Vyasagita Kurma Purana 12-46 In Kannada

Chaudhuri Narayan Singh, in his preface to Kurma Purana with Hindi translation 1962 (DLI) says that chapters 12-33 are Vyasa Gita. This is repeated by Anand Swarup Gupta in the critical edition of Kurma Purana (DLI). Some others (V Raghavan’s list, Kurma Purana Calcutta edition 1890) are of the opinion that the complete Uttarabhaga of Kurma Purana is Vyasa Gita. This would mean Ishvara Gita is a part of Vyasa Gita.

॥ Vyasageetaa Kurmapurana 12-46 Kannada Lyrics ॥

॥ ವ್ಯಾಸಗೀತಾ ಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಅಧ್ಯಾಯ 12-46 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ದ್ವಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ
ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಶೃಣುಧ್ವಮೃಷಯಃ ಸರ್ವೇ ವಕ್ಷ್ಯಮಾಣಂ ಸನಾತನಂ ।
ಕರ್ಮಯೋಗಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಮಾತ್ಯಂತಿಕಫಲಪ್ರದಂ ॥ 12.1 ॥

ಆಮ್ನಾಯಸಿದ್ಧಮಖಿಲಂ ಬಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಪ್ರದರ್ಶಿತಂ ।
ಋಷೀಣಾಂ ಶೃಣ್ವತಾಂ ಪೂರ್ವಂ ಮನುರಾಹ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ॥ 12.2 ॥

ಸರ್ವಪಾಪಹರಂ ಪುಣ್ಯಮೃಷಿಸಂಘೈರ್ನಿಷೇವಿತಂ ।
ಸಮಾಹಿತಧಿಯೋ ಯೂಯಂ ಶೃಣುಧ್ವಂ ಗದತೋ ಮಮ ॥ 12.3 ॥

ಕೃತೋಪನಯನೋ ವೇದಾನಧೀಯೀತ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ।
ಗರ್ಭಾಷ್ಟಮೇಽಷ್ಟಮೇ ವಾಬ್ದೇ ಸ್ವಸೂತ್ರೋಕ್ತವಿಧಾನತಃ ॥ 12.4 ॥

ದಂಡೀ ಚ ಮೇಖಲೀ ಸೂತ್ರೀ ಕೃಷ್ಣಾಜಿನಧರೋ ಮುನಿಃ ।
ಭಿಕ್ಷಾಹಾರೋ ಗುರುಹಿತೋ ವೀಕ್ಷಮಾಣೋ ಗುರೋರ್ಮುಖಂ ॥ 12.5 ॥

ಕಾರ್ಪಾಸಮುಪವೀತಾರ್ಥಂ ನಿರ್ಮಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಪುರಾ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ತ್ರಿವಿತ್ ಸೂತ್ರಂ ಕೌಶಂ ವಾ ವಸ್ತ್ರಮೇವ ವಾ ॥ 12.6 ॥

ಸದೋಪವೀತೀ ಚೈವ ಸ್ಯಾತ್ ಸದಾ ಬದ್ಧಶಿಖೋ ದ್ವಿಜಃ ।
ಅನ್ಯಥಾ ಯತ್ ಕೃತಂ ಕರ್ಮ ತದ್ ಭವತ್ಯಯಥಾಕೃತಂ ॥ 12.7 ॥

ವಸೇದವಿಕೃತಂ ವಾಸಃ ಕಾರ್ಪಾಸಂ ವಾ ಕಷಾಯಕಂ ।
ತದೇವ ಪರಿಧಾನೀಯಂ ಶುಕ್ಲಮಚ್ಛಿದ್ರಮುತ್ತಮಂ ॥ 12.8 ॥

ಉತ್ತರಂ ತು ಸಮಾಖ್ಯಾತಂ ವಾಸಃ ಕೃಷ್ಣಾಜಿನಂ ಶುಭಂ ।
ಅಭಾವೇ ದಿವ್ಯಮಜಿನಂ ರೌರವಂ ವಾ ವಿಧೀಯತೇ ॥ 12.9 ॥

ಉದ್ಧೃತ್ಯ ದಕ್ಷಿಣಂ ಬಾಹುಂ ಸವ್ಯೇ ಬಾಹೌ ಸಮರ್ಪಿತಂ ।
ಉಪವೀತಂ ಭವೇನ್ನಿತ್ಯಂ ನಿವೀತಂ ಕಂಠಸಜ್ಜನೇ ॥ 12.10 ॥

ಸವ್ಯಂ ಬಾಹುಂ ಸಮುದ್ಧೃತ್ಯ ದಕ್ಷಿಣೇ ತು ಧೃತಂ ದ್ವಿಜಾಃ ।
ಪ್ರಾಚೀನಾವೀತಮಿತ್ಯುಕ್ತಂ ಪೈತ್ರೇ ಕರ್ಮಣಿ ಯೋಜಯೇತ್ ॥ 12.11 ॥

ಅಗ್ನ್ಯಗಾರೇ ಗವಾಂ ಗೋಷ್ಠೇ ಹೋಮೇ ಜಪ್ಯೇ ತಥೈವ ಚ ।
ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯೇ ಭೋಜನೇ ನಿತ್ಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಚ ಸನ್ನಿಧೌ ॥ 12.12 ॥

ಉಪಾಸನೇ ಗುರೂಣಾಂ ಚ ಸಂಧ್ಯಯೋಃ ಸಾಧುಸಂಗಮೇ ।
ಉಪವೀತೀ ಭವೇನ್ನಿತ್ಯಂ ವಿಧಿರೇಷ ಸನಾತನಃ ॥ 12.13 ॥

ಮೌಂಜೀ ತ್ರಿವೃತ್ ಸಮಾ ಶ್ಲಕ್ಷ್ಣಾ ಕಾರ್ಯಾ ವಿಪ್ರಸ್ಯ ಮೇಖಲಾ ।
ಮುಂಜಾಭಾವೇ ಕುಶೇನಾಹುರ್ಗ್ರಂಥಿನೈಕೇನ ವಾ ತ್ರಿಭಿಃ ॥ 12.14 ॥

ಧಾರಯೇದ್ ಬೈಲ್ವಪಾಲಾಶೌ ದಂಡೌ ಕೇಶಾಂತಕೌ ದ್ವಿಜಃ ।
ಯಜ್ಞಾರ್ಹವೃಕ್ಷಜಂ ವಾಽಥ ಸೌಮ್ಯಮವ್ರಣಮೇವ ಚ ॥ 12.15 ॥

ಸಾಯಂ ಪ್ರಾತರ್ದ್ವಿಜಃ ಸಂಧ್ಯಾಮುಪಾಸೀತ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಕಾಮಾಲ್ಲೋಭಾದ್ ಭಯಾನ್ಮೋಹಾತ್ ತ್ಯಕ್ತೇನ ಪತಿತೋ ಭವೇತ್ ॥ 12.16 ॥

ಅಗ್ನಿಕಾರ್ಯಂ ತತಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸಾಯಂ ಪ್ರಾತಃ ಪ್ರಸನ್ನಧೀಃ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾ ಸಂತರ್ಪಯೇದ್ ದೇವಾನೃಷೀನ್ ಪಿತೃಗಣಾಂಸ್ತಥಾ ॥ 12.17 ॥

ದೇವತಾಭ್ಯರ್ಚನಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪುಷ್ಪೈಃ ಪತ್ರೇಣ ಚಾಂಬುನಾ ।
ಅಭಿವಾದನಶೀಲಃ ಸ್ಯಾನ್ನಿತ್ಯಂ ವೃದ್ಧೇಷು ಧರ್ಮತಃ ॥ 12.18 ॥

ಅಸಾವಹಂ ಭೋ ನಾಮೇತಿ ಸಮ್ಯಕ್ ಪ್ರಣತಿಪೂರ್ವಕಂ ।
ಆಯುರಾರೋಗ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ದ್ರವ್ಯಾದಿಪರಿವರ್ಜಿತಂ ॥ 12.19 ॥

ಆಯುಷ್ಣಾನ್ ಭವ ಸೌಮ್ಯೇತಿ ವಾಚ್ಯೋ ವಿಪ್ರೋಽಭಿವಾದನೇ ।
ಅಕಾರಶ್ಚಾಸ್ಯ ನಾಮ್ನೋಽನ್ತೇ ವಾಚ್ಯಃ ಪೂರ್ವಾಕ್ಷರಃ ಪ್ಲುತಃ ॥ 12.20 ॥

ನ ಕುರ್ಯಾದ್ ಯೋಽಭಿವಾದಸ್ಯ ದ್ವಿಜಃ ಪ್ರತ್ಯಭಿವಾದನಂ ।
ನಾಭಿವಾದ್ಯಃ ಸ ವಿದುಷಾ ಯಥಾ ಶೂದ್ರಸ್ತಥೈವ ಸಃ ॥ 12.21 ॥

ಸವ್ಯ್ಸ್ತಪಾಣಿನಾ ಕಾರ್ಯಮುಪಸಂಗ್ರಹಣಂ ಗುರೋಃ ।
ಸವ್ಯೇನ ಸವ್ಯಃ ಸ್ಪ್ರಷ್ಟವ್ಯೋ ದಕ್ಷಿಣೇನ ತು ದಕ್ಷಿಣಃ ॥ 12.22 ॥

ಲೌಕಿಕಂ ವೈದಿಕಂ ಚಾಪಿ ತಥಾಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಮೇವ ವಾ ।
ಆದದೀತ ಯತೋ ಜ್ಞಾನಂ ತಂ ಪೂರ್ವಮಭಿವಾದಯೇತ್ ॥ 12.23 ॥

ನೋದಕಂ ಧಾರಯೇದ್ ಭೈಕ್ಷಂ ಪುಷ್ಪಾಣಿ ಸಮಿಧಸ್ತಥಾ ।
ಏವಂವಿಧಾನಿ ಚಾನ್ಯಾನಿ ನ ದೈವಾದ್ಯೇಷು ಕರ್ಮಸು ॥ 12.24 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಕುಶಲಂ ಪೃಚ್ಛೇತ್ ಕ್ಷತ್ರಬಂಧುಮನಾಮಯಂ ।
ವೈಶ್ಯಂ ಕ್ಷೇಮಂ ಸಮಾಗಮ್ಯ ಶೂದ್ರಮಾರೋಗ್ಯಮೇವ ತು ॥ 12.25 ॥

ಉಪಾಧ್ಯಾಯಃ ಪಿತಾ ಜ್ಯೇಷ್ಠೋ ಭ್ರಾತಾ ಚೈವ ಮಹೀಪತಿಃ ।
ಮಾತುಲಃ ಶ್ವಶುರಸ್ತ್ರಾತಾ ಮಾತಾಮಹಪಿತಾಮಹೌ ॥ 12.26 ॥

ವರ್ಣಜ್ಯೇಷ್ಠಃ ಪಿತೃವ್ಯಶ್ಚ ಪುಂಸೋಽತ್ರ ಗುರವಃ ಸ್ಮೃತಾಃ ।
ಮಾತಾ ಮಾತಾಮಹೀ ಗುರ್ವೀ ಪಿತುರ್ಮಾತುಶ್ಚ ಸೋದರಾಃ ॥ 12.27 ॥

ಶ್ವಶ್ರೂಃ ಪಿತಾಮಹೀಜ್ಯೇಷ್ಠಾ ಧಾತ್ರೀ ಚ ಗುರವಃ ಸ್ತ್ರಿಯಃ ।
ಇತ್ಯುಕ್ತೋ ಗುರುವರ್ಗೋಽಯಂ ಮಾತೃತಃ ಪಿತೃತೋ ದ್ವಿಜಾಃ ॥ 12.28 ॥

ಅನುವರ್ತ್ತನಮೇತೇಷಾಂ ಮನೋವಾಕ್ಕಾಯಕರ್ಮಭಿಃ ।
ಗುರುಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಮುತ್ತಿಷ್ಠೇದಭಿವಾದ್ಯ ಕೃತಾಂಜಲಿಃ ॥ 12.29 ॥

ನೈತೈರುಪವಿಶೇತ್ ಸಾರ್ದ್ಧಂ ವಿವದೇನ್ನಾತ್ಮಕಾರಣಾತ್ ।
ಜೀವಿತಾರ್ಥಮಪಿ ದ್ವೇಷಾದ್ ಗುರುಭಿರ್ನೈವ ಭಾಷಣಂ ॥ 12.30 ॥

ಉದಿತೋಽಪಿ ಗುಣೈರನ್ಯೈರ್ಗುರುದ್ವೇಷೀ ಪತತ್ಯಧಃ ।
ಗುರೂಣಾಮಪಿ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಪೂಜ್ಯಾಃ ಪಂಚ ವಿಶೇಷತಃ ॥ 12.31 ॥

ತೇಷಾಮಾದ್ಯಾಸ್ತ್ರಯಃ ಶ್ರೇಷ್ಠಾಸ್ತೇಷಾಂ ಮಾತಾ ಸುಪೂಜಿತಾ ।
ಯೋ ಭಾವಯತಿ ಯಾ ಸೂತೇ ಯೇನ ವಿದ್ಯೋಪದಿಶ್ಯತೇ ॥ 12.32 ॥

ಜ್ಯೇಷ್ಠೋ ಭ್ರಾತಾ ಚ ಭರ್ತ್ತಾ ಚ ಪಂಚೈತೇ ಗುರವಃ ಸ್ಮೃತಾಃ ।
ಆತ್ಮನಃ ಸರ್ವಯತ್ನೇನ ಪ್ರಾಣತ್ಯಾಗೇನ ವಾ ಪುನಃ ॥ 12.33 ॥

ಪೂಜನೀಯಾ ವಿಶೇಷೇಣ ಪಂಚೈತೇ ಭೂತಿಮಿಚ್ಛತಾ ।
ಯಾವತ್ ಪಿತಾ ಚ ಮಾತಾ ಚ ದ್ವಾವೇತೌ ನಿರ್ವಿಕಾರಿಣೌ ॥ 12.34 ॥

ತಾವತ್ ಸರ್ವಂ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಪುತ್ರಃ ಸ್ಯಾತ್ ತತ್ಪರಾಯಣಃ ।
ಪಿತಾ ಮಾತಾ ಚ ಸುಪ್ರೀತೌ ಸ್ಯಾತಾಂ ಪುತ್ರಗುಣೈರ್ಯದಿ ॥ 12.35 ॥

ಸ ಪುತ್ರಃ ಸಕಲಂ ಧರ್ಮಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ತೇನ ಕರ್ಮಣಾ ।
ನಾಸ್ತಿ ಮಾತೃಸಮಂ ದೈವಂ ನಾಸ್ತಿ ಪಿತೃಸಮೋ ಗುರುಃ ॥ 12.36 ॥

ತಯೋಃ ಪ್ರತ್ಯುಪಕಾರೋಽಪಿ ನ ಕಥಂಚನ ವಿದ್ಯತೇ ।
ತಯೋರ್ನಿತ್ಯಂ ಪ್ರಿಯಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಕರ್ಮಣಾ ಮನಸಾ ಗಿರಾ ॥ 12.37 ॥

ನ ತಾಭ್ಯಾಮನನುಜ್ಞಾತೋ ಧರ್ಮಮನ್ಯಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ವರ್ಜಯಿತ್ವಾ ಮುಕ್ತಿಫಲಂ ನಿತ್ಯಂ ನೈಮಿತ್ತಿಕಂ ತಥಾ ॥ 12.38 ॥

ಧರ್ಮಸಾರಃ ಸಮುದ್ದಿಷ್ಟಃ ಪ್ರೇತ್ಯಾನಂತಫಲಪ್ರದಃ ।
ಸಮ್ಯಗಾರಾಧ್ಯ ವಕ್ತಾರಂ ವಿಸೃಷ್ಟಸ್ತದನುಜ್ಞಯಾ ॥ 12.39 ॥

ಶಿಷ್ಯೋ ವಿದ್ಯಾಫಲಂ ಭುಂಕ್ತೇ ಪ್ರೇತ್ಯ ವಾ ಪೂಜ್ಯತೇ ದಿವಿ ।
ಯೋ ಭ್ರಾತರಂ ಪಿತೃಸಮಂ ಜ್ಯೇಷ್ಠಂ ಮೂರ್ಖೋಽವಮನ್ಯತೇ ॥ 12.40 ॥

ತೇನ ದೋಷೇಣ ಸ ಪ್ರೇತ್ಯ ನಿರಯಂ ಘೋರಮೃಚ್ಛತಿ ।
ಪುಂಸಾ ವರ್ತ್ಮನಿತಿಷ್ಟೇತ ಪೂಜ್ಯೋ ಭರ್ತ್ತಾ ತು ಸರ್ವದಾ ॥ 12.41 ॥

ಅಪಿ ಮಾತರಿ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ ಉಪಕಾರಾದ್ಧಿ ಗೌರವಂ ।
ಯೇನರಾ ಭರ್ತ್ತೃಪಿಂಡಾರ್ಥಂ ಸ್ವಾನ್ ಪ್ರಾಣಾನ್ ಸಂತ್ಯಜಂತಿ ಹಿ ॥ 12.42 ॥

ತೇಷಾಮಥಾಕ್ಷಯಾಁಲ್ಲೋಕಾನ್ ಪ್ರೋವಾಚ ಭಗವಾನ್ ಮನುಃ ।
ಮಾತುಲಾಂಶ್ಚ ಪಿತೃವ್ಯಾಂಶ್ಚ ಶ್ವಶುರಾನೃತ್ವಿಜೋ ಗುರೂನ್ ॥ 12.43 ॥

ಅಸಾವಹಮಿತಿ ಬ್ರೂಯುಃ ಪ್ರತ್ಯುತ್ಥಾಯ ಯವೀಯಸಃ ।
ಅವಾಚ್ಯೋ ದೀಕ್ಷಿತೋ ನಾಮ್ನಾ ಯವೀಯಾನಪಿ ಯೋ ಭವೇತ್ ॥ 12.44 ॥

ಭೋಭವತ್ಪೂರ್ವಕತ್ವೇನಮಭಿಭಾಷೇತ ಧರ್ಮವಿತ್ ।
ಅಭಿವಾದ್ಯಶ್ಚ ಪೂಜ್ಯಶ್ಚ ಶಿರಸಾ ವಂದ್ಯ ಏವ ಚ ॥ 12.45 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾದ್ಯೈಶ್ಚ ಶ್ರೀಕಾಮೈಃ ಸಾದರಂ ಸದಾ ।
ನಾಭಿವಾದ್ಯಾಸ್ತು ವಿಪ್ರೇಣ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾದ್ಯಾಃ ಕಥಂಚನ ॥ 12.46 ॥

ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಗುಣೋಪೇತಾ ಯದ್ಯಪ್ಯೇತೇ ಬಹುಶ್ರುತಾಃ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಸರ್ವವರ್ಣಾನಾಂ ಸ್ವಸ್ತಿ ಕುರ್ಯಾದಿತಿ ಶ್ರುತಿಃ ॥ 12.47 ॥

ಸವರ್ಣೇಷು ಸವರ್ಣಾನಾಂ ಕಾಮ್ಯಮೇವಾಭಿವಾದನಂ ।
ಗುರುರಗ್ನಿರ್ದ್ವಿಜಾತೀನಾಂ ವರ್ಣಾನಾಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಗುರುಃ ॥ 12.48 ॥

ಪತಿರೇವ ಗುರುಃ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಸರ್ವತ್ರಾಭ್ಯಾಗತೋ ಗುರುಃ ।
ವಿದ್ಯಾ ಕರ್ಮ ವಯೋ ಬಂಧುರ್ವಿತ್ತಂ ಭವತಿ ಪಂಚಮಂ ॥ 12.49 ॥

ಮಾನ್ಯಸ್ಥಾನಾನಿ ಪಂಚಾಹುಃ ಪೂರ್ವಂ ಪೂರ್ವಂ ಗುರೂತ್ತರಾತ್ ।
ಪಂಚಾನಾಂ ತ್ರಿಷು ವರ್ಣೇಷು ಭೂಯಾಂಸಿ ಬಲವಂತಿ ಚ ॥ 12.50 ॥

ಯತ್ರ ಸ್ಯುಃ ಸೋಽತ್ರ ಮಾನಾರ್ಹಃ ಶೂದ್ರೋಽಪಿ ದಶಮೀಂ ಗತಃ ।
ಪಂಥಾ ದೇಯೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಯ ಸ್ತ್ರಿಯೈ ರಾಜ್ಞೇ ಹ್ಯಚಕ್ಷುಷೇ ॥ 12.51 ॥

ವೃದ್ಧಾಯ ಭಾರಮಗ್ನಾಯ ರೋಗಿಣೇ ದುರ್ಬಲಾಯ ಚ ।
ಭಿಕ್ಷಾಮಾಹೃತ್ಯ ಶಿಷ್ಟಾನಾಂ ಗೃಹೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಯತೋಽನ್ವಹಂ ॥ 12.52 ॥

ನಿವೇದ್ಯ ಗುರವೇಽಶ್ನೀಯಾದ್ ವಾಗ್ಯತಸ್ತದನುಜ್ಞಯಾ ।
ಭವತ್ಪೂರ್ವಂ ಚರೇದ್ ಭೈಕ್ಷ್ಯಮುಪನೀತೋ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 12.53 ॥

ಭವನ್ಮಧ್ಯಂ ತು ರಾಜನ್ಯೋ ವೈಶ್ಯಸ್ತು ಭವದುತ್ತರಂ ।
ಮಾತರಂ ವಾ ಸ್ವಸಾರಂ ವಾ ಮಾತುರ್ವಾ ಭಗಿನೀಂ ನಿಜಾಂ ॥ 12.54 ॥

ಭಿಕ್ಷೇತ ಭಿಕ್ಷಾಂ ಪ್ರಥಮಂ ಯಾ ಚೈನಂ ನ ವಿಮಾನಯೇತ್ ।
ಸಜಾತೀಯಗೃಹೇಷ್ವೇವ ಸಾರ್ವವರ್ಣಿಕಮೇವ ವಾ ॥ 12.55 ॥

ಭೈಕ್ಷ್ಯಸ್ಯ ಚರಣಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಪತಿತಾದಿಷು ವರ್ಜಿತಂ ।
ವೇದಯಜ್ಞೈರಹೀನಾನಾಂ ಪ್ರಶಸ್ತಾನಾಂ ಸ್ವಕರ್ಮಸು ॥ 12.56 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಹರೇದ್ ಭೈಕ್ಷಂ ಗೃಹೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಯತೋಽನ್ವಹಂ ।
ಗುರೋಃ ಕುಲೇ ನ ಭಿಕ್ಷೇತ ನ ಜ್ಞಾತಿಕುಲಬಂಧುಷು ॥ 12.57 ॥

ಅಲಾಭೇ ತ್ವನ್ಯಗೇಹಾನಾಂ ಪೂರ್ವಂ ಪೂರ್ವಂ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥

ಸರ್ವಂ ವಾ ವಿಚರೇದ್ ಗ್ರಾಮಂ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಾನಾಮಸಂಭವೇ ॥ 12.58 ॥

ನಿಯಮ್ಯ ಪ್ರಯತೋ ವಾಚಂ ದಿಶಸ್ತ್ವನವಲೋಕಯನ್ ।
ಸಮಾಹೃತ್ಯ ತು ತದ್ ಭೈಕ್ಷಂ ಯಾವದರ್ಥಮಮಾಯಯಾ ॥ 12.59 ॥

ಭುಂಜೀತ ಪ್ರಯತೋ ನಿತ್ಯಂ ವಾಗ್ಯತೋಽನನ್ಯಮಾನಸಃ ।
ಭೈಕ್ಷ್ಯೇಣ ವರ್ತ್ತಯೇನ್ನಿತ್ಯಂ ನೈಕಾನ್ನಾದೀ ಭವೇದ್ ವ್ರತೀ ॥ 12.60 ॥

ಭೈಕ್ಷ್ಯೇಣ ವ್ರತಿನೋ ವೃತ್ತಿರುಪವಾಸಸಮಾ ಸ್ಮೃತಾ ।
ಪೂಜಯೇದಶನಂ ನಿತ್ಯಮದ್ಯಾಚ್ಚೈತದಕುತ್ಸಯನ್ ॥ 12.61 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಹೃಷ್ಯೇತ್ ಪ್ರಸೀದೇಚ್ಚ ತತೋ ಭುಂಜೀತ ವಾಗ್ಯತಃ 12.62 ॥

ಅನಾರೋಗ್ಯಮನಾಯುಷ್ಯಮಸ್ವರ್ಗ್ಯಂ ಚಾತಿಭೋಜನಂ ।
ಅಪುಣ್ಯಂ ಲೋಕವಿದ್ವಿಷ್ಟಂ ತಸ್ಮಾತ್ ತತ್ಪರಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 12.63 ॥

ಪ್ರಾಙ್ಮುಖೋಽನ್ನಾನಿ ಭುಂಜೀತ ಸೂರ್ಯಾಭಿಮುಖ ಏವ ವಾ ।
ನಾದ್ಯಾದುದಙ್ಮುಖೋ ನಿತ್ಯಂ ವಿಧಿರೇಷ ಸನಾತನಃ ॥ 12.64 ॥

ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ಪಾಣಿಪಾದೌ ಚ ಭುಂಜಾನೋ ದ್ವಿರುಪಸ್ಪೃಶೇತ್ ।
ಶುಚೌ ದೇಶೇ ಸಮಾಸೀನೋ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಚ ದ್ವಿರುಪಸ್ಪೃಶೇತ್ ॥ 12.65 ॥

ಇತೀ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ದ್ವಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥12 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ತ್ರಯೋದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಭುಕ್ತ್ವಾ ಪೀತ್ವಾ ಚ ಸುಪ್ತ್ವಾ ಚ ಸ್ನಾತ್ವಾ ರಥ್ಯೋಪಸರ್ಪಣೇ ।
ಓಷ್ಠಾವಲೋಮೋಕೌ ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ವಾಸೋ ವಿಪರಿಧಾಯ ಚ ॥ 13.1
ರೇತೋಮೂತ್ರಪುರೀಷಾಣಾಮುತ್ಸರ್ಗೇಽಯುಕ್ತಭಾಷಣೇ ।
ಷ್ಠೀವಿತ್ವಾಽಧ್ಯಯನಾರಂಭೇ ಕಾಸಶ್ವಾಸಾಗಮೇ ತಥಾ ॥ 13.2
ಚತ್ವರಂ ವಾ ಶ್ಮಶಾನಂ ವಾ ಸಮಾಗಮ್ಯ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಸಂಧ್ಯಯೋರುಭಯೋಸ್ತದ್ವದಾಚಾಂತೋಽಪ್ಯಾಚಮೇತ್ ಪುನಃ ॥ 13.3
ಚಂಡಾಲಮ್ಲೇಚ್ಛಸಂಭಾಷೇ ಸ್ತ್ರೀಶೂದ್ರೋಚ್ಛಿಷ್ಟಭಾಷಣೇ ।
ಉಚ್ಛಿಷ್ಟಂ ಪುರುಷಂ ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ಭೋಜ್ಯಂ ಚಾಪಿ ತಥಾವಿಧಂ ॥ 13.4 ॥

ಆಚಾಮೇದಶ್ರುಪಾತೇ ವಾ ಲೋಹಿತಸ್ಯ ತಥೈವ ಚ ।
ಭೋಜನೇ ಸಂಧ್ಯಯೋಃ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಪೀತ್ವಾ ಮೂತ್ರಪುರೀಷಯೋಃ ॥ 13.5 ॥

ಆಚಾಂತೋಽಪ್ಯಾಚಮೇತ್ ಸುಪ್ತ್ವಾ ಸಕೃತ್ಸಕೃದಥಾನ್ಯತಃ ।
ಅಗ್ನೇರ್ಗವಾಮಥಾಲಂಭೇ ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ಪ್ರಯತಮೇವ ವಾ ॥ 13.6 ॥

ಸ್ತ್ರೀಣಾಮಥಾತ್ಮನಃ ಸ್ಪರ್ಶೇ ನೀವೀಂ ವಾ ಪರಿಧಾಯ ಚ
ಉಪಸ್ಪೃಶೇಜ್ಜಲಂ ವಾರ್ದ್ರಂ ತೃಣಂ ವಾ ಭೂಮಿಮೇವ ವಾ ॥ 13.7 ॥

ಕೇಶಾನಾಂ ಚಾತ್ಮನಃ ಸ್ಪರ್ಶೇ ವಾಸಸೋಽಕ್ಷಾಲಿತಸ್ಯ ಚ ।
ಅನುಷ್ಣಾಭಿರಫೇನಾಭಿಃ ವಿಶುದ್ಧಾದ್ಭಿಶ್ಚ ಧರ್ಮತಃ ॥ 13.8 ॥

ಶೌಚೇಪ್ಸುಃ ಸರ್ವದಾಚಾಮೇದಾಸೀನಃ ಪ್ರಾಗುದಙ್ಮುಖಃ ।
ಶಿರಃ ಪ್ರಾವೃತ್ಯ ಕಂಠಂ ವಾ ಮುಕ್ತಕಚ್ಛಶಿಖೋಽಪಿ ವಾ ॥ 13.9 ॥

ಅಕೃತ್ವಾ ಪಾದಯೋಃ ಶೌಚಮಾಚಾಂತೋಽಪ್ಯಶುಚಿರ್ಭವೇತ್ ।
ಸೋಪಾನತ್ಕೋ ಜಲಸ್ಥೋ ವಾ ನೋಷ್ಣೀಷೀ ಚಾಚಮೇದ್ಬುಧಃ ॥ 13.10 ॥

ನ ಚೈವ ವರ್ಷಧಾರಾಭಿರ್ನ ತಿಷ್ಠನ್ ನೋದ್ಧೃತೋದಕೈಃ ।
ನೈಕಹಸ್ತಾರ್ಪಿತಜಲೈರ್ವಿನಾ ಸೂತ್ರೇಣ ವಾ ಪುನಃ ॥ 13.11 ॥

ನ ಪಾದುಕಾಸನಸ್ಥೋ ವಾ ಬಹಿರ್ಜಾನುರಥಾಪಿ ವಾ ।
ನ ಜಲ್ಪನ್ ನ ಹಸನ್ ಪ್ರೇಕ್ಷನ್ ಶಯಾನಃ ಪ್ರಹ್ವ ಏವ ಚ
ನಾವೀಕ್ಷಿತಾಭಿಃ ಫೇನಾದ್ಯೈರುಪೇತಾಭಿರಥಾಪಿ ವಾ ।
ಶೂದ್ರಾಶುಚಿಕರೋನ್ಮುಕ್ತೈರ್ನ ಕ್ಷಾರಾಭಿಸ್ತಥೈವ ಚ ॥ 13.12 ॥

ನ ಚೈವಾಂಗುಲಿಭಿಃ ಶಸ್ತಂ ನ ಕುರ್ವನ್ ನಾನ್ಯಮಾನಸಃ ।
ನ ವರ್ಣರಸದುಷ್ಟಾಭಿರ್ನ ಚೈವ ಪ್ರದರೋದಕೈಃ ॥ 13.13 ॥

ನ ಪಾಣಿಕ್ಷುಭಿತಾಭಿರ್ವಾ ನ ಬಹಿಷ್ಕಕ್ಷ ಏವ ವಾ ।
ಹೃದ್ಗಾಭಿಃ ಪೂಯತೇ ವಿಪ್ರಃ ಕಂಠ್ಯಾಭಿಃ ಕ್ಷತ್ರಿಯಃ ಶುಚಿಃ ॥ 13.14 ॥

ಪ್ರಾಶಿತಾಭಿಸ್ತಥಾವೈಶ್ಯಃ ಸ್ತ್ರೀಶೂದ್ರೌ ಸ್ಪರ್ಶತೋಽನ್ತತಃ ॥

ಅಂಗುಷ್ಠಮೂಲಾಂತರತೋ ರೇಖಾಯಾಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಮುಚ್ಯತೇ ॥ 13.15 ॥

ಅಂತರಾಂಗುಷ್ಠದೇಶಿನ್ಯೋ ಪಿತೄಣಾಂ ತೀರ್ಥಮುತ್ತಮಂ ॥

ಕನಿಷ್ಠಾಮೂಲತಃ ಪಶ್ಚಾತ್ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ॥ 13.16 ॥

ಅಂಗುಲ್ಯಗ್ರೇ ಸ್ಮೃತಂ ದೈವಂ ತದ್ದೇವಾರ್ಥಂ ಪ್ರಕೀರ್ತ್ತಿತಃ ।
ಮೂಲೇ ವಾ ದೈವಮಾದಿಷ್ಟಂ ಗ್ನೇಯಂ ಮಧ್ಯತಃ ಸ್ಮೃತಂ ॥ 13.17 ॥

ತದೇವ ಸೌಮಿಕಂ ತೀರ್ಥಮೇತಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾ ನ ಮುಹ್ಯತಿ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮೇಣೈವ ತು ತೀರ್ಥೇನ ದ್ವಿಜೋ ನಿತ್ಯಮುಪಸ್ಪೃಶೇತ್ ॥ 13.18 ॥

ಕಾಯೇನ ವಾಽಥ ದೈವೇನ ಪೈತ್ರೇಣ ನ ತು ವೈ ದ್ವಿಜಾಃ ।
ತ್ರಿಃ ಪ್ರಾಶ್ನೀಯಾದಪಃ ಪೂರ್ವಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಪ್ರಯತಸ್ತತಃ ॥ 13.19 ॥

ಸಂಮೃಜ್ಯಾಂಗುಷ್ಠಮೂಲೇನ ಮುಖಂ ವೈ ಸಮುಪಸ್ಪೃಶೇತ್ ॥

ಅಂಗುಷ್ಠಾನಾಮಿಕಾಭ್ಯಾಂ ತು ಸ್ಪೃಶೇನ್ನೇತ್ರದ್ವಯಂ ತತಃ ॥ 13.20 ॥

ತರ್ಜನ್ಯಂಗುಷ್ಠಯೋಗೇನ ಸ್ಪೃಶೇನ್ನಾಸಾಪೃಟದ್ವಯಂ ॥

ಕನಿಷ್ಠಾಂಗುಷ್ಠಯೋಗೇನ ಶ್ರವಣೇ ಸಮುಪಸ್ಪೃಶೇತ್ ॥ 13.21 ॥

ಸರ್ವಾಸಾಮಥ ಯೋಗೇನ ಹೃದಯಂ ತು ತಲೇನ ವಾ ।
ಸ್ಪೃಶೇದ್ವೈ ಶಿರಸಸ್ತದ್ವದಂಗುಷ್ಠೇನಾಥವಾ ದ್ವಯಂ ॥ 13.22
ತ್ರಿಃ ಪ್ರಾಶ್ನೀಯಾದ್ ಯದಂಭಸ್ತು ಸುಪ್ರೀತಾಸ್ತೇನ ದೇವತಾಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮಾ ವಿಷ್ಣುರ್ಮಹೇಶಶ್ಚ ಭವಂತೀತ್ಯನುಶುಶ್ರುಮಃ ॥ 13.23
ಗಂಗಾ ಚ ಯಮುನಾ ಚೈವ ಪ್ರೀಯೇತೇ ಪರಿಮಾರ್ಜನಾತ್ ।
ಸಂಸ್ಪೃಷ್ಟಯೋರ್ಲೋಚನಯೋಃ ಪ್ರೀಯೇತೇ ಶಶಿಭಾಸ್ಕರೌ ॥ 13.24
ನಾಸತ್ಯದಸ್ರೌ ಪ್ರೀಯೇತೇ ಸ್ಪೃಷ್ಟೇ ನಾಸಾಪುಟದ್ವಯೇ ।
ಶ್ರೋತ್ರಯೋಃ ಸ್ಪೃಷ್ಟಯೋಸ್ತದ್ವತ್ ಪ್ರೀಯೇತೇ ಚಾನಿಲಾನಲೌ ॥ 13.25
ಸಂಸ್ಪೃಷ್ಟೇ ಹೃದಯೇ ಚಾಸ್ಯ ಪ್ರೀಯಂತೇ ಸರ್ವದೇವತಾಃ ।
ಮೂರ್ಧ್ನಿ ಸಂಸ್ಪರ್ಶನಾದೇವ ಪ್ರೀತಃ ಸ ಪುರುಷೋ ಭವೇತ್ ॥ 13.26
ನೋಚ್ಛಿಷ್ಟಂ ಕುರ್ವತೇ ನಿತ್ಯಂ ವಿಪ್ರುಷೋಽಙ್ಗಂ ನಯಂತಿ ಯಾಃ ।
ದಂತಾಂತರ್ದಂತಲಗ್ನೇಷು ಜಿಹ್ವೋಷ್ಟೈಱಶುಚಿರ್ಭವೇತ್ ॥ 13.27
ಸ್ಪೃಶಾಂತಿ ಬಿಂದವಃ ಪಾದೌ ಯ ಆಚಾಮಯತಃ ಪರಾನ್ ।
ಭೂಮಿಕಾಸ್ತೇ ಸಮಾ ಜ್ಞೇಯಾ ನ ತೈರಪ್ರಯತೋ ಭವೇತ್ ॥ 13.28
ಮದುಪರ್ಕೇ ಚ ಸೋಮೇ ಚ ತಾಂಬೂಲಸ್ಯ ಚ ಭಕ್ಷಣೇ ।
ಫಲಮೂಲೇಕ್ಷುದಂಡೇ ನ ದೋಷಂ ಪ್ರಾಹ ವೇ ಮನುಃ ॥ 13.29
ಪ್ರಚರಾನ್ನೋದಪಾನೇಷು ದ್ರವ್ಯಹಸ್ತೋ ಭವೇನ್ನರಃ ।
ಭೂಮೌ ನಿಕ್ಷಿಪ್ಯ ತದ್ ದ್ರವ್ಯಮಾಚಮ್ಯಾಭ್ಯುಕ್ಷಯೇತ್ ತು ತತ್ ॥ 13.30
ತೈಜಸಂ ವೈ ಸಮಾದಾಯ ಯದ್ಯುಚ್ಛಿಷ್ಟೋ ಭವೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ಭೂಮೌ ನಿಕ್ಷಿಪ್ಯ ತದ್ ದ್ರವ್ಯಮಾಚಮ್ಯಾಭ್ಯುಕ್ಷಯೇತ್ ತು ತತ್ ॥ 13.31
ಯದ್ಯಮಂತ್ರಂ ಸಮಾದಾಯ ಭವೇದುಚ್ಛೇಷಣಾನ್ವಿತಃ ।
ಅನಿಧಾಯೈವ ತದ್ ದ್ರವ್ಯಮಾಚಾಂತಃ ಶುಚಿತಾಮಿಯಾತ್ ॥ 13.32
ವಸ್ರಾದಿಷು ವಿಕಲ್ಪಃ ಸ್ಯಾತ್ ತತ್ಸಂಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾಚಮೇದಿಹ ।
ಅರಣ್ಯೇಽನುದಕೇ ರಾತ್ರೌ ಚೌರವ್ಯಾಘ್ರಾಕುಲೇ ಪಥಿ ॥ 13.33 ॥

ಕೃತ್ವಾ ಮೂತ್ರಂ ಪುರೀಷಂ ವಾ ದ್ರವ್ಯಹಸ್ತೋ ನ ದುಷ್ಯತಿ ।
ನಿಧಾಯ ದಕ್ಷಿಣೇ ಕರ್ಣೇ ಬ್ರಹ್ಮಸೂತ್ರಮುದಙ್ಮುಖಃ ॥ 13.34 ॥

ಅಹ್ನಿ ಕುರ್ಯಾಚ್ಛಕೃನ್ಮೂತ್ರಂ ರಾತ್ರೌ ಚೇದ್ ದಕ್ಷಿಣಾಮುಖಃ ॥

ಅಂತರ್ಧಾಯ ಮಹೀಂ ಕಾಷ್ಠೈಃ ಪತ್ರೈರ್ಲೋಷ್ಠತೃಣೇನ ವಾ ॥ 13.35 ॥

ಪ್ರಾವೃತ್ಯ ಚ ಶಿರಃ ಕುರ್ಯಾದ್ ವಿಣ್ಮೂತ್ರಸ್ಯ ವಿಸರ್ಜನಂ ।
ಛಾಯಾಕೂಪನದೀಗೋಷ್ಠಚೈತ್ಯಾಂಭಃ ಪಥಿ ಭಸ್ಮಸು ॥ 13.36 ॥

ಅಗ್ನೌ ಚೈವ ಶ್ಮಶಾನೇ ಚ ವಿಣ್ಮೂತ್ರೇ ನ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥

ನ ಗೋಮಯೇ ನ ಕೃಷ್ಟೇ ವಾ ಮಹಾವೃಕ್ಷೇ ನ ಶಾಡ್ವಲೇ ॥ 13.37 ॥

ನ ತಿಷ್ಠನ್ ವಾ ನ ನಿರ್ವಾಸಾ ನ ಚ ಪರ್ವತಮಸ್ತಕೇ ।
ನ ಜೀರ್ಣದೇವಾಯತನೇ ನ ವಲ್ಮೀಕೇ ಕದಾಚನ ॥ 13,38 ॥

ನ ಸಸತ್ತ್ವೇಷು ಗರ್ತೇಷು ನ ಗಚ್ಛನ್ ವಾ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥

ತುಷಾಂಗಾರಕಪಾಲೇಷು ರಾಜಮಾರ್ಗೇ ತಥೈವ ಚ ॥ 13.39 ॥

ನ ಕ್ಷೇತ್ರೇ ನ ವಿಮಲೇ ವಾಽಪಿ ನ ತೀರ್ಥೇ ನ ಚತುಷ್ಪಥೇ ।
ನೋದ್ಯಾನೇ ನ ಸಮೀಪೇ ವಾ ನೋಷರೇ ನ ಪರಾಶುಚೌ ॥ 13.40 ॥

ನ ಸೋಪಾನತ್ಪಾದುಕೋ ವಾ ಛತ್ರೀ ವಾ ನಾಂತರಿಕ್ಷಕೇ ॥

ನ ಚೈವಾಭಿಮುಖೇ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಗುರುಬ್ರಾಹ್ಮಣಯೋರ್ಗವಾಂ ॥ 13.41 ॥

ನ ದೇವದೇವಾಲಯಯೋರಪಾಮಪಿ ಕದಾಚನ ॥

ನದೀಂ ಜ್ಯೋತೀಂಷಿ ವೀಕ್ಷಿತ್ವಾ ನ ವಾರ್ಯಭಿಮುಖೋಽಥವಾ ॥ 13.42 ॥

ಪ್ರತ್ಯಾದಿತ್ಯಂ ಪ್ರತ್ಯನಲಂ ಪ್ರತಿಸೋಮಂ ತಥೈವ ಚ ॥

ಆಹೃತ್ಯ ಮೃತ್ತಿಕಾಂ ಕೂಲಾಲ್ಲೇಪಗಂಧಾಪಕರ್ಷಣಾತ್ ॥ 13.43 ॥

ಕುರ್ಯಾದತಂದ್ರಿತಃ ಶೌಚಂ ವಿಶುದ್ಧೈರುದ್ಧೃತೋದಕೈಃ ॥

ನಾಹರೇನ್ಮೃತ್ತಿಕಾಂ ವಿಪ್ರಃ ಪಾಂಶುಲಾನ್ನ ಚ ಕರ್ದಮಾನ್ ॥ 13.44 ॥

ನ ಮಾರ್ಗಾನ್ನೋಷರಾದ್ ದೇಶಾಚ್ಛೌಚೋಚ್ಛಿಷ್ಟಾತ್ತಥೈವ ಚ ।
ನ ದೇವಾಯತನಾತ್ ಕೂಪಾದ್ ಗ್ರಾಮಾನ್ನ ಚ ಜಲಾತ್ ತಥಾ ॥ 13.45 ॥

ಉಪಸ್ಪೃಶೇತ್ ತತೋ ನಿತ್ಯಂ ಪೂರ್ವೋಕ್ತೇನ ವಿಧಾನತಃ ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ತ್ರಯೋದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥13 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ತ್ರಯೋದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಏವಂ ದಂಡಾದಿಭಿರ್ಯುಕ್ತಃ ಶೌಚಾಚಾರಸಮನ್ವಿತಃ ।
ಆಹೂತೋಽಧ್ಯಯನಂ ಕುರ್ಯಾದ್ ವೀಕ್ಷಮಾಣೋ ಗುರೋರ್ಮುಖಂ ॥ 14.1 ॥

ನಿತ್ಯಮುದ್ಯತಪಾಣಿಃ ಸ್ಯಾತ್ ಸಂಧ್ಯಾಚಾರಃ ಸಮನ್ವಿತಃ ।
ಆಸ್ಯತಾಮಿತಿ ಚೋಕ್ತಃ ಸನ್ನಾಸೀತಾಭಿಮುಖಂ ಗುರೋಃ ॥ 14.2 ॥

ಪ್ರತಿಶ್ರವಣಸಂಭಾಷೇ ಶಯಾನೋ ನ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ನಾಸೀನೋ ನ ಚ ಭುಂಜಾನೋ ನ ತಿಷ್ಠನ್ನ ಪರಾಙ್ಮುಖಃ ॥ 14.3 ॥

ನಚ ಶಯ್ಯಾಸನಂ ಚಾಸ್ಯ ಸರ್ವದಾ ಗುರುಸನ್ನಿಧೌ ।
ಗುರೋಸ್ತು ಚಕ್ಷುರ್ವಿಷಯೇ ನ ಯಥೇಷ್ಟಾಸನೋ ಭವೇತ್ ॥ 14.4 ॥

ನೋದಾಹರೇದಸ್ಯ ನಾಮ ಪರೋಕ್ಷಮಪಿ ಕೇವಲಂ ।
ನ ಚೈವಾಸ್ಯಾನುಕುರ್ವೀತ ಗತಿಭಾಷಿತಚೇಷ್ಟಿತಂ ॥ 14.5 ॥

ಗುರೋರ್ಯತ್ರ ಪ್ರತೀವಾದೋ ನಿಂದಾ ಚಾಪಿ ಪ್ರವರ್ತ್ತತೇ ।
ಕರ್ಣೌಂ ತತ್ರ ಪಿಧಾತವ್ಯೌ ಗಂತವ್ಯಂ ವಾ ತತೋಽನ್ಯತಃ ॥ 14.6 ॥

ದೂರಸ್ಥೋ ನಾರ್ಚಯೇದೇನಂ ನ ಕ್ರುದ್ಧೋ ನಾಂತಿಕೇ ಸ್ತ್ರಿಯಾಃ ।
ನ ಚೈವಾಸ್ಯೋತ್ತರಂ ಬ್ರೂಯಾತ್ ಸ್ಥಿತೇ ನಾಸೀತ ಸನ್ನಿಧೌ ॥ 14.7 ॥

ಉದಕುಂಭಂ ಕುಶಾನ್ ಪುಷ್ಪಂ ಸಮಿಧೋಽಸ್ಯಾಹರೇತ್ ಸದಾ ।
ಮಾರ್ಜನಂ ಲೇಪನಂ ನಿತ್ಯಮಂಗಾನಾಂ ವೈ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 14.8 ॥

ನಾಸ್ಯ ನಿರ್ಮಾಲ್ಯಶಯನಂ ಪಾದುಕೋಪಾನಹಾವಪಿ ।
ಆಕ್ರಮೇದಾಸನಂ ಚಾಸ್ಯ ಛಾಯಾದೀನ್ ವಾ ಕದಾಚನ ॥ 14.9 ॥

ಸಾಧಯೇದ್ ದಂತಕಾಷ್ಠಾದೀನ್ ಲಬ್ಧಂ ಚಾಸ್ಮೈ ನಿವೇದಯೇತ್ ।
ಅನಾಪೃಚ್ಛ್ಯ ನ ಗಂತವ್ಯಂ ಭವೇತ್ ಪ್ರಿಯಹಿತೇ ರತಃ ॥ 14.10 ॥

ನ ಪಾದೌ ಸಾರಯೇದಸ್ಯ ಸಂನಿಧಾನೇ ಕದಾಚನ ।
ಜೃಂಭಾಹಾರಸ್ಯಾದಿಕಂಚೈವ ಕಂಠಪ್ರಾವರಣಂ ತಥಾ ॥ 14.11 ॥

ವರ್ಜಯೇತ್ ಸನ್ನಿಧೌ ನಿತ್ಯಮವಸ್ಫೋಚನಮೇವ ಚ ।
ಯಥಾಕಾಲಮಧೀಯೀತ ಯಾವನ್ನ ವಿಮನಾ ಗುರುಃ ॥ 14.12 ॥

ಆಸೀತಾಧೋ ಗುರೋರ್ಗಚ್ಛೇತ್ ಫಲಕೇ ವಾ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಆಸನೇ ಶಯನೇ ಯಾನೇ ನೈವ ತಿಷ್ಠೇತ್ ಕದಾಚನ ॥ 14.13 ॥

ಧಾವಂತಮನುಧಾವೇತ್ತಂ ಗಚ್ಛಂತಮನುಗಚ್ಛತಿ ।
ಗೋಽಶ್ವೋಷ್ಟ್ರಯಾನಪ್ರಾಸಾದಪ್ರಸ್ತರೇಷು ಕಟೇಷು ಚ ॥ 14.14 ॥

ನಾಸೀತ ಗುರುಣಾ ಸಾರ್ದ್ಧಂ ಶಿಲಾಫಲಕನೌಷು ಚ ।
ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ಸ್ಯಾತ್ ಸತತಂ ವಶ್ಯಾತ್ಮಾಽಕ್ರೋಧನಃ ಶುಚಿಃ ॥ 14.15 ॥

ಪ್ರಯುಂಜೀತ ಸದಾ ವಾಚಂ ಮಧುರಾಂ ಹಿತಭಾಷಿಣೀಂ ।
ಗಂಧಮಾಲ್ಯಂ ರಸಂ ಭವ್ಯಂ ಶುಕ್ಲಂ ಪ್ರಾಣಿವಿಹಿಂಸನಂ ॥ 14.16 ॥

ಅಭ್ಯಂಗಂ ಚಾಂಜನೋಪಾನಚ್ಛತ್ರಧಾರಣಮೇವ ಚ ।
ಕಾಮಂ ಲೋಭಂ ಭಯಂ ನಿದ್ರಾಂ ಗೀತವಾದಿತ್ರನರ್ತ್ತನಂ ॥ 14.17 ॥

ಆತಜ್ರ್ಜನಂ ಪರೀವಾದಂ ಸ್ತ್ರೀಪ್ರೇಕ್ಷಾಲಂಭನಂ ತಥಾ ।
ಪರೋಪಘಾತಂ ಪೈಶುನ್ಯಂ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 14.18 ॥

ಉದಕುಂಭಂ ಸುಮನಸೋ ಗೋಶಕೃನ್ಮೃತ್ತಿಕಾಂ ಕುಶಾನ್ ।
ಆಹರೇದ್ ಯಾವದರ್ಥಾನಿ ಭೈಕ್ಷ್ಯಂ ಚಾಹರಹಶ್ಚರೇತ್ ॥ 14.19 ॥

ಕೃತಂ ಚ ಲವಣಂ ಸರ್ವಂ ವರ್ಜ್ಯಂ ಪರ್ಯುಷಿತಂ ಚ ಯತ್ ।
ಅನೃತ್ಯದರ್ಶೀ ಸತತಂ ಭವೇದ್ ಗೀತಾದಿನಿಃಸ್ಪೃಹಃ ॥ 14.20 ॥

ನಾದಿತ್ಯಂ ವೈ ಸಮೀಕ್ಷೇತ ನ ಚರೇದ್ ದಂತಧಾವನಂ ।
ಏಕಾಂತಮಶುಚಿಸ್ತ್ರೀಭಿಃ ಶೂದ್ರಾಂತ್ಯೈರಭಿಭಾಷಣಂ ॥ 14.21 ॥

ಗುರೂಚ್ಛಿಷ್ಟಂ ಭೇಷಜಾರ್ಥಂ ಪ್ರಯುಂಜೀತ ನ ಕಾಮತಃ ।
ಕಲಾಪಕರ್ಷಣಸ್ನಾನಂ ಆಚರೇದ್ಧಿ ಕದಾಚನ ॥ 14.22 ॥

ನ ಕುರ್ಯಾನ್ಮಾನಸಂ ವಿಪ್ರೋ ಗುರೋಸ್ತ್ಯಾಗಂ ಕದಾಚನ ।
ಮೋಹಾದ್ವಾ ಯದಿ ವಾ ಲೋಭಾತ್ ತ್ಯಕ್ತೇನ ಪತಿತೋ ಭವೇತ್ ॥ 14.23 ॥

ಲೌಕಿಕಂ ವೈದಿಕಂ ಚಾಪಿ ತಥಾಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಮೇವ ಚ ।
ಆದದೀತ ಯತೋ ಜ್ಞಾನಂ ನ ತಂ ದ್ರುಹ್ಯೇತ್ ಕದಾಚನ ॥ 14.24 ॥

ಗುರೋರಪ್ಯವಲಿಪ್ತಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಾಕಾರ್ಯಮಜಾನತಃ ।
ಉತ್ಪಥಂಪ್ರತಿಪನ್ನಸ್ಯ ಮನುಸ್ತ್ಯಾಗಂ ಸಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 14.25 ॥

ಗುರೋರ್ಗುರೌ ಸನ್ನಿಹಿತೇ ಗುರುವದ್ ಭಕ್ತಿಮಾಚರೇತ್ ।
ನ ಚಾತಿಸೃಷ್ಟೋ ಗುರುಣಾ ಸ್ವಾನ್ ಗುರೂನಭಿವಾದಯೇತ್ ॥ 14.26 ॥

ವಿದ್ಯಾಗುರುಷ್ವೇತದೇವ ನಿತ್ಯಾ ವೃತ್ತಿಃ ಸ್ವಯೋನಿಷು ।
ಪ್ರತಿಷೇಧತ್ಸು ಚಾಧರ್ಮಾದ್ಧಿತಂ ಚೋಪದಿಶತ್ಸ್ವಪಿ ॥ 14.27 ॥

ಶ್ರೇಯತ್ಸು ಗುರುವದ್ ವೃತ್ತಿಂ ನಿತ್ಯಮೇವ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಗುರುಪುತ್ರೇಷು ದಾರೇಷು ಗುರೋಶ್ಚೈವ ಸ್ವಬಂಧುಷು ॥ 14.28 ॥

ಬಾಲಃ ಸಂಮಾನಯನ್ಮಾನ್ಯಾನ್ ವಾ ಶಿಷ್ಯೋ ವಾ ಯಜ್ಞಕರ್ಮಣಿ ।
ಅಧ್ಯಾಪಯನ್ ಗುರುಸುತೋ ಗುರುವನ್ಮಾನಮರ್ಹತಿ ॥ 14.29 ॥

ಉತ್ಸಾದನಂ ವೈ ಗಾತ್ರಾಣಾಂ ಸ್ನಾಪನೋಚ್ಛಿಷ್ಟಭೋಜನೇ ।
ನ ಕುರ್ಯಾದ್ ಗುರುಪುತ್ರಸ್ಯ ಪಾದಯೋಃ ಶೌಚಮೇವ ಚ ॥ 14.30 ॥

ಗುರುವತ್ ಪರಿಪೂಜ್ಯಾಸ್ತು ಸವರ್ಣಾ ಗುರುಯೋಷಿತಃ ।
ಅಸವರ್ಣಾಸ್ತು ಸಂಪೂಜ್ಯಾಃ ಪ್ರತ್ಯುತ್ಥಾನಾಭಿವಾದನೈಃ ॥ 14.31 ॥

ಅಭ್ಯಂಜನಂ ಸ್ನಾಪನಂ ಚ ಗಾತ್ರೋತ್ಸಾದನಮೇವ ಚ ।
ಗುರುಪತ್ನ್ಯಾ ನ ಕಾರ್ಯಾಣಿ ಕೇಶಾನಾಂ ಚ ಪ್ರಸಾಧನಂ ॥ 14.32 ॥

ಗುರುಪತ್ನೀ ತು ಯುವತೀ ನಾಭಿವಾದ್ಯೇಹ ಪಾದಯೋಃ ।
ಕುರ್ವೀತ ವಂದನಂ ಭೂಮ್ಯಾಮಸಾವಹಮಿತಿ ಬ್ರುವನ್ ॥ 14.33 ॥

ವಿಪ್ರೋಷ್ಯ ಪಾದಗ್ರಹಣಮನ್ವಹಂ ಚಾಭಿವಾದನಂ ।
ಗುರುದಾರೇಷು ಕುರ್ವೋತ ಸತಾಂ ಧರ್ಮಮನುಸ್ಮರನ್ ॥ 14.34 ॥

ಮಾತೃಷ್ವಸಾ ಮಾತುಲಾನೀ ಶ್ವಶ್ರೂಶ್ಚಾಥ ಪಿತೃಷ್ವಸಾ ।
ಸಂಪೂಜ್ಯಾ ಗುರುಪತ್ನೀಚ ಸಮಸ್ತಾ ಗುರುಭಾರ್ಯಯಾ ॥ 14.35 ॥

ಭ್ರಾತುರ್ಭಾರ್ಯಾಚಸಂಗ್ರೃಹ್ಯಾ ಸವರ್ಣಾಽಹನ್ಯಹನ್ಯಪಿ ।
ವಿಪ್ರೋಷ್ಯ ತೂಪಸಂಗ್ರಾಹ್ಯಾ ಜ್ಞಾತಿಸಂಬಂಧಿಯೋಷಿತಃ ॥ 14.36 ॥

ಪಿತುರ್ಭಗಿನ್ಯಾ ಮಾತುಶ್ಚ ಜ್ಯಾಯಸ್ಯಾಂ ಚ ಸ್ವಸರ್ಯಪಿ ।
ಮಾತೃವದ್ ವೃತ್ತಿಮಾತಿಷ್ಠೇನ್ಮಾತ್ ತಾಭ್ಯೋ ಗರೀಯಸೀ ॥ 14.37 ॥

ಏವಮಾಚಾರಸಂಪನ್ನಮಾತ್ಮವಂತಮದಾಂಭಿಕಂ ।
ವೇದಮಧ್ಯಾಪಯೇದ್ ಧರ್ಮಂ ಪುರಾಣಾಂಗಾನಿ ನಿತ್ಯಶಃ ॥ 14.38 ॥

ಸಂವತ್ಸರೋಷಿತೇ ಶಿಷ್ಯೇ ಗುರುರ್ಜ್ಞಾನಮನಿರ್ದಿಶನ್ ।
ಹರತೇ ದುಷ್ಕೃತಂ ತಸ್ಯ ಶಿಷ್ಯಸ್ಯ ವಸತೋ ಗುರುಃ ॥ 14.39 ॥

ಆಚಾರ್ಯಪುತ್ರಃ ಶುಶ್ರೂಷುರ್ಜ್ಞಾನದೋ ಧಾರ್ಮಿಕಃ ಶುಚಿಃ ।
ಶಕ್ತೋಽನ್ನದೋಽರ್ಥದೋ ಸಾಧುಃ ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯ್ಯಾ ದೇಶ ಧರ್ಮತಃ ॥ 14.40 ॥

ಕೃತಜ್ಞಶ್ಚ ತಥಾಽದ್ರೋಹೀ ಮೇಧಾವೀ ಶುಭಕೃನ್ನರಃ ।
ಆಪ್ತಃ ಪ್ರಿಯೋಽಥ ವಿಧಿವತ್ ಷಡಧ್ಯಾಪ್ಯಾ ದ್ವಿಜಾತಯಃ ॥ 14.41 ॥

ಏತೇಷು ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ದಾನಮನ್ಯತ್ರ ತು ಯಥೋದಿತಾನ್ ।
ಆಚಮ್ಯ ಸಂಯತೋ ನಿತ್ಯಮಧೀಯೀತ ಉದಙ್ಮುಖಃ ॥ 14.42 ॥

ಉಪಸಂಗೃಹ್ಯ ತತ್ಪಾದೌ ವೀಕ್ಷಮಾಣೋ ಗುರೋರ್ಮುಖಂ ।
ಅಧೀಷ್ವ ಭೋ ಇತಿ ಬ್ರೂಯಾದ್ ವಿರಾಮೋಽಸ್ತ್ವಿತಿ ನಾರಭೇತ್ ॥ 14.43 ॥

ಪ್ರಾಕ್ಕೂಲಾನ್ ಪರ್ಯುಪಾಸೀನಃ ಪವಿತ್ರೈಶ್ಚೈವ ಪಾವಿತಃ ।
ಪ್ರಾಣಾಯಾಮೈಸ್ತ್ರಿಭಿಃ ಪೂತಸ್ತತ ಓಂಕಾರಮರ್ಹತಿ ॥ 14.44 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಪ್ರಣವಂ ಕುರ್ಯಾದಂತೇ ಚ ವಿಧಿವದ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ಕುರ್ಯಾದಧ್ಯಯನಂ ನಿತ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಜಲಿಕರಸ್ಥಿತಃ ॥ 14.45 ॥

ಸರ್ವೇಷಾಮೇವ ಭೂತಾನಾಂ ವೇದಶ್ಚಕ್ಷುಃ ಸನಾತನಂ ।
ಅಧೀಯೀತಾಪ್ಯಯಂ ನಿತ್ಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯಾಚ್ಚ್ಯವತೇಽನ್ಯಥಾ ॥ 14.46 ॥

ಯೋಽಧೀಯೀತ ಋಚೋ ನಿತ್ಯಂ ಕ್ಷೀರಾಹುತ್ಯಾ ಸ ದೇವತಾಃ ।
ಪ್ರೀಣಾತಿ ತರ್ಪಯಂತ್ಯೇನಂ ಕಾಮೈಸ್ತೃಪ್ತಾಃ ಸದೈವ ಹಿ ॥ 14.47 ॥

ಯಜೂಂಷ್ಯಧೀತೇ ನಿಯತಂ ದಧ್ನಾ ಪ್ರೀಣಾತಿ ದೇವತಾಃ ।
ಸಾಮಾನ್ಯಧೀತೇ ಪ್ರೀಣಾತಿ ಘೃತಾಹುತಿಭಿರನ್ವಹಂ ॥ 14.48 ॥

ಅಥರ್ವಾಂಗಿರಸೋ ನಿತ್ಯಂ ಮಧ್ವಾ ಪ್ರೀಣಾತಿ ದೇವತಾಃ ।
ಧರ್ಮಾಂಗಾನಿ ಪುರಾಣಾನಿ ಮಾಂಸೈಸ್ತರ್ಪಯೇತ್ಸುರಾನ್ ॥ 14.39 ॥

ಅಪಾಂ ಸಮೀಪೇ ನಿಯತೋ ನೈತ್ಯಿಕಂ ವಿಧಿಮಾಶ್ರಿತಃ ।
ಗಾಯತ್ರೀಮಪ್ಯಧೀಯೀತ ಗತ್ವಾಽರಣ್ಯಂ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 14.50 ॥

ಸಹಸ್ರಪರಮಾಂ ದೇವೀಂ ಶತಮಧ್ಯಾಂ ದಶಾವರಾಂ ।
ಗಾಯತ್ರೀಂ ವೈ ಜಪೇನ್ನಿತ್ಯಂ ಜಪಯಜ್ಞಃ ಪ್ರಕೀರ್ತ್ತಿತಃ ॥ 14.51 ॥

ಗಾಯತ್ರೀಂ ಚೈವ ವೇದಾಂಸ್ತು ತುಲಯಾಽತೋಲಯತ್ ಪ್ರಭುಃ ।
ಏಕತಶ್ಚತುರೋ ವೇದಾನ್ ಗಾಯತ್ರೀಂ ಚ ತಥೈಕತಃ ॥ 14.52 ॥

ಓಂಕಾರಮಾದಿತಃ ಕೃತ್ವಾ ವ್ಯಾಹೃತೀಸ್ತದನಂತರಂ ।
ತತೋಽಧೀಯೀತ ಸಾವಿತ್ರೀಮೇಕಾಗ್ರಃ ಶ್ರದ್ಧಯಾನ್ವಿತಃ ॥ 14.53 ॥

ಪುರಾಕಲ್ಪೇ ಸಮುತ್ಪನ್ನಾ ಭೂರ್ಭುವಃಸ್ವಃ ಸನಾತನಾಃ ॥ 14.54 ॥

ಮಹಾವ್ಯಾಹೃತಯಸ್ತಿಸ್ತ್ರಃ ಸರ್ವಾಶುಭನಿಬರ್ಹಣಾಃ ॥ 14.55 ॥

ಪ್ರಧಾನಂ ಪುರುಷಃ ಕಾಲೋ ವಿಷ್ಣುರ್ಬ್ರಹ್ಮಾ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ಸತ್ತ್ವಂ ರಜಸ್ತಮಸ್ತಿಸ್ತ್ರಃ ಕ್ರಮಾದ್ ವ್ಯಾಹೃತಯಃ ಸ್ಮೃತಾಃ ॥ 14.56 ॥

ಓಂಕಾರಸ್ತತ್ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸಾವಿತ್ರೀ ಸ್ಯಾತ್ ತದಕ್ಷರಂ ।
ಏಷ ಮಂತ್ರೋ ಮಹಾಯೋಗಃ ಸಾರಾತ್ ಸಾರ ಉದಾಹೃತಃ ॥ 14.57 ॥

ಯೋಽಧೀತೇಽಹನ್ಯಹನ್ಯೇತಾಂ ಗಾಯತ್ರೀಂ ವೇದಮಾತರಂ ।
ವಿಜ್ಞಾಯಾರ್ಥಂ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಸ ಯಾತಿ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 14.58 ॥

ಗಾಯತ್ರೀ ವೇದಜನನೀ ಗಾಯತ್ರೀ ಲೋಕಪಾವನೀ ।
ನ ಗಾಯತ್ರ್ಯಾಃ ಪರಂ ಜಪ್ಯಮೇತದ್ ವಿಜ್ಞಾಯ ಮುಚ್ಯತೇ ॥ 14.59 ॥

ಶ್ರಾವಣಸ್ಯ ತು ಮಾಸಸ್ಯ ಪೌರ್ಣಮಾಸ್ಯಾಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ।
ಆಷಾಢ್ಯಾಂ ಪ್ರೋಷ್ಠಪದ್ಯಾಂ ವಾ ವೇದೋಪಾಕರಣಂ ಸ್ಮೃತಂ ॥ 14.60 ॥

ಉತ್ಸೃಜ್ಯ ಗ್ರಾಮನಗರಂ ಮಾಸಾನ್ ವಿಪ್ರೋಽರ್ದ್ಧಪಂಚಮಾನ್ ।
ಅಧೀಯೀತ ಶುಚೌ ದೇಶೇ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 14.61 ॥

ಪುಷ್ಯೇ ತು ಛಂದಸಾಂ ಕುರ್ಯಾದ್ ಬಹಿರುತ್ಸರ್ಜನಂ ದ್ವಿಜಾಃ ।
ಮಾಘಶುಕ್ಲಸ್ಯ ವಾ ಪ್ರಾಪ್ತೇ ಪೂರ್ವಾಹ್ಣೇ ಪ್ರಥಮೇಽಹನಿ ॥ 14.62 ॥

ಛಂದಾಂಸ್ಯೂರ್ಧ್ವಮಥೋಭ್ಯಸ್ಯೇಚ್ಛುಕ್ಲಪಕ್ಷೇಷು ವೈ ದ್ವಿಜಃ ।
ವೇದಾಂಗಾನಿ ಪುರಾಣಾನಿ ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷೇ ಚ ಮಾನವಃ ॥ 14.63 ॥

ಇಮಾನ್ ನಿತ್ಯಮನಧ್ಯಾಯಾನದೀಯಾನೋ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ।
ಅಧ್ಯಾಪನಂ ಚ ಕುರ್ವಾಣೋ ಹ್ಯನಧ್ಯಾಯನ್ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 14.64 ॥

ಕರ್ಣಶ್ರವೇಽನಿಲೇ ರಾತ್ರೌ ದಿವಾ ಪಾಂಶುಸಮೂಹನೇ ।
ವಿದ್ಯುತ್ಸ್ತನಿತವರ್ಷೇಷು ಮಹೋಲ್ಕಾನಾಂ ಚ ಸಂಪ್ಲವೇ ॥ 14.65 ॥

ಆಕಾಲಿಕಮನಧ್ಯಾಯಮೇತೇಷ್ವಾಹ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।
ಏತಾನಭ್ಯುದಿತಾನ್ ವಿದ್ಯಾದ್ ಯದಾ ಪ್ರಾದುಷ್ಕೃತಾಗ್ನಿಷು ।
ತದಾ ವಿದ್ಯಾದನಧ್ಯಾಯಮನೃತೌ ಚಾಭ್ರದರ್ಶನೇ ।
ನಿರ್ಘಾತೇ ಭೂಮಿಚಲನೇ ಜ್ಯೋತಿಷಾಂ ಚೋಪಸರ್ಜನೇ ॥ 14.66 ॥

ಏತಾನಾಕಾಲಿಕಾನ್ ವಿದ್ಯಾದನಧ್ಯಾಯಾನೃತಾವಪಿ ।
ಪ್ರಾದುಷ್ಕೃತೇಷ್ವಗ್ನಿಷು ತು ವಿದ್ಯುತ್ಸ್ತನಿತನಿಸ್ವನೇ ॥ 14.67 ॥

ಸಜ್ಯೋತಿಃ ಸ್ಯಾದನಧ್ಯಾಯಮನೃತೌ ಚಾತ್ರದರ್ಶನೇ ।
ನಿತ್ಯಾನಧ್ಯಾಯ ಏವ ಸ್ಯಾದ್ ಗ್ರಾಮೇಷು ನಗರೇಷು ಚ ॥ 14.68 ॥

ಧರ್ಮನೈಪುಣ್ಯಕಾಮಾನಾಂ ಪೂತಿಗಂಧೇ ಚ ನಿತ್ಯಶಃ ।
ಅಂತಃ ಶವಗತೇ ಗ್ರಾಮೇ ವೃಷಲಸ್ಯ ಚ ಸನ್ನಿಧೌ ॥ 14.69 ॥

ಅನಧ್ಯಾಯೋ ರುದ್ಯಮಾನೇ ಸಮವಾಯೇ ಜನಸ್ಯ ಚ ।
ಉದಕೇ ಮಧ್ಯರಾತ್ರೇ ಚ ವಿಣ್ಮೂತ್ರೇ ಚ ವಿಸರ್ಜನೇ ॥ 14.70 ॥

ಉಚ್ಛಿಷ್ಟಃ ಶ್ರಾದ್ಧಬುಕ್ ಚೈವ ಮನಸಾಽಪಿ ನ ಚಿಂತಯೇತ್ ।
ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಯ ದ್ವಿಜೋ ವಿದ್ವಾನೇಕೋದಿಷ್ಟಸ್ಯ ಕೇತನಂ ॥ 14.71 ॥

ತ್ರ್ಯಹಂ ನ ಕೀರ್ತ್ತಯೇದ್ ಬ್ರಹ್ಮ ರಾಜ್ಞೋ ರಾಹೋಶ್ಚ ಸೂತಕೇ ।
ಯಾವದೇಕೋಽನುದಿಷ್ಟಸ್ಯ ಸ್ನೇಹೋ ಗಂಧಶ್ಚ ತಿಷ್ಠತಿ ॥ 14.72 ॥

ವಿಪ್ರಸ್ಯ ವಿದುಷೋ ದೇಹೇ ತಾವದ್ ಬ್ರಹ್ಮ ನ ಕೀರ್ತ್ತಯೇತ್ ।
ಶಯಾನಃ ಪ್ರೌಢಪಾದಶ್ಚ ಕೃತ್ವಾ ಚೈಚಾವಸಿಕ್ಥಕಾಂ ॥ 14.73 ॥

ನಾಧೀಯೀತಾಮಿಷಂ ಜಗ್ಧ್ವಾ ಸೂತಕಾದ್ಯನ್ನಮೇವ ಚ ।
ನೀಹಾರೇ ಬಾಣಪಾತೇ ಚ ಸಂಧ್ಯಯೋರುಭಯೋರಪಿ ॥ 14.74 ॥

ಅಮಾವಾಸ್ಯಾಂ ಚತುರ್ದಶ್ಯಾಂ ಪೌರ್ಣಮಾಸ್ಯಷ್ಟಮೀಷು ಚ ।
ಉಪಾಕರ್ಮಣಿ ಚೋತ್ಸರ್ಗೇ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಕ್ಷಪಣಂ ಸ್ಮೃತಂ ॥ 14.75 ॥

ಅಷ್ಟಕಾಸು ತ್ರ್ಯಹೋರಾತ್ರಂ ಋತ್ವಂತಾಸು ಚ ರಾತ್ರಿಷು ।
ಮಾರ್ಗಶೀರ್ಷೇ ತಥಾ ಪೌಷೇ ಮಾಘಮಾಸೇ ತಥೈವ ಚ ॥ 14.76 ॥

ತಿಸ್ರೋಽಷ್ಟಕಾಃ ಸಮಾಖ್ಯಾತಾ ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷೇತು ಸೂರಿಭಿಃ ।
ಶ್ಲೇಷ್ಮಾತಕಸ್ಯ ಛಾಯಾಯಾಂ ಶಾಲ್ಮಲೇರ್ಮಧುಕಸ್ಯ ಚ ॥ 14.77 ॥

ಕದಾಚಿದಪಿ ನಾಧ್ಯೇಯಂ ಕೋವಿದಾರಕಪಿತ್ಥಯೋಃ ।
ಸಮಾನವಿದ್ಯೇ ಚ ಮೃತೇ ತಥಾ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಿ ॥ 14.78 ॥

ಆಚಾರ್ಯೇ ಸಂಸ್ಥಿತೇ ವಾಽಪಿ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಕ್ಷಪಣಂ ಸ್ಮೃತಂ ।
ಛಿದ್ರಾಣ್ಯೇತಾನಿ ವಿಪ್ರಾಣಾಂಯೇಽನಧ್ಯಾಯಾಃ ಪ್ರಕೀರ್ತಿತಾಃ ॥ 14.79 ॥

ಹಿಂಸಂತಿ ರಾಕ್ಷಸಾಸ್ತೇಷು ತಸ್ಮಾದೇತಾನ್ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ।
ನೈತ್ಯಕೇ ನಾಸ್ತ್ಯನಧ್ಯಾಯಃ ಸಂಧ್ಯೋಪಾಸನ ಏವ ಚ ॥ 14.80 ॥

ಉಪಾಕರ್ಮಣಿ ಕರ್ಮಾಂತೇ ಹೋಮಮಂತ್ರೇಷು ಚೈವ ಹಿ ।
ಏಕಾಮೃಚಮಥೈಕಂ ವಾ ಯಜುಃ ಸಾಮಾಥವಾ ಪುನಃ ॥ 14.81 ॥

ಅಷ್ಟಕಾದ್ಯಾಸ್ವಧೀಯೀತ ಮಾರುತೇ ಚಾತಿವಾಯತಿ ।
ಅನಧ್ಯಾಯಸ್ತು ನಾಂಗೇಷು ನೇತಿಹಾಸಪುರಾಣಯೋಃ ॥ 14.82 ॥

ನ ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರೇಷ್ವನ್ಯೇಷು ಪರ್ವಾಣ್ಯೇತಾನಿ ವರ್ಜಯೇತ್ ।
ಏಷ ಧರ್ಮಃ ಸಮಾಸೇನ ಕೀರ್ತ್ತಿತೋ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಾಂ ॥ 14.83 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಣಾಽಭಿಹಿತಃ ಪೂರ್ವಮೃಷೀಣಾಂ ಭಾವಿತಾತ್ಮನಾಂ ।
ಯೋಽನ್ಯತ್ರ ಕುರುತೇ ಯತ್ನಮನಧೀತ್ಯ ಶ್ರುತಿಂ ದ್ವಿಜಾಃ ॥ 14.84 ॥

ಸ ಸಂಮೂಢೋ ನ ಸಂಭಾಷ್ಯೋ ವೇದಬಾಹ್ಯೋ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿಃ ।
ನ ವೇದಪಾಠಮಾತ್ರೇಣ ಸಂತುಷ್ಟೋ ವೈ ಭವೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ॥ 14.85 ॥

ಪಾಠಮಾತ್ರಾವಸನ್ನಸ್ತು ಪಂಕೇ ಗೌರಿವ ಸೀದತಿ ।
ಯೋಽಧೀತ್ಯ ವಿಧಿವದ್ ವೇದಂ ವೇದಾರ್ಥಂ ನ ವಿಚಾರಯೇತ್ ॥ 14.86 ॥

ಸ ಚಾಂಧಃ ಶೂದ್ರಕಲ್ಪಸ್ತು ಪದಾರ್ಥಂ ನ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।
ಯದಿ ತ್ವಾತ್ಯಂತಿಕಂ ವಾಸಂ ಕರ್ತ್ತುಮಿಚ್ಛತಿ ವೈ ಗುರೌ ॥ 14.87 ॥

ಯುಕ್ತಃ ಪರಿಚರೇದೇನಮಾಶರೀರವಿಮೋಕ್ಷಣಾತ್ ।
ಗತ್ವಾ ವನಂ ವಾ ವಿಧಿವಜ್ಜುಹುಯಾಜ್ಜಾತವೇದಸಂ ॥ 14.88 ॥

ಅಭ್ಯಸೇತ್ಸ ತದಾ ನಿತ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮನಿಷ್ಠಃ ಸಮಾಹಿತಃ
ಸಾವಿತ್ರೀಂ ಶತರುದ್ರೀಯಂ ವೇದಾಂತಾಂಶ್ಚ ವಿಶೇಷತಃ ।
ಅಭ್ಯಸೇತ್ ಸತತಂ ಯುಕ್ತೇ ಭಸ್ಮಸ್ನಾನಪರಾಯಣಃ ॥ 14.89 ॥

ಏತದ್ ವಿಧಾನಂ ಪರಮಂ ಪುರಾಣಂ
ವೇದಾಗಮೇ ಸಮ್ಯಗಿಹೇರಿತಂಚ ।
ಪುರಾ ಮಹರ್ಷಿಪ್ರವರಾನುಪೃಷ್ಟಃ
ಸ್ವಾಯಂಭುವೋ ಯನ್ಮನುರಾಹ ದೇವಃ ॥ 14.90 ॥

ಏವಮೀಶ್ವರಸಮರ್ಪಿತಾಂತರೋ
ಯೋಽನುತಿಷ್ಠತಿ ವಿಧಿಂ ವಿಧಾನವಿತ್ ।
ಮೋಹಜಾಲಮಪಹಾಯ ಸೋಽಮೃತೋ
ಯಾತಿ ತತ್ ಪದಮನಾಮಯಂ ಶಿವಂ ॥ 14.91 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಚತುರ್ದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥14 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಪಂಚದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ವೇದಂ ವೇದೌ ತಥಾ ವೇದಾನ್ ವಿಂದ್ಯಾದ್ವಾ ಚತುರೋ ದ್ವಿಜಾಃ ।
ಅಧೀತ್ಯ ಚಾಭಿಗಮ್ಯಾರ್ಥಂ ತತಃ ಸ್ನಾಯಾದ್ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ॥ 15.1 ॥

ಗುರವೇ ತು ಧನಂ ದತ್ತ್ವಾ ಸ್ನಾಯೀತ ತದನುಜ್ಞಯಾ ।
ಚೀರ್ಣವ್ರತೋಽಥ ಯುಕ್ತಾತ್ಮಾ ಸಶಕ್ತಃ ಸ್ನಾತುಮರ್ಹತಿ ॥ 15.2 ॥

ವೈಣವೀಂ ಧಾರಯೇದ್ ಯಷ್ಟಿಮಂತರ್ವಾಸಸ್ತಥೋತ್ತರಂ ।
ಯಜ್ಞೋಪವೀತದ್ವಿತಯಂ ಸೋದಕಂ ಚ ಕಮಂಡಲುಂ ॥ 15.3 ॥

ಛತ್ರಂ ಚೋಷ್ಣೀಷಮಮಲಂ ಪಾದುಕೇ ಚಾಪ್ಯುಪಾನಹೌ ।
ರೌಕ್ಮೇ ಚ ಕುಂಡಲೇ ವೇದಂ ಕೃತ್ತಕೇಶನಖಃ ಶುಚಿಃ ॥ 15.4 ॥

ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯೇ ನಿತ್ಯಯುಕ್ತಃ ಸ್ಯಾದ್ ಬಹಿರ್ಮಾಲ್ಯಂ ನ ಧಾರಯೇತ್ ।
ಅನ್ಯತ್ರಕಾಂಚನಾದ್ ವಿಪ್ರಃ ನರಕ್ತಾಂ ಬಿಭೃಯಾತ್ ಸ್ತ್ರಜಂ ॥ 15.5 ॥

ಶುಕ್ಲಾಂಬರಧರೋ ನಿತ್ಯಂ ಸುಗಂಧಃ ಪ್ರಿಯದರ್ಶನಃ ।
ನ ಜೀರ್ಣಮಲವದ್ವಾಸಾ ಭವೇದ್ ವೈ ವೈಭವೇ ಸತಿ ॥ 15.6 ॥

ನ ರಕ್ತಮುಲ್ಬಣಂ ಚಾನ್ಯಧೃತಂ ವಾಸೋ ನ ಕುಂಡಿಕಾಂ ।
ನೋಪಾನಹೌ ಸ್ತ್ರಜಂ ಚಾಥ ಪಾದುಕೇ ನ ಪ್ರಯೋಜಯೇತ್ ॥ 15.7 ॥

ಉಪವೀತಕರಾನ್ ದರ್ಭಾನ್ ತಥಾ ಕೃಷ್ಣಾಜಿನಾನಿ ಚ ।
ನಾಪಸವ್ಯಂ ಪರೀದಧ್ಯಾದ್ ವಾಸೋ ನ ವಿಕೃತಂಂಚ ಯತ್ ॥ 15.8 ॥

ಆಹರೇದ್ ವಿಧಿವದ್ ದಾರಾನ್ ಸದೃಶಾನಾತ್ಮನಃ ಶುಭಾನ್ ।
ರೂಪಲಕ್ಷಣಸಂಯುಕ್ತಾನ್ ಯೋನಿದೋಷವಿವರ್ಜಿತಾನ್ ॥ 15.9 ॥

ಅಮಾತೃಗೋತ್ರಪ್ರಭವಾಮಸಮಾನರ್ಷಿಗೋತ್ರಜಾಂ ।
ಆಹರೇದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭಾರ್ಯಾಂ ಶೀಲಶೌಚಸಮನ್ವಿತಾಂ ॥ 15.10 ॥

ಋತುಕಾಲಾಭಿಗಾಮೀ ಸ್ಯಾದ್ ಯಾವತ್ ಪುತ್ರೋಽಭಿಜಾಯತೇ ।
ವರ್ಜಯೇತ್ ಪ್ರತಿಷಿದ್ಧಾನಿ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ದಿನಾನಿ ತು ॥ 15.11 ॥

ಷಷ್ಟ್ಯಷ್ಟಮೀಂ ಪಂಚದಶೀಂ ದ್ವಾದಶೀಂ ಚ ಚತುರ್ದಶೀಂ ।
ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಭವೇನ್ನಿತ್ಯಂ ತದ್ವಜ್ಜನ್ಮತ್ರಯಾಹನಿ ॥ 15.12 ॥

ಆದಧೀತಾವಸಥ್ಯಾಗ್ನಿಂ ಜುಹುಯಾಜ್ಜಾತವೇದಸಂ ।
ವ್ರತಾನಿ ಸ್ನಾತಕೋ ನಿತ್ಯಂ ಪಾವನಾನಿ ಚ ಪಾಲಯೇತ್ ॥ 15.13 ॥

ವೇದೋದಿತಂ ಸ್ವಕಂ ಕರ್ಮ ನಿತ್ಯಂ ಕುರ್ಯಾದತಂದ್ರಿತಃ ।
ಅಕುರ್ವಾಣಃ ಪತತ್ಯಾಶು ನರಕಾನತಿಭೀಷಣಾನ್ ॥ 15.14 ॥

ಅಭ್ಯಸೇತ್ ಪ್ರಯತೋ ವೇದಂ ಮಹಾಯಜ್ಞಾಂಶ್ಚ ಭಾವಯೇತ್ ।
ಕುರ್ಯಾದ್ ಗೃಹ್ಯಾಣಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಸಂಧ್ಯೋಪಾಸನಮೇವ ಚ ॥ 15.15 ॥

ಸಖ್ಯಂ ಸಮಾಧಿಕೈಃ ಕುರ್ಯಾದುಪೇಯಾದೀಶ್ವರಂ ಸದಾ ।
ದೈವತಾನ್ಯಪಿ ಗಚ್ಛೇತ ಕುರ್ಯಾದ್ ಭಾರ್ಯಾಭಿಪೋಷಣಂ ॥ 15.16 ॥

ನ ಧರ್ಮಂ ಖ್ಯಾಪಯೇದ್ ವಿದ್ವಾನ್ ನ ಪಾಪಂ ಗೂಹಯೇದಪಿ ।
ಕುರ್ವೀತಾತ್ಮಹಿತಂ ನಿತ್ಯಂ ಸರ್ವಭೂತಾನುಕಂಪನಂ ॥ 15.17 ॥

ವಯಸಃ ಕರ್ಮಣೋಽರ್ಥಸ್ಯ ಶ್ರುತಸ್ಯಾಭಿಜನಸ್ಯ ಚ ।
ವೇಷವಾಗ್ಬುದ್ಧಿಸಾರೂಪ್ಯಮಾಚರನ್ ವಿಚರೇತ್ ಸದಾ ॥ 15.18 ॥

ಶ್ರುತಿಸ್ಮೃತ್ಯುದಿತಃ ಸಮ್ಯಕ್ ಸಾಧುಭಿರ್ಯಶ್ಚ ಸೇವಿತಃ ।
ತಮಾಚಾರಂ ನಿಷೇವೇತ ನೇಹೇತಾನ್ಯತ್ರ ಕರ್ಹಿಚಿತ್ ॥ 15.19 ॥

ಯೇನಾಸ್ಯ ಪಿತರೋ ಯಾತಾ ಯೇನ ಯಾತಾಃ ಪಿತಾಮಹಾಃ ।
ತೇನ ಯಾಯಾತ್ ಸತಾಂ ಮಾರ್ಗಂ ತೇನ ಗಚ್ಛನ್ ತರಿಷ್ಯತಿ ॥ 15.20 ॥

ನಿತ್ಯಂ ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಶೀಲಃ ಸ್ಯಾನ್ನಿತ್ಯಂ ಯಜ್ಞೋಪವೀತವಾನ್ ।
ಸತ್ಯವಾದೀ ಜಿತಕ್ರೋಧೋ ಬ್ರಹ್ಮಭೂಯಾಯ ಕಲ್ಪತೇ ॥ 15.21 ॥

ಸಂಧ್ಯಾಸ್ನಾನಪರೋ ನಿತ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಯಜ್ಞುಪರಾಯಣಃ ।
ಅನಸೂಯೀ ಮೃದುರ್ದಾಂತೋ ಗೃಹಸ್ಥಃ ಪ್ರೇತ್ಯ ವರ್ದ್ಧತೇ ॥ 15.22 ॥

ವೀತರಾಗಭಯಕ್ರೋಧೋ ಲೋಭಮೋಹವಿವರ್ಜಿತಃ ।
ಸಾವಿತ್ರೀಜಾಪನಿರತಃ ಶ್ರಾದ್ಧಕೃನ್ಮುಚ್ಯತೇ ಗೃಹೀ ॥ 15.23 ॥

ಮಾತಾಪಿತ್ರೋರ್ಹಿತೇ ಯುಕ್ತೋ ಗೋಬ್ರಾಹ್ಮಣಹಿತೇ ರತಃ ।
ದಾಂತೋ ಯಜ್ವಾ ದೇವಭಕ್ತೋ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 15.24 ॥

ತ್ರಿವರ್ಗಸೇವೀ ಸತತಂ ದೇವತಾನಾಂ ಚ ಪೂಜನಂ ।
ಕುರ್ಯಾದಹರಹರ್ನಿತ್ಯಂ ನಮಸ್ಯೇತ್ ಪ್ರಯತಃ ಸುರಾನ್ ॥ 15.25 ॥

ವಿಭಾಗಶೀಲಃ ಸತತಂ ಕ್ಷಮಾಯುಕ್ತೋ ದಯಾಲುಕಃ ।
ಗೃಹಸ್ಥಸ್ತು ಸಮಾಖ್ಯಾತೋ ನ ಗೃಹೇಣ ಗೃಹೀ ಭವೇತ್ ॥ 15.26 ॥

ಕ್ಷಮಾ ದಯಾ ಚ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಸತ್ಯಂ ಚೈವ ದಮಃ ಶಮಃ ।
ಅಧ್ಯಾತ್ಮನಿರತ ಜ್ಞಾನಮೇತದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಲಕ್ಷಣಂ ॥ 15.27 ॥

ಏತಸ್ಮಾನ್ನ ಪ್ರಮಾದ್ಯೇತ ವಿಶೇಷೇಣ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಯಥಾಶಕ್ತಿ ಚರೇತ್ ಕರ್ಮ ನಿಂದಿತಾನಿ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 15.28 ॥

ವಿಧೂಯ ಮೋಹಕಲಿಲಂ ಲಬ್ಧ್ವಾ ಯೋಗಮನುತ್ತಮಂ ।
ಗೃಹಸ್ಥೋ ಮುಚ್ಯತೇ ಬಂಧಾತ್ ನಾತ್ರ ಕಾರ್ಯಾ ವಿಚಾರಣಾ ॥ 15.29 ॥

ವಿಗರ್ಹಾತಿಕ್ರಮಾಕ್ಷೇಪಹಿಂಸಾಬಂಧವಧಾತ್ಮನಾಂ ।
ಅನ್ಯಮನ್ಯುಸಮುತ್ಥಾನಾಂ ದೋಷಾಣಾಂ ಮರ್ಷಣಂ ಕ್ಷಮಾ ॥ 15.30 ॥

ಸ್ವದುಃಖೇಷ್ವಿವ ಕಾರುಣ್ಯಂ ಪರದುಃ ಖೇಷು ಸೌಹೃದಾತ್ ।
ದಯೇತಿ ಮುನಯಃ ಪ್ರಾಹುಃ ಸಾಕ್ಷಾದ್ ಧರ್ಮಸ್ಯ ಸಾಧನಂ ॥ 15.31 ॥

ಚತುರ್ದಶಾನಾಂ ವಿದ್ಯಾನಾಂ ಧಾರಣಂ ಹಿ ಯಥಾರ್ಥತಃ ।
ವಿಜ್ಞಾನಮಿತಿ ತದ್ ವಿದ್ಯಾದ್ ಯತ್ರ ಧರ್ಮೋ ವಿವರ್ದ್ಧತೇ ॥ 15.32 ॥

ಅಧೀತ್ಯ ವಿಧಿವದ್ ವಿದ್ಯಾಮರ್ಥಂ ಚೈವೋಪಲಭ್ಯ ತು ।
ಧರ್ಮಕಾರ್ಯಾನ್ನಿವೃತ್ತಶ್ಚೇನ್ನ ತದ್ ವಿಜ್ಞಾನಮಿಷ್ಯತೇ ॥ 15.33 ॥

ಸತ್ಯೇನ ಲೋಕಾಂಜಯತಿ ಸತ್ಯಂ ತತ್ಪರಮಂ ಪದಂ ।
ಯಥಾಭೂತಪ್ರವಾದಂ ತು ಸತ್ಯಮಾಹುರ್ಮನೀಷಿಣಃ ॥ 15.34 ॥

ದಮಃ ಶರೀರೋಪರಮಃ ಶಮಃ ಪ್ರಜ್ಞಾಪ್ರಸಾದಜಃ ।
ಅಧ್ಯಾತ್ಮಮಕ್ಷರಂ ವಿದ್ಯಾದ್ ಯತ್ರ ಗತ್ವಾ ನ ಶೋಚತಿ ॥ 15.35 ॥

ಯಯಾ ಸ ದೇವೋ ಭಗವಾನ್ ವಿದ್ಯಯಾ ವೇದ್ಯತೇ ಪರಃ ।
ಸಾಕ್ಷಾದ್ ದೇವೋ ಮಹಾದೇವಸ್ತಜ್ಜ್ಞಾನಮಿತಿ ಕೀರ್ತಿತಂ ॥ 15.36 ॥

ತನ್ನಿಷ್ಠಸ್ತತ್ಪರೋ ವಿದ್ವಾನ್ನಿತ್ಯಮಕ್ರೋಧನಃ ಶುಚಿಃ ।
ಮಹಾಯಜ್ಞಪರೋ ವಿಪ್ರೋ ಭವೇತ್ತದನುತ್ತಮಂ ॥ 15.37 ॥

ಧರ್ಮಸ್ಯಾಯತನಂ ಯತ್ನಾಚ್ಛರೀರಂ ಪರಿಪಾಲಯೇತ್ ।
ನ ಹಿ ದೇಹಂ ವಿನಾ ರುದ್ರಃ ಪುರುಷೈರ್ವಿದ್ಯತೇ ಪರಃ ॥ 15.38 ॥

ನಿತ್ಯಧರ್ಮಾರ್ಥಕಾಮೇಷು ಯುಜ್ಯೇತ ನಿಯತೋ ದ್ವಿಜಃ ।
ನ ಧರ್ಮವರ್ಜಿತಂ ಕಾಮಮರ್ಥಂ ವಾ ಮನಸಾ ಸ್ಮರೇತ್ ॥ 15.39 ॥

ಸೀದನ್ನಪಿ ಹಿ ಧರ್ಮೇಣ ನ ತ್ವಧರ್ಮಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಧರ್ಮೋ ಹಿ ಭಗವಾನ್ ದೇವೋ ಗತಿಃ ಸರ್ವೇಷು ಜಂತುಷು ॥ 15.40 ॥

ಭೂತಾನಾಂ ಪ್ರಿಯಕಾರೀ ಸ್ಯಾತ್ ನ ಪರದ್ರೋಹಕರ್ಮಧೀಃ ।
ನ ವೇದದೇವತಾನಿಂದಾಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ತೈಶ್ಚ ನ ಸಂವದೇತ್ ॥ 15.41 ॥

ಯಸ್ತ್ವಿಮಂ ನಿಯತಂ ವಿಪ್ರೋ ಧರ್ಮಾಧ್ಯಾಯಂ ಪಠೇಚ್ಛುಚಿಃ ।
ಅಧ್ಯಾಪಯೇತ್ ಶ್ರಾವಯೇದ್ ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 15.42 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಪಂಚದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥15 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಷೋಡಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ನ ಹಿಂಸ್ಯಾತ್ ಸರ್ವಭೂತಾನಿನಾನೃತಂ ವಾ ವದೇತ್ ಕ್ವಚಿತ್ ।
ನಾಹಿತಂ ನಾಪ್ರಿಯಂ ವಾಕ್ಯಂ ನ ಸ್ತೇನಃ ಸ್ಯಾದ್ ಕದಾಚನ ॥ 16.1 ॥

ತೃಣಂ ವಾ ಯದಿ ವಾ ಶಾಕಂ ಮೃದಂ ವಾ ಜಲಮೇವ ವಾ ।
ಪರಸ್ಯಾಪಹರಂಜಂತುರ್ನರಕಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ॥ 16.2 ॥

ನ ರಾಜ್ಞಃ ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಣೀಯಾನ್ನ ಶೂದ್ರಾತ್ಪತಿತಾದಪಿ ।
ನ ಚಾನ್ಯಸ್ಮಾದಶಕ್ತಶ್ಚ ನಿಂದಿತಾನ್ ವರ್ಜಯೇದ್ ಬುಧಃ ॥ 16.3 ॥

ನಿತ್ಯಂ ಯಾಚನಕೋ ನ ಸ್ಯಾತ್ ಪುನಸ್ತಂ ನೈವ ಯಾಚಯೇತ್ ।
ಪ್ರಾಣಾನಪಹರತ್ಯೇಷ ಯಾಚಕಸ್ತಸ್ಯ ದುರ್ಮತಿಃ ॥ 16.4 ॥

ನ ದೇವದ್ರವ್ಯಹಾರೀ ಸ್ಯಾದ್ ವಿಶೇಷೇಣ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮಸ್ವಂ ವಾ ನಾಪಹರೇದಾಪದ್ಯಪಿ ಕದಾಚನ ॥ 16.5 ॥

ನ ವಿಷಂ ವಿಷಮಿತ್ಯಾಹುರ್ಬ್ರಹ್ಮಸ್ವಂ ವಿಷಮುಚ್ಯತೇ ।
ದೇವಸ್ವಂ ಚಾಪಿ ಯತ್ನೇನ ಸದಾ ಪರಿಹರೇತ್ ತತಃ ॥ 16.6 ॥

ಪುಷ್ಪೇ ಶಾಕೋದಕೇ ಕಾಷ್ಠೇ ತಥಾ ಮೂಲೇ ಫಲೇ ತೃಣೇ ।
ಅದತ್ತಾದಾನಮಸ್ತೇಯಂ ಮನುಃ ಪ್ರಾಹ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ॥ 16.7 ॥

ಗ್ರಹೀತವ್ಯಾನಿ ಪುಷ್ಪಾಣಿ ದೇವಾರ್ಚನವಿಧೌ ದ್ವಿಜಾಃ ।
ನೈಕಸ್ಮಾದೇವ ನಿಯತಮನನುಜ್ಞಾಯ ಕೇವಲಂ ॥ 16.8 ॥

ತೃಣಂ ಕಾಷ್ಠಂ ಫಲಂ ಪುಷ್ಪಂ ಪ್ರಕಾಶಂ ವೈ ಹರೇದ್ ಬುಧಃ ।
ಧರ್ಮಾರ್ಥಂ ಕೇವಲಂ ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ಹ್ಯನ್ಯಥಾ ಪತಿತೋ ಭವೇತ್ ॥ 16.9 ॥

ತಿಲಮುದ್ಗಯವಾದೀನಾಂ ಮುಷ್ಟಿರ್ಗ್ರಾಹ್ಯಾ ಪಥಿ ಸ್ಥಿತೈಃ ।
ಕ್ಷುಧಾರ್ತೈರ್ನಾನ್ಯಥಾ ವಿಪ್ರಾ ಧರ್ಮವಿದ್ಭಿರಿತಿ ಸ್ಥಿತಿಃ ॥ 16.10 ॥

ನ ಧರ್ಮಸ್ಯಾಪದೇಶೇನ ಪಾಪಂ ಕೃತ್ವಾ ವ್ರತಂ ಚರೇತ್ ।
ವ್ರತೇನ ಪಾಪಂ ಪ್ರಚ್ಛಾದ್ಯ ಕುರ್ವನ್ ಸ್ತ್ರೀಶೂದ್ರಲಂಭನಂ ॥ 16.11 ॥

ಪ್ರೇತ್ಯೇಹ ಚೇದೃಶೋ ವಿಪ್ರೋ ಗರ್ಹ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮವಾದಿಭಿಃ ।
ಛದ್ಮನಾಚರಿತಂ ಯಚ್ಚ ವ್ರತಂ ರಕ್ಷಾಂಸಿ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 16.12 ॥

ಅಲಿಂಗೀ ಲಿಂಗಿವೇಷೇಣ ಯೋ ವೃತ್ತಿಮುಪಜೀವತಿ ।
ಸ ಲಿಂಗಿನಾಂ ಹರೇದೇನಸ್ತಿರ್ಯಗ್ಯೋನೌ ಚ ಜಾಯತೇ ॥ 16.13 ॥

ಬೈಡಾಲವ್ರತಿನಃ ಪಾಪಾ ಲೋಕೇ ಧರ್ಮವಿನಾಶಕಾಃ ।
ಸದ್ಯಃ ಪತಂತಿ ಪಾಪೇನ ಕರ್ಮಣಸ್ತಸ್ಯ ತತ್ ಫಲಂ ॥ 16.14 ॥

ಪಾಖಂಡಿನೋ ವಿಕರ್ಮಸ್ಥಾನ್ ವಾಮಾಚಾರಾಂಸ್ತಥೈವ ಚ ।
ಪಂಚರಾತ್ರಾನ್ ಪಾಶುಪತಾನ್ ವಾಙ್ಮಾತ್ರೇಣಾಪಿ ನಾರ್ಚಯೇತ್ ॥ 16.15 ॥

ವೇದನಿಂದಾರತಾನ್ ಮರ್ತ್ಯಾನ್ ದೇವನಿಂದಾರತಾಂಸ್ತಥಾ ।
ದ್ವಿಜನಿಂದಾರತಾಂಶ್ಚೈವ ಮನಸಾಪಿ ನ ಚಿಂತಯೇತ್ ॥ 16.16 ॥

ಯಾಜನಂ ಯೋನಿಸಂಬಂಧಂ ಸಹವಾಸಂ ಚ ಭಾಷಣಂ ।
ಕುರ್ವಾಣಃ ಪತತೇ ಜಂತುಸ್ತಸ್ಮಾದ್ ಯತ್ನೇನ ವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 16.17 ॥

ದೇವದ್ರೋಹಾದ್ ಗುರುದ್ರೋಹಃ ಕೋಟಿಕೋಟಿಗುಣಾಧಿಕಃ ।
ಜ್ಞಾನಾಪವಾದೋ ನಾಸ್ತಿಕ್ಯಂ ತಸ್ಮಾತ್ ಕೋಟಿಗುಣಾಧಿಕಂ ॥ 16.18 ॥

ಗೋಭಿಶ್ಚ ದೈವತೈರ್ವಿಪ್ರೈಃ ಕೃಷ್ಯಾ ರಾಜೋಪಸೇವಯಾ ।
ಕುಲಾನ್ಯಕುಲತಾಂ ಯಾಂತಿ ಯಾನಿ ಹೀನಾನಿ ಧರ್ಮತಃ ॥ 16.19 ॥

ಕುವಿವಾಹೈಃ ಕ್ರಿಯಾಲೋಪೈರ್ವೇದಾನಧ್ಯಯನೇನ ಚ ।
ಕುಲಾನ್ಯಕುಲತಾಂ ಯಾಂತಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾತಿಕ್ರಮೇಣ ಚ ॥ 16.20 ॥

ಅನೃತಾತ್ ಪಾರದಾರ್ಯಾಚ್ಚ ತಥಾಽಭಕ್ಷ್ಯಸ್ಯ ಭಕ್ಷಣಾತ್ ।
ಅಶ್ರೌತಧರ್ಮಾಚರಣಾತ್ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ನಶ್ಯತಿ ವೈ ಕುಲಂ ॥ 16.21 ॥

ಅಶ್ರೋತ್ರಿಯೇಷು ವೈ ದಾನಾದ್ ವೃಷಲೇಷು ತಥೈವ ಚ ।
ವಿಹಿತಾಚಾರಹೀನೇಷು ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ನಶ್ಯತಿ ವೈ ಕುಲಂ ॥ 16.22 ॥

ನಾಧಾರ್ಮಿಕೈರ್ವೃತೇ ಗ್ರಾಮೇ ನ ವ್ಯಾಧಿಬಹುಲೇ ಭೃಶಂ ।
ನ ಶೂದ್ರರಾಜ್ಯೇ ನಿವಸೇನ್ನ ಪಾಖಂಡಜನೈರ್ವೃತೇ ॥ 16.23 ॥

ಹಿಮವದ್ವಿಂಧ್ಯಯೋರ್ಮಧ್ಯೇ ಪೂರ್ವಪಶ್ಚಿಮಯೋಃ ಶುಭಂ ।
ಮುಕ್ತ್ವಾ ಸಮುದ್ರಯೋರ್ದೇಶಂ ನಾನ್ಯತ್ರ ನಿವಸೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ॥ 16.24 ॥

ಕೃಷ್ಣೋ ವಾ ಯತ್ರ ಚರತಿ ಮೃಗೋ ನಿತ್ಯಂ ಸ್ವಭಾವತಃ ।
ಪುಣ್ಯಾಶ್ಚ ವಿಶ್ರುತಾ ನದ್ಯಸ್ತತ್ರ ವಾ ನಿವಸೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ॥ 16.25 ॥

ಅರ್ದ್ಧಕ್ರೋಶಾನ್ನದೀಕೂಲಂ ವರ್ಜಯಿತ್ವಾ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ನಾನ್ಯತ್ರ ನಿವಸೇತ್ ಪುಣ್ಯಾಂ ನಾಂತ್ಯಜಗ್ರಾಮಸನ್ನಿಧೌ ॥ 16.26 ॥

ನ ಸಂವಸೇಚ್ಚ ಪತಿತೈರ್ನ ಚಂಡಾಲೈರ್ನ ಪುಕ್ಕಸೈಃ ।
ನ ಮೂರ್ಖೈರ್ನಾವಲಿಪ್ತೈಶ್ಚ ನಾಂತ್ಯೈರ್ನಾಂತ್ಯಾವಸಾಯಿಭಿಃ ॥ 16.27 ॥

ಏಕಶಯ್ಯಾಸನಂ ಪಂಕ್ತಿರ್ಭಾಂಡಪಕ್ವಾನ್ನಮಿಶ್ರಣಂ ।
ಯಾಜನಾಧ್ಯಾಪನಂ ಯೋನಿಸ್ತಥೈವ ಸಹಭೋಜನಂ ॥ 16.28 ॥

ಸಹಾಧ್ಯಾಯಸ್ತು ದಶಮಃ ಸಹಯಾಜನಮೇವ ಚ ।
ಏಕಾದಶ ಸಮುದ್ದಿಷ್ಟಾ ದೋಷಾಃ ಸಾಂಕರ್ಯಸಂಜ್ಞಿತಾಃ ॥ 16.29 ॥

ಸಮೀಪೇ ವಾ ವ್ಯವಸ್ಥಾನಾತ್ ಪಾಪಂ ಸಂಕ್ರಮತೇ ನೃಣಾಂ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಪ್ರಯತ್ನೇನ ಸಾಂಕರ್ಯಂ ಪರಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 16.30 ॥

ಏಕಪಂಕ್ತ್ಯುಪವಿಷ್ಟಾ ಯೇ ನ ಸ್ಪೃಶಂತಿ ಪರಸ್ಪರಂ ।
ಭಸ್ಮನಾ ಕೃತಮರ್ಯಾದಾ ನ ತೇಷಾಂ ಸಂಕರೋ ಭವೇತ್ ॥ 16.31 ॥

ಅಗ್ನಿನಾ ಭಸ್ಮನಾ ಚೈವ ಸಲಿಲೇನ ವಿಶೇಷತಃ ।
ದ್ವಾರೇಣ ಸ್ತಂಭಮಾರ್ಗೇಣ ಷಡ್ಭಿಃ ಪಂಕ್ತಿರ್ವಿಭಿದ್ಯತೇ ॥ 16.32 ॥

ನ ಕುರ್ಯಾಚ್ಛುಷ್ಕವೈರಾಣಿ ವಿವಾದಂ ಚ ನ ಪೈಶುನಂ ।
ಪರಕ್ಷೇತ್ರೇ ಗಾಂ ಚರಂತೀಂ ನ ಚಾಚಕ್ಷತಿ ಕಸ್ಯಚಿತ್ ॥ 16.33 ॥

ನ ಸಂವಸೇತ್ ಸೂತಕಿನಾ ನ ಕಂಚಿನ್ಮರ್ಮಣಿ ಸ್ಪೃಶೇತ್ ।
ನ ಸೂರ್ಯಪರಿವೇಷಂ ವಾ ನೇಂದ್ರಚಾಪಂ ಶವಾಗ್ನಿಕಂ ॥ 16.34 ॥

ಪರಸ್ಮೈ ಕಥಯೇದ್ ವಿದ್ವಾನ್ ಶಶಿನಂ ವಾ ಕದಾಚನ ।
ನ ಕುರ್ಯಾದ್ ಬಹುಭಿಃ ಸಾರ್ದ್ಧಂ ವಿರೋಧಂ ಬಂಧುಭಿಸ್ತಯಾ ॥ 16.35 ॥

ಆತ್ಮನಃ ಪ್ರತಿಕೂಲಾನಿ ಪರೇಷಾಂ ನ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ತಿಥಿಂ ಪಕ್ಷಸ್ಯ ನ ಬ್ರೂಯಾತ್ ನಕ್ಷತ್ರಾಣಿ ವಿನಿರ್ದಿಶೇತ್ ॥ 16.36 ॥

ನೋದಕ್ಯಾಮಭಿಭಾಷೇತ ನಾಶುಚಿಂ ವಾ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ನ ದೇವಗುರುವಿಪ್ರಾಣಾಂ ದೀಯಮಾನಂ ತು ವಾರಯೇತ್ ॥ 16.37 ॥

ನ ಚಾತ್ಮಾನಂ ಪ್ರಶಂಸೇದ್ ವಾ ಪರನಿಂದಾಂ ಚ ವರ್ಜಯೇತ್ ।
ವೇದನಿಂದಾಂ ದೇವನಿಂದಾಂ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 16.38 ॥

ಯಸ್ತು ದೇವಾನೃಷೀನ್ ವಿಪ್ರಾನ್ವೇದಾನ್ ವಾ ನಿಂದತಿ ದ್ವಿಜಃ ।
ನ ತಸ್ಯ ನಿಷ್ಕೃತಿರ್ದೃಷ್ಟಾ ಶಾಸ್ತ್ರೇಷ್ವಿಹ ಮುನೀಶ್ವರಾಃ ॥ 16.39 ॥

ನಿಂದಯೇದ್ ವೈ ಗುರುಂ ದೇವಂ ವೇದಂ ವಾ ಸೋಪಬೃಂಹಣಂ ।
ಕಲ್ಪಕೋಟಿಶತಂ ಸಾಗ್ರಂ ರೌರವೇ ಪಚ್ಯತೇ ನರಃ ॥ 16.40 ॥

ತೂಷ್ಣೀಮಾಸೀತ ನಿಂದಾಯಾಂ ನ ಬ್ರೂಯಾತ್ ಕಿಂಚಿದುತ್ತರಂ ।
ಕರ್ಣೌ ಪಿಧಾಯ ಗಂತವ್ಯಂ ನ ಚೈತಾನವಲೋಕಯೇತ್ ॥ 16.41 ॥

ವರ್ಜಯೇದ್ ವೈ ರಹಸ್ಯಂಚ ಪರೇಷಾಂ ಗೂಹಯೇದ್ ಬುಧಃ ।
ವಿವಾದಂ ಸ್ವಜನೈಃ ಸಾರ್ದ್ಧಂ ನ ಕುರ್ಯಾದ್ ವೈ ಕದಾಚನ ॥ 16.42 ॥

ನ ಪಾಪಂ ಪಾಪಿನಾಂ ಬ್ರೂಯಾದಪಾಪಂ ವಾ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ।
ಸ ತೇನ ತುಲ್ಯದೋಷಃ ಸ್ಯಾನ್ಮಿಥ್ಯಾ ದ್ದೋಷವಾನ್ ಭವೇತ್ ॥ 16.43 ॥

ಯಾನಿ ಮಿಥ್ಯಾಭಿಶಸ್ತಾನಾಂ ಪತಂತ್ಯಶ್ರೂಣಿ ರೋದನಾತ್ ।
ತಾನಿಪುತ್ರಾನ್ ಪಶೂನ್ ಘ್ನಂತಿ ತೇಷಾಂ ಮಿಥ್ಯಾಭಿಶಂಸಿನಾಂ ॥ 16.44 ॥

ಬ್ರಿಹ್ಮಹತ್ಯಾಸುರಾಪಾನೇ ಸ್ತೇಯಗುರ್ವಂಗನಾಗಮೇ ।
ದೃಷ್ಟಂ ವಿಶೋಧನಂ ವೃದ್ಧೈರ್ನಾಸ್ತಿ ಮಿಥ್ಯಾಭಿಶಂಸನೇ ॥ 16.45 ॥

ನೇಕ್ಷೇತೋದ್ಯಂತಮಾದಿತ್ಯಂ ಶಶಿನಂ ಚಾನಿಮಿತ್ತತಃ ।
ನಾಸ್ತಂ ಯಾಂತಂ ನ ವಾರಿಸ್ಥಂ ನೋಪಸೃಷ್ಟಂ ನ ಮಘ್ಯಗಂ ॥ 16.46 ॥

ತಿರೋಹಿತಂ ವಾಸಸಾ ವಾ ನಾದರ್ಶಾಂತರಗಾಮಿನಂ ।
ನ ನಗ್ನಾಂ ಸ್ತ್ರಿಯಮೀಕ್ಷೇತ ಪುರುಷಂ ವಾ ಕದಾಚನ ॥ 16.47 ॥

ನ ಚ ಮೂತ್ರಂ ಪುರೀಷಂ ವಾ ನ ಚ ಸಂಸ್ಪೃಷ್ಟಮೈಥುನಂ ।
ನಾಶುಚಿಃ ಸೂರ್ಯಸೋಮಾದೀನ್ ಗ್ರಹಾನಾಲೋಕಯೇದ್ ಬುಧಃ ॥ 16.48 ॥

ಪತಿತವ್ಯಂಗಚಂಡಾಲಾನುಚ್ಛಿಷ್ಟಾನ್ ನಾವಲೋಕಯೇತ್ ।
ನಾಭಿಭಾಷೇತ ಚ ಪರಮುಚ್ಛಿಷ್ಟೋ ವಾಽವಗುಂಠಿತಃ ॥ 16.49 ॥

ನ ಸ್ಪೃಶೇತ್ ಪ್ರೇತಸಂಸ್ಪರ್ಶಂ ನ ಕ್ರುದ್ಧಸ್ಯ ಗುರೋರ್ಮುಖಂ ।
ನ ತೈಲೋದಕಯೋಶ್ಛಾಯಾಂ ನ ಪತ್ನೀಂ ಭೋಜನೇ ಸತಿ ।
ನಾಮುಕ್ತಬಂಧನಾಂಗಾಂ ವಾ ನೋನ್ಮತ್ತಂ ಮತ್ತಮೇವ ವಾ ॥ 16.50 ॥

ನಾಶ್ನೀಯಾತ್ ಭಾರ್ಯಯಾ ಸಾರ್ದ್ಧಂನೈನಾಮೀಕ್ಷೇತ ಚಾಶುಚಿಂ ।
ಕ್ಷುವಂತೀಂ ಜೃಂಭಮಾಣಾಂ ವಾ ನಾಸನಸ್ಥಾಂ ಯಥಾಸುಖಂ ॥ 16.51 ॥

ನೋದಕೇ ಚಾತ್ಮನೋ ರೂಪಂ ನ ಕೂಲಂ ಶ್ವಭ್ರಮೇವ ವಾ ।
ನ ಲಂಘಯೇಚ್ಚ ಮೂತ್ರಂ ವಾ ನಾಧಿತಿಷ್ಠೇತ್ ಕದಾಚನ ॥ 16.52 ॥

ನ ಶೂದ್ರಾಯ ಮತಿಂ ದದ್ಯಾತ್ ಕೃಶರಂ ಪಾಯಸಂ ದಧಿ ।
ನೋಚ್ಛಿಷ್ಟಂ ವಾ ಮಧು ಘೃತಂ ನ ಚ ಕೃಷ್ಣಾಜಿನಂ ಹವಿಃ ॥ 16.53 ॥

ನ ಚೈವಾಸ್ಮೈ ವ್ರತಂ ದದ್ಯಾನ್ನ ಚ ಧರ್ಮಂ ವದೇದ್ ಬುಧಃ ।
ನ ಚ ಕ್ರೋಧವಶಂ ಗಚ್ಛೇದ್ ದ್ವೇಷಂ ರಾಗಂ ಚ ವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 16.54 ॥

ಲೋಭಂ ದಂಭಂ ತಥಾ ಯತ್ನಾದಸೂಯಾಂ ವಿಜ್ಞಾನಕುತ್ಸನಂ ।
ಮಾನಂ ಮೋಹಂ ತಥಾ ಕ್ರೋಧಂ ದ್ವೇಷಂಚ ಪರಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 16.55 ॥

ನ ಕುರ್ಯಾತ್ ಕಸ್ಯಚಿತ್ ಪೀಡಾಂ ಸುತಂ ಶಿಷ್ಯಂ ಚ ತಾಡಯೇತ್ ।
ನ ಹೀನಾನುಪಸೇವೇತ ನ ಚ ತೀಕ್ಷ್ಣಮತೀನ್ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 16.56 ॥

ನಾತ್ಮಾನಂ ಚಾವಮನ್ಯೇತ ದೈನ್ಯಂ ಯತ್ನೇನ ವರ್ಜಯೇತ್ ।
ನ ವಿಶಿಷ್ಟಾನಸತ್ಕುರ್ಯ್ಯಾತ್ ನಾತ್ಮಾನಂ ವಾ ಶಂಸಯೇದ್ ಬುಧಃ ॥ 16.57 ॥

ನ ನಖೈರ್ವಿಲಿಖೇದ್ ಭೂಮಿಂ ಗಾಂ ಚ ಸಂವೇಶಯೇನ್ನ ಹಿ ।
ನ ನದೀಷು ನದೀಂ ಬ್ರೂಯಾತ್ ಪರ್ವತೇಷು ಚ ಪರ್ವತಾನ್ ॥ 16.58 ॥

ಆವಾಸೇ ಭೋಜನೇ ವಾಽಪಿ ನ ತ್ಯಜೇತ್ ಹಸಯಾಯಿನಂ ।
ನಾವಗಾಹೇದಪೋ ನಗ್ನೋ ವಹ್ನಿಂ ನಾತಿವ್ರಜೇತ್ ಪದಾ ॥ 16.59 ॥

ಶಿರೋಽಭ್ಯಂಗಾವಶಿಷ್ಟೇನ ತೈಲೇನಾಂಗಂ ನ ಲೇಪಯೇತ್ ।
ನ ಸರ್ಪಶಸ್ತ್ರೈಃ ಕ್ರೀಡೇತ ಸ್ವಾನಿ ಖಾನಿ ನ ಸಂಸ್ಪೃಶೇತ್ ॥ 16.60 ॥

ರೋಮಾಣಿ ಚ ರಹಸ್ಯಾನಿ ನಾಶಿಷ್ಟೇನ ಸಹ ವ್ರಜೇತ್ ।
ನ ಪಾಣಿಪಾದಾವಗ್ನೌಚ ಚಾಪಲಾನಿ ಸಮಾಶ್ರಯೇತ್ ॥ 16.61 ॥

ನ ಶಿಶ್ನೋದರಚಾಪಲ್ಯಂ ನ ಚ ಶ್ರವಣಯೋಃ ಕ್ವಚಿತ್ ।
ನ ಚಾಂಗನಖವಾದಂ ವೈ ಕುರ್ಯಾನ್ನಾಂಜಲಿನಾ ಪಿಬೇತ್ ॥ 16.62 ॥

ನಾಭಿಹನ್ಯಾಜ್ಜಲಂ ಪದ್ಭ್ಯಾಂ ಪಾಣಿನಾ ವಾ ಕದಾಚನ ।
ನ ಶಾತಯೇದಿಷ್ಟಕಾಭಿಃ ಫಲಾನಿ ಸಫಲಾನಿ ಚ ॥ 16.63 ॥

ನ ಮ್ಲೇಚ್ಛಭಾಷಾಂ ಶಿಕ್ಷೇತ ನಾಕರ್ಷೇಚ್ಚ ಪದಾಸನಂ ।
ನ ಭೇದನಮಧಿಸ್ಫೋಟಂ ಛೇದನಂ ವಾ ವಿಲೇಖನಂ ॥ 16.64 ॥

ಕುರ್ಯಾದ್ ವಿಮರ್ದನಂ ಧೀಮಾನ್ ನಾಕಸ್ಮಾದೇವ ನಿಷ್ಫಲಂ ।
ನೋತ್ಸಂಗೇಭಕ್ಷಯೇದ್ ಭಕ್ಷ್ಯಾನ್ ವೃಥಾ ಚೇಷ್ಟಾಂ ಚ ನಾಚರೇತ್ ॥ 16.65 ॥

ನ ನೃತ್ಯೇದಥವಾ ಗಾಯೇನ್ನ ವಾದಿತ್ರಾಣಿ ವಾದಯೇತ್ ।
ನ ಸಂಹತಾಭ್ಯಾಂ ಪಾಣಿಭ್ಯಾಂ ಕಂಡೂಯೇದಾತ್ಮನಃ ಶಿರಃ ॥ 16.66 ॥

ನ ಲೌಕಿಕೈಃ ಸ್ತವೈರ್ದೇವಾಂಸ್ತೋಷಯೇದ್ ಬಾಹ್ಯಜೈರಪಿ ।
ನಾಕ್ಷೈಃ ಕ್ರೀಡೇನ್ನ ಧಾವೇತ ನಾಪ್ಸು ವಿಣ್ಮೂತ್ರಮಾಚರೇತ್ ॥ 16.67 ॥

ನೋಚ್ಛಿಷ್ಟಃ ಸಂವಿಶೇನ್ನಿತ್ಯಂ ನ ನಗ್ನಃ ಸ್ನಾನಮಾಚರೇತ್ ।
ನ ಗಚ್ಛೇನ್ನ ಪಠೇದ್ ವಾಽಪಿ ನ ಚೈವ ಸ್ವಶಿರಃ ಸ್ಪೃಶೇತ್ ॥ 16.68 ॥

ನ ದಂತೈರ್ನಖರೋಮಾಣಿ ಛಿಂದ್ಯಾತ್ ಸುಪ್ತಂ ನ ಬೋಧಯೇತ್ ।
ನ ಬಾಲಾತಪಮಾಸೇವೇತ್ ಪ್ರೇತಧೂಮಂ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 16.69 ॥

ನೈಕಃ ಸುಪ್ಯಾಚ್ಛೂನ್ಯಗೃಹೇ ಸ್ವಯಂ ನೋಪಾನಹೌ ಹರೇತ್ ।
ನಾಕಾರಣಾದ್ ವಾ ನಿಷ್ಠೀವೇನ್ನ ಬಾಹುಭ್ಯಾಂ ನದೀಂ ತರೇತ್ ॥ 16.70 ॥

ನ ಪಾದಕ್ಷಾಲನಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪಾದೇನೈವ ಕದಾಚನ ।
ನಾಗ್ನೌ ಪ್ರತಾಪಯೇತ್ ಪಾದೌ ನ ಕಾಂಸ್ಯೇ ಧಾವಯೇದ್ ಬುಧಃ ॥ 16.71 ॥

ನಾತಿಪ್ರಸಾರಯೇದ್ ದೇವಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಗಾಮಥಾಪಿ ವಾ ।
ವಾಯ್ವಗ್ನಿಗುರುವಿಪ್ರಾನ್ ವಾ ಸೂರ್ಯಂ ವಾ ಶಶಿನಂ ಪ್ರತಿ ॥ 16.72 ॥

ಅಶುದ್ಧಃ ಶಯನಂ ಯಾನಂ ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಂ ಸ್ನಾನಭೋಜನಂ ।
ಬಹಿರ್ನಿಷ್ಕ್ರಮಣಂ ಚೈವ ನ ಕುರ್ವೀತ ಕಥಂಚನ ॥ 16.73 ॥

ಸ್ವಪ್ನಮಧ್ಯಯನಂ ಸ್ನಾನಮುಚ್ಚಾರಂ ಭೋಜನಂ ಗತಿಂ ।
ಉಭಯೋಃ ಸಂಧ್ಯಯೋರ್ನಿತ್ಯಂ ಮಧ್ಯಾಹ್ನೇ ಚೈವ ವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 16.74 ॥

ನ ಸ್ಪೃಶೇತ್ ಪಾಣಿನೋಚ್ಛಿಷ್ಟೋ ವಿಪ್ರೋಗೋಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಲಾನ್ ।
ನ ಚೈವಾನ್ನಂ ಪದಾ ವಾಽಪಿ ನ ದೇವಪ್ರತಿಮಾಂ ಸ್ಪೃಶೇತ್ ॥ 16.75 ॥

ನಾಶುದ್ಧೋಽಗ್ನಿಂ ಪರಿಚರೇನ್ನ ದೇವಾನ್ ಕೀರ್ತ್ತಯೇದೃಷೀನ್ ।
ನಾವಗಾಹೇದಗಾಧಾಂಬು ಧಾರಯೇನ್ನಾಗ್ನಿಮೇಕತಃ ॥ 16.76 ॥

ನ ವಾಮಹಸ್ತೇನೋದ್ಧತ್ಯ ಪಿಬೇದ್ ವಕ್ತ್ರೇಣ ವಾ ಜಲಂ ।
ನೋತ್ತರೇದನುಪಸ್ಪೃಶ್ಯ ನಾಪ್ಸು ರೇತಃ ಸಮುತ್ಸೃಜೇತ್ ॥ 16.77 ॥

ಅಮೇಧ್ಯಲಿಪ್ತಮನ್ಯದ್ ವಾ ಲೋಹಿತಂ ವಾ ವಿಷಾಣಿ ವಾ ।
ವ್ಯತಿಕ್ರಮೇನ್ನ ಸ್ರವಂತೀಂ ನಾಪ್ಸು ಮೈಥುನಮಾಚರೇತ್ ॥ 16.78 ॥

ಚೈತ್ಯಂ ವೃಕ್ಷಂ ನ ವೈ ಛಿಂದ್ಯಾನ್ನಾಪ್ಸು ಷ್ಠೀವನಮಾಚರೇತ್ ।
ನಾಸ್ಥಿಭಸ್ಮಕಪಾಲಾನಿ ನ ಕೇಶಾನ್ನ ಚ ಕಂಟಕಾನ್ ।
ಓಷಾಂಂಗಾರಕರೀಷಂ ವಾ ನಾಧಿತಿಷ್ಠೇತ್ ಕದಾಚನ ॥ 16.79 ॥

ನ ಚಾಗ್ನಿಂ ಲಂಘಯೇದ್ ಧೀಮಾನ್ ನೋಪದಧ್ಯಾದಧಃ ಕ್ವಚಿತ್ ।
ನ ಚೈನಂ ಪಾದತಃ ಕುರ್ಯಾನ್ಮುಖೇನ ನ ಧಮೇದ್ ಬುಧಃ ॥ 16.80 ॥

ನ ಕೂಪಮವರೋಹೇತ ನಾವೇಕ್ಷೇತಾಶುಚಿಃ ಕ್ವಚಿತ್ ।
ಅಗ್ನೌ ನ ಪ್ರಕ್ಷಿಪೇದಗ್ನಿಂ ನಾದ್ಭಿಃ ಪ್ರಶಮಯೇತ್ ತಥಾ ॥ 16.81 ॥

ಸುಹೃನ್ಮರಣಮಾರ್ತಿಂ ವಾ ನ ಸ್ವಯಂ ಶ್ರಾವಯೇತ್ ಪರಾನ್ ।
ಅಪಣ್ಯಂ ಕೂಟಪಣ್ಯಂ ವಾ ವಿಕ್ರಯೇ ನ ಪ್ರಯೋಜಯೇತ್ ॥ 16.82 ॥

ನ ವಹ್ನಿಂ ಮುಖನಿಶ್ವಾಸೈರ್ಜ್ವಾಲಯೇನ್ನಾಶುಚಿರ್ಬುಧಃ ।
ಪುಣ್ಯಸ್ನಾನೋದಕಸ್ಥಾನೇ ಸೀಮಾಂತಂ ವಾ ಕೃಷೇನ್ನ ತು ॥ 16.83 ॥

ನ ಭಿಂದ್ಯಾತ್ ಪೂರ್ವಸಮಯಮಭ್ಯುಪೇತಂ ಕದಾಚನ ।
ಪರಸ್ಪರಂ ಪಶೂನ್ ವ್ಯಾಲಾನ್ ಪಕ್ಷಿಣೋ ನಾವಬೋಧಯೇತ್ ॥ 16.84 ॥

ಪರಬಾಧಾಂ ನ ಕುರ್ವೀತ ಜಲವಾತಾತಪಾದಿಭಿಃ ।
ಕಾರಯಿತ್ವಾ ಸ್ವಕರ್ಮಾಣಿ ಕಾರೂನ್ ಪಶ್ಚಾನ್ನ ವರ್ಜಯೇತ್ ।
ಸಾಯಂಪ್ರಾತರ್ಗೃಹದ್ವಾರಾನ್ ಭಿಕ್ಷಾರ್ಥಂ ನಾವಘಾಟಯೇತ್ ॥ 16.85 ॥

ಬಹಿರ್ಮಾಲ್ಯಂ ಬಹಿರ್ಗಂಧಂ ಭಾರ್ಯಯಾ ಸಹ ಭೋಜನಂ ।
ವಿಗೃಹ್ಯ ವಾದಂ ಕುದ್ವಾರಪ್ರವೇಶಂ ಚ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 16.86 ॥

ನ ಖಾದನ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ತಿಷ್ಠೇನ್ನ ಜಲ್ಪೇದ್ ವಾ ಹಸನ್ ಬುಧಃ ।
ಸ್ವಮಗ್ನಿಂ ನೈವ ಹಸ್ತೇನ ಸ್ಪೃಶೇನ್ನಾಪ್ಸು ಚಿರಂ ವಸೇತ್ ॥ 16.87 ॥

ನ ಪಕ್ಷಕೇಣೋಪಧಮೇನ್ನ ಶೂರ್ಪೇಣ ನ ಪಾಣಿನಾ ।
ಮುಖೇನೈವ ಧಮೇದಗ್ನಿಂ ಮುಖಾದಗ್ನಿರಜಾಯತ ॥ 16.88 ॥

ಪರಸ್ತ್ರಿಯಂ ನ ಭಾಷೇತ ನಾಯಾಜ್ಯಂ ಯಾಜಯೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ನೈಕಶ್ಚರೇತ್ ಸಭಾಂ ವಿಪ್ರಃ ಸಮವಾಯಂ ಚ ವರ್ಜಯೇತ್ ।
ನ ದೇವಾಯತನಂ ಗಚ್ಛೇತ್ ಕದಾಚಿದ್ ವಾಽಪ್ರದಕ್ಷಿಣಂ ॥ 16.89 ॥

ನ ವೀಜಯೇದ್ ವಾ ವಸ್ತ್ರೇಣ ನ ದೇವಾಯತನೇ ಸ್ವಪೇತ್ ।
ನೈಕೋಽಧ್ವಾನಂ ಪ್ರಪದ್ಯೇತ ನಾಧಾರ್ಮಿಕಜನೈಃ ಸಹ ॥ 16.90 ॥

ನ ವ್ಯಾಧಿದೂಷಿತೈರ್ವಾಪಿ ನ ಶೂದ್ರೈಃ ಪತಿತೈರ್ನ ವಾ ।
ನೋಪಾನದ್ವರ್ಜಿತೋಽಧ್ವಾನಂ ಜಲಾದಿರಹಿತಸ್ತಥಾ ॥ 16.91 ॥

ನ ರಾತ್ರೌ ವಾರಿಣಾ ಸಾರ್ದ್ಧಂ ನ ವಿನಾ ಚ ಕಮಂಡಲುಂ ।
ನಾಗ್ನಿಗೋಬ್ರಾಹ್ಮಣಾದೀನಾಮಂತರೇಣ ವ್ರಜೇತ್ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 16.92 ॥

ನಿವತ್ಸ್ಯಂತೀಂ ನ ವನಿತಾಮತಿಕ್ರಾಮೇತ್ ಕ್ವಚಿದ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ನ ನಿಂದೇದ್ ಯೋಗಿನಃ ಸಿದ್ಧಾನ್ ವ್ರತಿನೋ ವಾ ಯತೀಂಸ್ತಥಾ ॥ 16.93 ॥

ದೇವತಾಯತನಂ ಪ್ರಾಜ್ಞೋ ದೇವಾನಾಂ ಚೈವ ಮಂತ್ರಿಣಾಂ ।
ನಾಕ್ರಾಮೇತ್ ಕಾಮತಶ್ಛಾಯಾಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಚ ಗೋರಪಿ ॥ 16.94 ॥

ಸ್ವಾಂ ತು ನಾಕ್ರಮಯೇಚ್ಛಾಯಾಂ ಪತಿತಾದ್ಯೈರ್ನ ರೋಗಿಭಿಃ ।
ನಾಂಗಾರಭಸ್ಮಕೇಶಾದಿಷ್ವಧಿತಿಷ್ಠೇತ್ ಕದಾಚನ ॥ 16.95 ॥

ವರ್ಜಯೇನ್ಮಾರ್ಜನೀರೇಣುಂ ಸ್ನಾನವಸ್ತ್ರಘಟೋದಕಂ ।
ನ ಭಕ್ಷಯೇದಭಕ್ಷ್ಯಾಣಿ ನಾಪೇಯಂ ಚಾಪಿಬೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ॥ 16.96 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಷೋಡಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥16 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಸಪ್ತದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ನಾದ್ಯಾಚ್ಛೂದ್ರಸ್ಯ ವಿಪ್ರೋಽನ್ನಂ ಮೋಹಾದ್ ವಾ ಯದಿ ವಾಽನ್ಯತಃ ।
ಸ ಶೂದ್ರಯೋನಿಂ ವ್ರಜತಿ ಯಸ್ತು ಭುಂಕ್ತೇ ಹ್ಯನಾಪದಿ ॥ 17.1 ॥

ಷಣ್ಮಾಸಾನ್ ಯೋ ದ್ವಿಜೋ ಭುಂಕ್ತೇ ಶೂದ್ರಸ್ಯಾನ್ನಂ ವಿಗರ್ಹಿತಂ ।
ಜೀವನ್ನೇವ ಭವೇಚ್ಛೂದ್ರೋ ಮೃತಃ ಶ್ವಾ ಚಾಭಿಜಾಯತೇ ॥ 17.2 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕ್ಷತ್ರಿಯವಿಶಾಂ ಶೂದ್ರಸ್ಯ ಚ ಮುನೀಶ್ವರಾಃ ।
ಯಸ್ಯಾನ್ನೇನೋದರಸ್ಥೇನ ಮೃತಸ್ತದ್ಯೋನಿಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 17.3 ॥

ರಾಜಾನ್ನಂ ನರ್ತ್ತಕಾನ್ನಂ ಚ ತಕ್ಷ್ಣೋಽನ್ನಂ ಕರ್ಮಕಾರಿಣಃ ।
ಗಣಾನ್ನಂ ಗಣಿಕಾನ್ನಂ ಚ ಷಂಢಾನ್ನಂ ಚೈವ ವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 17.4 ॥

ಚಕ್ರೋಪಜೀವಿರಜಕತಸ್ಕರಧ್ವಜಿನಾಂ ತಥಾ ।
ಗಾಂಧರ್ವಲೋಹಕಾರಾನ್ನಂ ಸೂತಕಾನ್ನಂ ಚ ವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 17.5 ॥

ಕುಲಾಲಚಿತ್ರಕರ್ಮಾನ್ನಂ ವಾರ್ಧುಷೇಃ ಪತಿತಸ್ಯ ಚ ।
ಸುವರ್ಣಕಾರಶೈಲೂಷವ್ಯಾಧಬದ್ಧಾತುರಸ್ಯಚ ॥ 17.6 ॥

ಸುವರ್ಣಕಾರಶೈಲೂಷವ್ಯಾಧಬದ್ಧಾತುರಸ್ಯ ಚ ।
ಚಿಕಿತ್ಸಕಸ್ಯ ಚೈವಾನ್ನಂ ಪುಂಶ್ಚಲ್ಯಾ ದಂಡಿಕಸ್ಯ ಚ ।
ಸ್ತೇನನಾಸ್ತಿಕಯೋರನ್ನಂ ದೇವತಾನಿಂದಕಸ್ಯ ಚ ॥ 17.7 ॥

ಸೋಮವಿಕ್ರಯಿಣಶ್ಚಾನ್ನಂ ಶ್ವಪಾಕಸ್ಯ ವಿಶೇಷತಃ ॥

ಭಾರ್ಯಾಜಿತಸ್ಯ ಚೈವಾನ್ನಂ ಯಸ್ಯ ಚೋಪಪತಿರ್ಗೃಹೇ ॥ 17.8 ॥

ಉತ್ಸೃಷ್ಟಸ್ಯ ಕದರ್ಯಸ್ಯ ತಥೈವೋಚ್ಛಿಷ್ಟಭೋಜಿನಃ ।
ಅಪಾಂಕ್ತ್ಯಾನ್ನಂ ಚ ಸಂಘಾನ್ನಂ ಶಸ್ತ್ರಜೀವಸ್ಯ ಚೈವ ಹಿ ॥ 17.9 ॥

ಕ್ಲೀಬಸಂನ್ಯಾಸಿನೋಶ್ಚಾನ್ನಂ ಮತ್ತೋನ್ಮತ್ತಸ್ಯ ಚೈವ ಹಿ ।
ಭೀತಸ್ಯ ರುದಿತಸ್ಯಾನ್ನಮವಕ್ರುಷ್ಟಂ ಪರಿಕ್ಷುತಂ ॥ 17.10 ॥

ಬ್ರಹ್ಮದ್ವಿಷಃ ಪಾಪರುಚೇಃ ಶ್ರಾದ್ಧಾನ್ನಂ ಸೂತಕಸ್ಯ ಚ ।
ವೃಥಾಪಾಕಸ್ಯ ಚೈವಾನ್ನಂ ಶಾವಾನ್ನಂ ಶ್ವಶುರಸ್ಯ ಚ ॥ 17.11 ॥

ಅಪ್ರಜಾನಾಂ ತು ನಾರೀಣಾಂ ಭೃತಕಸ್ಯ ತಥೈವ ಚ ।
ಕಾರುಕಾನ್ನಂ ವಿಶೇಷೇಣ ಶಸ್ತ್ರವಿಕ್ರಯಿಣಸ್ತಥಾ ॥ 17.12 ॥

ಶೌಂಡಾನ್ನಂ ಘಾಟಿಕಾನ್ನಂ ಚ ಭಿಷಜಾಮನ್ನಮೇವ ಚ ।
ವಿದ್ಧಪ್ರಜನನಸ್ಯಾನ್ನಂ ಪರಿವೇತ್ರನ್ನಮೇವ ಚ ॥ 17.13 ॥

ಪುನರ್ಭುವೋ ವಿಶೇಷೇಣ ತಥೈವ ದಿಧಿಷೂಪತೇಃ ।
ಅವಜ್ಞಾತಂ ಚಾವಧೂತಂ ಸರೋಷಂ ವಿಸ್ಮಯಾನ್ವಿತಂ ॥ 17.14 ॥

ಗುರೋರಪಿ ನ ಭೋಕ್ತವ್ಯಮನ್ನಂ ಸಂಸ್ಕಾರವರ್ಜಿತಂ ।
ದುಷ್ಕೃತಂ ಹಿ ಮನುಷ್ಯಸ್ಯ ಸರ್ವಮನ್ನೇ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಂ ॥ 17.15 ॥

ಯೋ ಯಸ್ಯಾನ್ನಂ ಸಮಶ್ನಾತಿ ಸ ತಸ್ಯಾಶ್ನಾನಿ ಕಿಲ್ಬಿಷಂ ।
ಆರ್ದ್ಧಿಕಃ ಕುಲಮಿತ್ರಶ್ಚ ಸ್ವಗೋಪಾಲಶ್ಚ ನಾಪಿತಃ ॥ 17.16 ॥

ಕುಶೀಲವಃ ಕುಂಬಕಾರಃ ಕ್ಷೇತ್ರಕರ್ಮಕ ಏವ ಚ
ಏತೇ ಶೂದ್ರೇಷು ಭೋಜ್ಯಾನ್ನಂ ದತ್ವಾ ಸ್ವಲ್ಪಂ ಪಣಂ ಬುಧೈಃ ।
ಪಾಯಸಂ ಸ್ನೇಹಪಕ್ವಂ ಯದ್ ಗೋರಸಂ ಚೈವ ಸಕ್ತವಃ ॥ 17.17 ॥

ಪಿಣ್ಯಾಕಂ ಚೈವ ತೈಲಂ ಚ ಶೂದ್ರಾದ್ ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿಃ ।
ವೃಂತಾಕಂ ನಾಲಿಕಾಶಾಕಂ ಕುಸುಂಭಾಶ್ಮಂತಕಂ ತಥಾ ॥ 17.18 ॥

ಪಲಾಂಡುಂ ಲಸುನಂ ಶುಕ್ತಂ ನಿರ್ಯಾಸಂ ಚೈವ ವರ್ಜಯೇತ್ ।
ಛತ್ರಾಕಂ ವಿಡ್ವರಾಹಂ ಚ ಶೇಳಂ ಪೀಯೂಷಮೇವ ಚ ॥ 17.19 ॥

ವಿಲಯಂ ಸುಮುಖಂ ಚೈವ ಕವಕಾನಿ ಚ ವರ್ಜಯೇತ್ ॥

ಗೃಂಜನಂ ಕಿಂಶುಕಂ ಚೈವ ಕಕುಭಂಚ ತಥೈವ ಚ ॥ 17.20 ॥

ಉದುಂಬರಮಲಾಬುಂ ಚ ಜಗ್ಧ್ವಾ ಪತತಿ ವೈ ದ್ವಿಜಃ ॥

ವೃಥಾ ಕೃಶರಸಂಯಾವಂ ಪಾಯಸಾಪೂಪಮೇವ ಚ ॥ 17.21 ॥

ಅನುಪಾಕೃತಮಾಂಸಂ ಚ ದೇವಾನ್ನಾನಿ ಹವೀಂಷಿ ಚ ।
ಯವಾಗೂಂ ಮಾತುಲಿಂಗಂ ಚ ಮತ್ಸ್ಯಾನಪ್ಯನುಪಾಕೃತಾನ್ ॥ 17.22 ॥

ನೀಪಂ ಕಪಿತ್ಥಂ ಪ್ಲಕ್ಷಂ ಚ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥

ಪಿಣ್ಯಾಕಂ ಚೋದ್ಧೃತಸ್ನೇಹಂ ದೇವಧಾನ್ಯ ತಥೈವ ಚ ॥ 17.23 ॥

ರಾತ್ರೌ ಚ ತಿಲಸಂಬದ್ಧಂ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ದಧಿ ತ್ಯಜೇತ್ ॥

ನಾಶ್ನೀಯಾತ್ ಪಯಸಾ ತಕ್ರಂ ನ ಬೀಜಾನ್ಯುಪಜೀವಯೇತ್ ॥ 17.24 ॥

ಕ್ರಿಯಾದುಷ್ಟಂ ಭಾವದುಷ್ಟಮಸತ್ಸಂಗಂ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥

ಕೇಶಕೀಟಾವಪನ್ನಂ ಚ ಸುಹೃಲ್ಲೇಖಂ ಚ ನಿತ್ಯಶಃ ॥ 17.25 ॥

ಶ್ವಾಘ್ರಾತಂ ಚ ಪುನಃ ಸಿದ್ಧಂ ಚಂಡಾಲಾವೇಕ್ಷಿತಂ ತಥಾ ।
ಉದಕ್ಯಯಾ ಚ ಪತಿತೈರ್ಗವಾ ಚಾಘ್ರಾತಮೇವ ಚ ॥ 17.26 ॥

ಅನರ್ಚಿತಂ ಪುರ್ಯುಂಷಿತಂ ಪರ್ಯಾಭ್ರಾಂತಂ ಚ ನಿತ್ಯಶಃ ।
ಕಾಕಕುಕ್ಕುಟಸಂಸ್ಪೃಷ್ಟಂ ಕೃಮಿಭಿಶ್ಚೈವ ಸಂಯುತಂ ॥ 17.27 ॥

ಮನುಷ್ಯೈರಥವಾಘ್ರಾತಂ ಕುಷ್ಠಿನಾ ಸ್ಪೃಷ್ಟಮೇವ ಚ ।
ನ ರಜಸ್ವಲಯಾ ದತ್ತಂ ನ ಪುಂಶ್ಚಾಲ್ಯಾ ಸರೋಷಯಾ ॥ 17.28 ॥

ಮಲಬದ್ವಾಸಸಾ ವಾಪಿ ಪರವಾಸೋಽಥ ವರ್ಜಯೇತ್ ।
ವಿವತ್ಸಾಯಾಶ್ಚ ಗೋಃ ಕ್ಷೀರಮೌಷ್ಟ್ರಂ ವಾನಿರ್ದಶಂ ತಥಾ ॥ 17.29 ॥

ಆವಿಕಂ ಸಂಧಿನೀಕ್ಷೀರಮಪೇಯಂ ಮನುರಬ್ರವೀತ್ ।
ಬಲಾಕಂ ಹಂಸದಾತ್ಯೂಹಂ ಕಲವಿಕಂ ಶುಕಂ ತಥಾ ॥ 17.30 ॥

ಕುರರಂಚಚಕಾರಂಚ ಜಾಲಪಾದಂ ಚ ಕೋಕಿಲಂ ।
ಚಾಷಾಂಶ್ಚ ಖಂಜರೀಟಾಂಶ್ಚ ಶ್ಯೇನಂ ಗೃಧ್ರಂ ತಥೈವ ಚ ॥ 17.31 ॥

ಉಲೂಕಂ ಚಕ್ರವಾಕಂ ಚ ಭಾಸಂ ಪಾರಾವತಂ ತಥಾ ।
ಕಪೋತಂ ಟಿಟ್ಟಿಭಂ ಚೈವ ಗ್ರಾಮಕುಕ್ಕುಟಮೇವ ಚ ॥ 17.32 ॥

ಸಿಂಹಂ ವ್ಯಾಘ್ರಂ ಚ ಮಾರ್ಜಾರಂ ಶ್ವಾನಂ ಕುಕ್ಕುರಮೇವ ಚ ।
ಶೃಗಾಲಂ ಮರ್ಕಟಂ ಚೈವ ಗರ್ದಭಂ ಚ ನ ಭಕ್ಷಯೇತ್ ।
ನ ಭಕ್ಷಯೇತ್ ಸರ್ವಮೃಗಾನ್ ಪಕ್ಷಿಣೋಽನ್ಯಾನ್ ವನೇಚರಾನ್ ॥ 17.33 ॥

ಜಲೇಚರಾನ್ ಸ್ಥಲಚರಾನ್ ಪ್ರಾಣಿನಶ್ಚೇತಿ ಧಾರಣಾ ।
ಗೋಧಾ ಕೂರ್ಮಃ ಶಶಃ ಶ್ವಾವಿತ್ ಸಲ್ಲಕೀ ಚೇತಿ ಸತ್ತಮಾಃ ॥ 17.34 ॥

ಭಕ್ಷ್ಯಾಃ ಪಂಚನಖಾ ನಿತ್ಯಂ ಮನುರಾಹ ಪ್ರಿಜಾಪತಿಃ ।
ಮತ್ಸ್ಯಾನ್ ಸಶಲ್ಕಾನ್ ಭುಂಜೀಯಾನ್ ಮಾಂಸಂ ರೌರವಮೇವಚ ॥ 17.35 ॥

ನಿವೇದ್ಯ ದೇವತಾಭ್ಯಸ್ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಭ್ಯಸ್ತು ನಾನ್ಯಥಾ ।
ಮಯೂರಂ ತಿತ್ತಿರಂ ಚೈವ ಕಪೋತಂ ಚ ಕಪಿಂಜಲಂ ॥ 17.36 ॥

ವಾಧ್ರೀಣಸಂ ದ್ವೀಪಿನಂಚ ಭಕ್ಷ್ಯಾನಾಹ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।
ಶಫರಂ ಸಿಂಹತುಂಡಂ ಚ ತಥಾ ಪಾಠೀನರೋಹಿತೌ ॥ 17.37 ॥

ಮತ್ಸ್ಯೇಷ್ವೇತೇ ಸಮುದ್ದಿಷ್ಟಾ ಭಕ್ಷಣಾಯಾ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ।
ಪ್ರೋಕ್ಷಿತಂ ಭಕ್ಷಯೇದೇಷಾಂ ಮಾಂಸಂ ಚ ದ್ವಿಜಕಾಮ್ಯಯಾ ॥ 17.38 ॥

ಯಥಾವಿಧಿ ನಿಯುಕ್ತಂ ಚ ಪ್ರಾಣಾನಾಮಪಿ ಚಾತ್ಯಯೇ ।
ಭಕ್ಷಯೇದೇವ ಮಾಂಸಾನಿ ಶೇಷಭೋಜೀ ನ ಲಿಪ್ಯತೇ ॥ 17.39 ॥

ಔಷಧಾರ್ಥಮಶಕ್ತೌ ವಾ ನಿಯೋಗಾದ್ಯಂ ನ ಕಾರಯೇತ್ ।
ಆಮಂತ್ರಿತಸ್ತು ಯಃ ಶ್ರಾದ್ಧೇ ದೈವೇ ವಾ ಮಾಂಸಮುತ್ಸೃಜೇತ್ ।
ಯಾವಂತಿ ಪಶುರೋಮಾಣಿ ತಾವತೋ ನರಕಾನ್ ವ್ರಜೇತ್ ॥ 17.40 ॥

ಅಪೇಯಂ ಚಾಪ್ಯಪೇಯಂ ಚ ತಥೈವಾಸ್ಪೃಶ್ಯಮೇವ ಚ ।
ದ್ವಿಜಾತೀನಾಮನಾಲೋಕ್ಯಂ ನಿತ್ಯಂ ಮದ್ಯಮಿತಿ ಸ್ಥಿತಿಃ ॥ 17.41 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಪ್ರಕಾರೇಣ ಮದ್ಯಂ ನಿತ್ಯಂ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ।
ಪೀತ್ವಾ ಪತತಿ ಕರ್ಮಭ್ಯಸ್ತ್ವಸಂಭಾಷ್ಯೋ ಭವೇದ್ ದ್ವಿಜೈಃ ॥ 17.42 ॥

ಭಕ್ಷಯಿತ್ವಾ ಹ್ಯಭಕ್ಷ್ಯಾಣಿ ಪೀತ್ವಾಽಪೇಯಾನ್ಯಪಿ ದ್ವಿಜಃ ।
ನಾಧಿಕಾರೀ ಭವೇತ್ ತಾವದ್ ಯಾವದ್ ತನ್ನ ವ್ರಜತ್ಯಧಃ ॥ 17.43 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಪರಿಹರೇನ್ನಿತ್ಯಮಭಕ್ಷ್ಯಾಣಿ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ।
ಅಪೇಯಾನಿ ಚ ವಿಪ್ರೋ ವೈ ತಥಾ ಚೇದ್ ಯಾತಿ ರೌರವಂ ॥ 17.44 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಸಪ್ತದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥17 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಅಷ್ಟಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಋಷಯ ಊಚುಃ ।
ಅಹನ್ಯಹನಿ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಮಹಾಮುನೇ ।
ತದಾಚಕ್ಷ್ವಾಖಿಲಂ ಕರ್ಮ ಯೇನ ಮುಚ್ಯೇತ ಬಂಧನಾತ್ ॥ 18.1 ॥

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ವಕ್ಷ್ಯೇ ಸಮಾಹಿತಾ ಯೂಯಂ ಶೃಣುಧ್ವಂ ಗದತೋ ಮಮ ।
ಅಹನ್ಯಹನಿ ಕರ್ತವ್ಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಕ್ರಮಾದ್ ವಿಧಿಂ ॥ 18.2 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮೇ ಮುಹೂರ್ತೇ ತೂತ್ಥಾಯ ಧರ್ಮಮರ್ಥಂ ಚ ಚಿಂತಯೇತ್ ।
ಕಾಯಕ್ಲೇಶಂ ತದುದ್ಭೂತಂ ಧ್ಯಾಯೇತ ಮನಸೇಶ್ವರಂ ॥ 18.3 ॥

ಉಷಃ ಕಾಲೇಽಚ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇ ಕೃತ್ವಾ ಚಾವಶ್ಯಕಂ ಬುಧಃ ।
ಸ್ನಾಯಾನ್ನದೀಷು ಸುದ್ಧಾಸು ಶೌಚಂ ಕೃತ್ವಾ ಯಥಾವಿಧಿ ॥ 18.4 ॥

ಪ್ರಾತಃ ಸ್ನಾನೇನ ಪೂಯಂತೇ ಯೇಽಪಿ ಪಾಪಕೃತೋ ಜನಾಃ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಪ್ರಯತ್ನೇನ ಪ್ರಾತಃ ಸ್ನಾನಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 18.5 ॥

ಪ್ರಾತಃ ಸ್ನಾನಂ ಪ್ರಶಂಸಂತಿ ದೃಷ್ಟಾದೃಷ್ಟಕರಂ ಶುಭಂ ।
ಋಷೀಣಾಮೃಷಿತಾ ನಿತ್ಯಂ ಪ್ರಾತಃ ಸ್ನಾನಾನ್ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 18.6 ॥

ಮುಖೇ ಸುಪ್ತಸ್ಯ ಸತತಂ ಲಾಲಾ ಯಾಃ ಸಂಸ್ತ್ರವಂತಿ ಹಿ ।
ತತೋ ನೈವಾಚರೇತ್ ಕರ್ಮ ಅಕೃತ್ವಾ ಸ್ನಾನಮಾದಿತಃ ॥ 18.7 ॥

ಅಲಕ್ಷ್ಮೀಃ ಕಾಲಕರ್ಣೀ ಚ ದುಃಸ್ವಪ್ನಂ ದುರ್ವಿಚಿಂತಿತಂ ।
ಪ್ರಾತಃ ಸ್ನಾನೇನ ಪಾಪಾನಿ ಪೂಯಂತೇ ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ 18.8 ॥

ಅತಃ ಸ್ನಾನಂ ವಿನಾ ಪುಂಸಾಂ ಪಾವನಂ ಕರ್ಮ ಸಂಸ್ಮೃತಂ ।
ಹೋಮೇ ಜಪ್ಯೇ ವಿಶೇಷೇಣ ತಸ್ಮಾತ್ ಸ್ನಾನಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 18.9 ॥

ಅಶಕ್ತಾವಶಿರಸ್ಕಂ ವಾ ಸ್ನಾನಮಸ್ಯ ವಿಧೀಯತೇ ।
ಆರ್ದ್ರೇಣ ವಾಸಸಾ ವಾಽಥ ಮಾರ್ಜನಂ ಕಾಪಿಲಂ ಸ್ಮೃತಂ ॥ 18.10 ॥

ಅಸಾಮರ್ಥ್ಯೇ ಸಮುತ್ಪನ್ನೇ ಸ್ನಾನಮೇವಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಾದೀನಾಮಥಾಶಕ್ತೌ ಸ್ನಾನಾನ್ಯಾಹುರ್ಮನೀಷಿಣಃ ॥ 18.11 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಮಾಗ್ನೇಯಮುದ್ದಿಷ್ಟಂ ವಾಯವ್ಯಂ ದಿವ್ಯಮೇವ ಚ ।
ವಾರುಣಂ ಯೌಗಿಕಂ ತದ್ವತ್ ಷೋಢಾ ಸ್ನಾನಂ ಪ್ರಕೀರ್ತಿತಂ ॥ 18.12 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಂ ತು ಮಾರ್ಜನಂ ಮಂತ್ರೈಃ ಕುಶೈಃ ಸೋದಕಬಿಂದುಭಿಃ ।
ಆಗ್ನೇಯಂ ಭಸ್ಮನಾ ಪಾದಮಸ್ತಕಾದ್ದೇಹಧೂಲನಂ ॥ 18.13 ॥

ಗವಾಂ ಹಿ ರಜಸಾ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ವಾಯವ್ಯಂ ಸ್ನಾನಮುತ್ತಮಂ ।
ಯತ್ತು ಸಾತಪವರ್ಷೇಣ ಸ್ನಾನಂ ತದ್ ದಿವ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ॥ 18.14 ॥

ವಾರುಣಂ ಚಾವಗಾಹಸ್ತು ಮಾನಸಂ ಸ್ವಾತ್ಮವೇದನಂ ।
ಯೌಗಿನಾಂ ಸ್ನಾನಮಾಖ್ಯಾತಂ ಯೋಗಾತ್ವಿಷ್ಣುಂವಿಚಿಂತನಂ ॥ 18.15 ॥

ಆತ್ಮತೀರ್ಥಮಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ಸೇವಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮವಾದಿಭಿಃ ।
ಮನಃ ಶುಚಿಕರಂ ಪುಂಸಾಂ ನಿತ್ಯಂ ತತ್ ಸ್ನಾನಮಾಚರೇತ್ ॥ 18.16 ॥

ಶಕ್ತಶ್ಚೇದ್ ವಾರುಣಂ ವಿದ್ವಾನ್ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತೇ ತಥೈವ ಚ ।
ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ದಂತಕಾಷ್ಠಂ ವೈ ಭಕ್ಷಯಿತ್ವಾ ವಿಧಾನತಃ ॥ 18.17 ॥

ಆಚಮ್ಯ ಪ್ರಯತೋ ನಿತ್ಯಂ ಸ್ನಾನಂ ಪ್ರಾತಃ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಮಧ್ಯಾಂಗುಲಿಸಮಸ್ಥೌಲ್ಯಂ ದ್ವಾದಶಾಂಗುಲಸಮ್ಮಿತಂ ॥ 18.18 ॥

ಸತ್ವಚಂ ದಂತಕಾಷ್ಠಂ ಸ್ಯಾತ್ ತದಗ್ರೇಣ ತು ಧಾವಯೇತ್ ।
ಕ್ಷೀರವೃಕ್ಷಸಮುದ್ಭೂತಂ ಮಾಲತೀಸಂಭವಂ ಶುಭಂ ।
ಅಪಾಮಾರ್ಗಂ ಚ ಬಿಲ್ವಂ ಚ ಕರವೀರಂ ವಿಶೇಷತಃ ॥ 18.19 ॥

ವರ್ಜಯಿತ್ವಾ ನಿಂದಿತಾನಿ ಗೃಹೀತ್ವೈಕಂ ಯಥೋದಿತಂ ।
ಪರಿಹೃತ್ಯ ದಿನಂ ಪಾಪಂ ಭಕ್ಷಯೇದ್ ವೈ ವಿಧಾನವಿತ್ ॥ 18.20 ॥

ನೋತ್ಪಾಟಯೇದ್ದಂತಕಾಷ್ಟಂನಾಂಗುಲ್ಯಾ ಧಾರಯೇತ್ ಕ್ವಚಿತ್ ।
ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ಭಂಕ್ತ್ವಾ ತಜ್ಜಹ್ಯಾಚ್ಛುಚೌದೇಶೇ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 18.21 ॥

ಸ್ನಾತ್ವಾ ಸಂತರ್ಪಯೇದ್ ದೇವಾನೃಷೀನ್ ಪಿತೃಗಣಾಂಸ್ತಥಾ ।
ಆಚಮ್ಯ ಮಂತ್ರವಿನ್ನಿತ್ಯಂ ಪುನರಾಚಮ್ಯ ವಾಗ್ಯತಃ ॥ 18.22 ॥

ಸಂಮಾರ್ಜ್ಯ ಮಂತ್ರೈರಾತ್ಮಾನಂ ಕುಶೈಃ ಸೋದಕಬಿಂದುಭಿಃ ।
ಆಪೋ ಹಿಷ್ಠಾ ವ್ಯಾಹೃತಿಭಿಃ ಸಾವಿತ್ರ್ಯಾ ವಾರುಣೈಃ ಶುಭೈಃ ॥ 18.23 ॥

ಓಂಕಾರವ್ಯಾಹೃತಿಯುತಾಂ ಗಾಯತ್ರೀಂ ವೇದಮಾತರಂ ।
ಜಪ್ತ್ವಾ ಜಲಾಂಜಲಿಂ ದದ್ಯಾದ್ ಭಾಸ್ಕರಂ ಪ್ರತಿ ತನ್ಮನಾಃ ॥ 18.24 ॥

ಪ್ರಾಕ್ಕೂಲೇಷು ಸಮಾಸೀನೋ ದರ್ಭೇಷು ಸುಸಮಾಹಿತಃ ।
ಪ್ರಾಣಾಯಾಮತ್ರಯಂ ಕೃತ್ವಾ ಧ್ಯಾಯೇತ್ ಸಂಧ್ಯಾಮಿತಿ ಶ್ರುತಿಃ ॥ 18.25 ॥

ಯಾ ಸಂಧ್ಯಾ ಸಾ ಜಗತ್ಸೂತಿರ್ಮಾಯಾತೀತಾ ಹಿ ನಿಷ್ಕಲಾ ।
ಐಶ್ವರೀ ತು ಪರಾಶಕ್ತಿಸ್ತತ್ತ್ವತ್ರಯಸಮುದ್ಭವಾ ॥ 18.26 ॥

ಧ್ಯಾತ್ವಾಽರ್ಕಮಂಡಲಗತಾಂ ಸಾವಿತ್ರೀಂ ವೈ ಜಪನ್ ಬುಧಃ ।
ಪ್ರಾಙ್ಮುಖಃ ಸತತಂ ವಿಪ್ರಃ ಸಂಧ್ಯೋಪಾಸನಮಾಚರೇತ್ ॥ 18.27 ॥

ಸಂಧ್ಯಾಹೀನೋಽಶುಚಿರ್ನಿತ್ಯಮನರ್ಹಃ ಸರ್ವಕರ್ಮಸು ।
ಯದನ್ಯತ್ ಕುರುತೇ ಕಿಂಚಿನ್ನ ತಸ್ಯ ಫಲಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 18.28 ॥

ಅನನ್ಯಚೇತಸಃ ಶಾಂತಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವೇದಪಾರಗಾಃ ।
ಉಪಾಸ್ಯ ವಿಧಿವತ್ ಸಂಧ್ಯಾಂ ಪ್ರಾಪ್ತಾಃ ಪೂರ್ವೇಽಪರಾಂ ಗತಿಂ ॥ 18.29 ॥

ಯೋಽನ್ಯತ್ರ ಕುರುತೇ ಯತ್ನಂ ಧರ್ಮಕಾರ್ಯೇ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ವಿಹಾಯ ಸಂಧ್ಯಾಪ್ರಣತಿಂ ಸ ಯಾತಿ ನರಕಾಯುತಂ ॥ 18.30 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಪ್ರಯತ್ನೇನ ಸಂಧ್ಯೋಪಾಸನಮಾಚರೇತ್ ।
ಉಪಾಸಿತೋ ಭವೇತ್ ತೇನ ದೇವೋ ಯೋಗತನುಃ ಪರಃ ॥ 18.31 ॥

ಸಹಸ್ರಪರಮಾಂ ನಿತ್ಯಂ ಶತಮಧ್ಯಾಂ ದಶಾವರಾಂ ।
ಸಾವಿತ್ರೀಂ ವೈ ಜಪೇದ್ ವಿದ್ವಾನ್ ಪ್ರಾಙ್ಮುಖಃ ಪ್ರಯತಃ ಸ್ಥಿತಃ ॥ 18.32 ॥

ಅಥೋಪತಿಷ್ಠೇದಾದಿತ್ಯಮುದಯಂತಂ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಮಂತ್ರೈಸ್ತು ವಿವಿಧೈಃ ಸೌರೈ ಋಗ್ಯಜುಃ ಸಾಮಸಂಭವೈಃ ॥ 18.33 ॥

ಉಪಸ್ಥಾಯ ಮಹಾಯೋಗಂ ದೇವದೇವಂ ದಿವಾಕರಂ ।
ಕುರ್ವೀತ ಪ್ರಣತಿಂ ಭೂಮೌ ಮೂರ್ಧ್ನಾ ತೇನೈವ ಮಂತ್ರತಃ ॥ 18.34 ॥

ಓಂ ಙ್ಖದ್ಯೋತಾಯ ಚ ಶಾಂತಾಯ ಕಾರಣತ್ರಯಹೇತವೇ ।
ನಿವೇದಯಾಮಿ ಚಾತ್ಮಾನಂ ನಮಸ್ತೇ ಜ್ಞಾನರೂಪಿಣೇ ॥ 18.35 ॥

ನಮಸ್ತೇ ಘೃಣಿನೇ ತುಭ್ಯಂ ಸೂರ್ಯಾಯ ಬ್ರಹ್ಮರೂಪಿಣೇ ।
ತ್ವಮೇವ ಬ್ರಹ್ಮ ಪರಮಮಾಪೋ ಜ್ಯೋತೀ ರಸೋಽಮೃತಂ ।
ಭೂರ್ಭುವಃ ಸ್ವಸ್ತ್ವಮೋಂಕಾರಃ ಶರ್ವ ರುದ್ರಃ ಸನಾತನಃ ॥ 18.36 ॥

ಪುರುಷಃ ಸನ್ಮಹೋಽನ್ತಸ್ಥಂ ಪ್ರಣಮಾಮಿ ಕಪರ್ದಿನಂ ।
ತ್ವಮೇವ ವಿಶ್ವಂ ಬಹುಧಾ ಜಾತ ಯಜ್ಜಾಯತೇ ಚ ಯತ್ ।
ನಮೋ ರುದ್ರಾಯ ಸೂರ್ಯಾಯ ತ್ವಾಮಹಂ ಶರಣಂ ಗತಃ ॥ 18.37 ॥

ಪ್ರಚೇತಸೇ ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ನಮೋ ಮೀಢುಷ್ಟಮಾಯ ತೇ ।
ನಮೋ ನಮಸ್ತೇ ರುದ್ರಾಯ ತ್ವಾಮಹಂ ಶರಣಂ ಗತಃ ।
ಹಿರಣ್ಯಬಾಹವೇ ತುಭ್ಯಂ ಹಿರಣ್ಯಪತಯೇ ನಮಃ ॥ 18.38 ॥

ಅಂಬಿಕಾಪತಯೇ ತುಭ್ಯಮುಮಾಯಾಃ ಪತಯೇ ನಮಃ ।
ನಮೋಽಸ್ತು ನೀಲಗ್ರೀವಾಯ ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ಪಿನಾಕಿನೇ ॥ 18.39 ॥

ವಿಲೋಹಿತಾಯ ಭರ್ಗಾಯ ಸಹಸ್ರಾಕ್ಷಾಯ ತೇ ನಮಃ ।
ನಮೋ ಹಂಸಾಯ ತೇ ನಿತ್ಯಮಾದಿತ್ಯಾಯ ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ॥ 18.40 ॥

ನಮಸ್ತೇ ವಜ್ರಹಸ್ತಾಯ ತ್ರ್ಯಂಬಕಾಯ ನಮೋ ನಮಃ ।
ಪ್ರಪದ್ಯೇ ತ್ವಾಂ ವಿರೂಪಾಕ್ಷಂ ಮಹಾಂತಂ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ॥ 18.41 ॥

ಹಿರಣ್ಮಯೇ ಗೃಹೇ ಗುಪ್ತಮಾತ್ಮಾನಂ ಸರ್ವದೇಹಿನಾಂ ।
ನಮಸ್ಯಾಮಿ ಪರಂ ಜ್ಯೋತಿರ್ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ತ್ವಾಂ ಪರಾಂ ಗತಿಂ ॥ 18.42 ॥

ವಿಶ್ವಂ ಪಶುಪತಿಂ ಭೀಮಂ ನರನಾರೀಶರೀರಿಣಂ ॥

ನಮಃ ಸೂರ್ಯಾಯ ರುದ್ರಾಯ ಭಾಸ್ವತೇ ಪರಮೇಷ್ಠಿನೇ ॥ 18.43 ॥

ಉಗ್ರಾಯ ಸರ್ವಭಕ್ಷಾಯ ತ್ವಾಂ ಪ್ರಪದ್ಯೇ ಸದೈವ ಹಿ ।
ಏತದ್ ವೈ ಸೂರ್ಯಹೃದಯಂ ಜಪ್ತ್ವಾ ಸ್ತವಮನುತ್ತಮಂ ॥ 18.44 ॥

ಪ್ರಾತಃ ಕಾಲೇಽಥ ಮಧ್ಯಾಹ್ನೇ ನಮಸ್ಕುರ್ಯಾದ್ ದಿವಾಕರಂ ।
ಇದಂ ಪುತ್ರಾಯ ಶಿಷ್ಯಾಯ ಧಾರ್ಮಿಕಾಯ ದ್ವಿಜಾತಯೇ ॥ 18.45 ॥

ಪ್ರದೇಯಂ ಸೂರ್ಯಹೃದಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ತು ಪ್ರದರ್ಶಿತಂ ।
ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಶಮನಂ ವೇದಸಾರಸಮುದ್ಭವಂ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಹಿತಂ ಪುಣ್ಯಮೃಷಿಸಂಘೈರ್ನಿಷೇವಿತಂ ॥ 18.46 ॥

ಅಥಾಗಮ್ಯ ಗೃಹಂ ವಿಪ್ರಃ ಸಮಾಚಮ್ಯ ಯಥಾವಿಧಿ ।
ಪ್ರಜ್ವಾಲ್ಯ ವಿಹ್ನಿಂ ವಿಧಿವಜ್ಜುಹುಯಾಜ್ಜಾತವೇದಸಂ ॥ 18.47 ॥

ಋತ್ವಿಕ್ಪುತ್ರೋಽಥ ಪತ್ನೀ ವಾ ಶಿಷ್ಯೋ ವಾಽಪಿ ಸಹೋದರಃ ।
ಪ್ರಾಪ್ಯಾನುಜ್ಞಾಂ ವಿಶೇಷೇಣ ಜುಹುಯುರ್ವಾ ಯತಾವಿಧಿ ॥ 18.48 ॥

ಪವಿತ್ರಪಾಣಿಃ ಪೂತಾತ್ಮಾ ಶುಕ್ಲಾಂಬರಧರಃ ಶುಚಿಃ ।
ಅನನ್ಯಮಾನಸೋ ವಹ್ನಿಂ ಜುಹುಯಾತ್ ಸಂಯತೇಂದ್ರಿಯಃ ॥ 18.49 ॥

ವಿನಾ ದರ್ಭೇಣ ಯತ್ಕರ್ಮ ವಿನಾ ಸೂತ್ರೇಣ ವಾ ಪುನಃ ।
ರಾಕ್ಷಸಂ ತದ್ಭವೇತ್ ಸರ್ವಂ ನಾಮುತ್ರೇಹ ಫಲಪ್ರದಂ ॥ 18.50 ॥

ದೈವತಾನಿ ನಮಸ್ಕುರ್ಯಾದ್ ದೇಯಸಾರಾನ್ನಿವೇದಯೇತ್ ।
ದದ್ಯಾತ್ ಪುಷ್ಪಾದಿಕಂ ತೇಷಾಂ ವೃದ್ಧಾಂಶ್ಚೈವಾಭಿವಾದಯೇತ್ ॥ 18.51 ॥

ಗುರುಂ ಚೈವಾಪ್ಯುಪಾಸೀತ ಹಿತಂ ಚಾಸ್ಯ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ವೇದಾಭ್ಯಾಸಂ ತತಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪ್ರಯತ್ನಾಚ್ಛಕ್ತಿತೋ ದ್ವಿಜಃ ॥ 18.52 ॥

ಜಪೇದಧ್ಯಾಪಯೇಚ್ಛಿಷ್ಯಾನ್ ಧಾರಯೇಚ್ಚ ವಿಚಾರಯೇತ್ ।
ಅವೇಕ್ಷ್ಯ ತಚ್ಚ ಶಾಸ್ತ್ರಾಣಿ ಧರ್ಮಾದೀನಿ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 18.53 ॥

ವೈದಿಕಾಂಶ್ಚೈವ ನಿಗಮಾನ್ ವೇದಾಂಗಾನಿ ವೇಶಿಷತಃ ।
ಉಪೇಯಾದೀಶ್ವರಂ ಚಾಥ ಯೋಗಕ್ಷೇಮಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ॥ 18.54 ॥

ಸಾಧಯೇದ್ ವಿವಿಧಾನರ್ಥಾನ್ ಕುಟುಂಬಾರ್ಥೇ ತತೋ ದ್ವಿಜಃ
ತತೋ ಮಧ್ಯಾಹ್ನಸಮಯೇ ಸ್ನಾನಾರ್ಥಂ ಮೃದಮಾಹರೇತ್ ॥ 18.55 ॥

ಪುಷ್ಪಾಕ್ಷತಾನ್ ಕುಶತಿಲಾನ್ ಗೋಮಯಂ ಶುದ್ಧಮೇವ ಚ ।
ನದೀಷು ದೇವಖಾತೇಷು ತಡಾಗೇಷು ಸರಸ್ಸು ಚ ।
ಸ್ನಾನಂ ಸಮಾಚರೇನ್ನಿತ್ಯಂ ಗರ್ತಪ್ರಸ್ರವಣೇಷು ಚ ॥ 18.56 ॥

ಪರಕೀಯನಿಪಾನೇಷು ನ ಸ್ನಾಯಾದ್ ವೈ ಕದಾಚನ ।
ಪಂಚಪಿಂಡಾನ್ ಸಮುದ್ಧೃತ್ಯ ಸ್ನಾಯಾದ್ ವಾಽಸಂಭವೇ ಪುನಃ ॥ 18.57 ॥

ಮೃದೈಕಯಾ ಶಿರಃ ಕ್ಷಾಲ್ಯಂ ದ್ವಾಭ್ಯಾಂ ನಾಭೇಸ್ತಥೋಪರಿ ।
ಅಧಶ್ಚ ತಿಸೃಭಿಃ ಕಾರ್ಯಃ ಪಾದೌ ಷಡ್ಭಿಸ್ತಥೈವ ಚ ॥ 18.58 ॥

ಮೃತ್ತಿಕಾ ಚ ಸಮುದ್ದಿಷ್ಟಾ ಸಾರ್ದ್ರಾಮಲಕಮಾತ್ರಿಕಾ ।
ಗೋಮಯಸ್ಯ ಪ್ರಮಾಣಂ ತತ್ ತೇನಾಂಗಂ ಲೇಪಯೇತ್ ತತಃ ॥ 18.59 ॥

ಲೇಪಯಿತ್ವಾ ತು ತೀರಸ್ಥಸ್ತಲ್ಲಿಂಗೈರೇವ ಮಂತ್ರತಃ ।
ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯಾಚಮ್ಯ ವಿಧಿವತ್ ತತಃ ಸ್ನಾಯಾತ್ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 18.60 ॥

ಅಭಿಮಂತ್ರ್ಯ ಜಲಂ ಮಂತ್ರೈಸ್ತಲ್ಲಿಂಗೈರ್ವಾರುಣೈಃ ಶುಭೈಃ ।
ಭಾವಪೂತಸ್ತದವ್ಯಕ್ತಂ ಧ್ಯಾಯನ್ ವೈ ವಿಷ್ಣುಮವ್ಯಯಂ ॥ 18.61 ॥

ಆಪೋ ನಾರಾಯಣೋದ್ಭೂತಾಸ್ತಾ ಏವಾಸ್ಯಾಯನಂ ಪುನಃ ।
ತಸ್ಮಾನ್ನಾರಾಯಣಂ ದೇವಂ ಸ್ನಾನಕಾಲೇ ಸ್ಮರೇದ್ ಬುಧಃ ॥ 18.62 ॥

ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಸೋಂಕಾರಮಾದಿತ್ಯಂ ತ್ರಿರ್ನಿಮಜ್ಜೇಜ್ಜಲಾಶಯೇ ॥ 18.63 ॥

ಆಚಾಂತಃ ಪುನರಾಚಾಮೇನ್ಮಂತ್ರೇಣಾನೇನ ಮಂತ್ರವಿತ್ ॥ 18.64 ॥

ಅಂತಶ್ಚರಸಿ ಭೂತೇಷು ಗುಹಾಯಾಂ ವಿಶ್ವತೋ ಮುಖಃ ।
ತ್ವಂ ಯಜ್ಞಸ್ತ್ವಂ ವಷಟ್ಕಾರ ಆಪೋ ಜ್ಯೋತೀ ರಸೋಽಮೃತಂ ॥ 18.65 ॥

ದ್ರುಪದಾಂ ವಾ ತ್ರಿರಭ್ಯಸ್ಯೇದ್ ವ್ಯಾಹೃತಿಂಪ್ರಣವಾನ್ವಿತಾಂ ।
ಸಾವಿತ್ರೀಂ ವಾ ಜಪೇದ್ ವಿದ್ವಾನ್ ತಥಾ ಚೈವಾಘಮರ್ಷಣಂ ॥ 18.66 ॥

ತತಃ ಸಂಮಾರ್ಜನಂ ಕುರ್ಯಾದಾಪೋಹಿಷ್ಠಾ ಮಯೋಭುವಃ ।
ಇದಮಾಪಃ ಪ್ರವಹತ ವ್ಯಾಹೃತಿಭಿಸ್ತಥೈವ ಚ ॥ 18.67 ॥

ತತೋಽಭಿಮಂತ್ರ್ಯ ತತ್ ತೋಯಂ ಮಾಪೋ ಹಿಷ್ಠಾದಿಮಂತ್ರಕೈಃ ।
ಅಂತರ್ಜಲಗತೋ ಮಗ್ನೋ ಜಪೇತ್ ತ್ರಿರಘಮರ್ಷಣಂ ॥ 18.68 ॥

ತ್ರಿಪದಾಂ ವಾಽಥ ಸಾವಿತ್ರೀಂ ತದ್ವಿಷ್ಣೋಃ ಪರಮಂ ಪದಂ ।
ಆವರ್ತ್ತಯೇದ್ ವಾ ಪ್ರಣವಂ ದೇವಂ ವಾ ಸಂಸ್ಮರೇದ್ಧರಿಂ ॥ 18.69 ॥

ದ್ರುಪದಾದಿವ ಯೋ ಮಂತ್ರೋ ಯಜುರ್ವೇದೇ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಃ ।
ಅಂತರ್ಜಲೇ ತ್ರಿರಾವರ್ತ್ಯ ಸರ್ವಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ॥ 18.70 ॥

ಅಪಃ ಪಾಣೌ ಸಮಾದಾಯ ಜಪ್ತ್ವಾ ವೈ ಮಾರ್ಜನೇ ಕೃತೇ ।
ವಿನ್ಯಸ್ಯ ಮೂರ್ಧ್ನಿ ತತ್ ತೋಯಂ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ॥ 18.71 ॥

ಯಥಾಽಶ್ವಮೇಧಃ ಕ್ರತುರಾಟ್ ಸರ್ವಪಾಪಾಪನೋದನಃ ।
ತಥಾಽಘಮರ್ಷಣಂ ಸೂಕ್ತಂ ಸರ್ವಪಾಪಾಪನೋದನಂ ॥ 18.72 ॥

ಅಥೋಪತಿಷ್ಠೇದಾದಿತ್ಯಂ ಮೂರ್ಧ್ನಿ ಪುಷ್ಪಾನ್ವಿತಾಂಜಲಿಂ ।
ಪ್ರಕ್ಷಿಪ್ಯಾಲೋಕಯೇದ್ ದೇವಮುದ್ವಯಂ ತಮಸಸ್ಪರಿ ॥ 18.73 ॥

ಉದುತ್ಯಂ ಚಿತ್ರಮಿತ್ಯೇತೇ ತಚ್ಚಕ್ಷುರಿತಿ ಮಂತ್ರತಃ ।
ಹಂಸಃ ಶುಚಿಷದಂತೇನ ಸಾವಿತ್ರ್ಯಾ ಸವಿಶೇಷತಃ ॥ 18.74 ॥

ಅನ್ಯೈಶ್ಚ ವೈದಿಕೈರ್ಮಂತ್ರೈಃ ಸೌರೈಃ ಪಾಪಪ್ರಣಾಶನೈಃ ।
ಸಾವಿತ್ರೀಂ ವೈ ಜಪೇತ್ ಪಶ್ಚಾಜ್ಜಪಯಜ್ಞಃ ಸ ವೈ ಸ್ಮೃತಃ ॥ 18.75 ॥

ವಿವಿಧಾನಿ ಪವಿತ್ರಾಣಿ ಗುಹ್ಯವಿದ್ಯಾಸ್ತಥೈವ ಚ ।
ಶತರುದ್ರೀಯಮಥರ್ವಶಿರಃ ಸೌರಾನ್ ಮಂತ್ರಾಂಶ್ಚ ಸರ್ವತಃ ॥ 18.76 ॥

ಪ್ರಾಕ್ಕೂಲೇಷು ಸಮಾಸೀನಃ ಕುಶೇಷು ಪ್ರಾಙ್ಮುಖಃ ಶುಚಿಃ ।
ತಿಷ್ಠಂಶ್ಚೇದೀಕ್ಷಮಾಣೋಽರ್ಕಂ ಜಪ್ಯಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 18.77 ॥

ಸ್ಫಾಟಿಕೇಂದ್ರಾಕ್ಷರುದ್ರಾಕ್ಷೈಃ ಪುತ್ರಜೀವಸಮುದ್ಭವೈಃ ।
ಕರ್ತವ್ಯಾ ತ್ವಕ್ಷಮಾಲಾ ಸ್ಯಾದುತ್ತರಾದುತ್ತಮಾ ಸ್ಮೃತಾ ॥ 18.78 ॥

ಜಪಕಾಲೇ ನ ಭಾಷೇತ ನಾನ್ಯಾನಿ ಪ್ರೇಕ್ಷಯೇದ್ ಬುಧಃ ।
ನ ಕಂಪಯೇಚ್ಛಿರೋಗ್ರೀವಾಂ ದಂತಾನ್ನೈವ ಪ್ರಕಾಶಯೇತ್ ॥ 18.79 ॥

ಗುಹ್ಯಕಾ ರಾಕ್ಷಸಾ ಸಿದ್ಧಾ ಹರಂತಿ ಪ್ರಸಭಂ ಯತಃ ।
ಏಕಾಂತೇ ಸುಶುಭೇ ದೇಶೇ ತಸ್ಮಾಜ್ಜಪ್ಯಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 18.80 ॥

ಚಂಡಾಲಾಶೌಚಪತಿತಾನ್ ದೃಷ್ಟ್ವಾಚೈವ ಪುನರ್ಜಪೇತ್ ।
ತೈರೇವ ಭಾಷಣಂ ಕೃತ್ವಾ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಚೈವ ಜಪೇತ್ ಪುನಃ ॥ 18.81 ॥

ಆಚಮ್ಯ ಪ್ರಯತೋ ನಿತ್ಯಂ ಜಪೇದಶುಚಿದರ್ಶನೇ ।
ಸೌರಾನ್ ಮಂತ್ರಾನ್ ಶಕ್ತಿತೋ ವೈ ಪಾವಮಾನೀಸ್ತು ಕಾಮತಃ ॥ 18.82 ॥

ಯದಿ ಸ್ಯಾತ್ ಕ್ಲಿನ್ನವಾಸಾ ವೈ ವಾರಿಮಧ್ಯಗತೋ ಜಪೇತ್ ।
ಅನ್ಯಥಾ ತು ಶುಚೌ ಭೂಮ್ಯಾಂ ದರ್ಭೇಷು ಸುಸಮಾಹಿತಃ ॥ 18.83 ॥

ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಂ ಸಮಾವೃತ್ಯ ನಮಸ್ಕೃತ್ಯ ತತಃ ಕ್ಷಿತೌ ।
ಆಚಮ್ಯ ಚ ಯಥಾಶಾಸ್ತ್ರಂ ಶಕ್ತ್ಯಾ ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಮಾಚರೇತ್ ॥ 18.84 ॥

ತತಃ ಸಂತರ್ಪಯೇದ್ ದೇವಾನೃಷೀನ್ ಪಿತೃಗಣಾಂಸ್ತಥಾ ।
ಅದಾವೋಂಕಾರಮುಚ್ಚಾರ್ಯ ನಾಮಾಂತೇ ತರ್ಪಯಾಮಿ ವಃ ॥ 18.85 ॥

ದೇವಾನ್ ಬ್ರಹ್ಮಋಷೀಂಶ್ಚೈವ ತರ್ಪಯೇದಕ್ಷತೋದಕೈಃ ।
ತಿಲೋದಕೈಃ ಪಿತೄನ್ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಸ್ವಸೂತ್ರೋಕ್ತವಿಧಾನತಃ ॥ 18.86 ॥

ಅನ್ವಾರಬ್ಧೇನ ಸವ್ಯೇನ ಪಾಣಿನಾ ದಕ್ಷಿಣೇನ ತು ।
ದೇವರ್ಷೀಸ್ತರ್ಪಯೇದ್ ಧೀಮಾನುದಕಾಂಜಲಿಭಿಃ ಪಿತನ್ ।
ಯಜ್ಞೋಪವೀತೀ ದೇವಾನಾಂ ನಿವೀತೀ ಋಷೀತರ್ಪಣೇ ॥ 18.87 ॥

ಪ್ರಾಚೀನಾವೀತೀ ಪಿತ್ರ್ಯೇ ತು ಸ್ವೇನ ತೀರ್ಥೇನ ಭಾವಿತಃ ।
ನಿಷ್ಪೀಡ್ಯ ಸ್ನಾನವಸ್ತ್ರಂ ತು ಸಮಾಚಮ್ಯ ಚ ವಾಗ್ಯತಃ ।
ಸ್ವೈರ್ಮಂತ್ರೈರರ್ಚಯೇದ್ ದೇವಾನ್ ಪುಷ್ಪೈಃ ಪತ್ರೈರಥಾಂಬುಭಿಃ ॥ 18.88 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಶಂಕರಂ ಸೂರ್ಯಂ ತಥೈವ ಮಧುಸೂದನಂ ।
ಅನ್ಯಾಂಶ್ಚಾಭಿಮತಾನ್ ದೇವಾನ್ ಭಕ್ತ್ಯಾಚಾರೋ ನರೋತ್ತಮಃ ॥ 18.89 ॥

ಪ್ರದದ್ಯಾದ್ ವಾಽಥ ಪುಷ್ಪಾಣಿ ಸೂಕ್ತೇನ ಪೌರುಷೇಣ ತು ।
ಆಪೋ ವಾ ದೇವತಾಃ ಸರ್ವಾಸ್ತೇನ ಸಮ್ಯಕ್ ಸಮರ್ಚಿತಾಃ ॥ 18.90 ॥

ಧ್ಯಾತ್ವಾ ಪ್ರಣವಪೂರ್ವಂ ವೈ ದೈವತಾನಿ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ನಮಸ್ಕಾರೇಣ ಪುಷ್ಪಾಣಿ ವಿನ್ಯಸೇದ್ ವೈ ಪೃಥಕ್ ಪೃಥಕ್ ॥ 18.91 ॥

ವಿಷ್ಣ್ವಾರಾಧನಾತ್ ಪುಣ್ಯಂ ವಿದ್ಯತೇ ಕರ್ಮ ವೈದಿಕಂ ।
ತಸ್ಮಾದನಾದಿಮಧ್ಯಾಂತಂ ನಿತ್ಯಮಾರಾಧಯೇದ್ಧರಿಂ ॥ 18.92 ॥

ತದ್ವಿಷ್ಣೋರಿತಿ ಮಂತ್ರೇಣ ಸೂಕ್ತೇನ ಪುರುಷೇಣ ತು ।
ನ ತಾಭ್ಯಾಂ ಸದೃಶೋ ಮಂತ್ರೋ ವೇದೇಷೂಕ್ತಶ್ಚತುರ್ಷ್ವಪಿ ।
ತದಾತ್ಮಾ ತನ್ಮನಾಃ ಶಾಂತಸ್ತದ್ವಿಷ್ಣೋರಿತಿ ಮಂತ್ರತಃ ॥ 18.93 ॥

ಅಥವಾ ದೇವಮೀಶಾನಂ ಭಗವಂತಂ ಸನಾತನಂ ।
ಆರಾಧಯೇನ್ಮಹಾದೇವಂ ಭಾವಪೂತೋ ಮಹೇಶ್ವರಂ ॥ 18.94 ॥

ಮಂತ್ರೇಣ ರುದ್ರಾಗಾಯತ್ರ್ಯಾ ಪ್ರಣವೇನಾಥ ವಾ ಪುನಃ ।
ಈಶಾನೇನಾಥ ವಾ ರುದ್ರೈಸ್ತ್ರ್ಯಂಬಕೇನ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 18.97 ॥

ಪುಷ್ಪೈಃ ಪತ್ರೈರಥಾದ್ಭಿರ್ವಾ ಚಂದನಾದ್ಯೈರ್ಮಹೇಶ್ವರಂ ।
ಉಕ್ತ್ವಾ ನಮಃ ಶಿವಾಯೇತಿ ಮಂತ್ರೇಣಾನೇನ ವಾ ಜಪೇತ್ ॥ 18.96 ॥

ನಮಸ್ಕುರ್ಯಾನ್ಮಹಾದೇವಂ ಋತಂ ಸತ್ಯಮಿತಿಶ್ವರಂ ।
ನಿವೇದಯೀತ ಸ್ವಾತ್ಮಾನಂ ಯೋ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಮಿತೀಶ್ವರಂ ॥ 18.97 ॥

ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಂ ದ್ವಿಜಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪಂಚ ವರ್ಷಾಣಿ ವೈ ಬುಧಃ ।
ಧ್ಯಾಯೀತ ದೇವಮೀಶಾನಂ ವ್ಯೋಮಮಧ್ಯಗತಂ ಶಿವಂ ॥ 18.98 ॥

ಅಥಾವಲೋಕಯೇದರ್ಕಂ ಹಂಸಃ ಸುಚಿಷದಿತ್ಯೃಚಾ ।
ಕುರ್ಯಾತ್ ಪಂಚ ಮಹಾಯಜ್ಞಾನ್ ಗೃಹಂ ಗತ್ವಾ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 18.99 ॥

ದೇವಯಜ್ಞಂ ಪಿತೃಯಜ್ಞಂ ಭೂತಯಜ್ಞಂ ತಥೈವ ಚ ।
ಮಾನುಷ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಯಜ್ಞಂ ಚ ಪಂಚ ಯಜ್ಞಾನ್ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ॥ 18.100 ॥

ಯದಿ ಸ್ಯಾತ್ ತರ್ಪಣಾದರ್ವಾಕ್ ಬ್ರಹ್ಮಯಜ್ಞಃ ಕೃತೋ ನ ಹಿ ।
ಕೃತ್ವಾ ಮನುಷ್ಯಯಜ್ಞಂ ವೈ ತತಃ ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಮಾಚರೇತ್ ॥ 18.101 ॥

ಅಗ್ನೇಃ ಪಶ್ಚಿಮತೋ ದೇಶೇ ಭೂತಯಜ್ಞಾಂತ ಏವ ವಾ ।
ಕುಶಪುಂಜೇ ಸಮಾಸೀನಃ ಕುಶಪಾಣಿಃ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 18.102 ॥

ಶಾಲಾಗ್ನೌ ಲೌಕಿಕೇ ವಾಽಥ ಜಲೇ ಭೂಭ್ಯಾಮಥಾಪಿವಾ ।
ವೈಶ್ವದೇವಂ ಕರ್ತವ್ಯೋ ದೇವಯಜ್ಞಃ ಸ ವೈ ಸ್ಮೃತಃ ॥ 18.103 ॥

ಯದಿ ಸ್ಯಾಲ್ಲೌಕಿಕೇ ಪಕ್ಷೇ ತತೋಽನ್ನಂ ತತ್ರ ಹೂಯತೇ ।
ಶಾಲಾಗ್ನೌ ತತ್ಪಚೇದನ್ನಂ ವಿಧಿರೇಷ ಸನಾತನಃ ॥ 18.104 ॥

ದೇವೇಭ್ಯಸ್ತು ಹುತಾದನ್ನಾಚ್ಛೇಷಾದ್ ಭೂತಬಲಿಂ ಹರೇತ್ ।
ಭೂತಯಜ್ಞಃ ಸ ವೈ ಜ್ಞೇಯೋ ಭೂತಿದಃ ಸರ್ವದೇಹಿನಾಂ ॥ 18.105 ॥

ಶ್ವಭ್ಯಶ್ಚ ಶ್ವಪಚೇಭ್ಯಶ್ಚ ಪತಿತಾದಿಭ್ಯ ಏವ ಚ ।
ದದ್ಯಾದ್ ಭೂಮೌ ಬಲಿಂ ತ್ವನ್ನಂ ಪಕ್ಷಿಭ್ಯೋ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 18.106 ॥

ಸಾಯಂ ಚಾನ್ನಸ್ಯ ಸಿದ್ಧಸ್ಯ ಪತ್ನ್ಯಮಂತ್ರಂ ಬಲಿಂ ಹರೇತ್ ।
ಭೂತಯಜ್ಞಸ್ತ್ವಯಂ ನಿತ್ಯಂ ಸಾಯಂ ಪ್ರಾತರ್ವಿಧೀಯತೇ ॥ 18.107 ॥

ಏಕಂ ತು ಭೋಜಯೇದ್ ವಿಪ್ರಂ ಪಿತೄನುದ್ದಿಶ್ಯ ಸಂತತಂ ।
ನಿತ್ಯಶ್ರಾದ್ಧಂ ತದುದ್ದಿಷ್ಟಂ ಪಿತೃಯಜ್ಞೋ ಗತಿಪ್ರದಃ ॥ 18.108 ॥

ಉದ್ಧೃತ್ಯ ವಾ ಯಥಾಶಕ್ತಿ ಕಿಂಚಿದನ್ನಂ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ವೇದತತ್ತ್ವಾರ್ಥವಿದುಷೇ ದ್ವಿಜಾಯೈವೋಪಪಾದಯೇತ್ ॥ 18.109 ॥

ಪೂಜಯೇದತಿಥಿಂ ನಿತ್ಯಂ ನಮಸ್ಯೇದರ್ಚ್ಚಯೇದ್ ದ್ವಿಜಂ ।
ಮನೋವಾಕ್ಕರ್ಮಭಿಃ ಶಾಂತಮಾಗತಂ ಸ್ವಗೃಹಂ ತತಃ ॥ 18.110 ॥

ಅನ್ವಾರಬ್ಧೇನ ಸವ್ಯೇನ ಪಾಣಿನಾ ದಕ್ಷಿಣೇನ ತು ।
ಹಂತಕಾರಮಥಾಗ್ರಂ ವಾ ಭಿಕ್ಷಾಂ ವಾ ಶಕ್ತಿತೋ ದ್ವಿಜಃ ॥ 18.111 ॥

ದದ್ಯಾದತಿಥಯೇ ನಿತ್ಯಂ ಬುಧ್ಯೇತ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ।
ಭಿಕ್ಷಾಮಾಹುರ್ಗ್ರಾಸಮಾತ್ರಮಗ್ರಂ ತಸ್ಯಾಶ್ಚತುರ್ಗುಣಂ ॥ 18.112 ॥

ಪುಷ್ಕಲಂ ಹಂತಕಾರಂ ತು ತಚ್ಚತುರ್ಗುಣಮುಚ್ಯತೇ ।
ಗೋದೋಹಮಾತ್ರಂ ಕಾಲಂ ವೈ ಪ್ರತೀಕ್ಷ್ಯೋ ಹ್ಯತಿಥಿಃ ಸ್ವಯಂ ॥ 18.113 ॥

ಅಭ್ಯಾಗತಾನ್ ಯಥಾಶಕ್ತಿ ಪೂಜಯೇದತಿಥೀನ್ ಸದಾ ।
ಭಿಕ್ಷಾಂ ವೈ ಭಿಕ್ಷವೇ ದದ್ಯಾದ್ ವಿಧಿವದ್ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣೇ ।
ದದ್ಯಾದನ್ನಂ ಯಥಾಶಕ್ತಿ ತ್ವರ್ಥಿಭ್ಯೋ ಲೋಭವರ್ಜಿತಃ ॥ 18.114 ॥

ಸರ್ವೇಷಾಮಪ್ಯಲಾಭೇ ತ್ವನ್ನಂ ಗೋಭ್ಯೋ ನಿವೇದಯೇತ್ ।
ಭುಂಜೀತ ಬಂಧುಭಿಃ ಸಾರ್ದ್ಧಂ ವಾಗ್ಯತೋಽನ್ನಮಕುತ್ಸಯನ್ ॥ 18.115 ॥

ಅಕೃತ್ವಾ ತು ದ್ವಿಜಃ ಪಂಚ ಮಹಾಯಜ್ಞಾನ್ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ।
ಭೃಂಜೀತ ಚೇತ್ ಸ ಮೂಢಾತ್ಮಾ ತಿರ್ಯಗ್ಯೋನಿಂ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 18.116 ॥

ವೇದಾಭ್ಯಾಸೋಽನ್ವಹಂ ಶಕ್ತ್ಯಾ ಮಹಾಯಜ್ಞಕ್ರಿಯಾಕ್ಷಯಾ ।
ನಾಶಯತ್ಯಾಶು ಪಾಪಾನಿ ದೇವಾನಾಮರ್ಚನಂ ತಥಾ ॥ 18.117 ॥

ಯೋ ಮೋಹಾದಥವಾಲಸ್ಯಾದಕೃತ್ವಾ ದೇವತಾರ್ಚನಂ ।
ಭುಂಕ್ತೇ ಸ ಯಾತಿ ನರಕಂ ಶೂಕರೇಷ್ವಭಿಜಾಯತೇ ॥ 18.118 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಪ್ರಯತ್ನೇನ ಕೃತ್ವಾ ಕರ್ಮಾಣಿ ವೈ ದ್ವಿಜಾಃ ।
ಭುಂಜೀತ ಸ್ವಜನೈಃ ಸಾರ್ದ್ಧಂ ಸ ಯಾತಿ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 18.119 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಅಷ್ಟಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥18 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಏಕೋನವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಪ್ರಾಙ್ಮುಖೋಽನ್ನಾನಿ ಭುಂಜೀತ ಸೂರ್ಯಾಭಿಮುಖ ಏವ ವಾ ।
ಆಸೀನಸ್ವಾಸನೇ ಶುದ್ಧೇ ಭೂಮ್ಯಾಂ ಪಾದೌ ನಿಧಾಯ ತು ॥ 19.1 ॥

ಆಯುಷ್ಯಂ ಪ್ರಾಙ್ಮುಖೋ ಭುಂಕ್ತೇ ಯಶಸ್ಯಂ ದಕ್ಷಿಣಾಮುಖಃ ।
ಶ್ರಿಯಂ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಮುಖೋ ಭುಂಕ್ತೇ ಋತಂ ಭುಂಕ್ತೇ
ಉದಙ್ಮುಖಾಃ ॥ 19.2 ॥

ಪಂಚಾರ್ದ್ರೋ ಭೋಜನಂ ಕುರ್ಯಾದ್ ಭೂಮೌ ಪಾತ್ರಂ ನಿಧಾಯ ತು ।
ಉಪವಾಸೇನ ತತ್ತುಲ್ಯಂ ಮನುರಾಹ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ॥ 19.3 ॥

ಉಪಲಿಪ್ತೇ ಶುಚೌ ದೇಶೇ ಪಾದೌ ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ವೈ ಕರೌ ।
ಆಚಮ್ಯಾರ್ದ್ರಾನನೋಽಕ್ರೋಧಃ ಪಂಚಾರ್ದ್ರೋ ಭೋಜನಂ ಚರೇತ್ ॥ 19.4 ॥

ಮಹಾವ್ಯಹೃತಿಭಿಸ್ತ್ವನ್ನಂ ಪರಿಧಾಯೋದಕೇನ ತು ।
ಅಮೃತೋಪಸ್ತರಣಮಸೀತ್ಯಾಪೋಶಾನಕ್ರಿಯಾಂ ಚರೇತ್ ॥ 19.5 ॥

ಸ್ವಾಹಾಪ್ರಣವಸಂಯುಕ್ತಾಂ ಪ್ರಾಣಾಯಾದ್ಯಾಹುತಿಂ ತತಃ ।
ಅಪಾನಾಯ ತತೋ ಭುಕ್ತ್ವಾ ವ್ಯಾನಾಯ ತದನಂತರಂ ॥ 19.6 ॥

ಉದಾನಾಯ ತತಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸಮಾನಾಯೇತಿ ಪಂಚಮಂ ।
ವಿಜ್ಞಾಯ ತತ್ತ್ವಮೇತೇಷಾಂ ಜುಹುಯಾದಾತ್ಮನಿ ದ್ವಿಜಃ ॥ 19.7 ॥

ಶೇಷಮನ್ನಂ ಯಥಾಕಾಮಂ ಭುಂಜೀತ ವ್ಯಂಜನೈರ್ಯುತಂ ।
ಧ್ಯಾತ್ವಾ ತನ್ಮನಸಾ ದೇವಮಾತ್ಮಾನಂ ವೈ ಪ್ರಜಾಪತಿಂ ॥ 19.8 ॥

ಅಮೃತಾಪಿಧಾನಮಸೀತ್ಯುಪರಿಷ್ಟಾದಪಃ ಪಿಬೇತ್ ।
ಆಚಾಂತಃ ಪುನರಾಚಾಮೇದಾಯಂ ಗೌರಿತಿ ಮಂತ್ರತಃ ॥ 19.9 ॥

ದ್ರುಪದಾಂ ವಾ ತ್ರಿರಾವರ್ತ್ಯ ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಣಾಶನೀಂ ।
ಪ್ರಾಣಾನಾಂ ಗ್ರಂಥಿರಸೀತ್ಯಾಲಭೇತ ಹೃದಯಂ ತತಃ ॥ 19.10 ॥

ಆಚಮ್ಯಾಂಗುಷ್ಠಮಾತ್ರೇಣ ಪಾದಾಂಗುಷ್ಠೇನ ದಕ್ಷಿಣೇ ।
ನಿಃಸ್ರಾವಯೇದ್ ಹಸ್ತಜಲಮೂರ್ದ್ಧ್ವಹಸ್ತಃ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 19.11 ॥

ಕೃತಾನುಮಂತ್ರಣಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸಂಧ್ಯಾಯಾಮಿತಿ ಮಂತ್ರತಃ ।
ಅಥಾಕ್ಷರೇಣ ಸ್ವಾತ್ಮಾನಂ ಯೋಜಯೇದ್ ಬ್ರಹ್ಮಣೇತಿ ಹಿ ॥ 19.12 ॥

ಸರ್ವೇಷಾಮೇವ ಯಾಗಾನಾಮಾತ್ಮಯೋಗಃ ಪರಃ ಸ್ಮೃತಃ ।
ಯೋಽನೇನ ವಿಧಿನಾ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸ ಯಾತಿ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಕ್ಷಯಂ ॥ 19.13 ॥

ಯಜ್ಞೋಪವೀತೀ ಭುಂಜೀತ ಸ್ತ್ರಗ್ಗಂಧಾಲಂಕೃತಃ ಶುಚಿಃ ।
ಸಾಯಂಪ್ರಾಪರ್ನಾಂತರಾ ವೈ ಸಂಧ್ಯಾಯಾಂ ತು ವಿಶೇಷತಃ ॥ 19.14 ॥

ನಾದ್ಯಾತ್ ಸೂರ್ಯಗ್ರಹಾತ್ ಪೂರ್ವಂ ಪ್ರತಿ ಸಾಯಂ ಶಶಿಗ್ರಹಾತ್ ।
ಗ್ರಹಕಾಲೇ ಚ ನಾಶ್ನೀಯಾತ್ ಸ್ನಾತ್ವಾಽಶ್ನೀಯಾತ್ವಿಮುಕ್ತಯೇ ॥ 19.15 ॥

ಮುಕ್ತೇ ಶಶಿನಿ ಭುಂಜೀತ ಯದಿ ನ ಸ್ಯಾನ್ಮಹಾನಿಶಾ ।
ಅಮುಕ್ತಯೋರಸ್ತಂಗತಯೋರದ್ಯಾದ್ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪರೇಽಹನಿ ॥ 19.16 ॥

ನಾಶ್ನೀಯಾತ್ ಪ್ರೇಕ್ಷಮಾಣಾನಾಮಪ್ರದಾಯೈವ ದುರ್ಮತಿಃ ।
ಯಜ್ಞಾವಶಿಷ್ಟಮದ್ಯಾದ್ವಾ ನ ಕ್ರುದ್ಧೋ ನಾನ್ಯಮಾನಸಃ ॥ 19.17 ॥

ಆತ್ಮಾರ್ಥಂ ಭೋಜನಂ ಯಸ್ಯ ರತ್ಯರ್ಥಂ ಯಸ್ಯ ಮೈಥುನಂ ।
ವೃತ್ಯರ್ಥಂ ಯಸ್ಯ ಚಾಧೀತಂ ನಿಷ್ಫಲಂ ತಸ್ಯ ಜೀವಿತಂ ॥ 19.18 ॥

ಯದ್ಭುಂಕ್ತೇ ವೇಷ್ಟಿತಶಿರಾ ಯಚ್ಚ ಭುಂಕ್ತೇ ಉದಙ್ಮುಖಃ ।
ಸೋಪಾನತ್ಕಶ್ಚ ಯದ್ ಭುಂಕ್ತೇ ಸರ್ವಂ ವಿದ್ಯಾತ್ ತದಾಸುರಂ ॥ 19.19 ॥

ನಾರ್ದ್ಧರಾತ್ರೇ ನ ಮಧ್ಯಾಹ್ನೇ ನಾಜೀರ್ಣೇ ನಾರ್ದ್ರವಸ್ತ್ರಧೃಕ್ ।
ನ ಚ ಭಿನ್ನಾಸನಗತೋ ನ ಶಯಾನಃ ಸ್ಥಿತೋಽಪಿ ವಾ ॥ 19.20 ॥

ನ ಭಿನ್ನಭಾಜನೇ ಚೈವ ನ ಭೂಮ್ಯಾಂ ನ ಚ ಪಾಣಿಷು ।
ನೋಚ್ಛಿಷ್ಟೋ ಘೃತಮಾದದ್ಯಾನ್ನ ಮೂರ್ದ್ಧಾನಂ ಸ್ಪೃಶೇದಪಿ ॥ 19.21 ॥

ನ ಬ್ರಹ್ಮ ಕೀರ್ತಯನ್ ವಾಪಿ ನ ನಿಃ ಶೇಷಂ ನ ಭಾರ್ಯಯಾ ।
ನಾಂಧಕಾರೇ ನ ಚಾಕಾಶೇ ನ ಚ ದೇವಾಲಯಾದಿಷು ॥ 19.22 ॥

ನೈಕವಸ್ತ್ರಸ್ತು ಭುಂಜೀತ ನ ಯಾನಶಯನಸ್ಥಿತಃ ।
ನ ಪಾದುಕಾನಿರ್ಗತೋಽಥ ನ ಹಸನ್ ವಿಲಪನ್ನಪಿ ॥ 19.23 ॥

ಭುಕ್ತ್ವಾ ವೈ ಸುಖಮಾಸ್ಥಾಯ ತದನ್ನಂ ಪರಿಣಾಮಯೇತ್ ।
ಇತಿಹಾಸಪುರಾಣಾಭ್ಯಾಂ ವೇದಾರ್ಥಾನುಪಬೃಂಹಯೇತ್ ॥ 19.24 ॥

ತತಃ ಸಂಧ್ಯಾಮುಪಾಸೀತ ಪೂರ್ವೋಕ್ತವಿಧಿನಾ ದ್ವಿಜಃ ।
ಆಸೀನಸ್ತು ಜಪೇದ್ ದೇವೀಂ ಗಾಯತ್ರೀಂ ಪಶ್ಚಿಮಾಂ ಪ್ರತಿ ॥ 19.25 ॥

ನ ತಿಷ್ಠತಿ ತು ಯಃ ಪುರ್ವಾಂ ಆಸ್ತೇ ಸಂಧ್ಯಾಂ ತು ಪಶ್ಚಿಮಾಂ ।
ಸ ಶೂದ್ರೇಣ ಸಮೋ ಲೋಕೇ ಸರ್ವಧರ್ಮವಿವರ್ಜಿತಃ ॥ 19.26 ॥

ಹುತ್ವಾಽಗ್ನಿಂ ವಿಧಿವನ್ಮಂತ್ರೈರ್ಭುಕ್ತ್ವಾ ಯಜ್ಞಾವಶಿಷ್ಟಕಂ ।
ಸಭೃತ್ಯಬಾಂಧವಜನಃ ಸ್ವಪೇಚ್ಛುಷ್ಕಪದೋ ನಿಶಿ ॥ 19.27 ॥

ನೋತ್ತರಾಭಿಮುಖಃ ಸ್ವಪ್ಯಾತ್ ಪಶ್ಚಿಮಾಭಿಮುಖೋ ನ ಚ ।
ನ ಚಾಕಾಶೇ ನ ನಗ್ನೋ ವಾ ನಾಶುಚಿರ್ನಾಸನೇ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 19.28 ॥

ನ ಶೀರ್ಣಾಯಾಂ ತು ಖಟ್ವಾಯಾಂ ಶೂನ್ಯಾಗಾರೇ ನ ಚೈವ ಹಿ ।
ನಾನುವಂಶೇ ನ ಪಾಲಾಶೇ ಶಯನೇ ವಾ ಕದಾಚನ ॥ 19.29 ॥

ಇತ್ಯೇತದಖಿಲೇನೋಕ್ತಮಹನ್ಯಹನಿ ವೈ ಮಯಾ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಕೃತ್ಯಜಾತಮಪವರ್ಗಫಲಪ್ರದಂ ॥ 19.30 ॥

ನಾಸ್ತಿಕ್ಯಾದಥವಾಲಸ್ಯಾತ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ನ ಕರೋತಿ ಯಃ ।
ಸ ಯಾತಿ ನರಕಾನ್ ಘೋರಾನ್ ಕಾಕಯೋನೌ ಚ ಜಾಯತೇ ॥ 19.31 ॥

ನಾನ್ಯೋ ವಿಮುಕ್ತಯೇ ಪಂಥಾ ಮುಕ್ತ್ವಾಶ್ರಮವಿಧಿಂ ಸ್ವಕಂ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಕರ್ಮಾಣಿ ಕುರ್ವೀತ ತುಷ್ಟಯೇ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಃ ॥ 19.32 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಏಕೋನವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥19 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಅಥ ಶ್ರಾದ್ಧಮಮಾವಾಸ್ಯಾಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಕಾರ್ಯಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮೈಃ ।
ಪಿಂಡಾನ್ವಾಹಾರ್ಯಕಂ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಭುಕ್ತಿಮುಕ್ತಿಫಲಪ್ರದಂ ॥ 20.1 ॥

ಪಿಂಡಾನ್ವಾಹಾರ್ಯಕಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಕ್ಷೀಣೇ ರಾಜನಿ ಶಸ್ಯತೇ ।
ಅಪರಾಹ್ಣೇ ದ್ವಿಜಾತೀನಾಂ ಪ್ರಶಸ್ತೇನಾಮಿಷೇಣ ಚ ॥ 20.2 ॥

ಪ್ರತಿಪತ್ಪ್ರಭೃತಿ ಹ್ಯನ್ಯಾಸ್ತಿಥಯಃ ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷಕೇ ।
ಚತುರ್ದಶೀಂ ವರ್ಜಯಿತ್ವಾ ಪ್ರಶಸ್ತಾ ಹ್ಯುತ್ತರೋತ್ತರೇ ॥ 20.3 ॥

ಅಮಾವಾಸ್ಯಾಷ್ಟಕಾಸ್ತಿಸ್ರಃ ಪೌಷಮಾಸಾದಿಷು ತ್ರಿಷು ।
ತಿಸ್ರಸ್ತಾಸ್ತ್ವಷ್ಟಕಾಃ ಪುಣ್ಯಾ ಮಾಘೀ ಪಂಚದಶೀ ತಥಾ ॥ 20.4 ॥

ತ್ರಯೋದಶೀ ಮಘಾಯುಕ್ತಾ ವರ್ಷಾಸು ತು ವಿಶೇಷತಃ ।
ಶಸ್ಯಾಪಾಕಶ್ರಾದ್ಧಕಾಲಾ ನಿತ್ಯಾಃ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ದಿನೇ ದಿನೇ ॥ 20.5 ॥

ನೈಮಿತ್ತಿಕಂ ತು ಕರ್ತವ್ಯಂ ಗ್ರಹಣೇ ಚಂದ್ರಸೂರ್ಯಯೋಃ ।
ಬಾಂಧವಾನಾಂ ಚ ಮರಣೇ ನಾರಕೀ ಸ್ಯಾದತೋಽನ್ಯಥಾ ॥ 20.6 ॥

ಕಾಮ್ಯಾನಿ ಚೈವ ಶ್ರಾದ್ಧಾನಿ ಶಸ್ಯಂತೇ ಗ್ರಹಣಾದಿಷು ।
ಅಯನೇ ವಿಷುವೇ ಚೈವ ವ್ಯತೀಪಾತೇಽಪ್ಯನಂತಕಂ ॥ 20.7 ॥

ಸಂಕ್ರಾಂತ್ಯಾಮಕ್ಷಯಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ತಥಾ ಜನ್ಮದಿನೇಷ್ವಪಿ ।
ನಕ್ಷತ್ರೇಷು ಚ ಸರ್ವೇಷು ಕಾರ್ಯಂ ಕಾಲೇ ವಿಶೇಷತಃ ॥ 20.8 ॥

ಸ್ವರ್ಗಂ ಚ ಲಭತೇ ಕೃತ್ವಾ ಕೃತ್ತಿಕಾಸು ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಅಪತ್ಯಮಥ ರೋಹಿಣ್ಯಾಂ ಸೌಮ್ಯೇ ತು ಬ್ರಹ್ಮವರ್ಚಸಂ ॥ 20.9 ॥

ರೌದ್ರಾಣಾಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ಸಿದ್ಧಿಮಾರ್ದ್ರಾಯಾಂ ಶೌರ್ಯಮೇವ ಚ ।
ಪುನರ್ವಸೌ ತಥಾ ಭೂಮಿಂ ಶ್ರಿಯಂ ಪುಷ್ಯೇ ತಥೈವ ಚ ॥ 20.10 ॥

ಸರ್ವಾನ್ ಕಾಮಾಂಸ್ತಥಾ ಸರ್ಪ್ಯೇ ಪಿತ್ರ್ಯೇ ಸೌಭಾಗ್ಯಮೇವ ಚ ।
ಅರ್ಯಮ್ಣೇ ತು ಧನಂ ವಿಂದ್ಯಾತ್ ಫಾಲ್ಗುನ್ಯಾಂ ಪಾಪನಾಶನಂ ॥ 20.11 ॥

ಜ್ಞಾತಿಶ್ರೈಷ್ಠ್ಯಂ ತಥಾ ಹಸ್ತೇ ಚಿತ್ರಾಯಾಂ ಚ ಬಹೂನ್ ಸುತಾನ್ ।
ವಾಣಿಜ್ಯಸಿದ್ಧಿಂ ಸ್ವಾತೌ ತು ವಿಶಾಖಾಸು ಸುವರ್ಣಕಂ ॥ 20.12 ॥

ಮೈತ್ರೇ ಬಹೂನಿ ಮಿತ್ರಾಣಿ ರಾಜ್ಯಂ ಶಾಕ್ರೇ ತಥೈವ ಚ ।
ಮೂಲೇ ಕೃಷಿಂ ಲಭೇದ್ ಜ್ಞಾನಂ ಸಿದ್ಧಿಮಾಪ್ಯೇ ಸಮುದ್ರತಃ ॥ 20.13 ॥

ಸರ್ವಾನ್ ಕಾಮಾನ್ ವೈಶ್ವದೇವೇ ಶ್ರೈಷ್ಠ್ಯಂ ತು ಶ್ರವಣೇ ಪುನಃ ।
ಶ್ರವಿಷ್ಠಾಯಾಂ ತಥಾ ಕಾಮಾನ್ ವಾರುಣೇ ಚ ಪರಂ ಬಲಂ ॥ 20.14 ॥

ಅಜೈಕಪಾದೇ ಕುಪ್ಯಂ ಸ್ಯಾದಹಿರ್ಬುಧ್ನೇ ಗೃಹಂ ಶುಭಂ ।
ರೇವತ್ಯಾಂ ಬಹವೋ ಗಾವೋ ಹ್ಯಶ್ವಿನ್ಯಾಂ ತುರಗಾಂಸ್ತಥಾ ।
ಯಾಮ್ಯೇಽಥ ಜೀವಿತಂತು ಸ್ಯಾದ್ಯದಿ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ॥ 20.15 ॥

ಆದಿತ್ಯವಾರೇ ತ್ವಾರೋಗ್ಯಂ ಚಂದ್ರೇ ಸೌಭಾಗ್ಯಮೇವ ಚ ।
ಕೌಜೇ ಸರ್ವತ್ರ ವಿಜಯಂ ಸರ್ವಾನ್ ಕಾಮಾನ್ ಬುಧಸ್ಯ ತು ॥ 20.16 ॥

ವಿದ್ಯಾಮಭೀಷ್ಟಾ ಜೀವೇ ತು ಧನಂ ವೈ ಭಾರ್ಗವೇ ಪುನಃ ।
ಶಮೈಶ್ವರೇ ಲಭೇದಾಯುಃ ಪ್ರತಿಪತ್ಸು ಸುತಾನ್ ಶುಭಾನ್ ॥ 20.17 ॥

ಕನ್ಯಕಾ ವೈ ದ್ವಿತೀಯಾಯಾಂ ತೃತೀಯಾಯಾಂ ತು ವಿಂದತಿ ।
ಪಶೂನ್ಕ್ಷುದ್ರಾಂಶ್ಚತುರ್ಥ್ಯಾಂ ತು ಪಂಚಮ್ಯಾಂಶೋಭನಾನ್ ಸುತಾನ್ ॥ 20.18 ॥

ಷಷ್ಟ್ಯಾಂ ದ್ಯುತಿಂ ಕೃಷಿಂ ಚಾಪಿ ಸಪ್ತಮ್ಯಾಂ ಚ ಧನಂ ನರಃ ।
ಅಷ್ಟಮ್ಯಾಮಪಿ ವಾಣಿಜ್ಯಂ ಲಭತೇ ಶ್ರಾದ್ಧದಃ ಸದಾ ॥ 20.19 ॥

ಸ್ಯಾನ್ನವಮ್ಯಾಮೇಕಖುರಂ ದಶಮ್ಯಾಂ ದ್ವಿಖುರಂ ಬಹು ।
ಏಕಾದಶ್ಯಾಂ ತಥಾ ರೂಪ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮವರ್ಚಸ್ವಿನಃ ಸುತಾನ್ ॥ 20.20 ॥

ದ್ವಾದಶ್ಯಾಂ ಜಾತರೂಪಂ ಚ ರಜತಂ ಕುಪ್ಯಮೇವ ಚ ।
ಜ್ಞಾತಿಶ್ರೈಷ್ಠ್ಯಂ ತ್ರಯೋದಶ್ಯಾಂ ಚತುರ್ದಶ್ಯಾಂ ತು ಕ್ರುಪ್ರಜಾಃ ।
ಪಂಚದಶ್ಯಾಂ ಸರ್ವಕಾಮಾನಾಪ್ನೋತಿ ಶ್ರಾದ್ಧದಃ ಸದಾ ॥ 20.21 ॥

ತಸ್ಮಾಚ್ಛ್ರಾದ್ಧಂ ನ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಂ ಚತುರ್ದಶ್ಯಾಂ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿಃ ।
ಶಸ್ತ್ರೇಣ ತು ಹತಾನಾಂ ವೈ ತತ್ರ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಪ್ರಕಲ್ಪಯೇತ್ ॥ 20.22 ॥

ದ್ರವ್ಯಬ್ರಾಹ್ಮಣಸಂಪತ್ತೌ ನ ಕಾಲನಿಯಮಃ ಕೃತಃ ।
ತಸ್ಮಾದ್ ಭೋಗಾಪವರ್ಗಾರ್ಥಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಕುರ್ಯುರ್ದ್ವಿಜಾತಯಃ ॥ 20.23 ॥

ಕರ್ಮಾರಂಭೇಷು ಸರ್ವೇಷು ಕುರ್ಯಾದಾಭ್ಯುದಯಂ ಪುನಃ ।
ಪುತ್ರಜನ್ಮಾದಿಷು ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಪಾರ್ವಣಂ ಪರ್ವಸು ಸ್ಮೃತಂ ॥ 20.24 ॥

ಅಹನ್ಯಹನಿ ನಿತ್ಯಂ ಸ್ಯಾತ್ ಕಾಮ್ಯಂ ನೈಮಿತ್ತಿಕಂ ಪುನಃ ।
ಏಕೋದ್ದಿಷ್ಟಾದಿ ವಿಜ್ಞೇಯಂ ವೃದ್ಧಿಶ್ರಾದ್ಧಂ ತು ಪಾರ್ವಣಂ ॥ 20.25 ॥

ಏತತ್ ಪಂಚವಿಧಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಮನುನಾ ಪರಿಕೀರ್ತಿತಂ ।
ಯಾತ್ರಾಯಾಂ ಷಷ್ಠಮಾಖ್ಯಾತಂ ತತ್ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಪಾಲಯೇತ್ ॥ 20.26 ॥

ಶುದ್ಧಯೇ ಸಪ್ತಮಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಪರಿಭಾಷಿತಂ ।
ದೈವಿಕಂ ಚಾಷ್ಟಮಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಯತ್ಕೃತ್ವಾ ಮುಚ್ಯತೇ ಭಯಾತ್ ॥ 20.27 ॥

ಸಂಂಧ್ಯಾಂ ರೀತ್ರೌ ನ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಂ ರಾಹೋರನ್ಯತ್ರ ದರ್ಶನಾತ್ ।
ದೇಶಾನಾಂ ಚ ವಿಶೇಷೇಣ ಭವೇತ್ ಪುಣ್ಯಮನಂತಕಂ ॥ 20.28 ॥

ಗಂಗಾಯಾಮಕ್ಷಯಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಪ್ರಯಾಗೇಽಮರಕಂಟಕೇ ।
ಗಾಯಂತಿ ಪಿತರೋ ಗಾಥಾಂ ಕೀರ್ತ್ತಯಂತಿ ಮನೀಷಿಣಃ ॥ 20.29 ॥

ಏಷ್ಟವ್ಯಾ ಬಹವಃ ಪುತ್ರಾಃ ಶೀಲವಂತೋ ಗುಣಾನ್ವಿತಾಃ ।
ತೇಷಾಂ ತು ಸಮವೇತಾನಾಂ ಯದ್ಯೇಕೋಽಪಿ ಗಾಯಾಂ ವ್ರಜೇತ್ ॥ 20.30 ॥

ಗಯಾಂ ಪ್ರಾಪ್ಯಾನುಷಂಗೇಣ ಯದಿ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ತಾರಿತಾಃ ಪಿತರಸ್ತೇನ ಸ ಯಾತಿ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 20.31 ॥

ವರಾಹಪರ್ವತೇ ಚೈವ ಗಂಗಾಯಾಂ ವೈ ವಿಶೇಷತಃ ।
ವಾರಾಣಸ್ಯಾಂ ವಿಶೇಷೇಣ ಯತ್ರ ದೇವಃ ಸ್ವಯಂ ಹರಃ ॥ 20.32 ॥

ಗಂಗಾದ್ವಾರೇ ಪ್ರಭಾಸೇ ಚ ಬಿಲ್ವಕೇ ನೀಲಪರ್ವತೇ ।
ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರೇ ಚ ಕುಬ್ಜಾಮ್ರೇ ಭೃಗುತುಂಗೇ ಮಹಾಲಯೇ ॥ 20.33 ॥

ಕೇದಾರೇ ಫಲ್ಗುತೀರ್ಥೇ ಚ ನೈಮಿಷಾರಣ್ಯ ಏವ ಚ ।
ಸರಸ್ವತ್ಯಾಂ ವಿಶೇಷೇಣ ಪುಷ್ಕರೇಷು ವಿಶೇಷತಃ ॥ 20.34 ॥

ನರ್ಮದಾಯಾಂ ಕುಶಾವರ್ತ್ತೇ ಶ್ರೀಶೈಲೇ ಭದ್ರಕರ್ಣಕೇ ।
ವೇತ್ರವತ್ಯಾಂ ವಿಶಾಖಾಯಾಂ ಗೋದಾವರ್ಯಾಂ ವಿಶೇಷತಃ ॥ 20.35 ॥

ಏವಮಾದಿಷು ಚಾನ್ಯೇಷು ತೀರ್ಥೇಷು ಪುಲಿನೇಷು ಚ ।
ನದೀನಾಂ ಚೈವ ತೀರೇಷು ತುಷ್ಯಂತಿ ಪಿತರಃ ಸದಾ ॥ 20.36 ॥

ವ್ರೀಹಿಭಿಶ್ಚ ಯವೈರ್ಮಾಷೈರದ್ಭಿರ್ಮೂಲಫಲೇನ ವಾ ।
ಶ್ಯಾಮಾಕೈಶ್ಚ ಯವೈಃ ಶಾಕೈರ್ನೀವಾರೈಶ್ಚ ಪ್ರಿಯಂಗುಭಿಃ ।
ಗೌಧೂಮೈಶ್ಚ ತಿಲೈರ್ಮುದ್ಗೈರ್ಮಾಸಂ ಪ್ರೀಣಯತೇ ಪಿತೄನ್ ॥ 20.37 ॥

ಆಮ್ರಾನ್ ಪಾನೇ ರತಾನಿಕ್ಷೂನ್ ಮೃದ್ವೀಕಾಂಶ್ಚ ಸದಾಡಿಮಾನ್ ।
ವಿದಾಶ್ವಾಂಶ್ಚ ಭರಂಡಾಶ್ಚ ಶ್ರಾದ್ಧಕಾಲೇ ಪ್ರಾದಪಯೇತ್ ॥ 20.38 ॥

ಲಾಜಾನ್ ಮಧುಯುತಾನ್ ದದ್ಯಾತ್ ಸಕ್ತೂನ್ ಶರ್ಕರಯಾ ಸಹ ।
ದದ್ಯಾಚ್ಛ್ರಾದ್ಧೇ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಶೃಂಗಾಟಕಕಶೇರುಕಾನ್ ॥ 20.39 ॥

ದ್ವೌ ಮಾಸೌ ಮತ್ಸ್ಯಮಾಂಸೇನ ತ್ರೀನ್ ಮಾಸಾನ್ ಹಾರಿಣೇನತು ।
ಔರಭ್ರೇಣಾಥ ಚತುರಃ ಶಾಕುನೇನೇಹ ಪಂಚ ತು ।
ಷಣ್ಮಾಸಾಂಶ್ಛಾಗಮಾಂಸೇನ ಪಾರ್ಷತೇನಾಥ ಸಪ್ತ ವೈ ॥ 20.40 ॥

ಅಷ್ಟಾವೇಣಸ್ಯ ಮಾಂಸೇನ ರೌರವೇಣ ನವೈವ ತು ।
ದಶಮಾಸಾಂಸ್ತು ತೃಪ್ಯಂತಿ ವರಾಹಮಹಿಷಾಮಿಷೈಃ ॥ 20.41 ॥

ಶಶಕೂರ್ಮರ್ಯೋರ್ಮಾಂಸೇನ ಮಾಸಾನೇಕಾದಶೈವ ತು ।
ಸಂವತ್ಸರಂ ತು ಗವ್ಯೇನ ಪಯಸಾ ಪಾಯಸೇನ ತು ।
ವಾರ್ಧ್ರೀಣಸಸ್ಯ ಮಾಂಸೇನ ತೃಪ್ತಿರ್ದ್ವಾದಶವಾರ್ಷಿಕೀ ॥ 20.42 ॥

ಕಾಲಶಾಕಂ ಮಹಾಶಲ್ಕಃ ಖಂಗಲೋಹಾಮಿಷಂ ಮಧು ।
ಆನಂತ್ಯಾಯೈವ ಕಲ್ಪಂತೇ ಮುನ್ಯನ್ನಾನಿ ಚ ಸರ್ವಶಃ ॥ 20.43 ॥

ಕ್ರೀತ್ವಾ ಲಬ್ಧ್ವಾ ಸ್ವಯಂ ವಾಽಥ ಮೃತಾನಾದೃತ್ಯ ವೈ ದ್ವಿಜಃ ।
ದದ್ಯಾಚ್ಛ್ರಾದ್ಧೇ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ತದಸ್ಯಾಕ್ಷಯಮುಚ್ಯತೇ ॥ 20.44 ॥

ಪಿಪ್ಪಲೀಂ ಕ್ರಮುಕಂ ಚೈವ ತಥಾ ಚೈವ ಮಸೂರಕಂ ।
ಕೂಷ್ಮಾಂಡಾಲಾಬುವಾರ್ತ್ತಾಕ ಭೂತೃಣಂ ಸುರಸಂ ತಥಾ ॥ 20.45 ॥

ಕುಸುಂಭಪಿಂಡಮೂಲಂ ವೈ ತಂದುಲೀಯಕಮೇವ ಚ ।
ರಾಜಮಾಷಾಂಸ್ತಥಾ ಕ್ಷೀರಂ ಮಾಹಿಷಾಜಂ ಚ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 20.46 ॥

ಆಢಕ್ಯಃ ಕೋವಿದಾರಾಂಶ್ಚ ಪಾಲಕ್ಯಾ ಮರಿಚಾಂಸ್ತಥಾ ।
ವರ್ಜಯೇತ್ ಸರ್ವಯತ್ನೇನ ಶ್ರಾದ್ಧಕಾಲೇ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 20.47 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ ವಿಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥20 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಏಕವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾ ಯಥೋಕ್ತಂ ಸಂತರ್ಪ್ಯ ಪಿತೄಂಶ್ಚಂದ್ರಕ್ಷಯೇ ದ್ವಿಜಃ ।
ಪಿಂಡಾನ್ವಾಹಾರ್ಯಕಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸೌಮ್ಯಮನಾಃ ಶುಚಿಃ ॥ 21.1 ॥

ಪೂರ್ವಮೇವ ಪರೀಕ್ಷೇತ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ವೇದಪಾರಗಂ ।
ತೀರ್ಥಂ ತದ್ ಹವ್ಯಕವ್ಯಾನಾಂ ಪ್ರದಾನೇ ಚಾತಿಥಿಃ ಸ್ಮೃತಃ ॥ 21.2 ॥

ಯೇ ಸೋಮಪಾ ವಿರಜಸೋ ಧರ್ಮಜ್ಞಾಃ ಶಾಂತಚೇತಸಃ ।
ವ್ರತಿನೋ ನಿಯಮಸ್ಥಾಶ್ಚ ಋತುಕಾಲಾಭಿಗಾಮಿನಃ ॥ 21.3 ॥

ಪಂಚಾಗ್ನಿರಪ್ಯಧೀಯಾನೋ ಯಜುರ್ವೇದವಿದೇವ ಚ ।
ಬಹ್ವೃಚಶ್ಚ ತ್ರಿಸೌಪರ್ಣಸ್ತ್ರಿಮಧುರ್ವಾಽಥ ಯೋಽಭವತ್ ॥ 21.4 ॥

ತ್ರಿಣಾಚಿಕೇತಚ್ಛಂದೋಗೋ ಜ್ಯೇಷ್ಠಸಾಮಗ ಏವ ಚ ।
ಅಥರ್ವಶಿರಸೋಽಧ್ಯೇತಾ ರುದ್ರಾಧ್ಯಾಯೀ ವಿಶೇಷತಃ ॥ 21.5 ॥

ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಪರೋ ವಿದ್ವಾನ್ ನ್ಯಾಯವಿಚ್ಚ ಷಡಂಗವಿತ್ ।
ಮಂತ್ರಬ್ರಾಹ್ಮಣವಿಚ್ಚೈವ ಯಶ್ಚ ಸ್ಯಾದ್ ಧರ್ಮಪಾಠಕಃ ॥ 21.6 ॥

ಋಷಿವ್ರತೀ ಋಷೀಕಶ್ಚ ತಥಾ ದ್ವಾದಶವಾರ್ಷಿಕಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮದೇಯಾನುಸಂತಾನೋ ಗರ್ಭಶುದ್ಧಃ ಸಹಸ್ರದಃ ॥ 21.7 ॥

ಚಾಂದ್ರಾಯಣವ್ರತಚರಃ ಸತ್ಯವಾದೀ ಪುರಾಣವಿತ್ ।
ಗುರುದೇವಾಗ್ನಿಪೂಜಾಸು ಪ್ರಸಕ್ತೋ ಜ್ಞಾನತತ್ಪರಃ ॥ 21.8 ॥

ವಿಮುಕ್ತಃ ಸರ್ವತೋ ಧೀರೋ ಬ್ರಹ್ಮಭೂತೋ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಮಹಾದೇವಾರ್ಚನರತೋ ವೈಷ್ಣವಃ ಪಂಕ್ತಿಪಾವನಃ ॥ 21.9 ॥

ಅಹಿಂಸಾನಿರತೋ ನಿತ್ಯಮಪ್ರತಿಗ್ರಹಣಸ್ತಥಾ ।
ಸತ್ರೀ ಚ ದಾನನಿರತಾ ವಿಜ್ಞೇಯಃ ಪಂಕ್ತಿಪಾವನಃ ॥ 21.10 ॥

ಯುವಾನಃ ಶ್ರೋತ್ರಿಯಾಃ ಸ್ವಸ್ಥಾ ಮಹಾಯಜ್ಞಪರಾಯಣಾಃ ।
ಸಾವಿತ್ರೀಜಾಪನಿರತಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಃ ಪಂಕ್ತಿಪಾವನಾಃ ।
ಕುಲಾನಾಂ ಶ್ರುತವಂತಶ್ಚ ಶೀಲವಂತಸ್ತಪಸ್ವಿನಃ ।
ಅಗ್ನಿಚಿತ್ಸ್ನಾತಕಾ ವಿಪ್ರಃ ವಿಜ್ಞೇಯಾಃ ಪಂಕ್ತಿಪಾವನಾಃ ।
ಮಾತಾಪಿತ್ರೋರ್ಹಿತೇ ಯುಕ್ತಃ ಪ್ರಾತಃ ಸ್ನಾಯೀ ತಥಾ ದ್ವಿಜಃ ।
ಅಧ್ಯಾತ್ಮವಿನ್ಮುನಿರ್ದಾಂತೋ ವಿಜ್ಞೇಯಃ ಪಂಕ್ತಿಪಾವನಃ ॥ 21.11 ॥

ಜ್ಞಾನನಿಷ್ಠೋ ಮಹಾಯೋಗೀ ವೇದಾಂತಾರ್ಥವಿಚಿಂತಕಃ ।
ಶ್ರದ್ಧಾಲುಃ ಶ್ರಾದ್ಧನಿರತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಪಂಕ್ತಿಪಾವನಃ ॥ 21.12 ॥

ವೇದವಿದ್ಯಾರತಃ ಸ್ನಾತೋ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಪರಃ ಸದಾ ।
ಅಥರ್ವಣೋ ಮುಮುಕ್ಷುಶ್ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಪಂಕ್ತಿಪಾವನಃ ॥ 21.13 ॥

ಅಸಮಾನಪ್ರವರಕೋ ಹ್ಯಸಗೋತ್ರಸ್ತಥೈವ ಚ ।
ಅಸಂಬಂಧೀ ಚ ವಿಜ್ಞೇಯೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಪಂಕ್ತಿಪಾವನಃ ॥ 21.14 ॥

ಭೋಜಯೇದ್ ಯೋಗಿನಂ ಶಾಂತಂ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನರತಂ ಯತಃ ।
ಅಲಾಭೇ ನೈಷ್ಠಿಕಂ ದಾಂತಮುಪಕುರ್ವಾಣಕಂ ತಥಾ ॥ 21.15 ॥

ತದಲಾಭೇ ಗೃಹಸ್ಥಂ ತು ಮುಮುಕ್ಷುಂ ಸಂಗವರ್ಜಿತಂ ।
ಸರ್ವಾಲಾಭೇ ಸಾಧಕಂ ವಾ ಗೃಹಸ್ಥಮಪಿ ಭೋಜಯೇತ್ ॥ 21.16 ॥

ಪ್ರಕೃತೇರ್ಗುಣತತ್ತ್ವಜ್ಞೋ ಯಸ್ಯಾಶ್ನಾತಿ ಯತಿರ್ಹವಿಃ ।
ಫಲಂ ವೇದವಿದಾಂ ತಸ್ಯ ಸಹಸ್ರಾದತಿರಿಚ್ಯತೇ ॥ 21.17 ॥

ತಸ್ಮಾದ್ ಯತ್ನೇನ ಯೋಗೀಂದ್ರಮೀಶ್ವರಜ್ಞಾನತತ್ಪರಂ ।
ಭೋಜಯೇದ್ ಹವ್ಯಕವ್ಯೇಷು ಅಲಾಭಾದಿತರಾನ್ ದ್ವಿಜಾನ್ ॥ 21.18 ॥

ಏಷ ವೈ ಪ್ರಥಮಃ ಕಲ್ಪಃ ಪ್ರದಾನೇ ಹವ್ಯಕವ್ಯಯೋಃ ।
ಅನುಕಲ್ಪಸ್ತ್ವಯಂ ಜ್ಞೇಯಃ ಸದಾ ಸದ್ಭಿರನುಷ್ಠಿತಃ ॥ 21.19 ॥

ಮಾತಾಮಹಂ ಮಾತುಲಂ ಚ ಸ್ವಸ್ತ್ರೀಯಂ ಶ್ವಶುರಂ ಗುರುಂ ।
ದೌಹಿತ್ರಂ ವಿಟ್ಪತಿಂ ಬಂಧುಮೃತ್ವಿಗ್ಯಾಜ್ಯೌ ಚ ಭೋಜಯೇತ್ ॥ 21.20 ॥

ನ ಶ್ರಾದ್ಧೇ ಭೋಜಯೇನ್ಮಿತ್ರಂ ಧನೈಃ ಕಾರ್ಯೋಽಸ್ಯ ಸಂಗ್ರಹಃ ।
ಪೈಶಾಚೀ ದಕ್ಷಿಣಾಶಾ ಹಿ ನೈವಾಮುತ್ರ ಫಲಪ್ರದಾ ॥ 21.21 ॥

ಕಾಮಂ ಶ್ರಾದ್ಧೇಽರ್ಚ್ಚಯೇನ್ಮಿತ್ರಂ ನಾಭಿರೂಪಮಪಿ ತ್ವರಿಂ ।
ದ್ವಿಷತಾ ಹಿ ಹವಿರ್ಭುಕ್ತಂ ಭವತಿ ಪ್ರೇತ್ಯ ನಿಷ್ಫಲಂ ॥ 21.22 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಹ್ಯನಧೀಯಾನಸ್ತೃಣಾಗ್ನಿರಿವ ಶಾಮ್ಯತಿ ।
ತಸ್ಮೈ ಹವ್ಯಂ ನ ದಾತವ್ಯಂ ನ ಹಿ ಭಸ್ಮನಿ ಹೂಯತೇ ॥ 21.23 ॥

ಯಥೋಷರೇ ಬೀಜಮುಪ್ತ್ವಾ ನ ವಪ್ತಾ ಲಭತೇ ಫಲಂ ।
ತಥಾಽನೃಚೇ ಹವಿರ್ದತ್ತ್ವಾ ನ ದಾತಾ ಲಭತೇ ಫಲಂ ॥ 21.24 ॥

ಯಾವತೋ ಗ್ರಸತೇ ಪಿಂಡಾನ್ ಹವ್ಯಕವ್ಯೇಷ್ವಮಂತ್ರವಿತ್ ।
ತಾವತೋ ಗ್ರಸತೇ ಪ್ರೇತ್ಯ ದೀಪ್ತಾನ್ ಸ್ಥೂಲಾಂಸ್ತ್ವಯೋಗುಡಾನ್ ॥ 21.25 ॥

ಅಪಿ ವಿದ್ಯಾಕುಲೈರ್ಯುಕ್ತಾ ಹೀನವೃತ್ತಾ ನರಾಧಮಾಃ
ಯತ್ರೈತೇ ಭುಂಜತೇ ಹವ್ಯಂ ತದ್ ಭವೇದಾಸುರಂ ದ್ವಿಜಾಃ ॥ 21.26 ॥

ಯಸ್ಯ ವೇದಶ್ಚ ವೇದೀ ಚ ವಿಚ್ಛಿದ್ಯೇತೇ ತ್ರಿಪೂರುಷಂ ।
ಸ ವೈ ದುರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ನಾರ್ಹಃ ಶ್ರಾದ್ಧಾದಿಷು ಕದಾಚನ ॥ 21.27 ॥

ಶೂದ್ರಪ್ರೇಷ್ಯೋ ಭೃತೋ ರಾಜ್ಞೋ ವೃಷಲೀ ಗ್ರಾಮಯಾಜಕಃ ।
ಬಧಬಂಧೋಪಜೀವೀ ಚ ಷಡೇತೇ ಬ್ರಹ್ಮಬಂಧವಃ ॥ 21.28 ॥

ದತ್ತಾನುಯೋಗೋ ದ್ರವ್ಯಾರ್ಥಂ ಪತಿತಾನ್ ಮನುರಬ್ರವೀತ್ ।
ವೇದವಿಕ್ರಯಿಣೋ ಹ್ಯೇತೇ ಶ್ರಾದ್ಧಾದಿಷು ವಿಗರ್ಹಿತಾಃ ॥ 21.29 ॥

ಸುತವಿಕ್ರಯಿಣೋ ಯೇ ತು ಪರಪೂರ್ವಾಸಮುದ್ಭವಾಃ ।
ಅಸಾಮಾನ್ಯಾನ್ ಯಜಂತೇ ಯೇ ಪತಿತಾಸ್ತೇ ಪ್ರಕೀರ್ತಿತಾಃ ॥ 21.30 ॥

ಅಸಂಸ್ಕೃತಾಧ್ಯಾಪಕಾ ಯೇ ಭೃತ್ಯಾ ವಾಽಧ್ಯಾಪಯಂತಿ ಯೇ ।
ಅಧೀಯತೇ ತಥಾ ವೇದಾನ್ ಪತಿತಾಸ್ತೇ ಪ್ರಕೀರ್ತಿತಾಃ ॥ 21.31 ॥

ವೃದ್ಧಶ್ರಾವಕನಿರ್ಗ್ರಂಥಾಃ ಪಂಚರಾತ್ರವಿದೋ ಜನಾಃ ।
ಕಾಪಾಲಿಕಾಃ ಪಾಶುಪತಾಃ ಪಾಷಂಡಾ ಯೇ ಚ ತದ್ವಿಧಾಃ ॥ 21.32 ॥

ಯಸ್ಯಾಶ್ನಂತಿ ಹವೀಂಷ್ಯೇತೇ ದುರಾತ್ಮಾನಸ್ತು ತಾಮಸಾಃ ।
ನ ತಸ್ಯ ತದ್ ಭವೇಚ್ಛ್ರಾದ್ಧಂ ಪ್ರೇತ್ಯ ಚೇಹ ಫಲಪ್ರದಂ ॥ 21.33 ॥

ಅನಾಶ್ರಮೀ ದ್ವಿಜೋ ಯಃ ಸ್ಯಾದಾಶ್ರಮೀ ವಾ ನಿರರ್ಥಕಃ ।
ಮಿಥ್ಯಾಶ್ರಮೀ ಚ ತೇ ವಿಪ್ರಾ ವಿಜ್ಞೇಯಾಃ ಪಂಕ್ತಿದೂಷಕಾಃ ॥ 21.34 ॥

ದುಶ್ಚರ್ಮಾ ಕುನಖೀ ಕುಷ್ಠೀ ಶ್ವಿತ್ರೀ ಚ ಶ್ಯಾವದಂತಕಃ ।
ವಿದ್ಧ್ಯಜನನಶ್ಚೈವ ಸ್ತೇನಃ ಕ್ಲೀಬೋಽಥ ನಾಸ್ತಿಕಃ ॥ 21.35 ॥

ಮದ್ಯಪೋ ವೃಷಲೀಸಕ್ತೋ ವೀರಹಾ ದಿಧಿಷೂಪತಿಃ ।
ಆಗಾರದಾಹೀ ಕುಂಡಾಶೀ ಸೋಮವಿಕ್ರಯಿಣೋ ದ್ವಿಜಾಃ ॥ 21.36 ॥

ಪರಿವೇತ್ತಾ ಚ ಹಿಂಸ್ರಃ ಶ್ಚ ಪರಿವಿತ್ತಿರ್ನಿರಾಕೃತಿಃ ।
ಪೌನರ್ಭವಃ ಕುಸೀದಶ್ಚ ತಥಾ ನಕ್ಷತ್ರದರ್ಶಕಃ ॥ 21.37 ॥

ಗೀತವಾದಿತ್ರನಿರತೋ ವ್ಯಾಧಿತಃ ಕಾಣ ಏವ ಚ ।
ಹೀನಾಂಗಶ್ಚಾತಿರಿಕ್ತಾಂಗೋ ಹ್ಯವಕೀರ್ಣೀಸ್ತಥೈವ ಚ ॥ 21.38 ॥

ಕಾಂತಾದೂಷೀ ಕುಂಡಗೋಲೌ ಅಭಿಶಸ್ತೋಽಥ ದೇವಲಃ
ಮಿತ್ರಧ್ರುಕ್ ಪಿಶುನಶ್ಚೈವ ನಿತ್ಯಂ ಭಾರ್ಯಾನುವರ್ತ್ತಿತಃ ॥ 21.39 ॥

ಮಾತಾಪಿತ್ರೋರ್ಗುರೋಸ್ತ್ಯಾಗೀ ದಾರತ್ಯಾಗೀ ತಥೈವ ಚ
ಗೋತ್ರಸ್ಪೃಕ್ ಭ್ರಷ್ಟಶೌಚಶ್ಚ ಕಾಂಡಸ್ಪೃಷ್ಟಸ್ತಥೈವ ಚ ॥ 21.40 ॥

ಅನಪತ್ಯಃ ಕೂಟಸಾಕ್ಷೀ ಯಾಚಕೋ ರಂಗಜೀವಕಃ ।
ಸಮುದ್ರಯಾಯೀ ಕೃತಹಾ ತಥಾ ಸಮಯಭೇದಕಃ ॥ 21.41 ॥

ದೇವನಿಂದಾಪರಶ್ಚೈವ ವೇದನಿಂದಾರತಸ್ತಥಾ ।
ದ್ವಿಜನಿಂದಾರತಶ್ಚೈತೇ ವರ್ಜ್ಯಾಃ ಶ್ರಾದ್ಧಾದಿಕರ್ಮಸು ॥ 21.42 ॥

ಕೃತಘ್ನಃ ಪಿಶುನಃ ಕ್ರೂರೋ ನಾಸ್ತಿಕೋ ವೇದನಿಂದಕಃ ।
ಮಿತ್ರಧ್ರುಕ್ ಕುಹಕಶ್ಚೈವ ವಿಶೇಷಾತ್ ಪಂಕ್ತಿದೂಷಕಾಃ ॥ 21.43 ॥

ಸರ್ವೇ ಪುನರಭೋಜ್ಯಾನ್ನಃ ತದಾನಾರ್ಹಾಶ್ಚ ಕರ್ಮಸು ।
ಬ್ರಹ್ಮಭಾವನಿರಸ್ತಾಶ್ಚ ವರ್ಜನೀಯಾಃ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ॥ 21.44 ॥

ಶೂದ್ರಾನ್ನರಸಪುಷ್ಟಾಂಗಃ ಸಂಧ್ಯೋಪಾಸನವರ್ಜಿತಃ ।
ಮಹಾಯಜ್ಞವಿಹೀನಶ್ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಪಂಕ್ತಿದೂಷಕಃ ॥ 21.45 ॥

ಅಧೀತನಾಶನಶ್ಚೈವ ಸ್ನಾನಹೋಮವಿವರ್ಜಿತಃ ।
ತಾಮಸೋ ರಾಜಸಶ್ಚೈವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಪಂಕ್ತಿದೂಷಕಃ ॥ 21.46 ॥

ಬಹುನಾಽತ್ರ ಕಿಮುಕ್ತೇನ ವಿಹಿತಾನ್ ಯೇ ನ ಕುರ್ವತೇ ।
ನಿಂದಿತಾನಾಚರಂತ್ಯೇತೇ ವರ್ಜ್ಯಾಃ ಶ್ರಾದ್ಧೇ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ॥ 21.47 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಏಕವಿಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥21 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ದ್ವಾವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಗೋಮಯೇನೋದಕೈರ್ಭೂಮಿಂ ಶೋಧಯಿತ್ವಾ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಸನ್ನಿಮಂತ್ರ್ಯ ದ್ವಿಜಾನ್ ಸರ್ವಾನ್ ಸಾಧುಭಿಃ ಸನ್ನಿಮಂತ್ರಯೇತ್ ॥ 22.1 ॥

ಶ್ವೋ ಭವಿಷ್ಯತಿ ಮೇ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಪೂರ್ವೇದ್ಯುರಭಿಪೂಜ್ಯ ಚ ।
ಅಸಂಭವೇ ಪರೇದ್ಯುರ್ವಾ ಯಥೋಕ್ತೈರ್ಲಕ್ಷಣೈರ್ಯುತಾನ್ ॥ 22.2 ॥

ತಸ್ಯ ತೇ ಪಿತರಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ಶ್ರಾದ್ಧಕಾಲಮುಪಸ್ಥಿತಂ ।
ಅನ್ಯೋನ್ಯಂ ಮನಸಾ ಧ್ಯಾತ್ವಾ ಸಂಪತಂತಿ ಮನೋಜವಾಃ ॥ 22.3 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣೈಸ್ತೈ ಸಹಾಶ್ನಂತಿ ಪಿತರೋ ಹ್ಯಂತರಿಕ್ಷಗಾಃ ।
ವಾಯುಭೂತಾಸ್ತು ತಿಷ್ಠಂತಿ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಯಾಂತಿ ಪರಾಂ ಗತಿಂ ॥ 22.4 ॥

ಆಮಂತ್ರಿತಾಶ್ಚ ತೇ ವಿಪ್ರಾಃ ಶ್ರಾದ್ಧಕಾಲ ಉಪಸ್ಥಿತೇ ।
ವಸೇಯುರ್ನಿಯತಾಃ ಸರ್ವೇ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಪರಾಯಣಾಃ ॥ 22.5 ॥

ಅಕ್ರೋಧನೋಽತ್ವರೋಽಮತ್ತಃ ಸತ್ಯವಾದೀ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಭಾರಂ ಮೈಥುನಮಧ್ವಾನಂ ಶ್ರಾದ್ಧಕೃದ್ ವರ್ಜಯೇಜ್ಜಪಂ ॥ 22.6 ॥

ಆಮಂತ್ರಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ ಯೋಽನ್ಯಸ್ಮೈ ಕುರುತೇ ಕ್ಷಣಂ ।
ಸ ಯಾತಿ ನರಕಂ ಘೋರಂ ಸೂಕರತ್ವಾಂ ಪ್ರಾಯಾತಿ ಚ ॥ 22.7 ॥

ಆಮಂತ್ರಯಿತ್ವಾ ಯೋ ಮೋಹಾದನ್ಯಂ ಚಾಮಂತ್ರಯೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ಸ ತಸ್ಮಾದಧಿಕಃ ಪಾಪೀ ವಿಷ್ಠಾಕೀಟೋಽಭಿಜಾಯತೇ ॥ 22.8 ॥

ಶ್ರಾದ್ಧೇ ನಿಮಂತ್ರಿತೋ ವಿಪ್ರೋ ಮೈಥುನಂ ಯೋಽಧಿಗಚ್ಛತಿ ।
ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಮವಾಪ್ನೋತಿ ತಿರ್ಯಗ್ಯೋನೌ ಚ ಜಾಯತೇ ॥ 22.9 ॥

ನಿಮಂತ್ರಿತಸ್ತು ಯೋ ವಿಪ್ರೋ ಹ್ಯಧ್ವಾನಂ ಯಾತಿ ದುರ್ಮತಿಃ ।
ಭವಂತಿ ಪಿತರಸ್ತಸ್ಯ ತನ್ಮಾಸಂ ಪಾಪಭೋಜನಾಃ ॥ 22.10 ॥

ನಿಮಂತ್ರಿತಸ್ತು ಯಃ ಶ್ರಾದ್ಧೇ ಪ್ರಕುರ್ಯಾತ್ ಕಲಹಂ ದ್ವಿಜಃ ।
ಭವಂತಿ ತಸ್ಯ ತನ್ಮಾಸಂ ಪಿತರೋ ಮಲಭೋಜನಾಃ ॥ 22.11 ॥

ತಸ್ಮಾನ್ನಿಮಂತ್ರಿತಃ ಶ್ರಾದ್ಧೇ ನಿಯತಾತ್ಮಾ ಭವೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ಅಕ್ರೋಧನಃ ಶೌಚಪರಃ ಕರ್ತಾ ಚೈವ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ॥ 22.12 ॥

ಶ್ವೋಭೂತೇ ದಕ್ಷಿಣಾಂ ಗತ್ವಾ ದಿಶಂ ದರ್ಭಾನ್ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಸಮೂಲಾನಾಹರೇದ್ ವಾರಿ ದಕ್ಷಿಣಾಗ್ರಾನ್ ಸುನಿರ್ಮಲಾನ್ ॥ 22.13 ॥

ದಕ್ಷಿಣಾಪ್ರವಣಂ ಸ್ನಿಗ್ಧಂ ವಿಭಕ್ತಂ ಶುಭಲಕ್ಷಣಂ ।
ಶುಚಿಂ ದೇಶಂ ವಿವಿಕ್ತಂ ಚ ಗೋಮಯೇನೋಪಲೇಪಯೇತ್ ॥ 22.14 ॥

ನದೀತೀರೇಷು ತೀರ್ಥೇಷು ಸ್ವಭೂಮೌ ಚೈವ ನಾಂಬುಷು ।
ವಿವಿಕ್ತೇಷು ಚ ತುಷ್ಯಂತಿ ದತ್ತೇನ ಪಿತರಃ ಸದಾ ॥ 22.15 ॥

ಪಾರಕ್ಯೇ ಭೂಮಿಭಾಗೇ ತು ಪಿತೄಣಾಂ ನೈವ ನಿರ್ವಪೇತ್ ।
ಸ್ವಾಮಿಭಿಸ್ತದ್ ವಿಹನ್ಯೇತ ಮೋಹಾದ್ ಯತ್ ಕ್ರಿಯತೇ ನರೈಃ ॥ 22.16 ॥

ಅಟವ್ಯಃ ಪರ್ವತಾಃ ಪುಣ್ಯಾಸ್ತೀರ್ಥಾನ್ಯಾಯತನಾನಿ ಚ ।
ಸರ್ವಾಣ್ಯಸ್ವಾಮಿಕಾನ್ಯಾಹುರ್ನ ಹ್ಯೇತೇಷು ಪರಿಗ್ರಹಃ ॥ 22.17 ॥

ತಿಲಾನ್ ಪ್ರವಿಕಿರೇತ್ತತ್ರ ಸರ್ವತೋ ಬಂಧಯೇದಜಾಂ ।
ಅಸುರೋಪಹತಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ತಿಲೈಃ ಶುದ್ಧ್ಯತ್ಯಜೇನ ವಾ ॥ 22.18 ॥

ತತೋಽನ್ನಂ ಬಹುಸಂಸ್ಕಾರಂ ನೈಕವ್ಯಂಜನಮಚ್ಯುತಂ ।
ಚೋಷ್ಯಂ ಪೇಯಂ ಸಮೃದ್ಧಂ ಚ ಯಥಾಶಕ್ತ್ಯಾ ಪ್ರಕಲ್ಪಯೇತ್ ॥ 22.19 ॥

ತತೋ ನಿವೃತ್ತೇ ಮಧ್ಯಾಹ್ನೇ ಲುಪ್ತರೋಮನಖಾನ್ ದ್ವಿಜಾನ್ ।
ಅಭಿಗಮ್ಯ ಯಥಾಮಾರ್ಗಂ ಪ್ರಯಚ್ಛೇದ್ ದಂತಧಾವನಂ ॥ 22.20 ॥

ತೈಲಮಭ್ಯಂಜನಂ ಸ್ನಾನಂ ಸ್ನಾನೀಯಂ ಚ ಪೃಥಗ್ವಿಧಂ ।
ಪಾತ್ರೈರೌದುಂಬರೈರ್ದದ್ಯಾದ್ ವೈಶ್ವದೈವತ್ಯಪೂರ್ವಕಂ ॥ 22.21 ॥

ತತಃಸ್ನಾನಾನ್ನಿವೃತ್ತೇಭ್ಯಃ ಪ್ರತ್ಯುತ್ಥಾಯಕೃತಾಂಜಲಿಃ ।
ಪಾದ್ಯಮಾಚಮನೀಯಂ ಚ ಸಂಪ್ರಯಚ್ಛೇದ್ ಯಥಾಕ್ರಮಂ ॥ 22.22 ॥

ಯೇ ಚಾತ್ರ ವಿಶ್ವೇದೇವಾನಾಂ ವಿಪ್ರಾಃ ಪೂರ್ವಂ ನಿಮಂತ್ರಿತಾಃ ।
ಪ್ರಾಙ್ಮುಖಾನ್ಯಾಸನಾನ್ಯೇಷಾಂ ತ್ರಿದರ್ಭೋಪಹಿತಾನಿ ಚ ॥ 22.23 ॥

ದಕ್ಷಿಣಾಮುಖಮುಕ್ತಾನಿ ಪಿತೄಣಾಮಾಸನಾನಿ ಚ ।
ದಕ್ಷಿಣಾಗ್ರೇಷು ದರ್ಭೇಷು ಪ್ರೋಕ್ಷಿತಾನಿ ತಿಲೋದಕೈಃ ॥ 22.24 ॥

ತೇಷೂಪವೇಶಯೇದೇತಾನಾಸನಂ ಸಂಸ್ಪೃಶನ್ನಪಿ ।
ಆಸಧ್ವಮಿತಿ ಸಂಜಲ್ಪನ್ನಾಸೀರಂಸ್ತೇ ಪೃಥಕ್ ಪೃಥಕ್ ॥ 22.25 ॥

ದ್ವೌ ದೈವೇ ಪ್ರಾಙ್ಮುಖೌ ಪಿತ್ರ್ಯೇ ತ್ರಯಶ್ಚೋದಙ್ಮುಖಾಸ್ತಥಾ ।
ಏಕೈಕಂ ವಾ ಭವೇತ್ ತತ್ರ ದೇವಮಾತಾಮಹೇಷ್ವಪಿ ॥ 22.26 ॥

ಸತ್ಕ್ರಿಯಾಂ ದೇಶಕಾಲೌ ಚ ಶೌಚಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸಂಪದಂ ।
ಪಂಚೈತಾನ್ ವಿಸ್ತರೋ ಹಂತಿ ತಸ್ಮಾನ್ನೇಹೇತ ವಿಸ್ತರಂ ॥ 22.27 ॥

ಅಪಿ ವಾ ಭೋಜಯೇದೇಕಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ವೇದಪಾರಗಂ ।
ಶ್ರುತಶೀಲಾದಿಸಂಪನ್ನಮಲಕ್ಷಣವಿವರ್ಜಿತಂ ॥ 22.28 ॥

ಉದ್ಧೃತ್ಯ ಪಾತ್ರೇ ಚಾನ್ನಂ ತತ್ ಸರ್ವಸ್ಮಾತ್ ಪ್ರಕೃತಾತ್ ಪುನಃ ।
ದೇವತಾಯತನೇ ವಾಸೌ ನಿವೇದ್ಯಾನ್ಯತ್ಪ್ರವರ್ತ್ತಯೇತ್ ॥ 22.29 ॥

ಪ್ರಾಸ್ಯೇದಗ್ನೌ ತದನ್ನಂ ತು ದದ್ಯಾದ್ ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣೇ ।
ತಸ್ಮಾದೇಕಮಪಿ ಶ್ರೇಷ್ಠಂ ವಿದ್ವಾಂಸಂ ಭೋಜಯೇದ್ ದ್ವಿಜಂ ॥ 22.30 ॥

ಭಿಕ್ಷುಕೋ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ವಾ ಭೋಜನಾರ್ಥಮುಪಸ್ಥಿತಃ ।
ಉಪವಿಷ್ಟೇಷು ಯಃ ಶ್ರಾದ್ಧೇ ಕಾಮಂ ತಮಪಿ ಭೋಜಯೇತ್ ॥ 22.31 ॥

ಅತಿಥಿರ್ಯಸ್ಯ ನಾಶ್ನಾತಿ ನ ತಚ್ಛ್ರಾದ್ಧಂ ಪ್ರಶಸ್ಯತೇ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಪ್ರಯತ್ನಾಚ್ಛ್ರಾದ್ಧೇಷು ಪೂಜ್ಯಾ ಹ್ಯತಿಥಯೋ ದ್ವಿಜೈಃ ॥ 22.32 ॥

ಆತಿಥ್ಯರಹಿತೇ ಶ್ರಾದ್ಧೇ ಭುಂಜತೇ ಯೇ ದ್ವಿಜಾತಯಃ ।
ಕಾಕಯೋನಿಂ ವ್ರಜಂತ್ಯೇತೇ ದಾತಾ ಚೈವ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 22.33 ॥

ಹೀನಾಂಗಃ ಪತಿತಃ ಕುಷ್ಠೀ ವ್ರಣೀ ಪುಕ್ಕಸನಾಸ್ತಿಕೌ ।
ಕುಕ್ಕುಟಾಃ ಶೂಕರಾಃ ಶ್ವಾನೋ ವರ್ಜ್ಯಾಃ ಶ್ರಾದ್ಧೇಷು ದೂರತಃ ॥ 22.34 ॥

ಬೀಭತ್ಸುಮಶುಚಿಂ ನಗ್ನಂ ಮತ್ತಂ ಧೂರ್ತಂ ರಜಸ್ವಲಾಂ ।
ನೀಲಕಾಷಾಯವಸನಪಾಷಂಡಾಂಶ್ಚ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 22.35 ॥

ಯತ್ ತತ್ರ ಕ್ರಿಯತೇ ಕರ್ಮ ಪೈತೃಕಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಪ್ರತಿ ।
ತತ್ಸರ್ವಮೇವ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಂ ವೈಶ್ವದೈವತ್ಯಪೂರ್ವಕಂ ॥ 22.36 ॥

ಯಥೋಪವಿಷ್ಟಾನ್ ಸರ್ವಾಂಸ್ತಾನಲಂಕುರ್ಯಾದ್ ವಿಭೂಷಣೈಃ ।
ಸ್ರಗ್ದಾಮಭಿಃ ಶಿರೋವೇಷ್ಟೈರ್ಧೂಪವಾಸೋಽನುಲೇಪನೈಃ ॥ 22.37 ॥

ತತಸ್ತ್ವಾವಾಹಯೇದ್ ದೇವಾನ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಮನುಜ್ಞಯಾ ।
ಉದಙ್ಮುಖೋ ಯಥಾನ್ಯಾಯಂ ವಿಶ್ವೇ ದೇವಾಸ ಇತ್ಯೃಚಾ ॥ 22.38 ॥

ದ್ವೇ ಪವಿತ್ರೇ ಗೃಹೀತ್ವಾಽಥ ಭಾಜನೇ ಕ್ಷಾಲಿತೇ ಪುನಃ ।
ಶಂನೋ ದೇವೀ ಜಲಂ ಕ್ಷಿಪ್ತ್ವಾ ಯವೋಽಸೀತಿ ಯವಾಂಸ್ತಥಾ ॥ 22.39 ॥

ಯಾ ದಿವ್ಯಾ ಇತಿ ಮಂತ್ರೇಣ ಹಸ್ತೇ ತ್ವರ್ಘಂ ವಿನಿಕ್ಷಿಪೇತ್ ।
ಪ್ರದದ್ಯಾದ್ ಗಂಧಮಾಲ್ಯಾನಿ ಧೂಪಾದೀನಿ ಚ ಶಕ್ತಿತಃ ॥ 22.40 ॥

ಅಪಸವ್ಯಂ ತತಃ ಕೃತ್ವಾ ಪಿತೄಣಾಂ ದಕ್ಷಿಣಾಮುಖಃ ।
ಆವಾಹನಂ ತತಃ ಕುರ್ಯಾದುಶಂತಸ್ತ್ವೇತ್ಯೃಚಾ ಬುಧಃ ॥ 22.41 ॥

ಆವಾಹ್ಯ ತದನುಜ್ಞಾತೋ ಜಪೇದಾಯಂತು ನಸ್ತತಃ ।
ಶಂನೋ ದೇವ್ಯೋದಕಂ ಪಾತ್ರೇ ತಿಲೋಽಸೀತಿ ತಿಲಾಂಸ್ತಥಾ ॥ 22.42 ॥

ಕ್ಷಿಪ್ತ್ವಾ ಚಾರ್ಘಂ ಯಥಾಪೂರ್ವಂ ದತ್ತ್ವಾ ಹಸ್ತೇಷು ವೈ ಪುನಃ ।
ಸಂಸ್ರವಾಂಶ್ಚ ತತಃ ಸರ್ವಾನ್ ಪಾತ್ರೇ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 22.43 ॥

ಪಿತೃಭ್ಯಃ ಸ್ಥಾನಮೇತಚ್ಚ ನ್ಯುಬ್ಜಪಾತ್ರಂ ನಿಧಾಪಯೇತ್ ।
ಅಗ್ನೌ ಕರಿಷ್ಯನ್ನಾದಾಯ ಪೃಚ್ಛೇದನ್ನಂ ಘೃತಪ್ಲುತಂ ।
ಕುರುಷ್ವೇತ್ಯಭ್ಯನುಜ್ಞಾತೋ ಜುಹುಯಾದುಪವೀತವಾನ್ ॥ 22.44 ॥

ಯಜ್ಞೋಪವೀತಿನಾ ಹೋಮಃ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಃ ಕುಶಪಾಣಿನಾ ।
ಪ್ರಾಚೀನಾವೀತಿನಾ ಪಿತ್ರ್ಯಂ ವೈಶ್ವದೇವಂ ತು ಹೋಮವಿತ್ ॥ 22.45 ॥

ದಕ್ಷಿಣಂ ಪಾತಯೇಜ್ಜಾನುಂ ದೇವಾನ್ ಪರಿಚರನ್ ಸದಾ ।
ಪಿತೃಣಾಂ ಪರಿಚರ್ಯಾಸು ಪಾತಯೇದಿತರಂ ತಥಾ ॥ 22.46 ॥

ಸೋಮಾಯ ವೈ ಪಿತೃಮತೇ ಸ್ವಧಾ ನಮ ಇತಿ ಬ್ರುವನ್ ।
ಅಗ್ನಯೇ ಕವ್ಯವಾಹನಾಯ ಸ್ವಧೇತಿ ಜುಹುಯಾತ್ ತತಃ ॥ 22.47 ॥

ಅಗ್ನ್ಯಭಾವೇ ತು ವಿಪ್ರಸ್ಯ ಪಾಣಾವೇವೋಪಪಾದಯೇತ್ ।
ಮಹಾದೇವಾಂತಿಕೇ ವಾಽಥ ಗೋಷ್ಠೇ ವಾ ಸುಸಮಾಹಿತಃ ॥ 22.48 ॥

ತತಸ್ತೈರಭ್ಯನುಜ್ಞಾತೋ ಗತ್ವಾ ವೈ ದಕ್ಷಿಣಾಂ ದಿಶಂ ।
ಗೋಮಯೇನೋಪಲಿಪ್ಯೋರ್ವೀಂ ಸ್ಥಾನಂ ಕುರ್ಯಾತ್ಸಸೈಕತಂ ॥ 22.49 ॥

ಮಂಡಲಂ ಚತುರಸ್ರಂ ವಾ ದಕ್ಷಿಣಾಪ್ರವಣಂ ಶುಭಂ ।
ತ್ರಿರುಲ್ಲಿಖೇತ್ತಸ್ಯ ಮಧ್ಯಂ ದರ್ಭೇಣೈಕೇನ ಚೈವ ಹಿ ॥ 22.50 ॥

ತತಃ ಸಂಸ್ತೀರ್ಯ ತತ್ಸ್ಥಾನೇ ದರ್ಭಾನ್ವೈ ದಕ್ಷಿಣಾಗ್ರಕಾನ್ ।
ತ್ರೀನ್ ಪಿಂಡಾನ್ ನಿರ್ವಪೇತ್ ತತ್ರ ಹವಿಃ ಶೇಷಾತ್ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 22.51 ॥

ಲುಪ್ತ ಪಿಂಡಾಂಸ್ತು ತಂ ಹಸ್ತಂ ನಿಮೃಜ್ಯಾಲ್ಲೇಪಭಾಗಿನಾಂ ।
ತೇಷು ದರ್ಭೇಷ್ವಥಾಚಮ್ಯ ತ್ರಿರಾಚಮ್ಯ ಶನೈರಸೂನ್ ।
ತದನ್ನಂ ತು ನಮಸ್ಕುರ್ಯಾತ್ ಪಿತೄನೇವ ಚ ಮಂತ್ರವಿತ್ ॥ 22.52 ॥

ಉದಕಂ ನಿನಯೇಚ್ಛೇಷಂ ಶನೈಃ ಪಿಂಡಾಂತಿಕೇ ಪುನಃ ।
ಅವಜಿಘ್ರೇಚ್ಚ ತಾನ್ ಪಿಂಡಾನ್ ಯಥಾನ್ಯುಪ್ತ್ವಾ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 22.53 ॥

ಅಥ ಪಿಂಡಾಚ್ಚ ಶಿಷ್ಟಾನ್ನಂ ವಿಧಿನಾ ಭೋಜಯೇದ್ ದ್ವಿಜಾನ್ ।
ಮಾಂಸಾನ್ಯಪೂಪಾನ್ ವಿವಿಧಾನ್ ದದ್ಯಾತ್ ಕೃಶರಪಾಯಸಂ ॥ 22.54 ॥

ತತೋಽನ್ನಮುತ್ಸೃಜೇದ್ಭುಕ್ತೇಷ್ವಗ್ರತೋ ವಿಕಿರನ್ಭುವಿ ।
ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ತದನ್ನಮಿತ್ಯೇವ ತೃಪ್ತಾನಾಚಾಮಯೇತ್ತತಃ ॥ 22.55 ॥

ಆಚಾಂತಾನನುಜಾನೀಯಾದಭಿತೋ ರಮ್ಯತಾಮಿತಿ ।
ಸ್ವಧಾಸ್ತ್ವಿತಿ ಚ ತೇ ಬ್ರೂಯುರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸ್ತದನಂತರಂ ॥ 22.56 ॥

ತತೋ ಭುಕ್ತವತಾಂ ತೇಷಾಂ ಅನ್ನಶೇಷಂ ನಿವೇದಯೇತ್ ।
ಯಥಾ ಬ್ರೂಯುಃ ಸ್ತಥಾ ಕುರ್ಯಾತ್ ಅನುಜ್ಞಾತಸ್ತು ತೈರ್ದ್ವಿಜೈಃ ॥ 22.57 ॥

ಪಿತ್ರೇ ಸ್ವದಿತಮಿತ್ಯೇವ ವಾಚ್ಯಂ ಗೋಷ್ಟೇಷು ಸುಶ್ರಿತಂ ।
ಸಂಪನ್ನಮಿತ್ಯಭ್ಯುದಯೇ ದೇವೇ ಸೇವಿತಮಿತ್ಯಪಿ ॥ 22.58 ॥

ವಿಸೃಜ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ತಾನ್ವೈ ಪಿತೃಪೂರ್ವಂತು ವಾಗ್ಯತಃ ।
ದಕ್ಷಿಣಾಂದಿಶಮಾಕಾಂಕ್ಷನ್ಯಾಚೇತೇಮಾನ್ವರಾನ್ ಪಿತೄನ್ ॥ 22.59 ॥

ದಾತಾರೋ ನೋಽಭಿವರ್ಧಂತಾಂ ವೇದಾಃ ಸಂತತಿರೇವ ಚ ।
ಶ್ರದ್ಧಾ ಚ ನೋ ಮಾ ವಿಗಮದ್ಬಹುದೇಯಂಚ ನೋಸ್ತ್ವಿತಿ ॥ 22.60 ॥

ಪಿಂಡಾಂಸ್ತು ಗೋಽಜವಿಪ್ರೇಭ್ಯಃ ದದ್ಯಾದಗ್ನೌ ಜಲೇಽಪಿ ವಾ ।
ಮಧ್ಯಮಂತು ತತಃ ಪಿಂಡಮದ್ಯಾತ್ಪತ್ನೀ ಸುತಾರ್ಥಿನೀ ॥ 22.61 ॥

ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ಹಸ್ತ ವಾಚಮ್ಯ ಜ್ಞಾತಿಂ ಶೇಷೇಣ ತೋಷಯೇತ್ ।
ಸೂಪಶಾಕಫಲಾನೀಕ್ಷೂನ್ ಪಯೋ ದಧಿ ಘೃತಂ ಮಧು ॥ 22.62 ॥

ಅನ್ನಂ ಚೈವ ಯಥಾಕಾಮಂ ವಿವಿಧಂ ಭೋಜ್ಯಪೇಯಕಂ ।
ಯದ್ ಯದಿಷ್ಟಂ ದ್ವಿಜೇಂದ್ರಾಣಾಂ ತತ್ಸರ್ವಂ ವಿನಿವೇದಯೇತ್ ॥ 22.63 ॥

ಧಾನ್ಯಾಂಸ್ತಿಲಾಂಶ್ಚ ವಿವಿಧಾನ್ ಶರ್ಕರಾ ವಿವಿಧಾಸ್ತಥಾ ।
ಉಷ್ಣಮನ್ನಂ ದ್ವಿಜಾತಿಭ್ಯೋ ದಾತವ್ಯಂ ಶ್ರೇಯ ಇಚ್ಛತಾ ।
ಅನ್ಯತ್ರ ಫಲಮೂಲೇಭ್ಯಃ ಪಾನಕೇಭ್ಯಸ್ತಥೈವ ಚ ॥ 22.64 ॥

ನಭೂಮೌ ಪಾತಯೇಜ್ಜಾನುಂ ನ ಕುಪ್ಯೇನ್ನಾನೃತಂ ವದೇತ್ ।
ನ ಪಾದೇನ ಸ್ಪೃಶೇದನ್ನಂ ನ ಚೈವಮವಧೂನಯೇತ್ ॥ 22.65 ॥

ಕ್ರೋಧೇನೈವಚ ಯತ್ಭುಕ್ತಂ ಯದ್ಭುಕ್ತಂ ತ್ವಯಥಾವಿಧಿ ।
ಯಾತುಧಾನಾ ವಿಲುಂಪಂತಿ ಜಲ್ಪತಾ ಚೋಪಪಾದಿತಂ ॥ 22.66 ॥

ಸ್ವಿನ್ನಗಾತ್ರೋ ನ ತಿಷ್ಠೇತ ಸನ್ನಿಧೌ ತು ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ।
ನಚ ಪಶ್ಯೇತ ಕಾಕಾದೀನ್ ಪಕ್ಷಿಣಃ ಪ್ರತಿಷೇಧಯೇತ್ ।
ತದ್ರೂಪಾಃ ಪಿತರಸ್ತತ್ರ ಸಮಾಯಾಂತಿ ಬುಭುಕ್ಷವಃ ॥ 22.67 ॥

ನ ದದ್ಯಾತ್ ತತ್ರ ಹಸ್ತೇನ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಲವಣಂ ತಥಾ ।
ನ ಚಾಯಸೇನ ಪಾತ್ರೇಣ ನ ಚೈವಾಶ್ರದ್ಧಯಾ ಪುನಃ ॥ 22.68 ॥

ಕಾಂಚನೇನ ತು ಪಾತ್ರೇಣ ರಾಜತೋದುಂಬರೇಣ ವಾ
ದತ್ತಮಕ್ಷಯತಾಂ ಯಾತಿ ಖಡ್ಗೇನ ಚ ವಿಶೇಷತಃ ॥ 22.69 ॥

ಪಾತ್ರೇ ತು ಮೃಣ್ಮಯೇ ಯೋ ವೈ ಶ್ರಾದ್ಧೇ ಭೋಜಯತೇ ದ್ವಿಜಾನ್ ।
ಸ ಯಾತಿ ನರಕಂ ಘೋರಂ ಭೋಕ್ತಾ ಚೈವ ಪುರೋಧಸಃ ॥ 22.70 ॥

ನ ಪಂಕ್ತ್ಯಾಂ ವಿಷಮಂ ದದ್ಯಾನ್ನ ಯಾಚೇನ್ನ ಚ ದಾಪಯೇತ್ ।
ಯಾಚಿತಾ ದಾಪಿತಾ ದಾತಾ ನರಕಾನ್ ಯಾಂತಿ ದಾರುಣಾನ್ ॥ 22.71 ॥

ಭುಂಜೀರನ್ ವಾಗ್ಯತಾಃ ಶಿಷ್ಟಾ ನ ಬ್ರೂಯುಃ ಪ್ರಾಕೃತಾನ್ ಗುಣಾನ್ ।
ತಾವದ್ಧಿ ಪಿತರೋಽಶ್ನಂತಿ ಯಾವನ್ನೋಕ್ತಾ ಹವಿರ್ಗುಣಾಃ ॥ 22.72 ॥

ನಾಗ್ರಾಸನೋಪವಿಷ್ಟಸ್ತು ಭುಂಜೀತ ಪ್ರಥಮಂ ದ್ವಿಜಃ ।
ಬಹೂನಾಂ ಪಶ್ಯತಾಂ ಸೋಽನ್ಯಃ ಪಂಕ್ತ್ಯಾ ಹರತಿ ಕಿಲ್ಬಿಷಂ ॥ 22.73 ॥

ನ ಕಿಂಚಿದ್ ವರ್ಜಯೇಚ್ಛ್ರಾದ್ಧೇ ನಿಯುಕ್ತಸ್ತು ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ನ ಮಾಂಸಂ ಪ್ರತಿಷೇಧೇತ ನ ಚಾನ್ಯಸ್ಯಾನ್ನಮೀಕ್ಷಯೇತ್ ॥ 22.74 ॥

ಯೋ ನಾಶ್ನಾತಿ ದ್ವಿಜೋ ಮಾಂಸಂ ನಿಯುಕ್ತಃ ಪಿತೃಕರ್ಮಣಿ ।
ಸ ಪ್ರೇತ್ಯ ಪಶುತಾಂ ಯಾತಿ ಸಂಭವಾನೇಕವಿಂಶತಿಂ ॥ 22.75 ॥

ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಾಂಚ್ಛ್ರವಯೇದೇಷಾಂ ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರಾಣಿ ಚೈವ ಹಿ ।
ಇತಿಹಾಸಪುರಾಣಾನಿ ಶ್ರಾದ್ಧಕಲ್ಪಾಂಶ್ಚ ಶೋಭನಾನ್ ॥ 22.76 ॥

ತತೋಽನ್ನಮುತ್ಸೃಜೇದ್ ಭುಕ್ತಾ ಸಾಗ್ರತೋ ವಿಕಿರನ್ ಭುವಿ ।
ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ತೃಪ್ತಾಃ ಸ್ಥ ಇತ್ಯೇವಂ ತೃಪ್ತಾನಾಚಾಮಯೇತ್ ತತಃ ॥ 22.77 ॥

ಆಚಾಂತಾನನುಜಾನೀಯಾದಭಿತೋ ರಮ್ಯತಾಮಿತಿ ।
ಸ್ವಧಾಽಸ್ತ್ವಿತಿ ಚ ತಂ ಬ್ರೂಯುರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸ್ತದನಂತರಂ ॥ 22.78 ॥

ತತೋ ಭುಕ್ತವತಾಂ ತೇಷಾಮನ್ನಶೇಷಂ ನಿವೇದಯೇತ್ ।
ಯಥಾ ಬ್ರೂಯುಸ್ತಥಾ ಕುರ್ಯಾದನುಜ್ಞಾತಸ್ತು ತೈರ್ದ್ವಿಜೈಃ ॥ 22.79 ॥

ಪಿತ್ರ್ಯೇ ಸ್ವದಿತ ಇತ್ಯೇವ ವಾಕ್ಯಂ ಗೋಷ್ಠೇಷು ಸೂತ್ರಿತಂ ।
ಸಂಪನ್ನಮಿತ್ಯಭ್ಯುದಯೇ ದೈವೇ ರೋಚತ ಇತ್ಯಪಿ ॥ 22.80 ॥

ವಿಸೃಜ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಲ್ತುತ್ವಾ ವೈ ದೈವಪೂರ್ವಂ ತು ವಾಗ್ಯತಃ ।
ದಕ್ಷಿಣಾಂ ದಿಶಮಾಕಾಂಕ್ಷನ್ಯಾಚೇತೇಮಾನ್ ವರಾನ್ ಪಿತೄನ್ ॥ 22.81 ॥

ದಾತಾರೋ ನೋಽಭಿವರ್ದ್ಧಂತಾಂ ವೇದಾಃ ಸಂತತಿರೇವ ಚ ।
ಶ್ರದ್ಧಾ ಚ ನೋ ಮಾ ವ್ಯಗಮದ್ ಬಹುದೇಯಂ ಚ ನೋಸ್ತ್ತ್ವಿತಿ ॥ 22.82 ॥

ಪಿಂಡಾಂಸ್ತು ಗೋಽಜವಿಪ್ರೇಭ್ಯೋ ದದ್ಯಾದಗ್ನೌ ಜಲೇಽಪಿ ವಾ ।
ಮಧ್ಯಮಂ ತು ತತಃ ಪಿಂಡಮದ್ಯಾತ್ ಪತ್ನೀ ಸುತಾರ್ಥಿನೀ ॥ 22.83 ॥

ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ಹಸ್ತಾವಾಚಮ್ಯ ಜ್ಞಾತೀನ್ ಶೇಷೇಣ ತೋಷಯೇತ್ ।
ಜ್ಞಾತಿಷ್ವಪಿ ಚತುಷ್ಟೇಷು ಸ್ವಾನ್ ಭೃತ್ಯಾನ್ ಭೋಜಯೋತ್ ತತಃ ॥ 22.84 ॥

ಪಶ್ಚಾತ್ ಸ್ವಯಂ ಚ ಪತ್ನೀಭಿಃ ಶೇಷಮನ್ನಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ನೋದ್ವಾಸಯೇತ್ ತದುಚ್ಛಿಷ್ಟಂ ಯಾವನ್ನಾಸ್ತಂಗತೋ ರವಿಃ ॥ 22.85 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಭವೇತಾಂ ತು ದಂಪತೀ ರಜನೀಂ ತು ತಾಂ ।
ದತ್ತ್ವಾ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ತಥಾ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಸೇವತೇ ಯಸ್ತು ಮೈಥುನಂ ॥ 22.86 ॥

ಮಹಾರೌರವಮಾಸಾದ್ಯ ಕೀಟಯೋನಿಂ ವ್ರಜೇತ್ ಪುನಃ ॥ 22.87 ॥

ಶುಚಿರಕ್ರೋಧನಃ ಶಾಂತಃ ಸತ್ಯವಾದೀ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಂ ಚ ತಥಾಽಧ್ವಾನಂ ಕರ್ತ್ತಾ ಭೋಕ್ತಾ ಚ ವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 22.88 ॥

ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಪರಶ್ರಾದ್ಧಂ ಭುಂಜತೇ ಯೇ ದ್ವಿಜಾತಯಃ ।
ಮಹಾಪಾತಿಕಿಭಿಸ್ತುಲ್ಯಾ ಯಾಂತಿ ತೇ ನರಕಾನ್ ಬಹೂನ್ ॥ 22.89 ॥

ಏಷ ವೋ ವಿಹಿತಃ ಸಮ್ಯಕ್ ಶ್ರಾದ್ಧಕಲ್ಪಃ ಸನಾತನಃ ।
ಆನೇನ ವರ್ದ್ಧಯೇನ್ನಿತ್ಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವ್ಯಸನಾನ್ವಿತಃ ॥ 22.90 ॥

ಆಮಶ್ರಾದ್ಧಂ ದ್ವಿಜಃ ಕುರ್ಯಾದ್ ವಿಧಿಜ್ಞಃ ಶ್ರದ್ಧಯಾನ್ವಿತಃ ।
ತೇನಾಗ್ನೌ ಕರಣಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪಿಂಡಾಂಸ್ತೇನೈವ ನಿರ್ವಪೇತ್ ॥ 22.91 ॥

ಯೋಽನೇನ ವಿಧಿನಾ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಶಾಂತಮಾನಸಃ ।
ವ್ಯಪೇತಕಲ್ಪಷೋ ನಿತ್ಯಂ ಯೋಗಿನಾಂ ವರ್ತ್ತತೇ ಪದಂ ॥ 22.92 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಪ್ರಯತ್ನೇನ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಕುರ್ಯಾದ್ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಆರಾಧಿತೋ ಭವೇದೀಶಸ್ತೇನ ಸಮ್ಯಕ್ ಸನಾತನಃ ॥ 22.93 ॥

ಅಪಿ ಮೂಲೈರ್ಫಲೈರ್ವಾಽಪಿ ಪ್ರಕುರ್ಯಾನ್ನಿರ್ಧನೋ ದ್ವಿಜಃ ।
ತಿಲೋದಕೈಸ್ತರ್ಪಯಿತ್ವಾ ಪಿತೄನ್ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 22.94 ॥

ನ ಜೀವತ್ಪಿತೃಕೋ ದದ್ಯಾದ್ಧೋಮಾಂತಂ ವಾ ವಿಧೀಯತೇ ।
ಯೇಷಾಂ ವಾಪಿ ಪಿತಾ ದದ್ಯಾತ್ ತೇಷಾಂ ಚೈಕೇ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ॥ 22.95 ॥

ಪಿತಾ ಪಿತಾಮಹಶ್ಚೈವ ತಥೈವ ಪ್ರಪಿತಾಮಹಃ ।
ಯೋ ಯಸ್ಯ ಪ್ರೀಯತೇ ತಸ್ಮೈ ದೇಯಂ ನಾನ್ಯಸ್ಯ ತೇನ ತು ॥ 22.96 ॥

ಭೋಜಯೇದ್ ವಾಪಿ ಜೀವಂತಂ ಯಥಾಕಾಮಂ ತು ಭಕ್ತಿತಃ ।
ನ ಜೀವಂತಮತಿಕ್ರಮ್ಯ ದದಾತಿ ಪ್ರಯತಃ ಶುಚಿಃ ॥ 22.97 ॥

ದ್ವ್ಯಾಮುಷ್ಯಾಯಣಿಕೋ ದದ್ಯಾದ್ ಬೀಜಿಕ್ಷೇತ್ರಿಕಯೋಃ ಸಮಂ ।
ಅಧಿಕಾರೀ ಭವೇತ್ಸೋಽಥ ನಿಯೋಗೋತ್ಪಾದಿತೋ ಯದಿ ॥ 22.98 ॥

ಅನಿಯುಕ್ತಃ ಸುತೋ ಯಶ್ಚ ಶುಕ್ರತೋ ಜಾಯತೇ ತ್ವಿಹ ।
ಪ್ರದದ್ಯಾದ್ ವೀಜಿನೇ ಪಿಂಡಂ ಕ್ಷೇತ್ರಿಣೇ ತು ತತೋಽನ್ಯಥಾ ॥ 22.99 ॥

ದ್ವೌ ಪಿಂಡೌ ನಿರ್ವಪೇತ್ ತಾಭ್ಯಾಂ ಕ್ಷೇತ್ರಿಣೇ ಬೀಜಿನೇ ತಥಾ ।
ಕೀರ್ತ್ತಯೇದಥ ಚೈಕಸ್ಮಿನ್ ಬೀಜಿನಂ ಕ್ಷೇತ್ರಿಣಂ ತತಃ ।
ಮೃತಾಹನಿ ತು ಕರ್ತ್ತವ್ಯಮೇಕೋದಿಷ್ಟಂ ವಿಧಾನತಃ ॥ 22.100 ॥

ಅಶೌಚೇ ಸ್ವೇ ಪರಿಕ್ಷೀಣೇ ಕಾಮ್ಯಂ ವೈ ಕಾಮತಃ ಪುನಃ ।
ಪೂರ್ವಾಹ್ನಿ ಚೈವ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಂ ಶ್ರಾದ್ಧಮಭ್ಯುದಯಾರ್ಥಿನಾ ॥ 22.101 ॥

ದೇವವತ್ಸರ್ವಮೇವ ಸ್ಯಾದ್ ನೈವ ಕಾರ್ಯಾಃ ತಿಲೈಃ ಕ್ರಿಯಾ ।
ದರ್ಭಾಶ್ಚ ಋಜವಃ ಕಾರ್ಯಾ ಯುಗ್ಮಾನ್ ವೈ ಭೋಜಯೇದ್ ದ್ವಿಜಾನ್ ॥ 22.101 ॥

ನಾಂದೀಮುಖಾಸ್ತು ಪಿತರಃ ಪ್ರೀಯಂತಾಮಿತಿ ವಾಚಯೇತ್ ।
ಮಾತೃಶ್ರಾದ್ಧಂ ತು ಪೂರ್ವಂ ಸ್ಯಾತ್ ಪಿತೄಣಾಂ ತದನಂತರಂ ॥ 22.103 ॥

ತತೋ ಮಾತಾಮಹಾನಾಂ ತು ವೃದ್ಧೌ ಶ್ರಾದ್ಧತ್ರಯಂ ಸ್ಮೃತಂ ।
ದೈವಪೂರ್ವಂ ಪ್ರದದ್ಯಾದ್ ವೈ ನ ಕುರ್ಯಾದಪ್ರದಕ್ಷಿಣಂ ॥ 22.104 ॥

ಪ್ರಾಙ್ಮುಖೋ ನಿರ್ವಪೇತ್ ಪಿಂಡಾನುಪವೀತೀ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಪೂರ್ವಂ ತು ಮಾತರಃ ಪೂಜ್ಯಾ ಭಕ್ತ್ಯಾ ವೈ ಸಗಣೇಶ್ವರಾಃ ॥ 22.105 ॥

ಸ್ಥಂಡಿಲೇಷು ವಿಚಿತ್ರೇಷು ಪ್ರತಿಮಾಸು ದ್ವಿಜಾತಿಷು ।
ಪುಷ್ಪೈರ್ಧೂಪೈಶ್ಚ ನೈವೇದ್ಯೈರ್ಗಂಧಾದ್ಯೈರ್ಭೂಷಣೈರಪಿ ॥ 22.106 ॥

ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ಮಾತೃಗಣಂ ಕೂರ್ಯಾಚ್ಛ್ರಾದ್ಧತ್ರಯಂ ದ್ವಿಜಃ ।
ಅಕೃತ್ವಾ ಮಾತೃಯೋಗಂ ತು ಯಃ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಪರಿವೇಷಯೇತ್ ।
ತಸ್ಯ ಕ್ರೋಧಸಮಾವಿಷ್ಟಾ ಹಿಂಸಾಮಿಚ್ಛಂತಿ ಮಾತರಃ ॥ 22.107 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ದ್ವಾವಿಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥22 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ತ್ರಯೋವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ದಶಾಹಂ ಪ್ರಾಹುರಾಶೌಚಂ ಸಪಿಂಡೇಷು ವಿಧೀಯತೇ ।
ಮೃತೇಷು ವಾಽಥ ಜಾತೇಷು ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ॥ 23.1 ॥

ನಿತ್ಯಾನಿ ಚೈವ ಕರ್ಮಾಣಿ ಕಾಮ್ಯಾನಿ ಚ ವಿಶೇಷತಃ ।
ನಕುರ್ಯಾದ್ ವಿಹಿತಂ ಕಿಂಚಿತ್ ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಂ ಮನಸಾಽಪಿಚ ॥ 23.2 ॥

ಶುಚೀನಕ್ರೋಧನಾನ್ ಭೂಮ್ಯಾನ್ ಶಾಲಾಗ್ನೌ ಭಾವಯೇದ್ ದ್ವಿಜಾನ್ ।
ಶುಷ್ಕಾನ್ನೇನ ಫಲೈರ್ವಾಪಿ ವೈತಾನಾನ್ ಜುಹುಯಾತ್ ತಥಾ ॥ 23.3 ॥

ನ ಸ್ಪೃಶೇದುರಿಮಾನನ್ಯೇ ನ ಚ ತೇಭ್ಯಃ ಸಮಾಹರೇತ್ ।
ಚತುರ್ಥೇ ಪಂಚಮೇ ವಾಽಹ್ನಿ ಸಂಸ್ಪರ್ಶಃ ಕಥಿತೋ ಬುಧೈಃ ॥ 23.4 ॥

ಸೂತಕೇ ತು ಸಪಿಂಡಾನಾಂ ಸಂಸ್ಪರ್ಶೋ ನ ಪ್ರದುಷ್ಯತಿ ।
ಸೂತಕಂ ಸೂತಿಕಾಂ ಚೈವ ವರ್ಜಯಿತ್ವಾ ನೃಣಾಂ ಪುನಃ ॥ 23.5 ॥

ಅಧೀಯಾನಸ್ತಥಾ ವೇದಾನ್ ವೇದವಿಚ್ಚ ಪಿತಾ ಭವೇತ್ ।
ಸಂಸ್ಪೃಶ್ಯಾಃ ಸರ್ವ ಏವೈತೇ ಸ್ನಾನಾನ್ಮಾತಾ ದಶಾಹತಃ ॥ 23.6 ॥

ದಶಾಹಂ ನಿರ್ಗುಣೇ ಪ್ರೋಕ್ತಮಶೌಚಂ ಚಾತಿನಿರ್ಗುಣೇ ।
ಏಕದ್ವಿತ್ರಿಗುಣೈರ್ಯುಕ್ತಃ ಚತುಸ್ತ್ರ್ಯೇಕದಿನೈಃ ಶುಚಿಃ ॥ 23.7 ॥

ದಶಾಹ್ನಾದಪರಂ ಸಮ್ಯಗಧೀಯೀತ ಜುಹೋತಿ ಚ ।
ಚತುರ್ಥೇ ತಸ್ಯ ಸಂಸ್ಪರ್ಶಂ ಮನುರಾಹ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ॥ 23.8 ॥

ಕ್ರಿಯಾಹೀನಸ್ಯ ಮೂರ್ಖಸ್ಯ ಮಹಾರೋಗಿಣ ಏವ ಚ ।
ಯಥೇಷ್ಟಾಚರಣಸ್ಯೇಹ ಮರಣಾಂತಮಶೌಚಕಂ ॥ 23.9 ॥

ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ದಶರಾತ್ರಂ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಮಶೌಚಕಂ ।
ಪ್ರಾಕ್ಸಂವತ್ಸರಾತ್ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾತ್ ತಸ್ಮಾದೂರ್ಧ್ವಂ ದಶಾಹಕಂ ॥ 23.10 ॥

ಊನದ್ವಿವಾರ್ಷಿಕೇ ಪ್ರೇತೇ ಮಾತಾಪಿತ್ರೋಸ್ತದಿಷ್ಯತೇ ।
ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣ ಶುಚಿಸ್ತ್ವನ್ಯೋ ಯದಿ ಹ್ಯತ್ಯಂತನಿರ್ಗುಣಃ ।
ಅದಂತಜಾತಮರಣೇ ಪಿತ್ರೋರೇಕಾಹಮಿಷ್ಯತೇ ।
ಜಾತದಂತೇ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾದ್ ಯದಿ ಸ್ಯಾತಾಂ ತು ನಿರ್ಗುಣೌ ॥ 23.11 ॥

ಆದಂತಜನನಾತ್ ಸದ್ಯ ಆಚೌಲಾದೇಕರಾತ್ರಕಂ ।
ತ್ರಿರಾತ್ರಮೌಪನಯನಾತ್ ಸಪಿಂಡಾನಾಮುದಾಹೃತಂ ॥ 23.12 ॥

ಜಾತಮಾತ್ರಸ್ಯ ಬಾಲಸ್ಯ ಯದಿ ಸ್ಯಾನ್ಮರಣಂ ಪಿತುಃ ।
ಮಾತುಶ್ಚ ಸೂತಕಂ ತತ್ ಸ್ಯಾತ್ ಪಿತಾ ಸ್ಯಾತ್ ಸ್ಪೃಶ್ಯ ಏವ ಚ ॥ 23.13 ॥

ಸದಾಶೌಚಂ ಸಪಿಂಡಾನಾಂ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಂ ಸೋದರಸ್ಯ ಚ ।
ಊರ್ಧ್ವಂ ದಶಾಹಾದೇಕಾಹಂ ಸೋದರೋ ಯದಿ ನಿರ್ಗುಣಃ ॥ 23.14 ॥

ಅಥೋರ್ಧ್ವಂ ದಂತಜನನಾತ್ ಸಪಿಂಡಾನಾಮಶೌಚಕಂ ।
ಏಕರಾತ್ರಂ ನಿರ್ಗುಣಾನಾಂ ಚೌಲಾದೂರ್ಧ್ವಂ ತ್ರಿರಾತ್ರಕಂ ॥ 23.15 ॥

ಅದಂತಜಾತಮರಣಂ ಸಂಭವೇದ್ ಯದಿ ಸತ್ತಮಾಃ ।
ಏಕರಾತ್ರಂ ಸಪಿಂಡಾನಾಂ ಯದಿ ತೇಽತ್ಯಂತನಿರ್ಗುಣಾಃ ॥ 23.16 ॥

ವ್ರತಾದೇಶಾತ್ ಸಪಿಂಡಾನಾಂ ಗರ್ಭಸ್ರಾವಾತ್ ಸ್ವಪಾತತಃ ।
(ಸರ್ವೇಷಾಮೇವ ಗುಣಿನಾಮೂರ್ಧ್ವಂ ತು ವಿಷಮಂ ಪುನಃ ।
ಅರ್ವಾಕ್ ಷಣ್ಮಾಸತಃ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಯದಿ ಸ್ಯಾದ್ ಗರ್ಭಸಂಸ್ರವಃ ।
ತದಾ ಮಾಸಸಮೈಸ್ತಾಸಾಮಶೌಚಂ ದಿವಸೈಃ ಸ್ಮೃತಂ ।
ತತ ಊರ್ಧ್ವಂ ತು ಪತನೇ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ದ್ವಾದಶರಾತ್ರಿಕಂ ।
ಸದ್ಯಃ ಶೌಚಂ ಸಪಿಂಡಾನಾಂ ಗರ್ಭಸ್ರಾವಾಚ್ಚ ಧಾತುತಃ ।
ಗರ್ಭಚ್ಯುತಾದಹೋರಾತ್ರಂ ಸಪಿಂಡೇಽತ್ಯಂತನಿರ್ಗುಣೇ ।)
ಯಥೇಷ್ಟಾಚರಣೇ ಜ್ಞಾತೌ ತ್ರಿರಾತ್ರಮಿತಿ ನಿಶ್ಚಯಃ ॥ 23.17 ॥

ಯದಿ ಸ್ಯಾತ್ ಸೂತಕೇ ಸೂತಿರ್ಮರಣೇ ವಾ ಮೃತಿರ್ಭವೇತ್ ।
ಶೇಷೇಣೈವ ಭವೇಚ್ಛುದ್ಧಿರಹಃ ಶೇಷೇ ತ್ರಿರಾತ್ರಕಂ ॥ 23.18 ॥

ಮರಣೋತ್ಪತ್ತಿಯೋಗೇನ ಮರಣೇನ ಸಮಾಪ್ಯತೇ ।
ಅಘ್ಯಂವೃದ್ಧಿಮದಾಶೌಚಮೂರ್ಘ್ವಂ ಚೇತ್ತು ನ ಶುಧ್ಯತಿ ॥ 23.19 ॥

ಅಥ ಚೇತ್ ಪಂಚಮೀರಾತ್ರಿಮತೀತ್ಯ ಪರತೋ ಭವೇತ್ ।
ಅಘವೃದ್ಧಿಮದಾಶೌಚಂ ತದಾ ಪೂರ್ವೇಣ ಶುಧ್ಯತಿ ॥

ದೇಶಾಂತರಗತಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಸೂತಕಂ ಶಾವಮೇವ ತು ।
ತಾವದಪ್ರಯತೋ ಮರ್ತ್ಯೋ ಯಾವಚ್ಛೇಷಃ ಸಮಾಪ್ಯತೇ ॥ 23.20 ॥

ಅತೀತೇ ಸೂತಕೇ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಸಪಿಂಡಾನಾಂ ತ್ರಿರಾತ್ರಕಂ ।
(ಅಥೈವ ಮರಣೇ ಸ್ನಾನಮೂರ್ಧ್ವಂ ಸಂವತ್ಸರಾದ್ ಯದಿ ॥

ವೇದಾಂತವಿಚ್ಚಾಧೀಯಾನೋ ಯೋಽಗ್ನಿಮಾನ್ ವೃತ್ತಿಕರ್ಷಿತಃ ।
ಸದ್ಯಃ ಶೌಚಂ ಭವೇತ್ ತಸ್ಯ ಸರ್ವಾವಸ್ಥಾಸು ಸರ್ವದಾ ॥

ಸ್ತ್ರೀಣಾಮಸಂಸ್ಕೃತಾನಾಂ ತು ಪ್ರದಾನಾತ್ ಪರತಃ ಸದಾ ।
ಸಪಿಂಡಾನಾಂ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾತ್ ಸಂಸ್ಕಾರೇ ಭರ್ತ್ತುರೇವ ಹಿ ।
ಅಹಸ್ತ್ವದತ್ತಕನ್ಯಾನಾಮಶೌಚಂ ಮರಣೇ ಸ್ಮೃತಂ ।
ಊನದ್ವಿವರ್ಷಾನ್ಮರಣೇ ಸದ್ಯಃ ಶೌಚಮುದಾಹೃತಂ ॥

ಆದಂತಾತ್ ಸೋದರೇ ಸದ್ಯ ಆಚೌಲಾದೇಕರಾತ್ರಕಂ ।)
ಆಪ್ರದಾನಾತ್ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾದ್ ದಶರಾತ್ರಂ ತತಃ ಪರಂ ॥ 23.21 ॥

ಮಾತಾಮಹಾನಾಂ ಮರಣೇ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾದಶೌಚಕಂ ।
ಏಕೋದಕಾನಾಂ ಮರಣೇ ಸೂತಕೇ ಚೈತದೇವ ಹಿ ॥ 23.22 ॥

ಪಕ್ಷಿಣೀ ಯೋನಿಸಂಬಂಧೇ ಬಾಂಧವೇಷು ತಥೈವ ಚ ।
ಏಕರಾತ್ರಂ ಸಮುದ್ದಿಷ್ಟಂ ಗುರೌ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಿ ॥ 23.23 ॥

ಪ್ರೇತೇ ರಾಜನಿ ಸಜ್ಯೋತಿರ್ಯಸ್ಯ ಸ್ಯಾದ್ ವಿಷಯೇ ಸ್ಥಿತಿಃ ।
ಗೃಹೇ ಮೃತಾಸು ಸರ್ವಾಸು ಕನ್ಯಾಸು ತ್ರ್ಯಹಂ ಪಿತುಃ ॥ 23.24 ॥

ಪರಪೂರ್ವಾಸು ಭಾರ್ಯಾಸು ಪುತ್ರೇಷು ಕೃತಕೇಷು ಚ ।
ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾತ್ ತಥಾಚಾರ್ಯಾಸ್ವಭಾರ್ಯಾಸ್ವನ್ಯಗಾಸು ಚ ॥ 23.25 ॥

ಆಚಾರ್ಯಪುತ್ರೇ ಪತ್ನ್ಯಾಂ ಚ ಅಹೋರಾತ್ರಮುದಾಹೃತಂ ।
ಏಕಾಹಂ ಸ್ಯಾದುಪಾಧ್ಯಾಯೇ ಸ್ವಗ್ರಾಮೇ ಶ್ರೋತ್ರಿಯೇಽಪಿ ಚ ॥ 23.26 ॥

ತ್ರಿರಾತ್ರಮಸಪಿಂಡೇಷು ಸ್ವಗೃಹೇ ಸಂಸ್ಥಿತೇಷು ಚ ।
ಏಕಾಹಂ ಚಾಸ್ವವರ್ಯೇ ಸ್ಯಾದೇಕರಾತ್ರಂ ತದಿಷ್ಯತೇ ॥ 23.27 ॥

ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಶ್ವಶ್ರೂಮರಣಾತ್ ಶ್ವಶುರೇ ಚೈ ತದೇವ ಹಿ ।
ಸದ್ಯಃ ಶೌಚಂ ಸಮುದ್ದಿಷ್ಟಂ ಸ್ವಗೋತ್ರೇ ಸಂಸ್ಥಿತೇ ಸತಿ ॥ 23.28 ॥

ಶುದ್ಧ್ಯೇದ್ ವಿಪ್ರೋ ದಶಾಹೇನ ದ್ವಾದಶಾಹೇನ ಭೂಮಿಪಃ ।
ವೈಶ್ಯಃ ಪಂಚದಶಾಹೇನ ಶೂದ್ರೋ ಮಾಸೇನ ಶುದ್ಯತಿ ॥ 23.29 ॥

ಕ್ಷತ್ರವಿಟ್ಶೂದ್ರದಾಯಾದಾ ಯೇ ಸ್ಯುರ್ವಿಪ್ರಸ್ಯ ಬಾಂಧವಾಃ ।
ತೇಷಾಮಶೌಚೇ ವಿಪ್ರಸ್ಯ ದಶಾಹಾಚ್ಛುದ್ಧಿರಿಷ್ಯತೇ ॥ 23.30 ॥

ರಾಜನ್ಯವೈಶ್ಯಾವಪ್ಯೇವಂ ಹೀನವರ್ಣಾಸು ಯೋನಿಷು ।
ತಮೇವ ಶೌಚಂ ಕುರ್ಯಾತಾಂ ವಿಶುದ್ಧ್ಯರ್ಥಮಸಂಶಯಂ ॥ 23.31 ॥

ಸರ್ವೇ ತೂತ್ತರವರ್ಣಾನಾಮಶೌಚಂ ಕುರ್ಯುರಾದೃತಾಃ ।
ತದ್ವರ್ಣವಿಧಿದೃಷ್ಟೇನ ಸ್ವಂ ತು ಶೌಚಂ ಸ್ವಯೋನಿಷು ॥ 23.32 ॥

ಷಡ್ರಾತ್ರಂ ವಾ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾದೇಕರಾತ್ರಂ ಕ್ರಮೇಣ ಹಿ ।
ವೈಶ್ಯಕ್ಷತ್ರಿಯವಿಪ್ರಾಣಾಂ ಶೂದ್ರೇಷ್ವಾಶೌಚಮೇವ ತು ॥ 23.33 ॥

ಅರ್ದ್ಧಮಾಸೋಽಥ ಷಡ್ರಾತ್ರಂ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ದ್ವಿಜಪುಂಗವಾಃ ।
ಶೂದ್ರಕ್ಷತ್ರಿಯವಿಪ್ರಾಣಾಂ ವೈಶ್ಯೇಷ್ವಾಶೌಚಮಿಷ್ಯತೇ ॥ 23.34 ॥

ಷಡ್ರಾತ್ರಂ ವೈ ದಶಾಹಂ ಚ ವಿಪ್ರಾಣಾಂ ವೈಶ್ಯಶೂದ್ರಯೋಃ ।
ಅಶೌಚಂ ಕ್ಷತ್ರಿಯೇ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಕ್ರಮೇಣ ದ್ವಿಜಪುಂಗವಾಃ ॥ 23.35 ॥

ಶೂದ್ರವಿಟ್ಕ್ಷತ್ರಿಯಾಣಾಂ ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಸಂಸ್ಥಿತೇ ಸತಿ ।
ದಶರಾತ್ರೇಣ ಶುದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾದಿತ್ಯಾಹ ಕಮಲೋದ್ಭವಃ ॥ 23.36 ॥

ಅಸಪಿಂಡಂ ದ್ವಿಜಂ ಪ್ರೇತಂ ವಿಪ್ರೋ ನಿರ್ಧೃತ್ಯ ಬಂಧುವತ್ ।
ಅಶಿತ್ವಾ ಚ ಸಹೋಷಿತ್ವಾ ದಶರಾತ್ರೇಣ ಶುಧ್ಯತಿ ॥ 23.37 ॥

ಯದ್ಯನ್ನಮತ್ತಿ ತೇಷಾಂ ತು ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣ ತತಃ ಶುಚಿಃ ।
ಅನ್ನದಂಸ್ತ್ವನ್ನಮಹ್ನಾ ತು ನ ಚ ತಸ್ಮಿನ್ ಗೃಹೇ ವಸೇತ್ ॥ 23.38 ॥

ಸೋದಕೇಷ್ವೇತದೇವ ಸ್ಯಾನ್ಮಾತುರಾಪ್ತೇಷು ಬಂಧುಷು ।
ದಶಾಹೇನ ಶವಸ್ಪರ್ಶೀ ಸಪಿಂಡಶ್ಚೈವ ಶುಧ್ಯತಿ ॥ 23.39 ॥

ಯದಿ ನಿರ್ಹರತಿ ಪ್ರೇತಂ ಪ್ರೋಲಭಾಕ್ರಾಂತಮಾನಸಃ ।
ದಶಾಹೇನ ದ್ವಿಜಃ ಶುಧ್ಯೇದ್ ದ್ವಾದಶಾಹೇನ ಭೂಮಿಪಃ ॥ 23.40 ॥

ಅರ್ದ್ಧಮಾಸೇನ ವೈಶ್ಯಸ್ತು ಶೂದ್ರೋ ಮಾಸೇನ ಶುಧ್ಯತಿ ।
ಷಡ್ರಾತ್ರೇಣಾಥವಾ ಸರ್ವೇ ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣಾಥವಾ ಪುನಃ ॥ 23.41 ॥

ಅನಾಥಂ ಚೈವ ನಿರ್ಧೃತ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಧನವರ್ಜಿತಂ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾ ಸಂಪ್ರಾಶ್ಯ ತು ಘೃತಂ ಶುಧ್ಯಂತಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾದಯಃ ॥ 23.42 ॥

ಅಪರಶ್ಚೇದ್ ಪರಂ ವರ್ಣಮಪರಂ ವಾ ಪರೋ ಯದಿ ।
ಅಶೌಚೇ ಸಂಸ್ಪೃಶೇತ್ ಸ್ನೇಹಾತ್ ತದಾಶೌಚೇನ ಶುಧ್ಯತಿ ॥ 23.43 ॥

ಪ್ರೇತೀಭೂತಂ ದ್ವಿಜಂ ವಿಪ್ರೋ ಹಿ ಅನುಗಚ್ಛೇತ ಕಾಮತಃ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾ ಸಚೈಲಂ ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾಽಗ್ನಿಂ ಘೃತಂ ಪ್ರಾಶ್ಯ ವಿಶುಧ್ಯತಿ ॥ 23.44 ॥

ಏಕಾಹಾತ್ ಕ್ಷತ್ರಿಯೇ ಶುದ್ಧಿರ್ವೈಶ್ಯೇ ಸ್ಯಾಚ್ಚ ದ್ವ್ಯಹೇನ ತು ।
ಶೂದ್ರೇ ದಿನತ್ರಯಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಪ್ರಾಣಾಯಾಮಶತಂ ಪುನಃ ॥ 23.45 ॥

ಅನಸ್ಥಿಸಂಚಿತೇ ಶೂದ್ರೇ ರೌತಿ ಚೇದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಸ್ವಕೈಃ ।
ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾತ್ ತಥಾಶೌಚಮೇಕಾಹಂ ತ್ವನ್ಯಥಾ ಸ್ಮೃತಂ ॥ 23.46 ॥

ಅಸ್ಥಿಸಂಚಯನಾದರ್ವಾಗೇಕಾಹಂ ಕ್ಷತ್ರವೈಶ್ಯಯೋಃ ।
ಅನ್ಯಥಾ ಚೈವ ಸಜ್ಯೋತಿರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಸ್ನಾನಮೇವ ತು ॥ 23.47 ॥

ಅನಸ್ಥಿಸಂಚಿತ್ ವಿಪ್ರೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ರೌತಿ ಚೇತ್ ತದಾ ।
ಸ್ನಾನೇನೈವ ಭವೇಚ್ಛುದ್ಧಿಃ ಸಚೈಲೇನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ 23.48 ॥

ಯಸ್ತೈಃ ಸಹಾಶನಂ ಕುರ್ಯಾಚ್ಛಯನಾದೀನಿ ಚೈವ ಹಿ ।
ಬಾಂಧವೋ ವಾಽಪರೋ ವಾಽಪಿ ಸ ದಶಾಹೇನ ಶುಧ್ಯತಿ ॥ 23.49 ॥

ಯಸ್ತೇಷಾಂ ಸಮಮಶ್ನಾತಿ ಸಕೃದೇವಾಪಿ ಕಾಮತಃ ।
ತದಾಶೌಚೇ ನಿವೃತ್ತೇಽಸೌ ಸ್ನಾನಂ ಕೃತ್ವಾ ವಿಶುಧ್ಯತಿ ॥ 23.50 ॥

ಯಾವತ್ತದನ್ನಮಶ್ನಾತಿ ದುರ್ಭಿಕ್ಷೋಪಹತೋ ನರಃ ।
ತಾವಂತ್ಯಹಾನ್ಯಶೌಚಂ ಸ್ಯಾತ್ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಂ ತತಶ್ಚರೇತ್ ॥ 23.51 ॥

ದಾಹಾದ್ಯಶೌಚಂ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಂ ದ್ವಿಜಾನಾಮಗ್ನಿಹೋತ್ರಿಣಾಂ ।
ಸಪಿಂಡಾನಾಂ ತು ಮರಣೇ ಮರಣಾದಿತರೇಷು ಚ ॥ 23.52 ॥

ಸಪಿಂಡತಾ ಚ ಪುರುಷೇ ಸಪ್ತಮೇ ವಿನಿವರ್ತ್ತತೇ ।
ಸಮಾನೋದಕಭಾವಸ್ತು ಜನ್ಮನಾಮ್ನೋರವೇದನೇ ॥ 23.53 ॥

ಪಿತಾ ಪಿತಾಮಹಶ್ಚೈವ ತಥೈವ ಪ್ರಪಿತಾಮಹಃ ।
ಲೇಪಭಾಜಸ್ರಯೋ ಜ್ಞೇಯಾಃ ಸಾಪಿಂಡ್ಯಂ ಸಾಪ್ತಪೌರುಷಣ್ ॥ 23.54 ॥

ಅಪ್ರತ್ತಾನಾಂ ತಥಾ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಸಾಪಿಂಡ್ಯಂ ಸಾಪ್ತಪೌರುಷಂ ।
ತಾಸಾಂತು ಭರ್ತ್ತುಸಾಪಿಂಡ್ಯಂ ಪ್ರಾಹ ದೇವಃ ಪಿತಾಮಹಃ ॥ 23.55 ॥

ಯೇ ಚೈಕಜಾತಾ ಬಹವೋ ಭಿನ್ನಯೋನಯ ಏವ ಚ ।
ಭಿನ್ನವರ್ಣಾಸ್ತು ಸಾಪಿಂಡ್ಯಂ ಭವೇತ್ ತೇಷಾಂ ತ್ರಿಪೂರುಷಂ ॥ 23.56 ॥

ಕಾರವಃ ಶಿಲ್ಪಿನೋ ವೈದ್ಯಾ ದಾಸೀದಾಸಾಸ್ತಥೈವ ಚ ।
ದಾತಾರೋ ನಿಯಮಾಚ್ಚೈವ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣೌ ।
ಸತ್ರಿಣೋ ವ್ರತಿನಸ್ತಾವತ್ ಸದ್ಯಃ ಶೌಚಂ ಉದಾಹೃತಂ ॥ 23.57 ॥

ರಾಜಾ ಚೈವಾಭಿಷಿಕ್ತಶ್ಚ ಅನ್ನಸತ್ರಿಣ ಏವ ಚ ।
ಯಜ್ಞೇ ವಿವಾಹಕಾಲೇ ಚ ದೈವಯಾಗೇ ತಥೈವ ಚ ।
ಸದ್ಯಃ ಶೌಚಂ ಸಮಾಖ್ಯಾತಂ ದುರ್ಭಿಕ್ಷೇ ಚಾಪ್ಯುಪಪ್ಲವೇ ॥ 23.58 ॥

ಡಿಂಬಾಹವಹತಾನಾಂ ಚ ವಿದ್ಯುತಾ ಪಾರ್ಥಿವೈರ್ದ್ವಿಜೈಃ ।
ಸದ್ಯಃ ಶೌಚಂ ಸಮಾಖ್ಯಾತಂ ಸರ್ಪಾದಿಮರಣೇ ತಥಾ ॥ 23.59 ॥

ಅಗ್ನಿಮರುತ್ಪ್ರಪತನೇ ವೀರಾಧ್ವನ್ಯಪ್ಯನಾಶಕೇ ।
ಗೋಬ್ರಾಹ್ಮಣಾರ್ಥೇ ಚ ಸಂನ್ಯಸ್ತೇ ಸದ್ಯಃ ಶೌಚಂ ವಿಧೀಯತೇ ॥ 23.60 ॥

ನೈಷ್ಠಿಕಾನಾಂ ವನಸ್ಥಾನಾಂ ಯತೀನಾಂ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಾಂ ।
ನಾಶೌಚಂ ಕೀರ್ತ್ಯತೇ ಸದ್ಭಿಃ ಪತಿತೇ ಚ ತಥಾ ಮೃತೇ ॥ 23.61 ॥

ಪತಿತಾನಾಂ ನ ದಾಹಃ ಸ್ಯಾನ್ನಾಂತ್ಯೇಷ್ಟಿರ್ನಾಸ್ಥಿಸಂಚಯಃ ।
ನಾ ಶ್ರುಪಾತೋ ನಪಿಂಡೌ ವಾ ಕಾರ್ಯಂ ಶ್ರಾದ್ಧಾದಿ ಕಂಕ್ವಚಿತ್ ॥ 23.62 ॥

ವ್ಯಾಪಾದಯೇತ್ ತಥಾತ್ಮಾನಂ ಸ್ವಯಂ ಯೋಽಗ್ನಿವಿಷಾದಿಭಿಃ ।
ವಿಹಿತಂ ತಸ್ಯ ನಾಶೌಚಂ ನಾಗ್ನಿರ್ನಾಪ್ಯುದಕಾದಿಕಂ ॥ 23.63 ॥

ಅಥ ಕಿಂಚಿತ್ ಪ್ರಮಾದೇನ ಮ್ರಿಯತೇಽಗ್ನಿವಿಷಾದಿಭಿಃ ।
ತಸ್ಯಾಶೌಚಂ ವಿಧಾತವ್ಯಂ ಕಾರ್ಯಂ ಚೈವೋದಕಾದಿಕಂ ॥ 23.64 ॥

ಜಾತೇ ಕುಮಾರೇ ತದಹಃ ಕಾಮಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪ್ರತಿಗ್ರಹಂ ।
ಹಿರಣ್ಯಧಾನ್ಯಗೋವಾಸಸ್ತಿಲಾಶ್ಚ ಗುಡಸರ್ಪಿಷಾ ॥ 23.65 ॥

ಫಲಾನಿ ಪುಷ್ಪಂ ಶಾಕಂ ಚ ಲವಣಂ ಕಾಷ್ಠಮೇವ ಚ ।
ತಕ್ರಂ ದಧಿ ಘೃತಂ ತೈಲಮೌಷಧಂ ಕ್ಷೀರಮೇವ ಚ ।
ಆಶೌಚಿನೋ ಗೃಹಾದ್ ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ಶುಷ್ಕಾನ್ನಂ ಚೈವ ನಿತ್ಯಶಃ ॥ 23.66 ॥

ಆಹಿತಾಗ್ನಿರ್ಯಥಾನ್ಯಾಯಂ ದಗ್ಧವ್ಯಸ್ತ್ರಿಭಿರಗ್ನಿಭಿಃ ।
ಅನಾಹಿತಾಗ್ನಿರ್ಗೃಹ್ಯೇಣ ಲೌಕಿಕೇನೇತರೋ ಜನಃ ॥ 23.67 ॥

ದೇಹಾಭಾವಾತ್ ಪಲಾಶೈಸ್ತು ಕೃತ್ವಾ ಪ್ರತಿಕೃತಿಂ ಪುನಃ ।
ದಾಹಃ ಕಾರ್ಯೋ ಯಥಾನ್ಯಾಯಂ ಸಪಿಂಡೈಃ ಶ್ರದ್ಧಯಾಽನ್ವಿತೈಃ ॥ 23.68 ॥

ಸಕೃತ್ಪ್ರಸಿಂಚೇದುದಕಂ ನಾಮಗೋತ್ರೇಣ ವಾಗ್ಯತಾಃ ।
ದಶಾಹಂ ಬಾಂಧವೈಃ ಸಾರ್ಧಂ ಸರ್ವೇ ಚೈವಾರ್ದ್ರವಾಸಸಃ ॥ 23.69 ॥

ಪಿಂಡಂ ಪ್ರತಿದಿನಂ ದದ್ಯುಃ ಸಾಯಂ ಪ್ರಾತರ್ಯಥಾವಿಧಿ ।
ಪ್ರೇತಾಯ ಚ ಗೃಹದ್ವಾರಿ ಚತುರ್ಥೇ ಭೋಜಯೇದ್ ದ್ವಿಜಾನ್ ॥ 23.70 ॥

ದ್ವಿತೀಯೇಽಹನಿ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಂ ಕ್ಷುರಕರ್ಮ ಸಬಾಂಧವೈಃ ।
ಚತುರ್ಥೇ ಬಾಂಧವೈಃ ಸರ್ವೈರಸ್ಥ್ನಾಂ ಸಂಚಯನಂ ಭವೇತ್ ।
ಪೂರ್ವಂ ತು ಭೋಜಯೇದ್ ವಿಪ್ರಾನಯುಗ್ಮಾನ್ ಸುಶ್ರದ್ಧಯಾ ಶುಚೀನ್ ॥ 23.71 ॥

ಪಂಚಮೇ ನವಮೇ ಚೈವ ತಥೈವೈಕಾದಶೇಽಹನಿ ।
ಯುಗ್ಮಾನ್ ಭೋಜಯೇದ್ ವಿಪ್ರಾನ್ ನವಶ್ರಾದ್ಧಂ ತು ತದ್ವಿಜಾಃ ॥ 23.72 ॥

ಏಕಾದಶೇಽಹ್ನಿ ಕುರ್ವೋತ ಪ್ರೇತಮುದ್ದಿಶ್ಯ ಭಾವತಃ ।
ದ್ವಾದಶೇ ವಾಹ್ನಿ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಮನಿಂದ್ಯೇ ತ್ವಥವಾಽಹನಿ ।
ಏಕಂ ಪವಿತ್ರಮೇಕೋಽರ್ಘಃ ಪಿಂಡಪಾತ್ರಂ ತಥೈವ ಚ ॥ 23.73 ॥

ಏವಂ ಮೃತಾಹ್ನಿ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಂ ಪ್ರತಿಮಾಸಂ ತು ವತ್ಸರಂ ।
ಸಪಿಂಡೀಕರಣಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಪೂರ್ಣೇ ಸಂವತ್ಸರೇ ಪುನಃ ॥ 23.74 ॥

ಕುರ್ಯಾಚ್ಚತ್ವಾರಿ ಪಾತ್ರಾಣಿ ಪ್ರೇತಾದೀನಾಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ।
ಪ್ರೇತಾರ್ಥಂ ಪಿತೃಪಾತ್ರೇಷು ಪಾತ್ರಮಾಸೇಚಯೇತ್ತತಃ ॥ 23.75 ॥

ಯೇ ಸಮಾನಾ ಇತಿ ದ್ವಾಭ್ಯಾಂ ಪಿಂಡಾನಪ್ಯೇವಮೇವ ಹಿ ।
ಸಪಿಂಡೀಕರಣ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ದೇವಪೂರ್ವಂ ವಿಧೀಯತೇ ॥ 23.76 ॥

ಪಿತೄನಾವಾಹಯೇತ್ ತತ್ರ ಪುನಃ ಪ್ರೇತಂ ವಿನಿರ್ದಿಶೇತ್ ।
ಯೇ ಸಪಿಂಡೀಕೃತಾಃ ಪ್ರೇತಾನ ತೇಷಾಂ ಸ್ಯಾತ್ ಪೃಥಕ್ಕ್ರಿಯಾಃ ।
ಯಸ್ತು ಕುರ್ಯಾತ್ ಪೃಥಕ್ ಪಿಂಡಂ ಪಿತೃಹಾ ಸೋಽಭಿಜಾಯತೇ ॥ 23.77 ॥

ಮೃತೇ ಪಿತರಿ ವೈ ಪುತ್ರಃ ಪಿಂಡಮಬ್ದಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ದದ್ಯಾಚ್ಚಾನ್ನಂ ಸೋದಕುಂಭಂ ಪ್ರತ್ಯಹಂ ಪ್ರೇತಧರ್ಮತಃ ॥ 23.78 ॥

ಪಾರ್ವಣೇನ ವಿಧಾನೇನ ಸಂವತ್ಸರಿಕಮಿಷ್ಯತೇ ।
ಪ್ರತಿಸಂವತ್ಸರಂ ಕಾರ್ಯಂ ವಿಧಿರೇಷ ಸನಾತನಃ ॥ 23.79 ॥

ಮಾತಾಪಿತ್ರೋಃ ಸುತೈಃ ಕಾರ್ಯಂ ಪಿಂಡದಾನಾದಿಕಂ ಚ ಯತ್ ।
ಪತ್ನೀ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸುತಾಭಾವೇ ಪತ್ನ್ಯಭಾವೇ ತು ಸೋದರಃ ॥ 23.80 ॥

ಅನೇನೈವ ವಿಧಾನೇನ ಜೀವಃ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಕೃತ್ವಾ ದಾನಾದಿಕಂ ಸರ್ವಂ ಶ್ರದ್ಧಾಯುಕ್ತಃ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 23.81 ॥

ಏಷ ವಃ ಕಥಿತಃ ಸಮ್ಯಗ್ ಗೃಹಸ್ಥಾನಾಂ ಕ್ರಿಯಾವಿಧಿಃ ।
ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಭರ್ತ್ತೃಷು ಶುಶ್ರೂಷಾ ಧರ್ಮೋ ನಾನ್ಯ ಇಹೋಚ್ಯತೇ ॥ 23.82 ॥

ಸ್ವಧರ್ಮತತ್ಪರಾ ನಿತ್ಯಮೀಶ್ವಿರಾರ್ಪಿತಮಾನಸಃ ।
ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ತತ್ಪರಂ ಸ್ಥಾನಂ ಯದುಕ್ತಂ ವೇದವಾದಿಭಿಃ ॥ 23.83 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ತ್ರಯೋವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥23 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಚತುರ್ವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಂ ತು ಜುಹುಯಾದಾದ್ಯಂತೇಽಹರ್ನಿಶೋಃ ಸದಾ ।
ದರ್ಶೇನ ಚೈವ ಪಕ್ಷಾಂತೇ ಪೌರ್ಣಮಾಸೇನ ಚೈವ ಹಿ ॥ 24.1 ॥

ಸಸ್ಯಾಂತೇ ನವಸಸ್ಯೇಷ್ಟ್ಯಾ ತಥರ್ತ್ವಂತೇ ದ್ವಿಜೋಽಧ್ವರೈಃ ।
ಪಶುನಾ ತ್ವಯನಸ್ಯಾಂತೇ ಸಮಾಂತೇ ಸೋಽಗ್ನಿಕೈರ್ಮಖೈಃ ॥ 24.2 ॥

ನಾನಿಷ್ಟ್ವಾ ನವಶಸ್ಯೇಷ್ಟ್ಯಾ ಪಶುನಾ ವಾಽಗ್ನಿಮಾನ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ನ ಚಾನ್ನಮದ್ಯನ್ಮಾಂಸಂ ವಾ ದೀರ್ಘಮಾಯುರ್ಜಿಜೀವಿಷುಃ ॥ 24.3 ॥

ನವೇನಾನ್ನೇನ ಚಾನಿಷ್ಟ್ವಾ ಪಶುಹವ್ಯೇನ ಚಾಗ್ನ್ಯಃ ।
ಪ್ರಾಣಾನೇವಾತ್ತುಮಿಚ್ಛಂತಿ ನವಾನ್ನಾಮಿಷಗೃದ್ಧಿನಃ ॥ 24.4 ॥

ಸಾವಿತ್ರಾನ್ ಶಾಂತಿಹೋಮಾಂಶ್ಚ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪರ್ವಸು ನಿತ್ಯಶಃ ।
ಪಿತೄಂಶ್ಚೈವಾಷ್ಟಕಾಃ ಸರ್ವೇ ನಿತ್ಯಮನ್ವಷ್ಟಕಾಸು ಚ ॥ 24.5 ॥

ಏಷ ಧರ್ಮಃ ಪರೋ ನಿತ್ಯಮಪಧರ್ಮೋಽನ್ಯ ಉಚ್ಯತೇ ।
ತ್ರಯಾಣಾಮಿಹ ವರ್ಣಾನಾಂ ಗೃಹಸ್ಥಾಶ್ರಮವಾಸಿನಾಂ ॥ 24.6 ॥

ನಾಸ್ತಿಕ್ಯಾದಥವಾಲಸ್ಯಾದ್ ಯೋಽಗ್ನೀನ್ ನಾಧಾತುಮಿಚ್ಛತಿ ।
ಯಜೇತ ವಾ ನ ಯಜ್ಞೇನ ಸ ಯಾತಿ ನರಕಾನ್ ಬಹೂನ್ ॥ 24.7 ॥

ತಾಮಿಸ್ರಮಂಧತಾಮಿಸ್ರಂ ಮಹಾರೌರವರೌರವೌ ।
ಕುಂಭೀಪಾಕಂ ವೈತರಣೀಮಸಿಪತ್ರವನಂ ತಥಾ ।
ಅನ್ಯಾಂಶ್ಚ ನರಕಾನ್ ಘೋರಾನ್ ಸಂಪ್ರಾಪ್ಯಾಂತೇ ಸುದುರ್ಮತಿಃ ।
ಅಂತ್ಯಜಾನಾಂ ಕುಲೇ ವಿಪ್ರಾಃ ಶೂದ್ರಯೋನೌ ಚ ಜಾಯತೇ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಪ್ರಯತ್ನೇನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಹಿ ವಿಶೇಷತಃ ।
ಆಥಾಯಾಗ್ನಿಂ ವಿಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ಯಜೇತ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ॥ 24.8 ॥

ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಾತ್ ಪರೋ ಧರ್ಮೋ ದ್ವಿಜಾನಾಂ ನೇಹ ವಿದ್ಯತೇ ।
ತಸ್ಮಾದಾರಾಧಯೇನ್ನಿತ್ಯಮಗ್ನಿಹೋತ್ರೇಣ ಶಾಶ್ವತಂ ॥ 24.9 ॥

ಯಸ್ತ್ವಾಧ್ಯಾಯಾಗ್ನಿಮಾಂಶ್ಚ ಸ್ಯಾನ್ನ ಯಷ್ಟುಂ ದೇವಮಿಚ್ಛತಿ ।
ಸ ಸಂಮೂಢೋ ನ ಸಂಭಾಷ್ಯಃ ಕಿಂ ಪುನರ್ನಾಸ್ತಿಕೋ ಜನಃ ॥ 24.10 ॥

ಯಸ್ಯ ತ್ರೈವಾರ್ಷಿಕಂ ಭಕ್ತಂ ಪರ್ಯಾಪ್ತಂ ಭೃತ್ಯವೃತ್ತಯೇ ।
ಅಧಿಕಂ ಚಾಪಿ ವಿದ್ಯೇತ ಸ ಸೋಮಂ ಪಾತುಮರ್ಹತಿ ॥ 24.11 ॥

ಏಷ ವೈ ಸರ್ವಯಜ್ಞಾನಾಂ ಸೋಮಃ ಪ್ರಥಮ ಇಷ್ಯತೇ ।
ಸೋಮೇನಾರಾಧಯೇದ್ದೇವಂ ಸೋಮಲೋಕಮಹೇಶ್ವರಂ ॥ 24.12 ॥

ನ ಸೋಮಯಾಗಾದಧಿಕೋ ಮಹೇಶಾರಾಧನಾತ್ತತಃ ।
ನ ಸೋಮೋ ವಿದ್ಯತೇ ತಸ್ಮಾತ್ ಸೋಮೇನಾಭ್ಯರ್ಚಯೇತ್ ಪರಂ ॥ 24.13 ॥

ಪಿತಾಮಹೇನ ವಿಪ್ರಾಣಾಮಾದಾವಭಿಹಿತಃ ಶುಭಃ ।
ಧರ್ಮೋ ವಿಮುಕ್ತಯೇ ಸಾಕ್ಷಾಚ್ಛ್ರೌತಃ ಸ್ಮಾರ್ತ್ತೋ ದ್ವಿಧಾ ಪುನಃ ॥ 24.14 ॥

ಶ್ರೌತಸ್ತ್ರೇತಾಗ್ನಿಸಂಬಂಧಾತ್ ಸ್ಮಾರ್ತ್ತಃ ಪೂರ್ವಂ ಮಯೋದಿತಃ ।
ಶ್ರೇಯಸ್ಕರತಮಃ ಶ್ರೌತಸ್ತಸ್ಮಾಚ್ಛ್ರೌತಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 24.15 ॥

ಉಭಾವಭಿಹಿತೌ ಧರ್ಮೌ ವೇದವೇದವಿನಿಃಸೃತೌ ।
ಶಿಷ್ಟಾಚಾರಸ್ತೃತೀಯಃ ಸ್ಯಾಚ್ಛ್ರತಿಸ್ಮೃತ್ಯೋರಲಾಭತಃ ॥ 24.16 ॥

ಧರ್ಮೇಣಾಧಿಗತೋ ಯೈಸ್ತು ವೇದಃ ಸಪರಿಬೃಂಹಣಃ ।
ತೇ ಶಿಷ್ಟಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಃ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ನಿತ್ಯಮಾತ್ಮಗುಣಾನ್ವಿತಾಃ ॥ 24.17 ॥

ತೇಷಾಮಭಿಮತೋ ಯಃ ಸ್ಯಾಚ್ಚೇತಸಾ ನಿತ್ಯಮೇವ ಹಿ ।
ಸ ಧರ್ಮಃ ಕಥಿತಃ ಸದ್ಭಿರ್ನಾನ್ಯೇಷಾಮಿತಿ ಧಾರಣಾ ॥ 24.18 ॥

ಪುರಾಣಂ ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರಂ ಚ ವೇದಾನಾಮುಪಬೃಂಹಣಂ ।
ಏಕಸ್ಮಾದ್ ಬ್ರಹ್ಮವಿಜ್ಞಾನಂ ಧರ್ಮಜ್ಞಾನಂ ತಥೈಕತಃ ॥ 24.19 ॥

ಧರ್ಮಂ ಜಿಜ್ಞಾಸಮಾನಾನಾಂ ತತ್ಪ್ರಮಾಣತರಂ ಸ್ಮೃತಂ ।
ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರಂ ಪುರಾಣಾನಿ ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನೇಪರಾಯಣಾ ॥ 24.20 ॥

ನಾನ್ಯತೋ ಜಾಯತೇ ಧರ್ಮೋ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾ ಚ ವೈದಿಕೀ ।
ತಸ್ಮಾದ್ ಧರ್ಮಂ ಪುರಾಣಂ ಚ ಶ್ರದ್ಧಾತವ್ಯಂ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿಃ ॥ 24.21 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಚತುರ್ವಿಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥24 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಪಂಚವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಏಷ ವೋಽಭಿಹಿತಃ ಕೃತ್ಸ್ನೋ ಗೃಹಸ್ಥಾಶ್ರಮವಾಸಿನಃ ।
ದ್ವಿಜಾತೇಃ ಪರಮೋ ಧರ್ಮೋ ವರ್ತ್ತನಾನಿ ನಿಬೋಧತ ॥ 25.1 ॥

ದ್ವಿವಿಧಸ್ತು ಗೃಹೀ ಜ್ಞೇಯಃ ಸಾಧಕಶ್ಚಾಪ್ಯಸಾಧಕಃ ।
ಅಧ್ಯಾಪನಂ ಯಾಜನಂ ಚ ಪೂರ್ವಸ್ಯಾಹುಃ ಪ್ರತಿಗ್ರಹಂ ।
ಕುಸೀದಕೃಷಿವಾಣಿಜ್ಯಂ ಪ್ರಕುರ್ವಂತಃ ಸ್ವಯಂಕೃತಂ ॥ 25.2 ॥

ಕೃಷೇರಭಾವೇ ವಾಣಿಜ್ಯಂ ತದಭಾವೇ ಕುಸೀದಕಂ ।
ಆಪತ್ಕಲ್ಪಸ್ತ್ವಯಂ ಜ್ಞೇಯಃ ಪೂರ್ವೋಕ್ತೋ ಮುಖ್ಯ ಇಷ್ಯತೇ ॥ 25.3 ॥

ಸ್ವಯಂ ವಾ ಕರ್ಷಣಾಕುರ್ಯಾದ್ ವಾಣಿಜ್ಯಂ ವಾ ಕುಸೀದಕಂ ।
ಕಷ್ಟಾ ಪಾಪೀಯಸೀ ವೃತ್ತಿಃ ಕುಸೀದಂ ತದ್ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 25.4 ॥

ಕ್ಷಾತ್ರವೃತ್ತಿಂ ಪರಾಂ ಪ್ರಹುರ್ನ ಸ್ವಯಂ ಕರ್ಷಣಂ ದ್ವಿಜೈಃ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಕ್ಷಾತ್ರೇಣ ವರ್ತ್ತೇತ ವರ್ತ್ತತೇಽನಾಪದಿ ದ್ವಿಜಃ ॥ 25.5 ॥

ತೇನ ಚಾವಾಪ್ಯಜೀವಂಸ್ತು ವೈಶ್ಯವೃತ್ತಿಂ ಕೃಷಿಂ ವ್ರಜೇತ್ ।
ನ ಕಥಂಚನ ಕುರ್ವೀತ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಕರ್ಮ ಕರ್ಷಣಂ ॥ 25.6 ॥

ಲಬ್ಧಲಾಭಃ ಪಿತೄನ್ ದೇವಾನ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಂಶ್ಚಾಪಿ ಪೂಜಯೇತ್ ।
ತೇ ತೃಪ್ತಾಸ್ತಸ್ಯ ತಂ ದೋಷಂ ಶಮಯಂತಿ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 25.7 ॥

ದೇವೇಭ್ಯಶ್ಚ ಪಿತೃಭ್ಯಶ್ಚ ದದ್ಯಾದ್ ಭಾಗಂ ತು ವಿಂಶಕಂ ।
ತ್ರಿಂಶದ್ಭಾಗಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಕೃಷಿಂ ಕುರ್ವನ್ ನ ದುಷ್ಯತಿ ॥ 25.8 ॥

ವಣಿಕ್ ಪ್ರದದ್ಯಾದ್ ದ್ವಿಗುಣಂ ಕುಸೀದೀ ತ್ರಿಗುಣಂ ಪುನಃ ।
ಕೃಷೀಪಾಲಾನ್ನ ದೋಷೇಣ ಯುಜ್ಯತೇ ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ 25.9 ॥

ಶಿಲೋಂಛಂ ವಾಪ್ಯಾದದೀತ ಗೃಹಸ್ಥಃ ಸಾಧಕಃ ಪುನಃ ।
ವಿದ್ಯಾಶಿಲ್ಪಾದಯಸ್ತ್ವನ್ಯೇ ಬಹವೋ ವೃತ್ತಿಹೇತವಃ ॥ 25.10 ॥

ಅಸಾಧಕಸ್ತು ಯಃ ಪ್ರೋಕ್ತೋ ಗೃಹಸ್ಥಾಶ್ರಮಸಂಸ್ಥಿತಃ ।
ಶಿಲೋಂಛೇ ತಸ್ಯ ಕಥಿತೇ ದ್ವೇ ವೃತ್ತೀ ಪರಮರ್ಷಿಭಿಃ ॥ 25.11 ॥

ಅಮೃತೇನಾಥವಾ ಜೀವೇನ್ಮೃತೇನಾಪ್ಯಥವಾ ಯದಿ ।
ಅಯಾಚಿತಂ ಸ್ಯಾದಮೃತಂ ಮೃತಂ ಭೇಕ್ಷಂ ತು ಯಾಚಿತಂ ॥ 25.12 ॥

ಕುಶೂಲಧಾನ್ಯಕೋ ವಾ ಸ್ಯಾತ್ ಕುಂಭೀಧಾನ್ಯಕ ಏವ ವಾ ।
ತ್ರ್ಯಹ್ನಿಕೋ ವಾಪಿ ಚ ಭವೇದಶ್ವಸ್ತನಿಕ ಏವ ಚ ॥ 25.13 ॥

ಚತುರ್ಣಾಮಪಿ ವೈ ತೇಷಾಂ ದ್ವಿಜಾನಾಂ ಗೃಹಮೇಧಿನಾಂ ।
ಶ್ರೇಯಾನ್ ಪರಃ ಪರೋ ಜ್ಞೇಯೋ ಧರ್ಮತೋ ಲೋಕಜಿತ್ತಮಃ ॥ 25.14 ॥

ಷಟ್ಕರ್ಮಕೋ ಭವೇತ್ತೇಷಾಂ ತ್ರಿಭಿರನ್ಯಃ ಪ್ರವರ್ತ್ತತೇ ।
ದ್ವಾಭ್ಯಾಮೇಕಶ್ಚತುರ್ಥಸ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಸತ್ರೇಣ ಜೀವತಿ ॥ 25.15 ॥

ವರ್ತ್ತಯಂಸ್ತು ಶಿಲೋಂಛಾಭ್ಯಾಮಗ್ನಿಹೋತ್ರಪರಾಯಣಃ ।
ಇಷ್ಟಿಃ ಪಾರ್ವಾಯಣಾಂತಾಯಾಃ ಕೇವಲಾ ನಿರ್ವಪೇತ್ ಸದಾ ॥ 25.16 ॥

ನ ಲೋಕವೃತಿಂ ವರ್ತ್ತೇತ ವೃತ್ತಿಹೇತೋಃ ಕಥಂಚನ ।
ಅಜಿಹ್ಮಾಮಶಠಾಂ ಶುದ್ಧಾಂ ಜೀವೇದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಜೀವಿಕಾಂ ॥ 25.17 ॥

ಯಾಚಿತ್ವಾ ವಾಽಪಿ ಸದ್ಭ್ಯೋಽನ್ನಂ ಪಿತೄಂದೇವಾಂಸ್ತು ತೋಷಯೇತ್ ।
ಯಾಚಯೇದ್ ವಾ ಶುಚಿಂ ದಾಂತಂ ತೇನ ತೃಪ್ಯೇತ ಸ್ವಯಂ ತತಃ ॥ 25.18 ॥

ಯಸ್ತು ದ್ರವ್ಯಾರ್ಜನಂ ಕೃತ್ವಾ ಗೃಹಸ್ಥಸ್ತೋಷಯೇನ್ನ ತು ।
ದೇವಾನ್ ಪಿತೃಂಶ್ಚ ವಿಧಿನಾ ಶುನಾಂ ಯೋನಿಂ ವ್ರಜತ್ಯಧಃ ॥ 25.19 ॥

ಧರ್ಮಶ್ಚಾರ್ಥಶ್ಚ ಕಾಮಶ್ಚ ಶ್ರೇಯೋ ಮೋಕ್ಷಶ್ಚತುಷ್ಟಯಂ ।
ಧರ್ಮಾದ್ವಿರುದ್ಧಃ ಕಾಮಃ ಸ್ಯಾದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ತು ನೇತರಃ ॥ 25.20 ॥

ಯೋಽರ್ಥೋ ಧರ್ಮಾಯ ನಾತ್ಮಾರ್ಥಂ ಸೋಽರ್ಥೋಽನಾರ್ಥಸ್ತಥೇತರಃ ।
ತಸ್ಮಾದರ್ಥಂ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ದದ್ಯಾದ್ ವೈ ಜುಹುಯಾದ್ ದ್ವಿಜಃ ॥ 25.21 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಪಂಚವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥25 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಷಡ್ವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಅರ್ಥಾನಾಮುದಿತೇ ಪಾತ್ರೇ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಪ್ರತಿಪಾದನಂ ।
ದಾನಮಿತ್ಯಭಿನಿರ್ದಿಷ್ಟಂ ಭುಕ್ತಿಮುಕ್ತಿಫಲಪ್ರದಂ ॥ 26.2 ॥

ಯದ್ ದದಾತಿ ವಿಶಿಷ್ಟೇಭ್ಯಃ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಪರಯಾ ಯುತಃ ।
ತದವಿಚಿತ್ರಮಹಂ ಮನ್ಯೇ ಶೇಷಂ ಕಸ್ಯಾಪಿ ರಕ್ಷತಿ ॥ 26.3 ॥

ನಿತ್ಯಂ ನೈಮಿತ್ತಿಕಂ ಕಾಮ್ಯಂ ತ್ರಿವಿಧಂ ದಾನಮುಚ್ಯತೇ ।
ಚತುರ್ಥಂ ವಿಮಲಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಸರ್ವದಾನೋತ್ತಮೋತ್ತಮಂ ॥ 26.4 ॥

ಅಹನ್ಯಹನಿ ಯತ್ ಕಿಂಚಿದ್ ದೀಯತೇಽನುಪಕಾರಿಣೇ ।
ಅನುದ್ದಿಶ್ಯ ಫಲಂ ತಸ್ಮಾದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಯ ತು ನಿತ್ಯಕಂ ॥ 26.5 ॥

ಯತ್ ತು ಪಾಪೋಪಶಾಂತ್ಯರ್ಥಂ ದೀಯತೇ ವಿದುಷಾಂ ಕರೇ ।
ನೈಮಿತ್ತಿಕಂ ತದುದ್ದಿಷ್ಟಂ ದಾನಂ ಸದ್ಭಿರನುಷ್ಠಿತಂ ॥ 26.6 ॥

ಅಪತ್ಯವಿಜಯೈಶ್ವರ್ಯಸ್ವರ್ಗಾರ್ಥಂ ಯತ್ ಪ್ರದೀಯತೇ ।
ದಾನಂ ತತ್ ಕಾಮ್ಯಮಾಖ್ಯಾತಮೃಷಿಭಿರ್ಧರ್ಮಚಿಂತಕೈಃ ॥ 26.7 ॥

ಯದೀಶ್ವರಪ್ರೀಣನಾರ್ಥಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿತ್ಸು ಪ್ರದೀಯತೇ ।
ಚೇತಸಾ ಧರ್ಮಯುಕ್ತೇನ ದಾನಂ ತದ್ ವಿಮಲಂ ಶಿವಂ ॥ 26.8 ॥

ದಾನಧರ್ಮಂ ನಿಷೇವೇತ ಪಾತ್ರಮಾಸಾದ್ಯ ಶಕ್ತಿತಃ ।
ಉತ್ಪತ್ಸ್ಯತೇ ಹಿ ತತ್ಪಾತ್ರಂ ಯತ್ ತಾರಯತಿ ಸರ್ವತಃ ॥ 26.9 ॥

ಕುಟುಂಬಭಕ್ತವಸನಾದ್ ದೇಯಂ ಯದತಿರಿಚ್ಯತೇ ।
ಅನ್ಯಥಾ ದೀಯತೇ ಯದ್ಧಿ ನ ತದ್ ದಾನಂ ಫಲಪ್ರದಂ ॥ 26.10 ॥

ಶ್ರೋತ್ರಿಯಾಯ ಕುಲೀನಾಯ ವಿನೀತಾಯ ತಪಸ್ವಿನೇ ।
ವೃತ್ತಸ್ಥಾಯ ದರಿದ್ರಾಯ ಪ್ರದೇಯಂ ಭಕ್ತಿಪೂರ್ವಕಂ ॥ 26.11 ॥

ಯಸ್ತು ದದ್ಯಾನ್ಮಹೀಂ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಯಾಹಿತಾಗ್ನಯೇ ।
ಸ ಯಾತಿ ಪರಮಂ ಸ್ಥಾನಂ ಯತ್ರ ಗತ್ವಾ ನ ಶೋಚತಿ ॥ 26.12 ॥

ಇಕ್ಷುಭಿಃ ಸಂತತಾಂ ಭುಮಿಂ ಯವಗೋಧೂಮಶಲಿನೀಂ ।
ದದಾತಿ ವೇದವಿದುಷೇ ಯಃ ಸ ಭೂಯೋ ನ ಜಾಯತೇ ॥ 26.13 ॥

ಗೋಚರ್ಮಮಾತ್ರಾಮಪಿ ವಾ ಯೋ ಭೂಮಿಂ ಸಂಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಯ ದರಿದ್ರಾಯ ಸರ್ವಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ॥ 26.14 ॥

ಭೂಮಿದಾನಾತ್ ಪರಂ ದಾನಂ ವಿದ್ಯತೇ ನೇಹ ಕಿಂಚನ ।
ಅನ್ನದಾನಂ ತೇನ ತುಲ್ಯಂ ವಿದ್ಯಾದಾನಂ ತತೋಽಧಿಕಂ ॥ 26.15 ॥

ಯೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಯ ಶಾಂತಾಯ ಶುಚಯೇ ಧರ್ಮಶಾಲಿನೇ ।
ದದಾತಿ ವಿದ್ಯಾಂ ವಿಧಿನಾ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 26.16 ॥

ದದ್ಯಾದಹರಹಸ್ತ್ವನ್ನಂ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣೇ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಸ್ಥಾನಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 26.17 ॥

ಗೃಹಸ್ಥಾಯಾನ್ನದಾನೇನ ಫಲಂ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಮಾನವಃ ।
ಆಮಮೇಚಾಸ್ಯ ದಾತವ್ಯಂ ದತ್ತ್ವಾಪ್ನೋತಿ ಪರಾಂ ಗತಿಂ ॥ 26.18 ॥

ವೈಶಾಖ್ಯಾಂ ಪೌರ್ಣಮಾಸ್ಯಾಂ ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಸಪ್ತ ಪಂಚ ವಾ ।
ಉಪೋಷ್ಯ ವಿಧಿನಾ ಶಾಂತಃ ಶುಚಿಃ ಪ್ರಯತಮಾನಸಃ ॥ 26.19 ॥

ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ತಿಲೈಃ ಕೃಷ್ಣೈರ್ಮಧುನಾ ಚ ವಿಶೇಷತಃ ।
ಗಂಧಾದಿಭಿಃ ಸಮಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ವಾಚಯೇದ್ ವಾ ಸ್ವ್ಯಂ ವದೇತ್ ॥ 26.20 ॥

ಪ್ರೀಯತಾಂ ಧರ್ಮರಾಜೇತಿ ಯದ್ ವಾ ಮನಸಿ ವರ್ತ್ತತೇ ।
ಯಾವಜ್ಜೀವಕೃತಂ ಪಾಪಂ ತತ್ಕ್ಷಣಾದೇವ ನಶ್ಯತಿ ॥ 26.21 ॥

ಕೃಷ್ಣಾಜಿನೇ ತಿಲಾನ್ ಕೃತ್ತ್ವಾ ಹಿರಣ್ಯಂ ಮಧುಸರ್ಪಿಷೀ ।
ದದಾತಿ ಯಸ್ತು ವಿಪ್ರಾಯ ಸರ್ವಂ ತರತಿ ದುಷ್ಕೃತಂ ॥ 26.22 ॥

ಕೃತಾನ್ನಮುದಕುಂಭಂ ಚ ವೈಶಾಖ್ಯಾಂ ಚ ವಿಶೇಷತಃ ।
ನಿರ್ದಿಶ್ಯ ಧರ್ಮರಾಜಾಯ ವಿಪ್ರೇಭ್ಯೋ ಮುಚ್ಯತೇ ಭಯಾತ್ ॥ 26.23 ॥

ಸುವರ್ಣತಿಲಯುಕ್ತೈಸ್ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಸಪ್ತ ಪಂಚ ವಾ ।
ತರ್ಪಯೇದುದಪಾತ್ರೈಸ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಂ ವ್ಯಪೋಹತಿ ॥ 26.24 ॥

(ಮಾಘಮಾಸೇ ತು ವಿಪ್ರಸ್ತು ದ್ವಾದಶ್ಯಾಂ ಸಮುಪೋಷಿತಃ ।)
ಶುಕ್ಲಾಮ್ವರಧರಃ ಕೃಷ್ಣೈಸ್ತಿಲೈರ್ಹುತ್ವಾ ಹುತಾಶನಂ ।
ಪ್ರದದ್ಯಾದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಭ್ಯಸ್ತು ತಿಲಾನೇವ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಜನ್ಮಪ್ರಭೃತಿ ಯತ್ಪಾಪಂ ಸರ್ವಂ ತರತಿ ವೈ ದ್ವಿಜಃ ॥ 26.25 ॥

ಅಮಾವಸ್ಯಾಮನುಪ್ರಾಪ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಯ ತಪಸ್ವಿನೇ ।
ಯತ್ಕಿಚಿದ್ ದೇವದೇವೇಶಂ ದದ್ಯಾದ್ಬೋದ್ದಿಶ್ಯ ಶಂಕರಂ ॥ 26.26 ॥

ಪ್ರೀಯತಾಮೀಶ್ವರಃ ಸೋಮೋ ಮಹಾದೇವಃ ಸನಾತನಃ ।
ಸಪ್ತಜನ್ಮಕೃತಂ ಪಾಪಂ ತತ್ಕ್ಷಣಾದೇವ ನಶ್ಯತಿ ॥ 26.27 ॥

ಯಸ್ತು ಕೃಷ್ಣಚತುರ್ದಶ್ಯಾಂ ಸ್ನಾತ್ವಾ ದೇವಂ ಪಿನಾಕಿನಂ ।
ಆರಾಧಯೇದ್ ದ್ವಿಜಮುಖೇ ನ ತಸ್ಯಾಸ್ತಿ ಪುನರ್ಭವಃ ॥ 26.28 ॥

ಕೃಷ್ಣಾಷ್ಟಮ್ಯಾಂ ವಿಶೇಷೇಣ ಧಾರ್ಮಿಕಾಯ ದ್ವಿಜಾತಯೇ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾಽಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಯಥಾನ್ಯಾಯಂ ಪಾದಪ್ರಕ್ಷಾಲನಾದಿಭಿಃ ॥ 26.29 ॥

ಪ್ರೀಯತಾಂ ಮೇ ಮಹಾದೇವೋ ದದ್ಯಾದ್ದ್ರವ್ಯಂ ಸ್ವಕೀಯಕಂ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿನಿರ್ಮುಕ್ತಃ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 26.30 ॥

ದ್ವಿಜೈಃ ಕೃಷ್ಣಚತುರ್ದಶ್ಯಾಂ ಕೃಷ್ಣಾಷ್ಟಮ್ಯಾಂ ವಿಶೇಷತಃ ।
ಅಮಾವಾಸ್ಯಾಯಾಂ ವೈ ಭಕ್ತೈಸ್ತು ಪೂಜನೀಯಸ್ತ್ರಿಲೋಚನಃ ॥ 26.31 ॥

ಏಕಾದಶ್ಯಾಂ ನಿರಾಹಾರೋ ದ್ವಾದಶ್ಯಾಂ ಪುರುಷೋತ್ತಮಂ ।
ಅರ್ಚಯೇದ್ ಬಾಹ್ಮಣಮುಖೇ ಸ ಗಚ್ಛೇತ್ ಪರಮಂ ಪದಂ ॥ 26.32 ॥

ಏಷಾ ತಿಥಿರ್ವೈಷ್ಣವೀಂ ಸ್ಯಾದ್ ದ್ವಾದಶೀ ಶುಕ್ಲಪಕ್ಷಕೇ ।
ತಸ್ಯಾಮಾರಾಧಯೇದ್ ದೇವಂ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಜನಾರ್ದನಂ ॥ 26.33 ॥

ಯತ್ಕಿಂಚಿದ್ ದೇವಮೀಶಾನಮುದ್ದಿಶ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಶುಚೌ ।
ದೀಯತೇ ವಿಷ್ಣವೇ ವಾಪಿ ತದನಂತಫಲಪ್ರದಂ ॥ 26.34 ॥

ಯೋ ಹಿ ಯಾಂ ದೇವತಾಮಿಚ್ಛೇತ್ ಸಮಾರಾಧಯಿತುಂ ನರಃ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಪೂಜಯೇದ್ ಯತ್ನಾತ್ ಸತಸ್ಯಾಂ ತೋಷಹೇತುತಃ ॥ 26.35 ॥

ದ್ವಿಜಾನಾಂ ವಪುರಾಸ್ಥಾಯ ನಿತ್ಯಂ ತಿಷ್ಠಂತಿ ದೇವತಾಃ ।
ಪೂಜ್ಯಂತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಲಾಭೇ ಪ್ರತಿಮಾದಿಷ್ವಪಿ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 26.36 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಪ್ರಯತ್ನೇನ ತತ್ ತತ್ ಫಲಮಭೀಪ್ಸುಭಿಃ ।
ದ್ವಿಜೇಷು ದೇವತಾ ನಿತ್ಯಂ ಪೂಜನೀಯಾ ವಿಶೇಷತಃ ॥ 26.37 ॥

ವಿಭೂತಿಕಾಮಃ ಸತತಂ ಪೂಜಯೇದ್ ವೈ ಪುರಂದರಂ ।
ಬ್ರಹ್ಮವರ್ಚಸಕಾಮಸ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಬ್ರಹ್ಮಕಾಮುಕಃ ॥ 26.38 ॥

ಆರೋಗ್ಯಕಾಮೋಽಥ ರವಿಂ ಧನಕಾಮೋ ಹುತಾಶನಂ ।
ಕರ್ಮಣಾಂ ಸಿದ್ಧಿಕಾಮಸ್ತು ಪೂಜಯೇದ್ ವೈ ವಿನಾಯಕಂ ॥ 26.39 ॥

ಭೋಗಕಾಮಸ್ತು ಶಶಿನಂ ಬಲಕಾಮಃ ಸಮೀರಣಂ ।
ಮುಮುಕ್ಷುಃ ಸರ್ವಸಂಸಾರಾತ್ ಪ್ರಯತ್ನೇನಾರ್ಚಯೇದ್ಧರಿಂ ॥ 26.40 ॥

ಯಸ್ತು ಯೋಗಂ ತಥಾ ಮೋಕ್ಷಂ ಇಚ್ಛೇತ್ತಜ್ಜ್ಞಾನಮೈಶ್ವರಂ ।
ಸೋಽರ್ಚಯೇದ್ ವೈ ವಿರೂಪಾಕ್ಷಂ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಮಹೇಶ್ವರಂ ॥ 26.41 ॥

ಯೇ ವಾಂಛಂತಿ ಮಹಾಯೋಗಾನ್ ಜ್ಞಾನಾನಿ ಚ ಮಹೇಶ್ವರಂ ।
ತೇ ಪೂಜಯಂತಿ ಭೂತೇಶಂ ಕೇಶವಂ ಚಾಪಿ ಭೋಗಿನಃ ॥ 26.42 ॥

ವಾರಿದಸ್ತೃಪ್ತಿಮಾಪ್ನೋತಿ ಸುಖಮಕ್ಷಯ್ಯಮನ್ನದಃ ।
ತಿಲಪ್ರದಃ ಪ್ರಜಾಮಿಷ್ಟಾಂ ದೀಪದಶ್ಚಕ್ಷುರುತ್ತಮಂ ॥ 26.43 ॥

ಭೂಮಿದಃ ಸರ್ವಮಾಪ್ನೋತಿ ದೀರ್ಘಮಾಯುರ್ಹಿರಣ್ಯದಃ ।
ಗೃಹದೋಽಗ್ರ್ಯಾಣಿ ವೇಶ್ಮಾನಿ ರೂಪ್ಯದೋ ರೂಪಮುತ್ತಮಂ ॥ 26.44 ॥

ವಾಸೋದಶ್ಚಂದ್ರಸಾಲೋಕ್ಯಮಶ್ವಿಸಾಲೋಕ್ಯಮಶ್ವದಃ ।
ಅನಡುದಃ ಶ್ರಿಯಂ ಪುಷ್ಟಾಂ ಗೋದೋ ವ್ರಧ್ನಸ್ಯ ವಿಷ್ಟಪಂ ॥ 26.45 ॥

ಯಾನಶಯ್ಯಾಪ್ರದೋ ಭಾರ್ಯಾಮೈಶ್ವರ್ಯಮಭಯಪ್ರದಃ ।
ಧಾನ್ಯದಃ ಶಾಶ್ವತಂ ಸೌಖ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮದೋ ಬ್ರಹ್ಮಸಾತ್ಮ್ಯತಾಂ ॥ 26.46 ॥

ಧಾನ್ಯಾನ್ಯಪಿ ಯಥಾಶಕ್ತಿ ವಿಪ್ರೇಷು ಪ್ರತಿಪಾದಯೇತ್ ।
ವೇದವಿತ್ಸು ವಿಶಿಷ್ಟೇಷು ಪ್ರೇತ್ಯ ಸ್ವರ್ಗಂ ಸಮಶ್ನುತೇ ॥ 26.47 ॥

ಗವಾಂ ವಾ ಸಂಪ್ರದಾನೇನ ಸರ್ವಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ।
ಇಂಧನಾನಾಂ ಪ್ರದಾನೇನ ದೀಪ್ತಾಗ್ನಿರ್ಜಾಯತೇ ನರಃ ॥ 26.48 ॥

ಫಲಮೂಲಾನಿ ಶಾಕಾನಿ ಭೋಜ್ಯಾನಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ ।
ಪ್ರದದ್ಯಾದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಭ್ಯಸ್ತು ಮುದಾ ಯುಕ್ತಃ ಸದಾ ಭವೇತ್ ॥ 26.49 ॥

ಔಷಧಂ ಸ್ನೇಹಮಾಹಾರಂ ರೋಗಿಣೇ ರೋಗಶಾಂತಯೇ ।
ದದಾನೋ ರೋಗರಹಿತಃ ಸುಖೀ ದೀರ್ಘಾಯುರೇವ ಚ ॥ 26.50 ॥

ಅಸಿಪತ್ರವನಂ ಮಾರ್ಗಂ ಕ್ಷುರಧಾರಾಸಮನ್ವಿತಂ ।
ತೀವ್ರಿತಾಪಂ ಚ ತರತಿ ಛತ್ರೋಪಾನತ್ಪ್ರದೋ ನರಃ ॥ 26.51 ॥

ಯದ್ಯದಿಷ್ಟತಮಂ ಲೋಕೇ ಯಚ್ಚಾಪಿ ದಯಿತಂ ಗೃಹೇ ।
ತತ್ತದ್ ಗುಣವತೇ ದೇಯಂ ತದೇವಾಕ್ಷ್ಯಮಿಚ್ಛತಾ ॥ 26.52 ॥

ಅಯನೇ ವಿಷುವೇ ಚೈವ ಗ್ರಹಣೇ ಚಂದ್ರಸೂರ್ಯಯೋಃ ।
ಸಂಕ್ರಾಂತ್ಯಾದಿಷು ಕಾಲೇಷು ದತ್ತಂ ಭವತಿ ಚಾಕ್ಷಯಂ ॥ 26.53 ॥

ಪ್ರಯಾಗಾದಿಷು ತೀರ್ಥೇಷು ಪುಣ್ಯೇಷ್ವಾಯತನೇಷು ಚ ।
ದತ್ತ್ವಾ ಚಾಕ್ಷಯಮಾಪ್ನೋತಿ ನದೀಷು ಚ ವನೇಷು ಚ ॥ 26.54 ॥

ದಾನಧರ್ಮಾತ್ ಪರೋ ಧರ್ಮೋ ಭೂತಾನಾಂ ನೇಹ ವಿದ್ಯತೇ ।
ತಸ್ಮಾದ್ ವಿಪ್ರಾಯ ದಾತವ್ಯಂ ಶ್ರೋತ್ರಿಯಾಯ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿಃ ॥ 26.55 ॥

ಸ್ವಗಾಯುರ್ಭೂತಿಕಾಮೇನ ತಥಾ ಪಾಪೋಪಶಾಂತಯೇ ।
ಮುಮುಕ್ಷುಣಾ ಚ ದಾತವ್ಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಭ್ಯಸ್ತಥಾಽನ್ವಹಂ ॥ 26.56 ॥

ದೀಯಮಾನಂ ತು ಯೋ ಮೋಹಾದ್ ಗೋವಿಪ್ರಾಗ್ನಿಸುರೇಷು ಚ ।
ನಿವಾರಯತಿ ಪಾಪಾತ್ಮಾ ತಿರ್ಯಗ್ಯೋನಿಂ ವ್ರಜೇತ್ ತು ಸಃ ॥ 26.57 ॥

ಯಸ್ತು ದ್ರವ್ಯಾರ್ಜನಂ ಕೃತ್ವಾ ನಾರ್ಚಯೇದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಸುರಾನ್ ।
ಸರ್ವಸ್ವಮಪಹೃತ್ಯೈನಂ ರಾಜಾ ರಾಷ್ಟ್ರಾತ್ ಪ್ರವಾಸಯೇತ್ ॥ 26.58 ॥

ಯಸ್ತು ದುರ್ಭಿಕ್ಷವೇಲಾಯಾಮನ್ನಾದ್ಯಂ ನ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ।
ಮ್ರಿಯಮಾಣೇಷು ವಿಪ್ರೇಷು ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಸ ತು ಗರ್ಹಿತಃ ॥ 26.59 ॥

ನ ತಸ್ಮಾತ್ ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಣೀಯಾತ್ ನ ವೈ ದೇಯಂಚ ತಸ್ಯ ಹಿ ।
ಅಂಕಯಿತ್ವಾ ಸ್ವಕಾದ್ ರಾಷ್ಟ್ರಾತ್ ತಂ ರಾಜಾ ವಿಪ್ರವಾಸಯೇತ್ ॥ 26.60 ॥

ಯಸ್ತ್ವಸದ್ಭ್ಯೋ ದದಾತೀಹ ನ ದ್ರವ್ಯಂ ಧರ್ಮಸಾಧನಂ ।
ಸ ಪೂರ್ವಾಭ್ಯಧಿಕಃ ಪಾಪೀ ನರಕೇ ಪಚ್ಯತೇ ನರಃ ॥ 26.61 ॥

ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯವಂತೋ ಯೇ ವಿಪ್ರಾ ವಿದ್ಯಾವಂತೋ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಾಃ ।
ಸತ್ಯಸಂಯಮಸಂಯುಕ್ತಾಸ್ತೇಭ್ಯೋ ದದ್ಯಾದ್ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ॥ 26.62 ॥

ಸುಭುಕ್ತಮಪಿ ವಿದ್ವಾಂಸಂ ಧಾರ್ಮಿಕಂ ಭೋಜಯೇದ್ ದ್ವಿಜಂ ।
ನ ತು ಮೂರ್ಖಮವೃತ್ತಸ್ಥಂ ದಶರಾತ್ರಮುಪೋಷಿತಂ ॥ 26.63 ॥

ಸನ್ನಿಕೃಷ್ಟಮತಿಕ್ರಮ್ಯ ಶ್ರೋತ್ರಿಯಂ ಯಃ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ।
ಸ ತೇನ ಕರ್ಮಣಾ ಪಾಪೀ ದಹತ್ಯಾಸಪ್ತಮಂ ಕುಲಂ ॥ 26.64 ॥

ಯದಿಸ್ಯಾದಧಿಕೋ ವಿಪ್ರಃ ಶೀಲವಿದ್ಯಾದಿಭಿಃ ಸ್ವಯಂ ।
ತಸ್ಮೈ ಯತ್ನೇನ ದಾತವ್ಯಂ ಅತಿಕ್ರಮ್ಯಾಪಿ ಸನ್ನಿಧಿಂ ॥ 26.65 ॥

ಯೋರ್ಚ್ಚಿತಂ ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಣೀಯಾದ್ ದದ್ಯಾದರ್ಚಿತಮೇವ ಚ ।
ತಾವುಭೌ ಗಚ್ಛತಃ ಸ್ವರ್ಗಂ ನರಕಂ ತು ವಿಪರ್ಯಯೇ ॥ 26.66 ॥

ನ ವಾರ್ಯಪಿ ಪ್ರಯಚ್ಛೇತ ನಾಸ್ತಿಕೇ ಹೈತುಕೇಽಪಿ ಚ ।
ಪಾಷಂಡೇಷು ಚ ಸರ್ವೇಷು ನಾವೇದವಿದಿ ಧರ್ಮವಿತ್ ॥ 26.67 ॥

ಅಪೂಪಂ ಚ ಹಿರಣ್ಯಂ ಚ ಗಾಮಶ್ವಂ ಪೃಥಿವೀಂ ತಿಲಾನ್ ।
ಅವಿದ್ವಾನ್ ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಣಾನೋ ಭಸ್ಮೀ ಭವತಿ ಕಾಷ್ಠವತ್ ॥ 26.68 ॥

ದ್ವಿಜಾತಿಭ್ಯೋ ಧನಂ ಲಿಪ್ಸೇತ್ ಪ್ರಶಸ್ತೇಭ್ಯೋ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಅಪಿ ವಾ ಜಾತಿಮಾತ್ರೇಭ್ಯೋ ನ ತು ಶೂದ್ರಾತ್ ಕಥಂಚನ ॥ 26.69 ॥

ವೃತ್ತಿಸಂಕೋಚಮನ್ವಿಚ್ಛೇನ್ನೇಹೇತ ಧನವಿಸ್ತರಂ ।
ಧನಲೋಭೇ ಪ್ರಸಕ್ತಸ್ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯಾದೇವ ಹೀಯತೇ ॥ 26.70 ॥

ವೇದಾನಧೀತ್ಯ ಸಕಲಾನ್ ಯಜ್ಞಾಂಶ್ಚಾವಾಪ್ಯ ಸರ್ವಶಃ ।
ನ ತಾಂ ಗತಿಮವಾಪ್ನೋತಿ ಸಂಕೋಚಾದ್ ಯಾಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 26.71 ॥

ಪ್ರತಿಗ್ರಹರುಚಿರ್ನ ಸ್ಯಾತ್ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಂ ತು ಧನಂ ಹರೇತ್ ।
ಸ್ಥಿತ್ಯರ್ಥಾದಧಿಕಂ ಗೃಹ್ಣನ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಯಾತ್ಯಧೋಗತಿಂ ॥ 26.72 ॥

ಯಸ್ತು ಯಾಚನಕೋ ನಿತ್ಯಂ ನ ಸ ಸ್ವರ್ಗಸ್ಯ ಭಾಜನಂ ।
ಉದ್ವೇಜಯತಿ ಭೂತಾನಿ ಯಥಾ ಚೌರಸ್ತಥೈವ ಸಃ ॥ 26.73 ॥

ಗುರೂನ್ ಭೃತ್ಯಾಂಶ್ಚೋಜ್ಜಿಹೀರ್ಷನ್ ಅರ್ಚಿಷ್ಯನ್ ದೇವತಾತಿಥೀನ್ ।
ಸರ್ವತಃ ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಣೀಯಾನ್ನ ತು ತೃಪ್ಯೇತ್ ಸ್ವಯಂತತಃ ॥ 26.74 ॥

ಏವಂ ಗೃಹಸ್ಥೋ ಯುಕ್ತಾತ್ಮಾ ದೇವತಾಽತಿಥಿಪೂಜಕಃ ।
ವರ್ತ್ತಮಾನಃ ಸಂಯಾತಾತ್ಮಾ ಯಾತಿ ತತ್ ಪರಮಂ ಪದಂ ॥ 26.75 ॥

ಪುತ್ರೇ ನಿಧಾಯ ವಾ ಸರ್ವಂ ಗತ್ವಾಽರಣ್ಯಂ ತು ತತ್ತ್ವವಿತ್ ।
ಏಕಾಕೀ ವಿಚರೇನ್ನಿತ್ಯಮುದಾಸೀನಃ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 26.76 ॥

ಏಷ ವಃ ಕಥಿತೋ ಧರ್ಮೋ ಗೃಹಸ್ಥಾನಾಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ।
ಜ್ಞಾತ್ವಾಽತು ತಿಷ್ಠೇನ್ನಿಯತಂ ತಥಾಽನುಷ್ಠಾಪಯೇದ್ ದ್ವಿಜಾನ್ ॥ 26.77 ॥

ಇತಿ ದೇವಮನಾದಿಮೇಕಮೀಶಂ
ಗೃಹಧರ್ಮೇಣ ಸಮರ್ಚಯೇದಜಸ್ರಂ
ಸಮತೀತ್ಯ ಸ ಸರ್ವಭೂತಯೋನಿಂ
ಪ್ರಕೃತಿಂ ವೈ ಸ ಪರಂ ನ ಯಾತಿ ಜನ್ಮ ॥ 26.78 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಷಡ್ವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥26 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಸಪ್ತವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಏವಂ ಗೃಹಾಶ್ರಮೇ ಸ್ಥಿತ್ವಾ ದ್ವಿತೀಯಂ ಭಾಗಮಾಯುಷಃ ।
ವಾನಪ್ರಸ್ಥಾಶ್ರಮಂ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸದಾರಃ ಸಾಗ್ನಿರೇವ ಚ ॥ 27.2 ॥

ನಿಕ್ಷಿಪ್ಯ ಭಾರ್ಯಾಂ ಪುತ್ರೇಷು ಗಚ್ಛೇದ್ ವನಮಥಾಪಿ ವಾ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾಽಪತ್ಯಸ್ಯ ಚಾಪತ್ಯಂ ಜರ್ಜರೀಕೃತವಿಗ್ರಹಃ ॥ 27.2 ॥

ಶುಕ್ಲಪಕ್ಷಸ್ಯ ಪೂರ್ವಾಹ್ಣೇ ಪ್ರಶಸ್ತೇ ಚೋತ್ತರಾಯಣೇ ।
ಗತ್ವಾಽರಣ್ಯಂ ನಿಯಮವಾಂಸ್ತಪಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 27.3 ॥

ಫಲಮೂಲಾನಿ ಪೂತಾನಿ ನಿತ್ಯಮಾಹಾರಮಾಹರೇತ್ ।
ಯತಾಹಾರೋ ಭವೇತ್ ತೇನ ಪೂಜಯೇತ್ ಪಿತೃದೇವತಾಃ ॥ 27.4 ॥

ಪೂಜಯಿತ್ವಾಽತಿಥಿಂ ನಿತ್ಯಂ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಚಾಭ್ಯರ್ಚಯೇತ್ ಸುರಾನ್ ।
ಗೃಹಾದಾದಾಯ ಚಾಶ್ನೀಯಾದಷ್ಟೌ ಗ್ರಾಸಾನ್ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 27.5 ॥

ಜಟಾಶ್ಚ ಬಿಭೃಯಾನ್ನಿತ್ಯಂ ನಖರೋಮಾಣಿ ನೋತ್ಸೃಜೇತ್ ।
ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಂ ಸರ್ವದಾ ಕುರ್ಯಾನ್ನಿಯಚ್ಛೇದ್ ವಾಚಮನ್ಯತಃ ॥ 27.6 ॥

ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಂ ಚ ಜುಹುಯಾತ್ ಪಂಚಯಜ್ಞಾನ್ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಮುನ್ಯನ್ನೈರ್ವಿವಿಧೈರ್ವನ್ಯೈಃ ಶಾಕಮೂಲಫಲೇನ ಚ ॥ 27.7 ॥

ಚೀರವಾಸಾ ಭವೇನ್ನಿತ್ಯಂ ಸ್ನಾಯಾತ್ ತ್ರಿಷವಣಂ ಶುಚಿಃ ।
ಸರ್ವಭೂತಾನುಕಂಪೀ ಸ್ಯಾತ್ ಪ್ರತಿಗ್ರಹವಿವರ್ಜಿತಃ ॥ 27.8 ॥

ದರ್ಶೇನ ಪೌರ್ಣಮಾಸೇನ ಯಜೇತ್ ನಿಯತಂ ದ್ವಿಜಃ ।
ಋಕ್ಷೇಷ್ವಾಗ್ರಯಣೇ ಚೈವ ಚಾತುರ್ಮಾಸ್ಯಾನಿ ಚಾಹರೇತ್ ॥ 27.9 ॥

ಉತ್ತರಾಯಣಂ ಚ ಕ್ರಮಶೋ ದಕ್ಷಸ್ಯಾಯನಮೇವ ಚ ।
ವಾಸಂತೈಃ ಶಾರದೈರ್ಮೇಧ್ಯೈರ್ಮುನ್ಯನ್ನೈಃ ಸ್ವಯಮಾಹೃತೈಃ ॥ 27.10 ॥

ಪುರೋಡಾಶಾಂಶ್ಚರೂಂಶ್ಚೈವ ದ್ವಿವಿಧಂ ನಿರ್ವಪೇತ್ ಪೃಥಕ್ ।
ದೇವತಾಭ್ಯಶ್ಚ ತದ್ ಹುತ್ವಾ ವನ್ಯಂ ಮೇಧ್ಯತರಂ ಹವಿಃ ॥ 27.11 ॥

ಶೇಷಂ ಸಮುಪಭುಂಜೀತ ಲವಣಂ ಚ ಸ್ವಯಂ ಕೃತಂ ॥

ವರ್ಜಯೇನ್ಮಧುಮಾಂಸಾನಿ ಭೌಮಾನಿ ಕವಚಾನಿ ಚ ॥ 27.12 ॥

ಭೂಸ್ತೃಣಂ ಶಿಶುಕಂ ಚೈವ ಶ್ಲೇಷ್ಮಾತಕಫಲಾನಿ ಚ ।
ನ ಫಾಲಕೃಷ್ಟಮಶ್ನೀಯಾದುತ್ಸೃಷ್ಟಮಪಿ ಕೇನಚಿತ್ ॥ 27.13 ॥

ನ ಗ್ರಾಮಜಾತಾನ್ಯಾರ್ತ್ತೋಽಪಿ ಪುಷ್ಪಾಣಿ ಚ ಫಲಾನಿ ಚ ।
ಶ್ರಾವಣೇನೈವ ವಿಧಿನಾ ವಹ್ನಿಂ ಪರಿಚರೇತ್ ಸದಾ ॥ 27.14 ॥

ನ ದ್ರುಹ್ಯೇತ್ ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ನಿರ್ದ್ವಂದ್ವೋ ನಿರ್ಭಯೋ ಭವೇತ್ ।
ನ ನಕ್ತಂ ಕಿಂಚಿದಶ್ನೀಯಾದ್ ರಾತ್ರೌ ಧ್ಯಾನಪರೋ ಭವೇತ್ ॥ 27.15 ॥

ಜಿತೇಂದ್ರಿಯೋ ಜಿತಕ್ರೋಧಸ್ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನವಿಚಿಂತಕಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಭವೇನ್ನಿತ್ಯಂ ನ ಪತ್ನೀಮಪಿ ಸಂಶ್ರಯೇತ್ ॥ 27.16 ॥

ಯಸ್ತು ಪತ್ನ್ಯಾ ವನಂ ಗತ್ವಾ ಮೈಥುನಂ ಕಾಮತಶ್ಚರೇತ್ ।
ತದ್ ವ್ರತಂ ತಸ್ಯ ಲುಪ್ಯೇತ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತೀಯತೇ ದ್ವಿಜಃ ॥ 27.17 ॥

ತತ್ರ ಯೋ ಜಾಯತೇ ಗರ್ಭೋ ನ ಸಂಸ್ಪೃಶ್ಯೋ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿಃ ।
ನ ಹಿ ವೇದೇಽಧಿಕಾರೋಽಸ್ಯ ತದ್ವಂಶೇಪ್ಯೇವಮೇವ ಹಿ ॥ 27.18 ॥

ಅಧಃ ಶಯೀತ ಸತತಂ ಸಾವಿತ್ರೀಜಾಪ್ಯತತ್ಪರಃ
ಶರಣ್ಯಃ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ಸಂವಿಭಾಗಪರಃ ಸದಾ ॥ 27.19 ॥

ಪರಿವಾದಂ ಮೃಷಾವಾದಂ ನಿದ್ರಾಲಸ್ಯಂ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ।
ಏಕಾಗ್ನಿರನಿಕೇತಃ ಸ್ಯಾತ್ ಪ್ರೋಕ್ಷಿತಾಂ ಭೂಮಿಮಾಶ್ರಯೇತ್ ॥ 27.20 ॥

ಮೃಗೈಃ ಸಹ ಚರೇದ್ ವಾಸಂ ತೈಃ ಸಹೈವ ಚ ಸಂವಸೇತ್ ।
ಶಿಲಾಯಾಂ ಶರ್ಕರಾಯಾಂ ವಾ ಶಯೀತ ಸುಸಮಾಹಿತಃ ॥ 27.21 ॥

ಸದ್ಯಃ ಪ್ರಕ್ಷಾಲಕೋ ವಾ ಸ್ಯಾನ್ಮಾಸಸಂಚಯಿಕೋಽಪಿ ವಾ ।
ಷಣ್ಮಾಸನಿಚಯೋ ವಾ ಸ್ಯಾತ್ ಸಮಾನಿಚಯ ಏವ ವಾ ॥ 27.22 ॥

ತ್ಯಜೇದಾಶ್ವಯುಜೇ ಮಾಸಿ ಸಂಪನ್ನಂ ಪೂರ್ವಸಂಚಿತಂ ।
ಜೀರ್ಣಾನಿ ಚೈವ ವಾಸಾಂಸಿ ಶಾಕಮೂಲಫಲಾನಿ ಚ ॥ 27.23 ॥

ದಂತೋಲೂಖಲಿಕೋ ವಾಸ್ಯಾತ್ ಕಾಪೋತೀಂ ವೃತ್ತಿಮಾಶ್ರಯೇತ್ ।
ಅಶ್ಮಕುಟ್ಟೋ ಭವೇದ್ ವಾಽಪಿ ಕಾಲಪಕ್ವಭುಗೇವ ವಾ ॥ 27.24 ॥

ನಕ್ತಂ ಚಾನ್ನಂ ಸಮಶ್ನೀಯಾದ್ ದಿವಾ ಚಾಹೃತ್ಯ ಶಕ್ತಿತಃ ।
ಚತುರ್ಥಕಾಲಿಕೋ ವಾ ಸ್ಯಾತ್ ಸ್ಯಾದ್ವಾಚಾಷ್ಟಮಕಾಲಿಕಃ ॥ 27.25 ॥

ಚಾಂದ್ರಾಯಣವಿಧಾನೈರ್ವಾ ಶುಕ್ಲೇ ಕೃಷ್ಣೇ ಚ ವರ್ತ್ತಯೇತ್ ।
ಪಕ್ಷೇ ಪಕ್ಷೇ ಸಮಶ್ನೀಯಾದ್ ದ್ವಿಜಾಗ್ರಾನ್ ಕಥಿತಾನ್ ಸಕೃತ್ ॥ 27.26 ॥

ಪುಷ್ಪಮೂಲಫಲೈರ್ವಾಪಿ ಕೇವಲೈರ್ವರ್ತ್ತಯೇತ್ ಸದಾ ।
ಸ್ವಾಭಾವಿಕೈಃ ಸ್ವಯಂ ಶೀರ್ಣೈರ್ವೈಖಾನಸಮತೇ ಸ್ಥಿತಃ ॥ 27.27 ॥

ಭೂಮೌ ವಾ ಪರಿವರ್ತ್ತೇತ ತಿಷ್ಠೇದ್ ವಾ ಪ್ರಪದೈರ್ದಿನಂ ।
ಸ್ಥಾನಾಸನಾಭ್ಯಾಂ ವಿಹರೇನ್ನ ಕ್ವಚಿದ್ ಧೈರ್ಯಮುತ್ಸೃಜೇತ್ ॥ 27.28 ॥

ಗ್ರೀಷ್ಮೇ ಪಂಚತಪಾಸ್ತದ್ವತ್ ವರ್ಷಾಸ್ವಭ್ರಾವಕಾಶಕಃ ।
ಆರ್ದ್ರವಾಸಾಸ್ತು ಹೇಮಂತೇ ಕ್ರಮಶೋ ವರ್ದ್ಧಯಂಸ್ತಪಃ ॥ 27.29 ॥

ಉಪಸ್ಪೃಶ್ಯ ತ್ರಿಷವಣಂ ಪಿತೃದೇವಾಂಶ್ಚ ತರ್ಪಯೇತ್ ।
ಏಕಪಾದೇನ ತಿಷ್ಠೇತ ಮರೀಚೀನ್ ವಾ ಪಿಬೇತ್ ತದಾ ॥ 27.30 ॥

ಪಂಚಾಗ್ನಿರ್ಧೂಮಪೋ ವಾ ಸ್ಯಾದುಷ್ಮಪಃ ಸೋಮಪೋಽಥ ವಾ ।
ಪಯಃ ಪಿಬೇಚ್ಛುಕ್ಲಪಕ್ಷೇ ಕೃಷ್ಣಾಪಕ್ಷೇ ತು ಗೋಮಯಂ ॥ 27.31 ॥

ಶೀರ್ಣಪರ್ಣಾಶನೋ ವಾ ಸ್ಯಾತ್ ಕೃಚ್ಛ್ರೈರ್ವಾ ವರ್ತ್ತಯೇತ್ ಸದಾ ।
ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸರತಶ್ಚ ಸ್ಯಾದ್ ರುದ್ರಾಧ್ಯಾಯೀ ಭವೇತ್ ಸದಾ ॥ 27.32 ॥

ಅಥರ್ವಶಿರಸೋಽಧ್ಯೇತಾ ವೇದಾಂತಾಭ್ಯಾಸತತ್ಪರಃ ।
ಯಮಾನ್ ಸೇವೇತ ಸತತಂ ನಿಯಮಾಂಶ್ಚಾಪ್ಯತಂದ್ರಿತಃ ॥ 27.33 ॥

ಕೃಷ್ಣಾಜಿನಃ ಸೋತ್ತರೀಯಃ ಶುಕ್ಲಯಜ್ಞೋಪವೀತವಾನ್ ॥

ಅಥ ಚಾಗ್ನೀನ್ ಸಮಾರೋಪ್ಯ ಸ್ವಾತ್ಮನಿ ಧ್ಯಾನತತ್ಪರಃ ॥ 27.34 ॥

ಅನಗ್ನಿರನಿಕೇತಃ ಸ್ಯಾನ್ಮುನಿರ್ಮೋಕ್ಷಪರೋ ಭವೇತ್ ।
ತಾಪಸೇಷ್ವೇವ ವಿಪ್ರೇಷು ಯಾತ್ರಿಕಂ ಭೈಕ್ಷಮಾಹರೇತ್ ॥ 27.35 ॥

ಗೃಹಮೇಧಿಷು ಚಾನ್ಯೇಷು ದ್ವಿಜೇಷು ವನವಾಸಿಷು ॥

ಗ್ರಾಮಾದಾಹೃತ್ಯ ಚಾಶ್ನೀಯಾದಷ್ಟೌ ಗ್ರಾಸಾನ್ ವನೇ ವಸನ್ ॥ 27.36 ॥

ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಯ ಪುಟೇನೈವ ಪಾಣಿನಾ ಶಕಲೇನ ವಾ ।
ವಿವಿಧಾಶ್ಚೋಪನಿಷದ ಆತ್ಮಸಂಸಿದ್ಧಯೇ ಜಪೇತ್ ॥ 27.37 ॥

ವಿದ್ಯಾವಿಶೇಷಾನ್ ಸಾವಿತ್ರೀಂ ರುದ್ರಾಧ್ಯಾಯಂ ತಥೈವ ಚ ।
ಮಹಾಪ್ರಾಸ್ಥಾನಿಕಂ ವಾಸೌ ಕುರ್ಯಾದನಶನಂ ತು ವಾ ।
ಅಗ್ನಿಪ್ರವೇಶಮನ್ಯದ್ ವಾ ಬ್ರರ್ಹ್ಮಾರ್ಪಣವಿಧೌ ಸ್ಥಿತಃ ॥ 27.38 ॥

ಯಸ್ತು ಸಮ್ಯಗಿಮಮಾಶ್ರಮಂ ಶಿವಂ
ಸಂಶ್ರಯಂತ್ಯಶಿವಪುಂಜನಾಶನಂ ।
ತೇ ವಿಶಂತಿ ಪರಮೈಶ್ವರಂ ಪದಂ
ಯಾಂತಿ ಯತ್ರ ಗತಮಸ್ಯ ಸಂಸ್ಥಿತೇಃ ॥ 27.39 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಸಪ್ತವಿಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥27 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಅಷ್ಟಾವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಏವಂ ವನಾಶ್ರಮೇ ಸ್ಥಿತ್ವಾ ತೃತೀಯಂ ಭಾಗಮಾಯುಷಃ ।
ಚತುರ್ಥಮಾಯುಷೋ ಭಾಗಂ ಸಂನ್ಯಾಸೇನ ನಯೇತ್ ಕ್ರಮಾತ್ ॥ 28.1 ॥

ಅಗ್ನೀನಾತ್ಮನೀ ಸಂಸ್ಥಾಪ್ಯ ದ್ವಿಜಃ ಪ್ರವ್ರಜಿತೋ ಭವೇತ್ ।
ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸರತಃ ಶಾಂತೋ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಪರಾಯಣಃ ॥ 28.2 ॥

ಯದಾ ಮನಸಿ ಸಂಜಾತಂ ವೈತೃಷ್ಣ್ಯಂ ಸರ್ವವಸ್ತುಷು ।
ತದಾ ಸಂನ್ಯಾಸಮಿಚ್ಛಂತಿ ಪತಿತಃ ಸ್ಯಾದ್ ವಿಪರ್ಯಯೇ ॥ 28.3 ॥

ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಾಂ ನಿರೂಪ್ಯೇಷ್ಟಿಮಾಗ್ನೇಯೀಮಥವಾ ಪುನಃ ।
ದಾಂತಃ ಪಕ್ವಕಷಾಯೋಽಸೌ ಬ್ರಹ್ಮಾಶ್ರಮಮುಪಾಶ್ರಯೇತ್ ॥ 28.4 ॥

ಜ್ಞಾನಸಂನ್ಯಾಸಿನಃ ಕೇಚಿದ್ ವೇದಸಂನ್ಯಾಸಿನಃ ಪರೇ ।
ಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಿನಸ್ತ್ವನ್ಯೇ ತ್ರಿವಿಧಾಃ ಪರಿಕೀರ್ತಿತಾಃ ॥ 28.5 ॥

ಯಃ ಸರ್ವಸಂಗನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ನಿರ್ದ್ವಂದ್ವಶ್ಚೈವ ನಿರ್ಭಯಃ ।
ಪ್ರೋಚ್ಯತೇ ಜ್ಞಾನಸಂನ್ಯಾಸೀ ಸ್ವಾತ್ಮನ್ಯೇವ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಃ ॥ 28.6 ॥

ವೇದಮೇವಾಭ್ಯಸೇನ್ನಿತ್ಯಂ ನಿರ್ದ್ವಂದೋ ನಿಷ್ಪರಿಗ್ರಹಃ ।
ಪ್ರೋಚ್ಯತೇ ವೇದಸಂನ್ಯಾಸೀ ಮುಮುಕ್ಷುರ್ವಿಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ॥ 28.7 ॥

ಯಸ್ತ್ವಗ್ನೀನಾತ್ಮಸಾತ್ಕೃತ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಾರ್ಪಣಪರೋ ದ್ವಿಜಃ ।
ಜ್ಞೇಯಃ ಸ ಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸೀ ಮಹಾಯಜ್ಞಪರಾಯಣಃ ॥ 28.8 ॥

ತ್ರಯಾಣಾಮಪಿ ಚೈತೇಷಾಂ ಜ್ಞಾನೀ ತ್ವಭ್ಯಧಿಕೋ ಮತಃ ।
ನ ತಸ್ಯ ವಿದ್ಯತೇ ಕಾರ್ಯಂ ನ ಲಿಂಗಂ ವಾ ವಿಪಶ್ಚಿತಃ ॥ 28.9 ॥

ನಿರ್ಮಮೋ ನಿರ್ಭಯಃ ಶಾಂತೋ ನಿರ್ದ್ವಂದ್ವಃ ಪರ್ಣಭೋಜನಃ ।
ಜೀರ್ಣಕೌಪೀನವಾಸಾಃ ಸ್ಯಾನ್ನಗ್ನೋ ವಾ ಧ್ಯಾನತತ್ಪರಃ ॥ 28.10 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಮಿತಾಹಾರೋ ಗ್ರಾಮಾದನ್ನಂ ಸಮಾಹರೇತ್ ।
ಅಧ್ಯಾತ್ಮಮತಿರಾಸೀತ ನಿರಪೇಕ್ಷೋ ನಿರಾಮಿಷಃ ॥ 28.11 ॥

ಆತ್ಮನೈವ ಸಹಾಯೇನ ಸುಖಾರ್ಥೀ ವಿಚರೇದಿಹ ।
ನಾಭಿನಂದೇತ ಮರಣಂ ನಾಭಿನಂದೇತ ಜೀವಿತಂ ॥ 28.12 ॥

ಕಾಲಮೇವ ಪ್ರತೀಕ್ಷೇತ ನಿದೇಶಂ ಭೃತಕೋ ಯಥಾ ।
ನಾಧ್ಯೇತವ್ಯಂ ನ ವಕ್ತವ್ಯಂ ಶ್ರೋತವ್ಯಂ ನ ಕದಾಚನ ॥ 28.13 ॥

ಏವಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಪರೋ ಯೋಗೀ ಬ್ರಹ್ಮಭೂಯಾಯ ಕಲ್ಪತೇ ।
ಏಕವಾಸಾಽಥವಾ ವಿದ್ವಾನ್ ಕೌಪೀನಾಚ್ಛಾದನಸ್ತಥಾ ॥ 28.14 ॥

ಮುಂಡೀ ಶಿಖೀ ವಾಽಥ ಭವೇತ್ ತ್ರಿದಂಡೀ ನಿಷ್ಪರಿಗ್ರಹಃ ।
ಕಾಷಾಯವಾಸಾಃ ಸತತಂ ಧ್ಯಾನಯೋಗಪರಾಯಣಃ ॥ 28.15 ॥

ಗ್ರಾಮಾಂತೇ ವೃಕ್ಷಮೂಲೇ ವಾ ವಸೇದ್ ದೇವಾಲಯೇಽಪಿ ವಾ ।
ಸಮಃ ಶತ್ರೌ ಚ ಮಿತ್ರೇ ಚ ತಥಾ ಮಾನಾಪಮಾನಯೋಃ ॥ 28.16 ॥

ಭೈಕ್ಷ್ಯೇಣ ವರ್ತ್ತಯೇನ್ನಿತ್ಯಂ ನೈಕಾನ್ನಾದೀ ಭವೇತ್ ಕ್ವಚಿತ್ ।
ಯಸ್ತು ಮೋಹೇನ ವಾನ್ಯಸ್ಮಾದೇಕಾನ್ನಾದೀ ಭವೇದ್ ಯತಿಃ ॥ 28.17 ॥

ನ ತಸ್ಯ ನಿಷ್ಕೃತಿಃ ಕಾಚಿದ್ ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರೇಷು ಕಥ್ಯತೇ ।
ರಾಗದ್ವೇಷವಿಮುಕ್ತಾತ್ಮಾ ಸಮಲೋಷ್ಟಾಶ್ಮಕಾಂಚನಃ ॥ 28.18 ॥

ಪ್ರಾಣಿಹಂಸಾನಿವೃತ್ತಶ್ಚ ಮೌನೀ ಸ್ಯಾತ್ ಸರ್ವನಿಸ್ಪೃಹಃ ।
ದೃಷ್ಟಿಪೂತಂ ನ್ಯಸೇತ್ ಪಾದಂ ವಸ್ತ್ರಪೂತಂ ಜಲಂ ಪಿಬೇತ್ ।
ಶಾಸ್ತ್ರಪೂತಾಂ ವದೇದ್ ವಾಣೀಂ ಮನಃ ಪೂತಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 28.19 ॥

ನೈಕತ್ರ ನಿವಸೇದ್ ದೇಶೇ ವರ್ಷಾಭ್ಯೋಽನ್ಯತ್ರ ಭಿಕ್ಷುಕಃ ।
ಸ್ನಾನಶೌಚರತೋ ನಿತ್ಯಂ ಕಮಂಡಲುಕರಃ ಶುಚಿಃ ॥ 28.20 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯರತೋ ನಿತ್ಯಂ ವನವಾಸರತೋ ಭವೇತ್ ।
ಮೋಕ್ಷಶಾಸ್ತ್ರೇಷು ನಿರತೋ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ॥ 28.21 ॥

ದಂಭಾಹಂಕಾರನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ನಿಂದಾಪೈಶುನ್ಯವರ್ಜಿತಃ ।
ಆತ್ಮಜ್ಞಾನಗುಣೋಪೇತೋ ಯತಿರ್ಮೋಕ್ಷಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 28.22 ॥

ಅಭ್ಯಸೇತ್ ಸತತಂ ವೇದಂ ಪ್ರಣವಾಖ್ಯಂ ಸನಾತನಂ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾಚಮ್ಯ ವಿಧಾನೇನ ಶುಚಿರ್ದೇವಾಲಯಾದಿಷು ॥ 28.23 ॥

ಯಜ್ಞೋಪವೀತೀ ಶಾಂತಾತ್ಮಾ ಕುಶಪಾಣಿಃ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಧೌತಕಾಷಾಯವಸನೋ ಭಸ್ಮಚ್ಛನ್ನತನೂರಹಃ ॥ 28.24 ॥

ಅಧಿಯಜ್ಞಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಜಪೇದಾಧಿದೈವಿಕಮೇವ ವಾ ।
ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಂ ಚ ಸತತಂ ವೇದಾಂತಾಭಿಹಿತಂ ಚ ಯತ್ ॥ 28.25 ॥

ಪುತ್ರೇಷು ಚಾಽಥ ನಿವಸನ್ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಯತಿರ್ಮುನಿಃ ।
ವೇದಮೇವಾಭ್ಯಸೇನ್ನಿತ್ಯಂ ಸ ಯಾತಿ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 28.26 ॥

ಅಹಿಂಸಾ ಸತ್ಯಮಸ್ತೇಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಂ ತಪಃ ಪರಂ ।
ಕ್ಷಮಾ ದಯಾ ಚ ಸಂತೋಷೋ ವ್ರತಾನ್ಯಸ್ಯ ವಿಶೇಷತಃ ॥ 28.27 ॥

ವೇದಾಂತಜ್ಞಾನನಿಷ್ಠೋ ವಾ ಪಂಚ ಯಜ್ಞಾನ್ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಜ್ಞಾನ ಧ್ಯಾನ ಸಮಾಯುಕ್ತೋ ಭಿಕ್ಷಾರ್ಥೇ ನೈವ ತೇನ ಹಿ ॥ 28.28 ॥

ಹೋಮಮಂತ್ರಾಂಜಪೇನ್ನಿತ್ಯಂ ಕಾಲೇ ಕಾಲೇ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಂ ಚಾನ್ವಹಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸಾವಿತ್ರೀಂ ಸಂಧ್ಯಯೋರ್ಜಪೇತ್ ॥ 28.29 ॥

ಧ್ಯಾಯೀತ ಸತತಂ ದೇವಮೇಕಾಂತೇ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ।
ಏಕಾನ್ನಂ ವರ್ಜಯೇನ್ನಿತ್ಯಂ ಕಾಮಂ ಕ್ರೋಧಂ ಪರಿಗ್ರಹಂ ॥ 28.30 ॥

ಏಕವಾಸಾ ದ್ವಿವಾಸಾ ವಾ ಶಿಖೀ ಯಜ್ಞೋಪವೀತವಾನ್ ।
ಕಮಂಡಲುಕರೋ ವಿದ್ವಾನ್ ತ್ರಿದಂಡೀ ಯಾತಿ ತತ್ಪರಂ ॥ 28.31 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ
ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇಽಷ್ಟಾವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥28 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ನವವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಏವಂ ಸ್ವಾಶ್ರಮನಿಷ್ಠಾನಾಂ ಯತೀನಾಂ ನಿಯತಾತ್ಮನಾಂ ।
ಭೈಕ್ಷೇಣ ವರ್ತ್ತನಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಫಲಮೂಲೈರಥಾಪಿ ವಾ ॥ 29.1 ॥

ಏಕಕಾಲಂ ಚರೇದ್ ಭೈಕ್ಷಂ ನ ಪ್ರಸಜ್ಯೇತ ವಿಸ್ತರೇ ।
ಭೈಕ್ಷ್ಯ ಪ್ರಸಕ್ತೋ ಹಿ ಯತಿರ್ವಿಷಯೇಷ್ವಪಿ ಸಜ್ಜತಿ ॥ 29.2 ॥

ಸಪ್ತಾಗಾರಂ ಚರೇದ್ ಭೈಕ್ಷಮಲಾಭಾತ್ ತು ಪುನಶ್ಚರೇತ್ ।
ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ಪಾತ್ರೇ ಭುಂಜೀಯಾದದ್ಭಿಃ ಪ್ರಕ್ಷಾಲಯೇತ್ ತು ಪುನಃ ॥ 29.3 ॥

ಅಥವಾಽನ್ಯದುಪಾದಾಯ ಪಾತ್ರೇ ಭುಂಜೀತ ನಿತ್ಯಶಃ ।
ಭುಕ್ತ್ವಾ ತತ್ ಸಂತ್ಯಜೇತ್ ಪಾತ್ರಂ ಯಾತ್ರಾಮಾತ್ರಮಲೋಲುಪಃ ॥ 29.4 ॥

ವಿಧೂಮೇ ಸನ್ನಮುಸಲೇ ವ್ಯಂಗಾರೇ ಭುಕ್ತವಜ್ಜನೇ ।
ವೃತ್ತೇ ಶರಾವಸಂಪಾತೇ ಭಿಕ್ಷಾಂ ನಿತ್ಯಂ ಯತಿಶ್ಚರೇತ್ ॥ 29.5 ॥

ಗೋದೋಹಮಾತ್ರಂ ತಿಷ್ಠೇತ ಕಾಲಂ ಭಿಕ್ಷುರಧೋಮುಖಃ ।
ಭಿಕ್ಷೇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಸಕೃತ್ ತೂಷ್ಣೀಮಶ್ನೀಯಾದ್ ವಾಗ್ಯತಃ ಶುಚಿಃ ॥ 29.6 ॥

ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ಪಾಣಿಪಾದೌ ಚ ಸಮಾಚಮ್ಯ ಯಥಾವಿಧಿ ।
ಆದಿತ್ಯೇ ದರ್ಶಯಿತ್ವಾನ್ನಂ ಭುಂಜೀತ ಪ್ರಾಙ್ಮುಖೋತ್ತರಃ ॥ 29.7 ॥

ಹುತ್ವಾ ಪ್ರಾಣಾಹುತೀಃ ಪಂಚ ಗ್ರಾಸಾನಷ್ಟೌ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಆಚಮ್ಯ ದೇವಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಧ್ಯಾಯೀತ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ॥ 29.8 ॥

ಅಲಾಬುಂ ದಾರುಪಾತ್ರಂ ಚ ಮೃಣ್ಮಯಂ ವೈಣವಂ ತತಃ ।
ಚತ್ವಾರಿ ಯತಿಪಾತ್ರಾಣಿ ಮನುರಾಹ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ॥ 29.9 ॥

ಪ್ರಾಗ್ರಾತ್ರೇ ಪರರಾತ್ರೇ ಚ ಮಧ್ಯರಾತ್ರೇ ತಥೈವ ಚ ।
ಸಂಧ್ಯಾಸ್ವಗ್ನಿ ವಿಶೇಷೇಣ ಚಿಂತಯೇನ್ನಿತ್ಯಮೀಶ್ವರಂ ॥ 29.10 ॥

ಕೃತ್ವಾ ಹೃತ್ಪದ್ಮನಿಲಯೇ ವಿಶ್ವಾಖ್ಯಂ ವಿಶ್ವಸಂಭವಂ ।
ಆತ್ಮಾನಂ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ಪರಸ್ತಾತ್ ತಮಸಃ ಸ್ಥಿತಂ ॥ 29.11 ॥

ಸರ್ವಸ್ಯಾಧಾರಭೂತಾನಾಮಾನಂದಂ ಜ್ಯೋತಿರವ್ಯಯಂ ।
ಪ್ರಧಾನಪುರುಷಾತೀತಮಾಕಾಶಂ ದಹನಂ ಶಿವಂ ॥ 29.12 ॥

ತದಂತಃ ಸರ್ವಭಾವಾನಾಮೀಶ್ವರಂ ಬ್ರಹ್ಮರೂಪಿಣಂ ।
ಧ್ಯಾಯೇದನಾದಿಮಧ್ಯಾಂತಮಾನಂದಾದಿಗುಣಾಲಯಂ ॥ 29.13 ॥

ಮಹಾಂತಂ ಪುರುಷಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಸತ್ಯಮವ್ಯಯಂ ।
ತರುಣಾದಿತ್ಯಸಂಕಾಶಂ ಮಹೇಶಂ ವಿಶ್ವರೂಪಿಣಂ ॥ 29.14 ॥

ಓಂಕಾರಾಂತೇಽಥ ಚಾತ್ಮಾನಂ ಸಂಸ್ಥಾಪ್ಯ ಪರಮಾತ್ಮನಿ ।
ಆಕಾಶೇ ದೇವಮೀಶಾನಂ ಧ್ಯಾಯೀತಾಕಾಶಮಧ್ಯಗಂ ॥ 29.15 ॥

ಕಾರಣಂ ಸರ್ವಭಾವಾನಾಮಾನಂದೈಕಸಮಾಶ್ರಯಂ ।
ಪುರಾಣಂ ಪುರುಷಂ ಶುಭ್ರಂ ಧ್ಯಾಯನ್ ಮುಚ್ಯೇತ ಬಂಧನಾತ್ ॥ 29.16 ॥

ಯದ್ವಾ ಗುಹಾಯಾಂ ಪ್ರಕೃತಂ ಜಗತ್ಸಂಮೋಹನಾಲಯೇ ।
ವಿಚಿಂತ್ಯ ಪರಮಂ ವ್ಯೋಮ ಸರ್ವಭೂತೈಕಕಾರಣಂ ॥ 29.17 ॥

ಜೀವನಂ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ಯತ್ರ ಲೋಕಃ ಪ್ರಲೀಯತೇ ।
ಆನಂದಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಸೂಕ್ಷ್ಮಂ ಯತ್ ಪಶ್ಯಂತಿ ಮುಮುಕ್ಷವಃ ॥ 29.18 ॥

ತನ್ಮಧ್ಯೇ ನಿಹಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಕೇವಲಂ ಜ್ಞಾನಲಕ್ಷಣಂ ।
ಅನಂತಂ ಸತ್ಯಮೀಶಾನಂ ವಿಚಿಂತ್ಯಾಸೀತ ಸಂಯತಃ ॥ 29.19 ॥

ಗುಹ್ಯಾದ್ ಗುಹ್ಯತಮಂ ಜ್ಞಾನಂ ಯತೀನಾಮೇತದೀರಿತಂ ।
ಯೋಽನುತಿಷ್ಠೇನ್ಮಹೇಶೇನ ಸೋಽಶ್ನುತೇ ಯೋಗಮೈಶ್ವರಂ ॥ 29.20 ॥

ತಸ್ಮಾದ್ ಧ್ಯಾನರತೋ ನಿತ್ಯಮಾತ್ಮವಿದ್ಯಾಪರಾಯಣಃ ।
ಜ್ಞಾನಂ ಸಮಭ್ಯಸೇದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಂ ಯೇನ ಮುಚ್ಯೇತ ಬಂಧನಾತ್ ॥ 29.21 ॥

ಗತ್ವಾ ಪೃಥಕ್ ಸ್ವಮಾತ್ಮಾನಂ ಸರ್ವಸ್ಮಾದೇವ ಕೇವಲಂ ।
ಆನಂದಮಜರಂ ಜ್ಞಾನಂ ಧ್ಯಾಯೀತ ಚ ಪುನಃ ಪರಂ ॥ 29.22 ॥

ಯಸ್ಮಾತ್ ಭವಂತಿ ಭೂತಾನಿ ಯದ್ ಗತ್ವಾ ನೇಹ ಜಾಯತೇ ।
ಸ ತಸ್ಮಾದೀಶ್ವರೋ ದೇವಃ ಪರಸ್ಮಾದ್ ಯೋಽಧಿತಿಷ್ಠತಿ ॥ 29.23 ॥

ಯದಂತರೇ ತದ್ ಗಗನಂ ಶಾಶ್ವತಂ ಶಿವಮಚ್ಯುತಂ ।
ಯದಾಹುಸ್ತತ್ಪರೋ ಯಃ ಸ್ಯಾತ್ ಸ ದೇವಃ ಸ್ಯಾನ್ಮಹೇಶ್ವರಃ ॥ 29.24 ॥

ವ್ರತಾನಿ ಯಾನಿ ಭಿಕ್ಷೂಣಾಂ ತಥೈವೋಪವ್ರತಾನಿ ಚ ।
ಏಕೈಕಾತಿಕ್ರಮೇ ತೇಷಾಂ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಂ ವಿಧೀಯತೇ ॥ 29.25 ॥

ಉಪೇತ್ಯ ಚ ಸ್ತ್ರಿಯಂ ಕಾಮಾತ್ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಂ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಪ್ರಾಣಾಯಾಮಸಮಾಯುಕ್ತಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸಾಂತಪನಂ ಶುಚಿಃ ॥ 29.26 ॥

ತತಶ್ಚರೇತ ನಿಯಮಾತ್ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಸಂಯತಮಾನಸಃ ।
ಪುನರಾಶ್ರಮಮಾಗಮ್ಯ ಚರೇದ್ ಭಿಶ್ರುರತಂದ್ರಿತಃ ॥ 29.27 ॥

ನ ನರ್ಮಯುಕ್ತಮನೃತಂ ಹಿನಸ್ತೀತಿ ಮನೀಷಿಣಃ ।
ತಥಾಪಿ ಚ ನ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಂ ಪ್ರಸಂಗೋ ಹ್ಯೇಷ ದಾರುಣಃ ॥ 29.28 ॥

ಏಕರಾತ್ರೋಪವಾಸಶ್ಚ ಪ್ರಾಣಾಯಾಮಶತಂ ತಥಾ ।
ಉಕ್ತ್ವಾ ನೂನಂ ಪ್ರಕರ್ತವ್ಯಂ ಯತಿನಾ ಧರ್ಮಲಿಪ್ಸುನಾ ॥ 29.29 ॥

ಪರಮಾಪದ್ಗತೇನಾಪಿ ನ ಕಾರ್ಯಂ ಸ್ತೇಯಮನ್ಯತಃ ।
ಸ್ತೇಯಾದಭ್ಯಧಿಕಃ ಕಶ್ಚಿನ್ನಾಸ್ತ್ಯಧರ್ಮ ಇತಿ ಸ್ಮೃತಿಃ ॥ 29.30 ॥

ಹಿಂಸಾ ಚೈಷಾಪರಾ ದಿಷ್ಟಾ ಯಾ ಚಾತ್ಮಜ್ಞಾನನಾಶಿಕಾ ।
ಯದೇತದ್ ದ್ರವಿಣಂ ನಾಮ ಪ್ರಾಣ ಹ್ಯೇತೇ ಬಹಿಶ್ವರಾಃ ॥ 29.31 ॥

ಸ ತಸ್ಯ ಹರತಿ ಪ್ರಾಣಾನ್ ಯೋ ಯಸ್ಯ ಹರತೇ ಧನಂ ।
ಏವಂ ಕೃತ್ವಾ ಸ ದುಷ್ಟಾತ್ಮಾ ಭಿನ್ನವೃತ್ತೋ ವ್ರತಾಹತಃ ।
ಭೂಯೋ ನಿರ್ವೇದಮಾಪನ್ನಶ್ಚರೇಚ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣವ್ರತಂ ॥ 29.32 ॥

ವಿಧಿನಾ ಶಾಸ್ತ್ರದೃಷ್ಟೇನ ಸಂವತ್ಸರಮಿತಿ ಶ್ರುತಿಃ ।
ಭೂಯೋ ನಿರ್ವೇದಮಾಪನ್ನಶ್ಚರೇದ್ ಭಿಕ್ಷುರತಂದ್ರಿತಃ ॥ 29.33 ॥

ಅಕಸ್ಮಾದೇವ ಹಿಂಸಾಂ ತು ಯದಿ ಭಿಕ್ಷುಃ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಕುರ್ಯಾತ್ಕೃಛ್ರಾತಿಕೃಚ್ಛ್ರಂ ತು ಚಾಂದ್ರಾಯಣಮಥಾಪಿ ವಾ ॥ 29.34 ॥

ಸ್ಕನ್ನಮಿಂದ್ರಿಯದೌರ್ಬಲ್ಯಾತ್ ಸ್ತ್ರಿಯಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಯತಿರ್ಯದಿ ।
ತೇನ ಧಾರಯಿತವ್ಯಾ ವೈ ಪ್ರಾಣಾಯಾಮಾಸ್ತು ಷೋಡಶ ॥ 29.35 ॥

ದಿವಾಸ್ಕನ್ನೇ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾತ್ ಪ್ರಾಣಾಯಾಮಶತಂ ತಥಾ ।
ಏಕಾಂತೇ ಮಧುಮಾಂಸೇ ಚ ನವಶ್ರಾದ್ಧೇ ತಥೈವ ಚ ।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಲವಣೇ ಚೋಕ್ತಂ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ವಿಶೋಧನಂ ॥ 29.36 ॥

ಧ್ಯಾನನಿಷ್ಠಸ್ಯ ಸತತಂ ನಶ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕಂ ।
ತಸ್ಮಾನ್ಮಹೇಶ್ವರಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ತಸ್ಯ ಧ್ಯಾನಪರೋ ಭವೇತ್ ॥ 29.37 ॥

ಯದ್ ಬ್ರಹ್ಮ ಪರಮಂ ಜ್ಯೋತಿಃ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಕ್ಷರಮದ್ವಯಂ ।
ಯೋಽನ್ತರಾ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸ ವಿಜ್ಞೇಯೋ ಮಹೇಶ್ವರಃ ॥ 29.38 ॥

ಏಷ ದೇವೋ ಮಹಾದೇವಃ ಕೇವಲಃ ಪರಮಃ ಶಿವಃ ।
ತದೇವಾಕ್ಷರಮದ್ವೈತಂ ತದಾದಿತ್ಯಾಂತರಂ ಪರಂ ॥ 29.39 ॥

ಯಸ್ಮಾನ್ಮಹೀಯಸೋ ದೇವಃ ಸ್ವಧಾಗ್ನಿ ಜ್ಞಾನಸಂಸ್ಥಿತೇ ।
ಆತ್ಮಯೋಗಾಹ್ವಯೇ ತತ್ತ್ವೇ ಮಹಾದೇವಸ್ತತಃ ಸ್ಮೃತಃ ॥ 29.40 ॥

ನಾನ್ಯಂ ದೇವಂಮಹಾದೇವಾದ್ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತಂ ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ ।
ತಮೇವಾತ್ಮಾನಮಾತ್ಮೇತಿ ಯಃ ಸ ಯಾತಿ ಪರಮಂ ಪದಂ ॥ 29.41 ॥

ಮನ್ಯತೇ ಯೇ ಸ್ವಮಾತ್ಮಾನಂ ವಿಭಿನ್ನಂ ಪರಮೇಶ್ವರಾತ್ ।
ನ ತೇ ಪಶ್ಯಂತಿ ತಂ ದೇವಂ ವೃಥಾ ತೇಷಾಂ ಪರಿಶ್ರಮಃ ॥ 29.42 ॥

ಏಕಮೇವ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ವಿಜ್ಞೇಯಂ ತತ್ತ್ವಮವ್ಯಯಂ ।
ಸ ದೇವಸ್ತು ಮಹಾದೇವೋ ನೈತದ್ ವಿಜ್ಞಾಯ ಬಧ್ಯತೇ ॥ 29.43 ॥

ತಸ್ಮಾದ್ ಯತೇತ ನಿಯತಂ ಯತಿಃ ಸಂಯತಮಾನಸಃ ।
ಜ್ಞಾನಯೋಗರತಃ ಶಾಂತೋ ಮಹಾದೇವಪರಾಯಣಃ ॥ 29.44 ॥

ಏಷ ವಃ ಕಥಿತೋ ವಿಪ್ರೋ ಯತೀನಾಮಾಶ್ರಮಃ ಶುಭಃ ।
ಪಿತಾಮಹೇನ ವಿಭುನಾ ಮುನೀನಾಂ ಪೂರ್ವಮೀರಿತಂ ॥ 29.45 ॥

ನಾಪುತ್ರಶಿಷ್ಯಯೋಗಿಭ್ಯೋ ದದ್ಯಾದಿದಮನುತ್ತಮಂ ।
ಜ್ಞಾನಂ ಸ್ವಯಂಭುನಾ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಯತಿಧರ್ಮಾಶ್ರಯಂ ಶಿವಂ ॥ 29.46 ॥

ಇತಿ ಯತಿನಿಯಮಾನಾಮೇತದುಕ್ತಂ ವಿಧಾನಂ
ಪಶುಪತಿಪರಿತೋಷೇ ಯದ್ ಭವೇದೇಕಹೇತುಃ ।
ನ ಭವತಿ ಪುನರೇಷಾಮುದ್ಭವೋ ವಾ ವಿನಾಶಃ
ಪ್ರಣಿಹಿತಮನಸೋ ಯೇ ನಿತ್ಯಮೇವಾಚರಂತಿ ॥ 29.47 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಏಕೋನತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥29 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ತ್ರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಅತಃ ಪರಂ ಪ್ರವಲಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತವಿಧಿಂ ಶುಭಂ ।
ಹಿತಾಯ ಸರ್ವವಿಪ್ರಾಣಾಂ ದೋಷಾಣಾಮಪನುತ್ತಯೇ ॥ 30.1 ॥

ಅಕೃತ್ವಾ ವಿಹಿತಂ ಕರ್ಮ ಕೃತ್ವಾ ನಿಂದಿತಮೇವ ಚ ।
ದೋಷಮಾಪ್ನೋತಿ ಪುರುಷಃ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಂ ವಿಶೋಧನಂ ॥ 30.2 ॥

ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಮಕೃತ್ವಾ ತು ನ ತಿಷ್ಠೇದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಕ್ವಚಿತ್ ।
ಯದ್ ಬ್ರೂಯುರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಃ ಶಾಂತಾ ವಿದ್ವಾಂಸಸ್ತತ್ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 30.3 ॥

ವೇದಾರ್ಥವಿತ್ತಮಃ ಶಾಂತೋ ಧರ್ಮಕಾಮೋಽಗ್ನಿಮಾನ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ಸ ಏವ ಸ್ಯಾತ್ ಪರೋ ಧರ್ಮೋ ಯಮೇಕೋಽಪಿ ವ್ಯವಸ್ಯತಿ ॥ 30.4 ॥

ಅನಾಹಿತಾಗ್ನಯೋ ವಿಪ್ರಾಸ್ತ್ರಯೋ ವೇದಾರ್ಥಪಾರಗಾಃ ।
ಯದ್ ಬ್ರೂಯುರ್ಧರ್ಮಕಾಮಾಸ್ತೇ ತಜ್ಜ್ಞೇಯಂ ಧರ್ಮಸಾಧನಂ ॥ 30.5 ॥

ಅನೇಕಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞಾ ಊಹಾಪೋಹವಿಶಾರದಾಃ ।
ವೇದಾಧ್ಯಯನಸಂಪನ್ನಾಃ ಸಪ್ತೈತೇ ಪರಿಕೀರ್ತ್ತಿತಾಃ ॥ 30.6 ॥

ಮೀಮಾಂಸಾಜ್ಞಾನತತ್ತ್ವಜ್ಞಾ ವೇದಾಂತಕುಶಲಾ ದ್ವಿಜಾಃ ।
ಏಕವಿಂಶತಿವಿಖ್ಯಾತಾಃ ಪ್ರಯಾಶ್ಚಿತ್ತಂ ವದಂತಿ ವೈ ॥ 30.7 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಹಾ ಮದ್ಯಪಃ ಸ್ತೇನೋ ಗುರುತಲ್ಪಗ ಏವ ಚ ।
ಮಹಾಪಾತಕಿನಸ್ತ್ವೇತೇ ಯಶ್ಚೈತೈಃ ಸಹ ಸಂವಸೇತ್ ॥ 30.8 ॥

ಸಂವತ್ಸರಂ ತು ಪತಿತೈಃ ಸಂಸರ್ಗಂ ಕುರುತೇ ತು ಯಃ ।
ಯಾನಶಯ್ಯಾಸನೈರ್ನಿತ್ಯಂ ಜಾನನ್ ವೈ ಪತಿತೋ ಭವೇತ್ ॥ 30.9 ॥

ಯಾಜನಂ ಯೋನಿಸಂಬಂಧಂ ತಥೈವಾಧ್ಯಾಪನಂ ದ್ವಿಜಃ ।
ಕೃತ್ವಾ ಸದ್ಯಃ ಪತತ್ಯೇವ ಸಹ ಭೋಜನಮೇವ ಚ ॥ 30.10 ॥

ಅವಿಜ್ಞಾಯಾಥ ಯೋ ಮೋಹಾತ್ ಕುರ್ಯಾದಧ್ಯಾಪನಂ ದ್ವಿಜಃ ।
ಸಂವತ್ಸರೇಣ ಪತತಿ ಸಹಾಧ್ಯಯನಮೇವ ಚ ॥ 30.11 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಾಹಾ ದ್ವಾದಶಾಬ್ದಾನಿ ಕುಟಿಂ ಕೃತ್ವಾ ವನೇ ವಸೇತ್ ।
ಭೈಕ್ಷಮಾತ್ಮವಿಶುದ್ಧ್ಯರ್ಥೇ ಕೃತ್ವಾ ಶವಶಿರೋರ್ಧ್ವಜಂ ॥ 30.12 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾವಸಥಾನ್ ಸರ್ವಾನ್ ದೇವಾಗಾರಾಣಿ ವರ್ಜಯೇತ್ ।
ವಿನಿಂದನ್ ಸ್ವಯಮಾತ್ಮಾನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ತಂ ಚ ಸಂಸ್ಮರನ್ ॥ 30.13 ॥

ಅಸಂಕಲ್ಪಿತಯೋಗ್ಯಾನಿ ಸಪ್ತಾಗಾರಾಣಿ ಸಂವಿಶೇತ್ ।
ವಿಧೂಮೇ ಶನಕೈರ್ನಿತ್ಯಂ ವ್ಯಂಗಾರೇ ಭುಕ್ತವಜ್ಜನೇ ॥ 30.14 ॥

ಏಕಕಾಲಂ ಚರೇದ್ ಭೈಕ್ಷಂ ದೋಷಂ ವಿಖ್ಯಾಪಯನ್ ನೃಣಾಂ ।
ವನ್ಯಮೂಲಫಲೈರ್ವಾಪಿ ವರ್ತ್ತಯೇದ್ ವೈ ಸಮಾಶ್ರಿತಃ ॥ 30.15 ॥

ಕಪಾಲಪಾಣಿಃ ಖಟ್ವಾಂಗೀ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಪರಾಯಣಃ ।
ಪೂರ್ಣೇ ತು ದ್ವಾದಶೇ ವರ್ಷೇ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಂ ವ್ಯಪೋಹತಿ ॥ 30.16 ॥

ಅಕಾಮತಃ ಕೃತೇ ಪಾಪೇ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಮಿದಂ ಶುಭಂ ।
ಕಾಮತೋ ಮರಣಾಚ್ಛುದ್ಧಿರ್ಜ್ಞೇಯಾ ನಾನ್ಯೇನ ಕೇನಚಿತ್ ॥ 30.17 ॥

ಕುರ್ಯಾದನಶನಂ ವಾಽಥ ಭೃಗೋಃ ಪತನಮೇವ ವಾ ।
ಜ್ವಲಂತಂ ವಾ ವಿಶೇದಗ್ನಿಂ ಜಲಂ ವಾ ಪ್ರವಿಶೇತ್ ಸ್ವಯಂ ॥ 30.18 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾರ್ಥೇ ಗವಾರ್ಥೇ ವಾ ಸಮ್ಯಕ್ ಪ್ರಾಣಾನ್ ಪರಿತ್ಯಜೇತ್ ।
ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಪನೋದಾರ್ಥಮಂತರಾ ವಾ ಮೃತಸ್ಯ ತು ॥ 30.19 ॥

ದೀರ್ಘಾಮಯಾವಿನಂ ವಿಪ್ರಂ ಕೃತ್ವಾನಾಮಯಮೇವ ವಾ ।
ದತ್ತ್ವಾ ಚಾನ್ನಂ ಸುವಿದುಷೇ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಂ ವ್ಯಪೋಹತಿ ॥ 30.20 ॥

ಅಶ್ವಮೇಧಾವಭೃಥಕೇ ಸ್ನಾತ್ವಾ ವಾ ಶುಧ್ಯತೇ ದ್ವಿಜಃ ।
ಸರ್ವಸ್ವಂ ವಾ ವೇದವಿದೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಯ ಪ್ರದಾಯ ತು ॥ 30.21 ॥

ಸರಸ್ವತ್ಯಾಸ್ತ್ವರುಣಯಾ ಸಂಗಮೇ ಲೋಕವಿಶ್ರುತೇ ।
ಶುಧ್ಯೇತ್ ತ್ರಿಷವಣಸ್ನಾನಾತ್ ತ್ರಿರಾತ್ರೋಪೋಷಿತೋ ದ್ವಿಜಃ ॥ 30.22 ॥

ಗತ್ವಾ ರಾಮೇಶ್ವರಂ ಪುಣ್ಯಂ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಚೈವ ಮಹೋದಧೌ ।
ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಾದಿಭಿರ್ಯುಕ್ತೋ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ರುದ್ರಂ ವಿಮುಚ್ಯತೇ ॥ 30.23 ॥

ಕಪಾಲಮೋಚನಂ ನಾಮ ತೀರ್ಥಂ ದೇವಸ್ಯ ಶೂಲಿನಃ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾಽಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಪಿತೄನ್ ದೇವಾನ್ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಂ ವ್ಯಪೋಹತಿ ॥ 30.24 ॥

ಯತ್ರ ದೇವಾದಿದೇವೇನ ಭೈರವೇಣಾಮಿತೌಜಸಾ ।
ಕಪಾಲಂ ಸ್ಥಾಪಿತಂ ಪೂರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಃ ॥ 30.25 ॥

ಸಮಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಮಹಾದೇವಂ ತತ್ರ ಭೈರವರೂಪಿಣಂ ।
ತರ್ಪಪಿತ್ವಾ ಪಿತೄನ್ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಮುಚ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಯಾ ॥ 30.26 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ ತ್ರಿಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥30 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಏಕತ್ರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಋಷಯ ಊಚುಃ ।
ಕಥಂ ದೇವೇನ ರುದ್ರೇಣ ಶಂಕರೇಣಾತಿತೇಜಸಾ ।
ಕಪಾಲಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪೂರ್ವಂ ಸ್ಥಾಪಿತಂ ದೇಹಜಂ ಭುವಿ ॥ 31.1 ॥

ಸೂತ ಉವಾಚ ।
ಶೃಣುಧ್ವಮೃಷಯಃ ಪುಣ್ಯಾಂ ಕಥಾಂ ಪಾಪಪ್ರಣಾಶನೀಂ ।
ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ದೇವದೇವಸ್ಯ ಮಹಾದೇವಸ್ಯ ಧೀಮತಃ ॥ 31.2 ॥

ಪುರಾ ಪಿತಾಮಹಂ ದೇವಂ ಮೇರುಶೃಂಗೇ ಮಹರ್ಷಯಃ ।
ಪ್ರೋಚುಃ ಪ್ರಣಮ್ಯ ಲೋಕಾದಿಂ ಕಿಮೇಕಂ ತತ್ತ್ವಮವ್ಯಯಂ ॥ 31.3 ॥

ಸ ಮಾಯಯಾ ಮಹೇಶಸ್ಯ ಮೋಹಿತೋ ಲೋಕಸಂಭವಃ ।
ಅವಿಜ್ಞಾಯ ಪರಂ ಭಾವಂ ಸ್ವಾತ್ಮಾನಂ ಪ್ರಾಹ ಧರ್ಷಿಣಂ ॥ 31.4 ॥

See Also  108 Names Of Nrisinha – Ashtottara Shatanamavali In Kannada

ಅಹಂ ಧಾತಾ ಜಗದ್ಯೋನಿಃ ಸ್ವಯಂಭೂರೇಕ ಈಶ್ವರಃ ।
ಅನಾದಿಮತ್ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಮಾಮಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ವಿಮುಚ್ಯತೇ ॥ 31.5 ॥

ಅಹಂ ಹಿ ಸರ್ವದೇವಾನಾಂ ಪ್ರವರ್ತ್ತಕನಿವರ್ತ್ತಕಃ ।
ನ ವಿದ್ಯತೇ ಚಾಭ್ಯಧಿಕೋ ಮತ್ತೋ ಲೋಕೇಷು ಕಶ್ಚನ ॥ 31.6 ॥

ತಸ್ಯೈವಂ ಮನ್ಯಮಾನಸ್ಯ ಜಜ್ಞೇ ನಾರಾಯಣಾಂಶಜಃ ।
ಪ್ರೋವಾಚ ಪ್ರಹಸನ್ ವಾಕ್ಯಂ ರೋಷತಾಮ್ರವಿಲೋಚನಃ ॥ 31.7 ॥

ಕಿಂ ಕಾರಣಮಿದಂ ಬ್ರಹ್ಮನ್ ವರ್ತ್ತತೇ ತವ ಸಾಂಪ್ರತಂ ।
ಅಜ್ಞಾನಯೋಗಯುಕ್ತಸ್ಯ ನ ತ್ವೇತದುಚಿತಂ ತವ ॥ 31.8 ॥

ಅಹಂ ಧಾತಾ ಹಿ ಲೋಕಾನಾಂ ಜಜ್ಞೇ ನಾರಾಯಣಾತ್ಪ್ರಭೋಃ ।
ನ ಮಾಮೃತೇಽಸ್ಯ ಜಗತೋ ಜೀವನಂ ಸರ್ವದಾ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 31.9 ॥

ಅಹಮೇವ ಪರಂ ಜ್ಯೋತಿರಹಮೇವ ಪರಾ ಗತಿಃ ।
ಮತ್ಪ್ರೇರಿತೇನ ಭವತಾ ಸೃಷ್ಟಂ ಭುವನಮಂಡಲಂ ॥ 31.10 ॥

ಏವಂ ವಿವದತೋರ್ಮೋಹಾತ್ ಪರಸ್ಪರಜಯೈಷಿಣೋಃ ।
ಆಜಗ್ಮುರ್ಯತ್ರ ತೌ ದೇವೌ ವೇದಾಶ್ಚತ್ವಾರ ಏವ ಹಿ ॥ 31.11 ॥

ಅನ್ವೀಕ್ಷ್ಯ ದೇವಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಯಜ್ಞಾತ್ಮಾನಂ ಚ ಸಂಸ್ಥಿತಂ ।
ಪ್ರೋಚುಃ ಸಂವಿಗ್ನಹೃದಯಾ ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಃ ॥ 31.12 ॥

ಋಗ್ವೇದ ಉವಾಚ ।
ಯಸ್ಯಾಂತಃ ಸ್ಥಾನಿ ಭೂತಾನಿ ಯಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವಂ ಪ್ರವರ್ತ್ತತೇ ।
ಯದಾಹುಸ್ತತ್ಪರಂ ತತ್ತ್ವಂ ಸ ದೇವಃ ಸ್ಯಾನ್ಮಹೇಶ್ವರಃ ॥ 31.13 ॥

ಯಜುರ್ವೇದ ಉವಾಚ ।
ಯೋ ಯಜ್ಞೈರಖಿಲೈರೀಶೋ ಯೋಗೇನ ಚ ಸಮರ್ಚ್ಯತೇ ।
ಯಮಾಹುರೀಶ್ವರಂ ದೇವಂ ಸ ದೇವಃ ಸ್ಯಾತ್ ಪಿನಾಕಧೃಕ್ ॥ 31.14 ॥

ಸಾಮವೇದ ಉವಾಚ ।
ಯೇನೇದಂ ಭ್ರಾಮ್ಯತೇ ವಿಶ್ವಂ ಯದಾಕಾಶಾಂತರಂ ಶಿವಂ ।
ಯೋಗಿಭಿರ್ವಿದ್ಯತೇ ತತ್ತ್ವಂ ಮಹಾದೇವಃ ಸ ಶಂಕರಃ ॥ 31.15 ॥

ಅಥರ್ವವೇದ ಉವಾಚ ।
ಯಂ ಪ್ರಪಶ್ಯಂತಿ ದೇವೇಶಂ ಯತಂತೋ ಯತಯಃ ಪರಂ ।
ಮಹೇಶಂ ಪುರುಷಂ ರುದ್ರಂ ಸ ದೇವೋ ಭಗವಾನ್ ಭವಃ ॥ 31.16 ॥

ಏವಂ ಸ ಭಗವಾನ್ ಬ್ರಹ್ಮಾ ವೇದಾನಾಮೀರಿತಂ ಶುಭಂ ।
ಶ್ರುತ್ವಾಹ ಪ್ರಹಸನ್ ವಾಕ್ಯಂ ವಿಶ್ವಾತ್ಮಾಽಪಿ ವಿಮೋಹಿತಃ ॥ 31.17 ॥

ಕಥಂ ತತ್ಪರಮಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸರ್ವಸಂಗವಿವರ್ಜಿತಂ ।
ರಮತೇ ಭಾರ್ಯಯಾ ಸಾರ್ದ್ಧಂ ಪ್ರಮಥೈಶ್ಚಾತಿಗರ್ವಿತೈಃ ॥ 31.18 ॥

ಇತಿರಿತೇಽಥ ಭಗವಾನ್ ಪ್ರಣವಾತ್ಮಾ ಸನಾತನಃ ।
ಅಮೂರ್ತ್ತೋ ಮೂರ್ತಿಮಾನ್ ಭೂತ್ವಾ ವಚಃ ಪ್ರಾಹ ಪಿತಾಮಹಂ ॥ 31.19 ॥

ಪ್ರಣವ ಉವಾಚ ।
ನ ಹ್ಯೇಷ ಭಗವಾನೀಶಃ ಸ್ವಾತ್ಮನೋ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತಯಾ ।
ಕದಾಚಿದ್ ರಮತೇ ರುದ್ರಸ್ತಾದೃಶೋ ಹಿ ಮಹೇಶ್ವರಃ ॥ 31.20 ॥

ಅಯಂ ಸ ಭಗವಾನೀಶಃ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃ ಸನಾತನಃ ।
ಸ್ವಾನಂದಭೂತಾ ಕಥಿತಾ ದೇವೀ ಆಗಂತುಕಾ ಶಿವಾ ॥ 31.21 ॥

ಇತ್ಯೇವಮುಕ್ತೇಽಪಿ ತದಾ ಯಜ್ಞಮೂರ್ತ್ತೇರಜಸ್ಯ ಚ ।
ನಾಜ್ಞಾನಮಗಮನ್ನಾಶಮೀಶ್ವರಸ್ಯೈವ ಮಾಯಯಾ ॥ 31.22 ॥

ತದಂತರೇ ಮಹಾಜ್ಯೋತಿರ್ವಿರಿಂಚೋ ವಿಶ್ವಭಾವನಃ ।
ಪ್ರಾಪಶ್ಯದದ್ಭುತಂ ದಿವ್ಯಂ ಪೂರಯನ್ ಗಗನಾಂತರಂ ॥ 31.23 ॥

ತನ್ಮಧ್ಯಸಂಸ್ಥಂ ವಿಮಲಂ ಮಂಡಲಂ ತೇಜಸೋಜ್ಜ್ವಲಂ ।
ವ್ಯೋಮಮಧ್ಯಗತಂ ದಿವ್ಯಂ ಪ್ರಾದುರಾಸೀದ್ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ॥ 31.24 ॥

ಸ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ವದನಂ ದಿವ್ಯಂ ಮೂರ್ಧ್ನಿ ಲೋಕಪಿತಾಮಹಃ ।
ತೈಜಸಂ ಮಣ್ಜಲಂ ಘೋರಮಾಲೋಕಯದನಿಂದಿತಂ ॥ 31.25 ॥

ಪ್ರಜಜ್ವಾಲಾತಿಕೋಪೇನ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪಂಚಮಂ ಶಿರಃ ।
ಕ್ಷಣಾದಪಶ್ಯತ ಮಹಾನ್ ಪುರುಷೋ ನೀಲಲೋಹಿತಃ ॥ 31.26 ॥

ತ್ರಿಶೂಲಪಿಂಗಲೋ ದೇವೋ ನಾಗಯಜ್ಞೋಪವೀತವಾನ್ ।
ತಂ ಪ್ರಾಹ ಭಗವಾನ್ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಶಂಕರಂ ನೀಲಲೋಹಿತಂ ॥ 31.27 ॥

ಜಾನಾಮಿ ಭಗವಾನ್ ಪೂರ್ವಂ ಲಲಾಟಾದದ್ಯ ಶಂಕರಂ ।
ಪ್ರಾದುರ್ಭೂತಂ ಮಹೇಶಾನಂ ಮಾಮತಃ ಶರಣಂ ವ್ರಜ ॥ 31.28 ॥

ಶ್ರುತ್ವಾ ಸಗರ್ವವಚನಂ ಪದ್ಮಯೋನೇರಥೇಶ್ವರಃ ।
ಪ್ರಾಹಿಣೋತ್ ಪುರುಷಂ ಕಾಲಂ ಭೈರವಂ ಲೋಕದಾಹಕಂ ॥ 31.29 ॥

ಸ ಕೃತ್ವಾ ಸುಮಹದ್ ಯುದ್ಧಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಕಾಲಭೈರವಃ ।
ಚಕರ್ತ್ತ ತಸ್ಯ ವದನಂ ವಿರಿಂಚಸ್ಯಾಥ ಪಂಚಮಂ ॥ 31.30 ॥

ನಿಕೃತ್ತವದನೋ ದೇವೋ ಬ್ರಹ್ಮಾ ದೇವೇನ ಶಂಭುನಾ ।
ಮಮಾರ ಚೇಶೋ ಯೋಗೇನ ಜೀವಿತಂ ಪ್ರಾಪ ವಿಶ್ವಸೃಕ್ ॥ 31.31 ॥

ಅಥಾನ್ವಪಶ್ಯದ್ ಗಿರಿಶಂ ಮಂಡಲಾಂತರಸಂಸ್ಥಿತಂ ।
ಸಮಾಸೀನಂ ಮಹಾದೇವ್ಯಾ ಮಹಾದೇವಂ ಸನಾತನಂ ॥ 31.32 ॥

ಭುಜಂಗರಾಜವಲಯಂ ಚಂದ್ರಾವಯವಭೂಷಣಂ ।
ಕೋಟಿಸೂರ್ಯಪ್ರತೀಕಾಶಂ ಜಟಾಜೂಟವಿರಾಜಿತಂ ॥ 31.33 ॥

ಶಾರ್ದೂಲಚರ್ಮವಸನಂ ದಿವ್ಯಮಾಲಾಸಮನ್ವಿತಂ ।
ತ್ರಿಶೂಲಪಾಣಿಂ ದುಷ್ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯಂ ಯೋಗಿನಂ ಭೂತಿಭೂಷಣಂ ॥ 31.34 ॥

ಯಮಂತರಾ ಯೋಗನಿಷ್ಠಾಃ ಪ್ರಪಶ್ಯಂತಿ ಹೃದೀಶ್ವರಂ ।
ತಮಾದಿಮೇಕಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಮಹಾದೇವಂ ದದರ್ಶ ಹ ॥ 31.35 ॥

ಯಸ್ಯ ಸಾ ಪರಮಾ ದೇವೀ ಶಕ್ತಿರಾಕಾಶಸಂಸ್ಥಿತಾ ।
ಸೋಽನಂತೈಶ್ವರ್ಯಯೋಗಾತ್ಮಾ ಮಹೇಶೋ ದೃಶ್ಯತೇ ಕಿಲ ॥ 31.36 ॥

ಯಸ್ಯಾಶೇಷಜಗದ್ ಬೀಜಂ ವಿಲಯಂ ಯಾತಿ ಮೋಹನಂ ।
ಸಕೃತ್ಪ್ರಣಾಮಮಾತ್ರೇಣ ಸ ರುದ್ರಃ ಖಲು ದೃಶ್ಯತೇ ॥ 31.37 ॥

ಯೋಽಥ ನಾಚಾರನಿರತಾಸ್ತದ್ಭಕ್ತಾನೇವ ಕೇವಲಂ ।
ವಿಮೋಚಯತಿ ಲೋಕಾತ್ಮಾ ನಾಯಕೋ ದೃಶ್ಯತೇ ಕಿಲ ॥ 31.38 ॥

ಯಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಾದಯೋ ದೇವಾ ಋಷಯೋ ಬ್ರಹ್ಮವಾದಿನಃ ।
ಅರ್ಚಯಂತಿ ಸದಾ ಲಿಂಗಂ ವಿಶ್ವೇಶಃ ಖಲು ದೃಶ್ಯತೇ ॥ 31.39 ॥

ಯಸ್ಯಾಶೇಷಜಗತ್ಸೂತಿಃ ವಿಜ್ಞಾನತನುರೀಶ್ವರಃ ।
ನ ಮುಂಚತಿ ಸದಾ ಪಾರ್ಶ್ವಂ ಶಂಕರೋಽಸೌ ಚ ದೃಶ್ಯತೇ ॥31.40 ॥

ವಿದ್ಯಾಸಹಾಯೋ ಭಗವಾನ್ ಯಸ್ಯಾಸೌ ಮಂಡಲಾಂತರಂ ।
ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭಪುತ್ರೋಽಸಾವೀಶ್ವರೋ ದೃಶ್ಯತೇ ಪರಃ ॥31.41 ॥

ಪುಷ್ಪಂ ವಾ ಯದಿ ವಾ ಪತ್ರಂ ಯತ್ಪಾದಯುಗಲೇ ಜಲಂ ।
ದತ್ತ್ವಾ ತರತಿ ಸಂಸಾರಂ ರುದ್ರೋಽಸೌ ದೃಶ್ಯತೇ ಕಿಲ ॥ 31.42 ॥

ತತ್ಸನ್ನಿಧಾನೇ ಸಕಲಂ ನಿಯಚ್ಛತಿ ಸನಾತನಃ ।
ಕಾಲಂ ಕಿಲ ಸ ಯೋಗಾತ್ಮಾ ಕಾಲಕಾಲೋ ಹಿ ದೃಶ್ಯತೇ ॥ 31.43 ॥

ಜೀವನಂ ಸರ್ವಲೋಕಾನಾಂ ತ್ರಿಲೋಕಸ್ಯೈವ ಭೂಷಣಂ ।
ಸೋಮಃ ಸ ದೃಶ್ಯತೇ ದೇವಃ ಸೋಮೋ ಯಸ್ಯ ವಿಭೂಷಣಂ ॥ 31.44 ॥

ದೇವ್ಯಾ ಸಹ ಸದಾ ಸಾಕ್ಷಾದ್ ಯಸ್ಯ ಯೋಗಃ ಸ್ವಭಾವತಃ ।
ಗೀಯತೇ ಪರಮಾ ಮುಕ್ತಿಃ ಮಹಾದೇವಃ ಸ ದೃಶ್ಯತೇ ॥ 31.45 ॥

ಯೋಗಿನೋ ಯೋಗತತ್ತ್ವಜ್ಞಾ ವಿಯೋಗಾಭಿಮುಖೋಽನಿಶಂ ।
ಯೋಗಂ ಧ್ಯಾಯಂತಿ ದೇವ್ಯಾಽಸೌ ಸ ಯೋಗೀ ದೃಶ್ಯತೇ ಕಿಲ ॥ 31.46 ॥

ಸೋಽನುವೀಕ್ಷ್ಯ ಮಹಾದೇವಂ ಮಹಾದೇವ್ಯಾ ಸನಾತನಂ ।
ವರಾಸನೇ ಸಮಾಸೀನಮವಾಪ ಪರಮಾಂ ಸ್ಮೃತಿಂ ॥ 31.47 ॥

ಲಬ್ಧ್ವಾ ಮಾಹೇಶ್ವರೀಂ ದಿವ್ಯಾಂ ಸಂಸ್ಮೃತಿಂ ಭಗವಾನಜಃ ।
ತೋಷಯಾಮಾಸ ವರದಂ ಸೋಮಂ ಸೋಮವಿಭೂಷಣಂ ॥ 31.48 ॥

ಬ್ರಹ್ಮೋವಾಚ ।
ನಮೋ ದೇವಾಯ ಮಹತೇ ಮಹಾದೇವ್ಯೈ ನಮೋ ನಮಃ ।
ನಮಃ ಶಿವಾಯ ಶಾಂತಾಯ ಶಿವಾಯೈ ಸತತಂ ನಮಃ ॥ 31.49 ॥

ಓಂ ನಮೋ ಬ್ರಹ್ಮಣೇ ತುಭ್ಯಂ ವಿದ್ಯಾಯೈ ತೇ ನಮೋ ನಮಃ ।
ಮೂಲಪ್ರಕೃತಯೇ ತುಭ್ಯಂ ಮಹೇಶಾಯ ನಮೋ ನಮಃ ॥ 31.50 ॥

ನಮೋ ವಿಜ್ಞಾನದೇಹಾಯ ಚಿಂತಾಯೈ ತೇ ನಮೋ ನಮಃ ।
ನಮೋಽಸ್ತು ಕಾಲಕಾಲಾಯ ಈಶ್ವರಾಯೈ ನಮೋ ನಮಃ ॥ 31.51 ॥

ನಮೋ ನಮೋಽಸ್ತು ರುದ್ರಾಯ ರುದ್ರಾಣ್ಯೈ ತೇ ನಮೋ ನಮಃ ।
ನಮೋ ನಮಸ್ತೇ ಕಾಮಾಯ ಮಾಯಾಯೈ ಚ ನಮೋ ನಮಃ ॥ 31.52 ॥

ನಿಯಂತ್ರೇ ಸರ್ವಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಕ್ಷೋಭಿಕಾಯೈ ನಮೋ ನಮಃ ।
ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ಪ್ರಕೃತಯೇ ನಮೋ ನಾರಾಯಣಾಯ ಚ ॥ 31.53 ॥

ಯೋಗಾದಾಯ ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ಯೋಗಿನಾಂ ಗುರವೇ ನಮಃ ।
ನಮಃ ಸಂಸಾರನಾಶಾಯ ಸಂಸಾರೋತ್ಪತ್ತಯೇ ನಮಃ ॥ 31.56 ॥

ನಿತ್ಯಾನಂದಾಯ ವಿಭವೇ ನಮೋಽಸ್ತ್ವಾನಂದಮೂರ್ತ್ತಯೇ ।
ನಮಃ ಕಾರ್ಯವಿಹೀನಾಯ ವಿಶ್ವಪ್ರಕೃತಯೇ ನಮಃ ॥ 31.57 ॥

ಓಂಕಾರಮೂರ್ತ್ತಯೇ ತುಭ್ಯಂ ತದಂತಃ ಸಂಸ್ಥಿತಾಯ ಚ ।
ನಮಸ್ತೇ ವ್ಯೋಮಸಂಸ್ಥಾಯ ವ್ಯೋಮಶಕ್ತ್ಯೈ ನಮೋ ನಮಃ ॥ 31.58 ॥

ಇತಿ ಸೋಮಾಷ್ಟಕೇನೇಶಂ ಪ್ರಣಿಪತ್ಯ ಪಿತಾಮಹಃ ।
ಪಪಾತ ದಂಡವದ್ ಭೂಮೌ ಗೃಣನ್ ವೈ ಶತರುದ್ರಿಯಂ ॥ 31.59 ॥

ಅಥ ದೇವೋ ಮಹಾದೇವಃ ಪ್ರಣತಾರ್ತಿಹರೋ ಹರಃ ।
ಪ್ರೋವಾಚೋತ್ಥಾಪ್ಯ ಹಸ್ತಾಭ್ಯಾಂ ಪ್ರೀತೋಽಸ್ಮಿ ತವ ಸಾಂಪ್ರತಂ ॥ 31.60 ॥

ದತ್ತ್ವಾಽಸ್ಮೈ ಪರಮಂ ಯೋಗಮೈಶ್ವರ್ಯಮತುಲಂ ಮಹತ್ ।
ಪ್ರೋವಾಚಾಂತೇ ಸ್ಥಿತಂ ದೇವಂ ನೀಲಲೋಹಿತಮೀಶ್ವರಂ ॥ 31.59 ॥

ಏಷ ಬ್ರಹ್ಮಾಽಸ್ಯ ಜಗತಃ ಸಂಪೂಜ್ಯಃ ಪ್ರಥಮಃ ಸ್ಥಿತಃ ।
ಆತ್ಮನಾ ರಕ್ಷಣೀಯಸ್ತೇ ಗುರುರ್ಜ್ಯೇಷ್ಠಃ ಪಿತಾ ತವ ॥ 31.60 ॥

ಅಯಂ ಪುರಾಣಪುರುಷೋ ನ ಹಂತವ್ಯಸ್ತ್ವಯಾಽನಘ ।
ಸ್ವಯೋಗೈಶ್ವರ್ಯಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಾನ್ಮಾಮೇವ ಶರಣಂ ಗತಃ ॥ 31.61 ॥

ಅಯಂ ಚ ಯಜ್ಞೋ ಭಗವಾನ್ ಸಗರ್ವೋ ಭವತಾಽನಘ ।
ಶಾಸಿತವ್ಯೋ ವಿರಿಂಚಸ್ಯ ಧಾರಣೀಯಂ ಶಿರಸ್ತ್ವಯಾ ॥ 31.62 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಪನೋದಾರ್ಥಂ ವ್ರತಂ ಲೋಕೇ ಪ್ರದರ್ಶಯನ್ ।
ಚರಸ್ವ ಸತತಂ ಭಿಕ್ಷಾಂ ಸಂಸ್ಥಾಪಯ ಸುರದ್ವಿಜಾನ್ ॥ 31.63 ॥

ಇತ್ಯೇತದುಕ್ತ್ವಾ ವಚನಂ ಭಗವಾನ್ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ।
ಸ್ಥಾನಂ ಸ್ವಾಭಾವಿಕಂ ದಿವ್ಯಂ ಯಯೌ ತತ್ಪರಮಂ ಪದಂ ॥ 31.64 ॥

ತತಃ ಸ ಭಗವಾನೀಶಃ ಕಪರ್ದೀ ನೀಲಲೋಹಿತಃ ।
ಗ್ರಾಹಯಾಮಾಸ ವದನಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಕಾಲಭೈರವಂ ॥ 31.65 ॥

ಚರ ತ್ವಂ ಪಾಪನಾಶಾರ್ಥಂ ವ್ರತಂ ಲೋಕಹಿತಾವಹಂ ।
ಕಪಾಲಹಸ್ತೋ ಭಗವಾನ್ ಭಿಕ್ಷಾಂ ಗೃಹ್ಣಾತು ಸರ್ವತಃ ॥ 31.66 ॥

ಉಕ್ತ್ವೈವಂ ಪ್ರಾಹಿಣೋತ್ ಕನ್ಯಾಂ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯೇತಿ ವಿಶ್ರುತಾಂ ।
ದಂಷ್ಟ್ರಾಕರಾಲವದನಾಂ ಜ್ವಾಲಾಮಾಲಾವಿಭೂಷಣಾಂ ॥ 31.67 ॥

ಯಾವದ್ ವಾರಾಣಸೀಂ ದಿವ್ಯಾಂ ಪುರೀಮೇಷ ಗಮಿಷ್ಯತಿ ।
ತಾವತ್ ವಿಭೀಷಣಾಕಾರಾ ಹ್ಯನುಗಚ್ಛ ತ್ರಿಶೂಲಿ8ಮ್ ॥ 31.68 ॥

ಏವಮಾಭಾಷ್ಯ ಕಾಲಾಗ್ನಿಂ ಪ್ರಾಹ ದೇವೋ ಮಹೇಶ್ವರಂ ।
ಅಟಸ್ವ ನಿಖಿಲಂ ಲೋಕಂ ಭಿಕ್ಷಾರ್ಥೀ ಮನ್ನಿಯೋಗತಃ ॥ 31.69 ॥

ಯದಾ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಸಿ ದೇವೇಶಂ ನಾರಾಯಣಮನಾಮಯಂ ।
ತದಾಽಸೌ ವಕ್ಷ್ಯತಿ ಸ್ಪಷ್ಟಮುಪಾಯಂ ಪಾಪಶೋಧನಂ ॥ 31.70 ॥

ಸ ದೇವದೇವತಾವಾಕ್ಯಮಾಕರ್ಣ್ಯ ಭಗವಾನ್ ಹರಃ ।
ಕಪಾಲಪಾಣಿರ್ವಿಶ್ವಾತ್ಮಾ ಚಚಾರ ಭುವನತ್ರಯಂ ॥ 31.71 ॥

ಆಸ್ಥಾಯ ವಿಕೃತಂ ವೇಷಂ ದೀಪ್ಯಮಾನಂ ಸ್ವತೇಜಸಾ ।
ಶ್ರೀಮತ್ ಪವಿತ್ರಂ ರುಚಿರಂ ಲೇಚನತ್ರಯಸಂಯುತಂ 31.72 ॥

ಕೋಟಿಸೂರ್ಯಪ್ರತೀಕಾಶೈಃ ಪ್ರಮಥೈಶ್ಚಾತಿಗರ್ವಿತೈಃ ।
ಭಾತಿ ಕಾಲಾಗ್ನಿನಯನೋ ಮಹಾದೇವಃ ಸಮಾವೃತಃ ॥ 31.73 ॥

ಪೀತ್ವಾ ತದಮೃತಂ ದಿವ್ಯಮಾನಂದಂ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಃ ।
ಲೀಲಾವಿಲಾಸೂಬಹುಲೋ ಲೋಕಾನಾಗಚ್ಛತೀಶ್ವರಃ ॥ 31.74 ॥

ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಕಾಲವದನಂ ಶಂಕರಂ ಕಾಲಭೈರವಂ ।
ರೂಪಲಾವಣ್ಯಸಂಪನ್ನಂ ನಾರೀಕುಲಮಗಾದನು ॥ 31.75 ॥

ಗಾಯಂತಿ ವಿವಿಧಂ ಗೀತಂ ನೃತ್ಯಂತಿ ಪುರತಃ ಪ್ರಭೋಃ ।
ಸಸ್ಮಿತಂ ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ವದನಂ ಚಕ್ರುರ್ಭ್ರೂಭಂಗಮೇವ ಚ ॥ 31.76 ॥

ಸ ದೇವದಾನವಾದೀನಾಂ ದೇಶಾನಭ್ಯೇತ್ಯ ಶೂಲಧೃಕ್ ।
ಜಗಾಮ ವಿಷ್ಣೋರ್ಭವನಂ ಯತ್ರಾಸ್ತೇ ಮಧುಸೂದನಃ ॥ 31.77 ॥

ನಿರೀಕ್ಷ್ಯ ದಿವ್ಯಭವನಂ ಶಂಕರೋ ಲೋಕಶಂಕರಃ ।
ಸಹೈವ ಭೂತಪ್ರವರೈಃ ಪ್ರವೇಷ್ಟುಮುಪಚಕ್ರಮೇ ॥ 31.78 ॥

ಅವಿಜ್ಞಾಯ ಪರಂ ಭಾವಂ ದಿವ್ಯಂ ತತ್ಪಾರಮೇಶ್ವರಂ ।
ನ್ಯವಾರಯತ್ ತ್ರಿಶೂಲಾಂಕಂ ದ್ವಾರಪಾಲೋ ಮಹಾಬಲಃ ॥ 31.79 ॥

ಶಂಖಚಕ್ರಗದಾಪಾಣಿಃ ಪೀತವಾಸಾ ಮಹಾಭುಜಃ ।
ವಿಷ್ವಕ್ಸೇನ ಇತಿ ಖ್ಯಾತೋ ವಿಷ್ಣೋರಂಶಸಮುದ್ಭವಃ ॥ 31.80 ॥

(ಅಥೈನಂ ಶಂಕರಗಣಂ ಯುಯುಧೇ ವಿಷ್ಣುಸಂಭವಃ ।
ಭೀಷಣೋ ಭೈರವಾದೇಶಾತ್ ಕಾಲವೇಗ ಇತಿ ಶ್ರುತಃ ) ॥

ವಿಜಿತ್ಯ ತಂ ಕಾಲವೇಗಂ ಕ್ರೋಧಸಂರಕ್ತಲೋಚನಃ ।
ದುದ್ರಾವಾಭಿಮುಖಂ ರುದ್ರಂ ಚಿಕ್ಷೇಪ ಚ ಸುದರ್ಶನಂ ॥ 31.81 ॥

ಅಥ ದೇವೋ ಮಹಾದೇವಸ್ತ್ರಿಪುರಾರಿಸ್ತ್ರಿಶೂಲಭೃತ್ ।
ತಮಾಪತಂತಂ ಸಾವಜ್ಞಮಾಲೋಕಯದಮಿತ್ರಜಿತ್ ॥ 31.82 ॥

ತದಂತರೇ ಮಹದ್ಭೂತಂ ಯುಗಾಂತದಹನೋಪಮಂ ।
ಶೂಲೇನೋರಸಿ ನಿರ್ಭಿದ್ಯ ಪಾತಯಾಮಾಸ ತಂ ಭುವಿ ॥ 31.83 ॥

ಸ ಶೂಲಾಭಿಹತೋಽತ್ಯರ್ಥಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಸ್ವಂ ಪರಮಂ ಬಲಂ ।
ತತ್ಯಾಜ ಜೀವಿತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಮೃತ್ಯುಂ ವ್ಯಾಧಿಹತಾ ಇವ ॥ 31.84 ॥

ನಿಹತ್ಯ ವಿಷ್ಣುಪುರುಷಂ ಸಾರ್ಧಂ ಪ್ರಮಥಪುಂಗವೈಃ ।
ವಿವೇಶ ಚಾಂತರಗೃಹಂ ಸಮಾದಾಯ ಕಲೇವರಂ ॥ 31.85 ॥

ನಿರೀಕ್ಷ್ಯ ಜಗತೋ ಹೇತುಮೀಶ್ವರಂ ಭಗವಾನ್ ಹರಿಃ ।
ಶಿರೋ ಲಲಾಟಾತ್ ಸಂಭಿದ್ಯ ರಕ್ತಧಾರಾಮಪಾತಯತ್ ॥ 31.86 ॥

ಗೃಹಾಣ ಭಗವನ್ ಭಿಕ್ಷಾಂ ಮದೀಯಾಮಮಿತದ್ಯುತೇ ।
ನ ವಿದ್ಯತೇಽನ್ಯಾ ಹ್ಯುಚಿತಾ ತವ ತ್ರಿಪುರಮರ್ದನ ॥ 31.87 ॥

ನ ಸಂಪೂರ್ಣಂ ಕಪಾಲಂ ತದ್ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಃ ।
ದಿವ್ಯಂ ವರ್ಷಸಹಸ್ರಂ ತು ಸಾ ಚ ಧಾರಾ ಪ್ರವಾಹಿತಾ ॥ 31.88 ॥

ಅಥಾಬ್ರವೀತ್ ಕಾಲರುದ್ರಂ ಹರಿರ್ನಾರಾಯಣಃ ಪ್ರಭುಃ ।
ಸಂಸ್ತೂಯ ವೈದಿಕೈರ್ಮಂತ್ರೈರ್ಬಹುಮಾನಪುರಃ ಸರಂ ॥ 31.89 ॥

ಕಿಮರ್ಥಮೇತದ್ ವದನಂ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಭವತಾ ಧೃತಂ ।
ಪ್ರೋವಾಚ ವೃತ್ತಮಖಿಲಂ ಭಗವಾನ್ ಪರಮೇಶ್ವರಃ ॥ 31.90 ॥

ಸಮಾಹೂಯ ಹೃಷೀಕೇಶೋ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಮಥಾಚ್ಯುತಃ ।
ಪ್ರಾರ್ಥಯಾಮಾಸ ದೇವೇಶೋ ವಿಮುಂಚೇತಿ ತ್ರಿಶೂಲಿನಂ ॥ 31.91 ॥

ನ ತತ್ಯಾಜಾಥ ಸಾ ಪಾರ್ಶ್ವಂ ವ್ಯಾಹೃತಾಽಪಿ ಮುರಾರಿಣಾ ।
ಚಿರಂ ಧ್ಯಾತ್ವಾ ಜಗದ್ಯೋನಿಂ ಶಂಕರಂ ಪ್ರಾಹ ಸರ್ವವಿತ್ ॥ 31.92 ॥

ವ್ರಜಸ್ವ ಭಗವನ್ ದಿವ್ಯಾಂ ಪುರೀಂ ವಾರಾಣಸೀಂ ಶುಭಾಂ ।
ಯತ್ರಾಖಿಲಜಗದ್ದೋಷಾತ್ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ನಾಶಯತೀಶ್ವರಃ ॥ 31.93 ॥

ತತಃ ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನಿ ತೀರ್ಥಾನ್ಯಾಯತನಾನಿ ಚ ।
ಜಗಾಮ ಲೀಲಯಾ ದೇವೋ ಲೋಕಾನಾಂ ಹಿತಕಾಮ್ಯಯಾ ॥ 31.94 ॥

ಸಂಸ್ತೂಯಮಾನಃ ಪ್ರಮಥೈರ್ಮಹಾಯೋಗೈರಿತಸ್ತತಃ ।
ನೃತ್ಯಮಾನೋ ಮಹಾಯೋಗೀ ಹಸ್ತನ್ಯಸ್ತಕಲೇವರಃ ॥ 31.95 ॥

ತಮಭ್ಯಧಾವದ್ ಭಗವಾನ್ ಹರಿರ್ನಾರಾಯಣಃ ಪ್ರಭುಃ ।
ಅಥಾಸ್ಥಾಯಾಪರಂ ರೂಪಂ ನೃತ್ಯದರ್ಶನಲಾಲಸಃ ॥ 31.96 ॥

ನಿರೀಕ್ಷಮಾಣೋ ನೋವಿಂದಂ ವೃಷೇಂದ್ರಾಂಕಿತಶಾಸನಃ ।
ಸಸ್ಮಿತೋಽನಂತಯೋಗಾತ್ಮಾ ನೃತ್ಯತಿ ಸ್ಮ ಪುನಃ ಪುನಃ ॥ 31.97 ॥

ಅಥ ಸಾನುಚರೋ ರುದ್ರಃ ಸಹರಿರ್ಧರ್ಮವಾಹನಃ ।
ಭೇಜೇ ಮಹಾದೇವಪುರೀಂ ವಾರಾಣಸೀತಿ ವಿಶ್ರುತಾಂ ॥ 31.98 ॥

ಪ್ರವಿಷ್ಟಮಾತ್ರೇ ದೇವೇಶೇ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾ ಕಪರ್ದಿನಿ ।
ಹಾ ಹೇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಸನಾದಂ ವೈ ಪಾತಾಲಂ ಪ್ರಾಪ ದುಃಖಿತಾ ॥ 31.99 ॥

ಪ್ರವಿಶ್ಯ ಪರಮಂ ಸ್ಥಾನಂ ಕಪಾಲಂ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಹರಃ ।
ಗಣಾನಾಮಗ್ರತೋ ದೇವಃ ಸ್ಥಾಪಯಾಮಾಸ ಶಂಕರಃ ॥ 31.100 ॥

ಸ್ಥಾಪಯಿತ್ವಾ ಮಹಾದೇವೋ ದದೌ ತಚ್ಚ ಕಲೇವರಂ ।
ಉಕ್ತ್ವಾ ಸಜೀವಮಸ್ತ್ವಿತಿ ವಿಷ್ಣವೇಽಸೌ ಘೃಣಾನಿಧಿಃ ॥ 31.101 ॥

ಯೇ ಸ್ಮರಂತಿ ಮಮಾಜಸ್ರಂ ಕಾಪಾಲಂ ವೇಷಮುತ್ತಮಂ ।
ತೇಷಾಂ ವಿನಶ್ಯತಿ ಕ್ಷಿಪ್ರಮಿಹಾಮುತ್ರ ಚ ಪಾತಕಂ ॥ 31.102 ॥

ಆಗಮ್ಯ ತೀರ್ಥಪ್ರವರೇ ಸ್ನಾನಂ ಕೃತ್ವಾ ವಿಧಾನತಃ ।
ತರ್ಪಯಿತ್ವಾ ಪಿತೄನ್ ದೇವಾನ್ ಮುಚ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಯಾ ॥ 31.103 ॥

ಅಶಾಶ್ವತಂ ಜಗಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಯೇಽಸ್ಮಿನ್ ಸ್ಥಾನೇ ವಸಂತಿ ವೈ ।
ದೇಹಾಂತೇ ತತ್ ಪರಂ ಜ್ಞಾನಂ ದದಾಮಿ ಪರಮಂ ಪದಂ ॥ 31.104 ॥

ಇತೀದಮುಕ್ತ್ವಾ ಭಗವಾನ್ ಸಮಾಲಿಂಗ್ಯ ಜನಾರ್ದನಂ ।
ಸಹೈವ ಪ್ರಮಥೇಶಾನೈಃ ಕ್ಷಣಾದಂತರಧೀಯತ ॥ 31.105 ॥

ಸ ಲಬ್ಧ್ವಾ ಭಗವಾನ್ ಕೃಷ್ಣೋ ವಿಷ್ವಕ್ಸೇನಂ ತ್ರಿಶೂಲಿನಃ ।
ಸ್ವಂದೇಶಮಗತ್ ತೂಷ್ಣೀಂ ಗೃಹೀತ್ವಾ ಪರಮಂ ಬುಧಃ ॥ 31.106 ॥

ಏತದ್ ವಃ ಕಥಿತಂ ಪುಣ್ಯಂ ಮಹಾಪಾತಕನಾಶನಂ ।
ಕಪಾಲಮೋಚನಂ ತೀರ್ಥಂ ಸ್ಥಾಣೋಃ ಪ್ರಿಯಕರಂ ಶುಭಂ ॥ 31.107 ॥

ಯ ಇಮಂ ಪಠತೇಽಧ್ಯಾಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಸಮೀಪತಃ ।
ವಾಚಿಕೈರ್ಮಾನಸೈಃ ಪಾಪೈಃ ಕಾಯಿಕೈಶ್ಚ ವಿಮುಚ್ಯತೇ ॥ 31.108 ॥

ತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪಾರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಏಕತ್ರಿಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥31 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ದ್ವಾತ್ರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಸುರಾಪಸ್ತು ಸುರಾಂ ತಪ್ತಾಮಗ್ನಿವರ್ಣಾಂ ಸ್ವಯಂ ಪಿಬೇತ್ ।
ತಯಾ ಸ ಕಾಯೇ ನಿರ್ದಗ್ಧೇ ಮುಚ್ಯತೇ ತು ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 32.1 ॥

ಗೋಮೂತ್ರಮಗ್ನಿವರ್ಣಂ ವಾ ಗೋಶಕೃದ್ರಸಮೇವ ವಾ ।
ಪಯೋ ಘೃತಂ ಜಲಂ ವಾಽಥ ಮುಚ್ಯತೇ ಪಾತಕಾತ್ ತತಃ ॥ 32.2 ॥

ಜಲಾರ್ದ್ರವಾಸಾಃ ಪ್ರಯತೋ ಧ್ಯಾತ್ವಾ ನಾರಾಯಣಂ ಹರಿಂ ।
ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾವ್ರತಂ ಚಾಥ ಚರೇತ್ ಪಾಪಪ್ರಶಾಂತಯೇ ॥ 32.3 ॥

ಸುವರ್ಣಸ್ತೇಯಕೃದ್ ವಿಪ್ರೋ ರಾಜಾನಮಭಿಗಮ್ಯ ತು ।
ಸ್ವಕರ್ಮ ಖ್ಯಾಪಯನ್ ಬ್ರೂಯಾನ್ಮಾ ಭವಾನನುಶಾಸ್ತ್ವಿತಿ ॥ 32.4 ॥

ಗೃಹೀತ್ವಾ ಮುಸಲಂ ರಾಜಾ ಸಕೃದ್ ಹನ್ಯಾತ್ ತತಃ ಸ್ವಯಂ ।
ವಧೇ ತು ಶುದ್ಧ್ಯತೇ ಸ್ತೇನೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ತಪಸಾಥವಾ ॥ 32.5 ॥

ಸ್ಕಂಧೇನಾದಾಯ ಮುಸಲಂ ಲಕುಡಂ ವಾಽಪಿ ಖಾದಿರಂ ।
ಶಕ್ತಿಂಚಾದಾಯತೀಕ್ಷ್ಣಾಗ್ರಾಮಾಯಸಂ ದಂಡಮೇವ ವಾ ॥ 32.6 ॥

ರಾಜಾ ತೇನ ಚ ಗಂತವ್ಯೋ ಮುಕ್ತಕೇಶೇನ ಧಾವತಾ ।
ಆಚಕ್ಷಾಣೇನ ತತ್ಪಾಪಮೇವಂಕರ್ಮಾಽಸ್ಮಿ ಶಾಧಿ ಮಾಂ ॥ 32.7 ॥

ಶಾಸನಾದ್ ವಾ ವಿಮೋಕ್ಷಾದ್ ವಾ ಸ್ತೇನಃ ಸ್ತೇಯಾದ್ ವಿಮುಚ್ಯತೇ ।
ಅಶಾಸಿತ್ವಾ ತು ತಂ ರಾಜಾಸ್ತೇನಸ್ಯಾಪ್ನೋತಿ ಕಿಲ್ಬಿಷಂ ॥ 32.8 ॥

ತಪಸಾಪನೋತುಮಿಚ್ಛಸ್ತು ಸುವರ್ಣಸ್ತೇಯಜಂ ಮಲಂ ।
ಚೀರವಾಸಾ ದ್ವಿಜೋಽರಣ್ಯೇ ಚರೇದ್ ಬ್ರಹ್ಮಹಣೋ ವ್ರತಂ ॥ 32.9 ॥

ಸ್ನಾತ್ವಾಽಶ್ವಮೇಧಾವಭೃಥೇ ಪೂತಃ ಸ್ಯಾದಥವಾ ದ್ವಿಜಃ ।
ಪ್ರದದ್ಯಾದ್ ವಾಽಥ ವಿಪ್ರೇಭ್ಯಃ ಸ್ವಾತ್ಮತುಲ್ಯಂ ಹಿರಣ್ಯಕಂ ॥ 32.10 ॥

ಚರೇದ್ ವಾ ವತ್ಸರಂ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಪರಾಯಣಃ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಸ್ವರ್ಣಹಾರೀ ತು ತತ್ಪಾಪಸ್ಯಾಪನುತ್ತಯೇ ॥ 32.11 ॥

ಗುರೋರ್ಭಾರ್ಯಾಂ ಸಮಾರುಹ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಕಾಮಮೋಹಿತಃ ।
ಅವಗೂಹೇತ್ ಸ್ತ್ರಿಯಂ ತಪ್ತಾಂ ದೀಪ್ತಾಂ ಕಾರ್ಷ್ಣಾಯಸೀಂ ಕೃತಾಂ ॥ 32.12 ॥

ಸ್ವಯಂ ವಾ ಶಿಶ್ನವೃಷಣಾವುತ್ಕೃತ್ಯಾಧಾಯ ಚಾಂಚಲೌ ।
ಆತಿಷ್ಠೇದ್ ದಕ್ಷಿಣಾಮಾಶಾಮಾನಿಪಾತಾದಜಿಹ್ಮಗಃ ॥ 32.13 ॥

ಗುರ್ವಹ್ಗನಾಗಮಃ ಶುದ್ಧ್ಯೈ ಚರೇದ್ ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಹಣೋ ವ್ರತಂ ।
ಶಾಖಾಂ ವಾ ಕಂಟಕೋಪೇತಾಂ ಪರಿಷ್ವಜ್ಯಾಥ ವತ್ಸರಂ ॥ 32.14 ॥

ಅಧಃ ಶಯೀತ ನಿಯತೋ ಮುಚ್ಯತೇ ಗುರುತಲ್ಪಗಃ ।
ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ವಾಬ್ದಂ ಚರೇದ್ ವಿಪ್ರಶ್ಚೀರವಾಸಾಃ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 32.15 ॥

ಅಶ್ವಮೇಧಾವಭೃಥಕೇ ಸ್ನಾತ್ವಾ ವಾ ಶುದ್ಧ್ಯತೇ ನರಃ ।
ಕಾಲೇಽಷ್ಟಮೇ ವಾ ಭುಂಜಾನೋ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಸದಾವ್ರತೀ ॥ 32.16 ॥

ಸ್ಥಾನಾಶನಾಭ್ಯಾಂ ವಿಹರಂಸ್ತ್ರಿರಹ್ನೋಽಭ್ಯುಪಯತ್ನತಃ ।
ಅಧಃ ಶಾಯೀ ತ್ರಿಭಿರ್ವರ್ಷೈಸ್ತದ್ ವ್ಯಪೋಹತಿ ಪಾತಕಂ ॥ 32.17 ॥

ಚಾಂದ್ರಾಯಣಾನಿ ವಾ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪಂಚ ಚತ್ವಾರಿ ವಾ ಪುನಃ ।
ಪತಿತೈಃ ಸಂಪ್ರಯುಕ್ತಾತ್ಮಾ ಅಥ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ನಿಷ್ಕೃತಿಂ ॥ 32.18 ॥

ಪತಿತೇನ ತು ಸಂಸರ್ಗಂ ಯೋ ಯೇನ ಕುರುತೇ ದ್ವಿಜಃ ।
ಸ ತತ್ಪಾಪಾಪನೋದಾರ್ಥಂ ತಸ್ಯೈವ ವ್ರತಮಾಚರೇತ್ ॥ 32.19 ॥

ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಚರೇದ್ ವಾಽಥ ಸಂವತ್ಸರಮತಂದ್ರಿತಃ ।
ಷಾಣ್ಮಾಸಿಕೇ ತು ಸಂಸರ್ಗೇ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಾರ್ಥಂಮಾಚರೇತ್ ॥ 32.20 ॥

ಏಭಿರ್ವ್ರತೈರಪೋಹಂತಿ ಮಹಾಪಾತಕಿನೋ ಮಲಂ ।
ಪುಣ್ಯತೀರ್ಥಾಭಿಗಮನಾತ್ ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ವಾಽಥ ನಿಷ್ಕೃತಿಃ ॥ 32.21 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾ ಸುರಾಪಾನಂ ಸ್ತೇಯಂ ಗುರ್ವಂಗನಾಗಮಃ ।
ಕೃತ್ವಾ ತೈಶ್ಚಾಪಿ ಸಂಸರ್ಗಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಕಾಮಕಾರತಃ ॥ 32.22 ॥

ಕುರ್ಯಾದನಶನಂ ವಿಪ್ರಃ ಪುಣ್ಯತೀರ್ಥೇ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಜ್ವಲಂತಂ ವಾ ವಿಶೇದಗ್ನಿಂ ಧ್ಯಾತ್ವಾ ದೇವಂ ಕಪರ್ದಿನಂ ॥ 32.23 ॥

ನ ಹ್ಯನ್ಯಾ ನಿಷ್ಕೃತಿರ್ದೃಷ್ಟಾ ಮುನಿಭಿರ್ಧರ್ಮವಾದಿಭಿಃ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಪುಣ್ಯೇಷು ತೀರ್ಥೇಷು ದಹನ್ವಾಪಿ ಸ್ವದೇಹಕಂ ॥ 32.24 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀ ಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ದ್ವಾತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥32 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ತ್ರಯಸ್ತ್ರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಗತ್ವಾ ದುಹಿತರಂ ವಿಪ್ರಃ ಸ್ವಸಾರಂ ವಾ ಸ್ನುಷಾಮಪಿ ।
ಪ್ರವಿಶೇಜ್ಜ್ವಲನಂ ದೀಪ್ತಂ ಮತಿಪೂರ್ವಮಿತಿ ಸ್ಥಿತಿಃ ॥ 33.1 ॥

ಮಾತೃಷ್ವಸಾಂ ಮಾತುಲಾನೀಂ ತಥೈವ ಚ ಪಿತೃಷ್ವಸಾಂ ।
ಭಾಗಿನೇಯೀಂ ಸಮಾರುಹ್ಯ ಕುರ್ಯಾತ್ ಕೃಚ್ಛ್ರಾತಿಕೃಚ್ಛ್ರಕೌ ॥ 33.2 ॥

ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚ ಕುರ್ವೀತ ತಸ್ಯ ಪಾಪಸ್ಯ ಶಾಂತಯೇ ।
ಧ್ಯಾಯನ್ ದೇವಂ ಜಗದ್ಯೋನಿಮನಾದಿನಿಧನಂ ಪರಂ ॥ 33.3 ॥

ಭ್ರಾತೃಭಾರ್ಯಾಂ ಸಮಾರುಹ್ಯ ಕುರ್ಯಾತ್ ತತ್ಪಾಪಶಾಂತಯೇ ।
ಚಾಂದ್ರಾಯಣಾನಿ ಚತ್ವಾರಿ ಪಂಚ ವಾ ಸುಸಮಾಹಿತಃ ॥ 33.4 ॥

ಪೈತೃಷ್ವಸ್ತ್ರೇಯೀಂ ಗತ್ವಾ ತು ಸ್ವಸ್ತ್ರೀಯಾಂ ಮಾತುರೇವ ಚ ।
ಮಾತುಲಸ್ಯ ಸುತಾಂ ವಾಽಪಿ ಗತ್ವಾ ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚರೇತ್ ॥ 33.5 ॥

ಸಖಿಭಾರ್ಯಾಂ ಸಮಾರುಹ್ಯ ಗತ್ವಾ ಶ್ಯಾಲೀಂ ತಥೈವ ಚ ।
ಅಹೋರಾತ್ರೋಷಿತೋ ಭೂತ್ವಾ ತತಃ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 33.6 ॥

ಉದಕ್ಯಾಗಮನೇ ವಿಪ್ರಸ್ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣ ವಿಶುಧ್ಯತಿ ।
ಚಾಂಡಾಲೀಗಮನೇ ಚೈವ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರತ್ರಯಂ ವಿದುಃ ॥ 33.7 ॥

ಶುದ್ಧಿ ಸಾಂತಪನೇನಾಸ್ಯಾನ್ನಾನ್ಯಥಾ ನಿಷ್ಕೃತಿಃ ಸ್ಮೃತಾ ।
ಮಾತೃಗೋತ್ರಾಂ ಸಮಾರುಹ್ಯ ಸಮಾನಪ್ರವರಾಂ ತಥಾ ॥ 33.8 ॥

ಚಾದ್ರಾಯಣೇನ ಶುಧ್ಯೇತ ಪ್ರಯತಾತ್ಮಾ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೀಂ ಗತ್ವಾ ಗೃಚ್ಛ್ರಮೇಕಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 33.9 ॥

ಕನ್ಯಕಾನ್ ದೂಷಯಿತ್ವಾ ತು ಚರೇಚ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣವ್ರತಂ ।
ಅಮಾನುಷೀಷು ಪುರುಷ ಉದಕ್ಯಾಯಾಮಯೋನಿಷು ॥ 33.10 ॥

ರೇತಃ ಸಿಕ್ತ್ವಾ ಜಲೇ ಚೈವ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಸಾಂತಪನಂ ಚರೇತ್ ।
ವಾರ್ದ್ಧಿಕೀಗಮನೇ ವಿಪ್ರಸ್ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣ ವಿಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 33.11 ॥

ಗವಿ ಮೈಥುನಮಾಸೇವ್ಯ ಚರೇಚ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣವ್ರತಂ ।
ವೇಶ್ಯಾಯಾಂ ಮೈಥುನಂ ಕೃತ್ವಾ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ಚರೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ॥ 33.12 ॥

ಪತಿತಾಂ ಚ ಸ್ತ್ರಿಯಂ ಗತ್ವಾ ತ್ರಿಭಿಃ ಕೃಚ್ಛ್ರೈರ್ವಿಶುದ್ಧ್ಯತಿ ।
ಪುಲ್ಕಸೀಗಮನೇ ಚೈವ ಕ್ರಚ್ಛ್ರಂ ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚರೇತ್ ॥ 33.13 ॥

ನಟೀಂ ಶೈಲೂಷಕೀಂ ಚೈವ ರಜಕೀಂ ವೇಣುಜೀವಿನೀಂ ।
ಗತ್ವಾ ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ತಥಾ ಚರ್ಮೋಪಜೀವಿನೀಂ ॥ 33.14 ॥

ಬ್ರಹಮಚಾರೀ ಸ್ತ್ರಿಯಂ ಗಚ್ಛೇತ್ ಕಥಂಚಿತ್ಕಾಮಮೋಹಿತಃ ।
ಸಪ್ತಾಗಾರಂ ಚರೇದ್ ಭೈಕ್ಷಂ ವಸಿತ್ವಾ ಗರ್ದಭಾಜಿನಂ ॥ 33.15 ॥

ಉಪಸ್ಪೃಶೇತ್ ತ್ರಿಷವಣಂ ಸ್ವಪಾಪಂ ಪರಿಕೀರ್ತ್ತಯನ್ ।
ಸಂವತ್ಸರೇಣ ಚೈಕೇನ ತಸ್ಮಾತ್ ಪಾಪಾತ್ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ॥ 33.16 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾವ್ರತಶ್ಚಾಪಿ ಷಣ್ಮಾಸಾನಾಚರೇದ್ ಯಮೀ ।
ಮುಚ್ಯತೇ ಹ್ಯವಕೀರ್ಣೀ ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನುಮತೇ ಸ್ಥಿತಃ ॥ 33.17 ॥

ಸಪ್ತರಾತ್ರಮಕೃತ್ವಾ ತು ಭೈಕ್ಷಚರ್ಯಾಗ್ನಿಪೂಜನಂ ।
ರೇತಸಶ್ಚ ಸಮುತ್ಸರ್ಗೇ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 33.18 ॥

ಓಂಕಾರಪೂರ್ವಿಕಾಭಿಸ್ತು ಮಹಾವ್ಯಾಹೃತಿಭಿಃ ಸದಾ ।
ಸಂವತ್ಸರಂ ತು ಭುಂಜಾನೋ ನಕ್ತಂ ಭಿಕ್ಷಾಶನಃ ಶುಚಿಃ ॥ 33.19 ॥

ಸಾವಿತ್ರೀಂ ಚ ಜಪೇಚ್ಚೈವ ನಿತ್ಯಂ ಕ್ರೋಧವಿವರ್ಜಿತಃ ।
ನದೀತೀರೇಷು ತೀರ್ಥೇಷು ತಸ್ಮಾತ್ ಪಾಪಾದ್ ವಿಮುಚ್ಯತೇ ॥ 33.20 ॥

ಹತ್ವಾ ತು ಕ್ಷತ್ರಿಯಂ ವಿಪ್ರಃ ಕುರ್ಯಾದ್ ಬ್ರಹ್ಮಹಣೋ ವ್ರತಂ ।
ಅಕಾಮತೋ ವೈ ಷಣ್ಮಾಸಾನ್ ದದ್ಯಾನ್ ಪಂಚಶತಂ ಗವಾಂ ॥ 33.21 ॥

ಅಬ್ದಂ ಚರೇದ್ಯಾನಯತೋ ವನವಾಸೀ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ಸಾಂತಪನಂ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರಂ ತು ವಾ ಸ್ವಯಂ ॥ 33.22 ॥

ಪ್ರಮಾದಾತ್ಕಾಮತೋ ವೈಶ್ಯಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸಂವತ್ಸರತ್ರಯಂ ।
ಗೋಸಹಸ್ರಂತು ಪಾದಂ ಚ ದದ್ಯಾದ್ ಬ್ರಹ್ಮಹಣೋ ವ್ರತಂ ॥ 33.23 ॥

ಕೃಚ್ಛ್ರಾತಿಕೃಚ್ಛ್ರೌ ವಾ ಕುರ್ಯಾಚ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣಮಥಾವಿ ವಾ ।
ಸಂವತ್ಸರಂ ವ್ರತಂ ಕುರ್ಯಾಚ್ಛೂದ್ರಂ ಹತ್ವಾ ಪ್ರಮಾದತಃ ॥ 33.24 ॥

ಗೋಸಹಸ್ರಾರ್ದ್ಧಪಾದಂ ಚ ದದ್ಯಾತ್ ತತ್ಪಾಪಶಾಂತಯೇ ।
ಅಷ್ಟೌ ವರ್ಷಾಣಿ ವಾ ತ್ರೀಣಿ ಕುರ್ಯಾದ್ ಬ್ರಹ್ಮಹಣೋ ವ್ರತಂ ।
ಹತ್ವಾ ತು ಕ್ಷತ್ರಿಯಂ ವೈಶ್ಯಂ ಶೂದ್ರಂ ಚೈವ ಯಥಾಕ್ರಮಂ ॥ 33.25 ॥

ನಿಹತ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೀಂ ವಿಪ್ರಸ್ತ್ವಷ್ಟವರ್ಷಂ ವ್ರತಂ ಚರೇತ್ ।
ರಾಜನ್ಯಾಂ ವರ್ಷಷಟ್ಕಂ ತು ವೈಶ್ಯಾಂ ಸಂವತ್ಸರತ್ರಯಂ ॥ 33.26 ॥

ವತ್ಸರೇಣ ವಿಶುದ್ಧ್ಯೇತ ಶೂದೀಂ ಹತ್ವಾ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ವೈಶ್ಯಾಂ ಹತ್ವಾ ದ್ವಿಜಾತಿಸ್ತು ಕಿಂಚಿದ್ ದದ್ಯಾದ್ ದ್ವಿಜಾತಯೇ ॥ 33.27 ॥

ಅಂತ್ಯಜಾನಾಂ ವಧೇ ಚೈವ ಕುರ್ಯಾಚ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ವ್ರತಂ ।
ಪರಾಕೇಣಾಥವಾ ಶುದ್ಧಿರಿತ್ಯಾಹ ಭಗವಾನಜಃ ॥ 33.28 ॥

ಮಂಡೂಕಂ ನಕುಲಂ ಕಾಕಂ ಬಿಡಾಲಂ ಖರಮೂಷಕೌ ।
ಶ್ವಾನಂ ಹತ್ವಾ ದ್ವಿಜಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ಷೋಡಶಾಂಶಂ ವ್ರತಂ ತತಃ ॥ 33.29 ॥

ಪಯಃ ಪಿಬೇತ್ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ತು ಶ್ವಾನಂ ಹತ್ವಾ ಹ್ಯಯಂತ್ರಿತಃ ।
ಮಾರ್ಜಾರಂ ವಾಽಥ ನಕುಲಂ ಯೋಜನಂ ವಾಧ್ವನೋ ವ್ರಜೇತ್ ॥ 33.30 ॥

ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ದ್ವಾದಶರಾತ್ರಂ ತು ಕುರ್ಯಾದಶ್ವವಧೇ ದ್ವಿಜಃ ।
ಅರ್ಚ್ಚಾಂ ಕಾರ್ಷ್ಣಾಯಸೀಂ ದದ್ಯಾತ್ ಸರ್ಪಂ ಹತ್ವಾ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 33.31 ॥

ಪಲಾಲಭಾರಕಂ ಷಂಡೇ ಸೀಸಕಂ ಚೈಕಮಾಷಕಂ ।
ಧೃತಕುಂಭಂ ವರಾಹೇ ತು ತಿಲದ್ರೋಣಂ ಚ ತಿತ್ತಿರೇ ॥ 33.32 ॥

ಶುಕಂ ದ್ವಿಹಾಯನಂ ವತ್ಸಂ ಕ್ರೌಂಚಂ ಹತ್ವಾ ತ್ರಿಹಾಯನಂ ।
ಹತ್ವಾ ಹಂಸಂ ಬಲಾಕಾಂ ಚ ಬಕಂ ಬರ್ಹಿಣಮೇವ ಚ ॥ 33.33 ॥

ವಾನರಂ ಶ್ಯೇನಭಾಸೌ ಚ ಸ್ಪರ್ಶಯೇದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಯ ಗಾಂ ।
ಕ್ರವ್ಯಾದಾಂಸ್ತು ಮೃಗಾನ್ ಹತ್ವಾ ಧೇನುಂ ದದ್ಯಾತ್ ಪಯಸ್ವಿನೀಂ ॥ 33.34 ॥

ಅಕ್ರವ್ಯಾದಾನ್ ವತ್ಸತರೀಮುಷ್ಟ್ರಂ ಹತ್ವಾ ತು ಕೃಷ್ಣಲಂ ।
ಕಿಂಚಿದ್ದೇಯಂತು ವಿಪ್ರಾಯ ದದ್ಯಾದಸ್ಥಿಮತಾಂ ವಧೇ ॥ 33.35 ॥

ಅನಸ್ಥ್ನಾಂ ಚೈವ ಹಿಂಸಾಯಾಂ ಪ್ರಾಣಾಯಾಮೇನ ಶುಧ್ಯತಿ ।
ಫಲದಾನಾಂ ತು ವೃಕ್ಷಾಣಾಂ ಛೇದನೇ ಜಪ್ಯಮೃಕ್ಷತಂ ॥ 33.36 ॥

ಗುಲ್ಮವಲ್ಲೀಲತಾನಾಂ ತು ಪುಷ್ಪಿತಾನಾಂ ಚ ವೀರುಧಾಂ ।
ಅನ್ಯೇಷಾಂ ಚೈವ ವೃಕ್ಷಾಣಾಂ ಸರಸಾನಾಂ ಚ ಸರ್ವಶಃ ॥33.37 ॥

ಫಲಪುಷ್ಪೋದ್ಭವಾನಾಂ ಚ ಘೃತಪ್ರಾಶೋ ವಿಶೋಧನಂ ।
ಹಸ್ತಿನಾಂ ಚ ವಧೇ ದೃಷ್ಟಂ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರಂ ವಿಶೋಧನಂ ॥ 33.38 ॥

ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಪರಾಕಂ ವಾ ಗಾಂ ಹತ್ವಾ ತು ಪ್ರಮಾದತಃ ।
ಮತಿಪೂರ್ವವಧೇ ಚಾಸ್ಯಾಃ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಂ ನ ವಿದ್ಯತೇ ॥ 33.39 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ತ್ರಯಸ್ತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥33 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಚತುಸ್ತ್ರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ತು ಹರಣಂ ಕೃತ್ವಾ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಗೃಹಸ್ಯ ಚ ।
ವಾಪೀಕೂಪಜಲಾನಾಂ ಚ ಶುಧ್ಯೇಚ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣೇನ ತು ॥ 34.1 ॥

ದ್ರವ್ಯಾಣಾಮಲ್ಪಸಾರಾಣಾಂ ಸ್ತೇಯಂ ಕೃತ್ವಾಽನ್ಯವೇಶ್ಮನಃ ।
ಚರೇತ್ ಸಾಂತಪನಂ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ತನ್ನಿರ್ಯಾತ್ಯಾತ್ಮಶುದ್ಧಯೇ ॥ 34.2 ॥

ಧಾನ್ಯಾನ್ನಧನಚೌರ್ಯಂ ತು ಕೃತ್ವಾ ಕಾಮಾದ್ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಸ್ವಜಾತೀಯಗೃಹಾದೇವ ಕೃಚ್ಛ್ರಾರ್ದ್ಧೇನ ವಿಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.3 ॥

ಭಕ್ಷ್ಯಭೋಜ್ಯೋಪಹರಣೇ ಯಾನಶಯ್ಯಾಸನಸ್ಯ ಚ ।
ಪುಷ್ಪಮೂಲಫಲಾನಾಂ ಚ ಪಂಚಗವ್ಯಂ ವಿಶೋಧನಂ ॥ 34.4 ॥

ತೃಣಕಾಷ್ಠದ್ರುಮಾಣಾಂ ಚ ಶುಷ್ಕಾನ್ನಸ್ಯ ಗುಡಸ್ಯ ಚ ।
ಚೈಲಚರ್ಮಾಮಿಷಾಣಾಂ ಚ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾದಭೋಜನಂ ॥ 34.5 ॥

ಮಣಿಮುಕ್ತಾಪ್ರವಾಲಾನಾಂ ತಾಮ್ರಸ್ಯ ರಜತಸ್ಯ ಚ ।
ಅಯಃ ಸ್ಕಾಂತೋಪಲಾನಾಂ ಚ ದ್ವಾದಶಾಹಂ ಕಾಣಾಶನಂ ॥ 34.6 ॥

ಕಾರ್ಪಾಸಕೀಟಜೋರ್ಣಾನಾಂ ದ್ವಿಶಫೈಕಶಫಸ್ಯ ಚ ।
ಪುಷ್ಪಗಂಧೌಷಧೀನಾಂ ಚ ಪಿಬೇಚ್ಚೈವ ತ್ರ್ಯಹಂ ಪಯಃ ॥ 34.7 ॥

ನರಮಾಂಸಾಶನಂ ಕೃತ್ವಾ ಚಾಂದ್ರಾಯಣಮಥಾಚರೇತ್ ।
ಕಾಕಂ ಚೈವ ತಥಾ ಶ್ವಾನಂ ಜಗ್ಧ್ವಾ ಹಸ್ತಿನಮೇವ ಚ ॥ 34.8 ॥

ವರಾಹಂ ಕುಕ್ಕುಟಂ ಚಾಥ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರೇಣ ಶುಧ್ಯತಿ ।
ಕ್ರವ್ಯಾದಾನಾಂ ಚ ಮಾಂಸಾನಿ ಪುರೀಷಂ ಮೂತ್ರಮೇವ ಚ ॥ 34.9 ॥

ಗೋಗೋಮಾಯುಕಪೀನಾಂ ಚ ತದೇವ ವ್ರತಮಾಚರೇತ್ ।
ಶಿಶುಮಾರಂ ತಥಾಚಾಷಂ ಮತ್ಯಮಾಂಸಂ ತಥೈವ ಚ ॥34.10 ॥

ಉಪೋಷ್ಯ ದ್ವಾದಶಾಹಂ ತು ಕೂಷ್ಮಾಂಡೈರ್ಜುಹುಯಾದ್ ಘೃತಂ ।
ನಕುಲೋಲೂಕಮಾರ್ಜಾರಂ ಜಗ್ಧ್ವಾ ಸಾಂತಪನಂ ಚರೇತ್ ॥ 34.11 ॥

ಶ್ವಾಪದೋಷ್ಟ್ರಖರಾಂಜಗ್ಧ್ವಾ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ।
ವ್ರತವಚ್ಚೈವ ಸಂಸ್ಕಾರಂ ಪೂರ್ವೇಣ ವಿಧಿನೈವ ತು ॥ 34.12 ॥

ಬಕಂ ಚೈವ ಬಲಾಕಾಂಚ ಹಂಸಂ ಕಾರಂಡವಂ ತಥಾ ।
ಚಕ್ರವಾಕಪಲಂ ಜಗ್ಘ್ವಾ ದ್ವಾದಶಾಹಮಭೋಜನಂ ॥ 34.13 ॥

ಕಪೋತಂ ಟಿಟ್ಟಿಭಾಂಚೈವ ಶುಕಂ ಸಾರಸಮೇವ ಚ ।
ಉಲೂಕಂ ಜಾಲಪಾದಂ ಚ ಜಗ್ಧ್ವಾಽಪ್ಯೇತದ್ ವ್ರತಂ ಚರೇತ್ ॥ 34.14 ॥

ಶಿಶುಮಾರಂ ತಥಾ ಚಾಷಂ ಮತ್ಸ್ಯಮಾಂಸಂ ತಥೈವ ಚ ।
ಜಗ್ಧ್ವಾ ಚೈವ ಕಟಾಹಾರಮೇತದೇವ ಚರೇದ್ ವ್ರತಂ ॥ 34.15 ॥

ಕೋಕಿಲಂ ಚೈವ ಮತ್ಸ್ಯಾಂಶ್ಚ ಮಂಡುಕಂ ಭುಜಗಂ ತಥಾ ।
ಗೋಮೂತ್ರಯಾವಕಾಹಾರೋ ಮಾಸೇನೈಕೇನ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.16 ॥

ಜಲೇಚರಾಂಶ್ಚ ಜಲಜಾನ್ ಪ್ರಣುದಾನಥವಿಷ್ಕಿರಾನ್ ।
ರಕ್ತಪಾದಾಂಸ್ತಥಾ ಜಗ್ಧ್ವಾ ಸಪ್ತಾಹಂ ಚೈತದಾಚರೇತ್ ॥ 34.17 ॥

ಶುನೋ ಮಾಂಸಂ ಶುಷ್ಕಮಾಂಸಮಾತ್ಮಾರ್ಥಂ ಚ ತಥಾ ಕೃತಂ ।
ಭುಕ್ತ್ವಾ ಮಾಸಂ ಚರೇದೇತತ್ ತತ್ಪಾಪಸ್ಯಾಪನುತ್ತಯೇ ॥ 34.18 ॥

ವೃಂತಾಕಂ ಭುಸ್ತೃಣಂ ಶಿಗ್ರುಂ ಕುಭಾಂಡಂ ಕರಕಂ ತಥಾ ।
ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ಚರೇಜ್ಜಗ್ಧ್ವಾ ಖಡ್ಗಂ ಕುಂಭೀಕಮೇವ ಚ ॥ 34.19 ॥

ಪಲಾಂಡುಂ ಲಶುನಂ ಚೈವ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚರೇತ್ ।
ನಾಲಿಕಾಂ ತಂಡುಲೀಯಂ ಚ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯೇನ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.20 ॥

ಅಶ್ಮಾಂತಕಂ ತಥಾ ಪೋತಂ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ।
ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯೇನ ಶುದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾತ್ ಕುಸುಂಭಸ್ಯ ಚ ಭಕ್ಷಣೇ ॥ 34.21 ॥

ಅಲಾಬು ಕಿಂಶುಕಂ ಚೈವ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಚೈತದ್ ವ್ರತಂ ಚರೇತ್ ।
ಉದುಂಬರಂ ಚ ಕಾಮೇನ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥

ವೃಥಾ ಕೃಸರಸಂಯಾವಂ ಪಾಯಸಾಪೂಪಸಂಕುಲಂ ।
ಭುಕ್ತ್ವಾ ಚೈವಂ ವಿಧಂ ತ್ವನ್ನಂ ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣ ವಿಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥

ಪೀತ್ವಾ ಕ್ಷೀರಾಣ್ಯಪೇಯಾನಿ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಗೋಮೂತ್ರಯಾವಕಾಹಾರೋ ಮಾಸೇನೈಕೇನ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥

ಅನಿರ್ದಶಾಹಂ ಗೋಕ್ಷೀರಂ ಮಾಹಿಷಂ ಚಾಜಮೇವ ಚ ।
ಸಂಧಿನ್ಯಾಶ್ಚ ವಿವತ್ಸಾಯಾಃ ಪಿಬನ್ ಕ್ಷೀರಮಿದಂ ಚರೇತ್ ।
ಏತೇಷಾಂ ಚ ವಿಕಾರಾಣಿ ಪೀತ್ವಾ ಮೋಹೇನ ವಾ ಪುನಃ ॥ 34.22 ॥

ಗೋಮೂತ್ರಯಾವಕಾಹಾರಃ ಸಪ್ತರಾತ್ರೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ।
ಭುಕ್ತ್ವಾ ಚೈವ ನವಶ್ರಾದ್ಧೇ ಮೃತಕೇ ಸೂತಕೇ ತಥಾ ॥ 34.23 ॥

ಚಾಂದ್ರಾಯಣೇನ ಶುದ್ಧ್ಯೇತ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ತು ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಯಸ್ಯಾಗ್ನೌ ಹೂಯತೇ ನಿತ್ಯಮನ್ನಸ್ಯಾಗ್ರಂ ನ ದೀಯತೇ ॥ 34.24 ॥

ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚರೇತ್ ಸಮ್ಯಕ್ ತಸ್ಯಾನ್ನಪ್ರಾಶನೇ ದ್ವಿಜಃ ।
ಅಭೋಜ್ಯಾನಾಂ ತು ಸರ್ವೇಷಾಂ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಚಾನ್ನಮುಪಸ್ಕೃತಂ ॥ 34.25 ॥

ಅಂತಾವಸಾಯಿನಾಂ ಚೈವ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥

ಚಾಂಡಾಲಾನ್ನಂ ದ್ವಿಜೋ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಸಮ್ಯಕ್ ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚರೇತ್ ॥ 34.26 ॥

ಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಂ ತು ಕೃಚ್ಛ್ರಾಬ್ದಂ ಪುನಃ ಸಂಸ್ಕಾರಮೇವ ಚ ।
ಅಸುರಾಮದ್ಯಪಾನೇನ ಕುರ್ಯಾಚ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣವ್ರತಂ ॥ 34.27 ॥

ಅಭೋಜ್ಯಾನ್ನಂ ತು ಭುಕ್ತ್ವಾ ಚ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯೇನ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ।
ವಿಣ್ಮೂತ್ರಪ್ರಾಶನಂ ಕೃತ್ವಾ ರೇತಸಶ್ಚೈತದಾಚರೇತ್ ॥ 34.28 ॥

ಅನಾದಿಷ್ಟೇಷು ಚೈಕಾಹಂ ಸರ್ವತ್ರ ತು ಯಥಾರ್ಥತಃ ।
ವಿಡ್ವರಾಹಖರೋಷ್ಟ್ರಾಣಾಂ ಗೋಮಾಯೋಃ ಕಪಿಕಾಕಯೋಃ ॥ 34.29 ॥

ಪ್ರಾಶ್ಯ ಮೂತ್ರಪುರೀಷಾಣಿ ದ್ವಿಜಶ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚರೇತ್ ।
ಅಜ್ಞಾನಾತ್ ಪ್ರಾಶ್ಯ ವಿಣ್ಮೂತ್ರಂ ಸುರಾಸಂಸ್ಪೃಷ್ಟಮೇವ ಚ ॥ 34.30 ॥

ಪುನಃ ಸಂಸ್ಕಾರಮರ್ಹಂತಿ ತ್ರಯೋ ವರ್ಣಾ ದ್ವಿಜಾತಯಃ ।
ಕ್ರವ್ಯಾದಾಂ ಪಕ್ಷಿಣಾಂ ಚೈವ ಪ್ರಾಶ್ಯ ಮೂತ್ರಪುರೀಷಕಂ ॥ 34.31 ॥

ಮಹಾಸಾಂತಪನಂ ಮೋಹಾತ್ ತಥಾ ಕುರ್ಯಾದ್ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಭಾಸಮಂಡೂಕಕುರರೇ ವಿಷ್ಕಿರೇ ಕೃಚ್ಛ್ರಮಾಚರೇತ್ ॥ 34.32 ॥

ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯೇನ ಶುದ್ಧ್ಯೇತ ಬ್ರಾಹಾಮಣೋಚ್ಛಿಷ್ಟಭೋಜನೇ ।
ಕ್ಷತ್ರಿಯೇ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಸ್ಯಾದ್ ವೈಶ್ಯೇ ಚೈವಾತಿಕೃಚ್ಛ್ರಕಂ ॥ 34.33 ॥

ಶೂದ್ರೋಚ್ಛಿಷ್ಟಂ ದ್ವಿಜೋ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಕುರ್ಯಾಚ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣವ್ರತಂ ।
ಸುರಾಭಾಂಡೋದರೇ ವಾರಿ ಪೀತ್ವಾ ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚರೇತ್ ॥ 34.34 ॥

ಸಮುಚ್ಛಿಷ್ಟಂ ದ್ವಿಜೋ ಭುಕ್ತ್ವಾ ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣ ವಿಶುದ್ಧ್ಯತಿ ।
ಗೋಮೂತ್ರಯಾವಕಾಹಾರಃ ಪೀತಶೇಷಂ ಚ ವಾ ಗವಾಂ ॥ 34.35 ॥

ಅಪೋ ಮೂತ್ರಪುರೀಷಾದ್ಯೈರ್ದೂಷಿತಾಃ ಪ್ರಾಶಯೇದ್ ಯದಾ ।
ತದಾ ಸಾಂತಪನಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ವ್ರತಂ ಪಾಪವಿಶೋಧನಂ ॥ 34.36 ॥

ಚಾಂಡಾಲಕೂಪಭಾಂಡೇಷು ಯದಿ ಜ್ಞಾನಾತ್ ಪಿಬೇಜ್ಜಲಂ ।
ಚರೇತ್ ಸಾಂತಪನಂ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಪಾಪಶೋಧನಂ ॥ 34.37 ॥

ಚಾಂಡಾಲೇನ ತು ಸಂಸ್ಪೃಷ್ಟಂ ಪೀತ್ವಾ ವಾರಿ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣ ವಿಶುದ್ಧ್ಯೇತ ಪಂಚಗವ್ಯೇನ ಚೈವ ಹಿ ॥ 34.38 ॥

ಮಹಾಪಾತಕಿಸಂಸ್ಪರ್ಶೇ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಸ್ನಾತ್ವಾ ದ್ವಿಜೋ ಯದಿ ।
ಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಂ ತು ಮೂಢಾತ್ಮಾ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 34.39 ॥

ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ಮಹಾಪಾತಕಿನಂ ಚಾಂಡಾಲಂ ವಾ ರಜಸ್ವಲಾಂ ।
ಪ್ರಮಾದಾದ್ ಭೋಜನಂ ಕೃತ್ವಾ ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣ ವಿಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.40 ॥

ಸ್ನಾನಾರ್ಹೋ ಯದಿ ಭುಂಜೀತ ಅಹೋರಾತ್ರೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ।
ಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಂ ತು ಕೃಚ್ಛ್ರೇಣ ಭಗವಾನಾಹ ಪದ್ಮಜಃ ॥ 34.41 ॥

ಶುಷ್ಕಪರ್ಯುಷಿತಾದೀನಿ ಗವಾದಿಪ್ರತಿದೂಷಿತಾಃ ।
ಭುಕ್ತ್ವೋಪವಾಸಂ ಕುರ್ವೀತ ಕೃಚ್ಛ್ರಪಾದಮಥಾಪಿ ವಾ ॥ 34.42 ॥

ಸಂವತ್ಸರಾಂತೇ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ತು ಚರೇದ್ ವಿಪ್ರಃ ಪುನಃ ಪುನಃ ।
ಅಜ್ಞಾತಭುಕ್ತಶುದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಜ್ಞಾತಸ್ಯ ತು ವಿಶೇಷತಃ ॥ 34.43 ॥

ವ್ರಾತ್ಯಾನಾಂ ಯಜನಂ ಕೃತ್ವಾ ಪರೇಷಾಮಂತ್ಯಕರ್ಮ ಚ ।
ಅಭಿಚಾರಮಹೀನಂ ಚ ತ್ರಿಭಿಃ ಕೃಚ್ಛ್ರೈರ್ವಿಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.44 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾದಿಹತಾನಾಂ ತು ಕೃತ್ವಾ ದಾಹಾದಿಕಾಃ ಕ್ರಿಯಾಃ ।
ಗೋಮೂತ್ರಯಾವಕಾಹಾರಃ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯೇನ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.45 ॥

ತೈಲಾಭ್ಯಕ್ತೋಽಥವಾ ಕುರ್ಯಾದ್ ಯದಿ ಮೂತ್ರಪುರೀಷಕೇ ।
ಅಹೋರಾತ್ರೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯೇತ ಶ್ಮಶ್ರುಕರ್ಮಾಣಿ ಮೈಥುನೇ ॥ 34.46 ॥

ಏಕಾಹೇನ ವಿಹಾಯಾಗ್ನಿಂ ಪರಿಹಾರ್ಯ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣ ವಿಶದ್ಧ್ಯೇತ ತ್ರಿರಾತ್ರಾತ್ ಷಡಹಂ ಪುನಃ ॥ 34.47 ॥

ದಶಾಹಂ ದ್ವಾದಶಾಹಂ ವಾ ಪರಿಹಾರ್ಯ ಪ್ರಮಾದತಃ ।
ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ತತ್ಪಾಪಸ್ಯಾಪನುತ್ತಯೇ ॥ 34.48 ॥

ಪತಿತಾದ್ ದ್ರವ್ಯಮಾದಾಯ ತದುತ್ಸರ್ಗೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ।
ಚರೇತ್ ಸಾಂತಪನಂ ಕೃಚ್ಛ್ರಮಿತ್ಯಾಹ ಭಗವಾನ್ ಮನುಃ ॥ 34.49 ॥

ಅನಾಶಕಾನ್ನಿವೃತ್ತಾಸ್ತು ಪ್ರವ್ರಜ್ಯಾವಸಿತಾಸ್ತಥಾ ।
ಚರೇಯುಸ್ತ್ರೀಣಿ ಕೃಚ್ಛ್ರಾಣಿ ತ್ರೀಣಿ ಚಾಂದ್ರಾಯಣಾನಿ ಚ ॥ 34.50 ॥

ಪುನಶ್ಚ ಜಾತಕರ್ಮಾದಿಸಂಸ್ಕಾರೈಃ ಸಂಸ್ಕೃತಾ ದ್ವಿಜಾಃ ।
ಶುದ್ಧ್ಯೇಯುಸ್ತದ್ ವ್ರತಂ ಸಮ್ಯಕ್ ಚರೇಯುರ್ಧರ್ಮವರ್ದ್ಧನಾಃ ॥ 34.51 ॥

ಅನುಪಾಸಿತಸಂಧ್ಯಸ್ತು ತದಹರ್ಯಾವಕೇ ವಸೇತ್ ।
ಅನಶ್ನನ್ ಸಂಯತಮನಾ ರಾತ್ರೌ ಚೇದ್ ರಾತ್ರಿಮೇವ ಹಿ ॥ 34.52 ॥

ಅಕೃತ್ವಾ ಸಮಿದಾಧಾನಂ ಶುಚಿಃ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಗಾಯತ್ರ್ಯಷ್ಟಸಹಸ್ರಸ್ಯ ಜಪ್ಯಂ ಕುರ್ಯಾದ್ ವಿಶುದ್ಧಯೇ ॥ 34.53 ॥

ಉಪವಾಸೀ ಚರೇತ್ ಸಂಧ್ಯಾಂ ಗೃಹಸ್ಥೋಽಪಿ ಪ್ರಮಾದತಃ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾ ವಿಶುದ್ಧ್ಯತೇ ಸದ್ಯಃ ಪರಿಶ್ರಾಂತಸ್ತು ಸಂಯಮಾತ್ ॥ 34.54 ॥

ವೇದೋದಿತಾನಿ ನಿತ್ಯಾನಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಚ ವಿಲೋಪ್ಯ ತು ।
ಸ್ನಾತಕವ್ರತಲೋಪಂ ತು ಕೃತ್ವಾ ಚೋಪವಸೇದ್ ದಿನಂ ॥ 34.55 ॥

ಸಂವತ್ಸರಂ ಚರೇತ್ ಕೃಚ್ಛ್ರಮನ್ಯೋತ್ಸಾದೀ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚರೇದ್ ವ್ರಾತ್ಯೋ ಗೋಪ್ರದಾನೇನ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.56 ॥

ನಾಸ್ತಿಕ್ಯಂ ಯದಿ ಕುರ್ವೀತ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ಚರೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ದೇವದ್ರೋಹಂ ಗುರುದ್ರೋಹಂ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.57 ॥

ಉಷ್ಟ್ರಯಾನಂ ಸಮಾರುಹ್ಯ ಖರಯಾನಂ ಚ ಕಾಮತಃ ।
ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣ ವಿಶುದ್ಧ್ಯೇತ್ ತು ನಗ್ನೋ ವಾ ಪ್ರವಿಶೇಜ್ಜಲಂ ॥ 34.58 ॥

ಷಷ್ಠಾನ್ನಕಾಲತಾಮಾಸಂ ಸಂಹಿತಾಜಪ ಏವ ಚ ।
ಹೋಮಾಶ್ಚ ಶಾಕಲಾ ನಿತ್ಯಮಪಾಂಕ್ತಾನಾಂ ವಿಶೋಧನಂ ॥ 34.59 ॥

ನೀಲಂ ರಕ್ತಂ ವಸಿತ್ವಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಸ್ತ್ರಮೇವ ಹಿ ।
ಅಹೋರಾತ್ರೋಷಿತಃ ಸ್ನಾತಃ ಪಂಚಗವ್ಯೇನ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.60 ॥

ವೇದಧರ್ಮಪುರಾಣಾನಾಂ ಚಂಡಾಲಸ್ಯ ತು ಭಾಷಣೇ ।
ಚಾಂದ್ರಾಯಣೇನ ಶುದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾನ್ನ ಹ್ಯನ್ಯಾ ತಸ್ಯ ನಿಷ್ಕೃತಿಃ ॥ 34.61 ॥

ಉದ್ಬಂಧನಾದಿನಿಹತಂ ಸಂಸ್ಪೃಶ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಕ್ವಚಿತ್ ।
ಚಾಂದ್ರಾಯಣೇನ ಶುದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾತ್ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯೇನ ವಾ ಪುನಃ ॥ 34.62 ॥

ಉಚ್ಛಿಷ್ಟೋ ಯದ್ಯನಾಚಾಂತಶ್ಚಾಂಡಾಲಾದೀನ್ ಸ್ಪೃಶೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ಪ್ರಮಾದಾದ್ ವೈ ಜಪೇತ್ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಗಾಯತ್ರ್ಯಷ್ಟಸಹಸ್ರಕಂ ॥ 34.63 ॥

ದ್ರುಪದಾನಾಂ ಶತಂ ವಾಪಿ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ತ್ರಿರಾತ್ರೋಪೋಷಿತಃ ಸಮ್ಯಕ್ ಪಂಚಗವ್ಯೇನ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.64 ॥

ಚಂಡಾಲಪತಿತಾದೀಂಸ್ತು ಕಾಮಾದ್ ಯಃ ಸಂಸ್ಪೃಶೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ಉಚ್ಛಿಷ್ಟಸ್ತತ್ರ ಕುರ್ವೀತ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ವಿಶುದ್ಧಯೇ ॥ 34.65 ॥

ಚಾಂಡಾಲಸೂತಕಶವಾಂಸ್ತಥಾ ನಾರೀಂ ರಜಸ್ವಲಾಂ ।
ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ಸ್ನಾಯಾದ್ ವಿಶುದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ತತ್ಸ್ಪೃಷ್ಟಪತಿತಿತಾಸ್ತಥಾ ॥ 34.66 ॥

ಚಾಂಡಾಲಸೂತಕಶವೈಃ ಸಂಸ್ಪೃಷ್ಟಂ ಸಂಸ್ಪೃಶೇದ್ ಯದಿ ।
ಪ್ರಮಾದಾತ್ ತತ ಆಚಮ್ಯ ಜಪಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 34.67 ॥

ತತ್ ಸ್ಪೃಷ್ಟಸ್ಪರ್ಶಿನಂ ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಆಚಮೇತ್ ತದ್ ವಿಶುದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಪ್ರಾಹ ದೇವಃ ಪಿತಾಮಹಃ ॥ 34.68 ॥

ಭುಂಜಾನಸ್ಯ ತು ವಿಪ್ರಸ್ಯ ಕದಾಚಿತ್ ಸಂಸ್ಪೃಶೇತ್ ಯದಿ ।
ಕೃತ್ವಾ ಶೌಚಂ ತತಃ ಸ್ನಾಯಾದುಪೋಷ್ಯ ಜುಹುಯಾದ್ ವ್ರತಂ ॥ 34.69 ॥

ಚಾಂಡಾಲಾಂತ್ಯಶವಂ ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಕುರ್ಯಾದ್ ವಿಶುದ್ಧಯೇ ।
ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾಽಭ್ಯಕ್ತಸ್ತ್ವಸಂಸ್ಪೃಶ್ಯಮಹೋರಾತ್ರೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.70 ॥

ಸುರಾಂ ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ದ್ವಿಜಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪ್ರಾಣಾಯಾಮತ್ರಯಂ ಶುಚಿಃ ।
ಪಲಾಂಡುಂ ಲಶುನಂ ಚೈವ ಘೃತಂ ಪ್ರಾಶ್ಯ ತತಃ ಶುಚಿಃ ॥ 34.71 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ತು ಶುನಾ ದಷ್ಟಸ್ತ್ರ್ಯಹಂ ಸಾಯಂ ಪಯಃ ಪಿಬೇತ್ ।
ನಾಭೇರೂರ್ಧ್ವಂ ತು ದಷ್ಟಸ್ಯ ತದೇವ ದ್ವಿಗುಣಂ ಭವೇತ್ ॥ 34.72 ॥

ಸ್ಯಾದೇತತ್ ತ್ರಿಗುಣಂ ಬಾಹ್ವೋರ್ಮೂರ್ಧ್ನಿ ಚ ಸ್ಯಾಚ್ಚತುರ್ಗುಣಂ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾ ಜಪೇದ್ ವಾ ಸಾವಿತ್ರೀಂ ಶ್ವಭಿರ್ದಷ್ಟೋ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 34.73 ॥

ಅನಿರ್ವರ್ತ್ಯ ಮಹಾಯಜ್ಞಾನ್ ಯೋ ಭುಂಕ್ತೇ ತು ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಅನಾತುರಃ ಸತಿ ಧನೇ ಕೃಚ್ಛ್ರಾರ್ದ್ಧೇನ ಸ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.74 ॥

ಆಹಿತಾಗ್ನಿರುಪಸ್ಥಾನಂ ನ ಕುರ್ಯಾದ್ ಯಸ್ತು ಪರ್ವಣಿ ।
ಋತೌ ನ ಗಚ್ಛೇದ್ ಭಾರ್ಯಾಂ ವಾ ಸೋಽಪಿ ಕೃಚ್ಛ್ರಾರ್ದ್ಧಮಾಚರೇತ್ ॥ 34.75 ॥

ವಿನಾಽದ್ಭಿರಪ್ಸು ನಾಪ್ಯಾರ್ತ್ತಃ ಶರೀರಂ ಸನ್ನಿವೇಶ್ಯ ಚ ।
ಸಚೈಲೋ ಜಲಮಾಪ್ಲುತ್ಯ ಗಾಮಾಲಭ್ಯ ವಿಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.76 ॥

ಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಂ ತ್ವಭ್ಯುದಿತೋ ಜಪೇದಂತರ್ಜಲೇ ದ್ವಿಜಃ ।
ಗಾಯತ್ರ್ಯಷ್ಟಸಹಸ್ರಂ ತು ತ್ರ್ಯಹಂ ಚೋಪವಸೇದ್ ವ್ರತೀ ॥ 34.77 ॥

ಅನುಗಮ್ಯೇಚ್ಛಯಾ ಶೂದ್ರಂ ಪ್ರೇತೀಭೂತಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಗಾಯತ್ರ್ಯಷ್ಟಸಹಸ್ರಂ ಚ ಜಪ್ಯಂ ಕುರ್ಯಾನ್ನದೀಷು ಚ ॥ 34.78 ॥

ಕೃತ್ವಾ ತು ಶಪಥಂ ವಿಪ್ರೋ ವಿಪ್ರಸ್ಯ ವಧಸಂಯುತಂ ।
ಸಚೈವ ಯಾವಕಾನ್ನೇನ ಕುರ್ಯಾಚ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ವ್ರತಂ ॥ 34.79 ॥

ಪಂಕ್ತ್ಯಾಂ ವಿಷಮದಾನಂ ತು ಕೃತ್ವಾ ಕೃಚ್ಛ್ರೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ।
ಛಾಯಾಂ ಶ್ವಪಾಕಸ್ಯಾರುಹ್ಯ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಸಂಪ್ರಾಶಯೇದ್ ಘೃತಂ ॥ 34.80 ॥

ಈಕ್ಷೇದಾದಿತ್ಯಮಶುಚಿರ್ದೃಷ್ಟ್ವಾಗ್ನಿಂ ಚಂದ್ರಮೇವ ವಾ ।
ಮಾನುಷಂ ಚಾಸ್ಥಿ ಸಂಸ್ಪೃಶ್ಯ ಸ್ನಾನಂ ಕೃತ್ವಾ ವಿಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.81 ॥

ಕೃತ್ವಾ ತು ಮಿಥ್ಯಾಧ್ಯಯನಂ ಚರೇದ್ ಭೈಕ್ಷಂ ತು ವತ್ಸರಂ ।
ಕೃತಘ್ನೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗೃಹೇ ಪಂಚ ಸಂವತ್ಸರಂ ವ್ರತೀ ॥ 34.82 ॥

ಹುಂಕಾರಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯೋಕ್ತ್ವಾ ತ್ವಂಕಾರಂ ಚ ಗರೀಯಸಃ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾಽನಶ್ನನ್ನಹಃ ಶೇಷಂ ಪ್ರಣಿಪತ್ಯ ಪ್ರಸಾದಯೇತ್ ॥ 34.83 ॥

ತಾಡಯಿತ್ವಾ ತೃಣೇನಾಪಿ ಕಂಠಂ ಬದ್ಧ್ವಾಪಿ ವಾಸಸಾ ।
ವಿವಾದೇ ವಾಪಿ ನಿರ್ಜಿತ್ಯ ಪ್ರಣಿಪತ್ಯ ಪ್ರಸಾದಯೇತ್ ॥ 34.84 ॥

ಅವಗೂರ್ಯ ಚರೇತ್ ಕೃಚ್ಛ್ರಮತಿಕೃಚ್ಛ್ರಂ ನಿಪಾತನೇ ।
ಕೃಚ್ಛ್ರಾತಿಕೃಚ್ಛ್ರೌ ಕುರ್ವೀತ ವಿಪ್ರಸ್ಯೋತ್ಪಾದ್ಯ ಶೋಣಿತಂ ॥ 34.85 ॥

ಗುರೋರಾಕ್ರೋಶಮನೃತಂ ಕೃತ್ವಾ ಕುರ್ಯಾದ್ ವಿಶೋಧನಂ ।
ಏಕರಾತ್ರಂ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ವಾ ತತ್ಪಾಪಸ್ಯಾಪನುತ್ತಯೇ ॥ 34.86 ॥

ದೇವರ್ಷೀಣಾಮಭಿಮುಖಂ ಷ್ಠೀವನಾಕ್ರೋಶನೇ ಕೃತೇ ।
ಉಲ್ಮುಕೇನ ದಹೇಜ್ಜಿಹ್ವಾಂ ದಾತವ್ಯಂ ಚ ಹಿರಣ್ಯಕಂ ॥ 34.87 ॥

ದೇವೋದ್ಯಾನೇ ತು ಯಃ ಕುರ್ಯಾನ್ಮೂತ್ರೋಚ್ಚಾರಂ ಸಕೃದ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ಛಿಂದ್ಯಾಚ್ಛಿಶ್ನಂ ತು ಶುದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಚರೇಚ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ತು ವಾ ॥ 34.88 ॥

ದೇವತಾಯತನೇ ಮೂತ್ರಂ ಕೃತ್ವಾ ಮೋಹಾದ್ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಶಿಶ್ನಸ್ಯೋತ್ಕರ್ತ್ತನಂ ಕೃತ್ವಾ ಚಾಂದ್ರಾಯಣಮಥಾಚರೇತ್ ॥ 34.89 ॥

ದೇವತಾನಾಮೃಷೀಣಾಂ ಚ ದೇವಾನಾಂ ಚೈವ ಕುತ್ಸನಂ ।
ಕೃತ್ವಾ ಸಮ್ಯಕ್ ಪ್ರಕುರ್ವೀತ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 34.90 ॥

ತೈಸ್ತು ಸಂಭಾಷಣಂ ಕೃತ್ವಾ ಸ್ನಾತ್ವಾ ದೇವಾನ್ ಸಮರ್ಚಯೇತ್ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ವೀಕ್ಷೇತ ಭಾಸ್ವಂತಂ ಸ್ಮೃತ್ವಾ ವಿಶೇಶ್ವರಂ ಸ್ಮರೇತ್ ॥ 34.91 ॥

ಯಃ ಸರ್ವಭೂತಾಧಿಪತಿಂ ವಿಶ್ವೇಶಾನಂ ವಿನಿಂದತಿ ।
ನ ತಸ್ಯ ನಿಷ್ಕೃತಿಃ ಶಕ್ಯಾ ಕರ್ತ್ತುಂ ವರ್ಷಶತೈರಪಿ ॥ 34.92 ॥

ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚರೇತ್ ಪೂರ್ವಂ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಚೈವಾತಿಕೃಚ್ಛ್ರಕ್ ।
ಪ್ರಪನ್ನಃ ಶರಣಂ ದೇವಂ ತಸ್ಮಾತ್ ಪಾಪಾದ್ ವಿಮುಚ್ಯತೇ ॥ 34.93 ॥

ಸರ್ವಸ್ವದಾನಂ ವಿಧಿವತ್ ಸರ್ವಪಾಪವಿಶೋಧನ ।
ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚವಿಧಿನಾ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಚೈವಾತಿಕೃಚ್ಛ್ರಕಂ ॥ 34.94 ॥

ಪುಣ್ಯಕ್ಷೇತ್ರಾಭಿಗಮನಂ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನ ।
ಅಮಾವಸ್ಯಾಂ ತಿಥಿಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಯಃ ಸಮಾರಾಧಯೇಚ್ಛಿವಂ ॥ 34.95 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ತು ಸರ್ವಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ॥ 34.96 ॥

ಕೃಷ್ಣಾಷ್ಟಮ್ಯಾಂ ಮಹಾದೇವಂ ತಥಾ ಕೃಷ್ಣಚತುರ್ದಶೀಂ ।
ಸಂಪೂಜ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮುಖೇ ಸರ್ವಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ॥ 34.97 ॥

ತ್ರಯೋದಶ್ಯಾಂ ತಥಾ ರಾತ್ರೌ ಸೋಪಹಾರಂ ತ್ರಿಲೋಚನಂ ।
ದೃಷ್ಟ್ವೇಶಂ ಪ್ರಥಮೇ ಯಾಮೇ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ॥ 34.98 ॥

ಉಪೋಷಿತಶ್ಚತುರ್ದಶ್ಯಾಂ ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷೇ ಸಮಾಹ44ತಃ ।
ಯಮಾಯ ಧರ್ಮರಾಜಾಯ ಮೃತ್ಯವೇ ಚಾಂತಕಾಯ ಚ ॥ 34.99 ॥

ವೈವಸ್ವತಾಯ ಕಾಲಾಯ ಸರ್ವಪ್ರಹರಣಾಯ ಚ ।
ಪ್ರತ್ಯೇಕಂ ತಿಲಸಂಯುಕ್ತಾನ್ ದದ್ಯಾತ್ ಸಪ್ತೋದಕಾಂಜಲೀನ್ ॥ 34.100 ॥

ಸ್ನಾತ್ವಾ ದದ್ಯಾಚ್ಚ ಪೂರ್ವಾಹ್ಣೇ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಮಧಃ ಶಯ್ಯಾಮುಪವಾಸಂ ದ್ವಿಜಾರ್ಚನಂ ॥ 34.101 ॥

ವ್ರತೇಷ್ವೇತೇಷು ಕುರ್ವೀತ ಶಾಂತಃ ಸಂಯತಮಾನಸಃ ।
ಅಮಾವಸ್ಯಾಯಾಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಸಮುದ್ದಿಶ್ಯ ಪಿತಾಮಹಂ ॥ 34.102 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಂಸ್ತ್ರೀನ್ ಸಮಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ।
ಷಷ್ಠ್ಯಾಮುಪೋಷಿತೋ ದೇವಂ ಶುಕ್ಲಪಕ್ಷೇ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 34.103 ॥

ಸಪ್ತಮ್ಯಾಮರ್ಚಯೇದ್ ಭಾನುಂ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ।
ಭರಣ್ಯಾಂ ಚ ಚತುರ್ಥ್ಯಾಂ ಚ ಶನೈಶ್ಚರದಿನೇ ಯಮಂ ॥ 34.104 ॥

ಪೂಜಯೇತ್ ಸಪ್ತಜನ್ಮೋತ್ಥೈರ್ಮುಚ್ಯತೇ ಪಾತಕೈರ್ನರಃ ॥

ಏಕಾದಶ್ಯಾಂ ನಿರಾಹಾರಃ ಸಮಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಜನಾರ್ದನಂ ॥ 34.105 ॥

ದ್ವಾದಶ್ಯಾಂ ಶುಕ್ಲಪಕ್ಷಸ್ಯ ಮಹಾಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ।
ತಪೋ ಜಪಸ್ತೀರ್ಥಸೇವಾ ದೇವಬ್ರಾಹ್ಮಣಪೂಜನಂ 344.106 ॥

ಗ್ರಹಣಾದಿಷು ಕಾಲೇಷು ಮಹಾಪಾತಕಶೋಧನಂ ।
ಯಃ ಸರ್ವಪಾಪಯುಕ್ತೋಽಪಿ ಪುಣ್ಯತೀರ್ಥೇಷು ಮಾನವಃ ॥ 34.107 ॥

ನಿಯಮೇನ ತ್ಯಜೇತ್ ಪ್ರಾಣಾನ್ ಸ ಮುಚ್ಯೇತ್ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮಘ್ನಂ ವಾ ಕೃತಘ್ನಂ ವಾ ಮಹಾಪಾತಕದೂಷಿತಂ ॥ 34.108 ॥

ಭರ್ತ್ತಾರಮುದ್ಧರೇನ್ನಾರೀ ಪ್ರವಿಷ್ಟಾ ಸಹ ಪಾವಕಂ ।
ಏತದೇವ ಪರಂ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಂ ವಿದುರ್ಬುಧಾಃ ॥ 34.109 ॥

ಸರ್ವಪಾಪಸಮುದ್ಭೂತೌ ನಾತ್ರ ಕಾರ್ಯಾ ವಿಚಾರಣಾ ।
ಪತಿವ್ರತಾ ತು ಯಾ ನಾರೀ ಭರ್ತೃಶುಶ್ರೂಷಣೋತ್ಸುಕಾ ।
ನ ತಸ್ಯಾ ವಿದ್ಯತೇ ಪಾಪಮಿಹ ಲೋಕೇ ಪರತ್ರ ಚ ॥ 34.110 ॥

ಪತಿವ್ರತಾ ಧರ್ಮರತಾ ಭದ್ರಾಣ್ಯೇವ ಸಭೇತ್ ಸದಾ ।
ನಾಸ್ಯಾಃ ಪರಾಭವಂ ಕರ್ತ್ತುಂ ಶಕ್ನೋತೀಹ ಜನಃ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 34.111 ॥

ಯಥಾ ರಾಮಸ್ಯ ಸುಭಗಾ ಸೀತಾ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಶ್ರುತಾ ।
ಪತ್ನೀ ದಾಶರಥೇರ್ದೇವೀ ವಿಜಿಗ್ಯೇ ರಾಕ್ಷಸೇಶ್ವರಂ ॥ 34.112 ॥

ರಾಮಸ್ಯ ಭಾರ್ಯಾಂ ವಿಮಲಾಂ ರಾವಣೋ ರಾಕ್ಷಸೇಶ್ವರಃ ।
ಸೀತಾಂ ವಿಶಾಲನಯನಾಂ ಚಕಮೇ ಕಾಲಚೋದಿತಃ ॥ 34.113 ॥

ಗೃಹೀತ್ವಾ ಮಾಯಯಾ ವೇಷಂ ಚರಂತೀಂ ವಿಜನೇ ವನೇ ।
ಸಮಾಹರ್ತ್ತುಂ ಮತಿಂ ಚಕ್ರೇ ತಾಪಸಃ ಕಿಲ ಕಾಮಿನೀಂ ॥ 34.114 ॥

ವಿಜ್ಞಾಯ ಸಾ ಚ ತದ್ಭಾವಂ ಸ್ಮೃತ್ವಾ ದಾಶರಥಿಂ ಪತಿಂ ।
ಜಗಾಮ ಶರಣಂ ವಹ್ನಿಮಾವಸಥ್ಯಂ ಶುಚಿಸ್ಮಿತಃ ॥ 34.115 ॥

ಉಪತಸ್ಥೇ ಮಹಾಯೋಗಂ ಸರ್ವದೋಷವಿನಾಶನಂ ।
ಕೃತಾಂಜಲೀ ರಾಮಪತ್ನೀ ಶಾಕ್ಷಾತ್ ಪತಿಮಿವಾಚ್ಯುತಂ ॥ 34.116 ॥

ನಮಸ್ಯಾಮಿ ಮಹಾಯೋಗಂ ಕೃತಾಂತಂ ಗಹನಂ ಪರಂ ।
ದಾಹಕಂ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಮೀಶಾನಂ ಕಾಲರೂಪಿಣಂ ॥ 34.117 ॥

ನಮಸ್ಯೇ ಪಾವಕಂ ದೇವಂ ಶಾಶ್ವತಂ ವಿಶ್ವತೋಮುಖಂ ।
ಯೋಗನಂ ಕೃತ್ತಿವಸನಂ ಭೂತೇಶಂ ಪರಮಂಪದಂ ॥34.118 ॥

ಆತ್ಮಾನಂ ದೀಪ್ತವಪುಷಂ ಸರ್ವಭೂತಹೃದೀ ಸ್ಥಿತಂ ।
ತಂ ಪ್ರಪದ್ಯೇ ಜಗನ್ಮೂರ್ತ್ತಿಂ ಪ್ರಭವಂ ಸರ್ವತೇಜಸಾಂ ।
ಮಹಾಯೋಗೇಶ್ವರಂ ವಹ್ನಿಮಾದಿತ್ಯಂ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಂ ॥ 34.119 ॥

ಪ್ರಪದ್ಯೇ ಶರಣಂ ರುದ್ರಂ ಮಹಾಗ್ರಾಸಂ ತ್ರಿಶೂಲಿನಂ ।
ಕಾಲಾಗ್ನಿಂ ಯೋಗಿನಾಮೀಶಂ ಭೋಗಮೋಕ್ಷಫಲಪ್ರದಂ ॥ 34.120 ॥

ಪ್ರಪದ್ಯೇ ತ್ವಾಂ ವಿರೂಪಾಕ್ಷಂ ಭುರ್ಭುವಃ ಸ್ವಃ ಸ್ವರೂಪಿಣಂ ।
ಹಿರಣ್ಯಮಯೇ ಗೃಹೇ ಗುಪ್ತಂ ಮಹಾಂತಮಮಿತೌಜಸಂ ॥ 34.121 ॥

ವೈಶ್ವಾನರಂ ಪ್ರಪದ್ಯೇಽಹಂ ಸರ್ವಭೂತೇಷ್ವವಸ್ಥಿತಂ ।
ಹವ್ಯಕವ್ಯವಹಂ ದೇವಂ ಪ್ರಪದ್ಯೇ ವಹ್ನಿಮೀಶ್ವರಂ ॥ 34.122 ॥

ಪ್ರಪದ್ಯೇ ತತ್ಪರಂ ತತ್ತ್ವಂ ವರೇಣ್ಯಂ ಸವಿತುಃ ಶಿವಂ ।
ಭಾರ್ಗವಾಗ್ನಿಪರಂ ಜ್ಯೋತಿಃ ರಕ್ಷ ಮಾಂ ಹವ್ಯವಾಹನ ॥ 34.123 ॥

ಇತಿ ವಹ್ನ್ಯಷ್ಟಕಂ ಜಪ್ತ್ವಾ ರಾಮಪತ್ನೀ ಯಶಸ್ವಿನೀ ।
ಧ್ಯಾಯಂತೀ ಮನಸಾ ತಸ್ಥೌ ರಾಮಮುನ್ಮೀಲಿತೇಕ್ಷಣಾ ॥ 34.124 ॥

ಅಥಾವಸಥ್ಯಾದ್ ಭಗವಾನ್ ಹವ್ಯವಾಹೋ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ಆವಿರಾಸೀತ್ ಸುದೀಪ್ತಾತ್ಮಾ ತೇಜಸಾ ನಿರ್ದಹನ್ನಿವ ॥ 34.125 ॥

ಸೃಷ್ಟ್ವಾ ಮಾಯಾಮಯೀಂ ಸೀತಾಂ ಸ ರಾವಣವಧೇಪ್ಸಯಾ ।
ಸೀತಾಮಾದಾಯ ಧರ್ಮಿಷ್ಠಾಂ ಪಾವಕೋಽನ್ತರಧೀಯತ ॥ 34.126 ॥

ತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತಾದೃಶೀಂ ಸೀತಾಂ ರಾವಣೋ ರಾಕ್ಷಸೇಶ್ವರಃ ।
ಸಮಾದಾಯ ಯಯೌ ಲಂಕಾಂ ಸಾಗರಾಂತರಸಂಸ್ಥಿತಾಂ ॥ 34.127 ॥

ಕೃತ್ವಾಽಥ ರಾವಣವಧಂ ರಾಮೋ ಲಕ್ಷ್ಮಣಸಂಯುತಃ ।
ಸಮಾದಾಯಾಭವತ್ ಸೀತಾಂ ಶಂಕಾಕುಲಿತಮಾನಸಃ ॥ 34.128 ॥

ಸಾ ಪ್ರತ್ಯಯಾಯ ಭೂತಾನಾಂ ಸೀತಾ ಮಾಯಾಮಯೀ ಪುನಃ ।
ವಿವೇಶ ಪಾವಕಂ ದೀಪ್ತಂ ದದಾಹ ಜ್ವಲನೋಽಪಿ ತಾಂ ॥ 34.129 ॥

ದಗ್ಧ್ವಾ ಮಾಯಾಮಯೀಂ ಸೀತಾಂ ಭಗವಾನುಗ್ರದೀಧಿತಿಃ ।
ರಾಮಾಯಾದರ್ಶಯತ್ ಸೀತಾಂ ಪಾವಕೋಽಭೂತ್ ಸುರಪ್ರಿಯಃ ॥ 34.130 ॥

ಪ್ರಗೃಹ್ಯ ಭರ್ತ್ತುಶ್ಚರಣೌ ಕರಾಭ್ಯಾಂ ಸಾ ಸುಮಧ್ಯಮಾ ।
ಚಕಾರ ಪ್ರಣತಿಂ ಭೂಮೌ ರಾಮಾಯ ಜನಕಾತ್ಮಜಾ ॥ 34.131 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಹೃಷ್ಟಮನಾ ರಾಮೋ ವಿಸ್ಮಯಾಕುಲಲೋಚನಃ ।
ನನಾಮ ವಹ್ನಿಂ ಸಿರಸಾ ತೋಷಯಾಮಾಸ ರಾಘವಃ ॥ 34.132 ॥

ಉವಾಚ ವಹ್ನಿರ್ಭಗವಾನ್ ಕಿಮೇಷಾ ವರವರ್ಣಿನೀ ।
ದಗ್ಧಾ ಭಗವತಾ ಪೂರ್ವಂ ದೃಷ್ಟಾ ಮತ್ಪಾರ್ಶ್ವಮಾಗತಾ ॥ 34.133 ॥

ತಮಾಹ ದೇವೋ ಲೋಕಾನಾಂ ದಾಹಕೋ ಹವ್ಯವಾಹನಃ ।
ಯಥಾವೃತ್ತಂ ದಾಶರಥಿಂ ಭೂತಾನಾಮೇವ ಸನ್ನಿಧೌ ॥ 34.134 ॥

ಇಯಂ ಸಾ ಮಿಥಿಲೇಶೇನ ಪಾರ್ವತೀಂ ರುದ್ರವಲ್ಲಭಾಂ ।
ಆರಾಧ್ಯ ಲಬ್ಧ್ವಾ ತಪಸಾ ದೇವ್ಯಾಶ್ಚಾತ್ಯಂತವಲ್ಲಭಾ ॥ 34.135 ॥

ಭರ್ತ್ತುಃ ಶುಶ್ರೂಷಣೋಪೇತಾ ಸುಶೀಲೇಯಂ ಪತಿವ್ರತಾ ।
ಭವಾನೀಪಾರ್ಶ್ವಮಾನೀತಾ ಮಯಾ ರಾವಣಕಾಮಿತಾ ॥ 34.136 ॥

ಯಾ ನೀತಾ ರಾಕ್ಷಸೇಶೇನ ಸೀತಾ ಭಗವತಾಹೃತಾ ।
ಮಯಾ ಮಾಯಾಮಯೀ ಸೃಷ್ಟಾ ರಾವಣಸ್ಯ ವಧಾಯ ಸಾ ॥ 34.137 ॥

ತದರ್ಥಂ ಭವತಾ ದುಷ್ಟೋ ರಾವಣೋ ರಾಕ್ಷಸೇಶ್ವರಃ ।
ಮಯೋಪಸಂಹೃತಾ ಚೈವ ಹತೋ ಲೋಕವಿನಾಶನಂ ॥ 34.138 ॥

ಗೃಹಾಣ ವಿಮಲಾಮೇನಾಂ ಜಾನಕೀಂ ವಚನಾನ್ಮಮ ।
ಪಶ್ಯ ನಾರಾಯಣಂ ದೇವಂ ಸ್ವಾತ್ಮಾನಂ ಪ್ರಭವಾವ್ಯಯಂ ॥ 34.139 ॥

ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಭಗವಾಂಶ್ಚಂಡೋ ವಿಶ್ಚಾರ್ಚಿರ್ವಿಶ್ವತೋಮುಖಃ ।
ಮಾನಿತೋ ರಾಘವೇಣಾಗ್ನಿರ್ಭೂತೈಶ್ಚಾಂತರಧೀಯತ ॥ 34.140 ॥

ಏತತ್ ಪತಿವ್ರತಾನಾಂ ವೈಂ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ಕಥಿತಂ ಮಯಾ ।
ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಸರ್ವಾಘಶಮನಂ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಮಿದಂ ಸ್ಮೃತಂ ॥ 34.141 ॥

ಅಶೇಷಪಾಪಯುಕ್ತಸ್ತು ಪುರುಷೋಽಪಿ ಸುಸಂಯತಃ ।
ಸ್ವದೇಹಂ ಪುಣ್ಯತೀರ್ಥೇಷು ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಮುಚ್ಯೇತ ಕಿಲ್ಬಿಷಾತ್ ॥ 34.142 ॥

ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ಸರ್ವತೀರ್ಥೇಷು ಸ್ನಾತ್ವಾ ಪುಣ್ಯೇಷು ವಾ ದ್ವಿಜಃ ।
ಮುಚ್ಯತೇ ಪಾತಕೈಃ ಸರ್ವೈಃ ಸಮಸ್ತೈರಪಿ ಪೂರುಷಃ ॥ 34.143 ॥

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಇತ್ಯೇಷ ಮಾನವೋ ಧರ್ಮೋ ಯುಷ್ಮಾಕಂ ಕಥಿತೋ ಮಯಾ ।
ಮಹೇಶಾರಾಧನಾರ್ಥಾಯ ಜ್ಞಾನಯೋಗಂ ಚ ಶಾಶ್ವತಂ ॥ 34.144 ॥

ಯೋಽನೇನ ವಿಧಿನಾ ಯುಕ್ತೋ ಜ್ಞಾನಯೋಗಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಸ ಪಶ್ಯತಿ ಮಹಾದೇವಂ ನಾನ್ಯಃ ಕಲ್ಪಶತೈರಪಿ ॥ 34.145 ॥

ಸ್ಥಾಪಯೇದ್ ಯಃ ಪರಂ ಧರ್ಮಂ ಜ್ಞಾನಂ ತತ್ಪಾರಮೇಶ್ವರಂ ।
ನ ತಸ್ಮಾದಧಿಕೋ ಲೋಕೇ ಸ ಯೋಗೀ ಪರಮೋ ಮತಃ ॥ 34.146 ॥

ಯ ಸಂಸ್ಥಾಪಯಿತುಂ ಶಕ್ತೋ ನ ಕುರ್ಯಾನ್ಮೋಹಿತೋ ಜನಃ ।
ಸ ಯೋಗಯುಕ್ತೋಽಪಿ ಮುನಿರ್ನಾತ್ಯರ್ಥಂ ಭಗವತ್ಪ್ರಿಯಃ ॥ 34.147 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಸದೈವ ದಾತವ್ಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಷು ವಿಶೇಷತಃ ।
ಧರ್ಮಯುಕ್ತೇಷು ಶಾಂತೇಷು ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಚಾನ್ವಿತೇಷು ವೈ ॥ 34.148 ॥

ಯಃ ಪಠೇದ್ ಭವತಾಂ ನಿತ್ಯಂ ಸಂವಾದಂ ಮಮ ಚೈವ ಹಿ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ಗಚ್ಛೇತ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 34.149 ॥

ಶ್ರಾದ್ಧೇ ವಾ ದೈವಿಕೇ ಕಾರ್ಯೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಚ ಸನ್ನಿಧೌ ।
ಪಠೇತ ನಿತ್ಯಂ ಸುಮನಾಃ ಶ್ರೋತವ್ಯಂ ಚ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿಃ ॥ 34.150 ॥

ಯೋಽರ್ಥಂ ವಿಚಾರ್ಯ ಯುಕ್ತಾತ್ಮಾ ಶ್ರಾವಯೇದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಶುಚೀನ್ ।
ಸ ದೋಷಕಂಚುಕಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಯಾತಿ ದೇವಂ ಮಹೇಶ್ವರಂ ॥ 34.151 ॥

ಏತಾವದುಕ್ತ್ವಾ ಭಗವಾನ್ ವ್ಯಾಸಃ ಸತ್ಯವತೀಸುತಃ ।
ಸಮಾಶ್ವಾಸ್ಯ ಮುನೀನ್ ಸೂತಂ ಜಗಾಮ ಚ ಯಥಾಗತಂ ॥ 34.152 ॥

ಇತೀ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ತ್ರಯಸ್ತ್ರಿಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥34 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಪಂಚತ್ರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಋಷಯ ಊಚುಃ ।
ತೀರ್ಥಾನಿ ಯಾನಿ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ ವಿಶ್ರುತಾನಿ ಮಾಹಂತಿ ಚ ।
ತಾನಿ ತ್ವಂ ಕಥಯಾಸ್ಮಾಕಂ ರೋಮಹರ್ಷಣ ಸಾಂಪ್ರತಂ ॥ 35.1 ॥

ರೋಮಹರ್ಷಣ ಉವಾ ।
ಶೃಣುಧ್ವಂ ಕಥಯಿಷ್ಯೇಽಹಂ ತೀರ್ಥಾನಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ ।
ಕಥಿತಾನಿ ಪುರಾಣೇಷು ಮುನಿಭಿರ್ಬ್ರಹ್ಮವಾದಿಭಿಃ ॥ 35.2 ॥

ಯತ್ರ ಸ್ನಾನಂ ಜಪೋ ಹೋಮಃ ಶ್ರಾದ್ಧದಾನಾದಿಕಂ ಕೃತಂ ।
ಏಕೈಕಶೋ ಮುನಿಶ್ರೇಷ್ಠಾಃ ಪುನಾತ್ಯಾಸಪ್ತಮಂ ಕುಲಂ ॥ 35.3 ॥

ಪಂಚಯೋಜನವಿಸ್ತೀರ್ಣಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಃ ।
ಪ್ರಯಾಗಂ ಪ್ರಥಿತಂ ತೀರ್ಥಂ ತಸ್ಯ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಮೀರಿತಂ ॥ 35.4 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ತೀರ್ಥಪ್ರವರಂ ಕುರೂಣಾಂ ದೇವವಂದಿತಂ ।
ಋಷೀಣಾಮಾಶ್ರಮೈರ್ಜುಷ್ಟಂ ಸರ್ವಪಾಪವಿಶೋಧನಂ ॥ 35.5 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ವಿಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ದಂಭಮಾತ್ಸರ್ಯವರ್ಜಿತಃ ।
ದದಾತಿ ಯತ್ಕಿಂಚಿದಪಿ ಪುನಾತ್ಯುಭಯತಃ ಕುಲಂ ॥ 35.6 ॥

ಗಯಾತೀರ್ಥಂ ಪರಂ ಗುಹ್ಯಂ ಪಿತೄಣಾಂ ಚಾತಿ ದುರ್ಲ್ಲಭಂ ।
ಕೃತ್ವಾ ಪಿಂಡಪ್ರದಾನಂ ತು ನ ಭೂಯೋ ಜಾಯತೇ ನರಃ ॥ 35.7 ॥

ಸಕೃದ್ ಗಯಾಭಿಗಮನಂ ಕೃತ್ವಾ ಪಿಂಡಂ ದದಾತಿ ಯಃ ।
ತಾರಿತಾಃ ಪಿತರಸ್ತೇನ ಯಾಸ್ಯಂತಿ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 35.8 ॥

ತತ್ರ ಲೋಕಹಿತಾರ್ಥಾಯ ರುದ್ರೇಣ ಪರಮಾತ್ಮನಾ ।
ಶಿಲಾತಲೇ ಪದಂ ನ್ಯಸ್ತಂ ತತ್ರ ಪಿತೄನ್ ಪ್ರಸಾದಯೇತ್ ॥ 35.9 ॥

ಗಯಾಽಭಿಗಮನಂ ಕರ್ತ್ತುಂ ಯಃ ಶಕ್ತೋ ನಾಭಿಗಚ್ಛತಿ ।
ಶೋಚಂತಿ ಪಿತರಸ್ತಂ ವೈ ವೃಥಾ ತಸ್ಯ ಪರಿಶ್ರಮಃ ॥ 35.10 ॥

ಗಾಯಂತಿ ಪಿತರೋ ಗಾಥಾಃ ಕೀರ್ತ್ತಯಂತಿ ಮಹರ್ಷಯಃ ।
ಗಯಾಂಯಾಸ್ಯತಿಯಃ ಕಶ್ಚಿತ್ ಸೋಽಸ್ಮಾನ್ ಸಂತಾರಯಿಷ್ಯತಿ ॥ 35.11 ॥

ಯದಿ ಸ್ಯಾತ್ ಪಾತಕೋಪೇತಃ ಸ್ವಧರ್ಮಪರಿವರ್ಜಿತಃ ।
ಗಯಾಂ ಯಾಸ್ಯತಿ ವಂಶ್ಯೋ ಯಃ ಸೋಽಸ್ಮಾನ್ ಸಂತಾರಯಿಷ್ಯತಿ ॥ 35.12 ॥

ಏಷ್ಟವ್ಯಾ ಬಹವಃ ಪುತ್ರಾಃ ಶೀಲವಂತೋ ಗುಣಾನ್ವಿತಾಃ ।
ತೇಷಾಂ ತು ಸಮವೇತಾನಾಂ ಯದ್ಯೇಕೋಽಪಿ ಗಯಾಂ ವ್ರಜೇತ್ ॥ 35.13 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಪ್ರಯತ್ನೇನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ತು ವಿಶೇಷತಃ ।
ಪ್ರದದ್ಯಾದ್ ವಿಧಿವತ್ ಪಿಂಡಾನ್ ಗಯಾಂ ಗತ್ವಾ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 35.14 ॥

ಗಧನ್ಯಾಸ್ತು ಖಲು ತೇ ಮರ್ತ್ಯಾ ಗಯಾಯಾಂ ಪಿಂಡದಾಯಿನಃ ।
ಕುಲಾನ್ಯುಭಯತಃ ಸಪ್ತ ಸಮುದ್ಧೃತ್ಯಾಪ್ನುಯುಃ ಪರಂ ॥ 35.15 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ತೀರ್ಥಪ್ರವರಂ ಸಿದ್ಧಾವಾಸಮುದಾಹೃತಂ ।
ಪ್ರಭಾಸಮಿತಿ ವಿಖ್ಯಾತಂ ಯತ್ರಾಸ್ತೇ ಭಗವಾನ್ ಭವಃ ॥ 35.16 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾನಂ ತಪಃ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಚ ಪೂಜನಂ ।
ಕೃತ್ವಾ ಲೋಕಮವಾಪ್ನೋತಿ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಕ್ಷಯ್ಯಮುತ್ತಮಂ ॥ 35.17 ॥

ತೀರ್ಥಂ ತ್ರೈಯಂಬಕಂ ನಾಮ ಸರ್ವದೇವನಮಸ್ಕೃತಂ ।
ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ತತ್ರ ರುದ್ರಂ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಟೋಮಫಲಂ ಲಭೇತ್ ॥ 35.18 ॥

ಸುವರ್ಣಾಕ್ಷಂ ಮಹಾದೇವಂ ಸಮಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಕಪರ್ದಿನಂ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ತು ಗಾಣಪತ್ಯಂ ಲಭೇದ್ ಧ್ರುವಂ ॥ 35.19 ॥

ಸೋಮೇಶ್ವರಂ ತೀರ್ಥವರಂ ರುದ್ರಸ್ಯ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಃ ।
ಸರ್ವವ್ಯಾಧಿಹರಂ ಪುಣ್ಯಂ ರುದ್ರಸಾಲೋಕ್ಯಕಾರಣಂ ॥ 35.20 ॥

ತೀರ್ಥಾನಾಂ ಪರಮಂ ತೀರ್ಥಂ ವಿಜಯಂ ನಾಮ ಶೋಭನಂ ।
ತತ್ರ ಲಿಂಗಂ ಮಹೇಶಸ್ಯ ವಿಜಯಂ ನಾಮ ವಿಶ್ರುತಂ ॥ 35.21 ॥

ಷಣ್ಮಾಸನಿಯತಾಹಾರೋ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಉಷಿತ್ವಾ ತತ್ರ ವಿಪ್ರೇಂದ್ರಾ ಯಾಸ್ಯಂತಿ ಪರಮಂ ಪದಂ ॥ 35.22 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ತೀರ್ಥಪ್ರವರಂ ಪೂರ್ವದೇಶೇಷು ಶೋಭನಂ ।
ಏಕಾಂತಂ ದೇವದೇವಸ್ಯ ಗಾಣಪತ್ಯಫಲಪ್ರದಂ ॥ 35.23 ॥

ದತ್ತ್ವಾತ್ರ ಶಿವಭಕ್ತಾನಾಂ ಕಿಂಚಿಚ್ಛಶ್ವನ್ಮಹೀಂ ಶುಭಾಂ ।
ಸಾರ್ವಭೌಮೋ ಭವೇದ್ ರಾಜಾ ಮುಮುಕ್ಷುರ್ಮೋಕ್ಷಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 35.24 ॥

ಮಹಾನದೀಜಲಂ ಪುಣ್ಯಂ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನಂ ।
ಗ್ರಹಣೇ ಸಮುಪಸ್ಪೃಶ್ಯ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ॥ 35.25 ॥

ಅನ್ಯಾ ಚ ವಿರಜಾ ನಾಮ ನದೀ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಶ್ರುತಾ ।
ತಸ್ಯಾಂ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ವಿಪ್ರಾ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 35.26 ॥

ತೀರ್ಥಂ ನಾರಾಯಣಸ್ಯಾನ್ಯನ್ನಾಮ್ನಾ ತು ಪುರುಷೋತ್ತಮಂ ।
ತತ್ರ ನಾರಾಯಣಃ ಶ್ರೀಮಾನಾಸ್ತೇ ಪರಮಪೂರುಷಃ ॥ 35.27 ॥

ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ಪರಂ ವಿಷ್ಣುಂ ಸ್ನಾತ್ವಾ ತತ್ರ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ತು ವಿಷ್ಣುಲೋಕಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 35.28 ॥

ತೀರ್ಥಾನಾಂ ಪರಮಂ ತೀರ್ಥಂ ಗೋಕರ್ಣಂ ನಾಮ ವಿಶ್ರುತಂ ।
ಸರ್ವಪಾಪಹರಂ ಶಂಭೋರ್ನಿವಾಸಃ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಃ ॥ 35.29 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಲಿಂಂಗಂ ತು ದೇವಸ್ಯ ಗೋಕರ್ಣೇಶ್ವರಮುತ್ತಮಂ ।
ಈಪ್ಸಿತಾಁಲ್ಲಭತೇ ಕಾಮಾನ್ ರುದ್ರಸ್ಯ ದಯಿತೋ ಭವೇತ್ ॥ 35.30 ॥

ಉತ್ತರಂ ಚಾಪಿ ಗೋಕರ್ಣಂ ಲಿಂಗಂ ದೇವಸ್ಯ ಶೂಲಿನಃ ।
ಮಹಾದೇವಂ ಅರ್ಚಯಿತ್ವಾ ಶಿವಸಾಯುಜ್ಯಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 35.31 ॥

ತತ್ರ ದೇವೋ ಮಹಾದೇವಃ ಸ್ಥಾಣುರಿತ್ಯಭಿವಿಶ್ರುತಃ ।
ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸರ್ವಪಾಪೇಭ್ಯೋ ಮುಚ್ಯತೇ ತತ್ಕ್ಷಣಾನ್ನರಃ ॥ 35.32 ॥

ಅನ್ಯತ್ ಕುಬ್ಜಾಮ್ರಮತುಲಂ ಸ್ಥಾನಂ ವಿಷ್ಣೋರ್ಮಹಾತ್ಮನಃ ।
ಸಂಪೂಜ್ಯ ಪುರುಷಂ ವಿಷ್ಣುಂ ಶ್ವೇತದ್ವೀಪೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 35.33 ॥

ಯತ್ರ ನಾರಾಯಣೋ ದೇವೋ ರುದ್ರೇಣ ತ್ರಿಪುರಾರಿಣಾ ।
ಕೃತ್ವಾ ಯಜ್ಞಸ್ಯ ಮಥನಂ ದಕ್ಷಸ್ಯ ತು ವಿಸರ್ಜಿತಃ ॥ 35.34 ॥

ಸಮಂತಾದ್ ಯೋಜನಂ ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಸಿದ್ಧರ್ಷಿಗಣವಂದಿತಂ ।
ಪುಣ್ಯಮಾಯತನಂ ವಿಷ್ಣೋಸ್ತತ್ರಾಸ್ತೇ ಪುರುಷೋತ್ತಮಃ ॥ 35.35 ॥

ಅನ್ಯತ್ ಕೋಕಾಮುಖೇ ವಿಷ್ಣೋಸ್ತೀರ್ಥಮದ್ಭುತಕರ್ಮಣಃ ।
ಮೃತೋಽತ್ರ ಪಾತಕೈರ್ಮುಕ್ತೋ ವಿಷ್ಣುಸಾರೂಪ್ಯಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 35.36 ॥

ಶಾಲಗ್ರಾಮಂ ಮಹಾತೀರ್ಥಂ ವಿಷ್ಣೋಃ ಪ್ರೀತಿವಿವರ್ಧನಂ ।
ಪ್ರಾಣಾಂಸ್ತತ್ರ ನರಸ್ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಹೃಷೀಕೇಷಂ ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ ॥ 35.37 ॥

ಅಶ್ವತೀರ್ಥಮಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ಸಿದ್ಧಾವಾಸಂ ಸುಪಾವನಂ ।
ಆಸ್ತೇ ಹಯಶಿರಾ ನಿತ್ಯಂ ತತ್ರ ನಾರಾಯಣಃ ಸ್ವಯಂ ॥ 35.38 ॥

ತೀರ್ಥಂ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಖ್ಯಾತಂ ಸಿದ್ದವಾಸಂ ಸುಶೋಬನಂ ।
ತತ್ರಾಸ್ತಿ ಪುಣ್ಯದಂ ತೀರ್ಥಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪರಮೇಷ್ಟಿನಃ ॥35.39 ॥

ಪುಷ್ಕರಂ ಸರ್ವಪಾಪಘ್ನಂ ಮೃತಾನಾಂ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕದಂ ।
ಮನಸಾ ಸಂಸ್ಮರೇದ್ ಯಸ್ತು ಪುಷ್ಕರಂ ವೈ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 35.40 ॥

ಪೂಯತೇ ಪಾತಕೈಃ ಸರ್ವೈಃ ಶಕ್ರೇಣ ಸಹ ಮೋದತೇ ।
ತತ್ರ ದೇವಾಃ ಸಗಂಧರ್ವಾಃ ಸಯಕ್ಷೋರಗರಾಕ್ಷಸಾಃ ॥ 35.41 ॥

ಉಪಾಸತೇ ಸಿದ್ಧಸಂಘಾ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಪದ್ಮಸಂಭವಂ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಭವೇಚ್ಛುದ್ಧೋ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಂ ॥35.42 ॥

ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ದ್ವಿಜವರಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಸಂಪ್ರಪಷ್ಯತಿ ।
ತತ್ರಾಭಿಗಮ್ಯ ದೇವೇಶಂ ಪುರುಹೂತಮನಿಂದಿತಂ ॥ 35.43 ॥

ಸುರೂಪೋ ಜಾಯತೇ ಮರ್ತ್ಯಃ ಸರ್ವಾನ್ ಕಾಮಾನವಾಪ್ನುಯಾತ್ ।
ಸಪ್ತಸಾರಸ್ವತಂ ತೀರ್ಥಂ ಬ್ರಹ್ಮಾದ್ಯೈಃ ಸೇವಿತಂ ಪರಂ ॥ 35.44 ॥

ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ತತ್ರ ರುದ್ರಮಶ್ವಮೇಧಫಲಂ ಲಭೇತ್ ।
ಯತ್ರ ಮಂಕಣಕೋ ರುದ್ರಂ ಪ್ರಪನ್ನಃ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ॥ 35.45 ॥

ಆರಾಧಯಾಮಾಸ ಶಿವಂ ತಪಸಾ ಗೋವೃಷಧ್ವಜಂ ।
ಪ್ರಜಜ್ವಾಲಾಥ ತಪಸಾ ಮುನಿರ್ಮಂಕಣಕಸ್ತದಾ ॥ 35.46 ॥

ನನರ್ತ್ತ ಹರ್ಷವೇಗೇನ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ರುದ್ರಂ ಸಮಾಗತಂ ।
ತಂ ಪ್ರಾಹ ಭಗವಾನ್ ರುದ್ರಃ ಕಿಮರ್ಥಂ ನರ್ತಿತಂ ತ್ವಯಾ ॥ 35.47 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾಽಪಿ ದೇವಮೀಶಾನಂ ನೃತ್ಯತಿ ಸ್ಮ ಪುನಃ ಪುನಃ ।
ಸೋಽನ್ವೀಕ್ಷ್ಯ ಭಗವಾನೀಶಃ ಸಗರ್ವಂ ಗರ್ವಶಾಂತಯೇ ॥ 35.48 ॥

ಸ್ವಕಂ ದೇಹಂ ವಿದಾರ್ಯಾಸ್ಮೈ ಭಸ್ಮರಾಶಿಮದರ್ಶಯತ್ ।
ಪಶ್ಯೇಮಂ ಮಚ್ಛರೀರೋತ್ಥಂ ಭಸ್ಮರಾಶಿಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮ ॥ 35.49 ॥

ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಮೇತತ್ ತಪಸಸ್ತ್ವಾದೃಶೋಽನ್ಯೋಽಪಿ ವಿದ್ಯತೇ ।
ಯತ್ ಸಗರ್ವಂ ಹಿ ಭವತಾ ನರ್ತಿತಂ ಮುನಿಪುಂಗವ ॥ 35.50 ॥

ನ ಯುಕ್ತಂ ತಾಪಸಸ್ಯೈತತ್ ತ್ವತ್ತೋಽಪ್ಯತ್ರಾಧಿಕೋ ಹ್ಯಹಂ ।
ಇತ್ಯಾಭಾಷ್ಯ ಮುನಿಶ್ರೇಷ್ಠಂ ಸ ರುದ್ರಃ ಕಿಲ ವಿಶ್ವದೃಕ್ ॥ 35.51 ॥

ಆಸ್ಥಾಯ ಪರಮಂ ಭಾವಂ ನನರ್ತ್ತ ಜಗತೋ ಹರಃ ।
ಸಹಸ್ರಶೀರ್ಷಾ ಭೂತ್ವಾ ಸಹಸ್ರಾಕ್ಷಃ ಸಹಸ್ರಪಾತ್ ॥ 35.52 ॥

ದಂಷ್ಟ್ರಾಕರಾಲವದನೋ ಜ್ವಾಲಾಮಾಲೀ ಭಯಂಕರಃ ।
ಸೋಽನ್ವಪಶ್ಯದಥೇಷಸ್ಯ ಪಾರ್ಶ್ವೇ ತಸ್ಯ ತ್ರಿಶೂಲಿನಃ ॥ 35.53 ॥

ವಿಶಾಲಲೋಚನಮೇಕಾಂ ದೇವೀಂ ಚಾರುವಿಲಾಸಿನೀಂ ।
ಸೂರ್ಯಾಯುತಸಮಪ್ರಖ್ಯಾಂ ಪ್ರಸನ್ನವದನಾಂ ಶಿವಾಂ ॥ 35.54 ॥

ಸಸ್ಮಿತಂ ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ವಿಶ್ವೇಶಂ ತಿಷ್ಠಂತಮಮಿತದ್ಯುತಿಂ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಂತ್ರಸ್ತಹೃದಯೋ ವೇಪಮಾನೋ ಮುನೀಶ್ವರಃ ॥ 35.55 ॥

ನನಾಮ ಶಿರಸಾ ರುದ್ರಂ ರುದ್ರಾಧ್ಯಾಯಂ ಜಪನ್ ವಶೀ ।
ಪ್ರಸನ್ನೋ ಭಗವಾನೀಶಸ್ತ್ರ್ಯಂಬಕೋ ಭಕ್ತವತ್ಸಲಃ ॥ 35.56 ॥

ಪೂರ್ವವೇಷಂ ಸ ಜಗ್ರಾಹ ದೇವೀ ಚಾಂತರ್ಹಿತಾಽಭವತ್ ।
ಆಲಿಂಗ್ಯ ಭಕ್ತಂ ಪ್ರಣತಂ ದೇವದೇವಃ ಸ್ವಯಂಶಿವಃ ॥ 35.57 ॥

ನ ಭೇತವ್ಯಂ ತ್ವಯಾ ವತ್ಸ ಪ್ರಾಹ ಕಿಂ ತೇ ದದಾಮ್ಯಹಂ ।
ಪ್ರಣಮ್ಯ ಮೂರ್ಧ್ನಾ ಗಿರಿಶಂ ಹರಂ ತ್ರಿಪುರಸೂದನಂ ॥ 35.58 ॥

ವಿಜ್ಞಾಪಯಾಮಾಸ ತದಾ ಹೃಷ್ಟಃ ಪ್ರಷ್ಟುಮನಾ ಮುನಿಃ ।
ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ಮಹಾದೇವ ಮಹೇಶ್ವರ ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ॥ 35.59 ॥

ಕಿಮೇತದ್ ಭಗವದ್ರೂಪಂ ಸುಘೋರಂ ವಿಶ್ವತೋಮುಖಂ ।
ಕಾ ಚ ಸಾ ಭಗವತ್ಪಾರ್ಶ್ವೇ ರಾಜಮಾನಾ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಾ ॥ 35.60 ॥

ಅಂತರ್ಹಿತೇವ ಚ ಸಹಸಾ ಸರ್ವಮಿಚ್ಛಾಮಿ ವೇದಿತುಂ ।
ಇತ್ಯುಕ್ತೇ ವ್ಯಾಜಹಾರೇಶಸ್ತದಾ ಮಂಕಣಕಂ ಹರಃ ॥ 35.61 ॥

ಮಹೇಶಃ ಸ್ವಾತ್ಮನೋ ಯೋಗಂ ದೇವೀಂ ಚ ತ್ರಿಪುರಾನಲಃ ।
ಅಹಂ ಸಹಸ್ರನಯನಃ ಸರ್ವಾತ್ಮಾ ಸರ್ವತೋಮುಖಃ ॥ 35.62 ॥

ದಾಹಕಃ ಸರ್ವಪಾಪಾನಾಂ ಕಾಲಃ ಕಾಲಕರೋ ಹರಃ ।
ಮಯೈವ ಪ್ರೇರ್ಯತೇ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಚೇತನಾಚೇತನಾತ್ಮಕಂ ॥ 35.63 ॥

ಸೋಽನ್ತರ್ಯಾಮೀ ಸ ಪುರುಷೋ ಹ್ಯಹಂ ವೈ ಪುರುಷೋತ್ತಮಃ ।
ತಸ್ಯ ಸಾ ಪರಮಾ ಮಾಯಾ ಪ್ರಕೃತಿಸ್ತ್ರಿಗುಣಾತ್ಮಿಕಾ ॥ 35.64 ॥

ಪ್ರೋಚ್ಯತೇ ಮುನಿರ್ಭಿಶಕ್ತಿರ್ಜಗದ್ಯೋನಿಃ ಸನಾತನೀ ।
ಸ ಏಷ ಮಾಯಯಾ ವಿಶ್ವಂ ವ್ಯಾಮೋಹಯತಿ ವಿಶ್ವವಿತ್ ॥ 35.65 ॥

ನಾರಾಯಣಃ ಪರೋಽವ್ಯಕ್ತೋ ಮಾಯಾರೂಪ ಇತಿ ಶ್ರುತಿಃ ।
ಏವಮೇತಜ್ಜಗತ್ ಸರ್ವಂ ಸರ್ವದಾ ಸ್ಥಾಪಯಾಮ್ಯಹಂ ॥ 35.66 ॥

ಯೋಜಯಾಮಿ ಪ್ರಕೃತ್ಯಾಽಹಂ ಪುರುಷಂ ಪಂಚವಿಂಶಕಂ ।
ತಥಾ ವೈ ಸಂಗತೋ ದೇವಃ ಕೂಟಸ್ಥಃ ಸರ್ವಗೋಽಮಲಃ ॥ 35.67 ॥

ಸೃಜತ್ಯಶೇಷಮೇವೇದಂ ಸ್ವಮೂರ್ತ್ತೇಃ ಪ್ರಕೃತೇರಜಃ ॥

ಸ ದೇವೋ ಭಗವಾನ್ ಬ್ರಹ್ಮಾ ವಿಶ್ವರೂಪಃ ಪಿತಾಮಹಃ ॥ 35.68 ॥

ತವೈತತ್ ಕಥಿತಂ ಸಮ್ಯಕ್ ಸ್ರಷ್ಟ್ವೃತ್ವಂ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।
ಏಕೋಽಹಂ ಭಗವಾನ್ ಕಲೋ ಹ್ಯನಾದಿಶ್ಚಾಂತಕೃದ್ ವಿಭುಃ ॥ 35.69 ॥

ಸಮಾಸ್ಥಾಯ ಪರಂ ಭಾವಂ ಪ್ರೋಕ್ತೋ ರುದ್ರೋ ಮನೀಷಿಭಿಃ ।
ಮಮ ವೈ ಸಾಽಪರಾ ಶಕ್ತಿರ್ದೇವೀ ವಿದ್ಯೇತಿ ವಿಶ್ರುತಾ ॥ 35.70 ॥

ದೃಷ್ಟಾ ಹಿ ಭವತಾ ನೂನಂ ವಿದ್ಯಾದೇಹಸ್ತ್ವಹಂ ತತಃ ।
ಏವಮೇತಾನಿ ತತ್ತ್ವಾನಿ ಪ್ರಧಾನಪುರುಷೇಶ್ವರಾಃ ॥ 35.71 ॥

ವಿಷ್ಣುರ್ಬ್ರಹ್ಮಾ ಚ ಭಗವಾನ್ ರುದ್ರಃ ಕಾಲ ಇತಿ ಶ್ರುತಿಃ ।
ತ್ರಯಮೇತದನಾದ್ಯಂತಂ ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯೇವ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಂ ॥ 35.72 ॥

ತದಾತ್ಮಕಂ ತದವ್ಯಕ್ತಂ ತದಕ್ಷರಮಿತಿ ಶ್ರುತಿಃ ।
ಆತ್ಮಾನಂದಪರಂ ತತ್ತ್ವಂ ಚಿನ್ಮಾತ್ರಂ ಪರಮಂ ಪದಂ ॥ 35.73 ॥

ಆಕಾಶಂ ನಿಷ್ಕಲಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತಸ್ಮಾದನ್ಯನ್ನ ವಿದ್ಯತೇ ।
ಏವಂ ವಿಜ್ಞಾಯ ಭವತಾ ಭಕ್ತಿಯೋಗಾಶ್ರಯೇಣ ತು ॥ 35.74 ॥

ಸಂಪೂಜ್ಯೋ ವಂದನೀಯೋಽಹಂ ತತಸ್ತಂ ಪಶ್ಯ ಶಾಶ್ವತಂ ।
ಏತಾವದುಕ್ತ್ವಾ ಭಗವಾಂಜಗಾಮಾದರ್ಶನಂ ಹರಃ ॥ 35.75 ॥

ತತ್ರೈವ ಭಕ್ತಿಯೋಗೇನ ರುದ್ರಾಮಾರಾಧಯನ್ಮುನಿಃ ।
ಏತತ್ ಪವಿತ್ರಮತುಲಂ ತೀರ್ಥಂ ಬ್ರಹ್ಮರ್ಷಿಸೇವಿತಂ ।
ಸಂಸೇವ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಿದ್ವಾನ್ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ॥ 35.76 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಪಂಚತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥35 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಷಡ್ತ್ರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಸೂತ ಉವಾಚ ।
ಅನ್ಯತ್ ಪವಿತ್ರಂ ವಿಪುಲಂ ತೀರ್ಥಂ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಶ್ರುತಂ ।
ರುದ್ರಕೋಟಿರಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ರುದ್ರಸ್ಯ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಃ ॥ 36.1 ॥

ಪುರಾ ಪುಣ್ಯತಮೇ ಕಾಲೇ ದೇವದರ್ಶನತತ್ಪರಾಃ ।
ಕೋಟಿಬ್ರಹ್ಮರ್ಷಯೋ ದಾಂತಾಸ್ತಂ ದೇಶಮಗಮನ್ ಪರಂ ॥ 36.2 ॥

ಅಹಂ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಗಿರಿಶಂ ಪೂರ್ವಮೇವ ಪಿನಾಕಿನಂ ।
ಅನ್ಯೋಽನ್ಯಂ ಭಕ್ತಿಯುಕ್ತಾನಾಂ ವ್ಯಾಘಾತೋ ಜಾಯತೇ ಕಿಲ ॥ 36.3 ॥

ತೇಷಾಂ ಭಕ್ತಿಂ ತದಾ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಗಿರಿಶೋ ಯೋಗಿನಾಂ ಗುರುಃ ।
ಕೋಟಿರೂಪೋಽಭವದ್ ರುದ್ರೋ ರುದ್ರಕೋಟಿಸ್ತತಃ ಸ್ಮೃತಃ ॥ 36.4 ॥

ತೇ ಸ್ಮ ಸರ್ವೇ ಮಹಾದೇವಂ ಹರಂ ಗಿರಿಗುಹಾಶಯಂ ।
ಪಶ್ಯಂತಃ ಪಾರ್ವತೀನಾಥಂ ಹೃಷ್ಟಪುಷ್ಟಧಿಯೋಽಭವನ್ ॥ 36.5 ॥

ಅನಾದ್ಯಂತಂ ಮಹಾದೇವಂ ಪೂರ್ವಮೇವಾಹಮೀಶ್ವರಂ ।
ದೃಷ್ಟವಾನಿತಿ ಭಕ್ತ್ಯಾ ತೇ ರುದ್ರನ್ಯಸ್ತಧಿಯೋಽಭವನ್ ॥ 36.6 ॥

ಅಥಾಂತರಿಕ್ಷೇ ವಿಮಲಂ ಪಶ್ಯಂತಿ ಸ್ಮ ಮಹತ್ತರಂ ।
ಜ್ಯೋತಿಸ್ತತ್ರೈವ ತೇ ಸರ್ವೇಽಭಿಲಷಂತಃ ಪರಂ ಪದಂ ॥ 36.7 ॥

ಏತತ್ ಸ್ವದೇಶಾಧ್ಯುಷಿತಂ ತೀರ್ಥಂ ಪುಣ್ಯತಮಂ ಶುಭಂ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ರುದ್ರಂ ಸಮಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ರುದ್ರಸಾಮೀಪ್ಯಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 36.8 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ತೀರ್ಥಪ್ರವರಂ ನಾಮ್ನಾ ಮಧುವನಂ ಸ್ಮೃತಂ ।
ತತ್ರ ಗತ್ವಾ ನಿಯಮವಾನಿಂದ್ರಸ್ಯಾರ್ದ್ಧಾಸನಂ ಲಭೇತ್ ॥ 36.9 ॥

ಅಥಾನ್ಯಾ ಪುಷ್ಪನಗರೀ ದೇಶಃ ಪುಣ್ಯತಮಃ ಶುಭಃ ।
ತತ್ರ ಗತ್ವಾ ಪಿತೄನ್ ಪೂಜ್ಯ ಕುಲಾನಾಂ ತಾರಯೇಚ್ಛತಂ ॥ 36.10 ॥

ಕಾಲಂಜರಂ ಮಹಾತೀರ್ಥಂ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ಕಾಲಂಜರಂ ಭವಂದೇವೋ ಯತ್ರ ಭಕ್ತಪ್ರಿಯೋ ಹರಃ ॥ 36.11 ॥

ಶ್ವೇತೋ ನಾಮ ಶಿವೇ ಭಕ್ತೋ ರಾಜರ್ಷಿಪ್ರವರಃ ಪುರಾ ।
ತದಾಶೀಸ್ತನ್ನಮಸ್ಕಾರೈಃ ಪೂಜಯಾಮಾಸ ಶೂಲಿನಂ ॥ 36.12 ॥

ಸಂಸ್ಥಾಪ್ಯ ವಿಧಿನಾ ಲಿಂಗಂ ಭಕ್ತಿಯೋಗಪುರಃ ಸರಃ ।
ಜಜಾಪ ರುದ್ರಮನಿಶಂ ತತ್ರ ಸಂನ್ಯಸ್ತಮಾನಸಃ ॥ 36.13 ॥

ಸಿತಂ ಕಲೋಜಿನಂ ದೀಪ್ತಂ ಶೂಲಮಾದಾಯ ಭೀಷಣಂ ।
ನೇತುಮಭ್ಯಾಗತೋ ದೇಶಂ ಸ ರಾಜಾ ಯತ್ರ ತಿಷ್ಠತಿ ॥ 36.14 ॥

ವೀಕ್ಷ್ಯ ರಾಜಾ ಭಯಾವಿಷ್ಟಃ ಶೂಲಹಸ್ತಂ ಸಮಾಗತಂ ।
ಕಾಲಂ ಕಾಲಕರಂ ಘೋರಂ ಭೀಷಣಂ ಚಂಡದೀಪಿತಂ ॥ 36.15 ॥

ಉಬಾಭ್ಯಾಮಥ ಹಸ್ತಾಭ್ಯಾಂ ಸ್ಪೃಟ್ವಾಽಸೌ ಲಿಂಗಮೈಶ್ವರಂ ।
ನನಾಮ ಶಿರಸಾ ರುದ್ರಂ ಜಜಾಪ ಶತರುದ್ರಿಯಂ ॥ 36.16 ॥

ಜಪಂತಮಾಹ ರಾಜಾನಂ ನಮಂತಂ ಮನಸಾ ಭವಂ ।
ಏಹ್ಯೇಹೀತಿ ಪುರಃ ಸ್ಥಿತ್ವಾ ಕೃತಾಂತಃ ಪ್ರಹಸನ್ನಿವ ॥ 36.17 ॥

ತಮುವಾಚ ಭಯಾವಿಷ್ಟೋ ರಾಜಾ ರುದ್ರಪರಾಯಣಃ ।
ಏಕಮೀಶಾರ್ಚನರತಂ ವಿಹಾಯಾನ್ಯನ್ನಿಷೂದಯ ॥ 36.18 ॥

ಇತ್ಯುಕ್ತವಂತಂ ಭಗವಾನಬ್ರವೀದ್ ಭೀತಮಾನಸಂ ।
ರುದ್ರಾರ್ಚನರತೋ ವಾಽನ್ಯೋ ಮದ್ವಶೇ ಕೋ ನ ತಿಷ್ಠತಿ ॥ 36.19 ॥

ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ಸ ರಾಜಾನಂ ಕಾಲೋ ಲೋಕಪ್ರಕಾಲನಃ ।
ಬಬಂಧ ಪಾಶೈ ರಾಜಾಽಪಿ ಜಜಾಪ ಶತರುದ್ರಿಯಂ ॥ 36.20 ॥

ಅಥಾಂತರಿಕ್ಷೇ ವಿಮಲಂ ದೀಪ್ಯಮಾನಂತೇಜೋರಾಶಿಂ ಭೂತಭರ್ತ್ತುಃ ಪುರಾಣಂ ।
ಜ್ವಾಲಾಮಾಲಾಸಂವೃತಂ ವ್ಯಾಪ್ಯ ವಿಶ್ವಂ ಪ್ರಾದುರ್ಭೂತಂ ಸಂಸ್ಥಿತಂ ಸಂದದರ್ಶ ॥ 36.21 ॥

ತನ್ಮಧ್ಯೇಽಸೌ ಪುರುಷಂ ರುಕ್ಮವರ್ಣಂ ದೇವ್ಯಾ ದೇವಂ ಚಂದ್ರಲೇಖೋಜ್ಜ್ವಲಾಂಗಂ ।
ತೇಜೋರೂಪಂ ಪಶ್ಯತಿ ಸ್ಮಾತಿಹೃಷ್ಟೋ ಮೇನೇ ಚಾತ್ಮಾನಮಪ್ಯಾಗಚ್ಛತೀತಿ ॥ 36.22 ॥

ಆಗಚ್ಛಂತಂ ನಾತಿದೂರೇಽಥ ದೃಷ್ಟ್ವಾಕಾಲೋ ರುದ್ರಂ ದೇವದೇವ್ಯಾ ಮಹೇಶಂ ।
ವ್ಯಪೇತಭೀರಖಿಲೇಶೈಕನಾಥಂರಾಜರ್ಷಿಸ್ತಂ ನೇತುಮಭ್ಯಾಜಗಾಮ ॥ 36.23 ॥

ಆಲೋಕ್ಯಾಸೌ ಭಗವಾನುಗ್ರಕರ್ಮಾದೇವೋ ರುದ್ರೋ ಭೂತಭರ್ತ್ತಾ ಪುರಾಣಃ ।
ಏವಂ ಭಕ್ತಂ ಸತ್ವರಂ ಮಾಂ ಸ್ಮರಂತಂ ದೇಹೀತೀಮಂ ಕಾಲರೂಪಂ ಮಮೇತಿ ॥ 36.24 ॥

ಶ್ರುತ್ವಾ ವಾಖ್ಯಂ ಗೋಪತೇರುದ್ರಭಾವಃ ಕಾಲಾತ್ಮಾಽಸೌ ಮನ್ಯಮಾನಃ ಸ್ವಭಾವಂ ।
ಬದ್ಧ್ವಾ ಭಕ್ತಂ ಪುನರೇವಾಽಥ ಪಾಶೈಃ ರುದ್ರೋ ರೌದ್ರಮಭಿದುದ್ರಾವ ವೇಗಾತ್ ॥ 36.25 ॥

ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯಾಯಾಂತಂ ಶೈಲಪುತ್ರೀಮಥೇಶಃ ಸೋಽನ್ವೀಕ್ಷ್ಯಾಂತೇ ವಿಶ್ವಮಾಯಾವಿಧಿಜ್ಞಃ ।
ಸಾವಜ್ಞಂ ವೈ ವಾಮಪಾದೇನ ಕಾಲಂತ್ವೇತಸ್ಯೈನಂ ಪಶ್ಯತೋ ವ್ಯಾಜಘಾನ ॥ 36.26 ॥

ಮಮಾರ ಸೋಽತಿಭೀಷಣೋ ಮಹೇಶಪಾದಘಾತಿತಃ ।
ರರಾಜ ದೇವತಾಪತಿಃ ಸಹೋಮಯಾ ಪಿನಾಕಧೃಕ್ ॥ 36.27 ॥

ನಿರೀಕ್ಷ್ಯ ದೇವಮೀಶ್ವರಂ ಪ್ರಹೃಷ್ಟಮಾನಸೋ ಹರಂ ।
ನನಾಮ ಸಾಂಬಮವ್ಯಯಂ ಸ ರಾಜಪುಂಗವಸ್ತದಾ ॥ 36.28 ॥

ನಮೋ ಭವಾಯ ಹೇತವೇ ಹರಾಯ ವಿಶ್ವಸಂಭವೇ ।
ನಮಃ ಶಿವಾಯ ಧೀಮತೇ ನಮೋಽಪವರ್ಗದಾಯಿನೇ ॥ 36.29 ॥

ನಮೋ ನಮೋ ನಮೋ ನಮೋ ಮಹಾವಿಭೂತಯೇ ನಮಃ ।
ವಿಭಾಗಹೀನರೂಪಿಣೇ ನಮೋ ನರಾಧಿಪಾಯ ತೇ ॥ 36.30 ॥

ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ಗಣೇಶ್ವರ ಪ್ರಪನ್ನದುಃಖನಾಶನ ।
ಅನಾದಿನಿತ್ಯಭೂತಯೇ ವರಾಹಶೃಂಗಧಾರಿಣೇ ॥ 36.31 ॥

ನಮೋ ವೃಷಧ್ವಜಾಯ ತೇ ಕಪಾಲಮಾಲಿನೇ ನಮಃ ।
ನಮೋ ಮಹಾನಟಾಯ ತೇ ಶಿವಾಯ ಶಂಕರಾಯ ತೇ ॥ 36.32 ॥

ಅಥಾನುಗೃಹ್ಯ ಶಂಕರಃ ಪ್ರಣಾಮತತ್ಪರಂ ನೃಪಂ ।
ಸ್ವಗಾಣಪತ್ಯಮವ್ಯಯಂ ಸರೂಪತಾಮಥೋ ದದೌ ॥ 36.33 ॥

ಸಹೋಮಯಾ ಸಪಾರ್ಷದಃ ಸರಾಜಪುಂಗವೋ ಹರಃ ।
ಮುನೀಶಸಿದ್ಧವಂದಿತಃ ಕ್ಷಣಾದದೃಶ್ಯತಾಮಗಾತ್ ॥ 36.34 ॥

ಕಾಲೇ ಮಹೇಶಾಭಿಹತೇ ಲೋಕನಾಥಃ ಪಿತಾಮಹಃ ।
ಅಯಾಚತ ವರಂ ರುದ್ರಂ ಸಜೀವೋಽಯಂ ಭವತ್ವಿತಿ ॥ 36.35 ॥

ನಾಸ್ತಿ ಕಶ್ಚಿದಪೀಶಾನ ದೋಷಲೇಶೋ ವೃಷಧ್ವಜ ।
ಕೃತಾಂತಸ್ಯೈವ ಭವತಾ ತತ್ಕಾರ್ಯೇ ವಿನಿಯೋಜಿತಃ ॥ 36.36 ॥

ಸ ದೇವದೇವವಚನಾದ್ ದೇವದೇವೇಶ್ವರೋ ಹರಃ ।
ತಥಾಸ್ತ್ವಿತ್ಯಾಹ ವಿಶ್ವಾತ್ಮಾ ಸೋಽಪಿ ತಾದೃಗ್ವಿಧೋಽಭವತ್ ॥ 36.37 ॥

ಇತ್ಯೇತತ್ ಪರಮಂ ತೀರ್ಥಂ ಕಾಲಂಜರಮಿತಿ ಶ್ರುತಂ ।
ಗತ್ವಾಽಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಮಹಾದೇವಂ ಗಾಣಪತ್ಯಂ ಸ ವಿಂದತಿ ॥ 36.38 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಷಟ್ತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥36 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಸಪ್ತತ್ರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಸೂತ ಉವಾಚ ।
ಇದಮನ್ಯತ್ ಪರಂ ಸ್ಥಾನಂ ಗುಹ್ಯಾದ್ ಗುಹ್ಯತಮಂ ಮಹತ್ ।
ಮಹಾದೇವಸ್ಯ ದೇವಸ್ಯ ಮಹಾಲಯಮಿತಿ ಶ್ರುತಂ ॥ 37.1 ॥

ತತ್ರ ದೇವಾದಿದೇವೇನ ರುದ್ರೇಣ ತ್ರಿಪುರಾರಿಣಾ ।
ಶಿಲಾತಲೇ ಪದಂ ನ್ಯಸ್ತಂ ನಾಸ್ತಿಕಾನಾಂ ನಿದರ್ಶನಂ ॥ 37.2 ॥

ತತ್ರ ಪಾಶುಪತಾಃ ಶಾಂತಾ ಭಸ್ಮೋದ್ಧೂಲಿತವಿಗ್ರಹಾಃ ।
ಉಪಾಸತೇ ಮಹಾದೇವಂ ವೇದಾಧ್ಯಯನತತ್ಪರಾಃ ॥ 37.3 ॥

ಸ್ನಾತ್ವಾ ತತ್ರ ಪದಂ ಶಾರ್ವಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಭಕ್ತಿಪುರಃ ಸರಂ ।
ನಮಸ್ಕೃತ್ವಾಽಥ ಶಿರಸಾ ರುದ್ರಸಾಮೀಪ್ಯಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 37.4 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ದೇವದೇವಸ್ಯ ಸ್ಥಾನಂ ಶಂಭೋರ್ಮಹಾತ್ಮನಃ ।
ಕೇದಾರಮಿತಿ ವಿಖ್ಯಾತಂ ಸಿದ್ಧಾನಾಮಾಲಯಂ ಶುಭಂ ॥ 37.5 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಮಹಾದೇವಮಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ವೃಷಕೇತನಂ ।
ಪೀತ್ವಾ ಚೈವೋದಕಂ ಶುದ್ಧಂ ಗಾಣಪತ್ಯಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 37.6 ॥

ಶ್ರಾದ್ಧದಾನಾದಿಕಂ ಕೃತ್ವಾ ಹ್ಯಕ್ಷ್ಯಂ ಲಭತೇ ಫಲಂ ।
ದ್ವಿಜಾತಿಪ್ರವರೈರ್ಜುಷ್ಟಂ ಯೋಗಿಭಿರ್ಜ್ಜಿತಮಾನಸೈಃ ॥ 37.7 ॥

ತೀರ್ಥಂ ಪ್ಲಕ್ಷಾವತರಣಂ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನಂ ।
ತತ್ರಾಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಶ್ರೀನಿವಾಸಂ ವಿಷ್ಣುಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 37.8 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ಮಗಧಾರಣ್ಯಂ ಸರ್ವಲೋಕಗತಿಪ್ರದಂ ।
ಅಕ್ಷಯಂ ವಿಂದತೇ ಸ್ವರ್ಗಂ ತತ್ರ ಗತ್ವಾ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 37.9 ॥

ತೀರ್ಥಂ ಕನಖಲಂ ಪುಣ್ಯಂ ಮಹಾಪಾತಕನಾಶನಂ ।
ಯತ್ರ ದೇವೇನ ರುದ್ರೇಣ ಯಜ್ಞೋ ದಕ್ಷಸ್ಯ ನಾಶಿತಃ ॥ 37.10 ॥

ತತ್ರ ಗಂಗಾಮುಪಸ್ಪೃಶ್ಯ ಶುಚಿರ್ಭಾವಸಮನ್ವಿತಃ ।
ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾಪೈಸ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಂ ಲಭೇನ್ಮೃತಃ ॥ 37.11 ॥

ಮಹಾತೀರ್ಥಮಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ಪುಣ್ಯಂ ನಾರಾಯಣಪ್ರಿಯಂ ।
ತತ್ರಾಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಹೃಷೀಕೇಶಂ ಶ್ವೇತದ್ವೀಪಂ ಸಗಚ್ಛತಿ ॥ 37.12 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ತೀರ್ಥಪ್ರವರಂ ನಾಮ್ನಾ ಶ್ರೀಪರ್ವತಂ ಶುಭಂ ।
ತತ್ರ ಪ್ರಾಣಾನ್ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ರುದ್ರಸ್ಯ ದಯಿತೋ ಭವೇತ್ ॥ 37.13 ॥

ತತ್ರ ಸನ್ನಿಹಿತೋ ರುದ್ರೋ ದೇವ್ಯಾ ಸಹ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ಸ್ನಾನಪಿಂಡಾದಿಕಂ ತತ್ರ ಕೃತಮಕ್ಷಯ್ಯಮುತ್ತಮಂ ॥ 37.14 ॥

ಗೋದಾವರೀ ನದೀ ಪುಣ್ಯಾ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನೀ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಪಿತೄನ್ ದೇವಾಂಸ್ತರ್ಪಯಿತ್ವಾ ಯಥಾವಿಧಿ ॥ 37.15 ॥

ಸರ್ವಪಾಪವಿಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ಗೋಸಹಸ್ರಫಲಂ ಲಭೇತ್ ।
ಪವಿತ್ರಸಲಿಲಾ ಪುಣ್ಯಾ ಕಾವೇರೀ ವಿಪುಲಾ ನದೀ ॥ 37.16 ॥

ತಸ್ಯಾಂ ಸ್ನಾತ್ವೋದಕಂ ಕೃತ್ವಾ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ।
ತ್ರಿರಾತ್ರೋಪೋಷಿತೇನಾಥ ಏಕರಾತ್ರೋಷಿತೇನ ವಾ ॥ 37.17 ॥

ದ್ವಿಜಾತೀನಾಂ ತು ಕಥಿತಂ ತೀರ್ಥಾನಾಮಿಹ ಸೇವನಂ ।
ಯಸ್ಯ ವಾಙ್ಮನಸೀ ಶುದ್ಧೇ ಹಸ್ತಪಾದೌ ಚ ಸಂಸ್ಥಿತೌ ॥ 37.18 ॥

ಅಲೋಲುಪೋ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ತೀರ್ಥಾನಾಂ ಫಲಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ।
ಸ್ವಾಮಿತೀರ್ಥಂ ಮಹಾತೀರ್ಥಂ ತ್ರಿಷು ಲೋಕೇಷು ವಿಶ್ರುತಂ ॥ 37.19 ॥

ತತ್ರ ಸನ್ನಿಹಿತೋ ನಿತ್ಯಂ ಸ್ಕಂದೋಽಮರನಮಸ್ಕೃತಃ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾ ಕುಮಾರಧಾರಾಯಾಂ ಕೃತ್ವಾ ದೇವಾದಿತರ್ಪಣಂ ॥ 37.20 ॥

ಆರಾಧ್ಯ ಷಣ್ಮುಖಂ ದೇವಂ ಸ್ಕಂದೇನ ಸಹ ಮೋದತೇ ।
ನದೀ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಖ್ಯಾತಾ ತಾಮ್ರಪರ್ಣೋತಿ ನಾಮತಃ ॥ 37.21 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಪಿತೄನ್ ಭಕ್ತ್ಯಾ ತರ್ಪಯಿತ್ವಾ ಯಥಾವಿಧಿ ।
ಪಾಪಕರ್ತೄನಪಿ ಪಿತೄಸ್ತಾರಯೇನ್ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ 37.22 ॥

ಚಂದ್ರತೀರ್ಥಮಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ಕಾವೇರ್ಯಾಃ ಪ್ರಭವೇಽಕ್ಷಯಂ ।
ತೀರ್ಥೇ ತತ್ರಭವೇದ್ಧತ್ತಂ ಮೃತಾನಾಂ ಸ್ವರ್ಗತಿರ್ಧ್ರುವಾ ॥ 37.23 ॥

ವಿಂಧ್ಯಪಾದೇ ಪ್ರಪಶ್ಯಂತಿ ದೇವದೇವಂ ಸದಾಶಿವಂ ।
ಭಕ್ತ್ಯಾ ಯೇ ತೇ ನ ಪಶ್ಯಂತಿ ಯಮಸ್ಯ ಸದನಂ ದ್ವಿಜಾಃ ॥ 37.24 ॥

ದೇವಿಕಾಯಾಂ ವೃಷೋ ನಾಮ ತೀರ್ಥಂ ಸಿದ್ಧನಿಷೇವಿತಂ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವೋದಕಂ ದತ್ವಾ ಯೋಗಸಿದ್ಧಿಂ ಚ ವಿಂದತಿ ॥ 37.25 ॥

ದಶಾಶ್ವಮೇಧಿಕಂ ತೀರ್ಥಂ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶಕಂ ।
ದಶಾನಾಮಶ್ವಮೇಧಾನಾಂ ತತ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಫಲಂ ನರಃ ॥ 37.26 ॥

ಪುಂಡರೀಕಂ ಮಹಾತೀರ್ಥಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೈರುಪಸೇವಿತಂ ।
ತತ್ರಾಭಿಗಮ್ಯ ಯುಕ್ತಾತ್ಮಾ ಪುಂಡರೀಕಫಲಂ ಲಭೇತ್ ॥ 37.27 ॥

ತೀರ್ಥೇಭ್ಯಃ ಪರಮಂ ತೀರ್ಥಂ ಬ್ರಹ್ಮತೀರ್ಥಮಿತಿ ಶ್ರುತಂ ।
ಬ್ರಹ್ಮಾಣಮರ್ಚಯಿತ್ವಾ ತು ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 33.28 ॥

ಸರಸ್ವತ್ಯಾ ವಿನಶನಂ ಪ್ಲಕ್ಷಪ್ರಸ್ರವಣಂ ಶುಭಂ ।
ವ್ಯಾಸತೀರ್ಥಂ ಪರಂ ತೀರ್ಥಂ ಮೈನಾಕಂ ಚ ನಗೋತ್ತಮಂ ॥ 37.29 ॥

ಯಮುನಾಪ್ರಭವಂ ಚೈವ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನಂ ।
ಪಿತೄಣಾಂ ದುಹಿತಾ ದೇವೀ ಗಂಧಕಾಲೀತಿ ವಿಶ್ರುತಾ ॥ 37.30 ॥

ತಸ್ಯಾಂ ಸ್ನಾತ್ವಾ ದಿವಂ ಯಾತಿ ಮೃತೋ ಜಾತಿಸ್ಮರೋ ಭವೇತ್ ।
ಕುಬೇರತುಂಗಂ ಪಾಪಘ್ನಂ ಸಿದ್ಧಚಾರಣಸೇವಿತಂ ॥ 37.31 ॥

ಪ್ರಾಣಾಂಸ್ತತ್ರ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಕುಬೇರಾನುಚರೋ ಭವೇತ್ ।
ಉಮಾತುಂಗಮಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ಯತ್ರ ಸಾ ರುದ್ರವಲ್ಲಭಾ ॥ 37.32 ॥

ತತ್ರಾಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಮಹಾದೇವೀಂ ಗೋಸಹಸ್ರಫಲಂ ಲಭೇತ್ ।
ಭೃಗುತುಂಗೇ ತಪಸ್ತಪ್ತಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ದಾನಂ ತಥಾ ಕೃತಂ ॥ 37.33 ॥

ಕುಲಾನ್ಯುಭಯತಃ ಸಪ್ತ ಪುನಾತೀತಿ ಮತಿರ್ಮಮ ।
ಕಾಶ್ಯಪಸ್ಯ ಮಹಾತೀರ್ಥಂ ಕಾಲಸರ್ಪಿರಿತಿ ಶ್ರುತಂ ॥ 37.34 ॥

ತತ್ರ ಶ್ರಾದ್ಧಾನಿ ದೇಯಾನಿ ನಿತ್ಯಂ ಪಾಪಕ್ಷಯೇಚ್ಛಯಾ ।
ದಶಾರ್ಣಾಯಾಂ ತಥಾ ದಾನಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಹೋಮಸ್ತಪೋ ಜಪಃ ॥37.35 ॥

ಅಕ್ಷಯಂ ಚಾವ್ಯಯಂ ಚೈವ ಕೃತಂ ಭವತಿ ಸರ್ವದಾ ।
ತೀರ್ಥಂ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿರ್ಜುಷ್ಟಂ ನಾಮ್ನಾ ವೈ ಕುರುಜಾಂಗಲಂ ॥ 37.36 ॥

ದತ್ತ್ವಾ ತು ದಾನಂ ವಿಧಿವದ್ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ।
ವೈತರಣ್ಯಾಂ ಮಹಾತೀರ್ಥೇ ಸ್ವರ್ಣವೇದ್ಯಾಂ ತಥೈವ ಚ ॥ 37.37 ॥

ಧರ್ಮಪೃಷ್ಠೇ ಚ ಸರಸಿ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪರಮೇ ಶುಭೇ ।
ಭರತಸ್ಯಾಶ್ರಮೇ ಪುಣ್ಯೇ ಪುಣ್ಯೇ ಶ್ರಾದ್ಧವಟೇ ಶುಭೇ ॥ 37.38 ।
ಮಹಾಹ್ರದೇ ಚ ಕೌಶಿಕ್ಯಾಂ ದತ್ತಂ ಭವತಿ ಚಾಕ್ಷಯಂ ।
ಮುಂಡಪೃಷ್ಠೇ ಪದಂ ನ್ಯಸ್ತಂ ಮಹಾದೇವೇನ ಧೀಮತಾ ॥ 37.39 ॥

ಹಿತಾಯ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ನಾಸ್ತಿಕಾನಾಂ ನಿದರ್ಶನಂ ।
ಅಲ್ಪೇನಾಪಿ ತು ಕಾಲೇನ ನರೋ ಧರ್ಮಪರಾಯಣಃ ॥37.40 ॥

ಪಾಪ್ಮಾನಮುತ್ಸೃಜತ್ಯಾಶು ಜೀರ್ಣಾಂ ತ್ವಚಮಿವೋರಗಃ ।
ನಾಮ್ನಾ ಕನಕನಂದೇತಿ ತೀರ್ಥಂ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಶ್ರುತಂ ॥ 37.41 ॥

ಉದೀಚ್ಯಾಂ ಮುಂಜಪೃಷ್ಠಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮರ್ಷಿಗಣಸೇವಿತಂ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ದಿವಂ ಯಾಂತಿ ಸಶರೀರಾ ದ್ವಿಜಾತಯಃ ॥ 37.42 ॥

ದತ್ತಂ ಚಾಪಿ ಸದಾ ಶ್ರಾದ್ಧಮಕ್ಷಯಂ ಸಮುದಾಹೃತಂ ।
ಋಣೈಸ್ತ್ರಿಭಿರ್ನರಃ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಮುಚ್ಯತೇ ಕ್ಷೀಣಕಲ್ಮಷಃ ॥ 37.43 ॥

ಮಾನಸೇ ಸರಸಿ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಶಕ್ರಸ್ಯಾರ್ದ್ಧಾಸನಂ ಲಭೇತ್ ।
ಉತ್ತರಂ ಮಾನಸಂ ಗತ್ವಾ ಸಿದ್ಧಿಂ ಪ್ರಾಪ್ನೋತ್ಯನುತ್ತಮಾಂ ॥ 37.44 ॥

ತಸ್ಮಾನ್ನಿರ್ವರ್ತ್ತಯೇಚ್ಛ್ರಾದ್ಧಂ ಯಥಾಶಕ್ತಿ ಯಥಾಬಲಂ ।
ಕಾಮಾನ್ ಸಲಭತೇ ದಿವ್ಯಾನ್ ಮೋಕ್ಷೋಪಾಯಂ ಚ ವಿಂದತಿ ॥ 37.45 ॥

ಪರ್ವತೋ ಹಿಮವಾನ್ನಾಮ ನಾನಾಧಾತುವಿಭೂಷಿತಃ ।
ಯೋಜನಾನಾಂ ಸಹಸ್ರಾಣಿ ಸಾಶೀತಿಸ್ತ್ವಾಯತೋ ಗಿರಿಃ ॥ 37.46 ॥

ಸಿದ್ಧಚಾರಣಸಂಕೀರ್ಣಾ ದೇವರ್ಷಿಗಣಸೇವಿತಃ ।
ತತ್ರ ಪುಷ್ಕರಿಣೀ ರಮ್ಯಾ ಸುಷುಮ್ನಾ ನಾಮ ನಾಮತಃ ॥ 37.47 ॥

ತತ್ರ ಗತ್ವಾ ದ್ವಿಜೋ ವಿದ್ವಾನ್ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಂ ವಿಮುಂಚತಿ ।
ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಭವತಿ ಚಾಕ್ಷಯ್ಯಂ ತತ್ರ ದತ್ತಂ ಮಹೋದಯಂ ॥ 37.48 ॥

ತಾರಯೇಚ್ಚ ಪಿತೄನ್ ಸಮ್ಯಗ್ ದಶ ಪೂರ್ವಾನ್ ದಶಾಪರಾನ್ ।
ಸರ್ವತ್ರ ಹಿಮವಾನ್ ಪುಣ್ಯೋ ಗಂಗಾ ಪುಣ್ಯಾ ಸಮಂತತಃ ॥ 37.49 ॥

ನದ್ಯಃ ಸಮುದ್ರಗಾಃ ಪುಣ್ಯಾಃ ಸಮುದ್ರಶ್ಚ ವಿಶೇಷತಃ ।
ಬದರ್ಯಾಶ್ರಮಮಾಸಾದ್ಯ ಮುಚ್ಯತೇ ಕಲಿಕಲ್ಬಿಷಾತ್ ॥37.50 ॥

ತತ್ರ ನಾರಾಯಣೋ ದೇವೋ ನರೇಣಾಸ್ತೇ ಸನಾತನಃ ।
ಅಕ್ಷಯಂ ತತ್ರ ದಾನಂ ಸ್ಯಾತ್ ಜಪ್ಯಂ ವಾಽಪಿ ತಥಾವಿಧಂ ॥ 37.51 ॥

ಮಹಾದೇವಪ್ರಿಯಂ ತೀರ್ಥಂ ಪಾವನಂ ತದ್ ವಿಶೇಷತಃ ।
ತಾರಯೇಚ್ಚ ಪಿತೄನ್ ಸರ್ವಾನ್ ದತ್ತ್ವಾ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 37.52 ॥

ದೇವದಾರುವನಂ ಪುಣ್ಯಂ ಸಿದ್ಧಗಂಧರ್ವಸೇವಿತಂ ।
ಮಹಾದೇವೇನ ದೇವೇನ ತತ್ರ ದತ್ತಂ ಮಹದ್ ವರಂ ॥ 37.53 ॥

ಮೋಹಯಿತ್ವಾ ಮುನೀನ್ ಸರ್ವಾನ್ ಸಮಸ್ತೈಃ ಸಂಪ್ರಪೂಜಿತಃ ।
ಪ್ರಸನ್ನೋ ಭಗವಾನೀಶೋ ಮುನೀಂದ್ರಾನ್ ಪ್ರಾಹ ಭಾವಿತಾನ್ ॥ 37.54 ॥

ಇಹಾಶ್ರಮವರೇ ರಮ್ಯೇ ನಿವಸಿಷ್ಯಥ ಸರ್ವದಾ ।
ಮದ್ಭಾವನಾಸಮಾಯುಕ್ತಾಸ್ತತಃ ಸಿದ್ಧಿಮವಾಪ್ಸ್ಯಥ ॥ 37.55 ॥

ಯೇಽತ್ರ ಮಾಮರ್ಚಯಂತೀಹ ಲೋಕೇ ಧರ್ಮಪರಾ ಜನಾಃ ।
ತೇಷಾಂ ದದಾಮಿ ಪರಮಂ ಗಾಣಪತ್ಯಂ ಹಿ ಶಾಶ್ವತಂ ॥ 37.56 ॥

ಅತ್ರ ನಿತ್ಯಂ ವಸಿಷ್ಯಾಮಿ ಸಹ ನಾರಾಯಣೇನ ಚ ।
ಪ್ರಾಣಾನಿಹ ನರಸ್ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ನ ಭೂಯೋ ಜನ್ಮ ವಿಂದತಿ ॥ 37.57 ॥

ಸಂಸ್ಮರಂತಿ ಚ ಯೇ ತೀರ್ಥಂ ದೇಶಾಂತರಗತಾ ಜನಾಃ ।
ತೇಷಾಂ ಚ ಸರ್ವಪಾಪಾನಿ ನಾಶಯಾಮಿ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ॥ 37.58 ॥

ಶ್ರಾದ್ಧಂ ದಾನಂ ತಪೋ ಹೋಮಃ ಪಿಂಡನಿರ್ವಪಣಂ ತಥಾ ।
ಧ್ಯಾನಂ ಜಪಶ್ಚ ನಿಯಮಃ ಸರ್ವಮತ್ರಾಕ್ಷಯಂ ಕೃತಂ ॥ 37.59 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಪ್ರಯತ್ನೇನ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಂ ಹಿ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿಃ ॥

ದೇವದಾರುವನಂ ಪುಣ್ಯಂ ಮಹಾದೇವನಿಷೇವಿತಂ ॥ 37.60 ॥

ಯತ್ರೇಸ್ವರೋ ಮಹಾದೇವೋ ವಿಷ್ಣುರ್ವಾ ಪುರುಷೋತ್ತಮಃ ।
ತತ್ರ ಸನ್ನಿಹಿತಾ ಗಂಗಾತೀರ್ಥಾನ್ಯಾಯತನಾನಿ ಚ ॥ 37.61 ॥

ಇತೀ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಸಪ್ತತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥37 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಅಷ್ಟತ್ರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಋಷಯ ಊಚುಃ ।
ಕಥಂ ದಾರುವನಂ ಪ್ರಾಪ್ತೋ ಭಗವಾನ್ ಗೋವೃಷಧ್ವಜಃ ।
ಮೋಹಯಾಮಾಸ ವಿಪ್ರೇಂದ್ರಾನ್ ಸೂತ ವಕ್ತುಮಿಹಾರ್ಹಸಿ ॥ 38.1 ॥

ಸೂತ ಉವಾಚ ।
ಪುರಾ ದಾರುವನೇ ರಮ್ಯೇ ದೇವಸಿದ್ಧನಿಷೇವಿತೇ ।
ಸಪುತ್ರದಾರತನಯಾಸ್ತಪಶ್ಚೇರುಃ ಸಹಸ್ರಶಃ ॥ 38.2 ॥

ಪ್ರವೃತ್ತಂ ವಿವಿಧಂ ಕರ್ಮ ಪ್ರಕುರ್ವಾಣಾ ಯಥಾವಿಧಿ ।
ಯಜಂತಿ ವಿವಿಧೈರ್ಯಜ್ಞೈಸ್ತಪಂತಿ ಚ ಮಹರ್ಷಯಃ ॥ 38.3 ॥

ತೇಷಾಂ ಪ್ರವೃತ್ತಿವಿನ್ಯಸ್ತಚೇತಸಾಮಥ ಶೂಲಧೃಕ್ ।
ವ್ಯಾಖ್ಯಾಪಯನ್ ಸ ಮಹಾದೋಷಂ ಯಯೌ ದಾರುವನಂ ಹರಃ ॥ 38.4 ॥

ಕೃತ್ವಾ ವಿಶ್ವಗುರುಂ ವಿಷ್ಣುಂ ಪಾರ್ಶ್ವೇ ದೇವೋ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ಯಯೌ ನಿವೃತ್ತವಿಜ್ಞಾನಸ್ಥಾಪನಾರ್ಥಂ ಚ ಶಂಕರಃ ॥ 38.5 ॥

ಆಸ್ಥಾಯ ವಿಪುಲಂಚೈಷ ಜನಂ ವಿಂಶತಿವತ್ಸರಂ ।
ಲೀಲಾಲಸೋ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಪೀನಾಂಗಶ್ಚಾರುಲೋಚನಃ ॥ 38.6 ॥

ಚಾಮೀಕರವಪುಃ ಶ್ರೀಮಾನ್ ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರನಿಭಾನನಃ ।
ಮತ್ತಮಾತಂಗಗಾಮನೋ ದಿಗ್ವಾಸಾ ಜಗದೀಶ್ವರಃ ॥ 38.7 ॥

ಕುಶೇಶಯಮಯೀಂ ಮಾಲಾಂ ಸರ್ವರತ್ನೈರಲಂಕೃತಾಂ ।
ದಧಾನೋ ಭಗವಾನೀಶಃ ಸಮಾಗಚ್ಛತಿ ಸಸ್ಮಿತಃ ॥ 38.8 ॥

ಯೋಽನಂತಃ ಪುರುಷೋ ಯೋನಿರ್ಲೋಕಾನಾಮವ್ಯಯೋ ಹರಿಃ ।
ಸ್ತ್ರೀವೇಷಂ ವಿಷ್ಣುರಾಸ್ಥಾಯ ಸೋಽನುಗಚ್ಛತಿ ಶೂಲಿನಂ ॥ 38.9 ॥

ಸಂಪೂರ್ಣಚಂದ್ರವದನಂ ಪೀನೋನ್ನತಪಯೋಧರಂ ।
ಶುಚಿಸ್ಮಿತಂ ಸುಪ್ರಸನ್ನಂ ರಣನ್ನುಪುರಕದ್ವಯಂ ॥ 38.10 ॥

ಸುಪೀತವಸನಂ ದಿವ್ಯಂ ಶ್ಯಾಮಲಂ ಚಾರುಲೋಚನಂ ।
ಉದಾರಹಂಸಚಲನಂ ವಿಲಾಸಿ ಸುಮನೋಹರಂ ॥ 38.11 ॥

ಏವಂ ಸ ಭಗವಾನೀಶೋ ದೇವದಾರುವನೇ ಹರಃ ।
ಚಚಾರ ಹರಿಣಾ ಸಾರ್ದ್ಧಂ ಮಾಯಯಾ ಮೋಹಯನ್ ಜಗತ್ ॥ 38.12 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಚರಂತಂ ವಿಶ್ವೇಶಂ ತತ್ರ ತತ್ರ ಪಿನಾಕಿನಂ ।
ಮಾಯಯಾ ಮೋಹಿತಾ ನಾರ್ಯೋ ದೇವದೇವಂ ಸಮನ್ವಯುಃ ॥ 38.13 ॥

ವಿಸ್ತ್ರಸ್ತವಸ್ತ್ರಾಭರಣಾಸ್ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಲಜ್ಜಾಂ ಪತಿವ್ರತಾಃ ।
ಸಹೈವ ತೇನ ಕಾಮಾರ್ತ್ತಾ ವಿಲಾಸಿನ್ಯಶ್ಚರಂತಿಹಿ ॥ 38.14 ॥

ಋಷೀಣಾಂ ಪುತ್ರಕಾ ಯೇ ಸ್ಯುರ್ಯುವಾನೋ ಜಿತಮಾನಸಾಃ ।
ಅನ್ವಗಚ್ಛನ್ ಹೃಷೀಕೇಶಂ ಸರ್ವೇ ಕಾಮಪ್ರಪೀಡಿತಾಃ ॥ 38.15 ॥

ಗಾಯಂತಿ ನೃತ್ಯಂತಿ ವಿಲಾಸಯುಕ್ತಾ
ನಾರೀಗಣಾ ನಾಯಿಕಮೇಕಮೀಶಂ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಪತ್ನೀಕಮತೀವಕಾಂತ-
ಮಿಚ್ಛಂತ್ಯಥಾಲಿಂಗನಮಾಚರಂತಿ ॥ 38.16 ॥

ಪಾರ್ಶ್ವೇ ನಿಪೇತುಃ ಸ್ಮಿತಮಾಚರಂತಿ
ಗಾಯಂತಿ ಗೀತಾನಿ ಮುನೀಶಪುತ್ರಾಃ ।
ಆಲೋಕ್ಯ ಪದ್ಮಾಪತಿಮಾದಿದೇವಂ
ಭ್ರೂಭಂಗಮನ್ಯೇ ವಿಚರಂತಿ ತೇನ ॥ 38.17 ॥

ಆಸಾಮಥೈಷಾಮಪಿ ವಾಸುದೇವೋ
ಮಾಯೀ ಮುರಾರಿರ್ಮನಸಿ ಪ್ರವಿಷ್ಟಃ ।
ಕರೋತಿ ಭೋಗಾನ್ ಮನಸಿ ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ
ಮಾಯಾನುಭೂಯಂತ ಇತಿವ ಸಮ್ಯಕ್ ॥ 38.18 ॥

ವಿಭಾತಿ ವಿಶ್ವಾಮರಭೂತಭರ್ತ್ತಾ
ಸ ಮಾಧವಃ ಸ್ತ್ರೀಗಣಮಧ್ಯವಿಷ್ಟಃ ।
ಅಶೇಷಶಕ್ತ್ಯಾಸನಸಂನಿವಿಷ್ಟೋ
ಯಥೈಕಶಕ್ತ್ಯಾ ಸಹ ದೇವದೇವಃ ॥ 38.19 ॥

ಕರೋತಿ ನೃತ್ಯಂ ಪರಮಂ ಪ್ರಧಾನಂ
ತದಾ ವಿರೂಢಃ ಪುನರೇವ ಭೂಯಃ ।
ಯಯೌ ಸಮಾರುಹ್ಯ ಹರಿಃ ಸ್ವಭಾವಂ
ತದೀಶವೃತ್ತಾಮೃತಮಾದಿದೇವಃ ॥ 38.20 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ನಾರೀಕುಲಂ ರುದ್ರಂ ಪುತ್ರಾನಪಿ ಚ ಕೇಶವಂ ।
ಮೋಹಯಂತಂ ಮುನಿಶ್ರೇಷ್ಠಾಃ ಕೋಪಂ ಸಂದಧಿರೇ ಭೃಶಂ ॥ 38.21 ॥

ಅತೀವ ಪರುಷಂ ವಾಕ್ಯಂ ಪ್ರೋಚುರ್ದೇವಂ ಕಪರ್ದಿನಂ ।
ಶೇಪುಶ್ಚರ್ವಿವಿಧೈರ್ವಾಕ್ಯೈರ್ಮಾಯಯಾ ತಸ್ಯ ಮೋಹಿತಾಃ ॥ 38.22 ॥

ತಪಾಂಸಿ ತೇಷಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಪ್ರತ್ಯಾಹನ್ಯಂತ ಶಂಕರೇ ।
ಯಥಾದಿತ್ಯಪ್ರಕಾಶೇನ ತಾರಕಾ ನಭಸಿ ಸ್ಥಿತಾಃ ॥ 38.23 ॥

ತೇ ಭಗ್ನತಪಸೋ ವಿಪ್ರಾಃ ಸಮೇತ್ಯ ವೃಷಭಧ್ವಜಂ ।
ಕೋ ಭವಾನಿತಿ ದೇವೇಶಂ ಪೃಚ್ಛಂತಿ ಸ್ಮ ವಿಮೋಹಿತಾಃ ॥ 38.24 ॥

ಸೋಽಬ್ರವೀದ್ ಭಗವಾನೀಶಸ್ತಪಶ್ಚರ್ತುಮಿಹಾಗತಃ ।
ಇದಾನೀಂ ಭಾರ್ಯಯಾ ದೇಶೇ ಭವದ್ಭಿರಿಹ ಸುವ್ರತಾಃ ॥ 38.25 ॥

ತಸ್ಯ ತೇ ವಾಕ್ಯಮಾಕರ್ಣ್ಯ ಭೃಗ್ವಾದ್ಯಾ ಮುನಿಪುಂಗವಾಃ ।
ಊಚುರ್ಗೃಹೀತ್ವಾ ವಸನಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಭಾರ್ಯಾಂ ತಪಶ್ಚರ ॥ 38.26 ॥

ಅಥೋವಾಚ ವಿಹಸ್ಯೇಶಃ ಪಿನಾಕೀ ನೀಲಲೋಹಿತಃ ।
ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಜಗತಾಂ ಯೋನಿಂ ಪಾರ್ಶ್ವಸ್ಥಂ ಚ ಜನಾರ್ದನಂ ॥ 38.27 ॥

ಕಥಂ ಭವದ್ಭಿರುದಿತಂ ಸ್ವಭಾರ್ಯಾಪೋಷಣೋತ್ಸುಕೈಃ ।
ತ್ಯಕ್ತವ್ಯಾ ಮಮ ಭಾರ್ಯೇತಿ ಧರ್ಮಜ್ಞೈಃ ಶಾಂತಮಾನಸೈಃ ॥ 38.28 ॥

ಋಷಯ ಊಚುಃ ।
ವ್ಯಭಿಚಾರರತಾ ಭಾರ್ಯಾಃ ಸಂತ್ಯಾಜ್ಯಾಃ ಪತಿನೇರಿತಾಃ ।
ಅಸ್ಮಾಭಿರೇಷಾ ಸುಭಗಾ ತಾದೃಶೀ ತ್ಯಾಗಮರ್ಹತಿ ॥ 38.29 ॥

ಮಹಾದೇವ ಉವಾಚ ।
ನ ಕದಾಚಿದಿಯಂ ವಿಪ್ರಾ ಮನಸಾಪ್ಯನ್ಯಮಿಚ್ಛತಿ ।
ನಾಹಮೇನಾಮಪಿ ತಥಾ ವಿಮುಂಚಾಮಿ ಕದಾಚನ ॥ 38.30 ॥

ಋಷಯ ಊಚುಃ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ವ್ಯಭಿಚರಂತೀಹ ಹ್ಯಸ್ಮಾಭಿಃ ಪುರುಷಾಧಮ ।
ಉಕ್ತಂ ಹ್ಯಸತ್ಯಂ ಭವತಾ ಗಮ್ಯತಾಂ ಕ್ಷಿಪ್ರಮೇವ ಹಿ ॥ 38.31 ॥

ಏವಮುಕ್ತೇ ಮಹಾದೇವಃ ಸತ್ಯಮೇವ ಮಯೇರಿತಂ ।
ಭವತಾಂ ಪ್ರತಿಭಾತ್ಯೇಷೇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾಸೌ ವಿಚಚಾರ ಹ ॥ 38.32 ॥

ಸೋಽಗಚ್ಛದ್ಧರಿಣಾ ಸಾರ್ದ್ಧಂ ಮುನಿಂದ್ರಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ ।
ವಸಿಷ್ಠಸ್ಯಾಶ್ರಮಂ ಪುಣ್ಯಂ ಭಿಕ್ಷಾರ್ಥೀ ಪರಮೇಶ್ವರಃ ॥ 38.33 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಮಾಗತಂ ದೇವಂ ಭಿಕ್ಷಮಾಣಮರುಂಧತೀ ।
ವಸಿಷ್ಠಸ್ಯ ಪ್ರಿಯಾ ಭಾರ್ಯಾ ಪ್ರತ್ಯುದ್ಗಮ್ಯ ನನಾಮ ನಂ ॥ 38.34 ॥

ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ಪಾದೌ ವಿಮಲಂ ದತ್ತ್ವಾ ಚಾಸನಮುತ್ತಮಂ ।
ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಶಿಥಿಲಂ ಗಾತ್ರಮಭಿಘಾತಹತಂ ದ್ವಿಜೈಃ ।
ಸಂಧಯಾಮಾಸ ಭೈಷಜ್ಯೈರ್ವಿಷಣ್ಣ ವದನಾ ಸತೀ ॥ 38.35 ॥

ಚಕಾರ ಮಹತೀಂ ಪೂಜಾಂ ಪ್ರಾರ್ಥಯಾಮಾಸ ಭಾರ್ಯಯಾ ।
ಕೋ ಭವಾನ್ ಕುತ ಆಯಾತಃ ಕಿಮಾಚಾರೋ ಭವಾನಿತಿ ।
ಉವಾಚ ತಾಂ ಮಹಾದೇವಃ ಸಿದ್ಧಾನಾಂ ಪ್ರವರೋಽಸ್ಮ್ಯಹಂ ॥ 38.36 ॥

ಯದೇತನ್ಮಂಡಲಂ ಶುದ್ಧಂ ಭಾತಿ ಬ್ರಹ್ಮಮಯಂ ಸದಾ ।
ಏಷೈವ ದೇವತಾ ಮಹ್ಯಂ ಧಾರಯಾಮಿ ಸದೈವ ತತ್ ॥ 38.37 ॥

ಹತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಪ್ರಯಯೌ ಶ್ರೀಮಾನನುಗೃಹ್ಯ ಪತಿವ್ರತಾಂ ।
ತಾಡಯಾಂಚಕ್ರಿರೇ ದಂಡೈರ್ಲೋಷ್ಟಿಭಿರ್ಮುಷ್ಟಿಭಿದ್ವಿಜಾಃ ॥ 38.38 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಚರಂತಂ ಗಿರಿಶಂ ನಗ್ನಂ ವಿಕೃತಲಕ್ಷಣಂ ।
ಪ್ರೋಚುರೇತದ್ ಭವಾಁಲ್ಲಿಂಗಮುತ್ಪಾಟಯತು ದುರ್ಮತೇ ॥ 38.39 ॥

ತಾನಬ್ರವೀನ್ಮಹಾಯೋಗೀ ಕರಿಷ್ಯಾಮೀತಿ ಶಂಕರಃ ।
ಯುಷ್ಮಾಕಂ ಮಾಮಕೇ ಲಿಂಗೇ ಯದಿ ದ್ವೇಷೋಽಭಿಜಾಯತೇ ॥ 38.40 ॥

ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವೋತ್ಪಾಟಯಾಮಾಸ ಭಗವಾನ್ ಭಗನೇತ್ರಹಾ ।
ನಾಪಶ್ಯಂಸ್ತತ್ಕ್ಷಣೇನೇಶಂ ಕೇಶವಂ ಲಿಂಗಮೇವ ಚ ॥ 38.41 ॥

ತದೋತ್ಪಾತಾ ಬಭೂವುರ್ಹಿ ಲೋಕಾನಾಂ ಭಯಶಂಸಿನಃ ।
ನ ರಾಜತೇ ಸಹಸ್ರಾಂಶುಶ್ಚಚಾಲ ಪೃಥಿವೀ ಪುನಃ ।
ನಿಷ್ಪ್ರಭಾಶ್ಚ ಗ್ರಹಾಃ ಸರ್ವೇ ಚುಕ್ಷುಭೇ ಚ ಮಹೋದಧಿಃ ॥ 38.42 ॥

ಅಪಶ್ಯಚ್ಚಾನುಸೂಯಾತ್ರೇಃ ಸ್ವಪ್ನಂ ಭಾರ್ಯಾ ಪತಿವ್ರತಾ ।
ಕಥಯಾಮಾಸ ವಿಪ್ರಾಣಾಂ ಭಯಾದಾಕುಲಿತೇಕ್ಷಣಾ ॥ 38.43 ॥

ತೇಜಸಾ ಭಾಸಯನ್ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ನಾರಾಯಣಸಹಾಯವಾನ್ ।
ಭಿಕ್ಷಮಾಣಃ ಶಿವೋ ನೂನಂ ದೃಷ್ಟೋಽಸ್ಮಾಕಂ ಗೃಹೇಷ್ವಿತಿ ॥ 38.44 ॥

ತಸ್ಯಾ ವಚನಮಾಕರ್ಣ್ಯ ಶಂಕಮಾನಾ ಮಹರ್ಷಯಃ ।
ಸರ್ವೇ ಜಗ್ಮುರ್ಮಹಾಯೋಗಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ವಿಶ್ವಸಂಭವಂ ॥ 38.45 ॥

ಉಪಾಸ್ಯಮಾನಮಮಲೈರ್ಯೋಗಿಭಿರ್ಬ್ರಹ್ಮವಿತ್ತಮೈಃ ।
ಚತುರ್ವೇದೈರ್ಮೂರ್ತಿಮದ್ಭಿಃ ಸಾವಿತ್ರ್ಯಾ ಸಹಿತಂ ಪ್ರಭುಂ ॥ 38.46 ॥

ಆಸೀನಮಾಸನೇ ರಮ್ಯೇ ನಾನಾಶ್ಚರ್ಯಸಮನ್ವಿತೇ ।
ಪ್ರಭಾಸಹಸ್ರಕಲಿಲೇ ಜ್ಞಾನೈಶ್ವರ್ಯಾದಿಸಂಯುತೇ ॥ 38.47 ॥

ವಿಭ್ರಾಜಮಾನಂ ವಪುಷಾ ಸಸ್ಮಿತಂ ಶುಭ್ರಲೋಚನಂ ।
ಚತುರ್ಮುಖಂ ಮಹಾಬಾಹುಂ ಛಂದೋಮಯಮಜಂ ಪರಂ ॥ 38.48 ॥

ವಿಲೋಕ್ಯ ದೇವಪುರುಷಂ ಪ್ರಸನ್ನವದನಂ ಶುಭಂ ।
ಶಿರೋಭಿರ್ಧರಣೀಂ ಗತ್ವಾ ತೋಷಯಾಮಾಸುರೀಶ್ವರಂ ॥ 38.49 ॥

ತಾನ್ ಪ್ರಸನ್ನಮನಾ ದೇವಶ್ಚತುರ್ಮೂರ್ತ್ತಿಶ್ಚತುರ್ಮುಖಃ ।
ವ್ಯಾಜಹಾರ ಮುನಿಶ್ರೇಷ್ಠಾಃ ಕಿಮಾಗಮನಕಾರಣಂ ॥ 38.50 ॥

ತಸ್ಯ ತೇ ವೃತ್ತಮಖಿಲಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।
ಜ್ಞಾಪಯಾಂಚಕ್ರಿರೇ ಸರ್ವೇ ಕೃತ್ವಾ ಶಿರಸಿ ಚಾಂಜಲಿಂ ॥ 38.51 ॥

ಋಷಯ ಊಚುಃ ।
ಕಶ್ಚಿದ್ ದಾರುವನಂ ಪುಣ್ಯಂ ಪುರುಷೋಽತೀವಶೋಭನಃ ।
ಭಾರ್ಯಯಾ ಚಾರುಸರ್ವಾಂಗ್ಯಾ ಪ್ರವಿಷ್ಟೋ ನಗ್ನ ಏವ ಹಿ ॥ 38.52 ॥

ಮೋಹಯಾಮಾಸ ವಪುಷಾ ನಾರೀಣಾಂ ಕುಲಮೀಶ್ವರಃ ।
ಕನ್ಯಕಾನಾಂ ಪ್ರಿಯಾ ಚಾಸ್ಯ ದೂಷಯಾಮಾಸ ಪುತ್ರಕಾನ್ ॥ 38.53 ॥

ಅಸ್ಮಾಭಿರ್ವಿವಿಧಾಃ ಶಾಪಾಃ ಪ್ರದತ್ತಾಶ್ಚ ಪರಾಹತಾಃ ।
ತಾಡಿತೋಽಸ್ಮಾಭಿರತ್ಯರ್ಥಂ ಲಿಂಗಂತು ವಿನಿಪಾತಿತಂ ॥ 38.54 ॥

ಅಂತರ್ಹಿತಶ್ಚ ಭಗವಾನ್ ಸಭಾರ್ಯೋ ಲಿಂಗಮೇವ ಚ ।
ಉತ್ಪಾತಾಶ್ಚಾಭವನ್ ಘೋರಾಃ ಸರ್ವಭೂತಭಯಂಕರಾಃ ॥ 38.55 ॥

ಕ ಏಷ ಪುರುಷೋ ದೇವ ಭೀತಾಃ ಸ್ಮ ಪುರುಷೋತ್ತಮ ।
ಭವಂತಮೇವ ಶರಣಂ ಪ್ರಪನ್ನಾ ವಯಮಚ್ಯುತ ॥ 38.56 ॥

ತ್ವಂ ಹಿ ವೇತ್ಸಿ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ ಯತ್ಕಿಂಚಿದಪಿ ಚೇಷ್ಟಿತಂ ।
ಅನುಗ್ರಹೇಣ ವಿಶ್ವೇಶ ತದಸ್ಮಾನನುಪಾಲಯ ॥ 38.57 ॥

ವಿಜ್ಞಾಪಿತೋ ಮುನಿಗಣೈರ್ವಿಶ್ವಾತ್ಮಾ ಕಮಲೋದ್ಭವಃ ।
ಧ್ಯಾತ್ವಾ ದೇವಂ ತ್ರಿಶೂಲಾಂಕಂ ಕೃತಾಂಜಲಿರಭಾಷತ ॥ 38.58 ॥

ಬ್ರಹ್ಮೋವಾಚ ।
ಹಾ ಕಷ್ಟಂ ಭವತಾಮದ್ಯ ಜಾತಂ ಸರ್ವಾರ್ಥನಾಶನಂ ।
ಧಿಗ್ಬಲಂ ಧಿಕ್ ತಪಶ್ಚರ್ಯಾ ಮಿಥ್ಯೈವ ಭವತಾಮಿಹ ॥ 38.59 ॥

ಸಂಪ್ರಾಪ್ಯ ಪುಣ್ಯಸಂಸ್ಕಾರಾನ್ನಿಧೀನಾಂ ಪರಮಂ ನಿಧಿಂ ।
ಉಪೇಕ್ಷಿತಂ ವೃಥಾಚಾರೈರ್ಭವದ್ಭಿರಿಹ ಮೋಹಿತೈಃ ॥ 38.60 ॥

ಕಾಂಕ್ಷಂತೇ ಯೋಗಿನೋ ನಿತ್ಯಂ ಯತಂತೋ ಯತಯೋ ನಿಧಿಂ ।
ಯಮೇವ ತಂ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ಹಾ ಭವದ್ಭಿರುಪೇಕ್ಷಿತಂ ॥ 38.61 ॥

ಯಜಂತಿ ಯಜ್ಞೈರ್ವಿವಿಧೈರ್ಯತ್ಪ್ರಾಪ್ತ್ಯೈರ್ವೇದವಾದಿನಃ ।
ಮಹಾನಿಧಿಂ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ಹಾ ಭವದ್ಭಿರುಪೇಕ್ಷಿತಂ ॥ 38.62 ॥

ಯಂ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ದೇವಾನೈಮೈಶ್ವರ್ಯಮಖಿಲಂ ಜಗತ್ ।
ತಮಾಸಾದ್ಯಾಕ್ಷಯನಿಧಿಂ ಹಾ ಭವದ್ಭಿರುಪೇಕ್ಷಿತಂ ।
ಯತ್ಸಮಾಪತ್ತಿಜನಿತಂ ವಿಶ್ವೇಶತ್ವಮಿದಂ ಮಮ ।
ತದೇವೋಪೇಕ್ಷಿತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ನಿಧಾನಂ ಭಾಗ್ಯವರ್ಜಿತೈಃ ॥ 38.63 ॥

ಯಸ್ಮಿನ್ ಸಮಾಹಿತಂ ದಿವ್ಯಮೈಶ್ವರ್ಯಂ ಯತ್ ತದವ್ಯಯಂ ।
ತಮಾಸಾದ್ಯ ನಿಧಿಂ ಬ್ರಾಹ್ಮ ಹಾ ಭವದ್ಭಿರ್ವೃಥಾಕೃತಂ ॥ 38.64 ॥

ಏಷ ದೇವೋ ಮಹಾದೇವೋ ವಿಜ್ಞೇಯಸ್ತು ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ನ ತಸ್ಯ ಪರಮಂ ಕಿಂಚಿತ್ ಪದಂ ಸಮಧಿಗಮ್ಯತೇ ॥ 38.65 ॥

ದೇವತಾನಾಮೃಷೀಣಾಂ ಚ ಪಿತೄಣಾಂ ಚಾಪಿ ಶಾಶ್ವತಃ ।
ಸಹಸ್ರಯುಗಪರ್ಯಂತೇ ಪ್ರಲಯೇ ಸರ್ವದೇಹಿನಾಂ ॥ 38.66 ॥

ಸಂಹರತ್ಯೇಷ ಭಗವಾನ್ ಕಾಲೋ ಭೂತ್ವಾ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ಏಷ ಚೈವ ಪ್ರಜಾಃ ಸರ್ವಾಃ ಸೃಜತ್ಯೇಷಃ ಸ್ವತೇಜಸಾ ॥ 38.67 ॥

ಏಷ ಚಕ್ರೀ ಚಕ್ರವರ್ತೀ ಶ್ರೀವತ್ಸಕೃತಲಕ್ಷಣಃ ।
ಯೋಗೀ ಕೃತಯುಗೇ ದೇವಸ್ತ್ರೇತಾಯಾಂ ಯಜ್ಞ ಉಚ್ಯತೇ ।
ದ್ವಾಪರೇ ಭಗವಾನ್ ಕಾಲೋ ಧರ್ಮಕೇತುಃ ಕಲೌ ಯುಗೇ ॥ 38.68 ॥

ರುದ್ರಸ್ಯ ಮೂರ್ತ್ತಯಸ್ತಿಸ್ತ್ರೋ ಯಾಭಿರ್ವಿಶ್ವಮಿದಂ ತತಂ ।
ತಮೋ ಹ್ಯಗ್ನೀ ರಜೋ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಸತ್ತ್ವಂ ವಿಷ್ಣುರಿತಿ ಪ್ರಭುಃ ॥ 38.69 ॥

ಮೂರ್ತ್ತಿರನ್ಯಾ ಸ್ಮೃತಾ ಚಾಸ್ಯ ದಿಗ್ವಾಸಾ ವೈ ಶಿವಾ ಧ್ರುವಾ ।
ಯತ್ರ ತಿಷ್ಠತಿ ತದ್ ಬ್ರಹ್ಮ ಯೋಗೇನ ತು ಸಮನ್ವಿತಂ ॥ 38.70 ॥

ಯಾ ಚಾಸ್ಯ ಪಾರ್ಶ್ವಗಾ ಭಾರ್ಯಾ ಭವದ್ಭಿರಭಿವೀಕ್ಷಿತಾ ।
ಸಾ ಹಿ ನಾರಾಯಣೋ ದೇವಃ ಪರಮಾತ್ಮಾ ಸನಾತನಃ ॥ 38.71 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಮಿದಂ ಜಾತಂ ತತ್ರೈವ ಚ ಲಯಂ ವ್ರಜೇತ್ ।
ಸ ಏಷ ಮೋಚಯೇತ್ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಸ ಏಷ ಪರಮಾ ಗತಿಃ ॥ 38.72 ॥

ಸಹಸ್ರಶೀರ್ಷಾ ಪುರುಷಃ ಸಹಸ್ರಾಕ್ಷಃ ಸಹಸ್ರಪಾತ್ ।
ಏಕಶೃಂಗೋ ಮಹಾನಾತ್ಮಾ ಪುರಾಣೋಽಷ್ಟಾಕ್ಷರೋ ಹರಿಃ ॥ 38.73 ॥

ಚತುರ್ವೇದಶ್ಚತುರ್ಮೂರ್ತ್ತಿಸ್ತ್ರಿಮೂರ್ತ್ತಿಸ್ತ್ರಿಗುಣಃ ಪರಃ ।
ಏಕಮೂರ್ತ್ತಿರಮೇಯಾತ್ಮಾ ನಾರಾಯಣ ಇತಿ ಶ್ರುತಿಃ ।
ರೇತೋಽಸ್ಯ ಗರ್ಭೋ ಭಗವಾನಾಪೋ ಮಾಯಾತನುಃ ಪ್ರಭುಃ ।
ಸ್ತೂಯತೇ ವಿವಿಧೈರ್ಮಂತ್ರೈರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣೈರ್ಮೋಕ್ಷಕಾಂಕ್ಷಿಭಿಃ ॥ 38.74 ॥

ಸಂಹೃತ್ಯ ಸಕಲಂ ವಿಶ್ವಂ ಕಲ್ಪಾಂತೇ ಪುರುಷೋತ್ತಮಃ ।
ಶೇತೇ ಯೋಗಾಮೃತಂ ಪೀತ್ವಾ ಯತ್ ತದ್ ವಿಷ್ಣೋಃ ಪರಂ ಪದಂ ॥ 38.75 ॥

ನ ಜಾಯತೇ ನ ಮ್ರಿಯತೇ ವರ್ದ್ಧತೇ ನ ಚ ವಿಶ್ವಸೃಕ್ ।
ಮೂಲಪ್ರಕೃತಿರವ್ಯಕ್ತಾ ಗೀಯತೇ ವೈದಿಕೈರಜಃ ॥ 38.76 ॥

ತತೋ ನಿಶಾಯಾಂ ವೃತ್ತಾಯಾಂ ಸಿಸೃಕ್ಷುರಖಿಲಂಜಗತ್ ।
ಅಜಸ್ಯ ನಾಭೌ ತದ್ ಬೀಜಂ ಕ್ಷಿಪತ್ಯೇಷ ಮಹೇಶ್ವರಃ ॥ 38.77 ॥

ತಂ ಮಾಂ ವಿತ್ತ ಮಹಾತ್ಮಾನಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ವಿಶ್ವತೋ ಮುಖಂ ।
ಮಹಾಂತಂ ಪುರುಷಂ ವಿಶ್ವಮಪಾಂ ಗರ್ಭಮನುತ್ತಮಂ ॥ 38.78 ॥

ನ ತಂ ಜಾನೀಥ ಜನಕಂ ಮೋಹಿತಾಸ್ತಸ್ಯ ಮಾಯಯಾ ।
ದೇವದೇವಂ ಮಹಾದೇವಂ ಭೂತಾನಾಮೀಶ್ವರಂ ಹರಂ ॥ 38.79 ॥

ಏಷ ದೇವೋ ಮಹಾದೇವೋ ಹ್ಯನಾದಿರ್ಭಗವಾನ್ ಹರಃ ।
ವಿಷ್ಣುನಾ ಸಹ ಸಂಯುಕ್ತಃ ಕರೋತಿ ವಿಕರೋತಿ ಚ ॥ 38.80 ॥

ನ ತಸ್ಯ ವಿದ್ಯತೇ ಕಾರ್ಯಂ ನ ತಸ್ಮಾದ್ ವಿದ್ಯತೇ ಪರಂ ।
ಸ ವೇದಾನ್ ಪ್ರದದೌ ಪೂರ್ವಂ ಯೋಗಮಾಯಾತನುರ್ಮಮ ॥ 38.81 ॥

ಸ ಮಾಯೀ ಮಾಯಯಾ ಸರ್ವಂ ಕರೋತಿ ವಿಕರೋತಿ ಚ ।
ತಮೇವ ಮುಕ್ತಯೇ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ವ್ರಜೇತ ಶರಣಂ ಭವಂ ॥ 38.82 ॥

ಇತೀರಿತಾ ಭಗವತಾ ಮರೀಚಿಪ್ರಮುಖಾ ವಿಭುಂ ।
ಪ್ರಣಮ್ಯ ದೇವಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಪೃಚ್ಛಂತಿ ಸ್ಮ ಸುದುಃ ಖಿತಾಃ ॥ 38.83 ॥

ಇತಿ ಅಷ್ಟಾಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥38 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ನವತ್ರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಮುನಯ ಊಚುಃ ।
ಕಥಂ ಪಶ್ಯೇಮ ತಂ ದೇವಂ ಪುನರೇವ ಪಿನಾಕಿನಂ ।
ಬ್ರೂಹಿ ವಿಶ್ವಾಮರೇಶಾನ ತ್ರಾತಾ ತ್ವಂ ಶರಣೈಷಿಣಾಂ ॥ 39.1 ॥

ಪಿತಾಮಹ ಉವಾಚ ।
ಯದ್ ದೃಷ್ಟಂ ಭವತಾ ತಸ್ಯ ಲಿಂಗಂ ಭುವಿ ನಿಪಾತಿತಂ ।
ತಲ್ಲಿಂಗಾನುಕೃತೀಶಸ್ಯ ಕೃತ್ವಾ ಲಿಂಗಮನುತ್ತಮಂ ॥ 39.2 ॥

ಪೂಜಯಧ್ವಂ ಸಪತ್ನೀಕಾಃ ಸಾದರಂ ಪುತ್ರಸಂಯುತಾಃ ।
ವೈದಿಕೈರೇವ ನಿಯಮೈರ್ವಿವಿಧೈರ್ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಃ ॥39.3 ॥

ಸಂಸ್ಥಾಪ್ಯ ಶಾಂಕರೈರ್ಮಂತ್ರೈರೃಗ್ಯಜುಃ ಸಾಮಸಂಭವೈಃ ।
ತಪಃ ಪರಂ ಸಮಾಸ್ಥಾಯ ಗೃಣಂತಃ ಶತರುದ್ರಿಯಂ ॥ 39.4 ॥

ಸಮಾಹಿತಾಃ ಪೂಜಯಧ್ವಂ ಸಪುತ್ರಾಃ ಸಹ ಬಂಧುಭಿಃ ।
ಸರ್ವೇ ಪ್ರಾಂಜಲಯೋ ಭೂತ್ವಾ ಶೂಲಪಾಣಿಂ ಪ್ರಪದ್ಯಥ ॥ 39.5 ॥

ತತೋ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಥ ದೇವೇಶಂ ದುರ್ದರ್ಶಮಕೃತಾತ್ಮಭಿಃ ।
ಯಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸರ್ವಮಜ್ಞಾನಮಧರ್ಮಶ್ಚ ಪ್ರಣಶ್ಯತಿ ॥ 39.6 ॥

ತತಃ ಪ್ರಣಮ್ಯ ವರದಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಮಮಿತೌಜಸಂ ।
ಜಗ್ಮುಃ ಸಂಹೃಷ್ಟಮನಸೋ ದೇವದಾರುವನಂ ಪುನಃ ॥ 39.7 ॥

ಆರಾಧಯಿತುಮಾರಬ್ಧಾ ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಕಥಿತಂ ಯಥಾ ।
ಅಜಾನಂತಃ ಪರಂ ದೇವಂ ವೀತರಾಗಾ ವಿಮತ್ಸರಾಃ ॥ 39.8 ॥

ಸ್ಥಂಡಿಲೇಷು ವಿಚಿತ್ರೇಷು ಪರ್ವತಾನಾಂ ಗುಹಾಸು ಚ ।
ನದೀನಾಂ ಚ ವಿವಿಕ್ತೇಷು ಪುಲಿನೇಷು ಶುಭೇಷು ಚ ॥ 39.9 ॥

ಶೈವಾಲಭೋಜನಾಃ ಕೇಚಿತ್ ಕೇಚಿದಂತರ್ಜಲೇಶಯಾಃ ।
ಕೇಚಿದಭ್ರಾವಕಾಶಾಸ್ತು ಪಾದಾಂಗುಷ್ಠೇ ಹ್ಯಧಿಷ್ಠಿತಾಃ ॥ 39.10 ॥

ದಂತೋಽಲೂಖಲಿನಸ್ತ್ವನ್ಯೇ ಹ್ಯಶ್ಮಕುಟ್ಟಾಸ್ತಥಾ ಪರೇ ।
ಶಾಕಪರ್ಣಾಶನಃ ಕೇಚಿತ್ ಸಂಪ್ರಕ್ಷಾಲಾ ಮರೀಚಿಪಾಃ ॥ 39.11 ॥

ವೃಕ್ಷಮೂಲನಿಕೇತಾಶ್ಚ ಶಿಲಾಶಯ್ಯಾಸ್ತಥಾ ಪರೇ ।
ಕಾಲಂ ನಯಂತಿ ತಪಸಾ ಪೂಜಯಂತೋ ಮಹೇಶ್ವರಂ ॥ 39.12 ॥

ತತಸ್ತೇಷಾಂ ಪ್ರಸಾದಾರ್ಥಂ ಪ್ರಪನ್ನಾರ್ತ್ತಿಹರೋ ಹರಃ ।
ಚಕಾರ ಭಗವಾನ್ ಬುದ್ಧಿಂ ಪ್ರಬೋಧಾಯ ವೃಷಧ್ವಜಃ ॥ 39.13 ॥

ದೇವಃ ಕೃತಯುಗೇ ಹ್ಯಸ್ಮಿನ್ ಶೃಂಗೇ ಹಿಮವತಃ ಶುಭೇ ।
ದೇವದಾರುವನಂ ಪ್ರಾಪ್ತಃ ಪ್ರಸನ್ನಃ ಪರಮೇಶ್ವರಃ ॥ 39.14 ॥

ಭಸ್ಮಪಾಂಡುರದಿಗ್ಧಾಂಗೋ ನಗ್ನೋ ವಿಕೃತಲಕ್ಷಣಃ ।
ಉಲ್ಮುಕವ್ಯಗ್ರಹಸ್ತಶ್ಚ ರಕ್ತಪಿಂಗಲಲೋಚನಃ ॥ 39.15 ॥

ಕ್ವಚಿಚ್ಚ ಹಸತೇ ರೌದ್ರಂ ಕ್ವಚಿದ್ ಗಾಯತಿ ವಿಸ್ಮಿತಃ ।
ಕ್ವಚಿನ್ನೃತ್ಯತಿ ಶೃಂಗಾರೀ ಕ್ವಚಿದ್ರೌತಿ ಮುಹುರ್ಮುಹುಃ ॥ 39.16 ॥

ಆಶ್ರಮೇ ಹ್ಯಟತೇ ಭಿಕ್ಷುಃ ಯಾಚತೇ ಚ ಪುನಃ ಪುನಃ ।
ಮಾಯಾಂ ಕೃತ್ವಾತ್ಮನೋ ರೂಪಂ ದೇವಸ್ತದ್ ವನಮಾಗತಃ ॥ 39.17 ॥

ಕೃತ್ವಾ ಗಿರಿಸುತಾಂ ಗೌರೀಂ ಪಾರ್ಶ್ವೇದೇವಃ ಪಿನಾಕಧೃಕ್ ।
ಸಾ ಚ ಪೂರ್ವವದ್ ದೇವೇಶೀ ದೇವದಾರುವನಂ ಗತಾ ॥ 39.18 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಮಾಗತಂ ದೇವಂ ದೇವ್ಯಾ ಸಹ ಕಪರ್ದಿನಂ ।
ಪ್ರಣೇಮುಃ ಶಿರಸಾ ಭೂಮೌ ತೋಷಯಾಮಾಸುರೀಶ್ವರಂ ॥ 39.19 ॥

ವೈದಿಕೈರ್ವಿವಿಧೈರ್ಮಂತ್ರೈಃ ಸೂಕ್ತೈರ್ಮಾಹೇಶ್ವರೈಃ ಶುಭೈಃ ।
ಅಥರ್ವಶಿರಸಾ ಚಾನ್ಯೇ ರುದ್ರಾದ್ಯೈರರ್ಚ್ಚಯನ್ಭವಂ ॥ 39.20 ॥

ನಮೋ ದೇವಾದಿದೇವಾಯ ಮಹಾದೇವಾಯ ತೇ ನಮಃ ।
ತ್ರ್ಯಂಬಕಾಯ ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ತ್ರಿಶೂಲವರಧಾರಿಣೇ ॥ 39.21 ॥

ನಮೋ ದಿಗ್ವಾಸಸೇ ತುಭ್ಯಂ ವಿಕೃತಾಯ ಪಿನಾಕಿನೇ ।
ಸರ್ವಪ್ರಣತದೇವಾಯ ಸ್ವಯಮಪ್ರಣತಾತ್ಮನೇ ॥ 39.22 ॥

ಅಂತಕಾಂತಕೃತೇ ತುಭ್ಯಂ ಸರ್ವಸಂಹರಣಾಯ ಚ ।
ನಮೋಽಸ್ತು ನೃತ್ಯಶೀಲಾಯ ನಮೋ ಭೈರವರೂಪಿಣೇ ॥ 39.23 ॥

ನರನಾರೀಶರೀರಾಯ ಯೋಗಿನಾಂ ಗುರವೇ ನಮಃ ।
ನಮೋ ದಾಂತಾಯ ಶಾಂತಾಯ ತಾಪಸಾಯ ಹರಾಯ ಚ ॥ 39.24 ॥

ವಿಭೀಷಣಾಯ ರುದ್ರಾಯ ನಮಸ್ತೇ ಕೃತ್ತಿವಾಸಸೇ ।
ನಮಸ್ತೇ ಲೇಲಿಹಾನಾಯ ಶಿತಿಕಂಠಾಯ ತೇ ನಮಃ ॥ 39.25 ॥

ಅಘೋರಘೋರರೂಪಾಯ ವಾಮದೇವಾಯ ವೈ ನಮಃ ।
ನಮಃ ಕನಕಮಾಲಾಯ ದೇವ್ಯಾಃ ಪ್ರಿಯಕರಾಯ ಚ ॥ 39.26 ॥

ಗಂಗಾಸಲಿಲಧಾರಾಯ ಶಂಭವೇ ಪರಮೇಷ್ಠಿನೇ ।
ನಮೋ ಯೋಗಾಧಿಪತಯೇ ಬ್ರಹ್ಮಾಧಿಪತಯೇ ನಮಃ ॥ 39.27 ॥

ಪ್ರಾಣಾಯ ಚ ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ನಮೋ ಭಸ್ಮಾಗಧಾರಿಣೇ ।
ನಮಸ್ತೇ ಹವ್ಯವಾಹಾಯ ದಂಷ್ಟ್ರಿಣೇ ಹವ್ಯರೇತಸೇ ॥ 39.28 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಣಶ್ಚ ಶಿರೋ ಹರ್ತ್ರೇ ನಮಸ್ತೇ ಕಾಲರೂಪಿಣೇ ।
ಆಗತಿಂ ತೇ ನ ಜನೀಮೋ ಗತಿಂ ನೈವ ಚ ನೈವ ಚ ॥ 39.29 ॥

ವಿಶ್ವೇಶ್ವರ ಮಹಾದೇವ ಯೋಽಸಿ ಸೋಽಸಿ ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ।
ನಮಃ ಪ್ರಮಥನಾಥಾಯ ದಾತ್ರೇ ಚ ಶುಭಸಂಪದಾಂ ॥ 39.30 ॥

ಕಪಾಲಪಾಣಯೇ ತುಭ್ಯಂ ನಮೋ ಮೀಢುಷ್ಟಮಾಯ ತೇ ।
ನಮಃ ಕನಕಲಿಂಗಾಯ ವಾರಿಲಿಂಗಾಯ ತೇ ನಮಃ ॥ 39.31 ॥

ನಮೋ ವಹ್ನ್ಯರ್ಕಲಿಂಗಾಯ ಜ್ಞಾನಲಿಂಗಾಯ ತೇ ನಮಃ ।
ನಮೋ ಭುಜಂಗಹಾರಾಯ ಕರ್ಣಿಕಾರಪ್ರಿಯಾಯ ಚ ।
ಕಿರೀಟಿನೇ ಕುಂಡಲಿನೇ ಕಾಲಕಾಲಾಯ ತೇ ನಮಃ ॥ 39.32 ॥

ವಾಮದೇವ ಮಹೇಶಾನ ದೇವದೇವ ತ್ರಿಲೋಚನ ।
ಕ್ಷಮ್ಯತಾಂ ಯತ್ಕೃತಂ ಮೋಹಾತ್ ತ್ವಮೇವ ಶರಣಂ ಹಿ ನಃ ॥ 39.33 ॥

ಚರಿತಾನಿ ವಿಚಿತ್ರಾಣಿ ಗುಹ್ಯಾನಿ ಗಹನಾನಿ ಚ ।
ಬ್ರಹ್ಮಾದೀನಾಂ ಚ ಸರ್ವೇಷಾಂ ದುರ್ವಿಜ್ಞೇಯೋಽಸಿ ಶಂಕರ ॥ 39.34 ॥

ಅಜ್ಞಾನಾದ್ ಯದಿ ವಾ ಜ್ಞಾನಾದ್ ಯತ್ಕಿಂಚಿತ್ಕುರುತೇ ನರಃ ।
ತತ್ಸರ್ವಂ ಭಗವಾನೇನ ಕುರುತೇ ಯೋಗಮಾಯಯಾ ॥ 39.35 ॥

ಏವಂ ಸ್ತುತ್ವಾ ಮಹಾದೇವಂ ಪ್ರಹೃಷ್ಟೇನಾಂತರಾತ್ಮನಾ ।
ಊಚುಃ ಪ್ರಣಮ್ಯ ಗಿರಿಶಂ ಪಶ್ಯಾಮಸ್ತ್ವಾಂ ಯಥಾ ಪುರಾ ॥ 39.36 ॥

ತೇಷಾಂ ಸಂಸ್ತವಮಾಕರ್ಣ್ಯ ಸೋಮಃ ಮೋಮವಿಭೂಷಣಃ ।
ಸ್ವಮೇವ ಪರಮಂ ರೂಪಂ ದರ್ಶಯಾಮಾಸ ಶಂಕರಃ ॥ 39.37 ॥

ತಂ ತೇ ದೃಷ್ಟ್ವಾಽಥ ಗಿರಿಶಂ ದೇವ್ಯಾ ಸಹ ಪಿನಾಕಿನಂ ।
ಯಥಾ ಪೂರ್ವಂ ಸ್ಥಿತಾ ವಿಪ್ರಾಃ ಪ್ರಣೇಮುರ್ಹೃಷ್ಟಮಾನಸಾಃ ॥ 39.38 ॥

ತತಸ್ತೇ ಮುನಯಃ ಸರ್ವೇ ಸಂಸ್ತೂಯ ಚ ಮಹೇಶ್ವರಂ ।
ಭೃಗ್ವಂಗಿರೋವಸಿಷ್ಠಾಸ್ತು ವಿಶ್ವಾಮಿತ್ರಸ್ತಥೈವ ಚ ॥ 39.39 ॥

ಗೌತಮೋಽತ್ರಿಃ ಸುಕೇಶಶ್ಚ ಪುಲಸ್ತ್ಯಃ ಪುಲಹಃ ಕ್ರತುಃ ।
ಮರೀಚಿಃ ಕಶ್ಯಪಶ್ಚಾಪಿ ಸಂವರ್ತ್ತಕಮಹಾತಪಾಃ ।
ಪ್ರಣಮ್ಯ ದೇವದೇವೇಶಮಿದಂ ವಚನಮಬ್ರುವನ್ ॥ 39.40 ॥

ಕಥಂ ತ್ವಾಂ ದೇವದೇವೇಶ ಕರ್ಮಯೋಗೇನ ವಾ ಪ್ರಭೋ ।
ಜ್ಞಾನೇನ ವಾಽಥ ಯೋಗೇನ ಪೂಜಯಾಮಃ ಸದೈವ ಹಿ ॥ 39.41 ॥

ಕೇನ ವಾ ದೇವಮಾರ್ಗೇಣ ಸಂಪೂಜ್ಯೋ ಭಗವಾನಿಹ ।
ಕಿಂ ತತ್ ಸೇವ್ಯಮಸೇವ್ಯಂ ವಾ ಸರ್ವಮೇತದ್ ಬ್ರವೀಹಿ ನಃ ॥ 39.42 ॥

ದೇವದೇವ ಉವಾಚ ।
ಏತದ್ ವಃ ಸಂಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಗೂಢಂ ಗಹನಮುತ್ತಮಂ ।
ಬ್ರಹ್ಮಣೇ ಕಥಿತಂ ಪೂರ್ವಮಾದಾವೇವ ಮಹರ್ಷಯಃ ॥ 39.43 ॥

ಸಾಂಖ್ಯಯೋಗೋ ದ್ವಿಧಾ ಜ್ಞೇಯಃ ಪುರುಷಾಣಾಂ ಹಿ ಸಾಧನಂ ।
ಯೋಗೇನ ಸಹಿತಂ ಸಾಂಖ್ಯಂ ಪುರುಷಾಣಾಂ ವಿಮುಕ್ತಿದಂ ॥ 39.44 ॥

ನ ಕೇವಲೇನ ಯೋಗೇನ ದೃಶ್ಯತೇ ಪುರುಷಃ ಪರಃ ।
ಜ್ಞಾನಂ ತು ಕೇವಲಂ ಸಮ್ಯಗಪವರ್ಗಫಲಪ್ರದಂ ॥ 39.45 ॥

ಭವಂತಃ ಕೇವಲಂ ಯೋಗಂ ಸಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ವಿಮುಕ್ತಯೇ ।
ವಿಹಾಯ ಸಾಂಖ್ಯಂ ವಿಮಲಮಕುರ್ವತ ಪರಿಶ್ರಮಂ ॥ 39.46 ॥

ಏತಸ್ಮಾತ್ ಕಾರಣಾದ್ ವಿಪ್ರಾನೃಣಾಂ ಕೇವಲಧರ್ಮಿಣಾಂ ।
ಆಗತೋಽಹಮಿಮಂ ದೇಶಂ ಜ್ಞಾಪಯನ್ ಮೋಹಸಂಭವಂ ॥ 39.47 ॥

ತಸ್ಮಾದ್ ಭವದ್ಭಿರ್ವಿಮಲಂ ಜ್ಞಾನಂ ಕೈವಲ್ಯಸಾಧನಂ ।
ಜ್ಞಾತವ್ಯಂ ಹಿ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಶ್ರೋತವ್ಯಂ ದೃಶ್ಯಮೇವ ಚ ॥ 39.48 ॥

ಏಕಃ ಸರ್ವತ್ರಗೋ ಹ್ಯಾತ್ಮಾ ಕೇವಲಶ್ಚಿತಿಮಾತ್ರಕಃ ।
ಆನಂದೋ ನಿರ್ಮಲೋ ನಿತ್ಯಂ ಸ್ಯಾದೇತತ್ ಸಾಂಖ್ಯದರ್ಶನಂ ॥ 39.49 ॥

ಏತದೇವ ಪರಂ ಜ್ಞಾನಮೇಷ ಮೋಕ್ಷೋಽತ್ರ ಗೀಯತೇ ।
ಏತತ್ ಕೈವಲ್ಯಮಮಲಂ ಬ್ರಹ್ಮಭಾವಶ್ಚ ವರ್ಣಿತಃ ॥ 39.50 ॥

ಆಶ್ರಿತ್ಯ ಚೈತತ್ ಪರಮಂ ತನ್ನಿಷ್ಠಾಸ್ತತ್ಪರಾಯಣಾಃ ।
ಪಶ್ಯಂತಿ ಮಾಂ ಮಹಾತ್ಮಾನೋ ಯತಯೋ ವಿಶ್ವಮೀಶ್ವರಂ ॥ 39.51 ॥

ಏತತ್ ತತ್ ಪರಮಂ ಜ್ಞಾನಂ ಕೇವಲಂ ಸನ್ನಿರಂಜನಂ ।
ಅಹಂ ಹಿ ವೇದ್ಯೋ ಭಗವಾನ್ ಮಮ ಮೂರ್ತ್ತಿರಿಯಂ ಶಿವಾ ॥ 39.52 ॥

ಬಹೂನಿ ಸಾಧನಾನೀಹ ಸಿದ್ಧಯೇ ಕಥಿತಾನಿ ತು ।
ತೇಷಾಮಭ್ಯಧಿಕಂ ಜ್ಞಾನಂ ಮಾಮಕಂ ದ್ವಿಜಪುಂಗವಾಃ ॥ 39.53 ॥

ಜ್ಞಾನಯೋಗರತಾಃ ಶಾಂತಾ ಮಾಮೇವ ಶರಣಂ ಗತಾಃ ।
ಯೇ ಹಿ ಮಾಂ ಭಸ್ಮನಿರತಾ ಧ್ಯಾಯಂತಿ ಸತತಂ ಹೃದಿ ॥ 39.54 ॥

ಮದ್ಭಕ್ತಿಪರಮಾ ನಿತ್ಯಂ ಯತಯಃ ಕ್ಷೀಣಕಲ್ಮಷಾಃ ।
ನಾಶಯಾಮ್ಯಚಿರಾತ್ ತೇಷಾಂ ಘೋರಂ ಸಂಸಾರಸಾಗರಂ ॥ 39.55 ॥

ಪ್ರಶಾಂತಃ ಸಂಯತಮನಾ ಭಸ್ಮೋದ್ಧೂಲಿತವಿಗ್ರಹಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯರತೋ ನಗ್ನೋ ವ್ರತಂ ಪಾಶುಪತಂ ಚರೇತ್ ॥ 39.56 ॥

ನಿರ್ಮಿತಂ ಹಿ ಮಯಾ ಪೂರ್ವಂ ವ್ರತಂ ಪಾಶುಪತಂ ಪರಂ ।
ಗುಹ್ಯಾದ್ ಗುಹ್ಯತಮಂ ಸೂಕ್ಷ್ಮಂ ವೇದಸಾರಂ ವಿಮುಕ್ತಯೇ ॥ 39.57 ॥

ಯದ್ ವಾ ಕೌಪೀನವಸನಃ ಸ್ಯಾದ್ವಾದಿಗ್ವಸನೋ ಮುನಿಃ ।
ವೇದಾಭ್ಯಾಸರತೋ ವಿದ್ವಾನ್ ಧ್ಯಾಯೇತ್ ಪಶುಪತಿಂ ಶಿವಂ ॥ 39.58 ॥

ಏಷ ಪಾಶುಪತೋ ಯೋಗಃ ಸೇವನೀಯೋ ಮುಮುಕ್ಷುಭಿಃ ।
ಭಸ್ಮಚ್ಛನ್ನೈರ್ಹಿ ಸತತಂ ನಿಷ್ಕಾಮೈರಿತಿ ಶ್ರುತಂ ॥ 39.59 ॥

ವೀತರಾಗಭಯಕ್ರೋಧಾ ಮನ್ಮಯಾ ಮಾಮುಪಾಶ್ರಿತಾಃ ।
ಬಹವೋಽನೇನ ಯೋಗೇನ ಪೂತಾ ಮದ್ಭಾವಮಾಗತಾಃ ॥ 39.60 ॥

ಅನ್ಯಾನಿ ಚೈವ ಶಾಸ್ತ್ರಾಣಿ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ ಮೋಹನಾನಿತು ।
ವೇದವಾದವಿರುದ್ಧಾನಿ ಮಯೈವ ಕಥಿತಾನಿ ತು ॥ 39.61 ॥

ವಾಮಂ ಪಾಶುಪತಂ ಸೋಮಂ ಲಾಕುಲಂ ಚೈವ ಭೈರವಂ ।
ಅಸೇವ್ಯಮೇತತ್ ಕಥಿತಂ ವೇದಬಾಹ್ಯಂ ತಥೇತರಂ ॥ 39.62 ॥

ವೇದಮುರ್ತ್ತಿರಹಂ ವಿಪ್ರಾ ನಾನ್ಯಶಾಸ್ತ್ರಾರ್ಥವೇದಿಭಿಃ ।
ಜ್ಞಾಯತೇ ಮತ್ಸ್ವರೂಪಂ ತು ಮುಕ್ತ್ವಾ ವೇದಂ ಸನಾತನಂ ॥ 39.63 ॥

ಸ್ಥಾಪಯಧ್ವಮಿದಂ ಮಾರ್ಗಂ ಪೂಜಯಧ್ವಂ ಮಹೇಶ್ವರಂ ।
ಅಚಿರಾದೈಶ್ವರಂ ಜ್ಞಾನಮುತ್ಪತ್ಸ್ಯತಿ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 39.64 ॥

ಮಯಿ ಭಕ್ತಿಶ್ಚ ವಿಪುಲಾ ಭವತಾಮಸ್ತು ಸತ್ತಮಾಃ ।
ಧ್ಯಾತಮಾತ್ರೋ ಹಿ ಸಾನ್ನಿಧ್ಯಂ ದಾಸ್ಯಾಮಿ ಮುನಿಸತ್ತಮಾಃ ॥ 39.65 ॥

ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಭಗವಾನ್ ಸೋಮಸ್ತತ್ರೈವಾಂತರಧೀಯತ ।
ತೋಽಪಿ ದಾರುವನೇ ತಸ್ಮಿನ್ ಪೂಜಯಂತಿ ಸ್ಮ ಶಂಕರಂ ॥ 39.66 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯರತಾಃ ಶಾಂತಾ ಜ್ಞಾನಯೋಗಪರಾಯಣಾಃ ।
ಸಮೇತ್ಯ ತೇ ಮಹಾತ್ಮಾನೋ ಮುನಯೋ ಬ್ರಹ್ಮವಾದಿನಃ ॥ 39.67 ॥

ವಿಚಕ್ರಿರೇ ಬಹೂನ್ ವಾದಾನ್ನಧ್ಯಾತ್ಮಜ್ಞಾನಸಮಾಶ್ರಯಾನ್ ।
ಕಿಮಸ್ಯ ಜಗತೋ ಮೂಲಮಾತ್ಮಾ ಚಾಸ್ಮಾಕಮೇವ ಹಿ ॥ 39.68 ॥

ಕೋಽಪಿ ಸ್ಯಾತ್ ಸರ್ವಭಾವಾನಾಂ ಹೇತುರೀಶ್ವರ ಏವ ಚ ।
ಇತ್ಯೇವಂ ಮನ್ಯಮಾನಾನಾಂ ಧ್ಯಾನಮಾರ್ಗಾವಲಂಬಿನಾಂ ।
ಆವಿರಾಸೀನ್ಮಹಾದೇವೀ ದೇವೀ ಗಿರಿವರಾತ್ಮಜಾ ॥ 39.69 ॥

ಕೋಟಿಸೂರ್ಯಪ್ರತೀಕಾಶಾ ಜ್ವಾಲಾಮಾಲಾಸಮಾವೃತಾ ।
ಸ್ವಭಾಭಿರ್ವಿಮಲಾಭಿಸ್ತು ಪೂರಯಂತೀ ನಭಸ್ತಲಂ ॥ 39.70 ॥

ತಾಮನ್ವಪಶ್ಯನ್ ಗಿರಿಜಾಮಮೇಯಾಂಜ್ವಾಲಾಸಹಸ್ರಾಂತರಸನ್ನಿವಿಷ್ಟಾಂ ।
ಪ್ರಣೇಮುರೇತಾಮಖಿಲೇಶಪತ್ನೀಂಜಾನಂತಿ ಚೈತತ್ ಪರಮಸ್ಯ ಬೀಜಂ ॥ 39.71 ॥

ಅಸ್ಮಾಕಮೇಷಾ ಪರಮೇಶಪತ್ನೀಗತಿಸ್ತಥಾತ್ಮಾ ಗಗನಾಭಿಧಾನಾ ।
ಪಶ್ಯಂತ್ಯಥಾತ್ಮಾನಮಿದಂ ಚ ಕೃತ್ಸ್ನಂತಸ್ಯಾಮಥೈತೇ ಮುನಯಶ್ಚ ವಿಪ್ರಾಃ ॥ 39.72 ॥

ನಿರೀಕ್ಷಿತಾಸ್ತೇ ಪರಮೇಶಪತ್ನ್ಯಾತದಂತರೇ ದೇವಮಶೇಷಹೇತುಂ ।
ಪಶ್ಯಂತಿ ಶಂಭುಂ ಕವಿಮೀಶಿತಾರಂ ರುದ್ರಂ ಬೃಹಂತಂ ಪುರುಷಂ ಪುರಾಣಂ ॥ 39.73 ॥

ಆಲೋಕ್ಯ ದೇವೀಮಥ ದೇವಮೀಶಂಪ್ರಣೇಮುರಾನಂದಮವಾಪುರಗ್ರ್ಯಂ ।
ಜ್ಞಾನಂ ತದೀಶಂ ಭಗವತ್ಪ್ರಸಾದಾ-ದಾವಿರ್ಬಭೌ ಜನ್ಮವಿನಾಶಹೇತು ॥ 39.74 ॥

ಇಯಂ ಹಿ ಸಾ ಜಗತೋ ಯೋನಿರೇಕಾಸರ್ವಾತ್ಮಿಕಾ ಸರ್ವನಿಯಾಮಿಕಾ ಚ ।
ಮಾಹೇಶ್ವರೀಶಕ್ತಿರನಾದಿಸಿದ್ಧಾ ವ್ಯೋಮಾಭಿಧಾನಾ ದಿವಿ ರಾಜತೀವ ॥ 39.75 ॥

ಅಸ್ಯಾಂ ಮಹತ್ಪರಮೇಷ್ಠೀ ಪರಸ್ತಾ-ನ್ಮಹೇಶ್ವರಃ ಶಿವ ಏಕಃ ಸ ರುದ್ರಃ ।
ಚಕಾರ ವಿಶ್ವಂ ಪರಶಕ್ತಿನಿಷ್ಠಂಮಾಯಾಮಥಾರುಹ್ಯ ಚ ದೇವದೇವಃ ॥ 39.76 ॥

ಏಕೋ ದೇವಃ ಸರ್ವಭೂತೇಷು ಗೂಢೋಮಾಯೀ ರುದ್ರಃ ಸಕಲೋ ನಿಷ್ಕಲಶ್ಚ ।
ಸ ಏವ ದೇವೀ ನ ಚ ತದ್ವಿಭಿನ್ನ-ಮೇತಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಹ್ಯಮೃತತ್ವಂ ವ್ರಜಂತಿ ॥ 39.77 ॥

ಅಂತರ್ಹಿತೋಽಭೂದ್ ಭಗವಾನ್ಮಹೇಶೋದೇವ್ಯಾ ತಯಾ ಸಹ ದೇವಾದಿದೇವಃ ।
ಆರಾಧಯಂತಿ ಸ್ಮ ತಮಾಧಿದೇವಂವನೌಕಸಸ್ತೇ ಪುನರೇವ ರುದ್ರಂ ॥ 39.78 ॥

ಏತದ್ ವಃ ಕಥಿತಂ ಸರ್ವಂ ದೇವದೇವಸ್ಯ ಚೇಷ್ಟಿತಂ ।
ದೇವದಾರುವನೇ ಪೂರ್ವಂ ಪುರಾಣೇ ಯನ್ಮಯಾ ಶ್ರುತಂ ॥ 39.79 ॥

ಯಃ ಪಠೇಚ್ಛೃಣುಯಾನ್ನಿತ್ಯಂ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ।
ಶ್ರಾವಯೇದ್ ವಾ ದ್ವಿಜಾನ್ ಶಾಂತಾನ್ ಸ ಯಾತಿ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 39.80 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ನವತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥39 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಚತ್ವಾರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಸೂತ ಉವಾಚ ।
ಏಷಾ ಪುಣ್ಯತಮಾ ದೇವೀ ದೇವಗಂಧರ್ವಸೇವಿತಾ ।
ನರ್ಮದಾ ಲೋಕವಿಖ್ಯಾತಾ ತೀರ್ಥಾನಾಮುತ್ತಮಾ ನದೀ ॥ 40.1 ॥

ತಸ್ಯಾಃ ಶೃಣುಧ್ವಂ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ಮಾರ್ಕಂಡೇಯೇನ ಭಾಷಿತಂ ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾಯ ತು ಶುಭಂ ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಣಾಶನಂ ॥ 40.2 ॥

ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ ।
ಶ್ರುತಾಸ್ತೇ ವಿವಿಧಾ ಧರ್ಮಾಸ್ತತ್ಪ್ರಸಾದಾನ್ಮಹಾಮುನೇ ।
ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ಚ ಪ್ರಯಾಗಸ್ಯ ತೀರ್ಥಾನಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ ॥ 40.3 ॥

ನರ್ಮದಾ ಸರ್ವತೀರ್ಥಾನಾಂ ಮುಖ್ಯಾ ಹಿ ಭವತೇರಿತಾ ।
ತಸ್ಯಾಸ್ತ್ವಿದಾನೀಂ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ವಕ್ತುಮರ್ಹಸಿ ಸತ್ತಮ ॥ 40.4 ॥

ಮಾರ್ಕಂಡೇಯ ಉವಾಚ
ನರ್ಮದಾ ಸರಿತಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠಾ ರುದ್ರದೇಹಾದ್ ವಿನಿಃ ಸೃತಾ ।
ತಾರಯೇತ್ ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ಸ್ಥಾವರಾಣಿ ಚರಾಣಿ ಚ ॥ 40.5 ॥

ನರ್ಮದಾಯಾಸ್ತು ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ಪುರಾಣೇ ಯನ್ಮಯಾ ಶ್ರುತಂ ।
ಇದಾನೀಂ ತತ್ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಶೃಣುಷ್ವೈಕಮನಾಃ ಶುಭಂ ॥ 40.6 ॥

ಪುಣ್ಯಾ ಕನಖಲೇ ಗಂಗಾ ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರೇ ಸರಸ್ವತೀ ।
ಗ್ರಾಮೇ ವಾ ಯದಿ ವಾಽರಣ್ಯೇ ಪುಣ್ಯಾ ಸರ್ವತ್ರ ನರ್ಮದಾ ॥ 40.7 ॥

ತ್ರಿಭಿಃ ಸಾರಸ್ವತಂ ತೋಯಂ ಸಪ್ತಾಹೇನ ತು ಯಾಮುನಂ ।
ಸದ್ಯಃ ಪುನಾತಿ ಗಾಂಗೇಯಂ ದರ್ಶನಾದೇವ ನಾರ್ಮದಂ ॥ 40.8 ॥

ಕಲಿಂಗದೇಶಪಶ್ಚಾರ್ದ್ಧೇ ಪರ್ವತೇಽಮರಕಂಟಕೇ ।
ಪುಣ್ಯಾ ಚ ತ್ರಿಷು ಲೋಕೇಷು ರಮಣೀಯಾ ಮನೋರಮಾ ॥ 40.9 ॥

ಸದೇವಾಸುರಗಂಧರ್ವಾ ಋಷಯಶ್ಚ ತಪೋಧನಾಃ ।
ತಪಸ್ತಪ್ತ್ವಾ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ಸಿದ್ಧಿಂ ತು ಪರಮಾಂ ಗತಾಃ ॥ 40.10 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ನಿಯಮಸ್ಥೋ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ।
ಉಪೋಷ್ಯ ರಜನೀಮೇಕಾಂ ಕುಲಾನಾಂ ತಾರಯೇಚ್ಛತಂ ॥ 440.11 ॥

ಯೋಜನಾನಾಂ ಶತಂ ಸಾಗ್ರಂ ಶ್ರೂಯತೇ ಸರಿದುತ್ತಮಾ ।
ವಿಸ್ತಾರೇಣ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ಯೋಜನದ್ವಯಮಾಯತಾ ॥ 40.12 ॥

ಷಷ್ಟಿತೀರ್ಥಸಹಸ್ರಾಣಿ ಷಷ್ಟಿಕೋಟ್ಯಸ್ತಥೈವ ಚ ।
ಪರ್ವತಸ್ಯ ಸಮಂತಾತ್ ತು ತಿಷ್ಠಂತ್ಯಮರಕಂಟಕೇ ॥ 40.13 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಶುಚಿರ್ಭೂತ್ವಾ ಜಿತಕ್ರೋಧೋ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ।
ಸರ್ವಹಿಂಸಾನಿವೃತ್ತಸ್ತು ಸರ್ವಭೂತಹಿತೇ ರತಃ ॥ 40.14 ॥

ಏವಂ ಶುದ್ಧಸಮಾಚಾರೋ ಯಸ್ತು ಪ್ರಾಣಾನ್ ಸಮುತ್ಸೃಜೇತ್ ।
ತಸ್ಯ ಪುಣ್ಯಫಲಂ ರಾಜನ್ ಶೃಣುಷ್ವಾವಹಿತೋ ನೃಪ ॥ 40.15 ॥

ಶತವರ್ಷಸಹಸ್ರಾಣಿ ಸ್ವರ್ಗೇ ಮೋದತಿ ಪಾಂಡವ ।
ಸಪ್ಸರೋಗಣಸಂಕೀರ್ಣೋ ದಿವ್ಯಸ್ತ್ರೀಪರಿವಾರಿತಃ ॥ 40.16 ॥

ದಿವ್ಯಗಂಧಾನುಲಿಪ್ತಶ್ಚ ದಿವ್ಯಪುಷ್ಪೋಪಶೋಭಿತಃ ।
ಕ್ರೀಡತೇ ದೇವಲೋಕೇ ತು ದೈವತೈಃ ಸಹ ಮೋದತೇ ॥ 40.17 ॥

ತತಃ ಸ್ವರ್ಗಾತ್ ಪರಿಭ್ರಷ್ಟೋ ರಾಜಾ ಭವತಿ ಧಾರ್ಮಿಕಃ ।
ಗೃಹಂ ತು ಲಭತೇಽಸೌ ವೈ ನಾನಾರತ್ನಸಮನ್ವಿತಂ ॥ 40.18 ॥

ಸ್ತಂಭೈರ್ಮಣಿಮಯೈರ್ದಿವ್ಯೈರ್ವಜ್ರವೈಢೂರ್ಯಭೂಷಿತಂ ।
ಆಲೇಖ್ಯವಾಹನೈಃ ಶುಭ್ರೈರ್ದಾಸೀದಾಸಸಮನ್ವಿತಂ ॥ 40.19 ॥

ರಾಜರಾಜೇಶ್ವರಃ ಶ್ರೀಮಾನ್ ಸರ್ವಸ್ತ್ರೀಜನವಲ್ಲಭಃ ।
ಜೀವೇದ್ ವರ್ಷಶತಂ ಸಾಗ್ರಂ ತತ್ರ ಭೋಗಸಮನ್ವಿತಃ ॥ 40.20 ॥

ಅಗ್ನಿಪ್ರವೇಶೇಽಥ ಜಲೇ ಅಥವಾಽನಶನೇ ಕೃತೇ ।
ಅನಿವರ್ತ್ತಿಕಾ ಗತಿಸ್ತಸ್ಯ ಪವನಸ್ಯಾಂಬರೇ ಯಥಾ ॥ 40.21 ॥

ಪಶ್ಚಿಮೇ ಪರ್ವತತಟೇ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನಃ ।
ಹ್ರದೋ ಜಲೇಶ್ವರೋ ನಾಮ ತ್ರಿಷು ಲೋಕೇಷು ವಿಶ್ರುತಃ ॥ 40.22 ॥

ತತ್ರ ಪಿಂಡಪ್ರದಾನೇನ ಸಂಧ್ಯೋಪಾಸನಕರ್ಮಣಾ ।
ದಶವರ್ಷಸಹಸ್ರಾಣಿ ತರ್ಪಿತಾಃ ಸ್ಯುರ್ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 40.23 ॥

ದಕ್ಷಿಣೇ ನರ್ಮದಾಕೂಲೇ ಕಪಿಲಾಖ್ಯಾ ಮಹಾನದೀ ।
ಸರಲಾರ್ಜುನಸಂಚ್ಛನ್ನಾ ನಾತಿದೂರೇ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಾ ॥ 40.24 ॥

ಸಾ ತು ಪುಣ್ಯಾ ಮಹಾಭಾಗಾ ತ್ರಿಷು ಲೋಕೇಷು ವಿಶ್ರುತಾ ।
ತತ್ರ ಕೋಟಿಶತಂ ಸಾಗ್ರಂ ತೀರ್ಥಾನಾಂ ತು ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ॥ 40.25 ॥

ತಸ್ಮಿಂಸ್ತೀರ್ಥೇ ತು ಯೇ ವೃಕ್ಷಾಃ ಪತಿತಾಃ ಕಾಲಪರ್ಯಯಾತ್ ।
ನರ್ಮದಾತೋಯಸಂಸ್ಪೃಷ್ಟಾಸ್ತೇ ಯಾಂತಿ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 40.26 ॥

ದ್ವಿತೀಯಾ ತು ಮಹಾಭಾಗಾ ವಿಶಲ್ಯಕರಣೀ ಶುಭಾ ।
ತತ್ರ ತೀರ್ಥೇ ನರಃ ಸ್ನಾತ್ವಾ ವಿಶಲ್ಯೋ ಭವತಿ ಕ್ಷಣಾತ್ ॥ 40.27 ॥

ಕಪಿಲಾ ಚ ವಿಶಲ್ಯಾ ಚ ಶ್ರೂಯತೇ ರಾಜಸತ್ತಮ ।
ಈಶ್ವರೇಣ ಪುರಾ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ಲೋಕಾನಾಂ ಹಿತಕಾಮ್ಯಯಾ ॥ 40.28 ॥

ಅನಾಶಕಂ ತು ಯಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ತಸ್ಮಿಂಸ್ತೀರ್ಥೇ ನರಾಧಿಪ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ರುದ್ರಲೋಕಂ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 40.29 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ನಶ್ವಮೇಧಫಲಂ ಲಭೇತ್ ।
ಯೇ ವಸಂತ್ಯುತ್ತರೇ ಕೂಲೇ ರುದ್ರಲೋಕೇ ವಸಂತಿ ತೇ ॥ 40.30 ॥

ಸರಸ್ವತ್ಯಾಂ ಚ ಗಂಗಾಯಾಂ ನರ್ಮದಾಯಾಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ।
ಸಮಂ ಸ್ನಾನಂ ಚ ದಾನಂ ಚ ಯಥಾ ಮೇ ಶಂಕರೋಽಬ್ರವೀತ್ ॥ 40.31 ॥

ಪರಿತ್ಯಜತಿ ಯಃ ಪ್ರಣಾನ್ ಪರ್ವತೇಽಮರಕಂಟಕೇ ।
ವರ್ಷಕೋಟಿಶತಂ ಸಾಗ್ರಂ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 40.32 ॥

ನರ್ಮದಾಯಾಂ ಜಲಂ ಪುಣ್ಯಂ ಫೇನೋರ್ಮಿಸಮಲೀಕೃತಂ ।
ಪವಿತ್ರಂ ಶಿರಸಾ ಧೃತ್ವಾ ಸರ್ವಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ॥ 40.33 ॥

ನರ್ಮದಾ ಸರ್ವತಃ ಪುಣ್ಯಾ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಪಹಾರಿಣೀ ।
ಅಹೋರಾತ್ರೋಪವಾಸೇನ ಮುಚ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಯಾ ॥ 40.34 ॥

ಜಾಲೇಶ್ವರಂ ತೀರ್ಥವರಂ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನಂ ।
ತತ್ರ ಗತ್ವಾ ನಿಯಮವಾನ್ ಸರ್ವಕಾಮಾಂಲ್ಲಭೇನ್ನರಃ ॥ 40.35 ॥

ಚಂದ್ರಸೂರ್ಯೋಪರಾಗೇ ತು ಗತ್ವಾ ಹ್ಯಮರಕಂಟಕಂ ।
ಅಶ್ವಮೇಧಾದ್ ದಶಗುಣಂ ಪುಣ್ಯಮಾಪ್ನೋತಿ ಮಾನವಃ ॥ 40.36 ॥

ಏಷ ಪುಣ್ಯೋ ಗಿರಿವರೋ ದೇವಗಂಧರ್ವಸೇವಿತಃ ।
ನಾನಾದ್ರುಮಲತಾಕೀರ್ಣೋ ನಾನಾಪುಷ್ಪೋಪಶೋಭಿತಃ ॥ 40.37 ॥

ತತ್ರ ಸಂನಿಹಿತೋ ರಾಜನ್ ದೇವ್ಯಾ ಸಹ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮಾ ವಿಷ್ಣುಸ್ತಥಾ ಚೇಂದ್ರೋ ವಿದ್ಯಾಧರಗಣೈಃ ಸಹ ॥ 40.38 ॥

ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಂ ತು ಯಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪರ್ವತಂ ಹ್ಯಮರಕಂಟಕಂ ।
ಪೌಂಡರೀಕಸ್ಯ ಯಜ್ಞಸ್ಯ ಫಲಂ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಮಾನಃ ॥ 40.39 ॥

ಕಾವೇರೀ ನಾಮ ವಿಪುಲಾ ನದೀ ಕಲ್ಮಷನಾಶಿನೀ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಮಹಾದೇವಮರ್ಚಯೇದ್ ವೃಷಭಧ್ವಜಂ ।
ಸಂಗಮೇ ನರ್ಮದಾಯಾಸ್ತು ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 40.40 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥40 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಏಕಚತ್ವಾರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಮಾರ್ಕಂಡೇಯ ಉವಾಚ
ನರ್ಮದಾ ಸರಿತಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠಾ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶಿನೀ ।
ಮುನಿಭಿಃ ಕಥಿತಾ ಪೂರ್ವಮೀಶ್ವರೇಣ ಸ್ವಯಂಭುವಾ ॥ 41.1 ॥

ಮುನಿಭಿಃ ಸಂಸ್ತುತಾ ಹ್ಯೇಷಾ ನರ್ಮದಾ ಪ್ರವರಾ ನದೀ ।
ರುದ್ರಗಾತ್ರಾದ್ ವಿನಿಷ್ಕ್ರಾಂತಾ ಲೋಕಾನಾಂ ಹಿತಕಾಮ್ಯಯಾ ॥ 41.2 ॥

ಸರ್ವಪಾಪಹರಾ ನಿತ್ಯಂ ಸರ್ವದೇವನಮಸ್ಕೃತಾ ।
ಸಂಸ್ತುತಾ ದೇವಗಂಧರ್ವೈರಪ್ಯರೋಭಿಸ್ತಥೈವ ಚ ॥ 41.3 ॥

ಉತ್ತರೇ ಚೈವ ತತ್ಕೂಲೇ ತೀರ್ಥಂ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಶ್ರುತೇ ।
ನಾಮ್ನಾ ಭದ್ರೇಶ್ವರಂ ಪುಣ್ಯಂ ಸರ್ವಪಾಪಹರಂ ಶುಭಂ ॥ 41.4 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ದೈವತೈಃ ಸಹ ಮೋಹತೇ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ತೀರ್ಥಮಾಮ್ರಾತಕೇಶ್ವರಂ ॥ 41.5 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ಗೋಸಹಸ್ರಫಲಂ ಲಭೇತ್ ।
ತತೋಽಙ್ಗಾರಕೇಶ್ವರಂ ಗಚ್ಛೇನ್ನಿಯತೋ ನಿಯತಾಯನಃ ॥ 41.6 ॥

ಸರ್ವಪಾಪವಿಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಕೇದಾರಂ ನಾಮ ಪುಣ್ಯದಂ ॥ 41.7 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವೋದಕಂ ಕೃತ್ವಾ ಸರ್ವಾನ್ ಕಾಮಾನವಾಪ್ನುಯಾತ್ ।
ನಿಷ್ಫಲೇಶಂತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನಂ ॥ 41.8 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಮಹಾರಾಜ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಬಾಣತೀರ್ಥಮನುತ್ತಮಂ ॥ 41.9 ॥

ತತ್ರ ಪ್ರಾಣಾನ್ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ರುದ್ರಲೋಕಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ।
ತತಃ ಪುಷ್ಕರಿಣೀಂ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 41.10 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ಸಿಂಹಾಸನಪತಿರ್ಭವೇತ್ ।
ಶಕ್ರತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ಕೂಲೇ ಚೈವ ತು ದಕ್ಷಿಣೇ ॥ 41.11 ॥

ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಇಂದ್ರಸ್ಯಾರ್ದ್ಧಾಸನಂ ಲಭೇತ್ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಶೂಲಭೇದಮಿತಿ ಶ್ರುತಂ ॥ 41.12 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾರ್ಚಯೇದ್ ದೇವಂ ಗೋಸಹಸ್ರಫಲಂ ಲಭೇತ್ ।
ಉಪೋಷ್ಯ ರಜನೀಮೇಕಾಂ ಸ್ನಾನಂ ಕೃತ್ವಾ ಯಥಾವಿಧಿ ॥ 41.13 ॥

ಆರಾಧಯೇನ್ಮಹಾಯೋಗಂ ದೇವಂ ನಾರಾಯಣಂ ಹರಿಂ ।
ಗೋಸಹಸ್ರಫಲಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ವಿಷ್ಣುಲೋಕಂ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 41.14 ॥

ಋಷಿತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗತ್ವಾ ಸರ್ವಪಾಪಹರಂ ನೃಣಾಂ ।
ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಶಿವಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 41.15 ॥

ನಾರದಸ್ಯ ತು ತತ್ರೈವ ತೀರ್ಥಂ ಪರಮಶೋಭನಂ ।
ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಗೋಸಹಸ್ರಫಲಂ ಲಭೇತ್ ॥ 41.16 ॥

ಯತ್ರ ತಪ್ತಂ ತಪಃ ಪೂರ್ವಂ ನಾರದೇನ ಸುರರ್ಷಿಣಾ ।
ಪ್ರತೀಸ್ತಸ್ಯ ದದೌ ಯೋಗಂ ದೇವದೇವೋ ಮಹೇಶ್ವರಃ ॥ 41.17 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ನಿರ್ಮಿತಂ ಲಿಂಗಂ ಬ್ರಹ್ಮೇಶ್ವರಮಿತಿ ಶ್ರುತಂ ।
ಯತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 41.18 ॥

ಋಣತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸ ಋಣಾನ್ಮುಚ್ಯತೇ ಧ್ರುವಂ ।
ವಟೇಶ್ವರಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಪರ್ಯಾಪ್ತಂ ಜನ್ಮನಃ ಫಲಂ ॥ 41.19 ॥

ಭೀಮೇಶ್ವರಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸರ್ವವ್ಯಾಧಿವಿನಾಶನಂ ।
ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಸರ್ವದುಃಖೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ॥ 41.20 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಪಿಂಗಲೇಶ್ವರಮುತ್ತಮಂ ।
ಅಹೋರಾತ್ರೋಪವಾಸೇನ ತ್ರಿರಾತ್ರಫಲಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 41.21 ॥

ತಸ್ಮಿಂಮಸ್ತೀರ್ಥೇ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ಕಪಿಲಾಂ ಯಃ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ।
ಯಾವಂತಿ ತಸ್ಯಾ ರೋಮಾಣಿ ತತ್ಪ್ರಸೂತಿಕುಲೇಷು ಚ ॥ 41.22 ॥

ತಾವದ್ ವರ್ಷಸಹಸ್ರಾಣಿ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥

ಯಸ್ತು ಪ್ರಾಣಪರಿತ್ಯಾಗಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ತತ್ರ ನರಾಧಿಪ ॥ 41.23 ॥

ಅಕ್ಷಯಂ ಮೋದತೇ ಕಾಲಂ ಯಾವಚ್ಚಂದ್ರದಿವಾಕರೌ ।
ನರ್ಮದಾತಟಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಯೇ ಚ ತಿಷ್ಠಂತಿ ಮಾನವಾಃ ॥ 41.24 ॥

ತೇ ಮೃತಾಃ ಸ್ವರ್ಗಮಾಯಾಂತಿ ಸಂತಃ ಸುಕೃತಿನೋ ಯಥಾ ।
ತತೋ ದೀಪ್ತೇಶ್ವರಂ ಗಚ್ಛೇದ್ ವ್ಯಾಸತೀರ್ಥಂ ತಪೋವನಂ ॥ 41.25 ॥

ನಿವರ್ತ್ತಿತಾ ಪುರಾ ತತ್ರ ವ್ಯಾಸಭೀತಾ ಮಹಾನದೀ ।
ಹುಂಕಾರಿತಾ ತು ವ್ಯಾಸೇನ ದಕ್ಷಿಣೇನ ತತೋ ಗತಾ ॥ 41.26 ॥

ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಂ ತು ಯಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ತಸ್ಮಿಂಸ್ತೀರ್ಥೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ।
ಪ್ರೀತಸ್ತಸ್ಯ ಭವೇದ್ ವ್ಯಾಸೋ ವಾಂಛಿತಂ ಲಭತೇ ಫಲಂ ॥ 41.27 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಇಕ್ಷುನದ್ಯಾಸ್ತು ಸಂಗಮಂ ।
ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಶ್ರುತಂ ಪುಣ್ಯಂ ತತ್ರ ಸನ್ನಿಹಿತಃ ಶಿವಃ ॥ 41.28 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ಗಾಣಪತ್ಯಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ।
ಸ್ಕಂದತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಣಾಶನಂ ॥ 41.29 ॥

ಆಜನ್ಮನಃ ಕೃತಂ ಪಾಪಂ ಸ್ನಾತಸ್ತತ್ರ ವ್ಯಪೋಹತಿ ।
ತತ್ರ ದೇವಾಃ ಸಗಂಧರ್ವಾ ಭರ್ಗಾತ್ಮಜಮನುತ್ತಮಂ ॥ 41.30 ॥

ಉಪಾಸತೇ ಮಹಾತ್ಮಾನಂ ಸ್ಕಂದಂ ಶಕ್ತಿಧಿರಂ ಪ್ರಭುಂ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇದಾಂಗಿರಸಂ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 41.31 ॥

ಗೋಸಹಸ್ರಫಲಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ರುದ್ರಲೋಕಂ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ।
ಅಂಗಿರಾ ಯತ್ರ ದೇವೇಶಂ ಬ್ರಹ್ಮಪುತ್ರೋ ವೃಷಧ್ವಜಂ ॥ 41.32 ॥

ತಪಸಾರಾಧ್ಯ ವಿಶ್ವೇಶಂ ಲಬ್ಧವಾನ್ ಯೋಗಮುತ್ತಮಂ ।
ಕುಶತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಣಾಶನಂ ॥ 41.33 ॥

ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಪ್ರಕುರ್ವೀತ ಅಶ್ವಮೇಧಫಲಂ ಲಭೇತ್ ।
ಕೋಟಿತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಣಾಶನಂ ॥ 41.34 ॥

ಆಜನ್ಮನಃ ಕೃತಂ ಪಾಪಂ ಸ್ನಾತಸ್ತತ್ರ ವ್ಯಪೋಹತಿ ।
ಚಂದ್ರಭಾಗಾಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 41.35 ॥

ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಸೋಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ।
ನರ್ಮದಾದಕ್ಷಿಣೇ ಕೂಲೇ ಸಂಗಮೇಶ್ವರಮುತ್ತಮಂ ॥ 41.36 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ಸರ್ವಯಜ್ಞಫಲಂ ಲಭೇತ್ ।
ನರ್ಮದಾಯೋತ್ತರೇ ಕೂಲೇ ತೀರ್ಥಂ ಪರಮಶೋಭನಂ ॥ 41.37 ॥

ಆದಿತ್ಯಾಯತನಂ ರಮ್ಯಮೀಶ್ವರೇಣ ತು ಭಾಷಿತಂ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ದತ್ತ್ವಾ ದಾನಂ ತು ಶಕ್ತಿತಃ ॥ 41.38 ॥

ತಸ್ಯ ತೀರ್ಥಪ್ರಭಾವೇಣ ಲಭತೇ ಚಾಕ್ಷಯಂ ಫಲಂ ।
ದರಿದ್ರಾ ವ್ಯಾಧಿತಾ ಯೇ ತು ಯೇ ಚ ದುಷ್ಕೃತಕರ್ಮಿಣಃ ॥ 41.39 ॥

ಮುಚ್ಯಂತೇ ಸರ್ವಪಾಪೇಭ್ಯಃ ಸೂರ್ಯಲೋಕಂ ಪ್ರಯಾಂತಿ ಚ ।
ಮಾತೃತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 41.40 ॥

ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಸ್ವರ್ಗಲೋಕಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ।
ತತಃ ಪಶ್ಚಿಮತೋ ಗಚ್ಛೇನ್ಮರುದಾಲಯಮುತ್ತಮಂ ॥ 41.41 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ಶುಚಿರ್ಭೂತ್ವಾ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಕಾಂಚನಂ ತು ದ್ವಿಜೋ ದದ್ಯಾದ್ ಯಥಾವಿಭವವಿಸ್ತರಂ ॥ 41.42 ॥

ಪುಷ್ಪಕೇಣ ವಿಮಾನೇನ ವಾಯುಲೋಕಂ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಅಹಲ್ಯಾತೀರ್ಥಮುತ್ತಮಂ ।
ಸ್ನಾನಮಾತ್ರಾದಪ್ಸರೋಭಿರ್ಮೋದತೇ ಕಾಲಮಕ್ಷಯಂ ॥ 41.43 ॥

ಚೈತ್ರಮಾಸೇ ತು ಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇ ಶುಕ್ಲಪಕ್ಷೇ ತ್ರಯೋದಶೀ ।
ಕಾಮದೇವದಿನೇ ತಸ್ಮಿನ್ನಹಲ್ಯಾಂ ಯಸ್ತು ಪೂಜಯೇತ್ ॥ 41.44 ॥

ಯತ್ರ ತತ್ರ ಸಮುತ್ಪನ್ನೋ ವರಸ್ತತ್ರ ಪ್ರಿಯೋ ಭವೇತ್ ।
ಸ್ತ್ರೀವಲ್ಲಭೋ ಭವೇಚ್ಛ್ರೀಮಾನ್ ಕಾಮದೇವ ಇವಾಪರಃ ॥ 41.45 ॥

ಅಯೋಧ್ಯಾಂ ತು ಸಮಾಸಾದ್ಯ ತೀರ್ಥಂ ಶಕ್ರಸ್ಯ ವಿಶ್ರುತಂ ।
ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಗೋಸಹಸ್ರಫಲಂ ಲಭೇತ್ ॥ 41.46 ॥

ಸೋಮತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಸರ್ವಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ॥ 41.47 ॥

ಸೋಮಗ್ರಹೇ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ಪಾಪಕ್ಷಯಕರಂ ಭವೇತ್ ।
ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಶ್ರುತಂ ರಾಜನ್ ಸೋಮತೀರ್ಥಂ ಮಹಾಫಲಂ ॥ 41.48 ॥

ಯಸ್ತು ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ತತ್ರ ತೀರ್ಥೇ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ಸೋಮಲೋಕಂ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 41.49 ॥

ಅಗ್ನಿಪ್ರವೇಶಂ ಯಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸೋಮತೀರ್ಥೇ ನರಾಧಿಪ ।
ಜಲೇ ಚಾನಶನಂ ವಾಪಿ ನಾಸೌ ಮರ್ತ್ಯೋಽಭಿಜಾಯತೇ ॥ 41.50 ॥

ಸ್ತಂಭತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಸೋಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 41.51 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ವಿಷ್ಣುತೀರ್ಥಮನುತ್ತಮಂ ।
ಯೋಧನೀಪುರಮಾಖ್ಯಾತಂ ವಿಷ್ಣೋಃ ಸ್ಥಾನಮನುತ್ತಮಂ ॥ 41.52 ॥

ಅಸುರಾ ಯೋಧಿತಾಸ್ತತ್ರ ವಾಸುದೇವೇನ ಕೋಟಿಶಃ ।
ತತ್ರ ತೀರ್ಥಂ ಸಮುತ್ಪನ್ನಂ ವಿಷ್ಣುಶ್ರೀಕೋ ಭವೇದಿಹ ॥ 41.53 ॥

ಅಹೋರಾತ್ರೋಪವಾಸೇನ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಂ ವ್ಯಪೋಹತಿ ।
ನರ್ಮದಾದಕ್ಷಿಣೇ ಕೂಲೇ ತೀರ್ಥಂ ಪರಮಶೋಭನಂ ॥ 41.54 ॥

ಕಾಮತೀರ್ಥಮಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ಯತ್ರ ಕಾಮೋಽರ್ಚಯದ್ ಹರಿಂ ।
ತಸ್ಮಿಂಸ್ತೀರ್ಥೇ ನರಃ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಉಪವಾಸಪರಾಯಣಃ ॥ 41.55 ॥

ಕುಸುಮಾಯುಧರೂಪೇಣ ರುದ್ರೋಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಬ್ರಹ್ಮತೀರ್ಥಮನುತ್ತಮಂ ॥ 41.56 ॥

ಉಮಾಹಕಮಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ತತ್ರ ಸಂತರ್ಪಯೇತ್ ಪಿತೄನ್ ।
ಪೌರ್ಣಮಾಸ್ಯಾಮಮಾವಾಸ್ಯಾಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಕುರ್ಯಾದ್ ಯಥಾವಿಧಿ ॥ 41.57 ॥

ಗಜರೂಪಾ ಶಿಲಾ ತತ್ರ ತೋಯಮಧ್ಯೇ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಾ ।
ತಸ್ಮಿಂಸ್ತು ದಾಪಯೇತ್ ಪಿಂಡಾನ್ ವೈಶಾಖ್ಯಾಂತು ವಿಶೇಷತಃ ॥ 41.58 ॥

ಸ್ನಾತ್ವಾ ಸಮಾಹಿತಮನಾ ದಂಭಮಾತ್ಸರ್ಯವರ್ಜಿತಃ ।
ತೃಪ್ಯಂತಿ ಪಿತರಸ್ತಸ್ಯ ಯಾವತ್ ತಿಷ್ಠತಿ ಮೇದಿನೀ ॥ 41.59 ॥

ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಗಾಣಪತ್ಯಪದಂ ಲಭೇತ್ ॥ 41.60 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಲಿಂಗೋ ಯತ್ರ ಜನಾರ್ದನಃ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ವಿಷ್ಣುಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 41.61 ॥

ಯತ್ರ ನಾರಾಯಣೋ ದೇವೋ ಮುನೋನಾಂ ಭಾವಿತಾತ್ಮನಾಂ ।
ಸ್ವಾತ್ಮಾನಂ ದರ್ಶಯಾಮಾಸ ಲಿಂಗಂ ತತ್ ಪರಮಂ ಪದಂ ॥ 41.62 ॥

ಅಕೋಲ್ಲಂತು ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನಂ ।
ಸ್ನಾನಂ ದಾನಂ ಚ ತತ್ರೈವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಚ ಭೋಜನಂ ॥ 41.63 ॥

ಪಿಂಡಪ್ರಿದಾನಂ ಚ ಕೃತಂ ಪ್ರೇತ್ಯಾನಂತಫಲಪ್ರದಂ ।
ತ್ರಿಯಂಬಕೇನ ತೋಯೇನ ಯಶ್ಚರುಂ ಶ್ರಪಯೇತ್ ತತಃ ॥ 41.64 ॥

ಅಕೋಲ್ಲಮೂಲೇ ದದ್ಯಾಚ್ಚ ಪಿಂಡಾಂಶ್ಚೈವ ಯಥಾವಿಧಿ ।
ತಾರಿತಾಃ ಪಿತರಸ್ತೇನ ತೃಪ್ಯಂತ್ಯಾಚಂದ್ರತಾರಕಂ ॥ 41.65 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ತಾಪಸೇಶ್ವರಮುತ್ತಮಂ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ಪ್ರಾಪ್ನುಯಾತ್ ತಪಸಃ ಫಲಂ ॥ 41.66 ॥

ಶುಕ್ಲತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನಂ ।
ನಾಸ್ತಿ ತೇನ ಸಮಂತೀರ್ಥಂ ನರ್ಮದಾಯಾಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ॥ 41.67 ॥

ದರ್ಶನಾತ್ ಸ್ಪರ್ಶನಾತ್ ತಸ್ಯ ಸ್ನಾನದಾನತಪೋಜಪಾತ್ ।
ಹೋಮಾಚ್ಚೈವೋಪವಾಸಾಚ್ಚ ಶುಕ್ಲತೀರ್ಥೇ ಮಹತ್ಫಲಂ ॥ 41.68 ॥

ಯೋಜನಂ ತತ್ ಸ್ಮೃತಂ ಕ್ಷೇತ್ರಂ ದೇವಗಂಧರ್ವಸೇವಿತಂ ।
ಶುಕ್ಲತೀರ್ಥಮಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನಂ ॥ 41.69 ॥

ಪಾದಪಾಗ್ರೇಣ ದೃಷ್ಟೇನ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಂ ವ್ಯಪೋಹತಿ ।
ದೇವ್ಯಾ ಸಹ ಸದಾ ಭರ್ಗಸ್ತತ್ರ ತಿಷ್ಠತಿ ಶಂಕರಃ ॥ 41.70 ॥

ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷೇ ಚತುರ್ದಶ್ಯಾಂ ವೈಶಾಖೇ ಮಾಸಿ ಸುವ್ರತ ।
ಕೈಲಾಸಾಚ್ಚಾಭಿನಿಷ್ಕ್ರಮ್ಯ ತತ್ರ ಸನ್ನಿಹಿತೋ ಹರಃ ॥ 41.71 ॥

ದೇವದಾನವಗಂಧರ್ವಾಃ ಸಿದ್ಧವಿದ್ಯಾಧರಾಸ್ತಥಾ ।
ಗಣಾಶ್ಚಾಪ್ಸರಸೋ ನಾಗಾಸ್ತತ್ರ ತಿಷ್ಠಂತಿ ಪುಂಗವಾಃ ॥ 41.72 ॥

ರಂಜಿತಂ ಹಿ ಯಥಾ ವಸ್ತ್ರಂ ಶುಕ್ಲಂ ಭವತಿ ವಾರಿಣಾ ।
ಆಜನ್ಮನಿ ಕೃತಂ ಪಾಪಂ ಶುಕ್ಲತೀರ್ಥೇ ವ್ಯಪೋಹತಿ ॥ 41.73 ॥

ಸ್ನಾನಂ ದಾನಂ ತಪಃ ಶ್ರಾದ್ಧಮನಂತಂ ತತ್ರ ದೃಶ್ಯತೇ ॥

ಶುಕ್ಲತೀರ್ಥಾತ್ ಪರಂ ತೀರ್ಥಂ ನ ಭವಿಷ್ಯತಿ ಪಾವನಂ ॥ 41.74 ॥

ಪೂರ್ವೇ ವಯಸಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಕೃತ್ವಾ ಪಾಪಾನಿ ಮಾನವಃ ।
ಅಹೋರಾತ್ರೋಪವಾಸೇನ ಶುಕ್ಲತೀರ್ಥೇ ವ್ಯಪೋಹತಿ ॥ 41.75 ॥

ಕಾರ್ತ್ತಿಕಸ್ಯ ತು ಮಾಸಸ್ಯ ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷೇ ಚತುರ್ದಶೀ ।
ಘೃತೇನ ಸ್ನಾಪಯೇದ್ ದೇವಮುಪೋಷ್ಯ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ॥ 41.76 ॥

ಏಕವಿಂಶತ್ಕುಲೋಪೇತೋ ನ ಚ್ಯವೇದೀಶ್ವರಾಲಯಾತ್ ।
ತಪಸಾ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯೇಣ ಯಜ್ಞದಾನೇನ ವಾ ಪುನಃ ॥ 41.77 ॥

ನ ತಾಂ ಗತಿಮವಾಪ್ನೋತಿ ಶುಕ್ಲತೀರ್ಥೇ ತು ಯಾಂ ಲಭೇತ್ ।
ಶುಕ್ಲತೀರ್ಥಂ ಮಹಾತೀರ್ಥಮೃಷಿಸಿದ್ಧನಿಷೇವಿತಂ ॥ 41.78 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ಪುನರ್ಜನ್ಮ ನ ವಿಂದತಿ ।
ಅಯನೇ ವಾ ಚತುರ್ದಶ್ಯಾಂ ಸಂಕ್ರಾಂತೌ ವಿಷುವೇ ತಥಾ ॥ 41.79 ॥

ಸ್ನಾತ್ವಾ ತು ಸೋಪವಾಸಃ ಸನ್ ವಿಜಿತಾತ್ಮಾ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ದಾನಂ ದದ್ಯಾದ್ ಯಥಾಶಕ್ತಿ ಪ್ರೀಯೇತಾಂ ಹರಿಶಂಕರೌ ॥ 41.80 ॥

ಏತತ್ ತೀರ್ಥಪ್ರಭಾವೇಣ ಸರ್ವಂ ಭವತಿ ಚಾಕ್ಷಯಂ ।
ಅನಾಥಂ ದುರ್ಗತಂ ವಿಪ್ರಂ ನಾಥವಂತಮಥಾಪಿ ವಾ ॥ 41.81 ॥

ಉದ್ವಾದಯತಿ ಯಸ್ತೀರ್ಥೇ ತಸ್ಯ ಪುಣ್ಯಫಲಂ ಶೃಣು ।
ಯಾವತ್ ತದ್ರೋಮಸಂಖ್ಯಾ ತು ತತ್ಪ್ರಸೂತಿಕುಲೇಷು ಚ ॥ 41.82 ॥

ತಾವದ್ ವರ್ಷಸಹಸ್ರಾಣಿ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಯಮತೀರ್ಥ ಮನುತ್ತಮಂ ॥ 41.83 ॥

ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷೇ ಚತುರ್ದಶ್ಯಾಂ ಮಾಘಮಾಸೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ।
ಸ್ನಾನಂ ಕೃತ್ವಾ ನಕ್ತಭೋಜೀ ನ ಪಶ್ಯೇದ್ ಯೋನಿಸಂಕಟಂ ॥ 41.84 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಏರಂಡೀತೀರ್ಥಮುತ್ತಮಂ ।
ಸಂಗಮೇ ತು ನರಃ ಸ್ನಾಯಾದುಪವಾಸಪರಾಯಣಃ ॥ 41.85 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಭೋಜಯೇದೇಕಂ ಕೋಟಿರ್ಭವತಿ ಭೋಜಿತಾಃ ।
ಏರಂಡೀಸಂಗಮೇ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಭಕ್ತಿಭಾವಾತ್ತು ರಂಜಿತಃ ॥ 41.86 ॥

ಮೃತ್ತಿಕಾಂ ಶಿರಸಿ ಸ್ಥಾಪ್ಯ ಅವಗಾಹ್ಯ ಚ ತಜ್ಜಲಂ ।
ನರ್ಮದೋದಕಸಂಮಿಶ್ರಂ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಕಿಲ್ಬಿಷೈಃ ॥ 41.87 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ತೀರ್ಥಂ ಕಲ್ಲೋಲಕೇಶ್ವರಂ ।
ಗಂಗಾವತರತೇ ತತ್ರ ದಿನೇ ಪುಣ್ಯೇ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 41.88 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಚ ಪೀತ್ವಾ ಚ ದತ್ತ್ವಾ ಚೈವ ಯಥಾವಿಧಿ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 41.89 ॥

ನಂದಿತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಪ್ರೀಯತೇ ತಸ್ಯ ನಂದೀಶಃ ಸೋಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 41.90 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ತೀರ್ಥಂ ತ್ವನರಕಂ ಶುಭಂ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ನರಕಂ ನೈವ ಪಶ್ಯತಿ ॥ 41.91 ॥

ತಸ್ಮಿಂಸ್ತೀರ್ಥೇ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ಸ್ವಾನ್ಯಸ್ಥೀನಿ ವಿನಿಕ್ಷಿಪೇತ್ ।
ರೂಪವಾನ್ ಜಾಯತೇ ಲೋಕೇ ಧನಭೋಗಸಮನ್ವಿತಃ ॥ 41.92 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಕಪಿಲಾತೀರ್ಥಮುತ್ತಮಂ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ಗೋಸಹಸ್ರಫಲಂ ಲಭೇತ್ ॥ 41.93 ॥

ಜ್ಯೇಷ್ಠಮಾಸೇ ತು ಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇ ಚತುರ್ದಶ್ಯಾಂ ವಿಶೇಷತಃ ।
ತತ್ರೋಪೋಷ್ಯ ನರೋ ಭಕ್ತ್ಯಾ ದದ್ಯಾದ್ ದೀಪಂ ಘೃತೇನ ತು ॥ 41.94 ॥

ಘೃತೇನ ಸ್ನಾಪಯೇದ್ ರುದ್ರಂ ಸಘೃತಂ ಶ್ರೀಫಲಂ ದಹೇತ್ ।
ಘಂಟಾಭರಣಸಂಯುಕ್ತಾಂ ಕಪಿಲಾಂ ವೈ ಪ್ರದಾಪಯೇತ್ ॥ 41.95 ॥

ಸರ್ವಾಭರಣಸಂಯುಕ್ತಃ ಸರ್ವದೇವನಮಸ್ಕೃತಃ ।
ಶಿವತುಲ್ಯಬಲೋ ಭೂತ್ವಾ ಶಿವವತ್ ಕ್ರೀಡತೇ ಚಿರಂ ॥ 41.96 ॥

ಅಂಗಾರಕದಿನೇ ಪ್ರಾಪ್ತೇ ಚತುರ್ಥ್ಯಾಂ ತು ವಿಶೇಷತಃ ।
ಸ್ನಾಪಯಿತ್ವಾ ಶಿವಂ ದದ್ಯಾದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಭ್ಯಸ್ತು ಭೋಜನಂ ॥ 41.97 ॥

ಸರ್ವಭೋಗಸಮಾಯುಕ್ತೋ ವಿಮಾನೇ ಸರ್ವಕಾಮಿಕೇ ।
ಗತ್ವಾ ಶಕ್ರಸ್ಯ ಭವನಂ ಶಕ್ರೇಣ ಸಹ ಮೋದತೇ ॥ 41.98 ॥

ತತಃ ಸ್ವರ್ಗಾತ್ ಪರಿಭ್ರಷ್ಟೋ ಧನವಾನ್ ಭೋಗವಾನ್ ಭವೇತ್ ।
ಅಂಗಾರಕನವಮ್ಯಾಂ ತು ಅಮಾವಾಸ್ಯಾಂ ತಥೈವ ಚ ॥ 41.99 ॥

ಸ್ನಾಪಯೇತ್ ತತ್ರ ಯತ್ನೇನ ರೂಪವಾನ್ ಸುಭಗೋ ಭವೇತ್ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಗಣೇಶ್ವರಮನುತ್ತಮಂ ॥ 41.100 ॥

ಶ್ರಾವಣೇ ಮಾಸೀ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇ ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷೇ ಚತುರ್ದಶೀ ।
ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 41.101 ॥

ಪಿತೄಣಾಂ ತರ್ಪಣಂ ಕೃತ್ವಾ ಮುಚ್ಯತೇ ಸ? ಋಣತ್ರಯಾತ್ ।
ಗಂಗೇಶ್ವರಸಮೀಪೇ ತು ಗಂಗಾವದನಮುತ್ತಮಂ ॥ 41.102 ॥

ಅಕಾಮೋ ವಾ ಸಕಾಮೋ ವಾ ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ತು ಮಾನವಃ ।
ಆಜನ್ಮಜನಿತೈಃ ಪಾಪೈರ್ಮುಚ್ಯತೇ ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ 41.103 ॥

ತಸ್ಯ ವೈ ಪಶ್ಚಿಮೇ ದೇಶೇ ಸಮೀಪೇ ನಾತಿದೂರತಃ ।
ದಶಾಶ್ವಮೇಧಿಕಂ ತೀರ್ಥಂ ತ್ರಿಷು ಲೋಕೇಷು ವಿಶ್ರುತಂ ॥ 41.104 ॥

ಉಪೋಷ್ಯ ರಜನೀಮೇಕಾಂ ಮಾಸಿ ಭಾದ್ರಪದೇ ಶುಭೇ ।
ಅಮಾವಸ್ಯಾಂ ನರಃ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಪೂಜಯೇದ್ ವೃಷಭಧ್ವಜಂ ॥ 41.105 ॥

ಕಾಂಚನೇನ ವಿಮಾನೇನ ಕಿಂಕಿಣೀಜಾಲಮಾಲಿನಾ ।
ಗತ್ವಾ ರುದ್ರಪುರಂ ರಮ್ಯಂ ರುದ್ರೇಣ ಸಹ ಮೋದತೇ ॥ 41.106 ॥

ಸರ್ವತ್ರ ಸರ್ವದಿವಸೇ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಪಿತೄಣಾಂ ತರ್ಪಣಂ ಕುರ್ಯಾದಶ್ವಮೇಧಫಲಂ ಲಭೇತ್ ॥ 41.107 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಏಕಚತ್ವಾರಿಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥41 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ದ್ವಿಚತ್ವಾರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಮಾರ್ಕಂಡೇಯ ಉವಾಚ
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಭೃಗುತೀರ್ಥ ಮನುತ್ತಮಂ ।
ತತ್ರ ದೇವೋ ಭೃಗುಃ ಪುರ್ವಂ ರುದ್ರಮಾರಾಧಯತ್ ಪುರಾ ॥ 42.1 ॥

ದರ್ಶನಾತ್ ತಸ್ಯ ದೇವಸ್ಯ ಸದ್ಯಃ ಪಾಪಾತ್ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ।
ಏತತ್ ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಸುವಿಪುಲಂ ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಣಾಶನಂ ॥ 42.2 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ದಿವಂ ಯಾಂತಿ ಯೇ ಮೃತಾಸ್ತೇಽಪುನರ್ಭವಾಃ ।
ಉಪಾನಹೋಸ್ತಥಾ ಯುಗ್ಮಂ ದೇಯಮನ್ನಂ ಸಕಾಂಚನಂ ॥ 42.3 ॥

ಭೋಜನಂ ಚ ಯಥಾಶಕ್ತಿ ತದಸ್ಯಾಕ್ಷಯಮುಚ್ಯತೇ ।
ಕ್ಷರಂತಿ ಸರ್ವದಾನಾನಿ ಯಜ್ಞದಾನಂ ತಪಃ ಕ್ರಿಯಾ ॥ 42.4 ॥

ಅಕ್ಷಯಂ ತತ್ ತಪಸ್ತಪ್ತಂ ಭೃಗುತೀರ್ಥೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ।
ತಸ್ಯೈವ ತಪಸೋಗ್ರೇಣ ತುಷ್ಟೇನ ತ್ರಿಪುರಾರಿಣಾ ॥ 42.5 ॥

ಸಾನ್ನಿಧ್ಯಂ ತತ್ರ ಕಥಿತಂ ಭೃಗುತೀರ್ಥೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಗೌತಮೇಶ್ವರಮುತ್ತಮಂ ॥ 42.6 ॥

ಯತ್ರಾರಾಧ್ಯ ತ್ರಿಶೂಲಾಂಕಂ ಗೌತಮಃ ಸಿದ್ಧಿಮಾಪ್ತವಾನ್ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ಉಪವಾಸಪರಾಯಣಃ ॥ 42.7 ॥

ಕಾಂಚನೇನ ವಿಮಾನೇನ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ।
ವೃಷೋತ್ಸರ್ಗಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇಚ್ಛಾಶ್ವತಂ ಪದಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 42.8 ॥

ನ ಜಾನಂತಿ ನರಾ ಮೂಢಾ ವಿಷ್ಣೋರ್ಮಾಯಾವಿಮೋಹಿತಾಃ ।
ಧೌತಪಾಪಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇದ್ ಧೌತಂ ಯತ್ರ ವೃಷೇಣ ತು ॥ 42.9 ॥

ನರ್ಮದಾಯಾಂ ಸ್ಥಿತಂ ರಾಜನ್ ಸರ್ವಪಾತಕನಾಶನಂ ।
ತತ್ರ ತೀರ್ಥೇ ನರಃ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಂ ವ್ಯಪೋಹತಿ ॥ 42.10 ॥

ತತ್ರ ತೀರ್ಥೇ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ಪ್ರಾಣತ್ಯಾಗಂ ಕರೋತಿ ಯಃ ।
ಚತುರ್ಭುಜಸ್ತ್ರಿನೇತ್ರಶ್ಚ ಹರತುಲ್ಯಬಲೋ ಭವೇತ್ ॥ 42.11 ॥

ವಸೇತ್ ಕಲ್ಪಾಯುತಂ ಸಾಗ್ರಂ ಶಿವತುಲ್ಯಪರಾಕ್ರಮಃ ।
ಕಾಲೇನ ಮಹತಾ ಜಾತಃ ಪೃಥಿವ್ಯಾಮೇಕರಾಡ್ ಭವೇತ್ ॥ 42.12 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಹಂಸತೀರ್ಥ ಮನುತ್ತಮಂ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 42.13 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಸಿದ್ಧೋ ಯತ್ರ ಜನಾರ್ದನಃ ।
ವರಾಹತೀರ್ಥ ಮಾಖ್ಯಾತಂ ವಿಷ್ಣುಲೋಕಗತಿಪ್ರದಂ ॥ 42.14 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಚಂದ್ರತೀರ್ಥಮನುತ್ತಮಂ ।
ಪೌರ್ಣಮಾಸ್ಯಾಂ ವಿಶೇಷೇಣ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 42.15 ॥

ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಪೃಥಿವ್ಯಾಮೇಕರಾಡ್ ಭವೇತ್ ।
ದೇವತೀರ್ಥ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸರ್ವದೇವನಮಕೃತಂ ॥ 42.16 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಚ ರಾಜೇಂದ್ರ ದೈವತೈಃ ಸಹ ಮೋದತೇ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಶಂಕಿತೀರ್ಥಮನುತ್ತಮಂ ॥ 42.17 ॥

ಯತ್ ತತ್ರ ದೀಯತೇ ದಾನಂ ಸರ್ವಂ ಕೋಟಿಗುಣಂ ಭವೇತ್ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ತೀರ್ಥಂ ಪೈತಾಮಹಂ ಶುಭಂ ॥ 42.18 ॥

ಯತ್ತತ್ರ ಕ್ರಿಯತೇ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಸರ್ವಂ ತದಕ್ಷಯಂ ಭವೇತ್ ।
ಸಾವಿತ್ರೀತೀರ್ಥಮಾಸಾದ್ಯ ಯಸ್ತು ಪ್ರಾಣಾನ್ ಪರಿತ್ಯಜೇತ್ ॥ 42.19 ॥

ವಿಧೂಯ ಸರ್ವಪಾಪಾನಿ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ।
ಮನೋಹರಂ ತು ತತ್ರೈವ ತೀರ್ಥಂ ಪರಮಶೋಭನಂ ॥ 42.20 ॥

ಸ್ನಾತ್ವಾ ತತ್ರ ನರೋ ರಾಜನ್ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಕನ್ಯಾತೀರ್ಥಮನುತ್ತಮಂ ॥ 42.21 ॥

ಸ್ನಾತ್ವಾ ತತ್ರ ನರೋ ರಾಜನ್ಸರ್ವಪಾರೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ।
ಶುಕ್ಲಪಕ್ಷೇ ತೃತೀಯಾಯಾಂ ಸ್ನಾನಮಾತ್ರಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 42.22 ॥

ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಪೃತಿವ್ಯಾಮೇಕರಾಡ್ ಭವೇತ್ ।
ಸ್ವರ್ಗಬಿಂದುಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ತೀರ್ಥಂ ದೇವನಮಸ್ಕೃತಂ ॥ 42.23 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ದುರ್ಗತಿಂ ನೈವ ಗಚ್ಛತಿ ।
ಅಪ್ಸರೇಶಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 42.24 ॥

ಕ್ರೀಡತೇ ನಾಕಲೋಕಸ್ಥೋ ಹ್ಯಪ್ಸರೋಭಿಃ ಸ ಮೋದತೇ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಭಾರಭೂತಿಮನುತ್ತಮಂ ॥ 42.25 ॥

ಉಪೋಷಿತೋಽರ್ಚಯೇದೀಶಂ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ।
ಅಸ್ಮಿಂಸ್ತೀರ್ಥೇ ಮೃತೋ ರಾಜನ್ ಗಾಣಪತ್ಯಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 42.26 ॥

ಕಾರ್ತ್ತಿಕೇ ಮಾಸಿ ದೇವೇಶಮರ್ಚಯೇತ್ ಪಾರ್ವತೀಪತಿಂ ।
ಅಶ್ವಮೇಧಾದ್ ದಶಗುಣಂ ಪ್ರವದಂತಿ ಮನೀಷಿಣಃ ॥ 42.27 ॥

ವೃಷಭಂ ಯಃ ಪ್ರಯಚ್ಛೇತ ತತ್ರ ಕುಂದೇಂದುಸಪ್ರಭಂ ।
ವೃಷಯುಕ್ತೇನ ಯಾನೇನ ರುದ್ರಲೋಕಂ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 42.28 ॥

ಏತತ್ ತೀರ್ಥಂ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ಯಸ್ತು ಪ್ರಾಣಾನ್ ಪರಿತ್ಯಜೇತ್ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ರುದ್ರಲೋಕಂ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 42.29 ॥

ಜಲಪ್ರವೇಶಂ ಯಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ತಸ್ಮಿಂಸ್ತೀರ್ಥೇ ನರಾಧಿಪ ।
ಹಂಸಯುಕ್ತೇನ ಯಾನೇನ ಸ್ವರ್ಗಲೋಕಂ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 42.30 ॥

ಏರಂಡ್ಯಾ ನರ್ಮದಾಯಾಸ್ತು ಸಂಗಮಂ ಲೋಕವಿಶ್ರುತಂ ।
ತಚ್ಚ ತೀರ್ಥಂ ಮಹಾಪುಣ್ಯಂ ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಣಾಶನಂ ॥ 42.31 ॥

ಉಪವಾಸಕೃತೋ ಭೂತ್ವಾ ನಿತ್ಯಂ ವ್ರತಪರಾಯಣಃ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ಮುಚ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಯಾ ॥ 42.32 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ನರ್ಮದೋದಧಿಸಂಗಮಂ ।
ಜಮದಗ್ನಿರಿತಿ ಖ್ಯಾತಃ ಸಿದ್ಧೋ ಯತ್ರ ಜನಾರ್ದನಃ ॥ 42.33 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ನರ್ಮದೋದಧಿಸಂಗಮೇ ।
ತ್ರಿಗುಣಂ ಚಾಶ್ವಮೇಧಸ್ಯ ಫಲಂ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಮಾನವಃ ॥ 42.34 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಪಿಂಗಲೇಶ್ವರಮುತ್ತಮಂ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 42.35 ॥

ತತ್ರೋಪವಾಸಂ ಯಃ ಕೃತ್ವಾ ಪಶ್ಯೇತ ವಿಮಲೇಶ್ವರಂ ।
ಸಪ್ತಜನ್ಮಕೃತಂ ಪಾಪಂ ಹಿತ್ವಾ ಯಾತಿ ಶಿವಾಲಯಂ ॥ 42.36 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಅಲಿಕಾತೀರ್ಥಮುತ್ತಮಂ ।
ಉಪೋಷ್ಯ ರಜನೀಮೇಕಾಂ ನಿಯತೋ ನಿಯತಾಶನಃ ॥ 42.37 ॥

ಅಸ್ಯ ತೀರ್ಥಸ್ಯ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಾನ್ಮುಚ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಯಾ ।
ಏತಾನಿ ತವ ಸಂಕ್ಷೇಪಾತ್ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯಾತ್ ಕಥಿತಾನಿ ತು ॥ 42.38 ॥

ನ ಶಕ್ಯಾ ವಿಸ್ತರಾದ್ ವಕ್ತುಂ ಸಂಖ್ಯಾ ತೀರ್ಥೇಷು ಪಾಂಡವ ।
ಏಷಾ ಪವಿತ್ರಾ ವಿಮಲಾ ನದೀ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಶ್ರುತಾ ॥ 42.39 ॥

ನರ್ಮದಾ ಸರಿತಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠಾ ಮಹಾದೇವಸ್ಯ ವಲ್ಲಭಾ ।
ಮನಸಾ ಸಂಸ್ಮರೇದ್ಯಸ್ತು ನರ್ಮದಾಂ ವೈ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ॥ 42.40 ॥

ಚಾಂದ್ರಾಯಣಶತಂ ಸಾಗ್ರಂ ಲಭತೇ ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ ।
ಅಶ್ರದ್ದಧಾನಾಃ ಪುರುಷಾ ನಾಸ್ತಿಕ್ಯಂ ಘೋರಮಾಶ್ರಿತಾಃ ॥ 42.41 ॥

ಪತಂತಿ ನರಕೇ ಘೋರೇ ಇತ್ಯಾಹ ಪರಮೇಶ್ವರಃ ।
ನರ್ಮದಾಂ ಸೇವತೇ ನಿತ್ಯಂ ಸ್ವಯಂ ದೇವೋ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ತೇನ ಪುಣ್ಯಾ ನದೀ ಜ್ಞೇಯಾ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಪಹಾರಿಣೀ ॥ 42.42 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ದ್ವಿಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥42 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ತ್ರಿಚತ್ವಾರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಇದಂ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಖ್ಯಾತಂ ತೀರ್ಥಂ ನೈಮಿಶಮುತ್ತಮಂ ।
ಸೂತ ಉವಾಚ
ಮಹಾದೇವಪ್ರಿಯಕರಂ ಮಹಾಪಾತಕನಾಶನಂ ॥ 43.1 ॥

ಮಹಾದೇವಂ ದಿದೃಕ್ಷೂಣಾಮೃಷೀಣಣಾ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಾಂ ।
ಬ್ರಹಾಮಣಾ ನಿರ್ಮಿತಂ ಸ್ಥಾನಂ ತಪಸ್ತಪ್ತುಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ॥ 43.2 ॥

ಮರೀಚಯೋಽತ್ರಯೇ ವಿಪ್ರಾ ವಸಿಷ್ಠಾಃ ಕ್ರತವಸ್ತಥಾ ।
ಭೃಗವೋಽಙ್ಗಿರಸಃ ಪೂರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಕಮಲೋದ್ಭವಂ ॥ 43.3 ॥

ಸಮೇತ್ಯ ಸರ್ವವರದಂ ಚತುರ್ಮೂರ್ತಿ ಚತುರ್ಮುಖಂ ।
ಪೃಚ್ಛಂತಿ ಪ್ರಣಿಪತ್ಯೈನಂ ವಿಶ್ವಕರ್ಮಾಣಮಚ್ಯುತಂ ॥ 43.4 ॥

ಷಟ್ಕುಲೀಯಾ ಊಚುಃ ।
ಭಗವನ್ ದೇವಮೀಶಾನಂ ತಮೇವೈಕಂ ಕಪರ್ದಿನಂ ।
ಕೇನೋಪಾಯೇನ ಪಶ್ಯಾಮೋ ಬ್ರೂಹಿ ದೇವನಮಸ್ತವ ॥ 43.5 ॥

ಬ್ರಹ್ಮೋವಾಚ ।
ಸತ್ರಂ ಸಹಸ್ರಮಾಸಧ್ವಂ ವಾಙ್ಮನೋದೋಷವರ್ಜಿತಾಃ ।
ದೇಶಂ ಚ ವಃ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಯಸ್ಮಿನ್ ದೇಶೇ ಚರಿಷ್ಯಥ ॥ 43.6 ॥

ಮುಕ್ತ್ವಾ ಮನೋಮಯಂ ಚಕ್ರಂ ಸಂಸೃಷ್ಟ್ವಾ ತಾನುವಾಚ ಹ ।
ಕ್ಷಿಪ್ತಮೇತನ್ಮಯಾ ಚಕ್ರಮನುವ್ರಜತ ಮಾ ಚಿರಂ ॥ 43.7 ॥

ಯತ್ರಾಸ್ಯ ನೇಮಿಃ ಶೀರ್ಯೇತ ಸ ದೇಶಃ ಪುರುಷರ್ಷಭಾಃ ।
ತತೋ ಮುಮೋಚ ತಚ್ಚಕ್ರಂ ತೇ ಚ ತತ್ಸಮನುವ್ರಜನ್ ॥ 43.8 ॥

ತಸ್ಯ ವೈ ವ್ರಜತಃ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಯತ್ರ ನೇಮಿರಶೀರ್ಯತ ।
ನೈಮಿಶಂ ತತ್ಸ್ಮೃತಂ ನಾಮ್ನಾ ಪುಣ್ಯಂ ಸರ್ವತ್ರ ಪೂಜಿತಂ ॥ 43.9 ॥

ಸಿದ್ಧಚಾರಣಸಂಕೀರ್ಣಂ ಯಕ್ಷಗಂಧರ್ವಸೇವಿತಂ ।
ಸ್ಥಾನಂ ಭಗವತಃ ಶಂಭೋರೇತನ್ನೈಮಿಶಮುತ್ತಮಂ ॥ 43.10 ॥

ಅತ್ರ ದೇವಾಃ ಸಗಂಧರ್ವಾಃ ಸಯಕ್ಷೋರಗರಾಕ್ಷಸಾಃ ।
ತಪಸ್ತಪ್ತ್ವಾ ಪುರಾ ದೇವಾ ಲೇಭಿರೇ ಪ್ರವರಾನ್ ವರಾನ್ ॥ 43.11 ॥

ಇಮಂ ದೇಶಂ ಸಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಷಟ್ಕುಲೀಯಾಃ ಸಮಾಹಿತಾಃ ।
ಸತ್ರೇಣಾರಾಧ್ಯ ದೇವೇಶಂ ದೃಷ್ಟವಂತೋ ಮಹೇಶ್ವರಂ ॥ 43.12 ॥

ಅತ್ರ ದಾನಂ ತಪಸ್ತಪ್ತಂ ಸ್ನಾನಂ ಜಪ್ಯಾದಿಕಂ ಚ ಯತ್ ।
ಏಕೈಕಂ ಪಾವಯೇತ್ ಪಾಪಂ ಸಪ್ತಜನ್ಮಕೃತಂ ದ್ವಿಜಾಃ ॥ 43.13 ॥

ಅತ್ರ ಪೂರ್ವಂ ಸ ಭಗವಾನೃಷೀಣಾಂ ಸತ್ರಮಾಸತಾಂ ।
ಸ ವೈ ಪ್ರೋವಾಚ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಂ ಪುರಾಣಂ ಬ್ರಹ್ಮಭಾಷಿತಂ ॥ 43.14 ॥

ಅತ್ರ ದೇವೋ ಮಹಾದೇವೋ ರುದ್ರಾಣ್ಯಾ ಕಿಲ ವಿಶ್ವಕೃತ್ ।
ರಮತೇಽಧ್ಯಾಪಿ ಭಗವಾನ್ ಪ್ರಮಥೈಃ ಪರಿವಾರಿತಃ ॥ 43.15 ॥

ಅತ್ರ ಪ್ರಾಣಾನ್ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ನಿಯಮೇನ ದ್ವಿಜಾತಯಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಂ ಗಮಿಷ್ಯಂತಿ ಯತ್ರ ಗತ್ವಾ ನ ಜಾಯತೇ ॥ 43.16 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ತೀರ್ಥಪ್ರವರಂ ಜಾಪ್ಯೇಶ್ವರಮಿತಿಶ್ರುತಂ ।
ಜಜಾಪ ರುದ್ರಮನಿಶಂ ಯತ್ರ ನಂದೀ ಮಹಾಗಣಃ ॥ 43.17 ॥

ಪ್ರೀತಸ್ತಸ್ಯ ಮಹಾದೇವೋ ದೇವ್ಯಾ ಸಹ ಪಿನಾಕಧೃಕ್ ।
ದದಾವಾತ್ಮಸಮಾನತ್ವಂ ಮೃತ್ಯುವಂಚನಮೇವ ಚ ॥ 43.18 ॥

ಅಭೂದೃಷಿಃ ಸ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಶಿಲಾದೋ ನಾಮ ಧರ್ಮವಿತ್ ।
ಆರಾಧಯನ್ಮಹಾದೇವಂ ಪುತ್ರಾರ್ಥಂ ವೃಷಭಧ್ವಜಂ ॥ 43.19 ॥

ಸ್ಯ ವರ್ಷಸಹಸ್ರಾಂತೇ ತಪ್ಯಮಾನಸ್ಯ ವಿಶ್ವಕೃತ್ ।
ಶರ್ವಃ ಸೋಮೋ ಗಣವೃತೋ ವರದೋಽಸ್ಮೀತ್ಯಭಾಷತ ॥ 43.20 ॥

ಸ ವವ್ರೇ ವರಮೀಶಾನಂ ವರೇಣ್ಯಂ ಗಿರಿಜಾಪತಿಂ ।
ಅಯೋನಿಜಂ ಮೃತ್ಯುಹೀನಂ ದೇಹಿ ಪುತ್ರಂ ತ್ವಯಾ ಸಮಂ ॥ 43.21 ॥

ತಥಾಸ್ತ್ವಿತ್ಯಾಹ ಭಗವಾನ್ ದೇವ್ಯಾ ಸಹ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ಪಶ್ಯತಸ್ತಸ್ಯ ವಿಪ್ರರ್ಷೇರಂತರ್ದ್ಧಾನಂ ಗತೋ ಹರಃ ॥ 43.22 ॥

ತತೋ ಯುಯೋಜಿತಾಂ ಭೂಮಿಂ ಶಿಲಾದೋ ಧರ್ಮವಿತ್ತಮಃ ।
ಚಕರ್ಷ ಲಾಂಗಲೇನೋರ್ವಾಂ ಭಿತ್ತ್ವಾದೃಶ್ಯತ ಶೋಭನಃ ॥ 43.23 ॥

ಸಂವರ್ತ್ತಕೋಽನಲಪ್ರಖ್ಯಃ ಕುಮಾರಃ ಪ್ರಹಸನ್ನಿವ ।
ರೂಪಲಾವಣ್ಯಸಂಪನ್ನಸ್ತೇಜಸಾ ಭಾಸಯನ್ ದಿಶಃ ॥ 43.24 ॥

ಕುಮಾರತುಲ್ಯೋಽಪ್ರತಿಮೋ ಮೇಘಗಂಭೀರಯಾ ಗಿರಾ ।
ಶಿಲಾದಂ ತಾತ ತಾತೇತಿ ಪ್ರಾಹ ನಂದೀ ಪುನಃ ಪುನಃ ॥ 43.25 ॥

ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ನಂದನಂ ಜಾತಂ ಶಿಲಾದಃ ಪರಿಷಸ್ವಜೇ ।
ಮುನೀನಾಂ ದರ್ಶಯಾಮಾಸ ಯೇ ತದಾಶ್ರಮವಾಸಿನಃ ॥ 43.26 ॥

ಜಾತಕರ್ಮಾದಿಕಾಃ ಸರ್ವಾಃ ಕ್ರಿಯಾಸ್ತಸ್ಯ ಚಕಾರ ಹ ।
ಉಪನೀಯ ಯಥಾಶಾಸ್ತ್ರಂ ವೇದಮಧ್ಯಾಪಯತ್ ಸುತಂ ॥ 43.27 ॥

ಅಧೀತವೇದೋ ಭಗವಾನ್ ನಂದೀ ಮತಿಮನುತ್ತಮಾಂ ।
ಚಕ್ರೇ ಮಹೇಶ್ವರಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಜೇಷ್ಯೇ ಮೃತ್ಯುಮಿತಿ ಪ್ರಭುಂ ॥ 43.28 ॥

ಸ ಗತ್ವಾ ಸರಿತಂ ಪುಣ್ಯಾಮೇಕಾಗ್ರಶ್ರದ್ಧಯಾನ್ವಿತಃ ।
ಜಜಾಪ ರುದ್ರಮನಿಶಂ ಮಹೇಶಾಸಕ್ತಮಾನಸಃ ॥ 43.29 ॥

ತಸ್ಯ ಕೋಟ್ಯಾಂ ತು ಪೂರ್ಣಾಯಾಂ ಶಂಕರೋ ಭಕ್ತವತ್ಸಲಃ ।
ಆಗತ್ಯ ಸಾಂಬಃ ಸಗಣೋ ವರದೋಽಸ್ಮೀತ್ಯುವಾಚ ಹ ॥ 43.30 ॥

ಸ ವವ್ರೇ ಪುನರೇವೇಶಂ ಜಪೇಯಂ ಕೋಟಿಮೀಶ್ವರಂ ।
ಭವದಾಹಂಮಹಾದೇವ ದೇಹೀತಿ ಪರಮೇಶ್ವರ ॥ 43.31 ॥

ಏವಮಸ್ತ್ವಿತಿ ಸಂಪ್ರೋಚ್ಯ ದೇವೋಽಪ್ಯಂತರಧೀಯತ ।
ಜಜಾಪ ಕೋಟಿಂ ಭಗವಾನ್ ಭೂಯಸ್ತದ್ಗತಮಾನಸಃ ॥ 43.32 ॥

ದ್ವಿತೀಯಾಯಾಂ ಚ ಕೋಟ್ಯಾಂ ವೈ ಸಂಪೂರ್ಣಾಯಾಂ ವೃಷಧ್ವಜಃ ।
ಆಗತ್ಯ ವರದೋಽಸ್ಮೀತಿ ಪ್ರಾಹ ಭೂತಗಣೈರ್ವೃತಃ ॥ 43.33 ॥

ತೃತೀಯಾಂ ಜಪ್ತುಮಿಚ್ಛಾಮಿ ಕೋಟಿಂ ಭೂಯೋಽಪಿ ಶಂಕರ ।
ತಥಾಸ್ತ್ವಿತ್ಯಾಹ ವಿಶ್ವಾತ್ಮಾ ದೇವೋಽಪ್ಯಂತರಧೀಯತ ॥ 43.34 ॥

ಕೋಟಿತ್ರಯೇಽಥ ಸಂಪೂರ್ಣೇ ದೇವಃ ಪ್ರೀತಮನಾ ಭೃಶಂ ।
ಆಗತ್ಯ ವರದೋಽಸ್ಮೀತಿ ಪ್ರಾಹ ಭೂತಗಣೈರ್ವೃತಃ ॥ 43.35 ॥

ಜಪೇಯಂ ಕೋಟಿಮನ್ಯಾಂ ವೈ ಭೂಯೋಽಪಿ ತವ ತೇಜಸಾ ।
ಇತ್ಯುಕ್ತೇ ಭಗವಾನಾಹ ನ ಜಪ್ತವ್ಯಂ ತ್ವಯಾ ಪುನಃ ॥ 43.36 ॥

ಅಮರೋ ಜರಯಾ ತ್ಯಕ್ತೋ ಮಮ ಪಾರ್ಶ್ವಗತಃ ಸದಾ ।
ಮಹಾಗಣಪತಿರ್ದೇವ್ಯಾಃ ಪುತ್ರೋ ಭವ ಮಹೇಶ್ವರಃ ॥ 43.37 ॥

ಯೋಗೀಶ್ವರೋ ಮಹಾಯೋಗೀ ಗಣಾನಾಮೀಶ್ವರೇಶ್ವರಃ ।
ಸರ್ವಲೋಕಾಧಿಪಃ ಶ್ರೀಮಾನ್ ಸರ್ವಜ್ಞೋ ಮದ್ಬಲಾನ್ವಿತಃ ॥ 43.38 ॥

ಜ್ಞಾನಂ ತನ್ಮಾಮಕಂ ದಿವ್ಯಂ ಹಸ್ತಾಮಲಕವತ್ತವ ।
ಆಭೂತಸಂಪ್ಲವಸ್ಥಾಯೀ ತತೋ ಯಾಸ್ಯಸಿ ತತ್ಪದಂ ॥ 43.39 ॥

ಏತದುಕ್ತ್ವಾ ಮಹಾದೇವೋ ಗಣಾನಾಹೂಯ ಶಂಕರಃ ।
ಅಭಿಷೇಕೇಣ ಯುಕ್ತೇನ ನಂದೀಶ್ವರಮಯೋಜಯತ್ ॥ 43.40 ॥

ಉದ್ವಾಹಯಾಮಾಸ ಚ ತಂ ಸ್ವಯಮೇವ ಪಿನಾಕಧೃಕ್ ।
ಮರುತಾಂ ಚ ಶುಭಾಂ ಕನ್ಯಾಂ ಸ್ವಯಮೇತಿ ಚ ವಿಶ್ರುತಾಂ ॥ 43.41 ॥

ಏತಜ್ಜಪ್ಯೇಶ್ವರಂ ಸ್ಥಾನಂ ದೇವದೇವಸ್ಯ ಶೂಲಿನಃ ।
ಯತ್ರ ತತ್ರ ಮೃತೋ ಮರ್ತ್ತ್ಯೋ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 43.42 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ತ್ರಿಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥43 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಚತುಶ್ಚತ್ವಾರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಸೂತ ಉವಾಚ
ಅನ್ಯಚ್ಚ ತೀರ್ಥಪ್ರವರಂ ಜಪ್ಯೇಶ್ವರಸಮೀಪತಃ ।
ನಾಮ್ನಾ ಪಂಚನದಂ ಪುಣ್ಯಂ ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಣಾಶನಂ ॥ 44.1 ॥

ತ್ರಿರಾತ್ರಮುಷಿತಸ್ತತ್ರ ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ಮಹೇಶ್ವರಂ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 44.2 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ತೀರ್ಥಪ್ರವರಂ ಶಂಕರಸ್ಯಾಮಿತೌಜಸಃ ।
ಮಹಾಭೈರವಮಿತ್ಯುಕ್ತಂ ಮಹಾಪಾತಕನಾಶನಂ ॥ 44.3 ॥

ತೀರ್ಥಾನಾಂ ಚ ಪರಂ ತೀರ್ಥಂ ವಿತಸ್ತಾ ಪರಮಾ ನದೀ ।
ಸರ್ವಪಾಪಹರಾ ಪುಣ್ಯಾ ಸ್ವಯಮೇವ ಗಿರೀಂದ್ರಜಾ ॥ 44.4 ॥

ತೀರ್ಥಂ ಪಂಚತಪೋ ನಾಮ ಶಂಭೋರಮಿತತೇಜಸಃ ।
ಯತ್ರ ದೇವಾದಿದೇವೇನ ಶಕ್ರಾರ್ಥೇ ಪೂಜಿತೋ ಭವಃ ॥ 44.5 ॥

ಪಿಂಡದಾನಾದಿಕಂ ತತ್ರ ಪ್ರೇತ್ಯಾನಂತಫಲಪ್ರದಂ ।
ಮೃತಸ್ತತ್ರಾಪಿ ನಿಯಮಾದ್ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 44.6 ॥

ಕಾಯಾವರೋಹಣಂ ನಾಮ ಮಹಾದೇವಾಲಯಂ ಶುಭಂ ।
ಯತ್ರ ಮಾಹೇಶ್ವರಾ ಧರ್ಮಾ ಮುನಿಭಿಃ ಸಂಪ್ರವರ್ತ್ತಿತಾಃ ॥ 44.7 ॥

ಶ್ರಾದ್ಧಂ ದಾನಂ ತಪೋ ಹೋಮ ಉಪವಾಸಸ್ತಥಾಽಕ್ಷಯಃ ।
ಪರಿತ್ಯಜತಿ ಯಃ ಪ್ರಾಣಾನ್ ರುದ್ರಲೋಕಂ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 44.8 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ತೀರ್ಥಪ್ರವರಂ ಕನ್ಯಾತೀರ್ಥಮಿತಿ ಶ್ರುತಂ ।
ತತ್ರ ಗತ್ವಾ ತ್ಯಜೇತ್ ಪ್ರಾಣಾಁಲ್ಲೋಕಾನ್ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಶಾಶ್ವತಾನ್ ॥ 44.9 ॥

ಜಾಮದಗ್ನ್ಯಸ್ಯ ತು ಶುಭಂ ರಾಮಸ್ಯಾಕ್ಲಿಷ್ಟಕರ್ಮಣಃ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ತೀರ್ಥ ವರೇ ಗೋಸಹಸ್ರಫಲಂ ಲಭೇತ್ ॥ 44.10 ॥

ಮಹಾಕಾಲಮಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ತೀರ್ಥಂ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಶ್ರುತಂ ।
ಗತ್ವಾ ಪ್ರಾಣಾನ್ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಗಾಣಪತ್ಯಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 44.11 ॥

ಗುಹ್ಯಾದ್ ಗುಹ್ಯತಮಂ ತೀರ್ಥಂ ನಕುಲೀಶ್ವರಮುತ್ತಮಂ ।
ತತ್ರ ಸನ್ನಿಹಿತಃ ಶ್ರೀಮಾನ್ ಭಗವಾನ್ ನಕುಲೀಶ್ವರಃ ॥ 44.12 ॥

ಹಿಮವಚ್ಛಿಖರೇ ರಮ್ಯೇ ಗಂಗಾದ್ವಾರೇ ಸುಶೋಭನೇ ।
ದೇವ್ಯಾ ಸಹ ಮಹಾದೇವೋ ನಿತ್ಯಂ ಶಿಷ್ಯೈಶ್ಚ ಸಂವೃತಃ ॥ 44.13 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಮಹಾದೇವಂ ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ವೃಷಧ್ವಜಂ ।
ಸರ್ವಪಾಪೈರ್ವಿಮುಚ್ಯೇತ ಮೃತಸ್ತಜ್ಜ್ಞಾನಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 44.14 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ದೇವದೇವಸ್ಯ ಸ್ಥಾನಂ ಪುಣ್ಯತಮಂ ಶುಭಂ ।
ಭೀಮೇಶ್ವರಮಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ಗತ್ವಾ ಮುಂಚತಿ ಪಾತಕಂ ॥ 44.15 ॥

ತಥಾನ್ಯಚ್ಚಂಡವೇಗಾಯಾಃ ಸಂಭೇದಃ ಪಾಪನಾಶನಃ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಚ ಪೀತ್ವಾ ಚ ಮುಚ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಯಾ ॥ 44.16 ॥

ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ಚೈತೇಷಾಂ ತೀರ್ಥಾನಾಂ ಪರಮಾ ಪುರೀ ।
ನಾಮ್ನಾ ವಾರಾಣಸೀ ದಿವ್ಯಾ ಕೋಟಿಕೋಟ್ಯಯುತಾಧಿಕಾ ॥ 44.17 ॥

ತಸ್ಯಾಃ ಪುರಸ್ತಾನ್ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ಭಾಷಿತಂ ವೋ ಮಯಾ ತ್ವಿಹ ।
ನಾನ್ಯತ್ರ ಲಭ್ಯತೇ ಮುಕ್ತಿಂ ರ್ಯೋಗೇನಾಪ್ಯೇಕಜನ್ಮನಾ ॥ 44.18 ॥

ಏತೇ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯತಃ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ದೇಶಾಃ ಪಾಪಹರಾ ನೃಣಾಂ ।
ಗತ್ವಾ ಸಂಕ್ಷಾಲಯೇತ್ ಪಾಪಂ ಜನ್ಮಾಂತರಶತೈಃ ಕೃತಂ ॥ 44.19 ॥

ಯಃ ಸ್ವಧರ್ಮಾನ್ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ತೀರ್ಥಸೇವಾಂ ಕರೋತಿ ಹಿ ।
ನ ತಸ್ಯ ಫಲತೇ ತೀರ್ಥಮಹಿ ಲೋಕೇ ಪರತ್ರ ಚ ॥ 44.20 ॥

ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತೀ ಚ ವಿಧುರಸ್ತಥಾ ಯಾಯಾವರೋ ಗೃಹೀ ।
ಪ್ರಕುರ್ಯಾತ್ ತೀರ್ಥಸಂಸೇವಾಂ ಯೇ ಚಾನ್ಯಸ್ತಾದೃಶಾ ಜನಾಃ ॥ 44.21 ॥

ಸಹಾಗ್ನಿರ್ವಾ ಸಪತ್ನೀಕೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ತೀರ್ಥಾನಿ ಯತ್ನತಃ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ಯಥೋಕ್ತಾಂ ಗತಿಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 44.22 ॥

ಋಣಾನಿ ತ್ರೀಣ್ಯಪಾಕೃತ್ಯ ಕುರ್ವನ್ವಾ ತೀರ್ಥಸೇವನಂ ।
ವಿಧಾಯ ವೃತ್ತಿಂ ಪುತ್ರಾಣಾಂ ಭಾರ್ಯಾಂ ತೇಷು ವಿಧಾಯ ಚ ॥ 44.23 ॥

ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಪ್ರಸಂಗೇನ ತೀರ್ಥಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಮೀರಿತಂ ।
ಯಃ ಪಠೇಚ್ಛೃಣುಯಾದ್ ವಾಽಪಿ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ॥ 44.24 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಚತುಷ್ಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥44 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಪಂಚಚತ್ವಾರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಸೂತ ಉವಾಚ
ಏತದಾಕರ್ಣ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನಂ ನಾರಾಯಣಮುಖೇರಿತಂ ।
ಕೂರ್ಮರೂಪಧರಂ ದೇವಂ ಪಪ್ರಚ್ಛುರ್ಮುನಯಃ ಪ್ರಭುಂ ॥ 45.1 ॥

ಮುನಯಃ ಊಚುಃ
ಕಥಿತಾ ಭವತಾ ಧರ್ಮೋ ಮೋಕ್ಷಜ್ಞಾನಂ ಸವಿಸ್ತರಂ ।
ಲೋಕಾನಾಂ ಸರ್ಗವಿಸ್ತಾರೋ ವಂಶಮನ್ವಂತರಾಣಿ ಚ ॥ 45.2 ॥

ಪ್ರತಿಸರ್ಗಮಿದಾನೀಂ ನೋ ವಕ್ತುಮರ್ಹಸೀ ಮಾಧವ ।
ಭೂತಾನಾಂ ಭೂತಭವ್ಯೇಶ ಯಥಾ ಪೂರ್ವಂ ತ್ವಯೋದಿತಂ ॥ 45.3 ॥

ಸೂತ ಉವಾಚ
ಶ್ರುತ್ವಾ ತೇಷಾಂ ತದಾ ವಾಕ್ಯಂ ಭಗವಾನ್ ಕೂರ್ಮರೂಪಧೃಕ್ ।
ವ್ಯಾಜಹಾರ ಮಹಾಯೋಗೀ ಭೂತಾನಾಂ ಪ್ರತಿಸಂಚರಂ ॥ 45.4 ॥

ಕೂರ್ಮ ಉವಾಚ
ನಿತ್ಯೋ ನೈಮಿತ್ತಿಕಶ್ಚೈವ ಪ್ರಾಕೃತೋಽತ್ಯಂತಿಕಾಸ್ತಥಾ ।
ಚತುರ್ದ್ಧಾಽಯಂ ಪುರಾಣೇಽಸ್ಮಿನ್ ಪ್ರೋಚ್ಯತೇ ಪ್ರತಿಸಂಚರಃ ॥ 45.5 ॥

ಯೋಽಯಂ ಸಂದೃಶ್ಯತೇ ನಿತ್ಯಂ ಲೋಕೇ ಭೂತಕ್ಷಯಸ್ತ್ವಿಹ ।
ನಿತ್ಯಃ ಸಂಕೀರ್ತ್ಯತೇ ನಾಮ್ನಾ ಮುನಿಭಿಃ ಪ್ರತಿಸಂಚರಃ ॥ 45.6 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮೋ ನೈಮಿತ್ತಿಕೋ ನಾಮ ಕಲ್ಪಾಂತೇ ಯೋ ಭವಿಷ್ಯತಿ ।
ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಸ್ಯಾಸ್ಯ ಕಥಿತಃ ಪ್ರತಿಸರ್ಗೋ ಮನೀಷಿಭಿಃ ॥ 45.7 ॥

ಮಹಾದಾದ್ಯಾಂ ವಿಶೇಷಾಂತಂ ಯದಾ ಸಂಯಾತಿ ಸಂಕ್ಷಯಂ ।
ಪ್ರಾಕೃತಃ ಪ್ರತಿಸರ್ಗೋಽಯಂ ಪ್ರೋಚ್ಯತೇ ಕಾಲಚಿಂತಕೈಃ ॥ 45.8 ॥

ಜ್ಞಾನಾದಾತ್ಯಂತಿಕಃ ಪ್ರೋಕ್ತೋ ಯೋಗಿನಃ ಪರಮಾತ್ಮನಿ ।
ಪ್ರಲಯಃ ಪ್ರತಿಸರ್ಗೋಽಯಂ ಕಾಲಚಿಂತಾಪರೈರ್ದ್ವಿಜೈಃ ॥ 45.9 ॥

ಆತ್ಯಂತಿಕಶ್ಚ ಕಥಿತಃ ಪ್ರಲಯೋಽತ್ರ ಲಯಸಾಧನಃ ।
ನೈಮಿತ್ತಿಕಮಿದಾನೀಂ ವಃ ಕಥಯಿಷ್ಯೇ ಸಮಾಸತಃ ॥ 45.10 ॥

ಚತುರ್ಯುಗಸಹಸ್ರಾಂತೇ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇ ಪ್ರತಿಸಂಚರೇ ।
ಸ್ವಾತ್ಮಸಂಸ್ಥಾಃ ಪ್ರಜಾಃ ಕರ್ತುಂ ಪ್ರತಿಪೇದೇ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ॥ 45.11 ॥

ತತೋ ಭವತ್ಯನಾವೃಷ್ಟಿಸ್ತೀವ್ರಾ ಸಾ ಶತವಾರ್ಷಿಕೀ ।
ಭೂತಕ್ಷಯಕರೀ ಘೋರಾ ಸರ್ವಭೂತಕ್ಷಯಂಕರೀ ॥ 45.12 ॥

ತತೋ ಯಾನ್ಯಲ್ಪಸಾರಾಣಿ ಸತ್ತ್ವಾನಿ ಪೃಥಿವೀಪತೇ ।
ತಾನಿ ಚಾಗ್ರೇ ಪ್ರಲೀಯಂತೇ ಭೂಮಿತ್ವಮುಪಯಾಂತಿ ಚ ॥ 45.13 ॥

ಸಪ್ತರಶ್ಮಿರಥೋ ಭೂತ್ವಾ ಸಮುತ್ತಿಷ್ಠನ್ ದಿವಾಕರಃ ।
ಅಸಹ್ಯರಶ್ಮಿರ್ಭವತಿ ಪಿಬನ್ನಂಭೋ ಗಭಸ್ತಿಭಿಃ ॥ 45.14 ॥

ತಸ್ಯ ತೇ ರಶ್ಮಯಃ ಸಪ್ತ ಪಿಬಂತ್ಯಂಬು ಮಹಾರ್ಣವೇ ।
ಛತೇನಾಹಾರೇಣ ತಾ ದೀಪ್ತಾಃ ಸೂರ್ಯಾಃ ಸಪ್ತ ಭವಂತ್ಯುತ ॥ 45.15 ॥

ತತಸ್ತೇ ರಶ್ಮಯಃ ಸಪ್ತ ಸೂರ್ಯಾ ಭೂತ್ವಾ ಚತುರ್ದಿಶಂ ।
ಚತುರ್ಲೋಕಮಿದಂ ಸರ್ವಂ ದಹಂತಿ ಶಿಖಿನಸ್ತಥಾ ॥ 45.16 ॥

ವ್ಯಾಪ್ನುವಂತಶ್ಚ ತೇ ವಿಪ್ರಾಸ್ತೂರ್ಧ್ವಂ ಚಾಧಶ್ಚ ರಶ್ಮಿಭಿಃ ।
ದೀಪ್ಯಂತೇ ಭಾಸ್ಕರಾಃ ಸಪ್ತ ಯುಗಾಂತಾಗ್ನಿಪ್ರದೀಪಿತಾಃ ॥ 45.17 ॥

ತೇ ಸೂರ್ಯಾ ವಾರಿಣಾ ದೀಪ್ತಾ ಬಹುಸಾಹಸ್ರರಶ್ಮಯಃ ।
ಖಂ ಸಮಾವೃತ್ಯ ತಿಷ್ಠಂತಿ ನಿರ್ದಹಂತೋ ವಸುಂಧರಾಂ ॥ 45.18 ॥

ತತಸ್ತೇಷಾಂ ಪ್ರತಾಪೇನ ದಹ್ಯಮಾನಾ ವಸುಂಧರಾ ।
ಸಾದ್ರಿನದ್ಯರ್ಣವದ್ವೀಪಾ ನಿಸ್ನೇಹಾ ಸಮಪದ್ಯತೇ ॥ 45.19 ॥

ದೀಪ್ತಾಭಿಃ ಸಂತತಾಭಿಶ್ಚ ರಶ್ಮಿಭಿರ್ವೈ ಸಮಂತತಃ ।
ಅಧಶ್ಚೋರ್ಧ್ವಂ ಚ ಲಗ್ನಾಭಿಸ್ತಿರ್ಯಕ್ ಚೈವ ಸಮಾವೃತಂ ॥ 45.20 ॥

ಸೂರ್ಯಾಗ್ನಿನಾ ಪ್ರಮೃಷ್ಟಾನಾಂ ಸಂಸೃಷ್ಟಾನಾಂ ಪರಸ್ಪರಂ ।
ಏಕತ್ವಮುಪಯಾತಾನಾಮೇಕಜ್ವಾಲಂ ಭವತ್ಯುತ ॥ 45.21 ॥

ಸರ್ವಲೋಕಪ್ರಣಾಶಶ್ಚ ಸೋಽಗ್ನಿರ್ಭೂತ್ವಾ ಸುಕುಂಡಲೀ ।
ಚತುರ್ಲೋಕಮಿದಂ ಸರ್ವಂ ನಿರ್ದಹತ್ಯಾತ್ಮತೇಜಸಾ ॥ 45.22 ॥

ತತಃ ಪ್ರಲೀನೇ ಸರ್ವಸ್ಮಿಂಜಂಗಮೇ ಸ್ಥಾವರೇ ತಥಾ ।
ನಿರ್ವೃಕ್ಷಾ ನಿಸ್ತೃಣಾ ಭೂಮಿಃ ಕೂರ್ಮಪೃಷ್ಠಾ ಪ್ರಕಾಶತೇ ॥ 45.23 ॥

ಅಂಬರೀಷಮಿವಾಭಾತಿ ಸರ್ವಮಾಪೂರಿತಂ ಜಗತ್ ।
ಸರ್ವಮೇವ ತದರ್ಚಿರ್ಭಿಃ ಪೂರ್ಣಂ ಜಾಜ್ವಲ್ಯತೇ ಪುನಃ ॥ 45.24 ॥

ಪಾತಾಲೇ ಯಾನಿ ಸತ್ತ್ವಾನಿ ಮಹೋದಧಿಗತಾನಿ ಚ ।
ತತಸ್ತಾನಿ ಪ್ರಲೀಯಂತೇ ಭೂಮಿತ್ವಮುಪಯಾಂತಿ ಚ ॥ 45.25 ॥

ದ್ವೀಪಾಂಶ್ಚ ಪರ್ವತಾಂಶ್ಚೈವ ವರ್ಷಾಣ್ಯಥ ಮಹೋದಧೀನ್ ।
ತಾನ್ ಸರ್ವಾನ್ ಭಸ್ಮಸಾತ್ ಚಕ್ರೇ ಸಪ್ತಾತ್ಮಾ ಪಾವಕಃ ಪ್ರಭುಃ ॥ 45.26 ॥

ಸಮುದ್ರೇಭ್ಯೋ ನದೀಭ್ಯಶ್ಚ ಆಪ ಶುಷ್ಕಾಶ್ಚ ಸರ್ವಶಃ ।
ಪಿಬನ್ನಪಃ ಸಮಿದ್ಧೋಽಗ್ನಿಃ ಪೃಥಿವೀಮಾಶ್ರಿತೋ ಜ್ವಲನ್ ॥ 45.27 ॥

ತತಃ ಸಂವರ್ತ್ತಕಃ ಶೈಲಾನತಿಕ್ರಮ್ಯ ಮಹಾಂಸ್ತಥಾ ।
ಲೋಕಾನ್ ದಹತಿ ದೀಪ್ತಾತ್ಮಾ ರುದ್ರತೇಜೋವಿಜೄಂಭಿತಃ ॥ 45.28 ॥

ಸ ದಗ್ಧ್ವಾ ಪೃಥಿವೀಂ ದೇವೋ ರಸಾತಲಮಶೋಷಯತ್ ।
ಅಧಸ್ತಾತ್ ಪೃಥಿವೀಂ ದಗ್ಧ್ವಾ ದಿವಮೂರ್ಧ್ವಂ ದಹಿಷ್ಯತಿ ॥ 45.29 ॥

ಯೋಜನಾನಾಂ ಶತಾನೀಹ ಸಹಸ್ರಾಣ್ಯಯುತಾನಿ ಚ ।
ಉತ್ತಿಷ್ಠಂತಿ ಶಿಖಾಸ್ತಸ್ಯ ವಹ್ನೇಃ ಸಂವರ್ತ್ತಕಸ್ಯ ತು ॥ 45.30 ॥

ಗಂಧರ್ವಾಂಶ್ಚ ಪಿಶಾಚಾಂಶ್ಚ ಸಯಕ್ಷೋರಗರಾಕ್ಷಸಾನ್ ।
ತದಾ ದಹತ್ಯಸೌ ದೀಪ್ತಃ ಕಾಲರುದ್ರಪ್ರಚೋದಿತಃ ॥ 45.31 ॥

ಭೂರ್ಲೋಕಂ ಚ ಭುವರ್ಲೋಕಂ ಸ್ವರ್ಲೋಕಂ ಚ ತಥಾ ಮಹಃ ।
ದಹೇದಶೇಷಂ ಕಾಲಾಗ್ನಿಃ ಕಾಲಾವಿಷ್ಟತನುಃ ಸ್ವಯಂ ॥ 45.32 ॥

ವ್ಯಾಪ್ತೇಷ್ವೇತೇಷು ಲೋಕೇಷು ತಿರ್ಯಗೂರ್ಧ್ವಮಥಾಗ್ನಿನಾ ।
ತತ್ ತೇಜಃ ಸಮನುಪ್ರಾಪ್ಯ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಜಗದಿದಂ ಶನೈಃ ॥ 45.33 ॥

ಅತೋ ಗೂಡಮಿದಂ ಸರ್ವಂ ತದಾ ಚೈಕಂ ಪ್ರಕಾಶತೇ ।
ತತೋ ಗಜಕುಲಾಕಾರಾಸ್ತಡಿದ್ಭಿಃ ಸಮಲಂಕೃತಾಃ ॥ 45.34 ॥

ಉತ್ತಿಷ್ಠಂತಿ ತದಾ ವ್ಯೋಮ್ನಿ ಘೋರಾಃ ಸಂವರ್ತ್ತಕಾ ಘನಾಃ ।
ಕೇಚಿನ್ನೀಲೋತ್ಪಲಶ್ಯಾಮಾಃ ಕೇಚಿತ್ ಕುಮುದಸನ್ನಿಭಾಃ ॥45.35 ॥

ಧೂಮ್ರವರ್ಣಾಸ್ತಥಾ ಕೇಚಿತ್ ಕೇಚಿತ್ ಪೀತಾಃ ಪಯೋಧರಾಃ ।
ಕೇಚಿದ್ ರಾಸಭವರ್ಣಾಸ್ತು ಲಾಕ್ಷಾರಸನಿಭಾಃ ಪರೇ ॥ 45.36 ॥

ಶಂಖಕುಂದನಿಭಾಶ್ಚಾನ್ಯೇ ಜಾತ್ಯಂಜನನಿಭಾಸ್ತಥಾ ।
ಮನಃ ಶಿಲಾಭಾಸ್ತ್ವನ್ಯೇ ಚ ಕಪೋತಸದೃಶಾಃ ಪರೇ ॥ 45.37 ॥

ಇಂದ್ರಗೋಪನಿಭಾಃ ಕೇಚಿದ್ಧರಿತಾಲನಿಭಾಸ್ತಥಾ ।
ಇಂದ್ರಚಾಪನಿಭಾಃ ಕೇಚಿದುತ್ತಿಷ್ಠಂತಿ ಘನಾ ದಿವಿ ॥ 45.38 ॥

ಕೇಚಿತ್ ಪರ್ವತಸಂಕಾಶಾಃ ಕೇಚಿದ್ ಗಜಕುಲೋಪಮಾಃ ।
ಕೂಟಾಂಗಾರನಿಭಾಶ್ಚಾನ್ಯೇ ಕೇಚಿನ್ಮೀನಕುಲೋದ್ವಹಾಃ ॥ 45.39 ॥

ಬಹೂರೂಪಾ ಘೋರರೂಪಾ ಘೋರಸ್ವರನಿನಾದಿನಃ ।
ತದಾ ಜಲಧರಾಃ ಸರ್ವೇ ಪೂರಯಂತಿ ನಭಃ ಸ್ಥಲಂ ॥ 45.40 ॥

ತತಸ್ತೇ ಜಲದಾ ಘೋರಾ ರಾವಿಣೋ ಭಾಸ್ಕರಾತ್ಮಜಾಃ ।
ಸಪ್ತಧಾ ಸಂವೃತಾತ್ಮಾನಂ ತಮಗ್ನಿಂ ಶಮಯಂತಿ ತೇ ॥ 45.41 ॥

ತತಸ್ತೇ ಜಲದಾ ವರ್ಷಂ ಮುಂಚಂತೀಹ ಮಹೌಘವತ್ ।
ಸುಘೋರಮಶಿವಂ ವರ್ಷಂ ನಾಶಯಂತಿ ಚ ಪಾವಕಂ ॥ 45.42 ॥

ಪ್ರವೃದ್ಧೈಸ್ತೈಸ್ತದಾತ್ಯರ್ಥಮಂಭಸಾ ಪೂರ್ಯತೇ ಜಗತ್ ।
ಅದ್ಭಿಸ್ತೇಜೋಭಿಭೂತತ್ವಾತ್ ತದಗ್ನಿಃ ಪ್ರವಿಶತ್ಯಪಃ ॥ 45.43 ॥

ನಷ್ಟೇ ಚಾಗ್ನೌ ವರ್ಷಶತೈಃ ಪಯೋದಾಃ ಕ್ಷಯಸಂಭವಾಃ ।
ಪ್ಲಾವಯಂತೋಽಥ ಭುವನಂ ಮಹಾಜಲಪರಿಸ್ರವೈಃ ॥ 45.44 ॥

ಧಾರಾಭಿಃ ಪೂರಯಂತೀದಂ ಚೋದ್ಯಮಾನಾಃ ಸ್ವಯಂಭುವಾ ।
ಅತ್ಯಂತಸಲಿಲೌಘೈಶ್ಚ ವೇಲಾ ಇವ ಮಹೋದಧೇಃ ॥ 45.45 ॥

ಸಾದ್ರಿದ್ವೀಪಾ ತಥಾ ಪೃಥ್ವೀ ಜಲೈಃ ಸಂಚ್ಛಾದ್ಯತೇ ಶನೈಃ ।
ಆದಿತ್ಯರಶ್ಮಿಭಿಃ ಪೀತಂ ಜಲಮಭ್ರೇಷು ತಿಷ್ಠತಿ ॥ 45.46 ॥

ಪುನಃ ಪತತಿ ತದ್ ಭೂಮೌ ಪೂರ್ಯಂತೇ ತೇನ ಚಾರ್ಣವಾಃ ।
ತತಃ ಸಮುದ್ರಾಃ ಸ್ವಾಂ ವೇಲಾಮತಿಕ್ರಾಂತಾಸ್ತು ಕೃತ್ಸ್ನಶಃ ॥ 45.47 ॥

ಪರ್ವತಾಶ್ಚ ವಿಲೀಯಂತೇ ಮಹೀ ಚಾಪ್ಸು ನಿಮಜ್ಜತಿ ।
ತಸ್ಮಿನ್ನೇಕಾರ್ಣವೇ ಘೋರೇ ನಷ್ಟೇ ಸ್ಥಾವರಜಂಗಮೇ ॥ 45.48 ॥

ಯೋಗನಿಂದ್ರಾಂ ಸಮಾಸ್ಥಾಯ ಶೇತೇ ದೇವಃ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।
ಚತುರ್ಯುಗಸಹಸ್ರಾಂತಂ ಕಲ್ಪಮಾಹುರ್ಮಹರ್ಷಯಃ ॥ 45.49 ॥

ವಾರಾಹೋ ವರ್ತ್ತತೇ ಕಲ್ಪೋ ಯಸ್ಯ ವಿಸ್ತಾರ ಈರಿತಃ ।
ಅಸಂಖ್ಯಾತಾಸ್ತಥಾ ಕಲ್ಪಾ ಬ್ರಹ್ಮವಿಷ್ಣುಶಿವಾತ್ಮಕಾಃ ॥ 45.50 ॥

ಕಥಿತಾ ಹಿ ಪುರಾಣೇಷು ಮುನಿಭಿಃ ಕಾಲಚಿಂತಕೈಃ ।
ಸಾತ್ತ್ವಿಕೇಷ್ವಥ ಕಲ್ಪೇಷು ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಮಧಿಕಂ ಹರೇಃ ॥ 45.51 ॥

ತಾಮಸೇಷು ಹರಸ್ಯೋಕ್ತಂ ರಾಜಸೇಷು ಪ್ರಜಾಪತೇಃ ॥

ಯೋಽಯಂ ಪ್ರವರ್ತ್ತತೇ ಕಲ್ಪೋ ವಾರಾಹಃ ಸಾತ್ತ್ವಿಕೋ ಮತಃ ॥ 45.52 ॥

ಅನ್ಯೇ ಚ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಾಃ ಕಲ್ಪಾ ಮಮ ತೇಷು ಪರಿಗ್ರಹಃ ।
ಧ್ಯಾನಂ ತಪಸ್ತಥಾ ಜ್ಞಾನಂ ಲಬ್ಧ್ವಾ ತೇಷ್ವೇವ ಯೋಗಿನಃ ॥ 45.53 ॥

ಆರಾಧ್ಯ ಗಿರಿಶಂ ಮಾಂ ಚ ಯಾಂತಿ ತತ್ ಪರಮಂ ಪದಂ ।
ಸೋಽಹಂ ತತ್ತ್ವಂ ಸಮಾಸ್ಥಾಯ ಮಾಯೀ ಮಾಯಾಮಯೀಂ ಸ್ವಯಂ ॥ 45.54 ॥

ಏಕಾರ್ಣವೇ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ ಯೋಗನಿದ್ರಾಂ ವ್ರಜಾಮಿ ತು ।
ಮಾಂ ಪಶ್ಯಂತಿ ಮಹಾತ್ಮಾನಃ ಸುಪ್ತಿಕಾಲೇ ಮಹರ್ಷಯಃ ॥ 45.55 ॥

ಜನಲೋಕೇ ವರ್ತ್ತಮಾನಾಸ್ತಪಸಾ ಯೋಗಚಕ್ಷುಷಾ ।
ಅಹಂ ಪುರಾಣಪುರುಷೋ ಭೂರ್ಭುವಃ ಪ್ರಭವೋ ವಿಭುಃ ॥ 45.56 ॥

ಸಹಸ್ರಚರಣಃ ಶ್ರೀಮಾನ್ ಸಹಸ್ರಾಂಶುಃ ಸಹಸ್ರಪಾತ್ ।
ಮಂತ್ರೋಽಗ್ನಿರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಿಣಾ ಗಾವಃ ಕುಶಾಶ್ಚ ಸಮಿಧೋ ಹ್ಯಹಂ ॥ 45.57 ॥

ಪ್ರೋಕ್ಷಣೀ ಚ ಶ್ರುವಶ್ಚೈವ ಸೋಮೋ ಘೃತಮಥಾಸ್ಮ್ಯಹಂ ।
ಸಂವರ್ತ್ತಕೋ ಮಹಾನಾತ್ಮಾ ಪವಿತ್ರಂ ಪರಮಂ ಯಶಃ ॥ 45.58 ॥

ಮೇಧಾಪ್ಯಹಂ ಪ್ರಭುರ್ಗೋಪ್ತಾ ಗೋಪತಿರ್ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಮುಖಂ ।
ಅನಂತಸ್ತಾರಕೋ ಯೋಗೀ ಗತಿರ್ಗತಿಮತಾಂ ವರಃ ॥ 45.59 ॥

ಹಂಸಃ ಪ್ರಾಣೋಽಥ ಕಪಿಲೋ ವಿಶ್ವಮೂರ್ತ್ತಿಃ ಸನಾತನಃ ।
ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಃ ಪ್ರಕೃತಿಃ ಕಾಲೋ ಜಗದ್ಬೀಜಮಥಾಮೃತಂ ॥ 45.60 ॥

ಮಾತಾ ಪಿತಾ ಮಹಾದೇವೋ ಮತ್ತೋ ಹ್ಯನ್ಯನ್ನ ವಿದ್ಯತೇ ।
ಆದಿತ್ಯವರ್ಣೋ ಭುವನಸ್ಯ ಗೋಪ್ತಾ
ನಾರಾಯಣಃ ಪುರುಷೋ ಯೋಗಮೂರ್ತ್ತಿಃ ।
ತಂ ಪಶ್ಯಂತಿ ಯತಯೋ ಯೋಗನಿಷ್ಠಾ
ಞಞಜ್ಞಾತ್ವಾತ್ಮಾನಮಮೃತತ್ವಂ ವ್ರಜಂತಿ ॥ 45.61 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಪಂಚಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥45 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಷಡ್ಚತ್ವಾರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಕೂರ್ಮ ಉವಾಚ
ಅತಃ ಪರಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಪ್ರತಿಸರ್ಗಮನುತ್ತಮಂ ।
ಪ್ರಾಕೃತಂ ತತ್ಸಮಾಸೇನ ಶೃಣುಧ್ವಂ ಗದತೋ ಮಮ ॥ 46.1 ॥

ಗತೇ ಪರಾರ್ದ್ಧದ್ವಿತಯೇ ಕಾಲೋ ಲೋಕಪ್ರಕಾಲನಃ ।
ಕಾಲಾಗ್ನಿರ್ಭಸ್ಮಸಾತ್ ಕರ್ತ್ತುಂ ಕರೋತಿ ನಿಕಿಲಂ ಗತಿಂ ॥ 46.2 ॥

ಸ್ವಾತ್ಮನ್ಯಾತ್ಮಾನಮಾವೇಶ್ಯ ಭೂತ್ವಾ ದೇವೋ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ದಹೇದಶೇಷಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಂ ಸದೇವಾಸುರಮಾನುಷಂ ॥ 46.3 ॥

ತಮಾವಿಶ್ಯ ಮಹಾದೇವೋ ಭಗವಾನ್ನೀಲಲೋಹಿತಃ ।
ಕರೋತಿ ಲೋಕಸಂಹಾರಂ ಭೀಷಣಂ ರೂಪಮಾಶ್ರಿತಃ ॥ 46.4 ॥

ಪ್ರವಿಶ್ಯ ಮಂಡಲಂ ಸೌರಂ ಕೃತ್ವಾಽಸೌ ಬಹುಧಾ ಪುನಃ ।
ನಿರ್ದಹತ್ಯಖಿಲಂ ಲೋಕಂ ಸಪ್ತಸಪ್ತಿಸ್ವರೂಪಧೃಕ್ ॥ 46.5 ॥

ಸ ದಗ್ಧ್ವಾ ಸಕಲಂ ವಿಶ್ವಮಸ್ತ್ರಂ ಬ್ರಹ್ಮಶಿರೋ ಮಹತ್ ।
ದೇವತಾನಾಂ ಶರೀರೇಷು ಕ್ಷಿಪತ್ಯಖಿಲದಾಹಕಂ ॥ 46.6 ॥

ದಗ್ಧೇಷ್ವಶೇಷದೇವೇಷು ದೇವೀ ಗಿರಿವರಾತ್ಮಜಾ ।
ಏಷಾಸಾ ಸಾಕ್ಷಿಣೀ ಶಂಭೋಸ್ತಿಷ್ಠತೇ ವೈದಿಕೀ ಶ್ರುತಿಃ ॥ 46.7 ॥

ಶಿರಃ ಕಪಾಲೈರ್ದೇವಾನಾಂ ಕೃತಸ್ರಗ್ವರಭೂಷಣಃ ।
ಆದಿತ್ಯಚಂದ್ರಾದಿಗಣೈಃ ಪೂರಯನ್ ವ್ಯೋಮಮಂಡಲಂ ॥ 46.8 ॥

ಸಹಸ್ರನಯನೋ ದೇವಃ ಸಹಸ್ರಾಕೃತಿರೀಶ್ವರಃ ।
ಸಹಸ್ರಹಸ್ತಚರಣಃ ಸಹಸ್ರಾರ್ಚಿರ್ಮಹಾಭುಜಃ ॥ 46.9 ॥

ದಂಷ್ಟ್ರಾಕರಾಲವದನಃ ಪ್ರದೀಪ್ತಾನಲಲೋಚನಃ ।
ತ್ರಿಶೂಲಕೃತ್ತಿವಸನೋ ಯೋಗಮೈಶ್ವರಮಾಸ್ಥಿತಃ ॥ 46.10 ॥

ಪೀತ್ವಾ ತತ್ಪರಮಾನಂದಂ ಪ್ರಭೂತಮಮೃತಂ ಸ್ವಯಂ ।
ಕರೋತಿ ತಾಂಡವಂ ದೇವೀಮಾಲೋಕ್ಯ ಪರಮೇಶ್ವರಃ ॥ 46.11 ॥

ಪೀತ್ವಾ ನೃತ್ಯಾಮೃತಂ ದೇವೀ ಭರ್ತ್ತುಃ ಪರಮಮಂಗಲಂ ।
ಯೋಗಮಾಸ್ಥಾಯ ದೇವಸ್ಯ ದೇಹಮಾಯಾತಿ ಶೂಲಿನಃ ॥ 46.12 ॥

ಸ ಭುಕ್ತ್ವಾ ತಾಂಡವರಸಂ ಸ್ವೇಚ್ಛಯೈವ ಪಿನಾಕಧೃಕ್ ।
ಜ್ಯೋತಿಃ ಸ್ವಭಾವಂ ಭಗವಾನ್ ದಗ್ಧ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಮಂಡಲಂ ॥ 46.13 ॥

ಸಂಸ್ಥಿತೇಷ್ವಥ ದೇವೇಷು ಬ್ರಹ್ಮವಿಷ್ಣುಪಿನಾಕಧೃಕ್ ।
ಗುಣೈರಶೇಷೈಃ ಪೃಥಿವೀವಿಲಯಂ ಯಾತಿ ವಾರಿಷು ॥ 46.14 ॥

ಸ ವಾರಿತತ್ತ್ವಂ ಸಗುಣಂ ಗ್ರಸತೇ ಹವ್ಯವಾಹನಃ ।
ತೈಜಸಂ ಗುಣಸಂಯುಕ್ತಂ ವಾಯೌ ಸಂಯಾತಿ ಸಂಕ್ಷಯಂ ॥ 46.15 ॥

ಆಕಾಶೇ ಸಗುಣೋ ವಾಯುಃ ಪ್ರಲಯಂ ಯಾತಿ ವಿಶ್ವಭೃತ್ ।
ಭೂತಾದೌ ಚ ತಥಾಕಾಶಂ ಲೀಯತೇ ಗುಣಸಂಯುತಃ ॥ 46.16 ॥

ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಚ ಸರ್ವಾಣಿ ತೈಜಸೇ ಯಾತಿ ಸಂಕ್ಷಯಂ ।
ವೈಕಾರಿಕೋ ದೇವಗಣಾಃ ಪ್ರಲಂಯ ಯಾಂತಿ ಸತ್ತಮಾಃ ॥ 46.17 ॥

ತ್ರಿವಿಧೋಽಯಮಹಂಕಾರೋ ಮಹತಿ ಪ್ರಲಯೇ ವ್ರಜೇತ್ ।
ಮಹಾಂತಮೇಭಿಃ ಸಹಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಮಮಿತೌಜಸಂ ॥ 46.18 ॥

ಅವ್ಯಕ್ತಂ ಜಗತೋ ಯೋನಿಃ ಸಂಹರೇದೇಕಮವ್ಯಯಂ ।
ಏವಂ ಸಂಹೃತ್ಯ ಭೂತಾನಿ ತತ್ತ್ವಾನಿ ಚ ಮಹೇಶ್ವರಃ ॥ 46.19 ॥

ವಿಯೋಜಯತಿ ಚಾನ್ಯೋನ್ಯಂ ಪ್ರಧಾನಂ ಪುರುಷಂ ಪರಂ ।
ಪ್ರಧಾನಪುಂಸೋರಜಯೋರೇಷ ಸಂಹಾರ ಈರಿತಃ ॥ 46.20 ॥

ಮಹೇಶ್ವರೇಚ್ಛಾಜನಿತೋ ನ ಸ್ವಯಂ ವಿದ್ಯತೇ ಲಯಃ ।
ಗುಣಸಾಮ್ಯಂ ತದವ್ಯಕ್ತಂ ಪ್ರಕೃತಿಃ ಪರಿಗೀಯತೇ ॥ 46.21 ॥

ಪ್ರಧಾನಂ ಜಗತೋ ಯೋನಿರ್ಮಾಯಾತತ್ತ್ವಮಚೇತನಂ ।
ಕೂಟಸ್ಥಶ್ಚಿನ್ಮಯೋ ಹ್ಯಾತ್ಮಾ ಕೇವಲಃ ಪಂಚವಿಂಶಕಃ ॥ 46.22 ॥

ಗೀಯತೇ ಮುನಿಭಿಃ ಸಾಕ್ಷೀ ಮಹಾನೇಷಃ ಪಿತಾಮಹಃ ॥

ಏವಂ ಸಂಹಾರಕರಣೀ ಶಕ್ತಿರ್ಮಾಹೇಶ್ವರೀ ಧ್ರುವಾ ॥ 46.23 ॥

ಪ್ರಧಾನಾದ್ಯಂ ವಿಶೇಷಾಂತಂ ದೇಹೇ ರುದ್ರ ಇತಿ ಶ್ರುತಿಃ ।
ಯೋಗಿನಾಮಥ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಜ್ಞಾನವಿನ್ಯಸ್ತಚೇತಸಾಂ ॥ 46.24 ॥

ಆತ್ಯಂತಿಕಂ ಚೈವ ಲಯಂ ವಿದಧಾತೀಹ ಶಂಕರಃ ।
ಇತ್ಯೇಷ ಭಗವಾನ್ ರುದ್ರಃ ಸಂಹಾರಂ ಕುರುತೇ ವಶೀ ॥ 46.25 ॥

ಸ್ಥಾಪಿಕಾ ಮೋಹನೀ ಶಕ್ತಿರ್ನಾರಾಯಣ ಇತಿ ಶ್ರುತಿಃ ।
ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭೋ ಭಗವಾನ್ ಜಗತ್ ಸದಸದಾತ್ಮಕಂ ॥ 46.26 ॥

ಸೃಜೇದಶೇಷಂ ಪ್ರಕೃತೇಸ್ತನ್ಮಯಃ ಪಂಚವಿಂಶಕಃ ।
ಸರ್ವತಃ ಸರ್ವಗಾಃ ಶಾಂತಾಃ ಸ್ವಾತ್ಮನ್ಯೇವವ್ಯವಸ್ಥಿತಾಃ ।
ಶಕ್ತಯೋ ಬ್ರಹ್ಮವಿಣ್ವೀಶಾ ಭುಕ್ತಿಮುಕ್ತಿಫಲಪ್ರದಾಃ ॥ 46.27 ॥

ಸರ್ವೇಶ್ವರಾಃ ಸರ್ವವಂದ್ಯಾಃ ಶಾಶ್ವತಾನಂತಭೋಗಿನಃ
ಏಕಮೇವಾಕ್ಷರಂ ತತ್ತ್ವಂ ಪುಂಪ್ರಧಾನೇಶ್ವರಾತ್ಮಕಂ ॥ 46.28 ॥

ಅನ್ಯಾಶ್ಚ ಶಕ್ತಯೋ ದಿವ್ಯಾಃ ಸಂತಿ ತತ್ರ ಸಹಸ್ರಶಃ ।
ಇಜ್ಯಂತೇ ವಿವಿಧೈರ್ಯಜ್ಞೈಃ ಶಕ್ರಾದಿತ್ಯಾದಯೋಽಮರಾಃ ।
ಏಕೈಕಸ್ಯ ಸಹಸ್ರಾಣಿ ದೇಹಾನಾಂ ವೈ ಶತಾನಿ ಚ ॥ 46.29 ॥

ಕಥ್ಯಂತೇ ಚೈವ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಾಚ್ಛಕ್ತಿರೇಕೈವ ನಿರ್ಗುಣಾಃ ।
ತಾಂ ತಾಂ ಶಕ್ತಿಂ ಸಮಾಧಾಯ ಸ್ವಯಂ ದೇವೋ ಮಹೇಶ್ವರಃ ॥ 46.30 ॥

ಕರೋತಿ ದೇಹಾನ್ ವಿವಿಧಾನ್ ದೃಶ್ಯತೇ ಚೈವ ಲೀಲಯಾ ।
ಇಜ್ಯತೇ ಸರ್ವಯಜ್ಞೇಷು ಬ್ರಾಹ್ಮಣೈರ್ವೇದವಾದಿಭಿಃ ॥ 46.31 ॥

ಸರ್ವಕಾಮಪ್ರದೋ ರುದ್ರ ಇತ್ಯೇಷಾ ವೈದಿಕೀ ಶ್ರುತಿಃ ।
ಸರ್ವಾಸಾಮೇವ ಶಕ್ತೀನಾಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿಷ್ಣುಮಹೇಶ್ವರಾಃ ॥ 46.32 ॥

ಪ್ರಾಧಾನ್ಯೇನ ಸ್ಮೃತಾ ದೇವಾಃ ಶಕ್ತಯಃ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।
ಆಭ್ಯಃ ಪರಸ್ತಾದ್ ಭಗವಾನ್ ಪರಮಾತ್ಮಾ ಸನಾತನಃ ॥ 46.33 ॥

ಗೀಯತೇ ಸರ್ವಶಕ್ತ್ಯಾತ್ಮಾ ಶೂಲಪಾಣಿರ್ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ಏನಮೇಕೇ ವದಂತ್ಯಗ್ನಿಂ ನಾರಾಯಣಮಥಾಪರೇ ॥ 46.34 ॥

ಇಂದ್ರಮೇಕೇ ಪರೇ ಪ್ರಾಣಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಮಪರೇ ಜಗುಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮವಿಷ್ಣವಗ್ನಿವರುಣಾಃ ಸರ್ವೇ ದೇವಾಸ್ತಥರ್ಷಯಃ ॥ 46.35 ॥

ಏಕಸ್ಯೈವಾಥ ರುದ್ರಸ್ಯ ಭೇದಾಸ್ತೇ ಪರಿಕೀರ್ತ್ತಿತಾಃ ।
ಯಂ ಯಂ ಭೇದಂ ಸಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಯಜಂತಿ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ॥ 46.36 ॥

ತತ್ ತದ್ ರೂಪಂ ಸಮಾಸ್ಥಾಯ ಪ್ರದದಾತಿ ಫಲಂ ಶಿವಃ ।
ತಸ್ಮಾದೇಕತರಂ ಭೇದಂ ಸಮಾಶ್ರಿತ್ಯಾಪಿ ಶಾಶ್ವತಂ ॥ 46.37 ॥

ಆರಾಧಯನ್ಮಹಾದೇವಂ ಯಾತಿ ತತ್ಪರಮಂ ಪದಂ ।
ಕಿಂತು ದೇವಂ ಮಹಾದೇವಂ ಸರ್ವಶಕ್ತಿಂ ಸನಾತನಂ ॥ 46.38 ॥

ಆರಾಧಯೇದ್ ವೈ ಗಿರಿಶಂ ಸಗುಣಂ ವಾಽಥ ನಿರ್ಗುಣಂ ।
ಮಯಾ ಪ್ರೋಕ್ತೋ ಹಿ ಭವತಾಂ ಯೋಗಃ ಪ್ರಾಗೇವ ನಿರ್ಗುಣಃ ॥ 46.39 ॥

ಆರುರುಕ್ಷುಸ್ತು ಸಗುಣಂ ಪೂಜಯೇತ್ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ।
ಪಿನಾಕಿನಂ ತ್ರಿನಯನಂ ಜಟಿಲಂ ಕೃತ್ತಿವಾಸಸಂ ॥ 46.40 ॥

ಪದ್ಮಾಸನಸ್ಥಂ ರುಕ್ಮಾಭಂ ಚಿಂತಯೇದ್ ವೈದಿಕೀ ಶ್ರುತಿಃ ।
ಏಷ ಯೋಗಃ ಸಮುದ್ದಿಷ್ಟಃ ಸಬೀಜೋ ಮುನಿಸತ್ತಮಾಃ ॥ 46.41 ॥

ಅತ್ರಾಪ್ಯಶಕ್ತೋಽಥ ಹರಂ ವಿಶ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣರ್ಚಯೇತ್ ।
ಅಥ ಚೇದಸಮರ್ಥಃ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ರಾಪಿ ಮನಿಪುಂಗವಾಃ ॥ 46.42 ॥

ತತೋ ವಾಯಗ್ನಿಶಕ್ರಾದೀನ್ ಪೂಜಯೇತ್ಭಕ್ತಿಸಂಯುತಃ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಾನ್ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ದೇವಾನ್ ಬ್ರಹ್ಮಪುರೋಗಮಾನ್ ॥ 46.43 ॥

ಆರಾಧಯೇದ್ ವಿರೂಪಾಕ್ಷಮಾದಿಮಧ್ಯಾಂತಸಂಸ್ಥಿತಂ ।
ಭಕ್ತಿಯೋಗಸಮಾಯುಕ್ತಃ ಸ್ವಧರ್ಮನಿರತಃ ಶುಚಿಃ ॥ 46.44 ॥

ತಾದೃಶಂ ರೂಪಮಾಸ್ಥಾಯ ಆಸಾದ್ಯಾತ್ಯಂತಿಕಂ ಶಿವಂ ।
ಏಷ ಯೋಗಃ ಸಮುದ್ದಿಷ್ಟಃ ಸಬೀಜೋಽತ್ಯಂತಭಾವನಃ ॥ 46.45 ॥

ಯಥಾವಿಧಿ ಪ್ರಕುರ್ವಾಣಃ ಪ್ರಾಪ್ನುಯಾದೈಶ್ವರಂ ಪದಂ ।
ಯೇ ಚಾನ್ಯೇ ಭಾವನೇ ಶುದ್ಧೇ ಪ್ರಾಗುಕ್ತೇ ಭವತಾಮಿಹ ॥ 46.46 ॥

ಅಥಾಪಿ ಕಥಿತೋ ಯೋಗೋ ನಿರ್ಬೀಜಶ್ಚ ಸಬೀಜಕಃ ।
ಜ್ಞಾನಂ ತದುಕ್ತಂ ನಿರ್ಬೀಜಂ ಪೂರ್ವಂ ಹಿ ಭವತಾಂ ಮಯಾ ॥ 46.47 ॥

ವಿಷ್ಣುಂ ರುದ್ರಂ ವಿರಂಚಿಂಂಚ ಸಬೀಜಂ ಸಾಧಯೇದ್ಬುಧಃ ।
ಅಥ ವಾಯ್ವಾದಿಕಾನ್ ದೇವಾಂಸ್ತತ್ಪರಃ ಸಂಯತೇಂದ್ರಿಯಃ ॥ 46.48 ॥

ಪೂಜಯೇತ್ ಪುರುಷಂ ವಿಷ್ಣುಂ ಚತುರ್ಮೂರ್ತ್ತಿಧರಂ ಹರಿಂ ।
ಅನಾದಿನಿಧನಂ ದೇವಂ ವಾಸುದೇವಂ ಸನಾತನಂ ॥ 46.49 ॥

ನಾರಾಯಣಂ ಜಗದ್ಯೋನಿಮಾಕಾಶಂ ಪರಮಂ ಪದಂ ।
ತಲ್ಲಿಂಗಧಾರೀ ನಿಯತಂ ತದ್ಭಕ್ತಸ್ತದುಪಾಶ್ರಯಃ ॥ 46.50 ॥

ಏಷ ಏವ ವಿಧಿರ್ಬ್ರಾಹ್ಮೇ ಭಾವನೇ ಚಾಂತಿಕೇ ಮತಃ ।
ಇತ್ಯೇತತ್ ಕಥಿತಂ ಜ್ಞಾನಂ ಭಾವನಾಸಂಶ್ರಯಂ ಪರಂ ॥ 46.51 ॥

ಇಂದ್ರದ್ಯುಮ್ನಾಯ ಮುನಯೇ ಕಥಿತಂ ಯನ್ಮಯಾ ಪುರಾ ।
ಅವ್ಯಕ್ತಾತ್ಮಕಮೇವೇದಂ ಚೇತನಾಚೇತನಂ ಜಗತ್ ॥ 46.52 ॥

ತದೀಶ್ವರಃ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತಸ್ಮಾದ್ ಬ್ರಹ್ಮಮಯಂ ಜಗತ್ ।
ಸೂತ ಉವಾಚ
ಏತಾವದುಕ್ತ್ವಾ ಭಗವಾನ್ ವಿರರಾಮ ಜನಾರ್ದನಃ ।
ತುಷ್ಟುವುರ್ಮುನಯೋ ವಿಷ್ಣುಂ ಶಕ್ರೇಣ ಸಹ ಮಾಧವಂ ॥ 46.53 ॥

ಮುನಯಃ ಊಚುಃ
ನಮಸ್ತೇ ಕೂರ್ಮರೂಪಾಯ ವಿಷ್ಣವೇ ಪರಮಾತ್ಮನೇ ।
ನಾರಾಯಣಾಯ ವಿಶ್ವಾಯ ವಾಸುದೇವಾಯ ತೇ ನಮಃ ॥ 46.54 ॥

ನಮೋ ನಮಸ್ತೇ ಕೃಷ್ಣಾಯ ಗೋವಿಂದಾಯ ನಮೋ ನಮಃ ।
ಮಾಧವಾಯ ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ನಮೋ ಯಜ್ಞೇಶ್ವರಾಯ ಚ ॥ 46.55 ॥

ಸಹಸ್ರಶಿರಸೇ ತುಭ್ಯಂ ಸಹಸ್ರಾಕ್ಷಾಯ ತೇ ನಮಃ ।
ನಮಃ ಸಹಸ್ರಹಸ್ತಾಯ ಸಹಸ್ರಚರಣಾಯ ಚ ॥ 46.56 ॥

ಓಂ ನಮೋ ಜ್ಞಾನರೂಪಾಯ ಪರಮಾತ್ಮಸ್ವರೂಪಿಣೇ ।
ಆನಂದಾಯ ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ಮಾಯಾತೀತಾಯ ತೇ ನಮಃ ॥ 46.57 ॥

ನಮೋ ಗೂಢಶರೀರಾಯ ನಿರ್ಗುಣಾಯ ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ।
ಪುರುಷಾಯ ಪುರಾಣಾಯ ಸತ್ತಾಮಾತ್ರಸ್ವರೂಪಿಣೇ ॥ 46.58 ॥

ನಮಃ ಸಾಂಖ್ಯಾಯ ಯೋಗಾಯ ಕೇವಲಾಯ ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ।
ಧರ್ಮಜ್ಞಾನಾಧಿಗಮ್ಯಾಯ ನಿಷ್ಕಲಾಯ ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ॥ 46.59 ॥

ನಮಸ್ತೇ ವ್ಯೋಮರೂಪಾಯ ಮಹಾಯೋಗೇಶ್ವರಾಯ ಚ ।
ಪರಾವರಾಣಾಂ ಪ್ರಭವೇ ವೇದವೇದ್ಯಾಯ ತೇ ನಮಃ ॥ 46.60 ॥

ನಮೋ ಬುದ್ಧಾಯ ಶುದ್ಧಾಯ ನಮೋ ಯುಕ್ತಾಯ ಹೇತವೇ ।
ನಮೋ ನಮೋ ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ಮಾಯಿನೇ ವೇಧಸೇ ನಮಃ ॥ 46.61 ॥

ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ವರಾಹಾಯ ನಾರಸಿಂಹಾಯ ತೇ ನಮಃ ।
ವಾಮನಾಯ ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ಹೃಷೀಕೇಶಾಯ ತೇ ನಮಃ ॥ 46.62 ॥

ಸ್ವರ್ಗಾಪವರ್ಗದಾತ್ರೇ ಚ ನಮೋಽಪ್ರತಿಹತಾತ್ಮನೇ ।
ನಮೋ ಯೋಗಾಧಿಗಮ್ಯಾಯ ಯೋಗಿನೇ ಯೋಗದಾಯಿನೇ ॥ 46.63 ॥

ದೇವಾನಾಂ ಪತಯೇ ತುಭ್ಯಂ ದೇವಾರ್ತ್ತಿಶಮನಾಯ ತೇ ।
ಭಗವಂಸ್ತ್ವತ್ಪ್ರಸಾದೇನ ಸರ್ವಸಂಸಾರನಾಶನಂ ॥ 46.64 ॥

ಅಸ್ಮಾಭಿರ್ವಿದಿತಂ ಜ್ಞಾನಂ ಯಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾಮೃತಮಶ್ನುತೇ ।
ಶ್ರುತಾಸ್ತು ವಿವಿಧಾ ಧರ್ಮಾ ವಂಶಾ ಮನ್ವಂತರಾಣಿ ಚ ॥ 46.65 ॥

ಸರ್ಗಶ್ಚ ಪ್ರತಿಸರ್ಗಶ್ಚ ಬ್ರಹ್ಮಾಣ್ಯಸ್ಯಾಸ್ಯ ವಿಸ್ತರಃ ।
ತ್ವಂ ಹಿ ಸರ್ವಜಗತ್ಸಾಕ್ಷೀ ವಿಶ್ವೋ ನಾರಾಯಣಃ ಪರಃ ॥ 46.66 ॥

ತ್ರಾತುಮರ್ಹಸ್ಯನಂತಾತ್ಮಾ ತ್ವಾಮೇವ ಶರಣಂ ಗತಾಃ ।
ಸೂತ ಉವಾಚ
ಏತದ್ ವಃ ಕಥಿತಂ ವಿಪ್ರಾ ಭೋಗಮೋಕ್ಷಪ್ರದಾಯಕಂ ॥ 46.67 ॥

ಕೌರ್ಮಂ ಪುರಾಣಮಖಿಲಂ ಯಜ್ಜಗಾದ ಗದಾಧರಃ ।
ಅಸ್ಮಿನ್ ಪುರಾಣೇ ಲಕ್ಷ್ಮ್ಯಾಸ್ತು ಸಂಭವಃ ಕಥಿತಃ ಪುರಾ ॥ 46.68 ॥

ಮೋಹಾಯಾಶೇಷಭೂತಾನಾಂ ವಾಸುದೇವೇನ ಯೋಜಿತಃ ।
ಪ್ರಜಾಪತೀನಾಂ ಸರ್ಗಸ್ತು ವರ್ಣಧರ್ಮಾಶ್ಚ ವೃತ್ತಯಃ ॥ 46.69 ॥

ಧರ್ಮಾರ್ಥಕಾಮಮೋಕ್ಷಾಣಾಂ ಯಥಾವಲ್ಲಕ್ಷಣಂ ಶುಭಂ ।
ಪಿತಾಮಹಸ್ಯ ವಿಷ್ಣೋಶ್ಚ ಮಹೇಶಸ್ಯ ಚ ಧೀಮತಃ ॥ 46.70 ॥

ಏಕತ್ವಂ ಚ ಪೃಥಕ್ತ್ವಂ ಚ ವಿಶೇಷಶ್ಚೋಪವರ್ಣಿತಃ ।
ಭಕ್ತಾನಾಂ ಲಕ್ಷಣಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಸಮಾಚಾರಶ್ಚ ಭೋಜನಂ ॥ 46.71 ॥

ವರ್ಣಾಶ್ರಮಾಣಾಂ ಕಥಿತಂ ಯಥಾವದಿಹ ಲಕ್ಷಣಂ ।
ಆದಿಸರ್ಗಸ್ತತಃ ಪಶ್ಚಾದಂಡಾವರಣಸಪ್ತಕಂ ॥ 46.72 ॥

ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭಸರ್ಗಶ್ಚ ಕೀರ್ತ್ತಿತೋ ಮುನಿಪುಂಗವಾಃ ।
ಕಾಲಸಂಖ್ಯಾಪ್ರಕಥನಂ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ಚೇಶ್ವರಸ್ಯ ಚ ॥ 46.73 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಶಯನಂ ಚಾಪ್ಸು ನಾಮನಿರ್ವಚನಂ ತಥಾ ।
ವರಾಹವಪುಷಾ ಭೂಯೋ ಭೂಮೇರುದ್ಧರಣಂ ಪುನಃ ॥ 46.74 ॥

ಮುಖ್ಯಾದಿಸರ್ಗಕಥನಂ ಮುನಿಸರ್ಗಸ್ತಥಾಪರಃ ।
ವ್ಯಾಖ್ಯತೋ ರುದ್ರಸರ್ಗಶ್ಚ ಋಷಿಸರ್ಗಶ್ಚ ತಾಪಸಃ ॥ 46.75 ॥

ಧರ್ಮಸ್ಯ ಚ ಪ್ರಜಾಸರ್ಗಸ್ತಾಮಸಾತ್ ಪೂರ್ವಮೇವ ತು ।
ಬ್ರಹ್ಮವಿಷ್ಣೋರ್ವಿವಾದಃ ಸ್ಯಾದಂತರ್ದೇಹಪ್ರವೇಶನಂ ॥ 46.76 ॥

ಪದ್ಮೋದ್ಭವತ್ವಂ ದೇವಸ್ಯ ಮೋಹಸ್ತಸ್ಯ ಚ ಧೀಮತಃ ।
ದರ್ಶನಂ ಚ ಮಹೇಶಸ್ಯ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ವಿಷ್ಣುನೇರಿತಂ ॥ 46.77 ॥

ದಿವ್ಯದೃಷ್ಟಿಪ್ರದಾನಂ ಚ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಾ ।
ಸಂಸ್ತವೋ ದೇವದೇವಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಾ ॥ 46.78 ॥

ಪ್ರಸಾದೋ ಗಿರಿಶಸ್ಯಾಥ ವರದಾನಂ ತಥೈವ ಚ ।
ಸಂವಾದೋ ವಿಷ್ಣುನಾ ಸಾರ್ಧಂ ಶಂಕರಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ ॥ 46.79 ॥

ವರದಾನಂ ತಥಾಪೂರ್ವಮಂತರ್ದ್ಧಾನಂ ಪಿನಾಕಿನಃ ।
ವಧಶ್ಚ ಕಥಿತೋ ವಿಪ್ರಾ ಮಧುಕೈಟಭಯೋಃ ಪುರಾ ॥ 46.80 ॥

ಅವತಾರೋಽಥ ದೇವಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ನಾಭಿಪಂಕಜಾತ್ ।
ಏಕೀಭಾವಶ್ಚ ದೇವಸ್ಯ ವಿಷ್ಣುನಾ ಕಥಿತಸ್ತತಃ ॥ 46.81 ॥

ವಿಮೋಹೋ ಬ್ರಹ್ಮಣಶ್ಚಾಥ ಸಂಜ್ಞಾಲಾಭೋ ಹರೇಸ್ತತಃ ।
ತಪಶ್ಚರಣಮಾಖ್ಯಾತಂ ದೇವದೇವಸ್ಯ ಧೀಮತಃ ॥ 46.82 ॥

ಪ್ರಾದುರ್ಭಾವೋ ಮಹೇಶಸ್ಯ ಲಲಾಟಾತ್ ಕಥಿತಸ್ತತಃ ।
ರುದ್ರಾಣಾಂ ಕಥಿತಾ ಸೃಷ್ಟಿರ್ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪ್ರತಿಷೇಧನಂ ॥ 46.83 ॥

ಭೂತಿಶ್ಚ ದೇವದೇವಸ್ಯ ವರದಾನೋಪದೇಶಕೌ ।
ಅಂತರ್ದ್ಧಾನಂ ಚ ರುದ್ರಸ್ಯ ತಪಶ್ಚರ್ಯಾಂಡಜಸ್ಯ ಚ ॥ 46.84 ॥

ದರ್ಶನಂ ದೇವದೇವಸ್ಯ ನರನಾರೀಶರೀರತಾ ।
ದೇವ್ಯಾ ವಿಭಾಗಕಥನಂ ದೇವದೇವಾತ್ ಪಿನಾಕಿನಃ ॥ 46.85 ॥

ದೇವ್ಯಾಶ್ಚ ಪಶ್ಚಾತ್ ಕಥಿತಂ ದಕ್ಷಪುತ್ರೀತ್ವಮೇವ ಚ ।
ಹಿಮವದ್ದುಹಿತೃತ್ವಂ ಚ ದೇವ್ಯಾ ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಮೇವ ಚ ॥ 46.86 ॥

ದರ್ಶನಂ ದಿವ್ಯರೂಪಸ್ಯ ವೈಶ್ವರೂಪಸ್ಯ ದರ್ಶನಂ ।
ನಾಮ್ನಾಂ ಸಹಸ್ರಂ ಕಥಿತಂ ಪಿತ್ರಾ ಹಿಮವತಾ ಸ್ವಯಂ ॥ 46.87 ॥

ಉಪದೇಶೋ ಮಹಾದೇವ್ಯಾ ವರದಾನಂ ತಥೈವ ಚ ।
ಭೃಗ್ವಾದೀನಾಂ ಪ್ರಜಾಸರ್ಗೋ ರಾಜ್ಞಾಂ ವಂಶಸ್ಯ ವಿಸ್ತರಃ ॥ 46.88 ॥

ಪ್ರಾಚೇತಸತ್ವಂ ದಕ್ಷಸ್ಯ ದಕ್ಷಯಜ್ಞವಿಮರ್ದನಂ ।
ದಧೀಚಸ್ಯ ಚ ದಕ್ಷಸ್ಯ ವಿವಾದಃ ಕಥಿತಸ್ತದಾ ॥ 46.89 ॥

ತತಶ್ಚ ಶಾಪಃ ಕಥಿತೋ ಮುನೀನಾಂ ಮುನಿಪುಂಗವಾಃ ।
ರುದ್ರಾಗತಿಃ ಪ್ರಸಾದಶ್ಚ ಅಂತರ್ದ್ಧಾನಂ ಪಿನಾಕಿನಃ ॥ 46.90 ॥

ಪಿತಾಮಹಸ್ಯೋಪದೇಶಃ ಕೀರ್ತ್ತ್ಯತೇ ರಕ್ಷಣಾಯ ತು ।
ದಕ್ಷಸ್ಯ ಚ ಪ್ರಜಾಸರ್ಗಃ ಕಶ್ಯಪಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ ॥ 46.91 ॥

ಹಿರಣ್ಯಕಶಿಪೋರ್ನಾಶೋ ಹಿರಣ್ಯಾಕ್ಷವಧಸ್ತಥಾ ।
ತತಶ್ಚ ಶಾಪಃ ಕಥಿತೋ ದೇವದಾರುವನೌಕಸಾಂ ॥ 46.92 ॥

ನಿಗ್ರಹಶ್ಚಾಂಧಕಸ್ಯಾಥ ಗಾಣಪತ್ಯಮನುತ್ತಮಂ ।
ಪ್ರಹ್ರಾದನಿಗ್ರಹಶ್ಚಾಥ ಬಲೇಃ ಸಂಯಮನಂ ತತಃ ॥ 46.93 ॥

ಬಾಣಸ್ಯ ನಿಗ್ರಹಶ್ಚಾಥ ಪ್ರಸಾದಸ್ತಸ್ಯ ಶೂಲಿನಃ ।
ಋಷೀಣಾಂ ವಂಶವಿಸ್ತಾರೋ ರಾಜ್ಞಾಂ ವಂಶಾಃ ಪ್ರಕೀರ್ತ್ತಿತಾಃ ॥ 46.94 ॥

ವಸುದೇವಾತ್ ತತೋ ವಿಷ್ಣೋರುತ್ಪತ್ತಿಃ ಸ್ವೇಚ್ಛಯಾ ಹರೇಃ ।
ದರ್ಶನಂ ಚೋಪಮನ್ಯೋರ್ವೈ ತಪಶ್ಚರಣಮೇವ ಚ ॥ 46.95 ॥

ವರಲಾಭೋ ಮಹಾದೇವಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಾಂಬಂ ತ್ರಿಲೋಚನಂ ।
ಕೈಲಾಸಗಮನಂಚಾಥ ನಿವಾಸಸ್ತಸ್ಯ ಶಾರ್ಙ್ಗಿಣಃ ॥ 46.96 ॥

ತತಶ್ಚ ಕಥ್ಯತೇ ಭೀತಿರ್ದ್ವಾರವತ್ಯಾಂ ನಿವಾಸಿನಾಂ ।
ರಕ್ಷಣಂ ಗರುಡೇನಾಥ ಜಿತ್ವಾ ಶತ್ರೂನ್ ಮಹಾಬಲಾನ್ ॥ 46.97 ॥

ನಾರಾದಾಗಮನಂ ಚೈವ ಯಾತ್ರಾ ಚೈವ ಗರುತ್ಮತಃ ।
ತತಶ್ಚ ಕೃಷ್ಣಾಗಮನಂ ಮುನೀನಾಮಾಗತಿಸ್ತತಃ ॥ 46.98 ॥

ನೈತ್ಯಕಂ ವಾಸುದೇವಸ್ಯ ಶಿವಲಿಂಗಾರ್ಚನಂ ತಥಾ ।
ಮಾರ್ಕಂಡೇಯಸ್ಯ ಚ ಮುನೇಃ ಪ್ರಶ್ನಃ ಪ್ರೋಕ್ತಸ್ತತಃ ಪರಂ ॥ 46.99 ॥

ಲಿಂಗಾರ್ಚನನಿಮಿತ್ತಂ ಚ ಲಿಂಗಸ್ಯಾಪಿ ಸಲಿಂಗಿನಃ ।
ಯಥಾರ್ಥಂಕಥಿತಂಚಾಥ ಲಿಂಗಾವಿರ್ಭಾವ ಏವ ಚ ॥ 46.100 ॥

ಬ್ರಹ್ಮವಿಷ್ಣೋಸ್ತಥಾ ಮಧ್ಯೇ ಕೀರ್ತ್ತಿತಾ ಮುನಿಪುಂಗವಾಃ ।
ಮೋಹಸ್ತಯೋಸ್ತು ಕಥಿತೋ ಗಮನಂ ಚೋರ್ಧ್ವತೋ ಹ್ಯಧಃ ॥ 46.101 ॥

ಸಂಸ್ತವೋ ದೇವದೇವಸ್ಯ ಪ್ರಸಾದಃ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಃ ।
ಅಂತರ್ಧಾನಂ ಚ ಲಿಂಗಸ್ಯ ಸಾಂಬೋತ್ಪತ್ತಿಸ್ತತಃ ಪರಂ ॥ 46.102 ॥

ಕೀರ್ತಿತಾ ಚಾನಿರುದ್ಧಸ್ಯ ಸಮುತ್ಪತ್ತಿರ್ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ।
ಕೃಷ್ಣಸ್ಯ ಗಮನೇ ಬುದ್ಧಿರೃಷೀಣಾಮಾಗತಿಸ್ತಥಾ ॥ 46.103 ॥

ಅನುವಶಾಸನಂಚ ಕೃಷ್ಣೇನ ವರದಾನಂ ಮಹಾತ್ಮನಃ ।
ಗಮನಂ ಚೈವ ಕೃಷ್ಣಸ್ಯ ಪಾರ್ಥಸ್ಯಾಪಿ ಚ ದರ್ಶನಂ ॥ 46.104 ॥

ಕೃಷ್ಣದ್ವೈಪಾಯನಸ್ಯೋಕ್ತಂ ಯುಗಧರ್ಮಾಃ ಸನಾತನಾಃ ॥

ಅನುಗ್ರಹೋಽಥ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ವಾರಾಣಸ್ಯಾಂ ಗತಿಸ್ತತಃ ॥ 46.105 ॥

ಪಾರಾಶರ್ಯಸ್ಯ ಚ ಮುನೇರ್ವ್ಯಾಸಸ್ಯಾದ್ಭುತಕರ್ಮಣಃ ।
ವಾರಾಣಸ್ಯಾಶ್ಚ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ತೀರ್ಥಾನಾಂ ಚೈವ ವರ್ಣನಂ ॥ 46.106 ॥

ತೀರ್ಥಯಾತ್ರಾ ಚ ವ್ಯಾಸಸ್ಯ ದೇವ್ಯಾಶ್ಚೈವಾಥ ದರ್ಶನಂ ।
ಉದ್ವಾಸನಂ ಚ ಕಥಿತಂ ವರದಾನಂ ತಥೈವ ಚ ॥ 46.107 ॥

ಪ್ರಯಾಗಸ್ಯ ಚ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ಕ್ಷೇತ್ರಾಣಾಮಥ ಕೀರ್ತ್ತಿನಂ ।
ಫಲಂ ಚ ವಿಪುಲಂ ವಿಪ್ರಾ ಮಾರ್ಕಂಡೇಯಸ್ಯ ನಿರ್ಗಮಃ ॥ 46.108 ॥

ಭುವನಾನಾಂ ಸ್ವರೂಪಂ ಚ ಜ್ಯೋತಿಷಾಂ ಚ ನಿವೇಶನಂ ।
ಕೀರ್ತ್ಯಂತೇ ಚೈವ ವರ್ಷಾಣಿ ನದೀನಾಂ ಚೈವ ನಿರ್ಣಯಃ ॥ 46.109 ॥

ಪರ್ವತಾನಾಂ ಚ ಕಥನಂ ಸ್ಥಾನಾನಿ ಚ ದಿವೌಕಸಾಂ ।
ದ್ವೀಪಾನಾಂ ಪ್ರವಿಭಾಗಶ್ಚ ಶ್ವೇತದ್ವೀಪೋಪವರ್ಣನಂ ॥ 46.110 ॥

ಶಯನಂ ಕೇಶವಸ್ಯಾಥ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ಚ ಮಹಾತ್ಮನಃ ।
ಮನ್ವಂತರಾಣಾಂ ಕಥನಂ ವಿಷ್ಣೋರ್ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಮೇವ ಚ ॥ 46.111 ॥

ವೇದಶಾಖಾಪ್ರಣಯನಂ ವ್ಯಾಸಾನಾಂ ಕಥನಂ ತತಃ ।
ಅವೇದಸ್ಯ ಚ ವೇದಾನಾಂ ಕಥಿತಂ ಮುನಿಪುಂಗವಾಃ ॥ 46.112 ॥

ಯೋಗೇಶ್ವರಾಣಾಂ ಚ ಕಥಾ ಶಿಷ್ಯಾಣಾಂ ಚಾಥ ಕೀರ್ತ್ತನಂ ।
ಗೀತಾಶ್ಚ ವಿವಿಧಾಗುಹ್ಯಾ ಈಶ್ವರಸ್ಯಾಥ ಕೀರ್ತ್ತಿತಾಃ ॥ 46.113 ॥

ವರ್ಣಾಶ್ರಮಾಣಾಮಾಚಾರಾಃ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತವಿಧಿಸ್ತತಃ ।
ಕಪಾಲಿತ್ವಂ ಚ ರುದ್ರಸ್ಯ ಭಿಕ್ಷಾಚರಣಮೇವ ಚ ॥ 46.114 ॥

ಪತಿವ್ರತಾಯಾಶ್ಚಾಖ್ಯಾನಂ ತೀರ್ಥಾನಾಂ ಚ ವಿನಿರ್ಣಯಃ ।
ತಥಾ ಮಂಕಣಕಸ್ಯಾಥ ನಿಗ್ರಹಃ ಕೀರ್ತಿತೋ ದ್ವಿಜಾಃ ॥ 46.115 ॥

ವಧಶ್ಚ ಕಥಿತೋ ವಿಪ್ರಾಃ ಕಾಲಸ್ಯ ಚ ಸಮಾಸತಃ ।
ದೇವದಾರುವನೇ ಶಂಭೋಃ ಪ್ರವೇಶೋ ಮಾಧವಸ್ಯ ಚ ॥ 46.116 ॥

ದರ್ಶನಂ ಷಟ್ಕುಲೀಯಾನಾಂ ದೇವದೇವಸ್ಯ ಧೀಮತಃ ।
ವರದಾನಂ ಚ ದೇವಸ್ಯ ನಂದಿನೇ ತು ಪ್ರಕೀರ್ತಿತಂ ॥ 46.117 ॥

ನೈಮಿತ್ತಿಕಶ್ಚ ಕಥಿತಃ ಪ್ರತಿಸರ್ಗಸ್ತತಃ ಪರಂ ।
ಪ್ರಾಕೃತಃ ಪ್ರಲಯಶ್ಚೋರ್ದ್ಧ್ವಂ ಸಬೀಜೋ ಯೋಗ ಏವ ಚ ॥ 46.118 ॥

ಏವಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಪುರಾಣಸ್ಯ ಸಂಕ್ಷೇಪಂ ಕೀರ್ತ್ತಯೇತ್ತು ಯಃ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 46.119 ॥

ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ಶ್ರಿಯಂ ದೇವೀಮಾದಾಯ ಪುರುಷೋತ್ತಮಃ ।
ಸಂತ್ಯಜ್ಯ ಕೂರ್ಮಸಂಸ್ಥಾನಂ ಸ್ವಸ್ಥಾನಂ ಚ ಜಗಾಮ ಹ ॥ 46.120 ॥

ದೇವಾಶ್ಚ ಸರ್ವೇ ಮುನಯಃ ಸ್ವಾನಿ ಸ್ಥಾನಾನಿ ಭೇಜಿರೇ ।
ಪ್ರಣಮ್ಯ ಪುರುಷಂ ವಿಷ್ಣುಂ ಗೃಹೀತ್ವಾ ಹ್ಯಮೃತಂ ದ್ವಿಜಾಃ ॥ 46.121 ॥

ಏತತ್ ಪುರಾಣಂ ಸಕಲಂ ಭಾಷಿತಂ ಕೂರ್ಮರೂಪಿಣಾ ।
ಸಾಕ್ಷಾದ್ ದೇವಾದಿದೇನೇನ ವಿಷ್ಣುನಾ ವಿಶ್ವಯೋನಿನಾ ॥ 46.122 ॥

ಯಃ ಪಠೇತ್ ಸತತಂ ಮರ್ತ್ಯಃ ನಿಯಮೇನ ಸಮಾಸತಃ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 46.123 ॥

ಲಿಖಿತ್ವಾ ಚೈವ ಯೋ ದದ್ಯಾದ್ ವೈಶಾಖೇ ಮಾಸಿ ಸುವ್ರತಃ ।
ವಿಪ್ರಾಯ ವೇದವಿದುಷೇ ತಸ್ಯ ಪುಣ್ಯಂ ನಿಬೋಧತ ॥ 46.124 ॥

ಸರ್ವಪಾಪವಿನಿರ್ಮುಕ್ತಃ ಸರ್ವೈಶ್ವರ್ಯಸಮನ್ವಿತಃ ।
ಭುಕ್ತ್ವಾ ಚ ವಿಪುಲಾನ್ಮರ್ತ್ಯೋ ಭೋಗಾಂದಿವ್ಯಾನ್ಸುಶೋಭನಾನ್ ॥ 46.125 ॥

ತತಃ ಸ್ವರ್ಗಾತ್ ಪರಿಭ್ರಷ್ಟೋ ವಿಪ್ರಾಣಾಂ ಜಾಯತೇ ಕುಲೇ ।
ಪೂರ್ವಸಂಸ್ಕಾರಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಾದ್ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 46.126 ॥

ಪಠಿತ್ವಾಧ್ಯಾಯಮೇವೈಕಂ ಸರ್ವಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ।
ಯೋಽರ್ಥಂ ವಿಚಾರಯೇತ್ ಸಮ್ಯಕ್ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಪರಂ ಪದಂ ॥ 46.127 ॥

ಅಧ್ಯೇತವ್ಯಮಿದಂ ನಿತ್ಯಂ ವಿಪ್ರೈಃ ಪರ್ವಣಿ ಪರ್ವಣಿ ।
ಶ್ರೋತವ್ಯಂ ಚ ದ್ವಿಜಶ್ರೇಷ್ಠಾ ಮಹಾಪಾತಕನಾಶನಂ ॥ 46.128 ॥

ಏಕತಸ್ತು ಪುರಾಣಾನಿ ಸೇತಿಹಾಸಾನಿ ಕೃತ್ಸ್ನಶಃ ।
ಏಕತ್ರ ಚೇದಂ ಪರಮಮೇತದೇವಾತಿರಿಚ್ಯತೇ ॥ 46.129 ॥

ಇದಂ ಪುರಾಣಂ ಮುಕ್ತ್ವೈಕಂ ನಾಸ್ತ್ಯನ್ಯತ್ ಸಾಧನಂ ಪರಂ ।
ಯಥಾವದತ್ರ ಭಗವಾನ್ ದೇವೋ ನಾರಾಯಣೋ ಹರಿಃ ॥ 46.130 ॥

ಕೀರ್ತ್ಯತೇ ಹಿ ಯಥಾ ವಿಷ್ಣುರ್ನ ತಥಾಽನ್ಯೇಷು ಸುವ್ರತಾಃ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮೀ ಪೌರಾಣಿಕೀ ಚೇಯಂ ಸಂಹಿತಾ ಪಾಪನಾಶನೀ ॥ 46.131 ॥

ಅತ್ರ ತತ್ ಪರಮಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಕೀರ್ತ್ಯತೇ ಹಿ ಯಥಾರ್ಥತಃ ।
ತೀರ್ಥಾನಾಂ ಪರಮಂ ತೀರ್ಥಂ ತಪಸಾಂ ಚ ಪರಂ ತಪಃ ॥ 46.132 ॥

ಜ್ಞಾನಾನಾಂ ಪರಮಂ ಜ್ಞಾನಂ ವ್ರತಾನಾಂ ಪರಮಂ ವ್ರತಂ ।
ನಾಧ್ಯೇತವ್ಯಮಿದಂ ಶಾಸ್ತ್ರಂ ವೃಷಲಸ್ಯ ಚ ಸನ್ನಿಧೌ ॥ 46.133 ॥

ಯೋಽಧೀತೇ ಸ ತು ಮೋಹಾತ್ಮಾ ಸ ಯಾತಿ ನರಕಾನ್ ಬಹೂನ್ ।
ಶ್ರಾದ್ಧೇ ವಾ ದೈವಿಕೇ ಕಾರ್ಯೇ ಶ್ರಾವಣೀಯಂ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿಃ ॥ 46.134 ॥

ಯಜ್ಞಾಂತೇ ತು ವಿಶೇಷೇಣ ಸರ್ವದೋಷವಿಶೋಧನಂ ।
ಮುಮುಕ್ಷೂಣಾಮಿದಂ ಶಾಸ್ತ್ರಮಧ್ಯೇತವ್ಯಂ ವಿಶೇಷತಃ ॥ 46.135 ॥

ಶ್ರೋತವ್ಯಂ ಚಾಥ ಮಂತವ್ಯಂ ವೇದಾರ್ಥಪರಿಬೃಂಹಣಂ ।
ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಯಥಾವದ್ ವಿಪ್ರೇಂದ್ರಾನ್ ಶ್ರಾವಯೇದ್ ಭಕ್ತಿಸಂಯುತಾನ್ ॥ 46.136 ॥

ಸರ್ವಪಾಪವಿನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ಬ್ರಹ್ಮಸಾಯುಜ್ಯಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ।
ಯೋಽಶ್ರದ್ದಧಾನೇ ಪುರುಷೇ ದದ್ಯಾಚ್ಚಾಧಾರ್ಮಿಕೇ ತಥಾ ॥ 46.137 ॥

ಸ ಪ್ರೇತ್ಯ ಗತ್ವಾ ನಿರಯಾನ್ ಶುನಾಂ ಯೋನಿಂ ವ್ರಜತ್ಯಧಃ ।
ನಮಸ್ಕೃತ್ಯ ಹರಿಂ ವಿಷ್ಣುಂ ಜಗದ್ಯೋನಿಂ ಸನಾತನಂ ॥ 46.138 ॥

ಅಧ್ಯೇತವ್ಯಮಿದಂ ಶಾಸ್ತ್ರಂ ಕೃಷ್ಣದ್ವೈಪಾಯನಂ ತಥಾ ।
ಇತ್ಯಾಜ್ಞಾ ದೇವದೇವಸ್ಯ ವಿಷ್ಣೋರಮಿತತೇಜಸಃ ॥ 46.139 ॥

ಪಾರಾಶರ್ಯಸ್ಯ ವಿಪ್ರರ್ಷೇರ್ವ್ಯಾಸಸ್ಯ ಚ ಮಹಾತ್ಮನಃ ।
ಶ್ರುತ್ವಾ ನಾರಾಯಣಾದ್ದೇವಾನ್ ನಾರದೋ ಭಗವಾನೃಷಿಃ ॥ 46.140 ॥

ಗೌತಮಾಯ ದದೌ ಪೂರ್ವಂ ತಸ್ಮಾಚ್ಚೈವ ಪರಾಶರಃ ।
ಪರಾಶರೋಽಪಿ ಭಗವಾನ ಗಂಗಾದ್ವಾರೇ ಮುನೀಶ್ವರಾಃ ॥ 46.141 ॥

ಮುನಿಭ್ಯಃ ಕಥಯಾಮಾಸ ಧರ್ಮಕಾಮಾರ್ಥಮೋಕ್ಷದಂ ।
ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಕಥಿತಂ ಪೂರ್ವಂ ಸನಕಾಯ ಚ ಧೀಮತೇ ॥ 46.142 ॥

ಸನತ್ಕುಮಾರಾಯ ತಥಾ ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಣಾಶನಂ ।
ಸನಕಾದ್ ಭಗವಾನ್ ಸಾಕ್ಷಾದ್ ದೇವಲೋ ಯೋಗವಿತ್ತಮಃ ॥ 46.143 ॥

ಅವಾಪ್ತವಾನ್ ಪಂಚಶಿಖೋ ದೇವಲಾದಿದಮುತ್ತಮಂ ।
ಸನತ್ಕುಮಾರಾದ್ ಭಗವಾನ್ ಮುನಿಃ ಸತ್ಯವತೀಸುತಃ ॥ 46.144 ॥

ಏತತ್ ಪುರಾಣಂ ಪರಮಂ ವ್ಯಾಸಃ ಸರ್ವಾರ್ಥಸಂಚಯಂ ।
ತಸ್ಮಾದ್ ವ್ಯಾಸಾದಹಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಭವತಾಂ ಪಾಪನಾಶನಂ ॥ 46.145 ॥

ಊಚಿವಾನ್ ವೈ ಭವದ್ಭಿಶ್ಚ ದಾತವ್ಯಂ ಧಾರ್ಮಿಕೇ ಜನೇ ।
ತಸ್ಮೈ ವ್ಯಾಸಾಯ ಮುನಯೇ ಸರ್ವಜ್ಞಾಯ ಮಹರ್ಷಯೇ ॥ 46.146 ॥

ಪಾರಾಶರ್ಯಾಯ ಶಾಂತಾಯ ನಮೋ ನಾರಾಯಣಾತ್ಮನೇ ।
ಯಸ್ಮಾತ್ ಸಂಜಾಯತೇ ಕೃತ್ಸನಂ ಯತ್ರ ಚೈವ ಪ್ರಲೀಯತೇ ।
ನಮಸ್ತಸ್ಮೈ ಸುರೇಶಾಯ ವಿಷ್ಣವೇ ಕೂರ್ಮರೂಪಿಣೇ ॥ 46.147 ॥

See Also  Sri Gauri Navaratnamalika Stava In Kannada

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಷಟ್ಶ್ಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥46 ॥

ಉತ್ತರಭಾಗಃ ಸಮಾಪ್ತಃ ॥

॥ ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣಂ ಸಮಾಪ್ತಂ ॥

ವ್ಯಾಸಗೀತಾ ಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಅಧ್ಯಾಯ 12-46


ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ದ್ವಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ
ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಶೃಣುಧ್ವಮೃಷಯಃ ಸರ್ವೇ ವಕ್ಷ್ಯಮಾಣಂ ಸನಾತನಂ ।
ಕರ್ಮಯೋಗಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಮಾತ್ಯಂತಿಕಫಲಪ್ರದಂ ॥ 12.1 ॥

ಆಮ್ನಾಯಸಿದ್ಧಮಖಿಲಂ ಬಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಪ್ರದರ್ಶಿತಂ ।
ಋಷೀಣಾಂ ಶೃಣ್ವತಾಂ ಪೂರ್ವಂ ಮನುರಾಹ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ॥ 12.2 ॥

ಸರ್ವಪಾಪಹರಂ ಪುಣ್ಯಮೃಷಿಸಂಘೈರ್ನಿಷೇವಿತಂ ।
ಸಮಾಹಿತಧಿಯೋ ಯೂಯಂ ಶೃಣುಧ್ವಂ ಗದತೋ ಮಮ ॥ 12.3 ॥

ಕೃತೋಪನಯನೋ ವೇದಾನಧೀಯೀತ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ।
ಗರ್ಭಾಷ್ಟಮೇಽಷ್ಟಮೇ ವಾಬ್ದೇ ಸ್ವಸೂತ್ರೋಕ್ತವಿಧಾನತಃ ॥ 12.4 ॥

ದಂಡೀ ಚ ಮೇಖಲೀ ಸೂತ್ರೀ ಕೃಷ್ಣಾಜಿನಧರೋ ಮುನಿಃ ।
ಭಿಕ್ಷಾಹಾರೋ ಗುರುಹಿತೋ ವೀಕ್ಷಮಾಣೋ ಗುರೋರ್ಮುಖಂ ॥ 12.5 ॥

ಕಾರ್ಪಾಸಮುಪವೀತಾರ್ಥಂ ನಿರ್ಮಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಪುರಾ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ತ್ರಿವಿತ್ ಸೂತ್ರಂ ಕೌಶಂ ವಾ ವಸ್ತ್ರಮೇವ ವಾ ॥ 12.6 ॥

ಸದೋಪವೀತೀ ಚೈವ ಸ್ಯಾತ್ ಸದಾ ಬದ್ಧಶಿಖೋ ದ್ವಿಜಃ ।
ಅನ್ಯಥಾ ಯತ್ ಕೃತಂ ಕರ್ಮ ತದ್ ಭವತ್ಯಯಥಾಕೃತಂ ॥ 12.7 ॥

ವಸೇದವಿಕೃತಂ ವಾಸಃ ಕಾರ್ಪಾಸಂ ವಾ ಕಷಾಯಕಂ ।
ತದೇವ ಪರಿಧಾನೀಯಂ ಶುಕ್ಲಮಚ್ಛಿದ್ರಮುತ್ತಮಂ ॥ 12.8 ॥

ಉತ್ತರಂ ತು ಸಮಾಖ್ಯಾತಂ ವಾಸಃ ಕೃಷ್ಣಾಜಿನಂ ಶುಭಂ ।
ಅಭಾವೇ ದಿವ್ಯಮಜಿನಂ ರೌರವಂ ವಾ ವಿಧೀಯತೇ ॥ 12.9 ॥

ಉದ್ಧೃತ್ಯ ದಕ್ಷಿಣಂ ಬಾಹುಂ ಸವ್ಯೇ ಬಾಹೌ ಸಮರ್ಪಿತಂ ।
ಉಪವೀತಂ ಭವೇನ್ನಿತ್ಯಂ ನಿವೀತಂ ಕಂಠಸಜ್ಜನೇ ॥ 12.10 ॥

ಸವ್ಯಂ ಬಾಹುಂ ಸಮುದ್ಧೃತ್ಯ ದಕ್ಷಿಣೇ ತು ಧೃತಂ ದ್ವಿಜಾಃ ।
ಪ್ರಾಚೀನಾವೀತಮಿತ್ಯುಕ್ತಂ ಪೈತ್ರೇ ಕರ್ಮಣಿ ಯೋಜಯೇತ್ ॥ 12.11 ॥

ಅಗ್ನ್ಯಗಾರೇ ಗವಾಂ ಗೋಷ್ಠೇ ಹೋಮೇ ಜಪ್ಯೇ ತಥೈವ ಚ ।
ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯೇ ಭೋಜನೇ ನಿತ್ಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಚ ಸನ್ನಿಧೌ ॥ 12.12 ॥

ಉಪಾಸನೇ ಗುರೂಣಾಂ ಚ ಸಂಧ್ಯಯೋಃ ಸಾಧುಸಂಗಮೇ ।
ಉಪವೀತೀ ಭವೇನ್ನಿತ್ಯಂ ವಿಧಿರೇಷ ಸನಾತನಃ ॥ 12.13 ॥

ಮೌಂಜೀ ತ್ರಿವೃತ್ ಸಮಾ ಶ್ಲಕ್ಷ್ಣಾ ಕಾರ್ಯಾ ವಿಪ್ರಸ್ಯ ಮೇಖಲಾ ।
ಮುಂಜಾಭಾವೇ ಕುಶೇನಾಹುರ್ಗ್ರಂಥಿನೈಕೇನ ವಾ ತ್ರಿಭಿಃ ॥ 12.14 ॥

ಧಾರಯೇದ್ ಬೈಲ್ವಪಾಲಾಶೌ ದಂಡೌ ಕೇಶಾಂತಕೌ ದ್ವಿಜಃ ।
ಯಜ್ಞಾರ್ಹವೃಕ್ಷಜಂ ವಾಽಥ ಸೌಮ್ಯಮವ್ರಣಮೇವ ಚ ॥ 12.15 ॥

ಸಾಯಂ ಪ್ರಾತರ್ದ್ವಿಜಃ ಸಂಧ್ಯಾಮುಪಾಸೀತ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಕಾಮಾಲ್ಲೋಭಾದ್ ಭಯಾನ್ಮೋಹಾತ್ ತ್ಯಕ್ತೇನ ಪತಿತೋ ಭವೇತ್ ॥ 12.16 ॥

ಅಗ್ನಿಕಾರ್ಯಂ ತತಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸಾಯಂ ಪ್ರಾತಃ ಪ್ರಸನ್ನಧೀಃ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾ ಸಂತರ್ಪಯೇದ್ ದೇವಾನೃಷೀನ್ ಪಿತೃಗಣಾಂಸ್ತಥಾ ॥ 12.17 ॥

ದೇವತಾಭ್ಯರ್ಚನಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪುಷ್ಪೈಃ ಪತ್ರೇಣ ಚಾಂಬುನಾ ।
ಅಭಿವಾದನಶೀಲಃ ಸ್ಯಾನ್ನಿತ್ಯಂ ವೃದ್ಧೇಷು ಧರ್ಮತಃ ॥ 12.18 ॥

ಅಸಾವಹಂ ಭೋ ನಾಮೇತಿ ಸಮ್ಯಕ್ ಪ್ರಣತಿಪೂರ್ವಕಂ ।
ಆಯುರಾರೋಗ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ದ್ರವ್ಯಾದಿಪರಿವರ್ಜಿತಂ ॥ 12.19 ॥

ಆಯುಷ್ಣಾನ್ ಭವ ಸೌಮ್ಯೇತಿ ವಾಚ್ಯೋ ವಿಪ್ರೋಽಭಿವಾದನೇ ।
ಅಕಾರಶ್ಚಾಸ್ಯ ನಾಮ್ನೋಽನ್ತೇ ವಾಚ್ಯಃ ಪೂರ್ವಾಕ್ಷರಃ ಪ್ಲುತಃ ॥ 12.20 ॥

ನ ಕುರ್ಯಾದ್ ಯೋಽಭಿವಾದಸ್ಯ ದ್ವಿಜಃ ಪ್ರತ್ಯಭಿವಾದನಂ ।
ನಾಭಿವಾದ್ಯಃ ಸ ವಿದುಷಾ ಯಥಾ ಶೂದ್ರಸ್ತಥೈವ ಸಃ ॥ 12.21 ॥

ಸವ್ಯ್ಸ್ತಪಾಣಿನಾ ಕಾರ್ಯಮುಪಸಂಗ್ರಹಣಂ ಗುರೋಃ ।
ಸವ್ಯೇನ ಸವ್ಯಃ ಸ್ಪ್ರಷ್ಟವ್ಯೋ ದಕ್ಷಿಣೇನ ತು ದಕ್ಷಿಣಃ ॥ 12.22 ॥

ಲೌಕಿಕಂ ವೈದಿಕಂ ಚಾಪಿ ತಥಾಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಮೇವ ವಾ ।
ಆದದೀತ ಯತೋ ಜ್ಞಾನಂ ತಂ ಪೂರ್ವಮಭಿವಾದಯೇತ್ ॥ 12.23 ॥

ನೋದಕಂ ಧಾರಯೇದ್ ಭೈಕ್ಷಂ ಪುಷ್ಪಾಣಿ ಸಮಿಧಸ್ತಥಾ ।
ಏವಂವಿಧಾನಿ ಚಾನ್ಯಾನಿ ನ ದೈವಾದ್ಯೇಷು ಕರ್ಮಸು ॥ 12.24 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಕುಶಲಂ ಪೃಚ್ಛೇತ್ ಕ್ಷತ್ರಬಂಧುಮನಾಮಯಂ ।
ವೈಶ್ಯಂ ಕ್ಷೇಮಂ ಸಮಾಗಮ್ಯ ಶೂದ್ರಮಾರೋಗ್ಯಮೇವ ತು ॥ 12.25 ॥

ಉಪಾಧ್ಯಾಯಃ ಪಿತಾ ಜ್ಯೇಷ್ಠೋ ಭ್ರಾತಾ ಚೈವ ಮಹೀಪತಿಃ ।
ಮಾತುಲಃ ಶ್ವಶುರಸ್ತ್ರಾತಾ ಮಾತಾಮಹಪಿತಾಮಹೌ ॥ 12.26 ॥

ವರ್ಣಜ್ಯೇಷ್ಠಃ ಪಿತೃವ್ಯಶ್ಚ ಪುಂಸೋಽತ್ರ ಗುರವಃ ಸ್ಮೃತಾಃ ।
ಮಾತಾ ಮಾತಾಮಹೀ ಗುರ್ವೀ ಪಿತುರ್ಮಾತುಶ್ಚ ಸೋದರಾಃ ॥ 12.27 ॥

ಶ್ವಶ್ರೂಃ ಪಿತಾಮಹೀಜ್ಯೇಷ್ಠಾ ಧಾತ್ರೀ ಚ ಗುರವಃ ಸ್ತ್ರಿಯಃ ।
ಇತ್ಯುಕ್ತೋ ಗುರುವರ್ಗೋಽಯಂ ಮಾತೃತಃ ಪಿತೃತೋ ದ್ವಿಜಾಃ ॥ 12.28 ॥

ಅನುವರ್ತ್ತನಮೇತೇಷಾಂ ಮನೋವಾಕ್ಕಾಯಕರ್ಮಭಿಃ ।
ಗುರುಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಮುತ್ತಿಷ್ಠೇದಭಿವಾದ್ಯ ಕೃತಾಂಜಲಿಃ ॥ 12.29 ॥

ನೈತೈರುಪವಿಶೇತ್ ಸಾರ್ದ್ಧಂ ವಿವದೇನ್ನಾತ್ಮಕಾರಣಾತ್ ।
ಜೀವಿತಾರ್ಥಮಪಿ ದ್ವೇಷಾದ್ ಗುರುಭಿರ್ನೈವ ಭಾಷಣಂ ॥ 12.30 ॥

ಉದಿತೋಽಪಿ ಗುಣೈರನ್ಯೈರ್ಗುರುದ್ವೇಷೀ ಪತತ್ಯಧಃ ।
ಗುರೂಣಾಮಪಿ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಪೂಜ್ಯಾಃ ಪಂಚ ವಿಶೇಷತಃ ॥ 12.31 ॥

ತೇಷಾಮಾದ್ಯಾಸ್ತ್ರಯಃ ಶ್ರೇಷ್ಠಾಸ್ತೇಷಾಂ ಮಾತಾ ಸುಪೂಜಿತಾ ।
ಯೋ ಭಾವಯತಿ ಯಾ ಸೂತೇ ಯೇನ ವಿದ್ಯೋಪದಿಶ್ಯತೇ ॥ 12.32 ॥

ಜ್ಯೇಷ್ಠೋ ಭ್ರಾತಾ ಚ ಭರ್ತ್ತಾ ಚ ಪಂಚೈತೇ ಗುರವಃ ಸ್ಮೃತಾಃ ।
ಆತ್ಮನಃ ಸರ್ವಯತ್ನೇನ ಪ್ರಾಣತ್ಯಾಗೇನ ವಾ ಪುನಃ ॥ 12.33 ॥

ಪೂಜನೀಯಾ ವಿಶೇಷೇಣ ಪಂಚೈತೇ ಭೂತಿಮಿಚ್ಛತಾ ।
ಯಾವತ್ ಪಿತಾ ಚ ಮಾತಾ ಚ ದ್ವಾವೇತೌ ನಿರ್ವಿಕಾರಿಣೌ ॥ 12.34 ॥

ತಾವತ್ ಸರ್ವಂ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಪುತ್ರಃ ಸ್ಯಾತ್ ತತ್ಪರಾಯಣಃ ।
ಪಿತಾ ಮಾತಾ ಚ ಸುಪ್ರೀತೌ ಸ್ಯಾತಾಂ ಪುತ್ರಗುಣೈರ್ಯದಿ ॥ 12.35 ॥

ಸ ಪುತ್ರಃ ಸಕಲಂ ಧರ್ಮಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ತೇನ ಕರ್ಮಣಾ ।
ನಾಸ್ತಿ ಮಾತೃಸಮಂ ದೈವಂ ನಾಸ್ತಿ ಪಿತೃಸಮೋ ಗುರುಃ ॥ 12.36 ॥

ತಯೋಃ ಪ್ರತ್ಯುಪಕಾರೋಽಪಿ ನ ಕಥಂಚನ ವಿದ್ಯತೇ ।
ತಯೋರ್ನಿತ್ಯಂ ಪ್ರಿಯಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಕರ್ಮಣಾ ಮನಸಾ ಗಿರಾ ॥ 12.37 ॥

ನ ತಾಭ್ಯಾಮನನುಜ್ಞಾತೋ ಧರ್ಮಮನ್ಯಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ವರ್ಜಯಿತ್ವಾ ಮುಕ್ತಿಫಲಂ ನಿತ್ಯಂ ನೈಮಿತ್ತಿಕಂ ತಥಾ ॥ 12.38 ॥

ಧರ್ಮಸಾರಃ ಸಮುದ್ದಿಷ್ಟಃ ಪ್ರೇತ್ಯಾನಂತಫಲಪ್ರದಃ ।
ಸಮ್ಯಗಾರಾಧ್ಯ ವಕ್ತಾರಂ ವಿಸೃಷ್ಟಸ್ತದನುಜ್ಞಯಾ ॥ 12.39 ॥

ಶಿಷ್ಯೋ ವಿದ್ಯಾಫಲಂ ಭುಂಕ್ತೇ ಪ್ರೇತ್ಯ ವಾ ಪೂಜ್ಯತೇ ದಿವಿ ।
ಯೋ ಭ್ರಾತರಂ ಪಿತೃಸಮಂ ಜ್ಯೇಷ್ಠಂ ಮೂರ್ಖೋಽವಮನ್ಯತೇ ॥ 12.40 ॥

ತೇನ ದೋಷೇಣ ಸ ಪ್ರೇತ್ಯ ನಿರಯಂ ಘೋರಮೃಚ್ಛತಿ ।
ಪುಂಸಾ ವರ್ತ್ಮನಿತಿಷ್ಟೇತ ಪೂಜ್ಯೋ ಭರ್ತ್ತಾ ತು ಸರ್ವದಾ ॥ 12.41 ॥

ಅಪಿ ಮಾತರಿ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ ಉಪಕಾರಾದ್ಧಿ ಗೌರವಂ ।
ಯೇನರಾ ಭರ್ತ್ತೃಪಿಂಡಾರ್ಥಂ ಸ್ವಾನ್ ಪ್ರಾಣಾನ್ ಸಂತ್ಯಜಂತಿ ಹಿ ॥ 12.42 ॥

ತೇಷಾಮಥಾಕ್ಷಯಾಁಲ್ಲೋಕಾನ್ ಪ್ರೋವಾಚ ಭಗವಾನ್ ಮನುಃ ।
ಮಾತುಲಾಂಶ್ಚ ಪಿತೃವ್ಯಾಂಶ್ಚ ಶ್ವಶುರಾನೃತ್ವಿಜೋ ಗುರೂನ್ ॥ 12.43 ॥

ಅಸಾವಹಮಿತಿ ಬ್ರೂಯುಃ ಪ್ರತ್ಯುತ್ಥಾಯ ಯವೀಯಸಃ ।
ಅವಾಚ್ಯೋ ದೀಕ್ಷಿತೋ ನಾಮ್ನಾ ಯವೀಯಾನಪಿ ಯೋ ಭವೇತ್ ॥ 12.44 ॥

ಭೋಭವತ್ಪೂರ್ವಕತ್ವೇನಮಭಿಭಾಷೇತ ಧರ್ಮವಿತ್ ।
ಅಭಿವಾದ್ಯಶ್ಚ ಪೂಜ್ಯಶ್ಚ ಶಿರಸಾ ವಂದ್ಯ ಏವ ಚ ॥ 12.45 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾದ್ಯೈಶ್ಚ ಶ್ರೀಕಾಮೈಃ ಸಾದರಂ ಸದಾ ।
ನಾಭಿವಾದ್ಯಾಸ್ತು ವಿಪ್ರೇಣ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾದ್ಯಾಃ ಕಥಂಚನ ॥ 12.46 ॥

ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಗುಣೋಪೇತಾ ಯದ್ಯಪ್ಯೇತೇ ಬಹುಶ್ರುತಾಃ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಸರ್ವವರ್ಣಾನಾಂ ಸ್ವಸ್ತಿ ಕುರ್ಯಾದಿತಿ ಶ್ರುತಿಃ ॥ 12.47 ॥

ಸವರ್ಣೇಷು ಸವರ್ಣಾನಾಂ ಕಾಮ್ಯಮೇವಾಭಿವಾದನಂ ।
ಗುರುರಗ್ನಿರ್ದ್ವಿಜಾತೀನಾಂ ವರ್ಣಾನಾಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಗುರುಃ ॥ 12.48 ॥

ಪತಿರೇವ ಗುರುಃ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಸರ್ವತ್ರಾಭ್ಯಾಗತೋ ಗುರುಃ ।
ವಿದ್ಯಾ ಕರ್ಮ ವಯೋ ಬಂಧುರ್ವಿತ್ತಂ ಭವತಿ ಪಂಚಮಂ ॥ 12.49 ॥

ಮಾನ್ಯಸ್ಥಾನಾನಿ ಪಂಚಾಹುಃ ಪೂರ್ವಂ ಪೂರ್ವಂ ಗುರೂತ್ತರಾತ್ ।
ಪಂಚಾನಾಂ ತ್ರಿಷು ವರ್ಣೇಷು ಭೂಯಾಂಸಿ ಬಲವಂತಿ ಚ ॥ 12.50 ॥

ಯತ್ರ ಸ್ಯುಃ ಸೋಽತ್ರ ಮಾನಾರ್ಹಃ ಶೂದ್ರೋಽಪಿ ದಶಮೀಂ ಗತಃ ।
ಪಂಥಾ ದೇಯೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಯ ಸ್ತ್ರಿಯೈ ರಾಜ್ಞೇ ಹ್ಯಚಕ್ಷುಷೇ ॥ 12.51 ॥

ವೃದ್ಧಾಯ ಭಾರಮಗ್ನಾಯ ರೋಗಿಣೇ ದುರ್ಬಲಾಯ ಚ ।
ಭಿಕ್ಷಾಮಾಹೃತ್ಯ ಶಿಷ್ಟಾನಾಂ ಗೃಹೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಯತೋಽನ್ವಹಂ ॥ 12.52 ॥

ನಿವೇದ್ಯ ಗುರವೇಽಶ್ನೀಯಾದ್ ವಾಗ್ಯತಸ್ತದನುಜ್ಞಯಾ ।
ಭವತ್ಪೂರ್ವಂ ಚರೇದ್ ಭೈಕ್ಷ್ಯಮುಪನೀತೋ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 12.53 ॥

ಭವನ್ಮಧ್ಯಂ ತು ರಾಜನ್ಯೋ ವೈಶ್ಯಸ್ತು ಭವದುತ್ತರಂ ।
ಮಾತರಂ ವಾ ಸ್ವಸಾರಂ ವಾ ಮಾತುರ್ವಾ ಭಗಿನೀಂ ನಿಜಾಂ ॥ 12.54 ॥

ಭಿಕ್ಷೇತ ಭಿಕ್ಷಾಂ ಪ್ರಥಮಂ ಯಾ ಚೈನಂ ನ ವಿಮಾನಯೇತ್ ।
ಸಜಾತೀಯಗೃಹೇಷ್ವೇವ ಸಾರ್ವವರ್ಣಿಕಮೇವ ವಾ ॥ 12.55 ॥

ಭೈಕ್ಷ್ಯಸ್ಯ ಚರಣಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಪತಿತಾದಿಷು ವರ್ಜಿತಂ ।
ವೇದಯಜ್ಞೈರಹೀನಾನಾಂ ಪ್ರಶಸ್ತಾನಾಂ ಸ್ವಕರ್ಮಸು ॥ 12.56 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಹರೇದ್ ಭೈಕ್ಷಂ ಗೃಹೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಯತೋಽನ್ವಹಂ ।
ಗುರೋಃ ಕುಲೇ ನ ಭಿಕ್ಷೇತ ನ ಜ್ಞಾತಿಕುಲಬಂಧುಷು ॥ 12.57 ॥

ಅಲಾಭೇ ತ್ವನ್ಯಗೇಹಾನಾಂ ಪೂರ್ವಂ ಪೂರ್ವಂ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥

ಸರ್ವಂ ವಾ ವಿಚರೇದ್ ಗ್ರಾಮಂ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಾನಾಮಸಂಭವೇ ॥ 12.58 ॥

ನಿಯಮ್ಯ ಪ್ರಯತೋ ವಾಚಂ ದಿಶಸ್ತ್ವನವಲೋಕಯನ್ ।
ಸಮಾಹೃತ್ಯ ತು ತದ್ ಭೈಕ್ಷಂ ಯಾವದರ್ಥಮಮಾಯಯಾ ॥ 12.59 ॥

ಭುಂಜೀತ ಪ್ರಯತೋ ನಿತ್ಯಂ ವಾಗ್ಯತೋಽನನ್ಯಮಾನಸಃ ।
ಭೈಕ್ಷ್ಯೇಣ ವರ್ತ್ತಯೇನ್ನಿತ್ಯಂ ನೈಕಾನ್ನಾದೀ ಭವೇದ್ ವ್ರತೀ ॥ 12.60 ॥

ಭೈಕ್ಷ್ಯೇಣ ವ್ರತಿನೋ ವೃತ್ತಿರುಪವಾಸಸಮಾ ಸ್ಮೃತಾ ।
ಪೂಜಯೇದಶನಂ ನಿತ್ಯಮದ್ಯಾಚ್ಚೈತದಕುತ್ಸಯನ್ ॥ 12.61 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಹೃಷ್ಯೇತ್ ಪ್ರಸೀದೇಚ್ಚ ತತೋ ಭುಂಜೀತ ವಾಗ್ಯತಃ 12.62 ॥

ಅನಾರೋಗ್ಯಮನಾಯುಷ್ಯಮಸ್ವರ್ಗ್ಯಂ ಚಾತಿಭೋಜನಂ ।
ಅಪುಣ್ಯಂ ಲೋಕವಿದ್ವಿಷ್ಟಂ ತಸ್ಮಾತ್ ತತ್ಪರಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 12.63 ॥

ಪ್ರಾಙ್ಮುಖೋಽನ್ನಾನಿ ಭುಂಜೀತ ಸೂರ್ಯಾಭಿಮುಖ ಏವ ವಾ ।
ನಾದ್ಯಾದುದಙ್ಮುಖೋ ನಿತ್ಯಂ ವಿಧಿರೇಷ ಸನಾತನಃ ॥ 12.64 ॥

ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ಪಾಣಿಪಾದೌ ಚ ಭುಂಜಾನೋ ದ್ವಿರುಪಸ್ಪೃಶೇತ್ ।
ಶುಚೌ ದೇಶೇ ಸಮಾಸೀನೋ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಚ ದ್ವಿರುಪಸ್ಪೃಶೇತ್ ॥ 12.65 ॥

ಇತೀ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ದ್ವಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥12 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ತ್ರಯೋದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಭುಕ್ತ್ವಾ ಪೀತ್ವಾ ಚ ಸುಪ್ತ್ವಾ ಚ ಸ್ನಾತ್ವಾ ರಥ್ಯೋಪಸರ್ಪಣೇ ।
ಓಷ್ಠಾವಲೋಮೋಕೌ ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ವಾಸೋ ವಿಪರಿಧಾಯ ಚ ॥ 13.1
ರೇತೋಮೂತ್ರಪುರೀಷಾಣಾಮುತ್ಸರ್ಗೇಽಯುಕ್ತಭಾಷಣೇ ।
ಷ್ಠೀವಿತ್ವಾಽಧ್ಯಯನಾರಂಭೇ ಕಾಸಶ್ವಾಸಾಗಮೇ ತಥಾ ॥ 13.2
ಚತ್ವರಂ ವಾ ಶ್ಮಶಾನಂ ವಾ ಸಮಾಗಮ್ಯ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಸಂಧ್ಯಯೋರುಭಯೋಸ್ತದ್ವದಾಚಾಂತೋಽಪ್ಯಾಚಮೇತ್ ಪುನಃ ॥ 13.3
ಚಂಡಾಲಮ್ಲೇಚ್ಛಸಂಭಾಷೇ ಸ್ತ್ರೀಶೂದ್ರೋಚ್ಛಿಷ್ಟಭಾಷಣೇ ।
ಉಚ್ಛಿಷ್ಟಂ ಪುರುಷಂ ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ಭೋಜ್ಯಂ ಚಾಪಿ ತಥಾವಿಧಂ ॥ 13.4 ॥

ಆಚಾಮೇದಶ್ರುಪಾತೇ ವಾ ಲೋಹಿತಸ್ಯ ತಥೈವ ಚ ।
ಭೋಜನೇ ಸಂಧ್ಯಯೋಃ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಪೀತ್ವಾ ಮೂತ್ರಪುರೀಷಯೋಃ ॥ 13.5 ॥

ಆಚಾಂತೋಽಪ್ಯಾಚಮೇತ್ ಸುಪ್ತ್ವಾ ಸಕೃತ್ಸಕೃದಥಾನ್ಯತಃ ।
ಅಗ್ನೇರ್ಗವಾಮಥಾಲಂಭೇ ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ಪ್ರಯತಮೇವ ವಾ ॥ 13.6 ॥

ಸ್ತ್ರೀಣಾಮಥಾತ್ಮನಃ ಸ್ಪರ್ಶೇ ನೀವೀಂ ವಾ ಪರಿಧಾಯ ಚ
ಉಪಸ್ಪೃಶೇಜ್ಜಲಂ ವಾರ್ದ್ರಂ ತೃಣಂ ವಾ ಭೂಮಿಮೇವ ವಾ ॥ 13.7 ॥

ಕೇಶಾನಾಂ ಚಾತ್ಮನಃ ಸ್ಪರ್ಶೇ ವಾಸಸೋಽಕ್ಷಾಲಿತಸ್ಯ ಚ ।
ಅನುಷ್ಣಾಭಿರಫೇನಾಭಿಃ ವಿಶುದ್ಧಾದ್ಭಿಶ್ಚ ಧರ್ಮತಃ ॥ 13.8 ॥

ಶೌಚೇಪ್ಸುಃ ಸರ್ವದಾಚಾಮೇದಾಸೀನಃ ಪ್ರಾಗುದಙ್ಮುಖಃ ।
ಶಿರಃ ಪ್ರಾವೃತ್ಯ ಕಂಠಂ ವಾ ಮುಕ್ತಕಚ್ಛಶಿಖೋಽಪಿ ವಾ ॥ 13.9 ॥

ಅಕೃತ್ವಾ ಪಾದಯೋಃ ಶೌಚಮಾಚಾಂತೋಽಪ್ಯಶುಚಿರ್ಭವೇತ್ ।
ಸೋಪಾನತ್ಕೋ ಜಲಸ್ಥೋ ವಾ ನೋಷ್ಣೀಷೀ ಚಾಚಮೇದ್ಬುಧಃ ॥ 13.10 ॥

ನ ಚೈವ ವರ್ಷಧಾರಾಭಿರ್ನ ತಿಷ್ಠನ್ ನೋದ್ಧೃತೋದಕೈಃ ।
ನೈಕಹಸ್ತಾರ್ಪಿತಜಲೈರ್ವಿನಾ ಸೂತ್ರೇಣ ವಾ ಪುನಃ ॥ 13.11 ॥

ನ ಪಾದುಕಾಸನಸ್ಥೋ ವಾ ಬಹಿರ್ಜಾನುರಥಾಪಿ ವಾ ।
ನ ಜಲ್ಪನ್ ನ ಹಸನ್ ಪ್ರೇಕ್ಷನ್ ಶಯಾನಃ ಪ್ರಹ್ವ ಏವ ಚ
ನಾವೀಕ್ಷಿತಾಭಿಃ ಫೇನಾದ್ಯೈರುಪೇತಾಭಿರಥಾಪಿ ವಾ ।
ಶೂದ್ರಾಶುಚಿಕರೋನ್ಮುಕ್ತೈರ್ನ ಕ್ಷಾರಾಭಿಸ್ತಥೈವ ಚ ॥ 13.12 ॥

ನ ಚೈವಾಂಗುಲಿಭಿಃ ಶಸ್ತಂ ನ ಕುರ್ವನ್ ನಾನ್ಯಮಾನಸಃ ।
ನ ವರ್ಣರಸದುಷ್ಟಾಭಿರ್ನ ಚೈವ ಪ್ರದರೋದಕೈಃ ॥ 13.13 ॥

ನ ಪಾಣಿಕ್ಷುಭಿತಾಭಿರ್ವಾ ನ ಬಹಿಷ್ಕಕ್ಷ ಏವ ವಾ ।
ಹೃದ್ಗಾಭಿಃ ಪೂಯತೇ ವಿಪ್ರಃ ಕಂಠ್ಯಾಭಿಃ ಕ್ಷತ್ರಿಯಃ ಶುಚಿಃ ॥ 13.14 ॥

ಪ್ರಾಶಿತಾಭಿಸ್ತಥಾವೈಶ್ಯಃ ಸ್ತ್ರೀಶೂದ್ರೌ ಸ್ಪರ್ಶತೋಽನ್ತತಃ ॥

ಅಂಗುಷ್ಠಮೂಲಾಂತರತೋ ರೇಖಾಯಾಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಮುಚ್ಯತೇ ॥ 13.15 ॥

ಅಂತರಾಂಗುಷ್ಠದೇಶಿನ್ಯೋ ಪಿತೄಣಾಂ ತೀರ್ಥಮುತ್ತಮಂ ॥

ಕನಿಷ್ಠಾಮೂಲತಃ ಪಶ್ಚಾತ್ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ॥ 13.16 ॥

ಅಂಗುಲ್ಯಗ್ರೇ ಸ್ಮೃತಂ ದೈವಂ ತದ್ದೇವಾರ್ಥಂ ಪ್ರಕೀರ್ತ್ತಿತಃ ।
ಮೂಲೇ ವಾ ದೈವಮಾದಿಷ್ಟಂ ಗ್ನೇಯಂ ಮಧ್ಯತಃ ಸ್ಮೃತಂ ॥ 13.17 ॥

ತದೇವ ಸೌಮಿಕಂ ತೀರ್ಥಮೇತಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾ ನ ಮುಹ್ಯತಿ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮೇಣೈವ ತು ತೀರ್ಥೇನ ದ್ವಿಜೋ ನಿತ್ಯಮುಪಸ್ಪೃಶೇತ್ ॥ 13.18 ॥

ಕಾಯೇನ ವಾಽಥ ದೈವೇನ ಪೈತ್ರೇಣ ನ ತು ವೈ ದ್ವಿಜಾಃ ।
ತ್ರಿಃ ಪ್ರಾಶ್ನೀಯಾದಪಃ ಪೂರ್ವಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಪ್ರಯತಸ್ತತಃ ॥ 13.19 ॥

ಸಂಮೃಜ್ಯಾಂಗುಷ್ಠಮೂಲೇನ ಮುಖಂ ವೈ ಸಮುಪಸ್ಪೃಶೇತ್ ॥

ಅಂಗುಷ್ಠಾನಾಮಿಕಾಭ್ಯಾಂ ತು ಸ್ಪೃಶೇನ್ನೇತ್ರದ್ವಯಂ ತತಃ ॥ 13.20 ॥

ತರ್ಜನ್ಯಂಗುಷ್ಠಯೋಗೇನ ಸ್ಪೃಶೇನ್ನಾಸಾಪೃಟದ್ವಯಂ ॥

ಕನಿಷ್ಠಾಂಗುಷ್ಠಯೋಗೇನ ಶ್ರವಣೇ ಸಮುಪಸ್ಪೃಶೇತ್ ॥ 13.21 ॥

ಸರ್ವಾಸಾಮಥ ಯೋಗೇನ ಹೃದಯಂ ತು ತಲೇನ ವಾ ।
ಸ್ಪೃಶೇದ್ವೈ ಶಿರಸಸ್ತದ್ವದಂಗುಷ್ಠೇನಾಥವಾ ದ್ವಯಂ ॥ 13.22
ತ್ರಿಃ ಪ್ರಾಶ್ನೀಯಾದ್ ಯದಂಭಸ್ತು ಸುಪ್ರೀತಾಸ್ತೇನ ದೇವತಾಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮಾ ವಿಷ್ಣುರ್ಮಹೇಶಶ್ಚ ಭವಂತೀತ್ಯನುಶುಶ್ರುಮಃ ॥ 13.23
ಗಂಗಾ ಚ ಯಮುನಾ ಚೈವ ಪ್ರೀಯೇತೇ ಪರಿಮಾರ್ಜನಾತ್ ।
ಸಂಸ್ಪೃಷ್ಟಯೋರ್ಲೋಚನಯೋಃ ಪ್ರೀಯೇತೇ ಶಶಿಭಾಸ್ಕರೌ ॥ 13.24
ನಾಸತ್ಯದಸ್ರೌ ಪ್ರೀಯೇತೇ ಸ್ಪೃಷ್ಟೇ ನಾಸಾಪುಟದ್ವಯೇ ।
ಶ್ರೋತ್ರಯೋಃ ಸ್ಪೃಷ್ಟಯೋಸ್ತದ್ವತ್ ಪ್ರೀಯೇತೇ ಚಾನಿಲಾನಲೌ ॥ 13.25
ಸಂಸ್ಪೃಷ್ಟೇ ಹೃದಯೇ ಚಾಸ್ಯ ಪ್ರೀಯಂತೇ ಸರ್ವದೇವತಾಃ ।
ಮೂರ್ಧ್ನಿ ಸಂಸ್ಪರ್ಶನಾದೇವ ಪ್ರೀತಃ ಸ ಪುರುಷೋ ಭವೇತ್ ॥ 13.26
ನೋಚ್ಛಿಷ್ಟಂ ಕುರ್ವತೇ ನಿತ್ಯಂ ವಿಪ್ರುಷೋಽಙ್ಗಂ ನಯಂತಿ ಯಾಃ ।
ದಂತಾಂತರ್ದಂತಲಗ್ನೇಷು ಜಿಹ್ವೋಷ್ಟೈಱಶುಚಿರ್ಭವೇತ್ ॥ 13.27
ಸ್ಪೃಶಾಂತಿ ಬಿಂದವಃ ಪಾದೌ ಯ ಆಚಾಮಯತಃ ಪರಾನ್ ।
ಭೂಮಿಕಾಸ್ತೇ ಸಮಾ ಜ್ಞೇಯಾ ನ ತೈರಪ್ರಯತೋ ಭವೇತ್ ॥ 13.28
ಮದುಪರ್ಕೇ ಚ ಸೋಮೇ ಚ ತಾಂಬೂಲಸ್ಯ ಚ ಭಕ್ಷಣೇ ।
ಫಲಮೂಲೇಕ್ಷುದಂಡೇ ನ ದೋಷಂ ಪ್ರಾಹ ವೇ ಮನುಃ ॥ 13.29
ಪ್ರಚರಾನ್ನೋದಪಾನೇಷು ದ್ರವ್ಯಹಸ್ತೋ ಭವೇನ್ನರಃ ।
ಭೂಮೌ ನಿಕ್ಷಿಪ್ಯ ತದ್ ದ್ರವ್ಯಮಾಚಮ್ಯಾಭ್ಯುಕ್ಷಯೇತ್ ತು ತತ್ ॥ 13.30
ತೈಜಸಂ ವೈ ಸಮಾದಾಯ ಯದ್ಯುಚ್ಛಿಷ್ಟೋ ಭವೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ಭೂಮೌ ನಿಕ್ಷಿಪ್ಯ ತದ್ ದ್ರವ್ಯಮಾಚಮ್ಯಾಭ್ಯುಕ್ಷಯೇತ್ ತು ತತ್ ॥ 13.31
ಯದ್ಯಮಂತ್ರಂ ಸಮಾದಾಯ ಭವೇದುಚ್ಛೇಷಣಾನ್ವಿತಃ ।
ಅನಿಧಾಯೈವ ತದ್ ದ್ರವ್ಯಮಾಚಾಂತಃ ಶುಚಿತಾಮಿಯಾತ್ ॥ 13.32
ವಸ್ರಾದಿಷು ವಿಕಲ್ಪಃ ಸ್ಯಾತ್ ತತ್ಸಂಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾಚಮೇದಿಹ ।
ಅರಣ್ಯೇಽನುದಕೇ ರಾತ್ರೌ ಚೌರವ್ಯಾಘ್ರಾಕುಲೇ ಪಥಿ ॥ 13.33 ॥

ಕೃತ್ವಾ ಮೂತ್ರಂ ಪುರೀಷಂ ವಾ ದ್ರವ್ಯಹಸ್ತೋ ನ ದುಷ್ಯತಿ ।
ನಿಧಾಯ ದಕ್ಷಿಣೇ ಕರ್ಣೇ ಬ್ರಹ್ಮಸೂತ್ರಮುದಙ್ಮುಖಃ ॥ 13.34 ॥

ಅಹ್ನಿ ಕುರ್ಯಾಚ್ಛಕೃನ್ಮೂತ್ರಂ ರಾತ್ರೌ ಚೇದ್ ದಕ್ಷಿಣಾಮುಖಃ ॥

ಅಂತರ್ಧಾಯ ಮಹೀಂ ಕಾಷ್ಠೈಃ ಪತ್ರೈರ್ಲೋಷ್ಠತೃಣೇನ ವಾ ॥ 13.35 ॥

ಪ್ರಾವೃತ್ಯ ಚ ಶಿರಃ ಕುರ್ಯಾದ್ ವಿಣ್ಮೂತ್ರಸ್ಯ ವಿಸರ್ಜನಂ ।
ಛಾಯಾಕೂಪನದೀಗೋಷ್ಠಚೈತ್ಯಾಂಭಃ ಪಥಿ ಭಸ್ಮಸು ॥ 13.36 ॥

ಅಗ್ನೌ ಚೈವ ಶ್ಮಶಾನೇ ಚ ವಿಣ್ಮೂತ್ರೇ ನ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥

ನ ಗೋಮಯೇ ನ ಕೃಷ್ಟೇ ವಾ ಮಹಾವೃಕ್ಷೇ ನ ಶಾಡ್ವಲೇ ॥ 13.37 ॥

ನ ತಿಷ್ಠನ್ ವಾ ನ ನಿರ್ವಾಸಾ ನ ಚ ಪರ್ವತಮಸ್ತಕೇ ।
ನ ಜೀರ್ಣದೇವಾಯತನೇ ನ ವಲ್ಮೀಕೇ ಕದಾಚನ ॥ 13,38 ॥

ನ ಸಸತ್ತ್ವೇಷು ಗರ್ತೇಷು ನ ಗಚ್ಛನ್ ವಾ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥

ತುಷಾಂಗಾರಕಪಾಲೇಷು ರಾಜಮಾರ್ಗೇ ತಥೈವ ಚ ॥ 13.39 ॥

ನ ಕ್ಷೇತ್ರೇ ನ ವಿಮಲೇ ವಾಽಪಿ ನ ತೀರ್ಥೇ ನ ಚತುಷ್ಪಥೇ ।
ನೋದ್ಯಾನೇ ನ ಸಮೀಪೇ ವಾ ನೋಷರೇ ನ ಪರಾಶುಚೌ ॥ 13.40 ॥

ನ ಸೋಪಾನತ್ಪಾದುಕೋ ವಾ ಛತ್ರೀ ವಾ ನಾಂತರಿಕ್ಷಕೇ ॥

ನ ಚೈವಾಭಿಮುಖೇ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಗುರುಬ್ರಾಹ್ಮಣಯೋರ್ಗವಾಂ ॥ 13.41 ॥

ನ ದೇವದೇವಾಲಯಯೋರಪಾಮಪಿ ಕದಾಚನ ॥

ನದೀಂ ಜ್ಯೋತೀಂಷಿ ವೀಕ್ಷಿತ್ವಾ ನ ವಾರ್ಯಭಿಮುಖೋಽಥವಾ ॥ 13.42 ॥

ಪ್ರತ್ಯಾದಿತ್ಯಂ ಪ್ರತ್ಯನಲಂ ಪ್ರತಿಸೋಮಂ ತಥೈವ ಚ ॥

ಆಹೃತ್ಯ ಮೃತ್ತಿಕಾಂ ಕೂಲಾಲ್ಲೇಪಗಂಧಾಪಕರ್ಷಣಾತ್ ॥ 13.43 ॥

ಕುರ್ಯಾದತಂದ್ರಿತಃ ಶೌಚಂ ವಿಶುದ್ಧೈರುದ್ಧೃತೋದಕೈಃ ॥

ನಾಹರೇನ್ಮೃತ್ತಿಕಾಂ ವಿಪ್ರಃ ಪಾಂಶುಲಾನ್ನ ಚ ಕರ್ದಮಾನ್ ॥ 13.44 ॥

ನ ಮಾರ್ಗಾನ್ನೋಷರಾದ್ ದೇಶಾಚ್ಛೌಚೋಚ್ಛಿಷ್ಟಾತ್ತಥೈವ ಚ ।
ನ ದೇವಾಯತನಾತ್ ಕೂಪಾದ್ ಗ್ರಾಮಾನ್ನ ಚ ಜಲಾತ್ ತಥಾ ॥ 13.45 ॥

ಉಪಸ್ಪೃಶೇತ್ ತತೋ ನಿತ್ಯಂ ಪೂರ್ವೋಕ್ತೇನ ವಿಧಾನತಃ ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ತ್ರಯೋದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥13 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ತ್ರಯೋದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಏವಂ ದಂಡಾದಿಭಿರ್ಯುಕ್ತಃ ಶೌಚಾಚಾರಸಮನ್ವಿತಃ ।
ಆಹೂತೋಽಧ್ಯಯನಂ ಕುರ್ಯಾದ್ ವೀಕ್ಷಮಾಣೋ ಗುರೋರ್ಮುಖಂ ॥ 14.1 ॥

ನಿತ್ಯಮುದ್ಯತಪಾಣಿಃ ಸ್ಯಾತ್ ಸಂಧ್ಯಾಚಾರಃ ಸಮನ್ವಿತಃ ।
ಆಸ್ಯತಾಮಿತಿ ಚೋಕ್ತಃ ಸನ್ನಾಸೀತಾಭಿಮುಖಂ ಗುರೋಃ ॥ 14.2 ॥

ಪ್ರತಿಶ್ರವಣಸಂಭಾಷೇ ಶಯಾನೋ ನ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ನಾಸೀನೋ ನ ಚ ಭುಂಜಾನೋ ನ ತಿಷ್ಠನ್ನ ಪರಾಙ್ಮುಖಃ ॥ 14.3 ॥

ನಚ ಶಯ್ಯಾಸನಂ ಚಾಸ್ಯ ಸರ್ವದಾ ಗುರುಸನ್ನಿಧೌ ।
ಗುರೋಸ್ತು ಚಕ್ಷುರ್ವಿಷಯೇ ನ ಯಥೇಷ್ಟಾಸನೋ ಭವೇತ್ ॥ 14.4 ॥

ನೋದಾಹರೇದಸ್ಯ ನಾಮ ಪರೋಕ್ಷಮಪಿ ಕೇವಲಂ ।
ನ ಚೈವಾಸ್ಯಾನುಕುರ್ವೀತ ಗತಿಭಾಷಿತಚೇಷ್ಟಿತಂ ॥ 14.5 ॥

ಗುರೋರ್ಯತ್ರ ಪ್ರತೀವಾದೋ ನಿಂದಾ ಚಾಪಿ ಪ್ರವರ್ತ್ತತೇ ।
ಕರ್ಣೌಂ ತತ್ರ ಪಿಧಾತವ್ಯೌ ಗಂತವ್ಯಂ ವಾ ತತೋಽನ್ಯತಃ ॥ 14.6 ॥

ದೂರಸ್ಥೋ ನಾರ್ಚಯೇದೇನಂ ನ ಕ್ರುದ್ಧೋ ನಾಂತಿಕೇ ಸ್ತ್ರಿಯಾಃ ।
ನ ಚೈವಾಸ್ಯೋತ್ತರಂ ಬ್ರೂಯಾತ್ ಸ್ಥಿತೇ ನಾಸೀತ ಸನ್ನಿಧೌ ॥ 14.7 ॥

ಉದಕುಂಭಂ ಕುಶಾನ್ ಪುಷ್ಪಂ ಸಮಿಧೋಽಸ್ಯಾಹರೇತ್ ಸದಾ ।
ಮಾರ್ಜನಂ ಲೇಪನಂ ನಿತ್ಯಮಂಗಾನಾಂ ವೈ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 14.8 ॥

ನಾಸ್ಯ ನಿರ್ಮಾಲ್ಯಶಯನಂ ಪಾದುಕೋಪಾನಹಾವಪಿ ।
ಆಕ್ರಮೇದಾಸನಂ ಚಾಸ್ಯ ಛಾಯಾದೀನ್ ವಾ ಕದಾಚನ ॥ 14.9 ॥

ಸಾಧಯೇದ್ ದಂತಕಾಷ್ಠಾದೀನ್ ಲಬ್ಧಂ ಚಾಸ್ಮೈ ನಿವೇದಯೇತ್ ।
ಅನಾಪೃಚ್ಛ್ಯ ನ ಗಂತವ್ಯಂ ಭವೇತ್ ಪ್ರಿಯಹಿತೇ ರತಃ ॥ 14.10 ॥

ನ ಪಾದೌ ಸಾರಯೇದಸ್ಯ ಸಂನಿಧಾನೇ ಕದಾಚನ ।
ಜೃಂಭಾಹಾರಸ್ಯಾದಿಕಂಚೈವ ಕಂಠಪ್ರಾವರಣಂ ತಥಾ ॥ 14.11 ॥

ವರ್ಜಯೇತ್ ಸನ್ನಿಧೌ ನಿತ್ಯಮವಸ್ಫೋಚನಮೇವ ಚ ।
ಯಥಾಕಾಲಮಧೀಯೀತ ಯಾವನ್ನ ವಿಮನಾ ಗುರುಃ ॥ 14.12 ॥

ಆಸೀತಾಧೋ ಗುರೋರ್ಗಚ್ಛೇತ್ ಫಲಕೇ ವಾ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಆಸನೇ ಶಯನೇ ಯಾನೇ ನೈವ ತಿಷ್ಠೇತ್ ಕದಾಚನ ॥ 14.13 ॥

ಧಾವಂತಮನುಧಾವೇತ್ತಂ ಗಚ್ಛಂತಮನುಗಚ್ಛತಿ ।
ಗೋಽಶ್ವೋಷ್ಟ್ರಯಾನಪ್ರಾಸಾದಪ್ರಸ್ತರೇಷು ಕಟೇಷು ಚ ॥ 14.14 ॥

ನಾಸೀತ ಗುರುಣಾ ಸಾರ್ದ್ಧಂ ಶಿಲಾಫಲಕನೌಷು ಚ ।
ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ಸ್ಯಾತ್ ಸತತಂ ವಶ್ಯಾತ್ಮಾಽಕ್ರೋಧನಃ ಶುಚಿಃ ॥ 14.15 ॥

ಪ್ರಯುಂಜೀತ ಸದಾ ವಾಚಂ ಮಧುರಾಂ ಹಿತಭಾಷಿಣೀಂ ।
ಗಂಧಮಾಲ್ಯಂ ರಸಂ ಭವ್ಯಂ ಶುಕ್ಲಂ ಪ್ರಾಣಿವಿಹಿಂಸನಂ ॥ 14.16 ॥

ಅಭ್ಯಂಗಂ ಚಾಂಜನೋಪಾನಚ್ಛತ್ರಧಾರಣಮೇವ ಚ ।
ಕಾಮಂ ಲೋಭಂ ಭಯಂ ನಿದ್ರಾಂ ಗೀತವಾದಿತ್ರನರ್ತ್ತನಂ ॥ 14.17 ॥

ಆತಜ್ರ್ಜನಂ ಪರೀವಾದಂ ಸ್ತ್ರೀಪ್ರೇಕ್ಷಾಲಂಭನಂ ತಥಾ ।
ಪರೋಪಘಾತಂ ಪೈಶುನ್ಯಂ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 14.18 ॥

ಉದಕುಂಭಂ ಸುಮನಸೋ ಗೋಶಕೃನ್ಮೃತ್ತಿಕಾಂ ಕುಶಾನ್ ।
ಆಹರೇದ್ ಯಾವದರ್ಥಾನಿ ಭೈಕ್ಷ್ಯಂ ಚಾಹರಹಶ್ಚರೇತ್ ॥ 14.19 ॥

ಕೃತಂ ಚ ಲವಣಂ ಸರ್ವಂ ವರ್ಜ್ಯಂ ಪರ್ಯುಷಿತಂ ಚ ಯತ್ ।
ಅನೃತ್ಯದರ್ಶೀ ಸತತಂ ಭವೇದ್ ಗೀತಾದಿನಿಃಸ್ಪೃಹಃ ॥ 14.20 ॥

ನಾದಿತ್ಯಂ ವೈ ಸಮೀಕ್ಷೇತ ನ ಚರೇದ್ ದಂತಧಾವನಂ ।
ಏಕಾಂತಮಶುಚಿಸ್ತ್ರೀಭಿಃ ಶೂದ್ರಾಂತ್ಯೈರಭಿಭಾಷಣಂ ॥ 14.21 ॥

ಗುರೂಚ್ಛಿಷ್ಟಂ ಭೇಷಜಾರ್ಥಂ ಪ್ರಯುಂಜೀತ ನ ಕಾಮತಃ ।
ಕಲಾಪಕರ್ಷಣಸ್ನಾನಂ ಆಚರೇದ್ಧಿ ಕದಾಚನ ॥ 14.22 ॥

ನ ಕುರ್ಯಾನ್ಮಾನಸಂ ವಿಪ್ರೋ ಗುರೋಸ್ತ್ಯಾಗಂ ಕದಾಚನ ।
ಮೋಹಾದ್ವಾ ಯದಿ ವಾ ಲೋಭಾತ್ ತ್ಯಕ್ತೇನ ಪತಿತೋ ಭವೇತ್ ॥ 14.23 ॥

ಲೌಕಿಕಂ ವೈದಿಕಂ ಚಾಪಿ ತಥಾಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಮೇವ ಚ ।
ಆದದೀತ ಯತೋ ಜ್ಞಾನಂ ನ ತಂ ದ್ರುಹ್ಯೇತ್ ಕದಾಚನ ॥ 14.24 ॥

ಗುರೋರಪ್ಯವಲಿಪ್ತಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಾಕಾರ್ಯಮಜಾನತಃ ।
ಉತ್ಪಥಂಪ್ರತಿಪನ್ನಸ್ಯ ಮನುಸ್ತ್ಯಾಗಂ ಸಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 14.25 ॥

ಗುರೋರ್ಗುರೌ ಸನ್ನಿಹಿತೇ ಗುರುವದ್ ಭಕ್ತಿಮಾಚರೇತ್ ।
ನ ಚಾತಿಸೃಷ್ಟೋ ಗುರುಣಾ ಸ್ವಾನ್ ಗುರೂನಭಿವಾದಯೇತ್ ॥ 14.26 ॥

ವಿದ್ಯಾಗುರುಷ್ವೇತದೇವ ನಿತ್ಯಾ ವೃತ್ತಿಃ ಸ್ವಯೋನಿಷು ।
ಪ್ರತಿಷೇಧತ್ಸು ಚಾಧರ್ಮಾದ್ಧಿತಂ ಚೋಪದಿಶತ್ಸ್ವಪಿ ॥ 14.27 ॥

ಶ್ರೇಯತ್ಸು ಗುರುವದ್ ವೃತ್ತಿಂ ನಿತ್ಯಮೇವ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಗುರುಪುತ್ರೇಷು ದಾರೇಷು ಗುರೋಶ್ಚೈವ ಸ್ವಬಂಧುಷು ॥ 14.28 ॥

ಬಾಲಃ ಸಂಮಾನಯನ್ಮಾನ್ಯಾನ್ ವಾ ಶಿಷ್ಯೋ ವಾ ಯಜ್ಞಕರ್ಮಣಿ ।
ಅಧ್ಯಾಪಯನ್ ಗುರುಸುತೋ ಗುರುವನ್ಮಾನಮರ್ಹತಿ ॥ 14.29 ॥

ಉತ್ಸಾದನಂ ವೈ ಗಾತ್ರಾಣಾಂ ಸ್ನಾಪನೋಚ್ಛಿಷ್ಟಭೋಜನೇ ।
ನ ಕುರ್ಯಾದ್ ಗುರುಪುತ್ರಸ್ಯ ಪಾದಯೋಃ ಶೌಚಮೇವ ಚ ॥ 14.30 ॥

ಗುರುವತ್ ಪರಿಪೂಜ್ಯಾಸ್ತು ಸವರ್ಣಾ ಗುರುಯೋಷಿತಃ ।
ಅಸವರ್ಣಾಸ್ತು ಸಂಪೂಜ್ಯಾಃ ಪ್ರತ್ಯುತ್ಥಾನಾಭಿವಾದನೈಃ ॥ 14.31 ॥

ಅಭ್ಯಂಜನಂ ಸ್ನಾಪನಂ ಚ ಗಾತ್ರೋತ್ಸಾದನಮೇವ ಚ ।
ಗುರುಪತ್ನ್ಯಾ ನ ಕಾರ್ಯಾಣಿ ಕೇಶಾನಾಂ ಚ ಪ್ರಸಾಧನಂ ॥ 14.32 ॥

ಗುರುಪತ್ನೀ ತು ಯುವತೀ ನಾಭಿವಾದ್ಯೇಹ ಪಾದಯೋಃ ।
ಕುರ್ವೀತ ವಂದನಂ ಭೂಮ್ಯಾಮಸಾವಹಮಿತಿ ಬ್ರುವನ್ ॥ 14.33 ॥

ವಿಪ್ರೋಷ್ಯ ಪಾದಗ್ರಹಣಮನ್ವಹಂ ಚಾಭಿವಾದನಂ ।
ಗುರುದಾರೇಷು ಕುರ್ವೋತ ಸತಾಂ ಧರ್ಮಮನುಸ್ಮರನ್ ॥ 14.34 ॥

ಮಾತೃಷ್ವಸಾ ಮಾತುಲಾನೀ ಶ್ವಶ್ರೂಶ್ಚಾಥ ಪಿತೃಷ್ವಸಾ ।
ಸಂಪೂಜ್ಯಾ ಗುರುಪತ್ನೀಚ ಸಮಸ್ತಾ ಗುರುಭಾರ್ಯಯಾ ॥ 14.35 ॥

ಭ್ರಾತುರ್ಭಾರ್ಯಾಚಸಂಗ್ರೃಹ್ಯಾ ಸವರ್ಣಾಽಹನ್ಯಹನ್ಯಪಿ ।
ವಿಪ್ರೋಷ್ಯ ತೂಪಸಂಗ್ರಾಹ್ಯಾ ಜ್ಞಾತಿಸಂಬಂಧಿಯೋಷಿತಃ ॥ 14.36 ॥

ಪಿತುರ್ಭಗಿನ್ಯಾ ಮಾತುಶ್ಚ ಜ್ಯಾಯಸ್ಯಾಂ ಚ ಸ್ವಸರ್ಯಪಿ ।
ಮಾತೃವದ್ ವೃತ್ತಿಮಾತಿಷ್ಠೇನ್ಮಾತ್ ತಾಭ್ಯೋ ಗರೀಯಸೀ ॥ 14.37 ॥

ಏವಮಾಚಾರಸಂಪನ್ನಮಾತ್ಮವಂತಮದಾಂಭಿಕಂ ।
ವೇದಮಧ್ಯಾಪಯೇದ್ ಧರ್ಮಂ ಪುರಾಣಾಂಗಾನಿ ನಿತ್ಯಶಃ ॥ 14.38 ॥

ಸಂವತ್ಸರೋಷಿತೇ ಶಿಷ್ಯೇ ಗುರುರ್ಜ್ಞಾನಮನಿರ್ದಿಶನ್ ।
ಹರತೇ ದುಷ್ಕೃತಂ ತಸ್ಯ ಶಿಷ್ಯಸ್ಯ ವಸತೋ ಗುರುಃ ॥ 14.39 ॥

ಆಚಾರ್ಯಪುತ್ರಃ ಶುಶ್ರೂಷುರ್ಜ್ಞಾನದೋ ಧಾರ್ಮಿಕಃ ಶುಚಿಃ ।
ಶಕ್ತೋಽನ್ನದೋಽರ್ಥದೋ ಸಾಧುಃ ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯ್ಯಾ ದೇಶ ಧರ್ಮತಃ ॥ 14.40 ॥

ಕೃತಜ್ಞಶ್ಚ ತಥಾಽದ್ರೋಹೀ ಮೇಧಾವೀ ಶುಭಕೃನ್ನರಃ ।
ಆಪ್ತಃ ಪ್ರಿಯೋಽಥ ವಿಧಿವತ್ ಷಡಧ್ಯಾಪ್ಯಾ ದ್ವಿಜಾತಯಃ ॥ 14.41 ॥

ಏತೇಷು ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ದಾನಮನ್ಯತ್ರ ತು ಯಥೋದಿತಾನ್ ।
ಆಚಮ್ಯ ಸಂಯತೋ ನಿತ್ಯಮಧೀಯೀತ ಉದಙ್ಮುಖಃ ॥ 14.42 ॥

ಉಪಸಂಗೃಹ್ಯ ತತ್ಪಾದೌ ವೀಕ್ಷಮಾಣೋ ಗುರೋರ್ಮುಖಂ ।
ಅಧೀಷ್ವ ಭೋ ಇತಿ ಬ್ರೂಯಾದ್ ವಿರಾಮೋಽಸ್ತ್ವಿತಿ ನಾರಭೇತ್ ॥ 14.43 ॥

ಪ್ರಾಕ್ಕೂಲಾನ್ ಪರ್ಯುಪಾಸೀನಃ ಪವಿತ್ರೈಶ್ಚೈವ ಪಾವಿತಃ ।
ಪ್ರಾಣಾಯಾಮೈಸ್ತ್ರಿಭಿಃ ಪೂತಸ್ತತ ಓಂಕಾರಮರ್ಹತಿ ॥ 14.44 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಪ್ರಣವಂ ಕುರ್ಯಾದಂತೇ ಚ ವಿಧಿವದ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ಕುರ್ಯಾದಧ್ಯಯನಂ ನಿತ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಜಲಿಕರಸ್ಥಿತಃ ॥ 14.45 ॥

ಸರ್ವೇಷಾಮೇವ ಭೂತಾನಾಂ ವೇದಶ್ಚಕ್ಷುಃ ಸನಾತನಂ ।
ಅಧೀಯೀತಾಪ್ಯಯಂ ನಿತ್ಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯಾಚ್ಚ್ಯವತೇಽನ್ಯಥಾ ॥ 14.46 ॥

ಯೋಽಧೀಯೀತ ಋಚೋ ನಿತ್ಯಂ ಕ್ಷೀರಾಹುತ್ಯಾ ಸ ದೇವತಾಃ ।
ಪ್ರೀಣಾತಿ ತರ್ಪಯಂತ್ಯೇನಂ ಕಾಮೈಸ್ತೃಪ್ತಾಃ ಸದೈವ ಹಿ ॥ 14.47 ॥

ಯಜೂಂಷ್ಯಧೀತೇ ನಿಯತಂ ದಧ್ನಾ ಪ್ರೀಣಾತಿ ದೇವತಾಃ ।
ಸಾಮಾನ್ಯಧೀತೇ ಪ್ರೀಣಾತಿ ಘೃತಾಹುತಿಭಿರನ್ವಹಂ ॥ 14.48 ॥

ಅಥರ್ವಾಂಗಿರಸೋ ನಿತ್ಯಂ ಮಧ್ವಾ ಪ್ರೀಣಾತಿ ದೇವತಾಃ ।
ಧರ್ಮಾಂಗಾನಿ ಪುರಾಣಾನಿ ಮಾಂಸೈಸ್ತರ್ಪಯೇತ್ಸುರಾನ್ ॥ 14.39 ॥

ಅಪಾಂ ಸಮೀಪೇ ನಿಯತೋ ನೈತ್ಯಿಕಂ ವಿಧಿಮಾಶ್ರಿತಃ ।
ಗಾಯತ್ರೀಮಪ್ಯಧೀಯೀತ ಗತ್ವಾಽರಣ್ಯಂ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 14.50 ॥

ಸಹಸ್ರಪರಮಾಂ ದೇವೀಂ ಶತಮಧ್ಯಾಂ ದಶಾವರಾಂ ।
ಗಾಯತ್ರೀಂ ವೈ ಜಪೇನ್ನಿತ್ಯಂ ಜಪಯಜ್ಞಃ ಪ್ರಕೀರ್ತ್ತಿತಃ ॥ 14.51 ॥

ಗಾಯತ್ರೀಂ ಚೈವ ವೇದಾಂಸ್ತು ತುಲಯಾಽತೋಲಯತ್ ಪ್ರಭುಃ ।
ಏಕತಶ್ಚತುರೋ ವೇದಾನ್ ಗಾಯತ್ರೀಂ ಚ ತಥೈಕತಃ ॥ 14.52 ॥

ಓಂಕಾರಮಾದಿತಃ ಕೃತ್ವಾ ವ್ಯಾಹೃತೀಸ್ತದನಂತರಂ ।
ತತೋಽಧೀಯೀತ ಸಾವಿತ್ರೀಮೇಕಾಗ್ರಃ ಶ್ರದ್ಧಯಾನ್ವಿತಃ ॥ 14.53 ॥

ಪುರಾಕಲ್ಪೇ ಸಮುತ್ಪನ್ನಾ ಭೂರ್ಭುವಃಸ್ವಃ ಸನಾತನಾಃ ॥ 14.54 ॥

ಮಹಾವ್ಯಾಹೃತಯಸ್ತಿಸ್ತ್ರಃ ಸರ್ವಾಶುಭನಿಬರ್ಹಣಾಃ ॥ 14.55 ॥

ಪ್ರಧಾನಂ ಪುರುಷಃ ಕಾಲೋ ವಿಷ್ಣುರ್ಬ್ರಹ್ಮಾ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ಸತ್ತ್ವಂ ರಜಸ್ತಮಸ್ತಿಸ್ತ್ರಃ ಕ್ರಮಾದ್ ವ್ಯಾಹೃತಯಃ ಸ್ಮೃತಾಃ ॥ 14.56 ॥

ಓಂಕಾರಸ್ತತ್ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸಾವಿತ್ರೀ ಸ್ಯಾತ್ ತದಕ್ಷರಂ ।
ಏಷ ಮಂತ್ರೋ ಮಹಾಯೋಗಃ ಸಾರಾತ್ ಸಾರ ಉದಾಹೃತಃ ॥ 14.57 ॥

ಯೋಽಧೀತೇಽಹನ್ಯಹನ್ಯೇತಾಂ ಗಾಯತ್ರೀಂ ವೇದಮಾತರಂ ।
ವಿಜ್ಞಾಯಾರ್ಥಂ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಸ ಯಾತಿ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 14.58 ॥

ಗಾಯತ್ರೀ ವೇದಜನನೀ ಗಾಯತ್ರೀ ಲೋಕಪಾವನೀ ।
ನ ಗಾಯತ್ರ್ಯಾಃ ಪರಂ ಜಪ್ಯಮೇತದ್ ವಿಜ್ಞಾಯ ಮುಚ್ಯತೇ ॥ 14.59 ॥

ಶ್ರಾವಣಸ್ಯ ತು ಮಾಸಸ್ಯ ಪೌರ್ಣಮಾಸ್ಯಾಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ।
ಆಷಾಢ್ಯಾಂ ಪ್ರೋಷ್ಠಪದ್ಯಾಂ ವಾ ವೇದೋಪಾಕರಣಂ ಸ್ಮೃತಂ ॥ 14.60 ॥

ಉತ್ಸೃಜ್ಯ ಗ್ರಾಮನಗರಂ ಮಾಸಾನ್ ವಿಪ್ರೋಽರ್ದ್ಧಪಂಚಮಾನ್ ।
ಅಧೀಯೀತ ಶುಚೌ ದೇಶೇ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 14.61 ॥

ಪುಷ್ಯೇ ತು ಛಂದಸಾಂ ಕುರ್ಯಾದ್ ಬಹಿರುತ್ಸರ್ಜನಂ ದ್ವಿಜಾಃ ।
ಮಾಘಶುಕ್ಲಸ್ಯ ವಾ ಪ್ರಾಪ್ತೇ ಪೂರ್ವಾಹ್ಣೇ ಪ್ರಥಮೇಽಹನಿ ॥ 14.62 ॥

ಛಂದಾಂಸ್ಯೂರ್ಧ್ವಮಥೋಭ್ಯಸ್ಯೇಚ್ಛುಕ್ಲಪಕ್ಷೇಷು ವೈ ದ್ವಿಜಃ ।
ವೇದಾಂಗಾನಿ ಪುರಾಣಾನಿ ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷೇ ಚ ಮಾನವಃ ॥ 14.63 ॥

ಇಮಾನ್ ನಿತ್ಯಮನಧ್ಯಾಯಾನದೀಯಾನೋ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ।
ಅಧ್ಯಾಪನಂ ಚ ಕುರ್ವಾಣೋ ಹ್ಯನಧ್ಯಾಯನ್ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 14.64 ॥

ಕರ್ಣಶ್ರವೇಽನಿಲೇ ರಾತ್ರೌ ದಿವಾ ಪಾಂಶುಸಮೂಹನೇ ।
ವಿದ್ಯುತ್ಸ್ತನಿತವರ್ಷೇಷು ಮಹೋಲ್ಕಾನಾಂ ಚ ಸಂಪ್ಲವೇ ॥ 14.65 ॥

ಆಕಾಲಿಕಮನಧ್ಯಾಯಮೇತೇಷ್ವಾಹ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।
ಏತಾನಭ್ಯುದಿತಾನ್ ವಿದ್ಯಾದ್ ಯದಾ ಪ್ರಾದುಷ್ಕೃತಾಗ್ನಿಷು ।
ತದಾ ವಿದ್ಯಾದನಧ್ಯಾಯಮನೃತೌ ಚಾಭ್ರದರ್ಶನೇ ।
ನಿರ್ಘಾತೇ ಭೂಮಿಚಲನೇ ಜ್ಯೋತಿಷಾಂ ಚೋಪಸರ್ಜನೇ ॥ 14.66 ॥

ಏತಾನಾಕಾಲಿಕಾನ್ ವಿದ್ಯಾದನಧ್ಯಾಯಾನೃತಾವಪಿ ।
ಪ್ರಾದುಷ್ಕೃತೇಷ್ವಗ್ನಿಷು ತು ವಿದ್ಯುತ್ಸ್ತನಿತನಿಸ್ವನೇ ॥ 14.67 ॥

ಸಜ್ಯೋತಿಃ ಸ್ಯಾದನಧ್ಯಾಯಮನೃತೌ ಚಾತ್ರದರ್ಶನೇ ।
ನಿತ್ಯಾನಧ್ಯಾಯ ಏವ ಸ್ಯಾದ್ ಗ್ರಾಮೇಷು ನಗರೇಷು ಚ ॥ 14.68 ॥

ಧರ್ಮನೈಪುಣ್ಯಕಾಮಾನಾಂ ಪೂತಿಗಂಧೇ ಚ ನಿತ್ಯಶಃ ।
ಅಂತಃ ಶವಗತೇ ಗ್ರಾಮೇ ವೃಷಲಸ್ಯ ಚ ಸನ್ನಿಧೌ ॥ 14.69 ॥

ಅನಧ್ಯಾಯೋ ರುದ್ಯಮಾನೇ ಸಮವಾಯೇ ಜನಸ್ಯ ಚ ।
ಉದಕೇ ಮಧ್ಯರಾತ್ರೇ ಚ ವಿಣ್ಮೂತ್ರೇ ಚ ವಿಸರ್ಜನೇ ॥ 14.70 ॥

ಉಚ್ಛಿಷ್ಟಃ ಶ್ರಾದ್ಧಬುಕ್ ಚೈವ ಮನಸಾಽಪಿ ನ ಚಿಂತಯೇತ್ ।
ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಯ ದ್ವಿಜೋ ವಿದ್ವಾನೇಕೋದಿಷ್ಟಸ್ಯ ಕೇತನಂ ॥ 14.71 ॥

ತ್ರ್ಯಹಂ ನ ಕೀರ್ತ್ತಯೇದ್ ಬ್ರಹ್ಮ ರಾಜ್ಞೋ ರಾಹೋಶ್ಚ ಸೂತಕೇ ।
ಯಾವದೇಕೋಽನುದಿಷ್ಟಸ್ಯ ಸ್ನೇಹೋ ಗಂಧಶ್ಚ ತಿಷ್ಠತಿ ॥ 14.72 ॥

ವಿಪ್ರಸ್ಯ ವಿದುಷೋ ದೇಹೇ ತಾವದ್ ಬ್ರಹ್ಮ ನ ಕೀರ್ತ್ತಯೇತ್ ।
ಶಯಾನಃ ಪ್ರೌಢಪಾದಶ್ಚ ಕೃತ್ವಾ ಚೈಚಾವಸಿಕ್ಥಕಾಂ ॥ 14.73 ॥

ನಾಧೀಯೀತಾಮಿಷಂ ಜಗ್ಧ್ವಾ ಸೂತಕಾದ್ಯನ್ನಮೇವ ಚ ।
ನೀಹಾರೇ ಬಾಣಪಾತೇ ಚ ಸಂಧ್ಯಯೋರುಭಯೋರಪಿ ॥ 14.74 ॥

ಅಮಾವಾಸ್ಯಾಂ ಚತುರ್ದಶ್ಯಾಂ ಪೌರ್ಣಮಾಸ್ಯಷ್ಟಮೀಷು ಚ ।
ಉಪಾಕರ್ಮಣಿ ಚೋತ್ಸರ್ಗೇ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಕ್ಷಪಣಂ ಸ್ಮೃತಂ ॥ 14.75 ॥

ಅಷ್ಟಕಾಸು ತ್ರ್ಯಹೋರಾತ್ರಂ ಋತ್ವಂತಾಸು ಚ ರಾತ್ರಿಷು ।
ಮಾರ್ಗಶೀರ್ಷೇ ತಥಾ ಪೌಷೇ ಮಾಘಮಾಸೇ ತಥೈವ ಚ ॥ 14.76 ॥

ತಿಸ್ರೋಽಷ್ಟಕಾಃ ಸಮಾಖ್ಯಾತಾ ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷೇತು ಸೂರಿಭಿಃ ।
ಶ್ಲೇಷ್ಮಾತಕಸ್ಯ ಛಾಯಾಯಾಂ ಶಾಲ್ಮಲೇರ್ಮಧುಕಸ್ಯ ಚ ॥ 14.77 ॥

ಕದಾಚಿದಪಿ ನಾಧ್ಯೇಯಂ ಕೋವಿದಾರಕಪಿತ್ಥಯೋಃ ।
ಸಮಾನವಿದ್ಯೇ ಚ ಮೃತೇ ತಥಾ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಿ ॥ 14.78 ॥

ಆಚಾರ್ಯೇ ಸಂಸ್ಥಿತೇ ವಾಽಪಿ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಕ್ಷಪಣಂ ಸ್ಮೃತಂ ।
ಛಿದ್ರಾಣ್ಯೇತಾನಿ ವಿಪ್ರಾಣಾಂಯೇಽನಧ್ಯಾಯಾಃ ಪ್ರಕೀರ್ತಿತಾಃ ॥ 14.79 ॥

ಹಿಂಸಂತಿ ರಾಕ್ಷಸಾಸ್ತೇಷು ತಸ್ಮಾದೇತಾನ್ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ।
ನೈತ್ಯಕೇ ನಾಸ್ತ್ಯನಧ್ಯಾಯಃ ಸಂಧ್ಯೋಪಾಸನ ಏವ ಚ ॥ 14.80 ॥

ಉಪಾಕರ್ಮಣಿ ಕರ್ಮಾಂತೇ ಹೋಮಮಂತ್ರೇಷು ಚೈವ ಹಿ ।
ಏಕಾಮೃಚಮಥೈಕಂ ವಾ ಯಜುಃ ಸಾಮಾಥವಾ ಪುನಃ ॥ 14.81 ॥

ಅಷ್ಟಕಾದ್ಯಾಸ್ವಧೀಯೀತ ಮಾರುತೇ ಚಾತಿವಾಯತಿ ।
ಅನಧ್ಯಾಯಸ್ತು ನಾಂಗೇಷು ನೇತಿಹಾಸಪುರಾಣಯೋಃ ॥ 14.82 ॥

ನ ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರೇಷ್ವನ್ಯೇಷು ಪರ್ವಾಣ್ಯೇತಾನಿ ವರ್ಜಯೇತ್ ।
ಏಷ ಧರ್ಮಃ ಸಮಾಸೇನ ಕೀರ್ತ್ತಿತೋ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಾಂ ॥ 14.83 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಣಾಽಭಿಹಿತಃ ಪೂರ್ವಮೃಷೀಣಾಂ ಭಾವಿತಾತ್ಮನಾಂ ।
ಯೋಽನ್ಯತ್ರ ಕುರುತೇ ಯತ್ನಮನಧೀತ್ಯ ಶ್ರುತಿಂ ದ್ವಿಜಾಃ ॥ 14.84 ॥

ಸ ಸಂಮೂಢೋ ನ ಸಂಭಾಷ್ಯೋ ವೇದಬಾಹ್ಯೋ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿಃ ।
ನ ವೇದಪಾಠಮಾತ್ರೇಣ ಸಂತುಷ್ಟೋ ವೈ ಭವೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ॥ 14.85 ॥

ಪಾಠಮಾತ್ರಾವಸನ್ನಸ್ತು ಪಂಕೇ ಗೌರಿವ ಸೀದತಿ ।
ಯೋಽಧೀತ್ಯ ವಿಧಿವದ್ ವೇದಂ ವೇದಾರ್ಥಂ ನ ವಿಚಾರಯೇತ್ ॥ 14.86 ॥

ಸ ಚಾಂಧಃ ಶೂದ್ರಕಲ್ಪಸ್ತು ಪದಾರ್ಥಂ ನ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।
ಯದಿ ತ್ವಾತ್ಯಂತಿಕಂ ವಾಸಂ ಕರ್ತ್ತುಮಿಚ್ಛತಿ ವೈ ಗುರೌ ॥ 14.87 ॥

ಯುಕ್ತಃ ಪರಿಚರೇದೇನಮಾಶರೀರವಿಮೋಕ್ಷಣಾತ್ ।
ಗತ್ವಾ ವನಂ ವಾ ವಿಧಿವಜ್ಜುಹುಯಾಜ್ಜಾತವೇದಸಂ ॥ 14.88 ॥

ಅಭ್ಯಸೇತ್ಸ ತದಾ ನಿತ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮನಿಷ್ಠಃ ಸಮಾಹಿತಃ
ಸಾವಿತ್ರೀಂ ಶತರುದ್ರೀಯಂ ವೇದಾಂತಾಂಶ್ಚ ವಿಶೇಷತಃ ।
ಅಭ್ಯಸೇತ್ ಸತತಂ ಯುಕ್ತೇ ಭಸ್ಮಸ್ನಾನಪರಾಯಣಃ ॥ 14.89 ॥

ಏತದ್ ವಿಧಾನಂ ಪರಮಂ ಪುರಾಣಂ
ವೇದಾಗಮೇ ಸಮ್ಯಗಿಹೇರಿತಂಚ ।
ಪುರಾ ಮಹರ್ಷಿಪ್ರವರಾನುಪೃಷ್ಟಃ
ಸ್ವಾಯಂಭುವೋ ಯನ್ಮನುರಾಹ ದೇವಃ ॥ 14.90 ॥

ಏವಮೀಶ್ವರಸಮರ್ಪಿತಾಂತರೋ
ಯೋಽನುತಿಷ್ಠತಿ ವಿಧಿಂ ವಿಧಾನವಿತ್ ।
ಮೋಹಜಾಲಮಪಹಾಯ ಸೋಽಮೃತೋ
ಯಾತಿ ತತ್ ಪದಮನಾಮಯಂ ಶಿವಂ ॥ 14.91 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಚತುರ್ದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥14 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಪಂಚದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ವೇದಂ ವೇದೌ ತಥಾ ವೇದಾನ್ ವಿಂದ್ಯಾದ್ವಾ ಚತುರೋ ದ್ವಿಜಾಃ ।
ಅಧೀತ್ಯ ಚಾಭಿಗಮ್ಯಾರ್ಥಂ ತತಃ ಸ್ನಾಯಾದ್ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ॥ 15.1 ॥

ಗುರವೇ ತು ಧನಂ ದತ್ತ್ವಾ ಸ್ನಾಯೀತ ತದನುಜ್ಞಯಾ ।
ಚೀರ್ಣವ್ರತೋಽಥ ಯುಕ್ತಾತ್ಮಾ ಸಶಕ್ತಃ ಸ್ನಾತುಮರ್ಹತಿ ॥ 15.2 ॥

ವೈಣವೀಂ ಧಾರಯೇದ್ ಯಷ್ಟಿಮಂತರ್ವಾಸಸ್ತಥೋತ್ತರಂ ।
ಯಜ್ಞೋಪವೀತದ್ವಿತಯಂ ಸೋದಕಂ ಚ ಕಮಂಡಲುಂ ॥ 15.3 ॥

ಛತ್ರಂ ಚೋಷ್ಣೀಷಮಮಲಂ ಪಾದುಕೇ ಚಾಪ್ಯುಪಾನಹೌ ।
ರೌಕ್ಮೇ ಚ ಕುಂಡಲೇ ವೇದಂ ಕೃತ್ತಕೇಶನಖಃ ಶುಚಿಃ ॥ 15.4 ॥

ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯೇ ನಿತ್ಯಯುಕ್ತಃ ಸ್ಯಾದ್ ಬಹಿರ್ಮಾಲ್ಯಂ ನ ಧಾರಯೇತ್ ।
ಅನ್ಯತ್ರಕಾಂಚನಾದ್ ವಿಪ್ರಃ ನರಕ್ತಾಂ ಬಿಭೃಯಾತ್ ಸ್ತ್ರಜಂ ॥ 15.5 ॥

ಶುಕ್ಲಾಂಬರಧರೋ ನಿತ್ಯಂ ಸುಗಂಧಃ ಪ್ರಿಯದರ್ಶನಃ ।
ನ ಜೀರ್ಣಮಲವದ್ವಾಸಾ ಭವೇದ್ ವೈ ವೈಭವೇ ಸತಿ ॥ 15.6 ॥

ನ ರಕ್ತಮುಲ್ಬಣಂ ಚಾನ್ಯಧೃತಂ ವಾಸೋ ನ ಕುಂಡಿಕಾಂ ।
ನೋಪಾನಹೌ ಸ್ತ್ರಜಂ ಚಾಥ ಪಾದುಕೇ ನ ಪ್ರಯೋಜಯೇತ್ ॥ 15.7 ॥

ಉಪವೀತಕರಾನ್ ದರ್ಭಾನ್ ತಥಾ ಕೃಷ್ಣಾಜಿನಾನಿ ಚ ।
ನಾಪಸವ್ಯಂ ಪರೀದಧ್ಯಾದ್ ವಾಸೋ ನ ವಿಕೃತಂಂಚ ಯತ್ ॥ 15.8 ॥

ಆಹರೇದ್ ವಿಧಿವದ್ ದಾರಾನ್ ಸದೃಶಾನಾತ್ಮನಃ ಶುಭಾನ್ ।
ರೂಪಲಕ್ಷಣಸಂಯುಕ್ತಾನ್ ಯೋನಿದೋಷವಿವರ್ಜಿತಾನ್ ॥ 15.9 ॥

ಅಮಾತೃಗೋತ್ರಪ್ರಭವಾಮಸಮಾನರ್ಷಿಗೋತ್ರಜಾಂ ।
ಆಹರೇದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಭಾರ್ಯಾಂ ಶೀಲಶೌಚಸಮನ್ವಿತಾಂ ॥ 15.10 ॥

ಋತುಕಾಲಾಭಿಗಾಮೀ ಸ್ಯಾದ್ ಯಾವತ್ ಪುತ್ರೋಽಭಿಜಾಯತೇ ।
ವರ್ಜಯೇತ್ ಪ್ರತಿಷಿದ್ಧಾನಿ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ದಿನಾನಿ ತು ॥ 15.11 ॥

ಷಷ್ಟ್ಯಷ್ಟಮೀಂ ಪಂಚದಶೀಂ ದ್ವಾದಶೀಂ ಚ ಚತುರ್ದಶೀಂ ।
ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಭವೇನ್ನಿತ್ಯಂ ತದ್ವಜ್ಜನ್ಮತ್ರಯಾಹನಿ ॥ 15.12 ॥

ಆದಧೀತಾವಸಥ್ಯಾಗ್ನಿಂ ಜುಹುಯಾಜ್ಜಾತವೇದಸಂ ।
ವ್ರತಾನಿ ಸ್ನಾತಕೋ ನಿತ್ಯಂ ಪಾವನಾನಿ ಚ ಪಾಲಯೇತ್ ॥ 15.13 ॥

ವೇದೋದಿತಂ ಸ್ವಕಂ ಕರ್ಮ ನಿತ್ಯಂ ಕುರ್ಯಾದತಂದ್ರಿತಃ ।
ಅಕುರ್ವಾಣಃ ಪತತ್ಯಾಶು ನರಕಾನತಿಭೀಷಣಾನ್ ॥ 15.14 ॥

ಅಭ್ಯಸೇತ್ ಪ್ರಯತೋ ವೇದಂ ಮಹಾಯಜ್ಞಾಂಶ್ಚ ಭಾವಯೇತ್ ।
ಕುರ್ಯಾದ್ ಗೃಹ್ಯಾಣಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಸಂಧ್ಯೋಪಾಸನಮೇವ ಚ ॥ 15.15 ॥

ಸಖ್ಯಂ ಸಮಾಧಿಕೈಃ ಕುರ್ಯಾದುಪೇಯಾದೀಶ್ವರಂ ಸದಾ ।
ದೈವತಾನ್ಯಪಿ ಗಚ್ಛೇತ ಕುರ್ಯಾದ್ ಭಾರ್ಯಾಭಿಪೋಷಣಂ ॥ 15.16 ॥

ನ ಧರ್ಮಂ ಖ್ಯಾಪಯೇದ್ ವಿದ್ವಾನ್ ನ ಪಾಪಂ ಗೂಹಯೇದಪಿ ।
ಕುರ್ವೀತಾತ್ಮಹಿತಂ ನಿತ್ಯಂ ಸರ್ವಭೂತಾನುಕಂಪನಂ ॥ 15.17 ॥

ವಯಸಃ ಕರ್ಮಣೋಽರ್ಥಸ್ಯ ಶ್ರುತಸ್ಯಾಭಿಜನಸ್ಯ ಚ ।
ವೇಷವಾಗ್ಬುದ್ಧಿಸಾರೂಪ್ಯಮಾಚರನ್ ವಿಚರೇತ್ ಸದಾ ॥ 15.18 ॥

ಶ್ರುತಿಸ್ಮೃತ್ಯುದಿತಃ ಸಮ್ಯಕ್ ಸಾಧುಭಿರ್ಯಶ್ಚ ಸೇವಿತಃ ।
ತಮಾಚಾರಂ ನಿಷೇವೇತ ನೇಹೇತಾನ್ಯತ್ರ ಕರ್ಹಿಚಿತ್ ॥ 15.19 ॥

ಯೇನಾಸ್ಯ ಪಿತರೋ ಯಾತಾ ಯೇನ ಯಾತಾಃ ಪಿತಾಮಹಾಃ ।
ತೇನ ಯಾಯಾತ್ ಸತಾಂ ಮಾರ್ಗಂ ತೇನ ಗಚ್ಛನ್ ತರಿಷ್ಯತಿ ॥ 15.20 ॥

ನಿತ್ಯಂ ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಶೀಲಃ ಸ್ಯಾನ್ನಿತ್ಯಂ ಯಜ್ಞೋಪವೀತವಾನ್ ।
ಸತ್ಯವಾದೀ ಜಿತಕ್ರೋಧೋ ಬ್ರಹ್ಮಭೂಯಾಯ ಕಲ್ಪತೇ ॥ 15.21 ॥

ಸಂಧ್ಯಾಸ್ನಾನಪರೋ ನಿತ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಯಜ್ಞುಪರಾಯಣಃ ।
ಅನಸೂಯೀ ಮೃದುರ್ದಾಂತೋ ಗೃಹಸ್ಥಃ ಪ್ರೇತ್ಯ ವರ್ದ್ಧತೇ ॥ 15.22 ॥

ವೀತರಾಗಭಯಕ್ರೋಧೋ ಲೋಭಮೋಹವಿವರ್ಜಿತಃ ।
ಸಾವಿತ್ರೀಜಾಪನಿರತಃ ಶ್ರಾದ್ಧಕೃನ್ಮುಚ್ಯತೇ ಗೃಹೀ ॥ 15.23 ॥

ಮಾತಾಪಿತ್ರೋರ್ಹಿತೇ ಯುಕ್ತೋ ಗೋಬ್ರಾಹ್ಮಣಹಿತೇ ರತಃ ।
ದಾಂತೋ ಯಜ್ವಾ ದೇವಭಕ್ತೋ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 15.24 ॥

ತ್ರಿವರ್ಗಸೇವೀ ಸತತಂ ದೇವತಾನಾಂ ಚ ಪೂಜನಂ ।
ಕುರ್ಯಾದಹರಹರ್ನಿತ್ಯಂ ನಮಸ್ಯೇತ್ ಪ್ರಯತಃ ಸುರಾನ್ ॥ 15.25 ॥

ವಿಭಾಗಶೀಲಃ ಸತತಂ ಕ್ಷಮಾಯುಕ್ತೋ ದಯಾಲುಕಃ ।
ಗೃಹಸ್ಥಸ್ತು ಸಮಾಖ್ಯಾತೋ ನ ಗೃಹೇಣ ಗೃಹೀ ಭವೇತ್ ॥ 15.26 ॥

ಕ್ಷಮಾ ದಯಾ ಚ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಸತ್ಯಂ ಚೈವ ದಮಃ ಶಮಃ ।
ಅಧ್ಯಾತ್ಮನಿರತ ಜ್ಞಾನಮೇತದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಲಕ್ಷಣಂ ॥ 15.27 ॥

ಏತಸ್ಮಾನ್ನ ಪ್ರಮಾದ್ಯೇತ ವಿಶೇಷೇಣ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಯಥಾಶಕ್ತಿ ಚರೇತ್ ಕರ್ಮ ನಿಂದಿತಾನಿ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 15.28 ॥

ವಿಧೂಯ ಮೋಹಕಲಿಲಂ ಲಬ್ಧ್ವಾ ಯೋಗಮನುತ್ತಮಂ ।
ಗೃಹಸ್ಥೋ ಮುಚ್ಯತೇ ಬಂಧಾತ್ ನಾತ್ರ ಕಾರ್ಯಾ ವಿಚಾರಣಾ ॥ 15.29 ॥

ವಿಗರ್ಹಾತಿಕ್ರಮಾಕ್ಷೇಪಹಿಂಸಾಬಂಧವಧಾತ್ಮನಾಂ ।
ಅನ್ಯಮನ್ಯುಸಮುತ್ಥಾನಾಂ ದೋಷಾಣಾಂ ಮರ್ಷಣಂ ಕ್ಷಮಾ ॥ 15.30 ॥

ಸ್ವದುಃಖೇಷ್ವಿವ ಕಾರುಣ್ಯಂ ಪರದುಃ ಖೇಷು ಸೌಹೃದಾತ್ ।
ದಯೇತಿ ಮುನಯಃ ಪ್ರಾಹುಃ ಸಾಕ್ಷಾದ್ ಧರ್ಮಸ್ಯ ಸಾಧನಂ ॥ 15.31 ॥

ಚತುರ್ದಶಾನಾಂ ವಿದ್ಯಾನಾಂ ಧಾರಣಂ ಹಿ ಯಥಾರ್ಥತಃ ।
ವಿಜ್ಞಾನಮಿತಿ ತದ್ ವಿದ್ಯಾದ್ ಯತ್ರ ಧರ್ಮೋ ವಿವರ್ದ್ಧತೇ ॥ 15.32 ॥

ಅಧೀತ್ಯ ವಿಧಿವದ್ ವಿದ್ಯಾಮರ್ಥಂ ಚೈವೋಪಲಭ್ಯ ತು ।
ಧರ್ಮಕಾರ್ಯಾನ್ನಿವೃತ್ತಶ್ಚೇನ್ನ ತದ್ ವಿಜ್ಞಾನಮಿಷ್ಯತೇ ॥ 15.33 ॥

ಸತ್ಯೇನ ಲೋಕಾಂಜಯತಿ ಸತ್ಯಂ ತತ್ಪರಮಂ ಪದಂ ।
ಯಥಾಭೂತಪ್ರವಾದಂ ತು ಸತ್ಯಮಾಹುರ್ಮನೀಷಿಣಃ ॥ 15.34 ॥

ದಮಃ ಶರೀರೋಪರಮಃ ಶಮಃ ಪ್ರಜ್ಞಾಪ್ರಸಾದಜಃ ।
ಅಧ್ಯಾತ್ಮಮಕ್ಷರಂ ವಿದ್ಯಾದ್ ಯತ್ರ ಗತ್ವಾ ನ ಶೋಚತಿ ॥ 15.35 ॥

ಯಯಾ ಸ ದೇವೋ ಭಗವಾನ್ ವಿದ್ಯಯಾ ವೇದ್ಯತೇ ಪರಃ ।
ಸಾಕ್ಷಾದ್ ದೇವೋ ಮಹಾದೇವಸ್ತಜ್ಜ್ಞಾನಮಿತಿ ಕೀರ್ತಿತಂ ॥ 15.36 ॥

ತನ್ನಿಷ್ಠಸ್ತತ್ಪರೋ ವಿದ್ವಾನ್ನಿತ್ಯಮಕ್ರೋಧನಃ ಶುಚಿಃ ।
ಮಹಾಯಜ್ಞಪರೋ ವಿಪ್ರೋ ಭವೇತ್ತದನುತ್ತಮಂ ॥ 15.37 ॥

ಧರ್ಮಸ್ಯಾಯತನಂ ಯತ್ನಾಚ್ಛರೀರಂ ಪರಿಪಾಲಯೇತ್ ।
ನ ಹಿ ದೇಹಂ ವಿನಾ ರುದ್ರಃ ಪುರುಷೈರ್ವಿದ್ಯತೇ ಪರಃ ॥ 15.38 ॥

ನಿತ್ಯಧರ್ಮಾರ್ಥಕಾಮೇಷು ಯುಜ್ಯೇತ ನಿಯತೋ ದ್ವಿಜಃ ।
ನ ಧರ್ಮವರ್ಜಿತಂ ಕಾಮಮರ್ಥಂ ವಾ ಮನಸಾ ಸ್ಮರೇತ್ ॥ 15.39 ॥

ಸೀದನ್ನಪಿ ಹಿ ಧರ್ಮೇಣ ನ ತ್ವಧರ್ಮಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಧರ್ಮೋ ಹಿ ಭಗವಾನ್ ದೇವೋ ಗತಿಃ ಸರ್ವೇಷು ಜಂತುಷು ॥ 15.40 ॥

ಭೂತಾನಾಂ ಪ್ರಿಯಕಾರೀ ಸ್ಯಾತ್ ನ ಪರದ್ರೋಹಕರ್ಮಧೀಃ ।
ನ ವೇದದೇವತಾನಿಂದಾಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ತೈಶ್ಚ ನ ಸಂವದೇತ್ ॥ 15.41 ॥

ಯಸ್ತ್ವಿಮಂ ನಿಯತಂ ವಿಪ್ರೋ ಧರ್ಮಾಧ್ಯಾಯಂ ಪಠೇಚ್ಛುಚಿಃ ।
ಅಧ್ಯಾಪಯೇತ್ ಶ್ರಾವಯೇದ್ ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 15.42 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಪಂಚದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥15 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಷೋಡಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ನ ಹಿಂಸ್ಯಾತ್ ಸರ್ವಭೂತಾನಿನಾನೃತಂ ವಾ ವದೇತ್ ಕ್ವಚಿತ್ ।
ನಾಹಿತಂ ನಾಪ್ರಿಯಂ ವಾಕ್ಯಂ ನ ಸ್ತೇನಃ ಸ್ಯಾದ್ ಕದಾಚನ ॥ 16.1 ॥

ತೃಣಂ ವಾ ಯದಿ ವಾ ಶಾಕಂ ಮೃದಂ ವಾ ಜಲಮೇವ ವಾ ।
ಪರಸ್ಯಾಪಹರಂಜಂತುರ್ನರಕಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ॥ 16.2 ॥

ನ ರಾಜ್ಞಃ ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಣೀಯಾನ್ನ ಶೂದ್ರಾತ್ಪತಿತಾದಪಿ ।
ನ ಚಾನ್ಯಸ್ಮಾದಶಕ್ತಶ್ಚ ನಿಂದಿತಾನ್ ವರ್ಜಯೇದ್ ಬುಧಃ ॥ 16.3 ॥

ನಿತ್ಯಂ ಯಾಚನಕೋ ನ ಸ್ಯಾತ್ ಪುನಸ್ತಂ ನೈವ ಯಾಚಯೇತ್ ।
ಪ್ರಾಣಾನಪಹರತ್ಯೇಷ ಯಾಚಕಸ್ತಸ್ಯ ದುರ್ಮತಿಃ ॥ 16.4 ॥

ನ ದೇವದ್ರವ್ಯಹಾರೀ ಸ್ಯಾದ್ ವಿಶೇಷೇಣ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮಸ್ವಂ ವಾ ನಾಪಹರೇದಾಪದ್ಯಪಿ ಕದಾಚನ ॥ 16.5 ॥

ನ ವಿಷಂ ವಿಷಮಿತ್ಯಾಹುರ್ಬ್ರಹ್ಮಸ್ವಂ ವಿಷಮುಚ್ಯತೇ ।
ದೇವಸ್ವಂ ಚಾಪಿ ಯತ್ನೇನ ಸದಾ ಪರಿಹರೇತ್ ತತಃ ॥ 16.6 ॥

ಪುಷ್ಪೇ ಶಾಕೋದಕೇ ಕಾಷ್ಠೇ ತಥಾ ಮೂಲೇ ಫಲೇ ತೃಣೇ ।
ಅದತ್ತಾದಾನಮಸ್ತೇಯಂ ಮನುಃ ಪ್ರಾಹ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ॥ 16.7 ॥

ಗ್ರಹೀತವ್ಯಾನಿ ಪುಷ್ಪಾಣಿ ದೇವಾರ್ಚನವಿಧೌ ದ್ವಿಜಾಃ ।
ನೈಕಸ್ಮಾದೇವ ನಿಯತಮನನುಜ್ಞಾಯ ಕೇವಲಂ ॥ 16.8 ॥

ತೃಣಂ ಕಾಷ್ಠಂ ಫಲಂ ಪುಷ್ಪಂ ಪ್ರಕಾಶಂ ವೈ ಹರೇದ್ ಬುಧಃ ।
ಧರ್ಮಾರ್ಥಂ ಕೇವಲಂ ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ಹ್ಯನ್ಯಥಾ ಪತಿತೋ ಭವೇತ್ ॥ 16.9 ॥

ತಿಲಮುದ್ಗಯವಾದೀನಾಂ ಮುಷ್ಟಿರ್ಗ್ರಾಹ್ಯಾ ಪಥಿ ಸ್ಥಿತೈಃ ।
ಕ್ಷುಧಾರ್ತೈರ್ನಾನ್ಯಥಾ ವಿಪ್ರಾ ಧರ್ಮವಿದ್ಭಿರಿತಿ ಸ್ಥಿತಿಃ ॥ 16.10 ॥

ನ ಧರ್ಮಸ್ಯಾಪದೇಶೇನ ಪಾಪಂ ಕೃತ್ವಾ ವ್ರತಂ ಚರೇತ್ ।
ವ್ರತೇನ ಪಾಪಂ ಪ್ರಚ್ಛಾದ್ಯ ಕುರ್ವನ್ ಸ್ತ್ರೀಶೂದ್ರಲಂಭನಂ ॥ 16.11 ॥

ಪ್ರೇತ್ಯೇಹ ಚೇದೃಶೋ ವಿಪ್ರೋ ಗರ್ಹ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮವಾದಿಭಿಃ ।
ಛದ್ಮನಾಚರಿತಂ ಯಚ್ಚ ವ್ರತಂ ರಕ್ಷಾಂಸಿ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 16.12 ॥

ಅಲಿಂಗೀ ಲಿಂಗಿವೇಷೇಣ ಯೋ ವೃತ್ತಿಮುಪಜೀವತಿ ।
ಸ ಲಿಂಗಿನಾಂ ಹರೇದೇನಸ್ತಿರ್ಯಗ್ಯೋನೌ ಚ ಜಾಯತೇ ॥ 16.13 ॥

ಬೈಡಾಲವ್ರತಿನಃ ಪಾಪಾ ಲೋಕೇ ಧರ್ಮವಿನಾಶಕಾಃ ।
ಸದ್ಯಃ ಪತಂತಿ ಪಾಪೇನ ಕರ್ಮಣಸ್ತಸ್ಯ ತತ್ ಫಲಂ ॥ 16.14 ॥

ಪಾಖಂಡಿನೋ ವಿಕರ್ಮಸ್ಥಾನ್ ವಾಮಾಚಾರಾಂಸ್ತಥೈವ ಚ ।
ಪಂಚರಾತ್ರಾನ್ ಪಾಶುಪತಾನ್ ವಾಙ್ಮಾತ್ರೇಣಾಪಿ ನಾರ್ಚಯೇತ್ ॥ 16.15 ॥

ವೇದನಿಂದಾರತಾನ್ ಮರ್ತ್ಯಾನ್ ದೇವನಿಂದಾರತಾಂಸ್ತಥಾ ।
ದ್ವಿಜನಿಂದಾರತಾಂಶ್ಚೈವ ಮನಸಾಪಿ ನ ಚಿಂತಯೇತ್ ॥ 16.16 ॥

ಯಾಜನಂ ಯೋನಿಸಂಬಂಧಂ ಸಹವಾಸಂ ಚ ಭಾಷಣಂ ।
ಕುರ್ವಾಣಃ ಪತತೇ ಜಂತುಸ್ತಸ್ಮಾದ್ ಯತ್ನೇನ ವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 16.17 ॥

ದೇವದ್ರೋಹಾದ್ ಗುರುದ್ರೋಹಃ ಕೋಟಿಕೋಟಿಗುಣಾಧಿಕಃ ।
ಜ್ಞಾನಾಪವಾದೋ ನಾಸ್ತಿಕ್ಯಂ ತಸ್ಮಾತ್ ಕೋಟಿಗುಣಾಧಿಕಂ ॥ 16.18 ॥

ಗೋಭಿಶ್ಚ ದೈವತೈರ್ವಿಪ್ರೈಃ ಕೃಷ್ಯಾ ರಾಜೋಪಸೇವಯಾ ।
ಕುಲಾನ್ಯಕುಲತಾಂ ಯಾಂತಿ ಯಾನಿ ಹೀನಾನಿ ಧರ್ಮತಃ ॥ 16.19 ॥

ಕುವಿವಾಹೈಃ ಕ್ರಿಯಾಲೋಪೈರ್ವೇದಾನಧ್ಯಯನೇನ ಚ ।
ಕುಲಾನ್ಯಕುಲತಾಂ ಯಾಂತಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾತಿಕ್ರಮೇಣ ಚ ॥ 16.20 ॥

ಅನೃತಾತ್ ಪಾರದಾರ್ಯಾಚ್ಚ ತಥಾಽಭಕ್ಷ್ಯಸ್ಯ ಭಕ್ಷಣಾತ್ ।
ಅಶ್ರೌತಧರ್ಮಾಚರಣಾತ್ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ನಶ್ಯತಿ ವೈ ಕುಲಂ ॥ 16.21 ॥

ಅಶ್ರೋತ್ರಿಯೇಷು ವೈ ದಾನಾದ್ ವೃಷಲೇಷು ತಥೈವ ಚ ।
ವಿಹಿತಾಚಾರಹೀನೇಷು ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ನಶ್ಯತಿ ವೈ ಕುಲಂ ॥ 16.22 ॥

ನಾಧಾರ್ಮಿಕೈರ್ವೃತೇ ಗ್ರಾಮೇ ನ ವ್ಯಾಧಿಬಹುಲೇ ಭೃಶಂ ।
ನ ಶೂದ್ರರಾಜ್ಯೇ ನಿವಸೇನ್ನ ಪಾಖಂಡಜನೈರ್ವೃತೇ ॥ 16.23 ॥

ಹಿಮವದ್ವಿಂಧ್ಯಯೋರ್ಮಧ್ಯೇ ಪೂರ್ವಪಶ್ಚಿಮಯೋಃ ಶುಭಂ ।
ಮುಕ್ತ್ವಾ ಸಮುದ್ರಯೋರ್ದೇಶಂ ನಾನ್ಯತ್ರ ನಿವಸೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ॥ 16.24 ॥

ಕೃಷ್ಣೋ ವಾ ಯತ್ರ ಚರತಿ ಮೃಗೋ ನಿತ್ಯಂ ಸ್ವಭಾವತಃ ।
ಪುಣ್ಯಾಶ್ಚ ವಿಶ್ರುತಾ ನದ್ಯಸ್ತತ್ರ ವಾ ನಿವಸೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ॥ 16.25 ॥

ಅರ್ದ್ಧಕ್ರೋಶಾನ್ನದೀಕೂಲಂ ವರ್ಜಯಿತ್ವಾ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ನಾನ್ಯತ್ರ ನಿವಸೇತ್ ಪುಣ್ಯಾಂ ನಾಂತ್ಯಜಗ್ರಾಮಸನ್ನಿಧೌ ॥ 16.26 ॥

ನ ಸಂವಸೇಚ್ಚ ಪತಿತೈರ್ನ ಚಂಡಾಲೈರ್ನ ಪುಕ್ಕಸೈಃ ।
ನ ಮೂರ್ಖೈರ್ನಾವಲಿಪ್ತೈಶ್ಚ ನಾಂತ್ಯೈರ್ನಾಂತ್ಯಾವಸಾಯಿಭಿಃ ॥ 16.27 ॥

ಏಕಶಯ್ಯಾಸನಂ ಪಂಕ್ತಿರ್ಭಾಂಡಪಕ್ವಾನ್ನಮಿಶ್ರಣಂ ।
ಯಾಜನಾಧ್ಯಾಪನಂ ಯೋನಿಸ್ತಥೈವ ಸಹಭೋಜನಂ ॥ 16.28 ॥

ಸಹಾಧ್ಯಾಯಸ್ತು ದಶಮಃ ಸಹಯಾಜನಮೇವ ಚ ।
ಏಕಾದಶ ಸಮುದ್ದಿಷ್ಟಾ ದೋಷಾಃ ಸಾಂಕರ್ಯಸಂಜ್ಞಿತಾಃ ॥ 16.29 ॥

ಸಮೀಪೇ ವಾ ವ್ಯವಸ್ಥಾನಾತ್ ಪಾಪಂ ಸಂಕ್ರಮತೇ ನೃಣಾಂ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಪ್ರಯತ್ನೇನ ಸಾಂಕರ್ಯಂ ಪರಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 16.30 ॥

ಏಕಪಂಕ್ತ್ಯುಪವಿಷ್ಟಾ ಯೇ ನ ಸ್ಪೃಶಂತಿ ಪರಸ್ಪರಂ ।
ಭಸ್ಮನಾ ಕೃತಮರ್ಯಾದಾ ನ ತೇಷಾಂ ಸಂಕರೋ ಭವೇತ್ ॥ 16.31 ॥

ಅಗ್ನಿನಾ ಭಸ್ಮನಾ ಚೈವ ಸಲಿಲೇನ ವಿಶೇಷತಃ ।
ದ್ವಾರೇಣ ಸ್ತಂಭಮಾರ್ಗೇಣ ಷಡ್ಭಿಃ ಪಂಕ್ತಿರ್ವಿಭಿದ್ಯತೇ ॥ 16.32 ॥

ನ ಕುರ್ಯಾಚ್ಛುಷ್ಕವೈರಾಣಿ ವಿವಾದಂ ಚ ನ ಪೈಶುನಂ ।
ಪರಕ್ಷೇತ್ರೇ ಗಾಂ ಚರಂತೀಂ ನ ಚಾಚಕ್ಷತಿ ಕಸ್ಯಚಿತ್ ॥ 16.33 ॥

ನ ಸಂವಸೇತ್ ಸೂತಕಿನಾ ನ ಕಂಚಿನ್ಮರ್ಮಣಿ ಸ್ಪೃಶೇತ್ ।
ನ ಸೂರ್ಯಪರಿವೇಷಂ ವಾ ನೇಂದ್ರಚಾಪಂ ಶವಾಗ್ನಿಕಂ ॥ 16.34 ॥

ಪರಸ್ಮೈ ಕಥಯೇದ್ ವಿದ್ವಾನ್ ಶಶಿನಂ ವಾ ಕದಾಚನ ।
ನ ಕುರ್ಯಾದ್ ಬಹುಭಿಃ ಸಾರ್ದ್ಧಂ ವಿರೋಧಂ ಬಂಧುಭಿಸ್ತಯಾ ॥ 16.35 ॥

ಆತ್ಮನಃ ಪ್ರತಿಕೂಲಾನಿ ಪರೇಷಾಂ ನ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ತಿಥಿಂ ಪಕ್ಷಸ್ಯ ನ ಬ್ರೂಯಾತ್ ನಕ್ಷತ್ರಾಣಿ ವಿನಿರ್ದಿಶೇತ್ ॥ 16.36 ॥

ನೋದಕ್ಯಾಮಭಿಭಾಷೇತ ನಾಶುಚಿಂ ವಾ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ನ ದೇವಗುರುವಿಪ್ರಾಣಾಂ ದೀಯಮಾನಂ ತು ವಾರಯೇತ್ ॥ 16.37 ॥

ನ ಚಾತ್ಮಾನಂ ಪ್ರಶಂಸೇದ್ ವಾ ಪರನಿಂದಾಂ ಚ ವರ್ಜಯೇತ್ ।
ವೇದನಿಂದಾಂ ದೇವನಿಂದಾಂ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 16.38 ॥

ಯಸ್ತು ದೇವಾನೃಷೀನ್ ವಿಪ್ರಾನ್ವೇದಾನ್ ವಾ ನಿಂದತಿ ದ್ವಿಜಃ ।
ನ ತಸ್ಯ ನಿಷ್ಕೃತಿರ್ದೃಷ್ಟಾ ಶಾಸ್ತ್ರೇಷ್ವಿಹ ಮುನೀಶ್ವರಾಃ ॥ 16.39 ॥

ನಿಂದಯೇದ್ ವೈ ಗುರುಂ ದೇವಂ ವೇದಂ ವಾ ಸೋಪಬೃಂಹಣಂ ।
ಕಲ್ಪಕೋಟಿಶತಂ ಸಾಗ್ರಂ ರೌರವೇ ಪಚ್ಯತೇ ನರಃ ॥ 16.40 ॥

ತೂಷ್ಣೀಮಾಸೀತ ನಿಂದಾಯಾಂ ನ ಬ್ರೂಯಾತ್ ಕಿಂಚಿದುತ್ತರಂ ।
ಕರ್ಣೌ ಪಿಧಾಯ ಗಂತವ್ಯಂ ನ ಚೈತಾನವಲೋಕಯೇತ್ ॥ 16.41 ॥

ವರ್ಜಯೇದ್ ವೈ ರಹಸ್ಯಂಚ ಪರೇಷಾಂ ಗೂಹಯೇದ್ ಬುಧಃ ।
ವಿವಾದಂ ಸ್ವಜನೈಃ ಸಾರ್ದ್ಧಂ ನ ಕುರ್ಯಾದ್ ವೈ ಕದಾಚನ ॥ 16.42 ॥

ನ ಪಾಪಂ ಪಾಪಿನಾಂ ಬ್ರೂಯಾದಪಾಪಂ ವಾ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ।
ಸ ತೇನ ತುಲ್ಯದೋಷಃ ಸ್ಯಾನ್ಮಿಥ್ಯಾ ದ್ದೋಷವಾನ್ ಭವೇತ್ ॥ 16.43 ॥

ಯಾನಿ ಮಿಥ್ಯಾಭಿಶಸ್ತಾನಾಂ ಪತಂತ್ಯಶ್ರೂಣಿ ರೋದನಾತ್ ।
ತಾನಿಪುತ್ರಾನ್ ಪಶೂನ್ ಘ್ನಂತಿ ತೇಷಾಂ ಮಿಥ್ಯಾಭಿಶಂಸಿನಾಂ ॥ 16.44 ॥

ಬ್ರಿಹ್ಮಹತ್ಯಾಸುರಾಪಾನೇ ಸ್ತೇಯಗುರ್ವಂಗನಾಗಮೇ ।
ದೃಷ್ಟಂ ವಿಶೋಧನಂ ವೃದ್ಧೈರ್ನಾಸ್ತಿ ಮಿಥ್ಯಾಭಿಶಂಸನೇ ॥ 16.45 ॥

ನೇಕ್ಷೇತೋದ್ಯಂತಮಾದಿತ್ಯಂ ಶಶಿನಂ ಚಾನಿಮಿತ್ತತಃ ।
ನಾಸ್ತಂ ಯಾಂತಂ ನ ವಾರಿಸ್ಥಂ ನೋಪಸೃಷ್ಟಂ ನ ಮಘ್ಯಗಂ ॥ 16.46 ॥

ತಿರೋಹಿತಂ ವಾಸಸಾ ವಾ ನಾದರ್ಶಾಂತರಗಾಮಿನಂ ।
ನ ನಗ್ನಾಂ ಸ್ತ್ರಿಯಮೀಕ್ಷೇತ ಪುರುಷಂ ವಾ ಕದಾಚನ ॥ 16.47 ॥

ನ ಚ ಮೂತ್ರಂ ಪುರೀಷಂ ವಾ ನ ಚ ಸಂಸ್ಪೃಷ್ಟಮೈಥುನಂ ।
ನಾಶುಚಿಃ ಸೂರ್ಯಸೋಮಾದೀನ್ ಗ್ರಹಾನಾಲೋಕಯೇದ್ ಬುಧಃ ॥ 16.48 ॥

ಪತಿತವ್ಯಂಗಚಂಡಾಲಾನುಚ್ಛಿಷ್ಟಾನ್ ನಾವಲೋಕಯೇತ್ ।
ನಾಭಿಭಾಷೇತ ಚ ಪರಮುಚ್ಛಿಷ್ಟೋ ವಾಽವಗುಂಠಿತಃ ॥ 16.49 ॥

ನ ಸ್ಪೃಶೇತ್ ಪ್ರೇತಸಂಸ್ಪರ್ಶಂ ನ ಕ್ರುದ್ಧಸ್ಯ ಗುರೋರ್ಮುಖಂ ।
ನ ತೈಲೋದಕಯೋಶ್ಛಾಯಾಂ ನ ಪತ್ನೀಂ ಭೋಜನೇ ಸತಿ ।
ನಾಮುಕ್ತಬಂಧನಾಂಗಾಂ ವಾ ನೋನ್ಮತ್ತಂ ಮತ್ತಮೇವ ವಾ ॥ 16.50 ॥

ನಾಶ್ನೀಯಾತ್ ಭಾರ್ಯಯಾ ಸಾರ್ದ್ಧಂನೈನಾಮೀಕ್ಷೇತ ಚಾಶುಚಿಂ ।
ಕ್ಷುವಂತೀಂ ಜೃಂಭಮಾಣಾಂ ವಾ ನಾಸನಸ್ಥಾಂ ಯಥಾಸುಖಂ ॥ 16.51 ॥

ನೋದಕೇ ಚಾತ್ಮನೋ ರೂಪಂ ನ ಕೂಲಂ ಶ್ವಭ್ರಮೇವ ವಾ ।
ನ ಲಂಘಯೇಚ್ಚ ಮೂತ್ರಂ ವಾ ನಾಧಿತಿಷ್ಠೇತ್ ಕದಾಚನ ॥ 16.52 ॥

ನ ಶೂದ್ರಾಯ ಮತಿಂ ದದ್ಯಾತ್ ಕೃಶರಂ ಪಾಯಸಂ ದಧಿ ।
ನೋಚ್ಛಿಷ್ಟಂ ವಾ ಮಧು ಘೃತಂ ನ ಚ ಕೃಷ್ಣಾಜಿನಂ ಹವಿಃ ॥ 16.53 ॥

ನ ಚೈವಾಸ್ಮೈ ವ್ರತಂ ದದ್ಯಾನ್ನ ಚ ಧರ್ಮಂ ವದೇದ್ ಬುಧಃ ।
ನ ಚ ಕ್ರೋಧವಶಂ ಗಚ್ಛೇದ್ ದ್ವೇಷಂ ರಾಗಂ ಚ ವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 16.54 ॥

ಲೋಭಂ ದಂಭಂ ತಥಾ ಯತ್ನಾದಸೂಯಾಂ ವಿಜ್ಞಾನಕುತ್ಸನಂ ।
ಮಾನಂ ಮೋಹಂ ತಥಾ ಕ್ರೋಧಂ ದ್ವೇಷಂಚ ಪರಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 16.55 ॥

ನ ಕುರ್ಯಾತ್ ಕಸ್ಯಚಿತ್ ಪೀಡಾಂ ಸುತಂ ಶಿಷ್ಯಂ ಚ ತಾಡಯೇತ್ ।
ನ ಹೀನಾನುಪಸೇವೇತ ನ ಚ ತೀಕ್ಷ್ಣಮತೀನ್ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 16.56 ॥

ನಾತ್ಮಾನಂ ಚಾವಮನ್ಯೇತ ದೈನ್ಯಂ ಯತ್ನೇನ ವರ್ಜಯೇತ್ ।
ನ ವಿಶಿಷ್ಟಾನಸತ್ಕುರ್ಯ್ಯಾತ್ ನಾತ್ಮಾನಂ ವಾ ಶಂಸಯೇದ್ ಬುಧಃ ॥ 16.57 ॥

ನ ನಖೈರ್ವಿಲಿಖೇದ್ ಭೂಮಿಂ ಗಾಂ ಚ ಸಂವೇಶಯೇನ್ನ ಹಿ ।
ನ ನದೀಷು ನದೀಂ ಬ್ರೂಯಾತ್ ಪರ್ವತೇಷು ಚ ಪರ್ವತಾನ್ ॥ 16.58 ॥

ಆವಾಸೇ ಭೋಜನೇ ವಾಽಪಿ ನ ತ್ಯಜೇತ್ ಹಸಯಾಯಿನಂ ।
ನಾವಗಾಹೇದಪೋ ನಗ್ನೋ ವಹ್ನಿಂ ನಾತಿವ್ರಜೇತ್ ಪದಾ ॥ 16.59 ॥

ಶಿರೋಽಭ್ಯಂಗಾವಶಿಷ್ಟೇನ ತೈಲೇನಾಂಗಂ ನ ಲೇಪಯೇತ್ ।
ನ ಸರ್ಪಶಸ್ತ್ರೈಃ ಕ್ರೀಡೇತ ಸ್ವಾನಿ ಖಾನಿ ನ ಸಂಸ್ಪೃಶೇತ್ ॥ 16.60 ॥

ರೋಮಾಣಿ ಚ ರಹಸ್ಯಾನಿ ನಾಶಿಷ್ಟೇನ ಸಹ ವ್ರಜೇತ್ ।
ನ ಪಾಣಿಪಾದಾವಗ್ನೌಚ ಚಾಪಲಾನಿ ಸಮಾಶ್ರಯೇತ್ ॥ 16.61 ॥

ನ ಶಿಶ್ನೋದರಚಾಪಲ್ಯಂ ನ ಚ ಶ್ರವಣಯೋಃ ಕ್ವಚಿತ್ ।
ನ ಚಾಂಗನಖವಾದಂ ವೈ ಕುರ್ಯಾನ್ನಾಂಜಲಿನಾ ಪಿಬೇತ್ ॥ 16.62 ॥

ನಾಭಿಹನ್ಯಾಜ್ಜಲಂ ಪದ್ಭ್ಯಾಂ ಪಾಣಿನಾ ವಾ ಕದಾಚನ ।
ನ ಶಾತಯೇದಿಷ್ಟಕಾಭಿಃ ಫಲಾನಿ ಸಫಲಾನಿ ಚ ॥ 16.63 ॥

ನ ಮ್ಲೇಚ್ಛಭಾಷಾಂ ಶಿಕ್ಷೇತ ನಾಕರ್ಷೇಚ್ಚ ಪದಾಸನಂ ।
ನ ಭೇದನಮಧಿಸ್ಫೋಟಂ ಛೇದನಂ ವಾ ವಿಲೇಖನಂ ॥ 16.64 ॥

ಕುರ್ಯಾದ್ ವಿಮರ್ದನಂ ಧೀಮಾನ್ ನಾಕಸ್ಮಾದೇವ ನಿಷ್ಫಲಂ ।
ನೋತ್ಸಂಗೇಭಕ್ಷಯೇದ್ ಭಕ್ಷ್ಯಾನ್ ವೃಥಾ ಚೇಷ್ಟಾಂ ಚ ನಾಚರೇತ್ ॥ 16.65 ॥

ನ ನೃತ್ಯೇದಥವಾ ಗಾಯೇನ್ನ ವಾದಿತ್ರಾಣಿ ವಾದಯೇತ್ ।
ನ ಸಂಹತಾಭ್ಯಾಂ ಪಾಣಿಭ್ಯಾಂ ಕಂಡೂಯೇದಾತ್ಮನಃ ಶಿರಃ ॥ 16.66 ॥

ನ ಲೌಕಿಕೈಃ ಸ್ತವೈರ್ದೇವಾಂಸ್ತೋಷಯೇದ್ ಬಾಹ್ಯಜೈರಪಿ ।
ನಾಕ್ಷೈಃ ಕ್ರೀಡೇನ್ನ ಧಾವೇತ ನಾಪ್ಸು ವಿಣ್ಮೂತ್ರಮಾಚರೇತ್ ॥ 16.67 ॥

ನೋಚ್ಛಿಷ್ಟಃ ಸಂವಿಶೇನ್ನಿತ್ಯಂ ನ ನಗ್ನಃ ಸ್ನಾನಮಾಚರೇತ್ ।
ನ ಗಚ್ಛೇನ್ನ ಪಠೇದ್ ವಾಽಪಿ ನ ಚೈವ ಸ್ವಶಿರಃ ಸ್ಪೃಶೇತ್ ॥ 16.68 ॥

ನ ದಂತೈರ್ನಖರೋಮಾಣಿ ಛಿಂದ್ಯಾತ್ ಸುಪ್ತಂ ನ ಬೋಧಯೇತ್ ।
ನ ಬಾಲಾತಪಮಾಸೇವೇತ್ ಪ್ರೇತಧೂಮಂ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 16.69 ॥

ನೈಕಃ ಸುಪ್ಯಾಚ್ಛೂನ್ಯಗೃಹೇ ಸ್ವಯಂ ನೋಪಾನಹೌ ಹರೇತ್ ।
ನಾಕಾರಣಾದ್ ವಾ ನಿಷ್ಠೀವೇನ್ನ ಬಾಹುಭ್ಯಾಂ ನದೀಂ ತರೇತ್ ॥ 16.70 ॥

ನ ಪಾದಕ್ಷಾಲನಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪಾದೇನೈವ ಕದಾಚನ ।
ನಾಗ್ನೌ ಪ್ರತಾಪಯೇತ್ ಪಾದೌ ನ ಕಾಂಸ್ಯೇ ಧಾವಯೇದ್ ಬುಧಃ ॥ 16.71 ॥

ನಾತಿಪ್ರಸಾರಯೇದ್ ದೇವಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಗಾಮಥಾಪಿ ವಾ ।
ವಾಯ್ವಗ್ನಿಗುರುವಿಪ್ರಾನ್ ವಾ ಸೂರ್ಯಂ ವಾ ಶಶಿನಂ ಪ್ರತಿ ॥ 16.72 ॥

ಅಶುದ್ಧಃ ಶಯನಂ ಯಾನಂ ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಂ ಸ್ನಾನಭೋಜನಂ ।
ಬಹಿರ್ನಿಷ್ಕ್ರಮಣಂ ಚೈವ ನ ಕುರ್ವೀತ ಕಥಂಚನ ॥ 16.73 ॥

ಸ್ವಪ್ನಮಧ್ಯಯನಂ ಸ್ನಾನಮುಚ್ಚಾರಂ ಭೋಜನಂ ಗತಿಂ ।
ಉಭಯೋಃ ಸಂಧ್ಯಯೋರ್ನಿತ್ಯಂ ಮಧ್ಯಾಹ್ನೇ ಚೈವ ವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 16.74 ॥

ನ ಸ್ಪೃಶೇತ್ ಪಾಣಿನೋಚ್ಛಿಷ್ಟೋ ವಿಪ್ರೋಗೋಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಲಾನ್ ।
ನ ಚೈವಾನ್ನಂ ಪದಾ ವಾಽಪಿ ನ ದೇವಪ್ರತಿಮಾಂ ಸ್ಪೃಶೇತ್ ॥ 16.75 ॥

ನಾಶುದ್ಧೋಽಗ್ನಿಂ ಪರಿಚರೇನ್ನ ದೇವಾನ್ ಕೀರ್ತ್ತಯೇದೃಷೀನ್ ।
ನಾವಗಾಹೇದಗಾಧಾಂಬು ಧಾರಯೇನ್ನಾಗ್ನಿಮೇಕತಃ ॥ 16.76 ॥

ನ ವಾಮಹಸ್ತೇನೋದ್ಧತ್ಯ ಪಿಬೇದ್ ವಕ್ತ್ರೇಣ ವಾ ಜಲಂ ।
ನೋತ್ತರೇದನುಪಸ್ಪೃಶ್ಯ ನಾಪ್ಸು ರೇತಃ ಸಮುತ್ಸೃಜೇತ್ ॥ 16.77 ॥

ಅಮೇಧ್ಯಲಿಪ್ತಮನ್ಯದ್ ವಾ ಲೋಹಿತಂ ವಾ ವಿಷಾಣಿ ವಾ ।
ವ್ಯತಿಕ್ರಮೇನ್ನ ಸ್ರವಂತೀಂ ನಾಪ್ಸು ಮೈಥುನಮಾಚರೇತ್ ॥ 16.78 ॥

ಚೈತ್ಯಂ ವೃಕ್ಷಂ ನ ವೈ ಛಿಂದ್ಯಾನ್ನಾಪ್ಸು ಷ್ಠೀವನಮಾಚರೇತ್ ।
ನಾಸ್ಥಿಭಸ್ಮಕಪಾಲಾನಿ ನ ಕೇಶಾನ್ನ ಚ ಕಂಟಕಾನ್ ।
ಓಷಾಂಂಗಾರಕರೀಷಂ ವಾ ನಾಧಿತಿಷ್ಠೇತ್ ಕದಾಚನ ॥ 16.79 ॥

ನ ಚಾಗ್ನಿಂ ಲಂಘಯೇದ್ ಧೀಮಾನ್ ನೋಪದಧ್ಯಾದಧಃ ಕ್ವಚಿತ್ ।
ನ ಚೈನಂ ಪಾದತಃ ಕುರ್ಯಾನ್ಮುಖೇನ ನ ಧಮೇದ್ ಬುಧಃ ॥ 16.80 ॥

ನ ಕೂಪಮವರೋಹೇತ ನಾವೇಕ್ಷೇತಾಶುಚಿಃ ಕ್ವಚಿತ್ ।
ಅಗ್ನೌ ನ ಪ್ರಕ್ಷಿಪೇದಗ್ನಿಂ ನಾದ್ಭಿಃ ಪ್ರಶಮಯೇತ್ ತಥಾ ॥ 16.81 ॥

ಸುಹೃನ್ಮರಣಮಾರ್ತಿಂ ವಾ ನ ಸ್ವಯಂ ಶ್ರಾವಯೇತ್ ಪರಾನ್ ।
ಅಪಣ್ಯಂ ಕೂಟಪಣ್ಯಂ ವಾ ವಿಕ್ರಯೇ ನ ಪ್ರಯೋಜಯೇತ್ ॥ 16.82 ॥

ನ ವಹ್ನಿಂ ಮುಖನಿಶ್ವಾಸೈರ್ಜ್ವಾಲಯೇನ್ನಾಶುಚಿರ್ಬುಧಃ ।
ಪುಣ್ಯಸ್ನಾನೋದಕಸ್ಥಾನೇ ಸೀಮಾಂತಂ ವಾ ಕೃಷೇನ್ನ ತು ॥ 16.83 ॥

ನ ಭಿಂದ್ಯಾತ್ ಪೂರ್ವಸಮಯಮಭ್ಯುಪೇತಂ ಕದಾಚನ ।
ಪರಸ್ಪರಂ ಪಶೂನ್ ವ್ಯಾಲಾನ್ ಪಕ್ಷಿಣೋ ನಾವಬೋಧಯೇತ್ ॥ 16.84 ॥

ಪರಬಾಧಾಂ ನ ಕುರ್ವೀತ ಜಲವಾತಾತಪಾದಿಭಿಃ ।
ಕಾರಯಿತ್ವಾ ಸ್ವಕರ್ಮಾಣಿ ಕಾರೂನ್ ಪಶ್ಚಾನ್ನ ವರ್ಜಯೇತ್ ।
ಸಾಯಂಪ್ರಾತರ್ಗೃಹದ್ವಾರಾನ್ ಭಿಕ್ಷಾರ್ಥಂ ನಾವಘಾಟಯೇತ್ ॥ 16.85 ॥

ಬಹಿರ್ಮಾಲ್ಯಂ ಬಹಿರ್ಗಂಧಂ ಭಾರ್ಯಯಾ ಸಹ ಭೋಜನಂ ।
ವಿಗೃಹ್ಯ ವಾದಂ ಕುದ್ವಾರಪ್ರವೇಶಂ ಚ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 16.86 ॥

ನ ಖಾದನ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ತಿಷ್ಠೇನ್ನ ಜಲ್ಪೇದ್ ವಾ ಹಸನ್ ಬುಧಃ ।
ಸ್ವಮಗ್ನಿಂ ನೈವ ಹಸ್ತೇನ ಸ್ಪೃಶೇನ್ನಾಪ್ಸು ಚಿರಂ ವಸೇತ್ ॥ 16.87 ॥

ನ ಪಕ್ಷಕೇಣೋಪಧಮೇನ್ನ ಶೂರ್ಪೇಣ ನ ಪಾಣಿನಾ ।
ಮುಖೇನೈವ ಧಮೇದಗ್ನಿಂ ಮುಖಾದಗ್ನಿರಜಾಯತ ॥ 16.88 ॥

ಪರಸ್ತ್ರಿಯಂ ನ ಭಾಷೇತ ನಾಯಾಜ್ಯಂ ಯಾಜಯೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ನೈಕಶ್ಚರೇತ್ ಸಭಾಂ ವಿಪ್ರಃ ಸಮವಾಯಂ ಚ ವರ್ಜಯೇತ್ ।
ನ ದೇವಾಯತನಂ ಗಚ್ಛೇತ್ ಕದಾಚಿದ್ ವಾಽಪ್ರದಕ್ಷಿಣಂ ॥ 16.89 ॥

ನ ವೀಜಯೇದ್ ವಾ ವಸ್ತ್ರೇಣ ನ ದೇವಾಯತನೇ ಸ್ವಪೇತ್ ।
ನೈಕೋಽಧ್ವಾನಂ ಪ್ರಪದ್ಯೇತ ನಾಧಾರ್ಮಿಕಜನೈಃ ಸಹ ॥ 16.90 ॥

ನ ವ್ಯಾಧಿದೂಷಿತೈರ್ವಾಪಿ ನ ಶೂದ್ರೈಃ ಪತಿತೈರ್ನ ವಾ ।
ನೋಪಾನದ್ವರ್ಜಿತೋಽಧ್ವಾನಂ ಜಲಾದಿರಹಿತಸ್ತಥಾ ॥ 16.91 ॥

ನ ರಾತ್ರೌ ವಾರಿಣಾ ಸಾರ್ದ್ಧಂ ನ ವಿನಾ ಚ ಕಮಂಡಲುಂ ।
ನಾಗ್ನಿಗೋಬ್ರಾಹ್ಮಣಾದೀನಾಮಂತರೇಣ ವ್ರಜೇತ್ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 16.92 ॥

ನಿವತ್ಸ್ಯಂತೀಂ ನ ವನಿತಾಮತಿಕ್ರಾಮೇತ್ ಕ್ವಚಿದ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ನ ನಿಂದೇದ್ ಯೋಗಿನಃ ಸಿದ್ಧಾನ್ ವ್ರತಿನೋ ವಾ ಯತೀಂಸ್ತಥಾ ॥ 16.93 ॥

ದೇವತಾಯತನಂ ಪ್ರಾಜ್ಞೋ ದೇವಾನಾಂ ಚೈವ ಮಂತ್ರಿಣಾಂ ।
ನಾಕ್ರಾಮೇತ್ ಕಾಮತಶ್ಛಾಯಾಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಚ ಗೋರಪಿ ॥ 16.94 ॥

ಸ್ವಾಂ ತು ನಾಕ್ರಮಯೇಚ್ಛಾಯಾಂ ಪತಿತಾದ್ಯೈರ್ನ ರೋಗಿಭಿಃ ।
ನಾಂಗಾರಭಸ್ಮಕೇಶಾದಿಷ್ವಧಿತಿಷ್ಠೇತ್ ಕದಾಚನ ॥ 16.95 ॥

ವರ್ಜಯೇನ್ಮಾರ್ಜನೀರೇಣುಂ ಸ್ನಾನವಸ್ತ್ರಘಟೋದಕಂ ।
ನ ಭಕ್ಷಯೇದಭಕ್ಷ್ಯಾಣಿ ನಾಪೇಯಂ ಚಾಪಿಬೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ॥ 16.96 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಷೋಡಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥16 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಸಪ್ತದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ನಾದ್ಯಾಚ್ಛೂದ್ರಸ್ಯ ವಿಪ್ರೋಽನ್ನಂ ಮೋಹಾದ್ ವಾ ಯದಿ ವಾಽನ್ಯತಃ ।
ಸ ಶೂದ್ರಯೋನಿಂ ವ್ರಜತಿ ಯಸ್ತು ಭುಂಕ್ತೇ ಹ್ಯನಾಪದಿ ॥ 17.1 ॥

ಷಣ್ಮಾಸಾನ್ ಯೋ ದ್ವಿಜೋ ಭುಂಕ್ತೇ ಶೂದ್ರಸ್ಯಾನ್ನಂ ವಿಗರ್ಹಿತಂ ।
ಜೀವನ್ನೇವ ಭವೇಚ್ಛೂದ್ರೋ ಮೃತಃ ಶ್ವಾ ಚಾಭಿಜಾಯತೇ ॥ 17.2 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕ್ಷತ್ರಿಯವಿಶಾಂ ಶೂದ್ರಸ್ಯ ಚ ಮುನೀಶ್ವರಾಃ ।
ಯಸ್ಯಾನ್ನೇನೋದರಸ್ಥೇನ ಮೃತಸ್ತದ್ಯೋನಿಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 17.3 ॥

ರಾಜಾನ್ನಂ ನರ್ತ್ತಕಾನ್ನಂ ಚ ತಕ್ಷ್ಣೋಽನ್ನಂ ಕರ್ಮಕಾರಿಣಃ ।
ಗಣಾನ್ನಂ ಗಣಿಕಾನ್ನಂ ಚ ಷಂಢಾನ್ನಂ ಚೈವ ವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 17.4 ॥

ಚಕ್ರೋಪಜೀವಿರಜಕತಸ್ಕರಧ್ವಜಿನಾಂ ತಥಾ ।
ಗಾಂಧರ್ವಲೋಹಕಾರಾನ್ನಂ ಸೂತಕಾನ್ನಂ ಚ ವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 17.5 ॥

ಕುಲಾಲಚಿತ್ರಕರ್ಮಾನ್ನಂ ವಾರ್ಧುಷೇಃ ಪತಿತಸ್ಯ ಚ ।
ಸುವರ್ಣಕಾರಶೈಲೂಷವ್ಯಾಧಬದ್ಧಾತುರಸ್ಯಚ ॥ 17.6 ॥

ಸುವರ್ಣಕಾರಶೈಲೂಷವ್ಯಾಧಬದ್ಧಾತುರಸ್ಯ ಚ ।
ಚಿಕಿತ್ಸಕಸ್ಯ ಚೈವಾನ್ನಂ ಪುಂಶ್ಚಲ್ಯಾ ದಂಡಿಕಸ್ಯ ಚ ।
ಸ್ತೇನನಾಸ್ತಿಕಯೋರನ್ನಂ ದೇವತಾನಿಂದಕಸ್ಯ ಚ ॥ 17.7 ॥

ಸೋಮವಿಕ್ರಯಿಣಶ್ಚಾನ್ನಂ ಶ್ವಪಾಕಸ್ಯ ವಿಶೇಷತಃ ॥

ಭಾರ್ಯಾಜಿತಸ್ಯ ಚೈವಾನ್ನಂ ಯಸ್ಯ ಚೋಪಪತಿರ್ಗೃಹೇ ॥ 17.8 ॥

ಉತ್ಸೃಷ್ಟಸ್ಯ ಕದರ್ಯಸ್ಯ ತಥೈವೋಚ್ಛಿಷ್ಟಭೋಜಿನಃ ।
ಅಪಾಂಕ್ತ್ಯಾನ್ನಂ ಚ ಸಂಘಾನ್ನಂ ಶಸ್ತ್ರಜೀವಸ್ಯ ಚೈವ ಹಿ ॥ 17.9 ॥

ಕ್ಲೀಬಸಂನ್ಯಾಸಿನೋಶ್ಚಾನ್ನಂ ಮತ್ತೋನ್ಮತ್ತಸ್ಯ ಚೈವ ಹಿ ।
ಭೀತಸ್ಯ ರುದಿತಸ್ಯಾನ್ನಮವಕ್ರುಷ್ಟಂ ಪರಿಕ್ಷುತಂ ॥ 17.10 ॥

ಬ್ರಹ್ಮದ್ವಿಷಃ ಪಾಪರುಚೇಃ ಶ್ರಾದ್ಧಾನ್ನಂ ಸೂತಕಸ್ಯ ಚ ।
ವೃಥಾಪಾಕಸ್ಯ ಚೈವಾನ್ನಂ ಶಾವಾನ್ನಂ ಶ್ವಶುರಸ್ಯ ಚ ॥ 17.11 ॥

ಅಪ್ರಜಾನಾಂ ತು ನಾರೀಣಾಂ ಭೃತಕಸ್ಯ ತಥೈವ ಚ ।
ಕಾರುಕಾನ್ನಂ ವಿಶೇಷೇಣ ಶಸ್ತ್ರವಿಕ್ರಯಿಣಸ್ತಥಾ ॥ 17.12 ॥

ಶೌಂಡಾನ್ನಂ ಘಾಟಿಕಾನ್ನಂ ಚ ಭಿಷಜಾಮನ್ನಮೇವ ಚ ।
ವಿದ್ಧಪ್ರಜನನಸ್ಯಾನ್ನಂ ಪರಿವೇತ್ರನ್ನಮೇವ ಚ ॥ 17.13 ॥

ಪುನರ್ಭುವೋ ವಿಶೇಷೇಣ ತಥೈವ ದಿಧಿಷೂಪತೇಃ ।
ಅವಜ್ಞಾತಂ ಚಾವಧೂತಂ ಸರೋಷಂ ವಿಸ್ಮಯಾನ್ವಿತಂ ॥ 17.14 ॥

ಗುರೋರಪಿ ನ ಭೋಕ್ತವ್ಯಮನ್ನಂ ಸಂಸ್ಕಾರವರ್ಜಿತಂ ।
ದುಷ್ಕೃತಂ ಹಿ ಮನುಷ್ಯಸ್ಯ ಸರ್ವಮನ್ನೇ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಂ ॥ 17.15 ॥

ಯೋ ಯಸ್ಯಾನ್ನಂ ಸಮಶ್ನಾತಿ ಸ ತಸ್ಯಾಶ್ನಾನಿ ಕಿಲ್ಬಿಷಂ ।
ಆರ್ದ್ಧಿಕಃ ಕುಲಮಿತ್ರಶ್ಚ ಸ್ವಗೋಪಾಲಶ್ಚ ನಾಪಿತಃ ॥ 17.16 ॥

ಕುಶೀಲವಃ ಕುಂಬಕಾರಃ ಕ್ಷೇತ್ರಕರ್ಮಕ ಏವ ಚ
ಏತೇ ಶೂದ್ರೇಷು ಭೋಜ್ಯಾನ್ನಂ ದತ್ವಾ ಸ್ವಲ್ಪಂ ಪಣಂ ಬುಧೈಃ ।
ಪಾಯಸಂ ಸ್ನೇಹಪಕ್ವಂ ಯದ್ ಗೋರಸಂ ಚೈವ ಸಕ್ತವಃ ॥ 17.17 ॥

ಪಿಣ್ಯಾಕಂ ಚೈವ ತೈಲಂ ಚ ಶೂದ್ರಾದ್ ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿಃ ।
ವೃಂತಾಕಂ ನಾಲಿಕಾಶಾಕಂ ಕುಸುಂಭಾಶ್ಮಂತಕಂ ತಥಾ ॥ 17.18 ॥

ಪಲಾಂಡುಂ ಲಸುನಂ ಶುಕ್ತಂ ನಿರ್ಯಾಸಂ ಚೈವ ವರ್ಜಯೇತ್ ।
ಛತ್ರಾಕಂ ವಿಡ್ವರಾಹಂ ಚ ಶೇಳಂ ಪೀಯೂಷಮೇವ ಚ ॥ 17.19 ॥

ವಿಲಯಂ ಸುಮುಖಂ ಚೈವ ಕವಕಾನಿ ಚ ವರ್ಜಯೇತ್ ॥

ಗೃಂಜನಂ ಕಿಂಶುಕಂ ಚೈವ ಕಕುಭಂಚ ತಥೈವ ಚ ॥ 17.20 ॥

ಉದುಂಬರಮಲಾಬುಂ ಚ ಜಗ್ಧ್ವಾ ಪತತಿ ವೈ ದ್ವಿಜಃ ॥

ವೃಥಾ ಕೃಶರಸಂಯಾವಂ ಪಾಯಸಾಪೂಪಮೇವ ಚ ॥ 17.21 ॥

ಅನುಪಾಕೃತಮಾಂಸಂ ಚ ದೇವಾನ್ನಾನಿ ಹವೀಂಷಿ ಚ ।
ಯವಾಗೂಂ ಮಾತುಲಿಂಗಂ ಚ ಮತ್ಸ್ಯಾನಪ್ಯನುಪಾಕೃತಾನ್ ॥ 17.22 ॥

ನೀಪಂ ಕಪಿತ್ಥಂ ಪ್ಲಕ್ಷಂ ಚ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥

ಪಿಣ್ಯಾಕಂ ಚೋದ್ಧೃತಸ್ನೇಹಂ ದೇವಧಾನ್ಯ ತಥೈವ ಚ ॥ 17.23 ॥

ರಾತ್ರೌ ಚ ತಿಲಸಂಬದ್ಧಂ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ದಧಿ ತ್ಯಜೇತ್ ॥

ನಾಶ್ನೀಯಾತ್ ಪಯಸಾ ತಕ್ರಂ ನ ಬೀಜಾನ್ಯುಪಜೀವಯೇತ್ ॥ 17.24 ॥

ಕ್ರಿಯಾದುಷ್ಟಂ ಭಾವದುಷ್ಟಮಸತ್ಸಂಗಂ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥

ಕೇಶಕೀಟಾವಪನ್ನಂ ಚ ಸುಹೃಲ್ಲೇಖಂ ಚ ನಿತ್ಯಶಃ ॥ 17.25 ॥

ಶ್ವಾಘ್ರಾತಂ ಚ ಪುನಃ ಸಿದ್ಧಂ ಚಂಡಾಲಾವೇಕ್ಷಿತಂ ತಥಾ ।
ಉದಕ್ಯಯಾ ಚ ಪತಿತೈರ್ಗವಾ ಚಾಘ್ರಾತಮೇವ ಚ ॥ 17.26 ॥

ಅನರ್ಚಿತಂ ಪುರ್ಯುಂಷಿತಂ ಪರ್ಯಾಭ್ರಾಂತಂ ಚ ನಿತ್ಯಶಃ ।
ಕಾಕಕುಕ್ಕುಟಸಂಸ್ಪೃಷ್ಟಂ ಕೃಮಿಭಿಶ್ಚೈವ ಸಂಯುತಂ ॥ 17.27 ॥

ಮನುಷ್ಯೈರಥವಾಘ್ರಾತಂ ಕುಷ್ಠಿನಾ ಸ್ಪೃಷ್ಟಮೇವ ಚ ।
ನ ರಜಸ್ವಲಯಾ ದತ್ತಂ ನ ಪುಂಶ್ಚಾಲ್ಯಾ ಸರೋಷಯಾ ॥ 17.28 ॥

ಮಲಬದ್ವಾಸಸಾ ವಾಪಿ ಪರವಾಸೋಽಥ ವರ್ಜಯೇತ್ ।
ವಿವತ್ಸಾಯಾಶ್ಚ ಗೋಃ ಕ್ಷೀರಮೌಷ್ಟ್ರಂ ವಾನಿರ್ದಶಂ ತಥಾ ॥ 17.29 ॥

ಆವಿಕಂ ಸಂಧಿನೀಕ್ಷೀರಮಪೇಯಂ ಮನುರಬ್ರವೀತ್ ।
ಬಲಾಕಂ ಹಂಸದಾತ್ಯೂಹಂ ಕಲವಿಕಂ ಶುಕಂ ತಥಾ ॥ 17.30 ॥

ಕುರರಂಚಚಕಾರಂಚ ಜಾಲಪಾದಂ ಚ ಕೋಕಿಲಂ ।
ಚಾಷಾಂಶ್ಚ ಖಂಜರೀಟಾಂಶ್ಚ ಶ್ಯೇನಂ ಗೃಧ್ರಂ ತಥೈವ ಚ ॥ 17.31 ॥

ಉಲೂಕಂ ಚಕ್ರವಾಕಂ ಚ ಭಾಸಂ ಪಾರಾವತಂ ತಥಾ ।
ಕಪೋತಂ ಟಿಟ್ಟಿಭಂ ಚೈವ ಗ್ರಾಮಕುಕ್ಕುಟಮೇವ ಚ ॥ 17.32 ॥

ಸಿಂಹಂ ವ್ಯಾಘ್ರಂ ಚ ಮಾರ್ಜಾರಂ ಶ್ವಾನಂ ಕುಕ್ಕುರಮೇವ ಚ ।
ಶೃಗಾಲಂ ಮರ್ಕಟಂ ಚೈವ ಗರ್ದಭಂ ಚ ನ ಭಕ್ಷಯೇತ್ ।
ನ ಭಕ್ಷಯೇತ್ ಸರ್ವಮೃಗಾನ್ ಪಕ್ಷಿಣೋಽನ್ಯಾನ್ ವನೇಚರಾನ್ ॥ 17.33 ॥

ಜಲೇಚರಾನ್ ಸ್ಥಲಚರಾನ್ ಪ್ರಾಣಿನಶ್ಚೇತಿ ಧಾರಣಾ ।
ಗೋಧಾ ಕೂರ್ಮಃ ಶಶಃ ಶ್ವಾವಿತ್ ಸಲ್ಲಕೀ ಚೇತಿ ಸತ್ತಮಾಃ ॥ 17.34 ॥

ಭಕ್ಷ್ಯಾಃ ಪಂಚನಖಾ ನಿತ್ಯಂ ಮನುರಾಹ ಪ್ರಿಜಾಪತಿಃ ।
ಮತ್ಸ್ಯಾನ್ ಸಶಲ್ಕಾನ್ ಭುಂಜೀಯಾನ್ ಮಾಂಸಂ ರೌರವಮೇವಚ ॥ 17.35 ॥

ನಿವೇದ್ಯ ದೇವತಾಭ್ಯಸ್ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಭ್ಯಸ್ತು ನಾನ್ಯಥಾ ।
ಮಯೂರಂ ತಿತ್ತಿರಂ ಚೈವ ಕಪೋತಂ ಚ ಕಪಿಂಜಲಂ ॥ 17.36 ॥

ವಾಧ್ರೀಣಸಂ ದ್ವೀಪಿನಂಚ ಭಕ್ಷ್ಯಾನಾಹ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।
ಶಫರಂ ಸಿಂಹತುಂಡಂ ಚ ತಥಾ ಪಾಠೀನರೋಹಿತೌ ॥ 17.37 ॥

ಮತ್ಸ್ಯೇಷ್ವೇತೇ ಸಮುದ್ದಿಷ್ಟಾ ಭಕ್ಷಣಾಯಾ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ।
ಪ್ರೋಕ್ಷಿತಂ ಭಕ್ಷಯೇದೇಷಾಂ ಮಾಂಸಂ ಚ ದ್ವಿಜಕಾಮ್ಯಯಾ ॥ 17.38 ॥

ಯಥಾವಿಧಿ ನಿಯುಕ್ತಂ ಚ ಪ್ರಾಣಾನಾಮಪಿ ಚಾತ್ಯಯೇ ।
ಭಕ್ಷಯೇದೇವ ಮಾಂಸಾನಿ ಶೇಷಭೋಜೀ ನ ಲಿಪ್ಯತೇ ॥ 17.39 ॥

ಔಷಧಾರ್ಥಮಶಕ್ತೌ ವಾ ನಿಯೋಗಾದ್ಯಂ ನ ಕಾರಯೇತ್ ।
ಆಮಂತ್ರಿತಸ್ತು ಯಃ ಶ್ರಾದ್ಧೇ ದೈವೇ ವಾ ಮಾಂಸಮುತ್ಸೃಜೇತ್ ।
ಯಾವಂತಿ ಪಶುರೋಮಾಣಿ ತಾವತೋ ನರಕಾನ್ ವ್ರಜೇತ್ ॥ 17.40 ॥

ಅಪೇಯಂ ಚಾಪ್ಯಪೇಯಂ ಚ ತಥೈವಾಸ್ಪೃಶ್ಯಮೇವ ಚ ।
ದ್ವಿಜಾತೀನಾಮನಾಲೋಕ್ಯಂ ನಿತ್ಯಂ ಮದ್ಯಮಿತಿ ಸ್ಥಿತಿಃ ॥ 17.41 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಪ್ರಕಾರೇಣ ಮದ್ಯಂ ನಿತ್ಯಂ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ।
ಪೀತ್ವಾ ಪತತಿ ಕರ್ಮಭ್ಯಸ್ತ್ವಸಂಭಾಷ್ಯೋ ಭವೇದ್ ದ್ವಿಜೈಃ ॥ 17.42 ॥

ಭಕ್ಷಯಿತ್ವಾ ಹ್ಯಭಕ್ಷ್ಯಾಣಿ ಪೀತ್ವಾಽಪೇಯಾನ್ಯಪಿ ದ್ವಿಜಃ ।
ನಾಧಿಕಾರೀ ಭವೇತ್ ತಾವದ್ ಯಾವದ್ ತನ್ನ ವ್ರಜತ್ಯಧಃ ॥ 17.43 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಪರಿಹರೇನ್ನಿತ್ಯಮಭಕ್ಷ್ಯಾಣಿ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ।
ಅಪೇಯಾನಿ ಚ ವಿಪ್ರೋ ವೈ ತಥಾ ಚೇದ್ ಯಾತಿ ರೌರವಂ ॥ 17.44 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಸಪ್ತದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥17 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಅಷ್ಟಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಋಷಯ ಊಚುಃ ।
ಅಹನ್ಯಹನಿ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಮಹಾಮುನೇ ।
ತದಾಚಕ್ಷ್ವಾಖಿಲಂ ಕರ್ಮ ಯೇನ ಮುಚ್ಯೇತ ಬಂಧನಾತ್ ॥ 18.1 ॥

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ವಕ್ಷ್ಯೇ ಸಮಾಹಿತಾ ಯೂಯಂ ಶೃಣುಧ್ವಂ ಗದತೋ ಮಮ ।
ಅಹನ್ಯಹನಿ ಕರ್ತವ್ಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಕ್ರಮಾದ್ ವಿಧಿಂ ॥ 18.2 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮೇ ಮುಹೂರ್ತೇ ತೂತ್ಥಾಯ ಧರ್ಮಮರ್ಥಂ ಚ ಚಿಂತಯೇತ್ ।
ಕಾಯಕ್ಲೇಶಂ ತದುದ್ಭೂತಂ ಧ್ಯಾಯೇತ ಮನಸೇಶ್ವರಂ ॥ 18.3 ॥

ಉಷಃ ಕಾಲೇಽಚ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇ ಕೃತ್ವಾ ಚಾವಶ್ಯಕಂ ಬುಧಃ ।
ಸ್ನಾಯಾನ್ನದೀಷು ಸುದ್ಧಾಸು ಶೌಚಂ ಕೃತ್ವಾ ಯಥಾವಿಧಿ ॥ 18.4 ॥

ಪ್ರಾತಃ ಸ್ನಾನೇನ ಪೂಯಂತೇ ಯೇಽಪಿ ಪಾಪಕೃತೋ ಜನಾಃ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಪ್ರಯತ್ನೇನ ಪ್ರಾತಃ ಸ್ನಾನಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 18.5 ॥

ಪ್ರಾತಃ ಸ್ನಾನಂ ಪ್ರಶಂಸಂತಿ ದೃಷ್ಟಾದೃಷ್ಟಕರಂ ಶುಭಂ ।
ಋಷೀಣಾಮೃಷಿತಾ ನಿತ್ಯಂ ಪ್ರಾತಃ ಸ್ನಾನಾನ್ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 18.6 ॥

ಮುಖೇ ಸುಪ್ತಸ್ಯ ಸತತಂ ಲಾಲಾ ಯಾಃ ಸಂಸ್ತ್ರವಂತಿ ಹಿ ।
ತತೋ ನೈವಾಚರೇತ್ ಕರ್ಮ ಅಕೃತ್ವಾ ಸ್ನಾನಮಾದಿತಃ ॥ 18.7 ॥

ಅಲಕ್ಷ್ಮೀಃ ಕಾಲಕರ್ಣೀ ಚ ದುಃಸ್ವಪ್ನಂ ದುರ್ವಿಚಿಂತಿತಂ ।
ಪ್ರಾತಃ ಸ್ನಾನೇನ ಪಾಪಾನಿ ಪೂಯಂತೇ ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ 18.8 ॥

ಅತಃ ಸ್ನಾನಂ ವಿನಾ ಪುಂಸಾಂ ಪಾವನಂ ಕರ್ಮ ಸಂಸ್ಮೃತಂ ।
ಹೋಮೇ ಜಪ್ಯೇ ವಿಶೇಷೇಣ ತಸ್ಮಾತ್ ಸ್ನಾನಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 18.9 ॥

ಅಶಕ್ತಾವಶಿರಸ್ಕಂ ವಾ ಸ್ನಾನಮಸ್ಯ ವಿಧೀಯತೇ ।
ಆರ್ದ್ರೇಣ ವಾಸಸಾ ವಾಽಥ ಮಾರ್ಜನಂ ಕಾಪಿಲಂ ಸ್ಮೃತಂ ॥ 18.10 ॥

ಅಸಾಮರ್ಥ್ಯೇ ಸಮುತ್ಪನ್ನೇ ಸ್ನಾನಮೇವಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಾದೀನಾಮಥಾಶಕ್ತೌ ಸ್ನಾನಾನ್ಯಾಹುರ್ಮನೀಷಿಣಃ ॥ 18.11 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಮಾಗ್ನೇಯಮುದ್ದಿಷ್ಟಂ ವಾಯವ್ಯಂ ದಿವ್ಯಮೇವ ಚ ।
ವಾರುಣಂ ಯೌಗಿಕಂ ತದ್ವತ್ ಷೋಢಾ ಸ್ನಾನಂ ಪ್ರಕೀರ್ತಿತಂ ॥ 18.12 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಂ ತು ಮಾರ್ಜನಂ ಮಂತ್ರೈಃ ಕುಶೈಃ ಸೋದಕಬಿಂದುಭಿಃ ।
ಆಗ್ನೇಯಂ ಭಸ್ಮನಾ ಪಾದಮಸ್ತಕಾದ್ದೇಹಧೂಲನಂ ॥ 18.13 ॥

ಗವಾಂ ಹಿ ರಜಸಾ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ವಾಯವ್ಯಂ ಸ್ನಾನಮುತ್ತಮಂ ।
ಯತ್ತು ಸಾತಪವರ್ಷೇಣ ಸ್ನಾನಂ ತದ್ ದಿವ್ಯಮುಚ್ಯತೇ ॥ 18.14 ॥

ವಾರುಣಂ ಚಾವಗಾಹಸ್ತು ಮಾನಸಂ ಸ್ವಾತ್ಮವೇದನಂ ।
ಯೌಗಿನಾಂ ಸ್ನಾನಮಾಖ್ಯಾತಂ ಯೋಗಾತ್ವಿಷ್ಣುಂವಿಚಿಂತನಂ ॥ 18.15 ॥

ಆತ್ಮತೀರ್ಥಮಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ಸೇವಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮವಾದಿಭಿಃ ।
ಮನಃ ಶುಚಿಕರಂ ಪುಂಸಾಂ ನಿತ್ಯಂ ತತ್ ಸ್ನಾನಮಾಚರೇತ್ ॥ 18.16 ॥

ಶಕ್ತಶ್ಚೇದ್ ವಾರುಣಂ ವಿದ್ವಾನ್ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತೇ ತಥೈವ ಚ ।
ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ದಂತಕಾಷ್ಠಂ ವೈ ಭಕ್ಷಯಿತ್ವಾ ವಿಧಾನತಃ ॥ 18.17 ॥

ಆಚಮ್ಯ ಪ್ರಯತೋ ನಿತ್ಯಂ ಸ್ನಾನಂ ಪ್ರಾತಃ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಮಧ್ಯಾಂಗುಲಿಸಮಸ್ಥೌಲ್ಯಂ ದ್ವಾದಶಾಂಗುಲಸಮ್ಮಿತಂ ॥ 18.18 ॥

ಸತ್ವಚಂ ದಂತಕಾಷ್ಠಂ ಸ್ಯಾತ್ ತದಗ್ರೇಣ ತು ಧಾವಯೇತ್ ।
ಕ್ಷೀರವೃಕ್ಷಸಮುದ್ಭೂತಂ ಮಾಲತೀಸಂಭವಂ ಶುಭಂ ।
ಅಪಾಮಾರ್ಗಂ ಚ ಬಿಲ್ವಂ ಚ ಕರವೀರಂ ವಿಶೇಷತಃ ॥ 18.19 ॥

ವರ್ಜಯಿತ್ವಾ ನಿಂದಿತಾನಿ ಗೃಹೀತ್ವೈಕಂ ಯಥೋದಿತಂ ।
ಪರಿಹೃತ್ಯ ದಿನಂ ಪಾಪಂ ಭಕ್ಷಯೇದ್ ವೈ ವಿಧಾನವಿತ್ ॥ 18.20 ॥

ನೋತ್ಪಾಟಯೇದ್ದಂತಕಾಷ್ಟಂನಾಂಗುಲ್ಯಾ ಧಾರಯೇತ್ ಕ್ವಚಿತ್ ।
ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ಭಂಕ್ತ್ವಾ ತಜ್ಜಹ್ಯಾಚ್ಛುಚೌದೇಶೇ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 18.21 ॥

ಸ್ನಾತ್ವಾ ಸಂತರ್ಪಯೇದ್ ದೇವಾನೃಷೀನ್ ಪಿತೃಗಣಾಂಸ್ತಥಾ ।
ಆಚಮ್ಯ ಮಂತ್ರವಿನ್ನಿತ್ಯಂ ಪುನರಾಚಮ್ಯ ವಾಗ್ಯತಃ ॥ 18.22 ॥

ಸಂಮಾರ್ಜ್ಯ ಮಂತ್ರೈರಾತ್ಮಾನಂ ಕುಶೈಃ ಸೋದಕಬಿಂದುಭಿಃ ।
ಆಪೋ ಹಿಷ್ಠಾ ವ್ಯಾಹೃತಿಭಿಃ ಸಾವಿತ್ರ್ಯಾ ವಾರುಣೈಃ ಶುಭೈಃ ॥ 18.23 ॥

ಓಂಕಾರವ್ಯಾಹೃತಿಯುತಾಂ ಗಾಯತ್ರೀಂ ವೇದಮಾತರಂ ।
ಜಪ್ತ್ವಾ ಜಲಾಂಜಲಿಂ ದದ್ಯಾದ್ ಭಾಸ್ಕರಂ ಪ್ರತಿ ತನ್ಮನಾಃ ॥ 18.24 ॥

ಪ್ರಾಕ್ಕೂಲೇಷು ಸಮಾಸೀನೋ ದರ್ಭೇಷು ಸುಸಮಾಹಿತಃ ।
ಪ್ರಾಣಾಯಾಮತ್ರಯಂ ಕೃತ್ವಾ ಧ್ಯಾಯೇತ್ ಸಂಧ್ಯಾಮಿತಿ ಶ್ರುತಿಃ ॥ 18.25 ॥

ಯಾ ಸಂಧ್ಯಾ ಸಾ ಜಗತ್ಸೂತಿರ್ಮಾಯಾತೀತಾ ಹಿ ನಿಷ್ಕಲಾ ।
ಐಶ್ವರೀ ತು ಪರಾಶಕ್ತಿಸ್ತತ್ತ್ವತ್ರಯಸಮುದ್ಭವಾ ॥ 18.26 ॥

ಧ್ಯಾತ್ವಾಽರ್ಕಮಂಡಲಗತಾಂ ಸಾವಿತ್ರೀಂ ವೈ ಜಪನ್ ಬುಧಃ ।
ಪ್ರಾಙ್ಮುಖಃ ಸತತಂ ವಿಪ್ರಃ ಸಂಧ್ಯೋಪಾಸನಮಾಚರೇತ್ ॥ 18.27 ॥

ಸಂಧ್ಯಾಹೀನೋಽಶುಚಿರ್ನಿತ್ಯಮನರ್ಹಃ ಸರ್ವಕರ್ಮಸು ।
ಯದನ್ಯತ್ ಕುರುತೇ ಕಿಂಚಿನ್ನ ತಸ್ಯ ಫಲಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 18.28 ॥

ಅನನ್ಯಚೇತಸಃ ಶಾಂತಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾ ವೇದಪಾರಗಾಃ ।
ಉಪಾಸ್ಯ ವಿಧಿವತ್ ಸಂಧ್ಯಾಂ ಪ್ರಾಪ್ತಾಃ ಪೂರ್ವೇಽಪರಾಂ ಗತಿಂ ॥ 18.29 ॥

ಯೋಽನ್ಯತ್ರ ಕುರುತೇ ಯತ್ನಂ ಧರ್ಮಕಾರ್ಯೇ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ವಿಹಾಯ ಸಂಧ್ಯಾಪ್ರಣತಿಂ ಸ ಯಾತಿ ನರಕಾಯುತಂ ॥ 18.30 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಪ್ರಯತ್ನೇನ ಸಂಧ್ಯೋಪಾಸನಮಾಚರೇತ್ ।
ಉಪಾಸಿತೋ ಭವೇತ್ ತೇನ ದೇವೋ ಯೋಗತನುಃ ಪರಃ ॥ 18.31 ॥

ಸಹಸ್ರಪರಮಾಂ ನಿತ್ಯಂ ಶತಮಧ್ಯಾಂ ದಶಾವರಾಂ ।
ಸಾವಿತ್ರೀಂ ವೈ ಜಪೇದ್ ವಿದ್ವಾನ್ ಪ್ರಾಙ್ಮುಖಃ ಪ್ರಯತಃ ಸ್ಥಿತಃ ॥ 18.32 ॥

ಅಥೋಪತಿಷ್ಠೇದಾದಿತ್ಯಮುದಯಂತಂ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಮಂತ್ರೈಸ್ತು ವಿವಿಧೈಃ ಸೌರೈ ಋಗ್ಯಜುಃ ಸಾಮಸಂಭವೈಃ ॥ 18.33 ॥

ಉಪಸ್ಥಾಯ ಮಹಾಯೋಗಂ ದೇವದೇವಂ ದಿವಾಕರಂ ।
ಕುರ್ವೀತ ಪ್ರಣತಿಂ ಭೂಮೌ ಮೂರ್ಧ್ನಾ ತೇನೈವ ಮಂತ್ರತಃ ॥ 18.34 ॥

ಓಂ ಙ್ಖದ್ಯೋತಾಯ ಚ ಶಾಂತಾಯ ಕಾರಣತ್ರಯಹೇತವೇ ।
ನಿವೇದಯಾಮಿ ಚಾತ್ಮಾನಂ ನಮಸ್ತೇ ಜ್ಞಾನರೂಪಿಣೇ ॥ 18.35 ॥

ನಮಸ್ತೇ ಘೃಣಿನೇ ತುಭ್ಯಂ ಸೂರ್ಯಾಯ ಬ್ರಹ್ಮರೂಪಿಣೇ ।
ತ್ವಮೇವ ಬ್ರಹ್ಮ ಪರಮಮಾಪೋ ಜ್ಯೋತೀ ರಸೋಽಮೃತಂ ।
ಭೂರ್ಭುವಃ ಸ್ವಸ್ತ್ವಮೋಂಕಾರಃ ಶರ್ವ ರುದ್ರಃ ಸನಾತನಃ ॥ 18.36 ॥

ಪುರುಷಃ ಸನ್ಮಹೋಽನ್ತಸ್ಥಂ ಪ್ರಣಮಾಮಿ ಕಪರ್ದಿನಂ ।
ತ್ವಮೇವ ವಿಶ್ವಂ ಬಹುಧಾ ಜಾತ ಯಜ್ಜಾಯತೇ ಚ ಯತ್ ।
ನಮೋ ರುದ್ರಾಯ ಸೂರ್ಯಾಯ ತ್ವಾಮಹಂ ಶರಣಂ ಗತಃ ॥ 18.37 ॥

ಪ್ರಚೇತಸೇ ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ನಮೋ ಮೀಢುಷ್ಟಮಾಯ ತೇ ।
ನಮೋ ನಮಸ್ತೇ ರುದ್ರಾಯ ತ್ವಾಮಹಂ ಶರಣಂ ಗತಃ ।
ಹಿರಣ್ಯಬಾಹವೇ ತುಭ್ಯಂ ಹಿರಣ್ಯಪತಯೇ ನಮಃ ॥ 18.38 ॥

ಅಂಬಿಕಾಪತಯೇ ತುಭ್ಯಮುಮಾಯಾಃ ಪತಯೇ ನಮಃ ।
ನಮೋಽಸ್ತು ನೀಲಗ್ರೀವಾಯ ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ಪಿನಾಕಿನೇ ॥ 18.39 ॥

ವಿಲೋಹಿತಾಯ ಭರ್ಗಾಯ ಸಹಸ್ರಾಕ್ಷಾಯ ತೇ ನಮಃ ।
ನಮೋ ಹಂಸಾಯ ತೇ ನಿತ್ಯಮಾದಿತ್ಯಾಯ ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ॥ 18.40 ॥

ನಮಸ್ತೇ ವಜ್ರಹಸ್ತಾಯ ತ್ರ್ಯಂಬಕಾಯ ನಮೋ ನಮಃ ।
ಪ್ರಪದ್ಯೇ ತ್ವಾಂ ವಿರೂಪಾಕ್ಷಂ ಮಹಾಂತಂ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ॥ 18.41 ॥

ಹಿರಣ್ಮಯೇ ಗೃಹೇ ಗುಪ್ತಮಾತ್ಮಾನಂ ಸರ್ವದೇಹಿನಾಂ ।
ನಮಸ್ಯಾಮಿ ಪರಂ ಜ್ಯೋತಿರ್ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ತ್ವಾಂ ಪರಾಂ ಗತಿಂ ॥ 18.42 ॥

ವಿಶ್ವಂ ಪಶುಪತಿಂ ಭೀಮಂ ನರನಾರೀಶರೀರಿಣಂ ॥

ನಮಃ ಸೂರ್ಯಾಯ ರುದ್ರಾಯ ಭಾಸ್ವತೇ ಪರಮೇಷ್ಠಿನೇ ॥ 18.43 ॥

ಉಗ್ರಾಯ ಸರ್ವಭಕ್ಷಾಯ ತ್ವಾಂ ಪ್ರಪದ್ಯೇ ಸದೈವ ಹಿ ।
ಏತದ್ ವೈ ಸೂರ್ಯಹೃದಯಂ ಜಪ್ತ್ವಾ ಸ್ತವಮನುತ್ತಮಂ ॥ 18.44 ॥

ಪ್ರಾತಃ ಕಾಲೇಽಥ ಮಧ್ಯಾಹ್ನೇ ನಮಸ್ಕುರ್ಯಾದ್ ದಿವಾಕರಂ ।
ಇದಂ ಪುತ್ರಾಯ ಶಿಷ್ಯಾಯ ಧಾರ್ಮಿಕಾಯ ದ್ವಿಜಾತಯೇ ॥ 18.45 ॥

ಪ್ರದೇಯಂ ಸೂರ್ಯಹೃದಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ತು ಪ್ರದರ್ಶಿತಂ ।
ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಶಮನಂ ವೇದಸಾರಸಮುದ್ಭವಂ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಹಿತಂ ಪುಣ್ಯಮೃಷಿಸಂಘೈರ್ನಿಷೇವಿತಂ ॥ 18.46 ॥

ಅಥಾಗಮ್ಯ ಗೃಹಂ ವಿಪ್ರಃ ಸಮಾಚಮ್ಯ ಯಥಾವಿಧಿ ।
ಪ್ರಜ್ವಾಲ್ಯ ವಿಹ್ನಿಂ ವಿಧಿವಜ್ಜುಹುಯಾಜ್ಜಾತವೇದಸಂ ॥ 18.47 ॥

ಋತ್ವಿಕ್ಪುತ್ರೋಽಥ ಪತ್ನೀ ವಾ ಶಿಷ್ಯೋ ವಾಽಪಿ ಸಹೋದರಃ ।
ಪ್ರಾಪ್ಯಾನುಜ್ಞಾಂ ವಿಶೇಷೇಣ ಜುಹುಯುರ್ವಾ ಯತಾವಿಧಿ ॥ 18.48 ॥

ಪವಿತ್ರಪಾಣಿಃ ಪೂತಾತ್ಮಾ ಶುಕ್ಲಾಂಬರಧರಃ ಶುಚಿಃ ।
ಅನನ್ಯಮಾನಸೋ ವಹ್ನಿಂ ಜುಹುಯಾತ್ ಸಂಯತೇಂದ್ರಿಯಃ ॥ 18.49 ॥

ವಿನಾ ದರ್ಭೇಣ ಯತ್ಕರ್ಮ ವಿನಾ ಸೂತ್ರೇಣ ವಾ ಪುನಃ ।
ರಾಕ್ಷಸಂ ತದ್ಭವೇತ್ ಸರ್ವಂ ನಾಮುತ್ರೇಹ ಫಲಪ್ರದಂ ॥ 18.50 ॥

ದೈವತಾನಿ ನಮಸ್ಕುರ್ಯಾದ್ ದೇಯಸಾರಾನ್ನಿವೇದಯೇತ್ ।
ದದ್ಯಾತ್ ಪುಷ್ಪಾದಿಕಂ ತೇಷಾಂ ವೃದ್ಧಾಂಶ್ಚೈವಾಭಿವಾದಯೇತ್ ॥ 18.51 ॥

ಗುರುಂ ಚೈವಾಪ್ಯುಪಾಸೀತ ಹಿತಂ ಚಾಸ್ಯ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ವೇದಾಭ್ಯಾಸಂ ತತಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪ್ರಯತ್ನಾಚ್ಛಕ್ತಿತೋ ದ್ವಿಜಃ ॥ 18.52 ॥

ಜಪೇದಧ್ಯಾಪಯೇಚ್ಛಿಷ್ಯಾನ್ ಧಾರಯೇಚ್ಚ ವಿಚಾರಯೇತ್ ।
ಅವೇಕ್ಷ್ಯ ತಚ್ಚ ಶಾಸ್ತ್ರಾಣಿ ಧರ್ಮಾದೀನಿ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 18.53 ॥

ವೈದಿಕಾಂಶ್ಚೈವ ನಿಗಮಾನ್ ವೇದಾಂಗಾನಿ ವೇಶಿಷತಃ ।
ಉಪೇಯಾದೀಶ್ವರಂ ಚಾಥ ಯೋಗಕ್ಷೇಮಪ್ರಸಿದ್ಧಯೇ ॥ 18.54 ॥

ಸಾಧಯೇದ್ ವಿವಿಧಾನರ್ಥಾನ್ ಕುಟುಂಬಾರ್ಥೇ ತತೋ ದ್ವಿಜಃ
ತತೋ ಮಧ್ಯಾಹ್ನಸಮಯೇ ಸ್ನಾನಾರ್ಥಂ ಮೃದಮಾಹರೇತ್ ॥ 18.55 ॥

ಪುಷ್ಪಾಕ್ಷತಾನ್ ಕುಶತಿಲಾನ್ ಗೋಮಯಂ ಶುದ್ಧಮೇವ ಚ ।
ನದೀಷು ದೇವಖಾತೇಷು ತಡಾಗೇಷು ಸರಸ್ಸು ಚ ।
ಸ್ನಾನಂ ಸಮಾಚರೇನ್ನಿತ್ಯಂ ಗರ್ತಪ್ರಸ್ರವಣೇಷು ಚ ॥ 18.56 ॥

ಪರಕೀಯನಿಪಾನೇಷು ನ ಸ್ನಾಯಾದ್ ವೈ ಕದಾಚನ ।
ಪಂಚಪಿಂಡಾನ್ ಸಮುದ್ಧೃತ್ಯ ಸ್ನಾಯಾದ್ ವಾಽಸಂಭವೇ ಪುನಃ ॥ 18.57 ॥

ಮೃದೈಕಯಾ ಶಿರಃ ಕ್ಷಾಲ್ಯಂ ದ್ವಾಭ್ಯಾಂ ನಾಭೇಸ್ತಥೋಪರಿ ।
ಅಧಶ್ಚ ತಿಸೃಭಿಃ ಕಾರ್ಯಃ ಪಾದೌ ಷಡ್ಭಿಸ್ತಥೈವ ಚ ॥ 18.58 ॥

ಮೃತ್ತಿಕಾ ಚ ಸಮುದ್ದಿಷ್ಟಾ ಸಾರ್ದ್ರಾಮಲಕಮಾತ್ರಿಕಾ ।
ಗೋಮಯಸ್ಯ ಪ್ರಮಾಣಂ ತತ್ ತೇನಾಂಗಂ ಲೇಪಯೇತ್ ತತಃ ॥ 18.59 ॥

ಲೇಪಯಿತ್ವಾ ತು ತೀರಸ್ಥಸ್ತಲ್ಲಿಂಗೈರೇವ ಮಂತ್ರತಃ ।
ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯಾಚಮ್ಯ ವಿಧಿವತ್ ತತಃ ಸ್ನಾಯಾತ್ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 18.60 ॥

ಅಭಿಮಂತ್ರ್ಯ ಜಲಂ ಮಂತ್ರೈಸ್ತಲ್ಲಿಂಗೈರ್ವಾರುಣೈಃ ಶುಭೈಃ ।
ಭಾವಪೂತಸ್ತದವ್ಯಕ್ತಂ ಧ್ಯಾಯನ್ ವೈ ವಿಷ್ಣುಮವ್ಯಯಂ ॥ 18.61 ॥

ಆಪೋ ನಾರಾಯಣೋದ್ಭೂತಾಸ್ತಾ ಏವಾಸ್ಯಾಯನಂ ಪುನಃ ।
ತಸ್ಮಾನ್ನಾರಾಯಣಂ ದೇವಂ ಸ್ನಾನಕಾಲೇ ಸ್ಮರೇದ್ ಬುಧಃ ॥ 18.62 ॥

ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಸೋಂಕಾರಮಾದಿತ್ಯಂ ತ್ರಿರ್ನಿಮಜ್ಜೇಜ್ಜಲಾಶಯೇ ॥ 18.63 ॥

ಆಚಾಂತಃ ಪುನರಾಚಾಮೇನ್ಮಂತ್ರೇಣಾನೇನ ಮಂತ್ರವಿತ್ ॥ 18.64 ॥

ಅಂತಶ್ಚರಸಿ ಭೂತೇಷು ಗುಹಾಯಾಂ ವಿಶ್ವತೋ ಮುಖಃ ।
ತ್ವಂ ಯಜ್ಞಸ್ತ್ವಂ ವಷಟ್ಕಾರ ಆಪೋ ಜ್ಯೋತೀ ರಸೋಽಮೃತಂ ॥ 18.65 ॥

ದ್ರುಪದಾಂ ವಾ ತ್ರಿರಭ್ಯಸ್ಯೇದ್ ವ್ಯಾಹೃತಿಂಪ್ರಣವಾನ್ವಿತಾಂ ।
ಸಾವಿತ್ರೀಂ ವಾ ಜಪೇದ್ ವಿದ್ವಾನ್ ತಥಾ ಚೈವಾಘಮರ್ಷಣಂ ॥ 18.66 ॥

ತತಃ ಸಂಮಾರ್ಜನಂ ಕುರ್ಯಾದಾಪೋಹಿಷ್ಠಾ ಮಯೋಭುವಃ ।
ಇದಮಾಪಃ ಪ್ರವಹತ ವ್ಯಾಹೃತಿಭಿಸ್ತಥೈವ ಚ ॥ 18.67 ॥

ತತೋಽಭಿಮಂತ್ರ್ಯ ತತ್ ತೋಯಂ ಮಾಪೋ ಹಿಷ್ಠಾದಿಮಂತ್ರಕೈಃ ।
ಅಂತರ್ಜಲಗತೋ ಮಗ್ನೋ ಜಪೇತ್ ತ್ರಿರಘಮರ್ಷಣಂ ॥ 18.68 ॥

ತ್ರಿಪದಾಂ ವಾಽಥ ಸಾವಿತ್ರೀಂ ತದ್ವಿಷ್ಣೋಃ ಪರಮಂ ಪದಂ ।
ಆವರ್ತ್ತಯೇದ್ ವಾ ಪ್ರಣವಂ ದೇವಂ ವಾ ಸಂಸ್ಮರೇದ್ಧರಿಂ ॥ 18.69 ॥

ದ್ರುಪದಾದಿವ ಯೋ ಮಂತ್ರೋ ಯಜುರ್ವೇದೇ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಃ ।
ಅಂತರ್ಜಲೇ ತ್ರಿರಾವರ್ತ್ಯ ಸರ್ವಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ॥ 18.70 ॥

ಅಪಃ ಪಾಣೌ ಸಮಾದಾಯ ಜಪ್ತ್ವಾ ವೈ ಮಾರ್ಜನೇ ಕೃತೇ ।
ವಿನ್ಯಸ್ಯ ಮೂರ್ಧ್ನಿ ತತ್ ತೋಯಂ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ॥ 18.71 ॥

ಯಥಾಽಶ್ವಮೇಧಃ ಕ್ರತುರಾಟ್ ಸರ್ವಪಾಪಾಪನೋದನಃ ।
ತಥಾಽಘಮರ್ಷಣಂ ಸೂಕ್ತಂ ಸರ್ವಪಾಪಾಪನೋದನಂ ॥ 18.72 ॥

ಅಥೋಪತಿಷ್ಠೇದಾದಿತ್ಯಂ ಮೂರ್ಧ್ನಿ ಪುಷ್ಪಾನ್ವಿತಾಂಜಲಿಂ ।
ಪ್ರಕ್ಷಿಪ್ಯಾಲೋಕಯೇದ್ ದೇವಮುದ್ವಯಂ ತಮಸಸ್ಪರಿ ॥ 18.73 ॥

ಉದುತ್ಯಂ ಚಿತ್ರಮಿತ್ಯೇತೇ ತಚ್ಚಕ್ಷುರಿತಿ ಮಂತ್ರತಃ ।
ಹಂಸಃ ಶುಚಿಷದಂತೇನ ಸಾವಿತ್ರ್ಯಾ ಸವಿಶೇಷತಃ ॥ 18.74 ॥

ಅನ್ಯೈಶ್ಚ ವೈದಿಕೈರ್ಮಂತ್ರೈಃ ಸೌರೈಃ ಪಾಪಪ್ರಣಾಶನೈಃ ।
ಸಾವಿತ್ರೀಂ ವೈ ಜಪೇತ್ ಪಶ್ಚಾಜ್ಜಪಯಜ್ಞಃ ಸ ವೈ ಸ್ಮೃತಃ ॥ 18.75 ॥

ವಿವಿಧಾನಿ ಪವಿತ್ರಾಣಿ ಗುಹ್ಯವಿದ್ಯಾಸ್ತಥೈವ ಚ ।
ಶತರುದ್ರೀಯಮಥರ್ವಶಿರಃ ಸೌರಾನ್ ಮಂತ್ರಾಂಶ್ಚ ಸರ್ವತಃ ॥ 18.76 ॥

ಪ್ರಾಕ್ಕೂಲೇಷು ಸಮಾಸೀನಃ ಕುಶೇಷು ಪ್ರಾಙ್ಮುಖಃ ಶುಚಿಃ ।
ತಿಷ್ಠಂಶ್ಚೇದೀಕ್ಷಮಾಣೋಽರ್ಕಂ ಜಪ್ಯಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 18.77 ॥

ಸ್ಫಾಟಿಕೇಂದ್ರಾಕ್ಷರುದ್ರಾಕ್ಷೈಃ ಪುತ್ರಜೀವಸಮುದ್ಭವೈಃ ।
ಕರ್ತವ್ಯಾ ತ್ವಕ್ಷಮಾಲಾ ಸ್ಯಾದುತ್ತರಾದುತ್ತಮಾ ಸ್ಮೃತಾ ॥ 18.78 ॥

ಜಪಕಾಲೇ ನ ಭಾಷೇತ ನಾನ್ಯಾನಿ ಪ್ರೇಕ್ಷಯೇದ್ ಬುಧಃ ।
ನ ಕಂಪಯೇಚ್ಛಿರೋಗ್ರೀವಾಂ ದಂತಾನ್ನೈವ ಪ್ರಕಾಶಯೇತ್ ॥ 18.79 ॥

ಗುಹ್ಯಕಾ ರಾಕ್ಷಸಾ ಸಿದ್ಧಾ ಹರಂತಿ ಪ್ರಸಭಂ ಯತಃ ।
ಏಕಾಂತೇ ಸುಶುಭೇ ದೇಶೇ ತಸ್ಮಾಜ್ಜಪ್ಯಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 18.80 ॥

ಚಂಡಾಲಾಶೌಚಪತಿತಾನ್ ದೃಷ್ಟ್ವಾಚೈವ ಪುನರ್ಜಪೇತ್ ।
ತೈರೇವ ಭಾಷಣಂ ಕೃತ್ವಾ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಚೈವ ಜಪೇತ್ ಪುನಃ ॥ 18.81 ॥

ಆಚಮ್ಯ ಪ್ರಯತೋ ನಿತ್ಯಂ ಜಪೇದಶುಚಿದರ್ಶನೇ ।
ಸೌರಾನ್ ಮಂತ್ರಾನ್ ಶಕ್ತಿತೋ ವೈ ಪಾವಮಾನೀಸ್ತು ಕಾಮತಃ ॥ 18.82 ॥

ಯದಿ ಸ್ಯಾತ್ ಕ್ಲಿನ್ನವಾಸಾ ವೈ ವಾರಿಮಧ್ಯಗತೋ ಜಪೇತ್ ।
ಅನ್ಯಥಾ ತು ಶುಚೌ ಭೂಮ್ಯಾಂ ದರ್ಭೇಷು ಸುಸಮಾಹಿತಃ ॥ 18.83 ॥

ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಂ ಸಮಾವೃತ್ಯ ನಮಸ್ಕೃತ್ಯ ತತಃ ಕ್ಷಿತೌ ।
ಆಚಮ್ಯ ಚ ಯಥಾಶಾಸ್ತ್ರಂ ಶಕ್ತ್ಯಾ ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಮಾಚರೇತ್ ॥ 18.84 ॥

ತತಃ ಸಂತರ್ಪಯೇದ್ ದೇವಾನೃಷೀನ್ ಪಿತೃಗಣಾಂಸ್ತಥಾ ।
ಅದಾವೋಂಕಾರಮುಚ್ಚಾರ್ಯ ನಾಮಾಂತೇ ತರ್ಪಯಾಮಿ ವಃ ॥ 18.85 ॥

ದೇವಾನ್ ಬ್ರಹ್ಮಋಷೀಂಶ್ಚೈವ ತರ್ಪಯೇದಕ್ಷತೋದಕೈಃ ।
ತಿಲೋದಕೈಃ ಪಿತೄನ್ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಸ್ವಸೂತ್ರೋಕ್ತವಿಧಾನತಃ ॥ 18.86 ॥

ಅನ್ವಾರಬ್ಧೇನ ಸವ್ಯೇನ ಪಾಣಿನಾ ದಕ್ಷಿಣೇನ ತು ।
ದೇವರ್ಷೀಸ್ತರ್ಪಯೇದ್ ಧೀಮಾನುದಕಾಂಜಲಿಭಿಃ ಪಿತನ್ ।
ಯಜ್ಞೋಪವೀತೀ ದೇವಾನಾಂ ನಿವೀತೀ ಋಷೀತರ್ಪಣೇ ॥ 18.87 ॥

ಪ್ರಾಚೀನಾವೀತೀ ಪಿತ್ರ್ಯೇ ತು ಸ್ವೇನ ತೀರ್ಥೇನ ಭಾವಿತಃ ।
ನಿಷ್ಪೀಡ್ಯ ಸ್ನಾನವಸ್ತ್ರಂ ತು ಸಮಾಚಮ್ಯ ಚ ವಾಗ್ಯತಃ ।
ಸ್ವೈರ್ಮಂತ್ರೈರರ್ಚಯೇದ್ ದೇವಾನ್ ಪುಷ್ಪೈಃ ಪತ್ರೈರಥಾಂಬುಭಿಃ ॥ 18.88 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಶಂಕರಂ ಸೂರ್ಯಂ ತಥೈವ ಮಧುಸೂದನಂ ।
ಅನ್ಯಾಂಶ್ಚಾಭಿಮತಾನ್ ದೇವಾನ್ ಭಕ್ತ್ಯಾಚಾರೋ ನರೋತ್ತಮಃ ॥ 18.89 ॥

ಪ್ರದದ್ಯಾದ್ ವಾಽಥ ಪುಷ್ಪಾಣಿ ಸೂಕ್ತೇನ ಪೌರುಷೇಣ ತು ।
ಆಪೋ ವಾ ದೇವತಾಃ ಸರ್ವಾಸ್ತೇನ ಸಮ್ಯಕ್ ಸಮರ್ಚಿತಾಃ ॥ 18.90 ॥

ಧ್ಯಾತ್ವಾ ಪ್ರಣವಪೂರ್ವಂ ವೈ ದೈವತಾನಿ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ನಮಸ್ಕಾರೇಣ ಪುಷ್ಪಾಣಿ ವಿನ್ಯಸೇದ್ ವೈ ಪೃಥಕ್ ಪೃಥಕ್ ॥ 18.91 ॥

ವಿಷ್ಣ್ವಾರಾಧನಾತ್ ಪುಣ್ಯಂ ವಿದ್ಯತೇ ಕರ್ಮ ವೈದಿಕಂ ।
ತಸ್ಮಾದನಾದಿಮಧ್ಯಾಂತಂ ನಿತ್ಯಮಾರಾಧಯೇದ್ಧರಿಂ ॥ 18.92 ॥

ತದ್ವಿಷ್ಣೋರಿತಿ ಮಂತ್ರೇಣ ಸೂಕ್ತೇನ ಪುರುಷೇಣ ತು ।
ನ ತಾಭ್ಯಾಂ ಸದೃಶೋ ಮಂತ್ರೋ ವೇದೇಷೂಕ್ತಶ್ಚತುರ್ಷ್ವಪಿ ।
ತದಾತ್ಮಾ ತನ್ಮನಾಃ ಶಾಂತಸ್ತದ್ವಿಷ್ಣೋರಿತಿ ಮಂತ್ರತಃ ॥ 18.93 ॥

ಅಥವಾ ದೇವಮೀಶಾನಂ ಭಗವಂತಂ ಸನಾತನಂ ।
ಆರಾಧಯೇನ್ಮಹಾದೇವಂ ಭಾವಪೂತೋ ಮಹೇಶ್ವರಂ ॥ 18.94 ॥

ಮಂತ್ರೇಣ ರುದ್ರಾಗಾಯತ್ರ್ಯಾ ಪ್ರಣವೇನಾಥ ವಾ ಪುನಃ ।
ಈಶಾನೇನಾಥ ವಾ ರುದ್ರೈಸ್ತ್ರ್ಯಂಬಕೇನ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 18.97 ॥

ಪುಷ್ಪೈಃ ಪತ್ರೈರಥಾದ್ಭಿರ್ವಾ ಚಂದನಾದ್ಯೈರ್ಮಹೇಶ್ವರಂ ।
ಉಕ್ತ್ವಾ ನಮಃ ಶಿವಾಯೇತಿ ಮಂತ್ರೇಣಾನೇನ ವಾ ಜಪೇತ್ ॥ 18.96 ॥

ನಮಸ್ಕುರ್ಯಾನ್ಮಹಾದೇವಂ ಋತಂ ಸತ್ಯಮಿತಿಶ್ವರಂ ।
ನಿವೇದಯೀತ ಸ್ವಾತ್ಮಾನಂ ಯೋ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಮಿತೀಶ್ವರಂ ॥ 18.97 ॥

ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಂ ದ್ವಿಜಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪಂಚ ವರ್ಷಾಣಿ ವೈ ಬುಧಃ ।
ಧ್ಯಾಯೀತ ದೇವಮೀಶಾನಂ ವ್ಯೋಮಮಧ್ಯಗತಂ ಶಿವಂ ॥ 18.98 ॥

ಅಥಾವಲೋಕಯೇದರ್ಕಂ ಹಂಸಃ ಸುಚಿಷದಿತ್ಯೃಚಾ ।
ಕುರ್ಯಾತ್ ಪಂಚ ಮಹಾಯಜ್ಞಾನ್ ಗೃಹಂ ಗತ್ವಾ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 18.99 ॥

ದೇವಯಜ್ಞಂ ಪಿತೃಯಜ್ಞಂ ಭೂತಯಜ್ಞಂ ತಥೈವ ಚ ।
ಮಾನುಷ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಯಜ್ಞಂ ಚ ಪಂಚ ಯಜ್ಞಾನ್ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ॥ 18.100 ॥

ಯದಿ ಸ್ಯಾತ್ ತರ್ಪಣಾದರ್ವಾಕ್ ಬ್ರಹ್ಮಯಜ್ಞಃ ಕೃತೋ ನ ಹಿ ।
ಕೃತ್ವಾ ಮನುಷ್ಯಯಜ್ಞಂ ವೈ ತತಃ ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಮಾಚರೇತ್ ॥ 18.101 ॥

ಅಗ್ನೇಃ ಪಶ್ಚಿಮತೋ ದೇಶೇ ಭೂತಯಜ್ಞಾಂತ ಏವ ವಾ ।
ಕುಶಪುಂಜೇ ಸಮಾಸೀನಃ ಕುಶಪಾಣಿಃ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 18.102 ॥

ಶಾಲಾಗ್ನೌ ಲೌಕಿಕೇ ವಾಽಥ ಜಲೇ ಭೂಭ್ಯಾಮಥಾಪಿವಾ ।
ವೈಶ್ವದೇವಂ ಕರ್ತವ್ಯೋ ದೇವಯಜ್ಞಃ ಸ ವೈ ಸ್ಮೃತಃ ॥ 18.103 ॥

ಯದಿ ಸ್ಯಾಲ್ಲೌಕಿಕೇ ಪಕ್ಷೇ ತತೋಽನ್ನಂ ತತ್ರ ಹೂಯತೇ ।
ಶಾಲಾಗ್ನೌ ತತ್ಪಚೇದನ್ನಂ ವಿಧಿರೇಷ ಸನಾತನಃ ॥ 18.104 ॥

ದೇವೇಭ್ಯಸ್ತು ಹುತಾದನ್ನಾಚ್ಛೇಷಾದ್ ಭೂತಬಲಿಂ ಹರೇತ್ ।
ಭೂತಯಜ್ಞಃ ಸ ವೈ ಜ್ಞೇಯೋ ಭೂತಿದಃ ಸರ್ವದೇಹಿನಾಂ ॥ 18.105 ॥

ಶ್ವಭ್ಯಶ್ಚ ಶ್ವಪಚೇಭ್ಯಶ್ಚ ಪತಿತಾದಿಭ್ಯ ಏವ ಚ ।
ದದ್ಯಾದ್ ಭೂಮೌ ಬಲಿಂ ತ್ವನ್ನಂ ಪಕ್ಷಿಭ್ಯೋ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 18.106 ॥

ಸಾಯಂ ಚಾನ್ನಸ್ಯ ಸಿದ್ಧಸ್ಯ ಪತ್ನ್ಯಮಂತ್ರಂ ಬಲಿಂ ಹರೇತ್ ।
ಭೂತಯಜ್ಞಸ್ತ್ವಯಂ ನಿತ್ಯಂ ಸಾಯಂ ಪ್ರಾತರ್ವಿಧೀಯತೇ ॥ 18.107 ॥

ಏಕಂ ತು ಭೋಜಯೇದ್ ವಿಪ್ರಂ ಪಿತೄನುದ್ದಿಶ್ಯ ಸಂತತಂ ।
ನಿತ್ಯಶ್ರಾದ್ಧಂ ತದುದ್ದಿಷ್ಟಂ ಪಿತೃಯಜ್ಞೋ ಗತಿಪ್ರದಃ ॥ 18.108 ॥

ಉದ್ಧೃತ್ಯ ವಾ ಯಥಾಶಕ್ತಿ ಕಿಂಚಿದನ್ನಂ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ವೇದತತ್ತ್ವಾರ್ಥವಿದುಷೇ ದ್ವಿಜಾಯೈವೋಪಪಾದಯೇತ್ ॥ 18.109 ॥

ಪೂಜಯೇದತಿಥಿಂ ನಿತ್ಯಂ ನಮಸ್ಯೇದರ್ಚ್ಚಯೇದ್ ದ್ವಿಜಂ ।
ಮನೋವಾಕ್ಕರ್ಮಭಿಃ ಶಾಂತಮಾಗತಂ ಸ್ವಗೃಹಂ ತತಃ ॥ 18.110 ॥

ಅನ್ವಾರಬ್ಧೇನ ಸವ್ಯೇನ ಪಾಣಿನಾ ದಕ್ಷಿಣೇನ ತು ।
ಹಂತಕಾರಮಥಾಗ್ರಂ ವಾ ಭಿಕ್ಷಾಂ ವಾ ಶಕ್ತಿತೋ ದ್ವಿಜಃ ॥ 18.111 ॥

ದದ್ಯಾದತಿಥಯೇ ನಿತ್ಯಂ ಬುಧ್ಯೇತ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ।
ಭಿಕ್ಷಾಮಾಹುರ್ಗ್ರಾಸಮಾತ್ರಮಗ್ರಂ ತಸ್ಯಾಶ್ಚತುರ್ಗುಣಂ ॥ 18.112 ॥

ಪುಷ್ಕಲಂ ಹಂತಕಾರಂ ತು ತಚ್ಚತುರ್ಗುಣಮುಚ್ಯತೇ ।
ಗೋದೋಹಮಾತ್ರಂ ಕಾಲಂ ವೈ ಪ್ರತೀಕ್ಷ್ಯೋ ಹ್ಯತಿಥಿಃ ಸ್ವಯಂ ॥ 18.113 ॥

ಅಭ್ಯಾಗತಾನ್ ಯಥಾಶಕ್ತಿ ಪೂಜಯೇದತಿಥೀನ್ ಸದಾ ।
ಭಿಕ್ಷಾಂ ವೈ ಭಿಕ್ಷವೇ ದದ್ಯಾದ್ ವಿಧಿವದ್ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣೇ ।
ದದ್ಯಾದನ್ನಂ ಯಥಾಶಕ್ತಿ ತ್ವರ್ಥಿಭ್ಯೋ ಲೋಭವರ್ಜಿತಃ ॥ 18.114 ॥

ಸರ್ವೇಷಾಮಪ್ಯಲಾಭೇ ತ್ವನ್ನಂ ಗೋಭ್ಯೋ ನಿವೇದಯೇತ್ ।
ಭುಂಜೀತ ಬಂಧುಭಿಃ ಸಾರ್ದ್ಧಂ ವಾಗ್ಯತೋಽನ್ನಮಕುತ್ಸಯನ್ ॥ 18.115 ॥

ಅಕೃತ್ವಾ ತು ದ್ವಿಜಃ ಪಂಚ ಮಹಾಯಜ್ಞಾನ್ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ।
ಭೃಂಜೀತ ಚೇತ್ ಸ ಮೂಢಾತ್ಮಾ ತಿರ್ಯಗ್ಯೋನಿಂ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 18.116 ॥

ವೇದಾಭ್ಯಾಸೋಽನ್ವಹಂ ಶಕ್ತ್ಯಾ ಮಹಾಯಜ್ಞಕ್ರಿಯಾಕ್ಷಯಾ ।
ನಾಶಯತ್ಯಾಶು ಪಾಪಾನಿ ದೇವಾನಾಮರ್ಚನಂ ತಥಾ ॥ 18.117 ॥

ಯೋ ಮೋಹಾದಥವಾಲಸ್ಯಾದಕೃತ್ವಾ ದೇವತಾರ್ಚನಂ ।
ಭುಂಕ್ತೇ ಸ ಯಾತಿ ನರಕಂ ಶೂಕರೇಷ್ವಭಿಜಾಯತೇ ॥ 18.118 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಪ್ರಯತ್ನೇನ ಕೃತ್ವಾ ಕರ್ಮಾಣಿ ವೈ ದ್ವಿಜಾಃ ।
ಭುಂಜೀತ ಸ್ವಜನೈಃ ಸಾರ್ದ್ಧಂ ಸ ಯಾತಿ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 18.119 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಅಷ್ಟಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥18 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಏಕೋನವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಪ್ರಾಙ್ಮುಖೋಽನ್ನಾನಿ ಭುಂಜೀತ ಸೂರ್ಯಾಭಿಮುಖ ಏವ ವಾ ।
ಆಸೀನಸ್ವಾಸನೇ ಶುದ್ಧೇ ಭೂಮ್ಯಾಂ ಪಾದೌ ನಿಧಾಯ ತು ॥ 19.1 ॥

ಆಯುಷ್ಯಂ ಪ್ರಾಙ್ಮುಖೋ ಭುಂಕ್ತೇ ಯಶಸ್ಯಂ ದಕ್ಷಿಣಾಮುಖಃ ।
ಶ್ರಿಯಂ ಪ್ರತ್ಯಙ್ಮುಖೋ ಭುಂಕ್ತೇ ಋತಂ ಭುಂಕ್ತೇ
ಉದಙ್ಮುಖಾಃ ॥ 19.2 ॥

ಪಂಚಾರ್ದ್ರೋ ಭೋಜನಂ ಕುರ್ಯಾದ್ ಭೂಮೌ ಪಾತ್ರಂ ನಿಧಾಯ ತು ।
ಉಪವಾಸೇನ ತತ್ತುಲ್ಯಂ ಮನುರಾಹ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ॥ 19.3 ॥

ಉಪಲಿಪ್ತೇ ಶುಚೌ ದೇಶೇ ಪಾದೌ ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ವೈ ಕರೌ ।
ಆಚಮ್ಯಾರ್ದ್ರಾನನೋಽಕ್ರೋಧಃ ಪಂಚಾರ್ದ್ರೋ ಭೋಜನಂ ಚರೇತ್ ॥ 19.4 ॥

ಮಹಾವ್ಯಹೃತಿಭಿಸ್ತ್ವನ್ನಂ ಪರಿಧಾಯೋದಕೇನ ತು ।
ಅಮೃತೋಪಸ್ತರಣಮಸೀತ್ಯಾಪೋಶಾನಕ್ರಿಯಾಂ ಚರೇತ್ ॥ 19.5 ॥

ಸ್ವಾಹಾಪ್ರಣವಸಂಯುಕ್ತಾಂ ಪ್ರಾಣಾಯಾದ್ಯಾಹುತಿಂ ತತಃ ।
ಅಪಾನಾಯ ತತೋ ಭುಕ್ತ್ವಾ ವ್ಯಾನಾಯ ತದನಂತರಂ ॥ 19.6 ॥

ಉದಾನಾಯ ತತಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸಮಾನಾಯೇತಿ ಪಂಚಮಂ ।
ವಿಜ್ಞಾಯ ತತ್ತ್ವಮೇತೇಷಾಂ ಜುಹುಯಾದಾತ್ಮನಿ ದ್ವಿಜಃ ॥ 19.7 ॥

ಶೇಷಮನ್ನಂ ಯಥಾಕಾಮಂ ಭುಂಜೀತ ವ್ಯಂಜನೈರ್ಯುತಂ ।
ಧ್ಯಾತ್ವಾ ತನ್ಮನಸಾ ದೇವಮಾತ್ಮಾನಂ ವೈ ಪ್ರಜಾಪತಿಂ ॥ 19.8 ॥

ಅಮೃತಾಪಿಧಾನಮಸೀತ್ಯುಪರಿಷ್ಟಾದಪಃ ಪಿಬೇತ್ ।
ಆಚಾಂತಃ ಪುನರಾಚಾಮೇದಾಯಂ ಗೌರಿತಿ ಮಂತ್ರತಃ ॥ 19.9 ॥

ದ್ರುಪದಾಂ ವಾ ತ್ರಿರಾವರ್ತ್ಯ ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಣಾಶನೀಂ ।
ಪ್ರಾಣಾನಾಂ ಗ್ರಂಥಿರಸೀತ್ಯಾಲಭೇತ ಹೃದಯಂ ತತಃ ॥ 19.10 ॥

ಆಚಮ್ಯಾಂಗುಷ್ಠಮಾತ್ರೇಣ ಪಾದಾಂಗುಷ್ಠೇನ ದಕ್ಷಿಣೇ ।
ನಿಃಸ್ರಾವಯೇದ್ ಹಸ್ತಜಲಮೂರ್ದ್ಧ್ವಹಸ್ತಃ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 19.11 ॥

ಕೃತಾನುಮಂತ್ರಣಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸಂಧ್ಯಾಯಾಮಿತಿ ಮಂತ್ರತಃ ।
ಅಥಾಕ್ಷರೇಣ ಸ್ವಾತ್ಮಾನಂ ಯೋಜಯೇದ್ ಬ್ರಹ್ಮಣೇತಿ ಹಿ ॥ 19.12 ॥

ಸರ್ವೇಷಾಮೇವ ಯಾಗಾನಾಮಾತ್ಮಯೋಗಃ ಪರಃ ಸ್ಮೃತಃ ।
ಯೋಽನೇನ ವಿಧಿನಾ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸ ಯಾತಿ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಕ್ಷಯಂ ॥ 19.13 ॥

ಯಜ್ಞೋಪವೀತೀ ಭುಂಜೀತ ಸ್ತ್ರಗ್ಗಂಧಾಲಂಕೃತಃ ಶುಚಿಃ ।
ಸಾಯಂಪ್ರಾಪರ್ನಾಂತರಾ ವೈ ಸಂಧ್ಯಾಯಾಂ ತು ವಿಶೇಷತಃ ॥ 19.14 ॥

ನಾದ್ಯಾತ್ ಸೂರ್ಯಗ್ರಹಾತ್ ಪೂರ್ವಂ ಪ್ರತಿ ಸಾಯಂ ಶಶಿಗ್ರಹಾತ್ ।
ಗ್ರಹಕಾಲೇ ಚ ನಾಶ್ನೀಯಾತ್ ಸ್ನಾತ್ವಾಽಶ್ನೀಯಾತ್ವಿಮುಕ್ತಯೇ ॥ 19.15 ॥

ಮುಕ್ತೇ ಶಶಿನಿ ಭುಂಜೀತ ಯದಿ ನ ಸ್ಯಾನ್ಮಹಾನಿಶಾ ।
ಅಮುಕ್ತಯೋರಸ್ತಂಗತಯೋರದ್ಯಾದ್ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಪರೇಽಹನಿ ॥ 19.16 ॥

ನಾಶ್ನೀಯಾತ್ ಪ್ರೇಕ್ಷಮಾಣಾನಾಮಪ್ರದಾಯೈವ ದುರ್ಮತಿಃ ।
ಯಜ್ಞಾವಶಿಷ್ಟಮದ್ಯಾದ್ವಾ ನ ಕ್ರುದ್ಧೋ ನಾನ್ಯಮಾನಸಃ ॥ 19.17 ॥

ಆತ್ಮಾರ್ಥಂ ಭೋಜನಂ ಯಸ್ಯ ರತ್ಯರ್ಥಂ ಯಸ್ಯ ಮೈಥುನಂ ।
ವೃತ್ಯರ್ಥಂ ಯಸ್ಯ ಚಾಧೀತಂ ನಿಷ್ಫಲಂ ತಸ್ಯ ಜೀವಿತಂ ॥ 19.18 ॥

ಯದ್ಭುಂಕ್ತೇ ವೇಷ್ಟಿತಶಿರಾ ಯಚ್ಚ ಭುಂಕ್ತೇ ಉದಙ್ಮುಖಃ ।
ಸೋಪಾನತ್ಕಶ್ಚ ಯದ್ ಭುಂಕ್ತೇ ಸರ್ವಂ ವಿದ್ಯಾತ್ ತದಾಸುರಂ ॥ 19.19 ॥

ನಾರ್ದ್ಧರಾತ್ರೇ ನ ಮಧ್ಯಾಹ್ನೇ ನಾಜೀರ್ಣೇ ನಾರ್ದ್ರವಸ್ತ್ರಧೃಕ್ ।
ನ ಚ ಭಿನ್ನಾಸನಗತೋ ನ ಶಯಾನಃ ಸ್ಥಿತೋಽಪಿ ವಾ ॥ 19.20 ॥

ನ ಭಿನ್ನಭಾಜನೇ ಚೈವ ನ ಭೂಮ್ಯಾಂ ನ ಚ ಪಾಣಿಷು ।
ನೋಚ್ಛಿಷ್ಟೋ ಘೃತಮಾದದ್ಯಾನ್ನ ಮೂರ್ದ್ಧಾನಂ ಸ್ಪೃಶೇದಪಿ ॥ 19.21 ॥

ನ ಬ್ರಹ್ಮ ಕೀರ್ತಯನ್ ವಾಪಿ ನ ನಿಃ ಶೇಷಂ ನ ಭಾರ್ಯಯಾ ।
ನಾಂಧಕಾರೇ ನ ಚಾಕಾಶೇ ನ ಚ ದೇವಾಲಯಾದಿಷು ॥ 19.22 ॥

ನೈಕವಸ್ತ್ರಸ್ತು ಭುಂಜೀತ ನ ಯಾನಶಯನಸ್ಥಿತಃ ।
ನ ಪಾದುಕಾನಿರ್ಗತೋಽಥ ನ ಹಸನ್ ವಿಲಪನ್ನಪಿ ॥ 19.23 ॥

ಭುಕ್ತ್ವಾ ವೈ ಸುಖಮಾಸ್ಥಾಯ ತದನ್ನಂ ಪರಿಣಾಮಯೇತ್ ।
ಇತಿಹಾಸಪುರಾಣಾಭ್ಯಾಂ ವೇದಾರ್ಥಾನುಪಬೃಂಹಯೇತ್ ॥ 19.24 ॥

ತತಃ ಸಂಧ್ಯಾಮುಪಾಸೀತ ಪೂರ್ವೋಕ್ತವಿಧಿನಾ ದ್ವಿಜಃ ।
ಆಸೀನಸ್ತು ಜಪೇದ್ ದೇವೀಂ ಗಾಯತ್ರೀಂ ಪಶ್ಚಿಮಾಂ ಪ್ರತಿ ॥ 19.25 ॥

ನ ತಿಷ್ಠತಿ ತು ಯಃ ಪುರ್ವಾಂ ಆಸ್ತೇ ಸಂಧ್ಯಾಂ ತು ಪಶ್ಚಿಮಾಂ ।
ಸ ಶೂದ್ರೇಣ ಸಮೋ ಲೋಕೇ ಸರ್ವಧರ್ಮವಿವರ್ಜಿತಃ ॥ 19.26 ॥

ಹುತ್ವಾಽಗ್ನಿಂ ವಿಧಿವನ್ಮಂತ್ರೈರ್ಭುಕ್ತ್ವಾ ಯಜ್ಞಾವಶಿಷ್ಟಕಂ ।
ಸಭೃತ್ಯಬಾಂಧವಜನಃ ಸ್ವಪೇಚ್ಛುಷ್ಕಪದೋ ನಿಶಿ ॥ 19.27 ॥

ನೋತ್ತರಾಭಿಮುಖಃ ಸ್ವಪ್ಯಾತ್ ಪಶ್ಚಿಮಾಭಿಮುಖೋ ನ ಚ ।
ನ ಚಾಕಾಶೇ ನ ನಗ್ನೋ ವಾ ನಾಶುಚಿರ್ನಾಸನೇ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 19.28 ॥

ನ ಶೀರ್ಣಾಯಾಂ ತು ಖಟ್ವಾಯಾಂ ಶೂನ್ಯಾಗಾರೇ ನ ಚೈವ ಹಿ ।
ನಾನುವಂಶೇ ನ ಪಾಲಾಶೇ ಶಯನೇ ವಾ ಕದಾಚನ ॥ 19.29 ॥

ಇತ್ಯೇತದಖಿಲೇನೋಕ್ತಮಹನ್ಯಹನಿ ವೈ ಮಯಾ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಕೃತ್ಯಜಾತಮಪವರ್ಗಫಲಪ್ರದಂ ॥ 19.30 ॥

ನಾಸ್ತಿಕ್ಯಾದಥವಾಲಸ್ಯಾತ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ನ ಕರೋತಿ ಯಃ ।
ಸ ಯಾತಿ ನರಕಾನ್ ಘೋರಾನ್ ಕಾಕಯೋನೌ ಚ ಜಾಯತೇ ॥ 19.31 ॥

ನಾನ್ಯೋ ವಿಮುಕ್ತಯೇ ಪಂಥಾ ಮುಕ್ತ್ವಾಶ್ರಮವಿಧಿಂ ಸ್ವಕಂ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಕರ್ಮಾಣಿ ಕುರ್ವೀತ ತುಷ್ಟಯೇ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಃ ॥ 19.32 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಏಕೋನವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥19 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಅಥ ಶ್ರಾದ್ಧಮಮಾವಾಸ್ಯಾಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಕಾರ್ಯಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮೈಃ ।
ಪಿಂಡಾನ್ವಾಹಾರ್ಯಕಂ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಭುಕ್ತಿಮುಕ್ತಿಫಲಪ್ರದಂ ॥ 20.1 ॥

ಪಿಂಡಾನ್ವಾಹಾರ್ಯಕಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಕ್ಷೀಣೇ ರಾಜನಿ ಶಸ್ಯತೇ ।
ಅಪರಾಹ್ಣೇ ದ್ವಿಜಾತೀನಾಂ ಪ್ರಶಸ್ತೇನಾಮಿಷೇಣ ಚ ॥ 20.2 ॥

ಪ್ರತಿಪತ್ಪ್ರಭೃತಿ ಹ್ಯನ್ಯಾಸ್ತಿಥಯಃ ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷಕೇ ।
ಚತುರ್ದಶೀಂ ವರ್ಜಯಿತ್ವಾ ಪ್ರಶಸ್ತಾ ಹ್ಯುತ್ತರೋತ್ತರೇ ॥ 20.3 ॥

ಅಮಾವಾಸ್ಯಾಷ್ಟಕಾಸ್ತಿಸ್ರಃ ಪೌಷಮಾಸಾದಿಷು ತ್ರಿಷು ।
ತಿಸ್ರಸ್ತಾಸ್ತ್ವಷ್ಟಕಾಃ ಪುಣ್ಯಾ ಮಾಘೀ ಪಂಚದಶೀ ತಥಾ ॥ 20.4 ॥

ತ್ರಯೋದಶೀ ಮಘಾಯುಕ್ತಾ ವರ್ಷಾಸು ತು ವಿಶೇಷತಃ ।
ಶಸ್ಯಾಪಾಕಶ್ರಾದ್ಧಕಾಲಾ ನಿತ್ಯಾಃ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ದಿನೇ ದಿನೇ ॥ 20.5 ॥

ನೈಮಿತ್ತಿಕಂ ತು ಕರ್ತವ್ಯಂ ಗ್ರಹಣೇ ಚಂದ್ರಸೂರ್ಯಯೋಃ ।
ಬಾಂಧವಾನಾಂ ಚ ಮರಣೇ ನಾರಕೀ ಸ್ಯಾದತೋಽನ್ಯಥಾ ॥ 20.6 ॥

ಕಾಮ್ಯಾನಿ ಚೈವ ಶ್ರಾದ್ಧಾನಿ ಶಸ್ಯಂತೇ ಗ್ರಹಣಾದಿಷು ।
ಅಯನೇ ವಿಷುವೇ ಚೈವ ವ್ಯತೀಪಾತೇಽಪ್ಯನಂತಕಂ ॥ 20.7 ॥

ಸಂಕ್ರಾಂತ್ಯಾಮಕ್ಷಯಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ತಥಾ ಜನ್ಮದಿನೇಷ್ವಪಿ ।
ನಕ್ಷತ್ರೇಷು ಚ ಸರ್ವೇಷು ಕಾರ್ಯಂ ಕಾಲೇ ವಿಶೇಷತಃ ॥ 20.8 ॥

ಸ್ವರ್ಗಂ ಚ ಲಭತೇ ಕೃತ್ವಾ ಕೃತ್ತಿಕಾಸು ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಅಪತ್ಯಮಥ ರೋಹಿಣ್ಯಾಂ ಸೌಮ್ಯೇ ತು ಬ್ರಹ್ಮವರ್ಚಸಂ ॥ 20.9 ॥

ರೌದ್ರಾಣಾಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ಸಿದ್ಧಿಮಾರ್ದ್ರಾಯಾಂ ಶೌರ್ಯಮೇವ ಚ ।
ಪುನರ್ವಸೌ ತಥಾ ಭೂಮಿಂ ಶ್ರಿಯಂ ಪುಷ್ಯೇ ತಥೈವ ಚ ॥ 20.10 ॥

ಸರ್ವಾನ್ ಕಾಮಾಂಸ್ತಥಾ ಸರ್ಪ್ಯೇ ಪಿತ್ರ್ಯೇ ಸೌಭಾಗ್ಯಮೇವ ಚ ।
ಅರ್ಯಮ್ಣೇ ತು ಧನಂ ವಿಂದ್ಯಾತ್ ಫಾಲ್ಗುನ್ಯಾಂ ಪಾಪನಾಶನಂ ॥ 20.11 ॥

ಜ್ಞಾತಿಶ್ರೈಷ್ಠ್ಯಂ ತಥಾ ಹಸ್ತೇ ಚಿತ್ರಾಯಾಂ ಚ ಬಹೂನ್ ಸುತಾನ್ ।
ವಾಣಿಜ್ಯಸಿದ್ಧಿಂ ಸ್ವಾತೌ ತು ವಿಶಾಖಾಸು ಸುವರ್ಣಕಂ ॥ 20.12 ॥

ಮೈತ್ರೇ ಬಹೂನಿ ಮಿತ್ರಾಣಿ ರಾಜ್ಯಂ ಶಾಕ್ರೇ ತಥೈವ ಚ ।
ಮೂಲೇ ಕೃಷಿಂ ಲಭೇದ್ ಜ್ಞಾನಂ ಸಿದ್ಧಿಮಾಪ್ಯೇ ಸಮುದ್ರತಃ ॥ 20.13 ॥

ಸರ್ವಾನ್ ಕಾಮಾನ್ ವೈಶ್ವದೇವೇ ಶ್ರೈಷ್ಠ್ಯಂ ತು ಶ್ರವಣೇ ಪುನಃ ।
ಶ್ರವಿಷ್ಠಾಯಾಂ ತಥಾ ಕಾಮಾನ್ ವಾರುಣೇ ಚ ಪರಂ ಬಲಂ ॥ 20.14 ॥

ಅಜೈಕಪಾದೇ ಕುಪ್ಯಂ ಸ್ಯಾದಹಿರ್ಬುಧ್ನೇ ಗೃಹಂ ಶುಭಂ ।
ರೇವತ್ಯಾಂ ಬಹವೋ ಗಾವೋ ಹ್ಯಶ್ವಿನ್ಯಾಂ ತುರಗಾಂಸ್ತಥಾ ।
ಯಾಮ್ಯೇಽಥ ಜೀವಿತಂತು ಸ್ಯಾದ್ಯದಿ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ॥ 20.15 ॥

ಆದಿತ್ಯವಾರೇ ತ್ವಾರೋಗ್ಯಂ ಚಂದ್ರೇ ಸೌಭಾಗ್ಯಮೇವ ಚ ।
ಕೌಜೇ ಸರ್ವತ್ರ ವಿಜಯಂ ಸರ್ವಾನ್ ಕಾಮಾನ್ ಬುಧಸ್ಯ ತು ॥ 20.16 ॥

ವಿದ್ಯಾಮಭೀಷ್ಟಾ ಜೀವೇ ತು ಧನಂ ವೈ ಭಾರ್ಗವೇ ಪುನಃ ।
ಶಮೈಶ್ವರೇ ಲಭೇದಾಯುಃ ಪ್ರತಿಪತ್ಸು ಸುತಾನ್ ಶುಭಾನ್ ॥ 20.17 ॥

ಕನ್ಯಕಾ ವೈ ದ್ವಿತೀಯಾಯಾಂ ತೃತೀಯಾಯಾಂ ತು ವಿಂದತಿ ।
ಪಶೂನ್ಕ್ಷುದ್ರಾಂಶ್ಚತುರ್ಥ್ಯಾಂ ತು ಪಂಚಮ್ಯಾಂಶೋಭನಾನ್ ಸುತಾನ್ ॥ 20.18 ॥

ಷಷ್ಟ್ಯಾಂ ದ್ಯುತಿಂ ಕೃಷಿಂ ಚಾಪಿ ಸಪ್ತಮ್ಯಾಂ ಚ ಧನಂ ನರಃ ।
ಅಷ್ಟಮ್ಯಾಮಪಿ ವಾಣಿಜ್ಯಂ ಲಭತೇ ಶ್ರಾದ್ಧದಃ ಸದಾ ॥ 20.19 ॥

ಸ್ಯಾನ್ನವಮ್ಯಾಮೇಕಖುರಂ ದಶಮ್ಯಾಂ ದ್ವಿಖುರಂ ಬಹು ।
ಏಕಾದಶ್ಯಾಂ ತಥಾ ರೂಪ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮವರ್ಚಸ್ವಿನಃ ಸುತಾನ್ ॥ 20.20 ॥

ದ್ವಾದಶ್ಯಾಂ ಜಾತರೂಪಂ ಚ ರಜತಂ ಕುಪ್ಯಮೇವ ಚ ।
ಜ್ಞಾತಿಶ್ರೈಷ್ಠ್ಯಂ ತ್ರಯೋದಶ್ಯಾಂ ಚತುರ್ದಶ್ಯಾಂ ತು ಕ್ರುಪ್ರಜಾಃ ।
ಪಂಚದಶ್ಯಾಂ ಸರ್ವಕಾಮಾನಾಪ್ನೋತಿ ಶ್ರಾದ್ಧದಃ ಸದಾ ॥ 20.21 ॥

ತಸ್ಮಾಚ್ಛ್ರಾದ್ಧಂ ನ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಂ ಚತುರ್ದಶ್ಯಾಂ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿಃ ।
ಶಸ್ತ್ರೇಣ ತು ಹತಾನಾಂ ವೈ ತತ್ರ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಪ್ರಕಲ್ಪಯೇತ್ ॥ 20.22 ॥

ದ್ರವ್ಯಬ್ರಾಹ್ಮಣಸಂಪತ್ತೌ ನ ಕಾಲನಿಯಮಃ ಕೃತಃ ।
ತಸ್ಮಾದ್ ಭೋಗಾಪವರ್ಗಾರ್ಥಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಕುರ್ಯುರ್ದ್ವಿಜಾತಯಃ ॥ 20.23 ॥

ಕರ್ಮಾರಂಭೇಷು ಸರ್ವೇಷು ಕುರ್ಯಾದಾಭ್ಯುದಯಂ ಪುನಃ ।
ಪುತ್ರಜನ್ಮಾದಿಷು ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಪಾರ್ವಣಂ ಪರ್ವಸು ಸ್ಮೃತಂ ॥ 20.24 ॥

ಅಹನ್ಯಹನಿ ನಿತ್ಯಂ ಸ್ಯಾತ್ ಕಾಮ್ಯಂ ನೈಮಿತ್ತಿಕಂ ಪುನಃ ।
ಏಕೋದ್ದಿಷ್ಟಾದಿ ವಿಜ್ಞೇಯಂ ವೃದ್ಧಿಶ್ರಾದ್ಧಂ ತು ಪಾರ್ವಣಂ ॥ 20.25 ॥

ಏತತ್ ಪಂಚವಿಧಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಮನುನಾ ಪರಿಕೀರ್ತಿತಂ ।
ಯಾತ್ರಾಯಾಂ ಷಷ್ಠಮಾಖ್ಯಾತಂ ತತ್ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಪಾಲಯೇತ್ ॥ 20.26 ॥

ಶುದ್ಧಯೇ ಸಪ್ತಮಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಪರಿಭಾಷಿತಂ ।
ದೈವಿಕಂ ಚಾಷ್ಟಮಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಯತ್ಕೃತ್ವಾ ಮುಚ್ಯತೇ ಭಯಾತ್ ॥ 20.27 ॥

ಸಂಂಧ್ಯಾಂ ರೀತ್ರೌ ನ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಂ ರಾಹೋರನ್ಯತ್ರ ದರ್ಶನಾತ್ ।
ದೇಶಾನಾಂ ಚ ವಿಶೇಷೇಣ ಭವೇತ್ ಪುಣ್ಯಮನಂತಕಂ ॥ 20.28 ॥

ಗಂಗಾಯಾಮಕ್ಷಯಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಪ್ರಯಾಗೇಽಮರಕಂಟಕೇ ।
ಗಾಯಂತಿ ಪಿತರೋ ಗಾಥಾಂ ಕೀರ್ತ್ತಯಂತಿ ಮನೀಷಿಣಃ ॥ 20.29 ॥

ಏಷ್ಟವ್ಯಾ ಬಹವಃ ಪುತ್ರಾಃ ಶೀಲವಂತೋ ಗುಣಾನ್ವಿತಾಃ ।
ತೇಷಾಂ ತು ಸಮವೇತಾನಾಂ ಯದ್ಯೇಕೋಽಪಿ ಗಾಯಾಂ ವ್ರಜೇತ್ ॥ 20.30 ॥

ಗಯಾಂ ಪ್ರಾಪ್ಯಾನುಷಂಗೇಣ ಯದಿ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ತಾರಿತಾಃ ಪಿತರಸ್ತೇನ ಸ ಯಾತಿ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 20.31 ॥

ವರಾಹಪರ್ವತೇ ಚೈವ ಗಂಗಾಯಾಂ ವೈ ವಿಶೇಷತಃ ।
ವಾರಾಣಸ್ಯಾಂ ವಿಶೇಷೇಣ ಯತ್ರ ದೇವಃ ಸ್ವಯಂ ಹರಃ ॥ 20.32 ॥

ಗಂಗಾದ್ವಾರೇ ಪ್ರಭಾಸೇ ಚ ಬಿಲ್ವಕೇ ನೀಲಪರ್ವತೇ ।
ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರೇ ಚ ಕುಬ್ಜಾಮ್ರೇ ಭೃಗುತುಂಗೇ ಮಹಾಲಯೇ ॥ 20.33 ॥

ಕೇದಾರೇ ಫಲ್ಗುತೀರ್ಥೇ ಚ ನೈಮಿಷಾರಣ್ಯ ಏವ ಚ ।
ಸರಸ್ವತ್ಯಾಂ ವಿಶೇಷೇಣ ಪುಷ್ಕರೇಷು ವಿಶೇಷತಃ ॥ 20.34 ॥

ನರ್ಮದಾಯಾಂ ಕುಶಾವರ್ತ್ತೇ ಶ್ರೀಶೈಲೇ ಭದ್ರಕರ್ಣಕೇ ।
ವೇತ್ರವತ್ಯಾಂ ವಿಶಾಖಾಯಾಂ ಗೋದಾವರ್ಯಾಂ ವಿಶೇಷತಃ ॥ 20.35 ॥

ಏವಮಾದಿಷು ಚಾನ್ಯೇಷು ತೀರ್ಥೇಷು ಪುಲಿನೇಷು ಚ ।
ನದೀನಾಂ ಚೈವ ತೀರೇಷು ತುಷ್ಯಂತಿ ಪಿತರಃ ಸದಾ ॥ 20.36 ॥

ವ್ರೀಹಿಭಿಶ್ಚ ಯವೈರ್ಮಾಷೈರದ್ಭಿರ್ಮೂಲಫಲೇನ ವಾ ।
ಶ್ಯಾಮಾಕೈಶ್ಚ ಯವೈಃ ಶಾಕೈರ್ನೀವಾರೈಶ್ಚ ಪ್ರಿಯಂಗುಭಿಃ ।
ಗೌಧೂಮೈಶ್ಚ ತಿಲೈರ್ಮುದ್ಗೈರ್ಮಾಸಂ ಪ್ರೀಣಯತೇ ಪಿತೄನ್ ॥ 20.37 ॥

ಆಮ್ರಾನ್ ಪಾನೇ ರತಾನಿಕ್ಷೂನ್ ಮೃದ್ವೀಕಾಂಶ್ಚ ಸದಾಡಿಮಾನ್ ।
ವಿದಾಶ್ವಾಂಶ್ಚ ಭರಂಡಾಶ್ಚ ಶ್ರಾದ್ಧಕಾಲೇ ಪ್ರಾದಪಯೇತ್ ॥ 20.38 ॥

ಲಾಜಾನ್ ಮಧುಯುತಾನ್ ದದ್ಯಾತ್ ಸಕ್ತೂನ್ ಶರ್ಕರಯಾ ಸಹ ।
ದದ್ಯಾಚ್ಛ್ರಾದ್ಧೇ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಶೃಂಗಾಟಕಕಶೇರುಕಾನ್ ॥ 20.39 ॥

ದ್ವೌ ಮಾಸೌ ಮತ್ಸ್ಯಮಾಂಸೇನ ತ್ರೀನ್ ಮಾಸಾನ್ ಹಾರಿಣೇನತು ।
ಔರಭ್ರೇಣಾಥ ಚತುರಃ ಶಾಕುನೇನೇಹ ಪಂಚ ತು ।
ಷಣ್ಮಾಸಾಂಶ್ಛಾಗಮಾಂಸೇನ ಪಾರ್ಷತೇನಾಥ ಸಪ್ತ ವೈ ॥ 20.40 ॥

ಅಷ್ಟಾವೇಣಸ್ಯ ಮಾಂಸೇನ ರೌರವೇಣ ನವೈವ ತು ।
ದಶಮಾಸಾಂಸ್ತು ತೃಪ್ಯಂತಿ ವರಾಹಮಹಿಷಾಮಿಷೈಃ ॥ 20.41 ॥

ಶಶಕೂರ್ಮರ್ಯೋರ್ಮಾಂಸೇನ ಮಾಸಾನೇಕಾದಶೈವ ತು ।
ಸಂವತ್ಸರಂ ತು ಗವ್ಯೇನ ಪಯಸಾ ಪಾಯಸೇನ ತು ।
ವಾರ್ಧ್ರೀಣಸಸ್ಯ ಮಾಂಸೇನ ತೃಪ್ತಿರ್ದ್ವಾದಶವಾರ್ಷಿಕೀ ॥ 20.42 ॥

ಕಾಲಶಾಕಂ ಮಹಾಶಲ್ಕಃ ಖಂಗಲೋಹಾಮಿಷಂ ಮಧು ।
ಆನಂತ್ಯಾಯೈವ ಕಲ್ಪಂತೇ ಮುನ್ಯನ್ನಾನಿ ಚ ಸರ್ವಶಃ ॥ 20.43 ॥

ಕ್ರೀತ್ವಾ ಲಬ್ಧ್ವಾ ಸ್ವಯಂ ವಾಽಥ ಮೃತಾನಾದೃತ್ಯ ವೈ ದ್ವಿಜಃ ।
ದದ್ಯಾಚ್ಛ್ರಾದ್ಧೇ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ತದಸ್ಯಾಕ್ಷಯಮುಚ್ಯತೇ ॥ 20.44 ॥

ಪಿಪ್ಪಲೀಂ ಕ್ರಮುಕಂ ಚೈವ ತಥಾ ಚೈವ ಮಸೂರಕಂ ।
ಕೂಷ್ಮಾಂಡಾಲಾಬುವಾರ್ತ್ತಾಕ ಭೂತೃಣಂ ಸುರಸಂ ತಥಾ ॥ 20.45 ॥

ಕುಸುಂಭಪಿಂಡಮೂಲಂ ವೈ ತಂದುಲೀಯಕಮೇವ ಚ ।
ರಾಜಮಾಷಾಂಸ್ತಥಾ ಕ್ಷೀರಂ ಮಾಹಿಷಾಜಂ ಚ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 20.46 ॥

ಆಢಕ್ಯಃ ಕೋವಿದಾರಾಂಶ್ಚ ಪಾಲಕ್ಯಾ ಮರಿಚಾಂಸ್ತಥಾ ।
ವರ್ಜಯೇತ್ ಸರ್ವಯತ್ನೇನ ಶ್ರಾದ್ಧಕಾಲೇ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 20.47 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ ವಿಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥20 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಏಕವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾ ಯಥೋಕ್ತಂ ಸಂತರ್ಪ್ಯ ಪಿತೄಂಶ್ಚಂದ್ರಕ್ಷಯೇ ದ್ವಿಜಃ ।
ಪಿಂಡಾನ್ವಾಹಾರ್ಯಕಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸೌಮ್ಯಮನಾಃ ಶುಚಿಃ ॥ 21.1 ॥

ಪೂರ್ವಮೇವ ಪರೀಕ್ಷೇತ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ವೇದಪಾರಗಂ ।
ತೀರ್ಥಂ ತದ್ ಹವ್ಯಕವ್ಯಾನಾಂ ಪ್ರದಾನೇ ಚಾತಿಥಿಃ ಸ್ಮೃತಃ ॥ 21.2 ॥

ಯೇ ಸೋಮಪಾ ವಿರಜಸೋ ಧರ್ಮಜ್ಞಾಃ ಶಾಂತಚೇತಸಃ ।
ವ್ರತಿನೋ ನಿಯಮಸ್ಥಾಶ್ಚ ಋತುಕಾಲಾಭಿಗಾಮಿನಃ ॥ 21.3 ॥

ಪಂಚಾಗ್ನಿರಪ್ಯಧೀಯಾನೋ ಯಜುರ್ವೇದವಿದೇವ ಚ ।
ಬಹ್ವೃಚಶ್ಚ ತ್ರಿಸೌಪರ್ಣಸ್ತ್ರಿಮಧುರ್ವಾಽಥ ಯೋಽಭವತ್ ॥ 21.4 ॥

ತ್ರಿಣಾಚಿಕೇತಚ್ಛಂದೋಗೋ ಜ್ಯೇಷ್ಠಸಾಮಗ ಏವ ಚ ।
ಅಥರ್ವಶಿರಸೋಽಧ್ಯೇತಾ ರುದ್ರಾಧ್ಯಾಯೀ ವಿಶೇಷತಃ ॥ 21.5 ॥

ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಪರೋ ವಿದ್ವಾನ್ ನ್ಯಾಯವಿಚ್ಚ ಷಡಂಗವಿತ್ ।
ಮಂತ್ರಬ್ರಾಹ್ಮಣವಿಚ್ಚೈವ ಯಶ್ಚ ಸ್ಯಾದ್ ಧರ್ಮಪಾಠಕಃ ॥ 21.6 ॥

ಋಷಿವ್ರತೀ ಋಷೀಕಶ್ಚ ತಥಾ ದ್ವಾದಶವಾರ್ಷಿಕಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮದೇಯಾನುಸಂತಾನೋ ಗರ್ಭಶುದ್ಧಃ ಸಹಸ್ರದಃ ॥ 21.7 ॥

ಚಾಂದ್ರಾಯಣವ್ರತಚರಃ ಸತ್ಯವಾದೀ ಪುರಾಣವಿತ್ ।
ಗುರುದೇವಾಗ್ನಿಪೂಜಾಸು ಪ್ರಸಕ್ತೋ ಜ್ಞಾನತತ್ಪರಃ ॥ 21.8 ॥

ವಿಮುಕ್ತಃ ಸರ್ವತೋ ಧೀರೋ ಬ್ರಹ್ಮಭೂತೋ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಮಹಾದೇವಾರ್ಚನರತೋ ವೈಷ್ಣವಃ ಪಂಕ್ತಿಪಾವನಃ ॥ 21.9 ॥

ಅಹಿಂಸಾನಿರತೋ ನಿತ್ಯಮಪ್ರತಿಗ್ರಹಣಸ್ತಥಾ ।
ಸತ್ರೀ ಚ ದಾನನಿರತಾ ವಿಜ್ಞೇಯಃ ಪಂಕ್ತಿಪಾವನಃ ॥ 21.10 ॥

ಯುವಾನಃ ಶ್ರೋತ್ರಿಯಾಃ ಸ್ವಸ್ಥಾ ಮಹಾಯಜ್ಞಪರಾಯಣಾಃ ।
ಸಾವಿತ್ರೀಜಾಪನಿರತಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಃ ಪಂಕ್ತಿಪಾವನಾಃ ।
ಕುಲಾನಾಂ ಶ್ರುತವಂತಶ್ಚ ಶೀಲವಂತಸ್ತಪಸ್ವಿನಃ ।
ಅಗ್ನಿಚಿತ್ಸ್ನಾತಕಾ ವಿಪ್ರಃ ವಿಜ್ಞೇಯಾಃ ಪಂಕ್ತಿಪಾವನಾಃ ।
ಮಾತಾಪಿತ್ರೋರ್ಹಿತೇ ಯುಕ್ತಃ ಪ್ರಾತಃ ಸ್ನಾಯೀ ತಥಾ ದ್ವಿಜಃ ।
ಅಧ್ಯಾತ್ಮವಿನ್ಮುನಿರ್ದಾಂತೋ ವಿಜ್ಞೇಯಃ ಪಂಕ್ತಿಪಾವನಃ ॥ 21.11 ॥

ಜ್ಞಾನನಿಷ್ಠೋ ಮಹಾಯೋಗೀ ವೇದಾಂತಾರ್ಥವಿಚಿಂತಕಃ ।
ಶ್ರದ್ಧಾಲುಃ ಶ್ರಾದ್ಧನಿರತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಪಂಕ್ತಿಪಾವನಃ ॥ 21.12 ॥

ವೇದವಿದ್ಯಾರತಃ ಸ್ನಾತೋ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಪರಃ ಸದಾ ।
ಅಥರ್ವಣೋ ಮುಮುಕ್ಷುಶ್ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಪಂಕ್ತಿಪಾವನಃ ॥ 21.13 ॥

ಅಸಮಾನಪ್ರವರಕೋ ಹ್ಯಸಗೋತ್ರಸ್ತಥೈವ ಚ ।
ಅಸಂಬಂಧೀ ಚ ವಿಜ್ಞೇಯೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಪಂಕ್ತಿಪಾವನಃ ॥ 21.14 ॥

ಭೋಜಯೇದ್ ಯೋಗಿನಂ ಶಾಂತಂ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನರತಂ ಯತಃ ।
ಅಲಾಭೇ ನೈಷ್ಠಿಕಂ ದಾಂತಮುಪಕುರ್ವಾಣಕಂ ತಥಾ ॥ 21.15 ॥

ತದಲಾಭೇ ಗೃಹಸ್ಥಂ ತು ಮುಮುಕ್ಷುಂ ಸಂಗವರ್ಜಿತಂ ।
ಸರ್ವಾಲಾಭೇ ಸಾಧಕಂ ವಾ ಗೃಹಸ್ಥಮಪಿ ಭೋಜಯೇತ್ ॥ 21.16 ॥

ಪ್ರಕೃತೇರ್ಗುಣತತ್ತ್ವಜ್ಞೋ ಯಸ್ಯಾಶ್ನಾತಿ ಯತಿರ್ಹವಿಃ ।
ಫಲಂ ವೇದವಿದಾಂ ತಸ್ಯ ಸಹಸ್ರಾದತಿರಿಚ್ಯತೇ ॥ 21.17 ॥

ತಸ್ಮಾದ್ ಯತ್ನೇನ ಯೋಗೀಂದ್ರಮೀಶ್ವರಜ್ಞಾನತತ್ಪರಂ ।
ಭೋಜಯೇದ್ ಹವ್ಯಕವ್ಯೇಷು ಅಲಾಭಾದಿತರಾನ್ ದ್ವಿಜಾನ್ ॥ 21.18 ॥

ಏಷ ವೈ ಪ್ರಥಮಃ ಕಲ್ಪಃ ಪ್ರದಾನೇ ಹವ್ಯಕವ್ಯಯೋಃ ।
ಅನುಕಲ್ಪಸ್ತ್ವಯಂ ಜ್ಞೇಯಃ ಸದಾ ಸದ್ಭಿರನುಷ್ಠಿತಃ ॥ 21.19 ॥

ಮಾತಾಮಹಂ ಮಾತುಲಂ ಚ ಸ್ವಸ್ತ್ರೀಯಂ ಶ್ವಶುರಂ ಗುರುಂ ।
ದೌಹಿತ್ರಂ ವಿಟ್ಪತಿಂ ಬಂಧುಮೃತ್ವಿಗ್ಯಾಜ್ಯೌ ಚ ಭೋಜಯೇತ್ ॥ 21.20 ॥

ನ ಶ್ರಾದ್ಧೇ ಭೋಜಯೇನ್ಮಿತ್ರಂ ಧನೈಃ ಕಾರ್ಯೋಽಸ್ಯ ಸಂಗ್ರಹಃ ।
ಪೈಶಾಚೀ ದಕ್ಷಿಣಾಶಾ ಹಿ ನೈವಾಮುತ್ರ ಫಲಪ್ರದಾ ॥ 21.21 ॥

ಕಾಮಂ ಶ್ರಾದ್ಧೇಽರ್ಚ್ಚಯೇನ್ಮಿತ್ರಂ ನಾಭಿರೂಪಮಪಿ ತ್ವರಿಂ ।
ದ್ವಿಷತಾ ಹಿ ಹವಿರ್ಭುಕ್ತಂ ಭವತಿ ಪ್ರೇತ್ಯ ನಿಷ್ಫಲಂ ॥ 21.22 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಹ್ಯನಧೀಯಾನಸ್ತೃಣಾಗ್ನಿರಿವ ಶಾಮ್ಯತಿ ।
ತಸ್ಮೈ ಹವ್ಯಂ ನ ದಾತವ್ಯಂ ನ ಹಿ ಭಸ್ಮನಿ ಹೂಯತೇ ॥ 21.23 ॥

ಯಥೋಷರೇ ಬೀಜಮುಪ್ತ್ವಾ ನ ವಪ್ತಾ ಲಭತೇ ಫಲಂ ।
ತಥಾಽನೃಚೇ ಹವಿರ್ದತ್ತ್ವಾ ನ ದಾತಾ ಲಭತೇ ಫಲಂ ॥ 21.24 ॥

ಯಾವತೋ ಗ್ರಸತೇ ಪಿಂಡಾನ್ ಹವ್ಯಕವ್ಯೇಷ್ವಮಂತ್ರವಿತ್ ।
ತಾವತೋ ಗ್ರಸತೇ ಪ್ರೇತ್ಯ ದೀಪ್ತಾನ್ ಸ್ಥೂಲಾಂಸ್ತ್ವಯೋಗುಡಾನ್ ॥ 21.25 ॥

ಅಪಿ ವಿದ್ಯಾಕುಲೈರ್ಯುಕ್ತಾ ಹೀನವೃತ್ತಾ ನರಾಧಮಾಃ
ಯತ್ರೈತೇ ಭುಂಜತೇ ಹವ್ಯಂ ತದ್ ಭವೇದಾಸುರಂ ದ್ವಿಜಾಃ ॥ 21.26 ॥

ಯಸ್ಯ ವೇದಶ್ಚ ವೇದೀ ಚ ವಿಚ್ಛಿದ್ಯೇತೇ ತ್ರಿಪೂರುಷಂ ।
ಸ ವೈ ದುರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ನಾರ್ಹಃ ಶ್ರಾದ್ಧಾದಿಷು ಕದಾಚನ ॥ 21.27 ॥

ಶೂದ್ರಪ್ರೇಷ್ಯೋ ಭೃತೋ ರಾಜ್ಞೋ ವೃಷಲೀ ಗ್ರಾಮಯಾಜಕಃ ।
ಬಧಬಂಧೋಪಜೀವೀ ಚ ಷಡೇತೇ ಬ್ರಹ್ಮಬಂಧವಃ ॥ 21.28 ॥

ದತ್ತಾನುಯೋಗೋ ದ್ರವ್ಯಾರ್ಥಂ ಪತಿತಾನ್ ಮನುರಬ್ರವೀತ್ ।
ವೇದವಿಕ್ರಯಿಣೋ ಹ್ಯೇತೇ ಶ್ರಾದ್ಧಾದಿಷು ವಿಗರ್ಹಿತಾಃ ॥ 21.29 ॥

ಸುತವಿಕ್ರಯಿಣೋ ಯೇ ತು ಪರಪೂರ್ವಾಸಮುದ್ಭವಾಃ ।
ಅಸಾಮಾನ್ಯಾನ್ ಯಜಂತೇ ಯೇ ಪತಿತಾಸ್ತೇ ಪ್ರಕೀರ್ತಿತಾಃ ॥ 21.30 ॥

ಅಸಂಸ್ಕೃತಾಧ್ಯಾಪಕಾ ಯೇ ಭೃತ್ಯಾ ವಾಽಧ್ಯಾಪಯಂತಿ ಯೇ ।
ಅಧೀಯತೇ ತಥಾ ವೇದಾನ್ ಪತಿತಾಸ್ತೇ ಪ್ರಕೀರ್ತಿತಾಃ ॥ 21.31 ॥

ವೃದ್ಧಶ್ರಾವಕನಿರ್ಗ್ರಂಥಾಃ ಪಂಚರಾತ್ರವಿದೋ ಜನಾಃ ।
ಕಾಪಾಲಿಕಾಃ ಪಾಶುಪತಾಃ ಪಾಷಂಡಾ ಯೇ ಚ ತದ್ವಿಧಾಃ ॥ 21.32 ॥

ಯಸ್ಯಾಶ್ನಂತಿ ಹವೀಂಷ್ಯೇತೇ ದುರಾತ್ಮಾನಸ್ತು ತಾಮಸಾಃ ।
ನ ತಸ್ಯ ತದ್ ಭವೇಚ್ಛ್ರಾದ್ಧಂ ಪ್ರೇತ್ಯ ಚೇಹ ಫಲಪ್ರದಂ ॥ 21.33 ॥

ಅನಾಶ್ರಮೀ ದ್ವಿಜೋ ಯಃ ಸ್ಯಾದಾಶ್ರಮೀ ವಾ ನಿರರ್ಥಕಃ ।
ಮಿಥ್ಯಾಶ್ರಮೀ ಚ ತೇ ವಿಪ್ರಾ ವಿಜ್ಞೇಯಾಃ ಪಂಕ್ತಿದೂಷಕಾಃ ॥ 21.34 ॥

ದುಶ್ಚರ್ಮಾ ಕುನಖೀ ಕುಷ್ಠೀ ಶ್ವಿತ್ರೀ ಚ ಶ್ಯಾವದಂತಕಃ ।
ವಿದ್ಧ್ಯಜನನಶ್ಚೈವ ಸ್ತೇನಃ ಕ್ಲೀಬೋಽಥ ನಾಸ್ತಿಕಃ ॥ 21.35 ॥

ಮದ್ಯಪೋ ವೃಷಲೀಸಕ್ತೋ ವೀರಹಾ ದಿಧಿಷೂಪತಿಃ ।
ಆಗಾರದಾಹೀ ಕುಂಡಾಶೀ ಸೋಮವಿಕ್ರಯಿಣೋ ದ್ವಿಜಾಃ ॥ 21.36 ॥

ಪರಿವೇತ್ತಾ ಚ ಹಿಂಸ್ರಃ ಶ್ಚ ಪರಿವಿತ್ತಿರ್ನಿರಾಕೃತಿಃ ।
ಪೌನರ್ಭವಃ ಕುಸೀದಶ್ಚ ತಥಾ ನಕ್ಷತ್ರದರ್ಶಕಃ ॥ 21.37 ॥

ಗೀತವಾದಿತ್ರನಿರತೋ ವ್ಯಾಧಿತಃ ಕಾಣ ಏವ ಚ ।
ಹೀನಾಂಗಶ್ಚಾತಿರಿಕ್ತಾಂಗೋ ಹ್ಯವಕೀರ್ಣೀಸ್ತಥೈವ ಚ ॥ 21.38 ॥

ಕಾಂತಾದೂಷೀ ಕುಂಡಗೋಲೌ ಅಭಿಶಸ್ತೋಽಥ ದೇವಲಃ
ಮಿತ್ರಧ್ರುಕ್ ಪಿಶುನಶ್ಚೈವ ನಿತ್ಯಂ ಭಾರ್ಯಾನುವರ್ತ್ತಿತಃ ॥ 21.39 ॥

ಮಾತಾಪಿತ್ರೋರ್ಗುರೋಸ್ತ್ಯಾಗೀ ದಾರತ್ಯಾಗೀ ತಥೈವ ಚ
ಗೋತ್ರಸ್ಪೃಕ್ ಭ್ರಷ್ಟಶೌಚಶ್ಚ ಕಾಂಡಸ್ಪೃಷ್ಟಸ್ತಥೈವ ಚ ॥ 21.40 ॥

ಅನಪತ್ಯಃ ಕೂಟಸಾಕ್ಷೀ ಯಾಚಕೋ ರಂಗಜೀವಕಃ ।
ಸಮುದ್ರಯಾಯೀ ಕೃತಹಾ ತಥಾ ಸಮಯಭೇದಕಃ ॥ 21.41 ॥

ದೇವನಿಂದಾಪರಶ್ಚೈವ ವೇದನಿಂದಾರತಸ್ತಥಾ ।
ದ್ವಿಜನಿಂದಾರತಶ್ಚೈತೇ ವರ್ಜ್ಯಾಃ ಶ್ರಾದ್ಧಾದಿಕರ್ಮಸು ॥ 21.42 ॥

ಕೃತಘ್ನಃ ಪಿಶುನಃ ಕ್ರೂರೋ ನಾಸ್ತಿಕೋ ವೇದನಿಂದಕಃ ।
ಮಿತ್ರಧ್ರುಕ್ ಕುಹಕಶ್ಚೈವ ವಿಶೇಷಾತ್ ಪಂಕ್ತಿದೂಷಕಾಃ ॥ 21.43 ॥

ಸರ್ವೇ ಪುನರಭೋಜ್ಯಾನ್ನಃ ತದಾನಾರ್ಹಾಶ್ಚ ಕರ್ಮಸು ।
ಬ್ರಹ್ಮಭಾವನಿರಸ್ತಾಶ್ಚ ವರ್ಜನೀಯಾಃ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ॥ 21.44 ॥

ಶೂದ್ರಾನ್ನರಸಪುಷ್ಟಾಂಗಃ ಸಂಧ್ಯೋಪಾಸನವರ್ಜಿತಃ ।
ಮಹಾಯಜ್ಞವಿಹೀನಶ್ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಪಂಕ್ತಿದೂಷಕಃ ॥ 21.45 ॥

ಅಧೀತನಾಶನಶ್ಚೈವ ಸ್ನಾನಹೋಮವಿವರ್ಜಿತಃ ।
ತಾಮಸೋ ರಾಜಸಶ್ಚೈವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಪಂಕ್ತಿದೂಷಕಃ ॥ 21.46 ॥

ಬಹುನಾಽತ್ರ ಕಿಮುಕ್ತೇನ ವಿಹಿತಾನ್ ಯೇ ನ ಕುರ್ವತೇ ।
ನಿಂದಿತಾನಾಚರಂತ್ಯೇತೇ ವರ್ಜ್ಯಾಃ ಶ್ರಾದ್ಧೇ ಪ್ರಯತ್ನತಃ ॥ 21.47 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಏಕವಿಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥21 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ದ್ವಾವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಗೋಮಯೇನೋದಕೈರ್ಭೂಮಿಂ ಶೋಧಯಿತ್ವಾ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಸನ್ನಿಮಂತ್ರ್ಯ ದ್ವಿಜಾನ್ ಸರ್ವಾನ್ ಸಾಧುಭಿಃ ಸನ್ನಿಮಂತ್ರಯೇತ್ ॥ 22.1 ॥

ಶ್ವೋ ಭವಿಷ್ಯತಿ ಮೇ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಪೂರ್ವೇದ್ಯುರಭಿಪೂಜ್ಯ ಚ ।
ಅಸಂಭವೇ ಪರೇದ್ಯುರ್ವಾ ಯಥೋಕ್ತೈರ್ಲಕ್ಷಣೈರ್ಯುತಾನ್ ॥ 22.2 ॥

ತಸ್ಯ ತೇ ಪಿತರಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ಶ್ರಾದ್ಧಕಾಲಮುಪಸ್ಥಿತಂ ।
ಅನ್ಯೋನ್ಯಂ ಮನಸಾ ಧ್ಯಾತ್ವಾ ಸಂಪತಂತಿ ಮನೋಜವಾಃ ॥ 22.3 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣೈಸ್ತೈ ಸಹಾಶ್ನಂತಿ ಪಿತರೋ ಹ್ಯಂತರಿಕ್ಷಗಾಃ ।
ವಾಯುಭೂತಾಸ್ತು ತಿಷ್ಠಂತಿ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಯಾಂತಿ ಪರಾಂ ಗತಿಂ ॥ 22.4 ॥

ಆಮಂತ್ರಿತಾಶ್ಚ ತೇ ವಿಪ್ರಾಃ ಶ್ರಾದ್ಧಕಾಲ ಉಪಸ್ಥಿತೇ ।
ವಸೇಯುರ್ನಿಯತಾಃ ಸರ್ವೇ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಪರಾಯಣಾಃ ॥ 22.5 ॥

ಅಕ್ರೋಧನೋಽತ್ವರೋಽಮತ್ತಃ ಸತ್ಯವಾದೀ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಭಾರಂ ಮೈಥುನಮಧ್ವಾನಂ ಶ್ರಾದ್ಧಕೃದ್ ವರ್ಜಯೇಜ್ಜಪಂ ॥ 22.6 ॥

ಆಮಂತ್ರಿತೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಾ ಯೋಽನ್ಯಸ್ಮೈ ಕುರುತೇ ಕ್ಷಣಂ ।
ಸ ಯಾತಿ ನರಕಂ ಘೋರಂ ಸೂಕರತ್ವಾಂ ಪ್ರಾಯಾತಿ ಚ ॥ 22.7 ॥

ಆಮಂತ್ರಯಿತ್ವಾ ಯೋ ಮೋಹಾದನ್ಯಂ ಚಾಮಂತ್ರಯೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ಸ ತಸ್ಮಾದಧಿಕಃ ಪಾಪೀ ವಿಷ್ಠಾಕೀಟೋಽಭಿಜಾಯತೇ ॥ 22.8 ॥

ಶ್ರಾದ್ಧೇ ನಿಮಂತ್ರಿತೋ ವಿಪ್ರೋ ಮೈಥುನಂ ಯೋಽಧಿಗಚ್ಛತಿ ।
ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಮವಾಪ್ನೋತಿ ತಿರ್ಯಗ್ಯೋನೌ ಚ ಜಾಯತೇ ॥ 22.9 ॥

ನಿಮಂತ್ರಿತಸ್ತು ಯೋ ವಿಪ್ರೋ ಹ್ಯಧ್ವಾನಂ ಯಾತಿ ದುರ್ಮತಿಃ ।
ಭವಂತಿ ಪಿತರಸ್ತಸ್ಯ ತನ್ಮಾಸಂ ಪಾಪಭೋಜನಾಃ ॥ 22.10 ॥

ನಿಮಂತ್ರಿತಸ್ತು ಯಃ ಶ್ರಾದ್ಧೇ ಪ್ರಕುರ್ಯಾತ್ ಕಲಹಂ ದ್ವಿಜಃ ।
ಭವಂತಿ ತಸ್ಯ ತನ್ಮಾಸಂ ಪಿತರೋ ಮಲಭೋಜನಾಃ ॥ 22.11 ॥

ತಸ್ಮಾನ್ನಿಮಂತ್ರಿತಃ ಶ್ರಾದ್ಧೇ ನಿಯತಾತ್ಮಾ ಭವೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ಅಕ್ರೋಧನಃ ಶೌಚಪರಃ ಕರ್ತಾ ಚೈವ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ॥ 22.12 ॥

ಶ್ವೋಭೂತೇ ದಕ್ಷಿಣಾಂ ಗತ್ವಾ ದಿಶಂ ದರ್ಭಾನ್ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಸಮೂಲಾನಾಹರೇದ್ ವಾರಿ ದಕ್ಷಿಣಾಗ್ರಾನ್ ಸುನಿರ್ಮಲಾನ್ ॥ 22.13 ॥

ದಕ್ಷಿಣಾಪ್ರವಣಂ ಸ್ನಿಗ್ಧಂ ವಿಭಕ್ತಂ ಶುಭಲಕ್ಷಣಂ ।
ಶುಚಿಂ ದೇಶಂ ವಿವಿಕ್ತಂ ಚ ಗೋಮಯೇನೋಪಲೇಪಯೇತ್ ॥ 22.14 ॥

ನದೀತೀರೇಷು ತೀರ್ಥೇಷು ಸ್ವಭೂಮೌ ಚೈವ ನಾಂಬುಷು ।
ವಿವಿಕ್ತೇಷು ಚ ತುಷ್ಯಂತಿ ದತ್ತೇನ ಪಿತರಃ ಸದಾ ॥ 22.15 ॥

ಪಾರಕ್ಯೇ ಭೂಮಿಭಾಗೇ ತು ಪಿತೄಣಾಂ ನೈವ ನಿರ್ವಪೇತ್ ।
ಸ್ವಾಮಿಭಿಸ್ತದ್ ವಿಹನ್ಯೇತ ಮೋಹಾದ್ ಯತ್ ಕ್ರಿಯತೇ ನರೈಃ ॥ 22.16 ॥

ಅಟವ್ಯಃ ಪರ್ವತಾಃ ಪುಣ್ಯಾಸ್ತೀರ್ಥಾನ್ಯಾಯತನಾನಿ ಚ ।
ಸರ್ವಾಣ್ಯಸ್ವಾಮಿಕಾನ್ಯಾಹುರ್ನ ಹ್ಯೇತೇಷು ಪರಿಗ್ರಹಃ ॥ 22.17 ॥

ತಿಲಾನ್ ಪ್ರವಿಕಿರೇತ್ತತ್ರ ಸರ್ವತೋ ಬಂಧಯೇದಜಾಂ ।
ಅಸುರೋಪಹತಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ತಿಲೈಃ ಶುದ್ಧ್ಯತ್ಯಜೇನ ವಾ ॥ 22.18 ॥

ತತೋಽನ್ನಂ ಬಹುಸಂಸ್ಕಾರಂ ನೈಕವ್ಯಂಜನಮಚ್ಯುತಂ ।
ಚೋಷ್ಯಂ ಪೇಯಂ ಸಮೃದ್ಧಂ ಚ ಯಥಾಶಕ್ತ್ಯಾ ಪ್ರಕಲ್ಪಯೇತ್ ॥ 22.19 ॥

ತತೋ ನಿವೃತ್ತೇ ಮಧ್ಯಾಹ್ನೇ ಲುಪ್ತರೋಮನಖಾನ್ ದ್ವಿಜಾನ್ ।
ಅಭಿಗಮ್ಯ ಯಥಾಮಾರ್ಗಂ ಪ್ರಯಚ್ಛೇದ್ ದಂತಧಾವನಂ ॥ 22.20 ॥

ತೈಲಮಭ್ಯಂಜನಂ ಸ್ನಾನಂ ಸ್ನಾನೀಯಂ ಚ ಪೃಥಗ್ವಿಧಂ ।
ಪಾತ್ರೈರೌದುಂಬರೈರ್ದದ್ಯಾದ್ ವೈಶ್ವದೈವತ್ಯಪೂರ್ವಕಂ ॥ 22.21 ॥

ತತಃಸ್ನಾನಾನ್ನಿವೃತ್ತೇಭ್ಯಃ ಪ್ರತ್ಯುತ್ಥಾಯಕೃತಾಂಜಲಿಃ ।
ಪಾದ್ಯಮಾಚಮನೀಯಂ ಚ ಸಂಪ್ರಯಚ್ಛೇದ್ ಯಥಾಕ್ರಮಂ ॥ 22.22 ॥

ಯೇ ಚಾತ್ರ ವಿಶ್ವೇದೇವಾನಾಂ ವಿಪ್ರಾಃ ಪೂರ್ವಂ ನಿಮಂತ್ರಿತಾಃ ।
ಪ್ರಾಙ್ಮುಖಾನ್ಯಾಸನಾನ್ಯೇಷಾಂ ತ್ರಿದರ್ಭೋಪಹಿತಾನಿ ಚ ॥ 22.23 ॥

ದಕ್ಷಿಣಾಮುಖಮುಕ್ತಾನಿ ಪಿತೄಣಾಮಾಸನಾನಿ ಚ ।
ದಕ್ಷಿಣಾಗ್ರೇಷು ದರ್ಭೇಷು ಪ್ರೋಕ್ಷಿತಾನಿ ತಿಲೋದಕೈಃ ॥ 22.24 ॥

ತೇಷೂಪವೇಶಯೇದೇತಾನಾಸನಂ ಸಂಸ್ಪೃಶನ್ನಪಿ ।
ಆಸಧ್ವಮಿತಿ ಸಂಜಲ್ಪನ್ನಾಸೀರಂಸ್ತೇ ಪೃಥಕ್ ಪೃಥಕ್ ॥ 22.25 ॥

ದ್ವೌ ದೈವೇ ಪ್ರಾಙ್ಮುಖೌ ಪಿತ್ರ್ಯೇ ತ್ರಯಶ್ಚೋದಙ್ಮುಖಾಸ್ತಥಾ ।
ಏಕೈಕಂ ವಾ ಭವೇತ್ ತತ್ರ ದೇವಮಾತಾಮಹೇಷ್ವಪಿ ॥ 22.26 ॥

ಸತ್ಕ್ರಿಯಾಂ ದೇಶಕಾಲೌ ಚ ಶೌಚಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸಂಪದಂ ।
ಪಂಚೈತಾನ್ ವಿಸ್ತರೋ ಹಂತಿ ತಸ್ಮಾನ್ನೇಹೇತ ವಿಸ್ತರಂ ॥ 22.27 ॥

ಅಪಿ ವಾ ಭೋಜಯೇದೇಕಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ವೇದಪಾರಗಂ ।
ಶ್ರುತಶೀಲಾದಿಸಂಪನ್ನಮಲಕ್ಷಣವಿವರ್ಜಿತಂ ॥ 22.28 ॥

ಉದ್ಧೃತ್ಯ ಪಾತ್ರೇ ಚಾನ್ನಂ ತತ್ ಸರ್ವಸ್ಮಾತ್ ಪ್ರಕೃತಾತ್ ಪುನಃ ।
ದೇವತಾಯತನೇ ವಾಸೌ ನಿವೇದ್ಯಾನ್ಯತ್ಪ್ರವರ್ತ್ತಯೇತ್ ॥ 22.29 ॥

ಪ್ರಾಸ್ಯೇದಗ್ನೌ ತದನ್ನಂ ತು ದದ್ಯಾದ್ ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣೇ ।
ತಸ್ಮಾದೇಕಮಪಿ ಶ್ರೇಷ್ಠಂ ವಿದ್ವಾಂಸಂ ಭೋಜಯೇದ್ ದ್ವಿಜಂ ॥ 22.30 ॥

ಭಿಕ್ಷುಕೋ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ವಾ ಭೋಜನಾರ್ಥಮುಪಸ್ಥಿತಃ ।
ಉಪವಿಷ್ಟೇಷು ಯಃ ಶ್ರಾದ್ಧೇ ಕಾಮಂ ತಮಪಿ ಭೋಜಯೇತ್ ॥ 22.31 ॥

ಅತಿಥಿರ್ಯಸ್ಯ ನಾಶ್ನಾತಿ ನ ತಚ್ಛ್ರಾದ್ಧಂ ಪ್ರಶಸ್ಯತೇ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಪ್ರಯತ್ನಾಚ್ಛ್ರಾದ್ಧೇಷು ಪೂಜ್ಯಾ ಹ್ಯತಿಥಯೋ ದ್ವಿಜೈಃ ॥ 22.32 ॥

ಆತಿಥ್ಯರಹಿತೇ ಶ್ರಾದ್ಧೇ ಭುಂಜತೇ ಯೇ ದ್ವಿಜಾತಯಃ ।
ಕಾಕಯೋನಿಂ ವ್ರಜಂತ್ಯೇತೇ ದಾತಾ ಚೈವ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 22.33 ॥

ಹೀನಾಂಗಃ ಪತಿತಃ ಕುಷ್ಠೀ ವ್ರಣೀ ಪುಕ್ಕಸನಾಸ್ತಿಕೌ ।
ಕುಕ್ಕುಟಾಃ ಶೂಕರಾಃ ಶ್ವಾನೋ ವರ್ಜ್ಯಾಃ ಶ್ರಾದ್ಧೇಷು ದೂರತಃ ॥ 22.34 ॥

ಬೀಭತ್ಸುಮಶುಚಿಂ ನಗ್ನಂ ಮತ್ತಂ ಧೂರ್ತಂ ರಜಸ್ವಲಾಂ ।
ನೀಲಕಾಷಾಯವಸನಪಾಷಂಡಾಂಶ್ಚ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 22.35 ॥

ಯತ್ ತತ್ರ ಕ್ರಿಯತೇ ಕರ್ಮ ಪೈತೃಕಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಪ್ರತಿ ।
ತತ್ಸರ್ವಮೇವ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಂ ವೈಶ್ವದೈವತ್ಯಪೂರ್ವಕಂ ॥ 22.36 ॥

ಯಥೋಪವಿಷ್ಟಾನ್ ಸರ್ವಾಂಸ್ತಾನಲಂಕುರ್ಯಾದ್ ವಿಭೂಷಣೈಃ ।
ಸ್ರಗ್ದಾಮಭಿಃ ಶಿರೋವೇಷ್ಟೈರ್ಧೂಪವಾಸೋಽನುಲೇಪನೈಃ ॥ 22.37 ॥

ತತಸ್ತ್ವಾವಾಹಯೇದ್ ದೇವಾನ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಮನುಜ್ಞಯಾ ।
ಉದಙ್ಮುಖೋ ಯಥಾನ್ಯಾಯಂ ವಿಶ್ವೇ ದೇವಾಸ ಇತ್ಯೃಚಾ ॥ 22.38 ॥

ದ್ವೇ ಪವಿತ್ರೇ ಗೃಹೀತ್ವಾಽಥ ಭಾಜನೇ ಕ್ಷಾಲಿತೇ ಪುನಃ ।
ಶಂನೋ ದೇವೀ ಜಲಂ ಕ್ಷಿಪ್ತ್ವಾ ಯವೋಽಸೀತಿ ಯವಾಂಸ್ತಥಾ ॥ 22.39 ॥

ಯಾ ದಿವ್ಯಾ ಇತಿ ಮಂತ್ರೇಣ ಹಸ್ತೇ ತ್ವರ್ಘಂ ವಿನಿಕ್ಷಿಪೇತ್ ।
ಪ್ರದದ್ಯಾದ್ ಗಂಧಮಾಲ್ಯಾನಿ ಧೂಪಾದೀನಿ ಚ ಶಕ್ತಿತಃ ॥ 22.40 ॥

ಅಪಸವ್ಯಂ ತತಃ ಕೃತ್ವಾ ಪಿತೄಣಾಂ ದಕ್ಷಿಣಾಮುಖಃ ।
ಆವಾಹನಂ ತತಃ ಕುರ್ಯಾದುಶಂತಸ್ತ್ವೇತ್ಯೃಚಾ ಬುಧಃ ॥ 22.41 ॥

ಆವಾಹ್ಯ ತದನುಜ್ಞಾತೋ ಜಪೇದಾಯಂತು ನಸ್ತತಃ ।
ಶಂನೋ ದೇವ್ಯೋದಕಂ ಪಾತ್ರೇ ತಿಲೋಽಸೀತಿ ತಿಲಾಂಸ್ತಥಾ ॥ 22.42 ॥

ಕ್ಷಿಪ್ತ್ವಾ ಚಾರ್ಘಂ ಯಥಾಪೂರ್ವಂ ದತ್ತ್ವಾ ಹಸ್ತೇಷು ವೈ ಪುನಃ ।
ಸಂಸ್ರವಾಂಶ್ಚ ತತಃ ಸರ್ವಾನ್ ಪಾತ್ರೇ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 22.43 ॥

ಪಿತೃಭ್ಯಃ ಸ್ಥಾನಮೇತಚ್ಚ ನ್ಯುಬ್ಜಪಾತ್ರಂ ನಿಧಾಪಯೇತ್ ।
ಅಗ್ನೌ ಕರಿಷ್ಯನ್ನಾದಾಯ ಪೃಚ್ಛೇದನ್ನಂ ಘೃತಪ್ಲುತಂ ।
ಕುರುಷ್ವೇತ್ಯಭ್ಯನುಜ್ಞಾತೋ ಜುಹುಯಾದುಪವೀತವಾನ್ ॥ 22.44 ॥

ಯಜ್ಞೋಪವೀತಿನಾ ಹೋಮಃ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಃ ಕುಶಪಾಣಿನಾ ।
ಪ್ರಾಚೀನಾವೀತಿನಾ ಪಿತ್ರ್ಯಂ ವೈಶ್ವದೇವಂ ತು ಹೋಮವಿತ್ ॥ 22.45 ॥

ದಕ್ಷಿಣಂ ಪಾತಯೇಜ್ಜಾನುಂ ದೇವಾನ್ ಪರಿಚರನ್ ಸದಾ ।
ಪಿತೃಣಾಂ ಪರಿಚರ್ಯಾಸು ಪಾತಯೇದಿತರಂ ತಥಾ ॥ 22.46 ॥

ಸೋಮಾಯ ವೈ ಪಿತೃಮತೇ ಸ್ವಧಾ ನಮ ಇತಿ ಬ್ರುವನ್ ।
ಅಗ್ನಯೇ ಕವ್ಯವಾಹನಾಯ ಸ್ವಧೇತಿ ಜುಹುಯಾತ್ ತತಃ ॥ 22.47 ॥

ಅಗ್ನ್ಯಭಾವೇ ತು ವಿಪ್ರಸ್ಯ ಪಾಣಾವೇವೋಪಪಾದಯೇತ್ ।
ಮಹಾದೇವಾಂತಿಕೇ ವಾಽಥ ಗೋಷ್ಠೇ ವಾ ಸುಸಮಾಹಿತಃ ॥ 22.48 ॥

ತತಸ್ತೈರಭ್ಯನುಜ್ಞಾತೋ ಗತ್ವಾ ವೈ ದಕ್ಷಿಣಾಂ ದಿಶಂ ।
ಗೋಮಯೇನೋಪಲಿಪ್ಯೋರ್ವೀಂ ಸ್ಥಾನಂ ಕುರ್ಯಾತ್ಸಸೈಕತಂ ॥ 22.49 ॥

ಮಂಡಲಂ ಚತುರಸ್ರಂ ವಾ ದಕ್ಷಿಣಾಪ್ರವಣಂ ಶುಭಂ ।
ತ್ರಿರುಲ್ಲಿಖೇತ್ತಸ್ಯ ಮಧ್ಯಂ ದರ್ಭೇಣೈಕೇನ ಚೈವ ಹಿ ॥ 22.50 ॥

ತತಃ ಸಂಸ್ತೀರ್ಯ ತತ್ಸ್ಥಾನೇ ದರ್ಭಾನ್ವೈ ದಕ್ಷಿಣಾಗ್ರಕಾನ್ ।
ತ್ರೀನ್ ಪಿಂಡಾನ್ ನಿರ್ವಪೇತ್ ತತ್ರ ಹವಿಃ ಶೇಷಾತ್ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 22.51 ॥

ಲುಪ್ತ ಪಿಂಡಾಂಸ್ತು ತಂ ಹಸ್ತಂ ನಿಮೃಜ್ಯಾಲ್ಲೇಪಭಾಗಿನಾಂ ।
ತೇಷು ದರ್ಭೇಷ್ವಥಾಚಮ್ಯ ತ್ರಿರಾಚಮ್ಯ ಶನೈರಸೂನ್ ।
ತದನ್ನಂ ತು ನಮಸ್ಕುರ್ಯಾತ್ ಪಿತೄನೇವ ಚ ಮಂತ್ರವಿತ್ ॥ 22.52 ॥

ಉದಕಂ ನಿನಯೇಚ್ಛೇಷಂ ಶನೈಃ ಪಿಂಡಾಂತಿಕೇ ಪುನಃ ।
ಅವಜಿಘ್ರೇಚ್ಚ ತಾನ್ ಪಿಂಡಾನ್ ಯಥಾನ್ಯುಪ್ತ್ವಾ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 22.53 ॥

ಅಥ ಪಿಂಡಾಚ್ಚ ಶಿಷ್ಟಾನ್ನಂ ವಿಧಿನಾ ಭೋಜಯೇದ್ ದ್ವಿಜಾನ್ ।
ಮಾಂಸಾನ್ಯಪೂಪಾನ್ ವಿವಿಧಾನ್ ದದ್ಯಾತ್ ಕೃಶರಪಾಯಸಂ ॥ 22.54 ॥

ತತೋಽನ್ನಮುತ್ಸೃಜೇದ್ಭುಕ್ತೇಷ್ವಗ್ರತೋ ವಿಕಿರನ್ಭುವಿ ।
ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ತದನ್ನಮಿತ್ಯೇವ ತೃಪ್ತಾನಾಚಾಮಯೇತ್ತತಃ ॥ 22.55 ॥

ಆಚಾಂತಾನನುಜಾನೀಯಾದಭಿತೋ ರಮ್ಯತಾಮಿತಿ ।
ಸ್ವಧಾಸ್ತ್ವಿತಿ ಚ ತೇ ಬ್ರೂಯುರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸ್ತದನಂತರಂ ॥ 22.56 ॥

ತತೋ ಭುಕ್ತವತಾಂ ತೇಷಾಂ ಅನ್ನಶೇಷಂ ನಿವೇದಯೇತ್ ।
ಯಥಾ ಬ್ರೂಯುಃ ಸ್ತಥಾ ಕುರ್ಯಾತ್ ಅನುಜ್ಞಾತಸ್ತು ತೈರ್ದ್ವಿಜೈಃ ॥ 22.57 ॥

ಪಿತ್ರೇ ಸ್ವದಿತಮಿತ್ಯೇವ ವಾಚ್ಯಂ ಗೋಷ್ಟೇಷು ಸುಶ್ರಿತಂ ।
ಸಂಪನ್ನಮಿತ್ಯಭ್ಯುದಯೇ ದೇವೇ ಸೇವಿತಮಿತ್ಯಪಿ ॥ 22.58 ॥

ವಿಸೃಜ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ತಾನ್ವೈ ಪಿತೃಪೂರ್ವಂತು ವಾಗ್ಯತಃ ।
ದಕ್ಷಿಣಾಂದಿಶಮಾಕಾಂಕ್ಷನ್ಯಾಚೇತೇಮಾನ್ವರಾನ್ ಪಿತೄನ್ ॥ 22.59 ॥

ದಾತಾರೋ ನೋಽಭಿವರ್ಧಂತಾಂ ವೇದಾಃ ಸಂತತಿರೇವ ಚ ।
ಶ್ರದ್ಧಾ ಚ ನೋ ಮಾ ವಿಗಮದ್ಬಹುದೇಯಂಚ ನೋಸ್ತ್ವಿತಿ ॥ 22.60 ॥

ಪಿಂಡಾಂಸ್ತು ಗೋಽಜವಿಪ್ರೇಭ್ಯಃ ದದ್ಯಾದಗ್ನೌ ಜಲೇಽಪಿ ವಾ ।
ಮಧ್ಯಮಂತು ತತಃ ಪಿಂಡಮದ್ಯಾತ್ಪತ್ನೀ ಸುತಾರ್ಥಿನೀ ॥ 22.61 ॥

ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ಹಸ್ತ ವಾಚಮ್ಯ ಜ್ಞಾತಿಂ ಶೇಷೇಣ ತೋಷಯೇತ್ ।
ಸೂಪಶಾಕಫಲಾನೀಕ್ಷೂನ್ ಪಯೋ ದಧಿ ಘೃತಂ ಮಧು ॥ 22.62 ॥

ಅನ್ನಂ ಚೈವ ಯಥಾಕಾಮಂ ವಿವಿಧಂ ಭೋಜ್ಯಪೇಯಕಂ ।
ಯದ್ ಯದಿಷ್ಟಂ ದ್ವಿಜೇಂದ್ರಾಣಾಂ ತತ್ಸರ್ವಂ ವಿನಿವೇದಯೇತ್ ॥ 22.63 ॥

ಧಾನ್ಯಾಂಸ್ತಿಲಾಂಶ್ಚ ವಿವಿಧಾನ್ ಶರ್ಕರಾ ವಿವಿಧಾಸ್ತಥಾ ।
ಉಷ್ಣಮನ್ನಂ ದ್ವಿಜಾತಿಭ್ಯೋ ದಾತವ್ಯಂ ಶ್ರೇಯ ಇಚ್ಛತಾ ।
ಅನ್ಯತ್ರ ಫಲಮೂಲೇಭ್ಯಃ ಪಾನಕೇಭ್ಯಸ್ತಥೈವ ಚ ॥ 22.64 ॥

ನಭೂಮೌ ಪಾತಯೇಜ್ಜಾನುಂ ನ ಕುಪ್ಯೇನ್ನಾನೃತಂ ವದೇತ್ ।
ನ ಪಾದೇನ ಸ್ಪೃಶೇದನ್ನಂ ನ ಚೈವಮವಧೂನಯೇತ್ ॥ 22.65 ॥

ಕ್ರೋಧೇನೈವಚ ಯತ್ಭುಕ್ತಂ ಯದ್ಭುಕ್ತಂ ತ್ವಯಥಾವಿಧಿ ।
ಯಾತುಧಾನಾ ವಿಲುಂಪಂತಿ ಜಲ್ಪತಾ ಚೋಪಪಾದಿತಂ ॥ 22.66 ॥

ಸ್ವಿನ್ನಗಾತ್ರೋ ನ ತಿಷ್ಠೇತ ಸನ್ನಿಧೌ ತು ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ।
ನಚ ಪಶ್ಯೇತ ಕಾಕಾದೀನ್ ಪಕ್ಷಿಣಃ ಪ್ರತಿಷೇಧಯೇತ್ ।
ತದ್ರೂಪಾಃ ಪಿತರಸ್ತತ್ರ ಸಮಾಯಾಂತಿ ಬುಭುಕ್ಷವಃ ॥ 22.67 ॥

ನ ದದ್ಯಾತ್ ತತ್ರ ಹಸ್ತೇನ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಲವಣಂ ತಥಾ ।
ನ ಚಾಯಸೇನ ಪಾತ್ರೇಣ ನ ಚೈವಾಶ್ರದ್ಧಯಾ ಪುನಃ ॥ 22.68 ॥

ಕಾಂಚನೇನ ತು ಪಾತ್ರೇಣ ರಾಜತೋದುಂಬರೇಣ ವಾ
ದತ್ತಮಕ್ಷಯತಾಂ ಯಾತಿ ಖಡ್ಗೇನ ಚ ವಿಶೇಷತಃ ॥ 22.69 ॥

ಪಾತ್ರೇ ತು ಮೃಣ್ಮಯೇ ಯೋ ವೈ ಶ್ರಾದ್ಧೇ ಭೋಜಯತೇ ದ್ವಿಜಾನ್ ।
ಸ ಯಾತಿ ನರಕಂ ಘೋರಂ ಭೋಕ್ತಾ ಚೈವ ಪುರೋಧಸಃ ॥ 22.70 ॥

ನ ಪಂಕ್ತ್ಯಾಂ ವಿಷಮಂ ದದ್ಯಾನ್ನ ಯಾಚೇನ್ನ ಚ ದಾಪಯೇತ್ ।
ಯಾಚಿತಾ ದಾಪಿತಾ ದಾತಾ ನರಕಾನ್ ಯಾಂತಿ ದಾರುಣಾನ್ ॥ 22.71 ॥

ಭುಂಜೀರನ್ ವಾಗ್ಯತಾಃ ಶಿಷ್ಟಾ ನ ಬ್ರೂಯುಃ ಪ್ರಾಕೃತಾನ್ ಗುಣಾನ್ ।
ತಾವದ್ಧಿ ಪಿತರೋಽಶ್ನಂತಿ ಯಾವನ್ನೋಕ್ತಾ ಹವಿರ್ಗುಣಾಃ ॥ 22.72 ॥

ನಾಗ್ರಾಸನೋಪವಿಷ್ಟಸ್ತು ಭುಂಜೀತ ಪ್ರಥಮಂ ದ್ವಿಜಃ ।
ಬಹೂನಾಂ ಪಶ್ಯತಾಂ ಸೋಽನ್ಯಃ ಪಂಕ್ತ್ಯಾ ಹರತಿ ಕಿಲ್ಬಿಷಂ ॥ 22.73 ॥

ನ ಕಿಂಚಿದ್ ವರ್ಜಯೇಚ್ಛ್ರಾದ್ಧೇ ನಿಯುಕ್ತಸ್ತು ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ನ ಮಾಂಸಂ ಪ್ರತಿಷೇಧೇತ ನ ಚಾನ್ಯಸ್ಯಾನ್ನಮೀಕ್ಷಯೇತ್ ॥ 22.74 ॥

ಯೋ ನಾಶ್ನಾತಿ ದ್ವಿಜೋ ಮಾಂಸಂ ನಿಯುಕ್ತಃ ಪಿತೃಕರ್ಮಣಿ ।
ಸ ಪ್ರೇತ್ಯ ಪಶುತಾಂ ಯಾತಿ ಸಂಭವಾನೇಕವಿಂಶತಿಂ ॥ 22.75 ॥

ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಾಂಚ್ಛ್ರವಯೇದೇಷಾಂ ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರಾಣಿ ಚೈವ ಹಿ ।
ಇತಿಹಾಸಪುರಾಣಾನಿ ಶ್ರಾದ್ಧಕಲ್ಪಾಂಶ್ಚ ಶೋಭನಾನ್ ॥ 22.76 ॥

ತತೋಽನ್ನಮುತ್ಸೃಜೇದ್ ಭುಕ್ತಾ ಸಾಗ್ರತೋ ವಿಕಿರನ್ ಭುವಿ ।
ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ತೃಪ್ತಾಃ ಸ್ಥ ಇತ್ಯೇವಂ ತೃಪ್ತಾನಾಚಾಮಯೇತ್ ತತಃ ॥ 22.77 ॥

ಆಚಾಂತಾನನುಜಾನೀಯಾದಭಿತೋ ರಮ್ಯತಾಮಿತಿ ।
ಸ್ವಧಾಽಸ್ತ್ವಿತಿ ಚ ತಂ ಬ್ರೂಯುರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸ್ತದನಂತರಂ ॥ 22.78 ॥

ತತೋ ಭುಕ್ತವತಾಂ ತೇಷಾಮನ್ನಶೇಷಂ ನಿವೇದಯೇತ್ ।
ಯಥಾ ಬ್ರೂಯುಸ್ತಥಾ ಕುರ್ಯಾದನುಜ್ಞಾತಸ್ತು ತೈರ್ದ್ವಿಜೈಃ ॥ 22.79 ॥

ಪಿತ್ರ್ಯೇ ಸ್ವದಿತ ಇತ್ಯೇವ ವಾಕ್ಯಂ ಗೋಷ್ಠೇಷು ಸೂತ್ರಿತಂ ।
ಸಂಪನ್ನಮಿತ್ಯಭ್ಯುದಯೇ ದೈವೇ ರೋಚತ ಇತ್ಯಪಿ ॥ 22.80 ॥

ವಿಸೃಜ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಲ್ತುತ್ವಾ ವೈ ದೈವಪೂರ್ವಂ ತು ವಾಗ್ಯತಃ ।
ದಕ್ಷಿಣಾಂ ದಿಶಮಾಕಾಂಕ್ಷನ್ಯಾಚೇತೇಮಾನ್ ವರಾನ್ ಪಿತೄನ್ ॥ 22.81 ॥

ದಾತಾರೋ ನೋಽಭಿವರ್ದ್ಧಂತಾಂ ವೇದಾಃ ಸಂತತಿರೇವ ಚ ।
ಶ್ರದ್ಧಾ ಚ ನೋ ಮಾ ವ್ಯಗಮದ್ ಬಹುದೇಯಂ ಚ ನೋಸ್ತ್ತ್ವಿತಿ ॥ 22.82 ॥

ಪಿಂಡಾಂಸ್ತು ಗೋಽಜವಿಪ್ರೇಭ್ಯೋ ದದ್ಯಾದಗ್ನೌ ಜಲೇಽಪಿ ವಾ ।
ಮಧ್ಯಮಂ ತು ತತಃ ಪಿಂಡಮದ್ಯಾತ್ ಪತ್ನೀ ಸುತಾರ್ಥಿನೀ ॥ 22.83 ॥

ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ಹಸ್ತಾವಾಚಮ್ಯ ಜ್ಞಾತೀನ್ ಶೇಷೇಣ ತೋಷಯೇತ್ ।
ಜ್ಞಾತಿಷ್ವಪಿ ಚತುಷ್ಟೇಷು ಸ್ವಾನ್ ಭೃತ್ಯಾನ್ ಭೋಜಯೋತ್ ತತಃ ॥ 22.84 ॥

ಪಶ್ಚಾತ್ ಸ್ವಯಂ ಚ ಪತ್ನೀಭಿಃ ಶೇಷಮನ್ನಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ನೋದ್ವಾಸಯೇತ್ ತದುಚ್ಛಿಷ್ಟಂ ಯಾವನ್ನಾಸ್ತಂಗತೋ ರವಿಃ ॥ 22.85 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಭವೇತಾಂ ತು ದಂಪತೀ ರಜನೀಂ ತು ತಾಂ ।
ದತ್ತ್ವಾ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ತಥಾ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಸೇವತೇ ಯಸ್ತು ಮೈಥುನಂ ॥ 22.86 ॥

ಮಹಾರೌರವಮಾಸಾದ್ಯ ಕೀಟಯೋನಿಂ ವ್ರಜೇತ್ ಪುನಃ ॥ 22.87 ॥

ಶುಚಿರಕ್ರೋಧನಃ ಶಾಂತಃ ಸತ್ಯವಾದೀ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಂ ಚ ತಥಾಽಧ್ವಾನಂ ಕರ್ತ್ತಾ ಭೋಕ್ತಾ ಚ ವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 22.88 ॥

ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಪರಶ್ರಾದ್ಧಂ ಭುಂಜತೇ ಯೇ ದ್ವಿಜಾತಯಃ ।
ಮಹಾಪಾತಿಕಿಭಿಸ್ತುಲ್ಯಾ ಯಾಂತಿ ತೇ ನರಕಾನ್ ಬಹೂನ್ ॥ 22.89 ॥

ಏಷ ವೋ ವಿಹಿತಃ ಸಮ್ಯಕ್ ಶ್ರಾದ್ಧಕಲ್ಪಃ ಸನಾತನಃ ।
ಆನೇನ ವರ್ದ್ಧಯೇನ್ನಿತ್ಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವ್ಯಸನಾನ್ವಿತಃ ॥ 22.90 ॥

ಆಮಶ್ರಾದ್ಧಂ ದ್ವಿಜಃ ಕುರ್ಯಾದ್ ವಿಧಿಜ್ಞಃ ಶ್ರದ್ಧಯಾನ್ವಿತಃ ।
ತೇನಾಗ್ನೌ ಕರಣಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪಿಂಡಾಂಸ್ತೇನೈವ ನಿರ್ವಪೇತ್ ॥ 22.91 ॥

ಯೋಽನೇನ ವಿಧಿನಾ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಶಾಂತಮಾನಸಃ ।
ವ್ಯಪೇತಕಲ್ಪಷೋ ನಿತ್ಯಂ ಯೋಗಿನಾಂ ವರ್ತ್ತತೇ ಪದಂ ॥ 22.92 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಪ್ರಯತ್ನೇನ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಕುರ್ಯಾದ್ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಆರಾಧಿತೋ ಭವೇದೀಶಸ್ತೇನ ಸಮ್ಯಕ್ ಸನಾತನಃ ॥ 22.93 ॥

ಅಪಿ ಮೂಲೈರ್ಫಲೈರ್ವಾಽಪಿ ಪ್ರಕುರ್ಯಾನ್ನಿರ್ಧನೋ ದ್ವಿಜಃ ।
ತಿಲೋದಕೈಸ್ತರ್ಪಯಿತ್ವಾ ಪಿತೄನ್ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 22.94 ॥

ನ ಜೀವತ್ಪಿತೃಕೋ ದದ್ಯಾದ್ಧೋಮಾಂತಂ ವಾ ವಿಧೀಯತೇ ।
ಯೇಷಾಂ ವಾಪಿ ಪಿತಾ ದದ್ಯಾತ್ ತೇಷಾಂ ಚೈಕೇ ಪ್ರಚಕ್ಷತೇ ॥ 22.95 ॥

ಪಿತಾ ಪಿತಾಮಹಶ್ಚೈವ ತಥೈವ ಪ್ರಪಿತಾಮಹಃ ।
ಯೋ ಯಸ್ಯ ಪ್ರೀಯತೇ ತಸ್ಮೈ ದೇಯಂ ನಾನ್ಯಸ್ಯ ತೇನ ತು ॥ 22.96 ॥

ಭೋಜಯೇದ್ ವಾಪಿ ಜೀವಂತಂ ಯಥಾಕಾಮಂ ತು ಭಕ್ತಿತಃ ।
ನ ಜೀವಂತಮತಿಕ್ರಮ್ಯ ದದಾತಿ ಪ್ರಯತಃ ಶುಚಿಃ ॥ 22.97 ॥

ದ್ವ್ಯಾಮುಷ್ಯಾಯಣಿಕೋ ದದ್ಯಾದ್ ಬೀಜಿಕ್ಷೇತ್ರಿಕಯೋಃ ಸಮಂ ।
ಅಧಿಕಾರೀ ಭವೇತ್ಸೋಽಥ ನಿಯೋಗೋತ್ಪಾದಿತೋ ಯದಿ ॥ 22.98 ॥

ಅನಿಯುಕ್ತಃ ಸುತೋ ಯಶ್ಚ ಶುಕ್ರತೋ ಜಾಯತೇ ತ್ವಿಹ ।
ಪ್ರದದ್ಯಾದ್ ವೀಜಿನೇ ಪಿಂಡಂ ಕ್ಷೇತ್ರಿಣೇ ತು ತತೋಽನ್ಯಥಾ ॥ 22.99 ॥

ದ್ವೌ ಪಿಂಡೌ ನಿರ್ವಪೇತ್ ತಾಭ್ಯಾಂ ಕ್ಷೇತ್ರಿಣೇ ಬೀಜಿನೇ ತಥಾ ।
ಕೀರ್ತ್ತಯೇದಥ ಚೈಕಸ್ಮಿನ್ ಬೀಜಿನಂ ಕ್ಷೇತ್ರಿಣಂ ತತಃ ।
ಮೃತಾಹನಿ ತು ಕರ್ತ್ತವ್ಯಮೇಕೋದಿಷ್ಟಂ ವಿಧಾನತಃ ॥ 22.100 ॥

ಅಶೌಚೇ ಸ್ವೇ ಪರಿಕ್ಷೀಣೇ ಕಾಮ್ಯಂ ವೈ ಕಾಮತಃ ಪುನಃ ।
ಪೂರ್ವಾಹ್ನಿ ಚೈವ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಂ ಶ್ರಾದ್ಧಮಭ್ಯುದಯಾರ್ಥಿನಾ ॥ 22.101 ॥

ದೇವವತ್ಸರ್ವಮೇವ ಸ್ಯಾದ್ ನೈವ ಕಾರ್ಯಾಃ ತಿಲೈಃ ಕ್ರಿಯಾ ।
ದರ್ಭಾಶ್ಚ ಋಜವಃ ಕಾರ್ಯಾ ಯುಗ್ಮಾನ್ ವೈ ಭೋಜಯೇದ್ ದ್ವಿಜಾನ್ ॥ 22.101 ॥

ನಾಂದೀಮುಖಾಸ್ತು ಪಿತರಃ ಪ್ರೀಯಂತಾಮಿತಿ ವಾಚಯೇತ್ ।
ಮಾತೃಶ್ರಾದ್ಧಂ ತು ಪೂರ್ವಂ ಸ್ಯಾತ್ ಪಿತೄಣಾಂ ತದನಂತರಂ ॥ 22.103 ॥

ತತೋ ಮಾತಾಮಹಾನಾಂ ತು ವೃದ್ಧೌ ಶ್ರಾದ್ಧತ್ರಯಂ ಸ್ಮೃತಂ ।
ದೈವಪೂರ್ವಂ ಪ್ರದದ್ಯಾದ್ ವೈ ನ ಕುರ್ಯಾದಪ್ರದಕ್ಷಿಣಂ ॥ 22.104 ॥

ಪ್ರಾಙ್ಮುಖೋ ನಿರ್ವಪೇತ್ ಪಿಂಡಾನುಪವೀತೀ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಪೂರ್ವಂ ತು ಮಾತರಃ ಪೂಜ್ಯಾ ಭಕ್ತ್ಯಾ ವೈ ಸಗಣೇಶ್ವರಾಃ ॥ 22.105 ॥

ಸ್ಥಂಡಿಲೇಷು ವಿಚಿತ್ರೇಷು ಪ್ರತಿಮಾಸು ದ್ವಿಜಾತಿಷು ।
ಪುಷ್ಪೈರ್ಧೂಪೈಶ್ಚ ನೈವೇದ್ಯೈರ್ಗಂಧಾದ್ಯೈರ್ಭೂಷಣೈರಪಿ ॥ 22.106 ॥

ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ಮಾತೃಗಣಂ ಕೂರ್ಯಾಚ್ಛ್ರಾದ್ಧತ್ರಯಂ ದ್ವಿಜಃ ।
ಅಕೃತ್ವಾ ಮಾತೃಯೋಗಂ ತು ಯಃ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಪರಿವೇಷಯೇತ್ ।
ತಸ್ಯ ಕ್ರೋಧಸಮಾವಿಷ್ಟಾ ಹಿಂಸಾಮಿಚ್ಛಂತಿ ಮಾತರಃ ॥ 22.107 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ದ್ವಾವಿಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥22 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ತ್ರಯೋವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ದಶಾಹಂ ಪ್ರಾಹುರಾಶೌಚಂ ಸಪಿಂಡೇಷು ವಿಧೀಯತೇ ।
ಮೃತೇಷು ವಾಽಥ ಜಾತೇಷು ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ॥ 23.1 ॥

ನಿತ್ಯಾನಿ ಚೈವ ಕರ್ಮಾಣಿ ಕಾಮ್ಯಾನಿ ಚ ವಿಶೇಷತಃ ।
ನಕುರ್ಯಾದ್ ವಿಹಿತಂ ಕಿಂಚಿತ್ ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಂ ಮನಸಾಽಪಿಚ ॥ 23.2 ॥

ಶುಚೀನಕ್ರೋಧನಾನ್ ಭೂಮ್ಯಾನ್ ಶಾಲಾಗ್ನೌ ಭಾವಯೇದ್ ದ್ವಿಜಾನ್ ।
ಶುಷ್ಕಾನ್ನೇನ ಫಲೈರ್ವಾಪಿ ವೈತಾನಾನ್ ಜುಹುಯಾತ್ ತಥಾ ॥ 23.3 ॥

ನ ಸ್ಪೃಶೇದುರಿಮಾನನ್ಯೇ ನ ಚ ತೇಭ್ಯಃ ಸಮಾಹರೇತ್ ।
ಚತುರ್ಥೇ ಪಂಚಮೇ ವಾಽಹ್ನಿ ಸಂಸ್ಪರ್ಶಃ ಕಥಿತೋ ಬುಧೈಃ ॥ 23.4 ॥

ಸೂತಕೇ ತು ಸಪಿಂಡಾನಾಂ ಸಂಸ್ಪರ್ಶೋ ನ ಪ್ರದುಷ್ಯತಿ ।
ಸೂತಕಂ ಸೂತಿಕಾಂ ಚೈವ ವರ್ಜಯಿತ್ವಾ ನೃಣಾಂ ಪುನಃ ॥ 23.5 ॥

ಅಧೀಯಾನಸ್ತಥಾ ವೇದಾನ್ ವೇದವಿಚ್ಚ ಪಿತಾ ಭವೇತ್ ।
ಸಂಸ್ಪೃಶ್ಯಾಃ ಸರ್ವ ಏವೈತೇ ಸ್ನಾನಾನ್ಮಾತಾ ದಶಾಹತಃ ॥ 23.6 ॥

ದಶಾಹಂ ನಿರ್ಗುಣೇ ಪ್ರೋಕ್ತಮಶೌಚಂ ಚಾತಿನಿರ್ಗುಣೇ ।
ಏಕದ್ವಿತ್ರಿಗುಣೈರ್ಯುಕ್ತಃ ಚತುಸ್ತ್ರ್ಯೇಕದಿನೈಃ ಶುಚಿಃ ॥ 23.7 ॥

ದಶಾಹ್ನಾದಪರಂ ಸಮ್ಯಗಧೀಯೀತ ಜುಹೋತಿ ಚ ।
ಚತುರ್ಥೇ ತಸ್ಯ ಸಂಸ್ಪರ್ಶಂ ಮನುರಾಹ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ॥ 23.8 ॥

ಕ್ರಿಯಾಹೀನಸ್ಯ ಮೂರ್ಖಸ್ಯ ಮಹಾರೋಗಿಣ ಏವ ಚ ।
ಯಥೇಷ್ಟಾಚರಣಸ್ಯೇಹ ಮರಣಾಂತಮಶೌಚಕಂ ॥ 23.9 ॥

ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ದಶರಾತ್ರಂ ವಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಮಶೌಚಕಂ ।
ಪ್ರಾಕ್ಸಂವತ್ಸರಾತ್ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾತ್ ತಸ್ಮಾದೂರ್ಧ್ವಂ ದಶಾಹಕಂ ॥ 23.10 ॥

ಊನದ್ವಿವಾರ್ಷಿಕೇ ಪ್ರೇತೇ ಮಾತಾಪಿತ್ರೋಸ್ತದಿಷ್ಯತೇ ।
ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣ ಶುಚಿಸ್ತ್ವನ್ಯೋ ಯದಿ ಹ್ಯತ್ಯಂತನಿರ್ಗುಣಃ ।
ಅದಂತಜಾತಮರಣೇ ಪಿತ್ರೋರೇಕಾಹಮಿಷ್ಯತೇ ।
ಜಾತದಂತೇ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾದ್ ಯದಿ ಸ್ಯಾತಾಂ ತು ನಿರ್ಗುಣೌ ॥ 23.11 ॥

ಆದಂತಜನನಾತ್ ಸದ್ಯ ಆಚೌಲಾದೇಕರಾತ್ರಕಂ ।
ತ್ರಿರಾತ್ರಮೌಪನಯನಾತ್ ಸಪಿಂಡಾನಾಮುದಾಹೃತಂ ॥ 23.12 ॥

ಜಾತಮಾತ್ರಸ್ಯ ಬಾಲಸ್ಯ ಯದಿ ಸ್ಯಾನ್ಮರಣಂ ಪಿತುಃ ।
ಮಾತುಶ್ಚ ಸೂತಕಂ ತತ್ ಸ್ಯಾತ್ ಪಿತಾ ಸ್ಯಾತ್ ಸ್ಪೃಶ್ಯ ಏವ ಚ ॥ 23.13 ॥

ಸದಾಶೌಚಂ ಸಪಿಂಡಾನಾಂ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಂ ಸೋದರಸ್ಯ ಚ ।
ಊರ್ಧ್ವಂ ದಶಾಹಾದೇಕಾಹಂ ಸೋದರೋ ಯದಿ ನಿರ್ಗುಣಃ ॥ 23.14 ॥

ಅಥೋರ್ಧ್ವಂ ದಂತಜನನಾತ್ ಸಪಿಂಡಾನಾಮಶೌಚಕಂ ।
ಏಕರಾತ್ರಂ ನಿರ್ಗುಣಾನಾಂ ಚೌಲಾದೂರ್ಧ್ವಂ ತ್ರಿರಾತ್ರಕಂ ॥ 23.15 ॥

ಅದಂತಜಾತಮರಣಂ ಸಂಭವೇದ್ ಯದಿ ಸತ್ತಮಾಃ ।
ಏಕರಾತ್ರಂ ಸಪಿಂಡಾನಾಂ ಯದಿ ತೇಽತ್ಯಂತನಿರ್ಗುಣಾಃ ॥ 23.16 ॥

ವ್ರತಾದೇಶಾತ್ ಸಪಿಂಡಾನಾಂ ಗರ್ಭಸ್ರಾವಾತ್ ಸ್ವಪಾತತಃ ।
(ಸರ್ವೇಷಾಮೇವ ಗುಣಿನಾಮೂರ್ಧ್ವಂ ತು ವಿಷಮಂ ಪುನಃ ।
ಅರ್ವಾಕ್ ಷಣ್ಮಾಸತಃ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಯದಿ ಸ್ಯಾದ್ ಗರ್ಭಸಂಸ್ರವಃ ।
ತದಾ ಮಾಸಸಮೈಸ್ತಾಸಾಮಶೌಚಂ ದಿವಸೈಃ ಸ್ಮೃತಂ ।
ತತ ಊರ್ಧ್ವಂ ತು ಪತನೇ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ದ್ವಾದಶರಾತ್ರಿಕಂ ।
ಸದ್ಯಃ ಶೌಚಂ ಸಪಿಂಡಾನಾಂ ಗರ್ಭಸ್ರಾವಾಚ್ಚ ಧಾತುತಃ ।
ಗರ್ಭಚ್ಯುತಾದಹೋರಾತ್ರಂ ಸಪಿಂಡೇಽತ್ಯಂತನಿರ್ಗುಣೇ ।)
ಯಥೇಷ್ಟಾಚರಣೇ ಜ್ಞಾತೌ ತ್ರಿರಾತ್ರಮಿತಿ ನಿಶ್ಚಯಃ ॥ 23.17 ॥

ಯದಿ ಸ್ಯಾತ್ ಸೂತಕೇ ಸೂತಿರ್ಮರಣೇ ವಾ ಮೃತಿರ್ಭವೇತ್ ।
ಶೇಷೇಣೈವ ಭವೇಚ್ಛುದ್ಧಿರಹಃ ಶೇಷೇ ತ್ರಿರಾತ್ರಕಂ ॥ 23.18 ॥

ಮರಣೋತ್ಪತ್ತಿಯೋಗೇನ ಮರಣೇನ ಸಮಾಪ್ಯತೇ ।
ಅಘ್ಯಂವೃದ್ಧಿಮದಾಶೌಚಮೂರ್ಘ್ವಂ ಚೇತ್ತು ನ ಶುಧ್ಯತಿ ॥ 23.19 ॥

ಅಥ ಚೇತ್ ಪಂಚಮೀರಾತ್ರಿಮತೀತ್ಯ ಪರತೋ ಭವೇತ್ ।
ಅಘವೃದ್ಧಿಮದಾಶೌಚಂ ತದಾ ಪೂರ್ವೇಣ ಶುಧ್ಯತಿ ॥

ದೇಶಾಂತರಗತಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಸೂತಕಂ ಶಾವಮೇವ ತು ।
ತಾವದಪ್ರಯತೋ ಮರ್ತ್ಯೋ ಯಾವಚ್ಛೇಷಃ ಸಮಾಪ್ಯತೇ ॥ 23.20 ॥

ಅತೀತೇ ಸೂತಕೇ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಸಪಿಂಡಾನಾಂ ತ್ರಿರಾತ್ರಕಂ ।
(ಅಥೈವ ಮರಣೇ ಸ್ನಾನಮೂರ್ಧ್ವಂ ಸಂವತ್ಸರಾದ್ ಯದಿ ॥

ವೇದಾಂತವಿಚ್ಚಾಧೀಯಾನೋ ಯೋಽಗ್ನಿಮಾನ್ ವೃತ್ತಿಕರ್ಷಿತಃ ।
ಸದ್ಯಃ ಶೌಚಂ ಭವೇತ್ ತಸ್ಯ ಸರ್ವಾವಸ್ಥಾಸು ಸರ್ವದಾ ॥

ಸ್ತ್ರೀಣಾಮಸಂಸ್ಕೃತಾನಾಂ ತು ಪ್ರದಾನಾತ್ ಪರತಃ ಸದಾ ।
ಸಪಿಂಡಾನಾಂ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾತ್ ಸಂಸ್ಕಾರೇ ಭರ್ತ್ತುರೇವ ಹಿ ।
ಅಹಸ್ತ್ವದತ್ತಕನ್ಯಾನಾಮಶೌಚಂ ಮರಣೇ ಸ್ಮೃತಂ ।
ಊನದ್ವಿವರ್ಷಾನ್ಮರಣೇ ಸದ್ಯಃ ಶೌಚಮುದಾಹೃತಂ ॥

ಆದಂತಾತ್ ಸೋದರೇ ಸದ್ಯ ಆಚೌಲಾದೇಕರಾತ್ರಕಂ ।)
ಆಪ್ರದಾನಾತ್ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾದ್ ದಶರಾತ್ರಂ ತತಃ ಪರಂ ॥ 23.21 ॥

ಮಾತಾಮಹಾನಾಂ ಮರಣೇ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾದಶೌಚಕಂ ।
ಏಕೋದಕಾನಾಂ ಮರಣೇ ಸೂತಕೇ ಚೈತದೇವ ಹಿ ॥ 23.22 ॥

ಪಕ್ಷಿಣೀ ಯೋನಿಸಂಬಂಧೇ ಬಾಂಧವೇಷು ತಥೈವ ಚ ।
ಏಕರಾತ್ರಂ ಸಮುದ್ದಿಷ್ಟಂ ಗುರೌ ಸಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಿ ॥ 23.23 ॥

ಪ್ರೇತೇ ರಾಜನಿ ಸಜ್ಯೋತಿರ್ಯಸ್ಯ ಸ್ಯಾದ್ ವಿಷಯೇ ಸ್ಥಿತಿಃ ।
ಗೃಹೇ ಮೃತಾಸು ಸರ್ವಾಸು ಕನ್ಯಾಸು ತ್ರ್ಯಹಂ ಪಿತುಃ ॥ 23.24 ॥

ಪರಪೂರ್ವಾಸು ಭಾರ್ಯಾಸು ಪುತ್ರೇಷು ಕೃತಕೇಷು ಚ ।
ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾತ್ ತಥಾಚಾರ್ಯಾಸ್ವಭಾರ್ಯಾಸ್ವನ್ಯಗಾಸು ಚ ॥ 23.25 ॥

ಆಚಾರ್ಯಪುತ್ರೇ ಪತ್ನ್ಯಾಂ ಚ ಅಹೋರಾತ್ರಮುದಾಹೃತಂ ।
ಏಕಾಹಂ ಸ್ಯಾದುಪಾಧ್ಯಾಯೇ ಸ್ವಗ್ರಾಮೇ ಶ್ರೋತ್ರಿಯೇಽಪಿ ಚ ॥ 23.26 ॥

ತ್ರಿರಾತ್ರಮಸಪಿಂಡೇಷು ಸ್ವಗೃಹೇ ಸಂಸ್ಥಿತೇಷು ಚ ।
ಏಕಾಹಂ ಚಾಸ್ವವರ್ಯೇ ಸ್ಯಾದೇಕರಾತ್ರಂ ತದಿಷ್ಯತೇ ॥ 23.27 ॥

ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಶ್ವಶ್ರೂಮರಣಾತ್ ಶ್ವಶುರೇ ಚೈ ತದೇವ ಹಿ ।
ಸದ್ಯಃ ಶೌಚಂ ಸಮುದ್ದಿಷ್ಟಂ ಸ್ವಗೋತ್ರೇ ಸಂಸ್ಥಿತೇ ಸತಿ ॥ 23.28 ॥

ಶುದ್ಧ್ಯೇದ್ ವಿಪ್ರೋ ದಶಾಹೇನ ದ್ವಾದಶಾಹೇನ ಭೂಮಿಪಃ ।
ವೈಶ್ಯಃ ಪಂಚದಶಾಹೇನ ಶೂದ್ರೋ ಮಾಸೇನ ಶುದ್ಯತಿ ॥ 23.29 ॥

ಕ್ಷತ್ರವಿಟ್ಶೂದ್ರದಾಯಾದಾ ಯೇ ಸ್ಯುರ್ವಿಪ್ರಸ್ಯ ಬಾಂಧವಾಃ ।
ತೇಷಾಮಶೌಚೇ ವಿಪ್ರಸ್ಯ ದಶಾಹಾಚ್ಛುದ್ಧಿರಿಷ್ಯತೇ ॥ 23.30 ॥

ರಾಜನ್ಯವೈಶ್ಯಾವಪ್ಯೇವಂ ಹೀನವರ್ಣಾಸು ಯೋನಿಷು ।
ತಮೇವ ಶೌಚಂ ಕುರ್ಯಾತಾಂ ವಿಶುದ್ಧ್ಯರ್ಥಮಸಂಶಯಂ ॥ 23.31 ॥

ಸರ್ವೇ ತೂತ್ತರವರ್ಣಾನಾಮಶೌಚಂ ಕುರ್ಯುರಾದೃತಾಃ ।
ತದ್ವರ್ಣವಿಧಿದೃಷ್ಟೇನ ಸ್ವಂ ತು ಶೌಚಂ ಸ್ವಯೋನಿಷು ॥ 23.32 ॥

ಷಡ್ರಾತ್ರಂ ವಾ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾದೇಕರಾತ್ರಂ ಕ್ರಮೇಣ ಹಿ ।
ವೈಶ್ಯಕ್ಷತ್ರಿಯವಿಪ್ರಾಣಾಂ ಶೂದ್ರೇಷ್ವಾಶೌಚಮೇವ ತು ॥ 23.33 ॥

ಅರ್ದ್ಧಮಾಸೋಽಥ ಷಡ್ರಾತ್ರಂ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ದ್ವಿಜಪುಂಗವಾಃ ।
ಶೂದ್ರಕ್ಷತ್ರಿಯವಿಪ್ರಾಣಾಂ ವೈಶ್ಯೇಷ್ವಾಶೌಚಮಿಷ್ಯತೇ ॥ 23.34 ॥

ಷಡ್ರಾತ್ರಂ ವೈ ದಶಾಹಂ ಚ ವಿಪ್ರಾಣಾಂ ವೈಶ್ಯಶೂದ್ರಯೋಃ ।
ಅಶೌಚಂ ಕ್ಷತ್ರಿಯೇ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಕ್ರಮೇಣ ದ್ವಿಜಪುಂಗವಾಃ ॥ 23.35 ॥

ಶೂದ್ರವಿಟ್ಕ್ಷತ್ರಿಯಾಣಾಂ ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಸಂಸ್ಥಿತೇ ಸತಿ ।
ದಶರಾತ್ರೇಣ ಶುದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾದಿತ್ಯಾಹ ಕಮಲೋದ್ಭವಃ ॥ 23.36 ॥

ಅಸಪಿಂಡಂ ದ್ವಿಜಂ ಪ್ರೇತಂ ವಿಪ್ರೋ ನಿರ್ಧೃತ್ಯ ಬಂಧುವತ್ ।
ಅಶಿತ್ವಾ ಚ ಸಹೋಷಿತ್ವಾ ದಶರಾತ್ರೇಣ ಶುಧ್ಯತಿ ॥ 23.37 ॥

ಯದ್ಯನ್ನಮತ್ತಿ ತೇಷಾಂ ತು ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣ ತತಃ ಶುಚಿಃ ।
ಅನ್ನದಂಸ್ತ್ವನ್ನಮಹ್ನಾ ತು ನ ಚ ತಸ್ಮಿನ್ ಗೃಹೇ ವಸೇತ್ ॥ 23.38 ॥

ಸೋದಕೇಷ್ವೇತದೇವ ಸ್ಯಾನ್ಮಾತುರಾಪ್ತೇಷು ಬಂಧುಷು ।
ದಶಾಹೇನ ಶವಸ್ಪರ್ಶೀ ಸಪಿಂಡಶ್ಚೈವ ಶುಧ್ಯತಿ ॥ 23.39 ॥

ಯದಿ ನಿರ್ಹರತಿ ಪ್ರೇತಂ ಪ್ರೋಲಭಾಕ್ರಾಂತಮಾನಸಃ ।
ದಶಾಹೇನ ದ್ವಿಜಃ ಶುಧ್ಯೇದ್ ದ್ವಾದಶಾಹೇನ ಭೂಮಿಪಃ ॥ 23.40 ॥

ಅರ್ದ್ಧಮಾಸೇನ ವೈಶ್ಯಸ್ತು ಶೂದ್ರೋ ಮಾಸೇನ ಶುಧ್ಯತಿ ।
ಷಡ್ರಾತ್ರೇಣಾಥವಾ ಸರ್ವೇ ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣಾಥವಾ ಪುನಃ ॥ 23.41 ॥

ಅನಾಥಂ ಚೈವ ನಿರ್ಧೃತ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಧನವರ್ಜಿತಂ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾ ಸಂಪ್ರಾಶ್ಯ ತು ಘೃತಂ ಶುಧ್ಯಂತಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾದಯಃ ॥ 23.42 ॥

ಅಪರಶ್ಚೇದ್ ಪರಂ ವರ್ಣಮಪರಂ ವಾ ಪರೋ ಯದಿ ।
ಅಶೌಚೇ ಸಂಸ್ಪೃಶೇತ್ ಸ್ನೇಹಾತ್ ತದಾಶೌಚೇನ ಶುಧ್ಯತಿ ॥ 23.43 ॥

ಪ್ರೇತೀಭೂತಂ ದ್ವಿಜಂ ವಿಪ್ರೋ ಹಿ ಅನುಗಚ್ಛೇತ ಕಾಮತಃ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾ ಸಚೈಲಂ ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾಽಗ್ನಿಂ ಘೃತಂ ಪ್ರಾಶ್ಯ ವಿಶುಧ್ಯತಿ ॥ 23.44 ॥

ಏಕಾಹಾತ್ ಕ್ಷತ್ರಿಯೇ ಶುದ್ಧಿರ್ವೈಶ್ಯೇ ಸ್ಯಾಚ್ಚ ದ್ವ್ಯಹೇನ ತು ।
ಶೂದ್ರೇ ದಿನತ್ರಯಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಪ್ರಾಣಾಯಾಮಶತಂ ಪುನಃ ॥ 23.45 ॥

ಅನಸ್ಥಿಸಂಚಿತೇ ಶೂದ್ರೇ ರೌತಿ ಚೇದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಸ್ವಕೈಃ ।
ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾತ್ ತಥಾಶೌಚಮೇಕಾಹಂ ತ್ವನ್ಯಥಾ ಸ್ಮೃತಂ ॥ 23.46 ॥

ಅಸ್ಥಿಸಂಚಯನಾದರ್ವಾಗೇಕಾಹಂ ಕ್ಷತ್ರವೈಶ್ಯಯೋಃ ।
ಅನ್ಯಥಾ ಚೈವ ಸಜ್ಯೋತಿರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಸ್ನಾನಮೇವ ತು ॥ 23.47 ॥

ಅನಸ್ಥಿಸಂಚಿತ್ ವಿಪ್ರೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ರೌತಿ ಚೇತ್ ತದಾ ।
ಸ್ನಾನೇನೈವ ಭವೇಚ್ಛುದ್ಧಿಃ ಸಚೈಲೇನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ 23.48 ॥

ಯಸ್ತೈಃ ಸಹಾಶನಂ ಕುರ್ಯಾಚ್ಛಯನಾದೀನಿ ಚೈವ ಹಿ ।
ಬಾಂಧವೋ ವಾಽಪರೋ ವಾಽಪಿ ಸ ದಶಾಹೇನ ಶುಧ್ಯತಿ ॥ 23.49 ॥

ಯಸ್ತೇಷಾಂ ಸಮಮಶ್ನಾತಿ ಸಕೃದೇವಾಪಿ ಕಾಮತಃ ।
ತದಾಶೌಚೇ ನಿವೃತ್ತೇಽಸೌ ಸ್ನಾನಂ ಕೃತ್ವಾ ವಿಶುಧ್ಯತಿ ॥ 23.50 ॥

ಯಾವತ್ತದನ್ನಮಶ್ನಾತಿ ದುರ್ಭಿಕ್ಷೋಪಹತೋ ನರಃ ।
ತಾವಂತ್ಯಹಾನ್ಯಶೌಚಂ ಸ್ಯಾತ್ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಂ ತತಶ್ಚರೇತ್ ॥ 23.51 ॥

ದಾಹಾದ್ಯಶೌಚಂ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಂ ದ್ವಿಜಾನಾಮಗ್ನಿಹೋತ್ರಿಣಾಂ ।
ಸಪಿಂಡಾನಾಂ ತು ಮರಣೇ ಮರಣಾದಿತರೇಷು ಚ ॥ 23.52 ॥

ಸಪಿಂಡತಾ ಚ ಪುರುಷೇ ಸಪ್ತಮೇ ವಿನಿವರ್ತ್ತತೇ ।
ಸಮಾನೋದಕಭಾವಸ್ತು ಜನ್ಮನಾಮ್ನೋರವೇದನೇ ॥ 23.53 ॥

ಪಿತಾ ಪಿತಾಮಹಶ್ಚೈವ ತಥೈವ ಪ್ರಪಿತಾಮಹಃ ।
ಲೇಪಭಾಜಸ್ರಯೋ ಜ್ಞೇಯಾಃ ಸಾಪಿಂಡ್ಯಂ ಸಾಪ್ತಪೌರುಷಣ್ ॥ 23.54 ॥

ಅಪ್ರತ್ತಾನಾಂ ತಥಾ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಸಾಪಿಂಡ್ಯಂ ಸಾಪ್ತಪೌರುಷಂ ।
ತಾಸಾಂತು ಭರ್ತ್ತುಸಾಪಿಂಡ್ಯಂ ಪ್ರಾಹ ದೇವಃ ಪಿತಾಮಹಃ ॥ 23.55 ॥

ಯೇ ಚೈಕಜಾತಾ ಬಹವೋ ಭಿನ್ನಯೋನಯ ಏವ ಚ ।
ಭಿನ್ನವರ್ಣಾಸ್ತು ಸಾಪಿಂಡ್ಯಂ ಭವೇತ್ ತೇಷಾಂ ತ್ರಿಪೂರುಷಂ ॥ 23.56 ॥

ಕಾರವಃ ಶಿಲ್ಪಿನೋ ವೈದ್ಯಾ ದಾಸೀದಾಸಾಸ್ತಥೈವ ಚ ।
ದಾತಾರೋ ನಿಯಮಾಚ್ಚೈವ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣೌ ।
ಸತ್ರಿಣೋ ವ್ರತಿನಸ್ತಾವತ್ ಸದ್ಯಃ ಶೌಚಂ ಉದಾಹೃತಂ ॥ 23.57 ॥

ರಾಜಾ ಚೈವಾಭಿಷಿಕ್ತಶ್ಚ ಅನ್ನಸತ್ರಿಣ ಏವ ಚ ।
ಯಜ್ಞೇ ವಿವಾಹಕಾಲೇ ಚ ದೈವಯಾಗೇ ತಥೈವ ಚ ।
ಸದ್ಯಃ ಶೌಚಂ ಸಮಾಖ್ಯಾತಂ ದುರ್ಭಿಕ್ಷೇ ಚಾಪ್ಯುಪಪ್ಲವೇ ॥ 23.58 ॥

ಡಿಂಬಾಹವಹತಾನಾಂ ಚ ವಿದ್ಯುತಾ ಪಾರ್ಥಿವೈರ್ದ್ವಿಜೈಃ ।
ಸದ್ಯಃ ಶೌಚಂ ಸಮಾಖ್ಯಾತಂ ಸರ್ಪಾದಿಮರಣೇ ತಥಾ ॥ 23.59 ॥

ಅಗ್ನಿಮರುತ್ಪ್ರಪತನೇ ವೀರಾಧ್ವನ್ಯಪ್ಯನಾಶಕೇ ।
ಗೋಬ್ರಾಹ್ಮಣಾರ್ಥೇ ಚ ಸಂನ್ಯಸ್ತೇ ಸದ್ಯಃ ಶೌಚಂ ವಿಧೀಯತೇ ॥ 23.60 ॥

ನೈಷ್ಠಿಕಾನಾಂ ವನಸ್ಥಾನಾಂ ಯತೀನಾಂ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಾಂ ।
ನಾಶೌಚಂ ಕೀರ್ತ್ಯತೇ ಸದ್ಭಿಃ ಪತಿತೇ ಚ ತಥಾ ಮೃತೇ ॥ 23.61 ॥

ಪತಿತಾನಾಂ ನ ದಾಹಃ ಸ್ಯಾನ್ನಾಂತ್ಯೇಷ್ಟಿರ್ನಾಸ್ಥಿಸಂಚಯಃ ।
ನಾ ಶ್ರುಪಾತೋ ನಪಿಂಡೌ ವಾ ಕಾರ್ಯಂ ಶ್ರಾದ್ಧಾದಿ ಕಂಕ್ವಚಿತ್ ॥ 23.62 ॥

ವ್ಯಾಪಾದಯೇತ್ ತಥಾತ್ಮಾನಂ ಸ್ವಯಂ ಯೋಽಗ್ನಿವಿಷಾದಿಭಿಃ ।
ವಿಹಿತಂ ತಸ್ಯ ನಾಶೌಚಂ ನಾಗ್ನಿರ್ನಾಪ್ಯುದಕಾದಿಕಂ ॥ 23.63 ॥

ಅಥ ಕಿಂಚಿತ್ ಪ್ರಮಾದೇನ ಮ್ರಿಯತೇಽಗ್ನಿವಿಷಾದಿಭಿಃ ।
ತಸ್ಯಾಶೌಚಂ ವಿಧಾತವ್ಯಂ ಕಾರ್ಯಂ ಚೈವೋದಕಾದಿಕಂ ॥ 23.64 ॥

ಜಾತೇ ಕುಮಾರೇ ತದಹಃ ಕಾಮಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪ್ರತಿಗ್ರಹಂ ।
ಹಿರಣ್ಯಧಾನ್ಯಗೋವಾಸಸ್ತಿಲಾಶ್ಚ ಗುಡಸರ್ಪಿಷಾ ॥ 23.65 ॥

ಫಲಾನಿ ಪುಷ್ಪಂ ಶಾಕಂ ಚ ಲವಣಂ ಕಾಷ್ಠಮೇವ ಚ ।
ತಕ್ರಂ ದಧಿ ಘೃತಂ ತೈಲಮೌಷಧಂ ಕ್ಷೀರಮೇವ ಚ ।
ಆಶೌಚಿನೋ ಗೃಹಾದ್ ಗ್ರಾಹ್ಯಂ ಶುಷ್ಕಾನ್ನಂ ಚೈವ ನಿತ್ಯಶಃ ॥ 23.66 ॥

ಆಹಿತಾಗ್ನಿರ್ಯಥಾನ್ಯಾಯಂ ದಗ್ಧವ್ಯಸ್ತ್ರಿಭಿರಗ್ನಿಭಿಃ ।
ಅನಾಹಿತಾಗ್ನಿರ್ಗೃಹ್ಯೇಣ ಲೌಕಿಕೇನೇತರೋ ಜನಃ ॥ 23.67 ॥

ದೇಹಾಭಾವಾತ್ ಪಲಾಶೈಸ್ತು ಕೃತ್ವಾ ಪ್ರತಿಕೃತಿಂ ಪುನಃ ।
ದಾಹಃ ಕಾರ್ಯೋ ಯಥಾನ್ಯಾಯಂ ಸಪಿಂಡೈಃ ಶ್ರದ್ಧಯಾಽನ್ವಿತೈಃ ॥ 23.68 ॥

ಸಕೃತ್ಪ್ರಸಿಂಚೇದುದಕಂ ನಾಮಗೋತ್ರೇಣ ವಾಗ್ಯತಾಃ ।
ದಶಾಹಂ ಬಾಂಧವೈಃ ಸಾರ್ಧಂ ಸರ್ವೇ ಚೈವಾರ್ದ್ರವಾಸಸಃ ॥ 23.69 ॥

ಪಿಂಡಂ ಪ್ರತಿದಿನಂ ದದ್ಯುಃ ಸಾಯಂ ಪ್ರಾತರ್ಯಥಾವಿಧಿ ।
ಪ್ರೇತಾಯ ಚ ಗೃಹದ್ವಾರಿ ಚತುರ್ಥೇ ಭೋಜಯೇದ್ ದ್ವಿಜಾನ್ ॥ 23.70 ॥

ದ್ವಿತೀಯೇಽಹನಿ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಂ ಕ್ಷುರಕರ್ಮ ಸಬಾಂಧವೈಃ ।
ಚತುರ್ಥೇ ಬಾಂಧವೈಃ ಸರ್ವೈರಸ್ಥ್ನಾಂ ಸಂಚಯನಂ ಭವೇತ್ ।
ಪೂರ್ವಂ ತು ಭೋಜಯೇದ್ ವಿಪ್ರಾನಯುಗ್ಮಾನ್ ಸುಶ್ರದ್ಧಯಾ ಶುಚೀನ್ ॥ 23.71 ॥

ಪಂಚಮೇ ನವಮೇ ಚೈವ ತಥೈವೈಕಾದಶೇಽಹನಿ ।
ಯುಗ್ಮಾನ್ ಭೋಜಯೇದ್ ವಿಪ್ರಾನ್ ನವಶ್ರಾದ್ಧಂ ತು ತದ್ವಿಜಾಃ ॥ 23.72 ॥

ಏಕಾದಶೇಽಹ್ನಿ ಕುರ್ವೋತ ಪ್ರೇತಮುದ್ದಿಶ್ಯ ಭಾವತಃ ।
ದ್ವಾದಶೇ ವಾಹ್ನಿ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಮನಿಂದ್ಯೇ ತ್ವಥವಾಽಹನಿ ।
ಏಕಂ ಪವಿತ್ರಮೇಕೋಽರ್ಘಃ ಪಿಂಡಪಾತ್ರಂ ತಥೈವ ಚ ॥ 23.73 ॥

ಏವಂ ಮೃತಾಹ್ನಿ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಂ ಪ್ರತಿಮಾಸಂ ತು ವತ್ಸರಂ ।
ಸಪಿಂಡೀಕರಣಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಪೂರ್ಣೇ ಸಂವತ್ಸರೇ ಪುನಃ ॥ 23.74 ॥

ಕುರ್ಯಾಚ್ಚತ್ವಾರಿ ಪಾತ್ರಾಣಿ ಪ್ರೇತಾದೀನಾಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ।
ಪ್ರೇತಾರ್ಥಂ ಪಿತೃಪಾತ್ರೇಷು ಪಾತ್ರಮಾಸೇಚಯೇತ್ತತಃ ॥ 23.75 ॥

ಯೇ ಸಮಾನಾ ಇತಿ ದ್ವಾಭ್ಯಾಂ ಪಿಂಡಾನಪ್ಯೇವಮೇವ ಹಿ ।
ಸಪಿಂಡೀಕರಣ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ದೇವಪೂರ್ವಂ ವಿಧೀಯತೇ ॥ 23.76 ॥

ಪಿತೄನಾವಾಹಯೇತ್ ತತ್ರ ಪುನಃ ಪ್ರೇತಂ ವಿನಿರ್ದಿಶೇತ್ ।
ಯೇ ಸಪಿಂಡೀಕೃತಾಃ ಪ್ರೇತಾನ ತೇಷಾಂ ಸ್ಯಾತ್ ಪೃಥಕ್ಕ್ರಿಯಾಃ ।
ಯಸ್ತು ಕುರ್ಯಾತ್ ಪೃಥಕ್ ಪಿಂಡಂ ಪಿತೃಹಾ ಸೋಽಭಿಜಾಯತೇ ॥ 23.77 ॥

ಮೃತೇ ಪಿತರಿ ವೈ ಪುತ್ರಃ ಪಿಂಡಮಬ್ದಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ದದ್ಯಾಚ್ಚಾನ್ನಂ ಸೋದಕುಂಭಂ ಪ್ರತ್ಯಹಂ ಪ್ರೇತಧರ್ಮತಃ ॥ 23.78 ॥

ಪಾರ್ವಣೇನ ವಿಧಾನೇನ ಸಂವತ್ಸರಿಕಮಿಷ್ಯತೇ ।
ಪ್ರತಿಸಂವತ್ಸರಂ ಕಾರ್ಯಂ ವಿಧಿರೇಷ ಸನಾತನಃ ॥ 23.79 ॥

ಮಾತಾಪಿತ್ರೋಃ ಸುತೈಃ ಕಾರ್ಯಂ ಪಿಂಡದಾನಾದಿಕಂ ಚ ಯತ್ ।
ಪತ್ನೀ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸುತಾಭಾವೇ ಪತ್ನ್ಯಭಾವೇ ತು ಸೋದರಃ ॥ 23.80 ॥

ಅನೇನೈವ ವಿಧಾನೇನ ಜೀವಃ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಕೃತ್ವಾ ದಾನಾದಿಕಂ ಸರ್ವಂ ಶ್ರದ್ಧಾಯುಕ್ತಃ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 23.81 ॥

ಏಷ ವಃ ಕಥಿತಃ ಸಮ್ಯಗ್ ಗೃಹಸ್ಥಾನಾಂ ಕ್ರಿಯಾವಿಧಿಃ ।
ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಭರ್ತ್ತೃಷು ಶುಶ್ರೂಷಾ ಧರ್ಮೋ ನಾನ್ಯ ಇಹೋಚ್ಯತೇ ॥ 23.82 ॥

ಸ್ವಧರ್ಮತತ್ಪರಾ ನಿತ್ಯಮೀಶ್ವಿರಾರ್ಪಿತಮಾನಸಃ ।
ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ತತ್ಪರಂ ಸ್ಥಾನಂ ಯದುಕ್ತಂ ವೇದವಾದಿಭಿಃ ॥ 23.83 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ತ್ರಯೋವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥23 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಚತುರ್ವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಂ ತು ಜುಹುಯಾದಾದ್ಯಂತೇಽಹರ್ನಿಶೋಃ ಸದಾ ।
ದರ್ಶೇನ ಚೈವ ಪಕ್ಷಾಂತೇ ಪೌರ್ಣಮಾಸೇನ ಚೈವ ಹಿ ॥ 24.1 ॥

ಸಸ್ಯಾಂತೇ ನವಸಸ್ಯೇಷ್ಟ್ಯಾ ತಥರ್ತ್ವಂತೇ ದ್ವಿಜೋಽಧ್ವರೈಃ ।
ಪಶುನಾ ತ್ವಯನಸ್ಯಾಂತೇ ಸಮಾಂತೇ ಸೋಽಗ್ನಿಕೈರ್ಮಖೈಃ ॥ 24.2 ॥

ನಾನಿಷ್ಟ್ವಾ ನವಶಸ್ಯೇಷ್ಟ್ಯಾ ಪಶುನಾ ವಾಽಗ್ನಿಮಾನ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ನ ಚಾನ್ನಮದ್ಯನ್ಮಾಂಸಂ ವಾ ದೀರ್ಘಮಾಯುರ್ಜಿಜೀವಿಷುಃ ॥ 24.3 ॥

ನವೇನಾನ್ನೇನ ಚಾನಿಷ್ಟ್ವಾ ಪಶುಹವ್ಯೇನ ಚಾಗ್ನ್ಯಃ ।
ಪ್ರಾಣಾನೇವಾತ್ತುಮಿಚ್ಛಂತಿ ನವಾನ್ನಾಮಿಷಗೃದ್ಧಿನಃ ॥ 24.4 ॥

ಸಾವಿತ್ರಾನ್ ಶಾಂತಿಹೋಮಾಂಶ್ಚ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪರ್ವಸು ನಿತ್ಯಶಃ ।
ಪಿತೄಂಶ್ಚೈವಾಷ್ಟಕಾಃ ಸರ್ವೇ ನಿತ್ಯಮನ್ವಷ್ಟಕಾಸು ಚ ॥ 24.5 ॥

ಏಷ ಧರ್ಮಃ ಪರೋ ನಿತ್ಯಮಪಧರ್ಮೋಽನ್ಯ ಉಚ್ಯತೇ ।
ತ್ರಯಾಣಾಮಿಹ ವರ್ಣಾನಾಂ ಗೃಹಸ್ಥಾಶ್ರಮವಾಸಿನಾಂ ॥ 24.6 ॥

ನಾಸ್ತಿಕ್ಯಾದಥವಾಲಸ್ಯಾದ್ ಯೋಽಗ್ನೀನ್ ನಾಧಾತುಮಿಚ್ಛತಿ ।
ಯಜೇತ ವಾ ನ ಯಜ್ಞೇನ ಸ ಯಾತಿ ನರಕಾನ್ ಬಹೂನ್ ॥ 24.7 ॥

ತಾಮಿಸ್ರಮಂಧತಾಮಿಸ್ರಂ ಮಹಾರೌರವರೌರವೌ ।
ಕುಂಭೀಪಾಕಂ ವೈತರಣೀಮಸಿಪತ್ರವನಂ ತಥಾ ।
ಅನ್ಯಾಂಶ್ಚ ನರಕಾನ್ ಘೋರಾನ್ ಸಂಪ್ರಾಪ್ಯಾಂತೇ ಸುದುರ್ಮತಿಃ ।
ಅಂತ್ಯಜಾನಾಂ ಕುಲೇ ವಿಪ್ರಾಃ ಶೂದ್ರಯೋನೌ ಚ ಜಾಯತೇ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಪ್ರಯತ್ನೇನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಹಿ ವಿಶೇಷತಃ ।
ಆಥಾಯಾಗ್ನಿಂ ವಿಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ಯಜೇತ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ॥ 24.8 ॥

ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಾತ್ ಪರೋ ಧರ್ಮೋ ದ್ವಿಜಾನಾಂ ನೇಹ ವಿದ್ಯತೇ ।
ತಸ್ಮಾದಾರಾಧಯೇನ್ನಿತ್ಯಮಗ್ನಿಹೋತ್ರೇಣ ಶಾಶ್ವತಂ ॥ 24.9 ॥

ಯಸ್ತ್ವಾಧ್ಯಾಯಾಗ್ನಿಮಾಂಶ್ಚ ಸ್ಯಾನ್ನ ಯಷ್ಟುಂ ದೇವಮಿಚ್ಛತಿ ।
ಸ ಸಂಮೂಢೋ ನ ಸಂಭಾಷ್ಯಃ ಕಿಂ ಪುನರ್ನಾಸ್ತಿಕೋ ಜನಃ ॥ 24.10 ॥

ಯಸ್ಯ ತ್ರೈವಾರ್ಷಿಕಂ ಭಕ್ತಂ ಪರ್ಯಾಪ್ತಂ ಭೃತ್ಯವೃತ್ತಯೇ ।
ಅಧಿಕಂ ಚಾಪಿ ವಿದ್ಯೇತ ಸ ಸೋಮಂ ಪಾತುಮರ್ಹತಿ ॥ 24.11 ॥

ಏಷ ವೈ ಸರ್ವಯಜ್ಞಾನಾಂ ಸೋಮಃ ಪ್ರಥಮ ಇಷ್ಯತೇ ।
ಸೋಮೇನಾರಾಧಯೇದ್ದೇವಂ ಸೋಮಲೋಕಮಹೇಶ್ವರಂ ॥ 24.12 ॥

ನ ಸೋಮಯಾಗಾದಧಿಕೋ ಮಹೇಶಾರಾಧನಾತ್ತತಃ ।
ನ ಸೋಮೋ ವಿದ್ಯತೇ ತಸ್ಮಾತ್ ಸೋಮೇನಾಭ್ಯರ್ಚಯೇತ್ ಪರಂ ॥ 24.13 ॥

ಪಿತಾಮಹೇನ ವಿಪ್ರಾಣಾಮಾದಾವಭಿಹಿತಃ ಶುಭಃ ।
ಧರ್ಮೋ ವಿಮುಕ್ತಯೇ ಸಾಕ್ಷಾಚ್ಛ್ರೌತಃ ಸ್ಮಾರ್ತ್ತೋ ದ್ವಿಧಾ ಪುನಃ ॥ 24.14 ॥

ಶ್ರೌತಸ್ತ್ರೇತಾಗ್ನಿಸಂಬಂಧಾತ್ ಸ್ಮಾರ್ತ್ತಃ ಪೂರ್ವಂ ಮಯೋದಿತಃ ।
ಶ್ರೇಯಸ್ಕರತಮಃ ಶ್ರೌತಸ್ತಸ್ಮಾಚ್ಛ್ರೌತಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 24.15 ॥

ಉಭಾವಭಿಹಿತೌ ಧರ್ಮೌ ವೇದವೇದವಿನಿಃಸೃತೌ ।
ಶಿಷ್ಟಾಚಾರಸ್ತೃತೀಯಃ ಸ್ಯಾಚ್ಛ್ರತಿಸ್ಮೃತ್ಯೋರಲಾಭತಃ ॥ 24.16 ॥

ಧರ್ಮೇಣಾಧಿಗತೋ ಯೈಸ್ತು ವೇದಃ ಸಪರಿಬೃಂಹಣಃ ।
ತೇ ಶಿಷ್ಟಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಃ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ನಿತ್ಯಮಾತ್ಮಗುಣಾನ್ವಿತಾಃ ॥ 24.17 ॥

ತೇಷಾಮಭಿಮತೋ ಯಃ ಸ್ಯಾಚ್ಚೇತಸಾ ನಿತ್ಯಮೇವ ಹಿ ।
ಸ ಧರ್ಮಃ ಕಥಿತಃ ಸದ್ಭಿರ್ನಾನ್ಯೇಷಾಮಿತಿ ಧಾರಣಾ ॥ 24.18 ॥

ಪುರಾಣಂ ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರಂ ಚ ವೇದಾನಾಮುಪಬೃಂಹಣಂ ।
ಏಕಸ್ಮಾದ್ ಬ್ರಹ್ಮವಿಜ್ಞಾನಂ ಧರ್ಮಜ್ಞಾನಂ ತಥೈಕತಃ ॥ 24.19 ॥

ಧರ್ಮಂ ಜಿಜ್ಞಾಸಮಾನಾನಾಂ ತತ್ಪ್ರಮಾಣತರಂ ಸ್ಮೃತಂ ।
ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರಂ ಪುರಾಣಾನಿ ಬ್ರಹ್ಮಜ್ಞಾನೇಪರಾಯಣಾ ॥ 24.20 ॥

ನಾನ್ಯತೋ ಜಾಯತೇ ಧರ್ಮೋ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾ ಚ ವೈದಿಕೀ ।
ತಸ್ಮಾದ್ ಧರ್ಮಂ ಪುರಾಣಂ ಚ ಶ್ರದ್ಧಾತವ್ಯಂ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿಃ ॥ 24.21 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಚತುರ್ವಿಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥24 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಪಂಚವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಏಷ ವೋಽಭಿಹಿತಃ ಕೃತ್ಸ್ನೋ ಗೃಹಸ್ಥಾಶ್ರಮವಾಸಿನಃ ।
ದ್ವಿಜಾತೇಃ ಪರಮೋ ಧರ್ಮೋ ವರ್ತ್ತನಾನಿ ನಿಬೋಧತ ॥ 25.1 ॥

ದ್ವಿವಿಧಸ್ತು ಗೃಹೀ ಜ್ಞೇಯಃ ಸಾಧಕಶ್ಚಾಪ್ಯಸಾಧಕಃ ।
ಅಧ್ಯಾಪನಂ ಯಾಜನಂ ಚ ಪೂರ್ವಸ್ಯಾಹುಃ ಪ್ರತಿಗ್ರಹಂ ।
ಕುಸೀದಕೃಷಿವಾಣಿಜ್ಯಂ ಪ್ರಕುರ್ವಂತಃ ಸ್ವಯಂಕೃತಂ ॥ 25.2 ॥

ಕೃಷೇರಭಾವೇ ವಾಣಿಜ್ಯಂ ತದಭಾವೇ ಕುಸೀದಕಂ ।
ಆಪತ್ಕಲ್ಪಸ್ತ್ವಯಂ ಜ್ಞೇಯಃ ಪೂರ್ವೋಕ್ತೋ ಮುಖ್ಯ ಇಷ್ಯತೇ ॥ 25.3 ॥

ಸ್ವಯಂ ವಾ ಕರ್ಷಣಾಕುರ್ಯಾದ್ ವಾಣಿಜ್ಯಂ ವಾ ಕುಸೀದಕಂ ।
ಕಷ್ಟಾ ಪಾಪೀಯಸೀ ವೃತ್ತಿಃ ಕುಸೀದಂ ತದ್ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 25.4 ॥

ಕ್ಷಾತ್ರವೃತ್ತಿಂ ಪರಾಂ ಪ್ರಹುರ್ನ ಸ್ವಯಂ ಕರ್ಷಣಂ ದ್ವಿಜೈಃ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಕ್ಷಾತ್ರೇಣ ವರ್ತ್ತೇತ ವರ್ತ್ತತೇಽನಾಪದಿ ದ್ವಿಜಃ ॥ 25.5 ॥

ತೇನ ಚಾವಾಪ್ಯಜೀವಂಸ್ತು ವೈಶ್ಯವೃತ್ತಿಂ ಕೃಷಿಂ ವ್ರಜೇತ್ ।
ನ ಕಥಂಚನ ಕುರ್ವೀತ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಕರ್ಮ ಕರ್ಷಣಂ ॥ 25.6 ॥

ಲಬ್ಧಲಾಭಃ ಪಿತೄನ್ ದೇವಾನ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಂಶ್ಚಾಪಿ ಪೂಜಯೇತ್ ।
ತೇ ತೃಪ್ತಾಸ್ತಸ್ಯ ತಂ ದೋಷಂ ಶಮಯಂತಿ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 25.7 ॥

ದೇವೇಭ್ಯಶ್ಚ ಪಿತೃಭ್ಯಶ್ಚ ದದ್ಯಾದ್ ಭಾಗಂ ತು ವಿಂಶಕಂ ।
ತ್ರಿಂಶದ್ಭಾಗಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಕೃಷಿಂ ಕುರ್ವನ್ ನ ದುಷ್ಯತಿ ॥ 25.8 ॥

ವಣಿಕ್ ಪ್ರದದ್ಯಾದ್ ದ್ವಿಗುಣಂ ಕುಸೀದೀ ತ್ರಿಗುಣಂ ಪುನಃ ।
ಕೃಷೀಪಾಲಾನ್ನ ದೋಷೇಣ ಯುಜ್ಯತೇ ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ 25.9 ॥

ಶಿಲೋಂಛಂ ವಾಪ್ಯಾದದೀತ ಗೃಹಸ್ಥಃ ಸಾಧಕಃ ಪುನಃ ।
ವಿದ್ಯಾಶಿಲ್ಪಾದಯಸ್ತ್ವನ್ಯೇ ಬಹವೋ ವೃತ್ತಿಹೇತವಃ ॥ 25.10 ॥

ಅಸಾಧಕಸ್ತು ಯಃ ಪ್ರೋಕ್ತೋ ಗೃಹಸ್ಥಾಶ್ರಮಸಂಸ್ಥಿತಃ ।
ಶಿಲೋಂಛೇ ತಸ್ಯ ಕಥಿತೇ ದ್ವೇ ವೃತ್ತೀ ಪರಮರ್ಷಿಭಿಃ ॥ 25.11 ॥

ಅಮೃತೇನಾಥವಾ ಜೀವೇನ್ಮೃತೇನಾಪ್ಯಥವಾ ಯದಿ ।
ಅಯಾಚಿತಂ ಸ್ಯಾದಮೃತಂ ಮೃತಂ ಭೇಕ್ಷಂ ತು ಯಾಚಿತಂ ॥ 25.12 ॥

ಕುಶೂಲಧಾನ್ಯಕೋ ವಾ ಸ್ಯಾತ್ ಕುಂಭೀಧಾನ್ಯಕ ಏವ ವಾ ।
ತ್ರ್ಯಹ್ನಿಕೋ ವಾಪಿ ಚ ಭವೇದಶ್ವಸ್ತನಿಕ ಏವ ಚ ॥ 25.13 ॥

ಚತುರ್ಣಾಮಪಿ ವೈ ತೇಷಾಂ ದ್ವಿಜಾನಾಂ ಗೃಹಮೇಧಿನಾಂ ।
ಶ್ರೇಯಾನ್ ಪರಃ ಪರೋ ಜ್ಞೇಯೋ ಧರ್ಮತೋ ಲೋಕಜಿತ್ತಮಃ ॥ 25.14 ॥

ಷಟ್ಕರ್ಮಕೋ ಭವೇತ್ತೇಷಾಂ ತ್ರಿಭಿರನ್ಯಃ ಪ್ರವರ್ತ್ತತೇ ।
ದ್ವಾಭ್ಯಾಮೇಕಶ್ಚತುರ್ಥಸ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಸತ್ರೇಣ ಜೀವತಿ ॥ 25.15 ॥

ವರ್ತ್ತಯಂಸ್ತು ಶಿಲೋಂಛಾಭ್ಯಾಮಗ್ನಿಹೋತ್ರಪರಾಯಣಃ ।
ಇಷ್ಟಿಃ ಪಾರ್ವಾಯಣಾಂತಾಯಾಃ ಕೇವಲಾ ನಿರ್ವಪೇತ್ ಸದಾ ॥ 25.16 ॥

ನ ಲೋಕವೃತಿಂ ವರ್ತ್ತೇತ ವೃತ್ತಿಹೇತೋಃ ಕಥಂಚನ ।
ಅಜಿಹ್ಮಾಮಶಠಾಂ ಶುದ್ಧಾಂ ಜೀವೇದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಜೀವಿಕಾಂ ॥ 25.17 ॥

ಯಾಚಿತ್ವಾ ವಾಽಪಿ ಸದ್ಭ್ಯೋಽನ್ನಂ ಪಿತೄಂದೇವಾಂಸ್ತು ತೋಷಯೇತ್ ।
ಯಾಚಯೇದ್ ವಾ ಶುಚಿಂ ದಾಂತಂ ತೇನ ತೃಪ್ಯೇತ ಸ್ವಯಂ ತತಃ ॥ 25.18 ॥

ಯಸ್ತು ದ್ರವ್ಯಾರ್ಜನಂ ಕೃತ್ವಾ ಗೃಹಸ್ಥಸ್ತೋಷಯೇನ್ನ ತು ।
ದೇವಾನ್ ಪಿತೃಂಶ್ಚ ವಿಧಿನಾ ಶುನಾಂ ಯೋನಿಂ ವ್ರಜತ್ಯಧಃ ॥ 25.19 ॥

ಧರ್ಮಶ್ಚಾರ್ಥಶ್ಚ ಕಾಮಶ್ಚ ಶ್ರೇಯೋ ಮೋಕ್ಷಶ್ಚತುಷ್ಟಯಂ ।
ಧರ್ಮಾದ್ವಿರುದ್ಧಃ ಕಾಮಃ ಸ್ಯಾದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ತು ನೇತರಃ ॥ 25.20 ॥

ಯೋಽರ್ಥೋ ಧರ್ಮಾಯ ನಾತ್ಮಾರ್ಥಂ ಸೋಽರ್ಥೋಽನಾರ್ಥಸ್ತಥೇತರಃ ।
ತಸ್ಮಾದರ್ಥಂ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ದದ್ಯಾದ್ ವೈ ಜುಹುಯಾದ್ ದ್ವಿಜಃ ॥ 25.21 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಪಂಚವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥25 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಷಡ್ವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಅರ್ಥಾನಾಮುದಿತೇ ಪಾತ್ರೇ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಪ್ರತಿಪಾದನಂ ।
ದಾನಮಿತ್ಯಭಿನಿರ್ದಿಷ್ಟಂ ಭುಕ್ತಿಮುಕ್ತಿಫಲಪ್ರದಂ ॥ 26.2 ॥

ಯದ್ ದದಾತಿ ವಿಶಿಷ್ಟೇಭ್ಯಃ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಪರಯಾ ಯುತಃ ।
ತದವಿಚಿತ್ರಮಹಂ ಮನ್ಯೇ ಶೇಷಂ ಕಸ್ಯಾಪಿ ರಕ್ಷತಿ ॥ 26.3 ॥

ನಿತ್ಯಂ ನೈಮಿತ್ತಿಕಂ ಕಾಮ್ಯಂ ತ್ರಿವಿಧಂ ದಾನಮುಚ್ಯತೇ ।
ಚತುರ್ಥಂ ವಿಮಲಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಸರ್ವದಾನೋತ್ತಮೋತ್ತಮಂ ॥ 26.4 ॥

ಅಹನ್ಯಹನಿ ಯತ್ ಕಿಂಚಿದ್ ದೀಯತೇಽನುಪಕಾರಿಣೇ ।
ಅನುದ್ದಿಶ್ಯ ಫಲಂ ತಸ್ಮಾದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಯ ತು ನಿತ್ಯಕಂ ॥ 26.5 ॥

ಯತ್ ತು ಪಾಪೋಪಶಾಂತ್ಯರ್ಥಂ ದೀಯತೇ ವಿದುಷಾಂ ಕರೇ ।
ನೈಮಿತ್ತಿಕಂ ತದುದ್ದಿಷ್ಟಂ ದಾನಂ ಸದ್ಭಿರನುಷ್ಠಿತಂ ॥ 26.6 ॥

ಅಪತ್ಯವಿಜಯೈಶ್ವರ್ಯಸ್ವರ್ಗಾರ್ಥಂ ಯತ್ ಪ್ರದೀಯತೇ ।
ದಾನಂ ತತ್ ಕಾಮ್ಯಮಾಖ್ಯಾತಮೃಷಿಭಿರ್ಧರ್ಮಚಿಂತಕೈಃ ॥ 26.7 ॥

ಯದೀಶ್ವರಪ್ರೀಣನಾರ್ಥಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿತ್ಸು ಪ್ರದೀಯತೇ ।
ಚೇತಸಾ ಧರ್ಮಯುಕ್ತೇನ ದಾನಂ ತದ್ ವಿಮಲಂ ಶಿವಂ ॥ 26.8 ॥

ದಾನಧರ್ಮಂ ನಿಷೇವೇತ ಪಾತ್ರಮಾಸಾದ್ಯ ಶಕ್ತಿತಃ ।
ಉತ್ಪತ್ಸ್ಯತೇ ಹಿ ತತ್ಪಾತ್ರಂ ಯತ್ ತಾರಯತಿ ಸರ್ವತಃ ॥ 26.9 ॥

ಕುಟುಂಬಭಕ್ತವಸನಾದ್ ದೇಯಂ ಯದತಿರಿಚ್ಯತೇ ।
ಅನ್ಯಥಾ ದೀಯತೇ ಯದ್ಧಿ ನ ತದ್ ದಾನಂ ಫಲಪ್ರದಂ ॥ 26.10 ॥

ಶ್ರೋತ್ರಿಯಾಯ ಕುಲೀನಾಯ ವಿನೀತಾಯ ತಪಸ್ವಿನೇ ।
ವೃತ್ತಸ್ಥಾಯ ದರಿದ್ರಾಯ ಪ್ರದೇಯಂ ಭಕ್ತಿಪೂರ್ವಕಂ ॥ 26.11 ॥

ಯಸ್ತು ದದ್ಯಾನ್ಮಹೀಂ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಯಾಹಿತಾಗ್ನಯೇ ।
ಸ ಯಾತಿ ಪರಮಂ ಸ್ಥಾನಂ ಯತ್ರ ಗತ್ವಾ ನ ಶೋಚತಿ ॥ 26.12 ॥

ಇಕ್ಷುಭಿಃ ಸಂತತಾಂ ಭುಮಿಂ ಯವಗೋಧೂಮಶಲಿನೀಂ ।
ದದಾತಿ ವೇದವಿದುಷೇ ಯಃ ಸ ಭೂಯೋ ನ ಜಾಯತೇ ॥ 26.13 ॥

ಗೋಚರ್ಮಮಾತ್ರಾಮಪಿ ವಾ ಯೋ ಭೂಮಿಂ ಸಂಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಯ ದರಿದ್ರಾಯ ಸರ್ವಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ॥ 26.14 ॥

ಭೂಮಿದಾನಾತ್ ಪರಂ ದಾನಂ ವಿದ್ಯತೇ ನೇಹ ಕಿಂಚನ ।
ಅನ್ನದಾನಂ ತೇನ ತುಲ್ಯಂ ವಿದ್ಯಾದಾನಂ ತತೋಽಧಿಕಂ ॥ 26.15 ॥

ಯೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಯ ಶಾಂತಾಯ ಶುಚಯೇ ಧರ್ಮಶಾಲಿನೇ ।
ದದಾತಿ ವಿದ್ಯಾಂ ವಿಧಿನಾ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 26.16 ॥

ದದ್ಯಾದಹರಹಸ್ತ್ವನ್ನಂ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣೇ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಸ್ಥಾನಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 26.17 ॥

ಗೃಹಸ್ಥಾಯಾನ್ನದಾನೇನ ಫಲಂ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಮಾನವಃ ।
ಆಮಮೇಚಾಸ್ಯ ದಾತವ್ಯಂ ದತ್ತ್ವಾಪ್ನೋತಿ ಪರಾಂ ಗತಿಂ ॥ 26.18 ॥

ವೈಶಾಖ್ಯಾಂ ಪೌರ್ಣಮಾಸ್ಯಾಂ ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಸಪ್ತ ಪಂಚ ವಾ ।
ಉಪೋಷ್ಯ ವಿಧಿನಾ ಶಾಂತಃ ಶುಚಿಃ ಪ್ರಯತಮಾನಸಃ ॥ 26.19 ॥

ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ತಿಲೈಃ ಕೃಷ್ಣೈರ್ಮಧುನಾ ಚ ವಿಶೇಷತಃ ।
ಗಂಧಾದಿಭಿಃ ಸಮಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ವಾಚಯೇದ್ ವಾ ಸ್ವ್ಯಂ ವದೇತ್ ॥ 26.20 ॥

ಪ್ರೀಯತಾಂ ಧರ್ಮರಾಜೇತಿ ಯದ್ ವಾ ಮನಸಿ ವರ್ತ್ತತೇ ।
ಯಾವಜ್ಜೀವಕೃತಂ ಪಾಪಂ ತತ್ಕ್ಷಣಾದೇವ ನಶ್ಯತಿ ॥ 26.21 ॥

ಕೃಷ್ಣಾಜಿನೇ ತಿಲಾನ್ ಕೃತ್ತ್ವಾ ಹಿರಣ್ಯಂ ಮಧುಸರ್ಪಿಷೀ ।
ದದಾತಿ ಯಸ್ತು ವಿಪ್ರಾಯ ಸರ್ವಂ ತರತಿ ದುಷ್ಕೃತಂ ॥ 26.22 ॥

ಕೃತಾನ್ನಮುದಕುಂಭಂ ಚ ವೈಶಾಖ್ಯಾಂ ಚ ವಿಶೇಷತಃ ।
ನಿರ್ದಿಶ್ಯ ಧರ್ಮರಾಜಾಯ ವಿಪ್ರೇಭ್ಯೋ ಮುಚ್ಯತೇ ಭಯಾತ್ ॥ 26.23 ॥

ಸುವರ್ಣತಿಲಯುಕ್ತೈಸ್ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಸಪ್ತ ಪಂಚ ವಾ ।
ತರ್ಪಯೇದುದಪಾತ್ರೈಸ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಂ ವ್ಯಪೋಹತಿ ॥ 26.24 ॥

(ಮಾಘಮಾಸೇ ತು ವಿಪ್ರಸ್ತು ದ್ವಾದಶ್ಯಾಂ ಸಮುಪೋಷಿತಃ ।)
ಶುಕ್ಲಾಮ್ವರಧರಃ ಕೃಷ್ಣೈಸ್ತಿಲೈರ್ಹುತ್ವಾ ಹುತಾಶನಂ ।
ಪ್ರದದ್ಯಾದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಭ್ಯಸ್ತು ತಿಲಾನೇವ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಜನ್ಮಪ್ರಭೃತಿ ಯತ್ಪಾಪಂ ಸರ್ವಂ ತರತಿ ವೈ ದ್ವಿಜಃ ॥ 26.25 ॥

ಅಮಾವಸ್ಯಾಮನುಪ್ರಾಪ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಯ ತಪಸ್ವಿನೇ ।
ಯತ್ಕಿಚಿದ್ ದೇವದೇವೇಶಂ ದದ್ಯಾದ್ಬೋದ್ದಿಶ್ಯ ಶಂಕರಂ ॥ 26.26 ॥

ಪ್ರೀಯತಾಮೀಶ್ವರಃ ಸೋಮೋ ಮಹಾದೇವಃ ಸನಾತನಃ ।
ಸಪ್ತಜನ್ಮಕೃತಂ ಪಾಪಂ ತತ್ಕ್ಷಣಾದೇವ ನಶ್ಯತಿ ॥ 26.27 ॥

ಯಸ್ತು ಕೃಷ್ಣಚತುರ್ದಶ್ಯಾಂ ಸ್ನಾತ್ವಾ ದೇವಂ ಪಿನಾಕಿನಂ ।
ಆರಾಧಯೇದ್ ದ್ವಿಜಮುಖೇ ನ ತಸ್ಯಾಸ್ತಿ ಪುನರ್ಭವಃ ॥ 26.28 ॥

ಕೃಷ್ಣಾಷ್ಟಮ್ಯಾಂ ವಿಶೇಷೇಣ ಧಾರ್ಮಿಕಾಯ ದ್ವಿಜಾತಯೇ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾಽಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಯಥಾನ್ಯಾಯಂ ಪಾದಪ್ರಕ್ಷಾಲನಾದಿಭಿಃ ॥ 26.29 ॥

ಪ್ರೀಯತಾಂ ಮೇ ಮಹಾದೇವೋ ದದ್ಯಾದ್ದ್ರವ್ಯಂ ಸ್ವಕೀಯಕಂ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿನಿರ್ಮುಕ್ತಃ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 26.30 ॥

ದ್ವಿಜೈಃ ಕೃಷ್ಣಚತುರ್ದಶ್ಯಾಂ ಕೃಷ್ಣಾಷ್ಟಮ್ಯಾಂ ವಿಶೇಷತಃ ।
ಅಮಾವಾಸ್ಯಾಯಾಂ ವೈ ಭಕ್ತೈಸ್ತು ಪೂಜನೀಯಸ್ತ್ರಿಲೋಚನಃ ॥ 26.31 ॥

ಏಕಾದಶ್ಯಾಂ ನಿರಾಹಾರೋ ದ್ವಾದಶ್ಯಾಂ ಪುರುಷೋತ್ತಮಂ ।
ಅರ್ಚಯೇದ್ ಬಾಹ್ಮಣಮುಖೇ ಸ ಗಚ್ಛೇತ್ ಪರಮಂ ಪದಂ ॥ 26.32 ॥

ಏಷಾ ತಿಥಿರ್ವೈಷ್ಣವೀಂ ಸ್ಯಾದ್ ದ್ವಾದಶೀ ಶುಕ್ಲಪಕ್ಷಕೇ ।
ತಸ್ಯಾಮಾರಾಧಯೇದ್ ದೇವಂ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಜನಾರ್ದನಂ ॥ 26.33 ॥

ಯತ್ಕಿಂಚಿದ್ ದೇವಮೀಶಾನಮುದ್ದಿಶ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಶುಚೌ ।
ದೀಯತೇ ವಿಷ್ಣವೇ ವಾಪಿ ತದನಂತಫಲಪ್ರದಂ ॥ 26.34 ॥

ಯೋ ಹಿ ಯಾಂ ದೇವತಾಮಿಚ್ಛೇತ್ ಸಮಾರಾಧಯಿತುಂ ನರಃ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಪೂಜಯೇದ್ ಯತ್ನಾತ್ ಸತಸ್ಯಾಂ ತೋಷಹೇತುತಃ ॥ 26.35 ॥

ದ್ವಿಜಾನಾಂ ವಪುರಾಸ್ಥಾಯ ನಿತ್ಯಂ ತಿಷ್ಠಂತಿ ದೇವತಾಃ ।
ಪೂಜ್ಯಂತೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಲಾಭೇ ಪ್ರತಿಮಾದಿಷ್ವಪಿ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 26.36 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಪ್ರಯತ್ನೇನ ತತ್ ತತ್ ಫಲಮಭೀಪ್ಸುಭಿಃ ।
ದ್ವಿಜೇಷು ದೇವತಾ ನಿತ್ಯಂ ಪೂಜನೀಯಾ ವಿಶೇಷತಃ ॥ 26.37 ॥

ವಿಭೂತಿಕಾಮಃ ಸತತಂ ಪೂಜಯೇದ್ ವೈ ಪುರಂದರಂ ।
ಬ್ರಹ್ಮವರ್ಚಸಕಾಮಸ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಬ್ರಹ್ಮಕಾಮುಕಃ ॥ 26.38 ॥

ಆರೋಗ್ಯಕಾಮೋಽಥ ರವಿಂ ಧನಕಾಮೋ ಹುತಾಶನಂ ।
ಕರ್ಮಣಾಂ ಸಿದ್ಧಿಕಾಮಸ್ತು ಪೂಜಯೇದ್ ವೈ ವಿನಾಯಕಂ ॥ 26.39 ॥

ಭೋಗಕಾಮಸ್ತು ಶಶಿನಂ ಬಲಕಾಮಃ ಸಮೀರಣಂ ।
ಮುಮುಕ್ಷುಃ ಸರ್ವಸಂಸಾರಾತ್ ಪ್ರಯತ್ನೇನಾರ್ಚಯೇದ್ಧರಿಂ ॥ 26.40 ॥

ಯಸ್ತು ಯೋಗಂ ತಥಾ ಮೋಕ್ಷಂ ಇಚ್ಛೇತ್ತಜ್ಜ್ಞಾನಮೈಶ್ವರಂ ।
ಸೋಽರ್ಚಯೇದ್ ವೈ ವಿರೂಪಾಕ್ಷಂ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಮಹೇಶ್ವರಂ ॥ 26.41 ॥

ಯೇ ವಾಂಛಂತಿ ಮಹಾಯೋಗಾನ್ ಜ್ಞಾನಾನಿ ಚ ಮಹೇಶ್ವರಂ ।
ತೇ ಪೂಜಯಂತಿ ಭೂತೇಶಂ ಕೇಶವಂ ಚಾಪಿ ಭೋಗಿನಃ ॥ 26.42 ॥

ವಾರಿದಸ್ತೃಪ್ತಿಮಾಪ್ನೋತಿ ಸುಖಮಕ್ಷಯ್ಯಮನ್ನದಃ ।
ತಿಲಪ್ರದಃ ಪ್ರಜಾಮಿಷ್ಟಾಂ ದೀಪದಶ್ಚಕ್ಷುರುತ್ತಮಂ ॥ 26.43 ॥

ಭೂಮಿದಃ ಸರ್ವಮಾಪ್ನೋತಿ ದೀರ್ಘಮಾಯುರ್ಹಿರಣ್ಯದಃ ।
ಗೃಹದೋಽಗ್ರ್ಯಾಣಿ ವೇಶ್ಮಾನಿ ರೂಪ್ಯದೋ ರೂಪಮುತ್ತಮಂ ॥ 26.44 ॥

ವಾಸೋದಶ್ಚಂದ್ರಸಾಲೋಕ್ಯಮಶ್ವಿಸಾಲೋಕ್ಯಮಶ್ವದಃ ।
ಅನಡುದಃ ಶ್ರಿಯಂ ಪುಷ್ಟಾಂ ಗೋದೋ ವ್ರಧ್ನಸ್ಯ ವಿಷ್ಟಪಂ ॥ 26.45 ॥

ಯಾನಶಯ್ಯಾಪ್ರದೋ ಭಾರ್ಯಾಮೈಶ್ವರ್ಯಮಭಯಪ್ರದಃ ।
ಧಾನ್ಯದಃ ಶಾಶ್ವತಂ ಸೌಖ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮದೋ ಬ್ರಹ್ಮಸಾತ್ಮ್ಯತಾಂ ॥ 26.46 ॥

ಧಾನ್ಯಾನ್ಯಪಿ ಯಥಾಶಕ್ತಿ ವಿಪ್ರೇಷು ಪ್ರತಿಪಾದಯೇತ್ ।
ವೇದವಿತ್ಸು ವಿಶಿಷ್ಟೇಷು ಪ್ರೇತ್ಯ ಸ್ವರ್ಗಂ ಸಮಶ್ನುತೇ ॥ 26.47 ॥

ಗವಾಂ ವಾ ಸಂಪ್ರದಾನೇನ ಸರ್ವಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ।
ಇಂಧನಾನಾಂ ಪ್ರದಾನೇನ ದೀಪ್ತಾಗ್ನಿರ್ಜಾಯತೇ ನರಃ ॥ 26.48 ॥

ಫಲಮೂಲಾನಿ ಶಾಕಾನಿ ಭೋಜ್ಯಾನಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ ।
ಪ್ರದದ್ಯಾದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಭ್ಯಸ್ತು ಮುದಾ ಯುಕ್ತಃ ಸದಾ ಭವೇತ್ ॥ 26.49 ॥

ಔಷಧಂ ಸ್ನೇಹಮಾಹಾರಂ ರೋಗಿಣೇ ರೋಗಶಾಂತಯೇ ।
ದದಾನೋ ರೋಗರಹಿತಃ ಸುಖೀ ದೀರ್ಘಾಯುರೇವ ಚ ॥ 26.50 ॥

ಅಸಿಪತ್ರವನಂ ಮಾರ್ಗಂ ಕ್ಷುರಧಾರಾಸಮನ್ವಿತಂ ।
ತೀವ್ರಿತಾಪಂ ಚ ತರತಿ ಛತ್ರೋಪಾನತ್ಪ್ರದೋ ನರಃ ॥ 26.51 ॥

ಯದ್ಯದಿಷ್ಟತಮಂ ಲೋಕೇ ಯಚ್ಚಾಪಿ ದಯಿತಂ ಗೃಹೇ ।
ತತ್ತದ್ ಗುಣವತೇ ದೇಯಂ ತದೇವಾಕ್ಷ್ಯಮಿಚ್ಛತಾ ॥ 26.52 ॥

ಅಯನೇ ವಿಷುವೇ ಚೈವ ಗ್ರಹಣೇ ಚಂದ್ರಸೂರ್ಯಯೋಃ ।
ಸಂಕ್ರಾಂತ್ಯಾದಿಷು ಕಾಲೇಷು ದತ್ತಂ ಭವತಿ ಚಾಕ್ಷಯಂ ॥ 26.53 ॥

ಪ್ರಯಾಗಾದಿಷು ತೀರ್ಥೇಷು ಪುಣ್ಯೇಷ್ವಾಯತನೇಷು ಚ ।
ದತ್ತ್ವಾ ಚಾಕ್ಷಯಮಾಪ್ನೋತಿ ನದೀಷು ಚ ವನೇಷು ಚ ॥ 26.54 ॥

ದಾನಧರ್ಮಾತ್ ಪರೋ ಧರ್ಮೋ ಭೂತಾನಾಂ ನೇಹ ವಿದ್ಯತೇ ।
ತಸ್ಮಾದ್ ವಿಪ್ರಾಯ ದಾತವ್ಯಂ ಶ್ರೋತ್ರಿಯಾಯ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿಃ ॥ 26.55 ॥

ಸ್ವಗಾಯುರ್ಭೂತಿಕಾಮೇನ ತಥಾ ಪಾಪೋಪಶಾಂತಯೇ ।
ಮುಮುಕ್ಷುಣಾ ಚ ದಾತವ್ಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಭ್ಯಸ್ತಥಾಽನ್ವಹಂ ॥ 26.56 ॥

ದೀಯಮಾನಂ ತು ಯೋ ಮೋಹಾದ್ ಗೋವಿಪ್ರಾಗ್ನಿಸುರೇಷು ಚ ।
ನಿವಾರಯತಿ ಪಾಪಾತ್ಮಾ ತಿರ್ಯಗ್ಯೋನಿಂ ವ್ರಜೇತ್ ತು ಸಃ ॥ 26.57 ॥

ಯಸ್ತು ದ್ರವ್ಯಾರ್ಜನಂ ಕೃತ್ವಾ ನಾರ್ಚಯೇದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಸುರಾನ್ ।
ಸರ್ವಸ್ವಮಪಹೃತ್ಯೈನಂ ರಾಜಾ ರಾಷ್ಟ್ರಾತ್ ಪ್ರವಾಸಯೇತ್ ॥ 26.58 ॥

ಯಸ್ತು ದುರ್ಭಿಕ್ಷವೇಲಾಯಾಮನ್ನಾದ್ಯಂ ನ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ।
ಮ್ರಿಯಮಾಣೇಷು ವಿಪ್ರೇಷು ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಸ ತು ಗರ್ಹಿತಃ ॥ 26.59 ॥

ನ ತಸ್ಮಾತ್ ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಣೀಯಾತ್ ನ ವೈ ದೇಯಂಚ ತಸ್ಯ ಹಿ ।
ಅಂಕಯಿತ್ವಾ ಸ್ವಕಾದ್ ರಾಷ್ಟ್ರಾತ್ ತಂ ರಾಜಾ ವಿಪ್ರವಾಸಯೇತ್ ॥ 26.60 ॥

ಯಸ್ತ್ವಸದ್ಭ್ಯೋ ದದಾತೀಹ ನ ದ್ರವ್ಯಂ ಧರ್ಮಸಾಧನಂ ।
ಸ ಪೂರ್ವಾಭ್ಯಧಿಕಃ ಪಾಪೀ ನರಕೇ ಪಚ್ಯತೇ ನರಃ ॥ 26.61 ॥

ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯವಂತೋ ಯೇ ವಿಪ್ರಾ ವಿದ್ಯಾವಂತೋ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಾಃ ।
ಸತ್ಯಸಂಯಮಸಂಯುಕ್ತಾಸ್ತೇಭ್ಯೋ ದದ್ಯಾದ್ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ॥ 26.62 ॥

ಸುಭುಕ್ತಮಪಿ ವಿದ್ವಾಂಸಂ ಧಾರ್ಮಿಕಂ ಭೋಜಯೇದ್ ದ್ವಿಜಂ ।
ನ ತು ಮೂರ್ಖಮವೃತ್ತಸ್ಥಂ ದಶರಾತ್ರಮುಪೋಷಿತಂ ॥ 26.63 ॥

ಸನ್ನಿಕೃಷ್ಟಮತಿಕ್ರಮ್ಯ ಶ್ರೋತ್ರಿಯಂ ಯಃ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ।
ಸ ತೇನ ಕರ್ಮಣಾ ಪಾಪೀ ದಹತ್ಯಾಸಪ್ತಮಂ ಕುಲಂ ॥ 26.64 ॥

ಯದಿಸ್ಯಾದಧಿಕೋ ವಿಪ್ರಃ ಶೀಲವಿದ್ಯಾದಿಭಿಃ ಸ್ವಯಂ ।
ತಸ್ಮೈ ಯತ್ನೇನ ದಾತವ್ಯಂ ಅತಿಕ್ರಮ್ಯಾಪಿ ಸನ್ನಿಧಿಂ ॥ 26.65 ॥

ಯೋರ್ಚ್ಚಿತಂ ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಣೀಯಾದ್ ದದ್ಯಾದರ್ಚಿತಮೇವ ಚ ।
ತಾವುಭೌ ಗಚ್ಛತಃ ಸ್ವರ್ಗಂ ನರಕಂ ತು ವಿಪರ್ಯಯೇ ॥ 26.66 ॥

ನ ವಾರ್ಯಪಿ ಪ್ರಯಚ್ಛೇತ ನಾಸ್ತಿಕೇ ಹೈತುಕೇಽಪಿ ಚ ।
ಪಾಷಂಡೇಷು ಚ ಸರ್ವೇಷು ನಾವೇದವಿದಿ ಧರ್ಮವಿತ್ ॥ 26.67 ॥

ಅಪೂಪಂ ಚ ಹಿರಣ್ಯಂ ಚ ಗಾಮಶ್ವಂ ಪೃಥಿವೀಂ ತಿಲಾನ್ ।
ಅವಿದ್ವಾನ್ ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಣಾನೋ ಭಸ್ಮೀ ಭವತಿ ಕಾಷ್ಠವತ್ ॥ 26.68 ॥

ದ್ವಿಜಾತಿಭ್ಯೋ ಧನಂ ಲಿಪ್ಸೇತ್ ಪ್ರಶಸ್ತೇಭ್ಯೋ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಅಪಿ ವಾ ಜಾತಿಮಾತ್ರೇಭ್ಯೋ ನ ತು ಶೂದ್ರಾತ್ ಕಥಂಚನ ॥ 26.69 ॥

ವೃತ್ತಿಸಂಕೋಚಮನ್ವಿಚ್ಛೇನ್ನೇಹೇತ ಧನವಿಸ್ತರಂ ।
ಧನಲೋಭೇ ಪ್ರಸಕ್ತಸ್ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ್ಯಾದೇವ ಹೀಯತೇ ॥ 26.70 ॥

ವೇದಾನಧೀತ್ಯ ಸಕಲಾನ್ ಯಜ್ಞಾಂಶ್ಚಾವಾಪ್ಯ ಸರ್ವಶಃ ।
ನ ತಾಂ ಗತಿಮವಾಪ್ನೋತಿ ಸಂಕೋಚಾದ್ ಯಾಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 26.71 ॥

ಪ್ರತಿಗ್ರಹರುಚಿರ್ನ ಸ್ಯಾತ್ ಯಾತ್ರಾರ್ಥಂ ತು ಧನಂ ಹರೇತ್ ।
ಸ್ಥಿತ್ಯರ್ಥಾದಧಿಕಂ ಗೃಹ್ಣನ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಯಾತ್ಯಧೋಗತಿಂ ॥ 26.72 ॥

ಯಸ್ತು ಯಾಚನಕೋ ನಿತ್ಯಂ ನ ಸ ಸ್ವರ್ಗಸ್ಯ ಭಾಜನಂ ।
ಉದ್ವೇಜಯತಿ ಭೂತಾನಿ ಯಥಾ ಚೌರಸ್ತಥೈವ ಸಃ ॥ 26.73 ॥

ಗುರೂನ್ ಭೃತ್ಯಾಂಶ್ಚೋಜ್ಜಿಹೀರ್ಷನ್ ಅರ್ಚಿಷ್ಯನ್ ದೇವತಾತಿಥೀನ್ ।
ಸರ್ವತಃ ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಣೀಯಾನ್ನ ತು ತೃಪ್ಯೇತ್ ಸ್ವಯಂತತಃ ॥ 26.74 ॥

ಏವಂ ಗೃಹಸ್ಥೋ ಯುಕ್ತಾತ್ಮಾ ದೇವತಾಽತಿಥಿಪೂಜಕಃ ।
ವರ್ತ್ತಮಾನಃ ಸಂಯಾತಾತ್ಮಾ ಯಾತಿ ತತ್ ಪರಮಂ ಪದಂ ॥ 26.75 ॥

ಪುತ್ರೇ ನಿಧಾಯ ವಾ ಸರ್ವಂ ಗತ್ವಾಽರಣ್ಯಂ ತು ತತ್ತ್ವವಿತ್ ।
ಏಕಾಕೀ ವಿಚರೇನ್ನಿತ್ಯಮುದಾಸೀನಃ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 26.76 ॥

ಏಷ ವಃ ಕಥಿತೋ ಧರ್ಮೋ ಗೃಹಸ್ಥಾನಾಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ।
ಜ್ಞಾತ್ವಾಽತು ತಿಷ್ಠೇನ್ನಿಯತಂ ತಥಾಽನುಷ್ಠಾಪಯೇದ್ ದ್ವಿಜಾನ್ ॥ 26.77 ॥

ಇತಿ ದೇವಮನಾದಿಮೇಕಮೀಶಂ
ಗೃಹಧರ್ಮೇಣ ಸಮರ್ಚಯೇದಜಸ್ರಂ
ಸಮತೀತ್ಯ ಸ ಸರ್ವಭೂತಯೋನಿಂ
ಪ್ರಕೃತಿಂ ವೈ ಸ ಪರಂ ನ ಯಾತಿ ಜನ್ಮ ॥ 26.78 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಷಡ್ವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥26 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಸಪ್ತವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಏವಂ ಗೃಹಾಶ್ರಮೇ ಸ್ಥಿತ್ವಾ ದ್ವಿತೀಯಂ ಭಾಗಮಾಯುಷಃ ।
ವಾನಪ್ರಸ್ಥಾಶ್ರಮಂ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸದಾರಃ ಸಾಗ್ನಿರೇವ ಚ ॥ 27.2 ॥

ನಿಕ್ಷಿಪ್ಯ ಭಾರ್ಯಾಂ ಪುತ್ರೇಷು ಗಚ್ಛೇದ್ ವನಮಥಾಪಿ ವಾ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾಽಪತ್ಯಸ್ಯ ಚಾಪತ್ಯಂ ಜರ್ಜರೀಕೃತವಿಗ್ರಹಃ ॥ 27.2 ॥

ಶುಕ್ಲಪಕ್ಷಸ್ಯ ಪೂರ್ವಾಹ್ಣೇ ಪ್ರಶಸ್ತೇ ಚೋತ್ತರಾಯಣೇ ।
ಗತ್ವಾಽರಣ್ಯಂ ನಿಯಮವಾಂಸ್ತಪಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 27.3 ॥

ಫಲಮೂಲಾನಿ ಪೂತಾನಿ ನಿತ್ಯಮಾಹಾರಮಾಹರೇತ್ ।
ಯತಾಹಾರೋ ಭವೇತ್ ತೇನ ಪೂಜಯೇತ್ ಪಿತೃದೇವತಾಃ ॥ 27.4 ॥

ಪೂಜಯಿತ್ವಾಽತಿಥಿಂ ನಿತ್ಯಂ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಚಾಭ್ಯರ್ಚಯೇತ್ ಸುರಾನ್ ।
ಗೃಹಾದಾದಾಯ ಚಾಶ್ನೀಯಾದಷ್ಟೌ ಗ್ರಾಸಾನ್ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 27.5 ॥

ಜಟಾಶ್ಚ ಬಿಭೃಯಾನ್ನಿತ್ಯಂ ನಖರೋಮಾಣಿ ನೋತ್ಸೃಜೇತ್ ।
ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಂ ಸರ್ವದಾ ಕುರ್ಯಾನ್ನಿಯಚ್ಛೇದ್ ವಾಚಮನ್ಯತಃ ॥ 27.6 ॥

ಅಗ್ನಿಹೋತ್ರಂ ಚ ಜುಹುಯಾತ್ ಪಂಚಯಜ್ಞಾನ್ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಮುನ್ಯನ್ನೈರ್ವಿವಿಧೈರ್ವನ್ಯೈಃ ಶಾಕಮೂಲಫಲೇನ ಚ ॥ 27.7 ॥

ಚೀರವಾಸಾ ಭವೇನ್ನಿತ್ಯಂ ಸ್ನಾಯಾತ್ ತ್ರಿಷವಣಂ ಶುಚಿಃ ।
ಸರ್ವಭೂತಾನುಕಂಪೀ ಸ್ಯಾತ್ ಪ್ರತಿಗ್ರಹವಿವರ್ಜಿತಃ ॥ 27.8 ॥

ದರ್ಶೇನ ಪೌರ್ಣಮಾಸೇನ ಯಜೇತ್ ನಿಯತಂ ದ್ವಿಜಃ ।
ಋಕ್ಷೇಷ್ವಾಗ್ರಯಣೇ ಚೈವ ಚಾತುರ್ಮಾಸ್ಯಾನಿ ಚಾಹರೇತ್ ॥ 27.9 ॥

ಉತ್ತರಾಯಣಂ ಚ ಕ್ರಮಶೋ ದಕ್ಷಸ್ಯಾಯನಮೇವ ಚ ।
ವಾಸಂತೈಃ ಶಾರದೈರ್ಮೇಧ್ಯೈರ್ಮುನ್ಯನ್ನೈಃ ಸ್ವಯಮಾಹೃತೈಃ ॥ 27.10 ॥

ಪುರೋಡಾಶಾಂಶ್ಚರೂಂಶ್ಚೈವ ದ್ವಿವಿಧಂ ನಿರ್ವಪೇತ್ ಪೃಥಕ್ ।
ದೇವತಾಭ್ಯಶ್ಚ ತದ್ ಹುತ್ವಾ ವನ್ಯಂ ಮೇಧ್ಯತರಂ ಹವಿಃ ॥ 27.11 ॥

ಶೇಷಂ ಸಮುಪಭುಂಜೀತ ಲವಣಂ ಚ ಸ್ವಯಂ ಕೃತಂ ॥

ವರ್ಜಯೇನ್ಮಧುಮಾಂಸಾನಿ ಭೌಮಾನಿ ಕವಚಾನಿ ಚ ॥ 27.12 ॥

ಭೂಸ್ತೃಣಂ ಶಿಶುಕಂ ಚೈವ ಶ್ಲೇಷ್ಮಾತಕಫಲಾನಿ ಚ ।
ನ ಫಾಲಕೃಷ್ಟಮಶ್ನೀಯಾದುತ್ಸೃಷ್ಟಮಪಿ ಕೇನಚಿತ್ ॥ 27.13 ॥

ನ ಗ್ರಾಮಜಾತಾನ್ಯಾರ್ತ್ತೋಽಪಿ ಪುಷ್ಪಾಣಿ ಚ ಫಲಾನಿ ಚ ।
ಶ್ರಾವಣೇನೈವ ವಿಧಿನಾ ವಹ್ನಿಂ ಪರಿಚರೇತ್ ಸದಾ ॥ 27.14 ॥

ನ ದ್ರುಹ್ಯೇತ್ ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ನಿರ್ದ್ವಂದ್ವೋ ನಿರ್ಭಯೋ ಭವೇತ್ ।
ನ ನಕ್ತಂ ಕಿಂಚಿದಶ್ನೀಯಾದ್ ರಾತ್ರೌ ಧ್ಯಾನಪರೋ ಭವೇತ್ ॥ 27.15 ॥

ಜಿತೇಂದ್ರಿಯೋ ಜಿತಕ್ರೋಧಸ್ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನವಿಚಿಂತಕಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಭವೇನ್ನಿತ್ಯಂ ನ ಪತ್ನೀಮಪಿ ಸಂಶ್ರಯೇತ್ ॥ 27.16 ॥

ಯಸ್ತು ಪತ್ನ್ಯಾ ವನಂ ಗತ್ವಾ ಮೈಥುನಂ ಕಾಮತಶ್ಚರೇತ್ ।
ತದ್ ವ್ರತಂ ತಸ್ಯ ಲುಪ್ಯೇತ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತೀಯತೇ ದ್ವಿಜಃ ॥ 27.17 ॥

ತತ್ರ ಯೋ ಜಾಯತೇ ಗರ್ಭೋ ನ ಸಂಸ್ಪೃಶ್ಯೋ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿಃ ।
ನ ಹಿ ವೇದೇಽಧಿಕಾರೋಽಸ್ಯ ತದ್ವಂಶೇಪ್ಯೇವಮೇವ ಹಿ ॥ 27.18 ॥

ಅಧಃ ಶಯೀತ ಸತತಂ ಸಾವಿತ್ರೀಜಾಪ್ಯತತ್ಪರಃ
ಶರಣ್ಯಃ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ಸಂವಿಭಾಗಪರಃ ಸದಾ ॥ 27.19 ॥

ಪರಿವಾದಂ ಮೃಷಾವಾದಂ ನಿದ್ರಾಲಸ್ಯಂ ವಿವರ್ಜಯೇತ್ ।
ಏಕಾಗ್ನಿರನಿಕೇತಃ ಸ್ಯಾತ್ ಪ್ರೋಕ್ಷಿತಾಂ ಭೂಮಿಮಾಶ್ರಯೇತ್ ॥ 27.20 ॥

ಮೃಗೈಃ ಸಹ ಚರೇದ್ ವಾಸಂ ತೈಃ ಸಹೈವ ಚ ಸಂವಸೇತ್ ।
ಶಿಲಾಯಾಂ ಶರ್ಕರಾಯಾಂ ವಾ ಶಯೀತ ಸುಸಮಾಹಿತಃ ॥ 27.21 ॥

ಸದ್ಯಃ ಪ್ರಕ್ಷಾಲಕೋ ವಾ ಸ್ಯಾನ್ಮಾಸಸಂಚಯಿಕೋಽಪಿ ವಾ ।
ಷಣ್ಮಾಸನಿಚಯೋ ವಾ ಸ್ಯಾತ್ ಸಮಾನಿಚಯ ಏವ ವಾ ॥ 27.22 ॥

ತ್ಯಜೇದಾಶ್ವಯುಜೇ ಮಾಸಿ ಸಂಪನ್ನಂ ಪೂರ್ವಸಂಚಿತಂ ।
ಜೀರ್ಣಾನಿ ಚೈವ ವಾಸಾಂಸಿ ಶಾಕಮೂಲಫಲಾನಿ ಚ ॥ 27.23 ॥

ದಂತೋಲೂಖಲಿಕೋ ವಾಸ್ಯಾತ್ ಕಾಪೋತೀಂ ವೃತ್ತಿಮಾಶ್ರಯೇತ್ ।
ಅಶ್ಮಕುಟ್ಟೋ ಭವೇದ್ ವಾಽಪಿ ಕಾಲಪಕ್ವಭುಗೇವ ವಾ ॥ 27.24 ॥

ನಕ್ತಂ ಚಾನ್ನಂ ಸಮಶ್ನೀಯಾದ್ ದಿವಾ ಚಾಹೃತ್ಯ ಶಕ್ತಿತಃ ।
ಚತುರ್ಥಕಾಲಿಕೋ ವಾ ಸ್ಯಾತ್ ಸ್ಯಾದ್ವಾಚಾಷ್ಟಮಕಾಲಿಕಃ ॥ 27.25 ॥

ಚಾಂದ್ರಾಯಣವಿಧಾನೈರ್ವಾ ಶುಕ್ಲೇ ಕೃಷ್ಣೇ ಚ ವರ್ತ್ತಯೇತ್ ।
ಪಕ್ಷೇ ಪಕ್ಷೇ ಸಮಶ್ನೀಯಾದ್ ದ್ವಿಜಾಗ್ರಾನ್ ಕಥಿತಾನ್ ಸಕೃತ್ ॥ 27.26 ॥

ಪುಷ್ಪಮೂಲಫಲೈರ್ವಾಪಿ ಕೇವಲೈರ್ವರ್ತ್ತಯೇತ್ ಸದಾ ।
ಸ್ವಾಭಾವಿಕೈಃ ಸ್ವಯಂ ಶೀರ್ಣೈರ್ವೈಖಾನಸಮತೇ ಸ್ಥಿತಃ ॥ 27.27 ॥

ಭೂಮೌ ವಾ ಪರಿವರ್ತ್ತೇತ ತಿಷ್ಠೇದ್ ವಾ ಪ್ರಪದೈರ್ದಿನಂ ।
ಸ್ಥಾನಾಸನಾಭ್ಯಾಂ ವಿಹರೇನ್ನ ಕ್ವಚಿದ್ ಧೈರ್ಯಮುತ್ಸೃಜೇತ್ ॥ 27.28 ॥

ಗ್ರೀಷ್ಮೇ ಪಂಚತಪಾಸ್ತದ್ವತ್ ವರ್ಷಾಸ್ವಭ್ರಾವಕಾಶಕಃ ।
ಆರ್ದ್ರವಾಸಾಸ್ತು ಹೇಮಂತೇ ಕ್ರಮಶೋ ವರ್ದ್ಧಯಂಸ್ತಪಃ ॥ 27.29 ॥

ಉಪಸ್ಪೃಶ್ಯ ತ್ರಿಷವಣಂ ಪಿತೃದೇವಾಂಶ್ಚ ತರ್ಪಯೇತ್ ।
ಏಕಪಾದೇನ ತಿಷ್ಠೇತ ಮರೀಚೀನ್ ವಾ ಪಿಬೇತ್ ತದಾ ॥ 27.30 ॥

ಪಂಚಾಗ್ನಿರ್ಧೂಮಪೋ ವಾ ಸ್ಯಾದುಷ್ಮಪಃ ಸೋಮಪೋಽಥ ವಾ ।
ಪಯಃ ಪಿಬೇಚ್ಛುಕ್ಲಪಕ್ಷೇ ಕೃಷ್ಣಾಪಕ್ಷೇ ತು ಗೋಮಯಂ ॥ 27.31 ॥

ಶೀರ್ಣಪರ್ಣಾಶನೋ ವಾ ಸ್ಯಾತ್ ಕೃಚ್ಛ್ರೈರ್ವಾ ವರ್ತ್ತಯೇತ್ ಸದಾ ।
ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸರತಶ್ಚ ಸ್ಯಾದ್ ರುದ್ರಾಧ್ಯಾಯೀ ಭವೇತ್ ಸದಾ ॥ 27.32 ॥

ಅಥರ್ವಶಿರಸೋಽಧ್ಯೇತಾ ವೇದಾಂತಾಭ್ಯಾಸತತ್ಪರಃ ।
ಯಮಾನ್ ಸೇವೇತ ಸತತಂ ನಿಯಮಾಂಶ್ಚಾಪ್ಯತಂದ್ರಿತಃ ॥ 27.33 ॥

ಕೃಷ್ಣಾಜಿನಃ ಸೋತ್ತರೀಯಃ ಶುಕ್ಲಯಜ್ಞೋಪವೀತವಾನ್ ॥

ಅಥ ಚಾಗ್ನೀನ್ ಸಮಾರೋಪ್ಯ ಸ್ವಾತ್ಮನಿ ಧ್ಯಾನತತ್ಪರಃ ॥ 27.34 ॥

ಅನಗ್ನಿರನಿಕೇತಃ ಸ್ಯಾನ್ಮುನಿರ್ಮೋಕ್ಷಪರೋ ಭವೇತ್ ।
ತಾಪಸೇಷ್ವೇವ ವಿಪ್ರೇಷು ಯಾತ್ರಿಕಂ ಭೈಕ್ಷಮಾಹರೇತ್ ॥ 27.35 ॥

ಗೃಹಮೇಧಿಷು ಚಾನ್ಯೇಷು ದ್ವಿಜೇಷು ವನವಾಸಿಷು ॥

ಗ್ರಾಮಾದಾಹೃತ್ಯ ಚಾಶ್ನೀಯಾದಷ್ಟೌ ಗ್ರಾಸಾನ್ ವನೇ ವಸನ್ ॥ 27.36 ॥

ಪ್ರತಿಗೃಹ್ಯ ಪುಟೇನೈವ ಪಾಣಿನಾ ಶಕಲೇನ ವಾ ।
ವಿವಿಧಾಶ್ಚೋಪನಿಷದ ಆತ್ಮಸಂಸಿದ್ಧಯೇ ಜಪೇತ್ ॥ 27.37 ॥

ವಿದ್ಯಾವಿಶೇಷಾನ್ ಸಾವಿತ್ರೀಂ ರುದ್ರಾಧ್ಯಾಯಂ ತಥೈವ ಚ ।
ಮಹಾಪ್ರಾಸ್ಥಾನಿಕಂ ವಾಸೌ ಕುರ್ಯಾದನಶನಂ ತು ವಾ ।
ಅಗ್ನಿಪ್ರವೇಶಮನ್ಯದ್ ವಾ ಬ್ರರ್ಹ್ಮಾರ್ಪಣವಿಧೌ ಸ್ಥಿತಃ ॥ 27.38 ॥

ಯಸ್ತು ಸಮ್ಯಗಿಮಮಾಶ್ರಮಂ ಶಿವಂ
ಸಂಶ್ರಯಂತ್ಯಶಿವಪುಂಜನಾಶನಂ ।
ತೇ ವಿಶಂತಿ ಪರಮೈಶ್ವರಂ ಪದಂ
ಯಾಂತಿ ಯತ್ರ ಗತಮಸ್ಯ ಸಂಸ್ಥಿತೇಃ ॥ 27.39 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಸಪ್ತವಿಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥27 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಅಷ್ಟಾವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಏವಂ ವನಾಶ್ರಮೇ ಸ್ಥಿತ್ವಾ ತೃತೀಯಂ ಭಾಗಮಾಯುಷಃ ।
ಚತುರ್ಥಮಾಯುಷೋ ಭಾಗಂ ಸಂನ್ಯಾಸೇನ ನಯೇತ್ ಕ್ರಮಾತ್ ॥ 28.1 ॥

ಅಗ್ನೀನಾತ್ಮನೀ ಸಂಸ್ಥಾಪ್ಯ ದ್ವಿಜಃ ಪ್ರವ್ರಜಿತೋ ಭವೇತ್ ।
ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸರತಃ ಶಾಂತೋ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಪರಾಯಣಃ ॥ 28.2 ॥

ಯದಾ ಮನಸಿ ಸಂಜಾತಂ ವೈತೃಷ್ಣ್ಯಂ ಸರ್ವವಸ್ತುಷು ।
ತದಾ ಸಂನ್ಯಾಸಮಿಚ್ಛಂತಿ ಪತಿತಃ ಸ್ಯಾದ್ ವಿಪರ್ಯಯೇ ॥ 28.3 ॥

ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಾಂ ನಿರೂಪ್ಯೇಷ್ಟಿಮಾಗ್ನೇಯೀಮಥವಾ ಪುನಃ ।
ದಾಂತಃ ಪಕ್ವಕಷಾಯೋಽಸೌ ಬ್ರಹ್ಮಾಶ್ರಮಮುಪಾಶ್ರಯೇತ್ ॥ 28.4 ॥

ಜ್ಞಾನಸಂನ್ಯಾಸಿನಃ ಕೇಚಿದ್ ವೇದಸಂನ್ಯಾಸಿನಃ ಪರೇ ।
ಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಿನಸ್ತ್ವನ್ಯೇ ತ್ರಿವಿಧಾಃ ಪರಿಕೀರ್ತಿತಾಃ ॥ 28.5 ॥

ಯಃ ಸರ್ವಸಂಗನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ನಿರ್ದ್ವಂದ್ವಶ್ಚೈವ ನಿರ್ಭಯಃ ।
ಪ್ರೋಚ್ಯತೇ ಜ್ಞಾನಸಂನ್ಯಾಸೀ ಸ್ವಾತ್ಮನ್ಯೇವ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಃ ॥ 28.6 ॥

ವೇದಮೇವಾಭ್ಯಸೇನ್ನಿತ್ಯಂ ನಿರ್ದ್ವಂದೋ ನಿಷ್ಪರಿಗ್ರಹಃ ।
ಪ್ರೋಚ್ಯತೇ ವೇದಸಂನ್ಯಾಸೀ ಮುಮುಕ್ಷುರ್ವಿಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ॥ 28.7 ॥

ಯಸ್ತ್ವಗ್ನೀನಾತ್ಮಸಾತ್ಕೃತ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಾರ್ಪಣಪರೋ ದ್ವಿಜಃ ।
ಜ್ಞೇಯಃ ಸ ಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸೀ ಮಹಾಯಜ್ಞಪರಾಯಣಃ ॥ 28.8 ॥

ತ್ರಯಾಣಾಮಪಿ ಚೈತೇಷಾಂ ಜ್ಞಾನೀ ತ್ವಭ್ಯಧಿಕೋ ಮತಃ ।
ನ ತಸ್ಯ ವಿದ್ಯತೇ ಕಾರ್ಯಂ ನ ಲಿಂಗಂ ವಾ ವಿಪಶ್ಚಿತಃ ॥ 28.9 ॥

ನಿರ್ಮಮೋ ನಿರ್ಭಯಃ ಶಾಂತೋ ನಿರ್ದ್ವಂದ್ವಃ ಪರ್ಣಭೋಜನಃ ।
ಜೀರ್ಣಕೌಪೀನವಾಸಾಃ ಸ್ಯಾನ್ನಗ್ನೋ ವಾ ಧ್ಯಾನತತ್ಪರಃ ॥ 28.10 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಮಿತಾಹಾರೋ ಗ್ರಾಮಾದನ್ನಂ ಸಮಾಹರೇತ್ ।
ಅಧ್ಯಾತ್ಮಮತಿರಾಸೀತ ನಿರಪೇಕ್ಷೋ ನಿರಾಮಿಷಃ ॥ 28.11 ॥

ಆತ್ಮನೈವ ಸಹಾಯೇನ ಸುಖಾರ್ಥೀ ವಿಚರೇದಿಹ ।
ನಾಭಿನಂದೇತ ಮರಣಂ ನಾಭಿನಂದೇತ ಜೀವಿತಂ ॥ 28.12 ॥

ಕಾಲಮೇವ ಪ್ರತೀಕ್ಷೇತ ನಿದೇಶಂ ಭೃತಕೋ ಯಥಾ ।
ನಾಧ್ಯೇತವ್ಯಂ ನ ವಕ್ತವ್ಯಂ ಶ್ರೋತವ್ಯಂ ನ ಕದಾಚನ ॥ 28.13 ॥

ಏವಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಪರೋ ಯೋಗೀ ಬ್ರಹ್ಮಭೂಯಾಯ ಕಲ್ಪತೇ ।
ಏಕವಾಸಾಽಥವಾ ವಿದ್ವಾನ್ ಕೌಪೀನಾಚ್ಛಾದನಸ್ತಥಾ ॥ 28.14 ॥

ಮುಂಡೀ ಶಿಖೀ ವಾಽಥ ಭವೇತ್ ತ್ರಿದಂಡೀ ನಿಷ್ಪರಿಗ್ರಹಃ ।
ಕಾಷಾಯವಾಸಾಃ ಸತತಂ ಧ್ಯಾನಯೋಗಪರಾಯಣಃ ॥ 28.15 ॥

ಗ್ರಾಮಾಂತೇ ವೃಕ್ಷಮೂಲೇ ವಾ ವಸೇದ್ ದೇವಾಲಯೇಽಪಿ ವಾ ।
ಸಮಃ ಶತ್ರೌ ಚ ಮಿತ್ರೇ ಚ ತಥಾ ಮಾನಾಪಮಾನಯೋಃ ॥ 28.16 ॥

ಭೈಕ್ಷ್ಯೇಣ ವರ್ತ್ತಯೇನ್ನಿತ್ಯಂ ನೈಕಾನ್ನಾದೀ ಭವೇತ್ ಕ್ವಚಿತ್ ।
ಯಸ್ತು ಮೋಹೇನ ವಾನ್ಯಸ್ಮಾದೇಕಾನ್ನಾದೀ ಭವೇದ್ ಯತಿಃ ॥ 28.17 ॥

ನ ತಸ್ಯ ನಿಷ್ಕೃತಿಃ ಕಾಚಿದ್ ಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರೇಷು ಕಥ್ಯತೇ ।
ರಾಗದ್ವೇಷವಿಮುಕ್ತಾತ್ಮಾ ಸಮಲೋಷ್ಟಾಶ್ಮಕಾಂಚನಃ ॥ 28.18 ॥

ಪ್ರಾಣಿಹಂಸಾನಿವೃತ್ತಶ್ಚ ಮೌನೀ ಸ್ಯಾತ್ ಸರ್ವನಿಸ್ಪೃಹಃ ।
ದೃಷ್ಟಿಪೂತಂ ನ್ಯಸೇತ್ ಪಾದಂ ವಸ್ತ್ರಪೂತಂ ಜಲಂ ಪಿಬೇತ್ ।
ಶಾಸ್ತ್ರಪೂತಾಂ ವದೇದ್ ವಾಣೀಂ ಮನಃ ಪೂತಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 28.19 ॥

ನೈಕತ್ರ ನಿವಸೇದ್ ದೇಶೇ ವರ್ಷಾಭ್ಯೋಽನ್ಯತ್ರ ಭಿಕ್ಷುಕಃ ।
ಸ್ನಾನಶೌಚರತೋ ನಿತ್ಯಂ ಕಮಂಡಲುಕರಃ ಶುಚಿಃ ॥ 28.20 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯರತೋ ನಿತ್ಯಂ ವನವಾಸರತೋ ಭವೇತ್ ।
ಮೋಕ್ಷಶಾಸ್ತ್ರೇಷು ನಿರತೋ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ॥ 28.21 ॥

ದಂಭಾಹಂಕಾರನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ನಿಂದಾಪೈಶುನ್ಯವರ್ಜಿತಃ ।
ಆತ್ಮಜ್ಞಾನಗುಣೋಪೇತೋ ಯತಿರ್ಮೋಕ್ಷಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 28.22 ॥

ಅಭ್ಯಸೇತ್ ಸತತಂ ವೇದಂ ಪ್ರಣವಾಖ್ಯಂ ಸನಾತನಂ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾಚಮ್ಯ ವಿಧಾನೇನ ಶುಚಿರ್ದೇವಾಲಯಾದಿಷು ॥ 28.23 ॥

ಯಜ್ಞೋಪವೀತೀ ಶಾಂತಾತ್ಮಾ ಕುಶಪಾಣಿಃ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಧೌತಕಾಷಾಯವಸನೋ ಭಸ್ಮಚ್ಛನ್ನತನೂರಹಃ ॥ 28.24 ॥

ಅಧಿಯಜ್ಞಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಜಪೇದಾಧಿದೈವಿಕಮೇವ ವಾ ।
ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಂ ಚ ಸತತಂ ವೇದಾಂತಾಭಿಹಿತಂ ಚ ಯತ್ ॥ 28.25 ॥

ಪುತ್ರೇಷು ಚಾಽಥ ನಿವಸನ್ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಯತಿರ್ಮುನಿಃ ।
ವೇದಮೇವಾಭ್ಯಸೇನ್ನಿತ್ಯಂ ಸ ಯಾತಿ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 28.26 ॥

ಅಹಿಂಸಾ ಸತ್ಯಮಸ್ತೇಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಂ ತಪಃ ಪರಂ ।
ಕ್ಷಮಾ ದಯಾ ಚ ಸಂತೋಷೋ ವ್ರತಾನ್ಯಸ್ಯ ವಿಶೇಷತಃ ॥ 28.27 ॥

ವೇದಾಂತಜ್ಞಾನನಿಷ್ಠೋ ವಾ ಪಂಚ ಯಜ್ಞಾನ್ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಜ್ಞಾನ ಧ್ಯಾನ ಸಮಾಯುಕ್ತೋ ಭಿಕ್ಷಾರ್ಥೇ ನೈವ ತೇನ ಹಿ ॥ 28.28 ॥

ಹೋಮಮಂತ್ರಾಂಜಪೇನ್ನಿತ್ಯಂ ಕಾಲೇ ಕಾಲೇ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಂ ಚಾನ್ವಹಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸಾವಿತ್ರೀಂ ಸಂಧ್ಯಯೋರ್ಜಪೇತ್ ॥ 28.29 ॥

ಧ್ಯಾಯೀತ ಸತತಂ ದೇವಮೇಕಾಂತೇ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ।
ಏಕಾನ್ನಂ ವರ್ಜಯೇನ್ನಿತ್ಯಂ ಕಾಮಂ ಕ್ರೋಧಂ ಪರಿಗ್ರಹಂ ॥ 28.30 ॥

ಏಕವಾಸಾ ದ್ವಿವಾಸಾ ವಾ ಶಿಖೀ ಯಜ್ಞೋಪವೀತವಾನ್ ।
ಕಮಂಡಲುಕರೋ ವಿದ್ವಾನ್ ತ್ರಿದಂಡೀ ಯಾತಿ ತತ್ಪರಂ ॥ 28.31 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ
ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇಽಷ್ಟಾವಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥28 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ನವವಿಂಶತಿತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಏವಂ ಸ್ವಾಶ್ರಮನಿಷ್ಠಾನಾಂ ಯತೀನಾಂ ನಿಯತಾತ್ಮನಾಂ ।
ಭೈಕ್ಷೇಣ ವರ್ತ್ತನಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಫಲಮೂಲೈರಥಾಪಿ ವಾ ॥ 29.1 ॥

ಏಕಕಾಲಂ ಚರೇದ್ ಭೈಕ್ಷಂ ನ ಪ್ರಸಜ್ಯೇತ ವಿಸ್ತರೇ ।
ಭೈಕ್ಷ್ಯ ಪ್ರಸಕ್ತೋ ಹಿ ಯತಿರ್ವಿಷಯೇಷ್ವಪಿ ಸಜ್ಜತಿ ॥ 29.2 ॥

ಸಪ್ತಾಗಾರಂ ಚರೇದ್ ಭೈಕ್ಷಮಲಾಭಾತ್ ತು ಪುನಶ್ಚರೇತ್ ।
ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ಪಾತ್ರೇ ಭುಂಜೀಯಾದದ್ಭಿಃ ಪ್ರಕ್ಷಾಲಯೇತ್ ತು ಪುನಃ ॥ 29.3 ॥

ಅಥವಾಽನ್ಯದುಪಾದಾಯ ಪಾತ್ರೇ ಭುಂಜೀತ ನಿತ್ಯಶಃ ।
ಭುಕ್ತ್ವಾ ತತ್ ಸಂತ್ಯಜೇತ್ ಪಾತ್ರಂ ಯಾತ್ರಾಮಾತ್ರಮಲೋಲುಪಃ ॥ 29.4 ॥

ವಿಧೂಮೇ ಸನ್ನಮುಸಲೇ ವ್ಯಂಗಾರೇ ಭುಕ್ತವಜ್ಜನೇ ।
ವೃತ್ತೇ ಶರಾವಸಂಪಾತೇ ಭಿಕ್ಷಾಂ ನಿತ್ಯಂ ಯತಿಶ್ಚರೇತ್ ॥ 29.5 ॥

ಗೋದೋಹಮಾತ್ರಂ ತಿಷ್ಠೇತ ಕಾಲಂ ಭಿಕ್ಷುರಧೋಮುಖಃ ।
ಭಿಕ್ಷೇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಸಕೃತ್ ತೂಷ್ಣೀಮಶ್ನೀಯಾದ್ ವಾಗ್ಯತಃ ಶುಚಿಃ ॥ 29.6 ॥

ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ಪಾಣಿಪಾದೌ ಚ ಸಮಾಚಮ್ಯ ಯಥಾವಿಧಿ ।
ಆದಿತ್ಯೇ ದರ್ಶಯಿತ್ವಾನ್ನಂ ಭುಂಜೀತ ಪ್ರಾಙ್ಮುಖೋತ್ತರಃ ॥ 29.7 ॥

ಹುತ್ವಾ ಪ್ರಾಣಾಹುತೀಃ ಪಂಚ ಗ್ರಾಸಾನಷ್ಟೌ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಆಚಮ್ಯ ದೇವಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಧ್ಯಾಯೀತ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ॥ 29.8 ॥

ಅಲಾಬುಂ ದಾರುಪಾತ್ರಂ ಚ ಮೃಣ್ಮಯಂ ವೈಣವಂ ತತಃ ।
ಚತ್ವಾರಿ ಯತಿಪಾತ್ರಾಣಿ ಮನುರಾಹ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ॥ 29.9 ॥

ಪ್ರಾಗ್ರಾತ್ರೇ ಪರರಾತ್ರೇ ಚ ಮಧ್ಯರಾತ್ರೇ ತಥೈವ ಚ ।
ಸಂಧ್ಯಾಸ್ವಗ್ನಿ ವಿಶೇಷೇಣ ಚಿಂತಯೇನ್ನಿತ್ಯಮೀಶ್ವರಂ ॥ 29.10 ॥

ಕೃತ್ವಾ ಹೃತ್ಪದ್ಮನಿಲಯೇ ವಿಶ್ವಾಖ್ಯಂ ವಿಶ್ವಸಂಭವಂ ।
ಆತ್ಮಾನಂ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ಪರಸ್ತಾತ್ ತಮಸಃ ಸ್ಥಿತಂ ॥ 29.11 ॥

ಸರ್ವಸ್ಯಾಧಾರಭೂತಾನಾಮಾನಂದಂ ಜ್ಯೋತಿರವ್ಯಯಂ ।
ಪ್ರಧಾನಪುರುಷಾತೀತಮಾಕಾಶಂ ದಹನಂ ಶಿವಂ ॥ 29.12 ॥

ತದಂತಃ ಸರ್ವಭಾವಾನಾಮೀಶ್ವರಂ ಬ್ರಹ್ಮರೂಪಿಣಂ ।
ಧ್ಯಾಯೇದನಾದಿಮಧ್ಯಾಂತಮಾನಂದಾದಿಗುಣಾಲಯಂ ॥ 29.13 ॥

ಮಹಾಂತಂ ಪುರುಷಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಸತ್ಯಮವ್ಯಯಂ ।
ತರುಣಾದಿತ್ಯಸಂಕಾಶಂ ಮಹೇಶಂ ವಿಶ್ವರೂಪಿಣಂ ॥ 29.14 ॥

ಓಂಕಾರಾಂತೇಽಥ ಚಾತ್ಮಾನಂ ಸಂಸ್ಥಾಪ್ಯ ಪರಮಾತ್ಮನಿ ।
ಆಕಾಶೇ ದೇವಮೀಶಾನಂ ಧ್ಯಾಯೀತಾಕಾಶಮಧ್ಯಗಂ ॥ 29.15 ॥

ಕಾರಣಂ ಸರ್ವಭಾವಾನಾಮಾನಂದೈಕಸಮಾಶ್ರಯಂ ।
ಪುರಾಣಂ ಪುರುಷಂ ಶುಭ್ರಂ ಧ್ಯಾಯನ್ ಮುಚ್ಯೇತ ಬಂಧನಾತ್ ॥ 29.16 ॥

ಯದ್ವಾ ಗುಹಾಯಾಂ ಪ್ರಕೃತಂ ಜಗತ್ಸಂಮೋಹನಾಲಯೇ ।
ವಿಚಿಂತ್ಯ ಪರಮಂ ವ್ಯೋಮ ಸರ್ವಭೂತೈಕಕಾರಣಂ ॥ 29.17 ॥

ಜೀವನಂ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ಯತ್ರ ಲೋಕಃ ಪ್ರಲೀಯತೇ ।
ಆನಂದಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಸೂಕ್ಷ್ಮಂ ಯತ್ ಪಶ್ಯಂತಿ ಮುಮುಕ್ಷವಃ ॥ 29.18 ॥

ತನ್ಮಧ್ಯೇ ನಿಹಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಕೇವಲಂ ಜ್ಞಾನಲಕ್ಷಣಂ ।
ಅನಂತಂ ಸತ್ಯಮೀಶಾನಂ ವಿಚಿಂತ್ಯಾಸೀತ ಸಂಯತಃ ॥ 29.19 ॥

ಗುಹ್ಯಾದ್ ಗುಹ್ಯತಮಂ ಜ್ಞಾನಂ ಯತೀನಾಮೇತದೀರಿತಂ ।
ಯೋಽನುತಿಷ್ಠೇನ್ಮಹೇಶೇನ ಸೋಽಶ್ನುತೇ ಯೋಗಮೈಶ್ವರಂ ॥ 29.20 ॥

ತಸ್ಮಾದ್ ಧ್ಯಾನರತೋ ನಿತ್ಯಮಾತ್ಮವಿದ್ಯಾಪರಾಯಣಃ ।
ಜ್ಞಾನಂ ಸಮಭ್ಯಸೇದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಂ ಯೇನ ಮುಚ್ಯೇತ ಬಂಧನಾತ್ ॥ 29.21 ॥

ಗತ್ವಾ ಪೃಥಕ್ ಸ್ವಮಾತ್ಮಾನಂ ಸರ್ವಸ್ಮಾದೇವ ಕೇವಲಂ ।
ಆನಂದಮಜರಂ ಜ್ಞಾನಂ ಧ್ಯಾಯೀತ ಚ ಪುನಃ ಪರಂ ॥ 29.22 ॥

ಯಸ್ಮಾತ್ ಭವಂತಿ ಭೂತಾನಿ ಯದ್ ಗತ್ವಾ ನೇಹ ಜಾಯತೇ ।
ಸ ತಸ್ಮಾದೀಶ್ವರೋ ದೇವಃ ಪರಸ್ಮಾದ್ ಯೋಽಧಿತಿಷ್ಠತಿ ॥ 29.23 ॥

ಯದಂತರೇ ತದ್ ಗಗನಂ ಶಾಶ್ವತಂ ಶಿವಮಚ್ಯುತಂ ।
ಯದಾಹುಸ್ತತ್ಪರೋ ಯಃ ಸ್ಯಾತ್ ಸ ದೇವಃ ಸ್ಯಾನ್ಮಹೇಶ್ವರಃ ॥ 29.24 ॥

ವ್ರತಾನಿ ಯಾನಿ ಭಿಕ್ಷೂಣಾಂ ತಥೈವೋಪವ್ರತಾನಿ ಚ ।
ಏಕೈಕಾತಿಕ್ರಮೇ ತೇಷಾಂ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಂ ವಿಧೀಯತೇ ॥ 29.25 ॥

ಉಪೇತ್ಯ ಚ ಸ್ತ್ರಿಯಂ ಕಾಮಾತ್ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಂ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಪ್ರಾಣಾಯಾಮಸಮಾಯುಕ್ತಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸಾಂತಪನಂ ಶುಚಿಃ ॥ 29.26 ॥

ತತಶ್ಚರೇತ ನಿಯಮಾತ್ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಸಂಯತಮಾನಸಃ ।
ಪುನರಾಶ್ರಮಮಾಗಮ್ಯ ಚರೇದ್ ಭಿಶ್ರುರತಂದ್ರಿತಃ ॥ 29.27 ॥

ನ ನರ್ಮಯುಕ್ತಮನೃತಂ ಹಿನಸ್ತೀತಿ ಮನೀಷಿಣಃ ।
ತಥಾಪಿ ಚ ನ ಕರ್ತ್ತವ್ಯಂ ಪ್ರಸಂಗೋ ಹ್ಯೇಷ ದಾರುಣಃ ॥ 29.28 ॥

ಏಕರಾತ್ರೋಪವಾಸಶ್ಚ ಪ್ರಾಣಾಯಾಮಶತಂ ತಥಾ ।
ಉಕ್ತ್ವಾ ನೂನಂ ಪ್ರಕರ್ತವ್ಯಂ ಯತಿನಾ ಧರ್ಮಲಿಪ್ಸುನಾ ॥ 29.29 ॥

ಪರಮಾಪದ್ಗತೇನಾಪಿ ನ ಕಾರ್ಯಂ ಸ್ತೇಯಮನ್ಯತಃ ।
ಸ್ತೇಯಾದಭ್ಯಧಿಕಃ ಕಶ್ಚಿನ್ನಾಸ್ತ್ಯಧರ್ಮ ಇತಿ ಸ್ಮೃತಿಃ ॥ 29.30 ॥

ಹಿಂಸಾ ಚೈಷಾಪರಾ ದಿಷ್ಟಾ ಯಾ ಚಾತ್ಮಜ್ಞಾನನಾಶಿಕಾ ।
ಯದೇತದ್ ದ್ರವಿಣಂ ನಾಮ ಪ್ರಾಣ ಹ್ಯೇತೇ ಬಹಿಶ್ವರಾಃ ॥ 29.31 ॥

ಸ ತಸ್ಯ ಹರತಿ ಪ್ರಾಣಾನ್ ಯೋ ಯಸ್ಯ ಹರತೇ ಧನಂ ।
ಏವಂ ಕೃತ್ವಾ ಸ ದುಷ್ಟಾತ್ಮಾ ಭಿನ್ನವೃತ್ತೋ ವ್ರತಾಹತಃ ।
ಭೂಯೋ ನಿರ್ವೇದಮಾಪನ್ನಶ್ಚರೇಚ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣವ್ರತಂ ॥ 29.32 ॥

ವಿಧಿನಾ ಶಾಸ್ತ್ರದೃಷ್ಟೇನ ಸಂವತ್ಸರಮಿತಿ ಶ್ರುತಿಃ ।
ಭೂಯೋ ನಿರ್ವೇದಮಾಪನ್ನಶ್ಚರೇದ್ ಭಿಕ್ಷುರತಂದ್ರಿತಃ ॥ 29.33 ॥

ಅಕಸ್ಮಾದೇವ ಹಿಂಸಾಂ ತು ಯದಿ ಭಿಕ್ಷುಃ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಕುರ್ಯಾತ್ಕೃಛ್ರಾತಿಕೃಚ್ಛ್ರಂ ತು ಚಾಂದ್ರಾಯಣಮಥಾಪಿ ವಾ ॥ 29.34 ॥

ಸ್ಕನ್ನಮಿಂದ್ರಿಯದೌರ್ಬಲ್ಯಾತ್ ಸ್ತ್ರಿಯಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಯತಿರ್ಯದಿ ।
ತೇನ ಧಾರಯಿತವ್ಯಾ ವೈ ಪ್ರಾಣಾಯಾಮಾಸ್ತು ಷೋಡಶ ॥ 29.35 ॥

ದಿವಾಸ್ಕನ್ನೇ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾತ್ ಪ್ರಾಣಾಯಾಮಶತಂ ತಥಾ ।
ಏಕಾಂತೇ ಮಧುಮಾಂಸೇ ಚ ನವಶ್ರಾದ್ಧೇ ತಥೈವ ಚ ।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಲವಣೇ ಚೋಕ್ತಂ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ವಿಶೋಧನಂ ॥ 29.36 ॥

ಧ್ಯಾನನಿಷ್ಠಸ್ಯ ಸತತಂ ನಶ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕಂ ।
ತಸ್ಮಾನ್ಮಹೇಶ್ವರಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ತಸ್ಯ ಧ್ಯಾನಪರೋ ಭವೇತ್ ॥ 29.37 ॥

ಯದ್ ಬ್ರಹ್ಮ ಪರಮಂ ಜ್ಯೋತಿಃ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಕ್ಷರಮದ್ವಯಂ ।
ಯೋಽನ್ತರಾ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸ ವಿಜ್ಞೇಯೋ ಮಹೇಶ್ವರಃ ॥ 29.38 ॥

ಏಷ ದೇವೋ ಮಹಾದೇವಃ ಕೇವಲಃ ಪರಮಃ ಶಿವಃ ।
ತದೇವಾಕ್ಷರಮದ್ವೈತಂ ತದಾದಿತ್ಯಾಂತರಂ ಪರಂ ॥ 29.39 ॥

ಯಸ್ಮಾನ್ಮಹೀಯಸೋ ದೇವಃ ಸ್ವಧಾಗ್ನಿ ಜ್ಞಾನಸಂಸ್ಥಿತೇ ।
ಆತ್ಮಯೋಗಾಹ್ವಯೇ ತತ್ತ್ವೇ ಮಹಾದೇವಸ್ತತಃ ಸ್ಮೃತಃ ॥ 29.40 ॥

ನಾನ್ಯಂ ದೇವಂಮಹಾದೇವಾದ್ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತಂ ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ ।
ತಮೇವಾತ್ಮಾನಮಾತ್ಮೇತಿ ಯಃ ಸ ಯಾತಿ ಪರಮಂ ಪದಂ ॥ 29.41 ॥

ಮನ್ಯತೇ ಯೇ ಸ್ವಮಾತ್ಮಾನಂ ವಿಭಿನ್ನಂ ಪರಮೇಶ್ವರಾತ್ ।
ನ ತೇ ಪಶ್ಯಂತಿ ತಂ ದೇವಂ ವೃಥಾ ತೇಷಾಂ ಪರಿಶ್ರಮಃ ॥ 29.42 ॥

ಏಕಮೇವ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ವಿಜ್ಞೇಯಂ ತತ್ತ್ವಮವ್ಯಯಂ ।
ಸ ದೇವಸ್ತು ಮಹಾದೇವೋ ನೈತದ್ ವಿಜ್ಞಾಯ ಬಧ್ಯತೇ ॥ 29.43 ॥

ತಸ್ಮಾದ್ ಯತೇತ ನಿಯತಂ ಯತಿಃ ಸಂಯತಮಾನಸಃ ।
ಜ್ಞಾನಯೋಗರತಃ ಶಾಂತೋ ಮಹಾದೇವಪರಾಯಣಃ ॥ 29.44 ॥

ಏಷ ವಃ ಕಥಿತೋ ವಿಪ್ರೋ ಯತೀನಾಮಾಶ್ರಮಃ ಶುಭಃ ।
ಪಿತಾಮಹೇನ ವಿಭುನಾ ಮುನೀನಾಂ ಪೂರ್ವಮೀರಿತಂ ॥ 29.45 ॥

ನಾಪುತ್ರಶಿಷ್ಯಯೋಗಿಭ್ಯೋ ದದ್ಯಾದಿದಮನುತ್ತಮಂ ।
ಜ್ಞಾನಂ ಸ್ವಯಂಭುನಾ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಯತಿಧರ್ಮಾಶ್ರಯಂ ಶಿವಂ ॥ 29.46 ॥

ಇತಿ ಯತಿನಿಯಮಾನಾಮೇತದುಕ್ತಂ ವಿಧಾನಂ
ಪಶುಪತಿಪರಿತೋಷೇ ಯದ್ ಭವೇದೇಕಹೇತುಃ ।
ನ ಭವತಿ ಪುನರೇಷಾಮುದ್ಭವೋ ವಾ ವಿನಾಶಃ
ಪ್ರಣಿಹಿತಮನಸೋ ಯೇ ನಿತ್ಯಮೇವಾಚರಂತಿ ॥ 29.47 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಏಕೋನತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥29 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ತ್ರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಅತಃ ಪರಂ ಪ್ರವಲಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತವಿಧಿಂ ಶುಭಂ ।
ಹಿತಾಯ ಸರ್ವವಿಪ್ರಾಣಾಂ ದೋಷಾಣಾಮಪನುತ್ತಯೇ ॥ 30.1 ॥

ಅಕೃತ್ವಾ ವಿಹಿತಂ ಕರ್ಮ ಕೃತ್ವಾ ನಿಂದಿತಮೇವ ಚ ।
ದೋಷಮಾಪ್ನೋತಿ ಪುರುಷಃ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಂ ವಿಶೋಧನಂ ॥ 30.2 ॥

ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಮಕೃತ್ವಾ ತು ನ ತಿಷ್ಠೇದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಕ್ವಚಿತ್ ।
ಯದ್ ಬ್ರೂಯುರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಃ ಶಾಂತಾ ವಿದ್ವಾಂಸಸ್ತತ್ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 30.3 ॥

ವೇದಾರ್ಥವಿತ್ತಮಃ ಶಾಂತೋ ಧರ್ಮಕಾಮೋಽಗ್ನಿಮಾನ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ಸ ಏವ ಸ್ಯಾತ್ ಪರೋ ಧರ್ಮೋ ಯಮೇಕೋಽಪಿ ವ್ಯವಸ್ಯತಿ ॥ 30.4 ॥

ಅನಾಹಿತಾಗ್ನಯೋ ವಿಪ್ರಾಸ್ತ್ರಯೋ ವೇದಾರ್ಥಪಾರಗಾಃ ।
ಯದ್ ಬ್ರೂಯುರ್ಧರ್ಮಕಾಮಾಸ್ತೇ ತಜ್ಜ್ಞೇಯಂ ಧರ್ಮಸಾಧನಂ ॥ 30.5 ॥

ಅನೇಕಧರ್ಮಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞಾ ಊಹಾಪೋಹವಿಶಾರದಾಃ ।
ವೇದಾಧ್ಯಯನಸಂಪನ್ನಾಃ ಸಪ್ತೈತೇ ಪರಿಕೀರ್ತ್ತಿತಾಃ ॥ 30.6 ॥

ಮೀಮಾಂಸಾಜ್ಞಾನತತ್ತ್ವಜ್ಞಾ ವೇದಾಂತಕುಶಲಾ ದ್ವಿಜಾಃ ।
ಏಕವಿಂಶತಿವಿಖ್ಯಾತಾಃ ಪ್ರಯಾಶ್ಚಿತ್ತಂ ವದಂತಿ ವೈ ॥ 30.7 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಹಾ ಮದ್ಯಪಃ ಸ್ತೇನೋ ಗುರುತಲ್ಪಗ ಏವ ಚ ।
ಮಹಾಪಾತಕಿನಸ್ತ್ವೇತೇ ಯಶ್ಚೈತೈಃ ಸಹ ಸಂವಸೇತ್ ॥ 30.8 ॥

ಸಂವತ್ಸರಂ ತು ಪತಿತೈಃ ಸಂಸರ್ಗಂ ಕುರುತೇ ತು ಯಃ ।
ಯಾನಶಯ್ಯಾಸನೈರ್ನಿತ್ಯಂ ಜಾನನ್ ವೈ ಪತಿತೋ ಭವೇತ್ ॥ 30.9 ॥

ಯಾಜನಂ ಯೋನಿಸಂಬಂಧಂ ತಥೈವಾಧ್ಯಾಪನಂ ದ್ವಿಜಃ ।
ಕೃತ್ವಾ ಸದ್ಯಃ ಪತತ್ಯೇವ ಸಹ ಭೋಜನಮೇವ ಚ ॥ 30.10 ॥

ಅವಿಜ್ಞಾಯಾಥ ಯೋ ಮೋಹಾತ್ ಕುರ್ಯಾದಧ್ಯಾಪನಂ ದ್ವಿಜಃ ।
ಸಂವತ್ಸರೇಣ ಪತತಿ ಸಹಾಧ್ಯಯನಮೇವ ಚ ॥ 30.11 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಾಹಾ ದ್ವಾದಶಾಬ್ದಾನಿ ಕುಟಿಂ ಕೃತ್ವಾ ವನೇ ವಸೇತ್ ।
ಭೈಕ್ಷಮಾತ್ಮವಿಶುದ್ಧ್ಯರ್ಥೇ ಕೃತ್ವಾ ಶವಶಿರೋರ್ಧ್ವಜಂ ॥ 30.12 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾವಸಥಾನ್ ಸರ್ವಾನ್ ದೇವಾಗಾರಾಣಿ ವರ್ಜಯೇತ್ ।
ವಿನಿಂದನ್ ಸ್ವಯಮಾತ್ಮಾನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ತಂ ಚ ಸಂಸ್ಮರನ್ ॥ 30.13 ॥

ಅಸಂಕಲ್ಪಿತಯೋಗ್ಯಾನಿ ಸಪ್ತಾಗಾರಾಣಿ ಸಂವಿಶೇತ್ ।
ವಿಧೂಮೇ ಶನಕೈರ್ನಿತ್ಯಂ ವ್ಯಂಗಾರೇ ಭುಕ್ತವಜ್ಜನೇ ॥ 30.14 ॥

ಏಕಕಾಲಂ ಚರೇದ್ ಭೈಕ್ಷಂ ದೋಷಂ ವಿಖ್ಯಾಪಯನ್ ನೃಣಾಂ ।
ವನ್ಯಮೂಲಫಲೈರ್ವಾಪಿ ವರ್ತ್ತಯೇದ್ ವೈ ಸಮಾಶ್ರಿತಃ ॥ 30.15 ॥

ಕಪಾಲಪಾಣಿಃ ಖಟ್ವಾಂಗೀ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಪರಾಯಣಃ ।
ಪೂರ್ಣೇ ತು ದ್ವಾದಶೇ ವರ್ಷೇ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಂ ವ್ಯಪೋಹತಿ ॥ 30.16 ॥

ಅಕಾಮತಃ ಕೃತೇ ಪಾಪೇ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಮಿದಂ ಶುಭಂ ।
ಕಾಮತೋ ಮರಣಾಚ್ಛುದ್ಧಿರ್ಜ್ಞೇಯಾ ನಾನ್ಯೇನ ಕೇನಚಿತ್ ॥ 30.17 ॥

ಕುರ್ಯಾದನಶನಂ ವಾಽಥ ಭೃಗೋಃ ಪತನಮೇವ ವಾ ।
ಜ್ವಲಂತಂ ವಾ ವಿಶೇದಗ್ನಿಂ ಜಲಂ ವಾ ಪ್ರವಿಶೇತ್ ಸ್ವಯಂ ॥ 30.18 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾರ್ಥೇ ಗವಾರ್ಥೇ ವಾ ಸಮ್ಯಕ್ ಪ್ರಾಣಾನ್ ಪರಿತ್ಯಜೇತ್ ।
ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಪನೋದಾರ್ಥಮಂತರಾ ವಾ ಮೃತಸ್ಯ ತು ॥ 30.19 ॥

ದೀರ್ಘಾಮಯಾವಿನಂ ವಿಪ್ರಂ ಕೃತ್ವಾನಾಮಯಮೇವ ವಾ ।
ದತ್ತ್ವಾ ಚಾನ್ನಂ ಸುವಿದುಷೇ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಂ ವ್ಯಪೋಹತಿ ॥ 30.20 ॥

ಅಶ್ವಮೇಧಾವಭೃಥಕೇ ಸ್ನಾತ್ವಾ ವಾ ಶುಧ್ಯತೇ ದ್ವಿಜಃ ।
ಸರ್ವಸ್ವಂ ವಾ ವೇದವಿದೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಯ ಪ್ರದಾಯ ತು ॥ 30.21 ॥

ಸರಸ್ವತ್ಯಾಸ್ತ್ವರುಣಯಾ ಸಂಗಮೇ ಲೋಕವಿಶ್ರುತೇ ।
ಶುಧ್ಯೇತ್ ತ್ರಿಷವಣಸ್ನಾನಾತ್ ತ್ರಿರಾತ್ರೋಪೋಷಿತೋ ದ್ವಿಜಃ ॥ 30.22 ॥

ಗತ್ವಾ ರಾಮೇಶ್ವರಂ ಪುಣ್ಯಂ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಚೈವ ಮಹೋದಧೌ ।
ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಾದಿಭಿರ್ಯುಕ್ತೋ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ರುದ್ರಂ ವಿಮುಚ್ಯತೇ ॥ 30.23 ॥

ಕಪಾಲಮೋಚನಂ ನಾಮ ತೀರ್ಥಂ ದೇವಸ್ಯ ಶೂಲಿನಃ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾಽಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಪಿತೄನ್ ದೇವಾನ್ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಂ ವ್ಯಪೋಹತಿ ॥ 30.24 ॥

ಯತ್ರ ದೇವಾದಿದೇವೇನ ಭೈರವೇಣಾಮಿತೌಜಸಾ ।
ಕಪಾಲಂ ಸ್ಥಾಪಿತಂ ಪೂರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಃ ॥ 30.25 ॥

ಸಮಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಮಹಾದೇವಂ ತತ್ರ ಭೈರವರೂಪಿಣಂ ।
ತರ್ಪಪಿತ್ವಾ ಪಿತೄನ್ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಮುಚ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಯಾ ॥ 30.26 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ ತ್ರಿಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥30 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಏಕತ್ರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಋಷಯ ಊಚುಃ ।
ಕಥಂ ದೇವೇನ ರುದ್ರೇಣ ಶಂಕರೇಣಾತಿತೇಜಸಾ ।
ಕಪಾಲಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪೂರ್ವಂ ಸ್ಥಾಪಿತಂ ದೇಹಜಂ ಭುವಿ ॥ 31.1 ॥

ಸೂತ ಉವಾಚ ।
ಶೃಣುಧ್ವಮೃಷಯಃ ಪುಣ್ಯಾಂ ಕಥಾಂ ಪಾಪಪ್ರಣಾಶನೀಂ ।
ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ದೇವದೇವಸ್ಯ ಮಹಾದೇವಸ್ಯ ಧೀಮತಃ ॥ 31.2 ॥

ಪುರಾ ಪಿತಾಮಹಂ ದೇವಂ ಮೇರುಶೃಂಗೇ ಮಹರ್ಷಯಃ ।
ಪ್ರೋಚುಃ ಪ್ರಣಮ್ಯ ಲೋಕಾದಿಂ ಕಿಮೇಕಂ ತತ್ತ್ವಮವ್ಯಯಂ ॥ 31.3 ॥

ಸ ಮಾಯಯಾ ಮಹೇಶಸ್ಯ ಮೋಹಿತೋ ಲೋಕಸಂಭವಃ ।
ಅವಿಜ್ಞಾಯ ಪರಂ ಭಾವಂ ಸ್ವಾತ್ಮಾನಂ ಪ್ರಾಹ ಧರ್ಷಿಣಂ ॥ 31.4 ॥

ಅಹಂ ಧಾತಾ ಜಗದ್ಯೋನಿಃ ಸ್ವಯಂಭೂರೇಕ ಈಶ್ವರಃ ।
ಅನಾದಿಮತ್ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಮಾಮಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ವಿಮುಚ್ಯತೇ ॥ 31.5 ॥

ಅಹಂ ಹಿ ಸರ್ವದೇವಾನಾಂ ಪ್ರವರ್ತ್ತಕನಿವರ್ತ್ತಕಃ ।
ನ ವಿದ್ಯತೇ ಚಾಭ್ಯಧಿಕೋ ಮತ್ತೋ ಲೋಕೇಷು ಕಶ್ಚನ ॥ 31.6 ॥

ತಸ್ಯೈವಂ ಮನ್ಯಮಾನಸ್ಯ ಜಜ್ಞೇ ನಾರಾಯಣಾಂಶಜಃ ।
ಪ್ರೋವಾಚ ಪ್ರಹಸನ್ ವಾಕ್ಯಂ ರೋಷತಾಮ್ರವಿಲೋಚನಃ ॥ 31.7 ॥

ಕಿಂ ಕಾರಣಮಿದಂ ಬ್ರಹ್ಮನ್ ವರ್ತ್ತತೇ ತವ ಸಾಂಪ್ರತಂ ।
ಅಜ್ಞಾನಯೋಗಯುಕ್ತಸ್ಯ ನ ತ್ವೇತದುಚಿತಂ ತವ ॥ 31.8 ॥

ಅಹಂ ಧಾತಾ ಹಿ ಲೋಕಾನಾಂ ಜಜ್ಞೇ ನಾರಾಯಣಾತ್ಪ್ರಭೋಃ ।
ನ ಮಾಮೃತೇಽಸ್ಯ ಜಗತೋ ಜೀವನಂ ಸರ್ವದಾ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 31.9 ॥

ಅಹಮೇವ ಪರಂ ಜ್ಯೋತಿರಹಮೇವ ಪರಾ ಗತಿಃ ।
ಮತ್ಪ್ರೇರಿತೇನ ಭವತಾ ಸೃಷ್ಟಂ ಭುವನಮಂಡಲಂ ॥ 31.10 ॥

ಏವಂ ವಿವದತೋರ್ಮೋಹಾತ್ ಪರಸ್ಪರಜಯೈಷಿಣೋಃ ।
ಆಜಗ್ಮುರ್ಯತ್ರ ತೌ ದೇವೌ ವೇದಾಶ್ಚತ್ವಾರ ಏವ ಹಿ ॥ 31.11 ॥

ಅನ್ವೀಕ್ಷ್ಯ ದೇವಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಯಜ್ಞಾತ್ಮಾನಂ ಚ ಸಂಸ್ಥಿತಂ ।
ಪ್ರೋಚುಃ ಸಂವಿಗ್ನಹೃದಯಾ ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಂ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಃ ॥ 31.12 ॥

ಋಗ್ವೇದ ಉವಾಚ ।
ಯಸ್ಯಾಂತಃ ಸ್ಥಾನಿ ಭೂತಾನಿ ಯಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವಂ ಪ್ರವರ್ತ್ತತೇ ।
ಯದಾಹುಸ್ತತ್ಪರಂ ತತ್ತ್ವಂ ಸ ದೇವಃ ಸ್ಯಾನ್ಮಹೇಶ್ವರಃ ॥ 31.13 ॥

ಯಜುರ್ವೇದ ಉವಾಚ ।
ಯೋ ಯಜ್ಞೈರಖಿಲೈರೀಶೋ ಯೋಗೇನ ಚ ಸಮರ್ಚ್ಯತೇ ।
ಯಮಾಹುರೀಶ್ವರಂ ದೇವಂ ಸ ದೇವಃ ಸ್ಯಾತ್ ಪಿನಾಕಧೃಕ್ ॥ 31.14 ॥

ಸಾಮವೇದ ಉವಾಚ ।
ಯೇನೇದಂ ಭ್ರಾಮ್ಯತೇ ವಿಶ್ವಂ ಯದಾಕಾಶಾಂತರಂ ಶಿವಂ ।
ಯೋಗಿಭಿರ್ವಿದ್ಯತೇ ತತ್ತ್ವಂ ಮಹಾದೇವಃ ಸ ಶಂಕರಃ ॥ 31.15 ॥

ಅಥರ್ವವೇದ ಉವಾಚ ।
ಯಂ ಪ್ರಪಶ್ಯಂತಿ ದೇವೇಶಂ ಯತಂತೋ ಯತಯಃ ಪರಂ ।
ಮಹೇಶಂ ಪುರುಷಂ ರುದ್ರಂ ಸ ದೇವೋ ಭಗವಾನ್ ಭವಃ ॥ 31.16 ॥

ಏವಂ ಸ ಭಗವಾನ್ ಬ್ರಹ್ಮಾ ವೇದಾನಾಮೀರಿತಂ ಶುಭಂ ।
ಶ್ರುತ್ವಾಹ ಪ್ರಹಸನ್ ವಾಕ್ಯಂ ವಿಶ್ವಾತ್ಮಾಽಪಿ ವಿಮೋಹಿತಃ ॥ 31.17 ॥

ಕಥಂ ತತ್ಪರಮಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸರ್ವಸಂಗವಿವರ್ಜಿತಂ ।
ರಮತೇ ಭಾರ್ಯಯಾ ಸಾರ್ದ್ಧಂ ಪ್ರಮಥೈಶ್ಚಾತಿಗರ್ವಿತೈಃ ॥ 31.18 ॥

ಇತಿರಿತೇಽಥ ಭಗವಾನ್ ಪ್ರಣವಾತ್ಮಾ ಸನಾತನಃ ।
ಅಮೂರ್ತ್ತೋ ಮೂರ್ತಿಮಾನ್ ಭೂತ್ವಾ ವಚಃ ಪ್ರಾಹ ಪಿತಾಮಹಂ ॥ 31.19 ॥

ಪ್ರಣವ ಉವಾಚ ।
ನ ಹ್ಯೇಷ ಭಗವಾನೀಶಃ ಸ್ವಾತ್ಮನೋ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತಯಾ ।
ಕದಾಚಿದ್ ರಮತೇ ರುದ್ರಸ್ತಾದೃಶೋ ಹಿ ಮಹೇಶ್ವರಃ ॥ 31.20 ॥

ಅಯಂ ಸ ಭಗವಾನೀಶಃ ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಃ ಸನಾತನಃ ।
ಸ್ವಾನಂದಭೂತಾ ಕಥಿತಾ ದೇವೀ ಆಗಂತುಕಾ ಶಿವಾ ॥ 31.21 ॥

ಇತ್ಯೇವಮುಕ್ತೇಽಪಿ ತದಾ ಯಜ್ಞಮೂರ್ತ್ತೇರಜಸ್ಯ ಚ ।
ನಾಜ್ಞಾನಮಗಮನ್ನಾಶಮೀಶ್ವರಸ್ಯೈವ ಮಾಯಯಾ ॥ 31.22 ॥

ತದಂತರೇ ಮಹಾಜ್ಯೋತಿರ್ವಿರಿಂಚೋ ವಿಶ್ವಭಾವನಃ ।
ಪ್ರಾಪಶ್ಯದದ್ಭುತಂ ದಿವ್ಯಂ ಪೂರಯನ್ ಗಗನಾಂತರಂ ॥ 31.23 ॥

ತನ್ಮಧ್ಯಸಂಸ್ಥಂ ವಿಮಲಂ ಮಂಡಲಂ ತೇಜಸೋಜ್ಜ್ವಲಂ ।
ವ್ಯೋಮಮಧ್ಯಗತಂ ದಿವ್ಯಂ ಪ್ರಾದುರಾಸೀದ್ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ॥ 31.24 ॥

ಸ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ವದನಂ ದಿವ್ಯಂ ಮೂರ್ಧ್ನಿ ಲೋಕಪಿತಾಮಹಃ ।
ತೈಜಸಂ ಮಣ್ಜಲಂ ಘೋರಮಾಲೋಕಯದನಿಂದಿತಂ ॥ 31.25 ॥

ಪ್ರಜಜ್ವಾಲಾತಿಕೋಪೇನ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪಂಚಮಂ ಶಿರಃ ।
ಕ್ಷಣಾದಪಶ್ಯತ ಮಹಾನ್ ಪುರುಷೋ ನೀಲಲೋಹಿತಃ ॥ 31.26 ॥

ತ್ರಿಶೂಲಪಿಂಗಲೋ ದೇವೋ ನಾಗಯಜ್ಞೋಪವೀತವಾನ್ ।
ತಂ ಪ್ರಾಹ ಭಗವಾನ್ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಶಂಕರಂ ನೀಲಲೋಹಿತಂ ॥ 31.27 ॥

ಜಾನಾಮಿ ಭಗವಾನ್ ಪೂರ್ವಂ ಲಲಾಟಾದದ್ಯ ಶಂಕರಂ ।
ಪ್ರಾದುರ್ಭೂತಂ ಮಹೇಶಾನಂ ಮಾಮತಃ ಶರಣಂ ವ್ರಜ ॥ 31.28 ॥

ಶ್ರುತ್ವಾ ಸಗರ್ವವಚನಂ ಪದ್ಮಯೋನೇರಥೇಶ್ವರಃ ।
ಪ್ರಾಹಿಣೋತ್ ಪುರುಷಂ ಕಾಲಂ ಭೈರವಂ ಲೋಕದಾಹಕಂ ॥ 31.29 ॥

ಸ ಕೃತ್ವಾ ಸುಮಹದ್ ಯುದ್ಧಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಕಾಲಭೈರವಃ ।
ಚಕರ್ತ್ತ ತಸ್ಯ ವದನಂ ವಿರಿಂಚಸ್ಯಾಥ ಪಂಚಮಂ ॥ 31.30 ॥

ನಿಕೃತ್ತವದನೋ ದೇವೋ ಬ್ರಹ್ಮಾ ದೇವೇನ ಶಂಭುನಾ ।
ಮಮಾರ ಚೇಶೋ ಯೋಗೇನ ಜೀವಿತಂ ಪ್ರಾಪ ವಿಶ್ವಸೃಕ್ ॥ 31.31 ॥

ಅಥಾನ್ವಪಶ್ಯದ್ ಗಿರಿಶಂ ಮಂಡಲಾಂತರಸಂಸ್ಥಿತಂ ।
ಸಮಾಸೀನಂ ಮಹಾದೇವ್ಯಾ ಮಹಾದೇವಂ ಸನಾತನಂ ॥ 31.32 ॥

ಭುಜಂಗರಾಜವಲಯಂ ಚಂದ್ರಾವಯವಭೂಷಣಂ ।
ಕೋಟಿಸೂರ್ಯಪ್ರತೀಕಾಶಂ ಜಟಾಜೂಟವಿರಾಜಿತಂ ॥ 31.33 ॥

ಶಾರ್ದೂಲಚರ್ಮವಸನಂ ದಿವ್ಯಮಾಲಾಸಮನ್ವಿತಂ ।
ತ್ರಿಶೂಲಪಾಣಿಂ ದುಷ್ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯಂ ಯೋಗಿನಂ ಭೂತಿಭೂಷಣಂ ॥ 31.34 ॥

ಯಮಂತರಾ ಯೋಗನಿಷ್ಠಾಃ ಪ್ರಪಶ್ಯಂತಿ ಹೃದೀಶ್ವರಂ ।
ತಮಾದಿಮೇಕಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಮಹಾದೇವಂ ದದರ್ಶ ಹ ॥ 31.35 ॥

ಯಸ್ಯ ಸಾ ಪರಮಾ ದೇವೀ ಶಕ್ತಿರಾಕಾಶಸಂಸ್ಥಿತಾ ।
ಸೋಽನಂತೈಶ್ವರ್ಯಯೋಗಾತ್ಮಾ ಮಹೇಶೋ ದೃಶ್ಯತೇ ಕಿಲ ॥ 31.36 ॥

ಯಸ್ಯಾಶೇಷಜಗದ್ ಬೀಜಂ ವಿಲಯಂ ಯಾತಿ ಮೋಹನಂ ।
ಸಕೃತ್ಪ್ರಣಾಮಮಾತ್ರೇಣ ಸ ರುದ್ರಃ ಖಲು ದೃಶ್ಯತೇ ॥ 31.37 ॥

ಯೋಽಥ ನಾಚಾರನಿರತಾಸ್ತದ್ಭಕ್ತಾನೇವ ಕೇವಲಂ ।
ವಿಮೋಚಯತಿ ಲೋಕಾತ್ಮಾ ನಾಯಕೋ ದೃಶ್ಯತೇ ಕಿಲ ॥ 31.38 ॥

ಯಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಾದಯೋ ದೇವಾ ಋಷಯೋ ಬ್ರಹ್ಮವಾದಿನಃ ।
ಅರ್ಚಯಂತಿ ಸದಾ ಲಿಂಗಂ ವಿಶ್ವೇಶಃ ಖಲು ದೃಶ್ಯತೇ ॥ 31.39 ॥

ಯಸ್ಯಾಶೇಷಜಗತ್ಸೂತಿಃ ವಿಜ್ಞಾನತನುರೀಶ್ವರಃ ।
ನ ಮುಂಚತಿ ಸದಾ ಪಾರ್ಶ್ವಂ ಶಂಕರೋಽಸೌ ಚ ದೃಶ್ಯತೇ ॥31.40 ॥

ವಿದ್ಯಾಸಹಾಯೋ ಭಗವಾನ್ ಯಸ್ಯಾಸೌ ಮಂಡಲಾಂತರಂ ।
ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭಪುತ್ರೋಽಸಾವೀಶ್ವರೋ ದೃಶ್ಯತೇ ಪರಃ ॥31.41 ॥

ಪುಷ್ಪಂ ವಾ ಯದಿ ವಾ ಪತ್ರಂ ಯತ್ಪಾದಯುಗಲೇ ಜಲಂ ।
ದತ್ತ್ವಾ ತರತಿ ಸಂಸಾರಂ ರುದ್ರೋಽಸೌ ದೃಶ್ಯತೇ ಕಿಲ ॥ 31.42 ॥

ತತ್ಸನ್ನಿಧಾನೇ ಸಕಲಂ ನಿಯಚ್ಛತಿ ಸನಾತನಃ ।
ಕಾಲಂ ಕಿಲ ಸ ಯೋಗಾತ್ಮಾ ಕಾಲಕಾಲೋ ಹಿ ದೃಶ್ಯತೇ ॥ 31.43 ॥

ಜೀವನಂ ಸರ್ವಲೋಕಾನಾಂ ತ್ರಿಲೋಕಸ್ಯೈವ ಭೂಷಣಂ ।
ಸೋಮಃ ಸ ದೃಶ್ಯತೇ ದೇವಃ ಸೋಮೋ ಯಸ್ಯ ವಿಭೂಷಣಂ ॥ 31.44 ॥

ದೇವ್ಯಾ ಸಹ ಸದಾ ಸಾಕ್ಷಾದ್ ಯಸ್ಯ ಯೋಗಃ ಸ್ವಭಾವತಃ ।
ಗೀಯತೇ ಪರಮಾ ಮುಕ್ತಿಃ ಮಹಾದೇವಃ ಸ ದೃಶ್ಯತೇ ॥ 31.45 ॥

ಯೋಗಿನೋ ಯೋಗತತ್ತ್ವಜ್ಞಾ ವಿಯೋಗಾಭಿಮುಖೋಽನಿಶಂ ।
ಯೋಗಂ ಧ್ಯಾಯಂತಿ ದೇವ್ಯಾಽಸೌ ಸ ಯೋಗೀ ದೃಶ್ಯತೇ ಕಿಲ ॥ 31.46 ॥

ಸೋಽನುವೀಕ್ಷ್ಯ ಮಹಾದೇವಂ ಮಹಾದೇವ್ಯಾ ಸನಾತನಂ ।
ವರಾಸನೇ ಸಮಾಸೀನಮವಾಪ ಪರಮಾಂ ಸ್ಮೃತಿಂ ॥ 31.47 ॥

ಲಬ್ಧ್ವಾ ಮಾಹೇಶ್ವರೀಂ ದಿವ್ಯಾಂ ಸಂಸ್ಮೃತಿಂ ಭಗವಾನಜಃ ।
ತೋಷಯಾಮಾಸ ವರದಂ ಸೋಮಂ ಸೋಮವಿಭೂಷಣಂ ॥ 31.48 ॥

ಬ್ರಹ್ಮೋವಾಚ ।
ನಮೋ ದೇವಾಯ ಮಹತೇ ಮಹಾದೇವ್ಯೈ ನಮೋ ನಮಃ ।
ನಮಃ ಶಿವಾಯ ಶಾಂತಾಯ ಶಿವಾಯೈ ಸತತಂ ನಮಃ ॥ 31.49 ॥

ಓಂ ನಮೋ ಬ್ರಹ್ಮಣೇ ತುಭ್ಯಂ ವಿದ್ಯಾಯೈ ತೇ ನಮೋ ನಮಃ ।
ಮೂಲಪ್ರಕೃತಯೇ ತುಭ್ಯಂ ಮಹೇಶಾಯ ನಮೋ ನಮಃ ॥ 31.50 ॥

ನಮೋ ವಿಜ್ಞಾನದೇಹಾಯ ಚಿಂತಾಯೈ ತೇ ನಮೋ ನಮಃ ।
ನಮೋಽಸ್ತು ಕಾಲಕಾಲಾಯ ಈಶ್ವರಾಯೈ ನಮೋ ನಮಃ ॥ 31.51 ॥

ನಮೋ ನಮೋಽಸ್ತು ರುದ್ರಾಯ ರುದ್ರಾಣ್ಯೈ ತೇ ನಮೋ ನಮಃ ।
ನಮೋ ನಮಸ್ತೇ ಕಾಮಾಯ ಮಾಯಾಯೈ ಚ ನಮೋ ನಮಃ ॥ 31.52 ॥

ನಿಯಂತ್ರೇ ಸರ್ವಕಾರ್ಯಾಣಾಂ ಕ್ಷೋಭಿಕಾಯೈ ನಮೋ ನಮಃ ।
ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ಪ್ರಕೃತಯೇ ನಮೋ ನಾರಾಯಣಾಯ ಚ ॥ 31.53 ॥

ಯೋಗಾದಾಯ ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ಯೋಗಿನಾಂ ಗುರವೇ ನಮಃ ।
ನಮಃ ಸಂಸಾರನಾಶಾಯ ಸಂಸಾರೋತ್ಪತ್ತಯೇ ನಮಃ ॥ 31.56 ॥

ನಿತ್ಯಾನಂದಾಯ ವಿಭವೇ ನಮೋಽಸ್ತ್ವಾನಂದಮೂರ್ತ್ತಯೇ ।
ನಮಃ ಕಾರ್ಯವಿಹೀನಾಯ ವಿಶ್ವಪ್ರಕೃತಯೇ ನಮಃ ॥ 31.57 ॥

ಓಂಕಾರಮೂರ್ತ್ತಯೇ ತುಭ್ಯಂ ತದಂತಃ ಸಂಸ್ಥಿತಾಯ ಚ ।
ನಮಸ್ತೇ ವ್ಯೋಮಸಂಸ್ಥಾಯ ವ್ಯೋಮಶಕ್ತ್ಯೈ ನಮೋ ನಮಃ ॥ 31.58 ॥

ಇತಿ ಸೋಮಾಷ್ಟಕೇನೇಶಂ ಪ್ರಣಿಪತ್ಯ ಪಿತಾಮಹಃ ।
ಪಪಾತ ದಂಡವದ್ ಭೂಮೌ ಗೃಣನ್ ವೈ ಶತರುದ್ರಿಯಂ ॥ 31.59 ॥

ಅಥ ದೇವೋ ಮಹಾದೇವಃ ಪ್ರಣತಾರ್ತಿಹರೋ ಹರಃ ।
ಪ್ರೋವಾಚೋತ್ಥಾಪ್ಯ ಹಸ್ತಾಭ್ಯಾಂ ಪ್ರೀತೋಽಸ್ಮಿ ತವ ಸಾಂಪ್ರತಂ ॥ 31.60 ॥

ದತ್ತ್ವಾಽಸ್ಮೈ ಪರಮಂ ಯೋಗಮೈಶ್ವರ್ಯಮತುಲಂ ಮಹತ್ ।
ಪ್ರೋವಾಚಾಂತೇ ಸ್ಥಿತಂ ದೇವಂ ನೀಲಲೋಹಿತಮೀಶ್ವರಂ ॥ 31.59 ॥

ಏಷ ಬ್ರಹ್ಮಾಽಸ್ಯ ಜಗತಃ ಸಂಪೂಜ್ಯಃ ಪ್ರಥಮಃ ಸ್ಥಿತಃ ।
ಆತ್ಮನಾ ರಕ್ಷಣೀಯಸ್ತೇ ಗುರುರ್ಜ್ಯೇಷ್ಠಃ ಪಿತಾ ತವ ॥ 31.60 ॥

ಅಯಂ ಪುರಾಣಪುರುಷೋ ನ ಹಂತವ್ಯಸ್ತ್ವಯಾಽನಘ ।
ಸ್ವಯೋಗೈಶ್ವರ್ಯಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಾನ್ಮಾಮೇವ ಶರಣಂ ಗತಃ ॥ 31.61 ॥

ಅಯಂ ಚ ಯಜ್ಞೋ ಭಗವಾನ್ ಸಗರ್ವೋ ಭವತಾಽನಘ ।
ಶಾಸಿತವ್ಯೋ ವಿರಿಂಚಸ್ಯ ಧಾರಣೀಯಂ ಶಿರಸ್ತ್ವಯಾ ॥ 31.62 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಪನೋದಾರ್ಥಂ ವ್ರತಂ ಲೋಕೇ ಪ್ರದರ್ಶಯನ್ ।
ಚರಸ್ವ ಸತತಂ ಭಿಕ್ಷಾಂ ಸಂಸ್ಥಾಪಯ ಸುರದ್ವಿಜಾನ್ ॥ 31.63 ॥

ಇತ್ಯೇತದುಕ್ತ್ವಾ ವಚನಂ ಭಗವಾನ್ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ।
ಸ್ಥಾನಂ ಸ್ವಾಭಾವಿಕಂ ದಿವ್ಯಂ ಯಯೌ ತತ್ಪರಮಂ ಪದಂ ॥ 31.64 ॥

ತತಃ ಸ ಭಗವಾನೀಶಃ ಕಪರ್ದೀ ನೀಲಲೋಹಿತಃ ।
ಗ್ರಾಹಯಾಮಾಸ ವದನಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಕಾಲಭೈರವಂ ॥ 31.65 ॥

ಚರ ತ್ವಂ ಪಾಪನಾಶಾರ್ಥಂ ವ್ರತಂ ಲೋಕಹಿತಾವಹಂ ।
ಕಪಾಲಹಸ್ತೋ ಭಗವಾನ್ ಭಿಕ್ಷಾಂ ಗೃಹ್ಣಾತು ಸರ್ವತಃ ॥ 31.66 ॥

ಉಕ್ತ್ವೈವಂ ಪ್ರಾಹಿಣೋತ್ ಕನ್ಯಾಂ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯೇತಿ ವಿಶ್ರುತಾಂ ।
ದಂಷ್ಟ್ರಾಕರಾಲವದನಾಂ ಜ್ವಾಲಾಮಾಲಾವಿಭೂಷಣಾಂ ॥ 31.67 ॥

ಯಾವದ್ ವಾರಾಣಸೀಂ ದಿವ್ಯಾಂ ಪುರೀಮೇಷ ಗಮಿಷ್ಯತಿ ।
ತಾವತ್ ವಿಭೀಷಣಾಕಾರಾ ಹ್ಯನುಗಚ್ಛ ತ್ರಿಶೂಲಿ8ಮ್ ॥ 31.68 ॥

ಏವಮಾಭಾಷ್ಯ ಕಾಲಾಗ್ನಿಂ ಪ್ರಾಹ ದೇವೋ ಮಹೇಶ್ವರಂ ।
ಅಟಸ್ವ ನಿಖಿಲಂ ಲೋಕಂ ಭಿಕ್ಷಾರ್ಥೀ ಮನ್ನಿಯೋಗತಃ ॥ 31.69 ॥

ಯದಾ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಸಿ ದೇವೇಶಂ ನಾರಾಯಣಮನಾಮಯಂ ।
ತದಾಽಸೌ ವಕ್ಷ್ಯತಿ ಸ್ಪಷ್ಟಮುಪಾಯಂ ಪಾಪಶೋಧನಂ ॥ 31.70 ॥

ಸ ದೇವದೇವತಾವಾಕ್ಯಮಾಕರ್ಣ್ಯ ಭಗವಾನ್ ಹರಃ ।
ಕಪಾಲಪಾಣಿರ್ವಿಶ್ವಾತ್ಮಾ ಚಚಾರ ಭುವನತ್ರಯಂ ॥ 31.71 ॥

ಆಸ್ಥಾಯ ವಿಕೃತಂ ವೇಷಂ ದೀಪ್ಯಮಾನಂ ಸ್ವತೇಜಸಾ ।
ಶ್ರೀಮತ್ ಪವಿತ್ರಂ ರುಚಿರಂ ಲೇಚನತ್ರಯಸಂಯುತಂ 31.72 ॥

ಕೋಟಿಸೂರ್ಯಪ್ರತೀಕಾಶೈಃ ಪ್ರಮಥೈಶ್ಚಾತಿಗರ್ವಿತೈಃ ।
ಭಾತಿ ಕಾಲಾಗ್ನಿನಯನೋ ಮಹಾದೇವಃ ಸಮಾವೃತಃ ॥ 31.73 ॥

ಪೀತ್ವಾ ತದಮೃತಂ ದಿವ್ಯಮಾನಂದಂ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಃ ।
ಲೀಲಾವಿಲಾಸೂಬಹುಲೋ ಲೋಕಾನಾಗಚ್ಛತೀಶ್ವರಃ ॥ 31.74 ॥

ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಕಾಲವದನಂ ಶಂಕರಂ ಕಾಲಭೈರವಂ ।
ರೂಪಲಾವಣ್ಯಸಂಪನ್ನಂ ನಾರೀಕುಲಮಗಾದನು ॥ 31.75 ॥

ಗಾಯಂತಿ ವಿವಿಧಂ ಗೀತಂ ನೃತ್ಯಂತಿ ಪುರತಃ ಪ್ರಭೋಃ ।
ಸಸ್ಮಿತಂ ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ವದನಂ ಚಕ್ರುರ್ಭ್ರೂಭಂಗಮೇವ ಚ ॥ 31.76 ॥

ಸ ದೇವದಾನವಾದೀನಾಂ ದೇಶಾನಭ್ಯೇತ್ಯ ಶೂಲಧೃಕ್ ।
ಜಗಾಮ ವಿಷ್ಣೋರ್ಭವನಂ ಯತ್ರಾಸ್ತೇ ಮಧುಸೂದನಃ ॥ 31.77 ॥

ನಿರೀಕ್ಷ್ಯ ದಿವ್ಯಭವನಂ ಶಂಕರೋ ಲೋಕಶಂಕರಃ ।
ಸಹೈವ ಭೂತಪ್ರವರೈಃ ಪ್ರವೇಷ್ಟುಮುಪಚಕ್ರಮೇ ॥ 31.78 ॥

ಅವಿಜ್ಞಾಯ ಪರಂ ಭಾವಂ ದಿವ್ಯಂ ತತ್ಪಾರಮೇಶ್ವರಂ ।
ನ್ಯವಾರಯತ್ ತ್ರಿಶೂಲಾಂಕಂ ದ್ವಾರಪಾಲೋ ಮಹಾಬಲಃ ॥ 31.79 ॥

ಶಂಖಚಕ್ರಗದಾಪಾಣಿಃ ಪೀತವಾಸಾ ಮಹಾಭುಜಃ ।
ವಿಷ್ವಕ್ಸೇನ ಇತಿ ಖ್ಯಾತೋ ವಿಷ್ಣೋರಂಶಸಮುದ್ಭವಃ ॥ 31.80 ॥

(ಅಥೈನಂ ಶಂಕರಗಣಂ ಯುಯುಧೇ ವಿಷ್ಣುಸಂಭವಃ ।
ಭೀಷಣೋ ಭೈರವಾದೇಶಾತ್ ಕಾಲವೇಗ ಇತಿ ಶ್ರುತಃ ) ॥

ವಿಜಿತ್ಯ ತಂ ಕಾಲವೇಗಂ ಕ್ರೋಧಸಂರಕ್ತಲೋಚನಃ ।
ದುದ್ರಾವಾಭಿಮುಖಂ ರುದ್ರಂ ಚಿಕ್ಷೇಪ ಚ ಸುದರ್ಶನಂ ॥ 31.81 ॥

ಅಥ ದೇವೋ ಮಹಾದೇವಸ್ತ್ರಿಪುರಾರಿಸ್ತ್ರಿಶೂಲಭೃತ್ ।
ತಮಾಪತಂತಂ ಸಾವಜ್ಞಮಾಲೋಕಯದಮಿತ್ರಜಿತ್ ॥ 31.82 ॥

ತದಂತರೇ ಮಹದ್ಭೂತಂ ಯುಗಾಂತದಹನೋಪಮಂ ।
ಶೂಲೇನೋರಸಿ ನಿರ್ಭಿದ್ಯ ಪಾತಯಾಮಾಸ ತಂ ಭುವಿ ॥ 31.83 ॥

ಸ ಶೂಲಾಭಿಹತೋಽತ್ಯರ್ಥಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಸ್ವಂ ಪರಮಂ ಬಲಂ ।
ತತ್ಯಾಜ ಜೀವಿತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಮೃತ್ಯುಂ ವ್ಯಾಧಿಹತಾ ಇವ ॥ 31.84 ॥

ನಿಹತ್ಯ ವಿಷ್ಣುಪುರುಷಂ ಸಾರ್ಧಂ ಪ್ರಮಥಪುಂಗವೈಃ ।
ವಿವೇಶ ಚಾಂತರಗೃಹಂ ಸಮಾದಾಯ ಕಲೇವರಂ ॥ 31.85 ॥

ನಿರೀಕ್ಷ್ಯ ಜಗತೋ ಹೇತುಮೀಶ್ವರಂ ಭಗವಾನ್ ಹರಿಃ ।
ಶಿರೋ ಲಲಾಟಾತ್ ಸಂಭಿದ್ಯ ರಕ್ತಧಾರಾಮಪಾತಯತ್ ॥ 31.86 ॥

ಗೃಹಾಣ ಭಗವನ್ ಭಿಕ್ಷಾಂ ಮದೀಯಾಮಮಿತದ್ಯುತೇ ।
ನ ವಿದ್ಯತೇಽನ್ಯಾ ಹ್ಯುಚಿತಾ ತವ ತ್ರಿಪುರಮರ್ದನ ॥ 31.87 ॥

ನ ಸಂಪೂರ್ಣಂ ಕಪಾಲಂ ತದ್ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಃ ।
ದಿವ್ಯಂ ವರ್ಷಸಹಸ್ರಂ ತು ಸಾ ಚ ಧಾರಾ ಪ್ರವಾಹಿತಾ ॥ 31.88 ॥

ಅಥಾಬ್ರವೀತ್ ಕಾಲರುದ್ರಂ ಹರಿರ್ನಾರಾಯಣಃ ಪ್ರಭುಃ ।
ಸಂಸ್ತೂಯ ವೈದಿಕೈರ್ಮಂತ್ರೈರ್ಬಹುಮಾನಪುರಃ ಸರಂ ॥ 31.89 ॥

ಕಿಮರ್ಥಮೇತದ್ ವದನಂ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಭವತಾ ಧೃತಂ ।
ಪ್ರೋವಾಚ ವೃತ್ತಮಖಿಲಂ ಭಗವಾನ್ ಪರಮೇಶ್ವರಃ ॥ 31.90 ॥

ಸಮಾಹೂಯ ಹೃಷೀಕೇಶೋ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಮಥಾಚ್ಯುತಃ ।
ಪ್ರಾರ್ಥಯಾಮಾಸ ದೇವೇಶೋ ವಿಮುಂಚೇತಿ ತ್ರಿಶೂಲಿನಂ ॥ 31.91 ॥

ನ ತತ್ಯಾಜಾಥ ಸಾ ಪಾರ್ಶ್ವಂ ವ್ಯಾಹೃತಾಽಪಿ ಮುರಾರಿಣಾ ।
ಚಿರಂ ಧ್ಯಾತ್ವಾ ಜಗದ್ಯೋನಿಂ ಶಂಕರಂ ಪ್ರಾಹ ಸರ್ವವಿತ್ ॥ 31.92 ॥

ವ್ರಜಸ್ವ ಭಗವನ್ ದಿವ್ಯಾಂ ಪುರೀಂ ವಾರಾಣಸೀಂ ಶುಭಾಂ ।
ಯತ್ರಾಖಿಲಜಗದ್ದೋಷಾತ್ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ನಾಶಯತೀಶ್ವರಃ ॥ 31.93 ॥

ತತಃ ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನಿ ತೀರ್ಥಾನ್ಯಾಯತನಾನಿ ಚ ।
ಜಗಾಮ ಲೀಲಯಾ ದೇವೋ ಲೋಕಾನಾಂ ಹಿತಕಾಮ್ಯಯಾ ॥ 31.94 ॥

ಸಂಸ್ತೂಯಮಾನಃ ಪ್ರಮಥೈರ್ಮಹಾಯೋಗೈರಿತಸ್ತತಃ ।
ನೃತ್ಯಮಾನೋ ಮಹಾಯೋಗೀ ಹಸ್ತನ್ಯಸ್ತಕಲೇವರಃ ॥ 31.95 ॥

ತಮಭ್ಯಧಾವದ್ ಭಗವಾನ್ ಹರಿರ್ನಾರಾಯಣಃ ಪ್ರಭುಃ ।
ಅಥಾಸ್ಥಾಯಾಪರಂ ರೂಪಂ ನೃತ್ಯದರ್ಶನಲಾಲಸಃ ॥ 31.96 ॥

ನಿರೀಕ್ಷಮಾಣೋ ನೋವಿಂದಂ ವೃಷೇಂದ್ರಾಂಕಿತಶಾಸನಃ ।
ಸಸ್ಮಿತೋಽನಂತಯೋಗಾತ್ಮಾ ನೃತ್ಯತಿ ಸ್ಮ ಪುನಃ ಪುನಃ ॥ 31.97 ॥

ಅಥ ಸಾನುಚರೋ ರುದ್ರಃ ಸಹರಿರ್ಧರ್ಮವಾಹನಃ ।
ಭೇಜೇ ಮಹಾದೇವಪುರೀಂ ವಾರಾಣಸೀತಿ ವಿಶ್ರುತಾಂ ॥ 31.98 ॥

ಪ್ರವಿಷ್ಟಮಾತ್ರೇ ದೇವೇಶೇ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾ ಕಪರ್ದಿನಿ ।
ಹಾ ಹೇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಸನಾದಂ ವೈ ಪಾತಾಲಂ ಪ್ರಾಪ ದುಃಖಿತಾ ॥ 31.99 ॥

ಪ್ರವಿಶ್ಯ ಪರಮಂ ಸ್ಥಾನಂ ಕಪಾಲಂ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಹರಃ ।
ಗಣಾನಾಮಗ್ರತೋ ದೇವಃ ಸ್ಥಾಪಯಾಮಾಸ ಶಂಕರಃ ॥ 31.100 ॥

ಸ್ಥಾಪಯಿತ್ವಾ ಮಹಾದೇವೋ ದದೌ ತಚ್ಚ ಕಲೇವರಂ ।
ಉಕ್ತ್ವಾ ಸಜೀವಮಸ್ತ್ವಿತಿ ವಿಷ್ಣವೇಽಸೌ ಘೃಣಾನಿಧಿಃ ॥ 31.101 ॥

ಯೇ ಸ್ಮರಂತಿ ಮಮಾಜಸ್ರಂ ಕಾಪಾಲಂ ವೇಷಮುತ್ತಮಂ ।
ತೇಷಾಂ ವಿನಶ್ಯತಿ ಕ್ಷಿಪ್ರಮಿಹಾಮುತ್ರ ಚ ಪಾತಕಂ ॥ 31.102 ॥

ಆಗಮ್ಯ ತೀರ್ಥಪ್ರವರೇ ಸ್ನಾನಂ ಕೃತ್ವಾ ವಿಧಾನತಃ ।
ತರ್ಪಯಿತ್ವಾ ಪಿತೄನ್ ದೇವಾನ್ ಮುಚ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಯಾ ॥ 31.103 ॥

ಅಶಾಶ್ವತಂ ಜಗಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಯೇಽಸ್ಮಿನ್ ಸ್ಥಾನೇ ವಸಂತಿ ವೈ ।
ದೇಹಾಂತೇ ತತ್ ಪರಂ ಜ್ಞಾನಂ ದದಾಮಿ ಪರಮಂ ಪದಂ ॥ 31.104 ॥

ಇತೀದಮುಕ್ತ್ವಾ ಭಗವಾನ್ ಸಮಾಲಿಂಗ್ಯ ಜನಾರ್ದನಂ ।
ಸಹೈವ ಪ್ರಮಥೇಶಾನೈಃ ಕ್ಷಣಾದಂತರಧೀಯತ ॥ 31.105 ॥

ಸ ಲಬ್ಧ್ವಾ ಭಗವಾನ್ ಕೃಷ್ಣೋ ವಿಷ್ವಕ್ಸೇನಂ ತ್ರಿಶೂಲಿನಃ ।
ಸ್ವಂದೇಶಮಗತ್ ತೂಷ್ಣೀಂ ಗೃಹೀತ್ವಾ ಪರಮಂ ಬುಧಃ ॥ 31.106 ॥

ಏತದ್ ವಃ ಕಥಿತಂ ಪುಣ್ಯಂ ಮಹಾಪಾತಕನಾಶನಂ ।
ಕಪಾಲಮೋಚನಂ ತೀರ್ಥಂ ಸ್ಥಾಣೋಃ ಪ್ರಿಯಕರಂ ಶುಭಂ ॥ 31.107 ॥

ಯ ಇಮಂ ಪಠತೇಽಧ್ಯಾಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಸಮೀಪತಃ ।
ವಾಚಿಕೈರ್ಮಾನಸೈಃ ಪಾಪೈಃ ಕಾಯಿಕೈಶ್ಚ ವಿಮುಚ್ಯತೇ ॥ 31.108 ॥

ತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪಾರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಏಕತ್ರಿಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥31 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ದ್ವಾತ್ರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಸುರಾಪಸ್ತು ಸುರಾಂ ತಪ್ತಾಮಗ್ನಿವರ್ಣಾಂ ಸ್ವಯಂ ಪಿಬೇತ್ ।
ತಯಾ ಸ ಕಾಯೇ ನಿರ್ದಗ್ಧೇ ಮುಚ್ಯತೇ ತು ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 32.1 ॥

ಗೋಮೂತ್ರಮಗ್ನಿವರ್ಣಂ ವಾ ಗೋಶಕೃದ್ರಸಮೇವ ವಾ ।
ಪಯೋ ಘೃತಂ ಜಲಂ ವಾಽಥ ಮುಚ್ಯತೇ ಪಾತಕಾತ್ ತತಃ ॥ 32.2 ॥

ಜಲಾರ್ದ್ರವಾಸಾಃ ಪ್ರಯತೋ ಧ್ಯಾತ್ವಾ ನಾರಾಯಣಂ ಹರಿಂ ।
ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾವ್ರತಂ ಚಾಥ ಚರೇತ್ ಪಾಪಪ್ರಶಾಂತಯೇ ॥ 32.3 ॥

ಸುವರ್ಣಸ್ತೇಯಕೃದ್ ವಿಪ್ರೋ ರಾಜಾನಮಭಿಗಮ್ಯ ತು ।
ಸ್ವಕರ್ಮ ಖ್ಯಾಪಯನ್ ಬ್ರೂಯಾನ್ಮಾ ಭವಾನನುಶಾಸ್ತ್ವಿತಿ ॥ 32.4 ॥

ಗೃಹೀತ್ವಾ ಮುಸಲಂ ರಾಜಾ ಸಕೃದ್ ಹನ್ಯಾತ್ ತತಃ ಸ್ವಯಂ ।
ವಧೇ ತು ಶುದ್ಧ್ಯತೇ ಸ್ತೇನೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ತಪಸಾಥವಾ ॥ 32.5 ॥

ಸ್ಕಂಧೇನಾದಾಯ ಮುಸಲಂ ಲಕುಡಂ ವಾಽಪಿ ಖಾದಿರಂ ।
ಶಕ್ತಿಂಚಾದಾಯತೀಕ್ಷ್ಣಾಗ್ರಾಮಾಯಸಂ ದಂಡಮೇವ ವಾ ॥ 32.6 ॥

ರಾಜಾ ತೇನ ಚ ಗಂತವ್ಯೋ ಮುಕ್ತಕೇಶೇನ ಧಾವತಾ ।
ಆಚಕ್ಷಾಣೇನ ತತ್ಪಾಪಮೇವಂಕರ್ಮಾಽಸ್ಮಿ ಶಾಧಿ ಮಾಂ ॥ 32.7 ॥

ಶಾಸನಾದ್ ವಾ ವಿಮೋಕ್ಷಾದ್ ವಾ ಸ್ತೇನಃ ಸ್ತೇಯಾದ್ ವಿಮುಚ್ಯತೇ ।
ಅಶಾಸಿತ್ವಾ ತು ತಂ ರಾಜಾಸ್ತೇನಸ್ಯಾಪ್ನೋತಿ ಕಿಲ್ಬಿಷಂ ॥ 32.8 ॥

ತಪಸಾಪನೋತುಮಿಚ್ಛಸ್ತು ಸುವರ್ಣಸ್ತೇಯಜಂ ಮಲಂ ।
ಚೀರವಾಸಾ ದ್ವಿಜೋಽರಣ್ಯೇ ಚರೇದ್ ಬ್ರಹ್ಮಹಣೋ ವ್ರತಂ ॥ 32.9 ॥

ಸ್ನಾತ್ವಾಽಶ್ವಮೇಧಾವಭೃಥೇ ಪೂತಃ ಸ್ಯಾದಥವಾ ದ್ವಿಜಃ ।
ಪ್ರದದ್ಯಾದ್ ವಾಽಥ ವಿಪ್ರೇಭ್ಯಃ ಸ್ವಾತ್ಮತುಲ್ಯಂ ಹಿರಣ್ಯಕಂ ॥ 32.10 ॥

ಚರೇದ್ ವಾ ವತ್ಸರಂ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಪರಾಯಣಃ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಸ್ವರ್ಣಹಾರೀ ತು ತತ್ಪಾಪಸ್ಯಾಪನುತ್ತಯೇ ॥ 32.11 ॥

ಗುರೋರ್ಭಾರ್ಯಾಂ ಸಮಾರುಹ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಕಾಮಮೋಹಿತಃ ।
ಅವಗೂಹೇತ್ ಸ್ತ್ರಿಯಂ ತಪ್ತಾಂ ದೀಪ್ತಾಂ ಕಾರ್ಷ್ಣಾಯಸೀಂ ಕೃತಾಂ ॥ 32.12 ॥

ಸ್ವಯಂ ವಾ ಶಿಶ್ನವೃಷಣಾವುತ್ಕೃತ್ಯಾಧಾಯ ಚಾಂಚಲೌ ।
ಆತಿಷ್ಠೇದ್ ದಕ್ಷಿಣಾಮಾಶಾಮಾನಿಪಾತಾದಜಿಹ್ಮಗಃ ॥ 32.13 ॥

ಗುರ್ವಹ್ಗನಾಗಮಃ ಶುದ್ಧ್ಯೈ ಚರೇದ್ ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಹಣೋ ವ್ರತಂ ।
ಶಾಖಾಂ ವಾ ಕಂಟಕೋಪೇತಾಂ ಪರಿಷ್ವಜ್ಯಾಥ ವತ್ಸರಂ ॥ 32.14 ॥

ಅಧಃ ಶಯೀತ ನಿಯತೋ ಮುಚ್ಯತೇ ಗುರುತಲ್ಪಗಃ ।
ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ವಾಬ್ದಂ ಚರೇದ್ ವಿಪ್ರಶ್ಚೀರವಾಸಾಃ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 32.15 ॥

ಅಶ್ವಮೇಧಾವಭೃಥಕೇ ಸ್ನಾತ್ವಾ ವಾ ಶುದ್ಧ್ಯತೇ ನರಃ ।
ಕಾಲೇಽಷ್ಟಮೇ ವಾ ಭುಂಜಾನೋ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಸದಾವ್ರತೀ ॥ 32.16 ॥

ಸ್ಥಾನಾಶನಾಭ್ಯಾಂ ವಿಹರಂಸ್ತ್ರಿರಹ್ನೋಽಭ್ಯುಪಯತ್ನತಃ ।
ಅಧಃ ಶಾಯೀ ತ್ರಿಭಿರ್ವರ್ಷೈಸ್ತದ್ ವ್ಯಪೋಹತಿ ಪಾತಕಂ ॥ 32.17 ॥

ಚಾಂದ್ರಾಯಣಾನಿ ವಾ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪಂಚ ಚತ್ವಾರಿ ವಾ ಪುನಃ ।
ಪತಿತೈಃ ಸಂಪ್ರಯುಕ್ತಾತ್ಮಾ ಅಥ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ನಿಷ್ಕೃತಿಂ ॥ 32.18 ॥

ಪತಿತೇನ ತು ಸಂಸರ್ಗಂ ಯೋ ಯೇನ ಕುರುತೇ ದ್ವಿಜಃ ।
ಸ ತತ್ಪಾಪಾಪನೋದಾರ್ಥಂ ತಸ್ಯೈವ ವ್ರತಮಾಚರೇತ್ ॥ 32.19 ॥

ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಚರೇದ್ ವಾಽಥ ಸಂವತ್ಸರಮತಂದ್ರಿತಃ ।
ಷಾಣ್ಮಾಸಿಕೇ ತು ಸಂಸರ್ಗೇ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಾರ್ಥಂಮಾಚರೇತ್ ॥ 32.20 ॥

ಏಭಿರ್ವ್ರತೈರಪೋಹಂತಿ ಮಹಾಪಾತಕಿನೋ ಮಲಂ ।
ಪುಣ್ಯತೀರ್ಥಾಭಿಗಮನಾತ್ ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ವಾಽಥ ನಿಷ್ಕೃತಿಃ ॥ 32.21 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾ ಸುರಾಪಾನಂ ಸ್ತೇಯಂ ಗುರ್ವಂಗನಾಗಮಃ ।
ಕೃತ್ವಾ ತೈಶ್ಚಾಪಿ ಸಂಸರ್ಗಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಕಾಮಕಾರತಃ ॥ 32.22 ॥

ಕುರ್ಯಾದನಶನಂ ವಿಪ್ರಃ ಪುಣ್ಯತೀರ್ಥೇ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಜ್ವಲಂತಂ ವಾ ವಿಶೇದಗ್ನಿಂ ಧ್ಯಾತ್ವಾ ದೇವಂ ಕಪರ್ದಿನಂ ॥ 32.23 ॥

ನ ಹ್ಯನ್ಯಾ ನಿಷ್ಕೃತಿರ್ದೃಷ್ಟಾ ಮುನಿಭಿರ್ಧರ್ಮವಾದಿಭಿಃ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಪುಣ್ಯೇಷು ತೀರ್ಥೇಷು ದಹನ್ವಾಪಿ ಸ್ವದೇಹಕಂ ॥ 32.24 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀ ಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ದ್ವಾತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥32 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ತ್ರಯಸ್ತ್ರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಗತ್ವಾ ದುಹಿತರಂ ವಿಪ್ರಃ ಸ್ವಸಾರಂ ವಾ ಸ್ನುಷಾಮಪಿ ।
ಪ್ರವಿಶೇಜ್ಜ್ವಲನಂ ದೀಪ್ತಂ ಮತಿಪೂರ್ವಮಿತಿ ಸ್ಥಿತಿಃ ॥ 33.1 ॥

ಮಾತೃಷ್ವಸಾಂ ಮಾತುಲಾನೀಂ ತಥೈವ ಚ ಪಿತೃಷ್ವಸಾಂ ।
ಭಾಗಿನೇಯೀಂ ಸಮಾರುಹ್ಯ ಕುರ್ಯಾತ್ ಕೃಚ್ಛ್ರಾತಿಕೃಚ್ಛ್ರಕೌ ॥ 33.2 ॥

ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚ ಕುರ್ವೀತ ತಸ್ಯ ಪಾಪಸ್ಯ ಶಾಂತಯೇ ।
ಧ್ಯಾಯನ್ ದೇವಂ ಜಗದ್ಯೋನಿಮನಾದಿನಿಧನಂ ಪರಂ ॥ 33.3 ॥

ಭ್ರಾತೃಭಾರ್ಯಾಂ ಸಮಾರುಹ್ಯ ಕುರ್ಯಾತ್ ತತ್ಪಾಪಶಾಂತಯೇ ।
ಚಾಂದ್ರಾಯಣಾನಿ ಚತ್ವಾರಿ ಪಂಚ ವಾ ಸುಸಮಾಹಿತಃ ॥ 33.4 ॥

ಪೈತೃಷ್ವಸ್ತ್ರೇಯೀಂ ಗತ್ವಾ ತು ಸ್ವಸ್ತ್ರೀಯಾಂ ಮಾತುರೇವ ಚ ।
ಮಾತುಲಸ್ಯ ಸುತಾಂ ವಾಽಪಿ ಗತ್ವಾ ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚರೇತ್ ॥ 33.5 ॥

ಸಖಿಭಾರ್ಯಾಂ ಸಮಾರುಹ್ಯ ಗತ್ವಾ ಶ್ಯಾಲೀಂ ತಥೈವ ಚ ।
ಅಹೋರಾತ್ರೋಷಿತೋ ಭೂತ್ವಾ ತತಃ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 33.6 ॥

ಉದಕ್ಯಾಗಮನೇ ವಿಪ್ರಸ್ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣ ವಿಶುಧ್ಯತಿ ।
ಚಾಂಡಾಲೀಗಮನೇ ಚೈವ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರತ್ರಯಂ ವಿದುಃ ॥ 33.7 ॥

ಶುದ್ಧಿ ಸಾಂತಪನೇನಾಸ್ಯಾನ್ನಾನ್ಯಥಾ ನಿಷ್ಕೃತಿಃ ಸ್ಮೃತಾ ।
ಮಾತೃಗೋತ್ರಾಂ ಸಮಾರುಹ್ಯ ಸಮಾನಪ್ರವರಾಂ ತಥಾ ॥ 33.8 ॥

ಚಾದ್ರಾಯಣೇನ ಶುಧ್ಯೇತ ಪ್ರಯತಾತ್ಮಾ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೀಂ ಗತ್ವಾ ಗೃಚ್ಛ್ರಮೇಕಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 33.9 ॥

ಕನ್ಯಕಾನ್ ದೂಷಯಿತ್ವಾ ತು ಚರೇಚ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣವ್ರತಂ ।
ಅಮಾನುಷೀಷು ಪುರುಷ ಉದಕ್ಯಾಯಾಮಯೋನಿಷು ॥ 33.10 ॥

ರೇತಃ ಸಿಕ್ತ್ವಾ ಜಲೇ ಚೈವ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಸಾಂತಪನಂ ಚರೇತ್ ।
ವಾರ್ದ್ಧಿಕೀಗಮನೇ ವಿಪ್ರಸ್ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣ ವಿಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 33.11 ॥

ಗವಿ ಮೈಥುನಮಾಸೇವ್ಯ ಚರೇಚ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣವ್ರತಂ ।
ವೇಶ್ಯಾಯಾಂ ಮೈಥುನಂ ಕೃತ್ವಾ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ಚರೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ॥ 33.12 ॥

ಪತಿತಾಂ ಚ ಸ್ತ್ರಿಯಂ ಗತ್ವಾ ತ್ರಿಭಿಃ ಕೃಚ್ಛ್ರೈರ್ವಿಶುದ್ಧ್ಯತಿ ।
ಪುಲ್ಕಸೀಗಮನೇ ಚೈವ ಕ್ರಚ್ಛ್ರಂ ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚರೇತ್ ॥ 33.13 ॥

ನಟೀಂ ಶೈಲೂಷಕೀಂ ಚೈವ ರಜಕೀಂ ವೇಣುಜೀವಿನೀಂ ।
ಗತ್ವಾ ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ತಥಾ ಚರ್ಮೋಪಜೀವಿನೀಂ ॥ 33.14 ॥

ಬ್ರಹಮಚಾರೀ ಸ್ತ್ರಿಯಂ ಗಚ್ಛೇತ್ ಕಥಂಚಿತ್ಕಾಮಮೋಹಿತಃ ।
ಸಪ್ತಾಗಾರಂ ಚರೇದ್ ಭೈಕ್ಷಂ ವಸಿತ್ವಾ ಗರ್ದಭಾಜಿನಂ ॥ 33.15 ॥

ಉಪಸ್ಪೃಶೇತ್ ತ್ರಿಷವಣಂ ಸ್ವಪಾಪಂ ಪರಿಕೀರ್ತ್ತಯನ್ ।
ಸಂವತ್ಸರೇಣ ಚೈಕೇನ ತಸ್ಮಾತ್ ಪಾಪಾತ್ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ॥ 33.16 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾವ್ರತಶ್ಚಾಪಿ ಷಣ್ಮಾಸಾನಾಚರೇದ್ ಯಮೀ ।
ಮುಚ್ಯತೇ ಹ್ಯವಕೀರ್ಣೀ ತು ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನುಮತೇ ಸ್ಥಿತಃ ॥ 33.17 ॥

ಸಪ್ತರಾತ್ರಮಕೃತ್ವಾ ತು ಭೈಕ್ಷಚರ್ಯಾಗ್ನಿಪೂಜನಂ ।
ರೇತಸಶ್ಚ ಸಮುತ್ಸರ್ಗೇ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 33.18 ॥

ಓಂಕಾರಪೂರ್ವಿಕಾಭಿಸ್ತು ಮಹಾವ್ಯಾಹೃತಿಭಿಃ ಸದಾ ।
ಸಂವತ್ಸರಂ ತು ಭುಂಜಾನೋ ನಕ್ತಂ ಭಿಕ್ಷಾಶನಃ ಶುಚಿಃ ॥ 33.19 ॥

ಸಾವಿತ್ರೀಂ ಚ ಜಪೇಚ್ಚೈವ ನಿತ್ಯಂ ಕ್ರೋಧವಿವರ್ಜಿತಃ ।
ನದೀತೀರೇಷು ತೀರ್ಥೇಷು ತಸ್ಮಾತ್ ಪಾಪಾದ್ ವಿಮುಚ್ಯತೇ ॥ 33.20 ॥

ಹತ್ವಾ ತು ಕ್ಷತ್ರಿಯಂ ವಿಪ್ರಃ ಕುರ್ಯಾದ್ ಬ್ರಹ್ಮಹಣೋ ವ್ರತಂ ।
ಅಕಾಮತೋ ವೈ ಷಣ್ಮಾಸಾನ್ ದದ್ಯಾನ್ ಪಂಚಶತಂ ಗವಾಂ ॥ 33.21 ॥

ಅಬ್ದಂ ಚರೇದ್ಯಾನಯತೋ ವನವಾಸೀ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ಸಾಂತಪನಂ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರಂ ತು ವಾ ಸ್ವಯಂ ॥ 33.22 ॥

ಪ್ರಮಾದಾತ್ಕಾಮತೋ ವೈಶ್ಯಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸಂವತ್ಸರತ್ರಯಂ ।
ಗೋಸಹಸ್ರಂತು ಪಾದಂ ಚ ದದ್ಯಾದ್ ಬ್ರಹ್ಮಹಣೋ ವ್ರತಂ ॥ 33.23 ॥

ಕೃಚ್ಛ್ರಾತಿಕೃಚ್ಛ್ರೌ ವಾ ಕುರ್ಯಾಚ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣಮಥಾವಿ ವಾ ।
ಸಂವತ್ಸರಂ ವ್ರತಂ ಕುರ್ಯಾಚ್ಛೂದ್ರಂ ಹತ್ವಾ ಪ್ರಮಾದತಃ ॥ 33.24 ॥

ಗೋಸಹಸ್ರಾರ್ದ್ಧಪಾದಂ ಚ ದದ್ಯಾತ್ ತತ್ಪಾಪಶಾಂತಯೇ ।
ಅಷ್ಟೌ ವರ್ಷಾಣಿ ವಾ ತ್ರೀಣಿ ಕುರ್ಯಾದ್ ಬ್ರಹ್ಮಹಣೋ ವ್ರತಂ ।
ಹತ್ವಾ ತು ಕ್ಷತ್ರಿಯಂ ವೈಶ್ಯಂ ಶೂದ್ರಂ ಚೈವ ಯಥಾಕ್ರಮಂ ॥ 33.25 ॥

ನಿಹತ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೀಂ ವಿಪ್ರಸ್ತ್ವಷ್ಟವರ್ಷಂ ವ್ರತಂ ಚರೇತ್ ।
ರಾಜನ್ಯಾಂ ವರ್ಷಷಟ್ಕಂ ತು ವೈಶ್ಯಾಂ ಸಂವತ್ಸರತ್ರಯಂ ॥ 33.26 ॥

ವತ್ಸರೇಣ ವಿಶುದ್ಧ್ಯೇತ ಶೂದೀಂ ಹತ್ವಾ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ವೈಶ್ಯಾಂ ಹತ್ವಾ ದ್ವಿಜಾತಿಸ್ತು ಕಿಂಚಿದ್ ದದ್ಯಾದ್ ದ್ವಿಜಾತಯೇ ॥ 33.27 ॥

ಅಂತ್ಯಜಾನಾಂ ವಧೇ ಚೈವ ಕುರ್ಯಾಚ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ವ್ರತಂ ।
ಪರಾಕೇಣಾಥವಾ ಶುದ್ಧಿರಿತ್ಯಾಹ ಭಗವಾನಜಃ ॥ 33.28 ॥

ಮಂಡೂಕಂ ನಕುಲಂ ಕಾಕಂ ಬಿಡಾಲಂ ಖರಮೂಷಕೌ ।
ಶ್ವಾನಂ ಹತ್ವಾ ದ್ವಿಜಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ಷೋಡಶಾಂಶಂ ವ್ರತಂ ತತಃ ॥ 33.29 ॥

ಪಯಃ ಪಿಬೇತ್ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ತು ಶ್ವಾನಂ ಹತ್ವಾ ಹ್ಯಯಂತ್ರಿತಃ ।
ಮಾರ್ಜಾರಂ ವಾಽಥ ನಕುಲಂ ಯೋಜನಂ ವಾಧ್ವನೋ ವ್ರಜೇತ್ ॥ 33.30 ॥

ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ದ್ವಾದಶರಾತ್ರಂ ತು ಕುರ್ಯಾದಶ್ವವಧೇ ದ್ವಿಜಃ ।
ಅರ್ಚ್ಚಾಂ ಕಾರ್ಷ್ಣಾಯಸೀಂ ದದ್ಯಾತ್ ಸರ್ಪಂ ಹತ್ವಾ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 33.31 ॥

ಪಲಾಲಭಾರಕಂ ಷಂಡೇ ಸೀಸಕಂ ಚೈಕಮಾಷಕಂ ।
ಧೃತಕುಂಭಂ ವರಾಹೇ ತು ತಿಲದ್ರೋಣಂ ಚ ತಿತ್ತಿರೇ ॥ 33.32 ॥

ಶುಕಂ ದ್ವಿಹಾಯನಂ ವತ್ಸಂ ಕ್ರೌಂಚಂ ಹತ್ವಾ ತ್ರಿಹಾಯನಂ ।
ಹತ್ವಾ ಹಂಸಂ ಬಲಾಕಾಂ ಚ ಬಕಂ ಬರ್ಹಿಣಮೇವ ಚ ॥ 33.33 ॥

ವಾನರಂ ಶ್ಯೇನಭಾಸೌ ಚ ಸ್ಪರ್ಶಯೇದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಯ ಗಾಂ ।
ಕ್ರವ್ಯಾದಾಂಸ್ತು ಮೃಗಾನ್ ಹತ್ವಾ ಧೇನುಂ ದದ್ಯಾತ್ ಪಯಸ್ವಿನೀಂ ॥ 33.34 ॥

ಅಕ್ರವ್ಯಾದಾನ್ ವತ್ಸತರೀಮುಷ್ಟ್ರಂ ಹತ್ವಾ ತು ಕೃಷ್ಣಲಂ ।
ಕಿಂಚಿದ್ದೇಯಂತು ವಿಪ್ರಾಯ ದದ್ಯಾದಸ್ಥಿಮತಾಂ ವಧೇ ॥ 33.35 ॥

ಅನಸ್ಥ್ನಾಂ ಚೈವ ಹಿಂಸಾಯಾಂ ಪ್ರಾಣಾಯಾಮೇನ ಶುಧ್ಯತಿ ।
ಫಲದಾನಾಂ ತು ವೃಕ್ಷಾಣಾಂ ಛೇದನೇ ಜಪ್ಯಮೃಕ್ಷತಂ ॥ 33.36 ॥

ಗುಲ್ಮವಲ್ಲೀಲತಾನಾಂ ತು ಪುಷ್ಪಿತಾನಾಂ ಚ ವೀರುಧಾಂ ।
ಅನ್ಯೇಷಾಂ ಚೈವ ವೃಕ್ಷಾಣಾಂ ಸರಸಾನಾಂ ಚ ಸರ್ವಶಃ ॥33.37 ॥

ಫಲಪುಷ್ಪೋದ್ಭವಾನಾಂ ಚ ಘೃತಪ್ರಾಶೋ ವಿಶೋಧನಂ ।
ಹಸ್ತಿನಾಂ ಚ ವಧೇ ದೃಷ್ಟಂ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರಂ ವಿಶೋಧನಂ ॥ 33.38 ॥

ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಪರಾಕಂ ವಾ ಗಾಂ ಹತ್ವಾ ತು ಪ್ರಮಾದತಃ ।
ಮತಿಪೂರ್ವವಧೇ ಚಾಸ್ಯಾಃ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಂ ನ ವಿದ್ಯತೇ ॥ 33.39 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ತ್ರಯಸ್ತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥33 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಚತುಸ್ತ್ರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ತು ಹರಣಂ ಕೃತ್ವಾ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಗೃಹಸ್ಯ ಚ ।
ವಾಪೀಕೂಪಜಲಾನಾಂ ಚ ಶುಧ್ಯೇಚ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣೇನ ತು ॥ 34.1 ॥

ದ್ರವ್ಯಾಣಾಮಲ್ಪಸಾರಾಣಾಂ ಸ್ತೇಯಂ ಕೃತ್ವಾಽನ್ಯವೇಶ್ಮನಃ ।
ಚರೇತ್ ಸಾಂತಪನಂ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ತನ್ನಿರ್ಯಾತ್ಯಾತ್ಮಶುದ್ಧಯೇ ॥ 34.2 ॥

ಧಾನ್ಯಾನ್ನಧನಚೌರ್ಯಂ ತು ಕೃತ್ವಾ ಕಾಮಾದ್ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಸ್ವಜಾತೀಯಗೃಹಾದೇವ ಕೃಚ್ಛ್ರಾರ್ದ್ಧೇನ ವಿಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.3 ॥

ಭಕ್ಷ್ಯಭೋಜ್ಯೋಪಹರಣೇ ಯಾನಶಯ್ಯಾಸನಸ್ಯ ಚ ।
ಪುಷ್ಪಮೂಲಫಲಾನಾಂ ಚ ಪಂಚಗವ್ಯಂ ವಿಶೋಧನಂ ॥ 34.4 ॥

ತೃಣಕಾಷ್ಠದ್ರುಮಾಣಾಂ ಚ ಶುಷ್ಕಾನ್ನಸ್ಯ ಗುಡಸ್ಯ ಚ ।
ಚೈಲಚರ್ಮಾಮಿಷಾಣಾಂ ಚ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ಸ್ಯಾದಭೋಜನಂ ॥ 34.5 ॥

ಮಣಿಮುಕ್ತಾಪ್ರವಾಲಾನಾಂ ತಾಮ್ರಸ್ಯ ರಜತಸ್ಯ ಚ ।
ಅಯಃ ಸ್ಕಾಂತೋಪಲಾನಾಂ ಚ ದ್ವಾದಶಾಹಂ ಕಾಣಾಶನಂ ॥ 34.6 ॥

ಕಾರ್ಪಾಸಕೀಟಜೋರ್ಣಾನಾಂ ದ್ವಿಶಫೈಕಶಫಸ್ಯ ಚ ।
ಪುಷ್ಪಗಂಧೌಷಧೀನಾಂ ಚ ಪಿಬೇಚ್ಚೈವ ತ್ರ್ಯಹಂ ಪಯಃ ॥ 34.7 ॥

ನರಮಾಂಸಾಶನಂ ಕೃತ್ವಾ ಚಾಂದ್ರಾಯಣಮಥಾಚರೇತ್ ।
ಕಾಕಂ ಚೈವ ತಥಾ ಶ್ವಾನಂ ಜಗ್ಧ್ವಾ ಹಸ್ತಿನಮೇವ ಚ ॥ 34.8 ॥

ವರಾಹಂ ಕುಕ್ಕುಟಂ ಚಾಥ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರೇಣ ಶುಧ್ಯತಿ ।
ಕ್ರವ್ಯಾದಾನಾಂ ಚ ಮಾಂಸಾನಿ ಪುರೀಷಂ ಮೂತ್ರಮೇವ ಚ ॥ 34.9 ॥

ಗೋಗೋಮಾಯುಕಪೀನಾಂ ಚ ತದೇವ ವ್ರತಮಾಚರೇತ್ ।
ಶಿಶುಮಾರಂ ತಥಾಚಾಷಂ ಮತ್ಯಮಾಂಸಂ ತಥೈವ ಚ ॥34.10 ॥

ಉಪೋಷ್ಯ ದ್ವಾದಶಾಹಂ ತು ಕೂಷ್ಮಾಂಡೈರ್ಜುಹುಯಾದ್ ಘೃತಂ ।
ನಕುಲೋಲೂಕಮಾರ್ಜಾರಂ ಜಗ್ಧ್ವಾ ಸಾಂತಪನಂ ಚರೇತ್ ॥ 34.11 ॥

ಶ್ವಾಪದೋಷ್ಟ್ರಖರಾಂಜಗ್ಧ್ವಾ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ।
ವ್ರತವಚ್ಚೈವ ಸಂಸ್ಕಾರಂ ಪೂರ್ವೇಣ ವಿಧಿನೈವ ತು ॥ 34.12 ॥

ಬಕಂ ಚೈವ ಬಲಾಕಾಂಚ ಹಂಸಂ ಕಾರಂಡವಂ ತಥಾ ।
ಚಕ್ರವಾಕಪಲಂ ಜಗ್ಘ್ವಾ ದ್ವಾದಶಾಹಮಭೋಜನಂ ॥ 34.13 ॥

ಕಪೋತಂ ಟಿಟ್ಟಿಭಾಂಚೈವ ಶುಕಂ ಸಾರಸಮೇವ ಚ ।
ಉಲೂಕಂ ಜಾಲಪಾದಂ ಚ ಜಗ್ಧ್ವಾಽಪ್ಯೇತದ್ ವ್ರತಂ ಚರೇತ್ ॥ 34.14 ॥

ಶಿಶುಮಾರಂ ತಥಾ ಚಾಷಂ ಮತ್ಸ್ಯಮಾಂಸಂ ತಥೈವ ಚ ।
ಜಗ್ಧ್ವಾ ಚೈವ ಕಟಾಹಾರಮೇತದೇವ ಚರೇದ್ ವ್ರತಂ ॥ 34.15 ॥

ಕೋಕಿಲಂ ಚೈವ ಮತ್ಸ್ಯಾಂಶ್ಚ ಮಂಡುಕಂ ಭುಜಗಂ ತಥಾ ।
ಗೋಮೂತ್ರಯಾವಕಾಹಾರೋ ಮಾಸೇನೈಕೇನ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.16 ॥

ಜಲೇಚರಾಂಶ್ಚ ಜಲಜಾನ್ ಪ್ರಣುದಾನಥವಿಷ್ಕಿರಾನ್ ।
ರಕ್ತಪಾದಾಂಸ್ತಥಾ ಜಗ್ಧ್ವಾ ಸಪ್ತಾಹಂ ಚೈತದಾಚರೇತ್ ॥ 34.17 ॥

ಶುನೋ ಮಾಂಸಂ ಶುಷ್ಕಮಾಂಸಮಾತ್ಮಾರ್ಥಂ ಚ ತಥಾ ಕೃತಂ ।
ಭುಕ್ತ್ವಾ ಮಾಸಂ ಚರೇದೇತತ್ ತತ್ಪಾಪಸ್ಯಾಪನುತ್ತಯೇ ॥ 34.18 ॥

ವೃಂತಾಕಂ ಭುಸ್ತೃಣಂ ಶಿಗ್ರುಂ ಕುಭಾಂಡಂ ಕರಕಂ ತಥಾ ।
ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ಚರೇಜ್ಜಗ್ಧ್ವಾ ಖಡ್ಗಂ ಕುಂಭೀಕಮೇವ ಚ ॥ 34.19 ॥

ಪಲಾಂಡುಂ ಲಶುನಂ ಚೈವ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚರೇತ್ ।
ನಾಲಿಕಾಂ ತಂಡುಲೀಯಂ ಚ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯೇನ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.20 ॥

ಅಶ್ಮಾಂತಕಂ ತಥಾ ಪೋತಂ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ।
ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯೇನ ಶುದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾತ್ ಕುಸುಂಭಸ್ಯ ಚ ಭಕ್ಷಣೇ ॥ 34.21 ॥

ಅಲಾಬು ಕಿಂಶುಕಂ ಚೈವ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಚೈತದ್ ವ್ರತಂ ಚರೇತ್ ।
ಉದುಂಬರಂ ಚ ಕಾಮೇನ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥

ವೃಥಾ ಕೃಸರಸಂಯಾವಂ ಪಾಯಸಾಪೂಪಸಂಕುಲಂ ।
ಭುಕ್ತ್ವಾ ಚೈವಂ ವಿಧಂ ತ್ವನ್ನಂ ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣ ವಿಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥

ಪೀತ್ವಾ ಕ್ಷೀರಾಣ್ಯಪೇಯಾನಿ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಗೋಮೂತ್ರಯಾವಕಾಹಾರೋ ಮಾಸೇನೈಕೇನ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥

ಅನಿರ್ದಶಾಹಂ ಗೋಕ್ಷೀರಂ ಮಾಹಿಷಂ ಚಾಜಮೇವ ಚ ।
ಸಂಧಿನ್ಯಾಶ್ಚ ವಿವತ್ಸಾಯಾಃ ಪಿಬನ್ ಕ್ಷೀರಮಿದಂ ಚರೇತ್ ।
ಏತೇಷಾಂ ಚ ವಿಕಾರಾಣಿ ಪೀತ್ವಾ ಮೋಹೇನ ವಾ ಪುನಃ ॥ 34.22 ॥

ಗೋಮೂತ್ರಯಾವಕಾಹಾರಃ ಸಪ್ತರಾತ್ರೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ।
ಭುಕ್ತ್ವಾ ಚೈವ ನವಶ್ರಾದ್ಧೇ ಮೃತಕೇ ಸೂತಕೇ ತಥಾ ॥ 34.23 ॥

ಚಾಂದ್ರಾಯಣೇನ ಶುದ್ಧ್ಯೇತ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ತು ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಯಸ್ಯಾಗ್ನೌ ಹೂಯತೇ ನಿತ್ಯಮನ್ನಸ್ಯಾಗ್ರಂ ನ ದೀಯತೇ ॥ 34.24 ॥

ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚರೇತ್ ಸಮ್ಯಕ್ ತಸ್ಯಾನ್ನಪ್ರಾಶನೇ ದ್ವಿಜಃ ।
ಅಭೋಜ್ಯಾನಾಂ ತು ಸರ್ವೇಷಾಂ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಚಾನ್ನಮುಪಸ್ಕೃತಂ ॥ 34.25 ॥

ಅಂತಾವಸಾಯಿನಾಂ ಚೈವ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥

ಚಾಂಡಾಲಾನ್ನಂ ದ್ವಿಜೋ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಸಮ್ಯಕ್ ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚರೇತ್ ॥ 34.26 ॥

ಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಂ ತು ಕೃಚ್ಛ್ರಾಬ್ದಂ ಪುನಃ ಸಂಸ್ಕಾರಮೇವ ಚ ।
ಅಸುರಾಮದ್ಯಪಾನೇನ ಕುರ್ಯಾಚ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣವ್ರತಂ ॥ 34.27 ॥

ಅಭೋಜ್ಯಾನ್ನಂ ತು ಭುಕ್ತ್ವಾ ಚ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯೇನ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ।
ವಿಣ್ಮೂತ್ರಪ್ರಾಶನಂ ಕೃತ್ವಾ ರೇತಸಶ್ಚೈತದಾಚರೇತ್ ॥ 34.28 ॥

ಅನಾದಿಷ್ಟೇಷು ಚೈಕಾಹಂ ಸರ್ವತ್ರ ತು ಯಥಾರ್ಥತಃ ।
ವಿಡ್ವರಾಹಖರೋಷ್ಟ್ರಾಣಾಂ ಗೋಮಾಯೋಃ ಕಪಿಕಾಕಯೋಃ ॥ 34.29 ॥

ಪ್ರಾಶ್ಯ ಮೂತ್ರಪುರೀಷಾಣಿ ದ್ವಿಜಶ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚರೇತ್ ।
ಅಜ್ಞಾನಾತ್ ಪ್ರಾಶ್ಯ ವಿಣ್ಮೂತ್ರಂ ಸುರಾಸಂಸ್ಪೃಷ್ಟಮೇವ ಚ ॥ 34.30 ॥

ಪುನಃ ಸಂಸ್ಕಾರಮರ್ಹಂತಿ ತ್ರಯೋ ವರ್ಣಾ ದ್ವಿಜಾತಯಃ ।
ಕ್ರವ್ಯಾದಾಂ ಪಕ್ಷಿಣಾಂ ಚೈವ ಪ್ರಾಶ್ಯ ಮೂತ್ರಪುರೀಷಕಂ ॥ 34.31 ॥

ಮಹಾಸಾಂತಪನಂ ಮೋಹಾತ್ ತಥಾ ಕುರ್ಯಾದ್ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಭಾಸಮಂಡೂಕಕುರರೇ ವಿಷ್ಕಿರೇ ಕೃಚ್ಛ್ರಮಾಚರೇತ್ ॥ 34.32 ॥

ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯೇನ ಶುದ್ಧ್ಯೇತ ಬ್ರಾಹಾಮಣೋಚ್ಛಿಷ್ಟಭೋಜನೇ ।
ಕ್ಷತ್ರಿಯೇ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಸ್ಯಾದ್ ವೈಶ್ಯೇ ಚೈವಾತಿಕೃಚ್ಛ್ರಕಂ ॥ 34.33 ॥

ಶೂದ್ರೋಚ್ಛಿಷ್ಟಂ ದ್ವಿಜೋ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಕುರ್ಯಾಚ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣವ್ರತಂ ।
ಸುರಾಭಾಂಡೋದರೇ ವಾರಿ ಪೀತ್ವಾ ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚರೇತ್ ॥ 34.34 ॥

ಸಮುಚ್ಛಿಷ್ಟಂ ದ್ವಿಜೋ ಭುಕ್ತ್ವಾ ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣ ವಿಶುದ್ಧ್ಯತಿ ।
ಗೋಮೂತ್ರಯಾವಕಾಹಾರಃ ಪೀತಶೇಷಂ ಚ ವಾ ಗವಾಂ ॥ 34.35 ॥

ಅಪೋ ಮೂತ್ರಪುರೀಷಾದ್ಯೈರ್ದೂಷಿತಾಃ ಪ್ರಾಶಯೇದ್ ಯದಾ ।
ತದಾ ಸಾಂತಪನಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ವ್ರತಂ ಪಾಪವಿಶೋಧನಂ ॥ 34.36 ॥

ಚಾಂಡಾಲಕೂಪಭಾಂಡೇಷು ಯದಿ ಜ್ಞಾನಾತ್ ಪಿಬೇಜ್ಜಲಂ ।
ಚರೇತ್ ಸಾಂತಪನಂ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಪಾಪಶೋಧನಂ ॥ 34.37 ॥

ಚಾಂಡಾಲೇನ ತು ಸಂಸ್ಪೃಷ್ಟಂ ಪೀತ್ವಾ ವಾರಿ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣ ವಿಶುದ್ಧ್ಯೇತ ಪಂಚಗವ್ಯೇನ ಚೈವ ಹಿ ॥ 34.38 ॥

ಮಹಾಪಾತಕಿಸಂಸ್ಪರ್ಶೇ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಸ್ನಾತ್ವಾ ದ್ವಿಜೋ ಯದಿ ।
ಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಂ ತು ಮೂಢಾತ್ಮಾ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 34.39 ॥

ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ಮಹಾಪಾತಕಿನಂ ಚಾಂಡಾಲಂ ವಾ ರಜಸ್ವಲಾಂ ।
ಪ್ರಮಾದಾದ್ ಭೋಜನಂ ಕೃತ್ವಾ ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣ ವಿಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.40 ॥

ಸ್ನಾನಾರ್ಹೋ ಯದಿ ಭುಂಜೀತ ಅಹೋರಾತ್ರೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ।
ಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಂ ತು ಕೃಚ್ಛ್ರೇಣ ಭಗವಾನಾಹ ಪದ್ಮಜಃ ॥ 34.41 ॥

ಶುಷ್ಕಪರ್ಯುಷಿತಾದೀನಿ ಗವಾದಿಪ್ರತಿದೂಷಿತಾಃ ।
ಭುಕ್ತ್ವೋಪವಾಸಂ ಕುರ್ವೀತ ಕೃಚ್ಛ್ರಪಾದಮಥಾಪಿ ವಾ ॥ 34.42 ॥

ಸಂವತ್ಸರಾಂತೇ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ತು ಚರೇದ್ ವಿಪ್ರಃ ಪುನಃ ಪುನಃ ।
ಅಜ್ಞಾತಭುಕ್ತಶುದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಜ್ಞಾತಸ್ಯ ತು ವಿಶೇಷತಃ ॥ 34.43 ॥

ವ್ರಾತ್ಯಾನಾಂ ಯಜನಂ ಕೃತ್ವಾ ಪರೇಷಾಮಂತ್ಯಕರ್ಮ ಚ ।
ಅಭಿಚಾರಮಹೀನಂ ಚ ತ್ರಿಭಿಃ ಕೃಚ್ಛ್ರೈರ್ವಿಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.44 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾದಿಹತಾನಾಂ ತು ಕೃತ್ವಾ ದಾಹಾದಿಕಾಃ ಕ್ರಿಯಾಃ ।
ಗೋಮೂತ್ರಯಾವಕಾಹಾರಃ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯೇನ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.45 ॥

ತೈಲಾಭ್ಯಕ್ತೋಽಥವಾ ಕುರ್ಯಾದ್ ಯದಿ ಮೂತ್ರಪುರೀಷಕೇ ।
ಅಹೋರಾತ್ರೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯೇತ ಶ್ಮಶ್ರುಕರ್ಮಾಣಿ ಮೈಥುನೇ ॥ 34.46 ॥

ಏಕಾಹೇನ ವಿಹಾಯಾಗ್ನಿಂ ಪರಿಹಾರ್ಯ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣ ವಿಶದ್ಧ್ಯೇತ ತ್ರಿರಾತ್ರಾತ್ ಷಡಹಂ ಪುನಃ ॥ 34.47 ॥

ದಶಾಹಂ ದ್ವಾದಶಾಹಂ ವಾ ಪರಿಹಾರ್ಯ ಪ್ರಮಾದತಃ ।
ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ತತ್ಪಾಪಸ್ಯಾಪನುತ್ತಯೇ ॥ 34.48 ॥

ಪತಿತಾದ್ ದ್ರವ್ಯಮಾದಾಯ ತದುತ್ಸರ್ಗೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ।
ಚರೇತ್ ಸಾಂತಪನಂ ಕೃಚ್ಛ್ರಮಿತ್ಯಾಹ ಭಗವಾನ್ ಮನುಃ ॥ 34.49 ॥

ಅನಾಶಕಾನ್ನಿವೃತ್ತಾಸ್ತು ಪ್ರವ್ರಜ್ಯಾವಸಿತಾಸ್ತಥಾ ।
ಚರೇಯುಸ್ತ್ರೀಣಿ ಕೃಚ್ಛ್ರಾಣಿ ತ್ರೀಣಿ ಚಾಂದ್ರಾಯಣಾನಿ ಚ ॥ 34.50 ॥

ಪುನಶ್ಚ ಜಾತಕರ್ಮಾದಿಸಂಸ್ಕಾರೈಃ ಸಂಸ್ಕೃತಾ ದ್ವಿಜಾಃ ।
ಶುದ್ಧ್ಯೇಯುಸ್ತದ್ ವ್ರತಂ ಸಮ್ಯಕ್ ಚರೇಯುರ್ಧರ್ಮವರ್ದ್ಧನಾಃ ॥ 34.51 ॥

ಅನುಪಾಸಿತಸಂಧ್ಯಸ್ತು ತದಹರ್ಯಾವಕೇ ವಸೇತ್ ।
ಅನಶ್ನನ್ ಸಂಯತಮನಾ ರಾತ್ರೌ ಚೇದ್ ರಾತ್ರಿಮೇವ ಹಿ ॥ 34.52 ॥

ಅಕೃತ್ವಾ ಸಮಿದಾಧಾನಂ ಶುಚಿಃ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಗಾಯತ್ರ್ಯಷ್ಟಸಹಸ್ರಸ್ಯ ಜಪ್ಯಂ ಕುರ್ಯಾದ್ ವಿಶುದ್ಧಯೇ ॥ 34.53 ॥

ಉಪವಾಸೀ ಚರೇತ್ ಸಂಧ್ಯಾಂ ಗೃಹಸ್ಥೋಽಪಿ ಪ್ರಮಾದತಃ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾ ವಿಶುದ್ಧ್ಯತೇ ಸದ್ಯಃ ಪರಿಶ್ರಾಂತಸ್ತು ಸಂಯಮಾತ್ ॥ 34.54 ॥

ವೇದೋದಿತಾನಿ ನಿತ್ಯಾನಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಚ ವಿಲೋಪ್ಯ ತು ।
ಸ್ನಾತಕವ್ರತಲೋಪಂ ತು ಕೃತ್ವಾ ಚೋಪವಸೇದ್ ದಿನಂ ॥ 34.55 ॥

ಸಂವತ್ಸರಂ ಚರೇತ್ ಕೃಚ್ಛ್ರಮನ್ಯೋತ್ಸಾದೀ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚರೇದ್ ವ್ರಾತ್ಯೋ ಗೋಪ್ರದಾನೇನ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.56 ॥

ನಾಸ್ತಿಕ್ಯಂ ಯದಿ ಕುರ್ವೀತ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ಚರೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ದೇವದ್ರೋಹಂ ಗುರುದ್ರೋಹಂ ತಪ್ತಕೃಚ್ಛ್ರೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.57 ॥

ಉಷ್ಟ್ರಯಾನಂ ಸಮಾರುಹ್ಯ ಖರಯಾನಂ ಚ ಕಾಮತಃ ।
ತ್ರಿರಾತ್ರೇಣ ವಿಶುದ್ಧ್ಯೇತ್ ತು ನಗ್ನೋ ವಾ ಪ್ರವಿಶೇಜ್ಜಲಂ ॥ 34.58 ॥

ಷಷ್ಠಾನ್ನಕಾಲತಾಮಾಸಂ ಸಂಹಿತಾಜಪ ಏವ ಚ ।
ಹೋಮಾಶ್ಚ ಶಾಕಲಾ ನಿತ್ಯಮಪಾಂಕ್ತಾನಾಂ ವಿಶೋಧನಂ ॥ 34.59 ॥

ನೀಲಂ ರಕ್ತಂ ವಸಿತ್ವಾ ಚ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಸ್ತ್ರಮೇವ ಹಿ ।
ಅಹೋರಾತ್ರೋಷಿತಃ ಸ್ನಾತಃ ಪಂಚಗವ್ಯೇನ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.60 ॥

ವೇದಧರ್ಮಪುರಾಣಾನಾಂ ಚಂಡಾಲಸ್ಯ ತು ಭಾಷಣೇ ।
ಚಾಂದ್ರಾಯಣೇನ ಶುದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾನ್ನ ಹ್ಯನ್ಯಾ ತಸ್ಯ ನಿಷ್ಕೃತಿಃ ॥ 34.61 ॥

ಉದ್ಬಂಧನಾದಿನಿಹತಂ ಸಂಸ್ಪೃಶ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಃ ಕ್ವಚಿತ್ ।
ಚಾಂದ್ರಾಯಣೇನ ಶುದ್ಧಿಃ ಸ್ಯಾತ್ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯೇನ ವಾ ಪುನಃ ॥ 34.62 ॥

ಉಚ್ಛಿಷ್ಟೋ ಯದ್ಯನಾಚಾಂತಶ್ಚಾಂಡಾಲಾದೀನ್ ಸ್ಪೃಶೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ಪ್ರಮಾದಾದ್ ವೈ ಜಪೇತ್ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಗಾಯತ್ರ್ಯಷ್ಟಸಹಸ್ರಕಂ ॥ 34.63 ॥

ದ್ರುಪದಾನಾಂ ಶತಂ ವಾಪಿ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ತ್ರಿರಾತ್ರೋಪೋಷಿತಃ ಸಮ್ಯಕ್ ಪಂಚಗವ್ಯೇನ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.64 ॥

ಚಂಡಾಲಪತಿತಾದೀಂಸ್ತು ಕಾಮಾದ್ ಯಃ ಸಂಸ್ಪೃಶೇದ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ಉಚ್ಛಿಷ್ಟಸ್ತತ್ರ ಕುರ್ವೀತ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ವಿಶುದ್ಧಯೇ ॥ 34.65 ॥

ಚಾಂಡಾಲಸೂತಕಶವಾಂಸ್ತಥಾ ನಾರೀಂ ರಜಸ್ವಲಾಂ ।
ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ಸ್ನಾಯಾದ್ ವಿಶುದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ತತ್ಸ್ಪೃಷ್ಟಪತಿತಿತಾಸ್ತಥಾ ॥ 34.66 ॥

ಚಾಂಡಾಲಸೂತಕಶವೈಃ ಸಂಸ್ಪೃಷ್ಟಂ ಸಂಸ್ಪೃಶೇದ್ ಯದಿ ।
ಪ್ರಮಾದಾತ್ ತತ ಆಚಮ್ಯ ಜಪಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 34.67 ॥

ತತ್ ಸ್ಪೃಷ್ಟಸ್ಪರ್ಶಿನಂ ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಆಚಮೇತ್ ತದ್ ವಿಶುದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಪ್ರಾಹ ದೇವಃ ಪಿತಾಮಹಃ ॥ 34.68 ॥

ಭುಂಜಾನಸ್ಯ ತು ವಿಪ್ರಸ್ಯ ಕದಾಚಿತ್ ಸಂಸ್ಪೃಶೇತ್ ಯದಿ ।
ಕೃತ್ವಾ ಶೌಚಂ ತತಃ ಸ್ನಾಯಾದುಪೋಷ್ಯ ಜುಹುಯಾದ್ ವ್ರತಂ ॥ 34.69 ॥

ಚಾಂಡಾಲಾಂತ್ಯಶವಂ ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಕುರ್ಯಾದ್ ವಿಶುದ್ಧಯೇ ।
ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾಽಭ್ಯಕ್ತಸ್ತ್ವಸಂಸ್ಪೃಶ್ಯಮಹೋರಾತ್ರೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.70 ॥

ಸುರಾಂ ಸ್ಪೃಷ್ಟ್ವಾ ದ್ವಿಜಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪ್ರಾಣಾಯಾಮತ್ರಯಂ ಶುಚಿಃ ।
ಪಲಾಂಡುಂ ಲಶುನಂ ಚೈವ ಘೃತಂ ಪ್ರಾಶ್ಯ ತತಃ ಶುಚಿಃ ॥ 34.71 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ತು ಶುನಾ ದಷ್ಟಸ್ತ್ರ್ಯಹಂ ಸಾಯಂ ಪಯಃ ಪಿಬೇತ್ ।
ನಾಭೇರೂರ್ಧ್ವಂ ತು ದಷ್ಟಸ್ಯ ತದೇವ ದ್ವಿಗುಣಂ ಭವೇತ್ ॥ 34.72 ॥

ಸ್ಯಾದೇತತ್ ತ್ರಿಗುಣಂ ಬಾಹ್ವೋರ್ಮೂರ್ಧ್ನಿ ಚ ಸ್ಯಾಚ್ಚತುರ್ಗುಣಂ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾ ಜಪೇದ್ ವಾ ಸಾವಿತ್ರೀಂ ಶ್ವಭಿರ್ದಷ್ಟೋ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 34.73 ॥

ಅನಿರ್ವರ್ತ್ಯ ಮಹಾಯಜ್ಞಾನ್ ಯೋ ಭುಂಕ್ತೇ ತು ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಅನಾತುರಃ ಸತಿ ಧನೇ ಕೃಚ್ಛ್ರಾರ್ದ್ಧೇನ ಸ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.74 ॥

ಆಹಿತಾಗ್ನಿರುಪಸ್ಥಾನಂ ನ ಕುರ್ಯಾದ್ ಯಸ್ತು ಪರ್ವಣಿ ।
ಋತೌ ನ ಗಚ್ಛೇದ್ ಭಾರ್ಯಾಂ ವಾ ಸೋಽಪಿ ಕೃಚ್ಛ್ರಾರ್ದ್ಧಮಾಚರೇತ್ ॥ 34.75 ॥

ವಿನಾಽದ್ಭಿರಪ್ಸು ನಾಪ್ಯಾರ್ತ್ತಃ ಶರೀರಂ ಸನ್ನಿವೇಶ್ಯ ಚ ।
ಸಚೈಲೋ ಜಲಮಾಪ್ಲುತ್ಯ ಗಾಮಾಲಭ್ಯ ವಿಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.76 ॥

ಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಂ ತ್ವಭ್ಯುದಿತೋ ಜಪೇದಂತರ್ಜಲೇ ದ್ವಿಜಃ ।
ಗಾಯತ್ರ್ಯಷ್ಟಸಹಸ್ರಂ ತು ತ್ರ್ಯಹಂ ಚೋಪವಸೇದ್ ವ್ರತೀ ॥ 34.77 ॥

ಅನುಗಮ್ಯೇಚ್ಛಯಾ ಶೂದ್ರಂ ಪ್ರೇತೀಭೂತಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಗಾಯತ್ರ್ಯಷ್ಟಸಹಸ್ರಂ ಚ ಜಪ್ಯಂ ಕುರ್ಯಾನ್ನದೀಷು ಚ ॥ 34.78 ॥

ಕೃತ್ವಾ ತು ಶಪಥಂ ವಿಪ್ರೋ ವಿಪ್ರಸ್ಯ ವಧಸಂಯುತಂ ।
ಸಚೈವ ಯಾವಕಾನ್ನೇನ ಕುರ್ಯಾಚ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ವ್ರತಂ ॥ 34.79 ॥

ಪಂಕ್ತ್ಯಾಂ ವಿಷಮದಾನಂ ತು ಕೃತ್ವಾ ಕೃಚ್ಛ್ರೇಣ ಶುದ್ಧ್ಯತಿ ।
ಛಾಯಾಂ ಶ್ವಪಾಕಸ್ಯಾರುಹ್ಯ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಸಂಪ್ರಾಶಯೇದ್ ಘೃತಂ ॥ 34.80 ॥

ಈಕ್ಷೇದಾದಿತ್ಯಮಶುಚಿರ್ದೃಷ್ಟ್ವಾಗ್ನಿಂ ಚಂದ್ರಮೇವ ವಾ ।
ಮಾನುಷಂ ಚಾಸ್ಥಿ ಸಂಸ್ಪೃಶ್ಯ ಸ್ನಾನಂ ಕೃತ್ವಾ ವಿಶುದ್ಧ್ಯತಿ ॥ 34.81 ॥

ಕೃತ್ವಾ ತು ಮಿಥ್ಯಾಧ್ಯಯನಂ ಚರೇದ್ ಭೈಕ್ಷಂ ತು ವತ್ಸರಂ ।
ಕೃತಘ್ನೋ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಗೃಹೇ ಪಂಚ ಸಂವತ್ಸರಂ ವ್ರತೀ ॥ 34.82 ॥

ಹುಂಕಾರಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯೋಕ್ತ್ವಾ ತ್ವಂಕಾರಂ ಚ ಗರೀಯಸಃ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾಽನಶ್ನನ್ನಹಃ ಶೇಷಂ ಪ್ರಣಿಪತ್ಯ ಪ್ರಸಾದಯೇತ್ ॥ 34.83 ॥

ತಾಡಯಿತ್ವಾ ತೃಣೇನಾಪಿ ಕಂಠಂ ಬದ್ಧ್ವಾಪಿ ವಾಸಸಾ ।
ವಿವಾದೇ ವಾಪಿ ನಿರ್ಜಿತ್ಯ ಪ್ರಣಿಪತ್ಯ ಪ್ರಸಾದಯೇತ್ ॥ 34.84 ॥

ಅವಗೂರ್ಯ ಚರೇತ್ ಕೃಚ್ಛ್ರಮತಿಕೃಚ್ಛ್ರಂ ನಿಪಾತನೇ ।
ಕೃಚ್ಛ್ರಾತಿಕೃಚ್ಛ್ರೌ ಕುರ್ವೀತ ವಿಪ್ರಸ್ಯೋತ್ಪಾದ್ಯ ಶೋಣಿತಂ ॥ 34.85 ॥

ಗುರೋರಾಕ್ರೋಶಮನೃತಂ ಕೃತ್ವಾ ಕುರ್ಯಾದ್ ವಿಶೋಧನಂ ।
ಏಕರಾತ್ರಂ ತ್ರಿರಾತ್ರಂ ವಾ ತತ್ಪಾಪಸ್ಯಾಪನುತ್ತಯೇ ॥ 34.86 ॥

ದೇವರ್ಷೀಣಾಮಭಿಮುಖಂ ಷ್ಠೀವನಾಕ್ರೋಶನೇ ಕೃತೇ ।
ಉಲ್ಮುಕೇನ ದಹೇಜ್ಜಿಹ್ವಾಂ ದಾತವ್ಯಂ ಚ ಹಿರಣ್ಯಕಂ ॥ 34.87 ॥

ದೇವೋದ್ಯಾನೇ ತು ಯಃ ಕುರ್ಯಾನ್ಮೂತ್ರೋಚ್ಚಾರಂ ಸಕೃದ್ ದ್ವಿಜಃ ।
ಛಿಂದ್ಯಾಚ್ಛಿಶ್ನಂ ತು ಶುದ್ಧ್ಯರ್ಥಂ ಚರೇಚ್ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ತು ವಾ ॥ 34.88 ॥

ದೇವತಾಯತನೇ ಮೂತ್ರಂ ಕೃತ್ವಾ ಮೋಹಾದ್ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಶಿಶ್ನಸ್ಯೋತ್ಕರ್ತ್ತನಂ ಕೃತ್ವಾ ಚಾಂದ್ರಾಯಣಮಥಾಚರೇತ್ ॥ 34.89 ॥

ದೇವತಾನಾಮೃಷೀಣಾಂ ಚ ದೇವಾನಾಂ ಚೈವ ಕುತ್ಸನಂ ।
ಕೃತ್ವಾ ಸಮ್ಯಕ್ ಪ್ರಕುರ್ವೀತ ಪ್ರಾಜಾಪತ್ಯಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 34.90 ॥

ತೈಸ್ತು ಸಂಭಾಷಣಂ ಕೃತ್ವಾ ಸ್ನಾತ್ವಾ ದೇವಾನ್ ಸಮರ್ಚಯೇತ್ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ವೀಕ್ಷೇತ ಭಾಸ್ವಂತಂ ಸ್ಮೃತ್ವಾ ವಿಶೇಶ್ವರಂ ಸ್ಮರೇತ್ ॥ 34.91 ॥

ಯಃ ಸರ್ವಭೂತಾಧಿಪತಿಂ ವಿಶ್ವೇಶಾನಂ ವಿನಿಂದತಿ ।
ನ ತಸ್ಯ ನಿಷ್ಕೃತಿಃ ಶಕ್ಯಾ ಕರ್ತ್ತುಂ ವರ್ಷಶತೈರಪಿ ॥ 34.92 ॥

ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚರೇತ್ ಪೂರ್ವಂ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಚೈವಾತಿಕೃಚ್ಛ್ರಕ್ ।
ಪ್ರಪನ್ನಃ ಶರಣಂ ದೇವಂ ತಸ್ಮಾತ್ ಪಾಪಾದ್ ವಿಮುಚ್ಯತೇ ॥ 34.93 ॥

ಸರ್ವಸ್ವದಾನಂ ವಿಧಿವತ್ ಸರ್ವಪಾಪವಿಶೋಧನ ।
ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಚವಿಧಿನಾ ಕೃಚ್ಛ್ರಂ ಚೈವಾತಿಕೃಚ್ಛ್ರಕಂ ॥ 34.94 ॥

ಪುಣ್ಯಕ್ಷೇತ್ರಾಭಿಗಮನಂ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನ ।
ಅಮಾವಸ್ಯಾಂ ತಿಥಿಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಯಃ ಸಮಾರಾಧಯೇಚ್ಛಿವಂ ॥ 34.95 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ತು ಸರ್ವಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ॥ 34.96 ॥

ಕೃಷ್ಣಾಷ್ಟಮ್ಯಾಂ ಮಹಾದೇವಂ ತಥಾ ಕೃಷ್ಣಚತುರ್ದಶೀಂ ।
ಸಂಪೂಜ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮುಖೇ ಸರ್ವಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ॥ 34.97 ॥

ತ್ರಯೋದಶ್ಯಾಂ ತಥಾ ರಾತ್ರೌ ಸೋಪಹಾರಂ ತ್ರಿಲೋಚನಂ ।
ದೃಷ್ಟ್ವೇಶಂ ಪ್ರಥಮೇ ಯಾಮೇ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ॥ 34.98 ॥

ಉಪೋಷಿತಶ್ಚತುರ್ದಶ್ಯಾಂ ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷೇ ಸಮಾಹ44ತಃ ।
ಯಮಾಯ ಧರ್ಮರಾಜಾಯ ಮೃತ್ಯವೇ ಚಾಂತಕಾಯ ಚ ॥ 34.99 ॥

ವೈವಸ್ವತಾಯ ಕಾಲಾಯ ಸರ್ವಪ್ರಹರಣಾಯ ಚ ।
ಪ್ರತ್ಯೇಕಂ ತಿಲಸಂಯುಕ್ತಾನ್ ದದ್ಯಾತ್ ಸಪ್ತೋದಕಾಂಜಲೀನ್ ॥ 34.100 ॥

ಸ್ನಾತ್ವಾ ದದ್ಯಾಚ್ಚ ಪೂರ್ವಾಹ್ಣೇ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಮಧಃ ಶಯ್ಯಾಮುಪವಾಸಂ ದ್ವಿಜಾರ್ಚನಂ ॥ 34.101 ॥

ವ್ರತೇಷ್ವೇತೇಷು ಕುರ್ವೀತ ಶಾಂತಃ ಸಂಯತಮಾನಸಃ ।
ಅಮಾವಸ್ಯಾಯಾಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಸಮುದ್ದಿಶ್ಯ ಪಿತಾಮಹಂ ॥ 34.102 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಂಸ್ತ್ರೀನ್ ಸಮಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ।
ಷಷ್ಠ್ಯಾಮುಪೋಷಿತೋ ದೇವಂ ಶುಕ್ಲಪಕ್ಷೇ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 34.103 ॥

ಸಪ್ತಮ್ಯಾಮರ್ಚಯೇದ್ ಭಾನುಂ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ।
ಭರಣ್ಯಾಂ ಚ ಚತುರ್ಥ್ಯಾಂ ಚ ಶನೈಶ್ಚರದಿನೇ ಯಮಂ ॥ 34.104 ॥

ಪೂಜಯೇತ್ ಸಪ್ತಜನ್ಮೋತ್ಥೈರ್ಮುಚ್ಯತೇ ಪಾತಕೈರ್ನರಃ ॥

ಏಕಾದಶ್ಯಾಂ ನಿರಾಹಾರಃ ಸಮಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಜನಾರ್ದನಂ ॥ 34.105 ॥

ದ್ವಾದಶ್ಯಾಂ ಶುಕ್ಲಪಕ್ಷಸ್ಯ ಮಹಾಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ।
ತಪೋ ಜಪಸ್ತೀರ್ಥಸೇವಾ ದೇವಬ್ರಾಹ್ಮಣಪೂಜನಂ 344.106 ॥

ಗ್ರಹಣಾದಿಷು ಕಾಲೇಷು ಮಹಾಪಾತಕಶೋಧನಂ ।
ಯಃ ಸರ್ವಪಾಪಯುಕ್ತೋಽಪಿ ಪುಣ್ಯತೀರ್ಥೇಷು ಮಾನವಃ ॥ 34.107 ॥

ನಿಯಮೇನ ತ್ಯಜೇತ್ ಪ್ರಾಣಾನ್ ಸ ಮುಚ್ಯೇತ್ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮಘ್ನಂ ವಾ ಕೃತಘ್ನಂ ವಾ ಮಹಾಪಾತಕದೂಷಿತಂ ॥ 34.108 ॥

ಭರ್ತ್ತಾರಮುದ್ಧರೇನ್ನಾರೀ ಪ್ರವಿಷ್ಟಾ ಸಹ ಪಾವಕಂ ।
ಏತದೇವ ಪರಂ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಂ ವಿದುರ್ಬುಧಾಃ ॥ 34.109 ॥

ಸರ್ವಪಾಪಸಮುದ್ಭೂತೌ ನಾತ್ರ ಕಾರ್ಯಾ ವಿಚಾರಣಾ ।
ಪತಿವ್ರತಾ ತು ಯಾ ನಾರೀ ಭರ್ತೃಶುಶ್ರೂಷಣೋತ್ಸುಕಾ ।
ನ ತಸ್ಯಾ ವಿದ್ಯತೇ ಪಾಪಮಿಹ ಲೋಕೇ ಪರತ್ರ ಚ ॥ 34.110 ॥

ಪತಿವ್ರತಾ ಧರ್ಮರತಾ ಭದ್ರಾಣ್ಯೇವ ಸಭೇತ್ ಸದಾ ।
ನಾಸ್ಯಾಃ ಪರಾಭವಂ ಕರ್ತ್ತುಂ ಶಕ್ನೋತೀಹ ಜನಃ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 34.111 ॥

ಯಥಾ ರಾಮಸ್ಯ ಸುಭಗಾ ಸೀತಾ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಶ್ರುತಾ ।
ಪತ್ನೀ ದಾಶರಥೇರ್ದೇವೀ ವಿಜಿಗ್ಯೇ ರಾಕ್ಷಸೇಶ್ವರಂ ॥ 34.112 ॥

ರಾಮಸ್ಯ ಭಾರ್ಯಾಂ ವಿಮಲಾಂ ರಾವಣೋ ರಾಕ್ಷಸೇಶ್ವರಃ ।
ಸೀತಾಂ ವಿಶಾಲನಯನಾಂ ಚಕಮೇ ಕಾಲಚೋದಿತಃ ॥ 34.113 ॥

ಗೃಹೀತ್ವಾ ಮಾಯಯಾ ವೇಷಂ ಚರಂತೀಂ ವಿಜನೇ ವನೇ ।
ಸಮಾಹರ್ತ್ತುಂ ಮತಿಂ ಚಕ್ರೇ ತಾಪಸಃ ಕಿಲ ಕಾಮಿನೀಂ ॥ 34.114 ॥

ವಿಜ್ಞಾಯ ಸಾ ಚ ತದ್ಭಾವಂ ಸ್ಮೃತ್ವಾ ದಾಶರಥಿಂ ಪತಿಂ ।
ಜಗಾಮ ಶರಣಂ ವಹ್ನಿಮಾವಸಥ್ಯಂ ಶುಚಿಸ್ಮಿತಃ ॥ 34.115 ॥

ಉಪತಸ್ಥೇ ಮಹಾಯೋಗಂ ಸರ್ವದೋಷವಿನಾಶನಂ ।
ಕೃತಾಂಜಲೀ ರಾಮಪತ್ನೀ ಶಾಕ್ಷಾತ್ ಪತಿಮಿವಾಚ್ಯುತಂ ॥ 34.116 ॥

ನಮಸ್ಯಾಮಿ ಮಹಾಯೋಗಂ ಕೃತಾಂತಂ ಗಹನಂ ಪರಂ ।
ದಾಹಕಂ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಮೀಶಾನಂ ಕಾಲರೂಪಿಣಂ ॥ 34.117 ॥

ನಮಸ್ಯೇ ಪಾವಕಂ ದೇವಂ ಶಾಶ್ವತಂ ವಿಶ್ವತೋಮುಖಂ ।
ಯೋಗನಂ ಕೃತ್ತಿವಸನಂ ಭೂತೇಶಂ ಪರಮಂಪದಂ ॥34.118 ॥

ಆತ್ಮಾನಂ ದೀಪ್ತವಪುಷಂ ಸರ್ವಭೂತಹೃದೀ ಸ್ಥಿತಂ ।
ತಂ ಪ್ರಪದ್ಯೇ ಜಗನ್ಮೂರ್ತ್ತಿಂ ಪ್ರಭವಂ ಸರ್ವತೇಜಸಾಂ ।
ಮಹಾಯೋಗೇಶ್ವರಂ ವಹ್ನಿಮಾದಿತ್ಯಂ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಂ ॥ 34.119 ॥

ಪ್ರಪದ್ಯೇ ಶರಣಂ ರುದ್ರಂ ಮಹಾಗ್ರಾಸಂ ತ್ರಿಶೂಲಿನಂ ।
ಕಾಲಾಗ್ನಿಂ ಯೋಗಿನಾಮೀಶಂ ಭೋಗಮೋಕ್ಷಫಲಪ್ರದಂ ॥ 34.120 ॥

ಪ್ರಪದ್ಯೇ ತ್ವಾಂ ವಿರೂಪಾಕ್ಷಂ ಭುರ್ಭುವಃ ಸ್ವಃ ಸ್ವರೂಪಿಣಂ ।
ಹಿರಣ್ಯಮಯೇ ಗೃಹೇ ಗುಪ್ತಂ ಮಹಾಂತಮಮಿತೌಜಸಂ ॥ 34.121 ॥

ವೈಶ್ವಾನರಂ ಪ್ರಪದ್ಯೇಽಹಂ ಸರ್ವಭೂತೇಷ್ವವಸ್ಥಿತಂ ।
ಹವ್ಯಕವ್ಯವಹಂ ದೇವಂ ಪ್ರಪದ್ಯೇ ವಹ್ನಿಮೀಶ್ವರಂ ॥ 34.122 ॥

ಪ್ರಪದ್ಯೇ ತತ್ಪರಂ ತತ್ತ್ವಂ ವರೇಣ್ಯಂ ಸವಿತುಃ ಶಿವಂ ।
ಭಾರ್ಗವಾಗ್ನಿಪರಂ ಜ್ಯೋತಿಃ ರಕ್ಷ ಮಾಂ ಹವ್ಯವಾಹನ ॥ 34.123 ॥

ಇತಿ ವಹ್ನ್ಯಷ್ಟಕಂ ಜಪ್ತ್ವಾ ರಾಮಪತ್ನೀ ಯಶಸ್ವಿನೀ ।
ಧ್ಯಾಯಂತೀ ಮನಸಾ ತಸ್ಥೌ ರಾಮಮುನ್ಮೀಲಿತೇಕ್ಷಣಾ ॥ 34.124 ॥

ಅಥಾವಸಥ್ಯಾದ್ ಭಗವಾನ್ ಹವ್ಯವಾಹೋ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ಆವಿರಾಸೀತ್ ಸುದೀಪ್ತಾತ್ಮಾ ತೇಜಸಾ ನಿರ್ದಹನ್ನಿವ ॥ 34.125 ॥

ಸೃಷ್ಟ್ವಾ ಮಾಯಾಮಯೀಂ ಸೀತಾಂ ಸ ರಾವಣವಧೇಪ್ಸಯಾ ।
ಸೀತಾಮಾದಾಯ ಧರ್ಮಿಷ್ಠಾಂ ಪಾವಕೋಽನ್ತರಧೀಯತ ॥ 34.126 ॥

ತಾಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತಾದೃಶೀಂ ಸೀತಾಂ ರಾವಣೋ ರಾಕ್ಷಸೇಶ್ವರಃ ।
ಸಮಾದಾಯ ಯಯೌ ಲಂಕಾಂ ಸಾಗರಾಂತರಸಂಸ್ಥಿತಾಂ ॥ 34.127 ॥

ಕೃತ್ವಾಽಥ ರಾವಣವಧಂ ರಾಮೋ ಲಕ್ಷ್ಮಣಸಂಯುತಃ ।
ಸಮಾದಾಯಾಭವತ್ ಸೀತಾಂ ಶಂಕಾಕುಲಿತಮಾನಸಃ ॥ 34.128 ॥

ಸಾ ಪ್ರತ್ಯಯಾಯ ಭೂತಾನಾಂ ಸೀತಾ ಮಾಯಾಮಯೀ ಪುನಃ ।
ವಿವೇಶ ಪಾವಕಂ ದೀಪ್ತಂ ದದಾಹ ಜ್ವಲನೋಽಪಿ ತಾಂ ॥ 34.129 ॥

ದಗ್ಧ್ವಾ ಮಾಯಾಮಯೀಂ ಸೀತಾಂ ಭಗವಾನುಗ್ರದೀಧಿತಿಃ ।
ರಾಮಾಯಾದರ್ಶಯತ್ ಸೀತಾಂ ಪಾವಕೋಽಭೂತ್ ಸುರಪ್ರಿಯಃ ॥ 34.130 ॥

ಪ್ರಗೃಹ್ಯ ಭರ್ತ್ತುಶ್ಚರಣೌ ಕರಾಭ್ಯಾಂ ಸಾ ಸುಮಧ್ಯಮಾ ।
ಚಕಾರ ಪ್ರಣತಿಂ ಭೂಮೌ ರಾಮಾಯ ಜನಕಾತ್ಮಜಾ ॥ 34.131 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಹೃಷ್ಟಮನಾ ರಾಮೋ ವಿಸ್ಮಯಾಕುಲಲೋಚನಃ ।
ನನಾಮ ವಹ್ನಿಂ ಸಿರಸಾ ತೋಷಯಾಮಾಸ ರಾಘವಃ ॥ 34.132 ॥

ಉವಾಚ ವಹ್ನಿರ್ಭಗವಾನ್ ಕಿಮೇಷಾ ವರವರ್ಣಿನೀ ।
ದಗ್ಧಾ ಭಗವತಾ ಪೂರ್ವಂ ದೃಷ್ಟಾ ಮತ್ಪಾರ್ಶ್ವಮಾಗತಾ ॥ 34.133 ॥

ತಮಾಹ ದೇವೋ ಲೋಕಾನಾಂ ದಾಹಕೋ ಹವ್ಯವಾಹನಃ ।
ಯಥಾವೃತ್ತಂ ದಾಶರಥಿಂ ಭೂತಾನಾಮೇವ ಸನ್ನಿಧೌ ॥ 34.134 ॥

ಇಯಂ ಸಾ ಮಿಥಿಲೇಶೇನ ಪಾರ್ವತೀಂ ರುದ್ರವಲ್ಲಭಾಂ ।
ಆರಾಧ್ಯ ಲಬ್ಧ್ವಾ ತಪಸಾ ದೇವ್ಯಾಶ್ಚಾತ್ಯಂತವಲ್ಲಭಾ ॥ 34.135 ॥

ಭರ್ತ್ತುಃ ಶುಶ್ರೂಷಣೋಪೇತಾ ಸುಶೀಲೇಯಂ ಪತಿವ್ರತಾ ।
ಭವಾನೀಪಾರ್ಶ್ವಮಾನೀತಾ ಮಯಾ ರಾವಣಕಾಮಿತಾ ॥ 34.136 ॥

ಯಾ ನೀತಾ ರಾಕ್ಷಸೇಶೇನ ಸೀತಾ ಭಗವತಾಹೃತಾ ।
ಮಯಾ ಮಾಯಾಮಯೀ ಸೃಷ್ಟಾ ರಾವಣಸ್ಯ ವಧಾಯ ಸಾ ॥ 34.137 ॥

ತದರ್ಥಂ ಭವತಾ ದುಷ್ಟೋ ರಾವಣೋ ರಾಕ್ಷಸೇಶ್ವರಃ ।
ಮಯೋಪಸಂಹೃತಾ ಚೈವ ಹತೋ ಲೋಕವಿನಾಶನಂ ॥ 34.138 ॥

ಗೃಹಾಣ ವಿಮಲಾಮೇನಾಂ ಜಾನಕೀಂ ವಚನಾನ್ಮಮ ।
ಪಶ್ಯ ನಾರಾಯಣಂ ದೇವಂ ಸ್ವಾತ್ಮಾನಂ ಪ್ರಭವಾವ್ಯಯಂ ॥ 34.139 ॥

ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಭಗವಾಂಶ್ಚಂಡೋ ವಿಶ್ಚಾರ್ಚಿರ್ವಿಶ್ವತೋಮುಖಃ ।
ಮಾನಿತೋ ರಾಘವೇಣಾಗ್ನಿರ್ಭೂತೈಶ್ಚಾಂತರಧೀಯತ ॥ 34.140 ॥

ಏತತ್ ಪತಿವ್ರತಾನಾಂ ವೈಂ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ಕಥಿತಂ ಮಯಾ ।
ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ಸರ್ವಾಘಶಮನಂ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಮಿದಂ ಸ್ಮೃತಂ ॥ 34.141 ॥

ಅಶೇಷಪಾಪಯುಕ್ತಸ್ತು ಪುರುಷೋಽಪಿ ಸುಸಂಯತಃ ।
ಸ್ವದೇಹಂ ಪುಣ್ಯತೀರ್ಥೇಷು ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಮುಚ್ಯೇತ ಕಿಲ್ಬಿಷಾತ್ ॥ 34.142 ॥

ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ಸರ್ವತೀರ್ಥೇಷು ಸ್ನಾತ್ವಾ ಪುಣ್ಯೇಷು ವಾ ದ್ವಿಜಃ ।
ಮುಚ್ಯತೇ ಪಾತಕೈಃ ಸರ್ವೈಃ ಸಮಸ್ತೈರಪಿ ಪೂರುಷಃ ॥ 34.143 ॥

ವ್ಯಾಸ ಉವಾಚ ।
ಇತ್ಯೇಷ ಮಾನವೋ ಧರ್ಮೋ ಯುಷ್ಮಾಕಂ ಕಥಿತೋ ಮಯಾ ।
ಮಹೇಶಾರಾಧನಾರ್ಥಾಯ ಜ್ಞಾನಯೋಗಂ ಚ ಶಾಶ್ವತಂ ॥ 34.144 ॥

ಯೋಽನೇನ ವಿಧಿನಾ ಯುಕ್ತೋ ಜ್ಞಾನಯೋಗಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಸ ಪಶ್ಯತಿ ಮಹಾದೇವಂ ನಾನ್ಯಃ ಕಲ್ಪಶತೈರಪಿ ॥ 34.145 ॥

ಸ್ಥಾಪಯೇದ್ ಯಃ ಪರಂ ಧರ್ಮಂ ಜ್ಞಾನಂ ತತ್ಪಾರಮೇಶ್ವರಂ ।
ನ ತಸ್ಮಾದಧಿಕೋ ಲೋಕೇ ಸ ಯೋಗೀ ಪರಮೋ ಮತಃ ॥ 34.146 ॥

ಯ ಸಂಸ್ಥಾಪಯಿತುಂ ಶಕ್ತೋ ನ ಕುರ್ಯಾನ್ಮೋಹಿತೋ ಜನಃ ।
ಸ ಯೋಗಯುಕ್ತೋಽಪಿ ಮುನಿರ್ನಾತ್ಯರ್ಥಂ ಭಗವತ್ಪ್ರಿಯಃ ॥ 34.147 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಸದೈವ ದಾತವ್ಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಷು ವಿಶೇಷತಃ ।
ಧರ್ಮಯುಕ್ತೇಷು ಶಾಂತೇಷು ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಚಾನ್ವಿತೇಷು ವೈ ॥ 34.148 ॥

ಯಃ ಪಠೇದ್ ಭವತಾಂ ನಿತ್ಯಂ ಸಂವಾದಂ ಮಮ ಚೈವ ಹಿ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ಗಚ್ಛೇತ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 34.149 ॥

ಶ್ರಾದ್ಧೇ ವಾ ದೈವಿಕೇ ಕಾರ್ಯೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಚ ಸನ್ನಿಧೌ ।
ಪಠೇತ ನಿತ್ಯಂ ಸುಮನಾಃ ಶ್ರೋತವ್ಯಂ ಚ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿಃ ॥ 34.150 ॥

ಯೋಽರ್ಥಂ ವಿಚಾರ್ಯ ಯುಕ್ತಾತ್ಮಾ ಶ್ರಾವಯೇದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಶುಚೀನ್ ।
ಸ ದೋಷಕಂಚುಕಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಯಾತಿ ದೇವಂ ಮಹೇಶ್ವರಂ ॥ 34.151 ॥

ಏತಾವದುಕ್ತ್ವಾ ಭಗವಾನ್ ವ್ಯಾಸಃ ಸತ್ಯವತೀಸುತಃ ।
ಸಮಾಶ್ವಾಸ್ಯ ಮುನೀನ್ ಸೂತಂ ಜಗಾಮ ಚ ಯಥಾಗತಂ ॥ 34.152 ॥

ಇತೀ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ತ್ರಯಸ್ತ್ರಿಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥34 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಪಂಚತ್ರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಋಷಯ ಊಚುಃ ।
ತೀರ್ಥಾನಿ ಯಾನಿ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ ವಿಶ್ರುತಾನಿ ಮಾಹಂತಿ ಚ ।
ತಾನಿ ತ್ವಂ ಕಥಯಾಸ್ಮಾಕಂ ರೋಮಹರ್ಷಣ ಸಾಂಪ್ರತಂ ॥ 35.1 ॥

ರೋಮಹರ್ಷಣ ಉವಾ ।
ಶೃಣುಧ್ವಂ ಕಥಯಿಷ್ಯೇಽಹಂ ತೀರ್ಥಾನಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ ।
ಕಥಿತಾನಿ ಪುರಾಣೇಷು ಮುನಿಭಿರ್ಬ್ರಹ್ಮವಾದಿಭಿಃ ॥ 35.2 ॥

ಯತ್ರ ಸ್ನಾನಂ ಜಪೋ ಹೋಮಃ ಶ್ರಾದ್ಧದಾನಾದಿಕಂ ಕೃತಂ ।
ಏಕೈಕಶೋ ಮುನಿಶ್ರೇಷ್ಠಾಃ ಪುನಾತ್ಯಾಸಪ್ತಮಂ ಕುಲಂ ॥ 35.3 ॥

ಪಂಚಯೋಜನವಿಸ್ತೀರ್ಣಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಃ ।
ಪ್ರಯಾಗಂ ಪ್ರಥಿತಂ ತೀರ್ಥಂ ತಸ್ಯ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಮೀರಿತಂ ॥ 35.4 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ತೀರ್ಥಪ್ರವರಂ ಕುರೂಣಾಂ ದೇವವಂದಿತಂ ।
ಋಷೀಣಾಮಾಶ್ರಮೈರ್ಜುಷ್ಟಂ ಸರ್ವಪಾಪವಿಶೋಧನಂ ॥ 35.5 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ವಿಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ದಂಭಮಾತ್ಸರ್ಯವರ್ಜಿತಃ ।
ದದಾತಿ ಯತ್ಕಿಂಚಿದಪಿ ಪುನಾತ್ಯುಭಯತಃ ಕುಲಂ ॥ 35.6 ॥

ಗಯಾತೀರ್ಥಂ ಪರಂ ಗುಹ್ಯಂ ಪಿತೄಣಾಂ ಚಾತಿ ದುರ್ಲ್ಲಭಂ ।
ಕೃತ್ವಾ ಪಿಂಡಪ್ರದಾನಂ ತು ನ ಭೂಯೋ ಜಾಯತೇ ನರಃ ॥ 35.7 ॥

ಸಕೃದ್ ಗಯಾಭಿಗಮನಂ ಕೃತ್ವಾ ಪಿಂಡಂ ದದಾತಿ ಯಃ ।
ತಾರಿತಾಃ ಪಿತರಸ್ತೇನ ಯಾಸ್ಯಂತಿ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 35.8 ॥

ತತ್ರ ಲೋಕಹಿತಾರ್ಥಾಯ ರುದ್ರೇಣ ಪರಮಾತ್ಮನಾ ।
ಶಿಲಾತಲೇ ಪದಂ ನ್ಯಸ್ತಂ ತತ್ರ ಪಿತೄನ್ ಪ್ರಸಾದಯೇತ್ ॥ 35.9 ॥

ಗಯಾಽಭಿಗಮನಂ ಕರ್ತ್ತುಂ ಯಃ ಶಕ್ತೋ ನಾಭಿಗಚ್ಛತಿ ।
ಶೋಚಂತಿ ಪಿತರಸ್ತಂ ವೈ ವೃಥಾ ತಸ್ಯ ಪರಿಶ್ರಮಃ ॥ 35.10 ॥

ಗಾಯಂತಿ ಪಿತರೋ ಗಾಥಾಃ ಕೀರ್ತ್ತಯಂತಿ ಮಹರ್ಷಯಃ ।
ಗಯಾಂಯಾಸ್ಯತಿಯಃ ಕಶ್ಚಿತ್ ಸೋಽಸ್ಮಾನ್ ಸಂತಾರಯಿಷ್ಯತಿ ॥ 35.11 ॥

ಯದಿ ಸ್ಯಾತ್ ಪಾತಕೋಪೇತಃ ಸ್ವಧರ್ಮಪರಿವರ್ಜಿತಃ ।
ಗಯಾಂ ಯಾಸ್ಯತಿ ವಂಶ್ಯೋ ಯಃ ಸೋಽಸ್ಮಾನ್ ಸಂತಾರಯಿಷ್ಯತಿ ॥ 35.12 ॥

ಏಷ್ಟವ್ಯಾ ಬಹವಃ ಪುತ್ರಾಃ ಶೀಲವಂತೋ ಗುಣಾನ್ವಿತಾಃ ।
ತೇಷಾಂ ತು ಸಮವೇತಾನಾಂ ಯದ್ಯೇಕೋಽಪಿ ಗಯಾಂ ವ್ರಜೇತ್ ॥ 35.13 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಪ್ರಯತ್ನೇನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ತು ವಿಶೇಷತಃ ।
ಪ್ರದದ್ಯಾದ್ ವಿಧಿವತ್ ಪಿಂಡಾನ್ ಗಯಾಂ ಗತ್ವಾ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 35.14 ॥

ಗಧನ್ಯಾಸ್ತು ಖಲು ತೇ ಮರ್ತ್ಯಾ ಗಯಾಯಾಂ ಪಿಂಡದಾಯಿನಃ ।
ಕುಲಾನ್ಯುಭಯತಃ ಸಪ್ತ ಸಮುದ್ಧೃತ್ಯಾಪ್ನುಯುಃ ಪರಂ ॥ 35.15 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ತೀರ್ಥಪ್ರವರಂ ಸಿದ್ಧಾವಾಸಮುದಾಹೃತಂ ।
ಪ್ರಭಾಸಮಿತಿ ವಿಖ್ಯಾತಂ ಯತ್ರಾಸ್ತೇ ಭಗವಾನ್ ಭವಃ ॥ 35.16 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾನಂ ತಪಃ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಚ ಪೂಜನಂ ।
ಕೃತ್ವಾ ಲೋಕಮವಾಪ್ನೋತಿ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಕ್ಷಯ್ಯಮುತ್ತಮಂ ॥ 35.17 ॥

ತೀರ್ಥಂ ತ್ರೈಯಂಬಕಂ ನಾಮ ಸರ್ವದೇವನಮಸ್ಕೃತಂ ।
ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ತತ್ರ ರುದ್ರಂ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಟೋಮಫಲಂ ಲಭೇತ್ ॥ 35.18 ॥

ಸುವರ್ಣಾಕ್ಷಂ ಮಹಾದೇವಂ ಸಮಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಕಪರ್ದಿನಂ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ತು ಗಾಣಪತ್ಯಂ ಲಭೇದ್ ಧ್ರುವಂ ॥ 35.19 ॥

ಸೋಮೇಶ್ವರಂ ತೀರ್ಥವರಂ ರುದ್ರಸ್ಯ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಃ ।
ಸರ್ವವ್ಯಾಧಿಹರಂ ಪುಣ್ಯಂ ರುದ್ರಸಾಲೋಕ್ಯಕಾರಣಂ ॥ 35.20 ॥

ತೀರ್ಥಾನಾಂ ಪರಮಂ ತೀರ್ಥಂ ವಿಜಯಂ ನಾಮ ಶೋಭನಂ ।
ತತ್ರ ಲಿಂಗಂ ಮಹೇಶಸ್ಯ ವಿಜಯಂ ನಾಮ ವಿಶ್ರುತಂ ॥ 35.21 ॥

ಷಣ್ಮಾಸನಿಯತಾಹಾರೋ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಉಷಿತ್ವಾ ತತ್ರ ವಿಪ್ರೇಂದ್ರಾ ಯಾಸ್ಯಂತಿ ಪರಮಂ ಪದಂ ॥ 35.22 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ತೀರ್ಥಪ್ರವರಂ ಪೂರ್ವದೇಶೇಷು ಶೋಭನಂ ।
ಏಕಾಂತಂ ದೇವದೇವಸ್ಯ ಗಾಣಪತ್ಯಫಲಪ್ರದಂ ॥ 35.23 ॥

ದತ್ತ್ವಾತ್ರ ಶಿವಭಕ್ತಾನಾಂ ಕಿಂಚಿಚ್ಛಶ್ವನ್ಮಹೀಂ ಶುಭಾಂ ।
ಸಾರ್ವಭೌಮೋ ಭವೇದ್ ರಾಜಾ ಮುಮುಕ್ಷುರ್ಮೋಕ್ಷಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 35.24 ॥

ಮಹಾನದೀಜಲಂ ಪುಣ್ಯಂ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನಂ ।
ಗ್ರಹಣೇ ಸಮುಪಸ್ಪೃಶ್ಯ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ॥ 35.25 ॥

ಅನ್ಯಾ ಚ ವಿರಜಾ ನಾಮ ನದೀ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಶ್ರುತಾ ।
ತಸ್ಯಾಂ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ವಿಪ್ರಾ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 35.26 ॥

ತೀರ್ಥಂ ನಾರಾಯಣಸ್ಯಾನ್ಯನ್ನಾಮ್ನಾ ತು ಪುರುಷೋತ್ತಮಂ ।
ತತ್ರ ನಾರಾಯಣಃ ಶ್ರೀಮಾನಾಸ್ತೇ ಪರಮಪೂರುಷಃ ॥ 35.27 ॥

ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ಪರಂ ವಿಷ್ಣುಂ ಸ್ನಾತ್ವಾ ತತ್ರ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನ್ ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ತು ವಿಷ್ಣುಲೋಕಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 35.28 ॥

ತೀರ್ಥಾನಾಂ ಪರಮಂ ತೀರ್ಥಂ ಗೋಕರ್ಣಂ ನಾಮ ವಿಶ್ರುತಂ ।
ಸರ್ವಪಾಪಹರಂ ಶಂಭೋರ್ನಿವಾಸಃ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಃ ॥ 35.29 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಲಿಂಂಗಂ ತು ದೇವಸ್ಯ ಗೋಕರ್ಣೇಶ್ವರಮುತ್ತಮಂ ।
ಈಪ್ಸಿತಾಁಲ್ಲಭತೇ ಕಾಮಾನ್ ರುದ್ರಸ್ಯ ದಯಿತೋ ಭವೇತ್ ॥ 35.30 ॥

ಉತ್ತರಂ ಚಾಪಿ ಗೋಕರ್ಣಂ ಲಿಂಗಂ ದೇವಸ್ಯ ಶೂಲಿನಃ ।
ಮಹಾದೇವಂ ಅರ್ಚಯಿತ್ವಾ ಶಿವಸಾಯುಜ್ಯಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 35.31 ॥

ತತ್ರ ದೇವೋ ಮಹಾದೇವಃ ಸ್ಥಾಣುರಿತ್ಯಭಿವಿಶ್ರುತಃ ।
ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸರ್ವಪಾಪೇಭ್ಯೋ ಮುಚ್ಯತೇ ತತ್ಕ್ಷಣಾನ್ನರಃ ॥ 35.32 ॥

ಅನ್ಯತ್ ಕುಬ್ಜಾಮ್ರಮತುಲಂ ಸ್ಥಾನಂ ವಿಷ್ಣೋರ್ಮಹಾತ್ಮನಃ ।
ಸಂಪೂಜ್ಯ ಪುರುಷಂ ವಿಷ್ಣುಂ ಶ್ವೇತದ್ವೀಪೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 35.33 ॥

ಯತ್ರ ನಾರಾಯಣೋ ದೇವೋ ರುದ್ರೇಣ ತ್ರಿಪುರಾರಿಣಾ ।
ಕೃತ್ವಾ ಯಜ್ಞಸ್ಯ ಮಥನಂ ದಕ್ಷಸ್ಯ ತು ವಿಸರ್ಜಿತಃ ॥ 35.34 ॥

ಸಮಂತಾದ್ ಯೋಜನಂ ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಸಿದ್ಧರ್ಷಿಗಣವಂದಿತಂ ।
ಪುಣ್ಯಮಾಯತನಂ ವಿಷ್ಣೋಸ್ತತ್ರಾಸ್ತೇ ಪುರುಷೋತ್ತಮಃ ॥ 35.35 ॥

ಅನ್ಯತ್ ಕೋಕಾಮುಖೇ ವಿಷ್ಣೋಸ್ತೀರ್ಥಮದ್ಭುತಕರ್ಮಣಃ ।
ಮೃತೋಽತ್ರ ಪಾತಕೈರ್ಮುಕ್ತೋ ವಿಷ್ಣುಸಾರೂಪ್ಯಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 35.36 ॥

ಶಾಲಗ್ರಾಮಂ ಮಹಾತೀರ್ಥಂ ವಿಷ್ಣೋಃ ಪ್ರೀತಿವಿವರ್ಧನಂ ।
ಪ್ರಾಣಾಂಸ್ತತ್ರ ನರಸ್ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಹೃಷೀಕೇಷಂ ಪ್ರಪಶ್ಯತಿ ॥ 35.37 ॥

ಅಶ್ವತೀರ್ಥಮಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ಸಿದ್ಧಾವಾಸಂ ಸುಪಾವನಂ ।
ಆಸ್ತೇ ಹಯಶಿರಾ ನಿತ್ಯಂ ತತ್ರ ನಾರಾಯಣಃ ಸ್ವಯಂ ॥ 35.38 ॥

ತೀರ್ಥಂ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಖ್ಯಾತಂ ಸಿದ್ದವಾಸಂ ಸುಶೋಬನಂ ।
ತತ್ರಾಸ್ತಿ ಪುಣ್ಯದಂ ತೀರ್ಥಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪರಮೇಷ್ಟಿನಃ ॥35.39 ॥

ಪುಷ್ಕರಂ ಸರ್ವಪಾಪಘ್ನಂ ಮೃತಾನಾಂ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕದಂ ।
ಮನಸಾ ಸಂಸ್ಮರೇದ್ ಯಸ್ತು ಪುಷ್ಕರಂ ವೈ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 35.40 ॥

ಪೂಯತೇ ಪಾತಕೈಃ ಸರ್ವೈಃ ಶಕ್ರೇಣ ಸಹ ಮೋದತೇ ।
ತತ್ರ ದೇವಾಃ ಸಗಂಧರ್ವಾಃ ಸಯಕ್ಷೋರಗರಾಕ್ಷಸಾಃ ॥ 35.41 ॥

ಉಪಾಸತೇ ಸಿದ್ಧಸಂಘಾ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಪದ್ಮಸಂಭವಂ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಭವೇಚ್ಛುದ್ಧೋ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಂ ॥35.42 ॥

ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ದ್ವಿಜವರಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಸಂಪ್ರಪಷ್ಯತಿ ।
ತತ್ರಾಭಿಗಮ್ಯ ದೇವೇಶಂ ಪುರುಹೂತಮನಿಂದಿತಂ ॥ 35.43 ॥

ಸುರೂಪೋ ಜಾಯತೇ ಮರ್ತ್ಯಃ ಸರ್ವಾನ್ ಕಾಮಾನವಾಪ್ನುಯಾತ್ ।
ಸಪ್ತಸಾರಸ್ವತಂ ತೀರ್ಥಂ ಬ್ರಹ್ಮಾದ್ಯೈಃ ಸೇವಿತಂ ಪರಂ ॥ 35.44 ॥

ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ತತ್ರ ರುದ್ರಮಶ್ವಮೇಧಫಲಂ ಲಭೇತ್ ।
ಯತ್ರ ಮಂಕಣಕೋ ರುದ್ರಂ ಪ್ರಪನ್ನಃ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ॥ 35.45 ॥

ಆರಾಧಯಾಮಾಸ ಶಿವಂ ತಪಸಾ ಗೋವೃಷಧ್ವಜಂ ।
ಪ್ರಜಜ್ವಾಲಾಥ ತಪಸಾ ಮುನಿರ್ಮಂಕಣಕಸ್ತದಾ ॥ 35.46 ॥

ನನರ್ತ್ತ ಹರ್ಷವೇಗೇನ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ರುದ್ರಂ ಸಮಾಗತಂ ।
ತಂ ಪ್ರಾಹ ಭಗವಾನ್ ರುದ್ರಃ ಕಿಮರ್ಥಂ ನರ್ತಿತಂ ತ್ವಯಾ ॥ 35.47 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾಽಪಿ ದೇವಮೀಶಾನಂ ನೃತ್ಯತಿ ಸ್ಮ ಪುನಃ ಪುನಃ ।
ಸೋಽನ್ವೀಕ್ಷ್ಯ ಭಗವಾನೀಶಃ ಸಗರ್ವಂ ಗರ್ವಶಾಂತಯೇ ॥ 35.48 ॥

ಸ್ವಕಂ ದೇಹಂ ವಿದಾರ್ಯಾಸ್ಮೈ ಭಸ್ಮರಾಶಿಮದರ್ಶಯತ್ ।
ಪಶ್ಯೇಮಂ ಮಚ್ಛರೀರೋತ್ಥಂ ಭಸ್ಮರಾಶಿಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮ ॥ 35.49 ॥

ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಮೇತತ್ ತಪಸಸ್ತ್ವಾದೃಶೋಽನ್ಯೋಽಪಿ ವಿದ್ಯತೇ ।
ಯತ್ ಸಗರ್ವಂ ಹಿ ಭವತಾ ನರ್ತಿತಂ ಮುನಿಪುಂಗವ ॥ 35.50 ॥

ನ ಯುಕ್ತಂ ತಾಪಸಸ್ಯೈತತ್ ತ್ವತ್ತೋಽಪ್ಯತ್ರಾಧಿಕೋ ಹ್ಯಹಂ ।
ಇತ್ಯಾಭಾಷ್ಯ ಮುನಿಶ್ರೇಷ್ಠಂ ಸ ರುದ್ರಃ ಕಿಲ ವಿಶ್ವದೃಕ್ ॥ 35.51 ॥

ಆಸ್ಥಾಯ ಪರಮಂ ಭಾವಂ ನನರ್ತ್ತ ಜಗತೋ ಹರಃ ।
ಸಹಸ್ರಶೀರ್ಷಾ ಭೂತ್ವಾ ಸಹಸ್ರಾಕ್ಷಃ ಸಹಸ್ರಪಾತ್ ॥ 35.52 ॥

ದಂಷ್ಟ್ರಾಕರಾಲವದನೋ ಜ್ವಾಲಾಮಾಲೀ ಭಯಂಕರಃ ।
ಸೋಽನ್ವಪಶ್ಯದಥೇಷಸ್ಯ ಪಾರ್ಶ್ವೇ ತಸ್ಯ ತ್ರಿಶೂಲಿನಃ ॥ 35.53 ॥

ವಿಶಾಲಲೋಚನಮೇಕಾಂ ದೇವೀಂ ಚಾರುವಿಲಾಸಿನೀಂ ।
ಸೂರ್ಯಾಯುತಸಮಪ್ರಖ್ಯಾಂ ಪ್ರಸನ್ನವದನಾಂ ಶಿವಾಂ ॥ 35.54 ॥

ಸಸ್ಮಿತಂ ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ವಿಶ್ವೇಶಂ ತಿಷ್ಠಂತಮಮಿತದ್ಯುತಿಂ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಂತ್ರಸ್ತಹೃದಯೋ ವೇಪಮಾನೋ ಮುನೀಶ್ವರಃ ॥ 35.55 ॥

ನನಾಮ ಶಿರಸಾ ರುದ್ರಂ ರುದ್ರಾಧ್ಯಾಯಂ ಜಪನ್ ವಶೀ ।
ಪ್ರಸನ್ನೋ ಭಗವಾನೀಶಸ್ತ್ರ್ಯಂಬಕೋ ಭಕ್ತವತ್ಸಲಃ ॥ 35.56 ॥

ಪೂರ್ವವೇಷಂ ಸ ಜಗ್ರಾಹ ದೇವೀ ಚಾಂತರ್ಹಿತಾಽಭವತ್ ।
ಆಲಿಂಗ್ಯ ಭಕ್ತಂ ಪ್ರಣತಂ ದೇವದೇವಃ ಸ್ವಯಂಶಿವಃ ॥ 35.57 ॥

ನ ಭೇತವ್ಯಂ ತ್ವಯಾ ವತ್ಸ ಪ್ರಾಹ ಕಿಂ ತೇ ದದಾಮ್ಯಹಂ ।
ಪ್ರಣಮ್ಯ ಮೂರ್ಧ್ನಾ ಗಿರಿಶಂ ಹರಂ ತ್ರಿಪುರಸೂದನಂ ॥ 35.58 ॥

ವಿಜ್ಞಾಪಯಾಮಾಸ ತದಾ ಹೃಷ್ಟಃ ಪ್ರಷ್ಟುಮನಾ ಮುನಿಃ ।
ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ಮಹಾದೇವ ಮಹೇಶ್ವರ ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ॥ 35.59 ॥

ಕಿಮೇತದ್ ಭಗವದ್ರೂಪಂ ಸುಘೋರಂ ವಿಶ್ವತೋಮುಖಂ ।
ಕಾ ಚ ಸಾ ಭಗವತ್ಪಾರ್ಶ್ವೇ ರಾಜಮಾನಾ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಾ ॥ 35.60 ॥

ಅಂತರ್ಹಿತೇವ ಚ ಸಹಸಾ ಸರ್ವಮಿಚ್ಛಾಮಿ ವೇದಿತುಂ ।
ಇತ್ಯುಕ್ತೇ ವ್ಯಾಜಹಾರೇಶಸ್ತದಾ ಮಂಕಣಕಂ ಹರಃ ॥ 35.61 ॥

ಮಹೇಶಃ ಸ್ವಾತ್ಮನೋ ಯೋಗಂ ದೇವೀಂ ಚ ತ್ರಿಪುರಾನಲಃ ।
ಅಹಂ ಸಹಸ್ರನಯನಃ ಸರ್ವಾತ್ಮಾ ಸರ್ವತೋಮುಖಃ ॥ 35.62 ॥

ದಾಹಕಃ ಸರ್ವಪಾಪಾನಾಂ ಕಾಲಃ ಕಾಲಕರೋ ಹರಃ ।
ಮಯೈವ ಪ್ರೇರ್ಯತೇ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಚೇತನಾಚೇತನಾತ್ಮಕಂ ॥ 35.63 ॥

ಸೋಽನ್ತರ್ಯಾಮೀ ಸ ಪುರುಷೋ ಹ್ಯಹಂ ವೈ ಪುರುಷೋತ್ತಮಃ ।
ತಸ್ಯ ಸಾ ಪರಮಾ ಮಾಯಾ ಪ್ರಕೃತಿಸ್ತ್ರಿಗುಣಾತ್ಮಿಕಾ ॥ 35.64 ॥

ಪ್ರೋಚ್ಯತೇ ಮುನಿರ್ಭಿಶಕ್ತಿರ್ಜಗದ್ಯೋನಿಃ ಸನಾತನೀ ।
ಸ ಏಷ ಮಾಯಯಾ ವಿಶ್ವಂ ವ್ಯಾಮೋಹಯತಿ ವಿಶ್ವವಿತ್ ॥ 35.65 ॥

ನಾರಾಯಣಃ ಪರೋಽವ್ಯಕ್ತೋ ಮಾಯಾರೂಪ ಇತಿ ಶ್ರುತಿಃ ।
ಏವಮೇತಜ್ಜಗತ್ ಸರ್ವಂ ಸರ್ವದಾ ಸ್ಥಾಪಯಾಮ್ಯಹಂ ॥ 35.66 ॥

ಯೋಜಯಾಮಿ ಪ್ರಕೃತ್ಯಾಽಹಂ ಪುರುಷಂ ಪಂಚವಿಂಶಕಂ ।
ತಥಾ ವೈ ಸಂಗತೋ ದೇವಃ ಕೂಟಸ್ಥಃ ಸರ್ವಗೋಽಮಲಃ ॥ 35.67 ॥

ಸೃಜತ್ಯಶೇಷಮೇವೇದಂ ಸ್ವಮೂರ್ತ್ತೇಃ ಪ್ರಕೃತೇರಜಃ ॥

ಸ ದೇವೋ ಭಗವಾನ್ ಬ್ರಹ್ಮಾ ವಿಶ್ವರೂಪಃ ಪಿತಾಮಹಃ ॥ 35.68 ॥

ತವೈತತ್ ಕಥಿತಂ ಸಮ್ಯಕ್ ಸ್ರಷ್ಟ್ವೃತ್ವಂ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।
ಏಕೋಽಹಂ ಭಗವಾನ್ ಕಲೋ ಹ್ಯನಾದಿಶ್ಚಾಂತಕೃದ್ ವಿಭುಃ ॥ 35.69 ॥

ಸಮಾಸ್ಥಾಯ ಪರಂ ಭಾವಂ ಪ್ರೋಕ್ತೋ ರುದ್ರೋ ಮನೀಷಿಭಿಃ ।
ಮಮ ವೈ ಸಾಽಪರಾ ಶಕ್ತಿರ್ದೇವೀ ವಿದ್ಯೇತಿ ವಿಶ್ರುತಾ ॥ 35.70 ॥

ದೃಷ್ಟಾ ಹಿ ಭವತಾ ನೂನಂ ವಿದ್ಯಾದೇಹಸ್ತ್ವಹಂ ತತಃ ।
ಏವಮೇತಾನಿ ತತ್ತ್ವಾನಿ ಪ್ರಧಾನಪುರುಷೇಶ್ವರಾಃ ॥ 35.71 ॥

ವಿಷ್ಣುರ್ಬ್ರಹ್ಮಾ ಚ ಭಗವಾನ್ ರುದ್ರಃ ಕಾಲ ಇತಿ ಶ್ರುತಿಃ ।
ತ್ರಯಮೇತದನಾದ್ಯಂತಂ ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯೇವ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಂ ॥ 35.72 ॥

ತದಾತ್ಮಕಂ ತದವ್ಯಕ್ತಂ ತದಕ್ಷರಮಿತಿ ಶ್ರುತಿಃ ।
ಆತ್ಮಾನಂದಪರಂ ತತ್ತ್ವಂ ಚಿನ್ಮಾತ್ರಂ ಪರಮಂ ಪದಂ ॥ 35.73 ॥

ಆಕಾಶಂ ನಿಷ್ಕಲಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತಸ್ಮಾದನ್ಯನ್ನ ವಿದ್ಯತೇ ।
ಏವಂ ವಿಜ್ಞಾಯ ಭವತಾ ಭಕ್ತಿಯೋಗಾಶ್ರಯೇಣ ತು ॥ 35.74 ॥

ಸಂಪೂಜ್ಯೋ ವಂದನೀಯೋಽಹಂ ತತಸ್ತಂ ಪಶ್ಯ ಶಾಶ್ವತಂ ।
ಏತಾವದುಕ್ತ್ವಾ ಭಗವಾಂಜಗಾಮಾದರ್ಶನಂ ಹರಃ ॥ 35.75 ॥

ತತ್ರೈವ ಭಕ್ತಿಯೋಗೇನ ರುದ್ರಾಮಾರಾಧಯನ್ಮುನಿಃ ।
ಏತತ್ ಪವಿತ್ರಮತುಲಂ ತೀರ್ಥಂ ಬ್ರಹ್ಮರ್ಷಿಸೇವಿತಂ ।
ಸಂಸೇವ್ಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ವಿದ್ವಾನ್ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ॥ 35.76 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಪಂಚತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥35 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಷಡ್ತ್ರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಸೂತ ಉವಾಚ ।
ಅನ್ಯತ್ ಪವಿತ್ರಂ ವಿಪುಲಂ ತೀರ್ಥಂ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಶ್ರುತಂ ।
ರುದ್ರಕೋಟಿರಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ರುದ್ರಸ್ಯ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಃ ॥ 36.1 ॥

ಪುರಾ ಪುಣ್ಯತಮೇ ಕಾಲೇ ದೇವದರ್ಶನತತ್ಪರಾಃ ।
ಕೋಟಿಬ್ರಹ್ಮರ್ಷಯೋ ದಾಂತಾಸ್ತಂ ದೇಶಮಗಮನ್ ಪರಂ ॥ 36.2 ॥

ಅಹಂ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಗಿರಿಶಂ ಪೂರ್ವಮೇವ ಪಿನಾಕಿನಂ ।
ಅನ್ಯೋಽನ್ಯಂ ಭಕ್ತಿಯುಕ್ತಾನಾಂ ವ್ಯಾಘಾತೋ ಜಾಯತೇ ಕಿಲ ॥ 36.3 ॥

ತೇಷಾಂ ಭಕ್ತಿಂ ತದಾ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಗಿರಿಶೋ ಯೋಗಿನಾಂ ಗುರುಃ ।
ಕೋಟಿರೂಪೋಽಭವದ್ ರುದ್ರೋ ರುದ್ರಕೋಟಿಸ್ತತಃ ಸ್ಮೃತಃ ॥ 36.4 ॥

ತೇ ಸ್ಮ ಸರ್ವೇ ಮಹಾದೇವಂ ಹರಂ ಗಿರಿಗುಹಾಶಯಂ ।
ಪಶ್ಯಂತಃ ಪಾರ್ವತೀನಾಥಂ ಹೃಷ್ಟಪುಷ್ಟಧಿಯೋಽಭವನ್ ॥ 36.5 ॥

ಅನಾದ್ಯಂತಂ ಮಹಾದೇವಂ ಪೂರ್ವಮೇವಾಹಮೀಶ್ವರಂ ।
ದೃಷ್ಟವಾನಿತಿ ಭಕ್ತ್ಯಾ ತೇ ರುದ್ರನ್ಯಸ್ತಧಿಯೋಽಭವನ್ ॥ 36.6 ॥

ಅಥಾಂತರಿಕ್ಷೇ ವಿಮಲಂ ಪಶ್ಯಂತಿ ಸ್ಮ ಮಹತ್ತರಂ ।
ಜ್ಯೋತಿಸ್ತತ್ರೈವ ತೇ ಸರ್ವೇಽಭಿಲಷಂತಃ ಪರಂ ಪದಂ ॥ 36.7 ॥

ಏತತ್ ಸ್ವದೇಶಾಧ್ಯುಷಿತಂ ತೀರ್ಥಂ ಪುಣ್ಯತಮಂ ಶುಭಂ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ರುದ್ರಂ ಸಮಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ರುದ್ರಸಾಮೀಪ್ಯಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 36.8 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ತೀರ್ಥಪ್ರವರಂ ನಾಮ್ನಾ ಮಧುವನಂ ಸ್ಮೃತಂ ।
ತತ್ರ ಗತ್ವಾ ನಿಯಮವಾನಿಂದ್ರಸ್ಯಾರ್ದ್ಧಾಸನಂ ಲಭೇತ್ ॥ 36.9 ॥

ಅಥಾನ್ಯಾ ಪುಷ್ಪನಗರೀ ದೇಶಃ ಪುಣ್ಯತಮಃ ಶುಭಃ ।
ತತ್ರ ಗತ್ವಾ ಪಿತೄನ್ ಪೂಜ್ಯ ಕುಲಾನಾಂ ತಾರಯೇಚ್ಛತಂ ॥ 36.10 ॥

ಕಾಲಂಜರಂ ಮಹಾತೀರ್ಥಂ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ಕಾಲಂಜರಂ ಭವಂದೇವೋ ಯತ್ರ ಭಕ್ತಪ್ರಿಯೋ ಹರಃ ॥ 36.11 ॥

ಶ್ವೇತೋ ನಾಮ ಶಿವೇ ಭಕ್ತೋ ರಾಜರ್ಷಿಪ್ರವರಃ ಪುರಾ ।
ತದಾಶೀಸ್ತನ್ನಮಸ್ಕಾರೈಃ ಪೂಜಯಾಮಾಸ ಶೂಲಿನಂ ॥ 36.12 ॥

ಸಂಸ್ಥಾಪ್ಯ ವಿಧಿನಾ ಲಿಂಗಂ ಭಕ್ತಿಯೋಗಪುರಃ ಸರಃ ।
ಜಜಾಪ ರುದ್ರಮನಿಶಂ ತತ್ರ ಸಂನ್ಯಸ್ತಮಾನಸಃ ॥ 36.13 ॥

ಸಿತಂ ಕಲೋಜಿನಂ ದೀಪ್ತಂ ಶೂಲಮಾದಾಯ ಭೀಷಣಂ ।
ನೇತುಮಭ್ಯಾಗತೋ ದೇಶಂ ಸ ರಾಜಾ ಯತ್ರ ತಿಷ್ಠತಿ ॥ 36.14 ॥

ವೀಕ್ಷ್ಯ ರಾಜಾ ಭಯಾವಿಷ್ಟಃ ಶೂಲಹಸ್ತಂ ಸಮಾಗತಂ ।
ಕಾಲಂ ಕಾಲಕರಂ ಘೋರಂ ಭೀಷಣಂ ಚಂಡದೀಪಿತಂ ॥ 36.15 ॥

ಉಬಾಭ್ಯಾಮಥ ಹಸ್ತಾಭ್ಯಾಂ ಸ್ಪೃಟ್ವಾಽಸೌ ಲಿಂಗಮೈಶ್ವರಂ ।
ನನಾಮ ಶಿರಸಾ ರುದ್ರಂ ಜಜಾಪ ಶತರುದ್ರಿಯಂ ॥ 36.16 ॥

ಜಪಂತಮಾಹ ರಾಜಾನಂ ನಮಂತಂ ಮನಸಾ ಭವಂ ।
ಏಹ್ಯೇಹೀತಿ ಪುರಃ ಸ್ಥಿತ್ವಾ ಕೃತಾಂತಃ ಪ್ರಹಸನ್ನಿವ ॥ 36.17 ॥

ತಮುವಾಚ ಭಯಾವಿಷ್ಟೋ ರಾಜಾ ರುದ್ರಪರಾಯಣಃ ।
ಏಕಮೀಶಾರ್ಚನರತಂ ವಿಹಾಯಾನ್ಯನ್ನಿಷೂದಯ ॥ 36.18 ॥

ಇತ್ಯುಕ್ತವಂತಂ ಭಗವಾನಬ್ರವೀದ್ ಭೀತಮಾನಸಂ ।
ರುದ್ರಾರ್ಚನರತೋ ವಾಽನ್ಯೋ ಮದ್ವಶೇ ಕೋ ನ ತಿಷ್ಠತಿ ॥ 36.19 ॥

ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ಸ ರಾಜಾನಂ ಕಾಲೋ ಲೋಕಪ್ರಕಾಲನಃ ।
ಬಬಂಧ ಪಾಶೈ ರಾಜಾಽಪಿ ಜಜಾಪ ಶತರುದ್ರಿಯಂ ॥ 36.20 ॥

ಅಥಾಂತರಿಕ್ಷೇ ವಿಮಲಂ ದೀಪ್ಯಮಾನಂತೇಜೋರಾಶಿಂ ಭೂತಭರ್ತ್ತುಃ ಪುರಾಣಂ ।
ಜ್ವಾಲಾಮಾಲಾಸಂವೃತಂ ವ್ಯಾಪ್ಯ ವಿಶ್ವಂ ಪ್ರಾದುರ್ಭೂತಂ ಸಂಸ್ಥಿತಂ ಸಂದದರ್ಶ ॥ 36.21 ॥

ತನ್ಮಧ್ಯೇಽಸೌ ಪುರುಷಂ ರುಕ್ಮವರ್ಣಂ ದೇವ್ಯಾ ದೇವಂ ಚಂದ್ರಲೇಖೋಜ್ಜ್ವಲಾಂಗಂ ।
ತೇಜೋರೂಪಂ ಪಶ್ಯತಿ ಸ್ಮಾತಿಹೃಷ್ಟೋ ಮೇನೇ ಚಾತ್ಮಾನಮಪ್ಯಾಗಚ್ಛತೀತಿ ॥ 36.22 ॥

ಆಗಚ್ಛಂತಂ ನಾತಿದೂರೇಽಥ ದೃಷ್ಟ್ವಾಕಾಲೋ ರುದ್ರಂ ದೇವದೇವ್ಯಾ ಮಹೇಶಂ ।
ವ್ಯಪೇತಭೀರಖಿಲೇಶೈಕನಾಥಂರಾಜರ್ಷಿಸ್ತಂ ನೇತುಮಭ್ಯಾಜಗಾಮ ॥ 36.23 ॥

ಆಲೋಕ್ಯಾಸೌ ಭಗವಾನುಗ್ರಕರ್ಮಾದೇವೋ ರುದ್ರೋ ಭೂತಭರ್ತ್ತಾ ಪುರಾಣಃ ।
ಏವಂ ಭಕ್ತಂ ಸತ್ವರಂ ಮಾಂ ಸ್ಮರಂತಂ ದೇಹೀತೀಮಂ ಕಾಲರೂಪಂ ಮಮೇತಿ ॥ 36.24 ॥

ಶ್ರುತ್ವಾ ವಾಖ್ಯಂ ಗೋಪತೇರುದ್ರಭಾವಃ ಕಾಲಾತ್ಮಾಽಸೌ ಮನ್ಯಮಾನಃ ಸ್ವಭಾವಂ ।
ಬದ್ಧ್ವಾ ಭಕ್ತಂ ಪುನರೇವಾಽಥ ಪಾಶೈಃ ರುದ್ರೋ ರೌದ್ರಮಭಿದುದ್ರಾವ ವೇಗಾತ್ ॥ 36.25 ॥

ಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯಾಯಾಂತಂ ಶೈಲಪುತ್ರೀಮಥೇಶಃ ಸೋಽನ್ವೀಕ್ಷ್ಯಾಂತೇ ವಿಶ್ವಮಾಯಾವಿಧಿಜ್ಞಃ ।
ಸಾವಜ್ಞಂ ವೈ ವಾಮಪಾದೇನ ಕಾಲಂತ್ವೇತಸ್ಯೈನಂ ಪಶ್ಯತೋ ವ್ಯಾಜಘಾನ ॥ 36.26 ॥

ಮಮಾರ ಸೋಽತಿಭೀಷಣೋ ಮಹೇಶಪಾದಘಾತಿತಃ ।
ರರಾಜ ದೇವತಾಪತಿಃ ಸಹೋಮಯಾ ಪಿನಾಕಧೃಕ್ ॥ 36.27 ॥

ನಿರೀಕ್ಷ್ಯ ದೇವಮೀಶ್ವರಂ ಪ್ರಹೃಷ್ಟಮಾನಸೋ ಹರಂ ।
ನನಾಮ ಸಾಂಬಮವ್ಯಯಂ ಸ ರಾಜಪುಂಗವಸ್ತದಾ ॥ 36.28 ॥

ನಮೋ ಭವಾಯ ಹೇತವೇ ಹರಾಯ ವಿಶ್ವಸಂಭವೇ ।
ನಮಃ ಶಿವಾಯ ಧೀಮತೇ ನಮೋಽಪವರ್ಗದಾಯಿನೇ ॥ 36.29 ॥

ನಮೋ ನಮೋ ನಮೋ ನಮೋ ಮಹಾವಿಭೂತಯೇ ನಮಃ ।
ವಿಭಾಗಹೀನರೂಪಿಣೇ ನಮೋ ನರಾಧಿಪಾಯ ತೇ ॥ 36.30 ॥

ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ಗಣೇಶ್ವರ ಪ್ರಪನ್ನದುಃಖನಾಶನ ।
ಅನಾದಿನಿತ್ಯಭೂತಯೇ ವರಾಹಶೃಂಗಧಾರಿಣೇ ॥ 36.31 ॥

ನಮೋ ವೃಷಧ್ವಜಾಯ ತೇ ಕಪಾಲಮಾಲಿನೇ ನಮಃ ।
ನಮೋ ಮಹಾನಟಾಯ ತೇ ಶಿವಾಯ ಶಂಕರಾಯ ತೇ ॥ 36.32 ॥

ಅಥಾನುಗೃಹ್ಯ ಶಂಕರಃ ಪ್ರಣಾಮತತ್ಪರಂ ನೃಪಂ ।
ಸ್ವಗಾಣಪತ್ಯಮವ್ಯಯಂ ಸರೂಪತಾಮಥೋ ದದೌ ॥ 36.33 ॥

ಸಹೋಮಯಾ ಸಪಾರ್ಷದಃ ಸರಾಜಪುಂಗವೋ ಹರಃ ।
ಮುನೀಶಸಿದ್ಧವಂದಿತಃ ಕ್ಷಣಾದದೃಶ್ಯತಾಮಗಾತ್ ॥ 36.34 ॥

ಕಾಲೇ ಮಹೇಶಾಭಿಹತೇ ಲೋಕನಾಥಃ ಪಿತಾಮಹಃ ।
ಅಯಾಚತ ವರಂ ರುದ್ರಂ ಸಜೀವೋಽಯಂ ಭವತ್ವಿತಿ ॥ 36.35 ॥

ನಾಸ್ತಿ ಕಶ್ಚಿದಪೀಶಾನ ದೋಷಲೇಶೋ ವೃಷಧ್ವಜ ।
ಕೃತಾಂತಸ್ಯೈವ ಭವತಾ ತತ್ಕಾರ್ಯೇ ವಿನಿಯೋಜಿತಃ ॥ 36.36 ॥

ಸ ದೇವದೇವವಚನಾದ್ ದೇವದೇವೇಶ್ವರೋ ಹರಃ ।
ತಥಾಸ್ತ್ವಿತ್ಯಾಹ ವಿಶ್ವಾತ್ಮಾ ಸೋಽಪಿ ತಾದೃಗ್ವಿಧೋಽಭವತ್ ॥ 36.37 ॥

ಇತ್ಯೇತತ್ ಪರಮಂ ತೀರ್ಥಂ ಕಾಲಂಜರಮಿತಿ ಶ್ರುತಂ ।
ಗತ್ವಾಽಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಮಹಾದೇವಂ ಗಾಣಪತ್ಯಂ ಸ ವಿಂದತಿ ॥ 36.38 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಷಟ್ತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥36 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಸಪ್ತತ್ರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಸೂತ ಉವಾಚ ।
ಇದಮನ್ಯತ್ ಪರಂ ಸ್ಥಾನಂ ಗುಹ್ಯಾದ್ ಗುಹ್ಯತಮಂ ಮಹತ್ ।
ಮಹಾದೇವಸ್ಯ ದೇವಸ್ಯ ಮಹಾಲಯಮಿತಿ ಶ್ರುತಂ ॥ 37.1 ॥

ತತ್ರ ದೇವಾದಿದೇವೇನ ರುದ್ರೇಣ ತ್ರಿಪುರಾರಿಣಾ ।
ಶಿಲಾತಲೇ ಪದಂ ನ್ಯಸ್ತಂ ನಾಸ್ತಿಕಾನಾಂ ನಿದರ್ಶನಂ ॥ 37.2 ॥

ತತ್ರ ಪಾಶುಪತಾಃ ಶಾಂತಾ ಭಸ್ಮೋದ್ಧೂಲಿತವಿಗ್ರಹಾಃ ।
ಉಪಾಸತೇ ಮಹಾದೇವಂ ವೇದಾಧ್ಯಯನತತ್ಪರಾಃ ॥ 37.3 ॥

ಸ್ನಾತ್ವಾ ತತ್ರ ಪದಂ ಶಾರ್ವಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಭಕ್ತಿಪುರಃ ಸರಂ ।
ನಮಸ್ಕೃತ್ವಾಽಥ ಶಿರಸಾ ರುದ್ರಸಾಮೀಪ್ಯಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 37.4 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ದೇವದೇವಸ್ಯ ಸ್ಥಾನಂ ಶಂಭೋರ್ಮಹಾತ್ಮನಃ ।
ಕೇದಾರಮಿತಿ ವಿಖ್ಯಾತಂ ಸಿದ್ಧಾನಾಮಾಲಯಂ ಶುಭಂ ॥ 37.5 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಮಹಾದೇವಮಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ವೃಷಕೇತನಂ ।
ಪೀತ್ವಾ ಚೈವೋದಕಂ ಶುದ್ಧಂ ಗಾಣಪತ್ಯಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 37.6 ॥

ಶ್ರಾದ್ಧದಾನಾದಿಕಂ ಕೃತ್ವಾ ಹ್ಯಕ್ಷ್ಯಂ ಲಭತೇ ಫಲಂ ।
ದ್ವಿಜಾತಿಪ್ರವರೈರ್ಜುಷ್ಟಂ ಯೋಗಿಭಿರ್ಜ್ಜಿತಮಾನಸೈಃ ॥ 37.7 ॥

ತೀರ್ಥಂ ಪ್ಲಕ್ಷಾವತರಣಂ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನಂ ।
ತತ್ರಾಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಶ್ರೀನಿವಾಸಂ ವಿಷ್ಣುಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 37.8 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ಮಗಧಾರಣ್ಯಂ ಸರ್ವಲೋಕಗತಿಪ್ರದಂ ।
ಅಕ್ಷಯಂ ವಿಂದತೇ ಸ್ವರ್ಗಂ ತತ್ರ ಗತ್ವಾ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಃ ॥ 37.9 ॥

ತೀರ್ಥಂ ಕನಖಲಂ ಪುಣ್ಯಂ ಮಹಾಪಾತಕನಾಶನಂ ।
ಯತ್ರ ದೇವೇನ ರುದ್ರೇಣ ಯಜ್ಞೋ ದಕ್ಷಸ್ಯ ನಾಶಿತಃ ॥ 37.10 ॥

ತತ್ರ ಗಂಗಾಮುಪಸ್ಪೃಶ್ಯ ಶುಚಿರ್ಭಾವಸಮನ್ವಿತಃ ।
ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾಪೈಸ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಂ ಲಭೇನ್ಮೃತಃ ॥ 37.11 ॥

ಮಹಾತೀರ್ಥಮಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ಪುಣ್ಯಂ ನಾರಾಯಣಪ್ರಿಯಂ ।
ತತ್ರಾಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಹೃಷೀಕೇಶಂ ಶ್ವೇತದ್ವೀಪಂ ಸಗಚ್ಛತಿ ॥ 37.12 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ತೀರ್ಥಪ್ರವರಂ ನಾಮ್ನಾ ಶ್ರೀಪರ್ವತಂ ಶುಭಂ ।
ತತ್ರ ಪ್ರಾಣಾನ್ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ರುದ್ರಸ್ಯ ದಯಿತೋ ಭವೇತ್ ॥ 37.13 ॥

ತತ್ರ ಸನ್ನಿಹಿತೋ ರುದ್ರೋ ದೇವ್ಯಾ ಸಹ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ಸ್ನಾನಪಿಂಡಾದಿಕಂ ತತ್ರ ಕೃತಮಕ್ಷಯ್ಯಮುತ್ತಮಂ ॥ 37.14 ॥

ಗೋದಾವರೀ ನದೀ ಪುಣ್ಯಾ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನೀ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಪಿತೄನ್ ದೇವಾಂಸ್ತರ್ಪಯಿತ್ವಾ ಯಥಾವಿಧಿ ॥ 37.15 ॥

ಸರ್ವಪಾಪವಿಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ಗೋಸಹಸ್ರಫಲಂ ಲಭೇತ್ ।
ಪವಿತ್ರಸಲಿಲಾ ಪುಣ್ಯಾ ಕಾವೇರೀ ವಿಪುಲಾ ನದೀ ॥ 37.16 ॥

ತಸ್ಯಾಂ ಸ್ನಾತ್ವೋದಕಂ ಕೃತ್ವಾ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ।
ತ್ರಿರಾತ್ರೋಪೋಷಿತೇನಾಥ ಏಕರಾತ್ರೋಷಿತೇನ ವಾ ॥ 37.17 ॥

ದ್ವಿಜಾತೀನಾಂ ತು ಕಥಿತಂ ತೀರ್ಥಾನಾಮಿಹ ಸೇವನಂ ।
ಯಸ್ಯ ವಾಙ್ಮನಸೀ ಶುದ್ಧೇ ಹಸ್ತಪಾದೌ ಚ ಸಂಸ್ಥಿತೌ ॥ 37.18 ॥

ಅಲೋಲುಪೋ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ತೀರ್ಥಾನಾಂ ಫಲಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ।
ಸ್ವಾಮಿತೀರ್ಥಂ ಮಹಾತೀರ್ಥಂ ತ್ರಿಷು ಲೋಕೇಷು ವಿಶ್ರುತಂ ॥ 37.19 ॥

ತತ್ರ ಸನ್ನಿಹಿತೋ ನಿತ್ಯಂ ಸ್ಕಂದೋಽಮರನಮಸ್ಕೃತಃ ।
ಸ್ನಾತ್ವಾ ಕುಮಾರಧಾರಾಯಾಂ ಕೃತ್ವಾ ದೇವಾದಿತರ್ಪಣಂ ॥ 37.20 ॥

ಆರಾಧ್ಯ ಷಣ್ಮುಖಂ ದೇವಂ ಸ್ಕಂದೇನ ಸಹ ಮೋದತೇ ।
ನದೀ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಖ್ಯಾತಾ ತಾಮ್ರಪರ್ಣೋತಿ ನಾಮತಃ ॥ 37.21 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಪಿತೄನ್ ಭಕ್ತ್ಯಾ ತರ್ಪಯಿತ್ವಾ ಯಥಾವಿಧಿ ।
ಪಾಪಕರ್ತೄನಪಿ ಪಿತೄಸ್ತಾರಯೇನ್ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ 37.22 ॥

ಚಂದ್ರತೀರ್ಥಮಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ಕಾವೇರ್ಯಾಃ ಪ್ರಭವೇಽಕ್ಷಯಂ ।
ತೀರ್ಥೇ ತತ್ರಭವೇದ್ಧತ್ತಂ ಮೃತಾನಾಂ ಸ್ವರ್ಗತಿರ್ಧ್ರುವಾ ॥ 37.23 ॥

ವಿಂಧ್ಯಪಾದೇ ಪ್ರಪಶ್ಯಂತಿ ದೇವದೇವಂ ಸದಾಶಿವಂ ।
ಭಕ್ತ್ಯಾ ಯೇ ತೇ ನ ಪಶ್ಯಂತಿ ಯಮಸ್ಯ ಸದನಂ ದ್ವಿಜಾಃ ॥ 37.24 ॥

ದೇವಿಕಾಯಾಂ ವೃಷೋ ನಾಮ ತೀರ್ಥಂ ಸಿದ್ಧನಿಷೇವಿತಂ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವೋದಕಂ ದತ್ವಾ ಯೋಗಸಿದ್ಧಿಂ ಚ ವಿಂದತಿ ॥ 37.25 ॥

ದಶಾಶ್ವಮೇಧಿಕಂ ತೀರ್ಥಂ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶಕಂ ।
ದಶಾನಾಮಶ್ವಮೇಧಾನಾಂ ತತ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಫಲಂ ನರಃ ॥ 37.26 ॥

ಪುಂಡರೀಕಂ ಮಹಾತೀರ್ಥಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೈರುಪಸೇವಿತಂ ।
ತತ್ರಾಭಿಗಮ್ಯ ಯುಕ್ತಾತ್ಮಾ ಪುಂಡರೀಕಫಲಂ ಲಭೇತ್ ॥ 37.27 ॥

ತೀರ್ಥೇಭ್ಯಃ ಪರಮಂ ತೀರ್ಥಂ ಬ್ರಹ್ಮತೀರ್ಥಮಿತಿ ಶ್ರುತಂ ।
ಬ್ರಹ್ಮಾಣಮರ್ಚಯಿತ್ವಾ ತು ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 33.28 ॥

ಸರಸ್ವತ್ಯಾ ವಿನಶನಂ ಪ್ಲಕ್ಷಪ್ರಸ್ರವಣಂ ಶುಭಂ ।
ವ್ಯಾಸತೀರ್ಥಂ ಪರಂ ತೀರ್ಥಂ ಮೈನಾಕಂ ಚ ನಗೋತ್ತಮಂ ॥ 37.29 ॥

ಯಮುನಾಪ್ರಭವಂ ಚೈವ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನಂ ।
ಪಿತೄಣಾಂ ದುಹಿತಾ ದೇವೀ ಗಂಧಕಾಲೀತಿ ವಿಶ್ರುತಾ ॥ 37.30 ॥

ತಸ್ಯಾಂ ಸ್ನಾತ್ವಾ ದಿವಂ ಯಾತಿ ಮೃತೋ ಜಾತಿಸ್ಮರೋ ಭವೇತ್ ।
ಕುಬೇರತುಂಗಂ ಪಾಪಘ್ನಂ ಸಿದ್ಧಚಾರಣಸೇವಿತಂ ॥ 37.31 ॥

ಪ್ರಾಣಾಂಸ್ತತ್ರ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಕುಬೇರಾನುಚರೋ ಭವೇತ್ ।
ಉಮಾತುಂಗಮಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ಯತ್ರ ಸಾ ರುದ್ರವಲ್ಲಭಾ ॥ 37.32 ॥

ತತ್ರಾಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಮಹಾದೇವೀಂ ಗೋಸಹಸ್ರಫಲಂ ಲಭೇತ್ ।
ಭೃಗುತುಂಗೇ ತಪಸ್ತಪ್ತಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ದಾನಂ ತಥಾ ಕೃತಂ ॥ 37.33 ॥

ಕುಲಾನ್ಯುಭಯತಃ ಸಪ್ತ ಪುನಾತೀತಿ ಮತಿರ್ಮಮ ।
ಕಾಶ್ಯಪಸ್ಯ ಮಹಾತೀರ್ಥಂ ಕಾಲಸರ್ಪಿರಿತಿ ಶ್ರುತಂ ॥ 37.34 ॥

ತತ್ರ ಶ್ರಾದ್ಧಾನಿ ದೇಯಾನಿ ನಿತ್ಯಂ ಪಾಪಕ್ಷಯೇಚ್ಛಯಾ ।
ದಶಾರ್ಣಾಯಾಂ ತಥಾ ದಾನಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಹೋಮಸ್ತಪೋ ಜಪಃ ॥37.35 ॥

ಅಕ್ಷಯಂ ಚಾವ್ಯಯಂ ಚೈವ ಕೃತಂ ಭವತಿ ಸರ್ವದಾ ।
ತೀರ್ಥಂ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿರ್ಜುಷ್ಟಂ ನಾಮ್ನಾ ವೈ ಕುರುಜಾಂಗಲಂ ॥ 37.36 ॥

ದತ್ತ್ವಾ ತು ದಾನಂ ವಿಧಿವದ್ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ।
ವೈತರಣ್ಯಾಂ ಮಹಾತೀರ್ಥೇ ಸ್ವರ್ಣವೇದ್ಯಾಂ ತಥೈವ ಚ ॥ 37.37 ॥

ಧರ್ಮಪೃಷ್ಠೇ ಚ ಸರಸಿ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪರಮೇ ಶುಭೇ ।
ಭರತಸ್ಯಾಶ್ರಮೇ ಪುಣ್ಯೇ ಪುಣ್ಯೇ ಶ್ರಾದ್ಧವಟೇ ಶುಭೇ ॥ 37.38 ।
ಮಹಾಹ್ರದೇ ಚ ಕೌಶಿಕ್ಯಾಂ ದತ್ತಂ ಭವತಿ ಚಾಕ್ಷಯಂ ।
ಮುಂಡಪೃಷ್ಠೇ ಪದಂ ನ್ಯಸ್ತಂ ಮಹಾದೇವೇನ ಧೀಮತಾ ॥ 37.39 ॥

ಹಿತಾಯ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ನಾಸ್ತಿಕಾನಾಂ ನಿದರ್ಶನಂ ।
ಅಲ್ಪೇನಾಪಿ ತು ಕಾಲೇನ ನರೋ ಧರ್ಮಪರಾಯಣಃ ॥37.40 ॥

ಪಾಪ್ಮಾನಮುತ್ಸೃಜತ್ಯಾಶು ಜೀರ್ಣಾಂ ತ್ವಚಮಿವೋರಗಃ ।
ನಾಮ್ನಾ ಕನಕನಂದೇತಿ ತೀರ್ಥಂ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಶ್ರುತಂ ॥ 37.41 ॥

ಉದೀಚ್ಯಾಂ ಮುಂಜಪೃಷ್ಠಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮರ್ಷಿಗಣಸೇವಿತಂ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ದಿವಂ ಯಾಂತಿ ಸಶರೀರಾ ದ್ವಿಜಾತಯಃ ॥ 37.42 ॥

ದತ್ತಂ ಚಾಪಿ ಸದಾ ಶ್ರಾದ್ಧಮಕ್ಷಯಂ ಸಮುದಾಹೃತಂ ।
ಋಣೈಸ್ತ್ರಿಭಿರ್ನರಃ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಮುಚ್ಯತೇ ಕ್ಷೀಣಕಲ್ಮಷಃ ॥ 37.43 ॥

ಮಾನಸೇ ಸರಸಿ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಶಕ್ರಸ್ಯಾರ್ದ್ಧಾಸನಂ ಲಭೇತ್ ।
ಉತ್ತರಂ ಮಾನಸಂ ಗತ್ವಾ ಸಿದ್ಧಿಂ ಪ್ರಾಪ್ನೋತ್ಯನುತ್ತಮಾಂ ॥ 37.44 ॥

ತಸ್ಮಾನ್ನಿರ್ವರ್ತ್ತಯೇಚ್ಛ್ರಾದ್ಧಂ ಯಥಾಶಕ್ತಿ ಯಥಾಬಲಂ ।
ಕಾಮಾನ್ ಸಲಭತೇ ದಿವ್ಯಾನ್ ಮೋಕ್ಷೋಪಾಯಂ ಚ ವಿಂದತಿ ॥ 37.45 ॥

ಪರ್ವತೋ ಹಿಮವಾನ್ನಾಮ ನಾನಾಧಾತುವಿಭೂಷಿತಃ ।
ಯೋಜನಾನಾಂ ಸಹಸ್ರಾಣಿ ಸಾಶೀತಿಸ್ತ್ವಾಯತೋ ಗಿರಿಃ ॥ 37.46 ॥

ಸಿದ್ಧಚಾರಣಸಂಕೀರ್ಣಾ ದೇವರ್ಷಿಗಣಸೇವಿತಃ ।
ತತ್ರ ಪುಷ್ಕರಿಣೀ ರಮ್ಯಾ ಸುಷುಮ್ನಾ ನಾಮ ನಾಮತಃ ॥ 37.47 ॥

ತತ್ರ ಗತ್ವಾ ದ್ವಿಜೋ ವಿದ್ವಾನ್ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಂ ವಿಮುಂಚತಿ ।
ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಭವತಿ ಚಾಕ್ಷಯ್ಯಂ ತತ್ರ ದತ್ತಂ ಮಹೋದಯಂ ॥ 37.48 ॥

ತಾರಯೇಚ್ಚ ಪಿತೄನ್ ಸಮ್ಯಗ್ ದಶ ಪೂರ್ವಾನ್ ದಶಾಪರಾನ್ ।
ಸರ್ವತ್ರ ಹಿಮವಾನ್ ಪುಣ್ಯೋ ಗಂಗಾ ಪುಣ್ಯಾ ಸಮಂತತಃ ॥ 37.49 ॥

ನದ್ಯಃ ಸಮುದ್ರಗಾಃ ಪುಣ್ಯಾಃ ಸಮುದ್ರಶ್ಚ ವಿಶೇಷತಃ ।
ಬದರ್ಯಾಶ್ರಮಮಾಸಾದ್ಯ ಮುಚ್ಯತೇ ಕಲಿಕಲ್ಬಿಷಾತ್ ॥37.50 ॥

ತತ್ರ ನಾರಾಯಣೋ ದೇವೋ ನರೇಣಾಸ್ತೇ ಸನಾತನಃ ।
ಅಕ್ಷಯಂ ತತ್ರ ದಾನಂ ಸ್ಯಾತ್ ಜಪ್ಯಂ ವಾಽಪಿ ತಥಾವಿಧಂ ॥ 37.51 ॥

ಮಹಾದೇವಪ್ರಿಯಂ ತೀರ್ಥಂ ಪಾವನಂ ತದ್ ವಿಶೇಷತಃ ।
ತಾರಯೇಚ್ಚ ಪಿತೄನ್ ಸರ್ವಾನ್ ದತ್ತ್ವಾ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಸಮಾಹಿತಃ ॥ 37.52 ॥

ದೇವದಾರುವನಂ ಪುಣ್ಯಂ ಸಿದ್ಧಗಂಧರ್ವಸೇವಿತಂ ।
ಮಹಾದೇವೇನ ದೇವೇನ ತತ್ರ ದತ್ತಂ ಮಹದ್ ವರಂ ॥ 37.53 ॥

ಮೋಹಯಿತ್ವಾ ಮುನೀನ್ ಸರ್ವಾನ್ ಸಮಸ್ತೈಃ ಸಂಪ್ರಪೂಜಿತಃ ।
ಪ್ರಸನ್ನೋ ಭಗವಾನೀಶೋ ಮುನೀಂದ್ರಾನ್ ಪ್ರಾಹ ಭಾವಿತಾನ್ ॥ 37.54 ॥

ಇಹಾಶ್ರಮವರೇ ರಮ್ಯೇ ನಿವಸಿಷ್ಯಥ ಸರ್ವದಾ ।
ಮದ್ಭಾವನಾಸಮಾಯುಕ್ತಾಸ್ತತಃ ಸಿದ್ಧಿಮವಾಪ್ಸ್ಯಥ ॥ 37.55 ॥

ಯೇಽತ್ರ ಮಾಮರ್ಚಯಂತೀಹ ಲೋಕೇ ಧರ್ಮಪರಾ ಜನಾಃ ।
ತೇಷಾಂ ದದಾಮಿ ಪರಮಂ ಗಾಣಪತ್ಯಂ ಹಿ ಶಾಶ್ವತಂ ॥ 37.56 ॥

ಅತ್ರ ನಿತ್ಯಂ ವಸಿಷ್ಯಾಮಿ ಸಹ ನಾರಾಯಣೇನ ಚ ।
ಪ್ರಾಣಾನಿಹ ನರಸ್ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ನ ಭೂಯೋ ಜನ್ಮ ವಿಂದತಿ ॥ 37.57 ॥

ಸಂಸ್ಮರಂತಿ ಚ ಯೇ ತೀರ್ಥಂ ದೇಶಾಂತರಗತಾ ಜನಾಃ ।
ತೇಷಾಂ ಚ ಸರ್ವಪಾಪಾನಿ ನಾಶಯಾಮಿ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ॥ 37.58 ॥

ಶ್ರಾದ್ಧಂ ದಾನಂ ತಪೋ ಹೋಮಃ ಪಿಂಡನಿರ್ವಪಣಂ ತಥಾ ।
ಧ್ಯಾನಂ ಜಪಶ್ಚ ನಿಯಮಃ ಸರ್ವಮತ್ರಾಕ್ಷಯಂ ಕೃತಂ ॥ 37.59 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಪ್ರಯತ್ನೇನ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಂ ಹಿ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿಃ ॥

ದೇವದಾರುವನಂ ಪುಣ್ಯಂ ಮಹಾದೇವನಿಷೇವಿತಂ ॥ 37.60 ॥

ಯತ್ರೇಸ್ವರೋ ಮಹಾದೇವೋ ವಿಷ್ಣುರ್ವಾ ಪುರುಷೋತ್ತಮಃ ।
ತತ್ರ ಸನ್ನಿಹಿತಾ ಗಂಗಾತೀರ್ಥಾನ್ಯಾಯತನಾನಿ ಚ ॥ 37.61 ॥

ಇತೀ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಸಪ್ತತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥37 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಅಷ್ಟತ್ರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಋಷಯ ಊಚುಃ ।
ಕಥಂ ದಾರುವನಂ ಪ್ರಾಪ್ತೋ ಭಗವಾನ್ ಗೋವೃಷಧ್ವಜಃ ।
ಮೋಹಯಾಮಾಸ ವಿಪ್ರೇಂದ್ರಾನ್ ಸೂತ ವಕ್ತುಮಿಹಾರ್ಹಸಿ ॥ 38.1 ॥

ಸೂತ ಉವಾಚ ।
ಪುರಾ ದಾರುವನೇ ರಮ್ಯೇ ದೇವಸಿದ್ಧನಿಷೇವಿತೇ ।
ಸಪುತ್ರದಾರತನಯಾಸ್ತಪಶ್ಚೇರುಃ ಸಹಸ್ರಶಃ ॥ 38.2 ॥

ಪ್ರವೃತ್ತಂ ವಿವಿಧಂ ಕರ್ಮ ಪ್ರಕುರ್ವಾಣಾ ಯಥಾವಿಧಿ ।
ಯಜಂತಿ ವಿವಿಧೈರ್ಯಜ್ಞೈಸ್ತಪಂತಿ ಚ ಮಹರ್ಷಯಃ ॥ 38.3 ॥

ತೇಷಾಂ ಪ್ರವೃತ್ತಿವಿನ್ಯಸ್ತಚೇತಸಾಮಥ ಶೂಲಧೃಕ್ ।
ವ್ಯಾಖ್ಯಾಪಯನ್ ಸ ಮಹಾದೋಷಂ ಯಯೌ ದಾರುವನಂ ಹರಃ ॥ 38.4 ॥

ಕೃತ್ವಾ ವಿಶ್ವಗುರುಂ ವಿಷ್ಣುಂ ಪಾರ್ಶ್ವೇ ದೇವೋ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ಯಯೌ ನಿವೃತ್ತವಿಜ್ಞಾನಸ್ಥಾಪನಾರ್ಥಂ ಚ ಶಂಕರಃ ॥ 38.5 ॥

ಆಸ್ಥಾಯ ವಿಪುಲಂಚೈಷ ಜನಂ ವಿಂಶತಿವತ್ಸರಂ ।
ಲೀಲಾಲಸೋ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಪೀನಾಂಗಶ್ಚಾರುಲೋಚನಃ ॥ 38.6 ॥

ಚಾಮೀಕರವಪುಃ ಶ್ರೀಮಾನ್ ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರನಿಭಾನನಃ ।
ಮತ್ತಮಾತಂಗಗಾಮನೋ ದಿಗ್ವಾಸಾ ಜಗದೀಶ್ವರಃ ॥ 38.7 ॥

ಕುಶೇಶಯಮಯೀಂ ಮಾಲಾಂ ಸರ್ವರತ್ನೈರಲಂಕೃತಾಂ ।
ದಧಾನೋ ಭಗವಾನೀಶಃ ಸಮಾಗಚ್ಛತಿ ಸಸ್ಮಿತಃ ॥ 38.8 ॥

ಯೋಽನಂತಃ ಪುರುಷೋ ಯೋನಿರ್ಲೋಕಾನಾಮವ್ಯಯೋ ಹರಿಃ ।
ಸ್ತ್ರೀವೇಷಂ ವಿಷ್ಣುರಾಸ್ಥಾಯ ಸೋಽನುಗಚ್ಛತಿ ಶೂಲಿನಂ ॥ 38.9 ॥

ಸಂಪೂರ್ಣಚಂದ್ರವದನಂ ಪೀನೋನ್ನತಪಯೋಧರಂ ।
ಶುಚಿಸ್ಮಿತಂ ಸುಪ್ರಸನ್ನಂ ರಣನ್ನುಪುರಕದ್ವಯಂ ॥ 38.10 ॥

ಸುಪೀತವಸನಂ ದಿವ್ಯಂ ಶ್ಯಾಮಲಂ ಚಾರುಲೋಚನಂ ।
ಉದಾರಹಂಸಚಲನಂ ವಿಲಾಸಿ ಸುಮನೋಹರಂ ॥ 38.11 ॥

ಏವಂ ಸ ಭಗವಾನೀಶೋ ದೇವದಾರುವನೇ ಹರಃ ।
ಚಚಾರ ಹರಿಣಾ ಸಾರ್ದ್ಧಂ ಮಾಯಯಾ ಮೋಹಯನ್ ಜಗತ್ ॥ 38.12 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಚರಂತಂ ವಿಶ್ವೇಶಂ ತತ್ರ ತತ್ರ ಪಿನಾಕಿನಂ ।
ಮಾಯಯಾ ಮೋಹಿತಾ ನಾರ್ಯೋ ದೇವದೇವಂ ಸಮನ್ವಯುಃ ॥ 38.13 ॥

ವಿಸ್ತ್ರಸ್ತವಸ್ತ್ರಾಭರಣಾಸ್ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಲಜ್ಜಾಂ ಪತಿವ್ರತಾಃ ।
ಸಹೈವ ತೇನ ಕಾಮಾರ್ತ್ತಾ ವಿಲಾಸಿನ್ಯಶ್ಚರಂತಿಹಿ ॥ 38.14 ॥

ಋಷೀಣಾಂ ಪುತ್ರಕಾ ಯೇ ಸ್ಯುರ್ಯುವಾನೋ ಜಿತಮಾನಸಾಃ ।
ಅನ್ವಗಚ್ಛನ್ ಹೃಷೀಕೇಶಂ ಸರ್ವೇ ಕಾಮಪ್ರಪೀಡಿತಾಃ ॥ 38.15 ॥

ಗಾಯಂತಿ ನೃತ್ಯಂತಿ ವಿಲಾಸಯುಕ್ತಾ
ನಾರೀಗಣಾ ನಾಯಿಕಮೇಕಮೀಶಂ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಪತ್ನೀಕಮತೀವಕಾಂತ-
ಮಿಚ್ಛಂತ್ಯಥಾಲಿಂಗನಮಾಚರಂತಿ ॥ 38.16 ॥

ಪಾರ್ಶ್ವೇ ನಿಪೇತುಃ ಸ್ಮಿತಮಾಚರಂತಿ
ಗಾಯಂತಿ ಗೀತಾನಿ ಮುನೀಶಪುತ್ರಾಃ ।
ಆಲೋಕ್ಯ ಪದ್ಮಾಪತಿಮಾದಿದೇವಂ
ಭ್ರೂಭಂಗಮನ್ಯೇ ವಿಚರಂತಿ ತೇನ ॥ 38.17 ॥

ಆಸಾಮಥೈಷಾಮಪಿ ವಾಸುದೇವೋ
ಮಾಯೀ ಮುರಾರಿರ್ಮನಸಿ ಪ್ರವಿಷ್ಟಃ ।
ಕರೋತಿ ಭೋಗಾನ್ ಮನಸಿ ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ
ಮಾಯಾನುಭೂಯಂತ ಇತಿವ ಸಮ್ಯಕ್ ॥ 38.18 ॥

ವಿಭಾತಿ ವಿಶ್ವಾಮರಭೂತಭರ್ತ್ತಾ
ಸ ಮಾಧವಃ ಸ್ತ್ರೀಗಣಮಧ್ಯವಿಷ್ಟಃ ।
ಅಶೇಷಶಕ್ತ್ಯಾಸನಸಂನಿವಿಷ್ಟೋ
ಯಥೈಕಶಕ್ತ್ಯಾ ಸಹ ದೇವದೇವಃ ॥ 38.19 ॥

ಕರೋತಿ ನೃತ್ಯಂ ಪರಮಂ ಪ್ರಧಾನಂ
ತದಾ ವಿರೂಢಃ ಪುನರೇವ ಭೂಯಃ ।
ಯಯೌ ಸಮಾರುಹ್ಯ ಹರಿಃ ಸ್ವಭಾವಂ
ತದೀಶವೃತ್ತಾಮೃತಮಾದಿದೇವಃ ॥ 38.20 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ನಾರೀಕುಲಂ ರುದ್ರಂ ಪುತ್ರಾನಪಿ ಚ ಕೇಶವಂ ।
ಮೋಹಯಂತಂ ಮುನಿಶ್ರೇಷ್ಠಾಃ ಕೋಪಂ ಸಂದಧಿರೇ ಭೃಶಂ ॥ 38.21 ॥

ಅತೀವ ಪರುಷಂ ವಾಕ್ಯಂ ಪ್ರೋಚುರ್ದೇವಂ ಕಪರ್ದಿನಂ ।
ಶೇಪುಶ್ಚರ್ವಿವಿಧೈರ್ವಾಕ್ಯೈರ್ಮಾಯಯಾ ತಸ್ಯ ಮೋಹಿತಾಃ ॥ 38.22 ॥

ತಪಾಂಸಿ ತೇಷಾಂ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಪ್ರತ್ಯಾಹನ್ಯಂತ ಶಂಕರೇ ।
ಯಥಾದಿತ್ಯಪ್ರಕಾಶೇನ ತಾರಕಾ ನಭಸಿ ಸ್ಥಿತಾಃ ॥ 38.23 ॥

ತೇ ಭಗ್ನತಪಸೋ ವಿಪ್ರಾಃ ಸಮೇತ್ಯ ವೃಷಭಧ್ವಜಂ ।
ಕೋ ಭವಾನಿತಿ ದೇವೇಶಂ ಪೃಚ್ಛಂತಿ ಸ್ಮ ವಿಮೋಹಿತಾಃ ॥ 38.24 ॥

ಸೋಽಬ್ರವೀದ್ ಭಗವಾನೀಶಸ್ತಪಶ್ಚರ್ತುಮಿಹಾಗತಃ ।
ಇದಾನೀಂ ಭಾರ್ಯಯಾ ದೇಶೇ ಭವದ್ಭಿರಿಹ ಸುವ್ರತಾಃ ॥ 38.25 ॥

ತಸ್ಯ ತೇ ವಾಕ್ಯಮಾಕರ್ಣ್ಯ ಭೃಗ್ವಾದ್ಯಾ ಮುನಿಪುಂಗವಾಃ ।
ಊಚುರ್ಗೃಹೀತ್ವಾ ವಸನಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಭಾರ್ಯಾಂ ತಪಶ್ಚರ ॥ 38.26 ॥

ಅಥೋವಾಚ ವಿಹಸ್ಯೇಶಃ ಪಿನಾಕೀ ನೀಲಲೋಹಿತಃ ।
ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಜಗತಾಂ ಯೋನಿಂ ಪಾರ್ಶ್ವಸ್ಥಂ ಚ ಜನಾರ್ದನಂ ॥ 38.27 ॥

ಕಥಂ ಭವದ್ಭಿರುದಿತಂ ಸ್ವಭಾರ್ಯಾಪೋಷಣೋತ್ಸುಕೈಃ ।
ತ್ಯಕ್ತವ್ಯಾ ಮಮ ಭಾರ್ಯೇತಿ ಧರ್ಮಜ್ಞೈಃ ಶಾಂತಮಾನಸೈಃ ॥ 38.28 ॥

ಋಷಯ ಊಚುಃ ।
ವ್ಯಭಿಚಾರರತಾ ಭಾರ್ಯಾಃ ಸಂತ್ಯಾಜ್ಯಾಃ ಪತಿನೇರಿತಾಃ ।
ಅಸ್ಮಾಭಿರೇಷಾ ಸುಭಗಾ ತಾದೃಶೀ ತ್ಯಾಗಮರ್ಹತಿ ॥ 38.29 ॥

ಮಹಾದೇವ ಉವಾಚ ।
ನ ಕದಾಚಿದಿಯಂ ವಿಪ್ರಾ ಮನಸಾಪ್ಯನ್ಯಮಿಚ್ಛತಿ ।
ನಾಹಮೇನಾಮಪಿ ತಥಾ ವಿಮುಂಚಾಮಿ ಕದಾಚನ ॥ 38.30 ॥

ಋಷಯ ಊಚುಃ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ವ್ಯಭಿಚರಂತೀಹ ಹ್ಯಸ್ಮಾಭಿಃ ಪುರುಷಾಧಮ ।
ಉಕ್ತಂ ಹ್ಯಸತ್ಯಂ ಭವತಾ ಗಮ್ಯತಾಂ ಕ್ಷಿಪ್ರಮೇವ ಹಿ ॥ 38.31 ॥

ಏವಮುಕ್ತೇ ಮಹಾದೇವಃ ಸತ್ಯಮೇವ ಮಯೇರಿತಂ ।
ಭವತಾಂ ಪ್ರತಿಭಾತ್ಯೇಷೇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾಸೌ ವಿಚಚಾರ ಹ ॥ 38.32 ॥

ಸೋಽಗಚ್ಛದ್ಧರಿಣಾ ಸಾರ್ದ್ಧಂ ಮುನಿಂದ್ರಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ ।
ವಸಿಷ್ಠಸ್ಯಾಶ್ರಮಂ ಪುಣ್ಯಂ ಭಿಕ್ಷಾರ್ಥೀ ಪರಮೇಶ್ವರಃ ॥ 38.33 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಮಾಗತಂ ದೇವಂ ಭಿಕ್ಷಮಾಣಮರುಂಧತೀ ।
ವಸಿಷ್ಠಸ್ಯ ಪ್ರಿಯಾ ಭಾರ್ಯಾ ಪ್ರತ್ಯುದ್ಗಮ್ಯ ನನಾಮ ನಂ ॥ 38.34 ॥

ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ಪಾದೌ ವಿಮಲಂ ದತ್ತ್ವಾ ಚಾಸನಮುತ್ತಮಂ ।
ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ಶಿಥಿಲಂ ಗಾತ್ರಮಭಿಘಾತಹತಂ ದ್ವಿಜೈಃ ।
ಸಂಧಯಾಮಾಸ ಭೈಷಜ್ಯೈರ್ವಿಷಣ್ಣ ವದನಾ ಸತೀ ॥ 38.35 ॥

ಚಕಾರ ಮಹತೀಂ ಪೂಜಾಂ ಪ್ರಾರ್ಥಯಾಮಾಸ ಭಾರ್ಯಯಾ ।
ಕೋ ಭವಾನ್ ಕುತ ಆಯಾತಃ ಕಿಮಾಚಾರೋ ಭವಾನಿತಿ ।
ಉವಾಚ ತಾಂ ಮಹಾದೇವಃ ಸಿದ್ಧಾನಾಂ ಪ್ರವರೋಽಸ್ಮ್ಯಹಂ ॥ 38.36 ॥

ಯದೇತನ್ಮಂಡಲಂ ಶುದ್ಧಂ ಭಾತಿ ಬ್ರಹ್ಮಮಯಂ ಸದಾ ।
ಏಷೈವ ದೇವತಾ ಮಹ್ಯಂ ಧಾರಯಾಮಿ ಸದೈವ ತತ್ ॥ 38.37 ॥

ಹತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಪ್ರಯಯೌ ಶ್ರೀಮಾನನುಗೃಹ್ಯ ಪತಿವ್ರತಾಂ ।
ತಾಡಯಾಂಚಕ್ರಿರೇ ದಂಡೈರ್ಲೋಷ್ಟಿಭಿರ್ಮುಷ್ಟಿಭಿದ್ವಿಜಾಃ ॥ 38.38 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಚರಂತಂ ಗಿರಿಶಂ ನಗ್ನಂ ವಿಕೃತಲಕ್ಷಣಂ ।
ಪ್ರೋಚುರೇತದ್ ಭವಾಁಲ್ಲಿಂಗಮುತ್ಪಾಟಯತು ದುರ್ಮತೇ ॥ 38.39 ॥

ತಾನಬ್ರವೀನ್ಮಹಾಯೋಗೀ ಕರಿಷ್ಯಾಮೀತಿ ಶಂಕರಃ ।
ಯುಷ್ಮಾಕಂ ಮಾಮಕೇ ಲಿಂಗೇ ಯದಿ ದ್ವೇಷೋಽಭಿಜಾಯತೇ ॥ 38.40 ॥

ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವೋತ್ಪಾಟಯಾಮಾಸ ಭಗವಾನ್ ಭಗನೇತ್ರಹಾ ।
ನಾಪಶ್ಯಂಸ್ತತ್ಕ್ಷಣೇನೇಶಂ ಕೇಶವಂ ಲಿಂಗಮೇವ ಚ ॥ 38.41 ॥

ತದೋತ್ಪಾತಾ ಬಭೂವುರ್ಹಿ ಲೋಕಾನಾಂ ಭಯಶಂಸಿನಃ ।
ನ ರಾಜತೇ ಸಹಸ್ರಾಂಶುಶ್ಚಚಾಲ ಪೃಥಿವೀ ಪುನಃ ।
ನಿಷ್ಪ್ರಭಾಶ್ಚ ಗ್ರಹಾಃ ಸರ್ವೇ ಚುಕ್ಷುಭೇ ಚ ಮಹೋದಧಿಃ ॥ 38.42 ॥

ಅಪಶ್ಯಚ್ಚಾನುಸೂಯಾತ್ರೇಃ ಸ್ವಪ್ನಂ ಭಾರ್ಯಾ ಪತಿವ್ರತಾ ।
ಕಥಯಾಮಾಸ ವಿಪ್ರಾಣಾಂ ಭಯಾದಾಕುಲಿತೇಕ್ಷಣಾ ॥ 38.43 ॥

ತೇಜಸಾ ಭಾಸಯನ್ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ನಾರಾಯಣಸಹಾಯವಾನ್ ।
ಭಿಕ್ಷಮಾಣಃ ಶಿವೋ ನೂನಂ ದೃಷ್ಟೋಽಸ್ಮಾಕಂ ಗೃಹೇಷ್ವಿತಿ ॥ 38.44 ॥

ತಸ್ಯಾ ವಚನಮಾಕರ್ಣ್ಯ ಶಂಕಮಾನಾ ಮಹರ್ಷಯಃ ।
ಸರ್ವೇ ಜಗ್ಮುರ್ಮಹಾಯೋಗಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ವಿಶ್ವಸಂಭವಂ ॥ 38.45 ॥

ಉಪಾಸ್ಯಮಾನಮಮಲೈರ್ಯೋಗಿಭಿರ್ಬ್ರಹ್ಮವಿತ್ತಮೈಃ ।
ಚತುರ್ವೇದೈರ್ಮೂರ್ತಿಮದ್ಭಿಃ ಸಾವಿತ್ರ್ಯಾ ಸಹಿತಂ ಪ್ರಭುಂ ॥ 38.46 ॥

ಆಸೀನಮಾಸನೇ ರಮ್ಯೇ ನಾನಾಶ್ಚರ್ಯಸಮನ್ವಿತೇ ।
ಪ್ರಭಾಸಹಸ್ರಕಲಿಲೇ ಜ್ಞಾನೈಶ್ವರ್ಯಾದಿಸಂಯುತೇ ॥ 38.47 ॥

ವಿಭ್ರಾಜಮಾನಂ ವಪುಷಾ ಸಸ್ಮಿತಂ ಶುಭ್ರಲೋಚನಂ ।
ಚತುರ್ಮುಖಂ ಮಹಾಬಾಹುಂ ಛಂದೋಮಯಮಜಂ ಪರಂ ॥ 38.48 ॥

ವಿಲೋಕ್ಯ ದೇವಪುರುಷಂ ಪ್ರಸನ್ನವದನಂ ಶುಭಂ ।
ಶಿರೋಭಿರ್ಧರಣೀಂ ಗತ್ವಾ ತೋಷಯಾಮಾಸುರೀಶ್ವರಂ ॥ 38.49 ॥

ತಾನ್ ಪ್ರಸನ್ನಮನಾ ದೇವಶ್ಚತುರ್ಮೂರ್ತ್ತಿಶ್ಚತುರ್ಮುಖಃ ।
ವ್ಯಾಜಹಾರ ಮುನಿಶ್ರೇಷ್ಠಾಃ ಕಿಮಾಗಮನಕಾರಣಂ ॥ 38.50 ॥

ತಸ್ಯ ತೇ ವೃತ್ತಮಖಿಲಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।
ಜ್ಞಾಪಯಾಂಚಕ್ರಿರೇ ಸರ್ವೇ ಕೃತ್ವಾ ಶಿರಸಿ ಚಾಂಜಲಿಂ ॥ 38.51 ॥

ಋಷಯ ಊಚುಃ ।
ಕಶ್ಚಿದ್ ದಾರುವನಂ ಪುಣ್ಯಂ ಪುರುಷೋಽತೀವಶೋಭನಃ ।
ಭಾರ್ಯಯಾ ಚಾರುಸರ್ವಾಂಗ್ಯಾ ಪ್ರವಿಷ್ಟೋ ನಗ್ನ ಏವ ಹಿ ॥ 38.52 ॥

ಮೋಹಯಾಮಾಸ ವಪುಷಾ ನಾರೀಣಾಂ ಕುಲಮೀಶ್ವರಃ ।
ಕನ್ಯಕಾನಾಂ ಪ್ರಿಯಾ ಚಾಸ್ಯ ದೂಷಯಾಮಾಸ ಪುತ್ರಕಾನ್ ॥ 38.53 ॥

ಅಸ್ಮಾಭಿರ್ವಿವಿಧಾಃ ಶಾಪಾಃ ಪ್ರದತ್ತಾಶ್ಚ ಪರಾಹತಾಃ ।
ತಾಡಿತೋಽಸ್ಮಾಭಿರತ್ಯರ್ಥಂ ಲಿಂಗಂತು ವಿನಿಪಾತಿತಂ ॥ 38.54 ॥

ಅಂತರ್ಹಿತಶ್ಚ ಭಗವಾನ್ ಸಭಾರ್ಯೋ ಲಿಂಗಮೇವ ಚ ।
ಉತ್ಪಾತಾಶ್ಚಾಭವನ್ ಘೋರಾಃ ಸರ್ವಭೂತಭಯಂಕರಾಃ ॥ 38.55 ॥

ಕ ಏಷ ಪುರುಷೋ ದೇವ ಭೀತಾಃ ಸ್ಮ ಪುರುಷೋತ್ತಮ ।
ಭವಂತಮೇವ ಶರಣಂ ಪ್ರಪನ್ನಾ ವಯಮಚ್ಯುತ ॥ 38.56 ॥

ತ್ವಂ ಹಿ ವೇತ್ಸಿ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ ಯತ್ಕಿಂಚಿದಪಿ ಚೇಷ್ಟಿತಂ ।
ಅನುಗ್ರಹೇಣ ವಿಶ್ವೇಶ ತದಸ್ಮಾನನುಪಾಲಯ ॥ 38.57 ॥

ವಿಜ್ಞಾಪಿತೋ ಮುನಿಗಣೈರ್ವಿಶ್ವಾತ್ಮಾ ಕಮಲೋದ್ಭವಃ ।
ಧ್ಯಾತ್ವಾ ದೇವಂ ತ್ರಿಶೂಲಾಂಕಂ ಕೃತಾಂಜಲಿರಭಾಷತ ॥ 38.58 ॥

ಬ್ರಹ್ಮೋವಾಚ ।
ಹಾ ಕಷ್ಟಂ ಭವತಾಮದ್ಯ ಜಾತಂ ಸರ್ವಾರ್ಥನಾಶನಂ ।
ಧಿಗ್ಬಲಂ ಧಿಕ್ ತಪಶ್ಚರ್ಯಾ ಮಿಥ್ಯೈವ ಭವತಾಮಿಹ ॥ 38.59 ॥

ಸಂಪ್ರಾಪ್ಯ ಪುಣ್ಯಸಂಸ್ಕಾರಾನ್ನಿಧೀನಾಂ ಪರಮಂ ನಿಧಿಂ ।
ಉಪೇಕ್ಷಿತಂ ವೃಥಾಚಾರೈರ್ಭವದ್ಭಿರಿಹ ಮೋಹಿತೈಃ ॥ 38.60 ॥

ಕಾಂಕ್ಷಂತೇ ಯೋಗಿನೋ ನಿತ್ಯಂ ಯತಂತೋ ಯತಯೋ ನಿಧಿಂ ।
ಯಮೇವ ತಂ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ಹಾ ಭವದ್ಭಿರುಪೇಕ್ಷಿತಂ ॥ 38.61 ॥

ಯಜಂತಿ ಯಜ್ಞೈರ್ವಿವಿಧೈರ್ಯತ್ಪ್ರಾಪ್ತ್ಯೈರ್ವೇದವಾದಿನಃ ।
ಮಹಾನಿಧಿಂ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ಹಾ ಭವದ್ಭಿರುಪೇಕ್ಷಿತಂ ॥ 38.62 ॥

ಯಂ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ದೇವಾನೈಮೈಶ್ವರ್ಯಮಖಿಲಂ ಜಗತ್ ।
ತಮಾಸಾದ್ಯಾಕ್ಷಯನಿಧಿಂ ಹಾ ಭವದ್ಭಿರುಪೇಕ್ಷಿತಂ ।
ಯತ್ಸಮಾಪತ್ತಿಜನಿತಂ ವಿಶ್ವೇಶತ್ವಮಿದಂ ಮಮ ।
ತದೇವೋಪೇಕ್ಷಿತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ನಿಧಾನಂ ಭಾಗ್ಯವರ್ಜಿತೈಃ ॥ 38.63 ॥

ಯಸ್ಮಿನ್ ಸಮಾಹಿತಂ ದಿವ್ಯಮೈಶ್ವರ್ಯಂ ಯತ್ ತದವ್ಯಯಂ ।
ತಮಾಸಾದ್ಯ ನಿಧಿಂ ಬ್ರಾಹ್ಮ ಹಾ ಭವದ್ಭಿರ್ವೃಥಾಕೃತಂ ॥ 38.64 ॥

ಏಷ ದೇವೋ ಮಹಾದೇವೋ ವಿಜ್ಞೇಯಸ್ತು ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ನ ತಸ್ಯ ಪರಮಂ ಕಿಂಚಿತ್ ಪದಂ ಸಮಧಿಗಮ್ಯತೇ ॥ 38.65 ॥

ದೇವತಾನಾಮೃಷೀಣಾಂ ಚ ಪಿತೄಣಾಂ ಚಾಪಿ ಶಾಶ್ವತಃ ।
ಸಹಸ್ರಯುಗಪರ್ಯಂತೇ ಪ್ರಲಯೇ ಸರ್ವದೇಹಿನಾಂ ॥ 38.66 ॥

ಸಂಹರತ್ಯೇಷ ಭಗವಾನ್ ಕಾಲೋ ಭೂತ್ವಾ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ಏಷ ಚೈವ ಪ್ರಜಾಃ ಸರ್ವಾಃ ಸೃಜತ್ಯೇಷಃ ಸ್ವತೇಜಸಾ ॥ 38.67 ॥

ಏಷ ಚಕ್ರೀ ಚಕ್ರವರ್ತೀ ಶ್ರೀವತ್ಸಕೃತಲಕ್ಷಣಃ ।
ಯೋಗೀ ಕೃತಯುಗೇ ದೇವಸ್ತ್ರೇತಾಯಾಂ ಯಜ್ಞ ಉಚ್ಯತೇ ।
ದ್ವಾಪರೇ ಭಗವಾನ್ ಕಾಲೋ ಧರ್ಮಕೇತುಃ ಕಲೌ ಯುಗೇ ॥ 38.68 ॥

ರುದ್ರಸ್ಯ ಮೂರ್ತ್ತಯಸ್ತಿಸ್ತ್ರೋ ಯಾಭಿರ್ವಿಶ್ವಮಿದಂ ತತಂ ।
ತಮೋ ಹ್ಯಗ್ನೀ ರಜೋ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಸತ್ತ್ವಂ ವಿಷ್ಣುರಿತಿ ಪ್ರಭುಃ ॥ 38.69 ॥

ಮೂರ್ತ್ತಿರನ್ಯಾ ಸ್ಮೃತಾ ಚಾಸ್ಯ ದಿಗ್ವಾಸಾ ವೈ ಶಿವಾ ಧ್ರುವಾ ।
ಯತ್ರ ತಿಷ್ಠತಿ ತದ್ ಬ್ರಹ್ಮ ಯೋಗೇನ ತು ಸಮನ್ವಿತಂ ॥ 38.70 ॥

ಯಾ ಚಾಸ್ಯ ಪಾರ್ಶ್ವಗಾ ಭಾರ್ಯಾ ಭವದ್ಭಿರಭಿವೀಕ್ಷಿತಾ ।
ಸಾ ಹಿ ನಾರಾಯಣೋ ದೇವಃ ಪರಮಾತ್ಮಾ ಸನಾತನಃ ॥ 38.71 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಮಿದಂ ಜಾತಂ ತತ್ರೈವ ಚ ಲಯಂ ವ್ರಜೇತ್ ।
ಸ ಏಷ ಮೋಚಯೇತ್ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಸ ಏಷ ಪರಮಾ ಗತಿಃ ॥ 38.72 ॥

ಸಹಸ್ರಶೀರ್ಷಾ ಪುರುಷಃ ಸಹಸ್ರಾಕ್ಷಃ ಸಹಸ್ರಪಾತ್ ।
ಏಕಶೃಂಗೋ ಮಹಾನಾತ್ಮಾ ಪುರಾಣೋಽಷ್ಟಾಕ್ಷರೋ ಹರಿಃ ॥ 38.73 ॥

ಚತುರ್ವೇದಶ್ಚತುರ್ಮೂರ್ತ್ತಿಸ್ತ್ರಿಮೂರ್ತ್ತಿಸ್ತ್ರಿಗುಣಃ ಪರಃ ।
ಏಕಮೂರ್ತ್ತಿರಮೇಯಾತ್ಮಾ ನಾರಾಯಣ ಇತಿ ಶ್ರುತಿಃ ।
ರೇತೋಽಸ್ಯ ಗರ್ಭೋ ಭಗವಾನಾಪೋ ಮಾಯಾತನುಃ ಪ್ರಭುಃ ।
ಸ್ತೂಯತೇ ವಿವಿಧೈರ್ಮಂತ್ರೈರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣೈರ್ಮೋಕ್ಷಕಾಂಕ್ಷಿಭಿಃ ॥ 38.74 ॥

ಸಂಹೃತ್ಯ ಸಕಲಂ ವಿಶ್ವಂ ಕಲ್ಪಾಂತೇ ಪುರುಷೋತ್ತಮಃ ।
ಶೇತೇ ಯೋಗಾಮೃತಂ ಪೀತ್ವಾ ಯತ್ ತದ್ ವಿಷ್ಣೋಃ ಪರಂ ಪದಂ ॥ 38.75 ॥

ನ ಜಾಯತೇ ನ ಮ್ರಿಯತೇ ವರ್ದ್ಧತೇ ನ ಚ ವಿಶ್ವಸೃಕ್ ।
ಮೂಲಪ್ರಕೃತಿರವ್ಯಕ್ತಾ ಗೀಯತೇ ವೈದಿಕೈರಜಃ ॥ 38.76 ॥

ತತೋ ನಿಶಾಯಾಂ ವೃತ್ತಾಯಾಂ ಸಿಸೃಕ್ಷುರಖಿಲಂಜಗತ್ ।
ಅಜಸ್ಯ ನಾಭೌ ತದ್ ಬೀಜಂ ಕ್ಷಿಪತ್ಯೇಷ ಮಹೇಶ್ವರಃ ॥ 38.77 ॥

ತಂ ಮಾಂ ವಿತ್ತ ಮಹಾತ್ಮಾನಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ವಿಶ್ವತೋ ಮುಖಂ ।
ಮಹಾಂತಂ ಪುರುಷಂ ವಿಶ್ವಮಪಾಂ ಗರ್ಭಮನುತ್ತಮಂ ॥ 38.78 ॥

ನ ತಂ ಜಾನೀಥ ಜನಕಂ ಮೋಹಿತಾಸ್ತಸ್ಯ ಮಾಯಯಾ ।
ದೇವದೇವಂ ಮಹಾದೇವಂ ಭೂತಾನಾಮೀಶ್ವರಂ ಹರಂ ॥ 38.79 ॥

ಏಷ ದೇವೋ ಮಹಾದೇವೋ ಹ್ಯನಾದಿರ್ಭಗವಾನ್ ಹರಃ ।
ವಿಷ್ಣುನಾ ಸಹ ಸಂಯುಕ್ತಃ ಕರೋತಿ ವಿಕರೋತಿ ಚ ॥ 38.80 ॥

ನ ತಸ್ಯ ವಿದ್ಯತೇ ಕಾರ್ಯಂ ನ ತಸ್ಮಾದ್ ವಿದ್ಯತೇ ಪರಂ ।
ಸ ವೇದಾನ್ ಪ್ರದದೌ ಪೂರ್ವಂ ಯೋಗಮಾಯಾತನುರ್ಮಮ ॥ 38.81 ॥

ಸ ಮಾಯೀ ಮಾಯಯಾ ಸರ್ವಂ ಕರೋತಿ ವಿಕರೋತಿ ಚ ।
ತಮೇವ ಮುಕ್ತಯೇ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ವ್ರಜೇತ ಶರಣಂ ಭವಂ ॥ 38.82 ॥

ಇತೀರಿತಾ ಭಗವತಾ ಮರೀಚಿಪ್ರಮುಖಾ ವಿಭುಂ ।
ಪ್ರಣಮ್ಯ ದೇವಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಪೃಚ್ಛಂತಿ ಸ್ಮ ಸುದುಃ ಖಿತಾಃ ॥ 38.83 ॥

ಇತಿ ಅಷ್ಟಾಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥38 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ನವತ್ರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಮುನಯ ಊಚುಃ ।
ಕಥಂ ಪಶ್ಯೇಮ ತಂ ದೇವಂ ಪುನರೇವ ಪಿನಾಕಿನಂ ।
ಬ್ರೂಹಿ ವಿಶ್ವಾಮರೇಶಾನ ತ್ರಾತಾ ತ್ವಂ ಶರಣೈಷಿಣಾಂ ॥ 39.1 ॥

ಪಿತಾಮಹ ಉವಾಚ ।
ಯದ್ ದೃಷ್ಟಂ ಭವತಾ ತಸ್ಯ ಲಿಂಗಂ ಭುವಿ ನಿಪಾತಿತಂ ।
ತಲ್ಲಿಂಗಾನುಕೃತೀಶಸ್ಯ ಕೃತ್ವಾ ಲಿಂಗಮನುತ್ತಮಂ ॥ 39.2 ॥

ಪೂಜಯಧ್ವಂ ಸಪತ್ನೀಕಾಃ ಸಾದರಂ ಪುತ್ರಸಂಯುತಾಃ ।
ವೈದಿಕೈರೇವ ನಿಯಮೈರ್ವಿವಿಧೈರ್ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಃ ॥39.3 ॥

ಸಂಸ್ಥಾಪ್ಯ ಶಾಂಕರೈರ್ಮಂತ್ರೈರೃಗ್ಯಜುಃ ಸಾಮಸಂಭವೈಃ ।
ತಪಃ ಪರಂ ಸಮಾಸ್ಥಾಯ ಗೃಣಂತಃ ಶತರುದ್ರಿಯಂ ॥ 39.4 ॥

ಸಮಾಹಿತಾಃ ಪೂಜಯಧ್ವಂ ಸಪುತ್ರಾಃ ಸಹ ಬಂಧುಭಿಃ ।
ಸರ್ವೇ ಪ್ರಾಂಜಲಯೋ ಭೂತ್ವಾ ಶೂಲಪಾಣಿಂ ಪ್ರಪದ್ಯಥ ॥ 39.5 ॥

ತತೋ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಥ ದೇವೇಶಂ ದುರ್ದರ್ಶಮಕೃತಾತ್ಮಭಿಃ ।
ಯಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸರ್ವಮಜ್ಞಾನಮಧರ್ಮಶ್ಚ ಪ್ರಣಶ್ಯತಿ ॥ 39.6 ॥

ತತಃ ಪ್ರಣಮ್ಯ ವರದಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಮಮಿತೌಜಸಂ ।
ಜಗ್ಮುಃ ಸಂಹೃಷ್ಟಮನಸೋ ದೇವದಾರುವನಂ ಪುನಃ ॥ 39.7 ॥

ಆರಾಧಯಿತುಮಾರಬ್ಧಾ ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಕಥಿತಂ ಯಥಾ ।
ಅಜಾನಂತಃ ಪರಂ ದೇವಂ ವೀತರಾಗಾ ವಿಮತ್ಸರಾಃ ॥ 39.8 ॥

ಸ್ಥಂಡಿಲೇಷು ವಿಚಿತ್ರೇಷು ಪರ್ವತಾನಾಂ ಗುಹಾಸು ಚ ।
ನದೀನಾಂ ಚ ವಿವಿಕ್ತೇಷು ಪುಲಿನೇಷು ಶುಭೇಷು ಚ ॥ 39.9 ॥

ಶೈವಾಲಭೋಜನಾಃ ಕೇಚಿತ್ ಕೇಚಿದಂತರ್ಜಲೇಶಯಾಃ ।
ಕೇಚಿದಭ್ರಾವಕಾಶಾಸ್ತು ಪಾದಾಂಗುಷ್ಠೇ ಹ್ಯಧಿಷ್ಠಿತಾಃ ॥ 39.10 ॥

ದಂತೋಽಲೂಖಲಿನಸ್ತ್ವನ್ಯೇ ಹ್ಯಶ್ಮಕುಟ್ಟಾಸ್ತಥಾ ಪರೇ ।
ಶಾಕಪರ್ಣಾಶನಃ ಕೇಚಿತ್ ಸಂಪ್ರಕ್ಷಾಲಾ ಮರೀಚಿಪಾಃ ॥ 39.11 ॥

ವೃಕ್ಷಮೂಲನಿಕೇತಾಶ್ಚ ಶಿಲಾಶಯ್ಯಾಸ್ತಥಾ ಪರೇ ।
ಕಾಲಂ ನಯಂತಿ ತಪಸಾ ಪೂಜಯಂತೋ ಮಹೇಶ್ವರಂ ॥ 39.12 ॥

ತತಸ್ತೇಷಾಂ ಪ್ರಸಾದಾರ್ಥಂ ಪ್ರಪನ್ನಾರ್ತ್ತಿಹರೋ ಹರಃ ।
ಚಕಾರ ಭಗವಾನ್ ಬುದ್ಧಿಂ ಪ್ರಬೋಧಾಯ ವೃಷಧ್ವಜಃ ॥ 39.13 ॥

ದೇವಃ ಕೃತಯುಗೇ ಹ್ಯಸ್ಮಿನ್ ಶೃಂಗೇ ಹಿಮವತಃ ಶುಭೇ ।
ದೇವದಾರುವನಂ ಪ್ರಾಪ್ತಃ ಪ್ರಸನ್ನಃ ಪರಮೇಶ್ವರಃ ॥ 39.14 ॥

ಭಸ್ಮಪಾಂಡುರದಿಗ್ಧಾಂಗೋ ನಗ್ನೋ ವಿಕೃತಲಕ್ಷಣಃ ।
ಉಲ್ಮುಕವ್ಯಗ್ರಹಸ್ತಶ್ಚ ರಕ್ತಪಿಂಗಲಲೋಚನಃ ॥ 39.15 ॥

ಕ್ವಚಿಚ್ಚ ಹಸತೇ ರೌದ್ರಂ ಕ್ವಚಿದ್ ಗಾಯತಿ ವಿಸ್ಮಿತಃ ।
ಕ್ವಚಿನ್ನೃತ್ಯತಿ ಶೃಂಗಾರೀ ಕ್ವಚಿದ್ರೌತಿ ಮುಹುರ್ಮುಹುಃ ॥ 39.16 ॥

ಆಶ್ರಮೇ ಹ್ಯಟತೇ ಭಿಕ್ಷುಃ ಯಾಚತೇ ಚ ಪುನಃ ಪುನಃ ।
ಮಾಯಾಂ ಕೃತ್ವಾತ್ಮನೋ ರೂಪಂ ದೇವಸ್ತದ್ ವನಮಾಗತಃ ॥ 39.17 ॥

ಕೃತ್ವಾ ಗಿರಿಸುತಾಂ ಗೌರೀಂ ಪಾರ್ಶ್ವೇದೇವಃ ಪಿನಾಕಧೃಕ್ ।
ಸಾ ಚ ಪೂರ್ವವದ್ ದೇವೇಶೀ ದೇವದಾರುವನಂ ಗತಾ ॥ 39.18 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಮಾಗತಂ ದೇವಂ ದೇವ್ಯಾ ಸಹ ಕಪರ್ದಿನಂ ।
ಪ್ರಣೇಮುಃ ಶಿರಸಾ ಭೂಮೌ ತೋಷಯಾಮಾಸುರೀಶ್ವರಂ ॥ 39.19 ॥

ವೈದಿಕೈರ್ವಿವಿಧೈರ್ಮಂತ್ರೈಃ ಸೂಕ್ತೈರ್ಮಾಹೇಶ್ವರೈಃ ಶುಭೈಃ ।
ಅಥರ್ವಶಿರಸಾ ಚಾನ್ಯೇ ರುದ್ರಾದ್ಯೈರರ್ಚ್ಚಯನ್ಭವಂ ॥ 39.20 ॥

ನಮೋ ದೇವಾದಿದೇವಾಯ ಮಹಾದೇವಾಯ ತೇ ನಮಃ ।
ತ್ರ್ಯಂಬಕಾಯ ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ತ್ರಿಶೂಲವರಧಾರಿಣೇ ॥ 39.21 ॥

ನಮೋ ದಿಗ್ವಾಸಸೇ ತುಭ್ಯಂ ವಿಕೃತಾಯ ಪಿನಾಕಿನೇ ।
ಸರ್ವಪ್ರಣತದೇವಾಯ ಸ್ವಯಮಪ್ರಣತಾತ್ಮನೇ ॥ 39.22 ॥

ಅಂತಕಾಂತಕೃತೇ ತುಭ್ಯಂ ಸರ್ವಸಂಹರಣಾಯ ಚ ।
ನಮೋಽಸ್ತು ನೃತ್ಯಶೀಲಾಯ ನಮೋ ಭೈರವರೂಪಿಣೇ ॥ 39.23 ॥

ನರನಾರೀಶರೀರಾಯ ಯೋಗಿನಾಂ ಗುರವೇ ನಮಃ ।
ನಮೋ ದಾಂತಾಯ ಶಾಂತಾಯ ತಾಪಸಾಯ ಹರಾಯ ಚ ॥ 39.24 ॥

ವಿಭೀಷಣಾಯ ರುದ್ರಾಯ ನಮಸ್ತೇ ಕೃತ್ತಿವಾಸಸೇ ।
ನಮಸ್ತೇ ಲೇಲಿಹಾನಾಯ ಶಿತಿಕಂಠಾಯ ತೇ ನಮಃ ॥ 39.25 ॥

ಅಘೋರಘೋರರೂಪಾಯ ವಾಮದೇವಾಯ ವೈ ನಮಃ ।
ನಮಃ ಕನಕಮಾಲಾಯ ದೇವ್ಯಾಃ ಪ್ರಿಯಕರಾಯ ಚ ॥ 39.26 ॥

ಗಂಗಾಸಲಿಲಧಾರಾಯ ಶಂಭವೇ ಪರಮೇಷ್ಠಿನೇ ।
ನಮೋ ಯೋಗಾಧಿಪತಯೇ ಬ್ರಹ್ಮಾಧಿಪತಯೇ ನಮಃ ॥ 39.27 ॥

ಪ್ರಾಣಾಯ ಚ ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ನಮೋ ಭಸ್ಮಾಗಧಾರಿಣೇ ।
ನಮಸ್ತೇ ಹವ್ಯವಾಹಾಯ ದಂಷ್ಟ್ರಿಣೇ ಹವ್ಯರೇತಸೇ ॥ 39.28 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಣಶ್ಚ ಶಿರೋ ಹರ್ತ್ರೇ ನಮಸ್ತೇ ಕಾಲರೂಪಿಣೇ ।
ಆಗತಿಂ ತೇ ನ ಜನೀಮೋ ಗತಿಂ ನೈವ ಚ ನೈವ ಚ ॥ 39.29 ॥

ವಿಶ್ವೇಶ್ವರ ಮಹಾದೇವ ಯೋಽಸಿ ಸೋಽಸಿ ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ।
ನಮಃ ಪ್ರಮಥನಾಥಾಯ ದಾತ್ರೇ ಚ ಶುಭಸಂಪದಾಂ ॥ 39.30 ॥

ಕಪಾಲಪಾಣಯೇ ತುಭ್ಯಂ ನಮೋ ಮೀಢುಷ್ಟಮಾಯ ತೇ ।
ನಮಃ ಕನಕಲಿಂಗಾಯ ವಾರಿಲಿಂಗಾಯ ತೇ ನಮಃ ॥ 39.31 ॥

ನಮೋ ವಹ್ನ್ಯರ್ಕಲಿಂಗಾಯ ಜ್ಞಾನಲಿಂಗಾಯ ತೇ ನಮಃ ।
ನಮೋ ಭುಜಂಗಹಾರಾಯ ಕರ್ಣಿಕಾರಪ್ರಿಯಾಯ ಚ ।
ಕಿರೀಟಿನೇ ಕುಂಡಲಿನೇ ಕಾಲಕಾಲಾಯ ತೇ ನಮಃ ॥ 39.32 ॥

ವಾಮದೇವ ಮಹೇಶಾನ ದೇವದೇವ ತ್ರಿಲೋಚನ ।
ಕ್ಷಮ್ಯತಾಂ ಯತ್ಕೃತಂ ಮೋಹಾತ್ ತ್ವಮೇವ ಶರಣಂ ಹಿ ನಃ ॥ 39.33 ॥

ಚರಿತಾನಿ ವಿಚಿತ್ರಾಣಿ ಗುಹ್ಯಾನಿ ಗಹನಾನಿ ಚ ।
ಬ್ರಹ್ಮಾದೀನಾಂ ಚ ಸರ್ವೇಷಾಂ ದುರ್ವಿಜ್ಞೇಯೋಽಸಿ ಶಂಕರ ॥ 39.34 ॥

ಅಜ್ಞಾನಾದ್ ಯದಿ ವಾ ಜ್ಞಾನಾದ್ ಯತ್ಕಿಂಚಿತ್ಕುರುತೇ ನರಃ ।
ತತ್ಸರ್ವಂ ಭಗವಾನೇನ ಕುರುತೇ ಯೋಗಮಾಯಯಾ ॥ 39.35 ॥

ಏವಂ ಸ್ತುತ್ವಾ ಮಹಾದೇವಂ ಪ್ರಹೃಷ್ಟೇನಾಂತರಾತ್ಮನಾ ।
ಊಚುಃ ಪ್ರಣಮ್ಯ ಗಿರಿಶಂ ಪಶ್ಯಾಮಸ್ತ್ವಾಂ ಯಥಾ ಪುರಾ ॥ 39.36 ॥

ತೇಷಾಂ ಸಂಸ್ತವಮಾಕರ್ಣ್ಯ ಸೋಮಃ ಮೋಮವಿಭೂಷಣಃ ।
ಸ್ವಮೇವ ಪರಮಂ ರೂಪಂ ದರ್ಶಯಾಮಾಸ ಶಂಕರಃ ॥ 39.37 ॥

ತಂ ತೇ ದೃಷ್ಟ್ವಾಽಥ ಗಿರಿಶಂ ದೇವ್ಯಾ ಸಹ ಪಿನಾಕಿನಂ ।
ಯಥಾ ಪೂರ್ವಂ ಸ್ಥಿತಾ ವಿಪ್ರಾಃ ಪ್ರಣೇಮುರ್ಹೃಷ್ಟಮಾನಸಾಃ ॥ 39.38 ॥

ತತಸ್ತೇ ಮುನಯಃ ಸರ್ವೇ ಸಂಸ್ತೂಯ ಚ ಮಹೇಶ್ವರಂ ।
ಭೃಗ್ವಂಗಿರೋವಸಿಷ್ಠಾಸ್ತು ವಿಶ್ವಾಮಿತ್ರಸ್ತಥೈವ ಚ ॥ 39.39 ॥

ಗೌತಮೋಽತ್ರಿಃ ಸುಕೇಶಶ್ಚ ಪುಲಸ್ತ್ಯಃ ಪುಲಹಃ ಕ್ರತುಃ ।
ಮರೀಚಿಃ ಕಶ್ಯಪಶ್ಚಾಪಿ ಸಂವರ್ತ್ತಕಮಹಾತಪಾಃ ।
ಪ್ರಣಮ್ಯ ದೇವದೇವೇಶಮಿದಂ ವಚನಮಬ್ರುವನ್ ॥ 39.40 ॥

ಕಥಂ ತ್ವಾಂ ದೇವದೇವೇಶ ಕರ್ಮಯೋಗೇನ ವಾ ಪ್ರಭೋ ।
ಜ್ಞಾನೇನ ವಾಽಥ ಯೋಗೇನ ಪೂಜಯಾಮಃ ಸದೈವ ಹಿ ॥ 39.41 ॥

ಕೇನ ವಾ ದೇವಮಾರ್ಗೇಣ ಸಂಪೂಜ್ಯೋ ಭಗವಾನಿಹ ।
ಕಿಂ ತತ್ ಸೇವ್ಯಮಸೇವ್ಯಂ ವಾ ಸರ್ವಮೇತದ್ ಬ್ರವೀಹಿ ನಃ ॥ 39.42 ॥

ದೇವದೇವ ಉವಾಚ ।
ಏತದ್ ವಃ ಸಂಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಗೂಢಂ ಗಹನಮುತ್ತಮಂ ।
ಬ್ರಹ್ಮಣೇ ಕಥಿತಂ ಪೂರ್ವಮಾದಾವೇವ ಮಹರ್ಷಯಃ ॥ 39.43 ॥

ಸಾಂಖ್ಯಯೋಗೋ ದ್ವಿಧಾ ಜ್ಞೇಯಃ ಪುರುಷಾಣಾಂ ಹಿ ಸಾಧನಂ ।
ಯೋಗೇನ ಸಹಿತಂ ಸಾಂಖ್ಯಂ ಪುರುಷಾಣಾಂ ವಿಮುಕ್ತಿದಂ ॥ 39.44 ॥

ನ ಕೇವಲೇನ ಯೋಗೇನ ದೃಶ್ಯತೇ ಪುರುಷಃ ಪರಃ ।
ಜ್ಞಾನಂ ತು ಕೇವಲಂ ಸಮ್ಯಗಪವರ್ಗಫಲಪ್ರದಂ ॥ 39.45 ॥

ಭವಂತಃ ಕೇವಲಂ ಯೋಗಂ ಸಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ವಿಮುಕ್ತಯೇ ।
ವಿಹಾಯ ಸಾಂಖ್ಯಂ ವಿಮಲಮಕುರ್ವತ ಪರಿಶ್ರಮಂ ॥ 39.46 ॥

ಏತಸ್ಮಾತ್ ಕಾರಣಾದ್ ವಿಪ್ರಾನೃಣಾಂ ಕೇವಲಧರ್ಮಿಣಾಂ ।
ಆಗತೋಽಹಮಿಮಂ ದೇಶಂ ಜ್ಞಾಪಯನ್ ಮೋಹಸಂಭವಂ ॥ 39.47 ॥

ತಸ್ಮಾದ್ ಭವದ್ಭಿರ್ವಿಮಲಂ ಜ್ಞಾನಂ ಕೈವಲ್ಯಸಾಧನಂ ।
ಜ್ಞಾತವ್ಯಂ ಹಿ ಪ್ರಯತ್ನೇನ ಶ್ರೋತವ್ಯಂ ದೃಶ್ಯಮೇವ ಚ ॥ 39.48 ॥

ಏಕಃ ಸರ್ವತ್ರಗೋ ಹ್ಯಾತ್ಮಾ ಕೇವಲಶ್ಚಿತಿಮಾತ್ರಕಃ ।
ಆನಂದೋ ನಿರ್ಮಲೋ ನಿತ್ಯಂ ಸ್ಯಾದೇತತ್ ಸಾಂಖ್ಯದರ್ಶನಂ ॥ 39.49 ॥

ಏತದೇವ ಪರಂ ಜ್ಞಾನಮೇಷ ಮೋಕ್ಷೋಽತ್ರ ಗೀಯತೇ ।
ಏತತ್ ಕೈವಲ್ಯಮಮಲಂ ಬ್ರಹ್ಮಭಾವಶ್ಚ ವರ್ಣಿತಃ ॥ 39.50 ॥

ಆಶ್ರಿತ್ಯ ಚೈತತ್ ಪರಮಂ ತನ್ನಿಷ್ಠಾಸ್ತತ್ಪರಾಯಣಾಃ ।
ಪಶ್ಯಂತಿ ಮಾಂ ಮಹಾತ್ಮಾನೋ ಯತಯೋ ವಿಶ್ವಮೀಶ್ವರಂ ॥ 39.51 ॥

ಏತತ್ ತತ್ ಪರಮಂ ಜ್ಞಾನಂ ಕೇವಲಂ ಸನ್ನಿರಂಜನಂ ।
ಅಹಂ ಹಿ ವೇದ್ಯೋ ಭಗವಾನ್ ಮಮ ಮೂರ್ತ್ತಿರಿಯಂ ಶಿವಾ ॥ 39.52 ॥

ಬಹೂನಿ ಸಾಧನಾನೀಹ ಸಿದ್ಧಯೇ ಕಥಿತಾನಿ ತು ।
ತೇಷಾಮಭ್ಯಧಿಕಂ ಜ್ಞಾನಂ ಮಾಮಕಂ ದ್ವಿಜಪುಂಗವಾಃ ॥ 39.53 ॥

ಜ್ಞಾನಯೋಗರತಾಃ ಶಾಂತಾ ಮಾಮೇವ ಶರಣಂ ಗತಾಃ ।
ಯೇ ಹಿ ಮಾಂ ಭಸ್ಮನಿರತಾ ಧ್ಯಾಯಂತಿ ಸತತಂ ಹೃದಿ ॥ 39.54 ॥

ಮದ್ಭಕ್ತಿಪರಮಾ ನಿತ್ಯಂ ಯತಯಃ ಕ್ಷೀಣಕಲ್ಮಷಾಃ ।
ನಾಶಯಾಮ್ಯಚಿರಾತ್ ತೇಷಾಂ ಘೋರಂ ಸಂಸಾರಸಾಗರಂ ॥ 39.55 ॥

ಪ್ರಶಾಂತಃ ಸಂಯತಮನಾ ಭಸ್ಮೋದ್ಧೂಲಿತವಿಗ್ರಹಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯರತೋ ನಗ್ನೋ ವ್ರತಂ ಪಾಶುಪತಂ ಚರೇತ್ ॥ 39.56 ॥

ನಿರ್ಮಿತಂ ಹಿ ಮಯಾ ಪೂರ್ವಂ ವ್ರತಂ ಪಾಶುಪತಂ ಪರಂ ।
ಗುಹ್ಯಾದ್ ಗುಹ್ಯತಮಂ ಸೂಕ್ಷ್ಮಂ ವೇದಸಾರಂ ವಿಮುಕ್ತಯೇ ॥ 39.57 ॥

ಯದ್ ವಾ ಕೌಪೀನವಸನಃ ಸ್ಯಾದ್ವಾದಿಗ್ವಸನೋ ಮುನಿಃ ।
ವೇದಾಭ್ಯಾಸರತೋ ವಿದ್ವಾನ್ ಧ್ಯಾಯೇತ್ ಪಶುಪತಿಂ ಶಿವಂ ॥ 39.58 ॥

ಏಷ ಪಾಶುಪತೋ ಯೋಗಃ ಸೇವನೀಯೋ ಮುಮುಕ್ಷುಭಿಃ ।
ಭಸ್ಮಚ್ಛನ್ನೈರ್ಹಿ ಸತತಂ ನಿಷ್ಕಾಮೈರಿತಿ ಶ್ರುತಂ ॥ 39.59 ॥

ವೀತರಾಗಭಯಕ್ರೋಧಾ ಮನ್ಮಯಾ ಮಾಮುಪಾಶ್ರಿತಾಃ ।
ಬಹವೋಽನೇನ ಯೋಗೇನ ಪೂತಾ ಮದ್ಭಾವಮಾಗತಾಃ ॥ 39.60 ॥

ಅನ್ಯಾನಿ ಚೈವ ಶಾಸ್ತ್ರಾಣಿ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ ಮೋಹನಾನಿತು ।
ವೇದವಾದವಿರುದ್ಧಾನಿ ಮಯೈವ ಕಥಿತಾನಿ ತು ॥ 39.61 ॥

ವಾಮಂ ಪಾಶುಪತಂ ಸೋಮಂ ಲಾಕುಲಂ ಚೈವ ಭೈರವಂ ।
ಅಸೇವ್ಯಮೇತತ್ ಕಥಿತಂ ವೇದಬಾಹ್ಯಂ ತಥೇತರಂ ॥ 39.62 ॥

ವೇದಮುರ್ತ್ತಿರಹಂ ವಿಪ್ರಾ ನಾನ್ಯಶಾಸ್ತ್ರಾರ್ಥವೇದಿಭಿಃ ।
ಜ್ಞಾಯತೇ ಮತ್ಸ್ವರೂಪಂ ತು ಮುಕ್ತ್ವಾ ವೇದಂ ಸನಾತನಂ ॥ 39.63 ॥

ಸ್ಥಾಪಯಧ್ವಮಿದಂ ಮಾರ್ಗಂ ಪೂಜಯಧ್ವಂ ಮಹೇಶ್ವರಂ ।
ಅಚಿರಾದೈಶ್ವರಂ ಜ್ಞಾನಮುತ್ಪತ್ಸ್ಯತಿ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 39.64 ॥

ಮಯಿ ಭಕ್ತಿಶ್ಚ ವಿಪುಲಾ ಭವತಾಮಸ್ತು ಸತ್ತಮಾಃ ।
ಧ್ಯಾತಮಾತ್ರೋ ಹಿ ಸಾನ್ನಿಧ್ಯಂ ದಾಸ್ಯಾಮಿ ಮುನಿಸತ್ತಮಾಃ ॥ 39.65 ॥

ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಭಗವಾನ್ ಸೋಮಸ್ತತ್ರೈವಾಂತರಧೀಯತ ।
ತೋಽಪಿ ದಾರುವನೇ ತಸ್ಮಿನ್ ಪೂಜಯಂತಿ ಸ್ಮ ಶಂಕರಂ ॥ 39.66 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯರತಾಃ ಶಾಂತಾ ಜ್ಞಾನಯೋಗಪರಾಯಣಾಃ ।
ಸಮೇತ್ಯ ತೇ ಮಹಾತ್ಮಾನೋ ಮುನಯೋ ಬ್ರಹ್ಮವಾದಿನಃ ॥ 39.67 ॥

ವಿಚಕ್ರಿರೇ ಬಹೂನ್ ವಾದಾನ್ನಧ್ಯಾತ್ಮಜ್ಞಾನಸಮಾಶ್ರಯಾನ್ ।
ಕಿಮಸ್ಯ ಜಗತೋ ಮೂಲಮಾತ್ಮಾ ಚಾಸ್ಮಾಕಮೇವ ಹಿ ॥ 39.68 ॥

ಕೋಽಪಿ ಸ್ಯಾತ್ ಸರ್ವಭಾವಾನಾಂ ಹೇತುರೀಶ್ವರ ಏವ ಚ ।
ಇತ್ಯೇವಂ ಮನ್ಯಮಾನಾನಾಂ ಧ್ಯಾನಮಾರ್ಗಾವಲಂಬಿನಾಂ ।
ಆವಿರಾಸೀನ್ಮಹಾದೇವೀ ದೇವೀ ಗಿರಿವರಾತ್ಮಜಾ ॥ 39.69 ॥

ಕೋಟಿಸೂರ್ಯಪ್ರತೀಕಾಶಾ ಜ್ವಾಲಾಮಾಲಾಸಮಾವೃತಾ ।
ಸ್ವಭಾಭಿರ್ವಿಮಲಾಭಿಸ್ತು ಪೂರಯಂತೀ ನಭಸ್ತಲಂ ॥ 39.70 ॥

ತಾಮನ್ವಪಶ್ಯನ್ ಗಿರಿಜಾಮಮೇಯಾಂಜ್ವಾಲಾಸಹಸ್ರಾಂತರಸನ್ನಿವಿಷ್ಟಾಂ ।
ಪ್ರಣೇಮುರೇತಾಮಖಿಲೇಶಪತ್ನೀಂಜಾನಂತಿ ಚೈತತ್ ಪರಮಸ್ಯ ಬೀಜಂ ॥ 39.71 ॥

ಅಸ್ಮಾಕಮೇಷಾ ಪರಮೇಶಪತ್ನೀಗತಿಸ್ತಥಾತ್ಮಾ ಗಗನಾಭಿಧಾನಾ ।
ಪಶ್ಯಂತ್ಯಥಾತ್ಮಾನಮಿದಂ ಚ ಕೃತ್ಸ್ನಂತಸ್ಯಾಮಥೈತೇ ಮುನಯಶ್ಚ ವಿಪ್ರಾಃ ॥ 39.72 ॥

ನಿರೀಕ್ಷಿತಾಸ್ತೇ ಪರಮೇಶಪತ್ನ್ಯಾತದಂತರೇ ದೇವಮಶೇಷಹೇತುಂ ।
ಪಶ್ಯಂತಿ ಶಂಭುಂ ಕವಿಮೀಶಿತಾರಂ ರುದ್ರಂ ಬೃಹಂತಂ ಪುರುಷಂ ಪುರಾಣಂ ॥ 39.73 ॥

ಆಲೋಕ್ಯ ದೇವೀಮಥ ದೇವಮೀಶಂಪ್ರಣೇಮುರಾನಂದಮವಾಪುರಗ್ರ್ಯಂ ।
ಜ್ಞಾನಂ ತದೀಶಂ ಭಗವತ್ಪ್ರಸಾದಾ-ದಾವಿರ್ಬಭೌ ಜನ್ಮವಿನಾಶಹೇತು ॥ 39.74 ॥

ಇಯಂ ಹಿ ಸಾ ಜಗತೋ ಯೋನಿರೇಕಾಸರ್ವಾತ್ಮಿಕಾ ಸರ್ವನಿಯಾಮಿಕಾ ಚ ।
ಮಾಹೇಶ್ವರೀಶಕ್ತಿರನಾದಿಸಿದ್ಧಾ ವ್ಯೋಮಾಭಿಧಾನಾ ದಿವಿ ರಾಜತೀವ ॥ 39.75 ॥

ಅಸ್ಯಾಂ ಮಹತ್ಪರಮೇಷ್ಠೀ ಪರಸ್ತಾ-ನ್ಮಹೇಶ್ವರಃ ಶಿವ ಏಕಃ ಸ ರುದ್ರಃ ।
ಚಕಾರ ವಿಶ್ವಂ ಪರಶಕ್ತಿನಿಷ್ಠಂಮಾಯಾಮಥಾರುಹ್ಯ ಚ ದೇವದೇವಃ ॥ 39.76 ॥

ಏಕೋ ದೇವಃ ಸರ್ವಭೂತೇಷು ಗೂಢೋಮಾಯೀ ರುದ್ರಃ ಸಕಲೋ ನಿಷ್ಕಲಶ್ಚ ।
ಸ ಏವ ದೇವೀ ನ ಚ ತದ್ವಿಭಿನ್ನ-ಮೇತಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಹ್ಯಮೃತತ್ವಂ ವ್ರಜಂತಿ ॥ 39.77 ॥

ಅಂತರ್ಹಿತೋಽಭೂದ್ ಭಗವಾನ್ಮಹೇಶೋದೇವ್ಯಾ ತಯಾ ಸಹ ದೇವಾದಿದೇವಃ ।
ಆರಾಧಯಂತಿ ಸ್ಮ ತಮಾಧಿದೇವಂವನೌಕಸಸ್ತೇ ಪುನರೇವ ರುದ್ರಂ ॥ 39.78 ॥

ಏತದ್ ವಃ ಕಥಿತಂ ಸರ್ವಂ ದೇವದೇವಸ್ಯ ಚೇಷ್ಟಿತಂ ।
ದೇವದಾರುವನೇ ಪೂರ್ವಂ ಪುರಾಣೇ ಯನ್ಮಯಾ ಶ್ರುತಂ ॥ 39.79 ॥

ಯಃ ಪಠೇಚ್ಛೃಣುಯಾನ್ನಿತ್ಯಂ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ।
ಶ್ರಾವಯೇದ್ ವಾ ದ್ವಿಜಾನ್ ಶಾಂತಾನ್ ಸ ಯಾತಿ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 39.80 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ನವತ್ರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥39 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಚತ್ವಾರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಸೂತ ಉವಾಚ ।
ಏಷಾ ಪುಣ್ಯತಮಾ ದೇವೀ ದೇವಗಂಧರ್ವಸೇವಿತಾ ।
ನರ್ಮದಾ ಲೋಕವಿಖ್ಯಾತಾ ತೀರ್ಥಾನಾಮುತ್ತಮಾ ನದೀ ॥ 40.1 ॥

ತಸ್ಯಾಃ ಶೃಣುಧ್ವಂ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ಮಾರ್ಕಂಡೇಯೇನ ಭಾಷಿತಂ ।
ಯುಧಿಷ್ಠಿರಾಯ ತು ಶುಭಂ ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಣಾಶನಂ ॥ 40.2 ॥

ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಉವಾಚ ।
ಶ್ರುತಾಸ್ತೇ ವಿವಿಧಾ ಧರ್ಮಾಸ್ತತ್ಪ್ರಸಾದಾನ್ಮಹಾಮುನೇ ।
ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ಚ ಪ್ರಯಾಗಸ್ಯ ತೀರ್ಥಾನಿ ವಿವಿಧಾನಿ ಚ ॥ 40.3 ॥

ನರ್ಮದಾ ಸರ್ವತೀರ್ಥಾನಾಂ ಮುಖ್ಯಾ ಹಿ ಭವತೇರಿತಾ ।
ತಸ್ಯಾಸ್ತ್ವಿದಾನೀಂ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ವಕ್ತುಮರ್ಹಸಿ ಸತ್ತಮ ॥ 40.4 ॥

ಮಾರ್ಕಂಡೇಯ ಉವಾಚ
ನರ್ಮದಾ ಸರಿತಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠಾ ರುದ್ರದೇಹಾದ್ ವಿನಿಃ ಸೃತಾ ।
ತಾರಯೇತ್ ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ಸ್ಥಾವರಾಣಿ ಚರಾಣಿ ಚ ॥ 40.5 ॥

ನರ್ಮದಾಯಾಸ್ತು ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ಪುರಾಣೇ ಯನ್ಮಯಾ ಶ್ರುತಂ ।
ಇದಾನೀಂ ತತ್ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಶೃಣುಷ್ವೈಕಮನಾಃ ಶುಭಂ ॥ 40.6 ॥

ಪುಣ್ಯಾ ಕನಖಲೇ ಗಂಗಾ ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರೇ ಸರಸ್ವತೀ ।
ಗ್ರಾಮೇ ವಾ ಯದಿ ವಾಽರಣ್ಯೇ ಪುಣ್ಯಾ ಸರ್ವತ್ರ ನರ್ಮದಾ ॥ 40.7 ॥

ತ್ರಿಭಿಃ ಸಾರಸ್ವತಂ ತೋಯಂ ಸಪ್ತಾಹೇನ ತು ಯಾಮುನಂ ।
ಸದ್ಯಃ ಪುನಾತಿ ಗಾಂಗೇಯಂ ದರ್ಶನಾದೇವ ನಾರ್ಮದಂ ॥ 40.8 ॥

ಕಲಿಂಗದೇಶಪಶ್ಚಾರ್ದ್ಧೇ ಪರ್ವತೇಽಮರಕಂಟಕೇ ।
ಪುಣ್ಯಾ ಚ ತ್ರಿಷು ಲೋಕೇಷು ರಮಣೀಯಾ ಮನೋರಮಾ ॥ 40.9 ॥

ಸದೇವಾಸುರಗಂಧರ್ವಾ ಋಷಯಶ್ಚ ತಪೋಧನಾಃ ।
ತಪಸ್ತಪ್ತ್ವಾ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ಸಿದ್ಧಿಂ ತು ಪರಮಾಂ ಗತಾಃ ॥ 40.10 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ನಿಯಮಸ್ಥೋ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ।
ಉಪೋಷ್ಯ ರಜನೀಮೇಕಾಂ ಕುಲಾನಾಂ ತಾರಯೇಚ್ಛತಂ ॥ 440.11 ॥

ಯೋಜನಾನಾಂ ಶತಂ ಸಾಗ್ರಂ ಶ್ರೂಯತೇ ಸರಿದುತ್ತಮಾ ।
ವಿಸ್ತಾರೇಣ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ಯೋಜನದ್ವಯಮಾಯತಾ ॥ 40.12 ॥

ಷಷ್ಟಿತೀರ್ಥಸಹಸ್ರಾಣಿ ಷಷ್ಟಿಕೋಟ್ಯಸ್ತಥೈವ ಚ ।
ಪರ್ವತಸ್ಯ ಸಮಂತಾತ್ ತು ತಿಷ್ಠಂತ್ಯಮರಕಂಟಕೇ ॥ 40.13 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಶುಚಿರ್ಭೂತ್ವಾ ಜಿತಕ್ರೋಧೋ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ।
ಸರ್ವಹಿಂಸಾನಿವೃತ್ತಸ್ತು ಸರ್ವಭೂತಹಿತೇ ರತಃ ॥ 40.14 ॥

ಏವಂ ಶುದ್ಧಸಮಾಚಾರೋ ಯಸ್ತು ಪ್ರಾಣಾನ್ ಸಮುತ್ಸೃಜೇತ್ ।
ತಸ್ಯ ಪುಣ್ಯಫಲಂ ರಾಜನ್ ಶೃಣುಷ್ವಾವಹಿತೋ ನೃಪ ॥ 40.15 ॥

ಶತವರ್ಷಸಹಸ್ರಾಣಿ ಸ್ವರ್ಗೇ ಮೋದತಿ ಪಾಂಡವ ।
ಸಪ್ಸರೋಗಣಸಂಕೀರ್ಣೋ ದಿವ್ಯಸ್ತ್ರೀಪರಿವಾರಿತಃ ॥ 40.16 ॥

ದಿವ್ಯಗಂಧಾನುಲಿಪ್ತಶ್ಚ ದಿವ್ಯಪುಷ್ಪೋಪಶೋಭಿತಃ ।
ಕ್ರೀಡತೇ ದೇವಲೋಕೇ ತು ದೈವತೈಃ ಸಹ ಮೋದತೇ ॥ 40.17 ॥

ತತಃ ಸ್ವರ್ಗಾತ್ ಪರಿಭ್ರಷ್ಟೋ ರಾಜಾ ಭವತಿ ಧಾರ್ಮಿಕಃ ।
ಗೃಹಂ ತು ಲಭತೇಽಸೌ ವೈ ನಾನಾರತ್ನಸಮನ್ವಿತಂ ॥ 40.18 ॥

ಸ್ತಂಭೈರ್ಮಣಿಮಯೈರ್ದಿವ್ಯೈರ್ವಜ್ರವೈಢೂರ್ಯಭೂಷಿತಂ ।
ಆಲೇಖ್ಯವಾಹನೈಃ ಶುಭ್ರೈರ್ದಾಸೀದಾಸಸಮನ್ವಿತಂ ॥ 40.19 ॥

ರಾಜರಾಜೇಶ್ವರಃ ಶ್ರೀಮಾನ್ ಸರ್ವಸ್ತ್ರೀಜನವಲ್ಲಭಃ ।
ಜೀವೇದ್ ವರ್ಷಶತಂ ಸಾಗ್ರಂ ತತ್ರ ಭೋಗಸಮನ್ವಿತಃ ॥ 40.20 ॥

ಅಗ್ನಿಪ್ರವೇಶೇಽಥ ಜಲೇ ಅಥವಾಽನಶನೇ ಕೃತೇ ।
ಅನಿವರ್ತ್ತಿಕಾ ಗತಿಸ್ತಸ್ಯ ಪವನಸ್ಯಾಂಬರೇ ಯಥಾ ॥ 40.21 ॥

ಪಶ್ಚಿಮೇ ಪರ್ವತತಟೇ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನಃ ।
ಹ್ರದೋ ಜಲೇಶ್ವರೋ ನಾಮ ತ್ರಿಷು ಲೋಕೇಷು ವಿಶ್ರುತಃ ॥ 40.22 ॥

ತತ್ರ ಪಿಂಡಪ್ರದಾನೇನ ಸಂಧ್ಯೋಪಾಸನಕರ್ಮಣಾ ।
ದಶವರ್ಷಸಹಸ್ರಾಣಿ ತರ್ಪಿತಾಃ ಸ್ಯುರ್ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 40.23 ॥

ದಕ್ಷಿಣೇ ನರ್ಮದಾಕೂಲೇ ಕಪಿಲಾಖ್ಯಾ ಮಹಾನದೀ ।
ಸರಲಾರ್ಜುನಸಂಚ್ಛನ್ನಾ ನಾತಿದೂರೇ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಾ ॥ 40.24 ॥

ಸಾ ತು ಪುಣ್ಯಾ ಮಹಾಭಾಗಾ ತ್ರಿಷು ಲೋಕೇಷು ವಿಶ್ರುತಾ ।
ತತ್ರ ಕೋಟಿಶತಂ ಸಾಗ್ರಂ ತೀರ್ಥಾನಾಂ ತು ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ॥ 40.25 ॥

ತಸ್ಮಿಂಸ್ತೀರ್ಥೇ ತು ಯೇ ವೃಕ್ಷಾಃ ಪತಿತಾಃ ಕಾಲಪರ್ಯಯಾತ್ ।
ನರ್ಮದಾತೋಯಸಂಸ್ಪೃಷ್ಟಾಸ್ತೇ ಯಾಂತಿ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 40.26 ॥

ದ್ವಿತೀಯಾ ತು ಮಹಾಭಾಗಾ ವಿಶಲ್ಯಕರಣೀ ಶುಭಾ ।
ತತ್ರ ತೀರ್ಥೇ ನರಃ ಸ್ನಾತ್ವಾ ವಿಶಲ್ಯೋ ಭವತಿ ಕ್ಷಣಾತ್ ॥ 40.27 ॥

ಕಪಿಲಾ ಚ ವಿಶಲ್ಯಾ ಚ ಶ್ರೂಯತೇ ರಾಜಸತ್ತಮ ।
ಈಶ್ವರೇಣ ಪುರಾ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ಲೋಕಾನಾಂ ಹಿತಕಾಮ್ಯಯಾ ॥ 40.28 ॥

ಅನಾಶಕಂ ತು ಯಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ತಸ್ಮಿಂಸ್ತೀರ್ಥೇ ನರಾಧಿಪ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ರುದ್ರಲೋಕಂ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 40.29 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ನಶ್ವಮೇಧಫಲಂ ಲಭೇತ್ ।
ಯೇ ವಸಂತ್ಯುತ್ತರೇ ಕೂಲೇ ರುದ್ರಲೋಕೇ ವಸಂತಿ ತೇ ॥ 40.30 ॥

ಸರಸ್ವತ್ಯಾಂ ಚ ಗಂಗಾಯಾಂ ನರ್ಮದಾಯಾಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ।
ಸಮಂ ಸ್ನಾನಂ ಚ ದಾನಂ ಚ ಯಥಾ ಮೇ ಶಂಕರೋಽಬ್ರವೀತ್ ॥ 40.31 ॥

ಪರಿತ್ಯಜತಿ ಯಃ ಪ್ರಣಾನ್ ಪರ್ವತೇಽಮರಕಂಟಕೇ ।
ವರ್ಷಕೋಟಿಶತಂ ಸಾಗ್ರಂ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 40.32 ॥

ನರ್ಮದಾಯಾಂ ಜಲಂ ಪುಣ್ಯಂ ಫೇನೋರ್ಮಿಸಮಲೀಕೃತಂ ।
ಪವಿತ್ರಂ ಶಿರಸಾ ಧೃತ್ವಾ ಸರ್ವಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ॥ 40.33 ॥

ನರ್ಮದಾ ಸರ್ವತಃ ಪುಣ್ಯಾ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಪಹಾರಿಣೀ ।
ಅಹೋರಾತ್ರೋಪವಾಸೇನ ಮುಚ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಯಾ ॥ 40.34 ॥

ಜಾಲೇಶ್ವರಂ ತೀರ್ಥವರಂ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನಂ ।
ತತ್ರ ಗತ್ವಾ ನಿಯಮವಾನ್ ಸರ್ವಕಾಮಾಂಲ್ಲಭೇನ್ನರಃ ॥ 40.35 ॥

ಚಂದ್ರಸೂರ್ಯೋಪರಾಗೇ ತು ಗತ್ವಾ ಹ್ಯಮರಕಂಟಕಂ ।
ಅಶ್ವಮೇಧಾದ್ ದಶಗುಣಂ ಪುಣ್ಯಮಾಪ್ನೋತಿ ಮಾನವಃ ॥ 40.36 ॥

ಏಷ ಪುಣ್ಯೋ ಗಿರಿವರೋ ದೇವಗಂಧರ್ವಸೇವಿತಃ ।
ನಾನಾದ್ರುಮಲತಾಕೀರ್ಣೋ ನಾನಾಪುಷ್ಪೋಪಶೋಭಿತಃ ॥ 40.37 ॥

ತತ್ರ ಸಂನಿಹಿತೋ ರಾಜನ್ ದೇವ್ಯಾ ಸಹ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮಾ ವಿಷ್ಣುಸ್ತಥಾ ಚೇಂದ್ರೋ ವಿದ್ಯಾಧರಗಣೈಃ ಸಹ ॥ 40.38 ॥

ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಂ ತು ಯಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ಪರ್ವತಂ ಹ್ಯಮರಕಂಟಕಂ ।
ಪೌಂಡರೀಕಸ್ಯ ಯಜ್ಞಸ್ಯ ಫಲಂ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಮಾನಃ ॥ 40.39 ॥

ಕಾವೇರೀ ನಾಮ ವಿಪುಲಾ ನದೀ ಕಲ್ಮಷನಾಶಿನೀ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಮಹಾದೇವಮರ್ಚಯೇದ್ ವೃಷಭಧ್ವಜಂ ।
ಸಂಗಮೇ ನರ್ಮದಾಯಾಸ್ತು ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 40.40 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥40 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಏಕಚತ್ವಾರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಮಾರ್ಕಂಡೇಯ ಉವಾಚ
ನರ್ಮದಾ ಸರಿತಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠಾ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶಿನೀ ।
ಮುನಿಭಿಃ ಕಥಿತಾ ಪೂರ್ವಮೀಶ್ವರೇಣ ಸ್ವಯಂಭುವಾ ॥ 41.1 ॥

ಮುನಿಭಿಃ ಸಂಸ್ತುತಾ ಹ್ಯೇಷಾ ನರ್ಮದಾ ಪ್ರವರಾ ನದೀ ।
ರುದ್ರಗಾತ್ರಾದ್ ವಿನಿಷ್ಕ್ರಾಂತಾ ಲೋಕಾನಾಂ ಹಿತಕಾಮ್ಯಯಾ ॥ 41.2 ॥

ಸರ್ವಪಾಪಹರಾ ನಿತ್ಯಂ ಸರ್ವದೇವನಮಸ್ಕೃತಾ ।
ಸಂಸ್ತುತಾ ದೇವಗಂಧರ್ವೈರಪ್ಯರೋಭಿಸ್ತಥೈವ ಚ ॥ 41.3 ॥

ಉತ್ತರೇ ಚೈವ ತತ್ಕೂಲೇ ತೀರ್ಥಂ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಶ್ರುತೇ ।
ನಾಮ್ನಾ ಭದ್ರೇಶ್ವರಂ ಪುಣ್ಯಂ ಸರ್ವಪಾಪಹರಂ ಶುಭಂ ॥ 41.4 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ದೈವತೈಃ ಸಹ ಮೋಹತೇ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ತೀರ್ಥಮಾಮ್ರಾತಕೇಶ್ವರಂ ॥ 41.5 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ಗೋಸಹಸ್ರಫಲಂ ಲಭೇತ್ ।
ತತೋಽಙ್ಗಾರಕೇಶ್ವರಂ ಗಚ್ಛೇನ್ನಿಯತೋ ನಿಯತಾಯನಃ ॥ 41.6 ॥

ಸರ್ವಪಾಪವಿಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಕೇದಾರಂ ನಾಮ ಪುಣ್ಯದಂ ॥ 41.7 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವೋದಕಂ ಕೃತ್ವಾ ಸರ್ವಾನ್ ಕಾಮಾನವಾಪ್ನುಯಾತ್ ।
ನಿಷ್ಫಲೇಶಂತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನಂ ॥ 41.8 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಮಹಾರಾಜ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಬಾಣತೀರ್ಥಮನುತ್ತಮಂ ॥ 41.9 ॥

ತತ್ರ ಪ್ರಾಣಾನ್ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ರುದ್ರಲೋಕಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ।
ತತಃ ಪುಷ್ಕರಿಣೀಂ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 41.10 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ಸಿಂಹಾಸನಪತಿರ್ಭವೇತ್ ।
ಶಕ್ರತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ಕೂಲೇ ಚೈವ ತು ದಕ್ಷಿಣೇ ॥ 41.11 ॥

ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಇಂದ್ರಸ್ಯಾರ್ದ್ಧಾಸನಂ ಲಭೇತ್ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಶೂಲಭೇದಮಿತಿ ಶ್ರುತಂ ॥ 41.12 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾರ್ಚಯೇದ್ ದೇವಂ ಗೋಸಹಸ್ರಫಲಂ ಲಭೇತ್ ।
ಉಪೋಷ್ಯ ರಜನೀಮೇಕಾಂ ಸ್ನಾನಂ ಕೃತ್ವಾ ಯಥಾವಿಧಿ ॥ 41.13 ॥

ಆರಾಧಯೇನ್ಮಹಾಯೋಗಂ ದೇವಂ ನಾರಾಯಣಂ ಹರಿಂ ।
ಗೋಸಹಸ್ರಫಲಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ವಿಷ್ಣುಲೋಕಂ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 41.14 ॥

ಋಷಿತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗತ್ವಾ ಸರ್ವಪಾಪಹರಂ ನೃಣಾಂ ।
ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಶಿವಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 41.15 ॥

ನಾರದಸ್ಯ ತು ತತ್ರೈವ ತೀರ್ಥಂ ಪರಮಶೋಭನಂ ।
ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಗೋಸಹಸ್ರಫಲಂ ಲಭೇತ್ ॥ 41.16 ॥

ಯತ್ರ ತಪ್ತಂ ತಪಃ ಪೂರ್ವಂ ನಾರದೇನ ಸುರರ್ಷಿಣಾ ।
ಪ್ರತೀಸ್ತಸ್ಯ ದದೌ ಯೋಗಂ ದೇವದೇವೋ ಮಹೇಶ್ವರಃ ॥ 41.17 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ನಿರ್ಮಿತಂ ಲಿಂಗಂ ಬ್ರಹ್ಮೇಶ್ವರಮಿತಿ ಶ್ರುತಂ ।
ಯತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 41.18 ॥

ಋಣತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸ ಋಣಾನ್ಮುಚ್ಯತೇ ಧ್ರುವಂ ।
ವಟೇಶ್ವರಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಪರ್ಯಾಪ್ತಂ ಜನ್ಮನಃ ಫಲಂ ॥ 41.19 ॥

ಭೀಮೇಶ್ವರಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸರ್ವವ್ಯಾಧಿವಿನಾಶನಂ ।
ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಸರ್ವದುಃಖೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ॥ 41.20 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಪಿಂಗಲೇಶ್ವರಮುತ್ತಮಂ ।
ಅಹೋರಾತ್ರೋಪವಾಸೇನ ತ್ರಿರಾತ್ರಫಲಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 41.21 ॥

ತಸ್ಮಿಂಮಸ್ತೀರ್ಥೇ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ಕಪಿಲಾಂ ಯಃ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ।
ಯಾವಂತಿ ತಸ್ಯಾ ರೋಮಾಣಿ ತತ್ಪ್ರಸೂತಿಕುಲೇಷು ಚ ॥ 41.22 ॥

ತಾವದ್ ವರ್ಷಸಹಸ್ರಾಣಿ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥

ಯಸ್ತು ಪ್ರಾಣಪರಿತ್ಯಾಗಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ತತ್ರ ನರಾಧಿಪ ॥ 41.23 ॥

ಅಕ್ಷಯಂ ಮೋದತೇ ಕಾಲಂ ಯಾವಚ್ಚಂದ್ರದಿವಾಕರೌ ।
ನರ್ಮದಾತಟಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಯೇ ಚ ತಿಷ್ಠಂತಿ ಮಾನವಾಃ ॥ 41.24 ॥

ತೇ ಮೃತಾಃ ಸ್ವರ್ಗಮಾಯಾಂತಿ ಸಂತಃ ಸುಕೃತಿನೋ ಯಥಾ ।
ತತೋ ದೀಪ್ತೇಶ್ವರಂ ಗಚ್ಛೇದ್ ವ್ಯಾಸತೀರ್ಥಂ ತಪೋವನಂ ॥ 41.25 ॥

ನಿವರ್ತ್ತಿತಾ ಪುರಾ ತತ್ರ ವ್ಯಾಸಭೀತಾ ಮಹಾನದೀ ।
ಹುಂಕಾರಿತಾ ತು ವ್ಯಾಸೇನ ದಕ್ಷಿಣೇನ ತತೋ ಗತಾ ॥ 41.26 ॥

ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಂ ತು ಯಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ತಸ್ಮಿಂಸ್ತೀರ್ಥೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ।
ಪ್ರೀತಸ್ತಸ್ಯ ಭವೇದ್ ವ್ಯಾಸೋ ವಾಂಛಿತಂ ಲಭತೇ ಫಲಂ ॥ 41.27 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಇಕ್ಷುನದ್ಯಾಸ್ತು ಸಂಗಮಂ ।
ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಶ್ರುತಂ ಪುಣ್ಯಂ ತತ್ರ ಸನ್ನಿಹಿತಃ ಶಿವಃ ॥ 41.28 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ಗಾಣಪತ್ಯಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ।
ಸ್ಕಂದತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಣಾಶನಂ ॥ 41.29 ॥

ಆಜನ್ಮನಃ ಕೃತಂ ಪಾಪಂ ಸ್ನಾತಸ್ತತ್ರ ವ್ಯಪೋಹತಿ ।
ತತ್ರ ದೇವಾಃ ಸಗಂಧರ್ವಾ ಭರ್ಗಾತ್ಮಜಮನುತ್ತಮಂ ॥ 41.30 ॥

ಉಪಾಸತೇ ಮಹಾತ್ಮಾನಂ ಸ್ಕಂದಂ ಶಕ್ತಿಧಿರಂ ಪ್ರಭುಂ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇದಾಂಗಿರಸಂ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 41.31 ॥

ಗೋಸಹಸ್ರಫಲಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ರುದ್ರಲೋಕಂ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ।
ಅಂಗಿರಾ ಯತ್ರ ದೇವೇಶಂ ಬ್ರಹ್ಮಪುತ್ರೋ ವೃಷಧ್ವಜಂ ॥ 41.32 ॥

ತಪಸಾರಾಧ್ಯ ವಿಶ್ವೇಶಂ ಲಬ್ಧವಾನ್ ಯೋಗಮುತ್ತಮಂ ।
ಕುಶತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಣಾಶನಂ ॥ 41.33 ॥

ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಪ್ರಕುರ್ವೀತ ಅಶ್ವಮೇಧಫಲಂ ಲಭೇತ್ ।
ಕೋಟಿತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಣಾಶನಂ ॥ 41.34 ॥

ಆಜನ್ಮನಃ ಕೃತಂ ಪಾಪಂ ಸ್ನಾತಸ್ತತ್ರ ವ್ಯಪೋಹತಿ ।
ಚಂದ್ರಭಾಗಾಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 41.35 ॥

ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಸೋಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ।
ನರ್ಮದಾದಕ್ಷಿಣೇ ಕೂಲೇ ಸಂಗಮೇಶ್ವರಮುತ್ತಮಂ ॥ 41.36 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ಸರ್ವಯಜ್ಞಫಲಂ ಲಭೇತ್ ।
ನರ್ಮದಾಯೋತ್ತರೇ ಕೂಲೇ ತೀರ್ಥಂ ಪರಮಶೋಭನಂ ॥ 41.37 ॥

ಆದಿತ್ಯಾಯತನಂ ರಮ್ಯಮೀಶ್ವರೇಣ ತು ಭಾಷಿತಂ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ದತ್ತ್ವಾ ದಾನಂ ತು ಶಕ್ತಿತಃ ॥ 41.38 ॥

ತಸ್ಯ ತೀರ್ಥಪ್ರಭಾವೇಣ ಲಭತೇ ಚಾಕ್ಷಯಂ ಫಲಂ ।
ದರಿದ್ರಾ ವ್ಯಾಧಿತಾ ಯೇ ತು ಯೇ ಚ ದುಷ್ಕೃತಕರ್ಮಿಣಃ ॥ 41.39 ॥

ಮುಚ್ಯಂತೇ ಸರ್ವಪಾಪೇಭ್ಯಃ ಸೂರ್ಯಲೋಕಂ ಪ್ರಯಾಂತಿ ಚ ।
ಮಾತೃತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 41.40 ॥

ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಸ್ವರ್ಗಲೋಕಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ।
ತತಃ ಪಶ್ಚಿಮತೋ ಗಚ್ಛೇನ್ಮರುದಾಲಯಮುತ್ತಮಂ ॥ 41.41 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ಶುಚಿರ್ಭೂತ್ವಾ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಕಾಂಚನಂ ತು ದ್ವಿಜೋ ದದ್ಯಾದ್ ಯಥಾವಿಭವವಿಸ್ತರಂ ॥ 41.42 ॥

ಪುಷ್ಪಕೇಣ ವಿಮಾನೇನ ವಾಯುಲೋಕಂ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಅಹಲ್ಯಾತೀರ್ಥಮುತ್ತಮಂ ।
ಸ್ನಾನಮಾತ್ರಾದಪ್ಸರೋಭಿರ್ಮೋದತೇ ಕಾಲಮಕ್ಷಯಂ ॥ 41.43 ॥

ಚೈತ್ರಮಾಸೇ ತು ಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇ ಶುಕ್ಲಪಕ್ಷೇ ತ್ರಯೋದಶೀ ।
ಕಾಮದೇವದಿನೇ ತಸ್ಮಿನ್ನಹಲ್ಯಾಂ ಯಸ್ತು ಪೂಜಯೇತ್ ॥ 41.44 ॥

ಯತ್ರ ತತ್ರ ಸಮುತ್ಪನ್ನೋ ವರಸ್ತತ್ರ ಪ್ರಿಯೋ ಭವೇತ್ ।
ಸ್ತ್ರೀವಲ್ಲಭೋ ಭವೇಚ್ಛ್ರೀಮಾನ್ ಕಾಮದೇವ ಇವಾಪರಃ ॥ 41.45 ॥

ಅಯೋಧ್ಯಾಂ ತು ಸಮಾಸಾದ್ಯ ತೀರ್ಥಂ ಶಕ್ರಸ್ಯ ವಿಶ್ರುತಂ ।
ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಗೋಸಹಸ್ರಫಲಂ ಲಭೇತ್ ॥ 41.46 ॥

ಸೋಮತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಸರ್ವಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ॥ 41.47 ॥

ಸೋಮಗ್ರಹೇ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ಪಾಪಕ್ಷಯಕರಂ ಭವೇತ್ ।
ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಶ್ರುತಂ ರಾಜನ್ ಸೋಮತೀರ್ಥಂ ಮಹಾಫಲಂ ॥ 41.48 ॥

ಯಸ್ತು ಚಾಂದ್ರಾಯಣಂ ಕುರ್ಯಾತ್ ತತ್ರ ತೀರ್ಥೇ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ಸೋಮಲೋಕಂ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 41.49 ॥

ಅಗ್ನಿಪ್ರವೇಶಂ ಯಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ಸೋಮತೀರ್ಥೇ ನರಾಧಿಪ ।
ಜಲೇ ಚಾನಶನಂ ವಾಪಿ ನಾಸೌ ಮರ್ತ್ಯೋಽಭಿಜಾಯತೇ ॥ 41.50 ॥

ಸ್ತಂಭತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಸೋಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 41.51 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ವಿಷ್ಣುತೀರ್ಥಮನುತ್ತಮಂ ।
ಯೋಧನೀಪುರಮಾಖ್ಯಾತಂ ವಿಷ್ಣೋಃ ಸ್ಥಾನಮನುತ್ತಮಂ ॥ 41.52 ॥

ಅಸುರಾ ಯೋಧಿತಾಸ್ತತ್ರ ವಾಸುದೇವೇನ ಕೋಟಿಶಃ ।
ತತ್ರ ತೀರ್ಥಂ ಸಮುತ್ಪನ್ನಂ ವಿಷ್ಣುಶ್ರೀಕೋ ಭವೇದಿಹ ॥ 41.53 ॥

ಅಹೋರಾತ್ರೋಪವಾಸೇನ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಂ ವ್ಯಪೋಹತಿ ।
ನರ್ಮದಾದಕ್ಷಿಣೇ ಕೂಲೇ ತೀರ್ಥಂ ಪರಮಶೋಭನಂ ॥ 41.54 ॥

ಕಾಮತೀರ್ಥಮಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ಯತ್ರ ಕಾಮೋಽರ್ಚಯದ್ ಹರಿಂ ।
ತಸ್ಮಿಂಸ್ತೀರ್ಥೇ ನರಃ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಉಪವಾಸಪರಾಯಣಃ ॥ 41.55 ॥

ಕುಸುಮಾಯುಧರೂಪೇಣ ರುದ್ರೋಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಬ್ರಹ್ಮತೀರ್ಥಮನುತ್ತಮಂ ॥ 41.56 ॥

ಉಮಾಹಕಮಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ತತ್ರ ಸಂತರ್ಪಯೇತ್ ಪಿತೄನ್ ।
ಪೌರ್ಣಮಾಸ್ಯಾಮಮಾವಾಸ್ಯಾಂ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಕುರ್ಯಾದ್ ಯಥಾವಿಧಿ ॥ 41.57 ॥

ಗಜರೂಪಾ ಶಿಲಾ ತತ್ರ ತೋಯಮಧ್ಯೇ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಾ ।
ತಸ್ಮಿಂಸ್ತು ದಾಪಯೇತ್ ಪಿಂಡಾನ್ ವೈಶಾಖ್ಯಾಂತು ವಿಶೇಷತಃ ॥ 41.58 ॥

ಸ್ನಾತ್ವಾ ಸಮಾಹಿತಮನಾ ದಂಭಮಾತ್ಸರ್ಯವರ್ಜಿತಃ ।
ತೃಪ್ಯಂತಿ ಪಿತರಸ್ತಸ್ಯ ಯಾವತ್ ತಿಷ್ಠತಿ ಮೇದಿನೀ ॥ 41.59 ॥

ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಗಾಣಪತ್ಯಪದಂ ಲಭೇತ್ ॥ 41.60 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಲಿಂಗೋ ಯತ್ರ ಜನಾರ್ದನಃ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ವಿಷ್ಣುಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 41.61 ॥

ಯತ್ರ ನಾರಾಯಣೋ ದೇವೋ ಮುನೋನಾಂ ಭಾವಿತಾತ್ಮನಾಂ ।
ಸ್ವಾತ್ಮಾನಂ ದರ್ಶಯಾಮಾಸ ಲಿಂಗಂ ತತ್ ಪರಮಂ ಪದಂ ॥ 41.62 ॥

ಅಕೋಲ್ಲಂತು ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನಂ ।
ಸ್ನಾನಂ ದಾನಂ ಚ ತತ್ರೈವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ ಚ ಭೋಜನಂ ॥ 41.63 ॥

ಪಿಂಡಪ್ರಿದಾನಂ ಚ ಕೃತಂ ಪ್ರೇತ್ಯಾನಂತಫಲಪ್ರದಂ ।
ತ್ರಿಯಂಬಕೇನ ತೋಯೇನ ಯಶ್ಚರುಂ ಶ್ರಪಯೇತ್ ತತಃ ॥ 41.64 ॥

ಅಕೋಲ್ಲಮೂಲೇ ದದ್ಯಾಚ್ಚ ಪಿಂಡಾಂಶ್ಚೈವ ಯಥಾವಿಧಿ ।
ತಾರಿತಾಃ ಪಿತರಸ್ತೇನ ತೃಪ್ಯಂತ್ಯಾಚಂದ್ರತಾರಕಂ ॥ 41.65 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ತಾಪಸೇಶ್ವರಮುತ್ತಮಂ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ಪ್ರಾಪ್ನುಯಾತ್ ತಪಸಃ ಫಲಂ ॥ 41.66 ॥

ಶುಕ್ಲತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನಂ ।
ನಾಸ್ತಿ ತೇನ ಸಮಂತೀರ್ಥಂ ನರ್ಮದಾಯಾಂ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ॥ 41.67 ॥

ದರ್ಶನಾತ್ ಸ್ಪರ್ಶನಾತ್ ತಸ್ಯ ಸ್ನಾನದಾನತಪೋಜಪಾತ್ ।
ಹೋಮಾಚ್ಚೈವೋಪವಾಸಾಚ್ಚ ಶುಕ್ಲತೀರ್ಥೇ ಮಹತ್ಫಲಂ ॥ 41.68 ॥

ಯೋಜನಂ ತತ್ ಸ್ಮೃತಂ ಕ್ಷೇತ್ರಂ ದೇವಗಂಧರ್ವಸೇವಿತಂ ।
ಶುಕ್ಲತೀರ್ಥಮಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ಸರ್ವಪಾಪವಿನಾಶನಂ ॥ 41.69 ॥

ಪಾದಪಾಗ್ರೇಣ ದೃಷ್ಟೇನ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಂ ವ್ಯಪೋಹತಿ ।
ದೇವ್ಯಾ ಸಹ ಸದಾ ಭರ್ಗಸ್ತತ್ರ ತಿಷ್ಠತಿ ಶಂಕರಃ ॥ 41.70 ॥

ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷೇ ಚತುರ್ದಶ್ಯಾಂ ವೈಶಾಖೇ ಮಾಸಿ ಸುವ್ರತ ।
ಕೈಲಾಸಾಚ್ಚಾಭಿನಿಷ್ಕ್ರಮ್ಯ ತತ್ರ ಸನ್ನಿಹಿತೋ ಹರಃ ॥ 41.71 ॥

ದೇವದಾನವಗಂಧರ್ವಾಃ ಸಿದ್ಧವಿದ್ಯಾಧರಾಸ್ತಥಾ ।
ಗಣಾಶ್ಚಾಪ್ಸರಸೋ ನಾಗಾಸ್ತತ್ರ ತಿಷ್ಠಂತಿ ಪುಂಗವಾಃ ॥ 41.72 ॥

ರಂಜಿತಂ ಹಿ ಯಥಾ ವಸ್ತ್ರಂ ಶುಕ್ಲಂ ಭವತಿ ವಾರಿಣಾ ।
ಆಜನ್ಮನಿ ಕೃತಂ ಪಾಪಂ ಶುಕ್ಲತೀರ್ಥೇ ವ್ಯಪೋಹತಿ ॥ 41.73 ॥

ಸ್ನಾನಂ ದಾನಂ ತಪಃ ಶ್ರಾದ್ಧಮನಂತಂ ತತ್ರ ದೃಶ್ಯತೇ ॥

ಶುಕ್ಲತೀರ್ಥಾತ್ ಪರಂ ತೀರ್ಥಂ ನ ಭವಿಷ್ಯತಿ ಪಾವನಂ ॥ 41.74 ॥

ಪೂರ್ವೇ ವಯಸಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಕೃತ್ವಾ ಪಾಪಾನಿ ಮಾನವಃ ।
ಅಹೋರಾತ್ರೋಪವಾಸೇನ ಶುಕ್ಲತೀರ್ಥೇ ವ್ಯಪೋಹತಿ ॥ 41.75 ॥

ಕಾರ್ತ್ತಿಕಸ್ಯ ತು ಮಾಸಸ್ಯ ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷೇ ಚತುರ್ದಶೀ ।
ಘೃತೇನ ಸ್ನಾಪಯೇದ್ ದೇವಮುಪೋಷ್ಯ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ॥ 41.76 ॥

ಏಕವಿಂಶತ್ಕುಲೋಪೇತೋ ನ ಚ್ಯವೇದೀಶ್ವರಾಲಯಾತ್ ।
ತಪಸಾ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯೇಣ ಯಜ್ಞದಾನೇನ ವಾ ಪುನಃ ॥ 41.77 ॥

ನ ತಾಂ ಗತಿಮವಾಪ್ನೋತಿ ಶುಕ್ಲತೀರ್ಥೇ ತು ಯಾಂ ಲಭೇತ್ ।
ಶುಕ್ಲತೀರ್ಥಂ ಮಹಾತೀರ್ಥಮೃಷಿಸಿದ್ಧನಿಷೇವಿತಂ ॥ 41.78 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ಪುನರ್ಜನ್ಮ ನ ವಿಂದತಿ ।
ಅಯನೇ ವಾ ಚತುರ್ದಶ್ಯಾಂ ಸಂಕ್ರಾಂತೌ ವಿಷುವೇ ತಥಾ ॥ 41.79 ॥

ಸ್ನಾತ್ವಾ ತು ಸೋಪವಾಸಃ ಸನ್ ವಿಜಿತಾತ್ಮಾ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ದಾನಂ ದದ್ಯಾದ್ ಯಥಾಶಕ್ತಿ ಪ್ರೀಯೇತಾಂ ಹರಿಶಂಕರೌ ॥ 41.80 ॥

ಏತತ್ ತೀರ್ಥಪ್ರಭಾವೇಣ ಸರ್ವಂ ಭವತಿ ಚಾಕ್ಷಯಂ ।
ಅನಾಥಂ ದುರ್ಗತಂ ವಿಪ್ರಂ ನಾಥವಂತಮಥಾಪಿ ವಾ ॥ 41.81 ॥

ಉದ್ವಾದಯತಿ ಯಸ್ತೀರ್ಥೇ ತಸ್ಯ ಪುಣ್ಯಫಲಂ ಶೃಣು ।
ಯಾವತ್ ತದ್ರೋಮಸಂಖ್ಯಾ ತು ತತ್ಪ್ರಸೂತಿಕುಲೇಷು ಚ ॥ 41.82 ॥

ತಾವದ್ ವರ್ಷಸಹಸ್ರಾಣಿ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಯಮತೀರ್ಥ ಮನುತ್ತಮಂ ॥ 41.83 ॥

ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷೇ ಚತುರ್ದಶ್ಯಾಂ ಮಾಘಮಾಸೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ।
ಸ್ನಾನಂ ಕೃತ್ವಾ ನಕ್ತಭೋಜೀ ನ ಪಶ್ಯೇದ್ ಯೋನಿಸಂಕಟಂ ॥ 41.84 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಏರಂಡೀತೀರ್ಥಮುತ್ತಮಂ ।
ಸಂಗಮೇ ತು ನರಃ ಸ್ನಾಯಾದುಪವಾಸಪರಾಯಣಃ ॥ 41.85 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಭೋಜಯೇದೇಕಂ ಕೋಟಿರ್ಭವತಿ ಭೋಜಿತಾಃ ।
ಏರಂಡೀಸಂಗಮೇ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಭಕ್ತಿಭಾವಾತ್ತು ರಂಜಿತಃ ॥ 41.86 ॥

ಮೃತ್ತಿಕಾಂ ಶಿರಸಿ ಸ್ಥಾಪ್ಯ ಅವಗಾಹ್ಯ ಚ ತಜ್ಜಲಂ ।
ನರ್ಮದೋದಕಸಂಮಿಶ್ರಂ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಕಿಲ್ಬಿಷೈಃ ॥ 41.87 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ತೀರ್ಥಂ ಕಲ್ಲೋಲಕೇಶ್ವರಂ ।
ಗಂಗಾವತರತೇ ತತ್ರ ದಿನೇ ಪುಣ್ಯೇ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 41.88 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಚ ಪೀತ್ವಾ ಚ ದತ್ತ್ವಾ ಚೈವ ಯಥಾವಿಧಿ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 41.89 ॥

ನಂದಿತೀರ್ಥಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಪ್ರೀಯತೇ ತಸ್ಯ ನಂದೀಶಃ ಸೋಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 41.90 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ತೀರ್ಥಂ ತ್ವನರಕಂ ಶುಭಂ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ನರಕಂ ನೈವ ಪಶ್ಯತಿ ॥ 41.91 ॥

ತಸ್ಮಿಂಸ್ತೀರ್ಥೇ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ಸ್ವಾನ್ಯಸ್ಥೀನಿ ವಿನಿಕ್ಷಿಪೇತ್ ।
ರೂಪವಾನ್ ಜಾಯತೇ ಲೋಕೇ ಧನಭೋಗಸಮನ್ವಿತಃ ॥ 41.92 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಕಪಿಲಾತೀರ್ಥಮುತ್ತಮಂ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ಗೋಸಹಸ್ರಫಲಂ ಲಭೇತ್ ॥ 41.93 ॥

ಜ್ಯೇಷ್ಠಮಾಸೇ ತು ಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇ ಚತುರ್ದಶ್ಯಾಂ ವಿಶೇಷತಃ ।
ತತ್ರೋಪೋಷ್ಯ ನರೋ ಭಕ್ತ್ಯಾ ದದ್ಯಾದ್ ದೀಪಂ ಘೃತೇನ ತು ॥ 41.94 ॥

ಘೃತೇನ ಸ್ನಾಪಯೇದ್ ರುದ್ರಂ ಸಘೃತಂ ಶ್ರೀಫಲಂ ದಹೇತ್ ।
ಘಂಟಾಭರಣಸಂಯುಕ್ತಾಂ ಕಪಿಲಾಂ ವೈ ಪ್ರದಾಪಯೇತ್ ॥ 41.95 ॥

ಸರ್ವಾಭರಣಸಂಯುಕ್ತಃ ಸರ್ವದೇವನಮಸ್ಕೃತಃ ।
ಶಿವತುಲ್ಯಬಲೋ ಭೂತ್ವಾ ಶಿವವತ್ ಕ್ರೀಡತೇ ಚಿರಂ ॥ 41.96 ॥

ಅಂಗಾರಕದಿನೇ ಪ್ರಾಪ್ತೇ ಚತುರ್ಥ್ಯಾಂ ತು ವಿಶೇಷತಃ ।
ಸ್ನಾಪಯಿತ್ವಾ ಶಿವಂ ದದ್ಯಾದ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇಭ್ಯಸ್ತು ಭೋಜನಂ ॥ 41.97 ॥

ಸರ್ವಭೋಗಸಮಾಯುಕ್ತೋ ವಿಮಾನೇ ಸರ್ವಕಾಮಿಕೇ ।
ಗತ್ವಾ ಶಕ್ರಸ್ಯ ಭವನಂ ಶಕ್ರೇಣ ಸಹ ಮೋದತೇ ॥ 41.98 ॥

ತತಃ ಸ್ವರ್ಗಾತ್ ಪರಿಭ್ರಷ್ಟೋ ಧನವಾನ್ ಭೋಗವಾನ್ ಭವೇತ್ ।
ಅಂಗಾರಕನವಮ್ಯಾಂ ತು ಅಮಾವಾಸ್ಯಾಂ ತಥೈವ ಚ ॥ 41.99 ॥

ಸ್ನಾಪಯೇತ್ ತತ್ರ ಯತ್ನೇನ ರೂಪವಾನ್ ಸುಭಗೋ ಭವೇತ್ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಗಣೇಶ್ವರಮನುತ್ತಮಂ ॥ 41.100 ॥

ಶ್ರಾವಣೇ ಮಾಸೀ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇ ಕೃಷ್ಣಪಕ್ಷೇ ಚತುರ್ದಶೀ ।
ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 41.101 ॥

ಪಿತೄಣಾಂ ತರ್ಪಣಂ ಕೃತ್ವಾ ಮುಚ್ಯತೇ ಸ? ಋಣತ್ರಯಾತ್ ।
ಗಂಗೇಶ್ವರಸಮೀಪೇ ತು ಗಂಗಾವದನಮುತ್ತಮಂ ॥ 41.102 ॥

ಅಕಾಮೋ ವಾ ಸಕಾಮೋ ವಾ ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ತು ಮಾನವಃ ।
ಆಜನ್ಮಜನಿತೈಃ ಪಾಪೈರ್ಮುಚ್ಯತೇ ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ 41.103 ॥

ತಸ್ಯ ವೈ ಪಶ್ಚಿಮೇ ದೇಶೇ ಸಮೀಪೇ ನಾತಿದೂರತಃ ।
ದಶಾಶ್ವಮೇಧಿಕಂ ತೀರ್ಥಂ ತ್ರಿಷು ಲೋಕೇಷು ವಿಶ್ರುತಂ ॥ 41.104 ॥

ಉಪೋಷ್ಯ ರಜನೀಮೇಕಾಂ ಮಾಸಿ ಭಾದ್ರಪದೇ ಶುಭೇ ।
ಅಮಾವಸ್ಯಾಂ ನರಃ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಪೂಜಯೇದ್ ವೃಷಭಧ್ವಜಂ ॥ 41.105 ॥

ಕಾಂಚನೇನ ವಿಮಾನೇನ ಕಿಂಕಿಣೀಜಾಲಮಾಲಿನಾ ।
ಗತ್ವಾ ರುದ್ರಪುರಂ ರಮ್ಯಂ ರುದ್ರೇಣ ಸಹ ಮೋದತೇ ॥ 41.106 ॥

ಸರ್ವತ್ರ ಸರ್ವದಿವಸೇ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ।
ಪಿತೄಣಾಂ ತರ್ಪಣಂ ಕುರ್ಯಾದಶ್ವಮೇಧಫಲಂ ಲಭೇತ್ ॥ 41.107 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಏಕಚತ್ವಾರಿಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥41 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ದ್ವಿಚತ್ವಾರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಮಾರ್ಕಂಡೇಯ ಉವಾಚ
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಭೃಗುತೀರ್ಥ ಮನುತ್ತಮಂ ।
ತತ್ರ ದೇವೋ ಭೃಗುಃ ಪುರ್ವಂ ರುದ್ರಮಾರಾಧಯತ್ ಪುರಾ ॥ 42.1 ॥

ದರ್ಶನಾತ್ ತಸ್ಯ ದೇವಸ್ಯ ಸದ್ಯಃ ಪಾಪಾತ್ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ।
ಏತತ್ ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಸುವಿಪುಲಂ ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಣಾಶನಂ ॥ 42.2 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ದಿವಂ ಯಾಂತಿ ಯೇ ಮೃತಾಸ್ತೇಽಪುನರ್ಭವಾಃ ।
ಉಪಾನಹೋಸ್ತಥಾ ಯುಗ್ಮಂ ದೇಯಮನ್ನಂ ಸಕಾಂಚನಂ ॥ 42.3 ॥

ಭೋಜನಂ ಚ ಯಥಾಶಕ್ತಿ ತದಸ್ಯಾಕ್ಷಯಮುಚ್ಯತೇ ।
ಕ್ಷರಂತಿ ಸರ್ವದಾನಾನಿ ಯಜ್ಞದಾನಂ ತಪಃ ಕ್ರಿಯಾ ॥ 42.4 ॥

ಅಕ್ಷಯಂ ತತ್ ತಪಸ್ತಪ್ತಂ ಭೃಗುತೀರ್ಥೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ।
ತಸ್ಯೈವ ತಪಸೋಗ್ರೇಣ ತುಷ್ಟೇನ ತ್ರಿಪುರಾರಿಣಾ ॥ 42.5 ॥

ಸಾನ್ನಿಧ್ಯಂ ತತ್ರ ಕಥಿತಂ ಭೃಗುತೀರ್ಥೇ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಗೌತಮೇಶ್ವರಮುತ್ತಮಂ ॥ 42.6 ॥

ಯತ್ರಾರಾಧ್ಯ ತ್ರಿಶೂಲಾಂಕಂ ಗೌತಮಃ ಸಿದ್ಧಿಮಾಪ್ತವಾನ್ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ಉಪವಾಸಪರಾಯಣಃ ॥ 42.7 ॥

ಕಾಂಚನೇನ ವಿಮಾನೇನ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ।
ವೃಷೋತ್ಸರ್ಗಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇಚ್ಛಾಶ್ವತಂ ಪದಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 42.8 ॥

ನ ಜಾನಂತಿ ನರಾ ಮೂಢಾ ವಿಷ್ಣೋರ್ಮಾಯಾವಿಮೋಹಿತಾಃ ।
ಧೌತಪಾಪಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇದ್ ಧೌತಂ ಯತ್ರ ವೃಷೇಣ ತು ॥ 42.9 ॥

ನರ್ಮದಾಯಾಂ ಸ್ಥಿತಂ ರಾಜನ್ ಸರ್ವಪಾತಕನಾಶನಂ ।
ತತ್ರ ತೀರ್ಥೇ ನರಃ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಂ ವ್ಯಪೋಹತಿ ॥ 42.10 ॥

ತತ್ರ ತೀರ್ಥೇ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ಪ್ರಾಣತ್ಯಾಗಂ ಕರೋತಿ ಯಃ ।
ಚತುರ್ಭುಜಸ್ತ್ರಿನೇತ್ರಶ್ಚ ಹರತುಲ್ಯಬಲೋ ಭವೇತ್ ॥ 42.11 ॥

ವಸೇತ್ ಕಲ್ಪಾಯುತಂ ಸಾಗ್ರಂ ಶಿವತುಲ್ಯಪರಾಕ್ರಮಃ ।
ಕಾಲೇನ ಮಹತಾ ಜಾತಃ ಪೃಥಿವ್ಯಾಮೇಕರಾಡ್ ಭವೇತ್ ॥ 42.12 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಹಂಸತೀರ್ಥ ಮನುತ್ತಮಂ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 42.13 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಸಿದ್ಧೋ ಯತ್ರ ಜನಾರ್ದನಃ ।
ವರಾಹತೀರ್ಥ ಮಾಖ್ಯಾತಂ ವಿಷ್ಣುಲೋಕಗತಿಪ್ರದಂ ॥ 42.14 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಚಂದ್ರತೀರ್ಥಮನುತ್ತಮಂ ।
ಪೌರ್ಣಮಾಸ್ಯಾಂ ವಿಶೇಷೇಣ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 42.15 ॥

ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಪೃಥಿವ್ಯಾಮೇಕರಾಡ್ ಭವೇತ್ ।
ದೇವತೀರ್ಥ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸರ್ವದೇವನಮಕೃತಂ ॥ 42.16 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಚ ರಾಜೇಂದ್ರ ದೈವತೈಃ ಸಹ ಮೋದತೇ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಶಂಕಿತೀರ್ಥಮನುತ್ತಮಂ ॥ 42.17 ॥

ಯತ್ ತತ್ರ ದೀಯತೇ ದಾನಂ ಸರ್ವಂ ಕೋಟಿಗುಣಂ ಭವೇತ್ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ತೀರ್ಥಂ ಪೈತಾಮಹಂ ಶುಭಂ ॥ 42.18 ॥

ಯತ್ತತ್ರ ಕ್ರಿಯತೇ ಶ್ರಾದ್ಧಂ ಸರ್ವಂ ತದಕ್ಷಯಂ ಭವೇತ್ ।
ಸಾವಿತ್ರೀತೀರ್ಥಮಾಸಾದ್ಯ ಯಸ್ತು ಪ್ರಾಣಾನ್ ಪರಿತ್ಯಜೇತ್ ॥ 42.19 ॥

ವಿಧೂಯ ಸರ್ವಪಾಪಾನಿ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ।
ಮನೋಹರಂ ತು ತತ್ರೈವ ತೀರ್ಥಂ ಪರಮಶೋಭನಂ ॥ 42.20 ॥

ಸ್ನಾತ್ವಾ ತತ್ರ ನರೋ ರಾಜನ್ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಕನ್ಯಾತೀರ್ಥಮನುತ್ತಮಂ ॥ 42.21 ॥

ಸ್ನಾತ್ವಾ ತತ್ರ ನರೋ ರಾಜನ್ಸರ್ವಪಾರೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ।
ಶುಕ್ಲಪಕ್ಷೇ ತೃತೀಯಾಯಾಂ ಸ್ನಾನಮಾತ್ರಂ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 42.22 ॥

ಸ್ನಾತಮಾತ್ರೋ ನರಸ್ತತ್ರ ಪೃತಿವ್ಯಾಮೇಕರಾಡ್ ಭವೇತ್ ।
ಸ್ವರ್ಗಬಿಂದುಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ತೀರ್ಥಂ ದೇವನಮಸ್ಕೃತಂ ॥ 42.23 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ದುರ್ಗತಿಂ ನೈವ ಗಚ್ಛತಿ ।
ಅಪ್ಸರೇಶಂ ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ಸ್ನಾನಂ ತತ್ರ ಸಮಾಚರೇತ್ ॥ 42.24 ॥

ಕ್ರೀಡತೇ ನಾಕಲೋಕಸ್ಥೋ ಹ್ಯಪ್ಸರೋಭಿಃ ಸ ಮೋದತೇ ।
ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಭಾರಭೂತಿಮನುತ್ತಮಂ ॥ 42.25 ॥

ಉಪೋಷಿತೋಽರ್ಚಯೇದೀಶಂ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ।
ಅಸ್ಮಿಂಸ್ತೀರ್ಥೇ ಮೃತೋ ರಾಜನ್ ಗಾಣಪತ್ಯಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 42.26 ॥

ಕಾರ್ತ್ತಿಕೇ ಮಾಸಿ ದೇವೇಶಮರ್ಚಯೇತ್ ಪಾರ್ವತೀಪತಿಂ ।
ಅಶ್ವಮೇಧಾದ್ ದಶಗುಣಂ ಪ್ರವದಂತಿ ಮನೀಷಿಣಃ ॥ 42.27 ॥

ವೃಷಭಂ ಯಃ ಪ್ರಯಚ್ಛೇತ ತತ್ರ ಕುಂದೇಂದುಸಪ್ರಭಂ ।
ವೃಷಯುಕ್ತೇನ ಯಾನೇನ ರುದ್ರಲೋಕಂ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 42.28 ॥

ಏತತ್ ತೀರ್ಥಂ ಸಮಾಸಾದ್ಯ ಯಸ್ತು ಪ್ರಾಣಾನ್ ಪರಿತ್ಯಜೇತ್ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ರುದ್ರಲೋಕಂ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 42.29 ॥

ಜಲಪ್ರವೇಶಂ ಯಃ ಕುರ್ಯಾತ್ ತಸ್ಮಿಂಸ್ತೀರ್ಥೇ ನರಾಧಿಪ ।
ಹಂಸಯುಕ್ತೇನ ಯಾನೇನ ಸ್ವರ್ಗಲೋಕಂ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 42.30 ॥

ಏರಂಡ್ಯಾ ನರ್ಮದಾಯಾಸ್ತು ಸಂಗಮಂ ಲೋಕವಿಶ್ರುತಂ ।
ತಚ್ಚ ತೀರ್ಥಂ ಮಹಾಪುಣ್ಯಂ ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಣಾಶನಂ ॥ 42.31 ॥

ಉಪವಾಸಕೃತೋ ಭೂತ್ವಾ ನಿತ್ಯಂ ವ್ರತಪರಾಯಣಃ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ತು ರಾಜೇಂದ್ರ ಮುಚ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಯಾ ॥ 42.32 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ನರ್ಮದೋದಧಿಸಂಗಮಂ ।
ಜಮದಗ್ನಿರಿತಿ ಖ್ಯಾತಃ ಸಿದ್ಧೋ ಯತ್ರ ಜನಾರ್ದನಃ ॥ 42.33 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ನರ್ಮದೋದಧಿಸಂಗಮೇ ।
ತ್ರಿಗುಣಂ ಚಾಶ್ವಮೇಧಸ್ಯ ಫಲಂ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಮಾನವಃ ॥ 42.34 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಪಿಂಗಲೇಶ್ವರಮುತ್ತಮಂ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ನರೋ ರಾಜನ್ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 42.35 ॥

ತತ್ರೋಪವಾಸಂ ಯಃ ಕೃತ್ವಾ ಪಶ್ಯೇತ ವಿಮಲೇಶ್ವರಂ ।
ಸಪ್ತಜನ್ಮಕೃತಂ ಪಾಪಂ ಹಿತ್ವಾ ಯಾತಿ ಶಿವಾಲಯಂ ॥ 42.36 ॥

ತತೋ ಗಚ್ಛೇತ ರಾಜೇಂದ್ರ ಅಲಿಕಾತೀರ್ಥಮುತ್ತಮಂ ।
ಉಪೋಷ್ಯ ರಜನೀಮೇಕಾಂ ನಿಯತೋ ನಿಯತಾಶನಃ ॥ 42.37 ॥

ಅಸ್ಯ ತೀರ್ಥಸ್ಯ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಾನ್ಮುಚ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಯಾ ।
ಏತಾನಿ ತವ ಸಂಕ್ಷೇಪಾತ್ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯಾತ್ ಕಥಿತಾನಿ ತು ॥ 42.38 ॥

ನ ಶಕ್ಯಾ ವಿಸ್ತರಾದ್ ವಕ್ತುಂ ಸಂಖ್ಯಾ ತೀರ್ಥೇಷು ಪಾಂಡವ ।
ಏಷಾ ಪವಿತ್ರಾ ವಿಮಲಾ ನದೀ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಶ್ರುತಾ ॥ 42.39 ॥

ನರ್ಮದಾ ಸರಿತಾಂ ಶ್ರೇಷ್ಠಾ ಮಹಾದೇವಸ್ಯ ವಲ್ಲಭಾ ।
ಮನಸಾ ಸಂಸ್ಮರೇದ್ಯಸ್ತು ನರ್ಮದಾಂ ವೈ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ॥ 42.40 ॥

ಚಾಂದ್ರಾಯಣಶತಂ ಸಾಗ್ರಂ ಲಭತೇ ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ ।
ಅಶ್ರದ್ದಧಾನಾಃ ಪುರುಷಾ ನಾಸ್ತಿಕ್ಯಂ ಘೋರಮಾಶ್ರಿತಾಃ ॥ 42.41 ॥

ಪತಂತಿ ನರಕೇ ಘೋರೇ ಇತ್ಯಾಹ ಪರಮೇಶ್ವರಃ ।
ನರ್ಮದಾಂ ಸೇವತೇ ನಿತ್ಯಂ ಸ್ವಯಂ ದೇವೋ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ತೇನ ಪುಣ್ಯಾ ನದೀ ಜ್ಞೇಯಾ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಾಪಹಾರಿಣೀ ॥ 42.42 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ದ್ವಿಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥42 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ತ್ರಿಚತ್ವಾರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಇದಂ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಖ್ಯಾತಂ ತೀರ್ಥಂ ನೈಮಿಶಮುತ್ತಮಂ ।
ಸೂತ ಉವಾಚ
ಮಹಾದೇವಪ್ರಿಯಕರಂ ಮಹಾಪಾತಕನಾಶನಂ ॥ 43.1 ॥

ಮಹಾದೇವಂ ದಿದೃಕ್ಷೂಣಾಮೃಷೀಣಣಾ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಾಂ ।
ಬ್ರಹಾಮಣಾ ನಿರ್ಮಿತಂ ಸ್ಥಾನಂ ತಪಸ್ತಪ್ತುಂ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ॥ 43.2 ॥

ಮರೀಚಯೋಽತ್ರಯೇ ವಿಪ್ರಾ ವಸಿಷ್ಠಾಃ ಕ್ರತವಸ್ತಥಾ ।
ಭೃಗವೋಽಙ್ಗಿರಸಃ ಪೂರ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಕಮಲೋದ್ಭವಂ ॥ 43.3 ॥

ಸಮೇತ್ಯ ಸರ್ವವರದಂ ಚತುರ್ಮೂರ್ತಿ ಚತುರ್ಮುಖಂ ।
ಪೃಚ್ಛಂತಿ ಪ್ರಣಿಪತ್ಯೈನಂ ವಿಶ್ವಕರ್ಮಾಣಮಚ್ಯುತಂ ॥ 43.4 ॥

ಷಟ್ಕುಲೀಯಾ ಊಚುಃ ।
ಭಗವನ್ ದೇವಮೀಶಾನಂ ತಮೇವೈಕಂ ಕಪರ್ದಿನಂ ।
ಕೇನೋಪಾಯೇನ ಪಶ್ಯಾಮೋ ಬ್ರೂಹಿ ದೇವನಮಸ್ತವ ॥ 43.5 ॥

ಬ್ರಹ್ಮೋವಾಚ ।
ಸತ್ರಂ ಸಹಸ್ರಮಾಸಧ್ವಂ ವಾಙ್ಮನೋದೋಷವರ್ಜಿತಾಃ ।
ದೇಶಂ ಚ ವಃ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಯಸ್ಮಿನ್ ದೇಶೇ ಚರಿಷ್ಯಥ ॥ 43.6 ॥

ಮುಕ್ತ್ವಾ ಮನೋಮಯಂ ಚಕ್ರಂ ಸಂಸೃಷ್ಟ್ವಾ ತಾನುವಾಚ ಹ ।
ಕ್ಷಿಪ್ತಮೇತನ್ಮಯಾ ಚಕ್ರಮನುವ್ರಜತ ಮಾ ಚಿರಂ ॥ 43.7 ॥

ಯತ್ರಾಸ್ಯ ನೇಮಿಃ ಶೀರ್ಯೇತ ಸ ದೇಶಃ ಪುರುಷರ್ಷಭಾಃ ।
ತತೋ ಮುಮೋಚ ತಚ್ಚಕ್ರಂ ತೇ ಚ ತತ್ಸಮನುವ್ರಜನ್ ॥ 43.8 ॥

ತಸ್ಯ ವೈ ವ್ರಜತಃ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಯತ್ರ ನೇಮಿರಶೀರ್ಯತ ।
ನೈಮಿಶಂ ತತ್ಸ್ಮೃತಂ ನಾಮ್ನಾ ಪುಣ್ಯಂ ಸರ್ವತ್ರ ಪೂಜಿತಂ ॥ 43.9 ॥

ಸಿದ್ಧಚಾರಣಸಂಕೀರ್ಣಂ ಯಕ್ಷಗಂಧರ್ವಸೇವಿತಂ ।
ಸ್ಥಾನಂ ಭಗವತಃ ಶಂಭೋರೇತನ್ನೈಮಿಶಮುತ್ತಮಂ ॥ 43.10 ॥

ಅತ್ರ ದೇವಾಃ ಸಗಂಧರ್ವಾಃ ಸಯಕ್ಷೋರಗರಾಕ್ಷಸಾಃ ।
ತಪಸ್ತಪ್ತ್ವಾ ಪುರಾ ದೇವಾ ಲೇಭಿರೇ ಪ್ರವರಾನ್ ವರಾನ್ ॥ 43.11 ॥

ಇಮಂ ದೇಶಂ ಸಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಷಟ್ಕುಲೀಯಾಃ ಸಮಾಹಿತಾಃ ।
ಸತ್ರೇಣಾರಾಧ್ಯ ದೇವೇಶಂ ದೃಷ್ಟವಂತೋ ಮಹೇಶ್ವರಂ ॥ 43.12 ॥

ಅತ್ರ ದಾನಂ ತಪಸ್ತಪ್ತಂ ಸ್ನಾನಂ ಜಪ್ಯಾದಿಕಂ ಚ ಯತ್ ।
ಏಕೈಕಂ ಪಾವಯೇತ್ ಪಾಪಂ ಸಪ್ತಜನ್ಮಕೃತಂ ದ್ವಿಜಾಃ ॥ 43.13 ॥

ಅತ್ರ ಪೂರ್ವಂ ಸ ಭಗವಾನೃಷೀಣಾಂ ಸತ್ರಮಾಸತಾಂ ।
ಸ ವೈ ಪ್ರೋವಾಚ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಂ ಪುರಾಣಂ ಬ್ರಹ್ಮಭಾಷಿತಂ ॥ 43.14 ॥

ಅತ್ರ ದೇವೋ ಮಹಾದೇವೋ ರುದ್ರಾಣ್ಯಾ ಕಿಲ ವಿಶ್ವಕೃತ್ ।
ರಮತೇಽಧ್ಯಾಪಿ ಭಗವಾನ್ ಪ್ರಮಥೈಃ ಪರಿವಾರಿತಃ ॥ 43.15 ॥

ಅತ್ರ ಪ್ರಾಣಾನ್ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ನಿಯಮೇನ ದ್ವಿಜಾತಯಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಂ ಗಮಿಷ್ಯಂತಿ ಯತ್ರ ಗತ್ವಾ ನ ಜಾಯತೇ ॥ 43.16 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ತೀರ್ಥಪ್ರವರಂ ಜಾಪ್ಯೇಶ್ವರಮಿತಿಶ್ರುತಂ ।
ಜಜಾಪ ರುದ್ರಮನಿಶಂ ಯತ್ರ ನಂದೀ ಮಹಾಗಣಃ ॥ 43.17 ॥

ಪ್ರೀತಸ್ತಸ್ಯ ಮಹಾದೇವೋ ದೇವ್ಯಾ ಸಹ ಪಿನಾಕಧೃಕ್ ।
ದದಾವಾತ್ಮಸಮಾನತ್ವಂ ಮೃತ್ಯುವಂಚನಮೇವ ಚ ॥ 43.18 ॥

ಅಭೂದೃಷಿಃ ಸ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಶಿಲಾದೋ ನಾಮ ಧರ್ಮವಿತ್ ।
ಆರಾಧಯನ್ಮಹಾದೇವಂ ಪುತ್ರಾರ್ಥಂ ವೃಷಭಧ್ವಜಂ ॥ 43.19 ॥

ಸ್ಯ ವರ್ಷಸಹಸ್ರಾಂತೇ ತಪ್ಯಮಾನಸ್ಯ ವಿಶ್ವಕೃತ್ ।
ಶರ್ವಃ ಸೋಮೋ ಗಣವೃತೋ ವರದೋಽಸ್ಮೀತ್ಯಭಾಷತ ॥ 43.20 ॥

ಸ ವವ್ರೇ ವರಮೀಶಾನಂ ವರೇಣ್ಯಂ ಗಿರಿಜಾಪತಿಂ ।
ಅಯೋನಿಜಂ ಮೃತ್ಯುಹೀನಂ ದೇಹಿ ಪುತ್ರಂ ತ್ವಯಾ ಸಮಂ ॥ 43.21 ॥

ತಥಾಸ್ತ್ವಿತ್ಯಾಹ ಭಗವಾನ್ ದೇವ್ಯಾ ಸಹ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ಪಶ್ಯತಸ್ತಸ್ಯ ವಿಪ್ರರ್ಷೇರಂತರ್ದ್ಧಾನಂ ಗತೋ ಹರಃ ॥ 43.22 ॥

ತತೋ ಯುಯೋಜಿತಾಂ ಭೂಮಿಂ ಶಿಲಾದೋ ಧರ್ಮವಿತ್ತಮಃ ।
ಚಕರ್ಷ ಲಾಂಗಲೇನೋರ್ವಾಂ ಭಿತ್ತ್ವಾದೃಶ್ಯತ ಶೋಭನಃ ॥ 43.23 ॥

ಸಂವರ್ತ್ತಕೋಽನಲಪ್ರಖ್ಯಃ ಕುಮಾರಃ ಪ್ರಹಸನ್ನಿವ ।
ರೂಪಲಾವಣ್ಯಸಂಪನ್ನಸ್ತೇಜಸಾ ಭಾಸಯನ್ ದಿಶಃ ॥ 43.24 ॥

ಕುಮಾರತುಲ್ಯೋಽಪ್ರತಿಮೋ ಮೇಘಗಂಭೀರಯಾ ಗಿರಾ ।
ಶಿಲಾದಂ ತಾತ ತಾತೇತಿ ಪ್ರಾಹ ನಂದೀ ಪುನಃ ಪುನಃ ॥ 43.25 ॥

ತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ನಂದನಂ ಜಾತಂ ಶಿಲಾದಃ ಪರಿಷಸ್ವಜೇ ।
ಮುನೀನಾಂ ದರ್ಶಯಾಮಾಸ ಯೇ ತದಾಶ್ರಮವಾಸಿನಃ ॥ 43.26 ॥

ಜಾತಕರ್ಮಾದಿಕಾಃ ಸರ್ವಾಃ ಕ್ರಿಯಾಸ್ತಸ್ಯ ಚಕಾರ ಹ ।
ಉಪನೀಯ ಯಥಾಶಾಸ್ತ್ರಂ ವೇದಮಧ್ಯಾಪಯತ್ ಸುತಂ ॥ 43.27 ॥

ಅಧೀತವೇದೋ ಭಗವಾನ್ ನಂದೀ ಮತಿಮನುತ್ತಮಾಂ ।
ಚಕ್ರೇ ಮಹೇಶ್ವರಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಜೇಷ್ಯೇ ಮೃತ್ಯುಮಿತಿ ಪ್ರಭುಂ ॥ 43.28 ॥

ಸ ಗತ್ವಾ ಸರಿತಂ ಪುಣ್ಯಾಮೇಕಾಗ್ರಶ್ರದ್ಧಯಾನ್ವಿತಃ ।
ಜಜಾಪ ರುದ್ರಮನಿಶಂ ಮಹೇಶಾಸಕ್ತಮಾನಸಃ ॥ 43.29 ॥

ತಸ್ಯ ಕೋಟ್ಯಾಂ ತು ಪೂರ್ಣಾಯಾಂ ಶಂಕರೋ ಭಕ್ತವತ್ಸಲಃ ।
ಆಗತ್ಯ ಸಾಂಬಃ ಸಗಣೋ ವರದೋಽಸ್ಮೀತ್ಯುವಾಚ ಹ ॥ 43.30 ॥

ಸ ವವ್ರೇ ಪುನರೇವೇಶಂ ಜಪೇಯಂ ಕೋಟಿಮೀಶ್ವರಂ ।
ಭವದಾಹಂಮಹಾದೇವ ದೇಹೀತಿ ಪರಮೇಶ್ವರ ॥ 43.31 ॥

ಏವಮಸ್ತ್ವಿತಿ ಸಂಪ್ರೋಚ್ಯ ದೇವೋಽಪ್ಯಂತರಧೀಯತ ।
ಜಜಾಪ ಕೋಟಿಂ ಭಗವಾನ್ ಭೂಯಸ್ತದ್ಗತಮಾನಸಃ ॥ 43.32 ॥

ದ್ವಿತೀಯಾಯಾಂ ಚ ಕೋಟ್ಯಾಂ ವೈ ಸಂಪೂರ್ಣಾಯಾಂ ವೃಷಧ್ವಜಃ ।
ಆಗತ್ಯ ವರದೋಽಸ್ಮೀತಿ ಪ್ರಾಹ ಭೂತಗಣೈರ್ವೃತಃ ॥ 43.33 ॥

ತೃತೀಯಾಂ ಜಪ್ತುಮಿಚ್ಛಾಮಿ ಕೋಟಿಂ ಭೂಯೋಽಪಿ ಶಂಕರ ।
ತಥಾಸ್ತ್ವಿತ್ಯಾಹ ವಿಶ್ವಾತ್ಮಾ ದೇವೋಽಪ್ಯಂತರಧೀಯತ ॥ 43.34 ॥

ಕೋಟಿತ್ರಯೇಽಥ ಸಂಪೂರ್ಣೇ ದೇವಃ ಪ್ರೀತಮನಾ ಭೃಶಂ ।
ಆಗತ್ಯ ವರದೋಽಸ್ಮೀತಿ ಪ್ರಾಹ ಭೂತಗಣೈರ್ವೃತಃ ॥ 43.35 ॥

ಜಪೇಯಂ ಕೋಟಿಮನ್ಯಾಂ ವೈ ಭೂಯೋಽಪಿ ತವ ತೇಜಸಾ ।
ಇತ್ಯುಕ್ತೇ ಭಗವಾನಾಹ ನ ಜಪ್ತವ್ಯಂ ತ್ವಯಾ ಪುನಃ ॥ 43.36 ॥

ಅಮರೋ ಜರಯಾ ತ್ಯಕ್ತೋ ಮಮ ಪಾರ್ಶ್ವಗತಃ ಸದಾ ।
ಮಹಾಗಣಪತಿರ್ದೇವ್ಯಾಃ ಪುತ್ರೋ ಭವ ಮಹೇಶ್ವರಃ ॥ 43.37 ॥

ಯೋಗೀಶ್ವರೋ ಮಹಾಯೋಗೀ ಗಣಾನಾಮೀಶ್ವರೇಶ್ವರಃ ।
ಸರ್ವಲೋಕಾಧಿಪಃ ಶ್ರೀಮಾನ್ ಸರ್ವಜ್ಞೋ ಮದ್ಬಲಾನ್ವಿತಃ ॥ 43.38 ॥

ಜ್ಞಾನಂ ತನ್ಮಾಮಕಂ ದಿವ್ಯಂ ಹಸ್ತಾಮಲಕವತ್ತವ ।
ಆಭೂತಸಂಪ್ಲವಸ್ಥಾಯೀ ತತೋ ಯಾಸ್ಯಸಿ ತತ್ಪದಂ ॥ 43.39 ॥

ಏತದುಕ್ತ್ವಾ ಮಹಾದೇವೋ ಗಣಾನಾಹೂಯ ಶಂಕರಃ ।
ಅಭಿಷೇಕೇಣ ಯುಕ್ತೇನ ನಂದೀಶ್ವರಮಯೋಜಯತ್ ॥ 43.40 ॥

ಉದ್ವಾಹಯಾಮಾಸ ಚ ತಂ ಸ್ವಯಮೇವ ಪಿನಾಕಧೃಕ್ ।
ಮರುತಾಂ ಚ ಶುಭಾಂ ಕನ್ಯಾಂ ಸ್ವಯಮೇತಿ ಚ ವಿಶ್ರುತಾಂ ॥ 43.41 ॥

ಏತಜ್ಜಪ್ಯೇಶ್ವರಂ ಸ್ಥಾನಂ ದೇವದೇವಸ್ಯ ಶೂಲಿನಃ ।
ಯತ್ರ ತತ್ರ ಮೃತೋ ಮರ್ತ್ತ್ಯೋ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 43.42 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ತ್ರಿಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥43 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಚತುಶ್ಚತ್ವಾರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಸೂತ ಉವಾಚ
ಅನ್ಯಚ್ಚ ತೀರ್ಥಪ್ರವರಂ ಜಪ್ಯೇಶ್ವರಸಮೀಪತಃ ।
ನಾಮ್ನಾ ಪಂಚನದಂ ಪುಣ್ಯಂ ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಣಾಶನಂ ॥ 44.1 ॥

ತ್ರಿರಾತ್ರಮುಷಿತಸ್ತತ್ರ ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ಮಹೇಶ್ವರಂ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ರುದ್ರಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 44.2 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ತೀರ್ಥಪ್ರವರಂ ಶಂಕರಸ್ಯಾಮಿತೌಜಸಃ ।
ಮಹಾಭೈರವಮಿತ್ಯುಕ್ತಂ ಮಹಾಪಾತಕನಾಶನಂ ॥ 44.3 ॥

ತೀರ್ಥಾನಾಂ ಚ ಪರಂ ತೀರ್ಥಂ ವಿತಸ್ತಾ ಪರಮಾ ನದೀ ।
ಸರ್ವಪಾಪಹರಾ ಪುಣ್ಯಾ ಸ್ವಯಮೇವ ಗಿರೀಂದ್ರಜಾ ॥ 44.4 ॥

ತೀರ್ಥಂ ಪಂಚತಪೋ ನಾಮ ಶಂಭೋರಮಿತತೇಜಸಃ ।
ಯತ್ರ ದೇವಾದಿದೇವೇನ ಶಕ್ರಾರ್ಥೇ ಪೂಜಿತೋ ಭವಃ ॥ 44.5 ॥

ಪಿಂಡದಾನಾದಿಕಂ ತತ್ರ ಪ್ರೇತ್ಯಾನಂತಫಲಪ್ರದಂ ।
ಮೃತಸ್ತತ್ರಾಪಿ ನಿಯಮಾದ್ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 44.6 ॥

ಕಾಯಾವರೋಹಣಂ ನಾಮ ಮಹಾದೇವಾಲಯಂ ಶುಭಂ ।
ಯತ್ರ ಮಾಹೇಶ್ವರಾ ಧರ್ಮಾ ಮುನಿಭಿಃ ಸಂಪ್ರವರ್ತ್ತಿತಾಃ ॥ 44.7 ॥

ಶ್ರಾದ್ಧಂ ದಾನಂ ತಪೋ ಹೋಮ ಉಪವಾಸಸ್ತಥಾಽಕ್ಷಯಃ ।
ಪರಿತ್ಯಜತಿ ಯಃ ಪ್ರಾಣಾನ್ ರುದ್ರಲೋಕಂ ಸ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 44.8 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ತೀರ್ಥಪ್ರವರಂ ಕನ್ಯಾತೀರ್ಥಮಿತಿ ಶ್ರುತಂ ।
ತತ್ರ ಗತ್ವಾ ತ್ಯಜೇತ್ ಪ್ರಾಣಾಁಲ್ಲೋಕಾನ್ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಶಾಶ್ವತಾನ್ ॥ 44.9 ॥

ಜಾಮದಗ್ನ್ಯಸ್ಯ ತು ಶುಭಂ ರಾಮಸ್ಯಾಕ್ಲಿಷ್ಟಕರ್ಮಣಃ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ತೀರ್ಥ ವರೇ ಗೋಸಹಸ್ರಫಲಂ ಲಭೇತ್ ॥ 44.10 ॥

ಮಹಾಕಾಲಮಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ತೀರ್ಥಂ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯವಿಶ್ರುತಂ ।
ಗತ್ವಾ ಪ್ರಾಣಾನ್ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಗಾಣಪತ್ಯಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 44.11 ॥

ಗುಹ್ಯಾದ್ ಗುಹ್ಯತಮಂ ತೀರ್ಥಂ ನಕುಲೀಶ್ವರಮುತ್ತಮಂ ।
ತತ್ರ ಸನ್ನಿಹಿತಃ ಶ್ರೀಮಾನ್ ಭಗವಾನ್ ನಕುಲೀಶ್ವರಃ ॥ 44.12 ॥

ಹಿಮವಚ್ಛಿಖರೇ ರಮ್ಯೇ ಗಂಗಾದ್ವಾರೇ ಸುಶೋಭನೇ ।
ದೇವ್ಯಾ ಸಹ ಮಹಾದೇವೋ ನಿತ್ಯಂ ಶಿಷ್ಯೈಶ್ಚ ಸಂವೃತಃ ॥ 44.13 ॥

ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಮಹಾದೇವಂ ಪೂಜಯಿತ್ವಾ ವೃಷಧ್ವಜಂ ।
ಸರ್ವಪಾಪೈರ್ವಿಮುಚ್ಯೇತ ಮೃತಸ್ತಜ್ಜ್ಞಾನಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 44.14 ॥

ಅನ್ಯಚ್ಚ ದೇವದೇವಸ್ಯ ಸ್ಥಾನಂ ಪುಣ್ಯತಮಂ ಶುಭಂ ।
ಭೀಮೇಶ್ವರಮಿತಿ ಖ್ಯಾತಂ ಗತ್ವಾ ಮುಂಚತಿ ಪಾತಕಂ ॥ 44.15 ॥

ತಥಾನ್ಯಚ್ಚಂಡವೇಗಾಯಾಃ ಸಂಭೇದಃ ಪಾಪನಾಶನಃ ।
ತತ್ರ ಸ್ನಾತ್ವಾ ಚ ಪೀತ್ವಾ ಚ ಮುಚ್ಯತೇ ಬ್ರಹ್ಮಹತ್ಯಯಾ ॥ 44.16 ॥

ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ಚೈತೇಷಾಂ ತೀರ್ಥಾನಾಂ ಪರಮಾ ಪುರೀ ।
ನಾಮ್ನಾ ವಾರಾಣಸೀ ದಿವ್ಯಾ ಕೋಟಿಕೋಟ್ಯಯುತಾಧಿಕಾ ॥ 44.17 ॥

ತಸ್ಯಾಃ ಪುರಸ್ತಾನ್ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ಭಾಷಿತಂ ವೋ ಮಯಾ ತ್ವಿಹ ।
ನಾನ್ಯತ್ರ ಲಭ್ಯತೇ ಮುಕ್ತಿಂ ರ್ಯೋಗೇನಾಪ್ಯೇಕಜನ್ಮನಾ ॥ 44.18 ॥

ಏತೇ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯತಃ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ದೇಶಾಃ ಪಾಪಹರಾ ನೃಣಾಂ ।
ಗತ್ವಾ ಸಂಕ್ಷಾಲಯೇತ್ ಪಾಪಂ ಜನ್ಮಾಂತರಶತೈಃ ಕೃತಂ ॥ 44.19 ॥

ಯಃ ಸ್ವಧರ್ಮಾನ್ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ತೀರ್ಥಸೇವಾಂ ಕರೋತಿ ಹಿ ।
ನ ತಸ್ಯ ಫಲತೇ ತೀರ್ಥಮಹಿ ಲೋಕೇ ಪರತ್ರ ಚ ॥ 44.20 ॥

ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತೀ ಚ ವಿಧುರಸ್ತಥಾ ಯಾಯಾವರೋ ಗೃಹೀ ।
ಪ್ರಕುರ್ಯಾತ್ ತೀರ್ಥಸಂಸೇವಾಂ ಯೇ ಚಾನ್ಯಸ್ತಾದೃಶಾ ಜನಾಃ ॥ 44.21 ॥

ಸಹಾಗ್ನಿರ್ವಾ ಸಪತ್ನೀಕೋ ಗಚ್ಛೇತ್ ತೀರ್ಥಾನಿ ಯತ್ನತಃ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ಯಥೋಕ್ತಾಂ ಗತಿಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 44.22 ॥

ಋಣಾನಿ ತ್ರೀಣ್ಯಪಾಕೃತ್ಯ ಕುರ್ವನ್ವಾ ತೀರ್ಥಸೇವನಂ ।
ವಿಧಾಯ ವೃತ್ತಿಂ ಪುತ್ರಾಣಾಂ ಭಾರ್ಯಾಂ ತೇಷು ವಿಧಾಯ ಚ ॥ 44.23 ॥

ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಪ್ರಸಂಗೇನ ತೀರ್ಥಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಮೀರಿತಂ ।
ಯಃ ಪಠೇಚ್ಛೃಣುಯಾದ್ ವಾಽಪಿ ಮುಚ್ಯತೇ ಸರ್ವಪಾತಕೈಃ ॥ 44.24 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಚತುಷ್ಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥44 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಪಂಚಚತ್ವಾರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಸೂತ ಉವಾಚ
ಏತದಾಕರ್ಣ್ಯ ವಿಜ್ಞಾನಂ ನಾರಾಯಣಮುಖೇರಿತಂ ।
ಕೂರ್ಮರೂಪಧರಂ ದೇವಂ ಪಪ್ರಚ್ಛುರ್ಮುನಯಃ ಪ್ರಭುಂ ॥ 45.1 ॥

ಮುನಯಃ ಊಚುಃ
ಕಥಿತಾ ಭವತಾ ಧರ್ಮೋ ಮೋಕ್ಷಜ್ಞಾನಂ ಸವಿಸ್ತರಂ ।
ಲೋಕಾನಾಂ ಸರ್ಗವಿಸ್ತಾರೋ ವಂಶಮನ್ವಂತರಾಣಿ ಚ ॥ 45.2 ॥

ಪ್ರತಿಸರ್ಗಮಿದಾನೀಂ ನೋ ವಕ್ತುಮರ್ಹಸೀ ಮಾಧವ ।
ಭೂತಾನಾಂ ಭೂತಭವ್ಯೇಶ ಯಥಾ ಪೂರ್ವಂ ತ್ವಯೋದಿತಂ ॥ 45.3 ॥

ಸೂತ ಉವಾಚ
ಶ್ರುತ್ವಾ ತೇಷಾಂ ತದಾ ವಾಕ್ಯಂ ಭಗವಾನ್ ಕೂರ್ಮರೂಪಧೃಕ್ ।
ವ್ಯಾಜಹಾರ ಮಹಾಯೋಗೀ ಭೂತಾನಾಂ ಪ್ರತಿಸಂಚರಂ ॥ 45.4 ॥

ಕೂರ್ಮ ಉವಾಚ
ನಿತ್ಯೋ ನೈಮಿತ್ತಿಕಶ್ಚೈವ ಪ್ರಾಕೃತೋಽತ್ಯಂತಿಕಾಸ್ತಥಾ ।
ಚತುರ್ದ್ಧಾಽಯಂ ಪುರಾಣೇಽಸ್ಮಿನ್ ಪ್ರೋಚ್ಯತೇ ಪ್ರತಿಸಂಚರಃ ॥ 45.5 ॥

ಯೋಽಯಂ ಸಂದೃಶ್ಯತೇ ನಿತ್ಯಂ ಲೋಕೇ ಭೂತಕ್ಷಯಸ್ತ್ವಿಹ ।
ನಿತ್ಯಃ ಸಂಕೀರ್ತ್ಯತೇ ನಾಮ್ನಾ ಮುನಿಭಿಃ ಪ್ರತಿಸಂಚರಃ ॥ 45.6 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮೋ ನೈಮಿತ್ತಿಕೋ ನಾಮ ಕಲ್ಪಾಂತೇ ಯೋ ಭವಿಷ್ಯತಿ ।
ತ್ರೈಲೋಕ್ಯಸ್ಯಾಸ್ಯ ಕಥಿತಃ ಪ್ರತಿಸರ್ಗೋ ಮನೀಷಿಭಿಃ ॥ 45.7 ॥

ಮಹಾದಾದ್ಯಾಂ ವಿಶೇಷಾಂತಂ ಯದಾ ಸಂಯಾತಿ ಸಂಕ್ಷಯಂ ।
ಪ್ರಾಕೃತಃ ಪ್ರತಿಸರ್ಗೋಽಯಂ ಪ್ರೋಚ್ಯತೇ ಕಾಲಚಿಂತಕೈಃ ॥ 45.8 ॥

ಜ್ಞಾನಾದಾತ್ಯಂತಿಕಃ ಪ್ರೋಕ್ತೋ ಯೋಗಿನಃ ಪರಮಾತ್ಮನಿ ।
ಪ್ರಲಯಃ ಪ್ರತಿಸರ್ಗೋಽಯಂ ಕಾಲಚಿಂತಾಪರೈರ್ದ್ವಿಜೈಃ ॥ 45.9 ॥

ಆತ್ಯಂತಿಕಶ್ಚ ಕಥಿತಃ ಪ್ರಲಯೋಽತ್ರ ಲಯಸಾಧನಃ ।
ನೈಮಿತ್ತಿಕಮಿದಾನೀಂ ವಃ ಕಥಯಿಷ್ಯೇ ಸಮಾಸತಃ ॥ 45.10 ॥

ಚತುರ್ಯುಗಸಹಸ್ರಾಂತೇ ಸಂಪ್ರಾಪ್ತೇ ಪ್ರತಿಸಂಚರೇ ।
ಸ್ವಾತ್ಮಸಂಸ್ಥಾಃ ಪ್ರಜಾಃ ಕರ್ತುಂ ಪ್ರತಿಪೇದೇ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ॥ 45.11 ॥

ತತೋ ಭವತ್ಯನಾವೃಷ್ಟಿಸ್ತೀವ್ರಾ ಸಾ ಶತವಾರ್ಷಿಕೀ ।
ಭೂತಕ್ಷಯಕರೀ ಘೋರಾ ಸರ್ವಭೂತಕ್ಷಯಂಕರೀ ॥ 45.12 ॥

ತತೋ ಯಾನ್ಯಲ್ಪಸಾರಾಣಿ ಸತ್ತ್ವಾನಿ ಪೃಥಿವೀಪತೇ ।
ತಾನಿ ಚಾಗ್ರೇ ಪ್ರಲೀಯಂತೇ ಭೂಮಿತ್ವಮುಪಯಾಂತಿ ಚ ॥ 45.13 ॥

ಸಪ್ತರಶ್ಮಿರಥೋ ಭೂತ್ವಾ ಸಮುತ್ತಿಷ್ಠನ್ ದಿವಾಕರಃ ।
ಅಸಹ್ಯರಶ್ಮಿರ್ಭವತಿ ಪಿಬನ್ನಂಭೋ ಗಭಸ್ತಿಭಿಃ ॥ 45.14 ॥

ತಸ್ಯ ತೇ ರಶ್ಮಯಃ ಸಪ್ತ ಪಿಬಂತ್ಯಂಬು ಮಹಾರ್ಣವೇ ।
ಛತೇನಾಹಾರೇಣ ತಾ ದೀಪ್ತಾಃ ಸೂರ್ಯಾಃ ಸಪ್ತ ಭವಂತ್ಯುತ ॥ 45.15 ॥

ತತಸ್ತೇ ರಶ್ಮಯಃ ಸಪ್ತ ಸೂರ್ಯಾ ಭೂತ್ವಾ ಚತುರ್ದಿಶಂ ।
ಚತುರ್ಲೋಕಮಿದಂ ಸರ್ವಂ ದಹಂತಿ ಶಿಖಿನಸ್ತಥಾ ॥ 45.16 ॥

ವ್ಯಾಪ್ನುವಂತಶ್ಚ ತೇ ವಿಪ್ರಾಸ್ತೂರ್ಧ್ವಂ ಚಾಧಶ್ಚ ರಶ್ಮಿಭಿಃ ।
ದೀಪ್ಯಂತೇ ಭಾಸ್ಕರಾಃ ಸಪ್ತ ಯುಗಾಂತಾಗ್ನಿಪ್ರದೀಪಿತಾಃ ॥ 45.17 ॥

ತೇ ಸೂರ್ಯಾ ವಾರಿಣಾ ದೀಪ್ತಾ ಬಹುಸಾಹಸ್ರರಶ್ಮಯಃ ।
ಖಂ ಸಮಾವೃತ್ಯ ತಿಷ್ಠಂತಿ ನಿರ್ದಹಂತೋ ವಸುಂಧರಾಂ ॥ 45.18 ॥

ತತಸ್ತೇಷಾಂ ಪ್ರತಾಪೇನ ದಹ್ಯಮಾನಾ ವಸುಂಧರಾ ।
ಸಾದ್ರಿನದ್ಯರ್ಣವದ್ವೀಪಾ ನಿಸ್ನೇಹಾ ಸಮಪದ್ಯತೇ ॥ 45.19 ॥

ದೀಪ್ತಾಭಿಃ ಸಂತತಾಭಿಶ್ಚ ರಶ್ಮಿಭಿರ್ವೈ ಸಮಂತತಃ ।
ಅಧಶ್ಚೋರ್ಧ್ವಂ ಚ ಲಗ್ನಾಭಿಸ್ತಿರ್ಯಕ್ ಚೈವ ಸಮಾವೃತಂ ॥ 45.20 ॥

ಸೂರ್ಯಾಗ್ನಿನಾ ಪ್ರಮೃಷ್ಟಾನಾಂ ಸಂಸೃಷ್ಟಾನಾಂ ಪರಸ್ಪರಂ ।
ಏಕತ್ವಮುಪಯಾತಾನಾಮೇಕಜ್ವಾಲಂ ಭವತ್ಯುತ ॥ 45.21 ॥

ಸರ್ವಲೋಕಪ್ರಣಾಶಶ್ಚ ಸೋಽಗ್ನಿರ್ಭೂತ್ವಾ ಸುಕುಂಡಲೀ ।
ಚತುರ್ಲೋಕಮಿದಂ ಸರ್ವಂ ನಿರ್ದಹತ್ಯಾತ್ಮತೇಜಸಾ ॥ 45.22 ॥

ತತಃ ಪ್ರಲೀನೇ ಸರ್ವಸ್ಮಿಂಜಂಗಮೇ ಸ್ಥಾವರೇ ತಥಾ ।
ನಿರ್ವೃಕ್ಷಾ ನಿಸ್ತೃಣಾ ಭೂಮಿಃ ಕೂರ್ಮಪೃಷ್ಠಾ ಪ್ರಕಾಶತೇ ॥ 45.23 ॥

ಅಂಬರೀಷಮಿವಾಭಾತಿ ಸರ್ವಮಾಪೂರಿತಂ ಜಗತ್ ।
ಸರ್ವಮೇವ ತದರ್ಚಿರ್ಭಿಃ ಪೂರ್ಣಂ ಜಾಜ್ವಲ್ಯತೇ ಪುನಃ ॥ 45.24 ॥

ಪಾತಾಲೇ ಯಾನಿ ಸತ್ತ್ವಾನಿ ಮಹೋದಧಿಗತಾನಿ ಚ ।
ತತಸ್ತಾನಿ ಪ್ರಲೀಯಂತೇ ಭೂಮಿತ್ವಮುಪಯಾಂತಿ ಚ ॥ 45.25 ॥

ದ್ವೀಪಾಂಶ್ಚ ಪರ್ವತಾಂಶ್ಚೈವ ವರ್ಷಾಣ್ಯಥ ಮಹೋದಧೀನ್ ।
ತಾನ್ ಸರ್ವಾನ್ ಭಸ್ಮಸಾತ್ ಚಕ್ರೇ ಸಪ್ತಾತ್ಮಾ ಪಾವಕಃ ಪ್ರಭುಃ ॥ 45.26 ॥

ಸಮುದ್ರೇಭ್ಯೋ ನದೀಭ್ಯಶ್ಚ ಆಪ ಶುಷ್ಕಾಶ್ಚ ಸರ್ವಶಃ ।
ಪಿಬನ್ನಪಃ ಸಮಿದ್ಧೋಽಗ್ನಿಃ ಪೃಥಿವೀಮಾಶ್ರಿತೋ ಜ್ವಲನ್ ॥ 45.27 ॥

ತತಃ ಸಂವರ್ತ್ತಕಃ ಶೈಲಾನತಿಕ್ರಮ್ಯ ಮಹಾಂಸ್ತಥಾ ।
ಲೋಕಾನ್ ದಹತಿ ದೀಪ್ತಾತ್ಮಾ ರುದ್ರತೇಜೋವಿಜೄಂಭಿತಃ ॥ 45.28 ॥

ಸ ದಗ್ಧ್ವಾ ಪೃಥಿವೀಂ ದೇವೋ ರಸಾತಲಮಶೋಷಯತ್ ।
ಅಧಸ್ತಾತ್ ಪೃಥಿವೀಂ ದಗ್ಧ್ವಾ ದಿವಮೂರ್ಧ್ವಂ ದಹಿಷ್ಯತಿ ॥ 45.29 ॥

ಯೋಜನಾನಾಂ ಶತಾನೀಹ ಸಹಸ್ರಾಣ್ಯಯುತಾನಿ ಚ ।
ಉತ್ತಿಷ್ಠಂತಿ ಶಿಖಾಸ್ತಸ್ಯ ವಹ್ನೇಃ ಸಂವರ್ತ್ತಕಸ್ಯ ತು ॥ 45.30 ॥

ಗಂಧರ್ವಾಂಶ್ಚ ಪಿಶಾಚಾಂಶ್ಚ ಸಯಕ್ಷೋರಗರಾಕ್ಷಸಾನ್ ।
ತದಾ ದಹತ್ಯಸೌ ದೀಪ್ತಃ ಕಾಲರುದ್ರಪ್ರಚೋದಿತಃ ॥ 45.31 ॥

ಭೂರ್ಲೋಕಂ ಚ ಭುವರ್ಲೋಕಂ ಸ್ವರ್ಲೋಕಂ ಚ ತಥಾ ಮಹಃ ।
ದಹೇದಶೇಷಂ ಕಾಲಾಗ್ನಿಃ ಕಾಲಾವಿಷ್ಟತನುಃ ಸ್ವಯಂ ॥ 45.32 ॥

ವ್ಯಾಪ್ತೇಷ್ವೇತೇಷು ಲೋಕೇಷು ತಿರ್ಯಗೂರ್ಧ್ವಮಥಾಗ್ನಿನಾ ।
ತತ್ ತೇಜಃ ಸಮನುಪ್ರಾಪ್ಯ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಜಗದಿದಂ ಶನೈಃ ॥ 45.33 ॥

ಅತೋ ಗೂಡಮಿದಂ ಸರ್ವಂ ತದಾ ಚೈಕಂ ಪ್ರಕಾಶತೇ ।
ತತೋ ಗಜಕುಲಾಕಾರಾಸ್ತಡಿದ್ಭಿಃ ಸಮಲಂಕೃತಾಃ ॥ 45.34 ॥

ಉತ್ತಿಷ್ಠಂತಿ ತದಾ ವ್ಯೋಮ್ನಿ ಘೋರಾಃ ಸಂವರ್ತ್ತಕಾ ಘನಾಃ ।
ಕೇಚಿನ್ನೀಲೋತ್ಪಲಶ್ಯಾಮಾಃ ಕೇಚಿತ್ ಕುಮುದಸನ್ನಿಭಾಃ ॥45.35 ॥

ಧೂಮ್ರವರ್ಣಾಸ್ತಥಾ ಕೇಚಿತ್ ಕೇಚಿತ್ ಪೀತಾಃ ಪಯೋಧರಾಃ ।
ಕೇಚಿದ್ ರಾಸಭವರ್ಣಾಸ್ತು ಲಾಕ್ಷಾರಸನಿಭಾಃ ಪರೇ ॥ 45.36 ॥

ಶಂಖಕುಂದನಿಭಾಶ್ಚಾನ್ಯೇ ಜಾತ್ಯಂಜನನಿಭಾಸ್ತಥಾ ।
ಮನಃ ಶಿಲಾಭಾಸ್ತ್ವನ್ಯೇ ಚ ಕಪೋತಸದೃಶಾಃ ಪರೇ ॥ 45.37 ॥

ಇಂದ್ರಗೋಪನಿಭಾಃ ಕೇಚಿದ್ಧರಿತಾಲನಿಭಾಸ್ತಥಾ ।
ಇಂದ್ರಚಾಪನಿಭಾಃ ಕೇಚಿದುತ್ತಿಷ್ಠಂತಿ ಘನಾ ದಿವಿ ॥ 45.38 ॥

ಕೇಚಿತ್ ಪರ್ವತಸಂಕಾಶಾಃ ಕೇಚಿದ್ ಗಜಕುಲೋಪಮಾಃ ।
ಕೂಟಾಂಗಾರನಿಭಾಶ್ಚಾನ್ಯೇ ಕೇಚಿನ್ಮೀನಕುಲೋದ್ವಹಾಃ ॥ 45.39 ॥

ಬಹೂರೂಪಾ ಘೋರರೂಪಾ ಘೋರಸ್ವರನಿನಾದಿನಃ ।
ತದಾ ಜಲಧರಾಃ ಸರ್ವೇ ಪೂರಯಂತಿ ನಭಃ ಸ್ಥಲಂ ॥ 45.40 ॥

ತತಸ್ತೇ ಜಲದಾ ಘೋರಾ ರಾವಿಣೋ ಭಾಸ್ಕರಾತ್ಮಜಾಃ ।
ಸಪ್ತಧಾ ಸಂವೃತಾತ್ಮಾನಂ ತಮಗ್ನಿಂ ಶಮಯಂತಿ ತೇ ॥ 45.41 ॥

ತತಸ್ತೇ ಜಲದಾ ವರ್ಷಂ ಮುಂಚಂತೀಹ ಮಹೌಘವತ್ ।
ಸುಘೋರಮಶಿವಂ ವರ್ಷಂ ನಾಶಯಂತಿ ಚ ಪಾವಕಂ ॥ 45.42 ॥

ಪ್ರವೃದ್ಧೈಸ್ತೈಸ್ತದಾತ್ಯರ್ಥಮಂಭಸಾ ಪೂರ್ಯತೇ ಜಗತ್ ।
ಅದ್ಭಿಸ್ತೇಜೋಭಿಭೂತತ್ವಾತ್ ತದಗ್ನಿಃ ಪ್ರವಿಶತ್ಯಪಃ ॥ 45.43 ॥

ನಷ್ಟೇ ಚಾಗ್ನೌ ವರ್ಷಶತೈಃ ಪಯೋದಾಃ ಕ್ಷಯಸಂಭವಾಃ ।
ಪ್ಲಾವಯಂತೋಽಥ ಭುವನಂ ಮಹಾಜಲಪರಿಸ್ರವೈಃ ॥ 45.44 ॥

ಧಾರಾಭಿಃ ಪೂರಯಂತೀದಂ ಚೋದ್ಯಮಾನಾಃ ಸ್ವಯಂಭುವಾ ।
ಅತ್ಯಂತಸಲಿಲೌಘೈಶ್ಚ ವೇಲಾ ಇವ ಮಹೋದಧೇಃ ॥ 45.45 ॥

ಸಾದ್ರಿದ್ವೀಪಾ ತಥಾ ಪೃಥ್ವೀ ಜಲೈಃ ಸಂಚ್ಛಾದ್ಯತೇ ಶನೈಃ ।
ಆದಿತ್ಯರಶ್ಮಿಭಿಃ ಪೀತಂ ಜಲಮಭ್ರೇಷು ತಿಷ್ಠತಿ ॥ 45.46 ॥

ಪುನಃ ಪತತಿ ತದ್ ಭೂಮೌ ಪೂರ್ಯಂತೇ ತೇನ ಚಾರ್ಣವಾಃ ।
ತತಃ ಸಮುದ್ರಾಃ ಸ್ವಾಂ ವೇಲಾಮತಿಕ್ರಾಂತಾಸ್ತು ಕೃತ್ಸ್ನಶಃ ॥ 45.47 ॥

ಪರ್ವತಾಶ್ಚ ವಿಲೀಯಂತೇ ಮಹೀ ಚಾಪ್ಸು ನಿಮಜ್ಜತಿ ।
ತಸ್ಮಿನ್ನೇಕಾರ್ಣವೇ ಘೋರೇ ನಷ್ಟೇ ಸ್ಥಾವರಜಂಗಮೇ ॥ 45.48 ॥

ಯೋಗನಿಂದ್ರಾಂ ಸಮಾಸ್ಥಾಯ ಶೇತೇ ದೇವಃ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।
ಚತುರ್ಯುಗಸಹಸ್ರಾಂತಂ ಕಲ್ಪಮಾಹುರ್ಮಹರ್ಷಯಃ ॥ 45.49 ॥

ವಾರಾಹೋ ವರ್ತ್ತತೇ ಕಲ್ಪೋ ಯಸ್ಯ ವಿಸ್ತಾರ ಈರಿತಃ ।
ಅಸಂಖ್ಯಾತಾಸ್ತಥಾ ಕಲ್ಪಾ ಬ್ರಹ್ಮವಿಷ್ಣುಶಿವಾತ್ಮಕಾಃ ॥ 45.50 ॥

ಕಥಿತಾ ಹಿ ಪುರಾಣೇಷು ಮುನಿಭಿಃ ಕಾಲಚಿಂತಕೈಃ ।
ಸಾತ್ತ್ವಿಕೇಷ್ವಥ ಕಲ್ಪೇಷು ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಮಧಿಕಂ ಹರೇಃ ॥ 45.51 ॥

ತಾಮಸೇಷು ಹರಸ್ಯೋಕ್ತಂ ರಾಜಸೇಷು ಪ್ರಜಾಪತೇಃ ॥

ಯೋಽಯಂ ಪ್ರವರ್ತ್ತತೇ ಕಲ್ಪೋ ವಾರಾಹಃ ಸಾತ್ತ್ವಿಕೋ ಮತಃ ॥ 45.52 ॥

ಅನ್ಯೇ ಚ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಾಃ ಕಲ್ಪಾ ಮಮ ತೇಷು ಪರಿಗ್ರಹಃ ।
ಧ್ಯಾನಂ ತಪಸ್ತಥಾ ಜ್ಞಾನಂ ಲಬ್ಧ್ವಾ ತೇಷ್ವೇವ ಯೋಗಿನಃ ॥ 45.53 ॥

ಆರಾಧ್ಯ ಗಿರಿಶಂ ಮಾಂ ಚ ಯಾಂತಿ ತತ್ ಪರಮಂ ಪದಂ ।
ಸೋಽಹಂ ತತ್ತ್ವಂ ಸಮಾಸ್ಥಾಯ ಮಾಯೀ ಮಾಯಾಮಯೀಂ ಸ್ವಯಂ ॥ 45.54 ॥

ಏಕಾರ್ಣವೇ ಜಗತ್ಯಸ್ಮಿನ್ ಯೋಗನಿದ್ರಾಂ ವ್ರಜಾಮಿ ತು ।
ಮಾಂ ಪಶ್ಯಂತಿ ಮಹಾತ್ಮಾನಃ ಸುಪ್ತಿಕಾಲೇ ಮಹರ್ಷಯಃ ॥ 45.55 ॥

ಜನಲೋಕೇ ವರ್ತ್ತಮಾನಾಸ್ತಪಸಾ ಯೋಗಚಕ್ಷುಷಾ ।
ಅಹಂ ಪುರಾಣಪುರುಷೋ ಭೂರ್ಭುವಃ ಪ್ರಭವೋ ವಿಭುಃ ॥ 45.56 ॥

ಸಹಸ್ರಚರಣಃ ಶ್ರೀಮಾನ್ ಸಹಸ್ರಾಂಶುಃ ಸಹಸ್ರಪಾತ್ ।
ಮಂತ್ರೋಽಗ್ನಿರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಿಣಾ ಗಾವಃ ಕುಶಾಶ್ಚ ಸಮಿಧೋ ಹ್ಯಹಂ ॥ 45.57 ॥

ಪ್ರೋಕ್ಷಣೀ ಚ ಶ್ರುವಶ್ಚೈವ ಸೋಮೋ ಘೃತಮಥಾಸ್ಮ್ಯಹಂ ।
ಸಂವರ್ತ್ತಕೋ ಮಹಾನಾತ್ಮಾ ಪವಿತ್ರಂ ಪರಮಂ ಯಶಃ ॥ 45.58 ॥

ಮೇಧಾಪ್ಯಹಂ ಪ್ರಭುರ್ಗೋಪ್ತಾ ಗೋಪತಿರ್ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಮುಖಂ ।
ಅನಂತಸ್ತಾರಕೋ ಯೋಗೀ ಗತಿರ್ಗತಿಮತಾಂ ವರಃ ॥ 45.59 ॥

ಹಂಸಃ ಪ್ರಾಣೋಽಥ ಕಪಿಲೋ ವಿಶ್ವಮೂರ್ತ್ತಿಃ ಸನಾತನಃ ।
ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಃ ಪ್ರಕೃತಿಃ ಕಾಲೋ ಜಗದ್ಬೀಜಮಥಾಮೃತಂ ॥ 45.60 ॥

ಮಾತಾ ಪಿತಾ ಮಹಾದೇವೋ ಮತ್ತೋ ಹ್ಯನ್ಯನ್ನ ವಿದ್ಯತೇ ।
ಆದಿತ್ಯವರ್ಣೋ ಭುವನಸ್ಯ ಗೋಪ್ತಾ
ನಾರಾಯಣಃ ಪುರುಷೋ ಯೋಗಮೂರ್ತ್ತಿಃ ।
ತಂ ಪಶ್ಯಂತಿ ಯತಯೋ ಯೋಗನಿಷ್ಠಾ
ಞಞಜ್ಞಾತ್ವಾತ್ಮಾನಮಮೃತತ್ವಂ ವ್ರಜಂತಿ ॥ 45.61 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಪಂಚಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥45 ॥

ಕೂರ್ಮಪುರಾಣಏ ಉತ್ತರಭಾಗೇ ಷಡ್ಚತ್ವಾರಿಂಶತ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಕೂರ್ಮ ಉವಾಚ
ಅತಃ ಪರಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಪ್ರತಿಸರ್ಗಮನುತ್ತಮಂ ।
ಪ್ರಾಕೃತಂ ತತ್ಸಮಾಸೇನ ಶೃಣುಧ್ವಂ ಗದತೋ ಮಮ ॥ 46.1 ॥

ಗತೇ ಪರಾರ್ದ್ಧದ್ವಿತಯೇ ಕಾಲೋ ಲೋಕಪ್ರಕಾಲನಃ ।
ಕಾಲಾಗ್ನಿರ್ಭಸ್ಮಸಾತ್ ಕರ್ತ್ತುಂ ಕರೋತಿ ನಿಕಿಲಂ ಗತಿಂ ॥ 46.2 ॥

ಸ್ವಾತ್ಮನ್ಯಾತ್ಮಾನಮಾವೇಶ್ಯ ಭೂತ್ವಾ ದೇವೋ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ದಹೇದಶೇಷಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಂ ಸದೇವಾಸುರಮಾನುಷಂ ॥ 46.3 ॥

ತಮಾವಿಶ್ಯ ಮಹಾದೇವೋ ಭಗವಾನ್ನೀಲಲೋಹಿತಃ ।
ಕರೋತಿ ಲೋಕಸಂಹಾರಂ ಭೀಷಣಂ ರೂಪಮಾಶ್ರಿತಃ ॥ 46.4 ॥

ಪ್ರವಿಶ್ಯ ಮಂಡಲಂ ಸೌರಂ ಕೃತ್ವಾಽಸೌ ಬಹುಧಾ ಪುನಃ ।
ನಿರ್ದಹತ್ಯಖಿಲಂ ಲೋಕಂ ಸಪ್ತಸಪ್ತಿಸ್ವರೂಪಧೃಕ್ ॥ 46.5 ॥

ಸ ದಗ್ಧ್ವಾ ಸಕಲಂ ವಿಶ್ವಮಸ್ತ್ರಂ ಬ್ರಹ್ಮಶಿರೋ ಮಹತ್ ।
ದೇವತಾನಾಂ ಶರೀರೇಷು ಕ್ಷಿಪತ್ಯಖಿಲದಾಹಕಂ ॥ 46.6 ॥

ದಗ್ಧೇಷ್ವಶೇಷದೇವೇಷು ದೇವೀ ಗಿರಿವರಾತ್ಮಜಾ ।
ಏಷಾಸಾ ಸಾಕ್ಷಿಣೀ ಶಂಭೋಸ್ತಿಷ್ಠತೇ ವೈದಿಕೀ ಶ್ರುತಿಃ ॥ 46.7 ॥

ಶಿರಃ ಕಪಾಲೈರ್ದೇವಾನಾಂ ಕೃತಸ್ರಗ್ವರಭೂಷಣಃ ।
ಆದಿತ್ಯಚಂದ್ರಾದಿಗಣೈಃ ಪೂರಯನ್ ವ್ಯೋಮಮಂಡಲಂ ॥ 46.8 ॥

ಸಹಸ್ರನಯನೋ ದೇವಃ ಸಹಸ್ರಾಕೃತಿರೀಶ್ವರಃ ।
ಸಹಸ್ರಹಸ್ತಚರಣಃ ಸಹಸ್ರಾರ್ಚಿರ್ಮಹಾಭುಜಃ ॥ 46.9 ॥

ದಂಷ್ಟ್ರಾಕರಾಲವದನಃ ಪ್ರದೀಪ್ತಾನಲಲೋಚನಃ ।
ತ್ರಿಶೂಲಕೃತ್ತಿವಸನೋ ಯೋಗಮೈಶ್ವರಮಾಸ್ಥಿತಃ ॥ 46.10 ॥

ಪೀತ್ವಾ ತತ್ಪರಮಾನಂದಂ ಪ್ರಭೂತಮಮೃತಂ ಸ್ವಯಂ ।
ಕರೋತಿ ತಾಂಡವಂ ದೇವೀಮಾಲೋಕ್ಯ ಪರಮೇಶ್ವರಃ ॥ 46.11 ॥

ಪೀತ್ವಾ ನೃತ್ಯಾಮೃತಂ ದೇವೀ ಭರ್ತ್ತುಃ ಪರಮಮಂಗಲಂ ।
ಯೋಗಮಾಸ್ಥಾಯ ದೇವಸ್ಯ ದೇಹಮಾಯಾತಿ ಶೂಲಿನಃ ॥ 46.12 ॥

ಸ ಭುಕ್ತ್ವಾ ತಾಂಡವರಸಂ ಸ್ವೇಚ್ಛಯೈವ ಪಿನಾಕಧೃಕ್ ।
ಜ್ಯೋತಿಃ ಸ್ವಭಾವಂ ಭಗವಾನ್ ದಗ್ಧ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಮಂಡಲಂ ॥ 46.13 ॥

ಸಂಸ್ಥಿತೇಷ್ವಥ ದೇವೇಷು ಬ್ರಹ್ಮವಿಷ್ಣುಪಿನಾಕಧೃಕ್ ।
ಗುಣೈರಶೇಷೈಃ ಪೃಥಿವೀವಿಲಯಂ ಯಾತಿ ವಾರಿಷು ॥ 46.14 ॥

ಸ ವಾರಿತತ್ತ್ವಂ ಸಗುಣಂ ಗ್ರಸತೇ ಹವ್ಯವಾಹನಃ ।
ತೈಜಸಂ ಗುಣಸಂಯುಕ್ತಂ ವಾಯೌ ಸಂಯಾತಿ ಸಂಕ್ಷಯಂ ॥ 46.15 ॥

ಆಕಾಶೇ ಸಗುಣೋ ವಾಯುಃ ಪ್ರಲಯಂ ಯಾತಿ ವಿಶ್ವಭೃತ್ ।
ಭೂತಾದೌ ಚ ತಥಾಕಾಶಂ ಲೀಯತೇ ಗುಣಸಂಯುತಃ ॥ 46.16 ॥

ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಚ ಸರ್ವಾಣಿ ತೈಜಸೇ ಯಾತಿ ಸಂಕ್ಷಯಂ ।
ವೈಕಾರಿಕೋ ದೇವಗಣಾಃ ಪ್ರಲಂಯ ಯಾಂತಿ ಸತ್ತಮಾಃ ॥ 46.17 ॥

ತ್ರಿವಿಧೋಽಯಮಹಂಕಾರೋ ಮಹತಿ ಪ್ರಲಯೇ ವ್ರಜೇತ್ ।
ಮಹಾಂತಮೇಭಿಃ ಸಹಿತಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಮಮಿತೌಜಸಂ ॥ 46.18 ॥

ಅವ್ಯಕ್ತಂ ಜಗತೋ ಯೋನಿಃ ಸಂಹರೇದೇಕಮವ್ಯಯಂ ।
ಏವಂ ಸಂಹೃತ್ಯ ಭೂತಾನಿ ತತ್ತ್ವಾನಿ ಚ ಮಹೇಶ್ವರಃ ॥ 46.19 ॥

ವಿಯೋಜಯತಿ ಚಾನ್ಯೋನ್ಯಂ ಪ್ರಧಾನಂ ಪುರುಷಂ ಪರಂ ।
ಪ್ರಧಾನಪುಂಸೋರಜಯೋರೇಷ ಸಂಹಾರ ಈರಿತಃ ॥ 46.20 ॥

ಮಹೇಶ್ವರೇಚ್ಛಾಜನಿತೋ ನ ಸ್ವಯಂ ವಿದ್ಯತೇ ಲಯಃ ।
ಗುಣಸಾಮ್ಯಂ ತದವ್ಯಕ್ತಂ ಪ್ರಕೃತಿಃ ಪರಿಗೀಯತೇ ॥ 46.21 ॥

ಪ್ರಧಾನಂ ಜಗತೋ ಯೋನಿರ್ಮಾಯಾತತ್ತ್ವಮಚೇತನಂ ।
ಕೂಟಸ್ಥಶ್ಚಿನ್ಮಯೋ ಹ್ಯಾತ್ಮಾ ಕೇವಲಃ ಪಂಚವಿಂಶಕಃ ॥ 46.22 ॥

ಗೀಯತೇ ಮುನಿಭಿಃ ಸಾಕ್ಷೀ ಮಹಾನೇಷಃ ಪಿತಾಮಹಃ ॥

ಏವಂ ಸಂಹಾರಕರಣೀ ಶಕ್ತಿರ್ಮಾಹೇಶ್ವರೀ ಧ್ರುವಾ ॥ 46.23 ॥

ಪ್ರಧಾನಾದ್ಯಂ ವಿಶೇಷಾಂತಂ ದೇಹೇ ರುದ್ರ ಇತಿ ಶ್ರುತಿಃ ।
ಯೋಗಿನಾಮಥ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಜ್ಞಾನವಿನ್ಯಸ್ತಚೇತಸಾಂ ॥ 46.24 ॥

ಆತ್ಯಂತಿಕಂ ಚೈವ ಲಯಂ ವಿದಧಾತೀಹ ಶಂಕರಃ ।
ಇತ್ಯೇಷ ಭಗವಾನ್ ರುದ್ರಃ ಸಂಹಾರಂ ಕುರುತೇ ವಶೀ ॥ 46.25 ॥

ಸ್ಥಾಪಿಕಾ ಮೋಹನೀ ಶಕ್ತಿರ್ನಾರಾಯಣ ಇತಿ ಶ್ರುತಿಃ ।
ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭೋ ಭಗವಾನ್ ಜಗತ್ ಸದಸದಾತ್ಮಕಂ ॥ 46.26 ॥

ಸೃಜೇದಶೇಷಂ ಪ್ರಕೃತೇಸ್ತನ್ಮಯಃ ಪಂಚವಿಂಶಕಃ ।
ಸರ್ವತಃ ಸರ್ವಗಾಃ ಶಾಂತಾಃ ಸ್ವಾತ್ಮನ್ಯೇವವ್ಯವಸ್ಥಿತಾಃ ।
ಶಕ್ತಯೋ ಬ್ರಹ್ಮವಿಣ್ವೀಶಾ ಭುಕ್ತಿಮುಕ್ತಿಫಲಪ್ರದಾಃ ॥ 46.27 ॥

ಸರ್ವೇಶ್ವರಾಃ ಸರ್ವವಂದ್ಯಾಃ ಶಾಶ್ವತಾನಂತಭೋಗಿನಃ
ಏಕಮೇವಾಕ್ಷರಂ ತತ್ತ್ವಂ ಪುಂಪ್ರಧಾನೇಶ್ವರಾತ್ಮಕಂ ॥ 46.28 ॥

ಅನ್ಯಾಶ್ಚ ಶಕ್ತಯೋ ದಿವ್ಯಾಃ ಸಂತಿ ತತ್ರ ಸಹಸ್ರಶಃ ।
ಇಜ್ಯಂತೇ ವಿವಿಧೈರ್ಯಜ್ಞೈಃ ಶಕ್ರಾದಿತ್ಯಾದಯೋಽಮರಾಃ ।
ಏಕೈಕಸ್ಯ ಸಹಸ್ರಾಣಿ ದೇಹಾನಾಂ ವೈ ಶತಾನಿ ಚ ॥ 46.29 ॥

ಕಥ್ಯಂತೇ ಚೈವ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಾಚ್ಛಕ್ತಿರೇಕೈವ ನಿರ್ಗುಣಾಃ ।
ತಾಂ ತಾಂ ಶಕ್ತಿಂ ಸಮಾಧಾಯ ಸ್ವಯಂ ದೇವೋ ಮಹೇಶ್ವರಃ ॥ 46.30 ॥

ಕರೋತಿ ದೇಹಾನ್ ವಿವಿಧಾನ್ ದೃಶ್ಯತೇ ಚೈವ ಲೀಲಯಾ ।
ಇಜ್ಯತೇ ಸರ್ವಯಜ್ಞೇಷು ಬ್ರಾಹ್ಮಣೈರ್ವೇದವಾದಿಭಿಃ ॥ 46.31 ॥

ಸರ್ವಕಾಮಪ್ರದೋ ರುದ್ರ ಇತ್ಯೇಷಾ ವೈದಿಕೀ ಶ್ರುತಿಃ ।
ಸರ್ವಾಸಾಮೇವ ಶಕ್ತೀನಾಂ ಬ್ರಹ್ಮವಿಷ್ಣುಮಹೇಶ್ವರಾಃ ॥ 46.32 ॥

ಪ್ರಾಧಾನ್ಯೇನ ಸ್ಮೃತಾ ದೇವಾಃ ಶಕ್ತಯಃ ಪರಮಾತ್ಮನಃ ।
ಆಭ್ಯಃ ಪರಸ್ತಾದ್ ಭಗವಾನ್ ಪರಮಾತ್ಮಾ ಸನಾತನಃ ॥ 46.33 ॥

ಗೀಯತೇ ಸರ್ವಶಕ್ತ್ಯಾತ್ಮಾ ಶೂಲಪಾಣಿರ್ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ಏನಮೇಕೇ ವದಂತ್ಯಗ್ನಿಂ ನಾರಾಯಣಮಥಾಪರೇ ॥ 46.34 ॥

ಇಂದ್ರಮೇಕೇ ಪರೇ ಪ್ರಾಣಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣಮಪರೇ ಜಗುಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮವಿಷ್ಣವಗ್ನಿವರುಣಾಃ ಸರ್ವೇ ದೇವಾಸ್ತಥರ್ಷಯಃ ॥ 46.35 ॥

ಏಕಸ್ಯೈವಾಥ ರುದ್ರಸ್ಯ ಭೇದಾಸ್ತೇ ಪರಿಕೀರ್ತ್ತಿತಾಃ ।
ಯಂ ಯಂ ಭೇದಂ ಸಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಯಜಂತಿ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ॥ 46.36 ॥

ತತ್ ತದ್ ರೂಪಂ ಸಮಾಸ್ಥಾಯ ಪ್ರದದಾತಿ ಫಲಂ ಶಿವಃ ।
ತಸ್ಮಾದೇಕತರಂ ಭೇದಂ ಸಮಾಶ್ರಿತ್ಯಾಪಿ ಶಾಶ್ವತಂ ॥ 46.37 ॥

ಆರಾಧಯನ್ಮಹಾದೇವಂ ಯಾತಿ ತತ್ಪರಮಂ ಪದಂ ।
ಕಿಂತು ದೇವಂ ಮಹಾದೇವಂ ಸರ್ವಶಕ್ತಿಂ ಸನಾತನಂ ॥ 46.38 ॥

ಆರಾಧಯೇದ್ ವೈ ಗಿರಿಶಂ ಸಗುಣಂ ವಾಽಥ ನಿರ್ಗುಣಂ ।
ಮಯಾ ಪ್ರೋಕ್ತೋ ಹಿ ಭವತಾಂ ಯೋಗಃ ಪ್ರಾಗೇವ ನಿರ್ಗುಣಃ ॥ 46.39 ॥

ಆರುರುಕ್ಷುಸ್ತು ಸಗುಣಂ ಪೂಜಯೇತ್ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ।
ಪಿನಾಕಿನಂ ತ್ರಿನಯನಂ ಜಟಿಲಂ ಕೃತ್ತಿವಾಸಸಂ ॥ 46.40 ॥

ಪದ್ಮಾಸನಸ್ಥಂ ರುಕ್ಮಾಭಂ ಚಿಂತಯೇದ್ ವೈದಿಕೀ ಶ್ರುತಿಃ ।
ಏಷ ಯೋಗಃ ಸಮುದ್ದಿಷ್ಟಃ ಸಬೀಜೋ ಮುನಿಸತ್ತಮಾಃ ॥ 46.41 ॥

ಅತ್ರಾಪ್ಯಶಕ್ತೋಽಥ ಹರಂ ವಿಶ್ವಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಣರ್ಚಯೇತ್ ।
ಅಥ ಚೇದಸಮರ್ಥಃ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ರಾಪಿ ಮನಿಪುಂಗವಾಃ ॥ 46.42 ॥

ತತೋ ವಾಯಗ್ನಿಶಕ್ರಾದೀನ್ ಪೂಜಯೇತ್ಭಕ್ತಿಸಂಯುತಃ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಾನ್ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ದೇವಾನ್ ಬ್ರಹ್ಮಪುರೋಗಮಾನ್ ॥ 46.43 ॥

ಆರಾಧಯೇದ್ ವಿರೂಪಾಕ್ಷಮಾದಿಮಧ್ಯಾಂತಸಂಸ್ಥಿತಂ ।
ಭಕ್ತಿಯೋಗಸಮಾಯುಕ್ತಃ ಸ್ವಧರ್ಮನಿರತಃ ಶುಚಿಃ ॥ 46.44 ॥

ತಾದೃಶಂ ರೂಪಮಾಸ್ಥಾಯ ಆಸಾದ್ಯಾತ್ಯಂತಿಕಂ ಶಿವಂ ।
ಏಷ ಯೋಗಃ ಸಮುದ್ದಿಷ್ಟಃ ಸಬೀಜೋಽತ್ಯಂತಭಾವನಃ ॥ 46.45 ॥

ಯಥಾವಿಧಿ ಪ್ರಕುರ್ವಾಣಃ ಪ್ರಾಪ್ನುಯಾದೈಶ್ವರಂ ಪದಂ ।
ಯೇ ಚಾನ್ಯೇ ಭಾವನೇ ಶುದ್ಧೇ ಪ್ರಾಗುಕ್ತೇ ಭವತಾಮಿಹ ॥ 46.46 ॥

ಅಥಾಪಿ ಕಥಿತೋ ಯೋಗೋ ನಿರ್ಬೀಜಶ್ಚ ಸಬೀಜಕಃ ।
ಜ್ಞಾನಂ ತದುಕ್ತಂ ನಿರ್ಬೀಜಂ ಪೂರ್ವಂ ಹಿ ಭವತಾಂ ಮಯಾ ॥ 46.47 ॥

ವಿಷ್ಣುಂ ರುದ್ರಂ ವಿರಂಚಿಂಂಚ ಸಬೀಜಂ ಸಾಧಯೇದ್ಬುಧಃ ।
ಅಥ ವಾಯ್ವಾದಿಕಾನ್ ದೇವಾಂಸ್ತತ್ಪರಃ ಸಂಯತೇಂದ್ರಿಯಃ ॥ 46.48 ॥

ಪೂಜಯೇತ್ ಪುರುಷಂ ವಿಷ್ಣುಂ ಚತುರ್ಮೂರ್ತ್ತಿಧರಂ ಹರಿಂ ।
ಅನಾದಿನಿಧನಂ ದೇವಂ ವಾಸುದೇವಂ ಸನಾತನಂ ॥ 46.49 ॥

ನಾರಾಯಣಂ ಜಗದ್ಯೋನಿಮಾಕಾಶಂ ಪರಮಂ ಪದಂ ।
ತಲ್ಲಿಂಗಧಾರೀ ನಿಯತಂ ತದ್ಭಕ್ತಸ್ತದುಪಾಶ್ರಯಃ ॥ 46.50 ॥

ಏಷ ಏವ ವಿಧಿರ್ಬ್ರಾಹ್ಮೇ ಭಾವನೇ ಚಾಂತಿಕೇ ಮತಃ ।
ಇತ್ಯೇತತ್ ಕಥಿತಂ ಜ್ಞಾನಂ ಭಾವನಾಸಂಶ್ರಯಂ ಪರಂ ॥ 46.51 ॥

ಇಂದ್ರದ್ಯುಮ್ನಾಯ ಮುನಯೇ ಕಥಿತಂ ಯನ್ಮಯಾ ಪುರಾ ।
ಅವ್ಯಕ್ತಾತ್ಮಕಮೇವೇದಂ ಚೇತನಾಚೇತನಂ ಜಗತ್ ॥ 46.52 ॥

ತದೀಶ್ವರಃ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತಸ್ಮಾದ್ ಬ್ರಹ್ಮಮಯಂ ಜಗತ್ ।
ಸೂತ ಉವಾಚ
ಏತಾವದುಕ್ತ್ವಾ ಭಗವಾನ್ ವಿರರಾಮ ಜನಾರ್ದನಃ ।
ತುಷ್ಟುವುರ್ಮುನಯೋ ವಿಷ್ಣುಂ ಶಕ್ರೇಣ ಸಹ ಮಾಧವಂ ॥ 46.53 ॥

ಮುನಯಃ ಊಚುಃ
ನಮಸ್ತೇ ಕೂರ್ಮರೂಪಾಯ ವಿಷ್ಣವೇ ಪರಮಾತ್ಮನೇ ।
ನಾರಾಯಣಾಯ ವಿಶ್ವಾಯ ವಾಸುದೇವಾಯ ತೇ ನಮಃ ॥ 46.54 ॥

ನಮೋ ನಮಸ್ತೇ ಕೃಷ್ಣಾಯ ಗೋವಿಂದಾಯ ನಮೋ ನಮಃ ।
ಮಾಧವಾಯ ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ನಮೋ ಯಜ್ಞೇಶ್ವರಾಯ ಚ ॥ 46.55 ॥

ಸಹಸ್ರಶಿರಸೇ ತುಭ್ಯಂ ಸಹಸ್ರಾಕ್ಷಾಯ ತೇ ನಮಃ ।
ನಮಃ ಸಹಸ್ರಹಸ್ತಾಯ ಸಹಸ್ರಚರಣಾಯ ಚ ॥ 46.56 ॥

ಓಂ ನಮೋ ಜ್ಞಾನರೂಪಾಯ ಪರಮಾತ್ಮಸ್ವರೂಪಿಣೇ ।
ಆನಂದಾಯ ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ಮಾಯಾತೀತಾಯ ತೇ ನಮಃ ॥ 46.57 ॥

ನಮೋ ಗೂಢಶರೀರಾಯ ನಿರ್ಗುಣಾಯ ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ।
ಪುರುಷಾಯ ಪುರಾಣಾಯ ಸತ್ತಾಮಾತ್ರಸ್ವರೂಪಿಣೇ ॥ 46.58 ॥

ನಮಃ ಸಾಂಖ್ಯಾಯ ಯೋಗಾಯ ಕೇವಲಾಯ ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ।
ಧರ್ಮಜ್ಞಾನಾಧಿಗಮ್ಯಾಯ ನಿಷ್ಕಲಾಯ ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ॥ 46.59 ॥

ನಮಸ್ತೇ ವ್ಯೋಮರೂಪಾಯ ಮಹಾಯೋಗೇಶ್ವರಾಯ ಚ ।
ಪರಾವರಾಣಾಂ ಪ್ರಭವೇ ವೇದವೇದ್ಯಾಯ ತೇ ನಮಃ ॥ 46.60 ॥

ನಮೋ ಬುದ್ಧಾಯ ಶುದ್ಧಾಯ ನಮೋ ಯುಕ್ತಾಯ ಹೇತವೇ ।
ನಮೋ ನಮೋ ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ಮಾಯಿನೇ ವೇಧಸೇ ನಮಃ ॥ 46.61 ॥

ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ವರಾಹಾಯ ನಾರಸಿಂಹಾಯ ತೇ ನಮಃ ।
ವಾಮನಾಯ ನಮಸ್ತುಭ್ಯಂ ಹೃಷೀಕೇಶಾಯ ತೇ ನಮಃ ॥ 46.62 ॥

ಸ್ವರ್ಗಾಪವರ್ಗದಾತ್ರೇ ಚ ನಮೋಽಪ್ರತಿಹತಾತ್ಮನೇ ।
ನಮೋ ಯೋಗಾಧಿಗಮ್ಯಾಯ ಯೋಗಿನೇ ಯೋಗದಾಯಿನೇ ॥ 46.63 ॥

ದೇವಾನಾಂ ಪತಯೇ ತುಭ್ಯಂ ದೇವಾರ್ತ್ತಿಶಮನಾಯ ತೇ ।
ಭಗವಂಸ್ತ್ವತ್ಪ್ರಸಾದೇನ ಸರ್ವಸಂಸಾರನಾಶನಂ ॥ 46.64 ॥

ಅಸ್ಮಾಭಿರ್ವಿದಿತಂ ಜ್ಞಾನಂ ಯಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾಮೃತಮಶ್ನುತೇ ।
ಶ್ರುತಾಸ್ತು ವಿವಿಧಾ ಧರ್ಮಾ ವಂಶಾ ಮನ್ವಂತರಾಣಿ ಚ ॥ 46.65 ॥

ಸರ್ಗಶ್ಚ ಪ್ರತಿಸರ್ಗಶ್ಚ ಬ್ರಹ್ಮಾಣ್ಯಸ್ಯಾಸ್ಯ ವಿಸ್ತರಃ ।
ತ್ವಂ ಹಿ ಸರ್ವಜಗತ್ಸಾಕ್ಷೀ ವಿಶ್ವೋ ನಾರಾಯಣಃ ಪರಃ ॥ 46.66 ॥

ತ್ರಾತುಮರ್ಹಸ್ಯನಂತಾತ್ಮಾ ತ್ವಾಮೇವ ಶರಣಂ ಗತಾಃ ।
ಸೂತ ಉವಾಚ
ಏತದ್ ವಃ ಕಥಿತಂ ವಿಪ್ರಾ ಭೋಗಮೋಕ್ಷಪ್ರದಾಯಕಂ ॥ 46.67 ॥

ಕೌರ್ಮಂ ಪುರಾಣಮಖಿಲಂ ಯಜ್ಜಗಾದ ಗದಾಧರಃ ।
ಅಸ್ಮಿನ್ ಪುರಾಣೇ ಲಕ್ಷ್ಮ್ಯಾಸ್ತು ಸಂಭವಃ ಕಥಿತಃ ಪುರಾ ॥ 46.68 ॥

ಮೋಹಾಯಾಶೇಷಭೂತಾನಾಂ ವಾಸುದೇವೇನ ಯೋಜಿತಃ ।
ಪ್ರಜಾಪತೀನಾಂ ಸರ್ಗಸ್ತು ವರ್ಣಧರ್ಮಾಶ್ಚ ವೃತ್ತಯಃ ॥ 46.69 ॥

ಧರ್ಮಾರ್ಥಕಾಮಮೋಕ್ಷಾಣಾಂ ಯಥಾವಲ್ಲಕ್ಷಣಂ ಶುಭಂ ।
ಪಿತಾಮಹಸ್ಯ ವಿಷ್ಣೋಶ್ಚ ಮಹೇಶಸ್ಯ ಚ ಧೀಮತಃ ॥ 46.70 ॥

ಏಕತ್ವಂ ಚ ಪೃಥಕ್ತ್ವಂ ಚ ವಿಶೇಷಶ್ಚೋಪವರ್ಣಿತಃ ।
ಭಕ್ತಾನಾಂ ಲಕ್ಷಣಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಸಮಾಚಾರಶ್ಚ ಭೋಜನಂ ॥ 46.71 ॥

ವರ್ಣಾಶ್ರಮಾಣಾಂ ಕಥಿತಂ ಯಥಾವದಿಹ ಲಕ್ಷಣಂ ।
ಆದಿಸರ್ಗಸ್ತತಃ ಪಶ್ಚಾದಂಡಾವರಣಸಪ್ತಕಂ ॥ 46.72 ॥

ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭಸರ್ಗಶ್ಚ ಕೀರ್ತ್ತಿತೋ ಮುನಿಪುಂಗವಾಃ ।
ಕಾಲಸಂಖ್ಯಾಪ್ರಕಥನಂ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ಚೇಶ್ವರಸ್ಯ ಚ ॥ 46.73 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಶಯನಂ ಚಾಪ್ಸು ನಾಮನಿರ್ವಚನಂ ತಥಾ ।
ವರಾಹವಪುಷಾ ಭೂಯೋ ಭೂಮೇರುದ್ಧರಣಂ ಪುನಃ ॥ 46.74 ॥

ಮುಖ್ಯಾದಿಸರ್ಗಕಥನಂ ಮುನಿಸರ್ಗಸ್ತಥಾಪರಃ ।
ವ್ಯಾಖ್ಯತೋ ರುದ್ರಸರ್ಗಶ್ಚ ಋಷಿಸರ್ಗಶ್ಚ ತಾಪಸಃ ॥ 46.75 ॥

ಧರ್ಮಸ್ಯ ಚ ಪ್ರಜಾಸರ್ಗಸ್ತಾಮಸಾತ್ ಪೂರ್ವಮೇವ ತು ।
ಬ್ರಹ್ಮವಿಷ್ಣೋರ್ವಿವಾದಃ ಸ್ಯಾದಂತರ್ದೇಹಪ್ರವೇಶನಂ ॥ 46.76 ॥

ಪದ್ಮೋದ್ಭವತ್ವಂ ದೇವಸ್ಯ ಮೋಹಸ್ತಸ್ಯ ಚ ಧೀಮತಃ ।
ದರ್ಶನಂ ಚ ಮಹೇಶಸ್ಯ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ವಿಷ್ಣುನೇರಿತಂ ॥ 46.77 ॥

ದಿವ್ಯದೃಷ್ಟಿಪ್ರದಾನಂ ಚ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಾ ।
ಸಂಸ್ತವೋ ದೇವದೇವಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಾ ॥ 46.78 ॥

ಪ್ರಸಾದೋ ಗಿರಿಶಸ್ಯಾಥ ವರದಾನಂ ತಥೈವ ಚ ।
ಸಂವಾದೋ ವಿಷ್ಣುನಾ ಸಾರ್ಧಂ ಶಂಕರಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ ॥ 46.79 ॥

ವರದಾನಂ ತಥಾಪೂರ್ವಮಂತರ್ದ್ಧಾನಂ ಪಿನಾಕಿನಃ ।
ವಧಶ್ಚ ಕಥಿತೋ ವಿಪ್ರಾ ಮಧುಕೈಟಭಯೋಃ ಪುರಾ ॥ 46.80 ॥

ಅವತಾರೋಽಥ ದೇವಸ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ನಾಭಿಪಂಕಜಾತ್ ।
ಏಕೀಭಾವಶ್ಚ ದೇವಸ್ಯ ವಿಷ್ಣುನಾ ಕಥಿತಸ್ತತಃ ॥ 46.81 ॥

ವಿಮೋಹೋ ಬ್ರಹ್ಮಣಶ್ಚಾಥ ಸಂಜ್ಞಾಲಾಭೋ ಹರೇಸ್ತತಃ ।
ತಪಶ್ಚರಣಮಾಖ್ಯಾತಂ ದೇವದೇವಸ್ಯ ಧೀಮತಃ ॥ 46.82 ॥

ಪ್ರಾದುರ್ಭಾವೋ ಮಹೇಶಸ್ಯ ಲಲಾಟಾತ್ ಕಥಿತಸ್ತತಃ ।
ರುದ್ರಾಣಾಂ ಕಥಿತಾ ಸೃಷ್ಟಿರ್ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪ್ರತಿಷೇಧನಂ ॥ 46.83 ॥

ಭೂತಿಶ್ಚ ದೇವದೇವಸ್ಯ ವರದಾನೋಪದೇಶಕೌ ।
ಅಂತರ್ದ್ಧಾನಂ ಚ ರುದ್ರಸ್ಯ ತಪಶ್ಚರ್ಯಾಂಡಜಸ್ಯ ಚ ॥ 46.84 ॥

ದರ್ಶನಂ ದೇವದೇವಸ್ಯ ನರನಾರೀಶರೀರತಾ ।
ದೇವ್ಯಾ ವಿಭಾಗಕಥನಂ ದೇವದೇವಾತ್ ಪಿನಾಕಿನಃ ॥ 46.85 ॥

ದೇವ್ಯಾಶ್ಚ ಪಶ್ಚಾತ್ ಕಥಿತಂ ದಕ್ಷಪುತ್ರೀತ್ವಮೇವ ಚ ।
ಹಿಮವದ್ದುಹಿತೃತ್ವಂ ಚ ದೇವ್ಯಾ ಯಾಥಾತ್ಮ್ಯಮೇವ ಚ ॥ 46.86 ॥

ದರ್ಶನಂ ದಿವ್ಯರೂಪಸ್ಯ ವೈಶ್ವರೂಪಸ್ಯ ದರ್ಶನಂ ।
ನಾಮ್ನಾಂ ಸಹಸ್ರಂ ಕಥಿತಂ ಪಿತ್ರಾ ಹಿಮವತಾ ಸ್ವಯಂ ॥ 46.87 ॥

ಉಪದೇಶೋ ಮಹಾದೇವ್ಯಾ ವರದಾನಂ ತಥೈವ ಚ ।
ಭೃಗ್ವಾದೀನಾಂ ಪ್ರಜಾಸರ್ಗೋ ರಾಜ್ಞಾಂ ವಂಶಸ್ಯ ವಿಸ್ತರಃ ॥ 46.88 ॥

ಪ್ರಾಚೇತಸತ್ವಂ ದಕ್ಷಸ್ಯ ದಕ್ಷಯಜ್ಞವಿಮರ್ದನಂ ।
ದಧೀಚಸ್ಯ ಚ ದಕ್ಷಸ್ಯ ವಿವಾದಃ ಕಥಿತಸ್ತದಾ ॥ 46.89 ॥

ತತಶ್ಚ ಶಾಪಃ ಕಥಿತೋ ಮುನೀನಾಂ ಮುನಿಪುಂಗವಾಃ ।
ರುದ್ರಾಗತಿಃ ಪ್ರಸಾದಶ್ಚ ಅಂತರ್ದ್ಧಾನಂ ಪಿನಾಕಿನಃ ॥ 46.90 ॥

ಪಿತಾಮಹಸ್ಯೋಪದೇಶಃ ಕೀರ್ತ್ತ್ಯತೇ ರಕ್ಷಣಾಯ ತು ।
ದಕ್ಷಸ್ಯ ಚ ಪ್ರಜಾಸರ್ಗಃ ಕಶ್ಯಪಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ ॥ 46.91 ॥

ಹಿರಣ್ಯಕಶಿಪೋರ್ನಾಶೋ ಹಿರಣ್ಯಾಕ್ಷವಧಸ್ತಥಾ ।
ತತಶ್ಚ ಶಾಪಃ ಕಥಿತೋ ದೇವದಾರುವನೌಕಸಾಂ ॥ 46.92 ॥

ನಿಗ್ರಹಶ್ಚಾಂಧಕಸ್ಯಾಥ ಗಾಣಪತ್ಯಮನುತ್ತಮಂ ।
ಪ್ರಹ್ರಾದನಿಗ್ರಹಶ್ಚಾಥ ಬಲೇಃ ಸಂಯಮನಂ ತತಃ ॥ 46.93 ॥

ಬಾಣಸ್ಯ ನಿಗ್ರಹಶ್ಚಾಥ ಪ್ರಸಾದಸ್ತಸ್ಯ ಶೂಲಿನಃ ।
ಋಷೀಣಾಂ ವಂಶವಿಸ್ತಾರೋ ರಾಜ್ಞಾಂ ವಂಶಾಃ ಪ್ರಕೀರ್ತ್ತಿತಾಃ ॥ 46.94 ॥

ವಸುದೇವಾತ್ ತತೋ ವಿಷ್ಣೋರುತ್ಪತ್ತಿಃ ಸ್ವೇಚ್ಛಯಾ ಹರೇಃ ।
ದರ್ಶನಂ ಚೋಪಮನ್ಯೋರ್ವೈ ತಪಶ್ಚರಣಮೇವ ಚ ॥ 46.95 ॥

ವರಲಾಭೋ ಮಹಾದೇವಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಸಾಂಬಂ ತ್ರಿಲೋಚನಂ ।
ಕೈಲಾಸಗಮನಂಚಾಥ ನಿವಾಸಸ್ತಸ್ಯ ಶಾರ್ಙ್ಗಿಣಃ ॥ 46.96 ॥

ತತಶ್ಚ ಕಥ್ಯತೇ ಭೀತಿರ್ದ್ವಾರವತ್ಯಾಂ ನಿವಾಸಿನಾಂ ।
ರಕ್ಷಣಂ ಗರುಡೇನಾಥ ಜಿತ್ವಾ ಶತ್ರೂನ್ ಮಹಾಬಲಾನ್ ॥ 46.97 ॥

ನಾರಾದಾಗಮನಂ ಚೈವ ಯಾತ್ರಾ ಚೈವ ಗರುತ್ಮತಃ ।
ತತಶ್ಚ ಕೃಷ್ಣಾಗಮನಂ ಮುನೀನಾಮಾಗತಿಸ್ತತಃ ॥ 46.98 ॥

ನೈತ್ಯಕಂ ವಾಸುದೇವಸ್ಯ ಶಿವಲಿಂಗಾರ್ಚನಂ ತಥಾ ।
ಮಾರ್ಕಂಡೇಯಸ್ಯ ಚ ಮುನೇಃ ಪ್ರಶ್ನಃ ಪ್ರೋಕ್ತಸ್ತತಃ ಪರಂ ॥ 46.99 ॥

ಲಿಂಗಾರ್ಚನನಿಮಿತ್ತಂ ಚ ಲಿಂಗಸ್ಯಾಪಿ ಸಲಿಂಗಿನಃ ।
ಯಥಾರ್ಥಂಕಥಿತಂಚಾಥ ಲಿಂಗಾವಿರ್ಭಾವ ಏವ ಚ ॥ 46.100 ॥

ಬ್ರಹ್ಮವಿಷ್ಣೋಸ್ತಥಾ ಮಧ್ಯೇ ಕೀರ್ತ್ತಿತಾ ಮುನಿಪುಂಗವಾಃ ।
ಮೋಹಸ್ತಯೋಸ್ತು ಕಥಿತೋ ಗಮನಂ ಚೋರ್ಧ್ವತೋ ಹ್ಯಧಃ ॥ 46.101 ॥

ಸಂಸ್ತವೋ ದೇವದೇವಸ್ಯ ಪ್ರಸಾದಃ ಪರಮೇಷ್ಠಿನಃ ।
ಅಂತರ್ಧಾನಂ ಚ ಲಿಂಗಸ್ಯ ಸಾಂಬೋತ್ಪತ್ತಿಸ್ತತಃ ಪರಂ ॥ 46.102 ॥

ಕೀರ್ತಿತಾ ಚಾನಿರುದ್ಧಸ್ಯ ಸಮುತ್ಪತ್ತಿರ್ದ್ವಿಜೋತ್ತಮಾಃ ।
ಕೃಷ್ಣಸ್ಯ ಗಮನೇ ಬುದ್ಧಿರೃಷೀಣಾಮಾಗತಿಸ್ತಥಾ ॥ 46.103 ॥

ಅನುವಶಾಸನಂಚ ಕೃಷ್ಣೇನ ವರದಾನಂ ಮಹಾತ್ಮನಃ ।
ಗಮನಂ ಚೈವ ಕೃಷ್ಣಸ್ಯ ಪಾರ್ಥಸ್ಯಾಪಿ ಚ ದರ್ಶನಂ ॥ 46.104 ॥

ಕೃಷ್ಣದ್ವೈಪಾಯನಸ್ಯೋಕ್ತಂ ಯುಗಧರ್ಮಾಃ ಸನಾತನಾಃ ॥

ಅನುಗ್ರಹೋಽಥ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ವಾರಾಣಸ್ಯಾಂ ಗತಿಸ್ತತಃ ॥ 46.105 ॥

ಪಾರಾಶರ್ಯಸ್ಯ ಚ ಮುನೇರ್ವ್ಯಾಸಸ್ಯಾದ್ಭುತಕರ್ಮಣಃ ।
ವಾರಾಣಸ್ಯಾಶ್ಚ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ತೀರ್ಥಾನಾಂ ಚೈವ ವರ್ಣನಂ ॥ 46.106 ॥

ತೀರ್ಥಯಾತ್ರಾ ಚ ವ್ಯಾಸಸ್ಯ ದೇವ್ಯಾಶ್ಚೈವಾಥ ದರ್ಶನಂ ।
ಉದ್ವಾಸನಂ ಚ ಕಥಿತಂ ವರದಾನಂ ತಥೈವ ಚ ॥ 46.107 ॥

ಪ್ರಯಾಗಸ್ಯ ಚ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ಕ್ಷೇತ್ರಾಣಾಮಥ ಕೀರ್ತ್ತಿನಂ ।
ಫಲಂ ಚ ವಿಪುಲಂ ವಿಪ್ರಾ ಮಾರ್ಕಂಡೇಯಸ್ಯ ನಿರ್ಗಮಃ ॥ 46.108 ॥

ಭುವನಾನಾಂ ಸ್ವರೂಪಂ ಚ ಜ್ಯೋತಿಷಾಂ ಚ ನಿವೇಶನಂ ।
ಕೀರ್ತ್ಯಂತೇ ಚೈವ ವರ್ಷಾಣಿ ನದೀನಾಂ ಚೈವ ನಿರ್ಣಯಃ ॥ 46.109 ॥

ಪರ್ವತಾನಾಂ ಚ ಕಥನಂ ಸ್ಥಾನಾನಿ ಚ ದಿವೌಕಸಾಂ ।
ದ್ವೀಪಾನಾಂ ಪ್ರವಿಭಾಗಶ್ಚ ಶ್ವೇತದ್ವೀಪೋಪವರ್ಣನಂ ॥ 46.110 ॥

ಶಯನಂ ಕೇಶವಸ್ಯಾಥ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ಚ ಮಹಾತ್ಮನಃ ।
ಮನ್ವಂತರಾಣಾಂ ಕಥನಂ ವಿಷ್ಣೋರ್ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಮೇವ ಚ ॥ 46.111 ॥

ವೇದಶಾಖಾಪ್ರಣಯನಂ ವ್ಯಾಸಾನಾಂ ಕಥನಂ ತತಃ ।
ಅವೇದಸ್ಯ ಚ ವೇದಾನಾಂ ಕಥಿತಂ ಮುನಿಪುಂಗವಾಃ ॥ 46.112 ॥

ಯೋಗೇಶ್ವರಾಣಾಂ ಚ ಕಥಾ ಶಿಷ್ಯಾಣಾಂ ಚಾಥ ಕೀರ್ತ್ತನಂ ।
ಗೀತಾಶ್ಚ ವಿವಿಧಾಗುಹ್ಯಾ ಈಶ್ವರಸ್ಯಾಥ ಕೀರ್ತ್ತಿತಾಃ ॥ 46.113 ॥

ವರ್ಣಾಶ್ರಮಾಣಾಮಾಚಾರಾಃ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತವಿಧಿಸ್ತತಃ ।
ಕಪಾಲಿತ್ವಂ ಚ ರುದ್ರಸ್ಯ ಭಿಕ್ಷಾಚರಣಮೇವ ಚ ॥ 46.114 ॥

ಪತಿವ್ರತಾಯಾಶ್ಚಾಖ್ಯಾನಂ ತೀರ್ಥಾನಾಂ ಚ ವಿನಿರ್ಣಯಃ ।
ತಥಾ ಮಂಕಣಕಸ್ಯಾಥ ನಿಗ್ರಹಃ ಕೀರ್ತಿತೋ ದ್ವಿಜಾಃ ॥ 46.115 ॥

ವಧಶ್ಚ ಕಥಿತೋ ವಿಪ್ರಾಃ ಕಾಲಸ್ಯ ಚ ಸಮಾಸತಃ ।
ದೇವದಾರುವನೇ ಶಂಭೋಃ ಪ್ರವೇಶೋ ಮಾಧವಸ್ಯ ಚ ॥ 46.116 ॥

ದರ್ಶನಂ ಷಟ್ಕುಲೀಯಾನಾಂ ದೇವದೇವಸ್ಯ ಧೀಮತಃ ।
ವರದಾನಂ ಚ ದೇವಸ್ಯ ನಂದಿನೇ ತು ಪ್ರಕೀರ್ತಿತಂ ॥ 46.117 ॥

ನೈಮಿತ್ತಿಕಶ್ಚ ಕಥಿತಃ ಪ್ರತಿಸರ್ಗಸ್ತತಃ ಪರಂ ।
ಪ್ರಾಕೃತಃ ಪ್ರಲಯಶ್ಚೋರ್ದ್ಧ್ವಂ ಸಬೀಜೋ ಯೋಗ ಏವ ಚ ॥ 46.118 ॥

ಏವಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಪುರಾಣಸ್ಯ ಸಂಕ್ಷೇಪಂ ಕೀರ್ತ್ತಯೇತ್ತು ಯಃ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 46.119 ॥

ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ಶ್ರಿಯಂ ದೇವೀಮಾದಾಯ ಪುರುಷೋತ್ತಮಃ ।
ಸಂತ್ಯಜ್ಯ ಕೂರ್ಮಸಂಸ್ಥಾನಂ ಸ್ವಸ್ಥಾನಂ ಚ ಜಗಾಮ ಹ ॥ 46.120 ॥

ದೇವಾಶ್ಚ ಸರ್ವೇ ಮುನಯಃ ಸ್ವಾನಿ ಸ್ಥಾನಾನಿ ಭೇಜಿರೇ ।
ಪ್ರಣಮ್ಯ ಪುರುಷಂ ವಿಷ್ಣುಂ ಗೃಹೀತ್ವಾ ಹ್ಯಮೃತಂ ದ್ವಿಜಾಃ ॥ 46.121 ॥

ಏತತ್ ಪುರಾಣಂ ಸಕಲಂ ಭಾಷಿತಂ ಕೂರ್ಮರೂಪಿಣಾ ।
ಸಾಕ್ಷಾದ್ ದೇವಾದಿದೇನೇನ ವಿಷ್ಣುನಾ ವಿಶ್ವಯೋನಿನಾ ॥ 46.122 ॥

ಯಃ ಪಠೇತ್ ಸತತಂ ಮರ್ತ್ಯಃ ನಿಯಮೇನ ಸಮಾಸತಃ ।
ಸರ್ವಪಾಪವಿನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕೇ ಮಹೀಯತೇ ॥ 46.123 ॥

ಲಿಖಿತ್ವಾ ಚೈವ ಯೋ ದದ್ಯಾದ್ ವೈಶಾಖೇ ಮಾಸಿ ಸುವ್ರತಃ ।
ವಿಪ್ರಾಯ ವೇದವಿದುಷೇ ತಸ್ಯ ಪುಣ್ಯಂ ನಿಬೋಧತ ॥ 46.124 ॥

ಸರ್ವಪಾಪವಿನಿರ್ಮುಕ್ತಃ ಸರ್ವೈಶ್ವರ್ಯಸಮನ್ವಿತಃ ।
ಭುಕ್ತ್ವಾ ಚ ವಿಪುಲಾನ್ಮರ್ತ್ಯೋ ಭೋಗಾಂದಿವ್ಯಾನ್ಸುಶೋಭನಾನ್ ॥ 46.125 ॥

ತತಃ ಸ್ವರ್ಗಾತ್ ಪರಿಭ್ರಷ್ಟೋ ವಿಪ್ರಾಣಾಂ ಜಾಯತೇ ಕುಲೇ ।
ಪೂರ್ವಸಂಸ್ಕಾರಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಾದ್ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಮವಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 46.126 ॥

ಪಠಿತ್ವಾಧ್ಯಾಯಮೇವೈಕಂ ಸರ್ವಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ।
ಯೋಽರ್ಥಂ ವಿಚಾರಯೇತ್ ಸಮ್ಯಕ್ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಪರಂ ಪದಂ ॥ 46.127 ॥

ಅಧ್ಯೇತವ್ಯಮಿದಂ ನಿತ್ಯಂ ವಿಪ್ರೈಃ ಪರ್ವಣಿ ಪರ್ವಣಿ ।
ಶ್ರೋತವ್ಯಂ ಚ ದ್ವಿಜಶ್ರೇಷ್ಠಾ ಮಹಾಪಾತಕನಾಶನಂ ॥ 46.128 ॥

ಏಕತಸ್ತು ಪುರಾಣಾನಿ ಸೇತಿಹಾಸಾನಿ ಕೃತ್ಸ್ನಶಃ ।
ಏಕತ್ರ ಚೇದಂ ಪರಮಮೇತದೇವಾತಿರಿಚ್ಯತೇ ॥ 46.129 ॥

ಇದಂ ಪುರಾಣಂ ಮುಕ್ತ್ವೈಕಂ ನಾಸ್ತ್ಯನ್ಯತ್ ಸಾಧನಂ ಪರಂ ।
ಯಥಾವದತ್ರ ಭಗವಾನ್ ದೇವೋ ನಾರಾಯಣೋ ಹರಿಃ ॥ 46.130 ॥

ಕೀರ್ತ್ಯತೇ ಹಿ ಯಥಾ ವಿಷ್ಣುರ್ನ ತಥಾಽನ್ಯೇಷು ಸುವ್ರತಾಃ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮೀ ಪೌರಾಣಿಕೀ ಚೇಯಂ ಸಂಹಿತಾ ಪಾಪನಾಶನೀ ॥ 46.131 ॥

ಅತ್ರ ತತ್ ಪರಮಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಕೀರ್ತ್ಯತೇ ಹಿ ಯಥಾರ್ಥತಃ ।
ತೀರ್ಥಾನಾಂ ಪರಮಂ ತೀರ್ಥಂ ತಪಸಾಂ ಚ ಪರಂ ತಪಃ ॥ 46.132 ॥

ಜ್ಞಾನಾನಾಂ ಪರಮಂ ಜ್ಞಾನಂ ವ್ರತಾನಾಂ ಪರಮಂ ವ್ರತಂ ।
ನಾಧ್ಯೇತವ್ಯಮಿದಂ ಶಾಸ್ತ್ರಂ ವೃಷಲಸ್ಯ ಚ ಸನ್ನಿಧೌ ॥ 46.133 ॥

ಯೋಽಧೀತೇ ಸ ತು ಮೋಹಾತ್ಮಾ ಸ ಯಾತಿ ನರಕಾನ್ ಬಹೂನ್ ।
ಶ್ರಾದ್ಧೇ ವಾ ದೈವಿಕೇ ಕಾರ್ಯೇ ಶ್ರಾವಣೀಯಂ ದ್ವಿಜಾತಿಭಿಃ ॥ 46.134 ॥

ಯಜ್ಞಾಂತೇ ತು ವಿಶೇಷೇಣ ಸರ್ವದೋಷವಿಶೋಧನಂ ।
ಮುಮುಕ್ಷೂಣಾಮಿದಂ ಶಾಸ್ತ್ರಮಧ್ಯೇತವ್ಯಂ ವಿಶೇಷತಃ ॥ 46.135 ॥

ಶ್ರೋತವ್ಯಂ ಚಾಥ ಮಂತವ್ಯಂ ವೇದಾರ್ಥಪರಿಬೃಂಹಣಂ ।
ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಯಥಾವದ್ ವಿಪ್ರೇಂದ್ರಾನ್ ಶ್ರಾವಯೇದ್ ಭಕ್ತಿಸಂಯುತಾನ್ ॥ 46.136 ॥

ಸರ್ವಪಾಪವಿನಿರ್ಮುಕ್ತೋ ಬ್ರಹ್ಮಸಾಯುಜ್ಯಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ।
ಯೋಽಶ್ರದ್ದಧಾನೇ ಪುರುಷೇ ದದ್ಯಾಚ್ಚಾಧಾರ್ಮಿಕೇ ತಥಾ ॥ 46.137 ॥

ಸ ಪ್ರೇತ್ಯ ಗತ್ವಾ ನಿರಯಾನ್ ಶುನಾಂ ಯೋನಿಂ ವ್ರಜತ್ಯಧಃ ।
ನಮಸ್ಕೃತ್ಯ ಹರಿಂ ವಿಷ್ಣುಂ ಜಗದ್ಯೋನಿಂ ಸನಾತನಂ ॥ 46.138 ॥

ಅಧ್ಯೇತವ್ಯಮಿದಂ ಶಾಸ್ತ್ರಂ ಕೃಷ್ಣದ್ವೈಪಾಯನಂ ತಥಾ ।
ಇತ್ಯಾಜ್ಞಾ ದೇವದೇವಸ್ಯ ವಿಷ್ಣೋರಮಿತತೇಜಸಃ ॥ 46.139 ॥

ಪಾರಾಶರ್ಯಸ್ಯ ವಿಪ್ರರ್ಷೇರ್ವ್ಯಾಸಸ್ಯ ಚ ಮಹಾತ್ಮನಃ ।
ಶ್ರುತ್ವಾ ನಾರಾಯಣಾದ್ದೇವಾನ್ ನಾರದೋ ಭಗವಾನೃಷಿಃ ॥ 46.140 ॥

ಗೌತಮಾಯ ದದೌ ಪೂರ್ವಂ ತಸ್ಮಾಚ್ಚೈವ ಪರಾಶರಃ ।
ಪರಾಶರೋಽಪಿ ಭಗವಾನ ಗಂಗಾದ್ವಾರೇ ಮುನೀಶ್ವರಾಃ ॥ 46.141 ॥

ಮುನಿಭ್ಯಃ ಕಥಯಾಮಾಸ ಧರ್ಮಕಾಮಾರ್ಥಮೋಕ್ಷದಂ ।
ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಕಥಿತಂ ಪೂರ್ವಂ ಸನಕಾಯ ಚ ಧೀಮತೇ ॥ 46.142 ॥

ಸನತ್ಕುಮಾರಾಯ ತಥಾ ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಣಾಶನಂ ।
ಸನಕಾದ್ ಭಗವಾನ್ ಸಾಕ್ಷಾದ್ ದೇವಲೋ ಯೋಗವಿತ್ತಮಃ ॥ 46.143 ॥

ಅವಾಪ್ತವಾನ್ ಪಂಚಶಿಖೋ ದೇವಲಾದಿದಮುತ್ತಮಂ ।
ಸನತ್ಕುಮಾರಾದ್ ಭಗವಾನ್ ಮುನಿಃ ಸತ್ಯವತೀಸುತಃ ॥ 46.144 ॥

ಏತತ್ ಪುರಾಣಂ ಪರಮಂ ವ್ಯಾಸಃ ಸರ್ವಾರ್ಥಸಂಚಯಂ ।
ತಸ್ಮಾದ್ ವ್ಯಾಸಾದಹಂ ಶ್ರುತ್ವಾ ಭವತಾಂ ಪಾಪನಾಶನಂ ॥ 46.145 ॥

ಊಚಿವಾನ್ ವೈ ಭವದ್ಭಿಶ್ಚ ದಾತವ್ಯಂ ಧಾರ್ಮಿಕೇ ಜನೇ ।
ತಸ್ಮೈ ವ್ಯಾಸಾಯ ಮುನಯೇ ಸರ್ವಜ್ಞಾಯ ಮಹರ್ಷಯೇ ॥ 46.146 ॥

ಪಾರಾಶರ್ಯಾಯ ಶಾಂತಾಯ ನಮೋ ನಾರಾಯಣಾತ್ಮನೇ ।
ಯಸ್ಮಾತ್ ಸಂಜಾಯತೇ ಕೃತ್ಸನಂ ಯತ್ರ ಚೈವ ಪ್ರಲೀಯತೇ ।
ನಮಸ್ತಸ್ಮೈ ಸುರೇಶಾಯ ವಿಷ್ಣವೇ ಕೂರ್ಮರೂಪಿಣೇ ॥ 46.147 ॥

ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣೇ ಷಟ್ಸಾಹಸ್ತ್ರ್ಯಾಂ ಸಂಹಿತಾಯಾಮುಪರಿವಿಭಾಗೇ
ಷಟ್ಶ್ಚತ್ವಾರಿಂಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥46 ॥

ಉತ್ತರಭಾಗಃ ಸಮಾಪ್ತಃ ॥

॥ ಇತಿ ಶ್ರೀಕೂರ್ಮಪುರಾಣಂ ಸಮಾಪ್ತಂ ॥

– Chant Stotra in Other Languages –

Vritra Gita from Adhyatma Ramayana in SanskritEnglishBengaliGujarati – Kannada – MalayalamOdiaTeluguTamil