॥ Ashtavakra Gita Tamil Lyrics ॥
॥ ஶ்ரீமத் அஷ்டாவக்ரகீ³தா கா ஹிந்தீ³ அனுவாத³
ஸான்வயபா⁴ஷாடீகாஸமேதா அஷ்டாவக்ரகீ³தா ॥
.. ஶ்ரீ꞉ ..
அத²
அஷ்டாவக்ரகீ³தா
ஸான்வய-பா⁴ஷாடீகாஸஹிதா.
கத²ம்ʼ ஜ்ஞானமவாப்னோதி கத²ம்ʼ முக்திர்ப⁴விஷ்யதி .
வைராக்³யம்ʼ ச கத²ம்ʼ ப்ராப்தமேதத்³ப்³ரூஹி மம ப்ரபோ⁴..1..
அன்வய:- ஹே ப்ரபோ⁴ ! (புருஷ꞉ ) ஜ்ஞானம் கத²ம் அவாப்னோதி . (பும்ʼஸ꞉) முக்தி꞉ கத²ம் ப⁴விஷ்யதி . ( பும்ʼஸ꞉) வைராக்³யம் ச கத²ம் ப்ராப்தம் ( ப⁴வதி ) ஏதத் மம ப்³ரூஹி ..1..
ஏக ஸமய மிதி²லாதி⁴பதி ராஜா ஜனக கே மன மேம்ʼ பூர்வபுண்ய கே ப்ரபா⁴வ ஸே இஸ ப்ரகார ஜிஜ்ஞாஸா உத்பன்ன ஹுஈ கி, இஸ அஸார ஸம்ʼஸாரரூபீ ப³ந்த⁴ன ஸே கிஸ ப்ரகார முக்தி ஹோகீ³ ஔர தத³னந்தர உன்ஹோம்ʼநே ஐஸா பீ⁴ விசார கியா கி, கிஸீ ப்³ரஹ்மஜ்ஞானீ கு³ரு கே ஸமீப ஜானா சாஹியே, இஸீ அந்தர மேம்ʼ உன கோ ப்³ரஹ்மஜ்ஞான கே மானோ ஸமுத்³ர பரம த³யாலு ஶ்ரீஅஷ்டாவக்ரஜீ மிலே . இன முனி கீ ஆக்ருʼதி கோ தே³க²கர ராஜா ஜனக கே மன மேம்ʼ யஹ அபி⁴மான ஹுஆ கி, யஹ ப்³ராஹ்மண அந்த்யத ஹீ குரூப ஹை . தப³ தூ³ஸரே கே சித்த கா வ்ருʼத்தாந்த ஜானனேவாலே அஷ்டாவக்ரஜீ ராஜா கே மன கா பீ⁴ விசார தி³வ்யத்³ருʼஷ்டி கே த்³வாரா ஜானகர ராஜா ஜனக ஸே போ³லே கி, ஹே ராஜன் ! தே³ஹத்³ருʼஷ்டி கோ சோ²ட³கர யதி³ ஆத்மத்³ருʼஷ்டி கரோகே³ தோ யஹ தே³ஹ டேடா⁴ ஹை பரந்து இஸ மேம்ʼ ஸ்தி²த ஆத்மா டேடா⁴ நஹீம்ʼ ஹை, ஜிஸ ப்ரகார நதீ³ டேடீ⁴ ஹோதீ ஹை பரந்து உஸ கா ஜல டேடா⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, ஜிஸ ப்ரகார இக்ஷு (க³ன்னா) டேடா⁴ ஹோதா ஹை பரந்து உஸ கா ரஸ டேடா⁴ நஹீம்ʼ ஹை. திஸீ ப்ரகார யத்³யபி பாஞ்சபௌ⁴திக யஹ தே³ஹ டேடா⁴ ஹை, பரந்து அந்தர்யாமீ ஆத்மா டேடா⁴ நஹீம்ʼ ஹை. கிந்து ஆத்மா அஸங்க³, நிர்விகார, வ்யாபக, ஜ்ஞானக⁴ன, ஸசிதா³னந்த³ஸ்வரூப, அக²ண்ட³, அச்சே²த்³ய, அபே⁴த்³ய, நித்ய, ஶுத்³த⁴, பு³த்³த⁴ ஔர முக்தஸ்வபா⁴வ ஹை, இஸ காரண ஹே ராஜன் ! தும தே³ஹத்³ருʼஷ்டி கோ த்யாக³கர ஆத்மத்³ருʼஷ்டி கரோ . பரம த³யாலு அஷ்டாவக்ரஜீ கே இஸ ப்ரகார கே வசன ஸுனனே ஸே ராஜா ஜனக கா மோஹ தத்கால தூ³ர ஹோ க³யா ஔர ராஜா ஜனகனே மன மேம்ʼ விசார கியா கி மேரே ஸப³ மனோரத² ஸித்³த⁴ ஹோ க³யே, மேம்ʼ அப³ இனகோ ஹீ கு³ரு கரூங்கா³. க்யோங்கி யஹ மஹாத்மா ப்³ரஹ்மவித்³யா கே ஸமுத்³ரரூப ஹை, ஜீவன்முக்த ஹைம்ʼ, அப³ இன ஸே அதி⁴க ஜ்ஞானீ முஜே² கௌன மிலேகா³? அப³ தோ இன ஸே ஹீ கு³ருதீ³க்ஷா லேகர இனகோ ஹீ ஶரண லேனா யோக்³ய ஹை, இஸ ப்ரகார விசாரகர ராஜா ஜனக அஷ்டாவக்ரஜீ ஸே இஸ ப்ரகார போ³லே கி, ஹே மஹாத்மன் ! மைம்ʼ ஸம்ʼஸாரப³ந்த⁴ன ஸே சூ²டனே கே நிமித்த ஆப கீ ஶரண லேனே கீ இச்சா² கரதா ஹூம்ʼ, அஷ்டாவக்ரஜீனே பீ⁴ ராஜா ஜனக கோ அதி⁴காரீ ஸமஜ²கர அபனா ஶிஷ்ய கர லியா, தப³ ராஜா ஜனக அபனே சித்த கே ஸந்தே³ஹோம்ʼ கோ தூ³ர கரனே கே நிமித்த ஔர ப்³ரஹ்மவித்³யா கே ஶ்ரவண கரனே கீ இச்சா² கர கே அஷ்டாவக்ரஜீ ஸே பூஞ்ச²னே லகே³. அஷ்டாவக்ரஜீ ஸே ராஜா ஜனக ப்ரஶ்ன கரதே ஹைம்ʼ கி – ஹே ப்ரபோ⁴ ! அவித்³யாகர கே மோஹித நானா ப்ரகார கே மித்²யா ஸங்கல்ப விகல்போங்கர கே பா³ரம்பா³ர ஜன்மமரணரூப து³꞉கோ²ம்ʼ கோ போ⁴க³னேவாலே இஸ புருஷ கோ அவித்³யாநிவ்ருʼத்திரூப ஜ்ஞான கிஸ ப்ரகார ப்ராப்த ஹோதா ஹை ? இன தீனோம்ʼ ப்ரஶ்னோம்ʼ கா உத்தர க்ருʼபா கர கே முஜ² ஸே கஹியே..1..
அஷ்டாவக்ர உவாச.
முக்திமிச்ச²ஸிசேத்தாத விஷயான்விஷவத்த்யஜ.
க்ஷமார்ஜவத³யாதோஷஸத்யம்ʼ பீயூஷவத்³ப⁴ஜ ..2..
அன்வய:- ஹே தாத ! சேன் முக்திம் இச்ச²ஸி ( தர்ஹி ) விஷயான் விஷவத் ( அவக³த்ய ) த்யஜ . க்ஷமார்ஜவத³யாதோஷஸத்யம் பீயூஷவத் ( அவக³த்ய ) ப⁴ஜ ..2..
இஸ ப்ரகார ஜப³ ராஜா ஜனகனே ப்ரஶ்ன கியா தப³ ஜ்ஞானவிஜ்ஞானஸம்பன்ன பரம த³யாலு அஷ்டாவக்ரமுனினே விசார கியா கி, யஹ புருஷ தோ அதி⁴காரீ ஹை ஔர ஸம்ʼஸாரப³ந்த⁴ன ஸே முக்த ஹோனே கீ இச்சா² ஸே மேரே நிகட ஆயா ஹை, இஸ காரண இஸ கோ ஸாத⁴னசதுஷ்டயபூர்வக ப்³ரஹ்மதத்வ கா உபதே³ஶ கரூம்ʼ க்யோங்கி ஸாத⁴னசதுஷ்டய கே பி³னா கோடி உபாய கரனே ஸே பீ⁴ ப்³ரஹ்மவித்³யா ப²லீபூ⁴த நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை இஸ காரண ஶிஷ்ய கோ ப்ரத²ம ஸாத⁴னசதுஷ்டய கா உபதே³ஶ கரனா யோக்³ய ஹை ஔர ஸாத⁴னசதுஷ்டய கே அனந்தர ஹீ ப்³ரஹ்மஜ்ஞான கே விஷய கீ இச்சா² கரனீ சாஹியே, இஸ ப்ரகார விசார கர அஷ்டாவக்ராஜீ போ³லே கி-ஹே தாத ! ஹே ஶிஷ்ய ! ஸம்பூர்ண அனர்தோ² கீ நிவ்ருʼத்தி ஔர பரமானந்த³முக்தி கீ இச்சா² ஜப³ ஹோவே தப³ ஶப்³த³, ஸ்பர்ஶ, ரூப, ரஸ ஔர க³ந்த⁴ இன பாஞ்சோம்ʼ விஷயோம்ʼ கோ த்யாக³ தே³வே . யே பாஞ்ச விஷய கர்ண, த்வசா, நேத்ர, ஜிஹ்வா ஔர நாஸி கா இன பாஞ்ச ஜ்ஞானேந்த்³ரியோம்ʼ கே ஹைம்ʼ, யே ஸம்பூர்ண ஜீவ கே ப³ந்த⁴ன ஹைம்ʼ, இன ஸே ப³ந்தா⁴ ஹுஆ ஜீவ உத்பன்ன ஹோதா ஹை ஔர மரதா ஹை தப³ ப³ஃடா² து³꞉கீ² ஹோதா ஹை, ஜிஸ ப்ரகார விஷ ப⁴க்ஷண கரனேவாலே புருஷ கோ து³꞉க² ஹோதா ஹை, உஸீ ப்ரகார ஶப்³தா³தி³விஷயபோ⁴க³ கரனே வாலா புருஷ து³꞉கீ² ஹோதா ஹை. அர்தா²த் ஶப்³தா³தி³ விஷய மஹா அனர்த² கா மூல ஹை உன விஷயோம்ʼ கோ தூ த்யாக³ தே³. அபி⁴ப்ராய யஹ ஹை கி, தே³ஹ ஆதி³ கே விஷய மேம்ʼ மைம்ʼ ஹூம்ʼ, மேரா ஹை இத்யாதி³ அத்⁴யாஸ மத கர இஸ ப்ரகார பா³ஹ்ய இந்த்³ரியோம்ʼ கோ த³மன கரனே கா உபதே³ஶ கியா. ஜோ புருஷ இஸ ப்ரகார கரதா ஹை உஸ கோ ‘த³ம’ நாமவாலே ப்ரத²ம ஸாத⁴ன கீ ப்ராப்தி ஹோதீ ஹை ஔர ஜோ அந்த꞉கரண கோ வஶ மேம்ʼ கர லேதா ஹை உஸ கோ ‘ஶம’ நாமவாலீ தூ³ஸரீ ஸாத⁴னஸம்பத்தி கீ ப்ராப்தி ஹோதீ ஹை. ஜிஸ கா மன அபனே வஶ மேம்ʼ ஹோ ஜாதா ஹை உஸ கா ஏக ப்³ரஹ்மாகார மன ஹோ ஜாதா ஹை, உஸ கா நாம வேதா³ந்தஶாஸ்த்ர மேம்ʼ நிர்விகல்பக ஸமாதி⁴ கஹா ஹை, உஸ நிர்விகல்பக ஸமாதி⁴ கீ ஸ்தி²தி கே அர்த² க்ஷமா ( ஸப³ ஸஹ லேனா ), ஆர்ஜவ ( அவித்³யாரூப தோ³ஷ ஸே நிவ்ருʼத்தி ரக²னா ), த³யா (பி³னா காரண ஹீ பராயா து³꞉க² தூ³ர கரனே கீ இச்சா²), தோஷ ( ஸதா³ ஸந்துஷ்ட ரஹனா), ஸத்ய (த்ரிகால மேம்ʼ ஏகரூபதா) இன பாஞ்ச ஸாத்விக கு³ணோம்ʼ கா ஸேவன கரே. ஜிஸ ப்ரகார கோஈ புருஷ அம்ருʼததுல்ய ஔஷதி⁴ ஸேவன கரே ஔர உஸ ஔஷதி⁴ கே ப்ரபா⁴வ ஸே உஸ கே ஸம்பூர்ண ரோக³ தூ³ர ஹோ ஜாதே ஹைம்ʼ, உஸீ ப்ரகார ஜோ புருஷ அம்ருʼததுல்ய இன பாஞ்ச கு³ணோம்ʼ கோ ஸேவன கரதா ஹை, உஸ கே ஜன்மம்ருʼத்யுரூப ரோக³ தூ³ர ஹோ ஜாதே ஹைம்ʼ அர்தா²த இஸ ஸம்ʼஸார கே விஷய மேம்ʼ ஜிஸ புருஷ கோ முக்தி கீ இச்சா² ஹோய வஹ விஷயோம்ʼ கா த்யாக³ கர தே³வே, விஷயோம்ʼ கா த்யாக³ கரே பி³னா முக்தி கதா³பி நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, முக்தி அனேக து³꞉கோ²ம்ʼ கீ தூ³ர கரனேவாலீ ஔர பரமானந்த³ கீ தே³னேவாலீ ஹை இஸ ப்ரகார அஷ்டாவக்ரமுனினே ப்ரத²ம ஶிஷ்ய கோ விஷயோம்ʼ கோ த்யாக³னே கா உபதே³ஶ தி³யா ..2..
ந ப்ருʼத்²வீ ந ஜலம்ʼ நாக்³நிர்ன வாயுர்த்³யௌர்ன வா ப⁴வான் .
ஏஷாம்ʼ ஸாக்ஷிணமாத்மானம்ʼ சித்³ரூபம்ʼ வித்³தி⁴ முக்தயே ..3..
அன்வய:- (ஹே ஶிஷ்ய !) ப⁴வான் ப்ருʼத்²வீ ந . ஜலம் ந. அக்³னி꞉ ந . வாயு꞉ ந . வா த்³யௌ꞉ ந . ஏஷாம் ஸாக்ஷிணம் சித்³ரூபம் ஆத்மானம் முக்தயே வித்³தி⁴ ..3..
அப³ முனி ஸாத⁴னசதுஷ்டயஸம்பன்ன ஶிஷ்ய கோ முக்தி கா உபதே³ஶ கரதே ஹைம்ʼ, தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய ஶங்கா கரதா ஹை கி, ஹே கு³ரோ ! பஞ்ச பூ⁴த கா ஶரீர ஹீ ஆத்மா ஹை ஔர பஞ்சபூ⁴தோங்கே ஹீ பாஞ்ச விஷய ஹைம்ʼ, ஸோ இன பஞ்சபூ⁴தோம்ʼ கா ஜோ ஸ்வபா⁴வ ஹை உஸ கா கதா³பி த்யாக³ நஹீம்ʼ ஹோ ஸகதா, க்யோங்கி ப்ருʼத்²வீ ஸே க³ந்த⁴ கா யா க³ந்த⁴ ஸே ப்ருʼத்²வீ கா கதா³பி வியோக³ நஹீம்ʼ ஹோ ஸகதா ஹை, கிந்து வே தோ³னோம்ʼ ஏகரூப ஹோகர ரஹதே ஹைம்ʼ, இஸீ ப்ரகார ரஸ ஔர ஜல, அக்³னி ஔர ரூப, வாயு ஔர ஸ்பர்ஶ, ஶப்³த³ ஔர ஆகாஶ ஹை, அர்தா²த் ஶப்³தா³தி³ பாஞ்ச விஷயோம்ʼ கா த்யாக³ தோ தப³ ஹோ ஸகதா ஹை ஜப³ பஞ்ச பூ⁴தோம்ʼ கா த்யாக³ ஹோதா ஹை ஔர யதி³ பஞ்ச பூ⁴த கா த்யாக³ ஹோய தோ ஶரீரபாத ஹோ ஜாவேகா³ பி²ர உபதே³ஶ க்³ரஹண கரனேவாலா கௌன ரஹேகா³ ? ததா² முக்திஸுக² கோ கௌன போ⁴கே³கா³ ? அர்தா²த் விஷய கா த்யாக³ தோ கதா³பி நஹீம்ʼ ஹோ ஸகதா இஸ ஶங்கா கோ நிவாரண கரனே கே அர்த² அஷ்டாவக்ரஜீ உத்தர தே³தே ஹைம்ʼ-ஹே ஶிஷ்ய ! ப்ருʼத்²வீ, ஜல, தேஜ, வாயு ஔர ஆகாஶ ததா² இன கே த⁴ர்ம ஜோ ஶப்³த³, ஸ்பர்ஶ, ரூப, ரஸ ஔர க³ந்த⁴ ஸோ தூ நஹீம்ʼ ஹை இஸ பாஞ்சபௌ⁴திக ஶரீர கே விஷய மேம்ʼ தூ அஜ்ஞான ஸே அஹம்பா⁴வ ( மைம்ʼ ஹூம்ʼ, மேரா ஹை இத்யாதி³ ) மானதா ஹை இன கா த்யாக³ கர அர்தா²த் இஸ ஶரீர கே அபி⁴மான கா த்யாக³ கர தே³ ஔர விஷயோம்ʼ கோ அனாத்மத⁴ர்ம ஜானகர த்யாக³ கர தே³. அப³ ஶிஷ்ய இஸ விஷய மேம்ʼ பி²ர ஶங்கா கரதா ஹை கி, ஹே கு³ரோ ! மைம்ʼ கௌ³ரவர்ண ஹூம்ʼ, ஸ்தூ²ல ஹூம்ʼ க்ருʼஷ்ணவர்ண ஹூம்ʼ, ரூபவான ஹூம்ʼ, புஷ்ட ஹூம்ʼ, குரூப ஹூம்ʼ, காணா ஹூம்ʼ, நீச ஹூம்ʼ, இஸ ப்ரகார கீ ப்ரதீதி இஸ பாஞ்சபௌ⁴திக ஶரீர மேம்ʼ அநாதி³ கால ஸே ஸப³ ஹீ புருஷோம்ʼ கோ ஹோ ஜாதீ ஹை, பி²ர துமனே ஜோ கஹா கி, தூ தே³ஹ நஹீம்ʼ ஹை ஸோ இஸ மேம்ʼ க்யா யுக்தி ஹை ? தப³ அஷ்டாவக்ர போ³லே கி, ஹே ஶிஷ்ய ! அவிவே கீ புருஷ கோ இஸ ப்ரகார ப்ரதீதி ஹோதீ ஹை, விவேகத்³ருʼஷ்டி ஸே தூ தே³ஹ இந்த்³ரயாதி³ கா த்³ரஷ்டா ஔர தே³ஹ இந்த்³ரியாதி³ ஸே ப்ருʼத²க ஹை. ஜிஸ ப்ரகார க⁴ட கோ தே³க²னேவாலா புருஷ க⁴ட ஸே ப்ருʼத²க ஹோதா ஹை, உஸீ ப்ரகார ஆத்மாகோ பீ⁴ ஸர்வ தோ³ஷரஹித ஔர ஸப³ கா ஸாக்ஷீ ஜான . இஸ விஷய மேம்ʼ ந்யாயஶாஸ்த்ரவாலோம்ʼ கீ ஶங்கா ஹை, கி, ஸாக்ஷிபனா தோ பு³த்³தி⁴ மேம்ʼ ரஹதா ஹை, இஸ காரண பு³த்³தி⁴ ஹீ ஆத்மா ஹோ ஜாயகீ³, இஸ கா ஸமாதா⁴ன யஹ ஹை கி, பு³த்³தி⁴ தோ ஜட³ ஹை ஔர ஆத்மா சேதன மானா ஹை, இஸ காரண ஜட³ ஜோ பு³த்³தி⁴ ஸோ ஆத்மா நஹீம்ʼ ஹோ ஸகதா ஹை, தோ ஆத்மா கோ சைதன்யஸ்வரூப ஜான தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய ப்ரஶ்ன கரதா ஹை கி, ஹே கு³ரோ ! சைதன்யரூப ஆத்மா கே ஜானனே ஸே க்யா ப²ல ஹோதா ஹை ஸோ கஹியே ? திஸ கே உத்தர மேம்ʼ அஷ்டாவக்ரஜீ கஹதே ஹைம்ʼ கி, ஸாக்ஷீ ஔர சைதன்ய ஜோ ஆத்மா திஸ கோ ஜானனே ஸே புருஷ ஜீவன்முக்தபத³ கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை, ய ஹீ ஆத்மஜ்ஞான கா ப²ல ஹை, முக்தி கா ஸ்வரூப கிஸீ கே விசார மேம்ʼ நஹீம்ʼ ஆயா ஹை, ஷடஶாஸ்த்ரகார அபனீ 2 பு³த்³தி⁴ கே அனுஸார முக்தி கே ஸ்வரூப கீ கல்பனா கரதே ஹைம்ʼ. ந்யாயஶாஸ்த்ரவாலே இஸ ப்ரகார கஹதே ஹைம்ʼ கி, து³꞉க²மாத்ர கா ஜோ அத்யந்த நாஶ ஹை வஹீ முக்தி ஹை ஔர ப³லவான் ப்ரபா⁴கரமதாவலம்பீ³ மீமாம்ʼஸகோம்ʼ கா யஹ கத²ன ஹை கி, ஸமஸ்த து³꞉கோ²ம்ʼ கா உத்பன்ன ஹோனே ஸே பஹிலே ஜோ ஸுக² ஹை வஹீ முக்தி ஹை, பௌ³த⁴மதவாலோம்ʼ கா யஹ கத²ன ஹை கி, தே³ஹ கா நாஶ ஹோனா ஹீ முக்தி ஹை, இஸ ப்ரகார பி⁴ன்ன 2 கல்பனா கரதே ஹைம்ʼ, பரந்து யதா²ர்த² போ³த⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, கிந்து வேதா³ந்தஶாஸ்த்ர கே அனுஸார ஆத்மஜ்ஞான ஹீ முக்தி ஹை இஸ காரண அஷ்டாவக்ரமுனி ஶிஷ்ய கோ உபதே³ஶ கரதே ஹைம்ʼ…3..
யதி³ தே³ஹம்ʼ ப்ருʼத²க்க்ருʼத்ய சிதி விஶ்ராம்ய திஷ்ட²ஸி .
அது⁴னைவ ஸுகீ² ஶாந்தோ ப³ந்த⁴முக்தோ ப⁴விஷ்யஸி .. 4 ..
அன்வய:- (ஹே ஶிஷ்ய ! ) யதி³ தே³ஹம் ப்ருʼத²க்க்ருʼத்ய சிதி விஶ்ராம்ய . திஷ்ட²ஸி ( தஹி ) அது⁴னா ஏம்ʼவ ஸுகீ² ஶாந்த꞉ ப³ந்த⁴முக்த꞉ ப⁴விஷ்யஸி .. 4 ..
ஹே ஶிஷ்ய ! யதி³ தூ தே³ஹ ததா² ஆத்மா கா விவேக கர கே அலக³ ஜானேகா³ஔர ஆத்மா கே விஷய மேம்ʼ விஶ்ராம கர கே சித கோ ஏகாக்³ர கரேகா³ தோ தூ இஸ வர்தமான ஹீ மனுஷ்யதே³ஹ கே விஷய மேம்ʼ ஸுக² ததா² ஶாந்தி கோ ப்ராப்த ஹோகா³ அர்தா²த் ப³ந்த⁴முக்த கஹியே கர்த்ருʼத்வ ( கர்தாபனா) போ⁴க்த்ருʼத்வ ( போ⁴க்தாபனா) ஆதி³ அனேக அனர்தோ²ம்ʼ ஸே சூ²ட ஜாவேகா³.. 4 ..
ந த்வம்ʼ விப்ராதி³ கோ வர்ணோம்ʼ நாஶ்ரமீ நாக்ஷகோ³சர꞉.
அஸங்கோ³ஸி நிராகாரோ விஶ்வஸாக்ஷீ ஸுகீ² ப⁴வ ..5..
அன்வய:- த்வம் விப்ராதி³க꞉ வர்ண꞉ ந ஆஶ்ரமீ ந அக்ஷகோ³சர꞉ ந (கிந்து, த்வம் ) அஸங்க³꞉ நிராகார꞉ விஶ்வஸாக்ஷீ அஸி ( அத꞉ கர்மாஸக்திம் விஹாய சிதி விஶ்ராம்ய ) ஸுகீ² ப⁴வ ..5..
ஶிஷ்ய ப்ரஶ்ன கரதா ஹை கி, ஹே கு³ரோ ! மைம்ʼ தோ வர்ணாஶ்ரம கே த⁴ர்ம மேம்ʼ ஹூம்ʼ இஸ காரண முஜே² வர்ணாஶ்ரம கர்ம கா கரனா யோக்³ய ஹை, அர்தா²த் வர்ணாஶ்ரம கே கர்ம கரனே ஸே ஆத்மா கே விஷய மேம்ʼ விஶ்ராம கர கே முக்தி கிஸ ப்ரகார ஹோகீ³ ? தப³ திஸ கா கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, தூ ப்³ராஹ்மண ஆதி³ நஹீம்ʼ ஹை, தூப்³ரஹ்மசாரீ ஆதி³ கிஸீ ஆஶ்ரம மேம்ʼ நஹீம்ʼ ஹை. தஹாம்ˮ ஶிஷ்ய ப்ரஶ்ன கரதா ஹை கி, மைம்ʼ ப்³ராஹ்மண ஹூம்ʼ, மைம்ʼ ஸம்ʼந்யாஸீ ஹூம்ʼ இத்யாதி³ ப்ரத்யக்ஷ ஹை, இஸ காரண ஆத்மா ஹீ வர்ணஶ்ரமீ ஹை. தஹாம்ʼ கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஆத்மா கா இந்த்³ரிய ததா² அந்த꞉கரண கர கே ப்ரத்யக்ஷ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ஔர ஜிஸ கா ப்ரத்யக்ஷ ஹோதா ஹை வஹ தே³ஹ ஹை, தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய பி²ர ப்ரஶ்ன கரதா ஹை கி, மைம்ʼ க்யா வஸ்து ஹூம்ʼ ? தஹாம்ʼ கு³ருஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, தூ அஸங்க³ அர்தா²த் தே³ஹாதி³க உபாதி⁴ யதா² ஆகாரரஹித விஶ்வ கா ஸாக்ஷீ ஆத்மஸ்வரூப ஹை, அர்தா²த் துஜ² மேம்ʼ வர்ணாஶ்ரமபனா நஹீம்ʼ ஹை, இஸ காரண கர்மோம்ʼ கே விஷய மேம்ʼ ஆஸக்தி ந கர கே சைதன்யரூப ஆத்மா கே விஷய மேம்ʼ விஶ்ராம கர கே பரமானந்த³ கோ ப்ராப்த ஹோ ..5..
த⁴ர்மாத⁴ர்மௌ ஸுக²ம்ʼ து³꞉க²ம்ʼ மானஸானி ந தே விபோ⁴.
ந கர்தாஸி ந போ⁴க்தாஸி முக்த ஏவாஸி ஸர்வதா³ .. 6 ..
அன்வய:- ஹே விபோ⁴ ! த⁴ர்மாத⁴ர்மௌ ஸுக²ம் து³꞉க²ம் மானஸானி தே ந (த்வம் ) கர்தா ந அஸி போ⁴க்தா ந அஸி (கிந்து ) ஸர்வதா³ முக்த ஏவ அஸி .. 6 ..
தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய ப்ரஶ்ன கரதா ஹை கி, வேதோ³க்த வர்ணாஶ்ரம கே கர்மோம்ʼ கோ த்யாக³கர ஆத்மா கே விஷேம்ʼ விஶ்ராம கரனேமேம்ʼ பீ⁴ தோ அத⁴ர்மரூப ப்ரத்யவாய ஹோதா ஹை, திஸ கா கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஹே ஶிஷ்ய ! த⁴ர்ம, அத⁴ர்ம, ஸுக² ஔர து³꞉க² யஹ தோ மன கா ஸங்கல்ப ஹை. திஸ காரண தின த⁴ர்மாத⁴மாதி³ கே ஸாத² தேரா த்ரிகாலமேம்ʼ பீ⁴ ஸம்ப³ந்த⁴ நஹீம்ʼ ஹை. தூ கர்தா நஹீம்ʼ ஹை, தூ போ⁴க்தா நஹீம்ʼ ஹை, க்யோங்கி விஹித அத²வா நிஷித்³த⁴ கர்ம கரதா ஹை வஹீ ஸுக² து³꞉க² கா போ⁴க்தா ஹை . ஸோ துஜ² மேம்ʼ நஹீம்ʼ ஹை க்யோங்கி தூம்ʼ தோ ஶுத்³த⁴ஸ்வரூப ஹை, ஔர ஸர்வதா³ காலமுக்த ஹை . அஜ்ஞான கர கே பா⁴ஸனேவாலே ஸுக² து³꞉க² ஆத்மா கே விஷேம்ʼ ஆஶ்ரய கரகே ஹீ நிவ்ருʼத்த ஹோ ஜாதே ஹைம்ʼ ..6..
ஏ கோ த்³ரஷ்டாஸி ஸர்வஸ்ய முக்தப்ராயோ(அ)ஸி ஸர்வதா³.
அயமேவ ஹிதே ப³ந்தோ⁴ த்³ரஷ்டாரம்ʼ பஶ்யஸீதரம் ..7..
அன்வய:- ( ஹே ஶிஷ்ய ! த்வம் ) ஸர்வஸ்ய த்³ரஷ்டா ஏக꞉ அஸி ஸர்வதா³ முக்தப்ராய꞉ அஸி ஹி தே அயம் ஏவ ப³ந்த⁴꞉ (யம் ) த்³ரஷ்டாரம் இதரம் பஶ்யஸி ..7..
தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய ப்ரஶ்ன கரதா ஹை கி, ஶுத்³த⁴, ஏக, நித்ய முக்த ஐஸா ஜோ ஆத்மா ஹை திஸ கா ப³ந்த⁴ன கிஸ நிமித்த ஸே ஹோதா ஹை கி, ஜிஸ ப³ந்த⁴ன கே சு²டான கே அர்த² ப³டே³ 2 யோகீ³ புருஷ யத்ன கரதே ஹைம்ʼ ? தஹாம்ʼ கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஹே ஶிஷ்ய ! தூ அத்³விதீய ஸர்வஸாக்ஷீ ஸர்வதா³ முக்த ஹை, தூ ஜோ த்³ரஷ்டா கோ த்³ரஷ்டா ந ஜானகர அன்ய ஜானதா ஹை ய ஹீ ப³ந்த⁴ன ஹை . ஸர்வ ப்ராணியோம்ʼ மேம்ʼ வித்³யமான ஆத்மா ஏக ஹீ ஹை ஔர அபி⁴மானீ ஜீவ கே ஜன்மஜன்மாந்தர க்³ரஹண கரனேபர பீ⁴ ஆத்மா ஸர்வதா³ முக்த ஹை . தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய ப்ரஶ்ன கரதா ஹை கி, பி²ர ஸம்ʼஸாரப³ந்த⁴ க்யா வஸ்து ஹை ? திஸ கா கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, யஹ ப்ரத்யக்ஷ தே³ஹாபி⁴மான ஹீ ஸம்ʼஸாரப³ந்த⁴ன ஹை அர்தா²த் யஹ கார்ய கரதா ஹூம்ʼ, யஹ போ⁴க³ கரதா ஹூம்ʼ இத்யாதி³ ஜ்ஞான ஹீ ஸம்ʼஸாரப³ந்த⁴ன ஹை, வாஸ்தவ மேம்ʼ ஆத்மா நிர்லேப ஹை, ததா²பி தே³ஹ ஔர மன கே போ⁴க³ கோ ஆத்மா கா போ⁴க³ மானகர ப³த்³த⁴ஸா ஹோ ஜாதா ஹை ..7..
அஹம்ʼ கதைத்யஹமானமஹாக்ருʼஷ்ணாஹித³ம்ʼஶித꞉.
நாஹம்ʼ கர்தேதி விஶ்வாஸாம்ருʼதம்ʼ பீத்வா ஸுகீ² ப⁴வ..8..
அன்வய:- (ஹே ஶிஷ்ய ! ) அஹம் கர்தா இதி அஹம்ʼமானமஹாக்ருʼஷ்ணாஹிந்த³ம்ʼஶித꞉ ( த்வம் ) அஹம்ʼ கர்தா ந இதி விஶ்வாஸாம்ருʼதம் பீத்வா ஸுகீ² ப⁴வ ..8..
யஹாந்தக ப³ந்த⁴ஹேது கா வர்ணன கியா அப³ அனர்த² கே ஹேது கா வர்ணன கரதே ஹுஏ அனர்த² கீ நிவ்ருʼத்தி ஔர பரமானந்த³ கே உபாய கா வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ. மைம்ʼ கர்தா ஹூம்ʼ’ இஸ ப்ரகார அஹங்காரரூப மஹாகால ஸர்ப ஸே தூ காடா ஹுஆ ஹை இஸ காரண மைம்ʼ கர்தா நஹீம்ʼ ஹூம்ʼ இஸ ப்ரகார விஶ்வாஸரூப அம்ருʼத பீகர ஸுகீ² ஹோ . ஆத்மாபி⁴மானரூப ஸர்ப கே விஷ ஸே ஜ்ஞானரஹித ஔர ஜர்ஜரீபூ⁴த ஹஆ ஹை, யஹ ப³ந்த⁴ன ஜிதனே தி³னோந்தக ரஹேகா³ தப³தக கிஸீ ப்ரகார ஸுக² கீ ப்ராப்தி நஹீம்ʼ ஹோகீ³; ஜிஸ தி³ன யஹ ஜானேகா³ கி, மைம்ʼ தே³ஹாதி³ கோஈ வஸ்து நஹீம்ʼ ஹூம்ʼ, மைம்ʼ நிர்லிப்த ஹூம்ʼ உஸ தி³ன கிஸீ ப்ரகார கா மோஹ ஸ்பர்ஶ நஹீம்ʼ கர ஸகேகா³ ..8..
ஏ கோ விஶுத்³த⁴போ³தோ⁴(அ)ஹமிதி நிஶ்சயவஹ்னினா.
ப்ரஜ்வால்யாஜ்ஞானக³ஹனம்ʼ வீதஶோக꞉ஸுகீ² ப⁴வ..9..
அன்வய:- ( ஹே ஶிஷ்ய ! ) அஹம் விஶுத்³த⁴போ³த⁴꞉ ஏக꞉ ( அஸ்மி) இதி நிஶ்சயவஹ்னினா அஜ்ஞானக³ஹனம் ப்ரஜ்வால்ய வீதஶோக꞉ ( ஸன ) ஸுகீ² ப⁴வ ..9..
தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய ப்ரஶ்ன கரதா ஹை கி, ஆத்மஜ்ஞானரூபீ அம்ருʼத பான கிஸ ப்ரகார கரூம்ʼ ? தஹாம்ʼ கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி ஹே ஶிஷ்ய ! மைம்ʼ ஏக ஹூம்ʼ அர்தா²த் மேரே விஷேம்ʼ ஸஜாதி விஜாதி கா பே⁴த³ நஹீம்ʼ ஹை ஔர ஸ்வக³தபே⁴த³ பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹை, கேவல ஏக விஶுத்³த⁴போ³த⁴ ஔர ஸ்வப்ரகாஶரூப ஹூம்ʼ, நிஶ்சயரூபீ அக்³னி ஸே அஜ்ஞானரூபீ வன கா ப⁴ஸ்ம கர கே ஶோக, மோஹ, ராக³, த்³வேஷ, ப்ரவ்ருʼத்தி, ஜன்ம, ம்ருʼத்யு இன கே நாஶ ஹோனேபர ஶோகரஹித ஹோகர பரமானந்த³ கோ ப்ராப்த ஹோ ..9..
யத்ர விஶ்வமித³ம்ʼ பா⁴தி கல்பிதம்ʼ ரஜ்ஜுஸர்பவத் .
ஆனந்த³பரமானந்த³꞉ஸ போ³த⁴ஸ்த்வம்ʼ ஸுக²ஞ்சர .. 10 ..
அன்வய:- யத்ர இத³ம் விஶ்வம் ரஜ்ஜுஸர்பவத் கல்பிதம் பா⁴தி ஸ꞉ ஆனந்த³பரமானந்த³꞉ போ³த⁴꞉ த்வம் ஸுக²ம் சர .. 10 ..
தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய ஶங்கா கரதா ஹை கி, ஆத்மஜ்ஞான ஸே அஜ்ஞானரூபீ வன கே ப⁴ஸ்ம ஹோனேபர பீ⁴ ஸத்யரூப ஸம்ʼஸார கீ ஜ்ஞான ஸே நிவ்ருʼத்தி ந ஹோனே கே காரண ஶோகரஹித கிஸ ப்ரகார ஹோஊங்கா³ ? தப³ கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஹே ஶிஷ்ய ! ஜிஸ ப்ரகார ரஜ்ஜு கே விஷேம்ʼ ஸர்ப கீ ப்ரதீதி ஹோதீ ஹை ஔர உஸ கா ப்⁴ரம ப்ரகாஶ ஹோனே ஸே நிவ்ருʼத்தி ஹோ ஜாதீ ஹை, திஸ ப்ரகார ப்³ரஹ்ம கே விஷேம்ʼ ஜக³த் கீ ப்ரதீதி அஜ்ஞானகல்பித ஹை ஜ்ஞான ஹோனே ஸே நஷ்ட ஹோ ஜாதீ ஹை. தூ ஜ்ஞானரூப சைதன்ய ஆத்மா ஹை, இஸ காரண ஸுக²பூர்வக விசர . ஜிஸ ப்ரகார ஸ்வப்ன மேம்ʼ கிஸீ புருஷ கோ ஸிம்ʼஹ மாரதா ஹை தோ வஹ ப³ஃடா² து³꞉கீ² ஹோதா ஹை பரந்து நித்³ரா கே தூ³ர ஹோனேபர உஸ கல்பித து³꞉க² கா ஜிஸ ப்ரகார நாஶ ஹோ ஜாதா ஹை திஸ ப்ரகார தூ ஜ்ஞான ஸே அஜ்ஞான கா நாஶ கர கே ஸுகீ² ஹோ . தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய ப்ரஶ்ன கரதா ஹை, கி, ஹே கு³ரோ ! து³꞉க²ரூப ஜக³த் அஜ்ஞான ஸே ப்ரதீத ஹோதா ஹை ஔர ஜ்ஞான ஸே உஸ கா நாஶ ஹோ ஜாதா ஹை பரந்து ஸுக² கிஸ ப்ரகார ப்ராப்த ஹோதா ஹை ? தப³ கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி ஹே ஶிஷ்ய ! ஜப³ து³꞉க²ரூபீ ஸம்ʼஸார கே நாஶ ஹோனேபர ஆத்மா ஸ்வபா⁴வ ஸே ஹீ ஆனந்த³ஸ்வரூப ஹோ ஜாதா ஹை, மனுஷ்யலோக ஸே ததா² தே³வலோக ஸே ஆத்மா கா ஆனந்த³ பரம உத்க்ருʼஷ்ட ஔர ஔர அத்யந்த அதி⁴க ஹை ஶ்ருதிமேம்ʼ பீ⁴ கஹா ஹை, “ஏதஸ்யைவானந்த³ஸ்யான்யானி பூ⁴தானி மாத்ரமுபஜீவந்தி “ இதி..10..
முக்தாபி⁴மானீ முக்தோ ஹி ப³த்³தோ⁴ ப³த்³தா⁴பி⁴மான்யபி .
கிம்ʼவத³ந்தீஹஸத்யேயம்ʼ யா மதி꞉ஸா க³திர்ப⁴வேத் .. 11 ..
அன்வய:- இஹ முக்தாபி⁴மானீ முக்த꞉ அபி ப³த்³தா⁴பி⁴மானீ ப³த்³த⁴꞉ ஹி யா மதி꞉ ஸா க³தி꞉ ப⁴வேத் இயம் கிம்ʼவந்த³தீ ஸத்யா .. 11 ..
ஶிஷ்ய ஶங்கா கரதா ஹை கி, யதி³ ஸம்பூர்ண ஸம்ʼஸார ரஜ்ஜு கே விஷய மேம்ʼ ஸர்ப கீ ஸமான கல்பித ஹை, வாஸ்தவ மேம்ʼ ஆத்மா பரமானந்த³ஸ்வரூப ஹை தோ ப³ந்த⁴ மோக்ஷ கிஸ ப்ரகார ஹோதா ஹை ? தஹாம்ʼ கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஹே ஶிஷ்ய ! ஜிஸ புருஷ கோ கு³ரு கீ க்ருʼபா ஸே யஹ நிஶ்சய ஹோ ஜாதா ஹை கி, மைம்ʼ முக்தரூப ஹூம்ʼ வஹீ முக்த ஹை ஔர ஜிஸ கே ஊபர ஸத்³கு³ரு கீ க்ருʼபா நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை ஔர வஹ யஹ ஜானதா ஹை கி, மைம்ʼ அல்பஜ்ஞ ஜீவ ஔர ஸம்ʼஸாரப³ந்த⁴ன மேம்ʼ ப³ந்தா⁴ ஹுஆ ஹூம்ʼ வஹீ ப³த்³த⁴ ஹை, க்யோங்கி ப³ந்த⁴ ஔர மோக்ஷ அபி⁴மான ஸே ஹீ உத்பன்ன ஹோதே ஹை அர்தா²த் மரணஸமய மேம்ʼ ஜைஸா அபி⁴மான ஹோதா ஹை வைஸீ ஹீ க³தி ஹோதீ ஹை யஹ பா³த ஶ்ருதி, ஸ்ம்ருʼதி, புராண ஔர ஜ்ஞானீ புருஷ ப்ரமாண மானதே ஹைம்ʼ கி, “மரணே யா மதி꞉ ஸா க³தி꞉” ஸோஈ கீ³தாமேம்ʼ பீ⁴ கஹா ஹை கி, “ யம்ʼ யம்ʼ வாபி ஸ்மரன் பா⁴வம்ʼ த்யஜத்யந்தே கலேவரம் . தம்ʼ தமேவைதி கௌந்தேய ஸதா³ தத்³பா⁴வபா⁴வித꞉ ..” இஸ கா அபி⁴ப்ராய யஹ ஹை கி, ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணஜீ உபதே³ஶ கரதே ஹைம்ʼ கி, ஹே அர்ஜுன ! அந்தஸமய மேம்ʼ ஜிஸ 2 பா⁴வ கோ ஸ்மரண கரதா ஹுஆ புருஷ ஶரீர கோ த்யாக³தா ஹை தஸ 2 பா⁴வனா ஸே திஸ 2 க³திகோ ஹீ ப்ராப்த ஹோதா ஹை. ஶ்ருதிமேம்ʼ பீ⁴ கஹா ஹை கி “ தம்ʼ வித்³யாகர்மணீ ஸமாரபே⁴தே பூர்வப்ரஜ்ஞா ச” இஸ கா பீ⁴ ய ஹீ அபி⁴ப்ராய ஹை ஔர ப³ந்த⁴ ததா² மோக்ஷ அபி⁴மான ஸே ஹோதே ஹைம்ʼ வாஸ்தவ மேம்ʼ நஹீம்ʼ. யஹ வார்தா பஹலே கஹ ஆயே ஹைம்ʼ தோ பீ⁴ தூ³ஸரீ பா³ர ஶிஷ்ய கோ போ³த⁴ ஹோனே கே அர்த² கஹா ஹை இஸ காரண கோஈ தோ³ஷ நஹீம்ʼ ஹை க்யோங்கி ஆத்மஜ்ஞான அத்யந்த கடி²ன ஹை ..11..
ஆத்மா ஸாக்ஷீ விபு⁴꞉பூர்ணஏ கோ முக்தஶ்சித³க்ரிய꞉ .
அஸங்கோ³நி꞉ஸ்ப்ருʼஹ꞉ ஶாந்தோப்⁴ரமாத்ஸம்ʼஸாரவானிவ..12..
அன்வய:- ஸாக்ஷீ விபு⁴꞉ பூர்ண꞉ ஏக꞉ முக்த꞉ சித் அக்ரிய꞉ அஸங்க³꞉ நி꞉ஸ்ப்ருʼஹ꞉ ஶாந்த꞉ ஆத்மா ப்⁴ரமாத் ஸம்ʼஸாரவான இவ (பா⁴தி )..12..
ஜீவாத்மா கே ப³ந்த⁴ ஔர மோக்ஷ பாரமார்தி²க ஹைம்ʼ இஸ தார்கிக கீ ஶங்கா கோ தூ³ர கரனே கே நிமித்த கஹதே ஹைம்ʼ கி, அஜ்ஞான ஸே தே³ஹ கோ ஆத்மா மானா ஹை திஸ காரண வஹ ஸம்ʼஸாரீ ப்ரதீத ஹோதா ஹை பரந்து வாஸ்தவ மேம்ʼ ஆத்மா ஸம்ʼஸாரீ நஹீம்ʼ ஹை, க்யோங்கி ஆத்மா தோ ஸாக்ஷீ ஹை ஔர அஹங்காராதி³ அந்த:கரண கே த⁴ர்ம கோ ஜானனேவாலா ஹை ஔர விபு⁴ அர்தா²த் நானா ப்ரகார கா ஸம்ʼஸார ஜிஸ ஸே உத்பன்ன ஹுஆ ஹை, ஸர்வ கா அனுஷ்டா²ன ஹை, ஸம்பூர்ண வ்யாபக ஹை, ஏக அர்தா²த் ஸ்வக³தாதி³க தீன பே⁴தோ³ம்ʼ ஸே ரஹித ஹை, முக்த அர்தா²த் மாயா கா கார்ய ஜோ ஸம்ʼஸார திஸ கே ப³ந்த⁴ன ஸே ரஹித, சைதன்யரூப, அக்ரிய, அஸங்க³, நிஸ்ப்ருʼஹ அர்தா²த் விஷய கீ இச்சா² ஸே ரஹித ஹை ஔர ஶாந்த அர்தா²த் ப்ரவ்ருʼத்திநிவ்ருʼத்திரஹித ஹை இஸ காரண வாஸ்தவ மேம்ʼ ஆத்மா ஸம்ʼஸாரீ நஹீம்ʼ ஹை .. 12..
கூடஸ்த²ம்ʼ போ³த⁴மத்³வைதமாத்மானம்ʼ பரிபா⁴வய .
அபா⁴ஸோஹம்ப்⁴ரமம்ʼமுக்த்வாபா⁴வம்பா³ஹ்யமதா²ந்தரம் .. 13 ..
அன்வய:- அபா⁴ஸ꞉ அஹம் (இதி) ப்⁴ரமம் அத² பா³ஹ்யம் அந்தரம் பா⁴வம் முக்த்வா ஆத்மானம் கூடஸ்த²ம் போ³த⁴ம் அத்³வைதம் பரிபா⁴வய .. 13 ..
மைம்ʼ தே³ஹரூப ஹூம்ʼ, ஸ்த்ரீ புத்ராதி³க மேரே ஹைம்ʼ, மைம்ʼ ஸுகீ² ஹூம்ʼ, து³꞉கீ² ஹூம்ʼ யஹ அநாதி³ கால கா அஜ்ஞான ஏக பா³ர ஆத்மஜ்ஞான கே உபதே³ஶ ஸே நிவ்ருʼத்த நஹீம்ʼ ஹோ ஸகதா ஹை. வ்யாஸஜீனே பீ⁴ கஹா ஹை “ஆவ்ருʼத்திரஸக்ருʼது³பதே³ஶாத்” “ஶ்ரோதவ்யமந்தவ்ய” .. இத்யாதி³ ஶ்ருதி கே விஷய மேம்ʼ பா³ரம்பா³ர உபதே³ஶ கியா ஹை, இஸ காரண ஶ்ரவண மனநாதி³ பா³ரம்பா³ர கரனே சாஹியே, இஸ ப்ரமாண கே அனுப்தார அஷ்டாவகமுனி உத்ஸித வாஸனாஓம்ʼ கா த்யாக³ கரதே ஹுஏ பா³ரம்பா³ர அத்³வைத பா⁴வனா கா உபதே³ஶ கரதே ஹைம்ʼ கி, மைம்ʼ அஹங்கார நஹீம்ʼ ஹூம்ʼ, மைம்ʼ தே³ஹ நஹீம்ʼ ஹூம்ʼ, ஸ்த்ரீபுத்ராதி³க மேரே நஹீம்ʼ ஹைம்ʼ, மைம்ʼ ஸுகீ² நஹீம்ʼ ஹூம்ʼ, து³꞉கீ² நஹீம்ʼ ஹூம்ʼ, மூட⁴ நஹீம்ʼ ஹூம்ʼ இன பா³ஹ்ய ஔர அந்தர கோ பா⁴வனாஓம்ʼ கா த்யாக³ கர கே கூடஸ்த² அர்தா²த் நிர்விகார போ³த⁴ரூப அத்³வைத ஆத்மஸ்வரூப கா விசார கர ..13..
தே³ஹாபி⁴மானபாஶேன சிரம்ப³த்³தோ³(அ)ஸி புத்ரக.
போ³தோ⁴(அ)ஹம்ʼ ஜ்ஞாநக²ட்³கே³ன தன்னி꞉ க்ருʼத்ய ஸுகீ² ப⁴வ..14..
அன்வய:- ஹை புத்ரக ! தே³ஹாபி⁴மானபாஶேன சிரம் ப³த்³த⁴꞉ அஸி ( அத꞉ ) அஹம் போ³த⁴꞉ (இதி) ஜ்ஞாநக²ட்³கே³ன தம் நி꞉க்ருʼத்ய ஸுகீ² ப⁴வ .. 14 ..
அநாதி³ கால கா யஹ தே³ஹாபி⁴மான ஏக பா³ர உபதே³ஶ கரனே ஸே நிவ்ருʼத்த நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை இஸ காரண கு³ரு உபதே³ஶ கரதே ஹைம்ʼ கி, ஹே ஶிஷ்ய ! அநாதி³கால ஸே இஸ ஸமயதக தே³ஹாபி⁴மானரூபீ பா²ம்ˮஸீ ஸே தூ த்³ருʼட⁴ ப³ந்தா⁴ ஹுஆஹை, அனேக ஜன்மோம்ʼமேம்ʼ பீ⁴ உஸ ப³ந்த⁴ன கே காடனே கோ தூ ஸமர்த² நஹீம்ʼ ஹோகா³ இஸ காரண, ஶுத்³த⁴ விசார பா³ரம்பா³ர கர கே ‘மைம்ʼ போ³த⁴ரூப’ அக²ண்ட³ பரிபூர்ண ஆத்மரூப ஹூம்ʼ, இஸ ஜ்ஞானரூபீ க²ட்³க³ கோ ஹாத² மேம்ʼ லேகர உஸ பா²ம்ˮஸீ கோ காடகர ஸுகீ² ஹோ ..14..
நி꞉ஸங்கோ³ நிஷ்க்ரியோ(அ)ஸி தம்ʼ ஸ்வப்ரகாஶோ நிரஞ்ஜன꞉ .
அயமேவ ஹி தே ப³ந்த⁴꞉ ஸமாதி⁴மனுதிஷ்ட²ஸி ..15..
அன்வய:- (ஹே ஶிஷ்ய ! ) த்வம் ( வஸ்துத꞉ ) ஸ்வப்ரகாஶ꞉ நிரஞ்ஜன꞉ நி꞉ஸங்க³꞉ நிஷ்க்ரிய꞉ அஸி (ததா²பி ) ஹி தே ப³ந்த⁴꞉ அயம் ஏவ ( யத் ) ஸமாதி⁴ம் அனுதிஷ்ட²ஸி .. 15 ..
கேவல சித்த கீ வ்ருʼத்தி கா நிரோத⁴ரூப ஸமாதி⁴ ஹீ ப³ந்த⁴ன கீ நிவ்ருʼத்தி கா ஹேது ஹை இஸ பாதஞ்ஜலமத கா க²ண்ட³ன கரதே ஹைம்ʼ கி, பாதஞ்ஜலயோக³ஶாஸ்த்ர மேம்ʼ வர்ணன கியா ஹை கி, ஜிஸ கே அந்த꞉கரண கீ வ்ருʼத்தி விராம கோ ப்ராப்த ஹோ ஜாதீ ஹை உஸ கா மோக்ஷ ஹோதா ஹை ஸோ யஹ பா³த கல்பநாமாத்ர ஹீ ஹை அர்தா²த் தூ அந்த꞉கரண கீ வ்ருʼத்தி கோ ஜீதகர ஸவிகல்பக ஹட²ஸமாதி⁴ மத கர க்யோங்கி தூ நி꞉ஸங்க³ க்ரியாரஹித ஸ்வப்ரகாஶ ஔர நிர்மல ஹை இஸ காரண ஸவிகல்ப ஹட²ஸமாதி⁴ கா அனுஷ்டா²ன பீ⁴ தேரா ப³ந்த⁴ன ஹை, ஆத்மா ஸதா³ ஶுத்³த⁴ முக்த ஹை திஸ காரண ப்⁴ராந்தியுக்த ஜீவ கே சித்த கோ ஸ்தி²ர கரனே கே நிமித்த ஸமாதி⁴ கா அனுஷ்டா²ன கரனே ஸே ஆத்மா கீ ஹானி வ்ருʼத்³தி⁴ குச² நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை ஜிஸ கோ ஸித்³தி⁴ லாப⁴ அர்தா²த் ஆத்மஜ்ஞான ஹோ ஜாதா ஹை உஸ கோ அன்ய ஸமாதி⁴க அனுஷ்டா²ன ஸே க்யா ப்ரயோஜன ஹை ? இஸ காரண ஹீ ராஜா ஜனக கே ப்ரதி அஷ்டாவக வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி, தூ ஜோ ஸமாதி⁴ கா அனுஷ்டா²ன கரதா ஹை ய ஹீ தேரா ப³ந்த⁴ன ஹை, பரந்து ஆத்மஜ்ஞானவிஹீன புருஷ கோ ஜ்ஞானப்ராப்தி கே நிமித்த ஸமாதி⁴ கா அனுஷ்டா²ன கரனா ஆவஶ்யக ஹை .. 15..
த்வயா வ்யாப்தமித³ம்ʼ விஶ்வம்ʼ த்வயி ப்ரோதம்ʼ யதா²ர்த²த꞉ .
ஶுத்³த⁴பு³த்³த⁴ஸ்வரூபஸ்த்வம்ʼ மா க³ம꞉க்ஷுத்³ரசித்ததாம்..16..
அன்வய:- (ஹே ஶிஷ்ய ! ) இத³ம் விஶ்வம் த்வயா வ்யாப்தம் த்வயி ப்ரோதம் யதா²ர்த²த꞉ ஶுத்³த⁴பு³த்³த⁴ ஸ்வரூப꞉ த்வம் க்ஷுத்³ரசித்ததாம் மா க³ம꞉ ..16..
அப³ ஶிஷ்ய கீ விபரீத பு³த்³தி⁴ கோ நிவாரண கரனே கே நிமித்த கு³ரு உபதே³ஶ கரதே ஹைம்ʼ கி, ஹே ஶிஷ்ய ! ஜிஸ ப்ரகார ஸுவர்ண கே கடக குண்ட³ல ஆதி³ ஸுவர்ண ஸே வ்யாப்த ஹோதே ஹைம்ʼ இஸீ ப்ரகார யஹ த்³ருʼஶ்யமான ஸம்ʼஸார துஜ² ஸே வ்யாப்த ஹை ஔர ஜிஸ ப்ரகார ம்ருʼத்திகா கே விஷய மேம்ʼ க⁴ட ஶராவ ஆதி³ கியா ஹுஆ ஹோதா ஹை திஸீ ப்ரகார யஹ ஸம்பூர்ண ஸம்ʼஸார தேரே விஷய மேம்ʼ ப்ரோத ஹை, ஹே ஶிஷ்ய ! யதா²ர்த² விசார கர கே தூ ஸர்வ ப்ரபஞ்சரஹித ஹை ததா² ஶுத்³த⁴ பு³த்³த⁴ சித்³ரூப ஹை, தூ சித்த கீ வ்ருʼத்தி கோ விபரீத மத கர ..16..
நிரபேக்ஷோ நிர்விகாரோ நிர்ப⁴ர꞉ ஶீதலாஶய꞉.
அகா³த⁴பு³த்³தி⁴ரக்ஷுப்³தோ⁴ ப⁴வ சின்மாத்ரவாஸன꞉ .. 17..
அன்வய:- (ஹே ஶிஷ்ய ! த்வம் ) நிரபேக்ஷ꞉ நிர்விகார꞉ நிர்ப⁴ர꞉ ஶீதலாஶய꞉ அகா³த⁴பு³த்³தி⁴꞉ அக்ஷுப்³த⁴꞉ சின்மாத்ரவாஸனோ ப⁴வ .. 17..
இஸ தே³ஹ கே விஷய மேம்ʼ ச²꞉ உர்மீ ததா² ச²꞉ பா⁴வவிகார ப்ரதீத ஹோதே ஹைம்ʼ ஸோ தூ நஹீம்ʼ ஹை கிந்து உன ஸே பி⁴ன்ன ஔர நிரபேக்ஷ அர்தா²த் இச்சா²ரஹித ஹை, தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய ஆஶங்கா கரதா ஹை கி, ஹே கு³ரோ! ச²꞉ உர்மீ ஔர ச²꞉ பா⁴வவிகாரோம்ʼ கோ விஸ்தாரபூர்வக வர்ணன கரோ தஹாம்ʼ கு³ரு வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஹே ஶிஷ்ய ! க்ஷுதா⁴, பிபாஸா (பூ⁴க² ப்யாஸ ) யே தோ³ ப்ராண கீ ஊர்மீ அர்தா²த் த⁴ர்ம ஹைம்ʼ ஔர திஸீ ப்ரகார ஶோக ததா² மோஹ யே தோ³ மன கீ ஊர்மீ ஹைம்ʼ. திஸீ ப்ரகார ஜன்ம ஔர மரண யே தோ³ தே³ஹ கீ ஊர்மீ ஹைம்ʼ, யே ஜோ ச²꞉ ஊர்மீ ஹைம்ʼ ஸோ தூ நஹீம்ʼ ஹை அப³ ச²꞉ பா⁴வவிகாரோம்ʼ கோ ஶ்ரவண கர “ஜாயதே, அஸ்தி, வர்த⁴தே, விபரிணமதே, அபக்ஷீயதே, வினஶ்யதி” யே ச²꞉ பா⁴வ ஸ்தூ²லதே³ஹ கே விஷேம்ʼ ரஹதே ஹைம்ʼ ஸோ தூ நஹீம்ʼ ஹை தூ தோ உன கா ஸாக்ஷீ அர்தா²த் ஜானனேவாலா ஹை, தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய ப்ரஶ்ன கரதா ஹை கி, ஹே கு³ரோ ! மைம்ʼ கௌன ஔர க்யா ஹூம்ʼ ஸோ க்ருʼபா கர கே கஹியே. தஹாம்ʼ கு³ரு கஹதே ஹைம்ʼ கி, ஹே ஶிஷ்ய ! தூ நிர்ப⁴ர அர்தா²த் ஸச்சிதா³னந்த³க⁴னரூப ஹை, ஶீதல அர்தா²த் ஸுக²ரூப ஹை, தூ அகா³த⁴பு³த்³தி⁴ அர்தா²த் ஜிஸ கீ பு³த்³தி⁴ கா கோஈ பார ந பா ஸ கே ஐஸா ஹை ஔர அக்ஷுப்³த⁴ கஹியே க்ஷோப⁴ரஹித ஹை இஸ காரண தூ க்ரியா கா த்யாக³ கர கே சைதன்யரூப ஹோ ..17..
ஸாகாரமந்ருʼதம்ʼ வித்³தி⁴ நிராகாரந்து நிஶ்சலம்.
ஏதத்தத்வோபதே³ஶேன ந புனர்ப⁴வஸம்ப⁴வ꞉..18..
அன்வய:- (ஹே ஶிஷ்ய !) ஸாகாரம் அந்ருʼதம் நிராகார து நிஶ்சலம் வித்³தி⁴ ஏதத்தத்த்வோபதே³ஶேன புனர்ப⁴வ ஸம்ப⁴வ꞉ ந .. 18..
ஶ்ரீகு³ரு அஷ்டாவக்ரமுனினே ப்ரத²ம ஏக ஶ்லோக மேம்ʼ மோக்ஷ கா விஷய தி³கா²யா தா² கி, “விஷயான் விஷவத்த்யஜ” ஔர “ஸத்யம்ʼ பீயூஷவத்³ப⁴ஜ” இஸ ப்ரகார ப்ரத²ம ஶ்லோக மேம்ʼ ஸப³ உபதே³ஶ தி³யா. பரந்து விஷயோம்ʼ கே விஷதுல்ய ஹோனே மேம்ʼ ஔர ஸத்யரூப ஆத்மா கே அம்ருʼததுல்ய ஹோனே மேம்ʼ கோஈ ஹேது வர்ணன நஹீம்ʼ கியா ஸோ 17 வேம்ʼ ஶ்லோக கே விஷய மேம்ʼ இஸ கா வர்ணன கர கே ஆத்மா கோ ஸத்ய ஔர ஜக³த் கோ அத்⁴யஸ்த வர்ணன கியா ஹை. த³ர்பண கே விஷேம்ʼ தீ³க²தா ஹுஆ ப்ரதிபி³ம்ப³ அத்⁴யஸ்த ஹை, யஹ தே³க²னே மாத்ர ஹோதா ஹை ஸத்ய நஹீம்ʼ, க்யோங்கி த³ர்பண கே தே³க²னே ஸே ஜோ புருஷ ஹோதா ஹை உஸ கா ஶுத்³த⁴ ப்ரதிபி³ம்ப³ தீ³க²தா ஹை ஔர த³ர்பண கே ஹடான ஸே யஹ ப்ரதிபி³ம்ப³ புருஷ மேம்ʼ லீன ஹோ ஜாதா ஹை இஸ காரண ஆத்மா ஸத்ய ஹை ஔர உஸ கா ஜோ ஜக³த் வஹ பு³த்³தி⁴யோக³ ஸே பா⁴ஸதா ஹை திஸ ஜக³த் கோ விஷதுல்ய ஜான ஔர ஆத்மா கோ ஸத்ய ஜான தப³ மோக்ஷரூப புருஷார்த² ஸித்³த⁴ ஹோகா³ இஸ காரண அப³ தீன ஶ்லோகோம்ʼ ஸே ஜக³த் கா மித்²யாத்வ வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி-ஹே ஶிஷ்ய ! ஸாகார ஜோ தே³ஹ திஸ கோ ஆதி³ லே ஸம்பூர்ண பதா³ர்த² மித்²யா கல்பித ஹைம்ʼ ஔர நிராகார ஜோ ஆத்மதத்த்வ ஸோ நிஶ்சல ஹை ஔர த்ரிகால மேம்ʼ ஸத்ய ஹை, ஶ்ருதிமேம்ʼ பீ⁴ கஹா ஹை “ நித்யம்ʼ விஜ்ஞானமானந்த³ம்ʼ ப்³ரஹ்ம “ இஸ காரண சின்மாத்ரரூப தத்வ கே உபதே³ஶ ஸே ஆத்மா கே விஷேம்ʼ விஶ்ராம கரனே ஸே பி²ர ஸம்ʼஸார மேம்ʼ ஜன்ம நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை அர்தா²த் மோக்ஷ ஹோ ஜாதா ஹை .. 18..
யதை²வாத³ர்ஶமத்⁴யஸ்தே² ரூபே(அ)ந்த꞉ பரிதஸ்து ஸ꞉ .
ததை²வாஸ்மின்ஶரீரே(அ)ந்த꞉ பரித꞉ பரமேஶ்வர꞉19..
அன்வய:- யதா² ஏவ ஆத³ர்ஶமத்⁴யஸ்தே² ரூபே அந்த꞉ பரித꞉ து ஸ꞉ (வ்யாப்ய வர்த்ததே ) ததா² ஏவ அஸ்மின் ஶரீரே அந்த꞉ பரித꞉ பரமேஶ்வர꞉ (வ்யாப்ய ஸ்தி²த꞉)..19..
அப³ கு³ரு அஷ்டாவக்ரஜீ வர்ணாஶ்ரமத⁴ர்மவாலா ஜோ ஸ்தூ²ல ஶரீர ஹை திஸ ஸே ஔர புண்யஅபுண்யத⁴ர்மவாலா ஜோ லிங்க³ஶரீர ஹை திஸ ஸே விலக்ஷண பரிபூர்ண சைதன்யஸ்வரூப கா த்³ருʼஷ்டாந்தஸஹித உபதே³ஶ கரதே ஹைம்ʼ கி, ஹே ஶிஷ்ய ! வர்ணாஶ்ரமத⁴மரூப ஸ்தூ²லஶரீர ததா² புண்யபாபரூபீ லிங்க³ஶரீர யஹ தோ³னோம்ʼ ஜட³ ஹைம்ʼ ஸோ ஆத்மா நஹீம்ʼ ஹோ ஸகதே ஹைம்ʼ க்யோங்கி ஆத்மா தோ வ்யாபக ஹை இஸ விஷய மேம்ʼ த்³ருʼஷ்டாந்த தி³கா²தே ஹைம்ʼ கி, ஜிஸ ப்ரகார த³ர்பண மேம்ʼ ப்ரதிபி³ம்ப³ பட³தா ஹை, உஸ த³ர்பண கே பீ⁴தர ஔர பா³ஹர ஏக புருஷ வ்யாபக ஹோதா ஹை. திஸீ ப்ரகார இஸ ஸ்தூ²ல ஶரீர கே விஷேம்ʼ ஏக ஹீ ஆத்மா வ்யாப ரஹா ஹை ஸோ கஹா பீ⁴ ஹை “யத்ர விஶ்வமித³ம்ʼ பா⁴தி கல்பிதம்ʼ ரஜ்ஜு ஸர்பவத் “ அர்தா²த் ஜிஸ பரமாத்மா கே விஷேம்ʼ யஹ விஶ்வ ரஜ்ஜு கே விஷேம்ʼ கல்பித ஸர்ப கீ ஸமான ப்ரதீத ஹோதா ஹை, வாஸ்த மேம்ʼ மித்²யா ஹை .. 19..
ஏகம்ʼ ஸர்வக³தம்ʼ வ்யோம ப³ஹிரந்தர்யதா² க⁴டே.
நித்யம்ʼ நிரந்தரம்ʼ ப்³ரஹ்ம ஸர்வபூ⁴தக³ணே ததா²..20..
அன்வய:- யதா² ஸர்வக³தம் ஏகம் வ்யோம க⁴டே ப³ஹி꞉ அந்த꞉ வர்ததே ததா² நித்யம் ப்³ரஹ்ம ஸர்வபூ⁴தக³ணே நிரந்தரம் வர்ததே .. 20 ..
ஊபர கே ஶ்லோக மேம்ʼ காஞ்ச கா த்³ருʼஷ்டாந்த தி³யா ஹை திஸ மேம்ʼ ஸம்ʼஶய ஹோதா ஹை கி, காஞ்ச மேம்ʼ தே³ஹ பூர்ணரீதிஸே வ்யாப்த நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை திஸீ ப்ரகார தே³ஹ மேம்ʼ காஞ்ச பூர்ண ரீதிஸே வ்யாப்த நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை காரண தூ³ஸரா த்³ருʼஷ்டாந்த கஹதே ஹைம்ʼ கி, ஜிஸ ப்ரகார ஆகாஶ ஹை, வஹ க⁴டாதி³ ஸம்பூர்ண பதா³ர்தோ²ம்ʼ மேம்ʼ வ்யாப ரஹா ஹை, திஸீ ப்ரகார அக²ண்ட³ அவிநாஶீ ப்³ரஹ்ம ஹை வஹ ஸம்பூர்ண ப்ராணியோம்ʼ கே விஷேம்ʼ அந்தர மேம்ʼ ததா² பா³ஹர மேம்ʼ வ்யாப ரஹா ஹை, இஸ விஷய மேம்ʼ ஶ்ருதி கா பீ⁴ ப்ரமாண ஹை, “ ஏஷ த ஆத்மா ஸர்வஸ்யாந்தர꞉” இஸ காரண ஜ்ஞானரூபீ க²ஃட² கோ லேகர தே³ஹாபி⁴மானரூபீ பா²ம்ˮஸீ கோ காடகர ஸுகீ² ஹோ ..20..
இதி ஶ்ரீமத³ஷ்டாவக்ரமுனிவிரசிதாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ ஸான்வயபா⁴ஷாடீகயா ஸஹிதமாத்மானுப⁴வோபதே³ஶவர்ணனம்ʼநாம ப்ரத²மம்ʼ ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் .. 1..
=====
அத² த்³விதீயம்ʼ ப்ரகரணம் 2.
அஹோ நிரஞ்ஜன꞉ ஶாந்தோ போ³தோ⁴(அ)ஹம்ʼ ப்ரக்ருʼதே꞉ பர꞉.
ஏதாவந்தமஹம்ʼ காலம்ʼ மோஹேனைவ விட³ம்பி³த꞉..1..
அன்வய:- அஹோ அஹம் நிரஞ்ஜன꞉ ஶாந்த꞉ ப்ரக்ருʼதே꞉ பர꞉ போ³த⁴꞉ ( அஸ்மி ) அஹம் ஏதாவந்தம் காலம் மோஹேன விட³ம்பி³த꞉ ஏவ ..1..
ஶ்ரீகு³ரு கே வசனரூபீ அம்ருʼத பானகர திஸ ஸே ஆத்மா கா அனுப⁴வ ஹுஆ, இஸ காரண ஶிஷ்ய அபனே கு³ரு கே ப்ரதி ஆத்மானுப⁴வ கஹதா ஹை கி, ஹே கு³ரோ ப³ஃடா² ஆஶ்சர்ய தீ³க²னே மேம்ʼ ஆதா ஹை கி, மைம்ʼ தோ நிரஞ்ஜன ஹூம்ʼ, ததா² ஸர்வஉபாதி⁴ரஹித ஹூம்ʼ, ஶாந்த அர்தா²த் ஸர்வவிகாரரஹித ஹூம்ʼ ததா² ப்ரக்ருʼதிஸே பரே அர்தா²த் மாயா கே அந்த⁴கார ஸே ரஹித ஹூம்ʼ, அஹோ ! ஆஜ தி³னபர்யந்த கு³ரு கீ க்ருʼபா நஹீம்ʼ தீ² இஸ காரண ப³ஹுத மோஹ தா² ஔர தே³ஹ ஆத்மா கா விவேக நஹீம்ʼ தா² திஸ ஸே து³꞉கீ² தா² அப³ ஆஜ ஸத்³கு³ரு கோ க்ருʼபா ஹுஈ ஸோ பரம ஆனந்த³ கோ ப்ராப்த ஹுஆ ஹூம்ʼ..1..
யதா² ப்ரகாஶயாம்யே கோ தே³ஹமேனம்ʼ ததா² ஜக³த் .
அதோமம ஜக³த் ஸர்வமத²வா ந ச கிஞ்சன..2..
அன்வய:- யதா² ( அஹம் ) ஏக: (ஏவ) ஜக³த் ப்ரகாஶயாமி ததா² ஏனம தே³ஹம் (ப்ரகாஶயாமி) அத꞉ ஸர்வம் ஜக³த மம அத²வா ச கிஞ்சன ந ..2..
ஊபர கே ஶ்லோக மேம்ʼ ஶிஷ்யனே அபனா மோஹ கு³ரு கே பாஸ வர்ணன கியா . அப³ கு³ரு கோ க்ருʼபா ஸே தே³ஹ ஆத்மா கா விவேக ப்ராப்த ஹுஆ தஹாம்ʼ ஸமாதா⁴ன கரதா ஹை கி, ஹே கு³ரோ! மைம்ʼ ஜிஸ ப்ரகார ஸ்தூ²ல ஶரீர கோ ப்ரகாஶ கரதா ஹூம்ʼ திஸ ஹீ ப்ரகார ஜக³த் கோ பீ⁴ ப்ரகாஶ கரதா ஹூம்ʼ, திஸ காரண தே³ஹ ஜட³ ஹை திஸ ஹீ ப்ரகார ஜக³த் பீ⁴ ஜட³ ஹை. யஹாம்ʼ ஶங்கா ஹோதீ ஹை கி, ஶரீர ஜட³ ஔர ஆத்மா சைதன்ய ஹை தின தோ³னோம்ʼ கா ஸம்ப³ந்த⁴ கிஸ ப்ரகார ஹோதா ஹை ? திஸ கா ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, ப்⁴ராந்திஸே தே³ஹ கே விஷய மேம்ʼ மமத்வ மானா ஹை யஹ அஜ்ஞானகல்பித ஹை, தே³ஹ கோ ஆதி³லேகர ப³ந்தா⁴ ஜக³த் த்³ருʼஶ்ய பதா³ர்த² ஹை, திஸ காரண மேரே விஷய மேம்ʼ கல்பித ஹை, பி²ர யதி³ ஸத்ய விசார கரே தோ தே³ஹாதி³க ஜக³த் ஹை ஹீ நஹீம்ʼ, ஜக³த் கீ உத்பத்தி ஔர ப்ரலய யஹ தோ³னோம்ʼ அஜ்ஞானகல்பித ஹைம்ʼ, திஸ காரண தே³ஹ ஸே பர ஆத்மா ஶுத்³த⁴ ஸ்வரூப ஹை..2..
ஸஶரீரமஹோவிஶ்வம்ʼ பரித்யஜ்ய மயா(அ)து⁴னா.
குதஶ்சித்கௌஶலாதே³வபரமாத்மாவிலோக்யதே..3..
அன்வய:- அஹோ அது⁴னா ஸஶரீரம் விஶ்வம் பரித்யஜ்ய குதஶ்சித கௌஶலாத் ஏவ மயா பரமாத்மா விலோக்யதே ..3..
ஶிஷ்ய ஆஶங்கா கரதா ஹை கி, லிங்க³ஶரீர ஔர காரண ஶரீர இன தோ³னோம்ʼ கா விவேக தௌ ஹுஆ ஹீ நஹீம்ʼ பி²ர ப்ரக்ருʼதிஸே பர ஆத்மா கிஸ ப்ரகார ஜானா ஜாயகா³ ? தஹாம்ʼ கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, லிங்க³ஶரீர, காரணஶரீர, ததா² ஸ்தூ²லஶரீர ஸஹித ஸம்பூர்ண விஶ்வ ஹை தஹாம்ʼ கு³ரு ஶாஸ்த்ர கே உபதே³ஶ கே அனுஸார த்யாக³கர கே ஔர உன கு³ரு ஶாஸ்த்ர கீ க்ருʼபா ஸே சாதுயதா கோ ப்ராப்த ஹுஆ ஹூம்ʼ திஸ காரண பரம ஶ்ரேஷ்ட² ஆத்மா ஜானன மேம்ʼ ஆதா ஹை அர்தா²த் அத்⁴யாத்ம வேதா³ந்தவித்³யா ப்ராப்த ஹோதீ ஹை ..3..
யதா²னதோயதோபி⁴ன்னாஸ்தரங்கா³꞉பே²னபு³த்³த⁴தா³꞉ .
ஆத்மனோனததா²பி⁴ன்னவிஶ்வமாத்மவிநிர்க³தம் .. 4..
2 அன்வய:- யதா² தோயத꞉ தரங்கா³꞉ பே²னவுத்³த⁴தா³꞉ பி⁴ன்னா꞉ ந ததா² ஆத்மவிநிர்க³தம் விஶ்வம் ஆத்மன꞉ பி⁴ன்னம் ந .. 4..
ஶரீர ததா² ஜக³த் ஆத்மா ஸே பி⁴ன்ன ஹோகா³ தோ த்³வைதபா⁴வ ஸித்³த⁴ ஹோ ஜாயகா³, ஐஸீ ஶிஷ்ய கீ ஶங்கா கரனேபர உஸ கே உத்தர மேம்ʼ த்³ருʼஷ்டாந்த கஹதே ஹைம்ʼ கி, ஜிஸ ப்ரகார தரங்க³, ஜா²க³ பு³லபு³லே ஜல ஸே அலக³ நஹீம்ʼ ஹோதே ஹைம்ʼ பரந்து உன தீனோம்ʼ கா காரண ஏக ஜலமாத்ர ஹை திஸ ஹீ ப்ரகார த்ரிகு³ணாத்மக ஜக³த் ஆத்மா ஸே உத்பன்ன ஹுஆ ஹை ஆத்மா ஸே பி⁴ன்ன நஹீம்ʼ ஹை ஜிஸ ப்ரகார தரங்க³, ஜா²க³ ஔர பு³லபு³லோம்ʼ மேம்ʼ ஜல வ்யாப்த ஹை திஸ ஹீ ப்ரகார ஸர்வ ஜக³த் மேம்ʼ ஆத்மா வ்யாபக ஹை, ஆத்மா ஸே பி⁴ன்ன குச² நஹீம்ʼ ஹை ..4..
தந்துமாத்ரோப⁴வேதே³வபடோயத்³விசாரித꞉ .
ஆத்மதன்மாத்ரமேவேத³ந்தத்³விஶ்வவிசாரிதம் ..5..
அன்வய:- யத³த விசாரித꞉ பட꞉ தந்துமாத்ர꞉ ஏவ ப⁴வேத் தத்³வத் விசாரிதம் இத³ம் விஶ்வம் ஆத்மதன்மாத்ரம் ஏவ ..5..
ஸர்வ ஜக³த் ஆத்மஸ்வரூப ஹை திஸ கே நிரூபண கரனே கே அர்த² தூ³ஸரா த்³ருʼஷ்டாந்த கஹதே ஹைம்ʼ கி, விசாரத்³ருʼஷ்டி கே பி³னா தே³கே² தோ வஸ்த்ர ஸூத்ர ஸே ப்ருʼத²க் ப்ரதீத ஹோதா ஹை, பரந்து விசாரத்³ருʼஷ்டி ஸே தே³க²னேபர வஸ்த்ர ஸூத்ரரூப ஹீ ஹை, இஸீ ப்ரகார அஜ்ஞானத்³ருʼஷ்டி ஸே ஜக³த் ப்³ரஹ்ம ஸே பி⁴ன்ன ப்ரதீத ஹோதா ஹை, பரந்து ஶுத்³த⁴விசாரபூர்வக தே³க²ன ஸே ஸம்பூர்ண ஜக³த் ஆத்மரூபஹீம்ʼ ஹை, ஸித்³தா⁴ந்த யஹ ஹை கி, ஜிஸ ப்ரகார வஸ்த்ர மேம்ʼ ஸூத்ர வ்யாபக ஹை, திஸீ ப்ரகார ஜக³த் மேம்ʼ ப்³ரஹ்ம வ்யாபக ஹை..5..
யதை²வேக்ஷுரஸேக்ருʼப்தாதேநவ்யாப்தவஶகரா ..ததா²
விஶ்வமயிக்ருʼப்தமயாவ்யாப்தநிரந்தரம் ..6..
அன்வய:- யதா² இக்ஷுர ஸே க்ல்ருʼப்தா ஶர்கரா தேன ஏவ வ்யாப்தா ததா² ஏக மயி க்ருʼப்தம் விஶ்வம் நிரந்தரம்ʼ மயா வ்யாப்தம் .. 6 ..
ஆத்மா ஸம்பூர்ண ஜக³த் மேம்ʼ வ்யாபக ஹை இஸ விஷய மேம்ʼ தீஸரா த்³ருʼஷ்டாந்த தி³கா²தே ஹைம்ʼ, ஜிஸ ப்ரகார இக்ஷு (பௌண்டா³) கே ரஸ கே விஷய மேம்ʼ ஶர்கரா ரஹதீ ஹை ஔர ஶர்கரா கே விஷய மேம்ʼ ரஸ வ்யாப்த ஹை, திஸீ ப்ரகார பரமானந்த³ரூப ஆத்மா கே விஷய மேம்ʼ ஜக³த் அத்⁴யஸ்த ஹை ஔர ஜக³த கே விஷய மேம்ʼ நிரந்தர ஆத்மா வ்யாப்த ஹை, திஸ காரண விஶ்வ பீ⁴ ஆனந்த³ஸ்வரூப ஹீ ஹை. திஸ கர கே “அஸ்தி, பா⁴தி, ப்ரியம், “ இஸ ப்ரகார ஆத்மா ஸர்வத்ர வ்யாப்த ஹை ..6..
ஆத்மாஜ்ஞானாஜக³த்³பா⁴திஆத்மஜ்ஞானானபா⁴ஸதே.
ரஜ்ஜ்வஜ்ஞாநாத³ஹிபா⁴ந்திதஜ்ஜ்ஞாநாத்³பா⁴ஸதேனஹி 7..
அன்வய:- ஜக³த் ஆத்மாஜ்ஞானாத் மாதி ஆத்மஜ்ஞானாத் ந பா⁴ஸதே ஹி ரஜ்ஜ்வஜ்ஞானாத் அஹி꞉ பா⁴தி தஜ்ஜ்ஞானாத் ந பா⁴ஸதே .. 7 ..
ஶிஷ்ய ப்ரஶ்ன கரதா ஹை கி, ஹே கு³ரோ ! யதி³ ஜக³த் ஆத்மா ஸே பி⁴ன்ன நஹீம்ʼ ஹை தோ பி⁴ன்ன ப்ரதீத கிஸ ப்ரகார ஹோதா ஹை ? தஹாம்ʼ கு³ரு உத்தர தே³தே ஹைம்ʼ கி, ஜப³ ஆத்மஜ்ஞான நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, தப³ ஜக³த் பா⁴ஸதா ஹை ஔர ஜப³ ஆத்மஜ்ஞான ஹோ ஜாதா ஹை, தப³ ஜக³த் கோஈ வஸ்து நஹீம்ʼ ஹை, தஹாம்ʼ த்³ருʼஷ்டாந்த தி³கா²தே ஹைம்ʼ கி, ஜிஸ ப்ரகார அந்த⁴கார மேம்ʼ பஃடீ² ஹுஈ ரஜ்ஜு அம ஸே ஸர்ப ப்ரதீத ஹோனே லக³தா ஹை ஔர ஜப³ தீ³பக கா ப்ரகாஶ ஹோதா ஹை தப³ நிஶ்சய ஹோ ஜாதா ஹை கி, யஹ ஸர்ப நஹீம்ʼ ஹை ..7..
ப்ரகாஶோமேநிஜரூபனாதிரிக்தோ(அ)ஸ்ம்யஹந்தத꞉.
யதா³ப்ரகாஶதேவிஶ்வந்ததா³ஹம்பா⁴ஸஏவஹி ..8..
அன்வய:- ப்ரகாஶ꞉ மே நிஜம் ரூபம் அஹம் தத꞉ அதிரிக்த ந ஆஸ்மி . ஹி யதா³ விஶ்வ ப்ரகாஶதே ததா³ அஹம்ʼ பா⁴ஸ꞉ ஏவ ..8..
ஜிஸ கோ ஆத்மஜ்ஞான நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை உஸ கோ ப்ரகாஶ பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, பி²ர ஜக³த் கீ ப்ரதீதி கிஸ ப்ரகார ஹோதீ ஹை ? இஸ ப்ரஶ்ன கா உத்தர கஹதே ஹைம்ʼ கி, நித்ய போ³த⁴ரூப ப்ரகாஶ மேரா (ஆத்மா கா ) ஸ்வாபா⁴விக ஸ்வரூப ஹை, இஸ காரண மைம்ʼ (ஆத்மா) ப்ரகாஶ ஸே பி⁴ன்ன நஹீம்ʼ ஹூம்ʼ, யஹாம்ʼ ஶங்கா ஹோதீ ஹை கி, ஆத்மசைதன்ய ஜப³ ஜக³த் கா ப்ரகாஶ ஹை தோ உஸ கோ அஜ்ஞான கிஸ ப்ரகார ரஹதா ஹை ? இஸ கா ஸமாதா⁴ன யஹ ஹை கி, ஜிஸ ப்ரகார ஸ்வப்ன மேம்ʼ சைதன்ய அவித்³யா கீ உபாகி⁴ ஸே கல்பித விஷயஸுக² கோ ஸத்ய மானதே ஹைம்ʼ, திஸ ஸே சைதன்ய மேம்ʼ கிஸீ ப்ரகார கா போ³த⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, ஆத்மசைதன்ய ஸர்வகால மேம்ʼ ஹை பரந்து கு³ரு கே முக² ஸே நிஶ்சயபூர்வக ஸமஜே² பி³னா அஜ்ஞான கீ நிவ்ருʼத்தி நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை ஔர ஆத்மா ஸத்ய ஹை யஹ வார்தா வேதா³தி³ ஶாஸ்த்ரஸம்ʼமத ஹை, அர்தா²த் ஜக³த் கோ ஆத்மா ப்ரகாஶ கரதா ஹை யஹ ஸித்³தா⁴ந்த ஹை..8..
அஹோ விகல்பிதம்ʼ விஶ்வமஜ்ஞானான்மயிபா⁴ஸதே.
ரூப்யம்ʼ ஶுக்தௌ ப²ணீ ரஜ்ஜௌ வாரி ஸூர்யகரேயதா² ..9..
அன்வய:- அஹோ யதா² ஶுக்தௌ ரூப்யம் ரஜௌ ப²ணீ ஸூர்யகரே வாரி ( ததா² ) அஜ்ஞானாத் விகல்பிதம் விஶ்வம் மயி பா⁴ஸதே ..9..
ஶிஷ்ய விசார கரதா ஹை கி, மைம்ʼ ஸ்வப்ரகாஶ ஹூம்ʼ ததா²பி அஜ்ஞான ஸே மேரே விஷேம்ʼ விஶ்வ பா⁴ஸதா ஹை, யஹ ப³ஃடா² ஹீ ஆஶ்சர்ய ஹை, திஸ கா த்³ருʼஷ்டாந்த கே த்³வாரா ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஜிஸ ப்ரகார ப்⁴ராந்திஸே ஸீபீ மேம்ʼ ரஜத கீ ப்ரதீதி ஹோதீ ஹை, ஜிஸ ப்ரகார ரஜ்ஜு மேம்ʼ ஸர்ப கீ ப்ரதீதி ஹோதீ ஹை ததா² ஜிஸ ப்ரகார ஸூர்ய கீ கிரணோம்ʼ மேம்ʼ ஜல கீ ப்ரதீதி ஹோதீ ஹை திஸீ ப்ரகார அஜ்ஞான ஸே கல்பித விஶ்வ மேரே விஷேபா⁴ஸதா ஹை ..9..
மத்தோ விநிர்க³தம்ʼ விஶ்வம்ʼ மய்யேவ லயமேஷ்யதி.
ம்ருʼதி³ கும்போ⁴ஜலே பீ³சிகனகேகடகம்ʼ யதா² .. 10..
அன்வய:- இத³ம் விஶ்வம்ʼ மத்த꞉ விநிர்க³தம் மயி ஏவ லயம் ஏஷ்யதி யதா² கும்ப⁴꞉ ம்ருʼதி³ வீசி꞉ ஜலே கடகம் கன கே .. 10..
ஶிஷ்ய ஆஶங்கா கரதா ஹை கி, ஸாங்க்²யஶாஸ்த்ரவாலோம்ʼ கே மதானுஸார தோ ஜக³த் மாயா கா விகார ஹை இஸ காரண ஜக³த் மாயாஸகாஶ ஸே உத்பன்ன ஹோதா ஹை ஔர அந்த மேம்ʼ மாயா கே வி ஹீ லீன ஹோ ஜாதா ஹை ஔர ஆத்மா ஸகாஶ ஸே உத்பன்ன நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ? இஸ ஶங்கா கா கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, யஹ மாயாஸஹித ஜக³த் ஆத்மா கே ஸகாஶ ஸே உத்பன்ன ஹுஆ ஹை ஔர அந்த மேம்ʼ மாயா கே விஷ ஹீ லீன ஹோகா³, தஹாம்ʼ த்³ருʼஷ்டாந்த தே³தே ஹைம்ʼ கி, ஜிஸ ப்ரகார க⁴ட ம்ருʼத்திகா மேம்ʼ ஸே உத்பன்ன ஹோதா ஹை ஔர அந்த மேம்ʼ ம்ருʼத்திகா கே விஷ ஹீ லீன ஹோ ஜாதா ஹை ஔர ஜிஸ ப்ரகார தரங்க³ ஜல மேம்ʼ ஸே உத்பன்ன ஹோதே ஹைம்ʼ ஔர அந்த மேம்ʼ ஜல கே வி ஹீ லீன ஹோ ஜாதே ஹைம்ʼ ததா² ஜிஸ ப்ரகார கடக குண்ட³லாதி³ ஸுவர்ணமே ஸே உத்பன்ன ஹோதே ஹைம்ʼ ஔர ஸுவர்ணமேம்ʼ ஹீ அந்த மேம்ʼ லீன ஹோ ஜாதே ஹைம்ʼ. திஸீ ப்ரகார மாயாஸஹித ஜக³த ஆத்மா கே ஸகாஶ ஸே உத்பன்ன ஹோதா ஹை ஔர அந்த மேம்ʼ மாயா கே வி ஹீ லீன ஹோ ஜாதா ஹை, ஸோஈ ஶ்ருதிமேபீ⁴கஹா ஹை “யதோ வா இமானி பூ⁴தானி ஜாயந்தே யேன ஜாதானி ஜீவந்தி யத்ப்ரயந்த்யபி⁴ஸம்ʼவிஶந்தி “ ..10..
அஹோ அஹம்ʼநமோ மஹ்யம்ʼ விநாஶீயஸ்ய நாஸ்திமே.
ப்³ரஹ்மாதி³ஸ்தம்ப³பர்யந்தஞ்ஜக³ந்நாஶேபிதிஷ்ட²த꞉..11..
அன்வய:- அஹோ அஹம் ப்³ரஹ்மாதி³ஸ்தம்ப³பர்யந்தம் ( யத் ) ஜக³த் ( தஸ்ய ) நாஶே அபி யஸ்ய மே விநாஶ꞉ ந அஸ்தி ( தஸ்மை ) மஹ்யம் நம꞉ .. 11..
ஶிஷ்ய ஆஶங்கா கரதா ஹை கி, யதி³ ஜக³த் கா உபாதா³ன காரண ப்³ரஹ்ம ஹோகா³ தப³ தோ ப்³ரஹ்ம கே விஷேம்ʼ அநித்யதா ஆவேகீ³, ஜிஸ ப்ரகார க⁴ட பூ²டதா ஹை ஔர ம்ருʼத்திகா பி³க²ர ஜாதீ ஹை, திஸீ ப்ரகார ஜக³த் கே நஷ்ட ஹோனேபர ப்³ரஹ்ம பீ⁴ சி²ன பி⁴ன்ன (விநாஶீ) ஹோ ஜாயகா³ ? இஸ ஶங்கா கா ஸமாதா⁴ன கரதே ஹுஏ கு³ரு கஹதே ஹைம்ʼ கி, மைம்ʼ ( ஆத்மா ப்³ரஹ்ம ) ஸம்பூர்ண உபாதா³ன காரண ஹூம்ʼ, தோ பீ⁴ மேரா நாஶ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை யஹ ப³ஃடா² ஆஶ்சர்ய ஹை. ஸுவர்ண கடக ஔர குண்ட³ல கா உபாதா³ன காரண ஹோதா ஹை ஔர கஸ்க குண்ட³ல கே டூடனேபர ஸுவர்ண விகார கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை, பரந்து மைம்ʼ தோ ஜக³த் கா விவர்தாவிஷ்டா²ன ஹூம்ʼ அர்தா²த் ஜிஸ ப்ரகார ரஜ்ஜு மேம்ʼ ஸர்ப கீ ப்⁴ராந்தி ஹோனேபர ஸர்ப விவர்த கஹாதா ஹை ஔர ரஜ்ஜு அதி⁴ஷ்டா²ன கஹாதா திஸீ ப்ரகார ஜக³த் மேரே (ஆத்மாகே) விஷேம்ʼ ப்ரதீதி மாத்ர ஹை, ஜிஸ ப்ரகார தூ³த⁴ கா த³தி⁴ வாஸ்தவிக அன்யதா²பா⁴வ (பரிணாம) ஹோதா ஹை, திஸ ப்ரகார ஜக³த் மேரா பரிணாம நஹீம்ʼ ஹை, மைம்ʼ ஸம்பூர்ண ஜக³த் கா காரண ஔர அவிநாஶீ ஹூம்ʼ, திஸ காரண மைம்ʼ அபனே ஸ்வரூப (ஆத்மா) கோ நமஸ்கார கரதா ஹூம்ʼ. ப்ரலயகால மேம்ʼ ப்³ரஹ்மா ஸே லேகர த்ருʼணபர்யந்த ஸம்பூர்ண ஜக³த் நாஶ கோ ப்ராப்த ஹோ ஜாதா ஹை பரந்து மேரா (ஆத்மாகா) நாஶ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, இஸ விஷய மேம்ʼ ஶ்ருதி கா பீ⁴ ப்ரமாண ஹை “ஸத்யம்ʼ ஜ்ஞானமனந்தம்ʼ ப்³ரஹ்ம “ அர்தா²த் ப்³ரஹ்ம ஸத்ய ஹை, ஜ்ஞானரூப ஹை ஔர அனந்த ஹை ..11..
அஹோ அஹம்ʼநமோமஹ்யமேகோ(அ)ஹந்தே³ஹவானபிாவசின்ன
க³ந்தா நாக³ந்தா வ்யாப்ய விஶ்வமவஸ்தி²த꞉..12..
அன்வய:- அஹோ அஹம் ( தஸ்மை ) மஹ்யம் நம꞉ . ( யத் ) தே³ஹவான் அபி ஏக꞉ அஹம் விஶ்வம் வ்யாப்ய அவஸ்தி²த꞉ ந வவித் க³ந்தா ந ஆக³ந்தா .. 12..
ஶிஷ்ய ஆஶங்கா கரதா ஹை கி, ஸுக²து³꞉க²ரூபீ தே³ஹயுக்த ஆத்மா அனேகரூப ஹை, திஸ காரண ஜாதா ஹை ஔர ஆதா ஹை, பி²ர ஆத்மா கீ ஸர்வவ்யாபகதா கிஸ ப்ரகார ஸித்³த⁴ ஹோகீ³, திஸ கா கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, மைம்ʼ ப³ஃடா² ஆஶ்சர்யரூப ஹூம்ʼ உஸ காரண மைம்ʼ அபனே (ஆத்மா) கோ நமஸ்கார கரதா ஹூம்ʼ. தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய ப்ரஶ்ன கரதா ஹை கி, க்யா ஆஶ்சர்ய ஹை ? திஸே கு³ரு உத்தர தே³தே ஹைம்ʼ கி, மைம்ʼ (ஆத்மா) நானா ப்ரகார கே ஶரீரோம்ʼ மேம்ʼ நிவாஸ கர கே நானா ப்ரகார கே ஸுக² து³꞉க² கோ போ⁴க³தா ஹூம்ʼ, ததா²பி மேம்ʼ ஏகரூப ஹூம்ʼ, தஹாம்ʼ த்³ருʼஷ்டாந்த தி³கா²தே ஹைம்ʼ கி, ஜிஸ ப்ரகார ஜல ஸே ப⁴ரே ஹுஏ அனேக பாத்ரோம்ʼ மேம்ʼ ப⁴ரே ஹுஏ ஜல கே விஷேம்ʼ ஶீத, உஷ்ண ஸுக³ந்த⁴, து³ர்க³ந்த⁴, ஶுத்³த⁴, அஶுத்³த⁴ இத்யாதி³ அனேக உபாதி⁴யாம்ʼ ரஹதீ ஹை ஔர உன அனேகோம்ʼ பாத்ரோம்ʼ மேம்ʼ பி⁴ன்ன ஸூர்ய கே ப்ரதிபி³ம்ப³ பட³தே ஹைம்ʼ, ததா²பி வஹ ஸூர்ய ஏக ஹீ ஹோதா ஹை ஔர ஜல கீ ஶீத உஷ்ணாதி³ உபாதி⁴யோம்ʼ ஸே ரஹித ஹோதா ஹை இஸீ ப்ரகார மேம்ʼ ஸம்பூர்ண விஶ்வ மேம்ʼ வ்யாப ரஹா ஹூம்ʼ, ததா²பி ஜக³த் கீ ஸம்பூர்ண உபாதி⁴யோம்ʼ ஸே ரஹித ஹூம்ʼஅர்தா²த் ந கோஈ ஜாதா ஹை ந கோஈ ஆதா ஹை ஔர ஜாதா ஹை ஆதா ஹை இஸ ப்ரகார கீ ஜோ ப்ரதீதி ஹை ஸோ அஜ்ஞானவஶ ஹை, வாஸ்தவ மேம்ʼ நஹீம்ʼ ஹை .. 12..
அஹோஅஹம்ʼநமோமஹ்யம்ʼ த³க்ஷோனாஸ்தீஹமத்ஸம꞉ .
அஸம்ʼஸ்டஶ்யஶரீரேணயேனவிஶ்வசிரந்த்⁴ருʼதம்..13..
அன்வய:- அஹம் அஹோ ( தஸ்ம ) மஹ்யம் நம꞉ இஹ மத்தம꞉ (க꞉ அபி ) த³க்ஷ꞉ ந அஸ்தி யேன ஶரீரேண அஸம்ʼஸ்ப்ருʼஶ்ய (மயா) சிரம் விஶ்வம் த்⁴ருʼதம் .. 13 ..
ஶிஷ்ய ஶங்கா கரதா ஹை கி, ஜிஸ ஆத்மா கா தே³ஹ ஸே ஸங்க³ ஹை, வஹ அஸங்க³ கிஸ ப்ரகார ஹோ ஸகதா ஹை, திஸ கா கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, மைம்ʼ ஆஶ்சர்யரூப ஹூம்ʼ இஸ காரண மேரே அர்த² நமஸ்கார ஹை, க்யோங்கி இஸ ஜக³த் மேம்ʼ மேரீ ஸமான கோஈ சதுர நஹீம்ʼ ஹை, அர்தா²த் அக⁴ட க⁴டனா கரனே மேம்ʼ மைம்ʼ சதுர ஹூம்ʼ, க்யோங்கி மேம்ʼ ஶரீர மேம்ʼ ரஹகர பீ⁴ ஶரீர ஸே ஸ்பர்ஶ நஹீம்ʼ கரதா ஹூம்ʼ ஔர ஶரீரகார்ய கரதா ஹூம்ʼ ஜிஸ ப்ரகார ஆம த்⁴ருʼத கே பிண்ட³ மேம்ʼ லீன ந ஹோகர பீ⁴ க்⁴ருʼதபிண்ட³ கோ க³லாகர ரஸரூப கர தே³தா ஹை, உஸீ ப்ரகார ஸம்பூர்ண ஜக³த் மேம்ʼ மைம்ʼ லீன நஹீம்ʼ ஹோதா ஹூம்ʼ ஔர ஸம்பூர்ண ஜக³த் கோ சிரகால தா⁴ரண கரதா ஹூம்ʼ ..13..
அஹோஅநமோமாயஸ்யமேனாஸ்திகிஞ்சன.
அத²வாயஸ்யமஸவையத்³ராங்மனஸகோ³சரம் .. 14..
அன்வய:- அஹோ அஹம் யஸ்ய மே (பரமார்த²த꞉ ) கிஞ்சன ந அஸ்தி அத²வா யத் வாங்மனஸகோ³சரம் ( தத் ) ஸர்வம் யஸ்ய மே ( ஸம்ப³தே⁴ி அஸ்தி அத꞉ ) மஹ்யம்ʼ நம꞉ .. 14..
ஶிஷ்ய ஆஶங்கா கரதா ஹை கி, ஹே கு³ரோ! ஸம்ப³ந்த⁴க பி³னா ஜக³த் கிஸ ப்ரகார தா⁴ரண ஹோதா ஹை ? பீ⁴த க்³ருʼஹ கீ ச²த ஆதி³ கோ தா⁴ரண கரதீ ஹை பரந்து காஷ்ட² ஆதி³ ஸே உஸ கா ஸம்ப³ந்த⁴ ஹோதா ஹை, ஸோ ஆத்மா பி³னா ஸம்ப³ந்த⁴ கே ஜக³த் கோ கிஸ ப்ரகார தா⁴ரண கரதா ஹை இஸ கா கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, அஹோ மைம்ʼ ப³ஃடா² ஆஶ்சர்யரூப ஹூம்ʼ இஸ காரண அபனே ஸ்வரூப கோ நமஸ்கார கரூம்ʼ ஹூம்ʼ, ஆஶ்சர்யரூபதா தி³கா²தே ஹைம்ʼ கி, பரமார்த²த்³ருʼஷ்டி ஸே தோ மேரா கிஸீ ஸே ஸம்ப³ந்த⁴ நஹீம்ʼ ஹை, ஔர விசாரத்³ருʼஷ்டி ஸே தே³கோ² தோ முஜ² ஸே பி⁴ன்ன பீ⁴ கோஈ நஹீம்ʼ ஹை ஔர யதி³ ஸாம்ʼஸாரிகத்³ருʼஷ்டி ஸே தே³கோ² தோ ஜோ குச² மன வாணீ ஸே விசாரா ஜாதா ஹை வஹ ஸப³ மேரா ஸம்ப³ந்தீ⁴ ஹை பரந்து வஹ மித்²யா ஸம்ப³ந்த⁴ ஹை, ஜிஸ ப்ரகார ஸுவர்ண ததா² குண்ட³ல கா ஸம்ப³ந்த⁴ ஹை, இஸீ ப்ரகார மேரா ஔர ஜக³த் கா ஸம்ப³ந்த⁴ ஹை அர்தா²த் மேரா ஸப³ ஸே ஸம்ப³ந்த⁴ ஹை பீ⁴ ஔர நஹீம்போ⁴ ஹை, இஸ காரண ஆஶ்சர்யரூப ஜோ மைம்ʼ திஸ மேரே அர்த² நமஸ்கார ஹை .. 14..
ஜ்ஞானஜ்ஞேயந்ததா²ஜ்ஞாதாத்ரிதயம்ʼ நாஸ்திவாஸ்தவம்.
அஜ்ஞாநாத்³பா⁴தியத்ரேத³ம்ʼஸோ(அ)ஹமஸ்மிநிரஞ்ஜன꞉ ..15..
அன்வய:- ஜ்ஞானம ஜ்ஞேயம் ததா² ஜ்ஞாதா (இத³ம் ) த்ரிதயம் வாஸ்தவம் ந அஸ்தி யத்ர இத³ம் அஜ்ஞானாத் பா⁴தி ஸ꞉ அஹம் நிரஞ்ஜன꞉ அஸ்மி..15..
த்ரிபுடீரூப ஜக³த் தோ ஸத்யஸா ப்ரதீத ஹோதா ஹை பி²ர ஜக³த் கா ஔர ஆத்மா கா மித்²யா ஸம்ப³ந்த⁴ கிஸ ப்ரகார கஹா, இஸ ஶிஷ்ய கோ ஶங்கா கா கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஜ்ஞான ஜ்ஞேய ததா² ஜ்ஞாதா இன தீனோம்ʼ கா இகட்டா² நாம “த்ரிபுடீ” ஹை, வஹ த்ரிபுடீ வாஸ்தவிக அர்தா²த் ஸத்ய நஹீம்ʼ ஹை, திஸ த்ரிபுடீ கா ஜிஸ மேரே ( ஆத்மா கே ) வி மித்²யா ஸம்ப³ந்த⁴ அர்தா²த் அஜ்ஞான ஸே ப்ரதீத ஹை, வஹ மைம்ʼ அர்தா²த் ஆத்மா தோ நிரஞ்ஜன கஹியே ஸம்பூர்ண ப்ரபஞ்ச ஸே ரஹித ஹூம்ʼ ..15..
த்³வைதமூலமஹோது³꞉க²ம்ʼநான்யத்தஸ்யாஸ்திபே⁴ஷஜம் .
த்³ருʼஶ்யமேதன்ம்ருʼஷாஸமேகோ(அ)ஹஞ்சித்³ரஸோ(அ)மல꞉ .. 16..
அன்வய:- அஹோ ( நிரஞ்ஜனஸ்ய அபி ஆத்மன꞉ ) த்³வைதமூலம் து³꞉க²ம் (ப⁴வதி ) தஸ்ய பே⁴ஷஜம் ஏதத் த்³ருʼஶ்யம் ஸர்வம் ம்ருʼஷா அஹம் ஏக꞉ அமல: சித்³ரஸ꞉ ( இதி போ³வாத் ) அன்யத் ந அஸ்தி .. 16..
ஶிஷ்ய ஶங்கா கரதா ஹை கி யதி³ ஆத்மா நிரஞ்ஜன ஹை தோ து³꞉க² கா ஸம்ப³ந்த⁴ கிஸ ப்ரகார ஹோதா ஹை, திஸ கா கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஸுக²து³꞉க² ப்⁴ராந்திமாத்ர ஹை, வாஸ்தவிக நஹீம்ʼ, நிரஞ்ஜன ஆத்மா கே விஷேம்ʼ த்³வைதமாத்ர ஸே ஸுக²து³꞉க² பா⁴ஸதா ஹை வாஸ்தவ மேம்ʼ ஆத்மா கே விஷேம்ʼ ஸுக²து³꞉க² குச² பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய ப்ரஶ்ன கரதா ஹே கி, ஹே கு³ரோ! த்³வைதப்⁴ரம கோ ஔஷதி⁴ கஹியே ஜிஸ கே ஸேவன கரனே ஸே த்³வைதப்⁴ரம கீ நிவ்ருʼத்தி ஹோதீ ஹை ! திஸ கா கு³ரு உத்தர தே³தே ஹைம்ʼ கி, ஹே ஶிஷ்ய ! மைம்ʼ ஆத்மா ஹூம்ʼ, அமல ஹூம்ʼ, மாயா ஔர மாயா கா கார்ய ஜோ ஜக³த் திஸ ஸே ரஹித சின்மாத்ர அத்³விதீயரூப ஹூம்ʼ ஔர த்³ருʼஶ்யமான யஹ ஸம்பூர்ண ஸம்ʼஸார ஜட³ ஔர மித்²யா ஹை, ஸத்ய நஹீம்ʼ ஹை, ஐஸா ஜ்ஞான ஹோனே ஸே த்³வைதப்⁴ரம நஷ்ட ஹோ ஜாதா ஹை, இஸ கே பி³னா தூ³ஸரீ த்³வைத ப்⁴ரம ஸே உத்பன்ன ஹுஏ து³꞉க² கே தூ³ர கரனே கீ அன்ய ஔஷதி⁴ நஹீம்ʼ ஹை ..16..
போ³த⁴மாத்ரோ(அ)ஹமஜ்ஞானாடு³பாதி⁴꞉ கல்பிதோமயா.
ஏவம்ʼவிம்ருʼஶதோநித்யநிர்விகல்பேஸ்தி²திர்மம ..17..
அன்வய:- அஹம் போ³த⁴மாத்ர꞉ மயா அஜ்ஞானாத் உபாதி⁴꞉ கல்பித꞉ ஏவம் நித்யம் விம்ருʼஶத꞉ மம நிர்விகலோ ஸ்தி²தி꞉ (ப்ரஜாதா)..17..
ஶிஷ்ய ப்ரஶ்ன கரதா ஹை கி, ஆத்மா கே விஷேம்ʼ த்³வைதப்ரபஞ்ச கா அத்⁴யாஸ கிஸ ப்ரகார ஹுஆ ஹை ஔர வஹ கல்பித ஹை யா வாஸ்தவிக ஹே திஸ கா கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, மைம்ʼ போ³த⁴ரூப சைதன்யஸ்வரூப ஹூம்ʼ பரந்து மைம்ʼநே அபனே விஷேம்ʼ அஜ்ஞான ஸே உபாதி⁴ (அஹங்காராதி³ த்³வைதப்ரபஞ்ச) கல்பனா கியா ஹை அர்தா²த் மைம்ʼ அக²ண்டா³னந்த³ப்³ரஹ்ம நஹீம்ʼ ஹூம்ʼ கிந்து தே³ஹ ஹூம்ʼ யஹ மானா ஹை. இஸ காரண நித்ய விசார கர கே மேரீ நிர்விகல்ப அர்தா²த் வாஸ்தவிக நிஜ ஸ்வரூப (ப்³ரஹ்ம) கே விஷேம்ʼ ஸ்தி²தி ஹுஈ ஹை .. 17..
நமேப³ந்தோ⁴(அ)ஸ்தி மோக்ஷா வா ப்⁴ராந்தி꞉ஶாந்தா நிராஶ்ரயா .
அஹோ மயி ஸ்தி²தம்ʼ விஶ்வம்ʼ வஸ்துதோ ந மயி ஸ்தி²தம்..18..
அன்வய:- மே ப³ந்த⁴꞉ வா மோக்ஷ꞉ ந அஸ்தி அஹோ மயி ஸ்தி²தம் (அபி) விஶ்வம்ʼ வஸ்துத꞉ மயி ந ஸ்தி²தம் (இதி விசாரத꞉ அபி) நிராஶ்ரயா ப்⁴ராந்தி꞉ ( ஏவ ) ஶாந்தா .. 18..
ஶிஷ்ய ஶங்கா கரதா ஹை, கி, ஹே கு³ரோ ! யதி³ கேவல விசார கரனே ஹீ ஸே முக்தி ஹோதீ ஹை தப³ தோ முக்தி கா விநாஶ ஹோனா சாஹியே க்யோங்கி ஜப³ விசார நஷ்ட ஹோதா ஹை தப³ முக்தி கா பீ⁴ நாஶ ஹோனா சாஹியே ஔர யதி³ கஹோ கி விசார கே பி³னா ஹீ முக்தி ஹோ ஜாதீ ஹை தப³ தோ கு³ரு ஔர ஶாஸ்த்ர கே உபதே³ஶ கோ ப்ராப்த ந ஹோனேவாலே புருஷோங்கீ பீ⁴ முக்தி ஹோனா சாஹியே ? திஸ கா கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, யதி³ ஶுத்³த⁴ விசார கீ த்³ருʼஷ்டி ஸே தே³கோ² தோ மேரே ப³ந்த⁴ நஹீம்ʼ ஹை ஔர மோக்ஷ பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹை அர்தா²த் விசாரத்³ருʼஷ்டி ஸே ந ஆத்மா கா ப³ந்த⁴ ஹோதா ஹை, ந மோக்ஷ ஹோதா ஹை, க்யோங்கி மைம்ʼ (ஆத்மா) நித்ய சித்ஸ்வரூப ஹூம்ʼ, தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய ஶங்கித ஹோகர ப்ரஶ்ன கரதா ஹை கி ஹே கு³ரோ ! வேதா³ந்தஶாஸ்த்ர விசார கா ஜோ ப²ல ஹை ஸோ கஹியே. தஹாம்ʼ கு³ரு கஹதே ஹைம்ʼ கி ப்⁴ராந்தி கீ நிவ்ருʼத்தி ஹீ வேதா³ந்தஶாஸ்த்ர கே விசார கா ப²ல ஹை க்யோங்கி ப³ஃடா² ஆஶ்சர்ய ஹை ஜோ மேரே விஷேம்ʼ ஸ்தி²த பீ⁴ ஜக³த் வாஸ்தவ மேம்ʼ மேரே விஷேம்ʼ ஸ்தி²த நஹீம்ʼ ஹை இஸ ப்ரகார விசார கரனேபர பீ⁴ ப்⁴ராந்திமாத்ர ஹீ நஷ்ட ஹுஈ, பரமானந்த³ கீ ப்ராப்தி நஹீம்ʼ ஹுஈ இஸ ஸே ப்ரதீத ஹோதா ஹை கி, ப்⁴ராந்தி கீ நிவ்ருʼத்தி ஹீ ஶாஸ்த்ரவிசார கா ப²ல ஹை, தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய கஹதா ஹை கி, ஹே கு³ரோ ! ப்⁴ராதி கைஸீ தீ² ஜோ விசார கரனேபர துரந்த ஹீ நஷ்ட ஹோ க³ஈ, திஸ கா கு³ரு உத்தர தே³தே ஹை கி, ப்⁴ராதி நிராஶ்ரய அர்தா²த் அஜ்ஞானரூபதீ² ஸோவிசார ஸே நஷ்ட ஹோ க³ஈ ..18..
ஸ ஶரீரமித³ம்ʼவிஶ்வம்ʼ ந கிஞ்சிதி³தி நிஶ்சிதம் .
ஶுத்³த⁴சின்மாத்ர ஆத்மா ச தத்கஸ்மிகல்பனாது⁴னா..19..
அன்வய:- இத³ம் ஶரீரம் விஶ்வம்ʼ கிஞ்சித் ந இதி நிஶ்சிதம் ஆத்மா வ ஶுத்³த⁴சின்மாத்ர꞉ தத் அது⁴னா கல்பனா கஸ்மின் ( ஸ்யாத் ) .. 19..
ஶிஷ்ய ஶங்கா கரதா ஹை கி உஸ முக்த புருஷ கே வி பீ⁴ ப்ரபஞ்ச கா உத³ய ஹோனா சாஹியே, க்யோங்கி ரஜ்ஜு ஹோதீ ஹை தோ உஸ மேம்ʼ க பீ⁴ அந்த⁴கார கே விஷேம்ʼ ஸர்ப கீ ப்⁴ராந்தி ஹோ ஹீ ஜாதீ ஹை, திஸீ ப்ரகார அதி⁴ஷ்டா²ன ஜோ ப்³ரஹ்ம ஹை திஸ கே விஷேம்ʼ த்³வைத (ப்ரபஞ்ச ) கீ கல்பனா ஹோ ஜாதீ ஹை இஸ ஶங்கா கா கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, யஹ ஶரீரஸஹித ஸம்பூர்ண ஜக³த் ஜோ ப்ரதீத ஹோதா ஹை ஸோ குச² நஹீம்ʼ ஹை அர்தா²த் ந ஸத் ஹை, ந அஸத் ஹை, க்யோங்கி ஸப³ ப்³ரஹ்மரூப ஹை, ஸோஈ ஶ்ருதிமேம்ʼ பீ⁴ கஹா ஹை “ நேஹ நானாஸ்தி கிஞ்சன “ அர்தா²த் யஹ ஸம்பூர்ண நக³த் ப்³ரஹ்மரூப ஹீ ஹை, ஆத்மா ஶுத்³த⁴ அர்தா²த் மாயாரூபீ மலரஹித ஔர சித்ஸ்வரூப ஹை, இஸ காரண கிஸ அதி⁴டா²ன மேம்ʼ விஶ்வ கீ கல்பனா ஹோதீ ஹை ? .. 19..
ஶரீரம்ʼஸ்வர்க³னர கோ ப³ந்த⁴மோக்ஷோப⁴யந்ததா².
கல்ப-நாமாத்ரமேவைதத்கிமேகாசிதா³த்மன꞉..20..
அன்வய:- ஶரீரம் ஸ்வர்க³னர கோ ப³ந்த⁴மோக்ஷௌ ததா² ப⁴யம் ஏதத் கல்பநாமாத்ரமேவ சிதா³த்மன꞉ மே ஏதை꞉ கிம் கார்யம் .. 20 ..
ஶிஷ்ய ஶங்கா கரதா ஹை கி, ஹே கு³ரோ! யதி³ ஸம்பூர்ண ப்ரபஞ்ச மித்²யா ஹை, தப³ தோ ப்³ராஹ்மணாதி³ வர்ண ஔர மனுஷ்யாதி³ ஜாதி பீ⁴ அவாஸ்தவிக ஹோங்கே³ ஔர வர்ணஜாதி கே அர்த² ப்ரவ்ருʼத்த ஹோனேவாலே விதி⁴நிஷேத⁴ ஶாஸ்த்ர பீ⁴ அவாஸ்தவிக ஹோங்கே³, ஔர விதி⁴நிஷேத⁴ ஶாஸ்த்ரோம்ʼ கே விஷேம்ʼ வர்ணன கியே ஹுஏ ஸ்வர்க³ நரக ததா² ஸ்வர்க³ கே விஷேப்ரீதி ஔர நரக கா ப⁴ய பீ⁴ அவாஸ்தவிக ஹோ ஜாயகே³ ஔர ஶாஸ்த்ரோம்ʼ கே விஷேம்ʼ வர்ணன கியே ஹுஏ ப³ந்த⁴ மோக்ஷ பீ⁴ அவாஸ்தவிக அர்தா²த் மித்²யா ஹோ ஜாயம்ˮகே³ ? திஸ கா கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஹே ஶிஷ்ய ! தேனே ஜோ ஶங்கா கீ ஸோ ஶரீர, ஸ்வர்க³, நரக, ப³ந்த⁴, மோக்ஷ ததா² ப⁴ய ஆதி³
ஸம்பூர்ண மித்²யா ஹைம்ʼ, தின ஶரீராதி³ கே ஸாத² ஸச்சிதா³னந்த³ஸ்வரூப ஜோ மேம்ʼ திஸ மேரா கோஈ கார்ய நஹீம்ʼ ஹை, க்யோங்கி ஸம்பூர்ண விதி⁴நிஷேத⁴ரூப கார்ய அஜ்ஞானீ புருஷ கே ஹோதே ஹைம்ʼ, ப்³ரஹ்மஜ்ஞானீ கே நஹீம்ʼ ..20..
அஹோ ஜனஸமூஹே(அ)பி ந த்³வைதம்ʼ பஶ்யதோ மம.
அரண்யபி⁴வஸம்ʼவ்ருʼத்தங்கரதிகரவாண்யஹம் ..21..
அன்வய:- அஹோ ந தை³தம் பஶ்யத꞉ மம ஜனஸமூஹே அபி அரண்யம் இவ ஸம்ʼவ்ருʼத்தம் அஹம் க ரதிம் கரவாணி ..21..
அப³ இஸ ப்ரகார வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஜிஸ ப்ரகார ஸ்வர்க³ நரக ஆதி³ கோ அவாஸ்தவிக வர்ணன கியா திஸீ ப்ரகார யஹ லோக பீ⁴ அவாஸ்தவிக ஹை இஸ காரண இஸ லோக மேம்ʼ மேரீ ப்ரீதி நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, ப³டே³ ஆஶ்சர்ய கீ வார்தா ஹை கி, மைம்ʼ ஜனப்தமூஹ மேம்ʼ நிவாஸ கரதா ஹூம்ʼ, பரந்து மேரே மன கோ வஹ ஜனஸமூஹ அரண்யஸா ப்ரதீத ஹோதா ஹை, ஸோ மைம்ʼ இஸ அவாஸ்தவிக கஹியே மித்²யாபூ⁴த ஸம்ʼஸார கே விஷேம்ʼ க்யா ப்ரீதி கரூம்ʼ ? ..21..
நாஹந்தே³ஹோ ந மேரேஹோஜீவோ நாஹமஹம்ʼஹி சித் .
அயமேவஹிமேப³ந்த⁴ஆஸீத்³யாஜீவிதேஸ்டஹா22..
அன்வய:- அஹம் தே³ஹ꞉ ந மே தே³ஹ꞉ ந அஹம் ஜீவ꞉ ந ஹி அஹம் சித் மே அயம் ஏவ ஹி ப³ந்த⁴꞉ யா ஜீவிதே ஸ்ப்ருʼஹா ஆஸீத் .. 22..
ஶிஷ்ய ஶங்கா கரதா ஹை கி, ஹே கு³ரோ ! புருஷ ஶரீர கே விஷேம்ʼ மைம்ʼ ஹூம்ʼ மேரா ஹை இத்யாதி³ வ்யவஹார கர கே ப்ரீதி கரதா ஹை இஸ காரண ஶரீர கே விஷேம்ʼ தோ ஸ்ப்ருʼஹா கரனீ ஹீ ஹோகீ³, திஸ கா ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, தே³ஹ மைம்ʼ நஹீம்ʼ ஹூம்ʼ, க்யோங்கி தே³ஹ ஜட³ ஹை ஔர தே³ஹ மேரா நஹீம்ʼ ஹை, க்யோங்கி மைம்ʼ தோ அஸங்க³ ஹூம்ʼ ஔர ஜீவ ஜோ அஹங்கார ஸோ மைம்ʼ நஹீம்ʼ, தஹாம்ʼ ஶங்கா ஹோதீ ஹை கி, து கௌன ஹை ? திஸ கே உத்தர மேம்ʼ கஹதே ஹைம்ʼ கி, மைம்ʼ தோ சைதன்யஸ்வரூப ப்³ரஹ்ம ஹூம்ʼ தஹாம்ʼ ஶங்கா ஹோதீ ஹை கி, யதி³ ஆத்மா சைதன்யஸ்வரூப ஹை, தே³ஹாதி³ரூப ஜட³ நஹீம்ʼ ஹை தோ பி²ர ஜ்ஞானீ புருஷோங்கீ பீ⁴ ஜீவன மேம்ʼ இச்சா² க்யோம்ʼ ஹோதீ ஹை ? திஸ கா ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, யஹ ஜீவனே கீ ஜோ இச்சா² ஹை ஸோஈ ப³ந்த⁴ன ஹை, தூ³ஸரா ப³ந்த⁴ன நஹீம்ʼ ஹை, க்யோங்கி, புருஷ ஜீவன கே நிமித்தஹோ ஸுவர்ண கோ சோரீ ஆதி³ அனேக ப்ரகார கே அனர்த² கர கே கர்மானுஸார ஸம்ʼஸாரப³ந்த⁴ன மேம்ʼ ப³ம்ˮத⁴தா ஹை ஔர ஸச்சிதா³னந்த³ஸ்வரூப ஆத்மா கே வாஸ்தவிக ஸ்வரூப கா ஜ்ஞான ஹோனேபர புருஷ கீ ஜீவன மேம்ʼ ஸ்ப்ருʼஹா நஹீம்ʼ ரஹதீ ஹை ..22..
அஹோபு⁴வனகல்லோலைவிசித்ர க்ஸமுத்தி²தம் .
மய்யனந்தமஹாம்போ⁴தௌ⁴சித்தவாதேஸமுத்³யதே..23..
அன்வய:- அஹோ அனந்தமஹாம்போ⁴தௌ⁴ மயி சித்தவாதே ஸமுத்³யதே விசித்ர꞉ பு⁴வனகல்லோலை꞉ த்³ராக்ஸமுத்தி²தம் .. 23 ..
ஜப³ புருஷ கோ ஸப³ கே அதி⁴ஷ்டா²னரூப ஆத்மஸ்வரூப கா ஜ்ஞான ஹோதா ஹை, தப³ கஹதா ஹை கி, அஹோ ! ப³டே³ ஆஶ்சர்ய கீ வார்தா ஹை கி, மைம்ʼ சைதன்யஸமுத்³ரஸ்வரூப ஹூம்ʼ ஔர மேரே விஷேம்ʼ சித்தரூபீ வாயு கே யோக³ ஸே நானாப்ரகார கே ப்³ரஹ்மாண்ட³ரூபீ தரங்க³ உத்பன்ன ஹோதே ஹைம்ʼ அர்தா²த் ஜிஸ ப்ரகார ஜல ஸே தரங்க³ பி⁴ன்ன நஹீம்ʼ ஹோதே ஹைம்ʼ, திஸீ ப்ரகார ப்³ரஹ்மாண்ட³ முஜ² ஸே பி⁴ன்ன நஹீம்ʼ ஹை ..23..
மய்யனந்தமஹாம்போ⁴தீ⁴ சித்தவாதேப்ரஶாம்யதி .
அபா⁴க்³யாஜ்ஜீவவணிஜோஜக³த்போதோஷினஶ்வர꞉ .. 24 ..
அன்வய:- அனந்தமஹாம்போ⁴தௌ⁴ மஷி சித்தவாதே ப்ரஶாம்யதி (ஸதி) ஜீவவணிஜ꞉ அபா⁴க்³யாத் ஜக³த் போத꞉ வினஶ்வர꞉ ( ப⁴வதி ) .. 24 ..
அப³ ப்ராரப்³த⁴ கர்மோம்ʼ கே நாஶ கீ அவஸ்தா² தி³கா²தே ஹைம்ʼ கி மைம்ʼ ஸர்வவ்யாபக சைதன்யஸ்வரூப ஸமுத்³ர ஹூம்ʼ, திஸ மேரே விஷேம்ʼ சித்தவாயு கே அர்தா²த் ஸங்கல்பவிகல்பாத்மக மனரூப வாயு கே ஶாந்த ஹோனேபர அர்தா²த் ஸங்கல்பாதி³ரஹித ஹோனேபர ஜீவாத்மாரூப வ்யாபாரீ கே அபா⁴க்³ய கஹியே ப்ராரப்³த⁴ கே நாஶரூப விபரீத பவன ஸே ஜக³த் ஸமுத்³ர கே விஷேம்ʼ லகா³ ஹுஆ ஶரீர ஆதி³ரூப நௌகா கா ஸமூஹ விநாஶவான ஹோதா ஹை ..24..
மய்யனந்தமஹாம்போ⁴தா⁴வாஶ்சர்யஜீவவீசய꞉.
உத்³யந்திக்⁴னந்திகே²லந்திப்ரவிஶந்திஸ்வபா⁴வத꞉.. 25 ..
அன்வய:- ஆஶ்சர்யம் ( யத் ) அனந்தமஹாம்போ⁴தௌ⁴ மயி ஜீவபீ³சய꞉ ஸ்வபா⁴வத꞉ உத்³யந்தி ப்ரந்தி க²லந்தி ப்ரவிஶந்தி .. 25 ..
அப³ ஸம்பூர்ண ப்ரபஞ்ச கோ மித்²யா ஜானகர கஹதே ஹைம்ʼ கி, ஆஶ்சர்ய ஹை கி, நிஷ்க்ரிய நிர்விகார முஜ² சைதன்யஸமுத்³ர கே விஷேம்ʼ அவித்³யாகாமகர்மரூப ஸ்வபா⁴வ ஸே ஜீவரூபீ தரங்க³ உத்பன்ன ஹோதே ஹைம்ʼ ஔர பரஸ்பர ஶத்ருபா⁴வ ஸே தாட³ன கரதே ஹைம்ʼ ஔர கோஈ மித்ரபா⁴வ ஸே பரஸ்பர க்ரீடா³ கரதே ஹைம்ʼ ஔர அவித்³யாகாம கர்ம கே நாஶ ஹோனேபர மேரே விலீன ஹோ ஜாதே ஹைம்ʼ அர்தா²த் ஜீவரூபீ தரங்க³ அவித்³யா ப³ந்த⁴ன ஸே உத்பன்ன ஹோதே ஹைம்ʼ, வாஸ்தவ மேம்ʼ சித்³ரூப ஹைம்ʼ ஜிஸ ப்ரகார க⁴டாகாஶ மஹாகாஶ மேம்ʼ லீன ஹோ ஜாதா ஹை, திஸ ப்ரகார மேரே விஷேம்ʼ ஸம்பூர்ண ஜீவ லீன ஹோ ஜாதே ஹைம்ʼ, வஹீ ஜ்ஞான ஹை ..25..
இதி ஶ்ரீமத³ஷ்டாவக்ரமுனிவிரசிதாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ ஸான்வயபா⁴ஷாடீகயா ஸஹிதம்ʼ ஶிஷ்யேணோக்தமாத்மானுப⁴வோல்லாஸபஞ்சபஞ்சவிஶதிகம்ʼ நாம த்³விதீயம்ʼ ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் ..2..
=====
அத² த்ருʼதீயம்ʼ ப்ரகரணம் 3.
அவிநாஶினமாத்மானமேகம்ʼ விஜ்ஞாய தத்த்வத꞉.
தவாத்மஜ்ஞஸ்யதீ⁴ரஸ்யகத²மர்தா²ர்ஜனே ரதி꞉..1..
அன்வய:- ஹே ஶிஷ்ய ! அவிநாஶினம் ஏகம் ஆத்மானம் விஜ்ஞாய தத்த்வத꞉ ஆத்மஜ்ஞஸ்ய தீ⁴ரஸ்ய தவ அர்தா²ர்ஜனே ரதி꞉ கத²ம் (லக்ஷ்யதே)..1..
கீ ஆத்மஜ்ஞான கே அனுப⁴வ ஸே யுக்த பீ⁴ அபனே ஶிஷ்ய கோ வ்யவஹார மேம்ʼ ஸ்தி²த தே³க²கர உஸ கே ஆத்மஜ்ஞானானுப⁴வ கீ பரீக்ஷா கரனே கே நிமித்த உஸ கீ வ்யவஹார கே விஷேம்ʼ ஸ்தி²தி கீ நிந்தா³ கர கே ஆத்மானுப⁴வாத்மக ஸ்தி²தி கா உபதே³ஶ கரதே ஹைம்ʼ கி, ஹே ஶிஷ்ய ! அவிநாஶீ கஹியே த்ரிகால மேம்ʼ ஸத்யஸ்வரூப ஆத்மா கோ கிஸீ தே³ஶகால மேம்ʼ பே⁴த³ கோ நஹீம்ʼ ப்ராப்த ஹோனேவாலா ஜானகர, யதா²ர்த²ரூப ஸே ஆத்மஜ்ஞானீ தை⁴ர்யவான் ஜோ தூ திஸ தேரீ வ்யாவஹாரிக அர்த² கே ஸங்க்³ரஹ கரனே மேம்ʼ ப்ரீதி கிஸ காரண தே³க²ன மேம்ʼ ஆதீ ஹை ..1..
ஆத்மஜ்ஞாநாத³ஹோப்ரீதிர்விஷயப்⁴ரமகோ³சரே.
ஶுக்ரஜ்ஞானதோலோபோ⁴யதா²ரஜதவிப்⁴ரமே..2..
அன்வய:- அஹோ (ஶிஷ்ய ) ! யதா² ஶுக்தே꞉ அஜ்ஞானத꞉ ரஜதவிப்⁴ரமே லோப⁴꞉ ( ப⁴வதி ததா²) ஆத்மஜ்ஞானாத் விஷயப்⁴ரமகோ³சரே ப்ரீதி꞉ ( ப⁴வதி)..2..
விஷய கே விஷேம்ʼ ஜோ ப்ரீதி ஹோதீ ஹை ஸோ ஆத்மா கே அஜ்ஞான ஸே ஹோதீ ஹை இஸ வார்தா கோ த்³ருʼஷ்டாந்த ஔர யுக்திபூர்வக தி³கா²தே ஹைம்ʼ, அஹோ ஶிஷ்ய ! ஜிஸ ப்ரகார ஆத்மா கே ஸீபீ கா ஜ்ஞான ஹோனே ஸே ரஜத கீ ப்⁴ராந்தி கர கே லோப⁴ ஹோதா ஹை, திஸீ ப்ரகார ஆத்மா கே அஜ்ஞான ஸே ப்⁴ராந்தி ஜ்ஞான ஸே ப்ரதீத ஹோனேவாலே விஷயோம்ʼ மேம்ʼ ப்ரீதி ஹோதீ ஹை. ஜின கோ ஆத்மஜ்ஞான ஹோதா ஹை, உன ஜ்ஞாநியோம்ʼ கீ விஷயோம்ʼ மேம்ʼ கதா³பி ப்ரீதி நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை ..2..
விஶ்வஸ்பு²ரதியத்ரேத³ந்தரங்கா³ இவ ஸாக³ரே .
ஸோ(அ)ஹமஸ்மீதிவிஜ்ஞாயகிந்தீ³னஇவதா⁴வஸி ..3..
அன்வய:- ஸாக³ரே தரங்கா³ இவ யத்ர இத³ம் விஶ்வம் ஸ்பு²க³தி ஸ꞉ அஹம் அஸ்மி இதி விஜ்ஞாய தீ³ன꞉ இவ கிம் தா⁴வா ஸே .. 3 ..
ஊபர இஸ ப்ரகார கஹா ஹை கி, விஷயோம்ʼ கே விஷேம்ʼ ஜோ ப்ரீதி ஹோதீ ஹை, ஸோ அஜ்ஞான ஸே ஹோதீ ஹை, அப³ இஸ வார்தா கா வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஸம்பூர்ண அத்⁴யஸ்த கோ அதி⁴ஷ்டா²னபூ⁴த ஜோ ஆத்மா திஸ கே ஜானனேபர பி²ர விஷயோம்ʼ கே விஷ ப்ரீதி நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, ஜிஸ ப்ரகார ஸமுத்³ர கே விஷேம்ʼ தரங்க³ ஸ்பு²ரதே ஹைம்ʼ, அர்தா²த் அபி⁴ன்னரூப ஹோதே ஹைம்ʼ, திஸீ ப்ரகார ஜிஸ ஆத்மா கே விஷேம்ʼ யஹ விஶ்வ அபி⁴ன்னரூப ஹை, வஹ நிர்விஶேஷ ஆத்மா மைம்ʼ ஹூம்ʼ, இஸ ப்ரகார ஸாக்ஷாத் கர கே தீ³ன புருஷ கீ ஸமான மைம்ʼ ஹூம்ʼ, ஔர மேரா ஹை இத்யாதி³ அபி⁴மான கர கே க்யோம்ʼ தௌ³ட³தா ஹை..3..
ஶ்ருத்வாபிஶுத்³த⁴சைதன்யமாத்மானமதிஸுந்த³ரம்.
உபஸ்தே²(அ)த்யந்தஸம்ʼஸக்தோமாலின்யமதி⁴க³ச்ச²தி ..4..
அன்வய꞉ ஶுத்³த⁴சைதன்யம் அதி ஸுந்த³ரம் ஆத்மானம் ஶ்ருத்வா அபி உபஸ்தே² அத்யந்தஸம்ʼஸக்த꞉ ( அத்மஜ்ஞ꞉ ) மாலின்யம் அதி⁴க³ச்ச²தி..4..
ஊபர கே தீன ஶ்லோகோம்ʼ மேம்ʼ ஶிஷ்ய கீ வ்யவஹாராவர கீ நிந்தா³ கீ அப³ ஸம்பூர்ண ஹீ ஜ்ஞாநியோம்ʼ கீ வ்யவஹாராவஸ்தா² மேம்ʼ ஸ்தி²தி கீ நிதா³ கரதே ஹைம்ʼ கி, கு³ரு கே முக² ஸே வதா³ந்தவா꞉ க்யோம்ʼ ஸே அதிஸுந்த³ரஶுத்³த⁴ சைதன்ய ஆத்மா கோ ஶ்ரவண கர கே ததா² ஸாக்ஷாத் கர கே தத³னந்தர ஸமீபஸ்த² விஷயோம்ʼ கே விஷேம்ʼ ப்ராதி கரனேவாலா ஆத்மஜ்ஞானா மாலின்ய காஹய மூட⁴பன கோ ப்ராப்த ஹோ ஜாதா ஹை ..4..
ஸர்வபூ⁴தேஷு சாத்மானம்ʼ ஸர்வபூ⁴தானி சாத்மனி.
முனேஜானதஆஶ்சர்யமமத்வமனுவர்ததே ..5..
அன்வய:- ஸர்வபூ⁴தேஷு ச ஆத்மானம் ஆத்மனி ச ஸர்வபூ⁴தானி ஜானத꞉ முனே꞉ (விஷயேஷு) மமத்வம் அனுவர்ததே (இதி) ஆஶ்சர்யம்..5..
பி²ர பீ⁴ ஜ்ஞானீ கே விஷயோம்ʼ மேம்ʼ ப்ரீதி கரனே கோ நிந்தா³ கரத ஹைம்ʼ கி, ப்³ரஹ்ம ஸே லேகர த்ருʼணபர்யந்த ஸம்பூர்ண ப்ராணியோம்ʼ கே விஷேம்ʼ அதி⁴ஷ்டா²னரூப ஸே ஆத்மா வித்³யமான ஹை ஔர ஸம்பூர்ண ப்ராணீ ஆத்மா கே விஷேம்ʼ அவ்யஸ்த அர்தா²த் கல்பித ஹைம்ʼ, ஜிஸ ப்ரகார கி, ரஜ்ஜு கே விஷேம்ʼ ஸர்ப கல்பித ஹோதா ஹை, இஸ ப்ரகார ஜானதே ஹுஏ பீ⁴ முனி கோ விஷயோம்ʼ கே விமமதா ஹோதீ ஹை, யஹ ப³ஃடா² ஹீ ஆஶ்சர்ய ஹை. க்யோங்கி ஸீபீ கே விஷேரஜத கோ கால்பத ஜானகர பீ⁴ மமதா கரனா மூர்க²தா ஹீ ஹோதீ ஹை ..5..
ஆஸ்தி²த꞉ பரமாத்³வைதம்ʼ மோக்ஷார்தே²(அ)பிவ்யவஸ்தி²த꞉.
ஆஶ்சர்ய காமவஶகோ³ஷிகல கேலிஶிக்ஷயா6..
அந்த⁴ய:பரமாத்³வைதம் ஆஸ்தி²த꞉ ( ததா² ) மோக்ஷார்தே² வ்யவஸ்தி²த꞉ அபி காமவஶக³꞉ (ஸன் ) கேலிஶிக்ஷயா விகல꞉ ( த்³ருʼஶ்யதே இதி) யாஶ்சர்யம் ..6..
ஆத்மஜ்ஞானீ கோ விஷயோம்ʼ கே விஷேம்ʼ ப்ரீதி கரனே கீ நிந்தா³ கரதே ஹுஏ கஹதே ஹைம்ʼ கி, பரம அத்³வைத அர்தா²த் ஸஜாதீயஸ்வக³தபே⁴த³ஶூன்ய ஜோ ப்³ரஹ்ம திஸ கா ஆஶ்ரய ஔர மோக்ஷரூபோ ஸச்சிதா³னந்த³ஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ நிவாஸ கரனேவாலா புருஷ காமவஶ ஹோகர நானா ப்ரகார கீ க்ரீடா³ கே அப்⁴யாஸ ஸே அர்தா²த் நானா ப்ரகார கே விஷயோம்ʼ மேம்ʼ லவலீன ஹோகர விகல தே³க²னே மேம்ʼ ஆதா ஹை, யஹ ப³ஃடா² ஹீ ஆஶ்சர்ய ஹை ..6..
உத்³பூ⁴தம்ʼ ஜ்ஞானது³ர்மித்ரமப³தா⁴-திது³ர்ப³ல꞉.
ஆஶ்சர்ய காமமாகாங்க்ஷேத்காலமந்தமனுஶ்ரித꞉..
அன்வய:- அந்தம் காலம் அனுஶ்ரித꞉ அதிது³ர்ப³ல꞉ ( ஜ்ஞானீ) உத்³பூ⁴தம் ஜ்ஞானது³ர்மிதம் அவதா⁴ர்ய (அபி ) காமம் ஆகாங்க்ஷேத் ( இதி ) ஆஶ்சர்யம் .. 7 ..
அப³ இஸ வார்தா கா வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி, விவே கீ புருஷ கோ ஸர்வதா² விஷயவாஸனா கா த்யாக³ கரனா சாஹியே, உத்³பூ⁴த கஹியே உத்பன்ன ஹோனேவாலா ஜோ காம வஹ மஹாஶத்ரு ஜ்ஞான கோ நஷ்ட கரனேவாலா ஹை, ஐஸா விசார கரகே பீ⁴ அதி தீ³ன ஹோகர ஜ்ஞானீ விஷயபோ⁴க³ கீ ஆகாங்க்ஷா கரதா ஹை, யஹ ப³டே³ ஹீ ஆஶ்சர்ய கீ வார்தா ஹை, க்யோங்கி ஜோ புருஷ விஷயவாஸனா மேம்ʼ லவலீன ஹோதா ஹை வஹ காலபாஸ ஹோதா ஹை அர்தா²த் க்ஷணமாத்ர மேம்ʼ நஷ்ட ஹோ ஜாதா ஹை இஸ காரண ஜ்ஞானீ புருஷ கோ விஷயத்ருʼஷ்ணா நஹீம்ʼ ரக²னீ சாஹியே ..7..
இஹாமுத்ர விரக்தஸ்ய நித்யாநித்யவிவேகின꞉ .
ஆஶ்சர்யமோக்ஷகாமஸ்ய மோக்ஷாதே³வ விபீ⁴ஷிகா8..
அன்வய:- இஹ அனுத்ர விரக்தஸ்ய நித்யாநித்யவிவேகின꞉ மோக்ஷகாமஸ்ய மோக்ஷாத் ஏவ விபீ⁴ஷி கா ( ப⁴வதி இதி ) ஆஶ்சர்யம் .. 8..
அப³ இஸ வார்தா கா வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஜ்ஞானீ புருஷ கோ விஷயோம்ʼ கா வியோக³ ஹோனேபர ஶோக நஹீம்ʼ கரனா சாஹியே, ஜிஸ கோ இஸ லோக ஔர பரலோக கே ஸுக² ஸே வைராக்³ய ஹோ க³யா ஹை ஔர ஆத்மா நித்ய ஹை ததா² ஜக³த் அநித்ய ஹை, இஸ ப்ரகார ஜிஸ கோ ஜ்ஞான ஹுஆ ஹை, ஔர மோக்ஷ ஜோ ஸச்சிதா³னந்த³ கீ ப்ராப்தி திஸ கே விஷேம்ʼ ஜிஸ கீ அத்யந்த அபி⁴லாஷா ஹை, வஹ புருஷ பீ⁴ ப³லவான் தே³ஹ ஆதி³ அஸத் ஸ்த்ரீபுத்ராதி³ கே வியோக³ ஸே ப⁴யபீ⁴த ஹோதா ஹை, யஹ ப³டே³ ஹீ ஆஶ்சர்ய கீ வார்தா ஹை, ஸ்வன மேம்ʼ அனேக ப்ரகார கே ஸுக² தே³க²னேபர பீ⁴ ஜாக்³ரத் அவஸ்தா² மேம்ʼ வஹ ஸுக² நஹீம்ʼ ரஹதே ஹைம்ʼ தோ உன ஸுகோ²ம்ʼ கா கோஈ புருஷ ஶோக நஹீம்ʼ கரதா ஹை திஸீ ப்ரகார ஸ்த்ரீ புத்ர த⁴ன ஆதி³ அஸத் வஸ்து கா வியோக³ ஹோனேபர ஶோக கரனா யோக்³ய நஹீம்ʼ ஹை ..8..
தீ⁴ரஸ்துஜ்யமானோ(அ)பிபீட்³யமானோ(அ)பிஸர்வதா³.
அத்மானங்கவலம்பஶ்யன்னதுஷ்யதினகு.ப்யதி ..9..
அன்வயதீ⁴ர꞉ து ( லோகை விஷயான ) பே⁴ஜ்யமான꞉ அபி (நிந்தா³தி³னா ) பீட³யமான꞉ அபி கேவலம் ஆத்மானம் பஶ்யன் ந. து³ஷ்யாத ந வு.ப்யதி ..9..
அப³ இஸ வார்தா கா வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஜ்ஞானீ கோ ஶோக ஹர்ஷ நஹீம்ʼ கரனே சாஹியே, ஜ்ஞானீ புருஷோம்ʼ கோ ஜக³த் கே விஷேம்ʼ புண்யவான் புருஷ நானா ப்ரகார கே போ⁴க³ கராதே ஹைம்ʼ, பரந்து வஹ ஜ்ஞானீ புருஷ திஸ ஸே ஹர்ஷ கோ நஹீம்ʼ ப்ராப்த ஹோதா ஹை ஔர பாபீ புருஷ பீடா³ தே³தே ஹைம்ʼ தோ உஸ ஸே ஶோக நஹீம்ʼ கரதா ஹை க்யோங்கி வஹ ஜ்ஞானீ புருஷ ஜானதா ஹை கி, ஆத்மா ஸுக²து³꞉க²ரஹித ஹை அர்தா²த் ஆத்மா கோ கதா³பி ஹர்ஷ ஶோக நஹீம்ʼ ஹோ ஸகதா ஹை..9..
சேஷ்டமானம்ʼ ஶரீரம்ʼ ஸ்வம்ʼ பஶ்யத்யன்யஶரீவத் .
ஸம்ʼஸ்தவேசாபிநிந்தா³யாங்கத²ந்து⁴ப்⁴யேன்மஹாஶய꞉..10..
அன்வய:- (ய꞉) சேஷ்டமானம் ஸ்வம் ஶரீரம் அன்யஶரீரவத் பஶ்யதி (ஸ꞉) மஹாஶய꞉ ஸம்ʼஸ்தவே அபி ச நிந்தா³யாம் கத²ம் க்ஷுப்⁴யேத் ..10..
ஹர்ஷ ஶாக கே ஹேது ஜோ ஸ்துதி நிந்தா³ ஆதி³ ஸோ தோ ஶரீர கே த⁴ர்ம ஹைம்ʼ ஔர ஶரீர ஆத்மா ஸே பி⁴ன்ன ஹை பி²ர ஜ்ஞானீ கோ ஹர்ஷஶோக கிஸ ப்ரகார ஹோ ஸகதே ஹைம்ʼ இஸ வார்தா கா வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ, ஜோ ஜ்ஞானீ புருஷ சேஷ்டா கரனேவாலே அபனே ஶரீர கோ அன்ய புருஷ கே ஶரீர கீ ஸமான ஆத்மா ஸே பி⁴ன்ன தே³க²தா ஹை, வஹ மஹாஶய ஸ்துதி ஔர நிந்தா³ கே விஷேம்ʼ கிஸ ப்ரகார ஹர்ஷஶோகரூப க்ஷோப⁴ கோ ப்ராப்த ஹோயகா³ ? அர்தா²த் நஹீம்ʼ ப்ராப்த ஹோயகா³ ..10..
மாயாமாத்ரமித³ம்ʼ விஶ்வம்ʼ பஶ்யன்விக³தகௌதுக꞉.
அபிஸந்நிஹிதேம்ருʼத்யௌகத²ந்த்ரஸ்யதிதீ⁴ரதீ⁴꞉11..
அன்வய:- இத³ம் விஶ்வம் மாயாமாத்ரம் ( இதி ) பஶ்யன் விக³தகௌதுக꞉ தீ⁴ரதீ⁴꞉ ம்ருʼத்யௌ ஸந்நிஹிதே அபி கத²ம் த்ரஸ்யதி .. 11 ..
ஜிஸ கா மரண ஹோதா ஹை ஔர ஜோ ப³ந்த⁴கரதா ஹை யே தோ³னோம்ʼ அநித்ய ஹைம்ʼ இஸ ப்ரகார ஜானனே கே காரண ஜ்ஞானீ கோ ம்ருʼத்யுகால கே ஸமீப ஹோனேபர பீ⁴ ப⁴ய கிஸ ப்ரகார ஹோ ஸகதா ஹை இஸ வார்தா கா வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ, யஹ த்³ருʼஶ்யமான விஶ்வ மாயாமாத்ர கஹியே மித்²யாரூப ஹை இஸ ப்ரகார தே³க²தா ஹுஆ, இஸ காரண ஹீ யஹ ஶரீர ஆதி³ விஶ்வ கஹாம்ʼ ஸே உத்பன்ன ஹுஆ ஹை ஔர கஹாம்ʼ லீன ஹோயகா³ இஸ ப்ரகார விசார நஹீம்ʼ கரனேவாலா ஜ்ஞானீ புருஷ ம்ருʼத்யு கே ஸமீப ஆனேபர பீ⁴ ப⁴யபீ⁴த நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ..11..
நிஸ்டஹம்ʼமானஸம்ʼயஸ்யநைராஶ்யே(அ)பிமஹாத்மன꞉.
தஸ்யாத்மஜ்ஞானத்ருʼப்தஸ்யதுலனாகேனஜாயதே..12..
அன்வய:- நைராஶ்யே அபி யஸ்ய மானஸம் நி꞉ஸ்ப்ருʼஹம் (ப⁴வதி தஸ்ய ) ஆத்மஜ்ஞானத்ருʼப்தஸ்ய மஹாத்மன: கேன (ஸமம் ) துலனா ஜாயதே ? .. 12 ..
அப³ ஜ்ஞானீ கா ஸர்வ கீ அபேக்ஷா உத்க்ருʼஷ்டபனா தி³கா²தே ஹைம்ʼ கி, மைம்ʼ ப்³ரஹ்மரூப ஹூம்ʼ இஸ ப்ரகார ஜ்ஞான ஹோனேபர ஜிஸ கே ஸம்பூர்ண மனோரத² பூர்ண ஹோ க³யே ஹைம்ʼ ஐஸா ஜோ மஹாத்மா ஜ்ஞானீ புருஷ திஸ கா மன மோக்ஷ கே விஷே பீ⁴ நிராஶ ஹோதா ஹை, அர்தா²த் வஹ மோக்ஷகீ பீ⁴ அபி⁴லாஷா நஹீம்ʼ கரதா ஹை, ஐஸே ஜ்ஞானீ கீ கிஸ ஸே துலனா கீ ஜாய அர்தா²த் ஜ்ஞானீ கே துல்ய கோஈ பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ..12..
ஸ்வபா⁴வாதே³வ ஜானாதி த்³ருʼஶ்யமேதன கிஞ்சன .
இத³ங்க்³ராஹ்யமித³ந்த்யாஜ்யம்ʼஸகிம்பஶ்யதிதீ⁴ரதீ⁴ 13
அன்வய:- ஸ்வபா⁴வாத் ஏவ ( இத³ம் ) த்³ருʼஶ்யம் கிஞ்சன ந ( இதி ) ஜானாதி ஸ꞉ தீ⁴ரதீ⁴꞉ இத³ம் க்³ராஹ்யம் இத³ம் த்யாஜ்யம் ( இதி ) கிம் பஶ்யதி .. 13 ..
ஜ்ஞானீ புருஷ கோ “ யஹ க்³ரஹண கரனே யோக்³ய ஹை, யஹ த்யாக³னே யோக்³ய ஹை “ இஸ ப்ரகார வ்யவஹார நஹீம்ʼ கரனா சாஹியே, இஸ வார்தா கா வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ, ஸ்வபா⁴வஸேஹீஅர்தா²த் அபனீ ஸத்தா ஸே ஹீ ஜிஸ ப்ரகார ஸீபீ கே விஷேம்ʼ ரஜத கல்பனா மாத்ர ஹோதீ ஹை, திஸீ ப்ரகார யஹ த்³ருʼஶ்யமான த்³வைத, ப்ரபஞ்ச மித்²யாரூப ஹை, ஜக³த் கல்பித ஹை அர்தா²த் ஸத் ஹை ந அஸத் இஸ ப்ரகார ஜானனேவாலே ஜ்ஞானீ கீ பு³த்³தி⁴ தை⁴ர்யஸம்பன்ன ஹோ ஜாதீ ஹை, தோ பீ⁴ வஹ ஜ்ஞானீ “யஹ வஸ்து க்³ரஹண கரனே யோக்³ய ஹை, யஹ வஸ்து த்யாக³னே யோக்³ய ஹை” இஸ ப்ரகார கா வ்யவஹார க்யோம்ʼ கரதா ஹை, யஹ ப³டே³ ஹீ ஆஶ்சர்ய கீ வார்தா ஹை அர்தா²த் ஜ்ஞானீ புருஷ கோ கதா³பி யஹ வஸ்து த்யாக³னே யோக்³ய ஹை, யஹ வஸ்து க்³ரஹண கரனே யோக்³ய ஹை இஸ ப்ரகார வ்யவஹார நஹீம்ʼ கரனா சாஹியே ..13..
அந்தஸ்த்யக்தகஷாயஸ்ய நிஈந்த்³ரஸ்ய நிராஶிஷ꞉.
யத்³ருʼச்ச²யாக³தோ போ⁴கோ³ ந து³꞉கா²ய நதுஷ்டயே..14..
அன்வய:- அந்தஸ்த்யக்தகஷாயஸ்ய நிஈந்த³ஸ்ய நிராஶிஷ꞉ யத்³ருʼச்ச²யா ஆக³த꞉ போ⁴க³꞉ து³꞉கா²ய ந (ப⁴வதி ) துஷ்டயே (ச)ந (ப⁴வதி) 14
உபரோக்த விஷய மேம்ʼ ஹேது கஹதே ஹைம்ʼ கி, அந்த꞉கரண கே ராக³த்³வேஷாதி³ கஷாயோம்ʼ கோ த்யாக³னேவாலே ஔர ஶீத உஷ்ணாதி³ த்³வந்த³ரஹித ததா² விஷயமாத்ர கீ இச்சா² ஸே ரஹித ஜோ ஜ்ஞானீ புருஷ திஸ கோ தை³வக³திஸே ப்ராப்த ஹுஆ போ⁴க³ ந து³꞉க²தா³யக ஹோதா ஹை ஔர ந ப்ரஸன்ன கரனேவாலா ஹோதா ஹை ..14..
இதி ஶ்ரீமத³ஷ்டாவகவிரசிதாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ ஸான்வயபா⁴ஷாடீகயா ஸஹிதமாக்ஷேபத்³வாரோபதே³ஶகம்ʼ நாம த்ருʼதீயம்ʼ ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் ..3..
=====
அத² துரீயம்ʼ ப்ரகரணம் 4.
ஹந்தாத்மஜ்ஞஸ்ய தீ⁴ரஸ்ய கே²லதோ போ⁴க³லீலயா .
நஹி ஸம்ʼஸாரவாஹீகர்மூடை⁴꞉ ஸஹ ஸமானதா ..1..
அன்வய:- ஹந்த போ⁴க³லீலயா கே²லத꞉ ஆத்மஜ்ஞஸ்ய தீ⁴ரஸ்ய ஸம்ʼஸாரபா³ஹீகை꞉ மூடை⁴꞉ ஸஹ ஸமானதா நஹி .. 1..
இஸ ப்ரகார ஶ்ரீகு³ருனே ஶிஷ்ய கீ பரீக்ஷா லேனே கே நிமித்த மாக்ஷேப கரே, அப³ திஸ கே உத்தர மேம்ʼ ஶிஷ்ய கு³ரு கே ப்ரதி இஸ ப்ரகார கஹதா ஹை கி, ஜ்ஞானீ ஸம்பூர்ண வ்யவஹாரோம்ʼ கோ மித்²யா ஜானதா ஹை, ஔர ப்ராரப்³தா⁴னுகூல நானா ப்ரகார கே ஜோ போ⁴க³ ப்ராப்த ஹோதே ஹைம்ʼ உன கோ ஆத்மவிலாஸ மானதா ஹை. ஆனந்த³ கீ வார்தா ஹை கி, ஜோ ஆத்மஜ்ஞானீ ஹை வஹ அபனே ஆத்மா கோ ஸம்பூர்ண ஜக³த் கா அதி⁴ஷ்டா²ன ஜானதா ஹை, வஹீ தை⁴ர்யவான் ஹை, அர்தா²த் உஸ கா சித்த விஷயோம்ʼ மேம்ʼ ஆஸக்த நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, ப்ராரப்³த⁴ கே அனுஸார ப்ராப்த ஹுஏ நிஷயோம்ʼ கீ க்ரீடா³ கே விஷேம்ʼ ரமண கரனேவாலே திஸ ஜ்ஞானீ கீ ஸம்ʼஸார கே விஷேம்ʼ தே³ஹாபி⁴மான கரனேவாலே ஸூகா²ம்ˮ ஸே துல்யதா நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, ஸோஈ கீ³தா கே விஷேம்ʼ ஶ்ரீக்ருʼஷ்ண ப⁴க³வான்னே கஹா ஹை-”தத்வவித்த மஹாபா³ஹோ கு³ணகர்மவிபா⁴க³யோ꞉ . கு³ணா கு³ணேஷு வர்தத இதி மத்வா ந ஸஜ்ஜதே ..” அர்தா²த் ஆத்மஜ்ஞானீ ஸம்பூர்ண வ்யவஹாரோம்ʼ மேம்ʼ ரஹதா ஹை பரந்து கிஸீ கார்ய கா அபி⁴மான நஹீம்ʼ கரதா ஹை, க்யோங்கி வஹ ஜானதா ஹை கி, கு³ண கு³ணோம்ʼ கே விஷேம்ʼ வர்ததே ஹைம்ʼ, மேரீ கோஈ ஹானி நஹீம்ʼ ஹை, மைம்ʼ தோ ஸாக்ஷீ ஹூம்ʼ..1..
யத்பத³ம்ப்ரேப்ஸவோதீ³னா꞉ ஶகாத்³யா꞉ ஸர்வதே³வதா꞉.
அஹோதத்ரஸ்தி²தோயோகீ³னஹர்ஷமுபக³ச்ச²தி ..2..
அன்வய:- அஹோ ஶகாத்³யா꞉ ஸர்வதே³வதா꞉ யத்பத³ம் ப்ரேப்ஸவ꞉ (ஸந்த꞉) தீ³னா꞉ வர்தந்தே தத்ர ஸ்தி²த꞉ யோகீ³ ஹர்ஷம் ந உபக³ச்ச²தி ..2..
கோ தஹாம்ʼ ஶங்கா ஹோதீ ஹை கி, ஸாம்ʼஸாரிக வ்யவஹாரோம்ʼ கா வர்தாவ கரனேவாலா ஜ்ஞானீ ஸம்ʼஸாரீ புருஷ கோ துல்ய க்யோம்ʼ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, திஸ கா ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, ப³டே³ ஆஶ்சர்ய கீ வார்தா ஹை, ஹே கு³ரோ! இந்த்³ர ஆதி³ ஸம்பூர்ண தே³வதா ஜிஸ ஆத்மபத³ கீ ப்ராப்தி கீ இச்சா² கரதே ஹுஏ ஆத்மபத³ கீ ப்ராப்தி ந ஹோனே ஸே தீ³னதா கோ ப்ராப்த ஹோதே ஹைம்ʼ, திஸ ஸச்சிதா³னந்த³ஸ்வரூப ஆத்மபத³ கே விஷேம்ʼ ஸ்தி²த அர்தா²த் தத் த்வம் பதா³ர்த² கே ஐக்யஜ்ஞான ஸே ஆத்மபத³ கே விஷேம்ʼ வர்தமான ஆத்மஜ்ஞானீ விஷயபோ⁴க³ ஸே ஸுக² கோ நஹீம்ʼ ப்ராப்த ஹோதா ஹை ஔர திஸ விஷயஸுக² கா நாஶ ஹோனேபர ஶோக நஹீம்ʼ கரதா ஹை ..2..
தஜ்ஜ்ஞஸ்ய புண்யபாபாப்⁴யாம்ʼ ஸ்பர்ஶோஹ்யந்தனம்ʼ ஜாயதே.
நஹ்யாகாஶஸ்யதூ⁴மேனத்³ருʼஶ்யமானாபிஸங்க³தி꞉..3..
அன்வய:- ( யதா² ) ஹி ஆகாஶஸ்ய தூ⁴மேன ( ஸஹ ) த்³ருʼஶ்யமானா அபி ( ஸங்க³தி꞉ ) ந ( அஸ்தி ததா² ) ஹி தஜ்ஜ்ஞஸ்ய புண்யபாபாப்⁴யாம் அந்த꞉ ஸ்பர்ஶ꞉ ந ஜாயதே .. 3 ..
அப³ யஹ வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஆத்மஜ்ஞானீ புண்ய ஔர பாப ஸே லிப்த நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ‘தத் த்வம் ‘ பதா³ர்த² கீ ஏகதா கோ ஜானனேவாலே தத்வஜ்ஞானீ கோ அந்த꞉கரண கே த⁴ர்ம ஜோ புண்ய பாப தின ஸே ஸம்ப³ந்த⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, வஹ வேதோ³க்த விதி⁴ நிஷேத⁴ கே ப³ந்த⁴ன மேம்ʼ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, க்யோங்கி ஜிஸ கோ ஆத்மஜ்ஞான ஹோ ஜாதா ஹை, உஸ கே அந்த꞉கரண மேம்ʼ பாப புண்யகா
ஸம்ப³ந்த⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, ஜிஸ ப்ரகார தூ⁴ம ஆகாஶ மேம்ʼ ஜாதா ஹை, பரந்து உஸ தூ⁴ம கா ஆகாஶ ஸே ஸம்ப³ந்த⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, கீ³தா கே விஷேம்ʼ கஹா ஹை கி, “ஜ்ஞாநாக்³நி꞉ஸம்ʼர்வகர்மாணி ப⁴ஸ்மஸாத்குருதே ததா² “ அர்தா²த் ஜ்ஞானரூபீ அக்³னி ஸம்பூர்ண கர்மோ கோ ப⁴ஸ்ம கர தே³தா ஹை ..3..
ஆத்மைவேத³ம்ʼ ஜக³த் ஸர்வ ஜ்ஞாதம்ʼ யேன மஹாத்மனா.
யத்³ருʼச்ச²யாவர்த்தமானந்தம்ʼநிஷேது⁴ங்க்ஷமேதக꞉..4..
அன்வய:- யேன மஹாத்மனா இத³ம் ஸர்வம் ஜக³த் ஆத்மா ஏவ (இதி) ஜ்ஞாதம் தம் யத்³ருʼச்ச²யா வர்தமானம் க꞉ நிஷேத்³த⁴ம் க்ஷமேத .. 4..
தஹாம்ʼ ஶங்கா ஹோதீ ஹை கி, ஜ்ஞானீ கர்ம கரதா ஹை ஔர உஸ கோ பாப புண்ய கா ஸ்பர்ஶ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, யஹ கை ஸே ஹோ ஸகதா ஹை திஸ கா ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஜிஸ ஜ்ஞானீ மஹாத்மானே “யஹ த்³ருʼஶ்யமான ஸம்பூர்ண ஜக³த் ஆத்மாம்ʼ ஹீ ஹை. இஸ ப்ரகார ஜான லியா ஔர தத³னந்தர ப்ராரப்³த⁴ கே வஶீபூ⁴த ஹோகர வர்ததா ஹை, உஸ ஜ்ஞானீ கோ கோஈ ரோக நஹீம்ʼ ஸகதா ஹை அர்தா²த் வேத³வசன பீ⁴ ஜ்ஞானீ கோ ந ரோக ஸகதா ஹை ந, ப்ரவ்ருʼத்த கர ஸகதா ஹை. க்யோங்கி “ப்ரபோ³த⁴னீய ஏவாஸோ ஸுப்தோ ராஜே ப³ந்தி³பி⁴꞉ “ அர்தா²த் ஜிஸ ப்ரகார ப³ந்தீ³ (பா⁴ட) ராஜா கே சரித்ரோம்ʼ கா வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ திஸீ ப்ரகார வேத³ பீ⁴ ஆத்மஜ்ஞானீ கா ப³கா²ன கரதே ஹைம்ʼ ..4..
ஆப்³ரஹ்மஸ்தம்ப³பர்ய்யந்தே பூ⁴தக்³ராமே சதுர்விதே⁴.
விஜ்ஞஸ்யைவஹிஸாமர்த்²யமிச்சா²னிச்சா²விஸர்ஜனே ..5..
அன்வய:- ஹி ஆப்³ரஹ்மஸ்தம்ப³பர்யந்தே சதுர்விதே⁴ பூ⁴தக்³ராமே விஜ்ஞஸ்ய ஏவ இச்சா²னிச்சா²விஸர்ஜனே ஸாமர்த்²ய ( அஸ்தி ) ..5..
ஶிஷ்ய ஶங்கா கரதா ஹை கி, ஜ்ஞானீ அபனீ இச்சா² கே அனுஸார வர்ததா ஹை, யா தே³வேச்சா² ஸே வர்ததா ஹை ? திஸ கா கு³ரு உத்தர தே³தே ஹைம்ʼ கி, ப்³ரஹ்மா ஸே த்ருʼணபர்யந்த சார ப்ரகார கே ப்ராணியோம்ʼ ஸே ப⁴ரே ஹுஏ ப்³ரஹ்மாண்ட³ கே விஷேம்ʼ இச்சா² ஔர அனிச்சா² யஹ தோ³ பதா³ர்த² கிஸீ கே தூ³ர கரனே ஸே தூ³ர நஹீம்ʼ ஹோதே ஹைம்ʼ பரந்து ஜ்ஞானீ கோ ஐஸீ ஸாமர்த்²ய ஹை கி, ந உஸ கோ இச்சா² ஹை, ந அனிச்சா² ஹை ..5..
ஆத்மானமத்³ரயம்ʼ கஶ்சின்ஜானாதி ஜக³தீ³ஶ்வரம் .
யத்³வேத்தி தத்ஸ குருதே நப⁴யம்ʼ தஸ்ய குத்ரசித்..6..
அன்வய:- கஶ்சித் ஜக³தீ³ஶ்வரம் ஆத்மானம் அத்³வயம் ஜானாதி; ஸ꞉ யத் வேத்தி தத் குருதே; தஸ்ய குத்ரசித் ப⁴யம் ந ( ப⁴வதி ) .. 6 ..
அப³ இஸ வார்தா கா வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஜ்ஞானீ புருஷ ஸர்வதா² நிர்ப⁴ய ஹோதா ஹை, ஆத்மஜ்ஞான ஸே த்³வைதப்ரபஞ்ச கோ தூ³ர கரனேவாலே ஜ்ஞானீ கோ ப⁴ய நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை பரந்து அத்³விதீய ஆத்மஸ்வரூப கோ ஹஜாரோம்ʼ மேம்ʼ கோஈ ஏக ஹீ ஜானதா ஹை ஔர அத்³விதீய ஆத்மஸ்வரூப கா ஜ்ஞான ஹோனே கே அனந்தர கோஈ கர்ம கரே அத²வா ந கரே தோ பீ⁴ வஹ இஸ லோக ததா² பரலோக கே விஷேம்ʼ ப⁴ய கோ நஹீம்ʼ ப்ராப்த ஹோதா ஹை..6..
இதி ஶ்ரீமத³ஷ்டாவக்ரமனிவிரசிதாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ ஸான்வயபா⁴ஷாடீகயா ஸஹிதம்ʼ ஶிஷ்யப்ரோக்தானுப⁴வோல்லாஸஷட்வம்ʼ சதுர்த² ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் .. 4..
=====
அத² பஞ்சமம்ʼ ப்ரகரணம் 5.
நதே ஸங்கோ³(அ)ஸ்தி கேனாபி கிம்ʼ ஶுத்³த⁴ஸ்த்ய- கா துமிச்ச²ஸி ..
ஸங்கா⁴தவிலயம்ʼ குர்வன்னேவ-மேவலயம்ʼ வ்ரஜ..1..
அன்வய:- ( ஹே ஶிஷ்ய ! ) தே கேன அபி ஸங்க³꞉ ந அஸ்தி; ஶுத்³த⁴꞉ (த்வம் ) கிம் த்யம் ( உபாதா³தும்ʼ ச ) இச்ச²ஸி; ஸங்கா⁴தவிலயம் குர்வன் ஏவம் ஏவ லயம் வ்ரஜ .. 1..
இஸ ப்ரகார ஶிஷ்ய கீ பரீக்ஷா லேகர உஸ கோ த்³ருʼட⁴ உபதே³ஶ தி³யா, அப³ சார ஶ்லோகோம்ʼ ஸே கு³ரு லய கா உபதே³ஶ கரதே ஹைம்ʼ, ஹே ஶிஷ்ய ! தூ ஶுத்³த⁴பு³த்³த⁴ஸ்வரூப ஹை, அஹங்காராதி³ கிஸீகே பீ⁴ ஸாத² தேரா ஸம்ப³ந்த⁴ நஹீம்ʼ ஹை, ஸோ நித்ய ஶுத்³த⁴பு³த்³த⁴ முக்தஸ்வபா⁴வ தூ த்யாக³னே கோ ஓர க்³ரஹண கோ கிஸ கோ இச்சா² கரதா ஹை அர்தா²த தேரே த்யாக³னே ஔர க்³ரஹண கரனே யோக்³ய கோஈ பதா³ர்த² நஹீம்ʼ ஹை, திஸ காரண ஸங்கா⁴த கா நிஷேத⁴ கரதா
ஹுஆ லய கோ ப்ராப்த ஹோ அர்தா²த் தே³ஹாதி³ ஸம்பூர்ண வஸ்து ஜட³ ஹைம்ʼ உஸ கா த்யாக³ கர ஔர மித்²யா ஜான ..1..
உதே³தி ப⁴வதோ விஶ்வம்ʼ வாரிதே⁴ரிவ பு³த்³ருத³꞉.
இதி ஜ்ஞாத்வைகமாத்மானமேவமேவ லயம்ʼ வ்ரஜ ..2..
அன்வய:- (ஹே ஶிஷ்ய ! ) வாரிதே⁴꞉ பு³த்³த⁴த³ இவ ப⁴வத꞉ விஶ்வம் உதே³தி; இதி ஏகம் ஆத்மானம் ஜ்ஞாத்வா ஏவம் ஏவ லயம் வ்ரஜ ..2..
ஹே ஶிஷ்ய ! யஹ ஜக³த் அபனீ பா⁴வனா ஸே ஹுஆ ஹை அர்தா²த் ஜிஸ ப்ரகார ஜல ஸே பு³லபு³லே பி⁴ன்ன நஹீம்ʼ ஹோதே ஹைம்ʼ, திஸீ ப்ரகார துஜ² (ஆத்மா) ஸே யஹ ஜக³த் பி⁴ன்ன நஹீம்ʼ ஹை, ஸஜாதீய விஜாதீய ஔர ஸ்வங்க³த யே தீன பே⁴த³ ஆத்மா கே விஷேம்ʼ நஹீம்ʼ ஹைம்ʼ ஆத்மா ஏக ஹை, ஸோ மேம்ʼ ஹீ ஹூம்ʼ இஸ ப்ரகார ஜானகர ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ லய கோ ப்ராப்த ஹோ, ( ஏக மனுஷ்ய ஜாதி கே விஷேம்ʼ ப்³ராஹ்மண, க்ஷத்ரிய, வைஶ்ய ஔர ஶூத்³ர ஆதி³ அனேக பே⁴த³ ஹைம்ʼ. யஹ ஸஜாதீய பே⁴த³ கஹாதா ஹை, ஔர மனுஷ்ய, பஶு, பக்ஷீ யஹ ஜோ பி⁴ன்ன 2 ஜாதி ஹைம்ʼ. ஸோ விஜாதீய பே⁴த³ ஹைம்ʼ ததா² ஏக தே³ஹ கே விஷேம்ʼ ஹாத², சரண, முக² இத்யாதி³ ஜோ பே⁴த³ ஹைம்ʼ ஸோ ஸ்வக³த பே⁴த³ கஹாதா ஹை )..2..
ப்ரத்யக்ஷமப்யவஸ்துத்வாதி³ஶ்வம்ʼநாஸ்த்யமலேத்வயி .
ரஜ்ஜஸர்ப இவ வ்யக்தமேவமேவ லயம்ʼ வ்ரஜ ..3..
அன்வய:- ப்ரத்யக்ஷம் அபி வ்யக்தம் விஶ்வம் ரஜ்ஜுஸ꞉ இவ அவஸ்துத்வாத் அமலே த்வயி ந அஸ்தி; (தஸ்மாத் ) ஏவம் ஏவ லயம் வ்ரஜ ..3..
தஹாம்ʼ ஶங்கா ஹோதீ ஹை கி, ஜப³ ப்ரத்யக்ஷ ஹார ஔர ஸர்ப ஆதி³ கா பே⁴த³ ப்ரதீத ஹோதா ஹை தோ பி²ர கிஸ ப்ரகார ஹார ஆதி³ கோ விலய ஹோ ஸகதா ஹை ? திஸ கா ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, ரஜ்ஜு அர்தா²த் டோ³ரே கே விஷேம்ʼ ஸர்ப கீ ப்ரத்யக்ஷ ப்ரதீதி ஹோதீ ஹே பரந்து வாஸ்தவ மேம்ʼ வஹ ஸர்ப நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, இஸீ ப்ரகார யஹ ப்ரத்யக்ஷ ஸ்பஷ்ட ப்ரதீத ஹோனேவாலா ஜக³த் நிர்மல ஆத்மா கே விஷேம்ʼ நஹீம்ʼ ஹை, இஸ ப்ரகார ஹீ ஜானகர ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ லீன ஹோ ..3..
ஸமது³꞉க²ஸுக²꞉பூர்ணஆஶாநைராஶ்யயோ꞉ஸம꞉.
ஸமஜீவிதம்ருʼத்யு꞉ஸன்னேவமேவ லயம்ʼ வ்ரஜ ..4..
அன்வய:- ஹே ( ஶிஷ்ய ! ) பூர்ண꞉ ஸமது³꞉க²ஸுக²꞉ ( ததா².) ஆஶாநைராஶ்யயோ꞉ ஸம꞉ ஸன் ஏவம் ஏவ லயம்ʼ வ்ரஜ .. 4 ..
ஹே ஶிஷ்ய ! தூ (ஆத்மா) ஆத்மானந்த³ ஸே பரிபூர்ண இஸ காரண ஹீ ப்ராரப்³த⁴வஶ ப்ராப்த ஹுஏ ஸுக² ஔர து³꞉க² கே விஷேம்ʼ ஸமத்³ருʼஷ்டி கரனேவாலா ததா² ஆஶா ஔர நிராஶா கே விஷேம்ʼ ஸமத்³ருʼஷ்டி கரனேவாலா ஔர ஜீவன ததா² மரண கே ஸமத்³ருʼஷ்டி ஸே தே³க²தா ஹுஆ ப்³ரஹ்மத்³ருʼஷ்டிரூப லய கோ ப்ராப்த ஹோ ..4..
இதி ஶ்ரீமத³ஷ்டாவக்ரகீ³தாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ பா⁴ஷாடீகயா ஸஹிதமாசார்யோக்தம்ʼ லயசதுஷ்டயம்ʼ நாம பஞ்ச ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் ..5..
=====
அத² ஷஷ்ட²ம்ʼ ப்ரகரணம் 6.
ஆகாஶவத³னந்தோ(அ)ஹம்ʼ க⁴டவத்ப்ராக்ருʼதம்ʼ ஜக³த் .
இதி ஜ்ஞானம்ʼ ததை²தஸ்ய ந த்யாகோ³ ந க்³ரஹோ லய꞉..
ஜம்ʼஅன்வய:- அஹம் ஆகாஶவத் அனந்த꞉, ப்ராக்ருʼதம் ஜக³த் க⁴டவத் இதி ஜ்ஞானம் ( அனுப⁴வஸித்³த⁴ம் ), ததா² ஏதஸ்ய த்யாக³꞉ ந, க்³ரஹ꞉ ந, லய꞉ (ந ) .. 1..
இஸ ப்ரகார பஞ்சம ப்ரகரண மேம்ʼ கு³ருனே லயமார்க³ கா உபதே³ஶ கியா, அப³ ஶிஷ்ய ப்ரஶ்ன கரதா ஹை கி, அத்மாஜோ அனந்தரூப ஹை உஸ கா தே³ஹாதி³ கே விஷேம்ʼ நிவாஸ கரனா கிஸ ப்ரகார க⁴டேகா³ ? திஸ கா கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஆத்மா ஆகாஶ கீ ஸமான அனந்தரூப ஹை ஔர ப்ரக்ருʼதி கா கார்ய ஜக³த் க⁴ட கீ ஸமான ஆத்மா கா அவச்சே²த³க ஔர நிவாஸஸ்தா²ன ஹை அர்தா²த் ஜிஸ ப்ரகார ஆகாஶ க⁴டாதி³ மேம்ʼ வ்யாப்த ஹோதா ஹை திஸீ ப்ரகார ஆத்மா தே³ஹ கே விஷேம்ʼ வ்யாப்த ஹை, இஸ ப்ரகார கா ஜோ ஜ்ஞான ஹை, ஸோ வேதா³ந்தஸித்³த⁴ ஔர அனுப⁴வஸித்³த⁴ ஹை, இஸ மேம்ʼ குச² ஸந்தே³ஹ நஹீம்ʼ ஹை திஸ காரண உஸ ஆத்மா கா த்யாக³ நஹீம்ʼ ஹை ஔர க்³ரஹண நஹீம்ʼ ஹை, ததா² லய நஹீம்ʼ ஹை…1..
மஹோத³தி⁴ரிவாஹம்ʼ ஸ ப்ரபஞ்சோ வீசிஸனிம꞉ .
இதி ஜ்ஞானம்ʼ ததை²தஸ்ய ந த்யாகோ³ ந க்³ரஹோ லய꞉..
அன்வய:- ஸ꞉ அஹம் மஹோத³தி⁴꞉ இவ, ப்ரபஞ்ச꞉ வீசிஸனிம꞉ இதி ஜா²னம் ( அனுப⁴வஸித்³த⁴ம் ); ததா² ஏதஸ்ய த்யாக³꞉ ந, க்³ரஹ꞉ ந, ஜ்ய꞉ (ந)..2..
இஸ க⁴ட ஔர ஆகாஶ கே த்³ருʼஷ்டாந்த ஸே தே³ஹ ஔர ஆத்மா கே பே⁴த³ கீ ஶங்கா ஹோதீ ஹை, தஹாம்ʼ கஹதே ஹைம்ʼ கி, வஹ பூர்வோக்த மைம்ʼ (ஆத்மா) ஸமுத்³ர கீ ஸமான ஹூம்ʼ ஔர ப்ரபஞ்ச தரங்கோ³ம்ʼ கீ ஸமான ஹை, இஸ ப்ரகார கா ஜ்ஞான அனுப⁴வஸித்³த⁴ ஹை, திஸ காரண இஸ ஆத்மா கா த்யாக³ க்³ரஹண ஔர லய ஹோனா ஸம்ப⁴வ நஹீம்ʼ ஹை ..2..
அஹம்ʼஸஶுக்திஸங்காஶோ ரூப்யவதி³ஶ்வகல்பனா .
இதிஜ்ஞானந்ததே²தஸ்ய ந த்யாகோ³ன க்³ரஹோலய꞉ ..3..
அன்வய:- ஸ꞉ அஹம் ஶுக்திஸங்காஶ꞉, விஶ்வகல்பனா ரூப்யவத், இதி ஜ்ஞானம் ததா² ஏதஸ்ய, த்யாக³꞉ ந, க்³ரஹ꞉ ந, லய꞉ (ந) ..3..
இஸ ஸமுத்³ர ஔர தரங்கோ³ம்ʼ கே த்³ருʼஷ்டாந்த ஸே ஆத்மா கே விஷேம்ʼ விகார கீ ஶங்கா ஹோதீ ஹை இஸ ஶிஷ்ய கே ஸந்தே³ஹ கா கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஜிஸ ப்ரகார ஸீபீ கே விஷேம்ʼ ரஜத கல்பித ஹோதா ஹை இஸீ ப்ரகார ஆத்மா கே விஷேம்ʼ யஹ ஜக³த் கல்பித ஹை, இஸ ப்ரகார கா வாஸ்தவிக ஜ்ஞான ஹோனேபர ஆத்மா கா த்யாக³, க்³ரஹண ஔர லய நஹீம்ʼ ஹோ ஸகதா ஹை ..3..
அஹம்ʼ வா ஸர்வபூ⁴தேஷு ஸர்வபூ⁴தான்யதோ² மயி.
இதி ஜ்ஞானம்ʼ ததை²தஸ்ய ந த்யாகோ³ன க்³ரஹோ லய꞉4..
கீ அன்வய꞉ ஸர்வபூ⁴தேஷு அஹம் அதோ² வா ஸர்வபூ⁴தானி மயி இதி ஜ்ஞானம் ( அனுப⁴வஸித்³த⁴ம் ); ததா² ஏதஸ்ய த்யாக³꞉ ந, க்³ரஹ꞉ ந, லய꞉ ( ந ) .. 4..
தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய ஶங்கா கரதா ஹை கி, ஸீபீ ஔர ரஜதகோம்ʼ ஜோ த்³ருʼஷ்டாந்த தி³கா²யா திஸ ஸே தோ ஆத்மா கே விஷேம்ʼ பரிச்சி²வ்ரதா அர்தா²த் ஏகதே³ஶீபனாரூப தோ³ஷ ஆதா ஹை தஹாம்ʼ கஹதே ஹைம்ʼ கி, மைம்ʼ ஸம்பூர்ண ப்ராணியோம்ʼ கே விஷேம்ʼ ஸத்தாரூப ஸே ஸ்தி²த ரஹதா ஹூம்ʼ, இஸ காரண ஸம்பூர்ண ப்ராணீ முஜ² அதி⁴ஷ்டா²னரூப கே வி ஹீ ஸ்தி²த ஹைம்ʼ, இஸ ப்ரகார கா ஜ்ஞான வேதா³ந்தஶாஸ்த்ர கே விஷேம்ʼ ப்ரதிபாத³ன கியா ஹை, ஐஸா ஜ்ஞான ஹோனேபர ஆத்மா கா த்யாக³ க்³ரஹண ஔர லய நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ..4..
இதி ஶ்ரீமத்³ருʼஷ்டாவக்ரமுனிவிரசிதாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ பா⁴ஷாடீகயா ஸஹிதம்ʼ ஶிஷ்யோக்தமுத்தரசதுஷ்கம்ʼ நாம ஷஷ்ட²ம்ʼ ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் ..6..
=====
அத² ஸப்தமம்ʼ ப்ரகரணம் 7.
ப⁴ய்யனந்தமஹாம்போ⁴தௌ⁴ விஶ்வபோத இதஸ்தத꞉ .
ப்⁴ரமதி ஸாந்தவாதேன ந மமாஸ்த்யஸஹிஷ்ணுதா..
அன்வய:- அனந்தமஹாம்போ⁴தீ⁴ மாயே ஸ்வாந்தவாதேன விஶ்வபோத꞉ இதஸ்தத꞉ ப்⁴ரமதி; மம அஸஹிஷ்ணுதா ந அஸ்தி .. 1..
பஞ்சம ப்ரகரண கே விஷேம்ʼ கு³ருனே இஸ ப்ரகார வர்ணன கியா கி, லய யோக³ கா ஆஶ்ரய கியே பி³னா ஸாம்ʼஸாரிக வ்யவஹாரோம்ʼ கா விக்ஷேப அவஶ்ய ஹோதா ஹை, திஸ கே உத்தர மேம்ʼ ஷஷ்ட² ப்ரகரண கே விஷேம்ʼ ஶிஷ்யனே கஹா கி, ஆத்மா கே விஷேம்ʼ இஷ்டஅநிஷ்டபா⁴வ திஸ காரண ஆத்மா கா த்யாக³, க்³ரஹண, லய ஆதி³ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, அப³ இஸ கத²னகா ஹீ பாஞ்ச ஶ்லோகோம்ʼ ஸே விவேசன கரதே ஹைம்ʼ கி, மைம்ʼ சைதன்யமய. அனந்த ஸமுத்³ர ஹூம்ʼ ஔர மேரே விஷேம்ʼ ஸம்ʼஸாரரூபீ நௌ கா மனரூபீ வாயு கே வேக³ ஸே சாரோம்ʼ ஓர கோ கூ⁴மதீ ஹை திஸ ஸம்ʼஸாரரூபீ நௌ கா கே ப்⁴ரமண ஸே மேரா மன இஸ ப்ரகார சலாயமான நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, ஜிஸ ப்ரகார நௌ கா ஸே ஸமுத்³ர சலாயமான நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை..1..
மய்யனந்தமஹாம்போ⁴தௌ⁴ஜக³தீ³சி꞉ஸ்வபா⁴வத꞉ .
உதே³து வாஸ்தமாயாதுன மே வ்ருʼத்³தி⁴ர்ன ச க்ஷதி꞉..2..
அன்வய:- அனந்தமஹாம்போ⁴தௌ⁴ மயி ஸ்வபா⁴வத꞉ ஜக³த்³தீ³சி꞉ உதே³து; வா அஸ்தம் ஆயாது, மே வ்ருʼத்³தி⁴꞉ ந க்ஷதி꞉ ச ந .. 2..
.இஸ ப்ரகார யஹ வர்ணன கியா கி, ஸம்ʼஸார கே வ்யவஹாரோம்ʼ ஸே ஆத்மா கீ கோஈ ஹானி நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை ஔர அப³ யஹ வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஸம்ʼஸார கீ உத்பத்தி ஔர லய ஸே பீ⁴ ஆத்மா கீ கோஈ ஹானி நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, மைம்ʼ சைதன்யமய அனந்தரூப ஸமுத்³ர ஹூம்ʼ, திஸ மேரே (ஆத்மாகே) விஷேம்ʼ ஸ்வபா⁴வ ஸே ஸம்ʼஸாரரூபீ தரங்க³ உத்பன்ன ஹோதே ஹைம்ʼ ஔர நஷ்ட ஹோ ஜாதே ஹைம்ʼ, தின ஸம்ʼஸாரரூபீ தரங்கோ³ம்ʼ கே உத்பன்ன ஹோனே ஸே மேரா கோஈ லாப⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ஔர நஷ்ட ஹோனே ஸே ஹானி நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை க்யோங்கி, மேம்ʼ ஸர்வவ்யாபீ ஹூம்ʼ இஸ காரண மேரீ உத்பத்தி நஹீம்ʼ ஹோ ஸகதீ ஹை ஔர மைம்ʼ அனந்த ஹூம்ʼ இஸ காரண மேரா லய (நாஶ) நஹீம்ʼ ஹோ ஸகதா ஹை ..2..
மய்யனந்தமஹாம்போ⁴தௌ⁴ விஶ்வநாம விகல்பனா.
அதிஶாந்தோநிராகார ஏததே³வாஹமாஸ்தி²த꞉..3..
அன்வய:- அனந்தமஹாம்போ⁴தௌ⁴ மயி விஶ்வம் விகல்பனா நாம ( அத꞉ ) அஹம் அதிஶாந்த꞉ நிராகார꞉ ஏதத் ஏவ மாஸ்தி²த꞉ (அஸ்மி ) ..3..
இஸ கஹே ஹுஏ ஸமுத்³ர ஔர தரங்க³ கே த்³ருʼஷ்டாந்த ஸே ஆத்மா கே விஷேம்ʼ பரிணாமீபனே கீ ஶங்கா ஹோதீ ஹை, திஸ ஶங்கா கீ நிவ்ருʼத்தி கே அர்த² கஹதே ஹைம்ʼ கி, அனந்தஸமுத்³ரரூப ஜோ மைம்ʼ திஸ மேரே விஷேம்ʼ ஜக³த் கேவல கல்பநாமாத்ர ஹை ஸத்ய நஹீம்ʼ ஹை, இஸ காரண ஹீ மேம்ʼ ஶாந்த கஹியே ஸம்பூர்ண விகாரரஹித ஔர நிராகார ததா² கேவல ஆத்மஜ்ஞான கா ஆஶ்ரித ஹூம்ʼ ..3..
நாத்மா பா⁴வேஷு நோ பா⁴வஸ்தத்ரானந்தே நிரஞ்ஜனே .
இத்யஸக்தோ(அ)ஸ்டஹ ஶாந்த ஏததே³வாஹமாஸ்தி²த꞉4
அன்வய:- மாவேஷு ஆத்மா ந, அனந்தே நிரஞ்ஜனே தத்ர பா⁴வ꞉ நோ இதி மாம் மஸக்த꞉ ப⁴ஸ்ப்ருʼஹ꞉ ஶாந்த꞉ ஏதத் ஏவ ஆஶ்ரித꞉ (அஸ்மி)..4..
அப³ ஆத்மா கீ ஶாந்தஸ்வரூபதாகா ஹீ வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி, தே³ஹ இந்த்³ரியாதி³ பதா³ர்தோ²ம்ʼ கே விஷேம்ʼ ஆத்மபனா அர்தா²த் ஸத்யபனா நஹீம்ʼ ஹை, க்யோங்கி தே³ஹேந்த்³ரியாதி³ பதா³ர்த² உத்பன்ன ஹோதே ஹைம்ʼ ஔர நஷ்ட ஹோதே ஹைம்ʼ ஔர தே³ஹ-இந்த்³ரியாதி³ரூப உபாதி⁴ ஆத்மா கே விஷேம்ʼ நஹீம்ʼ ஹை, க்யோங்கி ஆத்மா அனந்த ஔர நிரஞ்ஜன ஹை, இஸ காரண ஹீ இச்சா²ரஹித ஔர ஶாந்த ததா² தத்வஜ்ஞான கா ஆஶ்ரித ஹூம்ʼ ..4..
அஹோ சின்மாத்ரமேவாஹமிந்த்³ரஜாலோபமம்ʼ ஜக³த் .
அதோ மம கத²ம்ʼ குத்ர ஹேயோபாதே³யகல்பனா ..5..
அன்வய:- அஹோ அஹம் சின்மாத்ரம் ஏவ ஜக³த் இந்த்³ரஜாலோபமம் அத꞉ மம ஹேயோபாதே³யகல்பனா குத்ர கத²ம் ( ஸ்யாத் ) ..5..
ஆத்மா இச்சா²தி³ரஹித ஹை இஸ விஷய மேம்ʼ ஔர ஹேது கஹதே ஹைம்ʼ கி, அஹோ மைம்ʼ அலௌகிக சைதன்யமாத்ர ஹூம்ʼ ஔர ஜக³த இந்த்³ரஜால கஹியே பா³ஜீக³ர கே சரித்ரோம்ʼ கீ ஸமான ஹை, இஸ காரண கிஸீ பதா³ர்த² கே விஷேம்ʼ மேரே க்³ரஹண கரனே கீ ஔர த்யாக³னே கீ கல்பனா கிஸ ப்ரகார ஹோ ஸகதீ ஹை ? அர்தா²த் ந தோ மைம்ʼ கிஸீ பதா³ர்த² கோ த்யாக³தா ஹூம்ʼ ஔர ந க்³ரஹண கரதா ஹூம்ʼ ..5..
இதி ஶ்ரீமத்³ருʼஷ்டாவக்ரமுனிவிரசிதாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ . பா⁴ஷார்டீகயா ஸஹிதமனுப⁴வபஞ்சகவிவரணம்ʼ நாம ஸப்தமம்ʼ ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் ..7..
அதா²ஷ்டமம்ʼ ப்ரகரணம் 8.
வ ததா³ப³ந்தோ⁴ யதா³ சித்தம்ʼ கிஞ்சித்³வாஞ்ச²தி ஶோசதி .
கிஞ்சின்முஞ்சதி க்³ருʼஹ்ணாதி கி-காஶ்சித்³த்⁴ருʼஷ்யதிகுப்யதி .. 1..
அன்வய:- யதா³ சித்தம் கிஞ்சித் வாஞ்ச²தி ஶோசதி கிஞ்சித் முஞ்சதி க்³ருʼஹ்ணாதி கிஞ்சித் ஹ்ருʼஷ்யதி குப்யதி ததா³ ப³ந்த⁴꞉ ப⁴வதி .. 1..
இஸ ப்ரகார ச²꞉ ப்ரகரணோங்கர கே அபனே ஶிஷ்ய கீ ஸர்வதா² பரீக்ஷா லேகர, ப³ந்த⁴மோக்ஷ கீ வ்யவஸ்தா² வர்ணன கரனே கே மிஷ ஸே கு³ரு அபனே ஶிஷ்ய கே அனுப⁴வ கீ சார ஶ்லோகோம்ʼ ஸே ப்ரஶம்ʼஸா கரதே ஹைம்ʼ கி, ஹே ஶிஷ்ய ! தேம்ʼநே ஜோ கஹா கி, மேரே கோ (ஆத்மாகோ) குச² த்யாக³ கரனா ஔர க்³ரஹண கரனா நஹீம்ʼ ஹை ஸோ ஸத்ய ஹை, க்யோங்கி, ஜப³ சித்த கிஸீ வஸ்து கீ இச்சா² கரதா ஹை, கிஸீ வஸ்து கா ஶோக கரதா ஹை, கிஸீ வஸ்து கா த்யாக³ கரதா ஹை, கிஸீ வஸ்து கா க்³ரஹண கரதா ஹை, கிஸீ வஸ்து ஸே ப்ரஸன்ன ஹோதா ஹை, அத²வா கோப கரதா ஹை தப³ ஹீ ஜீவ கா ப³ந்த⁴ ஹோதா ஹை..1..
ததா³ முக்திர்யதா³ சித்தம்ʼ ந வாஞ்ச²தி ந ஶோசதி.
நமுஞ்சதின க்³ருʼஹ்ணாதி நஹஷ்யதி நகுப்யதி..2..
அன்வய:- யதா³ சித்தம ந வாஞ்ச²தி ந ஶோசதி ந முஞ்சதி ந ஹாதி ந ஏஜ்யதி ந குஷ்யதி .. 2..
ஜப³ சித்த இச்சா² நஹீம்ʼ கரதா ஹை, ஶோக நஹீம்ʼ கரதா ஹை; கிஸீ வஸ்து கா த்யாக³ நஹீம்ʼ கரதா ஹை, க்³ரஹண நஹீம்ʼ கரதா ஹை, ததா² கிஸீ வஸ்து கீ ப்ராப்திஸே ப்ரஸன்ன நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ஔர காரண ஹோனேபர பீ⁴ கோப நஹீம்ʼ கரதா ஹை தப³ ஹீ ஜீவ கீ முக்தி ஹோதீ ஹை ..2..
ததா³ ப³ந்தோ⁴ யதா³ சித்தம்ʼ ஸக்தம்ʼ காஸ்வபி த்³ருʼஷ்டிஷு .
ததா³ மோக்ஷோ யதா³ சித்தமஸக்தம்ʼ ஸர்வத்³ருʼஷ்டிஷு ..3..
அந்த⁴ய:யதா³ சித்தம் காஸு அபி த்³ருʼஷ்டிஷு ஸக்தம் ததா³ ப³ந்த⁴꞉, யதா³ சித்தம் ஸர்வத்³ருʼஷ்டிஷு அஸக்தம் ததா³ மோக்ஷ꞉ .. 3 ..
இஸ ப்ரகார ப³ந்த⁴ மோக்ஷ கா பி⁴ன்ன 2 வர்ணன கியா அப³ தோ³னோம்ʼ இகட்டா² வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ, ஜிஸ கா சித்த ஆத்மபி⁴ன்ன கிஸீ பீ⁴ ஜட³ பதா³ர்த² கே விஷேம்ʼ ஆஸக்த ஹோதா ஹை, தப³ ஜீவ கா ப³ந்த⁴ ஹோதா ஹை ஔர ஜப³ சித்த ஆத்மபி⁴ன்ன ஸம்பூர்ண ஜட³ பதா³ர்தோ²ம்ʼ கே விஷேம்ʼ ஆஸக்திரஹித ஹோதா ஹை, தப³ ஹீ ஜீவ கா மோக்ஷ ஹோதா ஹை ..3..
யதா³ நாஹம்ʼ ததா³ மோக்ஷோ யதா³ஹ ப³ந்த⁴னம்ʼ ததா³..
மத்வேதிஹேலயாகிஞ்சின்மாக்³ருʼஹாணவிமுஞ்சமா 4..
அன்வய:- யதா³ அஹம் ந ததா³ மோக்ஷ꞉, யதா³ அஹம் ததா³ ப³ந்த⁴னம் இதி மத்வா ஹேலயா கிஞ்சித் மா க்³ருʼஹாண மா விமுஞ்ச .. 4 ..
ஸம்பூர்ண விஷயோம்ʼ கே விஷேம்ʼ சித்த ஆஸக்த ந ஹோய ஐஸீ ஸாத⁴னஸம்பத்தி ப்ராப்த ஹோனேபர பீ⁴ அஹங்கார தூ³ர ஹுஏ பி³னா
முக்தி நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை ய ஹீ கஹதே ஹைம்ʼ கி, ஜப³தக மைம்ʼ தே³ஹ ஹூம்ʼ இஸ ப்ரகார அபி⁴மான ரஹதா ஹை தப³தக ஹீ யஹ ஸம்ʼஸாரப³ந்த⁴ன ரஹதா ஹை ஔர ஜப³ மைம்ʼ ஆத்மா ஹூம்ʼ, தே³ஹ நஹீம்ʼ ஹூம்ʼ, இஸ ப்ரகார கா அபி⁴மான தூ³ர ஹோ ஜாதா ஹை, தப³ மோக்ஷ ஹோதா ஹை. இஸ ப்ரகார ஜானகர வ்யவஹார த்³ருʼஷ்டி ஸே ந கிஸீ வஸ்து கோ க்³ரஹண கர ந கிஸீ வஸ்து கா த்யாக³ கர ..4..
.. இதி ஶ்ரீமத³ஷ்டாவக்ரமுனிவிரசிதாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ பா⁴ஷாடீகயா ஸஹிதம்ʼ கு³ருப்ரோக்தம்ʼ ப³ந்த⁴மோக்ஷவ்யவஸ்தா² நாமாஷ்டமம்ʼ ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் .. 8..
=====
அத² நவமம்ʼ ப்ரகரணம் 9.
க்ருʼதாக்ருʼதேசத³ந்த்³ரானிகதா³ஶாந்தானிகஸ்ய வா.
ஏவம்ʼ ஜ்ஞாத்வேஹ நிர்வதா³த்³ப⁴வத்யாக³பரோ(அ)வதீ..1..
அந்த⁴ய:க்ருʼதாக்ருʼதே த்³வந்த்³வானி கஸ்ய கதா³ வா ஶாந்தா ஏவம் ஜ்ஞாத்வா இஹ நிர்வேதா³த் த்யாக³பர꞉ அவதீ ப⁴வ .. 1..
உபர கே ப்ரகரண கே விஷேம்ʼ கு³ருனே கஹா கி, “ ந கிஸீ வஸ்து கோ க்³ரஹண கர ந த்யாக³ கர தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய ப்ரஶ்ன கரதா ஹை, த்யாக³ கீ க்யா ரீதி ஹை ? திஸ கே ஸமாதா⁴ன மேம்ʼ கு³ரு ஆட² ஶ்லோகோம்ʼ ஸே வைராக்³ய வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி, க்ருʼத ஔர ப⁴க்ருʼத அர்தா²த் யஹ கரனா சாஹியே, யஹ நஹீம்ʼ கரனா
சாஹியே, இத்யாதி³ அபி⁴நிவேஶ ஔர ஸுக²து³꞉க², ஶீத, உஷ்ண ஆதி³ த்³வந்த்³ர கிஸீ கே க பீ⁴ ஶாந்த ஹுஏ ஹைம்ʼ ? அர்தா²த் க பீ⁴ கிஸீ கே நிவ்ருʼத்த நஹீம்ʼ ஹுஏ. இஸ ப்ரகார ஜானகர இன க்ருʼத அக்ருʼத ஔர ஸுக²து³꞉கா²தி³ கே விஷேம்ʼ விரக்தி ஹோனே ஸே த்யாக³பராயண ஔர ஸம்பூர்ண பதா³ர்தோ²ம்ʼ கே விஷேம்ʼ ஆக்³ரஹ கா த்யாக³னேவாலா ஹோ ..1..
கஸ்யாபி தாத த⁴ன்யஸ்ய லோகசேஷ்டாவலோ-கனாத் .
ஜீவிதேச்சா² பு³பு⁴க்ஷா ச பு³பு⁴த்ஸோ-பஶமம்ʼ க³தா꞉ ..2..
அன்வய:- ஹே தாத ! லோகசேஷ்டாவலோகனாத் கஸ்ய அபி த⁴ன்யஸ்ய ஜீவிதேச்சா² பு³பு⁴க்ஷா பு³பு⁴த்ஸா ச உபஶமம் க³தா꞉ ..2..
சித்த கே த⁴ர்மோம்ʼ கா த்யாக³ரூப வைராக்³ய தோ கிஸீகோ ஹீ ஹோதா ஹை, ஸப³ கோ நஹீம்ʼ, யஹ வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ, ஹே ஶிஷ்ய ! ஸஹஸ்ரோம்ʼ மேம்ʼ ஸே கிஸீ ஏக த⁴ன்ய புருஷகீ ஹீ ஸம்ʼஸார கீ உத்பத்தி ஔர நாஶரூப சேஷ்டா கே தே³க²னே ஸே ஜீவன கீ இச்சா² ஔர போ⁴க³ கீ இச்சா² ததா² ஜானனே கீ இச்சா² நிவ்ருʼத்த ஹோதீ ஹை…2..
அநித்யம்ʼ ஸர்வமேவேத³ம்ʼ தாபத்ரிதயதூ³ஷிதம் .
அஸாரம்ʼநிந்தி³தம்ʼஹேயமிதிநிஶ்சித்யஶாம்யதி 3
அன்வய:- தாபத்ரிதயதூ³ஷிதம் இத³ம் ஸர்வம் ஏவ அநித்யம் அஸாரம் நிந்தி³தம் ஹேயம் இதி நிஶ்சித்ய ( ஜ்ஞானீ) ஶாம்யதி ..3..
தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய ஶங்கா கரதா ஹை கி, ஜ்ஞானீ புருஷோம்ʼ கீ ஜோ ஸம்பூர்ண விஷயோம்ʼ மேம்ʼ ஆஸக்தி நஷ்ட ஹோ ஜாதீ ஹை உஸ மேம்ʼ க்யா காரண ஹை ? தஹாம்ʼ கஹதே ஹைம்ʼ கி, யஹ ஸம்பூர்ண ஜக³த் அநித்ய ஹை, சைதன்யஸ்வரூப ஆத்மா கீ ஸத்தா ஸே ஸ்பு²ரித ஹோதா ஹை, வாஸ்தவ மேம்ʼ கல்பநாமாத்ர ஹை ஔர ஆத்⁴யாத்மிக, ஆதி⁴தை³விக ஔர ஆதி⁴பௌ⁴திக இன தீனோம்ʼ து³꞉கோ²ம்ʼ ஸே தூ³ஷித ஹோ ரஹா ஹை அர்தா²த் துச்ச² ஹை, ஜூ²டா² ஹை, ஐஸா நிஶ்சய கர கே ஜ்ஞானீ புருஷ உதா³ஸீனதா கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை ..3..
கோ(அ)ஸௌ காலோ வய꞉ கிம்ʼவா யத்ர த்³வந்த்³வானி நோ ந்ருʼணாம் .
தான்யுபேக்ஷ்ய யதா²ப்ராப்தவர்தீ ஸித்³தி⁴மவாப்னுயாத் ..4..
அன்வய:- யத்ர ந்ருʼணாம் த்³வந்த்³வானி நோ (ஸந்தி ) அஸௌ க꞉ கால꞉ கிம் வய꞉ தானி உபேக்ஷ்ய யதா²ப்ராப்தவர்தீ ( ஸன் ) ஸித்³தி⁴ம் அவாப்னுயாத் .. 4 ..
அப³ யஹ வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஸுக²து³꞉கா²தி³ த்³வந்த்³வ தோ ப்ராரப்³த⁴ கர்மோம்ʼ கே அனுஸார அவஶ்ய ஹீ ப்ராப்த ஹோங்கே³ பரந்து தின ஸுக²து³꞉கா²தி³ கே விஷேம்ʼ இச்சா² ஔர அனிச்சா² கா த்யாக³ கர கே ப்ராரப்³த⁴கர்மானுஸார ப்ராப்த ஹுஏ ஸுக²து³꞉கா²தி³ த்³வந்த்³வோம்ʼ கோ போ⁴க³தா ஹுஆ முக்தி கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை, ஐஸா கௌனஸா கால ஹை கி, ஜிஸ மேம்ʼ மனுஷ்ய கோ ஸுக²து³꞉கா²தி³ இந்த்³ரோம்ʼ கீ ப்ராப்தி ந ஹோ ஔர ஐஸீ கௌனஸீ அவஸ்தா² ஹை கி, ஜிஸமேம்ʼ
மனுஷ்ய கோ ஸுக² து³꞉க² ஆதி³ ந ஹோ ? அர்தா²த் ஜிஸ மேம்ʼ மனுஷ்ய கோ ஸுக² து³꞉கா²தி³ நஹீம்ʼ ஹோதே ஹோ ஐஸா ந கோஈ ஸமய ஹை ஔர ந கோஈ ஐஸீஅவஸ்தா² ஹை.ஸர்வ கால மேம்ʼ ஔர ஸப³ அவஸ்தா²ஓம்ʼ மேம்ʼ ஸுக² து³꞉க² தோ ஹோதே ஹீ ஹைம்ʼ ஐஸா ஜானகர தின ஸுக² து³꞉கா²தி³ கே விஷேம்ʼ ஸங்கல்ப விகல்ப கோ த்யாக³னேவாலா புருஷ ப்ராரப்³த⁴கர்மானுஸார ப்ராப்த ஹுஏ ஸுக²து³꞉கா²தி³ கோ ஆஸக்திரஹித போ⁴க³கர ஸித்³தி⁴ கஹியே முக்தி கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை .. 4..
நானா மதம்ʼ மஹர்ஷீணாம்ʼ ஸாதூ⁴னாம்ʼ யோகி³னாம்ʼ ததா² .
த்³ருʼஷ்ட்வா நிர்வேத³மாபன்ன꞉ கோ நஶாம்யதி மானவ꞉ 5
அன்வய:- மஹர்ஷீணாம் ஸாதூ⁴னாம் ததா² யோகி³னாம் நானா மதம் த்³ருʼஷ்ட்வா நிர்வேத³ம் ஆபன்ன꞉ க꞉ மானவ꞉ ந ஶாம்யதி .. 5..
அப³ இஸ வார்தா கோ வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி, தத்வஜ்ஞான கே ஸிவாய அன்யத்ர கிஸீ விஷயமேம்ʼ பீ⁴ நிஷ்டா² ந கரே . ருʼஷியோம்ʼ கே பி⁴ன்ன 2 ரீதி கே நானா ப்ரகார கே மத ஹைம்ʼ, தின மேம்ʼ கோஈ ஹோம கரனே கா உபதே³ஶ கரதே ஹைம்ʼ, கோஈ மந்த்ர ஜப கரனே கா உபதே³ஶ கரதே ஹைம்ʼ, கோஈ சாந்த்³ராயண ஆதி³ வ்ரதோம்ʼ கீ மஹிமா வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ, திஸீ ப்ரகார ஸாது⁴ கஹியே ப⁴க்தபுருஷகி பீ⁴ அனேக பே⁴த³ ஔர ஸம்ப்ரதா³ய ஹைம்ʼ. ஜை ஸே கி, ஶைவ ஶாக்த வைஷ்ணவ ஆதி³ ததா² யோகி³யோம்ʼ கே மத பீ⁴ அனேக ப்ரகார கே ஹைம்ʼ, திஸ மேம்ʼ கோஈ அஷ்டாங்க³யோக³ கீ ஸாத⁴னா கரதே ஹைம்ʼ ஆர கோஈ வத்வோம்ʼ கீ க³ணனா கரதே ஹைம்ʼ இஸ ப்ரகார பி⁴ன்ன 2
ப்ரகார கே மத ஹோனே கே காரண தின ஸப³ கோ த்யாக³கர வைராக்³ய கோ ப்ராப்த ஹுஆ கோன புருஷ ஶாந்தி கோ நஹீம்ʼ ப்ராப்த ஹோதா ஹை ? கிந்து ஶாந்தி கோ ப்ராப்த ஹோகா³ ஹீ ..5..
க்ருʼத்வா மூர்திபரிஜ்ஞானம்ʼ சைதன்யஸ்ய ந கி கு³ரு꞉.
நிர்வேத³ஸமதாயுக்த்யாயஸ்தாரயதிஸம்ʼஸ்ருʼதே꞉..6..
அன்வய:- நிர்வேத³ஸமதாயுக்த்யா சைதன்யஸ்ய மூர்திபரிஜ்ஞானம் க்ருʼத்வா ய꞉ ந கிம்ʼ கு³ரு꞉ ( ஸ꞉ ) ஸம்ʼஸ்ருʼதே꞉ தாரயதி .. 6..
அப³ யஹ வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி, கர்மாதி³ கா த்யாக³ கர கே கேவல ஜ்ஞானநிஷ்டா²கா ஹீ ஆஶ்ரய கரனா சாஹியே, நிர்வேத³ கஹியே வைராக்³ய அர்தா²த் விஷயோம்ʼ கே விஷேம்ʼ ஆஸக்தி ந கரனா ஔர ஸமதா கஹியே ஶத்ருமித்ராதி³ ஸப³ கே விஷேம்ʼ ஸமத்³ருʼஷ்டி ரக²னா அர்தா²த் ஸர்வத்ர ஆத்மத்³ருʼஷ்டி கரனா ததா² யுக்தி ஶ்ருதியோம்ʼ கே அனுஸார ஶங்காஓம்ʼ கா ஸமாதா⁴ன கரனா, இன கே த்³வாரா ஸச்சிதா³னந்த³ஸ்வரூப கா ஸாக்ஷாத்கார கர கே பி²ர கர்மமார்க³ கே விஷேம்ʼ கு³ரு கா ஆஶ்ரய ந கரனேவாலா புருஷ அபனே ஆத்மா கோ ததா² ஔரோங்கோ பீ⁴ ஸம்ʼஸார ஸே தார தே³தா ஹை ..6..
பஶ்ய பூ⁴தவிகாராம்ʼஸ்த்வம்ʼ பூ⁴தமாத்ரானயதா²ர்த²த꞉.
தத்க்ஷணாத்³வந்த⁴நிர்முக்த꞉ஸ்வரூபஸ்தோ² ப⁴விஷ்யஸி
அன்வய:- (ஹே ஶிஷ்ய !) பூ⁴தவிகாரான் யதா²ர்த²த꞉ பூ⁴தமாத்ரான் பஶ்ய ( ஏவம் ) த்வம் தத்க்ஷணாத் ப³ந்த⁴நிர்முக்த꞉ ஸ்வரூபஸ்த²: ப⁴விஷ்யஸி ..7..
சைதன்யஸ்வரூப கே ஸாக்ஷாத்கரனே கா உபாய கஹதே ஹைம்ʼ கி, ஹே ஶிஷ்ய ! பூ⁴தவிகார கஹியே தே³ஹ இந்த்³ரிய ஆதி³ கோ வாஸ்தவ மேம்ʼ ஜட³ ஜோ பஞ்சமஹாபூ⁴த தின கா விகார ஜான ஆத்மஸ்வரூப மத ஜான யதி³ கு³ரு, ஶ்ருதி ஔர அனுப⁴வ ஸே ஐஸா நிஶ்சய கர லேகா³ தோ தாத்காலஹி ஸம்ʼஸாரப³ந்த⁴ன ஸே முக்த ஹோகர ஶரீர ஆதி³ ஸே விலக்ஷண ஜோ ஆத்மா திஸ ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ ஸ்தி²தி கோ ப்ராப்த ஹோயகா³, க்யோங்கி ஶரீர ஆதி³ கே விஷேம்ʼ ஆத்மபி⁴ன்ன ஜட³த்வ ஆதி³ கா ஜ்ஞான ஹோனேபர தின ஶரீர ஆதி³ கா ஸாக்ஷீ ஜோ ஆத்மா ஸோ ஶீக்⁴ர ஹீ ஜானா ஜாதா ஹை ..7..
வாஸனா ஏவ ஸம்ʼஸார இதி ஸர்வா விமுஞ்சதா꞉ .
தத்த்யாகோ³வாஸனாத்யாகா³த்ஸ்தி²திரத்³யயதா²ததா² 8
அன்வய:- ஸம்ʼஸார꞉ வாஸனா꞉ ஏவ இதி தா꞉ ஸர்வா꞉ விமுஞ்ச, வாஸனாத்யாகா³த் தத்த்யாக³꞉ அத்³ய ஸ்தி²தி꞉ ததா² யதா² .. 8 ..
இஸ ப்ரகார ஆத்மஜ்ஞான ஹோனேபர ஆத்மஜ்ஞான கே விஷேம்ʼ நிஷ்டா² ஹோனே கே லியே வாஸனா கே த்யாக³ கரனே கா உபதே³ஶ கரதே ஹைம்ʼ கி, விஷயோம்ʼ கே விஷேம்ʼ வாஸனா ஹோனா ஹீ ஸம்ʼஸார ஹை, இஸ காரண ஹே ஶிஷ்ய! தின ஸம்பூர்ண வாஸனாஓம்ʼ கா த்யாக³ கர வாஸனா கே த்யாக³ ஸே ஆத்மநிஷ்டா² ஹோனேபர திஸ ஸம்ʼஸார கா ஸ்வயம்ʼ த்யாக³ ஹோ ஜாதா ஹை ஔர வாஸனாஓம்ʼ கே த்யாக³ ஹோனே
பர பீ⁴ ஸம்ʼஸார கே விஷேம்ʼ ஶரீர கீ ஸ்தி²தி ப்ராரப்³த⁴ கர்மோம்ʼ கே அனுஸார ரஹதீ ஹை ..8..
லா இதி ஶ்ரீமத³ஷ்டாவக்ரமுனிவிரசிதாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ மா பா⁴ஷாடீகயா ஸஹிதம்ʼ கு³ருப்ரோக்தம்ʼ நிர்வேதா³ஷ்டகம்ʼ நாம நவமம்ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் ..9..
=====
அத² த³ஶமம்ʼ ப்ரகரணம் 10.
விஹாய வைரிணம்ʼ காமமர்த² சானத²ஸங்குலம் .
த⁴ர்மமப்யேதயோஹதும்ʼ ஸர்வத்ராநாத³ரம்ʼ குரு ..1..
அன்வய:- வைரிணம் காமம் அனர்த²ஸங்குலம் அர்த²ம் ச ( ததா² ) ஏதயோ꞉ ஹேதும் த⁴ர்மம் அபி விஹாய ஸர்வத்ர அநாத³ரம் குரு .. 1..
பூர்வ மேம்ʼ விஷயோம்ʼ கே பி³னா பீ⁴ ஸந்தோஷரூப ஸே வைராக்³ய கா வர்ணன கியா, அப³ விஷயத்ருʼஷ்ணா கே த்யாக³ கா கு³ரு உபதே³ஶ கரதே ஹை, ஹே ஶிஷ்ய! ஜ்ஞான கா ஶத்ரு ஜோ காம திஸ கா த்யாக³ கர ஔர ஜிஸ கே பைதா³ கரனே மேம்ʼ, ரக்ஷா கரனே மேம்ʼ ததா² க²ர்ச கரனே மேம்ʼ து³꞉க² ஹோதா ஹை ஐஸே ஸர்வதா² து³꞉கோ²ம்ʼ ஸே ப⁴ரே ஹுஏ அர்த² கஹியே த⁴ன கா த்யாக³ கர, ததா² காம ஔர அர்த² தோ³னோம்ʼ கா ஹேது ஜோ த⁴ர்ம திஸ கா பீ⁴ த்யாக³ கர ஔர தத்³னந்தர த⁴ர்ம அர்த² காமரூப த்ரிவர்க³ கே ஹேது ஜோ ஸகாம கர்ம தின கே விஷேம்ʼ ஆஸக்தி கா த்யாக³ கர ..1..
ஸ்வப்னேந்த்³ரஜாலவத்பஶ்ய தி³னானி த்ரீணி பஞ்ச வா .
மித்ரக்ஷேத்ரத⁴நாகா³ரதா³ரதா³யாதி³ஸம்பத³꞉ ..2..
அன்வய:- ( ஹே ஶிஷ்ய ! ) த்ரீணி பஞ்ச வா தி³னானி (ஸ்தா²யின்ய꞉) மித்ரக்ஷேத்ரத⁴நாகா³ரதா³ர மாயாதி³ஸம்பத³꞉ ஸ்வப்னேந்த்³ரஜாலவத் பஶ்ய .. 2 ..
தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய ஶங்கா கரதா ஹை கி, ஸ்த்ரீ, புத்ராதி³ ஔர அனேக ப்ரகார கே ஸுக² தே³னேவாலே ஜோ கர்ம தின கா கிஸ ப்ரகார த்யாக³ ஹோ ஸகதா ஹை தஹாம்ʼ கு³ரு கஹதே ஹைம்ʼ கி, ஹே ஶிஷ்ய ! தீன அத²வா பாஞ்ச தி³ன ரஹனேவாலே மித்ர, க்ஷேத்ர, த⁴ன, ஸ்தா²ன, ஸ்த்ரீ ஔர குடும்பீ³ ஆதி³ ஸம்பத்தியோம்ʼ கோ ஸ்வப்ன ஔர இந்த்³ரஜால கீ ஸமான அநித்ய ஜான ..2..
யத்ரயத்ர ப⁴வேத்த்ருʼஷ்ணா ஸம்ʼஸாரம்ʼ வித்³தி⁴ தத்ர வை.
ப்ரௌட⁴வைராக்³யமாஶ்ரித்ய வீதத்ருʼஷ்ண꞉ஸுகீ²ப⁴வ 3..
அன்வய:- வை யத்ர யத்ர த்ருʼஷ்ணா ப⁴வேத் தத்ர ஸம்ʼஸாரம் வித்³தி⁴ (தஸ்மாத்) ப்ரௌட⁴வைராக்³யம் ஆஶ்ரித்ய வீதத்ருʼஷ்ண꞉ ( ஸன் ) ஸுகீ² ப⁴வ .. 3 ..
அப³ யஹ வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஸம்பூர்ண காம்யகர்மோம்ʼ மேம்ʼ அநாத³ர கரனா ரூப வைராக்³ய ஹீ மோக்ஷரூப புருஷார்த² கா காரண ஹை, ஜஹாம்ʼ 2 விஷயோம்ʼ கே விஷேம்ʼ த்ருʼஷ்ணா ஹோதீ ஹை தஹாம்ʼ ஹீ ஸம்ʼஸார ஜான, க்யோங்கி, விஷயோம்ʼ கீ த்ருʼஷ்ணா ஹீ கர்மோம்ʼ கே த்³வாரா ஸம்ʼஸார கா ஹேது ஹோதீ ஹை, திஸ காரண த்³ருʼட⁴ வைராக்³ய கா அவலம்ப³ன கரகே, அப்ராப்த விஷயோம்ʼ மேம்ʼ இச்சா²ரஹித ஹோகர ஆத்மஜ்ஞான கீ நிஷ்டா² கர கே ஸுகீ² ஹோ ..3..
த்ருʼஷ்ணாமாத்ராத்ம கோ ப³ந்த⁴ஸ்தந்நாஶோமோக்ஷ உச்யதே.
பா⁴ஸம்ʼஸக்திமாத்ரேண ப்ராப்திதுஷ்டிர்முஹுர்முஹு꞉ ..4..
அன்வய:- ப³ந்த⁴꞉ த்ருʼஷ்ணாமாத்ராத்மக꞉ தந்நாஶ꞉ மோக்ஷ꞉ உச்யதே, ப⁴வாஸம்ʼஸக்திமாத்ரேண முஹுர்முஹு꞉ ப்ராப்திதுஷ்டி꞉ ( ஸ்யாத் ) .. 4 ..
ஜாஉபரோக்த விஷயகோ ஹீ அன்ய ரீதிஸே கஹதே ஹைம்ʼ, ஹே ஶிஷ்ய! த்ருʼஷ்ணாமாத்ர ஹீ ப³ஃடா² பா⁴ரீ ப³ந்த⁴ன ஹை ஔர திஸ த்ருʼஷ்ணாமாத்ர கா த்யாக³ ஹீ மோக்ஷ கஹாதா ஹை, க்யோங்கி ஸம்ʼஸார கே விஷேம்ʼ ஆஸக்தி கா த்யாக³ கர கே பா³ரம்பா³ர ஆத்மஜ்ஞான ஸே உத்பன்ன ஹுஆ ஸந்தோஷ ஹீ மோக்ஷ கஹாதா ஹை .. 4..
த்வமேகஶ்சேதன ஶுத்³தோ⁴ஜட³ம்ʼ விஶ்வமஸத்ததா² .
அ-வித்³யாபி ந கிஞ்சித்ஸா கா பு³பு⁴த்ஸாததா²பிதே 5
அன்வய:- த்வம் ஏக꞉ சேதன꞉ ஶுத்³த⁴꞉ ( ஆஸி) விஶ்வம் ஜட³ம் ததா² அஸத் ( அஸ்தி ) அவித்³யா ஆபி கிஞ்சித் ந, ததா² தே ஸா பு³பு⁴த்ஸா அபி கா ? .. 5..
தஹாம்ʼ ஶங்கா ஹோதீ ஹை கி, யதி³ த்ருʼஷ்ணாமாத்ர ஹீ ப³ந்த⁴ன ஹை தப³ தோ ஆத்மப்ராப்தி கீ த்ருʼஷ்ணா பீ⁴ ப³ந்த⁴ன ஹோ ஜாயகீ³ ? தஹாம்ʼ கஹதே ஹைம்ʼ கி, இஸ ஸம்ʼஸார மேம்ʼ ஆத்மா, ஜக³த் ஔர அவித்³யா யே தீன ஹீ பதா³ர்த² ஹைம்ʼ, தின தீனோம்ʼ மேம்ʼ ஆத்மா (தூ) தோ அத்³விதீய, சேதன ஔர ஶுத்³த⁴ ஹை, தின சைதன்யஸ்வரூப பூர்ணரூப ஆத்மா கே ஜானனே கீ இச்சா² (த்ருʼஷ்ணா) ப³ந்த⁴ன நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, க்யோங்கி ஆத்மபி⁴ன்ன ஜட³ பதா³ர்தோ² கே விஷேம்ʼ இச்சா²
கரனா ஹீ த்ருʼஷ்ணா கஹாதீ ஹை க்யோங்கி ஜட³ ஔர அநித்ய ஹோனே கே காரண ஜக³த் கே விஷேம்ʼ இச்சா² கரனா வந்த்⁴யாபுத்ர கீ ஸமான மித்²யா ஹை, உஸ இச்சா² ஸே கிஸீ ப்ரகார கீ ஸித்³தி⁴ நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, திஸீ ப்ரகார மாயா கே ஜானனே கீ இச்சா² (த்ருʼஷ்ணா) கரனா பீ⁴ நிரர்த²க ஹீ ஹை, க்யோங்கி மாயா ஸத்ரூபகர கே அத²வா அஸத்ரரூப கர கே கஹனே மேம்ʼ நஹீம்ʼ ஆதீ ஹை ..5..
ராஜ்யம்ʼ ஸுதா꞉கலத்ராணிஶரீராணிஸுகா²னிச .
ஸம்ʼஸக்தஸ்யாபிநஷ்டானிதவஜன்மநிஜன்மனி ..6..
அன்வய:- ஸம்ʼஸக்தஸ்ய அபி தவ ராஜ்யம் ஸுதா꞉ கலத்ராணி ஶரீராணி ஸுகா²னி ச ஜன்மனி ஜன்மனி நஷ்டானி .. 6..
அப³ ஸம்ʼஸார கீ ஜட³தா ஔர அநித்யதா கோ தி³கா²தே ஹைம்ʼ கி, ஹே ஶிஷ்ய ! ராஜ்ய, புத்ர, ஸ்த்ரீ, ஶரீர ஔர ஸுக² இன கே விஷேம்ʼ தைம்ʼநே அத்யந்த ஹீ ப்ரீதி கீ தப³ பீ⁴ ஜன்மஜன்ம மேம்ʼ நஷ்ட ஹோ க³யே, இஸ காரண ஸம்ʼஸார அநித்ய ஹை ஐஸா ஜானனா சாஹியே ..6..
அலமர்தே²ன காமேன ஸுக்ருʼதேனாபி கர்மணா.
ஏப்⁴ய꞉ ஸம்ʼஸாரகாந்தாரேன விஶ்ராந்தமபூ⁴ன்மன꞉7
அன்வய:- அர்தே²ன காமேன ஸுக்ருʼதேன கர்மணா அபி அலம், (யத꞉) ஸம்ʼஸாரகாந்தாரே ஏப்⁴ய꞉ மன꞉ விஶ்ராந்தம் ந அபூ⁴த் ..7..
அப³ த⁴ர்மஅர்த²காமரூப த்ரிவர்க³ கீ இச்சா² கா நிஷேத⁴ கரதே ஹைம்ʼ, ஹே ஶிஷ்ய! த⁴ன கே விஷே, காம கே விஷேம்ʼ ஔர ஸகாம கர்மோம்ʼ கே விஷே பீ⁴ காமனா ந கர கே அபனே ஆனந்த³ஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ பரிபூர்ண ரஹே, க்யோங்கி, ஸம்ʼஸாரரூபீ து³ர்க³மமார்க³ கே விஷேம்ʼ ப்⁴ரமதா ஹுஆ மன இன த⁴ர்ம-அர்த²-காம ஸே விஶ்ராம கோ கதா³பி நஹீம்ʼ ப்ராப்த ஹோயகா³ தோ கதா³பி ஸம்ʼஸாரப³ந்த⁴ன கா நாஶ நஹீம்ʼ ஹோயகா³ ..7..
க்ருʼதம்ʼ ந கதி ஜன்மானி காயேன மனஸா கி³ரா.
து³꞉க²மாயாஸத³ம்ʼ கர்ம தத³த்³யாப்யுபரம்யதாம்..8..
அன்வய:- ( ஹே ஶிஷ்ய ! ) ஆயாஸத³ம் து³꞉க²ம் கர்ம காயேன மனமா கி³ரா கதி ஜன்மானி ந க்ருʼதம் தத் அத்³ய அபி உபரம்யதாம்8..
அப³ க்ரியாமாத்ர கே த்யாக³ கா உபதே³ஶ கரதே ஹைம்ʼ கி, ஹே ஶிஷ்ய ! மஹாக்லேஶ ஔர து³꞉கோ²ம்ʼ கா தே³னேவாலா கர்மகாய, மன ஔர வாணீ ஸே கிதனே ஜன்மோம்பர்யந்த நஹீம்ʼ கியா ? அர்தா²த் அனேக ஜன்மோம்ʼ மேம்ʼ கியா, ஔர தின ஜன்மஜன்ம மேம்ʼ கியே ஹுஏ கர்மோம்ʼ ஸே தைம்ʼநே அனர்த² ஹீ பாயா, திஸ காரண அப³ தோ தின கர்மோ கா த்யாக³ கர ..8..
இதி ஶ்ரீமத³ஷ்டாவக்ரமனிவிரசிதாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ பா⁴ஷாடீகயா ஸஹிதம்ʼ கு³ருப்ரோக்தமுபஶமாஷ்டகம்ʼ நாம த³ஶமம்ʼ ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் .. 10..
====
அதை²காத³ஶம்ʼ ப்ரகரணம் 11.
பா⁴வாபா⁴விகாரஶ்ச ஸ்வபா⁴வாதி³தி நிஶ்சயீ.
நிர்விகாரோ க³தக்லேஶ꞉ ஸுகே²னைவோபஶாம்யதி..1..
ம அன்வய:- பா⁴வாபா⁴வவிகார꞉ ஸ்வபா⁴வாத் ( ஜாயதே ) இதி நிஶ்சயீ (புருஷ꞉) நிர்விகார꞉ க³தக்லேஶ꞉ ச (ஸன் ) ஸுகே²ன ஏவ உபஶாம்யதி .. 1..
பூர்வோக்த ஶாந்தி ஜ்ஞான ஸே ஹீ ஹோதீ ஹை அன்யதா² நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, இஸ கா போ³த⁴ கரனே கே நிமித்த ஆட² ஶ்லோகோம்ʼ ஸே ஜ்ஞான கா வர்ணன கரதே ஹுஏ ப்ரத²ம ஜ்ஞான கே ஸாத⁴னோம்ʼ கா வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ, கிஸீ வஸ்து கா பா⁴வ ஔர கிஸீ வஸ்து கா அபா⁴வ யஹ ஜோ விகார ஹை ஸோ தோ ஸ்வபா⁴வ கஹியே மாயா ஔர பூர்வஸம்ʼஸ்கார கே அனுஸார ஹோதா ஹை, ஆத்மா கே ஸகாஶ ஸே நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ஐஸா நிஶ்சய ஜிஸ புருஷ கோ ஹோதா ஹை வஹ புருஷ அனாயாஸ ஸே ஹீ ஶாந்தி கோ ப்ராப்த ஹோ ஜாதா ஹை ..1..
ஈஶ்வர꞉ஸர்வநிர்மாதா நேஹான்ய இதி நிஶ்சயீ..
அந்தர்க³லிதஸர்வாஶ꞉ஶாந்த꞉க்வாபின ஸஜ்ஜதே 2
அன்வய:- இஹ ஸர்வநிர்மாதா ஈஶ்வர꞉, அன்ய꞉ ந இதி நிஶ்சயீ (புருஷ꞉ ) அந்தர்க³லிதஸர்வாஶ꞉ ஶாந்த꞉ (ஸன் ) க அபி ந ஸஜதே ..2..
தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய ஶங்கா கரதா ஹை கி, மாயா தோ ஜட³ ஹை உஸ கே ஸகாஶ ஸே பா⁴வாபா⁴வரூப ஸம்ʼஸார கீ உத்பத்தி கிஸ ப்ரகார ஹோ ஸகதீ ஹை ? திஸ கா கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஸம்பூர்ண ஜக³த் ரசனேவாலா ஏக ஈஶ்வர ஹை, அன்ய ஜீவ ஜக³த் கா ரசனேவாலா நஹீம்ʼ ஹை, க்யோங்கி ஜீவ ஈஶ்வர கே வஶீபூ⁴த ஹைம்ʼ, இஸ ப்ரகார நிஶ்சய கரனேவாலா புருஷ ஐஸே நிஶ்சய கே ப்ரபா⁴வ ஸே ஹீ தூ³ர ஹோ க³ஈ ஹை ஸப³ ப்ரகார கீ த்ருʼஷ்ணா ஜிஸ கீ ஐஸா ஔர ஶாந்த கஹியே நிஶ்சல சித்த ஹோகர கஹீம்ʼ பீ⁴ ஆஸக்த நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ..2..
ஆபத³꞉ ஸம்பத³꞉ காலே தை³வாதை³வேதி நிஶ்சயீ.
த்ருʼப்த꞉ஸ்வஸ்தே²ந்த்³ரியோ நித்யம்ʼ ந வாஞ்ச²தி ந ஶோசதி ..3..
அன்வய꞉ காலே ஆபத³꞉ ஸம்பத³꞉ (ச) தே³வாத் ஏவ (ப⁴வந்தி . இதி நிஶ்சயீ த்ருʼப்த꞉ ( புருஷ꞉ ) நித்யம் ஸ்வஸ்த²ந்த்³ரிய꞉ ( ஸன் ) ந வாஞ்ச²தி ந ஶோசதி .. 3 ..
தஹாம்ʼ ஶங்கா ஹோதீ ஹை கி, யதி³ ஈஶ்வர ஹீ ஸம்ʼஸார கோ ரசனேவாலா ஹை தோ கின் ஹீ புருஷோம்ʼ கோ த³ரித்³ரீ கரதா ஹை, கின் ஹீ கோ த⁴னீ கரதா ஹை ஔர கின் ஹீ கோ ஸுகீ² கரதா ஹை ததா² கின் ஹீ கோ து³꞉கீ² கரதா ஹை. இஸ காரண ஈஶ்வர கே விஷேம்ʼ வைஷம்ய ஔர நைர்க⁴ண்ய தோ³ஷ ஆவேகா³. தஹாம்ʼ கஹதே ஹைம்ʼ கி, கிஸீ ஸமய மேம்ʼ ஆபத்தியேம்ʼ ஔர கிஸீ ஸமய மேம்ʼ ஸம்பத்தியே
யே அபனே ப்ராரப்³த⁴ ஸே ஹோதீ ஹைம்ʼ, இஸ காரண ஈஶ்வர கே விஷேம்ʼ வைஷம்ய ஔர நைபுண்யதோ³ஷ நஹீம்ʼ லக³ ஸகதா. இஸ ப்ரகார நிஶ்சய கரனேவாலா புருஷ ஸப³ ப்ரகார கீ த்ருʼஷ்ணாஓம்ʼ ஸே ரஹித ஔர விஷயோம்ʼ ஸே சலாயமான நஹீம்ʼ ஹுஈ ஹைம்ʼ இந்த்³ரியேம்ʼ ஜிஸ கீ ஐஸா ஹோகர அப்ராப்த வஸ்து கீ இச்சா² நஹீம்ʼ கரதா ஹை ஔர நஷ்ட ஹுஈ வஸ்து கா ஶோக நஹீம்ʼ கரதா ஹை ..3..
ஸுக²து³꞉கே²ஜன்மம்ருʼத்யூ தை³வாதே³வேதிநிஶ்சயீ.
ஸாத்⁴யாத³ஶீநிராயாஸ꞉குர்வன்னபினலிப்யதே..4..
7 அன்வய:- ஸுக²து³꞉கே², ஜன்மம்ருʼத்யூ தை³வாத் ஏவ (ப⁴வந்தி ) இதி நிஶ்சயீ, ஸாத்⁴யாத³ர்ஶீ, நிராயாஸ꞉ ( புருஷ꞉ கர்மாணி) குர்வன அபி ந லிப்யதே .. 4..
தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய ஶங்கா கரதா ஹை கி, ஹே கு³ரோ ! பூர்வோக்த நிஶ்சயயுக்த புருஷ பீ⁴ கர்ம கரதா ஹுஆ தே³க²னே மேம்ʼ ஆதா ஹை ஸோ கை ஸே ஹோ ஸகதா ஹை ? திஸ கா கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, கர்ம கே ப²லரூப ஸுக²து³꞉க² ஔர ஜன்மம்ருʼத்யு ப்ராரத⁴ கே அனுஸார ஹோதே ஹைம்ʼ, இஸ ப்ரகார நிஶ்சயவாலா புருஷ ஐஸீ த்³ருʼஷ்டி நஹீம்ʼ கரதா ஹை கி, அமுக கர்ம முஜே² கரனா சாஹியே ஔர இஸ காரண ஹீ கர்ம கரனே மேம்ʼ பரிஶ்ரம நஹீம்ʼ கரதா ஹை, ஔர ப்ராரப்³த⁴கர்மானுஸார கர்ம கர கே லிப்த பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, அர்தா²த் பாபபுண்யரூப ப²லகா
போ⁴க³னேவாலா நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, க்யோங்கி உஸ புருஷ கோ மைம்ʼ கதா ஹூம்ʼ, ஐஸா அபி⁴மான நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ..4..
சிந்தயாஜாயதேது³꞉க²ம்ʼநான்யதே²ஹேதிநிஶ்சயீ.
தயாஹீன꞉ஸுகீ² ஶாந்த꞉ஸர்வத்ரக³லிதஸ்டஹ꞉..
அன்வய:- இஹ து³꞉க²ம் சிந்தயா ஜாயதே, அன்யதா² ந இதி நிஶ்சயீ (புருஷ꞉) தயா ஹீன꞉ ( ஸன் ) ஸுகீ² ஶாந்த꞉ ஸர்வத்ர க³லிதஸ்ப்ருʼஹ꞉ ( ப⁴வதி ) ..5..
தஹாம்ʼ ஶங்கா ஹோதீ ஹை கி, யஹ கை ஸே ஹோ ஸகதா ஹை கி, கர்ம கரகே பீ⁴ பாபபுண்யரூப ப²ல கா போ⁴க்தா ந ஹோதா ஹே ? தஹாம்ʼ கஹதே ஹைம்ʼ, இஸ ஸம்ʼஸார கே விஷேம்ʼ து³꞉க²மாத்ர சிந்தா ஸே உத்பன்ன ஹோதா ஹை, கிஸீ அன்ய காரண ஸே நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, இஸ ப்ரகார நிஶ்சயவாலா சிந்தாரஹித புருஷ ஶாந்தி ததா² ஸுக² கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை, ஔர உஸ புருஷ கீ ஸம்பூர்ண விஷயோம்ʼ ஸே அபி⁴லாஷா தூ³ர ஹோ ஜாதீ ஹை ..5..
நாஹந்தே³ஹோ ந மே தே³ஹோ போ³தோ⁴(அ)ஹமிதி நிஶ்சயீ.
கைவல்யமிவ ஸம்ப்ராப்தோ ந ஸ்மரத்யக்ருʼதம்ʼ க்ருʼதம்..
அன்வய:- அஹம் தே³ஹ꞉ ந, மே தே³ஹ꞉ ந, (கிந்து ) அஹம் போ³த⁴꞉ இதி நிஶ்சயீ (புருஷ꞉ ) கைவல்யம் ஸம்ப்ராப்த꞉ இவ க்ருʼதம் அக்ருʼதம ந ஸ்மரதி .. 6 ..
பூர்வோக்த ஸாத⁴னோம்ʼ ஸே யுக்த ஜ்ஞாநியோம்ʼ கீ த³ஶா கோ நிரூபண கரதே ஹைம்ʼ கி-மைம்ʼ தே³ஹ நஹீம்ʼ ஹூம்ʼ ததா² மேரா தே³ஹ நஹீம்ʼ ஹை, கிந்து
மேம்ʼ ஜ்ஞானஸ்வரூப ஹூம்ʼ, இஸ ப்ரகார ஜிஸ புருஷ கா நிஶ்சய ஹோ ஜாதா ஹை, வஹ புருஷ ஜ்ஞான கே த்³வாரா அபி⁴மான கா நாஶ ஹோனே கே காரண முக்தித³ஶா கோ ப்ராப்த ஹுஏ புருஷ கீ ஸமான கர்ம அகர்ம கா ஸ்மரண நஹீம்ʼ கரதா ஹை அர்தா²த் உஸ கே விஷேம்ʼ லிப்த நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ..6..
ஆப்³ரஹ்மஸ்தம்ப³பர்யந்தமஹமேவேதி நிஶ்சயீ. நிர்விகல்ப꞉ ஶுசி꞉ ஶாந்த꞉ப்ராப்தா-ப்ராப்தவிநிர்வ்ருʼத꞉..7..
அன்வய:- ஆப்³ரஹ்மஸ்தம்ப³பர்யந்தம் அஹம் ஏவ இதி நிஶ்சயீ ( புருஷ꞉ ) நிர்விகல்ப꞉ ஶுசி꞉ ( ததா² ) ஶாந்த꞉ ( ஸன ) ப்ராப்தாப்ராப்த விநிர்வ்ருʼத꞉ ( ப⁴வதி ) .. 7..
ப்³ரஹ்மா ஸே லேகர த்ருʼணபர்யந்த ஸம்பூர்ண ஜக³த் மேம்ʼ ஹீ ஹூம்ʼ, இஸ ப்ரகார நிஶ்சயவாலே புருஷ கே ஸங்கல்ப விகல்ப நஷ்ட ஹோ ஜாதே ஹைம்ʼ, விஷயாஸக்தரூப மல ஸே ரஹித ஹோ ஜாதா ஹை, உஸ புருஷ கா மஹாபவித்ர ஜோ ஆத்மா ஸோ ப்ராப்த ஔர அப்ராப்த வஸ்து கீ இச்சா² ஸே ரஹித ஹோகர பரம ஸந்தோஷ கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை ..7..
நாநாஶ்சர்யமித³ம்ʼ விஶ்வம்ʼ ந கிஞ்சிதி³தி நிஶ்சயீ . நிர்வாமன꞉ ஸ்பூ²ர்திமாத்ரோ ந கிஞ்சிதி³தி ஶாம்யதி ..8..
அன்வய:- நாநாஶ்சர்யம் இத³ம் விஶ்வம் கிஞ்சித் ந, இதி நிஶ்சயீ ( புருஷ꞉ ) நிர்வாஸன꞉ ஸ்பூ²ர்திமாத்ர꞉ ( ஸன் ) ந கிஞ்சித் இதி ஶாம்யதி .. 8..
தஹாம்ʼ ஶங்கா ஹோதீ ஹை கி, ஜ்ஞானீ கே ஸங்கல்ப, விகல்ப ஸ்வயம்ʼ ஹீ கிஸ ப்ரகார நஷ்ட ஹோ ஜாதே ஹைம்ʼ அதி⁴ஷ்டா²னரூப ப்³ரஹ்ம கா ஸாக்ஷாத்காரஜ்ஞான ஹோனேபர ஜக³த் கல்பித ப்ரதீத ஹோனே லக³தா ஹை ஔர நானாரூபவாலாஜக³த் பீ⁴ ஜ்ஞான கா ஆத்மஸ்வரூப ஹீ ப்ரதீத ஹோதா ஹை கி, யஹ ஸம்பூர்ண ஜக³த் மேரீ (ஆத்மாகீ) ஸத்தா ஸே ஹீ ஸ்பு²ரித ஹோதா ஹை ஐஸா நிஶ்சய ஹோதே ஹீ ஜ்ஞானீ கீ ஸம்பூர்ண வாஸனா நஷ்ட ஹோ ஜாதீ ஹை ஔர சைதன்யஸ்வரூப ஹோ ஜாதா ஹை ஔர உஸ கோ கோஈ வ்யவஹார ஶேஷ நஹீம்ʼ ரஹதா ஹை, இஸ காரண ஶாந்தி கோ ப்ராப்த ஹோ ஜாதா ஹை ஔர உஸஜ்ஞானீ கீ கார்யகாரணரூப உபாதி⁴நஷ்ட ஹோ ஜாதீ ஹை, க்யோங்கி ஜ்ஞானீ கோ ஸம்பூர்ண ஜக³த் ஸ்வப்ன கீ ஸமான பா⁴ஸனே லக³தா ஹை .. 8..
இதி ஶ்ரீமத³ஷ்டாவக்ரமனிவிரசிதாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ பா⁴ஷாடீகயா ஸஹிதம்ʼ ஜ்ஞானாஷ்டகம்ʼ நாமைகாத³ஶம்ʼ ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் ..11..
=====
அத² த்³வாத³ஶம்ʼ ப்ரகரணம் 12.
காயக்ருʼத்யாஸஹ꞉பூர்வ ததோ வாக்³விஸ்தராஸஹ꞉ .
அத²சிந்தாஸஹஸ்தஸ்மாதே³வமேவாஹமாஸ்தி²த꞉..1..
அன்வய:- பூர்வம் காயக்ருʼத்யாஸஹ꞉, தத꞉ வாக்³விஸ்தராஸஹ꞉, அத² சிந்தாஸஹ꞉, தஸ்மாத் அஹம் ஏவம் ஏவ ஆஸ்தி²த꞉ ( அஸ்மி )..1..
பூர்வ ப்ரகரண கே விஷேம்ʼ ஜ்ஞானாஷ்டக ஸே வர்ணன கியே ஹுஏ விஷயகோ ஹீ ஶிஷ்ய அபனே விஷேம்ʼ தி³கா²தா ஹை ஶிஷ்ய கஹதா ஹை கி ஹே கு³ரோ ! ப்ரயம மைம்ʼநே ஆப கீ க்ருʼபா ஸே காயிக க்ரியாஓம்ʼ கா த்யாக³ கியா, தத³னந்தர வாணீ கே ஜபரூப கர்ம கா த்யாக³ கியா இஸ காரண ஹீ மன கே ஸங்கல்பவிகல்பரூப கர்ம கா த்யாக³ கியா இஸ ப்ரகார மைம்ʼ ஸப³ ப்ரகார கே வ்யவஹாரோம்ʼ கா த்யாக³ கர கே கேவல சைதன்யஸ்வரூப ஆத்மா கா ஆஶ்ரய கர கே ஸ்தி²த ஹூம்ʼ ..1..
ப்ரீத்யபா⁴வேன ஶப்³தா³தே³ரத்³ருʼஶ்யத்வேன சாத்மன꞉ .
விக்ஷேபைகாக்³ரஹத³ய ஏவமேவாஹமாஸ்தி²த꞉ ..2..
அன்வய:- ஶப்³தா³தே³꞉ ப்ரீத்யபா⁴வேன, ஆத்மன꞉ ச அத்³ருʼஶ்யத்வேன விக்ஷேபைகாக்³ரஹ்ருʼத³ய꞉ அஹம் ஏவம் ஏவ ஆஸ்தி²த꞉ (அஸ்மி ) ..2..
உபரோக்த தீன ப்ரகார கே காயிக ஆதி³ வ்யாபாரோம்ʼ கே த்யாக³னே மேம்ʼ காரண தி³கா²தா ஹை கி நாஶவான் ப²ல கே உத்பன்ன கரனேவாலே ஶப்³தா³தி³ விஷயோம்ʼ கே விஷேம்ʼ ப்ரீதி ந ஹோனே ஸே ஔர ஆத்மா கே அத்³ருʼஶ்ய ஹோனே ஸே மேரா ஹ்ருʼத³ய தீனோம்ʼ ப்ரகார கே விஶேபோம்ʼ ஸே ரஹித ஔர ஏகாக்³ர ஹை, அர்தா²த் நாஶவான் ஸ்வர்கா³தி³ ப²ல தே³னேவாலே ஜப ஆதி³ கே விஷேம்ʼ ப்ரீதி ந ஹோனே ஸே தோ மேரே விஷேம்ʼ ஜபரூப விக்ஷேப நஹீம்ʼ ஹை ஔர ஆத்மா அத்³ருʼஶ்ய ஹை இஸ
காரண ஆத்மா த்⁴யான கா விஷய நஹீம்ʼ ஹை, இஸ காரண சிந்தாரூப மன கா விக்ஷேப பீ⁴ மேரே விஷேம்ʼ நஹீம்ʼ ஹை, இஸ காரண மைம்ʼ ஆத்மஸ்வரூப கர கே ஸ்தி²த ஹூம்ʼ..2..
ஸமாத்⁴யாஸாதி³விக்ஷிப்தௌ வ்யவஹார꞉ ஸமாத⁴யே.
ஏவம்ʼ விலோக்யநியமமேவமேவாஹமாஸ்தி²த꞉..3..
அன்வய:- ஸமாத்⁴யாஸாதி³விக்ஷிப்தௌ ( ஸத்யாம் ) ஸமாத⁴யே வ்யவஹார꞉ (ப⁴வதி ), ஏவம் நியமம் விலோக்ய அஹம் ஏவம் ஏவ ஆஸ்தி²த꞉ (அஸ்மி )..3..
தஹாம்ʼ ஶங்கா ஹோதீ ஹை கி, கிஸீ ப்ரகார கா விக்ஷேப ந ஹோனேபர பீ⁴ ஸமாதி⁴ கே அர்த² தோ வ்யவஹார கரனா ஹீ படே³கா³ திஸ கா ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, யதி³ கர்த்ருʼத்வ போ⁴க்த்ருʼத்வ கா அத்⁴யாஸரூப விக்ஷேப ஹோதா அர்தா²த் மைம்ʼ கர்த்தா ஹூம்ʼ, மைம்ʼ போ⁴க்தா ஹூம்ʼ இத்யாதி³ மித்²யா அத்⁴யாஸரூபவிஷேக்ஷ யதி³ ஹோதா தோ உஸ கீ நிவ்ருʼத்தி கே அர்த² ஸமாதி⁴ கே நிமித்த வ்யவஹார கரனா பட³தா ஹை; யதி³ ஐஸா அத்⁴யாஸ நஹீம்ʼ ஹோதா தோ ஸமாதி⁴ கே நிமித்த வ்யவஹார நஹீம்ʼ கரனா பட³தா ஹை, இஸ ப்ரகார கே நியம கோ தே³க²கர ஶுத்³த⁴ ஆத்மஜ்ஞான கா ஆஶ்ரய லேனேவாலே மேரே விஷேம்ʼ அத்⁴யாஸ ந ஹோனே கே காரண ஸமாதி⁴ஶூன்ய மேம்ʼ ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ ஸ்தி²த ஹூம்ʼ ..3..
ஹேயோபாதே³யவிரஹாதே³வம்ʼ ஹர்ஷவிஷாத³யோ꞉.
அபா⁴வாத³த்³யஹேப்³ரஹ்மன்னேவமேவாஹமாஸ்தி²த꞉ .. 4..
அன்வய꞉ ஹே ப்³ரஹ்மன் ! ஹேயோபாதே³யவிரஹாத் ஏவம் ஹவிஷாத³யோ꞉ அபா⁴வாத் அத்³ய அஹம் ஏவம் ஏவ ஆஸ்தி²த꞉ ( அஸ்மி ) ..4..
ஶிஷ்ய கஹதா ஹை கி, ஹே கு³ரோ ! மைம்ʼ தோ பூர்ணஸ்வரூப ஹூம்ʼ இஸ காரண கிஸ கா த்யாக³ கரூம்ʼ ? ஔர கிஸ கா க்³ரஹண கரூம்ʼ? அர்தா²த் ந மேரே கோ குச² த்யாக³னே யோக்³ய ஹை ஔர ந குச² க்³ரஹண கரனே யோக்³ய ஹை, இஸீ ப்ரகார மேரே கோ கிஸீ ப்ரகார கா ஹர்ஷ ஶோக பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹை, மைம்ʼ தோ இஸ ஸமய கேவல அத்மஸ்வருப கே விஷேம்ʼ ஸ்தி²த ஹூம்ˮ..4..
ஆஶ்ரமாநாஶ்ரமம்ʼ த்⁴யானம்ʼ சித்தஸ்வீக்ருʼதவர்ஜனம்.
விகல்பமமவீக்ஷ்யதைரேவமேவாஹமாஸ்தி²த꞉..5..
அன்வய:- ஆஶ்ரமாநாஶ்ரமம் த்⁴யானம் சித்தஸ்வீக்ருʼதவர்ஜனம் ஏதை꞉ ஏவ மம விகல்பம் வீக்ஷ்ய அஹம் ஏவம் ஏவ ஆஸ்தி²த꞉ (அஸ்மி)..5..
மைம்ʼ மன ஔர பு³த்³தி⁴ ஸே பரே ஹூம்ʼ, இஸ காரண மேரே விஷேம்ʼ வர்ணாஶ்ரம கே விஷேம்ʼ விஹித த்⁴யான கர்ம ஔர ஸங்கல்ப, விகல்ப நஹீம்ʼ ஹைம்ʼ, மைம்ʼ ஸப³ கா ஸாக்ஷீ ஹூம்ʼ ஐஸா விசார கர ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ ஸ்தி²த ஹூம்ʼ ..5..
கர்மானுஷ்டா²னமஜ்ஞாநாத்³யதை²வோபரமஸ்ததா².
பு³த்³தா⁴ஸம்யகி³த³ந்தத்த்வமேவமேவாஹமாஸ்தி²த꞉..6..
அன்வய:- யதா² அஜ்ஞானாத் கர்மானுஷ்டா²னம் ததா² ஏவ உபரம꞉ (ப⁴வதி ), இத³ம் தத்த்வம் ஸம்யக பு³த்³தா⁴ அஹம் ஏவம் ஏவ ஆஸ்தி²த꞉ (அஸ்மி)..6..
ஜிஸ ப்ரகார கா கர்மானுஷ்டா²ன ( கர்ம கரனா) அஜ்ஞான ஸே ஹீ ஹோதா ஹை திஸ ப்ரகார கர்ம கா த்யாக³ பீ⁴ அஜ்ஞான ஸே ஹீ ஹோதா ஹை, க்யோங்கி ஆத்மா கே விஷேம்ʼ த்யாக³னா ஔர க்³ரஹண கரனா குச² பீ⁴ நஹீம்ʼ ப³னதா ஹை, இஸ தத்வ கோ யதா²ர்த² ரீதிஸே ஜானகர மைம்ʼ ஆத்மஸ்வரூப கே விஷே ஹீ ஸ்தி²த ஹூம்ʼ ..6..
அசிந்த்யம்ʼ சிந்த்யமானோ(அ)பி சிந்தாரூபம்ʼ ப⁴ஜத்யஸௌ.
த்யக்த்வா தத்³பா⁴வனம்ʼ தஸ்மாதே³வ-மேவாஹமாஸ்தி²த꞉..7..
அன்வய:- அசிந்த்யம் சிந்த்யமான꞉ அபி அஸௌ சிந்தாரூபம் ப⁴ஜதி, தஸ்மாத் தத்³பா⁴வனம் த்யக்த்வா அஹம் ஏவம் ஏவ ஆஸ்தி²த꞉ (அஸ்மி )..7..
அசிந்த்ய ஜோ ப்³ரஹ்ம ஹை திஸ கோ சிந்தன கரதா ஹுஆ பீ⁴ யஹ புருஷ ஆத்மசிந்தாமய ரூப கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை, திஸ காரண ப்³ரஹ்ம கே சிந்தன கா த்யாக³ கர கே மைம்ʼ ஆத்மஸ்வரூப கே வித்ரம்ʼ ஸ்தி²த ஹூம்ʼ .. 7..
ஏவமேவ க்ருʼதம்ʼ யேன ஸ க்ருʼதார்தோ²ம்ʼ ப⁴வேத³-ஸௌ .
ஏவமேவ ஸ்வபா⁴வோ ய꞉ஸ க்ருʼதார்தோ² ப⁴வேத³ஸௌ..8..
அன்வய:- யேன ஏவம் ஏவ க்ருʼதம் ஸ꞉ அஸௌ க்ருʼதார்த²꞉ ப⁴வேத், ய꞉ ஏவம் ஏவ ஸ்வபா⁴வ꞉ ஸ꞉ அஸௌ க்ருʼதார்த²꞉ ப⁴வேத் .. 8..
ஜிஸ புருஷனே இஸ ப்ரகார ஆத்மஸ்வரூப கோ ஸாத⁴னோம்ʼ கே த்³வாரா ஸர்வக்ரியாரஹித கியா ஹை வஹ க்ருʼதார்த² ஹை ஔர ஜோ பி³னா ஸாத⁴னோங்கே ஹீ ஸ்வபா⁴வ ஸே க்ரியாரஹித ஶுத்³த⁴ ஆத்மஸ்வரூப கே ஜ்ஞானவாலா ஹை, உஸ கே க்ருʼதார்த² ஹோனே மேம்ʼ தோ கஹனா ஹீ க்யா ஹை..8..
இதி ஶ்ரீமத்³ருʼஷ்டாவக்ரமுனிவிரசிதாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ பா⁴ஷாடீகயா ஸஹிதமேவமேவாஷ்டகம்ʼ நாம த்³வாத³ஶம்ʼ ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் .. 12..
=====
அத² த்ரயோத³ஶம்ʼ ப்ரகரணம் 13.
அகிஞ்சனப⁴வம்ʼஸ்வாஸ்த்²யம்ʼ கௌபீனத்வே(அ)பிது³ர்லப⁴ம்.
த்யாகா³தா³னேவிஹாயாஸ்மாத³ஹமாஸேயதா²ஸுக²ம் 1
அன்வய:- கௌபீனத்வே அபி அகிஞ்சனப⁴வம் ஸ்வாஸ்த்²யம் து³ர்லப⁴ம், அஸ்மாத் அஹம் த்யாகா³தா³னே விஹாய யதா²ஸுக²ம் ஆ ஸே .. 1..
அப³ ஜீவன்முக்தி அவஸ்தா² கா ப²ல ஜோ பரம ஸுக² திஸ கா வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ, ஸம்பூர்ண விஷயோம்ʼ கே விஷேம்ʼ ஆஸக்தி கா த்யாக³ கரனே ஸே உத்பன்ன ஹோனேவாலீ சித்த கீ ஸ்தி²ரதா, கோபீனமாத்ர மேம்ʼ ஆஸக்தி கரனே ஸே பீ⁴ நஹீம்ʼ ப்ராப்த ஹோதீ ஹை, இஸ காரண மைம்ʼ த்யாக³ ஔர க்³ரஹண கே விஷேம்ʼ ஆஸக்தி கா த்யாக³ கர கே ஸர்வதா³ ஸுக²ரூப ஸே ஸ்தி²த ஹூம்ʼ ..1..
குத்ராபி கே²த³꞉காயஸ்ய ஜிஹ்வா குத்ராபி கி²த்³யதே.
மன꞉ குத்ராபிதத்த்யக்த்வா புருஷார்தே²ஸ்தி²த꞉ஸுக²ம்ʼ2
அன்வய:- குத்ர அபி காயஸ்ய கே²த³꞉ (ப⁴வதி ) குத்ர அபி ஜிஹ்வா (கி²த்³யதே) குத்ர அபி மன꞉ (கி²த்³யதே) ( அத꞉) தத் த்யக்த்வா ஸுக²ம் புருஷார்த² ஸ்தி²த꞉ ( அஸ்மி ) .. 2..
யதி³ வ்ரததீர்தா²தி³ ஸேவன கரே தோ ஶரீர கோ கே²த³ ஹோதா ஹை ஔர யதி³ கீ³தாபா⁴க³வதாதி³ ஸ்தோத்ரோம்ʼ கா பாட² கியா ஜாய தோ ஜிஹ்வா கோ கே²த³ ஹோதா ஹை, ஔர யதி³ த்⁴யான ஸமாதி⁴ கீ ஜாய தோ மன கோ கே²த³ ஹோதா ஹை, இஸ காரண மைம்ʼ இன தீனோம்ʼ து³꞉கோ²ம்ʼ கா த்யாக³ கர கே ஸுக²பூர்வக ஆத்மஸ்வரூப கே வி ஸ்தி²த ஹூம்ʼ ..2..
க்ருʼதம்ʼ கிமபி நைவஸ்யாதி³தி ஸசிந்த்ய த-த்த்வத꞉ .
யதா³ யத்கர்துமாயாதி தத்க்ருʼத்வா ஸே யதா²ஸுக²ம் ..3..
அன்வய:- க்ருʼதம் கிம் அபி தத்த்வத꞉ ந ஏவ ஸ்யாத் இதி ஸஞ்சிந்த்ய யதா³ யத் கர்தும் ஆயாதி தத் க்ருʼத்வா யதா²ஸுக²ம் ஆ ஸே .. 3 ..
வாதீ³ ஶங்கா கரதா ஹை கி, வாணீ மன ஔர ஶரீர இன தீனோம்ʼ கே வ்யாபார கா த்யாக³ ஹோனே ஸே தோ தத்கால ஶரீர கா நாஶ ஹோ ஜாயகா³, க்யோங்கி இஸ ப்ரகார கே த்யாக³ ஸே அன்னஜல கா பீ⁴ த்யாக³ ஹோ ஜாயகா³, பி²ர ஶரீர கிஸ ப்ரகார
ரஹ ஸகேகா³ ? திஸ கா ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ, கி ஶரீர இந்த்³ரியாதி³ ஸே கியா ஹுஆ கோஈ கர்ம ஆத்மா கா நஹீம்ʼ ஹோ ஸகதா ஹை, இஸ ப்ரகார விசார கர ஜோ கர்ம கரனா பட³தா ஹை உஸ கர்ம கோ அஹங்காரரஹித கர கே மைம்ʼ ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ ஸுக²பூர்வக ஸ்தி²த ஹூம்ʼ ..3..
கர்மநைஷ்கர்ம்யநிர்ப³ந்த⁴பா⁴வா தே³ஹஸ்த²யோகி³ன꞉.
ஸம்ʼயோகா³யோக³விரஹாத³ஹமா ஸே யதா²ஸுக²ம்..4..
அன்வய:- கர்மநைஷ்கர்ம்யநிர்வந்த⁴பா⁴வா꞉ தே³ஹஸ்யயோகி³ன꞉ (ப⁴வந்தி ) அஹம் (து ) ஸம்ʼயோகா³யோக³விரஹாத் யதா²ஸுக²ம் ஆ ஸே .. 4 ..
தஹாம்ʼ வாதீ³ ஶங்கா கரதா ஹை கி, யா கர்மமார்க³ மேம்ʼ நிஷ்டா² கரே யா நிஷ்கர்மமார்க³மேம்ʼ ஹீ நிஷ்டா² கரே ஏகஸாத² தோ³னோம்ʼ மார்கோ³ம்பர சலனா கிஸ ப்ரகார ஹோ ஸகேகா³ ? தஹாம்ʼ கஹதே ஹைம்ʼ, கர்ம ஔர நிஷ்கர்ம தௌ தே³ஹ கா அபி⁴மான கரனேவாலே யோகீ³கோ ஹீ ஹோதே ஹைம்ʼ ஔர மைம்ʼ தோ தே³ஹ கே ஸம்ʼயோக³ ஔர வியோக³ தோ³னோம்ʼ கோ த்யாக³கர ஸுக²ரூப ஸ்தி²த ஹூம்ʼ ..4..
அர்தா²னௌம்ˮ ந மே ஸ்தி²த்யா க³த்யா ந ஶயனேன வா.
திஷ்ட²ன் க³ச்ச²ன் ஸ்வபன தஸ்மாத³ஹமா ஸே யதா²ஸுக²ம் ..5..
அன்வய:- ஸ்தி²த்யா க³த்யா (ச) மே அர்தா²னௌம்ˮ ந வா ஶயனேன (ச) ந தஸ்மாத் திஷ்ட²ன் க³ச்ச²ன் ஸ்வபன் யதா²ஸுக²ம் ஆ ஸே ..5..
லௌகிக வ்யவஹார கே விஷே பீ⁴ மேரே கோ அபி⁴மான நஹீம்ʼ ஹை, க்யோங்கி ஸ்தி²தி, க³தி ததா² ஶயன ஆதி³ ஸே மேரா கோஈ ஹானி, லாப⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, இஸ காரண மைம்ʼ க²டா³ ரஹூம்ʼ வா சலதா ரஹூம்ʼ அத²வா ஶயன கரதா ரஹூம்ʼ தோ உஸ மேம்ʼ மேரீ ஆஸக்தி நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, க்யோங்கி மைம்ʼ தோ ஸுக²பூர்வக ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ ஸ்தி²த ஹூம்ʼ ..5..
ஸ்வபதோ நாஸ்தி மே ஹானி꞉ ஸித்³தி⁴ர்யத்னவதோ ந-வா.
நாஶோல்லாஸௌ விஹாயாஸ்மாத³ஹமா ஸே யதா²-ஸுக²ம் ..6..
அன்வய:- மே ஸ்வபத꞉ ஹானி꞉ ந அஸ்தி யத்னவத꞉ வா ஸித்³தி⁴꞉ ந (அஸ்தி); அஸ்மாத் நாஶோல்லாஸௌ விஹாய அஹம் யதா²ஸுக²ம் ஆஸே..6..
ஸம்பூர்ண ப்ரயத்னோம்ʼ கோ த்யாக³ கர கே ஶயன கரூம்ʼ தோ மேரீ கிஸீ ப்ரகார கீ ஹானி நஹீம்ʼ ஹை ஔர அனேக ப்ரகார கே உத்³யம கரூம்ʼ தோ மேரா கிஸீ ப்ரகார கா லாப⁴ நஹீம்ʼ ஹை, இஸ காரண த்யாக³ ஔர ஸங்க்³ரஹ கோ சோ²ட³கர மைம்ʼ ஸுக²பூர்வக ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ ஸ்தி²த ஹூம்ʼ ..6..
ஸுகா²தி³ரூபாநியமம்ʼ பா⁴வேஷ்வாலோக்யபூ⁴ரிஶ꞉ .
ஶுபா⁴ஶுபே⁴விஹாயாஸ்மாத³ஹமாஸேயதா²ஸுக²ம் 7..
அன்வய:- மாவேஷு பூ⁴ரிஶ꞉ ஸுகா²தி³ரூபாநியமம் ஆலோக்ய அஸ்மாத் அஹம் ஶுபா⁴ஶுபே⁴ விஹாய யதா²ஸுக²ம் ஆ ஸே .. 7..
பா⁴வ ஜோ ஜன்ம தின கே விஷேம்ʼ அனேக ஸ்தா²னோம்ʼ மேம்ʼ ஸுக²து³꞉கா²தி³ த⁴ர்மோ கீ அநித்யதா கோ தே³க²கர ஔர இஸ காரண ஹீ ஶுப⁴ ஔர அஶுப⁴ கர்மோ கோ த்யாக³கர மைம்ʼ ஸுக²பூர்வக ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ ஸ்தி²த ஹூம்ʼ ..7..
இதி ஶ்ரீமத³ஷ்டாவக்ரானிவிரசிதாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ பா⁴ஷாடீகயா ஸஹிதம்ʼ யதா²ஸுக²ஸப்தகம்ʼ நாம த்ரயோத³ஶம்ʼ ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் .. 13..
=====
அத² சதுர்த³ஶம்ʼ ப்ரகரணம் 14.
ப்ரக்ருʼத்யா ஶூன்யசித்தோய꞉ப்ரமாதா³த்³பா⁴வபா⁴வன꞉ ..
நித்³ரிதோபோ³தி⁴த இவ க்ஷீணஸம்ʼஸரணோ ஹி ஸ꞉ 1..
அன்வய:- ப்ரக்ருʼத்யா ஶூன்யசித்த꞉ ப்ரமாதா³த் பா⁴வபா⁴வன꞉ ய꞉ நித்³ரித꞉ இவ போ³தி⁴த꞉ ( ப⁴வதி ) ஸ꞉ ஹி க்ஷீணஸம்ʼஸரண꞉ .. 1..
அப³ ஶிஷ்ய அபனீ ஸுக²ரூப அவஸ்தா² கா வர்ணன கரதா ஹை கி, அபனே ஸ்வபா⁴வ ஸே தோ சித்த கே த⁴ர்மோ ஸே ரஹித ஹை ஔர பு³த்³தி⁴ கே த்³வாரா ப்ராரப்³த⁴கமோம்ʼ கே வஶீபூ⁴த ஹோகர அஜ்ஞான கே காரண ஸங்கல்பவிகல்ப கீ பா⁴வனா கரதா ஹை, ஜிஸ ப்ரகார கோஈ புருஷ ஸுக²பூர்வக ஶயன கரதா ஹோய உஸ கோ கோஈ புருஷ ஜகா³கர காம கராவே தோ வஹ காம உஸ புருஷ கே மன கீ இச்சா² கே அனுஸார நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, கிந்து அன்ய
புருஷ கே வஶீபூ⁴த ஹோகர கார்ய கரதா ஹை வாஸ்தவ மேம்ʼ உஸ கா சித்த கார்ய கே ஸங்கல்பவிகல்ப ஸே ரஹித ஹோதா ஹை திஸீ ப்ரகார ப்ராரப்³த⁴கர்மானுஸார ஸங்கல்பவிகல்ப கரனேவாலே புருஷ கா சித்த விஷயோம்ʼ ஸே ஶாந்த அர்தா²த் ஸம்ʼஸாரரஹித ஹோதா ஹை ..1..
கத⁴னானி வ மித்ராணிக மே விஷயத³ஸ்யவ꞉ .
கஶாஸ்த்ரம்ʼ க ச விஜ்ஞானம்ʼ யதா³ மே க³லிதாஸ்டஹார
அன்வய:- யதா³ மே ஸ்ப்ருʼஹா க³லிதா (ததா³) மே த⁴னானி வ, மித்ராணி க, விஷயத³ஸ்யவ꞉ க்வ, ஶாஸ்த்ரம் க்வ, விஜ்ஞானம் ச க்வ .. 2..
விஷயவாஸனா ஸே ரஹித பூர்ணரூப ஜோ மைம்ʼ ஹூம்ʼ திஸ மேரீ யதி³ இச்சா² நஷ்ட ஹோ க³ஈ தோ பி²ர மேரே த⁴ன கஹாம்ʼ, மித்ரவர்க³ கஹாம்ʼ, விஷயரூப லுடேரே கஹாம்ʼ ஔர ஶாஸ்த்ர கஹாம்ʼ அர்தா²த் இன மேம்ʼ ஸே கிஸீ வஸ்து பீ⁴ மேரீ ஆஸக்தி நஹீம்ʼ ரஹதீஹை..2..
விஜ்ஞாதே ஸாக்ஷிபுருஷே பரமாத்மனிசேஶ்வரே.
நைராஶ்யேப³ந்த⁴மோக்ஷேசன சிந்தா முக்தயே மம ..3..
அன்வய:- ஸாக்ஷிபுருஷே பரமாத்மனி ஈஶ்வரே ச விஜ்ஞாதே ப³ந்த⁴மோக்ஷேச நைராஶ்யே ( ஸதி ) மம முக்தயே சிந்தா ந .. 3 ..
தே³ஹ, இந்த்³ரிய ஔர அந்த꞉கரண கே ஸாக்ஷீ ஸர்வஶக்திமான பரமாத்மா கா ஜ்ஞான ஹோனேபர புருஷ கோ ப³ந்த⁴ ததா² மோக்ஷகீ
ஆஶா நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை ஔர முக்தி கே லியே பீ⁴ சிந்தா நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை ..3..
அந்தர்விகல்பஶூன்யஸ்ய ப³ஹி꞉ஸ்வச்ச²ந்த³-சாரிண꞉.
ப்⁴ராந்தஸ்யேவ த³ஶாஸ்தாஸ்தாஸ்தாஹ-ஶா ஏவ ஜானதே ..4..
அன்வய:- அந்தர்விகல்பஶூன்யஸ்ய ப்⁴ராந்தஸ்ய இவ ப³ஹி꞉ஸ்வச்ச²ந்த³சாரிண꞉ ( ஜ்ஞானின꞉ ) தா꞉ தா꞉ த³ஶா꞉ தாத்³ருʼஶா꞉ ஏவ ஜானதே .. 4 ..
அந்த꞉கரண கே விஷேம்ʼ ஸங்கல்பவிகல்ப ஸே ரஹித ஔர பா³ஹர ப்⁴ராந்த (பாக³ல) புருஷ கீ ஸமான ஸ்வச்ச²ந்த³ ஹோகர விசரனேவாலே ஜ்ஞானீ கீ தின தின த³ஶாஓம்ʼ கோ தை ஸே ஹீ ஜ்ஞானீ புருஷ ஜானதே ஹைம்ʼ ..4..
இதி ஶ்ரீமத³ஷ்டாவக்ரகீ³தாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ பா⁴ஷாடீகயா ஸஹிதம்ʼ ஶாந்திசதுஷ்டயம்ʼ நாம சதுர்த³ஶம்ʼ ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் ..14..
=====
அத² பஞ்சத³ஶம்ʼ ப்ரகரணம் 15.
யதா²ததோ²பதே³ஶேன க்ருʼதார்த²꞉ஸத்வபு³த்³தி⁴மான்..
ஆஜீவமபிஜிஜ்ஞாஸு꞉ பரஸ்தத்ர விமுஹ்யதி..1..
அன்வய:- ஸத்வபு³த்³தி⁴மான (ஶிஷ்ய꞉ ) யதா² ததா² உபதே³ஶேன க்ருʼதார்த²꞉ ( ப⁴வதி ), பர꞉ ஆஜீவம் ஜிஜ்ஞாஸு꞉ அபி தத்ர விமுஹ்யதி .. 1 ..
யத்³யபி கு³ருனே ஶிஷ்ய கே அர்த² பஹிலே ஆத்மதத்வ கா உபதே³ஶ கியா ஹை ததா² ஶாஸ்த்ர மேம்ʼ ஐஸா நியம ஹை கி, கடி²ன ஸே ஜானனே யோக்³ய ஹோனே கே காரண ஶிஷ்யோம்ʼ கே அர்த² ஆத்மதத்வ கா பா³ரம்பா³ர உபதே³ஶ கரனா சாஹியே ஔர சா²ந்தோ³க்³ய உபநிஷத்³ கே விஷேம்ʼ கு³ருனே ஶிஷ்ய கே அர்த² பா³ரம்பா³ர ஆத்மதத்வ கா உபதே³ஶ கியா ஹை, இஸ காரண கு³ரு பி²ர பீ⁴ ஶிஷ்ய கே அர்த² ஆத்மதத்வ கா உபதே³ஶ கரதே ஹுஏ ப்ரத²ம ஜ்ஞான கே அதி⁴காரீ ஔர அனதி⁴காரீ கா வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஜிஸ கீ பு³த்³தி⁴ ஸாத்வி கீ ஹோதீ ஹை வஹ ஶிஷ்ய யதா²கத²ஞ்சித் உபதே³ஶ ஶ்ரவண கரகே பீ⁴ க்ருʼதார்த² ஹோ ஜாதா ஹை, இஸ காரண ஹீ ஸத்யயுக³ கே விஷேம்ʼ கேவல ஏக அக்ஷர ப்³ரஹ்ம ஜோ ௐ கார திஸகே ஹீ உபதே³ஶமாத்ர ஸே அனேக ஶிஷ்ய க்ருʼதார்த² ஹோக³யே அர்தா²த் ஜ்ஞான கோ ப்ராப்த ஹோக³யே ஔர ஜின கீ தாமஸீ பு³த்³தி⁴ ஹோதீ ஹை, உன கோ மரணபர்யந்த உபதே³ஶ கரோ தப³ பீ⁴ உன கோ ஆத்மஸ்வரூப கா ஜ்ஞான நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, கிந்து மஹாமோஹ மேம்ʼ பஃடே² ரஹதே ஹைம்ʼ, ப்ரஹ்லாத³ஜீ கா புத்ர விரோசன தை³த்ய தா² உன கோ ப்³ரஹ்மாஜீனே அனேக பா³ர உபதே³ஶ கியா, தோ பீ⁴ வஹ மஹாமோஹயுக்த ஹீ ரஹா, க்யோங்கி வஹ தாமஸீ பு³த்³தி⁴வாலா தா² ..1..
மோக்ஷோ விஷயவைரஸ்ய ப³ந்தோ⁴ வைஷயி கோ ரஸ꞉ .
ஏதாவதே³வ விஜ்ஞானம்ʼ யதே²ச்ச²ஸி ததா² குரு ..2..
அன்வய:- விஷயவைரஸ்யம் மோக்ஷ꞉, வைஷயிக꞉ ரஸ꞉ ப³ந்த⁴꞉ விஜ்ஞானம் ஏதாவத் ஏவ; யதா² இச்ச²ஸி ததா² குரு .. 2..
அப³ ப³ந்த⁴ ஔர மோக்ஷ கா ஸ்வரூப தி³கா²தே ஹைம்ʼ கி, விஷயோம்ʼ கே விஷேம்ʼ ஆஸக்தி ந கரனா ய ஹீ மோக்ஷ ஹை ஔர விஷயோம்ʼ மேம்ʼ ப்ரதி கரனா ய ஹீ ப³ந்த⁴ன ஹை, இதனா ஹீ கு³ரு ஔர வேதா³ந்த கே வாக்யோம்ʼ ஸே ஜானனே யோக்³ய ஹை, இஸ காரண ஹே ஶிஷ்ய ! ஜைஸீ தேரீ ருசி ஹோ வைஸா கர ..2..
வாக்³மிப்ராஜ்ஞமஹோத்³யோக³ஞ்ஜனம்ʼ மூகஜடா³லஸம் .
கரோதிதத்த்வபோ³தோ⁴(அ)யமதஸ்த்யக்தோ பு³பு⁴க்ஷுபி⁴꞉3
அன்வய:- அயம் தத்த்வபோ³த⁴꞉ வாக்³மிப்ராஜ்ஞமஹோத்³யோக³ம் ஜனம் மூகஜடா³லஸம் கரோதி அத꞉ பு³பு⁴க்ஷுபி⁴꞉ த்யக்த꞉ .. 3..
அப³ இஸ பா³த கா வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி, தத்வஜ்ஞான கே ஸிவாய கிஸீ அன்ய ஸே விஷயாஸக்தி கா நாஶ நஹீம்ʼ ஹோ ஸகதா ஹை, யஹ ப்ரஸித்³த⁴ தத்வஜ்ஞான வாசால புருஷ கோ மூக (கூ³ங்கா³) கர தே³தா ஹை, பண்டி³த கோ ஜட³ கர தே³தா ஹை, பரம உத்³யோகீ³ புருஷகோ பீ⁴ ஆலஸீ கர தே³தா ஹை, க்யோங்கி, மன கே ப்ரத்யகா³த்மா கே விஷேம்ʼ லக³னே ஸே ஜ்ஞானீ கீ வாணீ மன ஔர ஶரீர கீ வ்ருʼத்தியே நஷ்ட ஹோ ஜாதீ ஹைம்ʼ இஸ காரண ஹீ விஷயபோ⁴க³ கீ லாலஸா கரனேவாலே புருஷோம்ʼநே ஆத்மஜ்ஞான கா அநாத³ர கர ரகா² ஹை ..3..
ந த்வம்ʼ தே³ஹோ ந தே தே³ஹோ போ⁴க்தா கர்தா ந வா ப⁴வான் .
சித்³ரூபோ(அ)ஸி ஸதா³ ஸாக்ஷீநிரபேக்ஷ꞉ ஸுக²ம்ʼ சர..4..
அன்வய:- ஹே ஶிஷ்ய ! த்வம் தே³ஹ꞉ ந, ( ததா² ) தே தே³ஹ꞉ ந, ப⁴வான் கர்தா வா போ⁴க்தா ந, ( யத꞉ ) ( ப⁴வான் ) சித்³ரூப꞉ ஸதா³ ஸாக்ஷீ அஸி, ( அத꞉ ) நிரபேக்ஷ꞉ ( ஸன் ) ஸுக²ம்ʼ சர .. 4 ..
அப³ தத்வஜ்ஞான கீ ப்ராப்தி கே அர்த² உபதே³ஶ கரதே ஹைம்ʼ கி, ஹே ஶிஷ்ய ! தூ தே³ஹரூப நஹீம்ʼ ஹை ததா² தேரா தே³ஹ நஹீம்ʼ ஹை க்யோங்கி தூ சைதன்யரூப ஹை திஸீ ப்ரகார தூ கர்மோம்ʼ கா கரனேவாலா ததா² கர்மப²ல கா போ⁴க³னேவாலா நஹீம்ʼ ஹை, க்யோங்கி கர்ம கரனா ஔர ப²ல போ⁴க³னா யஹ மன ஔர பு³த்³தி⁴ கே த⁴ர்ம ஹைம்ʼ ஔர தூ தோ மன ஔர பு³த்³தி⁴ ஸே பி⁴ன்ன ஸாக்ஷீமாத்ர இஸ ப்ரகார ஹை ஜிஸ ப்ரகார க⁴ட கா தே³க²னேவாலா க⁴ட ஸே பி⁴ன்ன ஹோதா ஹை, இஸ காரண ஹே ஶிஷ்ய ! தே³ஹ கே ஸம்ப³ந்தீ⁴ ஜோஸ்த்ரீபுத்ராதி³ தின ஸே உதா³ஸீன ஹோகர ஸுக²பூர்வக விசர ..4..
ராக³த்³வேஷௌ மனோத⁴ர்மோம்ʼ ந மனஸ்தே கதா³சன .
நிர்விகல்போ(அ)ஸி போ³தா⁴த்மாநிர்விகார꞉ ஸுக²ம்ʼ சர ..5..
அன்வய:- ராக³த்³வேஷௌ மனோத⁴ர்மீ (ப⁴வத꞉) மன꞉ தே ( ஸம்ப³ந்தி⁴ ) கதா³சன ந ( ப⁴வதி ), (யத꞉ த்வம் ) நிர்விகல்ப꞉ போ³தா⁴த்மா அஸி, ( அத꞉ ) நிர்விகார꞉ ( ஸன் ) ஸுக²ம்ʼ சர .. 5 ..
ஹே ஶிஷ்ய ! ராக³ ஔர த்³வேஷ ஆதி³ மன கே த⁴ர்ம ஹைம்ʼ தேரே நஹீம்ʼ ஹைம்ʼ ஔர தேரா மன கே ஸாத² கதா³பி ஸம்ப³ந்த⁴ நஹீம்ʼ ஹை, க்யோம்ʼ கி தூ ஸங்கல்பவிகல்பரஹித ஜ்ஞானஸ்வரூப ஹை, இஸ காரண தூ ராகா³தி³விகாரரஹித ஹோகர ஸுக²பூர்வக விசர ..5..
ஸர்வபூ⁴தேஷு சாத்மானம்ʼ ஸர்வபூ⁴தானி சாத்மனி .
விஜ்ஞாயநிரஹங்காரோநிர்மமஸ்த்வம்ʼ ஸுகீ²ப⁴வ ..6..
அன்வய:- ஸர்வபூ⁴தேஷு ச ஆத்மானம் ஸர்வபூ⁴தானி ச ஆத்மனி விஜ்ஞாய த்வம் நிரஹங்கார꞉ நிர்மம꞉ ( ஸன் ) ஸுகீ² ப⁴வ .. 6..
ஆத்மா ஸம்பூர்ண ப்ராணியோம்ʼ கே விஷேம்ʼ காரணரூப ஸே ஸ்தி²த ஹை, ஔர ஸம்பூர்ண ப்ராணீ ஆத்மா கே விஷேம்ʼ அத்⁴யஸ்த ஹைம்ʼ இஸ ப்ரகார ஜானகர மமதா ஔர அஹங்காரரஹித ஸுக²பூர்வக ஸ்தி²த ஹோ ..6..
விஶ்வ ஸ்பு²ரதி யத்ரேத³ம்ʼ தரங்கா³ இவ ஸாக³ரே.
தத்த்வமேவ ந ஸந்தே³ஹஶ்சின்மூத விஜ்வரோ ப⁴வ ..7..
அன்வய:- யத்ர இத³ம் விஶ்வம் ஸாக³ரே தரங்கா³ இவ ஸ்பு²ரதி, தத் த்வம் ஏவ ( அத்ர) ஸந்தே³ஹ꞉ ந, ( அத꞉ ) ஹே சின்மூத ! ( த்வம் ) விஜ்வர꞉ ப⁴வ .. 7..
ஜிஸ ப்ரகார ஸமுத்³ர கே விஷேம்ʼ ஜோ தரங்க³ ஹைம்ʼ வே கல்பித ஔர அநித்ய ஹைம்ʼ, திஸீ ப்ரகார ஜிஸ ஆத்மா கே விஷேம்ʼ யஹ விஶ்வ கல்பித ஹை வஹ தூ ஹீ ஹை, இஸ மேம்ʼ குச² ஸந்தே³ஹ நஹீம்ʼ
ஹை, இஸ காரண ஹே சைதன்யரூப ஶிஷ்ய ! தூ ஸம்பூர்ண ஸந்தாபரஹித ஹோ ..7..
ஶ்ரத்³த⁴ஸ்வ தாத ஶ்ரத்³த⁴ஸ்வ நாத்ர மோஹம்ʼ குருஷ்வ போ⁴꞉.
ஜ்ஞானஸ்வரூபோப⁴க³வானாத்மா த்வம்ʼ ப்ரக்ருʼதே꞉பர꞉..8..
அன்வய:- போ⁴꞉ தாத ! ஶ்ரத்³வஸ்வ ஶ்ரத்³த⁴ஸ்வ, அத்ர மோஹம் ந குருஷ்வ (யத꞉) த்வம் ஜ்ஞானஸ்வரூப꞉ ப⁴க³வான் ப்ரக்ருʼதே꞉ பர꞉ ஆத்மா (அஸி) .. 8 ..
ஹே தாத ! கு³ரு ஔர வேதா³ந்த கே வசனோம்பர விஶ்வாஸ கர, விஶ்வாஸ கர, ஆத்மா கீ சேதனஸ்வரூபதா கே விஷய மேம்ʼ மோஹ கஹியே ஸம்ʼஶயவிபர்யயஸ்வரூப அஜ்ஞான மத கர, க்யோங்கி தூ ஜ்ஞானஸ்வரூப, ஸர்வஶக்திமான, ப்ரக்ருʼதிஸே பர ஆத்மஸ்வரூப ஹை ..8..
கு³ணை꞉ ஸம்ʼவேஷ்டிதோ தே³ஹஸ்திஷ்ட²த்யாயாதி யாதி ச .
ஆத்மா ந க³ந்தா நாக³ந்தா கிமேனமனுஶோசஸி..9..
அன்வய:- கு³ணை꞉ ஸம்ʼவோஷ்டத꞉ தே³ஹ꞉ திஷ்ட²தி ஆயாதி யாதி ச ஆத்மா ந க³ந்தா ந ஆக³ந்தா ( அத꞉) ஏனம் கிம் அனுஶோசஸி .. 9..
கு³ண கஹியே இந்த்³ரிய ஆதி³ ஸே வேஷ்டித தே³ஹ ஹீ ஸம்ʼஸார கே விஷேம்ʼ ரஹதா ஹை, ஆதா ஹை ஔர ஜாதா ஹை ஔர ஆத்மா தோ ந ஜாதா ந ஆதா ஹை, இஸ காரண மைம்ʼ ஜாஊங்கா³, மேரா மரண ஹோகா³ இத்யாதி³ தே³ஹ கே த⁴ர்மோம்ʼ ஸே ஆத்மா கே விஷேம்ʼ ஶோக மத கர, க்யோங்கி ஆத்மா தோ ஸர்வவ்யாபீ ஔர நித்யஸ்வரூப ஹை..9..
தே³ஹஸ்திஷ்ட²து கல்பாந்தம்ʼ க³ச்ச²த்வசைவ வா புன꞉.
வ வ்ருʼத்³தி⁴꞉க்வ ச வா ஹாநிஸ்தவ சின்மாத்ரரூபிண꞉..10..
அன்வய:- தே³ஹ꞉ கல்பாந்தம் திஷ்ட²து வா புன꞉ அத்³ய ஏவ க³ச்ச²து; சின்மாத்ரரூபிண꞉ தவ க்வ ஹானி꞉ வா க்வ ச வ்ருʼத்³தி⁴꞉ .. 10 ..
ஹே ஶிஷ்ய ! யஹ தே³ஹ கல்பபர்யந்த ஸ்தி²த ரஹே, அத²வா அப³ ஹீ நஷ்ட ஹோ ஜாய தோ உஸ ஸே தேரீ ந ஹானி ஹோதீ ஹை ஔர ந வ்ருʼத்³தி⁴ ஹோதீ ஹை, க்யோங்கி தூ தோ கேவல சைதன்யஸ்வரூப ஹை..10..
த்வய்யனந்தமஹாம்போ⁴தௌ⁴விஶ்வவீசி꞉ஸ்வபா⁴வத꞉ .
உதே³துவாஸ்தமாயாதுனதேவ்ருʼத்³தி⁴ர்னவாக்ஷதி꞉..11..
அன்வய:- அனந்தமஹாம்போ⁴தௌ⁴ த்வயி ஸ்வபா⁴வத꞉ விஶ்வவீசி꞉ உதே³து வா அஸ்தம் ஆயாது தே வ்ருʼத்³தி⁴꞉ ந வா க்ஷதி꞉ ந .. 11 ..
ஹே ஶிஷ்ய ! தூ சைதன்ய அனந்தஸ்வரூப ஹை ஔர ஜிஸ ப்ரகார ஸமுத்³ர கே விஷேம்ʼ தரங்க³ உத்பன்ன ஹோதீ ஹைம்ʼ ஔர லீன ஹோ ஜாதீ ஹைம்ʼ, திஸ ப்ரகார தேரே (ஆத்மாகே) விஷேம்ʼ ஸ்வபா⁴வ ஸே ஸம்ʼஸார கீ உத்பத்தி ஔர லய ஹோ ஜாதா ஹை, திஸ ஸே தேரீ கிஸீ ப்ரகார கீ ஹானி அத²வா வ்ருʼத்³தி⁴ நஹீம்ʼ ஹை .. 11 ..
தாதசின்மாத்ரரூபோ(அ)ஸின தே பி⁴ன்னமித³ஞ்ஜக³த் .
அத꞉கஸ்யகத²ங்குத்ரஹேயோபாதே³யகல்பனா..12..
அன்வய:- ஹே தாத ! ( த்வம் ) சின்மாத்ரரூப꞉ அஸி, இத³ம் ஜக³த் தே பி⁴ன்னம் ந, அத꞉ ஹேயோபாதே³யகல்பனா கஸ்ய குத்ர கத²ம் (ஸ்யாத் ) .. 12..
ஹே ஶிஷ்ய ! தூ சைதன்யமாத்ரஸ்வரூப ஹை, யஹ ஜக³த் துஜ² ஸே பி⁴ன்ன நஹீம்ʼ ஹை, இஸ காரண த்யாக³னா ஔர க்³ரஹண கரனா கஹாம்ʼ ப³ன ஸகதா ஹை ஔர கிஸ கா ஹோ ஸகதா ஹை ஔர கிஸ மேம்ʼ ஹோ ஸகதா ஹை .. 12..
ஏகஸ்மிந்நவ்யயேஶாந்தேசிதா³காஶே(அ)மலேத்வயி .
குதோஜன்மகுதோகமகுதோ(அ)ஹங்காரஏவச .. 13..
அன்வய:- ஏகஸ்மின் அவ்யயே ஶாந்தே சிதா³காஶே அமலே த்வயி ஜன்ம குத꞉ கர்ம குத꞉, அஹங்கார꞉ ச ஏவ குத꞉ .. 13 ..
ஹே ஶிஷ்ய ! தூ அவிநாஶீ, ஏக, ஶாந்த, சைதன்யாகாஶஸ்வரூப ஔர நிர்மலாகாஶஸ்வரூப ஹை, இஸ காரண தேரா ஜன்ம நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ததா² தேரே விஷேம்ʼ அஹங்கார ஹோனா பீ⁴ நஹீம்ʼ க⁴ட ஸகதா ஹை, க்யோங்கி கோஈ த்³விதீய வஸ்து ஹோய தோ அஹங்கார ஹோதா ஹை, ததா² தேரே விஷேம்ʼ ஜன்ம ஹோனா பீ⁴ நஹீம்ʼ ப³ன ஸகதா ஹை, க்யோங்கி அஹங்கார கே பி³னா கர்ம நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, இஸ காரண தூ ஶுத்³த⁴ஸ்வரூப ஹை .. 13..
யத்த்வம்ʼ பஶ்யஸி தத்ரேகஸ்த்வமேவ ப்ரதிபா⁴ஸ ஸே . கிம்ʼ ப்ருʼத²க் பா⁴ஸதே ஸ்வர்ணாத்கடகாங்க³த³நூபுரம் .. 14..
அன்வய:- யத் த்வம் பஶ்யஸி தத்ர த்வம் ஏவ ஏக꞉ ப்ரதிபா⁴ஸஸே; கடகாங்க³த³நூபுரம் கிம் ஸ்வர்ணாத் ப்ருʼத²க் பா⁴ஸதே .. 14..
ஜிஸ ப்ரகார கடக, பா³ஜூப³ந்த³ ஔர நூபுர ஆதி³ ஆபூ⁴ஷணோம்ʼ கே விஷேம்ʼ ஏக ஸுவர்ண ஹீ பா⁴ஸதா ஹை, திஸீ ப்ரகார ஜிஸ 2 கார்ய கோ தூ தே³க²தா ஹை திஸ 2 கார்ய கே விஷேம்ʼ ஏக காரண ஸ்வரூப தூ ஹீ (ஆத்மா ஹீ ) பா⁴ஸதா ஹை ..14..
அயம்ʼ ஸோ(அ)ஹமயம்ʼ நாஹம்ʼ விபா⁴க³மிதி ஸந்த்யஜ.
ஸர்வமாத்மேதி நிஶ்சித்ய நி:ஸங்கல்ப꞉ஸுகீ²ப⁴வ ..15..
அன்வய:- ஸ꞉ அயம் அஹம், அயம் அஹம் ந இதி விபா⁴க³ம் ஸந்த்யஜ, (ததா² ) ஸர்வம் ஆத்மா இதி நிஶ்சித்ய நி꞉ஸங்கல்ப꞉ (ஸன் ) ஸுகீ² ப⁴வ .. 15..
யஹ ஜோ ஸம்பூர்ண தே³ஹ ஆதி³ பதா³ர்த² ஹைம்ʼ தின கா மைம்ʼ ஸாக்ஷீ ஹூம்ʼ ஔர மைம்ʼ தே³ஹ, இந்த்³ரிய ஆதி³ரூப நஹீம்ʼ ஹூம்ʼ அத²வா யஹ மைம்ʼ ஹூம்ʼ ஔர யஹ மைம்ʼ நஹீம்ʼ ஹூம்ʼ, இஸ பே⁴த³ கா த்யாக³ கர ஔர ஸம்பூர்ண ஜக³த் ஆத்மா ஹீ ஹை ஐஸா நிஶ்சய கரகே, ஸம்பூர்ண ஸங்கல்ப விகல்போம்ʼ கோ த்யாக³கர ஸுகீ² ஹோ ..15..
தவைவாஜ்ஞானதோ விஶ்வம்ʼ த்வமேக꞉ பரமார்த²த꞉.
த்வத்தோ(அ)ன்யோ நாஸ்தி ஸம்ʼஸாரீ நஸம்ʼஸாரீச கஶ்சன .. 16..
அன்வய꞉-விஶ்வம் தவ அஜ்ஞானத꞉ ஏவ ( ப⁴வதி ), பரமார்த²த꞉ த்வம் ஏக꞉ ( ஏவ அத꞉) ஸம்ʼஸாரீ த்வத்த꞉ அன்ய꞉ ந அஸ்தி; அஸம்ʼ. ஸாரீ ச கஶ்சன ( த்வத்த꞉ அன்ய꞉ ) ந ( அஸ்தி )..16..
ஹே ஶிஷ்ய ! தேரே அஜ்ஞான ஸே ஹீ விஶ்வ பா⁴ஸதா ஹை, வாஸ்தவ மேம்ʼ ஸம்ʼஸார கோஈ நஹீம்ʼ ஹை, பரமார்த²ஸ்வரூப அத்³விதீய தூ ஏக ஹீ ஹை, இஸ காரண ஹீ துஜ² ஸே அன்ய கோஈ ஸம்ʼஸாரீ அத²வா அஸம்ʼஸாரீ நஹீம்ʼ ஹை .. 16..
ப்⁴ராந்திமாத்ரமித³ம்ʼ விஶ்வம்ʼ ந கிஞ்சிதி³தி நிஶ்சயீ .
நிர்வாஸன꞉ஸ்பூ²ர்திமாத்ரோ ந கிஞ்சிதி³வ ஶாம்யதி.. 17..
அன்வய:- இத³ம் விஶ்வம் ப்⁴ராந்திமாத்ரம் கிஞ்சித் ந, இதி நிஶ்சயீ (பருஷ꞉ ) நிர்வாஸன꞉ ஸ்பூ²ர்திமாத்ர꞉ ( ஸன் ) ந கிஶ்சித ஶாம்யதி .. 17 ..
யஹ விஶ்வ பா⁴ந்திமாத்ர ஸே கல்பித ஹை, வாஸ்தவ மேம்ʼ கிஞ்சின்மாத்ர பீ⁴ ஸத்ய நஹீம்ʼ ஹை, இஸ ப்ரகார ஜிஸ கோ நிஶ்சய ஹுஆ ஹை வஹ புருஷ வாஸனாரஹித ஔர ப்ரகாஶஸ்வரூப ஹோகர கேவல சைதன்யஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ ஶாந்தி கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை .. 17..
ஏக ஏவ ப⁴வாம்போ⁴தா⁴வாஸீத³ஸ்தி ப⁴விஷ்யதி. நதேப³ந்தோ⁴(அ)ஸ்தி மோக்ஷோ வா க்ருʼதக்ருʼத்ய꞉ஸுக²ம்ʼ சர ..18..
அன்வய:- ப⁴வாம்போ⁴தௌ⁴ ஏக꞉ ஏவ ஆஸீத், அஸ்தி ப⁴விஷ்யதி, ( அத꞉ ) தே ப³ந்த⁴꞉ வா மோக்ஷ꞉ ந அஸ்தி (அத꞉ த்வம் ) க்ருʼதக்ருʼத்ய꞉ ( ஸன் ) ஸுக²ம்ʼ சர .. 18..
பூ⁴த ப⁴விஷ்யத் ஔர வர்தமானரூப த்ரிகாலமேம்ʼ பீ⁴ இஸ ஸம்ʼஸாரஸமுத்³ர கே விஷேம்ʼ தூ ஹீ தா² ஔர தூ ஹீ ஹை ததா² தூ ஹீ ஹோகா³ அர்தா²த் இஸ ஸம்ʼஸார கே விஷேம்ʼ ஸதா³ ஏக தூ ஹீ ரஹா ஹை, இஸ காரண தேரா ப³ந்த⁴ ஔர மோக்ஷ நஹீம்ʼ ஹை, ஸோ க்ருʼதார்த² ஹுஆ தூ ஸுக²பூர்வக விசர .. 18..
மா ஸங்கல்பவிகல்பாப்⁴யாம்ʼ சித்தம்ʼ க்ஷோப⁴ய சின்மய .
உபஶாம்ய ஸுக²ம்ʼ திஷ்ட² ஸ்வாத்மன்யானந்த³விக்³ரஹே .. 19..
அன்வய:- ( ஹே ஶிஷ்ய ! ) சின்மய ! ஸங்கல்பவிகல்பாப்⁴யாம் சித்தம் மா க்ஷோப⁴ய உபஶாம்ய ஆனந்த³விக்³ரஹே ஸ்வாத்மனி ஸுக²ம் திஷ்ட² .. 19..
ஹே ஶிஷ்ய ! தூ சைதன்யஸ்வரூப ஹை, ஸங்கல்ப ஔர விகல்போம்ʼ ஸே சித்த கோ சலாயமான மத கர, கிந்து சித்த கோ ஸங்கல்பவிகல்போம்ʼ ஸே ஶாந்த கர கே ஆனந்த³ரூபஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ ஸுக²பூர்வக ஸ்தி²த ஹோ .. 19..
த்யஜைவ த்⁴யானம்ʼ ஸர்வத்ர மா கிஞ்சித்³த்⁴ருʼதி³தா⁴ரய ..
ஆத்மா த்வம்ʼ முக்த ஏவாஸி கிம்ʼ விம்ருʼஶ்ய கரிஷ்யஸி ..20..
அன்வய:- ஸர்வத்ர ஏவ த்⁴யானம் த்யஜ, ஹதி³ கிஞ்சித் அபி மா தா⁴ரய, ஆத்மா த்வம் முக்த꞉ ஏவ அஸி, ( அத꞉) விம்ருʼஶ்ய கிம் கரிஷ்யஸி ..20..
ஹே ஶிஷ்ய.! ஸர்வத்ர ஹீ த்⁴யான கா த்யாக³ கர, குச² பீ⁴ ஸங்கல்ப விகல்ப ஹ்ருʼத³ய கே விஷேதா⁴ரண மத கர, க்யோங்கி ஆத்மரூப தூ ஸதா³ முக்த ஹீ ஹை, பி²ர விசார (த்⁴யான) கர கே ஔர க்யா ப²ல ப்ராப்த கரேகா³..20..
இதி ஶ்ரீமத³ஷ்டாவக்ரமுனிவிரசிதாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ பா⁴ஷாடீகயா ஸஹிதம்ʼ தத்த்வோபதே³ஶவிம்ʼஶதிகம்ʼ நாம பஞ்சத³ஶம்ʼ ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் .. 19..
=====
அத² ஷோட³ஶம்ʼ ப்ரகரணம் 16.
ஆசக்ஷ்வ ஶ்ருʼணு வாதாத நாநாஶாஸ்த்ராண்யனேகஶ꞉.
ததா²பி ந தவ ஸ்வாஸ்த்²யம்ʼஸர்வவிஸ்மரணாஹதே..1..
அன்வய:- ஹே தாத ! நாநாஶாஸ்த்ராணி அனேகஶ꞉ ஆசக்ஷ்வ வா ஶ்ருʼணு ததா²பி ஸர்வவிஸ்மரணாத் ருʼதே தவ ஸ்வாஸ்த்²யம் ந ஸ்யாத் .. 1..
தத்வஜ்ஞான கே உபதே³ஶ ஸே ஜக³த் கோ ஆத்மஸ்வரூப ஸே தே³க²னா ஔர த்ருʼஷ்ணா கா நாஶ கரனா ஹீ முக்தி கஹாதீ ஹை, யஹ விஷய வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ, ஹே ஶிஷ்ய ! தூ நானா ப்ரகார கே ஶாஸ்த்ரோம்ʼ கோ அனேக பா³ர அன்ய புருஷோம்ʼ கே அர்த² உபதே³ஶ கர அத²வா அனேக பா³ர ஶ்ரவண கர பரந்து ஸப³ கோ பூ⁴லே பி³னா அர்தா²த் ஸம்பூர்ண வஸ்து கே பே⁴த³ கா த்யாக³ கியே பி³னா ஸ்வஸ்த²தா அர்தா²த முக்தி கதா³பி நஹீம்ʼ ஹோகீ³ கிந்து ஸம்பூர்ண வஸ்துஓம்ʼ மேம்ʼ பே⁴த³ த்³ருʼஷ்டி கா த்யாக³ கரனே ஸே ஹீ மோக்ஷ ஹோகா³. தஹாம்ʼ ஶிஷ்ய ஶங்கா கரதா ஹை கி, ஸுஷுப்தி அவஸ்தா² கே விஷேம்ʼ கிஸீ வஸ்து கா பீ⁴ பா⁴ன நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை இஸ காரண ஸுஷுப்தி அவஸ்தா² மேம்ʼ ஸம்பூர்ண ப்ராணியோம்ʼ கா மோக்ஷ ஹோ ஜானா சாஹியே. இஸ ஶங்கா கா கு³ரு ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி ஸுஷுப்தி மேம்ʼ ஸம்பூர்ண வஸ்துஓம்ʼ கா பா⁴ன தோ நஹீம்ʼ ரஹதா ஹை பரந்து ஏக அஜ்ஞான கா பா⁴ன தோ ரஹதா ஹை, இஸ காரண மோக்ஷ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ஔர ஜீவன்முக்த கா தோ அஜ்ஞானஸஹித ஜக³ன்மாத்ர கா ஜ்ஞான நஹீம்ʼ ரஹதா ஹை, இஸ காரண உஸ கா முக்தி ஹுஇஹா ஸமஜ²னா சாஹிய..1..
போ⁴க³ம்ʼ கர்ம ஸமாதி⁴ வா குரு விஜ்ஞ ததா²பி தே.
சித்தம்ʼ நிரஸ்தஸர்வாஶமத்யர்த²ரோசயிஷ்யதி..2..
அன்வய:- ஹே விஜ்ஞ ! ( த்வம் ) போ⁴க³ம் கர்ம வா ஸமாதி⁴ம் குரு ததா²பி தே சித்தம் அத்யர்த²ம் நிரஸ்தஸர்வாஶம் ரோசயிஷ்யதி ..2..
ஹே ஶிஷ்ய ! தூ ஜ்ஞானஸம்பன்ன ஹோகர விஷயபோ⁴க³ கர அத²வா ஸகாம கர்ம கர அத²வா ஸமாதி⁴ கோ கர ததா²பி ஸம்பூர்ண வஸ்துஓம்ʼ கே விஸ்மரண ஸே ஸப³ ப்ரகார கீ ஆஶா ஸே ரஹித தேரா சித்த ஆத்மஸ்கரூப கே வி ஹீ அதி⁴க ருசி கோ உத்பன்ன கரேகா³ ..2..
ஆயாஸாத்ஸகலோ து³꞉கீ² நைனம்ʼ ஜானாதி கஶ்சன .
அனேனைவோபதே³ஶேன த⁴ன்ய꞉ ப்ராப்னோதி நிர்வ்ருʼதிம் ..3..
அன்வய:- ஸகல: ஆயாஸாத் து³꞉கீ² ( ப⁴வதி ), ( பரந்து ) ஏனம் கஶ்சன ந ஜானாதி; அனேன உபதே³ஶேன ஏவ த⁴ன்ய꞉ நிர்வ்ருʼதிம் மாமோதி .. 3 ..
ப்ராணிமாத்ர விஷய கே பரிஶ்ரம ஸே து³꞉கீ² ஹோதே ஹைம்ʼ பரந்து கோஈ இஸ வார்தா கோ நஹீம்ʼ ஜானதா. க்யோங்கி விஷயானந்த³ கே விஷேம்ʼ நிமக்³ன ஹோதா ஹை, ஜோ பா⁴க்³யவான் புருஷ ஹோதா ஹை வஹ ஸத்³கு³ரு ஸே இஸ உபதே³ஶ கோ க்³ரஹண கர கே பரம ஸுக² கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை..3..
வ்யாபாரேகி²த்³யதே யஸ்து நிமேஷோன்மேஷயோரபி .
தஸ்யாலஸ்யது⁴ரீணஸ்த² ஸுக²ம்ʼ நான்யஸ்ய கஸ்யசித் ..4..
அன்வய:- ய꞉ து நிமேஷோன்மேஷயோ꞉ அபி வ்யாபாரே கி²த்³யதே ஆலஸ்யது⁴ரீணஸ்ய தஸ்ய (ஏவ) ஸுக²ம் (ப⁴வதி), அன்யஸ்ய கஸ்யசித் ந..4..
ஜோ புருஷ நேத்ரோம்ʼ கே நிமேஷ உன்மேஷ கே வ்யாபார மேம்ʼ அர்தா²த் நேத்ரோம்ʼ கே கோ²லனேமூந்த³னமேம்ʼ பீ⁴ பரிஶ்ரம மானகர து³꞉கி²த ஹோதா ஹை, இஸ பரம ஆலஸீகோ ஹீ அர்தா²த் உஸ நிஷ்க்ரிய புருஷகோ ஹீ பரம ஸுக² மிலதா ஹை, அன்ய கிஸீகோ ஹீ நஹீம்ʼ..4..
இத³ம்ʼ க்ருʼதமித³ம்ʼ நேதி த்³வந்த்³வைர்முக்தம்ʼ யதா³ மன꞉.
த⁴ர்மார்த²காமமோக்ஷேஷு நிரபேக்ஷம்ʼ ததா³ ப⁴வேத் ..5..
அன்வய:- இத³ம் க்ருʼதம், இத³ம் ந ( க்ருʼதம் ), இதி த்³வந்தை³꞉ யதா³ மன꞉ முக்தம் ( ப⁴வதி ) ததா³ த⁴ர்மார்த²காமமோக்ஷேஷு நிரபேக்ஷம் ப⁴வேத் .. 5..
ஜிஸ கே மன கா த்³வைதபா⁴வ நஷ்ட ஹோ ஜாய அர்தா²த் யஹ கார்ய கரனா சாஹியே, யஹ நஹீம்ʼ கரனா சாஹியே, யஹ விதி⁴நிஷேத⁴ரூபீ இந்த்³ர ஜிஸ கே மன ஸே தூ³ர ஹோ ஜாய, வஹ புருஷ த⁴ர்ம, அர்த², காம ஔர மோக்ஷ இன சாரோம்ʼமேம்ʼ பீ⁴ இச்சா² ந கரே, க்யோங்கி வஹ புருஷ ஜீவன்முக்த அவஸ்தா² கோ ப்ராப்த ஹோ ஜாதா ஹை ..5..
விரக்தோ விஷயத்³வேஷ்டா ராகீ³ விஷயலோலுப꞉ .
க்³ரஹமோக்ஷவிஹீனஸ்து ந விரக்தோ நராக³வான்..6..
அன்வய:- விரக்த꞉ விஷயத்³வேஷ்டா ( ப⁴வதி ), ராகீ³ விஷயலோலுப꞉ (ப⁴வதி ) க்³ரஹமோக்ஷவிஹீன꞉ து ந விரக்த꞉ (ப⁴வதி ) ந ராக³வான ( ப⁴வதி ) .. 6..
ஜோ புருஷ விஷய ஸே த்³வேஷ கரதா ஹை வஹ விரக்த கஹாதா ஹை ஔர ஜோ விஷயோம்ʼ மேம்ʼ அதிலாலஸா கரதா ஹை வஹ ராகீ³ (காமுக) கஹாதா ஹை, பரந்து ஜோ க்³ரஹண ஔர மோக்ஷ ஸே ரஹித ஜ்ஞானீ ஹோதா ஹை, வஹ ந விஷயோம்ʼ ஸே த்³வேஷ கரதா ஹை, ஔர ந விஷயோம்ʼ ஸே ப்ரீதி கரதா ஹை அர்தா²த் ப்ராரப்³த⁴யோகா³னுஸார ஜோ ப்ராப்த ஹோய உஸ கா த்யாக³ நஹீம்ʼ கரதா ஹை ஔர
அப்ராப்த வஸ்து கே மிலனே கீ இச்சா² நஹீம்ʼ கரதா ஹை இஸ காரண ஜீவன்முக்த புருஷ விரக்த ஔர ராகீ³ தோ³னோம்ʼ ஸே விலக்ஷண ஹோதா ஹை ..6..
ஹேயோபாதே³யதா தாவத்ஸம்ʼஸாரவிடபாங்குர꞉.
ஸ்டஹா ஜீவதி யாவ? நிர்விசாரத³ஶாஸ்பத³ம்.. 7 ..
அன்வய:- நிர்விசாரத³ஶாஸ்பத³ம் ஸ்ப்ருʼஹா யாவத் ஜீவதி தாவத் வை ஹேயோபாதே³யதா ஸம்ʼஸாரவிடபாங்குர꞉ ( ப⁴வதி ) .. 7 ..
தஹாம்ʼ ஶங்கா ஹோதீ ஹை கி, ஜ்ஞாநியோம்ʼ கே விஷேம்ʼ தோ த்யாக³ ஔர க்³ரஹண கா வ்யவஹார தே³க²னே மேம்ʼ ஆதா ஹை . தஹாம்ʼ கஹதே ஹைம்ʼ கி ஜிஸ ஸமயபர்யந்த அஜ்ஞானத³ஶா கே நிவாஸ கரனே கா ஸ்தா²னரூப இச்சா² ரஹதீ ஹை திஸ ஸமயபர்யந்த ஹீ புருஷ கா க்³ரஹண கரனா ஔர த்யாக³னாரூப ஸம்ʼஸாரரூபீ வ்ருʼக்ஷ கா அங்குர ரஹதா ஹை ஔர ஜ்ஞாநியோம்ʼ கா தோ இச்சா² ந ஹோனே கே காரண த்யாக³னா ஔர க்³ரஹண கரனா தே³க²னே மாத்ர ஹோதே ஹைம்ʼ ..7..
ப்ரவ்ருʼத்தௌ ஜாயதே ராகோ³ நிவ்ருʼத்தௌ த்³வேஷ ஏவ ஹி.
நிர்த்³வந்த்³ரோ பா³லவத்³வீமானேவமேவ வ்யவஸ்தி²த꞉..8..
அன்வய:- ஹி ப்ரவ்ருʼத்தௌ ராக³꞉, நிவ்ருʼத்தௌ ஏவ த்³வேஷ꞉ ஜாயதே ( அத꞉) தீ⁴மான் பா³லவத் நிஈந்த்³ர꞉ ( ஸன் ) ஏவம் ஏவ வ்யவஸ்தி²த꞉ ப⁴வேத் 8
யதி³ விஷயோம்ʼ மேம்ʼ ப்ரீதி கரே தோ ப்ரீதி தி³னபர தி³ன ப³ட⁴தீ ஜாதீ ஹை ஔர விஷயோம்ʼ ஸே த்³வேஷபூர்வக நிவ்ருʼத்த ஹோய
தோ தி³னபர தி³ன விஷயோம்ʼ மேம்ʼ த்³வேஷ ஹோதா ஜாதா ஹை; இஸ காரண ஜ்ஞானீ புருஷ ஶுப⁴ ஔர அஶுப⁴ கே விசாரரஹித ஜோ பா³லக திஸ கீ ஸமான ராக³த்³வேஷரஹித ஹோகர ஸங்க³பூர்வக ஜோ விஷயோம்ʼ மேம்ʼ ப்ரவ்ருʼத்தி கரனா ஔர த்³வேஷபூர்வக ஜோ விஷயோம்ʼ ஸே நிவ்ருʼத்த ஹோனா இன தோ³னோம்ʼ ஸே ரஹித ஹோகர ரஹே ஔர ப்ராரப்³த⁴கர்மானுஸார ஜோ ப்ராப்த ஹோய உஸ மேம்ʼ ப்ரவ்ருʼத்த ஹோய ஔர அப்ராப்தி கீ இச்சா² ந கரே ..8..
ஹாதுமிச்ச²தி ஸம்ʼஸாரம்ʼ ராகீ³து³꞉க²ஜிஹாஸயா.
வீதராகோ³ஹி நிர்முக்தஸ்தஸ்மின்னபி ந கி²த்³யதி ..9..
அன்வய:- ராகீ³ து³꞉க²ஜிஹாஸயா ஸம்ʼஸாரம் ஹாதும் இச்ச²தி; ஹி வீதராக³꞉ நிர்முக்த꞉ ( ஸன் ) தஸ்மின் அபி ந கி²த்³யதி .. 9 ..
ஜோ விஷயாஸக்த புருஷ ஹை வஹ அத்யந்த து³꞉க² போ⁴க³னே கே அனந்தர, து³꞉கோ²ம்ʼ கே தூ³ர ஹோனே கீ இச்சா² கர கே ஸம்ʼஸார கோ த்யாக³ கரனே கீ இச்சா² கரதா ஹை ஔர ஜோ வைராக்³யவான் புருஷ ஹை வஹ து³꞉கோ²ம்ʼ ஸே ரஹித ஹுஆ ஸம்ʼஸார மேம்ʼ ரஹகர பீ⁴ கே²த³ கோ நஹீம்ʼ ப்ராப்த ஹோதா ஹை ..9..
யஸ்யாபி⁴மானோ மோக்ஷே(அ)பி தே³ஹே(அ)பி மமதா ததா² .
ந ச ஜ்ஞானீ ந வா யோகீ³ கேவலம்ʼ து³꞉க²பா⁴க³ஸௌ ..10..
அன்வய:- யஸ்ய மோக்ஷே அபி அபி⁴மான꞉ ததா² தே³ஹே அபி மமதா அஸௌ ந ச ஜ்ஞானீ ந வா யோகீ³ (கிந்து ) கேவலம் து³꞉க²பா⁴க் 10
ஜிஸ புருஷ கோ ஐஸா அபி⁴மான ஹை கி, மைம்ʼ முக்த ஹூம்ʼ, த்யாகீ³ ஹூம்ʼ, மேரா ஶரீர உபவாஸ ஆதி³ அனேக ப்ரகார கே கஷ்ட ஸஹனே மேம்ʼ ஸமர்த² ஹை ஔர ஜிஸ கா தே³ஹ கே விஷேம்ʼ மமத்வ ஹை, வஹ புருஷ ந ஜ்ஞானீ ஹை, ந யோகீ³ ஹை கிந்து கேவல து³꞉கீ² ஹை, க்யோங்கி உஸ கா அபி⁴மான ஔர மமதா தூ³ர நஹீம்ʼ ஹுஏ ஹைம்ʼ ..10..
ஹரோ யாபதே³ஷ்டா தே ஹரி꞉ கமலஜோ(அ)பி வா.
ததா²பி ந தவ ஸ்வாஸ்த்²யம்ʼ ஸர்வவிஸ்மரணாஹதே ..11..
அன்வய:- யதி³ ஹர꞉ வா ஹரி꞉ (அத²வா ) கமலஜ꞉ அபி தே உபதே³ஷ்டா (ஸ்யாத) ததா²பி ஸர்வவிஸ்மரணாத் ருʼதே தவ ஸ்வாஸ்த்²யம ந ஸ்யாத் .. 11..
ஹே ஶிஷ்ய ! ஸாக்ஷாத் ஸதா³ஶிவ ததா² விஷ்ணு ப⁴க³வான் ஔர ப்³ரஹ்மாஜீ யே தீனோம்ʼ மஹாஸமர்த² பீ⁴ தேரே கோ உபதே³ஶ கரேம்ʼ, தௌ பீ⁴ ஸம்பூர்ண ப்ராக்ருʼத, அநித்ய வஸ்துஓம்ʼ கீ விஸ்ம்ருʼதி பி³னா தேரா சித்த ஶாந்தி கோ ப்ராப்த நஹீம்ʼ ஹோயகா³ ஔர ஜீவன்முக்தத³ஶா கா ஸுக² ப்ராப்த நஹீம்ʼ ஹோயகா³ ..11..
இதி ஶ்ரீமத்³ருʼஷ்டாவக்ரமுனிவிரசிதாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ பா⁴ஷாடீகயா ஸஹிதம்ʼ விஶேஷோபதே³ஶம்ʼ நாம ஷோட³ஶம்ʼ ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் .. 16..
=====
அத² ஸப்தத³ஶம்ʼ ப்ரகரணம் 17.
தேன ஜ்ஞானப²லம்ʼ ப்ராப்தம்ʼ யோகா³ப்⁴யாஸப²லம்ʼ ததா² .
த்ருʼப்த꞉ ஸ்வச்சே²ந்த்³ரியோ நித்யமே- கா கீ ரமதே து ய꞉..1..
அன்வய:- ய꞉ து த்ருʼப்த꞉ ஸ்வச்சே²ந்த்³ரிய꞉ (ஸன் ) நித்யம் ஏ கா கீ ரமதே; தேன ஜ்ஞானப²லம்ʼ ததா² யோகா³ப்⁴யாஸப²லம் ப்ராப்தம் .. 1..
அப³ அன்ய புருஷோங்கீ பீ⁴ ஜ்ஞான மேம்ʼ ப்ரவ்ருʼத்தி ஹோனே கே அர்த² தத்வஜ்ஞான கே ப²ல கா நிரூபண கரனே கீ இச்சா² கரதே ஹுஏ கு³ரு ப்ரத²ம தத்வஜ்ஞான கீ த³ஶா கா நிரூபண கரதே ஹைம்ʼ ஜோ புருஷ இந்த்³ரியோம்ʼ கோ விஷயோம்ʼ ஸே ஹடாகர ஔர அபனே ஸ்வரூபமேம்ʼ ஹீ த்ருʼப்த ஹோகர விஷயஸம்ʼயோக³ கே பி³னா இகலா ஹீ ஸதா³ ஆத்மா கே விஷேம்ʼ ரமண கரதா ஹை, உஸ புருஷனே ஹீ ஜ்ஞான கா ததா² யோக³ கா ப²ல பாயா ஹை ..1..
ந கதா³சிஜக³த்யஸ்மிஸ்தத்த்வஜ்ஞோ ஹந்த கி²த்³யதி .
யத ஏகேன தேனேத³ம்ʼ பூர்ண ப்³ரஹ்மாண்ட³மண்ட³லம் ..2..
அன்வய:- ஹந்த ! தத்வஜ்ஞ꞉ கதா³சித் அஸ்மின் ஜக³தி ந கி²த்³யதி; யத꞉ ஏகேன இத³ம்ʼ ப்³ரஹ்மாண்ட³மண்ட³லம் பூர்ணம் .. 2 ..
ஹே ஶிஷ்ய ! இஸ ஸம்ʼஸார கே விஷேம்ʼ ஆத்மதத்வஜ்ஞானீ கதா³பி கே²த³ கோ நஹீம்ʼ ப்ராப்த ஹோதா ஹை, க்யோங்கி திஸ இகலே ஸே ஹீ யஹ ப்³ரஹ்மாண்ட³மண்ட³ல பூர்ண ஹை, ஸோ தூ³ஸரே கே ந ஹோனே ஸே கே²த³ கிஸ ப்ரகார ஹோ ஸகதா ஹை, ஸோஈ ஶ்ருதிமேம்ʼ பீ⁴ கஹா ஹை “த்³விதீயா? ப⁴யம்ʼ ப⁴வதி ..2..
நஜாது விஷயா꞉ கேபி ஸ்வாராமம்ʼ ஹர்ஷயந்த்யமீ .
ஸல்லகீபல்லவப்ரீதபி⁴வேப⁴ம்ʼ நிம்ப³பல்லவா꞉ .. 3..
அன்வய:- ஸல்லகீபல்லவப்ரீதம் இப⁴ம்ʼ நிம்ப³பலவா꞉ இவ அமீ கே அபி விஷயா꞉ ஸ்வாராமம்ʼ ஜாது ந ஹர்ஷயந்தி .. 3 ..
ஜோ நிரந்தர ஆத்மா கே விஷேம்ʼ ரமதா ஹை, வஹ ஆத்மாராம கஹாதா ஹை, திஸ ஆத்மாராம புருஷ கோ ஜக³த் கே கோஈ விஷய க்யா ப்ரஸன்ன கர ஸகதே ஹைம்ʼ, ஜிஸ ப்ரகார ஏக மஹாமதோ³ன்மத்த ஹஸ்தீ வன மேம்ʼ ஹஜார ஹஸ்தியோம்ʼ கே ஜு²ண்ட³ மேம்ʼ விஹார கரதா ஹை ஔர பரம மது⁴ரஸ்வாத³வாலீ ஸல்லகீநாமக லதா கே கோமல பத்தோம்ʼ கா ப்ரேமபூர்வக ப⁴க்ஷண கரதா ஹை, ஔர கடு³வே நீம கே பத்தோம்ʼ ஸே ப்ரஸன்ன நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, திஸீ ப்ரகார ஜ்ஞானீ பீ⁴ பரம மது⁴ர ஆத்மா கா ஸ்வாத³ லேதா ஹை ஔர விஷயோம்ʼ கே ஸுகோ²ம்ʼ கோ பரம கடு³ஆ ஜானகர த்யாக³ தே³தா ஹை அர்தா²த் உன கீ ஓர த்³ருʼஷ்டி பீ⁴ நஹீம்ʼ தே³தா ஹை ..3..
யஸ்து போ⁴கே³ஷு பு⁴க்தேஷு ந ப⁴வத்யதி⁴வாஸிதா.
அபு⁴க்தேஷு நிராகாங்க்ஷீ தாஹஶோ ப⁴வது³லப⁴꞉..4..
அன்வய:- ய꞉ து பு⁴க்தேஷு போ⁴கே³ஷு அதி⁴வாஸிதா ந ப⁴வதி; (ததா²) அபு⁴க்தேஷு நிராகாங்க்ஷீ ( ப⁴வதி ) தாத்³ருʼஶ꞉ (புருஷ꞉) ப⁴வது³ர்லப⁴꞉..4..
ஜிஸ கீ போ⁴கே³ ஹுஏ விஷயோம்ʼ மேம்ʼ ஆஸக்தி நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, ஔர நஹீம்ʼ போ⁴கே³ ஹுஏ விஷயோம்ʼ மேம்ʼ அபி⁴லாஷா நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, ஐஸா புருஷ ஸம்ʼஸார மேம்ʼ து³ர்லப⁴ ஹை அர்தா²த் கரோடோ³ம்ʼ மேம்ʼ ஏக ஆத³மீ ஹோதா ஹை ..4..
பு³பு⁴க்ஷுரிஹ ஸம்ʼஸாரே முமுக்ஷுரபி த்³ருʼஶ்யதே.
போ⁴க³மோக்ஷநிராகாங்க்ஷீவிரலோஹி மஹாஶய꞉..5..
அன்வய:- இஹ ஸம்ʼஸாரே பு³பு⁴க்ஷு꞉ முமுக்ஷு꞉ அபி த்³ருʼஶ்யதே ஹி போ⁴க³மோக்ஷநிராகாங்க்ஷீ மஹாஶய꞉ விரல꞉ .. 5..
இஸ ஸம்ʼஸார மேம்ʼ விஷயபோ⁴க³ கீ அபி⁴லாஷா கரனேவாலே பீ⁴ ப³ஹுத தே³க²னே மேம்ʼ ஆதே ஹைம்ʼ ஔர மோக்ஷ கீ இச்சா² கரனேவாலே பீ⁴ ப³ஹுத தே³க²னே மேம்ʼ ஆதே ஹைம்ʼ பரந்து விஷயபோ⁴க³ ஔர மோக்ஷ தோ³னோம்ʼ கீ இச்சா² ந கரனேவாலா ததா² பூர்ணப்³ரஹ்ம கே விஷேம்ʼ அந்த꞉கரண லகா³னேவாலா விரலா ஹீ ஹோதா ஹை, ஸோஈ ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணப⁴க³வான்னே ப⁴க³வத்³வீதா கே விஷேம்ʼ கஹா ஹை கி “யததாமபி ஸித்³தா⁴னாம்ʼ கஶ்சின்மாம்ʼ வேத்தி தத்வத꞉” ..5..
த⁴ர்மார்த²காமமோக்ஷேஷுஜீவிதே மரணே ததா².
கஸ்யாப்யுதா³ரசித்தஸ்யஹேயோபாதே³யதான ஹி..6..
அன்வய:- த⁴மார்த²காமமோக்ஷேஷு ஜீவிதே ததா² மரணே கஸ்ய அபி உதா³ரசித்தஸ்ய ஹி ஹேயோபாதே³யதா ந .. 6..
த⁴ர்ம, அர்த², காம ஔர மோக்ஷ யே சார பரம ப²ல ஹைம்ʼ, இன கே விஷேம்ʼ ஸம்பூர்ண ப்ராணியோம்ʼ கா அந்த꞉கரண ப³ந்தா⁴ ஹை ததா² ஸம்பூர்ண ப்ராணியோம்ʼ கோ ஜன்மமரண கா ப⁴ய ரஹதா ஹை, பரந்து ஜ்ஞானீ புருஷ கா மன த⁴ர்மாதி³ கே விஷேம்ʼ நஹீம்ʼ ப³ந்த⁴தா ஹை ஔர ஜோ ஜ்ஞானீ தின த⁴ர்மாதி³க கோ ஸுக²ரூப ஜானகர க்³ரஹண நஹீம்ʼ கரதா ஹை ஔர து³꞉க²ரூப ஜானகர த்யாக³தா நஹீம்ʼ ஹை, ததா² ஜீவனமரண ஸே அபனீ குச² வ்ருʼத்³தி⁴ ஔர ஹானி நஹீம்ʼ ஸமஜ²தா ஹை ஐஸா ஜ்ஞானீ கோஈ விரலா ஹீ ஹோதா ஹை ..6..
வாஞ்சா² ந விஶ்வவிலயே ந த்³வேஷஸ்தஸ்ய ச ஸ்தி²தௌ .
யதா² ஜீவிகயா தஸ்மாத்³த⁴ன்ய ஆஸ்தே யதா²ஸுக²ம் ..7..
அன்வய:- ( யஸ்ய ) விஶ்வவிலயே வாஞ்சா² ந, தஸ்ய ஸ்தி²தௌ ச தே³ஷ꞉ ந ( அஸ்தி ) தஸ்மாத் த⁴ன்ய꞉ ( ஸ꞉ ) யதா²ஜீவிகயா யதா²ஸுக²ம் ஆஸ்தே .. 7 ..
ஜோ ஜ்ஞானீ ஹை, உஸ கோ இஸ விஶ்வ கே நாஶ கீ இச்சா² நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை ததா² திஸ விஶ்வ கீ ஸ்தி²திஸே த்³வேஷ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, க்யோங்கி வஹ ஜ்ஞானீ தோ ஜானதா ஹை கி, ஸதா³ ஸர்வத்ர ஏக
ப்³ரஹ்ம ஹீ ப்ரகாஶ கர ரஹா ஹை ஔர ப்ராரப்³த⁴கர்மானுஸார தே³ஹ கோ தா⁴ரண கரதா ஹை ததா² ஸதா³ ஸுக²ரூப ரஹதா ஹை ஐஸா ஜ்ஞானீ புருஷ த⁴ன்ய ஹை .. 7..
க்ருʼதார்தோ²(அ)னேன ஜ்ஞானேனேத்யேவம்ʼ க³லிததீ⁴꞉ க்ருʼதீ.
பஶ்யன் ஶ்ருʼண்வன் ஸ்டஶன ஜிக⁴னஶ்னன்னாஸ்தே யதா²ஸுக²ம் .. 8..
அன்வய:- அனேன ஜ்ஞானேன ( அஹம் ) க்ருʼதார்த²꞉ இதி ஏவம் க³லி. ததீ⁴꞉ க்ருʼதீ பஶ்யன் ஶ்ருʼண்வன் ஸ்ப்ருʼஶன் ஜிக்⁴ரன் அனன் யதா²ஸுக²ம் ஆஸ்தே .. 8..
இஸ “ தத்வமஸி “ ஆதி³ மஹாவாக்ய கே ஜ்ஞான ஸே மைம்ʼ க்ருʼதார்த² ஹோக³யா ஹூம்ʼ ஐஸா நிஶ்சய ஹோனே ஸே தே³ஹாதி³ கே விஷேம்ʼ ஜிஸ கீ ஆத்மபு³த்³தி⁴ நஷ்ட ஹோ க³ஈ ஹை, ஐஸா ஜ்ஞானீ தே³க²தா ஹுஆ, ஶ்ரவண கரதா ஹுஆ, ஸ்பர்ஶ கரதா ஹுஆ, ஸூங்க⁴தா ஹுஆ ததா² ப⁴க்ஷண கரதா ஹுஆ பீ⁴ ஸுக²பூர்வக ஹீ ஸ்தி²த ஹோதா ஹை அர்தா²த் மைம்ʼ ஜ்ஞான ஸே க்ருʼதார்த² ஹோக³யா ஐஸீ பு³த்³தி⁴ கே காரண, பா³ஹ்ய இந்த்³ரியோம்ʼ கா வ்யாபார ஹோனேபர பீ⁴ மூர்க² கீ ஸமான ஜ்ஞானீ கோ கே²த³ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ..8..
ஶூன்யா த்³ருʼஷ்டிர்வ்ருʼதா² சேஷ்டா விகலானீந்த்³ரியாணி ச .
ந ஸ்ப்ருʼஹா ந விரக்திர்வா க்ஷீணஸம்ʼஸாரஸாக³ரே .. 9..
அன்வய:- க்ஷீணஸம்ʼஸாரஸாக³ரே ( புருஷே ) த்³ருʼஷ்டி꞉ ஶூன்யா, சேஷ்டா வ்ருʼதா², இந்த்³ரியாணி ச விகலானி, ஸ்ப்ருʼஹா ந வா விரக்தி꞉ ந ..9..
ஜிஸ ஜ்ஞானீ கா ஸம்ʼஸாரஸாக³ர க்ஷீண ஹோ ஜாதா ஹை உஸ கோ விஷயபோ⁴க³ கீ இச்சா² நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை ஔர விஷயோம்ʼ ஸே விரக்தி பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, க்யோங்கி ஜ்ஞானீ கீ த்³ருʼஷ்டி கஹியே மன கா வ்யாபார ஶூன்ய கஹியே ஸங்கல்பவிகல்பரஹித ஹோதா ஹை ஔர சேஷ்டா கஹியே ஶரீர கா வ்யாபார வ்ருʼதா² கஹியே ப²ல கீ இச்சா² ஸே ரஹித ஹோதா ஹை ததா² நேத்ர ஆதி³ இந்த்³ரியே விகல கஹியே ஸமீப மேம்ʼ ஆயே ஹுஏ பீ⁴ விஷயோம்ʼ கோ யதா²ர்த² ரூப ஸே ந ஜானனேவாலீ ஹோதீ ஹைம்ʼ ஸோஈ ப⁴க³வத்³கீ³தா கே விஷேம்ʼ கஹா பீ⁴ ஹை கி “ யஸ்மின் ஜாக்³ரதி பூ⁴தானி ஸா நிஶா பஶ்யதோ முனே꞉ “ .. ..9..
ந ஜாக³ர்தி ந நித்³ராதி நோன்மீலதி ந மீலதி .
அஹோ பரத³ஶா காபி வர்த்ததே முக்தசேதஸ꞉ .. 10..
அன்வய:- ந ஜாக³ர்தி ந நித்³ராதி ந உன்மீலதி ந மீலதி, அஹோ முக்தசேதஸ꞉ கா அபி பரத³ஶா வர்ததே .. 10 ..
ந ஜாக³தா ஹை, ந ஶயன கரதா ஹை, ந நேத்ரோம்ʼ கே பலகோம்ʼ கோ கோ²லதா ஹை, ந மீசதா ஹை அர்தா²த் ஸம்பூர்ண விஷயோம்ʼ கோ ப்³ரஹ்மரூப தே³க²தா ஹை, இஸ காரண ஆஶ்சர்ய ஹை கி, முக்த ஹை சித்த ஜிஸ கா ஐஸே ஜ்ஞானீ கீ கோஈ பரம உத்க்ருʼஷ்ட த³ஶா ஹை..10..
ஸர்வத்ர த்³ருʼஶ்யதே ஸ்வஸ்த²꞉ ஸர்வத்ர விமலாஶய꞉ .
ஸமஸ்தவாஸநாமுக்தோ முக்த꞉ ஸர்வத்ர ராஜதே .. 11 ..
அன்வய:- முக்த꞉ ஸர்வத்ர ஸ்வஸ்த²꞉ ஸர்வத்ர விமலாஶய꞉ ( ச ) த்³ருʼஶ்யதே; ( ததா² ) ஸமஸ்தவாஸநாமுக்த꞉ ( ஸன் ) ஸர்வத்ர ராஜதே .. 11..
ஜீவன்முக்த ஜ்ஞானீ புருஷ ஸுக² து³꞉கா²தி³ ஸர்வத்ர ஸ்வஸ்த² சித்த ரஹனேவாலா ஔர ஶத்ரு மித்ர ஆதி³ ஸப³ கே விஷேம்ʼ நிர்மல அந்த꞉கரணவாலா (ஸமத³ர்ஶீ ) தீ³க²தா ஹை ஔர ஸம்பூர்ண வாஸனாஓம்ʼ ஸே ரஹித ஹோகர ஸப³ அவஸ்தா²ஓம்ʼ கே விஷேம்ʼ ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ விராஜமான ஹோதா ஹை ..11..
பஶ்யன் ஶ்ருʼண்வன் ஸ்டஶன ஜிக⁴னஶ்னன்க்³ருʼஹ்ணன்வத³ன் வஜன் .
ஈஹிதானீஹிதைர்முக்தோ முக்த ஏவ மஹாஶய꞉ .. 12..
அன்வய:- பஶ்யன் ஶ்ருʼண்வன் ஸ்ப்ருʼஶன் ஜிவன் அனன் க்³ருʼஹ்ணன் வத³ன வஜன ( ஆப ) ஈஹிதானீஹித꞉ முக்த꞉ மஹாஶய꞉ முக்த꞉ ஏவ .. 12..
தே³க²தா ஹுஆ, ஸுனதா ஹுஆ, ஸ்பர்ஶ கரதா ஹுஆ, ஸூங்க⁴தா ஹுஆ, க்³ரஹண கரதா ஹுஆ, போ⁴ஜன கரதா ஹுஆ, கத²ன கரதா ஹுஆ ததா² க³மன கரதா ஹுஆ பீ⁴ இச்சா² ஔர த்³வேஷ ஸே ரஹித ப்³ரஹ்ம கே விஷேம்ʼ சித்த லகா³னேவாலா முக்த ஹீ ஹை ..12..
ஸுகே² து³꞉கே² நரே நாயாம்ˮ ஸம்பத்ஸு ச விபத்ஸுச.
விஶேஷோ நைவ தீ⁴ரஸ்ய ஸர்வத்ர ஸமத³ர்ஶின꞉..15..
அன்வய:- ஸுகே² து³꞉கே², நரே நா-ம் ஸம்பத்ஸு, ச விபத்ஸு ச தீ⁴ரஸ்ய ஸர்வத்ர ஸமத³ர்ஶின꞉ விஶேஷ꞉ ந ஏவ .. 15 ..
ஸம்பூர்ண வஸ்துஓம்ʼ கே விஷேம்ʼ ஏக ஆத்மத்³ருʼஷ்டி கரனேவாலே ஜிஸ தீ⁴ர புருஷ கா மன ஸுக² கே விஷ ஔர ஸ்த்ரீவிலாஸ கே விஷேம்ʼ ததா² ஸம்பத்தி கே விஷேம்ʼ ப்ரஸன்ன நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ஔர மஹாது³꞉க² ததா² விபத்தி கே விஷேம்ʼ கம்பாயமான நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை வஹீ முக்த ஹை ..15..
ந ஹிம்ʼஸா நைவ காருண்யம்ʼ நௌத்³த⁴த்யம்ʼ ந ச தீ³னதா.
நாஶ்சர்ய நைவ ச க்ஷோப⁴꞉ க்ஷீண ஸம்ʼஸரணே நரே..16..
அன்வய:- க்ஷீணஸம்ʼஸரணே நரே ஹிம்ʼஸா ந, காருண்யம் ந, ஔத்³த⁴த்யம் ந, தீ³னதா ச ஏவ ந, ஆஶ்சர்யம் ந, க்ஷோப⁴꞉ ச ஏவ ந .. 16 ..
ஜிஸ புருஷ கா ஸம்ʼஸார க்ஷீண ஹோ ஜாதா ஹை அர்தா²த் தே³ஹாபி⁴மான தூ³ர ஹோ ஜாதா ஹை உஸ கா ஜன்மம்ருʼத்யுரூப ப³ந்த⁴ன தூ³ர ஹோ ஜாதா ஹை, ஐஸே ஜ்ஞானீ கே மன மேம்ʼ ஹிம்ʼஸா கஹியே பரத்³ரோஹ நஹீம்ʼ ஹோ ஜாதா, த³யாலுதா நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, உத்³த⁴ததா நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, தீ³னதா நஹீம்ʼ ரஹதீ ஹை, ஆஶ்சர்ய நஹீம்ʼ ரஹதா
ஹை ஔர க்ஷோப⁴ பீ⁴ நஹீம்ʼ ரஹதா ஹை, க்யோங்கி ஜ்ஞானீ கா ஏக ப்³ரஹ்மாகார ஹோ ஜாதா ஹை ..16..
நமுக்தோ விஷயத்³வேஷ்டா ந வா விஷயலோலுப꞉.
அஸம்ʼஸக்தமனா நித்யம்ʼ ப்ராப்தாப்ராப்தமுபாஶ்னுதே..17..
அன்வய:- முக்த꞉ விஷயத்³வேஷ்டா ந ( ப⁴வதி ), வா விஷயலோலுப꞉ (ச) ந ( ப⁴வதி, ), (கிந்து ) நித்யம் அஸம்ʼஸக்தமனா꞉ (ஸன) ப்ராப்தாப்ராப்தம் உபாஇனுதே .. 17 ..
ஜீவன்முக்த புருஷ விஷயோம்ʼ ஸே த்³வேஷ ( விஷயோம்ʼ கா த்யாக³) நஹீம்ʼ கரதா ஹை ஔர விஷயோம்ʼ மேம்ʼ ஆஸக்த பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை கிந்து விஷயாஸக்திரஹித ஹை மன ஜிஸ கா ஐஸா ஹோகர நித்ய ப்ராரப்³த⁴ கே அனுஸார ப்ராப்த ஔர அப்ராப்த கோ போ⁴க³தா ஹை ..17..
ஸமாதா⁴னாஸமாதா⁴னஹிதாஹிதவிகல்பனா꞉ .
ஶூன்யசித்தோ ந ஜானாதி கைவல்யமிவ ஸம்ʼஸ்தி²த꞉..18..
அன்வய:- ஶூன்யசித்த꞉ கைவல்யம் ஸம்ʼஸ்தி²த꞉ இவ ஸமாதா⁴னாஸமாதா⁴னஹிதாஹிதவிகல்பனா꞉ ந ஜானாதி .. 18 ..
ஶூன்ய ஹை சித்த ஜிஸ கா ஐஸா ஜீவன்முக்த ஜ்ஞானீ புருஷ விதே³ஹ கைவல்யத³ஶா கோ ப்ராப்த ஹுஏ கீ ஸமான ஸமாதா⁴ன,
அஸமாதா⁴ன, ஹித ஔர அஹித கீ கல்பனா கோ நஹீம்ʼ ஜானதா ஹை, க்யோங்கி உஸ கா மன ப்³ரஹ்மாகார ஹோ ஜாதா ஹை .. 18..
நிர்மமோ நிரஹங்காரோ ந கிஞ்சிதி³தி நிஶ்சித꞉.
அந்தர்க³லிதஸர்வாஶ꞉ குர்வனபி கரோதி ந..19..
அன்வய:- நிர்மம꞉ நிரஹங்கார꞉ கிஞ்சித் ந இதி நிஶ்சித꞉ அந்தர்க³: லிதஸர்வாஶ꞉ குர்வன் அபி ந கரோதி .. 19 ..
ஜிஸ கீ ஸ்த்ரீபுத்ராதி³ கே விஷேம்ʼ மமதா தூ³ர ஹோ க³ஈ ஹை ஔர ஜிஸ கா தே³ஹாபி⁴மான தூ³ர ஹோ க³யா ஹை ததா² ப்³ரஹ்ம ஸே அன்ய த்³விதீய கோஈ வஸ்து நஹீம்ʼ ஹை ஐஸா ஜி ஸே நிஶ்சய ஹோ க³யா ஹை ஔர ஜிஸ கீ பீ⁴தர கீ ஆஶா நஷ்ட ஹோ க³ஈ ஹை ஐஸா ஜ்ஞானீ புருஷ விஷயபோ⁴க³ கரதா ஹுஆ பீ⁴ நஹீம்ʼ கரதா ஹை அர்தா²த் உஸ மேம்ʼ ஆஸக்தி நஹீம்ʼ கரதா ஹை .. 19..
மன꞉ப்ரகாஶஸம்ʼமோஹஸ்வப்னஜாட்³யவிவர்ஜித꞉.
த³ஶாம்ʼ காமபி ஸம்ப்ராப்தோ ப⁴வேத³லிதமானஸ꞉ ..20..
அன்வய:- மன꞉ப்ரகாஶஸம்ʼமோஹஸ்வமஜாட³யவிவர்ஜித꞉ . க³லிதமானஸ꞉ காம அபி த³ஶாம் ஸம்ப்ராப்த꞉ ப⁴வேத் .. 20 ..
ஜிஸ கே மன கே விஷேம்ʼ மோஹ நஹீம்ʼ ஹை ஐஸா ஜோ ஜ்ஞானீ புருஷ ஹை உஸ கே மன கா ப்ரகாஶ ததா² அஜ்ஞானரூபீ ஜட³த்வ நிவ்ருʼத்த ஹோ ஜாதா ஹை திஸ ஜ்ஞானீ கீ கோஈ அநிர்வசனீய
அஷ்டாவக்ரகீ³தா.த³ஶா ஹோதீ ஹை அர்தா²த் உஸ ஜ்ஞானீ கீ த³ஶா கிஸீ கே ஜானனே மேம்ʼ நஹீம்ʼ ஆதீ ஹை ..20..
இதி ஶ்ரீமத³ஷ்டாவகமுனிவிரசிதாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ பா⁴ஷாடீகயா ஸஹிதம்ʼ தத்த்வஜ்ஞஸ்வரூபவிஶதிகம்ʼ நாம ஸப்தத³ஶம்ʼ ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் .. 17..
அஷ்டாத³ஶம்ʼ ப்ரகரணம் 18.
யஸ்ய போ³தோ⁴த³யே தாவத்ஸ்வப்னவத்³ப⁴வதி ப்⁴ரம꞉.
தஸ்மை ஸுகை²கரூபாய நம꞉ஶாந்தாய தேஜஸே..1..
அன்வய꞉ யஸ்ய போ³தோ⁴த³யே ப்⁴ரம꞉ ஸ்வமவத் ப⁴வதி; தாவத் தஸ்மை ஸுகை²கரூபாய ஶாந்தாய தேஜ ஸே நம꞉ .. 1..
இஸ ப்ரகரண மேம்ʼ ஶாந்தி கீ ப்ரதா⁴னதா வர்ணத கரதே ஹுஏ ப்ரத²ம ஶாந்தி கா வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ தஹாம்ʼ பீ⁴ ப்ரத²ம ஶாந்த ஆத்மா கோ நமஸ்கார கரதே ஹைம்ʼ, ஜிஸ ஆத்மா கா ஜ்ஞான ஹோதே ஹீ யஹ ப்ரத்யக்ஷ ஸம்ʼஸார ஸ்வப்ர கீ ஸமான மித்²யா பா⁴ஸனே லக³தா ஹை, ப்ரத²ம திஸ ஸுக²ரூப ப்ரகாஶமான ஶாந்தஸங்கல்பஸ்வரூப ஆத்மா கே அர்த² நமஸ்கார ஹை ..1..
அர்ஜயித்வா(அ)கி²லானர்தா²ன் போ⁴கா³னாப்னோதி புஷ்கலான் .
நஹி ஸர்வபரித்யாக³மந்தரேண ஸுகீ² ப⁴வேத் ..2..
அன்வய:- அகி²லான் அர்தா²ன் அர்ஜயித்வா புஷ்கலான் போ⁴கா³ன ஆப்னோதி, ஸர்வபரித்யாக³மந்தரேண ஸுகீ² நஹி ப⁴வேத் .. 2..
யஹாம்ʼ ஶாந்தஸங்கல்பஸ்வரூபகோ ஹீ ஸுக²ரூப கஹா, திஸ காரண ஶங்கா ஹோதீ ஹை கி, த⁴னீ புருஷ பீ⁴ தோ ஸுகீ² ஹோதா ஹை பி²ர ஶாந்தஸங்கல்பகோ ஹீ ஸுக²ரூப கிஸ ப்ரகார கஹா ? திஸ கா ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி புருஷ த⁴ன, தா⁴ன்ய, ஸ்த்ரீ ஔர புத்ர ஆதி³ அனேக பதா³ர்தோ²ம்ʼ கோ ப்ராப்த கர கே அனேக ப்ரகார கே போ⁴கோ³ங்கோ ஹீ போ⁴க³தா ஹை, ஸுக²ரூப நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, க்யோங்கி உன போ⁴கோ³ம்ʼ கே நஷ்ட ஹோனேபர பி²ர து³꞉க² ப்ராப்த ஹோதா ஹை, இஸ காரண ஸம்பூர்ண ஸங்கல்பவிகல்போம்ʼ கா த்யாக³ கியே பி³னா ஸுக²ரூப கதா³பி நஹீம்ʼ ஹோ ஸகதா ..2..
கர்தவ்யது³꞉க²மார்தண்ட³ஜ்வாலாத³க்³தா⁴ந்தராத்மன꞉ .
குத꞉ ப்ரஶமபீயூஷதா⁴ராஸாரம்ருʼதே ஸுக²ம் ..3..
அன்வய:- கர்த்தவ்யது³꞉க²மார்தண்ட³ஜ்வாலாத³க்³தா⁴ந்தராத்மன꞉ ப்ரஶமபீயூபதா⁴ராஸாரம் ருʼதே ஸுக²ம்ʼ குத꞉ ? .. 3 ..
மித்²யாரூப ஜோ ஸங்கல்ப விகல்ப ஹை உன கோ துச்ச² ஜானனா ஹீ ஸங்கல்பவிகல்ப கா த்யாக³ ஹை, ஜை ஸே வந்த்⁴யாபுத்ர கோ மித்²யாரூப ஜான லேனா ஹீ த்யாக³ ஹை க்யோங்கி மித்²யாரூப வஸ்து கா அன்ய கிஸீ ப்ரகார கா த்யாக³ நஹீம்ʼ ஹோ ஸகதா, யஹ விஷய அன்ய ரீதிஸே தி³கா²தே ஹைம்ʼ நானா ப்ரகார கே ஜோ
கர்ம உன கர்மோம்ʼ ஸே உத்பன்ன ஹோனேவாலே ஜோ து³꞉க² வஹீ ஹுஆ ஸூர்ய கீ கிரணோம்ʼ கா அத்யந்த தீக்ஷ்ண தாப திஸ ஸே த³க்³த⁴ ஹுஆ ஹை அந்த꞉கரண ஜிஸ கா ஐஸே புருஷ கோ ஸங்கல்ப விகல்ப கீ ஶாந்திரூப அம்ருʼததா⁴ரா கீ வ்ருʼஷ்டி கே பி³னா ஸுக² கஹாம்ʼ ஸே ஹோ ஸகதா ஹை ? ..3..
ப⁴வோ(அ)யம்ʼ பா⁴வநாமாத்ரோ ந கிஞ்சித்பரமார்த²த꞉ .
நாஸ்த்யபா⁴வ꞉ ஸ்வபா⁴வானாம்ʼ பா⁴வாபா⁴வவிபா⁴வினாம் ..4..
அன்வய:- அயம் ப⁴வ꞉ பா⁴வநாமாத்ர꞉ பரமார்த²த꞉ கிஞ்சித் ந ( அஸ்தி ); பா⁴வாபா⁴வவிபா⁴வினாம் ஸ்வபா⁴வானாம் அபா⁴வ꞉ ந அஸ்தி .. 4..
ஸம்ʼஸாரரூபீ விஷ கோ தூ³ர கரனேவாலா ஹோனே கே காரண ஸங்கல்பவிகல்ப கே ஶாந்திரூப கோ அம்ருʼதரூப கர கே வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி யஹ ஸம்ʼஸார ஸங்கல்பமாத்ர ஹை, வாஸ்தவத்³ருʼஷ்டி ஸே ஏக ஆத்மா கே ஸிவாய தூ³ஸரா குச² நஹீம்ʼ ஹை, யஹாம்ʼ வாதீ³ ஶங்கா கரதா ஹை கி பா⁴வரூப ஜோ த்³ருʼஶ்யமான ஜக³த் ஹை ஸோ நஷ்ட ஹோனே கே அனந்தர அபா⁴வரூப ஶூன்ய ஹோ ஜாதா ஹை, இஸ ப்ரகார தோ ஶூன்யவாதீ³ கா மத ஸித்³த⁴ ஹோதா ஹை ? இஸ கே உத்தர மேம்ʼ ஶ்ரீகு³ரு அஷ்டாவக்ரஜீ கஹதே ஹைம்ʼ, கி ஸங்கல்பமாத்ர ஜக³த் கே நாஶ ஹோன கே அனந்தர ஸத்யஸ்வபா⁴வ ஆத்மா அக²ண்ட³ரூப ஸே விராஜமான ரஹதா ஹை, இஸ காரண ஸம்ʼஸார கா நாஶ ஹோனே கே அனந்தர ஶூன்ய நஹீம்ʼ ரஹதா ஹை, கிந்து உஸ ஸமய நிர்விகல்ப கேவலானந்த³ரூப முக்த ஆத்மா ரஹதா ஹை ..4..
ந தூ³ரம்ʼ ந ச ஸங்கோசால்லப்³த⁴மேவாத்மன꞉ பத³ம் .
நிர்விகல்பம்ʼ நிராயாஸம்ʼ நிர்விகாரம்ʼ நிரஞ்ஜனம் ..5..
அன்யய:நிர்விகல்பம் நிராயாஸம் நிர்விகாரம் நிரஞ்ஜனம் ஆத்மன꞉ பத³ம் ந தூ³ரம் ந ச ஸங்கோசாத் (கிந்து ) லப்³த⁴ம் ஏவ (அஸ்தி) ..5..
வாதீ³ ப்ரஶ்ன கரதா ஹை கி, ஸங்கல்பவிகல்ப கீ நிவ்ருʼத்தி ஹோதே ஹீ ஆத்மா கோ அம்ருʼதத்வ கீ ப்ராப்தி கிஸ ப்ரகார ஹோ ஜாதீ ஹை ? தஹாம்ʼ கஹதே ஹைம்ʼ கி ஆத்மஸ்வரூப தூ³ர நஹீம்ʼ ஹை கிந்து ஸதா³ ப்ராப்த ஹை; ஔர பரிபூர்ண ஹை ஸதா³ ஸங்கல்பவிகல்பரஹித ஹை, நிராயாஸ கஹியே ஶ்ரம கே பி³னா ஹீ ப்ராப்த ஹை, விகார ஜோ ஜன்ம ஔர ம்ருʼத்யு தின ஸே ரஹித ஹை ஔர நிரஞ்ஜன கஹியே மாயா (அவித்³யா) ரூப உபாதி⁴ரஹித ஹை, ஜிஸ ப்ரகார கண்ட² மேம்ʼ தா⁴ரண கீ ஹுஈ மணி பூ⁴ல ஸே தூ³ஸரே ஸ்தா²ன மேம்ʼ டூ⁴ண்ட⁴னே ஸே நஹீம்ʼ மிலதீ ஹை ஔர விஸ்ம்ருʼதி கே தூ³ர ஹோதே ஹீ கண்ட² மேம்ʼ ப்ரதீத ஹோ ஜாதீ ஹை, திஸீ ப்ரகார அஜ்ஞான ஸே ஆத்மா தூ³ர ப்ரதீத ஹோதா ஹை பரந்து ஜ்ஞான ஹோனேபர ப்ராப்த ஹீ ஹை ..5..
வ்யாமோஹமாத்ரவிரதௌ ஸ்வரூபாதா³னமாத்ரத꞉.
வீதஶோ கா விராஜந்தே நிராவரணத்³ருʼஷ்டய꞉..6..
அன்வய:- நிராவரணத்³ருʼஷ்டய꞉ வ்யாமோஹமாத்ரவிரதௌ ஸ்வரூபாதா³னமாத்ரத꞉ வீதஶோகா꞉ ( ஸந்த꞉ ) விராஜந்தே .. 6..
தத்வஜ்ஞான ஸே ஆத்மப்ராப்தி ஹோதீ ஹை ஐஸா ஜோ ஶாஸ்த்ரகாரோம்ʼ கோ வ்யவஹார ஹை ஸோ கிஸ ப்ரகார ஹோதா ஹை ? ஔர யதி³ ஆத்மா நித்ய ப்ராப்த ஹீ ஹை தோ கு³ரு கே உபதே³ஶ ஔர ஶாஸ்த்ராப்⁴யாஸ கீ க்யா ஆவஶ்யகதா ஹை, தஹாம்ʼ கஹதே ஹைம்ʼ கி கேவல அஜ்ஞானரூபீ மோஹ கா பரதா³ பட³ ரஹா ஹை, திஸ ஸே ஆத்மஸ்வரூப கா ப்ரகாஶ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை. இஸ காரண ஸமுத்³ர உபதே³ஶ ஸே மோஹ கோ தூ³ர கர கே ஜிஸ ஸே ஸ்வரூப கா நிஶ்சய கியா ஹை, ஐஸா ஜோ ஜ்ஞானீ ஹை, வஹ ஜக³த் மேம்ʼ ஶோபா⁴யமான ஹோதா ஹை ஔர உஸ கீ த்³ருʼஷ்டிபர பி²ர மோஹரூபீ பரதா³ நஹீம்ʼ பட³தா ஹை..6..
ஸமஸ்தம்ʼ கல்பநாமாத்ரமாத்மா முக்த꞉ஸனாதன꞉.
இதி விஜ்ஞாய தீ⁴ரோ ஹி கிமப்⁴யஸ்யதி பா³லவத் ..7..
அன்வய:- ஸமஸ்தம் கல்பநாமாத்ரம், ஆத்மா ஸனாதன꞉ முக்த꞉ தீ⁴ர꞉ இதி விஜ்ஞாய ஹி பா³லவத் கிம் அப்⁴யஸ்யதி .. 7..
யஹ ஸம்பூர்ண ஜக³த் கல்பநாமாத்ர ஹை ஔர ஆத்மா நித்யமுக்த ஹை; ஜ்ஞானீ புருஷ இஸ ப்ரகார ஜானகர க்யா பா³லக கீ ஸமான ஸாம்ʼஸாரிக வ்யவஹார கரதா ஹை ? அர்தா²த் கதா³பி நஹீம்ʼ கரதா ஹை ..7..
ஆத்மா ப்³ரஹ்மேதி நிஶ்சித்ய பா⁴வாபா⁴வௌ ச கல்பிதௌ .
நிஷ்காம꞉ கிம்ʼ விஜானாதி கிம்ʼ ப்³ரூதே ச கரோதி கிம்..8..
அன்வய:- ஆத்மா ப்³ரஹ்ம, பா⁴வாபா⁴வௌ ச கல்பிதௌ இதி நிஶ்சித்ய நிஷ்காம꞉ ( ஸன் ) கிம்ʼ விஜானாதி, கிம்ʼ ப்³ரூதே, கிம்ʼ ச கரோதி ..8..
ஸம்பூர்ண கல்பநாமாத்ர ஹை, இஸ ஜ்ஞான கா மூல காரண ஜோ தத்த்வம்பதா³ர்த² கா ஐக்யஜ்ஞான உஸீ கோ கஹதே ஹைம்ʼ கி, ஆத்மா கஹியே, ஜீவாத்மா ஜோ த்வம் ‘ பதா³ர்த² ஹை ஔர ப்³ரஹ்ம தத்பதா³ர்த² ஹை, யே தோ³னோம்ʼ அபி⁴ன்ன ஹைம்ʼ ஔர அதி⁴ஷ்டா²னரூப ப்³ரஹ்ம கா ஸாக்ஷாத்கார ஹோனேபர பா⁴வ, அபா⁴வரூபஸம்பூர்ண க⁴டாதி³ த்³ருʼஶ்ய பதா³ர்த² கல்பித ஹைம்ʼ ஐஸா நிஶ்சய கர கே நிஷ்காம ஹோதா ஹுஆ ஜ்ஞானீ க்யா ஜானதா ஹை க்யா கஹதா ஹை ? ஔர க்யா கரதா ஹை ? அர்தா²த் மன கே ப்³ரஹ்மாகார ஹோனே கே காரண ந குச² ஜானதா ஹை, ந குச² கஹதா ஹை, ஔர ந குச² கரதா ஹை கிந்து ஆத்மஸ்வரூ மேம்ʼ ஸ்தி²த ஹோதா ஹை ..8..
அயம்ʼ ஸோ(அ)ஹமயம்ʼ நாஹமிதி க்ஷீணா விகல்பனா꞉ .
ஸர்வமாத்மேதி நிஶ்சித்ய தூஷ்ணீபூ⁴தஸ்ய யோகி³ன꞉..9..
அன்வய:- ஸர்வம் ஆத்மா இதி நிஶ்சித்ய தூஷ்ணீபூ⁴தஸ்ய யோகி³ன꞉ அயம் ஸ꞉ அஹம், அயம் அஹம் ந இதி விகல்பனா꞉ க்ஷீணா: (ப⁴வந்தி) ..9..
ஆத்மஜ்ஞான ஸே ஸம்பூர்ண கல்பனா நிவ்ருʼத்த ஹோ ஜாதீ ஹை யஹ தி³கா²தே ஹைம்ʼ. ஜிஸ புருஷ கோ ஸம்பூர்ண ஜக³த் ப்³ரஹ்மரூப பா⁴ஸதா ஹை வஹ புருஷ முனிவ்ரதரூபீ யோக³த³ஶா கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை, க்யோங்கி உஸ புருஷ கா மன வ்ருʼத்திரஹித ஹோகர ப்³ரஹ்ம கே விஷேம்ʼ ஏகாகார ஹோ ஜாதா ஹை தத³னந்தர உஸ புருஷ கோ அபனா ததா² பர கா ஜ்ஞான நஹீம்ʼ ரஹதா ஹை, அர்தா²த் மைம்ʼ த்⁴யான கரதா ஹூம்ʼ ஔர தூ³ஸரா புருஷ அன்ய கார்ய கரதா ஹை, யஹ அஜ்ஞான தூ³ர ஹோ ஜாதா ஹை, தாத்பர்ய யஹ ஹை கி, உஸ புருஷ கீ கல்பநாமாத்ர நஷ்ட ஹோ ஜாதீ ஹை ..9..
ந விக்ஷேபோ ந சைகாக்³ரயம்ʼ நாதிபோ³தோ⁴ ந மூட⁴தா.
ந ஸுக²ம்ʼ ந ச வா து³꞉க²முபஶாந்தஸ்ய யோகி³ன꞉..10..
அன்வய:- உபஶாந்தஸ்ய யோகி³ன꞉ விக்ஷேப꞉ ந, ஐகாக்³ர்யம் ச ந, அதிபோ³த⁴꞉ ந, மூஹத. ந, ஸுரக்ம் ந வா, து³꞉க²ம் ச ந (ப⁴வதி)..10..
அப³ ஸங்கல்பவிகல்பரஹித புருஷ கா ஸ்வரூப தி³கா²தே ஹைம்ʼ, ஜோ புருஷ ஸங்கல்பவிகல்பரஹித ஹோகர ஶாந்தி கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை, உஸ ஶாந்தஸ்வபா⁴வ யோகீ³ கே மன கோ கிஸீ பா³த கா விக்ஷேப நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, ஏகாக்³ரதா நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, அத்யந்த ஜ்ஞான அத²வா மூட⁴தா நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, ஸுக² நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, ஔர து³꞉க² பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, க்யோங்கி வஹ கேவல ப்³ரஹ்மானந்த³ஸ்வரூப ஹோதா ஹை…10..
ஸ்வாராஜ்யே பை⁴க்ஷ்யவ்ருʼத்தௌ ச லாபா⁴லாபே⁴ ஜனே வனே .
நிர்விகல்பஸ்வபா⁴வஸ்ய ந விஶேஷோ(அ)ஸ்தி யோகி³ன꞉..11..
அன்வய:- நிர்விகல்பஸ்வபா⁴வஸ்ய யோகி³ன꞉ ஸ்வாராஜ்யே மைக்ஷ்யவ்ருʼத்தீ லாபா⁴லாபே⁴ ஜனே வனே ச விஶேஷ꞉ ந அஸ்தி .. 11..
ஸங்கல்ப ஔர விகல்ப ஸே ரஹித ஹை ஸ்வபா⁴வ ஜிஸ கா ஐஸே யோகீ³ (ஜ்ஞானீ) கோ ஸ்வர்க³ கா ராஜ்ய மிலனேஸே, ப்ராரப்³த⁴கர்மானுஸார ப்ராப்த ஹுஏ வஸ்து ஸே ததா² ஜனஸமூஹ மேம்ʼ நிவாஸ ஹோனே ஸே குச² ப்ரஸன்னதா நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை ஔர பி⁴க்ஷா மாங்க³கர நிர்வாஹ கரனேஸே, கிஸீ பதா³ர்த² கீ ப்ராப்தி ந ஹோனே ஸே ததா² நிர்ஜன ஸ்தா²ன மேம்ʼ ரஹனே ஸே குச² அப்ரஸன்னதா நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, க்யோங்கி உஸ கா மன தோ ப்³ரஹ்மாகார ஹோதா ஹை ..11..
க்வ த⁴ர்ம꞉ க்வ ச வா காம꞉ க்வ சார்த²꞉ க்வ விவேகிதா.
இத³ம்ʼ க்ருʼதமித³ம்ʼ நேதி த்³வந்த்³வைர்முக்தஸ்ய யோகி³ன꞉..12..
அன்வய:- இத³ம் க்ருʼதம், இத³ம் ந ( க்ருʼதம் ), இதி த்³வந்த்³வை꞉ முக்தஸ்ய யோகி³ன꞉ த⁴ர்ம꞉ க்வ, காம꞉ ச க்வ, அர்த²꞉ க்வ வா விவேகிதா ச க்வ ..12..
யஹ கியா, யஹ நஹீம்ʼ கியா இத்யாதி³ த்³வந்த்³வோம்ʼ ஸே ரஹித யோகீ³ கோ த⁴ர்ம கஹாம்ʼ, காம கஹாம்ʼ, அர்த² கஹாம்ʼ ஔர மோக்ஷ கா உபாயரூப ஜ்ஞான கஹாம்ʼ ? க்யோங்கி ஜப³ த⁴ர்மாதி³ கா காரண
அவித்³யா ஔர ஸங்கல்பவிகல்பாதி³ ஹீ நஹீம்ʼ ஹோதே தோ த⁴ர்மாதி³ கிஸ ப்ரகார ஹோ ஸகதே ஹைம்ʼ .. 12 ..
க்ருʼத்யம்ʼ கிமபி நைவாஸ்தி ந காபி ஹ்ருʼதி³ ரஞ்ஜனா .
யதா²ஜீவனமேவேஹ ஜீவன்முக்தஸ்ய யோகி³ன꞉..13..
அன்வய:- ஜீவன்முக்தஸ்ய யோகி³ன꞉ இஹ கிம் அபி க்ருʼத்யம் ந ஏக அஸ்தி, ( ததா² ) ஹ்ருʼதி³ கா அபி ரஞ்ஜனா ந ( அஸ்தி ), கிந்து யதா²ஜீவனம் ஏவ ( ப⁴வதி ) .. 13 ..
ஜீவன்முக்த யோகீ³ கோ இஸ ஸம்ʼஸார மேம்ʼ குச² பீ⁴ கரனே கோ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ஔர ஹ்ருʼத³ய கே விஷேம்ʼ கோஈ அனுராக³ ஹீ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, ததா²பி ஜீவன்முக்த புருஷ ஜீவன கே ஹேது அத்³ருʼஷ்ட கே அனுஸார கர்ம கரதா ஹை .. 13..
க்வ மோஹ꞉ க்வ ச வா விஶ்வம்ʼ க்வ தத்³த⁴யானம்ʼ க்வ முக்ததா .
ஸர்வஸங்கல்பஸீமாயாம்ʼ விஶ்ராந்தஸ்ய மஹாத்மன꞉..14..
அன்வய:- ஸர்வஸங்கல்பஸீமாயாம் விஶ்ராந்தஸ்ய மஹாத்மன꞉ மோஹ꞉ கா விஶ்வம் க்வ, தத்³த⁴யானம் க்வ வா முக்ததா ச க்வ .. 14 ..
ஸம்பூர்ண ஸங்கல்போம்ʼ கீ ஸீமா கஹியே அவதி⁴ ஜோ ஆத்மஜ்ஞான திஸ கே விஷேம்ʼ விஶ்ராம கோ ப்ராப்த ஹோனேவாலே யோகீ³ கோ மோஹ கஹாம்ʼ ? ஔர விஶ்வ கஹாம்ʼ ? ஔர விஶ்வ கா சிந்தன
கஹாம்ʼ ? ததா² முக்தபனா கஹாம்ʼ ? க்யோங்கி வஹ தோ ப்³ரஹ்மஸ்வரூப ஹோ ஜாதா ஹை ..14..
யேன விஶ்வமித³ம்ʼ த்³ருʼஷ்டம்ʼ ஸ நாஸ்தீதி கரோது வை.
நிர்வாஸன꞉ கிம்ʼ குருதே பஶ்யன்னபி ந பஶ்யதி..19..
அன்வய:- யேன இத³ம் விஶ்வம் த்³ருʼஷ்டம் ஸ꞉ வை ந அஸ்தி, இதி கரோது (ய꞉) பஶ்யன் அபி ந பஶ்யதி (ஸ꞉) நிர்வாஸன꞉ (ஸன் ) கிம் குருதே .. 15..
ஜிஸனே யஹ க⁴டாதி³ விஶ்வ தே³கா² ஹை, வஹ கதா³சித் க⁴டாதி³ விஶ்வ நஹீம்ʼ ஹை ஐஸா ஜானே, பரந்து ஜோ தே³க²தா ஹுஆ பீ⁴ நஹீம்ʼ தே³க²தா ஹை வஹ வாஸனாரஹித ஹோகர க்யா கரே ? அர்தா²த் குச² பீ⁴ நஹீம்ʼ அர்தா²த் ஜிஸ கோ வாஸனாஓம்ʼ கா ஸம்ʼஸ்கார ஹீ நஹீம்ʼ ஹை வஹ த்யாக³ ஹீ க்யா கரே ..15..
யேன த்³ருʼஷ்டம்ʼ பரம்ʼ ப்³ரஹ்ம ஸோ(அ)ஹம்ʼ ப்³ரஹ்மேதி சிந்தயேத் .
கிம்ʼ சிந்தயதி நிஶ்சிந்தோ த்³விதீயம்ʼ யோன பஶ்யதி.. 16..
அன்வய:- யேன பரம ப்³ரஹ்ம த்³ருʼஷ்டம் ஸ꞉ அஹம்ʼ ‘ப்³ரஹ்ம’ இதி சிந்தயேத், ய꞉ (து ) த்³விதீயம் ந பஶ்யதி ( ஸ꞉ ) நிஶ்சிந்த꞉ ( ஸன் ) கிம் சிந்தயதி .. 16 ..
ஜோ புருஷ பரப்³ரஹ்ம கோ தே³கே², வஹ ‘மைம்ʼ ப்³ரஹ்ம ஹூம்ʼ’ ஐஸா சிந்தன கரே ஔர ஜோ த்³விதீய கோ தே³க²தா ஹீ நஹீம்ʼ ஹை, வஹ நிஶ்சிந்த
ஹோகர க்யா சிந்தன நஹீம்ʼ கரேகா³ ? அர்தா²த் குச² பீ⁴ சிந்தன நஹீம்ʼ கரேகா³, அர்தா²த் ஜிஸ கீ த்³வைதத்³ருʼஷ்டி நஹீம்ʼ ஹை உ ஸே ப்³ரஹ்மசிந்தன கரனேகோ பீ⁴ கோஈ ஆவஶ்யகதா நஹீம்ʼ ஹை..16..
த்³ருʼஷ்டோ யேனாத்மவிக்ஷேபோ நிரோத⁴ம்ʼ குருதே த்வஸௌ.
உதா³ரஸ்து ந விக்ஷிப்த꞉ ஸாத்⁴யாபா⁴வாத்கரோதி கிம் ..17..
அன்வய:- யேன ஆத்மவிக்ஷேப꞉ த்³ருʼஷ்ட꞉ அஸௌ து நிரோத⁴ம் குருதே, உதா³ர꞉ து விக்ஷிப்த꞉ ந ப⁴வதி, (ஸ꞉) ஸாத்⁴யாபா⁴வாத் கிம கரோதி ? .. 17..
அந்த꞉கரண கா விக்ஷேப ஜிஸ புருஷ கே தே³க²னே மேம்ʼ ஆதா ஹோ வஹ மன கோ வஶ மேம்ʼ கரனே கா உபாய கரே ஔர ஜோ ஸர்வத்ர ஏக ப்³ரஹ்மகோ ஹீ தே³க²தா ஹை, உஸ கே தோ விக்ஷேப ஹை ஹீ நஹீம்ʼ, உஸ கோ குச² ஸாத⁴னே யோக்³ய நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை இஸ காரண வஹ குச² ஸாத⁴ன பீ⁴ நஹீம்ʼ கரதா ஹை .. 17..
தீ⁴ரோ லோகவிபர்யஸ்தோ வர்தமானோ(அ)பி லோகவத்.
நஸமாதி⁴ன விக்ஷேபம்ʼ ந லேப ஸ்வஸ்ய பஶ்யதி..18..
அன்வய:- லோகவிபர்யஸ்த꞉ தீ⁴ர꞉ லோகவது வர்தமான꞉ அபி ஸ்வஸ்ய ஸமாதி⁴ம் விக்ஷேபம் ந (ததா²) லேபம் (ச) ந பஶ்யதி .. 18..
ஸம்ʼஸார கே விக்ஷேபோம்ʼ ஸே ரஹித தீ⁴ர புருஷ ஸம்ʼஸாரீ புருஷ கீ ஸமான வர்தாவ கரதா ஹுஆ பீ⁴ அபனே விஷேம்ʼ ஸமாதி⁴ கோ நஹீம்ʼ
மானதா ஹை, விக்ஷேப நஹீம்ʼ மானதா ஹை, ததா² கிஸீ கார்ய மேம்ʼ ஆஸக்தி பீ⁴ நஹீம்ʼ மானதா ஹை ..18..
பா⁴வாபா⁴வவிஹீனோ யஸ்த்ருʼப்தோ நிர்வாஸனோ பு³த⁴꞉ .
நைவ கிஞ்சித்க்ருʼதம்ʼ தேன லோகத்³ருʼஷ்டயா விகுர்வதா..19..
அன்வய:- ய꞉ பு³த⁴꞉ த்ருʼப்த꞉ பா⁴வாபா⁴வவிஹீன꞉ (ததா²) நிர்வாஸன꞉ ( ப⁴வதி ) லோகத்³ருʼஷ்டயா விகுர்வதா ( அபி ) தேன கிஞ்சித் ஏவ க்ருʼதம் .. 19 ..
ஜோஜ்ஞானீ ஹை வஹ அபனே ஆனந்த³ ஸே பரிபூர்ண ரஹதா ஹை. இஸ காரண கிஸீ கீ ஸ்துதி நிந்தா³ நஹீம்ʼ கரதா ஹை. லோக தோ யஹ தே³க²தே ஹை கி ஜ்ஞானீ அனேக ப்ரகார கீ க்ரியா கரதா ஹை, பரந்து ஜ்ஞானீ ஆஸக்திபூர்வக கோஈ பீ⁴ க்ரியா நஹீம்ʼ கரதா ஹை, க்யோங்கி ஜ்ஞானீ கோ அபி⁴மான நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை .. 19..
ப்ரவ்ருʼத்தௌ வா நிவ்ருʼத்தௌ வா நைவ தீ⁴ரஸ்ய து³ர்க்³ரஹ꞉ .
யதா³ யத்கர்துமாயாதி தத்க்ருʼத்வா திஷ்ட²த꞉ ஸுக²ம் ..20..
அன்வய:- யதா³ யத் கர்தும் ஆயாதி தத் ஸுக²ம் க்ருʼத்வா திஷ்ட²த꞉ தீ⁴ரஸ்ய ப்ரவ்ருʼத்தௌ வா நிவ்ருʼத்தௌ து³ர்க்³ரஹ꞉ ந ஏவ ( ப⁴வதி ) .. 20 ..
ப்ராரப்³த⁴ கே அனுஸார ஜோ ப்ரவ்ருʼத்த அத²வா நிவ்ருʼத்த கர்ம ஜப³ கரனே மேம்ʼ ஆவே, உஸ கோ அனாயஸ ஹீ மேம்ʼ கர கே ஸ்தி²த ஹோனேவாலே
தீ⁴ர புருஷ கோ ப்ரவ்ருʼத்தி கே விஷேம்ʼ அத²வா நிவ்ருʼத்தி கே விஷேம்ʼ து³ராக்³ரஹ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ..20..
நிர்வாஸனோ நிராலம்ப³꞉ஸ்வச்ச²ந்தோ³முக்தவந்த⁴ன꞉ . க்ஷிப்த꞉ ஸம்ʼஸ்காரவாதேன சேஷ்டதே ஶுஷ்கபர்ணவத் ..21..
அன்வய:- நிர்வாஸன꞉ நிராலம்ப³꞉ ஸ்வச்ச²ந்த³꞉ முக்தப³ந்த⁴ன꞉ ( ஜ்ஞானீ) ஸம்ʼஸ்காரவாதேன க்ஷிப்த꞉ (ஸன் ) ஶுஷ்கபர்ணவத் சேஷ்டதே .. 21 ..
யஹாம்ʼ வாதீ³ ஶங்கா கரதா ஹை கி, தும தோ ஜ்ஞானீ கோ வாஸனாரஹித கஹ ரஹே ஹோ பி²ர வஹ ப்ரவ்ருʼத்த அத²வா நிவ்ருʼத்த கர்ம கிஸ ப்ரகார ஸே கரதா ஹை ? தஹாம்ʼ கஹதே ஹைம்ʼ கி, ஜ்ஞானீ வாஸனாரஹித ஹை, ஜ்ஞானீ கோ கிஸீ கா ஆதா⁴ர நஹீம்ʼ லேனா பட³தா ஹ, இஸ காரண ஹீ ஸ்வாதீ⁴ன ஹோதா ஹை, ததா² ஜ்ஞானீ கோ ராக³ த்³வேஷ நஹீம்ʼ ஹை பரந்து ப்ராரப்³த⁴ கே அனுஸார ப்ராப்த ஹோதா ஹை, உஸ கோ கரதா ஹை. ஜிஸ ப்ரகார ப்ருʼத்²வீ கே ஊபர பஃடே² ஹுஏ ஸூகே² பத்தோம்ʼ மேம்ʼ கஹாம்ʼ ஜானே கீ அத²வா ஸ்தி²த ஹோனே கீ வாஸனா (ஸாமர்த்²ய) நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை பரந்து ஜிஸ தி³ஶா கா வாயு ஆதா ஹை உஸீ தி³ஶா கோ பத்தேஉட³னே லக³தே ஹைம்ʼ, இஸீ ப்ரகார ஜ்ஞானீ ப்ராரப்³த⁴ கே அனுஸார போ⁴க³சேஷ்டா கரதா ஹை ..21..
அஸம்ʼஸாரஸ்ய து க்வாபி ந ஹர்ஷோம்ʼ ந விஷாத³தா. ஸ ஶீதலமனா நித்யம்ʼ விதே³ஹ இவ ராஜதே..22..
அன்வய:- அஸம்ʼஸாரஸ்ய து கே, அபி ஹர்ஷ꞉ ந (ப⁴வதி ), விஷாத³தா (ச) ந (ப⁴வதி) நித்யம் ஶீதலமனா꞉ ஸ꞉ விதே³ஹ꞉ இவ ராஜதே..22..
ஜிஸ கே ஸம்ʼஸார கே ஹேது ஸங்கல்ப விகல்ப தூ³ர ஹோ ஜாதே ஹைம்ʼ, உஸ அஸாரீ புருஷ கோ ந ஹர்ஷ ஹோதா ஹை ந விஷாத³ ஹோதா ஹை அர்தா²த உஸ கே சித்த மேம்ʼ ஹர்ஷ ஆதி³ச²꞉ உர்மி நஹீம்ʼ உத்பன்ன ஹோதீ ஹைம்ʼ, வஹ நித்ய ஶீதல மனவாலா முக்த கீ ஸமான விராஜமான ஹோதா ஹை ..22..
குத்ராபின ஜிஹாஸாஸ்தி நாஶோவாபி ந குத்ரசித் .
ஆத்மாராமஸ்ய தீ⁴ரஸ்ய ஶீதலாச்ச²தராத்மன꞉..23..
அன்வய:- ஶீதலாச்ச²தராத்மன꞉ ஆத்மாராமஸ்ய தீ⁴ரஸ்ய குத்ர அபி ஜிஹாஸா ந (அஸ்தி) வா குத்ரசித் அபி நாஶ꞉ ந (அஸ்தி) ..23..
ஜோ புருஷ ஆத்மா கே விஷேம்ʼ ரமண கரதா ஹை, வஹ தீ⁴ரவான ஹோதா ஹை ஔர உஸ புருஷ கா அந்த꞉கரண பரம பவித்ர ஔர ஶீதல ஹோதா ஹை உஸ கோ கிஸீ வஸ்து கே த்யாக³னே கீ இச்சா² நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, ஔர கிஸீ வஸ்து கே க்³ரஹண கரனே கீ பீ⁴ இச்சா² நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, க்யோங்கி உஸ ஜ்ஞானீ கே ராக³ த்³வேஷ கா லேஶமாத்ர பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ஔர உஸ ஜ்ஞானீ கோ கஹீம்ʼ அனர்த² பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, க்யோங்கி அனர்த² கா ஹேது ஜோ அஜ்ஞான ஸோ உஸ கே விஷேம்ʼ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ..23..
ப்ரக்ருʼத்யா ஶூன்யசித்தஸ்ய குர்வதோ(அ)ஸ்ய யத்³ருʼச்ச²யா.
ப்ராக்ருʼதஸ்யேவ தீ⁴ரஸ்ய ந மானோ நாவமானதா..24..
அன்வய:- ப்ரக்ருʼத்யா ஶூன்யசித்தஸ்ய ப்ராக்ருʼதஸ்ய இவ யத்³ருʼச்ச²யா குர்வத꞉ அஸ்ய மான꞉ ந (வா ) அவமானதா ந .. 24 ..
ஸ்வபா⁴வ ஸே ஹீ ஜிஸ கா சித்த ஸங்கல்பவிகல்பரூப விகார ஸே ரஹித ஹை ஔர ஜோ ப்ராரப்³தா⁴னுஸார ப்ரவ்ருʼத்த நிவ்ருʼத்த கர்மோ கோ அஜ்ஞானீ கீ ஸமான கரதா ஹை, ஐஸே தீ⁴ர கஹியே ஜ்ஞானீ கோ மான ஔர அபமான கா அனுஸந்தா⁴ன நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ..24..
க்ருʼதம்ʼ தே³ஹேன கர்மேத³ம்ʼ ந மயா ஶுத்³த⁴ரூபிணா .
இதி சிந்தானுரோதீ⁴ ய꞉ குர்வன்னபி கரோதி ந ..25..
அன்வய:- இத³ம் கர்ம தே³ஹேன க்ருʼதம் ஶுத்³த⁴ரூபிணா மயா ந ( க்ருʼதம்) ய꞉ இதி சிந்தானுரோதீ⁴ ( ஸ꞉) குர்வன் அபி ந கரோதி .. 25..
ஸம்பூர்ண கர்ம கியா தே³ஹ கரதா ஹை மைம்ʼ நஹீம்ʼ கரதா ஹூம்ʼ க்யோங்கி மைம்ʼ தோ ஶுத்³த⁴ரூப ஸாக்ஷீ ஹூம்ʼ. இஸ ப்ரகார ஜோ விசாரதா ஹை, வஹ புருஷ கர்ம கரதா ஹுஆ பீ⁴ ப³ந்த⁴ன கோ நஹீம்ʼ ப்ராப்த ஹோதா ஹை க்யோங்கி உஸ கோ கர்ம கரனே கா அபி⁴மான நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ..25..
அதத்³வாதீ³வ குருதே ந ப⁴வேத³பி பா³லிஶ꞉.
ஜீவன்முக்த꞉ ஸுகீ² ஶ்ரீமான் ஸம்ʼஸரனபிஶோப⁴தே..26..
அன்வய:- ஜீவன்முக்த꞉ அதத்³வாதீ³ இவ குருதே, (ததா²)அபி பா³லிஶ: ந ப⁴வேத் ( அத꞉ ஏவ ) ஸம்ʼஸரன் அபி ஸுகீ² ஶ்ரீமான் ஶோப⁴தே ..26..
கியே ஹுஏ கார்ய கோ “ மைம்ʼ கரதா ஹூம்ʼ “ ஐஸே நஹீம்ʼ கஹதா ஹுஆ ஜீவன்முக்த புருஷ கார்ய கோ கரதா ஹுஆ பீ⁴ மூர்க² நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, க்யோங்கி அந்த꞉கரண கே விஷேம்ʼ ஜ்ஞானவான ஹோதா ஹை, இஸ காரண ஹீ ஸம்ʼஸார கே வ்யவஹார கோ கரதா ஹுஆ பீ⁴ பீ⁴தர ஸுகீ² ஔர ஶோபா⁴யமான ஹோதா ஹை ..26..
நானாவிசாரஸுஶ்ராந்தோ தீ⁴ரோ விஶ்ராந்தி மாக³த꞉.
ந கல்பதேன ஜானாதி ந ஶ்ருʼணோதி ந பஶ்யதி ..27..
அன்வய:- நானாவிசாரஸுஶ்ராந்த꞉ விஶ்ராந்திம் ஆக³த꞉ தீ⁴ர꞉ ந கல்பதே ந ஜானாதி ந ஶ்ருʼணோதி ந பஶ்யதி .. 27..
நானா ப்ரகார கே ஸங்கல்பவிகல்பரூப விசாரோம்ʼ ஸே ரஹித ஹோகர ஆத்மா கே விஷேம்ʼ விஶ்ராம கோ ப்ராப்த ஹுஆ தீ⁴ர கஹியே ஜ்ஞானீ புருஷ ஸங்கல்பவிகல்பரூப மன கே வ்யாபார கோ நஹீம்ʼ கரதா ஹை, ஔர ந ஜானதா ஹை ததா² பு³த்³தி⁴ கே வ்யாபார கோ நஹீம்ʼ கரதா ஹை, ஶப்³த³ கோ நஹீம்ʼ ஸுனதா ஹை, ரூப கோ நஹீம்ʼ
தே³க²தா ஹை அர்தா²த் இந்த்³ரியமாத்ர கே வ்யாபார கோ நஹீம்ʼ கரதா ஹை க்யோம்ʼ கி உ ஸே கர்த்ருʼத்வ கா அபி⁴மான கதா³பி நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ..27..
அஸமாதே⁴ரவிக்ஷேபான்ன முமுக்ஷுர்ன சேதர꞉.
நிஶ்சித்ய கல்பிதம்ʼ பஶ்யன்ப்³ரஹ்மைவாஸ்தே மஹாஶய꞉..28..
அன்வய:- ( ஜ்ஞானீ ) அஸமாதே⁴꞉ முமுக்ஷு꞉ ந அவிக்ஷேபாத் இதர꞉ ச ந (ஸர்வம் ) கல்பிதம் ( இதி ) நிஶ்சித்ய பஶ்யன் ( அபி) மஹாஶய꞉ ப்³ரஹ்ம ஏவ ஆஸ்தே .. 28 ..
ஜ்ஞானீ முமுக்ஷு நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, க்யோங்கி ஸமாதி⁴ நஹீம்ʼ கரதா ஹை ஔர ப³த்³த⁴ பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, க்யோங்கி ஜ்ஞானீ கே விஷேம்ʼ விக்ஷேப கஹியே த்³வைத ப்⁴ரம நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, கிந்து யஹ ஸம்பூர்ண த்³ருʼஶ்யமான ஜக³த் கல்பித ஹை ஐஸா நிஶ்சய கர கே தத³னந்தர பா³தி⁴த ப்ரபஞ்ச கீ ப்ரதீதிஸே தே³க²தா ஹுஆ பீ⁴ நிர்விகார சித்த ஹோதா ஹை இஸ காரண ஸாக்ஷாத் ப்³ரஹ்மஸ்வரூப ஹோகர ஸ்தி²த ஹோதா ஹை ..28..
யஸ்யாந்த꞉ ஸ்யாத³ஹங்காரோ ந கரோதி கரோதி ஸ꞉ .
நிரஹங்காரதீ⁴ரேண ந கிஞ்சித்³தி⁴ க்ருʼதம்ʼ க்ருʼதம் ..29..
அன்வய꞉ யஸ்ய அந்த꞉ அஹங்கார꞉ ஸ்யாத் ஸ꞉ ந கரோதி (அபி) கரோதி நிரஹங்காரதீ⁴ரண ஹி க்ருʼதம் ( அபி) கிஞ்சித்ன க்ருʼதம்..29..
தஹாம்ʼ வாதீ³ ஶங்கா கரதா ஹை கி, ஸம்ʼஸார கோ தே³க²தா ஹுஆ பீ⁴ ப்³ரஹ்மரூப கிஸ ப்ரகார ஹோ ஸகதா ஹை திஸ கா ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஜிஸ கே அந்த꞉கரண கே விஷேம்ʼ அஹங்கார கா அத்⁴யாஸ ஹோதா ஹை, வஹ புருஷ லோகத்³ருʼஷ்டி ஸே ந கரதா ஹுஆ பீ⁴ ஸங்கல்பவிகல்ப கரதா ஹை க்யோங்கி உஸ கோ கர்த்ருʼத்வ கா அத்⁴யாஸ ஹோதா ஹை ஔர அஹங்காரரஹித ஜோ தீ⁴ர கஹியே ஜ்ஞானீ புருஷ ஹை, வஹ லோகத்³ருʼஷ்டி ஸே கார்ய கரதா ஹுஆ பீ⁴ அபனீ த்³ருʼஷ்டி ஸே நஹீம்ʼ கரதா ஹை க்யோங்கி உஸ கோ கர்த்ருʼத்வ கா அபி⁴மான நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ..29..
நோத்³விக்³னம்ʼ ந ச ஸந்துஷ்டமகர்த்ருʼஸ்பந்த³வர்ஜிதம்.
நிராஶம்ʼ க³தஸந்தே³ஹம்ʼ சித்தம்ʼ முக்தஸ்ய ராஜதே ..30..
அன்வய:- முக்தஸ்ய சித்தம் உத்³விக்³னம் ந (ப⁴வதி) ஸந்துஷ்டம் ச நா ( ப⁴வதி ) அகர்த்ருʼஸ்பந்த³வர்ஜிதம் நிராஶம் க³தஸந்தே³ஹம் ராஜதே ..30..
ஜோ ஜீவன்முக்த புருஷ ஹை உஸ கே சித்த மேம்ʼ க பீ⁴ உத்³வேக³ (க⁴ப³ஃடா²ஹட ) நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை திஸீ ப்ரகார ஸந்தோஷ பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, க்யோங்கி கர்தாபனே கே அபி⁴மான கா உஸ கே விஷேம்ʼ லேஶ பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, திஸீ ப்ரகார உஸ கோ ஆஶா ததா² ஸந்தே³ஹ பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, க்யோங்கி வஹ தோ ஸதா³ ஜீவன்முக்த ஹை ..30..
நிர்வ்யாதும்ʼ சேஷ்டிதும்ʼ வாபி யச்சித்தம்ʼ ந ப்ரவர்ததே .
நிநிமித்தமித³ம்ʼ கிந்து நிர்த்⁴யாயதி விசேஷ்டதே ..31..
அன்வய:- யச்சித்தம் நிர்த்⁴யாதும் அபி வா சேஷ்டிதும் ந ப்ரவர்த்ததே கிந்து இத³ம் நிர்நிமித்தம் நியா॑யதி விசேஷ்டதே .. 31 ..
ஜிஸ ஜ்ஞானீ கா சித்த கியாரஹித ஹோகர ஸ்தி²த ஹோனே கோ அத²வா ஸங்கல்ப விகல்பாதி³ரூப சேஷ்டா கரனே கோ ப்ரவ்ருʼத்த நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, பரந்து ஜ்ஞானீ கா சித்த நிமித்த கஹியே ஸங்கல்பவிகல்பரஹித ஹோகர ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ நிஶ்சல ஸ்தி²த ஹோதா ஹை ததா² அனேக ப்ரகார கீ ஸங்கல்பவிகல்பரூப சேஷ்டா பீ⁴ கரதா ஹை ..31..
தத்த்வம்ʼ யதா²ர்த²மாகண்யம்ʼ மந்த³꞉ ப்ராப்னோதி மூட⁴தாம் .
அத²வா யாதி ஸங்கோசமமூட⁴꞉ கோ(அ)பி மூட⁴வத் ..32..
அன்வய:- மந்த³꞉ யதா²ர்த²ம் தத்த்வம் ஆகர்ண்ய மூட⁴தாம் ப்ராப்னோதி அத²வா ஸங்கோசம் ஆயாதி க꞉ அபி அமூட⁴꞉ ( அபி ) மூட⁴வத் (ப⁴வதி ) .. 32 ..
கோஈ அஜ்ஞானீ ஶ்ருதிஸே யதா²ர்த²தத்வ ( தத் ஔர த்வம் பதா³ர்த² கே கல்பித பே⁴த³ ) கோ ஶ்ரவண கர கே அஸம்பா⁴வனா ஔர விபரீத பா⁴வனாஓம்ʼ கே த்³வாரா அர்தா²த் ஸம்ʼஶய ஔர
விபர்யய கர கே மூட⁴தா கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை, அத²வா தத்-த்வம் பதா³ர்த² கே பே⁴த³ கோ ஜானனே கே நிமித்த ஸங்கோச கஹியே சித்த கீ ஸமாதி⁴ லகா³தா ஹை ஔர கோஈ ஜ்ஞானீ பீ⁴ பா³ஹர கீ க³திஸே மூட⁴ கீ ஸமான பா³ஹர கே வ்யவஹாரோம்ʼ கோ கரதா ஹை ..32..
ஏகாக்³ரதா நிரோதோ⁴ வா மூடை⁴ரப்⁴யஸதே ப்⁴ருʼஶம் .
தீ⁴ரா꞉ க்ருʼத்யம்ʼ ந பஶ்யந்தி ஸுப்தவத் ஸ்வபதே³ ஸ்தி²தா꞉..33..
அன்வய:- மூதை꞉ ஏகாக்³ரதா வா நிரோத⁴꞉ ப்⁴ருʼஶம் அப்⁴யஸ்யதே ஸ்வபதே³ ஸ்தி²தா꞉ தீ⁴ரா꞉ ஸுப்தவத் க்ருʼத்யம் ந பஶ்யந்தி .. 33 ..
ஜோ தே³ஹாபி⁴மானீ மூர்க² ஹைம்ʼ வே மன கோ வஶ மேம்ʼ கரனே கே அர்த² அனேக ப்ரகார கா அப்⁴யாஸ கரதே ஹைம்ʼ பரந்து உன கா மன வஶ மேம்ʼ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ஔர ஜோ ஆத்மஜ்ஞானீ தை⁴ர்யவான் புருஷ ஹை, வஹ ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ ஸ்தி²தி கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை உஸ கா மன தோ ஸ்வபா⁴வ ஸே ஹீ வஶீபூ⁴த ஹோதா ஹை, ஜிஸ ப்ரகார நித்³ரா கே ஸமய மேம்ʼ மன கீ சேஷ்டா ப³ந்த³ ஹோ ஜாதீ ஹை, திஸீ ப்ரகார ஜ்ஞான ஹோனேபர மன கீ சேஷ்டா ப³ந்த³ ஹோ ஜாதீ ஹை, க்யோங்கி அத்³வைதாத்மஸ்வரூப கே ஜ்ஞான ஸே ப்⁴ரமமாத்ர கீ நிவ்ருʼத்தி ஹோ ஜாதீ ஹை ..33..
அப்ரயத்னாத்ப்ரயத்நாத்³ரா மூடா⁴ நாப்னோதி நிதிம் .
தத்த்வநிஶ்சயமாத்ரேண ப்ராஜ்ஞோ ப⁴வதி நிர்வ்ருʼத꞉34..
அன்வய:- மூட⁴꞉ அப்ரயத்னாத் வா ப்ரயத்னாத் ( அபி ) நிவ்ருʼதிம் ந ஆமோதி ப்ராஜ்ஞ꞉ தத்த்வநிஶ்சயமாத்ரேண நிர்வ்ருʼத꞉ ப⁴வதி .. 34 ..
ஜோ மூட⁴ புருஷ ஹை ஔர ஜிஸ கோ ஆத்மஜ்ஞான நஹீம்ʼ ஹுஆ ஹை வஹ அனேக ப்ரகார கா அப்⁴யாஸ கர கே மன கோ வஶ மேம்ʼ கரே அத²வா ந கரே தௌ பீ⁴ உஸ கோ நிவ்ருʼத்தி கா ஸுக² நஹீம்ʼ ப்ராப்த ஹோதா ஹை, ஔர ஜோஆத்மஜ்ஞானீ ஹே உஸனே தோ ஜ்யோம்ʼ ஹீ ஆத்மஸ்வரூப கா நிஶ்சய கியா கி, வஹ பரம நிவ்ருʼத்தி கே ஸுக² கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை ..34..
ஶுத்³த⁴ம்ʼ பு³த்³த⁴ ப்ரியம்ʼ பூர்ண நிஷ்ப்ரபஞ்சம்ʼ நிராமயம் .
ஆத்மானம்ʼ தம்ʼ ந ஜானந்தி தத்ராப்⁴யாஸபராஜனா꞉..35..
அன்வய:- தத்ர அப்⁴யாஸபரா꞉ ஜனா꞉ ஶுத்³த⁴ம் பு³த்³த⁴ம் ப்ரியம் பூர்ணம் நிஷ்ப்ரபஞ்சம் நிராமயம் தம் ஆத்மானம் ந ஜானந்தி .. 35 ..
ஸத்³கு³ரு ஔர வேதா³ந்தவாக்யோம்ʼ கீ ஶரண லியே பி³னா தே³ஹாபி⁴மான தூ³ர நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை திஸ தே³ஹாபி⁴மான ஸே மன ஜக³த் கே விஷேம்ʼ ஆஸக்த ரஹதா ஹை, திஸ காரண வஹ புருஷ ஆத்மஸ்வரூப கோ நஹீம்ʼ ஜானதா ஹை க்யோங்கி ஆத்மஸ்வரூபதா ஶுத்³த⁴ ஹை, சைதன்யஸ்வரூப ஹை ஔர ஆனந்த³ரூபபரிபூர்ண, ஸம்ʼஸார கீ உபாதி⁴ ஸே ரஹித ததா² விவித⁴தாபரஹித ஹை, இஸ காரண தே³ஹாபி⁴மானீ புருஷ கோ உஸ கா ஜ்ஞான நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ..35..
நாப்னோதி கர்மணா மோக்ஷம்ʼ விமூடோ⁴(அ)ப்⁴யாஸரூபிணா .
த⁴ன்யோ விஜ்ஞானமாத்ரேண முக்தஸ்திஷ்ட²த்யவிக்ரிய꞉..36..
அன்வய꞉ விமூட⁴꞉ அப்⁴யாஸரூபிணா கர்மணா மோக்ஷம் ந ஆப்னோதி த⁴ன்ய꞉ விஜ்ஞானமாத்ரேண அவிக்ரிய꞉ முக்த꞉ திஷ்ட²தி .. 36..
ஜோ புருஷ தே³ஹாபி⁴மானீ ஹை வஹ யோகா³ப்⁴யாஸரூப கர்ம கர கே மோக்ஷ கோ நஹீம்ʼ ப்ராப்த ஹோதா ஹை க்யோங்கி, கர்மமாத்ர ஸே மோக்ஷப்ராப்தி ஹோனா து³ர்லப⁴ ஹை. ஸோஈ ஶ்ருதிமேம்ʼ பீ⁴ கஹா ஹை கி “ந கர்மணா ந ப்ரஜயா த⁴னேன த்யாகே³னை கே அம்ருʼதத்வமானஶு꞉ “ யோகா³ப்⁴யாஸ ஆதி³ கர்ம ஸே மோக்ஷ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, ஸந்தான உத்பன்ன கரனே ஸே மோக்ஷ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, த⁴ன ப்ராப்த கரனே ஸே மோக்ஷ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, யதி³ கின் ஹீ ஜ்ஞாநியோம்ʼ கோ மோக்ஷ கீ ப்ராப்தி ஹுஈ ஹை தோ தே³ஹாபி⁴மான கே த்யாக³ ஸே ஹீ ஹுஈ ஹை இஸ காரண கோஈ பா⁴க்³யவான் விரலா புருஷ ஹீ ஆத்மஜ்ஞான கீ ப்ராப்திமாத்ர ஸே த்யாக³ தி³யே ஹைம்ʼ ஸம்பூர்ண ஸங்கல்ப விகல்பாதி³ ஜிஸனே ஐஸா ஹோகர முக்த ஹோ ஜாதா ஹை .. 36..
மூடோ⁴ நாப்னோதி தத்³ப்³ரஹ்ம யதோ ப⁴விதுமிச்ச²தி.
அனிச்ச²ன்னபி தீ⁴ரோ ஹி பரப்³ரஹ்மஸ்வரூபபா⁴க்..37..
அன்வய:- யத꞉ மூட⁴꞉ ப்³ரஹ்ம மதிம இச்ச² த ( அன ) நத் ந . ஆப்னோதி ஹி தீ⁴ர꞉ அனிச்ச²ன் அபி பர கஹ ரூபக ப⁴வதி..37..
மூட⁴புருஷ யோகா³ப்⁴யாஸரூப கர்ம கர கே ப்³ரஹ்மரூப ஹோனே கீ இச்சா² கரதா ஹை, இஸ காரண ப்³ரஹ்ம கோ நஹீம்ʼ ப்ராப்த ஹோதா ஹை ஔர ஜ்ஞாதா தோ மோக்ஷ கீ இச்சா² ந கரதா ஹை தோ பீ⁴ பரப்³ரஹ்ம கே ஸ்வரூப கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை க்யோங்கி உஸ கா தே³ஹாபி⁴மான தூ³ர ஹோ க³யா ஹை ..37..
நிராதா⁴ராக்³ரஹவ்யக்³ரா மூடா⁴꞉ ஸம்ʼஸாரபோஷகா꞉.
ஏதஸ்யானர்த²மூலஸ்ய மூலச்சே²த³꞉ க்ருʼதோ பு³தை⁴꞉38
அன்வய:- மூடா⁴꞉ நிராதா⁴ரா꞉ க்³ரஹவ்யக்³ரா꞉ ஸம்ʼஸாரபோஷகா꞉ ( ப⁴வந்தி); பு³தை⁴꞉ அனர்த²மூலஸ்ய ஏதஸ்ய மூலச்சே²த³꞉ க்ருʼத꞉ .. 38 ..
”மூட⁴ ஜோ அஜ்ஞானீ புருஷ ஹைம்ʼ வே ஸத்³கு³ரு ஔர வேதா³ந்தவாக்யோம்ʼ கே ஆதா⁴ர கே பி³னா ஹீ கேவல யோகா³ப்⁴யாஸரூப கர்ம கரகே ஹீ மைம்ʼ முக்த ஹோ ஜாஊம்ˮகா³ இஸ ப்ரகார நிரர்த²க து³ராக்³ரஹ கரனேவாலே ஔர ஸம்ʼஸார கோ புஷ்ட கரனேவாலே ஹோதே ஹைம்ʼ, ஸம்ʼஸார கோ தூ³ர கரனேவாலா ஜோ ஜ்ஞான ஜிஸ கா உன கே விஷேம்ʼ லேஶ பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹை ஔர ஜ்ஞானீ புருஷ ஜோ ஹைம்ʼ உன்ஹோம்ʼநே ஜன்மமரணரூபஅனர்த² கே மூலகாரண இஸ ஸம்ʼஸார கோ ஜ்ஞான கே த்³வாரா மூல ஸே ஹீ சே²த³ன கர தி³யா ஹை ..38..
நஶாந்தி லப⁴தே மூடோ⁴ யத꞉ஶமிதுமிச்ச²தி.
தீ⁴ரஸ்தத்த்வம்ʼ விநிஶ்சித்ய ஸர்வதா³ ஶாந்தமானஸ꞉..39..
அன்வய:- யத꞉ மூட⁴꞉ ஶமிதும் இச்ச²தி ( அத꞉ ) ஶாந்திம் ந லப⁴தே; தீ⁴ர꞉ தத்த்வம் விநிஶ்சித்ய ஸர்வதா³ ஶாந்தமானஸ꞉(ப⁴வதி)..39..
ஜோமூட⁴ கஹியே தே³ஹாபி⁴மானீ புருஷ ஹை வஹ யோகா³ப்⁴யாஸ கே த்³வாரா ஶாந்தி கீ இச்சா² கரதா ஹை, பரந்து யோகா³ப்⁴யாஸ ஸே ஶாந்தி கோ ப்ராப்த நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, ஔர ஜ்ஞானீ புருஷ ஆத்மதத்வ கா நிஶ்சய கர கே ஸதா³ ஶாந்தமன ரஹதா ஹை ..39..
காத்மனோ த³ர்ஶனம்ʼ தஸ்ய யத்³ருʼஷ்டமவலம்ப³தே.
தீ⁴ராஸ்தம்ʼ தனபஶ்யந்தி பஶ்யந்த்யாத்மானமவ்யயம் ..40..
அன்வய:- யத் த்³ருʼஷ்டம் அவலம்ப³தே தஸ்ய ஆத்மன꞉ த³ர்ஶனம் க; தே தீ⁴ரா꞉ தம் பஶ்யந்தி ( கிந்து ) தம் அவ்யயம் ஆத்மானம் பஶ்யந்தி .. 40..
ஜோ அஜ்ஞானீ புருஷ த்³ருʼஷ்ட பதா³ர்தோ²ம்ʼ கோ ஸத்ய மானதா ஹை, உஸ கோ அத்மத³ர்ஶன கிஸ ப்ரகார ஹோ ஸக்தா ஹை? பரந்து தை⁴ர்யவான் புருஷ தின த்³ருʼஷ்ட பதா³ர்தோ² கோ ஸத்ய நஹீம்ʼ மானதா ஹை கிந்து ஏக அவிநாஶீ ஆத்மா கோ தே³க²தா ஹை ..40..
க நிரோதோ⁴ விமூடோ⁴(அ)ஸ்ய யோ நிப³ந்த⁴ம்ʼ கரோதி வை .
ஸ்வாராமஸ்யைவ தீ⁴ரஸ்ய ஸர்வதா³ஸாவக்ருʼத்ரிம꞉..41..
அன்வய:- ய꞉ வை நிர்ப³ந்த⁴ம் கரோதி, ( தஸ்ய ) விமூட⁴ஸ்ய நிகே³த⁴꞉ க; ஸ்வாராமஸ்ய தீ⁴ரஸ்ய ஏவ அஸோ ஸர்வதா³ அக்ருʼத்ரிம꞉ (ப⁴வதி) ..41..
ஜோ மூட⁴ தே³ஹாபி⁴மானீ புருஷ ஶுஷ்கசித்தநிரோத⁴ கே விஷேம்ʼ து³ராக்³ரஹ கரதா ஹை, திஸ மூட⁴ கே சித்த கா நிரோத⁴ கிஸ ப்ரகார ஹோ ஸகதா ஹை ? அர்தா²த் உஸ கே சித்த கா நிரோத⁴ கதா³பி நஹீம்ʼ ஹோ ஸகதா ஹை, க்யோங்கி ஸமாதி⁴ கே அனந்தர அஜ்ஞானீ கா சித்த பி²ர ஸங்கல்பவிகல்பயுக்த ஹோ ஜாதா ஹை ஔர ஆத்மாராம தீ⁴ர புருஷ கே சித்த கா நிரோத⁴ ஸ்வாபா⁴விக ஹீ ஹோதா ஹை. க்யோங்கி உஸ கா சித்த ஸங்கல்பாதி³ரஹித நிஶ்சல ஔர ப்³ரஹ்மாகார ஹோதா ஹை ..41..
பா⁴வஸ்ய பா⁴வக꞉ கஶ்சின்ன கிஞ்சித்³பா⁴வகோ(அ)பர꞉.
உப⁴யாபா⁴வக꞉கஶ்சிதே³வமேவ நிராகுல꞉..42..
அன்வய:- கஶ்சித் பா⁴வஸ்ய பா⁴வக꞉ அபர꞉ ந கிஞ்சித் பா⁴வக: ஏவம் கஶ்சித் உப⁴யாபா⁴வக꞉ ஏவ நி குல꞉ ஆஸ்தே .. 42 ..
கோஈ நையாயிக ஆதி³ ஐஸா மானதே ஹைம்ʼ கி, யஹ ஜக³த் வாஸ்தவ மேம்ʼ ஸத்ய ஹை ஔர கோஈ ஶூன்யவாதீ³ ஐஸா மானதே ஹைம்ʼ கி, குச² பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹை ஔர ஹஜாரோம்ʼ மேம்ʼ ஏக ஆத³மீஆத்மா கா அனுப⁴வ கரனேவாலாஅபா⁴வ ஔர பா⁴வ தோ³னோம்ʼ கோ ந மானகர ஸ்வஸ்த²சித்தவாலா ரஹதா ஹை .. 42 ..
ஶுத்³த⁴மத்³வயமாத்மானம்ʼ பா⁴வயந்தி குபு³த்³வய꞉.
நது ஜானந்தி ஸம்ʼமோஹாத்³யாவஜ்ஜீவமநிர்வ்ருʼதா꞉..43..
அன்வய:- குபு³த்³த⁴ய꞉ ஶுத்³த⁴ம் அத்³வயம் ஆத்மானம் பா⁴வயந்தி, ஜானந்தி து ந; ஸம்ʼமோஹாத் யாவஜ்ஜீவம் அநிவ்ருʼதா꞉ ( ப⁴வந்தி ) ..43..
மூட⁴பு³த்³தி⁴ அர்தா²த் தே³ஹாபி⁴மானீ புருஷ ஆத்மா கா சிந்தன கரதே ஹைம்ʼ, பரந்து ஜானதே நஹீம்ʼ க்யோங்கி மோஹ ஸே யுக்த ஹோதே ஹைம்ʼ. இஸ காரண ஹீ ஜன்மப⁴ர உன கீ ஸங்கல்பவிகல்போம்ʼ ஸே நிவ்ருʼத்தி நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, அதஏவ ஸந்தோஷகோ பீ⁴ நஹீம்ʼ ப்ராப்த ஹோதே ஹைம்ʼ ..43..
முமுக்ஷோர்பு³த்³தி⁴ராலம்ப³மந்தரேண ந வித்³யதே.
நிராலம்பை³வ நிஷ்காமா பு³த்³தி⁴முங்க்தஸ்ய ஸர்வதா³ ..44..
அன்வய:- முமுக்ஷோ꞉ பு³த்³தி⁴꞉ ஆலம்ப³ம் அந்தரேண ந வித்³யதே; முக்தஸ்ய பு³த்³தி⁴꞉ ஸர்வதா³ நிராலம்பா³ நிஷ்காமா ஏவ .. 44 ..
ஜிஸ கோ ஆத்மா கா ஸாக்ஷாத்கார நஹீம்ʼ ஹுஆ ஹை ஐஸே முமுக்ஷுபுருஷ கீ பு³த்³தி⁴ ஸத⁴ர்மகவஸ்துரூப ஆஶ்ரய கே பி³னா நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை ஔர ஜீவன்முக்த புருஷ கீ பு³த்³தி⁴ முக்திவிஷயமேம்ʼ பீ⁴ இச்சா²ரஹித ஔர ஸதா³ நிராலம்ப³ (நிர்விஶேஷ ஆத்மானுரூப ) ஹோதீ ஹை ..44..
விஷயத்³வீபினோ வீக்ஷ்ய சகிதா꞉ஶரணார்தி²ன꞉ .
விஶந்தி ஜ²டிதி கோட³ம்ʼ நிரோதை⁴காக்³ரஸித்³த⁴யே..45..
அன்வய:- விஷயத்³வீபின꞉ வீக்ஷ்ய சகிதா꞉ ஶரணார்தி²ன꞉ ( மூடா⁴꞉) நிரோதை⁴காக்³ரஸித்³த⁴யே ஜ²டிதி க்ரோட³ம் விஶந்தி .. 45 ..
விஷயரூப வ்யாக்⁴ர கோ தே³க²கர ப⁴யபீ⁴த ஹுஏ, ரக்ஷா கீ இச்சா² கரனேவாலே அஜ்ஞானீ புருஷ ஹீ ஜல்தீ³ ஸே சித்த கா நிரோத⁴ ஔர ஏகாக்³ரதா கோ ஸித்³தி⁴ கே அர்த² கு³ஹா கே பீ⁴தர கு⁴ஸதே ஹைம்ʼ, ஜ்ஞானீ நஹீம்ʼ கு⁴ஸதே ஹைம்ʼ .. 45 ..
நிர்வாஸனம்ʼ ஹரிம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா தூஷ்ணீம்ʼ விஷயத³ந்தின꞉.
பலாயந்தேன ஶக்தாஸ்தே ஸேவந்தே க்ருʼதசாடவ꞉46..
அன்வய:- விஷயத³ந்தின꞉ நிர்வாஸனம் ஹரிம் த்³ருʼஷ்ட்வா ந ஶக்த꞉ ( ஸந்த꞉) தூஷ்ணீம் பலாயந்தே தே க்ருʼதசாடவ꞉ ஸேவந்தே .. 46 ..
வாஸனாரஹித புருஷரூப ஸிம்ʼஹ கோ தே³க²கர விஷயரூபீ ஹஸ்தீ அஸமர்த² ஹோகர சுபசாப பா⁴க³ ஜாதே ஹைம்ʼ ஔர திஸ வாஸனாரஹித புருஷ கோ ஆகர்ஷித ஹோகர ஸ்வயம்ʼ ஸேவன கரதே
நமுக்திகாரி கா த⁴த்தே நி꞉ஶம்ʼ கோ யுக்தமானஸ꞉ .
பஶ்யன் ஶ்ருʼண்வன் ஸ்டஶன ஜிக⁴னஶ்னன்னாஸ்தே யதா²ஸுக²ம் ..47..
அன்வய:- நி꞉ஶங்க꞉ யுக்தமானஸ꞉ (ஜ்ஞானீ) முக்திகாரிகாம்ʼ ந த⁴த்தே꞉ (கிந்து ) பஶ்யன் ஶ்ருʼண்வன் ஸ்ப்ருʼஶன் ஜிக்⁴ரன் அனன் யதா²ஸுக²ம் ஆஸ்தே .. 47..
அநி꞉ஶங்க ஔர நிஶ்சல மனவாலா ஜ்ஞானீ யம நியம ஆதி³ யோக³க்ரியா கோ ஆக்³ரஹ ஸே நஹீம்ʼ கரதா ஹை, கிந்து தே³க²தா ஹுஆ, ஸுனதா ஹுஆ, ஸ்பர்ஶ கரதா ஹுஆ, ஸூங்க⁴தா ஹுஆ ஔர போ⁴ஜன கரதா ஹுஆ பீ⁴ ஆத்மஸுக² கே விஷே ஹீ நிமக்³ன ரஹதா ஹை ..47..
வஸ்துஶ்ரவணமாத்ரேண ஶுத்³த⁴பு³த்³தி⁴நிராகுல꞉.
நைவாசாரமனாசாரமௌதா³ஸ்யவான பஶ்யதி ..48..
அன்வய:- வஸ்துஶ்ரவணமாத்ரேண ஶுத்³த⁴ பு³த்³தி⁴꞉ நிராகுல꞉ (ஜ்ஞானீ) ஆசாரம் அனாசரம் வா ஔதா³ஸ்த²ம் ந ஏவ பஶ்யதி .. 48 ..
கு³ரு ஔர வேதா³ந்தவாக்யோம்ʼ கே த்³வாரா சைதன்யஸ்வரூப ஆத்மா கே ஶ்ரவணமாத்ர ஸே ஹுஆ ஹை பரிபூர்ண ஆத்மா கா ஸாக்ஷாத்கார ஜிஸ கோ ஔர நிராகுல அர்தா²த் அபனே ஸ்வரூபகே விஷம்ʼ ஸ்தி²த ஜ்ஞானீ ஆசார கோ வா அனாசார கோ அத²வா உதா³ஸீனதா இன கீ ஓர த்³ருʼஷ்டி நஹீம்ʼ தே³தா ஹை, க்யோங்கி வஹ ப்³ரஹ்மாகார ஹோதா ஹை .. 18..
யதா³ யத்கர்துமாயாதி ததா³ தத்குருதே ருʼஜு꞉ .
ஶுப⁴ வாப்யஶுப⁴ம்ʼ வாபி தஸ்ய சேஷ்டா ஹி பா³லவத் ..49..
அன்வய:- யதா³ யத் வா அபி ஶுப⁴ம் அபி வா அஶுப⁴ம் கர்தும் ஆயாதி ததா³ தத் ருʼஜு꞉ ( ஸன் ) குருதே ( யத꞉ ) ஹி தஸ்ய சேஷ்டா பா³லவத் ( ப⁴வதி ) .. 49 ..
அப³ ஜோ ஶுப⁴ அத²வா அஶுப⁴ கர்ம ப்ராரப்³தா⁴னுஸார கரனா பஃட²தா ஹை, உஸ கோ ஆக்³ரஹரஹித ஹோகர கரதா ஹை க்யோங்கி திஸ ஜீவன்முக்த ஜ்ஞானீ கீ சேஷ்டா பா³லக கீ ஸமான ஹோதீ ஹை, அர்தா²த் வஹ ப்ராரப்³தா⁴னுஸார கர்ம கரதா ஹை ராக³த்³வேஷ ஸே நஹீம்ʼ கரதா ஹை ..49..
ஸ்வாதந்த்ர்யாத்ஸுக²மாப்னோதி ஸ்வாதந்த்ர்யால்லப⁴தே பரம் .
ஸ்வாதந்த்ர்யாநிவ்ருʼதி க³ச்சே²த்ஸ்வாதந்த்ர்யாத்பரமம்ʼ பரம்..50..
அன்வய:- ஸ்வாதந்த்ர்யாத ஸுக²ம் ஆப்னோதி, ஸ்வாதந்த்ர்யாத் பரமூ லமதே; ஸ்வாதந்த்ர்யாத நிவ்ருʼதி க³ச்சே²த, ஸாதச்யாத் பரமம் பத³மா (ப்ராமுயாத் )..50..
ராக³த்³வேஷரஹித புருஷ ஸுக² கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை, பரம ஜ்ஞான கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை ஔர நித்ய ஸுக² கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை ததா² ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ விஶ்ராம கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹே..50..
அகர்த்ருʼத்வமபோ⁴க்த்ருʼத்வம்ʼ ஸ்வாத்மனோ மன்யதே யதா³.
ததா³ க்ஷீணா ப⁴வந்த்யேவ ஸமஸ்தாஶ்சித்தவ்ருʼத்தய꞉..51..
அன்வய:- யதா³ ஸ்வாத்மன꞉ அகர்த்ருʼத்வம் அபோ⁴க்த்ருʼத்வம் மன்யதே ததா³ ஏவ ( அஸ்ய ) ஸமஸ்தா꞉ சித்தவ்ருʼத்தய꞉ க்ஷீணா꞉ ப⁴வந்தி ..51..
ஜப³ புருஷ அபனே விஷேம்ʼ கர்தாபனே கா ஔர போ⁴க்தாபனேகா அபி⁴மான த்யாக³ தே³தா ஹை தப³ ஹீ உஸ புருஷ கீ ஸம்பூர்ண சித்த கீ வ்ருʼத்தி க்ஷீண ஹோ ஜாதீ ஹைம்ʼ ..51..
உச்ச்²ருʼக²லாப்யக்ருʼதி கா ஸ்தி²தி(ரஸ்ய ராஜதே.
ந து ஸஸ்டஹசித்தஸ்ய ஶாந்திமூண்ட⁴ஸ்ய க்ருʼத்ரிமா..52..
அன்வய:- தீ⁴ரஸ்ய உச்ச்²ருʼக²லா அபி அக்ருʼதி கா ஸ்தி²தி꞉ ராஜதே; ஸஸ்ப்ருʼஹசித்தஸ்ய மூஹஸ்ய க்ருʼத்ரிமா ஶாந்தி꞉ து ந ( ராஜதே ) .. 52..
ஜோ புருஷ நி꞉ஸ்ப்ருʼஹசித்த ஹோதா ஹை உஸ தை⁴ர்யவான ஜ்ஞானீ கீ ஸ்வாபா⁴விக ஶாந்திரஹித பீ⁴ ஸ்தி²தி ஶோபா⁴யமான ஹோதீ ஹை ஔர இச்சா² ஸே ஆகுல ஹை சித்த ஜிஸகா ஐஸே அஜ்ஞானீ புருஷ கீ ப³னாவடீ ஶாந்தி ஶோபி⁴த நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை ..52..
விலஸந்தி மஹாபோ⁴க³விஶந்தி கி³ரிக³ஹரான் .
நிரஸ்தகல்பனா தீ⁴ரா அப³த்³தா⁴ முக்தபு³த்³த⁴ய꞉..53..
அன்வய:- அப³த்³தா⁴꞉ முக்தபு³த்³த⁴ய꞉ நிரஸ்தகல்பனா꞉ தீ⁴ரா꞉ மஹாமோகை³꞉ விலஸதி கி³ரிக³ஹ்வரான் விஶந்தி ..53..
ஜின ஜ்ஞாநியோம்ʼ கீ கல்பனா நிவ்ருʼத்த ஹோ க³ஈ ஹை, ஜோ ஆஸக்திரஹித ஹைம்ʼ, ததா² ஜின கீ ப³த்³தி⁴ அபி⁴மானரஹித ஹை வே ஜ்ஞானீ புருஷ க பீ⁴ ப்ராரப்³தா⁴னுஸார ப்ராப்த ஹுஏ போ⁴கோ³ம்ʼ ஸே விலாஸ கரதே ஹைம்ʼ ஔர க பீ⁴ ப்ராரப்³தா⁴னுஸார பர்வத ஔர வனோம்ʼ கே விஷேம்ʼ விசரதே ஹைம்ʼ ..53..
ஶ்ரோத்ரியம்ʼ தே³வதாம்ʼ தீர்த²மங்க³னாம்ʼ பூ⁴பதிம்ʼ ப்ரியம் .
த்³ருʼஷ்ட்வா ஸம்பூஜ்ய தீ⁴ரஸ்ய ந காபி ஹ்ருʼதி³ வாஸனா..54..
அன்வய:- ஶ்ரோத்ரியம் தே³வதாம் தீர்த²ம் ஸம்பூஜ்ய (ததா²) அங்க³னாம் பூ⁴பதிம் ப்ரியம் த்³ருʼஷ்ட்வா தீ⁴ரஸ்ய ஹதி³ கா அபி வாஸனா ந (ஜாயதே)..54..
வேத³பாடீ² ப்³ராஹ்மண ஔர தே³வதா கீ ப்ரதிமா ததா² தீர்த²கா பூஜன கர கே ஔர ஸுந்த³ர ஸ்த்ரீ ராஜா ஔர ப்ரிய புத்ராதி³கோ தே³க²கர பீ⁴ ஜ்ஞானீ கே ஹ்ருʼத³ய மேம்ʼ கோஈ வாஸனா நஹீம்ʼ உத்பன்ன ஹோதீ ஹை ..54..
ப்⁴ருʼத்யை꞉ புத்ரை꞉ கலத்ரைஶ்ச தௌ³ஹித்ரைஶ்சாபி கோ³த்ரஜை꞉.
விஹஸ்ய தி⁴க்ருʼதோ யோகீ³ ந யாதி விக்ருʼதி மனாகூ..55..
அன்வய:- யோகீ³ ப்⁴ருʼத்யை꞉ புத்ரை꞉ கலத்ரை꞉ தௌ³ஹித்ரை꞉ ச அபி ச கோ³த்ரஜை꞉ விஹஸ்ய தி⁴க்ருʼத꞉ ( அபி) மனாக விக்ருʼதிம் ந யாதி .. 55..
ஸேவக ஸ்த்ரீ புத்ர தௌ³ஹித்ர (தே⁴வதே ) ஔர அன்ய கோ³த்ரகே புருஷ பீ⁴ யதி³ யோகீ³ கா உபஹாஸ கரேம்ʼ யா தி⁴கார தே³வேம்ʼ தோ உஸ கா மன கிஞ்சின்மாத்ர பீ⁴ க்ஷோப⁴ கோ நஹீம்ʼ ப்ராப்த ஹோதா ஹை, க்யோங்கி உஸ ஜ்ஞானீ கா மோஹ தூ³ர ஹோ ஜாதா ஹை .. 59..
ஸந்துஷ்டோ(அ)பி ந ஸந்துஷ்ட꞉ கி²ன்னோ(அ)பி ந . ச கி²த்³யதே .
தஸ்யாஶ்சர்யத³ஶாம்ʼ தாம்ʼ தாம்ʼ தாஶா ஏவ ஜானதே..56..
அன்வய:- (யோகீ³) ஸந்துஷ்ட꞉ அபி ஸந்துஷ்ட꞉ ந ( ப⁴வதி); கி²ன்ன꞉ அபி ச ந கி²த்³யதே; தஸ்ய தாம்ʼ தாம்ʼ தாத்³ருʼஶாம் ஆஶ்சர்யத³ஶாம். தாத்³ருʼஶா꞉ ஏவ ஜானதே ..56..
ஜ்ஞானீ லோகத்³ருʼஷ்டி ஸே ஸந்தோஷயுக்த தீ³க²தா ஹுஆபீ⁴ ஸந்தோஷயுக்த நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ஔர லோகத்³ருʼஷ்டி ஸே கி²ன்ன த³கி²தா ஹுஆ பீ⁴ கி²ன்ன நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, ஜ்ஞானீ கீ இஸ ப்ரகாரகீ த³ஶா கோ ஜ்ஞானீ ஹீ ஜானதே ஹைம்ʼ ..56..
கர்தவ்யதைவ ஸம்ʼஸாரோ ந தாம்ʼ பஶ்யந்தி ஸூரய꞉.
ஶூன்யாகாரா நிராகாரா நிர்மிகாராநிராமயா꞉..57..
அன்வய:- ஸம்ʼஸார꞉ கர்தவ்யதா ஏவ ஶூன்யாகாரா꞉ நிராகாரா꞉ நிர்விகாரா꞉ நிராமயா꞉ ஸூரய꞉ தாம் ந பஶ்யந்தி ..57..
கர்தவ்யதா கஹியே மேரா யஹ கர்தவ்ய ஹை இஸ ப்ரகார கா ஜோ கார்ய கா ஸங்கல்ப ஹை ஸோஈ ஸம்ʼஸார ஹை பரந்து ஸம்பூர்ண விஶ்வகே நாஶ ஹோனேபர பீ⁴ ஜோ வர்தமான ரஹதே ஹைம்ʼ ஔர ஜோ நிராகார கஹியே க⁴டாதி³கே ஸே ஆகார ஸே ரஹித ஹைம்ʼ ஔர ஜோ ஸர்வத்ர ஆத்மத்³ருʼஷ்டி கரனேவாலே ததா² ஸங்கல்பவிகல்பரூபீ ரோக³ஸே ரஹித ஹைம்ʼ வே கதா³பி கர்தவ்யதா கோ நஹீம்ʼ தே³க²தே ஹைம்ʼ அர்தா²த் கிஸீ கார்ய கே கரனே கா ஸங்கல்ப நஹீம்ʼ கரதே ஹைம்ʼ ..17..
அகுர்வன்னபி ஸங்க்ஷோபா⁴வ்யக்³ர꞉ஸர்வத்ர மூட⁴தீ⁴꞉.
குர்வன்னபி து க்ருʼத்யானி குஶலோ ஹி நிராகுல꞉..58..
அன்வய:- மூட⁴தீ⁴꞉ அகுர்வன் அபி ஸர்வத்ர ஸங்க்ஷோபா⁴த் வ்யக்³ர꞉ ( ப⁴வதி); ஹி குஶல꞉ து க்ருʼத்யானி குர்வன் அபி நிராகுல: ( ப⁴வதி ) ..58..
அஜ்ஞானீ புருஷ கர்மோ கோ ந கரதா ஹுஆ பீ⁴ ஸர்வத்ர ஸங்கல்பவிகல்ப கரனே கே காரண வ்யக்³ர ரஹதா ஹை, ஔர ஜ்ஞானீ கார்யா கோ கரதா ஹுஆ பீ⁴ நிர்விகாரசித்த ரஹதா ஹை க்யோங்கி வஹ தோ ஆத்மஸுக² கே விஷேம்ʼ விராஜமான ஹோதா ஹை ..58..
ஸுக²மாஸ்தே ஸுக²ம்ʼ ஶேதே ஸுக²மாயாதி யாதி ச .
ஸுக²ம்ʼ வக்தி ஸுக²ம்ʼ தே வ்யவஹாரே(அ)பி ஶாந்ததீ⁴꞉..59 ..
அன்வய:- ஶாந்ததீ⁴꞉ வ்யவஹாரே அபி ஸுக²ம் ஆஸ்தே; ஸுக²ம் ஶேதே; ஸுக²ம் ஆயாதி; ( ஸுக²ம் ) ச யாதி; ஸுக²ம் வக்தி, ஸுக²ம் முங்க்தே .. 59..
ப்ராரப்³த⁴ கே அனுஸார வ்யவஹார கே விஷேம்ʼ வர்தமான பீ⁴ ஆத்மநிஷ்டா² பு³த்³தி⁴வாலா ஜ்ஞானீ ஸுக²பூர்வக பை³ட²தா ஹை, ஸுக²பூர்வக ஶயன கரதா ஹை, ஸுக²பூர்வக ஆதா ஹை, ஸுக²பூர்வக ஜாதா ஹை, ஸுக²பூர்வக கஹதா ஹை ததா² ஸுக²பூர்வக ஹீ போ⁴ஜன கரதா ஹை அர்தா²த் ஸம்பூர்ண இந்த்³ரியோம்ʼ கே வ்யாபார கோ கரதா ஹை பரந்து ஆஸக்த நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை க்யோங்கி உஸ கா சித்த தோ ப்³ரஹ்மாகார ஹோதா ஹை ..29..
ஸ்வபா⁴வாத்³யஸ்ய நைவார்திலாகவத்³யாஹாரிண꞉ .
மஹாதூத³ இவாக்ஷோப்⁴யோ க³தகேஶ꞉ஸ ஶோப⁴தே ..6..
அன்வய:- வ்யவஹாரிண꞉ யஸ்ய ஸ்வபா⁴வாத் லோகவத் ஆதி꞉ நைவ ( ப⁴வதி கிந்து ) ஸ꞉ மஹாத³꞉ இவ அக்ஷோப்⁴ய꞉ க³தக்லேஶ꞉ ஶோப⁴தே .. 60..
வ்யவஹார கரதே ஹுஏ பீ⁴ ஜ்ஞானீ கோ ஸ்வபா⁴வ ஸே ஹீ ஸம்ʼஸாரீ புருஷ கீ ஸமான கே²த³ நஹீம்ʼ ஹாதா ஹை கிந்து வஹ ஜ்ஞானீ ப³ஃடே² ஜல கே ஸராவர கீ ஸமான சலாயமான நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ஔர நிர்விகார ஸ்வரூப மேம்ʼ ஶோபா⁴யமான ஹோதா ஹை ..6..
நிவ்ருʼத்திரபி மூட⁴ஸ்ய ப்ரவ்ருʼத்திருபஜாயதே .
ப்ரவ்ருʼத்திரபி தீ⁴ரஸ்ய நிவ்ருʼத்திப²லபா⁴கி³னீ..61..
அன்வய:- மூட⁴ஸ்ய நிவ்ருʼத்தி꞉ அபி ப்ரவ்ருʼத்தி꞉ உபஜாயதே தீ⁴ரஸ்ய ப்ரவ்ருʼத்தி꞉ அபி நிவ்ருʼத்திகலபா⁴கி³னீ ( ப⁴வதி ) .. 61..
அமூட⁴ கீ நிவ்ருʼத்தி கஹியே பா³ஹோந்த்³ரியோம்ʼ கோ விஷயோம்ʼ ஸே நிவ்ருʼத்த கரனா பீ⁴ ப்ரவ்ருʼத்திரூப ஹீ ஹோதா ஹை க்யோங்கி உஸ கே அஹங்காராதி³ தூ³ர நஹீம்ʼ ஹோதே ஹைம்ʼ ஔர ஜ்ஞானீ கீ ஸாம்ʼஸாரிக வ்யவஹாரமேம்ʼ ப்ரவ்ருʼத்தி பீ⁴ நிவ்ருʼத்திரூப ஹீ ஹோதீ ஹை க்யோங்கி ஜ்ஞானீ கோ ‘அஹம்ʼ கரோமி ‘ ஐஸா அபி⁴மான நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை .. 61..
பரிக்³ரஹேஷு வைராக்³யம்ʼ ப்ராயோ மூட⁴ஸ்ய த்³ருʼஶ்யதே .
தே³ஹே விக³லிதாஶஸ்ய வ ராக³꞉க விராக³தா ..62..
அன்வய:- மூட⁴ஸ்ய ப்ராய꞉ பரிக்³ரஹேஷு வைராக்³யம் த்³ருʼஶ்யதே; தே³ஹே விக³லிதாஶஸ்ய வ ராக³꞉ ( ஸ்யாத் ) வ விராகி³தா ( ஸ்யாத் ) .. 62 ..
ஜோ மூர்க² தே³ஹாபி⁴மானீ புருஷ ஹை வஹீ மோக்ஷ கீ இச்சா²ஸே த⁴ன, தா⁴ம, ஸ்த்ரீ, புத்ராதி³கோம்ʼ கா த்யாக³ கரதா ஹை ஔர ஜிஸ கா தே³ஹாபி⁴மான தூ³ர ஹோ க³யா ஹை ஐஸே ஜீவன்முக்த ஜ்ஞானீ புருஷ கா ஸ்த்ரீபுத்ராதி³ கே விஷேம்ʼ ந ராக³ ஹோதா ஹை, ந விராக³ ஹோதா ஹை.. 62..
பா⁴வநாபா⁴வனாஸக்தா த்³ருʼஷ்டிமூட⁴ஸ்ய ஸர்வதா³.
பா⁴வ்யபா⁴வனயா ஸா து ஸ்வஸ்த²ஸ்யாத்³ருʼஷ்டரூபிணீ..63..
அன்வய:- மூஹஸ்ய த்³ருʼஷ்டி꞉ ஸர்வதா³ பா⁴வநாபா⁴வனாஸக்தா (ப⁴வதி) ஸ்வஸ்த²ஸ்ய து ஸா பா⁴வ்யபா⁴வனயா அத்³ருʼஷ்டரூபிணீ ( ப⁴வதி ) .. 63 ..
மூர்க² தே³ஹாபி⁴மானீ புருஷ கீ த்³ருʼஷ்டி ஸர்வதா³ ஸங்கல்ப ஔர விகல்ப கே விஷேம்ʼ ஆஸக்த ஹோதீ ஹை ஔர ஆத்மஸ்வரூபகே விர்ஷே ஸ்தி²த ஜ்ஞானீ கீ த்³ருʼஷ்டி யத்³யபி ஸங்கல்பவிகல்பயுக்தஸீ தீ³க²தீ ஹை பரந்து ததா²பி ஸங்கல்பவிகல்ப கே லேப ஸே ஶுத்³த⁴ ரஹதீ ஹை, க்யோங்கி ஜ்ஞானீ கோ ‘அஹம்ʼ கரோமி ஐஸா அபி⁴மான நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை .. 63..
ஸர்வாரம்பே⁴ஷு நிஷ்காமோ யஶ்சரேத்³வாலவன்முனி꞉. ந லேபஸ்தஸ்ய ஶுத்³த⁴ஸ்ய க்ரியமாணே(அ)பி கர்மணி..64..
அன்வய:- ய꞉ முனி꞉ பா³லவத் ஸர்வாரம்பே⁴ஷு நிஷ்காம꞉ சரேத் தஸ்ய ஶுத்³த⁴ஸ்ய கர்மணி க்ரியமாணே அபி லேப꞉ ந ( ப⁴வதி ) .. 64 ..
தஹாம்ˮ வாதீ³ ஶங்கா கரதா ஹை கி, யதி³ ஜ்ஞானீ ஸங்கல்பவிகல்ப கர கே க்ரியா கரதா ஹை தோ உஸ கீ த்³வைதபு³த்³தி⁴ க்யோம்ʼ நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை ? திஸ கா ஸமாதா⁴ன கரதே ஹைம்ʼ கிஜோ ஜ்ஞானீ புருஷ பா³லக கீ ஸமான நிஷ்காம ஹோகர ப்ராரப்³தா⁴னுஸார ப்ராப்த ஹுஏ கர்மோ கே விஷேம்ʼ ப்ரவ்ருʼத்த ஹோதா ஹை உஸ நிரம்ʼஹகார ஜ்ஞானீ கோ கர்ம கரனேபர பீ⁴ கர்த்ருʼத்வ கா தோ³ஷ நஹீம்ʼ லக³தா ஹை க்யோம்ʼ கே உஸ கோ தோ கர்தாபனே கா அபி⁴மானஹீ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை .. 64..
ஸ ஏவ த⁴ன்ய ஆத்மஜ்ஞ꞉ ஸர்வபா⁴வேஷு ய꞉ ஸம꞉ .
பஶ்யஞ்ம்ருʼண்வன்ஸ்டஶஅிக⁴னஶ்னநிஸ்தஷமானஸ꞉..65..
அன்வய:- ஸ꞉ ஏவ ஆத்மஜ்ஞ꞉ த⁴ன்ய꞉ ய꞉ ஸர்வபா⁴வேஷு ஸம꞉ ( ப⁴வதி அத ஏவ ஸ꞉) பஶ்யன் ஶ்ருʼண்வன் ஸ்ப்ருʼஶன் ஜிக்⁴ரன் அனன் ( அபி) நிஸ்தர்ஷமானஸ꞉ ( ப⁴வதி ) .. 65 ..
வஹீ தை⁴ர்யவான ஜ்ஞானீ த⁴ன்ய ஹை, ஜோ ஸம்பூர்ண பா⁴வோம்ʼ மேம்ʼ ஸமானபு³த்³தி⁴ ரக²தா ஹை, இஸ காரண ஹீ வஹ தே³க²தா ஹுஆ, ஶ்ரவண கரதா ஹுஆ, ஸ்பர்ஶ கரதா ஹுஆ, ஸூங்க⁴தா ஹுஆ ஔர போ⁴ஜன கரதா ஹுஆ பீ⁴ ஸப³ ப்ரகார கீ த்ருʼஷ்ணாரஹித மனவாலா ஹோதா ஹை ..65..
கஸம்ʼஸாரக சாபா⁴ஸ꞉ க்வ ஸாத்⁴யம்ʼ க ச ஸாத⁴னம் .
ஆகாஶஸ்யேவ தீ⁴ரஸ்ய நிர்விகல்பஸ்ய ஸர்வதா³..66..
அன்வய:- ஆகாஶஸ்ய இவ ஸவதா³ நிர்விகல்பஸ்ய தீ⁴ரஸ்ய ஸந்தார꞉ க ஆபா⁴ஸ꞉ ச க ஸாத்⁴யம் வ ஸாத⁴னம் ச க .. 66 ..
ஜோ தை⁴ர்யவான ஜ்ஞானீ ஹை, வஹ ஸம்பூர்ண ஸங்கல்பவிகல்பரஹித ஹோதா ஹை, உஸ கோ ஸம்ʼஸார கஹாம்ʼ ? ஔர ஸம்ʼஸாரகாபா⁴ன கஹாம்ˮ ஔர ஸ்வர்கா³தி³ஸாத்⁴ய கஹாம்ʼ ததா² யஜ்ஞ ஆதி³ ஸாத⁴ன கஹாம்ʼ ! க்யோங்க வஹ ஸதா³ ஆகாஶவத் நிர்லேப ஔர கல்பனாரஹித ஹோதா ஹை..66..
ஸ ஜயத்யர்த²ஸம்ʼந்யாஸீ பூர்ணஸ்வரஸவிக்³ரஹ꞉.
அக்ருʼத்ரிமோ(அ)னவச்சி²ன்னே ஸமாதி⁴யஸ்ய வர்ததே ..6..
அன்வய:- பூர்ணஸ்வரமவிக்³ரஹ꞉ ஸ꞉ அர்த²ஸம்ʼந்யாஸீ ஜயதி யஸ்ய அனப³ச்சி²ன்ன அக்ருʼத்ரிம꞉ ஸமாதி⁴꞉ வர்ததே .. 67 ..
பூர்ண ஸ்வபா⁴வவாலா ஹை ஸ்வரூப ஜிஸ கா ஐஸே அர்த² கஹியே த்³ருʼஷ்ட ஔர அத்³ருʼஷ்ட ப²ல கோ த்யாக³னேவாலே கீ ஜய ( ஸர்வோபரி உன்னதி ) ஹோதீ ஹை, ஜிஸ கா பூர்ணஸ்வரூப ஆத்மா கே விஷேம்ʼ ஸ்வாபா⁴விக ஸமாதி⁴ ஹோதா ஹை .. 6..
ப³ஹுனாத்ர கிமுக்தேன ஜ்ஞாததத்த்வோ மஹாஶய꞉ .
பே⁴க³மோக்ஷநிராகாங்க்ஷீ ஸதா³ ஸாத்ரநீரஸ꞉..68..
அன்வய:- அத்ர ப³னா உக்தத கிம் ? ( யத꞉ ) ஜ்ஞானதத்த்வ: மஹாஶய꞉ போ⁴க³மே க்ஷானராகாங்க்ஷ ஸதா³ ஸத்ர நீரம꞉ ( ப⁴வதி ..68..
ஜ்ஞானீ புருஷ கே அனேக ப்ரகார கே லக்ஷண ஹைம்ʼ உன கா பூர்ணரீதிஸே தோ வர்ணன கரனா கடி²ன ஹை பரந்து ஜ்ஞானீ புருஷகா ஏக ஸாதா⁴ரண லக்ஷண யஹ ஹை கி யஹாம்ʼ ஜ்ஞானீக ப³ஹுத லக்ஷண கஹனே ஸே குச² ப்ரயோஜன நஹீம்ʼ ஹை. கம்ப³ல ஸாதா⁴ரண லக்ஷண யஹ ஹை கி, ஜ்ஞானீ ஆத்மதத்வ கா ஜானனேவாலா, ஆத்மஸ்வரூப கே வி மன, போ⁴க³ ஔர மோக்ஷகீ இச்சா² ஸே ரஹித ததா² ஸதா³ யாக³ ஆதி³ ஸாத⁴னோம்ʼ கே விர்ஷே ப்ரீதி ந கரனேவாலா ஹோதா ஹை .. 68..
மஹதா³தி³ ஜக³த்³வைதம்ʼ நாமமாத்ரவிஜ்ருʼம்பி⁴தம் .
விஹாய ஶுத்³த⁴போ³த⁴ஸ்ய கிம்ʼ க்ருʼத்யமவஶிஷ்யதே ..69..
அன்வய:- தை³தம் நாமமாத்ரவிஜ்ருʼம்பி⁴தம் மஹதா³தி³ ஜக³த் விஹாய ஶுத்³த⁴போ³த⁴ஸ்ய கிம் க்ருʼத்யம் அவஶிஷ்யதே .. 69 ..
த்³வைத ரூப ஸே ப⁴ஸனேவாலே, நாமமாத்ர ஹீ பி⁴ன்னரூபஸே பா⁴ஸமான, மஹத்தத்வ ஆதி³ ஜக³த் கே விஷேம்ʼ கல்பனா கோ தூ³ர கர கே ஸ்வப்ரகாஶ சைதன்யஸ்வரூப ஜ்ஞானீ கோ க்யா கஈ கார்ய கரனா பா³ கீ ரஹதா ஹை ? அர்தா²த் கோஈ கார்ய கரனா நஹீம்ʼ ரஹதா ஹை .. 69..
ப்⁴ரமபூ⁴தமித³ம்ʼ ஸர்வ கிஞ்சின்னாஸ்தீதி நிஶ்சயீ .
அத்⁴க்ஷ்யஸ்ப²ரண꞉ ஶுத்³த⁴꞉. ஸ்வபா⁴வேனைவ ஶாம்யாதே..7..
அன்வய:- இத³ம் ஸர்வம் ப்⁴ரமபூ⁴தம் (பரமார்த²த꞉) கிஞ்சித் ந அஸ்தி இதி நிஶ்சயீ அலக்ஷ்யஸ்பு²க்³ண꞉ ஶுத்³த⁴꞉ ஸ்வபா⁴வேன ஏவ ஶாம்யதி .. 70 ..
அதி⁴ஷ்டா²ன கா ஸாக்ஷாத்கார ஹோனேபர யஹ ஸம்பூர்ண விஶ்வ ‘ப்⁴ரமமாத்ர ஹை, பரமார்த²ஹாஷ்ட ஸே குச² பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹை, இஸ ப்ரகார ஜிஸ கா நிஶ்சய ஹுஆ ஹ ர ஸ்வப்ரகாஶ சேதனஸ்வரூப ததா² ஸ்வரூப கே ஸாக்ஷாத்கார ஸே தூ³ர ஹோ க³யா ஹை அஜ்ஞானரூப மல ஜிஸ கா ஐஸா ஜ்ஞானீ ஸ்வபா⁴வ ஸே ஹீ ஶாந்தி கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை… 70 ..
ஶுத்³த⁴ஸ்பு²ரணரூபஸ்ய த்³ருʼஶ்யபா⁴வமபஶ்யத꞉.
க விதி⁴꞉ க ச வைராக்³யம்ʼ க த்யாக³꞉கஶமோ(அ)பிவா..7..
அன்வய:- ஶுத்³த⁴ஸ்பு²ரணரூபஸ்ய த்³ருʼஶ்யபா⁴வம் அபஶ்யத꞉ ( ஜ்ஞானின꞉ ) விதி⁴꞉ க வைராக்³யம் வ த்யாக³꞉ வ அபி வா ஶம꞉ ச க .. 71 ..
ஶுத்³த⁴ ஸ்பு²ரணரூப அர்தா²த் ஸ்வப்ரகாஶசேதனஸ்வரூப ஔர த்³ருʼஶ்ய பதா³ர்தோ²கோ பீ⁴ ந தே³க²னேவாலே ஜ்ஞானீ கோ கிஸீ கர்ம கே கரனே கீ விதி⁴ கஹாம்ʼ ? ஔர விஷயோம்ʼ ஸே வைராக்³ய கஹாம்ʼ ? ஔர த்யாக³ கஹாம்ʼ? ததா² ஶாந்திபோ⁴ கரனா கஹாம்ʼ? யஹ ஸப³ தோ தா ஹோ ஸகதா ஹை ஜப³ ஸாம்ʼஸாரிக பதா³ர்தா²க வி ஹாட ஹோதீ ஹை .. 71..
ஸ்பு²ரதோ(அ)னந்தரூபேண ப்ரக்ருʼதிம்ʼ ச ந பஶ்யத꞉ .
க்வ ப³ந்த⁴꞉ க ச வா மோக்ஷ꞉ வ ஹர்ஷே꞉க் விஷாத³தா..72..
அன்வய:- அனந்தரூபேண ஸ்பு²ரத꞉ ப்ரக்ருʼதிம் ச ந பஶ்யத꞉ (ஜ்ஞானின꞉) ப³ந்த⁴. வ மோக்ஷ கஹ꞉ க வா விஷாந்தா ச க .. 72 ..
ஜோ ஜ்ஞானீ ஹை வஹ அனந்தரூப கர கே பா⁴ஸதா ஹை ஔர ஆத்மாகோஜானதா ஹை ஔர தே³ஹாதே³ி கே விஷேம்ʼ த்³ருʼஷ்டி நஹீம்ʼ லகா³தா ஹை, உஸ கோ ஸம்ʼஸார கா ப³ந்த⁴ன நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, மோக்ஷ கீ இச்சா² நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, ஹர்ஷ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ஔர விஷாத³ பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை .. 72..
பு³த்³தி⁴பர்யந்தஸம்ʼஸாரே மாயாமாத்ர விவததே.
நிர்மபோ நிரஹங்காரோ நிஷ்காம꞉ ஶோப⁴தே பு³த⁴꞉..73..
அன்வய:- பு³த்³தி⁴பர்யந்தஸம்ʼமாரே மாயாமாத்ரம் விவர்த்ததே ( அத꞉) பு³த⁴꞉ நிர்மம꞉ நிஹிங்கார꞉ நிஷ்காம꞉ ஶோப⁴தே .. 7 ..
யஹ ஜக³த் அஜ்ஞான ஸே பா⁴ஸதா ஹை ஔர ஜ்ஞான ஸே ஜப³ மாயாமாத்ர (அஜ்ஞான) நிவ்ருʼத்த ஹோ ஜாதா ஹை தப³ ஜ்ஞானஸ்வரூப ஆத்மா ஹீ ஶேஷ ரஹதா ஹை இஸ காரண ஜ்ஞானீ கோ இஸ ஸம்ʼஸாரமேம்ʼ மமதா அஹங்கார ததா² இச்சா² நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, இஸ காரண ப்³ரஹ்மாகாராத்தேகர கே அத்யந்த ஶோபா⁴யமான ஹோதா ஹை ..73..
அக்ஷயம்ʼ க³தஸந்தாபமாத்மானம்ʼ பஶ்யதோ முன꞉.
க வித்³யா கச வா விஶ்வங்க தே³ஹா(அ)ஹம்ʼ மமதி வா ..74..
அன்வய:- அக்ஷயம் க³தஸந்தாபம் ஆத்மானம் பஶ்யத꞉ முனே꞉ வித்³யா க வா விஷயக த³ஹ꞉ வா அஹம் மம இதி ச க .. 74 ..
அவிநாஶீ ஸந்தாபரஹித ஐஸே ஆத்மஸ்வரூப கா ஜிஸகோ ஜ்ஞான ஹுஆ ஹை ஐஸே ஜ்ஞானீ கோ வித்³யா (ஶாஸ்த்ர ) கஹாம்ʼ ? ஔர விஶ்வ கஹாம்ʼ ? ஔர தே³ஹ கஹாம்ʼ ? ததா² அஹம்ʼமமபா⁴வ கஹாம்ˮ ? க்யோங்கி உஸ கோ ஆத்மா ஸே பி⁴ன்ன அன்ய ஸ்பு²ரண ஹீ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை .. 74..
நிரோதா⁴தீ³னி கர்மாணிஜஹாதி ஜட³தீ⁴யதி³.
மனோரதா²ன்ப்ரலாபாம்ʼஶ்ச கர்துமானோத்யதத்க்ஷணாத்..79..
அன்வய:- ஜட³தீ⁴꞉ யதி³ நிரோதா⁴தீ³னி கர்மாணி ஜஹாதி ( தர்ஹி ) அதத்க்ஷணாத் மனோரதா²ன ப்ரலாபான ச கர்தும் ஆனோதி .. 75 ..
ஜோ மூட⁴பு³த்³தி⁴ தே³ஹாபி⁴மானீ புருஷ ஹை வஹ அதி பரிஶ்ரம கர கே மன கா நிரோத⁴ கரதா ஹை பரந்து நிரோத⁴ ஸமாதி⁴கே சூ²டதே ஹீ உஸ கா மன பி²ர துரந்த ஹீ அனேக ப்ரகார ஸே ஸங்கல்ப விகல்ப கரனே லக³தா ஹை ஔர ப்ரலாப ஆதி³ ஸம்பூர்ண வ்யாபாரோம்ʼ கோ கரனே லக³தா ஹை இஸ காரண ஜ்ஞான கே பி³னா நிரோத⁴ குச² காம நஹீம்ʼ தே³தா ஹை .. 75 ..
மந்த³꞉ ஶ்ருத்வாபி தத்³வஸ்து ந ஜஹாதி விமூட⁴தாம் .
நிர்விகல்போ ப³ஹியத்நாத³ந்தவிஷயலாலஸ꞉..76..
அன்வய:- மந்த³꞉ தத் வஸ்து ஶ்ருத்வா அபி விமூஹதாம் ந ஜஹாதி (அத꞉ மூட⁴꞉ ) யத்னாத் ப³ஹி꞉ நிர்விகல்ப꞉ அந்த꞉ விஷயலாலஸ: (ப⁴வதி).. 76 ..
ஜோ தே³ஹாபி⁴மானீ மூட⁴ புருஷ ஹை வஹ வேதா³ந்தஶாஸ்த்ரகே அனேக க்³ரந்தோ²ம்ʼ கே த்³வாரா ஆத்மஸ்வரூப கோ ஸுனகர பீ⁴ தே³ஹாபி⁴மான கோ நஹீம்ʼ த்யாக³தா ஹை. யத்³யபி அதி பரிஶ்ரம கரகே ஊபர ஸே த்யாக³ தி³கா²தா ஹை பரந்து மன மேம்ʼ அனேக விஷயவாஸனா ரஹதீ ஹை .. 76..
ஜ்ஞானாஇலித கா யோ லோகத்³ருʼஷ்டயாபி கர்மக்ருʼத் .
நாப்னோத்யவஸரம்ʼ கர்தும்ʼ வக்துமேவ ந கிஞ்சன .. 77..
அன்வய:- ய꞉ ஜ்ஞானாத் க³லிதகர்மா ( ஸ꞉ ) லோகத்³ருʼஷ்டயா கர்மகா அபி கிஞ்சன கர்தும் ந வக்தும ஏவ (ச) அவஸரம் ந ஆமோதி..77..
ஜ்ஞானீ லோகாசார கே அனுஸார கர்ம கரதா ஹை பரந்து ஜ்ஞான கே ப்ரதாபலே கர்மப²ல கீ இச்சா² நஹீம்ʼ கரதா ஹை க்யோங்கி வஹ கேவல ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ லீன ரஹதா ஹை திஸ ஸே உஸ கோ கர்ம கரனே கா அத²வா கஹனே கா அவஸர நஹீம்ʼ மிலதா ஹை .. 7..
கதம꞉வ ப்ரகாஶோவா ஹான க ச ந கிஞ்சன . நிர்விகாரஸ்ய தீ⁴ரஸ்ய நிராதங்கஸ்ய ஸர்வதா³..78..
அன்வய:- ஸர்வதா³ நிராதகஸ்ய நிர்விகாரஸ்ய தீ⁴ரஸ்ய தம꞉ கவா ப்ரகாஶ꞉ க ஹானம் ச க ( தஸ்ய ) கிஶ்சன ந ( ப⁴வதி ) ..78..
ஜோ ஜ்ஞானீ ஹை வஹ நிர்விகார ஹோதா ஹை, உஸ கோ கால ஆதி³ கா ப⁴ய நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, உஸ கோ அந்த⁴கார கா பா⁴ன நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, ப்ரகாஶ கா பா⁴ன நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, உஸகோ கிஸீ பா³த கீ ஹானி நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, ப⁴ய நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, வஹ ஸர்வதா³ முக்த ஹோதா ஹை .. 78..
வ தை⁴ர்ய க விவேகித வ நிராதங்கதாபிவா. அநிர்வாச்யஸ்வபா⁴வஸ்ய நி꞉ஸ்ஸபா⁴வஸ்ய யோகி³ன꞉..79..
அன்வய:- திர்வாச்யஸ்வபா⁴வஸ்ய நி꞉ஸ்வபா⁴வஸ்ய யோகி³ன꞉ தை⁴ர்யம கவிவேகித்வம் க அபி ச நிராதங்கதா க .. 71 ..
ஜ்ஞானீ கா ஸ்வபா⁴வ கிஸீ கே த்⁴யான மேம்ʼ நஹீம்ʼ ஆதா ஹை. க்யோங்கி ஜ்ஞானீ ஸ்வபா⁴வரஹித ஹோதா ஹை உஸ கா தீ⁴ரஜபனா, ஜ்ஞானீபனா ததா² நிர்ப⁴யபனா நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை .. 79 ..
நஸ்வர்கோ³ம்ʼ நைவ நர கோ ஜீவன்முக்தின சைவ ஹி .
ப³ஹுனாத்ர கிமுக்தேன யோக³த்³ருʼஷ்டயான கிஞ்சன ..8..
அன்வய:- அத்ர ப³ஹுனா உக்தேன கிம யோக³த்³ருʼஷ்டயா ஸ்வர்க³꞉ ந நரக: ந ஏவ ஹி ஜீவன்முக்தி꞉ ச ஏவ ந, கிஶ்சன ந (ப⁴வதி )..8..
ஜிஸ ஜ்ஞானீ கீ ஸர்வத்ர ஆத்மத்³ருʼஷ்டி ஹோ ஜாதீ ஹை உஸகோ ஸ்வர்க³, னர்க ஔர முக்தி ஆதி³ கா பே⁴த³ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை அர்தா²த் அதி⁴க கஹனே ஸே க்யா ப்ரயோஜன ஹை, ஜ்ஞானீ புருஷ கோ கிஸீ ப்ரகார கா பீ⁴ பே⁴த³ நஹீம்ʼ பா⁴ஸதா ஹை ..8..
நைவம்ʼ ப்ரார்த²யதே லாப⁴ம்ʼ நாலாபே⁴னானுஶோசதி.
தீ⁴ரஸ்ய ஶீதலம்ʼ சித்தமம்ருʼதேனைவ பூரிதம் ..8..
அன்வய:- (தீ⁴ர꞉) லாமம் ப்ரார்த²யதே ந ஏவம் அலாமேன அனுஶோசதி ந ( அத꞉ ) தீ⁴ரஸ்ய சித்தம் அம்ருʼதேன பூரிதம் ஶீதலமா ஏவ ( ப⁴வதி ) .. 81 ..
ஜோ ஜ்ஞானீ ஹை வஹ லாப⁴ கீ இச்சா² நஹீம்ʼ கரதா ஹை ஔர லாப⁴ நஹீம்ʼ ஹோதே தோ ஶோக நஹீம்ʼ கரதா ஹை ஔர இஸ காரண ஹீ தை⁴ர்யவான் ஜ்ஞானீ கா சித்தஜ்ஞானாம்ருʼத ஸே பரிபூர்ண ஔர இஸீ காரண ஶீதல கஹியே தாபத்ரயரஹித ஹோதா ஹை .. 81..
நஶாந்தம்ʼ ஸ்தௌதி நிஷ்காமோ ந து³ஷ்டமபி நிந்த³தி.
ஸமது³꞉க²ஸுக²ஸ்த்ருʼப்த꞉ கிஞ்சித்க்ருʼத்யம்ʼ ந பஶ்யதி .. 82..
அன்வய:- நிஷ்காம꞉ ஶாந்தம் ந ஸ்தௌதி; து³ஷ்டம் அபி ந நிந்த³தி, ஏஸ꞉ (ஸன ) ஸமது³꞉க²ஸுக²꞉ (ப⁴வதி ) ( நிஷ்காமத்வாத ) கிஶ்சித் க்ருʼத்யம் ந பஶ்யதி ..82..
ஜோ புருஷ காமநாஶூன்ய ஜ்ஞானீ ஹை வஹ கிஸீ ஶாந்த புருஷ கோ தே³க²கர ப்ரஶம்ʼஸா நஹீம்ʼ கரதா ஹை ஔர து³ஷ்ட கோ தே³க²கர நிந்தா³ நஹீம்ʼ கரதா ஹை க்யோங்கி வஹ அபனே ஜ்ஞானரூபீ அம்ருʼத ஸே த்ருʼப்த ஹோதா ஹை திஸ காரண ஸுக²து³꞉க² கீ கல்பனா நஹீம்ʼ கரதா ஹை, ததா² கிஸீ க்ருʼத்ய கோ நஹீம்ʼ தே³க²தா ஹை .. 82 ..
தீ⁴ரோ ந த்³வேஷ்டி ஸம்ʼஸாரமாத்மானம்ʼ ந தி³த்³ருʼக்ஷதி .
ஹர்ஷாமர்ஷவிநிர்முக்தோ ந தோனசஜீவதி..83..
அன்வய:- ஹர்ஷாமர்ஷவிநிர்முக்த꞉ தீ⁴ர꞉ ஸம்ʼஸாரம் ந தே³டி; ஆத்மானம் ந தி³த்³ருʼக்ஷதி; ந ம்ருʼத꞉ ( ப⁴வதி ); ந ச ஜீவதி .. 83 ..
ஜோ தை⁴ர்யவான அர்தா²த் ஜ்ஞானீ ஹை வஹ ஸம்ʼஸார கா த்³வேஷ நஹீம்ʼ கரதா ஹை ததா² ஆத்மா கோ தே³க²னே கீ இச்சா² நஹீம்ʼ கரதா ஹை, க்யோங்கி வஹ ஸ்வயம்ʼ ஹீ ஆத்மஸ்வரூப ஹை இஸ காரண உஸகோ ஹர்ஷ ததா² ஶோக நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ஔர ஜன்மமரணரஹித ஹோதா ஹை.. 83..
நி꞉ஸ்னேஹ꞉ புத்ரதா³ராதௌ³ நிஷ்காமோ விஷயேஷு ச .
நிஶ்சிந்த꞉ஸ்வஶரீரே(அ)பி நிராஶ꞉ ஶோப⁴தே பு³த⁴꞉.. 84..
அன்வய:- புத்ராராதீ³ நி꞉ஸ்னேஹ꞉, விஷயேஷு ச நிஷ்காம꞉, ஸ்வஶரீரே மபி நிஶ்சிந்த꞉; நிராஶ꞉, பு³த⁴꞉ ஶோப⁴தே .. 84 ..
புத்ர ஸ்த்ரீ ஆதி³ கே விஷேப்ரீதி ந கரனேவாலா, விஷயோங்கே நாதி³க கீ சிந்தா ந கரனேவாலா, இஸ ப்ரகார ஸர்வத்ர ஆஶாரஹித ஜ்ஞானீ ஶோபா⁴ கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை .. 84..
துஷ்டி꞉ ஸர்வத்ர தீ⁴ரஸ்ய யதா² பதிதவர்தின꞉.
ஸ்வச்ச²ந்த³ம்ʼ சரதோ தே³ஶான்யவாஸ்த-மிதஶாயின꞉.. 8..
அன்வய:- யத்ராஸ்தமிதஶாயின꞉ தே³ஶான் ஸ்வச்ச²ந்த³ம் சரத꞉, வதா²பதிதவர்தின꞉ தீ⁴ரஸ்ய ஸர்வத்ர துஷ்டி ( த⁴வனி ) .. 85 ..
ஜோ ஜ்ஞானீ புருஷ ஹை, உஸ கோ ஜோ குச² ப்ராரப்³தா⁴னுஸார மில ஜாய உஸஸ ஹீ வஹ வர்தாவ கரதா ஹை ஔர பரம ஸந்தோபகோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை, தத³னந்தர அபனீ த்³ருʼஷ்டி ஜித⁴ர கோ உட² ஜாதீ ஹை உனீ தே³ஶோம்ʼ மேம்ʼ விசரதா ஹை ஔர ஜஹாம்ʼ ஹீ ஸூர்ய அஸ்த ஹோய தஹாம்ʼ ஹீ ஶயன கரதா ஹை .. 85..
பததூஹேது வா தே³ஹோ நாஸ்ய சிந்தா மஹாத்மன꞉ .
ஸ்வபா⁴வபூ⁴மிவிஶ்ராந்திவிஸ்ம்ருʼதாஶேஷஸம்ʼஸ்ருʼதே꞉..86..
அன்வய:- தே³ஹ꞉ பதது வா உதே³து, ஸ்வபா⁴வபூ⁴மிவிஶ்ராந்திவிஸ்ம்ருʼதாஶேபஸம்ʼம்ருʼதே꞉ மஹாத்மன꞉ அஸ்ய சிந்தா ந ( ப⁴வதி ) ..86 ..
தே³ஹ நஷ்ட ஹோய அத²வா ரஹே பரந்து அபனே ஸ்வரூபரூபீ பூ⁴மி கே விஶ்ராமகர கே ஸம்பூர்ண ஸம்ʼஸாரகோபூ⁴லனேவாலே ஜ்ஞானீகோ இஸ தே³ஹ கீ சிந்தா நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை ..86..
அகிஞ்சன꞉ காமசாரோ நிந்த்³ரஶ்சி²ன்னஸம்ʼஶய꞉ .
அஸக்த꞉ ஸர்வபா⁴வேஷு கேவலோ ரமதே பு³த⁴꞉..87..
அன்வய:- அகிஞ்சன꞉ காமசார꞉ நிஈந்த³꞉ சி²ன்னஸம்ʼஶய꞉ ஸர்வபா⁴வேஷு அஸக்த꞉ வுத⁴꞉ கேவல: ரமதே .. 87 ..
ஜோ ஜ்ஞானீ ஹை வஹ இகலா ஹீ ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ ரமதா ஹை, குச² பாஸ நஹீம்ʼ ரக²தா ஹை, ததா²பிஅபனீ இச்சா²னுஸார ப³ர்தா கரதா ஹை, ஸுக²து³꞉க²தே ரஹித ஹோதா ஹை, ஜ்ஞானீ கோ ஸம்ʼஶய நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ஔர ஸம்பூர்ண விஷயோம்ʼ ஸே விரக்த ரஹதா ஹை..87..
நிர்மம꞉ ஶோப⁴தே தீ⁴ர꞉ ஸமலோஷ்டாஶ்மகாஞ்சன꞉ .
ஸுபி⁴ன்னஹ்ருʼத³யக்³ரந்தி²விநிதூ⁴தரஜஸ்தம꞉..88..
அன்வய:- நிர்மம꞉ ஸமலோஷ்டாஶ்மகாஞ்சன꞉ ஸுபி⁴ன்னஹ்ருʼத³யக்³ரந்தி²꞉ விநிர்தூ⁴தரஜஸ்தம꞉ தீ⁴ர꞉ ஶோப⁴தே .. 88 ..
மமதா கா த்யாக³னேவாலா, மட்டீ. பத்த²ர ஔர ஸுவர்ணகோ ஸமான மானனேவாலா ஆர தூ³ர ஹோ க³ஈ ஹை ஹ்ருʼத³ய கீ அஜ்ஞானரூபீ க்³ரந்தி² ஜிஸ கீ ஐஸா ஔர தூ³ர ஹோ க³யே ஹைம்ʼ ரஜ ஔர தமகு³ண ஜிஸ கே ஐஸா ஜ்ஞானீ ஶோபா⁴ கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை ..88..
ஸர்வத்ரானவதா⁴னஸ்ய ந கிஞ்சித்³வாஸனா ஹ்ருʼதி³ .
முக்தாத்மானோ வித்ருʼப்தஸ்ய துலனா கேன ஜாயதே .. 89..
அன்வய:- ஸர்வத்ர அனவதா⁴னஸ்ய ஹதி³ கிஶ்சித் வாஸனா ந (ப⁴வதி); (அத꞉) முக்தாத்மன꞉ வித்ருʼப்தஸ்ய ( தஸ்ய) கேன துலனா ஜாயதே .. 89..
ஜிஸ கீ ஸம்பூர்ண விஷயோம்ʼ மேம்ʼ ஆஸக்தி நஹீம்ʼ ஹை ஔர ஜிஸகே ஹ்ருʼத³ய கே விஷேம்ʼ கிசின்மாத்ர பீ⁴ வாஸனா நஹீம்ʼ ஹை ஔர ஜோ மாத்மானந்த³ கே விஷேம்ʼ த்ருʼப்த ஹை, ஐஸே ஜீவன்முக்த ஜ்ஞானீ புருஷகீ ஸமான த்ரிலோ கீ மேம்ʼ கௌன ஹோ ஸகதா ஹை .. 89 ..
ஜானன்னபி ந ஜானாதி பஶ்யன்னபின பஶ்யதி. ப்³ருவன்னபி ந ச ப்³ரூதே கோ(அ)ன்யோ நிவாஸனாஹதே ..9..
அன்வய:- (ய꞉ ) ஜானன் அபி ந ஜானாதி, பஶ்யன் அபி ந பஶ்யதி ப்³ருான் அபி ச ந ப்³ரூதே; ( ஸ꞉) நிர்வாஸனாத் ருʼதே அன்ய꞉ க꞉ ? ..9 ..
ஜோ ஜானதா ஹுஆ பீ⁴ நஹீம்ʼ ஜானதா ஹை, தே³க²தா ஹுஆபீ⁴ நஹீம்ʼ தே³க²தா ஹை, போ³லதா ஹுஆ பீ⁴ நஹீம்ʼ போ³லதா ஹை, ஐஸா புருஷ ஜ்ஞானீ கே ஸிவாய ஜக³த் மேம்ʼ ஔர தூ³ஸரா கௌன ஹை ? அர்தா²த் கோஈ நஹீம்ʼ ஹை, க்யோங்கி ஜ்ஞானீ கோ அபி⁴மான ததா² வாஸனா நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை ..9..
பி⁴க்ஷுர்வா பூ⁴பதிவாபி யோ நிஷ்காம꞉ ஸ ஶோப⁴தே.
பா⁴வேஷு க³லிதா யஸ்ய ஶோப⁴நாஶோப⁴னா மதி꞉..9..
அன்வய:- யஸ்ய மாவேஷு ஶோமநாஶீமனா மதி꞉ க³லிதா, (ஏதாஹுஶ꞉ ய꞉) நிஷ்காம꞉ ஸ꞉ பி⁴க்ஷு꞉ வா அபி வா பூ⁴பதி꞉ ஶோப⁴தே..9..
ஜிஸ ஜ்ஞானீ கீ ஶுப⁴ பதா³ர்தோ²ம்ʼ மேம்ʼ இச்சா² பு³த்³தி⁴ நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை ஔர அஶுப⁴ பதா³ர்தோ²ம்ʼ மேம்ʼ த்³வேஷபு³த்³தி⁴ நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை ஐஸா ஜோ காமனாரஹித ஜ்ஞானீ ஹை வஹ ராஜா ஹோ தோ விதே³ஹ ( ஜனக) ஸமான ஶோபி⁴த ஹோதா ஹை ஔர பி⁴க்ஷு ஹோய தோ பரம ப்³ரஹ்மநிஷ்ட² யாஜ்ஞவல்க்யமுனி கீ ஸமான ஶாபா⁴கோ ப்ராப்த ஹோதா ஹை க்யோம்ʼ கி ஆத்மானத³ கே விஷேம்ʼ மன புருஷகோ ராஜ்ய ப³ந்த⁴ன நஹீம்ʼ கரதா ஹை ஔர த்யாக³ மாக்ஷதா³யக நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை . 91..
கஸ்வாச்ச²ந்த⁴ கஸங்கோச꞉கவா தத்வவிநிஶ்சய꞉ .
நிர்வ்யாஜாஜவபூ⁴தஸ்வ சரிதார்த²ஸ்ய யோகி³ன꞉..92..
அன்வய:- நியாஜாவபூ⁴தஸ்ய சரிதார்த²ஸ்ய யோகி³ன꞉ ஸ்வான்ச²ந்த⁴ம் க ஸங்கோச꞉ க வா தத்த்வாம்ʼவநிஶ்சய꞉ க .. 92 ..
ஜிஸ புருஷ கா மன கபடரஹித ஔர கோமலதாயுக்த ஹை ஔர ஜிஸனே ஆத்மஜ்ஞானரூபீ கார்ய கோ ஸித்³த⁴ கியா ஹை, ஐஸே ஜீவன்முக்த புருஷ கோ ஸ்வாதீ⁴னபனா நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ஔர பராதீ⁴னபனா பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, தத்வ கா நிஶ்சய கரநாபீ⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, க்யோங்கி உஸ கா தே³ஹாபி⁴மான தூ³ர ஹோ ஜாதா ஹை .. 92 ..
ஆத்மவிஶ்ராந்தித்ருʼப்தேன நிராஶேன க³தாதினா .
அந்தர்யத³னுபூ⁴யேத தத்கத²ம்ʼ கஸ்ய கத்²யதே..93..
அன்வய:- ஆத்மவிஶ்ராந்தித்ருʼப்தேன நிராஶேன க³தாதினா (ஜ்ஞானினா) அந்த꞉ யத் அனுபூ⁴யேத, தத் கத²ம் கஸ்ய கத்²யதே .. 93 ..
ஜோ புருஷ ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ விஶ்ராமரூபஅம்ருʼதகா பான கர கே த்ருʼப்த ஹுஆ ஹை ஔர ஆஶாமாத்ர நிவ்ருʼத்த ஹோ க³ஈ ஹை ததா² ஜிஸ கே பீ⁴தர கீ பீடா³ ஶாந்த ஹோ க³ஈ ஹை ஐஸா ஜ்ஞானீ அபனே அந்த꞉கரண கே விஷேம்ʼ ஜோ அனுப⁴வ கரதா ஹை, உஸ கோ ப்ராணீ கிஸ ப்ரகார கஹ ஸகதா ஹை ஔர உஸ அனுப⁴வ கோ கிஸ கோ கஹாம்ʼ ஜாய ? க்யோங்கி இஸ கா ஆதி⁴காரீ து³ர்லப⁴ ஹை .. 93..
ஸுப்தோ(அ)பின ஸுஷுப்தௌ ச ஸ்வப்னே(அ)பி ஶாயதோ நச.
ஜாக³ரே(அ)பி ந ஜாக³தி தீ⁴ரஸ்த்ருʼப்த꞉பதே³ பதே³ ..94 ..
அன்வய:- பதே³ பதே³ த்ருʼப்த꞉ தீ⁴꞉ ஸுஷுமோ பீ⁴ ச ந ஸுப்தா, ஸ்வப்னே அபி ச ந ஶயித꞉, ஜாக³ரே அபி ந ஜாக³தி .. 94 ..
ஜ்ஞானீ கீ ஸுஷுப்தி அவஸ்தா² தீ³க²தீ ஹை பரந்து ஜ்ஞானீ ஸுஷுப்தி கே வஶீபூ⁴த நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, ஸ்வப்னாவஸ்தா² பா⁴ஸதீ ஹை பரந்து ஜ்ஞானீ ஶயன நஹீம்ʼ கரதா ஹை கிந்து ஸாக்ஷீரூப ரஹதா ஹே ஔர ஜாக்³ரத³அவஸ்தா² பா⁴ஸதீ ஹை பரந்து ஜ்ஞானீ ஜாக்³ரத³வஸ்தா² கே விகாரோம்ʼ ஸே அலக³ ரஹதா ஹை க்யோங்கி யஹ தோ ந அவஸ்தா² பு³த்³தி⁴ கீ ஹை ஔர ஜோ பு³த்³தி⁴ ஸே பர ஹை ஔர ஆத்மானந்த³ ஸே த்ருʼப்த ஹை .. 94..
ஜ்ஞ꞉ ஸசிந்தோ(அ)பி நிஶ்சிந்த꞉ ஸேந்த்³ரியோ(அ)பி நிரிந்த்³ரிய꞉.
ஸுபு³த்³தி⁴ரபி நிர்பு³த்³தி⁴꞉ ஸாஹங்காரோ(அ)னஹங்க்ருʼதீ..95..
அன்வய:- ஜ்ஞ꞉ ஸசிந்த꞉அபி நிஶ்சிந்த꞉ ( ப⁴வதி ), ஸேந்த்³ரிய꞉ அபி நிரிந்த்³ரிய꞉ ( பா⁴த ); ஸுபு³த்³தி⁴꞉ அபி நித்³தி⁴꞉ ( ப⁴வதி ); ஸாஹங்கார꞉ அபி நிரஹங்க்ருʼதி꞉ (ப⁴வாத) .. 95 ..
ஜ்ஞானீ கோ சிந்தா ஹை ஐஸா லோகோம்ʼ கே தே³க²னே மேம்ʼ ஆதா ஹை பரந்து ஜ்ஞானீ நிஶ்சித ஹோதா ஹை, ஜ்ஞானீ இந்த்³ரியோந்தஹித தீ³க²தா ஹை பரந்து வாஸ்தவ மேம்ʼ ஜ்ஞான இந்த்³ரியரஹித ஹோதா ஹை, வ்யவஹாரமேம்ʼ ஜ்ஞானீ சதுரபு³த்³தி⁴வாலா தீ³க²தா ஹை, பரந்து பா³னீ பு³த்³தி⁴ரஹித ஹோதா ஹை ஔர ஜ்ஞானீ அஹங்காரயுக்தஸா தீ³க²தா ஹை பரந்து ஜ்ஞானீ கோ அஹங்கார கா லேஶ பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை .. 95 ..
ந ஸுகீ²ன ச வா து³꞉கீ² ந விரக்தோ ந ஸங்க³வான்.
ந முமுக்ஷுனே வா முக்தோ ந கிஞ்சின்னச கிஞ்சன.. 26..
அன்வய:- ( ஜ்ஞானீ ) ந ஸுகீ²; வா ந ச து³꞉கீ²; ந விரக்த꞉, ந ஸங்க³வான் ந முமுக்ஷு வா ந முக்த꞉, ந கிஞ்சித் ந ச கிஞ்சன ..16..
ஜ்ஞானீ ஸுகீ² நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, து³꞉கீ² நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, விரக்த நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, ஆஸக்த நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, மோக்ஷகீ இச்சா² நஹீம்ʼ கரதா ஹை, முக்த நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, ஸத்ரூப, அநிர்வசனீய ஹோதா ஹை .. 96..
விக்ஷேபே(அ)பின விபி⁴ப்த꞉மமாதௌ⁴ ந மமாதி⁴மான் .
ஜாட்³யாபன ஜடோ³ த⁴ன்ய꞉ பாண்டி³த்ய(அ)பின பண்டி³த꞉..27..
அன்வய:- த⁴ன்ய꞉ விக்ஷபே அபி லிக்ஷிப்த. ந, மமாசௌ ஸமாதி⁴மான் ம, ஜாட³யே அபி ஜட³. ந; பாண்டி³ன்யே அபி பண்டி³த ந .. 97 ..
ஜ்ஞானீ கா விக்ஷேப தீ³க²தா ஹை பரந்து ஜ்ஞானீ விக்ஷிப்த நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, ஜ்ஞானீ கீ ஸமாதி⁴ தீ³க²தீ ஹை பரந்து ஜ்ஞானீ ஸமாதி⁴ நஹீம்ʼ கரதா ஹை, ஜ்ஞானீ கே விபேம்ʼ ஜட³பனா தீ³க²தா ஹை பரந்து ஜ்ஞானீ ஜட³ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ததா² ஜ்ஞானீ மேம்ʼ பண்டி³தபனா தோ³க²தா ஹை பரந்து ஜ்ஞானீ பண்டி³த நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, க்யோங்கி யஹ ஸம்பூர்ண விகார தே³ஹாபி⁴மானீ கே வர்ஷே ரஹதே ஹைம்ʼ .. 97..
முக்தோ யதா²ஸ்தி²திவ ய꞉ க்ருʼதகர்தவ்யநிவ்ருʼத꞉.
ஸம꞉ ஸர்வத்ர வைதஷ்ண்யான்ன ஸ்மரத்யக்ருʼதம்ʼ க்ருʼதம் .. 98..
அன்வய:- யதா²ஸ்தி²திஸ்வஸ்த²꞉ க்ருʼத கர்நவ்யநிர்வ்ருʼத꞉ ஸர்வத்ர ஸம꞉ முக்த꞉ பை³தட³ண்யாத க்ருʼதம் அக்ருʼதம் ந ஸ்மரதி .. 98..
ஜைஸீ அவஸ்தா² ப்ராப்த ஹோய உஸமேம்ʼ ஹீ ஸ்வஸ்த² ரஹனேவாலா ஔர கியே ஹுஏ ஔர கர்தவ்யகர்மோ கே விஷேம்ʼ அஹங்கார ஔர உத்³வேக³ ந கரனேவாலா அர்தா²த் ஸந்தோஷயுக்த ததா² ஸர்வத்ர ஆத்மத்³ருʼஷ்டி கரனேவாலா ஜீவன்முக்த ஜ்ஞானீ புருஷ த்ருʼஷ்ணா கே ந ஹோனே ஸே யஹ கார்ய கியா, யஹ நஹீம்ʼ கியா ஐஸா ஸ்மரண நஹீம்ʼ கரதா ஹை .. 98..
ந ப்ரீயதே வந்த⁴மானோ நிந்த்³யமானோ ந குப்யதி .
நைவோதி³ஜதி மரணேஜீவனே நாபி⁴னந்த³தி..99..
அன்வய:- (ஜ்ஞானீ) வந்த்³யமான꞉ ப்ரீயதே ந நிந்த்³யமான꞉ குப்யதி ந; மரணே உத்³விஜதி ந; ஏவ ஜீவனே அபி⁴னந்த³தி ந .. 99 ..
ஜோ ஜ்ஞானீ ஹை உஸ கீ கோஈ ப்ரஶம்ʼஸா கரே தோ ப்ரஸன்ன நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ஔர நிந்தா³ கரே தோ கோப நஹீம்ʼ கரதா ஹை, திஸீ ப்ரகார ம்ருʼத்யு பீ⁴ ஸாமனே ஆதா தீ³கே² தோ பீ⁴ ஜ்ஞானீ க⁴ப³ட³தா நஹீம்ʼ ஹை ஔர ப³ஹுத வர்ஷாம்பர்யந்த ஜீவேம்ʼ தோ பீ⁴ ப்ரஸன்ன நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை .. 99 ..
ந தா⁴வதி ஜனாகீர்ண நாரண்யமுபஶாந்ததீ⁴꞉ .
யதா² ததா² யத்ர தத்ர ஸம ஏவாவதிஷ்ட²தே ..10..
அன்வய:- உபஶாந்ததீ⁴꞉ ஜனாகீர்ணம் ந தா⁴வதி, (ததா² ) அரண்யம் ந (தா⁴வதி) கிந்து யத்ர தத்ர யதா² ததா² ஸம꞉ ஏவ அவதிஷ்ட²தே .. 100..
ஜிஸ ஜ்ஞானீ கீ வ்ருʼத்தி ஶாந்த ஹோ க³ஈ ஹை வஹ ஜஹாம்ʼ மனுஷ்யோம்ʼ கீ ஸபா⁴ ஹோய தஹாம்ʼ ஜானே கீ இச்சா² நஹீம்ʼ கரதா ஹை, திஸீ ப்ரகார நிர்ஜன ஸ்தா²ன ஜோ வன தஹாம்ʼ பீ⁴ ஜானே கீ இச்சா² நஹீம்ʼ கரதா ஹை, கிந்து ஜிஸ ஸமய ஜோ ஸ்தா²ன மில ஜாய தஹாம்ʼ ஹீ ஸ்தி²தி கர கே நிவாஸ கரதா ஹை, க்யோங்கி நக³ரமேம்ʼ ததா² வன மேம்ʼ ஜ்ஞானீ கீ ஏக ஸமான பு³த்³தி⁴ ஹோதீ ஹை அர்தா²த் ஜ்ஞானீ கீ த்³ருʼஷ்டி மேம்ʼ ஜைஸா நக³ர ஹை வைஸா ஹீ வன ஹோதா ஹை..100..
இதி ஶ்ரீமத³ஷ்டாவக்ரமனிவிரசிதாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ பா⁴ஷாடீகயா ஸஹிதம்ʼ ஶாந்திஶதகம்ʼ நாமாடாத³ஶ ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் ..18..
====
அதை²கோனவிம்ʼஶதிகம்ʼ ப்ரகரணம் 19.
தத்த்வவிஜ்ஞானஸந்த³ம்ʼஶமாதா³ய ஹ்ருʼத³யோத³ராத் .
நானாவித⁴பராமர்ஶஶல்யோத்³தா⁴ர꞉ க்ருʼதோமயா..1..
அன்வய:- மயா ஹ்ருʼத³யோத³ராத் தத்த்வவிஜ்ஞானஸந்த³ம்ʼஶம் ஆதா³ய நானாவித⁴பராமர்ஶஶல்யோத்³தா⁴ர꞉ க்ருʼத꞉ .. 1..
ஶ்ரீகு³ரு கே முக² ஸே ஸாத⁴னஸஹித ஜ்ஞான கா ஶ்ரவண கரகே ஶிஷ்ய கோ ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ விஶ்ராமப்ராப்த ஹுஆ, திஸகா ஸுக² ஆட² ஶ்லோகோங்கர கே வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ. ஹே கு³ரோ! ஆபஸே தத்வஜ்ஞானரூப ஸாண்ட³ஸீ கோ லேகர அபனே ஹ்ருʼத³ய மேம்ʼ ஸே நானா ப்ரகார கே ஸங்கல்பவிகல்பரூப காண்டே கோ தூ³ர கர தி³யா ..1..
கத⁴ர்ம꞉கச வா காம꞉ க சார்த²꞉ க விவேகிதா.
கத்³வைதங்க ச வாத்³வைதம்ʼ க²மஹினி ஸ்தி²தஸ்ய மே..2..
அன்வய:- ஸ்வமஹிம்னி ஸ்தி²தஸ்ய ஸே த⁴ம꞉ க, வா காம꞉ ச க; அர்த²꞉ க; விவகிதா ச கா த்³வைதம் க; வா அத்³வைதம் ச கே .. 2..
ஹே கு³ரோ ! த⁴ர்ம அர்த² காம மோக்ஷ இன சாரோம்ʼ கா ப²ல துச்ச² ஹை, இஸ காரண தின த⁴ர்மாதி³ரூப காண்டே கோ தூ³ர கரகே ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ ஸ்தி²தி கோ ப்ராப்த ஹுஆ ஜோ மைம்ʼ திஸ முஜே² த்³வைத நஹீம்ʼ பா⁴ஸதா ஹை, இஸ காரண ஹீ முஜே² அத்³வைதவிசார பீ⁴ நஹீம்ʼ கரனா பட³தா ஹை, க்யோங்கி “ உத்தீர்ணே து பரே பாரே நோகாயா꞉ கிம்ʼ ப்ரயோஜனம் “ ஜப³ பரலீ பார உதர க³யே தோ பி²ர நௌ கா கீ க்யா ஆவஶ்யகதா ஹை ? இஸ காரண ஜப³ த்³வைத கா பா⁴ன ஹீ நஹீம்ʼ ஹை தோ பி²ர அத்³வைத விசார கரனே ஸே ப²ல ஹீ க்யா ? ..2..
க பூ⁴தம்ʼ வ ப⁴விஷ்யத்³வா வர்தமானமபி க வா .
க தே³ஶ꞉வ சவா நித்யம்ʼ ஸ்வமஹினி ஸ்தி²தஸ்ய மே ..3..
அன்வய:- நித்யம் ஸ்வமஹினி ஸ்தி²தஸ்ய மே பூ⁴தம் க வா ப⁴விஷ்யத் க, அபி வா வர்தமானம் க, தே³ஶ꞉ க ( அன்யத் ) ச வா க.. 3 ..
நித்ய ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ ஸ்தி²த ஜோ மைம்ʼ திஸ முஜே² பூ⁴தகால கஹாம்ʼ ஹை, ப⁴விஷ்யத் கால கஹாம்ˮ ஹை, வர்தமானகால கஹாம்ʼ ஹை, தே³ஶ கஹாம்ʼ ஹை ததா² அன்ய வஸ்து கஹாம்ʼ ஹை ?..3..
வ சாத்மா க சவானாத்மா க ஶுப⁴காஶுப⁴ம்ʼ ததா² .
கசிந்தாக சவாசிந்தா ஸ்வமஹிம்நிஸ்தி²தஸ்ய மே..4..
அன்வய:- ஸ்வமஹின்னி ஸ்தி²தஸ்ய மே ஆத்மா க பா³ அனாத்மா ச க; ஶுப⁴ம் க ததா² அஶுப⁴ம் க. சிந்தா கவா அசிந்தா ச வ .. 4 ..
ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ ஸ்தி²த ஜோ மைம்ʼ திஸ முஜே² ஆத்மா, அனாத்மா, ஶுப⁴, அஶுப⁴, சிந்தா ஔர அசிந்தா யஹ நானா ப்ரகார பே⁴த³ நஹீம்ʼ பா⁴ஸதா ஹை ..4..
கஸ்வப்ன꞉க்க ஸுஷுப்திா க ச ஜாக³ரணம்ʼ ததா².
வ துரீயம்ʼ ப⁴யம்ʼ வாபி ஸ்வமஹிம்னி ஸ்தி²தஸ்ய மே..5..
அன்வய:- ஸ்வமஹிம்ன ஸ்தி²தஸ்ய மே ஸ்வப்ன꞉ வ வா ஸுஷுப்தி꞉ ச க, ததா² ஜாக³ரணம் க்வ, துரீயம் அபி வா ப⁴யம் வ ..5..
ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ ஸ்தி²த ஜோ மைம்ʼ திஸ மேரீ ஸ்வப்னாவஸ்தா² நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, ஸுஷுப்தி அவஸ்தா² நஹீம்ʼ ஹை ததா² ஜாயத் அவஸ்தா² நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை, க்யோங்கி யஹ தீனோம்ʼ அவஸ்தா² பு³த்³தி⁴ கீ ஹைம்ʼ, ஆத்மா கீ நஹீம்ʼ ஹைம்ʼ, மேரீ துரீயாவஸ்தா²பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை ததா² அந்த꞉கரணத⁴ர்ம ஜோ ப⁴ய ஆதி³ ஸோபீ⁴ முஜே² நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ..5..
க தூ³ரங்க ஸமீபம்ʼ வா பா³ஹ்ய காப்⁴யந்தரம்ʼ கவாக
ஸ்தூ²லங்கச வா ஸூக்ஷ்ம ஸ்வமஹின்னி ஸ்தி²தஸ்ய மே..6..
அன்வய:- ஸ்வமஹிம்னி ஸ்தி²தஸ்ய மே தூ³ரம் க வா ஸமீபம் க்வ, பா³ஹ்யம் க வா ஆப்⁴யந்தரம் க, ஸ்தூ²லம் க்வ வா ஸூக்ஷ்மம் ச வ .. 6 ..
தூ³ரபனா, ஸமீபபனா, பா³ஹரபனா, பீ⁴தரபனா, மோடாபனா ததா² ஸூக்ஷ்மபனா யே ஸப³ மேரே விஷேம்ʼ நஹீம்ʼ ஹைம்ʼ க்யோங்கி மைம்ʼ தோ ஸர்வவ்யாபீ ஆத்மஸ்வரூப மேம்ʼ ஸ்தி²த ஹூம்ʼ..6..
ஜிகா³ட க ம்ருʼத்யு விதம்ʼ வா வ லோகா꞉ காஸ்ய க லௌகிகம் .
க லய꞉ வ ஸமாதி⁴வா ஸ்வமஹிம்னி ஸ்தி²தஸ்ய மே .. 7..
அன்வய:- ஸ்வமஹிம்னி ஸ்தி²தஸ்ய அஸ்ய மே ம்ருʼத்யு꞉ க்வ, ஜீவிதம் க, லோகா꞉ க்வ வா லௌகிகம் க்வ, லய꞉ க்வ வா ஸமாதி⁴꞉ க்வ .. 7..
ஆத்மஸ்வரூப கே விஷேம்ʼ ஸ்தி²த ஜோ மைம்ʼ திஸ மேரா மரண நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, ஜீவன நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, க்யோங்கி மைம்ʼ தோ த்ரிகால மேம்ʼ ஸத்யரூபஹ, கேவல ஆத்மாமாத்ர கோ தே³க²னேவாலா ஜோ மேம்ʼ திஸ முஜே² பூ⁴ ஆதி³ லோகோம்ʼ கீ ப்ராப்தி நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை இஸீ காரண முஜே² கோஈ லோகிக கார்ய பீ⁴ கர்தவ்ய நஹீம்ʼ ஹை. மைம்ʼ பூர்ணாத்மா ஹூம்ʼ, இஸ காரண மேரா லய வா ஸமாதி⁴ நஹீம்ʼ ஹோதீ ஹை ..7..
அலம்ʼ த்ரிவர்க³கத²யா யோக³ஸ்ய கத²யாப்யலம் .
அலம்ʼ விஜ்ஞானகத²யா விஶ்ராந்தஸ்ய மமாத்மனி ..8..
அன்வய:- ஆத்மனி விஶ்ராந்தஸ்ய மம த்ரிவர்க³கத²யா யோக³ஸ்ய கத²யா அலம் விஜ்ஞானகத²யா அபி அலம் .. 8..
ஆத்மா கே விஷேம்ʼ விஶ்ராம கோ ப்ராப்த ஹுஆ ஜோ மைம்ʼ திஸமஜே² த⁴ர்ம, அர்த², காமரூப த்ரிவர்க³ கீ சர்சா ஸே குச² ப்ரயோஜன நஹீம்ʼ ஹை, யோக³ கீ சர்சா கர கே குச² ப்ரயோஜன நஹீம்ʼ ஹை, ததா² ஜ்ஞான கீ சர்சா கரனே ஸே பீ⁴ குச² ப்ரயோஜன நஹீம்ʼ ஹை .. 8..
இதி ஶ்ரீமத³ஷ்டாவக்ரமுனிக்ருʼதாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ பா⁴ஷாடீகயா ஸஹிதகோனவிம்ʼஶதிகம்ʼ ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் .. 19..
=====
அத² விம்ʼஶதிகம்ʼ ப்ரகரணம் 20.
க பூ⁴தானி வ தே³ஹோ வா கேந்த்³ரியாணி க வா மன꞉ .
க ஶூன்யம்ʼ க ச நைராஶ்யம்ʼ மத்ஸ்வரூபே நிரஞ்ஜனே..1..
அன்வய:- நிரஞ்ஜனே மத்ஸ்வரூபே பூ⁴தானி க்வ வா தே³ஹ꞉ க்வ, இந்த்³ரியாணி க வா மன꞉ க்வ, ஶூன்யம் க்வ, நைராஶ்யம் க்வ ச .. 1 ..
பூர்வ வர்ணன கீ ஹுஈ ஆத்மஸ்தி²தி ஜிஸ கீ ஹோ ஜாய உஸ ஜீவன்முக்த கீ த³ஶா கா இஸ ப்ரகாரண மேம்ʼ சௌத³ஹ ஶ்லோகோங்கர கே வர்ணன கரதே ஹைம்ʼ கி, ஹே கு³ரோ! மைம்ʼ ஸம்பூர்ண உபாதி⁴ரஹித ஹூம்ʼ, இஸ காரண மேரே விஷேம்ʼ பஞ்சமஹாபூ⁴த ததா² தே³ஹ ததா² இந்த்³ரியேம்ʼ ததா² மன நஹீம்ʼ ஹை, க்யோங்கி மேம்ʼ சேதனஸ்வரூபஹூந்திஸீ ப்ரகார ஶூன்யபனா ஔர நிராஶபனா பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹை ..1..
க ஶாஸ்த்ரம்ʼ க்வாத்மவிஜ்ஞானம்ʼ க்வ வா நிர்விஷயம்ʼ மன꞉ .
க த்ருʼப்தி꞉ க வித்ருʼஷ்ணாத்வம்ʼ க³தத்³வந்த்³ரஸ்ய மே ஸதா³ ..2..
அன்வய:- ஸதா³ க³தத்³வந்த்³வஸ்ய மே ஶாஸ்த்ரம் க்வ, ஆத்மவிஜ்ஞானம் க, வா நிர்விஷயம் மன꞉ க்வ, த்ருʼப்தி꞉ க்வ, வித்ருʼஷ்ணாத்வம் வ .. 2 ..
ஶாஸ்த்ராப்⁴யாஸ கரனா, ஆத்மஜ்ஞான கா விசார கரனா, மன கோ ஜீதனா, மன மேம்ʼ த்ருʼப்தி ரக²னா ஔர த்ருʼஷ்ணா கோ தூ³ர கரனா யஹ கோஈ பீ⁴ முஜ² மேம்ʼ நஹீம்ʼ ஹை, க்யோங்கி மைம்ʼ இந்த³ரஹித ஹூம்ʼ ..2..
க வித்³யாக்கச வாம்ʼவித்³யா காஹம்ʼ வேத³ம்ʼ மம கவா.
கப³ந்த⁴꞉ க்வ ச வா மோக்ஷ꞉ஸ்வரூபஸ்ய வரூபிதா ..3..
அன்வய:- (மயி ) வித்³யா வ வா வித்³யா ச க்வ, அஹம் க்வ இத³ம் க்க வா மம க்வ, ப³ந்த⁴꞉ க்வ வா மோக்ஷ꞉ ச க்வ, ஸ்வரூபஸ்ய ரூபிதா வ ..3..
அஹங்காரரஹித ஜோ மைம்ʼ ஹூம்ʼ திஸ மேரே விஷேம்ʼ வித்³யா அவித்³யா மைம்ʼ ஹூம்ʼ, மேரா ஹை, யஹ ஹை இத்யாதி³ ஆபி⁴மான கே த⁴ர்ம நஹீம்ʼ ஹை ததா² வஸ்து கா ஜ்ஞான மேரே விஷேம்ʼ நஹீம்ʼ ஹை ஔர ப³ந்த⁴ மோக்ஷ மேரே நஹீம்ʼ ஹோதே ஹைம்ʼ, மேரா ரூப பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹை, க்யோங்கி மை சைதன்ய மாத்ர ஹூம்ʼ..3..
க ப்ராரப்³தா⁴னி கர்மாணி ஜீவன்முக்திரபி கவா .
க தத்³விதே³ஹகைவல்யம்ʼ நிர்விஶேஷஸ்ய ஸர்வதா³..4..
அன்வய:- ஸர்வதா³ நிர்விஶேஷஸ்ய ( மே ) ப்ராரப்³தா⁴னி கர்மாணி க்வ, வா ஜீவன்முக்தி꞉ அபி க்வ, தத்³விதே³ஹகைவல்யம் க்வ .. 4..
ஸர்வதா³ நிர்விஶேஷ ஸ்வரூப ஜோ மைம்ʼ திஸ மேரே ப்ராரப்³த⁴கர்ம நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை ஔர ஜீவன்முக்தி அவஸ்தா² ததா² விதே³ஹமுக்திபீ⁴ நஹீம்ʼ ஹை க்யோங்கி மைம்ʼ ஸர்வத⁴ர்மரஹித ஹூம்ʼ..4..
வ கர்தா க்வ ச வா போ⁴க்தா நிஷ்கிம்ʼயம்ʼ க³ ஸ்பு²ரணம்ʼ வ வா.
வாபரோக்ஷம்ʼ ப²லம்ʼ வாக நி꞉ஸ்வபா⁴வஸ்ய மே ஸதா³ ..5..
அன்வய:- ஸதா³ நி꞉ஸ்வபா⁴வஸ்ய மே கர்தா வ வா போ⁴க்தா வ வா நிஷ்க்ரியம் ஸ்பு²ரணம் க்வ, அபரோக்ஷம் வ வா ப²லம் க்வ .. 5 ..
மைம்ʼ ஸதா³ ஸ்வபா⁴வரஹித ஹூம்ʼ, இஸ காரண மேரே விஷேம்ʼ கர்தாபனா நஹீம்ʼ ஹை, போ⁴க்தாபனா நஹீம்ʼ ஹை ததா² விஷயாகாரவ்ருʼத்த்யவச்சி²ன்ன சைதன்யரூப ப²ல நஹீம்ʼ ஹை ..5..
கலோக꞉ க்வ முமுக்ஷுர்வா க யோகீ³ ஜ்ஞானவான் கவா.
கப³த்³த⁴꞉கச வா முக்த꞉ ஸ்வஸ்வரூபே(அ)ஹமத்³வயே..6..
அன்வய:- அஹமத்³ரயே ஸ்வஸ்வரூபே லோக꞉ க்வ வா முமுக்ஷு꞉ க்வ, யோகீ³ க, ஜ்ஞானவான் க்வ, ப³த்³த⁴꞉ க்வ வா முக்த꞉ ச க்வ .. 6 ..
ஆத்மரூப அத்³வைத ஸ்வஸ்வரூப கே ஹோனேபர ந லோக ஹை, ந மோக்ஷ கீ இச்சா² கரனேவாலா ஹூம்ʼ, ந யோகீ³ ஹூம்ʼ, ந ஜ்ஞானீ ஹூம்ʼ, நப³ந்த⁴ன ஹை, ந முக்தி ஹை ..6..
வ ஸ்ருʼஷ்டி꞉ க்வ ச ஸம்ʼஹார꞉க்க ஸாத்⁴யம்ʼ க ச ஸாத⁴னம் .
வ ஸாத⁴க꞉ க ஸித்³தி⁴ா ஸ்வஸ்வரூபே(அ)ஹமத்³ரயே .. 7..
அன்வய:- அஹம்-அத்³வயே ஸ்வஸ்வரூபே ஸ்ருʼஷ்டி꞉ க, ஸம்ʼஹார꞉ ச வ ஸாத்⁴யம் க்வ, ஸாத⁴னம் ச க்வ, ஸாத⁴க꞉ க்வ வா ஸித்³தி⁴꞉ க்வ .. 7..
ஆத்மரூப அத்³வைத ஸ்வஸ்வரூப கே ஹோனேபர ந ஸ்ருʼஷ்டி ஹை, ந கார்ய ஹை, ந ஸாத⁴ன ஹை ஔர ந ஸித்³தி⁴ ஹை, க்யோங்கி மைம்ʼ ஸவேந்த⁴ர்ம ரஹித ஹூம்ˮ..7..
க ப்ரமாதா ப்ரமாண வாக ப்ரமேயங்க ச ப்ரமா.
க கிஞ்சித்க ந கிஞ்சித்³வா ஸர்வதா³ விமலஸ்ய மே .. 8..
அன்வய:- ஸர்வதா³ விமலஸ்ய மே ப்ரமாணம்ʼ வா ப்ரமாதா க்வ ப்ரமேயம்ʼ க ப்ரமா ச க்வ கிஞ்சித் க்வ ந கிஞ்சித் க்வ .. 8..
ஆத்மா உபாதி⁴ரஹித ஹை திஸ ஆத்மா கே விஷேம்ʼ ப்ரமாதா, ப்ரமாண ததா² ப்ரமேய யே தீனோம்ʼ நஹீம்ʼ ஹை ஔர குச² ஹை அத²வா குச² நஹீம்ʼ ஹை, ஐஸீ கல்பனா பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹை .. 8..
க விக்ஷேப꞉ க சைகாம்யம்ʼ க நிர்போ³த⁴꞉ க மூட⁴தா.
க ஹஷ꞉ க விஷாதோ³ வா ஸர்வதா³ நிஷ்க்ரியஸ்ய மே ..9..
அன்வய:- ஸர்வதா³ நிஷ்க்ரியஸ்ய மே விக்ஷேப꞉ க்வ ஐகாம்யம்ʼ சக்க நிர்போ³த⁴꞉ க்வ மூஹதா க்வ ஹர்ஷ꞉ க்வ விஷாத³꞉ க்வ .. 9 ..
மைம்ʼ ஸதா³ நிர்விகார ஆத்மஸ்வரூப ஹூம்ʼ இஸ காரண மேரே விஷேம்ʼ விக்ஷேப ததா² ஏகாக்³ரதா, ஜ்ஞானீபனா, மூட⁴தா, ஹர்ஷ ஔர விஷாத³ யே விகார நஹீம்ʼ ஹை .. 9..
கசைஷ வ்யவஹாரோ வா க ச ஸா பரமார்த²தா .
வ ஸுக²ம்ʼ க ச வா து³꞉க²ம்ʼ நிர்விமர்ஶஸ்ய மே ஸதா³ ..10..
அன்வய:- ஸதா³ நிர்விமர்ஶஸ்ய மே ஏஷ꞉ வ்யவஹார꞉ க்வ வா ஸா பரமார்த²தா ச க்வ, ஸுக²ம்ʼ ச க்வ வா து³꞉க²ம்ʼ ச க்வ .. 10 ..
மைம்ʼ ஸதா³ ஸங்கல்பவிகல்பரஹித ஆத்மஸ்வரூப ஹூம்ʼ, இஸ காரண மேரே விஷேம்ʼ வ்யவஹாராவஸ்தா² நஹீம்ʼ ஹை, பரமார்தா²வஸ்தா² நஹீம்ʼ ஹை ஔர ஸுக² நஹீம்ʼ ஹை ததா² து³꞉க² பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹை ..10..
க்வமாயாக ச ஸம்ʼஸார꞉வ ப்ரீதிர்விரதி꞉ கவா.
க ஜீவ꞉ க்வ ச தத்³ப்³ரஹ்ம ஸர்வதா³ விமலஸ்ய மே ..11..
அன்வய:- ஸர்வதா³ விமலஸ்ய மே மாயா வ ஸம்ʼஸார꞉ ச க்வ ப்ரீதி꞉ கவா விரதி꞉ க ஜீவ꞉ க்வ தத் ப்³ரஹ்ம ச க்வ .. 11 ..
மைம்ʼ ஸதா³ ஶுத்³த⁴ உபாதி⁴ரஹித ஆத்மஸ்வரூப ஹூம்ʼ, இஸ காரண மேரே விஷேம்ʼ மாயா நஹீம்ʼ ஹை, ஸம்ʼஸார நஹீம்ʼ ஹை, ப்ரீதி நஹீம்ʼ ஹை, வைராக்³ய நஹீம்ʼ ஹை, ஜீவபா⁴வ நஹீம்ʼ ஹை ததா² ப்³ரஹ்மபா⁴வபீ⁴ நஹீம்ʼ ஹை .. 11..
க ப்ரவ்ருʼத்திநிவ்ருʼத்திா க முக்தி꞉ க ச ப³ந்த⁴னம் .
கூடஸ்த²னிவிபா⁴க³ஸ்ய ஸ்வஸ்த²ஸ்ய மம ஸர்வதா³ .. 12..
அன்வய:- கூடஸ்த²நிர்விபா⁴க³ஸ்ய ஸதா³ ஸ்வஸ்த²ஸ்ய மம ப்ரவ்ருʼத்தி꞉ க. வா நிவ்ருʼத்தி꞉ க, முக்தி꞉ க, ப³ந்த⁴னம் ச க்வ .. 12 ..
ஆத்மஸ்வரூப ஜோ மைம்ʼ ஹூம்ʼ திஸ மேரே விஷேம்ʼ ப்ரவ்ருʼத்தி நஹீம்ʼ ஹை, முக்தி நஹீம்ʼ ஹை ததா² ப³ந்த⁴ன பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹை .. 12..
கோபதே³ஶ꞉வ வா ஶாஸ்த்ரம்ʼ க ஶிஷ்ய꞉ கம்ʼ ச வா கு³ரு꞉.
க சாஸ்தி புருஷார்தோ² வா நிருபாதே⁴꞉ ஶிவஸ்ய மே .. 13 ..
அன்வய:- நிருபாதே⁴꞉ ஶிவஸ்ய மே உபதே³ஶ꞉ க்வ வா ஶாஸ்த்ரம்ʼ வ ஶிஷ்ய꞉ க்வ வா கு³ரு꞉ க்வ வா புருஷார்த²꞉ க்வ ச அஸ்தி .. 13 ..
உபாதி⁴ஶூன்ய நித்யானந்த³ஸ்வரூப ஜோ மைம்ʼ ஹூம்ʼ திஸ மேரே அர்த² உபதே³ஶ நஹீம்ʼ ஹை, ஶாஸ்த்ர நஹீம்ʼ ஹை, ஶிஷ்ய நஹீம்ʼ ஹை, கு³ரு நஹீம்ʼ ஹை ததா² பரம புருஷார்த² ஜோ மோக்ஷ ஸோ பீ⁴ நஹீம்ʼ ஹை ..13..
க சாஸ்தி க ச வா நாஸ்தி க்வாஸ்தி சைகம்ʼ க ச த்³வயம் . ப³ஹுனாத்ர கிமுக்தேன கிஞ்சின்னோத்திஷ்ட²தே மம .. 14..
அன்வய:- ( மம ) அஸ்தி ச க, வா ந அஸ்தி ச க்வ, ஏக ச கே அஸ்தி, த்³வயம்ʼ ச க்வ, இஹ ப³ஹுனா உக்தேன கிம், மம கிஶ்சித் ந உத்திஷ்ட²தே .. 14 ..
மைம்ʼ ஆத்மஸ்வரூப ஹூம்ʼ இஸ காரண மேரே விஷேம்ʼ அஸ்திபனா நஹீம்ʼ ஹை, நாஸ்திபனா நஹீம்ʼ ஹை, ஏகபனா நஹீம்ʼ ஹை, த்³வைதபனா நஹீம்ʼ ஹை இஸ ப்ரகார கல்பித பதா³ர்தோ² கீ வார்தா கரோடோ³ம்ʼ வர்ஷாபர்யந்த கஹூம்ʼ தப³ பீ⁴ ஹார நஹீம்ʼ மில ஸகதா, இஸ காரண ஸே கஹதா ஹூம்ʼ கி, மேரே விஷேம்ʼ கிஸீ கல்பனா கா பீ⁴ ஆபா⁴ஸ நஹீம்ʼ ஹோதா ஹை, க்யோங்கி மைம்ʼ ஏகரஸ சேதன ஸ்வரூப ஹூம்ʼ ..14..
இதி ஶ்ரீமத³ஷ்டாவக்ரமுனிவிரசிதாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ பா⁴ஷாடீகாஸஹிதம்ʼ விஶதிகம்ʼ ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் ..20..
======
அதை²கவிம்ʼஶதிகம்ʼ ப்ரகரணம் 21 .
விம்ʼஶதிஶ்சோபதே³ஶே ஸ்யு꞉ஶ்லோகாஶ்ச பஞ்சவிம்ʼஶதி꞉.
ஸத்யாத்மானுப⁴வோல்லா ஸே உபதே³ஶே சதுர்த³ஶ..1..
அன்வய:- உபதே³ஶே விம்ʼஶதி꞉ ச ஸ்யு꞉ . ஸத்யாத்மானுப⁴வோல்லா ஸே ச பஞ்சவிம்ʼஶதி꞉ . உபதே³ஶே சதுர்த³ஶ .. 1..
அப³ க்³ரந்த²கர்தானே இஸ ப்ரகரண மேம்ʼ க்³ரந்த² கீ ஶ்லோகஸங்க்²யா ஔர விஷய தி³கா²யே ஹைம்ʼ. கு³ரூபதே³ஶநாமக ப்ரத²ம ப்ரகரண மேம்ʼ 20 ஶ்லோக ஹைம்ʼ ஶிஷ்யானுப⁴வநாமக த்³விதீய ப்ரகரணமேம்ʼ 25 ஶ்லோக ஹைம்ʼ ஆக்ஷேபோபதே³ஶநாமகம்ʼ த்ருʼதீய ப்ரகரண மேம்ʼ 14 ஶ்லோக ஹைம்ʼ ..1..
ஷட³ல்லா ஸே லயே சைவோபதே³ஶே ச சதுஶ்சது꞉ . பஞ்சகம்ʼ ஸ்யாத³னுப⁴வே ப³ந்த⁴மோக்ஷே சதுஷ்ககம் ..2..
அன்வய:- (சதுர்தே² ) உல்லா ஸே ஷட் . லயே ச உபதே³ஶே ச ஏவ சதுஶ்சது꞉ . அனுப⁴வே பஞ்சகம் . ப³ந்த⁴மோக்ஷே சதுஷ்ககம்ʼ ஸ்யாத் .. 2 ..
ஶிஷ்யானுப⁴வநாமக சதுர்த² ப்ரகரண மேம்ʼ 6 ஶ்லோக ஹைம்ʼ. லயநாமக பஞ்சம ப்ரகரண மேம்ʼ 4 ஶ்லோக ஹைம்ʼ. கு³ரூபதே³ஶநாமக பஷ்ட² ப்ரகரணமேம்ʼ பீ⁴ 4 ஶ்லோக ஹைம்ʼ. ஶிஷ்யானுப⁴வநாமக ஸப்தம ப்ரகரண மேம்ʼ 5 ஶ்லோக ஹைம்ʼ. ப³ந்த⁴மோக்ஷநாமக அஷ்டம ப்ரகரணமேம்ʼ 4 ஶ்லோக ஹைம்ʼ ..2..
நிர்வேதோ³பஶமே ஜ்ஞானே ஏவமேவாஷ்டகம்ʼ ப⁴வேத் .
யதா²ஸுக²ஸப்தகஞ்ச ஶாந்தீஸ்யாடே. த³ஸம்ʼமிதம் ..3..
அன்வய:- நிர்வேதோ³பஶமே ஏவம்ʼ ஏவ ஜ்ஞானே அஷ்டகம் ப⁴வேத் . யதா² ஸுகே² ச ஸப்தகம் . ஶாந்தௌ ச வேத³ஸம்ʼமிதம்ʼ ஸ்யாத் .. 3 ..
நிர்வேத³நாமக நவம ப்ரகரண மேம்ʼ 8 ஶ்லோக ஹைம்ʼ . உபஶமநாமக த³ஶம ப்ரகரண மேம்ʼ 8 ஶ்லோக ஹை . ஜ்ஞானாஷ்டகநாமக ஏகாத³ஶ ப்ரகரண மேம்ʼ 8 ஶ்லோக ஹைம்ʼ . ஏவமேவாஷ்டக நாமக த்³வாத³ஶ ப்ரகரண மேம்ʼ 8 ஶ்லோக ஹைம்ʼ . யதா²ஸுக²நாமக த்ரயோத³ஶ ப்ரகரண மேம்ʼ 7 ஶ்லோக ஹைம்ʼ. ஶாந்திசதுஷ்கநாமக சதுர்த³ஶ ப்ரகரண மேம்ʼ 4 ஶ்லோக ஹைம்ʼ ..3..
தத்த்வோபதே³ஶே விஶச்ச த³ஶ ஜ்ஞானோபதே³ஶ கே .
தத்த்வஸ்வரூபே விம்ʼஶச ஶமே ச ஶதகம்ʼ ப⁴வேத்..4..
அன்வய:- தத்த்வோபதே³ஶே விம்ʼஶத் . ஜ்ஞானோபதே³ஶ கே ச த³ஶ . தத்த்வஸ்வரூப கே ச விம்ʼஶத் . ஶமே ச ஶதகம் ப⁴வேத் .. 4..
தத்வோபதே³ஶநாமக பஞ்சத³ஶப்ரகரண மேம்ʼ 20 ஶ்லோக ஹைம்ʼ. ஜ்ஞானோபதே³ஶநாமக ஷோட³ஶ ப்ரகரண மேம்ʼ 10 ஶ்லோக ஹைம்ʼ. தத்வஸ்வரூபநாமக ஸப்தத³ஶ ப்ரகரண மேம்ʼ 20 ஶ்லோக ஹைம்ʼ. ஶமநாமக அஷ்டாத³ஶப்ரகரண மேம்ʼ 100 ஶ்லோக ஹைம்ʼ ..4..
அஷ்டகம்ʼ சாத்மவிஶ்ராந்தௌ ஜீவன்முக்தீ சதுர்த³ஶ .
ஷட் ஸங்க்²யாக்ரமவிஜ்ஞானே க்³ரந்தே²காத்ம்யம்ʼ தத꞉ பரம் ..5..
விஶகமிதை꞉ க²ண்டை³꞉ ஶ்லோகைராத்மானிமத்⁴யகை²꞉.
அவதூ⁴தானுபூ⁴தேஶ்ச ஶ்லோகா꞉ ஸங்க்²யாக்ரமா அமீ..6..
அன்வய:- ஆத்மவிஶ்ராந்தௌ ச அஷ்டகம் . ஜீவன்முக்தீ சதுர்த³ஶ . ஸங்க்²யா꞉ க்ரமவிஜ்ஞானே பட் . தத꞉ பரம் ஆத்மாக்³னிமத்⁴யகை²꞉ ஶ்லோக꞉ விம்ʼஶத்யேகமிதை꞉ க²ண்டை³꞉ க்³ரந்தை²காத்ம்யம் ( ப⁴வதி ) . அமீ ஶ்லோகா꞉ அவதூ⁴தானுபூ⁴தே꞉ ஸங்க்²யாக்ரமா꞉ ( கதி²தா꞉ ) .. 5.. 6 ..
ஆத்மவிஶ்ராந்திநாமக உன்னீஸவேம்ʼ ப்ரகரண மேம்ʼ 8 ஶ்லோக ஹைம்ʼ. ஜீவன்முக்திநாமக விம்ʼஶதிக ப்ரகரண மேம்ʼ 14 ஶ்லோக ஹைம்ʼ. ஔர ஸங்க்²யாகமவிஜ்ஞானநாமக ஏகவிம்ʼஶதிக ப்ரகரண மேம்ʼ 6 ஶ்லோக ஹைம்ʼ ஔர ஸம்பூர்ணக்³ரந்த² மேம்ʼ இக்கீஸ ப்ரகரண ஔர 303 ஶ்லோக ஹைம்ʼ. இஸ ப்ரகார அவதூ⁴த கா அனுப⁴வரூப ஜோ ᳚அஷ்டாவக்ரகீ³தா” ஹை உஸ கே ஶ்லோகோம்ʼ கீ ஸங்க்²யா கா க்ரம கஹா. யத்³யபி அந்த கே ஶ்லோககர கே ஸஹித 303 ஶ்லோக ஹைம்ʼ பரந்து த³ஶமபுருஷ கீ ஸமான யஹ ஶ்லோக அபனே கோ க்³ரஹணகர அன்ய ஶ்லோகோம்ʼ கீ க³ணனா கரதா ஹை..5..6..
இதி ஶ்ரீமத³ஷ்டாவக்ரமுனிவிரசிதாயாம்ʼ ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ ஸான்வயபா⁴ஷாடீகயா ஸஹிதம்ʼ ஸங்க்²யாக்ரமவ்யாக்²யானம்ʼ நாமைகவிம்ʼஶதிகம்ʼ ப்ரகரணம்ʼ ஸமாப்தம் ..21..
இதி ஸான்வயபா⁴ஷாடீகாஸமேதா அஷ்டாவக்ரகீ³தா ஸமாப்தா.
புஸ்தக மிலனே கா டி²கானா
க³ங்கா³விஷ்ணு ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணதா³ஸ,
“லக்ஷ்மீவேங்கடேஶ்வர “ சா²பாகா²னா,
கல்யாண (ஜி. டா²ணா.)
– Chant Stotra in Other Languages –
Geeta » Ashtavakra Gita Hindi Translation Lyrics in Sanskrit » English » Bengali » Gujarati » Kannada » Malayalam » Odia » Telugu