॥ Pingala Geetaa Telugu Lyrics ॥
॥ పింగలాగీతా ॥
అధ్యాయః 168
య్
ధర్మాః పితామహేనోక్తా రాజధర్మాశ్రితాః శుభాః ।
ధర్మమాశ్రమిణాం శ్రేష్ఠం వక్తుమర్హసి పార్థివ ॥ 1 ॥
భీష్మోవాచ
సర్వత్ర విహితో ధర్మః స్వర్గ్యః సత్యఫలం తపః ।
బహు ద్వారస్య ధర్మస్య నేహాస్తి విఫలా క్రియా ॥ 2 ॥
యస్మిన్యస్మింస్తు వినయే యో యో యాతి వినిశ్చయం ।
స తమేవాభిజానాతి నాన్యం భరతసత్తమ ॥ 3 ॥
యథా యథా చ పర్యేతి లోకతంత్రమసారవత్ ।
తథా తథా విరాగోఽత్ర జాయతే నాత్ర సంశయః ॥ 4 ॥
ఏవం వ్యవసితే లోకే బహుదోషే యుధిష్ఠిర ।
ఆత్మమోక్షనిమిత్తం వై యతేత మతిమాన్నరః ॥ 5 ॥
య్
నష్టే ధనే వా దారే వా పుత్రే పితరి వా మృతే ।
యయా బుద్ధ్యా నుదేచ్ఛోకం తన్మే బ్రూహి పితామహ ॥ 6 ॥
భీష్మోవాచ
నష్టే ధనే వా దారే వా పుత్రే పితరి వా మృతే ।
అహో దుఃఖమితి ధ్యాయఞ్శోకస్యాపచితిం చరేత్ ॥ 7 ॥
అత్రాప్యుదాహరంతీమమితిహాసం పురాతనం ।
యథా సేనజితం విప్రః కశ్చిదిత్యబ్రవీద్వచః ॥ 8 ॥
పుత్రశోకాభిసంతప్తం రాజానం శోకవిహ్వలం ।
విషన్నవదనం దృష్ట్వా విప్రో వచనమబ్రవీత్ ॥ 9 ॥
కిం ను ఖల్వసి మూఢస్త్వం శోచ్యః కిమనుశోచసి ।
యదా త్వామపి శోచంతః శోచ్యా యాస్యంతి తాం గతిం ॥ 10 ॥
త్వం చైవాహం చ యే చాన్యే త్వాం రాజన్పర్యుపాసతే ।
సర్వే తత్ర గమిష్యామో యత ఏవాగతా వయం ॥ 11 ॥
సేనాజితోవాచ
కా బుద్ధిః కిం తపో విప్ర కః సమాధిస్తపోధన ।
కిం జ్ఞానం కిం శ్రుతం వా తే యత్ప్రాప్య న విషీదసి ॥ 12 ॥
బ్రాహ్మణోవాచ
పశ్య భూతాని దుఃఖేన వ్యతిషక్తాని సర్వశః ।
ఆత్మాపి చాయం న మమ సర్వా వా పృథివీ మమ ॥ 13 ॥
యథా మమ తథాన్యేషామితి బుద్ధ్యా న మే వ్యథా ।
ఏతాం బుద్ధిమహం ప్రాప్య న ప్రహృష్యే న చ వ్యథే ॥ 14 ॥
యథా కాష్ఠం చ కాష్ఠం చ సమేయాతాం మహోదధౌ ।
సమేత్య చ వ్యపేయాతాం తద్వద్భూతసమాగమః ॥ 15 ॥
ఏవం పుత్రాశ్చ పౌత్రాశ్చ జ్ఞాతయో బాంధవాస్తథా ।
తేషు స్నేహో న కర్తవ్యో విప్రయోగో హి తైర్ధ్రువం ॥ 16 ॥
అదర్శనాదాపతితః పునశ్చాదర్శనం గతః ।
న త్వాసౌ వేద న త్వం తం కః సన్కమనుశోచసి ॥ 17 ॥
తృష్ణార్తి ప్రభవం దుఃఖం దుఃఖార్తి ప్రభవం సుఖం ।
సుఖాత్సంజాయతే దుఃఖమేవమేతత్పునః పునః ।
సుఖస్యానంతరం దుఃఖం దుఃఖస్యానంతరం సుఖం ॥ 18 ॥
సుఖాత్త్వం దుఃఖమాపన్నః పునరాపత్స్యసే సుఖం ।
న నిత్యం లభతే దుఃఖం న నిత్యం లభతే సుఖం ॥ 19 ॥
నాలం సుఖాయ సుహృదో నాలం దుఃఖాయ శత్రవః ।
న చ ప్రజ్ఞాలమర్థానాం న సుఖానామలం ధనం ॥ 20 ॥
న బుద్ధిర్ధనలాభాయ న జాద్యమసమృద్ధయే ।
లోకపర్యాయ వృత్తాంతం ప్రాజ్ఞో జానాతి నేతరః ॥ 21 ॥
బుద్ధిమంతం చ మూఢం చ శూరం భీరుం జదం కవిం ।
దుర్బలం బలవంతం చ భాగినం భజతే సుఖం ॥ 22 ॥
ధేనుర్వత్సస్య గోపస్య స్వామినస్తస్కరస్య చ ।
పయః పిబతి యస్తస్యా ధేనుస్తస్యేతి నిశ్చయః ॥ 23 ॥
యే చ మూఢతమా లోకే యే చ బుద్ధేః పరం గతాః ।
తే నరాః సుఖమేధంతే క్లిశ్యత్యంతరితో జనః ॥ 24 ॥
అంత్యేషు రేమిరే ధీరా న తే మధ్యేషు రేమిరే ।
అంత్య ప్రాప్తిం సుఖామాహుర్దుఃఖమంతరమంతయోః ॥ 25 ॥
యే తు బుద్ధిసుఖం ప్రాప్తా ద్వంద్వాతీతా విమత్సరాః ।
తాన్నైవార్థా న చానర్థా వ్యథయంతి కదా చన ॥ 26 ॥
అథ యే బుద్ధిమప్రాప్తా వ్యతిక్రాంతాశ్చ మూఢతాం ।
తేఽతివేలం ప్రహృష్యంతి సంతాపముపయాంతి చ ॥ 27 ॥
నిత్యప్రముదితా మూఢా దివి దేవగణా ఇవ ।
అవలేపేన మహతా పరిదృబ్ధా విచేతసః ॥ 28 ॥
సుఖం దుఃఖాంతమాలస్యం దుఃఖం దాక్ష్యం సుఖోదయం ।
భూతిశ్చైవ శ్రియా సార్ధం దక్షే వసతి నాలసే ॥ 29 ॥
సుఖం వా యది వా దుఃఖం ద్వేష్యం వా యది వా ప్రియం ।
ప్రాప్తం ప్రాప్తముపాసీత హృదయేనాపరాజితః ॥ 30 ॥
శోకస్థాన సహస్రాణి హర్షస్థాన శతాని చ ।
దివసే దివసే మూఢమావిశంతి న పండితం ॥ 31 ॥
బుద్ధిమంతం కృతప్రజ్ఞం శుశ్రూసుమనసూయకం ।
దాంతం జితేంద్రియం చాపి శోకో న స్పృశతే నరం ॥ 32 ॥
ఏతాం బుద్ధిం సమాస్థాయ గుప్తచిత్తశ్చరేద్బుధః ।
ఉదయాస్తమయజ్ఞం హి న శోకః స్ప్రస్తుమర్హతి ॥ 33 ॥
యన్నిమిత్తం భవేచ్ఛోకస్త్రాసో వా దుఃఖమేవ వా ।
ఆయాసో వా యతోమూలస్తదేకాంగమపి త్యజేత్ ॥ 34 ॥
యద్యత్త్యజతి కామానాం తత్సుఖస్యాభిపూర్యతే ।
కామానుసారీ పురుషః కామానను వినశ్యతి ॥ 35 ॥
యచ్చ కామసుఖం లోకే యచ్చ దివ్యం మహత్సుఖం ।
తృష్ణా క్షయసుఖస్యైతే నార్హతః సోదశీం కలాం ॥ 36 ॥
పూర్వదేహకృతం కర్మ శుభం వా యది వాశుభం ।
ప్రాజ్ఞం మూఢం తథా శూరం భజతే యాదృశం కృతం ॥ 37 ॥
ఏవమేవ కిలైతాని ప్రియాణ్యేవాప్రియాణి చ ।
జీవేషు పరివర్తంతే దుఃఖాని చ సుఖాని చ ॥ 38 ॥
తదేవం బుద్ధిమాస్థాయ సుఖం జీవేద్గుణాన్వితః ।
సర్వాన్కామాంజుగుప్సేత సంగాన్కుర్వీత పృష్ఠతః ।
వృత్త ఏష హృది ప్రౌధో మృత్యురేష మనోమయః ॥ 39 ॥
యదా సంహరతే కామాన్కూర్మోఽఙ్గానీవ సర్వశః ।
తదాత్మజ్యోతిరాత్మా చ ఆత్మన్యేవ ప్రసీదతి ॥ 40 ॥
కిం చిదేవ మమత్వేన యదా భవతి కల్పితం ।
తదేవ పరితాపార్థం సర్వం సంపద్యతే తదా ॥ 41 ॥
న బిభేతి యదా చాయం యదా చాస్మాన్న బిభ్యతి ।
యదా నేచ్ఛతి న ద్వేష్టి బ్రహ్మ సంపద్యతే తదా ॥ 42 ॥
ఉభే సత్యానృతే త్యక్త్వా శోకానందౌ భయాభయే ।
ప్రియాప్రియే పరిత్యజ్య ప్రశాంతాత్మా భవిష్యసి ॥ 43 ॥
యదా న కురుతే ధీరః సర్వభూతేషు పాపకం ।
కర్మణా మనసా వాచా బ్రహ్మ సంపద్యతే తదా ॥ 44 ॥
యా దుస్త్యజా దుర్మతిభిర్యా న జీర్యతి జీర్యతః ।
యోఽసౌ ప్రాణాంతికో రోగస్తాం తృష్ణాం త్యజతః సుఖం ॥ 45 ॥
అత్ర పింగలయా గీతా గాథాః శ్రూయంతి పార్థివ ।
యథా సా కృచ్ఛ్రకాలేఽపి లేభే ధర్మం సనాతనం ॥ 46 ॥
సంకేతే పింగలా వేశ్యా కాంతేనాసీద్వినాకృతా ।
అథ కృచ్ఛ్రగతా శాంతాం బుద్ధిమాస్థాపయత్తదా ॥ 47 ॥
పిన్గలా
ఉన్మత్తాహమనున్మత్తం కాంతమన్వవసం చిరం ।
అంతికే రమణం సంతం నైనమధ్యగమం పురా ॥ 48 ॥
ఏకస్థూనం నవద్వారమపిధాస్యామ్యగారకం ।
కా హి కాంతమిహాయాంతమయం కాంతేతి మన్స్యతే ॥ 49 ॥
అకామాః కామరూపేణ ధూర్తా నరకరూపిణః ।
న పునర్వంచయిష్యంతి ప్రతిబుద్ధాస్మి జాగృమి ॥ 50 ॥
అనర్థోఽపి భవత్యర్థో దైవాత్పూర్వకృతేన వా ।
సంబుద్ధాహం నిరాకారా నాహమద్యాజితేంద్రియా ॥ 51 ॥
సుఖం నిరాశః స్వపితి నైరాశ్యం పరమం సుఖం ।
ఆశామనాశాం కృత్వా హి సుఖం స్వపితి పింగలా ॥ 52 ॥
భీష్మోవాచ
ఏతైశ్చాన్యైశ్చ విప్రస్య హేతుమద్భిః ప్రభాషితైః ।
పర్యవస్థాపితో రాజా సేనజిన్ముముదే సుఖం ॥ 53 ॥
॥ ఇతి పింగలాగీతా సమాప్తా ॥
– Chant Stotra in Other Languages –
Pingala Gita in Sanskrit – English – Bengali – Gujarati – Kannada – Malayalam – Odia – Telugu – Tamil