୍ଚନ୍ଦ୍ରମସି ଯଚ୍ଚାଗ୍ନୌ ତତ୍ତେଜସ୍ତତ୍ର କୀର୍ତିତମ୍ ॥ ୪୨ ॥
ସର୍ୱସ୍ୟ ଚାସୌ ହୃଦି ସନ୍ନିବିଷ୍ଟସ୍ତସ୍ମାତ୍ସ୍ମୃତିର୍ଜ୍ଞାନମପୋହନଂ ଚ ।
ସର୍ୱୈଶ୍ଚ ଦେବୈଶ୍ଚ ସ ଏବ ବନ୍ଦ୍ୟୋ ବେଦାନ୍ତକୃଦ୍ୱେଦକୃଦେବ ଚାସୌ ॥୪୩ ॥
ଇତି ଶ୍ରୀବିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡେ ମାର୍କଣ୍ଡେୟବଜ୍ରସଂବାଦେ
ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ
ବିଭୂତିବର୍ଣନଂ ନାମ ଷଟ୍ପଞ୍ଚାଶତ୍ତମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୫୬ ॥
ଅଥ ଶ୍ରୀବିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡାନ୍ତର୍ଗତେ ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ
ସପ୍ତମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୭ ॥
ରାମ ଉବାଚ ।
ଆରାଧ୍ୟତେ ସ ଭଗବାନ୍ କର୍ମଣା ଯେନ ଶଙ୍କର ।
ତନ୍ମମାଚକ୍ଷ୍ୱ ଭଗବନ୍ ସର୍ୱସତ୍ତ୍ୱସୁଖପ୍ରଦମ୍ ॥ ୧ ॥
ଶଙ୍କର ଉବାଚ ।
ସାଧୁ ରାମ ମହାଭାଗ ସାଧୁ ଦାନବନାଶନ ।
ଯନ୍ମାଂ ପୃଚ୍ଛସି ଧର୍ମଜ୍ଞ କେଶବାରାଧନଂ ପ୍ରତି ॥ ୨ ॥
ଦିବସଂ ଦିବସାର୍ଧଂ ବା ମୁହୂର୍ତମେକମେବ ବା ।
ନାଶଶ୍ଚାଶେଷପାପସ୍ୟ ଭକ୍ତିର୍ଭବତି କେଶବେ ॥ ୩ ॥
ଅନେକଜନ୍ମସାହସ୍ରୈର୍ନାନାୟୋନ୍ୟନ୍ତରେଷୁ ଚ ।
ଜନ୍ତୋଃ କଲ୍ମଷହୀନସ୍ୟ ଭକ୍ତିର୍ଭବତି କେଶବେ ॥ ୪ ॥
ନାଧନ୍ୟଃ କେଶବଂ ସ୍ତୌତି ନାଧନ୍ୟୋଽର୍ଚୟତି ପ୍ରଭୁମ୍ ।
ନମତ୍ୟଧନ୍ୟଶ୍ଚ ହରିଂ ନାଧନ୍ୟୋ ବେତ୍ତି ମାଧବମ୍ ॥ ୫ ॥
ମନଶ୍ଚ ତଦ୍ଧି ଧର୍ମଜ୍ଞ କେଶବେ ଯତ୍ପ୍ରବର୍ତତେ ।
ସା ବୁଦ୍ଧିସ୍ତଦ୍ୱ୍ରତାୟୈବ ସତତଂ ପ୍ରତିତିଷ୍ଠତି ॥ ୬ ॥
ସା ବାଣୀ କେଶବଂ ଦେବଂ ଯା ସ୍ତୌତି ଭୃଗୁନନ୍ଦନ ।
ଶ୍ରବଣୌ ତୌ ଶ୍ରୁତା ଯାଭ୍ୟାଂ ସତତଂ ତତ୍କଥାଃ ଶୁଭାଃ ॥ ୭ ॥
ଅବେହି ଧର୍ମଜ୍ଞ ତଥା ତତ୍ପୂଜାକରଣାତ୍କରୌ ।
ତଦେକଂ ସଫଲଂ କର୍ମ କେଶବାର୍ଥାୟ ଯତ୍କୃତମ୍ ॥ ୮ ॥
ଯତୋ ମୁଖ୍ୟଫଲାବାପ୍ତୌ କରଣଂ ସୁପ୍ରୟୋଜନମ୍ ।
ମନସା ତେନ କିଂ କାର୍ୟଂ ଯନ୍ନ ତିଷ୍ଠତି କେଶବେ ॥ ୯ ॥
ବୁଦ୍ଧ୍ୟା ବା ଭାର୍ଗବଶ୍ରେଷ୍ଠ ତୟା ନାସ୍ତି ପ୍ରୟୋଜନମ୍ ।
ରୋଗଃ ସା ରସନା ବାପି ଯୟା ନ ସ୍ତୂୟତେ ହରିଃ ॥ ୧୦ ॥
ଗର୍ତୌ ବ୍ରହ୍ମବ୍ରତୌ କର୍ଣୌ ଯାଭ୍ୟାଂ ତତ୍କର୍ମ ନ ଶ୍ରୁତମ୍ ।
ଭାରଭୂତୈଃ କରୈଃ କାର୍ୟଂ କି ତସ୍ୟ ନୃପଶୋର୍ଦ୍ୱିଜ ॥ ୧୧ ॥
ଯୈର୍ନ ସମ୍ପୂଜିତୋ ଦେବଃ ଶଙ୍ଖଚକ୍ରଗଦାଧରଃ ।
ପାଦୌ ତୌ ସଫଲୌ ରାମ କେଶବାଲୟଗାମିନୌ ॥ ୧୨ ॥
ତେ ଚ ନେତ୍ରେ ମହାଭାଗ ଯାଭ୍ୟାଂ ସନ୍ଦୃଶ୍ୟାତେ ହରିଃ ।
କିଂ ତସ୍ୟ ଚରଣୈଃ କାର୍ୟଂ କୃତସ୍ୟ ନିପୁଣୈର୍ଦ୍ୱିଜ ॥ ୧୩ ॥
ଯାଭ୍ୟାଂ ନ ବ୍ରଜତେ ଜନ୍ତୁଃ କେଶବାଲୟଦର୍ଶନେ ।
ଜାତ୍ୟନ୍ଧତୁଲ୍ୟଂ ତଂ ମନ୍ୟେ ପୁରୁଷଂ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ॥ ୧୪ ॥
ଯୋ ନ ପଶ୍ୟତି ଧର୍ମଜ୍ଞ କେଶବାର୍ଚା ପୁନଃ ପୁନଃ ।
କ୍ଲେଶସଂଜନନଂ କର୍ମ ବୃଥା ତଦ୍ଭୃଗୁନନ୍ଦନ ॥ ୧୫ ॥
କେଶବଂ ପ୍ରତି ଯଦ୍ରାମ କ୍ରିୟତେଽହନି ସର୍ୱଦା ।
ପଶ୍ୟ କେଶବମାରାଧ୍ୟ ମୋଦମାନଂ ଶଚୀପତିମ୍ ॥ ୧୬ ॥
ଯମଞ୍ଚ ବରୁଣଞ୍ଚୈବ ତଥା ବୈଶ୍ରବଣଂ ପ୍ରଭୁମ୍ ।
ଦେବେନ୍ଦ୍ରତ୍ୱମତିସ୍ଫୀତଂ ସର୍ୱଭୂତିସ୍ମିତଂ(??) ପଦମ୍ ॥ ୧୭ ॥
ହରିଭକ୍ତିଦ୍ରୁମାତ୍ପୁଷ୍ପଂ ରାଜସାତ୍ସାତ୍ତ୍ୱିକଂ ଫଲମ୍ ।
ଅଣିମା ମହିମା ପ୍ରାପ୍ତିଃ ପ୍ରାକାମ୍ୟଂ ଲଘିମା ତଥା ॥ ୧୮ ॥
ଈଶିତ୍ୱଞ୍ଚ ବଶିତ୍ୱଞ୍ଚ ଯତ୍ର କାମାବସାୟିତା ।
ଆରାଧ୍ୟ କେଶବଂ ଦେବଂ ପ୍ରପ୍ୟନ୍ତେ ନାତ୍ର ସଂଶୟଃ ॥ ୧୯ ॥
ହତପ୍ରତ୍ୟଙ୍ଗମାତଙ୍ଗୋ ରୁଧିରାରୁଣଭୂତଲେ ।
ସଙ୍ଗ୍ରାମେ ବିଜୟଂ ରାମ ପ୍ରାପ୍ୟତେ ତତ୍ପ୍ରସାଦତଃ ॥ ୨୦ ॥
ମହାକଟିତଟଶ୍ରୋଣ୍ୟଃ ପୀନୋନ୍ନତପୟୋଧରାଃ ।
ଅକଲଙ୍କଶଶାଙ୍କାଭବଦନା ନୀଲମୂର୍ଧଜାଃ ॥ ୨୧ ॥
ରମୟନ୍ତି ନରଂ ସ୍ୱପ୍ନେ ଦେବରାମା ମନୋହରାଃ ।
ସକୃଦ୍ୟେନାର୍ଚିତୋ ଦେବୋ ହେଲୟା ବା ନମସ୍କୃତଃ ॥ ୨୨ ॥
ବେଦବେଦାଙ୍ଗବପୁଷାଂ ମୁନୀନାଂ ଭାବିତାତ୍ମନାମ୍ ।
ଋଷିତ୍ୱମପି ଧର୍ମଜ୍ଞ ବିଜ୍ଞେୟଂ ତତ୍ପ୍ରସାଦଜମ୍ ॥ ୨୩ ॥
ରମନ୍ତେ ସହ ରାମାଭିଃ ପ୍ରାପ୍ୟ ବୈଦ୍ୟାଧରଂ ପଦମ୍ ।
ଅନ୍ୟଭାବତୟା ନାମ୍ନଃ କୀର୍ତନାଦପି ଭାର୍ଗବ ॥ ୨୪ ॥
ରତ୍ନପର୍ୟଙ୍କଶୟିତା ମହାଭୋଗାଶ୍ଚ ଭୋଗିନଃ ।
ବୀଜ୍ୟନ୍ତେ ସହ ରାମାଭିଃ କେଶବସ୍ମରଣାଦପି ॥ ୨୫ ॥
ସୌଗନ୍ଧିକେ ବନେ ରମ୍ୟେ କୈଲାସପର୍ୱତେ ଦ୍ୱିଜ ।
ଯଦ୍ୟକ୍ଷା ବିହରନ୍ତି ସ୍ମ ତତ୍ପ୍ରାହୁଃ କୁସୁମଂ ନତେଃ ॥ ୨୬ ॥
ରତ୍ନଚିତ୍ରାସୁ ରମ୍ୟାସୁ ନନ୍ଦନୋଦ୍ୟାନଭୂମିଷୁ ।
କ୍ରୀଡନ୍ତି ଚ ସହ ସ୍ତ୍ରୀଭିର୍ଗନ୍ଧର୍ୱୀଭିଃ କଥାଶ୍ରୁତେଃ ॥ ୨୭ ॥
ଚତୁସ୍ସମୁଦ୍ରବେଲାୟାଂ ମେରୁବିନ୍ଧ୍ୟପୟୋଧରାମ୍ ।
ଧରାଂ ଯେ ଭୁଞ୍ଜତେ ଭୂପାଃ ପ୍ରଣିପାତସ୍ୟ ତତ୍ଫଲମ୍ ॥ ୨୮ ॥
ତସ୍ମାତ୍ତବାହଂ ବକ୍ଷ୍ୟାମି ଯଦ୍ୟଦା ଚରତଃ ସଦା ।
ପୁରୁଷସ୍ୟେହ ଭଗବାନ୍ ସୁତୋଷସ୍ତୁଷ୍ୟତେ ହରିଃ ॥ ୨୯ ॥
ପୂଜ୍ୟଃ ସ ନିତ୍ୟଂ ବରଦୋ ମହାତ୍ମା ସ୍ତବ୍ୟ ସ ନିତ୍ୟଂ ଜଗଦେକବନ୍ଦ୍ୟଃ ।
ଧ୍ୟେୟଃ ସ ନିତ୍ୟଂ ସକଲାଘହର୍ତା ଚୈତାବଦୁକ୍ତଂ ତବ ରାମ ଗୁହ୍ୟମ୍ ॥ ୩୦ ॥
ଇତି ଶ୍ରୀବିଷ୍ଣୁଧର୍ମୋତ୍ତରେ ପ୍ରଥମଖଣ୍ଡେ ମାର୍କଣ୍ଡେୟବଜ୍ରସଂବାଦେ
ଶଙ୍କରଗୀତାସୁ
ଭକ୍ତିଫଲପ୍ରଦର୍ଶନଂ ନାମ ସପ୍ତପଞ୍ଚାଶତ୍ତମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ॥୫୭ ॥
– Chant Stotra in Other Languages –
Shankara Gita in Sanskrit – English – Bengali – Gujarati – Kannada – Malayalam – Odia – Telugu – Tamil