॥ Shadja Geetaa Telugu Lyrics ॥
॥ షడ్జగీతా ॥
అధ్యాయః 161
వ్
ఇత్యుక్తవతి భీష్మే తు తూష్ణీ భూతే యుధిష్ఠిరః ।
పప్రచ్ఛావసరం గత్వా భ్రాతౄన్విదుర పంచమాన్ ॥ 1 ॥
ధర్మే చార్థే చ కామే చ లోకవృత్తిః సమాహితా ।
తేషాం గరీయాన్కతమో మధ్యమః కో లఘుశ్చ కః ॥ 2 ॥
కస్మింశ్చాత్మా నియంతవ్యస్త్రివర్గవిజయాయ వై ।
సంతుష్టా నైష్ఠికం వాక్యం యథావద్వక్తుమర్హథ ॥ 3 ॥
తతోఽర్థగతితత్త్వజ్ఞః ప్రథమం ప్రతిభానవాన్ ।
జగాద విరుదో వాక్యం ధర్మశాస్త్రమనుస్మరన్ ॥ 4 ॥
బాహుశ్రుత్యం తపస్త్యాగః శ్రద్ధా యజ్ఞక్రియా క్షమా ।
భావశుద్ధిర్దయా సత్యం సంయమశ్చాత్మసంపదః ॥ 5 ॥
ఏతదేవాభిపద్యస్వ మా తే భూచ్చలితం మనః ।
ఏతన్మూలౌ హి ధర్మార్థావేతదేకపదం హితం ॥ 6 ॥
ధర్మేణైవర్షయస్తీర్ణా ధర్మే లోకాః ప్రతిష్ఠితాః ।
ధర్మేణ దేవా దివిగా ధర్మే చార్థః సమాహితః ॥ 7 ॥
ధర్మో రాజన్గుణశ్రేష్ఠో మధ్యమో హ్యర్థ ఉచ్యతే ।
కామో యవీయానితి చ ప్రవదంతి మనీషిణః ।
తస్మాద్ధర్మప్రధానేన భవితవ్యం యతాత్మనా ॥ 8 ॥
సమాప్తవచనే తస్మిన్నర్థశాస్త్రవిశారదః ।
పార్థో వాక్యార్థతత్త్వజ్ఞో జగౌ వాక్యమతంద్రితః ॥ 9 ॥
కర్మభూమిరియం రాజన్నిహ వార్తా ప్రశస్యతే ।
కృషివాణిజ్య గోరక్ష్యం శిల్పాని వివిధాని చ ॥ 10 ॥
అర్థ ఇత్యేవ సర్వేషాం కర్మణామవ్యతిక్రమః ।
న ఋతేఽర్థేన వర్తేతే ధర్మకామావితి శ్రుతిః ॥ 11 ॥
విజయీ హ్యర్థవాంధర్మమారాధయితుముత్తమం ।
కామం చ చరితుం శక్తో దుష్ప్రాపమకృతాత్మభిః ॥ 12 ॥
అర్థస్యావయవావేతౌ ధర్మకామావితి శ్రుతిః ।
అర్థసిద్ధ్యా హి నిర్వృత్తావుభావేతౌ భవిష్యతః ॥ 13 ॥
ఉద్భూతార్థం హి పురుషం విశిష్టతర యోనయః ।
బ్రహ్మాణమివ భూతాని సతతం పర్యుపాసతే ॥ 14 ॥
జటాజినధరా దాంతాః పంకదిగ్ధా జితేంద్రియాః ।
ముండా నిస్తంతవశ్చాపి వసంత్యర్థార్థినః పృథక్ ॥ 15 ॥
కాషాయవసనాశ్చాన్యే శ్మశ్రులా హ్రీసుసంవృతాః ।
విద్వాంసశ్చైవ శాంతాశ్చ ముక్తాః సర్వపరిగ్రహైః ॥ 16 ॥
అర్థార్థినః సంతి కే చిదపరే స్వర్గకాంక్షిణః ।
కులప్రత్యాగమాశ్చైకే స్వం స్వం మార్గమనుష్ఠితాః ॥ 17 ॥
ఆస్తికా నాస్తికాశ్చైవ నియతాః సంయమే పరే ।
అప్రజ్ఞానం తమో భూతం ప్రజ్ఞానం తు ప్రకాశతా ॥ 18 ॥
భృత్యాన్భోగైర్ద్విషో దండైర్యో యోజయతి సోఽర్థవాన్ ।
ఏతన్మతిమతాం శ్రేష్ఠ మతం మమ యథాతథం ।
అనయోస్తు నిబోధ త్వం వచనం వాక్యకంఠయోః ॥ 19 ॥
తతో ధర్మార్థకుశలౌ మాద్రీపుత్రావనంతరం ।
నకులః సహదేవశ్చ వాక్యం జగదతుః పరం ॥ 20 ॥
ఆసీనశ్చ శయానశ్చ విచరన్నపి చ స్థితః ।
అర్థయోగం దృఢం కుర్యాద్యోగైరుచ్చావచైరపి ॥ 21 ॥
అస్మింస్తు వై సుసంవృత్తే దుర్లభే పరమప్రియ ।
ఇహ కామానవాప్నోతి ప్రత్యక్షం నాత్ర సంశయః ॥ 22 ॥
యోఽర్థో ధర్మేణ సంయుక్తో ధర్మో యశ్చార్థసంయుతః ।
మధ్వివామృత సంయుక్తం తస్మాదేతౌ మతావిహ ॥ 23 ॥
అనర్థస్య న కామోఽస్తి తథార్థోఽధర్మిణః కుతః ।
తస్మాదుద్విజతే లోకో ధర్మార్థాద్యో బహిష్కృతః ॥ 24 ॥
తస్మాద్ధర్మప్రధానేన సాధ్యోఽర్థః సంయతాత్మనా ।
విశ్వస్తేషు చ భూతేషు కల్పతే సర్వ ఏవ హి ॥ 25 ॥
ధర్మం సమాచరేత్పూర్వం తథార్థం ధర్మసంయుతం ।
తతః కామం చరేత్పశ్చాత్సిద్ధార్థస్య హి తత్ఫలం ॥ 26 ॥
విరేమతుస్తు తద్వాక్యముక్త్వా తావశ్వినోః సుతౌ ।
భీమసేనస్తదా వాక్యమిదం వక్తుం ప్రచక్రమే ॥ 27 ॥
నాకామః కామయత్యర్థం నాకామో ధర్మమిచ్ఛతి ।
నాకామః కామయానోఽస్తి తస్మాత్కామో విశిష్యతే ॥ 28 ॥
కామేన యుక్తా ఋషయస్తపస్యేవ సమాహితాః ।
పలాశఫలమూలాశా వాయుభక్షాః సుసంయతాః ॥ 29 ॥
వేదోపవాదేష్వపరే యుక్తాః స్వాధ్యాయపారగాః ।
శ్రాద్ధయజ్ఞక్రియాయాం చ తథా దానప్రతిగ్రహే ॥ 30 ॥
వణిజః కర్షకా గోపాః కారవః శిల్పినస్తథా ।
దైవకర్మ కృతశ్చైవ యుక్తాః కామేన కర్మసు ॥ 31 ॥
సముద్రం చావిశంత్యన్యే నరాః కామేన సంయుతాః ।
కామో హి వివిధాకారః సర్వం కామేన సంతతం ॥ 32 ॥
నాస్తి నాసీన్నాభవిష్యద్భూతం కామాత్మకాత్పరం ।
ఏతత్సారం మహారాజ ధర్మార్థావత్ర సంశ్రితౌ ॥ 33 ॥
నవ నీతం యథా దధ్నస్తథా కామోఽర్థధర్మతః ।
శ్రేయస్తైలం చ పిణ్యాకాద్ధృతం శ్రేయ ఉదశ్వితః ॥ 34 ॥
శ్రేయః పుష్పఫలం కాష్ఠాత్కామో ధర్మార్థయోర్వరః ।
పుష్పితో మధ్వివ రసః కామాత్సంజాయతే సుఖం ॥ 35 ॥
సుచారు వేషాభిరలంకృతాభిర్
మదోత్కటాభిః ప్రియవాదినీభిః ।
రమస్వ యోషాభిరుపేత్య కామం
కామో హి రాజంస్తరసాభిపాతీ ॥ 36 ॥
బుద్ధిర్మమైషా పరిషత్స్థితస్య
మా భూద్విచారస్తవ ధర్మపుత్ర ।
స్యాత్సంహితం సద్భిరఫల్గుసారం
సమేత్య వాక్యం పరమానృశంస్యం ॥ 37 ॥
ధర్మార్థకామాః సమమేవ సేవ్యా
యస్త్వేకసేవీ స నరో జఘన్యః ।
ద్వయోస్తు దక్షం ప్రవదంతి మధ్యం
స ఉత్తమో యో నిరతిస్త్రివర్గే ॥ 38 ॥
ప్రాజ్ఞః సుహృచ్చందనసారలిప్తో
విచిత్రమాల్యాభరణైరుపేతః ।
తతో వచః సంగ్రహవిగ్రహేణ
ప్రోక్త్వా యవీయాన్విరరామ భీమః ॥ 39 ॥
తతో ముహూర్తాదథ ధర్మరాజో
వాక్యాని తేషాం అనుచింత్య సమ్యక్ ।
ఉవాచ వాచావితథం స్మయన్వై
బహుశ్రుతో ధర్మభృతాం వరిష్ఠః ॥ 40 ॥
నిఃసంశయం నిశ్చిత ధర్మశాస్త్రాః
సర్వే భవంతో విదితప్రమాణాః ।
విజ్ఞాతు కామస్య మమేహ వాక్యం
ఉక్తం యద్వై నైష్ఠికం తచ్ఛ్రుతం మే ।
ఇహ త్వవశ్యం గదతో మమాపి
వాక్యం నిబోధధ్వమనన్యభావాః ॥ 41 ॥
యో వై న పాపే నిరతో న పుణ్యే
నార్థే న ధర్మే మనుజో న కామే ।
విముక్తదోషః సమలోష్ట కాంచనః
స ముచ్యతే దుఃఖసుఖార్థ సిద్ధేః ॥ 42 ॥
భూతాని జాతీ మరణాన్వితాని
జరా వికారైశ్చ సమన్వితాని ।
భూయశ్చ తైస్తైః ప్రతిబోధితాని
మోక్షం ప్రశంసంతి న తం చ విద్మః ॥ 43 ॥
స్నేహే న బుద్ధస్య న సంతి తానీత్య్
ఏవం స్వయంభూర్భగవానువాచ ।
బుధాశ్చ నిర్వాణపరా వదంతి
తస్మాన్న కుర్యాత్ప్రియమప్రియం చ ॥ 44 ॥
ఏతత్ప్రధానం న తు కామకారో
యథా నియుక్తోఽస్మి తథా చరామి ।
భూతాని సర్వాణి విధిర్నియుంక్తే
విధిర్బలీయానితి విత్తసర్వే ॥ 45 ॥
న కర్మణాప్నోత్యనవాప్యమర్థం
యద్భావి సర్వం భవతీతి విత్త ।
త్రివర్గహీనోఽపి హి విందతేఽర్థం
తస్మాదిదం లోకహితాయ గుహ్యం ॥ 46 ॥
తతస్తదగ్ర్యం వచనం మనోఽనుగం
సమస్తమాజ్ఞాయ తతోఽతిహేతుమత్ ।
తదా ప్రణేదుశ్చ జహర్షిరే చ తే
కురుప్రవీరాయ చ చక్రురంజలీన్ ॥ 47 ॥
సుచారు వర్ణాక్షర శబ్దభూషితాం
మనోఽనుగాం నిర్ధుత వాక్యకంటకాం ।
నిశమ్య తాం పార్థివ పార్థ భాషితాం
గిరం నరేంద్రాః ప్రశశంసురేవ తే ।
పునశ్చ పప్రచ్ఛ సరిద్వరాసుతం
తతః పరం ధర్మమహీన సత్త్వః ॥ 48 ॥
॥ ఇతి షడ్జగీతా సమాప్తా ॥
– Chant Stotra in Other Languages –
Shadja Gita in Sanskrit – English – Bengali – Gujarati – Kannada – Malayalam – Odia – Telugu – Tamil