॥ માતૃપઞ્ચકમ્ Gujarati Lyrics ॥
અથ શ્રી માતૃપઞ્ચકમ્ ।
મુક્તામણિ ત્વં નયનં મમેતિ
રાજેતિ જીવેતિ ચિર સુત ત્વમ્ ।
ઇત્યુક્તવત્યાસ્તવ વાચિ માતઃ
દદામ્યહં તણ્ડુલમેવ શુષ્કમ્ ॥ ૧॥
અંબેતિ તાતેતિ શિવેતિ તસ્મિન્
પ્રસૂતિકાલે યદવોચ ઉચ્ચૈઃ ।
કૃષ્ણેતિ ગોવિન્દ હરે મુકુન્દ
ઇતિ જનન્યૈ અહો રચિતોઽયમઞ્જલિઃ ॥ ૨॥
આસ્તં તાવદિયં પ્રસૂતિસમયે દુર્વારશૂલવ્યથા
નૈરુચ્યં તનુશોષણં મલમયી શય્યા ચ સંવત્સરી ।
એકસ્યાપિ ન ગર્ભભારભરણક્લેશસ્ય યસ્યાક્ષમઃ
દાતું નિષ્કૃતિમુન્નતોઽપિ તનયસ્તસ્યૈ જનન્યૈ નમઃ ॥ ૩॥
ગુરુકુલમુપસૃત્ય સ્વપ્નકાલે તુ દૃષ્ટ્વા
યતિસમુચિતવેશં પ્રારુદો માં ત્વમુચ્ચૈઃ ।
ગુરુકુલમથ સર્વં પ્રારુદત્તે સમક્ષં
સપદિ ચરણયોસ્તે માતરસ્તુ પ્રણામઃ ॥ ૪॥
ન દત્તં માતસ્તે મરણસમયે તોયમપિવા
સ્વધા વા નો દત્તા મરણદિવસે શ્રાદ્ધવિધિના ।
ન જપ્ત્વા માતસ્તે મરણસમયે તારકમનુ-
રકાલે સમ્પ્રાપ્તે મયિ કુરુ દયાં માતુરતુલામ્ ॥ ૫॥
Without Sandhi
અથ શ્રી માતૃપઞ્ચકમ્ ।
મુક્તામણિ ત્વં નયનં મમ ઇતિ રાજ ઇતિ જીવ
ઇતિ ચિર સુત ત્વમ્ ।
ઇત્યુક્તવત્યાઃ તવ વાચિ માતઃ દદામિ અહં
તણ્ડુલમ્ એવ શુષ્કમ્ ॥ ૧॥
અંબા ઇતિ તાત ઇતિ શિવ ઇતિ તસ્મિન્
પ્રસૂતિકાલે યદવોચ ઉચ્ચૈઃ ।
કૃષ્ણેતિ ગોવિન્દ હરે મુકુંદ ઇતિ જનન્યૈ
અહો રચિતોઽયં અઞ્જલિઃ ॥ ૨॥
આસ્તં તાવદ્ ઇયં પ્રસૂતિસમયે દુર્વારશૂલવ્યથા
નૈરુચ્યં તનુશોષણં મલમયી શય્યા ચ સંવત્સરી ।
એકસ્યાપિ ન ગર્ભભાર ભરણ ક્લેશસ્ય યસ્ય અક્ષમઃ
દાતું નિષ્કૃતિં ઉન્નતોઽપિ તનયઃ તસ્યૈ જનન્યૈ નમઃ ॥ ૩॥
ગુરુકુલમુપસૃત્ય સ્વપ્નકાલે તુ દૃષ્ટ્વા
યતિસમુચિતવેશં પ્રારુદો માં ત્વમુચ્ચૈઃ ।
ગુરુકુલમથ સર્વં પ્રારુદત્ તે સમક્ષં
સપદિ ચરણયોસ્તે માતરસ્તુ પ્રણામઃ ॥ ૪॥
ન દત્તં માતસ્તે મરણસમયે તોયમપિવા
સ્વધા વા નો દત્તા મરણદિવસે શ્રાદ્ધવિધિના ।
ન જપ્ત્વા માતસ્તે મરણસમયે તારકમનુઃ
અકાલે સમ્પ્રાપ્તે મયિ કુરુ દયાં માતુરતુલામ્ ॥ ૫ ॥
ઇતિ શ્રીમત્ શઙ્કરાચાર્ય વિરચિતં માતૃપઞ્ચકમ્ ।
॥ mAtRipanchakam Meaning ॥
You are the pearl of my eyes, my prince, may you live long, son!
In your mouth, that spoke these words, O Mother!,
I now offer dry grains of rice. (1)
Mother!! Father!! Shiva!! with these words You cried out loudly the time of child birth – KrishNa! Govinda! Hare! Mukunda! To that mother I now bow with folded hands offering funerary libations. (2)
At the time of giving birth to me, O Mother!, you suffered from unbearable pain. You did not speak about the suffering of your body nor of your painful condition while lying in the bed for almost a year. For even one of the sufferings that you underwent during pregnancy, O Mother!, a son is unable to offer atonement. To that mother I offer my salutations! (3)
When in a dream, you saw me dressed like an ascetic, You cried aloud and came to the school. The whole school then immediately cried before you. At your feet, O Mother ! I offer my obeisance! (4)
I did not offer you water at the time of your death, Oh Mother! I did not even offer the oblations as per funerary rites on the day of your death ! Nor did I repeat the mantra that delivers one across the ocean of this world! Alas! I have come at an inappropriate time! O Mother! Bestow upon me your unequalled compassion. (5)