॥ Nitishatak Kannada Lyrics ॥
॥ ನೀತಿಶತಕಂ ಭರ್ತೃಹರಿಕೃತ ॥
ದಿಕ್ಕಾಲಾದ್ಯನವಚ್ಛಿನ್ನಾನನ್ತಚಿನ್ಮಾತ್ರಮೂರ್ತಯೇ ।
ಸ್ವಾನುಭೂತ್ಯೇಕನಾಮಾಯ ನಮಃ ಶಾನ್ತಾಯ ತೇಜಸೇ ॥ 1 ॥
ಯಾಂ ಚಿನ್ತಯಾಮಿ ಸತತಂ ಮಯಿ ಸಾ ವಿರಕ್ತಾ
ಸಾಪ್ಯನ್ಯಮಿಚ್ಛತಿ ಜನಂ ಸ ಜನೋಽನ್ಯಸಕ್ತಃ ।
ಅಸ್ಮತ್ಕೃತೇ ಚ ಪರಿಶುಷ್ಯತಿ ಕಾಚಿದನ್ಯಾ
ಧಿಕ್ ತಾಂ ಚ ತಂ ಚ ಮದನಂ ಚ ಇಮಾಂ ಚ ಮಾಂ ಚ ॥ 2 ॥
ಅಜ್ಞಃ ಸುಖಮಾರಾಧ್ಯಃ ಸುಖತರಮಾರಾಧ್ಯತೇ ವಿಶೇಷಜ್ಞಃ ।
ಜ್ಞಾನಲವದುರ್ವಿಗ್ಧಂ ಬ್ರಹ್ಮಾಪಿ ನರಂ ನ ರಂಜಯತಿ ॥ 3 ॥
ಪ್ರಾಯಃ ಕನ್ದುಕಪಾತೇನೋತ್ಪತತ್ಯಾರ್ಯಃ ಪತನ್ನಪಿ ।
ತಥಾ ಪತತ್ಯನಾರ್ಯಸ್ತು ಮೃತ್ಪಿಂಡಪತನಂ ತಥಾ ॥ 4 ॥
ಲಭೇತ ಸಿಕತಾಸು ತೈಲಮಪಿ ಯತ್ನತಃ ಪೀಡಯನ್
ಪಿಬೇಚ್ಚ ಮೃಗತೃಷ್ಣಿಕಾಸು ಸಲಿಲಂ ಪಿಪಾಸಾರ್ದಿತಃ ।
ಕದಾಚಿದಪಿ ಪರ್ಯಟನ್ಶಶವಿಷಾಣಮಾಸಾದಯೇನ್
ನ ತು ಪ್ರತಿನಿವಿಷ್ಟಮೂರ್ಖಜನಚಿತ್ತಮಾರಾಧಯೇತ್ ॥ 5 ॥
ವ್ಯಾಲಂ ಬಾಲಮೃಣಾಲತನ್ತುಭಿರಸೌ ರೋದ್ಧುಂ ಸಮುಜ್ಜೃಮ್ಭತೇ
ಛೇತ್ತುಂ ವಜ್ರಮಣೀಂ ಶಿರೀಷಕುಸುಮಪ್ರಾನ್ತೇನ ಸನ್ನಹ್ಯತಿ ।
ಮಾಧುರ್ಯಂ ಮಧುಬಿನ್ದುನಾ ರಚಯಿತುಂ ಕ್ಷಾರಾಮ್ಬುಧೇರೀಹತೇ
ನೇತುಂ ವಾಂಛತಿ ಯಃ ಖಲಾನ್ಪಥಿ ಸತಾಂ ಸೂಕ್ತೈಃ ಸುಧಾಸ್ಯನ್ದಿಭಿಃ ॥ 6 ॥
ಸ್ವಾಯತ್ತಮೇಕಾನ್ತಗುಣಂ ವಿಧಾತ್ರಾ
ವಿನಿರ್ಮಿತಂ ಛಾದನಮಜ್ಞತಾಯಾಃ ।
ವಿಶೇಷತಃ ಸರ್ವವಿದಾಂ ಸಮಾಜೇ
ವಿಭೂಷಣಂ ಮೌನಮಪಂಡಿತಾನಾಮ್ ॥ 7 ॥
ಯದಾ ಕಿಂಚಿಜ್ಜ್ಞೋಽಹಂ ಗಜ ಇವ ಮದಾನ್ಧಃ ಸಮಭವಮ್
ತದಾ ಸರ್ವಜ್ಞೋಽಸ್ಮೀತ್ಯಭವದವಲಿಪ್ತಂ ಮಮ ಮನಃ ।
ಯದಾ ಕಿಂಚಿತ್ಕಿಂಚಿದ್ಬುಧಜನಸಕಾಶಾದವಗತಮ್
ತದಾ ಮೂರ್ಖೋಽಸ್ಮೀತಿ ಜ್ವರ ಇವ ಮದೋ ಮೇ ವ್ಯಪಗತಃ ॥ 8 ॥
ಕೃಮಿಕುಲಚಿತಂ ಲಾಲಾಕ್ಲಿನ್ನಂ ವಿಗನ್ಧಿ ಜುಗುಪ್ಸಿತಂ
ನಿರೂಪಮರಸಂ ಪ್ರೀತ್ಯಾ ಖಾದನ್ನರಾಸ್ಥಿ ನಿರಾಮಿಷಮ್ ।
ಸುರಪಿತಮಪಿ ಶ್ವಾ ಪಾರ್ಶ್ವಸ್ಥಂ ವಿಲೋಕ್ಯ ನ ಶಂಕತೇ
ನ ಹಿ ಗಣಯತಿ ಕ್ಷುದ್ರೋ ಜನ್ತುಃ ಪರಿಗ್ರಹಫಲ್ಗುತಾಮ್ ॥ 9 ॥
ಶಿರಃ ಶಾರ್ವಂ ಸ್ವರ್ಗಾತ್ಪಶುಪತಿಶಿರಸ್ತಃ ಕ್ಷಿತಿಧರಂ
ಮಹೀಧ್ರಾದುತ್ತುಂಗಾದವನಿಮವನೇಶ್ಚಾಪಿ ಜಲಧಿಮ್ ।
ಅಧೋಽಧೋ ಗಂಗೇಯಂ ಪದಮುಪಗತಾ ಸ್ತೋಕಮಥವಾ
ವಿವೇಕಭ್ರಷ್ಟಾನಾಂ ಭವತಿ ವಿನಿಪಾತಃ ಶತಮುಖಃ ॥ 10 ॥
ಶಕ್ಯೋ ವಾರಯಿತುಂ ಜಲೇನ ಹುತಭುಕ್ಛತ್ರೇಣ ಸೂರ್ಯಾತಪ್ತೋ
ನಾಗೇನ್ದ್ರೋ ನಿಶಿತಾಂಕುಶೇನ ಸಮದೋ ದಂಡೇನ ಗೋಗರ್ದಭೌ ।
ವ್ಯಾಧಿರ್ಭೇಷಜಸಂಗ್ರಹೈಶ್ಚ ವಿವಿಧೈರ್ಮನ್ತ್ರಪ್ರಯೋಗೈರ್ವಿಷಂ
ಸರ್ವಸ್ಯೌಷಧಮಸ್ತಿ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಹಿತಂ ಮೂರ್ಖಸ್ಯ ನಾಸ್ತ್ಯೌಷಧಮ್ ॥ 11 ॥
ಸಾಹಿತ್ಯಸಂಗೀತಕಲಾವಿಹೀನಃ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಪಶುಃ ಪುಚ್ಛವಿಷಾಣಹೀನಃ ।
ತೃಣಂ ನ ಖಾದನ್ನಪಿ ಜೀವಮಾನಃ ತದ್ಭಾಗಧೇಯಂ ಪರಮಂ ಪಶೂನಾಮ್ ॥ 12 ॥
ಯೇಷಾಂ ನ ವಿದ್ಯಾ ನ ತಪೋ ನ ದಾನಂ
ಜ್ಞಾನಂ ನ ಶೀಲಂ ನ ಗುಣೋ ನ ಧರ್ಮಃ ।
ತೇ ಮರ್ತ್ಯಲೋಕೇ ಭುವಿ ಭಾರಭೂತಾಃ
ಮನುಷ್ಯರೂಪೇಣ ಮೃಗಾಶ್ಚರನ್ತಿ ॥ 13 ॥
ವರಂ ಪರ್ವತದುರ್ಗೇಷು ಭ್ರಾನ್ತಂ ವನಚರೈಃ ಸಹ ।
ನ ಮೂರ್ಖಜನಸಮ್ಪರ್ಕಃ ಸುರೇನ್ದ್ರಭವನೇಷ್ವಪಿ ॥ 14 ॥
ಶಾಸ್ತ್ರೋಪಸ್ಕೃತಶಬ್ದಸುನ್ದರಗಿರಃ ಶಿಷ್ಯಪ್ರದೇಯಾಗಮಾ
ವಿಖ್ಯಾತಾಃ ಕವಯೋ ವಸನ್ತಿ ವಿಷಯೇ ಯಸ್ಯ ಪ್ರಭೋರ್ನಿರ್ಧನಾಃ ।
ತಜ್ಜಾಡ್ಯಂ ವಸುಧಾಧಿಪಸ್ಯ ಕವಯಸ್ತ್ವರ್ಥಂ ವಿನಾಪೀಶ್ವರಾಃ
ಕುತ್ಸ್ಯಾಃ ಸ್ಯುಃ ಕುಪರೀಕ್ಷಕಾ ನ ಮಣಯೋ ಯೈರರ್ಘತಃ ಪಾತಿತಾಃ ॥ 15 ॥
ಹರ್ತುರ್ಯಾತಿ ನ ಗೋಚರಂ ಕಿಮಪಿ ಶಂ ಪುಷ್ಣಾತಿ ಯತ್ ಸರ್ವದಾ-
ಽಪ್ಯರ್ಥಿಭ್ಯಃ ಪ್ರತಿಪಾದ್ಯಮಾನಮನಿಷಂ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ವೃದ್ಧಿಂ ಪರಾಮ್ ।
ಕಲ್ಪಾನ್ತೇಷ್ವಪಿ ನ ಪ್ರಯಾತಿ ನಿಧನಂ ವಿದ್ಯಾಖ್ಯಮನ್ತರ್ಧನಂ
ಯೇಷಾಂ ತಾನ್ ಪ್ರತಿ ಮಾನಮುಜ್ಝತ ನೃಪಾಃ ಕಸ್ತೈಃ ಸಹ ಸ್ಪರ್ಧತೇ ॥ 16 ॥
ಅಧಿಗತಪರಮಾರ್ಥಾನ್ ಪಂಡಿತಾನ್ ಮಾವಮಂಸ್ತಾ-
ಸ್ತೃಣಮಿವ ಲಘು ಲಕ್ಷ್ಮೀರ್ನೈವ ತಾನ್ ಸಂರುಣದ್ಧಿ ।
ಅಭಿನವಮದಲೇಖಾಶ್ಯಾಮಗಂಡಸ್ಥಲಾನಾಂ
ನ ಭವತಿ ವಿಷತನ್ತುರ್ವಾರಣಂ ವಾರಣಾನಾಮ್ ॥ 17 ॥
ಅಮ್ಭೋಜಿನೀವನವಿಹಾರವಿಲಾಸಮೇವ
ಹಂಸಸ್ಯ ಹನ್ತಿ ನಿತರಾಂ ಕುಪಿತೋ ವಿಧಾತಾ ।
ನ ತ್ವಸ್ಯ ದುಗ್ಧಜಲಭೇದವಿಧೌ ಪ್ರಸಿದ್ಧಾಂ
ವೈದಗ್ಧ್ಯಕೀರ್ತಿಮಪಹರ್ತುಮಸೌ ಸಮರ್ಥಃ ॥ 18 ॥
ಕೇಯೂರಾಣಿ ನ ಭೂಷಯನ್ತಿ ಪುರುಷಂ ಹಾರಾ ನ ಚನ್ದ್ರೋಜ್ಜ್ವಲಾ
ನ ಸ್ನಾನಂ ನ ವಿಲೇಪನಂ ನ ಕುಸುಮಂ ನಾಲಂಕೃತಾ ಮೂರ್ಧಜಾಃ ।
ವಾಣ್ಯೇಕಾ ಸಮಲಂಕರೋತಿ ಪುರುಷಂ ಯಾ ಸಂಸ್ಕೃತಾ ಧಾರ್ಯತೇ
ಕ್ಷೀಯನ್ತೇ ಖಲು ಭೂಷಣಾನಿ ಸತತಂ ವಾಗ್ಭೂಷಣಂ ಭೂಷಣಮ್ ॥ 19 ॥
ವಿದ್ಯಾ ನಾಮ ನರಸ್ಯ ರೂಪಮಧಿಕಂ ಪ್ರಚ್ಛನ್ನಗುಪ್ತಂ ಧನಂ
ವಿದ್ಯಾ ಭೋಗಕರೀ ಯಶಸ್ಸುಖಕರೀ ವಿದ್ಯಾ ಗುರೂಣಾಂ ಗುರುಃ ।
ವಿದ್ಯಾ ಬನ್ಧುಜನೋ ವಿದೇಶಗಮನೇ ವಿದ್ಯಾ ಪರಾ ದೇವತಾ
ವಿದ್ಯಾ ರಾಜಸು ಪೂಜಿತಾ ನ ತು ಧನಂ ವಿದ್ಯಾವಿಹೀನಃ ಪಶುಃ ॥ 20 ॥
ಕ್ಷಾನ್ತಿಶ್ಚೇತ್ ಕವಚೇನ ಕಿಂ ಕಿಮರಿಭಿಃ ಕ್ರೋಧೋಽಸ್ತಿ ಚೇದ್ದೇಹಿನಾಂ
ಜ್ಞಾತಿಶ್ಚೇದನಲೇನ ಕಿಂ ಯದಿ ಸುಹೃದ್ ದಿವ್ಯೌಷಧೈಃ ಕಿಂ ಫಲಮ್ ।
ಕಿಂ ಸರ್ಪೈರ್ಯದಿ ದುರ್ಜನಾಃ ಕಿಮು ಧನೈರ್ವಿದ್ಯಾ ನ ವನ್ದ್ಯಾ ಯದಿ
ವ್ರೀಡಾ ಚೇತ್ಕಿಮು ಭೂಷಣೈಃ ಸುಕವಿತಾ ಯದ್ಯಸ್ತಿ ರಾಜ್ಯೇನ ಕಿಮ್ ॥ 21 ॥
ದಾಕ್ಷಿಣ್ಯಂ ಸ್ವಜನೇ ದಯಾ ಪರಜನೇ ಶಾಠ್ಯಂ ಸದಾ ದುರ್ಜನೇ
ಪ್ರೀತಿಃ ಸಾಧುಜನೇ ನಯೋ ನೃಪಜನೇ ವಿದ್ವಜ್ಜನೇ ಚಾರ್ಜವಮ್ ।
ಶೌರ್ಯಂ ಶತ್ರುಜನೇ ಕ್ಷಮಾ ಗುರುಜನೇ ಕಾನ್ತಾಜನೇ ಧೃಷ್ಟತಾ
ಯೇ ಚೈವಂ ಪುರುಷಾಃ ಕಲಾಸು ಕುಶಲಾಸ್ತೇಷ್ವೇವ ಲೋಕಸ್ಥಿತಿಃ ॥ 22 ॥
ಜಾಡ್ಯಂ ಧಿಯೋ ಹರತಿ ಸಿಂಚತಿ ವಾಚಿ ಸತ್ಯಂ
ಮಾನೋನ್ನತಿಂ ದಿಶತಿ ಪಾಪಮಪಾಕರೋತಿ ।
ಚೇತಃ ಪ್ರಸಾದಯತಿ ದಿಕ್ಷು ತನೋತಿ ಕೀರ್ತಿಂ
ಸತ್ಸಂಗತಿಃ ಕಥಯ ಕಿಂ ನ ಕರೋತಿ ಪುಂಸಾಮ್ ॥ 23 ॥
ಜಯನ್ತಿ ತೇ ಸುಕೃತಿನಃ ರಸಸಿದ್ಧಾಃ ಕವೀಶ್ವರಾಃ ।
ನಾಸ್ತಿ ಯೇಷಾಂ ಯಶಃಕಾಯೇ ಜರಾಮರಣಜಂ ಭಯಮ್ ॥ 24 ॥
ಸೂನುಃ ಸಚ್ಚರಿತಃ ಸತೀ ಪ್ರಿಯತಮಾ ಸ್ವಾಮೀ ಪ್ರಸಾದೋನ್ಮುಖಃ
ಸ್ನಿಗ್ಧಂ ಮಿತ್ರಮವಂಚಕಃ ಪರಿಜನೋ ನಿಷ್ಕ್ಲೇಶಲೇಶಂ ಮನಃ ।
ಆಕಾರೋ ರುಚಿರಃ ಸ್ಥಿರಶ್ಚ ವಿಭವೋ ವಿದ್ಯಾವದಾತಂ ಮುಖಂ
ತುಷ್ಟೇ ವಿಷ್ಟಪಕಷ್ಟಹಾರಿಣಿ ಹರೌ ಸಮ್ಪ್ರಾಪ್ಯತೇ ದೇಹಿನಾ ॥ 25 ॥
ಪ್ರಾಣಾಘಾತಾನ್ನಿವೃತ್ತಿಃ ಪರಧನಹರಣೇ ಸಂಯಮಃ ಸತ್ಯವಾಕ್ಯಂ
ಕಾಲೇ ಶಕ್ತ್ಯಾ ಪ್ರದಾನಂ ಯುವತಿಜನಕಥಾಮೂಕಭಾವಃ ಪರೇಷಾಮ್ ।
ತೃಷ್ಣಾಸ್ರೋತೋವಿಭಂಗೋ ಗುರುಷು ಚ ವಿನಯಃ ಸರ್ವಭೂತಾನುಕಮ್ಪಾ
ಸಾಮಾನ್ಯಃ ಸರ್ವಶಾಸ್ತ್ರೇಷ್ವನುಪಹತವಿಧಿಃ ಶ್ರೇಯಸಾಮೇಷ ಪನ್ಥಾಃ ॥ 26 ॥
ಪ್ರಾರಭ್ಯತೇ ನ ಖಲು ವಿಘ್ನಭಯೇನ ನೀಚೈಃ
ಪ್ರಾರಭ್ಯ ವಿಘ್ನವಿಹತಾ ವಿರಮನ್ತಿ ಮಧ್ಯಾಃ ॥
ವಿಘ್ನೈಃ ಪುನಃ ಪುನರಪಿ ಪ್ರತಿಹನ್ಯಮಾನಾಃ
ಪ್ರಾರಬ್ಧಮುತ್ತಮಗುಣಾ ನ ಪರಿತ್ಯಜನ್ತಿ ॥ 27 ॥
ಅಸನ್ತೋ ನಾಭ್ಯರ್ಥ್ಯಾಃ ಸುಹೃದಪಿ ನ ಯಾಚ್ಯಃ ಕೃಶಧನಃ
ಪ್ರಿಯಾ ನ್ಯಾಯ್ಯಾ ವೃತ್ತಿರ್ಮಲಿನಮಸುಭಂಗೇಽಪ್ಯಸುಕರಮ್ ।
ವಿಪದ್ಯುಚ್ಚೈಃ ಸ್ಥೇಯಂ ಪದಮನುವಿಧೇಯಂ ಚ ಮಹತಾಂ
ಸತಾಂ ಕೇನೋದ್ದಿಷ್ಟಂ ವಿಷಮಮಸಿಧಾರಾವ್ರತಮಿದಮ್ ॥ 28 ॥
ಕ್ಷುತ್ಕ್ಷಾಮೋಽಪಿ ಜರಾಕೃಶೋಽಪಿ ಶಿಥಿಲಪ್ರಾಯೋಽಪಿ ಕಷ್ಟಾಂ ದಶಾಮ್
ಆಪನ್ನೋಪಿ ವಿಪನ್ನದೀಧಿತಿರಪಿ ಪ್ರಾಣೇಷು ಗಚ್ಛತ್ಸ್ವಪಿ ।
ಮತ್ತೇಭೇನ್ದ್ರವಿಭಿನ್ನಕುಮ್ಭಕವಲಗ್ರಾಸೈಕಬದ್ಧಸ್ಪೃಹಃ
ಕಿಂ ಜೀರ್ಣಂ ತೃಣಮತ್ತಿ ಮಾನಮಹತಾಮಗ್ರೇಸರಃ ಕೇಸರಿಃ ॥ 29 ॥
ಸ್ವಲ್ಪಸ್ನಾಯುವಸಾವಶೇಷಮಲಿನಂ ನಿರ್ಮಾಂಸಮಪ್ಯಸ್ಥಿಕಂ
ಶ್ವಾ ಲಬ್ಧ್ವಾ ಪರಿತೋಷಮೇತಿ ನ ತು ತತ್ತಸ್ಯ ಕ್ಷುಧಾಶಾನ್ತಯೇ ।
ಸಿಂಹೋ ಜಮ್ಬುಕಮಂಕಮಾಗತಮಪಿ ತ್ಯಕ್ತ್ವಾ ನಿಹನ್ತಿ ದ್ವಿಪಂ
ಸರ್ವಃ ಕೃಚ್ಛ್ರಗತೋಽಪಿ ವಾಂಛತಿ ಜನಃ ಸತ್ವಾನುರುಪಂ ಫಲಮ್ ॥ 30 ॥
ಲಾಂಗುಲಚಾಲನಮಧಶ್ಚರಣಾವಪಾತಂ
ಭೂಮೌ ನಿಪತ್ಯ ವದನೋದರದರ್ಶನಂ ಚ ।
ಶ್ವಾ ಪಿಂಡದಸ್ಯ ಕುರುತೇ ಗಜಪುಂಗವಸ್ತು
ಧೀರಂ ವಿಲೋಕಯತಿ ಚಾಟುಶತೈಶ್ಚ ಭುಂಕ್ತೇ ॥ 31 ॥
ಪರಿವರ್ತಿನಿ ಸಂಸಾರೇ ಮೃತಃ ಕೋ ವಾ ನ ಜಾಯತೇ ॥
ಸ ಜಾತೋ ಯೇನ ಜಾತೇನ ಯಾತಿ ವಂಶಃ ಸಮುನ್ನತಿಮ್ ॥ 32 ॥
ಕುಸುಮಸ್ತಬಕಸ್ಯೇವ ದ್ವಯೀ ವೃತ್ತಿರ್ಮನಸ್ವಿನಃ ।
ಮೂರ್ಧ್ನಿ ವಾ ಸರ್ವಲೋಕಸ್ಯ ವಿಶೀರ್ಯೇತ ವನೇಽಥವಾ ॥ 33 ॥
ಸನ್ತ್ಯನ್ಯೇಽಪಿ ಬೃಹಸ್ಪತಿಪ್ರಭೃತಯಃ ಸಮ್ಭಾವಿತಾಃ ಪಂಚಷಾಃ
ತಾನ್ ಪ್ರತ್ಯೇಷ ವಿಶೇಷವಿಕ್ರಮರುಚೀ ರಾಹುರ್ನ ವೈರಾಯತೇ ।
ದ್ವಾವೇವ ಗ್ರಸತೇ ದಿವಾಕರನಿಶಾಪ್ರಾಣೇಶ್ವರೌ ಭಾಸ್ವರೌ
ಭ್ರಾತಃ ಪರ್ವಣಿ ಪಶ್ಯ ದಾನವಪತಿಃ ಶೀರ್ಷಾವಶೇಷಾಕೃತಿಃ ॥ 34 ॥
ವಹತಿ ಭುವನಶ್ರೇಣಿಂ ಶೇಷಃ ಫಣಾಫಲಸ್ಥಿತಾಂ
ಕಮಠಪತಿನಾ ಮಧ್ಯೇ ಪೃಷ್ಠಂ ಸದಾ ಚ ಧಾರ್ಯತೇ ।
ತಮಪಿ ಕುರುತೇ ಕ್ರೋಧಾಧೀನಂ ಪಯೋಧಿರನಾದರಾ-
ದಹಹ ಮಹತಾಂ ನಿಃಸೀಮಾನಶ್ಚರಿತ್ರವಿಭೂತಯಃ ॥ 35 ॥
ವರಂ ಪಕ್ಷಚ್ಛೇದಃ ಸಮದಮಘವನ್ಮುಕ್ತಕುಲಿಶ-
ಪ್ರಹಾರೈರುದ್ಗಚ್ಛದ್ಬಹುಲದಹನೋದ್ಗಾರಗುರುಭಿಃ ।
ತುಷಾರಾದ್ರೇಃ ಸೂನೋರಹಹ ಪಿತರಿ ಕ್ಲೇಶವಿವಶೇ
ನ ಚಾಸೌ ಸಮ್ಪಾತಃ ಪಯಸಿ ಪಯಸಾಂ ಪತ್ಯುರುಚಿತಃ ॥ 36 ॥
ಯದಚೇತನೋಽಪಿ ಪಾದೈಃ ಸ್ಪೃಷ್ಟಃ ಪ್ರಜ್ವಲತಿ ಸವಿತುರಿನಕಾನ್ತಃ ।
ತತ್ತೇಜಸ್ವೀ ಪುರುಷಃ ಪರಕೃತನಿಕೃತಿಂ ಕಥಂ ಸಹತೇ ॥ 37 ॥
ಸಿಂಹಃಶಿಶುರಪಿ ನಿಪತತಿ ಮದಮಲಿನಕಪೋಲಭಿತ್ತಿಷು ಗಜೇಷು ।
ಪ್ರಕೃತಿರಿಯಂ ಸತ್ವವತಾಂ ನ ಖಲು ವಯಸಸ್ತೇಜಸೋ ಹೇತುಃ ॥ 38 ॥
ಜಾತಿರ್ಯಾತು ರಸಾತಲಂ ಗುಣಗಣೈಸ್ತತ್ರಾಪ್ಯಧೋ ಗಮ್ಯತಾಂ
ಶೀಲಂ ಶೈಲತಟಾತ್ಪತತ್ವಭಿಜನಃ ಸನ್ದಹ್ಯತಾಂ ವಹ್ನಿನಾ ।
ಶೌರ್ಯೇ ವೈರಿಣಿ ವಜ್ರಮಾಶು ನಿಪತತ್ವರ್ಥೋಽಸ್ತು ನಃ ಕೇವಲಂ
ಯೇನೈಕೇನ ವಿನಾ ಗುಣಾಸ್ತೃಣಲವಪ್ರಾಯಾಃ ಸಮಸ್ತಾ ಇಮೇ ॥ 39 ॥
ತಾನೀನ್ದ್ರಿಯಾಣ್ಯವಿಕಲಾನಿ ತದೇವ ನಾಮ
ಸಾ ಬುದ್ಧಿರಪ್ರತಿಹತಾ ವಚನಂ ತದೇವ ।
ಅರ್ಥೋಷ್ಮಣಾ ವಿರಹಿತಃ ಪುರುಷಃ ಕ್ಷಣೇನ
ಸೋಽಪ್ಯನ್ಯ ಏವ ಭವತೀತಿ ವಿಚಿತ್ರಮೇತತ್ ॥ 40 ॥
ಯಸ್ಯಾಸ್ತಿ ವಿತ್ತಂ ಸ ನರಃ ಕುಲೀನಃ
ಸ ಪಂಡಿತಃ ಸ ಶ್ರುತವಾನ್ ಗುಣಜ್ಞಃ ।
ಸ ಏವ ವಕ್ತಾ ಸ ಚ ದರ್ಶನೀಯಃ
ಸರ್ವೇ ಗುಣಾಃ ಕಾಂಚನಮಾಶ್ರಯನ್ತಿ ॥ 41 ॥
ದೌರ್ಮನ್ತ್ರ್ಯಾನ್ನೃಪತಿರ್ವಿನಶ್ಯತಿ ಯತಿಃ ಸಂಗಾತ್ ಸುತೋ ಲಾಲನಾದ್
ವಿಪ್ರೋಽನಧ್ಯನಾತ್ ಕುಲಂ ಕುತನಯಾಚ್ಛೀಲಂ ಖಲೋಪಾಸನಾತ್ ।
ಹ್ರೀರ್ಮದ್ಯಾದನವೇಕ್ಷಣಾದಪಿ ಕೃಷಿಃ ಸ್ನೇಹಃ ಪ್ರವಾಸಾಶ್ರ-
ಯಾನ್ಮೈತ್ರೀ ಚಾಪ್ರಣಯಾತ್ ಸಮೃದ್ಧಿರನಯಾತ್ ತ್ಯಾಗಃ ಪ್ರಮಾದಾದ್ಧನಮ್ ॥ 42 ॥
ದಾನಂ ಭೋಗೋ ನಾಶಸ್ತಿಸ್ರೋ ಗತಯೋ ಭವನ್ತಿ ವಿತ್ತಸ್ಯ ।
ಯೋ ನ ದದಾತಿ ನ ಭುಂಕ್ತೇ ತಸ್ಯ ತೃತೀಯಾ ಗತಿರ್ಭವತಿ ॥ 43 ॥
ಮಣಿಃ ಶೋಣಾಲ್ಲೀಢಃ ಸಮರವಿಜಯೀ ಹೇತಿದಲಿತೋ
ಮದಕ್ಷೀಬೋ ನಾಗಃ ಶರದಿ ಸರಿತಃ ಶ್ಯಾನಪುಲಿನಾಃ ।
ಕಲಾಶೇಷಶ್ಚನ್ದ್ರಃ ಸುರತಮೃದಿತಾ ಬಾಲವನಿತಾ
ತನಿಮ್ನಾ ಶೋಭನ್ತೇ ಗಲಿತವಿಭವಾಶ್ಚಾರ್ಥಿಷು ನರಾಃ ॥ 44 ॥
ಪರಿಕ್ಷೀಣಃ ಕಶ್ಚಿತ್ಸ್ಪೃಹಯತಿ ಯವಾನಾಂ ಪ್ರಸೃತಯೇ
ಸ ಪಶ್ಚಾತ್ ಸಮ್ಪೂರ್ಣಃ ಕಲಯತಿ ಧರಿತ್ರೀಂ ತೃಣಸಮಾಮ್ ।
ಅತಶ್ಚಾನೈಕಾನ್ತ್ಯಾದ್ಗುರುಲಘುತಯಾಽರ್ಥೇಷು ಧನಿನಾ-
ಮವಸ್ಥಾ ವಸ್ತೂನಿ ಪ್ರಥಯತಿ ಚ ಸಂಕೋಚಯತಿ ಚ ॥ 45 ॥
ರಾಜನ್ ದುಧುಕ್ಷಸಿ ಯದಿ ಕ್ಷಿತಿಧೇನುಮೇತಾಂ
ತೇನಾದ್ಯ ವತ್ಸಮಿವ ಲೋಕಮಮುಂ ಪುಷಾಣ ।
ತಸ್ಮಿಂಶ್ಚ ಸಮ್ಯಗನಿಶಂ ಪರಿಪೋಷ್ಯಮಾಣೇ
ನಾನಾಫಲೈಃ ಫಲತಿ ಕಲ್ಪಲತೇವ ಭೂಮಿಃ ॥ 46 ॥
ಸತ್ಯಾನೃತಾ ಚ ಪರುಷಾ ಪ್ರಿಯವಾದಿನೀ ಚ
ಹಿಂಸ್ರಾ ದಯಾಲುರಪಿ ಚಾರ್ಥಪರಾ ವದಾನ್ಯಾ ।
ನಿತ್ಯವ್ಯಯಾ ಪ್ರಚುರನಿತ್ಯಧನಾಗಮಾ ಚ
ವಾರಾಂಗನೇವ ನೃಪನೀತಿರನೇಕರುಪಾ ॥ 47 ॥
ಆಜ್ಞಾ ಕೀರ್ತಿಃ ಪಾಲನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಾಂ
ದಾನಂ ಭೋಗಃ ಮಿತ್ರಸಂರಕ್ಷಣಂ ಚ ।
ಯೇಷಾಮೇತೇ ಷಡ್ಗುಣಾ ನ ಪ್ರವೃತಾಃ
ಕೋಽರ್ಥಸ್ತೇಷಾಂ ಪಾರ್ಥಿವೋಪಾಶ್ರಯೇಣ ॥ 48 ॥
ಯದ್ಧಾತ್ರಾ ನಿಜಭಾಲಪಟ್ಟಲಿಖಿತಂ ಸ್ತೋಕಂ ಮಹದ್ವಾ ಧನಂ
ತತ್ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಮರುಸ್ಥಲೇಽಪಿ ನಿತರಾಂ ಮೇರೌ ತತೋ ನಾಧಿಕಮ್ ।
ತದ್ಧೀರೋ ಭವ ವಿತ್ತವತ್ಸು ಕೃಪಣಾಂ ವೃತ್ತಿಂ ವೃಥಾ ಮಾ ಕೃಥಾಃ
ಕೂಪೇ ಪಶ್ಯ ಪಯೋನಿಧಾವಪಿ ಘಟೋ ಗೃಹ್ಣಾತಿ ತುಲ್ಯಂ ಜಲಮ್ ॥ 49 ॥
ತ್ವಮೇವ ಚಾತಕಾಧಾರ ಇತಿ ಕೇಷಾಂ ನ ಗೋಚರಃ ।
ಕಿಮಮ್ಭೋದ ವದಾಸ್ಮಾಕಂ ಕಾರ್ಪಣ್ಯೋಕ್ತಿಂ ಪ್ರತೀಕ್ಷಸೇ ॥ 50 ॥
ರೇ ರೇ ಚಾತಕ ಸಾವಧಾನಮನಸಾ ಮಿತ್ರ ಕ್ಷಣಂ ಶ್ರೂಯತಾಮ್
ಅಮ್ಭೋದಾ ಬಹವೋ ವಸನ್ತಿ ಗಗನೇ ಸರ್ವೇಽಪಿ ನೈಕಾದೃಶಾಃ ।
ಕೇಚಿದ್ವೃಷ್ಟಿಭಿರಾರ್ದ್ರಯನ್ತಿ ಧರಣೀಂ ಗರ್ಜನ್ತಿ ಕೇಚಿದ್ವೃಥಾ
ಯಂ ಯಂ ಪಶ್ಯಸಿ ತಸ್ಯ ತಸ್ಯ ಪುರತೋ ಮಾ ಬ್ರೂಹಿ ದೀನಂ ವಚಃ ॥ 51 ॥
ಅಕರುಣತ್ವಮಕಾರಣವಿಗ್ರಹಃ ಪರಧನೇ ಪರಯೋಷಿತಿ ಚ ಸ್ಪೃಹಾ ।
ಸುಜನಬನ್ಧುಜನೇಷ್ವಸಹಿಷ್ಣುತಾ ಪ್ರಕೃತಿಸಿದ್ಧಮಿದಂ ಹಿ ದುರಾತ್ಮನಾಮ್ ॥ 52 ॥
ದುರ್ಜನಃ ಪರಿಹರ್ತವ್ಯೋ ವಿದ್ಯಯಾಲಂಕೃತೋಽಪಿ ಸನ್ ।
ಮಣಿನಾ ಭೂಷಿತಃ ಸರ್ಪಃ ಕಿಮಸೌ ನ ಭಯಂಕರಃ ॥ 53 ॥
ಲೋಭಶ್ಚೇದಗುಣೇನ ಕಿಂ ಪಿಶುನತಾ ಯದ್ಯಸ್ತಿ ಕಿಂ ಪಾತಕೈಃ
ಸತ್ಯಂ ಚೇತ್ತಪಸಾ ಚ ಕಿಂ ಶುಚಿ ಮನೋ ಯದ್ಯಸ್ತಿ ತೀರ್ಥೇನ ಕಿಮ್ ।
ಸೌಜನ್ಯಂ ಯದಿ ಕಿಂ ಗುಣೈಃ ಸುಮಹಿಮಾ ಯದ್ಯಸ್ತಿ ಕಿಂ ಮಂಡನೈಃ
ಸದ್ವಿದ್ಯಾ ಯದಿ ಕಿಂ ಧನೈರಪಯಶೋ ಯದ್ಯಸ್ತಿ ಕಿಂ ಮೃತ್ಯುನಾ ॥ 55 ॥
ಶಶೀ ದಿವಸಧೂಸರೋ ಗಲಿತಯೌವನಾ ಕಾಮಿನೀ
ಸರೋ ವಿಗತವಾರಿಜಂ ಮುಖಮನಕ್ಷರಂ ಸ್ವಾಕೃತೇಃ ।
ಪ್ರಭುರ್ಧನಪರಾಯಣಃ ಸತತದುರ್ಗತಃ ಸಜ್ಜನೋ
ನೃಪಾಂಗಣಗತಃ ಖಲೋ ಮನಸಿ ಸಪ್ತ ಶಲ್ಯಾನಿ ಮೇ ॥ 56 ॥
ನ ಕಶ್ಚಿಚ್ಚಂಡಕೋಪಾನಾಮಾತ್ಮೀಯೋ ನಾಮ ಭೂಭುಜಾಮ್ ।
ಹೋತಾರಮಪಿ ಜುಹ್ವಾನಂ ಸ್ಪೃಷ್ಟೋ ದಹತಿ ಪಾವಕಃ ॥ 57 ॥
ಮೌನಾನ್ಮೂಕಃ ಪ್ರವಚನಪಟುರ್ವಾತುಲೋ ಜಲ್ಪಕೋ ವಾ
ಧೃಷ್ಟಃ ಪಾರ್ಶ್ವೇ ವಸತಿ ಚ ಸದಾ ದೂರತಶ್ಚಾಪ್ರಗಲ್ಭಃ ।
ಕ್ಷಾನ್ತ್ಯಾ ಭೀರುರ್ಯದಿ ನ ಸಹತೇ ಪ್ರಾಯಶೋ ನಾಭಿಜಾತಃ
ಸೇವಾಧರ್ಮಃ ಪರಮಗಹನೋ ಯೋಗಿನಾಮಪ್ಯಗಮ್ಯಃ ॥ 58 ॥
ಉದ್ಭಾಸಿತಾಖಿಲಖಲಸ್ಯ ವಿಶ್ರುಂಖಲಸ್ಯ
ಪ್ರಾಗ್ಜಾತವಿಸ್ತೃತನಿಜಾಧಮಕರ್ಮವೃತ್ತೇಃ ।
ದೈವಾದವಾಪ್ತವಿಭವಸ್ಯ ಗುಣದ್ವಿಷೋಽಸ್ಯ
ನೀಚಸ್ಯ ಗೋಚರಗತೈಃ ಸುಖಮಾಪ್ಯತೇ ಕೈಃ ॥ 59 ॥
ಆರಮ್ಭಗುರ್ವೀ ಕ್ಷಯಿಣೀ ಕ್ರಮೇಣ
ಲಘ್ವೀ ಪುರಾ ವೃದ್ಧಿಮತೀ ಚ ಪಶ್ಚಾತ್ ।
ದಿನಸ್ಯ ಪೂರ್ವಾರ್ಧಪರಾರ್ಧಭಿನ್ನಾ
ಛಾಯೇವ ಮೈತ್ರೀ ಖಲಸಜ್ಜನಾನಾಮ್ ॥ 60 ॥
ಮೃಗಮೀನಸಜ್ಜನಾನಾಂ ತೃಣಜಲಸನ್ತೋಷವಿಹಿತವೃತ್ತಿನಾಮ್ ।
ಲುಬ್ಧಕಧೀವರಪಿಶುನಾ ನಿಷ್ಕಾರಣವೈರಿಣೋ ಜಗತಿ ॥ 61 ॥
ವಾಂಛಾ ಸಜ್ಜನಸಂಗಮೇ ಪರಗುಣೇ ಪ್ರೀತಿರ್ಗುರೌ ನಮ್ರತಾ
ವಿದ್ಯಾಯಾಂ ವ್ಯಸನಂ ಸ್ವಯೋಷಿತಿ ರತಿರ್ಲೋಕಾಪವಾದಾದ್ಭಯಮ್ ।
ಭಕ್ತಿಃ ಶೂಲಿನಿ ಶಕ್ತಿರಾತ್ಮದಮನೇ ಸಂಸರ್ಗಮುಕ್ತಿಃ ಖಲೇ
ಯೇಷ್ವೇತೇ ನಿವಸನ್ತಿ ನಿರ್ಮಲಗುಣಾಸ್ತೇಭ್ಯೋ ನರೇಭ್ಯೋ ನಮಃ ॥ 62 ॥
ವಿಪದಿ ಧೈರ್ಯಮಥಾಭ್ಯುದಯೇ ಕ್ಷಮಾ ಸದಸೀ ವಾಕ್ಪಟುತಾ ಯುಧಿ ವಿಕ್ರಮಃ ।
ಯಶಸಿ ಚಾಭಿರುಚಿರ್ವ್ಯಸನಂ ಶ್ರುತೌ ಪ್ರಕೃತಿಸಿದ್ಧಮಿದಂ ಹಿ ಮಹಾತ್ಮನಾಮ್ ॥ 63 ॥
ಪ್ರದಾನಂ ಪ್ರಚ್ಛನ್ನಂ ಗೃಹಮುಪಗತೇ ಸಮ್ಭ್ರಮವಿಧಿಃ
ಪ್ರಿಯಂ ಕೃತ್ವಾ ಮೌನಂ ಸದಸಿ ಕಥನಂ ಚಾಪ್ಯುಪಕೃತೇ ।
ಅನುತ್ಸೇಕೋ ಲಕ್ಷ್ಮ್ಯಾಮನಭಿಭವಗನ್ಧಾಃ ಪರಕಥಾಃ
ಸತಾಂ ಕೇನೋದ್ದಿಷ್ಟಂ ವಿಷಮಮಸಿಧಾರಾವ್ರತಮಿದಮ್ ॥ 64 ॥
ಕರೇ ಶ್ಲಾಘ್ಯಸ್ತ್ಯಾಗಃ ಶಿರಸಿ ಗುರುಪಾದಪ್ರಣಯಿತಾ
ಮುಖೇ ಸತ್ಯಾ ವಾಣೀ ವಿಜಯಿಭುಜಯೋರ್ವೀರ್ಯಮತುಲಮ್ ।
ಹೃದಿ ಸ್ವಚ್ಛಾ ವೃತ್ತಿಃ ಶ್ರುತಮಧಿಗತಂ ಚ ಶ್ರವಣಯೋ-
ರ್ವಿನಾಪ್ಯೈಶ್ವರ್ಯೇಣ ಪ್ರಕೃತಿಮಹತಾಂ ಮಂಡನಮಿದಮ್ ॥ 65 ॥
ಸಮ್ಪತ್ಸು ಮಹತಾಂ ಚಿತ್ತಂ ಭವತ್ಯುತ್ಪಲಕೋಮಲಮ್ ।
ಆಪತ್ಸು ಚ ಮಹಾಶೈಲಶಿಲಾಸಂಘಾತಕರ್ಕಶಮ್ ॥ 66 ॥
ಸನ್ತಪ್ತಾಯಸಿ ಸಂಸ್ಥಿತಸ್ಯ ಪಯಸೋ ನಾಮಾಪಿ ನ ಜ್ಞಾಯತೇ
ಮುಕ್ತಾಕಾರತಯಾ ತದೇವ ನಲಿನೀಪತ್ರಸ್ಥಿತಂ ರಾಜತೇ ।
ಸ್ವಾತ್ಯಾಂ ಸಾಗರಶುಕ್ತಿಮಧ್ಯಪತಿತಂ ತನ್ಮೌಕ್ತಿಕಂ ಜಾಯತೇ
ಪ್ರಾಯೇಣಾಧಮಮಧ್ಯಮೋತ್ತಮಗುಣಃ ಸಂಸರ್ಗತೋ ಜಾಯತೇ ॥ 67 ॥
ಪ್ರೀಣಾತಿ ಯಃ ಸುಚರಿತಃ ಪಿತರಂ ಸ ಪುತ್ರೋ
ಯದ್ಭರ್ತುರೇವ ಹಿತಮಿಚ್ಛತಿ ತತ್ ಕಲತ್ರಮ್ ।
ತನ್ಮಿತ್ರಮಾಪದಿ ಸುಖೇ ಚ ಸಮಕ್ರಿಯಂ ಯದ್
ಏತತ್ ತ್ರಯಂ ಜಗತಿ ಪುಣ್ಯಕೃತೋ ಲಭನ್ತೇ ॥ 68 ॥
ಏಕೋ ದೇವಃ ಕೇಶವೋ ವಾ ಶಿವೋ ವಾ
ಹ್ಯೇಕಂ ಮಿತ್ರಂ ಭೂಪತಿರ್ವಾ ಯತಿರ್ವಾ ।
ಏಕೋ ವಾಸಃ ಪತ್ತನೇ ವಾ ವನೇ ವಾ
ಹ್ಯೇಕಾ ಭಾರ್ಯಾ ಸುನ್ದರೀ ವಾ ದರೀ ವಾ ॥ 69 ॥
ನಮ್ರತ್ವೇನೋನ್ನಮನ್ತಃ ಪರಗುಣಕಥನೈಃ ಸ್ವಾನ್ ಗುಣಾನ್ ಖ್ಯಾಪಯನ್ತಃ
ಸ್ವಾರ್ಥಾನ್ ಸಮ್ಪಾದಯನ್ತೋ ವಿತತಪೃಥುತರಾರಮ್ಭಯತ್ನಾಃ ಪರಾರ್ಥೇ ।
ಕ್ಷಾನ್ತ್ಯೈವಾಕ್ಷೇಪರುಕ್ಷಾಕ್ಷರಮುಖರಮುಖಾನ್ ದುರ್ಜನಾನ್ ದೂಷಯನ್ತಃ
ಸನ್ತಃ ಸಾಶ್ಚರ್ಯಚರ್ಯಾ ಜಗತಿ ಬಹುಮತಾಃ ಕಸ್ಯ ನಾಭ್ಯರ್ಚನೀಯಾಃ ॥ 70 ॥
ಭವನ್ತಿ ನಮ್ರಾಸ್ತರವಃ ಫಲೋದ್ಗಮೈ-
ರ್ನವಾಮ್ಬುಭಿರ್ದೂರವಿಲಮ್ಬಿನೋ ಘನಾಃ ।
ಅನುದ್ಧತಾಃ ಸತ್ಪುರುಷಾಃ ಸಮೃದ್ಧಿಭಿಃ
ಸ್ವಭಾವ ಏವೈಷ ಪರೋಪಕಾರಿಣಾಮ್ ॥ 71 ॥
ಶ್ರೋತ್ರಂ ಶ್ರುತೇನೈವ ನ ಕುಂಡಲೇನ
ದಾನೇನ ಪಾಣಿರ್ನ ತು ಕಂಕಣೇನ ।
ವಿಭಾತಿ ಕಾಯಃ ಕರುಣಾಪರಾಣಾಂ (ವಿಭಾತಿ ಕಾಯಃ ಖಲು ಸಜ್ಜನಾನಾಂ)
ಪರೋಪಕಾರೈರ್ನ ತು ಚನ್ದನೇನ ॥ 72 ॥
ಪಾಪಾನ್ನಿವಾರಯತಿ ಯೋಜಯತೇ ಹಿತಾಯ
ಗುಹ್ಯಂ ನಿಗೂಹತಿ ಗುಣಾನ್ ಪ್ರಕಟೀಕರೋತಿ ।
ಆಪದ್ಗತಂ ಚ ನ ಜಹಾತಿ ದದಾತಿ ಕಾಲೇ
ಸನ್ಮಿತ್ರಲಕ್ಷಣಮಿದಂ ನಿಗದನ್ತಿ ಸನ್ತಃ ॥ 73 ॥
ಪದ್ಮಾಕರಂ ದಿನಕರೋ ವಿಕಚೀಕರೋತಿ
ಚನ್ದ್ರೋ ವಿಕಾಸಯತಿ ಕೈರವಚಕ್ರವಾಲಮ್ ।
ನಾಭ್ಯರ್ಥಿತೋ ಜಲಧರೋಽಪಿ ಜಲಂ ದದಾತಿ
ಸನ್ತಃ ಸ್ವಯಂ ಪರಹಿತೇ ವಿಹಿತಾಭಿಯೋಗಾಃ ॥ 74 ॥
ಏತೇ ಸತ್ಪುರುಷಾಃ ಪರಾರ್ಥಘಟಕಾಃ ಸ್ವಾರ್ಥಂ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಯೇ
ಸಾಮಾನ್ಯಾಸ್ತು ಪರಾರ್ಥಮುದ್ಯಮಭೃತಃ ಸ್ವಾರ್ಥಾವಿರೋಧೇನ ಯೇ ।
ತೇಽಮೀ ಮಾನವರಾಕ್ಷಸಾಃ ಪರಹಿತಂ ಸ್ವಾರ್ಥಾಯ ವಿಘ್ನನ್ತಿ ಯೇ
ಯೇ ವಿಘ್ನನ್ತಿ ನಿರರ್ಥಕಂ ಪರಹಿತಂ ತೇ ಕೇ ನ ಜಾನೀಮಹೇ ॥ 75 ॥
ಕ್ಷೀರೇಣಾತ್ಮಗತೋದಕಾಯ ಹಿ ಗುಣಾ ದತ್ತಾಃ ಪುರಾ ತೇಽಖಿಲಾಃ
ಕ್ಷೀರೋತ್ತಾಪಮವೇಕ್ಷ್ಯ ತೇನ ಪಯಸಾ ಸ್ವಾತ್ಮಾ ಕೃಶಾಣೌ ಹುತಃ ।
ಗನ್ತುಂ ಪಾವಕಮುನ್ಮನಸ್ತದಭವದ್ ದೃಷ್ಟ್ವಾ ತು ಮಿತ್ರಾಪದಂ
ಯುಕ್ತಂ ತೇನ ಜಲೇನ ಶಾಮ್ಯತಿ ಸತಾಂ ಮೈತ್ರೀ ಪುನಸ್ತ್ವೀದೃಶೀ ॥ 76 ॥
ಇತಃ ಸ್ವಪಿತಿ ಕೇಶವಃ ಕುಲಮಿತಸ್ತದೀಯದ್ವೀಷಾ-
ಮಿತಶ್ಚ ಶರಣಾರ್ಥಿನಾಂ ಶಿಖರಿಣಾಂ ಗಣಾಃ ಶೇರತೇ ।
ಇತೋಽಪಿ ವಡವಾನಲಃ ಸಹ ಸಮಸ್ತಸಂವರ್ತಕೈ-
ರಹೋ ವಿತತಮೂರ್ಜಿತಂ ಭಾರಸಹಂ ಚ ಸಿನ್ಧೋರ್ವಪುಃ ॥ 77 ॥
ತೃಷ್ಣಾಂ ಛಿನ್ಧಿ ಭಜ ಕ್ಷಮಾಂ ಜಹಿ ಮದಂ ಪಾಪೇ ರತಿಂ ಮಾ ಕೃಥಾಃ
ಸತ್ಯಂ ಬ್ರೂಹ್ಯನುಯಾಹಿ ಸಾಧುಪದವೀಂ ಸೇವಸ್ವ ವಿದ್ವಜ್ಜನಮ್ ।
ಮಾನ್ಯಾನ್ ಮಾನಯ ವಿದ್ವಿಷೋಽಪ್ಯನುನಯ ಪ್ರಖ್ಯಾಪಯ ಪ್ರಶ್ರಯಂ
ಕೀರ್ತಿಂ ಪಾಲಯ ದುಃಖಿತೇ ಕುರು ದಯಾಮೇತತ್ ಸತಾಂ ಚೇಷ್ಟಿತಮ್ ॥ 78 ॥
ಮನಸಿ ವಚಸಿ ಕಾಯೇ ಪುಣ್ಯಪೀಯೂಷಪೂರ್ಣಾಃ
ತ್ರಿಭುವನಮುಪಕಾರಶ್ರೇಣಿಭಿಃ ಪ್ರೀಣಯನ್ತಃ ।
ಪರಗುಣಪರಮಾಣೂನ್ ಪರ್ವತೀಕೃತ್ಯ ನಿತ್ಯಂ
ನಿಜಹೃದಿ ವಿಕಸನ್ತಃ ಸನ್ತಿ ಸನ್ತಃ ಕಿಯನ್ತಃ ॥ 79 ॥
ಕಿಂ ತೇನ ಹೇಮಗಿರಿಣಾ ರಜತಾದ್ರಿಣಾ ವಾ
ಯತ್ರಾಶ್ರಿತಾಶ್ಚ ತರವಸ್ತರವನ್ತ ಏವ ।
ಮನ್ಯಾಮಹೇ ಮಲಯಮೇವ ಯದಾಶ್ರಯೇಣ
ಕಂಕೋಲನಿಮ್ಬಕುಟಜಾ ಅಪಿ ಚನ್ದನಾಃ ಸ್ಯುಃ ॥ 80 ॥
ರತ್ನೈರ್ಮಹಾರ್ಹೈಸ್ತುತುಷುರ್ನ ದೇವಾ
ನ ಭೇಜಿರೇ ಭೀಮವಿಷೇಣ ಭೀತಿಮ್ ।
ಸುಧಾಂ ವಿನಾ ನ ಪ್ರಯಯುರ್ವಿರಾಮಂ
ನ ನಿಶ್ಚಿತಾರ್ಥಾದ್ವಿರಮನ್ತಿ ಧೀರಾಃ ॥ 81 ॥
ಕ್ವಚಿತ್ ಪೃಥ್ವೀಶಯ್ಯಃ ಕ್ವಚಿದಪಿ ಚ ಪರ್ಯಂಕಶಯನಃ
ಕ್ವಚಿಚ್ಛಾಕಾಹಾರಃ ಕ್ವಚಿದಪಿ ಚ ಶಾಲ್ಯೋದನರುಚಿಃ ।
ಕ್ವಚಿತ್ ಕಂಠಾಧಾರೀ ಕ್ವಚಿದಪಿ ಚ ದಿವ್ಯಾಮ್ಬರಧರೋ
ಮನಸ್ವೀ ಕಾರ್ಯಾರ್ಥೀ ನ ಗಣಯತಿ ಚ ದುಃಖಂ ನ ಚ ಸುಖಮ್ ॥ 82 ॥
ಐಶ್ವರ್ಯಸ್ಯ ವಿಭೂಷಣಂ ಸುಜನತಾ ಶೌರ್ಯಸ್ಯ ವಾಕ್ಸಂಯಮೋ
ಜ್ಞಾನಸ್ಯೋಪಶಮಃ ಶ್ರುತಸ್ಯ ವಿನಯೋ ವಿತ್ತಸ್ಯ ಪಾತ್ರೇ ವ್ಯಯಃ ।
ಅಕ್ರೋಧಸ್ತಪಸಃ ಕ್ಷಮಾ ಪ್ರಭವಿತುರ್ಧರ್ಮಸ್ಯ ನಿರ್ವ್ಯಾಜತಾ
ಸರ್ವೇಷಾಮಪಿ ಸರ್ವಕಾರಣಮಿದಂ ಶೀಲಂ ಪರಂ ಭೂಷಣಮ್ ॥ 83 ॥
ನಿನ್ದನ್ತು ನೀತಿನಿಪುಣಾ ಯದಿ ವಾ ಸ್ತುವನ್ತು
ಲಕ್ಷ್ಮೀಃ ಸಮಾವಿಶತು ಗಚ್ಛತು ವ ಯಥೇಷ್ಟಮ್ ।
ಅದ್ಯೈವ ವಾ ಮರಣಮಸ್ತು ಯುಗಾನ್ತರೇ ವಾ
ನ್ಯಾಯ್ಯಾತ್ಪಥಃ ಪ್ರವಿಚಲನ್ತಿ ಪದಂ ನ ಧೀರಾಃ ॥ 84 ॥
ಪಾತಿತೋಽಪಿ ಕರಾಘಾತೈರುತ್ಪತತ್ಯೇವ ಕನ್ದುಕಃ ।
ಪ್ರಾಯೇಣ ಸಾಧುವೃತ್ತನಾಮಸ್ಥಾಯಿನ್ಯೋ ವಿಪತ್ತಯಃ ॥ 85 ॥
ಆಲಸ್ಯಂ ಹಿ ಮನುಷ್ಯಾಣಾಂ ಶರೀರಸ್ಥೋ ಮಹಾರಿಪುಃ ।
ನಾಸ್ತ್ಯುದ್ಯಮಸಮೋ ಬನ್ಧುಃ ಕುರ್ವಾಣೋ ನಾವಸೀದತಿ ॥ 86 ॥
ಛಿನ್ನೋಽಪಿ ರೋಹತಿ ತರುಶ್ಚನ್ದ್ರಃ ಕ್ಷೀಣೋಽಪಿ ವರ್ಧತೇ ಲೋಕೇ ।
ಇತಿ ವಿಮೃಶನ್ತಃ ಸನ್ತಃ ಸನ್ತಪ್ಯನ್ತೇ ನ ಲೋಕೇಽಸ್ಮಿನ್ ॥ 87 ॥
ನೇತಾ ಯಸ್ಯ ಬೃಹಸ್ಪತಿಃ ಪ್ರಹರಣಂ ವಜ್ರಂ ಸುರಾಃ ಸೈನಿಕಾಃ
ಸ್ವರ್ಗೋ ದುರ್ಗಮನುಗ್ರಹಃ ಖಲು ಹರೇರೈರಾವತೋ ವಾರಣಃ ।
ಇತ್ಯೈಶ್ವರ್ಯಬಲಾನ್ವಿತೋಽಪಿ ಬಲಭಿದ್ಭಗ್ನಃ ಪರೈಃ ಸಂಗರೇ
ತದ್ವ್ಯಕ್ತಂ ನನು ದೈವಮೇವ ಶರಣಂ ಧಿಗ್ಧಿಗ್ವೃಥಾ ಪೌರುಷಮ್ ॥ 88 ॥
ಭಗ್ನಾಶಸ್ಯ ಕರಂಡಪಿಂಡಿತತನೋರ್ಮ್ಲಾನೇನ್ದ್ರಿಯಸ್ಯ ಕ್ಷುಧಾ
ಕೃತ್ವಾಖುರ್ವಿವರಂ ಸ್ವಯಂ ನಿಪತಿತೋ ನಕ್ತಂ ಮುಖೇ ಭೋಗಿನಃ ।
ತೃಪ್ತಸ್ತತ್ಪಿಶಿತೇನ ಸತ್ವರಮಸೌ ತೇನೈವ ಯಾತಃ ಪಥಾ
ಲೋಕಾಃ ಪಶ್ಯತ ದೈವಮೇವ ಹಿ ನೃಣಾಂ ವೃದ್ಧೌ ಕ್ಷಯೇ ಕಾರಣಮ್ ॥ 89 ॥
ಕರ್ಮಾಯತ್ತಂ ಫಲಂ ಪುಂಸಾಂ ಬುದ್ಧಿಃ ಕರ್ಮಾನುಸಾರಿಣೀ ।
ತಥಾಪಿ ಸುಧಿಯಾ ಭಾವ್ಯಂ ಸುವಿಚಾರ್ಯೈವ ಕುರ್ವತಾ ॥ 90 ॥
ಖಲ್ವಾಟೋ ದಿವಸೇಶ್ವರಸ್ಯ ಕಿರಣೈಃ ಸನ್ತಾಪಿತೋ ಮಸ್ತಕೇ
ವಾಂಛನ್ದೇಶಮನಾತಪಂ ವಿಧಿವಶಾತ್ತಾಲಸ್ಯ ಮೂಲಂ ಗತಃ ।
ತತ್ರೋಚ್ಚೈರ್ಮಹತಾ ಫಲೇನ ಪತತಾ ಭಗ್ನಂ ಸಶಬ್ದಂ ಶಿರಃ
ಪ್ರಾಯೋ ಗಚ್ಛತಿ ಯತ್ರ ಭಾಗ್ಯರಹಿತಸ್ತತ್ರಾಪದಾಂ ಭಾಜನಮ್ ॥ 91 ॥
ರವಿನಿಶಾಕರಯೋರ್ಗ್ರಹಪೀಡನಂ ಗಜಭುಜಂಗಮಯೋರಪಿ ಬನ್ಧನಮ್ ।
ಮತಿಮತಾಂ ಚ ವಿಲೋಕ್ಯ ದರಿದ್ರತಾಂ ವಿಧಿರಹೋ ಬಲವಾನಿತಿ ಮೇ ಮತಿಃ ॥ 92 ॥
ಸೃಜತಿ ತಾವದಶೇಷಗುಣಾಕರಂ ಪುರುಷರತ್ನಮಲಂಕರಣಂ ಭುವಃ ।
ತದಪಿ ತತ್ಕ್ಷಣಭಂಗಿ ಕರೋತಿ ಚೇದಹಹ ಕಷ್ಟಮಪಂಡಿತತಾ ವಿಧೇಃ ॥ 93 ॥
ಪತ್ರಂ ನೈವ ಯದಾ ಕರೀರವಿಟಪೇ ದೋಷೋ ವಸನ್ತಸ್ಯ ಕಿಂ
ನೋಲೂಕೋಽಪ್ಯವಲೋಕತೇ ಯದಿ ದಿವಾ ಸೂರ್ಯಸ್ಯ ಕಿಂ ದೂಷಣಮ್ ।
ಧಾರಾ ನೈವ ಪತನ್ತಿ ಚಾತಕಮುಖೇ ಮೇಘಸ್ಯ ಕಿಂ ದೂಷಣಂ
ಯತ್ಪೂರ್ವಂ ವಿಧಿನಾ ಲಲಾಟಲಿಖಿತಂ ತನ್ಮಾರ್ಜಿತುಂ ಕಃ ಕ್ಷಮಃ ॥ 94 ॥
ನಮಸ್ಯಾಮೋ ದೇವಾನ್ನನು ಹತವಿಧೇಸ್ತೇಽಪಿ ವಶಗಾ
ವಿಧಿರ್ವನ್ದ್ಯಃ ಸೋಽಪಿ ಪ್ರತಿನಿಯತಕರ್ಮೈಕಫಲದಃ ।
ಫಲಂ ಕರ್ಮಾಯತ್ತಂ ಯದಿ ಕಿಮಮರೈಃ ಕಿಂಚ ವಿಧಿನಾ
ನಮಸ್ತತ್ಕರ್ಮಭ್ಯೋ ವಿಧಿರಪಿ ನ ಯೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಭವತಿ ॥ 95 ॥
ಬ್ರಹ್ಮಾ ಯೇನ ಕುಲಾಲವನ್ನಿಯಮಿತೋ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡಭಾಂಡೋದರೇ
ವಿಷ್ಣುರ್ಯೇನ ದಶಾವತಾರಗಹನೇ ಕ್ಷಿಪ್ತೋ ಮಹಾಸಂಕಟೇ ।
ರುದ್ರೋ ಯೇನ ಕಪಾಲಪಾಣಿಪುಟಕೇ ಭಿಕ್ಷಾಟನಂ ಕಾರಿತಃ
ಸೂರ್ಯೋ ಭ್ರಾಮ್ಯತಿ ನಿತ್ಯಮೇವ ಗಗನೇ ತಸ್ಮೈ ನಮಃ ಕರ್ಮಣೇ ॥ 96 ॥
ನೈವಾಕೃತಿಃ ಫಲತಿ ನೈವ ಕುಲಂ ನ ಶೀಲಂ
ವಿದ್ಯಾಪಿ ನೈವ ನ ಚ ಯತ್ನಕೃತಾಪಿ ಸೇವಾ ।
ಭಾಗ್ಯಾನಿ ಪೂರ್ವತಪಸಾ ಖಲು ಸಂಚಿತಾನಿ
ಕಾಲೇ ಫಲನ್ತಿ ಪುರುಷಸ್ಯ ಯಥೈವ ವೃಕ್ಷಾಃ ॥ 97 ॥
ವನೇ ರಣೇ ಶತ್ರುಜಲಾಗ್ನಿಮಧ್ಯೇ
ಮಹಾರ್ಣವೇ ಪರ್ವತಮಸ್ತಕೇ ವಾ ।
ಸುಪ್ತಂ ಪ್ರಮತ್ತಂ ವಿಷಮಸ್ಥಿತಂ ವಾ
ರಕ್ಷನ್ತಿ ಪುಣ್ಯಾನಿ ಪುರಾ ಕೃತಾನಿ ॥ 98 ॥
ಯಾ ಸಾಧೂಂಶ್ಚ ಖಲಾನ್ ಕರೋತಿ ವಿದುಷೋ ಮೂರ್ಖಾನ್ ಹಿತಾನ್ ದ್ವೇಷಿಣಃ
ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಂ ಕುರುತೇ ಪರೋಕ್ಷಮಮೃತಂ ಹಾಲಾಹಲಂ ತತ್ಕ್ಷಣಾತ್ ।
ತಾಮಾರಾಧಯ ಸತ್ಕ್ರಿಯಾಂ ಭಗವತೀಂ ಭೋಕ್ತುಂ ಫಲಂ ವಾಂಛಿತಂ
ಹೇ ಸಾಧೋ ವ್ಯಸನೈರ್ಗುಣೇಷು ವಿಪುಲೇಷ್ವಾಸ್ಥಾಂ ವೃಥಾ ಮಾ ಕೃಥಾಃ ॥ 99 ॥
ಗುಣವದಗುಣವದ್ವಾ ಕುರ್ವತಾ ಕಾರ್ಯಜಾತಂ
ಪರಿಣತಿರವಧಾರ್ಯಾ ಯತ್ನತಃ ಪಂಡಿತೇನ ।
ಅತಿರಭಸಕೃತಾನಾಂ ಕರ್ಮಣಾಮಾವಿಪತ್ತೇ-
ರ್ಭವತಿ ಹೃದಯದಾಹೀ ಶಲ್ಯತುಲ್ಯೋ ವಿಪಾಕಃ ॥ 100 ॥
ಸ್ಥಾಲ್ಯಾಂ ವೈದೂರ್ಯಮಯ್ಯಾಂ ಪಚತಿ ತಿಲಕಣಾಂಶ್ಚಾನ್ದನೈರಿನ್ಧನೌಘೈಃ
ಸೌವರ್ಣೈರ್ಲಾಂಗಲಾಗ್ರೈರ್ವಿಲಿಖತಿ ವಸುಧಾಮರ್ಕಮೂಲಸ್ಯ ಹೇತೋಃ ।
ಕೃತ್ವಾ ಕರ್ಪೂರಖಂಡಾನ್ ವೃತಿಮಿಹ ಕುರುತೇ ಕೋ ದ್ರವಾಣಾಂ ಸಮನ್ತಾತ್
ಪ್ರಾಪ್ಯೇಮಾಂ ಕರ್ಮಭೂಮಿಂ ನ ಚರತಿ ಮನುಜೋ ಯಸ್ತಪೋ ಮನ್ದಭಾಗ್ಯಃ ॥ 101 ॥
ಮಜ್ಜತ್ವಮ್ಭಸಿ ಯಾತು ಮೇರುಶಿಖರಂ ಶತ್ರೂನ್ ಜಯತ್ವಾವಹೇ
ವಾಣಿಜ್ಯಂ ಕೃಷಿಸೇವನೇ ಚ ಸಕಲಾ ವಿದ್ಯಾಃ ಕಲಾಃ ಶಿಕ್ಷತಾಮ್ ।
ಆಕಾಶಂ ವಿಪುಲಂ ಪ್ರಯಾತು ಖಗವತ್ಕೃತ್ವಾ ಪ್ರಯತ್ನಂ ಪರಂ
ನಾಭಾವ್ಯಂ ಭವತೀಹ ಕರ್ಮವಶತೋ ಭಾವ್ಯಸ್ಯ ನಾಶಃ ಕುತಃ ॥ 102 ॥
ಭೀಮಂ ವನಂ ಭವತಿ ತಸ್ಯ ಪುರಂ ಪ್ರಧಾನಂ
ಸರ್ವೋ ಜನಃ ಸ್ವಜನತಾಮುಪಯಾತಿ ತಸ್ಯ ।
ಕೃತ್ಸ್ನಾ ಚ ಭೂರ್ಭವತಿ ಸನ್ನಿಧಿರತ್ನಪೂರ್ಣಾ
ಯಸ್ಯಾಸ್ತಿ ಪೂರ್ವಸುಕೃತಂ ವಿಪುಲಂ ನರಸ್ಯ ॥ 103 ॥
ಕೋ ಲಾಭೋ ಗುಣಿಸಂಗಮಃ ಕಿಮಸುಖಂ ಪ್ರಾಜ್ಞೇತರೈಃ ಸಂಗತಿಃ
ಕಾ ಹಾನಿಃ ಸಮಯಚ್ಯುತಿರ್ನಿಪುಣತಾ ಕಾ ಧರ್ಮತತ್ತ್ವೇ ರತಿಃ ।
ಕಃ ಶೂರೋ ವಿಜಿತೇನ್ದ್ರಿಯಃ ಪ್ರಿಯತಮಾ ಕಾನುವ್ರತಾ ಕಿಂ ಧನಂ
ವಿದ್ಯಾ ಕಿಂ ಸುಖಮಪ್ರವಾಸಗಮನಂ ರಾಜ್ಯಂ ಕಿಮಾಜ್ಞಾಫಲಮ್ ॥ 104 ॥
ಅಪ್ರಿಯವಚನದರಿದ್ರೈಃ ಪ್ರಿಯವಚನಾಢ್ಯೈಃ ಸ್ವದಾರಪರಿತುಷ್ಟೈಃ ।
ಪರಪರಿವಾದನಿವೃತ್ತೈಃ ಕ್ವಚಿತ್ಕ್ವಚಿನ್ಮಂಡಿತಾ ವಸುಧಾ ॥ 105 ॥
ಕದರ್ಥಿತಸ್ಯಾಪಿ ಹಿ ಧೈರ್ಯವೃತ್ತೇರ್ನ ಶಕ್ಯತೇ ಧೈರ್ಯಗುಣಃ ಪ್ರಮಾರ್ಷ್ಟುಮ್ ।
ಅಧೋಮುಖಸ್ಯಾಪಿ ಕೃತಸ್ಯ ವನ್ಹೇರ್ನಾಧಃ ಶಿಖಾ ಯಾತಿ ಕದಾಚಿದೇವ ॥ 106 ॥
ಕಾನ್ತಾಕಟಾಕ್ಷವಿಶಿಖಾ ನ ಲುನನ್ತಿ ಯಸ್ಯ
ಚಿತ್ತಂ ನ ನಿರ್ದಹತಿ ಕೋಪಕೃಶಾನಿತಾಪಃ ।
ಕರ್ಷನ್ತಿ ಭೂರಿವಿಷಯಾಶ್ಚ ನ ಲೋಭಪಾಶೈ-
ರ್ಲೋಕತ್ರಯಂ ಜಯತಿ ಕೃತ್ಸ್ನಮಿದಂ ಸ ಧೀರಃ ॥ 107 ॥
ಏಕೇನಾಪಿ ಹಿ ಶೂರೇಣ ಪಾದಾಕ್ರಾನ್ತಂ ಮಹೀತಲಮ್ ।
ಕ್ರಿಯತೇ ಭಾಸ್ಕರೇಣೇವ ಸ್ಫಾರಸ್ಫುರಿತತೇಜಸಾ ॥ 108 ॥
ವಹ್ನಿಸ್ತಸ್ಯ ಜಲಾಯತೇ ಜಲನಿಧಿಃ ಕುಲ್ಯಾಯತೇ ತತ್ಕ್ಷಣಾತ್
ಮೇರುಃ ಸ್ವಲ್ಪಶಿಲಾಯತೇ ಮೃಗಪತಿಃ ಸದ್ಯಃ ಕುರಂಗಾಯತೇ ।
ವ್ಯಾಲೋ ಮಾಲ್ಯಗುಣಾಯತೇ ವಿಷರಸಃ ಪೀಯೂಷವರ್ಷಾಯತೇ
ಯಸ್ಯಾಂಗೇಽಖಿಲಲೋಕವಲ್ಲಭತಮಂ ಶೀಲಂ ಸಮುನ್ಮೀಲತಿ ॥ 109 ॥
ಲಜ್ಜಾಗುಣೌಘಜನನೀಂ ಜನನೀಮಿವ ಸ್ವಾಂ
ಅತ್ಯನ್ತಶುದ್ಧಹೃದಯಾಮನುವರ್ತಮಾನಾಮ್ ।
ತೇಜಸ್ವಿನಃ ಸುಖಮಸೂನಪಿ ಸನ್ತ್ಯಜನ್ತಿ
ಸತ್ಯವ್ರತವ್ಯಸನಿನೋ ನ ಪುನಃ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಮ್ ॥ 110 ॥