॥ Gita – Sandhi-Vigraha and Anvaya Tamil Lyrics ॥
॥ கீ³தா ஸந்தி⁴விக்³ரஹ அன்வய ॥
அத² ப்ரத²மோ(அ)த்⁴யாய꞉ । அர்ஜுனவிஷாத³யோக³꞉ ।
அத² ப்ரத²ம꞉ அத்⁴யாய꞉ । அர்ஜுன-விஷாத³ யோக³꞉ ।
த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர உவாச ।
த்⁴ருʼதராஷ்ட்ர꞉ உவாச ।
த⁴ர்மக்ஷேத்ரே குருக்ஷேத்ரே ஸமவேதா யுயுத்ஸவ꞉ ।
மாமகா꞉ பாண்ட³வாஶ்சைவ கிமகுர்வத ஸஞ்ஜய ॥ 1-1 ॥
த⁴ர்ம-க்ஷேத்ரே குரு-க்ஷேத்ரே ஸமவேதா꞉ யுயுத்ஸவ꞉ ।
மாமகா꞉ பாண்ட³வா꞉ ச ஏவ கிம் அகுர்வத ஸஞ்ஜய ॥ 1-1 ॥
ஹே ஸஞ்ஜய! த⁴ர்ம-க்ஷேத்ரே, குரு-க்ஷேத்ரே, யுயுத்ஸவ꞉ ஸமவேதா꞉
மாமகா꞉ பாண்ட³வா꞉ ச ஏவ கிம் அகுர்வத ?
ஸஞ்ஜய உவாச ।
ஸஞ்ஜய꞉ உவாச ।
த்³ருʼஷ்ட்வா து பாண்ட³வானீகம்ʼ வ்யூட⁴ம்ʼ து³ர்யோத⁴னஸ்ததா³ ।
ஆசார்யமுபஸங்க³ம்ய ராஜா வசனமப்³ரவீத் ॥ 1-2 ॥
த்³ருʼஷ்ட்வா து பாண்ட³வ-அனீகம் வ்யூட⁴ம் து³ர்யோத⁴ன꞉ ததா³ ।
ஆசார்யம் உபஸங்க³ம்ய ராஜா வசனம் அப்³ரவீத் ॥ 1-2 ॥
ததா³ து பாண்ட³வ-அனீகம் வ்யூட⁴ம் த்³ருʼஷ்ட்வா, ராஜா து³ர்யோத⁴ன꞉
ஆசார்யம் உபஸங்க³ம்ய, (இத³ம்ʼ) வசனம் அப்³ரவீத் ॥
பஶ்யைதாம்ʼ பாண்டு³புத்ராணாமாசார்ய மஹதீம்ʼ சமூம் ।
வ்யூடா⁴ம்ʼ த்³ருபத³புத்ரேண தவ ஶிஷ்யேண தீ⁴மதா ॥ 1-3 ॥
பஶ்ய ஏதாம் பாண்டு³-புத்ராணாம் ஆசார்ய மஹதீம் சமூம் ।
வ்யூடா⁴ம் த்³ருபத³-புத்ரேண தவ ஶிஷ்யேண தீ⁴மதா ॥ 1-3 ॥
ஹே ஆசார்ய! தவ தீ⁴மதா ஶிஷ்யேண, த்³ருபத³-புத்ரேண வ்யூடா⁴ம்
பாண்டு³-புத்ராணாம் ஏதாம் மஹதீம் சமூம் பஶ்ய ।
அத்ர ஶூரா மஹேஷ்வாஸா பீ⁴மார்ஜுனஸமா யுதி⁴ ।
யுயுதா⁴னோ விராடஶ்ச த்³ருபத³ஶ்ச மஹாரத²꞉ ॥ 1-4 ॥
அத்ர ஶூரா꞉ மஹா-இஷு-ஆஸா꞉ பீ⁴ம-அர்ஜுன-ஸமா꞉ யுதி⁴ ।
யுயுதா⁴ன꞉ விராட꞉ ச த்³ருபத³꞉ ச மஹாரத²꞉ ॥ 1-4 ॥
அத்ர, பீ⁴ம-அர்ஜுன-ஸமா꞉ யுதி⁴ ஶூரா꞉ மஹா-இஷு-ஆஸா꞉,
மஹாரத²꞉ யுயுதா⁴ன꞉, விராட꞉ ச த்³ருபத³꞉ ச ।
த்⁴ருʼஷ்டகேதுஶ்சேகிதான꞉ காஶிராஜஶ்ச வீர்யவான் ।
புருஜித்குந்திபோ⁴ஜஶ்ச ஶைப்³யஶ்ச நரபுங்க³வ꞉ ॥ 1-5 ॥
த்⁴ருʼஷ்டகேது꞉ சேகிதான꞉ காஶிராஜ꞉ ச வீர்யவான் ।
புருஜித் குந்திபோ⁴ஜ꞉ ச ஶைப்³ய꞉ ச நர-புங்க³வ꞉ ॥ 1-5 ॥
த்⁴ருʼஷ்டகேது꞉, சேகிதான꞉ ச, வீர்யவான் காஶிராஜ꞉ ச,
புருஜித் குந்திபோ⁴ஜ꞉ ச, நர-புங்க³வ꞉ ஶைப்³ய꞉ ச ।
யுதா⁴மன்யுஶ்ச விக்ராந்த உத்தமௌஜாஶ்ச வீர்யவான் ।
ஸௌப⁴த்³ரோ த்³ரௌபதே³யாஶ்ச ஸர்வ ஏவ மஹாரதா²꞉ ॥ 1-6 ॥
யுதா⁴மன்யு꞉ ச விக்ராந்த꞉ உத்தமௌஜா꞉ ச வீர்யவான் ।
ஸௌப⁴த்³ர꞉ த்³ரௌபதே³யா꞉ ச ஸர்வே ஏவ மஹாரதா²꞉ ॥ 1-6 ॥
விக்ராந்த꞉ யுதா⁴மன்யு꞉ ச, வீர்யவான் உத்தமௌஜா꞉
ஸௌப⁴த்³ர꞉ ச, த்³ரௌபதே³யா꞉ ச, ஸர்வே மஹாரதா²꞉ ஏவ ।
அஸ்மாகம்ʼ து விஶிஷ்டா யே தாந்நிபோ³த⁴ த்³விஜோத்தம ।
நாயகா மம ஸைன்யஸ்ய ஸஞ்ஜ்ஞார்த²ம்ʼ தான்ப்³ரவீமி தே ॥ 1-7 ॥
அஸ்மாகம் து விஶிஷ்டா꞉ யே தான் நிபோ³த⁴ த்³விஜ-உத்தம ।
நாயகா꞉ மம ஸைன்யஸ்ய ஸஞ்ஜ்ஞார்த²ம்ʼ தான் ப்³ரவீமி தே ॥ 1-7 ॥
ஹே த்³விஜ-உத்தம! அஸ்மாகம் து யே விஶிஷ்டா꞉, மம ஸைன்யஸ்ய
நாயகா꞉, தான் நிபோ³த⁴ । தான் ஸஞ்ஜ்ஞார்த²ம் தே ப்³ரவீமி ।
ப⁴வான்பீ⁴ஷ்மஶ்ச கர்ணஶ்ச க்ருʼபஶ்ச ஸமிதிஞ்ஜய꞉ ।
அஶ்வத்தா²மா விகர்ணஶ்ச ஸௌமத³த்திர்ஜயத்³ரத²꞉ ॥ 1-8 ॥
ப⁴வான் பீ⁴ஷ்ம꞉ ச கர்ண꞉ ச க்ருʼப꞉ ச ஸமிதிஞ்ஜய꞉ ।
அஶ்வத்தா²மா விகர்ண꞉ ச ஸௌமத³த்தி꞉ ததா² ஏவ ச ॥ 1-8 ॥
ப⁴வான் பீ⁴ஷ்ம꞉ ச, கர்ண꞉ ச, ஸமிதிஞ்ஜய꞉ க்ருʼப꞉ ச,
அஶ்வத்தா²மா விகர்ண꞉ ச, ததா² ஏவ ச ஸௌமத³த்தி꞉ ।
அன்யே ச ப³ஹவ꞉ ஶூரா மத³ர்தே² த்யக்தஜீவிதா꞉ ।
நாநாஶஸ்த்ரப்ரஹரணா꞉ ஸர்வே யுத்³த⁴விஶாரதா³꞉ ॥ 1-9 ॥
அன்யே ச ப³ஹவ꞉ ஶூரா꞉ மத³ர்தே² த்யக்த-ஜீவிதா꞉ ।
நானா-ஶஸ்த்ர-ப்ரஹரணா꞉ ஸர்வே யுத்³த⁴-விஶாரதா³꞉ ॥ 1-9 ॥
அன்யே ச ப³ஹவ꞉ ஶூரா꞉, ஸர்வே மத³ர்தே² த்யக்த-ஜீவிதா꞉,
நானா-ஶஸ்த்ர-ப்ரஹரணா꞉ யுத்³த⁴-விஶாரதா³꞉ [ஸந்தி].
அபர்யாப்தம்ʼ தத³ஸ்மாகம்ʼ ப³லம்ʼ பீ⁴ஷ்மாபி⁴ரக்ஷிதம் ।
பர்யாப்தம்ʼ த்வித³மேதேஷாம்ʼ ப³லம்ʼ பீ⁴மாபி⁴ரக்ஷிதம் ॥ 1-10 ॥
அபர்யாப்தம் தத் அஸ்மாகம் ப³லம் பீ⁴ஷ்ம-அபி⁴ரக்ஷிதம் ।
பர்யாப்தம் து இத³ம் ஏதேஷாம் ப³லம் பீ⁴ம-அபி⁴ரக்ஷிதம் ॥ 1-10 ॥
அஸ்மாகம் பீ⁴ஷ்ம-அபி⁴ரக்ஷிதம் தத் ப³லம் அபர்யாப்தம்,
ஏதேஷாம் து பீ⁴ம-அபி⁴ரக்ஷிதம் இத³ம் ப³லம் பர்யாப்தம் (அஸ்தி).
அயனேஷு ச ஸர்வேஷு யதா²பா⁴க³மவஸ்தி²தா꞉ ।
பீ⁴ஷ்மமேவாபி⁴ரக்ஷந்து ப⁴வந்த꞉ ஸர்வ ஏவ ஹி ॥ 1-11 ॥
அயனேஷு ச ஸர்வேஷு யதா²-பா⁴க³ம் அவஸ்தி²தா꞉ ।
பீ⁴ஷ்மம் ஏவ அபி⁴ரக்ஷந்து ப⁴வந்த꞉ ஸர்வே ஏவ ஹி ॥ 1-11 ॥
ப⁴வந்த꞉ ஸர்வே ஏவ ஹி ஸர்வேஷு அயனேஷு ச யதா²-பா⁴க³ம் அவஸ்தி²தா꞉
பீ⁴ஷ்மம் ஏவ அபி⁴ரக்ஷந்து ।
தஸ்ய ஸஞ்ஜநயன்ஹர்ஷம்ʼ குருவ்ருʼத்³த⁴꞉ பிதாமஹ꞉ ।
ஸிம்ʼஹநாத³ம்ʼ வினத்³யோச்சை꞉ ஶங்க²ம்ʼ த³த்⁴மௌ ப்ரதாபவான் ॥ 1-12 ॥
தஸ்ய ஸஞ்ஜநயன் ஹர்ஷம் குரு-வ்ருʼத்³த⁴꞉ பிதாமஹ꞉ ।
ஸிம்ʼஹநாத³ம் வினத்³ய உச்சை꞉ ஶங்க²ம் த³த்⁴மௌ ப்ரதாபவான் ॥ 1-12 ॥
தஸ்ய ஹர்ஷம் ஸஞ்ஜநயன் ப்ரதாபவான் குரு-வ்ருʼத்³த⁴꞉
பிதாமஹ꞉, உச்சை꞉ ஸிம்ʼஹநாத³ம் வினத்³ய ஶங்க²ம் த³த்⁴மௌ ।
தத꞉ ஶங்கா²ஶ்ச பே⁴ர்யஶ்ச பணவானககோ³முகா²꞉ ।
ஸஹஸைவாப்⁴யஹன்யந்த ஸ ஶப்³த³ஸ்துமுலோ(அ)ப⁴வத் ॥ 1-13 ॥
தத꞉ ஶங்கா²꞉ ச பே⁴ர்ய꞉ ச பணவ-ஆனக-கோ³முகா²꞉ ।
ஸஹஸா ஏவ அப்⁴யஹன்யந்த ஸ꞉ ஶப்³த³꞉ துமுல꞉ அப⁴வத் ॥ 1-13 ॥
தத꞉ ஶங்கா²꞉ ச பே⁴ர்ய꞉ ச பணவ-ஆனக-கோ³முகா²꞉
ஸஹஸா ஏவ அப்⁴யஹன்யந்த । ஸ꞉ ஶப்³த³꞉ துமுல꞉ அப⁴வத் ।
தத꞉ ஶ்வேதைர்ஹயைர்யுக்தே மஹதி ஸ்யந்த³னே ஸ்தி²தௌ ।
மாத⁴வ꞉ பாண்ட³வஶ்சைவ தி³வ்யௌ ஶங்கௌ² ப்ரத³த்⁴மது꞉ ॥ 1-14 ॥
தத꞉ ஶ்வேதை꞉ ஹயை꞉ யுக்தே மஹதி ஸ்யந்த³னே ஸ்தி²தௌ ।
மாத⁴வ꞉ பாண்ட³வ꞉ ச ஏவ தி³வ்யௌ ஶங்கௌ² ப்ரத³த்⁴மது꞉ ॥ 1-14 ॥
தத꞉ ஶ்வேதை꞉ ஹயை꞉ யுக்தே மஹதி ஸ்யந்த³னே ஸ்தி²தௌ மாத⁴வ꞉
பாண்ட³வ꞉ ச ஏவ தி³வ்யௌ ஶங்கௌ² ப்ரத³த்⁴மது꞉ ।
பாஞ்சஜன்யம்ʼ ஹ்ருʼஷீகேஶோ தே³வத³த்தம்ʼ த⁴னஞ்ஜய꞉ ।
பௌண்ட்³ரம்ʼ த³த்⁴மௌ மஹாஶங்க²ம்ʼ பீ⁴மகர்மா வ்ருʼகோத³ர꞉ ॥ 1-15 ॥
பாஞ்சஜன்யம் ஹ்ருʼஷீகேஶ꞉ தே³வத³த்தம் த⁴னஞ்ஜய꞉ ।
பௌண்ட்³ரம் த³த்⁴மௌ மஹா-ஶங்க²ம் பீ⁴ம-கர்மா வ்ருʼக-உத³ர꞉ ॥ 1-15 ॥
ஹ்ருʼஷீகேஶ꞉ பாஞ்சஜன்யம், த⁴னஞ்ஜய꞉ தே³வத³த்தம்,
பீ⁴ம-கர்மா வ்ருʼக-உத³ர꞉ பௌண்ட்³ரம் மஹா-ஶங்க²ம் த³த்⁴மௌ ।
அனந்தவிஜயம்ʼ ராஜா குந்தீபுத்ரோ யுதி⁴ஷ்டி²ர꞉ ।
நகுல꞉ ஸஹதே³வஶ்ச ஸுகோ⁴ஷமணிபுஷ்பகௌ ॥ 1-16 ॥
அனந்தவிஜயம் ராஜா குந்தீ-புத்ர꞉ யுதி⁴ஷ்டி²ர꞉ ।
நகுல꞉ ஸஹதே³வ꞉ ச ஸுகோ⁴ஷ-மணி-புஷ்பகௌ ॥ 1-16 ॥
குந்தீ-புத்ர꞉ ராஜா யுதி⁴ஷ்டி²ர꞉ அனந்தவிஜயம், நகுல꞉ ஸஹதே³வ꞉ ச
ஸுகோ⁴ஷ-மணி-புஷ்பகௌ ।
காஶ்யஶ்ச பரமேஷ்வாஸ꞉ ஶிக²ண்டீ³ ச மஹாரத²꞉ ।
த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்னோ விராடஶ்ச ஸாத்யகிஶ்சாபராஜித꞉ ॥ 1-17 ॥
காஶ்ய꞉ ச பரம-இஷு-ஆஸ꞉ ஶிக²ண்டீ³ ச மஹாரத²꞉ ।
த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்ன꞉ விராட꞉ ச ஸாத்யகி꞉ ச அபராஜித꞉ ॥ 1-17 ॥
பரம-இஷு-ஆஸ꞉ காஶ்ய꞉ ச, மஹாரத²꞉ ஶிக²ண்டீ³ ச
த்⁴ருʼஷ்டத்³யும்ன꞉ விராட꞉ ச, அபராஜித꞉ ஸாத்யகி꞉ ச ।
த்³ருபதோ³ த்³ரௌபதே³யாஶ்ச ஸர்வஶ꞉ ப்ருʼதி²வீபதே ।
ஸௌப⁴த்³ரஶ்ச மஹாபா³ஹு꞉ ஶங்கா²ந்த³த்⁴மு꞉ ப்ருʼத²க்ப்ருʼத²க் ॥ 1-18 ॥
த்³ருபத³꞉ த்³ரௌபதே³யா꞉ ச ஸர்வஶ꞉ ப்ருʼதி²வீ-பதே ।
ஸௌப⁴த்³ர꞉ ச மஹா-பா³ஹு꞉ ஶங்கா²ன் த³த்⁴மு꞉ ப்ருʼத²க் ப்ருʼத²க் ॥ 1-18 ॥
த்³ருபத³꞉ த்³ரௌபதே³யா꞉ ச, மஹா-பா³ஹு꞉ ஸௌப⁴த்³ர꞉ ச,
ஹே ப்ருʼதி²வீ-பதே! ப்ருʼத²க் ப்ருʼத²க் ஸர்வஶ꞉ ஶங்கா²ன் த³த்⁴மு꞉ ।
ஸ கோ⁴ஷோ தா⁴ர்தராஷ்ட்ராணாம்ʼ ஹ்ருʼத³யானி வ்யதா³ரயத் ।
நப⁴ஶ்ச ப்ருʼதி²வீம்ʼ சைவ துமுலோ வ்யனுநாத³யன் ॥ 1-19 ॥
ஸ꞉ கோ⁴ஷ꞉ தா⁴ர்தராஷ்ட்ராணாம் ஹ்ருʼத³யானி வ்யதா³ரயத் ।
நப⁴꞉ ச ப்ருʼதி²வீம் ச ஏவ துமுல꞉ அப்⁴யனுநாத³யன் ॥ 1-19 ॥
ஸ꞉ துமுல꞉ கோ⁴ஷ꞉ நப⁴꞉ ச ப்ருʼதி²வீம் ச ஏவ வ்யனுநாத³யன்,
தா⁴ர்த்ரராஷ்ட்ராணாம் ஹ்ருʼத³யானி வ்யதா³ரயத் ।
அத² வ்யவஸ்தி²தாந்த்³ருʼஷ்ட்வா தா⁴ர்த்ரராஷ்ட்ரான் கபித்⁴வஜ꞉ ।
ப்ரவ்ருʼத்தே ஶஸ்த்ரஸம்பாதே த⁴னுருத்³யம்ய பாண்ட³வ꞉ ॥ 1-20 ॥
ஹ்ருʼஷீகேஶம்ʼ ததா³ வாக்யமித³மாஹ மஹீபதே ।
அத² வ்யவஸ்தி²தான் த்³ருʼஷ்ட்வா தா⁴ர்த்ரராஷ்ட்ரான் கபி-த்⁴வஜ꞉ ।
ப்ரவ்ருʼத்தே ஶஸ்த்ர-ஸம்பாதே த⁴னு꞉ உத்³யம்ய பாண்ட³வ꞉ ॥ 1-20 ॥
ஹ்ருʼஷீகேஶம் ததா³ வாக்யம் இத³ம் ஆஹ மஹீபதே ।
அத² கபி-த்⁴வஜ꞉ பாண்ட³வ꞉ தா⁴ர்த்ரராஷ்ட்ரான் வ்யவஸ்தி²தான் த்³ருʼஷ்ட்வா,
ஶஸ்த்ர-ஸம்பாதே ப்ரவ்ருʼத்தே (ஸதி) த⁴னு꞉ உத்³யம்ய
ஹே மஹீபதே! ததா³ ஹ்ருʼஷீகேஶம் இத³ம் வாக்யம் ஆஹ ।
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
ஸேனயோருப⁴யோர்மத்⁴யே ரத²ம்ʼ ஸ்தா²பய மே(அ)ச்யுத ॥ 1-21 ॥
ஸேனயோ꞉ உப⁴யோ꞉ மத்⁴யே ரத²ம் ஸ்தா²பய மே அச்யுத ॥ 1-21 ॥
ஹே அச்யுத! உப⁴யோ꞉ ஸேனயோ꞉ மத்⁴யே மே ரத²ம் ஸ்தா²பய ।
யாவதே³தாந்நிரீக்ஷே(அ)ஹம்ʼ யோத்³து⁴காமானவஸ்தி²தான் ।
கைர்மயா ஸஹ யோத்³த⁴வ்யமஸ்மின் ரணஸமுத்³யமே ॥ 1-22 ॥ ॥
யாவத் ஏதான் நிரீக்ஷே அஹம் யோத்³து⁴-காமான் அவஸ்தி²தான் ।
கை꞉ மயா ஸஹ யோத்³த⁴வ்யம் அஸ்மின் ரண-ஸமுத்³யமே ॥ 1-22 ॥
யாவத் அஹம் யோத்³து⁴-காமான் அவஸ்தி²தான் ஏதான் நிரீக்ஷே;
அஸ்மின் ரண-ஸமுத்³யமே மயா கை꞉ ஸஹ யோத்³த⁴வ்யம் ?
யோத்ஸ்யமானானவேக்ஷே(அ)ஹம்ʼ ய ஏதே(அ)த்ர ஸமாக³தா꞉ ।
தா⁴ர்தராஷ்ட்ரஸ்ய து³ர்பு³த்³தே⁴ர்யுத்³தே⁴ ப்ரியசிகீர்ஷவ꞉ ॥ 1-23 ॥ ॥
யோத்ஸ்யமானான் அவேக்ஷே அஹம் யே ஏதே அத்ர ஸமாக³தா꞉ ।
தா⁴ர்தராஷ்ட்ரஸ்ய து³ர்பு³த்³தே⁴꞉ யுத்³தே⁴ ப்ரிய-சிகீர்ஷவ꞉ ॥ 1-23 ॥
து³ர்பு³த்³தே⁴꞉ தா⁴ர்தராஷ்ட்ரஸ்ய யுத்³தே⁴ ப்ரிய-சிகீர்ஷவ꞉
யே ஏதே அத்ர ஸமாக³தா꞉ யோத்ஸ்யமானான் அஹம் அவேக்ஷே ।
ஸஞ்ஜய உவாச ।
ஸஞ்ஜய꞉ உவாச ।
ஏவமுக்தோ ஹ்ருʼஷீகேஶோ கு³டா³கேஶேன பா⁴ரத ।
ஸேனயோருப⁴யோர்மத்⁴யே ஸ்தா²பயித்வா ரதோ²த்தமம் ॥ 1-24 ॥
பீ⁴ஷ்மத்³ரோணப்ரமுக²த꞉ ஸர்வேஷாம்ʼ ச மஹீக்ஷிதாம் ।
உவாச பார்த² பஶ்யைதான்ஸமவேதான்குரூனிதி ॥ 1-25 ॥
ஏவம் உக்த꞉ ஹ்ருʼஷீகேஶ꞉ கு³டா³கேஶேன பா⁴ரத ।
ஸேனயோ꞉ உப⁴யோ꞉ மத்⁴யே ஸ்தா²பயித்வா ரத²-உத்தமம் ॥ 1-24 ॥
பீ⁴ஷ்ம-த்³ரோண-ப்ரமுக²த꞉ ஸர்வேஷாம் ச மஹீ-க்ஷிதாம் ।
உவாச பார்த² பஶ்ய ஏதான் ஸமவேதான் குரூன் இதி ॥ 1-25 ॥
ஹே பா⁴ரத! ஏவம் கு³டா³கேஶேன உக்த꞉ ஹ்ருʼஷீகேஶ꞉, உப⁴யோ꞉ ஸேனயோ꞉ மத்⁴யே,
பீ⁴ஷ்ம-த்³ரோண-ப்ரமுக²த꞉ ஸர்வேஷாம் ச மஹீ-க்ஷிதாம்
ரத²-உத்தமம் ஸ்தா²பயித்வா, ஹே ‘பார்த²! ஏதான் ஸமவேதான் குரூன்
பஶ்ய’, இதி உவாச ।
தத்ராபஶ்யத்ஸ்தி²தான்பார்த²꞉ பித்ரூʼனத² பிதாமஹான் ।
ஆசார்யான்மாதுலான்ப்⁴ராத்ரூʼன்புத்ரான்பௌத்ரான்ஸகீ²ம்ʼஸ்ததா² ॥ 1-26 ॥
ஶ்வஶுரான்ஸுஹ்ருʼத³ஶ்சைவ ஸேனயோருப⁴யோரபி ।
தான்ஸமீக்ஷ்ய ஸ கௌந்தேய꞉ ஸர்வான்ப³ந்தூ⁴னவஸ்தி²தான் ॥ 1-27 ॥
க்ருʼபயா பரயாவிஷ்டோ விஷீத³ன்னித³மப்³ரவீத் ।
தத்ர அபஶ்யத் ஸ்தி²தான் பார்த²꞉ பித்ரூʼன் அத² பிதாமஹான் ।
ஆசார்யான் மாதுலான் ப்⁴ராத்ரூʼன் புத்ரான் பௌத்ரான் ஸகீ²ன் ததா² ॥ 1-26 ॥
ஶ்வஶுரான் ஸுஹ்ருʼத³꞉ ச ஏவ ஸேனயோ꞉ உப⁴யோ꞉ அபி ।
தான் ஸமீக்ஷ்ய ஸ꞉ கௌந்தேய꞉ ஸர்வான் ப³ந்தூ⁴ன் அவஸ்தி²தான் ॥ 1-27 ॥
க்ருʼபயா பரயாவிஷ்ட꞉ விஷீத³ன் இத³ம் அப்³ரவீத் ।
அத² பார்த²꞉ உப⁴யோ꞉ ஸேனயோ꞉ அபி, தத்ர ஸ்தி²தான் பித்ரூʼன்,
பிதாமஹான், ஆசார்யான், மாதுலான், ப்⁴ராத்ரூʼன், புத்ரான்,
பௌத்ரான் ததா² ஸகீ²ன், ஶ்வஶுரான் ஸுஹ்ருʼத³꞉, ச ஏவ அபஶ்யத் ஸ꞉ கௌந்தேய꞉ ।
தான் ஸர்வான் ப³ந்தூ⁴ன் அவஸ்தி²தான் ஸமீக்ஷ்ய பரயா க்ருʼபயா ஆவிஷ்ட꞉,
விஷீத³ன் இத³ம் அப்³ரவீத் ।
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
த்³ருʼஷ்ட்வேமம்ʼ ஸ்வஜனம்ʼ க்ருʼஷ்ண யுயுத்ஸும்ʼ ஸமுபஸ்தி²தம் ॥ 1-28 ॥
ஸீத³ந்தி மம கா³த்ராணி முக²ம்ʼ ச பரிஶுஷ்யதி ।
வேபது²ஶ்ச ஶரீரே மே ரோமஹர்ஷஶ்ச ஜாயதே ॥ 1-29 ॥
த்³ருʼஷ்ட்வா இமம் ஸ்வஜனம் க்ருʼஷ்ண யுயுத்ஸும் ஸமுபஸ்தி²தம் ॥ 1-28 ॥
ஸீத³ந்தி மம கா³த்ராணி முக²ம் ச பரிஶுஷ்யதி ।
வேபது²꞉ ச ஶரீரே மே ரோம-ஹர்ஷ꞉ ச ஜாயதே ॥ 1-29 ॥
ஹே க்ருʼஷ்ண! இமம் ஸ்வஜனம் யுயுத்ஸும் ஸமுபஸ்தி²தம் த்³ருʼஷ்ட்வா
மம கா³த்ராணி ஸீத³ந்தி முக²ம் ச பரிஶுஷ்யதி, மே ஶரீரே
வேபது²꞉ ச ரோம-ஹர்ஷ꞉ ச ஜாயதே ।
கா³ண்டீ³வம்ʼ ஸ்ரம்ʼஸதே ஹஸ்தாத்த்வக்சைவ பரித³ஹ்யதே ।
ந ச ஶக்னோம்யவஸ்தா²தும்ʼ ப்⁴ரமதீவ ச மே மன꞉ ॥ 1-30 ॥
கா³ண்டீ³வம் ஸ்ரம்ʼஸதே ஹஸ்தாத் த்வக் ச ஏவ பரித³ஹ்யதே ।
ந ச ஶக்னோமி அவஸ்தா²தும் ப்⁴ரமதி இவ ச மே மன꞉ ॥ 1-30 ॥
ஹஸ்தாத் கா³ண்டீ³வம் ஸ்ரம்ʼஸதே, த்வக் ச ஏவ பரித³ஹ்யதே,
அவஸ்தா²தும் ச ந ஶக்னோமி மே மன꞉ ச ப்⁴ரமதி இவ ।
நிமித்தானி ச பஶ்யாமி விபரீதானி கேஶவ ।
ந ச ஶ்ரேயோ(அ)னுபஶ்யாமி ஹத்வா ஸ்வஜனமாஹவே ॥ 1-31 ॥
நிமித்தானி ச பஶ்யாமி விபரீதானி கேஶவ ।
ந ச ஶ்ரேய꞉ அனுபஶ்யாமி ஹத்வா ஸ்வஜனம் ஆஹவே ॥ 1-31 ॥
ஹே கேஶவ! நிமித்தானி விபரீதானி ச பஶ்யாமி । ஆஹவே ச ஸ்வஜனம்
ஹத்வா ஶ்ரேய꞉ ந அனுபஶ்யாமி ।
ந காங்க்ஷே விஜயம்ʼ க்ருʼஷ்ண ந ச ராஜ்யம்ʼ ஸுகா²னி ச ।
கிம்ʼ நோ ராஜ்யேன கோ³விந்த³ கிம்ʼ போ⁴கை³ர்ஜீவிதேன வா ॥ 1-32 ॥
ந காங்க்ஷே விஜயம் க்ருʼஷ்ண ந ச ராஜ்யம் ஸுகா²னி ச ।
கிம் ந꞉ ராஜ்யேன கோ³விந்த³ கிம் போ⁴கை³꞉ ஜீவிதேன வா ॥ 1-32 ॥
ஹே க்ருʼஷ்ண! விஜயம் ந, ராஜ்யம் ச ஸுகா²னி ச ந (காங்க்ஷே).
ஹே கோ³விந்த³! ந꞉ ராஜ்யேன கிம் போ⁴கை³꞉ ஜீவிதேன வா கிம் ?
யேஷாமர்தே² காங்க்ஷிதம்ʼ நோ ராஜ்யம்ʼ போ⁴கா³꞉ ஸுகா²னி ச ।
த இமே(அ)வஸ்தி²தா யுத்³தே⁴ ப்ராணாம்ʼஸ்த்யக்த்வா த⁴னானி ச ॥ 1-33 ॥
ஆசார்யா꞉ பிதர꞉ புத்ராஸ்ததை²வ ச பிதாமஹா꞉ ।
மாதுலா꞉ ஶ்வஶுரா꞉ பௌத்ரா꞉ ஶ்யாலா꞉ ஸம்ப³ந்தி⁴னஸ்ததா² ॥ 1-34 ॥
யேஷாம் அர்தே² காங்க்ஷிதம் ந꞉ ராஜ்யம் போ⁴கா³꞉ ஸுகா²னி ச ।
தே இமே அவஸ்தி²தா꞉ யுத்³தே⁴ ப்ராணான் த்யக்த்வா த⁴னானி ச ॥ 1-33 ॥
ஆசார்யா꞉ பிதர꞉ புத்ரா꞉ ததா² ஏவ ச பிதாமஹா꞉ ।
மாதுலா꞉ ஶ்வஶுரா꞉ பௌத்ரா꞉ ஶ்யாலா꞉ ஸம்ப³ந்தி⁴ன꞉ ததா² ॥ 1-34 ॥
யேஷாம் அர்தே² ந꞉ ராஜ்யம் காங்க்ஷிதம், போ⁴கா³꞉ ஸுகா²னி ச;
தே இமே ஆசார்யா꞉ பிதர꞉ புத்ரா꞉, ததா² ஏவ ச பிதாமஹா꞉,
மாதுலா꞉, ஶ்வஶுரா꞉, பௌத்ரா꞉, ஶ்யாலா꞉, ததா² ஸம்ப³ந்தி⁴ன꞉ ப்ராணான்
த⁴னானி ச த்யக்த்வா, யுத்³தே⁴ அவஸ்தி²தா꞉ ।
ஏதான்ன ஹந்துமிச்சா²மி க்⁴னதோ(அ)பி மது⁴ஸூத³ன ।
அபி த்ரைலோக்யராஜ்யஸ்ய ஹேதோ꞉ கிம்ʼ நு மஹீக்ருʼதே ॥ 1-35 ॥
ஏதான் ந ஹந்தும் இச்சா²மி க்⁴னத꞉ அபி மது⁴ஸூத³ன ।
அபி த்ரைலோக்ய-ராஜ்யஸ்ய ஹேதோ꞉ கிம் நு மஹீக்ருʼதே ॥ 1-35 ॥
ஹே மது⁴ஸூத³ன! (மாம்ʼ) க்⁴னத꞉ அபி ஏதான், த்ரைலோக்ய-ராஜ்யஸ்ய ஹேதோ꞉ அபி
ந ஹந்தும் இச்சா²மி, கிம் நு மஹீக்ருʼதே ?
நிஹத்ய தா⁴ர்தராஷ்ட்ரான்ன꞉ கா ப்ரீதி꞉ ஸ்யாஜ்ஜனார்த³ன ।
பாபமேவாஶ்ரயேத³ஸ்மான்ஹத்வைதானாததாயின꞉ ॥ 1-36 ॥
நிஹத்ய தா⁴ர்தராஷ்ட்ரான் ந꞉ கா ப்ரீதி꞉ ஸ்யாத் ஜனார்த³ன ।
பாபம் ஏவ ஆஶ்ரயேத் அஸ்மான் ஹத்வா ஏதான் ஆததாயின꞉ ॥ 1-36 ॥
ஹே ஜனார்த³ன! ஏதான் தா⁴ர்தராஷ்ட்ரான் நிஹத்ய ந꞉ கா ப்ரீதி꞉
ஸ்யாத் ? ஆததாயின꞉ ஹத்வா அஸ்மான் பாபம் ஏவ ஆஶ்ரயேத் ।
தஸ்மான்னார்ஹா வயம்ʼ ஹந்தும்ʼ தா⁴ர்தராஷ்ட்ரான்ஸ்வபா³ந்த⁴வான் ।
ஸ்வஜனம்ʼ ஹி கத²ம்ʼ ஹத்வா ஸுகி²ன꞉ ஸ்யாம மாத⁴வ ॥ 1-37 ॥
தஸ்மாத் ந அர்ஹா꞉ வயம் ஹந்தும் தா⁴ர்தராஷ்ட்ரான் ஸ்வபா³ந்த⁴வான் ।
ஸ்வஜனம் ஹி கத²ம் ஹத்வா ஸுகி²ன꞉ ஸ்யாம மாத⁴வ ॥ 1-37 ॥
ஹே மாத⁴வ! தஸ்மாத் ஸ்வபா³ந்த⁴வான் தா⁴ர்தராஷ்ட்ரான்
ஹந்தும் வயம் ந அர்ஹா꞉ । ஹி ஸ்வஜனம் ஹத்வா (வயம்) கத²ம்
ஸுகி²ன꞉ ஸ்யாம ?
யத்³யப்யேதே ந பஶ்யந்தி லோபோ⁴பஹதசேதஸ꞉ ।
குலக்ஷயக்ருʼதம்ʼ தோ³ஷம்ʼ மித்ரத்³ரோஹே ச பாதகம் ॥ 1-38 ॥
கத²ம்ʼ ந ஜ்ஞேயமஸ்மாபி⁴꞉ பாபாத³ஸ்மாந்நிவர்திதும் ।
குலக்ஷயக்ருʼதம்ʼ தோ³ஷம்ʼ ப்ரபஶ்யத்³பி⁴ர்ஜனார்த³ன ॥ 1-39 ॥
யதி³ அபி ஏதே ந பஶ்யந்தி லோப⁴-உபஹத-சேதஸ꞉ ।
குல-க்ஷய-க்ருʼதம் தோ³ஷம் மித்ர-த்³ரோஹே ச பாதகம் ॥ 1-38 ॥
கத²ம் ந ஜ்ஞேயம் அஸ்மாபி⁴꞉ பாபாத் அஸ்மான் நிவர்திதும் ।
குல-க்ஷய-க்ருʼதம் தோ³ஷம் ப்ரபஶ்யத்³பி⁴꞉ ஜனார்த³ன ॥ 1-39 ॥
யதி³ அபி ஏதே லோப⁴-உபஹத-சேதஸ꞉ குல-க்ஷய-க்ருʼதம் தோ³ஷம்,
மித்ர-த்³ரோஹே ச பாதகம் ந பஶ்யந்தி; ஹே ஜனார்த³ன! குல-க்ஷய-க்ருʼதம்
தோ³ஷம் ப்ரபஶ்யத்³பி⁴꞉ அஸ்மாபி⁴꞉ அஸ்மாத் பாபாத் நிவர்திதும் கத²ம் ந ஜ்ஞேயம் ?
குலக்ஷயே ப்ரணஶ்யந்தி குலத⁴ர்மா꞉ ஸனாதனா꞉ ।
த⁴ர்மே நஷ்டே குலம்ʼ க்ருʼத்ஸ்னமத⁴ர்மோ(அ)பி⁴ப⁴வத்யுத ॥ 1-40 ॥
குல-க்ஷயே ப்ரணஶ்யந்தி குல-த⁴ர்மா꞉ ஸனாதனா꞉ ।
த⁴ர்மே நஷ்டே குலம் க்ருʼத்ஸ்னம் அத⁴ர்ம꞉ அபி⁴ப⁴வதி உத ॥ 1-40 ॥
குல-க்ஷயே ஸனாதனா꞉ குல-த⁴ர்மா꞉ ப்ரணஶ்யந்தி, உத த⁴ர்மே நஷ்டே
அத⁴ர்ம꞉ க்ருʼத்ஸ்னம் குலம் அபி⁴ப⁴வதி ।
அத⁴ர்மாபி⁴ப⁴வாத்க்ருʼஷ்ண ப்ரது³ஷ்யந்தி குலஸ்த்ரிய꞉ ।
ஸ்த்ரீஷு து³ஷ்டாஸு வார்ஷ்ணேய ஜாயதே வர்ணஸங்கர꞉ ॥ 1-41 ॥
அத⁴ர்ம-அபி⁴ப⁴வாத் க்ருʼஷ்ண ப்ரது³ஷ்யந்தி குல-ஸ்த்ரிய꞉ ।
ஸ்த்ரீஷு து³ஷ்டாஸு வார்ஷ்ணேய ஜாயதே வர்ண-ஸங்கர꞉ ॥ 1-41 ॥
ஹே க்ருʼஷ்ண! அத⁴ர்ம-அபி⁴ப⁴வாத் குல-ஸ்த்ரிய꞉ ப்ரது³ஷ்யந்தி ।
ஹே வார்ஷ்ணேய! ஸ்த்ரீஷு து³ஷ்டாஸு வர்ண-ஸங்கர꞉ ஜாயதே ।
ஸங்கரோ நரகாயைவ குலக்⁴னானாம்ʼ குலஸ்ய ச ।
பதந்தி பிதரோ ஹ்யேஷாம்ʼ லுப்தபிண்டோ³த³கக்ரியா꞉ ॥ 1-42 ॥
ஸங்கர꞉ நரகாய ஏவ குல-க்⁴னானாம் குலஸ்ய ச ।
பதந்தி பிதர꞉ ஹி ஏஷாம் லுப்த-பிண்ட³-உத³க-க்ரியா꞉ ॥ 1-42 ॥
ஸங்கர꞉ குல-க்⁴னானாம் குலஸ்ய ச நரகாய ஏவ (ப⁴வதி);
ஹி ஏஷாம் பிதர꞉ லுப்த-பிண்ட³-உத³க-க்ரியா꞉ (ஸந்த꞉) பதந்தி ।
தோ³ஷைரேதை꞉ குலக்⁴னானாம்ʼ வர்ணஸங்கரகாரகை꞉ ।
உத்ஸாத்³யந்தே ஜாதித⁴ர்மா꞉ குலத⁴ர்மாஶ்ச ஶாஶ்வதா꞉ ॥ 1-43 ॥
தோ³ஷை꞉ ஏதை꞉ குல-க்⁴னானாம் வர்ண-ஸங்கர-காரகை꞉ ।
உத்ஸாத்³யந்தே ஜாதி-த⁴ர்மா꞉ குல-த⁴ர்மா꞉ ச ஶாஶ்வதா꞉ ॥ 1-43 ॥
குல-க்⁴னானாம் ஏதை꞉ வர்ண-ஸங்கர-காரகை꞉ தோ³ஷை꞉ ஶாஶ்வதா꞉
ஜாதி-த⁴ர்மா꞉ குல-த⁴ர்மா꞉ ச உத்ஸாத்³யந்தே ।
உத்ஸந்நகுலத⁴ர்மாணாம்ʼ மனுஷ்யாணாம்ʼ ஜனார்த³ன ।
நரகே நியதம்ʼ வாஸோ ப⁴வதீத்யனுஶுஶ்ரும ॥ 1-44 ॥
உத்ஸன்ன-குல-த⁴ர்மாணாம் மனுஷ்யாணாம் ஜனார்த³ன ।
நரகே அநியதம் வாஸ꞉ ப⁴வதி இதி அனுஶுஶ்ரும ॥ 1-44 ॥
ஹே ஜனார்த³ன! உத்ஸன்ன-குல-த⁴ர்மாணாம் மனுஷ்யாணாம்
நரகே நியதம் வாஸ꞉ ப⁴வதி, இதி அனுஶுஶ்ரும ।
அஹோ ப³த மஹத்பாபம்ʼ கர்தும்ʼ வ்யவஸிதா வயம் ।
யத்³ராஜ்யஸுக²லோபே⁴ன ஹந்தும்ʼ ஸ்வஜனமுத்³யதா꞉ ॥ 1-45 ॥
அஹோ ப³த மஹத் பாபம் கர்தும் வ்யவஸிதா வயம் ।
யத் ராஜ்ய-ஸுக²-லோபே⁴ன ஹந்தும் ஸ்வஜனம் உத்³யதா꞉ ॥ 1-45 ॥
அஹோ! ப³த, மஹத் பாபம் கர்தும் வயம் வ்யவஸிதா꞉ யத்
ராஜ்ய-ஸுக²-லோபே⁴ன ஸ்வஜனம் ஹந்தும் உத்³யதா꞉ ।
யதி³ மாமப்ரதீகாரமஶஸ்த்ரம்ʼ ஶஸ்த்ரபாணய꞉ ।
தா⁴ர்தராஷ்ட்ரா ரணே ஹன்யுஸ்தன்மே க்ஷேமதரம்ʼ ப⁴வேத் ॥ 1-46 ॥
யதி³ மாம் அப்ரதீகாரம் அஶஸ்த்ரம் ஶஸ்த்ர-பாணய꞉ ।
தா⁴ர்தராஷ்ட்ரா꞉ ரணே ஹன்யு꞉ தத் மே க்ஷேமதரம் ப⁴வேத் ॥ 1-46 ॥
யதி³ ஶஸ்த்ர-பாணய꞉ தா⁴ர்தராஷ்ட்ரா꞉ அஶஸ்த்ரம் அப்ரதீகாரம்
மாம் ரணே ஹன்யு꞉ தத் மே க்ஷேமதரம் ப⁴வேத் ।
ஸஞ்ஜய உவாச ।
ஸஞ்ஜய꞉ உவாச ।
ஏவமுக்த்வார்ஜுன꞉ ஸங்க்²யே ரதோ²பஸ்த² உபாவிஶத் ।
விஸ்ருʼஜ்ய ஸஶரம்ʼ சாபம்ʼ ஶோகஸம்ʼவிக்³னமானஸ꞉ ॥ 1-47 ॥
ஏவம் உக்த்வா அர்ஜுன꞉ ஸங்க்²யே ரத²-உபஸ்தே² உபாவிஶத் ।
விஸ்ருʼஜ்ய ஸஶரம் சாபம்ʼ ஶோக-ஸம்ʼவிக்³ன-மானஸ꞉ ॥ 1-47 ॥
ஸங்க்²யே ஏவம் உக்த்வா, ஶோக-ஸம்ʼவிக்³ன-மானஸ꞉ அர்ஜுன꞉
ஸஶரம் சாபம்ʼ விஸ்ருʼஜ்ய, ரத²-உபஸ்தே² உபாவிஶத் ।
ௐ தத்ஸதி³தி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³
அர்ஜுனவிஷாத³யோகோ³ நாம ப்ரத²மோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 1 ॥
ௐ தத் ஸத் இதி ஶ்ரீமத் ப⁴க³வத் கீ³தாஸு உபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்ம-வித்³யாயாம்ʼ யோக³-ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ண-அர்ஜுன-ஸம்ʼவாதே³
அர்ஜுன-விஷாத³-யோக³꞉ நாம ப்ரத²ம꞉ அத்⁴யாய꞉ ॥ 1 ॥
அத² த்³விதீயோ(அ)த்⁴யாய꞉ । ஸாங்க்²யயோக³꞉ ।
அத² த்³விதீய꞉ அத்⁴யாய꞉ । ஸாங்க்²ய-யோக³꞉ ।
ஸஞ்ஜய உவாச ।
ஸஞ்ஜய꞉ உவாச ।
தம்ʼ ததா² க்ருʼபயாவிஷ்டமஶ்ருபூர்ணாகுலேக்ஷணம் ।
விஷீத³ந்தமித³ம்ʼ வாக்யமுவாச மது⁴ஸூத³ன꞉ ॥ 2-1 ॥
தம் ததா² க்ருʼபயா ஆவிஷ்டம் அஶ்ரு-பூர்ண-ஆகுல-ஈக்ஷணம் ।
விஷீத³ந்தம் இத³ம் வாக்யம் உவாச மது⁴ஸூத³ன꞉ ॥ 2-1 ॥
ததா² க்ருʼபயா ஆவிஷ்டம் அஶ்ரு-பூர்ண-ஆகுல-ஈக்ஷணம்
விஷீத³ந்தம் தம் மது⁴ஸூத³ன꞉ இத³ம் வாக்யம் உவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
குதஸ்த்வா கஶ்மலமித³ம்ʼ விஷமே ஸமுபஸ்தி²தம் ।
அனார்யஜுஷ்டமஸ்வர்க்³யமகீர்திகரமர்ஜுன ॥ 2-2 ॥
குத꞉ த்வா கஶ்மலம் இத³ம் விஷமே ஸமுபஸ்தி²தம் ।
அனார்ய-ஜுஷ்டம் அஸ்வர்க்³யம் அகீர்திகரம் அர்ஜுன ॥ 2-2 ॥
ஹே அர்ஜுன! அனார்ய-ஜுஷ்டம் அஸ்வர்க்³யம் அகீர்திகரம்
இத³ம் கஶ்மலம் விஷமே த்வா குத꞉ ஸமுபஸ்தி²தம் ?
க்லைப்³யம்ʼ மா ஸ்ம க³ம꞉ பார்த² நைதத்த்வய்யுபபத்³யதே ।
க்ஷுத்³ரம்ʼ ஹ்ருʼத³யதௌ³ர்ப³ல்யம்ʼ த்யக்த்வோத்திஷ்ட² பரந்தப ॥ 2-3 ॥
க்லைப்³யம் மா ஸ்ம க³ம꞉ பார்த² ந ஏதத் த்வயி உபபத்³யதே ।
க்ஷுத்³ரம் ஹ்ருʼத³ய-தௌ³ர்ப³ல்யம் த்யக்த்வா உத்திஷ்ட² பரந்தப ॥ 2-3 ॥
ஹே பார்த²! க்லைப்³யம் மா ஸ்ம க³ம꞉ । ஏதத் த்வயி ந உபபத்³யதே ।
ஹே பரந்தப! க்ஷுத்³ரம் ஹ்ருʼத³ய-தௌ³ர்ப³ல்யம் த்யக்த்வா உத்திஷ்ட² ।
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
கத²ம்ʼ பீ⁴ஷ்மமஹம்ʼ ஸங்க்²யே த்³ரோணம்ʼ ச மது⁴ஸூத³ன ।
இஷுபி⁴꞉ ப்ரதியோத்ஸ்யாமி பூஜார்ஹாவரிஸூத³ன ॥ 2-4 ॥
கத²ம் பீ⁴ஷ்மம் அஹம் ஸங்க்²யே த்³ரோணம் ச மது⁴ஸூத³ன ।
இஷுபி⁴꞉ ப்ரதியோத்ஸ்யாமி பூஜா-அர்ஹௌ அரி-ஸூத³ன ॥ 2-4 ॥
ஹே மது⁴ஸூத³ன! அஹம் பீ⁴ஷ்மம் த்³ரோணம் ச ஸங்க்²யே இஷுபி⁴꞉ கத²ம்
ப்ரதியோத்ஸ்யாமி? அரி-ஸூத³ன! (ஏதௌ) பூஜா-அர்ஹௌ ।
கு³ரூனஹத்வா ஹி மஹானுபா⁴வான்
ஶ்ரேயோ போ⁴க்தும்ʼ பை⁴க்ஷ்யமபீஹ லோகே ।
ஹத்வார்த²காமாம்ʼஸ்து கு³ரூனிஹைவ
பு⁴ஞ்ஜீய போ⁴கா³ன் ருதி⁴ரப்ரதி³க்³தா⁴ன் ॥ 2-5 ॥
கு³ரூன் அஹத்வா ஹி மஹானுபா⁴வான்
ஶ்ரேய꞉ போ⁴க்தும் பை⁴க்ஷ்யம் அபி இஹ லோகே ।
ஹத்வா அர்த²-காமான் து கு³ரூன் இஹ ஏவ
பு⁴ஞ்ஜீய போ⁴கா³ன் ருதி⁴ர-ப்ரதி³க்³தா⁴ன் ॥ 2-5 ॥
ஹி மஹானுபா⁴வான் கு³ரூன் அஹத்வா, இஹ லோகே பை⁴க்ஷ்யம் போ⁴க்தும்
அபி ஶ்ரேய꞉ । கு³ரூன் ஹத்வா து இஹ ஏவ ருதி⁴ர-ப்ரதி³க்³தா⁴ன்
அர்த²-காமான் போ⁴கா³ன் பு⁴ஞ்ஜீய ।
ந சைதத்³வித்³ம꞉ கதரன்னோ க³ரீயோ
யத்³வா ஜயேம யதி³ வா நோ ஜயேயு꞉ ।
யானேவ ஹத்வா ந ஜிஜீவிஷாம-
ஸ்தே(அ)வஸ்தி²தா꞉ ப்ரமுகே² தா⁴ர்தராஷ்ட்ரா꞉ ॥ 2-6 ॥
ந ச ஏதத் வித்³ம꞉ கதரத் ந꞉ க³ரீய꞉
யத் வா ஜயேம யதி³ வா ந꞉ ஜயேயு꞉ ।
யான் ஏவ ஹத்வா ந ஜிஜீவிஷாம꞉
தே அவஸ்தி²தா꞉ ப்ரமுகே² தா⁴ர்தராஷ்ட்ரா꞉ ॥ 2-6 ॥
ந꞉ கதரத் க³ரீய꞉? யத் வா (வயம்ʼ) ஜயேம, யதி³ வா (தே)
ந꞉ ஜயேயு꞉, ஏதத் ச ந வித்³ம꞉ । யான் ஹத்வா ந ஜிஜீவிஷாம꞉,
தே ஏவ தா⁴ர்தராஷ்ட்ரா꞉ ப்ரமுகே² அவஸ்தி²தா꞉ ।
கார்பண்யதோ³ஷோபஹதஸ்வபா⁴வ꞉
ப்ருʼச்சா²மி த்வாம்ʼ த⁴ர்மஸம்மூட⁴சேதா꞉ ।
யச்ச்²ரேய꞉ ஸ்யாந்நிஶ்சிதம்ʼ ப்³ரூஹி தன்மே
ஶிஷ்யஸ்தே(அ)ஹம்ʼ ஶாதி⁴ மாம்ʼ த்வாம்ʼ ப்ரபன்னம் ॥ 2-7 ॥
கார்பண்ய-தோ³ஷ-உபஹத-ஸ்வபா⁴வ꞉
ப்ருʼச்சா²மி த்வாம் த⁴ர்ம-ஸம்மூட⁴-சேதா꞉ ।
யத் ஶ்ரேய꞉ ஸ்யாத் நிஶ்சிதம் ப்³ரூஹி தத் மே
ஶிஷ்ய꞉ தே அஹம் ஶாதி⁴ மாம் த்வாம் ப்ரபன்னம் ॥ 2-7 ॥
கார்பண்ய-தோ³ஷ-உபஹத-ஸ்வபா⁴வ꞉ த⁴ர்ம-ஸம்மூட⁴-சேதா꞉ (அஹம்ʼ)
த்வாம் ப்ருʼச்சா²மி । யத் நிஶ்சிதம் ஶ்ரேய꞉ ஸ்யாத், தத் மே ப்³ரூஹி ।
அஹம் தே ஶிஷ்ய꞉ । த்வாம் ப்ரபன்னம் மாம் ஶாதி⁴ ।
ந ஹி ப்ரபஶ்யாமி மமாபனுத்³யாத்³
யச்சோ²கமுச்சோ²ஷணமிந்த்³ரியாணாம் ।
அவாப்ய பூ⁴மாவஸபத்னம்ருʼத்³த⁴ம்ʼ
ராஜ்யம்ʼ ஸுராணாமபி சாதி⁴பத்யம் ॥ 2-8 ॥
ந ஹி ப்ரபஶ்யாமி மம அபனுத்³யாத்
யத் ஶோகம் உச்சோ²ஷணம் இந்த்³ரியாணாம் ।
அவாப்ய பூ⁴மௌ அஸபத்னம் ருʼத்³த⁴ம்
ராஜ்யம் ஸுராணாம் அபி ச ஆதி⁴பத்யம் ॥ 2-8 ॥
ஹி பூ⁴மௌ அஸபத்னம் ருʼத்³த⁴ம் ராஜ்யம் அவாப்ய, ஸுராணாம் ச அபி
ஆதி⁴பத்யம், யத் மம இந்த்³ரியாணாம் உச்சோ²ஷணம் ஶோகம்
அபனுத்³யாத் ந ப்ரபஶ்யாமி ।
ஸஞ்ஜய உவாச ।
ஸஞ்ஜய꞉ உவாச ।
ஏவமுக்த்வா ஹ்ருʼஷீகேஶம்ʼ கு³டா³கேஶ꞉ பரந்தப꞉ ।
ந யோத்ஸ்ய இதி கோ³விந்த³முக்த்வா தூஷ்ணீம்ʼ ப³பூ⁴வ ஹ ॥ 2-9 ॥
ஏவம் உக்த்வா ஹ்ருʼஷீகேஶம் கு³டா³கேஶ꞉ பரந்தப꞉ ।
ந யோத்ஸ்யே இதி கோ³விந்த³ம் உக்த்வா தூஷ்ணீம் ப³பூ⁴வ ஹ ॥ 2-9 ॥
பரந்தப꞉ கு³டா³கேஶ꞉ ஹ்ருʼஷீகேஶம் ஏவம் உக்த்வா ‘ந யோத்ஸ்யே’
இதி கோ³விந்த³ம் உக்த்வா தூஷ்ணீம் ப³பூ⁴வ ஹ ।
தமுவாச ஹ்ருʼஷீகேஶ꞉ ப்ரஹஸன்னிவ பா⁴ரத ।
ஸேனயோருப⁴யோர்மத்⁴யே விஷீத³ந்தமித³ம்ʼ வச꞉ ॥ 2-10 ॥
தம் உவாச ஹ்ருʼஷீகேஶ꞉ ப்ரஹஸன் இவ பா⁴ரத ।
ஸேனயோ꞉ உப⁴யோ꞉ மத்⁴யே விஷீத³ந்தம் இத³ம் வச꞉ ॥ 2-10 ॥
ஹே பா⁴ரத! உப⁴யோ꞉ ஸேனயோ꞉ மத்⁴யே விஷீத³ந்தம் (அர்ஜுனம்ʼ) தம்
ஹ்ருʼஷீகேஶ꞉ ப்ரஹஸன் இவ இத³ம் வச꞉ உவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
அஶோச்யானன்வஶோசஸ்த்வம்ʼ ப்ரஜ்ஞாவாதா³ம்ʼஶ்ச பா⁴ஷஸே ।
க³தாஸூனக³தாஸூம்ʼஶ்ச நானுஶோசந்தி பண்டி³தா꞉ ॥ 2-11 ॥
அஶோச்யான் அன்வஶோச꞉ த்வம் ப்ரஜ்ஞா-வாதா³ ச பா⁴ஷஸே ।
க³தாஸூன் அக³தாஸூன் ச ந அனுஶோசந்தி பண்டி³தா꞉ ॥ 2-11 ॥
த்வம் அஶோச்யான் அன்வஶோச꞉ । ப்ரஜ்ஞா-வாதா³ன் ச பா⁴ஷஸே ।
பண்டி³தா꞉ க³தாஸூன் அக³தாஸூன் ச ந அனுஶோசந்தி ।
ந த்வேவாஹம்ʼ ஜாது நாஸம்ʼ ந த்வம்ʼ நேமே ஜனாதி⁴பா꞉ ।
ந சைவ ந ப⁴விஷ்யாம꞉ ஸர்வே வயமத꞉ பரம் ॥ 2-12 ॥
ந து ஏவ அஹம் ஜாது ந ஆஸம் ந த்வம் ந இமே ஜனாதி⁴பா꞉ ।
ந ச ஏவ ந ப⁴விஷ்யாம꞉ ஸர்வே வயம் அத꞉ பரம் ॥ 2-12 ॥
அஹம் ஜாது ந ஆஸம் (இதி) ந து ஏவ, த்வம் (ஜாது ந ஆஸீ꞉ இதி)ந,
இமே ஜனாதி⁴பா꞉ (ஜாது ந ஆஸன் இதி) ந, ।
அத꞉ பரம் ச வயம் ஸர்வே ந ப⁴விஷ்யாம꞉ (இதி) ந ஏவ ।
தே³ஹினோ(அ)ஸ்மின்யதா² தே³ஹே கௌமாரம்ʼ யௌவனம்ʼ ஜரா ।
ததா² தே³ஹாந்தரப்ராப்திர்தீ⁴ரஸ்தத்ர ந முஹ்யதி ॥ 2-13 ॥
தே³ஹின꞉ அஸ்மின் யதா² தே³ஹே கௌமாரம் யௌவனம் ஜரா ।
ததா² தே³ஹாந்தர-ப்ராப்தி꞉ தீ⁴ர꞉ தத்ர ந முஹ்யதி ॥ 2-13 ॥
தே³ஹின꞉ அஸ்மின் தே³ஹே யதா² கௌமாரம் யௌவனம் ஜரா, ததா²
தே³ஹாந்தர-ப்ராப்தி꞉ । தத்ர தீ⁴ர꞉ ந முஹ்யதி ।
மாத்ராஸ்பர்ஶாஸ்து கௌந்தேய ஶீதோஷ்ணஸுக²து³꞉க²தா³꞉ ।
ஆக³மாபாயினோ(அ)நித்யாஸ்தாம்ʼஸ்திதிக்ஷஸ்வ பா⁴ரத ॥ 2-14 ॥
மாத்ரா-ஸ்பர்ஶா꞉ து கௌந்தேய ஶீத-உஷ்ண-ஸுக²-து³꞉க²-தா³꞉ ।
ஆக³ம அபாயின꞉ அநித்யா꞉ । பா⁴ரத தான் திதிக்ஷஸ்வ ॥ 2-14 ॥
ஹே கௌந்தேய! மாத்ரா-ஸ்பர்ஶா꞉ து ஶீத-உஷ்ண-ஸுக²-து³꞉க²-தா³꞉,
ஆக³ம அபாயின꞉, அநித்யா꞉ । ஹே பா⁴ரத! தான் திதிக்ஷஸ்வ ।
யம்ʼ ஹி ந வ்யத²யந்த்யேதே புருஷம்ʼ புருஷர்ஷப⁴ ।
ஸமது³꞉க²ஸுக²ம்ʼ தீ⁴ரம்ʼ ஸோ(அ)ம்ருʼதத்வாய கல்பதே ॥ 2-15 ॥
யம் ஹி ந வ்யத²யந்தி ஏதே புருஷம் புருஷ-ருʼஷப⁴ ।
ஸம-து³꞉க²-ஸுக²ம் தீ⁴ரம் ஸ꞉ அம்ருʼதத்வாய கல்பதே ॥ 2-15 ॥
ஹே புருஷ-ருʼஷப⁴! ஹி யம் ஸம-து³꞉க²-ஸுக²ம் தீ⁴ரம் புருஷம்
ஏதே ந வ்யத²யந்தி, ஸ꞉ அம்ருʼதத்வாய கல்பதே ।
நாஸதோ வித்³யதே பா⁴வோ நாபா⁴வோ வித்³யதே ஸத꞉ ।
உப⁴யோரபி த்³ருʼஷ்டோ(அ)ந்தஸ்த்வனயோஸ்தத்த்வத³ர்ஶிபி⁴꞉ ॥ 2-16 ॥
ந அஸத꞉ வித்³யதே பா⁴வ꞉ ந அபா⁴வ꞉ வித்³யதே ஸத꞉ ।
உப⁴யோ꞉ அபி த்³ருʼஷ்ட꞉ அந்த꞉ து அனயோ꞉ தத்த்வ-த³ர்ஶிபி⁴꞉ ॥ 2-16 ॥
அஸத꞉ பா⁴வ꞉ ந வித்³யதே ஸத꞉ அபா⁴வ꞉ ந வித்³யதே । தத்த்வ-த³ர்ஶிபி⁴꞉ து
உப⁴யோ꞉ அபி அனயோ꞉ அந்த꞉ த்³ருʼஷ்ட꞉ ।
அவிநாஶி து தத்³வித்³தி⁴ யேன ஸர்வமித³ம்ʼ ததம் ।
விநாஶமவ்யயஸ்யாஸ்ய ந கஶ்சித்கர்துமர்ஹதி ॥ 2-17 ॥
அவிநாஶி து தத் வித்³தி⁴ யேன ஸர்வம் இத³ம் ததம் ।
விநாஶம் அவ்யயஸ்ய அஸ்ய ந கஶ்சித் கர்தும் அர்ஹதி ॥ 2-17 ॥
வித்³தி⁴, யேன இத³ம் ஸர்வம் ததம், தத் து அவிநாஶி । அஸ்ய
அவ்யயஸ்ய விநாஶம் கர்தும், கஶ்சித் ந அர்ஹதி ।
அந்தவந்த இமே தே³ஹா நித்யஸ்யோக்தா꞉ ஶரீரிண꞉ ।
அநாஶினோ(அ)ப்ரமேயஸ்ய தஸ்மாத்³யுத்⁴யஸ்வ பா⁴ரத ॥ 2-18 ॥
அந்தவந்த꞉ இமே தே³ஹா꞉ நித்யஸ்ய உக்தா꞉ ஶரீரிண꞉ ।
அநாஶின꞉ அப்ரமேயஸ்ய தஸ்மாத் யுத்⁴யஸ்வ பா⁴ரத ॥ 2-18 ॥
அநாஶின꞉ அப்ரமேயஸ்ய நித்யஸ்ய ஶரீரிண꞉ இமே தே³ஹா꞉ அந்தவந்த꞉
உக்தா꞉ । ஹே பா⁴ரத! தஸ்மாத் யுத்⁴யஸ்வ ।
ய ஏனம்ʼ வேத்தி ஹந்தாரம்ʼ யஶ்சைனம்ʼ மன்யதே ஹதம்
உபௌ⁴ தௌ ந விஜானீதோ நாயம்ʼ ஹந்தி ந ஹன்யதே ॥ 2-19 ॥
ய꞉ ஏனம் வேத்தி ஹந்தாரம் ய꞉ ச ஏனம் மன்யதே ஹதம்
உபௌ⁴ தௌ ந விஜானீத꞉ ந அயம் ஹந்தி ந ஹன்யதே ॥ 2-19 ॥
ய꞉ ஏனம் ஹந்தாரம் வேத்தி, ய꞉ ச ஏனம் ஹதம் மன்யதே தௌ உபௌ⁴
ந விஜானீத꞉, அயம் ந ஹந்தி ந ஹன்யதே ।
ந ஜாயதே ம்ரியதே வா கதா³சின்
நாயம்ʼ பூ⁴த்வா ப⁴விதா வா ந பூ⁴ய꞉ ।
அஜோ நித்ய꞉ ஶாஶ்வதோ(அ)யம்ʼ புராணோ
ந ஹன்யதே ஹன்யமானே ஶரீரே ॥ 2-20 ॥
ந ஜாயதே ம்ரியதே வா கதா³சித்
ந அயம் பூ⁴த்வா அப⁴விதா வா ந பூ⁴ய꞉ ।
அஜ꞉ நித்ய꞉ ஶாஶ்வத꞉ அயம் புராண꞉
ந ஹன்யதே ஹன்யமானே ஶரீரே ॥ 2-20 ॥
அயம் கதா³சித் ந ஜாயதே, ந வா ம்ரியதே, (அயம்) பூ⁴த்வா பூ⁴ய꞉
அப⁴விதா வா ந. அயம் அஜ꞉ நித்ய꞉ ஶாஶ்வத꞉ புராண꞉, ஶரீரே
ஹன்யமானே ந ஹன்யதே ।
வேதா³விநாஶினம்ʼ நித்யம்ʼ ய ஏனமஜமவ்யயம் ।
கத²ம்ʼ ஸ புருஷ꞉ பார்த² கம்ʼ கா⁴தயதி ஹந்தி கம் ॥ 2-21 ॥
வேத³ அவிநாஶினம் நித்யம் ய꞉ ஏனம் அஜம் அவ்யயம் ।
கத²ம் ஸ꞉ புருஷ꞉ பார்த² கம் கா⁴தயதி ஹந்தி கம் ॥ 2-21 ॥
ஹே பார்த²! ய꞉ ஏனம் அவிநாஶினம் நித்யம் அஜம் அவ்யயம் வேத³,
ஸ꞉ புருஷ꞉ கத²ம் கம் கா⁴தயதி, கம் ஹந்தி ?
வாஸாம்ʼஸி ஜீர்ணானி யதா² விஹாய
நவானி க்³ருʼஹ்ணாதி நரோ(அ)பராணி ।
ததா² ஶரீராணி விஹாய ஜீர்ணா-
ந்யன்யானி ஸம்ʼயாதி நவானி தே³ஹீ ॥ 2-22 ॥
வாஸாம்ʼஸி ஜீர்ணானி யதா² விஹாய
நவானி க்³ருʼஹ்ணாதி நர꞉ அபராணி ।
ததா² ஶரீராணி விஹாய ஜீர்ணானி
அன்யானி ஸம்ʼயாதி நவானி தே³ஹீ ॥ 2-22 ॥
யதா² நர꞉ ஜீர்ணானி வாஸாம்ʼஸி விஹாய, அபராணி நவானி க்³ருʼஹ்ணாதி,
ததா² தே³ஹீ ஜீர்ணானி ஶரீராணி விஹாய அன்யானி நவானி ஸம்ʼயாதி ।
நைனம்ʼ சி²ந்த³ந்தி ஶஸ்த்ராணி நைனம்ʼ த³ஹதி பாவக꞉ ।
ந சைனம்ʼ க்லேத³யந்த்யாபோ ந ஶோஷயதி மாருத꞉ ॥ 2-23 ॥
ந ஏனம் சி²ந்த³ந்தி ஶஸ்த்ராணி ந ஏனம் த³ஹதி பாவக꞉ ।
ந ச ஏனம் க்லேத³யந்தி ஆப꞉ ந ஶோஷயதி மாருத꞉ ॥ 2-23 ॥
ஏனம் ஶஸ்த்ராணி ந சி²ந்த³ந்தி, ஏனம் பாவக꞉ ந த³ஹதி
ஏனம் ஆப꞉ ந க்லேத³யந்தி, (ஏனம்) ச மாருத꞉ ந ஶோஷயதி ।
அச்சே²த்³யோ(அ)யமதா³ஹ்யோ(அ)யமக்லேத்³யோ(அ)ஶோஷ்ய ஏவ ச ।
நித்ய꞉ ஸர்வக³த꞉ ஸ்தா²ணுரசலோ(அ)யம்ʼ ஸனாதன꞉ ॥ 2-24 ॥
அச்சே²த்³ய꞉ அயம் அதா³ஹ்ய꞉ அயம் அக்லேத்³ய꞉ அஶோஷ்ய꞉ ஏவ ச ।
நித்ய꞉ ஸர்வக³த꞉ ஸ்தா²ணு꞉ அசல꞉ அயம் ஸனாதன꞉ ॥ 2-24 ॥
அயம் அச்சே²த்³ய꞉, அயம் அதா³ஹ்ய꞉, அயம் அக்லேத்³ய꞉, (அயம்)
அஶோஷ்ய꞉ ச ஏவ । அயம் நித்ய꞉, ஸர்வக³த꞉, ஸ்தா²ணு꞉, அசல꞉, ஸனாதன꞉ ।
அவ்யக்தோ(அ)யமசிந்த்யோ(அ)யமவிகார்யோ(அ)யமுச்யதே ।
தஸ்மாதே³வம்ʼ விதி³த்வைனம்ʼ நானுஶோசிதுமர்ஹஸி ॥ 2-25 ॥
அவ்யக்த꞉ அயம் அசிந்த்ய꞉ அயம் அவிகார்ய꞉ அயம் உச்யதே ।
தஸ்மாத் ஏவம் விதி³த்வா ஏனம் ந அனுஶோசிதும் அர்ஹஸி ॥ 2-25 ॥
அயம் அவ்யக்த꞉, அயம் அசிந்த்ய꞉, அயம் அவிகார்ய꞉ உச்யதே ।
தஸ்மாத் ஏனம் ஏவம் விதி³த்வா (த்வம்ʼ) அனுஶோசிதும் ந அர்ஹஸி ।
அத² சைனம்ʼ நித்யஜாதம்ʼ நித்யம்ʼ வா மன்யஸே ம்ருʼதம் ।
ததா²பி த்வம்ʼ மஹாபா³ஹோ நைனம்ʼ ஶோசிதுமர்ஹஸி ॥ 2-26 ॥
அத² ச ஏனம் நித்ய-ஜாதம் நித்யம் வா மன்யஸே ம்ருʼதம் ।
ததா² அபி த்வம் மஹா-பா³ஹோ ந ஏனம் ஶோசிதும் அர்ஹஸி ॥ 2-26 ॥
அத² ச ஏனம் நித்ய-ஜாதம், நித்யம் வா ம்ருʼதம் மன்யஸே,
ததா² அபி ஹே மஹா-பா³ஹோ! த்வம் ஏனம் ஶோசிதும் ந அர்ஹஸி ।
ஜாதஸ்ய ஹி த்⁴ருவோ ம்ருʼத்யுர்த்⁴ருவம்ʼ ஜன்ம ம்ருʼதஸ்ய ச ।
தஸ்மாத³பரிஹார்யே(அ)ர்தே² ந த்வம்ʼ ஶோசிதுமர்ஹஸி ॥ 2-27 ॥
ஜாதஸ்ய ஹி த்⁴ருவ꞉ ம்ருʼத்யு꞉ த்⁴ருவம் ஜன்ம ம்ருʼதஸ்ய ச ।
தஸ்மாத் அபரிஹார்யே அர்தே² ந த்வம் ஶோசிதும் அர்ஹஸி ॥ 2-27 ॥
ஹி ஜாதஸ்ய ம்ருʼத்யு꞉ த்⁴ருவ꞉, ம்ருʼதஸ்ய ச ஜன்ம த்⁴ருவம்,
தஸ்மாத் அபரிஹார்யே அர்தே² த்வம் ஶோசிதும் ந அர்ஹஸி ।
அவ்யக்தாதீ³னி பூ⁴தானி வ்யக்தமத்⁴யானி பா⁴ரத ।
அவ்யக்தநித⁴னான்யேவ தத்ர கா பரிதே³வனா ॥ 2-28 ॥
அவ்யக்த-ஆதீ³னி பூ⁴தானி வ்யக்த-மத்⁴யானி பா⁴ரத ।
அவ்யக்த-நித⁴னானி ஏவ தத்ர கா பரிதே³வனா ॥ 2-28 ॥
ஹே பா⁴ரத! பூ⁴தானி அவ்யக்த-ஆதீ³னி வ்யக்த-மத்⁴யானி அவ்யக்த-நித⁴னானி ஏவ,
தத்ர பரிதே³வனா கா?
ஆஶ்சர்யவத்பஶ்யதி கஶ்சிதே³ன்-
மாஶ்சர்யவத்³வத³தி ததை²வ சான்ய꞉ ।
ஆஶ்சர்யவச்சைனமன்ய꞉ ஶ்ருʼணோதி
ஶ்ருத்வாப்யேனம்ʼ வேத³ ந சைவ கஶ்சித் ॥ 2-29 ॥
ஆஶ்சர்யவத் பஶ்யதி கஶ்சித் ஏனம்
ஆஶ்சர்யவத் வத³தி ததா² ஏவ ச அன்ய꞉ ।
ஆஶ்சர்யவத் ச ஏனம் அன்ய꞉ ஶ்ருʼணோதி
ஶ்ருத்வா அபி ஏனம் வேத³ ந ச ஏவ கஶ்சித் ॥ 2-29 ॥
கஶ்சித் ஏனம் ஆஶ்சர்யவத் பஶ்யதி, ததா² ஏவ ச அன்ய꞉
ஏனம் ஆஶ்சர்யவத் வத³தி, அன்ய꞉ ச ஏனம் ஆஶ்சர்யவத் ஶ்ருʼணோதி;
ஶ்ருத்வா அபி ச கஶ்சித் ஏவ ந வேத³ ।
தே³ஹீ நித்யமவத்⁴யோ(அ)யம்ʼ தே³ஹே ஸர்வஸ்ய பா⁴ரத ।
தஸ்மாத்ஸர்வாணி பூ⁴தானி ந த்வம்ʼ ஶோசிதுமர்ஹஸி ॥ 2-30 ॥
தே³ஹீ நித்யம் அவத்⁴ய꞉ அயம் தே³ஹே ஸர்வஸ்ய பா⁴ரத ।
தஸ்மாத் ஸர்வாணி பூ⁴தானி ந த்வம் ஶோசிதும் அர்ஹஸி ॥ 2-30 ॥
ஹே பா⁴ரத! ஸர்வஸ்ய தே³ஹே அயம் தே³ஹீ நித்யம் அவத்⁴ய꞉; தஸ்மாத்
த்வம் ஸர்வாணி பூ⁴தானி ஶோசிதும் ந அர்ஹஸி ।
ஸ்வத⁴ர்மமபி சாவேக்ஷ்ய ந விகம்பிதுமர்ஹஸி ।
த⁴ர்ம்யாத்³தி⁴ யுத்³தா⁴ச்ச்²ரேயோ(அ)ன்யத்க்ஷத்ரியஸ்ய ந வித்³யதே ॥ 2-31 ॥
ஸ்வத⁴ர்மம் அபி ச அவேக்ஷ்ய ந விகம்பிதும் அர்ஹஸி ।
த⁴ர்ம்யாத் ஹி யுத்³தா⁴த் ஶ்ரேய꞉ அன்யத் க்ஷத்ரியஸ்ய ந வித்³யதே ॥ 2-31 ॥
ஸ்வத⁴ர்மம் ச அபி அவேக்ஷ்ய விகம்பிதும் ந அர்ஹஸி । ஹி க்ஷத்ரியஸ்ய
த⁴ர்ம்யாத் யுத்³தா⁴த் அன்யத் ஶ்ரேய꞉ ந வித்³யதே ।
யத்³ருʼச்ச²யா சோபபன்னம்ʼ ஸ்வர்க³த்³வாரமபாவ்ருʼதம் ।
ஸுகி²ன꞉ க்ஷத்ரியா꞉ பார்த² லப⁴ந்தே யுத்³த⁴மீத்³ருʼஶம் ॥ 2-32 ॥
யத் ருʼச்ச²யா ச உபபன்னம்ʼ ஸ்வர்க³-த்³வாரம் அபாவ்ருʼதம் ।
ஸுகி²ன꞉ க்ஷத்ரியா꞉ பார்த² லப⁴ந்தே யுத்³த⁴ம் ஈத்³ருʼஶம் ॥ 2-32 ॥
ஹே பார்த²! யத் ருʼச்ச²யா ச உபபன்னம் ஈத்³ருʼஶம் அபாவ்ருʼதம்
ஸ்வர்க³-த்³வாரம் யுத்³த⁴ம் ஸுகி²ன꞉ க்ஷத்ரியா꞉ லப⁴ந்தே ।
அத² சேத்த்வமிமம்ʼ த⁴ர்ம்யம்ʼ ஸங்க்³ராமம்ʼ ந கரிஷ்யஸி ।
தத꞉ ஸ்வத⁴ர்மம்ʼ கீர்திம்ʼ ச ஹித்வா பாபமவாப்ஸ்யஸி ॥ 2-33 ॥
அத² சேத் த்வம் இமம் த⁴ர்ம்யம் ஸங்க்³ராமம் ந கரிஷ்யஸி ।
தத꞉ ஸ்வத⁴ர்மம் கீர்திம் ச ஹித்வா பாபம் அவாப்ஸ்யஸி ॥ 2-33 ॥
அத² த்வம் இமம் த⁴ர்ம்யம் ஸங்க்³ராமம் ந கரிஷ்யஸி சேத், தத꞉
ஸ்வத⁴ர்மம் கீர்திம் ச ஹித்வா பாபம் அவாப்ஸ்யஸி ।
அகீர்திம்ʼ சாபி பூ⁴தானி கத²யிஷ்யந்தி தே(அ)வ்யயாம் ।
ஸம்பா⁴விதஸ்ய சாகீர்திர்மரணாத³திரிச்யதே ॥ 2-34 ॥
அகீர்திம் ச அபி பூ⁴தானி கத²யிஷ்யந்தி தே அவ்யயாம் ।
ஸம்பா⁴விதஸ்ய ச அகீர்தி꞉ மரணாத் அதிரிச்யதே ॥ 2-34 ॥
அபி ச பூ⁴தானி தே அவ்யயாம் அகீர்திம் கத²யிஷ்யந்தி ।
ஸம்பா⁴விதஸ்ய ச அகீர்தி꞉ மரணாத் அதிரிச்யதே ।
ப⁴யாத்³ரணாது³பரதம்ʼ மம்ʼஸ்யந்தே த்வாம்ʼ மஹாரதா²꞉ ।
யேஷாம்ʼ ச த்வம்ʼ ப³ஹுமதோ பூ⁴த்வா யாஸ்யஸி லாக⁴வம் ॥ 2-35 ॥
ப⁴யாத் ரணாத் உபரதம் மம்ʼஸ்யந்தே த்வாம் மஹாரதா²꞉ ।
யேஷாம் ச த்வம் ப³ஹு-மத꞉ பூ⁴த்வா யாஸ்யஸி லாக⁴வம் ॥ 2-35 ॥
மஹாரதா²꞉ த்வாம் ப⁴யாத் ரணாத் உபரதம் மம்ʼஸ்யந்தே;
யேஷாம் ச த்வம் ப³ஹு-மத꞉ பூ⁴த்வா, லாக⁴வம் யாஸ்யஸி ।
அவாச்யவாதா³ம்ʼஶ்ச ப³ஹூன்வதி³ஷ்யந்தி தவாஹிதா꞉ ।
நிந்த³ந்தஸ்தவ ஸாமர்த்²யம்ʼ ததோ து³꞉க²தரம்ʼ நு கிம் ॥ 2-36 ॥
அவாச்ய-வாதா³ன் ச ப³ஹூன் வதி³ஷ்யந்தி தவ அஹிதா꞉ ।
நிந்த³ந்த꞉ தவ ஸாமர்த்²யம் தத꞉ து³꞉க²தரம் நு கிம் ॥ 2-36 ॥
தவ ஸாமர்த்²யம் நிந்த³ந்த꞉ தவ அஹிதா꞉ ச ப³ஹூன் அவாச்ய-வாதா³ன்
வதி³ஷ்யந்தி । தத꞉ கிம் நு து³꞉க²தரம்?
ஹதோ வா ப்ராப்ஸ்யஸி ஸ்வர்க³ம்ʼ ஜித்வா வா போ⁴க்ஷ்யஸே மஹீம் ।
தஸ்மாது³த்திஷ்ட² கௌந்தேய யுத்³தா⁴ய க்ருʼதநிஶ்சய꞉ ॥ 2-37 ॥
ஹத꞉ வா ப்ராப்ஸ்யஸி ஸ்வர்க³ம் ஜித்வா வா போ⁴க்ஷ்யஸே மஹீம் ।
தஸ்மாத் உத்திஷ்ட² கௌந்தேய யுத்³தா⁴ய க்ருʼத-நிஶ்சய꞉ ॥ 2-37 ॥
ஹத꞉ வா ஸ்வர்க³ம் ப்ராப்ஸ்யஸி, ஜித்வா வா மஹீம் போ⁴க்ஷ்யஸே ।
ஹே கௌந்தேய! தஸ்மாத் யுத்³தா⁴ய க்ருʼத-நிஶ்சய꞉ உத்திஷ்ட² ।
ஸுக²து³꞉கே² ஸமே க்ருʼத்வா லாபா⁴லாபௌ⁴ ஜயாஜயௌ ।
ததோ யுத்³தா⁴ய யுஜ்யஸ்வ நைவம்ʼ பாபமவாப்ஸ்யஸி ॥ 2-38 ॥
ஸுக²-து³꞉கே² ஸமே க்ருʼத்வா லாப⁴-அலாபௌ⁴ ஜய-அஜயௌ ।
தத꞉ யுத்³தா⁴ய யுஜ்யஸ்வ ந ஏவம் பாபம் அவாப்ஸ்யஸி ॥ 2-38 ॥
ஸுக²-து³꞉கே² லாப⁴-அலாபௌ⁴ ஜய-அஜயௌ ஸமே க்ருʼத்வா தத꞉ யுத்³தா⁴ய யுஜ்யஸ்வ ।
ஏவம் பாபம் ந அவாப்ஸ்யஸி ।
ஏஷா தே(அ)பி⁴ஹிதா ஸாங்க்²யே பு³த்³தி⁴ர்யோகே³ த்விமாம்ʼ ஶ்ருʼணு ।
பு³த்³த்⁴யா யுக்தோ யயா பார்த² கர்மப³ந்த⁴ம்ʼ ப்ரஹாஸ்யஸி ॥ 2-39 ॥
ஏஷா தே அபி⁴ஹிதா ஸாங்க்²யே பு³த்³தி⁴꞉ யோகே³ து இமாம் ஶ்ருʼணு ।
பு³த்³த்⁴யா யுக்த꞉ யயா பார்த² கர்ம-ப³ந்த⁴ம் ப்ரஹாஸ்யஸி ॥ 2-39 ॥
ஹே பார்த²! ஏஷா தே ஸாங்க்²யே பு³த்³தி⁴꞉ அபி⁴ஹிதா; யோகே³ து இமாம் (பு³த்³தி⁴ம்ʼ)
ஶ்ருʼணு । யயா பு³த்³த்⁴யா யுக்த꞉ (த்வம்ʼ) கர்ம-ப³ந்த⁴ம் ப்ரஹாஸ்யஸி ।
நேஹாபி⁴க்ரமநாஶோ(அ)ஸ்தி ப்ரத்யவாயோ ந வித்³யதே ।
ஸ்வல்பமப்யஸ்ய த⁴ர்மஸ்ய த்ராயதே மஹதோ ப⁴யாத் ॥ 2-40 ॥
ந இஹ அபி⁴க்ரம-நாஶ꞉ அஸ்தி ப்ரத்யவாய꞉ ந வித்³யதே ।
ஸ்வல்பம் அபி அஸ்ய த⁴ர்மஸ்ய த்ராயதே மஹத꞉ ப⁴யாத் ॥ 2-40 ॥
இஹ அபி⁴க்ரம-நாஶ꞉ ந அஸ்தி, ப்ரத்யவாய꞉ ந வித்³யதே, அஸ்ய த⁴ர்மஸ்ய
ஸ்வல்பம் அபி (அனுஷ்டா²னம்ʼ) மஹத꞉ ப⁴யாத் த்ராயதே ।
வ்யவஸாயாத்மிகா பு³த்³தி⁴ரேகேஹ குருநந்த³ன ।
ப³ஹுஶாகா² ஹ்யனந்தாஶ்ச பு³த்³த⁴யோ(அ)வ்யவஸாயினாம் ॥ 2-41 ॥
வ்யவஸாய-ஆத்மிகா பு³த்³தி⁴꞉ ஏகா இஹ குரு-நந்த³ன ।
ப³ஹு-ஶாகா²꞉ ஹி அனந்தா꞉ ச பு³த்³த⁴ய꞉ அவ்யவஸாயினாம் ॥ 2-41 ॥
ஹே குரு-நந்த³ன! இஹ வ்யவஸாய-ஆத்மிகா ஏகா பு³த்³தி⁴꞉ ।
அவ்யவஸாயினாம் ஹி பு³த்³த⁴ய꞉ அனந்தா꞉ ப³ஹு-ஶாகா²꞉ ச ।
யாமிமாம்ʼ புஷ்பிதாம்ʼ வாசம்ʼ ப்ரவத³ந்த்யவிபஶ்சித꞉ ।
வேத³வாத³ரதா꞉ பார்த² நான்யத³ஸ்தீதி வாதி³ன꞉ ॥ 2-42 ॥
காமாத்மான꞉ ஸ்வர்க³பரா ஜன்மகர்மப²லப்ரதா³ம் ।
க்ரியாவிஶேஷப³ஹுலாம்ʼ போ⁴கை³ஶ்வர்யக³திம்ʼ ப்ரதி ॥ 2-43 ॥
போ⁴கை³ஶ்வர்யப்ரஸக்தானாம்ʼ தயாபஹ்ருʼதசேதஸாம் ।
வ்யவஸாயாத்மிகா பு³த்³தி⁴꞉ ஸமாதௌ⁴ ந விதீ⁴யதே ॥ 2-44 ॥
யாம் இமாம் புஷ்பிதாம் வாசம் ப்ரவத³ந்தி அவிபஶ்சித꞉ ।
வேத³-வாத³-ரதா꞉ பார்த² ந அன்யத் அஸ்தி இதி வாதி³ன꞉ ॥ 2-42 ॥
காம-ஆத்மான꞉ ஸ்வர்க³-பரா꞉ ஜன்ம-கர்ம-ப²ல-ப்ரதா³ம் ।
க்ரியா-விஶேஷ-ப³ஹுலாம் போ⁴க³-ஐஶ்வர்ய-க³திம் ப்ரதி ॥ 2-43 ॥
போ⁴க³-ஐஶ்வர்ய-ப்ரஸக்தானாம் தயா அபஹ்ருʼத-சேதஸாம் ।
வ்யவஸாய-ஆத்மிகா பு³த்³தி⁴꞉ ஸமாதௌ⁴ ந விதீ⁴யதே ॥ 2-44 ॥
ஹே பார்த²! வேத³-வாத³-ரதா꞉, அன்யத் ந அஸ்தி இதி வாதி³ன꞉,
அவிபஶ்சித꞉, காம-ஆத்மான꞉, ஸ்வர்க³-பரா꞉, போ⁴க³-ஐஶ்வர்ய-க³திம்
ப்ரதி க்ரியா-விஶேஷ-ப³ஹுலாம் ஜன்ம-கர்ம-ப²ல-ப்ரதா³ம் யாம்
இமாம் புஷ்பிதாம் வாசம் ப்ரவத³ந்தி, தயா அபஹ்ருʼத-சேதஸாம்
போ⁴க³-ஐஶ்வர்ய-ப்ரஸக்தானாம் பு³த்³தி⁴꞉ வ்யவஸாய-ஆத்மிகா (பூ⁴த்வா)
ஸமாதௌ⁴ ந விதீ⁴யதே ।
த்ரைகு³ண்யவிஷயா வேதா³ நிஸ்த்ரைகு³ண்யோ ப⁴வார்ஜுன ।
நிர்த்³வந்த்³வோ நித்யஸத்த்வஸ்தோ² நிர்யோக³க்ஷேம ஆத்மவான் ॥ 2-45 ॥
த்ரைகு³ண்ய-விஷயா꞉ வேதா³꞉ நிஸ்த்ரைகு³ண்ய꞉ ப⁴வார்ஜுன ।
நிர்த்³வந்த்³வ꞉ நித்ய-ஸத்த்வஸ்த²꞉ நிர்யோக³க்ஷேம꞉ ஆத்மவான் ॥ 2-45 ॥
ஹே அர்ஜுன! வேதா³꞉ த்ரைகு³ண்ய-விஷயா꞉ । (த்வம்ʼ) நிஸ்த்ரைகு³ண்ய꞉,
நித்ய-ஸத்த்வஸ்த²꞉, நிர்த்³வந்த்³வ꞉, நிர்யோக³க்ஷேம꞉ ஆத்மவான் ப⁴வ ।
யாவானர்த² உத³பானே ஸர்வத꞉ ஸம்ப்லுதோத³கே ।
தாவான்ஸர்வேஷு வேதே³ஷு ப்³ராஹ்மணஸ்ய விஜானத꞉ ॥ 2-46 ॥
யாவான் அர்த²꞉ உத³பானே ஸர்வத꞉ ஸம்ப்லுதோத³கே ।
தாவான் ஸர்வேஷு வேதே³ஷு ப்³ராஹ்மணஸ்ய விஜானத꞉ ॥ 2-46 ॥
யாவான் அர்த²꞉ உத³பானே (தாவான்) ஸர்வத꞉ ஸம்ப்லுதோத³கே (ப⁴வதி) ।
(ததா² யாவான் அர்த²꞉) ஸர்வேஷு வேதே³ஷு தாவான் விஜானத꞉
ப்³ராஹ்மணஸ்ய (ப⁴வதி) ।
கர்மண்யேவாதி⁴காரஸ்தே மா ப²லேஷு கதா³சன ।
மா கர்மப²லஹேதுர்பூ⁴ர்மா தே ஸங்கோ³(அ)ஸ்த்வகர்மணி ॥ 2-47 ॥
கர்மணி ஏவ அதி⁴கார꞉ தே மா ப²லேஷு கதா³சன ।
மா கர்ம-ப²ல-ஹேது꞉ பூ⁴꞉ மா தே ஸங்க³꞉ அஸ்து அகர்மணி ॥ 2-47 ॥
தே அதி⁴கார꞉ கர்மணி ஏவ; கதா³சன ப²லேஷு மா । கர்ம-ப²ல-ஹேது꞉
மா பூ⁴꞉ தே ஸங்க³꞉ (ச) அகர்மணி மா அஸ்து ।
யோக³ஸ்த²꞉ குரு கர்மாணி ஸங்க³ம்ʼ த்யக்த்வா த⁴னஞ்ஜய ।
ஸித்³த்⁴யஸித்³த்⁴யோ꞉ ஸமோ பூ⁴த்வா ஸமத்வம்ʼ யோக³ உச்யதே ॥ 2-48 ॥
யோக³ஸ்த²꞉ குரு கர்மாணி ஸங்க³ம் த்யக்த்வா த⁴னஞ்ஜய ।
ஸித்³தி⁴ அஸித்³த்⁴யோ꞉ ஸம꞉ பூ⁴த்வா ஸமத்வம் யோக³꞉ உச்யதே ॥ 2-48 ॥
ஹே த⁴னஞ்ஜய! ஸங்க³ம் த்யக்த்வா, ஸித்³தி⁴-அஸித்³த்⁴யோ꞉ ஸம꞉
பூ⁴த்வா, யோக³ஸ்த²꞉ கர்மாணி குரு । ஸமத்வம் யோக³꞉ உச்யதே ।
தூ³ரேண ஹ்யவரம்ʼ கர்ம பு³த்³தி⁴யோகா³த்³த⁴னஞ்ஜய ।
பு³த்³தௌ⁴ ஶரணமன்விச்ச² க்ருʼபணா꞉ ப²லஹேதவ꞉ ॥ 2-49 ॥
தூ³ரேண ஹி அவரம் கர்ம பு³த்³தி⁴-யோகா³த் த⁴னஞ்ஜய ।
பு³த்³தௌ⁴ ஶரணம் அன்விச்ச² க்ருʼபணா꞉ ப²ல-ஹேதவ꞉ ॥ 2-49 ॥
ஹே த⁴னஞ்ஜய! கர்ம பு³த்³தி⁴-யோகா³த் தூ³ரேண அவரம் ஹி ।
பு³த்³தௌ⁴ ஶரணம் அன்விச்ச² । ப²ல-ஹேதவ꞉ க்ருʼபணா꞉ ।
பு³த்³தி⁴யுக்தோ ஜஹாதீஹ உபே⁴ ஸுக்ருʼதது³ஷ்க்ருʼதே ।
தஸ்மாத்³யோகா³ய யுஜ்யஸ்வ யோக³꞉ கர்மஸு கௌஶலம் ॥ 2-50 ॥
பு³த்³தி⁴-யுக்த꞉ ஜஹாதி இஹ உபே⁴ ஸுக்ருʼத-து³ஷ்க்ருʼதே ।
தஸ்மாத் யோகா³ய யுஜ்யஸ்வ யோக³꞉ கர்மஸு கௌஶலம் ॥ 2-50 ॥
இஹ பு³த்³தி⁴-யுக்த꞉ உபே⁴ ஸுக்ருʼத-து³ஷ்க்ருʼதே ஜஹாதி । தஸ்மாத் யோகா³ய யுஜ்யஸ்வ ।
யோக³꞉ கர்மஸு கௌஶலம் ।
கர்மஜம்ʼ பு³த்³தி⁴யுக்தா ஹி ப²லம்ʼ த்யக்த்வா மனீஷிண꞉ ।
ஜன்மப³ந்த⁴விநிர்முக்தா꞉ பத³ம்ʼ க³ச்ச²ந்த்யநாமயம் ॥ 2-51 ॥
கர்மஜம் பு³த்³தி⁴-யுக்தா꞉ ஹி ப²லம்ʼ த்யக்த்வா மனீஷிண꞉ ।
ஜன்ம-ப³ந்த⁴-விநிர்முக்தா꞉ பத³ம் க³ச்ச²ந்தி அநாமயம் ॥ 2-51 ॥
ஹி பு³த்³தி⁴-யுக்தா꞉ மனீஷிண꞉ கர்மஜம் ப²லம்ʼ த்யக்த்வா
ஜன்ம-ப³ந்த⁴-விநிர்முக்தா꞉ அநாமயம் பத³ம் க³ச்ச²ந்தி ।
யதா³ தே மோஹகலிலம்ʼ பு³த்³தி⁴ர்வ்யதிதரிஷ்யதி ।
ததா³ க³ந்தாஸி நிர்வேத³ம்ʼ ஶ்ரோதவ்யஸ்ய ஶ்ருதஸ்ய ச ॥ 2-52 ॥
யதா³ தே மோஹ-கலிலம் பு³த்³தி⁴꞉ வ்யதிதரிஷ்யதி ।
ததா³ க³ந்தாஸி நிர்வேத³ம் ஶ்ரோதவ்யஸ்ய ஶ்ருதஸ்ய ச ॥ 2-52 ॥
யதா³ தே பு³த்³தி⁴꞉ மோஹ-கலிலம் வ்யதிதரிஷ்யதி, ததா³ ஶ்ரோதவ்யஸ்ய
ஶ்ருதஸ்ய ச நிர்வேத³ம் க³ந்தாஸி ।
ஶ்ருதிவிப்ரதிபன்னா தே யதா³ ஸ்தா²ஸ்யதி நிஶ்சலா ।
ஸமாதா⁴வசலா பு³த்³தி⁴ஸ்ததா³ யோக³மவாப்ஸ்யஸி ॥ 2-53 ॥
ஶ்ருதி-விப்ரதிபன்னா தே யதா³ ஸ்தா²ஸ்யதி நிஶ்சலா ।
ஸமாதௌ⁴ அசலா பு³த்³தி⁴꞉ ததா³ யோக³ம் அவாப்ஸ்யஸி ॥ 2-53 ॥
யதா³ ஶ்ருதி-விப்ரதிபன்னா தே பு³த்³தி⁴꞉ நிஶ்சலா (பூ⁴த்வா)
ஸமாதௌ⁴ அசலா ஸ்தா²ஸ்யதி, ததா³ யோக³ம் அவாப்ஸ்யஸி ।
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
ஸ்தி²தப்ரஜ்ஞஸ்ய கா பா⁴ஷா ஸமாதி⁴ஸ்த²ஸ்ய கேஶவ ।
ஸ்தி²ததீ⁴꞉ கிம்ʼ ப்ரபா⁴ஷேத கிமாஸீத வ்ரஜேத கிம் ॥ 2-54 ॥
ஸ்தி²தப்ரஜ்ஞஸ்ய கா பா⁴ஷா ஸமாதி⁴ஸ்த²ஸ்ய கேஶவ ।
ஸ்தி²ததீ⁴꞉ கிம் ப்ரபா⁴ஷேத கிம் ஆஸீத வ்ரஜேத கிம் ॥ 2-54 ॥
ஹே கேஶவ! ஸமாதி⁴ஸ்த²ஸ்ய ஸ்தி²தப்ரஜ்ஞஸ்ய கா பா⁴ஷா?
ஸ்தி²ததீ⁴꞉ கிம் ப்ரபா⁴ஷேத? கிம் ஆஸீத? கிம் வ்ரஜேத?
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ப்ரஜஹாதி யதா³ காமான்ஸர்வான்பார்த² மனோக³தான் ।
ஆத்மன்யேவாத்மனா துஷ்ட꞉ ஸ்தி²தப்ரஜ்ஞஸ்ததோ³ச்யதே ॥ 2-55 ॥
ப்ரஜஹாதி யதா³ காமான் ஸர்வான் பார்த² மனோக³தான் ।
ஆத்மனி ஏவ ஆத்மனா துஷ்ட꞉ ஸ்தி²தப்ரஜ்ஞ꞉ ததா³ உச்யதே ॥ 2-55 ॥
ஹே பார்த²! யதா³ ( நர꞉) மனோக³தான் ஸர்வான் காமான்
ப்ரஜஹாதி, ஆத்மனி ஏவ ஆத்மனா துஷ்ட꞉ (ப⁴வதி) ததா³ ஸ்தி²தப்ரஜ்ஞ꞉ உச்யதே ।
து³꞉கே²ஷ்வனுத்³விக்³னமனா꞉ ஸுகே²ஷு விக³தஸ்ப்ருʼஹ꞉ ।
வீதராக³ப⁴யக்ரோத⁴꞉ ஸ்தி²ததீ⁴ர்முநிருச்யதே ॥ 2-56 ॥
து³꞉கே²ஷு அனுத்³விக்³ன-மனா꞉ ஸுகே²ஷு விக³த-ஸ்ப்ருʼஹ꞉ ।
வீத-ராக³-ப⁴ய-க்ரோத⁴꞉ ஸ்தி²ததீ⁴꞉ முனி꞉ உச்யதே ॥ 2-56 ॥
து³꞉கே²ஷு அனுத்³விக்³ன-மனா꞉, ஸுகே²ஷு விக³த-ஸ்ப்ருʼஹ꞉,
வீத-ராக³-ப⁴ய-க்ரோத⁴꞉ முனி꞉ ஸ்தி²ததீ⁴꞉ உச்யதே ।
ய꞉ ஸர்வத்ரானபி⁴ஸ்னேஹஸ்தத்தத்ப்ராப்ய ஶுபா⁴ஶுப⁴ம் ।
நாபி⁴னந்த³தி ந த்³வேஷ்டி தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டி²தா ॥ 2-57 ॥
ய꞉ ஸர்வத்ர அனபி⁴ஸ்னேஹ꞉ தத் தத் ப்ராப்ய ஶுப⁴-அஶுப⁴ம் ।
ந அபி⁴னந்த³தி ந த்³வேஷ்டி தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டி²தா ॥ 2-57 ॥
ய꞉ ஸர்வத்ர அனபி⁴ஸ்னேஹ꞉, தத் தத் ஶுப⁴-அஶுப⁴ம் ப்ராப்ய,
ந அபி⁴னந்த³தி, ந த்³வேஷ்டி, தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டி²தா ।
யதா³ ஸம்ʼஹரதே சாயம்ʼ கூர்மோ(அ)ங்கா³னீவ ஸர்வஶ꞉ ।
இந்த்³ரியாணீந்த்³ரியார்தே²ப்⁴யஸ்தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டி²தா ॥ 2-58 ॥
யதா³ ஸம்ʼஹரதே ச அயம் கூர்ம꞉ அங்கா³னி இவ ஸர்வஶ꞉ ।
இந்த்³ரியாணி இந்த்³ரிய-அர்தே²ப்⁴ய꞉ தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டி²தா ॥ 2-58 ॥
கூர்ம꞉ அங்கா³னி இவ, யதா³ அயம் இந்த்³ரிய-அர்தே²ப்⁴ய꞉ இந்த்³ரியாணி
ஸர்வஶ꞉ ஸம்ʼஹரதே, (ததா³) தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டி²தா ச ।
விஷயா விநிவர்தந்தே நிராஹாரஸ்ய தே³ஹின꞉ ।
ரஸவர்ஜம்ʼ ரஸோ(அ)ப்யஸ்ய பரம்ʼ த்³ருʼஷ்ட்வா நிவர்ததே ॥ 2-59 ॥
விஷயா꞉ விநிவர்தந்தே நிராஹாரஸ்ய தே³ஹின꞉ ।
ரஸவர்ஜம் ரஸ꞉ அபி அஸ்ய பரம் த்³ருʼஷ்ட்வா நிவர்ததே ॥ 2-59 ॥
நிராஹாரஸ்ய தே³ஹின꞉ விஷயா꞉ ரஸவர்ஜம் விநிவர்தந்தே ।
அஸ்ய ரஸ꞉ அபி பரம் த்³ருʼஷ்ட்வா நிவர்ததே ।
யததோ ஹ்யபி கௌந்தேய புருஷஸ்ய விபஶ்சித꞉ ।
இந்த்³ரியாணி ப்ரமாதீ²னி ஹரந்தி ப்ரஸப⁴ம்ʼ மன꞉ ॥ 2-60 ॥
யதத꞉ ஹி அபி கௌந்தேய புருஷஸ்ய விபஶ்சித꞉ ।
இந்த்³ரியாணி ப்ரமாதீ²னி ஹரந்தி ப்ரஸப⁴ம்ʼ மன꞉ ॥ 2-60 ॥
ஹே கௌந்தேய! ப்ரமாதீ²னி இந்த்³ரியாணி யதத꞉ விபஶ்சித꞉ அபி
புருஷஸ்ய மன꞉ ப்ரஸப⁴ம்ʼ ஹரந்தி ஹி ।
தானி ஸர்வாணி ஸம்ʼயம்ய யுக்த ஆஸீத மத்பர꞉ ।
வஶே ஹி யஸ்யேந்த்³ரியாணி தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டி²தா ॥ 2-61 ॥
தானி ஸர்வாணி ஸம்ʼயம்ய யுக்த꞉ ஆஸீத மத்பர꞉ ।
வஶே ஹி யஸ்ய இந்த்³ரியாணி தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டி²தா ॥ 2-61 ॥
தானி ஸர்வாணி ஸம்ʼயம்ய யுக்த꞉ மத்-பர꞉ ஆஸீத । ஹி யஸ்ய வஶே
இந்த்³ரியாணி தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டி²தா ।
த்⁴யாயதோ விஷயான்பும்ʼஸ꞉ ஸங்க³ஸ்தேஷூபஜாயதே ।
ஸங்கா³த்ஸஞ்ஜாயதே காம꞉ காமாத்க்ரோதோ⁴(அ)பி⁴ஜாயதே ॥ 2-62 ॥
த்⁴யாயத꞉ விஷயான் பும்ʼஸ꞉ ஸங்க³꞉ தேஷு உபஜாயதே ।
ஸங்கா³த் ஸஞ்ஜாயதே காம꞉ காமாத் க்ரோத⁴꞉ அபி⁴ஜாயதே ॥ 2-62 ॥
விஷயான் த்⁴யாயத꞉ பும்ʼஸ꞉ தேஷு ஸங்க³꞉ உபஜாயதே ।
ஸங்கா³த் காம꞉ ஸஞ்ஜாயதே । காமாத் க்ரோத⁴꞉ அபி⁴ஜாயதே ।
க்ரோதா⁴த்³ப⁴வதி ஸம்மோஹ꞉ ஸம்மோஹாத்ஸ்ம்ருʼதிவிப்⁴ரம꞉ ।
ஸ்ம்ருʼதிப்⁴ரம்ʼஶாத்³ பு³த்³தி⁴நாஶோ பு³த்³தி⁴நாஶாத்ப்ரணஶ்யதி ॥ 2-63 ॥
க்ரோதா⁴த் ப⁴வதி ஸம்மோஹ꞉ ஸம்மோஹாத் ஸ்ம்ருʼதி-விப்⁴ரம꞉ ।
ஸ்ம்ருʼதி-ப்⁴ரம்ʼஶாத் பு³த்³தி⁴-நாஶ꞉ பு³த்³தி⁴-நாஶாத் ப்ரணஶ்யதி ॥
க்ரோதா⁴த் ஸம்மோஹ꞉ ப⁴வதி । ஸம்மோஹாத் ஸ்ம்ருʼதி-விப்⁴ரம꞉,
ஸ்ம்ருʼதி-ப்⁴ரம்ʼஶாத் பு³த்³தி⁴-நாஶ꞉, பு³த்³தி⁴-நாஶாத் ப்ரணஶ்யதி ।
ராக³த்³வேஷவிமுக்தைஸ்து விஷயானிந்த்³ரியைஶ்சரன் । or வியுக்தைஸ்து
ஆத்மவஶ்யைர்விதே⁴யாத்மா ப்ரஸாத³மதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 2-64 ॥
ராக³-த்³வேஷ-விமுக்தை꞉ து விஷயான் இந்த்³ரியை꞉ சரன் । or வியுக்தை꞉ து
ஆத்ம-வஶ்யை꞉ விதே⁴ய-ஆத்மா ப்ரஸாத³ம் அதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 2-64 ॥
விதே⁴ய-ஆத்மா து ராக³-த்³வேஷ-விமுக்தை꞉ ஆத்ம-வஶ்யை꞉ இந்த்³ரியை꞉
விஷயான் சரன் ப்ரஸாத³ம் அதி⁴க³ச்ச²தி ।
ப்ரஸாதே³ ஸர்வது³꞉கா²னாம்ʼ ஹாநிரஸ்யோபஜாயதே ।
ப்ரஸன்னசேதஸோ ஹ்யாஶு பு³த்³தி⁴꞉ பர்யவதிஷ்ட²தே ॥ 2-65 ॥
ப்ரஸாதே³ ஸர்வ-து³꞉கா²னாம் ஹானி꞉ அஸ்ய உபஜாயதே ।
ப்ரஸன்ன-சேதஸ꞉ ஹி ஆஶு பு³த்³தி⁴꞉ பர்யவதிஷ்ட²தே ॥ 2-65 ॥
ப்ரஸாதே³ அஸ்ய ஸர்வ-து³꞉கா²னாம் ஹானி꞉ உபஜாயதே ।
ப்ரஸன்ன-சேதஸ꞉ ஹி பு³த்³தி⁴꞉ ஆஶு பர்யவதிஷ்ட²தே ।
நாஸ்தி பு³த்³தி⁴ரயுக்தஸ்ய ந சாயுக்தஸ்ய பா⁴வனா ।
ந சாபா⁴வயத꞉ ஶாந்திரஶாந்தஸ்ய குத꞉ ஸுக²ம் ॥ 2-66 ॥
ந அஸ்தி பு³த்³தி⁴꞉ அயுக்தஸ்ய ந ச அயுக்தஸ்ய பா⁴வனா ।
ந ச அபா⁴வயத꞉ ஶாந்தி꞉ அஶாந்தஸ்ய குத꞉ ஸுக²ம் ॥ 2-66 ॥
அயுக்தஸ்ய பு³த்³தி⁴꞉ ந அஸ்தி, அயுக்தஸ்ய ச பா⁴வனா ந (அஸ்தி);
அபா⁴வயத꞉ ச ஶாந்தி꞉ ந (அஸ்தி); அஶாந்தஸ்ய ஸுக²ம் குத꞉?
இந்த்³ரியாணாம்ʼ ஹி சரதாம்ʼ யன்மனோ(அ)னுவிதீ⁴யதே ।
தத³ஸ்ய ஹரதி ப்ரஜ்ஞாம்ʼ வாயுர்னாவமிவாம்ப⁴ஸி ॥ 2-67 ॥
இந்த்³ரியாணாம் ஹி சரதாம் யத் மன꞉ அனுவிதீ⁴யதே ।
தத் அஸ்ய ஹரதி ப்ரஜ்ஞாம் வாயு꞉ நாவம் இவ அம்ப⁴ஸி ॥ 2-67 ॥
சரதாம் இந்த்³ரியாணாம் ஹி யத் மன꞉ அனுவிதீ⁴யதே, தத் அஸ்ய
ப்ரஜ்ஞாம் அம்ப⁴ஸி ஹரதி வாயு꞉ நாவம் இவ ।
தஸ்மாத்³யஸ்ய மஹாபா³ஹோ நிக்³ருʼஹீதானி ஸர்வஶ꞉ ।
இந்த்³ரியாணீந்த்³ரியார்தே²ப்⁴யஸ்தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டி²தா ॥ 2-68 ॥
தஸ்மாத் யஸ்ய மஹா-பா³ஹோ நிக்³ருʼஹீதானி ஸர்வஶ꞉ ।
இந்த்³ரியாணி இந்த்³ரிய-அர்தே²ப்⁴ய꞉ தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டி²தா ॥ 2-68 ॥
தஸ்மாத் ஹே மஹா-பா³ஹோ! யஸ்ய இந்த்³ரியாணி இந்த்³ரிய-அர்தே²ப்⁴ய꞉ ஸர்வஶ꞉
நிக்³ருʼஹீதானி தஸ்ய ப்ரஜ்ஞா ப்ரதிஷ்டி²தா ।
யா நிஶா ஸர்வபூ⁴தானாம்ʼ தஸ்யாம்ʼ ஜாக³ர்தி ஸம்ʼயமீ ।
யஸ்யாம்ʼ ஜாக்³ரதி பூ⁴தானி ஸா நிஶா பஶ்யதோ முனே꞉ ॥ 2-69 ॥
யா நிஶா ஸர்வ-பூ⁴தானாம் தஸ்யாம் ஜாக³ர்தி ஸம்ʼயமீ ।
யஸ்யாம் ஜாக்³ரதி பூ⁴தானி ஸா நிஶா பஶ்யத꞉ முனே꞉ ॥ 2-69 ॥
யா ஸர்வ-பூ⁴தானாம் நிஶா, தஸ்யாம் ஸம்ʼயமீ ஜாக³ர்தி ।
யஸ்யாம் பூ⁴தானி ஜாக்³ரதி, ஸா பஶ்யத꞉ முனே꞉ நிஶா ।
ஆபூர்யமாணமசலப்ரதிஷ்ட²ம்ʼ
ஸமுத்³ரமாப꞉ ப்ரவிஶந்தி யத்³வத் ।
தத்³வத்காமா யம்ʼ ப்ரவிஶந்தி ஸர்வே
ஸ ஶாந்திமாப்னோதி ந காமகாமீ ॥ 2-70 ॥
ஆபூர்யமாணம் அசல-ப்ரதிஷ்ட²ம்
ஸமுத்³ரம் ஆப꞉ ப்ரவிஶந்தி யத்³வத் ।
தத்³வத் காமா꞉ யம் ப்ரவிஶந்தி ஸர்வே
ஸ꞉ ஶாந்திம் ஆப்னோதி ந காம-காமீ ॥ 2-70 ॥
ஆபூர்யமாணம் அசல-ப்ரதிஷ்ட²ம் ஸமுத்³ரம் யத்³வத்
ஆப꞉ ப்ரவிஶந்தி, தத்³வத் யம் ஸர்வே காமா꞉ ப்ரவிஶந்தி,
ஸ꞉ ஶாந்திம் ஆப்னோதி; காம-காமீ ந ।
விஹாய காமான்ய꞉ ஸர்வான்புமாம்ʼஶ்சரதி நி꞉ஸ்ப்ருʼஹ꞉ ।
நிர்மமோ நிரஹங்கார꞉ ஸ ஶாந்திமதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 2-71 ॥
விஹாய காமான் ய꞉ ஸர்வான் புமான் சரதி நி꞉ஸ்ப்ருʼஹ꞉ ।
நிர்மம꞉ நிரஹங்கார꞉ ஸ꞉ ஶாந்திம் அதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 2-71 ॥
ய꞉ புமான் ஸர்வான் காமான் விஹாய, நி꞉ஸ்ப்ருʼஹ꞉ நிர்மம꞉
நிரஹங்கார꞉ (பூ⁴த்வா) சரதி, ஸ꞉ ஶாந்திம் அதி⁴க³ச்ச²தி ।
ஏஷா ப்³ராஹ்மீ ஸ்தி²தி꞉ பார்த² நைனாம்ʼ ப்ராப்ய விமுஹ்யதி ।
ஸ்தி²த்வாஸ்யாமந்தகாலே(அ)பி ப்³ரஹ்மநிர்வாணம்ருʼச்ச²தி ॥ 2-72 ॥
ஏஷா ப்³ராஹ்மீ ஸ்தி²தி꞉ பார்த² ந ஏனாம் ப்ராப்ய விமுஹ்யதி ।
ஸ்தி²த்வா அஸ்யாம் அந்தகாலே அபி ப்³ரஹ்ம-நிர்வாணம் ருʼச்ச²தி ॥ 2-72 ॥
ஹே பார்த²! ஏஷா ப்³ராஹ்மீ ஸ்தி²தி꞉, ஏனாம் ப்ராப்ய ந விமுஹ்யதி,
அந்தகாலே அபி அஸ்யாம் ஸ்தி²த்வா ப்³ரஹ்ம-நிர்வாணம் ருʼச்ச²தி ।
ௐ தத்ஸதி³தி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³
ஸாங்க்²யயோகோ³ நாம த்³விதீயோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 2 ॥
ௐ தத் ஸத் இதி ஶ்ரீமத் ப⁴க³வத்-கீ³தாஸு உபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்ம-வித்³யாயாம் யோக³-ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீ-க்ருʼஷ்ண-அர்ஜுன-ஸம்ʼவாதே³
ஸாங்க்²ய-யோக³꞉ நாம த்³விதீய꞉ அத்⁴யாய꞉ ॥ 2 ॥
அத² த்ருʼதீயோ(அ)த்⁴யாய꞉ । கர்மயோக³꞉ ।
அத² த்ருʼதீய꞉ அத்⁴யாய꞉ । கர்ம-யோக³꞉ ।
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
ஜ்யாயஸீ சேத்கர்மணஸ்தே மதா பு³த்³தி⁴ர்ஜனார்த³ன ।
தத்கிம்ʼ கர்மணி கோ⁴ரே மாம்ʼ நியோஜயஸி கேஶவ ॥ 3-1 ॥
ஜ்யாயஸீ சேத் கர்மண꞉ தே மதா பு³த்³தி⁴꞉ ஜனார்த³ன ।
தத் கிம் கர்மணி கோ⁴ரே மாம் நியோஜயஸி கேஶவ ॥ 3-1 ॥
ஹே ஜனார்த³ன! கர்மண꞉ பு³த்³தி⁴꞉ ஜ்யாயஸீ தே மதா சேத்,
தத் ஹே கேஶவ! மாம் கோ⁴ரே கர்மணி கிம் நியோஜயஸி ?
வ்யாமிஶ்ரேணேவ வாக்யேன பு³த்³தி⁴ம்ʼ மோஹயஸீவ மே ।
ததே³கம்ʼ வத³ நிஶ்சித்ய யேன ஶ்ரேயோ(அ)ஹமாப்னுயாம் ॥ 3-2 ॥
வ்யாமிஶ்ரேண இவ வாக்யேன பு³த்³தி⁴ம்ʼ மோஹயஸி இவ மே ।
தத் ஏகம்ʼ வத³ நிஶ்சித்ய யேன ஶ்ரேய꞉ அஹம் ஆப்னுயாம் ॥ 3-2 ॥
வ்யாமிஶ்ரேண இவ வாக்யேன மே பு³த்³தி⁴ம்ʼ மோஹயஸி இவ । தத் நிஶ்சித்ய
ஏகம்ʼ வத³, யேன அஹம் ஶ்ரேய꞉ ஆப்னுயாம் ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
லோகே(அ)ஸ்மின் த்³விவிதா⁴ நிஷ்டா² புரா ப்ரோக்தா மயானக⁴ ।
ஜ்ஞானயோகே³ன ஸாங்க்²யானாம்ʼ கர்மயோகே³ன யோகி³னாம் ॥ 3-3 ॥
லோகே அஸ்மின் த்³விவிதா⁴ நிஷ்டா² புரா ப்ரோக்தா மயா அனக⁴ ।
ஜ்ஞான-யோகே³ன ஸாங்க்²யானாம் கர்ம-யோகே³ன யோகி³னாம் ॥ 3-3 ॥
ஹே அனக⁴! அஸ்மின் லோகே ஸாங்க்²யானாம் ஜ்ஞான-யோகே³ன,
யோகி³னாம் கர்ம-யோகே³ன த்³விவிதா⁴ நிஷ்டா² புரா மயா ப்ரோக்தா ।
ந கர்மணாமனாரம்பா⁴ந்நைஷ்கர்ம்யம்ʼ புருஷோ(அ)ஶ்னுதே ।
ந ச ஸம்ʼந்யஸநாதே³வ ஸித்³தி⁴ம்ʼ ஸமதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 3-4 ॥
ந கர்மணாம் அனாரம்பா⁴த் நைஷ்கர்ம்யம்ʼ புருஷ꞉ அஶ்னுதே ।
ந ச ஸம்ʼந்யஸனாத் ஏவ ஸித்³தி⁴ம் ஸமதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 3-4 ॥
கர்மணாம் அனாரம்பா⁴த் புருஷ꞉ நைஷ்கர்ம்யம்ʼ ந அஶ்னுதே ।
(கர்மணாம்ʼ) ச ஸம்ʼந்யஸனாத் ஏவ ஸித்³தி⁴ம் ந ஸமதி⁴க³ச்ச²தி ।
ந ஹி கஶ்சித்க்ஷணமபி ஜாது திஷ்ட²த்யகர்மக்ருʼத் ।
கார்யதே ஹ்யவஶ꞉ கர்ம ஸர்வ꞉ ப்ரக்ருʼதிஜைர்கு³ணை꞉ ॥ 3-5 ॥
ந ஹி கஶ்சித் க்ஷணம் அபி ஜாது திஷ்ட²தி அகர்மக்ருʼத் ।
கார்யதே ஹி அவஶ꞉ கர்ம ஸர்வ꞉ ப்ரக்ருʼதிஜை꞉ கு³ணை꞉ ॥ 3-5 ॥
கஶ்சித் ஜாது க்ஷணம் அபி அகர்மக்ருʼத் ந ஹி திஷ்ட²தி ।
ப்ரக்ருʼதிஜை꞉ கு³ணை꞉ ஸர்வ꞉ ஹி அவஶ꞉ கர்ம கார்யதே ।
கர்மேந்த்³ரியாணி ஸம்ʼயம்ய ய ஆஸ்தே மனஸா ஸ்மரன் ।
இந்த்³ரியார்தா²ன்விமூடா⁴த்மா மித்²யாசார꞉ ஸ உச்யதே ॥ 3-6 ॥
கர்ம-இந்த்³ரியாணி ஸம்ʼயம்ய ய꞉ ஆஸ்தே மனஸா ஸ்மரன் ।
இந்த்³ரியார்தா²ன் விமூடா⁴த்மா மித்²யாசார꞉ ஸ꞉ உச்யதே ॥ 3-6 ॥
ய꞉ கர்ம-இந்த்³ரியாணி ஸம்ʼயம்ய, மனஸா இந்த்³ரியார்தா²ன் ஸ்மரன் ஆஸ்தே,
ஸ꞉ விமூடா⁴த்மா மித்²யாசார꞉ உச்யதே ।
யஸ்த்விந்த்³ரியாணி மனஸா நியம்யாரப⁴தே(அ)ர்ஜுன ।
கர்மேந்த்³ரியை꞉ கர்மயோக³மஸக்த꞉ ஸ விஶிஷ்யதே ॥ 3-7 ॥
ய꞉ து இந்த்³ரியாணி மனஸா நியம்ய ஆரப⁴தே அர்ஜுன ।
கர்ம-இந்த்³ரியை꞉ கர்ம-யோக³ம் அஸக்த꞉ ஸ꞉ விஶிஷ்யதே ॥ 3-7 ॥
ஹே அர்ஜுன ! ய꞉ து மனஸா இந்த்³ரியாணி நியம்ய, அஸக்த꞉ கர்ம-இந்த்³ரியை꞉
கர்ம-யோக³ம் ஆரப⁴தே, ஸ꞉ விஶிஷ்யதே ।
நியதம்ʼ குரு கர்ம த்வம்ʼ கர்ம ஜ்யாயோ ஹ்யகர்மண꞉ ।
ஶரீரயாத்ராபி ச தே ந ப்ரஸித்³த்⁴யேத³கர்மண꞉ ॥ 3-8 ॥
நியதம் குரு கர்ம த்வம்ʼ கர்ம ஜ்யாய꞉ ஹி அகர்மண꞉ ।
ஶரீர-யாத்ரா அபி ச தே ந ப்ரஸித்³த்⁴யேத் அகர்மண꞉ ॥ 3-8 ॥
த்வம்ʼ நியதம் கர்ம குரு, அகர்மண꞉ ஹி கர்ம ஜ்யாய꞉ ।
தே ஶரீர-யாத்ரா ச அபி அகர்மண꞉ ந ப்ரஸித்³த்⁴யேத் ।
யஜ்ஞார்தா²த்கர்மணோ(அ)ன்யத்ர லோகோ(அ)யம்ʼ கர்மப³ந்த⁴ன꞉ ।
தத³ர்த²ம்ʼ கர்ம கௌந்தேய முக்தஸங்க³꞉ ஸமாசர ॥ 3-9 ॥
யஜ்ஞார்தா²த் கர்மண꞉ அன்யத்ர லோக꞉ அயம் கர்ம-ப³ந்த⁴ன꞉ ।
தத் அர்த²ம் கர்ம கௌந்தேய முக்த-ஸங்க³꞉ ஸமாசர ॥ 3-9 ॥
யஜ்ஞார்தா²த் கர்மண꞉ அன்யத்ர அயம் லோக꞉ கர்ம-ப³ந்த⁴ன꞉ ।
ஹே கௌந்தேய! முக்த-ஸங்க³꞉ தத் அர்த²ம் கர்ம ஸமாசர ।
ஸஹயஜ்ஞா꞉ ப்ரஜா꞉ ஸ்ருʼஷ்ட்வா புரோவாச ப்ரஜாபதி꞉ ।
அனேன ப்ரஸவிஷ்யத்⁴வமேஷ வோ(அ)ஸ்த்விஷ்டகாமது⁴க் ॥ 3-10 ॥
ஸஹ-யஜ்ஞா꞉ ப்ரஜா꞉ ஸ்ருʼஷ்ட்வா புரா உவாச ப்ரஜாபதி꞉ ।
அனேன ப்ரஸவிஷ்யத்⁴வம் ஏஷ꞉ வ꞉ அஸ்து இஷ்ட-காமது⁴க் ॥ 3-10 ॥
புரா ப்ரஜாபதி꞉ ஸஹ-யஜ்ஞா꞉ ப்ரஜா꞉ ஸ்ருʼஷ்ட்வா ‘அனேன (யூயம்ʼ)
ப்ரஸவிஷ்யத்⁴வம், ஏஷ꞉ வ꞉ இஷ்ட-காமது⁴க் அஸ்து’ (இதி) உவாச ।
தே³வான்பா⁴வயதானேன தே தே³வா பா⁴வயந்து வ꞉ ।
பரஸ்பரம்ʼ பா⁴வயந்த꞉ ஶ்ரேய꞉ பரமவாப்ஸ்யத² ॥ 3-11 ॥
தே³வான் பா⁴வயத அனேன தே தே³வா꞉ பா⁴வயந்து வ꞉ ।
பரஸ்பரம்ʼ பா⁴வயந்த꞉ ஶ்ரேய꞉ பரம் அவாப்ஸ்யத² ॥ 3-11 ॥
அனேன (யூயம்ʼ) தே³வான் பா⁴வயத, தே தே³வா꞉ வ꞉ பா⁴வயந்து,
(ஏவம்ʼ) பரஸ்பரம்ʼ பா⁴வயந்த꞉ பரம் ஶ்ரேய꞉ அவாப்ஸ்யத² ।
இஷ்டான்போ⁴கா³ன்ஹி வோ தே³வா தா³ஸ்யந்தே யஜ்ஞபா⁴விதா꞉ ।
தைர்த³த்தானப்ரதா³யைப்⁴யோ யோ பு⁴ங்க்தே ஸ்தேன ஏவ ஸ꞉ ॥ 3-12 ॥
இஷ்டான் போ⁴கா³ன் ஹி வ꞉ தே³வா꞉ தா³ஸ்யந்தே யஜ்ஞ-பா⁴விதா꞉ ।
தை꞉ த³த்தான் அப்ரதா³ய ஏப்⁴ய꞉ ய꞉ பு⁴ங்க்தே ஸ்தேன꞉ ஏவ ஸ꞉ ॥ 3-12 ॥
யஜ்ஞ-பா⁴விதா꞉ தே³வா꞉ வ꞉ இஷ்டான் போ⁴கா³ன் தா³ஸ்யந்தே ।
தை꞉ த³த்தான் ஏப்⁴ய꞉ அப்ரதா³ய, ய꞉ பு⁴ங்க்தே, ஸ꞉ ஹி ஸ்தேன꞉ ஏவ ।
யஜ்ஞஶிஷ்டாஶின꞉ ஸந்தோ முச்யந்தே ஸர்வகில்பி³ஷை꞉ ।
பு⁴ஞ்ஜதே தே த்வக⁴ம்ʼ பாபா யே பசந்த்யாத்மகாரணாத் ॥ 3-13 ॥
யஜ்ஞ-ஶிஷ்ட ஆஶின꞉ ஸந்த꞉ முச்யந்தே ஸர்வ-கில்பி³ஷை꞉ ।
பு⁴ஞ்ஜதே தே து அக⁴ம்ʼ பாபா꞉ யே பசந்தி ஆத்ம-காரணாத் ॥ 3-13 ॥
யஜ்ஞ-ஶிஷ்ட ஆஶின꞉ ஸந்த꞉ ஸர்வ-கில்பி³ஷை꞉ முச்யந்தே ।
யே து ஆத்ம-காரணாத் பசந்தி, தே பாபா꞉ அக⁴ம்ʼ பு⁴ஞ்ஜதே ।
அந்நாத்³ப⁴வந்தி பூ⁴தானி பர்ஜன்யாத³ன்னஸம்ப⁴வ꞉ ।
யஜ்ஞாத்³ப⁴வதி பர்ஜன்யோ யஜ்ஞ꞉ கர்மஸமுத்³ப⁴வ꞉ ॥ 3-14 ॥
அன்னாத் ப⁴வந்தி பூ⁴தானி பர்ஜன்யாத் அன்ன-ஸம்ப⁴வ꞉ ।
யஜ்ஞாத் ப⁴வதி பர்ஜன்ய꞉ யஜ்ஞ꞉ கர்ம-ஸமுத்³ப⁴வ꞉ ॥ 3-14 ॥
பூ⁴தானி அன்னாத் ப⁴வந்தி, பர்ஜன்யாத் அன்ன-ஸம்ப⁴வ꞉,
பர்ஜன்ய꞉ யஜ்ஞாத் ப⁴வதி, யஜ்ஞ꞉ கர்ம-ஸமுத்³ப⁴வ꞉ ।
கர்ம ப்³ரஹ்மோத்³ப⁴வம்ʼ வித்³தி⁴ ப்³ரஹ்மாக்ஷரஸமுத்³ப⁴வம் ।
தஸ்மாத்ஸர்வக³தம்ʼ ப்³ரஹ்ம நித்யம்ʼ யஜ்ஞே ப்ரதிஷ்டி²தம் ॥ 3-15 ॥
கர்ம ப்³ரஹ்ம-உத்³ப⁴வம்ʼ வித்³தி⁴ ப்³ரஹ்ம அக்ஷர-ஸமுத்³ப⁴வம் ।
தஸ்மாத் ஸர்வக³தம்ʼ ப்³ரஹ்ம நித்யம்ʼ யஜ்ஞே ப்ரதிஷ்டி²தம் ॥ 3-15 ॥
கர்ம ப்³ரஹ்ம-உத்³ப⁴வம்ʼ வித்³தி⁴, ப்³ரஹ்ம அக்ஷர-ஸமுத்³ப⁴வம்,
தஸ்மாத் ஸர்வக³தம்ʼ ப்³ரஹ்ம யஜ்ஞே நித்யம்ʼ ப்ரதிஷ்டி²தம் ।
ஏவம்ʼ ப்ரவர்திதம்ʼ சக்ரம்ʼ நானுவர்தயதீஹ ய꞉ ।
அகா⁴யுரிந்த்³ரியாராமோ மோக⁴ம்ʼ பார்த² ஸ ஜீவதி ॥ 3-16 ॥
ஏவம்ʼ ப்ரவர்திதம் சக்ரம் ந அனுவர்தயதி இஹ ய꞉ ।
அகா⁴யு꞉ இந்த்³ரிய-ஆராம꞉ மோக⁴ம் பார்த² ஸ꞉ ஜீவதி ॥ 3-16 ॥
ஹே பார்த²! ஏவம்ʼ ப்ரவர்திதம் சக்ரம் ய꞉ இஹ ந அனுவர்தயதி,
ஸ꞉ இந்த்³ரிய-ஆராம꞉ அகா⁴யு꞉ மோக⁴ம் ஜீவதி ।
யஸ்த்வாத்மரதிரேவ ஸ்யாதா³த்மத்ருʼப்தஶ்ச மானவ꞉ ।
ஆத்மன்யேவ ச ஸந்துஷ்டஸ்தஸ்ய கார்யம்ʼ ந வித்³யதே ॥ 3-17 ॥
ய꞉ து ஆத்ம-ரதி꞉ ஏவ ஸ்யாத் ஆத்ம-த்ருʼப்த꞉ ச மானவ꞉ ।
ஆத்மனி ஏவ ச ஸந்துஷ்ட꞉ தஸ்ய கார்யம் ந வித்³யதே ॥ 3-17 ॥
ய꞉ து மானவ꞉ ஆத்ம-ரதி꞉ ஏவ, ஆத்ம-த்ருʼப்த꞉ ச,
ஆத்மனி ஏவ ச ஸந்துஷ்ட꞉ ஸ்யாத் தஸ்ய கார்யம் ந வித்³யதே ।
நைவ தஸ்ய க்ருʼதேனார்தோ² நாக்ருʼதேனேஹ கஶ்சன ।
ந சாஸ்ய ஸர்வபூ⁴தேஷு கஶ்சித³ர்த²வ்யபாஶ்ரய꞉ ॥ 3-18 ॥
ந ஏவ தஸ்ய க்ருʼதேன அர்த²꞉ ந அக்ருʼதேன இஹ கஶ்சன ।
ந ச அஸ்ய ஸர்வ-பூ⁴தேஷு கஶ்சித் அர்த²-வ்யபாஶ்ரய꞉ ॥ 3-18 ॥
இஹ க்ருʼதேன தஸ்ய அர்த²꞉ ந ஏவ, அக்ருʼதேன (அபி) கஶ்சன அஸ்ய (அர்த²꞉) ந,
(ததா²) ஸர்வ-பூ⁴தேஷு ச (அஸ்ய) கஶ்சித் அர்த²-வ்யபாஶ்ரய꞉ ந ।
தஸ்மாத³ஸக்த꞉ ஸததம்ʼ கார்யம்ʼ கர்ம ஸமாசர ।
அஸக்தோ ஹ்யாசரன்கர்ம பரமாப்னோதி பூருஷ꞉ ॥ 3-19 ॥
தஸ்மாத் அஸக்த꞉ ஸததம் கார்யம் கர்ம ஸமாசர ।
அஸக்த꞉ ஹி ஆசரன் கர்ம பரம் ஆப்னோதி பூருஷ꞉ ॥ 3-19 ॥
தஸ்மாத் (த்வம்ʼ) அஸக்த꞉ (ஸன்) ஸததம் கார்யம் கர்ம ஸமாசர,
ஹி பூருஷ꞉ அஸக்த꞉ (ஸன்) கர்ம ஆசரன், பரம் ஆப்னோதி ।
கர்மணைவ ஹி ஸம்ʼஸித்³தி⁴மாஸ்தி²தா ஜனகாத³ய꞉ ।
லோகஸங்க்³ரஹமேவாபி ஸம்பஶ்யன்கர்துமர்ஹஸி ॥ 3-20 ॥
கர்மணா ஏவ ஹி ஸம்ʼஸித்³தி⁴ம் ஆஸ்தி²தா꞉ ஜனக-ஆத³ய꞉ ।
லோக-ஸங்க்³ரஹம் ஏவ அபி ஸம்பஶ்யன் கர்தும் அர்ஹஸி ॥ 3-20 ॥
ஹி ஜனக-ஆத³ய꞉ கர்மணா ஏவ ஸம்ʼஸித்³தி⁴ம் ஆஸ்தி²தா꞉ ।
(த்வம்ʼ) அபி லோக-ஸங்க்³ரஹம் ஏவ ஸம்பஶ்யன் கர்தும் அர்ஹஸி ।
யத்³யதா³சரதி ஶ்ரேஷ்ட²ஸ்தத்ததே³வேதரோ ஜன꞉ ।
ஸ யத்ப்ரமாணம்ʼ குருதே லோகஸ்தத³னுவர்ததே ॥ 3-21 ॥
யத் யத் ஆசரதி ஶ்ரேஷ்ட²꞉ தத் தத் ஏவ இதர꞉ ஜன꞉ ।
ஸ꞉ யத் ப்ரமாணம் குருதே லோக꞉ தத் அனுவர்ததே ॥ 3-21 ॥
யத் யத் ஶ்ரேஷ்ட²꞉ ஆசரதி தத் தத் ஏவ இதர꞉ ஜன꞉ ( ஆசரதி).
ஸ꞉ யத் ப்ரமாணம் குருதே, லோக꞉ தத் அனுவர்ததே ।
ந மே பார்தா²ஸ்தி கர்தவ்யம்ʼ த்ரிஷு லோகேஷு கிஞ்சன ।
நானவாப்தமவாப்தவ்யம்ʼ வர்த ஏவ ச கர்மணி ॥ 3-22 ॥
ந மே பார்த² அஸ்தி கர்தவ்யம் த்ரிஷு லோகேஷு கிஞ்சன ।
ந அனவாப்தம் அவாப்தவ்யம் வர்தே ஏவ ச கர்மணி ॥ 3-22 ॥
ஹே பார்த²! (யத்³யபி) மே த்ரிஷு லோகேஷு கிஞ்சன கர்தவ்யம் ந அஸ்தி,
அனவாப்தம் அவாப்தவ்யம் ச ந (அஸ்தி, ததா² அபி அஹம்ʼ) கர்மணி வர்தே ஏவ ।
யதி³ ஹ்யஹம்ʼ ந வர்தேயம்ʼ ஜாது கர்மண்யதந்த்³ரித꞉ ।
மம வர்த்மானுவர்தந்தே மனுஷ்யா꞉ பார்த² ஸர்வஶ꞉ ॥ 3-23 ॥
யதி³ ஹி அஹம்ʼ ந வர்தேயம் ஜாது கர்மணி அதந்த்³ரித꞉ ।
மம வர்த்ம அனுவர்தந்தே மனுஷ்யா꞉ பார்த² ஸர்வஶ꞉ ॥ 3-23 ॥
யதி³ ஹி அஹம்ʼ அதந்த்³ரித꞉ (ஸன்) கர்மணி ஜாது ந வர்தேயம், (தர்ஹி)
ஹே பார்த²! மனுஷ்யா꞉ ஸர்வஶ꞉ மம வர்த்ம அனுவர்தந்தே ।
உத்ஸீதே³யுரிமே லோகா ந குர்யாம்ʼ கர்ம சேத³ஹம் ।
ஸங்கரஸ்ய ச கர்தா ஸ்யாமுபஹன்யாமிமா꞉ ப்ரஜா꞉ ॥ 3-24 ॥
உத்ஸீதே³யு꞉ இமே லோகா꞉ ந குர்யாம் கர்ம சேத் அஹம் ।
ஸங்கரஸ்ய ச கர்தா ஸ்யாம் உபஹன்யாம் இமா꞉ ப்ரஜா꞉ ॥ 3-24 ॥
அஹம் கர்ம ந குர்யாம் சேத் இமே லோகா꞉ உத்ஸீதே³யு꞉,
ஸங்கரஸ்ய கர்தா ஸ்யாம் இமா꞉ ப்ரஜா꞉ ச உபஹன்யாம் ।
ஸக்தா꞉ கர்மண்யவித்³வாம்ʼஸோ யதா² குர்வந்தி பா⁴ரத ।
குர்யாத்³வித்³வாம்ʼஸ்ததா²ஸக்தஶ்சிகீர்ஷுர்லோகஸங்க்³ரஹம் ॥ 3-25 ॥
ஸக்தா꞉ கர்மணி அவித்³வாம்ʼஸ꞉ யதா² குர்வந்தி பா⁴ரத ।
குர்யாத் வித்³வான் ததா² அஸக்த꞉ சிகீர்ஷு꞉ லோக-ஸங்க்³ரஹம் ॥ 3-25 ॥
ஹே பா⁴ரத! அவித்³வாம்ʼஸ꞉ யதா² கர்மணி ஸக்தா꞉ (கர்ம) குர்வந்தி,
ததா² லோக-ஸங்க்³ரஹம் சிகீர்ஷு꞉ வித்³வான் அஸக்த꞉ (ஸன் கர்ம) குர்யாத் ।
ந பு³த்³தி⁴பே⁴த³ம்ʼ ஜனயேத³ஜ்ஞானாம்ʼ கர்மஸங்கி³னாம் ।
ஜோஷயேத்ஸர்வகர்மாணி வித்³வான்யுக்த꞉ ஸமாசரன் ॥ 3-26 ॥
ந பு³த்³தி⁴-பே⁴த³ம் ஜனயேத் அஜ்ஞானாம் கர்ம-ஸங்கி³னாம் ।
ஜோஷயேத் ஸர்வ-கர்மாணி வித்³வான் யுக்த꞉ ஸமாசரன் ॥ 3-26 ॥
வித்³வான் கர்ம-ஸங்கி³னாம் அஜ்ஞானாம் பு³த்³தி⁴-பே⁴த³ம் ந ஜனயேத்
(கிந்து) யுக்த꞉ ஸமாசரன் ஸர்வ-கர்மாணி ஜோஷயேத் ।
ப்ரக்ருʼதே꞉ க்ரியமாணானி கு³ணை꞉ கர்மாணி ஸர்வஶ꞉ ।
அஹங்காரவிமூடா⁴த்மா கர்தாஹமிதி மன்யதே ॥ 3-27 ॥
ப்ரக்ருʼதே꞉ க்ரியமாணானி கு³ணை꞉ கர்மாணி ஸர்வஶ꞉ ।
அஹங்கார-விமூட⁴-ஆத்மா கர்தா அஹம் இதி மன்யதே ॥ 3-27 ॥
ப்ரக்ருʼதே꞉ கு³ணை꞉ கர்மாணி ஸர்வஶ꞉ க்ரியமாணானி (ஸந்தி, பரந்து)
அஹங்கார-விமூட⁴-ஆத்மா ‘அஹம்’ கர்தா இதி மன்யதே ।
தத்த்வவித்து மஹாபா³ஹோ கு³ணகர்மவிபா⁴க³யோ꞉ ।
கு³ணா கு³ணேஷு வர்தந்த இதி மத்வா ந ஸஜ்ஜதே ॥ 3-28 ॥
தத்த்வவித் து மஹாபா³ஹோ கு³ண-கர்ம-விபா⁴க³யோ꞉ ।
கு³ணா꞉ கு³ணேஷு வர்தந்தே இதி மத்வா ந ஸஜ்ஜதே ॥ 3-28 ॥
ஹே மஹாபா³ஹோ! கு³ண-கர்ம-விபா⁴க³யோ꞉ தத்த்வவித் து
‘கு³ணா꞉ கு³ணேஷு வர்தந்தே’ இதி மத்வா ந ஸஜ்ஜதே ।
ப்ரக்ருʼதேர்கு³ணஸம்மூடா⁴꞉ ஸஜ்ஜந்தே கு³ணகர்மஸு ।
தானக்ருʼத்ஸ்னவிதோ³ மந்தா³ன்க்ருʼத்ஸ்னவின்ன விசாலயேத் ॥ 3-29 ॥
ப்ரக்ருʼதே꞉ கு³ண-ஸம்மூடா⁴꞉ ஸஜ்ஜந்தே கு³ண-கர்மஸு ।
தான் அக்ருʼத்ஸ்னவித³꞉ மந்தா³ன் க்ருʼத்ஸ்னவித் ந விசாலயேத் ॥ 3-29 ॥
ப்ரக்ருʼதே꞉ கு³ண-ஸம்மூடா⁴꞉ கு³ண-கர்மஸு ஸஜ்ஜந்தே, தான்
அக்ருʼத்ஸ்னவித³꞉ மந்தா³ன் க்ருʼத்ஸ்னவித் ந விசாலயேத் ।
மயி ஸர்வாணி கர்மாணி ஸம்ʼந்யஸ்யாத்⁴யாத்மசேதஸா ।
நிராஶீர்நிர்மமோ பூ⁴த்வா யுத்⁴யஸ்வ விக³தஜ்வர꞉ ॥ 3-30 ॥
மயி ஸர்வாணி கர்மாணி ஸம்ʼந்யஸ்ய அத்⁴யாத்ம-சேதஸா ।
நிராஶீ꞉ நிர்மம꞉ பூ⁴த்வா யுத்⁴யஸ்வ விக³த-ஜ்வர꞉ ॥ 3-30 ॥
மயி அத்⁴யாத்ம-சேதஸா ஸர்வாணி கர்மாணி ஸம்ʼந்யஸ்ய நிராஶீ꞉
நிர்மம꞉ விக³த-ஜ்வர꞉ பூ⁴த்வா, யுத்⁴யஸ்வ ।
யே மே மதமித³ம்ʼ நித்யமனுதிஷ்ட²ந்தி மானவா꞉ ।
ஶ்ரத்³தா⁴வந்தோ(அ)னஸூயந்தோ முச்யந்தே தே(அ)பி கர்மபி⁴꞉ ॥ 3-31 ॥
யே மே மதம் இத³ம் நித்யம் அனுதிஷ்ட²ந்தி மானவா꞉ ।
ஶ்ரத்³தா⁴வந்த꞉ அனஸூயந்த꞉ முச்யந்தே தே அபி கர்மபி⁴꞉ ॥ 3-31 ॥
யே மானவா꞉ ஶ்ரத்³தா⁴வந்த꞉ அனஸூயந்த꞉ இத³ம் மே மதம்
நித்யம் அனுதிஷ்ட²ந்தி, தே அபி கர்மபி⁴꞉ முச்யந்தே ।
யே த்வேதத³ப்⁴யஸூயந்தோ நானுதிஷ்ட²ந்தி மே மதம் ।
ஸர்வஜ்ஞானவிமூடா⁴ம்ʼஸ்தான்வித்³தி⁴ நஷ்டானசேதஸ꞉ ॥ 3-32 ॥
யே து ஏதத் அப்⁴யஸூயந்த꞉ ந அனுதிஷ்ட²ந்தி மே மதம் ।
ஸர்வ-ஜ்ஞான-விமூடா⁴ன் தான் வித்³தி⁴ நஷ்டான் அசேதஸ꞉ ॥ 3-32 ॥
யே து ஏதத் அப்⁴யஸூயந்த꞉ மே மதம் ந அனுதிஷ்ட²ந்தி, தான்
ஸர்வ-ஜ்ஞான-விமூடா⁴ன் அசேதஸ꞉ நஷ்டான் வித்³தி⁴ ।
ஸத்³ருʼஶம்ʼ சேஷ்டதே ஸ்வஸ்யா꞉ ப்ரக்ருʼதேர்ஜ்ஞானவானபி ।
ப்ரக்ருʼதிம்ʼ யாந்தி பூ⁴தானி நிக்³ரஹ꞉ கிம்ʼ கரிஷ்யதி ॥ 3-33 ॥
ஸத்³ருʼஶம் சேஷ்டதே ஸ்வஸ்யா꞉ ப்ரக்ருʼதே꞉ ஜ்ஞானவான் அபி ।
ப்ரக்ருʼதிம் யாந்தி பூ⁴தானி நிக்³ரஹ꞉ கிம் கரிஷ்யதி ॥ 3-33 ॥
ஜ்ஞானவான் அபி ஸ்வஸ்யா꞉ ப்ரக்ருʼதே꞉ ஸத்³ருʼஶம் சேஷ்டதே ।
பூ⁴தானி ப்ரக்ருʼதிம் யாந்தி । நிக்³ரஹ꞉ கிம் கரிஷ்யதி ?
இந்த்³ரியஸ்யேந்த்³ரியஸ்யார்தே² ராக³த்³வேஷௌ வ்யவஸ்தி²தௌ ।
தயோர்ன வஶமாக³ச்சே²த்தௌ ஹ்யஸ்ய பரிபந்தி²னௌ ॥ 3-34 ॥
இந்த்³ரியஸ்ய இந்த்³ரியஸ்ய-அர்தே² ராக³-த்³வேஷௌ வ்யவஸ்தி²தௌ ।
தயோ꞉ ந வஶம் ஆக³ச்சே²த் தௌ ஹி அஸ்ய பரிபந்தி²னௌ ॥ 3-34 ॥
இந்த்³ரியஸ்ய-அர்தே² இந்த்³ரியஸ்ய ராக³-த்³வேஷௌ வ்யவஸ்தி²தௌ,
தயோ꞉ வஶம் ந ஆக³ச்சே²த் । தௌ ஹி அஸ்ய பரிபந்தி²னௌ ।
ஶ்ரேயான்ஸ்வத⁴ர்மோ விகு³ண꞉ பரத⁴ர்மாத்ஸ்வனுஷ்டி²தாத் ।
ஸ்வத⁴ர்மே நித⁴னம்ʼ ஶ்ரேய꞉ பரத⁴ர்மோ ப⁴யாவஹ꞉ ॥ 3-35 ॥
ஶ்ரேயான் ஸ்வத⁴ர்ம꞉ விகு³ண꞉ பரத⁴ர்மாத் ஸ்வனுஷ்டி²தாத் ।
ஸ்வத⁴ர்மே நித⁴னம் ஶ்ரேய꞉ பரத⁴ர்ம꞉ ப⁴ய-ஆவஹ꞉ ॥ 3-35 ॥
ஸ்வனுஷ்டி²தாத் பரத⁴ர்மாத் விகு³ண꞉ ஸ்வத⁴ர்ம꞉ (அபி) ஶ்ரேயான் ।
ஸ்வத⁴ர்மே நித⁴னம் ஶ்ரேய꞉ । பரத⁴ர்ம꞉ ப⁴ய-ஆவஹ꞉ ।
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
அத² கேன ப்ரயுக்தோ(அ)யம்ʼ பாபம்ʼ சரதி பூருஷ꞉ ।
அனிச்ச²ன்னபி வார்ஷ்ணேய ப³லாதி³வ நியோஜித꞉ ॥ 3-36 ॥
அத² கேன ப்ரயுக்த꞉ அயம்ʼ பாபம் சரதி பூருஷ꞉ ।
அனிச்ச²ன் அபி வார்ஷ்ணேய ப³லாத் இவ நியோஜித꞉ ॥ 3-36 ॥
ஹே வார்ஷ்ணேய! அத² கேன ப்ரயுக்த꞉ அயம்ʼ பூருஷ꞉ அனிச்ச²ன் அபி,
ப³லாத் நியோஜித꞉ இவ பாபம் சரதி?
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
காம ஏஷ க்ரோத⁴ ஏஷ ரஜோகு³ணஸமுத்³ப⁴வ꞉ ।
மஹாஶனோ மஹாபாப்மா வித்³த்⁴யேனமிஹ வைரிணம் ॥ 3-37 ॥
காம꞉ ஏஷ꞉ க்ரோத⁴꞉ ஏஷ꞉ ரஜ꞉ கு³ண-ஸமுத்³ப⁴வ꞉ ।
மஹா-அஶன꞉ மஹா-பாப்மா வித்³தி⁴ ஏனம் இஹ வைரிணம் ॥ 3-37 ॥
ரஜ꞉ கு³ண-ஸமுத்³ப⁴வ꞉ மஹா-பாப்மா மஹா-அஶன꞉ ஏஷ꞉ காம꞉,
ஏஷ꞉ க்ரோத⁴꞉ (அஸ்தி; த்வம்ʼ) ஏனம் இஹ வைரிணம் வித்³தி⁴ ।
தூ⁴மேனாவ்ரியதே வஹ்நிர்யதா²த³ர்ஶோ மலேன ச ।
யதோ²ல்பே³னாவ்ருʼதோ க³ர்ப⁴ஸ்ததா² தேனேத³மாவ்ருʼதம் ॥ 3-38 ॥
தூ⁴மேன ஆவ்ரியதே வஹ்னி꞉ யதா² ஆத³ர்ஶ꞉ மலேன ச ।
யதா² உல்பே³ன ஆவ்ருʼத꞉ க³ர்ப⁴꞉ ததா² தேன இத³ம் ஆவ்ருʼதம் ॥ 3-38 ॥
யதா² தூ⁴மேன வஹ்னி꞉, யதா² ச மலேன ஆத³ர்ஶ꞉, ஆவ்ரியதே,
(யதா²) உல்பே³ன க³ர்ப⁴꞉ ஆவ்ருʼத꞉, ததா² தேன இத³ம் ஆவ்ருʼதம் ।
ஆவ்ருʼதம்ʼ ஜ்ஞானமேதேன ஜ்ஞானினோ நித்யவைரிணா ।
காமரூபேண கௌந்தேய து³ஷ்பூரேணானலேன ச ॥ 3-39 ॥
ஆவ்ருʼதம் ஜ்ஞானம் ஏதேன ஜ்ஞானின꞉ நித்யவைரிணா ।
காமரூபேண கௌந்தேய து³ஷ்பூரேண அனலேன ச ॥ 3-39 ॥
ஹே கௌந்தேய! நித்யவைரிணா ஏதேன து³ஷ்பூரேண காமரூபேண
ச அனலேன ஜ்ஞானின꞉ ஜ்ஞானம் ஆவ்ருʼதம் ।
இந்த்³ரியாணி மனோ பு³த்³தி⁴ரஸ்யாதி⁴ஷ்டா²னமுச்யதே ।
ஏதைர்விமோஹயத்யேஷ ஜ்ஞானமாவ்ருʼத்ய தே³ஹினம் ॥ 3-40 ॥
இந்த்³ரியாணி மன꞉ பு³த்³தி⁴꞉ அஸ்ய அதி⁴ஷ்டா²னம் உச்யதே ।
ஏதை꞉ விமோஹயதி ஏஷ꞉ ஜ்ஞானம் ஆவ்ருʼத்ய தே³ஹினம் ॥ 3-40 ॥
இந்த்³ரியாணி மன꞉ பு³த்³தி⁴꞉ அஸ்ய அதி⁴ஷ்டா²னம் உச்யதே ।
ஏஷ꞉ ஏதை꞉ ஜ்ஞானம் ஆவ்ருʼத்ய தே³ஹினம் விமோஹயதி ।
தஸ்மாத்த்வமிந்த்³ரியாண்யாதௌ³ நியம்ய ப⁴ரதர்ஷப⁴ ।
பாப்மானம்ʼ ப்ரஜஹி ஹ்யேனம்ʼ ஜ்ஞானவிஜ்ஞானநாஶனம் ॥ 3-41 ॥
தஸ்மாத் த்வம் இந்த்³ரியாணி ஆதௌ³ நியம்ய ப⁴ரதர்ஷப⁴ ।
பாப்மானம் ப்ரஜஹி ஹி ஏனம்ʼ ஜ்ஞான-விஜ்ஞான-நாஶனம் ॥ 3-41 ॥
ஹே ப⁴ரதர்ஷப⁴! தஸ்மாத் த்வம் ஆதௌ³ இந்த்³ரியாணி நியம்ய,
ஜ்ஞான-விஜ்ஞான-நாஶனம் ஏனம்ʼ பாப்மானம் ப்ரஜஹி ஹி ।
இந்த்³ரியாணி பராண்யாஹுரிந்த்³ரியேப்⁴ய꞉ பரம்ʼ மன꞉ ।
மனஸஸ்து பரா பு³த்³தி⁴ர்யோ பு³த்³தே⁴꞉ பரதஸ்து ஸ꞉ ॥ 3-42 ॥
இந்த்³ரியாணி பராணி ஆஹு꞉ இந்த்³ரியேப்⁴ய꞉ பரம் மன꞉ ।
மனஸ꞉ து பரா பு³த்³தி⁴꞉ ய꞉ பு³த்³தே⁴꞉ பரத꞉ து ஸ꞉ ॥ 3-42 ॥
இந்த்³ரியாணி பராணி ஆஹு꞉, இந்த்³ரியேப்⁴ய꞉ மன꞉ பரம், மனஸ꞉ து
பு³த்³தி⁴꞉ பரா, ய꞉ து பு³த்³தே⁴꞉ பரத꞉ ஸ꞉ (ஆத்மா அஸ்தி).
ஏவம்ʼ பு³த்³தே⁴꞉ பரம்ʼ பு³த்³த்⁴வா ஸம்ʼஸ்தப்⁴யாத்மானமாத்மனா ।
ஜஹி ஶத்ரும்ʼ மஹாபா³ஹோ காமரூபம்ʼ து³ராஸத³ம் ॥ 3-43 ॥
ஏவம் பு³த்³தே⁴꞉ பரம் பு³த்³த்⁴வா ஸம்ʼஸ்தப்⁴ய ஆத்மானம் ஆத்மனா ।
ஜஹி ஶத்ரும் மஹாபா³ஹோ காம-ரூபம் து³ராஸத³ம் ॥ 3-43 ॥
ஹே மஹாபா³ஹோ! ஏவம் (ஆத்மானம்ʼ) பு³த்³தே⁴꞉ பரம் பு³த்³த்⁴வா
ஆத்மனா ஆத்மானம் ஸம்ʼஸ்தப்⁴ய, காம-ரூபம் து³ராஸத³ம் ஶத்ரும் ஜஹி ।
ௐ தத்ஸதி³தி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³
கர்மயோகோ³ நாம த்ருʼதீயோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 3 ॥
ௐ தத் ஸத் இதி ஶ்ரீமத் ப⁴க³வத்-கீ³தாஸு உபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்ம-வித்³யாயாம் யோக³-ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீ-க்ருʼஷ்ண-அர்ஜுன-ஸம்ʼவாதே³
கர்ம-யோக³꞉ நாம த்ருʼதீய꞉ அத்⁴யாய꞉ ॥ 3 ॥
அத² சதுர்தோ²(அ)த்⁴யாய꞉ । ஜ்ஞானகர்மஸம்ʼந்யாஸயோக³꞉
அத² சதுர்தோ²அ꞉ அத்⁴யாய꞉ । ஜ்ஞான-கர்ம-ஸம்ʼந்யாஸ-யோக³꞉
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
இமம்ʼ விவஸ்வதே யோக³ம்ʼ ப்ரோக்தவானஹமவ்யயம் ।
விவஸ்வான்மனவே ப்ராஹ மனுரிக்ஷ்வாகவே(அ)ப்³ரவீத் ॥ 4-1 ॥
இமம் விவஸ்வதே யோக³ம் ப்ரோக்தவான் அஹம் அவ்யயம் ।
விவஸ்வான் மனவே ப்ராஹ மனு꞉ இக்ஷ்வாகவே அப்³ரவீத் ॥ 4-1 ॥
அஹம் இமம் அவ்யயம் யோக³ம் விவஸ்வதே ப்ரோக்தவான் ।
விவஸ்வான் மனவே ப்ராஹ । மனு꞉ இக்ஷ்வாகவே அப்³ரவீத் ।
ஏவம்ʼ பரம்பராப்ராப்தமிமம்ʼ ராஜர்ஷயோ விது³꞉ ।
ஸ காலேனேஹ மஹதா யோகோ³ நஷ்ட꞉ பரந்தப ॥ 4-2 ॥
ஏவம் பரம்பரா-ப்ராப்தம் இமம் ராஜர்ஷய꞉ விது³꞉ ।
ஸ꞉ காலேன இஹ மஹதா யோக³꞉ நஷ்ட꞉ பரந்தப ॥ 4-2 ॥
ஹே பரந்தப! ஏவம் பரம்பரா-ப்ராப்தம் இமம் (யோக³ம்ʼ)
ராஜர்ஷய꞉ விது³꞉ । ஸ꞉ யோக³꞉ மஹதா காலேன இஹ நஷ்ட꞉ ।
ஸ ஏவாயம்ʼ மயா தே(அ)த்³ய யோக³꞉ ப்ரோக்த꞉ புராதன꞉ ।
ப⁴க்தோ(அ)ஸி மே ஸகா² சேதி ரஹஸ்யம்ʼ ஹ்யேதது³த்தமம் ॥ 4-3 ॥
ஸ꞉ ஏவ அயம் மயா தே அத்³ய யோக³꞉ ப்ரோக்த꞉ புராதன꞉ ।
ப⁴க்த꞉ அஸி மே ஸகா² ச இதி ரஹஸ்யம் ஹி ஏதத் உத்தமம் ॥ 4-3 ॥
ஸ꞉ ஏவ அயம் புராதன꞉ யோக³꞉ மயா அத்³ய தே ப்ரோக்த꞉ । (த்வம்ʼ) மே
ப⁴க்த꞉ ஸகா² ச அஸி இதி, ஹி ஏதத் உத்தமம் ரஹஸ்யம் ।
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
அபரம்ʼ ப⁴வதோ ஜன்ம பரம்ʼ ஜன்ம விவஸ்வத꞉ ।
கத²மேதத்³விஜானீயாம்ʼ த்வமாதௌ³ ப்ரோக்தவானிதி ॥ 4-4 ॥
அபரம் ப⁴வத꞉ ஜன்ம பரம் ஜன்ம விவஸ்வத꞉ ।
கத²ம் ஏதத் விஜானீயாம் த்வம் ஆதௌ³ ப்ரோக்தவான் இதி ॥ 4-4 ॥
ப⁴வத꞉ ஜன்ம அபரம், விவஸ்வத꞉ ஜன்ம பரம், (அத꞉) த்வம்
ஆதௌ³ ஏதத் ப்ரோக்தவான் இதி கத²ம் விஜானீயாம் ?
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ப³ஹூனி மே வ்யதீதானி ஜன்மானி தவ சார்ஜுன ।
தான்யஹம்ʼ வேத³ ஸர்வாணி ந த்வம்ʼ வேத்த² பரந்தப ॥ 4-5 ॥
ப³ஹூனி மே வ்யதீதானி ஜன்மானி தவ ச அர்ஜுன ।
தானி அஹம் வேத³ ஸர்வாணி ந த்வம் வேத்த² பரந்தப ॥ 4-5 ॥
ஹே பரந்தப அர்ஜுன! மே தவ ச ப³ஹூனி ஜன்மானி வ்யதீதானி;
தானி ஸர்வாணி அஹம் வேத³, த்வம் ந வேத்த² ।
அஜோ(அ)பி ஸந்நவ்யயாத்மா பூ⁴தாநாமீஶ்வரோ(அ)பி ஸன் ।
ப்ரக்ருʼதிம்ʼ ஸ்வாமதி⁴ஷ்டா²ய ஸம்ப⁴வாம்யாத்மமாயயா ॥ 4-6 ॥
அஜ꞉ அபி ஸன் அவ்யய-ஆத்மா பூ⁴தானாம் ஈஶ்வர꞉ அபி ஸன் ।
ப்ரக்ருʼதிம் ஸ்வாம் அதி⁴ஷ்டா²ய ஸம்ப⁴வாமி ஆத்ம-மாயயா ॥ 4-6 ॥
(அஹம்ʼ) அஜ꞉ அவ்யய-ஆத்மா அபி ஸன், பூ⁴தானாம் ஈஶ்வர꞉ அபி ஸன்,
ஸ்வாம் ப்ரக்ருʼதிம் அதி⁴ஷ்டா²ய, ஆத்ம-மாயயா ஸம்ப⁴வாமி ।
யதா³ யதா³ ஹி த⁴ர்மஸ்ய க்³லாநிர்ப⁴வதி பா⁴ரத ।
அப்⁴யுத்தா²னமத⁴ர்மஸ்ய ததா³த்மானம்ʼ ஸ்ருʼஜாம்யஹம் ॥ 4-7 ॥
யதா³ யதா³ ஹி த⁴ர்மஸ்ய க்³லானி꞉ ப⁴வதி பா⁴ரத ।
அப்⁴யுத்தா²னம் அத⁴ர்மஸ்ய ததா³ ஆத்மானம் ஸ்ருʼஜாமி அஹம் ॥ 4-7 ॥
ஹே பா⁴ரத! யதா³ யதா³ ஹி த⁴ர்மஸ்ய க்³லானி꞉, அத⁴ர்மஸ்ய (ச)
அப்⁴யுத்தா²னம் ப⁴வதி, ததா³ அஹம் ஆத்மானம் ஸ்ருʼஜாமி ।
பரித்ராணாய ஸாதூ⁴னாம்ʼ விநாஶாய ச து³ஷ்க்ருʼதாம் ।
த⁴ர்மஸம்ʼஸ்தா²பனார்தா²ய ஸம்ப⁴வாமி யுகே³ யுகே³ ॥ 4-8 ॥
பரித்ராணாய ஸாதூ⁴னாம் விநாஶாய ச து³ஷ்க்ருʼதாம் ।
த⁴ர்ம-ஸம்ʼஸ்தா²பன-அர்தா²ய ஸம்ப⁴வாமி யுகே³ யுகே³ ॥ 4-8 ॥
ஸாதூ⁴னாம் பரித்ராணாய, து³ஷ்க்ருʼதாம் விநாஶாய,
த⁴ர்ம-ஸம்ʼஸ்தா²பன-அர்தா²ய ச, (அஹம்ʼ) யுகே³ யுகே³ ஸம்ப⁴வாமி ।
ஜன்ம கர்ம ச மே தி³வ்யமேவம்ʼ யோ வேத்தி தத்த்வத꞉ ।
த்யக்த்வா தே³ஹம்ʼ புனர்ஜன்ம நைதி மாமேதி ஸோ(அ)ர்ஜுன ॥ 4-9 ॥
ஜன்ம கர்ம ச மே தி³வ்யம் ஏவம் ய꞉ வேத்தி தத்த்வத꞉ ।
த்யக்த்வா தே³ஹம் புன꞉ ஜன்ம ந ஏதி மாம் ஏதி ஸ꞉ அர்ஜுன ॥ 4-9 ॥
ஹே அர்ஜுன! ய꞉ மே தி³வ்யம் ஜன்ம கர்ம ச ஏவம் தத்த்வத꞉ வேத்தி,
ஸ꞉ தே³ஹம் த்யக்த்வா, புன꞉ ஜன்ம ந ஏதி, (கிந்து ஸ꞉) மாம் ஏதி ।
வீதராக³ப⁴யக்ரோதா⁴ மன்மயா மாமுபாஶ்ரிதா꞉ ।
ப³ஹவோ ஜ்ஞானதபஸா பூதா மத்³பா⁴வமாக³தா꞉ ॥ 4-10 ॥
வீத-ராக³-ப⁴ய-க்ரோதா⁴꞉ மன்மயா꞉ மாம் உபாஶ்ரிதா꞉ ।
ப³ஹவ꞉ ஜ்ஞான-தபஸா பூதா꞉ மத்³பா⁴வம் ஆக³தா꞉ ॥ 4-10 ॥
வீத-ராக³-ப⁴ய-க்ரோதா⁴꞉, மன்மயா꞉ மாம் உபாஶ்ரிதா꞉,
ஜ்ஞான-தபஸா பூதா꞉, ப³ஹவ꞉ மத்³பா⁴வம் ஆக³தா꞉ ।
யே யதா² மாம்ʼ ப்ரபத்³யந்தே தாம்ʼஸ்ததை²வ ப⁴ஜாம்யஹம் ।
மம வர்த்மானுவர்தந்தே மனுஷ்யா꞉ பார்த² ஸர்வஶ꞉ ॥ 4-11 ॥
யே யதா² மாம் ப்ரபத்³யந்தே தான் ததா² ஏவ ப⁴ஜாம்யி அஹம் ।
மம வர்த்ம அனுவர்தந்தே மனுஷ்யா꞉ பார்த² ஸர்வஶ꞉ ॥ 4-11 ॥
யே யதா² மாம் ப்ரபத்³யந்தே, தான் ததா² ஏவ அஹம் ப⁴ஜாமி ।
ஹே பார்த²! மனுஷ்யா꞉ ஸர்வஶ꞉ மம வர்த்ம அனுவர்தந்தே ।
காங்க்ஷந்த꞉ கர்மணாம்ʼ ஸித்³தி⁴ம்ʼ யஜந்த இஹ தே³வதா꞉ ।
க்ஷிப்ரம்ʼ ஹி மானுஷே லோகே ஸித்³தி⁴ர்ப⁴வதி கர்மஜா ॥ 4-12 ॥
காங்க்ஷந்த꞉ கர்மணாம் ஸித்³தி⁴ம் யஜந்தே இஹ தே³வதா꞉ ।
க்ஷிப்ரம் ஹி மானுஷே லோகே ஸித்³தி⁴꞉ ப⁴வதி கர்மஜா ॥ 4-12 ॥
கர்மணாம் ஸித்³தி⁴ம் காங்க்ஷந்த꞉ (மனுஷ்யா꞉) இஹ தே³வதா꞉ யஜந்தே;
ஹி மானுஷே லோகே கர்மஜா ஸித்³தி⁴꞉ க்ஷிப்ரம் ப⁴வதி ।
சாதுர்வர்ண்யம்ʼ மயா ஸ்ருʼஷ்டம்ʼ கு³ணகர்மவிபா⁴க³ஶ꞉ ।
தஸ்ய கர்தாரமபி மாம்ʼ வித்³த்⁴யகர்தாரமவ்யயம் ॥ 4-13 ॥
சாதுர்வர்ண்யம் மயா ஸ்ருʼஷ்டம் கு³ண-கர்ம-விபா⁴க³ஶ꞉ ।
தஸ்ய கர்தாரம் அபி மாம் வித்³தி⁴ அகர்தாரம் அவ்யயம் ॥ 4-13 ॥
மயா கு³ண-கர்ம-விபா⁴க³ஶ꞉ சாதுர்வர்ண்யம் ஸ்ருʼஷ்டம்,
தஸ்ய கர்தாரம் அபி மாம் அவ்யயம் அகர்தாரம் வித்³தி⁴ ।
ந மாம்ʼ கர்மாணி லிம்பந்தி ந மே கர்மப²லே ஸ்ப்ருʼஹா ।
இதி மாம்ʼ யோ(அ)பி⁴ஜானாதி கர்மபி⁴ர்ன ஸ ப³த்⁴யதே ॥ 4-14 ॥
ந மாம் கர்மாணி லிம்பந்தி ந மே கர்ம-ப²லே ஸ்ப்ருʼஹா ।
இதி மாம் ய꞉ அபி⁴ஜானாதி கர்மபி⁴꞉ ந ஸ ப³த்⁴யதே ॥ 4-14 ॥
கர்ம-ப²லே மே ஸ்ப்ருʼஹா ந (அத꞉) கர்மாணி மாம் ந லிம்பந்தி ।
இதி ய꞉ மாம் அபி⁴ஜானாதி, ஸ꞉ கர்மபி⁴꞉ ந ப³த்⁴யதே ।
ஏவம்ʼ ஜ்ஞாத்வா க்ருʼதம்ʼ கர்ம பூர்வைரபி முமுக்ஷுபி⁴꞉ ।
குரு கர்மைவ தஸ்மாத்த்வம்ʼ பூர்வை꞉ பூர்வதரம்ʼ க்ருʼதம் ॥ 4-15 ॥
ஏவம் ஜ்ஞாத்வா க்ருʼதம் கர்ம பூர்வை꞉ அபி முமுக்ஷுபி⁴꞉ ।
குரு கர்ம ஏவ தஸ்மாத் த்வம் பூர்வை꞉ பூர்வதரம் க்ருʼதம் ॥ 4-15 ॥
ஏவம் ஜ்ஞாத்வா பூர்வை꞉ முமுக்ஷுபி⁴꞉ அபி கர்ம க்ருʼதம் ।
தஸ்மாத் த்வம் பூர்வை꞉ பூர்வதரம் க்ருʼதம் ஏவ கர்ம குரு ।
கிம்ʼ கர்ம கிமகர்மேதி கவயோ(அ)ப்யத்ர மோஹிதா꞉ ।
தத்தே கர்ம ப்ரவக்ஷ்யாமி யஜ்ஜ்ஞாத்வா மோக்ஷ்யஸே(அ)ஶுபா⁴த் ॥ 4-16 ॥
கிம் கர்ம கிம் அகர்ம இதி கவய꞉ அபி அத்ர மோஹிதா꞉ ।
தத் தே கர்ம ப்ரவக்ஷ்யாமி யத் ஜ்ஞாத்வா மோக்ஷ்யஸே அஶுபா⁴த் ॥ 4-16 ॥
‘கிம் கர்ம, கிம் அகர்ம’ இதி அத்ர கவய꞉ அபி மோஹிதா꞉ ।
தத் கர்ம தே ப்ரவக்ஷ்யாமி, யத் ஜ்ஞாத்வா அஶுபா⁴த் மோக்ஷ்யஸே ।
கர்மணோ ஹ்யபி போ³த்³த⁴வ்யம்ʼ போ³த்³த⁴வ்யம்ʼ ச விகர்மண꞉ ।
அகர்மணஶ்ச போ³த்³த⁴வ்யம்ʼ க³ஹனா கர்மணோ க³தி꞉ ॥ 4-17 ॥
கர்மண꞉ ஹி அபி போ³த்³த⁴வ்யம் போ³த்³த⁴வ்யம் ச விகர்மண꞉ ।
அகர்மண꞉ ச போ³த்³த⁴வ்யம் க³ஹனா கர்மண꞉ க³தி꞉ ॥ 4-17 ॥
கர்மண꞉ (தத்த்வம்ʼ) ஹி அபி போ³த்³த⁴வ்யம், விகர்மண꞉ ச (தத்த்வம்ʼ)
போ³த்³த⁴வ்யம், (ததா²) அகர்மண꞉ ச (தத்த்வம்ʼ) போ³த்³த⁴வ்யம்,
கர்மண꞉ க³தி꞉ க³ஹனா ।
கர்மண்யகர்ம ய꞉ பஶ்யேத³கர்மணி ச கர்ம ய꞉ ।
ஸ பு³த்³தி⁴மான்மனுஷ்யேஷு ஸ யுக்த꞉ க்ருʼத்ஸ்னகர்மக்ருʼத் ॥ 4-18 ॥
கர்மணி அகர்ம ய꞉ பஶ்யேத் அகர்மணி ச கர்ம ய꞉ ।
ஸ꞉ பு³த்³தி⁴மான் மனுஷ்யேஷு ஸ꞉ யுக்த꞉ க்ருʼத்ஸ்ன-கர்ம-க்ருʼத் ॥ 4-18 ॥
ய꞉ கர்மணி அகர்ம பஶ்யேத் அகர்மணி ச ய꞉ கர்ம ( பஶ்யேத்) ஸ꞉
மனுஷ்யேஷு பு³த்³தி⁴மான், ஸ꞉ யுக்த꞉, (ஸ꞉) க்ருʼத்ஸ்ன-கர்ம-க்ருʼத் ।
யஸ்ய ஸர்வே ஸமாரம்பா⁴꞉ காமஸங்கல்பவர்ஜிதா꞉ ।
ஜ்ஞாநாக்³னித³க்³த⁴கர்மாணம்ʼ தமாஹு꞉ பண்டி³தம்ʼ பு³தா⁴꞉ ॥ 4-19 ॥
யஸ்ய ஸர்வே ஸமாரம்பா⁴꞉ காம-ஸங்கல்ப-வர்ஜிதா꞉ ।
ஜ்ஞான-அக்³னி-த³க்³த⁴-கர்மாணம் தம் ஆஹு꞉ பண்டி³தம் பு³தா⁴꞉ ॥ 4-19 ॥
யஸ்ய ஸர்வே ஸமாரம்பா⁴꞉ காம-ஸங்கல்ப-வர்ஜிதா꞉, தம்
ஜ்ஞான-அக்³னி-த³க்³த⁴-கர்மாணம் பு³தா⁴꞉ பண்டி³தம் ஆஹு꞉ ।
த்யக்த்வா கர்மப²லாஸங்க³ம்ʼ நித்யத்ருʼப்தோ நிராஶ்ரய꞉ ।
கர்மண்யபி⁴ப்ரவ்ருʼத்தோ(அ)பி நைவ கிஞ்சித்கரோதி ஸ꞉ ॥ 4-20 ॥
த்யக்த்வா கர்ம-ப²ல-ஆஸங்க³ம் நித்ய-த்ருʼப்த꞉ நிராஶ்ரய꞉ ।
கர்மணி அபி⁴ப்ரவ்ருʼத்த꞉ அபி ந ஏவ கிஞ்சித் கரோதி ஸ꞉ ॥ 4-20 ॥
(ய꞉) கர்ம-ப²ல-ஆஸங்க³ம் த்யக்த்வா நித்ய-த்ருʼப்த꞉ நிராஶ்ரய꞉,
ஸ꞉ கர்மணி அபி⁴ப்ரவ்ருʼத்த꞉ அபி ந ஏவ கிஞ்சித் கரோதி ।
நிராஶீர்யதசித்தாத்மா த்யக்தஸர்வபரிக்³ரஹ꞉ ।
ஶாரீரம்ʼ கேவலம்ʼ கர்ம குர்வன்னாப்னோதி கில்பி³ஷம் ॥ 4-21 ॥
நிராஶீ꞉ யத-சித்த-ஆத்மா த்யக்த-ஸர்வ-பரிக்³ரஹ꞉ ।
ஶாரீரம் கேவலம் கர்ம குர்வன் ந ஆப்னோதி கில்பி³ஷம் ॥ 4-21 ॥
நிராஶீ꞉ யத-சித்த-ஆத்மா த்யக்த-ஸர்வ-பரிக்³ரஹ꞉, கேவலம்
ஶாரீரம் கர்ம குர்வன் கில்பி³ஷம் ந ஆப்னோதி ।
யத்³ருʼச்சா²லாப⁴ஸந்துஷ்டோ த்³வந்த்³வாதீதோ விமத்ஸர꞉ ।
ஸம꞉ ஸித்³தா⁴வஸித்³தௌ⁴ ச க்ருʼத்வாபி ந நிப³த்⁴யதே ॥ 4-22 ॥
யத்³ருʼச்சா²-லாப⁴-ஸந்துஷ்ட꞉ த்³வந்த்³வ-அதீத꞉ விமத்ஸர꞉ ।
ஸம꞉ ஸித்³தௌ⁴ அஸித்³தௌ⁴ ச க்ருʼத்வா அபி ந நிப³த்⁴யதே ॥ 4-22 ॥
யத்³ருʼச்சா²-லாப⁴-ஸந்துஷ்ட꞉ த்³வந்த்³வ-அதீத꞉ விமத்ஸர꞉ ஸித்³தௌ⁴
அஸித்³தௌ⁴ ச ஸம꞉, க்ருʼத்வா அபி ந நிப³த்⁴யதே ।
க³தஸங்க³ஸ்ய முக்தஸ்ய ஜ்ஞானாவஸ்தி²தசேதஸ꞉ ।
யஜ்ஞாயாசரத꞉ கர்ம ஸமக்³ரம்ʼ ப்ரவிலீயதே ॥ 4-23 ॥
க³த-ஸங்க³ஸ்ய முக்தஸ்ய ஜ்ஞான-அவஸ்தி²த-சேதஸ꞉ ।
யஜ்ஞாய ஆசரத꞉ கர்ம ஸமக்³ரம் ப்ரவிலீயதே ॥ 4-23 ॥
க³த-ஸங்க³ஸ்ய ஜ்ஞான-அவஸ்தி²த-சேதஸ꞉ யஜ்ஞாய ஆசரத꞉
முக்தஸ்ய கர்ம ஸமக்³ரம் ப்ரவிலீயதே ।
ப்³ரஹ்மார்பணம்ʼ ப்³ரஹ்ம ஹவிர்ப்³ரஹ்மாக்³னௌ ப்³ரஹ்மணா ஹுதம் ।
ப்³ரஹ்மைவ தேன க³ந்தவ்யம்ʼ ப்³ரஹ்மகர்மஸமாதி⁴னா ॥ 4-24 ॥
ப்³ரஹ்ம-அர்பணம்ʼ ப்³ரஹ்ம ஹவி꞉ ப்³ரஹ்ம-அக்³னௌ ப்³ரஹ்மணா ஹுதம் ।
ப்³ரஹ்ம ஏவ தேன க³ந்தவ்யம் ப்³ரஹ்ம-கர்ம-ஸமாதி⁴னா ॥ 4-24 ॥
ப்³ரஹ்ம அர்பணம்ʼ, ப்³ரஹ்ம ஹவி꞉, ப்³ரஹ்ம-அக்³னௌ ப்³ரஹ்மணா ஹுதம்,
ப்³ரஹ்ம-கர்ம-ஸமாதி⁴னா தேன ப்³ரஹ்ம ஏவ க³ந்தவ்யம் ।
தை³வமேவாபரே யஜ்ஞம்ʼ யோகி³ன꞉ பர்யுபாஸதே ।
ப்³ரஹ்மாக்³னாவபரே யஜ்ஞம்ʼ யஜ்ஞேனைவோபஜுஹ்வதி ॥ 4-25 ॥
தை³வம் ஏவ அபரே யஜ்ஞம் யோகி³ன꞉ பர்யுபாஸதே ।
ப்³ரஹ்ம-அக்³னௌ அபரே யஜ்ஞம்ʼ யஜ்ஞேன ஏவ உபஜுஹ்வதி ॥ 4-25 ॥
அபரே யோகி³ன꞉ தை³வம் ஏவ யஜ்ஞம் பர்யுபாஸதே; அபரே
ப்³ரஹ்ம-அக்³னௌ யஜ்ஞேன யஜ்ஞம்ʼ ஏவ உபஜுஹ்வதி ।
ஶ்ரோத்ராதீ³னீந்த்³ரியாண்யன்யே ஸம்ʼயமாக்³நிஷு ஜுஹ்வதி ।
ஶப்³தா³தீ³ன்விஷயானன்ய இந்த்³ரியாக்³நிஷு ஜுஹ்வதி ॥ 4-26 ॥
ஶ்ரோத்ர-ஆதீ³னி இந்த்³ரியாணி அன்யே ஸம்ʼயம-அக்³நிஷு ஜுஹ்வதி ।
ஶப்³த³-ஆதீ³ன் விஷயான் அன்யே இந்த்³ரிய-அக்³நிஷு ஜுஹ்வதி ॥ 4-26 ॥
அன்யே ஶ்ரோத்ர-ஆதீ³னி இந்த்³ரியாணி ஸம்ʼயம-அக்³நிஷு ஜுஹ்வதி, அன்யே
ஶப்³த³-ஆதீ³ன் விஷயான் இந்த்³ரிய-அக்³நிஷு ஜுஹ்வதி ।
ஸர்வாணீந்த்³ரியகர்மாணி ப்ராணகர்மாணி சாபரே ।
ஆத்மஸம்ʼயமயோகா³க்³னௌ ஜுஹ்வதி ஜ்ஞாநதீ³பிதே ॥ 4-27 ॥
ஸர்வாணி இந்த்³ரிய-கர்மாணி ப்ராண-கர்மாணி ச அபரே ।
ஆத்ம-ஸம்ʼயம-யோக³-அக்³னௌ ஜுஹ்வதி ஜ்ஞான-தீ³பிதே ॥ 4-27 ॥
அபரே ஜ்ஞான-தீ³பிதே ஆத்ம-ஸம்ʼயம-யோக³-அக்³னௌ ஸர்வாணி
இந்த்³ரிய-கர்மாணி ப்ராண-கர்மாணி ச ஜுஹ்வதி ।
த்³ரவ்யயஜ்ஞாஸ்தபோயஜ்ஞா யோக³யஜ்ஞாஸ்ததா²பரே ।
ஸ்வாத்⁴யாயஜ்ஞானயஜ்ஞாஶ்ச யதய꞉ ஸம்ʼஶிதவ்ரதா꞉ ॥ 4-28 ॥
த்³ரவ்ய-யஜ்ஞா꞉ தபோ-யஜ்ஞா꞉ யோக³-யஜ்ஞா꞉ ததா² அபரே ।
ஸ்வாத்⁴யாய-ஜ்ஞான-யஜ்ஞா꞉ ச யதய꞉ ஸம்ʼஶிதவ்ரதா꞉ ॥ 4-28 ॥
அபரே ஸம்ʼஶிதவ்ரதா꞉ த்³ரவ்ய-யஜ்ஞா꞉ தபோ-யஜ்ஞா꞉ யோக³-யஜ்ஞா꞉
ததா² ச ஸ்வாத்⁴யாய-ஜ்ஞான-யஜ்ஞா꞉ யதய꞉ (ஸந்தி) ।
அபானே ஜுஹ்வதி ப்ராணம்ʼ ப்ராணே(அ)பானம்ʼ ததா²பரே ।
ப்ராணாபானக³தீ ருத்³த்⁴வா ப்ராணாயாமபராயணா꞉ ॥ 4-29 ॥
அபானே ஜுஹ்வதி ப்ராணம் ப்ராணே அபானம் ததா² அபரே ।
ப்ராண-அபான-க³தீ ருத்³த்⁴வா ப்ராணாயாம-பராயணா꞉ ॥ 4-29 ॥
அபானே ப்ராணம் ப்ராணே அபானம் ஜுஹ்வதி । (ததா² அபரே)
ப்ராண-அபான-க³தீ ருத்³த்⁴வா ப்ராணாயாம-பராயணா꞉ (ஸந்தி) ।
அபரே நியதாஹாரா꞉ ப்ராணான்ப்ராணேஷு ஜுஹ்வதி ।
ஸர்வே(அ)ப்யேதே யஜ்ஞவிதோ³ யஜ்ஞக்ஷபிதகல்மஷா꞉ ॥ 4-30 ॥
அபரே நியத-ஆஹாரா꞉ ப்ராணான் ப்ராணேஷு ஜுஹ்வதி ।
ஸர்வே அபி ஏதே யஜ்ஞவித³꞉ யஜ்ஞ-க்ஷபித-கல்மஷா꞉ ॥ 4-30 ॥
அபரே நியத-ஆஹாரா꞉ ப்ராணான் ப்ராணேஷு ஜுஹ்வதி । ஏதே ஸர்வே அபி
யஜ்ஞவித³꞉ யஜ்ஞ-க்ஷபித-கல்மஷா꞉ (ஸந்தி) ।
யஜ்ஞஶிஷ்டாம்ருʼதபு⁴ஜோ யாந்தி ப்³ரஹ்ம ஸனாதனம் ।
நாயம்ʼ லோகோ(அ)ஸ்த்யயஜ்ஞஸ்ய குதோ(அ)ன்ய꞉ குருஸத்தம ॥ 4-31 ॥
யஜ்ஞ-ஶிஷ்ட-அம்ருʼத-பு⁴ஜ꞉ யாந்தி ப்³ரஹ்ம ஸனாதனம் ।
நாயம் லோக꞉ அஸ்தி அயஜ்ஞஸ்ய குத꞉ அன்ய꞉ குருஸத்தம ॥ 4-31 ॥
ஹே குருஸத்தம! யஜ்ஞ-ஶிஷ்ட-அம்ருʼத-பு⁴ஜ꞉ ஸனாதனம் ப்³ரஹ்ம யாந்தி ।
அயஜ்ஞஸ்ய அயம் லோக꞉ ந அஸ்தி, குத꞉ அன்ய꞉ ?
ஏவம்ʼ ப³ஹுவிதா⁴ யஜ்ஞா விததா ப்³ரஹ்மணோ முகே² ।
கர்மஜான்வித்³தி⁴ தான்ஸர்வானேவம்ʼ ஜ்ஞாத்வா விமோக்ஷ்யஸே ॥ 4-32 ॥
ஏவம் ப³ஹுவிதா⁴꞉ யஜ்ஞா꞉ விததா꞉ ப்³ரஹ்மண꞉ முகே² ।
கர்மஜான் வித்³தி⁴ தான் ஸர்வான் ஏவம் ஜ்ஞாத்வா விமோக்ஷ்யஸே ॥ 4-32 ॥
ஏவம் ப³ஹுவிதா⁴꞉ யஜ்ஞா꞉ ப்³ரஹ்மண꞉ முகே² விததா꞉ (ஸந்தி, த்வம்ʼ)
தான் ஸர்வான் கர்மஜான் வித்³தி⁴ । ஏவம் ஜ்ஞாத்வா (த்வம்ʼ) விமோக்ஷ்யஸே ।
ஶ்ரேயாந்த்³ரவ்யமயாத்³யஜ்ஞாஜ்ஜ்ஞானயஜ்ஞ꞉ பரந்தப ।
ஸர்வம்ʼ கர்மாகி²லம்ʼ பார்த² ஜ்ஞானே பரிஸமாப்யதே ॥ 4-33 ॥
ஶ்ரேயான் த்³ரவ்யமயாத் யஜ்ஞாத் ஜ்ஞான-யஜ்ஞ꞉ பரந்தப ।
ஸர்வம் கர்ம-அகி²லம் பார்த² ஜ்ஞானே பரிஸமாப்யதே ॥ 4-33 ॥
ஹே பரந்தப! த்³ரவ்யமயாத் யஜ்ஞாத் ஜ்ஞான-யஜ்ஞ꞉ ஶ்ரேயான் ।
ஹே பார்த²! ஸர்வம் அகி²லம் கர்ம ஜ்ஞானே பரிஸமாப்யதே ।
தத்³வித்³தி⁴ ப்ரணிபாதேன பரிப்ரஶ்னேன ஸேவயா ।
உபதே³க்ஷ்யந்தி தே ஜ்ஞானம்ʼ ஜ்ஞானினஸ்தத்த்வத³ர்ஶின꞉ ॥ 4-34 ॥
தத் வித்³தி⁴ ப்ரணிபாதேன பரிப்ரஶ்னேன ஸேவயா ।
உபதே³க்ஷ்யந்தி தே ஜ்ஞானம் ஜ்ஞானின꞉ தத்த்வ-த³ர்ஶின꞉ ॥ 4-34 ॥
ப்ரணிபாதேன பரிப்ரஶ்னேன ஸேவயா தத்த்வ-த³ர்ஶின꞉ ஜ்ஞானின꞉
ஜ்ஞானம் தே உபதே³க்ஷ்யந்தி தத் (த்வம்ʼ) வித்³தி⁴ ।
யஜ்ஜ்ஞாத்வா ந புனர்மோஹமேவம்ʼ யாஸ்யஸி பாண்ட³வ ।
யேன பூ⁴தான்யஶேஷாண த்³ரக்ஷ்யஸ்யாத்மன்யதோ² மயி ॥ 4-35 ॥
யத் ஜ்ஞாத்வா ந புன꞉ மோஹம் ஏவம் யாஸ்யஸி பாண்ட³வ ।
யேன பூ⁴தானி அஶேஷாணி த்³ரக்ஷ்யஸி ஆத்மனி அதோ² மயி ॥ 4-35 ॥
ஹே பாண்ட³வ! யத் ஜ்ஞாத்வா (த்வம்ʼ) புன꞉ ஏவம் மோஹம்
ந யாஸ்யஸி, யேன பூ⁴தானி அஶேஷேண ஆத்மனி அதோ² மயி த்³ரக்ஷ்யஸி ।
அபி சேத³ஸி பாபேப்⁴ய꞉ ஸர்வேப்⁴ய꞉ பாபக்ருʼத்தம꞉ ।
ஸர்வம்ʼ ஜ்ஞானப்லவேனைவ வ்ருʼஜினம்ʼ ஸந்தரிஷ்யஸி ॥ 4-36 ॥
அபி சேத் அஸி பாபேப்⁴ய꞉ ஸர்வேப்⁴ய꞉ பாப-க்ருʼத்தம꞉ ।
ஸர்வம் ஜ்ஞான-ப்லவேன ஏவ வ்ருʼஜினம் ஸந்தரிஷ்யஸி ॥ 4-36 ॥
(த்வம்ʼ) ஸர்வேப்⁴ய꞉ பாபேப்⁴ய꞉ அபி பாப-க்ருʼத்தம꞉ அஸி சேத் ஸர்வம்
வ்ருʼஜினம் ஜ்ஞான-ப்லவேன ஏவ ஸந்தரிஷ்யஸி ।
யதை²தா⁴ம்ʼஸி ஸமித்³தோ⁴(அ)க்³நிர்ப⁴ஸ்மஸாத்குருதே(அ)ர்ஜுன ।
ஜ்ஞாநாக்³னி꞉ ஸர்வகர்மாணி ப⁴ஸ்மஸாத்குருதே ததா² ॥ 4-37 ॥
யதா² ஏதா⁴ம்ʼஸி ஸமித்³த⁴꞉ அக்³னி꞉ ப⁴ஸ்மஸாத் குருதே அர்ஜுன ।
ஜ்ஞான-அக்³னி꞉ ஸர்வ-கர்மாணி ப⁴ஸ்மஸாத் குருதே ததா² ॥ 4-37 ॥
ஹே அர்ஜுன! யதா² ஸமித்³த⁴꞉ அக்³னி꞉ ஏதா⁴ம்ʼஸி ப⁴ஸ்மஸாத் குருதே,
ததா² ஜ்ஞான-அக்³னி꞉ ஸர்வ-கர்மாணி ப⁴ஸ்மஸாத் குருதே ।
ந ஹி ஜ்ஞானேன ஸத்³ருʼஶம்ʼ பவித்ரமிஹ வித்³யதே ।
தத்ஸ்வயம்ʼ யோக³ஸம்ʼஸித்³த⁴꞉ காலேனாத்மனி விந்த³தி ॥ 4-38 ॥
ந ஹி ஜ்ஞானேன ஸத்³ருʼஶம் பவித்ரம் இஹ வித்³யதே ।
தத் ஸ்வயம்ʼ யோக³-ஸம்ʼஸித்³த⁴꞉ காலேன ஆத்மனி விந்த³தி ॥ 4-38 ॥
ஹி இஹ ஜ்ஞானேன ஸத்³ருʼஶம் பவித்ரம் ந வித்³யதே । தத் (ஜ்ஞானம்ʼ)
ஸ்வயம்ʼ யோக³-ஸம்ʼஸித்³த⁴꞉ காலேன ஆத்மனி விந்த³தி ।
ஶ்ரத்³தா⁴வாம்ˮல்லப⁴தே ஜ்ஞானம்ʼ தத்பர꞉ ஸம்ʼயதேந்த்³ரிய꞉ ।
ஜ்ஞானம்ʼ லப்³த்⁴வா பராம்ʼ ஶாந்திமசிரேணாதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 4-39 ॥
ஶ்ரத்³தா⁴வான் லப⁴தே ஜ்ஞானம் தத்பர꞉ ஸம்ʼயத-இந்த்³ரிய꞉ ।
ஜ்ஞானம் லப்³த்⁴வா பராம் ஶாந்திம் அசிரேணாதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 4-39 ॥
ஶ்ரத்³தா⁴வான், தத்பர꞉, ஸம்ʼயத-இந்த்³ரிய꞉ ஜ்ஞானம் லப⁴தே ।
ஜ்ஞானம் லப்³த்⁴வா அசிரேண பராம் ஶாந்திம் அதி⁴க³ச்ச²தி ।
அஜ்ஞஶ்சாஶ்ரத்³த³தா⁴னஶ்ச ஸம்ʼஶயாத்மா வினஶ்யதி ।
நாயம்ʼ லோகோ(அ)ஸ்தி ந பரோ ந ஸுக²ம்ʼ ஸம்ʼஶயாத்மன꞉ ॥ 4-40 ॥
அஜ்ஞ꞉ ச அஶ்ரத்³த³தா⁴ன꞉ ச ஸம்ʼஶய-ஆத்மா வினஶ்யதி ।
ந அயம்ʼ லோக꞉ அஸ்தி ந பர꞉ ந ஸுக²ம்ʼ ஸம்ʼஶயாத்மன꞉ ॥ 4-40 ॥
அஜ்ஞ꞉ ச அஶ்ரத்³த³தா⁴ன꞉ ச ஸம்ʼஶய-ஆத்மா வினஶ்யதி ।
ஸம்ʼஶயாத்மன꞉ அயம்ʼ லோக꞉ ந அஸ்தி, ந பர꞉ (லோக꞉),
ந (ச) ஸுக²ம்ʼ (அஸ்தி).
யோக³ஸம்ʼந்யஸ்தகர்மாணம்ʼ ஜ்ஞானஸஞ்சி²ன்னஸம்ʼஶயம் ।
ஆத்மவந்தம்ʼ ந கர்மாணி நிப³த்⁴னந்தி த⁴னஞ்ஜய ॥ 4-41 ॥
யோக³-ஸம்ʼந்யஸ்தகர்மாணம்ʼ ஜ்ஞானஸஞ்சி²ன்னஸம்ʼஶயம் ।
ஆத்மவந்தம்ʼ ந கர்மாணி நிப³த்⁴னந்தி த⁴னஞ்ஜய ॥ 4-41 ॥
ஹே த⁴னஞ்ஜய! யோக³-ஸம்ʼந்யஸ்தகர்மாணம்ʼ ஜ்ஞானஸஞ்சி²ன்னஸம்ʼஶயம்
ஆத்மவந்தம்ʼ கர்மாணி ந நிப³த்⁴னந்தி ।
தஸ்மாத³ஜ்ஞானஸம்பூ⁴தம்ʼ ஹ்ருʼத்ஸ்த²ம்ʼ ஜ்ஞானாஸினாத்மன꞉ ।
சி²த்த்வைனம்ʼ ஸம்ʼஶயம்ʼ யோக³மாதிஷ்டோ²த்திஷ்ட² பா⁴ரத ॥ 4-42 ॥
தஸ்மாத் அஜ்ஞான-ஸம்பூ⁴தம் ஹ்ருʼத்ஸ்த²ம் ஜ்ஞான-அஸினா-ஆத்மன꞉ ।
சி²த்த்வா ஏனம் ஸம்ʼஶயம் யோக³ம் ஆதிஷ்ட² உத்திஷ்ட² பா⁴ரத ॥ 4-42 ॥
ஹே பா⁴ரத!தஸ்மாத் அஜ்ஞான-ஸம்பூ⁴தம் ஹ்ருʼத்ஸ்த²ம் ஆத்மன꞉
ஏனம் ஸம்ʼஶயம் ஜ்ஞான-அஸினா சி²த்த்வா யோக³ம் ஆதிஷ்ட²,
(யுத்³தா⁴ய ச) உத்திஷ்ட² ।
ௐ தத்ஸதி³தி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³
ஜ்ஞானகர்மஸம்ʼந்யாஸயோகோ³ நாம சதுர்தோ²(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 4 ॥
ௐ தத் ஸத் இதி ஶ்ரீமத் ப⁴க³வத் கீ³தாஸு உபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்ம-வித்³யாயாம் யோக³-ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ண-அர்ஜுன-ஸம்ʼவாதே³
ஜ்ஞான-கர்ம-ஸம்ʼந்யாஸ-யோக³꞉ நாம சதுர்த²꞉ அத்⁴யாய꞉ ॥ 4 ॥
அத² பஞ்சமோ(அ)த்⁴யாய꞉ । ஸம்ʼந்யாஸயோக³꞉ ।
அத² பஞ்சம꞉ அத்⁴யாய꞉ । ஸம்ʼந்யாஸ-யோக³꞉ ।
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
ஸம்ʼந்யாஸம்ʼ கர்மணாம்ʼ க்ருʼஷ்ண புனர்யோக³ம்ʼ ச ஶம்ʼஸஸி ।
யச்ச்²ரேய ஏதயோரேகம்ʼ தன்மே ப்³ரூஹி ஸுநிஶ்சிதம் ॥ 5-1 ॥
ஸம்ʼந்யாஸம் கர்மணாம் க்ருʼஷ்ண புன꞉ யோக³ம் ச ஶம்ʼஸஸி ।
யத் ஶ்ரேய꞉ ஏதயோ꞉ ஏகம் தத் மே ப்³ரூஹி ஸுநிஶ்சிதம் ॥ 5-1 ॥
ஹே க்ருʼஷ்ண! கர்மணாம் ஸம்ʼந்யாஸம், புன꞉ யோக³ம் ச ஶம்ʼஸஸி;
ஏதயோ꞉ யத் ஏகம் ஶ்ரேய꞉ தத் மே ஸுநிஶ்சிதம் ப்³ரூஹி ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஸம்ʼந்யாஸ꞉ கர்மயோக³ஶ்ச நி꞉ஶ்ரேயஸகராவுபௌ⁴ ।
தயோஸ்து கர்மஸம்ʼந்யாஸாத்கர்மயோகோ³ விஶிஷ்யதே ॥ 5-2 ॥
ஸம்ʼந்யாஸ꞉ கர்ம-யோக³꞉ ச நி꞉ஶ்ரேயஸகரௌ உபௌ⁴ ।
தயோ꞉ து கர்ம-ஸம்ʼந்யாஸாத் கர்ம-யோக³꞉ விஶிஷ்யதே ॥ 5-2 ॥
ஸம்ʼந்யாஸ꞉ கர்ம-யோக³꞉ ச உபௌ⁴ நி꞉ஶ்ரேயஸகரௌ;
தயோ꞉ து கர்ம-ஸம்ʼந்யாஸாத் கர்ம-யோக³꞉ விஶிஷ்யதே ।
ஜ்ஞேய꞉ ஸ நித்யஸம்ʼந்யாஸீ யோ ந த்³வேஷ்டி ந காங்க்ஷதி ।
நிர்த்³வந்த்³வோ ஹி மஹாபா³ஹோ ஸுக²ம்ʼ ப³ந்தா⁴த்ப்ரமுச்யதே ॥ 5-3 ॥
ஜ்ஞேய꞉ ஸ꞉ நித்ய-ஸம்ʼந்யாஸீ ய꞉ ந த்³வேஷ்டி ந காங்க்ஷதி ।
நிர்த்³வந்த்³வ꞉ ஹி மஹாபா³ஹோ ஸுக²ம் ப³ந்தா⁴த் ப்ரமுச்யதே ॥ 5-3 ॥
ய꞉ ந த்³வேஷ்டி, ந (ச) காங்க்ஷதி, ஸ꞉ நித்ய-ஸம்ʼந்யாஸீ
ஜ்ஞேய꞉; மஹாபா³ஹோ! ஹி நிர்த்³வந்த்³வ꞉ ப³ந்தா⁴த் ஸுக²ம் ப்ரமுச்யதே ।
ஸாங்க்²யயோகௌ³ ப்ருʼத²க்³பா³லா꞉ ப்ரவத³ந்தி ந பண்டி³தா꞉ ।
ஏகமப்யாஸ்தி²த꞉ ஸம்யகு³ப⁴யோர்விந்த³தே ப²லம் ॥ 5-4 ॥
ஸாங்க்²ய-யோகௌ³ ப்ருʼத²க் பா³லா꞉ ப்ரவத³ந்தி ந பண்டி³தா꞉ ।
ஏகம் அபி ஆஸ்தி²த꞉ ஸம்யக் உப⁴யோ꞉ விந்த³தே ப²லம் ॥ 5-4 ॥
ஸாங்க்²ய-யோகௌ³ ப்ருʼத²க் (இதி) பா³லா꞉ ப்ரவத³ந்தி, ந பண்டி³தா꞉ ।
ஏகம் அபி ஸம்யக் ஆஸ்தி²த꞉ (புருஷ꞉) உப⁴யோ꞉ ப²லம் விந்த³தே ।
யத்ஸாங்க்²யை꞉ ப்ராப்யதே ஸ்தா²னம்ʼ தத்³யோகை³ரபி க³ம்யதே ।
ஏகம்ʼ ஸாங்க்²யம்ʼ ச யோக³ம்ʼ ச ய꞉ பஶ்யதி ஸ பஶ்யதி ॥ 5-5 ॥
யத் ஸாங்க்²யை꞉ ப்ராப்யதே ஸ்தா²னம் தத் யோகை³꞉ அபி க³ம்யதே ।
ஏகம் ஸாங்க்²யம் ச யோக³ம் ச ய꞉ பஶ்யதி ஸ பஶ்யதி ॥ 5-5 ॥
யத் ஸ்தா²னம் ஸாங்க்²யை꞉ ப்ராப்யதே, தத் யோகை³꞉ அபி க³ம்யதே;
ய꞉ ஸாங்க்²யம் ச யோக³ம் ச ஏகம் பஶ்யதி, ஸ (ஏவ) பஶ்யதி ।
ஸம்ʼந்யாஸஸ்து மஹாபா³ஹோ து³꞉க²மாப்துமயோக³த꞉ ।
யோக³யுக்தோ முநிர்ப்³ரஹ்ம நசிரேணாதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 5-6 ॥
ஸம்ʼந்யாஸ꞉ து மஹாபா³ஹோ து³꞉க²ம் ஆப்தும் அயோக³த꞉ ।
யோக³-யுக்த꞉ முனி꞉ ப்³ரஹ்ம நசிரேண அதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 5-6 ॥
ஹே மஹாபா³ஹோ! அயோக³த꞉ ஸம்ʼந்யாஸ꞉ து து³꞉க²ம் ஆப்தும்,
யோக³-யுக்த꞉ முனி꞉ ந சிரேண ப்³ரஹ்ம அதி⁴க³ச்ச²தி ।
யோக³யுக்தோ விஶுத்³தா⁴த்மா விஜிதாத்மா ஜிதேந்த்³ரிய꞉ ।
ஸர்வபூ⁴தாத்மபூ⁴தாத்மா குர்வன்னபி ந லிப்யதே ॥ 5-7 ॥
யோக³-யுக்த꞉ விஶுத்³த⁴-ஆத்மா விஜித-ஆத்மா ஜித-இந்த்³ரிய꞉ ।
ஸர்வ-பூ⁴த-ஆத்ம-பூ⁴த-ஆத்மா குர்வன் அபி ந லிப்யதே ॥ 5-7 ॥
யோக³-யுக்த꞉, விஶுத்³த⁴-ஆத்மா, விஜித-ஆத்மா, ஜித-இந்த்³ரிய꞉,
ஸர்வ-பூ⁴த-ஆத்ம-பூ⁴த-ஆத்மா, குர்வன் அபி ந லிப்யதே ।
நைவ கிஞ்சித்கரோமீதி யுக்தோ மன்யேத தத்த்வவித் ।
பஶ்யஞ்ஶ்ருʼண்வன்ஸ்ப்ருʼஶஞ்ஜிக்⁴ரன்னஶ்னன்க³ச்ச²ன்ஸ்வபஞ்ஶ்வஸன் ॥ 5-8 ॥
ப்ரலபன்விஸ்ருʼஜன்க்³ருʼஹ்ணன்னுன்மிஷந்நிமிஷன்னபி ।
இந்த்³ரியாணீந்த்³ரியார்தே²ஷு வர்தந்த இதி தா⁴ரயன் ॥ 5-9 ॥
ந ஏவ கிஞ்சித் கரோமி இதி யுக்த꞉ மன்யேத தத்த்வவித் ।
பஶ்யன் ஶ்ருʼண்வன் ஸ்ப்ருʼஶன் ஜிக்⁴ரன் அஶ்னன் க³ச்ச²ன் ஸ்வபஞ் ஶ்வஸன் ॥ 5-8 ॥
ப்ரலபன் விஸ்ருʼஜன் க்³ருʼஹ்ணன் உன்மிஷன் நிமிஷன் அபி ।
இந்த்³ரியாணி இந்த்³ரிய-அர்தே²ஷு வர்தந்தே இதி தா⁴ரயன் ॥ 5-9 ॥
யுக்த꞉ தத்த்வவித் பஶ்யன், ஶ்ருʼண்வன், ஸ்ப்ருʼஶன், ஜிக்⁴ரன், அஶ்னன்,
க³ச்ச²ன், ஸ்வபன், ஶ்வஸன், ப்ரலபன், விஸ்ருʼஜன், க்³ருʼஹ்ணன்,
உன்மிஷன் நிமிஷன் அபி, இந்த்³ரியாணி இந்த்³ரிய-அர்தே²ஷு வர்தந்தே இதி தா⁴ரயன்
கிஞ்சித் ந ஏவ கரோமி இதி மன்யேத ।
ப்³ரஹ்மண்யாதா⁴ய கர்மாணி ஸங்க³ம்ʼ த்யக்த்வா கரோதி ய꞉ ।
லிப்யதே ந ஸ பாபேன பத்³மபத்ரமிவாம்ப⁴ஸா ॥ 5-10 ॥
ப்³ரஹ்மணி ஆதா⁴ய கர்மாணி ஸங்க³ம் த்யக்த்வா கரோதி ய꞉ ।
லிப்யதே ந ஸ꞉ பாபேன பத்³ம-பத்ரம் இவ அம்ப⁴ஸா ॥ 5-10 ॥
ய꞉ ஸங்க³ம் த்யக்த்வா கர்மாணி, ப்³ரஹ்மணி ஆதா⁴ய கரோதி, ஸ꞉
பத்³ம-பத்ரம் அம்ப⁴ஸா இவ, பாபேன ந லிப்யதே ।
காயேன மனஸா பு³த்³த்⁴யா கேவலைரிந்த்³ரியைரபி ।
யோகி³ன꞉ கர்ம குர்வந்தி ஸங்க³ம்ʼ த்யக்த்வாத்மஶுத்³த⁴யே ॥ 5-11 ॥
காயேன மனஸா பு³த்³த்⁴யா கேவலை꞉ இந்த்³ரியை꞉ அபி ।
யோகி³ன꞉ கர்ம குர்வந்தி ஸங்க³ம் த்யக்த்வா ஆத்ம-ஶுத்³த⁴யே ॥ 5-11 ॥
யோகி³ன꞉ ஆத்ம-ஶுத்³த⁴யே காயேன, மனஸா, பு³த்³த்⁴யா, கேவலை꞉
இந்த்³ரியை꞉ அபி ஸங்க³ம் த்யக்த்வா கர்ம குர்வந்தி ।
யுக்த꞉ கர்மப²லம்ʼ த்யக்த்வா ஶாந்திமாப்னோதி நைஷ்டி²கீம் ।
அயுக்த꞉ காமகாரேண ப²லே ஸக்தோ நிப³த்⁴யதே ॥ 5-12 ॥
யுக்த꞉ கர்ம-ப²லம்ʼ த்யக்த்வா ஶாந்திம் ஆப்னோதி நைஷ்டி²கீம் ।
அயுக்த꞉ காமகாரேண ப²லே ஸக்த꞉ நிப³த்⁴யதே ॥ 5-12 ॥
யுக்த꞉ கர்ம-ப²லம்ʼ த்யக்த்வா நைஷ்டி²கீம் ஶாந்திம் ஆப்னோதி ।
அயுக்த꞉ காமகாரேண ப²லே ஸக்த꞉ நிப³த்⁴யதே ।
ஸர்வகர்மாணி மனஸா ஸம்ʼந்யஸ்யாஸ்தே ஸுக²ம்ʼ வஶீ ।
நவத்³வாரே புரே தே³ஹீ நைவ குர்வன்ன காரயன் ॥ 5-13 ॥
ஸர்வ-கர்மாணி மனஸா ஸம்ʼந்யஸ்ய ஆஸ்தே ஸுக²ம் வஶீ ।
நவ-த்³வாரே புரே தே³ஹீ ந ஏவ குர்வன் ந காரயன் ॥ 5-13 ॥
வஶீ தே³ஹீ ஸர்வ-கர்மாணி மனஸா ஸம்ʼந்யஸ்ய, நவ-த்³வாரே புரே,
ந ஏவ குர்வன், ந காரயன் ஸுக²ம் ஆஸ்தே ।
ந கர்த்ருʼத்வம்ʼ ந கர்மாணி லோகஸ்ய ஸ்ருʼஜதி ப்ரபு⁴꞉ ।
ந கர்மப²லஸம்ʼயோக³ம்ʼ ஸ்வபா⁴வஸ்து ப்ரவர்ததே ॥ 5-14 ॥
ந கர்த்ருʼத்வம் ந கர்மாணி லோகஸ்ய ஸ்ருʼஜதி ப்ரபு⁴꞉ ।
ந கர்ம-ப²ல-ஸம்ʼயோக³ம் ஸ்வபா⁴வ꞉ து ப்ரவர்ததே ॥ 5-14 ॥
ப்ரபு⁴꞉ லோகஸ்ய ந கர்த்ருʼத்வம், ந கர்மாணி, ந கர்ம-ப²ல-ஸம்ʼயோக³ம்
ஸ்ருʼஜதி । ஸ்வபா⁴வ꞉ து ப்ரவர்ததே ।
நாத³த்தே கஸ்யசித்பாபம்ʼ ந சைவ ஸுக்ருʼதம்ʼ விபு⁴꞉ ।
அஜ்ஞானேனாவ்ருʼதம்ʼ ஜ்ஞானம்ʼ தேன முஹ்யந்தி ஜந்தவ꞉ ॥ 5-15 ॥
ந ஆத³த்தே கஸ்யசித் பாபம்ʼ ந ச ஏவ ஸுக்ருʼதம்ʼ விபு⁴꞉ ।
அஜ்ஞானேன ஆவ்ருʼதம் ஜ்ஞானம் தேன முஹ்யந்தி ஜந்தவ꞉ ॥ 5-15 ॥
விபு⁴꞉ ந கஸ்யசித் பாபம்ʼ, ந ச ஏவ ஸுக்ருʼதம்ʼ ஆத³த்தே ।
அஜ்ஞானேன ஜ்ஞானம் ஆவ்ருʼதம், தேன ஜந்தவ꞉ முஹ்யந்தி ।
ஜ்ஞானேன து தத³ஜ்ஞானம்ʼ யேஷாம்ʼ நாஶிதமாத்மன꞉ ।
தேஷாமாதி³த்யவஜ்ஜ்ஞானம்ʼ ப்ரகாஶயதி தத்பரம் ॥ 5-16 ॥
ஜ்ஞானேன து தத் அஜ்ஞானம் யேஷாம் நாஶிதம் ஆத்மன꞉ ।
தேஷாம் ஆதி³த்யவத் ஜ்ஞானம் ப்ரகாஶயதி தத் பரம் ॥ 5-16 ॥
யேஷாம் து தத் அஜ்ஞானம் ஆத்மன꞉ ஜ்ஞானேன நாஶிதம், தேஷாம்
ஜ்ஞானம் ஆதி³த்யவத் தத் பரம் ப்ரகாஶயதி ।
தத்³பு³த்³த⁴யஸ்ததா³த்மானஸ்தந்நிஷ்டா²ஸ்தத்பராயணா꞉ ।
க³ச்ச²ந்த்யபுனராவ்ருʼத்திம்ʼ ஜ்ஞானநிர்தூ⁴தகல்மஷா꞉ ॥ 5-17 ॥
தத் பு³த்³த⁴ய꞉ தத் ஆத்மான꞉ தத் நிஷ்டா²꞉ தத் பராயணா꞉ ।
க³ச்ச²ந்தி அபுனராவ்ருʼத்திம் ஜ்ஞான-நிர்தூ⁴த-கல்மஷா꞉ ॥ 5-17 ॥
தத் பு³த்³த⁴ய꞉, தத் ஆத்மான꞉, தத் நிஷ்டா²꞉, தத் பராயணா꞉,
ஜ்ஞான-நிர்தூ⁴த-கல்மஷா꞉ அபுனராவ்ருʼத்திம் க³ச்ச²ந்தி ।
வித்³யாவினயஸம்பன்னே ப்³ராஹ்மணே க³வி ஹஸ்தினி ।
ஶுனி சைவ ஶ்வபாகே ச பண்டி³தா꞉ ஸமத³ர்ஶின꞉ ॥ 5-18 ॥
வித்³யா-வினய-ஸம்பன்னே ப்³ராஹ்மணே க³வி ஹஸ்தினி ।
ஶுனி ச ஏவ ஶ்வபாகே ச பண்டி³தா꞉ ஸம-த³ர்ஶின꞉ ॥ 5-18 ॥
பண்டி³தா꞉ வித்³யா-வினய-ஸம்பன்னே ப்³ராஹ்மணே, க³வி, ஹஸ்தினி, ஶுனி, ச
ஶ்வபாகே ச ஏவ ஸம-த³ர்ஶின꞉ (ஸந்தி) ।
இஹைவ தைர்ஜித꞉ ஸர்கோ³ யேஷாம்ʼ ஸாம்யே ஸ்தி²தம்ʼ மன꞉ ।
நிர்தோ³ஷம்ʼ ஹி ஸமம்ʼ ப்³ரஹ்ம தஸ்மாத்³ ப்³ரஹ்மணி தே ஸ்தி²தா꞉ ॥ 5-19 ॥
இஹ ஏவ தை꞉ ஜித꞉ ஸர்க³꞉ யேஷாம் ஸாம்யே ஸ்தி²தம் மன꞉ ।
நிர்தோ³ஷம் ஹி ஸமம் ப்³ரஹ்ம தஸ்மாத் ப்³ரஹ்மணி தே ஸ்தி²தா꞉ ॥ 5-19 ॥
யேஷாம் மன꞉ ஸாம்யே ஸ்தி²தம், தை꞉ இஹ ஏவ ஸர்க³꞉ ஜித꞉,
ப்³ரஹ்ம ஹி ஸமம் நிர்தோ³ஷம், தஸ்மாத் தே ப்³ரஹ்மணி ஸ்தி²தா꞉ ।
ந ப்ரஹ்ருʼஷ்யேத்ப்ரியம்ʼ ப்ராப்ய நோத்³விஜேத்ப்ராப்ய சாப்ரியம் ।
ஸ்தி²ரபு³த்³தி⁴ரஸம்மூடோ⁴ ப்³ரஹ்மவித்³ ப்³ரஹ்மணி ஸ்தி²த꞉ ॥ 5-20 ॥
ந ப்ரஹ்ருʼஷ்யேத் ப்ரியம் ப்ராப்ய ந உத்³விஜேத் ப்ராப்ய ச அப்ரியம் ।
ஸ்தி²ர-பு³த்³தி⁴꞉ அஸம்மூட⁴꞉ ப்³ரஹ்மவித் ப்³ரஹ்மணி ஸ்தி²த꞉ ॥ 5-20 ॥
ப்ரியம் ப்ராப்ய ந ப்ரஹ்ருʼஷ்யேத், அப்ரியம் ப்ராப்ய ச ந உத்³விஜேத்,
(ஏவம்ʼ) ஸ்தி²ர-பு³த்³தி⁴꞉, அஸம்மூட⁴꞉, ப்³ரஹ்மவித் ப்³ரஹ்மணி ஸ்தி²த꞉ ।
பா³ஹ்யஸ்பர்ஶேஷ்வஸக்தாத்மா விந்த³த்யாத்மனி யத்ஸுக²ம் ।
ஸ ப்³ரஹ்மயோக³யுக்தாத்மா ஸுக²மக்ஷயமஶ்னுதே ॥ 5-21 ॥
பா³ஹ்ய-ஸ்பர்ஶேஷு அஸக்த-ஆத்மா விந்த³தி ஆத்மனி யத் ஸுக²ம் ।
ஸ꞉ ப்³ரஹ்ம-யோக³-யுக்தாத்மா ஸுக²ம் அக்ஷயம் அஶ்னுதே ॥ 5-21 ॥
பா³ஹ்ய-ஸ்பர்ஶேஷு அஸக்த-ஆத்மா, ஆத்மனி யத் ஸுக²ம் விந்த³தி,
ஸ꞉ ப்³ரஹ்ம-யோக³-யுக்தாத்மா அக்ஷயம் ஸுக²ம் அஶ்னுதே ।
யே ஹி ஸம்ʼஸ்பர்ஶஜா போ⁴கா³ து³꞉க²யோனய ஏவ தே ।
ஆத்³யந்தவந்த꞉ கௌந்தேய ந தேஷு ரமதே பு³த⁴꞉ ॥ 5-22 ॥
யே ஹி ஸம்ʼஸ்பர்ஶஜா꞉ போ⁴கா³꞉ து³꞉க²-யோனய꞉ ஏவ தே ।
ஆதி³ அந்தவந்த꞉ கௌந்தேய ந தேஷு ரமதே பு³த⁴꞉ ॥ 5-22 ॥
ஹே கௌந்தேய! யே ஹி ஸம்ʼஸ்பர்ஶஜா꞉ போ⁴கா³꞉ தே து³꞉க²-யோனய꞉
ஆதி³ அந்தவந்த꞉ ஏவ, தேஷு பு³த⁴꞉ ந ரமதே ।
ஶக்னோதீஹைவ ய꞉ ஸோடு⁴ம்ʼ ப்ராக்ஶரீரவிமோக்ஷணாத் ।
காமக்ரோதோ⁴த்³ப⁴வம்ʼ வேக³ம்ʼ ஸ யுக்த꞉ ஸ ஸுகீ² நர꞉ ॥ 5-23 ॥
ஶக்னோதி இஹ ஏவ ய꞉ ஸோடு⁴ம் ப்ராக் ஶரீர-விமோக்ஷணாத் ।
காம-க்ரோத⁴-உத்³ப⁴வம் வேக³ம் ஸ꞉ யுக்த꞉ ஸ꞉ ஸுகீ² நர꞉ ॥ 5-23 ॥
இஹ ஏவ ஶரீர-விமோக்ஷணாத் ப்ராக், ய꞉ காம-க்ரோத⁴-உத்³ப⁴வம்
வேக³ம் ஸோடு⁴ம் ஶக்னோதி, ஸ꞉ நர꞉ யுக்த꞉, ஸ꞉ ஸுகீ² (ப⁴வதி) ।
யோ(அ)ந்த꞉ஸுகோ²(அ)ந்தராராமஸ்ததா²ந்தர்ஜ்யோதிரேவ ய꞉ ।
ஸ யோகீ³ ப்³ரஹ்மநிர்வாணம்ʼ ப்³ரஹ்மபூ⁴தோ(அ)தி⁴க³ச்ச²தி ॥ 5-24 ॥
ய꞉ அந்த꞉-ஸுக²꞉ அந்தர-ஆராம꞉ ததா² அந்தர்-ஜ்யோதி꞉ ஏவ ய꞉ ।
ஸ꞉ யோகீ³ ப்³ரஹ்ம-நிர்வாணம் ப்³ரஹ்ம-பூ⁴த꞉ அதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 5-24 ॥
ய꞉ அந்த꞉-ஸுக²꞉, அந்தர-ஆராம꞉, ததா² ய꞉ அந்தர்-ஜ்யோதி꞉ ஏவ,
ஸ꞉ யோகீ³ ப்³ரஹ்ம-பூ⁴த꞉ ப்³ரஹ்ம-நிர்வாணம் அதி⁴க³ச்ச²தி ।
லப⁴ந்தே ப்³ரஹ்மநிர்வாணம்ருʼஷய꞉ க்ஷீணகல்மஷா꞉ ।
சி²ன்னத்³வைதா⁴ யதாத்மான꞉ ஸர்வபூ⁴தஹிதே ரதா꞉ ॥ 5-25 ॥
லப⁴ந்தே ப்³ரஹ்ம-நிர்வாணம் ருʼஷய꞉ க்ஷீண-கல்மஷா꞉ ।
சி²ன்ன-த்³வைதா⁴꞉ யத-ஆத்மான꞉ ஸர்வ-பூ⁴தஹிதே ரதா꞉ ॥ 5-25 ॥
க்ஷீண-கல்மஷா꞉, சி²ன்ன-த்³வைதா⁴꞉, யத-ஆத்மான꞉,
ஸர்வ-பூ⁴தஹிதே ரதா꞉ ருʼஷய꞉ ப்³ரஹ்ம-நிர்வாணம் லப⁴ந்தே ।
காமக்ரோத⁴வியுக்தானாம்ʼ யதீனாம்ʼ யதசேதஸாம் ।
அபி⁴தோ ப்³ரஹ்மநிர்வாணம்ʼ வர்ததே விதி³தாத்மனாம் ॥ 5-26 ॥
காம-க்ரோத⁴-வியுக்தானாம் யதீனாம் யத-சேதஸாம் ।
அபி⁴த꞉ ப்³ரஹ்ம-நிர்வாணம்ʼ வர்ததே விதி³த-ஆத்மனாம் ॥ 5-26 ॥
காம- க்ரோத⁴-வியுக்தானாம் யத-சேதஸாம் விதி³த-ஆத்மனாம்
யதீனாம் அபி⁴த꞉ ப்³ரஹ்ம-நிர்வாணம்ʼ வர்ததே ।
ஸ்பர்ஶான்க்ருʼத்வா ப³ஹிர்பா³ஹ்யாம்ʼஶ்சக்ஷுஶ்சைவாந்தரே ப்⁴ருவோ꞉ ।
ப்ராணாபானௌ ஸமௌ க்ருʼத்வா நாஸாப்⁴யந்தரசாரிணௌ ॥ 5-27 ॥
யதேந்த்³ரியமனோபு³த்³தி⁴ர்முநிர்மோக்ஷபராயண꞉ ।
விக³தேச்சா²ப⁴யக்ரோதோ⁴ ய꞉ ஸதா³ முக்த ஏவ ஸ꞉ ॥ 5-28 ॥
ஸ்பர்ஶான் க்ருʼத்வா ப³ஹி꞉ பா³ஹ்யான் சக்ஷு꞉ ச ஏவ அந்தரே ப்⁴ருவோ꞉ ।
ப்ராண-அபானௌ ஸமௌ க்ருʼத்வா நாஸ-அப்⁴யந்தர-சாரிணௌ ॥ 5-27 ॥
யத-இந்த்³ரிய-மன꞉ பு³த்³தி⁴꞉ முனி꞉ மோக்ஷ-பராயண꞉ ।
விக³த-இச்சா²-ப⁴ய-க்ரோத⁴꞉ ய꞉ ஸதா³ முக்த꞉ ஏவ ஸ꞉ ॥ 5-28 ॥
ய꞉ முனி꞉ பா³ஹ்யான் ஸ்பர்ஶான் ப³ஹி꞉ க்ருʼத்வா, சக்ஷு꞉ ச ஏவ
ப்⁴ருவோ꞉ அந்தரே க்ருʼத்வா, ப்ராண-அபானௌ நாஸ-அப்⁴யந்தர-சாரிணௌ
ஸமௌ ( க்ருʼத்வா), யத-இந்த்³ரிய-மன꞉ பு³த்³தி⁴꞉, விக³த-இச்சா²-ப⁴ய-க்ரோத⁴꞉,
மோக்ஷ-பராயண꞉ (ஸ்யாத்) ஸ꞉ ஸதா³ முக்த꞉ ஏவ ।
போ⁴க்தாரம்ʼ யஜ்ஞதபஸாம்ʼ ஸர்வலோகமஹேஶ்வரம் ।
ஸுஹ்ருʼத³ம்ʼ ஸர்வபூ⁴தானாம்ʼ ஜ்ஞாத்வா மாம்ʼ ஶாந்திம்ருʼச்ச²தி ॥ 5-29 ॥
போ⁴க்தாரம் யஜ்ஞ-தபஸாம் ஸர்வ-லோக-மஹேஶ்வரம் ।
ஸுஹ்ருʼத³ம் ஸர்வ-பூ⁴தானாம் ஜ்ஞாத்வா மாம்ʼ ஶாந்திம் ருʼச்ச²தி ॥ 5-29 ॥
யஜ்ஞ-தபஸாம் போ⁴க்தாரம் ஸர்வ-பூ⁴தானாம் ஸுஹ்ருʼத³ம்
ஸர்வ-லோக-மஹேஶ்வரம் மாம் ஜ்ஞாத்வா ஶாந்திம் ருʼச்ச²தி ।
ௐ தத்ஸதி³தி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³
ஸம்ʼந்யாஸயோகோ³ நாம பஞ்சமோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 5 ॥
ௐ தத் ஸத் இதி ஶ்ரீமத் ப⁴க³வத் கீ³தாஸு உபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்ம-வித்³யாயாம் யோக³-ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ண-அர்ஜுன-ஸம்ʼவாதே³
ஸம்ʼந்யாஸ-யோக³꞉ நாம பஞ்சம꞉ அத்⁴யாய꞉ ॥ 5 ॥
அத² ஷஷ்டோ²(அ)த்⁴யாய꞉ । ஆத்மஸம்ʼயமயோக³꞉ ।
அத² ஷஷ்ட²꞉ அத்⁴யாய꞉ । ஆத்ம-ஸம்ʼயம-யோக³꞉ ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
அநாஶ்ரித꞉ கர்மப²லம்ʼ கார்யம்ʼ கர்ம கரோதி ய꞉ ।
ஸ ஸம்ʼந்யாஸீ ச யோகீ³ ச ந நிரக்³நிர்ன சாக்ரிய꞉ ॥ 6-1 ॥
அநாஶ்ரித꞉ கர்ம-ப²லம் கார்யம் கர்ம கரோதி ய꞉ ।
ஸ꞉ ஸம்ʼந்யாஸீ ச யோகீ³ ச ந நிரக்³னி꞉ ந ச அக்ரிய꞉ ॥ 6-1 ॥
ய꞉ கர்ம-ப²லம் அநாஶ்ரித꞉ கார்யம் கர்ம கரோதி,
ஸ꞉ ஸம்ʼந்யாஸீ ச யோகீ³ ச, நிரக்³னி꞉ ந அக்ரிய꞉ ச ந ।
யம்ʼ ஸம்ʼந்யாஸமிதி ப்ராஹுர்யோக³ம்ʼ தம்ʼ வித்³தி⁴ பாண்ட³வ ।
ந ஹ்யஸம்ʼந்யஸ்தஸங்கல்போ யோகீ³ ப⁴வதி கஶ்சன ॥ 6-2 ॥
யம் ஸம்ʼந்யாஸம் இதி ப்ராஹு꞉ யோக³ம் தம் வித்³தி⁴ பாண்ட³வ ।
ந ஹி அஸம்ʼந்யஸ்த-ஸங்கல்ப꞉ யோகீ³ ப⁴வதி கஶ்சன ॥ 6-2 ॥
ஹே பாண்ட³வ! யம் ஸம்ʼந்யாஸம் இதி ப்ராஹு꞉ தம் யோக³ம் வித்³தி⁴,
கஶ்சன அஸம்ʼந்யஸ்த-ஸங்கல்ப꞉ யோகீ³ ந ப⁴வதி ஹி ।
ஆருருக்ஷோர்முனேர்யோக³ம்ʼ கர்ம காரணமுச்யதே ।
யோகா³ரூட⁴ஸ்ய தஸ்யைவ ஶம꞉ காரணமுச்யதே ॥ 6-3 ॥
ஆருருக்ஷோ꞉ முனே꞉ யோக³ம் கர்ம காரணம் உச்யதே ।
யோக³-ஆரூட⁴ஸ்ய தஸ்ய ஏவ ஶம꞉ காரணம் உச்யதே ॥ 6-3 ॥
யோக³ம் ஆருருக்ஷோ꞉ முனே꞉ கர்ம காரணம் உச்யதே,
யோக³-ஆரூட⁴ஸ்ய தஸ்ய ஏவ ஶம꞉ காரணம் உச்யதே ।
யதா³ ஹி நேந்த்³ரியார்தே²ஷு ந கர்மஸ்வனுஷஜ்ஜதே ।
ஸர்வஸங்கல்பஸம்ʼந்யாஸீ யோகா³ரூட⁴ஸ்ததோ³ச்யதே ॥ 6-4 ॥
யதா³ ஹி ந இந்த்³ரிய-அர்தே²ஷு ந கர்மஸு அனுஷஜ்ஜதே ।
ஸர்வ-ஸங்கல்ப-ஸம்ʼந்யாஸீ யோக³-ஆரூட⁴꞉ ததா³ உச்யதே ॥ 6-4 ॥
யதா³ ஹி ந இந்த்³ரிய-அர்தே²ஷு ந கர்மஸு அனுஷஜ்ஜதே, ததா³
ஸர்வ-ஸங்கல்ப-ஸம்ʼந்யாஸீ யோக³-ஆரூட⁴꞉ உச்யதே ।
உத்³த⁴ரேதா³த்மனாத்மானம்ʼ நாத்மானமவஸாத³யேத் ।
ஆத்மைவ ஹ்யாத்மனோ ப³ந்து⁴ராத்மைவ ரிபுராத்மன꞉ ॥ 6-5 ॥
உத்³த⁴ரேத் ஆத்மனா ஆத்மானம் ந ஆத்மானம் அவஸாத³யேத் ।
ஆத்மா ஏவ ஹி ஆத்மன꞉ ப³ந்து⁴꞉ ஆத்மா ஏவ ரிபு꞉ ஆத்மன꞉ ॥ 6-5 ॥
ஆத்மனா ஆத்மானம் உத்³த⁴ரேத், ஆத்மானம் ந அவஸாத³யேத் ।
ஆத்மா ஏவ ஹி ஆத்மன꞉ ப³ந்து⁴꞉, ஆத்மா ஏவ ஆத்மன꞉ ரிபு꞉ ।
ப³ந்து⁴ராத்மாத்மனஸ்தஸ்ய யேனாத்மைவாத்மனா ஜித꞉ ।
அனாத்மனஸ்து ஶத்ருத்வே வர்தேதாத்மைவ ஶத்ருவத் ॥ 6-6 ॥
ப³ந்து⁴꞉ ஆத்மா ஆத்மன꞉ தஸ்ய யேன ஆத்மா ஏவ ஆத்மனா ஜித꞉ ।
அனாத்மன꞉ து ஶத்ருத்வே வர்தேத ஆத்மா ஏவ ஶத்ருவத் ॥ 6-6 ॥
யேன ஆத்மனா ஏவ ஆத்மா ஜித꞉, தஸ்ய ஆத்மன꞉ ப³ந்து⁴꞉ ஆத்மா,
அனாத்மன꞉ து ஶத்ருத்வே ஆத்மா ஏவ ஶத்ருவத் வர்தேத ।
ஜிதாத்மன꞉ ப்ரஶாந்தஸ்ய பரமாத்மா ஸமாஹித꞉ ।
ஶீதோஷ்ணஸுக²து³꞉கே²ஷு ததா² மானாபமானயோ꞉ ॥ 6-7 ॥
ஜித-ஆத்மன꞉ ப்ரஶாந்தஸ்ய பரமாத்மா ஸமாஹித꞉ ।
ஶீத-உஷ்ண-ஸுக²-து³꞉கே²ஷு ததா² மான-அபமானயோ꞉ ॥ 6-7 ॥
ஜித-ஆத்மன꞉ ப்ரஶாந்தஸ்ய பரம-ஆத்மா ஶீத-உஷ்ண-ஸுக²-து³꞉கே²ஷு
ததா² மான-அபமானயோ꞉ ஸமாஹித꞉ (ப⁴வதி).
ஜ்ஞானவிஜ்ஞானத்ருʼப்தாத்மா கூடஸ்தோ² விஜிதேந்த்³ரிய꞉ ।
யுக்த இத்யுச்யதே யோகீ³ ஸமலோஷ்டாஶ்மகாஞ்சன꞉ ॥ 6-8 ॥
ஜ்ஞான-விஜ்ஞான-த்ருʼப்த-ஆத்மா கூடஸ்த²꞉ விஜித-இந்த்³ரிய꞉ ।
யுக்த꞉ இதி உச்யதே யோகீ³ ஸம-லோஷ்ட-அஶ்ம-காஞ்சன꞉ ॥ 6-8 ॥
ஜ்ஞான-விஜ்ஞான-த்ருʼப்த-ஆத்மா கூடஸ்த²꞉ விஜித-இந்த்³ரிய꞉
ஸம-லோஷ்ட-அஶ்ம-காஞ்சன꞉ யோகீ³ யுக்த꞉ இதி உச்யதே ।
ஸுஹ்ருʼன்மித்ரார்யுதா³ஸீனமத்⁴யஸ்த²த்³வேஷ்யப³ந்து⁴ஷு ।
ஸாது⁴ஷ்வபி ச பாபேஷு ஸமபு³த்³தி⁴ர்விஶிஷ்யதே ॥ 6-9 ॥
ஸுஹ்ருʼத் மித்ர-அரி-உதா³ஸீன-மத்⁴யஸ்த²-த்³வேஷ்ய-ப³ந்து⁴ஷு ।
ஸாது⁴ஷு அபி ச பாபேஷு ஸம-பு³த்³தி⁴꞉ விஶிஷ்யதே ॥ 6-9 ॥
ஸுஹ்ருʼத் மித்ர-அரி-உதா³ஸீன-மத்⁴யஸ்த²-த்³வேஷ்ய-ப³ந்து⁴ஷு ஸாது⁴ஷு
அபி ச பாபேஷு ஸம-பு³த்³தி⁴꞉ விஶிஷ்யதே ।
யோகீ³ யுஞ்ஜீத ஸததமாத்மானம்ʼ ரஹஸி ஸ்தி²த꞉ ।
ஏகாகீ யதசித்தாத்மா நிராஶீரபரிக்³ரஹ꞉ ॥ 6-10 ॥
யோகீ³ யுஞ்ஜீத ஸததம் ஆத்மானம் ரஹஸி ஸ்தி²த꞉ ।
ஏகாகீ யத-சித்த-ஆத்மா நிராஶீ꞉ அபரிக்³ரஹ꞉ ॥ 6-10 ॥
யோகீ³ ரஹஸி ஸ்தி²த꞉ ஏகாகீ, யத-சித்த-ஆத்மா, நிராஶீ꞉,
அபரிக்³ரஹ꞉ (ச ஸன்) ஸததம் ஆத்மானம் யுஞ்ஜீத ।
ஶுசௌ தே³ஶே ப்ரதிஷ்டா²ப்ய ஸ்தி²ரமாஸனமாத்மன꞉ ।
நாத்யுச்ச்²ரிதம்ʼ நாதிநீசம்ʼ சைலாஜினகுஶோத்தரம் ॥ 6-11 ॥
தத்ரைகாக்³ரம்ʼ மன꞉ க்ருʼத்வா யதசித்தேந்த்³ரியக்ரிய꞉ ।
உபவிஶ்யாஸனே யுஞ்ஜ்யாத்³யோக³மாத்மவிஶுத்³த⁴யே ॥ 6-12 ॥
ஶுசௌ தே³ஶே ப்ரதிஷ்டா²ப்ய ஸ்தி²ரம் ஆஸனம் ஆத்மன꞉ ।
ந அதி-உச்ச்²ரிதம் ந அதி-நீசம் சைல-அஜின-குஶ-உத்தரம் ॥ 6-11 ॥
தத்ர ஏகாக்³ரம் மன꞉ க்ருʼத்வா யத-சித்த-இந்த்³ரிய-க்ரிய꞉ ।
உபவிஶ்ய ஆஸனே யுஞ்ஜ்யாத் யோக³ம் ஆத்ம-விஶுத்³த⁴யே ॥ 6-12 ॥
ஶுசௌ தே³ஶே, ந அதி-உச்ச்²ரிதம், ந அதி-நீசம், சைல-அஜின-குஶ-உத்தரம்,
ஆத்மன꞉ ஸ்தி²ரம் ஆஸனம் ப்ரதிஷ்டா²ப்ய தத்ர ஆஸனே உபவிஶ்ய
மன꞉ ஏகாக்³ரம் க்ருʼத்வா, யத-சித்த-இந்த்³ரிய-க்ரிய꞉ (ஸன்)
ஆத்ம-விஶுத்³த⁴யே யோக³ம் யுஞ்ஜ்யாத் ।
ஸமம்ʼ காயஶிரோக்³ரீவம்ʼ தா⁴ரயன்னசலம்ʼ ஸ்தி²ர꞉ ।
ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய நாஸிகாக்³ரம்ʼ ஸ்வம்ʼ தி³ஶஶ்சானவலோகயன் ॥ 6-13 ॥
ப்ரஶாந்தாத்மா விக³தபீ⁴ர்ப்³ரஹ்மசாரிவ்ரதே ஸ்தி²த꞉ ।
மன꞉ ஸம்ʼயம்ய மச்சித்தோ யுக்த ஆஸீத மத்பர꞉ ॥ 6-14 ॥
ஸமம் காய-ஶிர꞉-க்³ரீவம் தா⁴ரயன் அசலம் ஸ்தி²ர꞉ ।
ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய நாஸிக-அக்³ரம்ʼ ஸ்வம் தி³ஶ꞉ ச அனவலோகயன் ॥ 6-13 ॥
ப்ரஶாந்த-ஆத்மா விக³த-பீ⁴꞉ ப்³ரஹ்மசாரி-வ்ரதே ஸ்தி²த꞉ ।
மன꞉ ஸம்ʼயம்ய மத்-சித்த꞉ யுக்த꞉ ஆஸீத மத்-பர꞉ ॥ 6-14 ॥
ஸ்தி²ர꞉ (பூ⁴த்வா) காய-ஶிர꞉-க்³ரீவம் அசலம் ஸமம் தா⁴ரயன்
ஸ்வம் நாஸிக-அக்³ரம்ʼ ஸம்ப்ரேக்ஷ்ய, ச தி³ஶ꞉ அனவலோகயன் ப்ரஶாந்த-ஆத்மா
விக³த-பீ⁴꞉ ப்³ரஹ்மசாரி-வ்ரதே ஸ்தி²த꞉, மன꞉ ஸம்ʼயம்ய, மத்-சித்த꞉ மத்-பர꞉ யுக்த꞉ ஆஸீத ।
யுஞ்ஜன்னேவம்ʼ ஸதா³த்மானம்ʼ யோகீ³ நியதமானஸ꞉ ।
ஶாந்திம்ʼ நிர்வாணபரமாம்ʼ மத்ஸம்ʼஸ்தா²மதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 6-15 ॥
யுஞ்ஜன் ஏவம்ʼ ஸதா³ ஆத்மானம் யோகீ³ நியத-மானஸ꞉ ।
ஶாந்திம் நிர்வாண-பரமாம் மத்-ஸம்ʼஸ்தா²ம் அதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 6-15 ॥
ஏவம்ʼ ஸதா³ ஆத்மானம் யுஞ்ஜன், நியத-மானஸ꞉ யோகீ³
நிர்வாண-பரமாம் மத்-ஸம்ʼஸ்தா²ம் ஶாந்திம் அதி⁴க³ச்ச²தி ।
நாத்யஶ்னதஸ்து யோகோ³(அ)ஸ்தி ந சைகாந்தமனஶ்னத꞉ ।
ந சாதிஸ்வப்னஶீலஸ்ய ஜாக்³ரதோ நைவ சார்ஜுன ॥ 6-16 ॥
ந அதி அஶ்னத꞉ து யோக³꞉ அஸ்தி ந ச ஏகாந்தம் அனஶ்னத꞉ ।
ந ச அதி-ஸ்வப்ன-ஶீலஸ்ய ஜாக்³ரத꞉ ந ஏவ ச அர்ஜுன ॥ 6-16 ॥
ஹே அர்ஜுன! அதி அஶ்னத꞉ து ந யோக³꞉ அஸ்தி, ஏகாந்தம் அனஶ்னத꞉ ச ந,
அதி-ஸ்வப்ன-ஶீலஸ்ய ச ந, ஜாக்³ரத꞉ ச ந ஏவ ।
யுக்தாஹாரவிஹாரஸ்ய யுக்தசேஷ்டஸ்ய கர்மஸு ।
யுக்தஸ்வப்னாவபோ³த⁴ஸ்ய யோகோ³ ப⁴வதி து³꞉க²ஹா ॥ 6-17 ॥
யுக்த-ஆஹார-விஹாரஸ்ய யுக்த-சேஷ்டஸ்ய கர்மஸு ।
யுக்த-ஸ்வப்ன-அவபோ³த⁴ஸ்ய யோக³꞉ ப⁴வதி து³꞉க²ஹா ॥ 6-17 ॥
யுக்த-ஆஹார-விஹாரஸ்ய, கர்மஸு யுக்த-சேஷ்டஸ்ய,
யுக்த-ஸ்வப்ன-அவபோ³த⁴ஸ்ய யோக³꞉ து³꞉க²ஹா ப⁴வதி ।
யதா³ விநியதம்ʼ சித்தமாத்மன்யேவாவதிஷ்ட²தே ।
நி꞉ஸ்ப்ருʼஹ꞉ ஸர்வகாமேப்⁴யோ யுக்த இத்யுச்யதே ததா³ ॥ 6-18 ॥
யதா³ விநியதம் சித்தம் ஆத்மனி ஏவ அவதிஷ்ட²தே ।
நி꞉ஸ்ப்ருʼஹ꞉ ஸர்வ-காமேப்⁴ய꞉ யுக்த꞉ இதி உச்யதே ததா³ ॥ 6-18 ॥
யதா³ விநியதம் சித்தம் ஆத்மனி ஏவ அவதிஷ்ட²தே,
ஸர்வ-காமேப்⁴ய꞉ நி꞉ஸ்ப்ருʼஹ꞉ ததா³ யுக்த꞉ இதி உச்யதே ।
யதா² தீ³போ நிவாதஸ்தோ² நேங்க³தே ஸோபமா ஸ்ம்ருʼதா ।
யோகி³னோ யதசித்தஸ்ய யுஞ்ஜதோ யோக³மாத்மன꞉ ॥ 6-19 ॥
யதா² தீ³ப꞉ நிவாதஸ்த²꞉ நேங்க³தே ஸோபமா ஸ்ம்ருʼதா ।
யோகி³ன꞉ யத-சித்தஸ்ய யுஞ்ஜத꞉ யோக³ம் ஆத்மன꞉ ॥ 6-19 ॥
யதா² நிவாதஸ்த²꞉ தீ³ப꞉ ந இங்க³தே ஸா உபமா, ஆத்மன꞉ யோக³ம்
யுஞ்ஜத꞉ யத-சித்தஸ்ய யோகி³ன꞉, ஸ்ம்ருʼதா ।
யத்ரோபரமதே சித்தம்ʼ நிருத்³த⁴ம்ʼ யோக³ஸேவயா ।
யத்ர சைவாத்மனாத்மானம்ʼ பஶ்யன்னாத்மனி துஷ்யதி ॥ 6-20 ॥
ஸுக²மாத்யந்திகம்ʼ யத்தத்³ பு³த்³தி⁴க்³ராஹ்யமதீந்த்³ரியம் ।
வேத்தி யத்ர ந சைவாயம்ʼ ஸ்தி²தஶ்சலதி தத்த்வத꞉ ॥ 6-21 ॥
யம்ʼ லப்³த்⁴வா சாபரம்ʼ லாப⁴ம்ʼ மன்யதே நாதி⁴கம்ʼ தத꞉ ।
யஸ்மின்ஸ்தி²தோ ந து³꞉கே²ன கு³ருணாபி விசால்யதே ॥ 6-22 ॥
தம்ʼ வித்³யாத்³ து³꞉க²ஸம்ʼயோக³வியோக³ம்ʼ யோக³ஸஞ்ஜ்ஞிதம் ।
ஸ நிஶ்சயேன யோக்தவ்யோ யோகோ³(அ)நிர்விண்ணசேதஸா ॥ 6-23 ॥
யத்ர உபரமதே சித்தம் நிருத்³த⁴ம் யோக³-ஸேவயா ।
யத்ர ச ஏவ ஆத்மனா ஆத்மானம் பஶ்யன் ஆத்மனி துஷ்யதி ॥ 6-20 ॥
ஸுக²ம் ஆத்யந்திகம் யத் தத் பு³த்³தி⁴-க்³ராஹ்யம்-அதீந்த்³ரியம் ।
வேத்தி யத்ர ந ச ஏவ அயம் ஸ்தி²த꞉ சலதி தத்த்வத꞉ ॥ 6-21 ॥
யம் லப்³த்⁴வா ச அபரம் லாப⁴ம் மன்யதே ந அதி⁴கம் தத꞉ ।
யஸ்மின் ஸ்தி²த꞉ ந து³꞉கே²ன கு³ருணா அபி விசால்யதே ॥ 6-22 ॥
தம் வித்³யாத் து³꞉க²-ஸம்ʼயோக³-வியோக³ம் யோக³-ஸஞ்ஜ்ஞிதம் ।
ஸ꞉ நிஶ்சயேன யோக்தவ்ய꞉ யோக³꞉ அநிர்விண்ண-சேதஸா ॥ 6-23 ॥
யோக³-ஸேவயா நிருத்³த⁴ம் சித்தம் யத்ர உபரமதே,
ச ஏவ யத்ர ஆத்மனா ஆத்மானம் பஶ்யன் ஆத்மனி துஷ்யதி,
யத்ர யத் தத் பு³த்³தி⁴-க்³ராஹ்யம்-அதீந்த்³ரியம் ஆத்யந்திகம்
ஸுக²ம் வேத்தி, (யத்ர) ச ஸ்தி²த꞉ அயம் தத்த்வத꞉ ந ஏவ சலதி,
யம் ச லப்³த்⁴வா, தத꞉ அதி⁴கம் அபரம் லாப⁴ம் ந மன்யதே,
யஸ்மின் ஸ்தி²த꞉ கு³ருணா அபி து³꞉கே²ன ந விசால்யதே,
தம் து³꞉க²-ஸம்ʼயோக³-வியோக³ம் யோக³-ஸஞ்ஜ்ஞிதம் வித்³யாத்,
ஸ꞉ யோக³꞉ அநிர்விண்ண-சேதஸா நிஶ்சயேன யோக்தவ்ய꞉ ।
ஸங்கல்பப்ரப⁴வான்காமாம்ʼஸ்த்யக்த்வா ஸர்வானஶேஷத꞉ ।
மனஸைவேந்த்³ரியக்³ராமம்ʼ விநியம்ய ஸமந்தத꞉ ॥ 6-24 ॥
ஸங்கல்ப-ப்ரப⁴வான் காமான் த்யக்த்வா ஸர்வான் அஶேஷத꞉ ।
மனஸா ஏவ இந்த்³ரிய-க்³ராமம் விநியம்ய ஸமந்தத꞉ ॥ 6-24 ॥
ஸங்கல்ப-ப்ரப⁴வான் ஸர்வான் காமான் அஶேஷத꞉ த்யக்த்வா,
மனஸா ஏவ இந்த்³ரிய-க்³ராமம் ஸமந்தத꞉ விநியம்ய,
ஶனை꞉ ஶனைருபரமேத்³ பு³த்³த்⁴யா த்⁴ருʼதிக்³ருʼஹீதயா ।
ஆத்மஸம்ʼஸ்த²ம்ʼ மன꞉ க்ருʼத்வா ந கிஞ்சித³பி சிந்தயேத் ॥ 6-25 ॥
ஶனை꞉ ஶனை꞉ உபரமேத் பு³த்³த்⁴யா த்⁴ருʼதி-க்³ருʼஹீதயா ।
ஆத்ம-ஸம்ʼஸ்த²ம் மன꞉ க்ருʼத்வா ந கிஞ்சித் அபி சிந்தயேத் ॥ 6-25 ॥
த்⁴ருʼதி-க்³ருʼஹீதயா பு³த்³த்⁴யா ஶனை꞉ ஶனை꞉ உபரமேத், மன꞉
ஆத்ம-ஸம்ʼஸ்த²ம் க்ருʼத்வா, கிஞ்சித் அபி ந சிந்தயேத் ।
யதோ யதோ நிஶ்சரதி மனஶ்சஞ்சலமஸ்தி²ரம் ।
ததஸ்ததோ நியம்யைததா³த்மன்யேவ வஶம்ʼ நயேத் ॥ 6-26 ॥
யத꞉ யத꞉ நிஶ்சரதி மன꞉ சஞ்சலம் அஸ்தி²ரம் ।
தத꞉ தத꞉ நியம்ய ஏதத் ஆத்மனி ஏவ வஶம்ʼ நயேத் ॥ 6-26 ॥
சஞ்சலம் அஸ்தி²ரம் மன꞉ யத꞉ யத꞉ நிஶ்சரதி, தத꞉ தத꞉
ஏதத் நியம்ய ஆத்மனி ஏவ வஶம்ʼ நயேத் ।
ப்ரஶாந்தமனஸம்ʼ ஹ்யேனம்ʼ யோகி³னம்ʼ ஸுக²முத்தமம் ।
உபைதி ஶாந்தரஜஸம்ʼ ப்³ரஹ்மபூ⁴தமகல்மஷம் ॥ 6-27 ॥
ப்ரஶாந்த-மனஸம் ஹி ஏனம் யோகி³னம் ஸுக²ம் உத்தமம் ।
உபைதி ஶாந்த-ரஜஸம் ப்³ரஹ்ம-பூ⁴தம் அகல்மஷம் ॥ 6-27 ॥
ப்ரஶாந்த-மனஸம் ஶாந்த-ரஜஸம் அகல்மஷம் ப்³ரஹ்ம-பூ⁴தம்
ஏனம் யோகி³னம் ஹி உத்தமம் ஸுக²ம் உபைதி ।
யுஞ்ஜன்னேவம்ʼ ஸதா³த்மானம்ʼ யோகீ³ விக³தகல்மஷ꞉ ।
ஸுகே²ன ப்³ரஹ்மஸம்ʼஸ்பர்ஶமத்யந்தம்ʼ ஸுக²மஶ்னுதே ॥ 6-28 ॥
யுஞ்ஜன் ஏவம் ஸதா³ ஆத்மானம் யோகீ³ விக³த-கல்மஷ꞉ ।
ஸுகே²ன ப்³ரஹ்ம-ஸம்ʼஸ்பர்ஶம் அத்யந்தம் ஸுக²ம் அஶ்னுதே ॥ 6-28 ॥
ஏவம் ஸதா³ ஆத்மானம் யுஞ்ஜன் யோகீ³ விக³த-கல்மஷ꞉
ப்³ரஹ்ம-ஸம்ʼஸ்பர்ஶம் அத்யந்தம் ஸுக²ம் ஸுகே²ன அஶ்னுதே ।
ஸர்வபூ⁴தஸ்த²மாத்மானம்ʼ ஸர்வபூ⁴தானி சாத்மனி ।
ஈக்ஷதே யோக³யுக்தாத்மா ஸர்வத்ர ஸமத³ர்ஶன꞉ ॥ 6-29 ॥
ஸர்வ-பூ⁴தஸ்த²ம் ஆத்மானம் ஸர்வ-பூ⁴தானி ச ஆத்மனி ।
ஈக்ஷதே யோக³-யுக்த-ஆத்மா ஸர்வத்ர ஸம-த³ர்ஶன꞉ ॥ 6-29 ॥
யோக³-யுக்த-ஆத்மா ஸர்வத்ர ஸம-த³ர்ஶன꞉, ஆத்மானம்
ஸர்வ-பூ⁴தஸ்த²ம் ஸர்வ-பூ⁴தானி ச ஆத்மனி ஈக்ஷதே ।
யோ மாம்ʼ பஶ்யதி ஸர்வத்ர ஸர்வம்ʼ ச மயி பஶ்யதி ।
தஸ்யாஹம்ʼ ந ப்ரணஶ்யாமி ஸ ச மே ந ப்ரணஶ்யதி ॥ 6-30 ॥
யோ மாம் பஶ்யதி ஸர்வத்ர ஸர்வம் ச மயி பஶ்யதி ।
தஸ்ய அஹம்ʼ ந ப்ரணஶ்யாமி ஸ꞉ ச மே ந ப்ரணஶ்யதி ॥ 6-30 ॥
ய꞉ மாம் ஸர்வத்ர பஶ்யதி, ஸர்வம் ச மயி பஶ்யதி,
தஸ்ய அஹம்ʼ ந ப்ரணஶ்யாமி, ஸ꞉ ச மே ந ப்ரணஶ்யதி ।
ஸர்வபூ⁴தஸ்தி²தம்ʼ யோ மாம்ʼ ப⁴ஜத்யேகத்வமாஸ்தி²த꞉ ।
ஸர்வதா² வர்தமானோ(அ)பி ஸ யோகீ³ மயி வர்ததே ॥ 6-31 ॥
ஸர்வ-பூ⁴த-ஸ்தி²தம் ய꞉ மாம் ப⁴ஜதி ஏகத்வம் ஆஸ்தி²த꞉ ।
ஸர்வதா² வர்தமான꞉ அபி ஸ꞉ யோகீ³ மயி வர்ததே ॥ 6-31 ॥
ய꞉ ஏகத்வம் ஆஸ்தி²த꞉ ஸர்வ-பூ⁴த-ஸ்தி²தம் மாம் ப⁴ஜதி,
ஸ꞉ யோகீ³ ஸர்வதா² வர்தமான꞉ அபி, மயி வர்ததே ।
ஆத்மௌபம்யேன ஸர்வத்ர ஸமம்ʼ பஶ்யதி யோ(அ)ர்ஜுன ।
ஸுக²ம்ʼ வா யதி³ வா து³꞉க²ம்ʼ ஸ யோகீ³ பரமோ மத꞉ ॥ 6-32 ॥
ஆத்மா-உபம்யேன ஸர்வத்ர ஸமம் பஶ்யதி ய꞉ அர்ஜுன ।
ஸுக²ம் வா யதி³ வா து³꞉க²ம் ஸ꞉ யோகீ³ பரம꞉ மத꞉ ॥ 6-32 ॥
ஹே அர்ஜுன! ய꞉ ஆத்மா-உபம்யேன ஸர்வத்ர ஸுக²ம் வா யதி³ வா து³꞉க²ம்
ஸமம் பஶ்யதி, ஸ꞉ யோகீ³ பரம꞉ மத꞉ ।
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
யோ(அ)யம்ʼ யோக³ஸ்த்வயா ப்ரோக்த꞉ ஸாம்யேன மது⁴ஸூத³ன ।
ஏதஸ்யாஹம்ʼ ந பஶ்யாமி சஞ்சலத்வாத்ஸ்தி²திம்ʼ ஸ்தி²ராம் ॥ 6-33 ॥
ய꞉ அயம்ʼ யோக³꞉ த்வயா ப்ரோக்த꞉ ஸாம்யேன மது⁴ஸூத³ன ।
ஏதஸ்ய அஹம்ʼ ந பஶ்யாமி சஞ்சலத்வாத் ஸ்தி²திம் ஸ்தி²ராம் ॥ 6-33
ஹே மது⁴ஸூத³ன! ய꞉ அயம்ʼ யோக³꞉ த்வயா ஸாம்யேன ப்ரோக்த꞉, ஏதஸ்ய
ஸ்தி²ராம் ஸ்தி²திம் சஞ்சலத்வாத் அஹம்ʼ ந பஶ்யாமி ।
சஞ்சலம்ʼ ஹி மன꞉ க்ருʼஷ்ண ப்ரமாதி² ப³லவத்³ த்³ருʼட⁴ம் ।
தஸ்யாஹம்ʼ நிக்³ரஹம்ʼ மன்யே வாயோரிவ ஸுது³ஷ்கரம் ॥ 6-34 ॥
சஞ்சலம் ஹி மன꞉ க்ருʼஷ்ண ப்ரமாதி² ப³லவத் த்³ருʼட⁴ம் ।
தஸ்ய அஹம் நிக்³ரஹம் மன்யே வாயோ꞉ இவ ஸுது³ஷ்கரம் ॥ 6-34 ॥
ஹே க்ருʼஷ்ண! மன꞉ ப³லவத் த்³ருʼட⁴ம் சஞ்சலம் ப்ரமாதி²,
அஹம் ஹி தஸ்ய நிக்³ரஹம் வாயோ꞉ இவ, ஸுது³ஷ்கரம் மன்யே ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
அஸம்ʼஶயம்ʼ மஹாபா³ஹோ மனோ து³ர்நிக்³ரஹம்ʼ சலம் ।
அப்⁴யாஸேன து கௌந்தேய வைராக்³யேண ச க்³ருʼஹ்யதே ॥ 6-35 ॥
அஸம்ʼஶயம் மஹாபா³ஹோ மன꞉ து³ர்நிக்³ரஹம் சலம் ।
அப்⁴யாஸேன து கௌந்தேய வைராக்³யேண ச க்³ருʼஹ்யதே ॥ 6-35 ॥
ஹே மஹாபா³ஹோ! மன꞉ அஸம்ʼஶயம் சலம் து³ர்நிக்³ரஹம்,
ஹே கௌந்தேய! (தத்) து அப்⁴யாஸேன வைராக்³யேண ச க்³ருʼஹ்யதே ।
அஸம்ʼயதாத்மனா யோகோ³ து³ஷ்ப்ராப இதி மே மதி꞉ ।
வஶ்யாத்மனா து யததா ஶக்யோ(அ)வாப்துமுபாயத꞉ ॥ 6-36 ॥
அஸம்ʼயத-ஆத்மனா யோக³꞉ து³ஷ்ப்ராப꞉ இதி மே மதி꞉ ।
வஶ்ய-ஆத்மனா து யததா ஶக்ய꞉ அவாப்தும் உபாயத꞉ ॥ 6-36 ॥
அஸம்ʼயத-ஆத்மனா யோக³꞉ து³ஷ்ப்ராப꞉, வஶ்ய-ஆத்மனா யததா
து உபாயத꞉ அவாப்தும் ஶக்ய꞉, இதி மே மதி꞉ ।
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
அயதி꞉ ஶ்ரத்³த⁴யோபேதோ யோகா³ச்சலிதமானஸ꞉ ।
அப்ராப்ய யோக³ஸம்ʼஸித்³தி⁴ம்ʼ காம்ʼ க³திம்ʼ க்ருʼஷ்ண க³ச்ச²தி ॥ 6-37 ॥
அயதி꞉ ஶ்ரத்³த⁴யா உபேத꞉ யோகா³த் சலித-மானஸ꞉ ।
அப்ராப்ய யோக³-ஸம்ʼஸித்³தி⁴ம் காம் க³திம் க்ருʼஷ்ண க³ச்ச²தி ॥ 6-37 ॥
ஹே க்ருʼஷ்ண! ஶ்ரத்³த⁴யா உபேத꞉ அயதி꞉, யோகா³த் சலித-மானஸ꞉,
யோக³-ஸம்ʼஸித்³தி⁴ம் அப்ராப்ய, காம் க³திம் க³ச்ச²தி?
கச்சின்னோப⁴யவிப்⁴ரஷ்டஶ்சி²ந்நாப்⁴ரமிவ நஶ்யதி ।
அப்ரதிஷ்டோ² மஹாபா³ஹோ விமூடோ⁴ ப்³ரஹ்மண꞉ பதி² ॥ 6-38 ॥
கச்சித் ந உப⁴ய-விப்⁴ரஷ்ட꞉ சி²ன்ன-அப்⁴ரம் இவ நஶ்யதி ।
அப்ரதிஷ்ட²꞉ மஹாபா³ஹோ விமூட⁴꞉ ப்³ரஹ்மண꞉ பதி² ॥ 6-38 ॥
ஹே மஹாபா³ஹோ! ப்³ரஹ்மண꞉ பதி² அப்ரதிஷ்ட²꞉ விமூட⁴꞉ உப⁴ய-விப்⁴ரஷ்ட꞉
சி²ன்ன-அப்⁴ரம் இவ ந நஶ்யதி கச்சித்?
ஏதன்மே ஸம்ʼஶயம்ʼ க்ருʼஷ்ண சே²த்துமர்ஹஸ்யஶேஷத꞉ ।
த்வத³ன்ய꞉ ஸம்ʼஶயஸ்யாஸ்ய சே²த்தா ந ஹ்யுபபத்³யதே ॥ 6-39 ॥
ஏதத் மே ஸம்ʼஶயம் க்ருʼஷ்ண சே²த்தும் அர்ஹஸி அஶேஷத꞉ ।
த்வத் அன்ய꞉ ஸம்ʼஶயஸ்ய அஸ்ய சே²த்தா ந ஹி உபபத்³யதே ॥ 6-39 ॥
ஹே க்ருʼஷ்ண! மே ஏதத் ஸம்ʼஶயம் அஶேஷத꞉ சே²த்தும் அர்ஹஸி;
ஹி த்வத் அன்ய꞉ அஸ்ய ஸம்ʼஶயஸ்ய சே²த்தா ந உபபத்³யதே ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
பார்த² நைவேஹ நாமுத்ர விநாஶஸ்தஸ்ய வித்³யதே ।
ந ஹி கல்யாணக்ருʼத்கஶ்சித்³ து³ர்க³திம்ʼ தாத க³ச்ச²தி ॥ 6-40 ॥
பார்த² ந ஏவ இஹ ந அமுத்ர விநாஶ꞉ தஸ்ய வித்³யதே ।
ந ஹி கல்யாண-க்ருʼத் கஶ்சித் து³ர்க³திம் தாத க³ச்ச²தி ॥ 6-40 ॥
ஹே பார்த²! ந இஹ ந ஏவ (ச) அமுத்ர தஸ்ய விநாஶ꞉ வித்³யதே ।
ஹே தாத! ஹி கஶ்சித் கல்யாண-க்ருʼத் து³ர்க³திம் ந க³ச்ச²தி ।
ப்ராப்ய புண்யக்ருʼதாம்ʼ லோகானுஷித்வா ஶாஶ்வதீ꞉ ஸமா꞉ ।
ஶுசீனாம்ʼ ஶ்ரீமதாம்ʼ கே³ஹே யோக³ப்⁴ரஷ்டோ(அ)பி⁴ஜாயதே ॥ 6-41 ॥
ப்ராப்ய புண்ய-க்ருʼதாம் லோகான் உஷித்வா ஶாஶ்வதீ꞉ ஸமா꞉ ।
ஶுசீனாம் ஶ்ரீமதாம் கே³ஹே யோக³-ப்⁴ரஷ்ட꞉ அபி⁴ஜாயதே ॥ 6-41 ॥
யோக³-ப்⁴ரஷ்ட꞉ புண்ய-க்ருʼதாம் லோகான் ப்ராப்ய, (தத்ர)
ஶாஶ்வதீ꞉ ஸமா꞉ உஷித்வா, ஶுசீனாம் ஶ்ரீமதாம் கே³ஹே அபி⁴ஜாயதே ।
அத²வா யோகி³நாமேவ குலே ப⁴வதி தீ⁴மதாம் ।
ஏதத்³தி⁴ து³ர்லப⁴தரம்ʼ லோகே ஜன்ம யதீ³த்³ருʼஶம் ॥ 6-42 ॥
அத²வா யோகி³னாம் ஏவ குலே ப⁴வதி தீ⁴மதாம் ।
ஏதத் ஹி து³ர்லப⁴தரம்ʼ லோகே ஜன்ம யத் ஈத்³ருʼஶம் ॥ 6-42 ॥
அத²வா தீ⁴மதாம் யோகி³னாம் ஏவ குலே ப⁴வதி, யத் ஏதத்
ஈத்³ருʼஶம் ஜன்ம லோகே து³ர்லப⁴தரம்ʼ ஹி ।
தத்ர தம்ʼ பு³த்³தி⁴ஸம்ʼயோக³ம்ʼ லப⁴தே பௌர்வதே³ஹிகம் ।
யததே ச ததோ பூ⁴ய꞉ ஸம்ʼஸித்³தௌ⁴ குருநந்த³ன ॥ 6-43 ॥
தத்ர தம் பு³த்³தி⁴-ஸம்ʼயோக³ம் லப⁴தே பௌர்வ-தே³ஹிகம் ।
யததே ச தத꞉ பூ⁴ய꞉ ஸம்ʼஸித்³தௌ⁴ குருநந்த³ன ॥ 6-43 ॥
ஹே குருநந்த³ன! (ஸ꞉) தத்ர தம் பௌர்வ-தே³ஹிகம் பு³த்³தி⁴-ஸம்ʼயோக³ம்
லப⁴தே, தத꞉ ச பூ⁴ய꞉ ஸம்ʼஸித்³தௌ⁴ யததே ।
பூர்வாப்⁴யாஸேன தேனைவ ஹ்ரியதே ஹ்யவஶோ(அ)பி ஸ꞉ ।
ஜிஜ்ஞாஸுரபி யோக³ஸ்ய ஶப்³த³ப்³ரஹ்மாதிவர்ததே ॥ 6-44 ॥
பூர்வ-அப்⁴யாஸேன தேன ஏவ ஹ்ரியதே ஹி அவஶ꞉ அபி ஸ꞉ ।
ஜிஜ்ஞாஸு꞉ அபி யோக³ஸ்ய ஶப்³த³-ப்³ரஹ்ம அதிவர்ததே ॥ 6-44 ॥
தேன ஏவ பூர்வ-அப்⁴யாஸேன ஸ꞉ அவஶ꞉ அபி ஹ்ரியதே, ஹி
யோக³ஸ்ய ஜிஜ்ஞாஸு꞉ அபி ஶப்³த³-ப்³ரஹ்ம அதிவர்ததே ।
ப்ரயத்நாத்³யதமானஸ்து யோகீ³ ஸம்ʼஶுத்³த⁴கில்பி³ஷ꞉ ।
அனேகஜன்மஸம்ʼஸித்³த⁴ஸ்ததோ யாதி பராம்ʼ க³திம் ॥ 6-45 ॥
ப்ரயத்னாத் யதமான꞉ து யோகீ³ ஸம்ʼஶுத்³த⁴-கில்பி³ஷ꞉ ।
அனேக-ஜன்ம-ஸம்ʼஸித்³த⁴꞉ தத꞉ யாதி பராம் க³திம் ॥ 6-45 ॥
தத꞉ ப்ரயத்னாத் யதமான꞉ ஸம்ʼஶுத்³த⁴-கில்பி³ஷ꞉ யோகீ³ து
அனேக-ஜன்ம-ஸம்ʼஸித்³த⁴꞉ பராம் க³திம் யாதி ।
தபஸ்விப்⁴யோ(அ)தி⁴கோ யோகீ³ ஜ்ஞானிப்⁴யோ(அ)பி மதோ(அ)தி⁴க꞉ ।
கர்மிப்⁴யஶ்சாதி⁴கோ யோகீ³ தஸ்மாத்³யோகீ³ ப⁴வார்ஜுன ॥ 6-46 ॥
தபஸ்விப்⁴ய꞉ அதி⁴க꞉ யோகீ³ ஜ்ஞானிப்⁴ய꞉ அபி மத꞉ அதி⁴க꞉ ।
கர்மிப்⁴ய꞉ ச அதி⁴க꞉ யோகீ³ தஸ்மாத் யோகீ³ ப⁴வ அர்ஜுன ॥ 6-46 ॥
யோகீ³ தபஸ்விப்⁴ய꞉ அதி⁴க꞉, ஜ்ஞானிப்⁴ய꞉ அபி ச அதி⁴க꞉ மத꞉,
யோகீ³ கர்மிப்⁴ய꞉ (ச) அதி⁴க꞉, தஸ்மாத் ஹே அர்ஜுன!
(த்வம்ʼ) யோகீ³ ப⁴வ ।
யோகி³நாமபி ஸர்வேஷாம்ʼ மத்³க³தேனாந்தராத்மனா ।
ஶ்ரத்³தா⁴வான்ப⁴ஜதே யோ மாம்ʼ ஸ மே யுக்ததமோ மத꞉ ॥ 6-47 ॥
யோகி³னாம் அபி ஸர்வேஷாம் மத் க³தேன அந்தர-ஆத்மனா ।
ஶ்ரத்³தா⁴வான் ப⁴ஜதே ய꞉ மாம் ஸ꞉ மே யுக்ததம꞉ மத꞉ ॥ 6-47 ॥
ஸர்வேஷாம் அபி யோகி³னாம் ய꞉ ஶ்ரத்³தா⁴வான், மத் க³தேன
அந்தர-ஆத்மனா மாம் ப⁴ஜதே, ஸ꞉ மே யுக்ததம꞉ மத꞉ ।
ௐ தத்ஸதி³தி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³
ஆத்மஸம்ʼயமயோகோ³ நாம ஷஷ்டோ²(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 6 ॥
ௐ தத் ஸத் இதி ஶ்ரீமத் ப⁴க³வத் கீ³தாஸு உபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்ம-வித்³யாயாம் யோக³-ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ண-அர்ஜுன-ஸம்ʼவாதே³
ஆத்ம-ஸம்ʼயம-யோக³꞉ நாம ஷஷ்ட²꞉ அத்⁴யாய꞉ ॥ 6 ॥
அத² ஸப்தமோ(அ)த்⁴யாய꞉ । ஜ்ஞானவிஜ்ஞானயோக³꞉ ।
அத² ஸப்தம꞉ அத்⁴யாய꞉ । ஜ்ஞான-விஜ்ஞான-யோக³꞉ ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
மய்யாஸக்தமனா꞉ பார்த² யோக³ம்ʼ யுஞ்ஜன்மதா³ஶ்ரய꞉ ।
அஸம்ʼஶயம்ʼ ஸமக்³ரம்ʼ மாம்ʼ யதா² ஜ்ஞாஸ்யஸி தச்ச்²ருʼணு ॥ 7-1 ॥
மயி ஆஸக்த-மனா꞉ பார்த² யோக³ம் யுஞ்ஜன் மத் ஆஶ்ரய꞉ ।
அஸம்ʼஶயம் ஸமக்³ரம் மாம் யதா² ஜ்ஞாஸ்யஸி தத் ஶ்ருʼணு ॥ 7-1 ॥
ஹே பார்த²! மயி ஆஸக்த-மனா꞉ மத் ஆஶ்ரய꞉ (த்வம்ʼ) யோக³ம்
யுஞ்ஜன், மாம் ஸமக்³ரம் யதா² அஸம்ʼஶயம் ஜ்ஞாஸ்யஸி, தத் ஶ்ருʼணு ।
ஜ்ஞானம்ʼ தே(அ)ஹம்ʼ ஸவிஜ்ஞானமித³ம்ʼ வக்ஷ்யாம்யஶேஷத꞉ ।
யஜ்ஜ்ஞாத்வா நேஹ பூ⁴யோ(அ)ன்யஜ்ஜ்ஞாதவ்யமவஶிஷ்யதே ॥ 7-2 ॥
ஜ்ஞானம் தே அஹம் ஸவிஜ்ஞானம் இத³ம் வக்ஷ்யாமி அஶேஷத꞉ ।
யத் ஜ்ஞாத்வா ந இஹ பூ⁴ய꞉ அன்யத் ஜ்ஞாதவ்யம் அவஶிஷ்யதே ॥ 7-2 ॥
அஹம் இத³ம் ஸவிஜ்ஞானம் ஜ்ஞானம் தே அஶேஷத꞉ வக்ஷ்யாமி;
யத் ஜ்ஞாத்வா இஹ பூ⁴ய꞉ அன்யத் ஜ்ஞாதவ்யம் ந அவஶிஷ்யதே ।
மனுஷ்யாணாம்ʼ ஸஹஸ்ரேஷு கஶ்சித்³யததி ஸித்³த⁴யே ।
யததாமபி ஸித்³தா⁴னாம்ʼ கஶ்சின்மாம்ʼ வேத்தி தத்த்வத꞉ ॥ 7-3 ॥
மனுஷ்யாணாம் ஸஹஸ்ரேஷு கஶ்சித் யததி ஸித்³த⁴யே ।
யததாம் அபி ஸித்³தா⁴னாம் கஶ்சித் மாம் வேத்தி தத்த்வத꞉ ॥ 7-3 ॥
மனுஷ்யாணாம் ஸஹஸ்ரேஷு கஶ்சித் ஸித்³த⁴யே யததி;
யததாம் ஸித்³தா⁴னாம் அபி கஶ்சித் மாம் தத்த்வத꞉ வேத்தி ।
பூ⁴மிராபோ(அ)னலோ வாயு꞉ க²ம்ʼ மனோ பு³த்³தி⁴ரேவ ச ।
அஹங்கார இதீயம்ʼ மே பி⁴ன்னா ப்ரக்ருʼதிரஷ்டதா⁴ ॥ 7-4 ॥
பூ⁴மி꞉ ஆப꞉ அனல꞉ வாயு꞉ க²ம் மன꞉ பு³த்³தி⁴꞉ ஏவ ச ।
அஹங்கார꞉ இதி இயம் மே பி⁴ன்னா ப்ரக்ருʼதி꞉ அஷ்டதா⁴ ॥ 7-4 ॥
பூ⁴மி꞉, ஆப꞉, அனல꞉, வாயு꞉, க²ம், மன꞉, பு³த்³தி⁴꞉ ஏவ ச
அஹங்கார꞉ இதி அஷ்டதா⁴ பி⁴ன்னா மே இயம் ப்ரக்ருʼதி꞉ ।
அபரேயமிதஸ்த்வன்யாம்ʼ ப்ரக்ருʼதிம்ʼ வித்³தி⁴ மே பராம் ।
ஜீவபூ⁴தாம்ʼ மஹாபா³ஹோ யயேத³ம்ʼ தா⁴ர்யதே ஜக³த் ॥ 7-5 ॥
அபரா இயம் இத꞉ து அன்யாம் ப்ரக்ருʼதிம் வித்³தி⁴ மே பராம் ।
ஜீவ-பூ⁴தாம் மஹாபா³ஹோ யயா இத³ம் தா⁴ர்யதே ஜக³த் ॥ 7-5 ॥
ஹே மஹாபா³ஹோ! இயம் அபரா (ப்ரக்ருʼதி꞉ அஸ்தி) இத꞉ து அன்யாம்
ஜீவ-பூ⁴தாம் மே பராம் ப்ரக்ருʼதிம் வித்³தி⁴, யயா இத³ம் ஜக³த் தா⁴ர்யதே ।
ஏதத்³யோனீனி பூ⁴தானி ஸர்வாணீத்யுபதா⁴ரய ।
அஹம்ʼ க்ருʼத்ஸ்னஸ்ய ஜக³த꞉ ப்ரப⁴வ꞉ ப்ரலயஸ்ததா² ॥ 7-6 ॥
ஏதத் யோனீனி பூ⁴தானி ஸர்வாணி இதி உபதா⁴ரய ।
அஹம் க்ருʼத்ஸ்னஸ்ய ஜக³த꞉ ப்ரப⁴வ꞉ ப்ரலய꞉ ததா² ॥ 7-6 ॥
ஸர்வாணி பூ⁴தானி ஏதத் யோனீனி இதி, உபதா⁴ரய । அஹம் க்ருʼத்ஸ்னஸ்ய
ஜக³த꞉ ப்ரப⁴வ꞉ ததா² ப்ரலய꞉ (அஸ்மி).
மத்த꞉ பரதரம்ʼ நான்யத்கிஞ்சித³ஸ்தி த⁴னஞ்ஜய ।
மயி ஸர்வமித³ம்ʼ ப்ரோதம்ʼ ஸூத்ரே மணிக³ணா இவ ॥ 7-7 ॥
மத்த꞉ பரதரம்ʼ ந அன்யத் கிஞ்சித் அஸ்தி த⁴னஞ்ஜய ।
மயி ஸர்வம் இத³ம் ப்ரோதம் ஸூத்ரே மணிக³ணா꞉ இவ ॥ 7-7 ॥
ஹே த⁴னஞ்ஜய! மத்த꞉ பரதரம்ʼ அன்யத் கிஞ்சித் ந அஸ்தி ।
ஸூத்ரே மணிக³ணா꞉ இவ இத³ம் ஸர்வம் மயி ப்ரோதம் ।
ரஸோ(அ)ஹமப்ஸு கௌந்தேய ப்ரபா⁴ஸ்மி ஶஶிஸூர்யயோ꞉ ।
ப்ரணவ꞉ ஸர்வவேதே³ஷு ஶப்³த³꞉ கே² பௌருஷம்ʼ ந்ருʼஷு ॥ 7-8 ॥
ரஸ꞉ அஹம் அப்ஸு கௌந்தேய ப்ரபா⁴ அஸ்மி ஶஶி-ஸூர்யயோ꞉ ।
ப்ரணவ꞉ ஸர்வ-வேதே³ஷு ஶப்³த³꞉ கே² பௌருஷம் ந்ருʼஷு ॥ 7-8 ॥
ஹே கௌந்தேய! அஹம் அப்ஸு ரஸ꞉, ஶஶி-ஸூர்யயோ꞉ ப்ரபா⁴,
ஸர்வ-வேதே³ஷு ப்ரணவ꞉, கே² ஶப்³த³꞉, ந்ருʼஷு பௌருஷம் அஸ்மி ।
புண்யோ க³ந்த⁴꞉ ப்ருʼதி²வ்யாம்ʼ ச தேஜஶ்சாஸ்மி விபா⁴வஸௌ ।
ஜீவனம்ʼ ஸர்வபூ⁴தேஷு தபஶ்சாஸ்மி தபஸ்விஷு ॥ 7-9 ॥
புண்ய꞉ க³ந்த⁴꞉ ப்ருʼதி²வ்யாம் ச தேஜ꞉ ச அஸ்மி விபா⁴வஸௌ ।
ஜீவனம் ஸர்வ-பூ⁴தேஷு தப꞉ ச அஸ்மி தபஸ்விஷு ॥ 7-9 ॥
ச ப்ருʼதி²வ்யாம் புண்ய꞉ க³ந்த⁴꞉, விபா⁴வஸௌ ச தேஜ꞉ அஸ்மி;
ஸர்வ-பூ⁴தேஷு ஜீவனம், தபஸ்விஷு ச தப꞉ அஸ்மி ।
பீ³ஜம்ʼ மாம்ʼ ஸர்வபூ⁴தானாம்ʼ வித்³தி⁴ பார்த² ஸனாதனம் ।
பு³த்³தி⁴ர்பு³த்³தி⁴மதாமஸ்மி தேஜஸ்தேஜஸ்விநாமஹம் ॥ 7-10 ॥
பீ³ஜம் மாம் ஸர்வ-பூ⁴தானாம் வித்³தி⁴ பார்த² ஸனாதனம் ।
பு³த்³தி⁴꞉ பு³த்³தி⁴மதாம் அஸ்மி தேஜ꞉ தேஜஸ்வினாம் அஹம் ॥ 7-10 ॥
ஹே பார்த²! மாம் ஸர்வ-பூ⁴தானாம் ஸனாதனம் பீ³ஜம் வித்³தி⁴,
அஹம் பு³த்³தி⁴மதாம் பு³த்³தி⁴꞉ அஸ்மி, தேஜஸ்வினாம் தேஜ꞉ ।
ப³லம்ʼ ப³லவதாம்ʼ சாஹம்ʼ காமராக³விவர்ஜிதம் ।
த⁴ர்மாவிருத்³தோ⁴ பூ⁴தேஷு காமோ(அ)ஸ்மி ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 7-11 ॥
ப³லம் ப³லவதாம் ச அஹம் காம-ராக³-விவர்ஜிதம் ।
த⁴ர்ம-அவிருத்³த⁴꞉ பூ⁴தேஷு காம꞉ அஸ்மி ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 7-11-
அஹம் ச ப³லவதாம் காம-ராக³-விவர்ஜிதம் ப³லம் அஸ்மி,
ஹே ப⁴ரதர்ஷப⁴! பூ⁴தேஷு த⁴ர்ம-அவிருத்³த⁴꞉ காம꞉ (அஹம் அஸ்மி).
யே சைவ ஸாத்த்விகா பா⁴வா ராஜஸாஸ்தாமஸாஶ்ச யே ।
மத்த ஏவேதி தான்வித்³தி⁴ ந த்வஹம்ʼ தேஷு தே மயி ॥ 7-12 ॥
யே ச ஏவ ஸாத்த்விகா꞉ பா⁴வா꞉ ராஜஸா꞉ தாமஸா꞉ ச யே ।
மத்த꞉ ஏவ இதி தான் வித்³தி⁴ ந து அஹம்ʼ தேஷு தே மயி ॥ 7-12 ॥
யே ச ஏவ ஸாத்த்விகா꞉ ராஜஸா꞉ தாமஸா꞉ ச பா⁴வா꞉, தே
மத்த꞉ ஏவ இதி தான் வித்³தி⁴, அஹம்ʼ தேஷு ந (அஸ்மி), து தே மயி (வர்தந்தே) ।
த்ரிபி⁴꞉ கு³ணமயை꞉ பா⁴வை꞉ ஏபி⁴꞉ ஸர்வம்ம் இத³ம் ஜக³த் ।
மோஹிதம் ந அபி⁴ஜானாதி மாம் ஏப்⁴ய꞉ பரம் அவ்யயம் ॥ 7-13 ॥
த்ரிபி⁴ர்கு³ணமயைர்பா⁴வைரேபி⁴꞉ ஸர்வமித³ம்ʼ ஜக³த் ।
மோஹிதம்ʼ நாபி⁴ஜானாதி மாமேப்⁴ய꞉ பரமவ்யயம் ॥ 7-13 ॥
ஏபி⁴꞉ த்ரிபி⁴꞉ கு³ணமயை꞉ பா⁴வை꞉ இத³ம் ஸர்வம்ம் ஜக³த் மோஹிதம்,
(அத꞉) ஏப்⁴ய꞉ பரம் அவ்யயம் மாம் ந அபி⁴ஜானாதி ।
தை³வீ ஹ்யேஷா கு³ணமயீ மம மாயா து³ரத்யயா ।
மாமேவ யே ப்ரபத்³யந்தே மாயாமேதாம்ʼ தரந்தி தே ॥ 7-14 ॥
தை³வீ ஹி ஏஷா கு³ணமயீ மம மாயா து³ரத்யயா ।
மாம் ஏவ யே ப்ரபத்³யந்தே மாயாம் ஏதாம் தரந்தி தே ॥ 7-14 ॥
ஏஷா தை³வீ கு³ணமயீ மம மாயா ஹி து³ரத்யயா । யே மாம் ஏவ
ப்ரபத்³யந்தே, தே ஏதாம் மாயாம் தரந்தி ।
ந மாம்ʼ து³ஷ்க்ருʼதினோ மூடா⁴꞉ ப்ரபத்³யந்தே நராத⁴மா꞉ ।
மாயயாபஹ்ருʼதஜ்ஞானா ஆஸுரம்ʼ பா⁴வமாஶ்ரிதா꞉ ॥ 7-15 ॥
ந மாம் து³ஷ்க்ருʼதின꞉ மூடா⁴꞉ ப்ரபத்³யந்தே நர-அத⁴மா꞉ ।
மாயயா அபஹ்ருʼத-ஜ்ஞானா꞉ ஆஸுரம் பா⁴வம் ஆஶ்ரிதா꞉ ॥ 7-15 ॥
மாயயா அபஹ்ருʼத-ஜ்ஞானா꞉ ஆஸுரம் பா⁴வம் ஆஶ்ரிதா꞉
து³ஷ்க்ருʼதின꞉ மூடா⁴꞉ நர-அத⁴மா꞉ மாம் ந ப்ரபத்³யந்தே ।
சதுர்விதா⁴ ப⁴ஜந்தே மாம்ʼ ஜனா꞉ ஸுக்ருʼதினோ(அ)ர்ஜுன ।
ஆர்தோ ஜிஜ்ஞாஸுரர்தா²ர்தீ² ஜ்ஞானீ ச ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 7-16 ॥
சது꞉-விதா⁴꞉ ப⁴ஜந்தே மாம் ஜனா꞉ ஸுக்ருʼதின꞉ அர்ஜுன ।
ஆர்த꞉ ஜிஜ்ஞாஸு꞉ அர்தா²ர்தீ² ஜ்ஞானீ ச ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 7-16 ॥
ஹே ப⁴ரதர்ஷப⁴ அர்ஜுன! ஆர்த꞉, ஜிஜ்ஞாஸு꞉, அர்தா²ர்தீ²,
ஜ்ஞானீ ச (இதி) சது꞉-விதா⁴꞉ ஸுக்ருʼதின꞉ ஜனா꞉ மாம் ப⁴ஜந்தே ।
தேஷாம்ʼ ஜ்ஞானீ நித்யயுக்த ஏகப⁴க்திர்விஶிஷ்யதே ।
ப்ரியோ ஹி ஜ்ஞானினோ(அ)த்யர்த²மஹம்ʼ ஸ ச மம ப்ரிய꞉ ॥ 7-17 ॥
தேஷாம் ஜ்ஞானீ நித்ய-யுக்த꞉ ஏக-ப⁴க்தி꞉ விஶிஷ்யதே ।
ப்ரிய꞉ ஹி ஜ்ஞானின꞉ அத்யர்த²ம் அஹம் ஸ꞉ ச மம ப்ரிய꞉ ॥ 7-17 ॥
தேஷாம் நித்ய-யுக்த꞉ ஏக-ப⁴க்தி꞉ ஜ்ஞானீ விஶிஷ்யதே । அஹம் ஹி
ஜ்ஞானின꞉ அத்யர்த²ம் ப்ரிய꞉ (அஸ்மி), ஸ꞉ (ஜ்ஞானீ) ச மம ப்ரிய꞉ (அஸ்தி).
உதா³ரா꞉ ஸர்வ ஏவைதே ஜ்ஞானீ த்வாத்மைவ மே மதம் ।
ஆஸ்தி²த꞉ ஸ ஹி யுக்தாத்மா மாமேவானுத்தமாம்ʼ க³திம் ॥ 7-18 ॥
உதா³ரா꞉ ஸர்வே ஏவ ஏதே ஜ்ஞானீ து ஆத்மா ஏவ மே மதம் ।
ஆஸ்தி²த꞉ ஸ꞉ ஹி யுக்த-ஆத்மா மாம் ஏவ அனுத்தமாம் க³திம் ॥ 7-18 ॥
ஏதே ஸர்வே ஏவ உதா³ரா꞉ (ஸந்தி), ஜ்ஞானீ து (மம) ஆத்மா ஏவ
(அஸ்தி இதி) மே மதம் । ஸ꞉ ஹி யுக்த-ஆத்மா அனுத்தமாம் க³திம்
மாம் ஏவ ஆஸ்தி²த꞉ (அஸ்தி).
ப³ஹூனாம்ʼ ஜன்மநாமந்தே ஜ்ஞானவான்மாம்ʼ ப்ரபத்³யதே ।
வாஸுதே³வ꞉ ஸர்வமிதி ஸ மஹாத்மா ஸுது³ர்லப⁴꞉ ॥ 7-19 ॥
ப³ஹூனாம் ஜன்மனாம் அந்தே ஜ்ஞானவான் மாம் ப்ரபத்³யதே ।
வாஸுதே³வ꞉ ஸர்வம் இதி ஸ꞉ மஹாத்மா ஸுது³ர்லப⁴꞉ ॥ 7-19 ॥
ஜ்ஞானவான் ப³ஹூனாம் ஜன்மனாம் அந்தே ‘வாஸுதே³வ꞉
ஸர்வம்’ இதி (அனுபூ⁴ய) மாம் ப்ரபத்³யதே । ஸ꞉ மஹாத்மா ஸுது³ர்லப⁴꞉ ।
காமைஸ்தைஸ்தைர்ஹ்ருʼதஜ்ஞானா꞉ ப்ரபத்³யந்தே(அ)ன்யதே³வதா꞉ ।
தம்ʼ தம்ʼ நியமமாஸ்தா²ய ப்ரக்ருʼத்யா நியதா꞉ ஸ்வயா ॥ 7-20 ॥
காமை꞉ தை꞉ தை꞉ ஹ்ருʼத-ஜ்ஞானா꞉ ப்ரபத்³யந்தே அன்ய-தே³வதா꞉ ।
தம் தம் நியமம் ஆஸ்தா²ய ப்ரக்ருʼத்யா நியதா꞉ ஸ்வயா ॥ 7-20 ॥
தை꞉ தை꞉ காமை꞉ ஹ்ருʼத-ஜ்ஞானா꞉ ஸ்வயா ப்ரக்ருʼத்யா நியதா꞉
(அஜ்ஞானின꞉) தம் தம் நியமம் ஆஸ்தா²ய அன்ய-தே³வதா꞉ ப்ரபத்³யந்தே ।
யோ யோ யாம்ʼ யாம்ʼ தனும்ʼ ப⁴க்த꞉ ஶ்ரத்³த⁴யார்சிதுமிச்ச²தி ।
தஸ்ய தஸ்யாசலாம்ʼ ஶ்ரத்³தா⁴ம்ʼ தாமேவ வித³தா⁴ம்யஹம் ॥ 7-21 ॥
ய꞉ ய꞉ யாம் யாம் தனும் ப⁴க்த꞉ ஶ்ரத்³த⁴யா அர்சிதும் இச்ச²தி ।
தஸ்ய தஸ்ய அசலாம் ஶ்ரத்³தா⁴ம் தாம் ஏவ வித³தா⁴மி அஹம் ॥ 7-21 ॥
ய꞉ ய꞉ ப⁴க்த꞉ யாம் யாம் தனும் ஶ்ரத்³த⁴யா அர்சிதும் இச்ச²தி,
தஸ்ய தஸ்ய தாம் ஏவ ஶ்ரத்³தா⁴ம் அஹம் அசலாம் வித³தா⁴மி ।
ஸ தயா ஶ்ரத்³த⁴யா யுக்தஸ்தஸ்யாராத⁴னமீஹதே ।
லப⁴தே ச தத꞉ காமான்மயைவ விஹிதான்ஹி தான் ॥ 7-22 ॥
ஸ꞉ தயா ஶ்ரத்³த⁴யா யுக்த꞉ தஸ்ய அராத⁴னம் ஈஹதே ।
லப⁴தே ச தத꞉ காமான் மயா ஏவ விஹிதான் ஹி தான் ॥ 7-22 ॥
ஸ꞉ தயா ஶ்ரத்³த⁴யா யுக்த꞉ தஸ்ய ஆராத⁴னம் ஈஹதே, தத꞉ ச
மயா ஏவ விஹிதான் தான் காமான் லப⁴தே ஹி ।
அந்தவத்து ப²லம்ʼ தேஷாம்ʼ தத்³ப⁴வத்யல்பமேத⁴ஸாம் ।
தே³வாந்தே³வயஜோ யாந்தி மத்³ப⁴க்தா யாந்தி மாமபி ॥ 7-23 ॥
அந்தவத் து ப²லம் தேஷாம் தத் ப⁴வதி அல்ப-மேத⁴ஸாம் ।
தே³வான் தே³வ-யஜ꞉ யாந்தி மத் ப⁴க்தா꞉ யாந்தி மாம் அபி ॥ 7-23 ॥
தேஷாம் அல்ப-மேத⁴ஸாம் தத் ப²லம் து அந்தவத் ப⁴வதி;
தே³வ-யஜ꞉ தே³வான் யாந்தி, மத் ப⁴க்தா꞉ அபி மாம் யாந்தி ।
அவ்யக்தம்ʼ வ்யக்திமாபன்னம்ʼ மன்யந்தே மாமபு³த்³த⁴ய꞉ ।
பரம்ʼ பா⁴வமஜானந்தோ மமாவ்யயமனுத்தமம் ॥ 7-24 ॥
அவ்யக்தம் வ்யக்திம் ஆபன்னம் மன்யந்தே மாம் அபு³த்³த⁴ய꞉ ।
பரம் பா⁴வம் அஜானந்த꞉ மம அவ்யயம் அனுத்தமம் ॥ 7-24 ॥
மம பரம் அவ்யயம் அவ்யக்தம் அனுத்தமம் பா⁴வம்
அஜானந்த꞉ அபு³த்³த⁴ய꞉ மாம் வ்யக்திம் ஆபன்னம் மன்யந்தே ।
நாஹம்ʼ ப்ரகாஶ꞉ ஸர்வஸ்ய யோக³மாயாஸமாவ்ருʼத꞉ ।
மூடோ⁴(அ)யம்ʼ நாபி⁴ஜானாதி லோகோ மாமஜமவ்யயம் ॥ 7-25 ॥
ந அஹம் ப்ரகாஶ꞉ ஸர்வஸ்ய யோக³-மாயா-ஸமாவ்ருʼத꞉ ।
மூட⁴꞉ அயம் ந அபி⁴ஜானாதி லோக꞉ மாம் அஜம் அவ்யயம் ॥ 7-25 ॥
யோக³-மாயா-ஸமாவ்ருʼத꞉ அஹம் ஸர்வஸ்ய ப்ரகாஶ꞉ ந ।
அயம் மூட⁴꞉ லோக꞉ அஜம் அவ்யயம் மாம் ந அபி⁴ஜானாதி ।
வேதா³ஹம்ʼ ஸமதீதானி வர்தமானானி சார்ஜுன ।
ப⁴விஷ்யாணி ச பூ⁴தானி மாம்ʼ து வேத³ ந கஶ்சன ॥ 7-26 ॥
வேத³ அஹம் ஸமதீதானி வர்தமானானி ச அர்ஜுன ।
ப⁴விஷ்யாணி ச பூ⁴தானி மாம் து வேத³ ந கஶ்சன ॥ 7-26 ॥
ஹே அர்ஜுன! அஹம் ஸமதீதானி வர்தமானானி ச ப⁴விஷ்யாணி ச
பூ⁴தானி வேத³ । கஶ்சன து மாம் ந வேத³ ।
இச்சா²த்³வேஷஸமுத்தே²ன த்³வந்த்³வமோஹேன பா⁴ரத ।
ஸர்வபூ⁴தானி ஸம்மோஹம்ʼ ஸர்கே³ யாந்தி பரந்தப ॥ 7-27 ॥
இச்சா²-த்³வேஷ-ஸமுத்தே²ன த்³வந்த்³வ-மோஹேன பா⁴ரத ।
ஸர்வ-பூ⁴தானி ஸம்மோஹம் ஸர்கே³ யாந்தி பரந்தப ॥ 7-27 ॥
ஹே பரந்தப பா⁴ரத! ஸர்வ-பூ⁴தானி இச்சா²-த்³வேஷ-ஸமுத்தே²ன
த்³வந்த்³வ-மோஹேன ஸர்கே³ ஸம்மோஹம் யாந்தி ।
யேஷாம்ʼ த்வந்தக³தம்ʼ பாபம்ʼ ஜனானாம்ʼ புண்யகர்மணாம் ।
தே த்³வந்த்³வமோஹநிர்முக்தா ப⁴ஜந்தே மாம்ʼ த்³ருʼட⁴வ்ரதா꞉ ॥ 7-28 ॥
யேஷாம் து அந்தக³தம் பாபம் ஜனானாம் புண்ய-கர்மணாம் ।
தே த்³வந்த்³வ-மோஹ-நிர்முக்தா꞉ ப⁴ஜந்தே மாம் த்³ருʼட⁴-வ்ரதா꞉ ॥ 7-28 ॥
யேஷாம் புண்ய-கர்மணாம் ஜனானாம் து பாபம் அந்தக³தம்,
தே த்³ருʼட⁴-வ்ரதா꞉ த்³வந்த்³வ-மோஹ-நிர்முக்தா꞉ மாம் ப⁴ஜந்தே ।
ஜராமரணமோக்ஷாய மாமாஶ்ரித்ய யதந்தி யே ।
தே ப்³ரஹ்ம தத்³விது³꞉ க்ருʼத்ஸ்னமத்⁴யாத்மம்ʼ கர்ம சாகி²லம் ॥ 7-29 ॥
ஜரா-மரண-மோக்ஷாய மாம் ஆஶ்ரித்ய யதந்தி யே ।
தே ப்³ரஹ்ம தத் விது³꞉ க்ருʼத்ஸ்னம் அத்⁴யாத்மம் கர்ம ச அகி²லம் ॥ 7-29 ॥
யே மாம் ஆஶ்ரித்ய ஜரா-மரண-மோக்ஷாய யதந்தி, தே தத் ப்³ரஹ்ம,
க்ருʼத்ஸ்னம் அத்⁴யாத்மம், அகி²லம் கர்ம ச விது³꞉ ।
ஸாதி⁴பூ⁴தாதி⁴தை³வம்ʼ மாம்ʼ ஸாதி⁴யஜ்ஞம்ʼ ச யே விது³꞉ ।
ப்ரயாணகாலே(அ)பி ச மாம்ʼ தே விது³ர்யுக்தசேதஸ꞉ ॥ 7-30 ॥
ஸாதி⁴பூ⁴த-அதி⁴தை³வம் மாம் ஸாதி⁴யஜ்ஞம் ச யே விது³꞉ ।
ப்ரயாணகாலே அபி ச மாம்ʼ தே விது³꞉ யுக்த-சேதஸ꞉ ॥ 7-30 ॥
யே ஸாதி⁴பூ⁴த-அதி⁴தை³வம் ஸாதி⁴யஜ்ஞம் ச மாம் விது³꞉
தே யுக்த-சேதஸ꞉ ப்ரயாண-காலே அபி ச மாம் விது³꞉ ।
ௐ தத்ஸதி³தி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³
ஜ்ஞானவிஜ்ஞானயோகோ³ நாம ஸப்தமோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 7 ॥
ௐ தத் ஸத் இதி ஶ்ரீமத் ப⁴க³வத் கீ³தாஸு உபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்ம-வித்³யாயாம் யோக³-ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ண-அர்ஜுன-ஸம்ʼவாதே³
ஜ்ஞான-விஜ்ஞான-யோக³꞉ நாம ஸப்தம꞉ அத்⁴யாய꞉ ॥ 7 ॥
அத² அஷ்டமோ(அ)த்⁴யாய꞉ । அக்ஷரப்³ரஹ்மயோக³꞉ ।
அத² அஷ்டம꞉ அத்⁴யாய꞉ । அக்ஷர-ப்³ரஹ்ம-யோக³꞉ ।
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
கிம்ʼ தத்³ ப்³ரஹ்ம கிமத்⁴யாத்மம்ʼ கிம்ʼ கர்ம புருஷோத்தம ।
அதி⁴பூ⁴தம்ʼ ச கிம்ʼ ப்ரோக்தமதி⁴தை³வம்ʼ கிமுச்யதே ॥ 8-1 ॥
கிம் தத் ப்³ரஹ்ம கிம் அத்⁴யாத்மம் கிம் கர்ம புருஷோத்தம ।
அதி⁴பூ⁴தம் ச கிம் ப்ரோக்தம் அதி⁴தை³வம் கிம் உச்யதே ॥ 8-1 ॥
ஹே புருஷோத்தம! தத் ப்³ரஹ்ம கிம்? அத்⁴யாத்மம் கிம்? கர்ம கிம்?
அதி⁴பூ⁴தம் கிம் ப்ரோக்தம்? அதி⁴தை³வம் ச கிம் உச்யதே ?
அதி⁴யஜ்ஞ꞉ கத²ம்ʼ கோ(அ)த்ர தே³ஹே(அ)ஸ்மின்மது⁴ஸூத³ன ।
ப்ரயாணகாலே ச கத²ம்ʼ ஜ்ஞேயோ(அ)ஸி நியதாத்மபி⁴꞉ ॥ 8-2 ॥
அதி⁴யஜ்ஞ꞉ கத²ம் க꞉ அத்ர தே³ஹே அஸ்மின் மது⁴ஸூத³ன ।
ப்ரயாண-காலே ச கத²ம் ஜ்ஞேய꞉ அஸி நியத-ஆத்மபி⁴꞉ ॥ 8-2 ॥
ஹே மது⁴ஸூத³ன! அத்ர அஸ்மின் தே³ஹே அதி⁴யஜ்ஞ꞉ க꞉ கத²ம் (ச அஸ்தி)?
ப்ரயாண-காலே ச நியத-ஆத்மபி⁴꞉ கத²ம் ஜ்ஞேய꞉ அஸி ?
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
அக்ஷரம்ʼ ப்³ரஹ்ம பரமம்ʼ ஸ்வபா⁴வோ(அ)த்⁴யாத்மமுச்யதே ।
பூ⁴தபா⁴வோத்³ப⁴வகரோ விஸர்க³꞉ கர்மஸஞ்ஜ்ஞித꞉ ॥ 8-3 ॥
அக்ஷரம் ப்³ரஹ்ம பரமம் ஸ்வபா⁴வ꞉ அத்⁴யாத்மம் உச்யதே ।
பூ⁴த-பா⁴வ-உத்³ப⁴வ-கர꞉ விஸர்க³꞉ கர்ம-ஸஞ்ஜ்ஞித꞉ ॥ 8-3 ॥
அக்ஷரம் பரமம் ப்³ரஹ்ம, ஸ்வபா⁴வ꞉ அத்⁴யாத்மம் உச்யதே,
பூ⁴த-பா⁴வ-உத்³ப⁴வ-கர꞉ விஸர்க³꞉ கர்ம-ஸஞ்ஜ்ஞித꞉ ।
அதி⁴பூ⁴தம்ʼ க்ஷரோ பா⁴வ꞉ புருஷஶ்சாதி⁴தை³வதம் ।
அதி⁴யஜ்ஞோ(அ)ஹமேவாத்ர தே³ஹே தே³ஹப்⁴ருʼதாம்ʼ வர ॥ 8-4 ॥
அதி⁴பூ⁴தம் க்ஷர꞉ பா⁴வ꞉ புருஷ꞉ ச அதி⁴தை³வதம் ।
அதி⁴யஜ்ஞ꞉ அஹம் ஏவ அத்ர தே³ஹே தே³ஹ-ப்⁴ருʼதாம் வர ॥ 8-4 ॥
ஹே தே³ஹ-ப்⁴ருʼதாம் வர! க்ஷர꞉ பா⁴வ꞉ அதி⁴பூ⁴தம், புருஷ꞉
அதி⁴தை³வதம், அத்ர தே³ஹே ச அஹம் ஏவ அதி⁴யஜ்ஞ꞉ ।
அந்தகாலே ச மாமேவ ஸ்மரன்முக்த்வா கலேவரம் ।
ய꞉ ப்ரயாதி ஸ மத்³பா⁴வம்ʼ யாதி நாஸ்த்யத்ர ஸம்ʼஶய꞉ ॥ 8-5 ॥
அந்த-காலே ச மாம் ஏவ ஸ்மரன் முக்த்வா கலேவரம் ।
ய꞉ ப்ரயாதி ஸ꞉ மத் பா⁴வம் யாதி ந அஸ்தி அத்ர ஸம்ʼஶய꞉ ॥ 8-5 ॥
ய꞉ ச அந்த-காலே மாம் ஏவ ஸ்மரன் கலேவரம் முக்த்வா
ப்ரயாதி, ஸ꞉ மத் பா⁴வம் யாதி, அத்ர ஸம்ʼஶய꞉ ந அஸ்தி ।
யம்ʼ யம்ʼ வாபி ஸ்மரன்பா⁴வம்ʼ த்யஜத்யந்தே கலேவரம் ।
தம்ʼ தமேவைதி கௌந்தேய ஸதா³ தத்³பா⁴வபா⁴வித꞉ ॥ 8-6 ॥
யம் யம் வா அபி ஸ்மரன் பா⁴வம் த்யஜதி அந்தே கலேவரம் ।
தம் தம் ஏவ ஏதி கௌந்தேய ஸதா³ தத்³த் பா⁴வ-பா⁴வித꞉ ॥ 8-6 ॥
ஹே கௌந்தேய! யம் யம் வா அபி பா⁴வம் ஸ்மரன் அந்தே கலேவரம் த்யஜதி;
ஸதா³ தத்³த் பா⁴வ-பா⁴வித꞉ (ஸ꞉) தம் தம் ஏவ ஏதி ।
தஸ்மாத்ஸர்வேஷு காலேஷு மாமனுஸ்மர யுத்⁴ய ச ।
மய்யர்பிதமனோபு³த்³தி⁴ர்மாமேவைஷ்யஸ்யஸம்ʼஶயம் ॥ 8-7 ॥
தஸ்மாத் ஸர்வேஷு காலேஷு மாம் அனுஸ்மர யுத்⁴ய ச ।
மயி அர்பித-மன꞉-பு³த்³தி⁴꞉ மாம் ஏவ ஏஷ்யஸி அஸம்ʼஶயம் ॥ 8-7 ॥
தஸ்மாத் ஸர்வேஷு காலேஷு மயி அர்பித-மன꞉-பு³த்³தி⁴꞉ (ப⁴வ),
மாம் அனுஸ்மர, யுத்⁴ய ச । (ஏவம்ʼ) அஸம்ʼஶயம் மாம் ஏவ ஏஷ்யஸி ।
அப்⁴யாஸயோக³யுக்தேன சேதஸா நான்யகா³மினா ।
பரமம்ʼ புருஷம்ʼ தி³வ்யம்ʼ யாதி பார்தா²னுசிந்தயன் ॥ 8-8 ॥
அப்⁴யாஸ-யோக³-யுக்தேன சேதஸா ந அன்ய-கா³மினா ।
பரமம் புருஷம் தி³வ்யம் யாதி பார்த² அனுசிந்தயன் ॥ 8-8 ॥
ஹே பார்த²! அப்⁴யாஸ-யோக³-யுக்தேன ந அன்ய-கா³மினா சேதஸா
அனுசிந்தயன், தி³வ்யம் பரமம் புருஷம் யாதி ।
கவிம்ʼ புராணமனுஶாஸிதாரம்ʼ
அணோரணீயாம்ʼஸமனுஸ்மரேத்³ய꞉ ।
ஸர்வஸ்ய தா⁴தாரமசிந்த்யரூபம்-
மாதி³த்யவர்ணம்ʼ தமஸ꞉ பரஸ்தாத் ॥ 8-9 ॥
ப்ரயாணகாலே மனஸா(அ)சலேன
ப⁴க்த்யா யுக்தோ யோக³ப³லேன சைவ ।
ப்⁴ருவோர்மத்⁴யே ப்ராணமாவேஶ்ய ஸம்யக்
ஸ தம்ʼ பரம்ʼ புருஷமுபைதி தி³வ்யம் ॥ 8-10 ॥
கவிம் புராணம் அனுஶாஸிதாரம்
அணோ꞉ அணீயாம்ʼஸம் அனுஸ்மரேத் ய꞉ ।
ஸர்வஸ்ய தா⁴தாரம் அசிந்த்ய-ரூபம்ʼ
ஆதி³த்ய-வர்ணம் தமஸ꞉ பரஸ்தாத் ॥ 8-9 ॥
ப்ரயாண-காலே மனஸா அசலேன
ப⁴க்த்யா யுக்த꞉ யோக³-ப³லேன ச ஏவ ।
ப்⁴ருவோ꞉ மத்⁴யே ப்ராணம் ஆவேஶ்ய ஸம்யக்
ஸ꞉ தம் பரம் புருஷம் உபைதி தி³வ்யம் ॥ 8-10 ॥
கவிம், புராணம், அனுஶாஸிதாரம், அணோ꞉ அணீயாம்ʼஸம்,
ஸர்வஸ்ய தா⁴தாரம், அசிந்த்ய-ரூபம்ʼ, தமஸ꞉ பரஸ்தாத்
ஆதி³த்ய-வர்ணம் (வித்³யமானம்ʼ புருஷம்ʼ), ப்ரயாண-காலே,
அசலேன மனஸா, ப⁴க்த்யா யுக்த꞉ யோக³-ப³லேன ச ஏவ ப்⁴ருவோ꞉
மத்⁴யே ஸம்யக் ப்ராணம் ஆவேஶ்ய, ய꞉ அனுஸ்மரேத் ஸ꞉ தம் பரம் தி³வ்யம் புருஷம் உபைதி ।
யத³க்ஷரம்ʼ வேத³விதோ³ வத³ந்தி
விஶந்தி யத்³யதயோ வீதராகா³꞉ ।
யதி³ச்ச²ந்தோ ப்³ரஹ்மசர்யம்ʼ சரந்தி
தத்தே பத³ம்ʼ ஸங்க்³ரஹேண ப்ரவக்ஷ்யே ॥ 8-11 ॥
யத் அக்ஷரம் வேத³-வித³꞉ வத³ந்தி
விஶந்தி யத் யதய꞉ வீத-ராகா³꞉ ।
யத் இச்ச²ந்த꞉ ப்³ரஹ்மசர்யம் சரந்தி
தத் தே பத³ம் ஸங்க்³ரஹேண ப்ரவக்ஷ்யே ॥ 8-11 ॥
வேத³-வித³꞉ யத் அக்ஷரம் வத³ந்தி, வீத-ராகா³꞉ யதய꞉ யத்
விஶந்தி, (ப்³ரஹ்மசாரிண꞉) யத் இச்ச²ந்த꞉ ப்³ரஹ்மசர்யம் சரந்தி,
தத் பத³ம் தே ஸங்க்³ரஹேண ப்ரவக்ஷ்யே ।
ஸர்வத்³வாராணி ஸம்ʼயம்ய மனோ ஹ்ருʼதி³ நிருத்⁴ய ச ।
மூர்த்⁴ன்யாதா⁴யாத்மன꞉ ப்ராணமாஸ்தி²தோ யோக³தா⁴ரணாம் ॥ 8-12 ॥
ஓமித்யேகாக்ஷரம்ʼ ப்³ரஹ்ம வ்யாஹரன்மாமனுஸ்மரன் ।
ய꞉ ப்ரயாதி த்யஜந்தே³ஹம்ʼ ஸ யாதி பரமாம்ʼ க³திம் ॥ 8-13 ॥
ஸர்வ-த்³வாராணி ஸம்ʼயம்ய மன꞉ ஹ்ருʼதி³ நிருத்⁴ய ச ।
மூர்த்⁴னி ஆதா⁴ய ஆத்மன꞉ ப்ராணம் ஆஸ்தி²த꞉ யோக³-தா⁴ரணாம் ॥ 8-12 ॥
ஓம் இதி ஏக-அக்ஷரம் ப்³ரஹ்ம வ்யாஹரன் மாம் அனுஸ்மரன் ।
ய꞉ ப்ரயாதி த்யஜன் தே³ஹம் ஸ꞉ யாதி பரமாம் க³திம் ॥ 8-13 ॥
ஸர்வ-த்³வாராணி ஸம்ʼயம்ய, மன꞉ ச ஹ்ருʼதி³ நிருத்⁴ய,
மூர்த்⁴னி ஆத்மன꞉ ப்ராணம் ஆதா⁴ய, யோக³-தா⁴ரணாம் ஆஸ்தி²த꞉,
ஓம் இதி ஏக-அக்ஷரம் ப்³ரஹ்ம வ்யாஹரன் மாம் அனுஸ்மரன்,
ய꞉ தே³ஹம் த்யஜன் ப்ரயாதி, ஸ꞉ பரமாம் க³திம் யாதி ।
அனன்யசேதா꞉ ஸததம்ʼ யோ மாம்ʼ ஸ்மரதி நித்யஶ꞉ ।
தஸ்யாஹம்ʼ ஸுலப⁴꞉ பார்த² நித்யயுக்தஸ்ய யோகி³ன꞉ ॥ 8-14 ॥
அனன்ய-சேதா꞉ ஸததம் ய꞉ மாம் ஸ்மரதி நித்யஶ꞉ ।
தஸ்ய அஹம்ʼ ஸுலப⁴꞉ பார்த² நித்ய-யுக்தஸ்ய யோகி³ன꞉ ॥ 8-14 ॥
ஹே பார்த²! ய꞉ நித்யஶ꞉ அனன்ய-சேதா꞉ (ஸன்) மாம்
ஸததம்ʼ ஸ்மரதி, தஸ்ய நித்ய-யுக்தஸ்ய யோகி³ன꞉ அஹம்ʼ ஸுலப⁴꞉ (அஸ்மி) ।
மாமுபேத்ய புனர்ஜன்ம து³꞉கா²லயமஶாஶ்வதம் ।
நாப்னுவந்தி மஹாத்மான꞉ ஸம்ʼஸித்³தி⁴ம்ʼ பரமாம்ʼ க³தா꞉ ॥ 8-15 ॥
மாம் உபேத்ய புன꞉-ஜன்ம து³꞉க²-ஆலயம் அஶாஶ்வதம் ।
ந ஆப்னுவந்தி மஹாத்மான꞉ ஸம்ʼஸித்³தி⁴ம் பரமாம் க³தா꞉ ॥ 8-15 ॥
பரமாம் ஸம்ʼஸித்³தி⁴ம் க³தா꞉ மஹாத்மான꞉ மாம் உபேத்ய,
புன꞉ து³꞉க²-ஆலயம் அஶாஶ்வதம் ஜன்ம ந ஆப்னுவந்தி ।
ஆப்³ரஹ்மபு⁴வனால்லோகா꞉ புனராவர்தினோ(அ)ர்ஜுன ।
மாமுபேத்ய து கௌந்தேய புனர்ஜன்ம ந வித்³யதே ॥ 8-16 ॥
ஆப்³ரஹ்ம-பு⁴வனாத் லோகா꞉ புன꞉-ஆவர்தின꞉ அர்ஜுன ।
மாம் உபேத்ய து கௌந்தேய புன꞉-ஜன்ம ந வித்³யதே ॥ 8-16 ॥
ஹே அர்ஜுன! ஆப்³ரஹ்ம-பு⁴வனாத் (ஸர்வே) லோகா꞉ புன꞉-ஆவர்தின꞉
(ஸந்தி); ஹே கௌந்தேய! மாம் உபேத்ய து புன꞉ ஜன்ம ந வித்³யதே ।
ஸஹஸ்ரயுக³பர்யந்தமஹர்யத்³ ப்³ரஹ்மணோ விது³꞉ ।
ராத்ரிம்ʼ யுக³ஸஹஸ்ராந்தாம்ʼ தே(அ)ஹோராத்ரவிதோ³ ஜனா꞉ ॥ 8-17 ॥
ஸஹஸ்ர-யுக³-பர்யந்தம் அஹ꞉ யத் ப்³ரஹ்மண꞉ விது³꞉ ।
ராத்ரிம் யுக³-ஸஹஸ்ர-அந்தாம் தே அஹோராத்ர-வித³꞉ ஜனா꞉ ॥ 8-17 ॥
யத் தே அஹோராத்ர-வித³꞉ ஜனா꞉ ஸஹஸ்ர-யுக³-பர்யந்தம் ப்³ரஹ்மண꞉
அஹ꞉ யுக³-ஸஹஸ்ர-அந்தாம் ராத்ரிம் (ச) விது³꞉ ।
அவ்யக்தாத்³ வ்யக்தய꞉ ஸர்வா꞉ ப்ரப⁴வந்த்யஹராக³மே ।
ராத்ர்யாக³மே ப்ரலீயந்தே தத்ரைவாவ்யக்தஸஞ்ஜ்ஞகே ॥ 8-18 ॥
அவ்யக்தாத் வ்யக்தய꞉ ஸர்வா꞉ ப்ரப⁴வந்தி அஹ꞉ ஆக³மே ।
ராத்ரி ஆக³மே ப்ரலீயந்தே தத்ர ஏவ அவ்யக்த-ஸஞ்ஜ்ஞகே ॥ 8-18 ॥
அஹ꞉ ஆக³மே ஸர்வா꞉ வ்யக்தய꞉ அவ்யக்தாத் ப்ரப⁴வந்தி,
(புன꞉) ராத்ரி ஆக³மே தத்ர அவ்யக்த-ஸஞ்ஜ்ஞகே ஏவ ப்ரலீயந்தே ।
பூ⁴தக்³ராம꞉ ஸ ஏவாயம்ʼ பூ⁴த்வா பூ⁴த்வா ப்ரலீயதே ।
ராத்ர்யாக³மே(அ)வஶ꞉ பார்த² ப்ரப⁴வத்யஹராக³மே ॥ 8-19 ॥
பூ⁴த-க்³ராம꞉ ஸ꞉ ஏவ அயம் பூ⁴த்வா பூ⁴த்வா ப்ரலீயதே ।
ராத்ரி ஆக³மே அவஶ꞉ பார்த² ப்ரப⁴வதி அஹ꞉ ஆக³மே ॥ 8-19 ॥
ஹே பார்த²! ஸ꞉ ஏவ அயம் பூ⁴த-க்³ராம꞉ அவஶ꞉ (ஸன்),
பூ⁴த்வா பூ⁴த்வா ராத்ரி ஆக³மே ப்ரலீயதே (புன꞉) அஹ꞉ ஆக³மே ப்ரப⁴வதி ।
பரஸ்தஸ்மாத்து பா⁴வோ(அ)ன்யோ(அ)வ்யக்தோ(அ)வ்யக்தாத்ஸனாதன꞉ ।
ய꞉ ஸ ஸர்வேஷு பூ⁴தேஷு நஶ்யத்ஸு ந வினஶ்யதி ॥ 8-20 ॥
பர꞉ தஸ்மாத் து பா⁴வ꞉ அன்ய꞉ அவ்யக்த꞉ அவ்யக்தாத் ஸனாதன꞉ ।
ய꞉ ஸ꞉ ஸர்வேஷு பூ⁴தேஷு நஶ்யத்ஸு ந வினஶ்யதி ॥ 8-20 ॥
ய꞉ து ஸர்வேஷு பூ⁴தேஷு நஶ்யத்ஸு ந வினஶ்யதி, ஸ꞉, தஸ்மாத்
அவ்யக்தாத் அன்ய꞉, அவ்யக்த꞉ ஸனாதன꞉ பர꞉ பா⁴வ꞉ (அஸ்தி)
அவ்யக்தோ(அ)க்ஷர இத்யுக்தஸ்தமாஹு꞉ பரமாம்ʼ க³திம் ।
யம்ʼ ப்ராப்ய ந நிவர்தந்தே தத்³தா⁴ம பரமம்ʼ மம ॥ 8-21 ॥
அவ்யக்த꞉ அக்ஷர꞉ இதி உக்த꞉ தம் ஆஹு꞉ பரமாம் க³திம் ।
யம் ப்ராப்ய ந நிவர்தந்தே தத் தா⁴ம பரமம் மம ॥ 8-21 ॥
(ய꞉) அவ்யக்த꞉ (பா⁴வ꞉) அக்ஷர꞉ இதி உக்த꞉, தம் பரமாம்
க³திம் ஆஹு꞉, (ஜ்ஞானின꞉) யம் ப்ராப்ய ந நிவர்தந்தே, தத்
மம பரமம் தா⁴ம (அஸ்தி).
புருஷ꞉ ஸ பர꞉ பார்த² ப⁴க்த்யா லப்⁴யஸ்த்வனன்யயா ।
யஸ்யாந்த꞉ஸ்தா²னி பூ⁴தானி யேன ஸர்வமித³ம்ʼ ததம் ॥ 8-22 ॥
புருஷ꞉ ஸ꞉ பர꞉ பார்த² ப⁴க்த்யா லப்⁴ய꞉ து அனன்யயா ।
யஸ்ய அந்த꞉-ஸ்தா²னி பூ⁴தானி யேன ஸர்வம் இத³ம் ததம் ॥ 8-22 ॥
ஹே பார்த²! பூ⁴தானி யஸ்ய அந்த꞉-ஸ்தா²னி (ஸந்தி), யேன இத³ம்
ஸர்வம் ததம், ஸ꞉ து பர꞉ புருஷ꞉ அனன்யயா ப⁴க்த்யா லப்⁴ய꞉ (அஸ்தி).
யத்ர காலே த்வனாவ்ருʼத்திமாவ்ருʼத்திம்ʼ சைவ யோகி³ன꞉ ।
ப்ரயாதா யாந்தி தம்ʼ காலம்ʼ வக்ஷ்யாமி ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 8-23 ॥
யத்ர காலே து அனாவ்ருʼத்திம் ஆவ்ருʼத்திம் ச ஏவ யோகி³ன꞉ ।
ப்ரயாதா꞉ யாந்தி தம் காலம் வக்ஷ்யாமி ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 8-23 ॥
ஹே ப⁴ரதர்ஷப⁴! யத்ர காலே து ப்ரயாதா꞉ யோகி³ன꞉ அனாவ்ருʼத்திம்
ஆவ்ருʼத்திம் ச ஏவ யாந்தி, தம் காலம் வக்ஷ்யாமி ।
அக்³நிர்ஜ்யோதிரஹ꞉ ஶுக்ல꞉ ஷண்மாஸா உத்தராயணம் ।
தத்ர ப்ரயாதா க³ச்ச²ந்தி ப்³ரஹ்ம ப்³ரஹ்மவிதோ³ ஜனா꞉ ॥ 8-24 ॥
அக்³னி꞉ ஜ்யோதி꞉ அஹ꞉ ஶுக்ல꞉ ஷண்மாஸா꞉ உத்தர-ஆயணம் ।
தத்ர ப்ரயாதா꞉ க³ச்ச²ந்தி ப்³ரஹ்ம ப்³ரஹ்மவித³꞉ ஜனா꞉ ॥ 8-24 ॥
அக்³னி꞉, ஜ்யோதி꞉, அஹ꞉, ஶுக்ல꞉ (பக்ஷ꞉), ஷண்மாஸா꞉ உத்தர-ஆயனம்,
தத்ர (காலே) ப்ரயாதா꞉ ப்³ரஹ்மவித³꞉ ஜனா꞉ ப்³ரஹ்ம க³ச்ச²ந்தி ।
தூ⁴மோ ராத்ரிஸ்ததா² க்ருʼஷ்ண꞉ ஷண்மாஸா த³க்ஷிணாயனம் ।
தத்ர சாந்த்³ரமஸம்ʼ ஜ்யோதிர்யோகீ³ ப்ராப்ய நிவர்ததே ॥ 8-25 ॥
தூ⁴ம꞉ ராத்ரி꞉ ததா² க்ருʼஷ்ண꞉ ஷண்மாஸா꞉ த³க்ஷிண-ஆயனம் ।
தத்ர சாந்த்³ரமஸம் ஜ்யோதி꞉ யோகீ³ ப்ராப்ய நிவர்ததே ॥ 8-25 ॥
தூ⁴ம꞉, ராத்ரி꞉, ததா² க்ருʼஷ்ண꞉ (பக்ஷ꞉), ஷண்மாஸா꞉
த³க்ஷிண-ஆயனம், தத்ர (காலே ப்ரயாதா꞉) யோகீ³ சாந்த்³ரமஸம்
ஜ்யோதி꞉ ப்ராப்ய நிவர்ததே ।
ஶுக்லக்ருʼஷ்ணே க³தீ ஹ்யேதே ஜக³த꞉ ஶாஶ்வதே மதே ।
ஏகயா யாத்யனாவ்ருʼத்திமன்யயாவர்ததே புன꞉ ॥ 8-26 ॥
ஶுக்ல-க்ருʼஷ்ணே க³தீ ஹி ஏதே ஜக³த꞉ ஶாஶ்வதே மதே ।
ஏகயா யாதி அனாவ்ருʼத்திம் அன்யயா ஆவர்ததே புன꞉ ॥ 8-26 ॥
ஜக³த꞉ ஏதே ஹி ஶுக்ல-க்ருʼஷ்ணே க³தீ ஶாஶ்வதே மதே ।
ஏகயா அனாவ்ருʼத்திம் யாதி அன்யயா புன꞉ ஆவர்ததே ।
நைதே ஸ்ருʼதீ பார்த² ஜானன்யோகீ³ முஹ்யதி கஶ்சன ।
தஸ்மாத்ஸர்வேஷு காலேஷு யோக³யுக்தோ ப⁴வார்ஜுன ॥ 8-27 ॥
ந ஏதே ஸ்ருʼதீ பார்த² ஜானன் யோகீ³ முஹ்யதி கஶ்சன ।
தஸ்மாத் ஸர்வேஷு காலேஷு யோக³-யுக்த꞉ ப⁴வ அர்ஜுன ॥ 8-27 ॥
ஹே பார்த²! ஏதே ஸ்ருʼதீ ஜானன் கஶ்சன யோகீ³ ந முஹ்யதி;
தஸ்மாத் ஹே அர்ஜுன! (த்வம்ʼ) ஸர்வேஷு காலேஷு யோக³-யுக்த꞉ ப⁴வ ।
வேதே³ஷு யஜ்ஞேஷு தப꞉ஸு சைவ
தா³னேஷு யத்புண்யப²லம்ʼ ப்ரதி³ஷ்டம் ।
அத்யேதி தத்ஸர்வமித³ம்ʼ விதி³த்வா
யோகீ³ பரம்ʼ ஸ்தா²னமுபைதி சாத்³யம் ॥ 8-28 ॥
வேதே³ஷு யஜ்ஞேஷு தப꞉ஸு ச ஏவ
தா³னேஷு யத் புண்ய-ப²லம் ப்ரதி³ஷ்டம் ।
அத்யேதி தத் ஸர்வம் இத³ம் விதி³த்வா
யோகீ³ பரம் ஸ்தா²னம் உபைதி ச ஆத்³யம் ॥ 8-28 ॥
யோகீ³ இத³ம் விதி³த்வா, வேதே³ஷு யஜ்ஞேஷு தப꞉ஸு தா³னேஷு ச ஏவ
யத் புண்ய-ப²லம் ப்ரதி³ஷ்டம், தத் ஸர்வம் அத்யேதி, ஆத்³யம் பரம் ச ஸ்தா²னம் உபைதி ।
ௐ தத்ஸதி³தி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³
அக்ஷரப்³ரஹ்மயோகோ³ நாமாஷ்டமோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 8 ॥
ௐ தத் ஸத் இதி ஶ்ரீமத் ப⁴க³வத் கீ³தாஸு உபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்ம-வித்³யாயாம் யோக³-ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ண-அர்ஜுன-ஸம்ʼவாதே³
அக்ஷர-ப்³ரஹ்ம-யோக³꞉ நாம அஷ்டம꞉ அத்⁴யாய꞉ ॥ 8 ॥
அத² நவமோ(அ)த்⁴யாய꞉ । ராஜவித்³யாராஜகு³ஹ்யயோக³꞉ ।
அத² நவம꞉ அத்⁴யாய꞉ । ராஜ-வித்³யா-ராஜ-கு³ஹ்ய-யோக³꞉ ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
இத³ம்ʼ து தே கு³ஹ்யதமம்ʼ ப்ரவக்ஷ்யாம்யனஸூயவே ।
ஜ்ஞானம்ʼ விஜ்ஞானஸஹிதம்ʼ யஜ்ஜ்ஞாத்வா மோக்ஷ்யஸே(அ)ஶுபா⁴த் ॥ 9-1 ॥
இத³ம் து தே கு³ஹ்யதமம் ப்ரவக்ஷ்யாமி அனஸூயவே ।
ஜ்ஞானம் விஜ்ஞான-ஸஹிதம் யத் ஜ்ஞாத்வா மோக்ஷ்யஸே அஶுபா⁴த் ॥ 9-1 ॥
யத் ஜ்ஞாத்வா (த்வம்ʼ)அஶுபா⁴த் மோக்ஷ்யஸே, (தத்) து இத³ம்
கு³ஹ்யதமம் விஜ்ஞான-ஸஹிதம் ஜ்ஞானம் அனஸூயவே தே ப்ரவக்ஷ்யாமி ।
ராஜவித்³யா ராஜகு³ஹ்யம்ʼ பவித்ரமித³முத்தமம் ।
ப்ரத்யக்ஷாவக³மம்ʼ த⁴ர்ம்யம்ʼ ஸுஸுக²ம்ʼ கர்துமவ்யயம் ॥ 9-2 ॥
ராஜ-வித்³யா ராஜ-கு³ஹ்யம் பவித்ரம்ம் இத³ம் உத்தமம் ।
ப்ரத்யக்ஷ-அவக³மம் த⁴ர்ம்யம் ஸுஸுக²ம் கர்தும் அவ்யயம் ॥ 9-2 ॥
இத³ம் (ஜ்ஞானம்ʼ) ராஜ-வித்³யா, ராஜ-கு³ஹ்யம், உத்தமம்,
பவித்ரம், அவ்யயம், ப்ரத்யக்ஷ-அவக³மம், கர்தும் ஸுஸுக²ம்,
த⁴ர்ம்யம் ச (அஸ்தி).
அஶ்ரத்³த³தா⁴னா꞉ புருஷா த⁴ர்மஸ்யாஸ்ய பரந்தப ।
அப்ராப்ய மாம்ʼ நிவர்தந்தே ம்ருʼத்யுஸம்ʼஸாரவர்த்மனி ॥ 9-3 ॥
அஶ்ரத்³த³தா⁴னா꞉ புருஷா꞉ த⁴ர்மஸ்ய அஸ்ய பரந்தப ।
அப்ராப்ய மாம் நிவர்தந்தே ம்ருʼத்யு-ஸம்ʼஸார-வர்த்மனி ॥ 9-3 ॥
ஹே பரந்தப! அஸ்ய த⁴ர்மஸ்ய அஶ்ரத்³த³தா⁴னா꞉ புருஷா꞉ மாம்
அப்ராப்ய ம்ருʼத்யு-ஸம்ʼஸார-வர்த்மனி நிவர்தந்தே ।
மயா ததமித³ம்ʼ ஸர்வம்ʼ ஜக³த³வ்யக்தமூர்தினா ।
மத்ஸ்தா²னி ஸர்வபூ⁴தானி ந சாஹம்ʼ தேஷ்வவஸ்தி²த꞉ ॥ 9-4 ॥
மயா ததம் இத³ம் ஸர்வம் ஜக³த் அவ்யக்த-மூர்தினா ।
மத்-ஸ்தா²னி ஸர்வ-பூ⁴தானி ந ச அஹம் தேஷு அவஸ்தி²த꞉ ॥ 9-4 ॥
அவ்யக்த-மூர்தினா மயா இத³ம் ஸர்வம் ஜக³த் ததம் ।
ஸர்வ-பூ⁴தானி மத்-ஸ்தா²னி (ஸந்தி), அஹம் ச தேஷு ந அவஸ்தி²த꞉ (அஸ்மி).
ந ச மத்ஸ்தா²னி பூ⁴தானி பஶ்ய மே யோக³மைஶ்வரம் ।
பூ⁴தப்⁴ருʼன்ன ச பூ⁴தஸ்தோ² மமாத்மா பூ⁴தபா⁴வன꞉ ॥ 9-5 ॥
ந ச மத்-ஸ்தா²னி பூ⁴தானி பஶ்ய மே யோக³ம் ஐஶ்வரம் ।
பூ⁴த-ப்⁴ருʼத் ந ச பூ⁴த-ஸ்த²꞉ மம ஆத்மா பூ⁴த-பா⁴வன꞉ ॥ 9-5 ॥
பூ⁴தானி ச மத்-ஸ்தா²னி ந (ஸந்தி), மே ஐஶ்வரம் யோக³ம் பஶ்ய ।
(அஹம்ʼ) பூ⁴த-ப்⁴ருʼத் (அபி) பூ⁴த-ஸ்த²꞉ ந । மம ஆத்மா ச
பூ⁴த-பா⁴வன꞉ (அஸ்தி) ।
யதா²காஶஸ்தி²தோ நித்யம்ʼ வாயு꞉ ஸர்வத்ரகோ³ மஹான் ।
ததா² ஸர்வாணி பூ⁴தானி மத்ஸ்தா²னீத்யுபதா⁴ரய ॥ 9-6 ॥
யதா² ஆகாஶ-ஸ்தி²த꞉ நித்யம் வாயு꞉ ஸர்வத்ரக³꞉ மஹான் ।
ததா² ஸர்வாணி பூ⁴தானி மத்-ஸ்தா²னி இதி உபதா⁴ரய ॥ 9-6 ॥
யதா² ஸர்வத்ரக³꞉ மஹான் வாயு꞉ நித்யம் ஆகாஶ-ஸ்தி²த꞉ (அஸ்தி),
ததா² ஸர்வாணி பூ⁴தானி மத்-ஸ்தா²னி (ஸந்தி), இதி (த்வம்ʼ) உபதா⁴ரய ।
ஸர்வபூ⁴தானி கௌந்தேய ப்ரக்ருʼதிம்ʼ யாந்தி மாமிகாம் ।
கல்பக்ஷயே புனஸ்தானி கல்பாதௌ³ விஸ்ருʼஜாம்யஹம் ॥ 9-7 ॥
ஸர்வ-பூ⁴தானி கௌந்தேய ப்ரக்ருʼதிம் யாந்தி மாமிகாம் ।
கல்ப-க்ஷயே புன꞉ தானி கல்ப-ஆதௌ³ விஸ்ருʼஜாமி அஹம் ॥ 9-7 ॥
ஹே கௌந்தேய! ஸர்வ-பூ⁴தானி கல்ப-க்ஷயே மாமிகாம் ப்ரக்ருʼதிம்
யாந்தி । புன꞉ கல்ப-ஆதௌ³ தானி விஸ்ருʼஜாமி ।
ப்ரக்ருʼதிம்ʼ ஸ்வாமவஷ்டப்⁴ய விஸ்ருʼஜாமி புன꞉ புன꞉ ।
பூ⁴தக்³ராமமிமம்ʼ க்ருʼத்ஸ்னமவஶம்ʼ ப்ரக்ருʼதேர்வஶாத் ॥ 9-8 ॥
ப்ரக்ருʼதிம் ஸ்வாம் அவஷ்டப்⁴ய விஸ்ருʼஜாமி புன꞉ புன꞉ ।
பூ⁴த-க்³ராமம் இமம் க்ருʼத்ஸ்னம் அவஶம் ப்ரக்ருʼதே꞉ வஶாத் ॥ 9-8 ॥
(அஹம்) ஸ்வாம் ப்ரக்ருʼதிம் அவஷ்டப்⁴ய ப்ரக்ருʼதே꞉ வஶாத்
அவஶம் இமம் க்ருʼத்ஸ்னம் பூ⁴த-க்³ராமம் புன꞉ புன꞉ விஸ்ருʼஜாமி ।
ந ச மாம்ʼ தானி கர்மாணி நிப³த்⁴னந்தி த⁴னஞ்ஜய ।
உதா³ஸீனவதா³ஸீனமஸக்தம்ʼ தேஷு கர்மஸு ॥ 9-9 ॥
ந ச மாம் தானி கர்மாணி நிப³த்⁴னந்தி த⁴னஞ்ஜய ।
உதா³ஸீனவத் ஆஸீனம் அஸக்தம் தேஷு கர்மஸு ॥ 9-9 ॥
ஹே த⁴னஞ்ஜய! தேஷு கர்மஸு அஸக்தம் உதா³ஸீனவத்
ஆஸீனம் மாம் தானி கர்மாணி ச ந நிப³த்⁴னந்தி ।
மயாத்⁴யக்ஷேண ப்ரக்ருʼதி꞉ ஸூயதே ஸசராசரம் ।
ஹேதுனானேன கௌந்தேய ஜக³த்³விபரிவர்ததே ॥ 9-10 ॥
மயா அத்⁴யக்ஷேண ப்ரக்ருʼதி꞉ ஸூயதே ஸசர-அசரம் ।
ஹேதுனா அனேன கௌந்தேய ஜக³த் விபரிவர்ததே ॥ 9-10 ॥
ஹே கௌந்தேய! மயா அத்⁴யக்ஷேண ப்ரக்ருʼதி꞉ ஸசர-அசரம் ஸூயதே,
அனேன ஹேதுனா ஜக³த் விபரிவர்ததே ।
அவஜானந்தி மாம்ʼ மூடா⁴ மானுஷீம்ʼ தனுமாஶ்ரிதம் ।
பரம்ʼ பா⁴வமஜானந்தோ மம பூ⁴தமஹேஶ்வரம் ॥ 9-11 ॥
அவஜானந்தி மாம் மூடா⁴꞉ மானுஷீம் தனும் ஆஶ்ரிதம் ।
பரம் பா⁴வம் அஜானந்த꞉ மம பூ⁴த-மஹேஶ்வரம் ॥ 9-11 ॥
பூ⁴த-மஹேஶ்வரம் மம பரம் பா⁴வம் அஜானந்த꞉ மூடா⁴꞉
மானுஷீம் தனும் ஆஶ்ரிதம் மாம் அவஜானந்தி ।
மோகா⁴ஶா மோக⁴கர்மாணோ மோக⁴ஜ்ஞானா விசேதஸ꞉ ।
ராக்ஷஸீமாஸுரீம்ʼ சைவ ப்ரக்ருʼதிம்ʼ மோஹினீம்ʼ ஶ்ரிதா꞉ ॥ 9-12 ॥
மோக⁴-ஆஶா꞉ மோக⁴-கர்மாண꞉ மோக⁴-ஜ்ஞானா꞉ விசேதஸ꞉ ।
ராக்ஷஸீம் ஆஸுரீம் ச ஏவ ப்ரக்ருʼதிம் மோஹினீம் ஶ்ரிதா꞉ ॥ 9-12 ॥
(தே) மோக⁴-ஆஶா꞉ மோக⁴-கர்மாண꞉ மோக⁴-ஜ்ஞானா꞉ விசேதஸ꞉
மோஹினீம் ராக்ஷஸீம் ஆஸுரீம் ப்ரக்ருʼதிம் ச ஏவ ஶ்ரிதா꞉ ।
மஹாத்மானஸ்து மாம்ʼ பார்த² தை³வீம்ʼ ப்ரக்ருʼதிமாஶ்ரிதா꞉ ।
ப⁴ஜந்த்யனன்யமனஸோ ஜ்ஞாத்வா பூ⁴தாதி³மவ்யயம் ॥ 9-13 ॥
மஹாத்மான꞉ து மாம் பார்த² தை³வீம் ப்ரக்ருʼதிம் ஆஶ்ரிதா꞉ ।
ப⁴ஜந்தி அனன்ய-மனஸ꞉ ஜ்ஞாத்வா பூ⁴தாதி³ம் அவ்யயம் ॥ 9-13 ॥
ஹே பார்த²! தை³வீம் ப்ரக்ருʼதிம் ஆஶ்ரிதா꞉ மஹாத்மான꞉ து
மாம் பூ⁴தாதி³ம் அவ்யயம் ஜ்ஞாத்வா, அனன்ய-மனஸ꞉ (மாம்ʼ) ப⁴ஜந்தி ।
ஸததம்ʼ கீர்தயந்தோ மாம்ʼ யதந்தஶ்ச த்³ருʼட⁴வ்ரதா꞉ ।
நமஸ்யந்தஶ்ச மாம்ʼ ப⁴க்த்யா நித்யயுக்தா உபாஸதே ॥ 9-14 ॥
ஸததம் கீர்தயந்த꞉ மாம் யதந்த꞉ ச த்³ருʼட⁴-வ்ரதா꞉ ।
நமஸ்யந்த꞉ ச மாம் ப⁴க்த்யா நித்ய-யுக்தா꞉ உபாஸதே ॥ 9-14 ॥
(தே) நித்ய-யுக்தா꞉ ப⁴க்த்யா மாம் ஸததம் கீர்தயந்த꞉ யதந்த꞉ ச
த்³ருʼட⁴-வ்ரதா꞉ நமஸ்யந்த꞉ ச மாம் உபாஸதே ।
ஜ்ஞானயஜ்ஞேன சாப்யன்யே யஜந்தோ மாமுபாஸதே ।
ஏகத்வேன ப்ருʼத²க்த்வேன ப³ஹுதா⁴ விஶ்வதோமுக²ம் ॥ 9-15 ॥
ஜ்ஞான-யஜ்ஞேன ச அபி அன்யே யஜந்த꞉ மாம் உபாஸதே ।
ஏகத்வேன ப்ருʼத²க்த்வேன ப³ஹுதா⁴ விஶ்வதோமுக²ம் ॥ 9-15.
அன்யே ச அபி ஜ்ஞான-யஜ்ஞேன யஜந்த꞉ ஏகத்வேன, ப்ருʼத²க்த்வேன,
ப³ஹுதா⁴ விஶ்வதோமுக²ம் மாம் உபாஸதே ।
அஹம்ʼ க்ரதுரஹம்ʼ யஜ்ஞ꞉ ஸ்வதா⁴ஹமஹமௌஷத⁴ம் ।
மந்த்ரோ(அ)ஹமஹமேவாஜ்யமஹமக்³நிரஹம்ʼ ஹுதம் ॥ 9-16 ॥
அஹம் க்ரது꞉ அஹம் யஜ்ஞ꞉ ஸ்வதா⁴ அஹம் அஹம் ஔஷத⁴ம் ।
மந்த்ர꞉ அஹம் அஹம் ஏவ ஆஜ்யம் அஹம் அக்³னி꞉ அஹம் ஹுதம் ॥ 9-16 ॥
அஹம் க்ரது꞉, அஹம் யஜ்ஞ꞉, அஹம் ஸ்வதா⁴, அஹம் ஔஷத⁴ம்,
அஹம் மந்த்ர꞉, அஹம் ஏவ ஆஜ்யம், அஹம் அக்³னி꞉, அஹம் ஹுதம்,
பிதாஹமஸ்ய ஜக³தோ மாதா தா⁴தா பிதாமஹ꞉ ।
வேத்³யம்ʼ பவித்ரமோங்கார ருʼக்ஸாம யஜுரேவ ச ॥ 9-17 ॥
பிதா அஹம் அஸ்ய ஜக³த꞉ மாதா தா⁴தா பிதாமஹ꞉ ।
வேத்³யம் பவித்ரம் ஓங்கார꞉ ருʼக்-ஸாம யஜு꞉ ஏவ ச ॥ 9-17 ॥
அஹம் அஸ்ய ஜக³த꞉ மாதா, பிதா, தா⁴தா, பிதாமஹ꞉, வேத்³யம் (வஸ்து),
பவித்ரம் (வஸ்து), ஓங்கார꞉, ருʼக், ஸாம, யஜு꞉ ஏவ ச (அஸ்மி).
க³திர்ப⁴ர்தா ப்ரபு⁴꞉ ஸாக்ஷீ நிவாஸ꞉ ஶரணம்ʼ ஸுஹ்ருʼத் ।
ப்ரப⁴வ꞉ ப்ரலய꞉ ஸ்தா²னம்ʼ நிதா⁴னம்ʼ பீ³ஜமவ்யயம் ॥ 9-18 ॥
க³தி꞉ ப⁴ர்தா ப்ரபு⁴꞉ ஸாக்ஷீ நிவாஸ꞉ ஶரணம் ஸுஹ்ருʼத் ।
ப்ரப⁴வ꞉ ப்ரலய꞉ ஸ்தா²னம் நிதா⁴னம் பீ³ஜம் அவ்யயம் ॥ 9-18 ॥
(அஹம்ʼ) க³தி꞉, ப⁴ர்தா, ப்ரபு⁴꞉, ஸாக்ஷீ, நிவாஸ꞉, ஶரணம்,
ஸுஹ்ருʼத், ப்ரப⁴வ꞉, ப்ரலய꞉, ஸ்தா²னம், நிதா⁴னம்,
அவ்யயம் பீ³ஜம் (ச அஸ்மி) ।
தபாம்யஹமஹம்ʼ வர்ஷம்ʼ நிக்³ருʼஹ்ணாம்யுத்ஸ்ருʼஜாமி ச ।
அம்ருʼதம்ʼ சைவ ம்ருʼத்யுஶ்ச ஸத³ஸச்சாஹமர்ஜுன ॥ 9-19 ॥
தபாமி அஹம் அஹம் வர்ஷம் நிக்³ருʼஹ்ணாமி உத்ஸ்ருʼஜாமி ச ।
அம்ருʼதம் ச ஏவ ம்ருʼத்யு꞉ ச ஸத் அஸத் ச அஹம் அர்ஜுன ॥ 9-19 ॥
ஹே அர்ஜுன! அஹம் தபாமி, அஹம் வர்ஷம், நிக்³ருʼஹ்ணாமி
உத்ஸ்ருʼஜாமி ச, அஹம் ஏவ அம்ருʼதம் ம்ருʼத்யு꞉ ச, (அஹம்ʼ ஏவ)
ஸத் அஸத் ச (அஸ்மி) ।
த்ரைவித்³யா மாம்ʼ ஸோமபா꞉ பூதபாபா
யஜ்ஞைரிஷ்ட்வா ஸ்வர்க³திம்ʼ ப்ரார்த²யந்தே ।
தே புண்யமாஸாத்³ய ஸுரேந்த்³ரலோக-
மஶ்னந்தி தி³வ்யாந்தி³வி தே³வபோ⁴கா³ன் ॥ 9-20 ॥
த்ரை-வித்³யா꞉ மாம் ஸோமபா꞉ பூத-பாபா꞉
யஜ்ஞை꞉ இஷ்ட்வா ஸ்வர்க³திம் ப்ரார்த²யந்தே ।
தே புண்யம் ஆஸாத்³ய ஸுரேந்த்³ர-லோகம்ʼ
அஶ்னந்தி தி³வ்யான் தி³வி தே³வ-போ⁴கா³ன் ॥ 9-20 ॥
த்ரை-வித்³யா꞉ ஸோமபா꞉ பூத-பாபா꞉ மாம் யஜ்ஞை꞉ இஷ்ட்வா
ஸ்வர்க³திம் ப்ரார்த²யந்தே । தே புண்யம் ஸுரேந்த்³ர-லோகம்ʼ ஆஸாத்³ய,
தி³வி தி³வ்யான் தே³வ-போ⁴கா³ன் அஶ்னந்தி ।
தே தம்ʼ பு⁴க்த்வா ஸ்வர்க³லோகம்ʼ விஶாலம்ʼ
க்ஷீணே புண்யே மர்த்யலோகம்ʼ விஶந்தி ।
ஏவம்ʼ த்ரயீத⁴ர்மமனுப்ரபன்னா
க³தாக³தம்ʼ காமகாமா லப⁴ந்தே ॥ 9-21 ॥
தே தம் பு⁴க்த்வா ஸ்வர்க³-லோகம் விஶாலம்
க்ஷீணே புண்யே மர்த்ய-லோகம் விஶந்தி ।
ஏவம் த்ரயீ-த⁴ர்மம் அனுப்ரபன்னா꞉
க³த-ஆக³தம் காம-காமா꞉ லப⁴ந்தே ॥ 9-21 ॥
தே தம் விஶாலம் ஸ்வர்க³-லோகம் பு⁴க்த்வா, புண்யே க்ஷீணே (ஸதி)
மர்த்ய-லோகம் விஶந்தி । ஏவம் த்ரயீ-த⁴ர்மம் அனுப்ரபன்னா꞉
காம-காமா꞉ க³த-ஆக³தம் லப⁴ந்தே ।
அனன்யாஶ்சிந்தயந்தோ மாம்ʼ யே ஜனா꞉ பர்யுபாஸதே ।
தேஷாம்ʼ நித்யாபி⁴யுக்தானாம்ʼ யோக³க்ஷேமம்ʼ வஹாம்யஹம் ॥ 9-22 ॥
அனன்யா꞉ சிந்தயந்த꞉ மாம் யே ஜனா꞉ பர்யுபாஸதே ।
தேஷாம் நித்ய-அபி⁴யுக்தானாம் யோக³-க்ஷேமம் வஹாமி அஹம் ॥ 9-22 ॥
அனன்யா꞉ சிந்தயந்த꞉ யே ஜனா꞉ மாம் பர்யுபாஸதே, தேஷாம்
நித்ய-அபி⁴யுக்தானாம் யோக³-க்ஷேமம் அஹம் வஹாமி ।
யே(அ)ப்யன்யதே³வதாப⁴க்தா யஜந்தே ஶ்ரத்³த⁴யான்விதா꞉ ।
தே(அ)பி மாமேவ கௌந்தேய யஜந்த்யவிதி⁴பூர்வகம் ॥ 9-23 ॥
யே அபி அன்ய-தே³வதா-ப⁴க்தா꞉ யஜந்தே ஶ்ரத்³த⁴யா அன்விதா꞉ ।
தே அபி மாம் ஏவ கௌந்தேய யஜந்தி அவிதி⁴-பூர்வகம் ॥ 9-23 ॥
அபி யே அன்ய-தே³வதா-ப⁴க்தா꞉ ஶ்ரத்³த⁴யா அன்விதா꞉
யஜந்தே, தே அபி ஹே கௌந்தேய! அவிதி⁴-பூர்வகம் மாம் ஏவ யஜந்தி ।
அஹம்ʼ ஹி ஸர்வயஜ்ஞானாம்ʼ போ⁴க்தா ச ப்ரபு⁴ரேவ ச ।
ந து மாமபி⁴ஜானந்தி தத்த்வேனாதஶ்ச்யவந்தி தே ॥ 9-24 ॥
அஹம் ஹி ஸர்வ-யஜ்ஞானாம் போ⁴க்தா ச ப்ரபு⁴꞉ ஏவ ச ।
ந து மாம் அபி⁴ஜானந்தி தத்த்வேன அத꞉ ச்யவந்தி தே ॥ 9-24 ॥
அஹம் ஹி ஸர்வ-யஜ்ஞானாம் போ⁴க்தா ச ப்ரபு⁴꞉ ஏவ ச (அஸ்மி),
மாம் து தத்த்வேன ந அபி⁴ஜானந்தி, அத꞉ தே ச்யவந்தி ।
யாந்தி தே³வவ்ரதா தே³வான்பித்ரூʼன்யாந்தி பித்ருʼவ்ரதா꞉ ।
பூ⁴தானி யாந்தி பூ⁴தேஜ்யா யாந்தி மத்³யாஜினோ(அ)பி மாம் ॥ 9-25 ॥
யாந்தி தே³வ-வ்ரதா꞉ தே³வான் பித்ரூʼன் யாந்தி பித்ருʼ-வ்ரதா꞉ ।
பூ⁴தானி யாந்தி பூ⁴த-இஜ்யா꞉ யாந்தி மத் யாஜின꞉ அபி மாம் ॥ 9-25 ॥
தே³வ-வ்ரதா꞉ தே³வான் யாந்தி, பித்ருʼ-வ்ரதா꞉ பித்ரூʼன் யாந்தி,
பூ⁴த-இஜ்யா꞉ பூ⁴தானி யாந்தி, மத் யாஜின꞉ அபி மாம் யாந்தி ।
பத்ரம்ʼ புஷ்பம்ʼ ப²லம்ʼ தோயம்ʼ யோ மே ப⁴க்த்யா ப்ரயச்ச²தி ।
தத³ஹம்ʼ ப⁴க்த்யுபஹ்ருʼதமஶ்நாமி ப்ரயதாத்மன꞉ ॥ 9-26 ॥
பத்ரம் புஷ்பம் ப²லம் தோயம் ய꞉ மே ப⁴க்த்யா ப்ரயச்ச²தி ।
தத் அஹம் ப⁴க்தி-உபஹ்ருʼதம் அஶ்நாமி ப்ரயத ஆத்மன꞉ ॥ 9-26 ॥
ய꞉ பத்ரம் புஷ்பம் ப²லம் தோயம் ப⁴க்த்யா மே ப்ரயச்ச²தி,
(தஸ்ய) ப்ரயத-ஆத்மன꞉ ப⁴க்தி-உபஹ்ருʼதம் தத் அஹம் அஶ்நாமி ।
யத்கரோஷி யத³ஶ்னாஸி யஜ்ஜுஹோஷி த³தா³ஸி யத் ।
யத்தபஸ்யஸி கௌந்தேய தத்குருஷ்வ மத³ர்பணம் ॥ 9-27 ॥
யத் கரோஷி யத் அஶ்னாஸி யத் ஜுஹோஷி த³தா³ஸி யத் ।
யத் தபஸ்யஸி கௌந்தேய தத் குருஷ்வ மத் அர்பணம் ॥ 9-27 ॥
ஹே கௌந்தேய! யத் கரோஷி, யத் அஶ்னாஸி, யத் ஜுஹோஷி,
யத் த³தா³ஸி, யத் தபஸ்யஸி, தத் மத் அர்பணம் குருஷ்வ ।
ஶுபா⁴ஶுப⁴ப²லைரேவம்ʼ மோக்ஷ்யஸே கர்மப³ந்த⁴னை꞉ ।
ஸம்ʼந்யாஸயோக³யுக்தாத்மா விமுக்தோ மாமுபைஷ்யஸி ॥ 9-28 ॥
ஶுப⁴-அஶுப⁴-ப²லை꞉ ஏவம் மோக்ஷ்யஸே கர்ம-ப³ந்த⁴னை꞉ ।
ஸம்ʼந்யாஸ-யோக³-யுக்த-ஆத்மா விமுக்த꞉ மாம் உபைஷ்யஸி ॥ 9-28 ॥
ஏவம் (க்ருʼதே ஸதி) ஶுப⁴-அஶுப⁴-ப²லை꞉ கர்ம-ப³ந்த⁴னை꞉
ஸம்ʼந்யாஸ-யோக³-யுக்த-ஆத்மா விமுக்த꞉ (பூ⁴த்வா) மோக்ஷ்யஸே
மாம் உப-ஏஷ்யஸி ।
ஸமோ(அ)ஹம்ʼ ஸர்வபூ⁴தேஷு ந மே த்³வேஷ்யோ(அ)ஸ்தி ந ப்ரிய꞉ ।
யே ப⁴ஜந்தி து மாம்ʼ ப⁴க்த்யா மயி தே தேஷு சாப்யஹம் ॥ 9-29 ॥
ஸம꞉ அஹம் ஸர்வ-பூ⁴தேஷு ந மே த்³வேஷ்ய꞉ அஸ்தி ந ப்ரிய꞉ ।
யே ப⁴ஜந்தி து மாம் ப⁴க்த்யா மயி தே தேஷு ச அபி அஹம் ॥ 9-29 ॥
அஹம் ஸர்வ-பூ⁴தேஷு ஸம꞉, மே த்³வேஷ்ய꞉ ப்ரிய꞉ ச ந அஸ்தி,
(பரம்ʼ)து யே மாம் ப⁴க்த்யா ப⁴ஜந்தி, தே மயி, (ச) அஹம் அபி தேஷு (ச).
அபி சேத்ஸுது³ராசாரோ ப⁴ஜதே மாமனன்யபா⁴க் ।
ஸாது⁴ரேவ ஸ மந்தவ்ய꞉ ஸம்யக்³வ்யவஸிதோ ஹி ஸ꞉ ॥ 9-30 ॥
அபி சேத் ஸு-து³꞉-ஆசார꞉ ப⁴ஜதே மாம் அனன்ய-பா⁴க் ।
ஸாது⁴꞉ ஏவ ஸ꞉ மந்தவ்ய꞉ ஸம்யக் வ்யவஸித꞉ ஹி ஸ꞉ ॥ 9-30 ॥
ஸு-து³꞉-ஆசார꞉ அபி மாம் அனன்ய-பா⁴க் ப⁴ஜதே சேத்,
ஸ꞉ ஸாது⁴꞉ ஏவ மந்தவ்ய꞉, ஸ꞉ ஹி ஸம்யக் வ்யவஸித꞉ (அஸ்தி).
க்ஷிப்ரம்ʼ ப⁴வதி த⁴ர்மாத்மா ஶஶ்வச்சா²ந்திம்ʼ நிக³ச்ச²தி ।
கௌந்தேய ப்ரதிஜானீஹி ந மே ப⁴க்த꞉ ப்ரணஶ்யதி ॥ 9-31 ॥
க்ஷிப்ரம் ப⁴வதி த⁴ர்ம-ஆத்மா ஶஶ்வத் ஶாந்திம் நிக³ச்ச²தி ।
கௌந்தேய ப்ரதிஜானீஹி ந மே ப⁴க்த꞉ ப்ரணஶ்யதி ॥ 9-31 ॥
ஹே கௌந்தேய! (ஸ꞉) க்ஷிப்ரம் த⁴ர்ம-ஆத்மா ப⁴வதி, ஶஶ்வத்
ஶாந்திம் நிக³ச்ச²தி, மே ப⁴க்த꞉ ந ப்ரணஶ்யதி, (இதி த்வம்ʼ) ப்ரதிஜானீஹி ।
மாம்ʼ ஹி பார்த² வ்யபாஶ்ரித்ய யே(அ)பி ஸ்யு꞉ பாபயோனய꞉ ।
ஸ்த்ரியோ வைஶ்யாஸ்ததா² ஶூத்³ராஸ்தே(அ)பி யாந்தி பராம்ʼ க³திம் ॥ 9-32 ॥
மாம் ஹி பார்த² வ்யபாஶ்ரித்ய யே அபி ஸ்யு꞉ பாப-யோனய꞉ ।
ஸ்த்ரிய꞉ வைஶ்யா꞉ ததா² ஶூத்³ரா꞉ தே அபி யாந்தி பராம் க³திம் ॥ 9-32 ॥
ஹே பார்த²! யே அபி ஹி பாப-யோனய꞉ ஸ்த்ரிய꞉ வைஶ்யா꞉ ததா²
ஶூத்³ரா꞉ ஸ்யு꞉ தே அபி மாம் வ்யபாஶ்ரித்ய, பராம் க³திம் யாந்தி ।
கிம்ʼ புனர்ப்³ராஹ்மணா꞉ புண்யா ப⁴க்தா ராஜர்ஷயஸ்ததா² ।
அநித்யமஸுக²ம்ʼ லோகமிமம்ʼ ப்ராப்ய ப⁴ஜஸ்வ மாம் ॥ 9-33 ॥
கிம் புன꞉ ப்³ராஹ்மணா꞉ புண்யா꞉ ப⁴க்தா꞉ ராஜர்ஷய꞉ ததா² ।
அநித்யம் அஸுக²ம் லோகம் இமம் ப்ராப்ய ப⁴ஜஸ்வ மாம் ॥ 9-33 ॥
கிம் புன꞉ புண்யா꞉ ப⁴க்தா꞉ ப்³ராஹ்மணா꞉ ததா² ராஜர்ஷய꞉?
(தஸ்மாத் த்வம்ʼ) அநித்யம் அஸுக²ம் இமம் லோகம் ப்ராப்ய, மாம் ப⁴ஜஸ்வ ।
மன்மனா ப⁴வ மத்³ப⁴க்தோ மத்³யாஜீ மாம்ʼ நமஸ்குரு ।
மாமேவைஷ்யஸி யுக்த்வைவமாத்மானம்ʼ மத்பராயண꞉ ॥ 9-34 ॥
மத்-மனா꞉ ப⁴வ மத்-ப⁴க்த꞉ மத்-யாஜீ மாம் நமஸ்குரு ।
மாம் ஏவ ஏஷ்யஸி யுக்த்வா ஏவம் ஆத்மானம் மத்-பராயண꞉ ॥ 9-34 ॥
(த்வம்ʼ) மத்-மனா꞉ மத்-ப⁴க்த꞉ மத்-யாஜீ (ச) ப⁴வ,
மாம் மத்-பராயண꞉ (ஸன்) நமஸ்குரு ஏவம் ஆத்மானம்
யுக்த்வா மாம் ஏவ ஏஷ்யஸி ।
ௐ தத்ஸதி³தி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³
ராஜவித்³யாராஜகு³ஹ்யயோகோ³ நாம நவமோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 9 ॥
ௐ தத் ஸத் இதி ஶ்ரீமத் ப⁴க³வத் கீ³தாஸு உபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்ம-வித்³யாயாம் யோக³-ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ண-அர்ஜுன-ஸம்ʼவாதே³
ராஜவித்³யா-ராஜகு³ஹ்ய-யோக³꞉ நாம நவம꞉ அத்⁴யாய꞉ ॥ 9 ॥
அத² த³ஶமோ(அ)த்⁴யாய꞉ । விபூ⁴தியோக³꞉ ।
அத² த³ஶம꞉ அத்⁴யாய꞉ । விபூ⁴தி-யோக³꞉ ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
பூ⁴ய ஏவ மஹாபா³ஹோ ஶ்ருʼணு மே பரமம்ʼ வச꞉ ।
யத்தே(அ)ஹம்ʼ ப்ரீயமாணாய வக்ஷ்யாமி ஹிதகாம்யயா ॥ 10-1 ॥
பூ⁴ய꞉ ஏவ மஹாபா³ஹோ ஶ்ருʼணு மே பரமம் வச꞉ ।
யத் தே அஹம் ப்ரீயமாணாய வக்ஷ்யாமி ஹித-காம்யயா ॥ 10-1 ॥
ஹே மஹாபா³ஹோ! பூ⁴ய꞉ ஏவ மே பரமம் வச꞉ ஶ்ருʼணு ।
ப்ரீயமாணாய தே யத் அஹம் ஹித-காம்யயா வக்ஷ்யாமி ।
ந மே விது³꞉ ஸுரக³ணா꞉ ப்ரப⁴வம்ʼ ந மஹர்ஷய꞉ ।
அஹமாதி³ர்ஹி தே³வானாம்ʼ மஹர்ஷீணாம்ʼ ச ஸர்வஶ꞉ ॥ 10-2 ॥
ந மே விது³꞉ ஸுர-க³ணா꞉ ப்ரப⁴வம் ந மஹர்ஷய꞉ ।
அஹம் ஆதி³꞉ ஹி தே³வானாம் மஹர்ஷீணாம் ச ஸர்வஶ꞉ ॥ 10-2 ॥
ஸுர-க³ணா꞉ மஹர்ஷய꞉ ச மே ப்ரப⁴வம் ந விது³꞉, அஹம் ஹி
தே³வானாம் மஹர்ஷீணாம் (ச) ஸர்வஶ꞉ ஆதி³꞉ (அஸ்மி).
யோ மாமஜமநாதி³ம்ʼ ச வேத்தி லோகமஹேஶ்வரம் ।
அஸம்மூட⁴꞉ ஸ மர்த்யேஷு ஸர்வபாபை꞉ ப்ரமுச்யதே ॥ 10-3 ॥
ய꞉ மாம் அஜம் அநாதி³ம் ச வேத்தி லோக-மஹேஶ்வரம் ।
அஸம்மூட⁴꞉ ஸ꞉ மர்த்யேஷு ஸர்வ-பாபை꞉ ப்ரமுச்யதே ॥ 10-3 ॥
ய꞉ மாம் அஜம் அநாதி³ம் லோக-மஹேஶ்வரம் ச வேத்தி,
ஸ꞉ மர்த்யேஷு அஸம்மூட⁴꞉ (பூ⁴த்வா) ஸர்வ-பாபை꞉ ப்ரமுச்யதே ।
பு³த்³தி⁴ர்ஜ்ஞானமஸம்மோஹ꞉ க்ஷமா ஸத்யம்ʼ த³ம꞉ ஶம꞉ ।
ஸுக²ம்ʼ து³꞉க²ம்ʼ ப⁴வோ(அ)பா⁴வோ ப⁴யம்ʼ சாப⁴யமேவ ச ॥ 10-4 ॥
பு³த்³தி⁴꞉ ஜ்ஞானம் அஸம்மோஹ꞉ க்ஷமா ஸத்யம் த³ம꞉ ஶம꞉ ।
ஸுக²ம் து³꞉க²ம் ப⁴வ꞉ அபா⁴வ꞉ ப⁴யம் ச அப⁴யம் ஏவ ச ॥ 10-4 ॥
பு³த்³தி⁴꞉, ஜ்ஞானம், அஸம்மோஹ꞉, க்ஷமா, ஸத்யம், த³ம꞉,
ஶம꞉, ஸுக²ம், து³꞉க²ம், ப⁴வ꞉, அபா⁴வ꞉, ப⁴யம் ச
ஏவ அப⁴யம் ச
அஹிம்ʼஸா ஸமதா துஷ்டிஸ்தபோ தா³னம்ʼ யஶோ(அ)யஶ꞉ ।
ப⁴வந்தி பா⁴வா பூ⁴தானாம்ʼ மத்த ஏவ ப்ருʼத²க்³விதா⁴꞉ ॥ 10-5 ॥
அஹிம்ʼஸா ஸமதா துஷ்டி꞉ தப꞉ தா³னம் யஶ꞉ அயஶ꞉ ।
ப⁴வந்தி பா⁴வா꞉ பூ⁴தானாம் மத்த꞉ ஏவ ப்ருʼத²க்-விதா⁴꞉ ॥ 10-5 ॥
அஹிம்ʼஸா, ஸமதா, துஷ்டி꞉, தப꞉, தா³னம், யஶ꞉, அயஶ꞉,
(இமே) பூ⁴தானாம் ப்ருʼத²க்-விதா⁴꞉ பா⁴வா꞉ மத்த꞉ ஏவ ப⁴வந்தி ।
மஹர்ஷய꞉ ஸப்த பூர்வே சத்வாரோ மனவஸ்ததா² ।
மத்³பா⁴வா மானஸா ஜாதா யேஷாம்ʼ லோக இமா꞉ ப்ரஜா꞉ ॥ 10-6 ॥
மஹர்ஷய꞉ ஸப்த பூர்வே சத்வார꞉ மனவ꞉ ததா² ।
மத் பா⁴வா꞉ மானஸா꞉ ஜாதா꞉ யேஷாம் லோகே இமா꞉ ப்ரஜா꞉ ॥ 10-6 ॥
பூர்வே ஸப்த மஹர்ஷய꞉ ததா² சத்வார꞉ மனவ꞉ மத் பா⁴வா꞉,
மானஸா꞉ ஜாதா꞉ யேஷாம் லோகே இமா꞉ ப்ரஜா꞉ ।
ஏதாம்ʼ விபூ⁴திம்ʼ யோக³ம்ʼ ச மம யோ வேத்தி தத்த்வத꞉ ।
ஸோ(அ)விகம்பேன யோகே³ன யுஜ்யதே நாத்ர ஸம்ʼஶய꞉ ॥ 10-7 ॥
ஏதாம் விபூ⁴திம் யோக³ம் ச மம ய꞉ வேத்தி தத்த்வத꞉ ।
ஸ꞉ அவிகம்பேன யோகே³ன யுஜ்யதே ந அத்ர ஸம்ʼஶய꞉ ॥ 10-7 ॥
ய꞉ மம ஏதாம் விபூ⁴திம் யோக³ம் ச தத்த்வத꞉ வேத்தி,
ஸ꞉ அவிகம்பேன யோகே³ன யுஜ்யதே அத்ர ஸம்ʼஶய꞉ ந ।
அஹம்ʼ ஸர்வஸ்ய ப்ரப⁴வோ மத்த꞉ ஸர்வம்ʼ ப்ரவர்ததே ।
இதி மத்வா ப⁴ஜந்தே மாம்ʼ பு³தா⁴ பா⁴வஸமன்விதா꞉ ॥ 10-8 ॥
அஹம் ஸர்வஸ்ய ப்ரப⁴வ꞉ மத்த꞉ ஸர்வம் ப்ரவர்ததே ।
இதி மத்வா ப⁴ஜந்தே மாம் பு³தா⁴꞉ பா⁴வ-ஸமன்விதா꞉ ॥ 10-8 ॥
அஹம் ஸர்வஸ்ய ப்ரப⁴வ꞉ (அஸ்மி), மத்த꞉ ஸர்வம் ப்ரவர்ததே,
இதி மத்வா பு³தா⁴꞉ பா⁴வ-ஸமன்விதா꞉ மாம் ப⁴ஜந்தே ।
மச்சித்தா மத்³க³தப்ராணா போ³த⁴யந்த꞉ பரஸ்பரம் ।
கத²யந்தஶ்ச மாம்ʼ நித்யம்ʼ துஷ்யந்தி ச ரமந்தி ச ॥ 10-9 ॥
மத் சித்தா꞉ மத் க³த-ப்ராணா꞉ போ³த⁴யந்த꞉ பரஸ்பரம் ।
கத²யந்த꞉ ச மாம் நித்யம் துஷ்யந்தி ச ரமந்தி ச ॥ 10-9 ॥
மத் சித்தா꞉ மத் க³த-ப்ராணா꞉ பரஸ்பரம் மாம் போ³த⁴யந்த꞉
கத²யந்த꞉ ச நித்யம் துஷ்யந்தி ச ।
தேஷாம்ʼ ஸததயுக்தானாம்ʼ ப⁴ஜதாம்ʼ ப்ரீதிபூர்வகம் ।
த³தா³மி பு³த்³தி⁴யோக³ம்ʼ தம்ʼ யேன மாமுபயாந்தி தே ॥ 10-10 ॥
தேஷாம் ஸதத-யுக்தானாம் ப⁴ஜதாம் ப்ரீதி-பூர்வகம் ।
த³தா³மி பு³த்³தி⁴-யோக³ம் தம் யேன மாம் உபயாந்தி தே ॥ 10-10 ॥
(ஏவம்ʼ) ஸதத-யுக்தானாம் ப்ரீதி-பூர்வகம் ப⁴ஜதாம் தேஷாம்
தம் பு³த்³தி⁴-யோக³ம் த³தா³மி யேன தே மாம் உபயாந்தி ।
தேஷாமேவானுகம்பார்த²மஹமஜ்ஞானஜம்ʼ தம꞉ ।
நாஶயாம்யாத்மபா⁴வஸ்தோ² ஜ்ஞாநதீ³பேன பா⁴ஸ்வதா ॥ 10-11 ॥
தேஷாம் ஏவ அனுகம்பார்த²ம் அஹம் அஜ்ஞானஜம் தம꞉ ।
நாஶயாமி ஆத்ம-பா⁴வஸ்த²꞉ ஜ்ஞான-தீ³பேன பா⁴ஸ்வதா ॥ 10-11 ॥
தேஷாம் ஏவ அனுகம்பார்த²ம் அஹம் ஆத்ம-பா⁴வஸ்த²꞉ (ஸன்)
பா⁴ஸ்வதா ஜ்ஞான-தீ³பேன அஜ்ஞானஜம் தம꞉ நாஶயாமி ।
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
பரம்ʼ ப்³ரஹ்ம பரம்ʼ தா⁴ம பவித்ரம்ʼ பரமம்ʼ ப⁴வான் ।
புருஷம்ʼ ஶாஶ்வதம்ʼ தி³வ்யமாதி³தே³வமஜம்ʼ விபு⁴ம் ॥ 10-12 ॥
ஆஹுஸ்த்வாம்ருʼஷய꞉ ஸர்வே தே³வர்ஷிர்நாரத³ஸ்ததா² ।
அஸிதோ தே³வலோ வ்யாஸ꞉ ஸ்வயம்ʼ சைவ ப்³ரவீஷி மே ॥ 10-13 ॥
பரம் ப்³ரஹ்ம பரம் தா⁴ம பவித்ரம் பரமம் ப⁴வான் ।
புருஷம் ஶாஶ்வதம் தி³வ்யம் ஆதி³தே³வம் அஜம் விபு⁴ம் ॥ 10-12 ॥
ஆஹு꞉ த்வாம் ருʼஷய꞉ ஸர்வே தே³வர்ஷி꞉ நாரத³꞉ ததா² ।
அஸித꞉ தே³வல꞉ வ்யாஸ꞉ ஸ்வயம் ச ஏவ ப்³ரவீஷி மே ॥ 10-13 ॥
ப⁴வான் பரம் ப்³ரஹ்ம, பரம் தா⁴ம, பரமம் பவித்ரம் (அஸ்தி) ।
ஸர்வே ருʼஷய꞉ த்வாம் ஶாஶ்வதம் தி³வ்யம் ஆதி³தே³வம் அஜம்
விபு⁴ம் புருஷம் ஆஹு꞉ । ததா² தே³வர்ஷி꞉ நாரத³꞉ அஸித꞉ தே³வல꞉
வ்யாஸ꞉ (கத²யதி) (த்வம்ʼ) ச ஸ்வயம் ஏவ மே ப்³ரவீஷி ।
ஸர்வமேதத்³ருʼதம்ʼ மன்யே யன்மாம்ʼ வத³ஸி கேஶவ ।
ந ஹி தே ப⁴க³வன்வ்யக்திம்ʼ விது³ர்தே³வா ந தா³னவா꞉ ॥ 10-14 ॥
ஸர்வம் ஏதத் ருʼதம் மன்யே யத் மாம் வத³ஸி கேஶவ ।
ந ஹி தே ப⁴க³வன் வ்யக்திம் விது³꞉ தே³வா꞉ ந தா³னவா꞉ ॥ 10-14 ॥
ஹே கேஶவ! யத் மாம் (த்வம்ʼ) வத³ஸி, (தத்) ஏதத் ஸர்வம்
(அஹம்ʼ) ருʼதம் மன்யே । ஹே ப⁴க³வன்! ந தே³வா꞉ ந தா³னவா꞉
(வா) தே வ்யக்திம் ஹி விது³꞉ ।
ஸ்வயமேவாத்மனாத்மானம்ʼ வேத்த² த்வம்ʼ புருஷோத்தம ।
பூ⁴தபா⁴வன பூ⁴தேஶ தே³வதே³வ ஜக³த்பதே ॥ 10-15 ॥
ஸ்வயம் ஏவ ஆத்மனா ஆத்மானம் வேத்த² த்வம் புருஷோத்தம ।
பூ⁴த-பா⁴வன பூ⁴த-ஈஶ தே³வ-தே³வ ஜக³த்-பதே ॥ 10-15 ॥
ஹே புருஷோத்தம! பூ⁴த-பா⁴வன, பூ⁴த-ஈஶ, தே³வ-தே³வ,
ஹே ஜக³த்-பதே! த்வம் ஸ்வயம் ஏவ ஆத்மனா ஆத்மானம் வேத்த² ।
வக்துமர்ஹஸ்யஶேஷேண தி³வ்யா ஹ்யாத்மவிபூ⁴தய꞉ ।
யாபி⁴ர்விபூ⁴திபி⁴ர்லோகானிமாம்ʼஸ்த்வம்ʼ வ்யாப்ய திஷ்ட²ஸி ॥ 10-16 ॥
வக்தும் அர்ஹஸி அஶேஷேண தி³வ்யா꞉ ஹி ஆத்ம-விபூ⁴தய꞉ ।
யாபி⁴꞉ விபூ⁴திபி⁴꞉ லோகான் இமான் த்வம் வ்யாப்ய திஷ்ட²ஸி ॥ 10-16 ॥
(அத꞉) யாபி⁴꞉ விபூ⁴திபி⁴꞉ த்வம் இமான் லோகான் வ்யாப்ய திஷ்ட²ஸி,
(தா꞉) தி³வ்யா꞉ ஆத்ம-விபூ⁴தய꞉ ஹி அஶேஷேண வக்தும் அர்ஹஸி ।
கத²ம்ʼ வித்³யாமஹம்ʼ யோகி³ம்ʼஸ்த்வாம்ʼ ஸதா³ பரிசிந்தயன் ।
கேஷு கேஷு ச பா⁴வேஷு சிந்த்யோ(அ)ஸி ப⁴க³வன்மயா ॥ 10-17 ॥
கத²ம் வித்³யாம் அஹம் யோகி³ன் த்வாம் ஸதா³ பரிசிந்தயன் ।
கேஷு கேஷு ச பா⁴வேஷு சிந்த்ய꞉ அஸி ப⁴க³வன் மயா ॥ 10-17 ॥
ஹே யோகி³ன்! ஸதா³ பரிசிந்தயன் அஹம் த்வாம் கத²ம் வித்³யாம் ?
ஹே ப⁴க³வன்! கேஷு கேஷு ச பா⁴வேஷு (த்வம்ʼ) மயா சிந்த்ய꞉ அஸி ?
விஸ்தரேணாத்மனோ யோக³ம்ʼ விபூ⁴திம்ʼ ச ஜனார்த³ன ।
பூ⁴ய꞉ கத²ய த்ருʼப்திர்ஹி ஶ்ருʼண்வதோ நாஸ்தி மே(அ)ம்ருʼதம் ॥ 10-18 ॥
விஸ்தரேண ஆத்மன꞉ யோக³ம் விபூ⁴திம் ச ஜனார்த³ன ।
பூ⁴ய꞉ கத²ய த்ருʼப்தி꞉ ஹி ஶ்ருʼண்வத꞉ ந அஸ்தி மே அம்ருʼதம் ॥ 10-18 ॥
ஹே ஜனார்த³ன! ஆத்மன꞉ யோக³ம் விபூ⁴திம் ச பூ⁴ய꞉ விஸ்தரேண
கத²ய । (ஏதத்) அம்ருʼதம் ஶ்ருʼண்வத꞉ ஹி மே த்ருʼப்தி꞉ ந அஸ்தி ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஹந்த தே கத²யிஷ்யாமி தி³வ்யா ஹ்யாத்மவிபூ⁴தய꞉ ।
ப்ராதா⁴ன்யத꞉ குருஶ்ரேஷ்ட² நாஸ்த்யந்தோ விஸ்தரஸ்ய மே ॥ 10-19 ॥
ஹந்த தே கத²யிஷ்யாமி தி³வ்யா꞉ ஹி ஆத்ம-விபூ⁴தய꞉ ।
ப்ராதா⁴ன்யத꞉ குரு-ஶ்ரேஷ்ட² ந அஸ்தி அந்த꞉ விஸ்தரஸ்ய மே ॥ 10-19 ॥
ஹே குரு-ஶ்ரேஷ்ட²! ஹந்த, தி³வ்யா꞉ ஆத்ம-விபூ⁴தய꞉ ப்ராதா⁴ன்யத꞉
தே கத²யிஷ்யாமி, மே விஸ்தரஸ்ய ஹி அந்த꞉ ந அஸ்தி ।
அஹமாத்மா கு³டா³கேஶ ஸர்வபூ⁴தாஶயஸ்தி²த꞉ ।
அஹமாதி³ஶ்ச மத்⁴யம்ʼ ச பூ⁴தாநாமந்த ஏவ ச ॥ 10-20 ॥
அஹம் ஆத்மா கு³டா³கா-ஈஶ ஸர்வ-பூ⁴த-ஆஶய-ஸ்தி²த꞉ ।
அஹம் ஆதி³꞉ ச மத்⁴யம் ச பூ⁴தானாம் அந்த꞉ ஏவ ச ॥ 10-20 ॥
ஹே கு³டா³கா-ஈஶ! அஹம், ஸர்வ-பூ⁴த-ஆஶய-ஸ்தி²த꞉ ஆத்மா,
பூ⁴தானாம் ஆதி³꞉ ச மத்⁴யம் ச அந்த꞉ ச அஹம் ஏவ ।
ஆதி³த்யாநாமஹம்ʼ விஷ்ணுர்ஜ்யோதிஷாம்ʼ ரவிரம்ʼஶுமான் ।
மரீசிர்மருதாமஸ்மி நக்ஷத்ராணாமஹம்ʼ ஶஶீ ॥ 10-21 ॥
ஆதி³த்யானாம் அஹம் விஷ்ணு꞉ ஜ்யோதிஷாம் ரவி꞉ அம்ʼஶுமான் ।
மரீசி꞉ மருதாம் அஸ்மி நக்ஷத்ராணாம் அஹம் ஶஶீ ॥ 10-21 ॥
ஆதி³த்யானாம் விஷ்ணு꞉ அஹம், ஜ்யோதிஷாம் அம்ʼஶுமான் ரவி꞉,
மருதாம் மரீசி꞉, நக்ஷத்ராணாம் ஶஶீ (ச) அஹம் அஸ்மி ।
வேதா³னாம்ʼ ஸாமவேதோ³(அ)ஸ்மி தே³வாநாமஸ்மி வாஸவ꞉ ।
இந்த்³ரியாணாம்ʼ மனஶ்சாஸ்மி பூ⁴தாநாமஸ்மி சேதனா ॥ 10-22 ॥
வேதா³னாம் ஸாமவேத³꞉ அஸ்மி தே³வானாம் அஸ்மி வாஸவ꞉ ।
இந்த்³ரியாணாம் மன꞉ ச அஸ்மி பூ⁴தானாம் அஸ்மி சேதனா ॥ 10-22 ॥
வேதா³னாம் ஸாமவேத³꞉ (அஹம்ʼ), அஸ்மி தே³வானாம் வாஸவ꞉ அஸ்மி,
இந்த்³ரியாணாம் மன꞉ அஸ்மி, பூ⁴தானாம் சேதனா ச அஸ்மி ।
ருத்³ராணாம்ʼ ஶங்கரஶ்சாஸ்மி வித்தேஶோ யக்ஷரக்ஷஸாம் ।
வஸூனாம்ʼ பாவகஶ்சாஸ்மி மேரு꞉ ஶிக²ரிணாமஹம் ॥ 10-23 ॥
ருத்³ராணாம் ஶங்கர꞉ ச அஸ்மி வித்த-ஈஶ꞉ யக்ஷ-ரக்ஷஸாம் ।
வஸூனாம் பாவக꞉ ச அஸ்மி மேரு꞉ ஶிக²ரிணாம் அஹம் ॥ 10-23 ॥
ருத்³ராணாம் ஶங்கர꞉, யக்ஷ-ரக்ஷஸாம் ச வித்த-ஈஶ꞉ அஸ்மி,
வஸூனாம் பாவக꞉, ஶிக²ரிணாம் மேரு꞉ ச அஹம் அஸ்மி ।
புரோத⁴ஸாம்ʼ ச முக்²யம்ʼ மாம்ʼ வித்³தி⁴ பார்த² ப்³ருʼஹஸ்பதிம் ।
ஸேனானீநாமஹம்ʼ ஸ்கந்த³꞉ ஸரஸாமஸ்மி ஸாக³ர꞉ ॥ 10-24 ॥
புரோத⁴ஸாம் ச முக்²யம் மாம் வித்³தி⁴ பார்த² ப்³ருʼஹஸ்பதிம் ।
ஸேனானீனாம் அஹம் ஸ்கந்த³꞉ ஸரஸாம் அஸ்மி ஸாக³ர꞉ ॥ 10-24 ॥
ஹே பார்த²! புரோத⁴ஸாம் ச முக்²யம் ப்³ருʼஹஸ்பதிம் மாம் வித்³தி⁴,
ஸேனானீனாம் ஸ்கந்த³꞉, ஸரஸாம் ஸாக³ர꞉ அஹம் அஸ்மி ।
மஹர்ஷீணாம்ʼ ப்⁴ருʼகு³ரஹம்ʼ கி³ராமஸ்ம்யேகமக்ஷரம் ।
யஜ்ஞானாம்ʼ ஜபயஜ்ஞோ(அ)ஸ்மி ஸ்தா²வராணாம்ʼ ஹிமாலய꞉ ॥ 10-25 ॥
மஹர்ஷீணாம் ப்⁴ருʼகு³꞉ அஹம் கி³ராம் அஸ்மி ஏகம் அக்ஷரம் ।
யஜ்ஞானாம் ஜப-யஜ்ஞ꞉ அஸ்மி ஸ்தா²வராணாம் ஹிமாலய꞉ ॥ 10-25 ॥
மஹர்ஷீணாம் ப்⁴ருʼகு³꞉, கி³ராம் ஏகம் அக்ஷரம் அஹம் அஸ்மி,
யஜ்ஞானாம் ஜப-யஜ்ஞ꞉, ஸ்தா²வராணாம் ஹிமாலய꞉ (ச) அஸ்மி ।
அஶ்வத்த²꞉ ஸர்வவ்ருʼக்ஷாணாம்ʼ தே³வர்ஷீணாம்ʼ ச நாரத³꞉ ।
க³ந்த⁴ர்வாணாம்ʼ சித்ரரத²꞉ ஸித்³தா⁴னாம்ʼ கபிலோ முனி꞉ ॥ 10-26 ॥
அஶ்வத்த²꞉ ஸர்வ-வ்ருʼக்ஷாணாம் தே³வர்ஷீணாம் ச நாரத³꞉ ।
க³ந்த⁴ர்வாணாம் சித்ரரத²꞉ ஸித்³தா⁴னாம் கபில꞉ முனி꞉ ॥ 10-26 ॥
ஸர்வ-வ்ருʼக்ஷாணாம் அஶ்வத்த²꞉, தே³வர்ஷீணாம் ச நாரத³꞉,
க³ந்த⁴ர்வாணாம் சித்ரரத²꞉, ஸித்³தா⁴னாம் கபில꞉ முனி꞉ (அஹம்ʼ அஸ்மி) ।
உச்சை꞉ஶ்ரவஸமஶ்வானாம்ʼ வித்³தி⁴ மாமம்ருʼதோத்³ப⁴வம் ।
ஐராவதம்ʼ க³ஜேந்த்³ராணாம்ʼ நராணாம்ʼ ச நராதி⁴பம் ॥ 10-27 ॥
உச்சை꞉ஶ்ரவஸம் அஶ்வானாம் வித்³தி⁴ மாம் அம்ருʼத-உத்³ப⁴வம் ।
ஐராவதம் க³ஜேந்த்³ராணாம் நராணாம் ச நராதி⁴பம் ॥ 10-27 ॥
அஶ்வானாம் அம்ருʼத-உத்³ப⁴வம் உச்சை꞉ஶ்ரவஸம், க³ஜேந்த்³ராணாம்
ஐராவதம், நராணாம் நராதி⁴பம் ச மாம் வித்³தி⁴ ।
ஆயுதா⁴நாமஹம்ʼ வஜ்ரம்ʼ தே⁴னூநாமஸ்மி காமது⁴க் ।
ப்ரஜனஶ்சாஸ்மி கந்த³ர்ப꞉ ஸர்பாணாமஸ்மி வாஸுகி꞉ ॥ 10-28 ॥
ஆயுதா⁴னாம் அஹம் வஜ்ரம் தே⁴னூனாம் அஸ்மி காமது⁴க் ।
ப்ரஜன꞉ ச அஸ்மி கந்த³ர்ப꞉ ஸர்பாணாம் அஸ்மி வாஸுகி꞉ ॥ 10-28 ॥
ஆயுதா⁴னாம் வஜ்ரம் அஹம், தே⁴னூனாம் காமது⁴க்
(அஹம்ʼ) அஸ்மி, ப்ரஜன꞉ கந்த³ர்ப꞉ அஸ்மி, ஸர்பாணாம் வாஸுகி꞉ ச அஸ்மி ।
அனந்தஶ்சாஸ்மி நாகா³னாம்ʼ வருணோ யாத³ஸாமஹம் ।
பித்ரூʼணாமர்யமா சாஸ்மி யம꞉ ஸம்ʼயமதாமஹம் ॥ 10-29 ॥
அனந்த꞉ ச அஸ்மி நாகா³னாம் வருண꞉ யாத³ஸாம் அஹம் ।
பித்ரூʼணாம் அர்யமா ச அஸ்மி யம꞉ ஸம்ʼயமதாம் அஹம் ॥ 10-29 ॥
நாகா³னாம் அனந்த꞉, யாத³ஸாம் வருண꞉ ச அஹம் அஸ்மி,
பித்ரூʼணாம் அர்யமா ச, ஸம்ʼயமதாம் யம꞉ (ச) அஹம் அஸ்மி ।
ப்ரஹ்லாத³ஶ்சாஸ்மி தை³த்யானாம்ʼ கால꞉ கலயதாமஹம் ।
ம்ருʼகா³ணாம்ʼ ச ம்ருʼகே³ந்த்³ரோ(அ)ஹம்ʼ வைனதேயஶ்ச பக்ஷிணாம் ॥ 10-30 ॥
ப்ரஹ்லாத³꞉ ச அஸ்மி தை³த்யானாம் கால꞉ கலயதாம் அஹம் ।
ம்ருʼகா³ணாம் ச ம்ருʼகே³ந்த்³ர꞉ அஹம் வைனதேய꞉ ச பக்ஷிணாம் ॥ 10-30 ॥
தை³த்யானாம் ப்ரஹ்லாத³꞉, கலயதாம் கால꞉ ச அஹம் அஸ்மி,
ம்ருʼகா³ணாம் ம்ருʼகே³ந்த்³ர꞉ ச, பக்ஷிணாம் வைனதேய꞉ ச அஹம் (அஸ்மி) ।
பவன꞉ பவதாமஸ்மி ராம꞉ ஶஸ்த்ரப்⁴ருʼதாமஹம் ।
ஜ²ஷாணாம்ʼ மகரஶ்சாஸ்மி ஸ்ரோதஸாமஸ்மி ஜாஹ்னவீ ॥ 10-31 ॥
பவன꞉ பவதாம் அஸ்மி ராம꞉ ஶஸ்த்ர-ப்⁴ருʼதாம் அஹம் ।
ஜ²ஷாணாம் மகர꞉ ச அஸ்மி ஸ்ரோதஸாம் அஸ்மி ஜாஹ்னவீ ॥ 10-31 ॥
பவதாம் பவன꞉ அஸ்மி, ஶஸ்த்ர-ப்⁴ருʼதாம் ச ராம꞉ அஹம் (அஸ்மி),
ஜ²ஷாணாம் மகர꞉ அஸ்மி, ஸ்ரோதஸாம் ஜாஹ்னவீ ச (அஹம்ʼ) அஸ்மி ।
ஸர்கா³ணாமாதி³ரந்தஶ்ச மத்⁴யம்ʼ சைவாஹமர்ஜுன ।
அத்⁴யாத்மவித்³யா வித்³யானாம்ʼ வாத³꞉ ப்ரவத³தாமஹம் ॥ 10-32 ॥
ஸர்கா³ணாம் ஆதி³꞉ அந்த꞉ ச மத்⁴யம் ச ஏவ அஹம் அர்ஜுன ।
அத்⁴யாத்ம-வித்³யா வித்³யானாம் வாத³꞉ ப்ரவத³தாம் அஹம் ॥ 10-32 ॥
ஹே அர்ஜுன! ஸர்கா³ணாம் ஆதி³꞉ மத்⁴யம் ச அந்த꞉ ச ஏவ அஹம்
(அஸ்மி), வித்³யானாம் அத்⁴யாத்ம-வித்³யா, ப்ரவத³தாம் வாத³꞉ அஹம் (அஸ்மி).
அக்ஷராணாமகாரோ(அ)ஸ்மி த்³வந்த்³வ꞉ ஸாமாஸிகஸ்ய ச ।
அஹமேவாக்ஷய꞉ காலோ தா⁴தாஹம்ʼ விஶ்வதோமுக²꞉ ॥ 10-33 ॥
அக்ஷராணாம் அகார꞉ அஸ்மி த்³வந்த்³வ꞉ ஸாமாஸிகஸ்ய ச ।
அஹம் ஏவ அக்ஷய꞉ கால꞉ தா⁴தா அஹம்ʼ விஶ்வதோமுக²꞉ ॥ 10-33 ॥
அக்ஷராணாம் அகார꞉, ஸாமாஸிகஸ்ய ச த்³வந்த்³வ꞉,
அக்ஷய꞉ கால꞉ அஹம் ஏவ, விஶ்வதோமுக²꞉ தா⁴தா (ச) அஹம்ʼ அஸ்மி ।
ம்ருʼத்யு꞉ ஸர்வஹரஶ்சாஹமுத்³ப⁴வஶ்ச ப⁴விஷ்யதாம் ।
கீர்தி꞉ ஶ்ரீர்வாக்ச நாரீணாம்ʼ ஸ்ம்ருʼதிர்மேதா⁴ த்⁴ருʼதி꞉ க்ஷமா ॥ 10-34 ॥
ம்ருʼத்யு꞉ ஸர்வ-ஹர꞉ ச அஹம் உத்³ப⁴வ꞉ ச ப⁴விஷ்யதாம் ।
கீர்தி꞉ ஶ்ரீ꞉ வாக் ச நாரீணாம் ஸ்ம்ருʼதி꞉ மேதா⁴ த்⁴ருʼதி꞉ க்ஷமா ॥ 10-34 ॥
ஸர்வ-ஹர꞉ ம்ருʼத்யு꞉, ப⁴விஷ்யதாம் உத்³ப⁴வ꞉ ச அஹம்
நாரீணாம் ச கீர்தி꞉ ஶ்ரீ꞉ வாக் ஸ்ம்ருʼதி꞉ மேதா⁴ த்⁴ருʼதி꞉
க்ஷமா ச (அஹம்ʼ அஸ்மி).
ப்³ருʼஹத்ஸாம ததா² ஸாம்னாம்ʼ கா³யத்ரீ ச²ந்த³ஸாமஹம் ।
மாஸானாம்ʼ மார்க³ஶீர்ஷோ(அ)ஹம்ருʼதூனாம்ʼ குஸுமாகர꞉ ॥ 10-35 ॥
ப்³ருʼஹத்-ஸாம ததா² ஸாம்னாம் கா³யத்ரீ ச²ந்த³ஸாம் அஹம் ।
மாஸானாம் மார்க³ஶீர்ஷ꞉ அஹம் ருʼதூனாம் குஸுமாகர꞉ ॥ 10-35 ॥
ஸாம்னாம் ப்³ருʼஹத்-ஸாம, ததா² ச²ந்த³ஸாம் கா³யத்ரீ அஹம்,
மாஸானாம் மார்க³ஶீர்ஷ꞉, ருʼதூனாம் குஸுமாகர꞉ அஹம் (அஸ்மி) ।
த்³யூதம்ʼ ச²லயதாமஸ்மி தேஜஸ்தேஜஸ்விநாமஹம் ।
ஜயோ(அ)ஸ்மி வ்யவஸாயோ(அ)ஸ்மி ஸத்த்வம்ʼ ஸத்த்வவதாமஹம் ॥ 10-36 ॥
த்³யூதம் ச²லயதாம் அஸ்மி தேஜ꞉ தேஜஸ்வினாம் அஹம் ।
ஜய꞉ அஸ்மி வ்யவஸாய꞉ அஸ்மி ஸத்த்வம் ஸத்த்வவதாம் அஹம் ॥ 10-36 ॥
ச²லயதாம் த்³யூதம், தேஜஸ்வினாம் தேஜ꞉ அஹம் அஸ்மி,
ஜய꞉ அஹம் அஸ்மி, வ்யவஸாய꞉ (அஹம்) அஸ்மி, ஸத்த்வவதாம்
ஸத்த்வம் (அஹம் அஸ்மி).
வ்ருʼஷ்ணீனாம்ʼ வாஸுதே³வோ(அ)ஸ்மி பாண்ட³வானாம்ʼ த⁴னஞ்ஜய꞉ ।
முனீநாமப்யஹம்ʼ வ்யாஸ꞉ கவீநாமுஶனா கவி꞉ ॥ 10-37 ॥
வ்ருʼஷ்ணீனாம் வாஸுதே³வ꞉ அஸ்மி பாண்ட³வானாம் த⁴னஞ்ஜய꞉ ।
முனீனாம் அபி அஹம்ʼ வ்யாஸ꞉ கவீனாம் உஶனா கவி꞉ ॥ 10-37 ॥
வ்ருʼஷ்ணீனாம் வாஸுதே³வ꞉, பாண்ட³வானாம் த⁴னஞ்ஜய꞉ அஸ்மி,
முனீனாம் அபி வ்யாஸ꞉ (அஹம்ʼ), கவீனாம் உஶனா கவி꞉ (அஹம்ʼ அஸ்மி).
த³ண்டோ³ த³மயதாமஸ்மி நீதிரஸ்மி ஜிகீ³ஷதாம் ।
மௌனம்ʼ சைவாஸ்மி கு³ஹ்யானாம்ʼ ஜ்ஞானம்ʼ ஜ்ஞானவதாமஹம் ॥ 10-38 ॥
த³ண்ட³꞉ த³மயதாம் அஸ்மி நீதி꞉ அஸ்மி ஜிகீ³ஷதாம் ।
மௌனம் ச ஏவ அஸ்மி கு³ஹ்யானாம் ஜ்ஞானம் ஜ்ஞானவதாம் அஹம் ॥ 10-38 ॥
த³மயதாம் த³ண்ட³꞉ அஸ்மி, ஜிகீ³ஷதாம் நீதி꞉ அஸ்மி । கு³ஹ்யானாம்
மௌனம், ஜ்ஞானவதாம் ஜ்ஞானம் ச ஏவ அஹம் அஸ்மி ।
யச்சாபி ஸர்வபூ⁴தானாம்ʼ பீ³ஜம்ʼ தத³ஹமர்ஜுன ।
ந தத³ஸ்தி வினா யத்ஸ்யான்மயா பூ⁴தம்ʼ சராசரம் ॥ 10-39 ॥
யத் ச அபி ஸர்வ-பூ⁴தானாம் பீ³ஜம் தத் அஹம் அர்ஜுன ।
ந தத் அஸ்தி வினா யத் ஸ்யாத் மயா பூ⁴தம் சர-அசரம் ॥ 10-39 ॥
ஹே அர்ஜுன! ச ஸர்வ-பூ⁴தானாம் யத் பீ³ஜம் தத் அபி அஹம் (அஸ்மி),
யத் சர-அசரம் பூ⁴தம் ஸ்யாத் தத் மயா வினா ந அஸ்தி ।
நாந்தோ(அ)ஸ்தி மம தி³வ்யானாம்ʼ விபூ⁴தீனாம்ʼ பரந்தப ।
ஏஷ தூத்³தே³ஶத꞉ ப்ரோக்தோ விபூ⁴தேர்விஸ்தரோ மயா ॥ 10-40 ॥
ந அந்த꞉ அஸ்தி மம தி³வ்யானாம் விபூ⁴தீனாம் பரந்தப ।
ஏஷ꞉ து உத்³தே³ஶத꞉ ப்ரோக்த꞉ விபூ⁴தே꞉ விஸ்தர꞉ மயா ॥ 10-40 ॥
ஹே பரந்தப! மம தி³வ்யானாம் விபூ⁴தீனாம் அந்த꞉ ந அஸ்தி,
ஏஷ꞉ து விபூ⁴தே꞉ விஸ்தர꞉ மயா உத்³தே³ஶத꞉ ப்ரோக்த꞉ ।
யத்³யத்³விபூ⁴திமத்ஸத்த்வம்ʼ ஶ்ரீமதூ³ர்ஜிதமேவ வா ।
தத்ததே³வாவக³ச்ச² த்வம்ʼ மம தேஜோம்ʼ(அ)ஶஸம்ப⁴வம் ॥ 10-41 ॥
யத் யத் விபூ⁴திமத் ஸத்த்வம் ஶ்ரீமத் ஊர்ஜிதம் ஏவ வா ।
தத் தத் அவக³ச்ச² த்வம் மம தேஜ꞉ அம்ʼஶ-ஸம்ப⁴வம் ॥ 10-41 ॥
யத் யத் ஸத்த்வம் விபூ⁴திமத், ஶ்ரீமத் ஊர்ஜிதம் ஏவ வா
(அஸ்தி), தத் தத் மம தேஜ꞉ அம்ʼஶ-ஸம்ப⁴வம் (அஸ்தி இதி)
த்வம் அவக³ச்ச² ।
அத²வா ப³ஹுனைதேன கிம்ʼ ஜ்ஞாதேன தவார்ஜுன ।
விஷ்டப்⁴யாஹமித³ம்ʼ க்ருʼத்ஸ்னமேகாம்ʼஶேன ஸ்தி²தோ ஜக³த் ॥ 10-42 ॥
அத²வா ப³ஹுனா ஏதேன கிம் ஜ்ஞாதேன தவ அர்ஜுன ।
விஷ்டப்⁴ய அஹம் இத³ம் க்ருʼத்ஸ்னம் ஏக-அம்ʼஶேன ஸ்தி²த꞉ ஜக³த் ॥ 10-42 ॥
ஹே அர்ஜுன! அத²வா ஏதேன ப³ஹுனா ஜ்ஞாதேன தவ கிம்? அஹம்
இத³ம் க்ருʼத்ஸ்னம் ஜக³த் ஏக-அம்ʼஶேன விஷ்டப்⁴ய ஸ்தி²த꞉ (அஸ்மி இதி த்வம்ʼ வித்³தி⁴) ।
ௐ தத்ஸதி³தி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³
விபூ⁴தியோகோ³ நாம த³ஶமோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 10 ॥
ௐ தத் ஸத் இதி ஶ்ரீமத் ப⁴க³வத் கீ³தாஸு உபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்ம-வித்³யாயாம் யோக³-ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ண-அர்ஜுன-ஸம்ʼவாதே³
விபூ⁴தி-யோக³꞉ நாம த³ஶம꞉ அத்⁴யாய꞉ ॥ 10 ॥
அதை²காத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ । விஶ்வரூபத³ர்ஶனயோக³꞉ ।
அத² ஏகாத³ஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ । விஶ்வ-ரூப-த³ர்ஶன-யோக³꞉ ।
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன உவாச ।
மத³னுக்³ரஹாய பரமம்ʼ கு³ஹ்யமத்⁴யாத்மஸஞ்ஜ்ஞிதம் ।
யத்த்வயோக்தம்ʼ வசஸ்தேன மோஹோ(அ)யம்ʼ விக³தோ மம ॥ 11-1 ॥
மத் அனுக்³ரஹாய பரமம் கு³ஹ்யம் அத்⁴யாத்ம-ஸஞ்ஜ்ஞிதம் ।
யத் த்வயா உக்தம் வச꞉ தேன மோஹ꞉ அயம் விக³த꞉ மம ॥ 11-1 ॥
த்வயா மத் அனுக்³ரஹாய அத்⁴யாத்ம-ஸஞ்ஜ்ஞிதம் யத் பரமம்
கு³ஹ்யம் வச꞉ உக்தம், தேன மம அயம் மோஹ꞉ விக³த꞉ ।
ப⁴வாப்யயௌ ஹி பூ⁴தானாம்ʼ ஶ்ருதௌ விஸ்தரஶோ மயா ।
த்வத்த꞉ கமலபத்ராக்ஷ மாஹாத்ம்யமபி சாவ்யயம் ॥ 11-2 ॥
ப⁴வ அபி அயௌ ஹி பூ⁴தானாம் ஶ்ருதௌ விஸ்தரஶ꞉ மயா ।
த்வத்த꞉ கமல-பத்ர-அக்ஷ மாஹாத்ம்யம் அபி ச அவ்யயம் ॥ 11-2 ॥
ஹே கமல-பத்ர-அக்ஷ! பூ⁴தானாம் ப⁴வ அபி அயௌ மயா த்வத்த꞉
விஸ்தரஶ꞉ ஶ்ருதௌ ஹி; அவ்யயம் மாஹாத்ம்யம் அபி ச (ஶ்ருதம்ʼ) ।
ஏவமேதத்³யதா²த்த² த்வமாத்மானம்ʼ பரமேஶ்வர ।
த்³ரஷ்டுமிச்சா²மி தே ரூபமைஶ்வரம்ʼ புருஷோத்தம ॥ 11-3 ॥
ஏவம் ஏதத் யதா² ஆத்த² த்வம் ஆத்மானம்ʼ பரமேஶ்வர ।
த்³ரஷ்டும் இச்சா²மி தே ரூபம் ஐஶ்வரம் புருஷோத்தம ॥ 11-3 ॥
ஹே பரமேஶ்வர! யதா² ஏவம் த்வம் ஆத்மானம்ʼ ஆத்த², ஏதத்
ஹே புருஷோத்தம! தே ஐஶ்வரம் ரூபம் த்³ரஷ்டும் இச்சா²மி ।
மன்யஸே யதி³ தச்ச²க்யம்ʼ மயா த்³ரஷ்டுமிதி ப்ரபோ⁴ ।
யோகே³ஶ்வர ததோ மே த்வம்ʼ த³ர்ஶயாத்மானமவ்யயம் ॥ 11-4 ॥
மன்யஸே யதி³ தத் ஶக்யம் மயா த்³ரஷ்டும் இதி ப்ரபோ⁴ ।
யோகே³ஶ்வர தத꞉ மே த்வம் த³ர்ஶய ஆத்மானம் அவ்யயம் ॥ 11-4 ॥
ஹே யோகே³ஶ்வர ப்ரபோ⁴! மயா தத் த்³ரஷ்டும் ஶக்யம் இதி த்வம்
யதி³ மன்யஸே, தத꞉ மே அவ்யயம் ஆத்மானம் த³ர்ஶய ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
பஶ்ய மே பார்த² ரூபாணி ஶதஶோ(அ)த² ஸஹஸ்ரஶ꞉ ।
நானாவிதா⁴னி தி³வ்யானி நானாவர்ணாக்ருʼதீனி ச ॥ 11-5 ॥
பஶ்ய மே பார்த² ரூபாணி ஶதஶ꞉ அத² ஸஹஸ்ரஶ꞉ ।
நானா-விதா⁴னி தி³வ்யானி நானா-வர்ண-ஆக்ருʼதீனி ச ॥ 11-5 ॥
ஹே பார்த²! மே நானா-விதா⁴னி, நானா-வர்ண-ஆக்ருʼதீனி, தி³வ்யானி ச
ஶதஶ꞉ அத² ஸஹஸ்ரஶ꞉ ரூபாணி பஶ்ய ।
பஶ்யாதி³த்யான்வஸூன் ருத்³ரானஶ்வினௌ மருதஸ்ததா² ।
ப³ஹூன்யத்³ருʼஷ்டபூர்வாணி பஶ்யாஶ்சர்யாணி பா⁴ரத ॥ 11-6 ॥
பஶ்ய ஆதி³த்யான் வஸூன் ருத்³ரான் அஶ்வினௌ மருதா꞉ ததா² ।
ப³ஹூனி அத்³ருʼஷ்ட-பூர்வாணி பஶ்ய ஆஶ்சர்யாணி பா⁴ரத ॥ 11-6 ॥
ஹே பா⁴ரத! ஆதி³த்யான், வஸூன், ருத்³ரான், அஶ்வினௌ ததா²
மருதா꞉ பஶ்ய, அத்³ருʼஷ்ட-பூர்வாணி ப³ஹூனி ஆஶ்சர்யாணி (ச) பஶ்ய ।
இஹைகஸ்த²ம்ʼ ஜக³த்க்ருʼத்ஸ்னம்ʼ பஶ்யாத்³ய ஸசராசரம் ।
மம தே³ஹே கு³டா³கேஶ யச்சான்யத்³ த்³ரஷ்டுமிச்ச²ஸி ॥ 11-7 ॥
இஹ ஏகஸ்த²ம் ஜக³த் க்ருʼத்ஸ்னம் பஶ்ய அத்³ய ஸசர-அசரம் ।
மம தே³ஹே கு³டா³கேஶ யத் ச அன்யத் த்³ரஷ்டும் இச்ச²ஸி ॥ 11-7 ॥
ஹே கு³டா³கேஶ! க்ருʼத்ஸ்னம் ஸசர-அசரம் ஜக³த், யத் அன்யத்
ச த்³ரஷ்டும் இச்ச²ஸி, (தத் அபி) இஹ மம தே³ஹே ஏகஸ்த²ம் அத்³ய பஶ்ய ।
ந து மாம்ʼ ஶக்யஸே த்³ரஷ்டுமனேனைவ ஸ்வசக்ஷுஷா ।
தி³வ்யம்ʼ த³தா³மி தே சக்ஷு꞉ பஶ்ய மே யோக³மைஶ்வரம் ॥ 11-8 ॥
ந து மாம் ஶக்யஸே த்³ரஷ்டும் அனேன ஏவ ஸ்வ-சக்ஷுஷா ।
தி³வ்யம் த³தா³மி தே சக்ஷு꞉ பஶ்ய மே யோக³ம் ஐஶ்வரம் ॥ 11-8 ॥
அனேன ஏவ ஸ்வ-சக்ஷுஷா து மாம் த்³ரஷ்டும் ந ஶக்யஸே, (அத ஏவ)
தி³வ்யம் சக்ஷு꞉ தே த³தா³மி, மே ஐஶ்வரம் யோக³ம் பஶ்ய ।
ஸஞ்ஜய உவாச ।
ஸஞ்ஜய꞉ உவாச ।
ஏவமுக்த்வா ததோ ராஜன்மஹாயோகே³ஶ்வரோ ஹரி꞉ ।
த³ர்ஶயாமாஸ பார்தா²ய பரமம்ʼ ரூபமைஶ்வரம் ॥ 11-9 ॥
ஏவம் உக்த்வா தத꞉ ராஜன் மஹா-யோக³-ஈஶ்வர꞉ ஹரி꞉ ।
த³ர்ஶயாமாஸ பார்தா²ய பரமம் ரூபம் ஐஶ்வரம் ॥ 11-9 ॥
ஹே ராஜன்! ஏவம் உக்த்வா, தத꞉ மஹா-யோக³-ஈஶ்வர꞉ ஹரி꞉ பார்தா²ய
பரமம் ஐஶ்வரம் ரூபம் த³ர்ஶயாமாஸ ।
அனேகவக்த்ரநயனமனேகாத்³பு⁴தத³ர்ஶனம் ।
அனேகதி³வ்யாப⁴ரணம்ʼ தி³வ்யானேகோத்³யதாயுத⁴ம் ॥ 11-10 ॥
அனேக-வக்த்ர-நயனம் அனேக-அத்³பு⁴த-த³ர்ஶனம் ।
அனேக-தி³வ்ய-ஆப⁴ரணம் தி³வ்ய-அனேக-உத்³யத-ஆயுத⁴ம் ॥ 11-10 ॥
அனேக-வக்த்ர-நயனம், அனேக-அத்³பு⁴த-த³ர்ஶனம்,
அனேக-தி³வ்ய-ஆப⁴ரணம், தி³வ்ய-அனேக-உத்³யத-ஆயுத⁴ம்,
தி³வ்யமால்யாம்ப³ரத⁴ரம்ʼ தி³வ்யக³ந்தா⁴னுலேபனம் ।
ஸர்வாஶ்சர்யமயம்ʼ தே³வமனந்தம்ʼ விஶ்வதோமுக²ம் ॥ 11-11 ॥
தி³வ்ய-மால்ய-அம்ப³ர-த⁴ரம் தி³வ்ய-க³ந்த⁴-அனுலேபனம் ।
ஸர்வ-ஆஶ்சர்யமயம் தே³வம் அனந்தம் விஶ்வதோமுக²ம் ॥ 11-11 ॥
தி³வ்ய-மால்ய-அம்ப³ர-த⁴ரம், தி³வ்ய-க³ந்த⁴-அனுலேபனம்,
ஸர்வ-ஆஶ்சர்யமயம், அனந்தம், விஶ்வதோமுக²ம்
தே³வம் (அர்ஜுன꞉ அபஶ்யத்) ।
தி³வி ஸூர்யஸஹஸ்ரஸ்ய ப⁴வேத்³யுக³பது³த்தி²தா ।
யதி³ பா⁴꞉ ஸத்³ருʼஶீ ஸா ஸ்யாத்³பா⁴ஸஸ்தஸ்ய மஹாத்மன꞉ ॥ 11-12 ॥
தி³வி ஸூர்ய-ஸஹஸ்ரஸ்ய ப⁴வேத் யுக³பத் உத்தி²தா ।
யதி³ பா⁴꞉ ஸத்³ருʼஶீ ஸா ஸ்யாத் பா⁴ஸ꞉ தஸ்ய மஹாத்மன꞉ ॥ 11-12 ॥
யதி³ தி³வி ஸூர்ய-ஸஹஸ்ரஸ்ய பா⁴꞉ யுக³பத் உத்தி²தா ப⁴வேத்,
(தர்ஹி) ஸா தஸ்ய மஹாத்மன꞉ பா⁴ஸ꞉ ஸத்³ருʼஶீ ஸ்யாத் ।
தத்ரைகஸ்த²ம்ʼ ஜக³த்க்ருʼத்ஸ்னம்ʼ ப்ரவிப⁴க்தமனேகதா⁴ ।
அபஶ்யத்³தே³வதே³வஸ்ய ஶரீரே பாண்ட³வஸ்ததா³ ॥ 11-13 ॥
தத்ர ஏகஸ்த²ம் ஜக³த் க்ருʼத்ஸ்னம் ப்ரவிப⁴க்தம் அனேகதா⁴ ।
அபஶ்யத் தே³வ-தே³வஸ்ய ஶரீரே பாண்ட³வ꞉ ததா³ ॥ 11-13 ॥
பாண்ட³வ꞉ ததா³ அனேகதா⁴ ப்ரவிப⁴க்தம் க்ருʼத்ஸ்னம் ஜக³த்,
தத்ர தே³வ-தே³வஸ்ய ஶரீரே ஏகஸ்த²ம் அபஶ்யத் ।
தத꞉ ஸ விஸ்மயாவிஷ்டோ ஹ்ருʼஷ்டரோமா த⁴னஞ்ஜய꞉ ।
ப்ரணம்ய ஶிரஸா தே³வம்ʼ க்ருʼதாஞ்ஜலிரபா⁴ஷத ॥ 11-14 ॥
தத꞉ ஸ꞉ விஸ்மய-ஆவிஷ்ட꞉ ஹ்ருʼஷ்ட-ரோமா த⁴னஞ்ஜய꞉ ।
ப்ரணம்ய ஶிரஸா தே³வம் க்ருʼத-அஞ்ஜலி꞉ அபா⁴ஷத ॥ 11-14 ॥
தத꞉ விஸ்மய-ஆவிஷ்ட꞉ ஹ்ருʼஷ்ட-ரோமா ஸ꞉ த⁴னஞ்ஜய꞉, தே³வம்
ஶிரஸா ப்ரணம்ய, க்ருʼத-அஞ்ஜலி꞉ அபா⁴ஷத ।
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
பஶ்யாமி தே³வாம்ʼஸ்தவ தே³வ தே³ஹே
ஸர்வாம்ʼஸ்ததா² பூ⁴தவிஶேஷஸங்கா⁴ன் ।
ப்³ரஹ்மாணமீஶம்ʼ கமலாஸனஸ்த²-
ம்ருʼஷீம்ʼஶ்ச ஸர்வானுரகா³ம்ʼஶ்ச தி³வ்யான் ॥ 11-15 ॥
பஶ்யாமி தே³வான் தவ தே³வ தே³ஹே
ஸர்வான் ததா² பூ⁴த-விஶேஷ-ஸங்கா⁴ன் ।
ப்³ரஹ்மாணம் ஈஶம் கமல-ஆஸனஸ்த²ம்ʼ
ருʼஷீன் ச ஸர்வான் உரகா³ன் ச தி³வ்யான் ॥ 11-15 ॥
ஹே தே³வ! (அஹம்ʼ) தவ தே³ஹே ஸர்வான் தே³வான், ததா²
பூ⁴த-விஶேஷ-ஸங்கா⁴ன், கமல-ஆஸனஸ்த²ம்ʼ ஈஶம்
ப்³ரஹ்மாணம் ச, ஸர்வான் ருʼஷீன், தி³வ்யான் உரகா³ன் ச பஶ்யாமி ।
அனேகபா³ஹூத³ரவக்த்ரநேத்ரம்ʼ
பஶ்யாமி த்வாம்ʼ ஸர்வதோ(அ)னந்தரூபம் ।
நாந்தம்ʼ ந மத்⁴யம்ʼ ந புனஸ்தவாதி³ம்ʼ
பஶ்யாமி விஶ்வேஶ்வர விஶ்வரூப ॥ 11-16 ॥
அனேக-பா³ஹு-உத³ர-வக்த்ர-நேத்ரம்
பஶ்யாமி த்வாம் ஸர்வத꞉ அனந்த-ரூபம் ।
ந அந்தம் ந மத்⁴யம் ந புன꞉ தவ ஆதி³ம்
பஶ்யாமி விஶ்வேஶ்வர விஶ்வரூப ॥ 11-16 ॥
(அஹம்ʼ) த்வாம் அனேக-பா³ஹு-உத³ர-வக்த்ர-நேத்ரம் ஸர்வத꞉
அனந்த-ரூபம் பஶ்யாமி । ஹே விஶ்வரூப விஶ்வேஶ்வர!
புன꞉ தவ அந்தம் மத்⁴யம் ஆதி³ம் ந பஶ்யாமி ।
கிரீடினம்ʼ க³தி³னம்ʼ சக்ரிணம்ʼ ச
தேஜோராஶிம்ʼ ஸர்வதோ தீ³ப்திமந்தம் ।
பஶ்யாமி த்வாம்ʼ து³ர்நிரீக்ஷ்யம்ʼ ஸமந்தாத்³
தீ³ப்தானலார்கத்³யுதிமப்ரமேயம் ॥ 11-17 ॥
கிரீடினம் க³தி³னம் சக்ரிணம் ச
தேஜோ-ராஶிம் ஸர்வத꞉ தீ³ப்திமந்தம் ।
பஶ்யாமி த்வாம் து³ர்நிரீக்ஷ்யம் ஸமந்தாத்
தீ³ப்த-அனல-அர்க-த்³யுதிம் அப்ரமேயம் ॥ 11-17 ॥
த்வாம் கிரீடினம், க³தி³னம், சக்ரிணம், தேஜோ-ராஶிம்
ஸர்வத꞉ தீ³ப்திமந்தம், ஸமந்தாத் தீ³ப்த-அனல-அர்க-த்³யுதிம்
அப்ரமேயம் து³ர்நிரீக்ஷ்யம் ச பஶ்யாமி ।
த்வமக்ஷரம்ʼ பரமம்ʼ வேதி³தவ்யம்ʼ
த்வமஸ்ய விஶ்வஸ்ய பரம்ʼ நிதா⁴னம் ।
த்வமவ்யய꞉ ஶாஶ்வதத⁴ர்மகோ³ப்தா
ஸனாதனஸ்த்வம்ʼ புருஷோ மதோ மே ॥ 11-18 ॥
த்வம் அக்ஷரம் பரமம் வேதி³தவ்யம்
த்வம் அஸ்ய விஶ்வஸ்ய பரம் நிதா⁴னம் ।
த்வம் அவ்யய꞉ ஶாஶ்வத-த⁴ர்ம-கோ³ப்தா
ஸனாதன꞉ த்வம் புருஷ꞉ மத꞉ மே ॥ 11-18 ॥
த்வம் வேதி³தவ்யம் பரமம் அக்ஷரம், த்வம் அஸ்ய விஶ்வஸ்ய
பரம் நிதா⁴னம், த்வம் அவ்யய꞉ ஶாஶ்வத-த⁴ர்ம-கோ³ப்தா,
த்வம் ஸனாதன꞉ புருஷ꞉ மே மத꞉ ।
அநாதி³மத்⁴யாந்தமனந்தவீர்ய-
மனந்தபா³ஹும்ʼ ஶஶிஸூர்யநேத்ரம் ।
பஶ்யாமி த்வாம்ʼ தீ³ப்தஹுதாஶவக்த்ரம்ʼ
ஸ்வதேஜஸா விஶ்வமித³ம்ʼ தபந்தம் ॥ 11-19 ॥
அநாதி³-மத்⁴ய-அந்தம் அனந்த-வீர்யம்
அனந்த-பா³ஹும் ஶஶி-ஸூர்ய-நேத்ரம் ।
பஶ்யாமி த்வாம் தீ³ப்த-ஹுதாஶ-வக்த்ரம்
ஸ்வ-தேஜஸா விஶ்வம் இத³ம் தபந்தம் ॥ 11-19 ॥
அநாதி³-மத்⁴ய-அந்தம், அனந்த-வீர்யம், அனந்த-பா³ஹும்,
ஶஶி-ஸூர்ய-நேத்ரம், தீ³ப்த-ஹுதாஶ-வக்த்ரம், ஸ்வ-தேஜஸா
இத³ம் விஶ்வம் தபந்தம், த்வாம் பஶ்யாமி ।
த்³யாவாப்ருʼதி²வ்யோரித³மந்தரம்ʼ ஹி
வ்யாப்தம்ʼ த்வயைகேன தி³ஶஶ்ச ஸர்வா꞉ ।
த்³ருʼஷ்ட்வாத்³பு⁴தம்ʼ ரூபமுக்³ரம்ʼ தவேத³ம்ʼ
லோகத்ரயம்ʼ ப்ரவ்யதி²தம்ʼ மஹாத்மன் ॥ 11-20 ॥
த்³யாவா-ப்ருʼதி²வ்யோ꞉ இத³ம் அந்தரம் ஹி
வ்யாப்தம் த்வயா ஏகேன தி³ஶ꞉ ச ஸர்வா꞉ ।
த்³ருʼஷ்ட்வா அத்³பு⁴தம் ரூபம் உக்³ரம் தவ இத³ம்
லோக-த்ரயம் ப்ரவ்யதி²தம் மஹாத்மன் ॥ 11-20 ॥
ஹே மஹாத்மன்! த்வயா ஏகேன த்³யாவா-ப்ருʼதி²வ்யோ꞉ இத³ம்
அந்தரம் வ்யாப்தம், ஸர்வா꞉ தி³ஶ꞉ ச (வ்யாப்தா꞉), இத³ம் தவ
அத்³பு⁴தம் உக்³ரம் ரூபம் த்³ருʼஷ்ட்வா லோக-த்ரயம் ப்ரவ்யதி²தம் ஹி ।
அமீ ஹி த்வாம்ʼ ஸுரஸங்கா⁴ விஶந்தி
கேசித்³பீ⁴தா꞉ ப்ராஞ்ஜலயோ க்³ருʼணந்தி ।
ஸ்வஸ்தீத்யுக்த்வா மஹர்ஷிஸித்³த⁴ஸங்கா⁴꞉
ஸ்துவந்தி த்வாம்ʼ ஸ்துதிபி⁴꞉ புஷ்கலாபி⁴꞉ ॥ 11-21 ॥
அமீ ஹி த்வாம் ஸுர-ஸங்கா⁴꞉ விஶந்தி
கேசித் பீ⁴தா꞉ ப்ராஞ்ஜலய꞉ க்³ருʼணந்தி ।
ஸ்வஸ்தி இதி உக்த்வா மஹர்ஷி-ஸித்³த⁴-ஸங்கா⁴꞉
ஸ்துவந்தி த்வாம் ஸ்துதிபி⁴꞉ புஷ்கலாபி⁴꞉ ॥ 11-21 ॥
அமீ ஹி ஸுர-ஸங்கா⁴꞉ த்வாம் விஶந்தி, கேசித் பீ⁴தா꞉ ப்ராஞ்ஜலய꞉
க்³ருʼணந்தி; மஹர்ஷி-ஸித்³த⁴-ஸங்கா⁴꞉ ஸ்வஸ்தி இதி உக்த்வா புஷ்கலாபி⁴꞉
ஸ்துதிபி⁴꞉ த்வாம் ஸ்துவந்தி ।
ருத்³ராதி³த்யா வஸவோ யே ச ஸாத்⁴யா
விஶ்வே(அ)ஶ்வினௌ மருதஶ்சோஷ்மபாஶ்ச ।
க³ந்த⁴ர்வயக்ஷாஸுரஸித்³த⁴ஸங்கா⁴
வீக்ஷந்தே த்வாம்ʼ விஸ்மிதாஶ்சைவ ஸர்வே ॥ 11-22 ॥
ருத்³ர-ஆதி³த்யா꞉ வஸவ꞉ யே ச ஸாத்⁴யா꞉
விஶ்வே அஶ்வினௌ மருத꞉ ச உஷ்மபா꞉ ச ।
க³ந்த⁴ர்வ-யக்ஷ-அஸுர-ஸித்³த⁴-ஸங்கா⁴꞉
வீக்ஷந்தே த்வாம் விஸ்மிதா꞉ ச ஏவ ஸர்வே ॥ 11-22 ॥
ருத்³ர-ஆதி³த்யா꞉, வஸவ꞉, யே ச ஸாத்⁴யா꞉, விஶ்வே அஶ்வினௌ ச,
மருத꞉, உஷ்மபா꞉ ச, க³ந்த⁴ர்வ-யக்ஷ-அஸுர-ஸித்³த⁴-ஸங்கா⁴꞉
ச ஸர்வே விஸ்மிதா꞉ ஏவ த்வாம் வீக்ஷந்தே ।
ரூபம்ʼ மஹத்தே ப³ஹுவக்த்ரநேத்ரம்ʼ
மஹாபா³ஹோ ப³ஹுபா³ஹூருபாத³ம் ।
ப³ஹூத³ரம்ʼ ப³ஹுத³ம்ʼஷ்ட்ராகராலம்ʼ
த்³ருʼஷ்ட்வா லோகா꞉ ப்ரவ்யதி²தாஸ்ததா²ஹம் ॥ 11-23 ॥
ரூபம் மஹத் தே ப³ஹு-வக்த்ர-நேத்ரம்
மஹா-பா³ஹோ ப³ஹு-பா³ஹு-ஊரு-பாத³ம் ।
ப³ஹு-உத³ரம் ப³ஹு-த³ம்ʼஷ்ட்ரா-கராலம்
த்³ருʼஷ்ட்வா லோகா꞉ ப்ரவ்யதி²தா꞉ ததா² அஹம் ॥ 11-23 ॥
ஹே மஹா-பா³ஹோ! ப³ஹு-வக்த்ர-நேத்ரம், ப³ஹு-பா³ஹு-ஊரு-பாத³ம்,
ப³ஹு-உத³ரம், ப³ஹு-த³ம்ʼஷ்ட்ரா-கராலம் தே மஹத் ரூபம் த்³ருʼஷ்ட்வா
லோகா꞉ ப்ரவ்யதி²தா꞉, ததா² அஹம் (அபி வ்யதி²த꞉ அஸ்மி).
நப⁴꞉ஸ்ப்ருʼஶம்ʼ தீ³ப்தமனேகவர்ணம்ʼ
வ்யாத்தானனம்ʼ தீ³ப்தவிஶாலநேத்ரம் ।
த்³ருʼஷ்ட்வா ஹி த்வாம்ʼ ப்ரவ்யதி²தாந்தராத்மா
த்⁴ருʼதிம்ʼ ந விந்தா³மி ஶமம்ʼ ச விஷ்ணோ ॥ 11-24 ॥
நப⁴꞉-ஸ்ப்ருʼஶம் தீ³ப்தம் அனேக-வர்ணம்
வ்யாத்த-ஆனனம் தீ³ப்த-விஶால-நேத்ரம் ।
த்³ருʼஷ்ட்வா ஹி த்வாம் ப்ரவ்யதி²த-அந்தர-ஆத்மா
த்⁴ருʼதிம் ந விந்தா³மி ஶமம் ச விஷ்ணோ ॥ 11-24 ॥
ஹே விஷ்ணோ! த்வாம் நப⁴꞉-ஸ்ப்ருʼஶம், தீ³ப்தம், அனேக-வர்ணம்,
வ்யாத்த-ஆனனம், தீ³ப்த-விஶால-நேத்ரம், த்³ருʼஷ்ட்வா ஹி (அஹம்ʼ)
ப்ரவ்யதி²த-அந்தர-ஆத்மா (பூ⁴த்வா) த்⁴ருʼதிம் ஶமம் ச ந விந்தா³மி ।
த³ம்ʼஷ்ட்ராகராலானி ச தே முகா²னி
த்³ருʼஷ்ட்வைவ காலானலஸன்னிபா⁴னி ।
தி³ஶோ ந ஜானே ந லபே⁴ ச ஶர்ம
ப்ரஸீத³ தே³வேஶ ஜக³ந்நிவாஸ ॥ 11-25 ॥
த³ம்ʼஷ்ட்ரா-கராலானி ச தே முகா²னி
த்³ருʼஷ்ட்வா ஏவ கால-அனல-ஸன்னிபா⁴னி ।
தி³ஶ꞉ ந ஜானே ந லபே⁴ ச ஶர்ம
ப்ரஸீத³ தே³வேஶ ஜக³த்-நிவாஸ ॥ 11-25 ॥
ஹே தே³வேஶ! ஹே ஜக³த்-நிவாஸ! கால-அனல-ஸன்னிபா⁴னி
த³ம்ʼஷ்ட்ரா-கராலானி ச தே முகா²னி த்³ருʼஷ்ட்வா ஏவ (அஹம்ʼ) தி³ஶ꞉
ந ஜானே, ஶர்ம ச ந லபே⁴, (அத꞉ த்வம்ʼ) ப்ரஸீத³ ।
அமீ ச த்வாம்ʼ த்⁴ருʼதராஷ்ட்ரஸ்ய புத்ரா꞉
ஸர்வே ஸஹைவாவனிபாலஸங்கை⁴꞉ ।
பீ⁴ஷ்மோ த்³ரோண꞉ ஸூதபுத்ரஸ்ததா²ஸௌ
ஸஹாஸ்மதீ³யைரபி யோத⁴முக்²யை꞉ ॥ 11-26 ॥
வக்த்ராணி தே த்வரமாணா விஶந்தி
த³ம்ʼஷ்ட்ராகராலானி ப⁴யானகானி ।
கேசித்³விலக்³னா த³ஶனாந்தரேஷு
ஸந்த்³ருʼஶ்யந்தே சூர்ணிதைருத்தமாங்கை³꞉ ॥ 11-27 ॥
அமீ ச த்வாம் த்⁴ருʼதராஷ்ட்ரஸ்ய புத்ரா꞉
ஸர்வே ஸஹ ஏவ அவனிபால-ஸங்கை⁴꞉ ।
பீ⁴ஷ்ம꞉ த்³ரோண꞉ ஸூத-புத்ர꞉ ததா² அஸௌ
ஸஹ அஸ்மதீ³யை꞉ அபி யோத⁴-முக்²யை꞉ ॥ 11-26 ॥
வக்த்ராணி தே த்வரமாணா꞉ விஶந்தி
த³ம்ʼஷ்ட்ரா-கராலானி ப⁴யானகானி ।
கேசித் விலக்³னா꞉ த³ஶன-அந்தரேஷு
ஸந்த்³ருʼஶ்யந்தே சூர்ணிதை꞉ உத்தம-அங்கை³꞉ ॥ 11-27 ॥
அமீ ச ஸர்வே த்⁴ருʼதராஷ்ட்ரஸ்ய புத்ரா꞉ அவனிபால-ஸங்கை⁴꞉ ஸஹ ஏவ,
ததா² பீ⁴ஷ்ம꞉ த்³ரோண꞉ அஸௌ ஸூத-புத்ர꞉ அஸ்மதீ³யை꞉ அபி யோத⁴-முக்²யை꞉
ஸஹ த்வாம் விஶந்தி ।தே த³ம்ʼஷ்ட்ரா-கராலானி ப⁴யானகானி வக்த்ராணி
த்வரமாணா꞉ (விஶந்தி), கேசித் த³ஶன-அந்தரேஷு விலக்³னா꞉ சூர்ணிதை꞉
உத்தம-அங்கை³꞉ (யுக்தா꞉) ஸந்த்³ருʼஶ்யந்தே ।
யதா² நதீ³னாம்ʼ ப³ஹவோ(அ)ம்பு³வேகா³꞉
ஸமுத்³ரமேவாபி⁴முகா² த்³ரவந்தி ।
ததா² தவாமீ நரலோகவீரா
விஶந்தி வக்த்ராண்யபி⁴விஜ்வலந்தி ॥ 11-28 ॥
யதா² நதீ³னாம் ப³ஹவ꞉ அம்பு³-வேகா³꞉
ஸமுத்³ரம் ஏவ அபி⁴முகா²꞉ த்³ரவந்தி ।
ததா² தவ அமீ நர-லோக-வீரா꞉
விஶந்தி வக்த்ராணி அபி⁴விஜ்வலந்தி ॥ 11-28 ॥
யதா² நதீ³னாம் ப³ஹவ꞉ அம்பு³-வேகா³꞉ அபி⁴முகா²꞉ ஸமுத்³ரம்
ஏவ த்³ரவந்தி, ததா² அமீ நர-லோக-வீரா꞉ தவ அபி⁴விஜ்வலந்தி வக்த்ராணி விஶந்தி ।
யதா² ப்ரதீ³ப்தம்ʼ ஜ்வலனம்ʼ பதங்கா³
விஶந்தி நாஶாய ஸம்ருʼத்³த⁴வேகா³꞉ ।
ததை²வ நாஶாய விஶந்தி லோகாஸ்-
தவாபி வக்த்ராணி ஸம்ருʼத்³த⁴வேகா³꞉ ॥ 11-29 ॥
யதா² ப்ரதீ³ப்தம் ஜ்வலனம் பதங்கா³꞉
விஶந்தி நாஶாய ஸம்ருʼத்³த⁴-வேகா³꞉ ।
ததா² ஏவ நாஶாய விஶந்தி லோகா꞉
தவ அபி வக்த்ராணி ஸம்ருʼத்³த⁴-வேகா³꞉ ॥ 11-29 ॥
யதா² பதங்கா³꞉ ஸம்ருʼத்³த⁴-வேகா³꞉ நாஶாய ப்ரதீ³ப்தம் ஜ்வலனம்
விஶந்தி, ததா² ஏவ லோகா꞉ ஸம்ருʼத்³த⁴-வேகா³꞉ நாஶாய தவ அபி வக்த்ராணி விஶந்தி ।
லேலிஹ்யஸே க்³ரஸமான꞉ ஸமந்தால்-
லோகான்ஸமக்³ரான்வத³னைர்ஜ்வலத்³பி⁴꞉ ।
தேஜோபி⁴ராபூர்ய ஜக³த்ஸமக்³ரம்ʼ
பா⁴ஸஸ்தவோக்³ரா꞉ ப்ரதபந்தி விஷ்ணோ ॥ 11-30 ॥
லேலிஹ்யஸே க்³ரஸமான꞉ ஸமந்தாத்
லோகான் ஸமக்³ரான் வத³னை꞉ ஜ்வலத்³பி⁴꞉ ।
தேஜோபி⁴꞉ ஆபூர்ய ஜக³த் ஸமக்³ரம்
பா⁴ஸ꞉ தவ உக்³ரா꞉ ப்ரதபந்தி விஷ்ணோ ॥ 11-30 ॥
ஹே விஷ்ணோ! ஸமந்தாத் ஜ்வலத்³பி⁴꞉ வத³னை꞉ ஸமக்³ரான் லோகான்
க்³ரஸமான꞉ (த்வம்ʼ) லேலிஹ்யஸே, தவ உக்³ரா꞉ பா⁴ஸ꞉ தேஜோபி⁴꞉
ஸமக்³ரம் ஜக³த் ஆபூர்ய ப்ரதபந்தி ।
ஆக்²யாஹி மே கோ ப⁴வானுக்³ரரூபோ
நமோ(அ)ஸ்து தே தே³வவர ப்ரஸீத³ ।
விஜ்ஞாதுமிச்சா²மி ப⁴வந்தமாத்³யம்ʼ
ந ஹி ப்ரஜாநாமி தவ ப்ரவ்ருʼத்திம் ॥ 11-31 ॥
ஆக்²யாஹி மே கோ ப⁴வானுக்³ரரூபோ
நம꞉ அஸ்து தே தே³வவர ப்ரஸீத³ ।
விஜ்ஞாதும் இச்சா²மி ப⁴வந்தம் ஆத்³யம்
ந ஹி ப்ரஜாநாமி தவ ப்ரவ்ருʼத்திம் ॥ 11-31 ॥
ஹே தே³வவர! தே நம꞉ அஸ்து, (த்வம்ʼ) ப்ரஸீத³, ப⁴வான்
உக்³ர-ரூப꞉ க꞉ (அஸ்தி)? (தத்) மே ஆக்²யாஹி । (அஹம்ʼ) ஆத்³யம்
ப⁴வந்தம் விஜ்ஞாதும் இச்சா²மி ।
தவ ப்ரவ்ருʼத்திம் ஹி (அஹம்ʼ)ந ப்ரஜாநாமி ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
காலோ(அ)ஸ்மி லோகக்ஷயக்ருʼத்ப்ரவ்ருʼத்³தோ⁴
லோகான்ஸமாஹர்துமிஹ ப்ரவ்ருʼத்த꞉ ।
ருʼதே(அ)பி த்வாம்ʼ ந ப⁴விஷ்யந்தி ஸர்வே
யே(அ)வஸ்தி²தா꞉ ப்ரத்யனீகேஷு யோதா⁴꞉ ॥ 11-32 ॥
கால꞉ அஸ்மி லோக-க்ஷய-க்ருʼத் ப்ரவ்ருʼத்³த⁴꞉
லோகான் ஸமாஹர்தும் இஹ ப்ரவ்ருʼத்த꞉ ।
ருʼதே அபி த்வாம் ந ப⁴விஷ்யந்தி ஸர்வே
யே அவஸ்தி²தா꞉ ப்ரத்யனீகேஷு யோதா⁴꞉ ॥ 11-32 ॥
(அஹம்ʼ) லோக-க்ஷய-க்ருʼத் ப்ரவ்ருʼத்³த⁴꞉ கால꞉ அஸ்மி, இஹ லோகான்
ஸமாஹர்தும் ப்ரவ்ருʼத்த꞉ (அஸ்மி), த்வாம் ருʼதே அபி ப்ரத்யனீகேஷு
யே யோதா⁴꞉ அவஸ்தி²தா꞉, (தே) ஸர்வே ந ப⁴விஷ்யந்தி ।
தஸ்மாத்த்வமுத்திஷ்ட² யஶோ லப⁴ஸ்வ
ஜித்வா ஶத்ரூன் பு⁴ங்க்ஷ்வ ராஜ்யம்ʼ ஸம்ருʼத்³த⁴ம் ।
மயைவைதே நிஹதா꞉ பூர்வமேவ
நிமித்தமாத்ரம்ʼ ப⁴வ ஸவ்யஸாசின் ॥ 11-33 ॥
தஸ்மாத் த்வம் உத்திஷ்ட² யஶ꞉ லப⁴ஸ்வ
ஜித்வா ஶத்ரூன் பு⁴ங்க்ஷ்வ ராஜ்யம் ஸம்ருʼத்³த⁴ம் ।
மயா ஏவ ஏதே நிஹதா꞉ பூர்வம் ஏவ
நிமித்த-மாத்ரம் ப⁴வ ஸவ்ய-ஸாசின் ॥ 11-33 ॥
தஸ்மாத் ஹே ஸவ்ய-ஸாசின்! த்வம் உத்திஷ்ட², யஶ꞉ லப⁴ஸ்வ,
ஶத்ரூன் ஜித்வா ஸம்ருʼத்³த⁴ம் ராஜ்யம் பு⁴ங்க்ஷ்வ । மயா ஏவ ஏதே
பூர்வம் ஏவ நிஹதா꞉, (த்வம்ʼ) நிமித்த-மாத்ரம் ப⁴வ ।
த்³ரோணம்ʼ ச பீ⁴ஷ்மம்ʼ ச ஜயத்³ரத²ம்ʼ ச
கர்ணம்ʼ ததா²ன்யானபி யோத⁴வீரான் ।
மயா ஹதாம்ʼஸ்த்வம்ʼ ஜஹி மா வ்யதி²ஷ்டா²
யுத்⁴யஸ்வ ஜேதாஸி ரணே ஸபத்னான் ॥ 11-34 ॥
த்³ரோணம் ச பீ⁴ஷ்மம் ச ஜயத்³ரத²ம் ச
கர்ணம் ததா² அன்யான் அபி யோத⁴-வீரான் ।
மயா ஹதான் த்வம் ஜஹி மா வ்யதி²ஷ்டா²꞉
யுத்⁴யஸ்வ ஜேதா அஸி ரணே ஸபத்னான் ॥ 11-34 ॥
த்வம் த்³ரோணம் ச பீ⁴ஷ்மம் ச ஜயத்³ரத²ம் ச கர்ணம் ததா²
மயா ஹதான் அன்யான் அபி யோத⁴-வீரான் ஜஹி, மா வ்யதி²ஷ்டா²꞉,
யுத்⁴யஸ்வ, ரணே ஸபத்னான் ஜேதா அஸி ।
ஸஞ்ஜய உவாச ।
ஸஞ்ஜய꞉ உவாச ।
ஏதச்ச்²ருத்வா வசனம்ʼ கேஶவஸ்ய
க்ருʼதாஞ்ஜலிர்வேபமான꞉ கிரீடீ ।
நமஸ்க்ருʼத்வா பூ⁴ய ஏவாஹ க்ருʼஷ்ணம்ʼ
ஸக³த்³க³த³ம்ʼ பீ⁴தபீ⁴த꞉ ப்ரணம்ய ॥ 11-35 ॥
ஏதத் ஶ்ருத்வா வசனம் கேஶவஸ்ய
க்ருʼத-அஞ்ஜலி꞉ வேபமான꞉ கிரீடீ ।
நமஸ்க்ருʼத்வா பூ⁴ய꞉ ஏவ ஆஹ க்ருʼஷ்ணம்
ஸக³த்³க³த³ம் பீ⁴த-பீ⁴த꞉ ப்ரணம்ய ॥ 11-35 ॥
கேஶவஸ்ய ஏதத் வசனம் ஶ்ருத்வா, வேபமான꞉ கிரீடீ
க்ருʼத-அஞ்ஜலி꞉ க்ருʼஷ்ணம் நம꞉ க்ருʼத்வா, பீ⁴த-பீ⁴த꞉ ப்ரணம்ய
(ச) பூ⁴ய꞉ ஏவ ஸக³த்³க³த³ம் ஆஹ ।
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
ஸ்தா²னே ஹ்ருʼஷீகேஶ தவ ப்ரகீர்த்யா
ஜக³த்ப்ரஹ்ருʼஷ்யத்யனுரஜ்யதே ச ।
ரக்ஷாம்ʼஸி பீ⁴தானி தி³ஶோ த்³ரவந்தி
ஸர்வே நமஸ்யந்தி ச ஸித்³த⁴ஸங்கா⁴꞉ ॥ 11-36 ॥
ஸ்தா²னே ஹ்ருʼஷீகேஶ தவ ப்ரகீர்த்யா
ஜக³த் ப்ரஹ்ருʼஷ்யதி அனுரஜ்யதே ச ।
ரக்ஷாம்ʼஸி பீ⁴தானி தி³ஶ꞉ த்³ரவந்தி
ஸர்வே நமஸ்யந்தி ச ஸித்³த⁴-ஸங்கா⁴꞉ ॥ 11-36 ॥
ஹே ஹ்ருʼஷீகேஶ! ஸ்தா²னே, தவ ப்ரகீர்த்யா ஜக³த் ப்ரஹ்ருʼஷ்யதி,
அனுரஜ்யதே ச, பீ⁴தானி ரக்ஷாம்ʼஸி தி³ஶ꞉ த்³ரவந்தி, ஸர்வே ச
ஸித்³த⁴-ஸங்கா⁴꞉ நமஸ்யந்தி ।
கஸ்மாச்ச தே ந நமேரன்மஹாத்மன்
க³ரீயஸே ப்³ரஹ்மணோ(அ)ப்யாதி³கர்த்ரே ।
அனந்த தே³வேஶ ஜக³ந்நிவாஸ
த்வமக்ஷரம்ʼ ஸத³ஸத்தத்பரம்ʼ யத் ॥ 11-37 ॥
கஸ்மாத் ச தே ந நமேரன் மஹாத்மன்
க³ரீயஸே ப்³ரஹ்மண꞉ அபி ஆதி³-கர்த்ரே ।
அனந்த தே³வேஶ ஜக³த் நிவாஸ
த்வம் அக்ஷரம் ஸத் அஸத் தத் பரம்ʼ யத் ॥ 11-37 ॥
ஹே மஹாத்மன்! அனந்த, தே³வேஶ! ப்³ரஹ்மண꞉ அபி
க³ரீயஸே ஆதி³-கர்த்ரே(துப்⁴யம்ʼ) தே கஸ்மாத் ச ந நமேரன்,
ஹே ஜக³த்-நிவாஸ! யத் ஸத் அஸத் (அஸ்தி) தத் பரம்ʼ அக்ஷரம் த்வம்
த்வமாதி³தே³வ꞉ புருஷ꞉ புராணஸ்-
த்வமஸ்ய விஶ்வஸ்ய பரம்ʼ நிதா⁴னம் ।
வேத்தாஸி வேத்³யம்ʼ ச பரம்ʼ ச தா⁴ம
த்வயா ததம்ʼ விஶ்வமனந்தரூப ॥ 11-38 ॥
த்வம் ஆதி³தே³வ꞉ புருஷ꞉ புராண꞉
த்வம் அஸ்ய விஶ்வஸ்ய பரம் நிதா⁴னம் ।
வேத்தா அஸி வேத்³யம் ச பரம் ச தா⁴ம
த்வயா ததம் விஶ்வம் அனந்த-ரூப ॥ 11-38 ॥
த்வம் ஆதி³தே³வ꞉, புராண꞉ புருஷ꞉, த்வம் அஸ்ய விஶ்வஸ்ய பரம்
நிதா⁴னம், (த்வம்) வேத்தா ச வேத்³யம். பரம் தா⁴ம ஹ் சாஸி ।
ஹே அனந்த-ரூப! த்வயா விஶ்வம் ததம் ।
வாயுர்யமோ(அ)க்³நிர்வருண꞉ ஶஶாங்க꞉
ப்ரஜாபதிஸ்த்வம்ʼ ப்ரபிதாமஹஶ்ச ।
நமோ நமஸ்தே(அ)ஸ்து ஸஹஸ்ரக்ருʼத்வ꞉
புனஶ்ச பூ⁴யோ(அ)பி நமோ நமஸ்தே ॥ 11-39 ॥
வாயு꞉ யம꞉ அக்³னி꞉ வருண꞉ ஶஶாங்க꞉
ப்ரஜாபதி꞉ த்வம் ப்ரபிதாமஹ꞉ ச ।
நம꞉ நம꞉ தே அஸ்து ஸஹஸ்ர-க்ருʼத்வ꞉
புன꞉ ச பூ⁴ய꞉ அபி நம꞉ நம꞉ தே ॥ 11-39 ॥
த்வம் வாயு꞉ யம꞉ அக்³னி꞉ வருண꞉ ஶஶாங்க꞉ ப்ரஜாபதி꞉ ச
ப்ரபிதாமஹ꞉ (அஸி) தே ஸஹஸ்ர-க்ருʼத்வ꞉, நம꞉ நம꞉,
புன꞉ ச பூ⁴ய꞉ அபி தே நம꞉ நம꞉ அஸ்து ।
நம꞉ புரஸ்தாத³த² ப்ருʼஷ்ட²தஸ்தே
நமோ(அ)ஸ்து தே ஸர்வத ஏவ ஸர்வ ।
அனந்தவீர்யாமிதவிக்ரமஸ்த்வம்ʼ
ஸர்வம்ʼ ஸமாப்னோஷி ததோ(அ)ஸி ஸர்வ꞉ ॥ 11-40 ॥
நம꞉ புரஸ்தாத் அத² ப்ருʼஷ்ட²த꞉ தே
நம꞉ அஸ்து தே ஸர்வத꞉ ஏவ ஸர்வ ।
அனந்த-வீர்ய-அமித-விக்ரம꞉ த்வம்
ஸர்வம் ஸமாப்னோஷி தத꞉ அஸி ஸர்வ꞉ ॥ 11-40 ॥
ஹே ஸர்வ! தே புரஸ்தாத் நம꞉, அத² தே ப்ருʼஷ்ட²த꞉ நம꞉,
(தே) ஸர்வத꞉ ஏவ (நம꞉ அஸ்து), ஹே அனந்த-வீர்ய! த்வம்-அமித-விக்ரம꞉
ஸர்வம் ஸமாப்னோஷி தத꞉ ஸர்வ꞉ அஸி ।
ஸகே²தி மத்வா ப்ரஸப⁴ம்ʼ யது³க்தம்ʼ
ஹே க்ருʼஷ்ண ஹே யாத³வ ஹே ஸகே²தி ।
அஜானதா மஹிமானம்ʼ தவேத³ம்ʼ
மயா ப்ரமாதா³த்ப்ரணயேன வாபி ॥ 11-41 ॥
யச்சாவஹாஸார்த²மஸத்க்ருʼதோ(அ)ஸி
விஹாரஶய்யாஸனபோ⁴ஜனேஷு ।
ஏகோ(அ)த²வாப்யச்யுத தத்ஸமக்ஷம்ʼ
தத்க்ஷாமயே த்வாமஹமப்ரமேயம் ॥ 11-42 ॥
ஸகா² இதி மத்வா ப்ரஸப⁴ம் யத் உக்தம்
ஹே க்ருʼஷ்ண ஹே யாத³வ ஹே ஸகா² இதி ।
அஜானதா மஹிமானம் தவ இத³ம்
மயா ப்ரமாதா³த் ப்ரணயேன வா அபி ॥ 11-41 ॥
யத் ச அவஹாஸார்த²ம் அஸத் க்ருʼத꞉ அஸி
விஹார-ஶய்யா-ஆஸன-போ⁴ஜனேஷு ।
ஏக꞉ அத²வா அபி அச்யுத தத் ஸமக்ஷம்
தத் க்ஷாமயே த்வாம் அஹம் அப்ரமேயம் ॥ 11-42 ॥
தவ இத³ம் மஹிமானம் அஜானதா மயா ஸகா² இதி மத்வா, ‘ ஹே க்ருʼஷ்ண!
ஹே யாத³வ, ஹே ஸகா²! ‘ இதி ப்ரமாதா³த் ப்ரணயேன வா அபி ப்ரஸப⁴ம்
யத் உக்தம்; ஹே அச்யுத! யத் ச விஹார-ஶய்யா-ஆஸன-போ⁴ஜனேஷு,
அவஹாஸார்த²ம் ஏக꞉ அத²வா தத் ஸமக்ஷம் அபி, அஸத் க்ருʼத꞉
அஸி தத் அஹம் அப்ரமேயம் த்வாம் க்ஷாமயே ।
பிதாஸி லோகஸ்ய சராசரஸ்ய
த்வமஸ்ய பூஜ்யஶ்ச கு³ருர்க³ரீயான் ।
ந த்வத்ஸமோ(அ)ஸ்த்யப்⁴யதி⁴க꞉ குதோ(அ)ன்யோ
லோகத்ரயே(அ)ப்யப்ரதிமப்ரபா⁴வ ॥ 11-43 ॥
பிதா அஸி லோகஸ்ய சர-அசரஸ்ய
த்வம் அஸ்ய பூஜ்ய꞉ ச கு³ரு꞉ க³ரீயான் ।
ந த்வத் ஸம꞉ அஸ்தி அப்⁴யதி⁴க꞉ குத꞉ அன்ய꞉
லோக-த்ரயே அபி அப்ரதிம-ப்ரபா⁴வ ॥ 11-43 ॥
ஹே அப்ரதிம-ப்ரபா⁴வ! த்வம் அஸ்ய சர-அசரஸ்ய லோகஸ்ய பிதா,
க³ரீயான் பூஜ்ய꞉ கு³ரு꞉ ச அஸி, லோக-த்ரயே அபி த்வத் ஸம꞉ ந அஸ்தி,
குத꞉ அப்⁴யதி⁴க꞉ அன்ய꞉?
தஸ்மாத்ப்ரணம்ய ப்ரணிதா⁴ய காயம்ʼ
ப்ரஸாத³யே த்வாமஹமீஶமீட்³யம் ।
பிதேவ புத்ரஸ்ய ஸகே²வ ஸக்²யு꞉
ப்ரிய꞉ ப்ரியாயார்ஹஸி தே³வ ஸோடு⁴ம் ॥ 11-44 ॥
தஸ்மாத் ப்ரணம்ய ப்ரணிதா⁴ய காயம்
ப்ரஸாத³யே த்வாம் அஹம் ஈஶம் ஈட்³யம் ।
பிதா இவ புத்ரஸ்ய ஸகா² இவ ஸக்²யு꞉
ப்ரிய꞉ ப்ரியாயா꞉ அர்ஹஸி தே³வ ஸோடு⁴ம் ॥ 11-44 ॥
ஹே தே³வ! தஸ்மாத் காயம் ப்ரணிதா⁴ய, ப்ரணம்ய, அஹம் ஈட்³யம்
ஈஶம் த்வாம் ப்ரஸாத³யே, புத்ரஸ்ய (அபராத⁴ம்ʼ) பிதா இவ,
ஸக்²யு꞉ (அபராத⁴ம்ʼ) ஸகா², ப்ரியாயா꞉ (அபராத⁴ம்ʼ) ப்ரிய꞉ (இவ)
(மம அபராதா⁴ன்) ஸோடு⁴ம் அர்ஹஸி ।
அத்³ருʼஷ்டபூர்வம்ʼ ஹ்ருʼஷிதோ(அ)ஸ்மி த்³ருʼஷ்ட்வா
ப⁴யேன ச ப்ரவ்யதி²தம்ʼ மனோ மே ।
ததே³வ மே த³ர்ஶய தே³வ ரூபம்ʼ
ப்ரஸீத³ தே³வேஶ ஜக³ந்நிவாஸ ॥ 11-45 ॥
அத்³ருʼஷ்ட-பூர்வம் ஹ்ருʼஷித꞉ அஸ்மி த்³ருʼஷ்ட்வா
ப⁴யேன ச ப்ரவ்யதி²தம் மன꞉ மே ।
தத் ஏவ மே த³ர்ஶய தே³வ ரூபம்
ப்ரஸீத³ தே³வேஶ ஜக³த்-நிவாஸ ॥ 11-45 ॥
ஹே தே³வேஶ! ஹே ஜக³த்-நிவாஸ! அத்³ருʼஷ்ட-பூர்வம் (விஶ்வரூபம்ʼ த்வாம்ʼ)
த்³ருʼஷ்ட்வா (அஹம்ʼ) ஹ்ருʼஷித꞉ அஸ்மி, மே மன꞉ ப⁴யேன ப்ரவ்யதி²தம் (அஸ்தி, அத꞉)
ஹே தே³வ! (த்வம்ʼ) ப்ரஸீத³ ச தத் ஏவ (பூர்வம்ʼ) ரூபம் மே த³ர்ஶய ।
கிரீடினம்ʼ க³தி³னம்ʼ சக்ரஹஸ்தம்ʼ
இச்சா²மி த்வாம்ʼ த்³ரஷ்டுமஹம்ʼ ததை²வ ।
தேனைவ ரூபேண சதுர்பு⁴ஜேன
ஸஹஸ்ரபா³ஹோ ப⁴வ விஶ்வமூர்தே ॥ 11-46 ॥
கிரீடினம் க³தி³னம் சக்ர-ஹஸ்தம்
இச்சா²மி த்வாம் த்³ரஷ்டும் அஹம் ததா² ஏவ ।
தேன ஏவ ரூபேண சது꞉-பு⁴ஜேன
ஸஹஸ்ர-பா³ஹோ ப⁴வ விஶ்வ-மூர்தே ॥ 11-46 ॥
ஹே ஸஹஸ்ர-பா³ஹோ! ஹே விஶ்வ-மூர்தே! அஹம் த்வாம் கிரீடினம்
க³தி³னம் (ச) ததா² ஏவ சக்ர-ஹஸ்தம் த்³ரஷ்டும் இச்சா²மி,
(தஸ்மாத்) தேன ஏவ சது꞉-பு⁴ஜேன ரூபேண (யுக்த꞉) ப⁴வ ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
மயா ப்ரஸன்னேன தவார்ஜுனேத³ம்ʼ
ரூபம்ʼ பரம்ʼ த³ர்ஶிதமாத்மயோகா³த் ।
தேஜோமயம்ʼ விஶ்வமனந்தமாத்³யம்ʼ
யன்மே த்வத³ன்யேன ந த்³ருʼஷ்டபூர்வம் ॥ 11-47 ॥
மயா ப்ரஸன்னேன தவ அர்ஜுன இத³ம்
ரூபம் பரம் த³ர்ஶிதம் ஆத்ம-யோகா³த் ।
தேஜோமயம் விஶ்வம் அனந்தம் ஆத்³யம்
யத் மே த்வத் அன்யேன ந த்³ருʼஷ்ட-பூர்வம் ॥ 11-47 ॥
ஹே அர்ஜுன! யத் த்வத் அன்யேன த்³ருʼஷ்ட-பூர்வம் ந, (தத்) இத³ம் மே
தேஜோமயம் விஶ்வம் அனந்தம் ஆத்³யம் பரம் ரூபம் ப்ரஸன்னேன
மயா ஆத்ம-யோகா³த் தவ த³ர்ஶிதம் ।
ந வேத³யஜ்ஞாத்⁴யயனைர்ன தா³னைர்-
ந ச க்ரியாபி⁴ர்ன தபோபி⁴ருக்³ரை꞉ ।
ஏவம்ʼ ரூப꞉ ஶக்ய அஹம்ʼ ந்ருʼலோகே
த்³ரஷ்டும்ʼ த்வத³ன்யேன குருப்ரவீர ॥ 11-48 ॥
ந வேத³-யஜ்ஞ-அத்⁴யயனை꞉ ந தா³னை꞉
ந ச க்ரியாபி⁴꞉ ந தபோபி⁴꞉ உக்³ரை꞉ ।
ஏவம் ரூப꞉ ஶக்ய꞉ அஹம் ந்ருʼ-லோகே
த்³ரஷ்டும் த்வத் அன்யேன குரு-ப்ரவீர ॥ 11-48 ॥
ஹே குரு-ப்ரவீர! அஹம் ஏவம் ரூப꞉ ந்ருʼ-லோகே ந வேத³-யஜ்ஞ-அத்⁴யயனை꞉
ந, தா³னை꞉ ந, க்ரியாபி⁴꞉ ந, உக்³ரை꞉ தபோபி⁴꞉ சன த்வத் அன்யேன த்³ரஷ்டும் ஶக்ய꞉ ।
மா தே வ்யதா² மா ச விமூட⁴பா⁴வோ
த்³ருʼஷ்ட்வா ரூபம்ʼ கோ⁴ரமீத்³ருʼங்மமேத³ம் ।
வ்யபேதபீ⁴꞉ ப்ரீதமனா꞉ புனஸ்த்வம்ʼ
ததே³வ மே ரூபமித³ம்ʼ ப்ரபஶ்ய ॥ 11-49 ॥
மா தே வ்யதா² மா ச விமூட⁴-பா⁴வ꞉
த்³ருʼஷ்ட்வா ரூபம் கோ⁴ரம் ஈத்³ருʼக் மம இத³ம் ।
வ்யபேத-பீ⁴꞉ ப்ரீத-மனா꞉ புன꞉ த்வம்
தத் ஏவ மே ரூபம் இத³ம் ப்ரபஶ்ய ॥ 11-49 ॥
மம இத³ம் ஈத்³ருʼக் கோ⁴ரம் ரூபம் த்³ருʼஷ்ட்வா தே வ்யதா² மா
(அஸ்து), விமூட⁴-பா⁴வ꞉ ச மா (அஸ்து) । த்வம் வ்யபேத-பீ⁴꞉
ப்ரீத-மனா꞉ (பூ⁴த்வா) புன꞉ தத் ஏவ இத³ம் மே ரூபம் ப்ரபஶ்ய ।
ஸஞ்ஜய உவாச ।
ஸஞ்ஜய꞉ உவாச ।
இத்யர்ஜுனம்ʼ வாஸுதே³வஸ்ததோ²க்த்வா
ஸ்வகம்ʼ ரூபம்ʼ த³ர்ஶயாமாஸ பூ⁴ய꞉ ।
ஆஶ்வாஸயாமாஸ ச பீ⁴தமேனம்ʼ
பூ⁴த்வா புன꞉ ஸௌம்யவபுர்மஹாத்மா ॥ 11-50 ॥
இதி அர்ஜுனம் வாஸுதே³வ꞉ ததா² உக்த்வா
ஸ்வகம் ரூபம் த³ர்ஶயாமாஸ பூ⁴ய꞉ ।
ஆஶ்வாஸயாமாஸ ச பீ⁴தம் ஏனம்
பூ⁴த்வா புன꞉ ஸௌம்ய-வபு꞉ மஹாத்மா ॥ 11-50 ॥
மஹாத்மா வாஸுதே³வ꞉ இதி ததா² அர்ஜுனம் உக்த்வா பூ⁴ய꞉ ஸ்வகம்
ரூபம் த³ர்ஶயாமாஸ । புன꞉ ச ஸௌம்ய-வபு꞉ பூ⁴த்வா, பீ⁴தம்
ஏனம் ஆஶ்வாஸயாமாஸ ।
அர்ஜுன உவாச
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
த்³ருʼஷ்ட்வேத³ம்ʼ மானுஷம்ʼ ரூபம்ʼ தவ ஸௌம்யம்ʼ ஜனார்த³ன ।
இதா³னீமஸ்மி ஸம்ʼவ்ருʼத்த꞉ ஸசேதா꞉ ப்ரக்ருʼதிம்ʼ க³த꞉ ॥ 11-51 ॥
த்³ருʼஷ்ட்வா இத³ம் மானுஷம் ரூபம் தவ ஸௌம்யம் ஜனார்த³ன ।
இதா³னீம் அஸ்மி ஸம்ʼவ்ருʼத்த꞉ ஸசேதா꞉ ப்ரக்ருʼதிம் க³த꞉ ॥ 11-51 ॥
ஹே ஜனார்த³ன! தவ இத³ம் மானுஷம் ஸௌம்யம் ரூபம் த்³ருʼஷ்ட்வா
(அஹம்ʼ) இதா³னீம் ஸசேதா꞉ ஸம்ʼவ்ருʼத்த꞉ அஸ்மி ப்ரக்ருʼதிம் க³த꞉ (அஸ்மி) ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஸுது³ர்த³ர்ஶமித³ம்ʼ ரூபம்ʼ த்³ருʼஷ்டவானஸி யன்மம ।
தே³வா அப்யஸ்ய ரூபஸ்ய நித்யம்ʼ த³ர்ஶனகாங்க்ஷிண꞉ ॥ 11-52 ॥
ஸுது³ர்த³ர்ஶம் இத³ம் ரூபம் த்³ருʼஷ்டவான் அஸி யத் மம ।
தே³வா꞉ அபி அஸ்ய ரூபஸ்ய நித்யம் த³ர்ஶன-காங்க்ஷிண꞉ ॥ 11-52 ॥
யத் மம ஸுது³ர்த³ர்ஶம் இத³ம் ரூபம் த்³ருʼஷ்டவான் அஸி, அஸ்ய
ரூபஸ்ய தே³வா꞉ அபி நித்யம் த³ர்ஶன-காங்க்ஷிண꞉ (ஸந்தி).
நாஹம்ʼ வேதை³ர்ன தபஸா ந தா³னேன ந சேஜ்யயா ।
ஶக்ய ஏவம்ʼவிதோ⁴ த்³ரஷ்டும்ʼ த்³ருʼஷ்டவானஸி மாம்ʼ யதா² ॥ 11-53 ॥
ந அஹம் வேதை³꞉ ந தபஸா ந தா³னேன ந ச இஜ்யயா ।
ஶக்ய꞉ ஏவம்-வித⁴꞉ த்³ரஷ்டும் த்³ருʼஷ்டவான் அஸி மாம் யதா² ॥ 11-53 ॥
(த்வம்ʼ) யதா² மாம் த்³ருʼஷ்டவான் அஸி, ஏவம்-வித⁴꞉ அஹம் ந வேதை³꞉,
ந தபஸா, ந தா³னேன, ந ச இஜ்யயா த்³ரஷ்டும் ஶக்ய꞉ (அஸ்மி).
ப⁴க்த்யா த்வனன்யயா ஶக்ய அஹமேவம்ʼவிதோ⁴(அ)ர்ஜுன ।
ஜ்ஞாதும்ʼ த்³ரஷ்டும்ʼ ச தத்த்வேன ப்ரவேஷ்டும்ʼ ச பரந்தப ॥ 11-54 ॥
ப⁴க்த்யா து அனன்யயா ஶக்ய꞉ அஹம் ஏவம்-வித⁴꞉ அர்ஜுன ।
ஜ்ஞாதும் த்³ரஷ்டும் ச தத்த்வேன ப்ரவேஷ்டும் ச பரந்தப ॥ 11-54 ॥
ஹே பரந்தப அர்ஜுன! அஹம் ஏவம்-வித⁴꞉ தத்த்வேன ஜ்ஞாதும் ச
த்³ரஷ்டும் ப்ரவேஷ்டும் ச அனன்யயா ப⁴க்த்யா து ஶக்ய꞉ ।
மத்கர்மக்ருʼன்மத்பரமோ மத்³ப⁴க்த꞉ ஸங்க³வர்ஜித꞉ ।
நிர்வைர꞉ ஸர்வபூ⁴தேஷு ய꞉ ஸ மாமேதி பாண்ட³வ ॥ 11-55 ॥
மத்-கர்ம-க்ருʼத் மத்-பரம꞉ மத்-ப⁴க்த꞉ ஸங்க³-வர்ஜித꞉ ।
நிர்வைர꞉ ஸர்வ-பூ⁴தேஷு ய꞉ ஸ꞉ மாம் ஏதி பாண்ட³வ ॥ 11-55 ॥
ஹே பாண்ட³வ! ய꞉ மத்-கர்ம-க்ருʼத், மத்-பரம꞉,
ஸங்க³-வர்ஜித꞉ ஸர்வ-பூ⁴தேஷு நிர்வைர꞉ மத்-ப⁴க்த꞉ (அஸ்தி),
ஸ꞉ மாம் ஏதி ।
ௐ தத்ஸதி³தி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³
விஶ்வரூபத³ர்ஶனயோகோ³ நாமைகாத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 11 ॥
ௐ தத் ஸத் இதி ஶ்ரீமத் ப⁴க³வத் கீ³தாஸு உபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்ம-வித்³யாயாம் யோக³-ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ண-அர்ஜுன-ஸம்ʼவாதே³
விஶ்வ-ரூப-த³ர்ஶன-யோக³꞉ நாம ஏகாத³ஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ ॥ 11 ॥
அத² த்³வாத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ । ப⁴க்தியோக³꞉ ।
அத² த்³வாத³ஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ । ப⁴க்தி-யோக³꞉ ।
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
ஏவம்ʼ ஸததயுக்தா யே ப⁴க்தாஸ்த்வாம்ʼ பர்யுபாஸதே ।
யே சாப்யக்ஷரமவ்யக்தம்ʼ தேஷாம்ʼ கே யோக³வித்தமா꞉ ॥ 12-1 ॥
ஏவம் ஸதத-யுக்தா꞉ யே ப⁴க்தா꞉ த்வாம் பர்யுபாஸதே ।
யே ச அபி அக்ஷரம் அவ்யக்தம் தேஷாம் கே யோக³-வித்தமா꞉ ॥ 12-1 ॥
(ஹே ப⁴க³வன்) ஏவம் ஸதத-யுக்தா꞉ யே ப⁴க்தா꞉ த்வாம் பர்யுபாஸதே,
யே ச அபி அவ்யக்தம் அக்ஷரம் (பர்யுபாஸதே) தேஷாம் (மத்⁴யே)
கே யோக³-வித்தமா꞉ (ஸந்தி) ?
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
மய்யாவேஶ்ய மனோ யே மாம்ʼ நித்யயுக்தா உபாஸதே ।
ஶ்ரத்³த⁴யா பரயோபேதா꞉ தே மே யுக்ததமா மதா꞉ ॥ 12-2 ॥
மயி ஆவேஶ்ய மன꞉ யே மாம் நித்ய-யுக்தா꞉ உபாஸதே ।
ஶ்ரத்³த⁴யா பரயா உபேதா꞉ தே மே யுக்ததமா꞉ மதா꞉ ॥ 12-2 ॥
(ஹே அர்ஜுன!) மயி மன꞉ ஆவேஶ்ய நித்ய-யுக்தா꞉ (ஸந்த꞉) யே பரயா
ஶ்ரத்³த⁴யா உபேதா꞉ மாம் உபாஸதே, தே யுக்ததமா꞉ மே மதா꞉ ।
யே த்வக்ஷரமநிர்தே³ஶ்யமவ்யக்தம்ʼ பர்யுபாஸதே ।
ஸர்வத்ரக³மசிந்த்யம்ʼ ச கூடஸ்த²மசலம்ʼ த்⁴ருவம் ॥ 12-3 ॥
ஸந்நியம்யேந்த்³ரியக்³ராமம்ʼ ஸர்வத்ர ஸமபு³த்³த⁴ய꞉ ।
தே ப்ராப்னுவந்தி மாமேவ ஸர்வபூ⁴தஹிதே ரதா꞉ ॥ 12-4 ॥
யே து அக்ஷரம் அநிர்தே³ஶ்யம் அவ்யக்தம் பர்யுபாஸதே ।
ஸர்வத்ரக³ம் அசிந்த்யம் ச கூடஸ்த²ம் அசலம் த்⁴ருவம் ॥ 12-3 ॥
ஸந்நியம்ய இந்த்³ரிய-க்³ராமம் ஸர்வத்ர ஸம-பு³த்³த⁴ய꞉ ।
தே ப்ராப்னுவந்தி மாம் ஏவ ஸர்வ-பூ⁴த-ஹிதே ரதா꞉ ॥ 12-4 ॥
யே து ஸர்வ-பூ⁴த-ஹிதே ரதா꞉ ஸர்வத்ர ஸம-பு³த்³த⁴ய꞉ (ஸந்த꞉)
இந்த்³ரிய-க்³ராமம் ஸம்ʼநியம்ய, அவ்யக்தம், அசிந்த்யம், அநிர்தே³ஶ்யம்,
ஸர்வத்ரக³ம், கூடஸ்த²ம், அசலம், த்⁴ருவம் அக்ஷரம் ச
பர்யுபாஸதே தே மாம் ஏவ ப்ராப்னுவந்தி ।
க்லேஶோ(அ)தி⁴கதரஸ்தேஷாமவ்யக்தாஸக்தசேதஸாம் ॥
அவ்யக்தா ஹி க³திர்து³꞉க²ம்ʼ தே³ஹவத்³பி⁴ரவாப்யதே ॥ 12-5 ॥
க்லேஶ꞉ அதி⁴கதர꞉ தேஷாம் அவ்யக்த-ஆஸக்த-சேதஸாம் ॥
அவ்யக்தா ஹி க³தி꞉ து³꞉க²ம் தே³ஹவத்³பி⁴꞉ அவாப்யதே ॥ 12-5 ॥
அவ்யக்த-ஆஸக்த-சேதஸாம் தேஷாம் அதி⁴கதர꞉ க்லேஶ꞉ (அஸ்தி தை꞉)
தே³ஹவத்³பி⁴꞉ அவ்யக்தா க³தி꞉ து³꞉க²ம் அவாப்யதே ஹி ।
யே து ஸர்வாணி கர்மாணி மயி ஸம்ʼந்யஸ்ய மத்பர꞉ ।
அனன்யேனைவ யோகே³ன மாம்ʼ த்⁴யாயந்த உபாஸதே ॥ 12-6 ॥
யே து ஸர்வாணி கர்மாணி மயி ஸம்ʼந்யஸ்ய மத்-பரா꞉ ।
அனன்யேன ஏவ யோகே³ன மாம் த்⁴யாயந்த꞉ உபாஸதே ॥ 12-6 ॥
யே து மத்-பரா꞉ (ஸந்த꞉), ஸர்வாணி கர்மாணி மயி ஸம்ʼந்யஸ்ய,
மாம் த்⁴யாயந்த꞉ அனன்யேன யோகே³ன ஏவ உபாஸதே,
தேஷாமஹம்ʼ ஸமுத்³த⁴ர்தா ம்ருʼத்யுஸம்ʼஸாரஸாக³ராத் ।
ப⁴வாமி ந சிராத்பார்த² மய்யாவேஶிதசேதஸாம் ॥ 12-7 ॥
தேஷாம் அஹம் ஸமுத்³த⁴ர்தா ம்ருʼத்யு-ஸம்ʼஸார-ஸாக³ராத் ।
ப⁴வாமி ந சிராத் பார்த² மயி ஆவேஶித-சேதஸாம் ॥ 12-7 ॥
ஹே பார்த²! மயி ஆவேஶித-சேதஸாம் தேஷாம் ம்ருʼத்யு-ஸம்ʼஸார-ஸாக³ராத்
ந சிராத் அஹம் ஸமுத்³த⁴ர்தா ப⁴வாமி ।
மய்யேவ மன ஆத⁴த்ஸ்வ மயி பு³த்³தி⁴ம்ʼ நிவேஶய ।
நிவஸிஷ்யஸி மய்யேவ அத ஊர்த்⁴வம்ʼ ந ஸம்ʼஶய꞉ ॥ 12-8 ॥
மயி ஏவ மன꞉ ஆத⁴த்ஸ்வ மயி பு³த்³தி⁴ம் நிவேஶய ।
நிவஸிஷ்யஸி மயி ஏவ அத꞉ ஊர்த்⁴வம் ந ஸம்ʼஶய꞉ ॥ 12-8 ॥
மயி ஏவ மன꞉ ஆத⁴த்ஸ்வ், மயி பு³த்³தி⁴ம் நிவேஶய, அத꞉ ஊர்த்⁴வம்
மயி ஏவ நிவஸிஷ்யஸி, (அத்ர) ஸம்ʼஶய꞉ ந ।
அத² சித்தம்ʼ ஸமாதா⁴தும்ʼ ந ஶக்னோஷி மயி ஸ்தி²ரம் ।
அப்⁴யாஸயோகே³ன ததோ மாமிச்சா²ப்தும்ʼ த⁴னஞ்ஜய ॥ 12-9 ॥
அத² சித்தம் ஸமாதா⁴தும் ந ஶக்னோஷி மயி ஸ்தி²ரம் ।
அப்⁴யாஸ-யோகே³ன தத꞉ மாம் இச்ச² ஆப்தும் த⁴னஞ்ஜய ॥ 12-9 ॥
ஹே த⁴னஞ்ஜய! அத² மயி ஸ்தி²ரம் சித்தம் ஸமாதா⁴தும் ந ஶக்னோஷி,
தத꞉ அப்⁴யாஸ-யோகே³ன மாம் ஆப்தும் இச்ச² ।
அப்⁴யாஸே(அ)ப்யஸமர்தோ²(அ)ஸி மத்கர்மபரமோ ப⁴வ ।
மத³ர்த²மபி கர்மாணி குர்வன்ஸித்³தி⁴மவாப்ஸ்யஸி ॥ 12-10 ॥
அப்⁴யாஸே அபி அஸமர்த²꞉ அஸி மத்-கர்ம-பரம꞉ ப⁴வ ।
மத்-அர்த²ம் அபி கர்மாணி குர்வன் ஸித்³தி⁴ம் அவாப்ஸ்யஸி ॥ 12-10 ॥
(த்வம்ʼ) அப்⁴யாஸே அபி அஸமர்த²꞉ அஸி (சேத்), மத்-கர்ம-பரம꞉ ப⁴வ,
மத்-அர்த²ம் கர்மாணி குர்வன் அபி ஸித்³தி⁴ம் அவாப்ஸ்யஸி ।
அதை²தத³ப்யஶக்தோ(அ)ஸி கர்தும்ʼ மத்³யோக³மாஶ்ரித꞉ ।
ஸர்வகர்மப²லத்யாக³ம்ʼ தத꞉ குரு யதாத்மவான் ॥ 12-11 ॥
அத² ஏதத் அபி அஶக்த꞉ அஸி கர்தும் மத்-யோக³ம் ஆஶ்ரித꞉ ।
ஸர்வ-கர்ம-ப²ல-த்யாக³ம் தத꞉ குரு யத-ஆத்மவான் ॥ 12-11 ॥
அத² ஏதத் அபி கர்தும் அஶக்த꞉ அஸி (சேத்), தத꞉
யத-ஆத்மவான் மத்-யோக³ம் ஆஶ்ரித꞉ (ஸன்)
ஸர்வ-கர்ம-ப²ல-த்யாக³ம் குரு ।
ஶ்ரேயோ ஹி ஜ்ஞானமப்⁴யாஸாஜ்ஜ்ஞாநாத்³த்⁴யானம்ʼ விஶிஷ்யதே ।
த்⁴யானாத்கர்மப²லத்யாக³ஸ்த்யாகா³ச்சா²ந்திரனந்தரம் ॥ 12-12 ॥
ஶ்ரேய꞉ ஹி ஜ்ஞானம் அப்⁴யாஸாத் ஜ்ஞானாத் த்⁴யானம் விஶிஷ்யதே ।
த்⁴யானாத் கர்ம-ப²ல-த்யாக³꞉ த்யாகா³த் ஶாந்தி꞉ அனந்தரம் ॥ 12-12 ॥
அப்⁴யாஸாத் ஜ்ஞானம் ஹி ஶ்ரேய꞉ (அஸ்தி) ஜ்ஞானாத் த்⁴யானம் விஶிஷ்யதே;
த்⁴யானாத் கர்ம-ப²ல-த்யாக³꞉ (விஶிஷ்யதே); அனந்தரம் த்யாகா³த்
ஶாந்தி꞉ (ப⁴வதி) ஹி ।
அத்³வேஷ்டா ஸர்வபூ⁴தானாம்ʼ மைத்ர꞉ கருண ஏவ ச ।
நிர்மமோ நிரஹங்கார꞉ ஸமது³꞉க²ஸுக²꞉ க்ஷமீ ॥ 12-13 ॥
ஸந்துஷ்ட꞉ ஸததம்ʼ யோகீ³ யதாத்மா த்³ருʼட⁴நிஶ்சய꞉ ।
மய்யர்பிதமனோபு³த்³தி⁴ர்யோ மத்³ப⁴க்த꞉ ஸ மே ப்ரிய꞉ ॥ 12-14 ॥
அத்³வேஷ்டா ஸர்வ-பூ⁴தானாம்ʼ மைத்ர꞉ கருண꞉ ஏவ ச ।
நிர்மம꞉ நிரஹங்கார꞉ ஸம-து³꞉க²-ஸுக²꞉ க்ஷமீ ॥ 12-13 ॥
ஸந்துஷ்ட꞉ ஸததம் யோகீ³ யத-ஆத்மா த்³ருʼட⁴-நிஶ்சய꞉ ।
மயி அர்பித-மன꞉-பு³த்³தி⁴꞉ ய꞉ மத்-ப⁴க்த꞉ ஸ꞉ மே ப்ரிய꞉ ॥ 12-14 ॥
ய꞉ ஸர்வ-பூ⁴தானாம்ʼ அத்³வேஷ்டா, மைத்ர꞉, கருண꞉ ச ஏவ, நிர்மம꞉,
நிரஹங்கார꞉, ஸம-து³꞉க²-ஸுக²꞉ க்ஷமீ, ஸததம் ஸந்துஷ்ட꞉,
யோகீ³, யத-ஆத்மா, த்³ருʼட⁴-நிஶ்சய꞉,மயி அர்பித-மன꞉-பு³த்³தி⁴꞉,
ஸ꞉ மத்-ப⁴க்த꞉ மே ப்ரிய꞉ (அஸ்தி).
யஸ்மான்னோத்³விஜதே லோகோ லோகான்னோத்³விஜதே ச ய꞉ ।
ஹர்ஷாமர்ஷப⁴யோத்³வேகை³ர்முக்தோ ய꞉ ஸ ச மே ப்ரிய꞉ ॥ 12-15 ॥
யஸ்மாத் ந உத்³விஜதே லோக꞉ லோகாத் ந உத்³விஜதே ச ய꞉ ।
ஹர்ஷ-ஆமர்ஷ-ப⁴ய-உத்³வேகை³꞉ முக்த꞉ ய꞉ ஸ꞉ ச மே ப்ரிய꞉ ॥ 12-15 ॥
லோக꞉ யஸ்மாத் ந உத்³விஜதே, ய꞉ ச லோகாத் ந உத்³விஜதே, ய꞉ ச
ஹர்ஷ-ஆமர்ஷ-ப⁴ய-உத்³வேகை³꞉ முக்த꞉, ஸ꞉ மே ப்ரிய꞉ (அஸ்தி).
அனபேக்ஷ꞉ ஶுசிர்த³க்ஷ உதா³ஸீனோ க³தவ்யத²꞉ ।
ஸர்வாரம்ப⁴பரித்யாகீ³ யோ மத்³ப⁴க்த꞉ ஸ மே ப்ரிய꞉ ॥ 12-16 ॥
அனபேக்ஷ꞉ ஶுசி꞉ த³க்ஷ꞉ உதா³ஸீன꞉ க³த-வ்யத²꞉ ।
ஸர்வ-ஆரம்ப⁴-பரித்யாகீ³ ய꞉ மத்-ப⁴க்த꞉ ஸ꞉ மே ப்ரிய꞉ ॥ 12-16 ॥
ய꞉ மத்-ப⁴க்த꞉ அனபேக்ஷ꞉, ஶுசி꞉, த³க்ஷ꞉, உதா³ஸீன꞉,
க³த-வ்யத²꞉, ஸர்வ-ஆரம்ப⁴-பரித்யாகீ³, ஸ꞉ மே ப்ரிய꞉ ।
யோ ந ஹ்ருʼஷ்யதி ந த்³வேஷ்டி ந ஶோசதி ந காங்க்ஷதி ।
ஶுபா⁴ஶுப⁴பரித்யாகீ³ ப⁴க்திமான்ய꞉ ஸ மே ப்ரிய꞉ ॥ 12-17 ॥
ய꞉ ந ஹ்ருʼஷ்யதி ந த்³வேஷ்டி ந ஶோசதி ந காங்க்ஷதி ।
ஶுப⁴-அஶுப⁴-பரித்யாகீ³ ப⁴க்திமான் ய꞉ ஸ꞉ மே ப்ரிய꞉ ॥ 12-17 ॥
ய꞉ ந ஹ்ருʼஷ்யதி, ந த்³வேஷ்டி, ந ஶோசதி, ந காங்க்ஷதி,
ய꞉ ஶுப⁴-அஶுப⁴-பரித்யாகீ³, ப⁴க்திமான் (அஸ்தி), ஸ꞉ மே ப்ரிய꞉ (ப⁴வதி) ।
ஸம꞉ ஶத்ரௌ ச மித்ரே ச ததா² மானாபமானயோ꞉ ।
ஶீதோஷ்ணஸுக²து³꞉கே²ஷு ஸம꞉ ஸங்க³விவர்ஜித꞉ ॥ 12-18 ॥
துல்யநிந்தா³ஸ்துதிர்மௌனீ ஸந்துஷ்டோ யேன கேனசித் ।
அநிகேத꞉ ஸ்தி²ரமதிர்ப⁴க்திமான்மே ப்ரியோ நர꞉ ॥ 12-19 ॥
ஸம꞉ ஶத்ரௌ ச மித்ரே ச ததா² மான-அபமானயோ꞉ ।
ஶீத-உஷ்ண-ஸுக²-து³꞉கே²ஷு ஸம꞉ ஸங்க³-விவர்ஜித꞉ ॥ 12-18 ॥
துல்ய-நிந்தா³-ஸ்துதி꞉ மௌனீ ஸந்துஷ்ட꞉ யேன கேனசித் ।
அநிகேத꞉ ஸ்தி²ர-மதி꞉ ப⁴க்திமான் மே ப்ரிய꞉ நர꞉ ॥ 12-19 ॥
(ய꞉) ஶத்ரௌ மித்ரே ச ததா² மான-அபமானயோ꞉ ஸம꞉,
ஶீத-உஷ்ண-ஸுக²-து³꞉கே²ஷு ஸம꞉, ஸங்க³-விவர்ஜித꞉ ச (அஸ்தி)
துல்ய-நிந்தா³-ஸ்துதி꞉, மௌனீ, (ய꞉) யேன கேனசித் ஸந்துஷ்ட꞉,
(ப⁴வதி) அநிகேத꞉, ஸ்தி²ர-மதி꞉, ப⁴க்திமான் (ஸ꞉) நர꞉ மே ப்ரிய꞉ ।
யே து த⁴ர்ம்யாம்ருʼதமித³ம்ʼ யதோ²க்தம்ʼ பர்யுபாஸதே ।
ஶ்ரத்³த³தா⁴னா மத்பரமா ப⁴க்தாஸ்தே(அ)தீவ மே ப்ரியா꞉ ॥ 12-20 ॥
யே து த⁴ர்ம்ய-அம்ருʼதம் இத³ம் யதா² உக்தம் பர்யுபாஸதே ।
ஶ்ரத்³த³தா⁴னா꞉ மத்-பரமா꞉ ப⁴க்தா꞉ தே அதீவ மே ப்ரியா꞉ ॥ 12-20 ॥
யே து ஶ்ரத்³த³தா⁴னா꞉ மத்-பரமா꞉ ப⁴க்தா꞉ இத³ம் யதா² உக்தம்
த⁴ர்ம்ய-அம்ருʼதம் பர்யுபாஸதே, தே மே அதீவ ப்ரியா꞉ (ஸந்தி).
ௐ தத்ஸதி³தி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³
ப⁴க்தியோகோ³ நாம த்³வாத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 12 ॥
ௐ தத் ஸத் இதி ஶ்ரீமத் ப⁴க³வத் கீ³தாஸு உபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்ம-வித்³யாயாம் யோக³-ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ண-அர்ஜுன-ஸம்ʼவாதே³
ப⁴க்தி-யோக³꞉ நாம த்³வாத³ஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ ॥ 12 ॥
அத² த்ரயோத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ । க்ஷேத்ரக்ஷேத்ரஜ்ஞவிபா⁴க³யோக³꞉ ।
அத² த்ரயோத³ஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ । க்ஷேத்ர-க்ஷேத்ரஜ்ஞ-விபா⁴க³-யோக³꞉ ।
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
ப்ரக்ருʼதிம்ʼ புருஷம்ʼ சைவ க்ஷேத்ரம்ʼ க்ஷேத்ரஜ்ஞமேவ ச ।
ஏதத்³வேதி³துமிச்சா²மி ஜ்ஞானம்ʼ ஜ்ஞேயம்ʼ ச கேஶவ ॥ 13-0 ॥
ப்ரக்ருʼதிம் புருஷம் ச ஏவ க்ஷேத்ரம் க்ஷேத்ரஜ்ஞம் ஏவ ச ।
ஏதத் வேதி³தும் இச்சா²மி ஜ்ஞானம் ஜ்ஞேயம் ச கேஶவ ॥ 13-0 ॥
ஹே கேஶவ! ப்ரக்ருʼதிம் புருஷம் ச ஏவ க்ஷேத்ரம் க்ஷேத்ரஜ்ஞம் ச
ஏவ ஜ்ஞானம் ஜ்ஞேயம் ச ஏதத் வேதி³தும் இச்சா²மி ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
இத³ம்ʼ ஶரீரம்ʼ கௌந்தேய க்ஷேத்ரமித்யபி⁴தீ⁴யதே ।
ஏதத்³யோ வேத்தி தம்ʼ ப்ராஹு꞉ க்ஷேத்ரஜ்ஞ இதி தத்³வித³꞉ ॥ 13-1 ॥
இத³ம் ஶரீரம் கௌந்தேய க்ஷேத்ரம் இதி அபி⁴தீ⁴யதே ।
ஏதத் ய꞉ வேத்தி தம் ப்ராஹு꞉ க்ஷேத்ரஜ்ஞ꞉ இதி தத்-வித³꞉ ॥ 13-1 ॥
ஹே கௌந்தேய! இத³ம் ஶரீரம் க்ஷேத்ரம் இதி அபி⁴தீ⁴யதே । ய꞉ ஏதத்
வேத்தி, தம் க்ஷேத்ரஜ்ஞ꞉ இதி தத்-வித³꞉ ப்ராஹு꞉ ।
க்ஷேத்ரஜ்ஞம்ʼ சாபி மாம்ʼ வித்³தி⁴ ஸர்வக்ஷேத்ரேஷு பா⁴ரத ।
க்ஷேத்ரக்ஷேத்ரஜ்ஞயோர்ஜ்ஞானம்ʼ யத்தஜ்ஜ்ஞானம்ʼ மதம்ʼ மம ॥ 13-2 ॥
க்ஷேத்ரஜ்ஞம் ச அபி மாம் வித்³தி⁴ ஸர்வ-க்ஷேத்ரேஷு பா⁴ரத ।
க்ஷேத்ர-க்ஷேத்ரஜ்ஞயோ꞉ ஜ்ஞானம் யத் தத் ஜ்ஞானம் மதம் மம ॥ 13-2 ॥
ஹே பா⁴ரத! ஸர்வ-க்ஷேத்ரேஷு மாம் அபி ச க்ஷேத்ரஜ்ஞம் வித்³தி⁴ । யத்
க்ஷேத்ர-க்ஷேத்ரஜ்ஞயோ꞉ ஜ்ஞானம், தத் ஜ்ஞானம் (இதி) மம மதம் (அஸ்தி).
தத்க்ஷேத்ரம்ʼ யச்ச யாத்³ருʼக்ச யத்³விகாரி யதஶ்ச யத் ।
ஸ ச யோ யத்ப்ரபா⁴வஶ்ச தத்ஸமாஸேன மே ஶ்ருʼணு ॥ 13-3 ॥
தத் க்ஷேத்ரம் யத் ச யாத்³ருʼக் ச யத் விகாரி யத꞉ ச யத் ।
ஸ꞉ ச ய꞉ யத் ப்ரபா⁴வ꞉ ச தத் ஸமாஸேன மே ஶ்ருʼணு ॥ 13-3 ॥
தத் க்ஷேத்ரம் யத் ச, யாத்³ருʼக் ச, யத் விகாரி (ச), யத꞉ ச யத்,
ஸ꞉ ச ய꞉, யத் ப்ரபா⁴வ꞉ ச (அஸ்தி) தத், (த்வம்ʼ) ஸமாஸேன மே ஶ்ருʼணு ।
ருʼஷிபி⁴ர்ப³ஹுதா⁴ கீ³தம்ʼ ச²ந்தோ³பி⁴ர்விவிதை⁴꞉ ப்ருʼத²க் ।
ப்³ரஹ்மஸூத்ரபதை³ஶ்சைவ ஹேதுமத்³பி⁴ர்விநிஶ்சிதை꞉ ॥ 13-4 ॥
ருʼஷிபி⁴꞉ ப³ஹுதா⁴ கீ³தம் ச²ந்தோ³பி⁴꞉ விவிதை⁴꞉ ப்ருʼத²க் ।
ப்³ரஹ்ம-ஸூத்ர-பதை³꞉ ச ஏவ ஹேதுமத்³பி⁴꞉ விநிஶ்சிதை꞉ ॥ 13-4 ॥
(இத³ம்ʼ ஜ்ஞானம்ʼ) ருʼஷிபி⁴꞉ ப³ஹுதா⁴, (ததா²) விவிதை⁴꞉ ச²ந்தோ³பி⁴꞉
ப்ருʼத²க் ஹேதுமத்³பி⁴꞉ விநிஶ்சிதை꞉ ப்³ரஹ்ம-ஸூத்ர-பதை³꞉ ச கீ³தம் ஏவ ।
மஹாபூ⁴தான்யஹங்காரோ பு³த்³தி⁴ரவ்யக்தமேவ ச ।
இந்த்³ரியாணி த³ஶைகம்ʼ ச பஞ்ச சேந்த்³ரியகோ³சரா꞉ ॥ 13-5 ॥
இச்சா² த்³வேஷ꞉ ஸுக²ம்ʼ து³꞉க²ம்ʼ ஸங்கா⁴தஶ்சேதனா த்⁴ருʼதி꞉ ।
ஏதத்க்ஷேத்ரம்ʼ ஸமாஸேன ஸவிகாரமுதா³ஹ்ருʼதம் ॥ 13-6 ॥
மஹா-பூ⁴தானி அஹங்கார꞉ பு³த்³தி⁴꞉ அவ்யக்தம் ஏவ ச ।
இந்த்³ரியாணி த³ஶ–ஏகம் ச பஞ்ச ச இந்த்³ரிய-கோ³சரா꞉ ॥ 13-5 ॥
இச்சா² த்³வேஷ꞉ ஸுக²ம் து³꞉க²ம் ஸங்கா⁴த꞉ சேதனா த்⁴ருʼதி꞉ ।
ஏதத் க்ஷேத்ரம் ஸமாஸேன ஸவிகாரம் உதா³ஹ்ருʼதம் ॥ 13-6 ॥
மஹா-பூ⁴தானி, அஹங்கார꞉, பு³த்³தி⁴꞉, அவ்யக்தம் ஏவ ச,
த³ஶ இந்த்³ரியாணி ச, ஏகம் (மன꞉) இந்த்³ரிய-கோ³சரா꞉ பஞ்ச ச,
இச்சா², த்³வேஷ꞉, ஸுக²ம், து³꞉க²ம், ஸங்கா⁴த꞉, சேதனா, த்⁴ருʼதி꞉,
ஏதத் ஸவிகாரம் க்ஷேத்ரம் (மயா) ஸமாஸேன உதா³ஹ்ருʼதம் ।
அமானித்வமத³ம்பி⁴த்வமஹிம்ʼஸா க்ஷாந்திரார்ஜவம் ।
ஆசார்யோபாஸனம்ʼ ஶௌசம்ʼ ஸ்தை²ர்யமாத்மவிநிக்³ரஹ꞉ ॥ 13-7 ॥
அமானித்வம் அத³ம்பி⁴த்வம் அஹிம்ʼஸா க்ஷாந்தி꞉ ஆர்ஜவம் ।
ஆசார்ய-உபாஸனம் ஶௌசம் ஸ்தை²ர்யம் ஆத்ம-விநிக்³ரஹ꞉ ॥ 13-7 ॥
அமானித்வம், அத³ம்பி⁴த்வம், அஹிம்ʼஸா, க்ஷாந்தி꞉, ஆர்ஜவம்,
ஆசார்ய-உபாஸனம், ஶௌசம், ஸ்தை²ர்யம், ஆத்ம-விநிக்³ரஹ꞉,
இந்த்³ரியார்தே²ஷு வைராக்³யமனஹங்கார ஏவ ச ।
ஜன்மம்ருʼத்யுஜராவ்யாதி⁴து³꞉க²தோ³ஷானுத³ர்ஶனம் ॥ 13-8 ॥
இந்த்³ரிய-அர்தே²ஷு வைராக்³யம் அனஹங்கார꞉ ஏவ ச ।
ஜன்ம-ம்ருʼத்யு-ஜரா-வ்யாதி⁴-து³꞉க²-தோ³ஷ-அனுத³ர்ஶனம் ॥ 13-8 ॥
இந்த்³ரிய-அர்தே²ஷு வைராக்³யம், அனஹங்கார꞉ ஏவ ச,
ஜன்ம-ம்ருʼத்யு-ஜரா-வ்யாதி⁴-து³꞉க²-தோ³ஷ-அனுத³ர்ஶனம்,
அஸக்திரனபி⁴ஷ்வங்க³꞉ புத்ரதா³ரக்³ருʼஹாதி³ஷு ।
நித்யம்ʼ ச ஸமசித்தத்வமிஷ்டாநிஷ்டோபபத்திஷு ॥ 13-9 ॥
அஸக்தி꞉ அனபி⁴ஷ்வங்க³꞉ புத்ர-தா³ர-க்³ருʼஹ-ஆதி³ஷு ।
நித்யம் ச ஸம-சித்தத்வம் இஷ்ட அநிஷ்ட-உபபத்திஷு ॥ 13-9 ॥
அஸக்தி꞉, புத்ர-தா³ர-க்³ருʼஹ-ஆதி³ஷு அனபி⁴ஷ்வங்க³꞉,
இஷ்ட-அநிஷ்ட-உபபத்திஷு நித்யம் ஸம-சித்தத்வம் ச,
மயி சானன்யயோகே³ன ப⁴க்திரவ்யபி⁴சாரிணீ ।
விவிக்ததே³ஶஸேவித்வமரதிர்ஜனஸம்ʼஸதி³ ॥ 13-10 ॥
மயி ச அனன்ய-யோகே³ன ப⁴க்தி꞉ அவ்யபி⁴சாரிணீ ।
விவிக்த-தே³ஶ-ஸேவித்வம் அரதி꞉ ஜன-ஸம்ʼஸதி³ ॥ 13-10 ॥
மயி ச அனன்ய-யோகே³ன அவ்யபி⁴சாரிணீ ப⁴க்தி꞉,
விவிக்த-தே³ஶ-ஸேவித்வம், ஜன-ஸம்ʼஸதி³ அரதி꞉,
அத்⁴யாத்மஜ்ஞானநித்யத்வம்ʼ தத்த்வஜ்ஞானார்த²த³ர்ஶனம் ।
ஏதஜ்ஜ்ஞானமிதி ப்ரோக்தமஜ்ஞானம்ʼ யத³தோ(அ)ன்யதா² ॥ 13-11 ॥
அத்⁴யாத்ம-ஜ்ஞான-நித்யத்வம் தத்த்வ-ஜ்ஞான-அர்த²-த³ர்ஶனம் ।
ஏதத் ஜ்ஞானம் இதி ப்ரோக்தம் அஜ்ஞானம் யத் அத꞉ அன்யதா² ॥ 13-11 ॥
அத்⁴யாத்ம-ஜ்ஞான-நித்யத்வம், தத்த்வ-ஜ்ஞான-அர்த²-த³ர்ஶனம்,
ஏதத் ஜ்ஞானம் இதி ப்ரோக்தம், யத் அத꞉ அன்யதா² (தத்) அஜ்ஞானம் ( இதி ப்ரோக்தம்) ।
ஜ்ஞேயம்ʼ யத்தத்ப்ரவக்ஷ்யாமி யஜ்ஜ்ஞாத்வாம்ருʼதமஶ்னுதே ।
அநாதி³மத்பரம்ʼ ப்³ரஹ்ம ந ஸத்தன்னாஸது³ச்யதே ॥ 13-12 ॥
ஜ்ஞேயம் யத் தத் ப்ரவக்ஷ்யாமி யத் ஜ்ஞாத்வா அம்ருʼதம் அஶ்னுதே ।
அநாதி³மத் பரம் ப்³ரஹ்ம ந ஸத் தத் ந அஸத் உச்யதே ॥ 13-12 ॥
யத் ஜ்ஞேயம், யத் ஜ்ஞாத்வா (ஜீவ꞉) அம்ருʼதம் அஶ்னுதே, தத் ப்ரவக்ஷ்யாமி ।
தத் அநாதி³மத் பரம் ப்³ரஹ்ம ஸத் ந, அஸத் (ச) ந (இதி) உச்யதே ।
ஸர்வத꞉ பாணிபாத³ம்ʼ தத்ஸர்வதோ(அ)க்ஷிஶிரோமுக²ம் ।
ஸர்வத꞉ ஶ்ருதிமல்லோகே ஸர்வமாவ்ருʼத்ய திஷ்ட²தி ॥ 13-13 ॥
ஸர்வத꞉ பாணி-பாத³ம் தத் ஸர்வத꞉ அக்ஷி-ஶிர꞉-முக²ம் ।
ஸர்வத꞉ ஶ்ருதிமத் லோகே ஸர்வம் ஆவ்ருʼத்ய திஷ்ட²தி ॥ 13-13 ॥
லோகே தத் ஸர்வத꞉ பாணி-பாத³ம், ஸர்வத꞉ அக்ஷி-ஶிர꞉-முக²ம், ஸர்வத꞉
ஶ்ருதிமத் (அஸ்தி), ஸர்வம் (ச) ஆவ்ருʼத்ய திஷ்ட²தி ।
ஸர்வேந்த்³ரியகு³ணாபா⁴ஸம்ʼ ஸர்வேந்த்³ரியவிவர்ஜிதம் ।
அஸக்தம்ʼ ஸர்வப்⁴ருʼச்சைவ நிர்கு³ணம்ʼ கு³ணபோ⁴க்த்ருʼ ச ॥ 13-14 ॥
ஸர்வ-இந்த்³ரிய-கு³ண-ஆபா⁴ஸம் ஸர்வ-இந்த்³ரிய-விவர்ஜிதம் ।
அஸக்தம் ஸர்வ-ப்⁴ருʼத் ச ஏவ நிர்கு³ணம் கு³ண-போ⁴க்த்ருʼ ச ॥ 13-14 ॥
(தத்) ஸர்வ-இந்த்³ரிய-கு³ண-ஆபா⁴ஸம், ஸர்வ-இந்த்³ரிய-விவர்ஜிதம்,
அஸக்தம், ஸர்வ-ப்⁴ருʼத் ச ஏவ, நிர்கு³ணம் கு³ண-போ⁴க்த்ருʼ ச (அஸ்தி) ।
ப³ஹிரந்தஶ்ச பூ⁴தாநாமசரம்ʼ சரமேவ ச ।
ஸூக்ஷ்மத்வாத்தத³விஜ்ஞேயம்ʼ தூ³ரஸ்த²ம்ʼ சாந்திகே ச தத் ॥ 13-15 ॥
ப³ஹி꞉-அந்த꞉ ச பூ⁴தானாம் அசரம் சரம் ஏவ ச ।
ஸூக்ஷ்மத்வாத் தத் அவிஜ்ஞேயம் தூ³ரஸ்த²ம் ச அந்திகே ச தத் ॥ 13-15 ॥
தத் பூ⁴தானாம் ப³ஹி꞉ அந்த꞉ ச (அஸ்தி), அசரம் சரம் ச ஏவ (அஸ்தி),
தத் ஸூக்ஷ்மத்வாத் அவிஜ்ஞேயம் (அஸ்தி), தூ³ரஸ்த²ம் ச அந்திகே ச (அஸ்தி) ।
அவிப⁴க்தம்ʼ ச பூ⁴தேஷு விப⁴க்தமிவ ச ஸ்தி²தம் ।
பூ⁴தப⁴ர்த்ருʼ ச தஜ்ஜ்ஞேயம்ʼ க்³ரஸிஷ்ணு ப்ரப⁴விஷ்ணு ச ॥ 13-16 ॥
அவிப⁴க்தம் ச பூ⁴தேஷு விப⁴க்தம் இவ ச ஸ்தி²தம் ।
பூ⁴த-ப⁴ர்த்ருʼ ச தத் ஜ்ஞேயம் க்³ரஸிஷ்ணு ப்ரப⁴விஷ்ணு ச ॥ 13-16 ॥
தத் ஜ்ஞேயம் அவிப⁴க்தம் ச பூ⁴தேஷு விப⁴க்தம் இவ ஸ்தி²தம்,
பூ⁴த-ப⁴ர்த்ருʼ ச க்³ரஸிஷ்ணு ச ப்ரப⁴விஷ்ணு ச (அஸ்தி) ।
ஜ்யோதிஷாமபி தஜ்ஜ்யோதிஸ்தமஸ꞉ பரமுச்யதே ।
ஜ்ஞானம்ʼ ஜ்ஞேயம்ʼ ஜ்ஞானக³ம்யம்ʼ ஹ்ருʼதி³ ஸர்வஸ்ய தி⁴ஷ்டி²தம் ॥ 13-17 ॥
ஜ்யோதிஷாம் அபி தத் ஜ்யோதி꞉ தமஸ꞉ பரம் உச்யதே ।
ஜ்ஞானம் ஜ்ஞேயம் ஜ்ஞானக³ம்யம் ஹ்ருʼதி³ ஸர்வஸ்ய தி⁴ஷ்டி²தம் ॥ 13-17 ॥
தத் ஜ்யோதிஷாம் அபி ஜ்யோதி꞉ (அஸ்தி), தமஸ꞉ பரம் உச்யதே, (தத்)
ஜ்ஞானம், ஜ்ஞேயம், ஜ்ஞானக³ம்யம் (அஸ்தி), ஸர்வஸ்ய ஹ்ருʼதி³ தி⁴ஷ்டி²தம் (அஸ்தி) ।
இதி க்ஷேத்ரம்ʼ ததா² ஜ்ஞானம்ʼ ஜ்ஞேயம்ʼ சோக்தம்ʼ ஸமாஸத꞉ ।
மத்³ப⁴க்த ஏதத்³விஜ்ஞாய மத்³பா⁴வாயோபபத்³யதே ॥ 13-18 ॥
இதி க்ஷேத்ரம் ததா² ஜ்ஞானம் ஜ்ஞேயம் ச உக்தம் ஸமாஸத꞉ ।
மத்-ப⁴க்த꞉ ஏதத் விஜ்ஞாய மத்-பா⁴வாய உபபத்³யதே ॥ 13-18 ॥
இதி க்ஷேத்ரம், ததா² ஜ்ஞானம் ஜ்ஞேயம் ச ஸமாஸத꞉ உக்தம்,
ஏதத் விஜ்ஞாய, மத்-ப⁴க்த꞉ மத்-பா⁴வாய உபபத்³யதே ।
ப்ரக்ருʼதிம்ʼ புருஷம்ʼ சைவ வித்³த்⁴யநாதீ³ உபா⁴வபி ।
விகாராம்ʼஶ்ச கு³ணாம்ʼஶ்சைவ வித்³தி⁴ ப்ரக்ருʼதிஸம்ப⁴வான் ॥ 13-19 ॥
ப்ரக்ருʼதிம் புருஷம் ச ஏவ வித்³தி⁴ அநாதீ³ உபா⁴உ அபி ।
விகாரான் ச கு³ணான் ச ஏவ வித்³தி⁴ ப்ரக்ருʼதி-ஸம்ப⁴வான் ॥ 13-19 ॥
(த்வம்ʼ) ப்ரக்ருʼதிம் புருஷம் ச உபா⁴உ அபி அநாதீ³ ஏவ வித்³தி⁴ ।
விகாரான் ச கு³ணான் ச ப்ரக்ருʼதி-ஸம்ப⁴வான் ஏவ வித்³தி⁴ ।
கார்யகாரணகர்த்ருʼத்வே ஹேது꞉ ப்ரக்ருʼதிருச்யதே ।
புருஷ꞉ ஸுக²து³꞉கா²னாம்ʼ போ⁴க்த்ருʼத்வே ஹேதுருச்யதே ॥ 13-20 ॥
கார்ய-காரண-கர்த்ருʼத்வே ஹேது꞉ ப்ரக்ருʼதி꞉ உச்யதே ।
புருஷ꞉ ஸுக²-து³꞉கா²னாம் போ⁴க்த்ருʼத்வே ஹேது꞉ உச்யதே ॥ 13-20 ॥
ப்ரக்ருʼதி꞉ கார்ய-காரண-கர்த்ருʼத்வே ஹேது꞉ உச்யதே । புருஷ꞉
ஸுக²-து³꞉கா²னாம் போ⁴க்த்ருʼத்வே ஹேது꞉ உச்யதே ।
புருஷ꞉ ப்ரக்ருʼதிஸ்தோ² ஹி பு⁴ங்க்தே ப்ரக்ருʼதிஜான்கு³ணான் ।
காரணம்ʼ கு³ணஸங்கோ³(அ)ஸ்ய ஸத³ஸத்³யோநிஜன்மஸு ॥ 13-21 ॥
புருஷ꞉ ப்ரக்ருʼதிஸ்த²꞉ ஹி பு⁴ங்க்தே ப்ரக்ருʼதிஜான் கு³ணான் ।
காரணம் கு³ண-ஸங்க³꞉ அஸ்ய ஸத் அஸத் யோனி-ஜன்மஸு ॥ 13-21 ॥
புருஷ꞉ ப்ரக்ருʼதிஸ்த²꞉ (ஸன்) ப்ரக்ருʼதிஜான் கு³ணான் பு⁴ங்க்தே ஹி ।
கு³ண-ஸங்க³꞉ அஸ்ய ஸத்-அஸத்-யோனி-ஜன்மஸு காரணம் (அஸ்தி) ।
உபத்³ரஷ்டானுமந்தா ச ப⁴ர்தா போ⁴க்தா மஹேஶ்வர꞉ ।
பரமாத்மேதி சாப்யுக்தோ தே³ஹே(அ)ஸ்மின்புருஷ꞉ பர꞉ ॥ 13-22 ॥
உபத்³ரஷ்டா அனுமந்தா ச ப⁴ர்தா போ⁴க்தா மஹேஶ்வர꞉ ।
பரமாத்மா இதி ச அபி உக்த꞉ தே³ஹே அஸ்மின் புருஷ꞉ பர꞉ ॥ 13-22 ॥
உபத்³ரஷ்டா, அனுமந்தா, ப⁴ர்தா, ச போ⁴க்தா, மஹேஶ்வர꞉, அபி
ச பரமாத்மா இதி உக்த꞉ பர꞉ புருஷ꞉ அஸ்மின் தே³ஹே (அஸ்தி) ।
ய ஏவம்ʼ வேத்தி புருஷம்ʼ ப்ரக்ருʼதிம்ʼ ச கு³ணை꞉ ஸஹ ।
ஸர்வதா² வர்தமானோ(அ)பி ந ஸ பூ⁴யோ(அ)பி⁴ஜாயதே ॥ 13-23 ॥
ய꞉ ஏவம் வேத்தி புருஷம் ப்ரக்ருʼதிம் ச கு³ணை꞉ ஸஹ ।
ஸர்வதா² வர்தமான꞉ அபி ந ஸ꞉ பூ⁴ய꞉ அபி⁴ஜாயதே ॥ 13-23 ॥
ய꞉ ஏவம் புருஷம் கு³ணை꞉ ஸஹ ப்ரக்ருʼதிம் ச வேத்தி, ஸ꞉
ஸர்வதா² வர்தமான꞉ அபி பூ⁴ய꞉ ந அபி⁴ஜாயதே ।
த்⁴யானேனாத்மனி பஶ்யந்தி கேசிதா³த்மானமாத்மனா ।
அன்யே ஸாங்க்²யேன யோகே³ன கர்மயோகே³ன சாபரே ॥ 13 -24 ॥
த்⁴யானேன ஆத்மனி பஶ்யந்தி கேசித் ஆத்மானம் ஆத்மனா ।
அன்யே ஸாங்க்²யேன யோகே³ன கர்ம-யோகே³ன ச அபரே ॥ 13-24 ॥
கேசித் த்⁴யானேன ஆத்மனா ஆத்மனி ஆத்மானம் பஶ்யந்தி ।
அன்யே ஸாங்க்²யேன யோகே³ன (ஆத்மானம் பஶ்யந்தி) । அபரே ச
கர்ம-யோகே³ன (ஆத்மானம் பஶ்யந்தி).
அன்யே த்வேவமஜானந்த꞉ ஶ்ருத்வான்யேப்⁴ய உபாஸதே ।
தே(அ)பி சாதிதரந்த்யேவ ம்ருʼத்யும்ʼ ஶ்ருதிபராயணா꞉ ॥ 13-25 ॥
அன்யே து ஏவம் அஜானந்த꞉ ஶ்ருத்வா அன்யேப்⁴ய꞉ உபாஸதே ।
தே அபி ச அதிதரந்தி ஏவ ம்ருʼத்யும் ஶ்ருதி-பராயணா꞉ ॥ 13-25 ॥
அன்யே து ஏவம் அஜானந்த꞉ அன்யேப்⁴ய꞉ ஶ்ருத்வா உபாஸதே, தே
ஶ்ருதி-பராயணா꞉ ச அபி ம்ருʼத்யும் அதிதரந்தி ஏவ ।
யாவத்ஸஞ்ஜாயதே கிஞ்சித்ஸத்த்வம்ʼ ஸ்தா²வரஜங்க³மம் ।
க்ஷேத்ரக்ஷேத்ரஜ்ஞஸ. ந்யோகா³த்தத்³வித்³தி⁴ ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 13-26 ॥
யாவத் ஸஞ்ஜாயதே கிஞ்சித் ஸத்த்வம் ஸ்தா²வர-ஜங்க³மம் ।
க்ஷேத்ர-க்ஷேத்ரஜ்ஞ-ஸம்ʼயோகா³த் தத் வித்³தி⁴ ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 13-26 ॥
ஹே ப⁴ரதர்ஷப⁴! யாவத் கிஞ்சித் ஸ்தா²வர-ஜங்க³மம் ஸத்த்வம்
ஸஞ்ஜாயதே, தத் க்ஷேத்ர-க்ஷேத்ரஜ்ஞ-ஸம்ʼயோகா³த் (ஸஞ்ஜாயதே இதி த்வம்ʼ) வித்³தி⁴ ।
ஸமம்ʼ ஸர்வேஷு பூ⁴தேஷு திஷ்ட²ந்தம்ʼ பரமேஶ்வரம் ।
வினஶ்யத்ஸ்வவினஶ்யந்தம்ʼ ய꞉ பஶ்யதி ஸ பஶ்யதி ॥ 13-27 ॥
ஸமம் ஸர்வேஷு பூ⁴தேஷு திஷ்ட²ந்தம் பரமேஶ்வரம் ।
வினஶ்யத்ஸு அவினஶ்யந்தம் ய꞉ பஶ்யதி ஸ꞉ பஶ்யதி ॥ 13-27 ॥
ய꞉ வினஶ்யத்ஸு ஸர்வேஷு பூ⁴தேஷு ஸமம் திஷ்ட²ந்தம் அவினஶ்யந்தம்
பரமேஶ்வரம் பஶ்யதி, ஸ꞉ பஶ்யதி ।
ஸமம்ʼ பஶ்யன்ஹி ஸர்வத்ர ஸமவஸ்தி²தமீஶ்வரம் ।
ந ஹினஸ்த்யாத்மனாத்மானம்ʼ ததோ யாதி பராம்ʼ க³திம் ॥ 13-28 ॥
ஸமம்ʼ பஶ்யன் ஹி ஸர்வத்ர ஸமவஸ்தி²தம் ஈஶ்வரம் ।
ந ஹினஸ்தி ஆத்மனா ஆத்மானம் தத꞉ யாதி பராம் க³திம் ॥ 13-28 ॥
(ய꞉) ஸர்வத்ர ஸமவஸ்தி²தம் ஈஶ்வரம் ஸமம்ʼ பஶ்யன் ஹி ஆத்மனா
ஆத்மானம் ந ஹினஸ்தி,(ஸ꞉) தத꞉ பராம் க³திம் யாதி ।
ப்ரக்ருʼத்யைவ ச கர்மாணி க்ரியமாணானி ஸர்வஶ꞉ ।
ய꞉ பஶ்யதி ததா²த்மானமகர்தாரம்ʼ ஸ பஶ்யதி ॥ 13-29 ॥
ப்ரக்ருʼத்யா ஏவ ச கர்மாணி க்ரியமாணானி ஸர்வஶ꞉ ।
ய꞉ பஶ்யதி ததா² ஆத்மானம் அகர்தாரம் ஸ꞉ பஶ்யதி ॥ 13-29 ॥
ய꞉ ச ப்ரக்ருʼத்யா ஏவ கர்மாணி ஸர்வஶ꞉ க்ரியமாணானி (ஸந்தி இதி பஶ்யதி),
ததா² ஆத்மானம் அகர்தாரம் பஶ்யதி, ஸ꞉ பஶ்யதி ।
யதா³ பூ⁴தப்ருʼத²க்³பா⁴வமேகஸ்த²மனுபஶ்யதி ।
தத ஏவ ச விஸ்தாரம்ʼ ப்³ரஹ்ம ஸம்பத்³யதே ததா³ ॥ 13-30 ॥
யதா³ பூ⁴த-ப்ருʼத²க்-பா⁴வம் ஏகஸ்த²ம் அனுபஶ்யதி ।
தத꞉ ஏவ ச விஸ்தாரம் ப்³ரஹ்ம ஸம்பத்³யதே ததா³ ॥ 13-30 ॥
யதா³ பூ⁴த-ப்ருʼத²க்-பா⁴வம் ஏகஸ்த²ம் ச தத꞉ ஏவ
விஸ்தாரம் அனுபஶ்யதி, ததா³ ப்³ரஹ்ம ஸம்பத்³யதே ।
அநாதி³த்வாந்நிர்கு³ணத்வாத்பரமாத்மாயமவ்யய꞉ ।
ஶரீரஸ்தோ²(அ)பி கௌந்தேய ந கரோதி ந லிப்யதே ॥ 13-31 ॥
அநாதி³த்வாத் நிர்கு³ணத்வாத் பரமாத்மா அயம் அவ்யய꞉ ।
ஶரீரஸ்த²꞉ அபி கௌந்தேய ந கரோதி ந லிப்யதே ॥ 13-31 ॥
ஹே கௌந்தேய! அயம் பரமாத்மா அநாதி³த்வாத், நிர்கு³ணத்வாத், அவ்யய꞉
(அஸ்தி, அத꞉ ஸ꞉) ஶரீரஸ்த²꞉ (ஸன்) அபி ந கரோதி, ந (ச) லிப்யதே ।
யதா² ஸர்வக³தம்ʼ ஸௌக்ஷ்ம்யாதா³காஶம்ʼ நோபலிப்யதே ।
ஸர்வத்ராவஸ்தி²தோ தே³ஹே ததா²த்மா நோபலிப்யதே ॥ 13-32 ॥
யதா² ஸர்வக³தம் ஸௌக்ஷ்ம்யாத் ஆகாஶம் ந உபலிப்யதே ।
ஸர்வத்ர-அவஸ்தி²த꞉ தே³ஹே ததா² ஆத்மா ந உபலிப்யதே ॥ 13-32 ॥
யதா² ஸர்வக³தம் ஆகாஶம் ஸௌக்ஷ்ம்யாத் ந உபலிப்யதே, ததா²
ஸர்வத்ர தே³ஹே அவஸ்தி²த꞉ ஆத்மா ந உபலிப்யதே ।
யதா² ப்ரகாஶயத்யேக꞉ க்ருʼத்ஸ்னம்ʼ லோகமிமம்ʼ ரவி꞉ ।
க்ஷேத்ரம்ʼ க்ஷேத்ரீ ததா² க்ருʼத்ஸ்னம்ʼ ப்ரகாஶயதி பா⁴ரத ॥ 13-33 ॥
யதா² ப்ரகாஶயதி ஏக꞉ க்ருʼத்ஸ்னம் லோகம் இமம் ரவி꞉ ।
க்ஷேத்ரம் க்ஷேத்ரீ ததா² க்ருʼத்ஸ்னம் ப்ரகாஶயதி பா⁴ரத ॥ 13-33 ॥
ஹே பா⁴ரத! யதா² ஏக꞉ ரவி꞉ இமம் க்ருʼத்ஸ்னம் லோகம் ப்ரகாஶயதி,
ததா² க்ஷேத்ரீ க்ருʼத்ஸ்னம் க்ஷேத்ரம் ப்ரகாஶயதி ।
க்ஷேத்ரக்ஷேத்ரஜ்ஞயோரேவமந்தரம்ʼ ஜ்ஞானசக்ஷுஷா ।
பூ⁴தப்ரக்ருʼதிமோக்ஷம்ʼ ச யே விது³ர்யாந்தி தே பரம் ॥ 13-34 ॥
க்ஷேத்ர-க்ஷேத்ரஜ்ஞயோ꞉ ஏவம் அந்தரம் ஜ்ஞான-சக்ஷுஷா ।
பூ⁴த-ப்ரக்ருʼதி-மோக்ஷம் ச யே விது³꞉ யாந்தி தே பரம் ॥ 13-34 ॥
ஏவம் யே ஜ்ஞான-சக்ஷுஷா க்ஷேத்ர-க்ஷேத்ரஜ்ஞயோ꞉ அந்தரம் (ஜ்ஞானம்ʼ)
பூ⁴த-ப்ரக்ருʼதி-மோக்ஷம் ச விது³꞉, தே பரம் யாந்தி ।
ௐ தத்ஸதி³தி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³
க்ஷேத்ரக்ஷேத்ரஜ்ஞவிபா⁴க³யோகோ³ நாம த்ரயோத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 13 ॥
ௐ தத் ஸத் இதி ஶ்ரீமத் ப⁴க³வத் கீ³தாஸு உபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்ம-வித்³யாயாம் யோக³-ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ண-அர்ஜுன-ஸம்ʼவாதே³
க்ஷேத்ர-க்ஷேத்ரஜ்ஞ-விபா⁴க³-யோக³꞉ நாம த்ரயோத³ஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ ॥ 13 ॥
அத² சதுர்த³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ । கு³ணத்ரயவிபா⁴க³யோக³꞉ ।
அத² சதுர்த³ஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ । கு³ண-த்ரய-விபா⁴க³-யோக³꞉ ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
பரம்ʼ பூ⁴ய꞉ ப்ரவக்ஷ்யாமி ஜ்ஞானானாம்ʼ ஜ்ஞானமுத்தமம் ।
யஜ்ஜ்ஞாத்வா முனய꞉ ஸர்வே பராம்ʼ ஸித்³தி⁴மிதோ க³தா꞉ ॥ 14-1 ॥
பரம் பூ⁴ய꞉ ப்ரவக்ஷ்யாமி ஜ்ஞானானாம் ஜ்ஞானம் உத்தமம் ।
யத் ஜ்ஞாத்வா முனய꞉ ஸர்வே பராம் ஸித்³தி⁴ம் இத꞉ க³தா꞉ ॥ 14-1 ॥
யத் ஜ்ஞாத்வா ஸர்வே முனய꞉ இத꞉ பராம் ஸித்³தி⁴ம் க³தா꞉, (தத்)
ஜ்ஞானானாம் உத்தமம் பரம் ஜ்ஞானம் பூ⁴ய꞉ (அஹம்ʼ தே) ப்ரவக்ஷ்யாமி ।
இத³ம்ʼ ஜ்ஞானமுபாஶ்ரித்ய மம ஸாத⁴ர்ம்யமாக³தா꞉ ।
ஸர்கே³(அ)பி நோபஜாயந்தே ப்ரலயே ந வ்யத²ந்தி ச ॥ 14-2 ॥
இத³ம் ஜ்ஞானம் உபாஶ்ரித்ய மம ஸாத⁴ர்ம்யம் ஆக³தா꞉ ।
ஸர்கே³ அபி ந உபஜாயந்தே ப்ரலயே ந வ்யத²ந்தி ச ॥ 14-2 ॥
(ய) இத³ம் ஜ்ஞானம் உபாஶ்ரித்ய மம ஸாத⁴ர்ம்யம் ஆக³தா꞉, (தே)
ஸர்கே³ அபி ந உபஜாயந்தே, ப்ரலயே ச ந வ்யத²ந்தி ।
மம யோநிர்மஹத்³ ப்³ரஹ்ம தஸ்மின்க³ர்ப⁴ம்ʼ த³தா⁴ம்யஹம் ।
ஸம்ப⁴வ꞉ ஸர்வபூ⁴தானாம்ʼ ததோ ப⁴வதி பா⁴ரத ॥ 14-3 ॥
மம யோனி꞉ மஹத் ப்³ரஹ்ம தஸ்மின் க³ர்ப⁴ம் த³தா⁴மி அஹம் ।
ஸம்ப⁴வ꞉ ஸர்வ-பூ⁴தானாம் தத꞉ ப⁴வதி பா⁴ரத ॥ 14-3 ॥
ஹே பா⁴ரத! மஹத் ப்³ரஹ்ம மம யோனி꞉ (அஸ்தி); தஸ்மின் அஹம்
க³ர்ப⁴ம் த³தா⁴மி; தத꞉ ஸர்வ-பூ⁴தானாம் ஸம்ப⁴வ꞉ ப⁴வதி ।
ஸர்வயோநிஷு கௌந்தேய மூர்தய꞉ ஸம்ப⁴வந்தி யா꞉ ।
தாஸாம்ʼ ப்³ரஹ்ம மஹத்³யோநிரஹம்ʼ பீ³ஜப்ரத³꞉ பிதா ॥ 14-4 ॥
ஸர்வ-யோநிஷு கௌந்தேய மூர்தய꞉ ஸம்ப⁴வந்தி யா꞉ ।
தாஸாம் ப்³ரஹ்ம மஹத் யோனி꞉ அஹம் பீ³ஜ-ப்ரத³꞉ பிதா ॥ 14-4 ॥
ஹே கௌந்தேய! ஸர்வ-யோநிஷு யா꞉ மூர்தய꞉ ஸம்ப⁴வந்தி தாஸாம்
யோனி꞉ மஹத் ப்³ரஹ்ம (அஸ்தி), அஹம் பீ³ஜ-ப்ரத³꞉ பிதா (ச அஸ்மி) ।
ஸத்த்வம்ʼ ரஜஸ்தம இதி கு³ணா꞉ ப்ரக்ருʼதிஸம்ப⁴வா꞉ ।
நிப³த்⁴னந்தி மஹாபா³ஹோ தே³ஹே தே³ஹினமவ்யயம் ॥ 14-5 ॥
ஸத்த்வம் ரஜ꞉ தம꞉ இதி கு³ணா꞉ ப்ரக்ருʼதி-ஸம்ப⁴வா꞉ ।
நிப³த்⁴னந்தி மஹா-பா³ஹோ தே³ஹே தே³ஹினம் அவ்யயம் ॥ 14-5 ॥
ஹே மஹா-பா³ஹோ! ஸத்த்வம் ரஜ꞉ தம꞉ இதி கு³ணா꞉ ப்ரக்ருʼதி-ஸம்ப⁴வா꞉
(ஸந்தி, தே) தே³ஹே அவ்யயம் தே³ஹினம் நிப³த்⁴னந்தி ।
தத்ர ஸத்த்வம்ʼ நிர்மலத்வாத்ப்ரகாஶகமநாமயம் ।
ஸுக²ஸங்கே³ன ப³த்⁴னாதி ஜ்ஞானஸங்கே³ன சானக⁴ ॥ 14-6 ॥
தத்ர ஸத்த்வம் நிர்மலத்வாத் ப்ரகாஶகம் அநாமயம் ।
ஸுக²-ஸங்கே³ன ப³த்⁴னாதி ஜ்ஞான-ஸங்கே³ன ச அனக⁴ ॥ 14-6 ॥
ஹே அனக⁴! தத்ர அநாமயம் ப்ரகாஶகம் ஸத்த்வம் நிர்மலத்வாத்
(ஆத்மானம்ʼ) ஸுக²-ஸங்கே³ன ஜ்ஞான-ஸங்கே³ன ச ப³த்⁴னாதி ।
ரஜோ ராகா³த்மகம்ʼ வித்³தி⁴ த்ருʼஷ்ணாஸங்க³ஸமுத்³ப⁴வம் ।
தந்நிப³த்⁴னாதி கௌந்தேய கர்மஸங்கே³ன தே³ஹினம் ॥ 14-7 ॥
ரஜ꞉ ராக³-ஆத்மகம் வித்³தி⁴ த்ருʼஷ்ணா-ஸங்க³-ஸமுத்³ப⁴வம் ।
தத் நிப³த்⁴னாதி கௌந்தேய கர்ம-ஸங்கே³ன தே³ஹினம் ॥ 14-7 ॥
ஹே கௌந்தேய! ராக³-ஆத்மகம் ரஜ꞉ த்ருʼஷ்ணா-ஸங்க³-ஸமுத்³ப⁴வம்
வித்³தி⁴ । தத் தே³ஹினம் கர்ம-ஸங்கே³ன நிப³த்⁴னாதி ।
தமஸ்த்வஜ்ஞானஜம்ʼ வித்³தி⁴ மோஹனம்ʼ ஸர்வதே³ஹினாம் ।
ப்ரமாதா³லஸ்யநித்³ராபி⁴ஸ்தந்நிப³த்⁴னாதி பா⁴ரத ॥ 14-8 ॥
தம꞉ து அஜ்ஞானஜம் வித்³தி⁴ மோஹனம் ஸர்வ-தே³ஹினாம் ।
ப்ரமாத³-ஆலஸ்ய-நித்³ராபி⁴꞉ தத் நிப³த்⁴னாதி பா⁴ரத ॥ 14-8 ॥
ஹே பா⁴ரத! தம꞉ து ஸர்வ-தே³ஹினாம் மோஹனம் அஜ்ஞானஜம் வித்³தி⁴ ।
தத் (தே³ஹினாம்) ப்ரமாத³-ஆலஸ்ய-நித்³ராபி⁴꞉ நிப³த்⁴னாதி ।
ஸத்த்வம்ʼ ஸுகே² ஸஞ்ஜயதி ரஜ꞉ கர்மணி பா⁴ரத ।
ஜ்ஞானமாவ்ருʼத்ய து தம꞉ ப்ரமாதே³ ஸஞ்ஜயத்யுத ॥ 14-9 ॥
ஸத்த்வம் ஸுகே² ஸஞ்ஜயதி ரஜ꞉ கர்மணி பா⁴ரத ।
ஜ்ஞானம் ஆவ்ருʼத்ய து தம꞉ ப்ரமாதே³ ஸஞ்ஜயதி உத ॥ 14-9 ॥
ஹே பா⁴ரத! ஸத்த்வம் (தே³ஹினாம்) ஸுகே² ஸஞ்ஜயதி, ரஜ꞉ கர்மணி,
உத தம꞉ து ஜ்ஞானம் ஆவ்ருʼத்ய ப்ரமாதே³ ஸஞ்ஜயதி ।
ரஜஸ்தமஶ்சாபி⁴பூ⁴ய ஸத்த்வம்ʼ ப⁴வதி பா⁴ரத ।
ரஜ꞉ ஸத்த்வம்ʼ தமஶ்சைவ தம꞉ ஸத்த்வம்ʼ ரஜஸ்ததா² ॥ 14-10 ॥
ரஜ꞉ தம꞉ ச அபி⁴பூ⁴ய ஸத்த்வம் ப⁴வதி பா⁴ரத ।
ரஜ꞉ ஸத்த்வம் தம꞉ ச ஏவ தம꞉ ஸத்த்வம் ரஜ꞉ ததா² ॥ 14-10 ॥
ஹே பா⁴ரத! ஸத்த்வம், ரஜ꞉ தம꞉ ஏவ அபி⁴பூ⁴ய (ஸ்வயம்ʼ) ப⁴வதி;
ச ரஜ꞉, ஸத்த்வம் தம꞉ ச (அபி⁴பூ⁴ய ஸ்வயம்ʼ ப⁴வதி); ததா² தம꞉,
ஸத்த்வம் ரஜ꞉ (அபி⁴பூ⁴ய ஸ்வயம்ʼ ப⁴வதி).
ஸர்வத்³வாரேஷு தே³ஹே(அ)ஸ்மின்ப்ரகாஶ உபஜாயதே ।
ஜ்ஞானம்ʼ யதா³ ததா³ வித்³யாத்³விவ்ருʼத்³த⁴ம்ʼ ஸத்த்வமித்யுத ॥ 14-11 ॥
ஸர்வ-த்³வாரேஷு தே³ஹே அஸ்மின் ப்ரகாஶ꞉ உபஜாயதே ।
ஜ்ஞானம் யதா³ ததா³ வித்³யாத் விவ்ருʼத்³த⁴ம் ஸத்த்வம் இதி உத ॥ 14-11 ॥
உத யதா³ அஸ்மின் தே³ஹே ஸர்வ-த்³வாரேஷு ப்ரகாஶ꞉ ஜ்ஞானம் (ச)
உபஜாயதே, ததா³ ஸத்த்வம் விவ்ருʼத்³த⁴ம் இதி வித்³யாத் ।
லோப⁴꞉ ப்ரவ்ருʼத்திராரம்ப⁴꞉ கர்மணாமஶம꞉ ஸ்ப்ருʼஹா ।
ரஜஸ்யேதானி ஜாயந்தே விவ்ருʼத்³தே⁴ ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 14-12 ॥
லோப⁴꞉ ப்ரவ்ருʼத்தி꞉ ஆரம்ப⁴꞉ கர்மணாம் அஶம꞉ ஸ்ப்ருʼஹா ।
ரஜஸி ஏதானி ஜாயந்தே விவ்ருʼத்³தே⁴ ப⁴ரதர்ஷப⁴ ॥ 14-12 ॥
ஹே ப⁴ரதர்ஷப⁴! லோப⁴꞉, ப்ரவ்ருʼத்தி꞉, கர்மணாம் ஆரம்ப⁴꞉,
அஶம꞉, ஸ்ப்ருʼஹா ஏதானி (சிஹ்னானி) ரஜஸி விவ்ருʼத்³தே⁴ (ஸதி) ஜாயந்தே ।
அப்ரகாஶோ(அ)ப்ரவ்ருʼத்திஶ்ச ப்ரமாதோ³ மோஹ ஏவ ச ।
தமஸ்யேதானி ஜாயந்தே விவ்ருʼத்³தே⁴ குருநந்த³ன ॥ 14-13 ॥
அப்ரகாஶ꞉ அப்ரவ்ருʼத்தி꞉ ச ப்ரமாத³꞉ மோஹ꞉ ஏவ ச ।
தமஸி ஏதானி ஜாயந்தே விவ்ருʼத்³தே⁴ குரு-நந்த³ன ॥ 14-13 ॥
ஹே குரு-நந்த³ன! அப்ரகாஶ꞉, அப்ரவ்ருʼத்தி꞉ ச, ப்ரமாத³꞉ ச,
மோஹ꞉ ஏவ ஏதானி (சிஹ்னானி) தமஸி விவ்ருʼத்³தே⁴ (ஸதி) ஜாயந்தே ।
யதா³ ஸத்த்வே ப்ரவ்ருʼத்³தே⁴ து ப்ரலயம்ʼ யாதி தே³ஹப்⁴ருʼத் ।
ததோ³த்தமவிதா³ம்ʼ லோகானமலான்ப்ரதிபத்³யதே ॥ 14-14 ॥
யதா³ ஸத்த்வே ப்ரவ்ருʼத்³தே⁴ து ப்ரலயம் யாதி தே³ஹ-ப்⁴ருʼத் ।
ததா³ உத்தம-விதா³ம் லோகான் அமலான் ப்ரதிபத்³யதே ॥ 14-14 ॥
யதா³ து ஸத்த்வே ப்ரவ்ருʼத்³தே⁴ (ஸதி) தே³ஹ-ப்⁴ருʼத் ப்ரலயம் யாதி
ததா³ உத்தம-விதா³ம் அமலான் லோகான் ப்ரதிபத்³யதே ।
ரஜஸி ப்ரலயம்ʼ க³த்வா கர்மஸங்கி³ஷு ஜாயதே ।
ததா² ப்ரலீனஸ்தமஸி மூட⁴யோநிஷு ஜாயதே ॥ 14-15 ॥
ரஜஸி ப்ரலயம் க³த்வா கர்ம-ஸங்கி³ஷு ஜாயதே ।
ததா² ப்ரலீன꞉ தமஸி மூட⁴-யோநிஷு ஜாயதே ॥ 14-15 ॥
(தே³ஹ-ப்⁴ருʼத்) ரஜஸி ப்ரலயம் க³த்வா கர்ம-ஸங்கி³ஷு ஜாயதே ।
ததா² (ஸ꞉) தமஸி ப்ரலீன꞉ மூட⁴-யோநிஷு ஜாயதே ।
கர்மண꞉ ஸுக்ருʼதஸ்யாஹு꞉ ஸாத்த்விகம்ʼ நிர்மலம்ʼ ப²லம் ।
ரஜஸஸ்து ப²லம்ʼ து³꞉க²மஜ்ஞானம்ʼ தமஸ꞉ ப²லம் ॥ 14-16 ॥
கர்மண꞉ ஸுக்ருʼதஸ்ய ஆஹு꞉ ஸாத்த்விகம் நிர்மலம் ப²லம் ।
ரஜஸ꞉ து ப²லம் து³꞉க²ம் அஜ்ஞானம் தமஸ꞉ ப²லம் ॥ 14-16 ॥
ஸுக்ருʼதஸ்ய கர்மண꞉ ஸாத்த்விகம் நிர்மலம் ப²லம், ரஜஸ꞉ ப²லம்
து து³꞉க²ம், தமஸ꞉ (ச) ப²லம் அஜ்ஞானம் (இதி) ஆஹு꞉ ।
ஸத்த்வாத்ஸஞ்ஜாயதே ஜ்ஞானம்ʼ ரஜஸோ லோப⁴ ஏவ ச ।
ப்ரமாத³மோஹௌ தமஸோ ப⁴வதோ(அ)ஜ்ஞானமேவ ச ॥ 14-17 ॥
ஸத்த்வாத் ஸஞ்ஜாயதே ஜ்ஞானம் ரஜஸ꞉ லோப⁴꞉ ஏவ ச ।
ப்ரமாத³-மோஹௌ தமஸ꞉ ப⁴வத꞉ அஜ்ஞானம் ஏவ ச ॥ 14-17 ॥
ஸத்த்வாத் ஜ்ஞானம் ஸஞ்ஜாயதே, ரஜஸ꞉ லோப⁴꞉ ஏவ ச
(ஸஞ்ஜாயதே), தமஸ꞉ ப்ரமாத³-மோஹௌ ப⁴வத꞉, அஜ்ஞானம் ச ஏவ
(ப⁴வதி) ।
ஊர்த்⁴வம்ʼ க³ச்ச²ந்தி ஸத்த்வஸ்தா² மத்⁴யே திஷ்ட²ந்தி ராஜஸா꞉ ।
ஜக⁴ன்யகு³ணவ்ருʼத்திஸ்தா² அதோ⁴ க³ச்ச²ந்தி தாமஸா꞉ ॥ 14-18 ॥
ஊர்த்⁴வம் க³ச்ச²ந்தி ஸத்த்வஸ்தா²꞉ மத்⁴யே திஷ்ட²ந்தி ராஜஸா꞉ ।
ஜக⁴ன்ய-கு³ண-வ்ருʼத்திஸ்தா²꞉ அத⁴꞉ க³ச்ச²ந்தி தாமஸா꞉ ॥ 14-18 ॥
ஸத்த்வஸ்தா²꞉ ஊர்த்⁴வம் க³ச்ச²ந்தி, ராஜஸா꞉ மத்⁴யே திஷ்ட²ந்தி,
ஜக⁴ன்ய-கு³ண-வ்ருʼத்திஸ்தா²꞉ தாமஸா꞉ அத⁴꞉ க³ச்ச²ந்தி ।
நான்யம்ʼ கு³ணேப்⁴ய꞉ கர்தாரம்ʼ யதா³ த்³ரஷ்டானுபஶ்யதி ।
கு³ணேப்⁴யஶ்ச பரம்ʼ வேத்தி மத்³பா⁴வம்ʼ ஸோ(அ)தி⁴க³ச்ச²தி ॥ 14-19 ॥
ந அன்யம் கு³ணேப்⁴ய꞉ கர்தாரம் யதா³ த்³ரஷ்டா அனுபஶ்யதி ।
கு³ணேப்⁴ய꞉ ச பரம் வேத்தி மத்-பா⁴வம் ஸ꞉ அதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 14-19 ॥
யதா³ த்³ரஷ்டா கு³ணேப்⁴ய꞉ அன்யம் கர்தாரம் ந அனுபஶ்யதி, கு³ணேப்⁴ய꞉
ச பரம் (ஆத்மானம்ʼ) வேத்தி, (ததா³) ஸ꞉ மத்-பா⁴வம் அதி⁴க³ச்ச²தி ।
கு³ணானேதானதீத்ய த்ரீந்தே³ஹீ தே³ஹஸமுத்³ப⁴வான் ।
ஜன்மம்ருʼத்யுஜராது³꞉கை²ர்விமுக்தோ(அ)ம்ருʼதமஶ்னுதே ॥ 14-20 ॥
கு³ணான் ஏதான் அதீத்ய த்ரீன் தே³ஹீ தே³ஹ-ஸமுத்³ப⁴வான் ।
ஜன்ம-ம்ருʼத்யு-ஜரா-து³꞉கை²꞉ விமுக்த꞉ அம்ருʼதம் அஶ்னுதே ॥ 14-20 ॥
தே³ஹீ ஏதான் தே³ஹ-ஸமுத்³ப⁴வான் த்ரீன் கு³ணான் அதீத்ய,
ஜன்ம-ம்ருʼத்யு-ஜரா-து³꞉கை²꞉ விமுக்த꞉ (ஸன்) அம்ருʼதம் அஶ்னுதே ।
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
கைர்லிங்கை³ஸ்த்ரீன்கு³ணானேதானதீதோ ப⁴வதி ப்ரபோ⁴ ।
கிமாசார꞉ கத²ம்ʼ சைதாம்ʼஸ்த்ரீன்கு³ணானதிவர்ததே ॥ 14-21 ॥
கை꞉ லிங்கை³꞉ த்ரீன் கு³ணான் ஏதான் அதீத꞉ ப⁴வதி ப்ரபோ⁴ ।
கிம் ஆசார꞉ கத²ம் ச ஏதான் த்ரீன் கு³ணான் அதிவர்ததே ॥ 14-21 ॥
ஹே ப்ரபோ⁴! ஏதான் த்ரீன் கு³ணான் அதீத꞉ (ஜீவ꞉) கை꞉ லிங்கை³꞉
(ஜ்ஞாத꞉) ப⁴வதி? (ஸ꞉) ச கிம் ஆசார꞉? (ஸ꞉)
ச ஏதான் த்ரீன் கு³ணான் கத²ம் அதிவர்ததே?
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ப்ரகாஶம்ʼ ச ப்ரவ்ருʼத்திம்ʼ ச மோஹமேவ ச பாண்ட³வ ।
ந த்³வேஷ்டி ஸம்ப்ரவ்ருʼத்தானி ந நிவ்ருʼத்தானி காங்க்ஷதி ॥ 14-22 ॥
ப்ரகாஶம் ச ப்ரவ்ருʼத்திம் ச மோஹம் ஏவ ச பாண்ட³வ ।
ந த்³வேஷ்டி ஸம்ப்ரவ்ருʼத்தானி ந நிவ்ருʼத்தானி காங்க்ஷதி ॥ 14-22 ॥
ஹே பாண்ட³வ! ப்ரகாஶம் ச ப்ரவ்ருʼத்திம் ச மோஹம் ஏவ ச
ஸம்ப்ரவ்ருʼத்தானி ந த்³வேஷ்டி, நிவ்ருʼத்தானி (ச) ந காங்க்ஷதி ।
உதா³ஸீனவதா³ஸீனோ கு³ணைர்யோ ந விசால்யதே ।
கு³ணா வர்தந்த இத்யேவம்ʼ யோ(அ)வதிஷ்ட²தி நேங்க³தே ॥ 14-23 ॥
உதா³ஸீனவத் ஆஸீன꞉ கு³ணை꞉ ய꞉ ந விசால்யதே ।
கு³ணா꞉ வர்தந்தே இதி ஏவம் ய꞉ அவதிஷ்ட²தி ந இங்க³தே ॥ 14-23 ॥
ய꞉ உதா³ஸீனவத் ஆஸீன꞉ கு³ணை꞉ ந விசால்யதே, ய꞉ (ச) கு³ணா꞉
வர்தந்தே இதி (மத்வா) ஏவம் அவதிஷ்ட²தி, (ச) ந இங்க³தே ।
ஸமது³꞉க²ஸுக²꞉ ஸ்வஸ்த²꞉ ஸமலோஷ்டாஶ்மகாஞ்சன꞉ ।
துல்யப்ரியாப்ரியோ தீ⁴ரஸ்துல்யநிந்தா³த்மஸம்ʼஸ்துதி꞉ ॥ 14-24 ॥
ஸம-து³꞉க²-ஸுக²꞉ ஸ்வஸ்த²꞉ ஸம-லோஷ்ட-அஶ்ம-காஞ்சன꞉ ।
துல்ய-ப்ரிய-அப்ரிய꞉ தீ⁴ர꞉ துல்ய-நிந்தா³-ஆத்ம-ஸம்ʼஸ்துதி꞉ ॥ 14-24 ॥
(ய꞉) ஸம-து³꞉க²-ஸுக²꞉, ஸ்வஸ்த²꞉, ஸம-லோஷ்ட-அஶ்ம-காஞ்சன꞉,
துல்ய-ப்ரிய-அப்ரிய꞉, தீ⁴ர꞉, துல்ய-நிந்தா³-ஆத்ம-ஸம்ʼஸ்துதி꞉,
மானாபமானயோஸ்துல்யஸ்துல்யோ மித்ராரிபக்ஷயோ꞉ ।
ஸர்வாரம்ப⁴பரித்யாகீ³ கு³ணாதீத꞉ ஸ உச்யதே ॥ 14-25 ॥
மான-அபமானயோ꞉ துல்ய꞉ துல்ய꞉ மித்ர-அரி-பக்ஷயோ꞉ ।
ஸர்வ-ஆரம்ப⁴-பரித்யாகீ³ கு³ணாதீத꞉ ஸ꞉ உச்யதே ॥ 14-25 ॥
(ய꞉) மான-அபமானயோ꞉ துல்ய꞉, மித்ர-அரி-பக்ஷயோ꞉ துல்ய꞉,
ஸர்வ-ஆரம்ப⁴-பரித்யாகீ³ (ச அஸ்தி) ஸ꞉ கு³ணாதீத꞉ உச்யதே ।
மாம்ʼ ச யோ(அ)வ்யபி⁴சாரேண ப⁴க்தியோகே³ன ஸேவதே ।
ஸ கு³ணான்ஸமதீத்யைதான்ப்³ரஹ்மபூ⁴யாய கல்பதே ॥ 14-26 ॥
மாம் ச ய꞉ அவ்யபி⁴சாரேண ப⁴க்தி-யோகே³ன ஸேவதே ।
ஸ꞉ கு³ணான் ஸமதீத்ய ஏதான் ப்³ரஹ்ம-பூ⁴யாய கல்பதே ॥ 14-26 ॥
ய꞉ மாம் ச அவ்யபி⁴சாரேண ப⁴க்தி-யோகே³ன ஸேவதே, ஸ꞉ ஏதான்
கு³ணான் ஸமதீத்ய, ப்³ரஹ்ம-பூ⁴யாய கல்பதே ।
ப்³ரஹ்மணோ ஹி ப்ரதிஷ்டா²ஹமம்ருʼதஸ்யாவ்யயஸ்ய ச ।
ஶாஶ்வதஸ்ய ச த⁴ர்மஸ்ய ஸுக²ஸ்யைகாந்திகஸ்ய ச ॥ 14-27 ॥
ப்³ரஹ்மண꞉ ஹி ப்ரதிஷ்டா² அஹம் அம்ருʼதஸ்ய அவ்யயஸ்ய ச ।
ஶாஶ்வதஸ்ய ச த⁴ர்மஸ்ய ஸுக²ஸ்ய ஏகாந்திகஸ்ய ச ॥ 14-27 ॥
அம்ருʼதஸ்ய அவ்யயஸ்ய ச ப்³ரஹ்மண꞉, ஶாஶ்வதஸ்ய ச த⁴ர்மஸ்ய,
ஏகாந்திகஸ்ய ஸுக²ஸ்ய ச ஹி அஹம் ப்ரதிஷ்டா² (அஸ்மி) ।
ௐ தத்ஸதி³தி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³
கு³ணத்ரயவிபா⁴க³யோகோ³ நாம சதுர்த³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 14 ॥
ௐ தத் ஸத் இதி ஶ்ரீமத் ப⁴க³வத் கீ³தாஸு உபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்ம-வித்³யாயாம் யோக³-ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ண-அர்ஜுன-ஸம்ʼவாதே³
கு³ண-த்ரய-விபா⁴க³-யோக³꞉ நாம சதுர்த³ஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ ॥ 14 ॥
அத² பஞ்சத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ । புருஷோத்தமயோக³꞉ ।
அத² பஞ்சத³ஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ । புருஷோத்தம-யோக³꞉ ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
ஊர்த்⁴வமூலமத⁴꞉ஶாக²மஶ்வத்த²ம்ʼ ப்ராஹுரவ்யயம் ।
ச²ந்தா³ம்ʼஸி யஸ்ய பர்ணானி யஸ்தம்ʼ வேத³ ஸ வேத³வித் ॥ 15-1 ॥
ஊர்த்⁴வ-மூலம் அத⁴꞉-ஶாக²ம் அஶ்வத்த²ம் ப்ராஹு꞉ அவ்யயம் ।
ச²ந்தா³ம்ʼஸி யஸ்ய பர்ணானி ய꞉ தம் வேத³ ஸ꞉ வேத³வித் ॥ 15-1 ॥
ச²ந்தா³ம்ʼஸி யஸ்ய பர்ணானி (ஸந்தி தம்ʼ) அஶ்வத்த²ம் ஊர்த்⁴வ-மூலம்
அத⁴꞉-ஶாக²ம் அவ்யயம் ப்ராஹு꞉ । ய꞉ தம் வேத³, ஸ꞉ வேத³வித் (இதி உச்யதே).
அத⁴ஶ்சோர்த்⁴வம்ʼ ப்ரஸ்ருʼதாஸ்தஸ்ய ஶாகா²
கு³ணப்ரவ்ருʼத்³தா⁴ விஷயப்ரவாலா꞉ ।
அத⁴ஶ்ச மூலான்யனுஸந்ததானி
கர்மானுப³ந்தீ⁴னி மனுஷ்யலோகே ॥ 15-2 ॥
அத⁴꞉ ச ஊர்த்⁴வம் ப்ரஸ்ருʼதா꞉ தஸ்ய ஶாகா²꞉
கு³ண-ப்ரவ்ருʼத்³தா⁴꞉ விஷய-ப்ரவாலா꞉ ।
அத⁴꞉ ச மூலானி அனுஸந்ததானி
கர்ம-அனுப³ந்தீ⁴னி மனுஷ்ய-லோகே ॥ 15-2 ॥
தஸ்ய கு³ண-ப்ரவ்ருʼத்³தா⁴꞉ விஷய-ப்ரவாலா꞉ ஶாகா²꞉ அத⁴꞉
ஊர்த்⁴வம் ச ப்ரஸ்ருʼதா꞉ (ஸந்தி) அத⁴꞉ ச மனுஷ்ய-லோகே
கர்ம-அனுப³ந்தீ⁴னி மூலானி அனுஸந்ததானி (ஸந்தி).
ந ரூபமஸ்யேஹ ததோ²பலப்⁴யதே
நாந்தோ ந சாதி³ர்ன ச ஸம்ப்ரதிஷ்டா² ।
அஶ்வத்த²மேனம்ʼ ஸுவிரூட⁴மூலம்ʼ
அஸங்க³ஶஸ்த்ரேண த்³ருʼடே⁴ன சி²த்த்வா ॥ 15-3 ॥
ந ரூபம் அஸ்ய இஹ ததா² உபலப்⁴யதே
ந அந்த꞉ ந ச ஆதி³꞉ ந ச ஸம்ப்ரதிஷ்டா² ।
அஶ்வத்த²ம் ஏனம் ஸுவிரூட⁴-மூலம்
அஸங்க³-ஶஸ்த்ரேண த்³ருʼடே⁴ன சி²த்த்வா ॥ 15-3 ॥
(யதா² அயம்ʼ வர்ணித꞉) ததா² அஸ்ய ரூபம் இஹ ந உபலப்⁴யதே ।
(அஸ்ய) அந்த꞉ ந, ஆதி³꞉ ச ந, ஸம்ப்ரதிஷ்டா² ச ந (உபலப்⁴யதே),
ஸுவிரூட⁴-மூலம் ஏனம் அஶ்வத்த²ம் த்³ருʼடே⁴ன அஸங்க³-ஶஸ்த்ரேண சி²த்த்வா,
தத꞉ பத³ம்ʼ தத்பரிமார்கி³தவ்யம்ʼ
யஸ்மின்க³தா ந நிவர்தந்தி பூ⁴ய꞉ ।
தமேவ சாத்³யம்ʼ புருஷம்ʼ ப்ரபத்³யே ।
யத꞉ ப்ரவ்ருʼத்தி꞉ ப்ரஸ்ருʼதா புராணீ ॥ 15-4 ॥
தத꞉ பத³ம் தத் பரிமார்கி³தவ்யம்ʼ
யஸ்மின் க³தா꞉ ந நிவர்தந்தி பூ⁴ய꞉ ।
தம் ஏவ ச ஆத்³யம் புருஷம் ப்ரபத்³யே ।
யத꞉ ப்ரவ்ருʼத்தி꞉ ப்ரஸ்ருʼதா புராணீ ॥ 15-4 ॥
தத꞉ யத꞉ புராணீ ப்ரவ்ருʼத்தி꞉ ப்ரஸ்ருʼதா தம் ஏவ ச ஆத்³யம்
புருஷம் ப்ரபத்³யே, (இதி) தத் பத³ம் பரிமார்கி³தவ்யம்ʼ, யஸ்மின்
க³தா꞉ பூ⁴ய꞉ ந நிவர்தந்தி ।
நிர்மாநமோஹா ஜிதஸங்க³தோ³ஷா
அத்⁴யாத்மநித்யா விநிவ்ருʼத்தகாமா꞉ ।
த்³வந்த்³வைர்விமுக்தா꞉ ஸுக²து³꞉க²ஸஞ்ஜ்ஞைர்-
க³ச்ச²ந்த்யமூடா⁴꞉ பத³மவ்யயம்ʼ தத் ॥ 15-5 ॥
நிர்மான-மோஹா꞉ ஜிதஸங்க³தோ³ஷா꞉
அத்⁴யாத்ம-நித்யா꞉ விநிவ்ருʼத்த-காமா꞉ ।
த்³வந்த்³வை꞉ விமுக்தா꞉ ஸுக²-து³꞉க²-ஸஞ்ஜ்ஞை꞉
க³ச்ச²ந்தி அமூடா⁴꞉ பத³ம் அவ்யயம்ʼ தத் ॥ 15-5 ॥
நிர்மான-மோஹா꞉, ஜிதஸங்க³தோ³ஷா꞉, அத்⁴யாத்ம-நித்யா꞉,
விநிவ்ருʼத்த-காமா꞉, ஸுக²-து³꞉க²-ஸஞ்ஜ்ஞை꞉ த்³வந்த்³வை꞉ விமுக்தா꞉,
அமூடா⁴꞉, தத் அவ்யயம்ʼ பத³ம் க³ச்ச²ந்தி ।
ந தத்³பா⁴ஸயதே ஸூர்யோ ந ஶஶாங்கோ ந பாவக꞉ ।
யத்³க³த்வா ந நிவர்தந்தே தத்³தா⁴ம பரமம்ʼ மம ॥ 15-6 ॥
ந தத் பா⁴ஸயதே ஸூர்ய꞉ ந ஶஶாங்க꞉ ந பாவக꞉ ।
யத் க³த்வா ந நிவர்தந்தே தத் தா⁴ம பரமம் மம ॥ 15-6 ॥
ந ஸூர்ய꞉, ந ஶஶாங்க꞉, ந பாவக꞉ (ச) தத் (பத³ம்ʼ) பா⁴ஸயதே ।
யத் க³த்வா ந நிவர்தந்தே தத் மம பரமம் தா⁴ம ।
மமைவாம்ʼஶோ ஜீவலோகே ஜீவபூ⁴த꞉ ஸனாதன꞉ ।
மன꞉ஷஷ்டா²னீந்த்³ரியாணி ப்ரக்ருʼதிஸ்தா²னி கர்ஷதி ॥ 15-7 ॥
மம ஏவ அம்ʼஶ꞉ ஜீவ-லோகே ஜீவ-பூ⁴த꞉ ஸனாதன꞉ ।
மன꞉-ஷஷ்டா²னி-இந்த்³ரியாணி ப்ரக்ருʼதி-ஸ்தா²னி கர்ஷதி ॥ 15-7 ॥
(அஸ்மின்) ஜீவ-லோகே மம ஏவ ஸனாதன꞉ அம்ʼஶ꞉ ஜீவ-பூ⁴த꞉
(அஸ்தி, ஸ꞉) ப்ரக்ருʼதி-ஸ்தா²னி மன꞉-ஷஷ்டா²னி-இந்த்³ரியாணி கர்ஷதி ।
ஶரீரம்ʼ யத³வாப்னோதி யச்சாப்யுத்க்ராமதீஶ்வர꞉ ।
க்³ருʼஹீத்வைதானி ஸம்ʼயாதி வாயுர்க³ந்தா⁴னிவாஶயாத் ॥ 15-8 ॥
ஶரீரம் யத் அவாப்னோதி யத் ச அபி உத்க்ராமதி ஈஶ்வர꞉ ।
க்³ருʼஹீத்வா ஏதானி ஸம்ʼயாதி வாயு꞉ க³ந்தா⁴ன் இவ ஆஶயாத் ॥ 15-8 ॥
யத் (ஏஷ꞉) ஈஶ்வர꞉ ஶரீரம் அவாப்னோதி, அபி ச யத் உத்க்ராமதி
(தத்) வாயு꞉ ஆஶயாத் க³ந்தா⁴ன் இவ, ஏதானி க்³ருʼஹீத்வா ஸம்ʼயாதி ।
ஶ்ரோத்ரம்ʼ சக்ஷு꞉ ஸ்பர்ஶனம்ʼ ச ரஸனம்ʼ க்⁴ராணமேவ ச ।
அதி⁴ஷ்டா²ய மனஶ்சாயம்ʼ விஷயானுபஸேவதே ॥ 15-9 ॥
ஶ்ரோத்ரம் சக்ஷு꞉ ஸ்பர்ஶனம் ச ரஸனம் க்⁴ராணம் ஏவ ச ।
அதி⁴ஷ்டா²ய மன꞉ ச அயம் விஷயான் உபஸேவதே ॥ 15-9 ॥
அயம் (ஜீவ꞉) ஶ்ரோத்ரம் சக்ஷு꞉ ஸ்பர்ஶனம் ச, ரஸனம்
க்⁴ராணம் மன꞉ ச ஏவ அதி⁴ஷ்டா²ய விஷயான் உபஸேவதே ।
உத்க்ராமந்தம்ʼ ஸ்தி²தம்ʼ வாபி பு⁴ஞ்ஜானம்ʼ வா கு³ணான்விதம் ।
விமூடா⁴ நானுபஶ்யந்தி பஶ்யந்தி ஜ்ஞானசக்ஷுஷ꞉ ॥ 15-10 ॥
உத்க்ராமந்தம் ஸ்தி²தம் வா அபி பு⁴ஞ்ஜானம் வா கு³ண-அன்விதம் ।
விமூடா⁴꞉ ந அனுபஶ்யந்தி பஶ்யந்தி ஜ்ஞான-சக்ஷுஷ꞉ ॥ 15-10 ॥
உத்க்ராமந்தம் ஸ்தி²தம் வா, பு⁴ஞ்ஜானம் கு³ண-அன்விதம் வா அபி
விமூடா⁴꞉ ந அனுபஶ்யந்தி, ஜ்ஞான-சக்ஷுஷ꞉ பஶ்யந்தி ।
யதந்தோ யோகி³னஶ்சைனம்ʼ பஶ்யந்த்யாத்மன்யவஸ்தி²தம் ।
யதந்தோ(அ)ப்யக்ருʼதாத்மானோ நைனம்ʼ பஶ்யந்த்யசேதஸ꞉ ॥ 15-11 ॥
யதந்த꞉ யோகி³ன꞉ ச ஏனம் பஶ்யந்தி ஆத்மனி அவஸ்தி²தம் ।
யதந்த꞉ அபி அக்ருʼத-ஆத்மான꞉ ந ஏனம் பஶ்யந்தி அசேதஸ꞉ ॥ 15-11 ॥
யதந்த꞉ யோகி³ன꞉ ஆத்மனி அவஸ்தி²தம் ஏனம் பஶ்யந்தி, அசேதஸ꞉
அக்ருʼத-ஆத்மான꞉ ச யதந்த꞉ அபி ஏனம் ந பஶ்யந்தி ।
யதா³தி³த்யக³தம்ʼ தேஜோ ஜக³த்³பா⁴ஸயதே(அ)கி²லம் ।
யச்சந்த்³ரமஸி யச்சாக்³னௌ தத்தேஜோ வித்³தி⁴ மாமகம் ॥ 15-12 ॥
யத் ஆதி³த்ய-க³தம்ʼ தேஜ꞉ ஜக³த் பா⁴ஸயதே அகி²லம் ।
யத் சந்த்³ரமஸி யத் ச அக்³னௌ தத் தேஜ꞉ வித்³தி⁴ மாமகம் ॥ 15-12 ॥
யத் ஆதி³த்ய-க³தம்ʼ தேஜ꞉ அகி²லம் ஜக³த் பா⁴ஸயதே, யத் ச சந்த்³ரமஸி,
யத் ச அக்³னௌ (ஸ்தி²தம்ʼ அஸ்தி), தத் மாமகம் தேஜ꞉ (அஸ்தி இதி த்வம்ʼ) வித்³தி⁴ ।
கா³மாவிஶ்ய ச பூ⁴தானி தா⁴ரயாம்யஹமோஜஸா ।
புஷ்ணாமி சௌஷதீ⁴꞉ ஸர்வா꞉ ஸோமோ பூ⁴த்வா ரஸாத்மக꞉ ॥ 15-13 ॥
கா³ம் ஆவிஶ்ய ச பூ⁴தானி தா⁴ரயாமி அஹம் ஓஜஸா ।
புஷ்ணாமி ச ஓஷதீ⁴꞉ ஸர்வா꞉ ஸோம꞉ பூ⁴த்வா ரஸாத்மக꞉ ॥ 15-13 ॥
அஹம் ச கா³ம் ஆவிஶ்ய பூ⁴தானி ஓஜஸா தா⁴ரயாமி । ரஸாத்மக꞉
ஸோம꞉ பூ⁴த்வா ச ஸர்வா꞉ ஓஷதீ⁴꞉ புஷ்ணாமி ।
அஹம்ʼ வைஶ்வானரோ பூ⁴த்வா ப்ராணினாம்ʼ தே³ஹமாஶ்ரித꞉ ।
ப்ராணாபானஸமாயுக்த꞉ பசாம்யன்னம்ʼ சதுர்வித⁴ம் ॥ 15-14 ॥
அஹம் வைஶ்வானர꞉ பூ⁴த்வா ப்ராணினாம் தே³ஹம் ஆஶ்ரித꞉ ।
ப்ராண-அபான-ஸம-ஆயுக்த꞉ பசாமி அன்னம் சதுர்வித⁴ம் ॥ 15-14 ॥
அஹம் ப்ராணினாம் தே³ஹம் ஆஶ்ரித꞉ ப்ராண-அபான-ஸம-ஆயுக்த꞉
வைஶ்வானர꞉ பூ⁴த்வா சதுர்வித⁴ம் அன்னம் பசாமி ।
ஸர்வஸ்ய சாஹம்ʼ ஹ்ருʼதி³ ஸந்நிவிஷ்டோ
மத்த꞉ ஸ்ம்ருʼதிர்ஜ்ஞானமபோஹனஞ்ச ।
வேதை³ஶ்ச ஸர்வைரஹமேவ வேத்³யோ
வேதா³ந்தக்ருʼத்³வேத³விதே³வ சாஹம் ॥ 15-15 ॥
ஸர்வஸ்ய ச அஹம் ஹ்ருʼதி³ ஸந்நிவிஷ்ட꞉
மத்த꞉ ஸ்ம்ருʼதி꞉ ஜ்ஞானம் அபோஹனம் ச ।
வேதை³꞉ ச ஸர்வை꞉ அஹம் ஏவ வேத்³ய꞉
வேதா³ந்த-க்ருʼத் வேத³-வித் ஏவ ச அஹம் ॥ 15-15 ॥
அஹம் ஸர்வஸ்ய ஹ்ருʼதி³ ஸந்நிவிஷ்ட꞉ (அஸ்மி), மத்த꞉ (ஸர்வஸ்ய)
ஸ்ம்ருʼதி꞉ ஜ்ஞானம் அபோஹனம் ச (ப⁴வதி) அஹம் ச ஏவ
ஸர்வை꞉ வேதை³꞉ வேத்³ய꞉ (அஸ்மி), அஹம் ஏவ ச வேதா³ந்த-க்ருʼத்
வேத³-வித் ச (அஸ்மி) ।
த்³வாவிமௌ புருஷௌ லோகே க்ஷரஶ்சாக்ஷர ஏவ ச ।
க்ஷர꞉ ஸர்வாணி பூ⁴தானி கூடஸ்தோ²(அ)க்ஷர உச்யதே ॥ 15-16 ॥
த்³வௌ இமௌ புருஷௌ லோகே க்ஷர꞉ ச அக்ஷர꞉ ஏவ ச ।
க்ஷர꞉ ஸர்வாணி பூ⁴தானி கூடஸ்த²꞉ அக்ஷர꞉ உச்யதே ॥ 15-16 ॥
(அஸ்மின்) லோகே க்ஷர꞉ அக்ஷர꞉ ச ஏவ இமௌ த்³வௌ புருஷௌ (ஸ்த꞉),
ஸர்வாணி பூ⁴தானி க்ஷர꞉, கூடஸ்த²꞉ ச அக்ஷர꞉ உச்யதே ।
உத்தம꞉ புருஷஸ்த்வன்ய꞉ பரமாத்மேத்யுதா³ஹ்ருʼத꞉ ।
யோ லோகத்ரயமாவிஶ்ய பி³ப⁴ர்த்யவ்யய ஈஶ்வர꞉ ॥ 15-17 ॥
உத்தம꞉ புருஷ꞉ து அன்ய꞉ பரம்-ஆத்மா இதி உதா³ஹ்ருʼத꞉ ।
ய꞉ லோக-த்ரயம் ஆவிஶ்ய பி³ப⁴ர்தி அவ்யய꞉ ஈஶ்வர꞉ ॥ 15-17 ॥
உத்தம꞉ புருஷ꞉ து அன்ய꞉ (அஸ்தி), (ஸ꞉) பரம்-ஆத்மா இதி
உதா³ஹ்ருʼத꞉ ய꞉ அவ்யய꞉ ஈஶ்வர꞉ லோக-த்ரயம் ஆவிஶ்ய (தத்) பி³ப⁴ர்தி ।
யஸ்மாத்க்ஷரமதீதோ(அ)ஹமக்ஷராத³பி சோத்தம꞉ ।
அதோ(அ)ஸ்மி லோகே வேதே³ ச ப்ரதி²த꞉ புருஷோத்தம꞉ ॥ 15-18 ॥
யஸ்மாத் க்ஷரம் அதீத꞉ அஹம் அக்ஷராத் அபி ச உத்தம꞉ ।
அத꞉ அஸ்மி லோகே வேதே³ ச ப்ரதி²த꞉ புருஷோத்தம꞉ ॥ 15-18 ॥
யஸ்மாத் அஹம் க்ஷரம் அதீத꞉, அக்ஷராத் அபி ச உத்தம꞉
(அஸ்மி), அத꞉ (அஹம்ʼ) லோகே வேதே³ ச புருஷோத்தம꞉ இதி ப்ரதி²த꞉ அஸ்மி ।
யோ மாமேவமஸம்மூடோ⁴ ஜானாதி புருஷோத்தமம் ।
ஸ ஸர்வவித்³ப⁴ஜதி மாம்ʼ ஸர்வபா⁴வேன பா⁴ரத ॥ 15-19 ॥
ய꞉ மாம் ஏவம் அஸம்மூட⁴꞉ ஜானாதி புருஷோத்தமம் ।
ஸ꞉ ஸர்வ-வித் ப⁴ஜதி மாம் ஸர்வ-பா⁴வேன பா⁴ரத ॥ 15-19 ॥
ஹே பா⁴ரத! ய꞉ அஸம்மூட⁴꞉ மாம் புருஷோத்தமம் ஏவம் ஜானாதி,
ஸ꞉ ஸர்வ-வித் (பூ⁴த்வா) மாம் ஸர்வ-பா⁴வேன ப⁴ஜதி ।
இதி கு³ஹ்யதமம்ʼ ஶாஸ்த்ரமித³முக்தம்ʼ மயானக⁴ ।
ஏதத்³பு³த்³த்⁴வா பு³த்³தி⁴மான்ஸ்யாத்க்ருʼதக்ருʼத்யஶ்ச பா⁴ரத ॥ 15-20 ॥
இதி கு³ஹ்யதமம் ஶாஸ்த்ரம் இத³ம் உக்தம் மயா அனக⁴ ।
ஏதத் பு³த்³த்⁴வா பு³த்³தி⁴மான் ஸ்யாத் க்ருʼதக்ருʼத்ய꞉ ச பா⁴ரத ॥ 15-20 ॥
ஹே அனக⁴! இதி கு³ஹ்யதமம் இத³ம் ஶாஸ்த்ரம் மயா உக்தம்,
ஹே பா⁴ரத! ஏதத் பு³த்³த்⁴வா (ஜீவ꞉) பு³த்³தி⁴மான் க்ருʼதக்ருʼத்ய꞉ ச ஸ்யாத் ।
ௐ தத்ஸதி³தி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³
புருஷோத்தமயோகோ³ நாம பஞ்சத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 15 ॥
ௐ தத் ஸத் இதி ஶ்ரீமத் ப⁴க³வத் கீ³தாஸு உபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்ம-வித்³யாயாம் யோக³-ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ண-அர்ஜுன-ஸம்ʼவாதே³புருஷோத்தம-யோகோ³
நாம பஞ்சத³ஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ ॥ 15 ॥
அத² ஷோட³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ । தை³வாஸுரஸம்பத்³விபா⁴க³யோக³꞉ ।
அத² ஷோட³ஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ । தை³வ-ஆஸுர-ஸம்பத்-விபா⁴க³-யோக³꞉ ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
அப⁴யம்ʼ ஸத்த்வஸம்ʼஶுத்³தி⁴ர்ஜ்ஞானயோக³வ்யவஸ்தி²தி꞉ ।
தா³னம்ʼ த³மஶ்ச யஜ்ஞஶ்ச ஸ்வாத்⁴யாயஸ்தப ஆர்ஜவம் ॥ 16-1 ॥
அப⁴யம் ஸத்த்வ-ஸம்ʼஶுத்³தி⁴꞉ ஜ்ஞான-யோக³-வ்யவஸ்தி²தி꞉ ।
தா³னம் த³ம꞉ ச யஜ்ஞ꞉ ச ஸ்வாத்⁴யாய꞉ தப꞉ ஆர்ஜவம் ॥ 16-1 ॥
அப⁴யம், ஸத்த்வ-ஸம்ʼஶுத்³தி⁴꞉, ஜ்ஞான-யோக³-வ்யவஸ்தி²தி꞉, தா³னம்,
த³ம꞉ ச யஜ்ஞ꞉ ச, ஸ்வாத்⁴யாய꞉, தப꞉, ஆர்ஜவம்,
அஹிம்ʼஸா ஸத்யமக்ரோத⁴ஸ்த்யாக³꞉ ஶாந்திரபைஶுனம் ।
த³யா பூ⁴தேஷ்வலோலுப்த்வம்ʼ மார்த³வம்ʼ ஹ்ரீரசாபலம் ॥ 16-2 ॥
அஹிம்ʼஸா ஸத்யம் அக்ரோத⁴꞉ த்யாக³꞉ ஶாந்தி꞉ அபைஶுனம் ।
த³யா பூ⁴தேஷு அலோலுப்த்வம் மார்த³வம் ஹ்ரீ꞉ அசாபலம் ॥ 16-2 ॥
அஹிம்ʼஸா, ஸத்யம், அக்ரோத⁴꞉, த்யாக³꞉, ஶாந்தி꞉, அபைஶுனம்,
பூ⁴தேஷு த³யா, அலோலுப்த்வம், மார்த³வம், ஹ்ரீ꞉, அசாபலம்,
தேஜ꞉ க்ஷமா த்⁴ருʼதி꞉ ஶௌசமத்³ரோஹோ நாதிமானிதா ।
ப⁴வந்தி ஸம்பத³ம்ʼ தை³வீமபி⁴ஜாதஸ்ய பா⁴ரத ॥ 16-3 ॥
தேஜ꞉ க்ஷமா த்⁴ருʼதி꞉ ஶௌசம் அத்³ரோஹ꞉ ந அதி-மானிதா ।
ப⁴வந்தி ஸம்பத³ம் தை³வீம் அபி⁴ஜாதஸ்ய பா⁴ரத ॥ 16-3 ॥
ஹே பா⁴ரத! தேஜ꞉, க்ஷமா, த்⁴ருʼதி꞉, ஶௌசம், அத்³ரோஹ꞉,
ந அதி-மானிதா (இதி ஏதானி லக்ஷணானி) தை³வீம் ஸம்பத³ம்
அபி⁴ஜாதஸ்ய (புருஷஸ்ய) ப⁴வந்தி ।
த³ம்போ⁴ த³ர்போ(அ)பி⁴மானஶ்ச க்ரோத⁴꞉ பாருஷ்யமேவ ச ।
அஜ்ஞானம்ʼ சாபி⁴ஜாதஸ்ய பார்த² ஸம்பத³மாஸுரீம் ॥ 16-4 ॥
த³ம்ப⁴꞉ த³ர்ப꞉ அபி⁴மான꞉ ச க்ரோத⁴꞉ பாருஷ்யம் ஏவ ச ।
அஜ்ஞானம் ச அபி⁴ஜாதஸ்ய பார்த² ஸம்பத³ம் ஆஸுரீம் ॥ 16-4 ॥
ஹே பார்த²! த³ம்ப⁴꞉, த³ர்ப꞉, அபி⁴மான꞉ ச, க்ரோத⁴꞉, பாருஷ்யம்,
ஏவ ச அஜ்ஞானம் ச (ஏதானி லக்ஷ்ணானி) ஆஸுரீம் ஸம்பத³ம்
அபி⁴ஜாதஸ்ய (புருஷஸ்ய ப⁴வந்தி) ।
தை³வீ ஸம்பத்³விமோக்ஷாய நிப³ந்தா⁴யாஸுரீ மதா ।
மா ஶுச꞉ ஸம்பத³ம்ʼ தை³வீமபி⁴ஜாதோ(அ)ஸி பாண்ட³வ ॥ 16-5 ॥
தை³வீ ஸம்பத் விமோக்ஷாய நிப³ந்தா⁴ய ஆஸுரீ மதா ।
மா ஶுச꞉ ஸம்பத³ம் தை³வீம் அபி⁴ஜாத꞉ அஸி பாண்ட³வ ॥ 16-5 ॥
தை³வீ ஸம்பத் விமோக்ஷாய, ஆஸுரீ (ஸம்பத் ச) நிப³ந்தா⁴ய மதா ।
ஹே பாண்ட³வ! (த்வம்ʼ) தை³வீம் ஸம்பத³ம் அபி⁴ஜாத꞉ அஸி, மா ஶுச꞉ ।
த்³வௌ பூ⁴தஸர்கௌ³ லோகே(அ)ஸ்மிந்தை³வ ஆஸுர ஏவ ச ।
தை³வோ விஸ்தரஶ꞉ ப்ரோக்த ஆஸுரம்ʼ பார்த² மே ஶ்ருʼணு ॥ 16-6 ॥
த்³வௌ பூ⁴த-ஸர்கௌ³ லோகே அஸ்மின் தை³வ꞉ ஆஸுர꞉ ஏவ ச ।
தை³வ꞉ விஸ்தரஶ꞉ ப்ரோக்த꞉ ஆஸுரம் பார்த² மே ஶ்ருʼணு ॥ 16-6 ॥
ஹே பார்த²! அஸ்மின் லோகே தை³வ꞉ ஆஸுர꞉ ச ஏவ த்³வௌ
பூ⁴த-ஸர்கௌ³ (ஸ்த꞉ தத்ர) தை³வ꞉ விஸ்தரஶ꞉ ப்ரோக்த꞉ ஆஸுரம் மே ஶ்ருʼணு ।
ப்ரவ்ருʼத்திம்ʼ ச நிவ்ருʼத்திம்ʼ ச ஜனா ந விது³ராஸுரா꞉ ।
ந ஶௌசம்ʼ நாபி சாசாரோ ந ஸத்யம்ʼ தேஷு வித்³யதே ॥ 16-7 ॥
ப்ரவ்ருʼத்திம் ச நிவ்ருʼத்திம் ச ஜனா꞉ ந விது³꞉ ஆஸுரா꞉ ।
ந ஶௌசம் ந அபி ச ஆசார꞉ ந ஸத்யம் தேஷு வித்³யதே ॥ 16-7 ॥
ஆஸுரா꞉ ஜனா꞉ ப்ரவ்ருʼத்திம் ச நிவ்ருʼத்திம் ச ந விது³꞉, தேஷு ச
ந ஶௌசம், ந ஆசார꞉, ந அபி ஸத்யம் வித்³யதே ।
அஸத்யமப்ரதிஷ்ட²ம்ʼ தே ஜக³தா³ஹுரனீஶ்வரம் ।
அபரஸ்பரஸம்பூ⁴தம்ʼ கிமன்யத்காமஹைதுகம் ॥ 16-8 ॥
அஸத்யம் அப்ரதிஷ்ட²ம் தே ஜக³த் ஆஹு꞉ அனீஶ்வரம் ।
அபரஸ்பர-ஸம்பூ⁴தம்ʼ கிம் அன்யத் காம-ஹைதுகம் ॥ 16-8 ॥
(இத³ம்ʼ) ஜக³த் அஸத்யம், அப்ரதிஷ்ட²ம், அனீஶ்வரம், அபரஸ்பர-ஸம்பூ⁴தம்ʼ
காம-ஹைதுகம் (ச அஸ்தி) அன்யத் கிம் (இதி) தே ஆஹு꞉ ।
ஏதாம்ʼ த்³ருʼஷ்டிமவஷ்டப்⁴ய நஷ்டாத்மானோ(அ)ல்பபு³த்³த⁴ய꞉ ।
ப்ரப⁴வந்த்யுக்³ரகர்மாண꞉ க்ஷயாய ஜக³தோ(அ)ஹிதா꞉ ॥ 16-9 ॥
ஏதாம் த்³ருʼஷ்டிம் அவஷ்டப்⁴ய நஷ்ட-ஆத்மான꞉ அல்ப-பு³த்³த⁴ய꞉ ।
ப்ரப⁴வந்தி உக்³ர-கர்மாண꞉ க்ஷயாய ஜக³த꞉ அஹிதா꞉ ॥ 16-9 ॥
ஏதாம் த்³ருʼஷ்டிம் அவஷ்டப்⁴ய நஷ்ட-ஆத்மான꞉, அல்ப-பு³த்³த⁴ய꞉,
உக்³ர-கர்மாண꞉, அஹிதா꞉ ஜக³த꞉ க்ஷயாய ப்ரப⁴வந்தி ।
காமமாஶ்ரித்ய து³ஷ்பூரம்ʼ த³ம்ப⁴மானமதா³ன்விதா꞉ ।
மோஹாத்³க்³ருʼஹீத்வா ஸத்³க்³ராஹான்ப்ரவர்தந்தே(அ)ஶுசிவ்ரதா꞉ ॥ 16-10 ॥
காமம் ஆஶ்ரித்ய து³ஷ்பூரம் த³ம்ப⁴-மான-மத³-அன்விதா꞉ ।
மோஹாத் க்³ருʼஹீத்வா அஸத் க்³ராஹான் ப்ரவர்தந்தே அஶுசி-வ்ரதா꞉ ॥ 16-10 ॥
து³ஷ்பூரம் காமம் ஆஶ்ரித்ய, மோஹாத் அஸத் க்³ராஹான் க்³ருʼஹீத்வா,
அஶுசி-வ்ரதா꞉ த³ம்ப⁴-மான-மத³-அன்விதா꞉ ப்ரவர்தந்தே ।
சிந்தாமபரிமேயாம்ʼ ச ப்ரலயாந்தாமுபாஶ்ரிதா꞉ ।
காமோபபோ⁴க³பரமா ஏதாவதி³தி நிஶ்சிதா꞉ ॥ 16-11 ॥
சிந்தாம் அபரிமேயாம் ச ப்ரலயாந்தாம் உபாஶ்ரிதா꞉ ।
காம-உபபோ⁴க³-பரமா꞉ ஏதாவத் இதி நிஶ்சிதா꞉ ॥ 16-11 ॥
(தே) அபரிமேயாம் ப்ரலயாந்தாம் சிந்தாம் உபாஶ்ரிதா꞉
காம-உபபோ⁴க³-பரமா꞉ ச, ஏதாவத் இதி நிஶ்சிதா꞉ ।
ஆஶாபாஶஶதைர்ப³த்³தா⁴꞉ காமக்ரோத⁴பராயணா꞉ ।
ஈஹந்தே காமபோ⁴கா³ர்த²மந்யாயேனார்த²ஸஞ்சயான் ॥ 16-12 ॥
ஆஶா-பாஶ-ஶதை꞉ ப³த்³தா⁴꞉ காம-க்ரோத⁴-பராயணா꞉ ।
ஈஹந்தே காம-போ⁴கா³ர்த²ம் அந்யாயேன அர்த²-ஸஞ்சயான் ॥ 16-12 ॥
ஆஶா-பாஶ-ஶதை꞉ ப³த்³தா⁴꞉, காம-க்ரோத⁴-பராயணா꞉,
காம-போ⁴கா³ர்த²ம் அந்யாயேன அர்த²-ஸஞ்சயான் ஈஹந்தே ।
இத³மத்³ய மயா லப்³த⁴மிமம்ʼ ப்ராப்ஸ்யே மனோரத²ம் ।
இத³மஸ்தீத³மபி மே ப⁴விஷ்யதி புனர்த⁴னம் ॥ 16-13 ॥
இத³ம் அத்³ய மயா லப்³த⁴ம் இமம் ப்ராப்ஸ்யே மனோரத²ம் ।
இத³ம் அஸ்தி இத³ம் அபி மே ப⁴விஷ்யதி புன꞉ த⁴னம் ॥ 16-13 ॥
அத்³ய இத³ம் மயா லப்³த⁴ம், இமம் மனோரத²ம் (ஶ்வ꞉) ப்ராப்ஸ்யே,
இத³ம் த⁴னம் (அது⁴னா) அஸ்தி, இத³ம் அபி ( த⁴னம் ச) மே புன꞉
ப⁴விஷ்யதி ।
அஸௌ மயா ஹத꞉ ஶத்ருர்ஹநிஷ்யே சாபரானபி ।
ஈஶ்வரோ(அ)ஹமஹம்ʼ போ⁴கீ³ ஸித்³தோ⁴(அ)ஹம்ʼ ப³லவான்ஸுகீ² ॥ 16-14 ॥
அஸௌ மயா ஹத꞉ ஶத்ரு꞉ ஹநிஷ்யே ச அபரான் அபி ।
ஈஶ்வர꞉ அஹம் அஹம்ʼ போ⁴கீ³ ஸித்³த⁴꞉ அஹம் ப³லவான் ஸுகீ² ॥ 16-14 ॥
அஸௌ ஶத்ரு꞉ மயா ஹத꞉, அபரான் ச அபி ஹநிஷ்யே, அஹம் ஈஶ்வர꞉,
அஹம்ʼ போ⁴கீ³, அஹம் ஸித்³த⁴꞉, ப³லவான் ஸுகீ² (ச அஹம்ʼ அஸ்மி) ।
ஆட்⁴யோ(அ)பி⁴ஜனவானஸ்மி கோ(அ)ன்யோ(அ)ஸ்தி ஸத்³ருʼஶோ மயா ।
யக்ஷ்யே தா³ஸ்யாமி மோதி³ஷ்ய இத்யஜ்ஞானவிமோஹிதா꞉ ॥ 16-15 ॥
ஆட்⁴ய꞉ அபி⁴ஜனவான் அஸ்மி க꞉ அன்ய꞉ அஸ்தி ஸத்³ருʼஶ꞉ மயா ।
யக்ஷ்யே தா³ஸ்யாமி மோதி³ஷ்யே இதி அஜ்ஞான-விமோஹிதா꞉ ॥ 16-15 ॥
ஆட்⁴ய꞉ அபி⁴ஜனவான் அஸ்மி, மயா ஸத்³ருʼஶ꞉ க꞉ அன்ய꞉ அஸ்தி?
(அஹம்ʼ) யக்ஷ்யே, தா³ஸ்யாமி, மோதி³ஷ்யே இதி அஜ்ஞான-விமோஹிதா꞉
(தே ஸந்தி) ।
அனேகசித்தவிப்⁴ராந்தா மோஹஜாலஸமாவ்ருʼதா꞉ ।
ப்ரஸக்தா꞉ காமபோ⁴கே³ஷு பதந்தி நரகே(அ)ஶுசௌ ॥ 16-16 ॥
அனேக-சித்த-விப்⁴ராந்தா꞉ மோஹ-ஜால-ஸமாவ்ருʼதா꞉ ।
ப்ரஸக்தா꞉ காம-போ⁴கே³ஷு பதந்தி நரகே அஶுசௌ ॥ 16-16 ॥
அனேக-சித்த-விப்⁴ராந்தா꞉ மோஹ-ஜால-ஸமாவ்ருʼதா꞉ காம-போ⁴கே³ஷு
ப்ரஸக்தா꞉, அஶுசௌ நரகே பதந்தி ।
ஆத்மஸம்பா⁴விதா꞉ ஸ்தப்³தா⁴ த⁴னமானமதா³ன்விதா꞉ ।
யஜந்தே நாமயஜ்ஞைஸ்தே த³ம்பே⁴னாவிதி⁴பூர்வகம் ॥ 16-17 ॥
ஆத்ம-ஸம்பா⁴விதா꞉ ஸ்தப்³தா⁴꞉ த⁴ன-மான-மத³-அன்விதா꞉ ।
யஜந்தே நாம-யஜ்ஞை꞉ தே த³ம்பே⁴ன அவிதி⁴-பூர்வகம் ॥ 16-17 ॥
ஆத்ம-ஸம்பா⁴விதா꞉ ஸ்தப்³தா⁴꞉ த⁴ன-மான-மத³-அன்விதா꞉, தே த³ம்பே⁴ன
அவிதி⁴-பூர்வகம் நாம-யஜ்ஞை꞉ யஜந்தே ।
அஹங்காரம்ʼ ப³லம்ʼ த³ர்பம்ʼ காமம்ʼ க்ரோத⁴ம்ʼ ச ஸம்ʼஶ்ரிதா꞉ ।
மாமாத்மபரதே³ஹேஷு ப்ரத்³விஷந்தோ(அ)ப்⁴யஸூயகா꞉ ॥ 16-18 ॥
அஹங்காரம் ப³லம் த³ர்பம் காமம் க்ரோத⁴ம் ச ஸம்ʼஶ்ரிதா꞉ ।
மாம் ஆத்ம-பர-தே³ஹேஷு ப்ரத்³விஷந்த꞉ அப்⁴யஸூயகா꞉ ॥ 16-18 ॥
அஹங்காரம் ப³லம் த³ர்பம் காமம் க்ரோத⁴ம் ச ஸம்ʼஶ்ரிதா꞉
ஆத்ம-பர-தே³ஹேஷு (ஸ்தி²தம்ʼ) மாம் ப்ரத்³விஷந்த꞉ அப்⁴யஸூயகா꞉
(தே ப⁴வந்தி) ।
தானஹம்ʼ த்³விஷத꞉ க்ரூரான்ஸம்ʼஸாரேஷு நராத⁴மான் ।
க்ஷிபாம்யஜஸ்ரமஶுபா⁴னாஸுரீஷ்வேவ யோநிஷு ॥ 16-19 ॥
தான் அஹம் த்³விஷத꞉ க்ரூரான் ஸம்ʼஸாரேஷு நராத⁴மான் ।
க்ஷிபாமி அஜஸ்ரம் அஶுபா⁴ன் ஆஸுரீஷு ஏவ யோநிஷு ॥ 16-19 ॥
தான் த்³விஷத꞉ க்ரூரான், அஶுபா⁴ன், நராத⁴மான் ஸம்ʼஸாரேஷு
ஆஸுரீஷு ஏவ யோநிஷு அஜஸ்ரம் அஹம் க்ஷிபாமி ।
ஆஸுரீம்ʼ யோனிமாபன்னா மூடா⁴ ஜன்மனி ஜன்மனி ।
மாமப்ராப்யைவ கௌந்தேய ததோ யாந்த்யத⁴மாம்ʼ க³திம் ॥ 16-20 ॥
ஆஸுரீம் யோனிம் ஆபன்னா꞉ மூடா⁴꞉ ஜன்மனி ஜன்மனி ।
மாம் அப்ராப்ய ஏவ கௌந்தேய தத꞉ யாந்தி அத⁴மாம் க³திம் ॥ 16-20 ॥
ஹே கௌந்தேய! ஆஸுரீம் யோனிம் ஆபன்னா꞉ ஜன்மனி ஜன்மனி மூடா⁴꞉
(ஸந்த꞉) மாம் அப்ராப்ய ஏவ, தத꞉ அத⁴மாம் க³திம் யாந்தி ।
த்ரிவித⁴ம்ʼ நரகஸ்யேத³ம்ʼ த்³வாரம்ʼ நாஶனமாத்மன꞉ ।
காம꞉ க்ரோத⁴ஸ்ததா² லோப⁴ஸ்தஸ்மாதே³தத்த்ரயம்ʼ த்யஜேத் ॥ 16-21 ॥
த்ரிவித⁴ம் நரகஸ்ய இத³ம் த்³வாரம் நாஶனம் ஆத்மன꞉ ।
காம꞉ க்ரோத⁴꞉ ததா² லோப⁴꞉ தஸ்மாத் ஏதத் த்ரயம் த்யஜேத் ॥ 16-21 ॥
காம꞉ க்ரோத⁴꞉ ததா² லோப⁴꞉ இத³ம் த்ரிவித⁴ம் ஆத்மன꞉ நாஶனம்
நரகஸ்ய த்³வாரம் (அஸ்தி), தஸ்மாத் ஏதத் த்ரயம் த்யஜேத் ।
ஏதைர்விமுக்த꞉ கௌந்தேய தமோத்³வாரைஸ்த்ரிபி⁴ர்னர꞉ ।
ஆசரத்யாத்மன꞉ ஶ்ரேயஸ்ததோ யாதி பராம்ʼ க³திம் ॥ 16-22 ॥
ஏதை꞉ விமுக்த꞉ கௌந்தேய தமோ-த்³வாரை꞉ த்ரிபி⁴꞉ நர꞉ ।
ஆசரதி ஆத்மன꞉ ஶ்ரேய꞉ தத꞉ யாதி பராம் க³திம் ॥ 16-22 ॥
ஹே கௌந்தேய! ஏதை꞉ த்ரிபி⁴꞉ தமோ-த்³வாரை꞉ விமுக்த꞉ நர꞉, ஆத்மன꞉
ஶ்ரேய꞉ ஆசரத், தத꞉ பராம் க³திம் யாதி ।
ய꞉ ஶாஸ்த்ரவிதி⁴முத்ஸ்ருʼஜ்ய வர்ததே காமகாரத꞉ ।
ந ஸ ஸித்³தி⁴மவாப்னோதி ந ஸுக²ம்ʼ ந பராம்ʼ க³திம் ॥ 16-23 ॥
ய꞉ ஶாஸ்த்ர-விதி⁴ம் உத்ஸ்ருʼஜ்ய வர்ததே காம-காரத꞉ ।
ந ஸ꞉ ஸித்³தி⁴ம் அவாப்னோதி ந ஸுக²ம் ந பராம் க³திம் ॥ 16-23 ॥
ய꞉ ஶாஸ்த்ர-விதி⁴ம் உத்ஸ்ருʼஜ்ய, காம-காரத꞉ வர்ததே, ஸ꞉ ந ஸித்³தி⁴ம்,
ந ஸுக²ம், ந (ச) பராம் க³திம் அவாப்னோதி ।
தஸ்மாச்சா²ஸ்த்ரம்ʼ ப்ரமாணம்ʼ தே கார்யாகார்யவ்யவஸ்தி²தௌ ।
ஜ்ஞாத்வா ஶாஸ்த்ரவிதா⁴னோக்தம்ʼ கர்ம கர்துமிஹார்ஹஸி ॥ 16-24 ॥
தஸ்மாத் ஶாஸ்த்ரம் ப்ரமாணம் தே கார்ய-அகார்ய-வ்யவஸ்தி²தௌ ।
ஜ்ஞாத்வா ஶாஸ்த்ர-விதா⁴ன-உக்தம் கர்ம கர்தும் இஹ அர்ஹஸி ॥ 16-24 ॥
தஸ்மாத் கார்ய-அகார்ய-வ்யவஸ்தி²தௌ தே ஶாஸ்த்ரம் ப்ரமாணம் (அஸ்தி),
ஶாஸ்த்ர-விதா⁴ன-உக்தம் கர்ம ஜ்ஞாத்வா (தத் த்வம்ʼ) இஹ கர்தும் அர்ஹஸி ।
ௐ தத்ஸதி³தி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³
தை³வாஸுரஸம்பத்³விபா⁴க³யோகோ³ நாம ஷோட³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 16 ॥
ௐ தத் ஸத் இதி ஶ்ரீமத் ப⁴க³வத் கீ³தாஸு உபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்ம-வித்³யாயாம் யோக³-ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ண-அர்ஜுன-ஸம்ʼவாதே³
தை³வ-ஆஸுர-ஸம்பத்-விபா⁴க³-யோக³꞉ நாம ஷோட³ஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ ॥
அத² ஸப்தத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ । ஶ்ரத்³தா⁴த்ரயவிபா⁴க³யோக³꞉
அத² ஸப்தத³ஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ । ஶ்ரத்³தா⁴-த்ரய-விபா⁴க³-யோக³꞉
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
யே ஶாஸ்த்ரவிதி⁴முத்ஸ்ருʼஜ்ய யஜந்தே ஶ்ரத்³த⁴யான்விதா꞉ ।
தேஷாம்ʼ நிஷ்டா² து கா க்ருʼஷ்ண ஸத்த்வமாஹோ ரஜஸ்தம꞉ ॥ 17-1 ॥
யே ஶாஸ்த்ர-விதி⁴ம் உத்ஸ்ருʼஜ்ய யஜந்தே ஶ்ரத்³த⁴யா அன்விதா꞉ ।
தேஷாம் நிஷ்டா² து கா க்ருʼஷ்ண ஸத்த்வம் ஆஹோ ரஜ꞉ தம꞉ ॥ 17-1 ॥
ஹே க்ருʼஷ்ண! யே ஶாஸ்த்ர-விதி⁴ம் உத்ஸ்ருʼஜ்ய, ஶ்ரத்³த⁴யா அன்விதா꞉
(ஸந்த꞉) யஜந்தே, தேஷாம்ʼ து கா நிஷ்டா²? ஸத்த்வம் ரஜ꞉ ஆஹோ தம꞉ ?
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
த்ரிவிதா⁴ ப⁴வதி ஶ்ரத்³தா⁴ தே³ஹினாம்ʼ ஸா ஸ்வபா⁴வஜா ।
ஸாத்த்விகீ ராஜஸீ சைவ தாமஸீ சேதி தாம்ʼ ஶ்ருʼணு ॥ 17-2 ॥
த்ரிவிதா⁴ ப⁴வதி ஶ்ரத்³தா⁴ தே³ஹினாம் ஸா ஸ்வபா⁴வஜா ।
ஸாத்த்விகீ ராஜஸீ ச ஏவ தாமஸீ ச இதி தாம் ஶ்ருʼணு ॥ 17-2 ॥
தே³ஹினாம் (யா) ஸ்வபா⁴வஜா ஶ்ரத்³தா⁴, ஸா ஸாத்த்விகீ ச ராஜஸீ (ச)
தாமஸீ ச ஏவ இதி த்ரிவிதா⁴ ப⁴வதி, தாம் ஶ்ருʼணு ।
ஸத்த்வானுரூபா ஸர்வஸ்ய ஶ்ரத்³தா⁴ ப⁴வதி பா⁴ரத ।
ஶ்ரத்³தா⁴மயோ(அ)யம்ʼ புருஷோ யோ யச்ச்²ரத்³த⁴꞉ ஸ ஏவ ஸ꞉ ॥ 17-3 ॥
ஸத்த்வ-அனுரூபா ஸர்வஸ்ய ஶ்ரத்³தா⁴ ப⁴வதி பா⁴ரத ।
ஶ்ரத்³தா⁴மய꞉ அயம் புருஷ꞉ ய꞉ யத் ஶ்ரத்³த⁴꞉ ஸ꞉ ஏவ ஸ꞉ ॥ 17-3 ॥
ஹே பா⁴ரத! ஸர்வஸ்ய ஸத்த்வ-அனுரூபா ஶ்ரத்³தா⁴ ப⁴வதி, அயம்
புருஷ꞉ ஶ்ரத்³தா⁴மய꞉ (அஸ்தி), ய꞉ யத் ஶ்ரத்³த⁴꞉ (ப⁴வதி), ஸ꞉ ஏவ ஸ꞉ ।
யஜந்தே ஸாத்த்விகா தே³வான்யக்ஷரக்ஷாம்ʼஸி ராஜஸா꞉ ।
ப்ரேதான்பூ⁴தக³ணாம்ʼஶ்சான்யே யஜந்தே தாமஸா ஜனா꞉ ॥ 17-4 ॥
யஜந்தே ஸாத்த்விகா꞉ தே³வான் யக்ஷ-ரக்ஷாம்ʼஸி ராஜஸா꞉ ।
ப்ரேதான் பூ⁴தக³ணான் ச அன்யே யஜந்தே தாமஸா꞉ ஜனா꞉ ॥ 17-4 ॥
ஸாத்த்விகா꞉ தே³வான் யஜந்தே, ராஜஸா꞉ யக்ஷ-ரக்ஷாம்ʼஸி (யஜந்தே),
அன்யே தாமஸா꞉ ஜனா꞉ ப்ரேதான் பூ⁴தக³ணான் ச யஜந்தே ।
அஶாஸ்த்ரவிஹிதம்ʼ கோ⁴ரம்ʼ தப்யந்தே யே தபோ ஜனா꞉ ।
த³ம்பா⁴ஹங்காரஸம்ʼயுக்தா꞉ காமராக³ப³லான்விதா꞉ ॥ 17-5 ॥
கர்ஷயந்த꞉ ஶரீரஸ்த²ம்ʼ பூ⁴தக்³ராமமசேதஸ꞉ ।
மாம்ʼ சைவாந்த꞉ஶரீரஸ்த²ம்ʼ தான்வித்³த்⁴யாஸுரநிஶ்சயான் ॥ 17-6 ॥
அஶாஸ்த்ர-விஹிதம் கோ⁴ரம் தப்யந்தே யே தப꞉ ஜனா꞉ ।
த³ம்ப⁴-அஹங்கார-ஸம்ʼயுக்தா꞉ காம-ராக³-ப³ல-அன்விதா꞉ ॥ 17-5 ॥
கர்ஷயந்த꞉ ஶரீரஸ்த²ம் பூ⁴த-க்³ராமம் அசேதஸ꞉ ।
மாம் ச ஏவ அந்த꞉-ஶரீரஸ்த²ம் தான் வித்³தி⁴ ஆஸுர-நிஶ்சயான் ॥ 17-6 ॥
த³ம்ப⁴-அஹங்கார-ஸம்ʼயுக்தா꞉ காம-ராக³-ப³ல-அன்விதா꞉ யே ஜனா꞉
அஶாஸ்த்ர-விஹிதம் கோ⁴ரம் தப꞉ தப்யந்தே, அசேதஸ꞉ ச (யே)
ஶரீரஸ்த²ம் பூ⁴த-க்³ராமம் அந்த꞉-ஶரீரஸ்த²ம் மாம் ஏவ
கர்ஷயந்த꞉ தான் ஆஸுர-நிஶ்சயான் வித்³தி⁴ ।
ஆஹாரஸ்த்வபி ஸர்வஸ்ய த்ரிவிதோ⁴ ப⁴வதி ப்ரிய꞉ ।
யஜ்ஞஸ்தபஸ்ததா² தா³னம்ʼ தேஷாம்ʼ பே⁴த³மிமம்ʼ ஶ்ருʼணு ॥ 17-7 ॥
ஆஹார꞉ து அபி ஸர்வஸ்ய த்ரிவித⁴꞉ ப⁴வதி ப்ரிய꞉ ।
யஜ்ஞ꞉ தப꞉ ததா² தா³னம் தேஷாம் பே⁴த³ம் இமம் ஶ்ருʼணு ॥ 17-7 ॥
ஸர்வஸ்ய ப்ரிய꞉ ஆஹார꞉ அபி து த்ரிவித⁴꞉ ப⁴வதி, ததா² யஜ்ஞ꞉, தப꞉,
தா³னம் (ச ஸர்வஸ்ய த்ரிவித⁴ம்ʼ ப⁴வதி, த்வம்ʼ) தேஷாம் இமம் பே⁴த³ம் ஶ்ருʼணு ।
ஆயு꞉ஸத்த்வப³லாரோக்³யஸுக²ப்ரீதிவிவர்த⁴னா꞉ ।
ரஸ்யா꞉ ஸ்னிக்³தா⁴꞉ ஸ்தி²ரா ஹ்ருʼத்³யா ஆஹாரா꞉ ஸாத்த்விகப்ரியா꞉ ॥ 17-8 ॥
ஆயு꞉-ஸத்த்வ-ப³ல-ஆரோக்³ய-ஸுக²-ப்ரீதி-விவர்த⁴னா꞉ ।
ரஸ்யா꞉ ஸ்னிக்³தா⁴꞉ ஸ்தி²ரா꞉ ஹ்ருʼத்³யா꞉ ஆஹாரா꞉ ஸாத்த்விக-ப்ரியா꞉ ॥ 17-8 ॥
ஆயு꞉-ஸத்த்வ-ப³ல-ஆரோக்³ய-ஸுக²-ப்ரீதி-விவர்த⁴னா꞉, ரஸ்யா꞉ ஸ்னிக்³தா⁴꞉
ஸ்தி²ரா꞉ ஹ்ருʼத்³யா꞉ ஆஹாரா꞉ ஸாத்த்விக-ப்ரியா꞉ (ஸந்தி).
கட்வம்லலவணாத்யுஷ்ணதீக்ஷ்ணரூக்ஷவிதா³ஹின꞉ ।
ஆஹாரா ராஜஸஸ்யேஷ்டா து³꞉க²ஶோகாமயப்ரதா³꞉ ॥ 17-9 ॥
கட்வம்ல-லவண-அதி-உஷ்ண-தீக்ஷ்ண-ரூக்ஷ-விதா³ஹின꞉ ।
ஆஹாரா꞉ ராஜஸஸ்ய இஹ்டா꞉ து³꞉க²-ஶோக-ஆமய-ப்ரதா³꞉ ॥ 17-9 ॥
கட்வம்ல-லவண-அதி-உஷ்ண-தீக்ஷ்ண-ரூக்ஷ-விதா³ஹின꞉
து³꞉க²-ஶோக-ஆமய-ப்ரதா³꞉ ஆஹாரா꞉ ராஜஸஸ்ய இஹ்டா꞉ (ப⁴வதி) ।
யாதயாமம்ʼ க³தரஸம்ʼ பூதி பர்யுஷிதம்ʼ ச யத் ।
உச்சி²ஷ்டமபி சாமேத்⁴யம்ʼ போ⁴ஜனம்ʼ தாமஸப்ரியம் ॥ 17-10 ॥
யாதயாமம் க³த-ரஸம் பூதி பர்யுஷிதம் ச யத் ।
உச்சி²ஷ்டம் அபி ச அமேத்⁴யம் போ⁴ஜனம் தாமஸ-ப்ரியம் ॥ 17-10 ॥
யத் யாதயாமம், க³த-ரஸம், பூதி, பர்யுஷிதம் ச உச்சி²ஷ்டம்
அபி ச அமேத்⁴யம் போ⁴ஜனம் (தத்) தாமஸ-ப்ரியம் (அஸ்தி) ।
அப²லாகாங்க்ஷிபி⁴ர்யஜ்ஞோ விதி⁴த்³ருʼஷ்டோ ய இஜ்யதே ।
யஷ்டவ்யமேவேதி மன꞉ ஸமாதா⁴ய ஸ ஸாத்த்விக꞉ ॥ 17-11 ॥
அப²ல-ஆகாங்க்ஷிபி⁴꞉ யஜ்ஞ꞉ விதி⁴-த்³ருʼஷ்ட꞉ ய꞉ இஜ்யதே ।
யஷ்டவ்யம் ஏவ இதி மன꞉ ஸமாதா⁴ய ஸ꞉ ஸாத்த்விக꞉ ॥ 17-11 ॥
அப²ல-ஆகாங்க்ஷிபி⁴꞉ (புருஷை꞉) யஷ்டவ்யம் ஏவ இதி மன꞉ ஸமாதா⁴ய
விதி⁴-த்³ருʼஷ்ட꞉ ய꞉ யஜ்ஞ꞉ இஜ்யதே, ஸ꞉ ஸாத்த்விக꞉ (யஜ்ஞ꞉ மத꞉) ।
அபி⁴ஸந்தா⁴ய து ப²லம்ʼ த³ம்பா⁴ர்த²மபி சைவ யத் ।
இஜ்யதே ப⁴ரதஶ்ரேஷ்ட² தம்ʼ யஜ்ஞம்ʼ வித்³தி⁴ ராஜஸம் ॥ 17-12 ॥
அபி⁴ஸந்தா⁴ய து ப²லம் த³ம்பா⁴ர்த²ம் அபி ச ஏவ யத் ।
இஜ்யதே ப⁴ரத-ஶ்ரேஷ்ட² தம் யஜ்ஞம் வித்³தி⁴ ராஜஸம் ॥ 17-12 ॥
ஹே ப⁴ரத-ஶ்ரேஷ்ட²! ப²லம் து அபி⁴ஸந்தா⁴ய, அபி ச த³ம்பா⁴ர்த²ம்
ஏவ யத் இஜ்யதே, தம் யஜ்ஞம் ராஜஸம் வித்³தி⁴ ।
விதி⁴ஹீநமஸ்ருʼஷ்டான்னம்ʼ மந்த்ரஹீனமத³க்ஷிணம் ।
ஶ்ரத்³தா⁴விரஹிதம்ʼ யஜ்ஞம்ʼ தாமஸம்ʼ பரிசக்ஷதே ॥ 17-13 ॥
விதி⁴-ஹீனம் அஸ்ருʼஷ்ட-அன்னம் மந்த்ர-ஹீனம் அத³க்ஷிணம் ।
ஶ்ரத்³தா⁴-விரஹிதம் யஜ்ஞம் தாமஸம் பரிசக்ஷதே ॥ 17-13 ॥
விதி⁴-ஹீனம், அஸ்ருʼஷ்ட-அன்னம், மந்த்ர-ஹீனம், அத³க்ஷிணம்,
ஶ்ரத்³தா⁴-விரஹிதம், (ச) யஜ்ஞம் தாமஸம் பரிசக்ஷதே ।
தே³வத்³விஜகு³ருப்ராஜ்ஞபூஜனம்ʼ ஶௌசமார்ஜவம் ।
ப்³ரஹ்மசர்யமஹிம்ʼஸா ச ஶாரீரம்ʼ தப உச்யதே ॥ 17-14 ॥
தே³வ-த்³விஜ-கு³ரு-ப்ராஜ்ஞ-பூஜனம் ஶௌசம் ஆர்ஜவம் ।
ப்³ரஹ்மசர்யம் அஹிம்ʼஸா ச ஶாரீரம் தப꞉ உச்யதே ॥ 17-14 ॥
தே³வ-த்³விஜ-கு³ரு-ப்ராஜ்ஞ-பூஜனம், ஶௌசம், ஆர்ஜவம்,
ப்³ரஹ்மசர்யம், அஹிம்ʼஸா ச (இதி) ஶாரீரம் தப꞉ உச்யதே ।
அனுத்³வேக³கரம்ʼ வாக்யம்ʼ ஸத்யம்ʼ ப்ரியஹிதம்ʼ ச யத் ।
ஸ்வாத்⁴யாயாப்⁴யஸனம்ʼ சைவ வாங்மயம்ʼ தப உச்யதே ॥ 17-15 ॥
அனுத்³வேக³கரம் வாக்யம் ஸத்யம் ப்ரிய-ஹிதம் ச யத் ।
ஸ்வாத்⁴யாய-அப்⁴யஸனம் ச ஏவ வாங்மயம் தப꞉ உச்யதே ॥ 17-15 ॥
யத் அனுத்³வேக³கரம் ஸத்யம் ப்ரிய-ஹிதம் வாக்யம் ச
(யத்) ஸ்வாத்⁴யாய-அப்⁴யஸனம் ச, (தத்) ஏவ
வாங்மயம் தப꞉ (இதி) உச்யதே ।
மன꞉ ப்ரஸாத³꞉ ஸௌம்யத்வம்ʼ மௌனமாத்மவிநிக்³ரஹ꞉ ।
பா⁴வஸம்ʼஶுத்³தி⁴ரித்யேதத்தபோ மானஸமுச்யதே ॥ 17-16 ॥
மன꞉-ப்ரஸாத³꞉ ஸௌம்யத்வம் மௌனம் ஆத்ம-விநிக்³ரஹ꞉ ।
பா⁴வ-ஸம்ʼஶுத்³தி⁴꞉ இதி ஏதத் தப꞉ மானஸம் உச்யதே ॥ 17-16 ॥
மன꞉-ப்ரஸாத³꞉ ஸௌம்யத்வம், மௌனம், ஆத்ம-விநிக்³ரஹ꞉,
பா⁴வ-ஸம்ʼஶுத்³தி⁴꞉ இதி ஏதத் மானஸம் தப꞉ உச்யதே ।
ஶ்ரத்³த⁴யா பரயா தப்தம்ʼ தபஸ்தத்த்ரிவித⁴ம்ʼ நரை꞉ ।
அப²லாகாங்க்ஷிபி⁴ர்யுக்தை꞉ ஸாத்த்விகம்ʼ பரிசக்ஷதே ॥ 17-17 ॥
ஶ்ரத்³த⁴யா பரயா தப்தம் தப꞉ தத் த்ரிவித⁴ம் நரை꞉ ।
அப²ல-ஆகாங்க்ஷிபி⁴꞉ யுக்தை꞉ ஸாத்த்விகம் பரிசக்ஷதே ॥ 17-17 ॥
அப²ல-ஆகாங்க்ஷிபி⁴꞉ யுக்தை꞉ நரை꞉ பரயா ஶ்ரத்³த⁴யா தப்தம்
(யத்) த்ரிவித⁴ம் தப꞉, தத் ஸாத்த்விகம் பரிசக்ஷதே ।
ஸத்காரமானபூஜார்த²ம்ʼ தபோ த³ம்பே⁴ன சைவ யத் ।
க்ரியதே ததி³ஹ ப்ரோக்தம்ʼ ராஜஸம்ʼ சலமத்⁴ருவம் ॥ 17-18 ॥
ஸத்கார-மான-பூஜார்த²ம் தப꞉ த³ம்பே⁴ன ச ஏவ யத் ।
க்ரியதே தத் இஹ ப்ரோக்தம் ராஜஸம் சலம் அத்⁴ருவம் ॥ 17-18 ॥
ஸத்கார-மான-பூஜார்த²ம் த³ம்பே⁴ன ச ஏவ யத் தப꞉ க்ரியதே,
தத் இஹ ராஜஸம், சலம், அத்⁴ருவம் ப்ரோக்தம் ।
மூட⁴க்³ராஹேணாத்மனோ யத்பீட³யா க்ரியதே தப꞉ ।
பரஸ்யோத்ஸாத³னார்த²ம்ʼ வா தத்தாமஸமுதா³ஹ்ருʼதம் ॥ 17-19 ॥
மூட⁴-க்³ராஹேண ஆத்மன꞉ யத் பீட³யா க்ரியதே தப꞉ ।
பரஸ்ய உத்ஸாத³னார்த²ம் வா தத் தாமஸம் உதா³ஹ்ருʼதம் ॥ 17-
19 ॥
மூட⁴-க்³ராஹேண ஆத்மன꞉ பீட³யா பரஸ்ய உத்ஸாத³னார்த²ம் வா
யத் தப꞉ க்ரியதே, தத் தாமஸம் உதா³ஹ்ருʼதம் ।
தா³தவ்யமிதி யத்³தா³னம்ʼ தீ³யதே(அ)னுபகாரிணே ।
தே³ஶே காலே ச பாத்ரே ச தத்³தா³னம்ʼ ஸாத்த்விகம்ʼ ஸ்ம்ருʼதம் ॥ 17-20 ॥
தா³தவ்யம் இதி யத் தா³னம் தீ³யதே அனுபகாரிணே ।
தே³ஶே காலே ச பாத்ரே ச தத் தா³னம் ஸாத்த்விகம் ஸ்ம்ருʼதம் ॥ 17-20 ॥
தா³தவ்யம் இதி யத் தா³னம் தே³ஶே ச காலே ச பாத்ரே (ச) அனுபகாரிணே
தீ³யதே, தத் தா³னம் ஸாத்த்விகம் ஸ்ம்ருʼதம் ।
யத்து ப்ரத்யுபகாரார்த²ம்ʼ ப²லமுத்³தி³ஶ்ய வா புன꞉ ।
தீ³யதே ச பரிக்லிஷ்டம்ʼ தத்³தா³னம்ʼ ராஜஸம்ʼ ஸ்ம்ருʼதம் ॥ 17-21 ॥
யத் து ப்ரதி-உபகாரார்த²ம் ப²லம் உத்³தி³ஶ்ய வா புன꞉ ।
தீ³யதே ச பரிக்லிஷ்டம் தத் தா³னம் ராஜஸம் ஸ்ம்ருʼதம் ॥ 17-21 ॥
யத் து ப்ரதி-உபகாரார்த²ம், ப²லம் உத்³தி³ஶ்ய, வா புன꞉
பரிக்லிஷ்டம் ச தீ³யதே, தத் தா³னம் ராஜஸம் ஸ்ம்ருʼதம் ।
அதே³ஶகாலே யத்³தா³னமபாத்ரேப்⁴யஶ்ச தீ³யதே ।
அஸத்க்ருʼதமவஜ்ஞாதம்ʼ தத்தாமஸமுதா³ஹ்ருʼதம் ॥ 17-22 ॥
அதே³ஶ-காலே யத் தா³னம் அபாத்ரேப்⁴ய꞉ ச தீ³யதே ।
அஸத்க்ருʼதம் அவஜ்ஞாதம் தத் தாமஸம் உதா³ஹ்ருʼதம் ॥ 17-22 ॥
யத் தா³னம் அஸத்க்ருʼதம் அவஜ்ஞாதம், அதே³ஶ-காலே அபாத்ரேப்⁴ய꞉
ச தீ³யதே, தத் தாமஸம் உதா³ஹ்ருʼதம் ।
ௐதத்ஸதி³தி நிர்தே³ஶோ ப்³ரஹ்மணஸ்த்ரிவித⁴꞉ ஸ்ம்ருʼத꞉ ।
ப்³ராஹ்மணாஸ்தேன வேதா³ஶ்ச யஜ்ஞாஶ்ச விஹிதா꞉ புரா ॥ 17-23 ॥
ௐ தத் ஸத் இதி நிர்தே³ஶ꞉ ப்³ரஹ்மண꞉ த்ரிவித⁴꞉ ஸ்ம்ருʼத꞉ ।
ப்³ராஹ்மணா꞉ தேன வேதா³꞉ ச யஜ்ஞா꞉ ச விஹிதா꞉ புரா ॥ 17-23 ॥
ௐ தத் ஸத் இதி ப்³ரஹ்மண꞉ த்ரிவித⁴꞉ நிர்தே³ஶ꞉ ஸ்ம்ருʼத꞉
தேன ப்³ராஹ்மணா꞉ வேதா³꞉ ச யஜ்ஞா꞉ ச புரா விஹிதா꞉ ।
தஸ்மாதோ³மித்யுதா³ஹ்ருʼத்ய யஜ்ஞதா³னதப꞉க்ரியா꞉ ।
ப்ரவர்தந்தே விதா⁴னோக்தா꞉ ஸததம்ʼ ப்³ரஹ்மவாதி³னாம் ॥ 17-24 ॥
தஸ்மாத் ௐ இதி உதா³ஹ்ருʼத்ய யஜ்ஞ-தா³ன-தப꞉-க்ரியா꞉ ।
ப்ரவர்தந்தே விதா⁴ன-உக்தா꞉ ஸததம் ப்³ரஹ்ம-வாதி³னாம் ॥ 17-24 ॥
தஸ்மாத் ப்³ரஹ்ம-வாதி³னாம் விதா⁴ன-உக்தா꞉ யஜ்ஞ-தா³ன-தப꞉-க்ரியா꞉
ௐ இதி உதா³ஹ்ருʼத்ய ஸததம் ப்ரவர்தந்தே ।
ததி³த்யனபி⁴ஸந்தா⁴ய ப²லம்ʼ யஜ்ஞதப꞉க்ரியா꞉ ।
தா³னக்ரியாஶ்ச விவிதா⁴꞉ க்ரியந்தே மோக்ஷகாங்க்ஷிபி⁴꞉ ॥ 17-25 ॥
தத் இதி அனபி⁴ஸந்தா⁴ய ப²லம் யஜ்ஞ-தப꞉-க்ரியா꞉ ।
தா³ன-க்ரியா꞉ ச விவிதா⁴꞉ க்ரியந்தே மோக்ஷ-காங்க்ஷிபி⁴꞉ ॥ 17-25 ॥
மோக்ஷ-காங்க்ஷிபி⁴꞉ தத் இதி (உதா³ஹ்ருʼத்ய) ப²லம் அனபி⁴ஸந்தா⁴ய
விவிதா⁴꞉ யஜ்ஞ-தப꞉-க்ரியா꞉ தா³ன-க்ரியா꞉ ச க்ரியந்தே ।
ஸத்³பா⁴வே ஸாது⁴பா⁴வே ச ஸதி³த்யேதத்ப்ரயுஜ்யதே ।
ப்ரஶஸ்தே கர்மணி ததா² ஸச்ச²ப்³த³꞉ பார்த² யுஜ்யதே ॥ 17-26 ॥
ஸத்-பா⁴வே ஸாது⁴-பா⁴வே ச ஸத் இதி ஏதத் ப்ரயுஜ்யதே ।
ப்ரஶஸ்தே கர்மணி ததா² ஸத் ஶப்³த³꞉ பார்த² யுஜ்யதே ॥ 17-26 ॥
(ஜ்ஞானிபி⁴꞉) ஸத் இதி ஏதத் ஸத்-பா⁴வே ச ஸாது⁴-பா⁴வே ச ப்ரயுஜ்யதே,
ததா² ஹே பார்த²! ப்ரஶஸ்தே கர்மணி ஸத் ஶப்³த³꞉ யுஜ்யதே ।
யஜ்ஞே தபஸி தா³னே ச ஸ்தி²தி꞉ ஸதி³தி சோச்யதே ।
கர்ம சைவ தத³ர்தீ²யம்ʼ ஸதி³த்யேவாபி⁴தீ⁴யதே ॥ 17-27 ॥
யஜ்ஞே தபஸி தா³னே ச ஸ்தி²தி꞉ ஸத் இதி ச உச்யதே ।
கர்ம ச ஏவ தத்-அர்தீ²யம் ஸத் இதி ஏவ அபி⁴தீ⁴யதே ॥ 17-27 ॥
யஜ்ஞே தபஸி தா³னே ச ஸ்தி²தி꞉ ஸத் இதி ச உச்யதே । தத்-அர்தீ²யம்
ச ஏவ கர்ம ஸத் இதி ஏவ அபி⁴தீ⁴யதே ।
அஶ்ரத்³த⁴யா ஹுதம்ʼ த³த்தம்ʼ தபஸ்தப்தம்ʼ க்ருʼதம்ʼ ச யத் ।
அஸதி³த்யுச்யதே பார்த² ந ச தத்ப்ரேத்ய நோ இஹ ॥ 17-28 ॥
அஶ்ரத்³த⁴யா ஹுதம் த³த்தம் தப꞉ தப்தம் க்ருʼதம் ச யத் ।
அஸத் இதி உச்யதே பார்த² ந ச தத் ப்ரேத்ய நோ இஹ ॥ 17-28 ॥
ஹே பார்த²! அஶ்ரத்³த⁴யா ஹுதம் த³த்தம், தப꞉ தப்தம், யத்
ச க்ருʼதம், தத் அஸத் இதி உச்யதே; (தத்) ப்ரேத்ய,
இஹ (அபி) ச ந (ப²லப்ரத³ம்ʼ) நோ (ப⁴வதி) ।
ௐ தத்ஸதி³தி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³
ஶ்ரத்³தா⁴த்ரயவிபா⁴க³யோகோ³ நாம ஸப்தத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 17 ॥
ௐ தத் ஸத் இதி ஶ்ரீமத் ப⁴க³வத் கீ³தாஸு உபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்ம-வித்³யாயாம் யோக³-ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ண-அர்ஜுன-ஸம்ʼவாதே³
ஶ்ரத்³தா⁴-த்ரய-விபா⁴க³-யோக³꞉ நாம ஸப்தத³ஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ ॥ 17 ॥
அதா²ஷ்டாத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ । மோக்ஷஸம்ʼந்யாஸயோக³꞉ ।
அத² அஷ்டாத³ஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ । மோக்ஷ-ஸம்ʼந்யாஸ-யோக³꞉ ।
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
ஸம்ʼந்யாஸஸ்ய மஹாபா³ஹோ தத்த்வமிச்சா²மி வேதி³தும் ।
த்யாக³ஸ்ய ச ஹ்ருʼஷீகேஶ ப்ருʼத²க்கேஶிநிஷூத³ன ॥ 18-1 ॥
ஸம்ʼந்யாஸஸ்ய மஹா-பா³ஹோ தத்த்வம் இச்சா²மி வேதி³தும் ।
த்யாக³ஸ்ய ச ஹ்ருʼஷீகேஶ ப்ருʼத²க் கேஶி-நிஷூத³ன ॥ 18-1 ॥
ஹே மஹா-பா³ஹோ! ஹே கேஶி-நிஷூத³ன ஹ்ருʼஷீகேஶ ! (அஹம்ʼ)
ஸம்ʼந்யாஸஸ்ய த்யாக³ஸ்ய ச தத்த்வம் ப்ருʼத²க் வேதி³தும் இச்சா²மி ।
ஶ்ரீப⁴க³வானுவாச ।
ஶ்ரீப⁴க³வான் உவாச ।
காம்யானாம்ʼ கர்மணாம்ʼ ந்யாஸம்ʼ ஸம்ʼந்யாஸம்ʼ கவயோ விது³꞉ ।
ஸர்வகர்மப²லத்யாக³ம்ʼ ப்ராஹுஸ்த்யாக³ம்ʼ விசக்ஷணா꞉ ॥ 18-2 ॥
காம்யானாம் கர்மணாம் ந்யாஸம் ஸம்ʼந்யாஸம் கவய꞉ விது³꞉ ।
ஸர்வ-கர்ம-ப²ல-த்யாக³ம் ப்ராஹு꞉ த்யாக³ம் விசக்ஷணா꞉ ॥ 18-2 ॥
கவய꞉ காம்யானாம் கர்மணாம் ந்யாஸம் ஸம்ʼந்யாஸம் விது³꞉,
விசக்ஷணா꞉ (ச) ஸர்வ-கர்ம-ப²ல-த்யாக³ம் த்யாக³ம் ப்ராஹு꞉ ।
த்யாஜ்யம்ʼ தோ³ஷவதி³த்யேகே கர்ம ப்ராஹுர்மனீஷிண꞉ ।
யஜ்ஞதா³னதப꞉கர்ம ந த்யாஜ்யமிதி சாபரே ॥ 18-3 ॥
த்யாஜ்யம் தோ³ஷவத் இதி ஏகே கர்ம ப்ராஹு꞉ மனீஷிண꞉ ।
யஜ்ஞ-தா³ன-தப꞉-கர்ம ந த்யாஜ்யம் இதி ச அபரே ॥ 18-3 ॥
ஏகே மனீஷிண꞉ கர்ம தோ³ஷவத் (அஸ்தி தஸ்மாத்) த்யாஜ்யம் இதி ப்ராஹு꞉,
அபரே ச யஜ்ஞ-தா³ன-தப꞉-கர்ம ந த்யாஜ்யம் இதி (ஆஹு꞉).
நிஶ்சயம்ʼ ஶ்ருʼணு மே தத்ர த்யாகே³ ப⁴ரதஸத்தம ।
த்யாகோ³ ஹி புருஷவ்யாக்⁴ர த்ரிவித⁴꞉ ஸம்ப்ரகீர்தித꞉ ॥ 18-4 ॥
நிஶ்சயம் ஶ்ருʼணு மே தத்ர த்யாகே³ ப⁴ரதஸத்தம ।
த்யாக³꞉ ஹி புருஷ-வ்யாக்⁴ர த்ரிவித⁴꞉ ஸம்ப்ரகீர்தித꞉ ॥ 18-4 ॥
ஹே ப⁴ரதஸத்தம! தத்ர த்யாகே³ மே நிஶ்சயம் ஶ்ருʼணு ।
ஹே புருஷ-வ்யாக்⁴ர! த்யாக³꞉ ஹி த்ரிவித⁴꞉ ஸம்ப்ரகீர்தித꞉ (அஸ்தி).
யஜ்ஞதா³னதப꞉கர்ம ந த்யாஜ்யம்ʼ கார்யமேவ தத் ।
யஜ்ஞோ தா³னம்ʼ தபஶ்சைவ பாவனானி மனீஷிணாம் ॥ 18-5 ॥
யஜ்ஞ-தா³ன-தப꞉-கர்ம ந த்யாஜ்யம் கார்யம் ஏவ தத் ।
யஜ்ஞ꞉ தா³னம் தப꞉ ச ஏவ பாவனானி மனீஷிணாம் ॥ 18-5 ॥
யஜ்ஞ-தா³ன-தப꞉-கர்ம ந த்யாஜ்யம் தத் கார்யம் ஏவ ।
யஜ்ஞ꞉ தா³னம் தப꞉ ச (ஏதானி) மனீஷிணாம் பாவனானி ஏவ
(ஸந்தி) ।
ஏதான்யபி து கர்மாணி ஸங்க³ம்ʼ த்யக்த்வா ப²லானி ச ।
கர்தவ்யாநீதி மே பார்த² நிஶ்சிதம்ʼ மதமுத்தமம் ॥ 18-6 ॥
ஏதானி அபி து கர்மாணி ஸங்க³ம் த்யக்த்வா ப²லானி ச ।
கர்தவ்யானி இதி மே பார்த² நிஶ்சிதம் மதம் உத்தமம் ॥ 18-6 ॥
அபி து ஏதானி கர்மாணி ஸங்க³ம் ப²லானி ச த்யக்த்வா கர்தவ்யானி
இதி, ஹே பார்த²! மே நிஶ்சிதம் உத்தமம் மதம் (அஸ்தி) ।
நியதஸ்ய து ஸம்ʼந்யாஸ꞉ கர்மணோ நோபபத்³யதே ।
மோஹாத்தஸ்ய பரித்யாக³ஸ்தாமஸ꞉ பரிகீர்தித꞉ ॥ 18-7 ॥
நியதஸ்ய து ஸம்ʼந்யாஸ꞉ கர்மண꞉ ந உபபத்³யதே ।
மோஹாத் தஸ்ய பரித்யாக³꞉ தாமஸ꞉ பரிகீர்தித꞉ ॥ 18-7 ॥
நியதஸ்ய கர்மண꞉ து ஸம்ʼந்யாஸ꞉ ந உபபத்³யதே ।
மோஹாத் தஸ்ய பரித்யாக³꞉ தாமஸ꞉ பரிகீர்தித꞉ ।
து³꞉க²மித்யேவ யத்கர்ம காயக்லேஶப⁴யாத்த்யஜேத் ।
ஸ க்ருʼத்வா ராஜஸம்ʼ த்யாக³ம்ʼ நைவ த்யாக³ப²லம்ʼ லபே⁴த் ॥ 18-8 ॥
து³꞉க²ம் இதி ஏவ யத் கர்ம காய-க்லேஶ-ப⁴யாத் த்யஜேத் ।
ஸ꞉ க்ருʼத்வா ராஜஸம் த்யாக³ம் ந ஏவ த்யாக³-ப²லம் லபே⁴த் ॥ 18-8 ॥
(ய꞉) து³꞉க²ம் இதி (மத்வா) ஏவ யத் கர்ம காய-க்லேஶ-ப⁴யாத்
த்யஜேத், ஸ꞉ ராஜஸம் த்யாக³ம் க்ருʼத்வா த்யாக³-ப²லம் ந ஏவ லபே⁴த் ।
கார்யமித்யேவ யத்கர்ம நியதம்ʼ க்ரியதே(அ)ர்ஜுன ।
ஸங்க³ம்ʼ த்யக்த்வா ப²லம்ʼ சைவ ஸ த்யாக³꞉ ஸாத்த்விகோ மத꞉ ॥ 18-9 ॥
கார்யம் இதி ஏவ யத் கர்ம நியதம் க்ரியதே அர்ஜுன ।
ஸங்க³ம் த்யக்த்வா ப²லம் ச ஏவ ஸ꞉ த்யாக³꞉ ஸாத்த்விக꞉ மத꞉ ॥ 18-9 ॥
ஹே அர்ஜுன! கார்யம் இதி (மத்வா) ஏவ யத் நியதம் கர்ம, ஸங்க³ம்
ப²லம் ச ஏவ த்யக்த்வா க்ரியதே, ஸ꞉ த்யாக³꞉ ஸாத்த்விக꞉ மத꞉ ।
ந த்³வேஷ்ட்யகுஶலம்ʼ கர்ம குஶலே நானுஷஜ்ஜதே ।
த்யாகீ³ ஸத்த்வஸமாவிஷ்டோ மேதா⁴வீ சி²ன்னஸம்ʼஶய꞉ ॥ 18-10 ॥
ந த்³வேஷ்டி அகுஶலம் கர்ம குஶலே ந அனுஷஜ்ஜதே ।
த்யாகீ³ ஸத்த்வ-ஸமாவிஷ்ட꞉ மேதா⁴வீ சி²ன்ன-ஸம்ʼஶய꞉ ॥ 18-10 ॥
(ஸ꞉) த்யாகீ³ ஸத்த்வ-ஸமாவிஷ்ட꞉ மேதா⁴வீ சி²ன்ன-ஸம்ʼஶய꞉
(ச ப⁴வதி ஸ꞉) அகுஶலம் கர்ம ந த்³வேஷ்டி, குஶலே (ச) ந அனுஷஜ்ஜதே ।
ந ஹி தே³ஹப்⁴ருʼதா ஶக்யம்ʼ த்யக்தும்ʼ கர்மாண்யஶேஷத꞉ ।
யஸ்து கர்மப²லத்யாகீ³ ஸ த்யாகீ³த்யபி⁴தீ⁴யதே ॥ 18-11 ॥
ந ஹி தே³ஹ-ப்⁴ருʼதா ஶக்யம் த்யக்தும் கர்மாணி அஶேஷத꞉ ।
ய꞉ து கர்ம-ப²ல-த்யாகீ³ ஸ꞉ த்யாகீ³ இதி அபி⁴தீ⁴யதே ॥ 18-11 ॥
தே³ஹ-ப்⁴ருʼதா அஶேஷத꞉ கர்மாணி த்யக்தும் ந ஶக்யம்,
ய꞉ து ஹி கர்ம-ப²ல-த்யாகீ³ ஸ꞉ த்யாகீ³ இதி அபி⁴தீ⁴யதே ।
அநிஷ்டமிஷ்டம்ʼ மிஶ்ரம்ʼ ச த்ரிவித⁴ம்ʼ கர்மண꞉ ப²லம் ।
ப⁴வத்யத்யாகி³னாம்ʼ ப்ரேத்ய ந து ஸம்ʼந்யாஸினாம்ʼ க்வசித் ॥ 18-12 ॥
அநிஷ்டம் இஷ்டம் மிஶ்ரம் ச த்ரிவித⁴ம் கர்மண꞉ ப²லம் ।
ப⁴வதி அத்யாகி³னாம் ப்ரேத்ய ந து ஸம்ʼந்யாஸினாம் க்வசித் ॥ 18-12 ॥
அநிஷ்டம், இஷ்டம், மிஶ்ரம் ச (இதி) த்ரிவித⁴ம் கர்மண꞉ ப²லம்
ப்ரேத்ய அத்யாகி³னாம் ப⁴வதி, ஸம்ʼந்யாஸினாம் து க்வசித் ந (ப⁴வதி).
பஞ்சைதானி மஹாபா³ஹோ காரணானி நிபோ³த⁴ மே ।
ஸாங்க்²யே க்ருʼதாந்தே ப்ரோக்தானி ஸித்³த⁴யே ஸர்வகர்மணாம் ॥ 18-13 ॥
பஞ்ச ஏதானி மஹா-பா³ஹோ காரணானி நிபோ³த⁴ மே ।
ஸாங்க்²யே க்ருʼத-அந்தே ப்ரோக்தானி ஸித்³த⁴யே ஸர்வ-கர்மணாம் ॥ 18-13 ॥
ஹே மஹா-பா³ஹோ! ஸர்வ-கர்மணாம் ஸித்³த⁴யே க்ருʼத-அந்தே ஸாங்க்²யே
ப்ரோக்தானி ஏதானி பஞ்ச காரணானி மே நிபோ³த⁴ ।
அதி⁴ஷ்டா²னம்ʼ ததா² கர்தா கரணம்ʼ ச ப்ருʼத²க்³வித⁴ம் ।
விவிதா⁴ஶ்ச ப்ருʼத²க்சேஷ்டா தை³வம்ʼ சைவாத்ர பஞ்சமம் ॥ 18-14 ॥
அதி⁴ஷ்டா²னம் ததா² கர்தா கரணம் ச ப்ருʼத²க்-வித⁴ம் ।
விவிதா⁴꞉ ச ப்ருʼத²க் சேஷ்டா꞉ தை³வம் ச ஏவ அத்ர பஞ்சமம் ॥ 18-14 ॥
அதி⁴ஷ்டா²னம், ததா² கர்தா ச, ப்ருʼத²க்-வித⁴ம் கரணம் ச,
விவிதா⁴꞉ ப்ருʼத²க் சேஷ்டா꞉, அத்ர தை³வம் பஞ்சமம் ஏவ (ப⁴வதி).
ஶரீரவாங்மனோபி⁴ர்யத்கர்ம ப்ராரப⁴தே நர꞉ ।
ந்யாய்யம்ʼ வா விபரீதம்ʼ வா பஞ்சைதே தஸ்ய ஹேதவ꞉ ॥ 18-15 ॥
ஶரீர-வாக்-மனோபி⁴꞉ யத் கர்ம ப்ராரப⁴தே நர꞉ ।
ந்யாய்யம் வா விபரீதம்ʼ வா பஞ்ச ஏதே தஸ்ய ஹேதவ꞉ ॥ 18-15 ॥
நர꞉ ஶரீர-வாக்-மனோபி⁴꞉ ந்யாய்யம் வா விபரீதம்ʼ வா யத்
கர்ம ப்ராரப⁴தே, தஸ்ய ஏதே பஞ்ச ஹேதவ꞉ (ஸந்தி) ।
தத்ரைவம்ʼ ஸதி கர்தாரமாத்மானம்ʼ கேவலம்ʼ து ய꞉ ।
பஶ்யத்யக்ருʼதபு³த்³தி⁴த்வான்ன ஸ பஶ்யதி து³ர்மதி꞉ ॥ 18-16 ॥
தத்ர ஏவம் ஸதி கர்தாரம் ஆத்மானம் கேவலம் து ய꞉ ।
பஶ்யதி அக்ருʼத-பு³த்³தி⁴த்வாத் ந ஸ꞉ பஶ்யதி து³ர்மதி꞉ ॥ 18-16 ॥
தத்ர ஏவம் ஸதி ய꞉ து கேவலம் ஆத்மானம் கர்தாரம் பஶ்யதி,
ஸ꞉ து³ர்மதி꞉ அக்ருʼத-பு³த்³தி⁴த்வாத் ந பஶ்யதி ।
யஸ்ய நாஹங்க்ருʼதோ பா⁴வோ பு³த்³தி⁴ர்யஸ்ய ந லிப்யதே ।
ஹத்வா(அ)பி ஸ இமாம்ˮல்லோகான்ன ஹந்தி ந நிப³த்⁴யதே ॥ 18-17 ॥
யஸ்ய ந அஹங்க்ருʼத꞉ பா⁴வ꞉ பு³த்³தி⁴꞉ யஸ்ய ந லிப்யதே ।
ஹத்வா அபி ஸ꞉ இமான் லோகான் ந ஹந்தி ந நிப³த்⁴யதே ॥ 18-17 ॥
யஸ்ய அஹங்க்ருʼத꞉ பா⁴வ꞉ ந, யஸ்ய பு³த்³தி⁴꞉ ந லிப்யதே, ஸ꞉ இமான்
லோகான் ஹத்வா அபி ந ஹந்தி, ந நிப³த்⁴யதே ।
ஜ்ஞானம்ʼ ஜ்ஞேயம்ʼ பரிஜ்ஞாதா த்ரிவிதா⁴ கர்மசோத³னா ।
கரணம்ʼ கர்ம கர்தேதி த்ரிவித⁴꞉ கர்மஸங்க்³ரஹ꞉ ॥ 18-18 ॥
ஜ்ஞானம் ஜ்ஞேயம் பரிஜ்ஞாதா த்ரிவிதா⁴ கர்ம-சோத³னா ।
கரணம் கர்ம கர்தா இதி த்ரிவித⁴꞉ கர்ம-ஸங்க்³ரஹ꞉ ॥ 18-18 ॥
ஜ்ஞானம், ஜ்ஞேயம், பரிஜ்ஞாதா இதி த்ரிவிதா⁴ கர்ம-சோத³னா (அஸ்தி) ।
கரணம், கர்ம, கர்தா (இதி) த்ரிவித⁴꞉ கர்ம-ஸங்க்³ரஹ꞉ (அஸ்தி) ।
ஜ்ஞானம்ʼ கர்ம ச கர்தா ச த்ரிதை⁴வ கு³ணபே⁴த³த꞉ ।
ப்ரோச்யதே கு³ணஸங்க்²யானே யதா²வச்ச்²ருʼணு தான்யபி ॥ 18-19 ॥
ஜ்ஞானம் கர்ம ச கர்தா ச த்ரிதா⁴ ஏவ கு³ண-பே⁴த³த꞉ ।
ப்ரோச்யதே கு³ண-ஸங்க்²யானே யதா²வத் ஶ்ருʼணு தானி அபி ॥ 18-19 ॥
ஜ்ஞானம், கர்ம ச கர்தா ச த்ரிதா⁴ ஏவ கு³ண-பே⁴த³த꞉
கு³ண-ஸங்க்²யானே ப்ரோச்யதே, தானி அபி யதா²வத் ஶ்ருʼணு ।
ஸர்வபூ⁴தேஷு யேனைகம்ʼ பா⁴வமவ்யயமீக்ஷதே ।
அவிப⁴க்தம்ʼ விப⁴க்தேஷு தஜ்ஜ்ஞானம்ʼ வித்³தி⁴ ஸாத்த்விகம் ॥ 18-20 ॥
ஸர்வ-பூ⁴தேஷு யேன ஏகம் பா⁴வம் அவ்யயம் ஈக்ஷதே ।
அவிப⁴க்தம் விப⁴க்தேஷு தத் ஜ்ஞானம் வித்³தி⁴ ஸாத்த்விகம் ॥ 18-20 ॥
யேன (ஜீவ꞉) விப⁴க்தேஷு ஸர்வ-பூ⁴தேஷு அவிப⁴க்தம், ஏகம்
அவ்யயம் பா⁴வம் ஈக்ஷதே, தத் ஜ்ஞானம் ஸாத்த்விகம் வித்³தி⁴ ।
ப்ருʼத²க்த்வேன து யஜ்ஜ்ஞானம்ʼ நாநாபா⁴வான்ப்ருʼத²க்³விதா⁴ன் ।
வேத்தி ஸர்வேஷு பூ⁴தேஷு தஜ்ஜ்ஞானம்ʼ வித்³தி⁴ ராஜஸம் ॥ 18-21 ॥
ப்ருʼத²க்த்வேன து யத் ஜ்ஞானம் நானா-பா⁴வான் ப்ருʼத²க்-விதா⁴ன் ।
வேத்தி ஸர்வேஷு பூ⁴தேஷு தத் ஜ்ஞானம் வித்³தி⁴ ராஜஸம் ॥ 18-21 ॥
யத் ஜ்ஞானம் ப்ருʼத²க்த்வேன ஸர்வேஷு பூ⁴தேஷு து ப்ருʼத²க்-விதா⁴ன்
நானா-பா⁴வான் வேத்தி, தத் ஜ்ஞானம் ராஜஸம் வித்³தி⁴ ।
யத்து க்ருʼத்ஸ்னவதே³கஸ்மின்கார்யே ஸக்தமஹைதுகம் ।
அதத்த்வார்த²வத³ல்பம்ʼ ச தத்தாமஸமுதா³ஹ்ருʼதம் ॥ 18-22 ॥
யத் து க்ருʼத்ஸ்னவத் ஏகஸ்மின் கார்யே ஸக்தம் அஹைதுகம் ।
அதத்த்வார்த²வத் அல்பம் ச தத் தாமஸம் உதா³ஹ்ருʼதம் ॥ 18-22 ॥
யத் து ஏகஸ்மின் கார்யே க்ருʼத்ஸ்னவத் ஸக்தம் அஹைதுகம்
அதத்த்வார்த²வத் அல்பம் ச, தத்(ஜ்ஞானம்ʼ) தாமஸம் உதா³ஹ்ருʼதம் ।
நியதம்ʼ ஸங்க³ரஹிதமராக³த்³வேஷத꞉ க்ருʼதம் ।
அப²லப்ரேப்ஸுனா கர்ம யத்தத்ஸாத்த்விகமுச்யதே ॥ 18-23 ॥
நியதம் ஸங்க³-ரஹிதம் அராக³-த்³வேஷத꞉ க்ருʼதம் ।
அப²ல-ப்ரேப்ஸுனா கர்ம யத் தத் ஸாத்த்விகம் உச்யதே ॥ 18-23 ॥
அப²ல-ப்ரேப்ஸுனா யத் நியதம் கர்ம ஸங்க³-ரஹிதம் அராக³-த்³வேஷத꞉
க்ருʼதம், தத் ஸாத்த்விகம் உச்யதே ।
யத்து காமேப்ஸுனா கர்ம ஸாஹங்காரேண வா புன꞉ ।
க்ரியதே ப³ஹுலாயாஸம்ʼ தத்³ராஜஸமுதா³ஹ்ருʼதம் ॥ 18-24 ॥
யத் து காம-ஈப்ஸுனா கர்ம ஸாஹங்காரேண வா புன꞉ ।
க்ரியதே ப³ஹுல ஆயாஸம் தத் ராஜஸம் உதா³ஹ்ருʼதம் ॥ 18-24 ॥
புன꞉ யத் து காம-ஈப்ஸுனா, ஸாஹங்காரேண வா ப³ஹுல ஆயாஸம்
கர்ம க்ரியதே, தத் ராஜஸம் உதா³ஹ்ருʼதம் ।
அனுப³ந்த⁴ம்ʼ க்ஷயம்ʼ ஹிம்ʼஸாமனபேக்ஷ்ய ச பௌருஷம் ।
மோஹாதா³ரப்⁴யதே கர்ம யத்தத்தாமஸமுச்யதே ॥ 18-25 ॥
அனுப³ந்த⁴ம் க்ஷயம் ஹிம்ʼஸாம் அனபேக்ஷ்ய ச பௌருஷம் ।
மோஹாத் ஆரப்⁴யதே கர்ம யத் தத் தாமஸம் உச்யதே ॥ 18-25 ॥
அனுப³ந்த⁴ம் க்ஷயம் ஹிம்ʼஸாம் பௌருஷம் ச அனபேக்ஷ்ய
யத் கர்ம மோஹாத் ஆரப்⁴யதே, தத் தாமஸம் உச்யதே ।
முக்தஸங்கோ³(அ)னஹம்ʼவாதீ³ த்⁴ருʼத்யுத்ஸாஹஸமன்வித꞉ ।
ஸித்³த்⁴யஸித்³த்⁴யோர்நிர்விகார꞉ கர்தா ஸாத்த்விக உச்யதே ॥ 18-26 ॥
முக்த-ஸங்க³꞉ அனஹம்ʼ-வாதீ³ த்⁴ருʼதி-உத்ஸாஹ-ஸமன்வித꞉ ।
ஸித்³தி⁴-அஸித்³த்⁴யோ꞉ நிர்விகார꞉ கர்தா ஸாத்த்விக꞉ உச்யதே ॥ 18-26 ॥
முக்த-ஸங்க³꞉, அனஹம்ʼ-வாதீ³, த்⁴ருʼதி-உத்ஸாஹ-ஸமன்வித꞉,
ஸித்³தி⁴-அஸித்³த்⁴யோ꞉ நிர்விகார꞉ கர்தா ஸாத்த்விக꞉ உச்யதே ।
ராகீ³ கர்மப²லப்ரேப்ஸுர்லுப்³தோ⁴ ஹிம்ʼஸாத்மகோ(அ)ஶுசி꞉ ।
ஹர்ஷஶோகான்வித꞉ கர்தா ராஜஸ꞉ பரிகீர்தித꞉ ॥ 18-27 ॥
ராகீ³ கர்ம-ப²ல-ப்ரேப்ஸு꞉ லுப்³த⁴꞉ ஹிம்ʼஸாத்மக꞉ அஶுசி꞉ ।
ஹர்ஷ-ஶோக-அன்வித꞉ கர்தா ராஜஸ꞉ பரிகீர்தித꞉ ॥ 18-27 ॥
ராகீ³, கர்ம-ப²ல-ப்ரேப்ஸு꞉, லுப்³த⁴꞉, ஹிம்ʼஸாத்மக꞉, அஶுசி꞉,
ஹர்ஷ-ஶோக-அன்வித꞉ கர்தா ராஜஸ꞉ பரிகீர்தித꞉ ।
அயுக்த꞉ ப்ராக்ருʼத꞉ ஸ்தப்³த⁴꞉ ஶடோ² நைஷ்க்ருʼதிகோ(அ)லஸ꞉ ।
விஷாதீ³ தீ³ர்க⁴ஸூத்ரீ ச கர்தா தாமஸ உச்யதே ॥ 18-28 ॥
அயுக்த꞉ ப்ராக்ருʼத꞉ ஸ்தப்³த⁴꞉ ஶட²꞉ நைஷ்க்ருʼதிக꞉ அலஸ꞉ ।
விஷாதீ³ தீ³ர்க⁴-ஸூத்ரீ ச கர்தா தாமஸ꞉ உச்யதே ॥ 18-28 ॥
அயுக்த꞉, ப்ராக்ருʼத꞉, ஸ்தப்³த⁴꞉, ஶட²꞉, நைஷ்க்ருʼதிக꞉, அலஸ꞉,
விஷாதீ³, தீ³ர்க⁴-ஸூத்ரீ ச கர்தா தாமஸ꞉ உச்யதே ।
பு³த்³தே⁴ர்பே⁴த³ம்ʼ த்⁴ருʼதேஶ்சைவ கு³ணதஸ்த்ரிவித⁴ம்ʼ ஶ்ருʼணு ।
ப்ரோச்யமானமஶேஷேண ப்ருʼத²க்த்வேன த⁴னஞ்ஜய ॥ 18-29 ॥
பு³த்³தே⁴꞉ பே⁴த³ம் த்⁴ருʼதே꞉ ச ஏவ கு³ணத꞉ த்ரிவித⁴ம் ஶ்ருʼணு ।
ப்ரோச்யமானம் அஶேஷேண ப்ருʼத²க்த்வேன த⁴னஞ்ஜய ॥ 18-29 ॥
ஹே த⁴னஞ்ஜய! பு³த்³தே⁴꞉ த்⁴ருʼதே꞉ ச ஏவ கு³ணத꞉ த்ரிவித⁴ம்
பே⁴த³ம் அஶேஷேண ப்ருʼத²க்த்வேன ப்ரோச்யமானம் ஶ்ருʼணு ।
ப்ரவ்ருʼத்திம்ʼ ச நிவ்ருʼத்திம்ʼ ச கார்யாகார்யே ப⁴யாப⁴யே ।
ப³ந்த⁴ம்ʼ மோக்ஷம்ʼ ச யா வேத்தி பு³த்³தி⁴꞉ ஸா பார்த² ஸாத்த்விகீ ॥ 18-30 ॥
ப்ரவ்ருʼத்திம் ச நிவ்ருʼத்திம் ச கார்ய-அகார்யே ப⁴ய-அப⁴யே ।
ப³ந்த⁴ம் மோக்ஷம் ச யா வேத்தி பு³த்³தி⁴꞉ ஸா பார்த² ஸாத்த்விகீ ॥ 18-30 ॥
ஹே பார்த²! யா பு³த்³தி⁴꞉ ப்ரவ்ருʼத்திம் ச நிவ்ருʼத்திம் கார்ய-அகார்யே
ப⁴ய-அப⁴யே ச ப³ந்த⁴ம் மோக்ஷம் ச வேத்தி, ஸா ஸாத்த்விகீ (மதா).
யயா த⁴ர்மமத⁴ர்மம்ʼ ச கார்யம்ʼ சாகார்யமேவ ச ।
அயதா²வத்ப்ரஜானாதி பு³த்³தி⁴꞉ ஸா பார்த² ராஜஸீ ॥ 18-31 ॥
யயா த⁴ர்மம் அத⁴ர்மம் ச கார்யம் ச அகார்யம் ஏவ ச ।
அயதா²வத் ப்ரஜானாதி பு³த்³தி⁴꞉ ஸா பார்த² ராஜஸீ ॥ 18-31 ॥
ஹே பார்த²! யயா ச (பு³த்³த்⁴யா ஜீவ꞉) த⁴ர்மம் அத⁴ர்மம் ச,
கார்யம் அகார்யம் ச, அயதா²வத் ஏவ ப்ரஜானாதி ஸா பு³த்³தி⁴꞉ ராஜஸீ (மதா).
அத⁴ர்மம்ʼ த⁴ர்மமிதி யா மன்யதே தமஸாவ்ருʼதா ।
ஸர்வார்தா²ன்விபரீதாம்ʼஶ்ச பு³த்³தி⁴꞉ ஸா பார்த² தாமஸீ ॥ 18-32 ॥
அத⁴ர்மம் த⁴ர்மம் இதி யா மன்யதே தமஸா ஆவ்ருʼதா ।
ஸர்வ-அர்தா²ன் விபரீதான் ச பு³த்³தி⁴꞉ ஸா பார்த² தாமஸீ ॥ 18-32 ॥
ஹே பார்த²! யா தமஸா ஆவ்ருʼதா (பு³த்³தி⁴꞉) அத⁴ர்மம் த⁴ர்மம்
ஸர்வ-அர்தா²ன் விபரீதான் ச இதி மன்யதே, ஸா பு³த்³தி⁴꞉ தாமஸீ (ஸ்ம்ருʼதா) ।
த்⁴ருʼத்யா யயா தா⁴ரயதே மன꞉ப்ராணேந்த்³ரியக்ரியா꞉ ।
யோகே³னாவ்யபி⁴சாரிண்யா த்⁴ருʼதி꞉ ஸா பார்த² ஸாத்த்விகீ ॥ 18-33 ॥
த்⁴ருʼத்யா யயா தா⁴ரயதே மன꞉-ப்ராண-இந்த்³ரிய-க்ரியா꞉ ।
யோகே³ன அவ்யபி⁴சாரிண்யா த்⁴ருʼதி꞉ ஸா பார்த² ஸாத்த்விகீ ॥ 18-33 ॥
ஹே பார்த²! (நர꞉) யயா அவ்யபி⁴சாரிண்யா த்⁴ருʼத்யா
மன꞉-ப்ராண-இந்த்³ரிய-க்ரியா꞉ யோகே³ன தா⁴ரயதே, ஸா த்⁴ருʼதி꞉ ஸாத்த்விகீ (அஸ்தி) ।
யயா து த⁴ர்மகாமார்தா²ந்த்⁴ருʼத்யா தா⁴ரயதே(அ)ர்ஜுன ।
ப்ரஸங்கே³ன ப²லாகாங்க்ஷீ த்⁴ருʼதி꞉ ஸா பார்த² ராஜஸீ ॥ 18-34 ॥
யயா து த⁴ர்ம-காம-அர்தா²ன் த்⁴ருʼத்யா தா⁴ரயதே அர்ஜுன ।
ப்ரஸங்கே³ன ப²ல-ஆகாங்க்ஷீ த்⁴ருʼதி꞉ ஸா பார்த² ராஜஸீ ॥ 18-34 ॥
ஹே அர்ஜுன! யயா த்⁴ருʼத்யா ப்ரஸங்கே³ன ப²ல-ஆகாங்க்ஷீ து (ஸன்)
த⁴ர்ம-காம-அர்தா²ன் (நர꞉) தா⁴ரயதே, ஹே பார்த²! ஸா
த்⁴ருʼதி꞉ ராஜஸீ (அஸ்தி) ।
யயா ஸ்வப்னம்ʼ ப⁴யம்ʼ ஶோகம்ʼ விஷாத³ம்ʼ மத³மேவ ச ।
ந விமுஞ்சதி து³ர்மேதா⁴ த்⁴ருʼதி꞉ ஸா பார்த² தாமஸீ ॥ 18-35 ॥
யயா ஸ்வப்னம் ப⁴யம் ஶோகம் விஷாத³ம் மத³ம் ஏவ ச ।
ந விமுஞ்சதி து³ர்மேதா⁴ த்⁴ருʼதி꞉ ஸா பார்த² தாமஸீ ॥ 18-35 ॥
ஹே பார்த²! து³ர்மேதா⁴ (நர꞉) யயா ஸ்வப்னம், ப⁴யம், ஶோகம்,
விஷாத³ம், மத³ம் ஏவ ச ந விமுஞ்சதி, ஸா த்⁴ருʼதி꞉ தாமஸீ (மதா) ।
ஸுக²ம்ʼ த்விதா³னீம்ʼ த்ரிவித⁴ம்ʼ ஶ்ருʼணு மே ப⁴ரதர்ஷப⁴ ।
அப்⁴யாஸாத்³ரமதே யத்ர து³꞉கா²ந்தம்ʼ ச நிக³ச்ச²தி ॥ 18-36 ॥
ஸுக²ம் து இதா³னீம் த்ரிவித⁴ம் ஶ்ருʼணு மே ப⁴ரதர்ஷப⁴ ।
அப்⁴யாஸாத் ரமதே யத்ர து³꞉கா²ந்தம் ச நிக³ச்ச²தி ॥ 18-36 ॥
ஹே ப⁴ரதர்ஷப⁴! இதா³னீம் து த்ரிவித⁴ம் ஸுக²ம் மே ஶ்ருʼணு,
யத்ர (ஸுகே² ஜீவ꞉) அப்⁴யாஸாத் ரமதே, து³꞉கா²ந்தம் ச நிக³ச்ச²தி ।
யத்தத³க்³ரே விஷமிவ பரிணாமே(அ)ம்ருʼதோபமம் ।
தத்ஸுக²ம்ʼ ஸாத்த்விகம்ʼ ப்ரோக்தமாத்மபு³த்³தி⁴ப்ரஸாத³ஜம் ॥ 18-37 ॥
யத் தத் அக்³ரே விஷம் இவ பரிணாமே அம்ருʼத-உபமம் ।
தத் ஸுக²ம் ஸாத்த்விகம் ப்ரோக்தம் ஆத்ம-பு³த்³தி⁴-ப்ரஸாத³ஜம் ॥ 18-37 ॥
யத் அக்³ரே விஷம் இவ, பரிணாமே அம்ருʼத-உபமம் தத்
ஆத்ம-பு³த்³தி⁴-ப்ரஸாத³ஜம் (அஸ்தி), தத் ஸுக²ம் ஸாத்த்விகம் ப்ரோக்தம் ।
விஷயேந்த்³ரியஸம்ʼயோகா³த்³யத்தத³க்³ரே(அ)ம்ருʼதோபமம் ।
பரிணாமே விஷமிவ தத்ஸுக²ம்ʼ ராஜஸம்ʼ ஸ்ம்ருʼதம் ॥ 18-38 ॥
விஷய-இந்த்³ரிய-ஸம்ʼயோகா³த் யத் தத் அக்³ரே அம்ருʼத-உபமம் ।
பரிணாமே விஷம் இவ தத் ஸுக²ம் ராஜஸம் ஸ்ம்ருʼதம் ॥ 18-38 ॥
யத் விஷய-இந்த்³ரிய-ஸம்ʼயோகா³த் அக்³ரே அம்ருʼத-உபமம், தத்
பரிணாமே (ச) விஷம் இவ (அஸ்தி) தத் ஸுக²ம் ராஜஸம் ஸ்ம்ருʼதம் ।
யத³க்³ரே சானுப³ந்தே⁴ ச ஸுக²ம்ʼ மோஹனமாத்மன꞉ ।
நித்³ராலஸ்யப்ரமாதோ³த்த²ம்ʼ தத்தாமஸமுதா³ஹ்ருʼதம் ॥ 18-39 ॥
யத் அக்³ரே ச அனுப³ந்தே⁴ ச ஸுக²ம் மோஹனம் ஆத்மன꞉ ।
நித்³ரா-ஆலஸ்ய-ப்ரமாத³-உத்த²ம் தத் தாமஸம் உதா³ஹ்ருʼதம் ॥ 18-39 ॥
யத் அக்³ரே ச அனுப³ந்தே⁴ ச ஆத்மன꞉ மோஹனம் நித்³ரா-ஆலஸ்ய-ப்ரமாத³-உத்த²ம்,
தத் ஸுக²ம் தாமஸம் உதா³ஹ்ருʼதம் ।
ந தத³ஸ்தி ப்ருʼதி²வ்யாம்ʼ வா தி³வி தே³வேஷு வா புன꞉ ।
ஸத்த்வம்ʼ ப்ரக்ருʼதிஜைர்முக்தம்ʼ யதே³பி⁴꞉ ஸ்யாத்த்ரிபி⁴ர்கு³ணை꞉ ॥ 18-40 ॥
ந தத் அஸ்தி ப்ருʼதி²வ்யாம் வா தி³வி தே³வேஷு வா புன꞉ ।
ஸத்த்வம் ப்ரக்ருʼதிஜை꞉ முக்தம் யத் ஏபி⁴꞉ ஸ்யாத் த்ரிபி⁴꞉ கு³ணை꞉ ॥ 18-40 ॥
யத் ஸத்த்வம் ஏபி⁴꞉ ப்ரக்ருʼதிஜை꞉ த்ரிபி⁴꞉ கு³ணை꞉ முக்தம் ஸ்யாத், தத்
ப்ருʼதி²வ்யாம் வா தி³வி வா புன꞉ தே³வேஷு (வா) ந அஸ்தி ।
ப்³ராஹ்மணக்ஷத்ரியவிஶாம்ʼ ஶூத்³ராணாம்ʼ ச பரந்தப ।
கர்மாணி ப்ரவிப⁴க்தானி ஸ்வபா⁴வப்ரப⁴வைர்கு³ணை꞉ ॥ 18-41 ॥
ப்³ராஹ்மண-க்ஷத்ரிய-விஶாம் ஶூத்³ராணாம் ச பரந்தப ।
கர்மாணி ப்ரவிப⁴க்தானி ஸ்வபா⁴வ-ப்ரப⁴வை꞉ கு³ணை꞉ ॥ 18-41 ॥
ஹே பரந்தப! ப்³ராஹ்மண-க்ஷத்ரிய-விஶாம் ஶூத்³ராணாம் ச
கர்மாணி ஸ்வபா⁴வ-ப்ரப⁴வை꞉ கு³ணை꞉ ப்ரவிப⁴க்தானி (ஸந்தி) ।
ஶமோ த³மஸ்தப꞉ ஶௌசம்ʼ க்ஷாந்திரார்ஜவமேவ ச ।
ஜ்ஞானம்ʼ விஜ்ஞானமாஸ்திக்யம்ʼ ப்³ரஹ்மகர்ம ஸ்வபா⁴வஜம் ॥ 18-42 ॥
ஶம꞉ த³ம꞉ தப꞉ ஶௌசம் க்ஷாந்தி꞉ ஆர்ஜவம் ஏவ ச ।
ஜ்ஞானம் விஜ்ஞானம் ஆஸ்திக்யம் ப்³ரஹ்ம-கர்ம ஸ்வபா⁴வஜம் ॥ 18-42 ॥
ஶம꞉, த³ம꞉, தப꞉, ஶௌசம், க்ஷாந்தி꞉, ஆர்ஜவம், ஜ்ஞானம்,
விஜ்ஞானம், ஆஸ்திக்யம் ஏவ ச (இதி) ஸ்வபா⁴வஜம் ப்³ரஹ்ம-கர்ம (அஸ்தி) ।
ஶௌர்யம்ʼ தேஜோ த்⁴ருʼதிர்தா³க்ஷ்யம்ʼ யுத்³தே⁴ சாப்யபலாயனம் ।
தா³னமீஶ்வரபா⁴வஶ்ச க்ஷாத்ரம்ʼ கர்ம ஸ்வபா⁴வஜம் ॥ 18-43 ॥
ஶௌர்யம் தேஜ꞉ த்⁴ருʼதி꞉ தா³க்ஷ்யம் யுத்³தே⁴ ச அபி அபலாயனம் ।
தா³னம் ஈஶ்வர-பா⁴வ꞉ ச க்ஷாத்ரம் கர்ம ஸ்வபா⁴வஜம் ॥ 18-43 ॥
ஶௌர்யம், தேஜ꞉, த்⁴ருʼதி꞉, தா³க்ஷ்யம், யுத்³தே⁴ அபி ச அபலாயனம்,
தா³னம், ஈஶ்வர-பா⁴வ꞉ ச (இதி) ஸ்வபா⁴வஜம் க்ஷாத்ரம் கர்ம (அஸ்தி) ।
க்ருʼஷிகௌ³ரக்ஷ்யவாணிஜ்யம்ʼ வைஶ்யகர்ம ஸ்வபா⁴வஜம் ।
பரிசர்யாத்மகம்ʼ கர்ம ஶூத்³ரஸ்யாபி ஸ்வபா⁴வஜம் ॥ 18-44 ॥
க்ருʼஷி-கௌ³ரக்ஷ்ய-வாணிஜ்யம் வைஶ்ய-கர்ம ஸ்வபா⁴வஜம் ।
பரிசர்யா-ஆத்மகம் கர்ம ஶூத்³ரஸ்ய அபி ஸ்வபா⁴வஜம் ॥ 18-44 ॥
க்ருʼஷி-கௌ³ரக்ஷ்ய-வாணிஜ்யம் ஸ்வபா⁴வஜம் வைஶ்ய-கர்ம (அஸ்தி)
அபி (ச) ஶூத்³ரஸ்ய பரிசர்யா-ஆத்மகம் கர்ம ஸ்வபா⁴வஜம் (அஸ்தி) ।
ஸ்வே ஸ்வே கர்மண்யபி⁴ரத꞉ ஸம்ʼஸித்³தி⁴ம்ʼ லப⁴தே நர꞉ ।
ஸ்வகர்மநிரத꞉ ஸித்³தி⁴ம்ʼ யதா² விந்த³தி தச்ச்²ருʼணு ॥ 18-45 ॥
ஸ்வே ஸ்வே கர்மணி அபி⁴ரத꞉ ஸம்ʼஸித்³தி⁴ம் லப⁴தே நர꞉ ।
ஸ்வகர்ம-நிரத꞉ ஸித்³தி⁴ம் யதா² விந்த³தி தத் ஶ்ருʼணு ॥ 18-45 ॥
ஸ்வே ஸ்வே கர்மணி அபி⁴ரத꞉ நர꞉ ஸம்ʼஸித்³தி⁴ம் லப⁴தே ।
ஸ்வகர்ம-நிரத꞉ (நர꞉) யதா² ஸித்³தி⁴ம் விந்த³தி, தத் ஶ்ருʼணு ।
யத꞉ ப்ரவ்ருʼத்திர்பூ⁴தானாம்ʼ யேன ஸர்வமித³ம்ʼ ததம் ।
ஸ்வகர்மணா தமப்⁴யர்ச்ய ஸித்³தி⁴ம்ʼ விந்த³தி மானவ꞉ ॥ 18-46 ॥
யத꞉ ப்ரவ்ருʼத்தி꞉ பூ⁴தானாம் யேன ஸர்வம் இத³ம் ததம் ।
ஸ்வகர்மணா தம் அப்⁴யர்ச்ய ஸித்³தி⁴ம் விந்த³தி மானவ꞉ ॥ 18-46 ॥
யத꞉ பூ⁴தானாம் ப்ரவ்ருʼத்தி꞉ (அஸ்தி), யேன இத³ம் ஸர்வம் ததம்
(அஸ்தி) தம் (ஈஶ்வரம்ʼ) ஸ்வகர்மணா அப்⁴யர்ச்ய மானவ꞉ ஸித்³தி⁴ம் விந்த³தி ।
ஶ்ரேயான்ஸ்வத⁴ர்மோ விகு³ண꞉ பரத⁴ர்மாத்ஸ்வனுஷ்டி²தாத் ।
ஸ்வபா⁴வநியதம்ʼ கர்ம குர்வன்னாப்னோதி கில்பி³ஷம் ॥ 18-47 ॥
ஶ்ரேயான் ஸ்வத⁴ர்ம꞉ விகு³ண꞉ பர-த⁴ர்மாத் ஸ்வனுஷ்டி²தாத் ।
ஸ்வபா⁴வ-நியதம் கர்ம குர்வன் ந ஆப்னோதி கில்பி³ஷம் ॥ 18-47 ॥
விகு³ண꞉ ஸ்வத⁴ர்ம꞉ ஸ்வனுஷ்டி²தாத் பர-த⁴ர்மாத் ஶ்ரேயான் (அஸ்தி),
ஸ்வபா⁴வ-நியதம் கர்ம குர்வன் (நர꞉) கில்பி³ஷம் ந ஆப்னோதி ।
ஸஹஜம்ʼ கர்ம கௌந்தேய ஸதோ³ஷமபி ந த்யஜேத் ।
ஸர்வாரம்பா⁴ ஹி தோ³ஷேண தூ⁴மேநாக்³நிரிவாவ்ருʼதா꞉ ॥ 18-48 ॥
ஸஹஜம் கர்ம கௌந்தேய ஸதோ³ஷம் அபி ந த்யஜேத் ।
ஸர்வாரம்பா⁴꞉ ஹி தோ³ஷேண தூ⁴மேன அக்³னி꞉ இவ ஆவ்ருʼதா꞉ ॥ 18-48 ॥
ஹே கௌந்தேய! ஸஹஜம் கர்ம ஸதோ³ஷம் அபி ந த்யஜேத்,
தூ⁴மேன அக்³னி꞉ இவ ஹி ஸர்வாரம்பா⁴꞉ தோ³ஷேண ஆவ்ருʼதா꞉ (ஸந்தி) ।
அஸக்தபு³த்³தி⁴꞉ ஸர்வத்ர ஜிதாத்மா விக³தஸ்ப்ருʼஹ꞉ ।
நைஷ்கர்ம்யஸித்³தி⁴ம்ʼ பரமாம்ʼ ஸம்ʼந்யாஸேனாதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 18-49 ॥
அஸக்த-பு³த்³தி⁴꞉ ஸர்வத்ர ஜித-ஆத்மா விக³த-ஸ்ப்ருʼஹ꞉ ।
நைஷ்கர்ம்ய-ஸித்³தி⁴ம் பரமாம் ஸம்ʼந்யாஸேன அதி⁴க³ச்ச²தி ॥ 18-49 ॥
ஸர்வத்ர அஸக்த-பு³த்³தி⁴꞉ ஜித-ஆத்மா, விக³த-ஸ்ப்ருʼஹ꞉ (நர꞉)
பரமாம் நைஷ்கர்ம்ய-ஸித்³தி⁴ம் ஸம்ʼந்யாஸேன அதி⁴க³ச்ச²தி ।
ஸித்³தி⁴ம்ʼ ப்ராப்தோ யதா² ப்³ரஹ்ம ததா²ப்னோதி நிபோ³த⁴ மே ।
ஸமாஸேனைவ கௌந்தேய நிஷ்டா² ஜ்ஞானஸ்ய யா பரா ॥ 18-50 ॥
ஸித்³தி⁴ம் ப்ராப்த꞉ யதா² ப்³ரஹ்ம ததா² ஆப்னோதி நிபோ³த⁴ மே ।
ஸமாஸேன ஏவ கௌந்தேய நிஷ்டா² ஜ்ஞானஸ்ய யா பரா ॥ 18-50 ॥
ஹே கௌந்தேய! ஸித்³தி⁴ம் ப்ராப்த꞉ (மானவ꞉) யதா² ப்³ரஹ்ம ஆப்னோதி,
ததா² மே ஸமாஸேன ஏவ நிபோ³த⁴, யா (ச இயம்ʼ ப்³ரஹ்ம-ப்ராப்தி꞉)
(ஸா) ஜ்ஞானஸ்ய பரா நிஷ்டா² (வர்ததே) ।
பு³த்³த்⁴யா விஶுத்³த⁴யா யுக்தோ த்⁴ருʼத்யாத்மானம்ʼ நியம்ய ச ।
ஶப்³தா³தீ³ன்விஷயாம்ʼஸ்த்யக்த்வா ராக³த்³வேஷௌ வ்யுத³ஸ்ய ச ॥ 18-51 ॥
பு³த்³த்⁴யா விஶுத்³த⁴யா யுக்த꞉ த்⁴ருʼத்யா ஆத்மானம் நியம்ய ச ।
ஶப்³தா³தீ³ன் விஷயான் த்யக்த்வா ராக³-த்³வேஷௌ வ்யுத³ஸ்ய ச ॥ 18-51 ॥
விஶுத்³த⁴யா பு³த்³த்⁴யா யுக்த꞉, த்⁴ருʼத்யா ஆத்மானம் நியம்ய ச,
ஶப்³தா³தீ³ன் விஷயான் த்யக்த்வா, ராக³-த்³வேஷௌ ச வ்யுத³ஸ்ய,
விவிக்தஸேவீ லக்⁴வாஶீ யதவாக்காயமானஸ꞉ ।
த்⁴யானயோக³பரோ நித்யம்ʼ வைராக்³யம்ʼ ஸமுபாஶ்ரித꞉ ॥ 18-52 ॥
விவிக்த-ஸேவீ லகு⁴-ஆஶீ யத-வாக்-காய-மானஸ꞉ ।
த்⁴யான-யோக³-பர꞉ நித்யம் வைராக்³யம் ஸமுபாஶ்ரித꞉ ॥ 18-52 ॥
விவிக்த-ஸேவீ, லகு⁴-ஆஶீ, யத-வாக்-காய-மானஸ꞉, நித்யம்
த்⁴யான-யோக³-பர꞉, வைராக்³யம் ஸமுபாஶ்ரித꞉ (ச),
அஹங்காரம்ʼ ப³லம்ʼ த³ர்பம்ʼ காமம்ʼ க்ரோத⁴ம்ʼ பரிக்³ரஹம் ।
விமுச்ய நிர்மம꞉ ஶாந்தோ ப்³ரஹ்மபூ⁴யாய கல்பதே ॥ 18-53 ॥
அஹங்காரம் ப³லம் த³ர்பம் காமம் க்ரோத⁴ம் பரிக்³ரஹம் ।
விமுச்ய நிர்மம꞉ ஶாந்த꞉ ப்³ரஹ்ம-பூ⁴யாய கல்பதே ॥ 18-53 ॥
அஹங்காரம் ப³லம் த³ர்பம் காமம் க்ரோத⁴ம் பரிக்³ரஹம் (ச)
விமுச்ய, நிர்மம꞉, ஶாந்த꞉, (நர꞉) ப்³ரஹ்ம-பூ⁴யாய கல்பதே ।
ப்³ரஹ்மபூ⁴த꞉ ப்ரஸன்னாத்மா ந ஶோசதி ந காங்க்ஷதி ।
ஸம꞉ ஸர்வேஷு பூ⁴தேஷு மத்³ப⁴க்திம்ʼ லப⁴தே பராம் ॥ 18-54 ॥
ப்³ரஹ்ம-பூ⁴த꞉ ப்ரஸன்ன-ஆத்மா ந ஶோசதி ந காங்க்ஷதி ।
ஸம꞉ ஸர்வேஷு பூ⁴தேஷு மத்-ப⁴க்திம் லப⁴தே பராம் ॥ 18-54 ॥
ப்³ரஹ்ம-பூ⁴த꞉ ப்ரஸன்ன-ஆத்மா (ஸன்) ந ஶோசதி, ந காங்க்ஷதி,
(ச) ஸர்வேஷு பூ⁴தேஷு ஸம꞉ (பூ⁴த்வா) பராம் மத்-ப⁴க்திம் லப⁴தே ।
ப⁴க்த்யா மாமபி⁴ஜானாதி யாவான்யஶ்சாஸ்மி தத்த்வத꞉ ।
ததோ மாம்ʼ தத்த்வதோ ஜ்ஞாத்வா விஶதே தத³னந்தரம் ॥ 18-55 ॥
ப⁴க்த்யா மாம் அபி⁴ஜானாதி யாவான் ய꞉ ச அஸ்மி தத்த்வத꞉ ।
தத꞉ மாம் தத்த்வத꞉ ஜ்ஞாத்வா விஶதே தத் அனந்தரம் ॥ 18-55 ॥
யாவான் ய꞉ ச அஸ்மி, (தம்ʼ) மாம் தத்த்வத꞉ ப⁴க்த்யா அபி⁴ஜானாதி,
தத꞉ தத்த்வத꞉ மாம் ஜ்ஞாத்வா தத் அனந்தரம் (மாம்) விஶதே ।
ஸர்வகர்மாண்யபி ஸதா³ குர்வாணோ மத்³வ்யபாஶ்ரய꞉ ।
மத்ப்ரஸாதா³த³வாப்னோதி ஶாஶ்வதம்ʼ பத³மவ்யயம் ॥ 18-56 ॥
ஸர்வ-கர்மாணி அபி ஸதா³ குர்வாண꞉ மத்-வ்யபாஶ்ரய꞉ ।
மத்-ப்ரஸாதா³த் அவாப்னோதி ஶாஶ்வதம் பத³ம் அவ்யயம் ॥ 18-56 ॥
மத்-வ்யபாஶ்ரய꞉ ஸதா³ ஸர்வ-கர்மாணி அபி குர்வாண꞉
மத்-ப்ரஸாதா³த் ஶாஶ்வதம் அவ்யயம் பத³ம் அவாப்னோதி ।
சேதஸா ஸர்வகர்மாணி மயி ஸம்ʼந்யஸ்ய மத்பர꞉ ।
பு³த்³தி⁴யோக³முபாஶ்ரித்ய மச்சித்த꞉ ஸததம்ʼ ப⁴வ ॥ 18-57 ॥
சேதஸா ஸர்வ-கர்மாணி மயி ஸம்ʼந்யஸ்ய மத்-பர꞉ ।
பு³த்³தி⁴-யோக³ம் உபாஶ்ரித்ய மத்-சித்த꞉ ஸததம் ப⁴வ ॥ 18-57 ॥
(த்வம்ʼ) ஸர்வ-கர்மாணி சேதஸா மயி ஸம்ʼந்யஸ்ய, மத்-பர꞉
(ஸன்), பு³த்³தி⁴-யோக³ம் உபாஶ்ரித்ய,ஸததம் மத்-சித்த꞉ ப⁴வ ।
மச்சித்த꞉ ஸர்வது³ர்கா³ணி மத்ப்ரஸாதா³த்தரிஷ்யஸி ।
அத² சேத்த்வமஹங்காரான்ன ஶ்ரோஷ்யஸி வினங்க்ஷ்யஸி ॥ 18-58 ॥
மத்-சித்த꞉ ஸர்வ-து³ர்கா³ணி மத்-ப்ரஸாதா³த் தரிஷ்யஸி ।
அத² சேத் த்வம் அஹங்காராத் ந ஶ்ரோஷ்யஸி வினங்க்ஷ்யஸி ॥ 18-58 ॥
(த்வம்) மத்-சித்த꞉ (ஸன்) ஸர்வ-து³ர்கா³ணி மத்-ப்ரஸாதா³த்
தரிஷ்யஸி । அத² த்வம் அஹங்காராத் ந ஶ்ரோஷ்யஸி சேத், வினங்க்ஷ்யஸி ।
யத³ஹங்காரமாஶ்ரித்ய ந யோத்ஸ்ய இதி மன்யஸே ।
மித்²யைஷ வ்யவஸாயஸ்தே ப்ரக்ருʼதிஸ்த்வாம்ʼ நியோக்ஷ்யதி ॥ 18-59 ॥
யத் அஹங்காரம் ஆஶ்ரித்ய ந யோத்ஸ்யே இதி மன்யஸே ।
மித்²யா ஏஷ꞉ வ்யவஸாய꞉ தே ப்ரக்ருʼதி꞉ த்வாம் நியோக்ஷ்யதி ॥ 18-59 ॥
யத் அஹங்காரம் ஆஶ்ரித்ய ‘ந யோத்ஸ்யே’ இதி மன்யஸே, (தத்) ஏஷ꞉
தே வ்யவஸாய꞉ மித்²யா (ஏவ அஸ்தி), ப்ரக்ருʼதி꞉ த்வாம் நியோக்ஷ்யதி ।
ஸ்வபா⁴வஜேன கௌந்தேய நிப³த்³த⁴꞉ ஸ்வேன கர்மணா ।
கர்தும்ʼ நேச்ச²ஸி யன்மோஹாத்கரிஷ்யஸ்யவஶோ(அ)பி தத் ॥ 18-60 ॥
ஸ்வபா⁴வஜேன கௌந்தேய நிப³த்³த⁴꞉ ஸ்வேன கர்மணா ।
கர்தும் ந இச்ச²ஸி யத் மோஹாத் கரிஷ்யஸி அவஶ꞉ அபி தத் ॥ 18-60 ॥
ஹே கௌந்தேய! (யத꞉) ஸ்வபா⁴வஜேன ஸ்வேன கர்மணா நிப³த்³த⁴꞉
(த்வம்ʼ) யத் மோஹாத் கர்தும் ந இச்ச²ஸி, தத் அவஶ꞉ (ஸன்)
அபி கரிஷ்யஸி ।
ஈஶ்வர꞉ ஸர்வபூ⁴தானாம்ʼ ஹ்ருʼத்³தே³ஶே(அ)ர்ஜுன திஷ்ட²தி ।
ப்⁴ராமயன்ஸர்வபூ⁴தானி யந்த்ராரூடா⁴னி மாயயா ॥ 18-61 ॥
ஈஶ்வர꞉ ஸர்வ-பூ⁴தானாம் ஹ்ருʼத்-தே³ஶே அர்ஜுன திஷ்ட²தி ।
ப்⁴ராமயன் ஸர்வ-பூ⁴தானி யந்த்ர-ஆரூடா⁴னி மாயயா ॥ 18-61 ॥
ஹே அர்ஜுன! யந்த்ர-ஆரூடா⁴னி ஸர்வ-பூ⁴தானி மாயயா
ப்⁴ராமயன் ஈஶ்வர꞉ ஸர்வ-பூ⁴தானாம் ஹ்ருʼத்-தே³ஶே திஷ்ட²தி ।
தமேவ ஶரணம்ʼ க³ச்ச² ஸர்வபா⁴வேன பா⁴ரத ।
தத்ப்ரஸாதா³த்பராம்ʼ ஶாந்திம்ʼ ஸ்தா²னம்ʼ ப்ராப்ஸ்யஸி ஶாஶ்வதம் ॥ 18-62 ॥
தம் ஏவ ஶரணம் க³ச்ச² ஸர்வ-பா⁴வேன பா⁴ரத ।
தத் ப்ரஸாதா³த் பராம் ஶாந்திம் ஸ்தா²னம் ப்ராப்ஸ்யஸி ஶாஶ்வதம் ॥ 18-62 ॥
ஹே பா⁴ரத! (த்வம்ʼ) தம் ஏவ ஸர்வ-பா⁴வேன ஶரணம் க³ச்ச² ।
தத் ப்ரஸாதா³த் பராம் ஶாந்திம் ஶாஶ்வதம் ஸ்தா²னம் (ச) ப்ராப்ஸ்யஸி ।
இதி தே ஜ்ஞானமாக்²யாதம்ʼ கு³ஹ்யாத்³கு³ஹ்யதரம்ʼ மயா ।
விம்ருʼஶ்யைதத³ஶேஷேண யதே²ச்ச²ஸி ததா² குரு ॥ 18-63 ॥
இதி தே ஜ்ஞானம் ஆக்²யாதம் கு³ஹ்யாத் கு³ஹ்யதரம்ʼ மயா ।
விம்ருʼஶ்ய ஏதத் அஶேஷேண யதா² இச்ச²ஸி ததா² குரு ॥ 18-63 ॥
இதி கு³ஹ்யாத் கு³ஹ்யதரம்ʼ ஜ்ஞானம் மயா தே ஆக்²யாதம்,
ஏதத் அஶேஷேண விம்ருʼஶ்ய, யதா² இச்ச²ஸி ததா² குரு ।
ஸர்வகு³ஹ்யதமம்ʼ பூ⁴ய꞉ ஶ்ருʼணு மே பரமம்ʼ வச꞉ ।
இஷ்டோ(அ)ஸி மே த்³ருʼட⁴மிதி ததோ வக்ஷ்யாமி தே ஹிதம் ॥ 18-64 ॥
ஸர்வ-கு³ஹ்யதமம் பூ⁴ய꞉ ஶ்ருʼணு மே பரமம் வச꞉ ।
இஷ்ட꞉ அஸி மே த்³ருʼட⁴ம் இதி தத꞉ வக்ஷ்யாமி தே ஹிதம் ॥ 18-64 ॥
ஸர்வ-கு³ஹ்யதமம் பரமம் வச꞉ மே பூ⁴ய꞉ ஶ்ருʼணு । மே த்³ருʼட⁴ம்
இஷ்ட꞉ அஸி, இதி தத꞉ தே ஹிதம் வக்ஷ்யாமி ।
மன்மனா ப⁴வ மத்³ப⁴க்தோ மத்³யாஜீ மாம்ʼ நமஸ்குரு ।
மாமேவைஷ்யஸி ஸத்யம்ʼ தே ப்ரதிஜானே ப்ரியோ(அ)ஸி மே ॥ 18-65 ॥
மத்-மனா꞉ ப⁴வ மத்-ப⁴க்த꞉ மத்-யாஜீ மாம் நமஸ்குரு ।
மாம் ஏவ ஏஷ்யஸி ஸத்யம் தே ப்ரதிஜானே ப்ரிய꞉ அஸி மே ॥ 18-65 ॥
மத்-மனா꞉, மத்-ப⁴க்த꞉, மத்-யாஜீ (ச) ப⁴வ, மாம்
நமஸ்குரு (ஏவம்ʼ க்ருʼத்வா த்வம்ʼ) மாம் ஏவ ஏஷ்யஸி । (இதி) தே
ஸத்யம் ப்ரதிஜானே, (யத꞉ த்வம்ʼ) மே ப்ரிய꞉ அஸி ।
ஸர்வத⁴ர்மான்பரித்யஜ்ய மாமேகம்ʼ ஶரணம்ʼ வ்ரஜ ।
அஹம்ʼ த்வா ஸர்வபாபேப்⁴யோ மோக்ஷ்யயிஷ்யாமி மா ஶுச꞉ ॥ 18-66 ॥
ஸர்வ-த⁴ர்மான் பரித்யஜ்ய மாம் ஏகம் ஶரணம் வ்ரஜ ।
அஹம் த்வா ஸர்வ-பாபேப்⁴ய꞉ மோக்ஷ்யயிஷ்யாமி மா ஶுச꞉ ॥ 18-66 ॥
(த்வம்ʼ) ஸர்வ-த⁴ர்மான் பரித்யஜ்ய மாம் ஏகம் ஶரணம் வ்ரஜ,
அஹம் த்வா ஸர்வ-பாபேப்⁴ய꞉ மோக்ஷ்யயிஷ்யாமி, (த்வம்ʼ) மா ஶுச꞉ ।
இத³ம்ʼ தே நாதபஸ்காய நாப⁴க்தாய கதா³சன ।
ந சாஶுஶ்ரூஷவே வாச்யம்ʼ ந ச மாம்ʼ யோ(அ)ப்⁴யஸூயதி ॥ 18-67 ॥
இத³ம் தே ந அதபஸ்காய ந அப⁴க்தாய கதா³சன ।
ந ச அஶுஶ்ரூஷவே வாச்யம் ந ச மாம் ய꞉ அப்⁴யஸூயதி ॥ 18-67 ॥
இத³ம் தே ந அதபஸ்காய, (ச) ந அப⁴க்தாய, ந ச அஶுஶ்ரூஷவே,
ந ச ய꞉ மாம் அப்⁴யஸூயதி (தஸ்மை) கதா³சன வாச்யம் ।
ய இத³ம்ʼ பரமம்ʼ கு³ஹ்யம்ʼ மத்³ப⁴க்தேஷ்வபி⁴தா⁴ஸ்யதி ।
ப⁴க்திம்ʼ மயி பராம்ʼ க்ருʼத்வா மாமேவைஷ்யத்யஸம்ʼஶய꞉ ॥ 18-68 ॥
ய꞉ இத³ம் பரமம் கு³ஹ்யம் மத்-ப⁴க்தேஷு அபி⁴தா⁴ஸ்யதி ।
ப⁴க்திம் மயி பராம் க்ருʼத்வா மாம் ஏவ ஏஷ்யதி அஸம்ʼஶய꞉ ॥ 18-68 ॥
ய꞉ இத³ம் பரமம் கு³ஹ்யம் (ஜ்ஞானம்ʼ) மத்-ப⁴க்தேஷு அபி⁴தா⁴ஸ்யதி,
(ஸ꞉) மயி பராம் ப⁴க்திம் க்ருʼத்வா, அஸம்ʼஶய꞉ (ஸன்) மாம்
ஏவ ஏஷ்யதி ।
ந ச தஸ்மான்மனுஷ்யேஷு கஶ்சின்மே ப்ரியக்ருʼத்தம꞉ ।
ப⁴விதா ந ச மே தஸ்மாத³ன்ய꞉ ப்ரியதரோ பு⁴வி ॥ 18-69 ॥
ந ச தஸ்மாத் மனுஷ்யேஷு கஶ்சித் மே ப்ரிய-க்ருʼத்தம꞉ ।
ப⁴விதா ந ச மே தஸ்மாத் அன்ய꞉ ப்ரியதர꞉ பு⁴வி ॥ 18-69 ॥
மனுஷ்யேஷு ச கஶ்சித் தஸ்மாத் ப்ரிய-க்ருʼத்தம꞉ மே ந (அஸ்தி);
தஸ்மாத் அன்ய꞉ பு⁴வி ப்ரியதர꞉ ச மே ந ப⁴விதா ।
அத்⁴யேஷ்யதே ச ய இமம்ʼ த⁴ர்ம்யம்ʼ ஸம்ʼவாத³மாவயோ꞉ ।
ஜ்ஞானயஜ்ஞேன தேனாஹமிஷ்ட꞉ ஸ்யாமிதி மே மதி꞉ ॥ 18-70 ॥
அத்⁴யேஷ்யதே ச ய꞉ இமம் த⁴ர்ம்யம் ஸம்ʼவாத³ம் ஆவயோ꞉ ।
ஜ்ஞான-யஜ்ஞேன தேன அஹம் இஷ்ட꞉ ஸ்யாம் இதி மே மதி꞉ ॥ 18-70 ॥
ய꞉ ச ஆவயோ꞉ இமம் த⁴ர்ம்யம் ஸம்ʼவாத³ம் அத்⁴யேஷ்யதே, தேன
ஜ்ஞான-யஜ்ஞேன அஹம் இஷ்ட꞉ ஸ்யாம் இதி மே மதி꞉ ।
ஶ்ரத்³தா⁴வானனஸூயஶ்ச ஶ்ருʼணுயாத³பி யோ நர꞉ ।
ஸோ(அ)பி முக்த꞉ ஶுபா⁴ம்ˮல்லோகான்ப்ராப்னுயாத்புண்யகர்மணாம் ॥ 18-71 ॥
ஶ்ரத்³தா⁴வான் அனஸூய꞉ ச ஶ்ருʼணுயாத் அபி ய꞉ நர꞉ ।
ஸ꞉ அபி முக்த꞉ ஶுபா⁴ன் லோகான் ப்ராப்னுயாத் புண்ய-கர்மணாம் ॥ 18-71 ॥
ஶ்ரத்³தா⁴வான் அனஸூய꞉ ச ய꞉ நர꞉ (இத³ம்ʼ) ஶ்ருʼணுயாத் அபி ஸ꞉
முக்த꞉ (ஸன்) புண்ய-கர்மணாம் ஶுபா⁴ன் லோகான் அபி ப்ராப்னுயாத் ।
கச்சிதே³தச்ச்²ருதம்ʼ பார்த² த்வயைகாக்³ரேண சேதஸா ।
கச்சித³ஜ்ஞானஸம்மோஹ꞉ ப்ரநஷ்டஸ்தே த⁴னஞ்ஜய ॥ 18-72 ॥
கச்சித் ஏதத் ஶ்ருதம் பார்த² த்வயா ஏகாக்³ரேண சேதஸா ।
கச்சித் அஜ்ஞான-ஸம்மோஹ꞉ ப்ரநஷ்ட꞉ தே த⁴னஞ்ஜய ॥ 18-72 ॥
ஹே பார்த²! த்வயா ஏதத் ஏகாக்³ரேண சேதஸா ஶ்ருதம் கச்சித்?
ஹே த⁴னஞ்ஜய! தே அஜ்ஞான-ஸம்மோஹ꞉ ப்ரநஷ்ட꞉ கச்சித்?
அர்ஜுன உவாச ।
அர்ஜுன꞉ உவாச ।
நஷ்டோ மோஹ꞉ ஸ்ம்ருʼதிர்லப்³தா⁴ த்வத்ப்ரஸாதா³ன்மயாச்யுத ।
ஸ்தி²தோ(அ)ஸ்மி க³தஸந்தே³ஹ꞉ கரிஷ்யே வசனம்ʼ தவ ॥ 18-73 ॥
நஷ்ட꞉ மோஹ꞉ ஸ்ம்ருʼதி꞉ லப்³தா⁴ த்வத் ப்ரஸாதா³த் மயா அச்யுத ।
ஸ்தி²த꞉ அஸ்மி க³த-ஸந்தே³ஹ꞉ கரிஷ்யே வசனம் தவ ॥ 18-73 ॥
ஹே அச்யுத! த்வத் ப்ரஸாதா³த் (மே) மோஹ꞉ நஷ்ட꞉,
மயா ஸ்ம்ருʼதி꞉ லப்³தா⁴, (அஹம்ʼ) க³த-ஸந்தே³ஹ꞉ ஸ்தி²த꞉ அஸ்மி,
(இதா³னீம்ʼ) தவ வசனம் கரிஷ்யே ।
ஸஞ்ஜய உவாச ।
ஸஞ்ஜய꞉ உவாச ।
இத்யஹம்ʼ வாஸுதே³வஸ்ய பார்த²ஸ்ய ச மஹாத்மன꞉ ।
ஸம்ʼவாத³மிமமஶ்ரௌஷமத்³பு⁴தம்ʼ ரோமஹர்ஷணம் ॥ 18-74 ॥
இதி அஹம் வாஸுதே³வஸ்ய பார்த²ஸ்ய ச மஹாத்மன꞉ ।
ஸம்ʼவாத³ம் இமம் அஶ்ரௌஷம் அத்³பு⁴தம் ரோம-ஹர்ஷணம் ॥ 18-74 ॥
இதி அஹம் வாஸுதே³வஸ்ய மஹாத்மன꞉ பார்த²ஸ்ய ச இமம் அத்³பு⁴தம்
ரோம-ஹர்ஷணம் ஸம்ʼவாத³ம் அஶ்ரௌஷம் ।
வ்யாஸப்ரஸாதா³ச்ச்²ருதவானேதத்³கு³ஹ்யமஹம்ʼ பரம் ।
யோக³ம்ʼ யோகே³ஶ்வராத்க்ருʼஷ்ணாத்ஸாக்ஷாத்கத²யத꞉ ஸ்வயம் ॥ 18-75 ॥
வ்யாஸ-ப்ரஸாதா³த் ஶ்ருதவான் ஏதத் கு³ஹ்யம் அஹம் பரம் ।
யோக³ம் யோகே³ஶ்வராத் க்ருʼஷ்ணாத் ஸாக்ஷாத் கத²யத꞉ ஸ்வயம் ॥ 18-75 ॥
வ்யாஸ-ப்ரஸாதா³த் ஸ்வயம் யோக³ம் கத²யத꞉ யோகே³ஶ்வராத் க்ருʼஷ்ணாத்
ஏதத் பரம் கு³ஹ்யம் அஹம் ஸாக்ஷாத் ஶ்ருதவான் ।
ராஜன்ஸம்ʼஸ்ம்ருʼத்ய ஸம்ʼஸ்ம்ருʼத்ய ஸம்ʼவாத³மிமமத்³பு⁴தம் ।
கேஶவார்ஜுனயோ꞉ புண்யம்ʼ ஹ்ருʼஷ்யாமி ச முஹுர்முஹு꞉ ॥ 18-76 ॥
ராஜன் ஸம்ʼஸ்ம்ருʼத்ய ஸம்ʼஸ்ம்ருʼத்ய ஸம்ʼவாத³ம் இமம் அத்³பு⁴தம் ।
கேஶவ-அர்ஜுனயோ꞉ புண்யம் ஹ்ருʼஷ்யாமி ச முஹு꞉ முஹு꞉ ॥ 18-76 ॥
ஹே ராஜன்! (அஹம்ʼ) கேஶவ-அர்ஜுனயோ꞉ இமம் புண்யம் அத்³பு⁴தம்
ச ஸம்ʼவாத³ம் ஸம்ʼஸ்ம்ருʼத்ய ஸம்ʼஸ்ம்ருʼத்ய முஹு꞉ முஹு꞉ ஹ்ருʼஷ்யாமி ।
தச்ச ஸம்ʼஸ்ம்ருʼத்ய ஸம்ʼஸ்ம்ருʼத்ய ரூபமத்யத்³பு⁴தம்ʼ ஹரே꞉ ।
விஸ்மயோ மே மஹான் ராஜன்ஹ்ருʼஷ்யாமி ச புன꞉ புன꞉ ॥ 18-77 ॥
தத் ச ஸம்ʼஸ்ம்ருʼத்ய ஸம்ʼஸ்ம்ருʼத்ய ரூபம் அதி-அத்³பு⁴தம் ஹரே꞉ ।
விஸ்மய꞉ மே மஹான் ராஜன் ஹ்ருʼஷ்யாமி ச புன꞉ புன꞉ ॥ 18-77 ॥
ஹே ராஜன்! ஹரே꞉ தத் ச அதி-அத்³பு⁴தம் ரூபம் ஸம்ʼஸ்ம்ருʼத்ய
ஸம்ʼஸ்ம்ருʼத்ய மே மஹான் விஸ்மய꞉ (ப⁴வதி), (அஹம்ʼ) புன꞉ புன꞉ ஹ்ருʼஷ்யாமி ச ।
யத்ர யோகே³ஶ்வர꞉ க்ருʼஷ்ணோ யத்ர பார்தோ² த⁴னுர்த⁴ர꞉ ।
தத்ர ஶ்ரீர்விஜயோ பூ⁴திர்த்⁴ருவா நீதிர்மதிர்மம ॥ 18-78 ॥
யத்ர யோகே³ஶ்வர꞉ க்ருʼஷ்ண꞉ யத்ர பார்த²꞉ த⁴னுர்த⁴ர꞉ ।
தத்ர ஶ்ரீ꞉ விஜய꞉ பூ⁴தி꞉ த்⁴ருவா நீதி꞉ மதி꞉ மம ॥ 18-78 ॥
யத்ர யோகே³ஶ்வர꞉ க்ருʼஷ்ண꞉ யத்ர த⁴னுர்த⁴ர꞉ பார்த²꞉,
தத்ர ஶ்ரீ꞉, விஜய꞉, பூ⁴தி꞉, த்⁴ருவா நீதி꞉ (ச இதி)
மம மதி꞉ (அஸ்தி) ।
ௐ தத்ஸதி³தி ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாஸூபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்மவித்³யாயாம்ʼ யோக³ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ணார்ஜுனஸம்ʼவாதே³
மோக்ஷஸம்ʼந்யாஸயோகோ³ நாம அஷ்டாத³ஶோ(அ)த்⁴யாய꞉ ॥ 18 ॥
ௐ தத் ஸத் இதி ஶ்ரீமத் ப⁴க³வத் கீ³தாஸு உபநிஷத்ஸு
ப்³ரஹ்ம-வித்³யாயாம் யோக³-ஶாஸ்த்ரே ஶ்ரீக்ருʼஷ்ண-அர்ஜுன-ஸம்ʼவாதே³
மோக்ஷ-ஸம்ʼந்யாஸ-யோக³꞉ நாம அஷ்டாத³ஶ꞉ அத்⁴யாய꞉ ॥ 18 ॥
– Chant Stotra in Other Languages –
Gita – Sandhi Vigraha and Anvaya in Sanskrit – English – Bengali – Gujarati – Kannada – Malayalam – Odia – Telugu – Tamil