॥ Mookapanchasati Telugu Lyrics ॥
॥ శ్రీమూకపఞ్చశతీ ॥
మాతా మరకతశ్యామా మాతఙ్గీ మదశాలినీ ।
కుర్యాత్ కటాక్షం కల్యాణీ కదమ్బవనవాసినీ ॥
॥ శ్రీః ॥
॥ శ్రీచన్ద్రమౌలీశ్వరాయ నమః ॥
॥ శ్రీకారణపరచిద్రూపాయై నమః ॥
శ్రీమూకమహాకవిప్రణీతా
॥ శ్రీః ॥
॥ శ్రీమూకపఞ్చశతీ ॥
శ్రీకామాక్షీపరదేవతాయాః పాదారవిన్దయోః
భక్తిభరేణ సమర్పితమ్ ॥
ఆర్యామేవ విభావయన్మనసి యః పాదారవిన్దం పురః
పశ్యన్నారభతే స్తుతిం స నియతం లబ్ధ్వా కటాక్షచ్ఛవిమ్ ।
కామాక్ష్యా మృదులస్మితాంశులహరీజ్యోత్స్నావయస్యాన్వితా-
మారోహత్యపవర్గసౌధవలభీమానన్దవీచీమయీమ్ ॥
[మన్దస్మిత ౧౦౧ ]
శ్రీమత్పరమహంసపరివ్రాజకాచార్యవర్య శ్రీకామకోటిపీఠాధీశ్వర-
జగద్గురు శ్రీమత్ చన్ద్రశేఖరేన్ద్రసరస్వతీ శ్రీపాదానాం
శ్రీముఖేన సమద్భాసితా
॥ శ్రీః ॥
॥ శ్రీచన్ద్రమౌలీశ్వర ॥
ముద్రా
స్వస్తి శ్రీమదఖిలభూమణ్డలాలంకార-త్రయస్త్రింశత్కోటి-
దేవతాసేవిత శ్రీకామాక్షీదేవీసనాథ-శ్రీమదేకామ్రనాథ-
శ్రీమహాదేవీసనాథ-శ్రీహస్తినిరినాథ-సాక్షాత్కారపరమ-
అధిష్ఠానసత్యవ్రతనామాఙ్కిత-కాఞ్చీదివ్యక్షేత్రే శారదా-
మఠసుస్థితానామ్, అతులితసుధారసమాధుర్యకమలాసనకామినీ-
ధమ్మిల్ల సమ్ఫుల్లమల్లికామాలికానిష్యన్దమకరన్దఝరీ-
సౌవస్తికవాఙ్నిగుమ్భవిజృమ్భణానన్దతున్దిలితమణీషి-
మణ్డలానామ్, అనవరతాద్వైతవిద్యావినోదరసికానామ్,
నిరన్తరాలంకృతీకృతశాన్తిదాన్తిభూమ్నామ్, సకలభువన-
చక్రప్రతిష్ఠాపక శ్రీచక్రప్రతిష్ఠావిఖ్యాతయశోఽలంకృతానామ్,
నిఖిలపాషణ్డషణ్డకణ్టకోద్ధాటనేన విశదీకృతవేదవేదాన్త-
మార్గషణ్మతప్రతిష్ఠాపకాచార్యాణామ్, శ్రీమత్పరమహంసపరివ్రాజక-
ఆచార్యవర్య-శ్రీజగద్గురు శ్రీమచ్ఛంకరభగవత్పాదాచార్యాణామ్
అధిష్ఠానే సింహాసనాభిషిక్త శ్రీమన్మహాదేవేన్ద్రసరస్వతీ-
సంయమీన్ద్రాణామ్, అన్తేవాసివర్య శ్రీమచ్చన్ద్రశేఖరేన్ద్రసరస్వతీ
శ్రీపాదైః ।
క్రియతే నారాయణస్మృతిః
తత్రభవాన్ మూక ఇతి సుప్రసిద్ధః మహాకవిశిరోమణిః
శ్రీకామాక్షీదేవీకరుణాకటాక్షతరఙ్గితపుణ్యకవితారసపూరః
`మూకపఞ్చశతీ’ ఇతి కర్తుర్నామ్నా ప్రసిద్ధమిమం లోకోత్తరం
గ్రన్థం ప్రణీయ భూమణ్డలేఽనుత్తమం పుణ్యయశోవిశేషం శాశ్వతీం
పరానన్దానుభూతిం చ లబ్ధవానితి సువిదితమేవ । స్తోత్రరత్నే
చాస్మిన్ కాఞ్చీమధ్యగత కామకోటిపీఠాధిష్ఠాత్రీమ్
ఇన్దుమౌలేరైశ్వర్యరూపాం శ్రీకామాక్షీం పరదేవతామ్,
ఆరూఢయౌవనాటోపా, తరుణిమసర్వస్వం, నిత్యతరుణీ,
లావణ్యామృతతరఙ్గమాలా, విభ్రమసమవాయసారసన్నాహా,
శృఙ్గారాద్వైతతన్త్రసిద్ధాన్తం, మీనధ్వజతన్త్రపరమతాత్పర్యం\,
కన్దర్పసూతికాపాఙ్గీ, మనసిజసామ్రాజ్యగర్వబీజం,
పుష్పాయుధవీర్యసరసపరిపాటీ, మదనాగమసమయదీక్షిత-
కటాక్షా, కుసుమశరగర్వసమ్పత్కోశగృహమ్, అనఙ్గబ్రహ్మతత్త్వ-
బోధసిరా, పఞ్చశరశాస్త్రబోధనపరమాచార్యదృష్టిపాతా
ఇత్యాదిరూపేణ వర్ణయన్ పునః లావణ్యమృతపరకాష్ఠాభూతాం
తామేవ పరదేవతాం, కారణపరచిద్రూపా, కైవల్యానన్దకన్దః,
ఆమ్నాయరహస్యమ్, ఉపనిషదరవిన్దకుహరమధుధారా,
వాఙ్మనోఽతీతా, ఆనన్దాద్వైతకన్దలీ, ముక్తిబీజమ్,
ఆగమసల్లాపసారయాథార్థ్యం, బోధామృతవీచీ, అభిదాకృతిః,
ఐకాత్మ్యప్రకృతిః, నిగమవచస్సిద్ధాన్తః, గురుమూర్తిః, ఇత్యేవం-
రూపేణ సాక్షత్కుర్వన్ యౌవనశృఙ్గారాదివిషయరసానుభవ-
సామగ్రీం జ్ఞానవైరాగ్యాదిబ్రహ్మానన్దానుభవసామగ్రీత్వేన
సమ్పాదయన్ –
᳚శివ శివ పశ్యన్తి సమం శ్రీకామాక్షీకటాక్షితాః పురుషాః ।
విపినం భవనమమిత్రం మిత్రం లోష్టం చ యువతిబిమ్బోష్ఠమ్ ॥᳚
ఇతి పరదేవతానుగ్రహఫలీభూతాం పరవైరాగ్యకాష్ఠాం ప్రకటయతి ।
[ఆర్యా ౪౮ ]
పద్మపఞ్చశతకాత్మకేఽత్ర గ్రన్థే శతకానాం యా ఆనుపూర్వీ
తస్యామయం విశేషో దృశ్యతే । యథా కశ్చన శిశుః చక్షురాది
ఇన్ద్రియప్రాగల్భ్యావిర్భావాత్పూర్వం మనోవృత్తిమాత్రేణ కలయతి
స్వేప్సితమ్ ; ఏవమార్యాశతకే భక్తశిశోః మనః ప్రవృత్తిమ్
అమ్బికాయాః స్వరూపానుసన్ధానపటీయసీం సమ్పాదయతి
కవిపుఙ్గవః ; అయమాశయః –
᳚అన్తరపి బహిరపి త్వం జన్తుతతేరన్తకాన్తకృదహన్తే ।
చిన్తితసన్తానవతాం సన్తతమపి తన్తనీషి మహిమానమ్ ॥᳚
ఇతి శ్లోకేన సూచితః ॥ [ఆర్యా ౯౮ ]
ద్వితీయశతకే తావత్ యథా కిఞ్చిత్ప్రవృద్ధగ్రహణశక్తిః
బాలకః ఖాన్తికే విద్యమానస్య వస్తునః దర్శన-
స్పర్శనాదిభిః ఆహ్లాదమధిగచ్ఛతి తద్వత్ భక్తబాలకః
అత్యన్తమధోభాగే విద్యమానస్య స్వస్యాన్తికత్వేనైవ
జగన్మాతుః నిరన్తరధ్యానఫలీభూత పాదారవిన్ద దర్శన-
ఆనన్దమనుభవతీత్యయమాశయః –
᳚మరాలీనాం యానాభ్యసనకలనామూలగురవే
దరిద్రాణాం త్రాణవ్యతికరసురోద్యానతరవే ।
తమస్కాణ్డప్రౌఢిప్రకటనతిరస్కారపటవే
జనోఽయం కామాక్ష్యాశ్చరణనలినాయ స్పృహయతే ॥᳚
ఇతి శ్లోకేన సూచితః ॥ [పాదారవిన్ద ౩ ]
యథా మనసః జ్ఞానేన్ద్రియాణాం చ స్ఫూర్త్యనన్తరమేవ
వాక్ప్రసరతి, తథైవ ఆర్యాపాదారవిన్దశతకయోరనన్తరం
స్వప్రేమాస్పదం వస్తు నిరర్గలం స్తోతుమారభతే –
᳚పాణ్డిత్యం పరమేశ్వరి స్తుతివిధౌ నైవాశ్రయన్తే గిరాం
వైరిఞ్చాన్యపి గుమ్ఫనాని విగలద్గర్వాణి శర్వాణి తే ।
స్తోతుం త్వాం పరిఫుల్లనీలనలినశ్యామాక్షి కామాక్షి మాం
వాచాలీకురుతే తథాపి నితరాం త్వత్పాదసేవాదరః ॥᳚
ఇతాదినా స్తుతిశతకేన । [స్తుతి ౧ ]
లౌకికావిద్యాదిషు కుశలః కశ్చన యథా లౌకికసమ్పదః
ప్రాప్తుర్మహో భవతి తద్వత్ పూర్వకృతస్తుతిఫలత్వేన భక్తః
అమ్బికాయాః కటాక్షవిశేషమధిగమ్య పరసంవిదనుభూత్య-
ఉచితతేజఃపుష్ట్యాదిపాత్రం భవతీత్యయమాశయః-
᳚అస్తం క్షణాన్నయతు మే పరితాపసూర్య-
మానన్దచన్ద్రమసమానయతాం ప్రకాశమ్ ।
కాలాన్ధకారసుషమాం కలయన్ దిగన్తే
కామాక్షి కోమలకటాక్షనిశాగమస్తే ॥᳚
ఇత్యాదిభిర్వర్ణనైః కటాక్షశతకే సూచితః ॥ [కటాక్ష ౬ ]
యథా లౌకికసమ్పత్సమ్పూర్ణః కశ్చన సమగ్రయౌవనః
లౌకికశృఙ్గారసుఖానుభవాయ పాత్రం భవతి, తద్వత్
దేవ్యాః పరమానుగ్రహపాత్రీభూతః తదీయమన్దస్మిత-
చన్ద్రికాసనాథః ఆనన్దచన్ద్ర ఇవ అలౌకిక-
నిరతిశయానన్దానుభవాత్మకః ప్రకాశత ఇతి
అమూమేవ భావప్రణాలికాం మహాకవిః స్వయమేవ
పఞ్చశతీపుర్తిమ్పద్యేన ఆవిష్యకరోతి । యథా –
᳚ఆర్యామేవ విభావయన్మనసి యః పాదారవిన్దం పురః
పశ్యన్నారభతే స్తుతిం స నియతం లబ్ధ్వా కటాక్షచ్ఛవిమ్ ।
కామాక్ష్యా మృదులస్మితాంశులహరీజ్యోత్స్నావయస్యాన్వితా-
మారోహత్యపవర్గసౌధవలభీమానన్దవీచీమయీమ్ ॥᳚
ఇతి । [మన్దస్మిత ౧౦౧ ]
అస్యా లోకోత్తరాయాః స్తుతేః పఠనమాత్రేణ తత్క్షణే
మహాకవినాఽమునా అన్తతః పరదేవతయైవ వా
ఐకాత్మ్యమనుభవతీవ సాధకః ।
తదిదం గ్రన్థరత్నం ద్రావిడభాషామయార్థానువాద-
సహితమచిరాదేవ మహతా పరిశ్రమేణ భక్తిభరేణ
ముద్రాప్య శ్రీ కామాక్షీ దేవీ కుమ్భాభిషేక శుభ-
ముహూర్త ఏవ ఉపహారీకృతవతే, ముద్రాపణదివిషయే పరమం
సాహాయ్యమాచరితవద్భయః, తద్గ్రన్థపఠితృభ్యశ్చ
భక్తపుఙ్గవేభ్యః శ్రీకామాక్షీకటాక్షాః సముల్ల-
సన్త్విత్యాశాస్మహే ॥
॥ ఇతి నారాయణస్మృతిః ॥
॥ ఆర్యాశతకమ్ ॥
కారణపరచిద్రూపా కాఞ్చీపురసీమ్ని కామపీఠగతా ।
కాచన విహరతి కరుణా కాశ్మీరస్తబకకోమలాఙ్గలతా ॥ ౧ ॥
కంచన కాఞ్చీనిలయం కరధృతకోదణ్డబాణసృణిపాశమ్ ।
కఠినస్తనభరనమ్రం కైవల్యానన్దకన్దమవలమ్బే ॥ ౨ ॥
చిన్తితఫలపరిపోషణచిన్తామణిరేవ కాఞ్చినిలయా మే ।
చిరతరసుచరితసులభా చిత్తం శిశిరయతు చిత్సుఖాధారా ॥ ౩ ॥
కుటిలకచం కఠినకుచం కున్దస్మితకాన్తి కుఙ్కుమచ్ఛాయమ్ ।
కురుతే విహృతిం కాఞ్చ్యాం కులపర్వతసార్వభౌమసర్వస్వమ్ ॥ ౪ ॥
పఞ్చశరశాస్త్రబోధనపరమాచార్యేణ దృష్టిపాతేన ।
కాఞ్చీసీమ్ని కుమారీ కాచన మోహయతి కామజేతారమ్ ॥ ౫ ॥
పరయా కాఞ్చీపురయా పర్వతపర్యాయపీనకుచభరయా ।
పరతన్త్రా వయమనయా పఙ్కజసబ్రహ్మచారిలోచనయా ॥ ౬ ॥
ఐశ్వర్యమిన్దుమౌలేరైకాత్మ్యప్రకృతి కాఞ్చిమధ్యగతమ్ ।
ఐన్దవకిశోరశేఖరమైదమ్పర్యం చకాస్తి నిగమానామ్ ॥ ౭ ॥
శ్రితకమ్పసీమానం శిథిలితపరమశివధైర్యమహిమానమ్ ।
కలయే పటలిమానం కంచన కఞ్చుకితభువనభూమానమ్ ॥ ౮ ॥
ఆదృతకాఞ్చీనిలయమాద్యామారూఢయౌవనాటోపామ్ ।
ఆగమవతంసకలికామానన్దాద్వైతకన్దలీం వన్దే ॥ ౯ ॥
తుఙ్గాభిరామకుచభరశృఙ్గారితమాశ్రయామి కాఞ్చిగతమ్ ।
గఙ్గాధరపరతన్త్రం శృఙ్గారాద్వైతతన్త్రసిద్ధాన్తమ్ ॥ ౧౦ ॥
కాఞ్చీరత్నవిభూషాం కామపి కన్దర్పసూతికాపాఙ్గీమ్ ।
పరమాం కలాముపాసే పరశివవామాఙ్కపీఠికాసీనామ్ ॥ ౧౧ ॥
కమ్పాతీచరాణాం కరుణాకోరకితదృష్టిపాతానామ్ ।
కేలీవనం మనో మే కేషాంచిద్భవతు చిద్విలాసానామ్ ॥ ౧౨ ॥
ఆమ్రతరుమూలవసతేరాదిమపురుషస్య నయనపీయూషమ్ ।
ఆరబ్ధయౌవనోత్సవమామ్నాయరహస్యమన్తరవలమ్బే ॥ ౧౩ ॥
అధికాఞ్చి పరమయోగిభిరాదిమపరపీఠసీమ్ని దృశ్యేన ।
అనుబద్ధం మమ మానసమరుణిమసర్వస్వసమ్ప్రదాయేన ॥ ౧౪ ॥
అఙ్కితశంకరదేహామఙ్కురితోరోజకఙ్కణాశ్లేషైః ।
అధికాఞ్చి నిత్యతరుణీమద్రాక్షం కాంచిదద్భుతాం బాలామ్ ॥ ౧౫ ॥
మధురధనుషా మహీధరజనుషా నన్దామి సురభిబాణజుషా ।
చిద్వపుషా కాఞ్చిపురే కేలిజుషా బన్ధుజీవకాన్తిముషా ॥ ౧౬ ॥
మధురస్మితేన రమతే మాంసలకుచభారమన్దగమనేన ।
మధ్యేకాఞ్చి మనో మే మనసిజసామ్రాజ్యగర్వబీజేన ॥ ౧౭ ॥
ధరణిమయీం తరణిమయీం పవనమయీం గగనదహనహోతృమయీమ్ ।
అమ్బుమయీమిన్దుమయీమమ్బామనుకమ్పమాదిమామీక్షే ॥ ౧౮ ॥
లీనస్థితి మునిహృదయే ధ్యానస్తిమితం తపస్యదుపకమ్పమ్ ।
పీనస్తనభరమీడే మీనధ్వజతన్త్రపరమతాత్పర్యమ్ ॥ ౧౯ ॥
శ్వేతా మన్థరహసితే శాతా మధ్యే చ వాడ్భనోఽతీతా ।
శీతా లోచనపాతే స్ఫీతా కుచసీమ్ని శాశ్వతీ మాతా ॥ ౨౦ ॥
పురతః కదా న కరవై పురవైరివిమర్దపులకితాఙ్గలతామ్ ।
పునతీం కాఞ్చీదేశం పుష్పాయుధవీర్యసరసపరిపాటీమ్ ॥ ౨౧ ॥
పుణ్యా కాఽపి పురన్ధ్రీ పుఙ్ఖితకన్దర్పసమ్పదా వపుషా ।
పులినచరీ కమ్పాయాః పురమథనం పులకనిచులితం కురుతే ॥ ౨౨ ॥
తనిమాద్వైతవలగ్నం తరుణారుణసమ్ప్రదాయతనులేఖమ్ ।
తటసీమని కమ్పాయాస్తరుణిమసర్వస్వమాద్యమద్రాక్షమ్ ॥ ౨౩ ॥
పౌష్టికకర్మవిపాకం పౌష్పశరం సవిధసీమ్ని కమ్పాయాః ।
అద్రాక్షమాత్తయౌవనమభ్యుదయం కంచిదర్ధశశిమౌలైః ॥ ౨౪ ॥
సంశ్రితకాఞ్చీదేశే సరసిజదౌర్భాగ్యజాగ్రదుత్తంసే ।
సంవిన్మయే విలీయే సారస్వతపురుషకారసామ్రాజ్యే ॥ ౨౫ ॥
మోదితమధుకరవిశిఖం స్వాదిమసముదాయసారకోదణ్డమ్ ।
ఆదృతకాఞ్చీఖేలనమాదిమమారుణ్యభేదమాకలయే ॥ ౨౬ ॥
ఉరరీకృతకాఞ్చిపురీముపనిషదరవిన్దకుహరమధుధారామ్ ।
ఉన్నమ్రస్తనకలశీముత్సవలహరీముపాస్మహే శమ్భోః ॥ ౨౭ ॥
ఏణశిశుదీర్ఘలోచనమేనఃపరిపన్థి సన్తతం భజతామ్ ।
ఏకామ్రనాథజీవితమేవమ్పదదూరమేకమవలమ్బే ॥ ౨౮ ॥
స్మయమానముఖం కాఞ్చీభయమానం కమపి దేవతాభేదమ్ ।
దయమానం వీక్ష్య ముహుర్వయమానన్దామృతామ్బుధౌ మగ్నాః ॥ ౨౯ ॥
కుతుకజుషి కాఞ్చిదేశే కుముదతపోరాశిపాకశేఖరితే ।
కురుతే మనోవిహారం కులగిరిపరిబృఢకులైకమణిదీపే ॥ ౩౦ ॥
వీక్షేమహి కాఞ్చిపురే విపులస్తనకలశగరిమపరవశితమ్ ।
విద్రుమసహచరదేహం విభ్రమసమవాయసారసన్నాహమ్ ॥ ౩౧ ॥
కురువిన్దగోత్రగాత్రం కూలచరం కమపి నౌమి కమ్పాయాః ।
కూలంకషకుచకుమ్భం కుసుమాయుధవీర్యసారసంరమ్భమ్ ॥ ౩౨ ॥
కుడూమలితకుచకిశోరైః కుర్వాణైః కాఞ్చిదేశసౌహార్దమ్ ।
కుఙ్కుమశోణైర్నిచితం కుశలపథం శమ్భుసుకృతసమ్భారైః ॥ ౩౩ ॥
అఙ్కితకచేన కేనచిదన్ధంకరణౌషధేన కమలానామ్ ।
అన్తఃపురేణ శమ్భోరలంక్రియా కాఽపి కల్ప్యతే కాఞ్చ్యామ్ ॥ ౩౪ ॥
ఊరీకరోమి సన్తతమూష్మలఫాలేన లలితం పుంసా ।
ఉపకమ్పముచితఖేలనముర్వీధరవంశసమ్పదున్మేషమ్ ॥ ౩౫ ॥
అఙ్కురితస్తనకోరకమఙ్కాలంకారమేకచూతపతేః ।
ఆలోకేమహి కోమలమాగమసంలాపసారయాథార్థ్యమ్ ॥ ౩౬ ॥
పుఞ్జితకరుణముదఞ్చితశిఞ్జితమణికాఞ్చి కిమపి కాఞ్చిపురే ।
మఞ్జరితమృదులహాసం పిఞ్జరతనురుచి పినాకిమూలధనమ్ ॥ ౩౭ ॥
లోలహృదయోఽస్తి శమ్భోర్లోచనయుగలేన లేహ్యమానాయామ్ ।
లలితపరమశివాయాం లావణ్యామృతతరఙ్గమాలాయామ్ ॥ ౩౮ ॥
మధుకరసహచరచికురైర్మదనాగమసమయదీక్షితకటాక్షైః ।
మణ్డితకమ్పాతీరైర్మఙ్గలకన్దైర్మమాస్తు సారూప్యమ్ ॥ ౩౯ ॥
వదనారవిన్దవక్షోవామాఙ్కతటీవశంవదీభూతా ।
పూరుషత్రితయే త్రేధా పురన్ధ్రిరూపా త్వమేవ కామాక్షి ॥ ౪౦ ॥
బాధాకరీం భవాబ్ధేరాధారాద్యమ్బుజేషు విచరన్తీమ్ ।
ఆధారీకృతకాఞ్చీ బోధామృతవీచిమేవ విమృశామః ॥ ౪౧ ॥
కలయామ్యన్తః శశధరకలయాఽఙ్కితమౌలిమమలచిద్వలయామ్ ।
అలయామాగమపీఠీనిలయాం వలయాఙ్కసున్దరీమమ్బామ్ ॥ ౪౨ ॥
శర్వాదిపరమసాధకగుర్వానీతాయ కామపీఠజుషే ।
సర్వాకృతయే శోణిమగర్వాయాస్మై సమర్ప్యతే హృదయమ్ ॥ ౪౩ ॥
సమయా సాన్ధ్యమయూఖైః సమయా బుద్ధయా సదైవ శీలితయా ।
ఉమయా కాఞ్చీరతయా న మయా లభ్యతే కిం ను తాదాత్మ్యమ్ ॥ ౪౪ ॥
జన్తోస్తవ పదపూజనసన్తోషతరఙ్గితస్య కామాక్షి ।
వన్ధో యది భవతి పునః సిన్ధోరమ్భస్సు బమ్భ్రమీతి శిలా ॥ ౪౫ ॥
కుణ్డలి కుమారి కుటిలే చణ్డి చరాచరసవిత్రి చాముణ్డే ।
గుణిని గుహారిణి గుహ్యే గురుమూర్తే త్వాం నమామి కామాక్షి ॥ ౪౬ ॥
అభిదాకృతిర్భిదాకృతిరచిదాకృతిరపి చిదాకృతిర్మాతః ।
అనహన్తా త్వమహన్తా భ్రమయసి కామాక్షి శాశ్వతీ విశ్వమ్ ॥ ౪౭ ॥
శివ శివ పశ్యన్తి సమం శ్రీకామాక్షీకటాక్షితాః పురుషాః ।
విపినం భవనమమిత్రం మిత్రం లోష్టం చ యువతిబిమ్బోష్ఠమ్ ॥ ౪౮ ॥
కామపరిపన్థికామిని కామేశ్వరి కామపీఠమధ్యగతే ।
కామదుఘా భవ కమలే కామకలే కామకోటి కామాక్షి ॥ ౪౯ ॥
మధ్యేహృదయం మధ్యేనిటిలం మధ్యేశిరోఽపి వాస్తవ్యామ్ ।
చణ్డకరశక్రకార్ముకచన్ద్రసమాభాం నమామి కామాక్షీమ్ ॥ ౫౦ ॥
అధికాఞ్చి కేలిలోలైరఖిలాగమయన్త్రతన్త్రమయైః ।
అతిశీతం మమ మానసమసమశరద్రోహిజీవనోపాయైః ॥ ౫౧ ॥
నన్దతి మమ హృది కాచన మన్దిరయన్తా నిరన్తరం కాఞ్చీమ్ ।
ఇన్దురవిమణ్డలకుచా బిన్దువియన్నాదపరిణతా తరుణీ ॥ ౫౨ ॥
శమ్పాలతాసవర్ణం సమ్పాదయితుం భవజ్వరచికిత్సామ్ ।
లిమ్పామి మనసి కించన కమ్పాతటరోహి సిద్ధభైషజ్యమ్ ॥ ౫౩ ॥
అనుమితకుచకాఠిన్యామధివక్షఃపీఠమఙ్గజన్మరిపోః ।
ఆనన్దదాం భజే తామానఙ్గబ్రహ్మతత్వబోధసిరామ్ ॥ ౫౪ ॥
ఐక్షిషి పాశాఙ్కుశధరహస్తాన్తం విస్మయార్హవృత్తాన్తమ్ ।
అధికాఞ్చి నిగమవాచాం సిద్ధాన్తం శూలపాణిశుద్ధాన్తమ్ ॥ ౫౫ ॥
ఆహితవిలాసభఙ్గీమాబ్రహ్మస్తమ్బశిల్పకల్పనయా ।
ఆశ్రితకాఞ్చీమతులామాద్యాం విస్ఫూర్తిమాద్రియే విద్యామ్ ॥ ౫౬ ॥
మూకోఽపి జటిలదుర్గతిశోకోఽపి స్మరతి యః క్షణం భవతీమ్ ।
ఏకో భవతి స జన్తుర్లోకోత్తరకీర్తిరేవ కామాక్షి ॥ ౫౭ ॥
పఞ్చదశవర్ణరూపం కంచన కాఞ్చీవిహారధౌరేయమ్ ।
పఞ్చశరీయం శమ్భోర్వఞ్చనవైదగ్ధ్యమూలమవలమ్బే ॥ ౫౮ ॥
పరిణతిమతీం చతుర్ధా పదవీం సుధియాం సమేత్య సౌషుమ్నీమ్ ।
పఞ్చాశదర్ణకల్పితమదశిల్పాం త్వాం నమామి కామాక్షి ॥ ౫౯ ॥
ఆదిక్షన్మమ గురురాడాదిక్షాన్తాక్షరాత్మికాం విద్యామ్ ।
స్వాదిష్ఠచాపదణ్డాం నేదిష్ఠామేవ కామపీఠగతామ్ ॥ ౬౦ ॥
తుష్యామి హర్షితస్మరశాసనయా కాఞ్చిపురకృతాసనయా ।
స్వాసనయా సకలజగద్భాసనయా కలితశమ్బరాసనయా ॥ ౬౧ ॥
ప్రేమవతీ కమ్పాయాం స్థేమవతీ యతిమనస్సు భూమవతీ ।
సామవతీ నిత్యగిరా సోమవతీ శిరసి భాతి హైమవతీ ॥ ౬౨ ॥
కౌతుకినా కమ్పాయాం కౌసుమచాపేన కీలితేనాన్తః ।
కులదైవతేన మహతా కుడ్మలముద్రాం ధునోతు నఃప్రతిభా ॥ ౬౩ ॥
యూనా కేనాపి మిలద్దేహా స్వాహాసహాయతిలకేన ।
సహకారమూలదేశే సంవిద్రూపా కుటుమ్బినీ రమతే ॥ ౬౪ ॥
కుసుమశరగర్వసమ్పత్కోశగృహం భాతి కాఞ్చిదేశగతమ్ ।
స్థాపితమస్మిన్కథమపి గోపితమన్తర్మయా మనోరత్నమ్ ॥ ౬౫ ॥
దగ్ధషడధ్వారణ్యం దరదలితకుసుమ్భసమ్భృతారుణ్యమ్ ।
కలయే నవతారుణ్యం కమ్పాతటసీమ్ని కిమపి కారుణ్యమ్ ॥ ౬౬ ॥
అధికాఞ్చి వర్ధమానామతులాం కరవాణి పారణామక్ష్ణోః ।
ఆనన్దపాకభేదామరుణిమపరిణామగర్వపల్లవితామ్ ॥ ౬౭ ॥
బాణసృణిపాశకార్ముకపాణిమముం కమపి కామపీఠగతమ్ ।
ఏణధరకోణచూడం శోణిమపరిపాకభేదమాకలయే ॥ ౬౮ ॥
కిం వా ఫలతి మమాన్యౌర్బిమ్బాధరచుమ్బిమన్దహాసముఖీ ।
సమ్బాధకరీ తమసామమ్బా జాగర్తి మనసి కామాక్షీ ॥ ౬౯ ॥
మఞ్చే సదాశివమయే పరిశివమయలలితపౌష్పపర్యఙ్కే ।
అధిచక్రమధ్యమాస్తే కామాక్షీ నామ కిమపి మమ భాగ్యమ్ ॥ ౭౦ ॥
రక్ష్యోఽస్మి కామపీఠీలాసికయా ఘనకృపామ్బురాశికయా ।
శ్రుతియువతికున్తలీమణిమాలికయా తుహినశైలబాలికయా ॥ ౭౧ ॥
లీయే పురహరజాయే మాయే తవ తరుణపల్లవచ్ఛాయే ।
చరణే చన్ద్రాభరణే కాఞ్చీశరణే నతార్తిసంహరణే ॥ ౭౨ ॥
మూర్తిమతి ముక్తిబీజే మూర్ధ్ని స్తబకితచకోరసామ్రాజ్యే ।
మోదితకమ్పాకూలే ముహుర్ముహుర్మనసి ముముదిషాఽస్మాకమ్ ॥ ౭౩ ॥
వేదమయీం నాదమయీం బిన్దుమయీం పరపదోద్యదిన్దుమయీమ్ ।
మన్త్రమయీం తన్త్రమయీం ప్రకృతిమయీం నౌమి విశ్వవికృతిమయీమ్ ॥ ౭౪ ॥
పురమథనపుణ్యకోటీ పుఞ్జితకవిలోకసూక్తిరసధాటీ ।
మనసి మమ కామకోటీ విహరతు కరుణావిపాకపరిపాటీ ॥ ౭౫ ॥
కుటిలం చటులం పృథులం మృదులం కచనయనజఘనచరణేషు ।
అవలోకితమవలమ్బితమధికమ్పాతటమమేయమస్మాభిః ॥ ౭౬ ॥
ప్రత్యఙ్ముఖ్యా దృష్టయా ప్రసాదదీపాఙ్కురేణ కామాక్ష్యాః ।
పశ్యామి నిస్తులమహో పచేలిమం కమపి పరశివోల్లాసమ్ ॥ ౭౭ ॥
విద్యే విధాతృవిషయే కాత్యాయని కాలి కామకోటికలే ।
భారతి భైరవి భద్రే శాకిని శామ్భవి శివే స్తువే భవతీమ్ ॥ ౭౮ ॥
మాలిని మహేశచాలిని కాఞ్చీఖేలిని విపక్షకాలిని తే ।
శూలిని విద్రుమశాలిని సురజనపాలిని కపాలిని నమోఽస్తు ॥ ౭౯ ॥
దేశిక ఇతి కిం శంకే తత్తాదృక్తవ ను తరుణిమోన్మేషః ।
కామాక్షి శూలపాణేః కామాగమసమయదీక్షాయామ్ ॥ ౮౦ ॥
వేతణ్డకుమ్భడమ్బరవైతణ్డికకుచభరార్తమధ్యాయ ।
కుఙ్కుమరుచే నమస్యాం శంకరనయనామృతాయ రచయామః ॥ ౮౧ ॥
అధికాఞ్చితమణికాఞ్చనకాఞ్చీమధికాఞ్చి కాంచిదద్రాక్షమ్ ।
అవనతజనానుకమ్పామనుకమ్పాకూలమస్మదనుకూలామ్ ॥ ౮౨ ॥
పరిచితకమ్పాతీరం పర్వతరాజన్యసుకృతసన్నాహమ్ ।
పరగురుకృపయా వీక్షే పరమశివోత్సఙ్గమఙ్గలాభరణమ్ ॥ ౮౩ ॥
దగ్ధమదనస్య శమ్భోః ప్రథీయసీం బ్రహ్మచర్యవైదగ్ధీమ్ ।
తవ దేవి తరుణిమశ్రీచతురిమపాకో న చక్షమే మాతః ॥ ౮౪ ॥
మదజలతమాలపత్రా వసనితపత్రా కరాదృతఖానిత్రా ।
విహరతి పులిన్దయోషా గుఞ్జాభూషా ఫణీన్ద్రకృతవేషా ॥ ౮౫ ॥
అఙ్కే శుకినీ గీతే కౌతుకినీ పరిసరే చ గాయకినీ ।
జయసి సవిధేఽమ్బ భైరవమణ్డలినీ శ్రవసి శఙ్ఖకుణ్డలినీ ॥ ౮౬ ॥
ప్రణతజనతాపవర్గా కృతబహుసర్గా ససింహసంసర్గా ।
కామాక్షి ముదితభర్గా హతరిపువర్గా త్వమేవ సా దుర్గా ॥ ౮౭ ॥
శ్రవణచలద్వేతణ్డా సమరోద్దణ్డా ధుతాసురశిఖణ్డా ।
దేవి కలితాన్త్రషణ్డా ధృతనరముణ్డా త్వమేవ చాముణ్డా ॥ ౮౮ ॥
ఉర్వీధరేన్ద్రకన్యే దర్వీభరితేన భక్తపూరేణ ।
గుర్వీమకించనార్తి ఖర్వీకురుషే త్వమేవ కామాక్షి ॥ ౮౯ ॥
తాడితరిపుపరిపీడనభయహరణ నిపుణహలముసలా ।
క్రోడపతిభీషణముఖీ క్రీడసి జగతి త్వమేవ కామాక్షి ॥ ౯౦ ॥
స్మరమథనవరణలోలా మన్మథహేలావిలాసమణిశాలా ।
కనకరుచిచౌర్యశీలా త్వమమ్బ బాలా కరాబ్జధృతమాలా ॥ ౯౧ ॥
విమలపటీ కమలకుటీ పుస్తకరుద్రాక్షశస్తహస్తపుటీ ।
కామాక్షి పక్ష్మలాక్షీ కలితవిపఞ్చీ విభాసి వైరిఞ్చీ ॥ ౯౨ ॥
కుఙ్కుమరుచిపిఙ్గమసృక్పఙ్కిలముణ్డాలిమణ్డితం మాతః ।
శ్రీకామాక్షి తదీయసఙ్గమకలామన్దీభవత్కౌతుకః
జయతి తవ రూపధేయం జపపటపుస్తకవరాభయకరాబ్జమ్ ॥ ౯౩ ॥
కనకమణికలితభూషాం కాలాయసకలహశీలకాన్తికలామ్ ।
కామాక్షి శీలయే త్వాం కపాలశూలాభిరామకరకమలామ్ ॥ ౯౪ ॥
లోహితిమపుఞ్జమధ్యే మోహితభువనే ముదా నిరీక్షన్తే ।
వదనం తవ కువయుగలం కాఞ్చీసీమాం చ కేఽపి కామాక్షి ॥ ౯౫ ॥
జలధిద్విగుణితహుతబహదిశాదినేశ్వరకలాశ్వినేయదలైః ।
నలినైర్మహేశి గచ్ఛసి సర్వోత్తరకరకమలదలమమలమ్ ॥ ౯౬ ॥
సత్కృతదేశికచరణాః సబీజనిర్బీజయోగనిశ్రేణ్యా ।
అపవర్గసౌధవలభీమారోహన్త్యమ్బ కేఽపి తవ కృపయా ॥ ౯౭ ॥
అన్తరపి బహిరపి త్వం జన్తుతతేరన్తకాన్తకృదహన్తే ।
చిన్తితసన్తానవతాం సన్తతమపి తన్తనీషి మహిమానమ్ ॥ ౯౮ ॥
కలమఞ్జులవాగనుమితగలపఞ్జరగతశుకగ్రహౌత్కణ్ఠ్యాత్ ।
అమ్బ రదనామ్బరం తే బిమ్బఫలం శమ్బరారిణా న్యస్తమ్ ॥ ౯౯ ॥
జయ జయ జగదమ్బ శివే జయ జయ కామాక్షి జయ జయాద్రిసుతే ।
జయ జయ మహేశదయితే జయ జయ చిద్గగనకౌముదీధారే ॥ ౧౦౦ ॥
ఆర్యాశతకం భక్త్యా పఠతామార్యాకటాక్షేణ ।
నిస్సరతి వదనకమలాద్వాణీ పీయూషధోరణీ దివ్యా ॥ ౧౦౧ ॥
ఆర్యాశతకం సమ్పూర్ణమ్ ॥
॥ పాదారవిన్దశతకమ్ ॥
మహిమ్నః పన్థానం మదనపరిపన్థిప్రణయిని
ప్రభుర్నిర్ణేతుం తే భవతి యతమానోఽపి కతమః ।
తథాపి శ్రీకాఞ్చీవిహృతిరసికే కోఽపి మనసో
విపాకస్త్వత్పాదస్తుతివిధిషు జల్పాకయతి మామ్ ॥ ౧ ॥
గలగ్రాహీ పౌరన్దరపురవనీపల్లవరుచాం
ధృతపాథమ్యానామరుణమహసామాదిమగురుః ।
సమిన్ధే బన్ధూకస్తబకసహయుధ్వా దిశి దిశి
ప్రసర్పన్కామాక్ష్యాశ్చరణకిరణానామరుణిమా ॥ ౨ ॥
మరాలీనాం యానాభ్యసనకలనామూలగురవే
దరిద్రాణాం త్రాణవ్యతికరసురోద్యానతరవే ।
తమస్కాణ్డప్రౌఢిప్రకటనతిరస్కారపటవే
జనోఽయం కామాక్ష్యాశ్చరణనలినాయ స్పృహయతే ॥ ౩ ॥
వహన్తీ సైన్దూరీం సరణిమవనమ్రామరపుఱీ-
పురన్ధ్రీసీమన్తే కవికమలబాలార్కసుషమా ।
త్రయీసీమన్తిన్యాః స్తనతటనిచోలారుణపటీ
విభాన్తీ కామాక్ష్యాః పదనలినకాన్తిర్విజయతే ॥ ౪ ॥
ప్రణమ్రీభూతస్య ప్రణయకలహత్రస్తమనసః
స్మరారాతేశ్చూడావియతి గృహమేధీ హిమకరః ।
యయోః సాన్ధ్యాం కాన్తిం వహతి సుషమాభిశ్చరణయోః
తయోర్మే కామాక్ష్యా హృదయమపతన్ద్రం విహరతామ్ ॥ ౫ ॥
యయోః పీఠాయన్తే విబుధముకుటీనాం పటలికా
యయోః సౌధాయన్తే స్వయముదయభాజో భణితయః ।
యయోః దాసాయన్తే సరసిజభవాద్యాశ్చరణయోః
తయోర్మే కామాక్ష్యా దినమను వరీవర్తు హృదయమ్ ॥ ౬ ॥
నయన్తీ సంకోచం సరసిజరుచం దిక్పరిసరే
సృజన్తీ లౌహిత్యం నఖకిరణచన్ద్రార్ధఖచితా ।
కవీన్ద్రాణాం హృత్కైరవవికసనోద్యోగజననీ
స్ఫురన్తీ కామాక్ష్యాః చరణరుచిసన్ధ్యా విజయతే ॥ ౭ ॥
విరావైర్మాఞ్జీరైః కిమపి కథయన్తీవ మధురం
పురస్తాదానమ్రే పురవిజయిని స్మేరవదనే ।
వయస్యేవ ప్రౌఢా శిథిలయతి యా ప్రేమకలహ-
ప్రరోహం కామాక్ష్యాః చరణయుగలీ సా విజయతే ॥ ౮ ॥
సుపర్వస్త్రీలోలాలకపరిచితం షట్పదకులైః
స్ఫురల్లాక్షారాగం తరుణతరణిజ్యోతిరరుణైః ।
భృతం కాన్త్యమ్భోభిః విసృమరమరన్దైః సరసిజైః
విధత్తే కామాక్ష్యాః చరణయుగలం బన్ధుపదవీమ్ ॥ ౯ ॥
రజఃసంసర్గేఽపి స్థితమరజసామేవ హృదయే
పరం రక్తత్వేన స్థితమపి విరక్తైకశరణమ్ ।
అలభ్యం మన్దానాం దధదపి సదా మన్దగతితాం
విధత్తే కామాక్ష్యాః చరణయుగమాశ్చర్యలహరీమ్ ॥ ౧౦ ॥
జటాలా మఞ్జీరస్ఫురదరుణరత్నాంశునికరైః
నిషిదన్తీ మధ్యే నఖరుచిఝరీగాఙ్గపయసామ్ ।
జగత్త్రాణం కర్తుం జనని మమ కామాక్షి నియతం
తపశ్చర్యాం ధత్తే తవ చరణపాథోజయుగలీ ॥ ౧౧ ॥
తులాకోటిద్వన్ద్వక్కణితభణితాభీతివచసోః
వినమ్రం కామాక్షీ విసృమరమహఃపాటలితయోః ।
క్షణం విన్యాసేన క్షపితతమసోర్మే లలితయోః
పునీయాన్మూర్ధానం పురహరపురన్ధ్రీ చరణయోః ॥ ౧౨ ॥
భవాని ద్రుహ్యేతాం భవనిబిడితేభ్యో మమ ముహు-
స్తమోవ్యామోహేభ్యస్తవ జనని కామాక్షి చరణౌ ।
యయోర్లాక్షాబిన్దుస్ఫురణధరణాద్ధ్వర్జటిజటా-
కుటీరా శోణాఙ్కం వహతి వపురేణాఙ్కకలికా ॥ ౧౩ ॥
పవిత్రీకుర్యుర్నుః పదతలభువః పాటలరుచః
పరాగాస్తే పాపప్రశమనధురీణాః పరశివే ।
కణం లబ్ధుం యేషాం నిజశిరసి కామాక్షి వివశా
వలన్తో వ్యాతన్వన్త్యహమహమికాం మాధవముఖాః ॥ ౧౪ ॥
బలాకామాలాభిర్నఖరుచిమయీభిః పరివృతే
వినమ్రస్వర్నారీవికచకచకాలామ్బుదకులే ।
స్ఫురన్తః కామాక్షి స్ఫుటదలితబన్ధూకసుహృద-
స్తటిల్లేఖాయన్తే తవ చరణపాథోజకిరణాః ॥ ౧౫ ॥
సరాగః సద్వేషః ప్రసృమరసరోజే ప్రతిదినం
నిసర్గాదాక్రామన్విబుధజనమూర్ధానమధికమ్ ।
కథంకారం మాతః కథయ పదపద్మస్తవ సతాం
నతానాం కామాక్షి ప్రకటయతి కైవల్యసరణిమ్ ॥ ౧౬ ॥
జపాలక్ష్మీశోణో జనితపరమజ్ఞాననలినీ-
వికాసవ్యాసఙ్గో విఫలితజగజ్జాడ్యగరిమా ।
మనఃపూర్వాద్రిం మే తిలకయతు కామాక్షి తరసా
తమస్కాణ్డద్రోహీ తవ చరణపాథోజరమణః ॥ ౧౭ ॥
నమస్కుర్మః ప్రేఙ్ఖన్మణికటకనీలోత్పలమహః-
పయోధౌ రిఙ్ఖద్భిర్నఖకిరణఫేనైర్ధవలితే ।
స్ఫుటం కుర్వాణాయ ప్రబలచలదౌర్వానలశిఖా-
వితర్కం కామాక్ష్యాః సతతమరుణిమ్నే చరణయోః ॥ ౧౮ ॥
శివే పాశాయేతామలఘుని తమఃకూపకుహరే
దినాధీశాయేతాం మమ హృదయపాథోజవిపినే ।
నభోమాసాయేతాం సరసకవితారీతిసరితి
త్వదీయౌ కామాక్షి ప్రసృతకిరణౌ దేవి చరణౌ ॥ ౧౯ ॥
నిషక్తం శ్రుత్యన్తే నయనమివ సద్వృత్తరుచిరైః
సమైర్జుష్టం శుద్ధైరధరమివ రమ్యైర్ద్విజగణైః ।
శివే వక్షోజన్మద్వితయమివ ముక్తాశ్రితముమే
త్వదీయం కామాక్షి ప్రణతశరణం నౌమి చరణమ్ ॥ ౨౦ ॥
నమస్యాసంసజ్జన్నముచిపరిపన్థిప్రణయినీ-
నిసర్గప్రేఙ్ఖోలత్కురలకులకాలాహిశబలే ।
నఖచ్ఛాయాదుగ్ధోదధిపయసి తే వైద్రుమరుచాం
ప్రచారం కామాక్షి ప్రచురయతి పాదాబ్జసుషమా ॥ ౨౧ ॥
కదా దూరీకర్తుం కటుదురితకాకోలజనితం
మహాన్తం సన్తాపం మదనపరిపన్థిప్రియతమే ।
క్షణాత్తే కామాక్షి త్రిభువనపరీతాపహరణే
పటీయాంసం లప్స్యే పదకమలసేవామృతరసమ్ ॥ ౨౨ ॥
యయోః సాన్ధ్యం రోచిః సతతమరుణిమ్నే స్పృహయతే
యయోశ్చాన్ద్రీ కాన్తిః పరిపతతి దృష్ట్వా నఖరుచిమ్ ।
యయోః పాకోద్రేకం పిపఠిషతి భక్త్యా కిసలయం
మ్రదిమ్నః కామాక్ష్యా మనసి చరణౌ తౌ తనుమహే ॥ ౨౩ ॥
జగన్నేదం నేదం పరమితి పరిత్యజ్య యతిభిః
కుశాగ్రీయస్వాన్తైః కుశలధిషణైః శాస్త్రసరణౌ ।
గవేష్యం కామాక్షి ధ్రువమకృతకానాం గిరిసుతే
గిరామైదమ్పర్యం తవ చరణపద్మం విజయతే ॥ ౨౪ ॥
కృతస్నానం శాస్త్రామృతసరసి కామాక్షి నితరాం
దధానం వైశద్యం కలితరసమానన్దసుధయా ।
అలంకారం భూమేర్మునిజనమనశ్చిన్మయమహా-
పయోధేరన్తస్స్థం తవ చరణరత్నం మృగయతే ॥ ౨౫ ॥
మనోగేహే మోహోద్భవతిమిరపూర్ణే మమ ముహుః
దరిద్రాణీకుర్వన్దినకరసహస్రాణి కిరణైః ।
విధత్తాం కామాక్షి ప్రసృమరతమోవఞ్చనచణః
క్షణార్ధం సాన్నిధ్యం చరణమణిదీపో జనని తే ॥ ౨౬ ॥
కవీనాం చేతోవన్నఖరరుచిసమ్పర్కి విబుధ-
స్రవన్తీస్రోతోవత్పటుముఖరితం హంసకరవైః ।
దినారమ్భశ్రీవన్నియతమరుణచ్ఛాయసుభగం
మదన్తః కామాక్ష్యాః స్ఫురతు పదపఙ్కేరుహయుగమ్ ॥ ౨౭ ॥
సదా కిం సమ్పర్కాత్ప్రకృతికఠినైర్నాకిముకుటైః
తటైర్నీహారాద్రేరధికమణునా యోగిమనసా ।
విభిన్తే సంమోహం శిశిరయతి భక్తానపి దృశామ్
అదృశ్యం కామాక్షి ప్రకటయతి తే పాదయుగలమ్ ॥ ౨౮ ॥
పవిత్రాభ్యామమ్బ ప్రకృతిమృదులాభ్యాం తవ శివే
పదాభ్యాం కామాక్షి ప్రసభమభిభూతైః సచకితైః ।
ప్రవాలైరమ్భోజైరపి చ వనవాసవ్రతదశాః
సదైవారభ్యన్తే పరిచరితనానాద్విజగణైః ॥ ౨౯ ॥
చిరాద్దృశ్యా హంసైః కథమపి సదా హంససులభం
నిరస్యన్తీ జాడ్యం నియతజడమధ్యైకశరణమ్ ।
అదోషవ్యాసఙ్గా సతతమపి దోషాప్తిమలినం
పయోజం కామాక్ష్యాః పరిహసతి పాదాబ్జయుగలీ ॥ ౩౦ ॥
సురాణామానన్దప్రబలనతయా మణ్డనతయా
నఖేన్దుజ్యోత్స్నాభిర్విసృమరతమఃఖణ్డనతయా ।
పయోజశ్రీద్వేషవ్రతరతతయా త్వచ్చరణయోః
విలాసః కామాక్షి ప్రకటయతి నైశాకరదశామ్ ॥ ౩౧ ॥
సితిమ్నా కాన్తీనాం నఖరజనుషాం పాదనలిన-
చ్ఛవీనాం శోణిమ్నా తవ జనని కామాక్షి నమనే ।
లభన్తే మన్దారగ్రథితనవబన్ధూకకుసుమ-
స్రజాం సామీచీన్యం సురపురపురన్ధ్రీకచభరాః ॥ ౩౨ ॥
స్ఫురన్మధ్యే శుద్ధే నఖకిరణదుగ్ధాబ్ధిపయసాం
వహన్నబ్జం చక్రం దరమపి చ లేఖాత్మకతయా ।
శ్రితో మాత్స్యం రూపం శ్రియమపి దధానో నిరుపమాం
త్రిధామా కామాక్ష్యాః పదనలిననామా విజయతే ॥ ౩౩ ॥
నఖశ్రీసన్నద్ధస్తబకనిచితః స్వైశ్చ కిరణైః
పిశఙ్గైః కామాక్షి ప్రకటితలసత్పల్లవరుచిః ।
సతాం గమ్యః శఙ్కే సకలఫలదాతా సురతరుః
త్వదీయః పాదోఽయం తుహినగిరిరాజన్యతనయే ॥ ౩౪ ॥
వషట్కుర్వన్మాఞ్జీరకలకలైః కర్మలహరీ-
హవీంషి ప్రౌద్దణ్డం జ్వలతి పరమజ్ఞానదహనే ।
మహీయాన్కామాక్షి స్ఫుటమహసి జోహోతి సుధియాం
మనోవేద్యాం మాతస్తవ చరణయజ్వా గిరిసుతే ॥ ౩౫ ॥
మహామన్త్రం కించిన్మణికటకనాదైర్మృదు జపన్
క్షిపన్దిక్షు స్వచ్ఛం నఖరుచిమయం భాస్మనరజః ।
నతానాం కామాక్షి ప్రకృతిపటురచ్చాట్య మమతా-
పిశాచీం పాదోఽయం ప్రకటయతి తే మాన్త్రికదశామ్ ॥ ౩౬ ॥
ఉదీతే బోధేన్దౌ తమసి నితరాం జగ్ముషి దశాం
దరిద్రాం కామాక్షి ప్రకటమనురాగం విదధతీ ।
సితేనాచ్ఛాద్యాఙ్గం నఖరుచిపటేనాఙ్ఘ్రియుగలీ-
పురన్ధ్రీ తే మాతః స్వయమభిసరత్యేవ హృదయమ్ ॥ ౩౭ ॥
దినారమ్భః సమ్పన్నలినవిపినానామభినవో
వికాసో వాసన్తః సుకవిపికలోకస్య నియతః ।
ప్రదోషః కామాక్షి ప్రకటపరమజ్ఞానశశిన-
శ్చకాస్తి త్వత్పాదస్మరణమహిమా శైలతనయే ॥ ౩౮ ॥
ధృతచ్ఛాయం నిత్యం సరసిరుహమైత్రీపరిచితం
నిధానం దీప్తీనాం నిఖిలజగతాం బోధజనకమ్ ।
ముముక్షూణాం మార్గప్రథనపటు కామాక్షి పదవీం
పదం తే పాతఙ్గీం పరికలయతే పర్వతసుతే ॥ ౩౯ ॥
శనైస్తీర్త్వా మోహామ్బుధిమథ సమారోఢుమనసః
క్రమాత్కైవల్యాఖ్యాం సుకృతిసులభాం సౌధవలభీమ్ ।
లభన్తే నిఃశ్రేణీమివ ఝటితి కామాక్షి చరణం
పురశ్చర్యాభిస్తే పురమథనసీమన్తిని జనాః ॥ ౪౦ ॥
ప్రచణ్డార్తిక్షోభప్రమథనకృతే ప్రాతిభసరి-
త్ప్రవాహప్రోద్దణ్డీకరణజలదాయ ప్రణమతామ్ ।
ప్రదీపాయ ప్రౌఢే భవతమసి కామాక్షి చరణ-
ప్రసాదౌన్ముఖ్యాయ స్పృహయతి జనోఽయం జనని తే ॥ ౪౧ ॥
మరుద్భిః సంసేవ్యా సతతమపి చాఞ్చల్యరహితా
సదారుణ్యం యాన్తీ పరిణతిదరిద్రాణసుషమా ।
గుణోత్కర్షాన్మాఞ్జీరకకలకలైస్తర్జనపటుః
ప్రవాలం కామాక్ష్యాః పరిహసతి పాదాబ్జయుగలీ ॥ ౪౨ ॥
జగద్రక్షాదక్షా జలజరుచిశిక్షాపటుతరా
సమైర్నమ్యా రమ్యా సతతమభిగమ్యా బుధజనైః ।
ద్వయీ లీలాలోలా శ్రుతిషు సురపాలాదిముకుటీ-
తటీసీమాధామా తవ జనని కామాక్షి పదయోః ॥ ౪౩ ॥
గిరాం దూరౌ చోరౌ జడిమతిమిరాణాం కృతజగ-
త్పరిత్రాణౌ శోణౌ మునిహృదయలీలైకనిపుణౌ ।
నఖైః స్మేరౌ సారౌ నిగమవచసాం ఖణ్డితభవ-
గ్రహోన్మాదౌ పాదౌ తవ జనని కామాక్షి కలయే ॥ ౪౪ ॥
అవిశ్రాన్తం పఙ్కం యదపి కలయన్యావకమయం
నిరస్యన్కామాక్షి ప్రణమనజుషాం పఙ్కమఖిలమ్ ।
తులాకోటిద్వన్దం దధదపి చ గచ్ఛన్నతులతాం
గిరాం మార్గం పాదో గిరివరసుతే లఙ్ఘయతి తే ॥ ౪౫ ॥
ప్రవాలం సవ్రీలం విపినవివరే వేపయతి యా
స్ఫురల్లీలం బాలాతపమధికబాలం వదతి యా ।
రుచిం సాన్ధ్యాం వన్ధ్యాం విరచయతి యా వర్ధయతు సా
శివం మే కామాక్ష్యాః పదనలినపాటల్యలహరీ ॥ ౪౬ ॥
కిరఞ్జ్యోత్స్నారీతిం నఖముఖరుచా హంసమనసాం
వితన్వానః ప్రీతిం వికచతరుణామ్భోరుహరుచిః ।
ప్రకాశః శ్రీపాదస్తవ జనని కామాక్షి తనుతే
శరత్కాలప్రౌఢిం శశిశకలచూడప్రియతమే ॥ ౪౭ ॥
నఖాఙ్కూరస్మేరద్యుతివిమలగఙ్గామ్భసి సుఖం
కృతస్నానం జ్ఞానామృతమమలమాస్వాద్య నియతమ్ ।
ఉదఞ్చన్మఞ్జీరస్ఫురణమణిదీపే మమ మనో
మనోజ్ఞే కామాక్ష్యాశ్చరణమణిహర్మ్యే విహరతామ్ ॥ ౪౮ ॥
భవామ్భోధౌ నౌకాం జడిమవిపినే పావకశిఖా-
మమర్త్యేన్ద్రాదీనామధిముకుటముత్తంసకలికామ్ ।
జగత్తాపే జ్యోత్స్నామకృతకవచఃపఞ్జరపుటే
శుకస్త్రీం కామాక్ష్యా మనసి కలయే పాదయుగలీమ్ ॥ ౪౯ ॥
పరత్మప్రాకాశ్యప్రతిఫలనచుఞ్చుః ప్రణమతాం
మనోజ్ఞస్త్వత్పాదో మణిముకురముద్రాం కలయతే ।
యదీయాం కామాక్షి ప్రకృతిమసృణాః శోధకదశాం
విధాతుం చేష్ఠన్తే బలరిపువధూటీకచభరాః ॥ ౫౦ ॥
అవిశ్రాన్తం తిష్ఠన్నకృతకవచఃకన్దరపుటీ-
కుటీరాన్తః ప్రౌఢం నఖరుచిసటాలీం ప్రకటయన్ ।
ప్రచణ్డం ఖణ్డత్వం నయతు మమ కామాక్షి తరసా
తమోవేతణ్డేన్ద్రం తవ చరణకణ్ఠీరవపతిః ॥ ౫౧ ॥
పురస్తాత్కామాక్షి ప్రచురరసమాఖణ్డలపురీ-
పురన్ధ్రీణాం లాస్యం తవ లలితమాలోక్య శనకైః ।
నఖశ్రీభిః స్మేరా బహు వితనుతే నూపురరవై-
శ్చమత్కృత్యా శఙ్కే చరణయుగలీ చాటురచనాః ॥ ౫౨ ॥
సరోజం నిన్దన్తీ నఖకిరణకర్పూరశిశిరా
నిషిక్తా మారారేర్ముకుటశశిరేఖాహిమజలైః ।
స్ఫురన్తీ కామాక్షి స్ఫుటరుచిమయే పల్లవచయే
తవాధత్తే మైత్రీం పథికసుదృశా పాదయుగలీ ॥ ౫౩ ॥
నతానాం సమ్పత్తేరనవరతమాకర్షణజపః
ప్రరోహత్సంసారప్రసరగరిమస్తమ్భనజపః ।
త్వదీయః కామాక్షి స్మరహరమనోమోహనజపః
పటీయాన్నః పాయాత్పదనలినమఞ్జీరనినదః ॥ ౫౪ ॥
వితన్వీథా నాథే మమ శిరసి కామాక్షి కృపయా
పదామ్భోజన్యాసం పశుపరిబృఢప్రాణదయితే ।
పిబన్తో యన్ముద్రాం ప్రకటముపకమ్పాపరిసరం
దృశా నానన్ద్యన్తే నలినభవనారాయణముఖాః ॥ ౫౫ ॥
ప్రణామోద్యద్బృన్దారముకుటమన్దారకలికా-
విలోలల్లోలమ్బప్రకరమయధూమప్రచురిమా ।
ప్రదీప్తః పాదాబ్జద్యుతివితతిపాటల్యలహరీ-
కృశానుః కామాక్ష్యా మమ దహతు సంసారవిపినమ్ ॥ ౫౬ ॥
వలక్షశ్రీరృక్షాధిపశిశుసదృక్షైస్తవ నఖైః
జిఘృక్షుర్దక్షత్వం సరసిరుహభిక్షుత్వకరణే ।
క్షణాన్మే కామాక్షి క్షపితభవసంక్షోభగరిమా
వచోవైచక్షన్యం చరణయుగలీ పక్ష్మలయతాత్ ॥ ౫౭ ॥
సమన్తాత్కామాక్షి క్షతతిమిరసన్తానసుభగాన్
అనన్తాభిర్భాభిర్దినమను దిగన్తాన్విరచయన్ ।
అహన్తాయా హన్తా మమ జడిమదన్తావలహరిః
విభిన్తాం సన్తాపం తవ చరణచిన్తామణిరసౌ ॥ ౫౮ ॥
దధానో భాస్వత్తామమృతనిలయో లోహితవపుః
వినమ్రాణాం సౌమ్యో గురురపి కవిత్వం చ కలయన్ ।
గతౌ మన్దో గఙ్గాధరమహిషి కామాక్షి భజతాం
తమఃకేతుర్మాతస్తవ చరణపద్మో విజయతే ॥ ౫౯ ॥
నయన్తీం దాసత్వం నలినభవముఖ్యానసులభ-
ప్రదానాద్దీనానామమరతరుదౌర్భాగ్యజననీమ్ ।
జగజ్జన్మక్షేమక్షయవిధిషు కామాక్షి పదయో-
ర్ధురీణామీష్టే కరస్తవ భణితుమాహోపురుషికామ్ ॥ ౬౦ ॥
జనోఽయం సన్తప్తో జనని భవచణ్డాంశుకిరణైః
అలబ్ధవైకం శీతం కణమపి పరజ్ఞానపయసః ।
తమోమార్గే పాన్థస్తవ ఝటితి కామాక్షి శిశిరాం
పదామ్భోజచ్ఛాయాం పరమశివజాయే మృగయతే ॥ ౬౧ ॥
జయత్యమ్బ శ్రీమన్నఖకిరణచీనాంశుకమయం
వితానం బిభ్రాణే సురముకుటసంఘట్టమసృణే ।
నిజారుణ్యక్షౌమాస్తరణవతి కామాక్షి సులభా
బుధైః సంవిన్నారీ తవ చరణమాణిక్యభవనే ॥ ౬౨ ॥
ప్రతీమః కామాక్షి స్ఫురితతరుణాదిత్యకిరణ-
శ్రియో మూలద్రవ్యం తవ చరణమద్రీన్ద్రతనయే ।
సురేన్ద్రాశామాపూరయతి యదసౌ ధ్వాన్తమఖిలం
ధునీతే దిగ్భాగానపి చ మహసా పాటలయతే ॥ ౬౩ ॥
మహాభాష్యవ్యాఖ్యాపటుశయనమారోపయతి వా
స్మరవ్యాపారేర్ష్యాపిశుననిటిలం కారయతి వా ।
ద్విరేఫాణామధ్యాసయతి సతతం వాధివసతిం
ప్రణమ్రాన్కామాక్ష్యాః పదనలినమాహాత్మ్యగరిమా ॥ ౬౪ ॥
వివేకామ్భస్స్రోతస్స్నపనపరిపాటీశిశిరితే
సమీభూతే శాస్త్రస్మరణహలసంకర్షణవశాత్ ।
సతాం చేతఃక్షేత్రే వపతి తవ కామాక్షి చరణో
మహాసంవిత్సస్యప్రకరవరబీజం గిరిసుతే ॥ ౬౫ ॥
దధానో మన్దారస్తబకపరిపాటీం నఖరుచా
వహన్దీప్తాం శోణాఙ్గులిపటలచామ్పేయకలికామ్ ।
అశోకోల్లాసం నః ప్రచురయతు కామాక్షి చరణో
వికాసీ వాసన్తః సమయ ఇవ తే శర్వదయితే ॥ ౬౬ ॥
నఖాంశుప్రాచుర్యప్రసృమరమరాలాలిధవలః
స్ఫురన్మఞ్జీరోద్యన్మరకతమహశ్శైవలయుతః ।
భవత్యాః కామాక్షి స్ఫుటచరణపాటల్యకపటో
నదః శోణాభిఖ్యో నగపతితనూజే విజయతే ॥ ౬౭ ॥
ధునానం పఙ్కౌఘం పరమసులభం కణ్టకకులైః
వికాసవ్యాసఙ్గం విదధదపరాధీనమనిశమ్ ।
నఖేన్దుజ్యోత్స్నాభిర్విశదరుచి కామాక్షి నితరామ్
అసామాన్యం మన్యే సరసిజమిదం తే పదయుగమ్ ॥ ౬౮ ॥
కరీన్ద్రాయ ద్రుహ్యత్యలసగతిలీలాసు విమలైః
పయోజైర్మాత్సర్యం ప్రకటయతి కామం కలయతే ।
పదామ్భోజద్వన్ద్వం తవ తదపి కామాక్షి హృదయం
మునీనాం శాన్తానాం కథమనిశమస్మై స్పృహయతే ॥ ౬౯ ॥
నిరస్తా శోణిమ్నా చరణకిరణానాం తవ శివే
సమిన్ధానా సన్ధ్యారుచిరచలరాజన్యతనయే ।
అసామర్థ్యాదేనం పరిభవితుమేతత్సమరుచాం
సరోజానాం జానే ముకులయతి శోభాం ప్రతిదినమ్ ॥ ౭౦ ॥
ఉపాదిక్షద్దాక్ష్యం తవ చరణనామా గురురసౌ
మరాలానాం శఙ్కే మసృణగతిలాలిత్యసరణౌ ।
అతస్తే నిస్తన్ద్రం నియతమమునా సఖ్యపదవీం
ప్రపన్నం పాథోజం ప్రతి దధతి కామాక్షి కుతుకమ్ ॥ ౭౧ ॥
దధానైః సంసర్గం ప్రకృతిమలినైః షట్పదకులైః
ద్విజాధీశశ్లాఘావిధిషు విదధద్భిర్ముకులతామ్ ।
రజోమిశ్రైః పద్మైర్నియతమపి కామాక్షి పదయోః
విరోధస్తే యుక్తో విషమశరవైరిప్రియతమే ॥ ౭౨ ॥
కవిత్వశ్రీమిశ్రీకరణనిపుణౌ రక్షణచణౌ
విపన్నానాం శ్రీమన్నలినమసృణౌ శోణకిరణౌ ।
మునీన్ద్రాణామన్తఃకరణశరణౌ మన్దసరణౌ
మనోజ్ఞౌ కామాక్ష్యా దురితహరణౌ నౌమి చరణౌ ॥ ౭౩ ॥
పరస్మాత్సర్వస్మాదపి చ పరయోర్ముక్తికరయోః
నఖశ్రీభిర్జ్యోత్స్నాకలితతులయోస్తామ్రతలయోః ।
నిలీయే కామాక్ష్యా నిగమనుతయోర్నాకినతయోః
నిరస్తప్రోన్మీలన్నలినమదయోరేవ పదయోః ॥ ౭౪ ॥
స్వభావాదన్యోన్యం కిసలయమపీదం తవ పదం
మ్రదిమ్నా శోణిమ్నా భగవతి దధాతే సదృశతామ్ ।
వనే పూర్వస్యేచ్ఛా సతతమవనే కిం తు జగతాం
పరస్యేత్థం భేదః స్ఫురతి హృది కామాక్షి సుధియామ్ ॥ ౭౫ ॥
కథం వాచాలోఽపి ప్రకటమణిమఞ్జీరనినదైః
సదైవానన్దార్ద్రాన్విరచయతి వాచంయమజనాన్ ।
ప్రకృత్యా తే శోణచ్ఛవిరపి చ కామాక్షి చరణో
మనీషానైర్మల్యం కథమివ నృణాం మాంసలయతే ॥ ౭౬ ॥
చలత్తృష్ణావీచీపరిచలనపర్యాకులతయా
ముహుర్భ్రాన్తస్తాన్తః పరమశివవామాక్షి పరవాన్ ।
తితీర్షుః కామాక్షి ప్రచురతరకర్మామ్బుధిమముం
కదాహం లప్స్యే తే చరణమణిసేతుం గిరిసుతే ॥ ౭౭ ॥
విశుష్యన్త్యాం ప్రజ్ఞాసరితి దురితగ్రీష్మసమయ-
ప్రభావేణ క్షీణే సతి మమ మనఃకేకిని శుచా ।
త్వదీయః కామాక్షి స్ఫురితచరణామ్భోదమహిమా
నభోమాసాటోపం నగపతిసుతే కిం న కురుతే ॥ ౭౮ ॥
వినమ్రాణాం చేతోభవనవలభీసీమ్ని చరణ-
ప్రదీపే ప్రాకాశ్యం దధతి తవ నిర్ధూతతమసి ।
అసీమా కామాక్షి స్వయమలఘుదుష్కర్మలహరీ
విఘూర్ణన్తీ శాన్తిం శలభపరిపాటీవ భజతే ॥ ౭౯ ॥
విరాజన్తీ శుక్తిర్నఖకిరణముక్తామణితతేః
విపత్పాథోరాశౌ తరిరపి నరాణాం ప్రణమతామ్ ।
త్వదీయః కామాక్షి ధ్రువమలఘువహ్నిర్భవవనే
మునీనాం జ్ఞానాగ్నేరరణిరయమఙ్ఘిర్విజయతే ॥ ౮౦ ॥
సమస్తైః సంసేవ్యః సతతమపి కామాక్షి విబుధైః
స్తుతో గన్ధర్వస్త్రీసులలితవిపఞ్చీకలరవైః ।
భవత్యా భిన్దానో భవగిరికులం జృమ్భితతమో-
బలద్రోహీ మాతశ్చరణపురుహూతో విజయతే ॥ ౮౧ ॥
వసన్తం భక్తానామపి మనసి నిత్యం పరిలసద్-
ఘనచ్ఛాయాపూర్ణం శుచిమపి నృణాం తాపశమనమ్ ।
నఖేన్దుజ్యోత్స్నాభిః శిశిరమపి పద్మోదయకరం
నమామః కామాక్ష్యాశ్చరణమధికాశ్చర్యకరణమ్ ॥ ౮౨ ॥
కవీన్ద్రాణాం నానాభణితిగుణచిత్రీకృతవచః-
ప్రపఞ్చవ్యాపారప్రకటనకలాకౌశలనిధిః ।
అధఃకుర్వన్నబ్జం సనకభృగుముఖ్యైర్మునిజనైః
నమస్యః కామాక్ష్యాశ్చరణపరమేష్ఠీ విజయతే ॥ ౮౩ ॥
భవత్యాః కామాక్షి స్ఫురితపదపఙ్కేరుహభువాం
పరాగాణాం పూరైః పరిహృతకలఙ్కవ్యతికరైః ।
నతానామామృష్టే హృదయముకురే నిర్మలరుచి
ప్రసన్నే నిశ్శేషం ప్రతిఫలతి విశ్వం గిరిసుతే ॥ ౮౪ ॥
తవ త్రస్తం పాదాత్కిసలయమరణ్యాన్తరమగాత్
పరం రేఖారూపం కమలమముమేవాశ్రితమభూత్ ।
జితానాం కామాక్షి ద్వితయమపి యుక్తం పరిభవే
విదేశే వాసో వా శరణగమనం వా నిజరిపోః ॥ ౮౫ ॥
గృహీత్వా యాథార్థ్యం నిగమవచసాం దేశికకృపా-
కటాక్షర్కజ్యోతిశ్శమితమమతాబన్ధతమసః ।
యతన్తే కామాక్షి ప్రతిదివసమన్తర్ద్రఢయితుం
త్వదీయం పాదాబ్జం సుకృతపరిపాకేన సుజనాః ॥ ౮౬ ॥
జడానామప్యమ్బ స్మరణసమయే తవచ్చరణయోః
భ్రమన్మన్థక్ష్మాభృద్ధుముఘుమితసిన్ధుప్రతిభటాః ।
ప్రసన్నాః కామాక్షి ప్రసభమధరస్పన్దనకరా
భవన్తి స్వచ్ఛన్దం ప్రకృతిపరిపక్కా భణితయః ॥ ౮౭ ॥
వహన్నప్యశ్రాన్తం మధురనినదం హంసకమసౌ
తమేవాధః కర్తుం కిమివ యతతే కేలిగమనే ।
భవస్యైవానన్దం విదధదపి కామాక్షి చరణో
భవత్యాస్తద్ద్రోహం భగవతి కిమేవం వితనుతే ॥ ౮౮ ॥
యదత్యన్తం తామ్యత్యలసగతివార్తాస్వపి శివే
తదేతత్కామాక్షి ప్రకృతిమృదులం తే పదయుగమ్ ।
కిరీటైః సంఘట్టం కథమివ సురౌఘస్య సహతే
మునీన్ద్రాణామాస్తే మనసి చ కథం సూచినిశితే ॥ ౮౯ ॥
మనోరఙ్గే మత్కే విబుధజనసంమోదజననీ
సరాగవ్యాసఙ్గం సరసమృదుసంచారసుభగా ।
మనోజ్ఞా కామాక్షి ప్రకటయతు లాస్యప్రకరణం
రణన్మఞ్జీరా తే చరణయుగలీనర్తకవధూః ॥ ౯౦ ॥
పరిష్కుర్వన్మాతః పశుపతికపర్దం చరణరాట్
పరాచాం హృత్పద్మం పరమభణితీనాం చ మకుటమ్ ।
భవాఖ్యే పాథోధౌ పరిహరతు కామాక్షి మమతా-
పరాధీనత్వం మే పరిముషితపాథోజమహిమా ॥ ౯౧ ॥
ప్రసూనైః సమ్పర్కాదమరతరుణీకున్తలభవైః
అభీష్టానాం దానాదనిశమపి కామాక్షి నమతామ్ ।
స్వసఙ్గాత్కఙ్కేలిప్రసవజనకత్వేన చ శివే
త్రిధా ధత్తే వార్తాం సురభిరితి పాదో గిరిసుతే ॥ ౯౨ ॥
మహామోహస్తేనవ్యతికరభయాత్పాలయతి యో
వినిక్షిప్తం స్వస్మిన్నిజజనమనోరత్నమనిశమ్ ।
స రాగస్యోద్రేకాత్సతతమపి కామాక్షి తరసా
కిమేవం పాదోఽసౌ కిసలయరుచిం చోరయతి తే ॥ ౯౩ ॥
సదా స్వాదుంకారం విషయలహరీశాలికణికాం
సమాస్వాద్య శ్రాన్తం హృదయశుకపోతం జనని మే ।
కృపాజాలే ఫాలేక్షణమహిషి కామాక్షి రభసాత్
గృహీత్వా రున్ధీథారస్తవ పదయుగీపఞ్జరపుటే ॥ ౯౪ ॥
ధునానం కామాక్షి స్మరణలవమాత్రేణ జడిమ-
జ్వరప్రౌఢిం గూఢస్థితి నిగమనైకుఞ్జకుహరే ।
అలభ్యం సర్వేషాం కతిచన లభన్తే సుకృతినః
చిరాదన్విష్యన్తస్తవ చరణసిద్ధౌషధమిదమ్ ॥ ౯౫ ॥
రణన్మఞ్జీరాభ్యాం లలితగమనాభ్యాం సుకృతినాం
మనోవాస్తవ్యాభ్యాం మథితతిమిరాభ్యాం నఖరుచా ।
నిధేయాభ్యాం పత్యా నిజశిరసి కామాక్షి సతతం
నమస్తే పాదాభ్యాం నలినమృదులాభ్యాం గిరిసుతే ॥ ౯౬ ॥
సురాగే రాకేన్దుప్రతినిధిముఖే పర్వతసుతే
చిరాల్లభ్యే భక్త్యా శమధనజనానాం పరిషదా ।
మనోభృఙ్గో మత్కః పదకమలయుగ్మే జనని తే
ప్రకామం కామాక్షి త్రిపురహరవామాక్షి రమతామ్ ॥ ౯౭ ॥
శివే సంవిద్రూపే శశిశకలచూడప్రియతమే
శనైర్గత్యాగత్యా జితసురవరేభే గిరిసుతే ।
యతన్తే సన్తస్తే చరణనలినాలానయుగలే
సదా బద్ధం చిత్తప్రమదకరియూథం దృఢతరమ్ ॥ ౯౮ ॥
యశః సూతే మాతర్మధురకవితాం పక్ష్మలయతే
శ్రియం దత్తే చిత్తే కమపి పరిపాకం ప్రథయతే ।
సతాం పాశగ్రన్థిం శిథిలయతి కిం కిం న కురుతే
ప్రపన్నే కామాక్ష్యాః ప్రణతిపరిపాటీ చరణయోః ॥ ౯౯ ॥
మనీషాం మాహేన్ద్రీం కకుభమివ తే కామపి దశాం
ప్రధత్తే కామాక్ష్యాశ్చరణతరుణాదిత్యకిరణః ।
యదీయే సమ్పర్కే ధృతరసమరన్దా కవయతాం
పరీపాకం ధత్తే పరిమలవతీ సూక్తినలినీ ॥ ౧౦౦ ॥
పురా మారారాతిః పురమజయదమ్బ స్తవశతైః
ప్రసన్నాయాం సత్యాం త్వయి తుహినశైలేన్ద్రతనయే ।
అతస్తే కామాక్షి స్ఫురతు తరసా కాలసమయే
సమాయాతే మాతర్మమ మనసి పాదాబ్జయుగలమ్ ॥ ౧౦౧ ॥
పదద్వన్ద్వం మన్దం గతిషు నివసన్తం హృది సతాం
గిరామన్తే భ్రాన్తం కృతకరహితానాం పరిబృఢే ।
జనానామానన్దం జనని జనయన్తం ప్రణమతాం
త్వదీయం కామాక్షి ప్రతిదినమహం నౌమి విమలమ్ ॥ ౧౦౨ ॥
ఇదం యః కామాక్ష్యాశ్చరణనలినస్తోత్రశతకం
జపేన్నిత్యం భక్త్యా నిఖిలజగదాహ్లాదజనకమ్ ।
స విశ్వేషాం వన్ద్యః సకలకవిలోకైకతిలకః
చిరం భుక్త్వా భోగాన్పరిణమతి చిద్రూపకలయా ॥ ౧౦౩ ॥
పాదారవిన్దశతకం సమ్పూర్ణమ్ ॥
॥ స్తుతిశతకమ్ ॥
పాణ్డిత్యం పరమేశ్వరి స్తుతివిధౌ నైవాశ్రయన్తే గిరాం
వైరిఞ్చాన్యపి గుమ్ఫనాని విగలద్గర్వాణి శర్వాణి తే ।
స్తోతుం త్వాం పరిఫుల్లనీలనలినశ్యామాక్షి కామాక్షి మాం
వాచాలీకురుతే తథాపి నితరాం త్వత్పాదసేవాదరః ॥ ౧ ॥
తాపిఞ్ఛస్తబకత్విషే తనుభృతాం దారిద్ర్యముద్రాద్విషే
సంసారాఖ్యతమోముషే పురరిపోర్వామాఙ్కసీమాజుషే ।
కమ్పాతీరముపేయుషే కవయతాం జిహ్వాకుటీం జగ్ముషే
విశ్వత్రాణపుషే నమోఽస్తు సతతం తస్మై పరంజ్యోతిషే ॥ ౨ ॥
యే సన్ధ్యారుణయన్తి శంకరజటాకాన్తారచన్రార్భకం
సిన్దూరన్తి చ యే పురన్దరవధూసీమన్తసీమాన్తరే ।
పుణ్యం యే పరిపక్కయన్తి భజతాం కాఞ్చీపురే మామమీ
పాయాసుః పరమేశ్వరప్రణయినీపాదోద్భవాః పాంసవః ॥ ౩ ॥
కామాడమ్బరపూరయా శశిరుచా కమ్రస్మితానాం త్విషా
కామారేరనురాగసిన్ధుమధికం కల్లోలితం తన్వతీ ।
కామాక్షీతి సమస్తసజ్జననుతా కల్యాణదాత్రీ నృణాం
కారుణ్యాకులమానసా భగవతీ కమ్పాతటే జృమ్భతే ॥ ౪ ॥
కామాక్షీణపరాక్రమప్రకటనం సమ్భావయన్తీ దృశా
శ్యామా క్షీరసహోదరస్మితరుచిప్రక్షాలితాశాన్తరా ।
కామాక్షీజనమౌలిభూషణమణిర్వాచాం పరా దేవతా
కామాక్షీతి విభాతి కాపి కరుణా కమ్పాతటిన్యాస్తటే ॥ ౫ ॥
శ్యామా కాచన చన్ద్రికా త్రిభువనే పుణ్యాత్మనామాననే
సీమాశూన్యకవిత్వవర్షజననీ యా కాపి కాదమ్బినీ ।
మారారాతిమనోవిమోహనవిధౌ కాచితత్తమఃకన్దలీ
కామాక్ష్యాః కరుణాకటాక్షలహరీ కామాయ మే కల్పతామ్ ॥ ౬ ॥
ప్రౌఢధ్వాన్తకదమ్బకే కుముదినీపుణ్యాంకురం దర్శయన్
జ్యోత్స్నాసంగమనేఽపి కోకమిథునం మిశ్రం సముద్భావయన్ ।
కాలిన్దీలహరీదశాం ప్రకటయన్కమ్రాం నభస్యద్భుతాం
కశ్చిన్నేత్రమహోత్సవో విజయతే కాఞ్చీపురే శూలినః ॥ ౭ ॥
తన్ద్రాహీనతమాలనీలసుషమైస్తారుణ్యలీలాగృహైః
తారానాథకిశోరలాఞ్ఛితకచైస్తామ్రారవిన్దేక్షణైః ।
మాతః సంశ్రయతాం మనో మనసిజప్రాగల్భ్యనాడిన్ధమైః
కమ్పాతీరచరైర్ఘనస్తనభరైః పుణ్యాఙ్కరైః శాంకరైః ॥ ౮ ॥
నిత్యం నిశ్చలతాముపేత్య మరుతాం రక్షావిధిం పుష్ణతీ
తేజస్సంచయపాటవేన కిరణానుష్ణద్యుతేర్ముష్ణతీ ।
కాఞ్చీమధ్యగతాపి దీప్తిజననీ విశ్వాన్తరే జృమ్భతే
కాచిచ్చిత్రమహో స్మృతాపి తమసాం నిర్వాపికా దీపికా ॥ ౯ ॥
కాన్తైః కేశరుచాం చయైర్భ్రమరితం మన్దస్మితైః పుష్పితం
కాన్త్యా పల్లవితం పదామ్బురుహయోర్నేత్రత్విషా పత్రితమ్ ।
కమ్పాతీరవనాన్తరం విదధతీ కల్యాణజన్మస్థలీ
కాఞ్చీమధ్యమహామణిర్విజయతే కాచిత్కృపాకన్దలీ ॥ ౧౦ ॥
రాకాచన్ద్రసమానకాన్తివదనా నాకాధిరాజస్తుతా
మూకానామపి కుర్వతీ సురధునీనీకాశవాగ్వైభవమ్ ।
శ్రీకాఞ్చీనగరీవిహారరసికా శోకాపహన్త్రీ సతామ్
ఏకా పుణ్యపరమ్పరా పశుపతేరాకారిణీ రాజతే ॥ ౧౧ ॥
జాతా శీతలశైలతః సుకృతినాం దృశ్యా పరం దేహినాం
లోకానాం క్షణమాత్రసంస్మరణతః సన్తాపవిచ్ఛేదినీ ।
ఆశ్చర్యం బహు ఖేలనం వితనుతే నైశ్చల్యమాబిభ్రతీ
కమ్పాయాస్తటసీమ్ని కాపి తటినీ కారుణ్యపాథోమయీ ॥ ౧౨ ॥
ఐక్యం యేన విరచ్యతే హరతనౌ దమ్భావపుమ్భావుకే
రేఖా యత్కచసీమ్ని శేఖరదశాం నైశాకరీ గాహతే ।
ఔన్నత్యం ముహురేతి యేన స మహాన్మేనాసఖః సానుమాన్
కమ్పాతీరవిహారిణా సశరణాస్తేనైవ ధామ్నా వయమ్ ॥ ౧౩ ॥
అక్ష్ణోశ్చ స్తనయోః శ్రియా శ్రవణయోర్బాహ్వోశ్చ మూలం స్పృశన్
ఉత్తంసేన ముఖేన చ ప్రతిదినం ద్రుహ్యన్పయోజన్మనే ।
మాధుర్యేణ గిరాం గతేన మృదునా హంసాఙ్గనాం హ్రేపయన్
కాఞ్చీసీమ్ని చకాస్తి కోఽపి కవితాసన్తానబీజాఙ్కురః ॥ ౧౪ ॥
ఖణ్డం చాన్ద్రమసం వతంసమనిశం కాఞ్చీపురే ఖేలనం
కాలాయశ్ఛవితస్కరీం తనురుచిం కర్ణజపే లోచనే ।
తారుణ్యోష్మనఖమ్పచం స్తనభరం జఙ్ఘాస్పృశం కున్తలం
భాగ్యం దేశికసంచితం మమ కదా సమ్పాదయేదమ్బికే ॥ ౧౫ ॥
తన్వానం నిజకేలిసౌధసరణిం నైసర్గికీణాం గిరాం
కేదారం కవిమల్లసూక్తిలహరీసస్యశ్రియాం శాశ్వతమ్ ।
అంహోవఞ్చనచుఞ్చు కించన భజే కాఞ్చీపురీమణ్డనం
పర్యాయచ్ఛవి పాకశాసనమణేః పౌష్పేషవం పౌరుషమ్ ॥ ౧౬ ॥
ఆలోకే ముఖపఙ్కజే చ దధతీ సౌధాకరీం చాతురీం
చూడాలంక్రియమాణపఙ్కజవనీవైరాగమప్రక్రియా ।
ముగ్ధస్మేరముఖీ ఘన్సతనతటీమూర్చ్ఛాలమధ్యాఞ్చితా
కాఞ్చీసీమని కామినీ విజయతే కాచిజ్జగన్మోహినీ ॥ ౧౭ ॥
యస్మిన్నమ్బ భవత్కటాక్షరజనీ మన్దేఽపి మన్దస్మిత-
జ్యోత్స్నాసంస్నపితా భవత్యభిముఖీ తం ప్రత్యహో దేహినమ్ ।
ద్రక్షామాక్షికమాధురీమదభరవ్రీడాకరీ వైఖరీ
కామాక్షి స్వయమాతనోత్యభిసృతిం వామేక్షణేవ క్షణమ్ ॥ ౧౮ ॥
కాలిన్దీజలకాన్తయః స్మితరుచిస్వర్వాహినీపాథసి
ప్రౌఢధ్వాన్తరుచః స్ఫుటాధరమహోలౌహిత్యసన్ధ్యోదయే ।
మణిక్యోపలకుణ్డలాంశుశిఖిని వ్యామిశ్రధూమశ్రియః
కల్యాణైకభువః కటాక్షసుషమాః కామాక్షి రాజన్తి తే ॥ ౧౯ ॥
కలకలరణత్కాఞ్చీ కాఞ్చీవిభూషణమాలికా
కచభరలసచ్చన్ద్రా చన్ద్రావతంససధర్మిణీ ।
కవికులగిర్ః శ్రావంశ్రావం మిలత్పులకాంకురా
విరచితశిరఃకమ్పా కమ్పాతటే పరిశోభతే ॥ ౨౦ ॥
సరసవచసాం వీచీ నీచీభవన్మధుమాధురీ
భరితభువనా కీర్తిర్మూర్తిర్మనోభవజిత్వరీ ।
జనని మనసో యోగ్యం భోగ్యం నృణాం తవ జాయతే
కథమివ వినా కాఞ్చీభూషే కటాక్షతరఙ్గితమ్ ॥ ౨౧ ॥
భ్రమరితసరిత్కూలో నీలోత్పలప్రభయాఽఽభయా
నతజనతమఃఖణ్డీ తుణ్డీరసీమ్ని విజృమ్భతే ।
అచలతపసామేకః పాకః ప్రసూనశరాసన-
ప్రతిభటమనోహారీ నారీకులైకశిఖామణిః ॥ ౨౨ ॥
మధురవచసో మన్దస్మేరా మతఙ్గజగామినః
తరుణిమజుషస్తాపిచ్ఛాభాస్తమఃపరిపన్థినః ।
కుచభరనతాః కుర్యుర్భద్రం కురఙ్గవిలోచనాః
కలితకరుణాః కాఞ్చీభాజః కపాలిమహోత్సవాః ॥ ౨౩ ॥
కమలసుషమాక్ష్యారోహే విచక్షణవీక్షణాః
కుముదసుకృతక్రీడాచూడాలకున్తలబన్ధురాః ।
రుచిరరుచిభిస్తాపిచ్ఛశ్రీప్రపఞ్చనచుఞ్చవః
పురవిజయినః కమ్పాతీరే స్ఫురన్తి మనోరథాః ॥ ౨౪ ॥
కలితరతయః కాఞ్చీలీలావిధౌ కవిమణ్డలీ-
వచనలహరీవాసన్తీనాం వసన్తవిభూతయః ।
కుశలవిధయే భూయాసుర్మే కురఙ్గవిలోచనాః
కుసుమవిశిఖారాతేరక్ష్ణాం కుతూహలవిభ్రమాః ॥ ౨౫ ॥
కబలితతమస్కాణ్డాస్తుణ్డీరమణ్డలమణ్డనాః
సరసిజవనీసన్తానానామరున్తుదశేఖరాః ।
నయనసరణేర్నేదీయంసః కదా ను భవన్తి మే
తరుణజలదశ్యామాః శమ్భోస్తపఃఫలవిభ్రమాః ॥ ౨౬ ॥
అచరమమిషుం దీనం మీనధ్వజస్య ముఖశ్రియా
సరసిజభువో యానం మ్లానం గతేన చ మఞ్జునా ।
త్రిదశసదసామన్నం ఖిన్నం గిరా చ వితన్వతీ
తిలకయతి సా కమ్పాతీరం త్రిలోచనసున్దరీ ॥ ౨౭ ॥
జనని భువనే చఙ్క్రమ్యేఽహం కియన్తమనేహసం
కుపురుషకరభ్రష్టైర్దుష్టైర్ధనైరుదరమ్భరిః ।
తరుణకరుణే తన్ద్రాశూన్యే తరఙ్గయ లోచనే
నమతి మయి తే కించిత్కాఞ్చీపురీమణిదీపికే ॥ ౨౮ ॥
మునిజనమనఃపేటీరత్నం స్ఫురత్కరుణానటీ-
విహరణకలాగేహం కాఞ్చీపురీమణిభూషణమ్ ।
జగతి మహతో మోహవ్యాధేర్నృణాం పరమౌషధం
పురహరదృశాం సాఫల్యం మే పురః పరిజృమ్భతామ్ ॥ ౨౯ ॥
మునిజనమోధామ్నే ధామ్నే వచోమయజాహ్నవీ-
హిమగిరితటప్రాగ్భారాయాక్షరాయ పరాత్మనే ।
విహరణజుషే కాఞ్చీదేశే మహేశ్వరలోచన-
త్రితయసరసక్రీడాసౌధాఙ్గణాయ నమో నమః ॥ ౩౦ ॥
మరకతరుచాం ప్రత్యాదేశం మహేశ్వరచక్షుషామ్
అమృతలహరీపూరం పారం భవాఖ్యపయోనిధేః ।
సుచరితఫలం కాఞ్చీభాజో జనస్య పచేలిమం
హిమశిఖరిణో వంశస్యైకం వతంసముపాస్మహే ॥ ౩౧ ॥
ప్రణమనదినారమ్భే కమ్పానదీసఖి తావకే
సరసకవితోన్మేషః పూషా సతాం సముదఞ్చితః ।
ప్రతిభటమహాప్రౌఢప్రోద్యత్కవిత్వకుముద్వతీం
నయతి తరసా నిద్రాముద్రాం నగేశ్వరకన్యకే ॥ ౩౨ ॥
శమితజడిమారమ్భా కమ్పాతటీనికటేచరీ
నిహతదురితస్తోమా సోమార్ధముద్రితకున్తలా ।
ఫలితసుమనోవాఞ్ఛా పాఞ్చాయుధీ పరదేవతా
సఫలయతు మే నేత్రే గోత్రేశ్వరప్రియనన్దినీ ॥ ౩౩ ॥
మమ తు ధిషణా పీడ్యా జాడ్యాతిరేక కథం త్వయా
కుముదసుషమామైత్రీపాత్రీవతంసితకున్తలామ్ ।
జగతి శమితస్తమ్భాం కమ్పానదీనిలయామసౌ
శ్రియతి హి గలత్తన్ద్రా చన్ద్రావతంససధర్మిణీమ్ ॥ ౩౪ ॥
పరిమలపరీపాకోద్రేకం పయోముచి కాఞ్చనే
శిఖరిణి పునర్ద్బైధీభావం శశిన్యరుణాతపమ్ ।
అపి చ జనయన్కమ్బోర్లక్ష్మీమనమ్బుని కోఽప్యసౌ
కుసుమధనుషః కాఞ్చీదేశే చకాస్తి పరాక్రమః ॥ ౩౫ ॥
పురదమయితుర్వామోత్సఙ్గస్థలేన రసజ్ఞయా
సరసకవితాభాజా కాఞ్చీపురోదరసీమయా ।
తటపరిసరైర్నీహారాద్రేర్వచోభిరకృత్రిమైః
కిమివ న తులామస్మచ్చేతో మహేశ్వరి గాహతే ॥ ౩౬ ॥
నయనయుగలీమాస్మాకీనాం కదా ను ఫలేగ్రహీం
విదధతి గతౌ వ్యాకుర్వాణా గజేన్ద్రచమత్క్రియామ్ ।
మరతకరుచో మాహేశానా ఘనస్తననమ్రితాః
సుకృతవిభవాః ప్రాఞ్చః కాఞ్చీవతంసధురన్ధరాః ॥ ౩౭ ॥
మనసిజయశఃపారమ్పర్యం మరన్దఝరీసువాం
కవికులగిరాం కన్దం కమ్పానదీతటమణ్డనమ్ ।
మధురలలితం మత్కం చక్షుర్మనీషిమనోహరం
పురవిజయినః సర్వస్వం తత్పురస్కురుతే కదా ॥ ౩౮ ॥
శిథిలితతమోలీలాం నీలారవిన్దవిలోచనాం
దహనవిలసత్ఫాలాం శ్రీకామకోటిముపాస్మహే ।
కరధృతసచ్ఛూలాం కాలారిచిత్తహరాం పరాం
మనసిజకృపాలీలాం లోలాలకామలికేక్షణామ్ ॥ ౩౯ ॥
కలాలీలాశాలా కవికులవచఃకైరవవనీ-
శరజ్జ్యోత్స్నాధారా శశధరశిశుశ్లాఘ్యముకుటీ ।
పునీతే నః కమ్పాపులినతటసౌహార్దతరలా
కదా చక్షుర్మార్గం కనకగిరిధానుష్కమహిషీ ॥ ౪౦ ॥
నమః స్తాన్నమ్రేభ్యః స్తనగరిమగర్వేణ గురుణా
దధానేభ్యశ్చూడాభరణమమృతస్యన్ది శిశిరమ్ ।
సదా వాస్తవేభ్యః సువిధభువి కమ్పాఖ్యసరితే
యశోవ్యాపారేభ్యః సుకృతవిభవేభ్యో రతిపతేః ॥ ౪౧ ॥
అసూయన్తీ కాచిన్మరకతరుచో నాకిముకుటీ-
కదమ్బం చుమ్బన్తీ చరణనఖచన్ద్రాంశుపటలైః ।
తమోముద్రాం విద్రావయతు మమ కాఞ్చీర్నిలయనా
హరోత్సఙ్గశ్రీమన్మణిగృహమహాదీపకలికా ॥ ౪౨ ॥
అనాద్యన్తా కాచిత్సుజననయనానన్దజననీ
నిరున్ధానా కాన్తిం నిజరుచివిలాసైర్జలముచామ్ ।
స్మరారేస్తారల్యం మనసి జనయన్తీ స్వయమహో
గలత్కమ్పా శమ్పా పరిలసతి కమ్పాపరిసరే ॥ ౪౩ ॥
సుధాడిణ్డీరశ్రీః స్మితరుచిషు తుణ్డీరవిషయం
పరిష్కుర్వాణాసౌ పరిహసితనీలోత్పలరుచిః ।
స్తనాభ్యామానమ్రా స్తబకయతు మే కాఙ్క్షితతరుం
దృశామైశానీనాం సుకృతఫలపాణ్డిత్యగరిమా ॥ ౪౪ ॥
కృపాధారాద్రోణీ కృపణధిషణానాం ప్రణమతాం
నిహన్త్రీ సన్తాపం నిగమముకుటోత్తంసకలికా ।
పరా కాఞ్చీలీలాపరిచయవతీ పర్వతసుతా
గిరాం నీవీ దేవీ గిరిశపరతన్త్రా విజయతే ॥ ౪౫ ॥
కవిత్వశ్రీకన్దః సుకృతపరిపాటీ హిమగిరేః
విధాత్రీ విశ్వేషాం విషమశరవీరధ్వజపటీ ।
సఖీ కమ్పానద్యాః పదహసితపాథోజయుగలీ
పురాణో పాయాన్నః పురమథనసామ్రాజ్యపదవీ ॥ ౪౬ ॥
దరిద్రాణా మధ్యే దరదలితతాపిచ్ఛసుషమాః
స్తనాభోగక్కాన్తాస్తరుణహరిణాఙ్కాఙ్కితకచాః ।
హరాధీనా నానావిబుధముకుటీచుమ్బితపదాః
కదా కమ్పాతీరే కథయ విహరామో గిరిసుతే ॥ ౪౭ ॥
వరీవర్తు స్థేమా త్వయి మమ గిరాం దేవి మనసో
నరీనర్తు ప్రౌఢా వదనకమలే వాక్యలహరీ ।
చరీచర్తు ప్రజ్ఞాజనని జడిమానః పరజనే
సరీసర్తు స్వైరం జనని మయి కామాక్షి కరుణా ॥ ౪౮ ॥
క్షణాత్తే కామాక్షి భ్రమరసుషమాశిక్షణగురుః
కటాక్షవ్యాక్షేపో మమ భవతు మోక్షాయ విపదామ్ ।
నరీనర్తు స్వైరం వచనలహరీ నిర్జరపురీ-
సరిద్వీచీనీచీకరణపటురాస్యే మమ సదా ॥ ౪౯ ॥
పురస్తాన్మే భూయఃప్రశమనపరః స్తాన్మమ రుజాం
ప్రచారస్తే కమ్పాతటవిహృతిసమ్పాదిని దృశోః ।
ఇమాం యాచ్ఞామూరీకురు సపది దూరీకురు తమః-
పరీపాకం మత్కం సపది బుధలోకం చ నయ మామ్ ॥ ౫౦ ॥
ఉదఞ్చన్తీ కాఞ్చీనగరనిలయే త్వత్కరుణయా
సమృద్ధా వాగ్ధాటీ పరిహసితమాధ్వీ కవయతామ్ ।
ఉపాదత్తే మారప్రతిభటజటాజూటముకుటీ-
కుటీరోల్లాసిన్యాః శతమఖతటిన్యా జయపటీమ్ ॥ ౫౧ ॥
శ్రియం విద్యాం దద్యాజ్జనని నమతాం కీర్తిమమితాం
సుపుత్రాన్ ప్రాదత్తే తవ ఝటితి కామాక్షి కరుణా ।
త్రిలోక్యామాధిక్యం త్రిపురపరిపన్థిప్రణయిని
ప్రణామస్త్వత్పాదే శమితదురితే కిం న కురుతే ॥ ౫౨ ॥
మనఃస్తమ్భం స్తమ్భం గమయదుపకమ్పం ప్రణమతాం
సదా లోలం నీలం చికురజితలోలమ్బనికరమ్ ।
గిరాం దూరం స్మేరం ధృతశశికిశోరం పశుపతేః
దృశాం యోగ్యం భోగ్యం తుహినగిరిభాగ్యం విజయతే ॥ ౫౩ ॥
ఘనశ్యామాన్కామాన్తకమహిషి కామాక్షి మధురాన్
దృశాం పాతానేతానమృతజలశీతాననుపమాన్ ।
భవోత్పాతే భీతే మయి వితర నాథే దృఢభవ-
న్మనశ్శోకే మూకే హిమగిరిపతాకే కరుణయా ॥ ౫౪ ॥
నతానాం మన్దానాం భవనిగలబన్ధాకులధియాం
మహాన్ధ్యాం రున్ధానామభిలషితసన్తానలతికామ్ ।
చరన్తీం కమ్పాయాస్తటభువి సవిత్రీం త్రిజగతాం
స్మరామస్తాం నిత్యం స్మరమథనజీవాతుకలికామ్ ॥ ౫౫ ॥
పరా విద్యా హృద్యాశ్రితమదనవిద్యా మరకత-
ప్రభానీలా లీలాపరవశితశూలాయుధమనాః ।
తమఃపూరం దూరం చరణనతపౌరన్దరపురీ-
మృగాక్షీ కామాక్షీ కమలతరలాక్షీ నయతు మే ॥ ౫౬ ॥
అహన్తాఖ్యా మత్కం కబలయతి హా హన్త హరిణీ
హఠాత్సంవిద్రూపం హరమహిషి సస్యాఙ్కురమసౌ ।
కటాక్షవ్యాక్షేపప్రకటహరిపాషాణపటలైః
ఇమాముచ్చైరుచ్చాటయ ఝటితి కామాక్షి కృపయా ॥ ౫౭ ॥
బుధే వా మూకే వా తవ పతతి యస్మిన్క్షణమసౌ
కటాక్షః కామాక్షి ప్రకటజడిమక్షోదపటిమా ।
కథంకారం నాస్మై కరముకులచూడాలముకుటా
నమోవాకం బ్రూయుర్నముచిపరిపన్థిప్రభృతయః ॥ ౫౮ ॥
ప్రతీచీం పశ్యామః ప్రకటరుచినీవారకమణి-
ప్రభాసధ్రీచీనాం ప్రదలితషడాధారకమలామ్ ।
చరన్తీం సౌషుమ్నే పథి పరపదేన్దుప్రవిగల-
త్సుధార్ద్రాం కామాక్షీం పరిణతపరంజ్యోతిరుదయామ్ ॥ ౫౯ ॥
జమ్భారాతిప్రభృతిముకుటీః పాదయోః పీఠయన్తీ
గుమ్ఫాన్వాచాం కవిజనకృతాన్స్వైరమారామయన్తీ ।
శమ్పాలక్ష్మీం మణిగణరుచాపాటలైః ప్రాపయన్తీ
కమ్పాతీరే కవిపరిషదాం జృమ్భతే భాగ్యసీమా ॥ ౬౦ ॥
చన్ద్రాపీడాం చతురవదనాం చఞ్చలాపాఙ్గలీలాం
కున్దస్మేరాం కుచభరనతాం కున్తలోద్ధూతభృఙ్గామ్ ।
మారారాతేర్మదనశిఖినం మాంసలం దీపయన్తీం
కామాక్షీం తాం కవికులగిరాం కల్పవల్లీముపాసే ॥ ౬౧ ॥
కాలామ్భోదప్రకరసుషమాం కాన్తిభిస్తిర్జయన్తీ
కల్యాణానాముదయసరణిః కల్పవల్లీ కవీనామ్ ।
కన్దర్పారేః ప్రియసహచరీ కల్మషాణాం నిహన్త్రీ
కాఞ్చీదేశం తిలకయతి సా కాపి కారుణ్యసీమా ॥ ౬౨ ॥
ఊరీకుర్వన్నురసిజతటే చాతురీం భూధరాణాం
పాథోజానాం నయనయుగలే పరిపన్థ్యం వితన్వన్ ।
కమ్పాతీరే విహరతి రుచా మోఘయన్మేఘశైలీం
కోకద్వేషం శిరసి కలయన్కోఽపి విద్యావిశేషః ॥ ౬౩ ॥
కాఞ్చీలీలాపరిచయవతీ కాపి తాపిచ్ఛలక్ష్మీః
జాడ్యారణ్యే హుతవహశిఖా జన్మభూమిః కృపాయాః ।
మాకన్దశ్రీర్మధురకవితాచాతురీ కోకిలానాం
మార్గే భూయాన్మమ నయనయోర్మాన్మథీ కాపి విద్యా ॥ ౬౪ ॥
సేతుర్మాతర్మరతకమయో భక్తిభాజాం భవాబ్ధౌ
లీలాలోలా కువలయమయీ మాన్మథీ వైజయన్తీ ।
కాఞ్చీభూషా పశుపతిదృశాం కాపి కాలాఞ్జనాలీ
మత్కం దుఃఖం శిథిలయతు తే మఞ్జులాపాఙ్గమాలా ॥ ౬౫ ॥
వ్యావృణ్వానాః కువలయదలప్రక్రియావైరముద్రాం
వ్యాకుర్వాణా మనసిజమహారాజసామ్రాజ్యలక్ష్మీమ్ ।
కాఞ్చీలీలావిహృతిరసికే కాఙ్క్షితం నః క్రియాసుః
బన్ధచ్ఛేదే తవ నియమినాం బద్ధదీక్షాః కటాక్షాః ॥ ౬౬ ॥
కాలామ్భోదే శశిరుచి దలం కైతకం దర్శయన్తీ
మధ్యేసౌదామిని మధులిహాం మాలికాం రాజయన్తీ ।
హంసారావం వికచకమలే మఞ్జుముల్లాసయన్తీ
కమ్పాతీరే విలసతి నవా కాపి కారుణ్యలక్ష్మీః ॥ ౬౭ ॥
చిత్రం చిత్రం నిజమృదుతయా భర్త్సయన్పల్లవాలీం
పుంసాం కామాన్భువి చ నియతం పూరయన్పుణ్యభాజామ్ ।
జాతః శైలాన్న తు జలనిధేః స్వైరసంచారశీలః
కాఞ్చీభూషా కలయతు శివం కోఽపి చిన్తామణిర్మే ॥ ౬౮ ॥
తామ్రామ్భోజం జలదనికటే తత్ర బన్ధూకపుష్పం
తస్మిన్మల్లీకుసుమసుషమాం తత్ర వీణానినాదమ్ ।
వ్యావృన్వానా సుకృతలహరీ కాపి కాఞ్చినగర్యామ్
ఐశానీ సా కలయతితరామైన్ద్రజాలం విలాసమ్ ॥ ౬౯ ॥
ఆహారాంశం త్రిదశసదసామాశ్రయే చాతకానామ్
ఆకాశోపర్యపి చ కలయన్నాలయం తుఙ్గమేషామ్ ।
కమ్పాతీరే విహరతితరాం కామధేనుః కవీనాం
మన్దస్మేరో మదననిగమప్రక్రియాసమ్ప్రదాయః ॥ ౭౦ ॥
ఆర్ద్రీభూతైరవిరలకృపైరాత్తలీలావిలాసైః
ఆస్థాపూర్ణైరధికచపలైరఞ్చితామ్భోజశిల్పైః ।
కాన్తైర్లక్ష్మీలలితభవనైః కాన్తికైవల్యసారైః
కాశ్మల్యం నః కబలయతు సా కామకోటీ కటాక్షైః ॥ ౭౧ ॥
ఆధూన్వన్త్యై తరలనయనైరాఙ్గజీం వైజయన్తీమ్
ఆనన్దిన్యై నిజపదజుషామాత్తకాఞ్చీపురాయై ।
ఆస్మాకీనం హృదయమఖిలైరాగమానాం ప్రపఞ్చైః
ఆరాధ్యాయై స్పృహయతితరామదిమాయై జనన్యై ॥ ౭౨ ॥
దూరం వాచాం త్రిదశసదసాం దుఃఖసిన్ధోస్తరిత్రం
మోహక్ష్వేలక్షితిరుహవనే క్రూరధారం కుఠారమ్ ।
కమ్పాతీరప్రణయి కవిభిర్వర్ణితోద్యచ్చరిత్రం
శాన్త్యై సేవే సకలవిపదాం శాంకరం తత్కలత్రమ్ ॥ ౭౩ ॥
ఖణ్డీకృత్య ప్రకృతికుటిలం కల్మషం ప్రాతిభశ్రీ-
శుణ్డీరత్వం నిజపదజుషాం శూన్యతన్ద్రం దిశన్తీ ।
తుణ్డీరాఖ్యై మహతి విషయే స్వర్ణవృష్టిప్రదాత్రీ
చణ్డీ దేవీ కలయతి రతిం చన్ద్రచూడాలచూడే ॥ ౭౪ ॥
యేన ఖ్యాతో భవతి స గృహీ పూరుషో మేరుధన్వా
యద్దృక్కోణే మదననిగమప్రాభవం బోభవీతి ।
యత్ప్రీత్యైవ త్రిజగదధిపో జృమ్భతే కిమ్పచానః
కమ్పాతీరే స జయతి మహాన్కశ్చిదోజోవిశేషః ॥ ౭౫ ॥
ధన్యా ధన్యా గతిరిహ గిరాం దేవి కామాక్షి యన్మే
నిన్ద్యాం భిన్ద్యాత్సపది జడతాం కల్మషాదున్మిషన్తీమ్ ।
సాధ్వీ మాధ్వీరసమధురతాభఞ్జినీ మఞ్జురీతిః
వాణీవేణీ ఝటితి వృణుతాత్స్వర్ధునీస్పర్ధినీ మామ్ ॥ ౭౬ ॥
యస్యా వాటీ హృదయకమలం కౌసుమీ యోగభాజాం
యస్యాః పీఠీ సతతశిశిరా శీకరైర్మాకరన్దైః ।
యస్యాః పేటీ శ్రుతిపరిచలన్మౌలిరత్నస్య కాఞ్చీ
సా మే సోమాభరణమహిషీ సాధయేత్కాఙ్క్షితాని ॥ ౭౭ ॥
ఏకా మాతా సకలజగతామీయుషీ ధ్యానముద్రామ్
ఏకామ్రాధీశ్వరచరణయోరేకతానాం సమిన్ధే ।
తాటఙ్కోద్యన్మణిగణరుచా తామ్రకర్ణప్రదేశా
తారుణ్యశ్రీస్తబకితతనుస్తాపసీ కాపి బాలా ॥ ౭౮ ॥
దన్తాదన్తిప్రకటనకరీ దన్తిభిర్మన్దయానైః
మన్దారాణాం మదపరిణతిం మథ్నతీ మన్దహాసైః ।
అఙ్కూరాభ్యాం మనసిజతరోరఙ్కితోరాః కుచాభ్యా-
మన్తఃకాఞ్చి స్ఫురతి జగతామాదిమా కాపి మాతా ॥ ౭౯ ॥
త్రియమ్బకకుటుమ్బినీం త్రిపురసున్దరీమిన్దిరాం
పులిన్దపతిసున్దరీం త్రిపురభైరవీం భారతీమ్ ।
మతఙ్గకులనాయికాం మహిషమర్దనీం మాతృకాం
భణన్తి విబుధోత్తమా విహృతిమేవ కామాక్షి తే ॥ ౮౦ ॥
మహామునిమనోనటీ మహితరమ్యకమ్పాతటీ-
కుటీరకవిహారిణీ కుటిలబోధసంహారిణీ ।
సదా భవతు కామినీ సకలదేహినాం స్వామినీ
కృపాతిశయకింకరీ మమ విభూతయే శాంకరీ ॥ ౮౧ ॥
జడాః ప్రకృతినిర్ధనా జనవిలోచనారున్తుదా
నరా జనని వీక్షణం క్షణమవాప్య కామాక్షి తే ।
వచస్సు మధుమాధురీం ప్రకటయన్తి పౌరన్దరీ-
విభూతిషు విడమ్బనాం వపుషి మాన్మథీం ప్రక్రియామ్ ॥ ౮౨ ॥
ఘన్సతనతటస్ఫుటస్ఫురితకఞ్చులీచఞ్చలీ-
కృతత్రిపురశాసనా సుజనశీలితోపాసనా ।
దృశోః సరణిమశ్నుతే మమ కదా ను కాఞ్చీపురే
పరా పరమయోగినాం మనసి చిత్కులా పుష్కలా ॥ ౮౩ ॥
కవీన్ద్రహృదయేచరీ పరిగృహీతకాఞ్చీపురీ
నిరూఢకరుణాఝరీ నిఖిలలోకరక్షాకరీ ।
మనఃపథదవీయసీ మదనశాసనప్రేయసీ
మహాగుణగరీయసీ మమ దృశోఽస్తు నేదీయసీ ॥ ౮౪ ॥
ధనేన న రమామహే ఖలజనాన్న సేవామహే
న చాపలమయామహే భవభయాన్న దూయామహే ।
స్థిరాం తనుమహేతరాం మనసి కిం చ కాఞ్చీరత-
స్మరాన్తకకుటుమ్బినీచరణపల్లవోపాసనామ్ ॥ ౮౫ ॥
సురాః పరిజనా వపుర్మనసిజాయ వైరాయతే
త్రివిష్టపనితమ్బినీకుచతటీ చ కేలీగిరిః ।
గిరః సురభయో వయస్తరుణిమా దరిద్రస్య వా
కటాక్షసరణౌ క్షణం నిపతితస్య కామాక్షి తే ॥ ౮౬ ॥
పవిత్రయ జగత్త్రయీవిబుధబోధజీవాతుభిః
పురత్రయవిమర్దినః పులకకఞ్చులీదాయిభిః ।
భవక్షయవిచక్షణైర్వ్యసనమోక్షణైర్వీక్షణైః
నిరక్షరశిరోమణిం కరుణయైవ కామాక్షి మామ్ ॥ ౮౭ ॥
కదా కలితఖేలనాః కరుణయైవ కాఞ్చీపురే
కలాయముకులత్విషః శుభకదమ్బపూర్ణాఙ్కురాః ।
పయోధరభరాలసాః కవిజనేషు తే బన్ధురాః
పచేలిమకృపారసా పరిపతన్తి మార్గే దృశోః ॥ ౮౮ ॥
అశోధ్యమచలోద్భవం హృదయనన్దనం దేహినామ్
అనర్ఘమధికాఞ్చి తత్కిమపి రత్నముద్ద్యోతతే ।
అనేన సమలంకృతా జయతి శఙ్కరాఙ్కస్థలీ
కదాస్య మమ మానసం వ్రజతి పేటికావిభ్రమమ్ ॥ ౮౯ ॥
పరామృతఝరీప్లుతా జయతి నిత్యమన్తశ్చరీ
భువామపి బహిశ్చరీ పరమసంవిదేకాత్మికా ।
మహద్భిరపరోక్షితా సతతమేవ కాఞ్చీపురే
మమాన్వహమహంమతిర్మనసి భాతు మాహేశ్వరీ ॥ ౯౦ ॥
తమోవిపినధావినం సతతమేవ కాఞ్చీపురే
విహారరసికా పరా పరమసంవిదుర్వీరుహే ।
కటాక్షనిగలైర్దృఢం హృదయదుష్టదన్తావలం
చిరం నయతు మామకం త్రిపురవైరిసీమన్తినీ ॥ ౯౧ ॥
త్వమేవ సతి చణ్డికా త్వమసి దేవి చాముణ్డికా
త్వమేవ పరమాతృకా త్వమపి యోగినీరూపిణీ ।
త్వమేవ కిల శామ్భవీ త్వమసి కామకోటీ జయా
త్వమేవ విజయా త్వయి త్రిజగదమ్బ కిం బ్రూమహే ॥ ౯౨ ॥
పరే జనని పార్వతి ప్రణతపాలిని ప్రాతిభ-
ప్రదాత్రి పరమేశ్వరి త్రిజగదాశ్రితే శాశ్వతే ।
త్రియమ్బకకుటుమ్బిని త్రిపదసఙ్గిని త్రీక్షణే
త్రిశక్తిమయి వీక్షణం మయి నిధేహి కామాక్షి తే ॥ ౯౩ ॥
మనోమధుకరోత్సవం విదధతీ మనీషాజుషాం
స్వయమ్ప్రభవవైఖరీవిపినవీథికాలమ్బినీ ।
అహో శిశిరితా కృపామధురసేన కమ్పాతటే
చరాచరవిధాయినీ చలతి కాపి చిన్మఞ్జరీ ॥ ౯౪ ॥
కలావతి కలాభృతో ముకుటసీమ్ని లీలావతి
స్పృహావతి మహేశ్వరే భువనమోహనే భాస్వతి ।
ప్రభావతి రమే సదా మహితరూపశోభావతి
త్వరావతి పరే సతాం గురుకృపామ్బుధారావతి ॥ ౯౫ ॥
త్వయైవ జగదమ్బయా భువనమణ్డలం సూయతే
త్వయైవ కరుణార్ద్రయా తదపి రక్షణం నీయతే ।
త్వయైవ ఖరకోపయా నయనపావకే హూయతే
త్వయైవ కిల నిత్యయా జగతి సన్తతం స్థీయతే ॥ ౯౬ ॥
చరాచరజగన్మయీం సకలహృన్మయీం చిన్మయీం
గుణత్రయమయీం జగత్త్రయమయీం త్రిధామామయీమ్ ।
పరాపరమయీం సదా దశదిశాం నిశాహర్మయీం
పరాం సతతసన్మయీం మనసి చిన్మయీం శీలయే ॥ ౯౭ ॥
జయ జగదమ్బికే హరకుటుమ్బిని వక్త్రరుచా
జితశరదమ్బుజే ఘనవిడమ్బిని కేశరుచా ।
పరమవలమ్బనం కురు సదా పరరూపధరే
మమ గతసంవిదో జడిమడమ్బరతాణ్డవినః ॥ ౯౮ ॥
భువనజనని భూషాభూతచన్ద్రే నమస్తే
కలుషశమని కమ్పాతీరగేహే నమస్తే ।
నిఖిలనిగమవేద్యే నిత్యరూపే నమస్తే
పరశివమయి పాశచ్ఛేదహస్తే నమస్తే ॥ ౯౯ ॥
క్వణత్కాఞ్చీ కాఞ్చీపురమణివిపఞ్చీలయఝరీ-
శిరఃకమ్పా కమ్పావసతిరనుకమ్పాజలనిధిః ।
ఘనశ్యామా శ్యామా కఠినకుచసీమా మనసి మే
మృగాక్షీ కామాక్షీ హరనటనసాక్షీ విహరతాత్ ॥ ౧౦౦ ॥
సమరవిజయకోటీ సాధకానన్దధాటీ
మృదుగుణపరిపేటీ ముఖ్యకాదమ్బవాటీ ।
మునినుతపరిపాటీ మోహితాజాణ్డకోటీ
పరమశివవధూటీ పాతు మాం కామకోటీ ॥ ౧౦౧ ॥
ఇమం పరవరప్రదం ప్రకృతిపేశలం పావనం
పరాపరచిదాకృతిప్రకటనప్రదీపాయితమ్ ।
స్తవం పఠతి నిత్యదా మనసి భావయన్నమ్బికాం
జపైరలమలం మఖైరధికదేహసంశోషణైః ॥ ౧౦౨ ॥
స్తుతిశతకం సమ్పూర్ణమ్ ॥
॥ కటాక్షశతకమ్ ॥
మోహాన్ధకారనివహం వినిహన్తుమీడే
మూకాత్మనామపి మహాకవితావదాన్యాన్ ।
శ్రీకాఞ్చిదేశశిశిరీకృతిజాగరూకాన్
ఏకామ్రనాథతరుణీకరుణావలోకాన్ ॥ ౧ ॥
మాతర్జయన్తి మమతాగ్రహమోక్షణాని
మాహేన్ద్రనీలరుచిశిక్షణదక్షిణాని ।
కామాక్షి కల్పితజగత్త్రయరక్షణాని
త్వద్వీక్షణాని వరదానవిచక్షణాని ॥ ౨ ॥
ఆనఙ్గతన్త్రవిధిదర్శితకౌశలానామ్
ఆనన్దమన్దపరిఘూర్ణితమన్థరాణామ్ ।
తారల్యమమ్బ తవ తాడితకర్ణసీమ్నాం
కామాక్షి ఖేలతి కటాక్షనిరీక్షణానామ్ ॥ ౩ ॥
కల్లోలితేన కరుణారసవేల్లితేన
కల్మాషితేన కమనీయమృదుస్మితేన ।
మామఞ్చితేన తవ కించన కుఞ్చితేన
కామాక్షి తేన శిశిరీకురు వీక్షితేన ॥ ౪ ॥
సాహాయ్యకం గతవతీ ముహురర్జనస్య
మన్దస్మితస్య పరితోషితభీమచేతాః ।
కామాక్షి పాణ్డవచమూరివ తావకీనా
కర్ణాన్తికం చలతి హన్త కటాక్షలక్ష్మీః ॥ ౫ ॥
అస్తం క్షణాన్నయతు మే పరితాపసూర్యమ్
ఆనన్దచన్ద్రమసమానయతాం ప్రకాశమ్ ।
కాలాన్ధకారసుషుమాం కలయన్దిగన్తే
కామాక్షి కోమలకటాక్షనిశాగమస్తే ॥ ౬ ॥
తాటాఙ్కమౌక్తికరుచాఙ్కురదన్తకాన్తిః
కారుణ్యహస్తిపశిఖామణినాధిరూఢః ।
ఉన్మూలయత్వశుభపాదపమస్మదీయం
కామాక్షి తావకకటాక్షమతఙ్గజేతన్ద్రః ॥ ౭ ॥
ఛాయాభరణే జగతాం పరితాపహారీ
తాటఙ్కరత్నమణితల్లజపల్లవశ్రీః ।
కారుణ్యనామ వికిరన్మకరన్దజాలం
కామాక్షి రాజతి కటాక్షసురద్రుమస్తే ॥ ౮ ॥
సూర్యాశ్రయప్రణయినీ మణికుణ్డలాంశు-
లౌహిత్యకోకనదకాననమాననీయా ।
యాన్తీ తవ స్మరహరాననకాన్తిసిన్ధుం
కామాక్షి రాజతి కటాక్షకలిన్దకన్యా ॥ ౯ ॥
ప్రాప్నోతి యం సుకృతినం తవ పక్షపాతాత్
కామాక్షి వీక్షణవిలాసకలాపురన్ధ్రీ ।
సద్యస్తమేవ కిల ముక్తివధూర్వృణీతే
తస్మాన్నితాన్తమనయోరిదమైకమత్యమ్ ॥ ౧౦ ॥
యాన్తీ సదైవ మరుతామనుకూలభావం
భ్రూవల్లిశక్రధనురుల్లసితా రసార్ద్రా ।
కామాక్షి కౌతుకతరఙ్గితనీలకణ్ఠా
కాదమ్బినీవ తవ భాతి కటాక్షమాలా ॥ ౧౧ ॥
గఙ్గామ్భసి స్మితమయే తపనాత్మజేవ
గఙ్గాధరోరసి నవోత్పలమాలికేవ ।
వక్త్రప్రభాసరసి శైవలమణ్డలీవ
కామాక్షి రాజతి కటాక్షరుచిచ్ఛటా తే ॥ ౧౨ ॥
సంస్కారతః కిమపి కన్దలితాన్ రసజ్ఞ-
కేదారసీమ్ని సుధియాముపభోగయోగ్యాన్ ।
కల్యాణసూక్తిలహరీకలమాంకురాన్నః
కామాక్షి పక్ష్మలయతు త్వదపాఙ్గమేఘః ॥ ౧౩ ॥
చాఞ్చల్యమేవ నియతం కలయన్ప్రకృత్యా
మాలిన్యభూః శ్రతిపథాక్రమజాగరూకః ।
కైవల్యమేవ కిము కల్పయతే నతానాం
కామాక్షి చిత్రమపి తే కరుణాకటాక్షః ॥ ౧౪ ॥
సంజీవనే జనని చూతశిలీముఖస్య
సంమోహనే శశికిశోరకశేఖరస్య ।
సంస్తమ్భనే చ మమతాగ్రహచేష్టితస్య
కామాక్షి వీక్షణకలా పరమౌషధం తే ॥ ౧౫ ॥
నీలోఽపి రాగమధికం జనయన్పురారేః
లోలోఽపి భక్తిమధికాం దృఢయన్నరాణామ్ ।
వక్రోఽపి దేవి నమతాం సమతాం వితన్వన్
కామాక్షి నృత్యతు మయి త్వదపాఙ్గపాతః ॥ ౧౬ ॥
కామద్రుహో హృదయయన్త్రణజాగరూకా
కామాక్షి చఞ్చలదృగఞ్చలమేఖలా తే ।
ఆశ్చర్యమమ్బ భజతాం ఝటితి స్వకీయ-
సమ్పర్క ఏవ విధునోతి సమస్తబన్ధాన్ ॥ ౧౭ ॥
కుణ్ఠీకరోతు విపదం మమ కుఞ్చితభ్రూ-
చాపాఞ్చితః శ్రితవిదేహభవానురాగః ।
రక్షోపకారమనిశం జనయఞ్జగత్యాం
కామాక్షి రామ ఇవ తే కరుణాకటాక్షః ॥ ౧౮ ॥
శ్రీకామకోటి శివలోచనశోషితస్య
శృఙ్గారబీజవిభవస్య పునఃప్రరోహే ।
ప్రేమామ్భసార్ద్రమచిరాత్ప్రచురేణ శఙ్కే
కేదారమమ్బ తవ కేవలదృష్టిపాతమ్ ॥ ౧౯ ॥
మాహాత్మ్యశేవధిరసౌ తవ దుర్విలఙ్ఘ్య-
సంసారవిన్ధ్యగిరికుణ్ఠనకేలిచుఞ్చుః ।
ధైర్యామ్బుధిం పశుపతేశ్చులకీకరోతి
కామాక్షి వీక్షణవిజృమ్భణకుమ్భజన్మా ॥ ౨౦ ॥
పీయూషవర్షవశిశిరా స్ఫుటదుత్పలశ్రీ-
మైత్రీ నిసర్గమధురా కృతతారకాప్తిః ।
కామాక్షి సంశ్రితవతీ వపురష్టమూర్తేః
జ్యోత్స్నాయతే భగవతి త్వదపాఙ్గమాలా ॥ ౨౧ ॥
అమ్బ స్మరప్రతిభటస్య వపుర్మనోజ్ఞమ్
అమ్భోజకాననమివాఞ్చితకణ్టకాభమ్ ।
భృఙ్గీవ చుమ్బతి సదైవ సపక్షపాతా
కామాక్షి కోమలరుచిస్త్వదపాఙ్గమాలా ॥ ౨౨ ॥
కేశప్రభాపటలనీలవితానజాలే
కామాక్షి కుణ్డలమణిచ్ఛవిదీపశోభే ।
శఙ్కే కటాక్షరుచిరఙ్గతలే కృపాఖ్యా
శైలూషికా నటతి శంకరవల్లభే తే ॥ ౨౩ ॥
అత్యన్తశీతలమతన్ద్రయతు క్షణార్ధమ్
అస్తోకవిభ్రమమనఙ్గవిలాసకన్దమ్ ।
అల్పస్మితాదృతమపారకృపాప్రవాహమ్
అక్షిప్రరోహమచిరాన్మయి కామకోటి ॥ ౨౪ ॥
మన్దాక్షరాగతరలీకృతిపారతన్త్ర్యాత్
కామాక్షి మన్థరతరాం త్వదపాఙ్గడోలామ్ ।
ఆరుహ్య మన్దమతికౌతుకశాలి చక్షుః
ఆనన్దమేతి ముహురర్ధశశాఙ్కమౌలేః ॥ ౨౫ ॥
త్రైయమ్బకం త్రిపురసున్దరి హర్మ్యభూమి-
రఙ్గం విహారసరసీ కరుణాప్రవాహః ।
దాసాశ్చ వాసవముఖాః పరిపాలనీయం
కామాక్షి విశ్వమపి వీక్షణభూభృతస్తే ॥ ౨౬ ॥
వాగీశ్వరీ సహచరీ నియమేన లక్ష్మీః
భ్రూవల్లరీవశకరీ భువనాని గేహమ్ ।
రూపం త్రిలోకనయనామృతమమ్బ తేషాం
కామాక్షి యేషు తవ వీక్షణపారతన్త్రీ ॥ ౨౭ ॥
మాహేశ్వరం ఝటితి మానసమీనమమ్బ
కామాక్షి ధైర్యజలధౌ నితరాం నిమగ్నమ్ ।
జాలేన శృఙ్ఖలయతి త్వదపాఙ్గనామ్నా
విస్తారితేన విషమాయుధదాశకోఽసౌ ॥ ౨౮ ॥
ఉన్మథ్య బోధకమలాకారమమ్బ జాడ్య-
స్తమ్బేరమం మమ మనోవిపినే భ్రమన్తమ్ ।
కుణ్ఠీకురుష్వ తరసా కుటిలాగ్రసీమ్నా
కామాక్షి తావకకటాక్షమహాఙ్కుశేన ॥ ౨౯ ॥
ఉద్వేల్లితస్తబకితైర్లలితైర్విలాసైః
ఉత్థాయ దేవి తవ గాఢకటాక్షకుఞ్జాత్ ।
దూరం పలాయయతు మోహమృగీకులం మే
కామాక్షి స్తవరమనుగ్రహకేసరీన్ద్రః ॥ ౩౦ ॥
స్నేహాదృతాం విదలితోత్పలకన్తిచోరాం
జేతారమేవ జగదీశ్వరి జేతుకామః ।
మానోద్ధతో మకరకేతురసౌ ధునీతే
కామాక్షి తావకకటాక్షకృపాణవల్లీమ్ ॥ ౩౧ ॥
శ్రౌతీం వ్రజన్నపి సదా సరణిం మునీనాం
కామాక్షి సన్తతమపి స్మృతిమార్గగామీ ।
కౌటిల్యమమ్బ కథమస్థిరతాం చ ధత్తే
చౌర్యం చ పఙ్కజరుచాం త్వదపాఙ్గపాతః ॥ ౩౨ ॥
నిత్యం శ్రేతుః పరిచితౌ యతమానమేవ
నీలోత్పలం నిజసమీపనివాసలోలమ్ ।
ప్రీత్యైవ పాఠయతి వీక్షణదేశికేన్ద్రః
కామాక్షీ కిన్తు తవ కాలిమసమ్ప్రదాయమ్ ॥ ౩౩ ॥
భ్రాన్త్వా ముహుః స్తబకితస్మితఫేనరాశౌ
కామాక్షి వక్త్రరుచిసంచయవారిరాశౌ ।
ఆనన్దతి త్రిపురమర్దననేత్రలక్ష్మీః
ఆలమ్బ్య దేవి తవ మన్దమపాఙ్గసేతుమ్ ॥ ౩౪ ॥
శ్యామా తవ త్రిపురసున్దరి లోచనశ్రీః
కామాక్షి కన్దలితమేదురతారకాన్తిః ।
జ్యోత్స్నావతీ స్మితరుచాపి కథం తనోతి
స్పర్ధామహో కువలయైశ్చ తథా చకోరైః ॥ ౩౫ ॥
కాలాఞ్జనం చ తవ దేవి నిరీక్షణం చ
కామాక్షి సామ్యసరణిం సముపైతి కాన్త్యా ।
నిశ్శేషనేత్రసులభం జగతీషు పూర్వ-
మన్యత్త్రినేత్రసులభం తుహినాద్రికన్యే ॥ ౩౬ ॥
ధూమాఙ్కురో మకరకేతనపావకస్య
కామాక్షి నేత్రరుచినీలిమచాతురీ తే ।
అత్యన్తమద్భుతమిదం నయనత్రయస్య
హర్షోదయం జనయతే హరుణాఙ్కమౌలేః ॥౩౭ ॥
ఆరభ్భలేశసమయే తవ వీక్షణస్స
కామాక్షి మూకమపి వీక్షణమాత్రనమ్రమ్ ।
సర్వజ్ఞతా సకలలోకసమక్షమేవ
కీర్తిస్వయంవరణమాల్యవతీ వృణీతే ॥ ౩౮ ॥
కాలామ్బువాహ ఉవ తే పరితాపహారీ
కామాక్షి పుష్కరమధఃకురుతే కటాఖ़్షః ।
పూర్వః పరం క్షణరుచా సముపైతి మైత్రీ-
మన్యస్తు స।తతరుచిం ప్రకటీకరోతి ॥ ౩౯ ॥
సూక్ష్మేఽపి దుర్గమతరేఽపి గురుప్రసాద-
సాహాయ్యకేన విచరన్నపవర్గమార్గే ।
సంసారపఙ్కనిచయే న పతత్యమూం తే
కామాక్షి గాఢమవలమ్బ్య కటాక్షయష్టిమ్ ॥ ౪౦ ॥
కామాక్షి సన్తతమసౌ హరినీలరత్న-
స్తమ్భే కటాక్షరుచిపుఞ్జమయే భవత్యాః ।
బద్ధోఽపి భక్తినిగలైర్మమ చిత్తహస్తీ
స్తమ్భం చ బన్ధమపి ముఞ్చతి హన్త చిత్రమ్ ॥ ౪౧ ॥
కామాక్షి కాష్ణర్యమపి సన్తతమఞ్జనం చ
బిభ్రన్నిసర్గతరలోఽపి భవత్కటాక్షః ।
వైమల్యమన్వహమనఞ్జనతా చ భూయః
స్థైర్యం చ భక్తహృదయాయ కథం దదాతి ॥ ౪౨ ॥
మన్దస్మితస్తబకితం మణికుణ్డలాంశు-
స్తోమప్రవాలరుచిరం శిశిరీకృతాశమ్ ।
కామాక్షి రాజతి కటాక్షరుచేః కదమ్బమ్
ఉద్యానమమ్బ కరుణాహరిణేక్షణాయాః ॥ ౪౩ ॥
కామాక్షి తావకకటాక్షమహేన్ద్రనీల-
సింహాసనం శ్రితవతో మకరధ్వజస్య ।
సామ్రాజ్యమఙ్గలవిధౌ ముణికుణ్డలశ్రీః
నీరాజనోత్సవతరఙ్గితదీపమాలా ॥ ౪౪ ॥
మాతః క్షణం స్నపయ మాం తవ వీక్షితేన
మన్దాక్షితేన సుజనైరపరోక్షితేన ।
కామాక్షి కర్మతిమిరోత్కరభాస్కరేణ
శ్రేయస్కరేణ మధుపద్యుతితస్కరేణ ॥ ౪౫ ॥
ప్రేమాపగాపయసి మజ్జనమారచయ్య
యుక్తః స్మితాంశుకృతభస్మవిలేపనేన ।
కామాక్షి కుణ్డలమణిద్యుతిభిర్జటాలః
శ్రీకణ్ఠమేవ భజతే తవ దృష్టిపాతః ॥ ౪౬ ॥
కైవల్యదాయ కరుణారసకింకరాయ
కామాక్షి కన్దలితవిభ్రమశంకరాయ ।
ఆలోకనాయ తవ భక్తశివంకరాయ
మాతర్నమోఽస్తు పరతన్త్రితశంకరాయ ॥ ౪౭ ॥
సామ్రాజ్యమఙ్గలవిధౌ మకరధ్వజస్య
లోలాలకాలికృతతోరణమాల్యశోభే ।
కామేశ్వరి ప్రచలదుత్పలవైజయన్తీ-
చాతుర్యమేతి తవ చఞ్చలదృష్టిపాతః ॥ ౪౮ ॥
మార్గేణ మఞ్జుకచకాన్తితమోవృతేన
మన్దాయమానగమనా మదనాతురాసౌ ।
కామాక్షి దృష్టిరయతే తవ శంకరాయ
సంకేతభూమిమచిరాదభిసారికేవ ॥ ౪౯ ॥
వ్రీడనువృత్తిరమణీకృతసాహచర్యా
శైవాలితాం గలరుచా శశిశేఖరస్య ।
కామాక్షి కాన్తిసరసీం త్వదపాఙ్గలక్ష్మీః
మన్దం సమాశ్రయతి మజ్జనఖేలనాయ ॥ ౫౦ ॥
కాషాయమంశుకమివ ప్రకటం దధానో
మాణిక్యకుణ్డలరుచిం మమతావిరోధీ ।
శ్రుత్యన్తసీమని రతః సుతరాం చకాస్తి
కామాక్షి తావకకటాక్షయతీశ్వరోఽసౌ ॥ ౫౧ ॥
పాషాణ ఏవ హరినీలమణిర్దినేషు
ప్రమ్లనతాం కువలయం ప్రకటీకరోతి ।
నౌమిత్తికో జలదమేచకిమా తతస్తే
కామాక్షి శూన్యముపమనమపాఙ్గలక్ష్మ్యాః ॥ ౫౨ ॥
శృఙ్గారవిభ్రమవతీ సుతరాం సలజ్జా
నాసాగ్రమౌక్తికరుచా కృతమన్దహాసా ।
శ్యామా కటాక్షసుషమా తవ యుక్తమేతత్
కామాక్షి చుమ్బతి దిగమ్బరవక్త్రబిమ్బమ్ ॥ ౫౩ ॥
నీలోత్పలేన మధుపేన చ దృష్టిపాతః
కామాక్షి తుల్య ఇతి తే కథమామనన్తి ।
శైత్యేన నిన్దయతి యదన్వహమిన్దుపాదాన్
పాథోరుహేణ యదసౌ కలహాయతే చ ॥ ౫౪ ॥
ఓష్ఠప్రభాపటలవిద్రుమముద్రితే తే
భ్రూవల్లివీచిసుభగే ముఖకాన్తిసిన్ధౌ ।
కామాక్షి వారిభరపూరణలమ్బమాన-
కాలామ్బువాహసరణిం లభతే కటాక్షః ॥ ౫౫ ॥
మన్దస్మితైర్ధవలితా మణికుణ్డలాంశు-
సమ్పర్కలోహితరుచిస్త్వదపాఙ్గధారా ।
కామాక్షి మల్లికుసుమైర్నవపల్లవైశ్చ
నీలోత్పలైశ్చ రచితేవ విభాతి మాలా ॥ ౫౬ ॥
కామాక్షి శీతలకృపారసనిర్ఝరామ్భః-
సమ్పర్కపక్ష్మలరుచిస్త్వదపాఙ్గమాలా ।
గోభిః సదా పురరిపోరభిలష్యమాణా
దూర్వాకదమ్బకవిడమ్బనమాతనోతి ॥ ౫౭ ॥
హృత్పఙ్కజం మమ వికాసయతు ప్రముష్ణ-
న్నుల్లాసముత్పలరుచేస్తమసాం నిరోద్ధా ।
దోషానుషఙ్గజడతాం జగతాం ధునానః
కామాక్షి వీక్షణవిలాసదినోదయస్తే ॥ ౫౮ ॥
చక్షుర్విమోహయతి చన్ద్రవిభూషణస్య
కామాక్షి తావకకటాక్షతమఃప్రరోహః ।
ప్రత్యఙ్ముఖం తు నయనం స్తిమితం మునీనాం
ప్రాకాశ్యమేవ నయతీతి పరం విచిత్రమ్ ॥ ౫౯ ॥
కామాక్షి వీక్షణరుచా యుధి నిర్జితం తే
నీలోత్పలం నిరవశేషగతాభిమానమ్ ।
ఆగత్య తత్పరిసరం శ్రవణవతంస-
వ్యోజేన నూనమభయార్థనమాతనోతి ॥ ౬౦ ॥
ఆశ్చర్యమమ్బ మదానాభ్యుదయావలమ్బః
కామాక్షి చఞ్చలనిరీక్షణవిభ్రమస్తే ।
ధైర్యం విధూయ తనుతే హృది రాగబన్ధం
శమ్భోస్తదేవ విపరీతతయా మునీనామ్ ॥ ౬౧ ॥
జన్తోః సకృత్ప్రణమతో జగదీడ్యతాం చ
తేజాస్వితాం చ నిశితాం చ మతిం సభాయామ్ ।
కామాక్షి మాక్షికఝరీమివ వైఖరీం చ
లక్ష్మీం చ పక్ష్మలయతి క్షణవీక్షణం తే ॥ ౬౨ ॥
కాదమ్బినీ కిమయతే న జలానుషఙ్గం
భృఙ్గావలీ కిమురరీకురుతే న పద్మమ్ ।
కిం వా కలిన్దతనయా సహతే న భఙ్గం
కామాక్షి నిశ్చయపదం న తవాక్షిలక్ష్మీః ॥ ౬౩ ॥
కాకోలపావకతృణీకరణేఽపి దక్షః
కామాక్షి బాలకసుధాకరశేఖరస్య ।
అత్యన్తశీతలతమోఽప్యనుపారతం తే
చిత్తం విమోహయతి చిత్రమయం కటాక్షః ॥ ౬౪ ॥
కార్పణ్యపూరపరివర్ధితమమ్బ మోహ-
కన్దోద్గతం భవమయం విషపాదపం మే ।
తుఙ్గం ఛినత్తు తుహినాద్రిసుతే భవత్యాః
కాఞ్చీపురేశ్వరి కటాక్షకుఠారధారా ॥ ౬౫ ॥
కామాక్షి ఘోరభవరోగచికిత్సనార్థ-
మభ్యర్థ్య దేశికకటాక్షభిషక్ప్రసాదాత్ ।
తత్రాపి దేవి లభతే సుకృతీ కదాచి-
దన్యస్య దుర్లభమపాఙ్గమహౌషధం తే ॥ ౬౬ ॥
కామాక్షి దేశికకృపాంకురమాశ్రయన్తో
నానాతపోనియమనాశితపాశబన్ధాః ।
వాసాలయం తవ కటాక్షమముం మహాన్తో
లబ్ధ్వా సుఖం సమాధియో విచరన్తి లోకే ॥ ౬౭ ॥
సాకూతసంలపితసమ్భృతముగ్ధహాసం
వ్రీడానురాగసహచారి విలోకనం తే ।
కామాక్షి కామపరిపన్థిని మారవీర-
సామ్రాజ్యవిభ్రమదశాం సఫలీకరోతి ॥ ౬౮ ॥
కామాక్షి విభ్రమబలైకనిధిర్విధాయ
భ్రూవల్లిచాపకుటిలీకృతిమేవ చిత్రమ్ ।
స్వాధీనతాం తవ నినాయ శశాఙ్కమౌలే-
రఙ్గార్ధరాజ్యసుఖలాభమపాఙ్గవీరః ॥ ౬౯ ॥
కామాంకురైకనిలయస్తవ దృష్టిపాతః
కామాక్షి భక్తమనసాం ప్రదదాతు కామాన్ ।
రాగాన్వితః స్వయమపి ప్రకటీకరోతి
వైరాగ్యమేవ కథమేష మహామునీనామ్ ॥ ౭౦ ॥
కాలామ్బువాహనివహైః కలహాయతే తే
కామాక్షి కాలిమమదేన సదా కటాక్షః ।
చిత్రం తథాపి నితరామముమేవ దృష్ట్వా
సోత్కణ్ఠ ఏవ రమతే కిల నీలకణ్ఠః ॥ ౭౧ ॥
కామాక్షి మన్మథరిపుం ప్రతి మారతాప-
మోహాన్ధకారజలదాగమనేన నృత్యన్ ।
దుష్కర్మకఞ్చుకికులం కబలీకరోతు
వ్యామిశ్రమేచకరుచిస్త్వదపాఙ్గకేకీ ॥ ౭౨ ॥
కామాక్షి మన్మథరిపోరవలోకనేషు
కాన్తం పయోజమివ తావకమక్షిపాతమ్ ।
ప్రేమాగమో దివసవద్వికచీకరోతి
లజ్జాభరో రజనివన్ముకులీకరోతి ॥ ౭౩ ॥
మూకో విరిఞ్చతి పరం పురుషః కురూపః
కన్దర్పతి త్రిదశరాజతి కిమ్పచానః ।
కామాక్షి కేవలముపక్రమకాల ఏవ
లీలాతరఙ్గితకటాక్షరుచః క్షణం తే ॥ ౭౪ ॥
నీలాలకా మధుకరన్తి మనోజ్ఞనాసా-
ముక్తారుచః ప్రకటకన్దబిసాఙ్కురన్తి ।
కారుణ్యమమ్బ మకరన్దతి కామకోటి
మన్యే తతః కమలమేవ విలోచనం తే ॥ ౭౫ ॥
ఆకాంక్ష్యమాణఫలదానవిచక్షణాయాః ।
కామాక్షి తావకకటాక్షకకామధేనోః ।
సమ్పర్క ఏవ కథమమ్బ విముక్తపాశ-
బన్ధాః స్ఫుటం తనుభృతః పశుతాం త్యజన్తి ॥ ౭౬ ॥
సంసారఘర్మపరితాపజుషాం నరాణాం
కామాక్షి శీతలతరాణి తవేక్షితాని ।
చన్ద్రాతపన్తి ఘనచన్దనకర్దమన్తి
ముక్తాగుణన్తి హిమవారినిషేచనన్తి ॥ ౭౭ ॥
ప్రేమామ్బురాశిసతతస్నపితాని చిత్రం
కామాక్షి తావకకటాక్షనిరీక్షణాని ।
సన్ధుక్షయన్తి ముహురిన్ధనరాశిరీత్యా
మారద్రుహో మనసి మన్మథచిత్రభానుమ్ ॥ ౭౮ ॥
కాలాఞ్జనప్రతిభటం కమనీయకాన్త్యా
కన్దర్పతన్త్రకలయా కలితానుభావమ్ ।
కాఞ్చీవిహారరసికే కలుషార్తిచోరం
కల్లోలయస్వ మయి తే కరుణాకటాక్షమ్ ॥ ౭౯ ॥
క్రాన్తేన మన్మథదేన విమోహ్యమాన-
స్వాన్తేన చూతతరుమూలగతస్య పుంసః ।
కాన్తేన కించిదవలోకయ లోచనస్య
ప్రాన్తేన మాం జనని కాఞ్చిపురీవిభూషే ॥ ౮౦ ॥
కామాక్షి కోఽపి సుజనాస్త్వదపాఙ్గసంగే
కణ్ఠేన కన్దలితకాలిమసమ్ప్రదాయాః ।
ఉత్తంసకల్పితచకోరకుటుమ్బపోషా
నక్తన్దివసప్రసవభూనయనా భవన్తి ॥ ౮౧ ॥
నీలోత్పలప్రసవకాన్తినిర్దశనేన
కారుణ్యవిభ్రమజుషా తవ వీక్షణేన ।
కామాక్షి కర్మజలధేః కలశీసుతేన
పాశత్రయాద్వయమమీ పరిమోచనీయాః ॥ ౮౨ ॥
అత్యన్తచఞ్చలమకృత్రిమమఞ్జనం కిం
ఝంకారభఙ్గిరహితా కిము భృఙ్గమాలా ।
ధూమాఙ్కురః కిము హుతాశనసంగహీనః
కామాక్షి నేత్రరుచినీలిమకన్దలీ తే ॥ ౮౩ ॥
కామాక్షి నిత్యమయమఞ్జలిరస్తు ముక్తి-
బీజాయ విభ్రమమదోదయఘూర్ణితాయ ।
కన్దర్పదర్పపునరుద్భవసిద్ధిదాయ
కల్యాణదాయ తవ దేవి దృగఞ్చలాయ ॥ ౮౪ ॥
దర్పాఙ్కురో మకరకేతనవిభ్రమాణాం
నిన్దాఙ్కురో విదలితోత్పలచాతురీణామ్ ।
దీపాఙ్కురో భవతమిస్రకదమ్బకానాం
కామాక్షి పాలయతు మాం త్వదపాఙ్గపాతః ॥ ౮౫ ॥
కైవల్యదివ్యమణిరోహణపర్వతేభ్యః
కారుణ్యనిర్ఝరపయఃకృతమఞ్జనేభ్యః ।
కామాక్షి కింకరితశఙ్కరమానసేభ్య-
స్తేభ్యో నమోఽస్తు తవ వీక్షణవిభ్రమేభ్యః ॥ ౮౬ ॥
అల్పీయ ఏవ నవముత్పలమమ్బ హీనా
మీనస్య వా సరణిరమ్బురుహాం చ కిం వా ।
దూరే మృగీదృగసమఞ్జసమఞ్జనం చ
కామాక్షి వీక్షణరుచౌ తవ తర్కయామః ॥ ౮౭ ॥
మిశ్రీభవద్గరలపఙ్కిలశఙ్కరోరస్-
సీమాఙ్గణే కిమపి రిఙ్ఖణమాదధానః ।
హేలావధూతలలితశ్రవణోత్పలోఽసౌ
కామాక్షి బాల ఇవ రాజతి తే కటాక్షః ॥ ౮౮ ॥
ప్రౌఢికరోతి విదుషాం నవసూక్తిధాటీ-
చూతాటవీషు బుధకోకిలలాల్యమానమ్ ।
మాధ్వీరసం పరిమలం చ నిరర్గలం తే
కామాక్షి వీక్షణవిలాసవసన్తలక్ష్మీః ॥ ౮౯ ॥
కూలంకషం వితనుతే కరుణామ్బువర్షీ
సారస్వతం సుకృతినః సులభం ప్రవాహమ్ ।
తుచ్ఛీకరోతి యమునామ్బుతరఙ్గభఙ్గీం
కామాక్షి కిం తవ కటాక్షమహామ్బువాహః ॥ ౯౦ ॥
జగర్తి దేవి కరుణాశుకసున్దరీ తే
తాటఙ్కరత్నరుచిదాడిమఖణ్డశోణే ।
కామాక్షి నిర్భరకటాక్షమరీచిపుఞ్జ-
మాహేన్ద్రనీలమణిపఞ్జరమధ్యభాగే ॥ ౯౧ ॥
కామాక్షి సత్కువలయస్య సగోత్రభావా-
దాక్రామతి శ్రుతిమసౌ తవ దృష్టిపాతః ।
కించ స్ఫుటం కుటిలతాం ప్రకటీకరోతి
భ్రూవల్లరీపరిచితస్య ఫలం కిమేతత్ ॥ ౯౨ ॥
ఏషా తవాక్షిసుషమా విషమాయుధస్య
నారాచవర్షలహరీ నగరాజకన్యే ।
శంకే కరోతి శతధా హృది ధైర్యముద్రాం
శ్రీకామకోటి యదసౌ శిశిరాంశుమౌలేః ॥ ౯౩ ॥
బాణేన పుష్పధనుషః పరికల్ప్యమాన-
త్రాణేన భక్తమనసాం కరుణాకరేణ ।
కోణేన కోమలదృశస్తవ కామకోటి
శోణేన శోషయ శివే మమ శోకసిన్ధుమ్ ॥ ౯౪ ॥
మారద్రుహా ముకుటసీమని లాల్యమానే
మన్దాకినీపయసి తే కుటిలం చరిష్ణుః ।
కామాక్షి కోపరభసాద్వలమానమీన-
సన్దేహమఙ్కురయతి క్షణమక్షిపాతః ॥ ౯౫ ॥
కామాక్షి సంవలితమౌక్తికకుణ్డలాంశు-
చఞ్చత్సితశ్రవణచామరచాతురీకః ।
స్తమ్భే నిరన్తరమపాఙ్గమయే భవత్యా
బద్ధశ్చకాస్తి మకరధ్వజమత్తహస్తీ ॥ ౯౬ ॥
యావత్కటాక్షరజనీసమయాగమస్తే
కామాక్షి తావదచిరాన్నమతాం నరాణామ్ ।
ఆవిర్భవత్యమృతదీధితిబిమ్బమమ్బ
సంవిన్మయం హృదయపూర్వగిరీన్ద్రశృఙ్గే ॥ ౯౭ ॥
కామాక్షి కల్పవిటపీవ భవత్కటాక్షో
దిత్సుః సమస్తవిభవం నమతాం నరాణామ్ ।
భృఙ్గస్య నీలనలినస్య చ కాన్తిసమ్ప-
త్సర్వస్వమేవ హరతీతి పరం విచిత్రమ్ ॥ ౯౮ ॥
అత్యన్తశీతలమనర్గలకర్మపాక-
కాకోలహారి సులభం సుమనోభిరేతత్ ।
పీయూషమేవ తవ వీక్షణమమ్బ కిన్తు
కామాక్షి నీలమిదమిత్యయమేవ భేదః ॥ ౯౯ ॥
అజ్ఞాతభక్తిరసమప్రసరద్వివేక-
మత్యన్తగర్వమనధీతసమస్తశాస్త్రమ్ ।
అప్రాప్తసత్యమసమీపగతం చ ముక్తేః
కామాక్షి నైవ తవ స్పృహయతి దృష్టిపాతః ॥ ౧౦౦ ॥
(కామాక్షి మామవతు తే కరుణాకటాక్షః)
పాతేన లోచనరుచేస్తవ కామకోటి
పోతేన పతకపయోధిభయాతురాణామ్ ।
పూతేన తేన నవకాఞ్చనకుణ్డలాంశు-
వీతేన శీతలయ భూధరకన్యకే మామ్ ॥ ౧౦౧ ॥
కటాక్షశతకం సమ్పూర్ణమ్ ॥
॥ మన్దస్మితశతకమ్ ॥
బధ్నీమో వయమఞ్జలిం ప్రతిదినం బన్ధచ్ఛిదే దేహినాం
కన్దర్పాగమతన్త్రమూలగురవే కల్యాణకేలీభువే ।
కామాక్ష్యా ఘనసారపుఞ్జరజసే కామద్రుహశ్చక్షుషాం
మన్దారస్తబకప్రభామదముషే మన్దస్మితజ్యోతిషే ॥ ౧ ॥
సధ్రీచే నవమల్లికాసుమనసాం నాసాగ్రముక్తామణే-
రాచార్యాయ మృణాలకాణ్డమహసాం నైసర్గికాయ ద్విషే ।
స్వర్ధున్యా సహ యుధ్వేన హిమరుచేరర్ధాసనాధ్యాసినే
కామాక్ష్యాః స్మితమఞ్జరీధవలిమాద్వైతాయ తస్మై నమః ॥ ౨ ॥
కర్పూరద్యుతిచాతురీమతితరామల్పీయసీం కుర్వతీ
దౌర్భాగ్యోదయమేవ సంవిదధతీ దౌషాకరీణాం త్విషామ్ ।
క్షుల్లానేవ మనోజ్ఞమల్లినికరాన్ఫుల్లానపి వ్యఞ్జతీ
కామాక్ష్యా మృదులస్మితాంశులహరీ కామప్రసూరస్తు మే ॥ ౩ ॥
యా పీనస్తనమణ్డలోపరి లసత్కర్పూరలేపాయతే
యా నీలేక్షణరాత్రికాన్తితతిషు జ్యోత్స్నాప్రరోహాయతే ।
యా సౌన్దర్యధునీతరఙ్గతతిషు వ్యాలోలహంసాయతే
కామాక్ష్యాః శిశిరీకరోతు హృదయం సా మే స్మితప్రాచురీ ॥ ౪ ॥
యేషాం గచ్ఛతి పూర్వపక్షసరణిం కౌముద్వతః శ్వేతిమా
యేషాం సన్తతమారురుక్షతి తులాకక్ష్యాం శరచ్చన్ద్రమాః ।
యేషామిచ్ఛతి కమ్బురప్యసులభామన్తేవసత్ప్రక్రియాం
కామాక్ష్యా మమతాం హరన్తు మమ తే హాసత్విషామఙ్కురాః ॥ ౫ ॥
ఆశాసీమసు సన్తతం విదధతీ నైశాకరీం వ్యాక్రియాం
కాశానామభిమానభఙ్గకలనాకౌశల్యమాబిభ్రతీ ।
ఈశానేన విలోకితా సకుతుకం కామాక్షి తే కల్మష-
క్లేశాపాయకరీ చకాస్తి లహరీ మన్దస్మితజ్యోతిషామ్ ॥ ౬ ॥
ఆరూఢస్య సమున్నతస్తనతటీసామ్రాజ్యసింహాసనం
కన్దర్పస్య విభోర్జగత్త్రయప్రాకట్యముద్రానిధేః ।
యస్యాశ్చామరచాతురీం కలయతే రశ్మిచ్ఛటా చఞ్చలా
సా మన్దస్మితమఞ్జరీ భవతు నః కామాయ కామాక్షి తే ॥ ౭ ॥
శమ్భోర్యా పరిరమ్భసమ్భ్రమవిధౌ నైర్మల్యసీమానిధిః
గైర్వాణీవ తరఙ్గిణీ కృతమృదుస్యన్దాం కలిన్దాత్మజామ్ ।
కల్మాషీకురుతే కలఙ్కసుషమాం కణ్ఠస్థలీచుమ్బినీం
కామాక్ష్యాః స్మితకన్దలీ భవతు నః కల్యాణసన్దోహినీ ॥ ౮ ॥
జేతుం హారలతామివ స్తనతటీం సంజగ్ముషీ సన్తతం
గన్తుం నిర్మలతామివ ద్విగుణితాం మగ్నా కృపాస్త్రోతసి ।
లబ్ధుం విస్మయనీయతామివ హరం రాగాకులం కుర్వతీ
మఞ్జుస్తే స్మితమఞ్జరీ భవభయం మథ్నాతు కామాక్షి మే ॥ ౯ ॥
శ్వేతాపి ప్రకటం నిశాకరరుచాం మాలిన్యమాతన్వతీ
శీతాపి స్మరపావకం పశుపతేః సన్ధుక్షయన్తీ సదా ।
స్వాభావ్యాదధరాశ్రితాపి నమతాముచ్చైర్దిశన్తీ గతిం
కామాక్షి స్ఫుటమన్తరా స్ఫురతు నస్త్వన్మన్దహాసప్రభా ॥ ౧౦ ॥
వక్త్రశ్రీసరసీజలే తరలితభ్రూవల్లికల్లోలితే
కాలిమ్నా దధతీ కటాక్షజనుషా మాధువ్రతీం వ్యాపృతిమ్ ।
నిర్నిద్రామలపుణ్డరీకకుహనాపాణ్డిత్యమాబిభ్రతీ
కామాక్ష్యాః స్మితచాతురీ మమ మనః కాతర్యమున్మూలయేత్ ॥ ౧౧ ॥
నిత్యం బాధితబన్ధుజీవమధరం మైత్రీజుషం పల్లవైః
శుద్ధస్య ద్విజమణ్డలస్య చ తిరస్కర్తారమప్యాశ్రితా ।
యా వైమల్యవతీ సదైవ నమతాం చేతః పునీతేతరాం
కామాక్ష్యా హృదయం ప్రసాదయతు మే సా మన్దహాసప్రభా ॥ ౧౨ ॥
ద్రుహ్యన్తీ తమసే ముహుః కుముదినీసాహాయ్యమాబిభ్రతీ
యాన్తీ చన్ద్రకిశోరశేఖరవపుఃసౌధాఙ్గణే ప్రేఙ్ఖణమ్ ।
జ్ఞానామ్భోనిధివీచికాం సుమనసాం కూలంకషాం కుర్వతీ
కామాక్ష్యాః స్మితకౌముదీ హరతు మే సంసారతాపోదయమ్ ॥ ౧౩ ॥
కాశ్మీరద్రవధాతుకర్దమరుచా కల్మాషతాం బిభ్రతీ
హంసౌధైరివ కుర్వతీ పరిచితిం హారీకృతైర్మౌక్తికైః ।
వక్షోజన్మతుషారశైలకటకే సంచారమాతన్వతీ
కామాక్ష్యా మృదులస్మితద్యుతిమయీ భాగీరథీ భాసతే ॥ ౧౪ ॥
కమ్బోర్వంశపరమ్పరా ఇవ కృపాసన్తానవల్లీభువః
సమ్ఫుల్లస్తబకా ఇవ ప్రసృమరా మూర్తాః ప్రసాదా ఇవ ।
వాక్పీయూషకణా ఇవ త్రిపథగాపర్యాయభేదా ఇవ
భ్రాజన్తే తవ మన్దహాసకిరణాః కాఞ్చీపురీనాయికే ॥ ౧౫ ॥
వక్షోజే ఘనసారపత్రరచనాభఙ్గీసపత్నాయితా
కణ్ఠే మౌక్తికహారయష్టికిరణవ్యాపారముద్రాయితా ।
ఓష్ఠశ్రీనికురుమ్బపల్లవపుటే ప్రేఙ్ఖత్ప్రసూనాయితా
కామాక్షి స్ఫురతాం మదీయహృదయే త్వన్మన్దహాసప్రభా ॥ ౧౬ ॥
యేషాం బిన్దురివోపరి ప్రచలితో నాసాగ్రముక్తామణిః
యేషాం దీన ఇవాధికణ్ఠమయతే హారః కరాలమ్బనమ్ ।
యేషాం బన్ధురివోష్ఠయోరరుణిమా ధత్తే స్వయం రఞ్జనం
కామాక్ష్యాః ప్రభవన్తు తే మమ శివోల్లాసాయ హాసాఙ్కురాః ॥ ౧౭ ॥
యా జాడ్యామ్బునిధిం క్షిణోతి భజతాం వైరాయతే కైరవైః
నిత్యం యాం నియమేన యా చ యతతే కర్తుం త్రిణేత్రోత్సవమ్ ।
బిమ్బం చాన్ద్రమసం చ వఞ్చయతి యా గర్వేణ సా తాదృశీ
కామాక్షి స్మితమఞ్జరీ తవ కథం జ్యోత్స్నేత్యసౌ కీర్త్యతే ॥ ౧౮ ॥
ఆరుఢా రభసాత్పురః పురరిపోరాశ్లేషణోపక్రమే
యా తే మాతరుపైతి దివ్యతటినీశఙ్కాకరీ తత్క్షణమ్ ।
ఓష్ఠౌ వేపయతి భ్రువౌ కుటిలయత్యానమ్రయత్యాననం
తాం వన్దే మృదుహాసపూరసుషమామేకామ్రనాథప్రియే ॥ ౧౯ ॥
వక్త్రేన్దోస్తవ చన్ద్రికా స్మితతతిర్వల్గు స్ఫురన్తీ సతాం
స్యాచ్చేద్యుక్తిమిదం చకోరమనసాం కామాక్షి కౌతూహలమ్ ।
ఏతచ్చిత్రమహర్నిశం యదధికామేషా రుచిం గాహతే
బిమ్బోష్ఠద్యుమణిప్రభాస్వపి చ యద్బిబ్బోకమాలమ్బతే ॥ ౨౦ ॥
సాదృశ్యం కలశామ్బుధేర్వహతి యత్కామాక్షి మన్దస్మితం
శోభామోష్ఠరుచామ్బ విద్రుమభవామేతాద్భిదాం బ్రూమహే ।
ఏకస్మాదుదితం పురా కిల పపౌ శర్వః పురాణః పుమాన్
ఏతన్మధ్యసముద్భవం రసయతే మాధుర్యరూపం రసమ్ ॥ ౨౧ ॥
ఉత్తుఙ్గస్తనకుమ్భశైలకటకే విస్తారికస్తూరికా-
పత్రశ్రీజుషి చఞ్చలాః స్మితరుచః కామాక్షి తే కోమలాః ।
సన్ధ్యాదీధితిరఞ్జితా ఇవ ముహుః సాన్ద్రాధరజ్యోతిషా
వ్యాలోలామలశారదాభ్రశకలవ్యాపారమాతన్వతే ॥ ౨౨ ॥
క్షీరం దూరత ఏవ తిష్ఠతు కథం వైమల్యమాత్రాదిదం
మాతస్తే సహపాఠవీథిమయతాం మన్దస్మితైర్మఞ్జులైః ।
కిం చేయం తు భిదాస్తి దోహనవశాదేకం తు సంజాయతే
కామాక్షి స్వయమర్థితం ప్రణమతామన్యత్తు దోదుహ్యతే ॥ ౨౩ ॥
కర్పూరైరమృతైర్జగజ్జనని తే కామాక్షి చన్ద్రాతపైః
ముక్తాహారగుణైర్మృణాలవలయైర్ముగ్ధస్మితశ్రీరియమ్ ।
శ్రీకాఞ్చీపురనాయికే సమతయా సంస్తూయతే సజ్జనైః
తత్తాదృఙ్మమ తాపశాన్తివిధయే కిం దేవి మన్దాయతే ॥ ౨౪ ॥
మధ్యేగర్భితమఞ్జువాక్యలహరీమాధ్వీఝరీశీతలా
మన్దారస్తబకాయతే జనని తే మన్దస్మితాంశుచ్ఛటా ।
యస్యా వర్ధయితుం ముహుర్వికసనం కామాక్షి కామద్రుహో
వల్గుర్వీక్షణవిభ్రమవ్యతికరో వాసన్తమాసాయతే ॥ ౨౫ ॥
బిమ్బోష్ఠద్యుతిపుఞ్జరఞ్జితరుచిస్త్వన్మన్దహాసచ్ఛటా ।
కల్యాణం గిరిసార్వభౌమతనయే కల్లోలయత్వాశు మే ।
ఫుల్లన్మల్లిపినద్ధహల్లకమయీ మాలేవ యా పేశలా
శ్రీకాఞ్చీశ్వరి మారమర్దితురురోమధ్యే ముహుర్లమ్బతే ॥ ౨౬ ॥
బిభ్రాణా శరదభ్రవిభ్రమదశాం విద్యోతమానాప్యసో
కామాక్షి స్మితమఞ్జరీ కిరతి తే కారుణ్యధారారసమ్ ।
ఆశ్చర్యం శిశిరీకరోతి జగతీశ్చాలోక్య చైనామహో
కామం ఖేలతి నీలకణ్ఠహృదయం కౌతూహలాన్దోలితమ్ ॥ ౨౭ ॥
ప్రేఙ్ఖత్ప్రౌఢకటాక్షకుఞ్జకుహరేష్వత్యచ్ఛగుచ్ఛాయితం
వక్త్రేన్దుచ్ఛవిసిన్ధువీచినిచయే ఫేనప్రతానాయితమ్ ।
నైరన్తర్యవిజృమ్భితస్తనతటే నైచోలపట్టాయితం
కాలుష్యం కబలీకరోతు మమ తే కామాక్షి మన్దస్మితమ్ ॥ ౨౮ ॥
పీయూషం తవ మన్థరస్మితమితి వ్యర్థైవ సాపప్రథా
కామాక్షి ధ్రువమీదృశం యది భవేదేతత్కథం వా శివే ।
మన్దారస్య కథాలవం న సహతే మథ్నాతి మన్దాకినీ-
మిన్దుం నిన్దతి కీర్తితేఽపి కలశీపాథోధిమీర్ష్యాయతే ॥ ౨౯ ॥
విశ్వేషాం నయనోత్సవం వితనుతాం విద్యోతతాం చన్ద్రమా
విఖ్యాతో మదనాన్తకేన ముకుటీమధ్యే చ సంమాన్యతామ్ ।
ఆః కిం జాతమనేన హాససుషమామాలోక్య కామాక్షి తే
కాలఙ్కీమవలమ్బతే ఖలు దశాం కల్మాషహీనోఽప్యసౌ ॥ ౩౦ ॥
చేతః శీతలయన్తు నః పశుపతేరానన్దజీవాతవో
నమ్రాణాం నయనాధ్వసీమసు శరచ్చన్ద్రాతపోపక్రమాః ।
సంసారాఖ్యసరోరుహాకరఖలీకారే తుషారోత్కరాః
కామాక్షి స్మరకీర్తిబీజనికరాస్త్వన్మన్దహాసాఙ్కురాః ॥ ౩౧ ॥
కర్మౌఘాఖ్యతమఃకచాకచికరాన్కామాక్షి సంచిన్తయే
త్వన్మన్దస్మితరోచిషాం త్రిభువనక్షేమంకరానఙ్కురాన్ ।
యే వక్త్రం శిశిరశ్రియో వికసితం చన్ద్రాతపామ్భోరుహ-
ద్వేషోద్ధేషోణచాతురీమివ తిరస్కర్తుం పరిష్కుర్వతే ॥ ౩౨ ॥
కుర్యుర్నః కులశైలరాజతనయే కూలంకషం మఙ్గలం
కున్దస్పర్ధనచుఞ్చవస్తవ శివే మన్దస్మితప్రక్రమాః ।
యే కామాక్షి సమస్తసాక్షినయనం సన్తోషయన్తీశ్వరం
కర్పూరప్రకరా ఇవ ప్రసృమరాః పుంసామసాధారణాః ॥ ౩౩ ॥
కమ్రేణ స్నపయస్వ కర్మకుహనాచోరేణ మారాగమ-
వ్యాఖ్యాశిక్షణదీక్షితేన విదుషామక్షీణలక్ష్మీపుషా ।
కామాక్షి స్మితకన్దలేన కలుషస్ఫోటక్రియాచుఞ్చునా
కారుణ్యామృతవీచికావిహరణప్రాచుర్యధుర్యేణ మామ్ ॥ ౩౪ ॥
త్వన్మన్దస్మితకన్దలస్య నియతం కామాక్షి శఙ్కామహే
బిమ్బః కశ్చన నూతనః ప్రచలితో నైశాకరః శీకరః ।
కించ క్షీరపయోనిధిః ప్రతినిధిః స్వర్వాహినీవీచికా-
బిబ్వోకోఽపి విడమ్బ ఏవ కుహనా మల్లీమతల్లీరుచః ॥ ౩౫ ॥
దుష్కర్మార్కనిసర్గకర్కశమహస్సమ్పర్కతపతం మిల-
త్పఙ్కం శఙ్కరవల్లభే మమ మనః కాఞ్చీపురాలంక్రియే ।
అమ్బ త్వన్మృదులస్మితామృతరసే మఙ్క్త్వా విధూయ వ్యథా-
మానన్దోదయసౌధశృఙ్గపదవీమారోఢుమాకాఙ్క్షతి ॥ ౩౬ ॥
నమ్రాణాం నగరాజశేఖరసుతే నాకాలయానాం పురః
కామాక్షి త్వరయా విపత్ప్రశమేన కారుణ్యధారాః కిరన్ ।
ఆగచ్ఛన్తమనుగ్రహం ప్రకటయన్నానన్దబీజాని తే
నాసీరే మృదుహాస ఏవ తనుతే నాథే సుధాశీతలః ॥ ౩౭ ॥
కామాక్షి ప్రథమానవిభ్రమనిధిః కన్దర్పదర్పప్రసూః
ముగ్ధస్తే మృదుహాస ఏవ గిరిజే ముష్ణాతు మే కిల్బిషమ్ ।
యం ద్రష్టుం విహితే కరగ్రహ ఉమే శమ్భుస్త్రపామీలితం
స్వైరం కారయతి స్మ తాణ్డవవినోదానన్దినా తణ్డునా ॥ ౩౮ ॥
క్షుణ్ణం కేనచిదేవ ధీరమనసా కుత్రాపి నానాజనైః
కర్మగ్రన్థినియన్త్రితైరసుగమం కామాక్షి సామాన్యతః ।
ముగ్ధైర్ద్రుష్టుమశక్యమేవ మనసా మూఢసయ మే మౌక్తికం
మార్గం దర్శయతు ప్రదీప ఇవ తే మన్దస్మితశ్రీరియమ్ ॥ ౩౯ ॥
జ్యోత్స్నాకాన్తిభిరేవ నిర్మలతరం నైశాకరం మణ్డలం
హంసైరేవ శరద్విలాససమయే వ్యాకోచమమ్భోరుహమ్ ।
స్వచ్ఛైరేవ వికస్వరైరుడుగుణైః కామాక్షి బిమ్బం దివః
పుణ్యైరేవ మృదుస్మితైస్తవ ముఖం పుష్ణాతి శోభాభరమ్ ॥ ౪౦ ॥
మానగ్రన్థివిధున్తుదేన రభసాదాస్వాద్యమానే నవ-
ప్రేమాడమ్బరపూర్ణిమాహిమకరే కామాక్షి తే తత్క్షణమ్ ।
ఆలోక్య స్మితచన్ద్రికాం పునరిమామున్మీలనం జగ్ముషీం
చేతః శీలయతే చకోరచరితం చన్ద్రార్ధచూడామణేః ॥ ౪౧ ॥
కామాక్షి స్మితమఞ్జరీం తవ భజే యస్యాస్త్విషామఙ్కురా-
నాపీనస్తనపానలాలసతయా నిశ్శఙ్కమఙ్కేశయః ।
ఊర్ధ్వం వీక్ష్య వికర్షతి ప్రసృమరానుద్దామయా శుణ్డయా
సూనుసుతే బిసశఙ్కయాశు కుహనాదన్తావలగ్రామణీః ॥ ౪౨ ॥
గాఢాశ్లేషవిమర్దసమ్భ్రమవశాదుద్దామముక్తాగుణ-
ప్రాలమ్బే కుచకుమ్భయోర్విగలితే దక్షద్విషో వక్షసి ।
యా సఖ్యేన పినహ్యతి ప్రచురయా భాసా తదీయాం దశాం
సా మే ఖేలతు కామకోటి హృదయే సాన్ద్రస్మితాంశుచ్ఛటా ॥ ౪౩ ॥
మన్దారే తవ మన్థరస్మితరుచాం మాత్సర్యమాలోక్యతే
కామాక్షి స్మరశాసనే చ నియతో రాగోదయో లక్ష్యతే ।
చాన్ద్రీషు ద్యుతిమఞ్జరీషు చ మహాన్ద్వేషాఙ్కురో దృశ్యతే
శుద్ధానాం కథమీదృశీ గిరిసుతేఽతిశుద్ధా దశా కథ్యతామ్ ॥ ౪౪ ॥
పీయూషం ఖలు పీయతే సురజనైర్దుగ్ధామ్బుధిర్మథ్యతే
మాహేశైశ్చ జటాకలాపనిగడైర్మన్దాకినీ నహ్యతే ।
శీతాంశుః పరిభూయతే చ తమసా తస్మాదనేతాదృశీ
కామాక్షి స్మితమఞ్జరీ తవ వచోవైదగ్ధ్యముల్లఙ్ఘతే ॥ ౪౫ ॥
ఆశఙ్కే తవ మన్దహాసలహరీమన్యాదృశీం చన్ద్రికా-
మేకామ్రేశకుటుమ్బిని ప్రతిపదం యస్యాః ప్రభాసంగమే ।
వక్షోజామ్బురుహే న తే రచయతః కాంచిద్దశాం కౌఙ్మలీ-
మాస్యామ్భోరుహమమ్బ కించ శనకైరాలమ్బతే ఫుల్లతామ్ ॥ ౪౬ ॥
ఆస్తీర్ణాధరకాన్తిపల్లవచయే పాతం ముహుర్జగ్ముషీ
మారద్రోహిణి కన్దలత్స్మరశరజ్వాలావలీర్వ్యఞ్జతీ ।
నిన్దన్తీ ఘనసారహారవలయజ్యోత్స్నామృణాలాని తే
కామాక్షి స్మితచాతురీ విరహిణీరీతిం జగాహేతరామ్ ॥ ౪౭ ॥
సూర్యాలోకవిధౌ వికాసమధికం యాన్తీ హరన్తీ తమ-
స్సన్దోహం నమతాం నిజస్మరణతో దోషాకరద్వేషిణీ ।
నిర్యాన్తీ వదనారవిన్దకుహరాన్నిర్ధూతజాడ్యా నృణాం
శ్రీకామాక్షి తవ స్మితద్యుతిమయీ చిత్రీయతే చన్ద్రికా ॥ ౪౮ ॥
కుణ్ఠీకుర్యురమీ కుబోధఘటనామస్మన్మనోమాథినీం
శ్రీకామాక్షి శివంకరాస్తవ శివే శ్రీమన్దహాసాఙ్కురాః ।
యే తన్వన్తి నిరన్తరం తరుణిమస్తమ్బేరమగ్రామణీ-
కుమ్భద్వన్ద్వవిడమ్బిని స్తనతటే ముక్తాకుథాడమ్బరమ్ ॥ ౪౯ ॥
ప్రేఙ్ఖన్తః శరదమ్బుదా ఇవ శనైః ప్రేమానిలైః ప్రేరితా
మజ్జన్తో మన్దనారికణ్ఠసుషమాసిన్ధౌ ముహుర్మన్థరమ్ ।
శ్రీకామాక్షి తవ స్మితాంశునికరాః శ్యామాయమానశ్రియో
నీలామ్భోధరనైపుణీం తత ఇతో నిర్నిద్రయన్త్యఞ్జసా ॥ ౫౦ ॥
వ్యాపారం చతురాననైకవిహృతౌ వ్యాకుర్వతీ కుర్వతీ
రుద్రాక్షగ్రహణం మహేశి సతతం వాగూర్మికల్లోలితా ।
ఉత్ఫుల్లం ధవలారవిన్దమధరీకృత్య స్ఫురన్తీ సదా
శ్రీకామాక్షి సరస్వతీ విజయతే త్వన్మన్దహాసప్రభా ॥ ౫౧ ॥
కర్పూరద్యుతితస్కరేణ మహసా కల్మాషయత్యాననం
శ్రీకాఞ్చీపురనాయికే పతిరివ శ్రీమన్దహాసోఽపి తే ।
ఆలిఙ్గత్యతిపీవరాం స్తనతటీం బిమ్బాధరం చుమ్బతి
ప్రౌఢం రాగభరం వ్యనక్తి మనసో ధైర్యం ధునీతేతరామ్ ॥ ౫౨ ॥
వైశద్యేన చ విశ్వతాపహరణక్రీడాపటీయస్తయా
పాణ్డిత్యేన పచేలిమేన జగతాం నేత్రోత్సవోత్పాదేన ।
కామాక్షి స్మితకన్దలైస్తవ తులామారోఢుముద్యోగినీ
జ్యోత్స్నాసౌ జలరాశిపోషణతయా దూష్యాం ప్రపన్నా దశామ్ ॥ ౫౩ ॥
లావణ్యామ్బుజినీమృణాలవలయైః శృఙ్గారగన్ధద్విప-
గ్రామణ్యః శ్రుతిచామరైస్తరుణిమస్వారాజ్యతేజోఙ్కురైః ।
ఆనన్దామృతసిన్ధువీచిపృషతైరాస్యాబ్జహంసైస్తవ
శ్రీకామాక్షి మథాన మన్దహసితైర్మత్కం మనఃకల్మషమ్ ॥ ౫౪ ॥
ఉత్తుఙ్గస్తనమణ్డలీపరిచలన్మాణిక్యహారచ్ఛటా-
చఞ్చచ్ఛోణిమపుఞ్జమధ్యసరణిం మాతః పరిష్కుర్వతీ ।
యా వైదగ్ధ్యముపైతి శంకరజటాకాన్తారవాటీపత-
త్స్వర్వాపీపయసః స్మితద్యుతిరసౌ కామాక్షి తే మఞ్జులా ॥ ౫౫ ॥
సన్నామైకజుషా జనేన సులభం సంసూచయన్తీ శనై-
రుత్తుఙ్గస్య చిరాదనుగ్రహతరోరుత్పత్స్యమానం ఫలమ్ ।
ప్రాథమ్యేన వికస్వరా కుసుమవత్ప్రాగల్భ్యమభ్యేయుషీ
కామాక్షి స్మితచాతురీ తవ మమ క్షేమంకరీ కల్పతామ్ ॥ ౫౬ ॥
ధానుష్కాగ్రసరస్య లోలకుటిలభ్రూలేఖయా బిభ్రతో
లీలాలోకశిలీముఖం నవవయస్సామ్రాజ్యలక్ష్మీపుషః ।
జేతుం మన్మథమర్దినం జనని తే కామాక్షి హాసః స్వయం
వల్గుర్విభ్రమభూభృతో వితనుతే సేనాపతిప్రక్రియామ్ ॥ ౫౭ ॥
యన్నాకమ్పత కాలకూటకబలీకారే చుచుమ్బే న యద్-
గ్లాన్యా చక్షుషి రూషితానలశిఖే రుద్రస్య తత్తాదృశమ్ ।
చేతో యత్ప్రసభం స్మరజ్వరశిఖిజ్వాలేన లేలిహ్యతే
తత్కామాక్షి తవ స్మితాంశుకలికాహేలాభవం ప్రాభవమ్ ॥ ౫౮ ॥
సమ్భిన్నేవ సుపర్వలోకతటినీ వీచీచయైర్యామునైః
సంమిశ్రేవ శశాఙ్కదీప్తిలహరీ నీలైర్మహానీరదైః ।
కామాక్షి స్ఫురితా తవ స్మితరుచిః కాలాఞ్జనస్పర్ధినా
కాలిమ్నా కచరోచిషాం వ్యతికరే కాంచిద్దశామశ్నుతే ॥ ౫౯ ॥
జానీమో జగదీశ్వరప్రణయిని త్వన్మన్దహాసప్రభాం
శ్రీకామాక్షి సరోజినీమభినవామేషా యతః సర్వదా ।
ఆస్యేన్దోరవలోకేన పశుపతేరభ్యేతి సమ్ఫుల్లతాం
తన్ద్రాలుస్తదభావ ఏవ తనుతే తద్వైపరీత్యక్రమమ్ ॥ ౬౦ ॥
యాన్తీ లోహితిమానమభ్రతటినీ ధాతుచ్ఛటాకర్దమైః
భాన్తీ బాలగభస్తిమాలికిరణైర్మేఘావలీ శారదీ ।
బిమ్బోష్ఠద్యుతిపుఞ్జచుమ్బనకలాశోణాయమానేన తే
కామాక్షి స్మితరోచిషా సమదశామారోఢుమాకాఙ్క్షతే ॥ ౬౧ ॥
శ్రీకామాక్షి ముఖేన్దుభూషణమిదం మన్దస్మితం తావకం
నేత్రానన్దకరం తథా హిమకరో గచ్ఛేద్యథా తిగ్మతామ్ ।
శీతం దేవి తథా యథా హిమజలం సన్తాపముద్రాస్పదం
శ్వేతం కించ తథా యథా మలినతాం ధత్తే చ ముక్తామణిః ॥ ౬౨ ॥
త్వన్మన్దస్మితమఞ్జరీం ప్రసృమరాం కామాక్షి చన్ద్రాతపం
సన్తః సన్తతమామనన్త్యమలతా తల్లక్షణం లక్ష్యతే ।
అస్మాకం న ధునోతి తాపకమధికం ధూనోతి నాభ్యన్తరం
ధ్వాన్తం తత్ఖలు దుఃఖినో వయమిదం కేనోతి నో విద్మహే ॥ ౬౩ ॥
నమ్రస్య ప్రణయప్రరూఢకలహచ్ఛేదాయ పాదాబ్జయోః
మన్దం చన్ద్రకిశోరశేఖరమణేః కామాక్షి రాగేణ తే ।
బన్ధూకప్రసవశ్రియం జితవతో బంహీయసీం తాదృశీం
బిమ్బోష్ఠస్య రుచిం నిరస్య హసితజ్యోత్స్నా వయస్యాయతే ॥ ౬౪ ॥
ముక్తానాం పరిమోచనం విదధతస్తత్ప్రీతినిష్పాదినీ
భూయో దూరత ఏవ ధూతమరుతస్తత్పాలనం తన్వతీ ।
ఉద్భూతస్య జలాన్తరాదవిరతం తద్దూరతాం జగ్ముషీ
కామాక్షి స్మితమఞ్జరీ తవ కథం కమ్బోస్తులామశ్నుతే ॥ ౬౫ ॥
శ్రీకామాక్షి తవ స్మితద్యుతిఝరీవైదగ్ధ్యలీలాయితం
పశ్యన్తోఽపి నిరన్తరం సువిమలంమన్యా జగన్మణ్డలే ।
లోకం హాసయితుం కిమర్థమనిశం ప్రాకాశ్యమాతన్వతే
మన్దాక్షం విరహయ్య మఙ్గలతరం మన్దారచన్ద్రాదయః ॥ ౬౬ ॥
క్షీరాబ్ధేరపి శైలరాజతనయే త్వన్మన్దహాసస్య చ
శ్రీకామాక్షి వలక్షిమోదయనిధేః కించిద్భిదాం బ్రూమహే ।
ఏకస్మై పురుషాయ దేవి స దదౌ లక్ష్మీం కదాచిత్పురా
సర్వేభ్యోఽపి దదాత్యసౌ తు సతతం లక్ష్మీం చ వాగీశ్వరీమ్ ॥ ౬౭ ॥
శ్రీకాఞ్చీపురరత్నదీపకలికే తాన్యేవ మేనాత్మజే
చాకోరాణి కులాని దేవి సుతరాం ధన్యాని మన్యామహే ।
కమ్పాతీరకుటుమ్బచంక్రమకలాచుఞ్చూని చఞ్చూపుటైః
నిత్యం యాని తవ స్మితేన్దుమహసామాస్వాదమాతన్వతే ॥ ౬౮ ॥
శైత్యప్రక్రమమాశ్రితోఽపి నమతాం జాడ్యప్రథాం ధూనయన్
నైర్మల్యం పరమం గతోఽపి గిరిశం రాగాకులం చారయన్ ।
లీలాలాపపురస్సరోఽపి సతతం వాచంయమాన్ప్రీణయన్
కామాక్షి స్మితరోచిషాం తవ సముల్లాసః కథం వర్ణ్యతే ॥ ౬౯ ॥
శ్రోణీచఞ్చలమేఖలాముఖరితం లీలాగతం మన్థరం
భ్రూవల్లీచలనం కటాక్షవలనం మన్దాక్షవీక్షాచణమ్ ।
యద్వైదగ్ధ్యముఖేన మన్మథరిపుం సంమోహయన్త్యఞ్జసా
శ్రీకామాక్షి తవ స్మితాయ సతతం తస్మై నమ్సకుర్మహే ॥ ౭౦ ॥
శ్రీకామాక్షి మనోజ్ఞమన్దహసితజ్యోతిష్ప్రరోహే తవ
స్ఫీతశ్వేతిమసార్వభౌమసరణిప్రాగల్భ్యమభ్యేయుషి ।
చన్ద్రోఽయం యువరాజతాం కలయతే చేటీధురం చన్ద్రికా
శుద్ధా సా చ సుధాఝరీ సహచరీసాధర్మ్యమాలమ్బతే ॥ ౭౧ ॥
జ్యోత్స్నా కిం తనుతే ఫలం తనుమతామౌష్ణ్యప్రశాన్తిం వినా
త్వన్మన్దస్మితరోచిషా తనుమతాం కామాక్షి రోచిష్ణునా ।
సన్తాపో వినివార్యతే నవవయఃప్రాచుర్యమఙ్కూర్యతే
సౌన్దర్యం పరిపూర్యతే జగతి సా కీర్తిశ్చ సంచార్యతే ॥ ౭౨ ॥
వైమల్యం కుముదశ్రియాం హిమరుచః కాన్త్యైవ సన్ధుక్ష్యతే
జ్యోత్స్నారోచిరపి ప్రదోషసమయం ప్రాప్యైవ సమ్పద్యతే ।
స్వచ్ఛత్వం నవమౌక్తికస్య పరమం సంస్కారతో దృశ్యతే
కామాక్ష్యాః స్మితదీధితేర్విశదిమా నైసర్గికో భాసతే ॥ ౭౩ ॥
ప్రాకాశ్యం పరమేశ్వరప్రణయిని త్వన్మన్దహాసశ్రియః
శ్రీకామాక్షి మమ క్షిణోతు మమతావైచక్షణీమక్షయామ్ ।
యద్భీత్యేవ నిలీయతే హిమకరో మేఘోదరే శుక్తికా-
గర్భే మౌక్తికమణ్డలీ చ సరసీమధ్యే మృణాలీ చ సా ॥ ౭౪ ॥
హేరమ్బే చ గుహే హర్షభరితం వాత్సల్యమఙ్కూరయత్
మారద్రోహిణి పూరుషే సహభువం ప్రేమాఙ్కురం వ్యఞ్జయత్ ।
ఆనమ్రేషు జనేషు పూర్ణకరుణావైదగ్ధ్యముత్తాలయత్
కామాక్షి స్మితమఞ్జసా తవ కథంకారం మయా కథ్యతే ॥ ౭౫ ॥
సంక్రుద్ధద్విజరాజకోఽప్యవిరతం కుర్వన్ద్విజైః సంగమం
వాణీపద్ధతిదూరగోఽపి సతతం తత్సాహచర్యం వహన్ ।
అశ్రాన్తం పశుదుర్లభోఽపి కలయన్పత్యౌ పశూనాం రతిం
శ్రీకామాక్షి తవ స్మితామృతరసస్యన్దో మయి స్పన్దతామ్ ॥ ౭౬ ॥
శ్రీకామాక్షి మహేశ్వరే నిరుపమప్రేమాఙ్కురప్రక్రమమ్ం
నిత్యం యః ప్రకటీకరోతి సహజామున్నిద్రయన్మాధురీమ్ ।
తత్తాదృక్తవ మన్దహాసమహిమా మాతః కథం మానితాం
తన్మూర్ధ్నా సురనిమ్నగాం చ కలికామిన్దోశ్చ తాం నిన్దతి ॥ ౭౭ ॥
యే మాధుర్యవిహారమణ్టపభువో యే శైత్యముద్రాకరా
యే వైశద్యదశావిశేషసుభగాస్తే మన్దహాసాఙ్కురాః ।
కామాక్ష్యాః సహజం గుణత్రయమిదం పర్యాయతః కుర్వతాం
వాణీగుమ్ఫనడమ్బరే చ హృదయే కీర్తిప్రరోహే చ మే ॥ ౭౮ ॥
కామాక్ష్యా మృదులస్మితాంశునికరా దక్షాన్తకే వీక్షణే
మన్దాక్షగ్రహిలా హిమద్యుతిమయూఖాక్షేపదీక్షాఙ్కురాః ।
దాక్ష్యం పక్ష్మలయన్తు మాక్షికగుడద్రాక్షాభవం వాక్షు మే
సూక్ష్మం మోక్షపథం నిరీక్షితుమపి ప్రక్షాలయేయుర్మనః ॥ ౭౯ ॥
జాత్యా శీతశీతలాని మధురాణ్యేతాని పూతాని తే
గాఙ్గానీవ పయాంసి దేవి పటలాన్యల్పస్మితజ్యోతిషామ్ ।
ఏనఃపఙ్కపరమ్పరామలినితామేకామ్రనాథప్రియే
ప్రజ్ఞానాత్సుతరాం మదీయధిషణాం ప్రక్షాలయన్తు క్షణాత్ ॥ ౮౦ ॥
అశ్రాన్తం పరతన్త్రితః పశుపతిస్త్వన్మన్దహాసాఙ్కురైః
శ్రీకామాక్షి తదీయవర్ణసమతాసఙ్గేన శఙ్కామహే ।
ఇన్దుం నాకధునీం చ శేఖరయతే మాలాం చ ధత్తే నవైః
వైకుణ్ఠైరవకుణ్ఠనం చ కురుతే ధూలీచయైర్భాస్మనైః ॥ ౮౧ ॥
శ్రీకాఞ్చీపురదేవతే మృదువచస్సౌరభ్యముద్రాస్పదం
ప్రౌఢప్రేమలతానవీనకుసుమం మన్దస్మితం తావకమ్ ।
మన్దం కన్దలతి ప్రియస్య వదనాలోకే సమాభాషణే
శ్లక్ష్ణే కుఙ్మలతి ప్రరూఢపులకే చాశ్లోషణే ఫుల్లతి ॥ ౮౨ ॥
కిం త్రైస్రోతసమమ్బికే పరిణతం స్రోతశ్చతుర్థం నవం
పీయూషస్య సమస్తతాపహరణం కింవా ద్వితీయం వపుః ।
కింస్విత్త్వన్నికటం గతం మధురిమాభ్యాసాయ గవ్యం పయః
శ్రీకాఞ్చీపురనాయకప్రియతమే మన్దస్మితం తావకమ్ ॥ ౮౩ ॥
భూషా వక్త్రసరోరుహస్య సహజా వాచాం సఖీ శాశ్వతీ
నీవీ విభ్రమసన్తతేః పశుపతేః సౌధీ దృశాం పారణా ।
జీవాతుర్మదనశ్రియః శశిరుచేరుచ్చాటనీ దేవతా
శ్రీకామాక్షి గిరామభూమిమయతే హాసప్రభామఞ్జరీ ॥ ౮౪ ॥
సూతిః శ్వేతిమకన్దలస్య వసతిః శృఙ్గారసారశ్రియః
పూర్తిః సూక్తిఝరీరసస్య లహరీ కారుణ్యపాథోనిధేః ।
వాటీ కాచన కౌసుమీ మధురిమస్వారాజ్యలక్ష్మ్యాస్తవ
శ్రీకామాక్షి మమాస్తు మఙ్గలకరీ హాసప్రభాచాతురీ ॥ ౮౫ ॥
జన్తూనాం జనిదుఃఖమృత్యులహరీసన్తాపనం కృన్తతః
ప్రౌఢానుగ్రహపూర్ణశీతలరుచో నిత్యోదయం బిభ్రతః ।
శ్రీకామాక్షి విసృత్వరా ఇవ కరా హాసాఙ్కురాస్తే హఠా-
దాలోకేన నిహన్యురన్ధతమసస్తోమస్య మే సన్తతిమ్ ॥ ౮౬ ॥
ఉత్తుఙ్గస్తనమణ్డలస్య విలసల్లావణ్యలీలానటీ-
రఙ్గస్య స్ఫుటమూర్ధ్వసీమని ముహుః ప్రాకాశ్యమభ్యేయుషీ ।
శ్రీకామాక్షి తవ స్మితద్యుతితతిర్బిమ్బోష్ఠకాన్త్యఙ్కురైః
చిత్రాం విద్రుమముద్రితాం వితనుతే మౌక్తీం వితానశ్రియమ్ ॥ ౮౭ ॥
స్వాభావ్యాత్తవ వక్త్రమేవ లలితం సన్తోషసమ్పాదనం
శమ్భోః కిం పునరఞ్చితస్మితరుచః పాణ్డిత్యపాత్రీకృతమ్ ।
అమ్భోజం స్వత ఏవ సర్వజగతాం చక్షుఃప్రియమ్భావుకం
కామాక్షి స్ఫురితే శరద్వికసితే కీదృగ్విధం భ్రాజతే ॥ ౮౮ ॥
పుమ్భిర్నిర్మలమానసౌర్విదధతే మైత్రీం దృఢం నిర్మలాం
లబ్ధ్వా కర్మలయం చ నిర్మలతరాం కీర్తిం లభన్తేతరామ్ ।
సూక్తిం పక్ష్మలయన్తి నిర్మలతమాం యత్తావకాః సేవకాః
తత్కామాక్షి తవ స్మితస్య కలయా నైర్మల్యసీమానిధేః ॥ ౮౯ ॥
ఆకర్షన్నయనాని నాకిసదసాం శైత్యేన సంస్తమ్భయ-
న్నిన్దుం కించ విమోహయన్పశుపతిం విశ్వార్తిముచ్చాటయన్ ।
హింసత్సంసృతిడమ్బరం తవ శివే హాసాహ్వయో మాన్త్రికః
శ్రీకామాక్షి మదీయమానసతమోవిద్వేషణే చేష్టతామ్ ॥ ౯౦ ॥
క్షేపీయః క్షపయన్తు కల్మషభయాన్యస్మాకమల్పస్మిత-
జ్యోతిర్మణ్డలచంక్రమాస్తవ శివే కామాక్షి రోచిష్ణవః ।
పీడాకర్మఠకర్మఘర్మసమయవ్యాపారతాపానల-
శ్రీపాతా నవహర్షవర్షణసుధాస్రోతస్వినీశీకరాః ॥ ౯౧ ॥
శ్రీకామాక్షి తవ స్మితైన్దవమహఃపూరే పరిమ్ఫూర్జతి
ప్రౌఢాం వారిధిచాతురీం కలయతే భక్తాత్మనాం ప్రాతిభమ్ ।
దౌర్గత్యప్రసరాస్తమఃపటలికాసాధర్మ్యమాబిభ్రతే
సర్వం కైరవసాహచర్యపదవీరీతిం విధత్తే పరమ్ ॥ ౯౨ ॥
మన్దారాదిషు మన్మథారిమహిషి ప్రాకాశ్యరీతిం నిజాం
కాదాచిత్కతయా విశఙ్క్య బహుశో వైశద్యముద్రాగుణః ।
సాతత్యేన తవ స్మితే వితనుతే స్వైరాసనావాసనామ్ ॥ ౯౩ ॥
ఇన్ధానే భవవీతిహోత్రనివహే కర్మౌఘచణ్డానిల-
ప్రౌఢిమ్నా బహులీకృతే నిపతితం సన్తాపచిన్తాకులమ్ ।
మాతర్మాం పరిషిఞ్చ కించిదమలైః పీయూషవర్షైరివ
శ్రీకామాక్షి తవ స్మితద్యుతికణైః శైశిర్యలీలాకరైః ॥ ౯౪ ॥
భాషాయా రసనాగ్రఖేలనజుషః శృఙ్గారముద్రాసఖీ-
లీలాజాతరతేః సుఖేన నియమస్నానాయ మేనాత్మజే ।
శ్రీకామాక్షి సుధామయీవ శిశిరా స్రోతస్వినీ తావకీ
గాఢానన్దతరఙ్గితా విజయతే హాసప్రభాచాతురీ ॥ ౯౫ ॥
సన్తాపం విరలీకరోతు సకలం కామాక్షి మచ్చేతనా
మజ్జన్తీ మధురస్మితామరధునీకల్లోలజాలేషు తే ।
నైరన్తర్యముపేత్య మన్మథమరుల్లోలేషు యేషు స్ఫుటం
ప్రేమేన్దుః ప్రతిబిమ్బితో వితనుతే కౌతూహలం ధూర్జటేః ॥ ౯౬ ॥
చేతఃక్షీరపయోధిమన్థరచలద్రాగాఖ్యమన్థాచల-
క్షోభవ్యాపృతిసమ్భవాం జనని తే మన్దస్మితశ్రీసుధామ్ ।
స్వాదంస్వాదముదీతకౌతుకరసా నేత్రత్రయీ శాంకరీ
శ్రీకామాక్షి నిరన్తరం పరిణమత్యానన్దవీచీమయీ ॥ ౯౭ ॥
ఆలోకే తవ పఞ్చసాయకరిపోరుద్దామకౌతూహల-
ప్రేఙ్ఖన్మారుతఘట్టనప్రచలితాదానన్దదుగ్ధామ్బుధేః ।
కాచిద్వీచిరుదఞ్చతి ప్రతినవా సంవిత్ప్రరోహాత్మికా
తాం కామాక్షి కవీశ్వరాః స్మితమితి వ్యాకుర్వతే సర్వదా ॥ ౯౮ ॥
సూక్తిః శీలయతే కిమద్రితనయే మన్దస్మితాత్తే ముహుః
మాధుర్యాగమసమ్ప్రదాయమథవా సూక్తేర్ను మన్దస్మితమ్ ।
ఇత్థం కామపి గాహతే మమ మనః సన్దేహమార్గభ్రమిం
శ్రీకామాక్షి న పారమార్థ్యసరణిస్ఫూర్తౌ నిధత్తే పదమ్ ॥ ౯౯ ॥
క్రీడాలోలకృపాసరోరుహముఖీసౌధాఙ్గణేభ్యః కవి-
శ్రేణీవాక్పరిపాటికామృతఝరీసూతీగృహేభ్యః శివే ।
నిర్వాణాఙ్కురసార్వభౌమపదవీసింహాసనేభ్యస్తవ
శ్రీకామాక్షి మనోజ్ఞమన్దహసితజ్యోతిష్కణేభ్యో నమః ॥ ౧౦౦ ॥
ఆర్యామేవ విభావయన్మనసి యః పాదారవిన్దం పురః
పశ్యన్నారభతే స్తుతిం స నియతం లబ్ధ్వా కటాక్షచ్ఛవిమ్ ।
కామాక్ష్యా మృదులస్మితాంశులహరీజ్యోత్స్నావయస్యాన్వితామ్
ఆరోహత్యపవర్గసౌధవలభీమానన్దవీచీమయీమ్ ॥ ౧౦౧ ॥
మన్దస్మితశతకం సమ్పూర్ణమ్ ॥
శ్రీ మూకపఞ్చశతీ సమ్పూర్ణా ॥
॥ ఓం తత్ సత్ ॥