Gita – Sandhi Vigraha And Anvaya In Kannada

॥ Gita – Sandhi-Vigraha and Anvaya Kannada Lyrics ॥

॥ ಗೀತಾ ಸಂಧಿವಿಗ್ರಹ ಅನ್ವಯ ॥

ಅಥ ಪ್ರಥಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ । ಅರ್ಜುನವಿಷಾದಯೋಗಃ ।
ಅಥ ಪ್ರಥಮಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ । ಅರ್ಜುನ-ವಿಷಾದ ಯೋಗಃ ।

ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರ ಉವಾಚ ।
ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಃ ಉವಾಚ ।

ಧರ್ಮಕ್ಷೇತ್ರೇ ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರೇ ಸಮವೇತಾ ಯುಯುತ್ಸವಃ ।
ಮಾಮಕಾಃ ಪಾಂಡವಾಶ್ಚೈವ ಕಿಮಕುರ್ವತ ಸಂಜಯ ॥ 1-1 ॥

ಧರ್ಮ-ಕ್ಷೇತ್ರೇ ಕುರು-ಕ್ಷೇತ್ರೇ ಸಮವೇತಾಃ ಯುಯುತ್ಸವಃ ।
ಮಾಮಕಾಃ ಪಾಂಡವಾಃ ಚ ಏವ ಕಿಂ ಅಕುರ್ವತ ಸಂಜಯ ॥ 1-1 ॥

ಹೇ ಸಂಜಯ! ಧರ್ಮ-ಕ್ಷೇತ್ರೇ, ಕುರು-ಕ್ಷೇತ್ರೇ, ಯುಯುತ್ಸವಃ ಸಮವೇತಾಃ
ಮಾಮಕಾಃ ಪಾಂಡವಾಃ ಚ ಏವ ಕಿಂ ಅಕುರ್ವತ ?

ಸಂಜಯ ಉವಾಚ ।
ಸಂಜಯಃ ಉವಾಚ ।

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತು ಪಾಂಡವಾನೀಕಂ ವ್ಯೂಢಂ ದುರ್ಯೋಧನಸ್ತದಾ ।
ಆಚಾರ್ಯಮುಪಸಂಗಮ್ಯ ರಾಜಾ ವಚನಮಬ್ರವೀತ್ ॥ 1-2 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತು ಪಾಂಡವ-ಅನೀಕಂ ವ್ಯೂಢಂ ದುರ್ಯೋಧನಃ ತದಾ ।
ಆಚಾರ್ಯಂ ಉಪಸಂಗಮ್ಯ ರಾಜಾ ವಚನಂ ಅಬ್ರವೀತ್ ॥ 1-2 ॥

ತದಾ ತು ಪಾಂಡವ-ಅನೀಕಂ ವ್ಯೂಢಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ, ರಾಜಾ ದುರ್ಯೋಧನಃ
ಆಚಾರ್ಯಂ ಉಪಸಂಗಮ್ಯ, (ಇದಂ) ವಚನಂ ಅಬ್ರವೀತ್ ॥

ಪಶ್ಯೈತಾಂ ಪಾಂಡುಪುತ್ರಾಣಾಮಾಚಾರ್ಯ ಮಹತೀಂ ಚಮೂಂ ।
ವ್ಯೂಢಾಂ ದ್ರುಪದಪುತ್ರೇಣ ತವ ಶಿಷ್ಯೇಣ ಧೀಮತಾ ॥ 1-3 ॥

ಪಶ್ಯ ಏತಾಂ ಪಾಂಡು-ಪುತ್ರಾಣಾಂ ಆಚಾರ್ಯ ಮಹತೀಂ ಚಮೂಂ ।
ವ್ಯೂಢಾಂ ದ್ರುಪದ-ಪುತ್ರೇಣ ತವ ಶಿಷ್ಯೇಣ ಧೀಮತಾ ॥ 1-3 ॥

ಹೇ ಆಚಾರ್ಯ! ತವ ಧೀಮತಾ ಶಿಷ್ಯೇಣ, ದ್ರುಪದ-ಪುತ್ರೇಣ ವ್ಯೂಢಾಂ
ಪಾಂಡು-ಪುತ್ರಾಣಾಂ ಏತಾಂ ಮಹತೀಂ ಚಮೂಂ ಪಶ್ಯ ।

ಅತ್ರ ಶೂರಾ ಮಹೇಷ್ವಾಸಾ ಭೀಮಾರ್ಜುನಸಮಾ ಯುಧಿ ।
ಯುಯುಧಾನೋ ವಿರಾಟಶ್ಚ ದ್ರುಪದಶ್ಚ ಮಹಾರಥಃ ॥ 1-4 ॥

ಅತ್ರ ಶೂರಾಃ ಮಹಾ-ಇಷು-ಆಸಾಃ ಭೀಮ-ಅರ್ಜುನ-ಸಮಾಃ ಯುಧಿ ।
ಯುಯುಧಾನಃ ವಿರಾಟಃ ಚ ದ್ರುಪದಃ ಚ ಮಹಾರಥಃ ॥ 1-4 ॥

ಅತ್ರ, ಭೀಮ-ಅರ್ಜುನ-ಸಮಾಃ ಯುಧಿ ಶೂರಾಃ ಮಹಾ-ಇಷು-ಆಸಾಃ,
ಮಹಾರಥಃ ಯುಯುಧಾನಃ, ವಿರಾಟಃ ಚ ದ್ರುಪದಃ ಚ ।

ಧೃಷ್ಟಕೇತುಶ್ಚೇಕಿತಾನಃ ಕಾಶಿರಾಜಶ್ಚ ವೀರ್ಯವಾನ್ ।
ಪುರುಜಿತ್ಕುಂತಿಭೋಜಶ್ಚ ಶೈಬ್ಯಶ್ಚ ನರಪುಂಗವಃ ॥ 1-5 ॥

ಧೃಷ್ಟಕೇತುಃ ಚೇಕಿತಾನಃ ಕಾಶಿರಾಜಃ ಚ ವೀರ್ಯವಾನ್ ।
ಪುರುಜಿತ್ ಕುಂತಿಭೋಜಃ ಚ ಶೈಬ್ಯಃ ಚ ನರ-ಪುಂಗವಃ ॥ 1-5 ॥

ಧೃಷ್ಟಕೇತುಃ, ಚೇಕಿತಾನಃ ಚ, ವೀರ್ಯವಾನ್ ಕಾಶಿರಾಜಃ ಚ,
ಪುರುಜಿತ್ ಕುಂತಿಭೋಜಃ ಚ, ನರ-ಪುಂಗವಃ ಶೈಬ್ಯಃ ಚ ।

ಯುಧಾಮನ್ಯುಶ್ಚ ವಿಕ್ರಾಂತ ಉತ್ತಮೌಜಾಶ್ಚ ವೀರ್ಯವಾನ್ ।
ಸೌಭದ್ರೋ ದ್ರೌಪದೇಯಾಶ್ಚ ಸರ್ವ ಏವ ಮಹಾರಥಾಃ ॥ 1-6 ॥

ಯುಧಾಮನ್ಯುಃ ಚ ವಿಕ್ರಾಂತಃ ಉತ್ತಮೌಜಾಃ ಚ ವೀರ್ಯವಾನ್ ।
ಸೌಭದ್ರಃ ದ್ರೌಪದೇಯಾಃ ಚ ಸರ್ವೇ ಏವ ಮಹಾರಥಾಃ ॥ 1-6 ॥

ವಿಕ್ರಾಂತಃ ಯುಧಾಮನ್ಯುಃ ಚ, ವೀರ್ಯವಾನ್ ಉತ್ತಮೌಜಾಃ
ಸೌಭದ್ರಃ ಚ, ದ್ರೌಪದೇಯಾಃ ಚ, ಸರ್ವೇ ಮಹಾರಥಾಃ ಏವ ।

ಅಸ್ಮಾಕಂ ತು ವಿಶಿಷ್ಟಾ ಯೇ ತಾನ್ನಿಬೋಧ ದ್ವಿಜೋತ್ತಮ ।
ನಾಯಕಾ ಮಮ ಸೈನ್ಯಸ್ಯ ಸಂಜ್ಞಾರ್ಥಂ ತಾನ್ಬ್ರವೀಮಿ ತೇ ॥ 1-7 ॥

ಅಸ್ಮಾಕಂ ತು ವಿಶಿಷ್ಟಾಃ ಯೇ ತಾನ್ ನಿಬೋಧ ದ್ವಿಜ-ಉತ್ತಮ ।
ನಾಯಕಾಃ ಮಮ ಸೈನ್ಯಸ್ಯ ಸಂಜ್ಞಾರ್ಥಂ ತಾನ್ ಬ್ರವೀಮಿ ತೇ ॥ 1-7 ॥

ಹೇ ದ್ವಿಜ-ಉತ್ತಮ! ಅಸ್ಮಾಕಂ ತು ಯೇ ವಿಶಿಷ್ಟಾಃ, ಮಮ ಸೈನ್ಯಸ್ಯ
ನಾಯಕಾಃ, ತಾನ್ ನಿಬೋಧ । ತಾನ್ ಸಂಜ್ಞಾರ್ಥಂ ತೇ ಬ್ರವೀಮಿ ।

ಭವಾನ್ಭೀಷ್ಮಶ್ಚ ಕರ್ಣಶ್ಚ ಕೃಪಶ್ಚ ಸಮಿತಿಂಜಯಃ ।
ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ವಿಕರ್ಣಶ್ಚ ಸೌಮದತ್ತಿರ್ಜಯದ್ರಥಃ ॥ 1-8 ॥

ಭವಾನ್ ಭೀಷ್ಮಃ ಚ ಕರ್ಣಃ ಚ ಕೃಪಃ ಚ ಸಮಿತಿಂಜಯಃ ।
ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ವಿಕರ್ಣಃ ಚ ಸೌಮದತ್ತಿಃ ತಥಾ ಏವ ಚ ॥ 1-8 ॥

ಭವಾನ್ ಭೀಷ್ಮಃ ಚ, ಕರ್ಣಃ ಚ, ಸಮಿತಿಂಜಯಃ ಕೃಪಃ ಚ,
ಅಶ್ವತ್ಥಾಮಾ ವಿಕರ್ಣಃ ಚ, ತಥಾ ಏವ ಚ ಸೌಮದತ್ತಿಃ ।

ಅನ್ಯೇ ಚ ಬಹವಃ ಶೂರಾ ಮದರ್ಥೇ ತ್ಯಕ್ತಜೀವಿತಾಃ ।
ನಾನಾಶಸ್ತ್ರಪ್ರಹರಣಾಃ ಸರ್ವೇ ಯುದ್ಧವಿಶಾರದಾಃ ॥ 1-9 ॥

ಅನ್ಯೇ ಚ ಬಹವಃ ಶೂರಾಃ ಮದರ್ಥೇ ತ್ಯಕ್ತ-ಜೀವಿತಾಃ ।
ನಾನಾ-ಶಸ್ತ್ರ-ಪ್ರಹರಣಾಃ ಸರ್ವೇ ಯುದ್ಧ-ವಿಶಾರದಾಃ ॥ 1-9 ॥

ಅನ್ಯೇ ಚ ಬಹವಃ ಶೂರಾಃ, ಸರ್ವೇ ಮದರ್ಥೇ ತ್ಯಕ್ತ-ಜೀವಿತಾಃ,
ನಾನಾ-ಶಸ್ತ್ರ-ಪ್ರಹರಣಾಃ ಯುದ್ಧ-ವಿಶಾರದಾಃ [ಸಂತಿ].

ಅಪರ್ಯಾಪ್ತಂ ತದಸ್ಮಾಕಂ ಬಲಂ ಭೀಷ್ಮಾಭಿರಕ್ಷಿತಂ ।
ಪರ್ಯಾಪ್ತಂ ತ್ವಿದಮೇತೇಷಾಂ ಬಲಂ ಭೀಮಾಭಿರಕ್ಷಿತಂ ॥ 1-10 ॥

ಅಪರ್ಯಾಪ್ತಂ ತತ್ ಅಸ್ಮಾಕಂ ಬಲಂ ಭೀಷ್ಮ-ಅಭಿರಕ್ಷಿತಂ ।
ಪರ್ಯಾಪ್ತಂ ತು ಇದಂ ಏತೇಷಾಂ ಬಲಂ ಭೀಮ-ಅಭಿರಕ್ಷಿತಂ ॥ 1-10 ॥

ಅಸ್ಮಾಕಂ ಭೀಷ್ಮ-ಅಭಿರಕ್ಷಿತಂ ತತ್ ಬಲಂ ಅಪರ್ಯಾಪ್ತಂ,
ಏತೇಷಾಂ ತು ಭೀಮ-ಅಭಿರಕ್ಷಿತಂ ಇದಂ ಬಲಂ ಪರ್ಯಾಪ್ತಂ (ಅಸ್ತಿ).
ಅಯನೇಷು ಚ ಸರ್ವೇಷು ಯಥಾಭಾಗಮವಸ್ಥಿತಾಃ ।
ಭೀಷ್ಮಮೇವಾಭಿರಕ್ಷಂತು ಭವಂತಃ ಸರ್ವ ಏವ ಹಿ ॥ 1-11 ॥

ಅಯನೇಷು ಚ ಸರ್ವೇಷು ಯಥಾ-ಭಾಗಂ ಅವಸ್ಥಿತಾಃ ।
ಭೀಷ್ಮಂ ಏವ ಅಭಿರಕ್ಷಂತು ಭವಂತಃ ಸರ್ವೇ ಏವ ಹಿ ॥ 1-11 ॥

ಭವಂತಃ ಸರ್ವೇ ಏವ ಹಿ ಸರ್ವೇಷು ಅಯನೇಷು ಚ ಯಥಾ-ಭಾಗಂ ಅವಸ್ಥಿತಾಃ
ಭೀಷ್ಮಂ ಏವ ಅಭಿರಕ್ಷಂತು ।

ತಸ್ಯ ಸಂಜನಯನ್ಹರ್ಷಂ ಕುರುವೃದ್ಧಃ ಪಿತಾಮಹಃ ।
ಸಿಂಹನಾದಂ ವಿನದ್ಯೋಚ್ಚೈಃ ಶಂಖಂ ದಧ್ಮೌ ಪ್ರತಾಪವಾನ್ ॥ 1-12 ॥

ತಸ್ಯ ಸಂಜನಯನ್ ಹರ್ಷಂ ಕುರು-ವೃದ್ಧಃ ಪಿತಾಮಹಃ ।
ಸಿಂಹನಾದಂ ವಿನದ್ಯ ಉಚ್ಚೈಃ ಶಂಖಂ ದಧ್ಮೌ ಪ್ರತಾಪವಾನ್ ॥ 1-12 ॥

ತಸ್ಯ ಹರ್ಷಂ ಸಂಜನಯನ್ ಪ್ರತಾಪವಾನ್ ಕುರು-ವೃದ್ಧಃ
ಪಿತಾಮಹಃ, ಉಚ್ಚೈಃ ಸಿಂಹನಾದಂ ವಿನದ್ಯ ಶಂಖಂ ದಧ್ಮೌ ।

ತತಃ ಶಂಖಾಶ್ಚ ಭೇರ್ಯಶ್ಚ ಪಣವಾನಕಗೋಮುಖಾಃ ।
ಸಹಸೈವಾಭ್ಯಹನ್ಯಂತ ಸ ಶಬ್ದಸ್ತುಮುಲೋಽಭವತ್ ॥ 1-13 ॥

ತತಃ ಶಂಖಾಃ ಚ ಭೇರ್ಯಃ ಚ ಪಣವ-ಆನಕ-ಗೋಮುಖಾಃ ।
ಸಹಸಾ ಏವ ಅಭ್ಯಹನ್ಯಂತ ಸಃ ಶಬ್ದಃ ತುಮುಲಃ ಅಭವತ್ ॥ 1-13 ॥

ತತಃ ಶಂಖಾಃ ಚ ಭೇರ್ಯಃ ಚ ಪಣವ-ಆನಕ-ಗೋಮುಖಾಃ
ಸಹಸಾ ಏವ ಅಭ್ಯಹನ್ಯಂತ । ಸಃ ಶಬ್ದಃ ತುಮುಲಃ ಅಭವತ್ ।

ತತಃ ಶ್ವೇತೈರ್ಹಯೈರ್ಯುಕ್ತೇ ಮಹತಿ ಸ್ಯಂದನೇ ಸ್ಥಿತೌ ।
ಮಾಧವಃ ಪಾಂಡವಶ್ಚೈವ ದಿವ್ಯೌ ಶಂಖೌ ಪ್ರದಧ್ಮತುಃ ॥ 1-14 ॥

ತತಃ ಶ್ವೇತೈಃ ಹಯೈಃ ಯುಕ್ತೇ ಮಹತಿ ಸ್ಯಂದನೇ ಸ್ಥಿತೌ ।
ಮಾಧವಃ ಪಾಂಡವಃ ಚ ಏವ ದಿವ್ಯೌ ಶಂಖೌ ಪ್ರದಧ್ಮತುಃ ॥ 1-14 ॥

ತತಃ ಶ್ವೇತೈಃ ಹಯೈಃ ಯುಕ್ತೇ ಮಹತಿ ಸ್ಯಂದನೇ ಸ್ಥಿತೌ ಮಾಧವಃ
ಪಾಂಡವಃ ಚ ಏವ ದಿವ್ಯೌ ಶಂಖೌ ಪ್ರದಧ್ಮತುಃ ।

ಪಾಂಚಜನ್ಯಂ ಹೃಷೀಕೇಶೋ ದೇವದತ್ತಂ ಧನಂಜಯಃ ।
ಪೌಂಡ್ರಂ ದಧ್ಮೌ ಮಹಾಶಂಖಂ ಭೀಮಕರ್ಮಾ ವೃಕೋದರಃ ॥ 1-15 ॥

ಪಾಂಚಜನ್ಯಂ ಹೃಷೀಕೇಶಃ ದೇವದತ್ತಂ ಧನಂಜಯಃ ।
ಪೌಂಡ್ರಂ ದಧ್ಮೌ ಮಹಾ-ಶಂಖಂ ಭೀಮ-ಕರ್ಮಾ ವೃಕ-ಉದರಃ ॥ 1-15 ॥

ಹೃಷೀಕೇಶಃ ಪಾಂಚಜನ್ಯಂ, ಧನಂಜಯಃ ದೇವದತ್ತಂ,
ಭೀಮ-ಕರ್ಮಾ ವೃಕ-ಉದರಃ ಪೌಂಡ್ರಂ ಮಹಾ-ಶಂಖಂ ದಧ್ಮೌ ।

ಅನಂತವಿಜಯಂ ರಾಜಾ ಕುಂತೀಪುತ್ರೋ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ।
ನಕುಲಃ ಸಹದೇವಶ್ಚ ಸುಘೋಷಮಣಿಪುಷ್ಪಕೌ ॥ 1-16 ॥

ಅನಂತವಿಜಯಂ ರಾಜಾ ಕುಂತೀ-ಪುತ್ರಃ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ।
ನಕುಲಃ ಸಹದೇವಃ ಚ ಸುಘೋಷ-ಮಣಿ-ಪುಷ್ಪಕೌ ॥ 1-16 ॥

ಕುಂತೀ-ಪುತ್ರಃ ರಾಜಾ ಯುಧಿಷ್ಠಿರಃ ಅನಂತವಿಜಯಂ, ನಕುಲಃ ಸಹದೇವಃ ಚ
ಸುಘೋಷ-ಮಣಿ-ಪುಷ್ಪಕೌ ।

ಕಾಶ್ಯಶ್ಚ ಪರಮೇಷ್ವಾಸಃ ಶಿಖಂಡೀ ಚ ಮಹಾರಥಃ ।
ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಮ್ನೋ ವಿರಾಟಶ್ಚ ಸಾತ್ಯಕಿಶ್ಚಾಪರಾಜಿತಃ ॥ 1-17 ॥

ಕಾಶ್ಯಃ ಚ ಪರಮ-ಇಷು-ಆಸಃ ಶಿಖಂಡೀ ಚ ಮಹಾರಥಃ ।
ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಮ್ನಃ ವಿರಾಟಃ ಚ ಸಾತ್ಯಕಿಃ ಚ ಅಪರಾಜಿತಃ ॥ 1-17 ॥

ಪರಮ-ಇಷು-ಆಸಃ ಕಾಶ್ಯಃ ಚ, ಮಹಾರಥಃ ಶಿಖಂಡೀ ಚ
ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಮ್ನಃ ವಿರಾಟಃ ಚ, ಅಪರಾಜಿತಃ ಸಾತ್ಯಕಿಃ ಚ ।

ದ್ರುಪದೋ ದ್ರೌಪದೇಯಾಶ್ಚ ಸರ್ವಶಃ ಪೃಥಿವೀಪತೇ ।
ಸೌಭದ್ರಶ್ಚ ಮಹಾಬಾಹುಃ ಶಂಖಾಂದಧ್ಮುಃ ಪೃಥಕ್ಪೃಥಕ್ ॥ 1-18 ॥

ದ್ರುಪದಃ ದ್ರೌಪದೇಯಾಃ ಚ ಸರ್ವಶಃ ಪೃಥಿವೀ-ಪತೇ ।
ಸೌಭದ್ರಃ ಚ ಮಹಾ-ಬಾಹುಃ ಶಂಖಾನ್ ದಧ್ಮುಃ ಪೃಥಕ್ ಪೃಥಕ್ ॥ 1-18 ॥

ದ್ರುಪದಃ ದ್ರೌಪದೇಯಾಃ ಚ, ಮಹಾ-ಬಾಹುಃ ಸೌಭದ್ರಃ ಚ,
ಹೇ ಪೃಥಿವೀ-ಪತೇ! ಪೃಥಕ್ ಪೃಥಕ್ ಸರ್ವಶಃ ಶಂಖಾನ್ ದಧ್ಮುಃ ।

ಸ ಘೋಷೋ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾಣಾಂ ಹೃದಯಾನಿ ವ್ಯದಾರಯತ್ ।
ನಭಶ್ಚ ಪೃಥಿವೀಂ ಚೈವ ತುಮುಲೋ ವ್ಯನುನಾದಯನ್ ॥ 1-19 ॥

ಸಃ ಘೋಷಃ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾಣಾಂ ಹೃದಯಾನಿ ವ್ಯದಾರಯತ್ ।
ನಭಃ ಚ ಪೃಥಿವೀಂ ಚ ಏವ ತುಮುಲಃ ಅಭ್ಯನುನಾದಯನ್ ॥ 1-19 ॥

ಸಃ ತುಮುಲಃ ಘೋಷಃ ನಭಃ ಚ ಪೃಥಿವೀಂ ಚ ಏವ ವ್ಯನುನಾದಯನ್,
ಧಾರ್ತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಾಣಾಂ ಹೃದಯಾನಿ ವ್ಯದಾರಯತ್ ।

ಅಥ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಾಂದೃಷ್ಟ್ವಾ ಧಾರ್ತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಾನ್ ಕಪಿಧ್ವಜಃ ।
ಪ್ರವೃತ್ತೇ ಶಸ್ತ್ರಸಂಪಾತೇ ಧನುರುದ್ಯಮ್ಯ ಪಾಂಡವಃ ॥ 1-20 ॥

ಹೃಷೀಕೇಶಂ ತದಾ ವಾಕ್ಯಮಿದಮಾಹ ಮಹೀಪತೇ ।

ಅಥ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಾನ್ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಧಾರ್ತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಾನ್ ಕಪಿ-ಧ್ವಜಃ ।
ಪ್ರವೃತ್ತೇ ಶಸ್ತ್ರ-ಸಂಪಾತೇ ಧನುಃ ಉದ್ಯಮ್ಯ ಪಾಂಡವಃ ॥ 1-20 ॥

ಹೃಷೀಕೇಶಂ ತದಾ ವಾಕ್ಯಂ ಇದಂ ಆಹ ಮಹೀಪತೇ ।

ಅಥ ಕಪಿ-ಧ್ವಜಃ ಪಾಂಡವಃ ಧಾರ್ತ್ರರಾಷ್ಟ್ರಾನ್ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಾನ್ ದೃಷ್ಟ್ವಾ,
ಶಸ್ತ್ರ-ಸಂಪಾತೇ ಪ್ರವೃತ್ತೇ (ಸತಿ) ಧನುಃ ಉದ್ಯಮ್ಯ
ಹೇ ಮಹೀಪತೇ! ತದಾ ಹೃಷೀಕೇಶಂ ಇದಂ ವಾಕ್ಯಂ ಆಹ ।

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ಸೇನಯೋರುಭಯೋರ್ಮಧ್ಯೇ ರಥಂ ಸ್ಥಾಪಯ ಮೇಽಚ್ಯುತ ॥ 1-21 ॥

ಸೇನಯೋಃ ಉಭಯೋಃ ಮಧ್ಯೇ ರಥಂ ಸ್ಥಾಪಯ ಮೇ ಅಚ್ಯುತ ॥ 1-21 ॥

ಹೇ ಅಚ್ಯುತ! ಉಭಯೋಃ ಸೇನಯೋಃ ಮಧ್ಯೇ ಮೇ ರಥಂ ಸ್ಥಾಪಯ ।

ಯಾವದೇತಾನ್ನಿರೀಕ್ಷೇಽಹಂ ಯೋದ್ಧುಕಾಮಾನವಸ್ಥಿತಾನ್ ।
ಕೈರ್ಮಯಾ ಸಹ ಯೋದ್ಧವ್ಯಮಸ್ಮಿನ್ ರಣಸಮುದ್ಯಮೇ ॥ 1-22 ॥ ॥

ಯಾವತ್ ಏತಾನ್ ನಿರೀಕ್ಷೇ ಅಹಂ ಯೋದ್ಧು-ಕಾಮಾನ್ ಅವಸ್ಥಿತಾನ್ ।
ಕೈಃ ಮಯಾ ಸಹ ಯೋದ್ಧವ್ಯಂ ಅಸ್ಮಿನ್ ರಣ-ಸಮುದ್ಯಮೇ ॥ 1-22 ॥

ಯಾವತ್ ಅಹಂ ಯೋದ್ಧು-ಕಾಮಾನ್ ಅವಸ್ಥಿತಾನ್ ಏತಾನ್ ನಿರೀಕ್ಷೇ;
ಅಸ್ಮಿನ್ ರಣ-ಸಮುದ್ಯಮೇ ಮಯಾ ಕೈಃ ಸಹ ಯೋದ್ಧವ್ಯಂ ?

ಯೋತ್ಸ್ಯಮಾನಾನವೇಕ್ಷೇಽಹಂ ಯ ಏತೇಽತ್ರ ಸಮಾಗತಾಃ ।
ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ದುರ್ಬುದ್ಧೇರ್ಯುದ್ಧೇ ಪ್ರಿಯಚಿಕೀರ್ಷವಃ ॥ 1-23 ॥ ॥

ಯೋತ್ಸ್ಯಮಾನಾನ್ ಅವೇಕ್ಷೇ ಅಹಂ ಯೇ ಏತೇ ಅತ್ರ ಸಮಾಗತಾಃ ।
ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ದುರ್ಬುದ್ಧೇಃ ಯುದ್ಧೇ ಪ್ರಿಯ-ಚಿಕೀರ್ಷವಃ ॥ 1-23 ॥

ದುರ್ಬುದ್ಧೇಃ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಯುದ್ಧೇ ಪ್ರಿಯ-ಚಿಕೀರ್ಷವಃ
ಯೇ ಏತೇ ಅತ್ರ ಸಮಾಗತಾಃ ಯೋತ್ಸ್ಯಮಾನಾನ್ ಅಹಂ ಅವೇಕ್ಷೇ ।

ಸಂಜಯ ಉವಾಚ ।
ಸಂಜಯಃ ಉವಾಚ ।

ಏವಮುಕ್ತೋ ಹೃಷೀಕೇಶೋ ಗುಡಾಕೇಶೇನ ಭಾರತ ।
ಸೇನಯೋರುಭಯೋರ್ಮಧ್ಯೇ ಸ್ಥಾಪಯಿತ್ವಾ ರಥೋತ್ತಮಂ ॥ 1-24 ॥

ಭೀಷ್ಮದ್ರೋಣಪ್ರಮುಖತಃ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಚ ಮಹೀಕ್ಷಿತಾಂ ।
ಉವಾಚ ಪಾರ್ಥ ಪಶ್ಯೈತಾನ್ಸಮವೇತಾನ್ಕುರೂನಿತಿ ॥ 1-25 ॥

ಏವಂ ಉಕ್ತಃ ಹೃಷೀಕೇಶಃ ಗುಡಾಕೇಶೇನ ಭಾರತ ।
ಸೇನಯೋಃ ಉಭಯೋಃ ಮಧ್ಯೇ ಸ್ಥಾಪಯಿತ್ವಾ ರಥ-ಉತ್ತಮಂ ॥ 1-24 ॥

ಭೀಷ್ಮ-ದ್ರೋಣ-ಪ್ರಮುಖತಃ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಚ ಮಹೀ-ಕ್ಷಿತಾಂ ।
ಉವಾಚ ಪಾರ್ಥ ಪಶ್ಯ ಏತಾನ್ ಸಮವೇತಾನ್ ಕುರೂನ್ ಇತಿ ॥ 1-25 ॥

ಹೇ ಭಾರತ! ಏವಂ ಗುಡಾಕೇಶೇನ ಉಕ್ತಃ ಹೃಷೀಕೇಶಃ, ಉಭಯೋಃ ಸೇನಯೋಃ ಮಧ್ಯೇ,
ಭೀಷ್ಮ-ದ್ರೋಣ-ಪ್ರಮುಖತಃ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಚ ಮಹೀ-ಕ್ಷಿತಾಂ
ರಥ-ಉತ್ತಮಂ ಸ್ಥಾಪಯಿತ್ವಾ, ಹೇ ‘ಪಾರ್ಥ! ಏತಾನ್ ಸಮವೇತಾನ್ ಕುರೂನ್
ಪಶ್ಯ’, ಇತಿ ಉವಾಚ ।

ತತ್ರಾಪಶ್ಯತ್ಸ್ಥಿತಾನ್ಪಾರ್ಥಃ ಪಿತೄನಥ ಪಿತಾಮಹಾನ್ ।
ಆಚಾರ್ಯಾನ್ಮಾತುಲಾನ್ಭ್ರಾತೄನ್ಪುತ್ರಾನ್ಪೌತ್ರಾನ್ಸಖೀಂಸ್ತಥಾ ॥ 1-26 ॥

ಶ್ವಶುರಾನ್ಸುಹೃದಶ್ಚೈವ ಸೇನಯೋರುಭಯೋರಪಿ ।
ತಾನ್ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ಸ ಕೌಂತೇಯಃ ಸರ್ವಾನ್ಬಂಧೂನವಸ್ಥಿತಾನ್ ॥ 1-27 ॥

ಕೃಪಯಾ ಪರಯಾವಿಷ್ಟೋ ವಿಷೀದನ್ನಿದಮಬ್ರವೀತ್ ।

ತತ್ರ ಅಪಶ್ಯತ್ ಸ್ಥಿತಾನ್ ಪಾರ್ಥಃ ಪಿತೄನ್ ಅಥ ಪಿತಾಮಹಾನ್ ।
ಆಚಾರ್ಯಾನ್ ಮಾತುಲಾನ್ ಭ್ರಾತೄನ್ ಪುತ್ರಾನ್ ಪೌತ್ರಾನ್ ಸಖೀನ್ ತಥಾ ॥ 1-26 ॥

ಶ್ವಶುರಾನ್ ಸುಹೃದಃ ಚ ಏವ ಸೇನಯೋಃ ಉಭಯೋಃ ಅಪಿ ।
ತಾನ್ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ಸಃ ಕೌಂತೇಯಃ ಸರ್ವಾನ್ ಬಂಧೂನ್ ಅವಸ್ಥಿತಾನ್ ॥ 1-27 ॥

ಕೃಪಯಾ ಪರಯಾವಿಷ್ಟಃ ವಿಷೀದನ್ ಇದಂ ಅಬ್ರವೀತ್ ।

ಅಥ ಪಾರ್ಥಃ ಉಭಯೋಃ ಸೇನಯೋಃ ಅಪಿ, ತತ್ರ ಸ್ಥಿತಾನ್ ಪಿತೄನ್,
ಪಿತಾಮಹಾನ್, ಆಚಾರ್ಯಾನ್, ಮಾತುಲಾನ್, ಭ್ರಾತೄನ್, ಪುತ್ರಾನ್,
ಪೌತ್ರಾನ್ ತಥಾ ಸಖೀನ್, ಶ್ವಶುರಾನ್ ಸುಹೃದಃ, ಚ ಏವ ಅಪಶ್ಯತ್ ಸಃ ಕೌಂತೇಯಃ ।
ತಾನ್ ಸರ್ವಾನ್ ಬಂಧೂನ್ ಅವಸ್ಥಿತಾನ್ ಸಮೀಕ್ಷ್ಯ ಪರಯಾ ಕೃಪಯಾ ಆವಿಷ್ಟಃ,
ವಿಷೀದನ್ ಇದಂ ಅಬ್ರವೀತ್ ।

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ದೃಷ್ಟ್ವೇಮಂ ಸ್ವಜನಂ ಕೃಷ್ಣ ಯುಯುತ್ಸುಂ ಸಮುಪಸ್ಥಿತಂ ॥ 1-28 ॥

ಸೀದಂತಿ ಮಮ ಗಾತ್ರಾಣಿ ಮುಖಂ ಚ ಪರಿಶುಷ್ಯತಿ ।
ವೇಪಥುಶ್ಚ ಶರೀರೇ ಮೇ ರೋಮಹರ್ಷಶ್ಚ ಜಾಯತೇ ॥ 1-29 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಇಮಂ ಸ್ವಜನಂ ಕೃಷ್ಣ ಯುಯುತ್ಸುಂ ಸಮುಪಸ್ಥಿತಂ ॥ 1-28 ॥

ಸೀದಂತಿ ಮಮ ಗಾತ್ರಾಣಿ ಮುಖಂ ಚ ಪರಿಶುಷ್ಯತಿ ।
ವೇಪಥುಃ ಚ ಶರೀರೇ ಮೇ ರೋಮ-ಹರ್ಷಃ ಚ ಜಾಯತೇ ॥ 1-29 ॥

ಹೇ ಕೃಷ್ಣ! ಇಮಂ ಸ್ವಜನಂ ಯುಯುತ್ಸುಂ ಸಮುಪಸ್ಥಿತಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ
ಮಮ ಗಾತ್ರಾಣಿ ಸೀದಂತಿ ಮುಖಂ ಚ ಪರಿಶುಷ್ಯತಿ, ಮೇ ಶರೀರೇ
ವೇಪಥುಃ ಚ ರೋಮ-ಹರ್ಷಃ ಚ ಜಾಯತೇ ।

ಗಾಂಡೀವಂ ಸ್ರಂಸತೇ ಹಸ್ತಾತ್ತ್ವಕ್ಚೈವ ಪರಿದಹ್ಯತೇ ।
ನ ಚ ಶಕ್ನೋಮ್ಯವಸ್ಥಾತುಂ ಭ್ರಮತೀವ ಚ ಮೇ ಮನಃ ॥ 1-30 ॥

ಗಾಂಡೀವಂ ಸ್ರಂಸತೇ ಹಸ್ತಾತ್ ತ್ವಕ್ ಚ ಏವ ಪರಿದಹ್ಯತೇ ।
ನ ಚ ಶಕ್ನೋಮಿ ಅವಸ್ಥಾತುಂ ಭ್ರಮತಿ ಇವ ಚ ಮೇ ಮನಃ ॥ 1-30 ॥

ಹಸ್ತಾತ್ ಗಾಂಡೀವಂ ಸ್ರಂಸತೇ, ತ್ವಕ್ ಚ ಏವ ಪರಿದಹ್ಯತೇ,
ಅವಸ್ಥಾತುಂ ಚ ನ ಶಕ್ನೋಮಿ ಮೇ ಮನಃ ಚ ಭ್ರಮತಿ ಇವ ।
ನಿಮಿತ್ತಾನಿ ಚ ಪಶ್ಯಾಮಿ ವಿಪರೀತಾನಿ ಕೇಶವ ।
ನ ಚ ಶ್ರೇಯೋಽನುಪಶ್ಯಾಮಿ ಹತ್ವಾ ಸ್ವಜನಮಾಹವೇ ॥ 1-31 ॥

ನಿಮಿತ್ತಾನಿ ಚ ಪಶ್ಯಾಮಿ ವಿಪರೀತಾನಿ ಕೇಶವ ।
ನ ಚ ಶ್ರೇಯಃ ಅನುಪಶ್ಯಾಮಿ ಹತ್ವಾ ಸ್ವಜನಂ ಆಹವೇ ॥ 1-31 ॥

ಹೇ ಕೇಶವ! ನಿಮಿತ್ತಾನಿ ವಿಪರೀತಾನಿ ಚ ಪಶ್ಯಾಮಿ । ಆಹವೇ ಚ ಸ್ವಜನಂ
ಹತ್ವಾ ಶ್ರೇಯಃ ನ ಅನುಪಶ್ಯಾಮಿ ।

ನ ಕಾಂಕ್ಷೇ ವಿಜಯಂ ಕೃಷ್ಣ ನ ಚ ರಾಜ್ಯಂ ಸುಖಾನಿ ಚ ।
ಕಿಂ ನೋ ರಾಜ್ಯೇನ ಗೋವಿಂದ ಕಿಂ ಭೋಗೈರ್ಜೀವಿತೇನ ವಾ ॥ 1-32 ॥

ನ ಕಾಂಕ್ಷೇ ವಿಜಯಂ ಕೃಷ್ಣ ನ ಚ ರಾಜ್ಯಂ ಸುಖಾನಿ ಚ ।
ಕಿಂ ನಃ ರಾಜ್ಯೇನ ಗೋವಿಂದ ಕಿಂ ಭೋಗೈಃ ಜೀವಿತೇನ ವಾ ॥ 1-32 ॥

ಹೇ ಕೃಷ್ಣ! ವಿಜಯಂ ನ, ರಾಜ್ಯಂ ಚ ಸುಖಾನಿ ಚ ನ (ಕಾಂಕ್ಷೇ).
ಹೇ ಗೋವಿಂದ! ನಃ ರಾಜ್ಯೇನ ಕಿಂ ಭೋಗೈಃ ಜೀವಿತೇನ ವಾ ಕಿಂ ?

ಯೇಷಾಮರ್ಥೇ ಕಾಂಕ್ಷಿತಂ ನೋ ರಾಜ್ಯಂ ಭೋಗಾಃ ಸುಖಾನಿ ಚ ।
ತ ಇಮೇಽವಸ್ಥಿತಾ ಯುದ್ಧೇ ಪ್ರಾಣಾಂಸ್ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಧನಾನಿ ಚ ॥ 1-33 ॥

ಆಚಾರ್ಯಾಃ ಪಿತರಃ ಪುತ್ರಾಸ್ತಥೈವ ಚ ಪಿತಾಮಹಾಃ ।
ಮಾತುಲಾಃ ಶ್ವಶುರಾಃ ಪೌತ್ರಾಃ ಶ್ಯಾಲಾಃ ಸಂಬಂಧಿನಸ್ತಥಾ ॥ 1-34 ॥

ಯೇಷಾಂ ಅರ್ಥೇ ಕಾಂಕ್ಷಿತಂ ನಃ ರಾಜ್ಯಂ ಭೋಗಾಃ ಸುಖಾನಿ ಚ ।
ತೇ ಇಮೇ ಅವಸ್ಥಿತಾಃ ಯುದ್ಧೇ ಪ್ರಾಣಾನ್ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಧನಾನಿ ಚ ॥ 1-33 ॥

ಆಚಾರ್ಯಾಃ ಪಿತರಃ ಪುತ್ರಾಃ ತಥಾ ಏವ ಚ ಪಿತಾಮಹಾಃ ।
ಮಾತುಲಾಃ ಶ್ವಶುರಾಃ ಪೌತ್ರಾಃ ಶ್ಯಾಲಾಃ ಸಂಬಂಧಿನಃ ತಥಾ ॥ 1-34 ॥

ಯೇಷಾಂ ಅರ್ಥೇ ನಃ ರಾಜ್ಯಂ ಕಾಂಕ್ಷಿತಂ, ಭೋಗಾಃ ಸುಖಾನಿ ಚ;
ತೇ ಇಮೇ ಆಚಾರ್ಯಾಃ ಪಿತರಃ ಪುತ್ರಾಃ, ತಥಾ ಏವ ಚ ಪಿತಾಮಹಾಃ,
ಮಾತುಲಾಃ, ಶ್ವಶುರಾಃ, ಪೌತ್ರಾಃ, ಶ್ಯಾಲಾಃ, ತಥಾ ಸಂಬಂಧಿನಃ ಪ್ರಾಣಾನ್
ಧನಾನಿ ಚ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ, ಯುದ್ಧೇ ಅವಸ್ಥಿತಾಃ ।

ಏತಾನ್ನ ಹಂತುಮಿಚ್ಛಾಮಿ ಘ್ನತೋಽಪಿ ಮಧುಸೂದನ ।
ಅಪಿ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯರಾಜ್ಯಸ್ಯ ಹೇತೋಃ ಕಿಂ ನು ಮಹೀಕೃತೇ ॥ 1-35 ॥

ಏತಾನ್ ನ ಹಂತುಂ ಇಚ್ಛಾಮಿ ಘ್ನತಃ ಅಪಿ ಮಧುಸೂದನ ।
ಅಪಿ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯ-ರಾಜ್ಯಸ್ಯ ಹೇತೋಃ ಕಿಂ ನು ಮಹೀಕೃತೇ ॥ 1-35 ॥

ಹೇ ಮಧುಸೂದನ! (ಮಾಂ) ಘ್ನತಃ ಅಪಿ ಏತಾನ್, ತ್ರೈಲೋಕ್ಯ-ರಾಜ್ಯಸ್ಯ ಹೇತೋಃ ಅಪಿ
ನ ಹಂತುಂ ಇಚ್ಛಾಮಿ, ಕಿಂ ನು ಮಹೀಕೃತೇ ?

ನಿಹತ್ಯ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾನ್ನಃ ಕಾ ಪ್ರೀತಿಃ ಸ್ಯಾಜ್ಜನಾರ್ದನ ।
ಪಾಪಮೇವಾಶ್ರಯೇದಸ್ಮಾನ್ಹತ್ವೈತಾನಾತತಾಯಿನಃ ॥ 1-36 ॥

ನಿಹತ್ಯ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾನ್ ನಃ ಕಾ ಪ್ರೀತಿಃ ಸ್ಯಾತ್ ಜನಾರ್ದನ ।
ಪಾಪಂ ಏವ ಆಶ್ರಯೇತ್ ಅಸ್ಮಾನ್ ಹತ್ವಾ ಏತಾನ್ ಆತತಾಯಿನಃ ॥ 1-36 ॥

ಹೇ ಜನಾರ್ದನ! ಏತಾನ್ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾನ್ ನಿಹತ್ಯ ನಃ ಕಾ ಪ್ರೀತಿಃ
ಸ್ಯಾತ್ ? ಆತತಾಯಿನಃ ಹತ್ವಾ ಅಸ್ಮಾನ್ ಪಾಪಂ ಏವ ಆಶ್ರಯೇತ್ ।

ತಸ್ಮಾನ್ನಾರ್ಹಾ ವಯಂ ಹಂತುಂ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾನ್ಸ್ವಬಾಂಧವಾನ್ ।
ಸ್ವಜನಂ ಹಿ ಕಥಂ ಹತ್ವಾ ಸುಖಿನಃ ಸ್ಯಾಮ ಮಾಧವ ॥ 1-37 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ನ ಅರ್ಹಾಃ ವಯಂ ಹಂತುಂ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾನ್ ಸ್ವಬಾಂಧವಾನ್ ।
ಸ್ವಜನಂ ಹಿ ಕಥಂ ಹತ್ವಾ ಸುಖಿನಃ ಸ್ಯಾಮ ಮಾಧವ ॥ 1-37 ॥

ಹೇ ಮಾಧವ! ತಸ್ಮಾತ್ ಸ್ವಬಾಂಧವಾನ್ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾನ್
ಹಂತುಂ ವಯಂ ನ ಅರ್ಹಾಃ । ಹಿ ಸ್ವಜನಂ ಹತ್ವಾ (ವಯಂ) ಕಥಂ
ಸುಖಿನಃ ಸ್ಯಾಮ ?

ಯದ್ಯಪ್ಯೇತೇ ನ ಪಶ್ಯಂತಿ ಲೋಭೋಪಹತಚೇತಸಃ ।
ಕುಲಕ್ಷಯಕೃತಂ ದೋಷಂ ಮಿತ್ರದ್ರೋಹೇ ಚ ಪಾತಕಂ ॥ 1-38 ॥

ಕಥಂ ನ ಜ್ಞೇಯಮಸ್ಮಾಭಿಃ ಪಾಪಾದಸ್ಮಾನ್ನಿವರ್ತಿತುಂ ।
ಕುಲಕ್ಷಯಕೃತಂ ದೋಷಂ ಪ್ರಪಶ್ಯದ್ಭಿರ್ಜನಾರ್ದನ ॥ 1-39 ॥

ಯದಿ ಅಪಿ ಏತೇ ನ ಪಶ್ಯಂತಿ ಲೋಭ-ಉಪಹತ-ಚೇತಸಃ ।
ಕುಲ-ಕ್ಷಯ-ಕೃತಂ ದೋಷಂ ಮಿತ್ರ-ದ್ರೋಹೇ ಚ ಪಾತಕಂ ॥ 1-38 ॥

ಕಥಂ ನ ಜ್ಞೇಯಂ ಅಸ್ಮಾಭಿಃ ಪಾಪಾತ್ ಅಸ್ಮಾನ್ ನಿವರ್ತಿತುಂ ।
ಕುಲ-ಕ್ಷಯ-ಕೃತಂ ದೋಷಂ ಪ್ರಪಶ್ಯದ್ಭಿಃ ಜನಾರ್ದನ ॥ 1-39 ॥

ಯದಿ ಅಪಿ ಏತೇ ಲೋಭ-ಉಪಹತ-ಚೇತಸಃ ಕುಲ-ಕ್ಷಯ-ಕೃತಂ ದೋಷಂ,
ಮಿತ್ರ-ದ್ರೋಹೇ ಚ ಪಾತಕಂ ನ ಪಶ್ಯಂತಿ; ಹೇ ಜನಾರ್ದನ! ಕುಲ-ಕ್ಷಯ-ಕೃತಂ
ದೋಷಂ ಪ್ರಪಶ್ಯದ್ಭಿಃ ಅಸ್ಮಾಭಿಃ ಅಸ್ಮಾತ್ ಪಾಪಾತ್ ನಿವರ್ತಿತುಂ ಕಥಂ ನ ಜ್ಞೇಯಂ ?

ಕುಲಕ್ಷಯೇ ಪ್ರಣಶ್ಯಂತಿ ಕುಲಧರ್ಮಾಃ ಸನಾತನಾಃ ।
ಧರ್ಮೇ ನಷ್ಟೇ ಕುಲಂ ಕೃತ್ಸ್ನಮಧರ್ಮೋಽಭಿಭವತ್ಯುತ ॥ 1-40 ॥

ಕುಲ-ಕ್ಷಯೇ ಪ್ರಣಶ್ಯಂತಿ ಕುಲ-ಧರ್ಮಾಃ ಸನಾತನಾಃ ।
ಧರ್ಮೇ ನಷ್ಟೇ ಕುಲಂ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಅಧರ್ಮಃ ಅಭಿಭವತಿ ಉತ ॥ 1-40 ॥

ಕುಲ-ಕ್ಷಯೇ ಸನಾತನಾಃ ಕುಲ-ಧರ್ಮಾಃ ಪ್ರಣಶ್ಯಂತಿ, ಉತ ಧರ್ಮೇ ನಷ್ಟೇ
ಅಧರ್ಮಃ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಕುಲಂ ಅಭಿಭವತಿ ।

ಅಧರ್ಮಾಭಿಭವಾತ್ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರದುಷ್ಯಂತಿ ಕುಲಸ್ತ್ರಿಯಃ ।
ಸ್ತ್ರೀಷು ದುಷ್ಟಾಸು ವಾರ್ಷ್ಣೇಯ ಜಾಯತೇ ವರ್ಣಸಂಕರಃ ॥ 1-41 ॥

ಅಧರ್ಮ-ಅಭಿಭವಾತ್ ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರದುಷ್ಯಂತಿ ಕುಲ-ಸ್ತ್ರಿಯಃ ।
ಸ್ತ್ರೀಷು ದುಷ್ಟಾಸು ವಾರ್ಷ್ಣೇಯ ಜಾಯತೇ ವರ್ಣ-ಸಂಕರಃ ॥ 1-41 ॥

ಹೇ ಕೃಷ್ಣ! ಅಧರ್ಮ-ಅಭಿಭವಾತ್ ಕುಲ-ಸ್ತ್ರಿಯಃ ಪ್ರದುಷ್ಯಂತಿ ।
ಹೇ ವಾರ್ಷ್ಣೇಯ! ಸ್ತ್ರೀಷು ದುಷ್ಟಾಸು ವರ್ಣ-ಸಂಕರಃ ಜಾಯತೇ ।

ಸಂಕರೋ ನರಕಾಯೈವ ಕುಲಘ್ನಾನಾಂ ಕುಲಸ್ಯ ಚ ।
ಪತಂತಿ ಪಿತರೋ ಹ್ಯೇಷಾಂ ಲುಪ್ತಪಿಂಡೋದಕಕ್ರಿಯಾಃ ॥ 1-42 ॥

ಸಂಕರಃ ನರಕಾಯ ಏವ ಕುಲ-ಘ್ನಾನಾಂ ಕುಲಸ್ಯ ಚ ।
ಪತಂತಿ ಪಿತರಃ ಹಿ ಏಷಾಂ ಲುಪ್ತ-ಪಿಂಡ-ಉದಕ-ಕ್ರಿಯಾಃ ॥ 1-42 ॥

ಸಂಕರಃ ಕುಲ-ಘ್ನಾನಾಂ ಕುಲಸ್ಯ ಚ ನರಕಾಯ ಏವ (ಭವತಿ);
ಹಿ ಏಷಾಂ ಪಿತರಃ ಲುಪ್ತ-ಪಿಂಡ-ಉದಕ-ಕ್ರಿಯಾಃ (ಸಂತಃ) ಪತಂತಿ ।

ದೋಷೈರೇತೈಃ ಕುಲಘ್ನಾನಾಂ ವರ್ಣಸಂಕರಕಾರಕೈಃ ।
ಉತ್ಸಾದ್ಯಂತೇ ಜಾತಿಧರ್ಮಾಃ ಕುಲಧರ್ಮಾಶ್ಚ ಶಾಶ್ವತಾಃ ॥ 1-43 ॥

ದೋಷೈಃ ಏತೈಃ ಕುಲ-ಘ್ನಾನಾಂ ವರ್ಣ-ಸಂಕರ-ಕಾರಕೈಃ ।
ಉತ್ಸಾದ್ಯಂತೇ ಜಾತಿ-ಧರ್ಮಾಃ ಕುಲ-ಧರ್ಮಾಃ ಚ ಶಾಶ್ವತಾಃ ॥ 1-43 ॥

ಕುಲ-ಘ್ನಾನಾಂ ಏತೈಃ ವರ್ಣ-ಸಂಕರ-ಕಾರಕೈಃ ದೋಷೈಃ ಶಾಶ್ವತಾಃ
ಜಾತಿ-ಧರ್ಮಾಃ ಕುಲ-ಧರ್ಮಾಃ ಚ ಉತ್ಸಾದ್ಯಂತೇ ।

ಉತ್ಸನ್ನಕುಲಧರ್ಮಾಣಾಂ ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ಜನಾರ್ದನ ।
ನರಕೇ ನಿಯತಂ ವಾಸೋ ಭವತೀತ್ಯನುಶುಶ್ರುಮ ॥ 1-44 ॥

ಉತ್ಸನ್ನ-ಕುಲ-ಧರ್ಮಾಣಾಂ ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ಜನಾರ್ದನ ।
ನರಕೇ ಅನಿಯತಂ ವಾಸಃ ಭವತಿ ಇತಿ ಅನುಶುಶ್ರುಮ ॥ 1-44 ॥

ಹೇ ಜನಾರ್ದನ! ಉತ್ಸನ್ನ-ಕುಲ-ಧರ್ಮಾಣಾಂ ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ
ನರಕೇ ನಿಯತಂ ವಾಸಃ ಭವತಿ, ಇತಿ ಅನುಶುಶ್ರುಮ ।

ಅಹೋ ಬತ ಮಹತ್ಪಾಪಂ ಕರ್ತುಂ ವ್ಯವಸಿತಾ ವಯಂ ।
ಯದ್ರಾಜ್ಯಸುಖಲೋಭೇನ ಹಂತುಂ ಸ್ವಜನಮುದ್ಯತಾಃ ॥ 1-45 ॥

ಅಹೋ ಬತ ಮಹತ್ ಪಾಪಂ ಕರ್ತುಂ ವ್ಯವಸಿತಾ ವಯಂ ।
ಯತ್ ರಾಜ್ಯ-ಸುಖ-ಲೋಭೇನ ಹಂತುಂ ಸ್ವಜನಂ ಉದ್ಯತಾಃ ॥ 1-45 ॥

ಅಹೋ! ಬತ, ಮಹತ್ ಪಾಪಂ ಕರ್ತುಂ ವಯಂ ವ್ಯವಸಿತಾಃ ಯತ್
ರಾಜ್ಯ-ಸುಖ-ಲೋಭೇನ ಸ್ವಜನಂ ಹಂತುಂ ಉದ್ಯತಾಃ ।

ಯದಿ ಮಾಮಪ್ರತೀಕಾರಮಶಸ್ತ್ರಂ ಶಸ್ತ್ರಪಾಣಯಃ ।
ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾ ರಣೇ ಹನ್ಯುಸ್ತನ್ಮೇ ಕ್ಷೇಮತರಂ ಭವೇತ್ ॥ 1-46 ॥

ಯದಿ ಮಾಂ ಅಪ್ರತೀಕಾರಂ ಅಶಸ್ತ್ರಂ ಶಸ್ತ್ರ-ಪಾಣಯಃ ।
ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾಃ ರಣೇ ಹನ್ಯುಃ ತತ್ ಮೇ ಕ್ಷೇಮತರಂ ಭವೇತ್ ॥ 1-46 ॥

ಯದಿ ಶಸ್ತ್ರ-ಪಾಣಯಃ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾಃ ಅಶಸ್ತ್ರಂ ಅಪ್ರತೀಕಾರಂ
ಮಾಂ ರಣೇ ಹನ್ಯುಃ ತತ್ ಮೇ ಕ್ಷೇಮತರಂ ಭವೇತ್ ।

ಸಂಜಯ ಉವಾಚ ।
ಸಂಜಯಃ ಉವಾಚ ।

ಏವಮುಕ್ತ್ವಾರ್ಜುನಃ ಸಂಖ್ಯೇ ರಥೋಪಸ್ಥ ಉಪಾವಿಶತ್ ।
ವಿಸೃಜ್ಯ ಸಶರಂ ಚಾಪಂ ಶೋಕಸಂವಿಗ್ನಮಾನಸಃ ॥ 1-47 ॥

ಏವಂ ಉಕ್ತ್ವಾ ಅರ್ಜುನಃ ಸಂಖ್ಯೇ ರಥ-ಉಪಸ್ಥೇ ಉಪಾವಿಶತ್ ।
ವಿಸೃಜ್ಯ ಸಶರಂ ಚಾಪಂ ಶೋಕ-ಸಂವಿಗ್ನ-ಮಾನಸಃ ॥ 1-47 ॥

ಸಂಖ್ಯೇ ಏವಂ ಉಕ್ತ್ವಾ, ಶೋಕ-ಸಂವಿಗ್ನ-ಮಾನಸಃ ಅರ್ಜುನಃ
ಸಶರಂ ಚಾಪಂ ವಿಸೃಜ್ಯ, ರಥ-ಉಪಸ್ಥೇ ಉಪಾವಿಶತ್ ।

ಓಂ ತತ್ಸದಿತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಸೂಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಸಂವಾದೇ
ಅರ್ಜುನವಿಷಾದಯೋಗೋ ನಾಮ ಪ್ರಥಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 1 ॥

ಓಂ ತತ್ ಸತ್ ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ ಭಗವತ್ ಗೀತಾಸು ಉಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮ-ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗ-ಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ-ಅರ್ಜುನ-ಸಂವಾದೇ
ಅರ್ಜುನ-ವಿಷಾದ-ಯೋಗಃ ನಾಮ ಪ್ರಥಮಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ ॥ 1 ॥

ಅಥ ದ್ವಿತೀಯೋಽಧ್ಯಾಯಃ । ಸಾಂಖ್ಯಯೋಗಃ ।
ಅಥ ದ್ವಿತೀಯಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ । ಸಾಂಖ್ಯ-ಯೋಗಃ ।

ಸಂಜಯ ಉವಾಚ ।
ಸಂಜಯಃ ಉವಾಚ ।

ತಂ ತಥಾ ಕೃಪಯಾವಿಷ್ಟಮಶ್ರುಪೂರ್ಣಾಕುಲೇಕ್ಷಣಂ ।
ವಿಷೀದಂತಮಿದಂ ವಾಕ್ಯಮುವಾಚ ಮಧುಸೂದನಃ ॥ 2-1 ॥

ತಂ ತಥಾ ಕೃಪಯಾ ಆವಿಷ್ಟಂ ಅಶ್ರು-ಪೂರ್ಣ-ಆಕುಲ-ಈಕ್ಷಣಂ ।
ವಿಷೀದಂತಂ ಇದಂ ವಾಕ್ಯಂ ಉವಾಚ ಮಧುಸೂದನಃ ॥ 2-1 ॥

ತಥಾ ಕೃಪಯಾ ಆವಿಷ್ಟಂ ಅಶ್ರು-ಪೂರ್ಣ-ಆಕುಲ-ಈಕ್ಷಣಂ
ವಿಷೀದಂತಂ ತಂ ಮಧುಸೂದನಃ ಇದಂ ವಾಕ್ಯಂ ಉವಾಚ ।

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಕುತಸ್ತ್ವಾ ಕಶ್ಮಲಮಿದಂ ವಿಷಮೇ ಸಮುಪಸ್ಥಿತಂ ।
ಅನಾರ್ಯಜುಷ್ಟಮಸ್ವರ್ಗ್ಯಮಕೀರ್ತಿಕರಮರ್ಜುನ ॥ 2-2 ॥

ಕುತಃ ತ್ವಾ ಕಶ್ಮಲಂ ಇದಂ ವಿಷಮೇ ಸಮುಪಸ್ಥಿತಂ ।
ಅನಾರ್ಯ-ಜುಷ್ಟಂ ಅಸ್ವರ್ಗ್ಯಂ ಅಕೀರ್ತಿಕರಂ ಅರ್ಜುನ ॥ 2-2 ॥

ಹೇ ಅರ್ಜುನ! ಅನಾರ್ಯ-ಜುಷ್ಟಂ ಅಸ್ವರ್ಗ್ಯಂ ಅಕೀರ್ತಿಕರಂ
ಇದಂ ಕಶ್ಮಲಂ ವಿಷಮೇ ತ್ವಾ ಕುತಃ ಸಮುಪಸ್ಥಿತಂ ?

ಕ್ಲೈಬ್ಯಂ ಮಾ ಸ್ಮ ಗಮಃ ಪಾರ್ಥ ನೈತತ್ತ್ವಯ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ।
ಕ್ಷುದ್ರಂ ಹೃದಯದೌರ್ಬಲ್ಯಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವೋತ್ತಿಷ್ಠ ಪರಂತಪ ॥ 2-3 ॥

ಕ್ಲೈಬ್ಯಂ ಮಾ ಸ್ಮ ಗಮಃ ಪಾರ್ಥ ನ ಏತತ್ ತ್ವಯಿ ಉಪಪದ್ಯತೇ ।
ಕ್ಷುದ್ರಂ ಹೃದಯ-ದೌರ್ಬಲ್ಯಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಉತ್ತಿಷ್ಠ ಪರಂತಪ ॥ 2-3 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಕ್ಲೈಬ್ಯಂ ಮಾ ಸ್ಮ ಗಮಃ । ಏತತ್ ತ್ವಯಿ ನ ಉಪಪದ್ಯತೇ ।
ಹೇ ಪರಂತಪ! ಕ್ಷುದ್ರಂ ಹೃದಯ-ದೌರ್ಬಲ್ಯಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಉತ್ತಿಷ್ಠ ।

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ಕಥಂ ಭೀಷ್ಮಮಹಂ ಸಂಖ್ಯೇ ದ್ರೋಣಂ ಚ ಮಧುಸೂದನ ।
ಇಷುಭಿಃ ಪ್ರತಿಯೋತ್ಸ್ಯಾಮಿ ಪೂಜಾರ್ಹಾವರಿಸೂದನ ॥ 2-4 ॥

ಕಥಂ ಭೀಷ್ಮಂ ಅಹಂ ಸಂಖ್ಯೇ ದ್ರೋಣಂ ಚ ಮಧುಸೂದನ ।
ಇಷುಭಿಃ ಪ್ರತಿಯೋತ್ಸ್ಯಾಮಿ ಪೂಜಾ-ಅರ್ಹೌ ಅರಿ-ಸೂದನ ॥ 2-4 ॥

ಹೇ ಮಧುಸೂದನ! ಅಹಂ ಭೀಷ್ಮಂ ದ್ರೋಣಂ ಚ ಸಂಖ್ಯೇ ಇಷುಭಿಃ ಕಥಂ
ಪ್ರತಿಯೋತ್ಸ್ಯಾಮಿ? ಅರಿ-ಸೂದನ! (ಏತೌ) ಪೂಜಾ-ಅರ್ಹೌ ।

ಗುರೂನಹತ್ವಾ ಹಿ ಮಹಾನುಭಾವಾನ್
ಶ್ರೇಯೋ ಭೋಕ್ತುಂ ಭೈಕ್ಷ್ಯಮಪೀಹ ಲೋಕೇ ।
ಹತ್ವಾರ್ಥಕಾಮಾಂಸ್ತು ಗುರೂನಿಹೈವ
ಭುಂಜೀಯ ಭೋಗಾನ್ ರುಧಿರಪ್ರದಿಗ್ಧಾನ್ ॥ 2-5 ॥

ಗುರೂನ್ ಅಹತ್ವಾ ಹಿ ಮಹಾನುಭಾವಾನ್
ಶ್ರೇಯಃ ಭೋಕ್ತುಂ ಭೈಕ್ಷ್ಯಂ ಅಪಿ ಇಹ ಲೋಕೇ ।
ಹತ್ವಾ ಅರ್ಥ-ಕಾಮಾನ್ ತು ಗುರೂನ್ ಇಹ ಏವ
ಭುಂಜೀಯ ಭೋಗಾನ್ ರುಧಿರ-ಪ್ರದಿಗ್ಧಾನ್ ॥ 2-5 ॥

ಹಿ ಮಹಾನುಭಾವಾನ್ ಗುರೂನ್ ಅಹತ್ವಾ, ಇಹ ಲೋಕೇ ಭೈಕ್ಷ್ಯಂ ಭೋಕ್ತುಂ
ಅಪಿ ಶ್ರೇಯಃ । ಗುರೂನ್ ಹತ್ವಾ ತು ಇಹ ಏವ ರುಧಿರ-ಪ್ರದಿಗ್ಧಾನ್
ಅರ್ಥ-ಕಾಮಾನ್ ಭೋಗಾನ್ ಭುಂಜೀಯ ।

ನ ಚೈತದ್ವಿದ್ಮಃ ಕತರನ್ನೋ ಗರೀಯೋ
ಯದ್ವಾ ಜಯೇಮ ಯದಿ ವಾ ನೋ ಜಯೇಯುಃ ।
ಯಾನೇವ ಹತ್ವಾ ನ ಜಿಜೀವಿಷಾಮ-
ಸ್ತೇಽವಸ್ಥಿತಾಃ ಪ್ರಮುಖೇ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾಃ ॥ 2-6 ॥

ನ ಚ ಏತತ್ ವಿದ್ಮಃ ಕತರತ್ ನಃ ಗರೀಯಃ
ಯತ್ ವಾ ಜಯೇಮ ಯದಿ ವಾ ನಃ ಜಯೇಯುಃ ।
ಯಾನ್ ಏವ ಹತ್ವಾ ನ ಜಿಜೀವಿಷಾಮಃ
ತೇ ಅವಸ್ಥಿತಾಃ ಪ್ರಮುಖೇ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾಃ ॥ 2-6 ॥

ನಃ ಕತರತ್ ಗರೀಯಃ? ಯತ್ ವಾ (ವಯಂ) ಜಯೇಮ, ಯದಿ ವಾ (ತೇ)
ನಃ ಜಯೇಯುಃ, ಏತತ್ ಚ ನ ವಿದ್ಮಃ । ಯಾನ್ ಹತ್ವಾ ನ ಜಿಜೀವಿಷಾಮಃ,
ತೇ ಏವ ಧಾರ್ತರಾಷ್ಟ್ರಾಃ ಪ್ರಮುಖೇ ಅವಸ್ಥಿತಾಃ ।

ಕಾರ್ಪಣ್ಯದೋಷೋಪಹತಸ್ವಭಾವಃ
ಪೃಚ್ಛಾಮಿ ತ್ವಾಂ ಧರ್ಮಸಮ್ಮೂಢಚೇತಾಃ ।
ಯಚ್ಛ್ರೇಯಃ ಸ್ಯಾನ್ನಿಶ್ಚಿತಂ ಬ್ರೂಹಿ ತನ್ಮೇ
ಶಿಷ್ಯಸ್ತೇಽಹಂ ಶಾಧಿ ಮಾಂ ತ್ವಾಂ ಪ್ರಪನ್ನಂ ॥ 2-7 ॥

ಕಾರ್ಪಣ್ಯ-ದೋಷ-ಉಪಹತ-ಸ್ವಭಾವಃ
ಪೃಚ್ಛಾಮಿ ತ್ವಾಂ ಧರ್ಮ-ಸಮ್ಮೂಢ-ಚೇತಾಃ ।
ಯತ್ ಶ್ರೇಯಃ ಸ್ಯಾತ್ ನಿಶ್ಚಿತಂ ಬ್ರೂಹಿ ತತ್ ಮೇ
ಶಿಷ್ಯಃ ತೇ ಅಹಂ ಶಾಧಿ ಮಾಂ ತ್ವಾಂ ಪ್ರಪನ್ನಂ ॥ 2-7 ॥

ಕಾರ್ಪಣ್ಯ-ದೋಷ-ಉಪಹತ-ಸ್ವಭಾವಃ ಧರ್ಮ-ಸಮ್ಮೂಢ-ಚೇತಾಃ (ಅಹಂ)
ತ್ವಾಂ ಪೃಚ್ಛಾಮಿ । ಯತ್ ನಿಶ್ಚಿತಂ ಶ್ರೇಯಃ ಸ್ಯಾತ್, ತತ್ ಮೇ ಬ್ರೂಹಿ ।
ಅಹಂ ತೇ ಶಿಷ್ಯಃ । ತ್ವಾಂ ಪ್ರಪನ್ನಂ ಮಾಂ ಶಾಧಿ ।

ನ ಹಿ ಪ್ರಪಶ್ಯಾಮಿ ಮಮಾಪನುದ್ಯಾದ್
ಯಚ್ಛೋಕಮುಚ್ಛೋಷಣಮಿಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ।
ಅವಾಪ್ಯ ಭೂಮಾವಸಪತ್ನಮೃದ್ಧಂ
ರಾಜ್ಯಂ ಸುರಾಣಾಮಪಿ ಚಾಧಿಪತ್ಯಂ ॥ 2-8 ॥

ನ ಹಿ ಪ್ರಪಶ್ಯಾಮಿ ಮಮ ಅಪನುದ್ಯಾತ್
ಯತ್ ಶೋಕಂ ಉಚ್ಛೋಷಣಂ ಇಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ।
ಅವಾಪ್ಯ ಭೂಮೌ ಅಸಪತ್ನಂ ಋದ್ಧಂ
ರಾಜ್ಯಂ ಸುರಾಣಾಂ ಅಪಿ ಚ ಆಧಿಪತ್ಯಂ ॥ 2-8 ॥

ಹಿ ಭೂಮೌ ಅಸಪತ್ನಂ ಋದ್ಧಂ ರಾಜ್ಯಂ ಅವಾಪ್ಯ, ಸುರಾಣಾಂ ಚ ಅಪಿ
ಆಧಿಪತ್ಯಂ, ಯತ್ ಮಮ ಇಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ಉಚ್ಛೋಷಣಂ ಶೋಕಂ
ಅಪನುದ್ಯಾತ್ ನ ಪ್ರಪಶ್ಯಾಮಿ ।

ಸಂಜಯ ಉವಾಚ ।
ಸಂಜಯಃ ಉವಾಚ ।

ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ಹೃಷೀಕೇಶಂ ಗುಡಾಕೇಶಃ ಪರಂತಪಃ ।
ನ ಯೋತ್ಸ್ಯ ಇತಿ ಗೋವಿಂದಮುಕ್ತ್ವಾ ತೂಷ್ಣೀಂ ಬಭೂವ ಹ ॥ 2-9 ॥

ಏವಂ ಉಕ್ತ್ವಾ ಹೃಷೀಕೇಶಂ ಗುಡಾಕೇಶಃ ಪರಂತಪಃ ।
ನ ಯೋತ್ಸ್ಯೇ ಇತಿ ಗೋವಿಂದಂ ಉಕ್ತ್ವಾ ತೂಷ್ಣೀಂ ಬಭೂವ ಹ ॥ 2-9 ॥

ಪರಂತಪಃ ಗುಡಾಕೇಶಃ ಹೃಷೀಕೇಶಂ ಏವಂ ಉಕ್ತ್ವಾ ‘ನ ಯೋತ್ಸ್ಯೇ’
ಇತಿ ಗೋವಿಂದಂ ಉಕ್ತ್ವಾ ತೂಷ್ಣೀಂ ಬಭೂವ ಹ ।

ತಮುವಾಚ ಹೃಷೀಕೇಶಃ ಪ್ರಹಸನ್ನಿವ ಭಾರತ ।
ಸೇನಯೋರುಭಯೋರ್ಮಧ್ಯೇ ವಿಷೀದಂತಮಿದಂ ವಚಃ ॥ 2-10 ॥

ತಂ ಉವಾಚ ಹೃಷೀಕೇಶಃ ಪ್ರಹಸನ್ ಇವ ಭಾರತ ।
ಸೇನಯೋಃ ಉಭಯೋಃ ಮಧ್ಯೇ ವಿಷೀದಂತಂ ಇದಂ ವಚಃ ॥ 2-10 ॥

ಹೇ ಭಾರತ! ಉಭಯೋಃ ಸೇನಯೋಃ ಮಧ್ಯೇ ವಿಷೀದಂತಂ (ಅರ್ಜುನಂ) ತಂ
ಹೃಷೀಕೇಶಃ ಪ್ರಹಸನ್ ಇವ ಇದಂ ವಚಃ ಉವಾಚ ।

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಅಶೋಚ್ಯಾನನ್ವಶೋಚಸ್ತ್ವಂ ಪ್ರಜ್ಞಾವಾದಾಂಶ್ಚ ಭಾಷಸೇ ।
ಗತಾಸೂನಗತಾಸೂಂಶ್ಚ ನಾನುಶೋಚಂತಿ ಪಂಡಿತಾಃ ॥ 2-11 ॥

ಅಶೋಚ್ಯಾನ್ ಅನ್ವಶೋಚಃ ತ್ವಂ ಪ್ರಜ್ಞಾ-ವಾದಾ ಚ ಭಾಷಸೇ ।
ಗತಾಸೂನ್ ಅಗತಾಸೂನ್ ಚ ನ ಅನುಶೋಚಂತಿ ಪಂಡಿತಾಃ ॥ 2-11 ॥

ತ್ವಂ ಅಶೋಚ್ಯಾನ್ ಅನ್ವಶೋಚಃ । ಪ್ರಜ್ಞಾ-ವಾದಾನ್ ಚ ಭಾಷಸೇ ।
ಪಂಡಿತಾಃ ಗತಾಸೂನ್ ಅಗತಾಸೂನ್ ಚ ನ ಅನುಶೋಚಂತಿ ।

ನ ತ್ವೇವಾಹಂ ಜಾತು ನಾಸಂ ನ ತ್ವಂ ನೇಮೇ ಜನಾಧಿಪಾಃ ।
ನ ಚೈವ ನ ಭವಿಷ್ಯಾಮಃ ಸರ್ವೇ ವಯಮತಃ ಪರಂ ॥ 2-12 ॥

ನ ತು ಏವ ಅಹಂ ಜಾತು ನ ಆಸಂ ನ ತ್ವಂ ನ ಇಮೇ ಜನಾಧಿಪಾಃ ।
ನ ಚ ಏವ ನ ಭವಿಷ್ಯಾಮಃ ಸರ್ವೇ ವಯಂ ಅತಃ ಪರಂ ॥ 2-12 ॥

ಅಹಂ ಜಾತು ನ ಆಸಂ (ಇತಿ) ನ ತು ಏವ, ತ್ವಂ (ಜಾತು ನ ಆಸೀಃ ಇತಿ)ನ,
ಇಮೇ ಜನಾಧಿಪಾಃ (ಜಾತು ನ ಆಸನ್ ಇತಿ) ನ, ।
ಅತಃ ಪರಂ ಚ ವಯಂ ಸರ್ವೇ ನ ಭವಿಷ್ಯಾಮಃ (ಇತಿ) ನ ಏವ ।

ದೇಹಿನೋಽಸ್ಮಿನ್ಯಥಾ ದೇಹೇ ಕೌಮಾರಂ ಯೌವನಂ ಜರಾ ।
ತಥಾ ದೇಹಾಂತರಪ್ರಾಪ್ತಿರ್ಧೀರಸ್ತತ್ರ ನ ಮುಹ್ಯತಿ ॥ 2-13 ॥

ದೇಹಿನಃ ಅಸ್ಮಿನ್ ಯಥಾ ದೇಹೇ ಕೌಮಾರಂ ಯೌವನಂ ಜರಾ ।
ತಥಾ ದೇಹಾಂತರ-ಪ್ರಾಪ್ತಿಃ ಧೀರಃ ತತ್ರ ನ ಮುಹ್ಯತಿ ॥ 2-13 ॥

ದೇಹಿನಃ ಅಸ್ಮಿನ್ ದೇಹೇ ಯಥಾ ಕೌಮಾರಂ ಯೌವನಂ ಜರಾ, ತಥಾ
ದೇಹಾಂತರ-ಪ್ರಾಪ್ತಿಃ । ತತ್ರ ಧೀರಃ ನ ಮುಹ್ಯತಿ ।

ಮಾತ್ರಾಸ್ಪರ್ಶಾಸ್ತು ಕೌಂತೇಯ ಶೀತೋಷ್ಣಸುಖದುಃಖದಾಃ ।
ಆಗಮಾಪಾಯಿನೋಽನಿತ್ಯಾಸ್ತಾಂಸ್ತಿತಿಕ್ಷಸ್ವ ಭಾರತ ॥ 2-14 ॥

ಮಾತ್ರಾ-ಸ್ಪರ್ಶಾಃ ತು ಕೌಂತೇಯ ಶೀತ-ಉಷ್ಣ-ಸುಖ-ದುಃಖ-ದಾಃ ।
ಆಗಮ ಅಪಾಯಿನಃ ಅನಿತ್ಯಾಃ । ಭಾರತ ತಾನ್ ತಿತಿಕ್ಷಸ್ವ ॥ 2-14 ॥

ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ಮಾತ್ರಾ-ಸ್ಪರ್ಶಾಃ ತು ಶೀತ-ಉಷ್ಣ-ಸುಖ-ದುಃಖ-ದಾಃ,
ಆಗಮ ಅಪಾಯಿನಃ, ಅನಿತ್ಯಾಃ । ಹೇ ಭಾರತ! ತಾನ್ ತಿತಿಕ್ಷಸ್ವ ।

ಯಂ ಹಿ ನ ವ್ಯಥಯಂತ್ಯೇತೇ ಪುರುಷಂ ಪುರುಷರ್ಷಭ ।
ಸಮದುಃಖಸುಖಂ ಧೀರಂ ಸೋಽಮೃತತ್ವಾಯ ಕಲ್ಪತೇ ॥ 2-15 ॥

ಯಂ ಹಿ ನ ವ್ಯಥಯಂತಿ ಏತೇ ಪುರುಷಂ ಪುರುಷ-ಋಷಭ ।
ಸಮ-ದುಃಖ-ಸುಖಂ ಧೀರಂ ಸಃ ಅಮೃತತ್ವಾಯ ಕಲ್ಪತೇ ॥ 2-15 ॥

ಹೇ ಪುರುಷ-ಋಷಭ! ಹಿ ಯಂ ಸಮ-ದುಃಖ-ಸುಖಂ ಧೀರಂ ಪುರುಷಂ
ಏತೇ ನ ವ್ಯಥಯಂತಿ, ಸಃ ಅಮೃತತ್ವಾಯ ಕಲ್ಪತೇ ।

ನಾಸತೋ ವಿದ್ಯತೇ ಭಾವೋ ನಾಭಾವೋ ವಿದ್ಯತೇ ಸತಃ ।
ಉಭಯೋರಪಿ ದೃಷ್ಟೋಽನ್ತಸ್ತ್ವನಯೋಸ್ತತ್ತ್ವದರ್ಶಿಭಿಃ ॥ 2-16 ॥

ನ ಅಸತಃ ವಿದ್ಯತೇ ಭಾವಃ ನ ಅಭಾವಃ ವಿದ್ಯತೇ ಸತಃ ।
ಉಭಯೋಃ ಅಪಿ ದೃಷ್ಟಃ ಅಂತಃ ತು ಅನಯೋಃ ತತ್ತ್ವ-ದರ್ಶಿಭಿಃ ॥ 2-16 ॥

ಅಸತಃ ಭಾವಃ ನ ವಿದ್ಯತೇ ಸತಃ ಅಭಾವಃ ನ ವಿದ್ಯತೇ । ತತ್ತ್ವ-ದರ್ಶಿಭಿಃ ತು
ಉಭಯೋಃ ಅಪಿ ಅನಯೋಃ ಅಂತಃ ದೃಷ್ಟಃ ।

ಅವಿನಾಶಿ ತು ತದ್ವಿದ್ಧಿ ಯೇನ ಸರ್ವಮಿದಂ ತತಂ ।
ವಿನಾಶಮವ್ಯಯಸ್ಯಾಸ್ಯ ನ ಕಶ್ಚಿತ್ಕರ್ತುಮರ್ಹತಿ ॥ 2-17 ॥

ಅವಿನಾಶಿ ತು ತತ್ ವಿದ್ಧಿ ಯೇನ ಸರ್ವಂ ಇದಂ ತತಂ ।
ವಿನಾಶಂ ಅವ್ಯಯಸ್ಯ ಅಸ್ಯ ನ ಕಶ್ಚಿತ್ ಕರ್ತುಂ ಅರ್ಹತಿ ॥ 2-17 ॥

ವಿದ್ಧಿ, ಯೇನ ಇದಂ ಸರ್ವಂ ತತಂ, ತತ್ ತು ಅವಿನಾಶಿ । ಅಸ್ಯ
ಅವ್ಯಯಸ್ಯ ವಿನಾಶಂ ಕರ್ತುಂ, ಕಶ್ಚಿತ್ ನ ಅರ್ಹತಿ ।

ಅಂತವಂತ ಇಮೇ ದೇಹಾ ನಿತ್ಯಸ್ಯೋಕ್ತಾಃ ಶರೀರಿಣಃ ।
ಅನಾಶಿನೋಽಪ್ರಮೇಯಸ್ಯ ತಸ್ಮಾದ್ಯುಧ್ಯಸ್ವ ಭಾರತ ॥ 2-18 ॥

ಅಂತವಂತಃ ಇಮೇ ದೇಹಾಃ ನಿತ್ಯಸ್ಯ ಉಕ್ತಾಃ ಶರೀರಿಣಃ ।
ಅನಾಶಿನಃ ಅಪ್ರಮೇಯಸ್ಯ ತಸ್ಮಾತ್ ಯುಧ್ಯಸ್ವ ಭಾರತ ॥ 2-18 ॥

ಅನಾಶಿನಃ ಅಪ್ರಮೇಯಸ್ಯ ನಿತ್ಯಸ್ಯ ಶರೀರಿಣಃ ಇಮೇ ದೇಹಾಃ ಅಂತವಂತಃ
ಉಕ್ತಾಃ । ಹೇ ಭಾರತ! ತಸ್ಮಾತ್ ಯುಧ್ಯಸ್ವ ।

ಯ ಏನಂ ವೇತ್ತಿ ಹಂತಾರಂ ಯಶ್ಚೈನಂ ಮನ್ಯತೇ ಹತಂ
ಉಭೌ ತೌ ನ ವಿಜಾನೀತೋ ನಾಯಂ ಹಂತಿ ನ ಹನ್ಯತೇ ॥ 2-19 ॥

ಯಃ ಏನಂ ವೇತ್ತಿ ಹಂತಾರಂ ಯಃ ಚ ಏನಂ ಮನ್ಯತೇ ಹತಂ
ಉಭೌ ತೌ ನ ವಿಜಾನೀತಃ ನ ಅಯಂ ಹಂತಿ ನ ಹನ್ಯತೇ ॥ 2-19 ॥

ಯಃ ಏನಂ ಹಂತಾರಂ ವೇತ್ತಿ, ಯಃ ಚ ಏನಂ ಹತಂ ಮನ್ಯತೇ ತೌ ಉಭೌ
ನ ವಿಜಾನೀತಃ, ಅಯಂ ನ ಹಂತಿ ನ ಹನ್ಯತೇ ।

ನ ಜಾಯತೇ ಮ್ರಿಯತೇ ವಾ ಕದಾಚಿನ್
ನಾಯಂ ಭೂತ್ವಾ ಭವಿತಾ ವಾ ನ ಭೂಯಃ ।
ಅಜೋ ನಿತ್ಯಃ ಶಾಶ್ವತೋಽಯಂ ಪುರಾಣೋ
ನ ಹನ್ಯತೇ ಹನ್ಯಮಾನೇ ಶರೀರೇ ॥ 2-20 ॥

ನ ಜಾಯತೇ ಮ್ರಿಯತೇ ವಾ ಕದಾಚಿತ್
ನ ಅಯಂ ಭೂತ್ವಾ ಅಭವಿತಾ ವಾ ನ ಭೂಯಃ ।
ಅಜಃ ನಿತ್ಯಃ ಶಾಶ್ವತಃ ಅಯಂ ಪುರಾಣಃ
ನ ಹನ್ಯತೇ ಹನ್ಯಮಾನೇ ಶರೀರೇ ॥ 2-20 ॥

ಅಯಂ ಕದಾಚಿತ್ ನ ಜಾಯತೇ, ನ ವಾ ಮ್ರಿಯತೇ, (ಅಯಂ) ಭೂತ್ವಾ ಭೂಯಃ
ಅಭವಿತಾ ವಾ ನ. ಅಯಂ ಅಜಃ ನಿತ್ಯಃ ಶಾಶ್ವತಃ ಪುರಾಣಃ, ಶರೀರೇ
ಹನ್ಯಮಾನೇ ನ ಹನ್ಯತೇ ।

ವೇದಾವಿನಾಶಿನಂ ನಿತ್ಯಂ ಯ ಏನಮಜಮವ್ಯಯಂ ।
ಕಥಂ ಸ ಪುರುಷಃ ಪಾರ್ಥ ಕಂ ಘಾತಯತಿ ಹಂತಿ ಕಂ ॥ 2-21 ॥

ವೇದ ಅವಿನಾಶಿನಂ ನಿತ್ಯಂ ಯಃ ಏನಂ ಅಜಂ ಅವ್ಯಯಂ ।
ಕಥಂ ಸಃ ಪುರುಷಃ ಪಾರ್ಥ ಕಂ ಘಾತಯತಿ ಹಂತಿ ಕಂ ॥ 2-21 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಯಃ ಏನಂ ಅವಿನಾಶಿನಂ ನಿತ್ಯಂ ಅಜಂ ಅವ್ಯಯಂ ವೇದ,
ಸಃ ಪುರುಷಃ ಕಥಂ ಕಂ ಘಾತಯತಿ, ಕಂ ಹಂತಿ ?

ವಾಸಾಂಸಿ ಜೀರ್ಣಾನಿ ಯಥಾ ವಿಹಾಯ
ನವಾನಿ ಗೃಹ್ಣಾತಿ ನರೋಽಪರಾಣಿ ।
ತಥಾ ಶರೀರಾಣಿ ವಿಹಾಯ ಜೀರ್ಣಾ-
ನ್ಯನ್ಯಾನಿ ಸಂಯಾತಿ ನವಾನಿ ದೇಹೀ ॥ 2-22 ॥

ವಾಸಾಂಸಿ ಜೀರ್ಣಾನಿ ಯಥಾ ವಿಹಾಯ
ನವಾನಿ ಗೃಹ್ಣಾತಿ ನರಃ ಅಪರಾಣಿ ।
ತಥಾ ಶರೀರಾಣಿ ವಿಹಾಯ ಜೀರ್ಣಾನಿ
ಅನ್ಯಾನಿ ಸಂಯಾತಿ ನವಾನಿ ದೇಹೀ ॥ 2-22 ॥

ಯಥಾ ನರಃ ಜೀರ್ಣಾನಿ ವಾಸಾಂಸಿ ವಿಹಾಯ, ಅಪರಾಣಿ ನವಾನಿ ಗೃಹ್ಣಾತಿ,
ತಥಾ ದೇಹೀ ಜೀರ್ಣಾನಿ ಶರೀರಾಣಿ ವಿಹಾಯ ಅನ್ಯಾನಿ ನವಾನಿ ಸಂಯಾತಿ ।

ನೈನಂ ಛಿಂದಂತಿ ಶಸ್ತ್ರಾಣಿ ನೈನಂ ದಹತಿ ಪಾವಕಃ ।
ನ ಚೈನಂ ಕ್ಲೇದಯಂತ್ಯಾಪೋ ನ ಶೋಷಯತಿ ಮಾರುತಃ ॥ 2-23 ॥

ನ ಏನಂ ಛಿಂದಂತಿ ಶಸ್ತ್ರಾಣಿ ನ ಏನಂ ದಹತಿ ಪಾವಕಃ ।
ನ ಚ ಏನಂ ಕ್ಲೇದಯಂತಿ ಆಪಃ ನ ಶೋಷಯತಿ ಮಾರುತಃ ॥ 2-23 ॥

ಏನಂ ಶಸ್ತ್ರಾಣಿ ನ ಛಿಂದಂತಿ, ಏನಂ ಪಾವಕಃ ನ ದಹತಿ
ಏನಂ ಆಪಃ ನ ಕ್ಲೇದಯಂತಿ, (ಏನಂ) ಚ ಮಾರುತಃ ನ ಶೋಷಯತಿ ।

ಅಚ್ಛೇದ್ಯೋಽಯಮದಾಹ್ಯೋಽಯಮಕ್ಲೇದ್ಯೋಽಶೋಷ್ಯ ಏವ ಚ ।
ನಿತ್ಯಃ ಸರ್ವಗತಃ ಸ್ಥಾಣುರಚಲೋಽಯಂ ಸನಾತನಃ ॥ 2-24 ॥

ಅಚ್ಛೇದ್ಯಃ ಅಯಂ ಅದಾಹ್ಯಃ ಅಯಂ ಅಕ್ಲೇದ್ಯಃ ಅಶೋಷ್ಯಃ ಏವ ಚ ।
ನಿತ್ಯಃ ಸರ್ವಗತಃ ಸ್ಥಾಣುಃ ಅಚಲಃ ಅಯಂ ಸನಾತನಃ ॥ 2-24 ॥

ಅಯಂ ಅಚ್ಛೇದ್ಯಃ, ಅಯಂ ಅದಾಹ್ಯಃ, ಅಯಂ ಅಕ್ಲೇದ್ಯಃ, (ಅಯಂ)
ಅಶೋಷ್ಯಃ ಚ ಏವ । ಅಯಂ ನಿತ್ಯಃ, ಸರ್ವಗತಃ, ಸ್ಥಾಣುಃ, ಅಚಲಃ, ಸನಾತನಃ ।

ಅವ್ಯಕ್ತೋಽಯಮಚಿಂತ್ಯೋಽಯಮವಿಕಾರ್ಯೋಽಯಮುಚ್ಯತೇ ।
ತಸ್ಮಾದೇವಂ ವಿದಿತ್ವೈನಂ ನಾನುಶೋಚಿತುಮರ್ಹಸಿ ॥ 2-25 ॥

ಅವ್ಯಕ್ತಃ ಅಯಂ ಅಚಿಂತ್ಯಃ ಅಯಂ ಅವಿಕಾರ್ಯಃ ಅಯಂ ಉಚ್ಯತೇ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಏವಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಏನಂ ನ ಅನುಶೋಚಿತುಂ ಅರ್ಹಸಿ ॥ 2-25 ॥

ಅಯಂ ಅವ್ಯಕ್ತಃ, ಅಯಂ ಅಚಿಂತ್ಯಃ, ಅಯಂ ಅವಿಕಾರ್ಯಃ ಉಚ್ಯತೇ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಏನಂ ಏವಂ ವಿದಿತ್ವಾ (ತ್ವಂ) ಅನುಶೋಚಿತುಂ ನ ಅರ್ಹಸಿ ।

ಅಥ ಚೈನಂ ನಿತ್ಯಜಾತಂ ನಿತ್ಯಂ ವಾ ಮನ್ಯಸೇ ಮೃತಂ ।
ತಥಾಪಿ ತ್ವಂ ಮಹಾಬಾಹೋ ನೈನಂ ಶೋಚಿತುಮರ್ಹಸಿ ॥ 2-26 ॥

ಅಥ ಚ ಏನಂ ನಿತ್ಯ-ಜಾತಂ ನಿತ್ಯಂ ವಾ ಮನ್ಯಸೇ ಮೃತಂ ।
ತಥಾ ಅಪಿ ತ್ವಂ ಮಹಾ-ಬಾಹೋ ನ ಏನಂ ಶೋಚಿತುಂ ಅರ್ಹಸಿ ॥ 2-26 ॥

ಅಥ ಚ ಏನಂ ನಿತ್ಯ-ಜಾತಂ, ನಿತ್ಯಂ ವಾ ಮೃತಂ ಮನ್ಯಸೇ,
ತಥಾ ಅಪಿ ಹೇ ಮಹಾ-ಬಾಹೋ! ತ್ವಂ ಏನಂ ಶೋಚಿತುಂ ನ ಅರ್ಹಸಿ ।

ಜಾತಸ್ಯ ಹಿ ಧ್ರುವೋ ಮೃತ್ಯುರ್ಧ್ರುವಂ ಜನ್ಮ ಮೃತಸ್ಯ ಚ ।
ತಸ್ಮಾದಪರಿಹಾರ್ಯೇಽರ್ಥೇ ನ ತ್ವಂ ಶೋಚಿತುಮರ್ಹಸಿ ॥ 2-27 ॥

ಜಾತಸ್ಯ ಹಿ ಧ್ರುವಃ ಮೃತ್ಯುಃ ಧ್ರುವಂ ಜನ್ಮ ಮೃತಸ್ಯ ಚ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಅಪರಿಹಾರ್ಯೇ ಅರ್ಥೇ ನ ತ್ವಂ ಶೋಚಿತುಂ ಅರ್ಹಸಿ ॥ 2-27 ॥

ಹಿ ಜಾತಸ್ಯ ಮೃತ್ಯುಃ ಧ್ರುವಃ, ಮೃತಸ್ಯ ಚ ಜನ್ಮ ಧ್ರುವಂ,
ತಸ್ಮಾತ್ ಅಪರಿಹಾರ್ಯೇ ಅರ್ಥೇ ತ್ವಂ ಶೋಚಿತುಂ ನ ಅರ್ಹಸಿ ।

ಅವ್ಯಕ್ತಾದೀನಿ ಭೂತಾನಿ ವ್ಯಕ್ತಮಧ್ಯಾನಿ ಭಾರತ ।
ಅವ್ಯಕ್ತನಿಧನಾನ್ಯೇವ ತತ್ರ ಕಾ ಪರಿದೇವನಾ ॥ 2-28 ॥

ಅವ್ಯಕ್ತ-ಆದೀನಿ ಭೂತಾನಿ ವ್ಯಕ್ತ-ಮಧ್ಯಾನಿ ಭಾರತ ।
ಅವ್ಯಕ್ತ-ನಿಧನಾನಿ ಏವ ತತ್ರ ಕಾ ಪರಿದೇವನಾ ॥ 2-28 ॥

ಹೇ ಭಾರತ! ಭೂತಾನಿ ಅವ್ಯಕ್ತ-ಆದೀನಿ ವ್ಯಕ್ತ-ಮಧ್ಯಾನಿ ಅವ್ಯಕ್ತ-ನಿಧನಾನಿ ಏವ,
ತತ್ರ ಪರಿದೇವನಾ ಕಾ?

ಆಶ್ಚರ್ಯವತ್ಪಶ್ಯತಿ ಕಶ್ಚಿದೇನ್-
ಮಾಶ್ಚರ್ಯವದ್ವದತಿ ತಥೈವ ಚಾನ್ಯಃ ।
ಆಶ್ಚರ್ಯವಚ್ಚೈನಮನ್ಯಃ ಶೃಣೋತಿ
ಶ್ರುತ್ವಾಪ್ಯೇನಂ ವೇದ ನ ಚೈವ ಕಶ್ಚಿತ್ ॥ 2-29 ॥

ಆಶ್ಚರ್ಯವತ್ ಪಶ್ಯತಿ ಕಶ್ಚಿತ್ ಏನಂ
ಆಶ್ಚರ್ಯವತ್ ವದತಿ ತಥಾ ಏವ ಚ ಅನ್ಯಃ ।
ಆಶ್ಚರ್ಯವತ್ ಚ ಏನಂ ಅನ್ಯಃ ಶೃಣೋತಿ
ಶ್ರುತ್ವಾ ಅಪಿ ಏನಂ ವೇದ ನ ಚ ಏವ ಕಶ್ಚಿತ್ ॥ 2-29 ॥

ಕಶ್ಚಿತ್ ಏನಂ ಆಶ್ಚರ್ಯವತ್ ಪಶ್ಯತಿ, ತಥಾ ಏವ ಚ ಅನ್ಯಃ
ಏನಂ ಆಶ್ಚರ್ಯವತ್ ವದತಿ, ಅನ್ಯಃ ಚ ಏನಂ ಆಶ್ಚರ್ಯವತ್ ಶೃಣೋತಿ;
ಶ್ರುತ್ವಾ ಅಪಿ ಚ ಕಶ್ಚಿತ್ ಏವ ನ ವೇದ ।

ದೇಹೀ ನಿತ್ಯಮವಧ್ಯೋಽಯಂ ದೇಹೇ ಸರ್ವಸ್ಯ ಭಾರತ ।
ತಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನಿ ನ ತ್ವಂ ಶೋಚಿತುಮರ್ಹಸಿ ॥ 2-30 ॥

ದೇಹೀ ನಿತ್ಯಂ ಅವಧ್ಯಃ ಅಯಂ ದೇಹೇ ಸರ್ವಸ್ಯ ಭಾರತ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನಿ ನ ತ್ವಂ ಶೋಚಿತುಂ ಅರ್ಹಸಿ ॥ 2-30 ॥

ಹೇ ಭಾರತ! ಸರ್ವಸ್ಯ ದೇಹೇ ಅಯಂ ದೇಹೀ ನಿತ್ಯಂ ಅವಧ್ಯಃ; ತಸ್ಮಾತ್
ತ್ವಂ ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನಿ ಶೋಚಿತುಂ ನ ಅರ್ಹಸಿ ।

ಸ್ವಧರ್ಮಮಪಿ ಚಾವೇಕ್ಷ್ಯ ನ ವಿಕಂಪಿತುಮರ್ಹಸಿ ।
ಧರ್ಮ್ಯಾದ್ಧಿ ಯುದ್ಧಾಚ್ಛ್ರೇಯೋಽನ್ಯತ್ಕ್ಷತ್ರಿಯಸ್ಯ ನ ವಿದ್ಯತೇ ॥ 2-31 ॥

ಸ್ವಧರ್ಮಂ ಅಪಿ ಚ ಅವೇಕ್ಷ್ಯ ನ ವಿಕಂಪಿತುಂ ಅರ್ಹಸಿ ।
ಧರ್ಮ್ಯಾತ್ ಹಿ ಯುದ್ಧಾತ್ ಶ್ರೇಯಃ ಅನ್ಯತ್ ಕ್ಷತ್ರಿಯಸ್ಯ ನ ವಿದ್ಯತೇ ॥ 2-31 ॥

ಸ್ವಧರ್ಮಂ ಚ ಅಪಿ ಅವೇಕ್ಷ್ಯ ವಿಕಂಪಿತುಂ ನ ಅರ್ಹಸಿ । ಹಿ ಕ್ಷತ್ರಿಯಸ್ಯ
ಧರ್ಮ್ಯಾತ್ ಯುದ್ಧಾತ್ ಅನ್ಯತ್ ಶ್ರೇಯಃ ನ ವಿದ್ಯತೇ ।

ಯದೃಚ್ಛಯಾ ಚೋಪಪನ್ನಂ ಸ್ವರ್ಗದ್ವಾರಮಪಾವೃತಂ ।
ಸುಖಿನಃ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾಃ ಪಾರ್ಥ ಲಭಂತೇ ಯುದ್ಧಮೀದೃಶಂ ॥ 2-32 ॥

ಯತ್ ಋಚ್ಛಯಾ ಚ ಉಪಪನ್ನಂ ಸ್ವರ್ಗ-ದ್ವಾರಂ ಅಪಾವೃತಂ ।
ಸುಖಿನಃ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾಃ ಪಾರ್ಥ ಲಭಂತೇ ಯುದ್ಧಂ ಈದೃಶಂ ॥ 2-32 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಯತ್ ಋಚ್ಛಯಾ ಚ ಉಪಪನ್ನಂ ಈದೃಶಂ ಅಪಾವೃತಂ
ಸ್ವರ್ಗ-ದ್ವಾರಂ ಯುದ್ಧಂ ಸುಖಿನಃ ಕ್ಷತ್ರಿಯಾಃ ಲಭಂತೇ ।

ಅಥ ಚೇತ್ತ್ವಮಿಮಂ ಧರ್ಮ್ಯಂ ಸಂಗ್ರಾಮಂ ನ ಕರಿಷ್ಯಸಿ ।
ತತಃ ಸ್ವಧರ್ಮಂ ಕೀರ್ತಿಂ ಚ ಹಿತ್ವಾ ಪಾಪಮವಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ॥ 2-33 ॥

ಅಥ ಚೇತ್ ತ್ವಂ ಇಮಂ ಧರ್ಮ್ಯಂ ಸಂಗ್ರಾಮಂ ನ ಕರಿಷ್ಯಸಿ ।
ತತಃ ಸ್ವಧರ್ಮಂ ಕೀರ್ತಿಂ ಚ ಹಿತ್ವಾ ಪಾಪಂ ಅವಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ॥ 2-33 ॥

ಅಥ ತ್ವಂ ಇಮಂ ಧರ್ಮ್ಯಂ ಸಂಗ್ರಾಮಂ ನ ಕರಿಷ್ಯಸಿ ಚೇತ್, ತತಃ
ಸ್ವಧರ್ಮಂ ಕೀರ್ತಿಂ ಚ ಹಿತ್ವಾ ಪಾಪಂ ಅವಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ।

ಅಕೀರ್ತಿಂ ಚಾಪಿ ಭೂತಾನಿ ಕಥಯಿಷ್ಯಂತಿ ತೇಽವ್ಯಯಾಂ ।
ಸಂಭಾವಿತಸ್ಯ ಚಾಕೀರ್ತಿರ್ಮರಣಾದತಿರಿಚ್ಯತೇ ॥ 2-34 ॥

ಅಕೀರ್ತಿಂ ಚ ಅಪಿ ಭೂತಾನಿ ಕಥಯಿಷ್ಯಂತಿ ತೇ ಅವ್ಯಯಾಂ ।
ಸಂಭಾವಿತಸ್ಯ ಚ ಅಕೀರ್ತಿಃ ಮರಣಾತ್ ಅತಿರಿಚ್ಯತೇ ॥ 2-34 ॥

ಅಪಿ ಚ ಭೂತಾನಿ ತೇ ಅವ್ಯಯಾಂ ಅಕೀರ್ತಿಂ ಕಥಯಿಷ್ಯಂತಿ ।
ಸಂಭಾವಿತಸ್ಯ ಚ ಅಕೀರ್ತಿಃ ಮರಣಾತ್ ಅತಿರಿಚ್ಯತೇ ।

ಭಯಾದ್ರಣಾದುಪರತಂ ಮಂಸ್ಯಂತೇ ತ್ವಾಂ ಮಹಾರಥಾಃ ।
ಯೇಷಾಂ ಚ ತ್ವಂ ಬಹುಮತೋ ಭೂತ್ವಾ ಯಾಸ್ಯಸಿ ಲಾಘವಂ ॥ 2-35 ॥

ಭಯಾತ್ ರಣಾತ್ ಉಪರತಂ ಮಂಸ್ಯಂತೇ ತ್ವಾಂ ಮಹಾರಥಾಃ ।
ಯೇಷಾಂ ಚ ತ್ವಂ ಬಹು-ಮತಃ ಭೂತ್ವಾ ಯಾಸ್ಯಸಿ ಲಾಘವಂ ॥ 2-35 ॥

ಮಹಾರಥಾಃ ತ್ವಾಂ ಭಯಾತ್ ರಣಾತ್ ಉಪರತಂ ಮಂಸ್ಯಂತೇ;
ಯೇಷಾಂ ಚ ತ್ವಂ ಬಹು-ಮತಃ ಭೂತ್ವಾ, ಲಾಘವಂ ಯಾಸ್ಯಸಿ ।

ಅವಾಚ್ಯವಾದಾಂಶ್ಚ ಬಹೂನ್ವದಿಷ್ಯಂತಿ ತವಾಹಿತಾಃ ।
ನಿಂದಂತಸ್ತವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಂ ತತೋ ದುಃಖತರಂ ನು ಕಿಂ ॥ 2-36 ॥

ಅವಾಚ್ಯ-ವಾದಾನ್ ಚ ಬಹೂನ್ ವದಿಷ್ಯಂತಿ ತವ ಅಹಿತಾಃ ।
ನಿಂದಂತಃ ತವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಂ ತತಃ ದುಃಖತರಂ ನು ಕಿಂ ॥ 2-36 ॥

ತವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಂ ನಿಂದಂತಃ ತವ ಅಹಿತಾಃ ಚ ಬಹೂನ್ ಅವಾಚ್ಯ-ವಾದಾನ್
ವದಿಷ್ಯಂತಿ । ತತಃ ಕಿಂ ನು ದುಃಖತರಂ?

ಹತೋ ವಾ ಪ್ರಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ಸ್ವರ್ಗಂ ಜಿತ್ವಾ ವಾ ಭೋಕ್ಷ್ಯಸೇ ಮಹೀಂ ।
ತಸ್ಮಾದುತ್ತಿಷ್ಠ ಕೌಂತೇಯ ಯುದ್ಧಾಯ ಕೃತನಿಶ್ಚಯಃ ॥ 2-37 ॥

ಹತಃ ವಾ ಪ್ರಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ಸ್ವರ್ಗಂ ಜಿತ್ವಾ ವಾ ಭೋಕ್ಷ್ಯಸೇ ಮಹೀಂ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಉತ್ತಿಷ್ಠ ಕೌಂತೇಯ ಯುದ್ಧಾಯ ಕೃತ-ನಿಶ್ಚಯಃ ॥ 2-37 ॥

ಹತಃ ವಾ ಸ್ವರ್ಗಂ ಪ್ರಾಪ್ಸ್ಯಸಿ, ಜಿತ್ವಾ ವಾ ಮಹೀಂ ಭೋಕ್ಷ್ಯಸೇ ।
ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ತಸ್ಮಾತ್ ಯುದ್ಧಾಯ ಕೃತ-ನಿಶ್ಚಯಃ ಉತ್ತಿಷ್ಠ ।

ಸುಖದುಃಖೇ ಸಮೇ ಕೃತ್ವಾ ಲಾಭಾಲಾಭೌ ಜಯಾಜಯೌ ।
ತತೋ ಯುದ್ಧಾಯ ಯುಜ್ಯಸ್ವ ನೈವಂ ಪಾಪಮವಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ॥ 2-38 ॥

ಸುಖ-ದುಃಖೇ ಸಮೇ ಕೃತ್ವಾ ಲಾಭ-ಅಲಾಭೌ ಜಯ-ಅಜಯೌ ।
ತತಃ ಯುದ್ಧಾಯ ಯುಜ್ಯಸ್ವ ನ ಏವಂ ಪಾಪಂ ಅವಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ॥ 2-38 ॥

ಸುಖ-ದುಃಖೇ ಲಾಭ-ಅಲಾಭೌ ಜಯ-ಅಜಯೌ ಸಮೇ ಕೃತ್ವಾ ತತಃ ಯುದ್ಧಾಯ ಯುಜ್ಯಸ್ವ ।
ಏವಂ ಪಾಪಂ ನ ಅವಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ।

ಏಷಾ ತೇಽಭಿಹಿತಾ ಸಾಂಖ್ಯೇ ಬುದ್ಧಿರ್ಯೋಗೇ ತ್ವಿಮಾಂ ಶೃಣು ।
ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಯುಕ್ತೋ ಯಯಾ ಪಾರ್ಥ ಕರ್ಮಬಂಧಂ ಪ್ರಹಾಸ್ಯಸಿ ॥ 2-39 ॥

ಏಷಾ ತೇ ಅಭಿಹಿತಾ ಸಾಂಖ್ಯೇ ಬುದ್ಧಿಃ ಯೋಗೇ ತು ಇಮಾಂ ಶೃಣು ।
ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಯುಕ್ತಃ ಯಯಾ ಪಾರ್ಥ ಕರ್ಮ-ಬಂಧಂ ಪ್ರಹಾಸ್ಯಸಿ ॥ 2-39 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಏಷಾ ತೇ ಸಾಂಖ್ಯೇ ಬುದ್ಧಿಃ ಅಭಿಹಿತಾ; ಯೋಗೇ ತು ಇಮಾಂ (ಬುದ್ಧಿಂ)
ಶೃಣು । ಯಯಾ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಯುಕ್ತಃ (ತ್ವಂ) ಕರ್ಮ-ಬಂಧಂ ಪ್ರಹಾಸ್ಯಸಿ ।

ನೇಹಾಭಿಕ್ರಮನಾಶೋಽಸ್ತಿ ಪ್ರತ್ಯವಾಯೋ ನ ವಿದ್ಯತೇ ।
ಸ್ವಲ್ಪಮಪ್ಯಸ್ಯ ಧರ್ಮಸ್ಯ ತ್ರಾಯತೇ ಮಹತೋ ಭಯಾತ್ ॥ 2-40 ॥

ನ ಇಹ ಅಭಿಕ್ರಮ-ನಾಶಃ ಅಸ್ತಿ ಪ್ರತ್ಯವಾಯಃ ನ ವಿದ್ಯತೇ ।
ಸ್ವಲ್ಪಂ ಅಪಿ ಅಸ್ಯ ಧರ್ಮಸ್ಯ ತ್ರಾಯತೇ ಮಹತಃ ಭಯಾತ್ ॥ 2-40 ॥

ಇಹ ಅಭಿಕ್ರಮ-ನಾಶಃ ನ ಅಸ್ತಿ, ಪ್ರತ್ಯವಾಯಃ ನ ವಿದ್ಯತೇ, ಅಸ್ಯ ಧರ್ಮಸ್ಯ
ಸ್ವಲ್ಪಂ ಅಪಿ (ಅನುಷ್ಠಾನಂ) ಮಹತಃ ಭಯಾತ್ ತ್ರಾಯತೇ ।

ವ್ಯವಸಾಯಾತ್ಮಿಕಾ ಬುದ್ಧಿರೇಕೇಹ ಕುರುನಂದನ ।
ಬಹುಶಾಖಾ ಹ್ಯನಂತಾಶ್ಚ ಬುದ್ಧಯೋಽವ್ಯವಸಾಯಿನಾಂ ॥ 2-41 ॥

ವ್ಯವಸಾಯ-ಆತ್ಮಿಕಾ ಬುದ್ಧಿಃ ಏಕಾ ಇಹ ಕುರು-ನಂದನ ।
ಬಹು-ಶಾಖಾಃ ಹಿ ಅನಂತಾಃ ಚ ಬುದ್ಧಯಃ ಅವ್ಯವಸಾಯಿನಾಂ ॥ 2-41 ॥

ಹೇ ಕುರು-ನಂದನ! ಇಹ ವ್ಯವಸಾಯ-ಆತ್ಮಿಕಾ ಏಕಾ ಬುದ್ಧಿಃ ।
ಅವ್ಯವಸಾಯಿನಾಂ ಹಿ ಬುದ್ಧಯಃ ಅನಂತಾಃ ಬಹು-ಶಾಖಾಃ ಚ ।

ಯಾಮಿಮಾಂ ಪುಷ್ಪಿತಾಂ ವಾಚಂ ಪ್ರವದಂತ್ಯವಿಪಶ್ಚಿತಃ ।
ವೇದವಾದರತಾಃ ಪಾರ್ಥ ನಾನ್ಯದಸ್ತೀತಿ ವಾದಿನಃ ॥ 2-42 ॥

ಕಾಮಾತ್ಮಾನಃ ಸ್ವರ್ಗಪರಾ ಜನ್ಮಕರ್ಮಫಲಪ್ರದಾಂ ।
ಕ್ರಿಯಾವಿಶೇಷಬಹುಲಾಂ ಭೋಗೈಶ್ವರ್ಯಗತಿಂ ಪ್ರತಿ ॥ 2-43 ॥

ಭೋಗೈಶ್ವರ್ಯಪ್ರಸಕ್ತಾನಾಂ ತಯಾಪಹೃತಚೇತಸಾಂ ।
ವ್ಯವಸಾಯಾತ್ಮಿಕಾ ಬುದ್ಧಿಃ ಸಮಾಧೌ ನ ವಿಧೀಯತೇ ॥ 2-44 ॥

ಯಾಂ ಇಮಾಂ ಪುಷ್ಪಿತಾಂ ವಾಚಂ ಪ್ರವದಂತಿ ಅವಿಪಶ್ಚಿತಃ ।
ವೇದ-ವಾದ-ರತಾಃ ಪಾರ್ಥ ನ ಅನ್ಯತ್ ಅಸ್ತಿ ಇತಿ ವಾದಿನಃ ॥ 2-42 ॥

ಕಾಮ-ಆತ್ಮಾನಃ ಸ್ವರ್ಗ-ಪರಾಃ ಜನ್ಮ-ಕರ್ಮ-ಫಲ-ಪ್ರದಾಂ ।
ಕ್ರಿಯಾ-ವಿಶೇಷ-ಬಹುಲಾಂ ಭೋಗ-ಐಶ್ವರ್ಯ-ಗತಿಂ ಪ್ರತಿ ॥ 2-43 ॥

ಭೋಗ-ಐಶ್ವರ್ಯ-ಪ್ರಸಕ್ತಾನಾಂ ತಯಾ ಅಪಹೃತ-ಚೇತಸಾಂ ।
ವ್ಯವಸಾಯ-ಆತ್ಮಿಕಾ ಬುದ್ಧಿಃ ಸಮಾಧೌ ನ ವಿಧೀಯತೇ ॥ 2-44 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ವೇದ-ವಾದ-ರತಾಃ, ಅನ್ಯತ್ ನ ಅಸ್ತಿ ಇತಿ ವಾದಿನಃ,
ಅವಿಪಶ್ಚಿತಃ, ಕಾಮ-ಆತ್ಮಾನಃ, ಸ್ವರ್ಗ-ಪರಾಃ, ಭೋಗ-ಐಶ್ವರ್ಯ-ಗತಿಂ
ಪ್ರತಿ ಕ್ರಿಯಾ-ವಿಶೇಷ-ಬಹುಲಾಂ ಜನ್ಮ-ಕರ್ಮ-ಫಲ-ಪ್ರದಾಂ ಯಾಂ
ಇಮಾಂ ಪುಷ್ಪಿತಾಂ ವಾಚಂ ಪ್ರವದಂತಿ, ತಯಾ ಅಪಹೃತ-ಚೇತಸಾಂ
ಭೋಗ-ಐಶ್ವರ್ಯ-ಪ್ರಸಕ್ತಾನಾಂ ಬುದ್ಧಿಃ ವ್ಯವಸಾಯ-ಆತ್ಮಿಕಾ (ಭೂತ್ವಾ)
ಸಮಾಧೌ ನ ವಿಧೀಯತೇ ।

ತ್ರೈಗುಣ್ಯವಿಷಯಾ ವೇದಾ ನಿಸ್ತ್ರೈಗುಣ್ಯೋ ಭವಾರ್ಜುನ ।
ನಿರ್ದ್ವಂದ್ವೋ ನಿತ್ಯಸತ್ತ್ವಸ್ಥೋ ನಿರ್ಯೋಗಕ್ಷೇಮ ಆತ್ಮವಾನ್ ॥ 2-45 ॥

ತ್ರೈಗುಣ್ಯ-ವಿಷಯಾಃ ವೇದಾಃ ನಿಸ್ತ್ರೈಗುಣ್ಯಃ ಭವಾರ್ಜುನ ।
ನಿರ್ದ್ವಂದ್ವಃ ನಿತ್ಯ-ಸತ್ತ್ವಸ್ಥಃ ನಿರ್ಯೋಗಕ್ಷೇಮಃ ಆತ್ಮವಾನ್ ॥ 2-45 ॥

ಹೇ ಅರ್ಜುನ! ವೇದಾಃ ತ್ರೈಗುಣ್ಯ-ವಿಷಯಾಃ । (ತ್ವಂ) ನಿಸ್ತ್ರೈಗುಣ್ಯಃ,
ನಿತ್ಯ-ಸತ್ತ್ವಸ್ಥಃ, ನಿರ್ದ್ವಂದ್ವಃ, ನಿರ್ಯೋಗಕ್ಷೇಮಃ ಆತ್ಮವಾನ್ ಭವ ।

ಯಾವಾನರ್ಥ ಉದಪಾನೇ ಸರ್ವತಃ ಸಂಪ್ಲುತೋದಕೇ ।
ತಾವಾನ್ಸರ್ವೇಷು ವೇದೇಷು ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯ ವಿಜಾನತಃ ॥ 2-46 ॥

ಯಾವಾನ್ ಅರ್ಥಃ ಉದಪಾನೇ ಸರ್ವತಃ ಸಂಪ್ಲುತೋದಕೇ ।
ತಾವಾನ್ ಸರ್ವೇಷು ವೇದೇಷು ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯ ವಿಜಾನತಃ ॥ 2-46 ॥

ಯಾವಾನ್ ಅರ್ಥಃ ಉದಪಾನೇ (ತಾವಾನ್) ಸರ್ವತಃ ಸಂಪ್ಲುತೋದಕೇ (ಭವತಿ) ।
(ತಥಾ ಯಾವಾನ್ ಅರ್ಥಃ) ಸರ್ವೇಷು ವೇದೇಷು ತಾವಾನ್ ವಿಜಾನತಃ
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯ (ಭವತಿ) ।

ಕರ್ಮಣ್ಯೇವಾಧಿಕಾರಸ್ತೇ ಮಾ ಫಲೇಷು ಕದಾಚನ ।
ಮಾ ಕರ್ಮಫಲಹೇತುರ್ಭೂರ್ಮಾ ತೇ ಸಂಗೋಽಸ್ತ್ವಕರ್ಮಣಿ ॥ 2-47 ॥

ಕರ್ಮಣಿ ಏವ ಅಧಿಕಾರಃ ತೇ ಮಾ ಫಲೇಷು ಕದಾಚನ ।
ಮಾ ಕರ್ಮ-ಫಲ-ಹೇತುಃ ಭೂಃ ಮಾ ತೇ ಸಂಗಃ ಅಸ್ತು ಅಕರ್ಮಣಿ ॥ 2-47 ॥

ತೇ ಅಧಿಕಾರಃ ಕರ್ಮಣಿ ಏವ; ಕದಾಚನ ಫಲೇಷು ಮಾ । ಕರ್ಮ-ಫಲ-ಹೇತುಃ
ಮಾ ಭೂಃ ತೇ ಸಂಗಃ (ಚ) ಅಕರ್ಮಣಿ ಮಾ ಅಸ್ತು ।

ಯೋಗಸ್ಥಃ ಕುರು ಕರ್ಮಾಣಿ ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಧನಂಜಯ ।
ಸಿದ್ಧ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯೋಃ ಸಮೋ ಭೂತ್ವಾ ಸಮತ್ವಂ ಯೋಗ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 2-48 ॥

ಯೋಗಸ್ಥಃ ಕುರು ಕರ್ಮಾಣಿ ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಧನಂಜಯ ।
ಸಿದ್ಧಿ ಅಸಿದ್ಧ್ಯೋಃ ಸಮಃ ಭೂತ್ವಾ ಸಮತ್ವಂ ಯೋಗಃ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 2-48 ॥

ಹೇ ಧನಂಜಯ! ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ, ಸಿದ್ಧಿ-ಅಸಿದ್ಧ್ಯೋಃ ಸಮಃ
ಭೂತ್ವಾ, ಯೋಗಸ್ಥಃ ಕರ್ಮಾಣಿ ಕುರು । ಸಮತ್ವಂ ಯೋಗಃ ಉಚ್ಯತೇ ।

ದೂರೇಣ ಹ್ಯವರಂ ಕರ್ಮ ಬುದ್ಧಿಯೋಗಾದ್ಧನಂಜಯ ।
ಬುದ್ಧೌ ಶರಣಮನ್ವಿಚ್ಛ ಕೃಪಣಾಃ ಫಲಹೇತವಃ ॥ 2-49 ॥

ದೂರೇಣ ಹಿ ಅವರಂ ಕರ್ಮ ಬುದ್ಧಿ-ಯೋಗಾತ್ ಧನಂಜಯ ।
ಬುದ್ಧೌ ಶರಣಂ ಅನ್ವಿಚ್ಛ ಕೃಪಣಾಃ ಫಲ-ಹೇತವಃ ॥ 2-49 ॥

ಹೇ ಧನಂಜಯ! ಕರ್ಮ ಬುದ್ಧಿ-ಯೋಗಾತ್ ದೂರೇಣ ಅವರಂ ಹಿ ।
ಬುದ್ಧೌ ಶರಣಂ ಅನ್ವಿಚ್ಛ । ಫಲ-ಹೇತವಃ ಕೃಪಣಾಃ ।

ಬುದ್ಧಿಯುಕ್ತೋ ಜಹಾತೀಹ ಉಭೇ ಸುಕೃತದುಷ್ಕೃತೇ ।
ತಸ್ಮಾದ್ಯೋಗಾಯ ಯುಜ್ಯಸ್ವ ಯೋಗಃ ಕರ್ಮಸು ಕೌಶಲಂ ॥ 2-50 ॥

ಬುದ್ಧಿ-ಯುಕ್ತಃ ಜಹಾತಿ ಇಹ ಉಭೇ ಸುಕೃತ-ದುಷ್ಕೃತೇ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಯೋಗಾಯ ಯುಜ್ಯಸ್ವ ಯೋಗಃ ಕರ್ಮಸು ಕೌಶಲಂ ॥ 2-50 ॥

ಇಹ ಬುದ್ಧಿ-ಯುಕ್ತಃ ಉಭೇ ಸುಕೃತ-ದುಷ್ಕೃತೇ ಜಹಾತಿ । ತಸ್ಮಾತ್ ಯೋಗಾಯ ಯುಜ್ಯಸ್ವ ।
ಯೋಗಃ ಕರ್ಮಸು ಕೌಶಲಂ ।

ಕರ್ಮಜಂ ಬುದ್ಧಿಯುಕ್ತಾ ಹಿ ಫಲಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಮನೀಷಿಣಃ ।
ಜನ್ಮಬಂಧವಿನಿರ್ಮುಕ್ತಾಃ ಪದಂ ಗಚ್ಛಂತ್ಯನಾಮಯಂ ॥ 2-51 ॥

ಕರ್ಮಜಂ ಬುದ್ಧಿ-ಯುಕ್ತಾಃ ಹಿ ಫಲಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಮನೀಷಿಣಃ ।
ಜನ್ಮ-ಬಂಧ-ವಿನಿರ್ಮುಕ್ತಾಃ ಪದಂ ಗಚ್ಛಂತಿ ಅನಾಮಯಂ ॥ 2-51 ॥

ಹಿ ಬುದ್ಧಿ-ಯುಕ್ತಾಃ ಮನೀಷಿಣಃ ಕರ್ಮಜಂ ಫಲಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ
ಜನ್ಮ-ಬಂಧ-ವಿನಿರ್ಮುಕ್ತಾಃ ಅನಾಮಯಂ ಪದಂ ಗಚ್ಛಂತಿ ।

ಯದಾ ತೇ ಮೋಹಕಲಿಲಂ ಬುದ್ಧಿರ್ವ್ಯತಿತರಿಷ್ಯತಿ ।
ತದಾ ಗಂತಾಸಿ ನಿರ್ವೇದಂ ಶ್ರೋತವ್ಯಸ್ಯ ಶ್ರುತಸ್ಯ ಚ ॥ 2-52 ॥

ಯದಾ ತೇ ಮೋಹ-ಕಲಿಲಂ ಬುದ್ಧಿಃ ವ್ಯತಿತರಿಷ್ಯತಿ ।
ತದಾ ಗಂತಾಸಿ ನಿರ್ವೇದಂ ಶ್ರೋತವ್ಯಸ್ಯ ಶ್ರುತಸ್ಯ ಚ ॥ 2-52 ॥

ಯದಾ ತೇ ಬುದ್ಧಿಃ ಮೋಹ-ಕಲಿಲಂ ವ್ಯತಿತರಿಷ್ಯತಿ, ತದಾ ಶ್ರೋತವ್ಯಸ್ಯ
ಶ್ರುತಸ್ಯ ಚ ನಿರ್ವೇದಂ ಗಂತಾಸಿ ।

ಶ್ರುತಿವಿಪ್ರತಿಪನ್ನಾ ತೇ ಯದಾ ಸ್ಥಾಸ್ಯತಿ ನಿಶ್ಚಲಾ ।
ಸಮಾಧಾವಚಲಾ ಬುದ್ಧಿಸ್ತದಾ ಯೋಗಮವಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ॥ 2-53 ॥

ಶ್ರುತಿ-ವಿಪ್ರತಿಪನ್ನಾ ತೇ ಯದಾ ಸ್ಥಾಸ್ಯತಿ ನಿಶ್ಚಲಾ ।
ಸಮಾಧೌ ಅಚಲಾ ಬುದ್ಧಿಃ ತದಾ ಯೋಗಂ ಅವಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ॥ 2-53 ॥

ಯದಾ ಶ್ರುತಿ-ವಿಪ್ರತಿಪನ್ನಾ ತೇ ಬುದ್ಧಿಃ ನಿಶ್ಚಲಾ (ಭೂತ್ವಾ)
ಸಮಾಧೌ ಅಚಲಾ ಸ್ಥಾಸ್ಯತಿ, ತದಾ ಯೋಗಂ ಅವಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ।

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ಸ್ಥಿತಪ್ರಜ್ಞಸ್ಯ ಕಾ ಭಾಷಾ ಸಮಾಧಿಸ್ಥಸ್ಯ ಕೇಶವ ।
ಸ್ಥಿತಧೀಃ ಕಿಂ ಪ್ರಭಾಷೇತ ಕಿಮಾಸೀತ ವ್ರಜೇತ ಕಿಂ ॥ 2-54 ॥

ಸ್ಥಿತಪ್ರಜ್ಞಸ್ಯ ಕಾ ಭಾಷಾ ಸಮಾಧಿಸ್ಥಸ್ಯ ಕೇಶವ ।
ಸ್ಥಿತಧೀಃ ಕಿಂ ಪ್ರಭಾಷೇತ ಕಿಂ ಆಸೀತ ವ್ರಜೇತ ಕಿಂ ॥ 2-54 ॥

ಹೇ ಕೇಶವ! ಸಮಾಧಿಸ್ಥಸ್ಯ ಸ್ಥಿತಪ್ರಜ್ಞಸ್ಯ ಕಾ ಭಾಷಾ?
ಸ್ಥಿತಧೀಃ ಕಿಂ ಪ್ರಭಾಷೇತ? ಕಿಂ ಆಸೀತ? ಕಿಂ ವ್ರಜೇತ?

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಪ್ರಜಹಾತಿ ಯದಾ ಕಾಮಾನ್ಸರ್ವಾನ್ಪಾರ್ಥ ಮನೋಗತಾನ್ ।
ಆತ್ಮನ್ಯೇವಾತ್ಮನಾ ತುಷ್ಟಃ ಸ್ಥಿತಪ್ರಜ್ಞಸ್ತದೋಚ್ಯತೇ ॥ 2-55 ॥

ಪ್ರಜಹಾತಿ ಯದಾ ಕಾಮಾನ್ ಸರ್ವಾನ್ ಪಾರ್ಥ ಮನೋಗತಾನ್ ।
ಆತ್ಮನಿ ಏವ ಆತ್ಮನಾ ತುಷ್ಟಃ ಸ್ಥಿತಪ್ರಜ್ಞಃ ತದಾ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 2-55 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಯದಾ ( ನರಃ) ಮನೋಗತಾನ್ ಸರ್ವಾನ್ ಕಾಮಾನ್
ಪ್ರಜಹಾತಿ, ಆತ್ಮನಿ ಏವ ಆತ್ಮನಾ ತುಷ್ಟಃ (ಭವತಿ) ತದಾ ಸ್ಥಿತಪ್ರಜ್ಞಃ ಉಚ್ಯತೇ ।

ದುಃಖೇಷ್ವನುದ್ವಿಗ್ನಮನಾಃ ಸುಖೇಷು ವಿಗತಸ್ಪೃಹಃ ।
ವೀತರಾಗಭಯಕ್ರೋಧಃ ಸ್ಥಿತಧೀರ್ಮುನಿರುಚ್ಯತೇ ॥ 2-56 ॥

ದುಃಖೇಷು ಅನುದ್ವಿಗ್ನ-ಮನಾಃ ಸುಖೇಷು ವಿಗತ-ಸ್ಪೃಹಃ ।
ವೀತ-ರಾಗ-ಭಯ-ಕ್ರೋಧಃ ಸ್ಥಿತಧೀಃ ಮುನಿಃ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 2-56 ॥

ದುಃಖೇಷು ಅನುದ್ವಿಗ್ನ-ಮನಾಃ, ಸುಖೇಷು ವಿಗತ-ಸ್ಪೃಹಃ,
ವೀತ-ರಾಗ-ಭಯ-ಕ್ರೋಧಃ ಮುನಿಃ ಸ್ಥಿತಧೀಃ ಉಚ್ಯತೇ ।

ಯಃ ಸರ್ವತ್ರಾನಭಿಸ್ನೇಹಸ್ತತ್ತತ್ಪ್ರಾಪ್ಯ ಶುಭಾಶುಭಂ ।
ನಾಭಿನಂದತಿ ನ ದ್ವೇಷ್ಟಿ ತಸ್ಯ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಾ ॥ 2-57 ॥

ಯಃ ಸರ್ವತ್ರ ಅನಭಿಸ್ನೇಹಃ ತತ್ ತತ್ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಶುಭ-ಅಶುಭಂ ।
ನ ಅಭಿನಂದತಿ ನ ದ್ವೇಷ್ಟಿ ತಸ್ಯ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಾ ॥ 2-57 ॥

ಯಃ ಸರ್ವತ್ರ ಅನಭಿಸ್ನೇಹಃ, ತತ್ ತತ್ ಶುಭ-ಅಶುಭಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ,
ನ ಅಭಿನಂದತಿ, ನ ದ್ವೇಷ್ಟಿ, ತಸ್ಯ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಾ ।

ಯದಾ ಸಂಹರತೇ ಚಾಯಂ ಕೂರ್ಮೋಽಙ್ಗಾನೀವ ಸರ್ವಶಃ ।
ಇಂದ್ರಿಯಾಣೀಂದ್ರಿಯಾರ್ಥೇಭ್ಯಸ್ತಸ್ಯ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಾ ॥ 2-58 ॥

ಯದಾ ಸಂಹರತೇ ಚ ಅಯಂ ಕೂರ್ಮಃ ಅಂಗಾನಿ ಇವ ಸರ್ವಶಃ ।
ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಇಂದ್ರಿಯ-ಅರ್ಥೇಭ್ಯಃ ತಸ್ಯ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಾ ॥ 2-58 ॥

ಕೂರ್ಮಃ ಅಂಗಾನಿ ಇವ, ಯದಾ ಅಯಂ ಇಂದ್ರಿಯ-ಅರ್ಥೇಭ್ಯಃ ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ
ಸರ್ವಶಃ ಸಂಹರತೇ, (ತದಾ) ತಸ್ಯ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಾ ಚ ।

ವಿಷಯಾ ವಿನಿವರ್ತಂತೇ ನಿರಾಹಾರಸ್ಯ ದೇಹಿನಃ ।
ರಸವರ್ಜಂ ರಸೋಽಪ್ಯಸ್ಯ ಪರಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ನಿವರ್ತತೇ ॥ 2-59 ॥

ವಿಷಯಾಃ ವಿನಿವರ್ತಂತೇ ನಿರಾಹಾರಸ್ಯ ದೇಹಿನಃ ।
ರಸವರ್ಜಂ ರಸಃ ಅಪಿ ಅಸ್ಯ ಪರಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ನಿವರ್ತತೇ ॥ 2-59 ॥

ನಿರಾಹಾರಸ್ಯ ದೇಹಿನಃ ವಿಷಯಾಃ ರಸವರ್ಜಂ ವಿನಿವರ್ತಂತೇ ।
ಅಸ್ಯ ರಸಃ ಅಪಿ ಪರಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ನಿವರ್ತತೇ ।

ಯತತೋ ಹ್ಯಪಿ ಕೌಂತೇಯ ಪುರುಷಸ್ಯ ವಿಪಶ್ಚಿತಃ ।
ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಪ್ರಮಾಥೀನಿ ಹರಂತಿ ಪ್ರಸಭಂ ಮನಃ ॥ 2-60 ॥

ಯತತಃ ಹಿ ಅಪಿ ಕೌಂತೇಯ ಪುರುಷಸ್ಯ ವಿಪಶ್ಚಿತಃ ।
ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಪ್ರಮಾಥೀನಿ ಹರಂತಿ ಪ್ರಸಭಂ ಮನಃ ॥ 2-60 ॥

ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ಪ್ರಮಾಥೀನಿ ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಯತತಃ ವಿಪಶ್ಚಿತಃ ಅಪಿ
ಪುರುಷಸ್ಯ ಮನಃ ಪ್ರಸಭಂ ಹರಂತಿ ಹಿ ।

ತಾನಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಸಂಯಮ್ಯ ಯುಕ್ತ ಆಸೀತ ಮತ್ಪರಃ ।
ವಶೇ ಹಿ ಯಸ್ಯೇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ತಸ್ಯ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಾ ॥ 2-61 ॥

ತಾನಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಸಂಯಮ್ಯ ಯುಕ್ತಃ ಆಸೀತ ಮತ್ಪರಃ ।
ವಶೇ ಹಿ ಯಸ್ಯ ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ತಸ್ಯ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಾ ॥ 2-61 ॥

ತಾನಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಸಂಯಮ್ಯ ಯುಕ್ತಃ ಮತ್-ಪರಃ ಆಸೀತ । ಹಿ ಯಸ್ಯ ವಶೇ
ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ತಸ್ಯ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಾ ।

ಧ್ಯಾಯತೋ ವಿಷಯಾನ್ಪುಂಸಃ ಸಂಗಸ್ತೇಷೂಪಜಾಯತೇ ।
ಸಂಗಾತ್ಸಂಜಾಯತೇ ಕಾಮಃ ಕಾಮಾತ್ಕ್ರೋಧೋಽಭಿಜಾಯತೇ ॥ 2-62 ॥

ಧ್ಯಾಯತಃ ವಿಷಯಾನ್ ಪುಂಸಃ ಸಂಗಃ ತೇಷು ಉಪಜಾಯತೇ ।
ಸಂಗಾತ್ ಸಂಜಾಯತೇ ಕಾಮಃ ಕಾಮಾತ್ ಕ್ರೋಧಃ ಅಭಿಜಾಯತೇ ॥ 2-62 ॥

ವಿಷಯಾನ್ ಧ್ಯಾಯತಃ ಪುಂಸಃ ತೇಷು ಸಂಗಃ ಉಪಜಾಯತೇ ।
ಸಂಗಾತ್ ಕಾಮಃ ಸಂಜಾಯತೇ । ಕಾಮಾತ್ ಕ್ರೋಧಃ ಅಭಿಜಾಯತೇ ।

ಕ್ರೋಧಾದ್ಭವತಿ ಸಮ್ಮೋಹಃ ಸಮ್ಮೋಹಾತ್ಸ್ಮೃತಿವಿಭ್ರಮಃ ।
ಸ್ಮೃತಿಭ್ರಂಶಾದ್ ಬುದ್ಧಿನಾಶೋ ಬುದ್ಧಿನಾಶಾತ್ಪ್ರಣಶ್ಯತಿ ॥ 2-63 ॥

ಕ್ರೋಧಾತ್ ಭವತಿ ಸಮ್ಮೋಹಃ ಸಮ್ಮೋಹಾತ್ ಸ್ಮೃತಿ-ವಿಭ್ರಮಃ ।
ಸ್ಮೃತಿ-ಭ್ರಂಶಾತ್ ಬುದ್ಧಿ-ನಾಶಃ ಬುದ್ಧಿ-ನಾಶಾತ್ ಪ್ರಣಶ್ಯತಿ ॥

ಕ್ರೋಧಾತ್ ಸಮ್ಮೋಹಃ ಭವತಿ । ಸಮ್ಮೋಹಾತ್ ಸ್ಮೃತಿ-ವಿಭ್ರಮಃ,
ಸ್ಮೃತಿ-ಭ್ರಂಶಾತ್ ಬುದ್ಧಿ-ನಾಶಃ, ಬುದ್ಧಿ-ನಾಶಾತ್ ಪ್ರಣಶ್ಯತಿ ।

ರಾಗದ್ವೇಷವಿಮುಕ್ತೈಸ್ತು ವಿಷಯಾನಿಂದ್ರಿಯೈಶ್ಚರನ್ । or ವಿಯುಕ್ತೈಸ್ತು
ಆತ್ಮವಶ್ಯೈರ್ವಿಧೇಯಾತ್ಮಾ ಪ್ರಸಾದಮಧಿಗಚ್ಛತಿ ॥ 2-64 ॥

ರಾಗ-ದ್ವೇಷ-ವಿಮುಕ್ತೈಃ ತು ವಿಷಯಾನ್ ಇಂದ್ರಿಯೈಃ ಚರನ್ । or ವಿಯುಕ್ತೈಃ ತು
ಆತ್ಮ-ವಶ್ಯೈಃ ವಿಧೇಯ-ಆತ್ಮಾ ಪ್ರಸಾದಂ ಅಧಿಗಚ್ಛತಿ ॥ 2-64 ॥

ವಿಧೇಯ-ಆತ್ಮಾ ತು ರಾಗ-ದ್ವೇಷ-ವಿಮುಕ್ತೈಃ ಆತ್ಮ-ವಶ್ಯೈಃ ಇಂದ್ರಿಯೈಃ
ವಿಷಯಾನ್ ಚರನ್ ಪ್ರಸಾದಂ ಅಧಿಗಚ್ಛತಿ ।

ಪ್ರಸಾದೇ ಸರ್ವದುಃಖಾನಾಂ ಹಾನಿರಸ್ಯೋಪಜಾಯತೇ ।
ಪ್ರಸನ್ನಚೇತಸೋ ಹ್ಯಾಶು ಬುದ್ಧಿಃ ಪರ್ಯವತಿಷ್ಠತೇ ॥ 2-65 ॥

ಪ್ರಸಾದೇ ಸರ್ವ-ದುಃಖಾನಾಂ ಹಾನಿಃ ಅಸ್ಯ ಉಪಜಾಯತೇ ।
ಪ್ರಸನ್ನ-ಚೇತಸಃ ಹಿ ಆಶು ಬುದ್ಧಿಃ ಪರ್ಯವತಿಷ್ಠತೇ ॥ 2-65 ॥

ಪ್ರಸಾದೇ ಅಸ್ಯ ಸರ್ವ-ದುಃಖಾನಾಂ ಹಾನಿಃ ಉಪಜಾಯತೇ ।
ಪ್ರಸನ್ನ-ಚೇತಸಃ ಹಿ ಬುದ್ಧಿಃ ಆಶು ಪರ್ಯವತಿಷ್ಠತೇ ।

ನಾಸ್ತಿ ಬುದ್ಧಿರಯುಕ್ತಸ್ಯ ನ ಚಾಯುಕ್ತಸ್ಯ ಭಾವನಾ ।
ನ ಚಾಭಾವಯತಃ ಶಾಂತಿರಶಾಂತಸ್ಯ ಕುತಃ ಸುಖಂ ॥ 2-66 ॥

ನ ಅಸ್ತಿ ಬುದ್ಧಿಃ ಅಯುಕ್ತಸ್ಯ ನ ಚ ಅಯುಕ್ತಸ್ಯ ಭಾವನಾ ।
ನ ಚ ಅಭಾವಯತಃ ಶಾಂತಿಃ ಅಶಾಂತಸ್ಯ ಕುತಃ ಸುಖಂ ॥ 2-66 ॥

ಅಯುಕ್ತಸ್ಯ ಬುದ್ಧಿಃ ನ ಅಸ್ತಿ, ಅಯುಕ್ತಸ್ಯ ಚ ಭಾವನಾ ನ (ಅಸ್ತಿ);
ಅಭಾವಯತಃ ಚ ಶಾಂತಿಃ ನ (ಅಸ್ತಿ); ಅಶಾಂತಸ್ಯ ಸುಖಂ ಕುತಃ?

ಇಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ಹಿ ಚರತಾಂ ಯನ್ಮನೋಽನುವಿಧೀಯತೇ ।
ತದಸ್ಯ ಹರತಿ ಪ್ರಜ್ಞಾಂ ವಾಯುರ್ನಾವಮಿವಾಂಭಸಿ ॥ 2-67 ॥

ಇಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ಹಿ ಚರತಾಂ ಯತ್ ಮನಃ ಅನುವಿಧೀಯತೇ ।
ತತ್ ಅಸ್ಯ ಹರತಿ ಪ್ರಜ್ಞಾಂ ವಾಯುಃ ನಾವಂ ಇವ ಅಂಭಸಿ ॥ 2-67 ॥

ಚರತಾಂ ಇಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ಹಿ ಯತ್ ಮನಃ ಅನುವಿಧೀಯತೇ, ತತ್ ಅಸ್ಯ
ಪ್ರಜ್ಞಾಂ ಅಂಭಸಿ ಹರತಿ ವಾಯುಃ ನಾವಂ ಇವ ।

ತಸ್ಮಾದ್ಯಸ್ಯ ಮಹಾಬಾಹೋ ನಿಗೃಹೀತಾನಿ ಸರ್ವಶಃ ।
ಇಂದ್ರಿಯಾಣೀಂದ್ರಿಯಾರ್ಥೇಭ್ಯಸ್ತಸ್ಯ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಾ ॥ 2-68 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಯಸ್ಯ ಮಹಾ-ಬಾಹೋ ನಿಗೃಹೀತಾನಿ ಸರ್ವಶಃ ।
ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಇಂದ್ರಿಯ-ಅರ್ಥೇಭ್ಯಃ ತಸ್ಯ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಾ ॥ 2-68 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಹೇ ಮಹಾ-ಬಾಹೋ! ಯಸ್ಯ ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಇಂದ್ರಿಯ-ಅರ್ಥೇಭ್ಯಃ ಸರ್ವಶಃ
ನಿಗೃಹೀತಾನಿ ತಸ್ಯ ಪ್ರಜ್ಞಾ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಾ ।

ಯಾ ನಿಶಾ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ತಸ್ಯಾಂ ಜಾಗರ್ತಿ ಸಂಯಮೀ ।
ಯಸ್ಯಾಂ ಜಾಗ್ರತಿ ಭೂತಾನಿ ಸಾ ನಿಶಾ ಪಶ್ಯತೋ ಮುನೇಃ ॥ 2-69 ॥

ಯಾ ನಿಶಾ ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಾಂ ತಸ್ಯಾಂ ಜಾಗರ್ತಿ ಸಂಯಮೀ ।
ಯಸ್ಯಾಂ ಜಾಗ್ರತಿ ಭೂತಾನಿ ಸಾ ನಿಶಾ ಪಶ್ಯತಃ ಮುನೇಃ ॥ 2-69 ॥

ಯಾ ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಾಂ ನಿಶಾ, ತಸ್ಯಾಂ ಸಂಯಮೀ ಜಾಗರ್ತಿ ।
ಯಸ್ಯಾಂ ಭೂತಾನಿ ಜಾಗ್ರತಿ, ಸಾ ಪಶ್ಯತಃ ಮುನೇಃ ನಿಶಾ ।

ಆಪೂರ್ಯಮಾಣಮಚಲಪ್ರತಿಷ್ಠಂ
ಸಮುದ್ರಮಾಪಃ ಪ್ರವಿಶಂತಿ ಯದ್ವತ್ ।
ತದ್ವತ್ಕಾಮಾ ಯಂ ಪ್ರವಿಶಂತಿ ಸರ್ವೇ
ಸ ಶಾಂತಿಮಾಪ್ನೋತಿ ನ ಕಾಮಕಾಮೀ ॥ 2-70 ॥

ಆಪೂರ್ಯಮಾಣಂ ಅಚಲ-ಪ್ರತಿಷ್ಠಂ
ಸಮುದ್ರಂ ಆಪಃ ಪ್ರವಿಶಂತಿ ಯದ್ವತ್ ।
ತದ್ವತ್ ಕಾಮಾಃ ಯಂ ಪ್ರವಿಶಂತಿ ಸರ್ವೇ
ಸಃ ಶಾಂತಿಂ ಆಪ್ನೋತಿ ನ ಕಾಮ-ಕಾಮೀ ॥ 2-70 ॥

ಆಪೂರ್ಯಮಾಣಂ ಅಚಲ-ಪ್ರತಿಷ್ಠಂ ಸಮುದ್ರಂ ಯದ್ವತ್
ಆಪಃ ಪ್ರವಿಶಂತಿ, ತದ್ವತ್ ಯಂ ಸರ್ವೇ ಕಾಮಾಃ ಪ್ರವಿಶಂತಿ,
ಸಃ ಶಾಂತಿಂ ಆಪ್ನೋತಿ; ಕಾಮ-ಕಾಮೀ ನ ।

ವಿಹಾಯ ಕಾಮಾನ್ಯಃ ಸರ್ವಾನ್ಪುಮಾಂಶ್ಚರತಿ ನಿಃಸ್ಪೃಹಃ ।
ನಿರ್ಮಮೋ ನಿರಹಂಕಾರಃ ಸ ಶಾಂತಿಮಧಿಗಚ್ಛತಿ ॥ 2-71 ॥

ವಿಹಾಯ ಕಾಮಾನ್ ಯಃ ಸರ್ವಾನ್ ಪುಮಾನ್ ಚರತಿ ನಿಃಸ್ಪೃಹಃ ।
ನಿರ್ಮಮಃ ನಿರಹಂಕಾರಃ ಸಃ ಶಾಂತಿಂ ಅಧಿಗಚ್ಛತಿ ॥ 2-71 ॥

ಯಃ ಪುಮಾನ್ ಸರ್ವಾನ್ ಕಾಮಾನ್ ವಿಹಾಯ, ನಿಃಸ್ಪೃಹಃ ನಿರ್ಮಮಃ
ನಿರಹಂಕಾರಃ (ಭೂತ್ವಾ) ಚರತಿ, ಸಃ ಶಾಂತಿಂ ಅಧಿಗಚ್ಛತಿ ।

ಏಷಾ ಬ್ರಾಹ್ಮೀ ಸ್ಥಿತಿಃ ಪಾರ್ಥ ನೈನಾಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ವಿಮುಹ್ಯತಿ ।
ಸ್ಥಿತ್ವಾಸ್ಯಾಮಂತಕಾಲೇಽಪಿ ಬ್ರಹ್ಮನಿರ್ವಾಣಮೃಚ್ಛತಿ ॥ 2-72 ॥

ಏಷಾ ಬ್ರಾಹ್ಮೀ ಸ್ಥಿತಿಃ ಪಾರ್ಥ ನ ಏನಾಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ವಿಮುಹ್ಯತಿ ।
ಸ್ಥಿತ್ವಾ ಅಸ್ಯಾಂ ಅಂತಕಾಲೇ ಅಪಿ ಬ್ರಹ್ಮ-ನಿರ್ವಾಣಂ ಋಚ್ಛತಿ ॥ 2-72 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಏಷಾ ಬ್ರಾಹ್ಮೀ ಸ್ಥಿತಿಃ, ಏನಾಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ನ ವಿಮುಹ್ಯತಿ,
ಅಂತಕಾಲೇ ಅಪಿ ಅಸ್ಯಾಂ ಸ್ಥಿತ್ವಾ ಬ್ರಹ್ಮ-ನಿರ್ವಾಣಂ ಋಚ್ಛತಿ ।

ಓಂ ತತ್ಸದಿತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಸೂಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಸಂವಾದೇ
ಸಾಂಖ್ಯಯೋಗೋ ನಾಮ ದ್ವಿತೀಯೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 2 ॥

ಓಂ ತತ್ ಸತ್ ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ ಭಗವತ್-ಗೀತಾಸು ಉಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮ-ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗ-ಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀ-ಕೃಷ್ಣ-ಅರ್ಜುನ-ಸಂವಾದೇ
ಸಾಂಖ್ಯ-ಯೋಗಃ ನಾಮ ದ್ವಿತೀಯಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ ॥ 2 ॥

ಅಥ ತೃತೀಯೋಽಧ್ಯಾಯಃ । ಕರ್ಮಯೋಗಃ ।
ಅಥ ತೃತೀಯಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ । ಕರ್ಮ-ಯೋಗಃ ।
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ಜ್ಯಾಯಸೀ ಚೇತ್ಕರ್ಮಣಸ್ತೇ ಮತಾ ಬುದ್ಧಿರ್ಜನಾರ್ದನ ।
ತತ್ಕಿಂ ಕರ್ಮಣಿ ಘೋರೇ ಮಾಂ ನಿಯೋಜಯಸಿ ಕೇಶವ ॥ 3-1 ॥

ಜ್ಯಾಯಸೀ ಚೇತ್ ಕರ್ಮಣಃ ತೇ ಮತಾ ಬುದ್ಧಿಃ ಜನಾರ್ದನ ।
ತತ್ ಕಿಂ ಕರ್ಮಣಿ ಘೋರೇ ಮಾಂ ನಿಯೋಜಯಸಿ ಕೇಶವ ॥ 3-1 ॥

ಹೇ ಜನಾರ್ದನ! ಕರ್ಮಣಃ ಬುದ್ಧಿಃ ಜ್ಯಾಯಸೀ ತೇ ಮತಾ ಚೇತ್,
ತತ್ ಹೇ ಕೇಶವ! ಮಾಂ ಘೋರೇ ಕರ್ಮಣಿ ಕಿಂ ನಿಯೋಜಯಸಿ ?

ವ್ಯಾಮಿಶ್ರೇಣೇವ ವಾಕ್ಯೇನ ಬುದ್ಧಿಂ ಮೋಹಯಸೀವ ಮೇ ।
ತದೇಕಂ ವದ ನಿಶ್ಚಿತ್ಯ ಯೇನ ಶ್ರೇಯೋಽಹಮಾಪ್ನುಯಾಂ ॥ 3-2 ॥

ವ್ಯಾಮಿಶ್ರೇಣ ಇವ ವಾಕ್ಯೇನ ಬುದ್ಧಿಂ ಮೋಹಯಸಿ ಇವ ಮೇ ।
ತತ್ ಏಕಂ ವದ ನಿಶ್ಚಿತ್ಯ ಯೇನ ಶ್ರೇಯಃ ಅಹಂ ಆಪ್ನುಯಾಂ ॥ 3-2 ॥

ವ್ಯಾಮಿಶ್ರೇಣ ಇವ ವಾಕ್ಯೇನ ಮೇ ಬುದ್ಧಿಂ ಮೋಹಯಸಿ ಇವ । ತತ್ ನಿಶ್ಚಿತ್ಯ
ಏಕಂ ವದ, ಯೇನ ಅಹಂ ಶ್ರೇಯಃ ಆಪ್ನುಯಾಂ ।

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ ದ್ವಿವಿಧಾ ನಿಷ್ಠಾ ಪುರಾ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ಮಯಾನಘ ।
ಜ್ಞಾನಯೋಗೇನ ಸಾಂಖ್ಯಾನಾಂ ಕರ್ಮಯೋಗೇನ ಯೋಗಿನಾಂ ॥ 3-3 ॥

ಲೋಕೇ ಅಸ್ಮಿನ್ ದ್ವಿವಿಧಾ ನಿಷ್ಠಾ ಪುರಾ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ಮಯಾ ಅನಘ ।
ಜ್ಞಾನ-ಯೋಗೇನ ಸಾಂಖ್ಯಾನಾಂ ಕರ್ಮ-ಯೋಗೇನ ಯೋಗಿನಾಂ ॥ 3-3 ॥

ಹೇ ಅನಘ! ಅಸ್ಮಿನ್ ಲೋಕೇ ಸಾಂಖ್ಯಾನಾಂ ಜ್ಞಾನ-ಯೋಗೇನ,
ಯೋಗಿನಾಂ ಕರ್ಮ-ಯೋಗೇನ ದ್ವಿವಿಧಾ ನಿಷ್ಠಾ ಪುರಾ ಮಯಾ ಪ್ರೋಕ್ತಾ ।

ನ ಕರ್ಮಣಾಮನಾರಂಭಾನ್ನೈಷ್ಕರ್ಮ್ಯಂ ಪುರುಷೋಽಶ್ನುತೇ ।
ನ ಚ ಸಂನ್ಯಸನಾದೇವ ಸಿದ್ಧಿಂ ಸಮಧಿಗಚ್ಛತಿ ॥ 3-4 ॥

ನ ಕರ್ಮಣಾಂ ಅನಾರಂಭಾತ್ ನೈಷ್ಕರ್ಮ್ಯಂ ಪುರುಷಃ ಅಶ್ನುತೇ ।
ನ ಚ ಸಂನ್ಯಸನಾತ್ ಏವ ಸಿದ್ಧಿಂ ಸಮಧಿಗಚ್ಛತಿ ॥ 3-4 ॥

ಕರ್ಮಣಾಂ ಅನಾರಂಭಾತ್ ಪುರುಷಃ ನೈಷ್ಕರ್ಮ್ಯಂ ನ ಅಶ್ನುತೇ ।
(ಕರ್ಮಣಾಂ) ಚ ಸಂನ್ಯಸನಾತ್ ಏವ ಸಿದ್ಧಿಂ ನ ಸಮಧಿಗಚ್ಛತಿ ।

ನ ಹಿ ಕಶ್ಚಿತ್ಕ್ಷಣಮಪಿ ಜಾತು ತಿಷ್ಠತ್ಯಕರ್ಮಕೃತ್ ।
ಕಾರ್ಯತೇ ಹ್ಯವಶಃ ಕರ್ಮ ಸರ್ವಃ ಪ್ರಕೃತಿಜೈರ್ಗುಣೈಃ ॥ 3-5 ॥

ನ ಹಿ ಕಶ್ಚಿತ್ ಕ್ಷಣಂ ಅಪಿ ಜಾತು ತಿಷ್ಠತಿ ಅಕರ್ಮಕೃತ್ ।
ಕಾರ್ಯತೇ ಹಿ ಅವಶಃ ಕರ್ಮ ಸರ್ವಃ ಪ್ರಕೃತಿಜೈಃ ಗುಣೈಃ ॥ 3-5 ॥

ಕಶ್ಚಿತ್ ಜಾತು ಕ್ಷಣಂ ಅಪಿ ಅಕರ್ಮಕೃತ್ ನ ಹಿ ತಿಷ್ಠತಿ ।
ಪ್ರಕೃತಿಜೈಃ ಗುಣೈಃ ಸರ್ವಃ ಹಿ ಅವಶಃ ಕರ್ಮ ಕಾರ್ಯತೇ ।

ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಸಂಯಮ್ಯ ಯ ಆಸ್ತೇ ಮನಸಾ ಸ್ಮರನ್ ।
ಇಂದ್ರಿಯಾರ್ಥಾನ್ವಿಮೂಢಾತ್ಮಾ ಮಿಥ್ಯಾಚಾರಃ ಸ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 3-6 ॥

ಕರ್ಮ-ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಸಂಯಮ್ಯ ಯಃ ಆಸ್ತೇ ಮನಸಾ ಸ್ಮರನ್ ।
ಇಂದ್ರಿಯಾರ್ಥಾನ್ ವಿಮೂಢಾತ್ಮಾ ಮಿಥ್ಯಾಚಾರಃ ಸಃ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 3-6 ॥

ಯಃ ಕರ್ಮ-ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಸಂಯಮ್ಯ, ಮನಸಾ ಇಂದ್ರಿಯಾರ್ಥಾನ್ ಸ್ಮರನ್ ಆಸ್ತೇ,
ಸಃ ವಿಮೂಢಾತ್ಮಾ ಮಿಥ್ಯಾಚಾರಃ ಉಚ್ಯತೇ ।

ಯಸ್ತ್ವಿಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಮನಸಾ ನಿಯಮ್ಯಾರಭತೇಽರ್ಜುನ ।
ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯೈಃ ಕರ್ಮಯೋಗಮಸಕ್ತಃ ಸ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ॥ 3-7 ॥

ಯಃ ತು ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಮನಸಾ ನಿಯಮ್ಯ ಆರಭತೇ ಅರ್ಜುನ ।
ಕರ್ಮ-ಇಂದ್ರಿಯೈಃ ಕರ್ಮ-ಯೋಗಂ ಅಸಕ್ತಃ ಸಃ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ॥ 3-7 ॥

ಹೇ ಅರ್ಜುನ ! ಯಃ ತು ಮನಸಾ ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ನಿಯಮ್ಯ, ಅಸಕ್ತಃ ಕರ್ಮ-ಇಂದ್ರಿಯೈಃ
ಕರ್ಮ-ಯೋಗಂ ಆರಭತೇ, ಸಃ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ।

ನಿಯತಂ ಕುರು ಕರ್ಮ ತ್ವಂ ಕರ್ಮ ಜ್ಯಾಯೋ ಹ್ಯಕರ್ಮಣಃ ।
ಶರೀರಯಾತ್ರಾಪಿ ಚ ತೇ ನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯೇದಕರ್ಮಣಃ ॥ 3-8 ॥

ನಿಯತಂ ಕುರು ಕರ್ಮ ತ್ವಂ ಕರ್ಮ ಜ್ಯಾಯಃ ಹಿ ಅಕರ್ಮಣಃ ।
ಶರೀರ-ಯಾತ್ರಾ ಅಪಿ ಚ ತೇ ನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯೇತ್ ಅಕರ್ಮಣಃ ॥ 3-8 ॥

ತ್ವಂ ನಿಯತಂ ಕರ್ಮ ಕುರು, ಅಕರ್ಮಣಃ ಹಿ ಕರ್ಮ ಜ್ಯಾಯಃ ।
ತೇ ಶರೀರ-ಯಾತ್ರಾ ಚ ಅಪಿ ಅಕರ್ಮಣಃ ನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ್ಯೇತ್ ।

ಯಜ್ಞಾರ್ಥಾತ್ಕರ್ಮಣೋಽನ್ಯತ್ರ ಲೋಕೋಽಯಂ ಕರ್ಮಬಂಧನಃ ।
ತದರ್ಥಂ ಕರ್ಮ ಕೌಂತೇಯ ಮುಕ್ತಸಂಗಃ ಸಮಾಚರ ॥ 3-9 ॥

ಯಜ್ಞಾರ್ಥಾತ್ ಕರ್ಮಣಃ ಅನ್ಯತ್ರ ಲೋಕಃ ಅಯಂ ಕರ್ಮ-ಬಂಧನಃ ।
ತತ್ ಅರ್ಥಂ ಕರ್ಮ ಕೌಂತೇಯ ಮುಕ್ತ-ಸಂಗಃ ಸಮಾಚರ ॥ 3-9 ॥

ಯಜ್ಞಾರ್ಥಾತ್ ಕರ್ಮಣಃ ಅನ್ಯತ್ರ ಅಯಂ ಲೋಕಃ ಕರ್ಮ-ಬಂಧನಃ ।
ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ಮುಕ್ತ-ಸಂಗಃ ತತ್ ಅರ್ಥಂ ಕರ್ಮ ಸಮಾಚರ ।

ಸಹಯಜ್ಞಾಃ ಪ್ರಜಾಃ ಸೃಷ್ಟ್ವಾ ಪುರೋವಾಚ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।
ಅನೇನ ಪ್ರಸವಿಷ್ಯಧ್ವಮೇಷ ವೋಽಸ್ತ್ವಿಷ್ಟಕಾಮಧುಕ್ ॥ 3-10 ॥

ಸಹ-ಯಜ್ಞಾಃ ಪ್ರಜಾಃ ಸೃಷ್ಟ್ವಾ ಪುರಾ ಉವಾಚ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ।
ಅನೇನ ಪ್ರಸವಿಷ್ಯಧ್ವಂ ಏಷಃ ವಃ ಅಸ್ತು ಇಷ್ಟ-ಕಾಮಧುಕ್ ॥ 3-10 ॥

ಪುರಾ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ಸಹ-ಯಜ್ಞಾಃ ಪ್ರಜಾಃ ಸೃಷ್ಟ್ವಾ ‘ಅನೇನ (ಯೂಯಂ)
ಪ್ರಸವಿಷ್ಯಧ್ವಂ, ಏಷಃ ವಃ ಇಷ್ಟ-ಕಾಮಧುಕ್ ಅಸ್ತು’ (ಇತಿ) ಉವಾಚ ।

ದೇವಾನ್ಭಾವಯತಾನೇನ ತೇ ದೇವಾ ಭಾವಯಂತು ವಃ ।
ಪರಸ್ಪರಂ ಭಾವಯಂತಃ ಶ್ರೇಯಃ ಪರಮವಾಪ್ಸ್ಯಥ ॥ 3-11 ॥

ದೇವಾನ್ ಭಾವಯತ ಅನೇನ ತೇ ದೇವಾಃ ಭಾವಯಂತು ವಃ ।
ಪರಸ್ಪರಂ ಭಾವಯಂತಃ ಶ್ರೇಯಃ ಪರಂ ಅವಾಪ್ಸ್ಯಥ ॥ 3-11 ॥

ಅನೇನ (ಯೂಯಂ) ದೇವಾನ್ ಭಾವಯತ, ತೇ ದೇವಾಃ ವಃ ಭಾವಯಂತು,
(ಏವಂ) ಪರಸ್ಪರಂ ಭಾವಯಂತಃ ಪರಂ ಶ್ರೇಯಃ ಅವಾಪ್ಸ್ಯಥ ।

ಇಷ್ಟಾನ್ಭೋಗಾನ್ಹಿ ವೋ ದೇವಾ ದಾಸ್ಯಂತೇ ಯಜ್ಞಭಾವಿತಾಃ ।
ತೈರ್ದತ್ತಾನಪ್ರದಾಯೈಭ್ಯೋ ಯೋ ಭುಂಕ್ತೇ ಸ್ತೇನ ಏವ ಸಃ ॥ 3-12 ॥

ಇಷ್ಟಾನ್ ಭೋಗಾನ್ ಹಿ ವಃ ದೇವಾಃ ದಾಸ್ಯಂತೇ ಯಜ್ಞ-ಭಾವಿತಾಃ ।
ತೈಃ ದತ್ತಾನ್ ಅಪ್ರದಾಯ ಏಭ್ಯಃ ಯಃ ಭುಂಕ್ತೇ ಸ್ತೇನಃ ಏವ ಸಃ ॥ 3-12 ॥

ಯಜ್ಞ-ಭಾವಿತಾಃ ದೇವಾಃ ವಃ ಇಷ್ಟಾನ್ ಭೋಗಾನ್ ದಾಸ್ಯಂತೇ ।
ತೈಃ ದತ್ತಾನ್ ಏಭ್ಯಃ ಅಪ್ರದಾಯ, ಯಃ ಭುಂಕ್ತೇ, ಸಃ ಹಿ ಸ್ತೇನಃ ಏವ ।

ಯಜ್ಞಶಿಷ್ಟಾಶಿನಃ ಸಂತೋ ಮುಚ್ಯಂತೇ ಸರ್ವಕಿಲ್ಬಿಷೈಃ ।
ಭುಂಜತೇ ತೇ ತ್ವಘಂ ಪಾಪಾ ಯೇ ಪಚಂತ್ಯಾತ್ಮಕಾರಣಾತ್ ॥ 3-13 ॥

ಯಜ್ಞ-ಶಿಷ್ಟ ಆಶಿನಃ ಸಂತಃ ಮುಚ್ಯಂತೇ ಸರ್ವ-ಕಿಲ್ಬಿಷೈಃ ।
ಭುಂಜತೇ ತೇ ತು ಅಘಂ ಪಾಪಾಃ ಯೇ ಪಚಂತಿ ಆತ್ಮ-ಕಾರಣಾತ್ ॥ 3-13 ॥

ಯಜ್ಞ-ಶಿಷ್ಟ ಆಶಿನಃ ಸಂತಃ ಸರ್ವ-ಕಿಲ್ಬಿಷೈಃ ಮುಚ್ಯಂತೇ ।
ಯೇ ತು ಆತ್ಮ-ಕಾರಣಾತ್ ಪಚಂತಿ, ತೇ ಪಾಪಾಃ ಅಘಂ ಭುಂಜತೇ ।

ಅನ್ನಾದ್ಭವಂತಿ ಭೂತಾನಿ ಪರ್ಜನ್ಯಾದನ್ನಸಂಭವಃ ।
ಯಜ್ಞಾದ್ಭವತಿ ಪರ್ಜನ್ಯೋ ಯಜ್ಞಃ ಕರ್ಮಸಮುದ್ಭವಃ ॥ 3-14 ॥

ಅನ್ನಾತ್ ಭವಂತಿ ಭೂತಾನಿ ಪರ್ಜನ್ಯಾತ್ ಅನ್ನ-ಸಂಭವಃ ।
ಯಜ್ಞಾತ್ ಭವತಿ ಪರ್ಜನ್ಯಃ ಯಜ್ಞಃ ಕರ್ಮ-ಸಮುದ್ಭವಃ ॥ 3-14 ॥

ಭೂತಾನಿ ಅನ್ನಾತ್ ಭವಂತಿ, ಪರ್ಜನ್ಯಾತ್ ಅನ್ನ-ಸಂಭವಃ,
ಪರ್ಜನ್ಯಃ ಯಜ್ಞಾತ್ ಭವತಿ, ಯಜ್ಞಃ ಕರ್ಮ-ಸಮುದ್ಭವಃ ।

ಕರ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮೋದ್ಭವಂ ವಿದ್ಧಿ ಬ್ರಹ್ಮಾಕ್ಷರಸಮುದ್ಭವಂ ।
ತಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವಗತಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನಿತ್ಯಂ ಯಜ್ಞೇ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಂ ॥ 3-15 ॥

ಕರ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮ-ಉದ್ಭವಂ ವಿದ್ಧಿ ಬ್ರಹ್ಮ ಅಕ್ಷರ-ಸಮುದ್ಭವಂ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಗತಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನಿತ್ಯಂ ಯಜ್ಞೇ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಂ ॥ 3-15 ॥

ಕರ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮ-ಉದ್ಭವಂ ವಿದ್ಧಿ, ಬ್ರಹ್ಮ ಅಕ್ಷರ-ಸಮುದ್ಭವಂ,
ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವಗತಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಯಜ್ಞೇ ನಿತ್ಯಂ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತಂ ।

ಏವಂ ಪ್ರವರ್ತಿತಂ ಚಕ್ರಂ ನಾನುವರ್ತಯತೀಹ ಯಃ ।
ಅಘಾಯುರಿಂದ್ರಿಯಾರಾಮೋ ಮೋಘಂ ಪಾರ್ಥ ಸ ಜೀವತಿ ॥ 3-16 ॥

ಏವಂ ಪ್ರವರ್ತಿತಂ ಚಕ್ರಂ ನ ಅನುವರ್ತಯತಿ ಇಹ ಯಃ ।
ಅಘಾಯುಃ ಇಂದ್ರಿಯ-ಆರಾಮಃ ಮೋಘಂ ಪಾರ್ಥ ಸಃ ಜೀವತಿ ॥ 3-16 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಏವಂ ಪ್ರವರ್ತಿತಂ ಚಕ್ರಂ ಯಃ ಇಹ ನ ಅನುವರ್ತಯತಿ,
ಸಃ ಇಂದ್ರಿಯ-ಆರಾಮಃ ಅಘಾಯುಃ ಮೋಘಂ ಜೀವತಿ ।

ಯಸ್ತ್ವಾತ್ಮರತಿರೇವ ಸ್ಯಾದಾತ್ಮತೃಪ್ತಶ್ಚ ಮಾನವಃ ।
ಆತ್ಮನ್ಯೇವ ಚ ಸಂತುಷ್ಟಸ್ತಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಂ ನ ವಿದ್ಯತೇ ॥ 3-17 ॥

ಯಃ ತು ಆತ್ಮ-ರತಿಃ ಏವ ಸ್ಯಾತ್ ಆತ್ಮ-ತೃಪ್ತಃ ಚ ಮಾನವಃ ।
ಆತ್ಮನಿ ಏವ ಚ ಸಂತುಷ್ಟಃ ತಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಂ ನ ವಿದ್ಯತೇ ॥ 3-17 ॥

ಯಃ ತು ಮಾನವಃ ಆತ್ಮ-ರತಿಃ ಏವ, ಆತ್ಮ-ತೃಪ್ತಃ ಚ,
ಆತ್ಮನಿ ಏವ ಚ ಸಂತುಷ್ಟಃ ಸ್ಯಾತ್ ತಸ್ಯ ಕಾರ್ಯಂ ನ ವಿದ್ಯತೇ ।

ನೈವ ತಸ್ಯ ಕೃತೇನಾರ್ಥೋ ನಾಕೃತೇನೇಹ ಕಶ್ಚನ ।
ನ ಚಾಸ್ಯ ಸರ್ವಭೂತೇಷು ಕಶ್ಚಿದರ್ಥವ್ಯಪಾಶ್ರಯಃ ॥ 3-18 ॥

ನ ಏವ ತಸ್ಯ ಕೃತೇನ ಅರ್ಥಃ ನ ಅಕೃತೇನ ಇಹ ಕಶ್ಚನ ।
ನ ಚ ಅಸ್ಯ ಸರ್ವ-ಭೂತೇಷು ಕಶ್ಚಿತ್ ಅರ್ಥ-ವ್ಯಪಾಶ್ರಯಃ ॥ 3-18 ॥

ಇಹ ಕೃತೇನ ತಸ್ಯ ಅರ್ಥಃ ನ ಏವ, ಅಕೃತೇನ (ಅಪಿ) ಕಶ್ಚನ ಅಸ್ಯ (ಅರ್ಥಃ) ನ,
(ತಥಾ) ಸರ್ವ-ಭೂತೇಷು ಚ (ಅಸ್ಯ) ಕಶ್ಚಿತ್ ಅರ್ಥ-ವ್ಯಪಾಶ್ರಯಃ ನ ।

ತಸ್ಮಾದಸಕ್ತಃ ಸತತಂ ಕಾರ್ಯಂ ಕರ್ಮ ಸಮಾಚರ ।
ಅಸಕ್ತೋ ಹ್ಯಾಚರನ್ಕರ್ಮ ಪರಮಾಪ್ನೋತಿ ಪೂರುಷಃ ॥ 3-19 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಅಸಕ್ತಃ ಸತತಂ ಕಾರ್ಯಂ ಕರ್ಮ ಸಮಾಚರ ।
ಅಸಕ್ತಃ ಹಿ ಆಚರನ್ ಕರ್ಮ ಪರಂ ಆಪ್ನೋತಿ ಪೂರುಷಃ ॥ 3-19 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ (ತ್ವಂ) ಅಸಕ್ತಃ (ಸನ್) ಸತತಂ ಕಾರ್ಯಂ ಕರ್ಮ ಸಮಾಚರ,
ಹಿ ಪೂರುಷಃ ಅಸಕ್ತಃ (ಸನ್) ಕರ್ಮ ಆಚರನ್, ಪರಂ ಆಪ್ನೋತಿ ।

ಕರ್ಮಣೈವ ಹಿ ಸಂಸಿದ್ಧಿಮಾಸ್ಥಿತಾ ಜನಕಾದಯಃ ।
ಲೋಕಸಂಗ್ರಹಮೇವಾಪಿ ಸಂಪಶ್ಯನ್ಕರ್ತುಮರ್ಹಸಿ ॥ 3-20 ॥

ಕರ್ಮಣಾ ಏವ ಹಿ ಸಂಸಿದ್ಧಿಂ ಆಸ್ಥಿತಾಃ ಜನಕ-ಆದಯಃ ।
ಲೋಕ-ಸಂಗ್ರಹಂ ಏವ ಅಪಿ ಸಂಪಶ್ಯನ್ ಕರ್ತುಂ ಅರ್ಹಸಿ ॥ 3-20 ॥

ಹಿ ಜನಕ-ಆದಯಃ ಕರ್ಮಣಾ ಏವ ಸಂಸಿದ್ಧಿಂ ಆಸ್ಥಿತಾಃ ।
(ತ್ವಂ) ಅಪಿ ಲೋಕ-ಸಂಗ್ರಹಂ ಏವ ಸಂಪಶ್ಯನ್ ಕರ್ತುಂ ಅರ್ಹಸಿ ।

ಯದ್ಯದಾಚರತಿ ಶ್ರೇಷ್ಠಸ್ತತ್ತದೇವೇತರೋ ಜನಃ ।
ಸ ಯತ್ಪ್ರಮಾಣಂ ಕುರುತೇ ಲೋಕಸ್ತದನುವರ್ತತೇ ॥ 3-21 ॥

ಯತ್ ಯತ್ ಆಚರತಿ ಶ್ರೇಷ್ಠಃ ತತ್ ತತ್ ಏವ ಇತರಃ ಜನಃ ।
ಸಃ ಯತ್ ಪ್ರಮಾಣಂ ಕುರುತೇ ಲೋಕಃ ತತ್ ಅನುವರ್ತತೇ ॥ 3-21 ॥

ಯತ್ ಯತ್ ಶ್ರೇಷ್ಠಃ ಆಚರತಿ ತತ್ ತತ್ ಏವ ಇತರಃ ಜನಃ ( ಆಚರತಿ).
ಸಃ ಯತ್ ಪ್ರಮಾಣಂ ಕುರುತೇ, ಲೋಕಃ ತತ್ ಅನುವರ್ತತೇ ।

ನ ಮೇ ಪಾರ್ಥಾಸ್ತಿ ಕರ್ತವ್ಯಂ ತ್ರಿಷು ಲೋಕೇಷು ಕಿಂಚನ ।
ನಾನವಾಪ್ತಮವಾಪ್ತವ್ಯಂ ವರ್ತ ಏವ ಚ ಕರ್ಮಣಿ ॥ 3-22 ॥

ನ ಮೇ ಪಾರ್ಥ ಅಸ್ತಿ ಕರ್ತವ್ಯಂ ತ್ರಿಷು ಲೋಕೇಷು ಕಿಂಚನ ।
ನ ಅನವಾಪ್ತಂ ಅವಾಪ್ತವ್ಯಂ ವರ್ತೇ ಏವ ಚ ಕರ್ಮಣಿ ॥ 3-22 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! (ಯದ್ಯಪಿ) ಮೇ ತ್ರಿಷು ಲೋಕೇಷು ಕಿಂಚನ ಕರ್ತವ್ಯಂ ನ ಅಸ್ತಿ,
ಅನವಾಪ್ತಂ ಅವಾಪ್ತವ್ಯಂ ಚ ನ (ಅಸ್ತಿ, ತಥಾ ಅಪಿ ಅಹಂ) ಕರ್ಮಣಿ ವರ್ತೇ ಏವ ।

ಯದಿ ಹ್ಯಹಂ ನ ವರ್ತೇಯಂ ಜಾತು ಕರ್ಮಣ್ಯತಂದ್ರಿತಃ ।
ಮಮ ವರ್ತ್ಮಾನುವರ್ತಂತೇ ಮನುಷ್ಯಾಃ ಪಾರ್ಥ ಸರ್ವಶಃ ॥ 3-23 ॥

ಯದಿ ಹಿ ಅಹಂ ನ ವರ್ತೇಯಂ ಜಾತು ಕರ್ಮಣಿ ಅತಂದ್ರಿತಃ ।
ಮಮ ವರ್ತ್ಮ ಅನುವರ್ತಂತೇ ಮನುಷ್ಯಾಃ ಪಾರ್ಥ ಸರ್ವಶಃ ॥ 3-23 ॥

ಯದಿ ಹಿ ಅಹಂ ಅತಂದ್ರಿತಃ (ಸನ್) ಕರ್ಮಣಿ ಜಾತು ನ ವರ್ತೇಯಂ, (ತರ್ಹಿ)
ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಮನುಷ್ಯಾಃ ಸರ್ವಶಃ ಮಮ ವರ್ತ್ಮ ಅನುವರ್ತಂತೇ ।

ಉತ್ಸೀದೇಯುರಿಮೇ ಲೋಕಾ ನ ಕುರ್ಯಾಂ ಕರ್ಮ ಚೇದಹಂ ।
ಸಂಕರಸ್ಯ ಚ ಕರ್ತಾ ಸ್ಯಾಮುಪಹನ್ಯಾಮಿಮಾಃ ಪ್ರಜಾಃ ॥ 3-24 ॥

ಉತ್ಸೀದೇಯುಃ ಇಮೇ ಲೋಕಾಃ ನ ಕುರ್ಯಾಂ ಕರ್ಮ ಚೇತ್ ಅಹಂ ।
ಸಂಕರಸ್ಯ ಚ ಕರ್ತಾ ಸ್ಯಾಂ ಉಪಹನ್ಯಾಂ ಇಮಾಃ ಪ್ರಜಾಃ ॥ 3-24 ॥

ಅಹಂ ಕರ್ಮ ನ ಕುರ್ಯಾಂ ಚೇತ್ ಇಮೇ ಲೋಕಾಃ ಉತ್ಸೀದೇಯುಃ,
ಸಂಕರಸ್ಯ ಕರ್ತಾ ಸ್ಯಾಂ ಇಮಾಃ ಪ್ರಜಾಃ ಚ ಉಪಹನ್ಯಾಂ ।

ಸಕ್ತಾಃ ಕರ್ಮಣ್ಯವಿದ್ವಾಂಸೋ ಯಥಾ ಕುರ್ವಂತಿ ಭಾರತ ।
ಕುರ್ಯಾದ್ವಿದ್ವಾಂಸ್ತಥಾಸಕ್ತಶ್ಚಿಕೀರ್ಷುರ್ಲೋಕಸಂಗ್ರಹಂ ॥ 3-25 ॥

ಸಕ್ತಾಃ ಕರ್ಮಣಿ ಅವಿದ್ವಾಂಸಃ ಯಥಾ ಕುರ್ವಂತಿ ಭಾರತ ।
ಕುರ್ಯಾತ್ ವಿದ್ವಾನ್ ತಥಾ ಅಸಕ್ತಃ ಚಿಕೀರ್ಷುಃ ಲೋಕ-ಸಂಗ್ರಹಂ ॥ 3-25 ॥

ಹೇ ಭಾರತ! ಅವಿದ್ವಾಂಸಃ ಯಥಾ ಕರ್ಮಣಿ ಸಕ್ತಾಃ (ಕರ್ಮ) ಕುರ್ವಂತಿ,
ತಥಾ ಲೋಕ-ಸಂಗ್ರಹಂ ಚಿಕೀರ್ಷುಃ ವಿದ್ವಾನ್ ಅಸಕ್ತಃ (ಸನ್ ಕರ್ಮ) ಕುರ್ಯಾತ್ ।

ನ ಬುದ್ಧಿಭೇದಂ ಜನಯೇದಜ್ಞಾನಾಂ ಕರ್ಮಸಂಗಿನಾಂ ।
ಜೋಷಯೇತ್ಸರ್ವಕರ್ಮಾಣಿ ವಿದ್ವಾನ್ಯುಕ್ತಃ ಸಮಾಚರನ್ ॥ 3-26 ॥

ನ ಬುದ್ಧಿ-ಭೇದಂ ಜನಯೇತ್ ಅಜ್ಞಾನಾಂ ಕರ್ಮ-ಸಂಗಿನಾಂ ।
ಜೋಷಯೇತ್ ಸರ್ವ-ಕರ್ಮಾಣಿ ವಿದ್ವಾನ್ ಯುಕ್ತಃ ಸಮಾಚರನ್ ॥ 3-26 ॥

ವಿದ್ವಾನ್ ಕರ್ಮ-ಸಂಗಿನಾಂ ಅಜ್ಞಾನಾಂ ಬುದ್ಧಿ-ಭೇದಂ ನ ಜನಯೇತ್
(ಕಿಂತು) ಯುಕ್ತಃ ಸಮಾಚರನ್ ಸರ್ವ-ಕರ್ಮಾಣಿ ಜೋಷಯೇತ್ ।

ಪ್ರಕೃತೇಃ ಕ್ರಿಯಮಾಣಾನಿ ಗುಣೈಃ ಕರ್ಮಾಣಿ ಸರ್ವಶಃ ।
ಅಹಂಕಾರವಿಮೂಢಾತ್ಮಾ ಕರ್ತಾಹಮಿತಿ ಮನ್ಯತೇ ॥ 3-27 ॥

ಪ್ರಕೃತೇಃ ಕ್ರಿಯಮಾಣಾನಿ ಗುಣೈಃ ಕರ್ಮಾಣಿ ಸರ್ವಶಃ ।
ಅಹಂಕಾರ-ವಿಮೂಢ-ಆತ್ಮಾ ಕರ್ತಾ ಅಹಂ ಇತಿ ಮನ್ಯತೇ ॥ 3-27 ॥

ಪ್ರಕೃತೇಃ ಗುಣೈಃ ಕರ್ಮಾಣಿ ಸರ್ವಶಃ ಕ್ರಿಯಮಾಣಾನಿ (ಸಂತಿ, ಪರಂತು)
ಅಹಂಕಾರ-ವಿಮೂಢ-ಆತ್ಮಾ ‘ಅಹಂ’ ಕರ್ತಾ ಇತಿ ಮನ್ಯತೇ ।

ತತ್ತ್ವವಿತ್ತು ಮಹಾಬಾಹೋ ಗುಣಕರ್ಮವಿಭಾಗಯೋಃ ।
ಗುಣಾ ಗುಣೇಷು ವರ್ತಂತ ಇತಿ ಮತ್ವಾ ನ ಸಜ್ಜತೇ ॥ 3-28 ॥

ತತ್ತ್ವವಿತ್ ತು ಮಹಾಬಾಹೋ ಗುಣ-ಕರ್ಮ-ವಿಭಾಗಯೋಃ ।
ಗುಣಾಃ ಗುಣೇಷು ವರ್ತಂತೇ ಇತಿ ಮತ್ವಾ ನ ಸಜ್ಜತೇ ॥ 3-28 ॥

ಹೇ ಮಹಾಬಾಹೋ! ಗುಣ-ಕರ್ಮ-ವಿಭಾಗಯೋಃ ತತ್ತ್ವವಿತ್ ತು
‘ಗುಣಾಃ ಗುಣೇಷು ವರ್ತಂತೇ’ ಇತಿ ಮತ್ವಾ ನ ಸಜ್ಜತೇ ।

ಪ್ರಕೃತೇರ್ಗುಣಸಮ್ಮೂಢಾಃ ಸಜ್ಜಂತೇ ಗುಣಕರ್ಮಸು ।
ತಾನಕೃತ್ಸ್ನವಿದೋ ಮಂದಾನ್ಕೃತ್ಸ್ನವಿನ್ನ ವಿಚಾಲಯೇತ್ ॥ 3-29 ॥

ಪ್ರಕೃತೇಃ ಗುಣ-ಸಮ್ಮೂಢಾಃ ಸಜ್ಜಂತೇ ಗುಣ-ಕರ್ಮಸು ।
ತಾನ್ ಅಕೃತ್ಸ್ನವಿದಃ ಮಂದಾನ್ ಕೃತ್ಸ್ನವಿತ್ ನ ವಿಚಾಲಯೇತ್ ॥ 3-29 ॥

ಪ್ರಕೃತೇಃ ಗುಣ-ಸಮ್ಮೂಢಾಃ ಗುಣ-ಕರ್ಮಸು ಸಜ್ಜಂತೇ, ತಾನ್
ಅಕೃತ್ಸ್ನವಿದಃ ಮಂದಾನ್ ಕೃತ್ಸ್ನವಿತ್ ನ ವಿಚಾಲಯೇತ್ ।

ಮಯಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಸಂನ್ಯಸ್ಯಾಧ್ಯಾತ್ಮಚೇತಸಾ ।
ನಿರಾಶೀರ್ನಿರ್ಮಮೋ ಭೂತ್ವಾ ಯುಧ್ಯಸ್ವ ವಿಗತಜ್ವರಃ ॥ 3-30 ॥

ಮಯಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಸಂನ್ಯಸ್ಯ ಅಧ್ಯಾತ್ಮ-ಚೇತಸಾ ।
ನಿರಾಶೀಃ ನಿರ್ಮಮಃ ಭೂತ್ವಾ ಯುಧ್ಯಸ್ವ ವಿಗತ-ಜ್ವರಃ ॥ 3-30 ॥

ಮಯಿ ಅಧ್ಯಾತ್ಮ-ಚೇತಸಾ ಸರ್ವಾಣಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಸಂನ್ಯಸ್ಯ ನಿರಾಶೀಃ
ನಿರ್ಮಮಃ ವಿಗತ-ಜ್ವರಃ ಭೂತ್ವಾ, ಯುಧ್ಯಸ್ವ ।

ಯೇ ಮೇ ಮತಮಿದಂ ನಿತ್ಯಮನುತಿಷ್ಠಂತಿ ಮಾನವಾಃ ।
ಶ್ರದ್ಧಾವಂತೋಽನಸೂಯಂತೋ ಮುಚ್ಯಂತೇ ತೇಽಪಿ ಕರ್ಮಭಿಃ ॥ 3-31 ॥

ಯೇ ಮೇ ಮತಂ ಇದಂ ನಿತ್ಯಂ ಅನುತಿಷ್ಠಂತಿ ಮಾನವಾಃ ।
ಶ್ರದ್ಧಾವಂತಃ ಅನಸೂಯಂತಃ ಮುಚ್ಯಂತೇ ತೇ ಅಪಿ ಕರ್ಮಭಿಃ ॥ 3-31 ॥

ಯೇ ಮಾನವಾಃ ಶ್ರದ್ಧಾವಂತಃ ಅನಸೂಯಂತಃ ಇದಂ ಮೇ ಮತಂ
ನಿತ್ಯಂ ಅನುತಿಷ್ಠಂತಿ, ತೇ ಅಪಿ ಕರ್ಮಭಿಃ ಮುಚ್ಯಂತೇ ।

ಯೇ ತ್ವೇತದಭ್ಯಸೂಯಂತೋ ನಾನುತಿಷ್ಠಂತಿ ಮೇ ಮತಂ ।
ಸರ್ವಜ್ಞಾನವಿಮೂಢಾಂಸ್ತಾನ್ವಿದ್ಧಿ ನಷ್ಟಾನಚೇತಸಃ ॥ 3-32 ॥

ಯೇ ತು ಏತತ್ ಅಭ್ಯಸೂಯಂತಃ ನ ಅನುತಿಷ್ಠಂತಿ ಮೇ ಮತಂ ।
ಸರ್ವ-ಜ್ಞಾನ-ವಿಮೂಢಾನ್ ತಾನ್ ವಿದ್ಧಿ ನಷ್ಟಾನ್ ಅಚೇತಸಃ ॥ 3-32 ॥

ಯೇ ತು ಏತತ್ ಅಭ್ಯಸೂಯಂತಃ ಮೇ ಮತಂ ನ ಅನುತಿಷ್ಠಂತಿ, ತಾನ್
ಸರ್ವ-ಜ್ಞಾನ-ವಿಮೂಢಾನ್ ಅಚೇತಸಃ ನಷ್ಟಾನ್ ವಿದ್ಧಿ ।

ಸದೃಶಂ ಚೇಷ್ಟತೇ ಸ್ವಸ್ಯಾಃ ಪ್ರಕೃತೇರ್ಜ್ಞಾನವಾನಪಿ ।
ಪ್ರಕೃತಿಂ ಯಾಂತಿ ಭೂತಾನಿ ನಿಗ್ರಹಃ ಕಿಂ ಕರಿಷ್ಯತಿ ॥ 3-33 ॥

ಸದೃಶಂ ಚೇಷ್ಟತೇ ಸ್ವಸ್ಯಾಃ ಪ್ರಕೃತೇಃ ಜ್ಞಾನವಾನ್ ಅಪಿ ।
ಪ್ರಕೃತಿಂ ಯಾಂತಿ ಭೂತಾನಿ ನಿಗ್ರಹಃ ಕಿಂ ಕರಿಷ್ಯತಿ ॥ 3-33 ॥

ಜ್ಞಾನವಾನ್ ಅಪಿ ಸ್ವಸ್ಯಾಃ ಪ್ರಕೃತೇಃ ಸದೃಶಂ ಚೇಷ್ಟತೇ ।
ಭೂತಾನಿ ಪ್ರಕೃತಿಂ ಯಾಂತಿ । ನಿಗ್ರಹಃ ಕಿಂ ಕರಿಷ್ಯತಿ ?

ಇಂದ್ರಿಯಸ್ಯೇಂದ್ರಿಯಸ್ಯಾರ್ಥೇ ರಾಗದ್ವೇಷೌ ವ್ಯವಸ್ಥಿತೌ ।
ತಯೋರ್ನ ವಶಮಾಗಚ್ಛೇತ್ತೌ ಹ್ಯಸ್ಯ ಪರಿಪಂಥಿನೌ ॥ 3-34 ॥

ಇಂದ್ರಿಯಸ್ಯ ಇಂದ್ರಿಯಸ್ಯ-ಅರ್ಥೇ ರಾಗ-ದ್ವೇಷೌ ವ್ಯವಸ್ಥಿತೌ ।
ತಯೋಃ ನ ವಶಂ ಆಗಚ್ಛೇತ್ ತೌ ಹಿ ಅಸ್ಯ ಪರಿಪಂಥಿನೌ ॥ 3-34 ॥

ಇಂದ್ರಿಯಸ್ಯ-ಅರ್ಥೇ ಇಂದ್ರಿಯಸ್ಯ ರಾಗ-ದ್ವೇಷೌ ವ್ಯವಸ್ಥಿತೌ,
ತಯೋಃ ವಶಂ ನ ಆಗಚ್ಛೇತ್ । ತೌ ಹಿ ಅಸ್ಯ ಪರಿಪಂಥಿನೌ ।

ಶ್ರೇಯಾನ್ಸ್ವಧರ್ಮೋ ವಿಗುಣಃ ಪರಧರ್ಮಾತ್ಸ್ವನುಷ್ಠಿತಾತ್ ।
ಸ್ವಧರ್ಮೇ ನಿಧನಂ ಶ್ರೇಯಃ ಪರಧರ್ಮೋ ಭಯಾವಹಃ ॥ 3-35 ॥

ಶ್ರೇಯಾನ್ ಸ್ವಧರ್ಮಃ ವಿಗುಣಃ ಪರಧರ್ಮಾತ್ ಸ್ವನುಷ್ಠಿತಾತ್ ।
ಸ್ವಧರ್ಮೇ ನಿಧನಂ ಶ್ರೇಯಃ ಪರಧರ್ಮಃ ಭಯ-ಆವಹಃ ॥ 3-35 ॥

ಸ್ವನುಷ್ಠಿತಾತ್ ಪರಧರ್ಮಾತ್ ವಿಗುಣಃ ಸ್ವಧರ್ಮಃ (ಅಪಿ) ಶ್ರೇಯಾನ್ ।
ಸ್ವಧರ್ಮೇ ನಿಧನಂ ಶ್ರೇಯಃ । ಪರಧರ್ಮಃ ಭಯ-ಆವಹಃ ।

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ಅಥ ಕೇನ ಪ್ರಯುಕ್ತೋಽಯಂ ಪಾಪಂ ಚರತಿ ಪೂರುಷಃ ।
ಅನಿಚ್ಛನ್ನಪಿ ವಾರ್ಷ್ಣೇಯ ಬಲಾದಿವ ನಿಯೋಜಿತಃ ॥ 3-36 ॥

ಅಥ ಕೇನ ಪ್ರಯುಕ್ತಃ ಅಯಂ ಪಾಪಂ ಚರತಿ ಪೂರುಷಃ ।
ಅನಿಚ್ಛನ್ ಅಪಿ ವಾರ್ಷ್ಣೇಯ ಬಲಾತ್ ಇವ ನಿಯೋಜಿತಃ ॥ 3-36 ॥

ಹೇ ವಾರ್ಷ್ಣೇಯ! ಅಥ ಕೇನ ಪ್ರಯುಕ್ತಃ ಅಯಂ ಪೂರುಷಃ ಅನಿಚ್ಛನ್ ಅಪಿ,
ಬಲಾತ್ ನಿಯೋಜಿತಃ ಇವ ಪಾಪಂ ಚರತಿ?

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಕಾಮ ಏಷ ಕ್ರೋಧ ಏಷ ರಜೋಗುಣಸಮುದ್ಭವಃ ।
ಮಹಾಶನೋ ಮಹಾಪಾಪ್ಮಾ ವಿದ್ಧ್ಯೇನಮಿಹ ವೈರಿಣಂ ॥ 3-37 ॥

ಕಾಮಃ ಏಷಃ ಕ್ರೋಧಃ ಏಷಃ ರಜಃ ಗುಣ-ಸಮುದ್ಭವಃ ।
ಮಹಾ-ಅಶನಃ ಮಹಾ-ಪಾಪ್ಮಾ ವಿದ್ಧಿ ಏನಂ ಇಹ ವೈರಿಣಂ ॥ 3-37 ॥

ರಜಃ ಗುಣ-ಸಮುದ್ಭವಃ ಮಹಾ-ಪಾಪ್ಮಾ ಮಹಾ-ಅಶನಃ ಏಷಃ ಕಾಮಃ,
ಏಷಃ ಕ್ರೋಧಃ (ಅಸ್ತಿ; ತ್ವಂ) ಏನಂ ಇಹ ವೈರಿಣಂ ವಿದ್ಧಿ ।

ಧೂಮೇನಾವ್ರಿಯತೇ ವಹ್ನಿರ್ಯಥಾದರ್ಶೋ ಮಲೇನ ಚ ।
ಯಥೋಲ್ಬೇನಾವೃತೋ ಗರ್ಭಸ್ತಥಾ ತೇನೇದಮಾವೃತಂ ॥ 3-38 ॥

ಧೂಮೇನ ಆವ್ರಿಯತೇ ವಹ್ನಿಃ ಯಥಾ ಆದರ್ಶಃ ಮಲೇನ ಚ ।
ಯಥಾ ಉಲ್ಬೇನ ಆವೃತಃ ಗರ್ಭಃ ತಥಾ ತೇನ ಇದಂ ಆವೃತಂ ॥ 3-38 ॥

ಯಥಾ ಧೂಮೇನ ವಹ್ನಿಃ, ಯಥಾ ಚ ಮಲೇನ ಆದರ್ಶಃ, ಆವ್ರಿಯತೇ,
(ಯಥಾ) ಉಲ್ಬೇನ ಗರ್ಭಃ ಆವೃತಃ, ತಥಾ ತೇನ ಇದಂ ಆವೃತಂ ।

ಆವೃತಂ ಜ್ಞಾನಮೇತೇನ ಜ್ಞಾನಿನೋ ನಿತ್ಯವೈರಿಣಾ ।
ಕಾಮರೂಪೇಣ ಕೌಂತೇಯ ದುಷ್ಪೂರೇಣಾನಲೇನ ಚ ॥ 3-39 ॥

ಆವೃತಂ ಜ್ಞಾನಂ ಏತೇನ ಜ್ಞಾನಿನಃ ನಿತ್ಯವೈರಿಣಾ ।
ಕಾಮರೂಪೇಣ ಕೌಂತೇಯ ದುಷ್ಪೂರೇಣ ಅನಲೇನ ಚ ॥ 3-39 ॥

ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ನಿತ್ಯವೈರಿಣಾ ಏತೇನ ದುಷ್ಪೂರೇಣ ಕಾಮರೂಪೇಣ
ಚ ಅನಲೇನ ಜ್ಞಾನಿನಃ ಜ್ಞಾನಂ ಆವೃತಂ ।

ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಮನೋ ಬುದ್ಧಿರಸ್ಯಾಧಿಷ್ಠಾನಮುಚ್ಯತೇ ।
ಏತೈರ್ವಿಮೋಹಯತ್ಯೇಷ ಜ್ಞಾನಮಾವೃತ್ಯ ದೇಹಿನಂ ॥ 3-40 ॥

ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಮನಃ ಬುದ್ಧಿಃ ಅಸ್ಯ ಅಧಿಷ್ಠಾನಂ ಉಚ್ಯತೇ ।
ಏತೈಃ ವಿಮೋಹಯತಿ ಏಷಃ ಜ್ಞಾನಂ ಆವೃತ್ಯ ದೇಹಿನಂ ॥ 3-40 ॥

ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಮನಃ ಬುದ್ಧಿಃ ಅಸ್ಯ ಅಧಿಷ್ಠಾನಂ ಉಚ್ಯತೇ ।
ಏಷಃ ಏತೈಃ ಜ್ಞಾನಂ ಆವೃತ್ಯ ದೇಹಿನಂ ವಿಮೋಹಯತಿ ।

ತಸ್ಮಾತ್ತ್ವಮಿಂದ್ರಿಯಾಣ್ಯಾದೌ ನಿಯಮ್ಯ ಭರತರ್ಷಭ ।
ಪಾಪ್ಮಾನಂ ಪ್ರಜಹಿ ಹ್ಯೇನಂ ಜ್ಞಾನವಿಜ್ಞಾನನಾಶನಂ ॥ 3-41 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ತ್ವಂ ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಆದೌ ನಿಯಮ್ಯ ಭರತರ್ಷಭ ।
ಪಾಪ್ಮಾನಂ ಪ್ರಜಹಿ ಹಿ ಏನಂ ಜ್ಞಾನ-ವಿಜ್ಞಾನ-ನಾಶನಂ ॥ 3-41 ॥

ಹೇ ಭರತರ್ಷಭ! ತಸ್ಮಾತ್ ತ್ವಂ ಆದೌ ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ನಿಯಮ್ಯ,
ಜ್ಞಾನ-ವಿಜ್ಞಾನ-ನಾಶನಂ ಏನಂ ಪಾಪ್ಮಾನಂ ಪ್ರಜಹಿ ಹಿ ।

ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಪರಾಣ್ಯಾಹುರಿಂದ್ರಿಯೇಭ್ಯಃ ಪರಂ ಮನಃ ।
ಮನಸಸ್ತು ಪರಾ ಬುದ್ಧಿರ್ಯೋ ಬುದ್ಧೇಃ ಪರತಸ್ತು ಸಃ ॥ 3-42 ॥

ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಪರಾಣಿ ಆಹುಃ ಇಂದ್ರಿಯೇಭ್ಯಃ ಪರಂ ಮನಃ ।
ಮನಸಃ ತು ಪರಾ ಬುದ್ಧಿಃ ಯಃ ಬುದ್ಧೇಃ ಪರತಃ ತು ಸಃ ॥ 3-42 ॥

ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಪರಾಣಿ ಆಹುಃ, ಇಂದ್ರಿಯೇಭ್ಯಃ ಮನಃ ಪರಂ, ಮನಸಃ ತು
ಬುದ್ಧಿಃ ಪರಾ, ಯಃ ತು ಬುದ್ಧೇಃ ಪರತಃ ಸಃ (ಆತ್ಮಾ ಅಸ್ತಿ).

ಏವಂ ಬುದ್ಧೇಃ ಪರಂ ಬುದ್ಧ್ವಾ ಸಂಸ್ತಭ್ಯಾತ್ಮಾನಮಾತ್ಮನಾ ।
ಜಹಿ ಶತ್ರುಂ ಮಹಾಬಾಹೋ ಕಾಮರೂಪಂ ದುರಾಸದಂ ॥ 3-43 ॥

ಏವಂ ಬುದ್ಧೇಃ ಪರಂ ಬುದ್ಧ್ವಾ ಸಂಸ್ತಭ್ಯ ಆತ್ಮಾನಂ ಆತ್ಮನಾ ।
ಜಹಿ ಶತ್ರುಂ ಮಹಾಬಾಹೋ ಕಾಮ-ರೂಪಂ ದುರಾಸದಂ ॥ 3-43 ॥

ಹೇ ಮಹಾಬಾಹೋ! ಏವಂ (ಆತ್ಮಾನಂ) ಬುದ್ಧೇಃ ಪರಂ ಬುದ್ಧ್ವಾ
ಆತ್ಮನಾ ಆತ್ಮಾನಂ ಸಂಸ್ತಭ್ಯ, ಕಾಮ-ರೂಪಂ ದುರಾಸದಂ ಶತ್ರುಂ ಜಹಿ ।

ಓಂ ತತ್ಸದಿತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಸೂಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಸಂವಾದೇ
ಕರ್ಮಯೋಗೋ ನಾಮ ತೃತೀಯೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 3 ॥

ಓಂ ತತ್ ಸತ್ ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ ಭಗವತ್-ಗೀತಾಸು ಉಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮ-ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗ-ಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀ-ಕೃಷ್ಣ-ಅರ್ಜುನ-ಸಂವಾದೇ
ಕರ್ಮ-ಯೋಗಃ ನಾಮ ತೃತೀಯಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ ॥ 3 ॥

ಅಥ ಚತುರ್ಥೋಽಧ್ಯಾಯಃ । ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಯೋಗಃ
ಅಥ ಚತುರ್ಥೋಅಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ । ಜ್ಞಾನ-ಕರ್ಮ-ಸಂನ್ಯಾಸ-ಯೋಗಃ
ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಇಮಂ ವಿವಸ್ವತೇ ಯೋಗಂ ಪ್ರೋಕ್ತವಾನಹಮವ್ಯಯಂ ।
ವಿವಸ್ವಾನ್ಮನವೇ ಪ್ರಾಹ ಮನುರಿಕ್ಷ್ವಾಕವೇಽಬ್ರವೀತ್ ॥ 4-1 ॥

ಇಮಂ ವಿವಸ್ವತೇ ಯೋಗಂ ಪ್ರೋಕ್ತವಾನ್ ಅಹಂ ಅವ್ಯಯಂ ।
ವಿವಸ್ವಾನ್ ಮನವೇ ಪ್ರಾಹ ಮನುಃ ಇಕ್ಷ್ವಾಕವೇ ಅಬ್ರವೀತ್ ॥ 4-1 ॥

ಅಹಂ ಇಮಂ ಅವ್ಯಯಂ ಯೋಗಂ ವಿವಸ್ವತೇ ಪ್ರೋಕ್ತವಾನ್ ।
ವಿವಸ್ವಾನ್ ಮನವೇ ಪ್ರಾಹ । ಮನುಃ ಇಕ್ಷ್ವಾಕವೇ ಅಬ್ರವೀತ್ ।

ಏವಂ ಪರಂಪರಾಪ್ರಾಪ್ತಮಿಮಂ ರಾಜರ್ಷಯೋ ವಿದುಃ ।
ಸ ಕಾಲೇನೇಹ ಮಹತಾ ಯೋಗೋ ನಷ್ಟಃ ಪರಂತಪ ॥ 4-2 ॥

ಏವಂ ಪರಂಪರಾ-ಪ್ರಾಪ್ತಂ ಇಮಂ ರಾಜರ್ಷಯಃ ವಿದುಃ ।
ಸಃ ಕಾಲೇನ ಇಹ ಮಹತಾ ಯೋಗಃ ನಷ್ಟಃ ಪರಂತಪ ॥ 4-2 ॥

ಹೇ ಪರಂತಪ! ಏವಂ ಪರಂಪರಾ-ಪ್ರಾಪ್ತಂ ಇಮಂ (ಯೋಗಂ)
ರಾಜರ್ಷಯಃ ವಿದುಃ । ಸಃ ಯೋಗಃ ಮಹತಾ ಕಾಲೇನ ಇಹ ನಷ್ಟಃ ।

ಸ ಏವಾಯಂ ಮಯಾ ತೇಽದ್ಯ ಯೋಗಃ ಪ್ರೋಕ್ತಃ ಪುರಾತನಃ ।
ಭಕ್ತೋಽಸಿ ಮೇ ಸಖಾ ಚೇತಿ ರಹಸ್ಯಂ ಹ್ಯೇತದುತ್ತಮಂ ॥ 4-3 ॥

ಸಃ ಏವ ಅಯಂ ಮಯಾ ತೇ ಅದ್ಯ ಯೋಗಃ ಪ್ರೋಕ್ತಃ ಪುರಾತನಃ ।
ಭಕ್ತಃ ಅಸಿ ಮೇ ಸಖಾ ಚ ಇತಿ ರಹಸ್ಯಂ ಹಿ ಏತತ್ ಉತ್ತಮಂ ॥ 4-3 ॥

ಸಃ ಏವ ಅಯಂ ಪುರಾತನಃ ಯೋಗಃ ಮಯಾ ಅದ್ಯ ತೇ ಪ್ರೋಕ್ತಃ । (ತ್ವಂ) ಮೇ
ಭಕ್ತಃ ಸಖಾ ಚ ಅಸಿ ಇತಿ, ಹಿ ಏತತ್ ಉತ್ತಮಂ ರಹಸ್ಯಂ ।

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ಅಪರಂ ಭವತೋ ಜನ್ಮ ಪರಂ ಜನ್ಮ ವಿವಸ್ವತಃ ।
ಕಥಮೇತದ್ವಿಜಾನೀಯಾಂ ತ್ವಮಾದೌ ಪ್ರೋಕ್ತವಾನಿತಿ ॥ 4-4 ॥

ಅಪರಂ ಭವತಃ ಜನ್ಮ ಪರಂ ಜನ್ಮ ವಿವಸ್ವತಃ ।
ಕಥಂ ಏತತ್ ವಿಜಾನೀಯಾಂ ತ್ವಂ ಆದೌ ಪ್ರೋಕ್ತವಾನ್ ಇತಿ ॥ 4-4 ॥

ಭವತಃ ಜನ್ಮ ಅಪರಂ, ವಿವಸ್ವತಃ ಜನ್ಮ ಪರಂ, (ಅತಃ) ತ್ವಂ
ಆದೌ ಏತತ್ ಪ್ರೋಕ್ತವಾನ್ ಇತಿ ಕಥಂ ವಿಜಾನೀಯಾಂ ?

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।

ಬಹೂನಿ ಮೇ ವ್ಯತೀತಾನಿ ಜನ್ಮಾನಿ ತವ ಚಾರ್ಜುನ ।
ತಾನ್ಯಹಂ ವೇದ ಸರ್ವಾಣಿ ನ ತ್ವಂ ವೇತ್ಥ ಪರಂತಪ ॥ 4-5 ॥

ಬಹೂನಿ ಮೇ ವ್ಯತೀತಾನಿ ಜನ್ಮಾನಿ ತವ ಚ ಅರ್ಜುನ ।
ತಾನಿ ಅಹಂ ವೇದ ಸರ್ವಾಣಿ ನ ತ್ವಂ ವೇತ್ಥ ಪರಂತಪ ॥ 4-5 ॥

ಹೇ ಪರಂತಪ ಅರ್ಜುನ! ಮೇ ತವ ಚ ಬಹೂನಿ ಜನ್ಮಾನಿ ವ್ಯತೀತಾನಿ;
ತಾನಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಅಹಂ ವೇದ, ತ್ವಂ ನ ವೇತ್ಥ ।

ಅಜೋಽಪಿ ಸನ್ನವ್ಯಯಾತ್ಮಾ ಭೂತಾನಾಮೀಶ್ವರೋಽಪಿ ಸನ್ ।
ಪ್ರಕೃತಿಂ ಸ್ವಾಮಧಿಷ್ಠಾಯ ಸಂಭವಾಮ್ಯಾತ್ಮಮಾಯಯಾ ॥ 4-6 ॥

ಅಜಃ ಅಪಿ ಸನ್ ಅವ್ಯಯ-ಆತ್ಮಾ ಭೂತಾನಾಂ ಈಶ್ವರಃ ಅಪಿ ಸನ್ ।
ಪ್ರಕೃತಿಂ ಸ್ವಾಂ ಅಧಿಷ್ಠಾಯ ಸಂಭವಾಮಿ ಆತ್ಮ-ಮಾಯಯಾ ॥ 4-6 ॥

(ಅಹಂ) ಅಜಃ ಅವ್ಯಯ-ಆತ್ಮಾ ಅಪಿ ಸನ್, ಭೂತಾನಾಂ ಈಶ್ವರಃ ಅಪಿ ಸನ್,
ಸ್ವಾಂ ಪ್ರಕೃತಿಂ ಅಧಿಷ್ಠಾಯ, ಆತ್ಮ-ಮಾಯಯಾ ಸಂಭವಾಮಿ ।

ಯದಾ ಯದಾ ಹಿ ಧರ್ಮಸ್ಯ ಗ್ಲಾನಿರ್ಭವತಿ ಭಾರತ ।
ಅಭ್ಯುತ್ಥಾನಮಧರ್ಮಸ್ಯ ತದಾತ್ಮಾನಂ ಸೃಜಾಮ್ಯಹಂ ॥ 4-7 ॥

ಯದಾ ಯದಾ ಹಿ ಧರ್ಮಸ್ಯ ಗ್ಲಾನಿಃ ಭವತಿ ಭಾರತ ।
ಅಭ್ಯುತ್ಥಾನಂ ಅಧರ್ಮಸ್ಯ ತದಾ ಆತ್ಮಾನಂ ಸೃಜಾಮಿ ಅಹಂ ॥ 4-7 ॥

ಹೇ ಭಾರತ! ಯದಾ ಯದಾ ಹಿ ಧರ್ಮಸ್ಯ ಗ್ಲಾನಿಃ, ಅಧರ್ಮಸ್ಯ (ಚ)
ಅಭ್ಯುತ್ಥಾನಂ ಭವತಿ, ತದಾ ಅಹಂ ಆತ್ಮಾನಂ ಸೃಜಾಮಿ ।

ಪರಿತ್ರಾಣಾಯ ಸಾಧೂನಾಂ ವಿನಾಶಾಯ ಚ ದುಷ್ಕೃತಾಂ ।
ಧರ್ಮಸಂಸ್ಥಾಪನಾರ್ಥಾಯ ಸಂಭವಾಮಿ ಯುಗೇ ಯುಗೇ ॥ 4-8 ॥

ಪರಿತ್ರಾಣಾಯ ಸಾಧೂನಾಂ ವಿನಾಶಾಯ ಚ ದುಷ್ಕೃತಾಂ ।
ಧರ್ಮ-ಸಂಸ್ಥಾಪನ-ಅರ್ಥಾಯ ಸಂಭವಾಮಿ ಯುಗೇ ಯುಗೇ ॥ 4-8 ॥

ಸಾಧೂನಾಂ ಪರಿತ್ರಾಣಾಯ, ದುಷ್ಕೃತಾಂ ವಿನಾಶಾಯ,
ಧರ್ಮ-ಸಂಸ್ಥಾಪನ-ಅರ್ಥಾಯ ಚ, (ಅಹಂ) ಯುಗೇ ಯುಗೇ ಸಂಭವಾಮಿ ।

ಜನ್ಮ ಕರ್ಮ ಚ ಮೇ ದಿವ್ಯಮೇವಂ ಯೋ ವೇತ್ತಿ ತತ್ತ್ವತಃ ।
ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ದೇಹಂ ಪುನರ್ಜನ್ಮ ನೈತಿ ಮಾಮೇತಿ ಸೋಽರ್ಜುನ ॥ 4-9 ॥

ಜನ್ಮ ಕರ್ಮ ಚ ಮೇ ದಿವ್ಯಂ ಏವಂ ಯಃ ವೇತ್ತಿ ತತ್ತ್ವತಃ ।
ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ದೇಹಂ ಪುನಃ ಜನ್ಮ ನ ಏತಿ ಮಾಂ ಏತಿ ಸಃ ಅರ್ಜುನ ॥ 4-9 ॥

ಹೇ ಅರ್ಜುನ! ಯಃ ಮೇ ದಿವ್ಯಂ ಜನ್ಮ ಕರ್ಮ ಚ ಏವಂ ತತ್ತ್ವತಃ ವೇತ್ತಿ,
ಸಃ ದೇಹಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ, ಪುನಃ ಜನ್ಮ ನ ಏತಿ, (ಕಿಂತು ಸಃ) ಮಾಂ ಏತಿ ।

ವೀತರಾಗಭಯಕ್ರೋಧಾ ಮನ್ಮಯಾ ಮಾಮುಪಾಶ್ರಿತಾಃ ।
ಬಹವೋ ಜ್ಞಾನತಪಸಾ ಪೂತಾ ಮದ್ಭಾವಮಾಗತಾಃ ॥ 4-10 ॥

ವೀತ-ರಾಗ-ಭಯ-ಕ್ರೋಧಾಃ ಮನ್ಮಯಾಃ ಮಾಂ ಉಪಾಶ್ರಿತಾಃ ।
ಬಹವಃ ಜ್ಞಾನ-ತಪಸಾ ಪೂತಾಃ ಮದ್ಭಾವಂ ಆಗತಾಃ ॥ 4-10 ॥

ವೀತ-ರಾಗ-ಭಯ-ಕ್ರೋಧಾಃ, ಮನ್ಮಯಾಃ ಮಾಂ ಉಪಾಶ್ರಿತಾಃ,
ಜ್ಞಾನ-ತಪಸಾ ಪೂತಾಃ, ಬಹವಃ ಮದ್ಭಾವಂ ಆಗತಾಃ ।

ಯೇ ಯಥಾ ಮಾಂ ಪ್ರಪದ್ಯಂತೇ ತಾಂಸ್ತಥೈವ ಭಜಾಮ್ಯಹಂ ।
ಮಮ ವರ್ತ್ಮಾನುವರ್ತಂತೇ ಮನುಷ್ಯಾಃ ಪಾರ್ಥ ಸರ್ವಶಃ ॥ 4-11 ॥

ಯೇ ಯಥಾ ಮಾಂ ಪ್ರಪದ್ಯಂತೇ ತಾನ್ ತಥಾ ಏವ ಭಜಾಮ್ಯಿ ಅಹಂ ।
ಮಮ ವರ್ತ್ಮ ಅನುವರ್ತಂತೇ ಮನುಷ್ಯಾಃ ಪಾರ್ಥ ಸರ್ವಶಃ ॥ 4-11 ॥

ಯೇ ಯಥಾ ಮಾಂ ಪ್ರಪದ್ಯಂತೇ, ತಾನ್ ತಥಾ ಏವ ಅಹಂ ಭಜಾಮಿ ।
ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಮನುಷ್ಯಾಃ ಸರ್ವಶಃ ಮಮ ವರ್ತ್ಮ ಅನುವರ್ತಂತೇ ।

ಕಾಂಕ್ಷಂತಃ ಕರ್ಮಣಾಂ ಸಿದ್ಧಿಂ ಯಜಂತ ಇಹ ದೇವತಾಃ ।
ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಹಿ ಮಾನುಷೇ ಲೋಕೇ ಸಿದ್ಧಿರ್ಭವತಿ ಕರ್ಮಜಾ ॥ 4-12 ॥

ಕಾಂಕ್ಷಂತಃ ಕರ್ಮಣಾಂ ಸಿದ್ಧಿಂ ಯಜಂತೇ ಇಹ ದೇವತಾಃ ।
ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಹಿ ಮಾನುಷೇ ಲೋಕೇ ಸಿದ್ಧಿಃ ಭವತಿ ಕರ್ಮಜಾ ॥ 4-12 ॥

ಕರ್ಮಣಾಂ ಸಿದ್ಧಿಂ ಕಾಂಕ್ಷಂತಃ (ಮನುಷ್ಯಾಃ) ಇಹ ದೇವತಾಃ ಯಜಂತೇ;
ಹಿ ಮಾನುಷೇ ಲೋಕೇ ಕರ್ಮಜಾ ಸಿದ್ಧಿಃ ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಭವತಿ ।

ಚಾತುರ್ವರ್ಣ್ಯಂ ಮಯಾ ಸೃಷ್ಟಂ ಗುಣಕರ್ಮವಿಭಾಗಶಃ ।
ತಸ್ಯ ಕರ್ತಾರಮಪಿ ಮಾಂ ವಿದ್ಧ್ಯಕರ್ತಾರಮವ್ಯಯಂ ॥ 4-13 ॥

ಚಾತುರ್ವರ್ಣ್ಯಂ ಮಯಾ ಸೃಷ್ಟಂ ಗುಣ-ಕರ್ಮ-ವಿಭಾಗಶಃ ।
ತಸ್ಯ ಕರ್ತಾರಂ ಅಪಿ ಮಾಂ ವಿದ್ಧಿ ಅಕರ್ತಾರಂ ಅವ್ಯಯಂ ॥ 4-13 ॥

ಮಯಾ ಗುಣ-ಕರ್ಮ-ವಿಭಾಗಶಃ ಚಾತುರ್ವರ್ಣ್ಯಂ ಸೃಷ್ಟಂ,
ತಸ್ಯ ಕರ್ತಾರಂ ಅಪಿ ಮಾಂ ಅವ್ಯಯಂ ಅಕರ್ತಾರಂ ವಿದ್ಧಿ ।

ನ ಮಾಂ ಕರ್ಮಾಣಿ ಲಿಂಪಂತಿ ನ ಮೇ ಕರ್ಮಫಲೇ ಸ್ಪೃಹಾ ।
ಇತಿ ಮಾಂ ಯೋಽಭಿಜಾನಾತಿ ಕರ್ಮಭಿರ್ನ ಸ ಬಧ್ಯತೇ ॥ 4-14 ॥

ನ ಮಾಂ ಕರ್ಮಾಣಿ ಲಿಂಪಂತಿ ನ ಮೇ ಕರ್ಮ-ಫಲೇ ಸ್ಪೃಹಾ ।
ಇತಿ ಮಾಂ ಯಃ ಅಭಿಜಾನಾತಿ ಕರ್ಮಭಿಃ ನ ಸ ಬಧ್ಯತೇ ॥ 4-14 ॥

ಕರ್ಮ-ಫಲೇ ಮೇ ಸ್ಪೃಹಾ ನ (ಅತಃ) ಕರ್ಮಾಣಿ ಮಾಂ ನ ಲಿಂಪಂತಿ ।
ಇತಿ ಯಃ ಮಾಂ ಅಭಿಜಾನಾತಿ, ಸಃ ಕರ್ಮಭಿಃ ನ ಬಧ್ಯತೇ ।

ಏವಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಕೃತಂ ಕರ್ಮ ಪೂರ್ವೈರಪಿ ಮುಮುಕ್ಷುಭಿಃ ।
ಕುರು ಕರ್ಮೈವ ತಸ್ಮಾತ್ತ್ವಂ ಪೂರ್ವೈಃ ಪೂರ್ವತರಂ ಕೃತಂ ॥ 4-15 ॥

ಏವಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಕೃತಂ ಕರ್ಮ ಪೂರ್ವೈಃ ಅಪಿ ಮುಮುಕ್ಷುಭಿಃ ।
ಕುರು ಕರ್ಮ ಏವ ತಸ್ಮಾತ್ ತ್ವಂ ಪೂರ್ವೈಃ ಪೂರ್ವತರಂ ಕೃತಂ ॥ 4-15 ॥

ಏವಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಪೂರ್ವೈಃ ಮುಮುಕ್ಷುಭಿಃ ಅಪಿ ಕರ್ಮ ಕೃತಂ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ತ್ವಂ ಪೂರ್ವೈಃ ಪೂರ್ವತರಂ ಕೃತಂ ಏವ ಕರ್ಮ ಕುರು ।

ಕಿಂ ಕರ್ಮ ಕಿಮಕರ್ಮೇತಿ ಕವಯೋಽಪ್ಯತ್ರ ಮೋಹಿತಾಃ ।
ತತ್ತೇ ಕರ್ಮ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಯಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಮೋಕ್ಷ್ಯಸೇಽಶುಭಾತ್ ॥ 4-16 ॥

ಕಿಂ ಕರ್ಮ ಕಿಂ ಅಕರ್ಮ ಇತಿ ಕವಯಃ ಅಪಿ ಅತ್ರ ಮೋಹಿತಾಃ ।
ತತ್ ತೇ ಕರ್ಮ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಯತ್ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಮೋಕ್ಷ್ಯಸೇ ಅಶುಭಾತ್ ॥ 4-16 ॥

‘ಕಿಂ ಕರ್ಮ, ಕಿಂ ಅಕರ್ಮ’ ಇತಿ ಅತ್ರ ಕವಯಃ ಅಪಿ ಮೋಹಿತಾಃ ।
ತತ್ ಕರ್ಮ ತೇ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ, ಯತ್ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಅಶುಭಾತ್ ಮೋಕ್ಷ್ಯಸೇ ।

ಕರ್ಮಣೋ ಹ್ಯಪಿ ಬೋದ್ಧವ್ಯಂ ಬೋದ್ಧವ್ಯಂ ಚ ವಿಕರ್ಮಣಃ ।
ಅಕರ್ಮಣಶ್ಚ ಬೋದ್ಧವ್ಯಂ ಗಹನಾ ಕರ್ಮಣೋ ಗತಿಃ ॥ 4-17 ॥

ಕರ್ಮಣಃ ಹಿ ಅಪಿ ಬೋದ್ಧವ್ಯಂ ಬೋದ್ಧವ್ಯಂ ಚ ವಿಕರ್ಮಣಃ ।
ಅಕರ್ಮಣಃ ಚ ಬೋದ್ಧವ್ಯಂ ಗಹನಾ ಕರ್ಮಣಃ ಗತಿಃ ॥ 4-17 ॥

ಕರ್ಮಣಃ (ತತ್ತ್ವಂ) ಹಿ ಅಪಿ ಬೋದ್ಧವ್ಯಂ, ವಿಕರ್ಮಣಃ ಚ (ತತ್ತ್ವಂ)
ಬೋದ್ಧವ್ಯಂ, (ತಥಾ) ಅಕರ್ಮಣಃ ಚ (ತತ್ತ್ವಂ) ಬೋದ್ಧವ್ಯಂ,
ಕರ್ಮಣಃ ಗತಿಃ ಗಹನಾ ।

ಕರ್ಮಣ್ಯಕರ್ಮ ಯಃ ಪಶ್ಯೇದಕರ್ಮಣಿ ಚ ಕರ್ಮ ಯಃ ।
ಸ ಬುದ್ಧಿಮಾನ್ಮನುಷ್ಯೇಷು ಸ ಯುಕ್ತಃ ಕೃತ್ಸ್ನಕರ್ಮಕೃತ್ ॥ 4-18 ॥

ಕರ್ಮಣಿ ಅಕರ್ಮ ಯಃ ಪಶ್ಯೇತ್ ಅಕರ್ಮಣಿ ಚ ಕರ್ಮ ಯಃ ।
ಸಃ ಬುದ್ಧಿಮಾನ್ ಮನುಷ್ಯೇಷು ಸಃ ಯುಕ್ತಃ ಕೃತ್ಸ್ನ-ಕರ್ಮ-ಕೃತ್ ॥ 4-18 ॥

ಯಃ ಕರ್ಮಣಿ ಅಕರ್ಮ ಪಶ್ಯೇತ್ ಅಕರ್ಮಣಿ ಚ ಯಃ ಕರ್ಮ ( ಪಶ್ಯೇತ್) ಸಃ
ಮನುಷ್ಯೇಷು ಬುದ್ಧಿಮಾನ್, ಸಃ ಯುಕ್ತಃ, (ಸಃ) ಕೃತ್ಸ್ನ-ಕರ್ಮ-ಕೃತ್ ।

ಯಸ್ಯ ಸರ್ವೇ ಸಮಾರಂಭಾಃ ಕಾಮಸಂಕಲ್ಪವರ್ಜಿತಾಃ ।
ಜ್ಞಾನಾಗ್ನಿದಗ್ಧಕರ್ಮಾಣಂ ತಮಾಹುಃ ಪಂಡಿತಂ ಬುಧಾಃ ॥ 4-19 ॥

ಯಸ್ಯ ಸರ್ವೇ ಸಮಾರಂಭಾಃ ಕಾಮ-ಸಂಕಲ್ಪ-ವರ್ಜಿತಾಃ ।
ಜ್ಞಾನ-ಅಗ್ನಿ-ದಗ್ಧ-ಕರ್ಮಾಣಂ ತಂ ಆಹುಃ ಪಂಡಿತಂ ಬುಧಾಃ ॥ 4-19 ॥

ಯಸ್ಯ ಸರ್ವೇ ಸಮಾರಂಭಾಃ ಕಾಮ-ಸಂಕಲ್ಪ-ವರ್ಜಿತಾಃ, ತಂ
ಜ್ಞಾನ-ಅಗ್ನಿ-ದಗ್ಧ-ಕರ್ಮಾಣಂ ಬುಧಾಃ ಪಂಡಿತಂ ಆಹುಃ ।

ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಕರ್ಮಫಲಾಸಂಗಂ ನಿತ್ಯತೃಪ್ತೋ ನಿರಾಶ್ರಯಃ ।
ಕರ್ಮಣ್ಯಭಿಪ್ರವೃತ್ತೋಽಪಿ ನೈವ ಕಿಂಚಿತ್ಕರೋತಿ ಸಃ ॥ 4-20 ॥

ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಕರ್ಮ-ಫಲ-ಆಸಂಗಂ ನಿತ್ಯ-ತೃಪ್ತಃ ನಿರಾಶ್ರಯಃ ।
ಕರ್ಮಣಿ ಅಭಿಪ್ರವೃತ್ತಃ ಅಪಿ ನ ಏವ ಕಿಂಚಿತ್ ಕರೋತಿ ಸಃ ॥ 4-20 ॥

(ಯಃ) ಕರ್ಮ-ಫಲ-ಆಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ನಿತ್ಯ-ತೃಪ್ತಃ ನಿರಾಶ್ರಯಃ,
ಸಃ ಕರ್ಮಣಿ ಅಭಿಪ್ರವೃತ್ತಃ ಅಪಿ ನ ಏವ ಕಿಂಚಿತ್ ಕರೋತಿ ।

ನಿರಾಶೀರ್ಯತಚಿತ್ತಾತ್ಮಾ ತ್ಯಕ್ತಸರ್ವಪರಿಗ್ರಹಃ ।
ಶಾರೀರಂ ಕೇವಲಂ ಕರ್ಮ ಕುರ್ವನ್ನಾಪ್ನೋತಿ ಕಿಲ್ಬಿಷಂ ॥ 4-21 ॥

ನಿರಾಶೀಃ ಯತ-ಚಿತ್ತ-ಆತ್ಮಾ ತ್ಯಕ್ತ-ಸರ್ವ-ಪರಿಗ್ರಹಃ ।
ಶಾರೀರಂ ಕೇವಲಂ ಕರ್ಮ ಕುರ್ವನ್ ನ ಆಪ್ನೋತಿ ಕಿಲ್ಬಿಷಂ ॥ 4-21 ॥

ನಿರಾಶೀಃ ಯತ-ಚಿತ್ತ-ಆತ್ಮಾ ತ್ಯಕ್ತ-ಸರ್ವ-ಪರಿಗ್ರಹಃ, ಕೇವಲಂ
ಶಾರೀರಂ ಕರ್ಮ ಕುರ್ವನ್ ಕಿಲ್ಬಿಷಂ ನ ಆಪ್ನೋತಿ ।

ಯದೃಚ್ಛಾಲಾಭಸಂತುಷ್ಟೋ ದ್ವಂದ್ವಾತೀತೋ ವಿಮತ್ಸರಃ ।
ಸಮಃ ಸಿದ್ಧಾವಸಿದ್ಧೌ ಚ ಕೃತ್ವಾಪಿ ನ ನಿಬಧ್ಯತೇ ॥ 4-22 ॥

ಯದೃಚ್ಛಾ-ಲಾಭ-ಸಂತುಷ್ಟಃ ದ್ವಂದ್ವ-ಅತೀತಃ ವಿಮತ್ಸರಃ ।
ಸಮಃ ಸಿದ್ಧೌ ಅಸಿದ್ಧೌ ಚ ಕೃತ್ವಾ ಅಪಿ ನ ನಿಬಧ್ಯತೇ ॥ 4-22 ॥

ಯದೃಚ್ಛಾ-ಲಾಭ-ಸಂತುಷ್ಟಃ ದ್ವಂದ್ವ-ಅತೀತಃ ವಿಮತ್ಸರಃ ಸಿದ್ಧೌ
ಅಸಿದ್ಧೌ ಚ ಸಮಃ, ಕೃತ್ವಾ ಅಪಿ ನ ನಿಬಧ್ಯತೇ ।

ಗತಸಂಗಸ್ಯ ಮುಕ್ತಸ್ಯ ಜ್ಞಾನಾವಸ್ಥಿತಚೇತಸಃ ।
ಯಜ್ಞಾಯಾಚರತಃ ಕರ್ಮ ಸಮಗ್ರಂ ಪ್ರವಿಲೀಯತೇ ॥ 4-23 ॥

ಗತ-ಸಂಗಸ್ಯ ಮುಕ್ತಸ್ಯ ಜ್ಞಾನ-ಅವಸ್ಥಿತ-ಚೇತಸಃ ।
ಯಜ್ಞಾಯ ಆಚರತಃ ಕರ್ಮ ಸಮಗ್ರಂ ಪ್ರವಿಲೀಯತೇ ॥ 4-23 ॥

ಗತ-ಸಂಗಸ್ಯ ಜ್ಞಾನ-ಅವಸ್ಥಿತ-ಚೇತಸಃ ಯಜ್ಞಾಯ ಆಚರತಃ
ಮುಕ್ತಸ್ಯ ಕರ್ಮ ಸಮಗ್ರಂ ಪ್ರವಿಲೀಯತೇ ।

ಬ್ರಹ್ಮಾರ್ಪಣಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಹವಿರ್ಬ್ರಹ್ಮಾಗ್ನೌ ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಹುತಂ ।
ಬ್ರಹ್ಮೈವ ತೇನ ಗಂತವ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಕರ್ಮಸಮಾಧಿನಾ ॥ 4-24 ॥

ಬ್ರಹ್ಮ-ಅರ್ಪಣಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಹವಿಃ ಬ್ರಹ್ಮ-ಅಗ್ನೌ ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಹುತಂ ।
ಬ್ರಹ್ಮ ಏವ ತೇನ ಗಂತವ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ-ಕರ್ಮ-ಸಮಾಧಿನಾ ॥ 4-24 ॥

ಬ್ರಹ್ಮ ಅರ್ಪಣಂ, ಬ್ರಹ್ಮ ಹವಿಃ, ಬ್ರಹ್ಮ-ಅಗ್ನೌ ಬ್ರಹ್ಮಣಾ ಹುತಂ,
ಬ್ರಹ್ಮ-ಕರ್ಮ-ಸಮಾಧಿನಾ ತೇನ ಬ್ರಹ್ಮ ಏವ ಗಂತವ್ಯಂ ।

ದೈವಮೇವಾಪರೇ ಯಜ್ಞಂ ಯೋಗಿನಃ ಪರ್ಯುಪಾಸತೇ ।
ಬ್ರಹ್ಮಾಗ್ನಾವಪರೇ ಯಜ್ಞಂ ಯಜ್ಞೇನೈವೋಪಜುಹ್ವತಿ ॥ 4-25 ॥

ದೈವಂ ಏವ ಅಪರೇ ಯಜ್ಞಂ ಯೋಗಿನಃ ಪರ್ಯುಪಾಸತೇ ।
ಬ್ರಹ್ಮ-ಅಗ್ನೌ ಅಪರೇ ಯಜ್ಞಂ ಯಜ್ಞೇನ ಏವ ಉಪಜುಹ್ವತಿ ॥ 4-25 ॥

ಅಪರೇ ಯೋಗಿನಃ ದೈವಂ ಏವ ಯಜ್ಞಂ ಪರ್ಯುಪಾಸತೇ; ಅಪರೇ
ಬ್ರಹ್ಮ-ಅಗ್ನೌ ಯಜ್ಞೇನ ಯಜ್ಞಂ ಏವ ಉಪಜುಹ್ವತಿ ।

ಶ್ರೋತ್ರಾದೀನೀಂದ್ರಿಯಾಣ್ಯನ್ಯೇ ಸಂಯಮಾಗ್ನಿಷು ಜುಹ್ವತಿ ।
ಶಬ್ದಾದೀನ್ವಿಷಯಾನನ್ಯ ಇಂದ್ರಿಯಾಗ್ನಿಷು ಜುಹ್ವತಿ ॥ 4-26 ॥

ಶ್ರೋತ್ರ-ಆದೀನಿ ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಅನ್ಯೇ ಸಂಯಮ-ಅಗ್ನಿಷು ಜುಹ್ವತಿ ।
ಶಬ್ದ-ಆದೀನ್ ವಿಷಯಾನ್ ಅನ್ಯೇ ಇಂದ್ರಿಯ-ಅಗ್ನಿಷು ಜುಹ್ವತಿ ॥ 4-26 ॥

ಅನ್ಯೇ ಶ್ರೋತ್ರ-ಆದೀನಿ ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಸಂಯಮ-ಅಗ್ನಿಷು ಜುಹ್ವತಿ, ಅನ್ಯೇ
ಶಬ್ದ-ಆದೀನ್ ವಿಷಯಾನ್ ಇಂದ್ರಿಯ-ಅಗ್ನಿಷು ಜುಹ್ವತಿ ।

ಸರ್ವಾಣೀಂದ್ರಿಯಕರ್ಮಾಣಿ ಪ್ರಾಣಕರ್ಮಾಣಿ ಚಾಪರೇ ।
ಆತ್ಮಸಂಯಮಯೋಗಾಗ್ನೌ ಜುಹ್ವತಿ ಜ್ಞಾನದೀಪಿತೇ ॥ 4-27 ॥

ಸರ್ವಾಣಿ ಇಂದ್ರಿಯ-ಕರ್ಮಾಣಿ ಪ್ರಾಣ-ಕರ್ಮಾಣಿ ಚ ಅಪರೇ ।
ಆತ್ಮ-ಸಂಯಮ-ಯೋಗ-ಅಗ್ನೌ ಜುಹ್ವತಿ ಜ್ಞಾನ-ದೀಪಿತೇ ॥ 4-27 ॥

ಅಪರೇ ಜ್ಞಾನ-ದೀಪಿತೇ ಆತ್ಮ-ಸಂಯಮ-ಯೋಗ-ಅಗ್ನೌ ಸರ್ವಾಣಿ
ಇಂದ್ರಿಯ-ಕರ್ಮಾಣಿ ಪ್ರಾಣ-ಕರ್ಮಾಣಿ ಚ ಜುಹ್ವತಿ ।

ದ್ರವ್ಯಯಜ್ಞಾಸ್ತಪೋಯಜ್ಞಾ ಯೋಗಯಜ್ಞಾಸ್ತಥಾಪರೇ ।
ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಜ್ಞಾನಯಜ್ಞಾಶ್ಚ ಯತಯಃ ಸಂಶಿತವ್ರತಾಃ ॥ 4-28 ॥

ದ್ರವ್ಯ-ಯಜ್ಞಾಃ ತಪೋ-ಯಜ್ಞಾಃ ಯೋಗ-ಯಜ್ಞಾಃ ತಥಾ ಅಪರೇ ।
ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯ-ಜ್ಞಾನ-ಯಜ್ಞಾಃ ಚ ಯತಯಃ ಸಂಶಿತವ್ರತಾಃ ॥ 4-28 ॥

ಅಪರೇ ಸಂಶಿತವ್ರತಾಃ ದ್ರವ್ಯ-ಯಜ್ಞಾಃ ತಪೋ-ಯಜ್ಞಾಃ ಯೋಗ-ಯಜ್ಞಾಃ
ತಥಾ ಚ ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯ-ಜ್ಞಾನ-ಯಜ್ಞಾಃ ಯತಯಃ (ಸಂತಿ) ।

ಅಪಾನೇ ಜುಹ್ವತಿ ಪ್ರಾಣಂ ಪ್ರಾಣೇಽಪಾನಂ ತಥಾಪರೇ ।
ಪ್ರಾಣಾಪಾನಗತೀ ರುದ್ಧ್ವಾ ಪ್ರಾಣಾಯಾಮಪರಾಯಣಾಃ ॥ 4-29 ॥

ಅಪಾನೇ ಜುಹ್ವತಿ ಪ್ರಾಣಂ ಪ್ರಾಣೇ ಅಪಾನಂ ತಥಾ ಅಪರೇ ।
ಪ್ರಾಣ-ಅಪಾನ-ಗತೀ ರುದ್ಧ್ವಾ ಪ್ರಾಣಾಯಾಮ-ಪರಾಯಣಾಃ ॥ 4-29 ॥

ಅಪಾನೇ ಪ್ರಾಣಂ ಪ್ರಾಣೇ ಅಪಾನಂ ಜುಹ್ವತಿ । (ತಥಾ ಅಪರೇ)
ಪ್ರಾಣ-ಅಪಾನ-ಗತೀ ರುದ್ಧ್ವಾ ಪ್ರಾಣಾಯಾಮ-ಪರಾಯಣಾಃ (ಸಂತಿ) ।

ಅಪರೇ ನಿಯತಾಹಾರಾಃ ಪ್ರಾಣಾನ್ಪ್ರಾಣೇಷು ಜುಹ್ವತಿ ।
ಸರ್ವೇಽಪ್ಯೇತೇ ಯಜ್ಞವಿದೋ ಯಜ್ಞಕ್ಷಪಿತಕಲ್ಮಷಾಃ ॥ 4-30 ॥

ಅಪರೇ ನಿಯತ-ಆಹಾರಾಃ ಪ್ರಾಣಾನ್ ಪ್ರಾಣೇಷು ಜುಹ್ವತಿ ।
ಸರ್ವೇ ಅಪಿ ಏತೇ ಯಜ್ಞವಿದಃ ಯಜ್ಞ-ಕ್ಷಪಿತ-ಕಲ್ಮಷಾಃ ॥ 4-30 ॥

ಅಪರೇ ನಿಯತ-ಆಹಾರಾಃ ಪ್ರಾಣಾನ್ ಪ್ರಾಣೇಷು ಜುಹ್ವತಿ । ಏತೇ ಸರ್ವೇ ಅಪಿ
ಯಜ್ಞವಿದಃ ಯಜ್ಞ-ಕ್ಷಪಿತ-ಕಲ್ಮಷಾಃ (ಸಂತಿ) ।

ಯಜ್ಞಶಿಷ್ಟಾಮೃತಭುಜೋ ಯಾಂತಿ ಬ್ರಹ್ಮ ಸನಾತನಂ ।
ನಾಯಂ ಲೋಕೋಽಸ್ತ್ಯಯಜ್ಞಸ್ಯ ಕುತೋಽನ್ಯಃ ಕುರುಸತ್ತಮ ॥ 4-31 ॥

ಯಜ್ಞ-ಶಿಷ್ಟ-ಅಮೃತ-ಭುಜಃ ಯಾಂತಿ ಬ್ರಹ್ಮ ಸನಾತನಂ ।
ನಾಯಂ ಲೋಕಃ ಅಸ್ತಿ ಅಯಜ್ಞಸ್ಯ ಕುತಃ ಅನ್ಯಃ ಕುರುಸತ್ತಮ ॥ 4-31 ॥

ಹೇ ಕುರುಸತ್ತಮ! ಯಜ್ಞ-ಶಿಷ್ಟ-ಅಮೃತ-ಭುಜಃ ಸನಾತನಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಯಾಂತಿ ।
ಅಯಜ್ಞಸ್ಯ ಅಯಂ ಲೋಕಃ ನ ಅಸ್ತಿ, ಕುತಃ ಅನ್ಯಃ ?

ಏವಂ ಬಹುವಿಧಾ ಯಜ್ಞಾ ವಿತತಾ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಮುಖೇ ।
ಕರ್ಮಜಾನ್ವಿದ್ಧಿ ತಾನ್ಸರ್ವಾನೇವಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ವಿಮೋಕ್ಷ್ಯಸೇ ॥ 4-32 ॥

ಏವಂ ಬಹುವಿಧಾಃ ಯಜ್ಞಾಃ ವಿತತಾಃ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಮುಖೇ ।
ಕರ್ಮಜಾನ್ ವಿದ್ಧಿ ತಾನ್ ಸರ್ವಾನ್ ಏವಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ವಿಮೋಕ್ಷ್ಯಸೇ ॥ 4-32 ॥

ಏವಂ ಬಹುವಿಧಾಃ ಯಜ್ಞಾಃ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಮುಖೇ ವಿತತಾಃ (ಸಂತಿ, ತ್ವಂ)
ತಾನ್ ಸರ್ವಾನ್ ಕರ್ಮಜಾನ್ ವಿದ್ಧಿ । ಏವಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ (ತ್ವಂ) ವಿಮೋಕ್ಷ್ಯಸೇ ।

ಶ್ರೇಯಾಂದ್ರವ್ಯಮಯಾದ್ಯಜ್ಞಾಜ್ಜ್ಞಾನಯಜ್ಞಃ ಪರಂತಪ ।
ಸರ್ವಂ ಕರ್ಮಾಖಿಲಂ ಪಾರ್ಥ ಜ್ಞಾನೇ ಪರಿಸಮಾಪ್ಯತೇ ॥ 4-33 ॥

ಶ್ರೇಯಾನ್ ದ್ರವ್ಯಮಯಾತ್ ಯಜ್ಞಾತ್ ಜ್ಞಾನ-ಯಜ್ಞಃ ಪರಂತಪ ।
ಸರ್ವಂ ಕರ್ಮ-ಅಖಿಲಂ ಪಾರ್ಥ ಜ್ಞಾನೇ ಪರಿಸಮಾಪ್ಯತೇ ॥ 4-33 ॥

ಹೇ ಪರಂತಪ! ದ್ರವ್ಯಮಯಾತ್ ಯಜ್ಞಾತ್ ಜ್ಞಾನ-ಯಜ್ಞಃ ಶ್ರೇಯಾನ್ ।
ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಸರ್ವಂ ಅಖಿಲಂ ಕರ್ಮ ಜ್ಞಾನೇ ಪರಿಸಮಾಪ್ಯತೇ ।

ತದ್ವಿದ್ಧಿ ಪ್ರಣಿಪಾತೇನ ಪರಿಪ್ರಶ್ನೇನ ಸೇವಯಾ ।
ಉಪದೇಕ್ಷ್ಯಂತಿ ತೇ ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞಾನಿನಸ್ತತ್ತ್ವದರ್ಶಿನಃ ॥ 4-34 ॥

ತತ್ ವಿದ್ಧಿ ಪ್ರಣಿಪಾತೇನ ಪರಿಪ್ರಶ್ನೇನ ಸೇವಯಾ ।
ಉಪದೇಕ್ಷ್ಯಂತಿ ತೇ ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞಾನಿನಃ ತತ್ತ್ವ-ದರ್ಶಿನಃ ॥ 4-34 ॥

ಪ್ರಣಿಪಾತೇನ ಪರಿಪ್ರಶ್ನೇನ ಸೇವಯಾ ತತ್ತ್ವ-ದರ್ಶಿನಃ ಜ್ಞಾನಿನಃ
ಜ್ಞಾನಂ ತೇ ಉಪದೇಕ್ಷ್ಯಂತಿ ತತ್ (ತ್ವಂ) ವಿದ್ಧಿ ।

ಯಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾ ನ ಪುನರ್ಮೋಹಮೇವಂ ಯಾಸ್ಯಸಿ ಪಾಂಡವ ।
ಯೇನ ಭೂತಾನ್ಯಶೇಷಾಣ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಸ್ಯಾತ್ಮನ್ಯಥೋ ಮಯಿ ॥ 4-35 ॥

ಯತ್ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ನ ಪುನಃ ಮೋಹಂ ಏವಂ ಯಾಸ್ಯಸಿ ಪಾಂಡವ ।
ಯೇನ ಭೂತಾನಿ ಅಶೇಷಾಣಿ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಸಿ ಆತ್ಮನಿ ಅಥೋ ಮಯಿ ॥ 4-35 ॥

ಹೇ ಪಾಂಡವ! ಯತ್ ಜ್ಞಾತ್ವಾ (ತ್ವಂ) ಪುನಃ ಏವಂ ಮೋಹಂ
ನ ಯಾಸ್ಯಸಿ, ಯೇನ ಭೂತಾನಿ ಅಶೇಷೇಣ ಆತ್ಮನಿ ಅಥೋ ಮಯಿ ದ್ರಕ್ಷ್ಯಸಿ ।

ಅಪಿ ಚೇದಸಿ ಪಾಪೇಭ್ಯಃ ಸರ್ವೇಭ್ಯಃ ಪಾಪಕೃತ್ತಮಃ ।
ಸರ್ವಂ ಜ್ಞಾನಪ್ಲವೇನೈವ ವೃಜಿನಂ ಸಂತರಿಷ್ಯಸಿ ॥ 4-36 ॥

ಅಪಿ ಚೇತ್ ಅಸಿ ಪಾಪೇಭ್ಯಃ ಸರ್ವೇಭ್ಯಃ ಪಾಪ-ಕೃತ್ತಮಃ ।
ಸರ್ವಂ ಜ್ಞಾನ-ಪ್ಲವೇನ ಏವ ವೃಜಿನಂ ಸಂತರಿಷ್ಯಸಿ ॥ 4-36 ॥

(ತ್ವಂ) ಸರ್ವೇಭ್ಯಃ ಪಾಪೇಭ್ಯಃ ಅಪಿ ಪಾಪ-ಕೃತ್ತಮಃ ಅಸಿ ಚೇತ್ ಸರ್ವಂ
ವೃಜಿನಂ ಜ್ಞಾನ-ಪ್ಲವೇನ ಏವ ಸಂತರಿಷ್ಯಸಿ ।

ಯಥೈಧಾಂಸಿ ಸಮಿದ್ಧೋಽಗ್ನಿರ್ಭಸ್ಮಸಾತ್ಕುರುತೇಽರ್ಜುನ ।
ಜ್ಞಾನಾಗ್ನಿಃ ಸರ್ವಕರ್ಮಾಣಿ ಭಸ್ಮಸಾತ್ಕುರುತೇ ತಥಾ ॥ 4-37 ॥

ಯಥಾ ಏಧಾಂಸಿ ಸಮಿದ್ಧಃ ಅಗ್ನಿಃ ಭಸ್ಮಸಾತ್ ಕುರುತೇ ಅರ್ಜುನ ।
ಜ್ಞಾನ-ಅಗ್ನಿಃ ಸರ್ವ-ಕರ್ಮಾಣಿ ಭಸ್ಮಸಾತ್ ಕುರುತೇ ತಥಾ ॥ 4-37 ॥

ಹೇ ಅರ್ಜುನ! ಯಥಾ ಸಮಿದ್ಧಃ ಅಗ್ನಿಃ ಏಧಾಂಸಿ ಭಸ್ಮಸಾತ್ ಕುರುತೇ,
ತಥಾ ಜ್ಞಾನ-ಅಗ್ನಿಃ ಸರ್ವ-ಕರ್ಮಾಣಿ ಭಸ್ಮಸಾತ್ ಕುರುತೇ ।

ನ ಹಿ ಜ್ಞಾನೇನ ಸದೃಶಂ ಪವಿತ್ರಮಿಹ ವಿದ್ಯತೇ ।
ತತ್ಸ್ವಯಂ ಯೋಗಸಂಸಿದ್ಧಃ ಕಾಲೇನಾತ್ಮನಿ ವಿಂದತಿ ॥ 4-38 ॥

ನ ಹಿ ಜ್ಞಾನೇನ ಸದೃಶಂ ಪವಿತ್ರಂ ಇಹ ವಿದ್ಯತೇ ।
ತತ್ ಸ್ವಯಂ ಯೋಗ-ಸಂಸಿದ್ಧಃ ಕಾಲೇನ ಆತ್ಮನಿ ವಿಂದತಿ ॥ 4-38 ॥

ಹಿ ಇಹ ಜ್ಞಾನೇನ ಸದೃಶಂ ಪವಿತ್ರಂ ನ ವಿದ್ಯತೇ । ತತ್ (ಜ್ಞಾನಂ)
ಸ್ವಯಂ ಯೋಗ-ಸಂಸಿದ್ಧಃ ಕಾಲೇನ ಆತ್ಮನಿ ವಿಂದತಿ ।

ಶ್ರದ್ಧಾವಾಁಲ್ಲಭತೇ ಜ್ಞಾನಂ ತತ್ಪರಃ ಸಂಯತೇಂದ್ರಿಯಃ ।
ಜ್ಞಾನಂ ಲಬ್ಧ್ವಾ ಪರಾಂ ಶಾಂತಿಮಚಿರೇಣಾಧಿಗಚ್ಛತಿ ॥ 4-39 ॥

ಶ್ರದ್ಧಾವಾನ್ ಲಭತೇ ಜ್ಞಾನಂ ತತ್ಪರಃ ಸಂಯತ-ಇಂದ್ರಿಯಃ ।
ಜ್ಞಾನಂ ಲಬ್ಧ್ವಾ ಪರಾಂ ಶಾಂತಿಂ ಅಚಿರೇಣಾಧಿಗಚ್ಛತಿ ॥ 4-39 ॥

ಶ್ರದ್ಧಾವಾನ್, ತತ್ಪರಃ, ಸಂಯತ-ಇಂದ್ರಿಯಃ ಜ್ಞಾನಂ ಲಭತೇ ।
ಜ್ಞಾನಂ ಲಬ್ಧ್ವಾ ಅಚಿರೇಣ ಪರಾಂ ಶಾಂತಿಂ ಅಧಿಗಚ್ಛತಿ ।

ಅಜ್ಞಶ್ಚಾಶ್ರದ್ದಧಾನಶ್ಚ ಸಂಶಯಾತ್ಮಾ ವಿನಶ್ಯತಿ ।
ನಾಯಂ ಲೋಕೋಽಸ್ತಿ ನ ಪರೋ ನ ಸುಖಂ ಸಂಶಯಾತ್ಮನಃ ॥ 4-40 ॥

ಅಜ್ಞಃ ಚ ಅಶ್ರದ್ದಧಾನಃ ಚ ಸಂಶಯ-ಆತ್ಮಾ ವಿನಶ್ಯತಿ ।
ನ ಅಯಂ ಲೋಕಃ ಅಸ್ತಿ ನ ಪರಃ ನ ಸುಖಂ ಸಂಶಯಾತ್ಮನಃ ॥ 4-40 ॥

ಅಜ್ಞಃ ಚ ಅಶ್ರದ್ದಧಾನಃ ಚ ಸಂಶಯ-ಆತ್ಮಾ ವಿನಶ್ಯತಿ ।
ಸಂಶಯಾತ್ಮನಃ ಅಯಂ ಲೋಕಃ ನ ಅಸ್ತಿ, ನ ಪರಃ (ಲೋಕಃ),
ನ (ಚ) ಸುಖಂ (ಅಸ್ತಿ).

ಯೋಗಸಂನ್ಯಸ್ತಕರ್ಮಾಣಂ ಜ್ಞಾನಸಂಛಿನ್ನಸಂಶಯಂ ।
ಆತ್ಮವಂತಂ ನ ಕರ್ಮಾಣಿ ನಿಬಧ್ನಂತಿ ಧನಂಜಯ ॥ 4-41 ॥

ಯೋಗ-ಸಂನ್ಯಸ್ತಕರ್ಮಾಣಂ ಜ್ಞಾನಸಂಛಿನ್ನಸಂಶಯಂ ।
ಆತ್ಮವಂತಂ ನ ಕರ್ಮಾಣಿ ನಿಬಧ್ನಂತಿ ಧನಂಜಯ ॥ 4-41 ॥

ಹೇ ಧನಂಜಯ! ಯೋಗ-ಸಂನ್ಯಸ್ತಕರ್ಮಾಣಂ ಜ್ಞಾನಸಂಛಿನ್ನಸಂಶಯಂ
ಆತ್ಮವಂತಂ ಕರ್ಮಾಣಿ ನ ನಿಬಧ್ನಂತಿ ।

ತಸ್ಮಾದಜ್ಞಾನಸಂಭೂತಂ ಹೃತ್ಸ್ಥಂ ಜ್ಞಾನಾಸಿನಾತ್ಮನಃ ।
ಛಿತ್ತ್ವೈನಂ ಸಂಶಯಂ ಯೋಗಮಾತಿಷ್ಠೋತ್ತಿಷ್ಠ ಭಾರತ ॥ 4-42 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಅಜ್ಞಾನ-ಸಂಭೂತಂ ಹೃತ್ಸ್ಥಂ ಜ್ಞಾನ-ಅಸಿನಾ-ಆತ್ಮನಃ ।
ಛಿತ್ತ್ವಾ ಏನಂ ಸಂಶಯಂ ಯೋಗಂ ಆತಿಷ್ಠ ಉತ್ತಿಷ್ಠ ಭಾರತ ॥ 4-42 ॥

ಹೇ ಭಾರತ!ತಸ್ಮಾತ್ ಅಜ್ಞಾನ-ಸಂಭೂತಂ ಹೃತ್ಸ್ಥಂ ಆತ್ಮನಃ
ಏನಂ ಸಂಶಯಂ ಜ್ಞಾನ-ಅಸಿನಾ ಛಿತ್ತ್ವಾ ಯೋಗಂ ಆತಿಷ್ಠ,
(ಯುದ್ಧಾಯ ಚ) ಉತ್ತಿಷ್ಠ ।

ಓಂ ತತ್ಸದಿತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಸೂಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಸಂವಾದೇ
ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಯೋಗೋ ನಾಮ ಚತುರ್ಥೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 4 ॥

ಓಂ ತತ್ ಸತ್ ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ ಭಗವತ್ ಗೀತಾಸು ಉಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮ-ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗ-ಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ-ಅರ್ಜುನ-ಸಂವಾದೇ
ಜ್ಞಾನ-ಕರ್ಮ-ಸಂನ್ಯಾಸ-ಯೋಗಃ ನಾಮ ಚತುರ್ಥಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ ॥ 4 ॥

ಅಥ ಪಂಚಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ । ಸಂನ್ಯಾಸಯೋಗಃ ।
ಅಥ ಪಂಚಮಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ । ಸಂನ್ಯಾಸ-ಯೋಗಃ ।

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ಸಂನ್ಯಾಸಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ಕೃಷ್ಣ ಪುನರ್ಯೋಗಂ ಚ ಶಂಸಸಿ ।
ಯಚ್ಛ್ರೇಯ ಏತಯೋರೇಕಂ ತನ್ಮೇ ಬ್ರೂಹಿ ಸುನಿಶ್ಚಿತಂ ॥ 5-1 ॥

ಸಂನ್ಯಾಸಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ಕೃಷ್ಣ ಪುನಃ ಯೋಗಂ ಚ ಶಂಸಸಿ ।
ಯತ್ ಶ್ರೇಯಃ ಏತಯೋಃ ಏಕಂ ತತ್ ಮೇ ಬ್ರೂಹಿ ಸುನಿಶ್ಚಿತಂ ॥ 5-1 ॥

ಹೇ ಕೃಷ್ಣ! ಕರ್ಮಣಾಂ ಸಂನ್ಯಾಸಂ, ಪುನಃ ಯೋಗಂ ಚ ಶಂಸಸಿ;
ಏತಯೋಃ ಯತ್ ಏಕಂ ಶ್ರೇಯಃ ತತ್ ಮೇ ಸುನಿಶ್ಚಿತಂ ಬ್ರೂಹಿ ।

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಸಂನ್ಯಾಸಃ ಕರ್ಮಯೋಗಶ್ಚ ನಿಃಶ್ರೇಯಸಕರಾವುಭೌ ।
ತಯೋಸ್ತು ಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಾತ್ಕರ್ಮಯೋಗೋ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ॥ 5-2 ॥

ಸಂನ್ಯಾಸಃ ಕರ್ಮ-ಯೋಗಃ ಚ ನಿಃಶ್ರೇಯಸಕರೌ ಉಭೌ ।
ತಯೋಃ ತು ಕರ್ಮ-ಸಂನ್ಯಾಸಾತ್ ಕರ್ಮ-ಯೋಗಃ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ॥ 5-2 ॥

ಸಂನ್ಯಾಸಃ ಕರ್ಮ-ಯೋಗಃ ಚ ಉಭೌ ನಿಃಶ್ರೇಯಸಕರೌ;
ತಯೋಃ ತು ಕರ್ಮ-ಸಂನ್ಯಾಸಾತ್ ಕರ್ಮ-ಯೋಗಃ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ।

ಜ್ಞೇಯಃ ಸ ನಿತ್ಯಸಂನ್ಯಾಸೀ ಯೋ ನ ದ್ವೇಷ್ಟಿ ನ ಕಾಂಕ್ಷತಿ ।
ನಿರ್ದ್ವಂದ್ವೋ ಹಿ ಮಹಾಬಾಹೋ ಸುಖಂ ಬಂಧಾತ್ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ॥ 5-3 ॥

ಜ್ಞೇಯಃ ಸಃ ನಿತ್ಯ-ಸಂನ್ಯಾಸೀ ಯಃ ನ ದ್ವೇಷ್ಟಿ ನ ಕಾಂಕ್ಷತಿ ।
ನಿರ್ದ್ವಂದ್ವಃ ಹಿ ಮಹಾಬಾಹೋ ಸುಖಂ ಬಂಧಾತ್ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ॥ 5-3 ॥

ಯಃ ನ ದ್ವೇಷ್ಟಿ, ನ (ಚ) ಕಾಂಕ್ಷತಿ, ಸಃ ನಿತ್ಯ-ಸಂನ್ಯಾಸೀ
ಜ್ಞೇಯಃ; ಮಹಾಬಾಹೋ! ಹಿ ನಿರ್ದ್ವಂದ್ವಃ ಬಂಧಾತ್ ಸುಖಂ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ।

ಸಾಂಖ್ಯಯೋಗೌ ಪೃಥಗ್ಬಾಲಾಃ ಪ್ರವದಂತಿ ನ ಪಂಡಿತಾಃ ।
ಏಕಮಪ್ಯಾಸ್ಥಿತಃ ಸಮ್ಯಗುಭಯೋರ್ವಿಂದತೇ ಫಲಂ ॥ 5-4 ॥

ಸಾಂಖ್ಯ-ಯೋಗೌ ಪೃಥಕ್ ಬಾಲಾಃ ಪ್ರವದಂತಿ ನ ಪಂಡಿತಾಃ ।
ಏಕಂ ಅಪಿ ಆಸ್ಥಿತಃ ಸಮ್ಯಕ್ ಉಭಯೋಃ ವಿಂದತೇ ಫಲಂ ॥ 5-4 ॥

ಸಾಂಖ್ಯ-ಯೋಗೌ ಪೃಥಕ್ (ಇತಿ) ಬಾಲಾಃ ಪ್ರವದಂತಿ, ನ ಪಂಡಿತಾಃ ।
ಏಕಂ ಅಪಿ ಸಮ್ಯಕ್ ಆಸ್ಥಿತಃ (ಪುರುಷಃ) ಉಭಯೋಃ ಫಲಂ ವಿಂದತೇ ।

ಯತ್ಸಾಂಖ್ಯೈಃ ಪ್ರಾಪ್ಯತೇ ಸ್ಥಾನಂ ತದ್ಯೋಗೈರಪಿ ಗಮ್ಯತೇ ।
ಏಕಂ ಸಾಂಖ್ಯಂ ಚ ಯೋಗಂ ಚ ಯಃ ಪಶ್ಯತಿ ಸ ಪಶ್ಯತಿ ॥ 5-5 ॥

ಯತ್ ಸಾಂಖ್ಯೈಃ ಪ್ರಾಪ್ಯತೇ ಸ್ಥಾನಂ ತತ್ ಯೋಗೈಃ ಅಪಿ ಗಮ್ಯತೇ ।
ಏಕಂ ಸಾಂಖ್ಯಂ ಚ ಯೋಗಂ ಚ ಯಃ ಪಶ್ಯತಿ ಸ ಪಶ್ಯತಿ ॥ 5-5 ॥

ಯತ್ ಸ್ಥಾನಂ ಸಾಂಖ್ಯೈಃ ಪ್ರಾಪ್ಯತೇ, ತತ್ ಯೋಗೈಃ ಅಪಿ ಗಮ್ಯತೇ;
ಯಃ ಸಾಂಖ್ಯಂ ಚ ಯೋಗಂ ಚ ಏಕಂ ಪಶ್ಯತಿ, ಸ (ಏವ) ಪಶ್ಯತಿ ।

ಸಂನ್ಯಾಸಸ್ತು ಮಹಾಬಾಹೋ ದುಃಖಮಾಪ್ತುಮಯೋಗತಃ ।
ಯೋಗಯುಕ್ತೋ ಮುನಿರ್ಬ್ರಹ್ಮ ನಚಿರೇಣಾಧಿಗಚ್ಛತಿ ॥ 5-6 ॥

ಸಂನ್ಯಾಸಃ ತು ಮಹಾಬಾಹೋ ದುಃಖಂ ಆಪ್ತುಂ ಅಯೋಗತಃ ।
ಯೋಗ-ಯುಕ್ತಃ ಮುನಿಃ ಬ್ರಹ್ಮ ನಚಿರೇಣ ಅಧಿಗಚ್ಛತಿ ॥ 5-6 ॥

ಹೇ ಮಹಾಬಾಹೋ! ಅಯೋಗತಃ ಸಂನ್ಯಾಸಃ ತು ದುಃಖಂ ಆಪ್ತುಂ,
ಯೋಗ-ಯುಕ್ತಃ ಮುನಿಃ ನ ಚಿರೇಣ ಬ್ರಹ್ಮ ಅಧಿಗಚ್ಛತಿ ।

ಯೋಗಯುಕ್ತೋ ವಿಶುದ್ಧಾತ್ಮಾ ವಿಜಿತಾತ್ಮಾ ಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ।
ಸರ್ವಭೂತಾತ್ಮಭೂತಾತ್ಮಾ ಕುರ್ವನ್ನಪಿ ನ ಲಿಪ್ಯತೇ ॥ 5-7 ॥

ಯೋಗ-ಯುಕ್ತಃ ವಿಶುದ್ಧ-ಆತ್ಮಾ ವಿಜಿತ-ಆತ್ಮಾ ಜಿತ-ಇಂದ್ರಿಯಃ ।
ಸರ್ವ-ಭೂತ-ಆತ್ಮ-ಭೂತ-ಆತ್ಮಾ ಕುರ್ವನ್ ಅಪಿ ನ ಲಿಪ್ಯತೇ ॥ 5-7 ॥

ಯೋಗ-ಯುಕ್ತಃ, ವಿಶುದ್ಧ-ಆತ್ಮಾ, ವಿಜಿತ-ಆತ್ಮಾ, ಜಿತ-ಇಂದ್ರಿಯಃ,
ಸರ್ವ-ಭೂತ-ಆತ್ಮ-ಭೂತ-ಆತ್ಮಾ, ಕುರ್ವನ್ ಅಪಿ ನ ಲಿಪ್ಯತೇ ।

ನೈವ ಕಿಂಚಿತ್ಕರೋಮೀತಿ ಯುಕ್ತೋ ಮನ್ಯೇತ ತತ್ತ್ವವಿತ್ ।
ಪಶ್ಯಞ್ಶೃಣ್ವನ್ಸ್ಪೃಶಂಜಿಘ್ರನ್ನಶ್ನನ್ಗಚ್ಛನ್ಸ್ವಪಞ್ಶ್ವಸನ್ ॥ 5-8 ॥

ಪ್ರಲಪನ್ವಿಸೃಜನ್ಗೃಹ್ಣನ್ನುನ್ಮಿಷನ್ನಿಮಿಷನ್ನಪಿ ।
ಇಂದ್ರಿಯಾಣೀಂದ್ರಿಯಾರ್ಥೇಷು ವರ್ತಂತ ಇತಿ ಧಾರಯನ್ ॥ 5-9 ॥

ನ ಏವ ಕಿಂಚಿತ್ ಕರೋಮಿ ಇತಿ ಯುಕ್ತಃ ಮನ್ಯೇತ ತತ್ತ್ವವಿತ್ ।
ಪಶ್ಯನ್ ಶೃಣ್ವನ್ ಸ್ಪೃಶನ್ ಜಿಘ್ರನ್ ಅಶ್ನನ್ ಗಚ್ಛನ್ ಸ್ವಪಞ್ ಶ್ವಸನ್ ॥ 5-8 ॥

ಪ್ರಲಪನ್ ವಿಸೃಜನ್ ಗೃಹ್ಣನ್ ಉನ್ಮಿಷನ್ ನಿಮಿಷನ್ ಅಪಿ ।
ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಇಂದ್ರಿಯ-ಅರ್ಥೇಷು ವರ್ತಂತೇ ಇತಿ ಧಾರಯನ್ ॥ 5-9 ॥

ಯುಕ್ತಃ ತತ್ತ್ವವಿತ್ ಪಶ್ಯನ್, ಶೃಣ್ವನ್, ಸ್ಪೃಶನ್, ಜಿಘ್ರನ್, ಅಶ್ನನ್,
ಗಚ್ಛನ್, ಸ್ವಪನ್, ಶ್ವಸನ್, ಪ್ರಲಪನ್, ವಿಸೃಜನ್, ಗೃಹ್ಣನ್,
ಉನ್ಮಿಷನ್ ನಿಮಿಷನ್ ಅಪಿ, ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಇಂದ್ರಿಯ-ಅರ್ಥೇಷು ವರ್ತಂತೇ ಇತಿ ಧಾರಯನ್
ಕಿಂಚಿತ್ ನ ಏವ ಕರೋಮಿ ಇತಿ ಮನ್ಯೇತ ।

ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಾಧಾಯ ಕರ್ಮಾಣಿ ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಕರೋತಿ ಯಃ ।
ಲಿಪ್ಯತೇ ನ ಸ ಪಾಪೇನ ಪದ್ಮಪತ್ರಮಿವಾಂಭಸಾ ॥ 5-10 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಆಧಾಯ ಕರ್ಮಾಣಿ ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಕರೋತಿ ಯಃ ।
ಲಿಪ್ಯತೇ ನ ಸಃ ಪಾಪೇನ ಪದ್ಮ-ಪತ್ರಂ ಇವ ಅಂಭಸಾ ॥ 5-10 ॥

ಯಃ ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಕರ್ಮಾಣಿ, ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಆಧಾಯ ಕರೋತಿ, ಸಃ
ಪದ್ಮ-ಪತ್ರಂ ಅಂಭಸಾ ಇವ, ಪಾಪೇನ ನ ಲಿಪ್ಯತೇ ।

ಕಾಯೇನ ಮನಸಾ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಕೇವಲೈರಿಂದ್ರಿಯೈರಪಿ ।
ಯೋಗಿನಃ ಕರ್ಮ ಕುರ್ವಂತಿ ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾತ್ಮಶುದ್ಧಯೇ ॥ 5-11 ॥

ಕಾಯೇನ ಮನಸಾ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಕೇವಲೈಃ ಇಂದ್ರಿಯೈಃ ಅಪಿ ।
ಯೋಗಿನಃ ಕರ್ಮ ಕುರ್ವಂತಿ ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಆತ್ಮ-ಶುದ್ಧಯೇ ॥ 5-11 ॥

ಯೋಗಿನಃ ಆತ್ಮ-ಶುದ್ಧಯೇ ಕಾಯೇನ, ಮನಸಾ, ಬುದ್ಧ್ಯಾ, ಕೇವಲೈಃ
ಇಂದ್ರಿಯೈಃ ಅಪಿ ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಕರ್ಮ ಕುರ್ವಂತಿ ।

ಯುಕ್ತಃ ಕರ್ಮಫಲಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಶಾಂತಿಮಾಪ್ನೋತಿ ನೈಷ್ಠಿಕೀಂ ।
ಅಯುಕ್ತಃ ಕಾಮಕಾರೇಣ ಫಲೇ ಸಕ್ತೋ ನಿಬಧ್ಯತೇ ॥ 5-12 ॥

ಯುಕ್ತಃ ಕರ್ಮ-ಫಲಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಶಾಂತಿಂ ಆಪ್ನೋತಿ ನೈಷ್ಠಿಕೀಂ ।
ಅಯುಕ್ತಃ ಕಾಮಕಾರೇಣ ಫಲೇ ಸಕ್ತಃ ನಿಬಧ್ಯತೇ ॥ 5-12 ॥

ಯುಕ್ತಃ ಕರ್ಮ-ಫಲಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ನೈಷ್ಠಿಕೀಂ ಶಾಂತಿಂ ಆಪ್ನೋತಿ ।
ಅಯುಕ್ತಃ ಕಾಮಕಾರೇಣ ಫಲೇ ಸಕ್ತಃ ನಿಬಧ್ಯತೇ ।

ಸರ್ವಕರ್ಮಾಣಿ ಮನಸಾ ಸಂನ್ಯಸ್ಯಾಸ್ತೇ ಸುಖಂ ವಶೀ ।
ನವದ್ವಾರೇ ಪುರೇ ದೇಹೀ ನೈವ ಕುರ್ವನ್ನ ಕಾರಯನ್ ॥ 5-13 ॥

ಸರ್ವ-ಕರ್ಮಾಣಿ ಮನಸಾ ಸಂನ್ಯಸ್ಯ ಆಸ್ತೇ ಸುಖಂ ವಶೀ ।
ನವ-ದ್ವಾರೇ ಪುರೇ ದೇಹೀ ನ ಏವ ಕುರ್ವನ್ ನ ಕಾರಯನ್ ॥ 5-13 ॥

ವಶೀ ದೇಹೀ ಸರ್ವ-ಕರ್ಮಾಣಿ ಮನಸಾ ಸಂನ್ಯಸ್ಯ, ನವ-ದ್ವಾರೇ ಪುರೇ,
ನ ಏವ ಕುರ್ವನ್, ನ ಕಾರಯನ್ ಸುಖಂ ಆಸ್ತೇ ।

ನ ಕರ್ತೃತ್ವಂ ನ ಕರ್ಮಾಣಿ ಲೋಕಸ್ಯ ಸೃಜತಿ ಪ್ರಭುಃ ।
ನ ಕರ್ಮಫಲಸಂಯೋಗಂ ಸ್ವಭಾವಸ್ತು ಪ್ರವರ್ತತೇ ॥ 5-14 ॥

ನ ಕರ್ತೃತ್ವಂ ನ ಕರ್ಮಾಣಿ ಲೋಕಸ್ಯ ಸೃಜತಿ ಪ್ರಭುಃ ।
ನ ಕರ್ಮ-ಫಲ-ಸಂಯೋಗಂ ಸ್ವಭಾವಃ ತು ಪ್ರವರ್ತತೇ ॥ 5-14 ॥

ಪ್ರಭುಃ ಲೋಕಸ್ಯ ನ ಕರ್ತೃತ್ವಂ, ನ ಕರ್ಮಾಣಿ, ನ ಕರ್ಮ-ಫಲ-ಸಂಯೋಗಂ
ಸೃಜತಿ । ಸ್ವಭಾವಃ ತು ಪ್ರವರ್ತತೇ ।

ನಾದತ್ತೇ ಕಸ್ಯಚಿತ್ಪಾಪಂ ನ ಚೈವ ಸುಕೃತಂ ವಿಭುಃ ।
ಅಜ್ಞಾನೇನಾವೃತಂ ಜ್ಞಾನಂ ತೇನ ಮುಹ್ಯಂತಿ ಜಂತವಃ ॥ 5-15 ॥

ನ ಆದತ್ತೇ ಕಸ್ಯಚಿತ್ ಪಾಪಂ ನ ಚ ಏವ ಸುಕೃತಂ ವಿಭುಃ ।
ಅಜ್ಞಾನೇನ ಆವೃತಂ ಜ್ಞಾನಂ ತೇನ ಮುಹ್ಯಂತಿ ಜಂತವಃ ॥ 5-15 ॥

ವಿಭುಃ ನ ಕಸ್ಯಚಿತ್ ಪಾಪಂ, ನ ಚ ಏವ ಸುಕೃತಂ ಆದತ್ತೇ ।
ಅಜ್ಞಾನೇನ ಜ್ಞಾನಂ ಆವೃತಂ, ತೇನ ಜಂತವಃ ಮುಹ್ಯಂತಿ ।

ಜ್ಞಾನೇನ ತು ತದಜ್ಞಾನಂ ಯೇಷಾಂ ನಾಶಿತಮಾತ್ಮನಃ ।
ತೇಷಾಮಾದಿತ್ಯವಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರಕಾಶಯತಿ ತತ್ಪರಂ ॥ 5-16 ॥

ಜ್ಞಾನೇನ ತು ತತ್ ಅಜ್ಞಾನಂ ಯೇಷಾಂ ನಾಶಿತಂ ಆತ್ಮನಃ ।
ತೇಷಾಂ ಆದಿತ್ಯವತ್ ಜ್ಞಾನಂ ಪ್ರಕಾಶಯತಿ ತತ್ ಪರಂ ॥ 5-16 ॥

ಯೇಷಾಂ ತು ತತ್ ಅಜ್ಞಾನಂ ಆತ್ಮನಃ ಜ್ಞಾನೇನ ನಾಶಿತಂ, ತೇಷಾಂ
ಜ್ಞಾನಂ ಆದಿತ್ಯವತ್ ತತ್ ಪರಂ ಪ್ರಕಾಶಯತಿ ।

ತದ್ಬುದ್ಧಯಸ್ತದಾತ್ಮಾನಸ್ತನ್ನಿಷ್ಠಾಸ್ತತ್ಪರಾಯಣಾಃ ।
ಗಚ್ಛಂತ್ಯಪುನರಾವೃತ್ತಿಂ ಜ್ಞಾನನಿರ್ಧೂತಕಲ್ಮಷಾಃ ॥ 5-17 ॥

ತತ್ ಬುದ್ಧಯಃ ತತ್ ಆತ್ಮಾನಃ ತತ್ ನಿಷ್ಠಾಃ ತತ್ ಪರಾಯಣಾಃ ।
ಗಚ್ಛಂತಿ ಅಪುನರಾವೃತ್ತಿಂ ಜ್ಞಾನ-ನಿರ್ಧೂತ-ಕಲ್ಮಷಾಃ ॥ 5-17 ॥

ತತ್ ಬುದ್ಧಯಃ, ತತ್ ಆತ್ಮಾನಃ, ತತ್ ನಿಷ್ಠಾಃ, ತತ್ ಪರಾಯಣಾಃ,
ಜ್ಞಾನ-ನಿರ್ಧೂತ-ಕಲ್ಮಷಾಃ ಅಪುನರಾವೃತ್ತಿಂ ಗಚ್ಛಂತಿ ।

ವಿದ್ಯಾವಿನಯಸಂಪನ್ನೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಗವಿ ಹಸ್ತಿನಿ ।
ಶುನಿ ಚೈವ ಶ್ವಪಾಕೇ ಚ ಪಂಡಿತಾಃ ಸಮದರ್ಶಿನಃ ॥ 5-18 ॥

ವಿದ್ಯಾ-ವಿನಯ-ಸಂಪನ್ನೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ ಗವಿ ಹಸ್ತಿನಿ ।
ಶುನಿ ಚ ಏವ ಶ್ವಪಾಕೇ ಚ ಪಂಡಿತಾಃ ಸಮ-ದರ್ಶಿನಃ ॥ 5-18 ॥

ಪಂಡಿತಾಃ ವಿದ್ಯಾ-ವಿನಯ-ಸಂಪನ್ನೇ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೇ, ಗವಿ, ಹಸ್ತಿನಿ, ಶುನಿ, ಚ
ಶ್ವಪಾಕೇ ಚ ಏವ ಸಮ-ದರ್ಶಿನಃ (ಸಂತಿ) ।

ಇಹೈವ ತೈರ್ಜಿತಃ ಸರ್ಗೋ ಯೇಷಾಂ ಸಾಮ್ಯೇ ಸ್ಥಿತಂ ಮನಃ ।
ನಿರ್ದೋಷಂ ಹಿ ಸಮಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತಸ್ಮಾದ್ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ತೇ ಸ್ಥಿತಾಃ ॥ 5-19 ॥

ಇಹ ಏವ ತೈಃ ಜಿತಃ ಸರ್ಗಃ ಯೇಷಾಂ ಸಾಮ್ಯೇ ಸ್ಥಿತಂ ಮನಃ ।
ನಿರ್ದೋಷಂ ಹಿ ಸಮಂ ಬ್ರಹ್ಮ ತಸ್ಮಾತ್ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ತೇ ಸ್ಥಿತಾಃ ॥ 5-19 ॥

ಯೇಷಾಂ ಮನಃ ಸಾಮ್ಯೇ ಸ್ಥಿತಂ, ತೈಃ ಇಹ ಏವ ಸರ್ಗಃ ಜಿತಃ,
ಬ್ರಹ್ಮ ಹಿ ಸಮಂ ನಿರ್ದೋಷಂ, ತಸ್ಮಾತ್ ತೇ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಸ್ಥಿತಾಃ ।

ನ ಪ್ರಹೃಷ್ಯೇತ್ಪ್ರಿಯಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ನೋದ್ವಿಜೇತ್ಪ್ರಾಪ್ಯ ಚಾಪ್ರಿಯಂ ।
ಸ್ಥಿರಬುದ್ಧಿರಸಮ್ಮೂಢೋ ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಸ್ಥಿತಃ ॥ 5-20 ॥

ನ ಪ್ರಹೃಷ್ಯೇತ್ ಪ್ರಿಯಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ನ ಉದ್ವಿಜೇತ್ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಚ ಅಪ್ರಿಯಂ ।
ಸ್ಥಿರ-ಬುದ್ಧಿಃ ಅಸಮ್ಮೂಢಃ ಬ್ರಹ್ಮವಿತ್ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಸ್ಥಿತಃ ॥ 5-20 ॥

ಪ್ರಿಯಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ನ ಪ್ರಹೃಷ್ಯೇತ್, ಅಪ್ರಿಯಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಚ ನ ಉದ್ವಿಜೇತ್,
(ಏವಂ) ಸ್ಥಿರ-ಬುದ್ಧಿಃ, ಅಸಮ್ಮೂಢಃ, ಬ್ರಹ್ಮವಿತ್ ಬ್ರಹ್ಮಣಿ ಸ್ಥಿತಃ ।

ಬಾಹ್ಯಸ್ಪರ್ಶೇಷ್ವಸಕ್ತಾತ್ಮಾ ವಿಂದತ್ಯಾತ್ಮನಿ ಯತ್ಸುಖಂ ।
ಸ ಬ್ರಹ್ಮಯೋಗಯುಕ್ತಾತ್ಮಾ ಸುಖಮಕ್ಷಯಮಶ್ನುತೇ ॥ 5-21 ॥

ಬಾಹ್ಯ-ಸ್ಪರ್ಶೇಷು ಅಸಕ್ತ-ಆತ್ಮಾ ವಿಂದತಿ ಆತ್ಮನಿ ಯತ್ ಸುಖಂ ।
ಸಃ ಬ್ರಹ್ಮ-ಯೋಗ-ಯುಕ್ತಾತ್ಮಾ ಸುಖಂ ಅಕ್ಷಯಂ ಅಶ್ನುತೇ ॥ 5-21 ॥

ಬಾಹ್ಯ-ಸ್ಪರ್ಶೇಷು ಅಸಕ್ತ-ಆತ್ಮಾ, ಆತ್ಮನಿ ಯತ್ ಸುಖಂ ವಿಂದತಿ,
ಸಃ ಬ್ರಹ್ಮ-ಯೋಗ-ಯುಕ್ತಾತ್ಮಾ ಅಕ್ಷಯಂ ಸುಖಂ ಅಶ್ನುತೇ ।

ಯೇ ಹಿ ಸಂಸ್ಪರ್ಶಜಾ ಭೋಗಾ ದುಃಖಯೋನಯ ಏವ ತೇ ।
ಆದ್ಯಂತವಂತಃ ಕೌಂತೇಯ ನ ತೇಷು ರಮತೇ ಬುಧಃ ॥ 5-22 ॥

ಯೇ ಹಿ ಸಂಸ್ಪರ್ಶಜಾಃ ಭೋಗಾಃ ದುಃಖ-ಯೋನಯಃ ಏವ ತೇ ।
ಆದಿ ಅಂತವಂತಃ ಕೌಂತೇಯ ನ ತೇಷು ರಮತೇ ಬುಧಃ ॥ 5-22 ॥

ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ಯೇ ಹಿ ಸಂಸ್ಪರ್ಶಜಾಃ ಭೋಗಾಃ ತೇ ದುಃಖ-ಯೋನಯಃ
ಆದಿ ಅಂತವಂತಃ ಏವ, ತೇಷು ಬುಧಃ ನ ರಮತೇ ।

ಶಕ್ನೋತೀಹೈವ ಯಃ ಸೋಢುಂ ಪ್ರಾಕ್ಶರೀರವಿಮೋಕ್ಷಣಾತ್ ।
ಕಾಮಕ್ರೋಧೋದ್ಭವಂ ವೇಗಂ ಸ ಯುಕ್ತಃ ಸ ಸುಖೀ ನರಃ ॥ 5-23 ॥

ಶಕ್ನೋತಿ ಇಹ ಏವ ಯಃ ಸೋಢುಂ ಪ್ರಾಕ್ ಶರೀರ-ವಿಮೋಕ್ಷಣಾತ್ ।
ಕಾಮ-ಕ್ರೋಧ-ಉದ್ಭವಂ ವೇಗಂ ಸಃ ಯುಕ್ತಃ ಸಃ ಸುಖೀ ನರಃ ॥ 5-23 ॥

ಇಹ ಏವ ಶರೀರ-ವಿಮೋಕ್ಷಣಾತ್ ಪ್ರಾಕ್, ಯಃ ಕಾಮ-ಕ್ರೋಧ-ಉದ್ಭವಂ
ವೇಗಂ ಸೋಢುಂ ಶಕ್ನೋತಿ, ಸಃ ನರಃ ಯುಕ್ತಃ, ಸಃ ಸುಖೀ (ಭವತಿ) ।

ಯೋಽನ್ತಃಸುಖೋಽನ್ತರಾರಾಮಸ್ತಥಾಂತರ್ಜ್ಯೋತಿರೇವ ಯಃ ।
ಸ ಯೋಗೀ ಬ್ರಹ್ಮನಿರ್ವಾಣಂ ಬ್ರಹ್ಮಭೂತೋಽಧಿಗಚ್ಛತಿ ॥ 5-24 ॥

ಯಃ ಅಂತಃ-ಸುಖಃ ಅಂತರ-ಆರಾಮಃ ತಥಾ ಅಂತರ್-ಜ್ಯೋತಿಃ ಏವ ಯಃ ।
ಸಃ ಯೋಗೀ ಬ್ರಹ್ಮ-ನಿರ್ವಾಣಂ ಬ್ರಹ್ಮ-ಭೂತಃ ಅಧಿಗಚ್ಛತಿ ॥ 5-24 ॥

ಯಃ ಅಂತಃ-ಸುಖಃ, ಅಂತರ-ಆರಾಮಃ, ತಥಾ ಯಃ ಅಂತರ್-ಜ್ಯೋತಿಃ ಏವ,
ಸಃ ಯೋಗೀ ಬ್ರಹ್ಮ-ಭೂತಃ ಬ್ರಹ್ಮ-ನಿರ್ವಾಣಂ ಅಧಿಗಚ್ಛತಿ ।

ಲಭಂತೇ ಬ್ರಹ್ಮನಿರ್ವಾಣಮೃಷಯಃ ಕ್ಷೀಣಕಲ್ಮಷಾಃ ।
ಛಿನ್ನದ್ವೈಧಾ ಯತಾತ್ಮಾನಃ ಸರ್ವಭೂತಹಿತೇ ರತಾಃ ॥ 5-25 ॥

ಲಭಂತೇ ಬ್ರಹ್ಮ-ನಿರ್ವಾಣಂ ಋಷಯಃ ಕ್ಷೀಣ-ಕಲ್ಮಷಾಃ ।
ಛಿನ್ನ-ದ್ವೈಧಾಃ ಯತ-ಆತ್ಮಾನಃ ಸರ್ವ-ಭೂತಹಿತೇ ರತಾಃ ॥ 5-25 ॥

ಕ್ಷೀಣ-ಕಲ್ಮಷಾಃ, ಛಿನ್ನ-ದ್ವೈಧಾಃ, ಯತ-ಆತ್ಮಾನಃ,
ಸರ್ವ-ಭೂತಹಿತೇ ರತಾಃ ಋಷಯಃ ಬ್ರಹ್ಮ-ನಿರ್ವಾಣಂ ಲಭಂತೇ ।

ಕಾಮಕ್ರೋಧವಿಯುಕ್ತಾನಾಂ ಯತೀನಾಂ ಯತಚೇತಸಾಂ ।
ಅಭಿತೋ ಬ್ರಹ್ಮನಿರ್ವಾಣಂ ವರ್ತತೇ ವಿದಿತಾತ್ಮನಾಂ ॥ 5-26 ॥

ಕಾಮ-ಕ್ರೋಧ-ವಿಯುಕ್ತಾನಾಂ ಯತೀನಾಂ ಯತ-ಚೇತಸಾಂ ।
ಅಭಿತಃ ಬ್ರಹ್ಮ-ನಿರ್ವಾಣಂ ವರ್ತತೇ ವಿದಿತ-ಆತ್ಮನಾಂ ॥ 5-26 ॥

ಕಾಮ- ಕ್ರೋಧ-ವಿಯುಕ್ತಾನಾಂ ಯತ-ಚೇತಸಾಂ ವಿದಿತ-ಆತ್ಮನಾಂ
ಯತೀನಾಂ ಅಭಿತಃ ಬ್ರಹ್ಮ-ನಿರ್ವಾಣಂ ವರ್ತತೇ ।

ಸ್ಪರ್ಶಾನ್ಕೃತ್ವಾ ಬಹಿರ್ಬಾಹ್ಯಾಂಶ್ಚಕ್ಷುಶ್ಚೈವಾಂತರೇ ಭ್ರುವೋಃ ।
ಪ್ರಾಣಾಪಾನೌ ಸಮೌ ಕೃತ್ವಾ ನಾಸಾಭ್ಯಂತರಚಾರಿಣೌ ॥ 5-27 ॥

ಯತೇಂದ್ರಿಯಮನೋಬುದ್ಧಿರ್ಮುನಿರ್ಮೋಕ್ಷಪರಾಯಣಃ ।
ವಿಗತೇಚ್ಛಾಭಯಕ್ರೋಧೋ ಯಃ ಸದಾ ಮುಕ್ತ ಏವ ಸಃ ॥ 5-28 ॥

ಸ್ಪರ್ಶಾನ್ ಕೃತ್ವಾ ಬಹಿಃ ಬಾಹ್ಯಾನ್ ಚಕ್ಷುಃ ಚ ಏವ ಅಂತರೇ ಭ್ರುವೋಃ ।
ಪ್ರಾಣ-ಅಪಾನೌ ಸಮೌ ಕೃತ್ವಾ ನಾಸ-ಅಭ್ಯಂತರ-ಚಾರಿಣೌ ॥ 5-27 ॥

ಯತ-ಇಂದ್ರಿಯ-ಮನಃ ಬುದ್ಧಿಃ ಮುನಿಃ ಮೋಕ್ಷ-ಪರಾಯಣಃ ।
ವಿಗತ-ಇಚ್ಛಾ-ಭಯ-ಕ್ರೋಧಃ ಯಃ ಸದಾ ಮುಕ್ತಃ ಏವ ಸಃ ॥ 5-28 ॥

ಯಃ ಮುನಿಃ ಬಾಹ್ಯಾನ್ ಸ್ಪರ್ಶಾನ್ ಬಹಿಃ ಕೃತ್ವಾ, ಚಕ್ಷುಃ ಚ ಏವ
ಭ್ರುವೋಃ ಅಂತರೇ ಕೃತ್ವಾ, ಪ್ರಾಣ-ಅಪಾನೌ ನಾಸ-ಅಭ್ಯಂತರ-ಚಾರಿಣೌ
ಸಮೌ ( ಕೃತ್ವಾ), ಯತ-ಇಂದ್ರಿಯ-ಮನಃ ಬುದ್ಧಿಃ, ವಿಗತ-ಇಚ್ಛಾ-ಭಯ-ಕ್ರೋಧಃ,
ಮೋಕ್ಷ-ಪರಾಯಣಃ (ಸ್ಯಾತ್) ಸಃ ಸದಾ ಮುಕ್ತಃ ಏವ ।

ಭೋಕ್ತಾರಂ ಯಜ್ಞತಪಸಾಂ ಸರ್ವಲೋಕಮಹೇಶ್ವರಂ ।
ಸುಹೃದಂ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಮಾಂ ಶಾಂತಿಮೃಚ್ಛತಿ ॥ 5-29 ॥

ಭೋಕ್ತಾರಂ ಯಜ್ಞ-ತಪಸಾಂ ಸರ್ವ-ಲೋಕ-ಮಹೇಶ್ವರಂ ।
ಸುಹೃದಂ ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಾಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಮಾಂ ಶಾಂತಿಂ ಋಚ್ಛತಿ ॥ 5-29 ॥

ಯಜ್ಞ-ತಪಸಾಂ ಭೋಕ್ತಾರಂ ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಾಂ ಸುಹೃದಂ
ಸರ್ವ-ಲೋಕ-ಮಹೇಶ್ವರಂ ಮಾಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಶಾಂತಿಂ ಋಚ್ಛತಿ ।

ಓಂ ತತ್ಸದಿತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಸೂಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಸಂವಾದೇ
ಸಂನ್ಯಾಸಯೋಗೋ ನಾಮ ಪಂಚಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 5 ॥

ಓಂ ತತ್ ಸತ್ ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ ಭಗವತ್ ಗೀತಾಸು ಉಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮ-ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗ-ಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ-ಅರ್ಜುನ-ಸಂವಾದೇ
ಸಂನ್ಯಾಸ-ಯೋಗಃ ನಾಮ ಪಂಚಮಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ ॥ 5 ॥

ಅಥ ಷಷ್ಠೋಽಧ್ಯಾಯಃ । ಆತ್ಮಸಂಯಮಯೋಗಃ ।
ಅಥ ಷಷ್ಠಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ । ಆತ್ಮ-ಸಂಯಮ-ಯೋಗಃ ।

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಅನಾಶ್ರಿತಃ ಕರ್ಮಫಲಂ ಕಾರ್ಯಂ ಕರ್ಮ ಕರೋತಿ ಯಃ ।
ಸ ಸಂನ್ಯಾಸೀ ಚ ಯೋಗೀ ಚ ನ ನಿರಗ್ನಿರ್ನ ಚಾಕ್ರಿಯಃ ॥ 6-1 ॥

ಅನಾಶ್ರಿತಃ ಕರ್ಮ-ಫಲಂ ಕಾರ್ಯಂ ಕರ್ಮ ಕರೋತಿ ಯಃ ।
ಸಃ ಸಂನ್ಯಾಸೀ ಚ ಯೋಗೀ ಚ ನ ನಿರಗ್ನಿಃ ನ ಚ ಅಕ್ರಿಯಃ ॥ 6-1 ॥

ಯಃ ಕರ್ಮ-ಫಲಂ ಅನಾಶ್ರಿತಃ ಕಾರ್ಯಂ ಕರ್ಮ ಕರೋತಿ,
ಸಃ ಸಂನ್ಯಾಸೀ ಚ ಯೋಗೀ ಚ, ನಿರಗ್ನಿಃ ನ ಅಕ್ರಿಯಃ ಚ ನ ।

ಯಂ ಸಂನ್ಯಾಸಮಿತಿ ಪ್ರಾಹುರ್ಯೋಗಂ ತಂ ವಿದ್ಧಿ ಪಾಂಡವ ।
ನ ಹ್ಯಸಂನ್ಯಸ್ತಸಂಕಲ್ಪೋ ಯೋಗೀ ಭವತಿ ಕಶ್ಚನ ॥ 6-2 ॥

ಯಂ ಸಂನ್ಯಾಸಂ ಇತಿ ಪ್ರಾಹುಃ ಯೋಗಂ ತಂ ವಿದ್ಧಿ ಪಾಂಡವ ।
ನ ಹಿ ಅಸಂನ್ಯಸ್ತ-ಸಂಕಲ್ಪಃ ಯೋಗೀ ಭವತಿ ಕಶ್ಚನ ॥ 6-2 ॥

ಹೇ ಪಾಂಡವ! ಯಂ ಸಂನ್ಯಾಸಂ ಇತಿ ಪ್ರಾಹುಃ ತಂ ಯೋಗಂ ವಿದ್ಧಿ,
ಕಶ್ಚನ ಅಸಂನ್ಯಸ್ತ-ಸಂಕಲ್ಪಃ ಯೋಗೀ ನ ಭವತಿ ಹಿ ।

ಆರುರುಕ್ಷೋರ್ಮುನೇರ್ಯೋಗಂ ಕರ್ಮ ಕಾರಣಮುಚ್ಯತೇ ।
ಯೋಗಾರೂಢಸ್ಯ ತಸ್ಯೈವ ಶಮಃ ಕಾರಣಮುಚ್ಯತೇ ॥ 6-3 ॥

ಆರುರುಕ್ಷೋಃ ಮುನೇಃ ಯೋಗಂ ಕರ್ಮ ಕಾರಣಂ ಉಚ್ಯತೇ ।
ಯೋಗ-ಆರೂಢಸ್ಯ ತಸ್ಯ ಏವ ಶಮಃ ಕಾರಣಂ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 6-3 ॥

ಯೋಗಂ ಆರುರುಕ್ಷೋಃ ಮುನೇಃ ಕರ್ಮ ಕಾರಣಂ ಉಚ್ಯತೇ,
ಯೋಗ-ಆರೂಢಸ್ಯ ತಸ್ಯ ಏವ ಶಮಃ ಕಾರಣಂ ಉಚ್ಯತೇ ।

ಯದಾ ಹಿ ನೇಂದ್ರಿಯಾರ್ಥೇಷು ನ ಕರ್ಮಸ್ವನುಷಜ್ಜತೇ ।
ಸರ್ವಸಂಕಲ್ಪಸಂನ್ಯಾಸೀ ಯೋಗಾರೂಢಸ್ತದೋಚ್ಯತೇ ॥ 6-4 ॥

ಯದಾ ಹಿ ನ ಇಂದ್ರಿಯ-ಅರ್ಥೇಷು ನ ಕರ್ಮಸು ಅನುಷಜ್ಜತೇ ।
ಸರ್ವ-ಸಂಕಲ್ಪ-ಸಂನ್ಯಾಸೀ ಯೋಗ-ಆರೂಢಃ ತದಾ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 6-4 ॥

ಯದಾ ಹಿ ನ ಇಂದ್ರಿಯ-ಅರ್ಥೇಷು ನ ಕರ್ಮಸು ಅನುಷಜ್ಜತೇ, ತದಾ
ಸರ್ವ-ಸಂಕಲ್ಪ-ಸಂನ್ಯಾಸೀ ಯೋಗ-ಆರೂಢಃ ಉಚ್ಯತೇ ।

ಉದ್ಧರೇದಾತ್ಮನಾತ್ಮಾನಂ ನಾತ್ಮಾನಮವಸಾದಯೇತ್ ।
ಆತ್ಮೈವ ಹ್ಯಾತ್ಮನೋ ಬಂಧುರಾತ್ಮೈವ ರಿಪುರಾತ್ಮನಃ ॥ 6-5 ॥

ಉದ್ಧರೇತ್ ಆತ್ಮನಾ ಆತ್ಮಾನಂ ನ ಆತ್ಮಾನಂ ಅವಸಾದಯೇತ್ ।
ಆತ್ಮಾ ಏವ ಹಿ ಆತ್ಮನಃ ಬಂಧುಃ ಆತ್ಮಾ ಏವ ರಿಪುಃ ಆತ್ಮನಃ ॥ 6-5 ॥

ಆತ್ಮನಾ ಆತ್ಮಾನಂ ಉದ್ಧರೇತ್, ಆತ್ಮಾನಂ ನ ಅವಸಾದಯೇತ್ ।
ಆತ್ಮಾ ಏವ ಹಿ ಆತ್ಮನಃ ಬಂಧುಃ, ಆತ್ಮಾ ಏವ ಆತ್ಮನಃ ರಿಪುಃ ।

ಬಂಧುರಾತ್ಮಾತ್ಮನಸ್ತಸ್ಯ ಯೇನಾತ್ಮೈವಾತ್ಮನಾ ಜಿತಃ ।
ಅನಾತ್ಮನಸ್ತು ಶತ್ರುತ್ವೇ ವರ್ತೇತಾತ್ಮೈವ ಶತ್ರುವತ್ ॥ 6-6 ॥

ಬಂಧುಃ ಆತ್ಮಾ ಆತ್ಮನಃ ತಸ್ಯ ಯೇನ ಆತ್ಮಾ ಏವ ಆತ್ಮನಾ ಜಿತಃ ।
ಅನಾತ್ಮನಃ ತು ಶತ್ರುತ್ವೇ ವರ್ತೇತ ಆತ್ಮಾ ಏವ ಶತ್ರುವತ್ ॥ 6-6 ॥

ಯೇನ ಆತ್ಮನಾ ಏವ ಆತ್ಮಾ ಜಿತಃ, ತಸ್ಯ ಆತ್ಮನಃ ಬಂಧುಃ ಆತ್ಮಾ,
ಅನಾತ್ಮನಃ ತು ಶತ್ರುತ್ವೇ ಆತ್ಮಾ ಏವ ಶತ್ರುವತ್ ವರ್ತೇತ ।

ಜಿತಾತ್ಮನಃ ಪ್ರಶಾಂತಸ್ಯ ಪರಮಾತ್ಮಾ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಶೀತೋಷ್ಣಸುಖದುಃಖೇಷು ತಥಾ ಮಾನಾಪಮಾನಯೋಃ ॥ 6-7 ॥

ಜಿತ-ಆತ್ಮನಃ ಪ್ರಶಾಂತಸ್ಯ ಪರಮಾತ್ಮಾ ಸಮಾಹಿತಃ ।
ಶೀತ-ಉಷ್ಣ-ಸುಖ-ದುಃಖೇಷು ತಥಾ ಮಾನ-ಅಪಮಾನಯೋಃ ॥ 6-7 ॥

ಜಿತ-ಆತ್ಮನಃ ಪ್ರಶಾಂತಸ್ಯ ಪರಮ-ಆತ್ಮಾ ಶೀತ-ಉಷ್ಣ-ಸುಖ-ದುಃಖೇಷು
ತಥಾ ಮಾನ-ಅಪಮಾನಯೋಃ ಸಮಾಹಿತಃ (ಭವತಿ).

ಜ್ಞಾನವಿಜ್ಞಾನತೃಪ್ತಾತ್ಮಾ ಕೂಟಸ್ಥೋ ವಿಜಿತೇಂದ್ರಿಯಃ ।
ಯುಕ್ತ ಇತ್ಯುಚ್ಯತೇ ಯೋಗೀ ಸಮಲೋಷ್ಟಾಶ್ಮಕಾಂಚನಃ ॥ 6-8 ॥

ಜ್ಞಾನ-ವಿಜ್ಞಾನ-ತೃಪ್ತ-ಆತ್ಮಾ ಕೂಟಸ್ಥಃ ವಿಜಿತ-ಇಂದ್ರಿಯಃ ।
ಯುಕ್ತಃ ಇತಿ ಉಚ್ಯತೇ ಯೋಗೀ ಸಮ-ಲೋಷ್ಟ-ಅಶ್ಮ-ಕಾಂಚನಃ ॥ 6-8 ॥

ಜ್ಞಾನ-ವಿಜ್ಞಾನ-ತೃಪ್ತ-ಆತ್ಮಾ ಕೂಟಸ್ಥಃ ವಿಜಿತ-ಇಂದ್ರಿಯಃ
ಸಮ-ಲೋಷ್ಟ-ಅಶ್ಮ-ಕಾಂಚನಃ ಯೋಗೀ ಯುಕ್ತಃ ಇತಿ ಉಚ್ಯತೇ ।

ಸುಹೃನ್ಮಿತ್ರಾರ್ಯುದಾಸೀನಮಧ್ಯಸ್ಥದ್ವೇಷ್ಯಬಂಧುಷು ।
ಸಾಧುಷ್ವಪಿ ಚ ಪಾಪೇಷು ಸಮಬುದ್ಧಿರ್ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ॥ 6-9 ॥

ಸುಹೃತ್ ಮಿತ್ರ-ಅರಿ-ಉದಾಸೀನ-ಮಧ್ಯಸ್ಥ-ದ್ವೇಷ್ಯ-ಬಂಧುಷು ।
ಸಾಧುಷು ಅಪಿ ಚ ಪಾಪೇಷು ಸಮ-ಬುದ್ಧಿಃ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ॥ 6-9 ॥

ಸುಹೃತ್ ಮಿತ್ರ-ಅರಿ-ಉದಾಸೀನ-ಮಧ್ಯಸ್ಥ-ದ್ವೇಷ್ಯ-ಬಂಧುಷು ಸಾಧುಷು
ಅಪಿ ಚ ಪಾಪೇಷು ಸಮ-ಬುದ್ಧಿಃ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ।

ಯೋಗೀ ಯುಂಜೀತ ಸತತಮಾತ್ಮಾನಂ ರಹಸಿ ಸ್ಥಿತಃ ।
ಏಕಾಕೀ ಯತಚಿತ್ತಾತ್ಮಾ ನಿರಾಶೀರಪರಿಗ್ರಹಃ ॥ 6-10 ॥

ಯೋಗೀ ಯುಂಜೀತ ಸತತಂ ಆತ್ಮಾನಂ ರಹಸಿ ಸ್ಥಿತಃ ।
ಏಕಾಕೀ ಯತ-ಚಿತ್ತ-ಆತ್ಮಾ ನಿರಾಶೀಃ ಅಪರಿಗ್ರಹಃ ॥ 6-10 ॥

ಯೋಗೀ ರಹಸಿ ಸ್ಥಿತಃ ಏಕಾಕೀ, ಯತ-ಚಿತ್ತ-ಆತ್ಮಾ, ನಿರಾಶೀಃ,
ಅಪರಿಗ್ರಹಃ (ಚ ಸನ್) ಸತತಂ ಆತ್ಮಾನಂ ಯುಂಜೀತ ।

ಶುಚೌ ದೇಶೇ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪ್ಯ ಸ್ಥಿರಮಾಸನಮಾತ್ಮನಃ ।
ನಾತ್ಯುಚ್ಛ್ರಿತಂ ನಾತಿನೀಚಂ ಚೈಲಾಜಿನಕುಶೋತ್ತರಂ ॥ 6-11 ॥

ತತ್ರೈಕಾಗ್ರಂ ಮನಃ ಕೃತ್ವಾ ಯತಚಿತ್ತೇಂದ್ರಿಯಕ್ರಿಯಃ ।
ಉಪವಿಶ್ಯಾಸನೇ ಯುಂಜ್ಯಾದ್ಯೋಗಮಾತ್ಮವಿಶುದ್ಧಯೇ ॥ 6-12 ॥

ಶುಚೌ ದೇಶೇ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪ್ಯ ಸ್ಥಿರಂ ಆಸನಂ ಆತ್ಮನಃ ।
ನ ಅತಿ-ಉಚ್ಛ್ರಿತಂ ನ ಅತಿ-ನೀಚಂ ಚೈಲ-ಅಜಿನ-ಕುಶ-ಉತ್ತರಂ ॥ 6-11 ॥

ತತ್ರ ಏಕಾಗ್ರಂ ಮನಃ ಕೃತ್ವಾ ಯತ-ಚಿತ್ತ-ಇಂದ್ರಿಯ-ಕ್ರಿಯಃ ।
ಉಪವಿಶ್ಯ ಆಸನೇ ಯುಂಜ್ಯಾತ್ ಯೋಗಂ ಆತ್ಮ-ವಿಶುದ್ಧಯೇ ॥ 6-12 ॥

ಶುಚೌ ದೇಶೇ, ನ ಅತಿ-ಉಚ್ಛ್ರಿತಂ, ನ ಅತಿ-ನೀಚಂ, ಚೈಲ-ಅಜಿನ-ಕುಶ-ಉತ್ತರಂ,
ಆತ್ಮನಃ ಸ್ಥಿರಂ ಆಸನಂ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪ್ಯ ತತ್ರ ಆಸನೇ ಉಪವಿಶ್ಯ
ಮನಃ ಏಕಾಗ್ರಂ ಕೃತ್ವಾ, ಯತ-ಚಿತ್ತ-ಇಂದ್ರಿಯ-ಕ್ರಿಯಃ (ಸನ್)
ಆತ್ಮ-ವಿಶುದ್ಧಯೇ ಯೋಗಂ ಯುಂಜ್ಯಾತ್ ।

ಸಮಂ ಕಾಯಶಿರೋಗ್ರೀವಂ ಧಾರಯನ್ನಚಲಂ ಸ್ಥಿರಃ ।
ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ನಾಸಿಕಾಗ್ರಂ ಸ್ವಂ ದಿಶಶ್ಚಾನವಲೋಕಯನ್ ॥ 6-13 ॥

ಪ್ರಶಾಂತಾತ್ಮಾ ವಿಗತಭೀರ್ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿವ್ರತೇ ಸ್ಥಿತಃ ।
ಮನಃ ಸಂಯಮ್ಯ ಮಚ್ಚಿತ್ತೋ ಯುಕ್ತ ಆಸೀತ ಮತ್ಪರಃ ॥ 6-14 ॥

ಸಮಂ ಕಾಯ-ಶಿರಃ-ಗ್ರೀವಂ ಧಾರಯನ್ ಅಚಲಂ ಸ್ಥಿರಃ ।
ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ ನಾಸಿಕ-ಅಗ್ರಂ ಸ್ವಂ ದಿಶಃ ಚ ಅನವಲೋಕಯನ್ ॥ 6-13 ॥

ಪ್ರಶಾಂತ-ಆತ್ಮಾ ವಿಗತ-ಭೀಃ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿ-ವ್ರತೇ ಸ್ಥಿತಃ ।
ಮನಃ ಸಂಯಮ್ಯ ಮತ್-ಚಿತ್ತಃ ಯುಕ್ತಃ ಆಸೀತ ಮತ್-ಪರಃ ॥ 6-14 ॥

ಸ್ಥಿರಃ (ಭೂತ್ವಾ) ಕಾಯ-ಶಿರಃ-ಗ್ರೀವಂ ಅಚಲಂ ಸಮಂ ಧಾರಯನ್
ಸ್ವಂ ನಾಸಿಕ-ಅಗ್ರಂ ಸಂಪ್ರೇಕ್ಷ್ಯ, ಚ ದಿಶಃ ಅನವಲೋಕಯನ್ ಪ್ರಶಾಂತ-ಆತ್ಮಾ
ವಿಗತ-ಭೀಃ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿ-ವ್ರತೇ ಸ್ಥಿತಃ, ಮನಃ ಸಂಯಮ್ಯ, ಮತ್-ಚಿತ್ತಃ ಮತ್-ಪರಃ ಯುಕ್ತಃ ಆಸೀತ ।

ಯುಂಜನ್ನೇವಂ ಸದಾತ್ಮಾನಂ ಯೋಗೀ ನಿಯತಮಾನಸಃ ।
ಶಾಂತಿಂ ನಿರ್ವಾಣಪರಮಾಂ ಮತ್ಸಂಸ್ಥಾಮಧಿಗಚ್ಛತಿ ॥ 6-15 ॥

ಯುಂಜನ್ ಏವಂ ಸದಾ ಆತ್ಮಾನಂ ಯೋಗೀ ನಿಯತ-ಮಾನಸಃ ।
ಶಾಂತಿಂ ನಿರ್ವಾಣ-ಪರಮಾಂ ಮತ್-ಸಂಸ್ಥಾಂ ಅಧಿಗಚ್ಛತಿ ॥ 6-15 ॥

ಏವಂ ಸದಾ ಆತ್ಮಾನಂ ಯುಂಜನ್, ನಿಯತ-ಮಾನಸಃ ಯೋಗೀ
ನಿರ್ವಾಣ-ಪರಮಾಂ ಮತ್-ಸಂಸ್ಥಾಂ ಶಾಂತಿಂ ಅಧಿಗಚ್ಛತಿ ।

ನಾತ್ಯಶ್ನತಸ್ತು ಯೋಗೋಽಸ್ತಿ ನ ಚೈಕಾಂತಮನಶ್ನತಃ ।
ನ ಚಾತಿಸ್ವಪ್ನಶೀಲಸ್ಯ ಜಾಗ್ರತೋ ನೈವ ಚಾರ್ಜುನ ॥ 6-16 ॥

ನ ಅತಿ ಅಶ್ನತಃ ತು ಯೋಗಃ ಅಸ್ತಿ ನ ಚ ಏಕಾಂತಂ ಅನಶ್ನತಃ ।
ನ ಚ ಅತಿ-ಸ್ವಪ್ನ-ಶೀಲಸ್ಯ ಜಾಗ್ರತಃ ನ ಏವ ಚ ಅರ್ಜುನ ॥ 6-16 ॥

ಹೇ ಅರ್ಜುನ! ಅತಿ ಅಶ್ನತಃ ತು ನ ಯೋಗಃ ಅಸ್ತಿ, ಏಕಾಂತಂ ಅನಶ್ನತಃ ಚ ನ,
ಅತಿ-ಸ್ವಪ್ನ-ಶೀಲಸ್ಯ ಚ ನ, ಜಾಗ್ರತಃ ಚ ನ ಏವ ।

ಯುಕ್ತಾಹಾರವಿಹಾರಸ್ಯ ಯುಕ್ತಚೇಷ್ಟಸ್ಯ ಕರ್ಮಸು ।
ಯುಕ್ತಸ್ವಪ್ನಾವಬೋಧಸ್ಯ ಯೋಗೋ ಭವತಿ ದುಃಖಹಾ ॥ 6-17 ॥

ಯುಕ್ತ-ಆಹಾರ-ವಿಹಾರಸ್ಯ ಯುಕ್ತ-ಚೇಷ್ಟಸ್ಯ ಕರ್ಮಸು ।
ಯುಕ್ತ-ಸ್ವಪ್ನ-ಅವಬೋಧಸ್ಯ ಯೋಗಃ ಭವತಿ ದುಃಖಹಾ ॥ 6-17 ॥

ಯುಕ್ತ-ಆಹಾರ-ವಿಹಾರಸ್ಯ, ಕರ್ಮಸು ಯುಕ್ತ-ಚೇಷ್ಟಸ್ಯ,
ಯುಕ್ತ-ಸ್ವಪ್ನ-ಅವಬೋಧಸ್ಯ ಯೋಗಃ ದುಃಖಹಾ ಭವತಿ ।

ಯದಾ ವಿನಿಯತಂ ಚಿತ್ತಮಾತ್ಮನ್ಯೇವಾವತಿಷ್ಠತೇ ।
ನಿಃಸ್ಪೃಹಃ ಸರ್ವಕಾಮೇಭ್ಯೋ ಯುಕ್ತ ಇತ್ಯುಚ್ಯತೇ ತದಾ ॥ 6-18 ॥

ಯದಾ ವಿನಿಯತಂ ಚಿತ್ತಂ ಆತ್ಮನಿ ಏವ ಅವತಿಷ್ಠತೇ ।
ನಿಃಸ್ಪೃಹಃ ಸರ್ವ-ಕಾಮೇಭ್ಯಃ ಯುಕ್ತಃ ಇತಿ ಉಚ್ಯತೇ ತದಾ ॥ 6-18 ॥

ಯದಾ ವಿನಿಯತಂ ಚಿತ್ತಂ ಆತ್ಮನಿ ಏವ ಅವತಿಷ್ಠತೇ,
ಸರ್ವ-ಕಾಮೇಭ್ಯಃ ನಿಃಸ್ಪೃಹಃ ತದಾ ಯುಕ್ತಃ ಇತಿ ಉಚ್ಯತೇ ।

ಯಥಾ ದೀಪೋ ನಿವಾತಸ್ಥೋ ನೇಂಗತೇ ಸೋಪಮಾ ಸ್ಮೃತಾ ।
ಯೋಗಿನೋ ಯತಚಿತ್ತಸ್ಯ ಯುಂಜತೋ ಯೋಗಮಾತ್ಮನಃ ॥ 6-19 ॥

ಯಥಾ ದೀಪಃ ನಿವಾತಸ್ಥಃ ನೇಂಗತೇ ಸೋಪಮಾ ಸ್ಮೃತಾ ।
ಯೋಗಿನಃ ಯತ-ಚಿತ್ತಸ್ಯ ಯುಂಜತಃ ಯೋಗಂ ಆತ್ಮನಃ ॥ 6-19 ॥

ಯಥಾ ನಿವಾತಸ್ಥಃ ದೀಪಃ ನ ಇಂಗತೇ ಸಾ ಉಪಮಾ, ಆತ್ಮನಃ ಯೋಗಂ
ಯುಂಜತಃ ಯತ-ಚಿತ್ತಸ್ಯ ಯೋಗಿನಃ, ಸ್ಮೃತಾ ।

ಯತ್ರೋಪರಮತೇ ಚಿತ್ತಂ ನಿರುದ್ಧಂ ಯೋಗಸೇವಯಾ ।
ಯತ್ರ ಚೈವಾತ್ಮನಾತ್ಮಾನಂ ಪಶ್ಯನ್ನಾತ್ಮನಿ ತುಷ್ಯತಿ ॥ 6-20 ॥

ಸುಖಮಾತ್ಯಂತಿಕಂ ಯತ್ತದ್ ಬುದ್ಧಿಗ್ರಾಹ್ಯಮತೀಂದ್ರಿಯಂ ।
ವೇತ್ತಿ ಯತ್ರ ನ ಚೈವಾಯಂ ಸ್ಥಿತಶ್ಚಲತಿ ತತ್ತ್ವತಃ ॥ 6-21 ॥

ಯಂ ಲಬ್ಧ್ವಾ ಚಾಪರಂ ಲಾಭಂ ಮನ್ಯತೇ ನಾಧಿಕಂ ತತಃ ।
ಯಸ್ಮಿನ್ಸ್ಥಿತೋ ನ ದುಃಖೇನ ಗುರುಣಾಪಿ ವಿಚಾಲ್ಯತೇ ॥ 6-22 ॥

ತಂ ವಿದ್ಯಾದ್ ದುಃಖಸಂಯೋಗವಿಯೋಗಂ ಯೋಗಸಂಜ್ಞಿತಂ ।
ಸ ನಿಶ್ಚಯೇನ ಯೋಕ್ತವ್ಯೋ ಯೋಗೋಽನಿರ್ವಿಣ್ಣಚೇತಸಾ ॥ 6-23 ॥

ಯತ್ರ ಉಪರಮತೇ ಚಿತ್ತಂ ನಿರುದ್ಧಂ ಯೋಗ-ಸೇವಯಾ ।
ಯತ್ರ ಚ ಏವ ಆತ್ಮನಾ ಆತ್ಮಾನಂ ಪಶ್ಯನ್ ಆತ್ಮನಿ ತುಷ್ಯತಿ ॥ 6-20 ॥

ಸುಖಂ ಆತ್ಯಂತಿಕಂ ಯತ್ ತತ್ ಬುದ್ಧಿ-ಗ್ರಾಹ್ಯಂ-ಅತೀಂದ್ರಿಯಂ ।
ವೇತ್ತಿ ಯತ್ರ ನ ಚ ಏವ ಅಯಂ ಸ್ಥಿತಃ ಚಲತಿ ತತ್ತ್ವತಃ ॥ 6-21 ॥

ಯಂ ಲಬ್ಧ್ವಾ ಚ ಅಪರಂ ಲಾಭಂ ಮನ್ಯತೇ ನ ಅಧಿಕಂ ತತಃ ।
ಯಸ್ಮಿನ್ ಸ್ಥಿತಃ ನ ದುಃಖೇನ ಗುರುಣಾ ಅಪಿ ವಿಚಾಲ್ಯತೇ ॥ 6-22 ॥

ತಂ ವಿದ್ಯಾತ್ ದುಃಖ-ಸಂಯೋಗ-ವಿಯೋಗಂ ಯೋಗ-ಸಂಜ್ಞಿತಂ ।
ಸಃ ನಿಶ್ಚಯೇನ ಯೋಕ್ತವ್ಯಃ ಯೋಗಃ ಅನಿರ್ವಿಣ್ಣ-ಚೇತಸಾ ॥ 6-23 ॥

ಯೋಗ-ಸೇವಯಾ ನಿರುದ್ಧಂ ಚಿತ್ತಂ ಯತ್ರ ಉಪರಮತೇ,
ಚ ಏವ ಯತ್ರ ಆತ್ಮನಾ ಆತ್ಮಾನಂ ಪಶ್ಯನ್ ಆತ್ಮನಿ ತುಷ್ಯತಿ,
ಯತ್ರ ಯತ್ ತತ್ ಬುದ್ಧಿ-ಗ್ರಾಹ್ಯಂ-ಅತೀಂದ್ರಿಯಂ ಆತ್ಯಂತಿಕಂ
ಸುಖಂ ವೇತ್ತಿ, (ಯತ್ರ) ಚ ಸ್ಥಿತಃ ಅಯಂ ತತ್ತ್ವತಃ ನ ಏವ ಚಲತಿ,
ಯಂ ಚ ಲಬ್ಧ್ವಾ, ತತಃ ಅಧಿಕಂ ಅಪರಂ ಲಾಭಂ ನ ಮನ್ಯತೇ,
ಯಸ್ಮಿನ್ ಸ್ಥಿತಃ ಗುರುಣಾ ಅಪಿ ದುಃಖೇನ ನ ವಿಚಾಲ್ಯತೇ,
ತಂ ದುಃಖ-ಸಂಯೋಗ-ವಿಯೋಗಂ ಯೋಗ-ಸಂಜ್ಞಿತಂ ವಿದ್ಯಾತ್,
ಸಃ ಯೋಗಃ ಅನಿರ್ವಿಣ್ಣ-ಚೇತಸಾ ನಿಶ್ಚಯೇನ ಯೋಕ್ತವ್ಯಃ ।

ಸಂಕಲ್ಪಪ್ರಭವಾನ್ಕಾಮಾಂಸ್ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಸರ್ವಾನಶೇಷತಃ ।
ಮನಸೈವೇಂದ್ರಿಯಗ್ರಾಮಂ ವಿನಿಯಮ್ಯ ಸಮಂತತಃ ॥ 6-24 ॥

ಸಂಕಲ್ಪ-ಪ್ರಭವಾನ್ ಕಾಮಾನ್ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಸರ್ವಾನ್ ಅಶೇಷತಃ ।
ಮನಸಾ ಏವ ಇಂದ್ರಿಯ-ಗ್ರಾಮಂ ವಿನಿಯಮ್ಯ ಸಮಂತತಃ ॥ 6-24 ॥

ಸಂಕಲ್ಪ-ಪ್ರಭವಾನ್ ಸರ್ವಾನ್ ಕಾಮಾನ್ ಅಶೇಷತಃ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ,
ಮನಸಾ ಏವ ಇಂದ್ರಿಯ-ಗ್ರಾಮಂ ಸಮಂತತಃ ವಿನಿಯಮ್ಯ,

ಶನೈಃ ಶನೈರುಪರಮೇದ್ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಧೃತಿಗೃಹೀತಯಾ ।
ಆತ್ಮಸಂಸ್ಥಂ ಮನಃ ಕೃತ್ವಾ ನ ಕಿಂಚಿದಪಿ ಚಿಂತಯೇತ್ ॥ 6-25 ॥

ಶನೈಃ ಶನೈಃ ಉಪರಮೇತ್ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಧೃತಿ-ಗೃಹೀತಯಾ ।
ಆತ್ಮ-ಸಂಸ್ಥಂ ಮನಃ ಕೃತ್ವಾ ನ ಕಿಂಚಿತ್ ಅಪಿ ಚಿಂತಯೇತ್ ॥ 6-25 ॥

ಧೃತಿ-ಗೃಹೀತಯಾ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಶನೈಃ ಶನೈಃ ಉಪರಮೇತ್, ಮನಃ
ಆತ್ಮ-ಸಂಸ್ಥಂ ಕೃತ್ವಾ, ಕಿಂಚಿತ್ ಅಪಿ ನ ಚಿಂತಯೇತ್ ।

ಯತೋ ಯತೋ ನಿಶ್ಚರತಿ ಮನಶ್ಚಂಚಲಮಸ್ಥಿರಂ ।
ತತಸ್ತತೋ ನಿಯಮ್ಯೈತದಾತ್ಮನ್ಯೇವ ವಶಂ ನಯೇತ್ ॥ 6-26 ॥

ಯತಃ ಯತಃ ನಿಶ್ಚರತಿ ಮನಃ ಚಂಚಲಂ ಅಸ್ಥಿರಂ ।
ತತಃ ತತಃ ನಿಯಮ್ಯ ಏತತ್ ಆತ್ಮನಿ ಏವ ವಶಂ ನಯೇತ್ ॥ 6-26 ॥

ಚಂಚಲಂ ಅಸ್ಥಿರಂ ಮನಃ ಯತಃ ಯತಃ ನಿಶ್ಚರತಿ, ತತಃ ತತಃ
ಏತತ್ ನಿಯಮ್ಯ ಆತ್ಮನಿ ಏವ ವಶಂ ನಯೇತ್ ।

ಪ್ರಶಾಂತಮನಸಂ ಹ್ಯೇನಂ ಯೋಗಿನಂ ಸುಖಮುತ್ತಮಂ ।
ಉಪೈತಿ ಶಾಂತರಜಸಂ ಬ್ರಹ್ಮಭೂತಮಕಲ್ಮಷಂ ॥ 6-27 ॥

ಪ್ರಶಾಂತ-ಮನಸಂ ಹಿ ಏನಂ ಯೋಗಿನಂ ಸುಖಂ ಉತ್ತಮಂ ।
ಉಪೈತಿ ಶಾಂತ-ರಜಸಂ ಬ್ರಹ್ಮ-ಭೂತಂ ಅಕಲ್ಮಷಂ ॥ 6-27 ॥

ಪ್ರಶಾಂತ-ಮನಸಂ ಶಾಂತ-ರಜಸಂ ಅಕಲ್ಮಷಂ ಬ್ರಹ್ಮ-ಭೂತಂ
ಏನಂ ಯೋಗಿನಂ ಹಿ ಉತ್ತಮಂ ಸುಖಂ ಉಪೈತಿ ।

ಯುಂಜನ್ನೇವಂ ಸದಾತ್ಮಾನಂ ಯೋಗೀ ವಿಗತಕಲ್ಮಷಃ ।
ಸುಖೇನ ಬ್ರಹ್ಮಸಂಸ್ಪರ್ಶಮತ್ಯಂತಂ ಸುಖಮಶ್ನುತೇ ॥ 6-28 ॥

ಯುಂಜನ್ ಏವಂ ಸದಾ ಆತ್ಮಾನಂ ಯೋಗೀ ವಿಗತ-ಕಲ್ಮಷಃ ।
ಸುಖೇನ ಬ್ರಹ್ಮ-ಸಂಸ್ಪರ್ಶಂ ಅತ್ಯಂತಂ ಸುಖಂ ಅಶ್ನುತೇ ॥ 6-28 ॥

ಏವಂ ಸದಾ ಆತ್ಮಾನಂ ಯುಂಜನ್ ಯೋಗೀ ವಿಗತ-ಕಲ್ಮಷಃ
ಬ್ರಹ್ಮ-ಸಂಸ್ಪರ್ಶಂ ಅತ್ಯಂತಂ ಸುಖಂ ಸುಖೇನ ಅಶ್ನುತೇ ।
ಸರ್ವಭೂತಸ್ಥಮಾತ್ಮಾನಂ ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ಚಾತ್ಮನಿ ।
ಈಕ್ಷತೇ ಯೋಗಯುಕ್ತಾತ್ಮಾ ಸರ್ವತ್ರ ಸಮದರ್ಶನಃ ॥ 6-29 ॥

ಸರ್ವ-ಭೂತಸ್ಥಂ ಆತ್ಮಾನಂ ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಿ ಚ ಆತ್ಮನಿ ।
ಈಕ್ಷತೇ ಯೋಗ-ಯುಕ್ತ-ಆತ್ಮಾ ಸರ್ವತ್ರ ಸಮ-ದರ್ಶನಃ ॥ 6-29 ॥

ಯೋಗ-ಯುಕ್ತ-ಆತ್ಮಾ ಸರ್ವತ್ರ ಸಮ-ದರ್ಶನಃ, ಆತ್ಮಾನಂ
ಸರ್ವ-ಭೂತಸ್ಥಂ ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಿ ಚ ಆತ್ಮನಿ ಈಕ್ಷತೇ ।

ಯೋ ಮಾಂ ಪಶ್ಯತಿ ಸರ್ವತ್ರ ಸರ್ವಂ ಚ ಮಯಿ ಪಶ್ಯತಿ ।
ತಸ್ಯಾಹಂ ನ ಪ್ರಣಶ್ಯಾಮಿ ಸ ಚ ಮೇ ನ ಪ್ರಣಶ್ಯತಿ ॥ 6-30 ॥

ಯೋ ಮಾಂ ಪಶ್ಯತಿ ಸರ್ವತ್ರ ಸರ್ವಂ ಚ ಮಯಿ ಪಶ್ಯತಿ ।
ತಸ್ಯ ಅಹಂ ನ ಪ್ರಣಶ್ಯಾಮಿ ಸಃ ಚ ಮೇ ನ ಪ್ರಣಶ್ಯತಿ ॥ 6-30 ॥

ಯಃ ಮಾಂ ಸರ್ವತ್ರ ಪಶ್ಯತಿ, ಸರ್ವಂ ಚ ಮಯಿ ಪಶ್ಯತಿ,
ತಸ್ಯ ಅಹಂ ನ ಪ್ರಣಶ್ಯಾಮಿ, ಸಃ ಚ ಮೇ ನ ಪ್ರಣಶ್ಯತಿ ।

ಸರ್ವಭೂತಸ್ಥಿತಂ ಯೋ ಮಾಂ ಭಜತ್ಯೇಕತ್ವಮಾಸ್ಥಿತಃ ।
ಸರ್ವಥಾ ವರ್ತಮಾನೋಽಪಿ ಸ ಯೋಗೀ ಮಯಿ ವರ್ತತೇ ॥ 6-31 ॥

ಸರ್ವ-ಭೂತ-ಸ್ಥಿತಂ ಯಃ ಮಾಂ ಭಜತಿ ಏಕತ್ವಂ ಆಸ್ಥಿತಃ ।
ಸರ್ವಥಾ ವರ್ತಮಾನಃ ಅಪಿ ಸಃ ಯೋಗೀ ಮಯಿ ವರ್ತತೇ ॥ 6-31 ॥

ಯಃ ಏಕತ್ವಂ ಆಸ್ಥಿತಃ ಸರ್ವ-ಭೂತ-ಸ್ಥಿತಂ ಮಾಂ ಭಜತಿ,
ಸಃ ಯೋಗೀ ಸರ್ವಥಾ ವರ್ತಮಾನಃ ಅಪಿ, ಮಯಿ ವರ್ತತೇ ।

ಆತ್ಮೌಪಮ್ಯೇನ ಸರ್ವತ್ರ ಸಮಂ ಪಶ್ಯತಿ ಯೋಽರ್ಜುನ ।
ಸುಖಂ ವಾ ಯದಿ ವಾ ದುಃಖಂ ಸ ಯೋಗೀ ಪರಮೋ ಮತಃ ॥ 6-32 ॥

ಆತ್ಮಾ-ಉಪಮ್ಯೇನ ಸರ್ವತ್ರ ಸಮಂ ಪಶ್ಯತಿ ಯಃ ಅರ್ಜುನ ।
ಸುಖಂ ವಾ ಯದಿ ವಾ ದುಃಖಂ ಸಃ ಯೋಗೀ ಪರಮಃ ಮತಃ ॥ 6-32 ॥

ಹೇ ಅರ್ಜುನ! ಯಃ ಆತ್ಮಾ-ಉಪಮ್ಯೇನ ಸರ್ವತ್ರ ಸುಖಂ ವಾ ಯದಿ ವಾ ದುಃಖಂ
ಸಮಂ ಪಶ್ಯತಿ, ಸಃ ಯೋಗೀ ಪರಮಃ ಮತಃ ।

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ಯೋಽಯಂ ಯೋಗಸ್ತ್ವಯಾ ಪ್ರೋಕ್ತಃ ಸಾಮ್ಯೇನ ಮಧುಸೂದನ ।
ಏತಸ್ಯಾಹಂ ನ ಪಶ್ಯಾಮಿ ಚಂಚಲತ್ವಾತ್ಸ್ಥಿತಿಂ ಸ್ಥಿರಾಂ ॥ 6-33 ॥

ಯಃ ಅಯಂ ಯೋಗಃ ತ್ವಯಾ ಪ್ರೋಕ್ತಃ ಸಾಮ್ಯೇನ ಮಧುಸೂದನ ।
ಏತಸ್ಯ ಅಹಂ ನ ಪಶ್ಯಾಮಿ ಚಂಚಲತ್ವಾತ್ ಸ್ಥಿತಿಂ ಸ್ಥಿರಾಂ ॥ 6-33

ಹೇ ಮಧುಸೂದನ! ಯಃ ಅಯಂ ಯೋಗಃ ತ್ವಯಾ ಸಾಮ್ಯೇನ ಪ್ರೋಕ್ತಃ, ಏತಸ್ಯ
ಸ್ಥಿರಾಂ ಸ್ಥಿತಿಂ ಚಂಚಲತ್ವಾತ್ ಅಹಂ ನ ಪಶ್ಯಾಮಿ ।

ಚಂಚಲಂ ಹಿ ಮನಃ ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಮಾಥಿ ಬಲವದ್ ದೃಢಂ ।
ತಸ್ಯಾಹಂ ನಿಗ್ರಹಂ ಮನ್ಯೇ ವಾಯೋರಿವ ಸುದುಷ್ಕರಂ ॥ 6-34 ॥

ಚಂಚಲಂ ಹಿ ಮನಃ ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಮಾಥಿ ಬಲವತ್ ದೃಢಂ ।
ತಸ್ಯ ಅಹಂ ನಿಗ್ರಹಂ ಮನ್ಯೇ ವಾಯೋಃ ಇವ ಸುದುಷ್ಕರಂ ॥ 6-34 ॥

ಹೇ ಕೃಷ್ಣ! ಮನಃ ಬಲವತ್ ದೃಢಂ ಚಂಚಲಂ ಪ್ರಮಾಥಿ,
ಅಹಂ ಹಿ ತಸ್ಯ ನಿಗ್ರಹಂ ವಾಯೋಃ ಇವ, ಸುದುಷ್ಕರಂ ಮನ್ಯೇ ।

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಅಸಂಶಯಂ ಮಹಾಬಾಹೋ ಮನೋ ದುರ್ನಿಗ್ರಹಂ ಚಲಂ ।
ಅಭ್ಯಾಸೇನ ತು ಕೌಂತೇಯ ವೈರಾಗ್ಯೇಣ ಚ ಗೃಹ್ಯತೇ ॥ 6-35 ॥

ಅಸಂಶಯಂ ಮಹಾಬಾಹೋ ಮನಃ ದುರ್ನಿಗ್ರಹಂ ಚಲಂ ।
ಅಭ್ಯಾಸೇನ ತು ಕೌಂತೇಯ ವೈರಾಗ್ಯೇಣ ಚ ಗೃಹ್ಯತೇ ॥ 6-35 ॥

ಹೇ ಮಹಾಬಾಹೋ! ಮನಃ ಅಸಂಶಯಂ ಚಲಂ ದುರ್ನಿಗ್ರಹಂ,
ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! (ತತ್) ತು ಅಭ್ಯಾಸೇನ ವೈರಾಗ್ಯೇಣ ಚ ಗೃಹ್ಯತೇ ।

ಅಸಂಯತಾತ್ಮನಾ ಯೋಗೋ ದುಷ್ಪ್ರಾಪ ಇತಿ ಮೇ ಮತಿಃ ।
ವಶ್ಯಾತ್ಮನಾ ತು ಯತತಾ ಶಕ್ಯೋಽವಾಪ್ತುಮುಪಾಯತಃ ॥ 6-36 ॥

ಅಸಂಯತ-ಆತ್ಮನಾ ಯೋಗಃ ದುಷ್ಪ್ರಾಪಃ ಇತಿ ಮೇ ಮತಿಃ ।
ವಶ್ಯ-ಆತ್ಮನಾ ತು ಯತತಾ ಶಕ್ಯಃ ಅವಾಪ್ತುಂ ಉಪಾಯತಃ ॥ 6-36 ॥

ಅಸಂಯತ-ಆತ್ಮನಾ ಯೋಗಃ ದುಷ್ಪ್ರಾಪಃ, ವಶ್ಯ-ಆತ್ಮನಾ ಯತತಾ
ತು ಉಪಾಯತಃ ಅವಾಪ್ತುಂ ಶಕ್ಯಃ, ಇತಿ ಮೇ ಮತಿಃ ।

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ಅಯತಿಃ ಶ್ರದ್ಧಯೋಪೇತೋ ಯೋಗಾಚ್ಚಲಿತಮಾನಸಃ ।
ಅಪ್ರಾಪ್ಯ ಯೋಗಸಂಸಿದ್ಧಿಂ ಕಾಂ ಗತಿಂ ಕೃಷ್ಣ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 6-37 ॥

ಅಯತಿಃ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಉಪೇತಃ ಯೋಗಾತ್ ಚಲಿತ-ಮಾನಸಃ ।
ಅಪ್ರಾಪ್ಯ ಯೋಗ-ಸಂಸಿದ್ಧಿಂ ಕಾಂ ಗತಿಂ ಕೃಷ್ಣ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 6-37 ॥

ಹೇ ಕೃಷ್ಣ! ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಉಪೇತಃ ಅಯತಿಃ, ಯೋಗಾತ್ ಚಲಿತ-ಮಾನಸಃ,
ಯೋಗ-ಸಂಸಿದ್ಧಿಂ ಅಪ್ರಾಪ್ಯ, ಕಾಂ ಗತಿಂ ಗಚ್ಛತಿ?

ಕಚ್ಚಿನ್ನೋಭಯವಿಭ್ರಷ್ಟಶ್ಛಿನ್ನಾಭ್ರಮಿವ ನಶ್ಯತಿ ।
ಅಪ್ರತಿಷ್ಠೋ ಮಹಾಬಾಹೋ ವಿಮೂಢೋ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪಥಿ ॥ 6-38 ॥

ಕಚ್ಚಿತ್ ನ ಉಭಯ-ವಿಭ್ರಷ್ಟಃ ಛಿನ್ನ-ಅಭ್ರಂ ಇವ ನಶ್ಯತಿ ।
ಅಪ್ರತಿಷ್ಠಃ ಮಹಾಬಾಹೋ ವಿಮೂಢಃ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪಥಿ ॥ 6-38 ॥

ಹೇ ಮಹಾಬಾಹೋ! ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಪಥಿ ಅಪ್ರತಿಷ್ಠಃ ವಿಮೂಢಃ ಉಭಯ-ವಿಭ್ರಷ್ಟಃ
ಛಿನ್ನ-ಅಭ್ರಂ ಇವ ನ ನಶ್ಯತಿ ಕಚ್ಚಿತ್?

ಏತನ್ಮೇ ಸಂಶಯಂ ಕೃಷ್ಣ ಛೇತ್ತುಮರ್ಹಸ್ಯಶೇಷತಃ ।
ತ್ವದನ್ಯಃ ಸಂಶಯಸ್ಯಾಸ್ಯ ಛೇತ್ತಾ ನ ಹ್ಯುಪಪದ್ಯತೇ ॥ 6-39 ॥

ಏತತ್ ಮೇ ಸಂಶಯಂ ಕೃಷ್ಣ ಛೇತ್ತುಂ ಅರ್ಹಸಿ ಅಶೇಷತಃ ।
ತ್ವತ್ ಅನ್ಯಃ ಸಂಶಯಸ್ಯ ಅಸ್ಯ ಛೇತ್ತಾ ನ ಹಿ ಉಪಪದ್ಯತೇ ॥ 6-39 ॥

ಹೇ ಕೃಷ್ಣ! ಮೇ ಏತತ್ ಸಂಶಯಂ ಅಶೇಷತಃ ಛೇತ್ತುಂ ಅರ್ಹಸಿ;
ಹಿ ತ್ವತ್ ಅನ್ಯಃ ಅಸ್ಯ ಸಂಶಯಸ್ಯ ಛೇತ್ತಾ ನ ಉಪಪದ್ಯತೇ ।

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಪಾರ್ಥ ನೈವೇಹ ನಾಮುತ್ರ ವಿನಾಶಸ್ತಸ್ಯ ವಿದ್ಯತೇ ।
ನ ಹಿ ಕಲ್ಯಾಣಕೃತ್ಕಶ್ಚಿದ್ ದುರ್ಗತಿಂ ತಾತ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 6-40 ॥

ಪಾರ್ಥ ನ ಏವ ಇಹ ನ ಅಮುತ್ರ ವಿನಾಶಃ ತಸ್ಯ ವಿದ್ಯತೇ ।
ನ ಹಿ ಕಲ್ಯಾಣ-ಕೃತ್ ಕಶ್ಚಿತ್ ದುರ್ಗತಿಂ ತಾತ ಗಚ್ಛತಿ ॥ 6-40 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ನ ಇಹ ನ ಏವ (ಚ) ಅಮುತ್ರ ತಸ್ಯ ವಿನಾಶಃ ವಿದ್ಯತೇ ।
ಹೇ ತಾತ! ಹಿ ಕಶ್ಚಿತ್ ಕಲ್ಯಾಣ-ಕೃತ್ ದುರ್ಗತಿಂ ನ ಗಚ್ಛತಿ ।

ಪ್ರಾಪ್ಯ ಪುಣ್ಯಕೃತಾಂ ಲೋಕಾನುಷಿತ್ವಾ ಶಾಶ್ವತೀಃ ಸಮಾಃ ।
ಶುಚೀನಾಂ ಶ್ರೀಮತಾಂ ಗೇಹೇ ಯೋಗಭ್ರಷ್ಟೋಽಭಿಜಾಯತೇ ॥ 6-41 ॥

ಪ್ರಾಪ್ಯ ಪುಣ್ಯ-ಕೃತಾಂ ಲೋಕಾನ್ ಉಷಿತ್ವಾ ಶಾಶ್ವತೀಃ ಸಮಾಃ ।
ಶುಚೀನಾಂ ಶ್ರೀಮತಾಂ ಗೇಹೇ ಯೋಗ-ಭ್ರಷ್ಟಃ ಅಭಿಜಾಯತೇ ॥ 6-41 ॥

ಯೋಗ-ಭ್ರಷ್ಟಃ ಪುಣ್ಯ-ಕೃತಾಂ ಲೋಕಾನ್ ಪ್ರಾಪ್ಯ, (ತತ್ರ)
ಶಾಶ್ವತೀಃ ಸಮಾಃ ಉಷಿತ್ವಾ, ಶುಚೀನಾಂ ಶ್ರೀಮತಾಂ ಗೇಹೇ ಅಭಿಜಾಯತೇ ।

ಅಥವಾ ಯೋಗಿನಾಮೇವ ಕುಲೇ ಭವತಿ ಧೀಮತಾಂ ।
ಏತದ್ಧಿ ದುರ್ಲಭತರಂ ಲೋಕೇ ಜನ್ಮ ಯದೀದೃಶಂ ॥ 6-42 ॥

ಅಥವಾ ಯೋಗಿನಾಂ ಏವ ಕುಲೇ ಭವತಿ ಧೀಮತಾಂ ।
ಏತತ್ ಹಿ ದುರ್ಲಭತರಂ ಲೋಕೇ ಜನ್ಮ ಯತ್ ಈದೃಶಂ ॥ 6-42 ॥

ಅಥವಾ ಧೀಮತಾಂ ಯೋಗಿನಾಂ ಏವ ಕುಲೇ ಭವತಿ, ಯತ್ ಏತತ್
ಈದೃಶಂ ಜನ್ಮ ಲೋಕೇ ದುರ್ಲಭತರಂ ಹಿ ।

ತತ್ರ ತಂ ಬುದ್ಧಿಸಂಯೋಗಂ ಲಭತೇ ಪೌರ್ವದೇಹಿಕಂ ।
ಯತತೇ ಚ ತತೋ ಭೂಯಃ ಸಂಸಿದ್ಧೌ ಕುರುನಂದನ ॥ 6-43 ॥

ತತ್ರ ತಂ ಬುದ್ಧಿ-ಸಂಯೋಗಂ ಲಭತೇ ಪೌರ್ವ-ದೇಹಿಕಂ ।
ಯತತೇ ಚ ತತಃ ಭೂಯಃ ಸಂಸಿದ್ಧೌ ಕುರುನಂದನ ॥ 6-43 ॥

ಹೇ ಕುರುನಂದನ! (ಸಃ) ತತ್ರ ತಂ ಪೌರ್ವ-ದೇಹಿಕಂ ಬುದ್ಧಿ-ಸಂಯೋಗಂ
ಲಭತೇ, ತತಃ ಚ ಭೂಯಃ ಸಂಸಿದ್ಧೌ ಯತತೇ ।

ಪೂರ್ವಾಭ್ಯಾಸೇನ ತೇನೈವ ಹ್ರಿಯತೇ ಹ್ಯವಶೋಽಪಿ ಸಃ ।
ಜಿಜ್ಞಾಸುರಪಿ ಯೋಗಸ್ಯ ಶಬ್ದಬ್ರಹ್ಮಾತಿವರ್ತತೇ ॥ 6-44 ॥

ಪೂರ್ವ-ಅಭ್ಯಾಸೇನ ತೇನ ಏವ ಹ್ರಿಯತೇ ಹಿ ಅವಶಃ ಅಪಿ ಸಃ ।
ಜಿಜ್ಞಾಸುಃ ಅಪಿ ಯೋಗಸ್ಯ ಶಬ್ದ-ಬ್ರಹ್ಮ ಅತಿವರ್ತತೇ ॥ 6-44 ॥

ತೇನ ಏವ ಪೂರ್ವ-ಅಭ್ಯಾಸೇನ ಸಃ ಅವಶಃ ಅಪಿ ಹ್ರಿಯತೇ, ಹಿ
ಯೋಗಸ್ಯ ಜಿಜ್ಞಾಸುಃ ಅಪಿ ಶಬ್ದ-ಬ್ರಹ್ಮ ಅತಿವರ್ತತೇ ।

ಪ್ರಯತ್ನಾದ್ಯತಮಾನಸ್ತು ಯೋಗೀ ಸಂಶುದ್ಧಕಿಲ್ಬಿಷಃ ।
ಅನೇಕಜನ್ಮಸಂಸಿದ್ಧಸ್ತತೋ ಯಾತಿ ಪರಾಂ ಗತಿಂ ॥ 6-45 ॥

ಪ್ರಯತ್ನಾತ್ ಯತಮಾನಃ ತು ಯೋಗೀ ಸಂಶುದ್ಧ-ಕಿಲ್ಬಿಷಃ ।
ಅನೇಕ-ಜನ್ಮ-ಸಂಸಿದ್ಧಃ ತತಃ ಯಾತಿ ಪರಾಂ ಗತಿಂ ॥ 6-45 ॥

ತತಃ ಪ್ರಯತ್ನಾತ್ ಯತಮಾನಃ ಸಂಶುದ್ಧ-ಕಿಲ್ಬಿಷಃ ಯೋಗೀ ತು
ಅನೇಕ-ಜನ್ಮ-ಸಂಸಿದ್ಧಃ ಪರಾಂ ಗತಿಂ ಯಾತಿ ।

ತಪಸ್ವಿಭ್ಯೋಽಧಿಕೋ ಯೋಗೀ ಜ್ಞಾನಿಭ್ಯೋಽಪಿ ಮತೋಽಧಿಕಃ ।
ಕರ್ಮಿಭ್ಯಶ್ಚಾಧಿಕೋ ಯೋಗೀ ತಸ್ಮಾದ್ಯೋಗೀ ಭವಾರ್ಜುನ ॥ 6-46 ॥

ತಪಸ್ವಿಭ್ಯಃ ಅಧಿಕಃ ಯೋಗೀ ಜ್ಞಾನಿಭ್ಯಃ ಅಪಿ ಮತಃ ಅಧಿಕಃ ।
ಕರ್ಮಿಭ್ಯಃ ಚ ಅಧಿಕಃ ಯೋಗೀ ತಸ್ಮಾತ್ ಯೋಗೀ ಭವ ಅರ್ಜುನ ॥ 6-46 ॥

ಯೋಗೀ ತಪಸ್ವಿಭ್ಯಃ ಅಧಿಕಃ, ಜ್ಞಾನಿಭ್ಯಃ ಅಪಿ ಚ ಅಧಿಕಃ ಮತಃ,
ಯೋಗೀ ಕರ್ಮಿಭ್ಯಃ (ಚ) ಅಧಿಕಃ, ತಸ್ಮಾತ್ ಹೇ ಅರ್ಜುನ!
(ತ್ವಂ) ಯೋಗೀ ಭವ ।

ಯೋಗಿನಾಮಪಿ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಮದ್ಗತೇನಾಂತರಾತ್ಮನಾ ।
ಶ್ರದ್ಧಾವಾನ್ಭಜತೇ ಯೋ ಮಾಂ ಸ ಮೇ ಯುಕ್ತತಮೋ ಮತಃ ॥ 6-47 ॥

ಯೋಗಿನಾಂ ಅಪಿ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಮತ್ ಗತೇನ ಅಂತರ-ಆತ್ಮನಾ ।
ಶ್ರದ್ಧಾವಾನ್ ಭಜತೇ ಯಃ ಮಾಂ ಸಃ ಮೇ ಯುಕ್ತತಮಃ ಮತಃ ॥ 6-47 ॥

ಸರ್ವೇಷಾಂ ಅಪಿ ಯೋಗಿನಾಂ ಯಃ ಶ್ರದ್ಧಾವಾನ್, ಮತ್ ಗತೇನ
ಅಂತರ-ಆತ್ಮನಾ ಮಾಂ ಭಜತೇ, ಸಃ ಮೇ ಯುಕ್ತತಮಃ ಮತಃ ।

ಓಂ ತತ್ಸದಿತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಸೂಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಸಂವಾದೇ
ಆತ್ಮಸಂಯಮಯೋಗೋ ನಾಮ ಷಷ್ಠೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 6 ॥

ಓಂ ತತ್ ಸತ್ ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ ಭಗವತ್ ಗೀತಾಸು ಉಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮ-ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗ-ಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ-ಅರ್ಜುನ-ಸಂವಾದೇ
ಆತ್ಮ-ಸಂಯಮ-ಯೋಗಃ ನಾಮ ಷಷ್ಠಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ ॥ 6 ॥

ಅಥ ಸಪ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ । ಜ್ಞಾನವಿಜ್ಞಾನಯೋಗಃ ।
ಅಥ ಸಪ್ತಮಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ । ಜ್ಞಾನ-ವಿಜ್ಞಾನ-ಯೋಗಃ ।

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಮಯ್ಯಾಸಕ್ತಮನಾಃ ಪಾರ್ಥ ಯೋಗಂ ಯುಂಜನ್ಮದಾಶ್ರಯಃ ।
ಅಸಂಶಯಂ ಸಮಗ್ರಂ ಮಾಂ ಯಥಾ ಜ್ಞಾಸ್ಯಸಿ ತಚ್ಛೃಣು ॥ 7-1 ॥

ಮಯಿ ಆಸಕ್ತ-ಮನಾಃ ಪಾರ್ಥ ಯೋಗಂ ಯುಂಜನ್ ಮತ್ ಆಶ್ರಯಃ ।
ಅಸಂಶಯಂ ಸಮಗ್ರಂ ಮಾಂ ಯಥಾ ಜ್ಞಾಸ್ಯಸಿ ತತ್ ಶೃಣು ॥ 7-1 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಮಯಿ ಆಸಕ್ತ-ಮನಾಃ ಮತ್ ಆಶ್ರಯಃ (ತ್ವಂ) ಯೋಗಂ
ಯುಂಜನ್, ಮಾಂ ಸಮಗ್ರಂ ಯಥಾ ಅಸಂಶಯಂ ಜ್ಞಾಸ್ಯಸಿ, ತತ್ ಶೃಣು ।

ಜ್ಞಾನಂ ತೇಽಹಂ ಸವಿಜ್ಞಾನಮಿದಂ ವಕ್ಷ್ಯಾಮ್ಯಶೇಷತಃ ।
ಯಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾ ನೇಹ ಭೂಯೋಽನ್ಯಜ್ಜ್ಞಾತವ್ಯಮವಶಿಷ್ಯತೇ ॥ 7-2 ॥

ಜ್ಞಾನಂ ತೇ ಅಹಂ ಸವಿಜ್ಞಾನಂ ಇದಂ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಅಶೇಷತಃ ।
ಯತ್ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ನ ಇಹ ಭೂಯಃ ಅನ್ಯತ್ ಜ್ಞಾತವ್ಯಂ ಅವಶಿಷ್ಯತೇ ॥ 7-2 ॥

ಅಹಂ ಇದಂ ಸವಿಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞಾನಂ ತೇ ಅಶೇಷತಃ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ;
ಯತ್ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಇಹ ಭೂಯಃ ಅನ್ಯತ್ ಜ್ಞಾತವ್ಯಂ ನ ಅವಶಿಷ್ಯತೇ ।

ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ಸಹಸ್ರೇಷು ಕಶ್ಚಿದ್ಯತತಿ ಸಿದ್ಧಯೇ ।
ಯತತಾಮಪಿ ಸಿದ್ಧಾನಾಂ ಕಶ್ಚಿನ್ಮಾಂ ವೇತ್ತಿ ತತ್ತ್ವತಃ ॥ 7-3 ॥

ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ಸಹಸ್ರೇಷು ಕಶ್ಚಿತ್ ಯತತಿ ಸಿದ್ಧಯೇ ।
ಯತತಾಂ ಅಪಿ ಸಿದ್ಧಾನಾಂ ಕಶ್ಚಿತ್ ಮಾಂ ವೇತ್ತಿ ತತ್ತ್ವತಃ ॥ 7-3 ॥

ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ಸಹಸ್ರೇಷು ಕಶ್ಚಿತ್ ಸಿದ್ಧಯೇ ಯತತಿ;
ಯತತಾಂ ಸಿದ್ಧಾನಾಂ ಅಪಿ ಕಶ್ಚಿತ್ ಮಾಂ ತತ್ತ್ವತಃ ವೇತ್ತಿ ।

ಭೂಮಿರಾಪೋಽನಲೋ ವಾಯುಃ ಖಂ ಮನೋ ಬುದ್ಧಿರೇವ ಚ ।
ಅಹಂಕಾರ ಇತೀಯಂ ಮೇ ಭಿನ್ನಾ ಪ್ರಕೃತಿರಷ್ಟಧಾ ॥ 7-4 ॥

ಭೂಮಿಃ ಆಪಃ ಅನಲಃ ವಾಯುಃ ಖಂ ಮನಃ ಬುದ್ಧಿಃ ಏವ ಚ ।
ಅಹಂಕಾರಃ ಇತಿ ಇಯಂ ಮೇ ಭಿನ್ನಾ ಪ್ರಕೃತಿಃ ಅಷ್ಟಧಾ ॥ 7-4 ॥

ಭೂಮಿಃ, ಆಪಃ, ಅನಲಃ, ವಾಯುಃ, ಖಂ, ಮನಃ, ಬುದ್ಧಿಃ ಏವ ಚ
ಅಹಂಕಾರಃ ಇತಿ ಅಷ್ಟಧಾ ಭಿನ್ನಾ ಮೇ ಇಯಂ ಪ್ರಕೃತಿಃ ।

ಅಪರೇಯಮಿತಸ್ತ್ವನ್ಯಾಂ ಪ್ರಕೃತಿಂ ವಿದ್ಧಿ ಮೇ ಪರಾಂ ।
ಜೀವಭೂತಾಂ ಮಹಾಬಾಹೋ ಯಯೇದಂ ಧಾರ್ಯತೇ ಜಗತ್ ॥ 7-5 ॥

ಅಪರಾ ಇಯಂ ಇತಃ ತು ಅನ್ಯಾಂ ಪ್ರಕೃತಿಂ ವಿದ್ಧಿ ಮೇ ಪರಾಂ ।
ಜೀವ-ಭೂತಾಂ ಮಹಾಬಾಹೋ ಯಯಾ ಇದಂ ಧಾರ್ಯತೇ ಜಗತ್ ॥ 7-5 ॥

ಹೇ ಮಹಾಬಾಹೋ! ಇಯಂ ಅಪರಾ (ಪ್ರಕೃತಿಃ ಅಸ್ತಿ) ಇತಃ ತು ಅನ್ಯಾಂ
ಜೀವ-ಭೂತಾಂ ಮೇ ಪರಾಂ ಪ್ರಕೃತಿಂ ವಿದ್ಧಿ, ಯಯಾ ಇದಂ ಜಗತ್ ಧಾರ್ಯತೇ ।

ಏತದ್ಯೋನೀನಿ ಭೂತಾನಿ ಸರ್ವಾಣೀತ್ಯುಪಧಾರಯ ।
ಅಹಂ ಕೃತ್ಸ್ನಸ್ಯ ಜಗತಃ ಪ್ರಭವಃ ಪ್ರಲಯಸ್ತಥಾ ॥ 7-6 ॥

ಏತತ್ ಯೋನೀನಿ ಭೂತಾನಿ ಸರ್ವಾಣಿ ಇತಿ ಉಪಧಾರಯ ।
ಅಹಂ ಕೃತ್ಸ್ನಸ್ಯ ಜಗತಃ ಪ್ರಭವಃ ಪ್ರಲಯಃ ತಥಾ ॥ 7-6 ॥

ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನಿ ಏತತ್ ಯೋನೀನಿ ಇತಿ, ಉಪಧಾರಯ । ಅಹಂ ಕೃತ್ಸ್ನಸ್ಯ
ಜಗತಃ ಪ್ರಭವಃ ತಥಾ ಪ್ರಲಯಃ (ಅಸ್ಮಿ).

ಮತ್ತಃ ಪರತರಂ ನಾನ್ಯತ್ಕಿಂಚಿದಸ್ತಿ ಧನಂಜಯ ।
ಮಯಿ ಸರ್ವಮಿದಂ ಪ್ರೋತಂ ಸೂತ್ರೇ ಮಣಿಗಣಾ ಇವ ॥ 7-7 ॥

ಮತ್ತಃ ಪರತರಂ ನ ಅನ್ಯತ್ ಕಿಂಚಿತ್ ಅಸ್ತಿ ಧನಂಜಯ ।
ಮಯಿ ಸರ್ವಂ ಇದಂ ಪ್ರೋತಂ ಸೂತ್ರೇ ಮಣಿಗಣಾಃ ಇವ ॥ 7-7 ॥

ಹೇ ಧನಂಜಯ! ಮತ್ತಃ ಪರತರಂ ಅನ್ಯತ್ ಕಿಂಚಿತ್ ನ ಅಸ್ತಿ ।
ಸೂತ್ರೇ ಮಣಿಗಣಾಃ ಇವ ಇದಂ ಸರ್ವಂ ಮಯಿ ಪ್ರೋತಂ ।

ರಸೋಽಹಮಪ್ಸು ಕೌಂತೇಯ ಪ್ರಭಾಸ್ಮಿ ಶಶಿಸೂರ್ಯಯೋಃ ।
ಪ್ರಣವಃ ಸರ್ವವೇದೇಷು ಶಬ್ದಃ ಖೇ ಪೌರುಷಂ ನೃಷು ॥ 7-8 ॥

ರಸಃ ಅಹಂ ಅಪ್ಸು ಕೌಂತೇಯ ಪ್ರಭಾ ಅಸ್ಮಿ ಶಶಿ-ಸೂರ್ಯಯೋಃ ।
ಪ್ರಣವಃ ಸರ್ವ-ವೇದೇಷು ಶಬ್ದಃ ಖೇ ಪೌರುಷಂ ನೃಷು ॥ 7-8 ॥

ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ಅಹಂ ಅಪ್ಸು ರಸಃ, ಶಶಿ-ಸೂರ್ಯಯೋಃ ಪ್ರಭಾ,
ಸರ್ವ-ವೇದೇಷು ಪ್ರಣವಃ, ಖೇ ಶಬ್ದಃ, ನೃಷು ಪೌರುಷಂ ಅಸ್ಮಿ ।

ಪುಣ್ಯೋ ಗಂಧಃ ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ಚ ತೇಜಶ್ಚಾಸ್ಮಿ ವಿಭಾವಸೌ ।
ಜೀವನಂ ಸರ್ವಭೂತೇಷು ತಪಶ್ಚಾಸ್ಮಿ ತಪಸ್ವಿಷು ॥ 7-9 ॥

ಪುಣ್ಯಃ ಗಂಧಃ ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ಚ ತೇಜಃ ಚ ಅಸ್ಮಿ ವಿಭಾವಸೌ ।
ಜೀವನಂ ಸರ್ವ-ಭೂತೇಷು ತಪಃ ಚ ಅಸ್ಮಿ ತಪಸ್ವಿಷು ॥ 7-9 ॥

ಚ ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ಪುಣ್ಯಃ ಗಂಧಃ, ವಿಭಾವಸೌ ಚ ತೇಜಃ ಅಸ್ಮಿ;
ಸರ್ವ-ಭೂತೇಷು ಜೀವನಂ, ತಪಸ್ವಿಷು ಚ ತಪಃ ಅಸ್ಮಿ ।

ಬೀಜಂ ಮಾಂ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ವಿದ್ಧಿ ಪಾರ್ಥ ಸನಾತನಂ ।
ಬುದ್ಧಿರ್ಬುದ್ಧಿಮತಾಮಸ್ಮಿ ತೇಜಸ್ತೇಜಸ್ವಿನಾಮಹಂ ॥ 7-10 ॥

ಬೀಜಂ ಮಾಂ ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಾಂ ವಿದ್ಧಿ ಪಾರ್ಥ ಸನಾತನಂ ।
ಬುದ್ಧಿಃ ಬುದ್ಧಿಮತಾಂ ಅಸ್ಮಿ ತೇಜಃ ತೇಜಸ್ವಿನಾಂ ಅಹಂ ॥ 7-10 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಮಾಂ ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಾಂ ಸನಾತನಂ ಬೀಜಂ ವಿದ್ಧಿ,
ಅಹಂ ಬುದ್ಧಿಮತಾಂ ಬುದ್ಧಿಃ ಅಸ್ಮಿ, ತೇಜಸ್ವಿನಾಂ ತೇಜಃ ।

ಬಲಂ ಬಲವತಾಂ ಚಾಹಂ ಕಾಮರಾಗವಿವರ್ಜಿತಂ ।
ಧರ್ಮಾವಿರುದ್ಧೋ ಭೂತೇಷು ಕಾಮೋಽಸ್ಮಿ ಭರತರ್ಷಭ ॥ 7-11 ॥

ಬಲಂ ಬಲವತಾಂ ಚ ಅಹಂ ಕಾಮ-ರಾಗ-ವಿವರ್ಜಿತಂ ।
ಧರ್ಮ-ಅವಿರುದ್ಧಃ ಭೂತೇಷು ಕಾಮಃ ಅಸ್ಮಿ ಭರತರ್ಷಭ ॥ 7-11-

ಅಹಂ ಚ ಬಲವತಾಂ ಕಾಮ-ರಾಗ-ವಿವರ್ಜಿತಂ ಬಲಂ ಅಸ್ಮಿ,
ಹೇ ಭರತರ್ಷಭ! ಭೂತೇಷು ಧರ್ಮ-ಅವಿರುದ್ಧಃ ಕಾಮಃ (ಅಹಂ ಅಸ್ಮಿ).

ಯೇ ಚೈವ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಾ ಭಾವಾ ರಾಜಸಾಸ್ತಾಮಸಾಶ್ಚ ಯೇ ।
ಮತ್ತ ಏವೇತಿ ತಾನ್ವಿದ್ಧಿ ನ ತ್ವಹಂ ತೇಷು ತೇ ಮಯಿ ॥ 7-12 ॥

ಯೇ ಚ ಏವ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಾಃ ಭಾವಾಃ ರಾಜಸಾಃ ತಾಮಸಾಃ ಚ ಯೇ ।
ಮತ್ತಃ ಏವ ಇತಿ ತಾನ್ ವಿದ್ಧಿ ನ ತು ಅಹಂ ತೇಷು ತೇ ಮಯಿ ॥ 7-12 ॥

ಯೇ ಚ ಏವ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಾಃ ರಾಜಸಾಃ ತಾಮಸಾಃ ಚ ಭಾವಾಃ, ತೇ
ಮತ್ತಃ ಏವ ಇತಿ ತಾನ್ ವಿದ್ಧಿ, ಅಹಂ ತೇಷು ನ (ಅಸ್ಮಿ), ತು ತೇ ಮಯಿ (ವರ್ತಂತೇ) ।

ತ್ರಿಭಿಃ ಗುಣಮಯೈಃ ಭಾವೈಃ ಏಭಿಃ ಸರ್ವಮ್ಮ್ ಇದಂ ಜಗತ್ ।
ಮೋಹಿತಂ ನ ಅಭಿಜಾನಾತಿ ಮಾಂ ಏಭ್ಯಃ ಪರಂ ಅವ್ಯಯಂ ॥ 7-13 ॥

ತ್ರಿಭಿರ್ಗುಣಮಯೈರ್ಭಾವೈರೇಭಿಃ ಸರ್ವಮಿದಂ ಜಗತ್ ।
ಮೋಹಿತಂ ನಾಭಿಜಾನಾತಿ ಮಾಮೇಭ್ಯಃ ಪರಮವ್ಯಯಂ ॥ 7-13 ॥

ಏಭಿಃ ತ್ರಿಭಿಃ ಗುಣಮಯೈಃ ಭಾವೈಃ ಇದಂ ಸರ್ವಮ್ಮ್ ಜಗತ್ ಮೋಹಿತಂ,
(ಅತಃ) ಏಭ್ಯಃ ಪರಂ ಅವ್ಯಯಂ ಮಾಂ ನ ಅಭಿಜಾನಾತಿ ।

ದೈವೀ ಹ್ಯೇಷಾ ಗುಣಮಯೀ ಮಮ ಮಾಯಾ ದುರತ್ಯಯಾ ।
ಮಾಮೇವ ಯೇ ಪ್ರಪದ್ಯಂತೇ ಮಾಯಾಮೇತಾಂ ತರಂತಿ ತೇ ॥ 7-14 ॥

ದೈವೀ ಹಿ ಏಷಾ ಗುಣಮಯೀ ಮಮ ಮಾಯಾ ದುರತ್ಯಯಾ ।
ಮಾಂ ಏವ ಯೇ ಪ್ರಪದ್ಯಂತೇ ಮಾಯಾಂ ಏತಾಂ ತರಂತಿ ತೇ ॥ 7-14 ॥

ಏಷಾ ದೈವೀ ಗುಣಮಯೀ ಮಮ ಮಾಯಾ ಹಿ ದುರತ್ಯಯಾ । ಯೇ ಮಾಂ ಏವ
ಪ್ರಪದ್ಯಂತೇ, ತೇ ಏತಾಂ ಮಾಯಾಂ ತರಂತಿ ।

ನ ಮಾಂ ದುಷ್ಕೃತಿನೋ ಮೂಢಾಃ ಪ್ರಪದ್ಯಂತೇ ನರಾಧಮಾಃ ।
ಮಾಯಯಾಪಹೃತಜ್ಞಾನಾ ಆಸುರಂ ಭಾವಮಾಶ್ರಿತಾಃ ॥ 7-15 ॥

ನ ಮಾಂ ದುಷ್ಕೃತಿನಃ ಮೂಢಾಃ ಪ್ರಪದ್ಯಂತೇ ನರ-ಅಧಮಾಃ ।
ಮಾಯಯಾ ಅಪಹೃತ-ಜ್ಞಾನಾಃ ಆಸುರಂ ಭಾವಂ ಆಶ್ರಿತಾಃ ॥ 7-15 ॥

ಮಾಯಯಾ ಅಪಹೃತ-ಜ್ಞಾನಾಃ ಆಸುರಂ ಭಾವಂ ಆಶ್ರಿತಾಃ
ದುಷ್ಕೃತಿನಃ ಮೂಢಾಃ ನರ-ಅಧಮಾಃ ಮಾಂ ನ ಪ್ರಪದ್ಯಂತೇ ।

ಚತುರ್ವಿಧಾ ಭಜಂತೇ ಮಾಂ ಜನಾಃ ಸುಕೃತಿನೋಽರ್ಜುನ ।
ಆರ್ತೋ ಜಿಜ್ಞಾಸುರರ್ಥಾರ್ಥೀ ಜ್ಞಾನೀ ಚ ಭರತರ್ಷಭ ॥ 7-16 ॥

ಚತುಃ-ವಿಧಾಃ ಭಜಂತೇ ಮಾಂ ಜನಾಃ ಸುಕೃತಿನಃ ಅರ್ಜುನ ।
ಆರ್ತಃ ಜಿಜ್ಞಾಸುಃ ಅರ್ಥಾರ್ಥೀ ಜ್ಞಾನೀ ಚ ಭರತರ್ಷಭ ॥ 7-16 ॥

ಹೇ ಭರತರ್ಷಭ ಅರ್ಜುನ! ಆರ್ತಃ, ಜಿಜ್ಞಾಸುಃ, ಅರ್ಥಾರ್ಥೀ,
ಜ್ಞಾನೀ ಚ (ಇತಿ) ಚತುಃ-ವಿಧಾಃ ಸುಕೃತಿನಃ ಜನಾಃ ಮಾಂ ಭಜಂತೇ ।

ತೇಷಾಂ ಜ್ಞಾನೀ ನಿತ್ಯಯುಕ್ತ ಏಕಭಕ್ತಿರ್ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ।
ಪ್ರಿಯೋ ಹಿ ಜ್ಞಾನಿನೋಽತ್ಯರ್ಥಮಹಂ ಸ ಚ ಮಮ ಪ್ರಿಯಃ ॥ 7-17 ॥

ತೇಷಾಂ ಜ್ಞಾನೀ ನಿತ್ಯ-ಯುಕ್ತಃ ಏಕ-ಭಕ್ತಿಃ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ।
ಪ್ರಿಯಃ ಹಿ ಜ್ಞಾನಿನಃ ಅತ್ಯರ್ಥಂ ಅಹಂ ಸಃ ಚ ಮಮ ಪ್ರಿಯಃ ॥ 7-17 ॥

ತೇಷಾಂ ನಿತ್ಯ-ಯುಕ್ತಃ ಏಕ-ಭಕ್ತಿಃ ಜ್ಞಾನೀ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ । ಅಹಂ ಹಿ
ಜ್ಞಾನಿನಃ ಅತ್ಯರ್ಥಂ ಪ್ರಿಯಃ (ಅಸ್ಮಿ), ಸಃ (ಜ್ಞಾನೀ) ಚ ಮಮ ಪ್ರಿಯಃ (ಅಸ್ತಿ).

ಉದಾರಾಃ ಸರ್ವ ಏವೈತೇ ಜ್ಞಾನೀ ತ್ವಾತ್ಮೈವ ಮೇ ಮತಂ ।
ಆಸ್ಥಿತಃ ಸ ಹಿ ಯುಕ್ತಾತ್ಮಾ ಮಾಮೇವಾನುತ್ತಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 7-18 ॥

ಉದಾರಾಃ ಸರ್ವೇ ಏವ ಏತೇ ಜ್ಞಾನೀ ತು ಆತ್ಮಾ ಏವ ಮೇ ಮತಂ ।
ಆಸ್ಥಿತಃ ಸಃ ಹಿ ಯುಕ್ತ-ಆತ್ಮಾ ಮಾಂ ಏವ ಅನುತ್ತಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 7-18 ॥

ಏತೇ ಸರ್ವೇ ಏವ ಉದಾರಾಃ (ಸಂತಿ), ಜ್ಞಾನೀ ತು (ಮಮ) ಆತ್ಮಾ ಏವ
(ಅಸ್ತಿ ಇತಿ) ಮೇ ಮತಂ । ಸಃ ಹಿ ಯುಕ್ತ-ಆತ್ಮಾ ಅನುತ್ತಮಾಂ ಗತಿಂ
ಮಾಂ ಏವ ಆಸ್ಥಿತಃ (ಅಸ್ತಿ).

ಬಹೂನಾಂ ಜನ್ಮನಾಮಂತೇ ಜ್ಞಾನವಾನ್ಮಾಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।
ವಾಸುದೇವಃ ಸರ್ವಮಿತಿ ಸ ಮಹಾತ್ಮಾ ಸುದುರ್ಲಭಃ ॥ 7-19 ॥

ಬಹೂನಾಂ ಜನ್ಮನಾಂ ಅಂತೇ ಜ್ಞಾನವಾನ್ ಮಾಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ ।
ವಾಸುದೇವಃ ಸರ್ವಂ ಇತಿ ಸಃ ಮಹಾತ್ಮಾ ಸುದುರ್ಲಭಃ ॥ 7-19 ॥

ಜ್ಞಾನವಾನ್ ಬಹೂನಾಂ ಜನ್ಮನಾಂ ಅಂತೇ ‘ವಾಸುದೇವಃ
ಸರ್ವಂ’ ಇತಿ (ಅನುಭೂಯ) ಮಾಂ ಪ್ರಪದ್ಯತೇ । ಸಃ ಮಹಾತ್ಮಾ ಸುದುರ್ಲಭಃ ।

ಕಾಮೈಸ್ತೈಸ್ತೈರ್ಹೃತಜ್ಞಾನಾಃ ಪ್ರಪದ್ಯಂತೇಽನ್ಯದೇವತಾಃ ।
ತಂ ತಂ ನಿಯಮಮಾಸ್ಥಾಯ ಪ್ರಕೃತ್ಯಾ ನಿಯತಾಃ ಸ್ವಯಾ ॥ 7-20 ॥

ಕಾಮೈಃ ತೈಃ ತೈಃ ಹೃತ-ಜ್ಞಾನಾಃ ಪ್ರಪದ್ಯಂತೇ ಅನ್ಯ-ದೇವತಾಃ ।
ತಂ ತಂ ನಿಯಮಂ ಆಸ್ಥಾಯ ಪ್ರಕೃತ್ಯಾ ನಿಯತಾಃ ಸ್ವಯಾ ॥ 7-20 ॥

ತೈಃ ತೈಃ ಕಾಮೈಃ ಹೃತ-ಜ್ಞಾನಾಃ ಸ್ವಯಾ ಪ್ರಕೃತ್ಯಾ ನಿಯತಾಃ
(ಅಜ್ಞಾನಿನಃ) ತಂ ತಂ ನಿಯಮಂ ಆಸ್ಥಾಯ ಅನ್ಯ-ದೇವತಾಃ ಪ್ರಪದ್ಯಂತೇ ।

ಯೋ ಯೋ ಯಾಂ ಯಾಂ ತನುಂ ಭಕ್ತಃ ಶ್ರದ್ಧಯಾರ್ಚಿತುಮಿಚ್ಛತಿ ।
ತಸ್ಯ ತಸ್ಯಾಚಲಾಂ ಶ್ರದ್ಧಾಂ ತಾಮೇವ ವಿದಧಾಮ್ಯಹಂ ॥ 7-21 ॥

ಯಃ ಯಃ ಯಾಂ ಯಾಂ ತನುಂ ಭಕ್ತಃ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಅರ್ಚಿತುಂ ಇಚ್ಛತಿ ।
ತಸ್ಯ ತಸ್ಯ ಅಚಲಾಂ ಶ್ರದ್ಧಾಂ ತಾಂ ಏವ ವಿದಧಾಮಿ ಅಹಂ ॥ 7-21 ॥

ಯಃ ಯಃ ಭಕ್ತಃ ಯಾಂ ಯಾಂ ತನುಂ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಅರ್ಚಿತುಂ ಇಚ್ಛತಿ,
ತಸ್ಯ ತಸ್ಯ ತಾಂ ಏವ ಶ್ರದ್ಧಾಂ ಅಹಂ ಅಚಲಾಂ ವಿದಧಾಮಿ ।

ಸ ತಯಾ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಯುಕ್ತಸ್ತಸ್ಯಾರಾಧನಮೀಹತೇ ।
ಲಭತೇ ಚ ತತಃ ಕಾಮಾನ್ಮಯೈವ ವಿಹಿತಾನ್ಹಿ ತಾನ್ ॥ 7-22 ॥

ಸಃ ತಯಾ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಯುಕ್ತಃ ತಸ್ಯ ಅರಾಧನಂ ಈಹತೇ ।
ಲಭತೇ ಚ ತತಃ ಕಾಮಾನ್ ಮಯಾ ಏವ ವಿಹಿತಾನ್ ಹಿ ತಾನ್ ॥ 7-22 ॥

ಸಃ ತಯಾ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಯುಕ್ತಃ ತಸ್ಯ ಆರಾಧನಂ ಈಹತೇ, ತತಃ ಚ
ಮಯಾ ಏವ ವಿಹಿತಾನ್ ತಾನ್ ಕಾಮಾನ್ ಲಭತೇ ಹಿ ।

ಅಂತವತ್ತು ಫಲಂ ತೇಷಾಂ ತದ್ಭವತ್ಯಲ್ಪಮೇಧಸಾಂ ।
ದೇವಾಂದೇವಯಜೋ ಯಾಂತಿ ಮದ್ಭಕ್ತಾ ಯಾಂತಿ ಮಾಮಪಿ ॥ 7-23 ॥

ಅಂತವತ್ ತು ಫಲಂ ತೇಷಾಂ ತತ್ ಭವತಿ ಅಲ್ಪ-ಮೇಧಸಾಂ ।
ದೇವಾನ್ ದೇವ-ಯಜಃ ಯಾಂತಿ ಮತ್ ಭಕ್ತಾಃ ಯಾಂತಿ ಮಾಂ ಅಪಿ ॥ 7-23 ॥

ತೇಷಾಂ ಅಲ್ಪ-ಮೇಧಸಾಂ ತತ್ ಫಲಂ ತು ಅಂತವತ್ ಭವತಿ;
ದೇವ-ಯಜಃ ದೇವಾನ್ ಯಾಂತಿ, ಮತ್ ಭಕ್ತಾಃ ಅಪಿ ಮಾಂ ಯಾಂತಿ ।

ಅವ್ಯಕ್ತಂ ವ್ಯಕ್ತಿಮಾಪನ್ನಂ ಮನ್ಯಂತೇ ಮಾಮಬುದ್ಧಯಃ ।
ಪರಂ ಭಾವಮಜಾನಂತೋ ಮಮಾವ್ಯಯಮನುತ್ತಮಂ ॥ 7-24 ॥

ಅವ್ಯಕ್ತಂ ವ್ಯಕ್ತಿಂ ಆಪನ್ನಂ ಮನ್ಯಂತೇ ಮಾಂ ಅಬುದ್ಧಯಃ ।
ಪರಂ ಭಾವಂ ಅಜಾನಂತಃ ಮಮ ಅವ್ಯಯಂ ಅನುತ್ತಮಂ ॥ 7-24 ॥

ಮಮ ಪರಂ ಅವ್ಯಯಂ ಅವ್ಯಕ್ತಂ ಅನುತ್ತಮಂ ಭಾವಂ
ಅಜಾನಂತಃ ಅಬುದ್ಧಯಃ ಮಾಂ ವ್ಯಕ್ತಿಂ ಆಪನ್ನಂ ಮನ್ಯಂತೇ ।

ನಾಹಂ ಪ್ರಕಾಶಃ ಸರ್ವಸ್ಯ ಯೋಗಮಾಯಾಸಮಾವೃತಃ ।
ಮೂಢೋಽಯಂ ನಾಭಿಜಾನಾತಿ ಲೋಕೋ ಮಾಮಜಮವ್ಯಯಂ ॥ 7-25 ॥

ನ ಅಹಂ ಪ್ರಕಾಶಃ ಸರ್ವಸ್ಯ ಯೋಗ-ಮಾಯಾ-ಸಮಾವೃತಃ ।
ಮೂಢಃ ಅಯಂ ನ ಅಭಿಜಾನಾತಿ ಲೋಕಃ ಮಾಂ ಅಜಂ ಅವ್ಯಯಂ ॥ 7-25 ॥

ಯೋಗ-ಮಾಯಾ-ಸಮಾವೃತಃ ಅಹಂ ಸರ್ವಸ್ಯ ಪ್ರಕಾಶಃ ನ ।
ಅಯಂ ಮೂಢಃ ಲೋಕಃ ಅಜಂ ಅವ್ಯಯಂ ಮಾಂ ನ ಅಭಿಜಾನಾತಿ ।

ವೇದಾಹಂ ಸಮತೀತಾನಿ ವರ್ತಮಾನಾನಿ ಚಾರ್ಜುನ ।
ಭವಿಷ್ಯಾಣಿ ಚ ಭೂತಾನಿ ಮಾಂ ತು ವೇದ ನ ಕಶ್ಚನ ॥ 7-26 ॥

ವೇದ ಅಹಂ ಸಮತೀತಾನಿ ವರ್ತಮಾನಾನಿ ಚ ಅರ್ಜುನ ।
ಭವಿಷ್ಯಾಣಿ ಚ ಭೂತಾನಿ ಮಾಂ ತು ವೇದ ನ ಕಶ್ಚನ ॥ 7-26 ॥

ಹೇ ಅರ್ಜುನ! ಅಹಂ ಸಮತೀತಾನಿ ವರ್ತಮಾನಾನಿ ಚ ಭವಿಷ್ಯಾಣಿ ಚ
ಭೂತಾನಿ ವೇದ । ಕಶ್ಚನ ತು ಮಾಂ ನ ವೇದ ।

ಇಚ್ಛಾದ್ವೇಷಸಮುತ್ಥೇನ ದ್ವಂದ್ವಮೋಹೇನ ಭಾರತ ।
ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ಸಮ್ಮೋಹಂ ಸರ್ಗೇ ಯಾಂತಿ ಪರಂತಪ ॥ 7-27 ॥

ಇಚ್ಛಾ-ದ್ವೇಷ-ಸಮುತ್ಥೇನ ದ್ವಂದ್ವ-ಮೋಹೇನ ಭಾರತ ।
ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಿ ಸಮ್ಮೋಹಂ ಸರ್ಗೇ ಯಾಂತಿ ಪರಂತಪ ॥ 7-27 ॥

ಹೇ ಪರಂತಪ ಭಾರತ! ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಿ ಇಚ್ಛಾ-ದ್ವೇಷ-ಸಮುತ್ಥೇನ
ದ್ವಂದ್ವ-ಮೋಹೇನ ಸರ್ಗೇ ಸಮ್ಮೋಹಂ ಯಾಂತಿ ।

ಯೇಷಾಂ ತ್ವಂತಗತಂ ಪಾಪಂ ಜನಾನಾಂ ಪುಣ್ಯಕರ್ಮಣಾಂ ।
ತೇ ದ್ವಂದ್ವಮೋಹನಿರ್ಮುಕ್ತಾ ಭಜಂತೇ ಮಾಂ ದೃಢವ್ರತಾಃ ॥ 7-28 ॥

ಯೇಷಾಂ ತು ಅಂತಗತಂ ಪಾಪಂ ಜನಾನಾಂ ಪುಣ್ಯ-ಕರ್ಮಣಾಂ ।
ತೇ ದ್ವಂದ್ವ-ಮೋಹ-ನಿರ್ಮುಕ್ತಾಃ ಭಜಂತೇ ಮಾಂ ದೃಢ-ವ್ರತಾಃ ॥ 7-28 ॥

ಯೇಷಾಂ ಪುಣ್ಯ-ಕರ್ಮಣಾಂ ಜನಾನಾಂ ತು ಪಾಪಂ ಅಂತಗತಂ,
ತೇ ದೃಢ-ವ್ರತಾಃ ದ್ವಂದ್ವ-ಮೋಹ-ನಿರ್ಮುಕ್ತಾಃ ಮಾಂ ಭಜಂತೇ ।

ಜರಾಮರಣಮೋಕ್ಷಾಯ ಮಾಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ಯತಂತಿ ಯೇ ।
ತೇ ಬ್ರಹ್ಮ ತದ್ವಿದುಃ ಕೃತ್ಸ್ನಮಧ್ಯಾತ್ಮಂ ಕರ್ಮ ಚಾಖಿಲಂ ॥ 7-29 ॥

ಜರಾ-ಮರಣ-ಮೋಕ್ಷಾಯ ಮಾಂ ಆಶ್ರಿತ್ಯ ಯತಂತಿ ಯೇ ।
ತೇ ಬ್ರಹ್ಮ ತತ್ ವಿದುಃ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಅಧ್ಯಾತ್ಮಂ ಕರ್ಮ ಚ ಅಖಿಲಂ ॥ 7-29 ॥

ಯೇ ಮಾಂ ಆಶ್ರಿತ್ಯ ಜರಾ-ಮರಣ-ಮೋಕ್ಷಾಯ ಯತಂತಿ, ತೇ ತತ್ ಬ್ರಹ್ಮ,
ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಅಧ್ಯಾತ್ಮಂ, ಅಖಿಲಂ ಕರ್ಮ ಚ ವಿದುಃ ।

ಸಾಧಿಭೂತಾಧಿದೈವಂ ಮಾಂ ಸಾಧಿಯಜ್ಞಂ ಚ ಯೇ ವಿದುಃ ।
ಪ್ರಯಾಣಕಾಲೇಽಪಿ ಚ ಮಾಂ ತೇ ವಿದುರ್ಯುಕ್ತಚೇತಸಃ ॥ 7-30 ॥

ಸಾಧಿಭೂತ-ಅಧಿದೈವಂ ಮಾಂ ಸಾಧಿಯಜ್ಞಂ ಚ ಯೇ ವಿದುಃ ।
ಪ್ರಯಾಣಕಾಲೇ ಅಪಿ ಚ ಮಾಂ ತೇ ವಿದುಃ ಯುಕ್ತ-ಚೇತಸಃ ॥ 7-30 ॥

ಯೇ ಸಾಧಿಭೂತ-ಅಧಿದೈವಂ ಸಾಧಿಯಜ್ಞಂ ಚ ಮಾಂ ವಿದುಃ
ತೇ ಯುಕ್ತ-ಚೇತಸಃ ಪ್ರಯಾಣ-ಕಾಲೇ ಅಪಿ ಚ ಮಾಂ ವಿದುಃ ।

ಓಂ ತತ್ಸದಿತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಸೂಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಸಂವಾದೇ
ಜ್ಞಾನವಿಜ್ಞಾನಯೋಗೋ ನಾಮ ಸಪ್ತಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 7 ॥

ಓಂ ತತ್ ಸತ್ ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ ಭಗವತ್ ಗೀತಾಸು ಉಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮ-ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗ-ಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ-ಅರ್ಜುನ-ಸಂವಾದೇ
ಜ್ಞಾನ-ವಿಜ್ಞಾನ-ಯೋಗಃ ನಾಮ ಸಪ್ತಮಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ ॥ 7 ॥

ಅಥ ಅಷ್ಟಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ । ಅಕ್ಷರಬ್ರಹ್ಮಯೋಗಃ ।
ಅಥ ಅಷ್ಟಮಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ । ಅಕ್ಷರ-ಬ್ರಹ್ಮ-ಯೋಗಃ ।

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ಕಿಂ ತದ್ ಬ್ರಹ್ಮ ಕಿಮಧ್ಯಾತ್ಮಂ ಕಿಂ ಕರ್ಮ ಪುರುಷೋತ್ತಮ ।
ಅಧಿಭೂತಂ ಚ ಕಿಂ ಪ್ರೋಕ್ತಮಧಿದೈವಂ ಕಿಮುಚ್ಯತೇ ॥ 8-1 ॥

ಕಿಂ ತತ್ ಬ್ರಹ್ಮ ಕಿಂ ಅಧ್ಯಾತ್ಮಂ ಕಿಂ ಕರ್ಮ ಪುರುಷೋತ್ತಮ ।
ಅಧಿಭೂತಂ ಚ ಕಿಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಅಧಿದೈವಂ ಕಿಂ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 8-1 ॥

ಹೇ ಪುರುಷೋತ್ತಮ! ತತ್ ಬ್ರಹ್ಮ ಕಿಂ? ಅಧ್ಯಾತ್ಮಂ ಕಿಂ? ಕರ್ಮ ಕಿಂ?
ಅಧಿಭೂತಂ ಕಿಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ? ಅಧಿದೈವಂ ಚ ಕಿಂ ಉಚ್ಯತೇ ?

ಅಧಿಯಜ್ಞಃ ಕಥಂ ಕೋಽತ್ರ ದೇಹೇಽಸ್ಮಿನ್ಮಧುಸೂದನ ।
ಪ್ರಯಾಣಕಾಲೇ ಚ ಕಥಂ ಜ್ಞೇಯೋಽಸಿ ನಿಯತಾತ್ಮಭಿಃ ॥ 8-2 ॥

ಅಧಿಯಜ್ಞಃ ಕಥಂ ಕಃ ಅತ್ರ ದೇಹೇ ಅಸ್ಮಿನ್ ಮಧುಸೂದನ ।
ಪ್ರಯಾಣ-ಕಾಲೇ ಚ ಕಥಂ ಜ್ಞೇಯಃ ಅಸಿ ನಿಯತ-ಆತ್ಮಭಿಃ ॥ 8-2 ॥

ಹೇ ಮಧುಸೂದನ! ಅತ್ರ ಅಸ್ಮಿನ್ ದೇಹೇ ಅಧಿಯಜ್ಞಃ ಕಃ ಕಥಂ (ಚ ಅಸ್ತಿ)?
ಪ್ರಯಾಣ-ಕಾಲೇ ಚ ನಿಯತ-ಆತ್ಮಭಿಃ ಕಥಂ ಜ್ಞೇಯಃ ಅಸಿ ?

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಅಕ್ಷರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪರಮಂ ಸ್ವಭಾವೋಽಧ್ಯಾತ್ಮಮುಚ್ಯತೇ ।
ಭೂತಭಾವೋದ್ಭವಕರೋ ವಿಸರ್ಗಃ ಕರ್ಮಸಂಜ್ಞಿತಃ ॥ 8-3 ॥

ಅಕ್ಷರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪರಮಂ ಸ್ವಭಾವಃ ಅಧ್ಯಾತ್ಮಂ ಉಚ್ಯತೇ ।
ಭೂತ-ಭಾವ-ಉದ್ಭವ-ಕರಃ ವಿಸರ್ಗಃ ಕರ್ಮ-ಸಂಜ್ಞಿತಃ ॥ 8-3 ॥

ಅಕ್ಷರಂ ಪರಮಂ ಬ್ರಹ್ಮ, ಸ್ವಭಾವಃ ಅಧ್ಯಾತ್ಮಂ ಉಚ್ಯತೇ,
ಭೂತ-ಭಾವ-ಉದ್ಭವ-ಕರಃ ವಿಸರ್ಗಃ ಕರ್ಮ-ಸಂಜ್ಞಿತಃ ।

ಅಧಿಭೂತಂ ಕ್ಷರೋ ಭಾವಃ ಪುರುಷಶ್ಚಾಧಿದೈವತಂ ।
ಅಧಿಯಜ್ಞೋಽಹಮೇವಾತ್ರ ದೇಹೇ ದೇಹಭೃತಾಂ ವರ ॥ 8-4 ॥

ಅಧಿಭೂತಂ ಕ್ಷರಃ ಭಾವಃ ಪುರುಷಃ ಚ ಅಧಿದೈವತಂ ।
ಅಧಿಯಜ್ಞಃ ಅಹಂ ಏವ ಅತ್ರ ದೇಹೇ ದೇಹ-ಭೃತಾಂ ವರ ॥ 8-4 ॥

ಹೇ ದೇಹ-ಭೃತಾಂ ವರ! ಕ್ಷರಃ ಭಾವಃ ಅಧಿಭೂತಂ, ಪುರುಷಃ
ಅಧಿದೈವತಂ, ಅತ್ರ ದೇಹೇ ಚ ಅಹಂ ಏವ ಅಧಿಯಜ್ಞಃ ।

ಅಂತಕಾಲೇ ಚ ಮಾಮೇವ ಸ್ಮರನ್ಮುಕ್ತ್ವಾ ಕಲೇವರಂ ।
ಯಃ ಪ್ರಯಾತಿ ಸ ಮದ್ಭಾವಂ ಯಾತಿ ನಾಸ್ತ್ಯತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ 8-5 ॥

ಅಂತ-ಕಾಲೇ ಚ ಮಾಂ ಏವ ಸ್ಮರನ್ ಮುಕ್ತ್ವಾ ಕಲೇವರಂ ।
ಯಃ ಪ್ರಯಾತಿ ಸಃ ಮತ್ ಭಾವಂ ಯಾತಿ ನ ಅಸ್ತಿ ಅತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ 8-5 ॥

ಯಃ ಚ ಅಂತ-ಕಾಲೇ ಮಾಂ ಏವ ಸ್ಮರನ್ ಕಲೇವರಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ
ಪ್ರಯಾತಿ, ಸಃ ಮತ್ ಭಾವಂ ಯಾತಿ, ಅತ್ರ ಸಂಶಯಃ ನ ಅಸ್ತಿ ।

ಯಂ ಯಂ ವಾಪಿ ಸ್ಮರನ್ಭಾವಂ ತ್ಯಜತ್ಯಂತೇ ಕಲೇವರಂ ।
ತಂ ತಮೇವೈತಿ ಕೌಂತೇಯ ಸದಾ ತದ್ಭಾವಭಾವಿತಃ ॥ 8-6 ॥

ಯಂ ಯಂ ವಾ ಅಪಿ ಸ್ಮರನ್ ಭಾವಂ ತ್ಯಜತಿ ಅಂತೇ ಕಲೇವರಂ ।
ತಂ ತಂ ಏವ ಏತಿ ಕೌಂತೇಯ ಸದಾ ತದ್ತ್ ಭಾವ-ಭಾವಿತಃ ॥ 8-6 ॥

ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ಯಂ ಯಂ ವಾ ಅಪಿ ಭಾವಂ ಸ್ಮರನ್ ಅಂತೇ ಕಲೇವರಂ ತ್ಯಜತಿ;
ಸದಾ ತದ್ತ್ ಭಾವ-ಭಾವಿತಃ (ಸಃ) ತಂ ತಂ ಏವ ಏತಿ ।

ತಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವೇಷು ಕಾಲೇಷು ಮಾಮನುಸ್ಮರ ಯುಧ್ಯ ಚ ।
ಮಯ್ಯರ್ಪಿತಮನೋಬುದ್ಧಿರ್ಮಾಮೇವೈಷ್ಯಸ್ಯಸಂಶಯಂ ॥ 8-7 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವೇಷು ಕಾಲೇಷು ಮಾಂ ಅನುಸ್ಮರ ಯುಧ್ಯ ಚ ।
ಮಯಿ ಅರ್ಪಿತ-ಮನಃ-ಬುದ್ಧಿಃ ಮಾಂ ಏವ ಏಷ್ಯಸಿ ಅಸಂಶಯಂ ॥ 8-7 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವೇಷು ಕಾಲೇಷು ಮಯಿ ಅರ್ಪಿತ-ಮನಃ-ಬುದ್ಧಿಃ (ಭವ),
ಮಾಂ ಅನುಸ್ಮರ, ಯುಧ್ಯ ಚ । (ಏವಂ) ಅಸಂಶಯಂ ಮಾಂ ಏವ ಏಷ್ಯಸಿ ।

ಅಭ್ಯಾಸಯೋಗಯುಕ್ತೇನ ಚೇತಸಾ ನಾನ್ಯಗಾಮಿನಾ ।
ಪರಮಂ ಪುರುಷಂ ದಿವ್ಯಂ ಯಾತಿ ಪಾರ್ಥಾನುಚಿಂತಯನ್ ॥ 8-8 ॥

ಅಭ್ಯಾಸ-ಯೋಗ-ಯುಕ್ತೇನ ಚೇತಸಾ ನ ಅನ್ಯ-ಗಾಮಿನಾ ।
ಪರಮಂ ಪುರುಷಂ ದಿವ್ಯಂ ಯಾತಿ ಪಾರ್ಥ ಅನುಚಿಂತಯನ್ ॥ 8-8 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಅಭ್ಯಾಸ-ಯೋಗ-ಯುಕ್ತೇನ ನ ಅನ್ಯ-ಗಾಮಿನಾ ಚೇತಸಾ
ಅನುಚಿಂತಯನ್, ದಿವ್ಯಂ ಪರಮಂ ಪುರುಷಂ ಯಾತಿ ।

ಕವಿಂ ಪುರಾಣಮನುಶಾಸಿತಾರಂ
ಅಣೋರಣೀಯಾಂಸಮನುಸ್ಮರೇದ್ಯಃ ।
ಸರ್ವಸ್ಯ ಧಾತಾರಮಚಿಂತ್ಯರೂಪಂ-
ಮಾದಿತ್ಯವರ್ಣಂ ತಮಸಃ ಪರಸ್ತಾತ್ ॥ 8-9 ॥

ಪ್ರಯಾಣಕಾಲೇ ಮನಸಾಽಚಲೇನ
ಭಕ್ತ್ಯಾ ಯುಕ್ತೋ ಯೋಗಬಲೇನ ಚೈವ ।
ಭ್ರುವೋರ್ಮಧ್ಯೇ ಪ್ರಾಣಮಾವೇಶ್ಯ ಸಮ್ಯಕ್
ಸ ತಂ ಪರಂ ಪುರುಷಮುಪೈತಿ ದಿವ್ಯಂ ॥ 8-10 ॥

ಕವಿಂ ಪುರಾಣಂ ಅನುಶಾಸಿತಾರಂ
ಅಣೋಃ ಅಣೀಯಾಂಸಂ ಅನುಸ್ಮರೇತ್ ಯಃ ।
ಸರ್ವಸ್ಯ ಧಾತಾರಂ ಅಚಿಂತ್ಯ-ರೂಪಂ
ಆದಿತ್ಯ-ವರ್ಣಂ ತಮಸಃ ಪರಸ್ತಾತ್ ॥ 8-9 ॥

ಪ್ರಯಾಣ-ಕಾಲೇ ಮನಸಾ ಅಚಲೇನ
ಭಕ್ತ್ಯಾ ಯುಕ್ತಃ ಯೋಗ-ಬಲೇನ ಚ ಏವ ।
ಭ್ರುವೋಃ ಮಧ್ಯೇ ಪ್ರಾಣಂ ಆವೇಶ್ಯ ಸಮ್ಯಕ್
ಸಃ ತಂ ಪರಂ ಪುರುಷಂ ಉಪೈತಿ ದಿವ್ಯಂ ॥ 8-10 ॥

ಕವಿಂ, ಪುರಾಣಂ, ಅನುಶಾಸಿತಾರಂ, ಅಣೋಃ ಅಣೀಯಾಂಸಂ,
ಸರ್ವಸ್ಯ ಧಾತಾರಂ, ಅಚಿಂತ್ಯ-ರೂಪಂ, ತಮಸಃ ಪರಸ್ತಾತ್
ಆದಿತ್ಯ-ವರ್ಣಂ (ವಿದ್ಯಮಾನಂ ಪುರುಷಂ), ಪ್ರಯಾಣ-ಕಾಲೇ,
ಅಚಲೇನ ಮನಸಾ, ಭಕ್ತ್ಯಾ ಯುಕ್ತಃ ಯೋಗ-ಬಲೇನ ಚ ಏವ ಭ್ರುವೋಃ
ಮಧ್ಯೇ ಸಮ್ಯಕ್ ಪ್ರಾಣಂ ಆವೇಶ್ಯ, ಯಃ ಅನುಸ್ಮರೇತ್ ಸಃ ತಂ ಪರಂ ದಿವ್ಯಂ ಪುರುಷಂ ಉಪೈತಿ ।

ಯದಕ್ಷರಂ ವೇದವಿದೋ ವದಂತಿ
ವಿಶಂತಿ ಯದ್ಯತಯೋ ವೀತರಾಗಾಃ ।
ಯದಿಚ್ಛಂತೋ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಂ ಚರಂತಿ
ತತ್ತೇ ಪದಂ ಸಂಗ್ರಹೇಣ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯೇ ॥ 8-11 ॥

ಯತ್ ಅಕ್ಷರಂ ವೇದ-ವಿದಃ ವದಂತಿ
ವಿಶಂತಿ ಯತ್ ಯತಯಃ ವೀತ-ರಾಗಾಃ ।
ಯತ್ ಇಚ್ಛಂತಃ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಂ ಚರಂತಿ
ತತ್ ತೇ ಪದಂ ಸಂಗ್ರಹೇಣ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯೇ ॥ 8-11 ॥

ವೇದ-ವಿದಃ ಯತ್ ಅಕ್ಷರಂ ವದಂತಿ, ವೀತ-ರಾಗಾಃ ಯತಯಃ ಯತ್
ವಿಶಂತಿ, (ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಣಃ) ಯತ್ ಇಚ್ಛಂತಃ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಂ ಚರಂತಿ,
ತತ್ ಪದಂ ತೇ ಸಂಗ್ರಹೇಣ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯೇ ।

ಸರ್ವದ್ವಾರಾಣಿ ಸಂಯಮ್ಯ ಮನೋ ಹೃದಿ ನಿರುಧ್ಯ ಚ ।
ಮೂರ್ಧ್ನ್ಯಾಧಾಯಾತ್ಮನಃ ಪ್ರಾಣಮಾಸ್ಥಿತೋ ಯೋಗಧಾರಣಾಂ ॥ 8-12 ॥

ಓಮಿತ್ಯೇಕಾಕ್ಷರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ವ್ಯಾಹರನ್ಮಾಮನುಸ್ಮರನ್ ।
ಯಃ ಪ್ರಯಾತಿ ತ್ಯಜಂದೇಹಂ ಸ ಯಾತಿ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 8-13 ॥

ಸರ್ವ-ದ್ವಾರಾಣಿ ಸಂಯಮ್ಯ ಮನಃ ಹೃದಿ ನಿರುಧ್ಯ ಚ ।
ಮೂರ್ಧ್ನಿ ಆಧಾಯ ಆತ್ಮನಃ ಪ್ರಾಣಂ ಆಸ್ಥಿತಃ ಯೋಗ-ಧಾರಣಾಂ ॥ 8-12 ॥

ಓಂ ಇತಿ ಏಕ-ಅಕ್ಷರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ವ್ಯಾಹರನ್ ಮಾಂ ಅನುಸ್ಮರನ್ ।
ಯಃ ಪ್ರಯಾತಿ ತ್ಯಜನ್ ದೇಹಂ ಸಃ ಯಾತಿ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 8-13 ॥

ಸರ್ವ-ದ್ವಾರಾಣಿ ಸಂಯಮ್ಯ, ಮನಃ ಚ ಹೃದಿ ನಿರುಧ್ಯ,
ಮೂರ್ಧ್ನಿ ಆತ್ಮನಃ ಪ್ರಾಣಂ ಆಧಾಯ, ಯೋಗ-ಧಾರಣಾಂ ಆಸ್ಥಿತಃ,
ಓಂ ಇತಿ ಏಕ-ಅಕ್ಷರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ವ್ಯಾಹರನ್ ಮಾಂ ಅನುಸ್ಮರನ್,
ಯಃ ದೇಹಂ ತ್ಯಜನ್ ಪ್ರಯಾತಿ, ಸಃ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ಯಾತಿ ।

ಅನನ್ಯಚೇತಾಃ ಸತತಂ ಯೋ ಮಾಂ ಸ್ಮರತಿ ನಿತ್ಯಶಃ ।
ತಸ್ಯಾಹಂ ಸುಲಭಃ ಪಾರ್ಥ ನಿತ್ಯಯುಕ್ತಸ್ಯ ಯೋಗಿನಃ ॥ 8-14 ॥

ಅನನ್ಯ-ಚೇತಾಃ ಸತತಂ ಯಃ ಮಾಂ ಸ್ಮರತಿ ನಿತ್ಯಶಃ ।
ತಸ್ಯ ಅಹಂ ಸುಲಭಃ ಪಾರ್ಥ ನಿತ್ಯ-ಯುಕ್ತಸ್ಯ ಯೋಗಿನಃ ॥ 8-14 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಯಃ ನಿತ್ಯಶಃ ಅನನ್ಯ-ಚೇತಾಃ (ಸನ್) ಮಾಂ
ಸತತಂ ಸ್ಮರತಿ, ತಸ್ಯ ನಿತ್ಯ-ಯುಕ್ತಸ್ಯ ಯೋಗಿನಃ ಅಹಂ ಸುಲಭಃ (ಅಸ್ಮಿ) ।

ಮಾಮುಪೇತ್ಯ ಪುನರ್ಜನ್ಮ ದುಃಖಾಲಯಮಶಾಶ್ವತಂ ।
ನಾಪ್ನುವಂತಿ ಮಹಾತ್ಮಾನಃ ಸಂಸಿದ್ಧಿಂ ಪರಮಾಂ ಗತಾಃ ॥ 8-15 ॥

ಮಾಂ ಉಪೇತ್ಯ ಪುನಃ-ಜನ್ಮ ದುಃಖ-ಆಲಯಂ ಅಶಾಶ್ವತಂ ।
ನ ಆಪ್ನುವಂತಿ ಮಹಾತ್ಮಾನಃ ಸಂಸಿದ್ಧಿಂ ಪರಮಾಂ ಗತಾಃ ॥ 8-15 ॥

ಪರಮಾಂ ಸಂಸಿದ್ಧಿಂ ಗತಾಃ ಮಹಾತ್ಮಾನಃ ಮಾಂ ಉಪೇತ್ಯ,
ಪುನಃ ದುಃಖ-ಆಲಯಂ ಅಶಾಶ್ವತಂ ಜನ್ಮ ನ ಆಪ್ನುವಂತಿ ।

ಆಬ್ರಹ್ಮಭುವನಾಲ್ಲೋಕಾಃ ಪುನರಾವರ್ತಿನೋಽರ್ಜುನ ।
ಮಾಮುಪೇತ್ಯ ತು ಕೌಂತೇಯ ಪುನರ್ಜನ್ಮ ನ ವಿದ್ಯತೇ ॥ 8-16 ॥

ಆಬ್ರಹ್ಮ-ಭುವನಾತ್ ಲೋಕಾಃ ಪುನಃ-ಆವರ್ತಿನಃ ಅರ್ಜುನ ।
ಮಾಂ ಉಪೇತ್ಯ ತು ಕೌಂತೇಯ ಪುನಃ-ಜನ್ಮ ನ ವಿದ್ಯತೇ ॥ 8-16 ॥

ಹೇ ಅರ್ಜುನ! ಆಬ್ರಹ್ಮ-ಭುವನಾತ್ (ಸರ್ವೇ) ಲೋಕಾಃ ಪುನಃ-ಆವರ್ತಿನಃ
(ಸಂತಿ); ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ಮಾಂ ಉಪೇತ್ಯ ತು ಪುನಃ ಜನ್ಮ ನ ವಿದ್ಯತೇ ।

ಸಹಸ್ರಯುಗಪರ್ಯಂತಮಹರ್ಯದ್ ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ವಿದುಃ ।
ರಾತ್ರಿಂ ಯುಗಸಹಸ್ರಾಂತಾಂ ತೇಽಹೋರಾತ್ರವಿದೋ ಜನಾಃ ॥ 8-17 ॥

ಸಹಸ್ರ-ಯುಗ-ಪರ್ಯಂತಂ ಅಹಃ ಯತ್ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ವಿದುಃ ।
ರಾತ್ರಿಂ ಯುಗ-ಸಹಸ್ರ-ಅಂತಾಂ ತೇ ಅಹೋರಾತ್ರ-ವಿದಃ ಜನಾಃ ॥ 8-17 ॥

ಯತ್ ತೇ ಅಹೋರಾತ್ರ-ವಿದಃ ಜನಾಃ ಸಹಸ್ರ-ಯುಗ-ಪರ್ಯಂತಂ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ
ಅಹಃ ಯುಗ-ಸಹಸ್ರ-ಅಂತಾಂ ರಾತ್ರಿಂ (ಚ) ವಿದುಃ ।

ಅವ್ಯಕ್ತಾದ್ ವ್ಯಕ್ತಯಃ ಸರ್ವಾಃ ಪ್ರಭವಂತ್ಯಹರಾಗಮೇ ।
ರಾತ್ರ್ಯಾಗಮೇ ಪ್ರಲೀಯಂತೇ ತತ್ರೈವಾವ್ಯಕ್ತಸಂಜ್ಞಕೇ ॥ 8-18 ॥

ಅವ್ಯಕ್ತಾತ್ ವ್ಯಕ್ತಯಃ ಸರ್ವಾಃ ಪ್ರಭವಂತಿ ಅಹಃ ಆಗಮೇ ।
ರಾತ್ರಿ ಆಗಮೇ ಪ್ರಲೀಯಂತೇ ತತ್ರ ಏವ ಅವ್ಯಕ್ತ-ಸಂಜ್ಞಕೇ ॥ 8-18 ॥

ಅಹಃ ಆಗಮೇ ಸರ್ವಾಃ ವ್ಯಕ್ತಯಃ ಅವ್ಯಕ್ತಾತ್ ಪ್ರಭವಂತಿ,
(ಪುನಃ) ರಾತ್ರಿ ಆಗಮೇ ತತ್ರ ಅವ್ಯಕ್ತ-ಸಂಜ್ಞಕೇ ಏವ ಪ್ರಲೀಯಂತೇ ।

ಭೂತಗ್ರಾಮಃ ಸ ಏವಾಯಂ ಭೂತ್ವಾ ಭೂತ್ವಾ ಪ್ರಲೀಯತೇ ।
ರಾತ್ರ್ಯಾಗಮೇಽವಶಃ ಪಾರ್ಥ ಪ್ರಭವತ್ಯಹರಾಗಮೇ ॥ 8-19 ॥

ಭೂತ-ಗ್ರಾಮಃ ಸಃ ಏವ ಅಯಂ ಭೂತ್ವಾ ಭೂತ್ವಾ ಪ್ರಲೀಯತೇ ।
ರಾತ್ರಿ ಆಗಮೇ ಅವಶಃ ಪಾರ್ಥ ಪ್ರಭವತಿ ಅಹಃ ಆಗಮೇ ॥ 8-19 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಸಃ ಏವ ಅಯಂ ಭೂತ-ಗ್ರಾಮಃ ಅವಶಃ (ಸನ್),
ಭೂತ್ವಾ ಭೂತ್ವಾ ರಾತ್ರಿ ಆಗಮೇ ಪ್ರಲೀಯತೇ (ಪುನಃ) ಅಹಃ ಆಗಮೇ ಪ್ರಭವತಿ ।

ಪರಸ್ತಸ್ಮಾತ್ತು ಭಾವೋಽನ್ಯೋಽವ್ಯಕ್ತೋಽವ್ಯಕ್ತಾತ್ಸನಾತನಃ ।
ಯಃ ಸ ಸರ್ವೇಷು ಭೂತೇಷು ನಶ್ಯತ್ಸು ನ ವಿನಶ್ಯತಿ ॥ 8-20 ॥

ಪರಃ ತಸ್ಮಾತ್ ತು ಭಾವಃ ಅನ್ಯಃ ಅವ್ಯಕ್ತಃ ಅವ್ಯಕ್ತಾತ್ ಸನಾತನಃ ।
ಯಃ ಸಃ ಸರ್ವೇಷು ಭೂತೇಷು ನಶ್ಯತ್ಸು ನ ವಿನಶ್ಯತಿ ॥ 8-20 ॥

ಯಃ ತು ಸರ್ವೇಷು ಭೂತೇಷು ನಶ್ಯತ್ಸು ನ ವಿನಶ್ಯತಿ, ಸಃ, ತಸ್ಮಾತ್
ಅವ್ಯಕ್ತಾತ್ ಅನ್ಯಃ, ಅವ್ಯಕ್ತಃ ಸನಾತನಃ ಪರಃ ಭಾವಃ (ಅಸ್ತಿ)

ಅವ್ಯಕ್ತೋಽಕ್ಷರ ಇತ್ಯುಕ್ತಸ್ತಮಾಹುಃ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ।
ಯಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ನ ನಿವರ್ತಂತೇ ತದ್ಧಾಮ ಪರಮಂ ಮಮ ॥ 8-21 ॥

ಅವ್ಯಕ್ತಃ ಅಕ್ಷರಃ ಇತಿ ಉಕ್ತಃ ತಂ ಆಹುಃ ಪರಮಾಂ ಗತಿಂ ।
ಯಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ನ ನಿವರ್ತಂತೇ ತತ್ ಧಾಮ ಪರಮಂ ಮಮ ॥ 8-21 ॥

(ಯಃ) ಅವ್ಯಕ್ತಃ (ಭಾವಃ) ಅಕ್ಷರಃ ಇತಿ ಉಕ್ತಃ, ತಂ ಪರಮಾಂ
ಗತಿಂ ಆಹುಃ, (ಜ್ಞಾನಿನಃ) ಯಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ನ ನಿವರ್ತಂತೇ, ತತ್
ಮಮ ಪರಮಂ ಧಾಮ (ಅಸ್ತಿ).

ಪುರುಷಃ ಸ ಪರಃ ಪಾರ್ಥ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಲಭ್ಯಸ್ತ್ವನನ್ಯಯಾ ।
ಯಸ್ಯಾಂತಃಸ್ಥಾನಿ ಭೂತಾನಿ ಯೇನ ಸರ್ವಮಿದಂ ತತಂ ॥ 8-22 ॥

ಪುರುಷಃ ಸಃ ಪರಃ ಪಾರ್ಥ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಲಭ್ಯಃ ತು ಅನನ್ಯಯಾ ।
ಯಸ್ಯ ಅಂತಃ-ಸ್ಥಾನಿ ಭೂತಾನಿ ಯೇನ ಸರ್ವಂ ಇದಂ ತತಂ ॥ 8-22 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಭೂತಾನಿ ಯಸ್ಯ ಅಂತಃ-ಸ್ಥಾನಿ (ಸಂತಿ), ಯೇನ ಇದಂ
ಸರ್ವಂ ತತಂ, ಸಃ ತು ಪರಃ ಪುರುಷಃ ಅನನ್ಯಯಾ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಲಭ್ಯಃ (ಅಸ್ತಿ).

ಯತ್ರ ಕಾಲೇ ತ್ವನಾವೃತ್ತಿಮಾವೃತ್ತಿಂ ಚೈವ ಯೋಗಿನಃ ।
ಪ್ರಯಾತಾ ಯಾಂತಿ ತಂ ಕಾಲಂ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಭರತರ್ಷಭ ॥ 8-23 ॥

ಯತ್ರ ಕಾಲೇ ತು ಅನಾವೃತ್ತಿಂ ಆವೃತ್ತಿಂ ಚ ಏವ ಯೋಗಿನಃ ।
ಪ್ರಯಾತಾಃ ಯಾಂತಿ ತಂ ಕಾಲಂ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಭರತರ್ಷಭ ॥ 8-23 ॥

ಹೇ ಭರತರ್ಷಭ! ಯತ್ರ ಕಾಲೇ ತು ಪ್ರಯಾತಾಃ ಯೋಗಿನಃ ಅನಾವೃತ್ತಿಂ
ಆವೃತ್ತಿಂ ಚ ಏವ ಯಾಂತಿ, ತಂ ಕಾಲಂ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ।

ಅಗ್ನಿರ್ಜ್ಯೋತಿರಹಃ ಶುಕ್ಲಃ ಷಣ್ಮಾಸಾ ಉತ್ತರಾಯಣಂ ।
ತತ್ರ ಪ್ರಯಾತಾ ಗಚ್ಛಂತಿ ಬ್ರಹ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮವಿದೋ ಜನಾಃ ॥ 8-24 ॥

ಅಗ್ನಿಃ ಜ್ಯೋತಿಃ ಅಹಃ ಶುಕ್ಲಃ ಷಣ್ಮಾಸಾಃ ಉತ್ತರ-ಆಯಣಂ ।
ತತ್ರ ಪ್ರಯಾತಾಃ ಗಚ್ಛಂತಿ ಬ್ರಹ್ಮ ಬ್ರಹ್ಮವಿದಃ ಜನಾಃ ॥ 8-24 ॥

ಅಗ್ನಿಃ, ಜ್ಯೋತಿಃ, ಅಹಃ, ಶುಕ್ಲಃ (ಪಕ್ಷಃ), ಷಣ್ಮಾಸಾಃ ಉತ್ತರ-ಆಯನಂ,
ತತ್ರ (ಕಾಲೇ) ಪ್ರಯಾತಾಃ ಬ್ರಹ್ಮವಿದಃ ಜನಾಃ ಬ್ರಹ್ಮ ಗಚ್ಛಂತಿ ।

ಧೂಮೋ ರಾತ್ರಿಸ್ತಥಾ ಕೃಷ್ಣಃ ಷಣ್ಮಾಸಾ ದಕ್ಷಿಣಾಯನಂ ।
ತತ್ರ ಚಾಂದ್ರಮಸಂ ಜ್ಯೋತಿರ್ಯೋಗೀ ಪ್ರಾಪ್ಯ ನಿವರ್ತತೇ ॥ 8-25 ॥

ಧೂಮಃ ರಾತ್ರಿಃ ತಥಾ ಕೃಷ್ಣಃ ಷಣ್ಮಾಸಾಃ ದಕ್ಷಿಣ-ಆಯನಂ ।
ತತ್ರ ಚಾಂದ್ರಮಸಂ ಜ್ಯೋತಿಃ ಯೋಗೀ ಪ್ರಾಪ್ಯ ನಿವರ್ತತೇ ॥ 8-25 ॥

ಧೂಮಃ, ರಾತ್ರಿಃ, ತಥಾ ಕೃಷ್ಣಃ (ಪಕ್ಷಃ), ಷಣ್ಮಾಸಾಃ
ದಕ್ಷಿಣ-ಆಯನಂ, ತತ್ರ (ಕಾಲೇ ಪ್ರಯಾತಾಃ) ಯೋಗೀ ಚಾಂದ್ರಮಸಂ
ಜ್ಯೋತಿಃ ಪ್ರಾಪ್ಯ ನಿವರ್ತತೇ ।

ಶುಕ್ಲಕೃಷ್ಣೇ ಗತೀ ಹ್ಯೇತೇ ಜಗತಃ ಶಾಶ್ವತೇ ಮತೇ ।
ಏಕಯಾ ಯಾತ್ಯನಾವೃತ್ತಿಮನ್ಯಯಾವರ್ತತೇ ಪುನಃ ॥ 8-26 ॥

ಶುಕ್ಲ-ಕೃಷ್ಣೇ ಗತೀ ಹಿ ಏತೇ ಜಗತಃ ಶಾಶ್ವತೇ ಮತೇ ।
ಏಕಯಾ ಯಾತಿ ಅನಾವೃತ್ತಿಂ ಅನ್ಯಯಾ ಆವರ್ತತೇ ಪುನಃ ॥ 8-26 ॥

ಜಗತಃ ಏತೇ ಹಿ ಶುಕ್ಲ-ಕೃಷ್ಣೇ ಗತೀ ಶಾಶ್ವತೇ ಮತೇ ।
ಏಕಯಾ ಅನಾವೃತ್ತಿಂ ಯಾತಿ ಅನ್ಯಯಾ ಪುನಃ ಆವರ್ತತೇ ।

ನೈತೇ ಸೃತೀ ಪಾರ್ಥ ಜಾನನ್ಯೋಗೀ ಮುಹ್ಯತಿ ಕಶ್ಚನ ।
ತಸ್ಮಾತ್ಸರ್ವೇಷು ಕಾಲೇಷು ಯೋಗಯುಕ್ತೋ ಭವಾರ್ಜುನ ॥ 8-27 ॥

ನ ಏತೇ ಸೃತೀ ಪಾರ್ಥ ಜಾನನ್ ಯೋಗೀ ಮುಹ್ಯತಿ ಕಶ್ಚನ ।
ತಸ್ಮಾತ್ ಸರ್ವೇಷು ಕಾಲೇಷು ಯೋಗ-ಯುಕ್ತಃ ಭವ ಅರ್ಜುನ ॥ 8-27 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಏತೇ ಸೃತೀ ಜಾನನ್ ಕಶ್ಚನ ಯೋಗೀ ನ ಮುಹ್ಯತಿ;
ತಸ್ಮಾತ್ ಹೇ ಅರ್ಜುನ! (ತ್ವಂ) ಸರ್ವೇಷು ಕಾಲೇಷು ಯೋಗ-ಯುಕ್ತಃ ಭವ ।

ವೇದೇಷು ಯಜ್ಞೇಷು ತಪಃಸು ಚೈವ
ದಾನೇಷು ಯತ್ಪುಣ್ಯಫಲಂ ಪ್ರದಿಷ್ಟಂ ।
ಅತ್ಯೇತಿ ತತ್ಸರ್ವಮಿದಂ ವಿದಿತ್ವಾ
ಯೋಗೀ ಪರಂ ಸ್ಥಾನಮುಪೈತಿ ಚಾದ್ಯಂ ॥ 8-28 ॥

ವೇದೇಷು ಯಜ್ಞೇಷು ತಪಃಸು ಚ ಏವ
ದಾನೇಷು ಯತ್ ಪುಣ್ಯ-ಫಲಂ ಪ್ರದಿಷ್ಟಂ ।
ಅತ್ಯೇತಿ ತತ್ ಸರ್ವಂ ಇದಂ ವಿದಿತ್ವಾ
ಯೋಗೀ ಪರಂ ಸ್ಥಾನಂ ಉಪೈತಿ ಚ ಆದ್ಯಂ ॥ 8-28 ॥

ಯೋಗೀ ಇದಂ ವಿದಿತ್ವಾ, ವೇದೇಷು ಯಜ್ಞೇಷು ತಪಃಸು ದಾನೇಷು ಚ ಏವ
ಯತ್ ಪುಣ್ಯ-ಫಲಂ ಪ್ರದಿಷ್ಟಂ, ತತ್ ಸರ್ವಂ ಅತ್ಯೇತಿ, ಆದ್ಯಂ ಪರಂ ಚ ಸ್ಥಾನಂ ಉಪೈತಿ ।

ಓಂ ತತ್ಸದಿತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಸೂಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಸಂವಾದೇ
ಅಕ್ಷರಬ್ರಹ್ಮಯೋಗೋ ನಾಮಾಷ್ಟಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 8 ॥

ಓಂ ತತ್ ಸತ್ ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ ಭಗವತ್ ಗೀತಾಸು ಉಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮ-ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗ-ಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ-ಅರ್ಜುನ-ಸಂವಾದೇ
ಅಕ್ಷರ-ಬ್ರಹ್ಮ-ಯೋಗಃ ನಾಮ ಅಷ್ಟಮಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ ॥ 8 ॥

ಅಥ ನವಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ । ರಾಜವಿದ್ಯಾರಾಜಗುಹ್ಯಯೋಗಃ ।
ಅಥ ನವಮಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ । ರಾಜ-ವಿದ್ಯಾ-ರಾಜ-ಗುಹ್ಯ-ಯೋಗಃ ।

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಇದಂ ತು ತೇ ಗುಹ್ಯತಮಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮ್ಯನಸೂಯವೇ ।
ಜ್ಞಾನಂ ವಿಜ್ಞಾನಸಹಿತಂ ಯಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಮೋಕ್ಷ್ಯಸೇಽಶುಭಾತ್ ॥ 9-1 ॥

ಇದಂ ತು ತೇ ಗುಹ್ಯತಮಂ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಅನಸೂಯವೇ ।
ಜ್ಞಾನಂ ವಿಜ್ಞಾನ-ಸಹಿತಂ ಯತ್ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಮೋಕ್ಷ್ಯಸೇ ಅಶುಭಾತ್ ॥ 9-1 ॥

ಯತ್ ಜ್ಞಾತ್ವಾ (ತ್ವಂ)ಅಶುಭಾತ್ ಮೋಕ್ಷ್ಯಸೇ, (ತತ್) ತು ಇದಂ
ಗುಹ್ಯತಮಂ ವಿಜ್ಞಾನ-ಸಹಿತಂ ಜ್ಞಾನಂ ಅನಸೂಯವೇ ತೇ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ।

ರಾಜವಿದ್ಯಾ ರಾಜಗುಹ್ಯಂ ಪವಿತ್ರಮಿದಮುತ್ತಮಂ ।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಾವಗಮಂ ಧರ್ಮ್ಯಂ ಸುಸುಖಂ ಕರ್ತುಮವ್ಯಯಂ ॥ 9-2 ॥

ರಾಜ-ವಿದ್ಯಾ ರಾಜ-ಗುಹ್ಯಂ ಪವಿತ್ರಮ್ಮ್ ಇದಂ ಉತ್ತಮಂ ।
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ-ಅವಗಮಂ ಧರ್ಮ್ಯಂ ಸುಸುಖಂ ಕರ್ತುಂ ಅವ್ಯಯಂ ॥ 9-2 ॥

ಇದಂ (ಜ್ಞಾನಂ) ರಾಜ-ವಿದ್ಯಾ, ರಾಜ-ಗುಹ್ಯಂ, ಉತ್ತಮಂ,
ಪವಿತ್ರಂ, ಅವ್ಯಯಂ, ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ-ಅವಗಮಂ, ಕರ್ತುಂ ಸುಸುಖಂ,
ಧರ್ಮ್ಯಂ ಚ (ಅಸ್ತಿ).

ಅಶ್ರದ್ದಧಾನಾಃ ಪುರುಷಾ ಧರ್ಮಸ್ಯಾಸ್ಯ ಪರಂತಪ ।
ಅಪ್ರಾಪ್ಯ ಮಾಂ ನಿವರ್ತಂತೇ ಮೃತ್ಯುಸಂಸಾರವರ್ತ್ಮನಿ ॥ 9-3 ॥

ಅಶ್ರದ್ದಧಾನಾಃ ಪುರುಷಾಃ ಧರ್ಮಸ್ಯ ಅಸ್ಯ ಪರಂತಪ ।
ಅಪ್ರಾಪ್ಯ ಮಾಂ ನಿವರ್ತಂತೇ ಮೃತ್ಯು-ಸಂಸಾರ-ವರ್ತ್ಮನಿ ॥ 9-3 ॥

ಹೇ ಪರಂತಪ! ಅಸ್ಯ ಧರ್ಮಸ್ಯ ಅಶ್ರದ್ದಧಾನಾಃ ಪುರುಷಾಃ ಮಾಂ
ಅಪ್ರಾಪ್ಯ ಮೃತ್ಯು-ಸಂಸಾರ-ವರ್ತ್ಮನಿ ನಿವರ್ತಂತೇ ।

ಮಯಾ ತತಮಿದಂ ಸರ್ವಂ ಜಗದವ್ಯಕ್ತಮೂರ್ತಿನಾ ।
ಮತ್ಸ್ಥಾನಿ ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ನ ಚಾಹಂ ತೇಷ್ವವಸ್ಥಿತಃ ॥ 9-4 ॥

ಮಯಾ ತತಂ ಇದಂ ಸರ್ವಂ ಜಗತ್ ಅವ್ಯಕ್ತ-ಮೂರ್ತಿನಾ ।
ಮತ್-ಸ್ಥಾನಿ ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಿ ನ ಚ ಅಹಂ ತೇಷು ಅವಸ್ಥಿತಃ ॥ 9-4 ॥

ಅವ್ಯಕ್ತ-ಮೂರ್ತಿನಾ ಮಯಾ ಇದಂ ಸರ್ವಂ ಜಗತ್ ತತಂ ।
ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಿ ಮತ್-ಸ್ಥಾನಿ (ಸಂತಿ), ಅಹಂ ಚ ತೇಷು ನ ಅವಸ್ಥಿತಃ (ಅಸ್ಮಿ).

ನ ಚ ಮತ್ಸ್ಥಾನಿ ಭೂತಾನಿ ಪಶ್ಯ ಮೇ ಯೋಗಮೈಶ್ವರಂ ।
ಭೂತಭೃನ್ನ ಚ ಭೂತಸ್ಥೋ ಮಮಾತ್ಮಾ ಭೂತಭಾವನಃ ॥ 9-5 ॥

ನ ಚ ಮತ್-ಸ್ಥಾನಿ ಭೂತಾನಿ ಪಶ್ಯ ಮೇ ಯೋಗಂ ಐಶ್ವರಂ ।
ಭೂತ-ಭೃತ್ ನ ಚ ಭೂತ-ಸ್ಥಃ ಮಮ ಆತ್ಮಾ ಭೂತ-ಭಾವನಃ ॥ 9-5 ॥

ಭೂತಾನಿ ಚ ಮತ್-ಸ್ಥಾನಿ ನ (ಸಂತಿ), ಮೇ ಐಶ್ವರಂ ಯೋಗಂ ಪಶ್ಯ ।
(ಅಹಂ) ಭೂತ-ಭೃತ್ (ಅಪಿ) ಭೂತ-ಸ್ಥಃ ನ । ಮಮ ಆತ್ಮಾ ಚ
ಭೂತ-ಭಾವನಃ (ಅಸ್ತಿ) ।

ಯಥಾಕಾಶಸ್ಥಿತೋ ನಿತ್ಯಂ ವಾಯುಃ ಸರ್ವತ್ರಗೋ ಮಹಾನ್ ।
ತಥಾ ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನಿ ಮತ್ಸ್ಥಾನೀತ್ಯುಪಧಾರಯ ॥ 9-6 ॥

ಯಥಾ ಆಕಾಶ-ಸ್ಥಿತಃ ನಿತ್ಯಂ ವಾಯುಃ ಸರ್ವತ್ರಗಃ ಮಹಾನ್ ।
ತಥಾ ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನಿ ಮತ್-ಸ್ಥಾನಿ ಇತಿ ಉಪಧಾರಯ ॥ 9-6 ॥

ಯಥಾ ಸರ್ವತ್ರಗಃ ಮಹಾನ್ ವಾಯುಃ ನಿತ್ಯಂ ಆಕಾಶ-ಸ್ಥಿತಃ (ಅಸ್ತಿ),
ತಥಾ ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನಿ ಮತ್-ಸ್ಥಾನಿ (ಸಂತಿ), ಇತಿ (ತ್ವಂ) ಉಪಧಾರಯ ।

ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ಕೌಂತೇಯ ಪ್ರಕೃತಿಂ ಯಾಂತಿ ಮಾಮಿಕಾಂ ।
ಕಲ್ಪಕ್ಷಯೇ ಪುನಸ್ತಾನಿ ಕಲ್ಪಾದೌ ವಿಸೃಜಾಮ್ಯಹಂ ॥ 9-7 ॥

ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಿ ಕೌಂತೇಯ ಪ್ರಕೃತಿಂ ಯಾಂತಿ ಮಾಮಿಕಾಂ ।
ಕಲ್ಪ-ಕ್ಷಯೇ ಪುನಃ ತಾನಿ ಕಲ್ಪ-ಆದೌ ವಿಸೃಜಾಮಿ ಅಹಂ ॥ 9-7 ॥

ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಿ ಕಲ್ಪ-ಕ್ಷಯೇ ಮಾಮಿಕಾಂ ಪ್ರಕೃತಿಂ
ಯಾಂತಿ । ಪುನಃ ಕಲ್ಪ-ಆದೌ ತಾನಿ ವಿಸೃಜಾಮಿ ।

ಪ್ರಕೃತಿಂ ಸ್ವಾಮವಷ್ಟಭ್ಯ ವಿಸೃಜಾಮಿ ಪುನಃ ಪುನಃ ।
ಭೂತಗ್ರಾಮಮಿಮಂ ಕೃತ್ಸ್ನಮವಶಂ ಪ್ರಕೃತೇರ್ವಶಾತ್ ॥ 9-8 ॥

ಪ್ರಕೃತಿಂ ಸ್ವಾಂ ಅವಷ್ಟಭ್ಯ ವಿಸೃಜಾಮಿ ಪುನಃ ಪುನಃ ।
ಭೂತ-ಗ್ರಾಮಂ ಇಮಂ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಅವಶಂ ಪ್ರಕೃತೇಃ ವಶಾತ್ ॥ 9-8 ॥

(ಅಹಂ) ಸ್ವಾಂ ಪ್ರಕೃತಿಂ ಅವಷ್ಟಭ್ಯ ಪ್ರಕೃತೇಃ ವಶಾತ್
ಅವಶಂ ಇಮಂ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಭೂತ-ಗ್ರಾಮಂ ಪುನಃ ಪುನಃ ವಿಸೃಜಾಮಿ ।

ನ ಚ ಮಾಂ ತಾನಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ನಿಬಧ್ನಂತಿ ಧನಂಜಯ ।
ಉದಾಸೀನವದಾಸೀನಮಸಕ್ತಂ ತೇಷು ಕರ್ಮಸು ॥ 9-9 ॥

ನ ಚ ಮಾಂ ತಾನಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ನಿಬಧ್ನಂತಿ ಧನಂಜಯ ।
ಉದಾಸೀನವತ್ ಆಸೀನಂ ಅಸಕ್ತಂ ತೇಷು ಕರ್ಮಸು ॥ 9-9 ॥

ಹೇ ಧನಂಜಯ! ತೇಷು ಕರ್ಮಸು ಅಸಕ್ತಂ ಉದಾಸೀನವತ್
ಆಸೀನಂ ಮಾಂ ತಾನಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಚ ನ ನಿಬಧ್ನಂತಿ ।

ಮಯಾಧ್ಯಕ್ಷೇಣ ಪ್ರಕೃತಿಃ ಸೂಯತೇ ಸಚರಾಚರಂ ।
ಹೇತುನಾನೇನ ಕೌಂತೇಯ ಜಗದ್ವಿಪರಿವರ್ತತೇ ॥ 9-10 ॥

ಮಯಾ ಅಧ್ಯಕ್ಷೇಣ ಪ್ರಕೃತಿಃ ಸೂಯತೇ ಸಚರ-ಅಚರಂ ।
ಹೇತುನಾ ಅನೇನ ಕೌಂತೇಯ ಜಗತ್ ವಿಪರಿವರ್ತತೇ ॥ 9-10 ॥

ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ಮಯಾ ಅಧ್ಯಕ್ಷೇಣ ಪ್ರಕೃತಿಃ ಸಚರ-ಅಚರಂ ಸೂಯತೇ,
ಅನೇನ ಹೇತುನಾ ಜಗತ್ ವಿಪರಿವರ್ತತೇ ।

ಅವಜಾನಂತಿ ಮಾಂ ಮೂಢಾ ಮಾನುಷೀಂ ತನುಮಾಶ್ರಿತಂ ।
ಪರಂ ಭಾವಮಜಾನಂತೋ ಮಮ ಭೂತಮಹೇಶ್ವರಂ ॥ 9-11 ॥

ಅವಜಾನಂತಿ ಮಾಂ ಮೂಢಾಃ ಮಾನುಷೀಂ ತನುಂ ಆಶ್ರಿತಂ ।
ಪರಂ ಭಾವಂ ಅಜಾನಂತಃ ಮಮ ಭೂತ-ಮಹೇಶ್ವರಂ ॥ 9-11 ॥

ಭೂತ-ಮಹೇಶ್ವರಂ ಮಮ ಪರಂ ಭಾವಂ ಅಜಾನಂತಃ ಮೂಢಾಃ
ಮಾನುಷೀಂ ತನುಂ ಆಶ್ರಿತಂ ಮಾಂ ಅವಜಾನಂತಿ ।

ಮೋಘಾಶಾ ಮೋಘಕರ್ಮಾಣೋ ಮೋಘಜ್ಞಾನಾ ವಿಚೇತಸಃ ।
ರಾಕ್ಷಸೀಮಾಸುರೀಂ ಚೈವ ಪ್ರಕೃತಿಂ ಮೋಹಿನೀಂ ಶ್ರಿತಾಃ ॥ 9-12 ॥

ಮೋಘ-ಆಶಾಃ ಮೋಘ-ಕರ್ಮಾಣಃ ಮೋಘ-ಜ್ಞಾನಾಃ ವಿಚೇತಸಃ ।
ರಾಕ್ಷಸೀಂ ಆಸುರೀಂ ಚ ಏವ ಪ್ರಕೃತಿಂ ಮೋಹಿನೀಂ ಶ್ರಿತಾಃ ॥ 9-12 ॥

(ತೇ) ಮೋಘ-ಆಶಾಃ ಮೋಘ-ಕರ್ಮಾಣಃ ಮೋಘ-ಜ್ಞಾನಾಃ ವಿಚೇತಸಃ
ಮೋಹಿನೀಂ ರಾಕ್ಷಸೀಂ ಆಸುರೀಂ ಪ್ರಕೃತಿಂ ಚ ಏವ ಶ್ರಿತಾಃ ।

ಮಹಾತ್ಮಾನಸ್ತು ಮಾಂ ಪಾರ್ಥ ದೈವೀಂ ಪ್ರಕೃತಿಮಾಶ್ರಿತಾಃ ।
ಭಜಂತ್ಯನನ್ಯಮನಸೋ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಭೂತಾದಿಮವ್ಯಯಂ ॥ 9-13 ॥

ಮಹಾತ್ಮಾನಃ ತು ಮಾಂ ಪಾರ್ಥ ದೈವೀಂ ಪ್ರಕೃತಿಂ ಆಶ್ರಿತಾಃ ।
ಭಜಂತಿ ಅನನ್ಯ-ಮನಸಃ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಭೂತಾದಿಂ ಅವ್ಯಯಂ ॥ 9-13 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ದೈವೀಂ ಪ್ರಕೃತಿಂ ಆಶ್ರಿತಾಃ ಮಹಾತ್ಮಾನಃ ತು
ಮಾಂ ಭೂತಾದಿಂ ಅವ್ಯಯಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ, ಅನನ್ಯ-ಮನಸಃ (ಮಾಂ) ಭಜಂತಿ ।

ಸತತಂ ಕೀರ್ತಯಂತೋ ಮಾಂ ಯತಂತಶ್ಚ ದೃಢವ್ರತಾಃ ।
ನಮಸ್ಯಂತಶ್ಚ ಮಾಂ ಭಕ್ತ್ಯಾ ನಿತ್ಯಯುಕ್ತಾ ಉಪಾಸತೇ ॥ 9-14 ॥

ಸತತಂ ಕೀರ್ತಯಂತಃ ಮಾಂ ಯತಂತಃ ಚ ದೃಢ-ವ್ರತಾಃ ।
ನಮಸ್ಯಂತಃ ಚ ಮಾಂ ಭಕ್ತ್ಯಾ ನಿತ್ಯ-ಯುಕ್ತಾಃ ಉಪಾಸತೇ ॥ 9-14 ॥

(ತೇ) ನಿತ್ಯ-ಯುಕ್ತಾಃ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಮಾಂ ಸತತಂ ಕೀರ್ತಯಂತಃ ಯತಂತಃ ಚ
ದೃಢ-ವ್ರತಾಃ ನಮಸ್ಯಂತಃ ಚ ಮಾಂ ಉಪಾಸತೇ ।

ಜ್ಞಾನಯಜ್ಞೇನ ಚಾಪ್ಯನ್ಯೇ ಯಜಂತೋ ಮಾಮುಪಾಸತೇ ।
ಏಕತ್ವೇನ ಪೃಥಕ್ತ್ವೇನ ಬಹುಧಾ ವಿಶ್ವತೋಮುಖಂ ॥ 9-15 ॥

ಜ್ಞಾನ-ಯಜ್ಞೇನ ಚ ಅಪಿ ಅನ್ಯೇ ಯಜಂತಃ ಮಾಂ ಉಪಾಸತೇ ।
ಏಕತ್ವೇನ ಪೃಥಕ್ತ್ವೇನ ಬಹುಧಾ ವಿಶ್ವತೋಮುಖಂ ॥ 9-15.

ಅನ್ಯೇ ಚ ಅಪಿ ಜ್ಞಾನ-ಯಜ್ಞೇನ ಯಜಂತಃ ಏಕತ್ವೇನ, ಪೃಥಕ್ತ್ವೇನ,
ಬಹುಧಾ ವಿಶ್ವತೋಮುಖಂ ಮಾಂ ಉಪಾಸತೇ ।

ಅಹಂ ಕ್ರತುರಹಂ ಯಜ್ಞಃ ಸ್ವಧಾಹಮಹಮೌಷಧಂ ।
ಮಂತ್ರೋಽಹಮಹಮೇವಾಜ್ಯಮಹಮಗ್ನಿರಹಂ ಹುತಂ ॥ 9-16 ॥

ಅಹಂ ಕ್ರತುಃ ಅಹಂ ಯಜ್ಞಃ ಸ್ವಧಾ ಅಹಂ ಅಹಂ ಔಷಧಂ ।
ಮಂತ್ರಃ ಅಹಂ ಅಹಂ ಏವ ಆಜ್ಯಂ ಅಹಂ ಅಗ್ನಿಃ ಅಹಂ ಹುತಂ ॥ 9-16 ॥

ಅಹಂ ಕ್ರತುಃ, ಅಹಂ ಯಜ್ಞಃ, ಅಹಂ ಸ್ವಧಾ, ಅಹಂ ಔಷಧಂ,
ಅಹಂ ಮಂತ್ರಃ, ಅಹಂ ಏವ ಆಜ್ಯಂ, ಅಹಂ ಅಗ್ನಿಃ, ಅಹಂ ಹುತಂ,

ಪಿತಾಹಮಸ್ಯ ಜಗತೋ ಮಾತಾ ಧಾತಾ ಪಿತಾಮಹಃ ।
ವೇದ್ಯಂ ಪವಿತ್ರಮೋಂಕಾರ ಋಕ್ಸಾಮ ಯಜುರೇವ ಚ ॥ 9-17 ॥

ಪಿತಾ ಅಹಂ ಅಸ್ಯ ಜಗತಃ ಮಾತಾ ಧಾತಾ ಪಿತಾಮಹಃ ।
ವೇದ್ಯಂ ಪವಿತ್ರಂ ಓಂಕಾರಃ ಋಕ್-ಸಾಮ ಯಜುಃ ಏವ ಚ ॥ 9-17 ॥

ಅಹಂ ಅಸ್ಯ ಜಗತಃ ಮಾತಾ, ಪಿತಾ, ಧಾತಾ, ಪಿತಾಮಹಃ, ವೇದ್ಯಂ (ವಸ್ತು),
ಪವಿತ್ರಂ (ವಸ್ತು), ಓಂಕಾರಃ, ಋಕ್, ಸಾಮ, ಯಜುಃ ಏವ ಚ (ಅಸ್ಮಿ).

ಗತಿರ್ಭರ್ತಾ ಪ್ರಭುಃ ಸಾಕ್ಷೀ ನಿವಾಸಃ ಶರಣಂ ಸುಹೃತ್ ।
ಪ್ರಭವಃ ಪ್ರಲಯಃ ಸ್ಥಾನಂ ನಿಧಾನಂ ಬೀಜಮವ್ಯಯಂ ॥ 9-18 ॥

ಗತಿಃ ಭರ್ತಾ ಪ್ರಭುಃ ಸಾಕ್ಷೀ ನಿವಾಸಃ ಶರಣಂ ಸುಹೃತ್ ।
ಪ್ರಭವಃ ಪ್ರಲಯಃ ಸ್ಥಾನಂ ನಿಧಾನಂ ಬೀಜಂ ಅವ್ಯಯಂ ॥ 9-18 ॥

(ಅಹಂ) ಗತಿಃ, ಭರ್ತಾ, ಪ್ರಭುಃ, ಸಾಕ್ಷೀ, ನಿವಾಸಃ, ಶರಣಂ,
ಸುಹೃತ್, ಪ್ರಭವಃ, ಪ್ರಲಯಃ, ಸ್ಥಾನಂ, ನಿಧಾನಂ,
ಅವ್ಯಯಂ ಬೀಜಂ (ಚ ಅಸ್ಮಿ) ।

ತಪಾಮ್ಯಹಮಹಂ ವರ್ಷಂ ನಿಗೃಹ್ಣಾಮ್ಯುತ್ಸೃಜಾಮಿ ಚ ।
ಅಮೃತಂ ಚೈವ ಮೃತ್ಯುಶ್ಚ ಸದಸಚ್ಚಾಹಮರ್ಜುನ ॥ 9-19 ॥

ತಪಾಮಿ ಅಹಂ ಅಹಂ ವರ್ಷಂ ನಿಗೃಹ್ಣಾಮಿ ಉತ್ಸೃಜಾಮಿ ಚ ।
ಅಮೃತಂ ಚ ಏವ ಮೃತ್ಯುಃ ಚ ಸತ್ ಅಸತ್ ಚ ಅಹಂ ಅರ್ಜುನ ॥ 9-19 ॥

ಹೇ ಅರ್ಜುನ! ಅಹಂ ತಪಾಮಿ, ಅಹಂ ವರ್ಷಂ, ನಿಗೃಹ್ಣಾಮಿ
ಉತ್ಸೃಜಾಮಿ ಚ, ಅಹಂ ಏವ ಅಮೃತಂ ಮೃತ್ಯುಃ ಚ, (ಅಹಂ ಏವ)
ಸತ್ ಅಸತ್ ಚ (ಅಸ್ಮಿ) ।

ತ್ರೈವಿದ್ಯಾ ಮಾಂ ಸೋಮಪಾಃ ಪೂತಪಾಪಾ
ಯಜ್ಞೈರಿಷ್ಟ್ವಾ ಸ್ವರ್ಗತಿಂ ಪ್ರಾರ್ಥಯಂತೇ ।
ತೇ ಪುಣ್ಯಮಾಸಾದ್ಯ ಸುರೇಂದ್ರಲೋಕ-
ಮಶ್ನಂತಿ ದಿವ್ಯಾಂದಿವಿ ದೇವಭೋಗಾನ್ ॥ 9-20 ॥

ತ್ರೈ-ವಿದ್ಯಾಃ ಮಾಂ ಸೋಮಪಾಃ ಪೂತ-ಪಾಪಾಃ
ಯಜ್ಞೈಃ ಇಷ್ಟ್ವಾ ಸ್ವರ್ಗತಿಂ ಪ್ರಾರ್ಥಯಂತೇ ।
ತೇ ಪುಣ್ಯಂ ಆಸಾದ್ಯ ಸುರೇಂದ್ರ-ಲೋಕಂ
ಅಶ್ನಂತಿ ದಿವ್ಯಾನ್ ದಿವಿ ದೇವ-ಭೋಗಾನ್ ॥ 9-20 ॥

ತ್ರೈ-ವಿದ್ಯಾಃ ಸೋಮಪಾಃ ಪೂತ-ಪಾಪಾಃ ಮಾಂ ಯಜ್ಞೈಃ ಇಷ್ಟ್ವಾ
ಸ್ವರ್ಗತಿಂ ಪ್ರಾರ್ಥಯಂತೇ । ತೇ ಪುಣ್ಯಂ ಸುರೇಂದ್ರ-ಲೋಕಂ ಆಸಾದ್ಯ,
ದಿವಿ ದಿವ್ಯಾನ್ ದೇವ-ಭೋಗಾನ್ ಅಶ್ನಂತಿ ।

ತೇ ತಂ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಸ್ವರ್ಗಲೋಕಂ ವಿಶಾಲಂ
ಕ್ಷೀಣೇ ಪುಣ್ಯೇ ಮರ್ತ್ಯಲೋಕಂ ವಿಶಂತಿ ।
ಏವಂ ತ್ರಯೀಧರ್ಮಮನುಪ್ರಪನ್ನಾ
ಗತಾಗತಂ ಕಾಮಕಾಮಾ ಲಭಂತೇ ॥ 9-21 ॥

ತೇ ತಂ ಭುಕ್ತ್ವಾ ಸ್ವರ್ಗ-ಲೋಕಂ ವಿಶಾಲಂ
ಕ್ಷೀಣೇ ಪುಣ್ಯೇ ಮರ್ತ್ಯ-ಲೋಕಂ ವಿಶಂತಿ ।
ಏವಂ ತ್ರಯೀ-ಧರ್ಮಂ ಅನುಪ್ರಪನ್ನಾಃ
ಗತ-ಆಗತಂ ಕಾಮ-ಕಾಮಾಃ ಲಭಂತೇ ॥ 9-21 ॥

ತೇ ತಂ ವಿಶಾಲಂ ಸ್ವರ್ಗ-ಲೋಕಂ ಭುಕ್ತ್ವಾ, ಪುಣ್ಯೇ ಕ್ಷೀಣೇ (ಸತಿ)
ಮರ್ತ್ಯ-ಲೋಕಂ ವಿಶಂತಿ । ಏವಂ ತ್ರಯೀ-ಧರ್ಮಂ ಅನುಪ್ರಪನ್ನಾಃ
ಕಾಮ-ಕಾಮಾಃ ಗತ-ಆಗತಂ ಲಭಂತೇ ।

ಅನನ್ಯಾಶ್ಚಿಂತಯಂತೋ ಮಾಂ ಯೇ ಜನಾಃ ಪರ್ಯುಪಾಸತೇ ।
ತೇಷಾಂ ನಿತ್ಯಾಭಿಯುಕ್ತಾನಾಂ ಯೋಗಕ್ಷೇಮಂ ವಹಾಮ್ಯಹಂ ॥ 9-22 ॥

ಅನನ್ಯಾಃ ಚಿಂತಯಂತಃ ಮಾಂ ಯೇ ಜನಾಃ ಪರ್ಯುಪಾಸತೇ ।
ತೇಷಾಂ ನಿತ್ಯ-ಅಭಿಯುಕ್ತಾನಾಂ ಯೋಗ-ಕ್ಷೇಮಂ ವಹಾಮಿ ಅಹಂ ॥ 9-22 ॥

ಅನನ್ಯಾಃ ಚಿಂತಯಂತಃ ಯೇ ಜನಾಃ ಮಾಂ ಪರ್ಯುಪಾಸತೇ, ತೇಷಾಂ
ನಿತ್ಯ-ಅಭಿಯುಕ್ತಾನಾಂ ಯೋಗ-ಕ್ಷೇಮಂ ಅಹಂ ವಹಾಮಿ ।

ಯೇಽಪ್ಯನ್ಯದೇವತಾಭಕ್ತಾ ಯಜಂತೇ ಶ್ರದ್ಧಯಾನ್ವಿತಾಃ ।
ತೇಽಪಿ ಮಾಮೇವ ಕೌಂತೇಯ ಯಜಂತ್ಯವಿಧಿಪೂರ್ವಕಂ ॥ 9-23 ॥

ಯೇ ಅಪಿ ಅನ್ಯ-ದೇವತಾ-ಭಕ್ತಾಃ ಯಜಂತೇ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಅನ್ವಿತಾಃ ।
ತೇ ಅಪಿ ಮಾಂ ಏವ ಕೌಂತೇಯ ಯಜಂತಿ ಅವಿಧಿ-ಪೂರ್ವಕಂ ॥ 9-23 ॥

ಅಪಿ ಯೇ ಅನ್ಯ-ದೇವತಾ-ಭಕ್ತಾಃ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಅನ್ವಿತಾಃ
ಯಜಂತೇ, ತೇ ಅಪಿ ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ಅವಿಧಿ-ಪೂರ್ವಕಂ ಮಾಂ ಏವ ಯಜಂತಿ ।

ಅಹಂ ಹಿ ಸರ್ವಯಜ್ಞಾನಾಂ ಭೋಕ್ತಾ ಚ ಪ್ರಭುರೇವ ಚ ।
ನ ತು ಮಾಮಭಿಜಾನಂತಿ ತತ್ತ್ವೇನಾತಶ್ಚ್ಯವಂತಿ ತೇ ॥ 9-24 ॥

ಅಹಂ ಹಿ ಸರ್ವ-ಯಜ್ಞಾನಾಂ ಭೋಕ್ತಾ ಚ ಪ್ರಭುಃ ಏವ ಚ ।
ನ ತು ಮಾಂ ಅಭಿಜಾನಂತಿ ತತ್ತ್ವೇನ ಅತಃ ಚ್ಯವಂತಿ ತೇ ॥ 9-24 ॥

ಅಹಂ ಹಿ ಸರ್ವ-ಯಜ್ಞಾನಾಂ ಭೋಕ್ತಾ ಚ ಪ್ರಭುಃ ಏವ ಚ (ಅಸ್ಮಿ),
ಮಾಂ ತು ತತ್ತ್ವೇನ ನ ಅಭಿಜಾನಂತಿ, ಅತಃ ತೇ ಚ್ಯವಂತಿ ।

ಯಾಂತಿ ದೇವವ್ರತಾ ದೇವಾನ್ಪಿತೄನ್ಯಾಂತಿ ಪಿತೃವ್ರತಾಃ ।
ಭೂತಾನಿ ಯಾಂತಿ ಭೂತೇಜ್ಯಾ ಯಾಂತಿ ಮದ್ಯಾಜಿನೋಽಪಿ ಮಾಂ ॥ 9-25 ॥

ಯಾಂತಿ ದೇವ-ವ್ರತಾಃ ದೇವಾನ್ ಪಿತೄನ್ ಯಾಂತಿ ಪಿತೃ-ವ್ರತಾಃ ।
ಭೂತಾನಿ ಯಾಂತಿ ಭೂತ-ಇಜ್ಯಾಃ ಯಾಂತಿ ಮತ್ ಯಾಜಿನಃ ಅಪಿ ಮಾಂ ॥ 9-25 ॥

ದೇವ-ವ್ರತಾಃ ದೇವಾನ್ ಯಾಂತಿ, ಪಿತೃ-ವ್ರತಾಃ ಪಿತೄನ್ ಯಾಂತಿ,
ಭೂತ-ಇಜ್ಯಾಃ ಭೂತಾನಿ ಯಾಂತಿ, ಮತ್ ಯಾಜಿನಃ ಅಪಿ ಮಾಂ ಯಾಂತಿ ।

ಪತ್ರಂ ಪುಷ್ಪಂ ಫಲಂ ತೋಯಂ ಯೋ ಮೇ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ।
ತದಹಂ ಭಕ್ತ್ಯುಪಹೃತಮಶ್ನಾಮಿ ಪ್ರಯತಾತ್ಮನಃ ॥ 9-26 ॥

ಪತ್ರಂ ಪುಷ್ಪಂ ಫಲಂ ತೋಯಂ ಯಃ ಮೇ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ।
ತತ್ ಅಹಂ ಭಕ್ತಿ-ಉಪಹೃತಂ ಅಶ್ನಾಮಿ ಪ್ರಯತ ಆತ್ಮನಃ ॥ 9-26 ॥

ಯಃ ಪತ್ರಂ ಪುಷ್ಪಂ ಫಲಂ ತೋಯಂ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಮೇ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ,
(ತಸ್ಯ) ಪ್ರಯತ-ಆತ್ಮನಃ ಭಕ್ತಿ-ಉಪಹೃತಂ ತತ್ ಅಹಂ ಅಶ್ನಾಮಿ ।

ಯತ್ಕರೋಷಿ ಯದಶ್ನಾಸಿ ಯಜ್ಜುಹೋಷಿ ದದಾಸಿ ಯತ್ ।
ಯತ್ತಪಸ್ಯಸಿ ಕೌಂತೇಯ ತತ್ಕುರುಷ್ವ ಮದರ್ಪಣಂ ॥ 9-27 ॥

ಯತ್ ಕರೋಷಿ ಯತ್ ಅಶ್ನಾಸಿ ಯತ್ ಜುಹೋಷಿ ದದಾಸಿ ಯತ್ ।
ಯತ್ ತಪಸ್ಯಸಿ ಕೌಂತೇಯ ತತ್ ಕುರುಷ್ವ ಮತ್ ಅರ್ಪಣಂ ॥ 9-27 ॥

ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ಯತ್ ಕರೋಷಿ, ಯತ್ ಅಶ್ನಾಸಿ, ಯತ್ ಜುಹೋಷಿ,
ಯತ್ ದದಾಸಿ, ಯತ್ ತಪಸ್ಯಸಿ, ತತ್ ಮತ್ ಅರ್ಪಣಂ ಕುರುಷ್ವ ।

ಶುಭಾಶುಭಫಲೈರೇವಂ ಮೋಕ್ಷ್ಯಸೇ ಕರ್ಮಬಂಧನೈಃ ।
ಸಂನ್ಯಾಸಯೋಗಯುಕ್ತಾತ್ಮಾ ವಿಮುಕ್ತೋ ಮಾಮುಪೈಷ್ಯಸಿ ॥ 9-28 ॥

ಶುಭ-ಅಶುಭ-ಫಲೈಃ ಏವಂ ಮೋಕ್ಷ್ಯಸೇ ಕರ್ಮ-ಬಂಧನೈಃ ।
ಸಂನ್ಯಾಸ-ಯೋಗ-ಯುಕ್ತ-ಆತ್ಮಾ ವಿಮುಕ್ತಃ ಮಾಂ ಉಪೈಷ್ಯಸಿ ॥ 9-28 ॥

ಏವಂ (ಕೃತೇ ಸತಿ) ಶುಭ-ಅಶುಭ-ಫಲೈಃ ಕರ್ಮ-ಬಂಧನೈಃ
ಸಂನ್ಯಾಸ-ಯೋಗ-ಯುಕ್ತ-ಆತ್ಮಾ ವಿಮುಕ್ತಃ (ಭೂತ್ವಾ) ಮೋಕ್ಷ್ಯಸೇ
ಮಾಂ ಉಪ-ಏಷ್ಯಸಿ ।

ಸಮೋಽಹಂ ಸರ್ವಭೂತೇಷು ನ ಮೇ ದ್ವೇಷ್ಯೋಽಸ್ತಿ ನ ಪ್ರಿಯಃ ।
ಯೇ ಭಜಂತಿ ತು ಮಾಂ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಮಯಿ ತೇ ತೇಷು ಚಾಪ್ಯಹಂ ॥ 9-29 ॥

ಸಮಃ ಅಹಂ ಸರ್ವ-ಭೂತೇಷು ನ ಮೇ ದ್ವೇಷ್ಯಃ ಅಸ್ತಿ ನ ಪ್ರಿಯಃ ।
ಯೇ ಭಜಂತಿ ತು ಮಾಂ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಮಯಿ ತೇ ತೇಷು ಚ ಅಪಿ ಅಹಂ ॥ 9-29 ॥

ಅಹಂ ಸರ್ವ-ಭೂತೇಷು ಸಮಃ, ಮೇ ದ್ವೇಷ್ಯಃ ಪ್ರಿಯಃ ಚ ನ ಅಸ್ತಿ,
(ಪರಂ)ತು ಯೇ ಮಾಂ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಭಜಂತಿ, ತೇ ಮಯಿ, (ಚ) ಅಹಂ ಅಪಿ ತೇಷು (ಚ).

ಅಪಿ ಚೇತ್ಸುದುರಾಚಾರೋ ಭಜತೇ ಮಾಮನನ್ಯಭಾಕ್ ।
ಸಾಧುರೇವ ಸ ಮಂತವ್ಯಃ ಸಮ್ಯಗ್ವ್ಯವಸಿತೋ ಹಿ ಸಃ ॥ 9-30 ॥

ಅಪಿ ಚೇತ್ ಸು-ದುಃ-ಆಚಾರಃ ಭಜತೇ ಮಾಂ ಅನನ್ಯ-ಭಾಕ್ ।
ಸಾಧುಃ ಏವ ಸಃ ಮಂತವ್ಯಃ ಸಮ್ಯಕ್ ವ್ಯವಸಿತಃ ಹಿ ಸಃ ॥ 9-30 ॥

ಸು-ದುಃ-ಆಚಾರಃ ಅಪಿ ಮಾಂ ಅನನ್ಯ-ಭಾಕ್ ಭಜತೇ ಚೇತ್,
ಸಃ ಸಾಧುಃ ಏವ ಮಂತವ್ಯಃ, ಸಃ ಹಿ ಸಮ್ಯಕ್ ವ್ಯವಸಿತಃ (ಅಸ್ತಿ).

ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಭವತಿ ಧರ್ಮಾತ್ಮಾ ಶಶ್ವಚ್ಛಾಂತಿಂ ನಿಗಚ್ಛತಿ ।
ಕೌಂತೇಯ ಪ್ರತಿಜಾನೀಹಿ ನ ಮೇ ಭಕ್ತಃ ಪ್ರಣಶ್ಯತಿ ॥ 9-31 ॥

ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಭವತಿ ಧರ್ಮ-ಆತ್ಮಾ ಶಶ್ವತ್ ಶಾಂತಿಂ ನಿಗಚ್ಛತಿ ।
ಕೌಂತೇಯ ಪ್ರತಿಜಾನೀಹಿ ನ ಮೇ ಭಕ್ತಃ ಪ್ರಣಶ್ಯತಿ ॥ 9-31 ॥

ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! (ಸಃ) ಕ್ಷಿಪ್ರಂ ಧರ್ಮ-ಆತ್ಮಾ ಭವತಿ, ಶಶ್ವತ್
ಶಾಂತಿಂ ನಿಗಚ್ಛತಿ, ಮೇ ಭಕ್ತಃ ನ ಪ್ರಣಶ್ಯತಿ, (ಇತಿ ತ್ವಂ) ಪ್ರತಿಜಾನೀಹಿ ।

ಮಾಂ ಹಿ ಪಾರ್ಥ ವ್ಯಪಾಶ್ರಿತ್ಯ ಯೇಽಪಿ ಸ್ಯುಃ ಪಾಪಯೋನಯಃ ।
ಸ್ತ್ರಿಯೋ ವೈಶ್ಯಾಸ್ತಥಾ ಶೂದ್ರಾಸ್ತೇಽಪಿ ಯಾಂತಿ ಪರಾಂ ಗತಿಂ ॥ 9-32 ॥

ಮಾಂ ಹಿ ಪಾರ್ಥ ವ್ಯಪಾಶ್ರಿತ್ಯ ಯೇ ಅಪಿ ಸ್ಯುಃ ಪಾಪ-ಯೋನಯಃ ।
ಸ್ತ್ರಿಯಃ ವೈಶ್ಯಾಃ ತಥಾ ಶೂದ್ರಾಃ ತೇ ಅಪಿ ಯಾಂತಿ ಪರಾಂ ಗತಿಂ ॥ 9-32 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಯೇ ಅಪಿ ಹಿ ಪಾಪ-ಯೋನಯಃ ಸ್ತ್ರಿಯಃ ವೈಶ್ಯಾಃ ತಥಾ
ಶೂದ್ರಾಃ ಸ್ಯುಃ ತೇ ಅಪಿ ಮಾಂ ವ್ಯಪಾಶ್ರಿತ್ಯ, ಪರಾಂ ಗತಿಂ ಯಾಂತಿ ।

ಕಿಂ ಪುನರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಃ ಪುಣ್ಯಾ ಭಕ್ತಾ ರಾಜರ್ಷಯಸ್ತಥಾ ।
ಅನಿತ್ಯಮಸುಖಂ ಲೋಕಮಿಮಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಭಜಸ್ವ ಮಾಂ ॥ 9-33 ॥

ಕಿಂ ಪುನಃ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಃ ಪುಣ್ಯಾಃ ಭಕ್ತಾಃ ರಾಜರ್ಷಯಃ ತಥಾ ।
ಅನಿತ್ಯಂ ಅಸುಖಂ ಲೋಕಂ ಇಮಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ಭಜಸ್ವ ಮಾಂ ॥ 9-33 ॥

ಕಿಂ ಪುನಃ ಪುಣ್ಯಾಃ ಭಕ್ತಾಃ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಃ ತಥಾ ರಾಜರ್ಷಯಃ?
(ತಸ್ಮಾತ್ ತ್ವಂ) ಅನಿತ್ಯಂ ಅಸುಖಂ ಇಮಂ ಲೋಕಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ, ಮಾಂ ಭಜಸ್ವ ।

ಮನ್ಮನಾ ಭವ ಮದ್ಭಕ್ತೋ ಮದ್ಯಾಜೀ ಮಾಂ ನಮಸ್ಕುರು ।
ಮಾಮೇವೈಷ್ಯಸಿ ಯುಕ್ತ್ವೈವಮಾತ್ಮಾನಂ ಮತ್ಪರಾಯಣಃ ॥ 9-34 ॥

ಮತ್-ಮನಾಃ ಭವ ಮತ್-ಭಕ್ತಃ ಮತ್-ಯಾಜೀ ಮಾಂ ನಮಸ್ಕುರು ।
ಮಾಂ ಏವ ಏಷ್ಯಸಿ ಯುಕ್ತ್ವಾ ಏವಂ ಆತ್ಮಾನಂ ಮತ್-ಪರಾಯಣಃ ॥ 9-34 ॥

(ತ್ವಂ) ಮತ್-ಮನಾಃ ಮತ್-ಭಕ್ತಃ ಮತ್-ಯಾಜೀ (ಚ) ಭವ,
ಮಾಂ ಮತ್-ಪರಾಯಣಃ (ಸನ್) ನಮಸ್ಕುರು ಏವಂ ಆತ್ಮಾನಂ
ಯುಕ್ತ್ವಾ ಮಾಂ ಏವ ಏಷ್ಯಸಿ ।

ಓಂ ತತ್ಸದಿತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಸೂಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಸಂವಾದೇ
ರಾಜವಿದ್ಯಾರಾಜಗುಹ್ಯಯೋಗೋ ನಾಮ ನವಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 9 ॥

ಓಂ ತತ್ ಸತ್ ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ ಭಗವತ್ ಗೀತಾಸು ಉಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮ-ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗ-ಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ-ಅರ್ಜುನ-ಸಂವಾದೇ
ರಾಜವಿದ್ಯಾ-ರಾಜಗುಹ್ಯ-ಯೋಗಃ ನಾಮ ನವಮಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ ॥ 9 ॥

ಅಥ ದಶಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ । ವಿಭೂತಿಯೋಗಃ ।
ಅಥ ದಶಮಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ । ವಿಭೂತಿ-ಯೋಗಃ ।

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಭೂಯ ಏವ ಮಹಾಬಾಹೋ ಶೃಣು ಮೇ ಪರಮಂ ವಚಃ ।
ಯತ್ತೇಽಹಂ ಪ್ರೀಯಮಾಣಾಯ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಹಿತಕಾಮ್ಯಯಾ ॥ 10-1 ॥

ಭೂಯಃ ಏವ ಮಹಾಬಾಹೋ ಶೃಣು ಮೇ ಪರಮಂ ವಚಃ ।
ಯತ್ ತೇ ಅಹಂ ಪ್ರೀಯಮಾಣಾಯ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಹಿತ-ಕಾಮ್ಯಯಾ ॥ 10-1 ॥

ಹೇ ಮಹಾಬಾಹೋ! ಭೂಯಃ ಏವ ಮೇ ಪರಮಂ ವಚಃ ಶೃಣು ।
ಪ್ರೀಯಮಾಣಾಯ ತೇ ಯತ್ ಅಹಂ ಹಿತ-ಕಾಮ್ಯಯಾ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ।

ನ ಮೇ ವಿದುಃ ಸುರಗಣಾಃ ಪ್ರಭವಂ ನ ಮಹರ್ಷಯಃ ।
ಅಹಮಾದಿರ್ಹಿ ದೇವಾನಾಂ ಮಹರ್ಷೀಣಾಂ ಚ ಸರ್ವಶಃ ॥ 10-2 ॥

ನ ಮೇ ವಿದುಃ ಸುರ-ಗಣಾಃ ಪ್ರಭವಂ ನ ಮಹರ್ಷಯಃ ।
ಅಹಂ ಆದಿಃ ಹಿ ದೇವಾನಾಂ ಮಹರ್ಷೀಣಾಂ ಚ ಸರ್ವಶಃ ॥ 10-2 ॥

ಸುರ-ಗಣಾಃ ಮಹರ್ಷಯಃ ಚ ಮೇ ಪ್ರಭವಂ ನ ವಿದುಃ, ಅಹಂ ಹಿ
ದೇವಾನಾಂ ಮಹರ್ಷೀಣಾಂ (ಚ) ಸರ್ವಶಃ ಆದಿಃ (ಅಸ್ಮಿ).

ಯೋ ಮಾಮಜಮನಾದಿಂ ಚ ವೇತ್ತಿ ಲೋಕಮಹೇಶ್ವರಂ ।
ಅಸಮ್ಮೂಢಃ ಸ ಮರ್ತ್ಯೇಷು ಸರ್ವಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ॥ 10-3 ॥

ಯಃ ಮಾಂ ಅಜಂ ಅನಾದಿಂ ಚ ವೇತ್ತಿ ಲೋಕ-ಮಹೇಶ್ವರಂ ।
ಅಸಮ್ಮೂಢಃ ಸಃ ಮರ್ತ್ಯೇಷು ಸರ್ವ-ಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ॥ 10-3 ॥

ಯಃ ಮಾಂ ಅಜಂ ಅನಾದಿಂ ಲೋಕ-ಮಹೇಶ್ವರಂ ಚ ವೇತ್ತಿ,
ಸಃ ಮರ್ತ್ಯೇಷು ಅಸಮ್ಮೂಢಃ (ಭೂತ್ವಾ) ಸರ್ವ-ಪಾಪೈಃ ಪ್ರಮುಚ್ಯತೇ ।

ಬುದ್ಧಿರ್ಜ್ಞಾನಮಸಮ್ಮೋಹಃ ಕ್ಷಮಾ ಸತ್ಯಂ ದಮಃ ಶಮಃ ।
ಸುಖಂ ದುಃಖಂ ಭವೋಽಭಾವೋ ಭಯಂ ಚಾಭಯಮೇವ ಚ ॥ 10-4 ॥

ಬುದ್ಧಿಃ ಜ್ಞಾನಂ ಅಸಮ್ಮೋಹಃ ಕ್ಷಮಾ ಸತ್ಯಂ ದಮಃ ಶಮಃ ।
ಸುಖಂ ದುಃಖಂ ಭವಃ ಅಭಾವಃ ಭಯಂ ಚ ಅಭಯಂ ಏವ ಚ ॥ 10-4 ॥

ಬುದ್ಧಿಃ, ಜ್ಞಾನಂ, ಅಸಮ್ಮೋಹಃ, ಕ್ಷಮಾ, ಸತ್ಯಂ, ದಮಃ,
ಶಮಃ, ಸುಖಂ, ದುಃಖಂ, ಭವಃ, ಅಭಾವಃ, ಭಯಂ ಚ
ಏವ ಅಭಯಂ ಚ

ಅಹಿಂಸಾ ಸಮತಾ ತುಷ್ಟಿಸ್ತಪೋ ದಾನಂ ಯಶೋಽಯಶಃ ।
ಭವಂತಿ ಭಾವಾ ಭೂತಾನಾಂ ಮತ್ತ ಏವ ಪೃಥಗ್ವಿಧಾಃ ॥ 10-5 ॥

ಅಹಿಂಸಾ ಸಮತಾ ತುಷ್ಟಿಃ ತಪಃ ದಾನಂ ಯಶಃ ಅಯಶಃ ।
ಭವಂತಿ ಭಾವಾಃ ಭೂತಾನಾಂ ಮತ್ತಃ ಏವ ಪೃಥಕ್-ವಿಧಾಃ ॥ 10-5 ॥

ಅಹಿಂಸಾ, ಸಮತಾ, ತುಷ್ಟಿಃ, ತಪಃ, ದಾನಂ, ಯಶಃ, ಅಯಶಃ,
(ಇಮೇ) ಭೂತಾನಾಂ ಪೃಥಕ್-ವಿಧಾಃ ಭಾವಾಃ ಮತ್ತಃ ಏವ ಭವಂತಿ ।

ಮಹರ್ಷಯಃ ಸಪ್ತ ಪೂರ್ವೇ ಚತ್ವಾರೋ ಮನವಸ್ತಥಾ ।
ಮದ್ಭಾವಾ ಮಾನಸಾ ಜಾತಾ ಯೇಷಾಂ ಲೋಕ ಇಮಾಃ ಪ್ರಜಾಃ ॥ 10-6 ॥

ಮಹರ್ಷಯಃ ಸಪ್ತ ಪೂರ್ವೇ ಚತ್ವಾರಃ ಮನವಃ ತಥಾ ।
ಮತ್ ಭಾವಾಃ ಮಾನಸಾಃ ಜಾತಾಃ ಯೇಷಾಂ ಲೋಕೇ ಇಮಾಃ ಪ್ರಜಾಃ ॥ 10-6 ॥

ಪೂರ್ವೇ ಸಪ್ತ ಮಹರ್ಷಯಃ ತಥಾ ಚತ್ವಾರಃ ಮನವಃ ಮತ್ ಭಾವಾಃ,
ಮಾನಸಾಃ ಜಾತಾಃ ಯೇಷಾಂ ಲೋಕೇ ಇಮಾಃ ಪ್ರಜಾಃ ।

ಏತಾಂ ವಿಭೂತಿಂ ಯೋಗಂ ಚ ಮಮ ಯೋ ವೇತ್ತಿ ತತ್ತ್ವತಃ ।
ಸೋಽವಿಕಂಪೇನ ಯೋಗೇನ ಯುಜ್ಯತೇ ನಾತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ 10-7 ॥

ಏತಾಂ ವಿಭೂತಿಂ ಯೋಗಂ ಚ ಮಮ ಯಃ ವೇತ್ತಿ ತತ್ತ್ವತಃ ।
ಸಃ ಅವಿಕಂಪೇನ ಯೋಗೇನ ಯುಜ್ಯತೇ ನ ಅತ್ರ ಸಂಶಯಃ ॥ 10-7 ॥

ಯಃ ಮಮ ಏತಾಂ ವಿಭೂತಿಂ ಯೋಗಂ ಚ ತತ್ತ್ವತಃ ವೇತ್ತಿ,
ಸಃ ಅವಿಕಂಪೇನ ಯೋಗೇನ ಯುಜ್ಯತೇ ಅತ್ರ ಸಂಶಯಃ ನ ।

ಅಹಂ ಸರ್ವಸ್ಯ ಪ್ರಭವೋ ಮತ್ತಃ ಸರ್ವಂ ಪ್ರವರ್ತತೇ ।
ಇತಿ ಮತ್ವಾ ಭಜಂತೇ ಮಾಂ ಬುಧಾ ಭಾವಸಮನ್ವಿತಾಃ ॥ 10-8 ॥

ಅಹಂ ಸರ್ವಸ್ಯ ಪ್ರಭವಃ ಮತ್ತಃ ಸರ್ವಂ ಪ್ರವರ್ತತೇ ।
ಇತಿ ಮತ್ವಾ ಭಜಂತೇ ಮಾಂ ಬುಧಾಃ ಭಾವ-ಸಮನ್ವಿತಾಃ ॥ 10-8 ॥

ಅಹಂ ಸರ್ವಸ್ಯ ಪ್ರಭವಃ (ಅಸ್ಮಿ), ಮತ್ತಃ ಸರ್ವಂ ಪ್ರವರ್ತತೇ,
ಇತಿ ಮತ್ವಾ ಬುಧಾಃ ಭಾವ-ಸಮನ್ವಿತಾಃ ಮಾಂ ಭಜಂತೇ ।

ಮಚ್ಚಿತ್ತಾ ಮದ್ಗತಪ್ರಾಣಾ ಬೋಧಯಂತಃ ಪರಸ್ಪರಂ ।
ಕಥಯಂತಶ್ಚ ಮಾಂ ನಿತ್ಯಂ ತುಷ್ಯಂತಿ ಚ ರಮಂತಿ ಚ ॥ 10-9 ॥

ಮತ್ ಚಿತ್ತಾಃ ಮತ್ ಗತ-ಪ್ರಾಣಾಃ ಬೋಧಯಂತಃ ಪರಸ್ಪರಂ ।
ಕಥಯಂತಃ ಚ ಮಾಂ ನಿತ್ಯಂ ತುಷ್ಯಂತಿ ಚ ರಮಂತಿ ಚ ॥ 10-9 ॥

ಮತ್ ಚಿತ್ತಾಃ ಮತ್ ಗತ-ಪ್ರಾಣಾಃ ಪರಸ್ಪರಂ ಮಾಂ ಬೋಧಯಂತಃ
ಕಥಯಂತಃ ಚ ನಿತ್ಯಂ ತುಷ್ಯಂತಿ ಚ ।

ತೇಷಾಂ ಸತತಯುಕ್ತಾನಾಂ ಭಜತಾಂ ಪ್ರೀತಿಪೂರ್ವಕಂ ।
ದದಾಮಿ ಬುದ್ಧಿಯೋಗಂ ತಂ ಯೇನ ಮಾಮುಪಯಾಂತಿ ತೇ ॥ 10-10 ॥

ತೇಷಾಂ ಸತತ-ಯುಕ್ತಾನಾಂ ಭಜತಾಂ ಪ್ರೀತಿ-ಪೂರ್ವಕಂ ।
ದದಾಮಿ ಬುದ್ಧಿ-ಯೋಗಂ ತಂ ಯೇನ ಮಾಂ ಉಪಯಾಂತಿ ತೇ ॥ 10-10 ॥

(ಏವಂ) ಸತತ-ಯುಕ್ತಾನಾಂ ಪ್ರೀತಿ-ಪೂರ್ವಕಂ ಭಜತಾಂ ತೇಷಾಂ
ತಂ ಬುದ್ಧಿ-ಯೋಗಂ ದದಾಮಿ ಯೇನ ತೇ ಮಾಂ ಉಪಯಾಂತಿ ।

ತೇಷಾಮೇವಾನುಕಂಪಾರ್ಥಮಹಮಜ್ಞಾನಜಂ ತಮಃ ।
ನಾಶಯಾಮ್ಯಾತ್ಮಭಾವಸ್ಥೋ ಜ್ಞಾನದೀಪೇನ ಭಾಸ್ವತಾ ॥ 10-11 ॥

ತೇಷಾಂ ಏವ ಅನುಕಂಪಾರ್ಥಂ ಅಹಂ ಅಜ್ಞಾನಜಂ ತಮಃ ।
ನಾಶಯಾಮಿ ಆತ್ಮ-ಭಾವಸ್ಥಃ ಜ್ಞಾನ-ದೀಪೇನ ಭಾಸ್ವತಾ ॥ 10-11 ॥

ತೇಷಾಂ ಏವ ಅನುಕಂಪಾರ್ಥಂ ಅಹಂ ಆತ್ಮ-ಭಾವಸ್ಥಃ (ಸನ್)
ಭಾಸ್ವತಾ ಜ್ಞಾನ-ದೀಪೇನ ಅಜ್ಞಾನಜಂ ತಮಃ ನಾಶಯಾಮಿ ।

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪರಂ ಧಾಮ ಪವಿತ್ರಂ ಪರಮಂ ಭವಾನ್ ।
ಪುರುಷಂ ಶಾಶ್ವತಂ ದಿವ್ಯಮಾದಿದೇವಮಜಂ ವಿಭುಂ ॥ 10-12 ॥

ಆಹುಸ್ತ್ವಾಮೃಷಯಃ ಸರ್ವೇ ದೇವರ್ಷಿರ್ನಾರದಸ್ತಥಾ ।
ಅಸಿತೋ ದೇವಲೋ ವ್ಯಾಸಃ ಸ್ವಯಂ ಚೈವ ಬ್ರವೀಷಿ ಮೇ ॥ 10-13 ॥

ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಪರಂ ಧಾಮ ಪವಿತ್ರಂ ಪರಮಂ ಭವಾನ್ ।
ಪುರುಷಂ ಶಾಶ್ವತಂ ದಿವ್ಯಂ ಆದಿದೇವಂ ಅಜಂ ವಿಭುಂ ॥ 10-12 ॥

ಆಹುಃ ತ್ವಾಂ ಋಷಯಃ ಸರ್ವೇ ದೇವರ್ಷಿಃ ನಾರದಃ ತಥಾ ।
ಅಸಿತಃ ದೇವಲಃ ವ್ಯಾಸಃ ಸ್ವಯಂ ಚ ಏವ ಬ್ರವೀಷಿ ಮೇ ॥ 10-13 ॥

ಭವಾನ್ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ, ಪರಂ ಧಾಮ, ಪರಮಂ ಪವಿತ್ರಂ (ಅಸ್ತಿ) ।
ಸರ್ವೇ ಋಷಯಃ ತ್ವಾಂ ಶಾಶ್ವತಂ ದಿವ್ಯಂ ಆದಿದೇವಂ ಅಜಂ
ವಿಭುಂ ಪುರುಷಂ ಆಹುಃ । ತಥಾ ದೇವರ್ಷಿಃ ನಾರದಃ ಅಸಿತಃ ದೇವಲಃ
ವ್ಯಾಸಃ (ಕಥಯತಿ) (ತ್ವಂ) ಚ ಸ್ವಯಂ ಏವ ಮೇ ಬ್ರವೀಷಿ ।

ಸರ್ವಮೇತದೃತಂ ಮನ್ಯೇ ಯನ್ಮಾಂ ವದಸಿ ಕೇಶವ ।
ನ ಹಿ ತೇ ಭಗವನ್ವ್ಯಕ್ತಿಂ ವಿದುರ್ದೇವಾ ನ ದಾನವಾಃ ॥ 10-14 ॥

ಸರ್ವಂ ಏತತ್ ಋತಂ ಮನ್ಯೇ ಯತ್ ಮಾಂ ವದಸಿ ಕೇಶವ ।
ನ ಹಿ ತೇ ಭಗವನ್ ವ್ಯಕ್ತಿಂ ವಿದುಃ ದೇವಾಃ ನ ದಾನವಾಃ ॥ 10-14 ॥

ಹೇ ಕೇಶವ! ಯತ್ ಮಾಂ (ತ್ವಂ) ವದಸಿ, (ತತ್) ಏತತ್ ಸರ್ವಂ
(ಅಹಂ) ಋತಂ ಮನ್ಯೇ । ಹೇ ಭಗವನ್! ನ ದೇವಾಃ ನ ದಾನವಾಃ
(ವಾ) ತೇ ವ್ಯಕ್ತಿಂ ಹಿ ವಿದುಃ ।

ಸ್ವಯಮೇವಾತ್ಮನಾತ್ಮಾನಂ ವೇತ್ಥ ತ್ವಂ ಪುರುಷೋತ್ತಮ ।
ಭೂತಭಾವನ ಭೂತೇಶ ದೇವದೇವ ಜಗತ್ಪತೇ ॥ 10-15 ॥

ಸ್ವಯಂ ಏವ ಆತ್ಮನಾ ಆತ್ಮಾನಂ ವೇತ್ಥ ತ್ವಂ ಪುರುಷೋತ್ತಮ ।
ಭೂತ-ಭಾವನ ಭೂತ-ಈಶ ದೇವ-ದೇವ ಜಗತ್-ಪತೇ ॥ 10-15 ॥

ಹೇ ಪುರುಷೋತ್ತಮ! ಭೂತ-ಭಾವನ, ಭೂತ-ಈಶ, ದೇವ-ದೇವ,
ಹೇ ಜಗತ್-ಪತೇ! ತ್ವಂ ಸ್ವಯಂ ಏವ ಆತ್ಮನಾ ಆತ್ಮಾನಂ ವೇತ್ಥ ।

ವಕ್ತುಮರ್ಹಸ್ಯಶೇಷೇಣ ದಿವ್ಯಾ ಹ್ಯಾತ್ಮವಿಭೂತಯಃ ।
ಯಾಭಿರ್ವಿಭೂತಿಭಿರ್ಲೋಕಾನಿಮಾಂಸ್ತ್ವಂ ವ್ಯಾಪ್ಯ ತಿಷ್ಠಸಿ ॥ 10-16 ॥

ವಕ್ತುಂ ಅರ್ಹಸಿ ಅಶೇಷೇಣ ದಿವ್ಯಾಃ ಹಿ ಆತ್ಮ-ವಿಭೂತಯಃ ।
ಯಾಭಿಃ ವಿಭೂತಿಭಿಃ ಲೋಕಾನ್ ಇಮಾನ್ ತ್ವಂ ವ್ಯಾಪ್ಯ ತಿಷ್ಠಸಿ ॥ 10-16 ॥

(ಅತಃ) ಯಾಭಿಃ ವಿಭೂತಿಭಿಃ ತ್ವಂ ಇಮಾನ್ ಲೋಕಾನ್ ವ್ಯಾಪ್ಯ ತಿಷ್ಠಸಿ,
(ತಾಃ) ದಿವ್ಯಾಃ ಆತ್ಮ-ವಿಭೂತಯಃ ಹಿ ಅಶೇಷೇಣ ವಕ್ತುಂ ಅರ್ಹಸಿ ।

ಕಥಂ ವಿದ್ಯಾಮಹಂ ಯೋಗಿಂಸ್ತ್ವಾಂ ಸದಾ ಪರಿಚಿಂತಯನ್ ।
ಕೇಷು ಕೇಷು ಚ ಭಾವೇಷು ಚಿಂತ್ಯೋಽಸಿ ಭಗವನ್ಮಯಾ ॥ 10-17 ॥

ಕಥಂ ವಿದ್ಯಾಂ ಅಹಂ ಯೋಗಿನ್ ತ್ವಾಂ ಸದಾ ಪರಿಚಿಂತಯನ್ ।
ಕೇಷು ಕೇಷು ಚ ಭಾವೇಷು ಚಿಂತ್ಯಃ ಅಸಿ ಭಗವನ್ ಮಯಾ ॥ 10-17 ॥

ಹೇ ಯೋಗಿನ್! ಸದಾ ಪರಿಚಿಂತಯನ್ ಅಹಂ ತ್ವಾಂ ಕಥಂ ವಿದ್ಯಾಂ ?
ಹೇ ಭಗವನ್! ಕೇಷು ಕೇಷು ಚ ಭಾವೇಷು (ತ್ವಂ) ಮಯಾ ಚಿಂತ್ಯಃ ಅಸಿ ?

ವಿಸ್ತರೇಣಾತ್ಮನೋ ಯೋಗಂ ವಿಭೂತಿಂ ಚ ಜನಾರ್ದನ ।
ಭೂಯಃ ಕಥಯ ತೃಪ್ತಿರ್ಹಿ ಶೃಣ್ವತೋ ನಾಸ್ತಿ ಮೇಽಮೃತಂ ॥ 10-18 ॥

ವಿಸ್ತರೇಣ ಆತ್ಮನಃ ಯೋಗಂ ವಿಭೂತಿಂ ಚ ಜನಾರ್ದನ ।
ಭೂಯಃ ಕಥಯ ತೃಪ್ತಿಃ ಹಿ ಶೃಣ್ವತಃ ನ ಅಸ್ತಿ ಮೇ ಅಮೃತಂ ॥ 10-18 ॥

ಹೇ ಜನಾರ್ದನ! ಆತ್ಮನಃ ಯೋಗಂ ವಿಭೂತಿಂ ಚ ಭೂಯಃ ವಿಸ್ತರೇಣ
ಕಥಯ । (ಏತತ್) ಅಮೃತಂ ಶೃಣ್ವತಃ ಹಿ ಮೇ ತೃಪ್ತಿಃ ನ ಅಸ್ತಿ ।

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಹಂತ ತೇ ಕಥಯಿಷ್ಯಾಮಿ ದಿವ್ಯಾ ಹ್ಯಾತ್ಮವಿಭೂತಯಃ ।
ಪ್ರಾಧಾನ್ಯತಃ ಕುರುಶ್ರೇಷ್ಠ ನಾಸ್ತ್ಯಂತೋ ವಿಸ್ತರಸ್ಯ ಮೇ ॥ 10-19 ॥

ಹಂತ ತೇ ಕಥಯಿಷ್ಯಾಮಿ ದಿವ್ಯಾಃ ಹಿ ಆತ್ಮ-ವಿಭೂತಯಃ ।
ಪ್ರಾಧಾನ್ಯತಃ ಕುರು-ಶ್ರೇಷ್ಠ ನ ಅಸ್ತಿ ಅಂತಃ ವಿಸ್ತರಸ್ಯ ಮೇ ॥ 10-19 ॥

ಹೇ ಕುರು-ಶ್ರೇಷ್ಠ! ಹಂತ, ದಿವ್ಯಾಃ ಆತ್ಮ-ವಿಭೂತಯಃ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯತಃ
ತೇ ಕಥಯಿಷ್ಯಾಮಿ, ಮೇ ವಿಸ್ತರಸ್ಯ ಹಿ ಅಂತಃ ನ ಅಸ್ತಿ ।

ಅಹಮಾತ್ಮಾ ಗುಡಾಕೇಶ ಸರ್ವಭೂತಾಶಯಸ್ಥಿತಃ ।
ಅಹಮಾದಿಶ್ಚ ಮಧ್ಯಂ ಚ ಭೂತಾನಾಮಂತ ಏವ ಚ ॥ 10-20 ॥

ಅಹಂ ಆತ್ಮಾ ಗುಡಾಕಾ-ಈಶ ಸರ್ವ-ಭೂತ-ಆಶಯ-ಸ್ಥಿತಃ ।
ಅಹಂ ಆದಿಃ ಚ ಮಧ್ಯಂ ಚ ಭೂತಾನಾಂ ಅಂತಃ ಏವ ಚ ॥ 10-20 ॥

ಹೇ ಗುಡಾಕಾ-ಈಶ! ಅಹಂ, ಸರ್ವ-ಭೂತ-ಆಶಯ-ಸ್ಥಿತಃ ಆತ್ಮಾ,
ಭೂತಾನಾಂ ಆದಿಃ ಚ ಮಧ್ಯಂ ಚ ಅಂತಃ ಚ ಅಹಂ ಏವ ।

ಆದಿತ್ಯಾನಾಮಹಂ ವಿಷ್ಣುರ್ಜ್ಯೋತಿಷಾಂ ರವಿರಂಶುಮಾನ್ ।
ಮರೀಚಿರ್ಮರುತಾಮಸ್ಮಿ ನಕ್ಷತ್ರಾಣಾಮಹಂ ಶಶೀ ॥ 10-21 ॥

ಆದಿತ್ಯಾನಾಂ ಅಹಂ ವಿಷ್ಣುಃ ಜ್ಯೋತಿಷಾಂ ರವಿಃ ಅಂಶುಮಾನ್ ।
ಮರೀಚಿಃ ಮರುತಾಂ ಅಸ್ಮಿ ನಕ್ಷತ್ರಾಣಾಂ ಅಹಂ ಶಶೀ ॥ 10-21 ॥

ಆದಿತ್ಯಾನಾಂ ವಿಷ್ಣುಃ ಅಹಂ, ಜ್ಯೋತಿಷಾಂ ಅಂಶುಮಾನ್ ರವಿಃ,
ಮರುತಾಂ ಮರೀಚಿಃ, ನಕ್ಷತ್ರಾಣಾಂ ಶಶೀ (ಚ) ಅಹಂ ಅಸ್ಮಿ ।

ವೇದಾನಾಂ ಸಾಮವೇದೋಽಸ್ಮಿ ದೇವಾನಾಮಸ್ಮಿ ವಾಸವಃ ।
ಇಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ಮನಶ್ಚಾಸ್ಮಿ ಭೂತಾನಾಮಸ್ಮಿ ಚೇತನಾ ॥ 10-22 ॥

ವೇದಾನಾಂ ಸಾಮವೇದಃ ಅಸ್ಮಿ ದೇವಾನಾಂ ಅಸ್ಮಿ ವಾಸವಃ ।
ಇಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ಮನಃ ಚ ಅಸ್ಮಿ ಭೂತಾನಾಂ ಅಸ್ಮಿ ಚೇತನಾ ॥ 10-22 ॥

ವೇದಾನಾಂ ಸಾಮವೇದಃ (ಅಹಂ), ಅಸ್ಮಿ ದೇವಾನಾಂ ವಾಸವಃ ಅಸ್ಮಿ,
ಇಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ಮನಃ ಅಸ್ಮಿ, ಭೂತಾನಾಂ ಚೇತನಾ ಚ ಅಸ್ಮಿ ।

ರುದ್ರಾಣಾಂ ಶಂಕರಶ್ಚಾಸ್ಮಿ ವಿತ್ತೇಶೋ ಯಕ್ಷರಕ್ಷಸಾಂ ।
ವಸೂನಾಂ ಪಾವಕಶ್ಚಾಸ್ಮಿ ಮೇರುಃ ಶಿಖರಿಣಾಮಹಂ ॥ 10-23 ॥

ರುದ್ರಾಣಾಂ ಶಂಕರಃ ಚ ಅಸ್ಮಿ ವಿತ್ತ-ಈಶಃ ಯಕ್ಷ-ರಕ್ಷಸಾಂ ।
ವಸೂನಾಂ ಪಾವಕಃ ಚ ಅಸ್ಮಿ ಮೇರುಃ ಶಿಖರಿಣಾಂ ಅಹಂ ॥ 10-23 ॥

ರುದ್ರಾಣಾಂ ಶಂಕರಃ, ಯಕ್ಷ-ರಕ್ಷಸಾಂ ಚ ವಿತ್ತ-ಈಶಃ ಅಸ್ಮಿ,
ವಸೂನಾಂ ಪಾವಕಃ, ಶಿಖರಿಣಾಂ ಮೇರುಃ ಚ ಅಹಂ ಅಸ್ಮಿ ।

ಪುರೋಧಸಾಂ ಚ ಮುಖ್ಯಂ ಮಾಂ ವಿದ್ಧಿ ಪಾರ್ಥ ಬೃಹಸ್ಪತಿಂ ।
ಸೇನಾನೀನಾಮಹಂ ಸ್ಕಂದಃ ಸರಸಾಮಸ್ಮಿ ಸಾಗರಃ ॥ 10-24 ॥

ಪುರೋಧಸಾಂ ಚ ಮುಖ್ಯಂ ಮಾಂ ವಿದ್ಧಿ ಪಾರ್ಥ ಬೃಹಸ್ಪತಿಂ ।
ಸೇನಾನೀನಾಂ ಅಹಂ ಸ್ಕಂದಃ ಸರಸಾಂ ಅಸ್ಮಿ ಸಾಗರಃ ॥ 10-24 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಪುರೋಧಸಾಂ ಚ ಮುಖ್ಯಂ ಬೃಹಸ್ಪತಿಂ ಮಾಂ ವಿದ್ಧಿ,
ಸೇನಾನೀನಾಂ ಸ್ಕಂದಃ, ಸರಸಾಂ ಸಾಗರಃ ಅಹಂ ಅಸ್ಮಿ ।

ಮಹರ್ಷೀಣಾಂ ಭೃಗುರಹಂ ಗಿರಾಮಸ್ಮ್ಯೇಕಮಕ್ಷರಂ ।
ಯಜ್ಞಾನಾಂ ಜಪಯಜ್ಞೋಽಸ್ಮಿ ಸ್ಥಾವರಾಣಾಂ ಹಿಮಾಲಯಃ ॥ 10-25 ॥

ಮಹರ್ಷೀಣಾಂ ಭೃಗುಃ ಅಹಂ ಗಿರಾಂ ಅಸ್ಮಿ ಏಕಂ ಅಕ್ಷರಂ ।
ಯಜ್ಞಾನಾಂ ಜಪ-ಯಜ್ಞಃ ಅಸ್ಮಿ ಸ್ಥಾವರಾಣಾಂ ಹಿಮಾಲಯಃ ॥ 10-25 ॥

ಮಹರ್ಷೀಣಾಂ ಭೃಗುಃ, ಗಿರಾಂ ಏಕಂ ಅಕ್ಷರಂ ಅಹಂ ಅಸ್ಮಿ,
ಯಜ್ಞಾನಾಂ ಜಪ-ಯಜ್ಞಃ, ಸ್ಥಾವರಾಣಾಂ ಹಿಮಾಲಯಃ (ಚ) ಅಸ್ಮಿ ।

ಅಶ್ವತ್ಥಃ ಸರ್ವವೃಕ್ಷಾಣಾಂ ದೇವರ್ಷೀಣಾಂ ಚ ನಾರದಃ ।
ಗಂಧರ್ವಾಣಾಂ ಚಿತ್ರರಥಃ ಸಿದ್ಧಾನಾಂ ಕಪಿಲೋ ಮುನಿಃ ॥ 10-26 ॥

ಅಶ್ವತ್ಥಃ ಸರ್ವ-ವೃಕ್ಷಾಣಾಂ ದೇವರ್ಷೀಣಾಂ ಚ ನಾರದಃ ।
ಗಂಧರ್ವಾಣಾಂ ಚಿತ್ರರಥಃ ಸಿದ್ಧಾನಾಂ ಕಪಿಲಃ ಮುನಿಃ ॥ 10-26 ॥

ಸರ್ವ-ವೃಕ್ಷಾಣಾಂ ಅಶ್ವತ್ಥಃ, ದೇವರ್ಷೀಣಾಂ ಚ ನಾರದಃ,
ಗಂಧರ್ವಾಣಾಂ ಚಿತ್ರರಥಃ, ಸಿದ್ಧಾನಾಂ ಕಪಿಲಃ ಮುನಿಃ (ಅಹಂ ಅಸ್ಮಿ) ।

ಉಚ್ಚೈಃಶ್ರವಸಮಶ್ವಾನಾಂ ವಿದ್ಧಿ ಮಾಮಮೃತೋದ್ಭವಂ ।
ಐರಾವತಂ ಗಜೇಂದ್ರಾಣಾಂ ನರಾಣಾಂ ಚ ನರಾಧಿಪಂ ॥ 10-27 ॥

ಉಚ್ಚೈಃಶ್ರವಸಂ ಅಶ್ವಾನಾಂ ವಿದ್ಧಿ ಮಾಂ ಅಮೃತ-ಉದ್ಭವಂ ।
ಐರಾವತಂ ಗಜೇಂದ್ರಾಣಾಂ ನರಾಣಾಂ ಚ ನರಾಧಿಪಂ ॥ 10-27 ॥

ಅಶ್ವಾನಾಂ ಅಮೃತ-ಉದ್ಭವಂ ಉಚ್ಚೈಃಶ್ರವಸಂ, ಗಜೇಂದ್ರಾಣಾಂ
ಐರಾವತಂ, ನರಾಣಾಂ ನರಾಧಿಪಂ ಚ ಮಾಂ ವಿದ್ಧಿ ।

ಆಯುಧಾನಾಮಹಂ ವಜ್ರಂ ಧೇನೂನಾಮಸ್ಮಿ ಕಾಮಧುಕ್ ।
ಪ್ರಜನಶ್ಚಾಸ್ಮಿ ಕಂದರ್ಪಃ ಸರ್ಪಾಣಾಮಸ್ಮಿ ವಾಸುಕಿಃ ॥ 10-28 ॥

ಆಯುಧಾನಾಂ ಅಹಂ ವಜ್ರಂ ಧೇನೂನಾಂ ಅಸ್ಮಿ ಕಾಮಧುಕ್ ।
ಪ್ರಜನಃ ಚ ಅಸ್ಮಿ ಕಂದರ್ಪಃ ಸರ್ಪಾಣಾಂ ಅಸ್ಮಿ ವಾಸುಕಿಃ ॥ 10-28 ॥

ಆಯುಧಾನಾಂ ವಜ್ರಂ ಅಹಂ, ಧೇನೂನಾಂ ಕಾಮಧುಕ್
(ಅಹಂ) ಅಸ್ಮಿ, ಪ್ರಜನಃ ಕಂದರ್ಪಃ ಅಸ್ಮಿ, ಸರ್ಪಾಣಾಂ ವಾಸುಕಿಃ ಚ ಅಸ್ಮಿ ।

ಅನಂತಶ್ಚಾಸ್ಮಿ ನಾಗಾನಾಂ ವರುಣೋ ಯಾದಸಾಮಹಂ ।
ಪಿತೄಣಾಮರ್ಯಮಾ ಚಾಸ್ಮಿ ಯಮಃ ಸಂಯಮತಾಮಹಂ ॥ 10-29 ॥

ಅನಂತಃ ಚ ಅಸ್ಮಿ ನಾಗಾನಾಂ ವರುಣಃ ಯಾದಸಾಂ ಅಹಂ ।
ಪಿತೄಣಾಂ ಅರ್ಯಮಾ ಚ ಅಸ್ಮಿ ಯಮಃ ಸಂಯಮತಾಂ ಅಹಂ ॥ 10-29 ॥

ನಾಗಾನಾಂ ಅನಂತಃ, ಯಾದಸಾಂ ವರುಣಃ ಚ ಅಹಂ ಅಸ್ಮಿ,
ಪಿತೄಣಾಂ ಅರ್ಯಮಾ ಚ, ಸಂಯಮತಾಂ ಯಮಃ (ಚ) ಅಹಂ ಅಸ್ಮಿ ।

ಪ್ರಹ್ಲಾದಶ್ಚಾಸ್ಮಿ ದೈತ್ಯಾನಾಂ ಕಾಲಃ ಕಲಯತಾಮಹಂ ।
ಮೃಗಾಣಾಂ ಚ ಮೃಗೇಂದ್ರೋಽಹಂ ವೈನತೇಯಶ್ಚ ಪಕ್ಷಿಣಾಂ ॥ 10-30 ॥

ಪ್ರಹ್ಲಾದಃ ಚ ಅಸ್ಮಿ ದೈತ್ಯಾನಾಂ ಕಾಲಃ ಕಲಯತಾಂ ಅಹಂ ।
ಮೃಗಾಣಾಂ ಚ ಮೃಗೇಂದ್ರಃ ಅಹಂ ವೈನತೇಯಃ ಚ ಪಕ್ಷಿಣಾಂ ॥ 10-30 ॥

ದೈತ್ಯಾನಾಂ ಪ್ರಹ್ಲಾದಃ, ಕಲಯತಾಂ ಕಾಲಃ ಚ ಅಹಂ ಅಸ್ಮಿ,
ಮೃಗಾಣಾಂ ಮೃಗೇಂದ್ರಃ ಚ, ಪಕ್ಷಿಣಾಂ ವೈನತೇಯಃ ಚ ಅಹಂ (ಅಸ್ಮಿ) ।

ಪವನಃ ಪವತಾಮಸ್ಮಿ ರಾಮಃ ಶಸ್ತ್ರಭೃತಾಮಹಂ ।
ಝಷಾಣಾಂ ಮಕರಶ್ಚಾಸ್ಮಿ ಸ್ರೋತಸಾಮಸ್ಮಿ ಜಾಹ್ನವೀ ॥ 10-31 ॥

ಪವನಃ ಪವತಾಂ ಅಸ್ಮಿ ರಾಮಃ ಶಸ್ತ್ರ-ಭೃತಾಂ ಅಹಂ ।
ಝಷಾಣಾಂ ಮಕರಃ ಚ ಅಸ್ಮಿ ಸ್ರೋತಸಾಂ ಅಸ್ಮಿ ಜಾಹ್ನವೀ ॥ 10-31 ॥

ಪವತಾಂ ಪವನಃ ಅಸ್ಮಿ, ಶಸ್ತ್ರ-ಭೃತಾಂ ಚ ರಾಮಃ ಅಹಂ (ಅಸ್ಮಿ),
ಝಷಾಣಾಂ ಮಕರಃ ಅಸ್ಮಿ, ಸ್ರೋತಸಾಂ ಜಾಹ್ನವೀ ಚ (ಅಹಂ) ಅಸ್ಮಿ ।

ಸರ್ಗಾಣಾಮಾದಿರಂತಶ್ಚ ಮಧ್ಯಂ ಚೈವಾಹಮರ್ಜುನ ।
ಅಧ್ಯಾತ್ಮವಿದ್ಯಾ ವಿದ್ಯಾನಾಂ ವಾದಃ ಪ್ರವದತಾಮಹಂ ॥ 10-32 ॥

ಸರ್ಗಾಣಾಂ ಆದಿಃ ಅಂತಃ ಚ ಮಧ್ಯಂ ಚ ಏವ ಅಹಂ ಅರ್ಜುನ ।
ಅಧ್ಯಾತ್ಮ-ವಿದ್ಯಾ ವಿದ್ಯಾನಾಂ ವಾದಃ ಪ್ರವದತಾಂ ಅಹಂ ॥ 10-32 ॥

ಹೇ ಅರ್ಜುನ! ಸರ್ಗಾಣಾಂ ಆದಿಃ ಮಧ್ಯಂ ಚ ಅಂತಃ ಚ ಏವ ಅಹಂ
(ಅಸ್ಮಿ), ವಿದ್ಯಾನಾಂ ಅಧ್ಯಾತ್ಮ-ವಿದ್ಯಾ, ಪ್ರವದತಾಂ ವಾದಃ ಅಹಂ (ಅಸ್ಮಿ).

ಅಕ್ಷರಾಣಾಮಕಾರೋಽಸ್ಮಿ ದ್ವಂದ್ವಃ ಸಾಮಾಸಿಕಸ್ಯ ಚ ।
ಅಹಮೇವಾಕ್ಷಯಃ ಕಾಲೋ ಧಾತಾಹಂ ವಿಶ್ವತೋಮುಖಃ ॥ 10-33 ॥

ಅಕ್ಷರಾಣಾಂ ಅಕಾರಃ ಅಸ್ಮಿ ದ್ವಂದ್ವಃ ಸಾಮಾಸಿಕಸ್ಯ ಚ ।
ಅಹಂ ಏವ ಅಕ್ಷಯಃ ಕಾಲಃ ಧಾತಾ ಅಹಂ ವಿಶ್ವತೋಮುಖಃ ॥ 10-33 ॥

ಅಕ್ಷರಾಣಾಂ ಅಕಾರಃ, ಸಾಮಾಸಿಕಸ್ಯ ಚ ದ್ವಂದ್ವಃ,
ಅಕ್ಷಯಃ ಕಾಲಃ ಅಹಂ ಏವ, ವಿಶ್ವತೋಮುಖಃ ಧಾತಾ (ಚ) ಅಹಂ ಅಸ್ಮಿ ।

ಮೃತ್ಯುಃ ಸರ್ವಹರಶ್ಚಾಹಮುದ್ಭವಶ್ಚ ಭವಿಷ್ಯತಾಂ ।
ಕೀರ್ತಿಃ ಶ್ರೀರ್ವಾಕ್ಚ ನಾರೀಣಾಂ ಸ್ಮೃತಿರ್ಮೇಧಾ ಧೃತಿಃ ಕ್ಷಮಾ ॥ 10-34 ॥

ಮೃತ್ಯುಃ ಸರ್ವ-ಹರಃ ಚ ಅಹಂ ಉದ್ಭವಃ ಚ ಭವಿಷ್ಯತಾಂ ।
ಕೀರ್ತಿಃ ಶ್ರೀಃ ವಾಕ್ ಚ ನಾರೀಣಾಂ ಸ್ಮೃತಿಃ ಮೇಧಾ ಧೃತಿಃ ಕ್ಷಮಾ ॥ 10-34 ॥

ಸರ್ವ-ಹರಃ ಮೃತ್ಯುಃ, ಭವಿಷ್ಯತಾಂ ಉದ್ಭವಃ ಚ ಅಹಂ
ನಾರೀಣಾಂ ಚ ಕೀರ್ತಿಃ ಶ್ರೀಃ ವಾಕ್ ಸ್ಮೃತಿಃ ಮೇಧಾ ಧೃತಿಃ
ಕ್ಷಮಾ ಚ (ಅಹಂ ಅಸ್ಮಿ).

ಬೃಹತ್ಸಾಮ ತಥಾ ಸಾಮ್ನಾಂ ಗಾಯತ್ರೀ ಛಂದಸಾಮಹಂ ।
ಮಾಸಾನಾಂ ಮಾರ್ಗಶೀರ್ಷೋಽಹಮೃತೂನಾಂ ಕುಸುಮಾಕರಃ ॥ 10-35 ॥

ಬೃಹತ್-ಸಾಮ ತಥಾ ಸಾಮ್ನಾಂ ಗಾಯತ್ರೀ ಛಂದಸಾಂ ಅಹಂ ।
ಮಾಸಾನಾಂ ಮಾರ್ಗಶೀರ್ಷಃ ಅಹಂ ಋತೂನಾಂ ಕುಸುಮಾಕರಃ ॥ 10-35 ॥

ಸಾಮ್ನಾಂ ಬೃಹತ್-ಸಾಮ, ತಥಾ ಛಂದಸಾಂ ಗಾಯತ್ರೀ ಅಹಂ,
ಮಾಸಾನಾಂ ಮಾರ್ಗಶೀರ್ಷಃ, ಋತೂನಾಂ ಕುಸುಮಾಕರಃ ಅಹಂ (ಅಸ್ಮಿ) ।

ದ್ಯೂತಂ ಛಲಯತಾಮಸ್ಮಿ ತೇಜಸ್ತೇಜಸ್ವಿನಾಮಹಂ ।
ಜಯೋಽಸ್ಮಿ ವ್ಯವಸಾಯೋಽಸ್ಮಿ ಸತ್ತ್ವಂ ಸತ್ತ್ವವತಾಮಹಂ ॥ 10-36 ॥

ದ್ಯೂತಂ ಛಲಯತಾಂ ಅಸ್ಮಿ ತೇಜಃ ತೇಜಸ್ವಿನಾಂ ಅಹಂ ।
ಜಯಃ ಅಸ್ಮಿ ವ್ಯವಸಾಯಃ ಅಸ್ಮಿ ಸತ್ತ್ವಂ ಸತ್ತ್ವವತಾಂ ಅಹಂ ॥ 10-36 ॥

ಛಲಯತಾಂ ದ್ಯೂತಂ, ತೇಜಸ್ವಿನಾಂ ತೇಜಃ ಅಹಂ ಅಸ್ಮಿ,
ಜಯಃ ಅಹಂ ಅಸ್ಮಿ, ವ್ಯವಸಾಯಃ (ಅಹಂ) ಅಸ್ಮಿ, ಸತ್ತ್ವವತಾಂ
ಸತ್ತ್ವಂ (ಅಹಂ ಅಸ್ಮಿ).

ವೃಷ್ಣೀನಾಂ ವಾಸುದೇವೋಽಸ್ಮಿ ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಧನಂಜಯಃ ।
ಮುನೀನಾಮಪ್ಯಹಂ ವ್ಯಾಸಃ ಕವೀನಾಮುಶನಾ ಕವಿಃ ॥ 10-37 ॥

ವೃಷ್ಣೀನಾಂ ವಾಸುದೇವಃ ಅಸ್ಮಿ ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಧನಂಜಯಃ ।
ಮುನೀನಾಂ ಅಪಿ ಅಹಂ ವ್ಯಾಸಃ ಕವೀನಾಂ ಉಶನಾ ಕವಿಃ ॥ 10-37 ॥

ವೃಷ್ಣೀನಾಂ ವಾಸುದೇವಃ, ಪಾಂಡವಾನಾಂ ಧನಂಜಯಃ ಅಸ್ಮಿ,
ಮುನೀನಾಂ ಅಪಿ ವ್ಯಾಸಃ (ಅಹಂ), ಕವೀನಾಂ ಉಶನಾ ಕವಿಃ (ಅಹಂ ಅಸ್ಮಿ).

ದಂಡೋ ದಮಯತಾಮಸ್ಮಿ ನೀತಿರಸ್ಮಿ ಜಿಗೀಷತಾಂ ।
ಮೌನಂ ಚೈವಾಸ್ಮಿ ಗುಹ್ಯಾನಾಂ ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞಾನವತಾಮಹಂ ॥ 10-38 ॥

ದಂಡಃ ದಮಯತಾಂ ಅಸ್ಮಿ ನೀತಿಃ ಅಸ್ಮಿ ಜಿಗೀಷತಾಂ ।
ಮೌನಂ ಚ ಏವ ಅಸ್ಮಿ ಗುಹ್ಯಾನಾಂ ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞಾನವತಾಂ ಅಹಂ ॥ 10-38 ॥

ದಮಯತಾಂ ದಂಡಃ ಅಸ್ಮಿ, ಜಿಗೀಷತಾಂ ನೀತಿಃ ಅಸ್ಮಿ । ಗುಹ್ಯಾನಾಂ
ಮೌನಂ, ಜ್ಞಾನವತಾಂ ಜ್ಞಾನಂ ಚ ಏವ ಅಹಂ ಅಸ್ಮಿ ।

ಯಚ್ಚಾಪಿ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ಬೀಜಂ ತದಹಮರ್ಜುನ ।
ನ ತದಸ್ತಿ ವಿನಾ ಯತ್ಸ್ಯಾನ್ಮಯಾ ಭೂತಂ ಚರಾಚರಂ ॥ 10-39 ॥

ಯತ್ ಚ ಅಪಿ ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಾಂ ಬೀಜಂ ತತ್ ಅಹಂ ಅರ್ಜುನ ।
ನ ತತ್ ಅಸ್ತಿ ವಿನಾ ಯತ್ ಸ್ಯಾತ್ ಮಯಾ ಭೂತಂ ಚರ-ಅಚರಂ ॥ 10-39 ॥

ಹೇ ಅರ್ಜುನ! ಚ ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಾಂ ಯತ್ ಬೀಜಂ ತತ್ ಅಪಿ ಅಹಂ (ಅಸ್ಮಿ),
ಯತ್ ಚರ-ಅಚರಂ ಭೂತಂ ಸ್ಯಾತ್ ತತ್ ಮಯಾ ವಿನಾ ನ ಅಸ್ತಿ ।

ನಾಂತೋಽಸ್ತಿ ಮಮ ದಿವ್ಯಾನಾಂ ವಿಭೂತೀನಾಂ ಪರಂತಪ ।
ಏಷ ತೂದ್ದೇಶತಃ ಪ್ರೋಕ್ತೋ ವಿಭೂತೇರ್ವಿಸ್ತರೋ ಮಯಾ ॥ 10-40 ॥

ನ ಅಂತಃ ಅಸ್ತಿ ಮಮ ದಿವ್ಯಾನಾಂ ವಿಭೂತೀನಾಂ ಪರಂತಪ ।
ಏಷಃ ತು ಉದ್ದೇಶತಃ ಪ್ರೋಕ್ತಃ ವಿಭೂತೇಃ ವಿಸ್ತರಃ ಮಯಾ ॥ 10-40 ॥

ಹೇ ಪರಂತಪ! ಮಮ ದಿವ್ಯಾನಾಂ ವಿಭೂತೀನಾಂ ಅಂತಃ ನ ಅಸ್ತಿ,
ಏಷಃ ತು ವಿಭೂತೇಃ ವಿಸ್ತರಃ ಮಯಾ ಉದ್ದೇಶತಃ ಪ್ರೋಕ್ತಃ ।

ಯದ್ಯದ್ವಿಭೂತಿಮತ್ಸತ್ತ್ವಂ ಶ್ರೀಮದೂರ್ಜಿತಮೇವ ವಾ ।
ತತ್ತದೇವಾವಗಚ್ಛ ತ್ವಂ ಮಮ ತೇಜೋಂಽಶಸಂಭವಂ ॥ 10-41 ॥

ಯತ್ ಯತ್ ವಿಭೂತಿಮತ್ ಸತ್ತ್ವಂ ಶ್ರೀಮತ್ ಊರ್ಜಿತಂ ಏವ ವಾ ।
ತತ್ ತತ್ ಅವಗಚ್ಛ ತ್ವಂ ಮಮ ತೇಜಃ ಅಂಶ-ಸಂಭವಂ ॥ 10-41 ॥

ಯತ್ ಯತ್ ಸತ್ತ್ವಂ ವಿಭೂತಿಮತ್, ಶ್ರೀಮತ್ ಊರ್ಜಿತಂ ಏವ ವಾ
(ಅಸ್ತಿ), ತತ್ ತತ್ ಮಮ ತೇಜಃ ಅಂಶ-ಸಂಭವಂ (ಅಸ್ತಿ ಇತಿ)
ತ್ವಂ ಅವಗಚ್ಛ ।

ಅಥವಾ ಬಹುನೈತೇನ ಕಿಂ ಜ್ಞಾತೇನ ತವಾರ್ಜುನ ।
ವಿಷ್ಟಭ್ಯಾಹಮಿದಂ ಕೃತ್ಸ್ನಮೇಕಾಂಶೇನ ಸ್ಥಿತೋ ಜಗತ್ ॥ 10-42 ॥

ಅಥವಾ ಬಹುನಾ ಏತೇನ ಕಿಂ ಜ್ಞಾತೇನ ತವ ಅರ್ಜುನ ।
ವಿಷ್ಟಭ್ಯ ಅಹಂ ಇದಂ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಏಕ-ಅಂಶೇನ ಸ್ಥಿತಃ ಜಗತ್ ॥ 10-42 ॥

ಹೇ ಅರ್ಜುನ! ಅಥವಾ ಏತೇನ ಬಹುನಾ ಜ್ಞಾತೇನ ತವ ಕಿಂ? ಅಹಂ
ಇದಂ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಜಗತ್ ಏಕ-ಅಂಶೇನ ವಿಷ್ಟಭ್ಯ ಸ್ಥಿತಃ (ಅಸ್ಮಿ ಇತಿ ತ್ವಂ ವಿದ್ಧಿ) ।

ಓಂ ತತ್ಸದಿತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಸೂಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಸಂವಾದೇ
ವಿಭೂತಿಯೋಗೋ ನಾಮ ದಶಮೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 10 ॥

ಓಂ ತತ್ ಸತ್ ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ ಭಗವತ್ ಗೀತಾಸು ಉಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮ-ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗ-ಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ-ಅರ್ಜುನ-ಸಂವಾದೇ
ವಿಭೂತಿ-ಯೋಗಃ ನಾಮ ದಶಮಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ ॥ 10 ॥

ಅಥೈಕಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ । ವಿಶ್ವರೂಪದರ್ಶನಯೋಗಃ ।
ಅಥ ಏಕಾದಶಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ । ವಿಶ್ವ-ರೂಪ-ದರ್ಶನ-ಯೋಗಃ ।

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।

ಮದನುಗ್ರಹಾಯ ಪರಮಂ ಗುಹ್ಯಮಧ್ಯಾತ್ಮಸಂಜ್ಞಿತಂ ।
ಯತ್ತ್ವಯೋಕ್ತಂ ವಚಸ್ತೇನ ಮೋಹೋಽಯಂ ವಿಗತೋ ಮಮ ॥ 11-1 ॥

ಮತ್ ಅನುಗ್ರಹಾಯ ಪರಮಂ ಗುಹ್ಯಂ ಅಧ್ಯಾತ್ಮ-ಸಂಜ್ಞಿತಂ ।
ಯತ್ ತ್ವಯಾ ಉಕ್ತಂ ವಚಃ ತೇನ ಮೋಹಃ ಅಯಂ ವಿಗತಃ ಮಮ ॥ 11-1 ॥

ತ್ವಯಾ ಮತ್ ಅನುಗ್ರಹಾಯ ಅಧ್ಯಾತ್ಮ-ಸಂಜ್ಞಿತಂ ಯತ್ ಪರಮಂ
ಗುಹ್ಯಂ ವಚಃ ಉಕ್ತಂ, ತೇನ ಮಮ ಅಯಂ ಮೋಹಃ ವಿಗತಃ ।

ಭವಾಪ್ಯಯೌ ಹಿ ಭೂತಾನಾಂ ಶ್ರುತೌ ವಿಸ್ತರಶೋ ಮಯಾ ।
ತ್ವತ್ತಃ ಕಮಲಪತ್ರಾಕ್ಷ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಮಪಿ ಚಾವ್ಯಯಂ ॥ 11-2 ॥

ಭವ ಅಪಿ ಅಯೌ ಹಿ ಭೂತಾನಾಂ ಶ್ರುತೌ ವಿಸ್ತರಶಃ ಮಯಾ ।
ತ್ವತ್ತಃ ಕಮಲ-ಪತ್ರ-ಅಕ್ಷ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ಅಪಿ ಚ ಅವ್ಯಯಂ ॥ 11-2 ॥

ಹೇ ಕಮಲ-ಪತ್ರ-ಅಕ್ಷ! ಭೂತಾನಾಂ ಭವ ಅಪಿ ಅಯೌ ಮಯಾ ತ್ವತ್ತಃ
ವಿಸ್ತರಶಃ ಶ್ರುತೌ ಹಿ; ಅವ್ಯಯಂ ಮಾಹಾತ್ಮ್ಯಂ ಅಪಿ ಚ (ಶ್ರುತಂ) ।

ಏವಮೇತದ್ಯಥಾತ್ಥ ತ್ವಮಾತ್ಮಾನಂ ಪರಮೇಶ್ವರ ।
ದ್ರಷ್ಟುಮಿಚ್ಛಾಮಿ ತೇ ರೂಪಮೈಶ್ವರಂ ಪುರುಷೋತ್ತಮ ॥ 11-3 ॥

ಏವಂ ಏತತ್ ಯಥಾ ಆತ್ಥ ತ್ವಂ ಆತ್ಮಾನಂ ಪರಮೇಶ್ವರ ।
ದ್ರಷ್ಟುಂ ಇಚ್ಛಾಮಿ ತೇ ರೂಪಂ ಐಶ್ವರಂ ಪುರುಷೋತ್ತಮ ॥ 11-3 ॥

ಹೇ ಪರಮೇಶ್ವರ! ಯಥಾ ಏವಂ ತ್ವಂ ಆತ್ಮಾನಂ ಆತ್ಥ, ಏತತ್
ಹೇ ಪುರುಷೋತ್ತಮ! ತೇ ಐಶ್ವರಂ ರೂಪಂ ದ್ರಷ್ಟುಂ ಇಚ್ಛಾಮಿ ।

ಮನ್ಯಸೇ ಯದಿ ತಚ್ಛಕ್ಯಂ ಮಯಾ ದ್ರಷ್ಟುಮಿತಿ ಪ್ರಭೋ ।
ಯೋಗೇಶ್ವರ ತತೋ ಮೇ ತ್ವಂ ದರ್ಶಯಾತ್ಮಾನಮವ್ಯಯಂ ॥ 11-4 ॥

ಮನ್ಯಸೇ ಯದಿ ತತ್ ಶಕ್ಯಂ ಮಯಾ ದ್ರಷ್ಟುಂ ಇತಿ ಪ್ರಭೋ ।
ಯೋಗೇಶ್ವರ ತತಃ ಮೇ ತ್ವಂ ದರ್ಶಯ ಆತ್ಮಾನಂ ಅವ್ಯಯಂ ॥ 11-4 ॥

ಹೇ ಯೋಗೇಶ್ವರ ಪ್ರಭೋ! ಮಯಾ ತತ್ ದ್ರಷ್ಟುಂ ಶಕ್ಯಂ ಇತಿ ತ್ವಂ
ಯದಿ ಮನ್ಯಸೇ, ತತಃ ಮೇ ಅವ್ಯಯಂ ಆತ್ಮಾನಂ ದರ್ಶಯ ।

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಪಶ್ಯ ಮೇ ಪಾರ್ಥ ರೂಪಾಣಿ ಶತಶೋಽಥ ಸಹಸ್ರಶಃ ।
ನಾನಾವಿಧಾನಿ ದಿವ್ಯಾನಿ ನಾನಾವರ್ಣಾಕೃತೀನಿ ಚ ॥ 11-5 ॥

ಪಶ್ಯ ಮೇ ಪಾರ್ಥ ರೂಪಾಣಿ ಶತಶಃ ಅಥ ಸಹಸ್ರಶಃ ।
ನಾನಾ-ವಿಧಾನಿ ದಿವ್ಯಾನಿ ನಾನಾ-ವರ್ಣ-ಆಕೃತೀನಿ ಚ ॥ 11-5 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಮೇ ನಾನಾ-ವಿಧಾನಿ, ನಾನಾ-ವರ್ಣ-ಆಕೃತೀನಿ, ದಿವ್ಯಾನಿ ಚ
ಶತಶಃ ಅಥ ಸಹಸ್ರಶಃ ರೂಪಾಣಿ ಪಶ್ಯ ।

ಪಶ್ಯಾದಿತ್ಯಾನ್ವಸೂನ್ ರುದ್ರಾನಶ್ವಿನೌ ಮರುತಸ್ತಥಾ ।
ಬಹೂನ್ಯದೃಷ್ಟಪೂರ್ವಾಣಿ ಪಶ್ಯಾಶ್ಚರ್ಯಾಣಿ ಭಾರತ ॥ 11-6 ॥

ಪಶ್ಯ ಆದಿತ್ಯಾನ್ ವಸೂನ್ ರುದ್ರಾನ್ ಅಶ್ವಿನೌ ಮರುತಾಃ ತಥಾ ।
ಬಹೂನಿ ಅದೃಷ್ಟ-ಪೂರ್ವಾಣಿ ಪಶ್ಯ ಆಶ್ಚರ್ಯಾಣಿ ಭಾರತ ॥ 11-6 ॥

ಹೇ ಭಾರತ! ಆದಿತ್ಯಾನ್, ವಸೂನ್, ರುದ್ರಾನ್, ಅಶ್ವಿನೌ ತಥಾ
ಮರುತಾಃ ಪಶ್ಯ, ಅದೃಷ್ಟ-ಪೂರ್ವಾಣಿ ಬಹೂನಿ ಆಶ್ಚರ್ಯಾಣಿ (ಚ) ಪಶ್ಯ ।

ಇಹೈಕಸ್ಥಂ ಜಗತ್ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಪಶ್ಯಾದ್ಯ ಸಚರಾಚರಂ ।
ಮಮ ದೇಹೇ ಗುಡಾಕೇಶ ಯಚ್ಚಾನ್ಯದ್ ದ್ರಷ್ಟುಮಿಚ್ಛಸಿ ॥ 11-7 ॥

ಇಹ ಏಕಸ್ಥಂ ಜಗತ್ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಪಶ್ಯ ಅದ್ಯ ಸಚರ-ಅಚರಂ ।
ಮಮ ದೇಹೇ ಗುಡಾಕೇಶ ಯತ್ ಚ ಅನ್ಯತ್ ದ್ರಷ್ಟುಂ ಇಚ್ಛಸಿ ॥ 11-7 ॥

ಹೇ ಗುಡಾಕೇಶ! ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಸಚರ-ಅಚರಂ ಜಗತ್, ಯತ್ ಅನ್ಯತ್
ಚ ದ್ರಷ್ಟುಂ ಇಚ್ಛಸಿ, (ತತ್ ಅಪಿ) ಇಹ ಮಮ ದೇಹೇ ಏಕಸ್ಥಂ ಅದ್ಯ ಪಶ್ಯ ।

ನ ತು ಮಾಂ ಶಕ್ಯಸೇ ದ್ರಷ್ಟುಮನೇನೈವ ಸ್ವಚಕ್ಷುಷಾ ।
ದಿವ್ಯಂ ದದಾಮಿ ತೇ ಚಕ್ಷುಃ ಪಶ್ಯ ಮೇ ಯೋಗಮೈಶ್ವರಂ ॥ 11-8 ॥

ನ ತು ಮಾಂ ಶಕ್ಯಸೇ ದ್ರಷ್ಟುಂ ಅನೇನ ಏವ ಸ್ವ-ಚಕ್ಷುಷಾ ।
ದಿವ್ಯಂ ದದಾಮಿ ತೇ ಚಕ್ಷುಃ ಪಶ್ಯ ಮೇ ಯೋಗಂ ಐಶ್ವರಂ ॥ 11-8 ॥

ಅನೇನ ಏವ ಸ್ವ-ಚಕ್ಷುಷಾ ತು ಮಾಂ ದ್ರಷ್ಟುಂ ನ ಶಕ್ಯಸೇ, (ಅತ ಏವ)
ದಿವ್ಯಂ ಚಕ್ಷುಃ ತೇ ದದಾಮಿ, ಮೇ ಐಶ್ವರಂ ಯೋಗಂ ಪಶ್ಯ ।

ಸಂಜಯ ಉವಾಚ ।
ಸಂಜಯಃ ಉವಾಚ ।

ಏವಮುಕ್ತ್ವಾ ತತೋ ರಾಜನ್ಮಹಾಯೋಗೇಶ್ವರೋ ಹರಿಃ ।
ದರ್ಶಯಾಮಾಸ ಪಾರ್ಥಾಯ ಪರಮಂ ರೂಪಮೈಶ್ವರಂ ॥ 11-9 ॥

ಏವಂ ಉಕ್ತ್ವಾ ತತಃ ರಾಜನ್ ಮಹಾ-ಯೋಗ-ಈಶ್ವರಃ ಹರಿಃ ।
ದರ್ಶಯಾಮಾಸ ಪಾರ್ಥಾಯ ಪರಮಂ ರೂಪಂ ಐಶ್ವರಂ ॥ 11-9 ॥

ಹೇ ರಾಜನ್! ಏವಂ ಉಕ್ತ್ವಾ, ತತಃ ಮಹಾ-ಯೋಗ-ಈಶ್ವರಃ ಹರಿಃ ಪಾರ್ಥಾಯ
ಪರಮಂ ಐಶ್ವರಂ ರೂಪಂ ದರ್ಶಯಾಮಾಸ ।

ಅನೇಕವಕ್ತ್ರನಯನಮನೇಕಾದ್ಭುತದರ್ಶನಂ ।
ಅನೇಕದಿವ್ಯಾಭರಣಂ ದಿವ್ಯಾನೇಕೋದ್ಯತಾಯುಧಂ ॥ 11-10 ॥

ಅನೇಕ-ವಕ್ತ್ರ-ನಯನಂ ಅನೇಕ-ಅದ್ಭುತ-ದರ್ಶನಂ ।
ಅನೇಕ-ದಿವ್ಯ-ಆಭರಣಂ ದಿವ್ಯ-ಅನೇಕ-ಉದ್ಯತ-ಆಯುಧಂ ॥ 11-10 ॥

ಅನೇಕ-ವಕ್ತ್ರ-ನಯನಂ, ಅನೇಕ-ಅದ್ಭುತ-ದರ್ಶನಂ,
ಅನೇಕ-ದಿವ್ಯ-ಆಭರಣಂ, ದಿವ್ಯ-ಅನೇಕ-ಉದ್ಯತ-ಆಯುಧಂ,

ದಿವ್ಯಮಾಲ್ಯಾಂಬರಧರಂ ದಿವ್ಯಗಂಧಾನುಲೇಪನಂ ।
ಸರ್ವಾಶ್ಚರ್ಯಮಯಂ ದೇವಮನಂತಂ ವಿಶ್ವತೋಮುಖಂ ॥ 11-11 ॥

ದಿವ್ಯ-ಮಾಲ್ಯ-ಅಂಬರ-ಧರಂ ದಿವ್ಯ-ಗಂಧ-ಅನುಲೇಪನಂ ।
ಸರ್ವ-ಆಶ್ಚರ್ಯಮಯಂ ದೇವಂ ಅನಂತಂ ವಿಶ್ವತೋಮುಖಂ ॥ 11-11 ॥

ದಿವ್ಯ-ಮಾಲ್ಯ-ಅಂಬರ-ಧರಂ, ದಿವ್ಯ-ಗಂಧ-ಅನುಲೇಪನಂ,
ಸರ್ವ-ಆಶ್ಚರ್ಯಮಯಂ, ಅನಂತಂ, ವಿಶ್ವತೋಮುಖಂ
ದೇವಂ (ಅರ್ಜುನಃ ಅಪಶ್ಯತ್) ।

ದಿವಿ ಸೂರ್ಯಸಹಸ್ರಸ್ಯ ಭವೇದ್ಯುಗಪದುತ್ಥಿತಾ ।
ಯದಿ ಭಾಃ ಸದೃಶೀ ಸಾ ಸ್ಯಾದ್ಭಾಸಸ್ತಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ ॥ 11-12 ॥

ದಿವಿ ಸೂರ್ಯ-ಸಹಸ್ರಸ್ಯ ಭವೇತ್ ಯುಗಪತ್ ಉತ್ಥಿತಾ ।
ಯದಿ ಭಾಃ ಸದೃಶೀ ಸಾ ಸ್ಯಾತ್ ಭಾಸಃ ತಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ ॥ 11-12 ॥

ಯದಿ ದಿವಿ ಸೂರ್ಯ-ಸಹಸ್ರಸ್ಯ ಭಾಃ ಯುಗಪತ್ ಉತ್ಥಿತಾ ಭವೇತ್,
(ತರ್ಹಿ) ಸಾ ತಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ ಭಾಸಃ ಸದೃಶೀ ಸ್ಯಾತ್ ।

ತತ್ರೈಕಸ್ಥಂ ಜಗತ್ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಪ್ರವಿಭಕ್ತಮನೇಕಧಾ ।
ಅಪಶ್ಯದ್ದೇವದೇವಸ್ಯ ಶರೀರೇ ಪಾಂಡವಸ್ತದಾ ॥ 11-13 ॥

ತತ್ರ ಏಕಸ್ಥಂ ಜಗತ್ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಪ್ರವಿಭಕ್ತಂ ಅನೇಕಧಾ ।
ಅಪಶ್ಯತ್ ದೇವ-ದೇವಸ್ಯ ಶರೀರೇ ಪಾಂಡವಃ ತದಾ ॥ 11-13 ॥

ಪಾಂಡವಃ ತದಾ ಅನೇಕಧಾ ಪ್ರವಿಭಕ್ತಂ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಜಗತ್,
ತತ್ರ ದೇವ-ದೇವಸ್ಯ ಶರೀರೇ ಏಕಸ್ಥಂ ಅಪಶ್ಯತ್ ।

ತತಃ ಸ ವಿಸ್ಮಯಾವಿಷ್ಟೋ ಹೃಷ್ಟರೋಮಾ ಧನಂಜಯಃ ।
ಪ್ರಣಮ್ಯ ಶಿರಸಾ ದೇವಂ ಕೃತಾಂಜಲಿರಭಾಷತ ॥ 11-14 ॥

ತತಃ ಸಃ ವಿಸ್ಮಯ-ಆವಿಷ್ಟಃ ಹೃಷ್ಟ-ರೋಮಾ ಧನಂಜಯಃ ।
ಪ್ರಣಮ್ಯ ಶಿರಸಾ ದೇವಂ ಕೃತ-ಅಂಜಲಿಃ ಅಭಾಷತ ॥ 11-14 ॥

ತತಃ ವಿಸ್ಮಯ-ಆವಿಷ್ಟಃ ಹೃಷ್ಟ-ರೋಮಾ ಸಃ ಧನಂಜಯಃ, ದೇವಂ
ಶಿರಸಾ ಪ್ರಣಮ್ಯ, ಕೃತ-ಅಂಜಲಿಃ ಅಭಾಷತ ।

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ಪಶ್ಯಾಮಿ ದೇವಾಂಸ್ತವ ದೇವ ದೇಹೇ
ಸರ್ವಾಂಸ್ತಥಾ ಭೂತವಿಶೇಷಸಂಘಾನ್ ।
ಬ್ರಹ್ಮಾಣಮೀಶಂ ಕಮಲಾಸನಸ್ಥ-
ಮೃಷೀಂಶ್ಚ ಸರ್ವಾನುರಗಾಂಶ್ಚ ದಿವ್ಯಾನ್ ॥ 11-15 ॥

ಪಶ್ಯಾಮಿ ದೇವಾನ್ ತವ ದೇವ ದೇಹೇ
ಸರ್ವಾನ್ ತಥಾ ಭೂತ-ವಿಶೇಷ-ಸಂಘಾನ್ ।
ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಈಶಂ ಕಮಲ-ಆಸನಸ್ಥಂ
ಋಷೀನ್ ಚ ಸರ್ವಾನ್ ಉರಗಾನ್ ಚ ದಿವ್ಯಾನ್ ॥ 11-15 ॥

ಹೇ ದೇವ! (ಅಹಂ) ತವ ದೇಹೇ ಸರ್ವಾನ್ ದೇವಾನ್, ತಥಾ
ಭೂತ-ವಿಶೇಷ-ಸಂಘಾನ್, ಕಮಲ-ಆಸನಸ್ಥಂ ಈಶಂ
ಬ್ರಹ್ಮಾಣಂ ಚ, ಸರ್ವಾನ್ ಋಷೀನ್, ದಿವ್ಯಾನ್ ಉರಗಾನ್ ಚ ಪಶ್ಯಾಮಿ ।

ಅನೇಕಬಾಹೂದರವಕ್ತ್ರನೇತ್ರಂ
ಪಶ್ಯಾಮಿ ತ್ವಾಂ ಸರ್ವತೋಽನಂತರೂಪಂ ।
ನಾಂತಂ ನ ಮಧ್ಯಂ ನ ಪುನಸ್ತವಾದಿಂ
ಪಶ್ಯಾಮಿ ವಿಶ್ವೇಶ್ವರ ವಿಶ್ವರೂಪ ॥ 11-16 ॥

ಅನೇಕ-ಬಾಹು-ಉದರ-ವಕ್ತ್ರ-ನೇತ್ರಂ
ಪಶ್ಯಾಮಿ ತ್ವಾಂ ಸರ್ವತಃ ಅನಂತ-ರೂಪಂ ।
ನ ಅಂತಂ ನ ಮಧ್ಯಂ ನ ಪುನಃ ತವ ಆದಿಂ
ಪಶ್ಯಾಮಿ ವಿಶ್ವೇಶ್ವರ ವಿಶ್ವರೂಪ ॥ 11-16 ॥

(ಅಹಂ) ತ್ವಾಂ ಅನೇಕ-ಬಾಹು-ಉದರ-ವಕ್ತ್ರ-ನೇತ್ರಂ ಸರ್ವತಃ
ಅನಂತ-ರೂಪಂ ಪಶ್ಯಾಮಿ । ಹೇ ವಿಶ್ವರೂಪ ವಿಶ್ವೇಶ್ವರ!
ಪುನಃ ತವ ಅಂತಂ ಮಧ್ಯಂ ಆದಿಂ ನ ಪಶ್ಯಾಮಿ ।

ಕಿರೀಟಿನಂ ಗದಿನಂ ಚಕ್ರಿಣಂ ಚ
ತೇಜೋರಾಶಿಂ ಸರ್ವತೋ ದೀಪ್ತಿಮಂತಂ ।
ಪಶ್ಯಾಮಿ ತ್ವಾಂ ದುರ್ನಿರೀಕ್ಷ್ಯಂ ಸಮಂತಾದ್
ದೀಪ್ತಾನಲಾರ್ಕದ್ಯುತಿಮಪ್ರಮೇಯಂ ॥ 11-17 ॥

ಕಿರೀಟಿನಂ ಗದಿನಂ ಚಕ್ರಿಣಂ ಚ
ತೇಜೋ-ರಾಶಿಂ ಸರ್ವತಃ ದೀಪ್ತಿಮಂತಂ ।
ಪಶ್ಯಾಮಿ ತ್ವಾಂ ದುರ್ನಿರೀಕ್ಷ್ಯಂ ಸಮಂತಾತ್
ದೀಪ್ತ-ಅನಲ-ಅರ್ಕ-ದ್ಯುತಿಂ ಅಪ್ರಮೇಯಂ ॥ 11-17 ॥

ತ್ವಾಂ ಕಿರೀಟಿನಂ, ಗದಿನಂ, ಚಕ್ರಿಣಂ, ತೇಜೋ-ರಾಶಿಂ
ಸರ್ವತಃ ದೀಪ್ತಿಮಂತಂ, ಸಮಂತಾತ್ ದೀಪ್ತ-ಅನಲ-ಅರ್ಕ-ದ್ಯುತಿಂ
ಅಪ್ರಮೇಯಂ ದುರ್ನಿರೀಕ್ಷ್ಯಂ ಚ ಪಶ್ಯಾಮಿ ।

ತ್ವಮಕ್ಷರಂ ಪರಮಂ ವೇದಿತವ್ಯಂ
ತ್ವಮಸ್ಯ ವಿಶ್ವಸ್ಯ ಪರಂ ನಿಧಾನಂ ।
ತ್ವಮವ್ಯಯಃ ಶಾಶ್ವತಧರ್ಮಗೋಪ್ತಾ
ಸನಾತನಸ್ತ್ವಂ ಪುರುಷೋ ಮತೋ ಮೇ ॥ 11-18 ॥

ತ್ವಂ ಅಕ್ಷರಂ ಪರಮಂ ವೇದಿತವ್ಯಂ
ತ್ವಂ ಅಸ್ಯ ವಿಶ್ವಸ್ಯ ಪರಂ ನಿಧಾನಂ ।
ತ್ವಂ ಅವ್ಯಯಃ ಶಾಶ್ವತ-ಧರ್ಮ-ಗೋಪ್ತಾ
ಸನಾತನಃ ತ್ವಂ ಪುರುಷಃ ಮತಃ ಮೇ ॥ 11-18 ॥

ತ್ವಂ ವೇದಿತವ್ಯಂ ಪರಮಂ ಅಕ್ಷರಂ, ತ್ವಂ ಅಸ್ಯ ವಿಶ್ವಸ್ಯ
ಪರಂ ನಿಧಾನಂ, ತ್ವಂ ಅವ್ಯಯಃ ಶಾಶ್ವತ-ಧರ್ಮ-ಗೋಪ್ತಾ,
ತ್ವಂ ಸನಾತನಃ ಪುರುಷಃ ಮೇ ಮತಃ ।

ಅನಾದಿಮಧ್ಯಾಂತಮನಂತವೀರ್ಯ-
ಮನಂತಬಾಹುಂ ಶಶಿಸೂರ್ಯನೇತ್ರಂ ।
ಪಶ್ಯಾಮಿ ತ್ವಾಂ ದೀಪ್ತಹುತಾಶವಕ್ತ್ರಂ
ಸ್ವತೇಜಸಾ ವಿಶ್ವಮಿದಂ ತಪಂತಂ ॥ 11-19 ॥

ಅನಾದಿ-ಮಧ್ಯ-ಅಂತಂ ಅನಂತ-ವೀರ್ಯಂ
ಅನಂತ-ಬಾಹುಂ ಶಶಿ-ಸೂರ್ಯ-ನೇತ್ರಂ ।
ಪಶ್ಯಾಮಿ ತ್ವಾಂ ದೀಪ್ತ-ಹುತಾಶ-ವಕ್ತ್ರಂ
ಸ್ವ-ತೇಜಸಾ ವಿಶ್ವಂ ಇದಂ ತಪಂತಂ ॥ 11-19 ॥

ಅನಾದಿ-ಮಧ್ಯ-ಅಂತಂ, ಅನಂತ-ವೀರ್ಯಂ, ಅನಂತ-ಬಾಹುಂ,
ಶಶಿ-ಸೂರ್ಯ-ನೇತ್ರಂ, ದೀಪ್ತ-ಹುತಾಶ-ವಕ್ತ್ರಂ, ಸ್ವ-ತೇಜಸಾ
ಇದಂ ವಿಶ್ವಂ ತಪಂತಂ, ತ್ವಾಂ ಪಶ್ಯಾಮಿ ।

ದ್ಯಾವಾಪೃಥಿವ್ಯೋರಿದಮಂತರಂ ಹಿ
ವ್ಯಾಪ್ತಂ ತ್ವಯೈಕೇನ ದಿಶಶ್ಚ ಸರ್ವಾಃ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾದ್ಭುತಂ ರೂಪಮುಗ್ರಂ ತವೇದಂ
ಲೋಕತ್ರಯಂ ಪ್ರವ್ಯಥಿತಂ ಮಹಾತ್ಮನ್ ॥ 11-20 ॥

ದ್ಯಾವಾ-ಪೃಥಿವ್ಯೋಃ ಇದಂ ಅಂತರಂ ಹಿ
ವ್ಯಾಪ್ತಂ ತ್ವಯಾ ಏಕೇನ ದಿಶಃ ಚ ಸರ್ವಾಃ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಅದ್ಭುತಂ ರೂಪಂ ಉಗ್ರಂ ತವ ಇದಂ
ಲೋಕ-ತ್ರಯಂ ಪ್ರವ್ಯಥಿತಂ ಮಹಾತ್ಮನ್ ॥ 11-20 ॥

ಹೇ ಮಹಾತ್ಮನ್! ತ್ವಯಾ ಏಕೇನ ದ್ಯಾವಾ-ಪೃಥಿವ್ಯೋಃ ಇದಂ
ಅಂತರಂ ವ್ಯಾಪ್ತಂ, ಸರ್ವಾಃ ದಿಶಃ ಚ (ವ್ಯಾಪ್ತಾಃ), ಇದಂ ತವ
ಅದ್ಭುತಂ ಉಗ್ರಂ ರೂಪಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಲೋಕ-ತ್ರಯಂ ಪ್ರವ್ಯಥಿತಂ ಹಿ ।

ಅಮೀ ಹಿ ತ್ವಾಂ ಸುರಸಂಘಾ ವಿಶಂತಿ
ಕೇಚಿದ್ಭೀತಾಃ ಪ್ರಾಂಜಲಯೋ ಗೃಣಂತಿ ।
ಸ್ವಸ್ತೀತ್ಯುಕ್ತ್ವಾ ಮಹರ್ಷಿಸಿದ್ಧಸಂಘಾಃ
ಸ್ತುವಂತಿ ತ್ವಾಂ ಸ್ತುತಿಭಿಃ ಪುಷ್ಕಲಾಭಿಃ ॥ 11-21 ॥

ಅಮೀ ಹಿ ತ್ವಾಂ ಸುರ-ಸಂಘಾಃ ವಿಶಂತಿ
ಕೇಚಿತ್ ಭೀತಾಃ ಪ್ರಾಂಜಲಯಃ ಗೃಣಂತಿ ।
ಸ್ವಸ್ತಿ ಇತಿ ಉಕ್ತ್ವಾ ಮಹರ್ಷಿ-ಸಿದ್ಧ-ಸಂಘಾಃ
ಸ್ತುವಂತಿ ತ್ವಾಂ ಸ್ತುತಿಭಿಃ ಪುಷ್ಕಲಾಭಿಃ ॥ 11-21 ॥

ಅಮೀ ಹಿ ಸುರ-ಸಂಘಾಃ ತ್ವಾಂ ವಿಶಂತಿ, ಕೇಚಿತ್ ಭೀತಾಃ ಪ್ರಾಂಜಲಯಃ
ಗೃಣಂತಿ; ಮಹರ್ಷಿ-ಸಿದ್ಧ-ಸಂಘಾಃ ಸ್ವಸ್ತಿ ಇತಿ ಉಕ್ತ್ವಾ ಪುಷ್ಕಲಾಭಿಃ
ಸ್ತುತಿಭಿಃ ತ್ವಾಂ ಸ್ತುವಂತಿ ।

ರುದ್ರಾದಿತ್ಯಾ ವಸವೋ ಯೇ ಚ ಸಾಧ್ಯಾ
ವಿಶ್ವೇಽಶ್ವಿನೌ ಮರುತಶ್ಚೋಷ್ಮಪಾಶ್ಚ ।
ಗಂಧರ್ವಯಕ್ಷಾಸುರಸಿದ್ಧಸಂಘಾ
ವೀಕ್ಷಂತೇ ತ್ವಾಂ ವಿಸ್ಮಿತಾಶ್ಚೈವ ಸರ್ವೇ ॥ 11-22 ॥

ರುದ್ರ-ಆದಿತ್ಯಾಃ ವಸವಃ ಯೇ ಚ ಸಾಧ್ಯಾಃ
ವಿಶ್ವೇ ಅಶ್ವಿನೌ ಮರುತಃ ಚ ಉಷ್ಮಪಾಃ ಚ ।
ಗಂಧರ್ವ-ಯಕ್ಷ-ಅಸುರ-ಸಿದ್ಧ-ಸಂಘಾಃ
ವೀಕ್ಷಂತೇ ತ್ವಾಂ ವಿಸ್ಮಿತಾಃ ಚ ಏವ ಸರ್ವೇ ॥ 11-22 ॥

ರುದ್ರ-ಆದಿತ್ಯಾಃ, ವಸವಃ, ಯೇ ಚ ಸಾಧ್ಯಾಃ, ವಿಶ್ವೇ ಅಶ್ವಿನೌ ಚ,
ಮರುತಃ, ಉಷ್ಮಪಾಃ ಚ, ಗಂಧರ್ವ-ಯಕ್ಷ-ಅಸುರ-ಸಿದ್ಧ-ಸಂಘಾಃ
ಚ ಸರ್ವೇ ವಿಸ್ಮಿತಾಃ ಏವ ತ್ವಾಂ ವೀಕ್ಷಂತೇ ।

ರೂಪಂ ಮಹತ್ತೇ ಬಹುವಕ್ತ್ರನೇತ್ರಂ
ಮಹಾಬಾಹೋ ಬಹುಬಾಹೂರುಪಾದಂ ।
ಬಹೂದರಂ ಬಹುದಂಷ್ಟ್ರಾಕರಾಲಂ
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಲೋಕಾಃ ಪ್ರವ್ಯಥಿತಾಸ್ತಥಾಹಂ ॥ 11-23 ॥

ರೂಪಂ ಮಹತ್ ತೇ ಬಹು-ವಕ್ತ್ರ-ನೇತ್ರಂ
ಮಹಾ-ಬಾಹೋ ಬಹು-ಬಾಹು-ಊರು-ಪಾದಂ ।
ಬಹು-ಉದರಂ ಬಹು-ದಂಷ್ಟ್ರಾ-ಕರಾಲಂ
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಲೋಕಾಃ ಪ್ರವ್ಯಥಿತಾಃ ತಥಾ ಅಹಂ ॥ 11-23 ॥

ಹೇ ಮಹಾ-ಬಾಹೋ! ಬಹು-ವಕ್ತ್ರ-ನೇತ್ರಂ, ಬಹು-ಬಾಹು-ಊರು-ಪಾದಂ,
ಬಹು-ಉದರಂ, ಬಹು-ದಂಷ್ಟ್ರಾ-ಕರಾಲಂ ತೇ ಮಹತ್ ರೂಪಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ
ಲೋಕಾಃ ಪ್ರವ್ಯಥಿತಾಃ, ತಥಾ ಅಹಂ (ಅಪಿ ವ್ಯಥಿತಃ ಅಸ್ಮಿ).

ನಭಃಸ್ಪೃಶಂ ದೀಪ್ತಮನೇಕವರ್ಣಂ
ವ್ಯಾತ್ತಾನನಂ ದೀಪ್ತವಿಶಾಲನೇತ್ರಂ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಹಿ ತ್ವಾಂ ಪ್ರವ್ಯಥಿತಾಂತರಾತ್ಮಾ
ಧೃತಿಂ ನ ವಿಂದಾಮಿ ಶಮಂ ಚ ವಿಷ್ಣೋ ॥ 11-24 ॥

ನಭಃ-ಸ್ಪೃಶಂ ದೀಪ್ತಂ ಅನೇಕ-ವರ್ಣಂ
ವ್ಯಾತ್ತ-ಆನನಂ ದೀಪ್ತ-ವಿಶಾಲ-ನೇತ್ರಂ ।
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಹಿ ತ್ವಾಂ ಪ್ರವ್ಯಥಿತ-ಅಂತರ-ಆತ್ಮಾ
ಧೃತಿಂ ನ ವಿಂದಾಮಿ ಶಮಂ ಚ ವಿಷ್ಣೋ ॥ 11-24 ॥

ಹೇ ವಿಷ್ಣೋ! ತ್ವಾಂ ನಭಃ-ಸ್ಪೃಶಂ, ದೀಪ್ತಂ, ಅನೇಕ-ವರ್ಣಂ,
ವ್ಯಾತ್ತ-ಆನನಂ, ದೀಪ್ತ-ವಿಶಾಲ-ನೇತ್ರಂ, ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಹಿ (ಅಹಂ)
ಪ್ರವ್ಯಥಿತ-ಅಂತರ-ಆತ್ಮಾ (ಭೂತ್ವಾ) ಧೃತಿಂ ಶಮಂ ಚ ನ ವಿಂದಾಮಿ ।

ದಂಷ್ಟ್ರಾಕರಾಲಾನಿ ಚ ತೇ ಮುಖಾನಿ
ದೃಷ್ಟ್ವೈವ ಕಾಲಾನಲಸನ್ನಿಭಾನಿ ।
ದಿಶೋ ನ ಜಾನೇ ನ ಲಭೇ ಚ ಶರ್ಮ
ಪ್ರಸೀದ ದೇವೇಶ ಜಗನ್ನಿವಾಸ ॥ 11-25 ॥

ದಂಷ್ಟ್ರಾ-ಕರಾಲಾನಿ ಚ ತೇ ಮುಖಾನಿ
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಏವ ಕಾಲ-ಅನಲ-ಸನ್ನಿಭಾನಿ ।
ದಿಶಃ ನ ಜಾನೇ ನ ಲಭೇ ಚ ಶರ್ಮ
ಪ್ರಸೀದ ದೇವೇಶ ಜಗತ್-ನಿವಾಸ ॥ 11-25 ॥

ಹೇ ದೇವೇಶ! ಹೇ ಜಗತ್-ನಿವಾಸ! ಕಾಲ-ಅನಲ-ಸನ್ನಿಭಾನಿ
ದಂಷ್ಟ್ರಾ-ಕರಾಲಾನಿ ಚ ತೇ ಮುಖಾನಿ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಏವ (ಅಹಂ) ದಿಶಃ
ನ ಜಾನೇ, ಶರ್ಮ ಚ ನ ಲಭೇ, (ಅತಃ ತ್ವಂ) ಪ್ರಸೀದ ।

ಅಮೀ ಚ ತ್ವಾಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಪುತ್ರಾಃ
ಸರ್ವೇ ಸಹೈವಾವನಿಪಾಲಸಂಘೈಃ ।
ಭೀಷ್ಮೋ ದ್ರೋಣಃ ಸೂತಪುತ್ರಸ್ತಥಾಸೌ
ಸಹಾಸ್ಮದೀಯೈರಪಿ ಯೋಧಮುಖ್ಯೈಃ ॥ 11-26 ॥

ವಕ್ತ್ರಾಣಿ ತೇ ತ್ವರಮಾಣಾ ವಿಶಂತಿ
ದಂಷ್ಟ್ರಾಕರಾಲಾನಿ ಭಯಾನಕಾನಿ ।
ಕೇಚಿದ್ವಿಲಗ್ನಾ ದಶನಾಂತರೇಷು
ಸಂದೃಶ್ಯಂತೇ ಚೂರ್ಣಿತೈರುತ್ತಮಾಂಗೈಃ ॥ 11-27 ॥

ಅಮೀ ಚ ತ್ವಾಂ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಪುತ್ರಾಃ
ಸರ್ವೇ ಸಹ ಏವ ಅವನಿಪಾಲ-ಸಂಘೈಃ ।
ಭೀಷ್ಮಃ ದ್ರೋಣಃ ಸೂತ-ಪುತ್ರಃ ತಥಾ ಅಸೌ
ಸಹ ಅಸ್ಮದೀಯೈಃ ಅಪಿ ಯೋಧ-ಮುಖ್ಯೈಃ ॥ 11-26 ॥

ವಕ್ತ್ರಾಣಿ ತೇ ತ್ವರಮಾಣಾಃ ವಿಶಂತಿ
ದಂಷ್ಟ್ರಾ-ಕರಾಲಾನಿ ಭಯಾನಕಾನಿ ।
ಕೇಚಿತ್ ವಿಲಗ್ನಾಃ ದಶನ-ಅಂತರೇಷು
ಸಂದೃಶ್ಯಂತೇ ಚೂರ್ಣಿತೈಃ ಉತ್ತಮ-ಅಂಗೈಃ ॥ 11-27 ॥

ಅಮೀ ಚ ಸರ್ವೇ ಧೃತರಾಷ್ಟ್ರಸ್ಯ ಪುತ್ರಾಃ ಅವನಿಪಾಲ-ಸಂಘೈಃ ಸಹ ಏವ,
ತಥಾ ಭೀಷ್ಮಃ ದ್ರೋಣಃ ಅಸೌ ಸೂತ-ಪುತ್ರಃ ಅಸ್ಮದೀಯೈಃ ಅಪಿ ಯೋಧ-ಮುಖ್ಯೈಃ
ಸಹ ತ್ವಾಂ ವಿಶಂತಿ ।ತೇ ದಂಷ್ಟ್ರಾ-ಕರಾಲಾನಿ ಭಯಾನಕಾನಿ ವಕ್ತ್ರಾಣಿ
ತ್ವರಮಾಣಾಃ (ವಿಶಂತಿ), ಕೇಚಿತ್ ದಶನ-ಅಂತರೇಷು ವಿಲಗ್ನಾಃ ಚೂರ್ಣಿತೈಃ
ಉತ್ತಮ-ಅಂಗೈಃ (ಯುಕ್ತಾಃ) ಸಂದೃಶ್ಯಂತೇ ।

ಯಥಾ ನದೀನಾಂ ಬಹವೋಽಮ್ಬುವೇಗಾಃ
ಸಮುದ್ರಮೇವಾಭಿಮುಖಾ ದ್ರವಂತಿ ।
ತಥಾ ತವಾಮೀ ನರಲೋಕವೀರಾ
ವಿಶಂತಿ ವಕ್ತ್ರಾಣ್ಯಭಿವಿಜ್ವಲಂತಿ ॥ 11-28 ॥

ಯಥಾ ನದೀನಾಂ ಬಹವಃ ಅಂಬು-ವೇಗಾಃ
ಸಮುದ್ರಂ ಏವ ಅಭಿಮುಖಾಃ ದ್ರವಂತಿ ।
ತಥಾ ತವ ಅಮೀ ನರ-ಲೋಕ-ವೀರಾಃ
ವಿಶಂತಿ ವಕ್ತ್ರಾಣಿ ಅಭಿವಿಜ್ವಲಂತಿ ॥ 11-28 ॥

ಯಥಾ ನದೀನಾಂ ಬಹವಃ ಅಂಬು-ವೇಗಾಃ ಅಭಿಮುಖಾಃ ಸಮುದ್ರಂ
ಏವ ದ್ರವಂತಿ, ತಥಾ ಅಮೀ ನರ-ಲೋಕ-ವೀರಾಃ ತವ ಅಭಿವಿಜ್ವಲಂತಿ ವಕ್ತ್ರಾಣಿ ವಿಶಂತಿ ।

ಯಥಾ ಪ್ರದೀಪ್ತಂ ಜ್ವಲನಂ ಪತಂಗಾ
ವಿಶಂತಿ ನಾಶಾಯ ಸಮೃದ್ಧವೇಗಾಃ ।
ತಥೈವ ನಾಶಾಯ ವಿಶಂತಿ ಲೋಕಾಸ್-
ತವಾಪಿ ವಕ್ತ್ರಾಣಿ ಸಮೃದ್ಧವೇಗಾಃ ॥ 11-29 ॥

ಯಥಾ ಪ್ರದೀಪ್ತಂ ಜ್ವಲನಂ ಪತಂಗಾಃ
ವಿಶಂತಿ ನಾಶಾಯ ಸಮೃದ್ಧ-ವೇಗಾಃ ।
ತಥಾ ಏವ ನಾಶಾಯ ವಿಶಂತಿ ಲೋಕಾಃ
ತವ ಅಪಿ ವಕ್ತ್ರಾಣಿ ಸಮೃದ್ಧ-ವೇಗಾಃ ॥ 11-29 ॥

ಯಥಾ ಪತಂಗಾಃ ಸಮೃದ್ಧ-ವೇಗಾಃ ನಾಶಾಯ ಪ್ರದೀಪ್ತಂ ಜ್ವಲನಂ
ವಿಶಂತಿ, ತಥಾ ಏವ ಲೋಕಾಃ ಸಮೃದ್ಧ-ವೇಗಾಃ ನಾಶಾಯ ತವ ಅಪಿ ವಕ್ತ್ರಾಣಿ ವಿಶಂತಿ ।

ಲೇಲಿಹ್ಯಸೇ ಗ್ರಸಮಾನಃ ಸಮಂತಾಲ್-
ಲೋಕಾನ್ಸಮಗ್ರಾನ್ವದನೈರ್ಜ್ವಲದ್ಭಿಃ ।
ತೇಜೋಭಿರಾಪೂರ್ಯ ಜಗತ್ಸಮಗ್ರಂ
ಭಾಸಸ್ತವೋಗ್ರಾಃ ಪ್ರತಪಂತಿ ವಿಷ್ಣೋ ॥ 11-30 ॥

ಲೇಲಿಹ್ಯಸೇ ಗ್ರಸಮಾನಃ ಸಮಂತಾತ್
ಲೋಕಾನ್ ಸಮಗ್ರಾನ್ ವದನೈಃ ಜ್ವಲದ್ಭಿಃ ।
ತೇಜೋಭಿಃ ಆಪೂರ್ಯ ಜಗತ್ ಸಮಗ್ರಂ
ಭಾಸಃ ತವ ಉಗ್ರಾಃ ಪ್ರತಪಂತಿ ವಿಷ್ಣೋ ॥ 11-30 ॥

ಹೇ ವಿಷ್ಣೋ! ಸಮಂತಾತ್ ಜ್ವಲದ್ಭಿಃ ವದನೈಃ ಸಮಗ್ರಾನ್ ಲೋಕಾನ್
ಗ್ರಸಮಾನಃ (ತ್ವಂ) ಲೇಲಿಹ್ಯಸೇ, ತವ ಉಗ್ರಾಃ ಭಾಸಃ ತೇಜೋಭಿಃ
ಸಮಗ್ರಂ ಜಗತ್ ಆಪೂರ್ಯ ಪ್ರತಪಂತಿ ।

ಆಖ್ಯಾಹಿ ಮೇ ಕೋ ಭವಾನುಗ್ರರೂಪೋ
ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ದೇವವರ ಪ್ರಸೀದ ।
ವಿಜ್ಞಾತುಮಿಚ್ಛಾಮಿ ಭವಂತಮಾದ್ಯಂ
ನ ಹಿ ಪ್ರಜಾನಾಮಿ ತವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ ॥ 11-31 ॥

ಆಖ್ಯಾಹಿ ಮೇ ಕೋ ಭವಾನುಗ್ರರೂಪೋ
ನಮಃ ಅಸ್ತು ತೇ ದೇವವರ ಪ್ರಸೀದ ।
ವಿಜ್ಞಾತುಂ ಇಚ್ಛಾಮಿ ಭವಂತಂ ಆದ್ಯಂ
ನ ಹಿ ಪ್ರಜಾನಾಮಿ ತವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ ॥ 11-31 ॥

ಹೇ ದೇವವರ! ತೇ ನಮಃ ಅಸ್ತು, (ತ್ವಂ) ಪ್ರಸೀದ, ಭವಾನ್
ಉಗ್ರ-ರೂಪಃ ಕಃ (ಅಸ್ತಿ)? (ತತ್) ಮೇ ಆಖ್ಯಾಹಿ । (ಅಹಂ) ಆದ್ಯಂ
ಭವಂತಂ ವಿಜ್ಞಾತುಂ ಇಚ್ಛಾಮಿ ।
ತವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ ಹಿ (ಅಹಂ)ನ ಪ್ರಜಾನಾಮಿ ।

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಕಾಲೋಽಸ್ಮಿ ಲೋಕಕ್ಷಯಕೃತ್ಪ್ರವೃದ್ಧೋ
ಲೋಕಾನ್ಸಮಾಹರ್ತುಮಿಹ ಪ್ರವೃತ್ತಃ ।
ಋತೇಽಪಿ ತ್ವಾಂ ನ ಭವಿಷ್ಯಂತಿ ಸರ್ವೇ
ಯೇಽವಸ್ಥಿತಾಃ ಪ್ರತ್ಯನೀಕೇಷು ಯೋಧಾಃ ॥ 11-32 ॥

ಕಾಲಃ ಅಸ್ಮಿ ಲೋಕ-ಕ್ಷಯ-ಕೃತ್ ಪ್ರವೃದ್ಧಃ
ಲೋಕಾನ್ ಸಮಾಹರ್ತುಂ ಇಹ ಪ್ರವೃತ್ತಃ ।
ಋತೇ ಅಪಿ ತ್ವಾಂ ನ ಭವಿಷ್ಯಂತಿ ಸರ್ವೇ
ಯೇ ಅವಸ್ಥಿತಾಃ ಪ್ರತ್ಯನೀಕೇಷು ಯೋಧಾಃ ॥ 11-32 ॥

(ಅಹಂ) ಲೋಕ-ಕ್ಷಯ-ಕೃತ್ ಪ್ರವೃದ್ಧಃ ಕಾಲಃ ಅಸ್ಮಿ, ಇಹ ಲೋಕಾನ್
ಸಮಾಹರ್ತುಂ ಪ್ರವೃತ್ತಃ (ಅಸ್ಮಿ), ತ್ವಾಂ ಋತೇ ಅಪಿ ಪ್ರತ್ಯನೀಕೇಷು
ಯೇ ಯೋಧಾಃ ಅವಸ್ಥಿತಾಃ, (ತೇ) ಸರ್ವೇ ನ ಭವಿಷ್ಯಂತಿ ।

ತಸ್ಮಾತ್ತ್ವಮುತ್ತಿಷ್ಠ ಯಶೋ ಲಭಸ್ವ
ಜಿತ್ವಾ ಶತ್ರೂನ್ ಭುಂಕ್ಷ್ವ ರಾಜ್ಯಂ ಸಮೃದ್ಧಂ ।
ಮಯೈವೈತೇ ನಿಹತಾಃ ಪೂರ್ವಮೇವ
ನಿಮಿತ್ತಮಾತ್ರಂ ಭವ ಸವ್ಯಸಾಚಿನ್ ॥ 11-33 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ತ್ವಂ ಉತ್ತಿಷ್ಠ ಯಶಃ ಲಭಸ್ವ
ಜಿತ್ವಾ ಶತ್ರೂನ್ ಭುಂಕ್ಷ್ವ ರಾಜ್ಯಂ ಸಮೃದ್ಧಂ ।
ಮಯಾ ಏವ ಏತೇ ನಿಹತಾಃ ಪೂರ್ವಂ ಏವ
ನಿಮಿತ್ತ-ಮಾತ್ರಂ ಭವ ಸವ್ಯ-ಸಾಚಿನ್ ॥ 11-33 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಹೇ ಸವ್ಯ-ಸಾಚಿನ್! ತ್ವಂ ಉತ್ತಿಷ್ಠ, ಯಶಃ ಲಭಸ್ವ,
ಶತ್ರೂನ್ ಜಿತ್ವಾ ಸಮೃದ್ಧಂ ರಾಜ್ಯಂ ಭುಂಕ್ಷ್ವ । ಮಯಾ ಏವ ಏತೇ
ಪೂರ್ವಂ ಏವ ನಿಹತಾಃ, (ತ್ವಂ) ನಿಮಿತ್ತ-ಮಾತ್ರಂ ಭವ ।

ದ್ರೋಣಂ ಚ ಭೀಷ್ಮಂ ಚ ಜಯದ್ರಥಂ ಚ
ಕರ್ಣಂ ತಥಾನ್ಯಾನಪಿ ಯೋಧವೀರಾನ್ ।
ಮಯಾ ಹತಾಂಸ್ತ್ವಂ ಜಹಿ ಮಾ ವ್ಯಥಿಷ್ಠಾ
ಯುಧ್ಯಸ್ವ ಜೇತಾಸಿ ರಣೇ ಸಪತ್ನಾನ್ ॥ 11-34 ॥

ದ್ರೋಣಂ ಚ ಭೀಷ್ಮಂ ಚ ಜಯದ್ರಥಂ ಚ
ಕರ್ಣಂ ತಥಾ ಅನ್ಯಾನ್ ಅಪಿ ಯೋಧ-ವೀರಾನ್ ।
ಮಯಾ ಹತಾನ್ ತ್ವಂ ಜಹಿ ಮಾ ವ್ಯಥಿಷ್ಠಾಃ
ಯುಧ್ಯಸ್ವ ಜೇತಾ ಅಸಿ ರಣೇ ಸಪತ್ನಾನ್ ॥ 11-34 ॥

ತ್ವಂ ದ್ರೋಣಂ ಚ ಭೀಷ್ಮಂ ಚ ಜಯದ್ರಥಂ ಚ ಕರ್ಣಂ ತಥಾ
ಮಯಾ ಹತಾನ್ ಅನ್ಯಾನ್ ಅಪಿ ಯೋಧ-ವೀರಾನ್ ಜಹಿ, ಮಾ ವ್ಯಥಿಷ್ಠಾಃ,
ಯುಧ್ಯಸ್ವ, ರಣೇ ಸಪತ್ನಾನ್ ಜೇತಾ ಅಸಿ ।

ಸಂಜಯ ಉವಾಚ ।
ಸಂಜಯಃ ಉವಾಚ ।

ಏತಚ್ಛ್ರುತ್ವಾ ವಚನಂ ಕೇಶವಸ್ಯ
ಕೃತಾಂಜಲಿರ್ವೇಪಮಾನಃ ಕಿರೀಟೀ ।
ನಮಸ್ಕೃತ್ವಾ ಭೂಯ ಏವಾಹ ಕೃಷ್ಣಂ
ಸಗದ್ಗದಂ ಭೀತಭೀತಃ ಪ್ರಣಮ್ಯ ॥ 11-35 ॥

ಏತತ್ ಶ್ರುತ್ವಾ ವಚನಂ ಕೇಶವಸ್ಯ
ಕೃತ-ಅಂಜಲಿಃ ವೇಪಮಾನಃ ಕಿರೀಟೀ ।
ನಮಸ್ಕೃತ್ವಾ ಭೂಯಃ ಏವ ಆಹ ಕೃಷ್ಣಂ
ಸಗದ್ಗದಂ ಭೀತ-ಭೀತಃ ಪ್ರಣಮ್ಯ ॥ 11-35 ॥

ಕೇಶವಸ್ಯ ಏತತ್ ವಚನಂ ಶ್ರುತ್ವಾ, ವೇಪಮಾನಃ ಕಿರೀಟೀ
ಕೃತ-ಅಂಜಲಿಃ ಕೃಷ್ಣಂ ನಮಃ ಕೃತ್ವಾ, ಭೀತ-ಭೀತಃ ಪ್ರಣಮ್ಯ
(ಚ) ಭೂಯಃ ಏವ ಸಗದ್ಗದಂ ಆಹ ।

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ಸ್ಥಾನೇ ಹೃಷೀಕೇಶ ತವ ಪ್ರಕೀರ್ತ್ಯಾ
ಜಗತ್ಪ್ರಹೃಷ್ಯತ್ಯನುರಜ್ಯತೇ ಚ ।
ರಕ್ಷಾಂಸಿ ಭೀತಾನಿ ದಿಶೋ ದ್ರವಂತಿ
ಸರ್ವೇ ನಮಸ್ಯಂತಿ ಚ ಸಿದ್ಧಸಂಘಾಃ ॥ 11-36 ॥

ಸ್ಥಾನೇ ಹೃಷೀಕೇಶ ತವ ಪ್ರಕೀರ್ತ್ಯಾ
ಜಗತ್ ಪ್ರಹೃಷ್ಯತಿ ಅನುರಜ್ಯತೇ ಚ ।
ರಕ್ಷಾಂಸಿ ಭೀತಾನಿ ದಿಶಃ ದ್ರವಂತಿ
ಸರ್ವೇ ನಮಸ್ಯಂತಿ ಚ ಸಿದ್ಧ-ಸಂಘಾಃ ॥ 11-36 ॥

ಹೇ ಹೃಷೀಕೇಶ! ಸ್ಥಾನೇ, ತವ ಪ್ರಕೀರ್ತ್ಯಾ ಜಗತ್ ಪ್ರಹೃಷ್ಯತಿ,
ಅನುರಜ್ಯತೇ ಚ, ಭೀತಾನಿ ರಕ್ಷಾಂಸಿ ದಿಶಃ ದ್ರವಂತಿ, ಸರ್ವೇ ಚ
ಸಿದ್ಧ-ಸಂಘಾಃ ನಮಸ್ಯಂತಿ ।

ಕಸ್ಮಾಚ್ಚ ತೇ ನ ನಮೇರನ್ಮಹಾತ್ಮನ್
ಗರೀಯಸೇ ಬ್ರಹ್ಮಣೋಽಪ್ಯಾದಿಕರ್ತ್ರೇ ।
ಅನಂತ ದೇವೇಶ ಜಗನ್ನಿವಾಸ
ತ್ವಮಕ್ಷರಂ ಸದಸತ್ತತ್ಪರಂ ಯತ್ ॥ 11-37 ॥

ಕಸ್ಮಾತ್ ಚ ತೇ ನ ನಮೇರನ್ ಮಹಾತ್ಮನ್
ಗರೀಯಸೇ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಅಪಿ ಆದಿ-ಕರ್ತ್ರೇ ।
ಅನಂತ ದೇವೇಶ ಜಗತ್ ನಿವಾಸ
ತ್ವಂ ಅಕ್ಷರಂ ಸತ್ ಅಸತ್ ತತ್ ಪರಂ ಯತ್ ॥ 11-37 ॥

ಹೇ ಮಹಾತ್ಮನ್! ಅನಂತ, ದೇವೇಶ! ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಅಪಿ
ಗರೀಯಸೇ ಆದಿ-ಕರ್ತ್ರೇ(ತುಭ್ಯಂ) ತೇ ಕಸ್ಮಾತ್ ಚ ನ ನಮೇರನ್,
ಹೇ ಜಗತ್-ನಿವಾಸ! ಯತ್ ಸತ್ ಅಸತ್ (ಅಸ್ತಿ) ತತ್ ಪರಂ ಅಕ್ಷರಂ ತ್ವಂ

ತ್ವಮಾದಿದೇವಃ ಪುರುಷಃ ಪುರಾಣಸ್-
ತ್ವಮಸ್ಯ ವಿಶ್ವಸ್ಯ ಪರಂ ನಿಧಾನಂ ।
ವೇತ್ತಾಸಿ ವೇದ್ಯಂ ಚ ಪರಂ ಚ ಧಾಮ
ತ್ವಯಾ ತತಂ ವಿಶ್ವಮನಂತರೂಪ ॥ 11-38 ॥

ತ್ವಂ ಆದಿದೇವಃ ಪುರುಷಃ ಪುರಾಣಃ
ತ್ವಂ ಅಸ್ಯ ವಿಶ್ವಸ್ಯ ಪರಂ ನಿಧಾನಂ ।
ವೇತ್ತಾ ಅಸಿ ವೇದ್ಯಂ ಚ ಪರಂ ಚ ಧಾಮ
ತ್ವಯಾ ತತಂ ವಿಶ್ವಂ ಅನಂತ-ರೂಪ ॥ 11-38 ॥

ತ್ವಂ ಆದಿದೇವಃ, ಪುರಾಣಃ ಪುರುಷಃ, ತ್ವಂ ಅಸ್ಯ ವಿಶ್ವಸ್ಯ ಪರಂ
ನಿಧಾನಂ, (ತ್ವಂ) ವೇತ್ತಾ ಚ ವೇದ್ಯಂ. ಪರಂ ಧಾಮ ಹ್ ಚಾಸಿ ।
ಹೇ ಅನಂತ-ರೂಪ! ತ್ವಯಾ ವಿಶ್ವಂ ತತಂ ।

ವಾಯುರ್ಯಮೋಽಗ್ನಿರ್ವರುಣಃ ಶಶಾಂಕಃ
ಪ್ರಜಾಪತಿಸ್ತ್ವಂ ಪ್ರಪಿತಾಮಹಶ್ಚ ।
ನಮೋ ನಮಸ್ತೇಽಸ್ತು ಸಹಸ್ರಕೃತ್ವಃ
ಪುನಶ್ಚ ಭೂಯೋಽಪಿ ನಮೋ ನಮಸ್ತೇ ॥ 11-39 ॥

ವಾಯುಃ ಯಮಃ ಅಗ್ನಿಃ ವರುಣಃ ಶಶಾಂಕಃ
ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ತ್ವಂ ಪ್ರಪಿತಾಮಹಃ ಚ ।
ನಮಃ ನಮಃ ತೇ ಅಸ್ತು ಸಹಸ್ರ-ಕೃತ್ವಃ
ಪುನಃ ಚ ಭೂಯಃ ಅಪಿ ನಮಃ ನಮಃ ತೇ ॥ 11-39 ॥

ತ್ವಂ ವಾಯುಃ ಯಮಃ ಅಗ್ನಿಃ ವರುಣಃ ಶಶಾಂಕಃ ಪ್ರಜಾಪತಿಃ ಚ
ಪ್ರಪಿತಾಮಹಃ (ಅಸಿ) ತೇ ಸಹಸ್ರ-ಕೃತ್ವಃ, ನಮಃ ನಮಃ,
ಪುನಃ ಚ ಭೂಯಃ ಅಪಿ ತೇ ನಮಃ ನಮಃ ಅಸ್ತು ।

ನಮಃ ಪುರಸ್ತಾದಥ ಪೃಷ್ಠತಸ್ತೇ
ನಮೋಽಸ್ತು ತೇ ಸರ್ವತ ಏವ ಸರ್ವ ।
ಅನಂತವೀರ್ಯಾಮಿತವಿಕ್ರಮಸ್ತ್ವಂ
ಸರ್ವಂ ಸಮಾಪ್ನೋಷಿ ತತೋಽಸಿ ಸರ್ವಃ ॥ 11-40 ॥

ನಮಃ ಪುರಸ್ತಾತ್ ಅಥ ಪೃಷ್ಠತಃ ತೇ
ನಮಃ ಅಸ್ತು ತೇ ಸರ್ವತಃ ಏವ ಸರ್ವ ।
ಅನಂತ-ವೀರ್ಯ-ಅಮಿತ-ವಿಕ್ರಮಃ ತ್ವಂ
ಸರ್ವಂ ಸಮಾಪ್ನೋಷಿ ತತಃ ಅಸಿ ಸರ್ವಃ ॥ 11-40 ॥

ಹೇ ಸರ್ವ! ತೇ ಪುರಸ್ತಾತ್ ನಮಃ, ಅಥ ತೇ ಪೃಷ್ಠತಃ ನಮಃ,
(ತೇ) ಸರ್ವತಃ ಏವ (ನಮಃ ಅಸ್ತು), ಹೇ ಅನಂತ-ವೀರ್ಯ! ತ್ವಂ-ಅಮಿತ-ವಿಕ್ರಮಃ
ಸರ್ವಂ ಸಮಾಪ್ನೋಷಿ ತತಃ ಸರ್ವಃ ಅಸಿ ।

ಸಖೇತಿ ಮತ್ವಾ ಪ್ರಸಭಂ ಯದುಕ್ತಂ
ಹೇ ಕೃಷ್ಣ ಹೇ ಯಾದವ ಹೇ ಸಖೇತಿ ।
ಅಜಾನತಾ ಮಹಿಮಾನಂ ತವೇದಂ
ಮಯಾ ಪ್ರಮಾದಾತ್ಪ್ರಣಯೇನ ವಾಪಿ ॥ 11-41 ॥

ಯಚ್ಚಾವಹಾಸಾರ್ಥಮಸತ್ಕೃತೋಽಸಿ
ವಿಹಾರಶಯ್ಯಾಸನಭೋಜನೇಷು ।
ಏಕೋಽಥವಾಪ್ಯಚ್ಯುತ ತತ್ಸಮಕ್ಷಂ
ತತ್ಕ್ಷಾಮಯೇ ತ್ವಾಮಹಮಪ್ರಮೇಯಂ ॥ 11-42 ॥

ಸಖಾ ಇತಿ ಮತ್ವಾ ಪ್ರಸಭಂ ಯತ್ ಉಕ್ತಂ
ಹೇ ಕೃಷ್ಣ ಹೇ ಯಾದವ ಹೇ ಸಖಾ ಇತಿ ।
ಅಜಾನತಾ ಮಹಿಮಾನಂ ತವ ಇದಂ
ಮಯಾ ಪ್ರಮಾದಾತ್ ಪ್ರಣಯೇನ ವಾ ಅಪಿ ॥ 11-41 ॥

ಯತ್ ಚ ಅವಹಾಸಾರ್ಥಂ ಅಸತ್ ಕೃತಃ ಅಸಿ
ವಿಹಾರ-ಶಯ್ಯಾ-ಆಸನ-ಭೋಜನೇಷು ।
ಏಕಃ ಅಥವಾ ಅಪಿ ಅಚ್ಯುತ ತತ್ ಸಮಕ್ಷಂ
ತತ್ ಕ್ಷಾಮಯೇ ತ್ವಾಂ ಅಹಂ ಅಪ್ರಮೇಯಂ ॥ 11-42 ॥

ತವ ಇದಂ ಮಹಿಮಾನಂ ಅಜಾನತಾ ಮಯಾ ಸಖಾ ಇತಿ ಮತ್ವಾ, ‘ ಹೇ ಕೃಷ್ಣ!
ಹೇ ಯಾದವ, ಹೇ ಸಖಾ! ‘ ಇತಿ ಪ್ರಮಾದಾತ್ ಪ್ರಣಯೇನ ವಾ ಅಪಿ ಪ್ರಸಭಂ
ಯತ್ ಉಕ್ತಂ; ಹೇ ಅಚ್ಯುತ! ಯತ್ ಚ ವಿಹಾರ-ಶಯ್ಯಾ-ಆಸನ-ಭೋಜನೇಷು,
ಅವಹಾಸಾರ್ಥಂ ಏಕಃ ಅಥವಾ ತತ್ ಸಮಕ್ಷಂ ಅಪಿ, ಅಸತ್ ಕೃತಃ
ಅಸಿ ತತ್ ಅಹಂ ಅಪ್ರಮೇಯಂ ತ್ವಾಂ ಕ್ಷಾಮಯೇ ।

ಪಿತಾಸಿ ಲೋಕಸ್ಯ ಚರಾಚರಸ್ಯ
ತ್ವಮಸ್ಯ ಪೂಜ್ಯಶ್ಚ ಗುರುರ್ಗರೀಯಾನ್ ।
ನ ತ್ವತ್ಸಮೋಽಸ್ತ್ಯಭ್ಯಧಿಕಃ ಕುತೋಽನ್ಯೋ
ಲೋಕತ್ರಯೇಽಪ್ಯಪ್ರತಿಮಪ್ರಭಾವ ॥ 11-43 ॥

ಪಿತಾ ಅಸಿ ಲೋಕಸ್ಯ ಚರ-ಅಚರಸ್ಯ
ತ್ವಂ ಅಸ್ಯ ಪೂಜ್ಯಃ ಚ ಗುರುಃ ಗರೀಯಾನ್ ।
ನ ತ್ವತ್ ಸಮಃ ಅಸ್ತಿ ಅಭ್ಯಧಿಕಃ ಕುತಃ ಅನ್ಯಃ
ಲೋಕ-ತ್ರಯೇ ಅಪಿ ಅಪ್ರತಿಮ-ಪ್ರಭಾವ ॥ 11-43 ॥

ಹೇ ಅಪ್ರತಿಮ-ಪ್ರಭಾವ! ತ್ವಂ ಅಸ್ಯ ಚರ-ಅಚರಸ್ಯ ಲೋಕಸ್ಯ ಪಿತಾ,
ಗರೀಯಾನ್ ಪೂಜ್ಯಃ ಗುರುಃ ಚ ಅಸಿ, ಲೋಕ-ತ್ರಯೇ ಅಪಿ ತ್ವತ್ ಸಮಃ ನ ಅಸ್ತಿ,
ಕುತಃ ಅಭ್ಯಧಿಕಃ ಅನ್ಯಃ?

ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರಣಮ್ಯ ಪ್ರಣಿಧಾಯ ಕಾಯಂ
ಪ್ರಸಾದಯೇ ತ್ವಾಮಹಮೀಶಮೀಡ್ಯಂ ।
ಪಿತೇವ ಪುತ್ರಸ್ಯ ಸಖೇವ ಸಖ್ಯುಃ
ಪ್ರಿಯಃ ಪ್ರಿಯಾಯಾರ್ಹಸಿ ದೇವ ಸೋಢುಂ ॥ 11-44 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಪ್ರಣಮ್ಯ ಪ್ರಣಿಧಾಯ ಕಾಯಂ
ಪ್ರಸಾದಯೇ ತ್ವಾಂ ಅಹಂ ಈಶಂ ಈಡ್ಯಂ ।
ಪಿತಾ ಇವ ಪುತ್ರಸ್ಯ ಸಖಾ ಇವ ಸಖ್ಯುಃ
ಪ್ರಿಯಃ ಪ್ರಿಯಾಯಾಃ ಅರ್ಹಸಿ ದೇವ ಸೋಢುಂ ॥ 11-44 ॥

ಹೇ ದೇವ! ತಸ್ಮಾತ್ ಕಾಯಂ ಪ್ರಣಿಧಾಯ, ಪ್ರಣಮ್ಯ, ಅಹಂ ಈಡ್ಯಂ
ಈಶಂ ತ್ವಾಂ ಪ್ರಸಾದಯೇ, ಪುತ್ರಸ್ಯ (ಅಪರಾಧಂ) ಪಿತಾ ಇವ,
ಸಖ್ಯುಃ (ಅಪರಾಧಂ) ಸಖಾ, ಪ್ರಿಯಾಯಾಃ (ಅಪರಾಧಂ) ಪ್ರಿಯಃ (ಇವ)
(ಮಮ ಅಪರಾಧಾನ್) ಸೋಢುಂ ಅರ್ಹಸಿ ।

ಅದೃಷ್ಟಪೂರ್ವಂ ಹೃಷಿತೋಽಸ್ಮಿ ದೃಷ್ಟ್ವಾ
ಭಯೇನ ಚ ಪ್ರವ್ಯಥಿತಂ ಮನೋ ಮೇ ।
ತದೇವ ಮೇ ದರ್ಶಯ ದೇವ ರೂಪಂ
ಪ್ರಸೀದ ದೇವೇಶ ಜಗನ್ನಿವಾಸ ॥ 11-45 ॥

ಅದೃಷ್ಟ-ಪೂರ್ವಂ ಹೃಷಿತಃ ಅಸ್ಮಿ ದೃಷ್ಟ್ವಾ
ಭಯೇನ ಚ ಪ್ರವ್ಯಥಿತಂ ಮನಃ ಮೇ ।
ತತ್ ಏವ ಮೇ ದರ್ಶಯ ದೇವ ರೂಪಂ
ಪ್ರಸೀದ ದೇವೇಶ ಜಗತ್-ನಿವಾಸ ॥ 11-45 ॥

ಹೇ ದೇವೇಶ! ಹೇ ಜಗತ್-ನಿವಾಸ! ಅದೃಷ್ಟ-ಪೂರ್ವಂ (ವಿಶ್ವರೂಪಂ ತ್ವಾಂ)
ದೃಷ್ಟ್ವಾ (ಅಹಂ) ಹೃಷಿತಃ ಅಸ್ಮಿ, ಮೇ ಮನಃ ಭಯೇನ ಪ್ರವ್ಯಥಿತಂ (ಅಸ್ತಿ, ಅತಃ)
ಹೇ ದೇವ! (ತ್ವಂ) ಪ್ರಸೀದ ಚ ತತ್ ಏವ (ಪೂರ್ವಂ) ರೂಪಂ ಮೇ ದರ್ಶಯ ।

ಕಿರೀಟಿನಂ ಗದಿನಂ ಚಕ್ರಹಸ್ತಂ
ಇಚ್ಛಾಮಿ ತ್ವಾಂ ದ್ರಷ್ಟುಮಹಂ ತಥೈವ ।
ತೇನೈವ ರೂಪೇಣ ಚತುರ್ಭುಜೇನ
ಸಹಸ್ರಬಾಹೋ ಭವ ವಿಶ್ವಮೂರ್ತೇ ॥ 11-46 ॥

ಕಿರೀಟಿನಂ ಗದಿನಂ ಚಕ್ರ-ಹಸ್ತಂ
ಇಚ್ಛಾಮಿ ತ್ವಾಂ ದ್ರಷ್ಟುಂ ಅಹಂ ತಥಾ ಏವ ।
ತೇನ ಏವ ರೂಪೇಣ ಚತುಃ-ಭುಜೇನ
ಸಹಸ್ರ-ಬಾಹೋ ಭವ ವಿಶ್ವ-ಮೂರ್ತೇ ॥ 11-46 ॥

ಹೇ ಸಹಸ್ರ-ಬಾಹೋ! ಹೇ ವಿಶ್ವ-ಮೂರ್ತೇ! ಅಹಂ ತ್ವಾಂ ಕಿರೀಟಿನಂ
ಗದಿನಂ (ಚ) ತಥಾ ಏವ ಚಕ್ರ-ಹಸ್ತಂ ದ್ರಷ್ಟುಂ ಇಚ್ಛಾಮಿ,
(ತಸ್ಮಾತ್) ತೇನ ಏವ ಚತುಃ-ಭುಜೇನ ರೂಪೇಣ (ಯುಕ್ತಃ) ಭವ ।

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಮಯಾ ಪ್ರಸನ್ನೇನ ತವಾರ್ಜುನೇದಂ
ರೂಪಂ ಪರಂ ದರ್ಶಿತಮಾತ್ಮಯೋಗಾತ್ ।
ತೇಜೋಮಯಂ ವಿಶ್ವಮನಂತಮಾದ್ಯಂ
ಯನ್ಮೇ ತ್ವದನ್ಯೇನ ನ ದೃಷ್ಟಪೂರ್ವಂ ॥ 11-47 ॥

ಮಯಾ ಪ್ರಸನ್ನೇನ ತವ ಅರ್ಜುನ ಇದಂ
ರೂಪಂ ಪರಂ ದರ್ಶಿತಂ ಆತ್ಮ-ಯೋಗಾತ್ ।
ತೇಜೋಮಯಂ ವಿಶ್ವಂ ಅನಂತಂ ಆದ್ಯಂ
ಯತ್ ಮೇ ತ್ವತ್ ಅನ್ಯೇನ ನ ದೃಷ್ಟ-ಪೂರ್ವಂ ॥ 11-47 ॥

ಹೇ ಅರ್ಜುನ! ಯತ್ ತ್ವತ್ ಅನ್ಯೇನ ದೃಷ್ಟ-ಪೂರ್ವಂ ನ, (ತತ್) ಇದಂ ಮೇ
ತೇಜೋಮಯಂ ವಿಶ್ವಂ ಅನಂತಂ ಆದ್ಯಂ ಪರಂ ರೂಪಂ ಪ್ರಸನ್ನೇನ
ಮಯಾ ಆತ್ಮ-ಯೋಗಾತ್ ತವ ದರ್ಶಿತಂ ।

ನ ವೇದಯಜ್ಞಾಧ್ಯಯನೈರ್ನ ದಾನೈರ್-
ನ ಚ ಕ್ರಿಯಾಭಿರ್ನ ತಪೋಭಿರುಗ್ರೈಃ ।
ಏವಂ ರೂಪಃ ಶಕ್ಯ ಅಹಂ ನೃಲೋಕೇ
ದ್ರಷ್ಟುಂ ತ್ವದನ್ಯೇನ ಕುರುಪ್ರವೀರ ॥ 11-48 ॥

ನ ವೇದ-ಯಜ್ಞ-ಅಧ್ಯಯನೈಃ ನ ದಾನೈಃ
ನ ಚ ಕ್ರಿಯಾಭಿಃ ನ ತಪೋಭಿಃ ಉಗ್ರೈಃ ।
ಏವಂ ರೂಪಃ ಶಕ್ಯಃ ಅಹಂ ನೃ-ಲೋಕೇ
ದ್ರಷ್ಟುಂ ತ್ವತ್ ಅನ್ಯೇನ ಕುರು-ಪ್ರವೀರ ॥ 11-48 ॥

ಹೇ ಕುರು-ಪ್ರವೀರ! ಅಹಂ ಏವಂ ರೂಪಃ ನೃ-ಲೋಕೇ ನ ವೇದ-ಯಜ್ಞ-ಅಧ್ಯಯನೈಃ
ನ, ದಾನೈಃ ನ, ಕ್ರಿಯಾಭಿಃ ನ, ಉಗ್ರೈಃ ತಪೋಭಿಃ ಚನ ತ್ವತ್ ಅನ್ಯೇನ ದ್ರಷ್ಟುಂ ಶಕ್ಯಃ ।

ಮಾ ತೇ ವ್ಯಥಾ ಮಾ ಚ ವಿಮೂಢಭಾವೋ
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ರೂಪಂ ಘೋರಮೀದೃಙ್ಮಮೇದಂ ।
ವ್ಯಪೇತಭೀಃ ಪ್ರೀತಮನಾಃ ಪುನಸ್ತ್ವಂ
ತದೇವ ಮೇ ರೂಪಮಿದಂ ಪ್ರಪಶ್ಯ ॥ 11-49 ॥

ಮಾ ತೇ ವ್ಯಥಾ ಮಾ ಚ ವಿಮೂಢ-ಭಾವಃ
ದೃಷ್ಟ್ವಾ ರೂಪಂ ಘೋರಂ ಈದೃಕ್ ಮಮ ಇದಂ ।
ವ್ಯಪೇತ-ಭೀಃ ಪ್ರೀತ-ಮನಾಃ ಪುನಃ ತ್ವಂ
ತತ್ ಏವ ಮೇ ರೂಪಂ ಇದಂ ಪ್ರಪಶ್ಯ ॥ 11-49 ॥

ಮಮ ಇದಂ ಈದೃಕ್ ಘೋರಂ ರೂಪಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತೇ ವ್ಯಥಾ ಮಾ
(ಅಸ್ತು), ವಿಮೂಢ-ಭಾವಃ ಚ ಮಾ (ಅಸ್ತು) । ತ್ವಂ ವ್ಯಪೇತ-ಭೀಃ
ಪ್ರೀತ-ಮನಾಃ (ಭೂತ್ವಾ) ಪುನಃ ತತ್ ಏವ ಇದಂ ಮೇ ರೂಪಂ ಪ್ರಪಶ್ಯ ।

ಸಂಜಯ ಉವಾಚ ।
ಸಂಜಯಃ ಉವಾಚ ।

ಇತ್ಯರ್ಜುನಂ ವಾಸುದೇವಸ್ತಥೋಕ್ತ್ವಾ
ಸ್ವಕಂ ರೂಪಂ ದರ್ಶಯಾಮಾಸ ಭೂಯಃ ।
ಆಶ್ವಾಸಯಾಮಾಸ ಚ ಭೀತಮೇನಂ
ಭೂತ್ವಾ ಪುನಃ ಸೌಮ್ಯವಪುರ್ಮಹಾತ್ಮಾ ॥ 11-50 ॥

ಇತಿ ಅರ್ಜುನಂ ವಾಸುದೇವಃ ತಥಾ ಉಕ್ತ್ವಾ
ಸ್ವಕಂ ರೂಪಂ ದರ್ಶಯಾಮಾಸ ಭೂಯಃ ।
ಆಶ್ವಾಸಯಾಮಾಸ ಚ ಭೀತಂ ಏನಂ
ಭೂತ್ವಾ ಪುನಃ ಸೌಮ್ಯ-ವಪುಃ ಮಹಾತ್ಮಾ ॥ 11-50 ॥

ಮಹಾತ್ಮಾ ವಾಸುದೇವಃ ಇತಿ ತಥಾ ಅರ್ಜುನಂ ಉಕ್ತ್ವಾ ಭೂಯಃ ಸ್ವಕಂ
ರೂಪಂ ದರ್ಶಯಾಮಾಸ । ಪುನಃ ಚ ಸೌಮ್ಯ-ವಪುಃ ಭೂತ್ವಾ, ಭೀತಂ
ಏನಂ ಆಶ್ವಾಸಯಾಮಾಸ ।

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ದೃಷ್ಟ್ವೇದಂ ಮಾನುಷಂ ರೂಪಂ ತವ ಸೌಮ್ಯಂ ಜನಾರ್ದನ ।
ಇದಾನೀಮಸ್ಮಿ ಸಂವೃತ್ತಃ ಸಚೇತಾಃ ಪ್ರಕೃತಿಂ ಗತಃ ॥ 11-51 ॥

ದೃಷ್ಟ್ವಾ ಇದಂ ಮಾನುಷಂ ರೂಪಂ ತವ ಸೌಮ್ಯಂ ಜನಾರ್ದನ ।
ಇದಾನೀಂ ಅಸ್ಮಿ ಸಂವೃತ್ತಃ ಸಚೇತಾಃ ಪ್ರಕೃತಿಂ ಗತಃ ॥ 11-51 ॥

ಹೇ ಜನಾರ್ದನ! ತವ ಇದಂ ಮಾನುಷಂ ಸೌಮ್ಯಂ ರೂಪಂ ದೃಷ್ಟ್ವಾ
(ಅಹಂ) ಇದಾನೀಂ ಸಚೇತಾಃ ಸಂವೃತ್ತಃ ಅಸ್ಮಿ ಪ್ರಕೃತಿಂ ಗತಃ (ಅಸ್ಮಿ) ।

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಸುದುರ್ದರ್ಶಮಿದಂ ರೂಪಂ ದೃಷ್ಟವಾನಸಿ ಯನ್ಮಮ ।
ದೇವಾ ಅಪ್ಯಸ್ಯ ರೂಪಸ್ಯ ನಿತ್ಯಂ ದರ್ಶನಕಾಂಕ್ಷಿಣಃ ॥ 11-52 ॥

ಸುದುರ್ದರ್ಶಂ ಇದಂ ರೂಪಂ ದೃಷ್ಟವಾನ್ ಅಸಿ ಯತ್ ಮಮ ।
ದೇವಾಃ ಅಪಿ ಅಸ್ಯ ರೂಪಸ್ಯ ನಿತ್ಯಂ ದರ್ಶನ-ಕಾಂಕ್ಷಿಣಃ ॥ 11-52 ॥

ಯತ್ ಮಮ ಸುದುರ್ದರ್ಶಂ ಇದಂ ರೂಪಂ ದೃಷ್ಟವಾನ್ ಅಸಿ, ಅಸ್ಯ
ರೂಪಸ್ಯ ದೇವಾಃ ಅಪಿ ನಿತ್ಯಂ ದರ್ಶನ-ಕಾಂಕ್ಷಿಣಃ (ಸಂತಿ).

ನಾಹಂ ವೇದೈರ್ನ ತಪಸಾ ನ ದಾನೇನ ನ ಚೇಜ್ಯಯಾ ।
ಶಕ್ಯ ಏವಂವಿಧೋ ದ್ರಷ್ಟುಂ ದೃಷ್ಟವಾನಸಿ ಮಾಂ ಯಥಾ ॥ 11-53 ॥

ನ ಅಹಂ ವೇದೈಃ ನ ತಪಸಾ ನ ದಾನೇನ ನ ಚ ಇಜ್ಯಯಾ ।
ಶಕ್ಯಃ ಏವಂ-ವಿಧಃ ದ್ರಷ್ಟುಂ ದೃಷ್ಟವಾನ್ ಅಸಿ ಮಾಂ ಯಥಾ ॥ 11-53 ॥

(ತ್ವಂ) ಯಥಾ ಮಾಂ ದೃಷ್ಟವಾನ್ ಅಸಿ, ಏವಂ-ವಿಧಃ ಅಹಂ ನ ವೇದೈಃ,
ನ ತಪಸಾ, ನ ದಾನೇನ, ನ ಚ ಇಜ್ಯಯಾ ದ್ರಷ್ಟುಂ ಶಕ್ಯಃ (ಅಸ್ಮಿ).

ಭಕ್ತ್ಯಾ ತ್ವನನ್ಯಯಾ ಶಕ್ಯ ಅಹಮೇವಂವಿಧೋಽರ್ಜುನ ।
ಜ್ಞಾತುಂ ದ್ರಷ್ಟುಂ ಚ ತತ್ತ್ವೇನ ಪ್ರವೇಷ್ಟುಂ ಚ ಪರಂತಪ ॥ 11-54 ॥

ಭಕ್ತ್ಯಾ ತು ಅನನ್ಯಯಾ ಶಕ್ಯಃ ಅಹಂ ಏವಂ-ವಿಧಃ ಅರ್ಜುನ ।
ಜ್ಞಾತುಂ ದ್ರಷ್ಟುಂ ಚ ತತ್ತ್ವೇನ ಪ್ರವೇಷ್ಟುಂ ಚ ಪರಂತಪ ॥ 11-54 ॥

ಹೇ ಪರಂತಪ ಅರ್ಜುನ! ಅಹಂ ಏವಂ-ವಿಧಃ ತತ್ತ್ವೇನ ಜ್ಞಾತುಂ ಚ
ದ್ರಷ್ಟುಂ ಪ್ರವೇಷ್ಟುಂ ಚ ಅನನ್ಯಯಾ ಭಕ್ತ್ಯಾ ತು ಶಕ್ಯಃ ।

ಮತ್ಕರ್ಮಕೃನ್ಮತ್ಪರಮೋ ಮದ್ಭಕ್ತಃ ಸಂಗವರ್ಜಿತಃ ।
ನಿರ್ವೈರಃ ಸರ್ವಭೂತೇಷು ಯಃ ಸ ಮಾಮೇತಿ ಪಾಂಡವ ॥ 11-55 ॥

ಮತ್-ಕರ್ಮ-ಕೃತ್ ಮತ್-ಪರಮಃ ಮತ್-ಭಕ್ತಃ ಸಂಗ-ವರ್ಜಿತಃ ।
ನಿರ್ವೈರಃ ಸರ್ವ-ಭೂತೇಷು ಯಃ ಸಃ ಮಾಂ ಏತಿ ಪಾಂಡವ ॥ 11-55 ॥

ಹೇ ಪಾಂಡವ! ಯಃ ಮತ್-ಕರ್ಮ-ಕೃತ್, ಮತ್-ಪರಮಃ,
ಸಂಗ-ವರ್ಜಿತಃ ಸರ್ವ-ಭೂತೇಷು ನಿರ್ವೈರಃ ಮತ್-ಭಕ್ತಃ (ಅಸ್ತಿ),
ಸಃ ಮಾಂ ಏತಿ ।

ಓಂ ತತ್ಸದಿತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಸೂಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಸಂವಾದೇ
ವಿಶ್ವರೂಪದರ್ಶನಯೋಗೋ ನಾಮೈಕಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 11 ॥

ಓಂ ತತ್ ಸತ್ ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ ಭಗವತ್ ಗೀತಾಸು ಉಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮ-ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗ-ಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ-ಅರ್ಜುನ-ಸಂವಾದೇ
ವಿಶ್ವ-ರೂಪ-ದರ್ಶನ-ಯೋಗಃ ನಾಮ ಏಕಾದಶಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ ॥ 11 ॥

ಅಥ ದ್ವಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ । ಭಕ್ತಿಯೋಗಃ ।
ಅಥ ದ್ವಾದಶಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ । ಭಕ್ತಿ-ಯೋಗಃ ।

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ಏವಂ ಸತತಯುಕ್ತಾ ಯೇ ಭಕ್ತಾಸ್ತ್ವಾಂ ಪರ್ಯುಪಾಸತೇ ।
ಯೇ ಚಾಪ್ಯಕ್ಷರಮವ್ಯಕ್ತಂ ತೇಷಾಂ ಕೇ ಯೋಗವಿತ್ತಮಾಃ ॥ 12-1 ॥

ಏವಂ ಸತತ-ಯುಕ್ತಾಃ ಯೇ ಭಕ್ತಾಃ ತ್ವಾಂ ಪರ್ಯುಪಾಸತೇ ।
ಯೇ ಚ ಅಪಿ ಅಕ್ಷರಂ ಅವ್ಯಕ್ತಂ ತೇಷಾಂ ಕೇ ಯೋಗ-ವಿತ್ತಮಾಃ ॥ 12-1 ॥

(ಹೇ ಭಗವನ್) ಏವಂ ಸತತ-ಯುಕ್ತಾಃ ಯೇ ಭಕ್ತಾಃ ತ್ವಾಂ ಪರ್ಯುಪಾಸತೇ,
ಯೇ ಚ ಅಪಿ ಅವ್ಯಕ್ತಂ ಅಕ್ಷರಂ (ಪರ್ಯುಪಾಸತೇ) ತೇಷಾಂ (ಮಧ್ಯೇ)
ಕೇ ಯೋಗ-ವಿತ್ತಮಾಃ (ಸಂತಿ) ?

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಮಯ್ಯಾವೇಶ್ಯ ಮನೋ ಯೇ ಮಾಂ ನಿತ್ಯಯುಕ್ತಾ ಉಪಾಸತೇ ।
ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಪರಯೋಪೇತಾಃ ತೇ ಮೇ ಯುಕ್ತತಮಾ ಮತಾಃ ॥ 12-2 ॥

ಮಯಿ ಆವೇಶ್ಯ ಮನಃ ಯೇ ಮಾಂ ನಿತ್ಯ-ಯುಕ್ತಾಃ ಉಪಾಸತೇ ।
ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಪರಯಾ ಉಪೇತಾಃ ತೇ ಮೇ ಯುಕ್ತತಮಾಃ ಮತಾಃ ॥ 12-2 ॥

(ಹೇ ಅರ್ಜುನ!) ಮಯಿ ಮನಃ ಆವೇಶ್ಯ ನಿತ್ಯ-ಯುಕ್ತಾಃ (ಸಂತಃ) ಯೇ ಪರಯಾ
ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಉಪೇತಾಃ ಮಾಂ ಉಪಾಸತೇ, ತೇ ಯುಕ್ತತಮಾಃ ಮೇ ಮತಾಃ ।

ಯೇ ತ್ವಕ್ಷರಮನಿರ್ದೇಶ್ಯಮವ್ಯಕ್ತಂ ಪರ್ಯುಪಾಸತೇ ।
ಸರ್ವತ್ರಗಮಚಿಂತ್ಯಂ ಚ ಕೂಟಸ್ಥಮಚಲಂ ಧ್ರುವಂ ॥ 12-3 ॥

ಸನ್ನಿಯಮ್ಯೇಂದ್ರಿಯಗ್ರಾಮಂ ಸರ್ವತ್ರ ಸಮಬುದ್ಧಯಃ ।
ತೇ ಪ್ರಾಪ್ನುವಂತಿ ಮಾಮೇವ ಸರ್ವಭೂತಹಿತೇ ರತಾಃ ॥ 12-4 ॥

ಯೇ ತು ಅಕ್ಷರಂ ಅನಿರ್ದೇಶ್ಯಂ ಅವ್ಯಕ್ತಂ ಪರ್ಯುಪಾಸತೇ ।
ಸರ್ವತ್ರಗಂ ಅಚಿಂತ್ಯಂ ಚ ಕೂಟಸ್ಥಂ ಅಚಲಂ ಧ್ರುವಂ ॥ 12-3 ॥

ಸನ್ನಿಯಮ್ಯ ಇಂದ್ರಿಯ-ಗ್ರಾಮಂ ಸರ್ವತ್ರ ಸಮ-ಬುದ್ಧಯಃ ।
ತೇ ಪ್ರಾಪ್ನುವಂತಿ ಮಾಂ ಏವ ಸರ್ವ-ಭೂತ-ಹಿತೇ ರತಾಃ ॥ 12-4 ॥

ಯೇ ತು ಸರ್ವ-ಭೂತ-ಹಿತೇ ರತಾಃ ಸರ್ವತ್ರ ಸಮ-ಬುದ್ಧಯಃ (ಸಂತಃ)
ಇಂದ್ರಿಯ-ಗ್ರಾಮಂ ಸಂನಿಯಮ್ಯ, ಅವ್ಯಕ್ತಂ, ಅಚಿಂತ್ಯಂ, ಅನಿರ್ದೇಶ್ಯಂ,
ಸರ್ವತ್ರಗಂ, ಕೂಟಸ್ಥಂ, ಅಚಲಂ, ಧ್ರುವಂ ಅಕ್ಷರಂ ಚ
ಪರ್ಯುಪಾಸತೇ ತೇ ಮಾಂ ಏವ ಪ್ರಾಪ್ನುವಂತಿ ।

ಕ್ಲೇಶೋಽಧಿಕತರಸ್ತೇಷಾಮವ್ಯಕ್ತಾಸಕ್ತಚೇತಸಾಂ ॥

ಅವ್ಯಕ್ತಾ ಹಿ ಗತಿರ್ದುಃಖಂ ದೇಹವದ್ಭಿರವಾಪ್ಯತೇ ॥ 12-5 ॥

ಕ್ಲೇಶಃ ಅಧಿಕತರಃ ತೇಷಾಂ ಅವ್ಯಕ್ತ-ಆಸಕ್ತ-ಚೇತಸಾಂ ॥

ಅವ್ಯಕ್ತಾ ಹಿ ಗತಿಃ ದುಃಖಂ ದೇಹವದ್ಭಿಃ ಅವಾಪ್ಯತೇ ॥ 12-5 ॥

ಅವ್ಯಕ್ತ-ಆಸಕ್ತ-ಚೇತಸಾಂ ತೇಷಾಂ ಅಧಿಕತರಃ ಕ್ಲೇಶಃ (ಅಸ್ತಿ ತೈಃ)
ದೇಹವದ್ಭಿಃ ಅವ್ಯಕ್ತಾ ಗತಿಃ ದುಃಖಂ ಅವಾಪ್ಯತೇ ಹಿ ।

ಯೇ ತು ಸರ್ವಾಣಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಮಯಿ ಸಂನ್ಯಸ್ಯ ಮತ್ಪರಃ ।
ಅನನ್ಯೇನೈವ ಯೋಗೇನ ಮಾಂ ಧ್ಯಾಯಂತ ಉಪಾಸತೇ ॥ 12-6 ॥

ಯೇ ತು ಸರ್ವಾಣಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಮಯಿ ಸಂನ್ಯಸ್ಯ ಮತ್-ಪರಾಃ ।
ಅನನ್ಯೇನ ಏವ ಯೋಗೇನ ಮಾಂ ಧ್ಯಾಯಂತಃ ಉಪಾಸತೇ ॥ 12-6 ॥

ಯೇ ತು ಮತ್-ಪರಾಃ (ಸಂತಃ), ಸರ್ವಾಣಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಮಯಿ ಸಂನ್ಯಸ್ಯ,
ಮಾಂ ಧ್ಯಾಯಂತಃ ಅನನ್ಯೇನ ಯೋಗೇನ ಏವ ಉಪಾಸತೇ,

ತೇಷಾಮಹಂ ಸಮುದ್ಧರ್ತಾ ಮೃತ್ಯುಸಂಸಾರಸಾಗರಾತ್ ।
ಭವಾಮಿ ನ ಚಿರಾತ್ಪಾರ್ಥ ಮಯ್ಯಾವೇಶಿತಚೇತಸಾಂ ॥ 12-7 ॥

ತೇಷಾಂ ಅಹಂ ಸಮುದ್ಧರ್ತಾ ಮೃತ್ಯು-ಸಂಸಾರ-ಸಾಗರಾತ್ ।
ಭವಾಮಿ ನ ಚಿರಾತ್ ಪಾರ್ಥ ಮಯಿ ಆವೇಶಿತ-ಚೇತಸಾಂ ॥ 12-7 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಮಯಿ ಆವೇಶಿತ-ಚೇತಸಾಂ ತೇಷಾಂ ಮೃತ್ಯು-ಸಂಸಾರ-ಸಾಗರಾತ್
ನ ಚಿರಾತ್ ಅಹಂ ಸಮುದ್ಧರ್ತಾ ಭವಾಮಿ ।

ಮಯ್ಯೇವ ಮನ ಆಧತ್ಸ್ವ ಮಯಿ ಬುದ್ಧಿಂ ನಿವೇಶಯ ।
ನಿವಸಿಷ್ಯಸಿ ಮಯ್ಯೇವ ಅತ ಊರ್ಧ್ವಂ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 12-8 ॥

ಮಯಿ ಏವ ಮನಃ ಆಧತ್ಸ್ವ ಮಯಿ ಬುದ್ಧಿಂ ನಿವೇಶಯ ।
ನಿವಸಿಷ್ಯಸಿ ಮಯಿ ಏವ ಅತಃ ಊರ್ಧ್ವಂ ನ ಸಂಶಯಃ ॥ 12-8 ॥

ಮಯಿ ಏವ ಮನಃ ಆಧತ್ಸ್ವ್, ಮಯಿ ಬುದ್ಧಿಂ ನಿವೇಶಯ, ಅತಃ ಊರ್ಧ್ವಂ
ಮಯಿ ಏವ ನಿವಸಿಷ್ಯಸಿ, (ಅತ್ರ) ಸಂಶಯಃ ನ ।

ಅಥ ಚಿತ್ತಂ ಸಮಾಧಾತುಂ ನ ಶಕ್ನೋಷಿ ಮಯಿ ಸ್ಥಿರಂ ।
ಅಭ್ಯಾಸಯೋಗೇನ ತತೋ ಮಾಮಿಚ್ಛಾಪ್ತುಂ ಧನಂಜಯ ॥ 12-9 ॥

ಅಥ ಚಿತ್ತಂ ಸಮಾಧಾತುಂ ನ ಶಕ್ನೋಷಿ ಮಯಿ ಸ್ಥಿರಂ ।
ಅಭ್ಯಾಸ-ಯೋಗೇನ ತತಃ ಮಾಂ ಇಚ್ಛ ಆಪ್ತುಂ ಧನಂಜಯ ॥ 12-9 ॥

ಹೇ ಧನಂಜಯ! ಅಥ ಮಯಿ ಸ್ಥಿರಂ ಚಿತ್ತಂ ಸಮಾಧಾತುಂ ನ ಶಕ್ನೋಷಿ,
ತತಃ ಅಭ್ಯಾಸ-ಯೋಗೇನ ಮಾಂ ಆಪ್ತುಂ ಇಚ್ಛ ।

ಅಭ್ಯಾಸೇಽಪ್ಯಸಮರ್ಥೋಽಸಿ ಮತ್ಕರ್ಮಪರಮೋ ಭವ ।
ಮದರ್ಥಮಪಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಕುರ್ವನ್ಸಿದ್ಧಿಮವಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ॥ 12-10 ॥

ಅಭ್ಯಾಸೇ ಅಪಿ ಅಸಮರ್ಥಃ ಅಸಿ ಮತ್-ಕರ್ಮ-ಪರಮಃ ಭವ ।
ಮತ್-ಅರ್ಥಂ ಅಪಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಕುರ್ವನ್ ಸಿದ್ಧಿಂ ಅವಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ॥ 12-10 ॥

(ತ್ವಂ) ಅಭ್ಯಾಸೇ ಅಪಿ ಅಸಮರ್ಥಃ ಅಸಿ (ಚೇತ್), ಮತ್-ಕರ್ಮ-ಪರಮಃ ಭವ,
ಮತ್-ಅರ್ಥಂ ಕರ್ಮಾಣಿ ಕುರ್ವನ್ ಅಪಿ ಸಿದ್ಧಿಂ ಅವಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ।

ಅಥೈತದಪ್ಯಶಕ್ತೋಽಸಿ ಕರ್ತುಂ ಮದ್ಯೋಗಮಾಶ್ರಿತಃ ।
ಸರ್ವಕರ್ಮಫಲತ್ಯಾಗಂ ತತಃ ಕುರು ಯತಾತ್ಮವಾನ್ ॥ 12-11 ॥

ಅಥ ಏತತ್ ಅಪಿ ಅಶಕ್ತಃ ಅಸಿ ಕರ್ತುಂ ಮತ್-ಯೋಗಂ ಆಶ್ರಿತಃ ।
ಸರ್ವ-ಕರ್ಮ-ಫಲ-ತ್ಯಾಗಂ ತತಃ ಕುರು ಯತ-ಆತ್ಮವಾನ್ ॥ 12-11 ॥

ಅಥ ಏತತ್ ಅಪಿ ಕರ್ತುಂ ಅಶಕ್ತಃ ಅಸಿ (ಚೇತ್), ತತಃ
ಯತ-ಆತ್ಮವಾನ್ ಮತ್-ಯೋಗಂ ಆಶ್ರಿತಃ (ಸನ್)
ಸರ್ವ-ಕರ್ಮ-ಫಲ-ತ್ಯಾಗಂ ಕುರು ।

ಶ್ರೇಯೋ ಹಿ ಜ್ಞಾನಮಭ್ಯಾಸಾಜ್ಜ್ಞಾನಾದ್ಧ್ಯಾನಂ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ।
ಧ್ಯಾನಾತ್ಕರ್ಮಫಲತ್ಯಾಗಸ್ತ್ಯಾಗಾಚ್ಛಾಂತಿರನಂತರಂ ॥ 12-12 ॥

ಶ್ರೇಯಃ ಹಿ ಜ್ಞಾನಂ ಅಭ್ಯಾಸಾತ್ ಜ್ಞಾನಾತ್ ಧ್ಯಾನಂ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ ।
ಧ್ಯಾನಾತ್ ಕರ್ಮ-ಫಲ-ತ್ಯಾಗಃ ತ್ಯಾಗಾತ್ ಶಾಂತಿಃ ಅನಂತರಂ ॥ 12-12 ॥

ಅಭ್ಯಾಸಾತ್ ಜ್ಞಾನಂ ಹಿ ಶ್ರೇಯಃ (ಅಸ್ತಿ) ಜ್ಞಾನಾತ್ ಧ್ಯಾನಂ ವಿಶಿಷ್ಯತೇ;
ಧ್ಯಾನಾತ್ ಕರ್ಮ-ಫಲ-ತ್ಯಾಗಃ (ವಿಶಿಷ್ಯತೇ); ಅನಂತರಂ ತ್ಯಾಗಾತ್
ಶಾಂತಿಃ (ಭವತಿ) ಹಿ ।

ಅದ್ವೇಷ್ಟಾ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ಮೈತ್ರಃ ಕರುಣ ಏವ ಚ ।
ನಿರ್ಮಮೋ ನಿರಹಂಕಾರಃ ಸಮದುಃಖಸುಖಃ ಕ್ಷಮೀ ॥ 12-13 ॥

ಸಂತುಷ್ಟಃ ಸತತಂ ಯೋಗೀ ಯತಾತ್ಮಾ ದೃಢನಿಶ್ಚಯಃ ।
ಮಯ್ಯರ್ಪಿತಮನೋಬುದ್ಧಿರ್ಯೋ ಮದ್ಭಕ್ತಃ ಸ ಮೇ ಪ್ರಿಯಃ ॥ 12-14 ॥

ಅದ್ವೇಷ್ಟಾ ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಾಂ ಮೈತ್ರಃ ಕರುಣಃ ಏವ ಚ ।
ನಿರ್ಮಮಃ ನಿರಹಂಕಾರಃ ಸಮ-ದುಃಖ-ಸುಖಃ ಕ್ಷಮೀ ॥ 12-13 ॥

ಸಂತುಷ್ಟಃ ಸತತಂ ಯೋಗೀ ಯತ-ಆತ್ಮಾ ದೃಢ-ನಿಶ್ಚಯಃ ।
ಮಯಿ ಅರ್ಪಿತ-ಮನಃ-ಬುದ್ಧಿಃ ಯಃ ಮತ್-ಭಕ್ತಃ ಸಃ ಮೇ ಪ್ರಿಯಃ ॥ 12-14 ॥

ಯಃ ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಾಂ ಅದ್ವೇಷ್ಟಾ, ಮೈತ್ರಃ, ಕರುಣಃ ಚ ಏವ, ನಿರ್ಮಮಃ,
ನಿರಹಂಕಾರಃ, ಸಮ-ದುಃಖ-ಸುಖಃ ಕ್ಷಮೀ, ಸತತಂ ಸಂತುಷ್ಟಃ,
ಯೋಗೀ, ಯತ-ಆತ್ಮಾ, ದೃಢ-ನಿಶ್ಚಯಃ,ಮಯಿ ಅರ್ಪಿತ-ಮನಃ-ಬುದ್ಧಿಃ,
ಸಃ ಮತ್-ಭಕ್ತಃ ಮೇ ಪ್ರಿಯಃ (ಅಸ್ತಿ).

ಯಸ್ಮಾನ್ನೋದ್ವಿಜತೇ ಲೋಕೋ ಲೋಕಾನ್ನೋದ್ವಿಜತೇ ಚ ಯಃ ।
ಹರ್ಷಾಮರ್ಷಭಯೋದ್ವೇಗೈರ್ಮುಕ್ತೋ ಯಃ ಸ ಚ ಮೇ ಪ್ರಿಯಃ ॥ 12-15 ॥

ಯಸ್ಮಾತ್ ನ ಉದ್ವಿಜತೇ ಲೋಕಃ ಲೋಕಾತ್ ನ ಉದ್ವಿಜತೇ ಚ ಯಃ ।
ಹರ್ಷ-ಆಮರ್ಷ-ಭಯ-ಉದ್ವೇಗೈಃ ಮುಕ್ತಃ ಯಃ ಸಃ ಚ ಮೇ ಪ್ರಿಯಃ ॥ 12-15 ॥

ಲೋಕಃ ಯಸ್ಮಾತ್ ನ ಉದ್ವಿಜತೇ, ಯಃ ಚ ಲೋಕಾತ್ ನ ಉದ್ವಿಜತೇ, ಯಃ ಚ
ಹರ್ಷ-ಆಮರ್ಷ-ಭಯ-ಉದ್ವೇಗೈಃ ಮುಕ್ತಃ, ಸಃ ಮೇ ಪ್ರಿಯಃ (ಅಸ್ತಿ).

ಅನಪೇಕ್ಷಃ ಶುಚಿರ್ದಕ್ಷ ಉದಾಸೀನೋ ಗತವ್ಯಥಃ ।
ಸರ್ವಾರಂಭಪರಿತ್ಯಾಗೀ ಯೋ ಮದ್ಭಕ್ತಃ ಸ ಮೇ ಪ್ರಿಯಃ ॥ 12-16 ॥

ಅನಪೇಕ್ಷಃ ಶುಚಿಃ ದಕ್ಷಃ ಉದಾಸೀನಃ ಗತ-ವ್ಯಥಃ ।
ಸರ್ವ-ಆರಂಭ-ಪರಿತ್ಯಾಗೀ ಯಃ ಮತ್-ಭಕ್ತಃ ಸಃ ಮೇ ಪ್ರಿಯಃ ॥ 12-16 ॥

ಯಃ ಮತ್-ಭಕ್ತಃ ಅನಪೇಕ್ಷಃ, ಶುಚಿಃ, ದಕ್ಷಃ, ಉದಾಸೀನಃ,
ಗತ-ವ್ಯಥಃ, ಸರ್ವ-ಆರಂಭ-ಪರಿತ್ಯಾಗೀ, ಸಃ ಮೇ ಪ್ರಿಯಃ ।

ಯೋ ನ ಹೃಷ್ಯತಿ ನ ದ್ವೇಷ್ಟಿ ನ ಶೋಚತಿ ನ ಕಾಂಕ್ಷತಿ ।
ಶುಭಾಶುಭಪರಿತ್ಯಾಗೀ ಭಕ್ತಿಮಾನ್ಯಃ ಸ ಮೇ ಪ್ರಿಯಃ ॥ 12-17 ॥

ಯಃ ನ ಹೃಷ್ಯತಿ ನ ದ್ವೇಷ್ಟಿ ನ ಶೋಚತಿ ನ ಕಾಂಕ್ಷತಿ ।
ಶುಭ-ಅಶುಭ-ಪರಿತ್ಯಾಗೀ ಭಕ್ತಿಮಾನ್ ಯಃ ಸಃ ಮೇ ಪ್ರಿಯಃ ॥ 12-17 ॥

ಯಃ ನ ಹೃಷ್ಯತಿ, ನ ದ್ವೇಷ್ಟಿ, ನ ಶೋಚತಿ, ನ ಕಾಂಕ್ಷತಿ,
ಯಃ ಶುಭ-ಅಶುಭ-ಪರಿತ್ಯಾಗೀ, ಭಕ್ತಿಮಾನ್ (ಅಸ್ತಿ), ಸಃ ಮೇ ಪ್ರಿಯಃ (ಭವತಿ) ।

ಸಮಃ ಶತ್ರೌ ಚ ಮಿತ್ರೇ ಚ ತಥಾ ಮಾನಾಪಮಾನಯೋಃ ।
ಶೀತೋಷ್ಣಸುಖದುಃಖೇಷು ಸಮಃ ಸಂಗವಿವರ್ಜಿತಃ ॥ 12-18 ॥

ತುಲ್ಯನಿಂದಾಸ್ತುತಿರ್ಮೌನೀ ಸಂತುಷ್ಟೋ ಯೇನ ಕೇನಚಿತ್ ।
ಅನಿಕೇತಃ ಸ್ಥಿರಮತಿರ್ಭಕ್ತಿಮಾನ್ಮೇ ಪ್ರಿಯೋ ನರಃ ॥ 12-19 ॥

ಸಮಃ ಶತ್ರೌ ಚ ಮಿತ್ರೇ ಚ ತಥಾ ಮಾನ-ಅಪಮಾನಯೋಃ ।
ಶೀತ-ಉಷ್ಣ-ಸುಖ-ದುಃಖೇಷು ಸಮಃ ಸಂಗ-ವಿವರ್ಜಿತಃ ॥ 12-18 ॥

ತುಲ್ಯ-ನಿಂದಾ-ಸ್ತುತಿಃ ಮೌನೀ ಸಂತುಷ್ಟಃ ಯೇನ ಕೇನಚಿತ್ ।
ಅನಿಕೇತಃ ಸ್ಥಿರ-ಮತಿಃ ಭಕ್ತಿಮಾನ್ ಮೇ ಪ್ರಿಯಃ ನರಃ ॥ 12-19 ॥

(ಯಃ) ಶತ್ರೌ ಮಿತ್ರೇ ಚ ತಥಾ ಮಾನ-ಅಪಮಾನಯೋಃ ಸಮಃ,
ಶೀತ-ಉಷ್ಣ-ಸುಖ-ದುಃಖೇಷು ಸಮಃ, ಸಂಗ-ವಿವರ್ಜಿತಃ ಚ (ಅಸ್ತಿ)
ತುಲ್ಯ-ನಿಂದಾ-ಸ್ತುತಿಃ, ಮೌನೀ, (ಯಃ) ಯೇನ ಕೇನಚಿತ್ ಸಂತುಷ್ಟಃ,
(ಭವತಿ) ಅನಿಕೇತಃ, ಸ್ಥಿರ-ಮತಿಃ, ಭಕ್ತಿಮಾನ್ (ಸಃ) ನರಃ ಮೇ ಪ್ರಿಯಃ ।

ಯೇ ತು ಧರ್ಮ್ಯಾಮೃತಮಿದಂ ಯಥೋಕ್ತಂ ಪರ್ಯುಪಾಸತೇ ।
ಶ್ರದ್ದಧಾನಾ ಮತ್ಪರಮಾ ಭಕ್ತಾಸ್ತೇಽತೀವ ಮೇ ಪ್ರಿಯಾಃ ॥ 12-20 ॥

ಯೇ ತು ಧರ್ಮ್ಯ-ಅಮೃತಂ ಇದಂ ಯಥಾ ಉಕ್ತಂ ಪರ್ಯುಪಾಸತೇ ।
ಶ್ರದ್ದಧಾನಾಃ ಮತ್-ಪರಮಾಃ ಭಕ್ತಾಃ ತೇ ಅತೀವ ಮೇ ಪ್ರಿಯಾಃ ॥ 12-20 ॥

ಯೇ ತು ಶ್ರದ್ದಧಾನಾಃ ಮತ್-ಪರಮಾಃ ಭಕ್ತಾಃ ಇದಂ ಯಥಾ ಉಕ್ತಂ
ಧರ್ಮ್ಯ-ಅಮೃತಂ ಪರ್ಯುಪಾಸತೇ, ತೇ ಮೇ ಅತೀವ ಪ್ರಿಯಾಃ (ಸಂತಿ).

ಓಂ ತತ್ಸದಿತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಸೂಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಸಂವಾದೇ
ಭಕ್ತಿಯೋಗೋ ನಾಮ ದ್ವಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 12 ॥

ಓಂ ತತ್ ಸತ್ ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ ಭಗವತ್ ಗೀತಾಸು ಉಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮ-ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗ-ಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ-ಅರ್ಜುನ-ಸಂವಾದೇ
ಭಕ್ತಿ-ಯೋಗಃ ನಾಮ ದ್ವಾದಶಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ ॥ 12 ॥

ಅಥ ತ್ರಯೋದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ । ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞವಿಭಾಗಯೋಗಃ ।
ಅಥ ತ್ರಯೋದಶಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ । ಕ್ಷೇತ್ರ-ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞ-ವಿಭಾಗ-ಯೋಗಃ ।

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ಪ್ರಕೃತಿಂ ಪುರುಷಂ ಚೈವ ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಮೇವ ಚ ।
ಏತದ್ವೇದಿತುಮಿಚ್ಛಾಮಿ ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞೇಯಂ ಚ ಕೇಶವ ॥ 13-0 ॥

ಪ್ರಕೃತಿಂ ಪುರುಷಂ ಚ ಏವ ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಂ ಏವ ಚ ।
ಏತತ್ ವೇದಿತುಂ ಇಚ್ಛಾಮಿ ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞೇಯಂ ಚ ಕೇಶವ ॥ 13-0 ॥

ಹೇ ಕೇಶವ! ಪ್ರಕೃತಿಂ ಪುರುಷಂ ಚ ಏವ ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಂ ಚ
ಏವ ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞೇಯಂ ಚ ಏತತ್ ವೇದಿತುಂ ಇಚ್ಛಾಮಿ ।

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಇದಂ ಶರೀರಂ ಕೌಂತೇಯ ಕ್ಷೇತ್ರಮಿತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ।
ಏತದ್ಯೋ ವೇತ್ತಿ ತಂ ಪ್ರಾಹುಃ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞ ಇತಿ ತದ್ವಿದಃ ॥ 13-1 ॥

ಇದಂ ಶರೀರಂ ಕೌಂತೇಯ ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಇತಿ ಅಭಿಧೀಯತೇ ।
ಏತತ್ ಯಃ ವೇತ್ತಿ ತಂ ಪ್ರಾಹುಃ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಃ ಇತಿ ತತ್-ವಿದಃ ॥ 13-1 ॥

ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ಇದಂ ಶರೀರಂ ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಇತಿ ಅಭಿಧೀಯತೇ । ಯಃ ಏತತ್
ವೇತ್ತಿ, ತಂ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಃ ಇತಿ ತತ್-ವಿದಃ ಪ್ರಾಹುಃ ।

ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಂ ಚಾಪಿ ಮಾಂ ವಿದ್ಧಿ ಸರ್ವಕ್ಷೇತ್ರೇಷು ಭಾರತ ।
ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಯೋರ್ಜ್ಞಾನಂ ಯತ್ತಜ್ಜ್ಞಾನಂ ಮತಂ ಮಮ ॥ 13-2 ॥

ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಂ ಚ ಅಪಿ ಮಾಂ ವಿದ್ಧಿ ಸರ್ವ-ಕ್ಷೇತ್ರೇಷು ಭಾರತ ।
ಕ್ಷೇತ್ರ-ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಯೋಃ ಜ್ಞಾನಂ ಯತ್ ತತ್ ಜ್ಞಾನಂ ಮತಂ ಮಮ ॥ 13-2 ॥

ಹೇ ಭಾರತ! ಸರ್ವ-ಕ್ಷೇತ್ರೇಷು ಮಾಂ ಅಪಿ ಚ ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಂ ವಿದ್ಧಿ । ಯತ್
ಕ್ಷೇತ್ರ-ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಯೋಃ ಜ್ಞಾನಂ, ತತ್ ಜ್ಞಾನಂ (ಇತಿ) ಮಮ ಮತಂ (ಅಸ್ತಿ).

ತತ್ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಯಚ್ಚ ಯಾದೃಕ್ಚ ಯದ್ವಿಕಾರಿ ಯತಶ್ಚ ಯತ್ ।
ಸ ಚ ಯೋ ಯತ್ಪ್ರಭಾವಶ್ಚ ತತ್ಸಮಾಸೇನ ಮೇ ಶೃಣು ॥ 13-3 ॥

ತತ್ ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಯತ್ ಚ ಯಾದೃಕ್ ಚ ಯತ್ ವಿಕಾರಿ ಯತಃ ಚ ಯತ್ ।
ಸಃ ಚ ಯಃ ಯತ್ ಪ್ರಭಾವಃ ಚ ತತ್ ಸಮಾಸೇನ ಮೇ ಶೃಣು ॥ 13-3 ॥

ತತ್ ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಯತ್ ಚ, ಯಾದೃಕ್ ಚ, ಯತ್ ವಿಕಾರಿ (ಚ), ಯತಃ ಚ ಯತ್,
ಸಃ ಚ ಯಃ, ಯತ್ ಪ್ರಭಾವಃ ಚ (ಅಸ್ತಿ) ತತ್, (ತ್ವಂ) ಸಮಾಸೇನ ಮೇ ಶೃಣು ।

ಋಷಿಭಿರ್ಬಹುಧಾ ಗೀತಂ ಛಂದೋಭಿರ್ವಿವಿಧೈಃ ಪೃಥಕ್ ।
ಬ್ರಹ್ಮಸೂತ್ರಪದೈಶ್ಚೈವ ಹೇತುಮದ್ಭಿರ್ವಿನಿಶ್ಚಿತೈಃ ॥ 13-4 ॥

ಋಷಿಭಿಃ ಬಹುಧಾ ಗೀತಂ ಛಂದೋಭಿಃ ವಿವಿಧೈಃ ಪೃಥಕ್ ।
ಬ್ರಹ್ಮ-ಸೂತ್ರ-ಪದೈಃ ಚ ಏವ ಹೇತುಮದ್ಭಿಃ ವಿನಿಶ್ಚಿತೈಃ ॥ 13-4 ॥

(ಇದಂ ಜ್ಞಾನಂ) ಋಷಿಭಿಃ ಬಹುಧಾ, (ತಥಾ) ವಿವಿಧೈಃ ಛಂದೋಭಿಃ
ಪೃಥಕ್ ಹೇತುಮದ್ಭಿಃ ವಿನಿಶ್ಚಿತೈಃ ಬ್ರಹ್ಮ-ಸೂತ್ರ-ಪದೈಃ ಚ ಗೀತಂ ಏವ ।

ಮಹಾಭೂತಾನ್ಯಹಂಕಾರೋ ಬುದ್ಧಿರವ್ಯಕ್ತಮೇವ ಚ ।
ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ದಶೈಕಂ ಚ ಪಂಚ ಚೇಂದ್ರಿಯಗೋಚರಾಃ ॥ 13-5 ॥

ಇಚ್ಛಾ ದ್ವೇಷಃ ಸುಖಂ ದುಃಖಂ ಸಂಘಾತಶ್ಚೇತನಾ ಧೃತಿಃ ।
ಏತತ್ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಸಮಾಸೇನ ಸವಿಕಾರಮುದಾಹೃತಂ ॥ 13-6 ॥

ಮಹಾ-ಭೂತಾನಿ ಅಹಂಕಾರಃ ಬುದ್ಧಿಃ ಅವ್ಯಕ್ತಂ ಏವ ಚ ।
ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ದಶ–ಏಕಂ ಚ ಪಂಚ ಚ ಇಂದ್ರಿಯ-ಗೋಚರಾಃ ॥ 13-5 ॥

ಇಚ್ಛಾ ದ್ವೇಷಃ ಸುಖಂ ದುಃಖಂ ಸಂಘಾತಃ ಚೇತನಾ ಧೃತಿಃ ।
ಏತತ್ ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಸಮಾಸೇನ ಸವಿಕಾರಂ ಉದಾಹೃತಂ ॥ 13-6 ॥

ಮಹಾ-ಭೂತಾನಿ, ಅಹಂಕಾರಃ, ಬುದ್ಧಿಃ, ಅವ್ಯಕ್ತಂ ಏವ ಚ,
ದಶ ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಚ, ಏಕಂ (ಮನಃ) ಇಂದ್ರಿಯ-ಗೋಚರಾಃ ಪಂಚ ಚ,
ಇಚ್ಛಾ, ದ್ವೇಷಃ, ಸುಖಂ, ದುಃಖಂ, ಸಂಘಾತಃ, ಚೇತನಾ, ಧೃತಿಃ,
ಏತತ್ ಸವಿಕಾರಂ ಕ್ಷೇತ್ರಂ (ಮಯಾ) ಸಮಾಸೇನ ಉದಾಹೃತಂ ।

ಅಮಾನಿತ್ವಮದಂಭಿತ್ವಮಹಿಂಸಾ ಕ್ಷಾಂತಿರಾರ್ಜವಂ ।
ಆಚಾರ್ಯೋಪಾಸನಂ ಶೌಚಂ ಸ್ಥೈರ್ಯಮಾತ್ಮವಿನಿಗ್ರಹಃ ॥ 13-7 ॥

ಅಮಾನಿತ್ವಂ ಅದಂಭಿತ್ವಂ ಅಹಿಂಸಾ ಕ್ಷಾಂತಿಃ ಆರ್ಜವಂ ।
ಆಚಾರ್ಯ-ಉಪಾಸನಂ ಶೌಚಂ ಸ್ಥೈರ್ಯಂ ಆತ್ಮ-ವಿನಿಗ್ರಹಃ ॥ 13-7 ॥

ಅಮಾನಿತ್ವಂ, ಅದಂಭಿತ್ವಂ, ಅಹಿಂಸಾ, ಕ್ಷಾಂತಿಃ, ಆರ್ಜವಂ,
ಆಚಾರ್ಯ-ಉಪಾಸನಂ, ಶೌಚಂ, ಸ್ಥೈರ್ಯಂ, ಆತ್ಮ-ವಿನಿಗ್ರಹಃ,

ಇಂದ್ರಿಯಾರ್ಥೇಷು ವೈರಾಗ್ಯಮನಹಂಕಾರ ಏವ ಚ ।
ಜನ್ಮಮೃತ್ಯುಜರಾವ್ಯಾಧಿದುಃಖದೋಷಾನುದರ್ಶನಂ ॥ 13-8 ॥

ಇಂದ್ರಿಯ-ಅರ್ಥೇಷು ವೈರಾಗ್ಯಂ ಅನಹಂಕಾರಃ ಏವ ಚ ।
ಜನ್ಮ-ಮೃತ್ಯು-ಜರಾ-ವ್ಯಾಧಿ-ದುಃಖ-ದೋಷ-ಅನುದರ್ಶನಂ ॥ 13-8 ॥

ಇಂದ್ರಿಯ-ಅರ್ಥೇಷು ವೈರಾಗ್ಯಂ, ಅನಹಂಕಾರಃ ಏವ ಚ,
ಜನ್ಮ-ಮೃತ್ಯು-ಜರಾ-ವ್ಯಾಧಿ-ದುಃಖ-ದೋಷ-ಅನುದರ್ಶನಂ,

ಅಸಕ್ತಿರನಭಿಷ್ವಂಗಃ ಪುತ್ರದಾರಗೃಹಾದಿಷು ।
ನಿತ್ಯಂ ಚ ಸಮಚಿತ್ತತ್ವಮಿಷ್ಟಾನಿಷ್ಟೋಪಪತ್ತಿಷು ॥ 13-9 ॥

ಅಸಕ್ತಿಃ ಅನಭಿಷ್ವಂಗಃ ಪುತ್ರ-ದಾರ-ಗೃಹ-ಆದಿಷು ।
ನಿತ್ಯಂ ಚ ಸಮ-ಚಿತ್ತತ್ವಂ ಇಷ್ಟ ಅನಿಷ್ಟ-ಉಪಪತ್ತಿಷು ॥ 13-9 ॥

ಅಸಕ್ತಿಃ, ಪುತ್ರ-ದಾರ-ಗೃಹ-ಆದಿಷು ಅನಭಿಷ್ವಂಗಃ,
ಇಷ್ಟ-ಅನಿಷ್ಟ-ಉಪಪತ್ತಿಷು ನಿತ್ಯಂ ಸಮ-ಚಿತ್ತತ್ವಂ ಚ,

ಮಯಿ ಚಾನನ್ಯಯೋಗೇನ ಭಕ್ತಿರವ್ಯಭಿಚಾರಿಣೀ ।
ವಿವಿಕ್ತದೇಶಸೇವಿತ್ವಮರತಿರ್ಜನಸಂಸದಿ ॥ 13-10 ॥

ಮಯಿ ಚ ಅನನ್ಯ-ಯೋಗೇನ ಭಕ್ತಿಃ ಅವ್ಯಭಿಚಾರಿಣೀ ।
ವಿವಿಕ್ತ-ದೇಶ-ಸೇವಿತ್ವಂ ಅರತಿಃ ಜನ-ಸಂಸದಿ ॥ 13-10 ॥

ಮಯಿ ಚ ಅನನ್ಯ-ಯೋಗೇನ ಅವ್ಯಭಿಚಾರಿಣೀ ಭಕ್ತಿಃ,
ವಿವಿಕ್ತ-ದೇಶ-ಸೇವಿತ್ವಂ, ಜನ-ಸಂಸದಿ ಅರತಿಃ,

ಅಧ್ಯಾತ್ಮಜ್ಞಾನನಿತ್ಯತ್ವಂ ತತ್ತ್ವಜ್ಞಾನಾರ್ಥದರ್ಶನಂ ।
ಏತಜ್ಜ್ಞಾನಮಿತಿ ಪ್ರೋಕ್ತಮಜ್ಞಾನಂ ಯದತೋಽನ್ಯಥಾ ॥ 13-11 ॥

ಅಧ್ಯಾತ್ಮ-ಜ್ಞಾನ-ನಿತ್ಯತ್ವಂ ತತ್ತ್ವ-ಜ್ಞಾನ-ಅರ್ಥ-ದರ್ಶನಂ ।
ಏತತ್ ಜ್ಞಾನಂ ಇತಿ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಅಜ್ಞಾನಂ ಯತ್ ಅತಃ ಅನ್ಯಥಾ ॥ 13-11 ॥

ಅಧ್ಯಾತ್ಮ-ಜ್ಞಾನ-ನಿತ್ಯತ್ವಂ, ತತ್ತ್ವ-ಜ್ಞಾನ-ಅರ್ಥ-ದರ್ಶನಂ,
ಏತತ್ ಜ್ಞಾನಂ ಇತಿ ಪ್ರೋಕ್ತಂ, ಯತ್ ಅತಃ ಅನ್ಯಥಾ (ತತ್) ಅಜ್ಞಾನಂ ( ಇತಿ ಪ್ರೋಕ್ತಂ) ।

ಜ್ಞೇಯಂ ಯತ್ತತ್ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಯಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾಮೃತಮಶ್ನುತೇ ।
ಅನಾದಿಮತ್ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನ ಸತ್ತನ್ನಾಸದುಚ್ಯತೇ ॥ 13-12 ॥

ಜ್ಞೇಯಂ ಯತ್ ತತ್ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಯತ್ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಅಮೃತಂ ಅಶ್ನುತೇ ।
ಅನಾದಿಮತ್ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ನ ಸತ್ ತತ್ ನ ಅಸತ್ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 13-12 ॥

ಯತ್ ಜ್ಞೇಯಂ, ಯತ್ ಜ್ಞಾತ್ವಾ (ಜೀವಃ) ಅಮೃತಂ ಅಶ್ನುತೇ, ತತ್ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ।
ತತ್ ಅನಾದಿಮತ್ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸತ್ ನ, ಅಸತ್ (ಚ) ನ (ಇತಿ) ಉಚ್ಯತೇ ।

ಸರ್ವತಃ ಪಾಣಿಪಾದಂ ತತ್ಸರ್ವತೋಽಕ್ಷಿಶಿರೋಮುಖಂ ।
ಸರ್ವತಃ ಶ್ರುತಿಮಲ್ಲೋಕೇ ಸರ್ವಮಾವೃತ್ಯ ತಿಷ್ಠತಿ ॥ 13-13 ॥

ಸರ್ವತಃ ಪಾಣಿ-ಪಾದಂ ತತ್ ಸರ್ವತಃ ಅಕ್ಷಿ-ಶಿರಃ-ಮುಖಂ ।
ಸರ್ವತಃ ಶ್ರುತಿಮತ್ ಲೋಕೇ ಸರ್ವಂ ಆವೃತ್ಯ ತಿಷ್ಠತಿ ॥ 13-13 ॥

ಲೋಕೇ ತತ್ ಸರ್ವತಃ ಪಾಣಿ-ಪಾದಂ, ಸರ್ವತಃ ಅಕ್ಷಿ-ಶಿರಃ-ಮುಖಂ, ಸರ್ವತಃ
ಶ್ರುತಿಮತ್ (ಅಸ್ತಿ), ಸರ್ವಂ (ಚ) ಆವೃತ್ಯ ತಿಷ್ಠತಿ ।

ಸರ್ವೇಂದ್ರಿಯಗುಣಾಭಾಸಂ ಸರ್ವೇಂದ್ರಿಯವಿವರ್ಜಿತಂ ।
ಅಸಕ್ತಂ ಸರ್ವಭೃಚ್ಚೈವ ನಿರ್ಗುಣಂ ಗುಣಭೋಕ್ತೃ ಚ ॥ 13-14 ॥

ಸರ್ವ-ಇಂದ್ರಿಯ-ಗುಣ-ಆಭಾಸಂ ಸರ್ವ-ಇಂದ್ರಿಯ-ವಿವರ್ಜಿತಂ ।
ಅಸಕ್ತಂ ಸರ್ವ-ಭೃತ್ ಚ ಏವ ನಿರ್ಗುಣಂ ಗುಣ-ಭೋಕ್ತೃ ಚ ॥ 13-14 ॥

(ತತ್) ಸರ್ವ-ಇಂದ್ರಿಯ-ಗುಣ-ಆಭಾಸಂ, ಸರ್ವ-ಇಂದ್ರಿಯ-ವಿವರ್ಜಿತಂ,
ಅಸಕ್ತಂ, ಸರ್ವ-ಭೃತ್ ಚ ಏವ, ನಿರ್ಗುಣಂ ಗುಣ-ಭೋಕ್ತೃ ಚ (ಅಸ್ತಿ) ।

ಬಹಿರಂತಶ್ಚ ಭೂತಾನಾಮಚರಂ ಚರಮೇವ ಚ ।
ಸೂಕ್ಷ್ಮತ್ವಾತ್ತದವಿಜ್ಞೇಯಂ ದೂರಸ್ಥಂ ಚಾಂತಿಕೇ ಚ ತತ್ ॥ 13-15 ॥

ಬಹಿಃ-ಅಂತಃ ಚ ಭೂತಾನಾಂ ಅಚರಂ ಚರಂ ಏವ ಚ ।
ಸೂಕ್ಷ್ಮತ್ವಾತ್ ತತ್ ಅವಿಜ್ಞೇಯಂ ದೂರಸ್ಥಂ ಚ ಅಂತಿಕೇ ಚ ತತ್ ॥ 13-15 ॥

ತತ್ ಭೂತಾನಾಂ ಬಹಿಃ ಅಂತಃ ಚ (ಅಸ್ತಿ), ಅಚರಂ ಚರಂ ಚ ಏವ (ಅಸ್ತಿ),
ತತ್ ಸೂಕ್ಷ್ಮತ್ವಾತ್ ಅವಿಜ್ಞೇಯಂ (ಅಸ್ತಿ), ದೂರಸ್ಥಂ ಚ ಅಂತಿಕೇ ಚ (ಅಸ್ತಿ) ।

ಅವಿಭಕ್ತಂ ಚ ಭೂತೇಷು ವಿಭಕ್ತಮಿವ ಚ ಸ್ಥಿತಂ ।
ಭೂತಭರ್ತೃ ಚ ತಜ್ಜ್ಞೇಯಂ ಗ್ರಸಿಷ್ಣು ಪ್ರಭವಿಷ್ಣು ಚ ॥ 13-16 ॥

ಅವಿಭಕ್ತಂ ಚ ಭೂತೇಷು ವಿಭಕ್ತಂ ಇವ ಚ ಸ್ಥಿತಂ ।
ಭೂತ-ಭರ್ತೃ ಚ ತತ್ ಜ್ಞೇಯಂ ಗ್ರಸಿಷ್ಣು ಪ್ರಭವಿಷ್ಣು ಚ ॥ 13-16 ॥

ತತ್ ಜ್ಞೇಯಂ ಅವಿಭಕ್ತಂ ಚ ಭೂತೇಷು ವಿಭಕ್ತಂ ಇವ ಸ್ಥಿತಂ,
ಭೂತ-ಭರ್ತೃ ಚ ಗ್ರಸಿಷ್ಣು ಚ ಪ್ರಭವಿಷ್ಣು ಚ (ಅಸ್ತಿ) ।

ಜ್ಯೋತಿಷಾಮಪಿ ತಜ್ಜ್ಯೋತಿಸ್ತಮಸಃ ಪರಮುಚ್ಯತೇ ।
ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞೇಯಂ ಜ್ಞಾನಗಮ್ಯಂ ಹೃದಿ ಸರ್ವಸ್ಯ ಧಿಷ್ಠಿತಂ ॥ 13-17 ॥

ಜ್ಯೋತಿಷಾಂ ಅಪಿ ತತ್ ಜ್ಯೋತಿಃ ತಮಸಃ ಪರಂ ಉಚ್ಯತೇ ।
ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞೇಯಂ ಜ್ಞಾನಗಮ್ಯಂ ಹೃದಿ ಸರ್ವಸ್ಯ ಧಿಷ್ಠಿತಂ ॥ 13-17 ॥

ತತ್ ಜ್ಯೋತಿಷಾಂ ಅಪಿ ಜ್ಯೋತಿಃ (ಅಸ್ತಿ), ತಮಸಃ ಪರಂ ಉಚ್ಯತೇ, (ತತ್)
ಜ್ಞಾನಂ, ಜ್ಞೇಯಂ, ಜ್ಞಾನಗಮ್ಯಂ (ಅಸ್ತಿ), ಸರ್ವಸ್ಯ ಹೃದಿ ಧಿಷ್ಠಿತಂ (ಅಸ್ತಿ) ।

ಇತಿ ಕ್ಷೇತ್ರಂ ತಥಾ ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞೇಯಂ ಚೋಕ್ತಂ ಸಮಾಸತಃ ।
ಮದ್ಭಕ್ತ ಏತದ್ವಿಜ್ಞಾಯ ಮದ್ಭಾವಾಯೋಪಪದ್ಯತೇ ॥ 13-18 ॥

ಇತಿ ಕ್ಷೇತ್ರಂ ತಥಾ ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞೇಯಂ ಚ ಉಕ್ತಂ ಸಮಾಸತಃ ।
ಮತ್-ಭಕ್ತಃ ಏತತ್ ವಿಜ್ಞಾಯ ಮತ್-ಭಾವಾಯ ಉಪಪದ್ಯತೇ ॥ 13-18 ॥

ಇತಿ ಕ್ಷೇತ್ರಂ, ತಥಾ ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞೇಯಂ ಚ ಸಮಾಸತಃ ಉಕ್ತಂ,
ಏತತ್ ವಿಜ್ಞಾಯ, ಮತ್-ಭಕ್ತಃ ಮತ್-ಭಾವಾಯ ಉಪಪದ್ಯತೇ ।

ಪ್ರಕೃತಿಂ ಪುರುಷಂ ಚೈವ ವಿದ್ಧ್ಯನಾದೀ ಉಭಾವಪಿ ।
ವಿಕಾರಾಂಶ್ಚ ಗುಣಾಂಶ್ಚೈವ ವಿದ್ಧಿ ಪ್ರಕೃತಿಸಂಭವಾನ್ ॥ 13-19 ॥

ಪ್ರಕೃತಿಂ ಪುರುಷಂ ಚ ಏವ ವಿದ್ಧಿ ಅನಾದೀ ಉಭಾಉ ಅಪಿ ।
ವಿಕಾರಾನ್ ಚ ಗುಣಾನ್ ಚ ಏವ ವಿದ್ಧಿ ಪ್ರಕೃತಿ-ಸಂಭವಾನ್ ॥ 13-19 ॥

(ತ್ವಂ) ಪ್ರಕೃತಿಂ ಪುರುಷಂ ಚ ಉಭಾಉ ಅಪಿ ಅನಾದೀ ಏವ ವಿದ್ಧಿ ।
ವಿಕಾರಾನ್ ಚ ಗುಣಾನ್ ಚ ಪ್ರಕೃತಿ-ಸಂಭವಾನ್ ಏವ ವಿದ್ಧಿ ।

ಕಾರ್ಯಕಾರಣಕರ್ತೃತ್ವೇ ಹೇತುಃ ಪ್ರಕೃತಿರುಚ್ಯತೇ ।
ಪುರುಷಃ ಸುಖದುಃಖಾನಾಂ ಭೋಕ್ತೃತ್ವೇ ಹೇತುರುಚ್ಯತೇ ॥ 13-20 ॥

ಕಾರ್ಯ-ಕಾರಣ-ಕರ್ತೃತ್ವೇ ಹೇತುಃ ಪ್ರಕೃತಿಃ ಉಚ್ಯತೇ ।
ಪುರುಷಃ ಸುಖ-ದುಃಖಾನಾಂ ಭೋಕ್ತೃತ್ವೇ ಹೇತುಃ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 13-20 ॥

ಪ್ರಕೃತಿಃ ಕಾರ್ಯ-ಕಾರಣ-ಕರ್ತೃತ್ವೇ ಹೇತುಃ ಉಚ್ಯತೇ । ಪುರುಷಃ
ಸುಖ-ದುಃಖಾನಾಂ ಭೋಕ್ತೃತ್ವೇ ಹೇತುಃ ಉಚ್ಯತೇ ।

ಪುರುಷಃ ಪ್ರಕೃತಿಸ್ಥೋ ಹಿ ಭುಂಕ್ತೇ ಪ್ರಕೃತಿಜಾನ್ಗುಣಾನ್ ।
ಕಾರಣಂ ಗುಣಸಂಗೋಽಸ್ಯ ಸದಸದ್ಯೋನಿಜನ್ಮಸು ॥ 13-21 ॥

ಪುರುಷಃ ಪ್ರಕೃತಿಸ್ಥಃ ಹಿ ಭುಂಕ್ತೇ ಪ್ರಕೃತಿಜಾನ್ ಗುಣಾನ್ ।
ಕಾರಣಂ ಗುಣ-ಸಂಗಃ ಅಸ್ಯ ಸತ್ ಅಸತ್ ಯೋನಿ-ಜನ್ಮಸು ॥ 13-21 ॥

ಪುರುಷಃ ಪ್ರಕೃತಿಸ್ಥಃ (ಸನ್) ಪ್ರಕೃತಿಜಾನ್ ಗುಣಾನ್ ಭುಂಕ್ತೇ ಹಿ ।
ಗುಣ-ಸಂಗಃ ಅಸ್ಯ ಸತ್-ಅಸತ್-ಯೋನಿ-ಜನ್ಮಸು ಕಾರಣಂ (ಅಸ್ತಿ) ।

ಉಪದ್ರಷ್ಟಾನುಮಂತಾ ಚ ಭರ್ತಾ ಭೋಕ್ತಾ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ಪರಮಾತ್ಮೇತಿ ಚಾಪ್ಯುಕ್ತೋ ದೇಹೇಽಸ್ಮಿನ್ಪುರುಷಃ ಪರಃ ॥ 13-22 ॥

ಉಪದ್ರಷ್ಟಾ ಅನುಮಂತಾ ಚ ಭರ್ತಾ ಭೋಕ್ತಾ ಮಹೇಶ್ವರಃ ।
ಪರಮಾತ್ಮಾ ಇತಿ ಚ ಅಪಿ ಉಕ್ತಃ ದೇಹೇ ಅಸ್ಮಿನ್ ಪುರುಷಃ ಪರಃ ॥ 13-22 ॥

ಉಪದ್ರಷ್ಟಾ, ಅನುಮಂತಾ, ಭರ್ತಾ, ಚ ಭೋಕ್ತಾ, ಮಹೇಶ್ವರಃ, ಅಪಿ
ಚ ಪರಮಾತ್ಮಾ ಇತಿ ಉಕ್ತಃ ಪರಃ ಪುರುಷಃ ಅಸ್ಮಿನ್ ದೇಹೇ (ಅಸ್ತಿ) ।

ಯ ಏವಂ ವೇತ್ತಿ ಪುರುಷಂ ಪ್ರಕೃತಿಂ ಚ ಗುಣೈಃ ಸಹ ।
ಸರ್ವಥಾ ವರ್ತಮಾನೋಽಪಿ ನ ಸ ಭೂಯೋಽಭಿಜಾಯತೇ ॥ 13-23 ॥

ಯಃ ಏವಂ ವೇತ್ತಿ ಪುರುಷಂ ಪ್ರಕೃತಿಂ ಚ ಗುಣೈಃ ಸಹ ।
ಸರ್ವಥಾ ವರ್ತಮಾನಃ ಅಪಿ ನ ಸಃ ಭೂಯಃ ಅಭಿಜಾಯತೇ ॥ 13-23 ॥

ಯಃ ಏವಂ ಪುರುಷಂ ಗುಣೈಃ ಸಹ ಪ್ರಕೃತಿಂ ಚ ವೇತ್ತಿ, ಸಃ
ಸರ್ವಥಾ ವರ್ತಮಾನಃ ಅಪಿ ಭೂಯಃ ನ ಅಭಿಜಾಯತೇ ।

ಧ್ಯಾನೇನಾತ್ಮನಿ ಪಶ್ಯಂತಿ ಕೇಚಿದಾತ್ಮಾನಮಾತ್ಮನಾ ।
ಅನ್ಯೇ ಸಾಂಖ್ಯೇನ ಯೋಗೇನ ಕರ್ಮಯೋಗೇನ ಚಾಪರೇ ॥ 13 -24 ॥

ಧ್ಯಾನೇನ ಆತ್ಮನಿ ಪಶ್ಯಂತಿ ಕೇಚಿತ್ ಆತ್ಮಾನಂ ಆತ್ಮನಾ ।
ಅನ್ಯೇ ಸಾಂಖ್ಯೇನ ಯೋಗೇನ ಕರ್ಮ-ಯೋಗೇನ ಚ ಅಪರೇ ॥ 13-24 ॥

ಕೇಚಿತ್ ಧ್ಯಾನೇನ ಆತ್ಮನಾ ಆತ್ಮನಿ ಆತ್ಮಾನಂ ಪಶ್ಯಂತಿ ।
ಅನ್ಯೇ ಸಾಂಖ್ಯೇನ ಯೋಗೇನ (ಆತ್ಮಾನಂ ಪಶ್ಯಂತಿ) । ಅಪರೇ ಚ
ಕರ್ಮ-ಯೋಗೇನ (ಆತ್ಮಾನಂ ಪಶ್ಯಂತಿ).

ಅನ್ಯೇ ತ್ವೇವಮಜಾನಂತಃ ಶ್ರುತ್ವಾನ್ಯೇಭ್ಯ ಉಪಾಸತೇ ।
ತೇಽಪಿ ಚಾತಿತರಂತ್ಯೇವ ಮೃತ್ಯುಂ ಶ್ರುತಿಪರಾಯಣಾಃ ॥ 13-25 ॥

ಅನ್ಯೇ ತು ಏವಂ ಅಜಾನಂತಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ಅನ್ಯೇಭ್ಯಃ ಉಪಾಸತೇ ।
ತೇ ಅಪಿ ಚ ಅತಿತರಂತಿ ಏವ ಮೃತ್ಯುಂ ಶ್ರುತಿ-ಪರಾಯಣಾಃ ॥ 13-25 ॥

ಅನ್ಯೇ ತು ಏವಂ ಅಜಾನಂತಃ ಅನ್ಯೇಭ್ಯಃ ಶ್ರುತ್ವಾ ಉಪಾಸತೇ, ತೇ
ಶ್ರುತಿ-ಪರಾಯಣಾಃ ಚ ಅಪಿ ಮೃತ್ಯುಂ ಅತಿತರಂತಿ ಏವ ।

ಯಾವತ್ಸಂಜಾಯತೇ ಕಿಂಚಿತ್ಸತ್ತ್ವಂ ಸ್ಥಾವರಜಂಗಮಂ ।
ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಸ. ನ್ಯೋಗಾತ್ತದ್ವಿದ್ಧಿ ಭರತರ್ಷಭ ॥ 13-26 ॥

ಯಾವತ್ ಸಂಜಾಯತೇ ಕಿಂಚಿತ್ ಸತ್ತ್ವಂ ಸ್ಥಾವರ-ಜಂಗಮಂ ।
ಕ್ಷೇತ್ರ-ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞ-ಸಂಯೋಗಾತ್ ತತ್ ವಿದ್ಧಿ ಭರತರ್ಷಭ ॥ 13-26 ॥

ಹೇ ಭರತರ್ಷಭ! ಯಾವತ್ ಕಿಂಚಿತ್ ಸ್ಥಾವರ-ಜಂಗಮಂ ಸತ್ತ್ವಂ
ಸಂಜಾಯತೇ, ತತ್ ಕ್ಷೇತ್ರ-ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞ-ಸಂಯೋಗಾತ್ (ಸಂಜಾಯತೇ ಇತಿ ತ್ವಂ) ವಿದ್ಧಿ ।

ಸಮಂ ಸರ್ವೇಷು ಭೂತೇಷು ತಿಷ್ಠಂತಂ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ।
ವಿನಶ್ಯತ್ಸ್ವವಿನಶ್ಯಂತಂ ಯಃ ಪಶ್ಯತಿ ಸ ಪಶ್ಯತಿ ॥ 13-27 ॥

ಸಮಂ ಸರ್ವೇಷು ಭೂತೇಷು ತಿಷ್ಠಂತಂ ಪರಮೇಶ್ವರಂ ।
ವಿನಶ್ಯತ್ಸು ಅವಿನಶ್ಯಂತಂ ಯಃ ಪಶ್ಯತಿ ಸಃ ಪಶ್ಯತಿ ॥ 13-27 ॥

ಯಃ ವಿನಶ್ಯತ್ಸು ಸರ್ವೇಷು ಭೂತೇಷು ಸಮಂ ತಿಷ್ಠಂತಂ ಅವಿನಶ್ಯಂತಂ
ಪರಮೇಶ್ವರಂ ಪಶ್ಯತಿ, ಸಃ ಪಶ್ಯತಿ ।

ಸಮಂ ಪಶ್ಯನ್ಹಿ ಸರ್ವತ್ರ ಸಮವಸ್ಥಿತಮೀಶ್ವರಂ ।
ನ ಹಿನಸ್ತ್ಯಾತ್ಮನಾತ್ಮಾನಂ ತತೋ ಯಾತಿ ಪರಾಂ ಗತಿಂ ॥ 13-28 ॥

ಸಮಂ ಪಶ್ಯನ್ ಹಿ ಸರ್ವತ್ರ ಸಮವಸ್ಥಿತಂ ಈಶ್ವರಂ ।
ನ ಹಿನಸ್ತಿ ಆತ್ಮನಾ ಆತ್ಮಾನಂ ತತಃ ಯಾತಿ ಪರಾಂ ಗತಿಂ ॥ 13-28 ॥

(ಯಃ) ಸರ್ವತ್ರ ಸಮವಸ್ಥಿತಂ ಈಶ್ವರಂ ಸಮಂ ಪಶ್ಯನ್ ಹಿ ಆತ್ಮನಾ
ಆತ್ಮಾನಂ ನ ಹಿನಸ್ತಿ,(ಸಃ) ತತಃ ಪರಾಂ ಗತಿಂ ಯಾತಿ ।

ಪ್ರಕೃತ್ಯೈವ ಚ ಕರ್ಮಾಣಿ ಕ್ರಿಯಮಾಣಾನಿ ಸರ್ವಶಃ ।
ಯಃ ಪಶ್ಯತಿ ತಥಾತ್ಮಾನಮಕರ್ತಾರಂ ಸ ಪಶ್ಯತಿ ॥ 13-29 ॥

ಪ್ರಕೃತ್ಯಾ ಏವ ಚ ಕರ್ಮಾಣಿ ಕ್ರಿಯಮಾಣಾನಿ ಸರ್ವಶಃ ।
ಯಃ ಪಶ್ಯತಿ ತಥಾ ಆತ್ಮಾನಂ ಅಕರ್ತಾರಂ ಸಃ ಪಶ್ಯತಿ ॥ 13-29 ॥

ಯಃ ಚ ಪ್ರಕೃತ್ಯಾ ಏವ ಕರ್ಮಾಣಿ ಸರ್ವಶಃ ಕ್ರಿಯಮಾಣಾನಿ (ಸಂತಿ ಇತಿ ಪಶ್ಯತಿ),
ತಥಾ ಆತ್ಮಾನಂ ಅಕರ್ತಾರಂ ಪಶ್ಯತಿ, ಸಃ ಪಶ್ಯತಿ ।

ಯದಾ ಭೂತಪೃಥಗ್ಭಾವಮೇಕಸ್ಥಮನುಪಶ್ಯತಿ ।
ತತ ಏವ ಚ ವಿಸ್ತಾರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸಂಪದ್ಯತೇ ತದಾ ॥ 13-30 ॥

ಯದಾ ಭೂತ-ಪೃಥಕ್-ಭಾವಂ ಏಕಸ್ಥಂ ಅನುಪಶ್ಯತಿ ।
ತತಃ ಏವ ಚ ವಿಸ್ತಾರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಸಂಪದ್ಯತೇ ತದಾ ॥ 13-30 ॥

ಯದಾ ಭೂತ-ಪೃಥಕ್-ಭಾವಂ ಏಕಸ್ಥಂ ಚ ತತಃ ಏವ
ವಿಸ್ತಾರಂ ಅನುಪಶ್ಯತಿ, ತದಾ ಬ್ರಹ್ಮ ಸಂಪದ್ಯತೇ ।

ಅನಾದಿತ್ವಾನ್ನಿರ್ಗುಣತ್ವಾತ್ಪರಮಾತ್ಮಾಯಮವ್ಯಯಃ ।
ಶರೀರಸ್ಥೋಽಪಿ ಕೌಂತೇಯ ನ ಕರೋತಿ ನ ಲಿಪ್ಯತೇ ॥ 13-31 ॥

ಅನಾದಿತ್ವಾತ್ ನಿರ್ಗುಣತ್ವಾತ್ ಪರಮಾತ್ಮಾ ಅಯಂ ಅವ್ಯಯಃ ।
ಶರೀರಸ್ಥಃ ಅಪಿ ಕೌಂತೇಯ ನ ಕರೋತಿ ನ ಲಿಪ್ಯತೇ ॥ 13-31 ॥

ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ಅಯಂ ಪರಮಾತ್ಮಾ ಅನಾದಿತ್ವಾತ್, ನಿರ್ಗುಣತ್ವಾತ್, ಅವ್ಯಯಃ
(ಅಸ್ತಿ, ಅತಃ ಸಃ) ಶರೀರಸ್ಥಃ (ಸನ್) ಅಪಿ ನ ಕರೋತಿ, ನ (ಚ) ಲಿಪ್ಯತೇ ।

ಯಥಾ ಸರ್ವಗತಂ ಸೌಕ್ಷ್ಮ್ಯಾದಾಕಾಶಂ ನೋಪಲಿಪ್ಯತೇ ।
ಸರ್ವತ್ರಾವಸ್ಥಿತೋ ದೇಹೇ ತಥಾತ್ಮಾ ನೋಪಲಿಪ್ಯತೇ ॥ 13-32 ॥

ಯಥಾ ಸರ್ವಗತಂ ಸೌಕ್ಷ್ಮ್ಯಾತ್ ಆಕಾಶಂ ನ ಉಪಲಿಪ್ಯತೇ ।
ಸರ್ವತ್ರ-ಅವಸ್ಥಿತಃ ದೇಹೇ ತಥಾ ಆತ್ಮಾ ನ ಉಪಲಿಪ್ಯತೇ ॥ 13-32 ॥

ಯಥಾ ಸರ್ವಗತಂ ಆಕಾಶಂ ಸೌಕ್ಷ್ಮ್ಯಾತ್ ನ ಉಪಲಿಪ್ಯತೇ, ತಥಾ
ಸರ್ವತ್ರ ದೇಹೇ ಅವಸ್ಥಿತಃ ಆತ್ಮಾ ನ ಉಪಲಿಪ್ಯತೇ ।

ಯಥಾ ಪ್ರಕಾಶಯತ್ಯೇಕಃ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಲೋಕಮಿಮಂ ರವಿಃ ।
ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಕ್ಷೇತ್ರೀ ತಥಾ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಪ್ರಕಾಶಯತಿ ಭಾರತ ॥ 13-33 ॥

ಯಥಾ ಪ್ರಕಾಶಯತಿ ಏಕಃ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಲೋಕಂ ಇಮಂ ರವಿಃ ।
ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಕ್ಷೇತ್ರೀ ತಥಾ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಪ್ರಕಾಶಯತಿ ಭಾರತ ॥ 13-33 ॥

ಹೇ ಭಾರತ! ಯಥಾ ಏಕಃ ರವಿಃ ಇಮಂ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಲೋಕಂ ಪ್ರಕಾಶಯತಿ,
ತಥಾ ಕ್ಷೇತ್ರೀ ಕೃತ್ಸ್ನಂ ಕ್ಷೇತ್ರಂ ಪ್ರಕಾಶಯತಿ ।

ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಯೋರೇವಮಂತರಂ ಜ್ಞಾನಚಕ್ಷುಷಾ ।
ಭೂತಪ್ರಕೃತಿಮೋಕ್ಷಂ ಚ ಯೇ ವಿದುರ್ಯಾಂತಿ ತೇ ಪರಂ ॥ 13-34 ॥

ಕ್ಷೇತ್ರ-ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಯೋಃ ಏವಂ ಅಂತರಂ ಜ್ಞಾನ-ಚಕ್ಷುಷಾ ।
ಭೂತ-ಪ್ರಕೃತಿ-ಮೋಕ್ಷಂ ಚ ಯೇ ವಿದುಃ ಯಾಂತಿ ತೇ ಪರಂ ॥ 13-34 ॥

ಏವಂ ಯೇ ಜ್ಞಾನ-ಚಕ್ಷುಷಾ ಕ್ಷೇತ್ರ-ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞಯೋಃ ಅಂತರಂ (ಜ್ಞಾನಂ)
ಭೂತ-ಪ್ರಕೃತಿ-ಮೋಕ್ಷಂ ಚ ವಿದುಃ, ತೇ ಪರಂ ಯಾಂತಿ ।

ಓಂ ತತ್ಸದಿತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಸೂಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಸಂವಾದೇ
ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞವಿಭಾಗಯೋಗೋ ನಾಮ ತ್ರಯೋದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 13 ॥

ಓಂ ತತ್ ಸತ್ ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ ಭಗವತ್ ಗೀತಾಸು ಉಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮ-ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗ-ಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ-ಅರ್ಜುನ-ಸಂವಾದೇ
ಕ್ಷೇತ್ರ-ಕ್ಷೇತ್ರಜ್ಞ-ವಿಭಾಗ-ಯೋಗಃ ನಾಮ ತ್ರಯೋದಶಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ ॥ 13 ॥

ಅಥ ಚತುರ್ದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ । ಗುಣತ್ರಯವಿಭಾಗಯೋಗಃ ।
ಅಥ ಚತುರ್ದಶಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ । ಗುಣ-ತ್ರಯ-ವಿಭಾಗ-ಯೋಗಃ ।

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಪರಂ ಭೂಯಃ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಜ್ಞಾನಾನಾಂ ಜ್ಞಾನಮುತ್ತಮಂ ।
ಯಜ್ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಮುನಯಃ ಸರ್ವೇ ಪರಾಂ ಸಿದ್ಧಿಮಿತೋ ಗತಾಃ ॥ 14-1 ॥

ಪರಂ ಭೂಯಃ ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ಜ್ಞಾನಾನಾಂ ಜ್ಞಾನಂ ಉತ್ತಮಂ ।
ಯತ್ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಮುನಯಃ ಸರ್ವೇ ಪರಾಂ ಸಿದ್ಧಿಂ ಇತಃ ಗತಾಃ ॥ 14-1 ॥

ಯತ್ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಸರ್ವೇ ಮುನಯಃ ಇತಃ ಪರಾಂ ಸಿದ್ಧಿಂ ಗತಾಃ, (ತತ್)
ಜ್ಞಾನಾನಾಂ ಉತ್ತಮಂ ಪರಂ ಜ್ಞಾನಂ ಭೂಯಃ (ಅಹಂ ತೇ) ಪ್ರವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ।

ಇದಂ ಜ್ಞಾನಮುಪಾಶ್ರಿತ್ಯ ಮಮ ಸಾಧರ್ಮ್ಯಮಾಗತಾಃ ।
ಸರ್ಗೇಽಪಿ ನೋಪಜಾಯಂತೇ ಪ್ರಲಯೇ ನ ವ್ಯಥಂತಿ ಚ ॥ 14-2 ॥

ಇದಂ ಜ್ಞಾನಂ ಉಪಾಶ್ರಿತ್ಯ ಮಮ ಸಾಧರ್ಮ್ಯಂ ಆಗತಾಃ ।
ಸರ್ಗೇ ಅಪಿ ನ ಉಪಜಾಯಂತೇ ಪ್ರಲಯೇ ನ ವ್ಯಥಂತಿ ಚ ॥ 14-2 ॥

(ಯ) ಇದಂ ಜ್ಞಾನಂ ಉಪಾಶ್ರಿತ್ಯ ಮಮ ಸಾಧರ್ಮ್ಯಂ ಆಗತಾಃ, (ತೇ)
ಸರ್ಗೇ ಅಪಿ ನ ಉಪಜಾಯಂತೇ, ಪ್ರಲಯೇ ಚ ನ ವ್ಯಥಂತಿ ।

ಮಮ ಯೋನಿರ್ಮಹದ್ ಬ್ರಹ್ಮ ತಸ್ಮಿನ್ಗರ್ಭಂ ದಧಾಮ್ಯಹಂ ।
ಸಂಭವಃ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ತತೋ ಭವತಿ ಭಾರತ ॥ 14-3 ॥

ಮಮ ಯೋನಿಃ ಮಹತ್ ಬ್ರಹ್ಮ ತಸ್ಮಿನ್ ಗರ್ಭಂ ದಧಾಮಿ ಅಹಂ ।
ಸಂಭವಃ ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಾಂ ತತಃ ಭವತಿ ಭಾರತ ॥ 14-3 ॥

ಹೇ ಭಾರತ! ಮಹತ್ ಬ್ರಹ್ಮ ಮಮ ಯೋನಿಃ (ಅಸ್ತಿ); ತಸ್ಮಿನ್ ಅಹಂ
ಗರ್ಭಂ ದಧಾಮಿ; ತತಃ ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಾಂ ಸಂಭವಃ ಭವತಿ ।

ಸರ್ವಯೋನಿಷು ಕೌಂತೇಯ ಮೂರ್ತಯಃ ಸಂಭವಂತಿ ಯಾಃ ।
ತಾಸಾಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಮಹದ್ಯೋನಿರಹಂ ಬೀಜಪ್ರದಃ ಪಿತಾ ॥ 14-4 ॥

ಸರ್ವ-ಯೋನಿಷು ಕೌಂತೇಯ ಮೂರ್ತಯಃ ಸಂಭವಂತಿ ಯಾಃ ।
ತಾಸಾಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಮಹತ್ ಯೋನಿಃ ಅಹಂ ಬೀಜ-ಪ್ರದಃ ಪಿತಾ ॥ 14-4 ॥

ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ಸರ್ವ-ಯೋನಿಷು ಯಾಃ ಮೂರ್ತಯಃ ಸಂಭವಂತಿ ತಾಸಾಂ
ಯೋನಿಃ ಮಹತ್ ಬ್ರಹ್ಮ (ಅಸ್ತಿ), ಅಹಂ ಬೀಜ-ಪ್ರದಃ ಪಿತಾ (ಚ ಅಸ್ಮಿ) ।

ಸತ್ತ್ವಂ ರಜಸ್ತಮ ಇತಿ ಗುಣಾಃ ಪ್ರಕೃತಿಸಂಭವಾಃ ।
ನಿಬಧ್ನಂತಿ ಮಹಾಬಾಹೋ ದೇಹೇ ದೇಹಿನಮವ್ಯಯಂ ॥ 14-5 ॥

ಸತ್ತ್ವಂ ರಜಃ ತಮಃ ಇತಿ ಗುಣಾಃ ಪ್ರಕೃತಿ-ಸಂಭವಾಃ ।
ನಿಬಧ್ನಂತಿ ಮಹಾ-ಬಾಹೋ ದೇಹೇ ದೇಹಿನಂ ಅವ್ಯಯಂ ॥ 14-5 ॥

ಹೇ ಮಹಾ-ಬಾಹೋ! ಸತ್ತ್ವಂ ರಜಃ ತಮಃ ಇತಿ ಗುಣಾಃ ಪ್ರಕೃತಿ-ಸಂಭವಾಃ
(ಸಂತಿ, ತೇ) ದೇಹೇ ಅವ್ಯಯಂ ದೇಹಿನಂ ನಿಬಧ್ನಂತಿ ।

ತತ್ರ ಸತ್ತ್ವಂ ನಿರ್ಮಲತ್ವಾತ್ಪ್ರಕಾಶಕಮನಾಮಯಂ ।
ಸುಖಸಂಗೇನ ಬಧ್ನಾತಿ ಜ್ಞಾನಸಂಗೇನ ಚಾನಘ ॥ 14-6 ॥

ತತ್ರ ಸತ್ತ್ವಂ ನಿರ್ಮಲತ್ವಾತ್ ಪ್ರಕಾಶಕಂ ಅನಾಮಯಂ ।
ಸುಖ-ಸಂಗೇನ ಬಧ್ನಾತಿ ಜ್ಞಾನ-ಸಂಗೇನ ಚ ಅನಘ ॥ 14-6 ॥

ಹೇ ಅನಘ! ತತ್ರ ಅನಾಮಯಂ ಪ್ರಕಾಶಕಂ ಸತ್ತ್ವಂ ನಿರ್ಮಲತ್ವಾತ್
(ಆತ್ಮಾನಂ) ಸುಖ-ಸಂಗೇನ ಜ್ಞಾನ-ಸಂಗೇನ ಚ ಬಧ್ನಾತಿ ।

ರಜೋ ರಾಗಾತ್ಮಕಂ ವಿದ್ಧಿ ತೃಷ್ಣಾಸಂಗಸಮುದ್ಭವಂ ।
ತನ್ನಿಬಧ್ನಾತಿ ಕೌಂತೇಯ ಕರ್ಮಸಂಗೇನ ದೇಹಿನಂ ॥ 14-7 ॥

ರಜಃ ರಾಗ-ಆತ್ಮಕಂ ವಿದ್ಧಿ ತೃಷ್ಣಾ-ಸಂಗ-ಸಮುದ್ಭವಂ ।
ತತ್ ನಿಬಧ್ನಾತಿ ಕೌಂತೇಯ ಕರ್ಮ-ಸಂಗೇನ ದೇಹಿನಂ ॥ 14-7 ॥

ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ರಾಗ-ಆತ್ಮಕಂ ರಜಃ ತೃಷ್ಣಾ-ಸಂಗ-ಸಮುದ್ಭವಂ
ವಿದ್ಧಿ । ತತ್ ದೇಹಿನಂ ಕರ್ಮ-ಸಂಗೇನ ನಿಬಧ್ನಾತಿ ।

ತಮಸ್ತ್ವಜ್ಞಾನಜಂ ವಿದ್ಧಿ ಮೋಹನಂ ಸರ್ವದೇಹಿನಾಂ ।
ಪ್ರಮಾದಾಲಸ್ಯನಿದ್ರಾಭಿಸ್ತನ್ನಿಬಧ್ನಾತಿ ಭಾರತ ॥ 14-8 ॥

ತಮಃ ತು ಅಜ್ಞಾನಜಂ ವಿದ್ಧಿ ಮೋಹನಂ ಸರ್ವ-ದೇಹಿನಾಂ ।
ಪ್ರಮಾದ-ಆಲಸ್ಯ-ನಿದ್ರಾಭಿಃ ತತ್ ನಿಬಧ್ನಾತಿ ಭಾರತ ॥ 14-8 ॥

ಹೇ ಭಾರತ! ತಮಃ ತು ಸರ್ವ-ದೇಹಿನಾಂ ಮೋಹನಂ ಅಜ್ಞಾನಜಂ ವಿದ್ಧಿ ।
ತತ್ (ದೇಹಿನಾಂ) ಪ್ರಮಾದ-ಆಲಸ್ಯ-ನಿದ್ರಾಭಿಃ ನಿಬಧ್ನಾತಿ ।

ಸತ್ತ್ವಂ ಸುಖೇ ಸಂಜಯತಿ ರಜಃ ಕರ್ಮಣಿ ಭಾರತ ।
ಜ್ಞಾನಮಾವೃತ್ಯ ತು ತಮಃ ಪ್ರಮಾದೇ ಸಂಜಯತ್ಯುತ ॥ 14-9 ॥

ಸತ್ತ್ವಂ ಸುಖೇ ಸಂಜಯತಿ ರಜಃ ಕರ್ಮಣಿ ಭಾರತ ।
ಜ್ಞಾನಂ ಆವೃತ್ಯ ತು ತಮಃ ಪ್ರಮಾದೇ ಸಂಜಯತಿ ಉತ ॥ 14-9 ॥

ಹೇ ಭಾರತ! ಸತ್ತ್ವಂ (ದೇಹಿನಾಂ) ಸುಖೇ ಸಂಜಯತಿ, ರಜಃ ಕರ್ಮಣಿ,
ಉತ ತಮಃ ತು ಜ್ಞಾನಂ ಆವೃತ್ಯ ಪ್ರಮಾದೇ ಸಂಜಯತಿ ।

ರಜಸ್ತಮಶ್ಚಾಭಿಭೂಯ ಸತ್ತ್ವಂ ಭವತಿ ಭಾರತ ।
ರಜಃ ಸತ್ತ್ವಂ ತಮಶ್ಚೈವ ತಮಃ ಸತ್ತ್ವಂ ರಜಸ್ತಥಾ ॥ 14-10 ॥

ರಜಃ ತಮಃ ಚ ಅಭಿಭೂಯ ಸತ್ತ್ವಂ ಭವತಿ ಭಾರತ ।
ರಜಃ ಸತ್ತ್ವಂ ತಮಃ ಚ ಏವ ತಮಃ ಸತ್ತ್ವಂ ರಜಃ ತಥಾ ॥ 14-10 ॥

ಹೇ ಭಾರತ! ಸತ್ತ್ವಂ, ರಜಃ ತಮಃ ಏವ ಅಭಿಭೂಯ (ಸ್ವಯಂ) ಭವತಿ;
ಚ ರಜಃ, ಸತ್ತ್ವಂ ತಮಃ ಚ (ಅಭಿಭೂಯ ಸ್ವಯಂ ಭವತಿ); ತಥಾ ತಮಃ,
ಸತ್ತ್ವಂ ರಜಃ (ಅಭಿಭೂಯ ಸ್ವಯಂ ಭವತಿ).

ಸರ್ವದ್ವಾರೇಷು ದೇಹೇಽಸ್ಮಿನ್ಪ್ರಕಾಶ ಉಪಜಾಯತೇ ।
ಜ್ಞಾನಂ ಯದಾ ತದಾ ವಿದ್ಯಾದ್ವಿವೃದ್ಧಂ ಸತ್ತ್ವಮಿತ್ಯುತ ॥ 14-11 ॥

ಸರ್ವ-ದ್ವಾರೇಷು ದೇಹೇ ಅಸ್ಮಿನ್ ಪ್ರಕಾಶಃ ಉಪಜಾಯತೇ ।
ಜ್ಞಾನಂ ಯದಾ ತದಾ ವಿದ್ಯಾತ್ ವಿವೃದ್ಧಂ ಸತ್ತ್ವಂ ಇತಿ ಉತ ॥ 14-11 ॥

ಉತ ಯದಾ ಅಸ್ಮಿನ್ ದೇಹೇ ಸರ್ವ-ದ್ವಾರೇಷು ಪ್ರಕಾಶಃ ಜ್ಞಾನಂ (ಚ)
ಉಪಜಾಯತೇ, ತದಾ ಸತ್ತ್ವಂ ವಿವೃದ್ಧಂ ಇತಿ ವಿದ್ಯಾತ್ ।

ಲೋಭಃ ಪ್ರವೃತ್ತಿರಾರಂಭಃ ಕರ್ಮಣಾಮಶಮಃ ಸ್ಪೃಹಾ ।
ರಜಸ್ಯೇತಾನಿ ಜಾಯಂತೇ ವಿವೃದ್ಧೇ ಭರತರ್ಷಭ ॥ 14-12 ॥

ಲೋಭಃ ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಆರಂಭಃ ಕರ್ಮಣಾಂ ಅಶಮಃ ಸ್ಪೃಹಾ ।
ರಜಸಿ ಏತಾನಿ ಜಾಯಂತೇ ವಿವೃದ್ಧೇ ಭರತರ್ಷಭ ॥ 14-12 ॥

ಹೇ ಭರತರ್ಷಭ! ಲೋಭಃ, ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ, ಕರ್ಮಣಾಂ ಆರಂಭಃ,
ಅಶಮಃ, ಸ್ಪೃಹಾ ಏತಾನಿ (ಚಿಹ್ನಾನಿ) ರಜಸಿ ವಿವೃದ್ಧೇ (ಸತಿ) ಜಾಯಂತೇ ।

ಅಪ್ರಕಾಶೋಽಪ್ರವೃತ್ತಿಶ್ಚ ಪ್ರಮಾದೋ ಮೋಹ ಏವ ಚ ।
ತಮಸ್ಯೇತಾನಿ ಜಾಯಂತೇ ವಿವೃದ್ಧೇ ಕುರುನಂದನ ॥ 14-13 ॥

ಅಪ್ರಕಾಶಃ ಅಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಚ ಪ್ರಮಾದಃ ಮೋಹಃ ಏವ ಚ ।
ತಮಸಿ ಏತಾನಿ ಜಾಯಂತೇ ವಿವೃದ್ಧೇ ಕುರು-ನಂದನ ॥ 14-13 ॥

ಹೇ ಕುರು-ನಂದನ! ಅಪ್ರಕಾಶಃ, ಅಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಚ, ಪ್ರಮಾದಃ ಚ,
ಮೋಹಃ ಏವ ಏತಾನಿ (ಚಿಹ್ನಾನಿ) ತಮಸಿ ವಿವೃದ್ಧೇ (ಸತಿ) ಜಾಯಂತೇ ।

ಯದಾ ಸತ್ತ್ವೇ ಪ್ರವೃದ್ಧೇ ತು ಪ್ರಲಯಂ ಯಾತಿ ದೇಹಭೃತ್ ।
ತದೋತ್ತಮವಿದಾಂ ಲೋಕಾನಮಲಾನ್ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ॥ 14-14 ॥

ಯದಾ ಸತ್ತ್ವೇ ಪ್ರವೃದ್ಧೇ ತು ಪ್ರಲಯಂ ಯಾತಿ ದೇಹ-ಭೃತ್ ।
ತದಾ ಉತ್ತಮ-ವಿದಾಂ ಲೋಕಾನ್ ಅಮಲಾನ್ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ॥ 14-14 ॥

ಯದಾ ತು ಸತ್ತ್ವೇ ಪ್ರವೃದ್ಧೇ (ಸತಿ) ದೇಹ-ಭೃತ್ ಪ್ರಲಯಂ ಯಾತಿ
ತದಾ ಉತ್ತಮ-ವಿದಾಂ ಅಮಲಾನ್ ಲೋಕಾನ್ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।

ರಜಸಿ ಪ್ರಲಯಂ ಗತ್ವಾ ಕರ್ಮಸಂಗಿಷು ಜಾಯತೇ ।
ತಥಾ ಪ್ರಲೀನಸ್ತಮಸಿ ಮೂಢಯೋನಿಷು ಜಾಯತೇ ॥ 14-15 ॥

ರಜಸಿ ಪ್ರಲಯಂ ಗತ್ವಾ ಕರ್ಮ-ಸಂಗಿಷು ಜಾಯತೇ ।
ತಥಾ ಪ್ರಲೀನಃ ತಮಸಿ ಮೂಢ-ಯೋನಿಷು ಜಾಯತೇ ॥ 14-15 ॥

(ದೇಹ-ಭೃತ್) ರಜಸಿ ಪ್ರಲಯಂ ಗತ್ವಾ ಕರ್ಮ-ಸಂಗಿಷು ಜಾಯತೇ ।
ತಥಾ (ಸಃ) ತಮಸಿ ಪ್ರಲೀನಃ ಮೂಢ-ಯೋನಿಷು ಜಾಯತೇ ।

ಕರ್ಮಣಃ ಸುಕೃತಸ್ಯಾಹುಃ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಂ ನಿರ್ಮಲಂ ಫಲಂ ।
ರಜಸಸ್ತು ಫಲಂ ದುಃಖಮಜ್ಞಾನಂ ತಮಸಃ ಫಲಂ ॥ 14-16 ॥

ಕರ್ಮಣಃ ಸುಕೃತಸ್ಯ ಆಹುಃ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಂ ನಿರ್ಮಲಂ ಫಲಂ ।
ರಜಸಃ ತು ಫಲಂ ದುಃಖಂ ಅಜ್ಞಾನಂ ತಮಸಃ ಫಲಂ ॥ 14-16 ॥

ಸುಕೃತಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಂ ನಿರ್ಮಲಂ ಫಲಂ, ರಜಸಃ ಫಲಂ
ತು ದುಃಖಂ, ತಮಸಃ (ಚ) ಫಲಂ ಅಜ್ಞಾನಂ (ಇತಿ) ಆಹುಃ ।

ಸತ್ತ್ವಾತ್ಸಂಜಾಯತೇ ಜ್ಞಾನಂ ರಜಸೋ ಲೋಭ ಏವ ಚ ।
ಪ್ರಮಾದಮೋಹೌ ತಮಸೋ ಭವತೋಽಜ್ಞಾನಮೇವ ಚ ॥ 14-17 ॥

ಸತ್ತ್ವಾತ್ ಸಂಜಾಯತೇ ಜ್ಞಾನಂ ರಜಸಃ ಲೋಭಃ ಏವ ಚ ।
ಪ್ರಮಾದ-ಮೋಹೌ ತಮಸಃ ಭವತಃ ಅಜ್ಞಾನಂ ಏವ ಚ ॥ 14-17 ॥

ಸತ್ತ್ವಾತ್ ಜ್ಞಾನಂ ಸಂಜಾಯತೇ, ರಜಸಃ ಲೋಭಃ ಏವ ಚ
(ಸಂಜಾಯತೇ), ತಮಸಃ ಪ್ರಮಾದ-ಮೋಹೌ ಭವತಃ, ಅಜ್ಞಾನಂ ಚ ಏವ
(ಭವತಿ) ।

ಊರ್ಧ್ವಂ ಗಚ್ಛಂತಿ ಸತ್ತ್ವಸ್ಥಾ ಮಧ್ಯೇ ತಿಷ್ಠಂತಿ ರಾಜಸಾಃ ।
ಜಘನ್ಯಗುಣವೃತ್ತಿಸ್ಥಾ ಅಧೋ ಗಚ್ಛಂತಿ ತಾಮಸಾಃ ॥ 14-18 ॥

ಊರ್ಧ್ವಂ ಗಚ್ಛಂತಿ ಸತ್ತ್ವಸ್ಥಾಃ ಮಧ್ಯೇ ತಿಷ್ಠಂತಿ ರಾಜಸಾಃ ।
ಜಘನ್ಯ-ಗುಣ-ವೃತ್ತಿಸ್ಥಾಃ ಅಧಃ ಗಚ್ಛಂತಿ ತಾಮಸಾಃ ॥ 14-18 ॥

ಸತ್ತ್ವಸ್ಥಾಃ ಊರ್ಧ್ವಂ ಗಚ್ಛಂತಿ, ರಾಜಸಾಃ ಮಧ್ಯೇ ತಿಷ್ಠಂತಿ,
ಜಘನ್ಯ-ಗುಣ-ವೃತ್ತಿಸ್ಥಾಃ ತಾಮಸಾಃ ಅಧಃ ಗಚ್ಛಂತಿ ।

ನಾನ್ಯಂ ಗುಣೇಭ್ಯಃ ಕರ್ತಾರಂ ಯದಾ ದ್ರಷ್ಟಾನುಪಶ್ಯತಿ ।
ಗುಣೇಭ್ಯಶ್ಚ ಪರಂ ವೇತ್ತಿ ಮದ್ಭಾವಂ ಸೋಽಧಿಗಚ್ಛತಿ ॥ 14-19 ॥

ನ ಅನ್ಯಂ ಗುಣೇಭ್ಯಃ ಕರ್ತಾರಂ ಯದಾ ದ್ರಷ್ಟಾ ಅನುಪಶ್ಯತಿ ।
ಗುಣೇಭ್ಯಃ ಚ ಪರಂ ವೇತ್ತಿ ಮತ್-ಭಾವಂ ಸಃ ಅಧಿಗಚ್ಛತಿ ॥ 14-19 ॥

ಯದಾ ದ್ರಷ್ಟಾ ಗುಣೇಭ್ಯಃ ಅನ್ಯಂ ಕರ್ತಾರಂ ನ ಅನುಪಶ್ಯತಿ, ಗುಣೇಭ್ಯಃ
ಚ ಪರಂ (ಆತ್ಮಾನಂ) ವೇತ್ತಿ, (ತದಾ) ಸಃ ಮತ್-ಭಾವಂ ಅಧಿಗಚ್ಛತಿ ।

ಗುಣಾನೇತಾನತೀತ್ಯ ತ್ರೀಂದೇಹೀ ದೇಹಸಮುದ್ಭವಾನ್ ।
ಜನ್ಮಮೃತ್ಯುಜರಾದುಃಖೈರ್ವಿಮುಕ್ತೋಽಮೃತಮಶ್ನುತೇ ॥ 14-20 ॥

ಗುಣಾನ್ ಏತಾನ್ ಅತೀತ್ಯ ತ್ರೀನ್ ದೇಹೀ ದೇಹ-ಸಮುದ್ಭವಾನ್ ।
ಜನ್ಮ-ಮೃತ್ಯು-ಜರಾ-ದುಃಖೈಃ ವಿಮುಕ್ತಃ ಅಮೃತಂ ಅಶ್ನುತೇ ॥ 14-20 ॥

ದೇಹೀ ಏತಾನ್ ದೇಹ-ಸಮುದ್ಭವಾನ್ ತ್ರೀನ್ ಗುಣಾನ್ ಅತೀತ್ಯ,
ಜನ್ಮ-ಮೃತ್ಯು-ಜರಾ-ದುಃಖೈಃ ವಿಮುಕ್ತಃ (ಸನ್) ಅಮೃತಂ ಅಶ್ನುತೇ ।

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ಕೈರ್ಲಿಂಗೈಸ್ತ್ರೀನ್ಗುಣಾನೇತಾನತೀತೋ ಭವತಿ ಪ್ರಭೋ ।
ಕಿಮಾಚಾರಃ ಕಥಂ ಚೈತಾಂಸ್ತ್ರೀನ್ಗುಣಾನತಿವರ್ತತೇ ॥ 14-21 ॥

ಕೈಃ ಲಿಂಗೈಃ ತ್ರೀನ್ ಗುಣಾನ್ ಏತಾನ್ ಅತೀತಃ ಭವತಿ ಪ್ರಭೋ ।
ಕಿಂ ಆಚಾರಃ ಕಥಂ ಚ ಏತಾನ್ ತ್ರೀನ್ ಗುಣಾನ್ ಅತಿವರ್ತತೇ ॥ 14-21 ॥

ಹೇ ಪ್ರಭೋ! ಏತಾನ್ ತ್ರೀನ್ ಗುಣಾನ್ ಅತೀತಃ (ಜೀವಃ) ಕೈಃ ಲಿಂಗೈಃ
(ಜ್ಞಾತಃ) ಭವತಿ? (ಸಃ) ಚ ಕಿಂ ಆಚಾರಃ? (ಸಃ)
ಚ ಏತಾನ್ ತ್ರೀನ್ ಗುಣಾನ್ ಕಥಂ ಅತಿವರ್ತತೇ?

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಪ್ರಕಾಶಂ ಚ ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ ಚ ಮೋಹಮೇವ ಚ ಪಾಂಡವ ।
ನ ದ್ವೇಷ್ಟಿ ಸಂಪ್ರವೃತ್ತಾನಿ ನ ನಿವೃತ್ತಾನಿ ಕಾಂಕ್ಷತಿ ॥ 14-22 ॥

ಪ್ರಕಾಶಂ ಚ ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ ಚ ಮೋಹಂ ಏವ ಚ ಪಾಂಡವ ।
ನ ದ್ವೇಷ್ಟಿ ಸಂಪ್ರವೃತ್ತಾನಿ ನ ನಿವೃತ್ತಾನಿ ಕಾಂಕ್ಷತಿ ॥ 14-22 ॥

ಹೇ ಪಾಂಡವ! ಪ್ರಕಾಶಂ ಚ ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ ಚ ಮೋಹಂ ಏವ ಚ
ಸಂಪ್ರವೃತ್ತಾನಿ ನ ದ್ವೇಷ್ಟಿ, ನಿವೃತ್ತಾನಿ (ಚ) ನ ಕಾಂಕ್ಷತಿ ।

ಉದಾಸೀನವದಾಸೀನೋ ಗುಣೈರ್ಯೋ ನ ವಿಚಾಲ್ಯತೇ ।
ಗುಣಾ ವರ್ತಂತ ಇತ್ಯೇವಂ ಯೋಽವತಿಷ್ಠತಿ ನೇಂಗತೇ ॥ 14-23 ॥

ಉದಾಸೀನವತ್ ಆಸೀನಃ ಗುಣೈಃ ಯಃ ನ ವಿಚಾಲ್ಯತೇ ।
ಗುಣಾಃ ವರ್ತಂತೇ ಇತಿ ಏವಂ ಯಃ ಅವತಿಷ್ಠತಿ ನ ಇಂಗತೇ ॥ 14-23 ॥

ಯಃ ಉದಾಸೀನವತ್ ಆಸೀನಃ ಗುಣೈಃ ನ ವಿಚಾಲ್ಯತೇ, ಯಃ (ಚ) ಗುಣಾಃ
ವರ್ತಂತೇ ಇತಿ (ಮತ್ವಾ) ಏವಂ ಅವತಿಷ್ಠತಿ, (ಚ) ನ ಇಂಗತೇ ।

ಸಮದುಃಖಸುಖಃ ಸ್ವಸ್ಥಃ ಸಮಲೋಷ್ಟಾಶ್ಮಕಾಂಚನಃ ।
ತುಲ್ಯಪ್ರಿಯಾಪ್ರಿಯೋ ಧೀರಸ್ತುಲ್ಯನಿಂದಾತ್ಮಸಂಸ್ತುತಿಃ ॥ 14-24 ॥

ಸಮ-ದುಃಖ-ಸುಖಃ ಸ್ವಸ್ಥಃ ಸಮ-ಲೋಷ್ಟ-ಅಶ್ಮ-ಕಾಂಚನಃ ।
ತುಲ್ಯ-ಪ್ರಿಯ-ಅಪ್ರಿಯಃ ಧೀರಃ ತುಲ್ಯ-ನಿಂದಾ-ಆತ್ಮ-ಸಂಸ್ತುತಿಃ ॥ 14-24 ॥

(ಯಃ) ಸಮ-ದುಃಖ-ಸುಖಃ, ಸ್ವಸ್ಥಃ, ಸಮ-ಲೋಷ್ಟ-ಅಶ್ಮ-ಕಾಂಚನಃ,
ತುಲ್ಯ-ಪ್ರಿಯ-ಅಪ್ರಿಯಃ, ಧೀರಃ, ತುಲ್ಯ-ನಿಂದಾ-ಆತ್ಮ-ಸಂಸ್ತುತಿಃ,

ಮಾನಾಪಮಾನಯೋಸ್ತುಲ್ಯಸ್ತುಲ್ಯೋ ಮಿತ್ರಾರಿಪಕ್ಷಯೋಃ ।
ಸರ್ವಾರಂಭಪರಿತ್ಯಾಗೀ ಗುಣಾತೀತಃ ಸ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 14-25 ॥

ಮಾನ-ಅಪಮಾನಯೋಃ ತುಲ್ಯಃ ತುಲ್ಯಃ ಮಿತ್ರ-ಅರಿ-ಪಕ್ಷಯೋಃ ।
ಸರ್ವ-ಆರಂಭ-ಪರಿತ್ಯಾಗೀ ಗುಣಾತೀತಃ ಸಃ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 14-25 ॥

(ಯಃ) ಮಾನ-ಅಪಮಾನಯೋಃ ತುಲ್ಯಃ, ಮಿತ್ರ-ಅರಿ-ಪಕ್ಷಯೋಃ ತುಲ್ಯಃ,
ಸರ್ವ-ಆರಂಭ-ಪರಿತ್ಯಾಗೀ (ಚ ಅಸ್ತಿ) ಸಃ ಗುಣಾತೀತಃ ಉಚ್ಯತೇ ।

ಮಾಂ ಚ ಯೋಽವ್ಯಭಿಚಾರೇಣ ಭಕ್ತಿಯೋಗೇನ ಸೇವತೇ ।
ಸ ಗುಣಾನ್ಸಮತೀತ್ಯೈತಾನ್ಬ್ರಹ್ಮಭೂಯಾಯ ಕಲ್ಪತೇ ॥ 14-26 ॥

ಮಾಂ ಚ ಯಃ ಅವ್ಯಭಿಚಾರೇಣ ಭಕ್ತಿ-ಯೋಗೇನ ಸೇವತೇ ।
ಸಃ ಗುಣಾನ್ ಸಮತೀತ್ಯ ಏತಾನ್ ಬ್ರಹ್ಮ-ಭೂಯಾಯ ಕಲ್ಪತೇ ॥ 14-26 ॥

ಯಃ ಮಾಂ ಚ ಅವ್ಯಭಿಚಾರೇಣ ಭಕ್ತಿ-ಯೋಗೇನ ಸೇವತೇ, ಸಃ ಏತಾನ್
ಗುಣಾನ್ ಸಮತೀತ್ಯ, ಬ್ರಹ್ಮ-ಭೂಯಾಯ ಕಲ್ಪತೇ ।

ಬ್ರಹ್ಮಣೋ ಹಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಹಮಮೃತಸ್ಯಾವ್ಯಯಸ್ಯ ಚ ।
ಶಾಶ್ವತಸ್ಯ ಚ ಧರ್ಮಸ್ಯ ಸುಖಸ್ಯೈಕಾಂತಿಕಸ್ಯ ಚ ॥ 14-27 ॥

ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಹಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾ ಅಹಂ ಅಮೃತಸ್ಯ ಅವ್ಯಯಸ್ಯ ಚ ।
ಶಾಶ್ವತಸ್ಯ ಚ ಧರ್ಮಸ್ಯ ಸುಖಸ್ಯ ಏಕಾಂತಿಕಸ್ಯ ಚ ॥ 14-27 ॥

ಅಮೃತಸ್ಯ ಅವ್ಯಯಸ್ಯ ಚ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ, ಶಾಶ್ವತಸ್ಯ ಚ ಧರ್ಮಸ್ಯ,
ಏಕಾಂತಿಕಸ್ಯ ಸುಖಸ್ಯ ಚ ಹಿ ಅಹಂ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾ (ಅಸ್ಮಿ) ।

ಓಂ ತತ್ಸದಿತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಸೂಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಸಂವಾದೇ
ಗುಣತ್ರಯವಿಭಾಗಯೋಗೋ ನಾಮ ಚತುರ್ದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 14 ॥

ಓಂ ತತ್ ಸತ್ ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ ಭಗವತ್ ಗೀತಾಸು ಉಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮ-ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗ-ಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ-ಅರ್ಜುನ-ಸಂವಾದೇ
ಗುಣ-ತ್ರಯ-ವಿಭಾಗ-ಯೋಗಃ ನಾಮ ಚತುರ್ದಶಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ ॥ 14 ॥

ಅಥ ಪಂಚದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ । ಪುರುಷೋತ್ತಮಯೋಗಃ ।
ಅಥ ಪಂಚದಶಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ । ಪುರುಷೋತ್ತಮ-ಯೋಗಃ ।

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಊರ್ಧ್ವಮೂಲಮಧಃಶಾಖಮಶ್ವತ್ಥಂ ಪ್ರಾಹುರವ್ಯಯಂ ।
ಛಂದಾಂಸಿ ಯಸ್ಯ ಪರ್ಣಾನಿ ಯಸ್ತಂ ವೇದ ಸ ವೇದವಿತ್ ॥ 15-1 ॥

ಊರ್ಧ್ವ-ಮೂಲಂ ಅಧಃ-ಶಾಖಂ ಅಶ್ವತ್ಥಂ ಪ್ರಾಹುಃ ಅವ್ಯಯಂ ।
ಛಂದಾಂಸಿ ಯಸ್ಯ ಪರ್ಣಾನಿ ಯಃ ತಂ ವೇದ ಸಃ ವೇದವಿತ್ ॥ 15-1 ॥

ಛಂದಾಂಸಿ ಯಸ್ಯ ಪರ್ಣಾನಿ (ಸಂತಿ ತಂ) ಅಶ್ವತ್ಥಂ ಊರ್ಧ್ವ-ಮೂಲಂ
ಅಧಃ-ಶಾಖಂ ಅವ್ಯಯಂ ಪ್ರಾಹುಃ । ಯಃ ತಂ ವೇದ, ಸಃ ವೇದವಿತ್ (ಇತಿ ಉಚ್ಯತೇ).

ಅಧಶ್ಚೋರ್ಧ್ವಂ ಪ್ರಸೃತಾಸ್ತಸ್ಯ ಶಾಖಾ
ಗುಣಪ್ರವೃದ್ಧಾ ವಿಷಯಪ್ರವಾಲಾಃ ।
ಅಧಶ್ಚ ಮೂಲಾನ್ಯನುಸಂತತಾನಿ
ಕರ್ಮಾನುಬಂಧೀನಿ ಮನುಷ್ಯಲೋಕೇ ॥ 15-2 ॥

ಅಧಃ ಚ ಊರ್ಧ್ವಂ ಪ್ರಸೃತಾಃ ತಸ್ಯ ಶಾಖಾಃ
ಗುಣ-ಪ್ರವೃದ್ಧಾಃ ವಿಷಯ-ಪ್ರವಾಲಾಃ ।
ಅಧಃ ಚ ಮೂಲಾನಿ ಅನುಸಂತತಾನಿ
ಕರ್ಮ-ಅನುಬಂಧೀನಿ ಮನುಷ್ಯ-ಲೋಕೇ ॥ 15-2 ॥

ತಸ್ಯ ಗುಣ-ಪ್ರವೃದ್ಧಾಃ ವಿಷಯ-ಪ್ರವಾಲಾಃ ಶಾಖಾಃ ಅಧಃ
ಊರ್ಧ್ವಂ ಚ ಪ್ರಸೃತಾಃ (ಸಂತಿ) ಅಧಃ ಚ ಮನುಷ್ಯ-ಲೋಕೇ
ಕರ್ಮ-ಅನುಬಂಧೀನಿ ಮೂಲಾನಿ ಅನುಸಂತತಾನಿ (ಸಂತಿ).

ನ ರೂಪಮಸ್ಯೇಹ ತಥೋಪಲಭ್ಯತೇ
ನಾಂತೋ ನ ಚಾದಿರ್ನ ಚ ಸಂಪ್ರತಿಷ್ಠಾ ।
ಅಶ್ವತ್ಥಮೇನಂ ಸುವಿರೂಢಮೂಲಂ
ಅಸಂಗಶಸ್ತ್ರೇಣ ದೃಢೇನ ಛಿತ್ತ್ವಾ ॥ 15-3 ॥

ನ ರೂಪಂ ಅಸ್ಯ ಇಹ ತಥಾ ಉಪಲಭ್ಯತೇ
ನ ಅಂತಃ ನ ಚ ಆದಿಃ ನ ಚ ಸಂಪ್ರತಿಷ್ಠಾ ।
ಅಶ್ವತ್ಥಂ ಏನಂ ಸುವಿರೂಢ-ಮೂಲಂ
ಅಸಂಗ-ಶಸ್ತ್ರೇಣ ದೃಢೇನ ಛಿತ್ತ್ವಾ ॥ 15-3 ॥

(ಯಥಾ ಅಯಂ ವರ್ಣಿತಃ) ತಥಾ ಅಸ್ಯ ರೂಪಂ ಇಹ ನ ಉಪಲಭ್ಯತೇ ।
(ಅಸ್ಯ) ಅಂತಃ ನ, ಆದಿಃ ಚ ನ, ಸಂಪ್ರತಿಷ್ಠಾ ಚ ನ (ಉಪಲಭ್ಯತೇ),
ಸುವಿರೂಢ-ಮೂಲಂ ಏನಂ ಅಶ್ವತ್ಥಂ ದೃಢೇನ ಅಸಂಗ-ಶಸ್ತ್ರೇಣ ಛಿತ್ತ್ವಾ,

ತತಃ ಪದಂ ತತ್ಪರಿಮಾರ್ಗಿತವ್ಯಂ
ಯಸ್ಮಿನ್ಗತಾ ನ ನಿವರ್ತಂತಿ ಭೂಯಃ ।
ತಮೇವ ಚಾದ್ಯಂ ಪುರುಷಂ ಪ್ರಪದ್ಯೇ ।
ಯತಃ ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಪ್ರಸೃತಾ ಪುರಾಣೀ ॥ 15-4 ॥

ತತಃ ಪದಂ ತತ್ ಪರಿಮಾರ್ಗಿತವ್ಯಂ
ಯಸ್ಮಿನ್ ಗತಾಃ ನ ನಿವರ್ತಂತಿ ಭೂಯಃ ।
ತಂ ಏವ ಚ ಆದ್ಯಂ ಪುರುಷಂ ಪ್ರಪದ್ಯೇ ।
ಯತಃ ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಪ್ರಸೃತಾ ಪುರಾಣೀ ॥ 15-4 ॥

ತತಃ ಯತಃ ಪುರಾಣೀ ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಪ್ರಸೃತಾ ತಂ ಏವ ಚ ಆದ್ಯಂ
ಪುರುಷಂ ಪ್ರಪದ್ಯೇ, (ಇತಿ) ತತ್ ಪದಂ ಪರಿಮಾರ್ಗಿತವ್ಯಂ, ಯಸ್ಮಿನ್
ಗತಾಃ ಭೂಯಃ ನ ನಿವರ್ತಂತಿ ।

ನಿರ್ಮಾನಮೋಹಾ ಜಿತಸಂಗದೋಷಾ
ಅಧ್ಯಾತ್ಮನಿತ್ಯಾ ವಿನಿವೃತ್ತಕಾಮಾಃ ।
ದ್ವಂದ್ವೈರ್ವಿಮುಕ್ತಾಃ ಸುಖದುಃಖಸಂಜ್ಞೈರ್-
ಗಚ್ಛಂತ್ಯಮೂಢಾಃ ಪದಮವ್ಯಯಂ ತತ್ ॥ 15-5 ॥

ನಿರ್ಮಾನ-ಮೋಹಾಃ ಜಿತಸಂಗದೋಷಾಃ
ಅಧ್ಯಾತ್ಮ-ನಿತ್ಯಾಃ ವಿನಿವೃತ್ತ-ಕಾಮಾಃ ।
ದ್ವಂದ್ವೈಃ ವಿಮುಕ್ತಾಃ ಸುಖ-ದುಃಖ-ಸಂಜ್ಞೈಃ
ಗಚ್ಛಂತಿ ಅಮೂಢಾಃ ಪದಂ ಅವ್ಯಯಂ ತತ್ ॥ 15-5 ॥

ನಿರ್ಮಾನ-ಮೋಹಾಃ, ಜಿತಸಂಗದೋಷಾಃ, ಅಧ್ಯಾತ್ಮ-ನಿತ್ಯಾಃ,
ವಿನಿವೃತ್ತ-ಕಾಮಾಃ, ಸುಖ-ದುಃಖ-ಸಂಜ್ಞೈಃ ದ್ವಂದ್ವೈಃ ವಿಮುಕ್ತಾಃ,
ಅಮೂಢಾಃ, ತತ್ ಅವ್ಯಯಂ ಪದಂ ಗಚ್ಛಂತಿ ।

ನ ತದ್ಭಾಸಯತೇ ಸೂರ್ಯೋ ನ ಶಶಾಂಕೋ ನ ಪಾವಕಃ ।
ಯದ್ಗತ್ವಾ ನ ನಿವರ್ತಂತೇ ತದ್ಧಾಮ ಪರಮಂ ಮಮ ॥ 15-6 ॥

ನ ತತ್ ಭಾಸಯತೇ ಸೂರ್ಯಃ ನ ಶಶಾಂಕಃ ನ ಪಾವಕಃ ।
ಯತ್ ಗತ್ವಾ ನ ನಿವರ್ತಂತೇ ತತ್ ಧಾಮ ಪರಮಂ ಮಮ ॥ 15-6 ॥

ನ ಸೂರ್ಯಃ, ನ ಶಶಾಂಕಃ, ನ ಪಾವಕಃ (ಚ) ತತ್ (ಪದಂ) ಭಾಸಯತೇ ।
ಯತ್ ಗತ್ವಾ ನ ನಿವರ್ತಂತೇ ತತ್ ಮಮ ಪರಮಂ ಧಾಮ ।

ಮಮೈವಾಂಶೋ ಜೀವಲೋಕೇ ಜೀವಭೂತಃ ಸನಾತನಃ ।
ಮನಃಷಷ್ಠಾನೀಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಪ್ರಕೃತಿಸ್ಥಾನಿ ಕರ್ಷತಿ ॥ 15-7 ॥

ಮಮ ಏವ ಅಂಶಃ ಜೀವ-ಲೋಕೇ ಜೀವ-ಭೂತಃ ಸನಾತನಃ ।
ಮನಃ-ಷಷ್ಠಾನಿ-ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಪ್ರಕೃತಿ-ಸ್ಥಾನಿ ಕರ್ಷತಿ ॥ 15-7 ॥

(ಅಸ್ಮಿನ್) ಜೀವ-ಲೋಕೇ ಮಮ ಏವ ಸನಾತನಃ ಅಂಶಃ ಜೀವ-ಭೂತಃ
(ಅಸ್ತಿ, ಸಃ) ಪ್ರಕೃತಿ-ಸ್ಥಾನಿ ಮನಃ-ಷಷ್ಠಾನಿ-ಇಂದ್ರಿಯಾಣಿ ಕರ್ಷತಿ ।

ಶರೀರಂ ಯದವಾಪ್ನೋತಿ ಯಚ್ಚಾಪ್ಯುತ್ಕ್ರಾಮತೀಶ್ವರಃ ।
ಗೃಹೀತ್ವೈತಾನಿ ಸಂಯಾತಿ ವಾಯುರ್ಗಂಧಾನಿವಾಶಯಾತ್ ॥ 15-8 ॥

ಶರೀರಂ ಯತ್ ಅವಾಪ್ನೋತಿ ಯತ್ ಚ ಅಪಿ ಉತ್ಕ್ರಾಮತಿ ಈಶ್ವರಃ ।
ಗೃಹೀತ್ವಾ ಏತಾನಿ ಸಂಯಾತಿ ವಾಯುಃ ಗಂಧಾನ್ ಇವ ಆಶಯಾತ್ ॥ 15-8 ॥

ಯತ್ (ಏಷಃ) ಈಶ್ವರಃ ಶರೀರಂ ಅವಾಪ್ನೋತಿ, ಅಪಿ ಚ ಯತ್ ಉತ್ಕ್ರಾಮತಿ
(ತತ್) ವಾಯುಃ ಆಶಯಾತ್ ಗಂಧಾನ್ ಇವ, ಏತಾನಿ ಗೃಹೀತ್ವಾ ಸಂಯಾತಿ ।

ಶ್ರೋತ್ರಂ ಚಕ್ಷುಃ ಸ್ಪರ್ಶನಂ ಚ ರಸನಂ ಘ್ರಾಣಮೇವ ಚ ।
ಅಧಿಷ್ಠಾಯ ಮನಶ್ಚಾಯಂ ವಿಷಯಾನುಪಸೇವತೇ ॥ 15-9 ॥

ಶ್ರೋತ್ರಂ ಚಕ್ಷುಃ ಸ್ಪರ್ಶನಂ ಚ ರಸನಂ ಘ್ರಾಣಂ ಏವ ಚ ।
ಅಧಿಷ್ಠಾಯ ಮನಃ ಚ ಅಯಂ ವಿಷಯಾನ್ ಉಪಸೇವತೇ ॥ 15-9 ॥

ಅಯಂ (ಜೀವಃ) ಶ್ರೋತ್ರಂ ಚಕ್ಷುಃ ಸ್ಪರ್ಶನಂ ಚ, ರಸನಂ
ಘ್ರಾಣಂ ಮನಃ ಚ ಏವ ಅಧಿಷ್ಠಾಯ ವಿಷಯಾನ್ ಉಪಸೇವತೇ ।

ಉತ್ಕ್ರಾಮಂತಂ ಸ್ಥಿತಂ ವಾಪಿ ಭುಂಜಾನಂ ವಾ ಗುಣಾನ್ವಿತಂ ।
ವಿಮೂಢಾ ನಾನುಪಶ್ಯಂತಿ ಪಶ್ಯಂತಿ ಜ್ಞಾನಚಕ್ಷುಷಃ ॥ 15-10 ॥

ಉತ್ಕ್ರಾಮಂತಂ ಸ್ಥಿತಂ ವಾ ಅಪಿ ಭುಂಜಾನಂ ವಾ ಗುಣ-ಅನ್ವಿತಂ ।
ವಿಮೂಢಾಃ ನ ಅನುಪಶ್ಯಂತಿ ಪಶ್ಯಂತಿ ಜ್ಞಾನ-ಚಕ್ಷುಷಃ ॥ 15-10 ॥

ಉತ್ಕ್ರಾಮಂತಂ ಸ್ಥಿತಂ ವಾ, ಭುಂಜಾನಂ ಗುಣ-ಅನ್ವಿತಂ ವಾ ಅಪಿ
ವಿಮೂಢಾಃ ನ ಅನುಪಶ್ಯಂತಿ, ಜ್ಞಾನ-ಚಕ್ಷುಷಃ ಪಶ್ಯಂತಿ ।

ಯತಂತೋ ಯೋಗಿನಶ್ಚೈನಂ ಪಶ್ಯಂತ್ಯಾತ್ಮನ್ಯವಸ್ಥಿತಂ ।
ಯತಂತೋಽಪ್ಯಕೃತಾತ್ಮಾನೋ ನೈನಂ ಪಶ್ಯಂತ್ಯಚೇತಸಃ ॥ 15-11 ॥

ಯತಂತಃ ಯೋಗಿನಃ ಚ ಏನಂ ಪಶ್ಯಂತಿ ಆತ್ಮನಿ ಅವಸ್ಥಿತಂ ।
ಯತಂತಃ ಅಪಿ ಅಕೃತ-ಆತ್ಮಾನಃ ನ ಏನಂ ಪಶ್ಯಂತಿ ಅಚೇತಸಃ ॥ 15-11 ॥

ಯತಂತಃ ಯೋಗಿನಃ ಆತ್ಮನಿ ಅವಸ್ಥಿತಂ ಏನಂ ಪಶ್ಯಂತಿ, ಅಚೇತಸಃ
ಅಕೃತ-ಆತ್ಮಾನಃ ಚ ಯತಂತಃ ಅಪಿ ಏನಂ ನ ಪಶ್ಯಂತಿ ।

ಯದಾದಿತ್ಯಗತಂ ತೇಜೋ ಜಗದ್ಭಾಸಯತೇಽಖಿಲಂ ।
ಯಚ್ಚಂದ್ರಮಸಿ ಯಚ್ಚಾಗ್ನೌ ತತ್ತೇಜೋ ವಿದ್ಧಿ ಮಾಮಕಂ ॥ 15-12 ॥

ಯತ್ ಆದಿತ್ಯ-ಗತಂ ತೇಜಃ ಜಗತ್ ಭಾಸಯತೇ ಅಖಿಲಂ ।
ಯತ್ ಚಂದ್ರಮಸಿ ಯತ್ ಚ ಅಗ್ನೌ ತತ್ ತೇಜಃ ವಿದ್ಧಿ ಮಾಮಕಂ ॥ 15-12 ॥

ಯತ್ ಆದಿತ್ಯ-ಗತಂ ತೇಜಃ ಅಖಿಲಂ ಜಗತ್ ಭಾಸಯತೇ, ಯತ್ ಚ ಚಂದ್ರಮಸಿ,
ಯತ್ ಚ ಅಗ್ನೌ (ಸ್ಥಿತಂ ಅಸ್ತಿ), ತತ್ ಮಾಮಕಂ ತೇಜಃ (ಅಸ್ತಿ ಇತಿ ತ್ವಂ) ವಿದ್ಧಿ ।

ಗಾಮಾವಿಶ್ಯ ಚ ಭೂತಾನಿ ಧಾರಯಾಮ್ಯಹಮೋಜಸಾ ।
ಪುಷ್ಣಾಮಿ ಚೌಷಧೀಃ ಸರ್ವಾಃ ಸೋಮೋ ಭೂತ್ವಾ ರಸಾತ್ಮಕಃ ॥ 15-13 ॥

ಗಾಂ ಆವಿಶ್ಯ ಚ ಭೂತಾನಿ ಧಾರಯಾಮಿ ಅಹಂ ಓಜಸಾ ।
ಪುಷ್ಣಾಮಿ ಚ ಓಷಧೀಃ ಸರ್ವಾಃ ಸೋಮಃ ಭೂತ್ವಾ ರಸಾತ್ಮಕಃ ॥ 15-13 ॥

ಅಹಂ ಚ ಗಾಂ ಆವಿಶ್ಯ ಭೂತಾನಿ ಓಜಸಾ ಧಾರಯಾಮಿ । ರಸಾತ್ಮಕಃ
ಸೋಮಃ ಭೂತ್ವಾ ಚ ಸರ್ವಾಃ ಓಷಧೀಃ ಪುಷ್ಣಾಮಿ ।

ಅಹಂ ವೈಶ್ವಾನರೋ ಭೂತ್ವಾ ಪ್ರಾಣಿನಾಂ ದೇಹಮಾಶ್ರಿತಃ ।
ಪ್ರಾಣಾಪಾನಸಮಾಯುಕ್ತಃ ಪಚಾಮ್ಯನ್ನಂ ಚತುರ್ವಿಧಂ ॥ 15-14 ॥

ಅಹಂ ವೈಶ್ವಾನರಃ ಭೂತ್ವಾ ಪ್ರಾಣಿನಾಂ ದೇಹಂ ಆಶ್ರಿತಃ ।
ಪ್ರಾಣ-ಅಪಾನ-ಸಮ-ಆಯುಕ್ತಃ ಪಚಾಮಿ ಅನ್ನಂ ಚತುರ್ವಿಧಂ ॥ 15-14 ॥

ಅಹಂ ಪ್ರಾಣಿನಾಂ ದೇಹಂ ಆಶ್ರಿತಃ ಪ್ರಾಣ-ಅಪಾನ-ಸಮ-ಆಯುಕ್ತಃ
ವೈಶ್ವಾನರಃ ಭೂತ್ವಾ ಚತುರ್ವಿಧಂ ಅನ್ನಂ ಪಚಾಮಿ ।

ಸರ್ವಸ್ಯ ಚಾಹಂ ಹೃದಿ ಸನ್ನಿವಿಷ್ಟೋ
ಮತ್ತಃ ಸ್ಮೃತಿರ್ಜ್ಞಾನಮಪೋಹನಂಚ ।
ವೇದೈಶ್ಚ ಸರ್ವೈರಹಮೇವ ವೇದ್ಯೋ
ವೇದಾಂತಕೃದ್ವೇದವಿದೇವ ಚಾಹಂ ॥ 15-15 ॥

ಸರ್ವಸ್ಯ ಚ ಅಹಂ ಹೃದಿ ಸನ್ನಿವಿಷ್ಟಃ
ಮತ್ತಃ ಸ್ಮೃತಿಃ ಜ್ಞಾನಂ ಅಪೋಹನಂ ಚ ।
ವೇದೈಃ ಚ ಸರ್ವೈಃ ಅಹಂ ಏವ ವೇದ್ಯಃ
ವೇದಾಂತ-ಕೃತ್ ವೇದ-ವಿತ್ ಏವ ಚ ಅಹಂ ॥ 15-15 ॥

ಅಹಂ ಸರ್ವಸ್ಯ ಹೃದಿ ಸನ್ನಿವಿಷ್ಟಃ (ಅಸ್ಮಿ), ಮತ್ತಃ (ಸರ್ವಸ್ಯ)
ಸ್ಮೃತಿಃ ಜ್ಞಾನಂ ಅಪೋಹನಂ ಚ (ಭವತಿ) ಅಹಂ ಚ ಏವ
ಸರ್ವೈಃ ವೇದೈಃ ವೇದ್ಯಃ (ಅಸ್ಮಿ), ಅಹಂ ಏವ ಚ ವೇದಾಂತ-ಕೃತ್
ವೇದ-ವಿತ್ ಚ (ಅಸ್ಮಿ) ।

ದ್ವಾವಿಮೌ ಪುರುಷೌ ಲೋಕೇ ಕ್ಷರಶ್ಚಾಕ್ಷರ ಏವ ಚ ।
ಕ್ಷರಃ ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನಿ ಕೂಟಸ್ಥೋಽಕ್ಷರ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 15-16 ॥

ದ್ವೌ ಇಮೌ ಪುರುಷೌ ಲೋಕೇ ಕ್ಷರಃ ಚ ಅಕ್ಷರಃ ಏವ ಚ ।
ಕ್ಷರಃ ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನಿ ಕೂಟಸ್ಥಃ ಅಕ್ಷರಃ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 15-16 ॥

(ಅಸ್ಮಿನ್) ಲೋಕೇ ಕ್ಷರಃ ಅಕ್ಷರಃ ಚ ಏವ ಇಮೌ ದ್ವೌ ಪುರುಷೌ (ಸ್ತಃ),
ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನಿ ಕ್ಷರಃ, ಕೂಟಸ್ಥಃ ಚ ಅಕ್ಷರಃ ಉಚ್ಯತೇ ।

ಉತ್ತಮಃ ಪುರುಷಸ್ತ್ವನ್ಯಃ ಪರಮಾತ್ಮೇತ್ಯುದಾಹೃತಃ ।
ಯೋ ಲೋಕತ್ರಯಮಾವಿಶ್ಯ ಬಿಭರ್ತ್ಯವ್ಯಯ ಈಶ್ವರಃ ॥ 15-17 ॥

ಉತ್ತಮಃ ಪುರುಷಃ ತು ಅನ್ಯಃ ಪರಂ-ಆತ್ಮಾ ಇತಿ ಉದಾಹೃತಃ ।
ಯಃ ಲೋಕ-ತ್ರಯಂ ಆವಿಶ್ಯ ಬಿಭರ್ತಿ ಅವ್ಯಯಃ ಈಶ್ವರಃ ॥ 15-17 ॥

ಉತ್ತಮಃ ಪುರುಷಃ ತು ಅನ್ಯಃ (ಅಸ್ತಿ), (ಸಃ) ಪರಂ-ಆತ್ಮಾ ಇತಿ
ಉದಾಹೃತಃ ಯಃ ಅವ್ಯಯಃ ಈಶ್ವರಃ ಲೋಕ-ತ್ರಯಂ ಆವಿಶ್ಯ (ತತ್) ಬಿಭರ್ತಿ ।

ಯಸ್ಮಾತ್ಕ್ಷರಮತೀತೋಽಹಮಕ್ಷರಾದಪಿ ಚೋತ್ತಮಃ ।
ಅತೋಽಸ್ಮಿ ಲೋಕೇ ವೇದೇ ಚ ಪ್ರಥಿತಃ ಪುರುಷೋತ್ತಮಃ ॥ 15-18 ॥

ಯಸ್ಮಾತ್ ಕ್ಷರಂ ಅತೀತಃ ಅಹಂ ಅಕ್ಷರಾತ್ ಅಪಿ ಚ ಉತ್ತಮಃ ।
ಅತಃ ಅಸ್ಮಿ ಲೋಕೇ ವೇದೇ ಚ ಪ್ರಥಿತಃ ಪುರುಷೋತ್ತಮಃ ॥ 15-18 ॥

ಯಸ್ಮಾತ್ ಅಹಂ ಕ್ಷರಂ ಅತೀತಃ, ಅಕ್ಷರಾತ್ ಅಪಿ ಚ ಉತ್ತಮಃ
(ಅಸ್ಮಿ), ಅತಃ (ಅಹಂ) ಲೋಕೇ ವೇದೇ ಚ ಪುರುಷೋತ್ತಮಃ ಇತಿ ಪ್ರಥಿತಃ ಅಸ್ಮಿ ।

ಯೋ ಮಾಮೇವಮಸಮ್ಮೂಢೋ ಜಾನಾತಿ ಪುರುಷೋತ್ತಮಂ ।
ಸ ಸರ್ವವಿದ್ಭಜತಿ ಮಾಂ ಸರ್ವಭಾವೇನ ಭಾರತ ॥ 15-19 ॥

ಯಃ ಮಾಂ ಏವಂ ಅಸಮ್ಮೂಢಃ ಜಾನಾತಿ ಪುರುಷೋತ್ತಮಂ ।
ಸಃ ಸರ್ವ-ವಿತ್ ಭಜತಿ ಮಾಂ ಸರ್ವ-ಭಾವೇನ ಭಾರತ ॥ 15-19 ॥

ಹೇ ಭಾರತ! ಯಃ ಅಸಮ್ಮೂಢಃ ಮಾಂ ಪುರುಷೋತ್ತಮಂ ಏವಂ ಜಾನಾತಿ,
ಸಃ ಸರ್ವ-ವಿತ್ (ಭೂತ್ವಾ) ಮಾಂ ಸರ್ವ-ಭಾವೇನ ಭಜತಿ ।

ಇತಿ ಗುಹ್ಯತಮಂ ಶಾಸ್ತ್ರಮಿದಮುಕ್ತಂ ಮಯಾನಘ ।
ಏತದ್ಬುದ್ಧ್ವಾ ಬುದ್ಧಿಮಾನ್ಸ್ಯಾತ್ಕೃತಕೃತ್ಯಶ್ಚ ಭಾರತ ॥ 15-20 ॥

ಇತಿ ಗುಹ್ಯತಮಂ ಶಾಸ್ತ್ರಂ ಇದಂ ಉಕ್ತಂ ಮಯಾ ಅನಘ ।
ಏತತ್ ಬುದ್ಧ್ವಾ ಬುದ್ಧಿಮಾನ್ ಸ್ಯಾತ್ ಕೃತಕೃತ್ಯಃ ಚ ಭಾರತ ॥ 15-20 ॥

ಹೇ ಅನಘ! ಇತಿ ಗುಹ್ಯತಮಂ ಇದಂ ಶಾಸ್ತ್ರಂ ಮಯಾ ಉಕ್ತಂ,
ಹೇ ಭಾರತ! ಏತತ್ ಬುದ್ಧ್ವಾ (ಜೀವಃ) ಬುದ್ಧಿಮಾನ್ ಕೃತಕೃತ್ಯಃ ಚ ಸ್ಯಾತ್ ।

ಓಂ ತತ್ಸದಿತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಸೂಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಸಂವಾದೇ
ಪುರುಷೋತ್ತಮಯೋಗೋ ನಾಮ ಪಂಚದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 15 ॥

ಓಂ ತತ್ ಸತ್ ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ ಭಗವತ್ ಗೀತಾಸು ಉಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮ-ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗ-ಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ-ಅರ್ಜುನ-ಸಂವಾದೇಪುರುಷೋತ್ತಮ-ಯೋಗೋ
ನಾಮ ಪಂಚದಶಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ ॥ 15 ॥

ಅಥ ಷೋಡಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ । ದೈವಾಸುರಸಂಪದ್ವಿಭಾಗಯೋಗಃ ।
ಅಥ ಷೋಡಶಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ । ದೈವ-ಆಸುರ-ಸಂಪತ್-ವಿಭಾಗ-ಯೋಗಃ ।

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಅಭಯಂ ಸತ್ತ್ವಸಂಶುದ್ಧಿರ್ಜ್ಞಾನಯೋಗವ್ಯವಸ್ಥಿತಿಃ ।
ದಾನಂ ದಮಶ್ಚ ಯಜ್ಞಶ್ಚ ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಸ್ತಪ ಆರ್ಜವಂ ॥ 16-1 ॥

ಅಭಯಂ ಸತ್ತ್ವ-ಸಂಶುದ್ಧಿಃ ಜ್ಞಾನ-ಯೋಗ-ವ್ಯವಸ್ಥಿತಿಃ ।
ದಾನಂ ದಮಃ ಚ ಯಜ್ಞಃ ಚ ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಃ ತಪಃ ಆರ್ಜವಂ ॥ 16-1 ॥

ಅಭಯಂ, ಸತ್ತ್ವ-ಸಂಶುದ್ಧಿಃ, ಜ್ಞಾನ-ಯೋಗ-ವ್ಯವಸ್ಥಿತಿಃ, ದಾನಂ,
ದಮಃ ಚ ಯಜ್ಞಃ ಚ, ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಃ, ತಪಃ, ಆರ್ಜವಂ,

ಅಹಿಂಸಾ ಸತ್ಯಮಕ್ರೋಧಸ್ತ್ಯಾಗಃ ಶಾಂತಿರಪೈಶುನಂ ।
ದಯಾ ಭೂತೇಷ್ವಲೋಲುಪ್ತ್ವಂ ಮಾರ್ದವಂ ಹ್ರೀರಚಾಪಲಂ ॥ 16-2 ॥

ಅಹಿಂಸಾ ಸತ್ಯಂ ಅಕ್ರೋಧಃ ತ್ಯಾಗಃ ಶಾಂತಿಃ ಅಪೈಶುನಂ ।
ದಯಾ ಭೂತೇಷು ಅಲೋಲುಪ್ತ್ವಂ ಮಾರ್ದವಂ ಹ್ರೀಃ ಅಚಾಪಲಂ ॥ 16-2 ॥

ಅಹಿಂಸಾ, ಸತ್ಯಂ, ಅಕ್ರೋಧಃ, ತ್ಯಾಗಃ, ಶಾಂತಿಃ, ಅಪೈಶುನಂ,
ಭೂತೇಷು ದಯಾ, ಅಲೋಲುಪ್ತ್ವಂ, ಮಾರ್ದವಂ, ಹ್ರೀಃ, ಅಚಾಪಲಂ,

ತೇಜಃ ಕ್ಷಮಾ ಧೃತಿಃ ಶೌಚಮದ್ರೋಹೋ ನಾತಿಮಾನಿತಾ ।
ಭವಂತಿ ಸಂಪದಂ ದೈವೀಮಭಿಜಾತಸ್ಯ ಭಾರತ ॥ 16-3 ॥

ತೇಜಃ ಕ್ಷಮಾ ಧೃತಿಃ ಶೌಚಂ ಅದ್ರೋಹಃ ನ ಅತಿ-ಮಾನಿತಾ ।
ಭವಂತಿ ಸಂಪದಂ ದೈವೀಂ ಅಭಿಜಾತಸ್ಯ ಭಾರತ ॥ 16-3 ॥

ಹೇ ಭಾರತ! ತೇಜಃ, ಕ್ಷಮಾ, ಧೃತಿಃ, ಶೌಚಂ, ಅದ್ರೋಹಃ,
ನ ಅತಿ-ಮಾನಿತಾ (ಇತಿ ಏತಾನಿ ಲಕ್ಷಣಾನಿ) ದೈವೀಂ ಸಂಪದಂ
ಅಭಿಜಾತಸ್ಯ (ಪುರುಷಸ್ಯ) ಭವಂತಿ ।

ದಂಭೋ ದರ್ಪೋಽಭಿಮಾನಶ್ಚ ಕ್ರೋಧಃ ಪಾರುಷ್ಯಮೇವ ಚ ।
ಅಜ್ಞಾನಂ ಚಾಭಿಜಾತಸ್ಯ ಪಾರ್ಥ ಸಂಪದಮಾಸುರೀಂ ॥ 16-4 ॥

ದಂಭಃ ದರ್ಪಃ ಅಭಿಮಾನಃ ಚ ಕ್ರೋಧಃ ಪಾರುಷ್ಯಂ ಏವ ಚ ।
ಅಜ್ಞಾನಂ ಚ ಅಭಿಜಾತಸ್ಯ ಪಾರ್ಥ ಸಂಪದಂ ಆಸುರೀಂ ॥ 16-4 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ದಂಭಃ, ದರ್ಪಃ, ಅಭಿಮಾನಃ ಚ, ಕ್ರೋಧಃ, ಪಾರುಷ್ಯಂ,
ಏವ ಚ ಅಜ್ಞಾನಂ ಚ (ಏತಾನಿ ಲಕ್ಷ್ಣಾನಿ) ಆಸುರೀಂ ಸಂಪದಂ
ಅಭಿಜಾತಸ್ಯ (ಪುರುಷಸ್ಯ ಭವಂತಿ) ।

ದೈವೀ ಸಂಪದ್ವಿಮೋಕ್ಷಾಯ ನಿಬಂಧಾಯಾಸುರೀ ಮತಾ ।
ಮಾ ಶುಚಃ ಸಂಪದಂ ದೈವೀಮಭಿಜಾತೋಽಸಿ ಪಾಂಡವ ॥ 16-5 ॥

ದೈವೀ ಸಂಪತ್ ವಿಮೋಕ್ಷಾಯ ನಿಬಂಧಾಯ ಆಸುರೀ ಮತಾ ।
ಮಾ ಶುಚಃ ಸಂಪದಂ ದೈವೀಂ ಅಭಿಜಾತಃ ಅಸಿ ಪಾಂಡವ ॥ 16-5 ॥

ದೈವೀ ಸಂಪತ್ ವಿಮೋಕ್ಷಾಯ, ಆಸುರೀ (ಸಂಪತ್ ಚ) ನಿಬಂಧಾಯ ಮತಾ ।
ಹೇ ಪಾಂಡವ! (ತ್ವಂ) ದೈವೀಂ ಸಂಪದಂ ಅಭಿಜಾತಃ ಅಸಿ, ಮಾ ಶುಚಃ ।

ದ್ವೌ ಭೂತಸರ್ಗೌ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿಂದೈವ ಆಸುರ ಏವ ಚ ।
ದೈವೋ ವಿಸ್ತರಶಃ ಪ್ರೋಕ್ತ ಆಸುರಂ ಪಾರ್ಥ ಮೇ ಶೃಣು ॥ 16-6 ॥

ದ್ವೌ ಭೂತ-ಸರ್ಗೌ ಲೋಕೇ ಅಸ್ಮಿನ್ ದೈವಃ ಆಸುರಃ ಏವ ಚ ।
ದೈವಃ ವಿಸ್ತರಶಃ ಪ್ರೋಕ್ತಃ ಆಸುರಂ ಪಾರ್ಥ ಮೇ ಶೃಣು ॥ 16-6 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಅಸ್ಮಿನ್ ಲೋಕೇ ದೈವಃ ಆಸುರಃ ಚ ಏವ ದ್ವೌ
ಭೂತ-ಸರ್ಗೌ (ಸ್ತಃ ತತ್ರ) ದೈವಃ ವಿಸ್ತರಶಃ ಪ್ರೋಕ್ತಃ ಆಸುರಂ ಮೇ ಶೃಣು ।

ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ ಚ ನಿವೃತ್ತಿಂ ಚ ಜನಾ ನ ವಿದುರಾಸುರಾಃ ।
ನ ಶೌಚಂ ನಾಪಿ ಚಾಚಾರೋ ನ ಸತ್ಯಂ ತೇಷು ವಿದ್ಯತೇ ॥ 16-7 ॥

ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ ಚ ನಿವೃತ್ತಿಂ ಚ ಜನಾಃ ನ ವಿದುಃ ಆಸುರಾಃ ।
ನ ಶೌಚಂ ನ ಅಪಿ ಚ ಆಚಾರಃ ನ ಸತ್ಯಂ ತೇಷು ವಿದ್ಯತೇ ॥ 16-7 ॥

ಆಸುರಾಃ ಜನಾಃ ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ ಚ ನಿವೃತ್ತಿಂ ಚ ನ ವಿದುಃ, ತೇಷು ಚ
ನ ಶೌಚಂ, ನ ಆಚಾರಃ, ನ ಅಪಿ ಸತ್ಯಂ ವಿದ್ಯತೇ ।

ಅಸತ್ಯಮಪ್ರತಿಷ್ಠಂ ತೇ ಜಗದಾಹುರನೀಶ್ವರಂ ।
ಅಪರಸ್ಪರಸಂಭೂತಂ ಕಿಮನ್ಯತ್ಕಾಮಹೈತುಕಂ ॥ 16-8 ॥

ಅಸತ್ಯಂ ಅಪ್ರತಿಷ್ಠಂ ತೇ ಜಗತ್ ಆಹುಃ ಅನೀಶ್ವರಂ ।
ಅಪರಸ್ಪರ-ಸಂಭೂತಂ ಕಿಂ ಅನ್ಯತ್ ಕಾಮ-ಹೈತುಕಂ ॥ 16-8 ॥

(ಇದಂ) ಜಗತ್ ಅಸತ್ಯಂ, ಅಪ್ರತಿಷ್ಠಂ, ಅನೀಶ್ವರಂ, ಅಪರಸ್ಪರ-ಸಂಭೂತಂ
ಕಾಮ-ಹೈತುಕಂ (ಚ ಅಸ್ತಿ) ಅನ್ಯತ್ ಕಿಂ (ಇತಿ) ತೇ ಆಹುಃ ।

ಏತಾಂ ದೃಷ್ಟಿಮವಷ್ಟಭ್ಯ ನಷ್ಟಾತ್ಮಾನೋಽಲ್ಪಬುದ್ಧಯಃ ।
ಪ್ರಭವಂತ್ಯುಗ್ರಕರ್ಮಾಣಃ ಕ್ಷಯಾಯ ಜಗತೋಽಹಿತಾಃ ॥ 16-9 ॥

ಏತಾಂ ದೃಷ್ಟಿಂ ಅವಷ್ಟಭ್ಯ ನಷ್ಟ-ಆತ್ಮಾನಃ ಅಲ್ಪ-ಬುದ್ಧಯಃ ।
ಪ್ರಭವಂತಿ ಉಗ್ರ-ಕರ್ಮಾಣಃ ಕ್ಷಯಾಯ ಜಗತಃ ಅಹಿತಾಃ ॥ 16-9 ॥

ಏತಾಂ ದೃಷ್ಟಿಂ ಅವಷ್ಟಭ್ಯ ನಷ್ಟ-ಆತ್ಮಾನಃ, ಅಲ್ಪ-ಬುದ್ಧಯಃ,
ಉಗ್ರ-ಕರ್ಮಾಣಃ, ಅಹಿತಾಃ ಜಗತಃ ಕ್ಷಯಾಯ ಪ್ರಭವಂತಿ ।

ಕಾಮಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ದುಷ್ಪೂರಂ ದಂಭಮಾನಮದಾನ್ವಿತಾಃ ।
ಮೋಹಾದ್ಗೃಹೀತ್ವಾ ಸದ್ಗ್ರಾಹಾನ್ಪ್ರವರ್ತಂತೇಽಶುಚಿವ್ರತಾಃ ॥ 16-10 ॥

ಕಾಮಂ ಆಶ್ರಿತ್ಯ ದುಷ್ಪೂರಂ ದಂಭ-ಮಾನ-ಮದ-ಅನ್ವಿತಾಃ ।
ಮೋಹಾತ್ ಗೃಹೀತ್ವಾ ಅಸತ್ ಗ್ರಾಹಾನ್ ಪ್ರವರ್ತಂತೇ ಅಶುಚಿ-ವ್ರತಾಃ ॥ 16-10 ॥

ದುಷ್ಪೂರಂ ಕಾಮಂ ಆಶ್ರಿತ್ಯ, ಮೋಹಾತ್ ಅಸತ್ ಗ್ರಾಹಾನ್ ಗೃಹೀತ್ವಾ,
ಅಶುಚಿ-ವ್ರತಾಃ ದಂಭ-ಮಾನ-ಮದ-ಅನ್ವಿತಾಃ ಪ್ರವರ್ತಂತೇ ।

ಚಿಂತಾಮಪರಿಮೇಯಾಂ ಚ ಪ್ರಲಯಾಂತಾಮುಪಾಶ್ರಿತಾಃ ।
ಕಾಮೋಪಭೋಗಪರಮಾ ಏತಾವದಿತಿ ನಿಶ್ಚಿತಾಃ ॥ 16-11 ॥

ಚಿಂತಾಂ ಅಪರಿಮೇಯಾಂ ಚ ಪ್ರಲಯಾಂತಾಂ ಉಪಾಶ್ರಿತಾಃ ।
ಕಾಮ-ಉಪಭೋಗ-ಪರಮಾಃ ಏತಾವತ್ ಇತಿ ನಿಶ್ಚಿತಾಃ ॥ 16-11 ॥

(ತೇ) ಅಪರಿಮೇಯಾಂ ಪ್ರಲಯಾಂತಾಂ ಚಿಂತಾಂ ಉಪಾಶ್ರಿತಾಃ
ಕಾಮ-ಉಪಭೋಗ-ಪರಮಾಃ ಚ, ಏತಾವತ್ ಇತಿ ನಿಶ್ಚಿತಾಃ ।

ಆಶಾಪಾಶಶತೈರ್ಬದ್ಧಾಃ ಕಾಮಕ್ರೋಧಪರಾಯಣಾಃ ।
ಈಹಂತೇ ಕಾಮಭೋಗಾರ್ಥಮನ್ಯಾಯೇನಾರ್ಥಸಂಚಯಾನ್ ॥ 16-12 ॥

ಆಶಾ-ಪಾಶ-ಶತೈಃ ಬದ್ಧಾಃ ಕಾಮ-ಕ್ರೋಧ-ಪರಾಯಣಾಃ ।
ಈಹಂತೇ ಕಾಮ-ಭೋಗಾರ್ಥಂ ಅನ್ಯಾಯೇನ ಅರ್ಥ-ಸಂಚಯಾನ್ ॥ 16-12 ॥

ಆಶಾ-ಪಾಶ-ಶತೈಃ ಬದ್ಧಾಃ, ಕಾಮ-ಕ್ರೋಧ-ಪರಾಯಣಾಃ,
ಕಾಮ-ಭೋಗಾರ್ಥಂ ಅನ್ಯಾಯೇನ ಅರ್ಥ-ಸಂಚಯಾನ್ ಈಹಂತೇ ।

ಇದಮದ್ಯ ಮಯಾ ಲಬ್ಧಮಿಮಂ ಪ್ರಾಪ್ಸ್ಯೇ ಮನೋರಥಂ ।
ಇದಮಸ್ತೀದಮಪಿ ಮೇ ಭವಿಷ್ಯತಿ ಪುನರ್ಧನಂ ॥ 16-13 ॥

ಇದಂ ಅದ್ಯ ಮಯಾ ಲಬ್ಧಂ ಇಮಂ ಪ್ರಾಪ್ಸ್ಯೇ ಮನೋರಥಂ ।
ಇದಂ ಅಸ್ತಿ ಇದಂ ಅಪಿ ಮೇ ಭವಿಷ್ಯತಿ ಪುನಃ ಧನಂ ॥ 16-13 ॥

ಅದ್ಯ ಇದಂ ಮಯಾ ಲಬ್ಧಂ, ಇಮಂ ಮನೋರಥಂ (ಶ್ವಃ) ಪ್ರಾಪ್ಸ್ಯೇ,
ಇದಂ ಧನಂ (ಅಧುನಾ) ಅಸ್ತಿ, ಇದಂ ಅಪಿ ( ಧನಂ ಚ) ಮೇ ಪುನಃ
ಭವಿಷ್ಯತಿ ।

ಅಸೌ ಮಯಾ ಹತಃ ಶತ್ರುರ್ಹನಿಷ್ಯೇ ಚಾಪರಾನಪಿ ।
ಈಶ್ವರೋಽಹಮಹಂ ಭೋಗೀ ಸಿದ್ಧೋಽಹಂ ಬಲವಾನ್ಸುಖೀ ॥ 16-14 ॥

ಅಸೌ ಮಯಾ ಹತಃ ಶತ್ರುಃ ಹನಿಷ್ಯೇ ಚ ಅಪರಾನ್ ಅಪಿ ।
ಈಶ್ವರಃ ಅಹಂ ಅಹಂ ಭೋಗೀ ಸಿದ್ಧಃ ಅಹಂ ಬಲವಾನ್ ಸುಖೀ ॥ 16-14 ॥

ಅಸೌ ಶತ್ರುಃ ಮಯಾ ಹತಃ, ಅಪರಾನ್ ಚ ಅಪಿ ಹನಿಷ್ಯೇ, ಅಹಂ ಈಶ್ವರಃ,
ಅಹಂ ಭೋಗೀ, ಅಹಂ ಸಿದ್ಧಃ, ಬಲವಾನ್ ಸುಖೀ (ಚ ಅಹಂ ಅಸ್ಮಿ) ।

ಆಢ್ಯೋಽಭಿಜನವಾನಸ್ಮಿ ಕೋಽನ್ಯೋಽಸ್ತಿ ಸದೃಶೋ ಮಯಾ ।
ಯಕ್ಷ್ಯೇ ದಾಸ್ಯಾಮಿ ಮೋದಿಷ್ಯ ಇತ್ಯಜ್ಞಾನವಿಮೋಹಿತಾಃ ॥ 16-15 ॥

ಆಢ್ಯಃ ಅಭಿಜನವಾನ್ ಅಸ್ಮಿ ಕಃ ಅನ್ಯಃ ಅಸ್ತಿ ಸದೃಶಃ ಮಯಾ ।
ಯಕ್ಷ್ಯೇ ದಾಸ್ಯಾಮಿ ಮೋದಿಷ್ಯೇ ಇತಿ ಅಜ್ಞಾನ-ವಿಮೋಹಿತಾಃ ॥ 16-15 ॥

ಆಢ್ಯಃ ಅಭಿಜನವಾನ್ ಅಸ್ಮಿ, ಮಯಾ ಸದೃಶಃ ಕಃ ಅನ್ಯಃ ಅಸ್ತಿ?
(ಅಹಂ) ಯಕ್ಷ್ಯೇ, ದಾಸ್ಯಾಮಿ, ಮೋದಿಷ್ಯೇ ಇತಿ ಅಜ್ಞಾನ-ವಿಮೋಹಿತಾಃ
(ತೇ ಸಂತಿ) ।

ಅನೇಕಚಿತ್ತವಿಭ್ರಾಂತಾ ಮೋಹಜಾಲಸಮಾವೃತಾಃ ।
ಪ್ರಸಕ್ತಾಃ ಕಾಮಭೋಗೇಷು ಪತಂತಿ ನರಕೇಽಶುಚೌ ॥ 16-16 ॥

ಅನೇಕ-ಚಿತ್ತ-ವಿಭ್ರಾಂತಾಃ ಮೋಹ-ಜಾಲ-ಸಮಾವೃತಾಃ ।
ಪ್ರಸಕ್ತಾಃ ಕಾಮ-ಭೋಗೇಷು ಪತಂತಿ ನರಕೇ ಅಶುಚೌ ॥ 16-16 ॥

ಅನೇಕ-ಚಿತ್ತ-ವಿಭ್ರಾಂತಾಃ ಮೋಹ-ಜಾಲ-ಸಮಾವೃತಾಃ ಕಾಮ-ಭೋಗೇಷು
ಪ್ರಸಕ್ತಾಃ, ಅಶುಚೌ ನರಕೇ ಪತಂತಿ ।

ಆತ್ಮಸಂಭಾವಿತಾಃ ಸ್ತಬ್ಧಾ ಧನಮಾನಮದಾನ್ವಿತಾಃ ।
ಯಜಂತೇ ನಾಮಯಜ್ಞೈಸ್ತೇ ದಂಭೇನಾವಿಧಿಪೂರ್ವಕಂ ॥ 16-17 ॥

ಆತ್ಮ-ಸಂಭಾವಿತಾಃ ಸ್ತಬ್ಧಾಃ ಧನ-ಮಾನ-ಮದ-ಅನ್ವಿತಾಃ ।
ಯಜಂತೇ ನಾಮ-ಯಜ್ಞೈಃ ತೇ ದಂಭೇನ ಅವಿಧಿ-ಪೂರ್ವಕಂ ॥ 16-17 ॥

ಆತ್ಮ-ಸಂಭಾವಿತಾಃ ಸ್ತಬ್ಧಾಃ ಧನ-ಮಾನ-ಮದ-ಅನ್ವಿತಾಃ, ತೇ ದಂಭೇನ
ಅವಿಧಿ-ಪೂರ್ವಕಂ ನಾಮ-ಯಜ್ಞೈಃ ಯಜಂತೇ ।

ಅಹಂಕಾರಂ ಬಲಂ ದರ್ಪಂ ಕಾಮಂ ಕ್ರೋಧಂ ಚ ಸಂಶ್ರಿತಾಃ ।
ಮಾಮಾತ್ಮಪರದೇಹೇಷು ಪ್ರದ್ವಿಷಂತೋಽಭ್ಯಸೂಯಕಾಃ ॥ 16-18 ॥

ಅಹಂಕಾರಂ ಬಲಂ ದರ್ಪಂ ಕಾಮಂ ಕ್ರೋಧಂ ಚ ಸಂಶ್ರಿತಾಃ ।
ಮಾಂ ಆತ್ಮ-ಪರ-ದೇಹೇಷು ಪ್ರದ್ವಿಷಂತಃ ಅಭ್ಯಸೂಯಕಾಃ ॥ 16-18 ॥

ಅಹಂಕಾರಂ ಬಲಂ ದರ್ಪಂ ಕಾಮಂ ಕ್ರೋಧಂ ಚ ಸಂಶ್ರಿತಾಃ
ಆತ್ಮ-ಪರ-ದೇಹೇಷು (ಸ್ಥಿತಂ) ಮಾಂ ಪ್ರದ್ವಿಷಂತಃ ಅಭ್ಯಸೂಯಕಾಃ
(ತೇ ಭವಂತಿ) ।

ತಾನಹಂ ದ್ವಿಷತಃ ಕ್ರೂರಾನ್ಸಂಸಾರೇಷು ನರಾಧಮಾನ್ ।
ಕ್ಷಿಪಾಮ್ಯಜಸ್ರಮಶುಭಾನಾಸುರೀಷ್ವೇವ ಯೋನಿಷು ॥ 16-19 ॥

ತಾನ್ ಅಹಂ ದ್ವಿಷತಃ ಕ್ರೂರಾನ್ ಸಂಸಾರೇಷು ನರಾಧಮಾನ್ ।
ಕ್ಷಿಪಾಮಿ ಅಜಸ್ರಂ ಅಶುಭಾನ್ ಆಸುರೀಷು ಏವ ಯೋನಿಷು ॥ 16-19 ॥

ತಾನ್ ದ್ವಿಷತಃ ಕ್ರೂರಾನ್, ಅಶುಭಾನ್, ನರಾಧಮಾನ್ ಸಂಸಾರೇಷು
ಆಸುರೀಷು ಏವ ಯೋನಿಷು ಅಜಸ್ರಂ ಅಹಂ ಕ್ಷಿಪಾಮಿ ।

ಆಸುರೀಂ ಯೋನಿಮಾಪನ್ನಾ ಮೂಢಾ ಜನ್ಮನಿ ಜನ್ಮನಿ ।
ಮಾಮಪ್ರಾಪ್ಯೈವ ಕೌಂತೇಯ ತತೋ ಯಾಂತ್ಯಧಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 16-20 ॥

ಆಸುರೀಂ ಯೋನಿಂ ಆಪನ್ನಾಃ ಮೂಢಾಃ ಜನ್ಮನಿ ಜನ್ಮನಿ ।
ಮಾಂ ಅಪ್ರಾಪ್ಯ ಏವ ಕೌಂತೇಯ ತತಃ ಯಾಂತಿ ಅಧಮಾಂ ಗತಿಂ ॥ 16-20 ॥

ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ಆಸುರೀಂ ಯೋನಿಂ ಆಪನ್ನಾಃ ಜನ್ಮನಿ ಜನ್ಮನಿ ಮೂಢಾಃ
(ಸಂತಃ) ಮಾಂ ಅಪ್ರಾಪ್ಯ ಏವ, ತತಃ ಅಧಮಾಂ ಗತಿಂ ಯಾಂತಿ ।

ತ್ರಿವಿಧಂ ನರಕಸ್ಯೇದಂ ದ್ವಾರಂ ನಾಶನಮಾತ್ಮನಃ ।
ಕಾಮಃ ಕ್ರೋಧಸ್ತಥಾ ಲೋಭಸ್ತಸ್ಮಾದೇತತ್ತ್ರಯಂ ತ್ಯಜೇತ್ ॥ 16-21 ॥

ತ್ರಿವಿಧಂ ನರಕಸ್ಯ ಇದಂ ದ್ವಾರಂ ನಾಶನಂ ಆತ್ಮನಃ ।
ಕಾಮಃ ಕ್ರೋಧಃ ತಥಾ ಲೋಭಃ ತಸ್ಮಾತ್ ಏತತ್ ತ್ರಯಂ ತ್ಯಜೇತ್ ॥ 16-21 ॥

ಕಾಮಃ ಕ್ರೋಧಃ ತಥಾ ಲೋಭಃ ಇದಂ ತ್ರಿವಿಧಂ ಆತ್ಮನಃ ನಾಶನಂ
ನರಕಸ್ಯ ದ್ವಾರಂ (ಅಸ್ತಿ), ತಸ್ಮಾತ್ ಏತತ್ ತ್ರಯಂ ತ್ಯಜೇತ್ ।

ಏತೈರ್ವಿಮುಕ್ತಃ ಕೌಂತೇಯ ತಮೋದ್ವಾರೈಸ್ತ್ರಿಭಿರ್ನರಃ ।
ಆಚರತ್ಯಾತ್ಮನಃ ಶ್ರೇಯಸ್ತತೋ ಯಾತಿ ಪರಾಂ ಗತಿಂ ॥ 16-22 ॥

ಏತೈಃ ವಿಮುಕ್ತಃ ಕೌಂತೇಯ ತಮೋ-ದ್ವಾರೈಃ ತ್ರಿಭಿಃ ನರಃ ।
ಆಚರತಿ ಆತ್ಮನಃ ಶ್ರೇಯಃ ತತಃ ಯಾತಿ ಪರಾಂ ಗತಿಂ ॥ 16-22 ॥

ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ಏತೈಃ ತ್ರಿಭಿಃ ತಮೋ-ದ್ವಾರೈಃ ವಿಮುಕ್ತಃ ನರಃ, ಆತ್ಮನಃ
ಶ್ರೇಯಃ ಆಚರತ್, ತತಃ ಪರಾಂ ಗತಿಂ ಯಾತಿ ।

ಯಃ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಿಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ವರ್ತತೇ ಕಾಮಕಾರತಃ ।
ನ ಸ ಸಿದ್ಧಿಮವಾಪ್ನೋತಿ ನ ಸುಖಂ ನ ಪರಾಂ ಗತಿಂ ॥ 16-23 ॥

ಯಃ ಶಾಸ್ತ್ರ-ವಿಧಿಂ ಉತ್ಸೃಜ್ಯ ವರ್ತತೇ ಕಾಮ-ಕಾರತಃ ।
ನ ಸಃ ಸಿದ್ಧಿಂ ಅವಾಪ್ನೋತಿ ನ ಸುಖಂ ನ ಪರಾಂ ಗತಿಂ ॥ 16-23 ॥

ಯಃ ಶಾಸ್ತ್ರ-ವಿಧಿಂ ಉತ್ಸೃಜ್ಯ, ಕಾಮ-ಕಾರತಃ ವರ್ತತೇ, ಸಃ ನ ಸಿದ್ಧಿಂ,
ನ ಸುಖಂ, ನ (ಚ) ಪರಾಂ ಗತಿಂ ಅವಾಪ್ನೋತಿ ।

ತಸ್ಮಾಚ್ಛಾಸ್ತ್ರಂ ಪ್ರಮಾಣಂ ತೇ ಕಾರ್ಯಾಕಾರ್ಯವ್ಯವಸ್ಥಿತೌ ।
ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಾನೋಕ್ತಂ ಕರ್ಮ ಕರ್ತುಮಿಹಾರ್ಹಸಿ ॥ 16-24 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಶಾಸ್ತ್ರಂ ಪ್ರಮಾಣಂ ತೇ ಕಾರ್ಯ-ಅಕಾರ್ಯ-ವ್ಯವಸ್ಥಿತೌ ।
ಜ್ಞಾತ್ವಾ ಶಾಸ್ತ್ರ-ವಿಧಾನ-ಉಕ್ತಂ ಕರ್ಮ ಕರ್ತುಂ ಇಹ ಅರ್ಹಸಿ ॥ 16-24 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಕಾರ್ಯ-ಅಕಾರ್ಯ-ವ್ಯವಸ್ಥಿತೌ ತೇ ಶಾಸ್ತ್ರಂ ಪ್ರಮಾಣಂ (ಅಸ್ತಿ),
ಶಾಸ್ತ್ರ-ವಿಧಾನ-ಉಕ್ತಂ ಕರ್ಮ ಜ್ಞಾತ್ವಾ (ತತ್ ತ್ವಂ) ಇಹ ಕರ್ತುಂ ಅರ್ಹಸಿ ।

ಓಂ ತತ್ಸದಿತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಸೂಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಸಂವಾದೇ
ದೈವಾಸುರಸಂಪದ್ವಿಭಾಗಯೋಗೋ ನಾಮ ಷೋಡಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 16 ॥

ಓಂ ತತ್ ಸತ್ ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ ಭಗವತ್ ಗೀತಾಸು ಉಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮ-ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗ-ಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ-ಅರ್ಜುನ-ಸಂವಾದೇ
ದೈವ-ಆಸುರ-ಸಂಪತ್-ವಿಭಾಗ-ಯೋಗಃ ನಾಮ ಷೋಡಶಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ ॥

ಅಥ ಸಪ್ತದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ । ಶ್ರದ್ಧಾತ್ರಯವಿಭಾಗಯೋಗಃ
ಅಥ ಸಪ್ತದಶಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ । ಶ್ರದ್ಧಾ-ತ್ರಯ-ವಿಭಾಗ-ಯೋಗಃ

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ಯೇ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಿಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ಯಜಂತೇ ಶ್ರದ್ಧಯಾನ್ವಿತಾಃ ।
ತೇಷಾಂ ನಿಷ್ಠಾ ತು ಕಾ ಕೃಷ್ಣ ಸತ್ತ್ವಮಾಹೋ ರಜಸ್ತಮಃ ॥ 17-1 ॥

ಯೇ ಶಾಸ್ತ್ರ-ವಿಧಿಂ ಉತ್ಸೃಜ್ಯ ಯಜಂತೇ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಅನ್ವಿತಾಃ ।
ತೇಷಾಂ ನಿಷ್ಠಾ ತು ಕಾ ಕೃಷ್ಣ ಸತ್ತ್ವಂ ಆಹೋ ರಜಃ ತಮಃ ॥ 17-1 ॥

ಹೇ ಕೃಷ್ಣ! ಯೇ ಶಾಸ್ತ್ರ-ವಿಧಿಂ ಉತ್ಸೃಜ್ಯ, ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಅನ್ವಿತಾಃ
(ಸಂತಃ) ಯಜಂತೇ, ತೇಷಾಂ ತು ಕಾ ನಿಷ್ಠಾ? ಸತ್ತ್ವಂ ರಜಃ ಆಹೋ ತಮಃ ?

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ತ್ರಿವಿಧಾ ಭವತಿ ಶ್ರದ್ಧಾ ದೇಹಿನಾಂ ಸಾ ಸ್ವಭಾವಜಾ ।
ಸಾತ್ತ್ವಿಕೀ ರಾಜಸೀ ಚೈವ ತಾಮಸೀ ಚೇತಿ ತಾಂ ಶೃಣು ॥ 17-2 ॥

ತ್ರಿವಿಧಾ ಭವತಿ ಶ್ರದ್ಧಾ ದೇಹಿನಾಂ ಸಾ ಸ್ವಭಾವಜಾ ।
ಸಾತ್ತ್ವಿಕೀ ರಾಜಸೀ ಚ ಏವ ತಾಮಸೀ ಚ ಇತಿ ತಾಂ ಶೃಣು ॥ 17-2 ॥

ದೇಹಿನಾಂ (ಯಾ) ಸ್ವಭಾವಜಾ ಶ್ರದ್ಧಾ, ಸಾ ಸಾತ್ತ್ವಿಕೀ ಚ ರಾಜಸೀ (ಚ)
ತಾಮಸೀ ಚ ಏವ ಇತಿ ತ್ರಿವಿಧಾ ಭವತಿ, ತಾಂ ಶೃಣು ।

ಸತ್ತ್ವಾನುರೂಪಾ ಸರ್ವಸ್ಯ ಶ್ರದ್ಧಾ ಭವತಿ ಭಾರತ ।
ಶ್ರದ್ಧಾಮಯೋಽಯಂ ಪುರುಷೋ ಯೋ ಯಚ್ಛ್ರದ್ಧಃ ಸ ಏವ ಸಃ ॥ 17-3 ॥

ಸತ್ತ್ವ-ಅನುರೂಪಾ ಸರ್ವಸ್ಯ ಶ್ರದ್ಧಾ ಭವತಿ ಭಾರತ ।
ಶ್ರದ್ಧಾಮಯಃ ಅಯಂ ಪುರುಷಃ ಯಃ ಯತ್ ಶ್ರದ್ಧಃ ಸಃ ಏವ ಸಃ ॥ 17-3 ॥

ಹೇ ಭಾರತ! ಸರ್ವಸ್ಯ ಸತ್ತ್ವ-ಅನುರೂಪಾ ಶ್ರದ್ಧಾ ಭವತಿ, ಅಯಂ
ಪುರುಷಃ ಶ್ರದ್ಧಾಮಯಃ (ಅಸ್ತಿ), ಯಃ ಯತ್ ಶ್ರದ್ಧಃ (ಭವತಿ), ಸಃ ಏವ ಸಃ ।

ಯಜಂತೇ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಾ ದೇವಾನ್ಯಕ್ಷರಕ್ಷಾಂಸಿ ರಾಜಸಾಃ ।
ಪ್ರೇತಾನ್ಭೂತಗಣಾಂಶ್ಚಾನ್ಯೇ ಯಜಂತೇ ತಾಮಸಾ ಜನಾಃ ॥ 17-4 ॥

ಯಜಂತೇ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಾಃ ದೇವಾನ್ ಯಕ್ಷ-ರಕ್ಷಾಂಸಿ ರಾಜಸಾಃ ।
ಪ್ರೇತಾನ್ ಭೂತಗಣಾನ್ ಚ ಅನ್ಯೇ ಯಜಂತೇ ತಾಮಸಾಃ ಜನಾಃ ॥ 17-4 ॥

ಸಾತ್ತ್ವಿಕಾಃ ದೇವಾನ್ ಯಜಂತೇ, ರಾಜಸಾಃ ಯಕ್ಷ-ರಕ್ಷಾಂಸಿ (ಯಜಂತೇ),
ಅನ್ಯೇ ತಾಮಸಾಃ ಜನಾಃ ಪ್ರೇತಾನ್ ಭೂತಗಣಾನ್ ಚ ಯಜಂತೇ ।

ಅಶಾಸ್ತ್ರವಿಹಿತಂ ಘೋರಂ ತಪ್ಯಂತೇ ಯೇ ತಪೋ ಜನಾಃ ।
ದಂಭಾಹಂಕಾರಸಂಯುಕ್ತಾಃ ಕಾಮರಾಗಬಲಾನ್ವಿತಾಃ ॥ 17-5 ॥

ಕರ್ಷಯಂತಃ ಶರೀರಸ್ಥಂ ಭೂತಗ್ರಾಮಮಚೇತಸಃ ।
ಮಾಂ ಚೈವಾಂತಃಶರೀರಸ್ಥಂ ತಾನ್ವಿದ್ಧ್ಯಾಸುರನಿಶ್ಚಯಾನ್ ॥ 17-6 ॥

ಅಶಾಸ್ತ್ರ-ವಿಹಿತಂ ಘೋರಂ ತಪ್ಯಂತೇ ಯೇ ತಪಃ ಜನಾಃ ।
ದಂಭ-ಅಹಂಕಾರ-ಸಂಯುಕ್ತಾಃ ಕಾಮ-ರಾಗ-ಬಲ-ಅನ್ವಿತಾಃ ॥ 17-5 ॥

ಕರ್ಷಯಂತಃ ಶರೀರಸ್ಥಂ ಭೂತ-ಗ್ರಾಮಂ ಅಚೇತಸಃ ।
ಮಾಂ ಚ ಏವ ಅಂತಃ-ಶರೀರಸ್ಥಂ ತಾನ್ ವಿದ್ಧಿ ಆಸುರ-ನಿಶ್ಚಯಾನ್ ॥ 17-6 ॥

ದಂಭ-ಅಹಂಕಾರ-ಸಂಯುಕ್ತಾಃ ಕಾಮ-ರಾಗ-ಬಲ-ಅನ್ವಿತಾಃ ಯೇ ಜನಾಃ
ಅಶಾಸ್ತ್ರ-ವಿಹಿತಂ ಘೋರಂ ತಪಃ ತಪ್ಯಂತೇ, ಅಚೇತಸಃ ಚ (ಯೇ)
ಶರೀರಸ್ಥಂ ಭೂತ-ಗ್ರಾಮಂ ಅಂತಃ-ಶರೀರಸ್ಥಂ ಮಾಂ ಏವ
ಕರ್ಷಯಂತಃ ತಾನ್ ಆಸುರ-ನಿಶ್ಚಯಾನ್ ವಿದ್ಧಿ ।

ಆಹಾರಸ್ತ್ವಪಿ ಸರ್ವಸ್ಯ ತ್ರಿವಿಧೋ ಭವತಿ ಪ್ರಿಯಃ ।
ಯಜ್ಞಸ್ತಪಸ್ತಥಾ ದಾನಂ ತೇಷಾಂ ಭೇದಮಿಮಂ ಶೃಣು ॥ 17-7 ॥

ಆಹಾರಃ ತು ಅಪಿ ಸರ್ವಸ್ಯ ತ್ರಿವಿಧಃ ಭವತಿ ಪ್ರಿಯಃ ।
ಯಜ್ಞಃ ತಪಃ ತಥಾ ದಾನಂ ತೇಷಾಂ ಭೇದಂ ಇಮಂ ಶೃಣು ॥ 17-7 ॥

ಸರ್ವಸ್ಯ ಪ್ರಿಯಃ ಆಹಾರಃ ಅಪಿ ತು ತ್ರಿವಿಧಃ ಭವತಿ, ತಥಾ ಯಜ್ಞಃ, ತಪಃ,
ದಾನಂ (ಚ ಸರ್ವಸ್ಯ ತ್ರಿವಿಧಂ ಭವತಿ, ತ್ವಂ) ತೇಷಾಂ ಇಮಂ ಭೇದಂ ಶೃಣು ।

ಆಯುಃಸತ್ತ್ವಬಲಾರೋಗ್ಯಸುಖಪ್ರೀತಿವಿವರ್ಧನಾಃ ।
ರಸ್ಯಾಃ ಸ್ನಿಗ್ಧಾಃ ಸ್ಥಿರಾ ಹೃದ್ಯಾ ಆಹಾರಾಃ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಪ್ರಿಯಾಃ ॥ 17-8 ॥

ಆಯುಃ-ಸತ್ತ್ವ-ಬಲ-ಆರೋಗ್ಯ-ಸುಖ-ಪ್ರೀತಿ-ವಿವರ್ಧನಾಃ ।
ರಸ್ಯಾಃ ಸ್ನಿಗ್ಧಾಃ ಸ್ಥಿರಾಃ ಹೃದ್ಯಾಃ ಆಹಾರಾಃ ಸಾತ್ತ್ವಿಕ-ಪ್ರಿಯಾಃ ॥ 17-8 ॥

ಆಯುಃ-ಸತ್ತ್ವ-ಬಲ-ಆರೋಗ್ಯ-ಸುಖ-ಪ್ರೀತಿ-ವಿವರ್ಧನಾಃ, ರಸ್ಯಾಃ ಸ್ನಿಗ್ಧಾಃ
ಸ್ಥಿರಾಃ ಹೃದ್ಯಾಃ ಆಹಾರಾಃ ಸಾತ್ತ್ವಿಕ-ಪ್ರಿಯಾಃ (ಸಂತಿ).

ಕಟ್ವಮ್ಲಲವಣಾತ್ಯುಷ್ಣತೀಕ್ಷ್ಣರೂಕ್ಷವಿದಾಹಿನಃ ।
ಆಹಾರಾ ರಾಜಸಸ್ಯೇಷ್ಟಾ ದುಃಖಶೋಕಾಮಯಪ್ರದಾಃ ॥ 17-9 ॥

ಕಟ್ವಮ್ಲ-ಲವಣ-ಅತಿ-ಉಷ್ಣ-ತೀಕ್ಷ್ಣ-ರೂಕ್ಷ-ವಿದಾಹಿನಃ ।
ಆಹಾರಾಃ ರಾಜಸಸ್ಯ ಇಹ್ಟಾಃ ದುಃಖ-ಶೋಕ-ಆಮಯ-ಪ್ರದಾಃ ॥ 17-9 ॥

ಕಟ್ವಮ್ಲ-ಲವಣ-ಅತಿ-ಉಷ್ಣ-ತೀಕ್ಷ್ಣ-ರೂಕ್ಷ-ವಿದಾಹಿನಃ
ದುಃಖ-ಶೋಕ-ಆಮಯ-ಪ್ರದಾಃ ಆಹಾರಾಃ ರಾಜಸಸ್ಯ ಇಹ್ಟಾಃ (ಭವತಿ) ।

ಯಾತಯಾಮಂ ಗತರಸಂ ಪೂತಿ ಪರ್ಯುಷಿತಂ ಚ ಯತ್ ।
ಉಚ್ಛಿಷ್ಟಮಪಿ ಚಾಮೇಧ್ಯಂ ಭೋಜನಂ ತಾಮಸಪ್ರಿಯಂ ॥ 17-10 ॥

ಯಾತಯಾಮಂ ಗತ-ರಸಂ ಪೂತಿ ಪರ್ಯುಷಿತಂ ಚ ಯತ್ ।
ಉಚ್ಛಿಷ್ಟಂ ಅಪಿ ಚ ಅಮೇಧ್ಯಂ ಭೋಜನಂ ತಾಮಸ-ಪ್ರಿಯಂ ॥ 17-10 ॥

ಯತ್ ಯಾತಯಾಮಂ, ಗತ-ರಸಂ, ಪೂತಿ, ಪರ್ಯುಷಿತಂ ಚ ಉಚ್ಛಿಷ್ಟಂ
ಅಪಿ ಚ ಅಮೇಧ್ಯಂ ಭೋಜನಂ (ತತ್) ತಾಮಸ-ಪ್ರಿಯಂ (ಅಸ್ತಿ) ।

ಅಫಲಾಕಾಂಕ್ಷಿಭಿರ್ಯಜ್ಞೋ ವಿಧಿದೃಷ್ಟೋ ಯ ಇಜ್ಯತೇ ।
ಯಷ್ಟವ್ಯಮೇವೇತಿ ಮನಃ ಸಮಾಧಾಯ ಸ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಃ ॥ 17-11 ॥

ಅಫಲ-ಆಕಾಂಕ್ಷಿಭಿಃ ಯಜ್ಞಃ ವಿಧಿ-ದೃಷ್ಟಃ ಯಃ ಇಜ್ಯತೇ ।
ಯಷ್ಟವ್ಯಂ ಏವ ಇತಿ ಮನಃ ಸಮಾಧಾಯ ಸಃ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಃ ॥ 17-11 ॥

ಅಫಲ-ಆಕಾಂಕ್ಷಿಭಿಃ (ಪುರುಷೈಃ) ಯಷ್ಟವ್ಯಂ ಏವ ಇತಿ ಮನಃ ಸಮಾಧಾಯ
ವಿಧಿ-ದೃಷ್ಟಃ ಯಃ ಯಜ್ಞಃ ಇಜ್ಯತೇ, ಸಃ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಃ (ಯಜ್ಞಃ ಮತಃ) ।

ಅಭಿಸಂಧಾಯ ತು ಫಲಂ ದಂಭಾರ್ಥಮಪಿ ಚೈವ ಯತ್ ।
ಇಜ್ಯತೇ ಭರತಶ್ರೇಷ್ಠ ತಂ ಯಜ್ಞಂ ವಿದ್ಧಿ ರಾಜಸಂ ॥ 17-12 ॥

ಅಭಿಸಂಧಾಯ ತು ಫಲಂ ದಂಭಾರ್ಥಂ ಅಪಿ ಚ ಏವ ಯತ್ ।
ಇಜ್ಯತೇ ಭರತ-ಶ್ರೇಷ್ಠ ತಂ ಯಜ್ಞಂ ವಿದ್ಧಿ ರಾಜಸಂ ॥ 17-12 ॥

ಹೇ ಭರತ-ಶ್ರೇಷ್ಠ! ಫಲಂ ತು ಅಭಿಸಂಧಾಯ, ಅಪಿ ಚ ದಂಭಾರ್ಥಂ
ಏವ ಯತ್ ಇಜ್ಯತೇ, ತಂ ಯಜ್ಞಂ ರಾಜಸಂ ವಿದ್ಧಿ ।

ವಿಧಿಹೀನಮಸೃಷ್ಟಾನ್ನಂ ಮಂತ್ರಹೀನಮದಕ್ಷಿಣಂ ।
ಶ್ರದ್ಧಾವಿರಹಿತಂ ಯಜ್ಞಂ ತಾಮಸಂ ಪರಿಚಕ್ಷತೇ ॥ 17-13 ॥

ವಿಧಿ-ಹೀನಂ ಅಸೃಷ್ಟ-ಅನ್ನಂ ಮಂತ್ರ-ಹೀನಂ ಅದಕ್ಷಿಣಂ ।
ಶ್ರದ್ಧಾ-ವಿರಹಿತಂ ಯಜ್ಞಂ ತಾಮಸಂ ಪರಿಚಕ್ಷತೇ ॥ 17-13 ॥

ವಿಧಿ-ಹೀನಂ, ಅಸೃಷ್ಟ-ಅನ್ನಂ, ಮಂತ್ರ-ಹೀನಂ, ಅದಕ್ಷಿಣಂ,
ಶ್ರದ್ಧಾ-ವಿರಹಿತಂ, (ಚ) ಯಜ್ಞಂ ತಾಮಸಂ ಪರಿಚಕ್ಷತೇ ।

ದೇವದ್ವಿಜಗುರುಪ್ರಾಜ್ಞಪೂಜನಂ ಶೌಚಮಾರ್ಜವಂ ।
ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಮಹಿಂಸಾ ಚ ಶಾರೀರಂ ತಪ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 17-14 ॥

ದೇವ-ದ್ವಿಜ-ಗುರು-ಪ್ರಾಜ್ಞ-ಪೂಜನಂ ಶೌಚಂ ಆರ್ಜವಂ ।
ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಂ ಅಹಿಂಸಾ ಚ ಶಾರೀರಂ ತಪಃ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 17-14 ॥

ದೇವ-ದ್ವಿಜ-ಗುರು-ಪ್ರಾಜ್ಞ-ಪೂಜನಂ, ಶೌಚಂ, ಆರ್ಜವಂ,
ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಂ, ಅಹಿಂಸಾ ಚ (ಇತಿ) ಶಾರೀರಂ ತಪಃ ಉಚ್ಯತೇ ।

ಅನುದ್ವೇಗಕರಂ ವಾಕ್ಯಂ ಸತ್ಯಂ ಪ್ರಿಯಹಿತಂ ಚ ಯತ್ ।
ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಾಭ್ಯಸನಂ ಚೈವ ವಾಙ್ಮಯಂ ತಪ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 17-15 ॥

ಅನುದ್ವೇಗಕರಂ ವಾಕ್ಯಂ ಸತ್ಯಂ ಪ್ರಿಯ-ಹಿತಂ ಚ ಯತ್ ।
ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯ-ಅಭ್ಯಸನಂ ಚ ಏವ ವಾಙ್ಮಯಂ ತಪಃ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 17-15 ॥

ಯತ್ ಅನುದ್ವೇಗಕರಂ ಸತ್ಯಂ ಪ್ರಿಯ-ಹಿತಂ ವಾಕ್ಯಂ ಚ
(ಯತ್) ಸ್ವಾಧ್ಯಾಯ-ಅಭ್ಯಸನಂ ಚ, (ತತ್) ಏವ
ವಾಙ್ಮಯಂ ತಪಃ (ಇತಿ) ಉಚ್ಯತೇ ।

ಮನಃ ಪ್ರಸಾದಃ ಸೌಮ್ಯತ್ವಂ ಮೌನಮಾತ್ಮವಿನಿಗ್ರಹಃ ।
ಭಾವಸಂಶುದ್ಧಿರಿತ್ಯೇತತ್ತಪೋ ಮಾನಸಮುಚ್ಯತೇ ॥ 17-16 ॥

ಮನಃ-ಪ್ರಸಾದಃ ಸೌಮ್ಯತ್ವಂ ಮೌನಂ ಆತ್ಮ-ವಿನಿಗ್ರಹಃ ।
ಭಾವ-ಸಂಶುದ್ಧಿಃ ಇತಿ ಏತತ್ ತಪಃ ಮಾನಸಂ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 17-16 ॥

ಮನಃ-ಪ್ರಸಾದಃ ಸೌಮ್ಯತ್ವಂ, ಮೌನಂ, ಆತ್ಮ-ವಿನಿಗ್ರಹಃ,
ಭಾವ-ಸಂಶುದ್ಧಿಃ ಇತಿ ಏತತ್ ಮಾನಸಂ ತಪಃ ಉಚ್ಯತೇ ।

ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಪರಯಾ ತಪ್ತಂ ತಪಸ್ತತ್ತ್ರಿವಿಧಂ ನರೈಃ ।
ಅಫಲಾಕಾಂಕ್ಷಿಭಿರ್ಯುಕ್ತೈಃ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಂ ಪರಿಚಕ್ಷತೇ ॥ 17-17 ॥

ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಪರಯಾ ತಪ್ತಂ ತಪಃ ತತ್ ತ್ರಿವಿಧಂ ನರೈಃ ।
ಅಫಲ-ಆಕಾಂಕ್ಷಿಭಿಃ ಯುಕ್ತೈಃ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಂ ಪರಿಚಕ್ಷತೇ ॥ 17-17 ॥

ಅಫಲ-ಆಕಾಂಕ್ಷಿಭಿಃ ಯುಕ್ತೈಃ ನರೈಃ ಪರಯಾ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ತಪ್ತಂ
(ಯತ್) ತ್ರಿವಿಧಂ ತಪಃ, ತತ್ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಂ ಪರಿಚಕ್ಷತೇ ।

ಸತ್ಕಾರಮಾನಪೂಜಾರ್ಥಂ ತಪೋ ದಂಭೇನ ಚೈವ ಯತ್ ।
ಕ್ರಿಯತೇ ತದಿಹ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ರಾಜಸಂ ಚಲಮಧ್ರುವಂ ॥ 17-18 ॥

ಸತ್ಕಾರ-ಮಾನ-ಪೂಜಾರ್ಥಂ ತಪಃ ದಂಭೇನ ಚ ಏವ ಯತ್ ।
ಕ್ರಿಯತೇ ತತ್ ಇಹ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ರಾಜಸಂ ಚಲಂ ಅಧ್ರುವಂ ॥ 17-18 ॥

ಸತ್ಕಾರ-ಮಾನ-ಪೂಜಾರ್ಥಂ ದಂಭೇನ ಚ ಏವ ಯತ್ ತಪಃ ಕ್ರಿಯತೇ,
ತತ್ ಇಹ ರಾಜಸಂ, ಚಲಂ, ಅಧ್ರುವಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ।

ಮೂಢಗ್ರಾಹೇಣಾತ್ಮನೋ ಯತ್ಪೀಡಯಾ ಕ್ರಿಯತೇ ತಪಃ ।
ಪರಸ್ಯೋತ್ಸಾದನಾರ್ಥಂ ವಾ ತತ್ತಾಮಸಮುದಾಹೃತಂ ॥ 17-19 ॥

ಮೂಢ-ಗ್ರಾಹೇಣ ಆತ್ಮನಃ ಯತ್ ಪೀಡಯಾ ಕ್ರಿಯತೇ ತಪಃ ।
ಪರಸ್ಯ ಉತ್ಸಾದನಾರ್ಥಂ ವಾ ತತ್ ತಾಮಸಂ ಉದಾಹೃತಂ ॥ 17-
19 ॥

ಮೂಢ-ಗ್ರಾಹೇಣ ಆತ್ಮನಃ ಪೀಡಯಾ ಪರಸ್ಯ ಉತ್ಸಾದನಾರ್ಥಂ ವಾ
ಯತ್ ತಪಃ ಕ್ರಿಯತೇ, ತತ್ ತಾಮಸಂ ಉದಾಹೃತಂ ।

ದಾತವ್ಯಮಿತಿ ಯದ್ದಾನಂ ದೀಯತೇಽನುಪಕಾರಿಣೇ ।
ದೇಶೇ ಕಾಲೇ ಚ ಪಾತ್ರೇ ಚ ತದ್ದಾನಂ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಂ ಸ್ಮೃತಂ ॥ 17-20 ॥

ದಾತವ್ಯಂ ಇತಿ ಯತ್ ದಾನಂ ದೀಯತೇ ಅನುಪಕಾರಿಣೇ ।
ದೇಶೇ ಕಾಲೇ ಚ ಪಾತ್ರೇ ಚ ತತ್ ದಾನಂ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಂ ಸ್ಮೃತಂ ॥ 17-20 ॥

ದಾತವ್ಯಂ ಇತಿ ಯತ್ ದಾನಂ ದೇಶೇ ಚ ಕಾಲೇ ಚ ಪಾತ್ರೇ (ಚ) ಅನುಪಕಾರಿಣೇ
ದೀಯತೇ, ತತ್ ದಾನಂ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಂ ಸ್ಮೃತಂ ।

ಯತ್ತು ಪ್ರತ್ಯುಪಕಾರಾರ್ಥಂ ಫಲಮುದ್ದಿಶ್ಯ ವಾ ಪುನಃ ।
ದೀಯತೇ ಚ ಪರಿಕ್ಲಿಷ್ಟಂ ತದ್ದಾನಂ ರಾಜಸಂ ಸ್ಮೃತಂ ॥ 17-21 ॥

ಯತ್ ತು ಪ್ರತಿ-ಉಪಕಾರಾರ್ಥಂ ಫಲಂ ಉದ್ದಿಶ್ಯ ವಾ ಪುನಃ ।
ದೀಯತೇ ಚ ಪರಿಕ್ಲಿಷ್ಟಂ ತತ್ ದಾನಂ ರಾಜಸಂ ಸ್ಮೃತಂ ॥ 17-21 ॥

ಯತ್ ತು ಪ್ರತಿ-ಉಪಕಾರಾರ್ಥಂ, ಫಲಂ ಉದ್ದಿಶ್ಯ, ವಾ ಪುನಃ
ಪರಿಕ್ಲಿಷ್ಟಂ ಚ ದೀಯತೇ, ತತ್ ದಾನಂ ರಾಜಸಂ ಸ್ಮೃತಂ ।

ಅದೇಶಕಾಲೇ ಯದ್ದಾನಮಪಾತ್ರೇಭ್ಯಶ್ಚ ದೀಯತೇ ।
ಅಸತ್ಕೃತಮವಜ್ಞಾತಂ ತತ್ತಾಮಸಮುದಾಹೃತಂ ॥ 17-22 ॥

ಅದೇಶ-ಕಾಲೇ ಯತ್ ದಾನಂ ಅಪಾತ್ರೇಭ್ಯಃ ಚ ದೀಯತೇ ।
ಅಸತ್ಕೃತಂ ಅವಜ್ಞಾತಂ ತತ್ ತಾಮಸಂ ಉದಾಹೃತಂ ॥ 17-22 ॥

ಯತ್ ದಾನಂ ಅಸತ್ಕೃತಂ ಅವಜ್ಞಾತಂ, ಅದೇಶ-ಕಾಲೇ ಅಪಾತ್ರೇಭ್ಯಃ
ಚ ದೀಯತೇ, ತತ್ ತಾಮಸಂ ಉದಾಹೃತಂ ।

ಓಂತತ್ಸದಿತಿ ನಿರ್ದೇಶೋ ಬ್ರಹ್ಮಣಸ್ತ್ರಿವಿಧಃ ಸ್ಮೃತಃ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಸ್ತೇನ ವೇದಾಶ್ಚ ಯಜ್ಞಾಶ್ಚ ವಿಹಿತಾಃ ಪುರಾ ॥ 17-23 ॥

ಓಂ ತತ್ ಸತ್ ಇತಿ ನಿರ್ದೇಶಃ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ತ್ರಿವಿಧಃ ಸ್ಮೃತಃ ।
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಃ ತೇನ ವೇದಾಃ ಚ ಯಜ್ಞಾಃ ಚ ವಿಹಿತಾಃ ಪುರಾ ॥ 17-23 ॥

ಓಂ ತತ್ ಸತ್ ಇತಿ ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ತ್ರಿವಿಧಃ ನಿರ್ದೇಶಃ ಸ್ಮೃತಃ
ತೇನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾಃ ವೇದಾಃ ಚ ಯಜ್ಞಾಃ ಚ ಪುರಾ ವಿಹಿತಾಃ ।

ತಸ್ಮಾದೋಮಿತ್ಯುದಾಹೃತ್ಯ ಯಜ್ಞದಾನತಪಃಕ್ರಿಯಾಃ ।
ಪ್ರವರ್ತಂತೇ ವಿಧಾನೋಕ್ತಾಃ ಸತತಂ ಬ್ರಹ್ಮವಾದಿನಾಂ ॥ 17-24 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಓಂ ಇತಿ ಉದಾಹೃತ್ಯ ಯಜ್ಞ-ದಾನ-ತಪಃ-ಕ್ರಿಯಾಃ ।
ಪ್ರವರ್ತಂತೇ ವಿಧಾನ-ಉಕ್ತಾಃ ಸತತಂ ಬ್ರಹ್ಮ-ವಾದಿನಾಂ ॥ 17-24 ॥

ತಸ್ಮಾತ್ ಬ್ರಹ್ಮ-ವಾದಿನಾಂ ವಿಧಾನ-ಉಕ್ತಾಃ ಯಜ್ಞ-ದಾನ-ತಪಃ-ಕ್ರಿಯಾಃ
ಓಂ ಇತಿ ಉದಾಹೃತ್ಯ ಸತತಂ ಪ್ರವರ್ತಂತೇ ।

ತದಿತ್ಯನಭಿಸಂಧಾಯ ಫಲಂ ಯಜ್ಞತಪಃಕ್ರಿಯಾಃ ।
ದಾನಕ್ರಿಯಾಶ್ಚ ವಿವಿಧಾಃ ಕ್ರಿಯಂತೇ ಮೋಕ್ಷಕಾಂಕ್ಷಿಭಿಃ ॥ 17-25 ॥

ತತ್ ಇತಿ ಅನಭಿಸಂಧಾಯ ಫಲಂ ಯಜ್ಞ-ತಪಃ-ಕ್ರಿಯಾಃ ।
ದಾನ-ಕ್ರಿಯಾಃ ಚ ವಿವಿಧಾಃ ಕ್ರಿಯಂತೇ ಮೋಕ್ಷ-ಕಾಂಕ್ಷಿಭಿಃ ॥ 17-25 ॥

ಮೋಕ್ಷ-ಕಾಂಕ್ಷಿಭಿಃ ತತ್ ಇತಿ (ಉದಾಹೃತ್ಯ) ಫಲಂ ಅನಭಿಸಂಧಾಯ
ವಿವಿಧಾಃ ಯಜ್ಞ-ತಪಃ-ಕ್ರಿಯಾಃ ದಾನ-ಕ್ರಿಯಾಃ ಚ ಕ್ರಿಯಂತೇ ।

ಸದ್ಭಾವೇ ಸಾಧುಭಾವೇ ಚ ಸದಿತ್ಯೇತತ್ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ।
ಪ್ರಶಸ್ತೇ ಕರ್ಮಣಿ ತಥಾ ಸಚ್ಛಬ್ದಃ ಪಾರ್ಥ ಯುಜ್ಯತೇ ॥ 17-26 ॥

ಸತ್-ಭಾವೇ ಸಾಧು-ಭಾವೇ ಚ ಸತ್ ಇತಿ ಏತತ್ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ ।
ಪ್ರಶಸ್ತೇ ಕರ್ಮಣಿ ತಥಾ ಸತ್ ಶಬ್ದಃ ಪಾರ್ಥ ಯುಜ್ಯತೇ ॥ 17-26 ॥

(ಜ್ಞಾನಿಭಿಃ) ಸತ್ ಇತಿ ಏತತ್ ಸತ್-ಭಾವೇ ಚ ಸಾಧು-ಭಾವೇ ಚ ಪ್ರಯುಜ್ಯತೇ,
ತಥಾ ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಪ್ರಶಸ್ತೇ ಕರ್ಮಣಿ ಸತ್ ಶಬ್ದಃ ಯುಜ್ಯತೇ ।

ಯಜ್ಞೇ ತಪಸಿ ದಾನೇ ಚ ಸ್ಥಿತಿಃ ಸದಿತಿ ಚೋಚ್ಯತೇ ।
ಕರ್ಮ ಚೈವ ತದರ್ಥೀಯಂ ಸದಿತ್ಯೇವಾಭಿಧೀಯತೇ ॥ 17-27 ॥

ಯಜ್ಞೇ ತಪಸಿ ದಾನೇ ಚ ಸ್ಥಿತಿಃ ಸತ್ ಇತಿ ಚ ಉಚ್ಯತೇ ।
ಕರ್ಮ ಚ ಏವ ತತ್-ಅರ್ಥೀಯಂ ಸತ್ ಇತಿ ಏವ ಅಭಿಧೀಯತೇ ॥ 17-27 ॥

ಯಜ್ಞೇ ತಪಸಿ ದಾನೇ ಚ ಸ್ಥಿತಿಃ ಸತ್ ಇತಿ ಚ ಉಚ್ಯತೇ । ತತ್-ಅರ್ಥೀಯಂ
ಚ ಏವ ಕರ್ಮ ಸತ್ ಇತಿ ಏವ ಅಭಿಧೀಯತೇ ।

ಅಶ್ರದ್ಧಯಾ ಹುತಂ ದತ್ತಂ ತಪಸ್ತಪ್ತಂ ಕೃತಂ ಚ ಯತ್ ।
ಅಸದಿತ್ಯುಚ್ಯತೇ ಪಾರ್ಥ ನ ಚ ತತ್ಪ್ರೇತ್ಯ ನೋ ಇಹ ॥ 17-28 ॥

ಅಶ್ರದ್ಧಯಾ ಹುತಂ ದತ್ತಂ ತಪಃ ತಪ್ತಂ ಕೃತಂ ಚ ಯತ್ ।
ಅಸತ್ ಇತಿ ಉಚ್ಯತೇ ಪಾರ್ಥ ನ ಚ ತತ್ ಪ್ರೇತ್ಯ ನೋ ಇಹ ॥ 17-28 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಅಶ್ರದ್ಧಯಾ ಹುತಂ ದತ್ತಂ, ತಪಃ ತಪ್ತಂ, ಯತ್
ಚ ಕೃತಂ, ತತ್ ಅಸತ್ ಇತಿ ಉಚ್ಯತೇ; (ತತ್) ಪ್ರೇತ್ಯ,
ಇಹ (ಅಪಿ) ಚ ನ (ಫಲಪ್ರದಂ) ನೋ (ಭವತಿ) ।

ಓಂ ತತ್ಸದಿತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಸೂಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಸಂವಾದೇ
ಶ್ರದ್ಧಾತ್ರಯವಿಭಾಗಯೋಗೋ ನಾಮ ಸಪ್ತದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 17 ॥

ಓಂ ತತ್ ಸತ್ ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ ಭಗವತ್ ಗೀತಾಸು ಉಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮ-ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗ-ಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ-ಅರ್ಜುನ-ಸಂವಾದೇ
ಶ್ರದ್ಧಾ-ತ್ರಯ-ವಿಭಾಗ-ಯೋಗಃ ನಾಮ ಸಪ್ತದಶಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ ॥ 17 ॥

ಅಥಾಷ್ಟಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ । ಮೋಕ್ಷಸಂನ್ಯಾಸಯೋಗಃ ।
ಅಥ ಅಷ್ಟಾದಶಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ । ಮೋಕ್ಷ-ಸಂನ್ಯಾಸ-ಯೋಗಃ ।

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ಸಂನ್ಯಾಸಸ್ಯ ಮಹಾಬಾಹೋ ತತ್ತ್ವಮಿಚ್ಛಾಮಿ ವೇದಿತುಂ ।
ತ್ಯಾಗಸ್ಯ ಚ ಹೃಷೀಕೇಶ ಪೃಥಕ್ಕೇಶಿನಿಷೂದನ ॥ 18-1 ॥

ಸಂನ್ಯಾಸಸ್ಯ ಮಹಾ-ಬಾಹೋ ತತ್ತ್ವಂ ಇಚ್ಛಾಮಿ ವೇದಿತುಂ ।
ತ್ಯಾಗಸ್ಯ ಚ ಹೃಷೀಕೇಶ ಪೃಥಕ್ ಕೇಶಿ-ನಿಷೂದನ ॥ 18-1 ॥

ಹೇ ಮಹಾ-ಬಾಹೋ! ಹೇ ಕೇಶಿ-ನಿಷೂದನ ಹೃಷೀಕೇಶ ! (ಅಹಂ)
ಸಂನ್ಯಾಸಸ್ಯ ತ್ಯಾಗಸ್ಯ ಚ ತತ್ತ್ವಂ ಪೃಥಕ್ ವೇದಿತುಂ ಇಚ್ಛಾಮಿ ।

ಶ್ರೀಭಗವಾನುವಾಚ ।
ಶ್ರೀಭಗವಾನ್ ಉವಾಚ ।

ಕಾಮ್ಯಾನಾಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ನ್ಯಾಸಂ ಸಂನ್ಯಾಸಂ ಕವಯೋ ವಿದುಃ ।
ಸರ್ವಕರ್ಮಫಲತ್ಯಾಗಂ ಪ್ರಾಹುಸ್ತ್ಯಾಗಂ ವಿಚಕ್ಷಣಾಃ ॥ 18-2 ॥

ಕಾಮ್ಯಾನಾಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ನ್ಯಾಸಂ ಸಂನ್ಯಾಸಂ ಕವಯಃ ವಿದುಃ ।
ಸರ್ವ-ಕರ್ಮ-ಫಲ-ತ್ಯಾಗಂ ಪ್ರಾಹುಃ ತ್ಯಾಗಂ ವಿಚಕ್ಷಣಾಃ ॥ 18-2 ॥

ಕವಯಃ ಕಾಮ್ಯಾನಾಂ ಕರ್ಮಣಾಂ ನ್ಯಾಸಂ ಸಂನ್ಯಾಸಂ ವಿದುಃ,
ವಿಚಕ್ಷಣಾಃ (ಚ) ಸರ್ವ-ಕರ್ಮ-ಫಲ-ತ್ಯಾಗಂ ತ್ಯಾಗಂ ಪ್ರಾಹುಃ ।

ತ್ಯಾಜ್ಯಂ ದೋಷವದಿತ್ಯೇಕೇ ಕರ್ಮ ಪ್ರಾಹುರ್ಮನೀಷಿಣಃ ।
ಯಜ್ಞದಾನತಪಃಕರ್ಮ ನ ತ್ಯಾಜ್ಯಮಿತಿ ಚಾಪರೇ ॥ 18-3 ॥

ತ್ಯಾಜ್ಯಂ ದೋಷವತ್ ಇತಿ ಏಕೇ ಕರ್ಮ ಪ್ರಾಹುಃ ಮನೀಷಿಣಃ ।
ಯಜ್ಞ-ದಾನ-ತಪಃ-ಕರ್ಮ ನ ತ್ಯಾಜ್ಯಂ ಇತಿ ಚ ಅಪರೇ ॥ 18-3 ॥

ಏಕೇ ಮನೀಷಿಣಃ ಕರ್ಮ ದೋಷವತ್ (ಅಸ್ತಿ ತಸ್ಮಾತ್) ತ್ಯಾಜ್ಯಂ ಇತಿ ಪ್ರಾಹುಃ,
ಅಪರೇ ಚ ಯಜ್ಞ-ದಾನ-ತಪಃ-ಕರ್ಮ ನ ತ್ಯಾಜ್ಯಂ ಇತಿ (ಆಹುಃ).

ನಿಶ್ಚಯಂ ಶೃಣು ಮೇ ತತ್ರ ತ್ಯಾಗೇ ಭರತಸತ್ತಮ ।
ತ್ಯಾಗೋ ಹಿ ಪುರುಷವ್ಯಾಘ್ರ ತ್ರಿವಿಧಃ ಸಂಪ್ರಕೀರ್ತಿತಃ ॥ 18-4 ॥

ನಿಶ್ಚಯಂ ಶೃಣು ಮೇ ತತ್ರ ತ್ಯಾಗೇ ಭರತಸತ್ತಮ ।
ತ್ಯಾಗಃ ಹಿ ಪುರುಷ-ವ್ಯಾಘ್ರ ತ್ರಿವಿಧಃ ಸಂಪ್ರಕೀರ್ತಿತಃ ॥ 18-4 ॥

ಹೇ ಭರತಸತ್ತಮ! ತತ್ರ ತ್ಯಾಗೇ ಮೇ ನಿಶ್ಚಯಂ ಶೃಣು ।
ಹೇ ಪುರುಷ-ವ್ಯಾಘ್ರ! ತ್ಯಾಗಃ ಹಿ ತ್ರಿವಿಧಃ ಸಂಪ್ರಕೀರ್ತಿತಃ (ಅಸ್ತಿ).

ಯಜ್ಞದಾನತಪಃಕರ್ಮ ನ ತ್ಯಾಜ್ಯಂ ಕಾರ್ಯಮೇವ ತತ್ ।
ಯಜ್ಞೋ ದಾನಂ ತಪಶ್ಚೈವ ಪಾವನಾನಿ ಮನೀಷಿಣಾಂ ॥ 18-5 ॥

ಯಜ್ಞ-ದಾನ-ತಪಃ-ಕರ್ಮ ನ ತ್ಯಾಜ್ಯಂ ಕಾರ್ಯಂ ಏವ ತತ್ ।
ಯಜ್ಞಃ ದಾನಂ ತಪಃ ಚ ಏವ ಪಾವನಾನಿ ಮನೀಷಿಣಾಂ ॥ 18-5 ॥

ಯಜ್ಞ-ದಾನ-ತಪಃ-ಕರ್ಮ ನ ತ್ಯಾಜ್ಯಂ ತತ್ ಕಾರ್ಯಂ ಏವ ।
ಯಜ್ಞಃ ದಾನಂ ತಪಃ ಚ (ಏತಾನಿ) ಮನೀಷಿಣಾಂ ಪಾವನಾನಿ ಏವ
(ಸಂತಿ) ।

ಏತಾನ್ಯಪಿ ತು ಕರ್ಮಾಣಿ ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಫಲಾನಿ ಚ ।
ಕರ್ತವ್ಯಾನೀತಿ ಮೇ ಪಾರ್ಥ ನಿಶ್ಚಿತಂ ಮತಮುತ್ತಮಂ ॥ 18-6 ॥

ಏತಾನಿ ಅಪಿ ತು ಕರ್ಮಾಣಿ ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಫಲಾನಿ ಚ ।
ಕರ್ತವ್ಯಾನಿ ಇತಿ ಮೇ ಪಾರ್ಥ ನಿಶ್ಚಿತಂ ಮತಂ ಉತ್ತಮಂ ॥ 18-6 ॥

ಅಪಿ ತು ಏತಾನಿ ಕರ್ಮಾಣಿ ಸಂಗಂ ಫಲಾನಿ ಚ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಕರ್ತವ್ಯಾನಿ
ಇತಿ, ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಮೇ ನಿಶ್ಚಿತಂ ಉತ್ತಮಂ ಮತಂ (ಅಸ್ತಿ) ।

ನಿಯತಸ್ಯ ತು ಸಂನ್ಯಾಸಃ ಕರ್ಮಣೋ ನೋಪಪದ್ಯತೇ ।
ಮೋಹಾತ್ತಸ್ಯ ಪರಿತ್ಯಾಗಸ್ತಾಮಸಃ ಪರಿಕೀರ್ತಿತಃ ॥ 18-7 ॥

ನಿಯತಸ್ಯ ತು ಸಂನ್ಯಾಸಃ ಕರ್ಮಣಃ ನ ಉಪಪದ್ಯತೇ ।
ಮೋಹಾತ್ ತಸ್ಯ ಪರಿತ್ಯಾಗಃ ತಾಮಸಃ ಪರಿಕೀರ್ತಿತಃ ॥ 18-7 ॥

ನಿಯತಸ್ಯ ಕರ್ಮಣಃ ತು ಸಂನ್ಯಾಸಃ ನ ಉಪಪದ್ಯತೇ ।
ಮೋಹಾತ್ ತಸ್ಯ ಪರಿತ್ಯಾಗಃ ತಾಮಸಃ ಪರಿಕೀರ್ತಿತಃ ।

ದುಃಖಮಿತ್ಯೇವ ಯತ್ಕರ್ಮ ಕಾಯಕ್ಲೇಶಭಯಾತ್ತ್ಯಜೇತ್ ।
ಸ ಕೃತ್ವಾ ರಾಜಸಂ ತ್ಯಾಗಂ ನೈವ ತ್ಯಾಗಫಲಂ ಲಭೇತ್ ॥ 18-8 ॥

ದುಃಖಂ ಇತಿ ಏವ ಯತ್ ಕರ್ಮ ಕಾಯ-ಕ್ಲೇಶ-ಭಯಾತ್ ತ್ಯಜೇತ್ ।
ಸಃ ಕೃತ್ವಾ ರಾಜಸಂ ತ್ಯಾಗಂ ನ ಏವ ತ್ಯಾಗ-ಫಲಂ ಲಭೇತ್ ॥ 18-8 ॥

(ಯಃ) ದುಃಖಂ ಇತಿ (ಮತ್ವಾ) ಏವ ಯತ್ ಕರ್ಮ ಕಾಯ-ಕ್ಲೇಶ-ಭಯಾತ್
ತ್ಯಜೇತ್, ಸಃ ರಾಜಸಂ ತ್ಯಾಗಂ ಕೃತ್ವಾ ತ್ಯಾಗ-ಫಲಂ ನ ಏವ ಲಭೇತ್ ।

ಕಾರ್ಯಮಿತ್ಯೇವ ಯತ್ಕರ್ಮ ನಿಯತಂ ಕ್ರಿಯತೇಽರ್ಜುನ ।
ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಫಲಂ ಚೈವ ಸ ತ್ಯಾಗಃ ಸಾತ್ತ್ವಿಕೋ ಮತಃ ॥ 18-9 ॥

ಕಾರ್ಯಂ ಇತಿ ಏವ ಯತ್ ಕರ್ಮ ನಿಯತಂ ಕ್ರಿಯತೇ ಅರ್ಜುನ ।
ಸಂಗಂ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಫಲಂ ಚ ಏವ ಸಃ ತ್ಯಾಗಃ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಃ ಮತಃ ॥ 18-9 ॥

ಹೇ ಅರ್ಜುನ! ಕಾರ್ಯಂ ಇತಿ (ಮತ್ವಾ) ಏವ ಯತ್ ನಿಯತಂ ಕರ್ಮ, ಸಂಗಂ
ಫಲಂ ಚ ಏವ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ಕ್ರಿಯತೇ, ಸಃ ತ್ಯಾಗಃ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಃ ಮತಃ ।

ನ ದ್ವೇಷ್ಟ್ಯಕುಶಲಂ ಕರ್ಮ ಕುಶಲೇ ನಾನುಷಜ್ಜತೇ ।
ತ್ಯಾಗೀ ಸತ್ತ್ವಸಮಾವಿಷ್ಟೋ ಮೇಧಾವೀ ಛಿನ್ನಸಂಶಯಃ ॥ 18-10 ॥

ನ ದ್ವೇಷ್ಟಿ ಅಕುಶಲಂ ಕರ್ಮ ಕುಶಲೇ ನ ಅನುಷಜ್ಜತೇ ।
ತ್ಯಾಗೀ ಸತ್ತ್ವ-ಸಮಾವಿಷ್ಟಃ ಮೇಧಾವೀ ಛಿನ್ನ-ಸಂಶಯಃ ॥ 18-10 ॥

(ಸಃ) ತ್ಯಾಗೀ ಸತ್ತ್ವ-ಸಮಾವಿಷ್ಟಃ ಮೇಧಾವೀ ಛಿನ್ನ-ಸಂಶಯಃ
(ಚ ಭವತಿ ಸಃ) ಅಕುಶಲಂ ಕರ್ಮ ನ ದ್ವೇಷ್ಟಿ, ಕುಶಲೇ (ಚ) ನ ಅನುಷಜ್ಜತೇ ।

ನ ಹಿ ದೇಹಭೃತಾ ಶಕ್ಯಂ ತ್ಯಕ್ತುಂ ಕರ್ಮಾಣ್ಯಶೇಷತಃ ।
ಯಸ್ತು ಕರ್ಮಫಲತ್ಯಾಗೀ ಸ ತ್ಯಾಗೀತ್ಯಭಿಧೀಯತೇ ॥ 18-11 ॥

ನ ಹಿ ದೇಹ-ಭೃತಾ ಶಕ್ಯಂ ತ್ಯಕ್ತುಂ ಕರ್ಮಾಣಿ ಅಶೇಷತಃ ।
ಯಃ ತು ಕರ್ಮ-ಫಲ-ತ್ಯಾಗೀ ಸಃ ತ್ಯಾಗೀ ಇತಿ ಅಭಿಧೀಯತೇ ॥ 18-11 ॥

ದೇಹ-ಭೃತಾ ಅಶೇಷತಃ ಕರ್ಮಾಣಿ ತ್ಯಕ್ತುಂ ನ ಶಕ್ಯಂ,
ಯಃ ತು ಹಿ ಕರ್ಮ-ಫಲ-ತ್ಯಾಗೀ ಸಃ ತ್ಯಾಗೀ ಇತಿ ಅಭಿಧೀಯತೇ ।

ಅನಿಷ್ಟಮಿಷ್ಟಂ ಮಿಶ್ರಂ ಚ ತ್ರಿವಿಧಂ ಕರ್ಮಣಃ ಫಲಂ ।
ಭವತ್ಯತ್ಯಾಗಿನಾಂ ಪ್ರೇತ್ಯ ನ ತು ಸಂನ್ಯಾಸಿನಾಂ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 18-12 ॥

ಅನಿಷ್ಟಂ ಇಷ್ಟಂ ಮಿಶ್ರಂ ಚ ತ್ರಿವಿಧಂ ಕರ್ಮಣಃ ಫಲಂ ।
ಭವತಿ ಅತ್ಯಾಗಿನಾಂ ಪ್ರೇತ್ಯ ನ ತು ಸಂನ್ಯಾಸಿನಾಂ ಕ್ವಚಿತ್ ॥ 18-12 ॥

ಅನಿಷ್ಟಂ, ಇಷ್ಟಂ, ಮಿಶ್ರಂ ಚ (ಇತಿ) ತ್ರಿವಿಧಂ ಕರ್ಮಣಃ ಫಲಂ
ಪ್ರೇತ್ಯ ಅತ್ಯಾಗಿನಾಂ ಭವತಿ, ಸಂನ್ಯಾಸಿನಾಂ ತು ಕ್ವಚಿತ್ ನ (ಭವತಿ).

ಪಂಚೈತಾನಿ ಮಹಾಬಾಹೋ ಕಾರಣಾನಿ ನಿಬೋಧ ಮೇ ।
ಸಾಂಖ್ಯೇ ಕೃತಾಂತೇ ಪ್ರೋಕ್ತಾನಿ ಸಿದ್ಧಯೇ ಸರ್ವಕರ್ಮಣಾಂ ॥ 18-13 ॥

ಪಂಚ ಏತಾನಿ ಮಹಾ-ಬಾಹೋ ಕಾರಣಾನಿ ನಿಬೋಧ ಮೇ ।
ಸಾಂಖ್ಯೇ ಕೃತ-ಅಂತೇ ಪ್ರೋಕ್ತಾನಿ ಸಿದ್ಧಯೇ ಸರ್ವ-ಕರ್ಮಣಾಂ ॥ 18-13 ॥

ಹೇ ಮಹಾ-ಬಾಹೋ! ಸರ್ವ-ಕರ್ಮಣಾಂ ಸಿದ್ಧಯೇ ಕೃತ-ಅಂತೇ ಸಾಂಖ್ಯೇ
ಪ್ರೋಕ್ತಾನಿ ಏತಾನಿ ಪಂಚ ಕಾರಣಾನಿ ಮೇ ನಿಬೋಧ ।

ಅಧಿಷ್ಠಾನಂ ತಥಾ ಕರ್ತಾ ಕರಣಂ ಚ ಪೃಥಗ್ವಿಧಂ ।
ವಿವಿಧಾಶ್ಚ ಪೃಥಕ್ಚೇಷ್ಟಾ ದೈವಂ ಚೈವಾತ್ರ ಪಂಚಮಂ ॥ 18-14 ॥

ಅಧಿಷ್ಠಾನಂ ತಥಾ ಕರ್ತಾ ಕರಣಂ ಚ ಪೃಥಕ್-ವಿಧಂ ।
ವಿವಿಧಾಃ ಚ ಪೃಥಕ್ ಚೇಷ್ಟಾಃ ದೈವಂ ಚ ಏವ ಅತ್ರ ಪಂಚಮಂ ॥ 18-14 ॥

ಅಧಿಷ್ಠಾನಂ, ತಥಾ ಕರ್ತಾ ಚ, ಪೃಥಕ್-ವಿಧಂ ಕರಣಂ ಚ,
ವಿವಿಧಾಃ ಪೃಥಕ್ ಚೇಷ್ಟಾಃ, ಅತ್ರ ದೈವಂ ಪಂಚಮಂ ಏವ (ಭವತಿ).

ಶರೀರವಾಙ್ಮನೋಭಿರ್ಯತ್ಕರ್ಮ ಪ್ರಾರಭತೇ ನರಃ ।
ನ್ಯಾಯ್ಯಂ ವಾ ವಿಪರೀತಂ ವಾ ಪಂಚೈತೇ ತಸ್ಯ ಹೇತವಃ ॥ 18-15 ॥

ಶರೀರ-ವಾಕ್-ಮನೋಭಿಃ ಯತ್ ಕರ್ಮ ಪ್ರಾರಭತೇ ನರಃ ।
ನ್ಯಾಯ್ಯಂ ವಾ ವಿಪರೀತಂ ವಾ ಪಂಚ ಏತೇ ತಸ್ಯ ಹೇತವಃ ॥ 18-15 ॥

ನರಃ ಶರೀರ-ವಾಕ್-ಮನೋಭಿಃ ನ್ಯಾಯ್ಯಂ ವಾ ವಿಪರೀತಂ ವಾ ಯತ್
ಕರ್ಮ ಪ್ರಾರಭತೇ, ತಸ್ಯ ಏತೇ ಪಂಚ ಹೇತವಃ (ಸಂತಿ) ।

ತತ್ರೈವಂ ಸತಿ ಕರ್ತಾರಮಾತ್ಮಾನಂ ಕೇವಲಂ ತು ಯಃ ।
ಪಶ್ಯತ್ಯಕೃತಬುದ್ಧಿತ್ವಾನ್ನ ಸ ಪಶ್ಯತಿ ದುರ್ಮತಿಃ ॥ 18-16 ॥

ತತ್ರ ಏವಂ ಸತಿ ಕರ್ತಾರಂ ಆತ್ಮಾನಂ ಕೇವಲಂ ತು ಯಃ ।
ಪಶ್ಯತಿ ಅಕೃತ-ಬುದ್ಧಿತ್ವಾತ್ ನ ಸಃ ಪಶ್ಯತಿ ದುರ್ಮತಿಃ ॥ 18-16 ॥

ತತ್ರ ಏವಂ ಸತಿ ಯಃ ತು ಕೇವಲಂ ಆತ್ಮಾನಂ ಕರ್ತಾರಂ ಪಶ್ಯತಿ,
ಸಃ ದುರ್ಮತಿಃ ಅಕೃತ-ಬುದ್ಧಿತ್ವಾತ್ ನ ಪಶ್ಯತಿ ।

ಯಸ್ಯ ನಾಹಂಕೃತೋ ಭಾವೋ ಬುದ್ಧಿರ್ಯಸ್ಯ ನ ಲಿಪ್ಯತೇ ।
ಹತ್ವಾಽಪಿ ಸ ಇಮಾಁಲ್ಲೋಕಾನ್ನ ಹಂತಿ ನ ನಿಬಧ್ಯತೇ ॥ 18-17 ॥

ಯಸ್ಯ ನ ಅಹಂಕೃತಃ ಭಾವಃ ಬುದ್ಧಿಃ ಯಸ್ಯ ನ ಲಿಪ್ಯತೇ ।
ಹತ್ವಾ ಅಪಿ ಸಃ ಇಮಾನ್ ಲೋಕಾನ್ ನ ಹಂತಿ ನ ನಿಬಧ್ಯತೇ ॥ 18-17 ॥

ಯಸ್ಯ ಅಹಂಕೃತಃ ಭಾವಃ ನ, ಯಸ್ಯ ಬುದ್ಧಿಃ ನ ಲಿಪ್ಯತೇ, ಸಃ ಇಮಾನ್
ಲೋಕಾನ್ ಹತ್ವಾ ಅಪಿ ನ ಹಂತಿ, ನ ನಿಬಧ್ಯತೇ ।

ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞೇಯಂ ಪರಿಜ್ಞಾತಾ ತ್ರಿವಿಧಾ ಕರ್ಮಚೋದನಾ ।
ಕರಣಂ ಕರ್ಮ ಕರ್ತೇತಿ ತ್ರಿವಿಧಃ ಕರ್ಮಸಂಗ್ರಹಃ ॥ 18-18 ॥

ಜ್ಞಾನಂ ಜ್ಞೇಯಂ ಪರಿಜ್ಞಾತಾ ತ್ರಿವಿಧಾ ಕರ್ಮ-ಚೋದನಾ ।
ಕರಣಂ ಕರ್ಮ ಕರ್ತಾ ಇತಿ ತ್ರಿವಿಧಃ ಕರ್ಮ-ಸಂಗ್ರಹಃ ॥ 18-18 ॥

ಜ್ಞಾನಂ, ಜ್ಞೇಯಂ, ಪರಿಜ್ಞಾತಾ ಇತಿ ತ್ರಿವಿಧಾ ಕರ್ಮ-ಚೋದನಾ (ಅಸ್ತಿ) ।
ಕರಣಂ, ಕರ್ಮ, ಕರ್ತಾ (ಇತಿ) ತ್ರಿವಿಧಃ ಕರ್ಮ-ಸಂಗ್ರಹಃ (ಅಸ್ತಿ) ।

ಜ್ಞಾನಂ ಕರ್ಮ ಚ ಕರ್ತಾ ಚ ತ್ರಿಧೈವ ಗುಣಭೇದತಃ ।
ಪ್ರೋಚ್ಯತೇ ಗುಣಸಂಖ್ಯಾನೇ ಯಥಾವಚ್ಛೃಣು ತಾನ್ಯಪಿ ॥ 18-19 ॥

ಜ್ಞಾನಂ ಕರ್ಮ ಚ ಕರ್ತಾ ಚ ತ್ರಿಧಾ ಏವ ಗುಣ-ಭೇದತಃ ।
ಪ್ರೋಚ್ಯತೇ ಗುಣ-ಸಂಖ್ಯಾನೇ ಯಥಾವತ್ ಶೃಣು ತಾನಿ ಅಪಿ ॥ 18-19 ॥

ಜ್ಞಾನಂ, ಕರ್ಮ ಚ ಕರ್ತಾ ಚ ತ್ರಿಧಾ ಏವ ಗುಣ-ಭೇದತಃ
ಗುಣ-ಸಂಖ್ಯಾನೇ ಪ್ರೋಚ್ಯತೇ, ತಾನಿ ಅಪಿ ಯಥಾವತ್ ಶೃಣು ।

ಸರ್ವಭೂತೇಷು ಯೇನೈಕಂ ಭಾವಮವ್ಯಯಮೀಕ್ಷತೇ ।
ಅವಿಭಕ್ತಂ ವಿಭಕ್ತೇಷು ತಜ್ಜ್ಞಾನಂ ವಿದ್ಧಿ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಂ ॥ 18-20 ॥

ಸರ್ವ-ಭೂತೇಷು ಯೇನ ಏಕಂ ಭಾವಂ ಅವ್ಯಯಂ ಈಕ್ಷತೇ ।
ಅವಿಭಕ್ತಂ ವಿಭಕ್ತೇಷು ತತ್ ಜ್ಞಾನಂ ವಿದ್ಧಿ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಂ ॥ 18-20 ॥

ಯೇನ (ಜೀವಃ) ವಿಭಕ್ತೇಷು ಸರ್ವ-ಭೂತೇಷು ಅವಿಭಕ್ತಂ, ಏಕಂ
ಅವ್ಯಯಂ ಭಾವಂ ಈಕ್ಷತೇ, ತತ್ ಜ್ಞಾನಂ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಂ ವಿದ್ಧಿ ।

ಪೃಥಕ್ತ್ವೇನ ತು ಯಜ್ಜ್ಞಾನಂ ನಾನಾಭಾವಾನ್ಪೃಥಗ್ವಿಧಾನ್ ।
ವೇತ್ತಿ ಸರ್ವೇಷು ಭೂತೇಷು ತಜ್ಜ್ಞಾನಂ ವಿದ್ಧಿ ರಾಜಸಂ ॥ 18-21 ॥

ಪೃಥಕ್ತ್ವೇನ ತು ಯತ್ ಜ್ಞಾನಂ ನಾನಾ-ಭಾವಾನ್ ಪೃಥಕ್-ವಿಧಾನ್ ।
ವೇತ್ತಿ ಸರ್ವೇಷು ಭೂತೇಷು ತತ್ ಜ್ಞಾನಂ ವಿದ್ಧಿ ರಾಜಸಂ ॥ 18-21 ॥

ಯತ್ ಜ್ಞಾನಂ ಪೃಥಕ್ತ್ವೇನ ಸರ್ವೇಷು ಭೂತೇಷು ತು ಪೃಥಕ್-ವಿಧಾನ್
ನಾನಾ-ಭಾವಾನ್ ವೇತ್ತಿ, ತತ್ ಜ್ಞಾನಂ ರಾಜಸಂ ವಿದ್ಧಿ ।

ಯತ್ತು ಕೃತ್ಸ್ನವದೇಕಸ್ಮಿನ್ಕಾರ್ಯೇ ಸಕ್ತಮಹೈತುಕಂ ।
ಅತತ್ತ್ವಾರ್ಥವದಲ್ಪಂ ಚ ತತ್ತಾಮಸಮುದಾಹೃತಂ ॥ 18-22 ॥

ಯತ್ ತು ಕೃತ್ಸ್ನವತ್ ಏಕಸ್ಮಿನ್ ಕಾರ್ಯೇ ಸಕ್ತಂ ಅಹೈತುಕಂ ।
ಅತತ್ತ್ವಾರ್ಥವತ್ ಅಲ್ಪಂ ಚ ತತ್ ತಾಮಸಂ ಉದಾಹೃತಂ ॥ 18-22 ॥

ಯತ್ ತು ಏಕಸ್ಮಿನ್ ಕಾರ್ಯೇ ಕೃತ್ಸ್ನವತ್ ಸಕ್ತಂ ಅಹೈತುಕಂ
ಅತತ್ತ್ವಾರ್ಥವತ್ ಅಲ್ಪಂ ಚ, ತತ್(ಜ್ಞಾನಂ) ತಾಮಸಂ ಉದಾಹೃತಂ ।

ನಿಯತಂ ಸಂಗರಹಿತಮರಾಗದ್ವೇಷತಃ ಕೃತಂ ।
ಅಫಲಪ್ರೇಪ್ಸುನಾ ಕರ್ಮ ಯತ್ತತ್ಸಾತ್ತ್ವಿಕಮುಚ್ಯತೇ ॥ 18-23 ॥

ನಿಯತಂ ಸಂಗ-ರಹಿತಂ ಅರಾಗ-ದ್ವೇಷತಃ ಕೃತಂ ।
ಅಫಲ-ಪ್ರೇಪ್ಸುನಾ ಕರ್ಮ ಯತ್ ತತ್ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಂ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 18-23 ॥

ಅಫಲ-ಪ್ರೇಪ್ಸುನಾ ಯತ್ ನಿಯತಂ ಕರ್ಮ ಸಂಗ-ರಹಿತಂ ಅರಾಗ-ದ್ವೇಷತಃ
ಕೃತಂ, ತತ್ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಂ ಉಚ್ಯತೇ ।

ಯತ್ತು ಕಾಮೇಪ್ಸುನಾ ಕರ್ಮ ಸಾಹಂಕಾರೇಣ ವಾ ಪುನಃ ।
ಕ್ರಿಯತೇ ಬಹುಲಾಯಾಸಂ ತದ್ರಾಜಸಮುದಾಹೃತಂ ॥ 18-24 ॥

ಯತ್ ತು ಕಾಮ-ಈಪ್ಸುನಾ ಕರ್ಮ ಸಾಹಂಕಾರೇಣ ವಾ ಪುನಃ ।
ಕ್ರಿಯತೇ ಬಹುಲ ಆಯಾಸಂ ತತ್ ರಾಜಸಂ ಉದಾಹೃತಂ ॥ 18-24 ॥

ಪುನಃ ಯತ್ ತು ಕಾಮ-ಈಪ್ಸುನಾ, ಸಾಹಂಕಾರೇಣ ವಾ ಬಹುಲ ಆಯಾಸಂ
ಕರ್ಮ ಕ್ರಿಯತೇ, ತತ್ ರಾಜಸಂ ಉದಾಹೃತಂ ।

ಅನುಬಂಧಂ ಕ್ಷಯಂ ಹಿಂಸಾಮನಪೇಕ್ಷ್ಯ ಚ ಪೌರುಷಂ ।
ಮೋಹಾದಾರಭ್ಯತೇ ಕರ್ಮ ಯತ್ತತ್ತಾಮಸಮುಚ್ಯತೇ ॥ 18-25 ॥

ಅನುಬಂಧಂ ಕ್ಷಯಂ ಹಿಂಸಾಂ ಅನಪೇಕ್ಷ್ಯ ಚ ಪೌರುಷಂ ।
ಮೋಹಾತ್ ಆರಭ್ಯತೇ ಕರ್ಮ ಯತ್ ತತ್ ತಾಮಸಂ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 18-25 ॥

ಅನುಬಂಧಂ ಕ್ಷಯಂ ಹಿಂಸಾಂ ಪೌರುಷಂ ಚ ಅನಪೇಕ್ಷ್ಯ
ಯತ್ ಕರ್ಮ ಮೋಹಾತ್ ಆರಭ್ಯತೇ, ತತ್ ತಾಮಸಂ ಉಚ್ಯತೇ ।

ಮುಕ್ತಸಂಗೋಽನಹಂವಾದೀ ಧೃತ್ಯುತ್ಸಾಹಸಮನ್ವಿತಃ ।
ಸಿದ್ಧ್ಯಸಿದ್ಧ್ಯೋರ್ನಿರ್ವಿಕಾರಃ ಕರ್ತಾ ಸಾತ್ತ್ವಿಕ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 18-26 ॥

ಮುಕ್ತ-ಸಂಗಃ ಅನಹಂ-ವಾದೀ ಧೃತಿ-ಉತ್ಸಾಹ-ಸಮನ್ವಿತಃ ।
ಸಿದ್ಧಿ-ಅಸಿದ್ಧ್ಯೋಃ ನಿರ್ವಿಕಾರಃ ಕರ್ತಾ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಃ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 18-26 ॥

ಮುಕ್ತ-ಸಂಗಃ, ಅನಹಂ-ವಾದೀ, ಧೃತಿ-ಉತ್ಸಾಹ-ಸಮನ್ವಿತಃ,
ಸಿದ್ಧಿ-ಅಸಿದ್ಧ್ಯೋಃ ನಿರ್ವಿಕಾರಃ ಕರ್ತಾ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಃ ಉಚ್ಯತೇ ।

ರಾಗೀ ಕರ್ಮಫಲಪ್ರೇಪ್ಸುರ್ಲುಬ್ಧೋ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕೋಽಶುಚಿಃ ।
ಹರ್ಷಶೋಕಾನ್ವಿತಃ ಕರ್ತಾ ರಾಜಸಃ ಪರಿಕೀರ್ತಿತಃ ॥ 18-27 ॥

ರಾಗೀ ಕರ್ಮ-ಫಲ-ಪ್ರೇಪ್ಸುಃ ಲುಬ್ಧಃ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕಃ ಅಶುಚಿಃ ।
ಹರ್ಷ-ಶೋಕ-ಅನ್ವಿತಃ ಕರ್ತಾ ರಾಜಸಃ ಪರಿಕೀರ್ತಿತಃ ॥ 18-27 ॥

ರಾಗೀ, ಕರ್ಮ-ಫಲ-ಪ್ರೇಪ್ಸುಃ, ಲುಬ್ಧಃ, ಹಿಂಸಾತ್ಮಕಃ, ಅಶುಚಿಃ,
ಹರ್ಷ-ಶೋಕ-ಅನ್ವಿತಃ ಕರ್ತಾ ರಾಜಸಃ ಪರಿಕೀರ್ತಿತಃ ।

ಅಯುಕ್ತಃ ಪ್ರಾಕೃತಃ ಸ್ತಬ್ಧಃ ಶಠೋ ನೈಷ್ಕೃತಿಕೋಽಲಸಃ ।
ವಿಷಾದೀ ದೀರ್ಘಸೂತ್ರೀ ಚ ಕರ್ತಾ ತಾಮಸ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 18-28 ॥

ಅಯುಕ್ತಃ ಪ್ರಾಕೃತಃ ಸ್ತಬ್ಧಃ ಶಠಃ ನೈಷ್ಕೃತಿಕಃ ಅಲಸಃ ।
ವಿಷಾದೀ ದೀರ್ಘ-ಸೂತ್ರೀ ಚ ಕರ್ತಾ ತಾಮಸಃ ಉಚ್ಯತೇ ॥ 18-28 ॥

ಅಯುಕ್ತಃ, ಪ್ರಾಕೃತಃ, ಸ್ತಬ್ಧಃ, ಶಠಃ, ನೈಷ್ಕೃತಿಕಃ, ಅಲಸಃ,
ವಿಷಾದೀ, ದೀರ್ಘ-ಸೂತ್ರೀ ಚ ಕರ್ತಾ ತಾಮಸಃ ಉಚ್ಯತೇ ।

ಬುದ್ಧೇರ್ಭೇದಂ ಧೃತೇಶ್ಚೈವ ಗುಣತಸ್ತ್ರಿವಿಧಂ ಶೃಣು ।
ಪ್ರೋಚ್ಯಮಾನಮಶೇಷೇಣ ಪೃಥಕ್ತ್ವೇನ ಧನಂಜಯ ॥ 18-29 ॥

ಬುದ್ಧೇಃ ಭೇದಂ ಧೃತೇಃ ಚ ಏವ ಗುಣತಃ ತ್ರಿವಿಧಂ ಶೃಣು ।
ಪ್ರೋಚ್ಯಮಾನಂ ಅಶೇಷೇಣ ಪೃಥಕ್ತ್ವೇನ ಧನಂಜಯ ॥ 18-29 ॥

ಹೇ ಧನಂಜಯ! ಬುದ್ಧೇಃ ಧೃತೇಃ ಚ ಏವ ಗುಣತಃ ತ್ರಿವಿಧಂ
ಭೇದಂ ಅಶೇಷೇಣ ಪೃಥಕ್ತ್ವೇನ ಪ್ರೋಚ್ಯಮಾನಂ ಶೃಣು ।

ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ ಚ ನಿವೃತ್ತಿಂ ಚ ಕಾರ್ಯಾಕಾರ್ಯೇ ಭಯಾಭಯೇ ।
ಬಂಧಂ ಮೋಕ್ಷಂ ಚ ಯಾ ವೇತ್ತಿ ಬುದ್ಧಿಃ ಸಾ ಪಾರ್ಥ ಸಾತ್ತ್ವಿಕೀ ॥ 18-30 ॥

ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ ಚ ನಿವೃತ್ತಿಂ ಚ ಕಾರ್ಯ-ಅಕಾರ್ಯೇ ಭಯ-ಅಭಯೇ ।
ಬಂಧಂ ಮೋಕ್ಷಂ ಚ ಯಾ ವೇತ್ತಿ ಬುದ್ಧಿಃ ಸಾ ಪಾರ್ಥ ಸಾತ್ತ್ವಿಕೀ ॥ 18-30 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಯಾ ಬುದ್ಧಿಃ ಪ್ರವೃತ್ತಿಂ ಚ ನಿವೃತ್ತಿಂ ಕಾರ್ಯ-ಅಕಾರ್ಯೇ
ಭಯ-ಅಭಯೇ ಚ ಬಂಧಂ ಮೋಕ್ಷಂ ಚ ವೇತ್ತಿ, ಸಾ ಸಾತ್ತ್ವಿಕೀ (ಮತಾ).

ಯಯಾ ಧರ್ಮಮಧರ್ಮಂ ಚ ಕಾರ್ಯಂ ಚಾಕಾರ್ಯಮೇವ ಚ ।
ಅಯಥಾವತ್ಪ್ರಜಾನಾತಿ ಬುದ್ಧಿಃ ಸಾ ಪಾರ್ಥ ರಾಜಸೀ ॥ 18-31 ॥

ಯಯಾ ಧರ್ಮಂ ಅಧರ್ಮಂ ಚ ಕಾರ್ಯಂ ಚ ಅಕಾರ್ಯಂ ಏವ ಚ ।
ಅಯಥಾವತ್ ಪ್ರಜಾನಾತಿ ಬುದ್ಧಿಃ ಸಾ ಪಾರ್ಥ ರಾಜಸೀ ॥ 18-31 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಯಯಾ ಚ (ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಜೀವಃ) ಧರ್ಮಂ ಅಧರ್ಮಂ ಚ,
ಕಾರ್ಯಂ ಅಕಾರ್ಯಂ ಚ, ಅಯಥಾವತ್ ಏವ ಪ್ರಜಾನಾತಿ ಸಾ ಬುದ್ಧಿಃ ರಾಜಸೀ (ಮತಾ).

ಅಧರ್ಮಂ ಧರ್ಮಮಿತಿ ಯಾ ಮನ್ಯತೇ ತಮಸಾವೃತಾ ।
ಸರ್ವಾರ್ಥಾನ್ವಿಪರೀತಾಂಶ್ಚ ಬುದ್ಧಿಃ ಸಾ ಪಾರ್ಥ ತಾಮಸೀ ॥ 18-32 ॥

ಅಧರ್ಮಂ ಧರ್ಮಂ ಇತಿ ಯಾ ಮನ್ಯತೇ ತಮಸಾ ಆವೃತಾ ।
ಸರ್ವ-ಅರ್ಥಾನ್ ವಿಪರೀತಾನ್ ಚ ಬುದ್ಧಿಃ ಸಾ ಪಾರ್ಥ ತಾಮಸೀ ॥ 18-32 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಯಾ ತಮಸಾ ಆವೃತಾ (ಬುದ್ಧಿಃ) ಅಧರ್ಮಂ ಧರ್ಮಂ
ಸರ್ವ-ಅರ್ಥಾನ್ ವಿಪರೀತಾನ್ ಚ ಇತಿ ಮನ್ಯತೇ, ಸಾ ಬುದ್ಧಿಃ ತಾಮಸೀ (ಸ್ಮೃತಾ) ।

ಧೃತ್ಯಾ ಯಯಾ ಧಾರಯತೇ ಮನಃಪ್ರಾಣೇಂದ್ರಿಯಕ್ರಿಯಾಃ ।
ಯೋಗೇನಾವ್ಯಭಿಚಾರಿಣ್ಯಾ ಧೃತಿಃ ಸಾ ಪಾರ್ಥ ಸಾತ್ತ್ವಿಕೀ ॥ 18-33 ॥

ಧೃತ್ಯಾ ಯಯಾ ಧಾರಯತೇ ಮನಃ-ಪ್ರಾಣ-ಇಂದ್ರಿಯ-ಕ್ರಿಯಾಃ ।
ಯೋಗೇನ ಅವ್ಯಭಿಚಾರಿಣ್ಯಾ ಧೃತಿಃ ಸಾ ಪಾರ್ಥ ಸಾತ್ತ್ವಿಕೀ ॥ 18-33 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! (ನರಃ) ಯಯಾ ಅವ್ಯಭಿಚಾರಿಣ್ಯಾ ಧೃತ್ಯಾ
ಮನಃ-ಪ್ರಾಣ-ಇಂದ್ರಿಯ-ಕ್ರಿಯಾಃ ಯೋಗೇನ ಧಾರಯತೇ, ಸಾ ಧೃತಿಃ ಸಾತ್ತ್ವಿಕೀ (ಅಸ್ತಿ) ।

ಯಯಾ ತು ಧರ್ಮಕಾಮಾರ್ಥಾಂಧೃತ್ಯಾ ಧಾರಯತೇಽರ್ಜುನ ।
ಪ್ರಸಂಗೇನ ಫಲಾಕಾಂಕ್ಷೀ ಧೃತಿಃ ಸಾ ಪಾರ್ಥ ರಾಜಸೀ ॥ 18-34 ॥

ಯಯಾ ತು ಧರ್ಮ-ಕಾಮ-ಅರ್ಥಾನ್ ಧೃತ್ಯಾ ಧಾರಯತೇ ಅರ್ಜುನ ।
ಪ್ರಸಂಗೇನ ಫಲ-ಆಕಾಂಕ್ಷೀ ಧೃತಿಃ ಸಾ ಪಾರ್ಥ ರಾಜಸೀ ॥ 18-34 ॥

ಹೇ ಅರ್ಜುನ! ಯಯಾ ಧೃತ್ಯಾ ಪ್ರಸಂಗೇನ ಫಲ-ಆಕಾಂಕ್ಷೀ ತು (ಸನ್)
ಧರ್ಮ-ಕಾಮ-ಅರ್ಥಾನ್ (ನರಃ) ಧಾರಯತೇ, ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ಸಾ
ಧೃತಿಃ ರಾಜಸೀ (ಅಸ್ತಿ) ।

ಯಯಾ ಸ್ವಪ್ನಂ ಭಯಂ ಶೋಕಂ ವಿಷಾದಂ ಮದಮೇವ ಚ ।
ನ ವಿಮುಂಚತಿ ದುರ್ಮೇಧಾ ಧೃತಿಃ ಸಾ ಪಾರ್ಥ ತಾಮಸೀ ॥ 18-35 ॥

ಯಯಾ ಸ್ವಪ್ನಂ ಭಯಂ ಶೋಕಂ ವಿಷಾದಂ ಮದಂ ಏವ ಚ ।
ನ ವಿಮುಂಚತಿ ದುರ್ಮೇಧಾ ಧೃತಿಃ ಸಾ ಪಾರ್ಥ ತಾಮಸೀ ॥ 18-35 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ದುರ್ಮೇಧಾ (ನರಃ) ಯಯಾ ಸ್ವಪ್ನಂ, ಭಯಂ, ಶೋಕಂ,
ವಿಷಾದಂ, ಮದಂ ಏವ ಚ ನ ವಿಮುಂಚತಿ, ಸಾ ಧೃತಿಃ ತಾಮಸೀ (ಮತಾ) ।

ಸುಖಂ ತ್ವಿದಾನೀಂ ತ್ರಿವಿಧಂ ಶೃಣು ಮೇ ಭರತರ್ಷಭ ।
ಅಭ್ಯಾಸಾದ್ರಮತೇ ಯತ್ರ ದುಃಖಾಂತಂ ಚ ನಿಗಚ್ಛತಿ ॥ 18-36 ॥

ಸುಖಂ ತು ಇದಾನೀಂ ತ್ರಿವಿಧಂ ಶೃಣು ಮೇ ಭರತರ್ಷಭ ।
ಅಭ್ಯಾಸಾತ್ ರಮತೇ ಯತ್ರ ದುಃಖಾಂತಂ ಚ ನಿಗಚ್ಛತಿ ॥ 18-36 ॥

ಹೇ ಭರತರ್ಷಭ! ಇದಾನೀಂ ತು ತ್ರಿವಿಧಂ ಸುಖಂ ಮೇ ಶೃಣು,
ಯತ್ರ (ಸುಖೇ ಜೀವಃ) ಅಭ್ಯಾಸಾತ್ ರಮತೇ, ದುಃಖಾಂತಂ ಚ ನಿಗಚ್ಛತಿ ।

ಯತ್ತದಗ್ರೇ ವಿಷಮಿವ ಪರಿಣಾಮೇಽಮೃತೋಪಮಂ ।
ತತ್ಸುಖಂ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಂ ಪ್ರೋಕ್ತಮಾತ್ಮಬುದ್ಧಿಪ್ರಸಾದಜಂ ॥ 18-37 ॥

ಯತ್ ತತ್ ಅಗ್ರೇ ವಿಷಂ ಇವ ಪರಿಣಾಮೇ ಅಮೃತ-ಉಪಮಂ ।
ತತ್ ಸುಖಂ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ಆತ್ಮ-ಬುದ್ಧಿ-ಪ್ರಸಾದಜಂ ॥ 18-37 ॥

ಯತ್ ಅಗ್ರೇ ವಿಷಂ ಇವ, ಪರಿಣಾಮೇ ಅಮೃತ-ಉಪಮಂ ತತ್
ಆತ್ಮ-ಬುದ್ಧಿ-ಪ್ರಸಾದಜಂ (ಅಸ್ತಿ), ತತ್ ಸುಖಂ ಸಾತ್ತ್ವಿಕಂ ಪ್ರೋಕ್ತಂ ।

ವಿಷಯೇಂದ್ರಿಯಸಂಯೋಗಾದ್ಯತ್ತದಗ್ರೇಽಮೃತೋಪಮಂ ।
ಪರಿಣಾಮೇ ವಿಷಮಿವ ತತ್ಸುಖಂ ರಾಜಸಂ ಸ್ಮೃತಂ ॥ 18-38 ॥

ವಿಷಯ-ಇಂದ್ರಿಯ-ಸಂಯೋಗಾತ್ ಯತ್ ತತ್ ಅಗ್ರೇ ಅಮೃತ-ಉಪಮಂ ।
ಪರಿಣಾಮೇ ವಿಷಂ ಇವ ತತ್ ಸುಖಂ ರಾಜಸಂ ಸ್ಮೃತಂ ॥ 18-38 ॥

ಯತ್ ವಿಷಯ-ಇಂದ್ರಿಯ-ಸಂಯೋಗಾತ್ ಅಗ್ರೇ ಅಮೃತ-ಉಪಮಂ, ತತ್
ಪರಿಣಾಮೇ (ಚ) ವಿಷಂ ಇವ (ಅಸ್ತಿ) ತತ್ ಸುಖಂ ರಾಜಸಂ ಸ್ಮೃತಂ ।

ಯದಗ್ರೇ ಚಾನುಬಂಧೇ ಚ ಸುಖಂ ಮೋಹನಮಾತ್ಮನಃ ।
ನಿದ್ರಾಲಸ್ಯಪ್ರಮಾದೋತ್ಥಂ ತತ್ತಾಮಸಮುದಾಹೃತಂ ॥ 18-39 ॥

ಯತ್ ಅಗ್ರೇ ಚ ಅನುಬಂಧೇ ಚ ಸುಖಂ ಮೋಹನಂ ಆತ್ಮನಃ ।
ನಿದ್ರಾ-ಆಲಸ್ಯ-ಪ್ರಮಾದ-ಉತ್ಥಂ ತತ್ ತಾಮಸಂ ಉದಾಹೃತಂ ॥ 18-39 ॥

ಯತ್ ಅಗ್ರೇ ಚ ಅನುಬಂಧೇ ಚ ಆತ್ಮನಃ ಮೋಹನಂ ನಿದ್ರಾ-ಆಲಸ್ಯ-ಪ್ರಮಾದ-ಉತ್ಥಂ,
ತತ್ ಸುಖಂ ತಾಮಸಂ ಉದಾಹೃತಂ ।

ನ ತದಸ್ತಿ ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ವಾ ದಿವಿ ದೇವೇಷು ವಾ ಪುನಃ ।
ಸತ್ತ್ವಂ ಪ್ರಕೃತಿಜೈರ್ಮುಕ್ತಂ ಯದೇಭಿಃ ಸ್ಯಾತ್ತ್ರಿಭಿರ್ಗುಣೈಃ ॥ 18-40 ॥

ನ ತತ್ ಅಸ್ತಿ ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ವಾ ದಿವಿ ದೇವೇಷು ವಾ ಪುನಃ ।
ಸತ್ತ್ವಂ ಪ್ರಕೃತಿಜೈಃ ಮುಕ್ತಂ ಯತ್ ಏಭಿಃ ಸ್ಯಾತ್ ತ್ರಿಭಿಃ ಗುಣೈಃ ॥ 18-40 ॥

ಯತ್ ಸತ್ತ್ವಂ ಏಭಿಃ ಪ್ರಕೃತಿಜೈಃ ತ್ರಿಭಿಃ ಗುಣೈಃ ಮುಕ್ತಂ ಸ್ಯಾತ್, ತತ್
ಪೃಥಿವ್ಯಾಂ ವಾ ದಿವಿ ವಾ ಪುನಃ ದೇವೇಷು (ವಾ) ನ ಅಸ್ತಿ ।

ಬ್ರಾಹ್ಮಣಕ್ಷತ್ರಿಯವಿಶಾಂ ಶೂದ್ರಾಣಾಂ ಚ ಪರಂತಪ ।
ಕರ್ಮಾಣಿ ಪ್ರವಿಭಕ್ತಾನಿ ಸ್ವಭಾವಪ್ರಭವೈರ್ಗುಣೈಃ ॥ 18-41 ॥

ಬ್ರಾಹ್ಮಣ-ಕ್ಷತ್ರಿಯ-ವಿಶಾಂ ಶೂದ್ರಾಣಾಂ ಚ ಪರಂತಪ ।
ಕರ್ಮಾಣಿ ಪ್ರವಿಭಕ್ತಾನಿ ಸ್ವಭಾವ-ಪ್ರಭವೈಃ ಗುಣೈಃ ॥ 18-41 ॥

ಹೇ ಪರಂತಪ! ಬ್ರಾಹ್ಮಣ-ಕ್ಷತ್ರಿಯ-ವಿಶಾಂ ಶೂದ್ರಾಣಾಂ ಚ
ಕರ್ಮಾಣಿ ಸ್ವಭಾವ-ಪ್ರಭವೈಃ ಗುಣೈಃ ಪ್ರವಿಭಕ್ತಾನಿ (ಸಂತಿ) ।

ಶಮೋ ದಮಸ್ತಪಃ ಶೌಚಂ ಕ್ಷಾಂತಿರಾರ್ಜವಮೇವ ಚ ।
ಜ್ಞಾನಂ ವಿಜ್ಞಾನಮಾಸ್ತಿಕ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಕರ್ಮ ಸ್ವಭಾವಜಂ ॥ 18-42 ॥

ಶಮಃ ದಮಃ ತಪಃ ಶೌಚಂ ಕ್ಷಾಂತಿಃ ಆರ್ಜವಂ ಏವ ಚ ।
ಜ್ಞಾನಂ ವಿಜ್ಞಾನಂ ಆಸ್ತಿಕ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ-ಕರ್ಮ ಸ್ವಭಾವಜಂ ॥ 18-42 ॥

ಶಮಃ, ದಮಃ, ತಪಃ, ಶೌಚಂ, ಕ್ಷಾಂತಿಃ, ಆರ್ಜವಂ, ಜ್ಞಾನಂ,
ವಿಜ್ಞಾನಂ, ಆಸ್ತಿಕ್ಯಂ ಏವ ಚ (ಇತಿ) ಸ್ವಭಾವಜಂ ಬ್ರಹ್ಮ-ಕರ್ಮ (ಅಸ್ತಿ) ।

ಶೌರ್ಯಂ ತೇಜೋ ಧೃತಿರ್ದಾಕ್ಷ್ಯಂ ಯುದ್ಧೇ ಚಾಪ್ಯಪಲಾಯನಂ ।
ದಾನಮೀಶ್ವರಭಾವಶ್ಚ ಕ್ಷಾತ್ರಂ ಕರ್ಮ ಸ್ವಭಾವಜಂ ॥ 18-43 ॥

ಶೌರ್ಯಂ ತೇಜಃ ಧೃತಿಃ ದಾಕ್ಷ್ಯಂ ಯುದ್ಧೇ ಚ ಅಪಿ ಅಪಲಾಯನಂ ।
ದಾನಂ ಈಶ್ವರ-ಭಾವಃ ಚ ಕ್ಷಾತ್ರಂ ಕರ್ಮ ಸ್ವಭಾವಜಂ ॥ 18-43 ॥

ಶೌರ್ಯಂ, ತೇಜಃ, ಧೃತಿಃ, ದಾಕ್ಷ್ಯಂ, ಯುದ್ಧೇ ಅಪಿ ಚ ಅಪಲಾಯನಂ,
ದಾನಂ, ಈಶ್ವರ-ಭಾವಃ ಚ (ಇತಿ) ಸ್ವಭಾವಜಂ ಕ್ಷಾತ್ರಂ ಕರ್ಮ (ಅಸ್ತಿ) ।

ಕೃಷಿಗೌರಕ್ಷ್ಯವಾಣಿಜ್ಯಂ ವೈಶ್ಯಕರ್ಮ ಸ್ವಭಾವಜಂ ।
ಪರಿಚರ್ಯಾತ್ಮಕಂ ಕರ್ಮ ಶೂದ್ರಸ್ಯಾಪಿ ಸ್ವಭಾವಜಂ ॥ 18-44 ॥

ಕೃಷಿ-ಗೌರಕ್ಷ್ಯ-ವಾಣಿಜ್ಯಂ ವೈಶ್ಯ-ಕರ್ಮ ಸ್ವಭಾವಜಂ ।
ಪರಿಚರ್ಯಾ-ಆತ್ಮಕಂ ಕರ್ಮ ಶೂದ್ರಸ್ಯ ಅಪಿ ಸ್ವಭಾವಜಂ ॥ 18-44 ॥

ಕೃಷಿ-ಗೌರಕ್ಷ್ಯ-ವಾಣಿಜ್ಯಂ ಸ್ವಭಾವಜಂ ವೈಶ್ಯ-ಕರ್ಮ (ಅಸ್ತಿ)
ಅಪಿ (ಚ) ಶೂದ್ರಸ್ಯ ಪರಿಚರ್ಯಾ-ಆತ್ಮಕಂ ಕರ್ಮ ಸ್ವಭಾವಜಂ (ಅಸ್ತಿ) ।

ಸ್ವೇ ಸ್ವೇ ಕರ್ಮಣ್ಯಭಿರತಃ ಸಂಸಿದ್ಧಿಂ ಲಭತೇ ನರಃ ।
ಸ್ವಕರ್ಮನಿರತಃ ಸಿದ್ಧಿಂ ಯಥಾ ವಿಂದತಿ ತಚ್ಛೃಣು ॥ 18-45 ॥

ಸ್ವೇ ಸ್ವೇ ಕರ್ಮಣಿ ಅಭಿರತಃ ಸಂಸಿದ್ಧಿಂ ಲಭತೇ ನರಃ ।
ಸ್ವಕರ್ಮ-ನಿರತಃ ಸಿದ್ಧಿಂ ಯಥಾ ವಿಂದತಿ ತತ್ ಶೃಣು ॥ 18-45 ॥

ಸ್ವೇ ಸ್ವೇ ಕರ್ಮಣಿ ಅಭಿರತಃ ನರಃ ಸಂಸಿದ್ಧಿಂ ಲಭತೇ ।
ಸ್ವಕರ್ಮ-ನಿರತಃ (ನರಃ) ಯಥಾ ಸಿದ್ಧಿಂ ವಿಂದತಿ, ತತ್ ಶೃಣು ।

ಯತಃ ಪ್ರವೃತ್ತಿರ್ಭೂತಾನಾಂ ಯೇನ ಸರ್ವಮಿದಂ ತತಂ ।
ಸ್ವಕರ್ಮಣಾ ತಮಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಸಿದ್ಧಿಂ ವಿಂದತಿ ಮಾನವಃ ॥ 18-46 ॥

ಯತಃ ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ ಭೂತಾನಾಂ ಯೇನ ಸರ್ವಂ ಇದಂ ತತಂ ।
ಸ್ವಕರ್ಮಣಾ ತಂ ಅಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಸಿದ್ಧಿಂ ವಿಂದತಿ ಮಾನವಃ ॥ 18-46 ॥

ಯತಃ ಭೂತಾನಾಂ ಪ್ರವೃತ್ತಿಃ (ಅಸ್ತಿ), ಯೇನ ಇದಂ ಸರ್ವಂ ತತಂ
(ಅಸ್ತಿ) ತಂ (ಈಶ್ವರಂ) ಸ್ವಕರ್ಮಣಾ ಅಭ್ಯರ್ಚ್ಯ ಮಾನವಃ ಸಿದ್ಧಿಂ ವಿಂದತಿ ।

ಶ್ರೇಯಾನ್ಸ್ವಧರ್ಮೋ ವಿಗುಣಃ ಪರಧರ್ಮಾತ್ಸ್ವನುಷ್ಠಿತಾತ್ ।
ಸ್ವಭಾವನಿಯತಂ ಕರ್ಮ ಕುರ್ವನ್ನಾಪ್ನೋತಿ ಕಿಲ್ಬಿಷಂ ॥ 18-47 ॥

ಶ್ರೇಯಾನ್ ಸ್ವಧರ್ಮಃ ವಿಗುಣಃ ಪರ-ಧರ್ಮಾತ್ ಸ್ವನುಷ್ಠಿತಾತ್ ।
ಸ್ವಭಾವ-ನಿಯತಂ ಕರ್ಮ ಕುರ್ವನ್ ನ ಆಪ್ನೋತಿ ಕಿಲ್ಬಿಷಂ ॥ 18-47 ॥

ವಿಗುಣಃ ಸ್ವಧರ್ಮಃ ಸ್ವನುಷ್ಠಿತಾತ್ ಪರ-ಧರ್ಮಾತ್ ಶ್ರೇಯಾನ್ (ಅಸ್ತಿ),
ಸ್ವಭಾವ-ನಿಯತಂ ಕರ್ಮ ಕುರ್ವನ್ (ನರಃ) ಕಿಲ್ಬಿಷಂ ನ ಆಪ್ನೋತಿ ।

ಸಹಜಂ ಕರ್ಮ ಕೌಂತೇಯ ಸದೋಷಮಪಿ ನ ತ್ಯಜೇತ್ ।
ಸರ್ವಾರಂಭಾ ಹಿ ದೋಷೇಣ ಧೂಮೇನಾಗ್ನಿರಿವಾವೃತಾಃ ॥ 18-48 ॥

ಸಹಜಂ ಕರ್ಮ ಕೌಂತೇಯ ಸದೋಷಂ ಅಪಿ ನ ತ್ಯಜೇತ್ ।
ಸರ್ವಾರಂಭಾಃ ಹಿ ದೋಷೇಣ ಧೂಮೇನ ಅಗ್ನಿಃ ಇವ ಆವೃತಾಃ ॥ 18-48 ॥

ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ಸಹಜಂ ಕರ್ಮ ಸದೋಷಂ ಅಪಿ ನ ತ್ಯಜೇತ್,
ಧೂಮೇನ ಅಗ್ನಿಃ ಇವ ಹಿ ಸರ್ವಾರಂಭಾಃ ದೋಷೇಣ ಆವೃತಾಃ (ಸಂತಿ) ।

ಅಸಕ್ತಬುದ್ಧಿಃ ಸರ್ವತ್ರ ಜಿತಾತ್ಮಾ ವಿಗತಸ್ಪೃಹಃ ।
ನೈಷ್ಕರ್ಮ್ಯಸಿದ್ಧಿಂ ಪರಮಾಂ ಸಂನ್ಯಾಸೇನಾಧಿಗಚ್ಛತಿ ॥ 18-49 ॥

ಅಸಕ್ತ-ಬುದ್ಧಿಃ ಸರ್ವತ್ರ ಜಿತ-ಆತ್ಮಾ ವಿಗತ-ಸ್ಪೃಹಃ ।
ನೈಷ್ಕರ್ಮ್ಯ-ಸಿದ್ಧಿಂ ಪರಮಾಂ ಸಂನ್ಯಾಸೇನ ಅಧಿಗಚ್ಛತಿ ॥ 18-49 ॥

ಸರ್ವತ್ರ ಅಸಕ್ತ-ಬುದ್ಧಿಃ ಜಿತ-ಆತ್ಮಾ, ವಿಗತ-ಸ್ಪೃಹಃ (ನರಃ)
ಪರಮಾಂ ನೈಷ್ಕರ್ಮ್ಯ-ಸಿದ್ಧಿಂ ಸಂನ್ಯಾಸೇನ ಅಧಿಗಚ್ಛತಿ ।

ಸಿದ್ಧಿಂ ಪ್ರಾಪ್ತೋ ಯಥಾ ಬ್ರಹ್ಮ ತಥಾಪ್ನೋತಿ ನಿಬೋಧ ಮೇ ।
ಸಮಾಸೇನೈವ ಕೌಂತೇಯ ನಿಷ್ಠಾ ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಯಾ ಪರಾ ॥ 18-50 ॥

ಸಿದ್ಧಿಂ ಪ್ರಾಪ್ತಃ ಯಥಾ ಬ್ರಹ್ಮ ತಥಾ ಆಪ್ನೋತಿ ನಿಬೋಧ ಮೇ ।
ಸಮಾಸೇನ ಏವ ಕೌಂತೇಯ ನಿಷ್ಠಾ ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಯಾ ಪರಾ ॥ 18-50 ॥

ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! ಸಿದ್ಧಿಂ ಪ್ರಾಪ್ತಃ (ಮಾನವಃ) ಯಥಾ ಬ್ರಹ್ಮ ಆಪ್ನೋತಿ,
ತಥಾ ಮೇ ಸಮಾಸೇನ ಏವ ನಿಬೋಧ, ಯಾ (ಚ ಇಯಂ ಬ್ರಹ್ಮ-ಪ್ರಾಪ್ತಿಃ)
(ಸಾ) ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಪರಾ ನಿಷ್ಠಾ (ವರ್ತತೇ) ।

ಬುದ್ಧ್ಯಾ ವಿಶುದ್ಧಯಾ ಯುಕ್ತೋ ಧೃತ್ಯಾತ್ಮಾನಂ ನಿಯಮ್ಯ ಚ ।
ಶಬ್ದಾದೀನ್ವಿಷಯಾಂಸ್ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ರಾಗದ್ವೇಷೌ ವ್ಯುದಸ್ಯ ಚ ॥ 18-51 ॥

ಬುದ್ಧ್ಯಾ ವಿಶುದ್ಧಯಾ ಯುಕ್ತಃ ಧೃತ್ಯಾ ಆತ್ಮಾನಂ ನಿಯಮ್ಯ ಚ ।
ಶಬ್ದಾದೀನ್ ವಿಷಯಾನ್ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ರಾಗ-ದ್ವೇಷೌ ವ್ಯುದಸ್ಯ ಚ ॥ 18-51 ॥

ವಿಶುದ್ಧಯಾ ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಯುಕ್ತಃ, ಧೃತ್ಯಾ ಆತ್ಮಾನಂ ನಿಯಮ್ಯ ಚ,
ಶಬ್ದಾದೀನ್ ವಿಷಯಾನ್ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ, ರಾಗ-ದ್ವೇಷೌ ಚ ವ್ಯುದಸ್ಯ,

ವಿವಿಕ್ತಸೇವೀ ಲಘ್ವಾಶೀ ಯತವಾಕ್ಕಾಯಮಾನಸಃ ।
ಧ್ಯಾನಯೋಗಪರೋ ನಿತ್ಯಂ ವೈರಾಗ್ಯಂ ಸಮುಪಾಶ್ರಿತಃ ॥ 18-52 ॥

ವಿವಿಕ್ತ-ಸೇವೀ ಲಘು-ಆಶೀ ಯತ-ವಾಕ್-ಕಾಯ-ಮಾನಸಃ ।
ಧ್ಯಾನ-ಯೋಗ-ಪರಃ ನಿತ್ಯಂ ವೈರಾಗ್ಯಂ ಸಮುಪಾಶ್ರಿತಃ ॥ 18-52 ॥

ವಿವಿಕ್ತ-ಸೇವೀ, ಲಘು-ಆಶೀ, ಯತ-ವಾಕ್-ಕಾಯ-ಮಾನಸಃ, ನಿತ್ಯಂ
ಧ್ಯಾನ-ಯೋಗ-ಪರಃ, ವೈರಾಗ್ಯಂ ಸಮುಪಾಶ್ರಿತಃ (ಚ),

ಅಹಂಕಾರಂ ಬಲಂ ದರ್ಪಂ ಕಾಮಂ ಕ್ರೋಧಂ ಪರಿಗ್ರಹಂ ।
ವಿಮುಚ್ಯ ನಿರ್ಮಮಃ ಶಾಂತೋ ಬ್ರಹ್ಮಭೂಯಾಯ ಕಲ್ಪತೇ ॥ 18-53 ॥

ಅಹಂಕಾರಂ ಬಲಂ ದರ್ಪಂ ಕಾಮಂ ಕ್ರೋಧಂ ಪರಿಗ್ರಹಂ ।
ವಿಮುಚ್ಯ ನಿರ್ಮಮಃ ಶಾಂತಃ ಬ್ರಹ್ಮ-ಭೂಯಾಯ ಕಲ್ಪತೇ ॥ 18-53 ॥

ಅಹಂಕಾರಂ ಬಲಂ ದರ್ಪಂ ಕಾಮಂ ಕ್ರೋಧಂ ಪರಿಗ್ರಹಂ (ಚ)
ವಿಮುಚ್ಯ, ನಿರ್ಮಮಃ, ಶಾಂತಃ, (ನರಃ) ಬ್ರಹ್ಮ-ಭೂಯಾಯ ಕಲ್ಪತೇ ।

ಬ್ರಹ್ಮಭೂತಃ ಪ್ರಸನ್ನಾತ್ಮಾ ನ ಶೋಚತಿ ನ ಕಾಂಕ್ಷತಿ ।
ಸಮಃ ಸರ್ವೇಷು ಭೂತೇಷು ಮದ್ಭಕ್ತಿಂ ಲಭತೇ ಪರಾಂ ॥ 18-54 ॥

ಬ್ರಹ್ಮ-ಭೂತಃ ಪ್ರಸನ್ನ-ಆತ್ಮಾ ನ ಶೋಚತಿ ನ ಕಾಂಕ್ಷತಿ ।
ಸಮಃ ಸರ್ವೇಷು ಭೂತೇಷು ಮತ್-ಭಕ್ತಿಂ ಲಭತೇ ಪರಾಂ ॥ 18-54 ॥

ಬ್ರಹ್ಮ-ಭೂತಃ ಪ್ರಸನ್ನ-ಆತ್ಮಾ (ಸನ್) ನ ಶೋಚತಿ, ನ ಕಾಂಕ್ಷತಿ,
(ಚ) ಸರ್ವೇಷು ಭೂತೇಷು ಸಮಃ (ಭೂತ್ವಾ) ಪರಾಂ ಮತ್-ಭಕ್ತಿಂ ಲಭತೇ ।

ಭಕ್ತ್ಯಾ ಮಾಮಭಿಜಾನಾತಿ ಯಾವಾನ್ಯಶ್ಚಾಸ್ಮಿ ತತ್ತ್ವತಃ ।
ತತೋ ಮಾಂ ತತ್ತ್ವತೋ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ವಿಶತೇ ತದನಂತರಂ ॥ 18-55 ॥

ಭಕ್ತ್ಯಾ ಮಾಂ ಅಭಿಜಾನಾತಿ ಯಾವಾನ್ ಯಃ ಚ ಅಸ್ಮಿ ತತ್ತ್ವತಃ ।
ತತಃ ಮಾಂ ತತ್ತ್ವತಃ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ವಿಶತೇ ತತ್ ಅನಂತರಂ ॥ 18-55 ॥

ಯಾವಾನ್ ಯಃ ಚ ಅಸ್ಮಿ, (ತಂ) ಮಾಂ ತತ್ತ್ವತಃ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಅಭಿಜಾನಾತಿ,
ತತಃ ತತ್ತ್ವತಃ ಮಾಂ ಜ್ಞಾತ್ವಾ ತತ್ ಅನಂತರಂ (ಮಾಂ) ವಿಶತೇ ।

ಸರ್ವಕರ್ಮಾಣ್ಯಪಿ ಸದಾ ಕುರ್ವಾಣೋ ಮದ್ವ್ಯಪಾಶ್ರಯಃ ।
ಮತ್ಪ್ರಸಾದಾದವಾಪ್ನೋತಿ ಶಾಶ್ವತಂ ಪದಮವ್ಯಯಂ ॥ 18-56 ॥

ಸರ್ವ-ಕರ್ಮಾಣಿ ಅಪಿ ಸದಾ ಕುರ್ವಾಣಃ ಮತ್-ವ್ಯಪಾಶ್ರಯಃ ।
ಮತ್-ಪ್ರಸಾದಾತ್ ಅವಾಪ್ನೋತಿ ಶಾಶ್ವತಂ ಪದಂ ಅವ್ಯಯಂ ॥ 18-56 ॥

ಮತ್-ವ್ಯಪಾಶ್ರಯಃ ಸದಾ ಸರ್ವ-ಕರ್ಮಾಣಿ ಅಪಿ ಕುರ್ವಾಣಃ
ಮತ್-ಪ್ರಸಾದಾತ್ ಶಾಶ್ವತಂ ಅವ್ಯಯಂ ಪದಂ ಅವಾಪ್ನೋತಿ ।

ಚೇತಸಾ ಸರ್ವಕರ್ಮಾಣಿ ಮಯಿ ಸಂನ್ಯಸ್ಯ ಮತ್ಪರಃ ।
ಬುದ್ಧಿಯೋಗಮುಪಾಶ್ರಿತ್ಯ ಮಚ್ಚಿತ್ತಃ ಸತತಂ ಭವ ॥ 18-57 ॥

ಚೇತಸಾ ಸರ್ವ-ಕರ್ಮಾಣಿ ಮಯಿ ಸಂನ್ಯಸ್ಯ ಮತ್-ಪರಃ ।
ಬುದ್ಧಿ-ಯೋಗಂ ಉಪಾಶ್ರಿತ್ಯ ಮತ್-ಚಿತ್ತಃ ಸತತಂ ಭವ ॥ 18-57 ॥

(ತ್ವಂ) ಸರ್ವ-ಕರ್ಮಾಣಿ ಚೇತಸಾ ಮಯಿ ಸಂನ್ಯಸ್ಯ, ಮತ್-ಪರಃ
(ಸನ್), ಬುದ್ಧಿ-ಯೋಗಂ ಉಪಾಶ್ರಿತ್ಯ,ಸತತಂ ಮತ್-ಚಿತ್ತಃ ಭವ ।

ಮಚ್ಚಿತ್ತಃ ಸರ್ವದುರ್ಗಾಣಿ ಮತ್ಪ್ರಸಾದಾತ್ತರಿಷ್ಯಸಿ ।
ಅಥ ಚೇತ್ತ್ವಮಹಂಕಾರಾನ್ನ ಶ್ರೋಷ್ಯಸಿ ವಿನಂಕ್ಷ್ಯಸಿ ॥ 18-58 ॥

ಮತ್-ಚಿತ್ತಃ ಸರ್ವ-ದುರ್ಗಾಣಿ ಮತ್-ಪ್ರಸಾದಾತ್ ತರಿಷ್ಯಸಿ ।
ಅಥ ಚೇತ್ ತ್ವಂ ಅಹಂಕಾರಾತ್ ನ ಶ್ರೋಷ್ಯಸಿ ವಿನಂಕ್ಷ್ಯಸಿ ॥ 18-58 ॥

(ತ್ವಂ) ಮತ್-ಚಿತ್ತಃ (ಸನ್) ಸರ್ವ-ದುರ್ಗಾಣಿ ಮತ್-ಪ್ರಸಾದಾತ್
ತರಿಷ್ಯಸಿ । ಅಥ ತ್ವಂ ಅಹಂಕಾರಾತ್ ನ ಶ್ರೋಷ್ಯಸಿ ಚೇತ್, ವಿನಂಕ್ಷ್ಯಸಿ ।

ಯದಹಂಕಾರಮಾಶ್ರಿತ್ಯ ನ ಯೋತ್ಸ್ಯ ಇತಿ ಮನ್ಯಸೇ ।
ಮಿಥ್ಯೈಷ ವ್ಯವಸಾಯಸ್ತೇ ಪ್ರಕೃತಿಸ್ತ್ವಾಂ ನಿಯೋಕ್ಷ್ಯತಿ ॥ 18-59 ॥

ಯತ್ ಅಹಂಕಾರಂ ಆಶ್ರಿತ್ಯ ನ ಯೋತ್ಸ್ಯೇ ಇತಿ ಮನ್ಯಸೇ ।
ಮಿಥ್ಯಾ ಏಷಃ ವ್ಯವಸಾಯಃ ತೇ ಪ್ರಕೃತಿಃ ತ್ವಾಂ ನಿಯೋಕ್ಷ್ಯತಿ ॥ 18-59 ॥

ಯತ್ ಅಹಂಕಾರಂ ಆಶ್ರಿತ್ಯ ‘ನ ಯೋತ್ಸ್ಯೇ’ ಇತಿ ಮನ್ಯಸೇ, (ತತ್) ಏಷಃ
ತೇ ವ್ಯವಸಾಯಃ ಮಿಥ್ಯಾ (ಏವ ಅಸ್ತಿ), ಪ್ರಕೃತಿಃ ತ್ವಾಂ ನಿಯೋಕ್ಷ್ಯತಿ ।

ಸ್ವಭಾವಜೇನ ಕೌಂತೇಯ ನಿಬದ್ಧಃ ಸ್ವೇನ ಕರ್ಮಣಾ ।
ಕರ್ತುಂ ನೇಚ್ಛಸಿ ಯನ್ಮೋಹಾತ್ಕರಿಷ್ಯಸ್ಯವಶೋಽಪಿ ತತ್ ॥ 18-60 ॥

ಸ್ವಭಾವಜೇನ ಕೌಂತೇಯ ನಿಬದ್ಧಃ ಸ್ವೇನ ಕರ್ಮಣಾ ।
ಕರ್ತುಂ ನ ಇಚ್ಛಸಿ ಯತ್ ಮೋಹಾತ್ ಕರಿಷ್ಯಸಿ ಅವಶಃ ಅಪಿ ತತ್ ॥ 18-60 ॥

ಹೇ ಕೌಂತೇಯ! (ಯತಃ) ಸ್ವಭಾವಜೇನ ಸ್ವೇನ ಕರ್ಮಣಾ ನಿಬದ್ಧಃ
(ತ್ವಂ) ಯತ್ ಮೋಹಾತ್ ಕರ್ತುಂ ನ ಇಚ್ಛಸಿ, ತತ್ ಅವಶಃ (ಸನ್)
ಅಪಿ ಕರಿಷ್ಯಸಿ ।

ಈಶ್ವರಃ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ಹೃದ್ದೇಶೇಽರ್ಜುನ ತಿಷ್ಠತಿ ।
ಭ್ರಾಮಯನ್ಸರ್ವಭೂತಾನಿ ಯಂತ್ರಾರೂಢಾನಿ ಮಾಯಯಾ ॥ 18-61 ॥

ಈಶ್ವರಃ ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಾಂ ಹೃತ್-ದೇಶೇ ಅರ್ಜುನ ತಿಷ್ಠತಿ ।
ಭ್ರಾಮಯನ್ ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಿ ಯಂತ್ರ-ಆರೂಢಾನಿ ಮಾಯಯಾ ॥ 18-61 ॥

ಹೇ ಅರ್ಜುನ! ಯಂತ್ರ-ಆರೂಢಾನಿ ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಿ ಮಾಯಯಾ
ಭ್ರಾಮಯನ್ ಈಶ್ವರಃ ಸರ್ವ-ಭೂತಾನಾಂ ಹೃತ್-ದೇಶೇ ತಿಷ್ಠತಿ ।

ತಮೇವ ಶರಣಂ ಗಚ್ಛ ಸರ್ವಭಾವೇನ ಭಾರತ ।
ತತ್ಪ್ರಸಾದಾತ್ಪರಾಂ ಶಾಂತಿಂ ಸ್ಥಾನಂ ಪ್ರಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ಶಾಶ್ವತಂ ॥ 18-62 ॥

ತಂ ಏವ ಶರಣಂ ಗಚ್ಛ ಸರ್ವ-ಭಾವೇನ ಭಾರತ ।
ತತ್ ಪ್ರಸಾದಾತ್ ಪರಾಂ ಶಾಂತಿಂ ಸ್ಥಾನಂ ಪ್ರಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ಶಾಶ್ವತಂ ॥ 18-62 ॥

ಹೇ ಭಾರತ! (ತ್ವಂ) ತಂ ಏವ ಸರ್ವ-ಭಾವೇನ ಶರಣಂ ಗಚ್ಛ ।
ತತ್ ಪ್ರಸಾದಾತ್ ಪರಾಂ ಶಾಂತಿಂ ಶಾಶ್ವತಂ ಸ್ಥಾನಂ (ಚ) ಪ್ರಾಪ್ಸ್ಯಸಿ ।

ಇತಿ ತೇ ಜ್ಞಾನಮಾಖ್ಯಾತಂ ಗುಹ್ಯಾದ್ಗುಹ್ಯತರಂ ಮಯಾ ।
ವಿಮೃಶ್ಯೈತದಶೇಷೇಣ ಯಥೇಚ್ಛಸಿ ತಥಾ ಕುರು ॥ 18-63 ॥

ಇತಿ ತೇ ಜ್ಞಾನಂ ಆಖ್ಯಾತಂ ಗುಹ್ಯಾತ್ ಗುಹ್ಯತರಂ ಮಯಾ ।
ವಿಮೃಶ್ಯ ಏತತ್ ಅಶೇಷೇಣ ಯಥಾ ಇಚ್ಛಸಿ ತಥಾ ಕುರು ॥ 18-63 ॥

ಇತಿ ಗುಹ್ಯಾತ್ ಗುಹ್ಯತರಂ ಜ್ಞಾನಂ ಮಯಾ ತೇ ಆಖ್ಯಾತಂ,
ಏತತ್ ಅಶೇಷೇಣ ವಿಮೃಶ್ಯ, ಯಥಾ ಇಚ್ಛಸಿ ತಥಾ ಕುರು ।

ಸರ್ವಗುಹ್ಯತಮಂ ಭೂಯಃ ಶೃಣು ಮೇ ಪರಮಂ ವಚಃ ।
ಇಷ್ಟೋಽಸಿ ಮೇ ದೃಢಮಿತಿ ತತೋ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ತೇ ಹಿತಂ ॥ 18-64 ॥

ಸರ್ವ-ಗುಹ್ಯತಮಂ ಭೂಯಃ ಶೃಣು ಮೇ ಪರಮಂ ವಚಃ ।
ಇಷ್ಟಃ ಅಸಿ ಮೇ ದೃಢಂ ಇತಿ ತತಃ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ತೇ ಹಿತಂ ॥ 18-64 ॥

ಸರ್ವ-ಗುಹ್ಯತಮಂ ಪರಮಂ ವಚಃ ಮೇ ಭೂಯಃ ಶೃಣು । ಮೇ ದೃಢಂ
ಇಷ್ಟಃ ಅಸಿ, ಇತಿ ತತಃ ತೇ ಹಿತಂ ವಕ್ಷ್ಯಾಮಿ ।

ಮನ್ಮನಾ ಭವ ಮದ್ಭಕ್ತೋ ಮದ್ಯಾಜೀ ಮಾಂ ನಮಸ್ಕುರು ।
ಮಾಮೇವೈಷ್ಯಸಿ ಸತ್ಯಂ ತೇ ಪ್ರತಿಜಾನೇ ಪ್ರಿಯೋಽಸಿ ಮೇ ॥ 18-65 ॥

ಮತ್-ಮನಾಃ ಭವ ಮತ್-ಭಕ್ತಃ ಮತ್-ಯಾಜೀ ಮಾಂ ನಮಸ್ಕುರು ।
ಮಾಂ ಏವ ಏಷ್ಯಸಿ ಸತ್ಯಂ ತೇ ಪ್ರತಿಜಾನೇ ಪ್ರಿಯಃ ಅಸಿ ಮೇ ॥ 18-65 ॥

ಮತ್-ಮನಾಃ, ಮತ್-ಭಕ್ತಃ, ಮತ್-ಯಾಜೀ (ಚ) ಭವ, ಮಾಂ
ನಮಸ್ಕುರು (ಏವಂ ಕೃತ್ವಾ ತ್ವಂ) ಮಾಂ ಏವ ಏಷ್ಯಸಿ । (ಇತಿ) ತೇ
ಸತ್ಯಂ ಪ್ರತಿಜಾನೇ, (ಯತಃ ತ್ವಂ) ಮೇ ಪ್ರಿಯಃ ಅಸಿ ।

ಸರ್ವಧರ್ಮಾನ್ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಮಾಮೇಕಂ ಶರಣಂ ವ್ರಜ ।
ಅಹಂ ತ್ವಾ ಸರ್ವಪಾಪೇಭ್ಯೋ ಮೋಕ್ಷ್ಯಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಮಾ ಶುಚಃ ॥ 18-66 ॥

ಸರ್ವ-ಧರ್ಮಾನ್ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಮಾಂ ಏಕಂ ಶರಣಂ ವ್ರಜ ।
ಅಹಂ ತ್ವಾ ಸರ್ವ-ಪಾಪೇಭ್ಯಃ ಮೋಕ್ಷ್ಯಯಿಷ್ಯಾಮಿ ಮಾ ಶುಚಃ ॥ 18-66 ॥

(ತ್ವಂ) ಸರ್ವ-ಧರ್ಮಾನ್ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಮಾಂ ಏಕಂ ಶರಣಂ ವ್ರಜ,
ಅಹಂ ತ್ವಾ ಸರ್ವ-ಪಾಪೇಭ್ಯಃ ಮೋಕ್ಷ್ಯಯಿಷ್ಯಾಮಿ, (ತ್ವಂ) ಮಾ ಶುಚಃ ।

ಇದಂ ತೇ ನಾತಪಸ್ಕಾಯ ನಾಭಕ್ತಾಯ ಕದಾಚನ ।
ನ ಚಾಶುಶ್ರೂಷವೇ ವಾಚ್ಯಂ ನ ಚ ಮಾಂ ಯೋಽಭ್ಯಸೂಯತಿ ॥ 18-67 ॥

ಇದಂ ತೇ ನ ಅತಪಸ್ಕಾಯ ನ ಅಭಕ್ತಾಯ ಕದಾಚನ ।
ನ ಚ ಅಶುಶ್ರೂಷವೇ ವಾಚ್ಯಂ ನ ಚ ಮಾಂ ಯಃ ಅಭ್ಯಸೂಯತಿ ॥ 18-67 ॥

ಇದಂ ತೇ ನ ಅತಪಸ್ಕಾಯ, (ಚ) ನ ಅಭಕ್ತಾಯ, ನ ಚ ಅಶುಶ್ರೂಷವೇ,
ನ ಚ ಯಃ ಮಾಂ ಅಭ್ಯಸೂಯತಿ (ತಸ್ಮೈ) ಕದಾಚನ ವಾಚ್ಯಂ ।

ಯ ಇದಂ ಪರಮಂ ಗುಹ್ಯಂ ಮದ್ಭಕ್ತೇಷ್ವಭಿಧಾಸ್ಯತಿ ।
ಭಕ್ತಿಂ ಮಯಿ ಪರಾಂ ಕೃತ್ವಾ ಮಾಮೇವೈಷ್ಯತ್ಯಸಂಶಯಃ ॥ 18-68 ॥

ಯಃ ಇದಂ ಪರಮಂ ಗುಹ್ಯಂ ಮತ್-ಭಕ್ತೇಷು ಅಭಿಧಾಸ್ಯತಿ ।
ಭಕ್ತಿಂ ಮಯಿ ಪರಾಂ ಕೃತ್ವಾ ಮಾಂ ಏವ ಏಷ್ಯತಿ ಅಸಂಶಯಃ ॥ 18-68 ॥

ಯಃ ಇದಂ ಪರಮಂ ಗುಹ್ಯಂ (ಜ್ಞಾನಂ) ಮತ್-ಭಕ್ತೇಷು ಅಭಿಧಾಸ್ಯತಿ,
(ಸಃ) ಮಯಿ ಪರಾಂ ಭಕ್ತಿಂ ಕೃತ್ವಾ, ಅಸಂಶಯಃ (ಸನ್) ಮಾಂ
ಏವ ಏಷ್ಯತಿ ।

ನ ಚ ತಸ್ಮಾನ್ಮನುಷ್ಯೇಷು ಕಶ್ಚಿನ್ಮೇ ಪ್ರಿಯಕೃತ್ತಮಃ ।
ಭವಿತಾ ನ ಚ ಮೇ ತಸ್ಮಾದನ್ಯಃ ಪ್ರಿಯತರೋ ಭುವಿ ॥ 18-69 ॥

ನ ಚ ತಸ್ಮಾತ್ ಮನುಷ್ಯೇಷು ಕಶ್ಚಿತ್ ಮೇ ಪ್ರಿಯ-ಕೃತ್ತಮಃ ।
ಭವಿತಾ ನ ಚ ಮೇ ತಸ್ಮಾತ್ ಅನ್ಯಃ ಪ್ರಿಯತರಃ ಭುವಿ ॥ 18-69 ॥

ಮನುಷ್ಯೇಷು ಚ ಕಶ್ಚಿತ್ ತಸ್ಮಾತ್ ಪ್ರಿಯ-ಕೃತ್ತಮಃ ಮೇ ನ (ಅಸ್ತಿ);
ತಸ್ಮಾತ್ ಅನ್ಯಃ ಭುವಿ ಪ್ರಿಯತರಃ ಚ ಮೇ ನ ಭವಿತಾ ।

ಅಧ್ಯೇಷ್ಯತೇ ಚ ಯ ಇಮಂ ಧರ್ಮ್ಯಂ ಸಂವಾದಮಾವಯೋಃ ।
ಜ್ಞಾನಯಜ್ಞೇನ ತೇನಾಹಮಿಷ್ಟಃ ಸ್ಯಾಮಿತಿ ಮೇ ಮತಿಃ ॥ 18-70 ॥

ಅಧ್ಯೇಷ್ಯತೇ ಚ ಯಃ ಇಮಂ ಧರ್ಮ್ಯಂ ಸಂವಾದಂ ಆವಯೋಃ ।
ಜ್ಞಾನ-ಯಜ್ಞೇನ ತೇನ ಅಹಂ ಇಷ್ಟಃ ಸ್ಯಾಂ ಇತಿ ಮೇ ಮತಿಃ ॥ 18-70 ॥

ಯಃ ಚ ಆವಯೋಃ ಇಮಂ ಧರ್ಮ್ಯಂ ಸಂವಾದಂ ಅಧ್ಯೇಷ್ಯತೇ, ತೇನ
ಜ್ಞಾನ-ಯಜ್ಞೇನ ಅಹಂ ಇಷ್ಟಃ ಸ್ಯಾಂ ಇತಿ ಮೇ ಮತಿಃ ।

ಶ್ರದ್ಧಾವಾನನಸೂಯಶ್ಚ ಶೃಣುಯಾದಪಿ ಯೋ ನರಃ ।
ಸೋಽಪಿ ಮುಕ್ತಃ ಶುಭಾಁಲ್ಲೋಕಾನ್ಪ್ರಾಪ್ನುಯಾತ್ಪುಣ್ಯಕರ್ಮಣಾಂ ॥ 18-71 ॥

ಶ್ರದ್ಧಾವಾನ್ ಅನಸೂಯಃ ಚ ಶೃಣುಯಾತ್ ಅಪಿ ಯಃ ನರಃ ।
ಸಃ ಅಪಿ ಮುಕ್ತಃ ಶುಭಾನ್ ಲೋಕಾನ್ ಪ್ರಾಪ್ನುಯಾತ್ ಪುಣ್ಯ-ಕರ್ಮಣಾಂ ॥ 18-71 ॥

ಶ್ರದ್ಧಾವಾನ್ ಅನಸೂಯಃ ಚ ಯಃ ನರಃ (ಇದಂ) ಶೃಣುಯಾತ್ ಅಪಿ ಸಃ
ಮುಕ್ತಃ (ಸನ್) ಪುಣ್ಯ-ಕರ್ಮಣಾಂ ಶುಭಾನ್ ಲೋಕಾನ್ ಅಪಿ ಪ್ರಾಪ್ನುಯಾತ್ ।

ಕಚ್ಚಿದೇತಚ್ಛ್ರುತಂ ಪಾರ್ಥ ತ್ವಯೈಕಾಗ್ರೇಣ ಚೇತಸಾ ।
ಕಚ್ಚಿದಜ್ಞಾನಸಮ್ಮೋಹಃ ಪ್ರನಷ್ಟಸ್ತೇ ಧನಂಜಯ ॥ 18-72 ॥

ಕಚ್ಚಿತ್ ಏತತ್ ಶ್ರುತಂ ಪಾರ್ಥ ತ್ವಯಾ ಏಕಾಗ್ರೇಣ ಚೇತಸಾ ।
ಕಚ್ಚಿತ್ ಅಜ್ಞಾನ-ಸಮ್ಮೋಹಃ ಪ್ರನಷ್ಟಃ ತೇ ಧನಂಜಯ ॥ 18-72 ॥

ಹೇ ಪಾರ್ಥ! ತ್ವಯಾ ಏತತ್ ಏಕಾಗ್ರೇಣ ಚೇತಸಾ ಶ್ರುತಂ ಕಚ್ಚಿತ್?
ಹೇ ಧನಂಜಯ! ತೇ ಅಜ್ಞಾನ-ಸಮ್ಮೋಹಃ ಪ್ರನಷ್ಟಃ ಕಚ್ಚಿತ್?

ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ ।
ಅರ್ಜುನಃ ಉವಾಚ ।

ನಷ್ಟೋ ಮೋಹಃ ಸ್ಮೃತಿರ್ಲಬ್ಧಾ ತ್ವತ್ಪ್ರಸಾದಾನ್ಮಯಾಚ್ಯುತ ।
ಸ್ಥಿತೋಽಸ್ಮಿ ಗತಸಂದೇಹಃ ಕರಿಷ್ಯೇ ವಚನಂ ತವ ॥ 18-73 ॥

ನಷ್ಟಃ ಮೋಹಃ ಸ್ಮೃತಿಃ ಲಬ್ಧಾ ತ್ವತ್ ಪ್ರಸಾದಾತ್ ಮಯಾ ಅಚ್ಯುತ ।
ಸ್ಥಿತಃ ಅಸ್ಮಿ ಗತ-ಸಂದೇಹಃ ಕರಿಷ್ಯೇ ವಚನಂ ತವ ॥ 18-73 ॥

ಹೇ ಅಚ್ಯುತ! ತ್ವತ್ ಪ್ರಸಾದಾತ್ (ಮೇ) ಮೋಹಃ ನಷ್ಟಃ,
ಮಯಾ ಸ್ಮೃತಿಃ ಲಬ್ಧಾ, (ಅಹಂ) ಗತ-ಸಂದೇಹಃ ಸ್ಥಿತಃ ಅಸ್ಮಿ,
(ಇದಾನೀಂ) ತವ ವಚನಂ ಕರಿಷ್ಯೇ ।

ಸಂಜಯ ಉವಾಚ ।
ಸಂಜಯಃ ಉವಾಚ ।

ಇತ್ಯಹಂ ವಾಸುದೇವಸ್ಯ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ಚ ಮಹಾತ್ಮನಃ ।
ಸಂವಾದಮಿಮಮಶ್ರೌಷಮದ್ಭುತಂ ರೋಮಹರ್ಷಣಂ ॥ 18-74 ॥

ಇತಿ ಅಹಂ ವಾಸುದೇವಸ್ಯ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ಚ ಮಹಾತ್ಮನಃ ।
ಸಂವಾದಂ ಇಮಂ ಅಶ್ರೌಷಂ ಅದ್ಭುತಂ ರೋಮ-ಹರ್ಷಣಂ ॥ 18-74 ॥

ಇತಿ ಅಹಂ ವಾಸುದೇವಸ್ಯ ಮಹಾತ್ಮನಃ ಪಾರ್ಥಸ್ಯ ಚ ಇಮಂ ಅದ್ಭುತಂ
ರೋಮ-ಹರ್ಷಣಂ ಸಂವಾದಂ ಅಶ್ರೌಷಂ ।

ವ್ಯಾಸಪ್ರಸಾದಾಚ್ಛ್ರುತವಾನೇತದ್ಗುಹ್ಯಮಹಂ ಪರಂ ।
ಯೋಗಂ ಯೋಗೇಶ್ವರಾತ್ಕೃಷ್ಣಾತ್ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಥಯತಃ ಸ್ವಯಂ ॥ 18-75 ॥

ವ್ಯಾಸ-ಪ್ರಸಾದಾತ್ ಶ್ರುತವಾನ್ ಏತತ್ ಗುಹ್ಯಂ ಅಹಂ ಪರಂ ।
ಯೋಗಂ ಯೋಗೇಶ್ವರಾತ್ ಕೃಷ್ಣಾತ್ ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಕಥಯತಃ ಸ್ವಯಂ ॥ 18-75 ॥

ವ್ಯಾಸ-ಪ್ರಸಾದಾತ್ ಸ್ವಯಂ ಯೋಗಂ ಕಥಯತಃ ಯೋಗೇಶ್ವರಾತ್ ಕೃಷ್ಣಾತ್
ಏತತ್ ಪರಂ ಗುಹ್ಯಂ ಅಹಂ ಸಾಕ್ಷಾತ್ ಶ್ರುತವಾನ್ ।

ರಾಜನ್ಸಂಸ್ಮೃತ್ಯ ಸಂಸ್ಮೃತ್ಯ ಸಂವಾದಮಿಮಮದ್ಭುತಂ ।
ಕೇಶವಾರ್ಜುನಯೋಃ ಪುಣ್ಯಂ ಹೃಷ್ಯಾಮಿ ಚ ಮುಹುರ್ಮುಹುಃ ॥ 18-76 ॥

ರಾಜನ್ ಸಂಸ್ಮೃತ್ಯ ಸಂಸ್ಮೃತ್ಯ ಸಂವಾದಂ ಇಮಂ ಅದ್ಭುತಂ ।
ಕೇಶವ-ಅರ್ಜುನಯೋಃ ಪುಣ್ಯಂ ಹೃಷ್ಯಾಮಿ ಚ ಮುಹುಃ ಮುಹುಃ ॥ 18-76 ॥

ಹೇ ರಾಜನ್! (ಅಹಂ) ಕೇಶವ-ಅರ್ಜುನಯೋಃ ಇಮಂ ಪುಣ್ಯಂ ಅದ್ಭುತಂ
ಚ ಸಂವಾದಂ ಸಂಸ್ಮೃತ್ಯ ಸಂಸ್ಮೃತ್ಯ ಮುಹುಃ ಮುಹುಃ ಹೃಷ್ಯಾಮಿ ।

ತಚ್ಚ ಸಂಸ್ಮೃತ್ಯ ಸಂಸ್ಮೃತ್ಯ ರೂಪಮತ್ಯದ್ಭುತಂ ಹರೇಃ ।
ವಿಸ್ಮಯೋ ಮೇ ಮಹಾನ್ ರಾಜನ್ಹೃಷ್ಯಾಮಿ ಚ ಪುನಃ ಪುನಃ ॥ 18-77 ॥

ತತ್ ಚ ಸಂಸ್ಮೃತ್ಯ ಸಂಸ್ಮೃತ್ಯ ರೂಪಂ ಅತಿ-ಅದ್ಭುತಂ ಹರೇಃ ।
ವಿಸ್ಮಯಃ ಮೇ ಮಹಾನ್ ರಾಜನ್ ಹೃಷ್ಯಾಮಿ ಚ ಪುನಃ ಪುನಃ ॥ 18-77 ॥

ಹೇ ರಾಜನ್! ಹರೇಃ ತತ್ ಚ ಅತಿ-ಅದ್ಭುತಂ ರೂಪಂ ಸಂಸ್ಮೃತ್ಯ
ಸಂಸ್ಮೃತ್ಯ ಮೇ ಮಹಾನ್ ವಿಸ್ಮಯಃ (ಭವತಿ), (ಅಹಂ) ಪುನಃ ಪುನಃ ಹೃಷ್ಯಾಮಿ ಚ ।

ಯತ್ರ ಯೋಗೇಶ್ವರಃ ಕೃಷ್ಣೋ ಯತ್ರ ಪಾರ್ಥೋ ಧನುರ್ಧರಃ ।
ತತ್ರ ಶ್ರೀರ್ವಿಜಯೋ ಭೂತಿರ್ಧ್ರುವಾ ನೀತಿರ್ಮತಿರ್ಮಮ ॥ 18-78 ॥

ಯತ್ರ ಯೋಗೇಶ್ವರಃ ಕೃಷ್ಣಃ ಯತ್ರ ಪಾರ್ಥಃ ಧನುರ್ಧರಃ ।
ತತ್ರ ಶ್ರೀಃ ವಿಜಯಃ ಭೂತಿಃ ಧ್ರುವಾ ನೀತಿಃ ಮತಿಃ ಮಮ ॥ 18-78 ॥

ಯತ್ರ ಯೋಗೇಶ್ವರಃ ಕೃಷ್ಣಃ ಯತ್ರ ಧನುರ್ಧರಃ ಪಾರ್ಥಃ,
ತತ್ರ ಶ್ರೀಃ, ವಿಜಯಃ, ಭೂತಿಃ, ಧ್ರುವಾ ನೀತಿಃ (ಚ ಇತಿ)
ಮಮ ಮತಿಃ (ಅಸ್ತಿ) ।

ಓಂ ತತ್ಸದಿತಿ ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಸೂಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣಾರ್ಜುನಸಂವಾದೇ
ಮೋಕ್ಷಸಂನ್ಯಾಸಯೋಗೋ ನಾಮ ಅಷ್ಟಾದಶೋಽಧ್ಯಾಯಃ ॥ 18 ॥

ಓಂ ತತ್ ಸತ್ ಇತಿ ಶ್ರೀಮತ್ ಭಗವತ್ ಗೀತಾಸು ಉಪನಿಷತ್ಸು
ಬ್ರಹ್ಮ-ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ಯೋಗ-ಶಾಸ್ತ್ರೇ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ-ಅರ್ಜುನ-ಸಂವಾದೇ
ಮೋಕ್ಷ-ಸಂನ್ಯಾಸ-ಯೋಗಃ ನಾಮ ಅಷ್ಟಾದಶಃ ಅಧ್ಯಾಯಃ ॥ 18 ॥

– Chant Stotra in Other Languages –

Gita – Sandhi Vigraha and Anvaya in Sanskrit – English – Bengali – Gujarati – Kannada – Malayalam – Odia – Telugu – Tamil