॥ Shrimad Geeta Saar from Agni Purana 381 Gujarati Lyrics ॥
॥ શ્રીમદ્ ગીતાસારઃ અગ્નિપુરાણાન્તર્ગતઃ ॥
અગ્નિરુવાચ —
ગીતાસારં પ્રવક્ષ્યામિ સર્વગીતોત્તમોત્તમમ્ ।
કૃષ્ણોઽર્જુનાય યમાહ પુરા વૈ ભુક્તિમુક્તિદમ્ ॥ ૩૮૧.૧ ॥
શ્રીભગવાનુવાચ —
ગતાસુરગતાસુર્વા ન શોચ્યો દેહવાનજઃ ।
આત્માઽજરોઽમરોઽભેદ્યસ્તસ્માચ્છોકાદિકં ત્યજેત્ ॥ ૩૮૧.૨ ॥
ધ્યાયતો વિષયાન્ પુંસઃ સઙ્ગસ્તેષૂપજાયતે ।
સઙ્ગાત્ કામસ્તતઃ ક્રોધઃ ક્રોધાત્સમ્મોહ એવ ચ ॥ ૩૮૧.૩ ॥
સમ્મોહાત્ સ્મૃતિવિભ્રંશો બુદ્ધિનાશાત્ પ્રણશ્યતિ ।
દુઃસઙ્ગહાનિઃ સત્સઙ્ગાન્મોક્ષકામી ચ કામનુત્ ॥ ૩૮૧.૪ ॥
કામત્યાગાદાત્મનિષ્ઠઃ સ્થિરપ્રજ્ઞસ્તદોચ્યતે ।
યા નિશા સર્વભૂતાનાં તસ્યાં જાગર્તિ સંયમી ॥ ૩૮૧.૫ ॥
યસ્યાં જાગ્રતિ ભૂતાનિ સા નિશા પશ્યતો મુનેઃ ।
આત્મન્યેવ ચ સન્તુષ્ટસ્તસ્ય કાર્યં ન વિદ્યતે ॥ ૩૮૧.૬ ॥
નૈવ તસ્ય કૃતેનાર્થો નાકૃતેનેહ કશ્ચન ।
તત્ત્વવિત્તુ મહાવાહો ગુણકર્મવિભાગયોઃ ॥ ૩૮૧.૭ ॥
ગુણા ગુણેષુ વર્તન્તે ઇતિ મત્વા ન સજ્જતે ।
સર્વં જ્ઞાનપ્લવેનૈવ વૃજિનં સન્તરિષ્યતિ ॥ ૩૮૧.૮ ॥
જ્ઞાનાગ્નિઃ સર્વકર્માણિ ભસ્મસાત્ કુરુતેઽર્જુન ।
બ્રહ્મણ્યાધાય કર્માણિ સઙ્ગં ત્યક્ત્વા કરોતિ યઃ ॥ ૩૮૧.૯ ॥
લિપ્યતે ન સ પાપેન પદ્મપત્રમિવામ્ભસા ।
સર્વભૂતેષુ ચાત્માનાં સર્વભૂતાનિ ચાત્મનિ ॥ ૩૮૧.૧૧ ॥
ઈક્ષતે યોગયુક્તાત્મા સર્વત્ર સમદર્શનઃ ।
શુચીનાં શ્રીમતાં ગેહે યોગભ્રષ્ટોઽભિજાયતે ॥ ૩૮૧.૧૧ ॥
ન હિ કલ્યાણકૃત્ કશ્ચિદ્દુર્ગતિં તાત ગચ્છતિ ।
દૈવી હ્યેષા ગુણમયી મમ માયા દુરત્યયા ॥ ૩૮૧.૧૨ ॥
મામેવ યે પ્રપદ્યન્તે માયામેતાં તરન્તિ તે ।
આર્તો જિજ્ઞાસુરર્થાર્થી જ્ઞાની ચ ભરતર્ષભ ॥ ૩૮૧.૧૩ ॥
ચતુર્વિધા ભજન્તે માં જ્ઞાની ચૈકત્વમાસ્થિતઃ ।
અક્ષરં બ્રહ્મ પરમં સ્વભાવોઽધ્યાત્મમુચ્યતે ॥ ૩૮૧.૧૪ ॥
ભૂતભાવોદ્ભવકરો વિસર્ગઃ કર્મસંજ્ઞિતઃ ।
અધિભૂતં ક્ષરો ભાવઃ પુરુષશ્ચાધિદૈવતમ્ ॥ ૩૮૧.૧૫ ॥
અધિયજ્ઞોઽહમેવાત્ર દેહે દેહભૃતાં વર ।
અન્તકાલે સ્મરન્માઞ્ચ મદ્ભાવં યાત્યસંશયઃ ॥ ૩૮૧.૧૬ ॥
યં યં ભાવં સ્મરન્નન્તે ત્યજેદ્દેહં તમાપ્નુયાત્ ।
પ્રાણં ન્યસ્ય ભ્રુવોર્મધ્યે અન્તે પ્રાપ્નોતિ મત્પરમ્ ॥ ૩૮૧.૧૭ ॥
ઓમિત્યેકાક્ષરં બ્રહ્મ વદન્ દેહં ત્યજન્ તથા ।
બ્રહ્માદિસ્તમ્ભપર્યન્તાઃ સર્વે મમ વિભૂતયઃ ॥ ૩૮૧.૧૮ ॥
શ્રીમન્તશ્ચોર્જિતાઃ સર્વે મમાંશાઃ પ્રાણિનઃ સ્મૃતાઃ ।
અહમેકો વિશ્વરુપ ઇતિ જ્ઞાત્વા વિમુચ્યતે ॥ ૩૮૧.૧૯ ॥
ક્ષેત્રં શરીરં યો વેત્તિ ક્ષેત્રજ્ઞઃ સ પ્રકીર્તિતઃ ।
ક્ષેત્રક્ષેત્રજ્ઞયોર્જ્ઞાનં યત્તજ્જ્ઞાનં મતં મમ ॥ ૩૮૧.૨૧ ॥
મહાભૂતાન્યહઙ્ગારો બુદ્ધિરવ્યક્તમેવ ચ ।
ઇન્દ્રિયાણિ દશૌકઞ્ચ પઞ્ચ ચેન્દ્રિયગોચરાઃ ॥ ૩૮૧.૨૧ ॥
ઇચ્છા દ્વેષઃ સુખં દુઃખં સઙ્ઘાતશ્ચેતના ધૃતિઃ ।
એતત્ક્ષેત્રં સમાસેન સવિકારમુદાહૃતમ્ ॥ ૩૮૧.૨૨ ॥
અમાનિત્વમદમ્ભિત્વમહિસા ક્ષાન્તિરાર્જવમ્ ।
આચાર્યોપાસનં શૌચં સ્થૈર્યમાત્મવિનિગ્રહઃ ॥ ૩૮૧.૨૩ ॥
ઇન્દ્રિયાર્થેષુ વૈરાગ્યમનહઙ્કાર એવ ચ ।
જન્મમૃત્યુજરાવ્યાધિદુઃખદોષાનુદર્શનમ્ ॥ ૩૮૧.૨૪ ॥
આસક્તિરનભિષ્વઙ્ગઃ પુત્રદારગૃહાદિષુ ।
નિત્યઞ્ચ સમચિત્તત્ત્વમિષ્ટાનિષ્ટોપપત્તિષુ ॥ ૩૮૧.૨૫ ॥
મયિ ચાનન્યયોગેન ભક્તિરવ્યભિચારિણી ।
વિવિક્તદેશસેવિત્વમરતિર્જનસંસદિ ॥ ૩૮૧.૨૬ ॥
અધ્યાત્મજ્ઞાનનિષ્ઠત્વન્ તત્ત્વજ્ઞાનાનુદર્શનમ્ ।
એતજ્જ્ઞાનમિતિ પ્રોક્તમજ્ઞાનં યદતોઽન્યથા ॥ ૩૮૧.૨૭ ॥
જ્ઞેયં યત્તત્ પ્રવક્ષ્યામિ યત્ જ્ઞાત્વાઽમૃતમશ્નુતે ।
અનાદિ પરમં બ્રહ્મ સત્ત્વં નામ તદુચ્યતે ॥ ૩૮૧.૨૮ ॥
સર્વતઃ પાણિપાદાં તત્ સર્વતોઽક્ષિશિરોમુખમ્ ।
સર્વતઃ શ્રુતિમલ્લોકે સર્વમાવૃત્ય તિષ્ઠતિ ॥ ૩૮૧.૨૯ ॥
સર્વેન્દ્રિયગુણાભાસં સર્વેન્દિયવિવર્જિતમ્ ।
અસક્તં સર્વભૃચ્ચૈવ નિર્ગુણં ગુણભોક્તૃ ચ ॥ ૩૮૧.૩૧ ॥
બહિરન્તશ્ચ ભૂતાનામચરઞ્ચરમેવ ચ ।
સૂક્ષમત્વાત્તદવિજ્ઞેયં દૂરસ્થઞ્ચાન્તિકેઽપિ યત્ ॥ ૩૮૧.૩૧ ॥
અવિભક્તઞ્ચ ભૂતેષુ વિભક્તમિવ ચ સ્થિતમ્ ।
ભૂતભર્તૃ ચ વિજ્ઞેયં ગ્રસિષ્ણુ પ્રભવિષ્ણુ ચ ॥ ૩૮૧.૩૨ ॥
જ્યોતિષામપિ તજ્જયોતિસ્તમસઃ પરમુચ્યતે ।
જ્ઞાનં જ્ઞેયં જ્ઞાનગમ્યં હૃદિ સર્વસ્ય ઘિષ્ઠિતમ્ ॥ ૩૮૧.૩૩ ॥
ધ્યાનેનાત્મનિ પશ્યન્તિ કેચિદાત્માનમાત્મના ।
અન્યે સાઙ્ખ્યેન યોગેન કર્મયોગેન ચાપરે ॥ ૩૮૧.૩૪ ॥
અન્યે ત્વેવમજાનન્તો શ્રુત્વાન્યેભ્ય ઉપાસતે ।
તેઽપિ ચાશુ તરન્ત્યેવ મૃત્યું શ્રુતિપરાયણાઃ ॥ ૩૮૧.૩૫ ॥ BG 13.25 ચાતિતર
સત્ત્વાત્સઞ્જાયતે જ્ઞાનં રજસો લોભ એવ ચ ।
પ્રમાદમોહૌ તમસો ભવતોઽજ્ઞાનમેવ ચ ॥ ૩૮૧.૩૬ ॥
ગુણા વર્તન્ત ઇત્યેવ યોઽવતિષ્ઠતિ નેઙ્ગતે ।
માનાવમાનમિત્રારિતુલ્યસ્ત્યાગી સ નિર્ગુણઃ ॥ ૩૮૧.૩૭ ॥
ઊર્ધ્વમૂલમધઃશાખમશ્વત્થં પ્રાહુરવ્યયમ્ ।
છન્દાંસિ યસ્ય પર્ણાનિ યસ્તં વેદ સ વેદવિત્ ॥ ૩૮૧.૩૮ ॥
દ્વૌ ભૂતસર્ગૌ લોકેઽસ્મિન્ દૈવ આસુર એવ ચ ।
અહિંસાદિઃ ક્ષમા ચૈવ દૈવીસમ્પત્તિતો નૃણામ્ ॥ ૩૮૧.૩૯ ॥
ન શૌચં નાપિ વાચારો હ્યાસુરીસમ્પદોદ્ભવઃ ।
નરકત્વાત્ ક્રોધલોભકામસ્તસ્માત્ત્રયં ત્યજેત્ ॥ ૩૮૧.૪૧ ॥
યજ્ઞસ્તપસ્તથા દાનં સત્ત્વાદ્યૈસ્ત્રિવિધં સ્મૃતમ્ ।
આયુઃ સત્ત્વબલારોગ્યસુખાયાન્નન્તુ સાત્ત્વિકમ્ ॥ ૩૮૧.૪૧ ॥
દુઃખશોકામયાયાન્નં તીક્ષ્ણરૂક્ષન્તુ રાજસમ્ ।
અમેધ્યોચ્છિષ્ટપૂત્યન્નં તામસં નીરસાદિકમ્ ॥ ૩૮૧.૪૨ ॥
યષ્ટવ્યો વિધિના યજ્ઞો નિષ્કામાય સ સાત્ત્વિકઃ ।
યજ્ઞઃ ફલાય દમ્ભાત્મી રાજસસ્તામસઃ ક્રતુઃ ॥ ૩૮૧.૪૩ ॥ var દમ્ભાર્થં
શ્રદ્ધામન્ત્રાદિવિધ્યુક્તં તપઃ શારીરમુચ્યતે ।
દેવાદિપૂજાઽહિંસાદિ વાઙ્મયં તપ ઉચ્યતે ॥ ૩૮૧.૪૪ ॥
અનુદ્વેગકરં વાક્યં સત્યં સ્વાધ્યાયસજ્જપઃ ।
માનસં ચિત્તસંશુદ્ધેર્મૌનમાત્મવિનિગ્રહઃ ॥ ૩૮૧.૪૫ ॥
સાત્ત્વિકઞ્ચ તપોઽકામં ફલાદ્યર્થન્તુ રાજસમ્ ।
તામસં પરપીડાયૈ સાત્ત્વિકં દાનમુચ્યતે ॥ ૩૮૧.૪૬ ॥
દેશાદૌ ચૈવ દાતવ્યમુપકારાય રાજસમ્ ।
અદેશાદાવવજ્ઞાતં તામસં દાનમીરિતમ્ ॥ ૩૮૧.૪૭ ॥
ઓંતત્સદિતિ નિર્દેશો બ્રહ્મણસ્ત્રિવિધઃ સ્મૃતઃ ।
યજ્ઞદાનાદિકં કર્મ ભુક્તિમુક્તિપ્રદં નૃણામ્ ॥ ૩૮૧.૪૮ ॥
અનિષ્ટમિષ્ટં મિશ્રઞ્ચ ત્રિવિંધં કર્મણઃ ફલમ્ ।
ભવત્યત્યાગિનાં પ્રેત્ય ન તુ સન્ન્યાસિનાં ક્વચિત્ ॥ ૩૮૧.૪૯ ॥
તામસઃ કર્મસંયોગાત્ મોહાત્ક્લેશભયાદિકાત્ ।
રાજસઃ સાત્ત્વિકોઽકામાત્ પઞ્ચૈતે કર્મહેતવઃ ॥ ૩૮૧.૫૧ ॥
અધિષ્ઠાનં તથા કર્તા કરણઞ્ચ પૃથગ્વિધમ્ ।
ત્રિવિધાશ્ચ પૃથક્ ચેષ્ટા દૈવઞ્ચૈવાત્ર પઞ્ચમમ્ ॥ ૩૮૧.૫૧ ॥
એકં જ્ઞાનં સાત્ત્વિકં સ્યાત્ પૃથગ્ જ્ઞાનન્તુ રાજસમ્ ।
અતત્ત્વાર્થન્તામસં સ્યાત્ કર્માકામાય સાત્ત્વિકમ્ ॥ ૩૮૧.૫૨ ॥
કામાય રાજસં કર્મ મોહાત્ કર્મ તુ તામસમ્ ।
સિદ્ધ્યસિદ્ધ્યોઃ સમઃ કર્તા સાત્ત્વિકો રાજસોઽત્યપિ ॥ ૩૮૧.૫૩ ॥
શઠોઽલસસ્તામસઃ સ્યાત્ કાર્યાદિધીશ્ચ સાત્ત્વિકી ।
કાર્યાર્થં સા રાજસી સ્યાદ્વિપરીતા તુ તામસી ॥ ૩૮૧.૫૪ ॥
મનોધૃતિઃ સાત્ત્વિકી સ્યાત્ પ્રીતિકામેતિ રાજસી ।
તામસી તુ પ્રશોકાદૌ સુખં સત્ત્વાત્તદન્તગમ્ ॥ ૩૮૧.૫૫ ॥
સુખં તદ્રાજસઞ્ચાગ્રે અન્તે દુઃખન્તુ તામસમ્ ।
અતઃ પ્રવૃત્તિર્ભૂતાનાં યેન સર્વમિદન્તતમ્ ॥ ૩૮૧.૫૬ ॥
સ્વકર્મણા તમભ્યર્ચ્ય વિષ્ણું સિદ્ધિઞ્ચ વિન્દતિ ।
કર્મણા મનસા વાચા સર્વાવસ્થાસુ સર્વદા ॥ ૩૮૧.૫૭ ॥
બ્રહ્માદિસ્તમ્ભપર્યન્તં જગદ્વિષ્ણુઞ્ચ વેત્તિ યઃ ।
સિદ્ધિમાપ્નોતિ ભગવદ્ભક્તો ભાગવતો ધ્રુવમ્ ॥ ૩૮૧.૫૮ ॥
ઇત્યાદિમહાપુરાણે આગ્નેયે ગીતાસારો નામૈકાશીત્યધિકત્રિશતતમોઽધ્યાયઃ ॥
– Chant Stotra in Other Languages –
Shrimad Gitasara from Agni Purana 381 in Sanskrit – English – Bengali – Gujarati – Kannada – Malayalam – Odia – Telugu – Tamil