॥ Rishabha Gita from Bhagavata Purana Malayalam Lyrics ॥
॥ ಋಷಭಗೀತಾ ಭಾಗವತಮಹಾಪುರಾಣಾಂತರ್ಗತಂ॥ Rishabha Gita from Bhagavata Purana – (Bhagavatam Skandha 5, chapters 5-6)
സ കദാചിദടമാനോ ഭഗവാനൃഷഭോ ബ്രഹ്മാവർതഗതോ
ബ്രഹ്മർഷിപ്രവരസഭായാം പ്രജാനാം നിശാമയന്തീനാമാത്മജാനവഹിതാത്മനഃ
പ്രശ്രയപ്രണയഭരസുയന്ത്രിതാനപ്യുപശിക്ഷയന്നിതി ഹോവാച ॥ 5.4.19 ॥
ഋഷഭ ഉവാച
നായം ദേഹോ ദേഹഭാജാം നൃലോകേ കഷ്ടാൻകാമാനർഹതേ വിഡ്ഭുജാം യേ ।
തപോ ദിവ്യം പുത്രകാ യേന സത്ത്വം ശുദ്ധ്യേദ്യസ്മാദ്ബ്രഹ്മസൗഖ്യം ത്വനന്തം ॥ 5.5.1 ॥
മഹത്സേവാം ദ്വാരമാഹുർവിമുക്തേസ്തമോദ്വാരം യോഷിതാം സംഗിസംഗം ।
മഹാന്തസ്തേ സമചിത്താഃ പ്രശാന്താ വിമന്യവഃ സുഹൃദഃ സാധവോ യേ ॥ 5.5.2 ॥
യേ വാ മയീശേ കൃതസൗഹൃദാർഥാ ജനേഷു ദേഹംഭരവാർതികേഷു ।
ഗൃഹേഷു ജായാത്മജരാതിമത്സു ന പ്രീതിയുക്താ യാവദർഥാശ്ച ലോകേ ॥ 5.5.3 ॥
നൂനം പ്രമത്തഃ കുരുതേ വികർമ യദിന്ദ്രിയപ്രീതയ ആപൃണോതി ।
ന സാധു മന്യേ യത ആത്മനോഽയമസന്നപി ക്ലേശദ ആസ ദേഹഃ ॥ 5.5.4 ॥
പരാഭവസ്താവദബോധജാതോ യാവന്ന ജിജ്ഞാസത ആത്മതത്ത്വം ।
യാവത്ക്രിയാസ്താവദിദം മനോ വൈ കർമാത്മകം യേന ശരീരബന്ധഃ ॥ 5.5.5 ॥
ഏവം മനഃ കർമവശം പ്രയുങ്ക്തേ അവിദ്യയാഽഽത്മന്യുപധീയമാനേ ।
പ്രീതിർന യാവന്മയി വാസുദേവേ ന മുച്യതേ ദേഹയോഗേന താവത് ॥ 5.5.6 ॥
യദാ ന പശ്യത്യയഥാ ഗുണേഹാം സ്വാർഥേ പ്രമത്തഃ സഹസാ വിപശ്ചിത് ।
ഗതസ്മൃതിർവിന്ദതി തത്ര താപാനാസാദ്യ മൈഥുന്യമഗാരമജ്ഞഃ ॥ 5.5.7 ॥
പുംസഃ സ്ത്രിയാ മിഥുനീഭാവമേതം തയോർമിഥോ ഹൃദയഗ്രന്ഥിമാഹുഃ ।
അതോ ഗൃഹക്ഷേത്രസുതാപ്തവിത്തൈർജനസ്യ മോഹോഽയമഹം മമേതി ॥ 5.5.8 ॥
യദാ മനോഹൃദയഗ്രന്ഥിരസ്യ കർമാനുബദ്ധോ ദൃഢ ആശ്ലഥേത ।
തദാ ജനഃ സമ്പരിവർതതേഽസ്മാന്മുക്തഃ പരം യാത്യതിഹായ ഹേതും ॥ 5.5.9 ॥
ഹംസേ ഗുരൗ മയി ഭക്ത്യാനുവൃത്യാ വിതൃഷ്ണയാ ദ്വന്ദ്വതിതിക്ഷയാ ച ।
സർവത്ര ജന്തോർവ്യസനാവഗത്യാ ജിജ്ഞാസയാ തപസേഹാനിവൃത്ത്യാ ॥ 5.5.10 ॥
മത്കർമഭിർമത്കഥയാ ച നിത്യം മദ്ദേവസംഗാദ്ഗുണകീർതനാന്മേ ।
നിർവൈരസാമ്യോപശമേന പുത്രാ ജിഹാസയാ ദേഹഗേഹാത്മബുദ്ധേഃ ॥ 5.5.11 ॥
അധ്യാത്മയോഗേന വിവിക്തസേവയാ പ്രാണേന്ദ്രിയാത്മഭിജയേന സധ്ര്യക് ।
സച്ഛ്രദ്ധയാ ബ്രഹ്മചര്യേണ ശശ്വദസമ്പ്രമാദേന യമേന വാചാം ॥ 5.5.12 ॥
സർവത്ര മദ്ഭാവവിചക്ഷണേന ജ്ഞാനേന വിജ്ഞാനവിരാജിതേന ।
യോഗേന ധൃത്യുദ്യമസത്ത്വയുക്തോ ലിംഗം വ്യപോഹേത്കുശലോഽഹമാഖ്യം ॥ 5.5.13 ॥
കർമാശയം ഹൃദയഗ്രന്ഥിബന്ധമവിദ്യയാഽഽസാദിതമപ്രമത്തഃ ।
അനേന യോഗേന യഥോപദേശം സമ്യഗ്വ്യപോഹ്യോപരമേത യോഗാത് ॥ 5.5.14 ॥
പുത്രാംശ്ച ശിഷ്യാംശ്ച നൃപോ ഗുരുർവാ മല്ലോകകാമോ മദനുഗ്രഹാർഥഃ ।
ഇത്ഥം വിമന്യുരനുശിഷ്യാദതജ്ജ്ഞാന്ന യോജയേത്കർമസു കർമമൂഢാൻ ।
കം യോജയന്മനുജോഽർഥം ലഭേത നിപാതയന്നഷ്ടദൃശം ഹി ഗർതേ ॥ 5.5.15 ॥
ലോകഃ സ്വയം ശ്രേയസി നഷ്ടദൃഷ്ടിര്യോഽർഥാൻസമീഹേത നികാമകാമഃ ।
അന്യോന്യവൈരഃ സുഖലേശഹേതോരനന്തദുഃഖം ച ന വേദ മൂഢഃ ॥ 5.5.16 ॥
കസ്തം സ്വയം തദഭിജ്ഞോ വിപശ്ചിദവിദ്യായാമന്തരേ വർതമാനം ।
ദൃഷ്ട്വാ പുനസ്തം സഘൃണഃ കുബുദ്ധിം പ്രയോജയേദുത്പഥഗം യഥാന്ധം ॥ 5.5.17 ॥
ഗുരുർന സ സ്യാത്സ്വജനോ ന സ സ്യാത്പിതാ ന സ സ്യാജ്ജനനീ ന സാ സ്യാത് ।
ദൈവം ന തത്സ്യാന്ന പതിശ്ച സ സ്യാന്ന മോചയേദ്യഃ സമുപേതമൃത്യും ॥ 5.5.18 ॥
ഇദം ശരീരം മമ ദുർവിഭാവ്യം സത്ത്വം ഹി മേ ഹൃദയം യത്ര ധർമഃ ।
പൃഷ്ഠേ കൃതോ മേ യദധർമ ആരാദതോ ഹി മാമൃഷഭം പ്രാഹുരാര്യാഃ ॥ 5.5.19 ॥
തസ്മാദ്ഭവന്തോ ഹൃദയേന ജാതാഃ സർവേ മഹീയാംസമമും സനാഭം ।
അക്ലിഷ്ടബുദ്ധ്യാ ഭരതം ഭജധ്വം ശുശ്രൂഷണം തദ്ഭരണം പ്രജാനാം ॥ 5.5.20 ॥
ഭൂതേഷു വീരുദ്ഭ്യ ഉദുത്തമാ യേ സരീസൃപാസ്തേഷു സബോധനിഷ്ഠാഃ ।
തതോ മനുഷ്യാഃ പ്രമഥാസ്തതോഽപി ഗന്ധർവസിദ്ധാ വിബുധാനുഗാ യേ ॥ 5.5.21 ॥
ദേവാസുരേഭ്യോ മഘവത്പ്രധാനാ ദക്ഷാദയോ ബ്രഹ്മസുതാസ്തു തേഷാം ।
ഭവഃ പരഃ സോഽഥ വിരിഞ്ചവീര്യഃ സ മത്പരോഽഹം ദ്വിജദേവദേവഃ ॥
5.5.22 ॥ var വിരഞ്ച
ന ബ്രാഹ്മണൈസ്തുലയേ ഭൂതമന്യത്പശ്യാമി വിപ്രാഃ കിമതഃ പരം തു ।
യസ്മിന്നൃഭിഃ പ്രഹുതം ശ്രദ്ധയാഹമശ്നാമി കാമം ന തഥാഗ്നിഹോത്രേ ॥ 5.5.23 ॥
ധൃതാ തനൂരുശതീ മേ പുരാണീ യേനേഹ സത്ത്വം പരമം പവിത്രം ।
ശമോ ദമഃ സത്യമനുഗ്രഹശ്ച തപസ്തിതിക്ഷാനുഭവശ്ച യത്ര ॥ 5.5.24 ॥
മത്തോഽപ്യനന്താത്പരതഃ പരസ്മാത്സ്വർഗാപവർഗാധിപതേർന കിഞ്ചിത് ।
യേഷാം കിമു സ്യാദിതരേണ തേഷാമകിഞ്ചനാനാം മയി ഭക്തിഭാജാം ॥ 5.5.25 ॥
സർവാണി മദ്ധിഷ്ണ്യതയാ ഭവദ്ഭിശ്ചരാണി ഭൂതാനി സുതാ ധ്രുവാണി ।
സംഭാവിതവ്യാനി പദേ പദേ വോ വിവിക്തദൃഗ്ഭിസ്തദു ഹാർഹണം മേ ॥ 5.5.26 ॥
മനോവചോദൃക്കരണേഹിതസ്യ സാക്ഷാത്കൃതം മേ പരിബർഹണം ഹി ।
വിനാ പുമാന്യേന മഹാവിമോഹാത്കൃതാന്തപാശാന്ന വിമോക്തുമീശേത് ॥ 5.5.27 ॥
ശ്രീശുക ഉവാച
ഏവമനുശാസ്യാത്മജാൻസ്വയമനുശിഷ്ടാനപി ലോകാനുശാസനാർഥം
മഹാനുഭാവഃ പരമ സുഹൃദ്ഭഗവാനൃഷഭാപദേശ
ഉപശമശീലാനാമുപരതകർമണാം മഹാമുനീനാം ഭക്തിജ്ഞാനവൈരാഗ്യലക്ഷണം
പാരമഹംസ്യധർമമുപശിക്ഷമാണഃ സ്വതനയശതജ്യേഷ്ഠം
പരമഭാഗവതം ഭഗവജ്ജനപരായണം ഭരതം ധരണിപാലനായാഭിഷിച്യ
സ്വയം ഭവന ഏവോർവരിതശരീരമാത്രപരിഗ്രഹ ഉന്മത്ത
ഇവ ഗഗനപരിധാനഃ പ്രകീർണകേശ ആത്മന്യാരോപിതാഹവനീയോ
ബ്രഹ്മാവർതാത്പ്രവവ്രാജ ॥ 5.5.28 ॥
ജഡാന്ധമൂകബധിരപിശാചോന്മാദകവദവധൂതവേഷോഽഭിഭാഷ്യമാണോഽപി
ജനാനാം ഗൃഹീതമൗനവ്രതസ്തൂഷ്ണീം ബഭൂവ ॥ 5.5.29 ॥
തത്ര തത്ര പുരഗ്രാമാകരഖേടവാടഖർവടശിബിരവ്രജഘോഷസാർഥഗിരി-
വനാശ്രമാദിഷ്വനുപഥമവനിചരാപസദൈഃ
പരിഭൂയമാനോ മക്ഷികാഭിരിവ വനഗജസ്തർജന
താഡനാവമേഹനഷ്ഠീവനഗ്രാവശകൃദ്രജഃപ്രക്ഷേപ-
പൂതിവാതദുരുക്തൈസ്തദവിഗണയന്നേവാസത്സംസ്ഥാന
ഏതസ്മിന്ദേഹോപലക്ഷണേ സദപദേശ ഉഭയാനുഭവസ്വരൂപേണ
സ്വമഹിമാവസ്ഥാനേനാസമാരോപിതാഹം മമാഭിമാനത്വാദവിഖണ്ഡിതമനഃ
പൃഥിവീമേകചരഃ പരിബഭ്രാമ ॥ 5.5.30 ॥
അതിസുകുമാരകരചരണോരഃസ്ഥലവിപുലബാഹ്വംസഗലവദനാദ്യവയവവിന്യാസഃ
പ്രകൃതി സുന്ദരസ്വഭാവഹാസസുമുഖോ
നവനലിനദലായമാനശിശിരതാരാരുണായതനയനരുചിരഃ
സദൃശസുഭഗകപോലകർണകണ്ഠനാസോ വിഗൂഢസ്മിതവദനമഹോത്സവേന
പുരവനിതാനാം മനസി കുസുമശരാസനമുപദധാനഃ
പരാഗവലംബമാനകുടിലജടിലകപിശകേശഭൂരിഭാരോഽവധൂതമലിനനിജ-
ശരീരേണ ഗ്രഹഗൃഹീത ഇവാദൃശ്യത ॥ 5.5.31 ॥
യർഹി വാവ സ ഭഗവാൻലോകമിമം യോഗസ്യാദ്ധാ
പ്രതീപമിവാചക്ഷാണസ്തത്പ്രതിക്രിയാകർമ ബീഭത്സിതമിതി
വ്രതമാജഗരമാസ്ഥിതഃ ശയാന ഏവാശ്നാതി പിബതി ഖാദത്യവമേഹതി ഹദതി
സ്മ ചേഷ്ടമാന ഉച്ചരിത ആദിഗ്ധോദ്ദേശഃ ॥ 5.5.32 ॥
തസ്യ ഹ യഃ പുരീഷസുരഭിസൗഗന്ധ്യവായുസ്തം ദേശം ദശയോജനം
സമന്താത്സുരഭിം ചകാര ॥ 5.5.33 ॥
ഏവം ഗോമൃഗകാകചര്യയാ വ്രജംസ്തിഷ്ഠന്നാസീനഃ ശയാനഃ
കാകമൃഗഗോചരിതഃ പിബതി ഖാദത്യവമേഹതി സ്മ ॥ 5.5.34 ॥
ഇതി നാനായോഗചര്യാചരണോ
ഭഗവാൻകൈവല്യപതിരൃഷഭോഽവിരതപരമമഹാനന്ദാനുഭവ
ആത്മനി സർവേഷാം ഭൂതാനാമാത്മഭൂതേ ഭഗവതി വാസുദേവ
ആത്മനോഽവ്യവധാനാനന്തരോദരഭാവേന സിദ്ധസമസ്താർഥപരിപൂർണോ
യോഗൈശ്വര്യാണി വൈഹായസമനോജവാന്തർധാനപരകായപ്രവേശദൂരഗ്രഹണാദീനി
യദൃച്ഛയോപഗതാനി നാഞ്ജസാ നൃപ ഹൃദയേനാഭ്യനന്ദത് ॥ 5.5.35 ॥
ഇതി ശ്രീമദ്ഭാഗവതേ മഹാപുരാണേ പാരമഹംസ്യാം സംഹിതായാം പഞ്ചമസ്കന്ധേ
ഋഷഭദേവതാനുചരിതേ പഞ്ചമോഽധ്യായഃ ॥5.5 ॥
രാജോവാച
ന നൂനം ഭഗവ ആത്മാരാമാണാം
യോഗസമീരിതജ്ഞാനാവഭർജിതകർമബീജാനാമൈശ്വര്യാണി പുനഃ ക്ലേശദാനി
ഭവിതുമർഹന്തി യദൃച്ഛയോപഗതാനി ॥ 5.6.1 ॥
ഋഷിരുവാച
സത്യമുക്തം കിന്ത്വിഹ വാ ഏകേ ന മനസോഽദ്ധാ വിശ്രംഭമനവസ്ഥാനസ്യ
ശഠകിരാത ഇവ സംഗച്ഛന്തേ ॥ 5.6.2 ॥
തഥാ ചോക്തം
ന കുര്യാത്കർഹിചിത്സഖ്യം മനസി ഹ്യനവസ്ഥിതേ ।
യദ്വിശ്രംഭാച്ചിരാച്ചീർണം ചസ്കന്ദ തപ ഐശ്വരം ॥ 5.6.3 ॥
നിത്യം ദദാതി കാമസ്യ ച്ഛിദ്രം തമനു യേഽരയഃ ।
യോഗിനഃ കൃതമൈത്രസ്യ പത്യുർജായേവ പുംശ്ചലീ ॥ 5.6.4 ॥
കാമോ മന്യുർമദോ ലോഭഃ ശോകമോഹഭയാദയഃ ।
കർമബന്ധശ്ച യന്മൂലഃ സ്വീകുര്യാത്കോ നു തദ്ബുധഃ ॥ 5.6.5 ॥
അഥൈവമഖിലലോകപാലലലാമോഽപി
വിലക്ഷണൈർജഡവദവധൂതവേഷഭാഷാചരിതൈരവിലക്ഷിത-
ഭഗവത്പ്രഭാവോ യോഗിനാം സാമ്പരായവിധിമനുശിക്ഷയൻസ്വകലേവരം
ജിഹാസുരാത്മന്യാത്മാനമസംവ്യവഹിതമനർഥാന്തരഭാവേനാന്വീക്ഷമാണ
ഉപരതാനുവൃത്തിരുപരരാമ ॥ 5.6.6 ॥
തസ്യ ഹ വാ ഏവം മുക്തലിംഗസ്യ ഭഗവത ഋഷഭസ്യ
യോഗമായാവാസനയാ ദേഹ ഇമാം ജഗതീമഭിമാനാഭാസേന സങ്ക്രമമാണഃ
കോങ്കവേങ്കകുടകാന്ദക്ഷിണ കർണാടകാന്ദേശാന്യദൃച്ഛയോപഗതഃ
കുടകാചലോപവന ആസ്യകൃതാശ്മകവല ഉന്മാദ ഇവ മുക്തമൂർധജോഽസംവീത
ഏവ വിചചാര ॥ 5.6.7 ॥
അഥ സമീരവേഗവിഭൂതവേണുവികർഷണജാതോഗ്രദാവാനലസ്തദ്വനമാലേലിഹാനഃ
സഹ തേന ദദാഹ ॥ 5.6.8 ॥
യസ്യ കിലാനുചരിതമുപാകർണ്യ കോങ്കവേങ്കകുടകാനാം
രാജാർഹന്നാമോപശിക്ഷ്യ കലാവധർമ ഉത്കൃഷ്യമാണേ ഭവിതവ്യേന
വിമോഹിതഃ സ്വധർമപഥമകുതോഭയമപഹായ കുപഥപാഖണ്ഡമസമഞ്ജസം
നിജമനീഷയാ മന്ദഃ സമ്പ്രവർതയിഷ്യതേ ॥ 5.6.9 ॥
യേന ഹ വാവ കലൗ മനുജാപസദാ ദേവമായാമോഹിതാഃ
സ്വവിധിനിയോഗശൗചചാരിത്രവിഹീനാ ദേവഹേലനാന്യപവ്രതാനി
നിജനിജേച്ഛയാ ഗൃഹ്ണാനാ അസ്നാനാനാചമനാശൗചകേശോല്ലുഞ്ചനാദീനി
കലിനാധർമബഹുലേനോപഹതധിയോ ബ്രഹ്മബ്രാഹ്മണയജ്ഞപുരുഷലോകവിദൂഷകാഃ
പ്രായേണ ഭവിഷ്യന്തി ॥ 5.6.10 ॥
തേ ച ഹ്യർവാക്തനയാ നിജലോകയാത്രയാന്ധപരമ്പരയാഽഽശ്വസ്താസ്തമസ്യന്ധേ
സ്വയമേവ പ്രപതിഷ്യന്തി ॥ 5.6.11 ॥
അയമവതാരോ രജസോപപ്ലുതകൈവല്യോപശിക്ഷണാർഥഃ ॥ 5.6.12 ॥
തസ്യാനുഗുണാൻ ശ്ലോകാൻഗായന്തി
അഹോ ഭുവഃ സപ്തസമുദ്രവത്യാ ദ്വീപേഷു വർഷേഷ്വധിപുണ്യമേതത് ।
ഗായന്തി യത്രത്യജനാ മുരാരേഃ കർമാണി ഭദ്രാണ്യവതാരവന്തി ॥ 5.6.13 ॥
അഹോ നു വംശോ യശസാവദാതഃ പ്രൈയവ്രതോ യത്ര പുമാൻപുരാണഃ ।
കൃതാവതാരഃ പുരുഷഃ സ ആദ്യശ്ചചാര ധർമം യദകർമഹേതും ॥ 5.6.14 ॥
കോ ന്വസ്യ കാഷ്ഠാമപരോഽനുഗച്ഛേന്മനോരഥേനാപ്യഭവസ്യ യോഗീ ।
യോ യോഗമായാഃ സ്പൃഹയത്യുദസ്താ ഹ്യസത്തയാ യേന കൃതപ്രയത്നാഃ ॥ 5.6.15 ॥
ഇതി ഹ സ്മ സകലവേദലോകദേവബ്രാഹ്മണഗവാം
പരമഗുരോർഭഗവത ഋഷഭാഖ്യസ്യ വിശുദ്ധാചരിതമീരിതം
പുംസാം സമസ്തദുശ്ചരിതാഭിഹരണം പരമമഹാ-
മംഗലായനമിദമനുശ്രദ്ധയോപചിതയാനുശൃണോത്യാശ്രാവയതി വാവഹിതോ
ഭഗവതി തസ്മിന്വാസുദേവ ഏകാന്തതോ ഭക്തിരനയോരപി സമനുവർതതേ ॥ 5.6.16 ॥
യസ്യാമേവ കവയ ആത്മാനമവിരതം
വിവിധവൃജിനസംസാരപരിതാപോപതപ്യമാനമനുസവനം സ്നാപയന്തസ്തയൈവ
പരയാ നിർവൃത്യാ ഹ്യപവർഗമാത്യന്തികം പരമപുരുഷാർഥമപി സ്വയമാസാദിതം
നോ ഏവാദ്രിയന്തേ ഭഗവദീയത്വേനൈവ പരിസമാപ്തസർവാർഥാഃ ॥ 5.6.17 ॥
രാജൻപതിർഗുരുരലം ഭവതാം യദൂനാം
ദൈവം പ്രിയഃ കുലപതിഃ ക്വ ച കിങ്കരോ വഃ ।
അസ്ത്വേവമംഗ ഭഗവാൻഭജതാം മുകുന്ദോ
മുക്തിം ദദാതി കർഹിചിത്സ്മ ന ഭക്തിയോഗം ॥ 5.6.18 ॥
നിത്യാനുഭൂതനിജലാഭനിവൃത്തതൃഷ്ണഃ
ശ്രേയസ്യതദ്രചനയാ ചിരസുപ്തബുദ്ധേഃ ।
ലോകസ്യ യഃ കരുണയാഭയമാത്മലോകം
ആഖ്യാന്നമോ ഭഗവതേ ഋഷഭായ തസ്മൈ ॥ 5.6.19 ॥
ഇതി ശ്രീമദ്ഭാഗവതേ മഹാപുരാണേ പാരമഹംസ്യാം സംഹിതായാം പഞ്ചമസ്കന്ധേ
ഋഷഭദേവതാനുചരിതേ ഷഷ്ഠോഽധ്യായഃ ॥5.6 ॥
– Chant Stotra in Other Languages –
Rishabha Gita in Sanskrit – English – Bengali – Gujarati – Kannada – Malayalam – Odia – Telugu – Tamil