॥ Bala Rama Sahasranamastotram Gujarati Lyrics ॥
॥ બલરામસહસ્રનામસ્તોત્રમ્ ॥
દુર્યોધન ઉવાચ –
બલભદ્રસ્ય દેવસ્ય પ્રાડ્વિપાક મહામુને ।
નામ્નાં સહસ્રં મે બ્રૂહિ ગુહ્યં દેવગણૈરપિ ॥ ૧ ॥
પ્રાડ્વિપાક ઉવાચ –
સાધુ સાધુ મહારાજ સાધુ તે વિમલં યશઃ ।
યત્પૃચ્છસે પરમિદં ગર્ગોક્તં દેવદુર્લભમ્ ॥ ૨ ॥
નામ્નાં સહસ્રં દિવ્યાનાં વક્ષ્યામિ તવ ચાગ્રતઃ ।
ગર્ગાચાર્યેણ ગોપીભ્યો દત્તં કૃષ્ણાતટે શુભે ॥ ૩ ॥
ૐ અસ્ય શ્રીબલભદ્રસહસ્રનામસ્ત્રોત્રમન્ત્રસ્ય
ગર્ગાચાર્ય ઋષિઃ અનુષ્ટુપ્ છન્દઃ
સઙ્કર્ષણઃ પરમાત્મા દેવતા બલભદ્ર ઇતિ બીજં
રેવતીતિ શક્તિઃ અનન્ત ઇતિ કીલકં
બલભદ્રપ્રીત્યર્થે જપે વિનિયોગઃ ॥
અથ ધ્યાનમ્ ।
સ્ફુરદમલકિરીટં કિઙ્કિણીકઙ્કણાર્હં
ચલદલકકપોલં કુણ્ડલશ્રીમુખાબ્જમ્ ।
તુહિનગિરિમનોજ્ઞં નીલમેઘામ્બરાઢ્યં
હલમુસલવિશાલં કામપાલં સમીડે ॥ ૪ ॥
ૐ બલભદ્રો રામભદ્રો રામઃ સઙ્કર્ષણોઽચ્યુતઃ ।
રેવતીરમણો દેવઃ કામપાલો હલાયુધઃ ॥ ૫ ॥
નીલામ્બરઃ શ્વેતવર્ણો બલદેવોઽચ્યુતાગ્રજઃ ।
પ્રલમ્બઘ્નો મહાવીરો રૌહિણેયઃ પ્રતાપવાન્ ॥ ૬ ॥
તાલાઙ્કો મુસલી હલી હરિર્યદુવરો બલી ।
સીરપાણિઃ પદ્મપાણિર્લગુડી વેણુવાદનઃ ॥ ૭ ॥
કાલિન્દિભેદનો વીરો બલઃ પ્રબલ ઊર્ધ્વગઃ ।
વાસુદેવકલાનન્તઃ સહસ્રવદનઃ સ્વરાટ્ ॥ ૮ ॥
વસુર્વસુમતીભર્તા વાસુદેવો વસૂત્તમઃ ।
યદૂત્તમો યાદવેન્દ્રો માધવો વૃષ્ણિવલ્લભઃ ॥ ૯ ॥
દ્વારકેશો માથુરેશો દાની માની મહામનાઃ ।
પૂર્ણઃ પુરાણઃ પુરુષઃ પરેશઃ પરમેશ્વરઃ ॥ ૧૦ ॥
પરિપૂર્ણતમઃ સાક્ષાત્પરમઃ પુરુષોત્તમઃ ।
અનન્તઃ શાશ્વતઃ શેષો ભગવાન્પ્રકૃતેઃ પરઃ ॥ ૧૧ ॥
જીવાત્મા પરમાત્મા ચ હ્યન્તરાત્મા ધ્રુવોઽવ્યયઃ ।
ચતુર્વ્યૂહશ્ચતુર્વેદશ્ચતુર્મૂર્તિશ્ચતુષ્પદઃ ॥ ૧૨ ॥
પ્રધાનં પ્રકૃતિઃ સાક્ષી સઙ્ઘાતઃ સઙ્ઘવાન્ સખી ।
મહામના બુદ્ધિસખશ્ચેતોઽહંકાર આવૃતઃ ॥ ૧૩ ॥
ઇન્દ્રિયેશો દેવાતાત્મા જ્ઞાનં કર્મ ચ શર્મ ચ ।
અદ્વિતીયો દ્વિતીયશ્ચ નિરાકારો નિરઞ્જનઃ ॥ ૧૪ ॥
વિરાટ્ સમ્રાટ્ મહૌઘશ્ચ ધારઃ સ્થાસ્નુશ્ચરિષ્ણુમાન્ ।
ફણીન્દ્રઃ ફણિરાજશ્ચ સહસ્રફણમણ્ડિતઃ ॥ ૧૫ ॥
ફણીશ્વરઃ ફણી સ્ફૂર્તિઃ ફૂત્કારી ચીત્કરઃ પ્રભુઃ ।
મણિહારો મણિધરો વિતલી સુતલી તલી ॥ ૧૬ ॥
અતલી સુતલેશશ્ચ પાતાલશ્ચ તલાતલઃ ।
રસાતલો ભોગિતલઃ સ્ફુરદ્દન્તો મહાતલઃ ॥ ૧૭ ॥
વાસુકિઃ શઙ્ખચૂડાભો દેવદત્તો ધનઞ્જયઃ ।
કમ્બલાશ્વો વેગતરો ધૃતરાષ્ટ્રો મહાભુજઃ ॥ ૧૮ ॥
વારુણીમદમત્તાઙ્ગો મદઘૂર્ણિતલોચનઃ ।
પદ્માક્ષઃ પદ્મમાલી ચ વનમાલી મધુશ્રવાઃ ॥ ૧૯ ॥
કોટિકન્દર્પલાવણ્યો નાગકન્યાસમર્ચિતઃ ।
નૂપુરી કટિસૂત્રી ચ કટકી કનકાઙ્ગદી ॥ ૨૦ ॥
મુકુટી કુણ્ડલી દણ્ડી શિખણ્ડી ખણ્ડમણ્ડલી ।
કલિઃ કલિપ્રિયઃ કાલો નિવાતકવચેશ્વરઃ ॥ ૨૧ ॥
સંહારકદ્રુર્દ્રવયુઃ કાલાગ્નિઃ પ્રલયો લયઃ ।
મહાહિઃ પાણિનિઃ શાસ્ત્રભાષ્યકારઃ પતઞ્જલિઃ ॥ ૨૨ ॥
કાત્યાયનઃ પક્વિમાભઃ સ્ફોટાયન ઉરઙ્ગમઃ ।
વૈકુણ્ઠો યાજ્ઞિકો યજ્ઞો વામનો હરિણો હરિઃ ॥ ૨૩ ॥
કૃષ્ણો વિષ્ણુર્મહાવિષ્ણુઃ પ્રભવિષ્ણુર્વિશેષવિત્ ।
હંસો યોગેશ્વરઃ કૂર્મો વારાહો નારદો મુનિઃ ॥ ૨૪ ॥
સનકઃ કપિલો મત્સ્યઃ કમઠો દેવમઙ્ગલઃ ।
દત્તાત્રેયઃ પૃથુર્વૃદ્ધ ઋષભો ભાર્ગવોત્તમઃ ॥ ૨૫ ॥
ધન્વન્તરિર્નૃસિંહશ્ચ કલિર્નારાયણો નરઃ ।
રામચન્દ્રો રાઘવેન્દ્રઃ કોશલેન્દ્રો રઘૂદ્વહઃ ॥ ૨૬ ॥
કાકુત્સ્થઃ કરુણાસિંધૂ રાજેન્દ્રઃ સર્વલક્ષણઃ ।
શૂરો દાશરથિસ્ત્રાતા કૌસલ્યાનન્દવર્દ્ધનઃ ॥ ૨૭ ॥
સૌમિત્રિર્ભરતો ધન્વી શત્રુઘ્નઃ શત્રુતાપનઃ ।
નિષઙ્ગી કવચી ખડ્ગી શરી જ્યાહતકોષ્ઠકઃ ॥ ૨૮ ॥
બદ્ધગોધાઙ્ગુલિત્રાણઃ શમ્ભુકોદણ્ડભઞ્જનઃ ।
યજ્ઞત્રાતા યજ્ઞભર્તા મારીચવધકારકઃ ॥ ૨૯ ॥
અસુરારિસ્તાટકારિર્વિભીષણસહાયકૃત્ ।
પિતૃવાક્યકરો હર્ષી વિરાધારિર્વનેચરઃ ॥ ૩૦ ॥
મુનિર્મુનિપ્રિયશ્ચિત્રકૂટારણ્યનિવાસકૃત્ ।
કબન્ધહા દણ્ડકેશો રામો રાજીવલોચનઃ ॥ ૩૧ ॥
મતઙ્ગવનસઞ્ચારી નેતા પઞ્ચવટીપતિઃ ।
સુગ્રીવઃ સુગ્રીવસખો હનુમત્પ્રીતમાનસઃ ॥ ૩૨ ॥
સેતુબન્ધો રાવણારિર્લંકાદહનતત્પરઃ ।
રાવણ્યરિઃ પુષ્પકસ્થો જાનકીવિરહાતુરઃ ॥ ૩૩ ॥
અયોધ્યાધિપતિઃ શ્રીમાઁલ્લવણારિઃ સુરાર્ચિતઃ ।
સૂર્યવંશી ચન્દ્રવંશી વંશીવાદ્યવિશારદઃ ॥ ૩૪ ॥
ગોપતિર્ગોપવૃન્દેશો ગોપો ગોપીશતાવૃતઃ ।
ગોકુલેશો ગોપપુત્રો ગોપાલો ગોગણાશ્રયઃ ॥ ૩૫ ॥
પૂતનારિર્બકારિશ્ચ તૃણાવર્તનિપાતકઃ ।
અઘારિર્ધેનુકારિશ્ચ પ્રલમ્બારિર્વ્રજેશ્વરઃ ॥ ૩૬ ॥
અરિષ્ટહા કેશિશત્રુર્વ્યોમાસુરવિનાશકૃત્ ।
અગ્નિપાનો દુગ્ધપાનો વૃન્દાવનલતાશ્રિતઃ ॥ ૩૭ ॥
યશોમતીસુતો ભવ્યો રોહિણીલાલિતઃ શિશુઃ ।
રાસમણ્ડલમધ્યસ્થો રાસમણ્ડલમણ્ડનઃ ॥ ૩૮ ॥
ગોપિકાશતયૂથાર્થી શઙ્ખચૂડવધોદ્યતઃ ।
ગોવર્ધનસમુદ્ધર્તા શક્રજિદ્વ્રજરક્ષકઃ ॥ ૩૯ ॥
વૃષભાનુવરો નન્દ આનન્દો નન્દવર્ધનઃ ।
નન્દરાજસુતઃ શ્રીશઃ કંસારિઃ કાલિયાન્તકઃ ॥ ૪૦ ॥
રજકારિર્મુષ્ટિકારિઃ કંસકોદણ્ડભઞ્જનઃ ।
ચાણૂરારિઃ કૂટહન્તા શલારિસ્તોશલાન્તકઃ ॥ ૪૧ ॥
કંસભ્રાતૃનિહન્તા ચ મલ્લયુદ્ધપ્રવર્તકઃ ।
ગજહન્તા કંસહન્તા કાલહન્તા કલઙ્કહા ॥ ૪૨ ॥
માગધારિર્યવનહા પાણ્ડુપુત્રસહાયકૃત્ ।
ચતુર્ભુજઃ શ્યામલાઙ્ગઃ સૌમ્યશ્ચૌપગવિપ્રિયઃ ॥ ૪૩ ॥
યુદ્ધભૃદુદ્ધવસખા મન્ત્રી મન્ત્રવિશારદઃ ।
વીરહા વીરમથનઃ શઙ્ખચક્રગદાધરઃ ॥ ૪૪ ॥
રેવતીચિત્તહર્તા ચ રેવતીહર્ષવર્દ્ધનઃ ।
રેવતીપ્રાણનાથશ્ચ રેવતીપ્રિયકારકઃ ॥ ૪૫ ॥
જ્યોતિર્જ્યોતિષ્મતીભર્તા રૈવતાદ્રિવિહારકૃત્ ।
ધૃતિનાથો ધનાધ્યક્ષો દાનાધ્યક્ષો ધનેશ્વરઃ ॥ ૪૬ ॥
મૈથિલાર્ચિતપાદાબ્જો માનદો ભક્તવત્સલઃ ।
દુર્યોધનગુરુર્ગુર્વીગદાશિક્ષાકરઃ ક્ષમી ॥ ૪૭ ॥
મુરારિર્મદનો મન્દોઽનિરુદ્ધો ધન્વિનાં વરઃ ।
કલ્પવૃક્ષઃ કલ્પવૃક્ષી કલ્પવૃક્ષવનપ્રભુઃ ॥ ૪૮ ॥
સ્યમન્તકમણિર્માન્યો ગાણ્ડીવી કૌરવેશ્વરઃ ।
કુમ્ભાણ્ડખણ્ડનકરઃ કૂપકર્ણપ્રહારકૃત્ ॥ ૪૯ ॥
સેવ્યો રૈવતજામાતા મધુમાધવસેવિતઃ ।
બલિષ્ઠપુષ્ટસર્વાઙ્ગો હૃષ્ટઃ પુષ્ટઃ પ્રહર્ષિતઃ ॥ ૫૦ ॥
વારાણસીગતઃ ક્રુદ્ધઃ સર્વઃ પૌણ્ડ્રકઘાતકઃ ।
સુનન્દી શિખરી શિલ્પી દ્વિવિદાઙ્ગનિષૂદનઃ ॥ ૫૧ ॥
હસ્તિનાપુરસઙ્કર્ષી રથી કૌરવપૂજિતઃ ।
વિશ્વકર્મા વિશ્વધર્મા દેવશર્મા દયાનિધિઃ ॥ ૫૨ ॥
મહારાજચ્છત્રધરો મહારાજોપલક્ષણઃ ।
સિદ્ધગીતઃ સિદ્ધકથઃ શુક્લચામરવીજિતઃ ॥ ૫૩ ॥
તારાક્ષઃ કીરનાસશ્ચ બિમ્બોષ્ઠઃ સુસ્મિતચ્છવિઃ ।
કરીન્દ્રકરદોર્દણ્ડઃ પ્રચણ્ડો મેઘમણ્ડલઃ ॥ ૫૪ ॥
કપાટવક્ષાઃ પીનાંસઃ પદ્મપાદસ્ફુરદ્દ્યુતિઃ ।
મહવિભૂતિર્ભૂતેશો બન્ધમોક્ષી સમીક્ષણઃ ॥ ૫૫ ॥
ચૈદ્યશત્રુઃ શત્રુસન્ધો દન્તવક્ત્રનિષૂદકઃ ।
અજાતશત્રુઃ પાપઘ્નો હરિદાસસહાયકૃત્ ॥ ૫૬ ॥
શાલબાહુઃ શાલ્વહન્તા તીર્થયાયી જનેશ્વરઃ ।
નૈમિષારણ્યયાત્રાર્થી ગોમતીતીરવાસકૃત્ ॥ ૫૭ ॥
ગણ્ડકીસ્નાનવાન્સ્રગ્વી વૈજયન્તીવિરાજિતઃ ।
અમ્લાનપઙ્કજધરો વિપાશી શોણસમ્પ્લુતઃ ॥ ૫૮ ॥
પ્રયાગતીર્થરાજશ્ચ સરયૂઃ સેતુબન્ધનઃ ।
ગયાશિરશ્ચ ધનદઃ પૌલસ્ત્યઃ પુલહાશ્રમઃ ॥ ૫૯ ॥
ગઙ્ગાસાગરસઙ્ગાર્થી સપ્તગોદાવરીપતિઃ ।
વેણિ ભીમરથી ગોદા તામ્રપર્ણી વટોદકા ॥ ૬૦ ॥
કૃતમાલા મહાપુણ્યા કાવેરી ચ પયસ્વિની ।
પ્રતીચી સુપ્રભા વેણી ત્રિવેણી સરયૂપમા ॥ ૬૧ ॥
કૃષ્ણા પંપા નર્મદા ચ ગઙ્ગા ભાગીરથી નદી ।
સિદ્ધાશ્રમઃ પ્રભાસશ્ચ બિન્દુર્બિન્દુસરોવરઃ ॥ ૬૨ ॥
પુષ્કરઃ સૈન્ધવો જમ્બૂ નરનારાયણાશ્રમઃ ।
કુરુક્ષેત્રપતી રામો જામદગ્ન્યો મહામુનિઃ ॥ ૬૩ ॥
ઇલ્વલાત્મજહન્તા ચ સુદામાસૌખ્યદાયકઃ ।
વિશ્વજિદ્વિશ્વનાથશ્ચ ત્રિલોકવિજયી જયી ॥ ૬૪ ॥
વસન્તમાલતીકર્ષી ગદો ગદ્યો ગદાગ્રજઃ ।
ગુણાર્ણવો ગુણનિધિર્ગુણપાત્રો ગુણાકરઃ ॥ ૬૫ ॥
રઙ્ગવલ્લીજલાકારો નિર્ગુણઃ સગુણો બૃહત્ ।
દૃષ્ટઃ શ્રુતો ભવદ્ભૂતો ભવિષ્યચ્ચાલ્પવિગ્રહઃ ॥ ૬૬ ॥
અનાદિરાદિરાનન્દઃ પ્રત્યગ્ધામા નિરન્તરઃ ।
ગુણાતીતઃ સમઃ સામ્યઃ સમદૃઙ્નિર્વિકલ્પકઃ ॥ ૬૭ ॥
ગૂઢાવ્યૂઢો ગુણો ગૌણો ગુણાભાસો ગુણાવૃતઃ ।
નિત્યોઽક્ષરો નિર્વિકારોઽક્ષરોઽજસ્રસુખોઽમૃતઃ ॥ ૬૮ ॥
સર્વગઃ સર્વવિત્સાર્થઃ સમબુદ્ધિઃ સમપ્રભઃ ।
અક્લેદ્યોઽચ્છેદ્ય આપૂર્ણો શોષ્યો દાહ્યો નિવર્તકઃ ॥ ૬૯ ॥
બ્રહ્મ બ્રહ્મધરો બ્રહ્મા જ્ઞાપકો વ્યાપકઃ કવિઃ ।
અધ્યાત્મકોઽધિભૂતશ્ચાધિદૈવઃ સ્વાશ્રયાશ્રયઃ ॥ ૭૦ ॥
મહાવાયુર્મહાવીરશ્ચેષ્ટારૂપતનુસ્થિતઃ ।
પ્રેરકો બોધકો બોધી ત્રયોવિંશતિકો ગણઃ ॥ ૭૧ ॥
અંશાંશશ્ચ નરાવેશોઽવતારો ભૂપરિસ્થિતઃ ।
મહર્જનસ્તપઃસત્યં ભૂર્ભુવઃસ્વરિતિ ત્રિધા ॥ ૭૨ ॥
નૈમિત્તિકઃ પ્રાકૃતિક આત્યન્તિકમયો લયઃ ।
સર્ગો વિસર્ગઃ સર્ગાદિર્નિરોધો રોધ ઊતિમાન્ ॥ ૭૩ ॥
મન્વન્તરાવતારશ્ચ મનુર્મનુસુતોઽનઘઃ ।
સ્વયમ્ભૂઃ શામ્ભવઃ શઙ્કુઃ સ્વાયમ્ભુવસહાયકૃત્ ॥ ૭૪ ॥
સુરાલયો દેવગિરિર્મેરુર્હેમાર્ચિતો ગિરિઃ ।
ગિરીશો ગણનાથશ્ચ ગૌરીશો ગિરિગહ્વરઃ ॥ ૭૫ ॥
વિન્ધ્યસ્ત્રિકૂટો મૈનાકઃ સુવેલઃ પારિભદ્રકઃ ।
પતઙ્ગઃ શિશિરઃ કઙ્કો જારુધિઃ શૈલસત્તમઃ ॥ ૭૬ ॥
કાલઞ્જરો બૃહત્સાનુર્દરીભૃન્નન્દિકેશ્વરઃ ।
સન્તાનસ્તરુરાજશ્ચ મન્દારઃ પારિજાતકઃ ॥ ૭૭ ॥
જયન્તકૃજ્જયન્તાઙ્ગો જયન્તીદિગ્જયાકુલઃ ।
વૃત્રહા દેવલોકશ્ચ શશી કુમુદબાન્ધવઃ ॥ ૭૮ ॥
નક્ષત્રેશઃ સુધાસિન્ધુર્મૃગઃ પુષ્યઃ પુનર્વસુઃ ।
હસ્તોઽભિજિચ્ચ શ્રવણો વૈધૃતિર્ભાસ્કરોદયઃ ॥ ૭૯ ॥
ઐન્દ્રઃ સાધ્યઃ શુભઃ શુક્લો વ્યતીપાતો ધ્રુવઃ સિતઃ ।
શિશુમારો દેવમયો બ્રહ્મલોકો વિલક્ષણઃ ॥ ૮૦ ॥
રામો વૈકુણ્ઠનાથશ્ચ વ્યાપી વૈકુણ્ઠનાયકઃ ।
શ્વેતદ્વીપો જિતપદો લોકાલોકાચલાશ્રિતઃ ॥ ૮૧ ॥
ભૂમિર્વૈકુણ્ઠદેવશ્ચ કોટિબ્રહ્માણ્ડકારકઃ ।
અસઙ્ખ્યબ્રહ્માણ્ડપતિર્ગોલોકેશો ગવાં પતિઃ ॥ ૮૨ ॥
ગોલોકધામધિષણો ગોપિકાકણ્ઠભૂષણઃ ।
શ્રીધારઃ શ્રીધરો લીલાધરો ગિરિધરો ધુરી ॥ ૮૩ ॥
કુન્તધારી ત્રિશૂલી ચ બીભત્સી ઘર્ઘરસ્વનઃ ।
શૂલસૂચ્યર્પિતગજો ગજચર્મધરો ગજી ॥ ૮૪ ॥
અન્ત્રમાલી મુણ્ડમાલી વ્યાલી દણ્ડકમણ્ડલુઃ ।
વેતાલભૃદ્ભૂતસઙ્ઘઃ કૂષ્માણ્ડગણસંવૃતઃ ॥ ૮૫ ॥
પ્રમથેશઃ પશુપતિર્મૃડાનીશો મૃડો વૃષઃ ।
કૃતાન્તકાલસઙ્ઘારિઃ કૂટઃ કલ્પાન્તભૈરવઃ ॥ ૮૬ ॥
ષડાનનો વીરભદ્રો દક્ષયજ્ઞવિઘાતકઃ ।
ખર્પરાશી વિષાશી ચ શક્તિહસ્તઃ શિવાર્થદઃ ॥ ૮૭ ॥
પિનાકટઙ્કારકરશ્ચલજ્ઝઙ્કારનૂપુરઃ ।
પણ્ડિતસ્તર્કવિદ્વાન્વૈ વેદપાઠી શ્રુતીશ્વરઃ ॥ ૮૮ ॥
વેદાન્તકૃત્સાઙ્ખ્યશાસ્ત્રી મીમાંસી કણનામભાક્ ।
કાણાદિર્ગૌતમો વાદી વાદો નૈયાયિકો નયઃ ॥ ૮૯ ॥
વૈશેષિકો ધર્મશાસ્ત્રી સર્વશાસ્ત્રાર્થતત્ત્વગઃ ।
વૈયાકરણકૃચ્છન્દો વૈયાસઃ પ્રાકૃતિર્વચઃ ॥ ૯૦ ॥
પારાશરીસંહિતાવિત્કાવ્યકૃન્નાટકપ્રદઃ ।
પૌરાણિકઃ સ્મૃતિકરો વૈદ્યો વિદ્યાવિશારદઃ ॥ ૯૧ ॥
અલઙ્કારો લક્ષણાર્થો વ્યઙ્ગ્યવિદ્ધનવદ્ધ્વનિઃ ।
વાક્યસ્ફોટઃ પદસ્ફોટઃ સ્ફોટવૃત્તિશ્ચ સાર્થવિત્ ॥ ૯૨ ॥
શૃઙ્ગાર ઉજ્જ્વલઃ સ્વચ્છોઽદ્ભુતો હાસ્યો ભયાનકઃ ।
અશ્વત્થો યવભોજી ચ યવક્રીતો યવાશનઃ ॥ ૯૩ ॥
પ્રહ્લાદરક્ષકઃ સ્નિગ્ધ ઐલવંશવિવર્દ્ધનઃ ।
ગતાધિરંબરીષાઙ્ગો વિગાધિર્ગાધિનાં વરઃ ॥ ૯૪ ॥
નાનામણિસમાકીર્ણો નાનારત્નવિભૂષણઃ ।
નાનાપુષ્પધરઃ પુષ્પી પુષ્પધન્વા પ્રપુષ્પિતઃ ॥ ૯૫ ॥
નાનાચન્દનગન્ધાઢ્યો નાનાપુષ્પરસાર્ચિતઃ ।
નાનાવર્ણમયો વર્ણો નાનાવસ્ત્રધરઃ સદા ॥ ૯૬ ॥
નાનાપદ્મકરઃ કૌશી નાનાકૌશેયવેષધૃક્ ।
રત્નકમ્બલધારી ચ ધૌતવસ્ત્રસમાવૃતઃ ॥ ૯૭ ॥
ઉત્તરીયધરઃ પર્ણો ઘનકઞ્ચુકસઙ્ઘવાન્ ।
પીતોષ્ણીષઃ સિતોષ્ણીષો રક્તોષ્ણીષો દિગમ્બરઃ ॥ ૯૮ ॥
દિવ્યાઙ્ગો દિવ્યરચનો દિવ્યલોકવિલોકિતઃ ।
સર્વોપમો નિરુપમો ગોલોકાઙ્કીકૃતાઙ્ગણઃ ॥ ૯૯ ॥
કૃતસ્વોત્સઙ્ગગો લોકઃ કુણ્ડલીભૂત આસ્થિતઃ ।
માથુરો માથુરાદર્શી ચલત્ખઞ્જનલોચનઃ ॥ ૧૦૦ ॥
દધિહર્તા દુગ્ધહરો નવનીતસિતાશનઃ ।
તક્રભુક્ તક્રહારી ચ દધિચૌર્યકૃતશ્રમઃ ॥ ૧૦૧ ॥
પ્રભાવતીબદ્ધકરો દામી દામોદરો દમી ।
સિકતાભૂમિચારી ચ બાલકેલિર્વ્રજાર્ભકઃ ॥ ૧૦૨ ॥
ધૂલિધૂસરસર્વાઙ્ગઃ કાકપક્ષધરઃ સુધીઃ ।
મુક્તકેશો વત્સવૃન્દઃ કાલિન્દીકૂલવીક્ષણઃ ॥ ૧૦૩ ॥
જલકોલાહલી કૂલી પઙ્કપ્રાઙ્ગણલેપકઃ ।
શ્રીવૃન્દાવનસઞ્ચારી વંશીવટતટસ્થિતઃ ॥ ૧૦૪ ॥
મહાવનનિવાસી ચ લોહાર્ગલવનાધિપઃ ।
સાધુઃ પ્રિયતમઃ સાધ્યઃ સાધ્વીશો ગતસાધ્વસઃ ॥ ૧૦૫ ॥
રઙ્ગનાથો વિઠ્ઠલેશો મુક્તિનાથોઽઘનાશકઃ ।
સુકિર્તિઃ સુયશાઃ સ્ફીતો યશસ્વી રઙ્ગરઞ્જનઃ ॥ ૧૦૬ ॥
રાગષટ્કો રાગપુત્રો રાગિણીરમણોત્સુકઃ ।
દીપકો મેઘમલ્હારઃ શ્રીરાગો માલકોશકઃ ॥ ૧૦૭ ॥
હિન્દોલો ભૈરવાખ્યશ્ચ સ્વરજાતિસ્મરો મૃદુઃ ।
તાલો માનપ્રમાણશ્ચ સ્વરગમ્યઃ કલાક્ષરઃ ॥ ૧૦૮ ॥
શમી શ્યામી શતાનન્દઃ શતયામઃ શતક્રતુઃ ।
જાગરઃ સુપ્ત આસુપ્તઃ સુષુપ્તઃ સ્વપ્ન ઉર્વરઃ ॥ ૧૦૯ ॥
ઊર્જઃ સ્ફૂર્જો નિર્જરશ્ચ વિજ્વરો જ્વરવર્જિતઃ ।
જ્વરજિજ્જ્વરકર્તા ચ જ્વરયુક્ ત્રિજ્વરો જ્વરઃ ॥ ૧૧૦ ॥
જામ્બવાન્ જમ્બુકાશઙ્કી જમ્બૂદ્વીપો દ્વિપારિહા ।
શાલ્મલિઃ શાલ્મલિદ્વીપઃ પ્લક્ષઃ પ્લક્ષવનેશ્વરઃ ॥ ૧૧૧ ॥
કુશધારી કુશઃ કૌશી કૌશિકઃ કુશવિગ્રહઃ ।
કુશસ્થલીપતિઃ કાશીનાથો ભૈરવશાસનઃ ॥ ૧૧૨ ॥
દાશાર્હઃ સાત્વતો વૃષ્ણિર્ભોજોઽન્ધકનિવાસકૃત્ ।
અન્ધકો દુન્દુભિર્દ્યોતઃ પ્રદ્યોતઃ સાત્વતાં પતિઃ ॥ ૧૧૩ ॥
શૂરસેનોઽનુવિષયો ભોજવૃષ્ણ્યન્ધકેશ્વરઃ ।
આહુકઃ સર્વનીતિજ્ઞ ઉગ્રસેનો મહોગ્રવાક્ ॥ ૧૧૪ ॥
ઉગ્રસેનપ્રિયઃ પ્રાર્થ્યઃ પાર્થો યદુસભાપતિઃ ।
સુધર્માધિપતિઃ સત્ત્વં વૃષ્ણિચક્રાવૃતો ભિષક્ ॥ ૧૧૫ ॥
સભાશીલઃ સભાદીપઃ સભાગ્નિશ્ચ સભારવિઃ ।
સભાચન્દ્રઃ સભાભાસઃ સભાદેવઃ સભાપતિઃ ॥ ૧૧૬ ॥
પ્રજાર્થદઃ પ્રજાભર્તા પ્રજાપાલનતત્પરઃ ।
દ્વારકાદુર્ગસઞ્ચારી દ્વારકાગ્રહવિગ્રહઃ ॥ ૧૧૭ ॥
દ્વારકાદુઃખસંહર્તા દ્વારકાજનમઙ્ગલઃ ।
જગન્માતા જગત્ત્રાતા જગદ્ભર્તા જગત્પિતા ॥ ૧૧૮ ॥
જગદ્બન્ધુર્જગદ્ભ્રાતા જગન્મિત્રો જગત્સખઃ ।
બ્રહ્મણ્યદેવો બ્રહ્મણ્યો બ્રહ્મપાદરજો દધત્ ॥ ૧૧૯ ॥
બ્રહ્મપાદરજઃસ્પર્શી બ્રહ્મપાદનિષેવકઃ ।
વિપ્રાઙ્ઘ્રિજલપૂતાઙ્ગો વિપ્રસેવાપરાયણઃ ॥ ૧૨૦ ॥
વિપ્રમુખ્યો વિપ્રહિતો વિપ્રગીતમહાકથઃ ।
વિપ્રપાદજલાર્દ્રાઙ્ગો વિપ્રપાદોદકપ્રિયઃ ॥ ૧૨૧ ॥
વિપ્રભક્તો વિપ્રગુરુર્વિપ્રો વિપ્રપદાનુગઃ ।
અક્ષૌહિણીવૃતો યોદ્ધા પ્રતિમાપઞ્ચસંયુતઃ ॥ ૧૨૨ ॥
ચતુરોંઽગિરાઃ પદ્મવર્તી સામન્તોદ્ધૃતપાદુકઃ ।
ગજકોટિપ્રયાયી ચ રથકોટિજયધ્વજઃ ॥ ૧૨૩ ॥
મહારથશ્ચાતિરથો જૈત્રં સ્યન્દનમાસ્થિતઃ ।
નારાયણાસ્ત્રી બ્રહ્માસ્ત્રી રણશ્લાઘી રણોદ્ભટઃ ॥ ૧૨૪ ॥
મદોત્કટો યુદ્ધવીરો દેવાસુરભઙ્કરઃ ।
કરિકર્ણમરુત્પ્રેજત્કુન્તલવ્યાપ્તકુણ્ડલઃ ॥ ૧૨૫ ॥
અગ્રગો વીરસમ્મર્દો મર્દલો રણદુર્મદઃ ।
ભટઃ પ્રતિભટઃ પ્રોચ્યો બાણવર્ષી સુતોયદઃ ॥ ૧૨૬ ॥
ખડ્ગખણ્ડિતસર્વાઙ્ગઃ ષોડશાબ્દઃ ષડક્ષરઃ ।
વીરઘોષઃ ક્લિષ્ટવપુર્વજ્રાઙ્ગો વજ્રભેદનઃ ॥ ૧૨૭ ॥
રુગ્ણવજ્રો ભગ્નદણ્ડઃ શત્રુનિર્ભત્સનોદ્યતઃ ।
અટ્ટહાસઃ પટ્ટધરઃ પટ્ટરાજ્ઞીપતિઃ પટુઃ ॥ ૧૨૮ ॥
કલઃ પટહવાદિત્રો હુઙ્કારો ગર્જિતસ્વનઃ ।
સાધુર્ભક્તપરાધીનઃ સ્વતન્ત્રઃ સાધુભૂષણઃ ॥ ૧૨૯ ॥
અસ્વતન્ત્રઃ સાધુમયઃ સાધુગ્રસ્તમના મનાક્ ।
સાધુપ્રિયઃ સાધુધનઃ સાધુજ્ઞાતિઃ સુધાઘનઃ ॥ ૧૩૦ ॥
સાધુચારી સાધુચિત્તઃ સાધુવાસી શુભાસ્પદઃ ।
ઇતિ નામ્નાં સહસ્રં તુ બલભદ્રસ્ય કીર્તિતમ્ ॥ ૧૩૧ ॥
સર્વસિદ્ધિપ્રદં નૄણાં ચતુર્વર્ગફલપ્રદમ્ ।
શતવારં પઠેદ્યસ્તુ સ વિદ્યાવાન્ ભવેદિહ ॥ ૧૩૨ ॥
ઇન્દિરાં ચ વિભૂતિં ચાભિજનં રૂપમેવ ચ ।
બલમોજશ્ચ પઠનાત્સર્વં પ્રાપ્નોતિ માનવઃ ॥ ૧૩૩ ॥
ગઙ્ગાકૂલેઽથ કાલિન્દિકૂલે દેવાલયે તથા ।
સહસ્રાવર્તપાઠેન બલાત્સિદ્ધિઃ પ્રજાયતે ॥ ૧૩૪ ॥
પુત્રાર્થી લભતે પુત્રં ધનાર્થી લભતે ધનમ્ ।
બન્ધાત્પ્રમુચ્યતે બદ્ધો રોગી રોગાન્નિવર્તતે ॥ ૧૩૫ ॥
અયુતાવર્તપાઠે ચ પુરશ્ચર્યાવિધાનતઃ ।
હોમતર્પણગોદાનવિપ્રાર્ચનકૃતોદ્યમાત્ ॥ ૧૩૬ ॥
પટલં પદ્ધતિં સ્તોત્રં કવચં તુ વિધાય ચ ।
મહામણ્ડલભર્તા સ્યાન્મણ્ડિતો મણ્ડલેશ્વરૈઃ ॥ ૧૩૭ ॥
મત્તેભકર્ણપ્રહિતા મદગન્ધેન વિહ્વલા ।
અલઙ્કરોતિ તદ્દ્વારાં ભ્રમદ્ભૃઙ્ગાવલી ભૃશમ્ ॥ ૧૩૮ ॥
નિષ્કારણઃ પઠેદ્યસ્તુ પ્રીત્યર્થં રેવતીપતેઃ ।
નામ્નાં સહસ્રં રાજેન્દ્ર સ જીવન્મુક્ત ઉચ્યતે ॥ ૧૩૯ ॥
સદા વસેત્તસ્ય ગૃહે બલભદ્રોઽચ્યુતાગ્રજઃ ।
મહાપાતક્યપિ જનઃ પઠેન્નામસહસ્રકમ્ ॥ ૧૪૦ ॥
છિત્ત્વા મેરુસમં પાપં ભુક્ત્વા સર્વસુખં ત્વિહ ।
પરાત્પરં મહારાજ ગોલોકં ધામ યાતિ હિ ॥ ૧૪૧ ॥
શ્રીનારદ ઉવાચ –
ઇતિ શ્રુત્વાચ્યુતાગ્રજસ્ય બલદેવસ્ય પઞ્ચાઙ્ગં
ધૃતિમાન્ ધાર્તરાષ્ટ્રઃ સપર્યયા સહિતયા પરયા
ભક્ત્યા પ્રાડ્વિપાકં પૂજયામાસ ॥
તમનુજ્ઞાપ્યાશિષં દત્વા પ્રાડ્વિપાકો મુનીન્દ્રો
ગજાહ્વયાત્સ્વાશ્રમં જગામ ॥ ૧૪૨ ॥
ભગવતોઽનન્તસ્ય બલભદ્રસ્ય પરબ્રહ્મણઃ કથાં
યઃ શૃણુતે શ્રાવયતે તયાઽઽનન્દમયો ભવતિ ॥ ૧૪૩ ॥
ઇદં મયા તે કથિતં નૃપેન્દ્ર સર્વાર્થદં શ્રીબલભદ્રખણ્ડમ્ ।
શૃણોતિ યો ધામ હરેઃ સ યાતિ વિશોકમાનન્દમખણ્ડરૂપમ્ ॥ ૧૪૪ ॥
ઇતિ શ્રીગર્ગસંહિતાયાં બલભદ્રખણ્ડે પ્રાડ્વિપાકદુર્યોધનસંવાદે
બલભદ્રસહસ્રનામવર્ણનં નામ ત્રયોદશોઽધ્યાયઃ ॥ ગ. સં. અધાય ૧૩ ॥