॥ Hayagriva Sahasranama Stotram Kannada Lyrics ॥
॥ ಶ್ರೀಹಯಗ್ರೀವಸಹಸ್ರನಾಮಸ್ತೋತ್ರಮ್ ॥
॥ ಶ್ರೀಃ ॥
ಶುಕ್ಲಾಮ್ಬರಧರಂ ವಿಷ್ಣುಂ ಶಶಿವರ್ಣಂ ಚತುರ್ಭುಜಂ
ಪ್ರಸನ್ನವದನಂ ಧ್ಯಾಯೇತ್ಸರ್ವವಿಘ್ನೋಪಶಾನ್ತಯೇ ।
ಯಸ್ಯ ದ್ವಿರದವಕ್ರಾದ್ಯಾಃ ಪಾರಿಷದ್ಯಾಃ ಪರಶ್ಶತಂ
ವಿಘ್ನಂ ನಿಘ್ನನ್ತಿ ಸತತಂ ವಿಷ್ವಕ್ಸೇನಂ ತಮಾಶ್ರಯೇ ॥
ಶ್ರೀಕಾಶ್ಯಪಃ –
ತಾತ ಮೇ ಶ್ರೀಹಯಗ್ರೀವನಾಮ್ನಾಂ ಸಾಹಸ್ರಮುತ್ತಮಮ್ ।
ಅಧ್ಯೇತುಂ ಜಾಯತೇ ಕಾಂಕ್ಷಾ ತತ್ಪ್ರಸೀದ ಮಯಿ ಪ್ರಭೋ ॥ 1 ॥
ಇತಿಪೃಷ್ಟಸ್ತತೋವಾಚ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಲೋಕ ಪಿತಾಮಹಃ ।
ಶ್ರೇಯಸಾಮಪಿ ಚ ಶ್ರೇಯಃ ಕಾಶ್ಯಪೇಹ ವಿಶಾಮ್ಪತೇ ॥ 2 ॥
ಅಮತ್ಯಾ ವಿಹಿತಂ ಪಾಪಂ ಮೂಲತೋ ಹಿ ವಿನಶ್ಯತಿ ।
ರಹಸ್ಯಾನಾಂ ರಹಸ್ಯಂ ಚ ಪಾವನಾನಾಂ ಚ ಪಾವನಮ್ ॥ 3 ॥
ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತೇ ಕೃತೇ ತಸ್ಯ ಕರ್ತಾನ ನಿರಯೀ ಭವೇತ್ ।
ಕಾಮತಸ್ತು ಕೃತೇ ಪಾಪೇ ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಶತೇನ ಚ ॥ 4 ॥
ತನ್ನ ನಶ್ಯತಿ ತತ್ಕರ್ತಾ ವ್ಯವಹಾರ್ಯಸ್ತು ಜಾಯತೇ ।
ಏವಂ ದುರಪನೋದಾನಾಂ ಬುದ್ಧಿಪೂರ್ವಮಹಾಂಹಸಾಮ್ ॥ 5 ॥
ಆವರ್ಜನಕರಾಣಾಮಪ್ಯನ್ತೇ ನಿಷ್ಕೃತಿರೀರಿತಾ ।
ಪ್ರಣಮ್ಯ ಮಾನವತಯಾ ಮನ್ತ್ರರತ್ನಾನುಕೀರ್ತನಮ್ ॥ 6 ॥
ಹಂಸನಾಮಸಹಸ್ರಸ್ಯಪಠನಂ ಶಿರಸಾನ್ವಹಮ್ ।
ಪ್ರಣಮ್ಯ ಭಗವದ್ಭಕ್ತಪಾದೋದಕ ನಿಷೇವಣಮ್ ॥ 7 ॥
ತದೇತತ್ತ್ತ್ರಿತಯಂ ಸರ್ವಪಾಪಸಂಘಾತನಾಶನಮ್ ।
ಇತೀದಂ ಪರಮಂ ಗುಹ್ಯಂ ಹಂಸೋ ಹಯಶಿರಾಹರಿಃ ॥ 8 ॥
ವೇದೋಪದೇಶಸಮಯೇ ಮಾಂ ನಿಬೋಧ್ಯೋಪದಿಷ್ಟವಾನ ।
ಅನೇನ ಮನ್ತ್ರರತ್ನೇನ ಮಹಾಶ್ವಶಿರಸೋ ಹರೇಃ ॥ 9 ॥
ಸಹಸ್ರನಾಮಭಿಸ್ತುಲ್ಯಾ ನಿಷ್ಕೃತಿರ್ನೇತರಾಂಹಸಾಮ್ ।
ಅನನ್ಯಭಗವದ್ಭಕ್ತಪಾದೋದಕನಿಷೇವಣಮ್ ॥ 10 ॥
ಏತದ್ದ್ವಯೋಪದೇಶಾಂಗಮಾದೌ ಸ್ವೀಕಾರ್ಯಮಿಷ್ಯತೇ ।
ಇತ್ಯುಕ್ತ್ವಾಽನನ್ತಗರುಡವಿಷ್ವಕ್ಸೇನಪದೋದಕಮ್ ॥ 11 ॥
ಆದೌ ಮಾಂ ಪ್ರಾಶಯನ್ನನ್ತೇ ಪರಿಶೋಷ್ಯೇಕೃತಾಂಹಸಿ ।
ಆತ್ಮನೋ ನಾಮಸಾಹಸ್ರಂ ಸರ್ಷಿಚ್ಛನ್ದೋಽಧಿದೈವತಮ್ ॥ 12 ॥
ಸನ್ಯಾಸಮುದ್ರಿಕಾಭೇದಂ ಮಹ್ಯಂ ಸಾಂಗಮುಪಾದಿಶತ್ ।
ಯಥಾವತ್ತದಿದಂ ವತ್ಸ ದದ್ಯಾಂ ತೇ ಶೃಣು ತತ್ತ್ವತಃ ॥ 13 ॥
ಯತ್ಪ್ರಾಪ್ಯಾತ್ಯನ್ತಿಕೀ ವೃತ್ತ್ಯಾ ನಿವೃತ್ತ್ಯಾ ಮೋಕ್ಷಮೇಷ್ಯತಿ ।
ಹಯಾಸ್ಯನಾಮಸಾಹಸ್ರಸ್ತೋತ್ರರಾಜಸ್ಯ ವೈಭವಮ್ ॥ 14 ॥
ಋಷಿಶ್ಶ್ರೀಮಾನ್ ಹಯಗ್ರೀವೋ ವಿದ್ಯಾಮೂರ್ತಿಸ್ಸ್ವಯಂ ಹರಿಃ ।
ದೇವತಾ ಚ ಸ ಏವಾಸ್ಯ ಛನ್ದೋನುಷ್ಟುಬಿತಿ ಶ್ರುತಮ್ ॥ 15 ॥
ಹಂಸೋ ಹಂಸೋಽಹಮಿತ್ಯೇತೇ ಬೀಜಂ ಶಕ್ತಿಸ್ತುಕೀಲಕಮ್ ।
ಹಂಸೀಂ ಹಂಸೋಽಹಮಿತ್ಯೇತೇ ಪ್ರಾಗ್ಜಪ್ಯಾ ಮನವಸ್ತ್ರಯಃ ॥ 16 ॥
ಏಕೈಕಸ್ಯ ದಶಾವೃತ್ತಿರಿತಿಸಂಖ್ಯಾವಿಧೀಯತೇ ।
ಪ್ರಣವತ್ರಯಮನ್ತ್ರಂ ಸ್ಯಾತ್ಕವಚಂ ಶ್ರೀಶ್ಶ್ರಿಯೋ ಭವೇತ್ ॥ 17 ॥
ಶ್ರೀವಿಭೂಷಣ ಇತ್ಯೇತದ್ಧೃದಯಂ ಪರಿಕೀರ್ತಿತಮ್ ।
ಪರೋರಜಾಃ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತ್ಯಪಿ ಯೋನಿರುದಾಹೃತಾ ॥ 18 ॥
ವಿದ್ಯಾಮೂರ್ತಿರಿತಿ ಧ್ಯಾನಂ ವಿಶ್ವಾತ್ಮೇತಿ ಚ ಗದ್ಯತೇ ।
ವಿಶ್ವಮಂಗಲನಾಮ್ನೋಽಸ್ಯ ವಿನಿಯೋಗೋ ಯಥಾರುಚಿ ॥ 19 ॥
ಭ್ರೂನೇತ್ರಾಶ್ರೋತ್ರನಾಸಾಹನ್ವೋಷ್ಠತಾಲೂರದೇ ಕ್ರಮಾತ್ ।
ಷೋಡಶಸ್ವರವಿನ್ಯಾಸೋ ದಕ್ಷಿಣಾರಮ್ಭಮಿಷ್ಯತೇ ॥ 20 ॥
ಜಿಹ್ವಾತಲೇಽಪಿ ತನ್ಮೂಲೇ ಸ್ವರಾವನ್ತ್ಯೌ ಚ ವಿನ್ಯಸೇತ್ ।
ತದಾ ತಾಲುದ್ವಯನ್ಯಾಸಸಖಾಯೋಸ್ತು ಪರಿತ್ಯಜೇತ್ ॥ 21 ॥
ಅಯಂ ಹಿ ವಿದ್ಯಾಕಾಮಾನಾಮಾದ್ಯಸ್ತ್ವನ್ಯ ಫಲೈಷಿಣಾಮ್ ।
ದೋಃಪತ್ಸಕ್ಥ್ಯಂಗುಲೀಶೀರ್ಷೇ ವರ್ಗಾನ್ಕಚಟತಾನ್ನ್ಯಸೇತ್ ॥ 22 ॥
ಪಾರ್ಶ್ವಯೋಸ್ತು ವಫೌ ಪೃಷ್ಟೋದರಯೋಸ್ತು ಬಭೌ ನ್ಯಸೇತ್ ।
ಮಕಾರಂ ಹೃದಯೇ ನ್ಯಸ್ಯ ಜೀವೇ ವಾ ಪಂಚವಿಂಶಕೇ ॥ 23 ॥
ನಾಭಿಪಾಯೂದರೇ ಗುಹ್ಯೇ ಯರಲವಾನ್ವಿನಿಕ್ಷಿಪೇತ್ ।
ಶಷೌ ಕುಂಡಲಯೋಶ್ಶೀರ್ಷಂ ಹಾರೇ ಚ ಕಟಿಸೂತ್ರಕೇ ॥ 24 ॥
ಸಹೌ ಹೃದಬ್ಜೇ ಹರ್ದೇ ಚ ಲಮಾಪಾದಶಿಖೇ ನ್ಯಸೇತ್ ।
ಕ್ಷಂಚ ಶೀರ್ಷಾದಿ ಪಾದಾನ್ತಂ ಮಾತೃಕಾನ್ಯಾಸ ಏಷ ತು ॥ 25 ॥
ಅಸ್ಯ ಶ್ರೀಹಯಗ್ರೀವಸಹಸ್ರನಾಮ ಸ್ತೋತ್ರಮಹಾಮನ್ತ್ರಸ್ಯ ಶ್ರೀಹಯಗ್ರೀವ ಋಷಿಃ ।
ಅನುಷ್ಟುಪ್ ಛನ್ದಃ । ಶ್ರೀಹಯಗ್ರೀವ ಪರಮಾತ್ಮಾ ದೇವತಾ । ಹಂಸ ಇತಿ ಬೀಜಮ್ ।
ಹಂಸೋಹಮಿತಿ ಶಕ್ತಿಃ । ಹಂಸಾಂ ಹಂಸೀಮಿತಿ ಕೀಲಕಮ್ । ಓಂ ಓಂ ಓಮಿತ್ಯಸ್ತ್ರಮ್ ।
ಶ್ರೀಃ ಶ್ರಿಯಃ ಇತಿ ಕವಚಮ್ । ಶ್ರೀವಿಭೂಷಣ ಇತಿ ಹೃದಯಮ್ ।
ಪರೋರಜಾಃ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮೇತಿ ಯೋನಿಃ । ವಿದ್ಯಾಮೂರ್ತಿರ್ವಿಶ್ವಾತ್ಮಾ ಇತಿ ಧ್ಯಾನಮ್ ।
ಹಂಸಾಮಂಗುಷ್ಠಾಭ್ಯಾಂ ನಮಃ । ಹಂಸೀಂ ತರ್ಜನೀಭ್ಯಾಂ ನಮಃ ।
ಹಂಸೂಂ ಮಧ್ಯಮಾಭ್ಯಾಂ ನಮಃ । ಹಂಸೋಂ ಅನಾಮಿಕಾಭ್ಯಾಂ ನಮಃ ।
ಹಂಸೌಂ ಕನಿಷ್ಠಿಕಾಭ್ಯಾಂ ನಮಃ । ಹಂಸಃ ಕರತಲಕರಪೃಷ್ಠಾಭ್ಯಾಂ ನಮಃ ।
ಏವಂ ಹೃದಯಾದಿನ್ಯಾಸಃ ॥
ಹಂಸಾಂ ಜ್ಞಾನಾಯ ಹೃದಯಾಯ ನಮಃ । ಹಂಸೀಂ ಐಶ್ವರ್ಯಾಯ ಶಿರಸೇ ಸ್ವಾಹಾ ।
ಹಂಸೂಂ ಶಕ್ತಯೈ ಶಿಖಾಯೈ ವಷಟ್ । ಹಂಸೋಂ ಬಲಾಯ ಕವಚಾಯ ಹುಂ ।
ಹಂಸೌಂ ತೇಜಸೇ ನೇತ್ರಾಭ್ಯಾಂ ವೌಷಟ್ ।
ಹಂಸಃ ವೀರ್ಯಾಯಾಸ್ತ್ರಾಯ ಫಟ್ ಓಮಿತಿ ದಿಗ್ಬನ್ಧಃ ॥
ಅಥ ಮಾತೃಕಾನ್ಯಾಸಃ –
ಓಂ ಅಮ್ ಆಮ್ ಭ್ರುವೋಃ । ಇಮ್ ಈಮ್ ನೇತ್ರಯೋಃ । ಉಮ್ ಊಮ್ ಶ್ರೋತ್ರಯೋಃ । ಋಮ್ ೠಮ್ ನಾಸಿಕಯೋಃ ।
ಲೃಮ್ ಲೄಮ್ ಕಪೋಲಯೋಃ । ಏಮ್ ಐಮ್ ಓಷ್ಠಯೋಃ । ಓಂ ಔಮ್ ದನ್ತಪಂಕ್ತ್ಯೋಃ ।
ಅಮ್ ಜಿಹ್ವಾತಲೇ । ಅಃ ಜಿಹ್ವಾಮೂಲೇ ।
ಕವರ್ಗಂ ದಕ್ಷಿಣೇ ಬಾಹೂಮೂಲೇ ಕೂರ್ಪರೇ ಮಣಿಬನ್ಧೇ ಕರತಲೇ ಹಸ್ತಾಗ್ರೇ ।
ಚವರ್ಗಂ ವಾಮೇ ಬಾಹೂಮೂಲೇ ಕೂರ್ಪರೇ ಮಣಿಬನ್ಧೇ ಕರತಲೇ ಹಸ್ತಾಗ್ರೇ ।
ಟವರ್ಗಂ ದಕ್ಷಿಣೇ ಪಾದಮೂಲೇ ಜಾನುನಿ ಪಾದಪಾರ್ಷ್ಣೌ ಪಾದತಲೇ ಪಾದಾಗ್ರೇ ।
ತವರ್ಗಂ ವಾಮೇ ಪಾದಮೂಲೇ ಜಾನುನಿ ಪಾದಪಾರ್ಷ್ಣೌ ಪಾದತಲೇ ಪಾದಾಗ್ರೇ ।
ಪಫೌ ಪಾರ್ಶ್ವಯೋಃ । ಬಭೌ ಪೃಷ್ಠೋದರಯೋಃ । ಮಂ ಹೃದಿ ।
ಯಂ ರಂ ಲಂ ವಂ ನಾಭೌ ಪಾಯೌ ಉದರೇ ಗುಹ್ಯೇ । ಶಷೌ ಹಸ್ತಯೋಃ ।
ಸಹೌ ಶೀರ್ಷೇ ಕಟ್ಯಾಮ್ । ಲಕ್ಷೌ ಹೃದಬ್ಜೇ ಹಾರ್ದೇ ಉತಿ ಮಾತೃಕಾನ್ಯಾಸಃ ॥
ಅಥ ಧ್ಯಾನಮ್ ॥
ವಿದ್ಯಾಮೂರ್ತಿಮಖಂಡಚನ್ದ್ರವಲಯಶ್ವೇತಾರವಿನ್ದಸ್ಥಿತಂ
ಹೃದ್ಯಾಭಂ ಸ್ಫಟಿಕಾದ್ರಿನಿರ್ಮಲತನುಂ ವಿದ್ಯೋತಮಾನಂಶ್ರಿಯಾ ।
ವಾಮಾಂಕಸ್ಥಿತವಲ್ಲಭಾಂ ಪ್ರತಿ ಸದಾವ್ಯಾಖ್ಯಾನ್ತಮಾಮ್ನಾಯವಾ-
ಗರ್ಥಾನಾದಿಮಪೂರುಷಂ ಹಯಮುಖಂ ಧ್ಯಾಯಾಮಿ ಹಂಸಾತ್ಮಕಮ್ ॥ 1 ॥
ವಿಶ್ವಾತ್ಮಾ ವಿಶದಪ್ರಭಾಪ್ರತಿಲಸದ್ವಾಗ್ದೇವತಾಮಂಡಲೋ
ದೇವೋ ದಕ್ಷಿಣಪಾಣಿಯುಗ್ಮವಿಲಸದ್ಬೋಧಾಂಕಚಕ್ರಾಯುಧಃ ।
ವಾಮೋದಗ್ರಕರೇ ದರಂ ತದಿತರೇಣಾಶ್ಲಿಷ್ಯ ದೋಷ್ಣಾ ರಮಾಂ
ಹಸ್ತಾಗ್ರೇ ಧೃತಪುಸ್ತಕಸ್ಸ ದಯತಾಂ ಹಂಸೋ ಹಿರಣ್ಯಚ್ಛದಃ ॥ 2 ॥
ಅಥ ಸಹಸ್ರನಾಮಸ್ತೋತ್ರಪ್ರಾರಮ್ಭಃ ।
ಓಂ – ಶ್ರೀಂ ಹಂಸೋ ಹಮೈ ಮೋಂ ಕ್ಲೀಂ ಶ್ರೀಶ್ಶ್ರಿಯಶ್ಶ್ರೀವಿಭೂಷಣಃ ।
ಪರೋರಜಾಃ ಪರಂ ಬ್ರಹ್ಮ ಭೂರ್ಭುವಸ್ಸುವರಾದಿಮಃ ॥ 1 ॥
ಭಾಸ್ವಾನ್ಭಗಶ್ಚ ಭಗವಾನ್ಸ್ವಸ್ತಿಸ್ವಾಹಾ ನಮಸ್ಸ್ವಧಾ ।
ಶ್ರೌಷಡ್ವೌಷಢಲಂ ಹುಂ ಫಟ್ ಹುಂ ಹ್ರೀಂ ಕ್ರೋಂ ಹ್ಲೌಂ ಯಥಾ ತಥಾ ॥ 2 ॥
ಕರ್ಕಗ್ರೀವಃ ಕಲಾನಾಥಃ ಕಾಮದಃ ಕರುಣಾಕರಃ ।
ಕಮಲಾಧ್ಯುಷಿತೋತ್ಸಂಗಃ ಕ್ಷಯೇ ಕಾಲೀವಶಾನುಗಃ ॥ 3 ॥
ನಿಷಚ್ಛೋಪನಿಷಚ್ಚಾಥ ನೀಚೈರುಚ್ಚೈಸ್ಸಮಂ ಸಹ ।
ಶಶ್ವದ್ಯುಗಪದಹ್ವಾಯ ಶನೈರೇಕೋ ಬಹುಧ್ರುವಃ ॥ 4 ॥
ಭೂತಭೃದ್ಭೂರಿದಸ್ಸಾಕ್ಷೀ ಭೂತಾದಿಃ ಪುಣ್ಯಕೀರ್ತನಃ ।
ಭೂಮಾ ಭೂಮಿರಧೋನ್ನದ್ಧಃ ಪುರುಹೂತಃ ಪುರುಷ್ಟುತಃ ॥ 5 ॥
ಪ್ರಫುಲ್ಲಪುಂಡರೀಕಾಕ್ಷಃ ಪರಮೇಷ್ಠೀ ಪ್ರಭಾವನಃ ।
ಪ್ರಭುರ್ಭಗಃಸತಾಂ ಬನ್ಧುರ್ಭಯಧ್ವಂಸೀ ಭವಾಪನಃ ॥ 6 ॥
ಉದ್ಯನ್ನುರುಶಯಾಹುಂ ಕೃದುರುಗಾಯ ಉರುಕ್ರಮಃ ।
ಉದಾರಸ್ತ್ರಿಯುಗಸ್ತ್ರ್ಯಾತ್ಮಾ ನಿದಾನಂ ನಲಯೋ ಹರಿಃ ॥ 7 ॥
ಹಿರಣ್ಯಗರ್ಭೋ ಹೇಮಾಂಗೋ ಹಿರಣ್ಯಶ್ಮಶ್ರುರೀಶಿತಾ ।
ಹಿರಣ್ಯಕೇಶೋ ಹಿಮಹಾ ಹೇಮವಾಸಾ ಹಿತೈಷಣಃ ॥ 8 ॥
ಆದಿತ್ಯಮಂಡಲಾನ್ತಸ್ಥೋ ಮೋದಮಾನಸ್ಸಮೂಹನಃ ।
ಸರ್ವಾತ್ಮಾ ಜಗದಾಧಾರಸ್ಸನ್ನಿಧಿಸ್ಸಾರವಾನ್ಸ್ವಭೂಃ ॥ 9 ॥
ಗೋಪತಿರ್ಗೋಹಿತೋ ಗೋಮೀ ಕೇಶವಃ ಕಿನ್ನರೇಶ್ವರಃ ।
ಮಾಯೀ ಮಾಯಾವಿಕೃತಿಕೃನ್ಮಹೇಶಾನೋ ಮಹಾಮಹಾಃ ॥ 10 ॥
ಮಮಾ ಮಿಮೀ ಮುಮೂ ಮೃಮೄಂ ಮ್ಲುಮ್ಲೂಂ ಮೇಮೈಂ ತಥೈವ ಚ ।
ಮೋಮೌಂ ಬಿನ್ದುರ್ವಿಸರ್ಗಶ್ಚ ಹ್ರಸ್ವೋದೀರ್ಘಃ ಪ್ಲುತಸ್ಸ್ವರಃ ॥ 11 ॥
ಉದಾತ್ತಶ್ಚಾನುದಾತ್ತಶ್ಚ ಸ್ವರಿತಃ ಪ್ರಚಯಸ್ತಥಾ ।
ಕಂ ಖಂ ಗಂ ಘಂ ಙಂ ಚ ಚಂ ಛಂ ಜಂ ಝಂ ಞಂ ಟಂ ಠಮೇವ ಚ ॥ 12 ॥
ಡಂ ಢಂ ಣಂ ತಂ ಥಂ ಚ ದಂ ಚ ಧಂ ನಂ ಪಂ ಫಂ ಬಮೇವ ಚ
ಭಂ ಮಂ ಯಂ ರಂ ಲಂ ಚ ವಂ ಚ ಶಂ ಷಂ ಸಂ ಹಂ ಳಮೇವ ಚ ॥ 13 ॥
ಕ್ಷಂ ಯಮೋಂ ವ್ಯಂಜನೋ ಜಿಹ್ವಾಮೂಲೀಯೋಽರ್ಧವಿಸರ್ಗವಾನ್ ।
ಉಪಧ್ಮಾನೀಯ ಇತಿ ಚ ಸಂಯುಕ್ತಾಕ್ಷರ ಏವ ಚ ॥ 14 ॥
ಪದಂ ಕ್ರಿಯಾ ಕಾರಕಶ್ಚ ನಿಪಾತೋ ಗತಿರವ್ಯಯಃ ।
ಸನ್ನಿಧಿರ್ಯೋಗ್ಯತಾಽಽಕಾಂಕ್ಷಾ ಪರಸ್ಪರಸಮನ್ವಯಃ ॥ 15 ॥
ವಾಕ್ಯಂ ಪದ್ಯಂ ಸಮ್ಪ್ರದಾಯೋ ಭಾವಶ್ಶಬ್ದಾರ್ಥಲಾಲಿತಃ ।
ವ್ಯಂಜನಾ ಲಕ್ಷಣಾ ಶಕ್ತಿಃ ಪಾಕೋ ರೀತಿರಲಂಕೃತಿಃ ॥ 16 ॥
ಶಯ್ಯಾ ಫ್ರೌಢಧ್ವನಿಸ್ತದ್ವತ್ಕಾವ್ಯಂ ಸರ್ಗಃ ಕ್ರಿಯಾ ರುಚಿಃ ।
ನಾನಾರೂಪಪ್ರಬನ್ಧಶ್ಚ ಯಶಃ ಪುಣ್ಯಂ ಮಹದ್ಧನಮ್ ॥ 17 ॥
ವ್ಯವಹಾರಪರಿಜ್ಞಾನಂ ಶಿವೇತರಪರಿಕ್ಷಯಃ ।
ಸದಃ ಪರಮನಿರ್ವಾಣಂ ಪ್ರಿಯಪಥ್ಯೋಪದೇಶಕಃ ॥ 18 ॥
ಸಂಸ್ಕಾರಃ ಪ್ರತಿಭಾ ಶಿಕ್ಷಾ ಗ್ರಹಣಂ ಧಾರಣಂ ಶ್ರಮಃ ।
ಆಸುತಾಸ್ವಾದಿಮಾ ಚಿತ್ರಂ ವಿಸ್ತಾರಶ್ಚಿತ್ರಸಂವಿಧಿಃ ॥ 19 ॥
ಪುರಾಣಮಿತಿಹಾಸಶ್ಚ ಸ್ಮೃತಿಸೂತ್ರಂ ಚ ಸಂಹಿತಾ ।
ಆಚಾರ ಆತ್ಮನಾ ತುಷ್ಟಿರಾಚಾರ್ಯಾಜ್ಞಾನತಿಕ್ರಮಃ ॥ 20 ॥
ಶ್ರೀಮಾನ್ಶ್ರೀಗೀಃಶ್ರಿಯಃ ಕಾನ್ತಶ್ಶ್ರೀನಿಧಿಶ್ಶ್ರೀನಿಕೇತನಃ ।
ಶ್ರೇಯಾನ್ಹಯಾನನಶ್ರೀದಶ್ಶ್ರೀಮಯಶ್ಶ್ರಿತವತ್ಸಲಃ ॥ 21 ॥
ಹಂಸಶ್ಶುಚಿಷದಾದಿತ್ಯೋ ವಸುಶ್ಚನ್ದ್ರೋಽನ್ತರಿಕ್ಷಸತ್ ।
ಹೋತಾ ಚ ವೇದಿಷದ್ಯೋನಿರತಿಥಿರ್ದ್ರೋಣಸದ್ಧವಿಃ ॥ 22 ॥
ನೃಷನ್ಮೃತ್ಯುಶ್ಚ ವರಸದಮೃತಂ ಚರ್ತಸದ್ವೃಷಃ ।
ವ್ಯೋಮಸದ್ವಿವಿಧಸ್ಕೋಟಶಬ್ದಾರ್ಥವ್ಯಂಗ್ಯವೈಭವಃ ॥ 23 ॥
ಅಬ್ಜಾ ರಸಸ್ವಾದುತಮೋ ಗೋಜಾ ಗೇಯೋ ಮನೋಹರಃ ।
ಋತಜಾಸ್ಸಕಲಂ ಭದ್ರಮದ್ರಿಜಾಸ್ಥೈರ್ಯಮುತ್ತಮಮ್ ॥ 24 ॥
ಋತಂ ಸಮಜ್ಞಾತ್ವನೃತಂ ಬೃಹತ್ಸೂಕ್ಷ್ಮವಶಾನುಗಃ ।
ಸತ್ಯಂ ಜ್ಞಾನಮನನ್ತಂ ಯತ್ತತ್ಸದ್ಬ್ರಹ್ಮಮಯೋಽಚ್ಯುತಃ ॥ 25 ॥
ಅಗ್ರೇಭವನ್ನಗೋ ನಿತ್ಯಃ ಪರಮಃ ಪುರುಷೋತ್ತಮಃ ।
ಯೋಗನಿದ್ರಾಪರಸ್ಸ್ವಾಮೀ ನಿಧ್ಯಾನವರನಿರ್ವೃನಃ ॥ 26 ॥
ರಸೋ ರಸ್ಯೋ ರಸಯಿತಾ ರಸವಾನ್ ರಸಿಕಪ್ರಿಯಃ ।
ಆನನ್ದೋ ನನ್ದಯನ್ಸರ್ವಾನಾನನ್ದೀ ಹಯಕನ್ಧರಃ ॥ 27 ॥
ಕಾಲಃ ಕಾಲ್ಯಶ್ಚ ಕಾಲಾತ್ಮಾ ಕಾಲಾಭ್ಯುತ್ಥಿತಜಾಗರಃ ।
ಕಲಾಸಾಚಿವ್ಯಕೃತ್ಕಾನ್ತಾಕಥಿತವ್ಯಾಧಿಕಾರ್ಯಕಃ ॥ 28 ॥
ದೃಙ್ನ್ಯಂಚನೋದಂಚನೋದ್ಯಲ್ಲಯಸರ್ಗೋ ಲಘುಕ್ರಿಯಃ ।
ವಿದ್ಯಾಸಹಾಯೋ ವಾಗೀಶೋ ಮಾತೃಕಾಮಂಡಲೀಕುತಃ ॥ 29 ॥
ಹಿರಣ್ಯಂ ಹಂಸಮಿಥುನಮೀಶಾನಶ್ಶಕ್ತಿಮಾನ್ ಜಯೀ ।
ಗ್ರಹಮೇಥೀ ಗುಣೀ ಶ್ರೀಭೂನೀಲಾಲೀಲೈಕಲಾಲಸ ॥ 30 ॥
ಅಂಕೇನೋದೂಹ್ಯ ವಾಗ್ದೇವೀಮಾಚಾರ್ಯಕಮುಪಾಶ್ರಯಃ ।
ವೇದವೇದಾನ್ತಶಾಸ್ತ್ರಾರ್ಥತತ್ತ್ವವ್ಯಾಖ್ಯಾನತತ್ಪರಃ ॥ 31 ॥
ಲ್ಹೌಂ ಹ್ಲಂ ಹಂ ಹಂ ಹಯೋ ಹಂ ಸೂಂ ಹಂಸಾಂ ಹಂಸೀಂ ಹಸೂಂ ಹಸೌಮ್ ।
ಹಸೂಂ ಹಂ ಹರಿಣೋ ಹಾರೀ ಹರಿಕೇಶೋ ಹರೇಡಿತಃ ॥ 32 ॥
ಸನಾತನೋ ನಿರ್ಬೀಜಸ್ಸನ್ನವ್ಯಕ್ತೋ ಹೃದಯೇಶಯಃ ।
ಅಕ್ಷರಃ ಕ್ಷರಜೀವೇಶಃ ಕ್ಷಮೀ ಕ್ಷಯಕರೋಽಚ್ಯುತಃ ॥ 33 ॥
ಕರ್ತಾಕಾರಯಿತಾಽಕಾರ್ಯಂ ಕಾರಣಂ ಪ್ರಕೃತಿಃ ಕೃತಿಃ ।
ಕ್ಷಯಕ್ಷಯಮನಾಮಾರ್ಥೋ ವಿಷ್ಣುರ್ಜಿಷ್ಣುರ್ಜಗನ್ಮಯಃ ॥ 34 ॥
ಸಂಕುಚನ್ವಿಕಚನ್ಸ್ಥಾಣುನಿರ್ವಿಕಾರೋ ನಿರಾಮಯಃ ।
ಶುದ್ಧೋ ಬುದ್ಧಃ ಪ್ರಬುದ್ಧಶ್ಚ ಸ್ನಿಗ್ಧೋ ಮುಗ್ಧಸ್ಸಮುದ್ಧತಃ ॥ 35 ॥
ಸಂಕಲ್ಪದೋ ಬಹುಭವತ್ಸರ್ವಾತ್ಮಾ ಸರ್ವನಾಮಭೃತ್ ।
ಸಹಸ್ರಶೀರ್ಷಸ್ಸರ್ವಜ್ಞಸ್ಸಹಸ್ರಾಕ್ಷಸ್ಸಹಸ್ರಪಾತ್ ॥ 36 ॥
ವ್ಯಕ್ತೋವಿರಾಟ್ಸ್ವರಾಟ್ಸಮ್ರಾಡ್ವಿಷ್ವಗ್ರೂಪವಪುರ್ವಿಧುಃ ।
ಮಾಯಾವೀ ಪರಮಾನನ್ದೋ ಮಾನ್ಯೋ ಮಾಯಾತಿಗೋ ಮಹಾನ್ ॥ 37 ॥
ವಟಪತ್ರಶಯೋ ಬಾಲೋ ಲಲನ್ನಾಮ್ನಾಯಸೂಚಕಃ ।
ಮುಖನ್ಯಸ್ತಕರಗ್ರಸ್ತಪಾದಾಗ್ರಪಟಲಃ ಪ್ರಭುಃ ॥ 38 ॥
ನೈದ್ರೀಹಾಸಾಶ್ವಸಮ್ಭೂತಜ್ಞಾಜ್ಞಸಾತ್ವಿಕತಾಮಸಃ ।
ಮಹಾರ್ಣವಾಮ್ಬುಪರ್ಯಂಕಃ ಪದ್ಮನಾಭಃ ಪರಾತ್ಪರಃ ॥ 39 ॥
ಬ್ರಹ್ಮಭೂರ್ಬ್ರಹ್ಮಭಯಹೃದ್ಧರಿರೋಮುಪದೇಶಕೃತ್ ।
ಮಧುಕೈಟಭನಿರ್ಮಾತಾ ಮತ್ತಬ್ರಹ್ಮಮದಾಪಹಃ ॥ 40 ॥
ವೇಧೋವಿಲಾಸವಾಗಾನಿರ್ದಯಾಸಾರೋ ಮೃಷಾರ್ಥದಃ ।
ನಾರಾಯಣಾಸ್ತ್ರನಿರ್ಮಾತಾಮಧುಕೈಟಭಮರ್ದನಃ ॥ 41 ॥
ವೇದಕರ್ತಾ ವೇದಭರ್ತಾ ವೇದಹರ್ತಾ ವಿದಾಂವರಃ ।
ಪುಂಖಾನುಪುಂಖಹೇಷಾಢ್ಯಃ ಪೂರ್ಣಷಾಡ್ಗುಣ್ಯವಿಗ್ರಹಃ ॥ 42 ॥
ಲಾಲಾಮೃತಕಣವ್ಯಾಜವಾನ್ತನಿರ್ದೋಷವರ್ಣಕಃ ।
ಉಲ್ಲೋಲಸ್ವಾನಧೀರೋದ್ಯದುಚ್ಚೈರ್ಹಲಹಲಧ್ವನಿಃ ॥ 43 ॥
ಕರ್ಣಾದಾರಭ್ಯ ಕಲ್ಕ್ಯಾತ್ಮಾ ಕವಿಃ ಕ್ಷೀರಾರ್ಣವೋಪಮಃ ।
ಶಂಖ ಚಕ್ರಗದೀ ಖಡ್ಗೀ ಶಾರ್ಂಗೀ ನಿರ್ಭಯಮುದ್ರಕಃ ॥ 44 ॥
ಚಿನ್ಮುದ್ರಾಚಿಹ್ನಿತೋ ಹಸ್ತತಲವಿನ್ಯಸ್ತಪುಸ್ತಕಃ ।
ವಿದ್ಯಾನಾಮ್ನೀಂ ಶ್ರಿಯಂ ಶಿಷ್ಯಾಂ ವೇದಯನ್ನಿಜವೈಭವಮ್ ॥ 45 ॥
ಅಷ್ಟಾರ್ಣ್ಯಮ್ಯೋಽಷ್ಟಭುಜೋವ್ಯಷ್ಟಿಸೃಷ್ಟಿಕರಃ ಪಿತಾ ।
ಅಷ್ಟೈಶ್ವರ್ಯಪ್ರದೋಹೃಷ್ಯದಷ್ಟಮೂರ್ತಿಪಿತೃಸ್ತುತಃ ॥ 46 ॥
ಅನೀತವೇದಪುರುಷೋ ವಿಧಿವೇದೋಪದೇಶಕೃತ್ ।
ವೇದವೇದಾಂಗವೇದಾನ್ತಪುರಾಣಸ್ಮೃತಿಮೂರ್ತಿಮಾನ್ ॥ 47 ॥
ಸರ್ವಕರ್ಮಸಮಾರಾಧ್ಯಸ್ಸರ್ವವೇದಮಯೋ ವಿಭುಃ ।
ಸರ್ವಾರ್ಥತತ್ತ್ವವ್ಯಾಖ್ಯಾತಾ ಚತುಷ್ಷಷ್ಟಿಕಲಾಧಿಪಃ ॥ 48 ॥
ಶುಭಯುಕ್ಸುಮುಖಶ್ಶುದ್ಧಸ್ಸುರೂಪಸ್ಸುಗತಸ್ಸುಧೀಃ ।
ಸುವ್ರತಿಸ್ಸಂಹೃತಿಶ್ಶೂರಸ್ಸುತಪಾಃ ಸುಷ್ಟುತಿಸ್ಸುಹೃತ್ ॥ 49 ॥
ಸುನ್ದರಸ್ಸುಭಗಸ್ಸೌಮ್ಯಸ್ಸುಖದಸ್ಸುಹೃದಾಂ ಪ್ರಿಯಃ ।
ಸುಚರಿತ್ರಸ್ಸುಖತರಶ್ಶುದ್ಧಸತ್ವಪ್ರದಾಯಕಃ ॥ 50 ॥
ರಜಸ್ತಮೋಹರೋ ವೀರೋವಿಶ್ವರಕ್ಷಾಧುರನ್ಧರಃ ।
ನರನಾರಾಯಣಾಕೃತ್ಯಾ ಗುರುಶಿಷ್ಯತ್ವಮಾಸ್ಥಿತಃ ॥ 51 ॥
ಪರಾವರಾತ್ಮಾ ಪ್ರಬಲಃ ಪಾವನಃ ಪಾಪನಾಶನಃ ।
ದಯಾಘನಃ ಕ್ಷಮಾಸಾರೋ ವಾತ್ಸಲ್ಯೈಕವಿಭೂಷಣಃ ॥ 52 ॥
ಆದಿಕೂರ್ಮೋ ಜಗದ್ಭರ್ತಾ ಮಹಾಪೋತ್ರೀ ಮಹೀಧರಃ ।
ಸ್ತದ್ಭಿತ್ಸ್ವಾಮೀ ಹರಿರ್ಯಕ್ಷೋ ಹಿರಣ್ಯರಿಪುರೈಚ್ಛಿಕಃ ॥ 53 ॥
ಪ್ರಹ್ಲಾದಪಾಲಕಸ್ಸರ್ವಭಯಹರ್ತಾ ಪ್ರಿಯಂವದಃ ।
ಶ್ರೀಮುಖಾಲೋಕನಸ್ರಂಸತ್ಕ್ರೌಂಚಕಃ ಕುಹಕಾಂಚನಃ ॥ 54 ॥
ಛತ್ರೀ ಕಮಂಡಲುಧರೋ ವಾಮನೋ ವದತಾಂ ವರಃ ।
ಪಿಶುನಾತ್ಮಾ ಶನೋದೃಷ್ಟಿಲೋಪನೋ ಬಲಿಮರ್ದನಃ ॥ 55 ॥
ಉರುಕ್ತಮೋ ಬಲಿಶಿರೋನ್ಯಸ್ತಾಂಘ್ರಿರ್ಬಲಿಮರ್ದನಃ ।
ಜಾಮದಗ್ನ್ಯಃ ಪರಶುಭೃತ್ಕೃತ್ತಕ್ಷತ್ತ್ರಕುಲೋತ್ತಮಃ ॥ 56 ॥
ರಾಮೋಽಭಿರಾಮಶ್ಶಾನ್ತಾತ್ಮಾ ಹರಕೋದಂಡಖಂಡನಃ ।
ಶರಣಾಗತಸನ್ತ್ರಾತಾ ಸರ್ವಾಯೋಧ್ಯಕಮುಕ್ತಿದಃ ॥ 57 ॥
ಸಂಕರ್ಷಣೋಮದೋದಗ್ರೋ ಬಲವಾನ್ಮುಸಲಾಯುಧಃ ।
ಕೃಷ್ಣಾಕ್ಲೇಶಹರಃ ಕೃಷ್ಣೋ ಮಹಾವ್ಯಸನಶಾನ್ತಿದಃ ॥ 58 ॥
ಅಂಗಾರಿತೋತ್ತರಾಗರ್ಭಪ್ರಾಣದಃ ಪಾರ್ಥಸಾರಥಿಃ ।
ಗೀತಾಚಾರ್ಯೋ ಧರಾಭಾರಹಾರೀ ಷಟ್ಪುರಮರ್ದನಃ ॥ 59 ॥
ಕಲ್ಕೀ ವಿಷ್ಣುಯಶಸ್ಸೂನುಃ ಕಲಿಕಾಲುಷ್ಯನಾಶನಃ ।
ಸಾಧುದುಷ್ಕೃತ್ಪರಿತ್ರಾಣವಿನಾಶವಿಹಿತೋದಯಃ ॥ 60 ॥
ವೈಕುಂಠೇ ಪರಮೇ ತಿಷ್ಠನ್ ಸುಕುಮಾರಯುವಾಕೃತಿಃ ।
ವಿಶ್ವೋದಯಸ್ಥಿತಿಧ್ವಂಸಸಂಕಲ್ಪೇನ ಸ್ವಯಂ ಪ್ರಭುಃ ॥ 61 ॥
ಮದನಾನಾಂ ಚ ಮದನೋ ಮಣಿಕೋಟೀರಮಾನಿತಃ ।
ಮನ್ದಾರಮಾಲಿಕಾಪೀಡೋ ಮಣಿಕುಂಡಲಮಂಡಿತಃ ॥ 62 ॥
ಸುಸ್ನಿಗ್ಧನೀಲಕುಟಿಲಕುನ್ತಲಃ ಕೋಮಲಾಕೃತಿಃ ।
ಸುಲಲಾಟಸ್ಸ್ತುತಿಲಕಸ್ಸುಭ್ರೂಕಸ್ಸುಕಪೋಲಕಃ ॥ 63 ॥
ಸಿದ್ಧಾಸದಸದಾಲೋಕಸುಧಾಸ್ಯನ್ದೀರದಚ್ಛದಃ ।
ತಾರಕಾಕೋರಕಾಕಾರವಿನಿರ್ಮಿತರದಚ್ಛದಃ ॥ 64 ॥
ಸುಧಾವರ್ತಿಪರಿಸ್ಫೂರ್ತಿಶೋಭಮಾನರದಚ್ಛದಃ ।
ವಿಷ್ಟಬ್ಧೋವಿಪುಲಗ್ರೀವೋನಿಭೃತೋಚ್ಚೈಶ್ಶ್ರವಸ್ಥಿತಿಃ ॥ 65 ॥
ಸಮಾವೃತ್ತಾವದಾತೋರುಮುಕ್ತಾಪ್ರಾಲಮ್ಬಭೂಷಣಃ ।
ರತ್ನಾಂಗದೀ ವಜ್ರನಿಷ್ಕೀ ನೀಲರತ್ನಾಂಕಕಂಕಣಃ ॥ 66 ॥
ಹರಿನ್ಮಣಿಗಣಾಬದ್ಧಶೃಂಖಲಾಕಂಕಣೋರ್ಮಿಕಃ ।
ಸಿತೋಪವೀತಸಂಶ್ಲಿಷ್ಯತ್ಪದ್ಮಾಕ್ಷಮಣಿಮಾಲಿಕಃ ॥ 67 ॥
ಶ್ರೀಚೂರ್ಣವದ್ದ್ವಾದಶೋರ್ಧ್ವಪುಂಡ್ರರೇಖಾಪರಿಷ್ಕೃತಃ ।
ಪಟ್ಟತನ್ತುಗ್ರಥನವತ್ಪವಿತ್ರನರಶೋಭಿತಃ ॥ 68 ॥
ಪೀನವಕ್ಷಾಮಹಾಸ್ಕನ್ಧೋ ವಿಪುಲೋರುಕಟೀತಟಃ ।
ಕೌಸ್ತುಭೀ ವನಮಾಲೀ ಚ ಕಾನ್ತ್ಯಾಚನ್ದ್ರಾಯುತೋಪಮಃ ॥ 69 ॥
ಮನ್ದಾರಮಾಲಿಕಾಮೋದೀ ಮಂಜುವಾಗಮಲಚ್ಛವಿಃ ।
ದಿವ್ಯಗನ್ಧೋ ದಿವ್ಯರಸೋ ದಿವ್ಯತೇಜಾ ದಿವಸ್ಪತಿಃ ॥ 70 ॥
ವಾಚಾಲೋ ವಾಕ್ಪತಿರ್ವಕ್ತಾ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಾ ವಾದಿನಾಂ ಪ್ರಿಯಃ ।
ಭಕ್ತಹೃನ್ಮಧುರೋ ವಾದಿಜಿಹ್ವಾಭದ್ರಾನನಸ್ಥಿತಿಃ ॥ 71 ॥
ಸ್ಮೃತಿಸನ್ನಿಹಿತಸ್ಸ್ನಿಗ್ಧಸ್ಸಿದ್ಧಿದಸಿದ್ಧಿಸನ್ನುತಃ ।
ಮೂಲಕನ್ದೋಮುಕುನ್ದೋಗ್ಲೌಸ್ಸ್ವಯಮ್ಭೂಶಮ್ಭುರೈನ್ದವಃ ॥ 72 ॥
ಇಷ್ಟೋ ಮನುರ್ಯಮಃ ಕಾಲಕಾಲ್ಯಃ ಕಮ್ಬುಕಲಾನಿಧಿಃ ।
ಕಲ್ಯಃ ಕಾಮಯಿತಾ ಭೀಮಃ ಕಾತರ್ಯಹರಣಃ ಕೃತಿಃ ॥ 73 ॥
ಸಮ್ಪ್ರಿಯಃ ಪಕ್ಕಣಸ್ತರ್ಕಚರ್ಚಾನಿರ್ಧಾರಣಾದಯಃ ।
ವ್ಯತಿರೇಕೋ ವಿವೇಕಶ್ಚ ಪ್ರವೇಕಃ ಪ್ರಕ್ರಮಃ ಕ್ರಮಃ ॥ 74 ॥
ಪ್ರಮಾಣ ಪ್ರತಿಭೂಃ ಪ್ರಾಜ್ಞಃ ಪ್ರಜ್ಞಾಪತ್ಥ್ಯಾಚಧಾರಣಃ ।
ವಿಧಿರ್ವಿಧಾತಾ ವ್ಯವಧಿರುದ್ಭವಃ ಪ್ರಭವಸ್ಥಿತಿಃ ॥ 75 ॥
ವಿಷಯಸ್ಸಂಶಯಃ ಪೂರ್ವಃ ಪಕ್ಷಃ ಕಕ್ಷ್ಯೋಪಪಾದಕಃ ।
ರಾದ್ಧಾನ್ತೋ ವಿಹಿತೋ ನ್ಯಾಯಫಲನಿಷ್ಪತ್ತಿರುದ್ಭವಃ ॥ 76 ॥
ನಾನಾರೂಪಾಣಿ ತನ್ತ್ರಾಣಿ ವ್ಯವಹಾರ್ಯೋ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಿಃ ।
ಸರ್ವಸಾಧಾರಣೋ ದೇವಸ್ಸಾಧ್ವಸಾಧುಹಿತೇ ರತಃ ॥ 77 ॥
ಸನ್ಧಾ ಸನಾತನೋ ಧರ್ಮೋ ಧರ್ಮೈರರ್ಚ್ಯಾ ಮಹಾತ್ಮಭಿಃ ।
ಛನ್ದೋಮಯಸ್ತ್ರಿಧಾಮಾತ್ಮಾ ಸ್ವಚ್ಛನ್ದಶ್ಛಾನ್ದಸೇಡಿತಃ ॥ 78 ॥
ಯಜ್ಞೋ ಯಜ್ಞಾತ್ಮಕೋ ಯಷ್ಟಾ ಯಜ್ಞಾಂಗೋಽಪಘನೋಹವಿಃ ।
ಸಮಿದಾಜ್ಯಂ ಪುರೋಡಾಶಶ್ಶಾಲಾ ಸ್ಥಾಲೀ ಸ್ರುವಸ್ಸ್ರುಚಾ ॥ 79 ॥
ಪ್ರಾಗ್ವಂಶೋ ದೇವಯಜನಃ ಪರಿಧಿಶ್ಚ ಪರಿಸ್ತರಃ ।
ವೇದಿರ್ವಿಹರಣಂ ತ್ರೇತಾ ಪಶುಃ ಪಾಶಶ್ಚ ಸಂಸ್ಕೃತಿಃ ॥ 80 ॥
ವಿಧಿರ್ಮನ್ತ್ರೋಽರ್ಥವಾದಶ್ಚ ದ್ರವ್ಯಮಂಗಂ ಚ ದೈವತಮ್ ।
ಸ್ತೋತ್ರಂ ಶಸ್ತ್ರಂ ಸಾಮ ಗೀತಿರುದ್ಗೀಥಸ್ಸರ್ವಸಾಧನಮ್ ॥ 81 ॥
ಯಾಜ್ಯಾ ಪುರೋನುಕಾವ್ಯಾ ಚ ಸಾಮಿಧೇನೀ ಸಮೂಹನಮ್ ।
ಪ್ರಯೋಕ್ತಾರಃ ಪ್ರಯೋಗಶ್ಚ ಪ್ರಪಂಚಃ ಪ್ರಾಶುಭಾ ಶ್ರಮಃ ॥ 82 ॥
ಶ್ರದ್ಧಾ ಪ್ರಧ್ವಂಸನಾ ತುಷ್ಟಿಃ ಪುಷ್ಟಿಃ ಪುಣ್ಯಂ ಪ್ರತಿರ್ಭವಃ ।
ಸದಸ್ಸದಸ್ಯಸಮ್ಪಾತಃ ಪ್ರಶ್ನಃ ಪ್ರತಿವಚಸ್ಥಿತಿಃ ॥ 83 ॥
ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತಂ ಪರಿಷ್ಕಾರೋ ಧೃತಿರ್ನಿರ್ವಹಣಂ ಫಲಮ್ ।
ನಿಯೋಗೋ ಭಾವನಾ ಭಾವ್ಯಂ ಹಿರಣ್ಯಂ ದಕ್ಷಿಣಾ ನುತಿಃ ॥ 84 ॥
ಆಶೀರಭ್ಯುಪಪತ್ತಿಶ್ಚ ತೃಪ್ತಿಸ್ಸ್ವಂ ಶರ್ಮ ಕೇವಲಮ ।
ಪುಣ್ಯಕ್ಷಯಃ ಪುನಃ ಪಾತಭಯಂ ಶಿಕ್ಷಾಶುಗರ್ದನಃ ॥ 85 ॥
ಕಾರ್ಪಣ್ಯಂ ಯಾತನಾಂ ಚಿನ್ತಾ ನಿರ್ವೇದಶ್ಚ ವಿಹಸ್ತತಾ ।
ದೇಹಭೃತ್ಕರ್ಮಸಮ್ಪಾತಃ ಕಿಂಚಿತ್ಕರ್ಮಾನುಕೂಲಕಃ ॥ 86 ॥
ಅಹೇತುಕತಯಾ ಪ್ರೇಮ ಸಾಮ್ಮುಖ್ಯಂ ಚಾಪ್ಯನುಗ್ರಹಃ ।
ಶುಚಿಶ್ಶ್ರೀಮತ್ಕುಲಜನೋ ನೇತಾ ಸತ್ತ್ವಾಭಿಮಾನವಾನ್ ॥ 87 ॥
ಅನ್ತರಾಯಹರಃ ಪಿತ್ರೋರದುಷ್ಟಾಹಾರದಾಯಕಃ ।
ಶುದ್ಧಾಹಾರಾನುರೂಪಾಂಗಪರಿಣಾಮವಿಧಾಯಕಃ ॥ 88 ॥
ಸ್ರಾವಪಾತಾದಿವಿಪದಾಂ ಪರಿಹರ್ತಾ ಪರಾಯಣಃ ।
ಶಿರಃಪಾಣ್ಯಾದಿಸನ್ಧಾತಾ ಕ್ಷೇಮಕೃತ್ಪ್ರಾಣದಃ ಪ್ರಭು ॥ 89 ॥
ಅನಿರ್ಘೃಣಶ್ಚಾವಿಷಮಶ್ಶಕ್ತಿತ್ರಿತಯದಾಯಕಃ ।
ಸ್ವೇಚ್ಛಾಪ್ರಸಂಗಸಮ್ಪತ್ತಿವ್ಯಾಜಹರ್ಷವಿಶೇಷವಾನ್ ॥ 90 ॥
ಸಂವಿತ್ಸನ್ಧಾಯಕಸ್ಸರ್ವಜನ್ಮಕ್ಲೇಶಸ್ಮೃತಿಪ್ರದಃ ।
ವಿವಕೇಶೋಕವೈರಾಗ್ಯಭವಭೀತಿವಿಧಾಯಕಃ ॥ 91 ॥
ಗರ್ಭಸ್ಯಾಪ್ಯನುಕೂಲಾದಿನಾಸಾನ್ತಾಧ್ಯವಸಾಯದಃ ।
ಶುಭವೈಜನನೋಪೇತಸದನೇಹೋಜನಿಪ್ರದಃ ॥ 92 ॥
ಉತ್ತಮಾಯುಃಪ್ರದೋ ಬ್ರಹ್ಮನಿಷ್ಠಾನುಗ್ರಹಕಾರಕಃ ।
ಸ್ವದಾಸಜನನಿಸ್ತೀರ್ಣತದ್ವಂಶಜಪರಮ್ಪರಃ ॥ 93 ॥
ಶ್ರೀವೈಷ್ಣವೋತ್ಪಾದಕೃತಸ್ವಸ್ತಿಕಾವನಿಮಂಡಲಃ ।
ಅಧರ್ವಣೋಕ್ತೈಕಶತಮೃತ್ಯುದೂರಕ್ರಿಯಾಪರಃ ॥ 94 ॥
ದಯಾದ್ಯಷ್ಟಗುಣಾಧಾತಾ ತತ್ತತ್ಸಂಸ್ಕೃತಿಸಾಧಕಃ ।
ಮೇಧಾವಿಧಾತಾ ಶ್ರದ್ಧಾಕೃತ್ ಸೌಸ್ಥ್ಯದೋ ಜಾಮಿತಾಹರಃ ॥ 95 ॥
ವಿಘ್ನನುದ್ವಿಜಯೀ ಧಾತಾ ದೇಶಕಾಲಾನುಕೂಲ್ಯಕೃತ್ ।
ವಿನೇತಾ ಸತ್ಪಥಾನೇತಾ ದೋಷಹೃಚ್ಛುಭದಸ್ಸಖಾ ॥ 96 ॥
ಹ್ರೀದೋ ಭೀದೋ ರುಚಿಕರೋ ವಿಶ್ವೋ ವಿಶ್ವಹಿತೇ ರತಃ ।
ಪ್ರಮಾದಹೃತ್ಪ್ರಾಪ್ತಕಾರೀ ಪ್ರದ್ಯುಮ್ನೋ ಬಲವತ್ತರಃ ॥ 97 ॥
ಸಾಂಗವೇದಸಮಾಯೋಕ್ತಾ ಸರ್ವಶಾಸ್ತ್ರಾರ್ಥವಿತ್ತಿದಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಾನ್ತರಾಯಘ್ನಃ ಪ್ರಿಯಕೃದ್ಧಿತಕೃತ್ಪರಃ ॥ 98 ॥
ಚಿತ್ತಶುದ್ಧಿಪ್ರದಶ್ಛಿನ್ನಾಕ್ಷಚಾಪಲ್ಯಃ ಕ್ಷಮಾವಹಃ ।
ಇನ್ದ್ರಿಯಾರ್ಥಾರತಿಚ್ಛೇತ್ತಾ ವಿದ್ಯೈಕವ್ಯಸನಾವಹಃ ॥ 99 ॥
ಆತ್ಮಾನುಕೂಲ್ಯರುಚಿಕೃದಖಿಲಾರ್ತಿವಿನಾಶಕಃ ।
ತಿತೀರ್ಷುಹೃತ್ತ್ವರಾವೇದೀ ಗುರುಸದ್ಭಕ್ತಿತೇಜಸಃ ॥ 100 ॥
ಗುರುಸಮ್ಬನ್ಧಘಟಕೋ ಗುರುವಿಶ್ವಾಸವರ್ಧನಃ ।
ಗುರೂಪಾಸನಸನ್ಧಾತಾ ಗುರುಪ್ರೇಮಪ್ರವರ್ಧನಃ ॥ 101 ॥
ಆಚಾರ್ಯಾಭಿಮತೈರ್ಯೋಕ್ತಾ ಪಂಚಸಂಸ್ಕೃತಿಭಾವನಃ ।
ಗುರೂಕ್ತವೃತ್ತಿನೈಶ್ಚಲ್ಯಸನ್ಧಾತಾಽವಹಿತಸ್ಥಿತಿಃ ॥ 102 ॥
ಆಪನ್ನಾಖಿಲರಕ್ಷಾರ್ಥಮಾಚಾರ್ಯಕಮುಪಾಶ್ರಿತಃ ।
ಶಾಸ್ತ್ರಪಾಣಿಪ್ರದಾನೇನ ಭವಮಗ್ನಾನ್ಸಮುದ್ಧರನ್ ॥ 103 ॥
ಪಾಂಚಕಾಲಿಕಧರ್ಮೇಷು ನೈಶ್ಚಲ್ಯಂ ಪ್ರತಿಪಾದಯನ್ ।
ಸ್ವದಾಸಾರಾಧನಾದ್ಯರ್ಥಶುದ್ಧದ್ರವ್ಯಪ್ರದಾಯಕಃ ॥ 104 ॥
ನ್ಯಾಸವಿದ್ಯಾವಿನಿರ್ವೋಢಾ ನ್ಯಸ್ತಾತ್ಮಭರರಕ್ಷಕಃ ।
ಸ್ವಕೈಂಕರ್ಯೈಕರುಚಿದಸ್ಸ್ವದಾಸ್ಯಪ್ರೇಮವರ್ಧನಃ ॥ 105 ॥
ಆಚಾರ್ಯಾರ್ಥಾಖಿಲದ್ರವ್ಯಸಮ್ಭೃತ್ಯರ್ಪಣರೋಚಕಃ ।
ಆಚಾರ್ಯಸ್ಯ ಸ್ವಸಚ್ಛಿಷ್ಯೋಜ್ಜೀವನೈಕರುಚಿಪ್ರದಃ ॥ 106 ॥
ಆಗತ್ಯಯೋಜಯನಾಸಹಿತೈಕಕೃತಿಜಾಗರಃ ।
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಸಮಾಸ್ವಾದಸುಹಿತಃ ಕೃತಿಸಂಸ್ಕೃತಿಃ ॥ 107 ॥
ಸತ್ಕಾರೇ ವಿಷಧೀದಾತಾ ತರುಣ್ಯಾಂ ಶವಬುದ್ಧಿದಃ ।
ಸಭಾಮ್ಪ್ರತ್ಯಾಯಯನ್ವ್ಯಾಲೀಂ ಸರ್ವತ್ರ ಸಮಬುದ್ಧಿದಃ ॥ 108 ॥
ಸಮ್ಭಾವಿತಾಶೇಷದೋಷಹೃತ್ಪುನರ್ನ್ಯಾಸರೋಚಕಃ ।
ಮಹಾವಿಶ್ವಾಸಸನ್ಧಾತಾ ಸ್ಥೈರ್ಯದಾತಾ ಮದಾಪಹಃ ॥ 109 ॥
ನಾದವ್ಯಾಖ್ಯಾಸ್ವಸಿದ್ಧಾನ್ತರಕ್ಷಾಹೇತುಸ್ವಮನ್ತ್ರದಃ ।
ಸ್ವಮನ್ತ್ರಜಪಸಂಸಿದ್ಧಿಜಂಘಾಲಕವಿತೋದಯಃ ॥ 110 ॥
ಅದುಷ್ಟಗುಣವತ್ಕಾವ್ಯಬನ್ಧವ್ಯಾಮುಗ್ಧಚೇತನಃ ।
ವ್ಯಂಗ್ಯಪ್ರಧಾನರಸವದ್ಗದ್ಯಪದ್ಯಾದಿನಿರ್ಮಿತಿಃ ॥ 111 ॥
ಸ್ವಭಕ್ತಸ್ತುತಿಸನ್ತುಷ್ಟೋ ಭೂಯೋಭಕ್ತಿಪ್ರದಾಯಕಃ ।
ಸಾತ್ವಿಕತ್ಯಾಗಸಮ್ಪನ್ನಸತ್ಕರ್ಮಕೃದತಿಪ್ರಿಯಃ ॥ 112 ॥
ನಿರನ್ತರಾನುಸ್ಮರಣನಿಜದಾಸೈವಾದಾಸ್ಯಕೃತ್ ।
ನಿಷ್ಕಾಮವತ್ಸಲೋ ನೈಚ್ಯಭಾವನೇಷು ವಿನಿರ್ವಿಶನ್ ॥ 113 ॥
ಸರ್ವಭೂತಭವದ್ಭಾವಂ ಸಮ್ಪಶ್ಯತ್ಸುಸದಾಸ್ಥಿತಃ ।
ಕರಣತ್ರಯಸಾರೂಪ್ಯಕಲ್ಯಾಣಪತಿಸಾದರಃ ॥ 114 ॥
ಕದಾ ಕದೇತಿ ಕೈಂಕರ್ಯಕಾಮಿನಾಂ ಶೇಷಿತಾಮ್ಭಜನ ।
ಪರವ್ಯೂಹಾದಿನಿರ್ದೋಷಶುಭಾಶ್ರಯಪರಿಗ್ರಹಃ ॥ 115 ॥
ಚನ್ದ್ರಮಂಡಲಮಧ್ಯಸ್ಯ ಶ್ವೇತಾಮ್ಭೋರುಹವಿಷ್ಟರಃ ।
ಜ್ಯೋತ್ಸ್ನಾಯಮಾನಾಂಗರುಚಿನಿರ್ಧೂತಾನ್ತರ್ಬಹಿಸ್ತಮಾಃ ॥ 116 ॥
ಭಾವ್ಯೋ ಭಾವಯಿತಾ ಭದ್ರಂ ಪಾರಿಜಾತವನಾಲಯಃ ।
ಕ್ಷೀರಾಬ್ಧಿಮಧ್ಯಮದ್ವೀಪಪಾಲಕಃ ಪ್ರಪಿತಾಮಹಃ ॥ 117 ॥
ನಿರನ್ತರನಮೋವಾಕಶುದ್ಧಯಾಜಿಹದಾಶ್ರಯಃ ।
ಮುಕ್ತಿದಶ್ವೇತಮೃದ್ರೂಪಶ್ವೇತದ್ವೀಪವಿಭಾವನಃ ॥ 118 ॥
ಗರುಡಾಹಾರಿತಶ್ವೇತಮೃತ್ಪೂತಯದುಭೂಧರಃ ।
ಭದ್ರಾಶ್ವವರ್ಷನಿಲಯೋ ಭಯಹಾರೀ ಶುಭಾಶ್ರಯಃ ॥ 119 ॥
ಭದ್ರಶ್ರೀವತ್ಸಹಾರಾಢ್ಯಃ ಪಂಚರಾತ್ರಪ್ರವರ್ತಕಃ ।
ಭಕ್ತಾತ್ಮಭಾವಭವನೋ ಹಾರ್ದೋಽಂಗುಷ್ಠಪ್ರಮಾಣವಾನ್ ॥ 120 ॥
ಸ್ವದಾಸಸತ್ಕೃತಾಕೃತ್ಯೇ ತನ್ಮಿತ್ರಾರಿಷು ಯೋಜಯನ್ ।
ಪ್ರಾಣಾನುತ್ಕ್ರಾಮಯನ್ನೂರೀಕೃತಪ್ರಾರಬ್ಧಲೋಪನಃ ॥ 121 ॥
ಲಧ್ವ್ಯೈವ ಶಿಕ್ಷಯಾಪಾಪಮಶೇಷಮಪಿ ನಿರ್ಣುದನ್ ।
ತ್ರಿಸ್ಥೂಣಕ್ಷೋಭತೋ ಭೂತಸೂಕ್ಷ್ಮ್ಯೈಸ್ಸೂಕ್ಷ್ಮವಪುಸ್ಸೃಜನ್ ॥ 122 ॥
ನಿರಂಕುಶಕೃಪಾಪೂರೋ ನಿತ್ಯಕಲ್ಯಾಣಕಾರಕಃ ।
ಮೂರ್ಧನ್ಯನಾಡ್ಯಾ ಸ್ವಾನ್ದಾಸಾನ್ಬ್ರಹ್ಮರನ್ಧ್ರಾದುದಂಚಯನ್ ॥ 123 ॥
ಉಪಾಸನಪರಾನ್ಸರ್ವಾನ್ ಪ್ರಾರಬ್ಧಮನುಭಾವಯನ್ ।
ಸರ್ವಪ್ರಾರಬ್ಧದೇಹಾನ್ತೇಽಪ್ಯನ್ತಿಮಸ್ಮರಣಂ ದಿಶನ್ ॥ 124 ॥
ಪ್ರಪೇಯುಷಾಂ ಭೇಜುಷಾಂ ಚ ಯಮದೃಷ್ಟಿಮಭಾವಯನ್ ।
ದಿವ್ಯದೇಹಪ್ರದಸ್ಸೂರ್ಯಂ ದ್ವಾರಯನ್ಮೋಕ್ಷಮೇಯುಷಾಮ್ ॥ 125 ॥
ಆತಿವಾಹಿಕಸತ್ಕಾರಾನಧ್ವನ್ಯಾಪಾದ್ಯ ಮಾನಯನ್ ।
ಸಾರ್ವಾನ್ಕ್ರತುಭುಜಶ್ಶಶ್ವತ್ಪ್ರಾಭೃತಾನಿ ಪ್ರದಾಪಯನ್ ॥ 126 ॥
ದುರನ್ತಮಾಯಾಕಾನ್ತಾರಂ ದ್ರುತಂ ಯೋಗೇನ್ ಲಂಘಯನ್ ।
ಸ್ಫಾಯತ್ಸುದರ್ಶವಿವಿಧವೀಥ್ಯನ್ತೇನಾಧ್ವನಾ ನಯನ್ ॥ 127 ॥
ಸೀಮಾನ್ತಸಿನ್ಧುವಿರಜಾಂ ಯೋಗೇನೋತ್ತಾರಯನ್ವಶೀ ।
ಅಮಾನವಸ್ಯ ದೇವಸ್ಯ ಕರಂ ಶಿರಸಿ ಧಾರಯನ್ ॥ 128 ॥
ಅನಾದಿವಾಸನಾಂ ಧೂನ್ವನ್ ವೈಕುಂಠಾಪ್ತ್ಯಾ ಸಲೋಕಯನ್ ।
ಅಹೇಯಮಂಗಲೋದಾರತನುದಾನಾತ್ಸರೂಪಯನ ॥ 129 ॥
ಸೂರಿಜುಷ್ಟಂ ಸುಖೈಕಾನ್ತಂ ಪರಮಂ ಪದಮಾಪಯನ್ ।
ಅರಾರಣ್ಯಾಮೃತಾಮ್ಭೋಧೀ ದರ್ಶಯನ್ ಶ್ರಮನಾಶನಃ ॥ 130 ॥
ದಿವ್ಯೋದ್ಯಾನಸರೋವಾಪೀಸರಿನ್ಮಣಿನಗಾನ್ನಯನ ।
ಐರಮ್ಮದಾಮೃತಸರೋಗಮಯನ್ಸೂಪಬೃಂಹಣಃ ॥ 131 ॥
ಅಶ್ವತ್ಥಂ ಸೋಮಸವನಂ ಪ್ರಾಪಯನ್ವಿಷ್ಟರಶ್ರವಾಃ ।
ದಿವ್ಯಾಪ್ಸರಸ್ಸಮಾನೀತಬ್ರಹ್ಮಾಲಂಕಾರದಾಯಕಃ ॥ 132 ॥
ದಿವ್ಯವಾಸೋಽಂಜನಕ್ಷೌಮಮಾಲ್ಯೈಸ್ಸ್ವಾನ್ಬಹುಮಾನಯನ್ ।
ಸ್ವೀಯಾಮಯೋಧ್ಯಾಂ ನಗರೀಂ ಸಾದರಂ ಸಮ್ಪ್ರವೇಶಯನ್ ॥ 133 ॥
ದಾಸಾನ್ದಿವ್ಯರಸಾಲೋಕಗನ್ಧಾಂಸಲಶರೀರಯನ್ ।
ಸ್ವದಾಸಾನ್ಸೂರಿವರ್ಗೇಣ ಸಸ್ನೇಹಂ ಬಹುಮಾನಯನ್ ॥ 134 ॥
ಸೂರಿಸೇವೋದಿತಾನನ್ದನೈಚ್ಯಾನ್ಸ್ವಾನತಿಶಾಯಯನ್ ।
ವಾಚಯನ್ಸ್ವಾಂ ನಮೋವೀಪ್ಸಾಂ ಕುರ್ವನ್ಪ್ರಹ್ವಾನ್ಕೃತಾಂಜಲೀನ್ ॥ 135 ॥
ಪ್ರಾಕಾರಗೋಪುರಾರಾಮಪ್ರಾಸಾದೇಭ್ಯಃ ಪ್ರಣಾಮಯನ್ ।
ಇನ್ದ್ರಪ್ರಜಾಪತಿದ್ವಾರಪಾಲಸಮ್ಮಾನಮಾಪಯನ್ ॥ 136 ॥
ಮಾಲಿಕಾಂಚನ್ಮಹಾರಾಜವೀಥೀಮಧ್ಯಂ ನಿವಾಸಯನ್ ।
ಶ್ರೀವೈಕುಂಠಪುರನ್ಧ್ರೀಭಿರ್ನಾನಾಸತ್ಕಾರಕಾರಕಃ ॥ 137 ॥
ದಿವ್ಯಂ ವಿಮಾನಂ ಗಮಯನ್ ಬ್ರಹ್ಮಕಾನ್ತ್ಯಾಭಿಪೂರಯನ್ ।
ಮಹಾನನ್ದಾತ್ಮಕಶ್ರೀಮನ್ಮಣಿಮಂಡಪಮಾಪಯನ್ ॥ 138 ॥
ಹೃಷ್ಯತ್ಕುಮುದಚಂಡಾದ್ಯೈರ್ವಿಷ್ವಕ್ಸೇನಾನ್ತಿಕಂ ನಯನ್ ।
ಸೇನೇಶಚೋದಿತಾಸ್ಥಾನನಾಯಕೋ ಹೇತಿನಾಯಕಃ ॥ 139 ॥
ಪ್ರಾಪಯನ್ದಿವ್ಯಮಾಸ್ಥಾನಂ ವೈನತೇಯಂ ಪ್ರಣಾಮಯನ್ ।
ಶ್ರೀಮತ್ಸುನ್ದರಸೂರೀನ್ದ್ರದಿವ್ಯಪಂಕ್ತಿಂ ಪ್ರಣಾಮಯನ್ ॥ 140 ॥
ಭಾಸ್ವರಾಸನಪರ್ಯಂಕಪ್ರಾಪಣೇನ ಕೃತಾರ್ಥಯನ್ ।
ಪರ್ಯಂಕವಿದ್ಯಾಸಂಸಿದ್ಧಸರ್ವವೈಭವಸಂಗತಃ ॥ 141 ॥
ಸ್ವಾತ್ಮಾನಮೇವ ಶ್ರೀಕಾನ್ತಂ ಸಾದರಂ ಭೂರಿ ದರ್ಶಯನ್ ।
ಶೇಷತೈಕರತಿಂ ಶೇಷಂ ಶಯ್ಯಾತ್ಮಾನಂ ಪ್ರಣಾಮಯನ್ ॥ 142 ॥
ಅನನ್ತಾಕ್ಷಿದ್ವಿಸಾಹಸ್ರಸಾದರಾಲೋಕಪಾತ್ರಯನ್ ।
ಅಕುಮಾರಯುವಾಕಾರಂ ಶ್ರೀಕಾನ್ತಂ ಸಮ್ಪ್ರಣಾಮಯನ್ ॥ 143 ॥
ಅತಟಾನನ್ದತೋ ಹೇತೋ ರಂಚಯನ್ಕಿಲಿಕಿಂಚಿತಮ್ ।
ದಾಸಾನತ್ಯುತ್ಥಿತಮುಹುಃಕೃತಿಸೃಷ್ಟಿಪ್ರಸನ್ನಹೃತ್ ॥ 144 ॥
ಶ್ರೀಯಾಂ ಪ್ರಾಪಸ್ವಯಂ ತಾತಂ ಜೀವಂ ಪುತ್ರಂ ಪ್ರಹರ್ಷಯನ್ ।
ಮಜ್ಜಯನ್ ಸ್ವಮುಖಾಮ್ಭೋಧೌ ಸ್ವಕಾಂ ಕೀರ್ತಿರುಚಿಂ ದಿಶನ್ ॥ 145 ॥
ದಯಾರ್ದ್ರಗಂಗಾವಲನಾಕೃತಹ್ಲಾದೈಃ ಕೃತಾರ್ಥಯನ್ ।
ಪರ್ಯಂಕಾರೋಹಣಪ್ರಹ್ವಂ ಸಮಂ ಲಕ್ಷ್ಮ್ಯೋಪಪಾದಯನ್ ॥ 146 ॥
ಕಸ್ತ್ವಮಿತ್ಯನುಯುಂಜಾನೋ ದಾಸೋಽಸ್ಮೀತ್ಯುಕ್ತಿವಿಸ್ಮಿತಃ ।
ಅಪೃಥಕ್ತ್ವಪ್ರಕಾರೋಽಸ್ಮಿ ವಾಚಾಸ್ವಾಶ್ರಿತವದ್ಭವನ್ ॥ 147 ॥
ವಿದುಷಾಂ ತತ್ಕ್ರತುನಯಾದ್ಧಯಾಸ್ಯವಪುಷಾಭವನ್ ।
ವಾಸುದೇವಾತ್ಮನಾ ಭೂಯೋ ಭವನ್ವೈಕುಂಠನಾಯಕಃ ॥ 148 ॥
ಯಥಾ ತಥೈವ ಸ್ವಂ ರೂಪಂ ಜಗನ್ಮೋಹನಮೂರ್ತಿಮಾನ್ ।
ದ್ವಿಮೂರ್ತೀ ಬಹುಮೂರ್ತೀಶ್ಚ ಆತ್ಮನಶ್ಚ ಪ್ರಕಾಶಯನ್ ॥ 149 ॥
ಯುಗಪತ್ಸಕಲಂ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಸ್ವತಃ ಕರ್ತುಂ ಸಮರ್ಥಯನ್ ।
ಕವೀನಾಮಾದಿಶನ್ನಿತ್ಯಂ ಮುಕ್ತಾನಾಮಾದಿಮಃ ಕವಿಃ ॥ 150 ॥
ಷಡರ್ಣಮನುನಿಷ್ಠಾನಾಂ ಶ್ವೇತದ್ವೀಪಸ್ಥಿತಿಂ ದಿಶನ್ ।
ದ್ವಾದಶಾಕ್ಷರನಿಷ್ಠಾನಾಂ ಲೋಕಂ ಸಾನ್ತಾನಿಕಂ ದಿಶನ್ ॥ 151 ॥
ಅಷ್ಟಾಕ್ಷರೈಕನಿಷ್ಠಾನಾಂ ಕಾರ್ಯಂ ವೈಕುಂಠಮರ್ಪಯನ್ ।
ಶರಣಾಗತಿನಿಷ್ಠಾನಾಂ ಸಾಕ್ಷಾದ್ವೈಕುಂಠಮರ್ಪಯನ್ ॥ 152 ॥
ಸ್ವಮನ್ತ್ರರಾಜನಿಷ್ಠಾನಾಂ ಸ್ವಸ್ಮಾರ್ದಾತೇಶಯಂ ದಿಶನ್ ।
ಶ್ರಿಯಾ ಗಾಢೋಪಗೂಢಾತ್ಮಾ ಭೂತಧಾತ್ರೀರುಚಿಂ ದಿಶನ್ ॥ 153 ॥
ನೀಲಾವಿಭೂತಿವ್ಯಾಮುಗ್ಧೋ ಮಹಾಶ್ವೇತಾಶ್ವಮಸ್ತಕಃ ।
ತ್ರ್ಯಕ್ಷಸ್ತ್ರಿಪುರಸಂಹಾರೀ ರುದ್ರಸ್ಸ್ಕನ್ದೋ ವಿನಾಯಕಃ ॥ 154 ॥
ಅಜೋ ವಿರಿಂಚೋ ದ್ರುಹಿಣೋ ವ್ಯಾಪ್ತಮೂರ್ತಿರಮೂರ್ತಿಕಃ ।
ಅಸಂಗೋಽನನ್ಯಧೀಸಂಗವಿಹಂಗೋವೈರಿಭಂಗದಃ ॥ 155 ॥
ಸ್ವಾಮೀ ಸ್ವಂ ಸ್ವೇನ ಸನ್ತುಪ್ಯನ್ ಶಕ್ರಸ್ಸರ್ವಾಧಿಕಸ್ಯದಃ ।
ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಸ್ಸ್ವಯಂವೈದ್ಯಶ್ಶೂರಶ್ಶೂರಕುಲೋದ್ಭವಃ ॥ 156 ॥
ವಾಸವೋ ವಸುರಣ್ಯೋಗ್ನಿರ್ವಾಸುದೇವಸ್ಸುಹೃದ್ವಸುಃ ।
ಭೂತೋ ಭಾವೀ ಭವನ್ಭವ್ಯೋ ವಿಷ್ಣುಸ್ಥಾನಸ್ಸನಾತನಃ ॥ 157 ॥
ನಿತ್ಯಾನುಭಾವೋ ನೇದೀಯಾನ್ದವೀಯಾನ್ದುರ್ವಿಭಾವನಃ ।
ಸನತ್ಕುಮಾರಸ್ಸನ್ಧಾತಾ ಸುಗನ್ಧಿಸ್ಸುಖದರ್ಶನಃ ॥ 158 ॥
ತೀರ್ಥಂ ತಿತಿಕ್ಷುಸ್ತೀರ್ಥಾಂಘ್ರಿಸ್ತೀರ್ಥಸ್ವಾದುಶುಭಶ್ಶುಚಿಃ ।
ತೀರ್ಥವದ್ದೀಧಿತಿಸ್ತಿಗ್ಮತೇಜಾಸ್ತೀವ್ರಮನಾಮಯಃ ॥ 159 ॥
ಈಶಾದ್ಯುಪನಿಷದ್ವೇದ್ಯಃ ಪಂಚೋಪನಿಷದಾತ್ಮಕಃ ।
ಈಡನ್ತಃಸ್ಥೋಽಪಿ ದೂರಸ್ಥಃ ಕಲ್ಯಾಣತಮರೂಪವಾನ್ ॥ 160 ॥
ಪ್ರಾಣಾನಾಂ ಪ್ರಾಣನಃ ಪೂರ್ಣಜ್ಞಾನೈರಪಿ ಸುದುರ್ಗ್ರಹಃ ।
ನಾಚಿಕೇತೋಪಾಸನಾರ್ಚ್ಯಸ್ತ್ರಿಮಾತ್ರಪ್ರಣವೋದಿತಃ ॥ 161 ॥
ಭೂತಯೋನಿಶ್ಚ ಸರ್ವಜ್ಞೋಽಕ್ಷರೋಽಕ್ಷರಪರಾತ್ಪರಃ ।
ಅಕಾರಾದಿಪದಜ್ಞೇಯವ್ಯೂಹತಾರಾರ್ಥಪೂರುಷಃ ॥ 162 ॥
ಮನೋಮಯಾಮೃತೋ ನನ್ದಮಯೋ ದಹರರೂಪದೃತ್ ।
ನ್ಯಾಸವಿದ್ಯಾವೇದ್ಯರೂಪಃ ಆದಿತ್ಯಾನ್ತರ್ಹಿರಣ್ಮಯಃ ॥ 163 ॥
ಇದನ್ದ್ರ ಆತ್ಮೋದ್ಗೀಥಾದಿ ಪ್ರತೀಕೋ ಪಾಸನಾನ್ವಯೀ ।
ಮಧುವಿದ್ಯೋಪಾಸನೀಯೋ ಗಾಯತ್ರೀಧ್ಯಾನಗೋಚರಃ ॥ 164 ॥
ದಿವ್ಯಕೌಕ್ಷೇಯಸಜ್ಜ್ಯೋತಿಃ ಶಾಂಡಿಲ್ಯೋಪಾಸ್ತಿವೀಕ್ಷಿತಃ ।
ಸಂವರ್ಗವಿದ್ಯಾವೇದ್ಯಾತ್ಮಾ ತತ್ ಷೋಡಶಕಲಂ ಪರಮ್ ॥ 165 ॥
ಉಪಕೋಸಲವಿದ್ಯೇಕ್ಷ್ಯಃ ಪಂಚಾಗ್ನ್ಯಾತ್ಮಶರೀರಕಃ ।
ವೈಶ್ವಾನರಃ ಸದಖೇಭೂಮಾ ಚ ಜಗತ್ಕರ್ಮಾಽಽದಿಪೂರುಷಃ ॥ 166 ॥
ಮೂರ್ತಾಮೂರ್ತಬ್ರಹ್ಮ ಸರ್ವಪ್ರೇಷ್ಠೋಽನ್ಯಪ್ರಿಯತಾಕರಃ ।
ಸರ್ವಾನ್ತರಶ್ಚಾಪರೋಕ್ಷಶ್ಚಾನ್ತರ್ಯಾಮ್ಯಮೃತೋಽನಘಃ ॥ 167 ॥
ಅಹರ್ನಾಮಾದಿತ್ಯರೂಪಶ್ಚಾಹನ್ನಾಮಾಕ್ಷಿಸಂಶ್ರಿತಃ ।
ಸತುರ್ಯಗಾಯತ್ರ್ಯರ್ಥಶ್ಚ ಯಥೋಪಾಸ್ತ್ಯಾಪ್ಯಸದ್ವಪುಃ ॥ 168 ॥
ಚನ್ದ್ರಾದಿಸಾಯುಜ್ಯಪೂರ್ವಮೋಕ್ಷದನ್ಯಾಸಗೋಚರಃ ।
ನ್ಯಾಸನಾಶ್ಯಾನಭ್ಯುಪೇತಪ್ರಾರಬ್ಧಾಂಶೋ ಮಹಾದಯಃ ॥ 169 ॥
ಅವತಾರರಹಸ್ಯಾದಿಜ್ಞಾನಿಪ್ರಾರಬ್ಧನಾಶನಃ ।
ಸ್ವೇನ ಸ್ವಾರ್ಥಂ ಪರೇಣಾಪಿ ಕೃತೇ ನ್ಯಾಸೇ ಫಲಪ್ರದಃ ॥ 170 ॥
ಅಸಾಹಸೋಽನಪಾಯಶ್ರೀಸ್ಸಹಾಯಸ್ಸ ಶ್ರಿಯೈ ವಸನ್ ।
ಶ್ರೀಮಾನ್ನಾರಾಯಣೋ ವಾಸುದೇವೋಽವ್ಯಾದ್ವಿಷ್ಣುರುತ್ತಮಃ ॥ 171 ॥
॥ ಓಂ ॥
ಇತೀದಂ ಪರಮಂ ಗುಹ್ಯಂ ಸರ್ವಪಾಪಪ್ರಣಾಶನಮ್ ।
ವಾಗೀಶನಾಮಸಾಹಸ್ರಂ ವತ್ಸ ತೇಽಭಿಹಿತಂ ಮಯಾ ॥ 1 ॥
ಯ ಇದಂ ಶೃಣುಯಾದ್ಭಕ್ತ್ಯಾ ಶ್ರಾವಯೇದ್ವಾ ಸ್ವಯಂ ಪಠತ್ ।
ನಾಸೌ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ದುರಿತಮಿಹಾಮುತ್ರ ಚ ಕಿಂಚನ ॥ 2 ॥
ತದಿದಂ ಪ್ರಜಪನ್ ಸ್ವಾಮೀ ವಿದ್ಯಾಧೀಶೋ ಹಯಾನನಃ ।
ಕ್ಷತ್ರಿಯಶ್ಚೇನ್ಮಹಾರುದ್ರೋ ವಿಕ್ರಮಾಕ್ರಾನ್ತಸರ್ವಭೂಃ ॥ 3 ॥
ಮಹೋದಾರೋ ಮಹಾಕೀರ್ತಿರ್ಮಹಿತೋ ವಿಜಯೀ ಭವೇತ್ ।
ಊರುಜಶ್ಚೇದುರುಯಶೋಧನಧಾನ್ಯಸಮೃದ್ಧಿಮಾನ್ ॥ 4 ॥
ಅಶೇಷಭೋಗಸಮ್ಭೂತೋ ಧನಾಧಿಪಸಮೋ ಭವೇತ್ ।
ಶೃಣುಯಾದೇವ ವೃಷಲಸ್ಸ್ವಯಂ ವಿಪ್ರಾತ್ಸುಪೂಜಿತಾತ್ ॥ 5 ॥
ಮಹಿಮಾನಮವಾಪ್ನೋತಿ ಮಹಿತೈಶ್ವರ್ಯಭಾಜನಮ್ ।
ಶ್ರೀಮತೋ ಹಯಶೀರ್ಷಸ್ಯ ನಾಮ್ನಾಂ ಸಾಹಸ್ರಮುತ್ತಮಮ್ ॥ 6 ॥
ಶೃಣ್ವನ್ಪಠನ್ನಪಿ ನರಸ್ಸರ್ವಾನ್ಕಾಮಾನವಾಪ್ನುಯಾತ್ ।
ಧರ್ಮಾರ್ಥಕಾಮಸನ್ತಾನಭಾಗ್ಯಾರೋಗ್ಯೋತ್ತಮಾಯುಷಾಮ್ ॥ 7 ॥
ಪ್ರಾಪಣೇ ಪರಮೋ ಹೇತುಃ ಸ್ತವರಾಜೋಽಯಮದ್ಭುತಃ ।
ಹಯಗ್ರೀವೇ ಪರಾ ಭಕ್ತಿಮುದ್ವಹನ್ ಯ ಇಮಂ ಪಠೇತ್ ॥ 8 ॥
ತ್ರಿಸನ್ಧ್ಯಂ ನಿಯತಶ್ಶುದ್ಧಸ್ಸೋಽಪವರ್ಗಾಯ ಕಲ್ಪತೇ ।
ತ್ರಿಃ ಪಠನ್ನಾಮಸಾಹಸ್ರಂ ಪ್ರತ್ಯಹಂ ವಾಗಧೀಶಿತುಃ ॥ 9 ॥
ಮಹತೀಂ ಕೀರ್ತಿಮಾಪ್ನೋತಿ ನಿಸ್ಸೀಮಾಂ ಪ್ರೇಯಸೀಂ ಪ್ರಿಯಾಮ್ ।
ವೀರ್ಯಂ ಬಲಂ ಪತಿತ್ವಂ ಚ ಮೇಧಾಶ್ರದ್ಧಾವಲೋನ್ನತೀಃ ॥ 10 ॥
ಸಾರಸ್ವತಸಮೃದ್ಧಿಂ ಚ ಭವ್ಯಾನ್ಭೋಗ್ಯಾನ್ನತಾನ್ಸುತಾನ್ ।
ಅಭಿರೂಪಾಂ ವಧೂಂ ಸಾಧ್ವೀಂ ಸುಹೃದಶ್ಚ ಹಿತೈಷಿಣಃ ॥ 11 ॥
ಬ್ರಹ್ಮವಿದ್ಯಾಪ್ರವಚನೈಃ ಕಾಲಕ್ಷೇಪಂ ಚ ಸನ್ತತಮ್ ।
ಹಯಗ್ರೀವಪದಾಮ್ಭೋಜ ಸಲಿಲಸ್ಯಾನುಕೂಲತಃ ॥ 12 ॥
ಲಭೇತ ನಿರ್ಮಲಂ ಶಾನ್ತೋ ಹಂಸೋಪಾಸನತತ್ಪರಃ ।
ಶ್ರೀಮತ್ಪರಮಹಂಸಸ್ಯ ಚಿತ್ತೋಲ್ಲಾಸನಸದ್ವಿಧೌ ॥ 13 ॥
ಇದಂ ತು ನಾಮ್ನಾಂ ಸಾಹಸ್ರಮಿಷ್ಟಸಾಧನಮುತ್ತಮಮ್ ।
ಪಾಪೀ ಪಾಪಾದ್ವಿಮುಕ್ತಸ್ಸ್ಯಾದ್ರೋಗೀ ರೋಗಾದ್ವಿಮುಚ್ಯತೇ ॥ 14 ॥
ಬದ್ಧೋ ಬನ್ಧಾದ್ವಿಮುಚ್ಯೇತ ಭೀತೇ ಭೀತಿರ್ವಿಮುಚ್ಯತೇ ।
ಮುಕ್ತೋ ದರಿದ್ರೋ ದಾರಿದ್ರ್ಯಾದ್ಭವೇತ್ಪೂರ್ಣಮನೋರಥಃ ॥ 15 ॥
ಆಪನ್ನ ಆಪದಾ ಮುಕ್ತೋ ಭವತ್ಯೇವ ನ ಸಂಶಯಃ ।
ಹಂಸಾರ್ಚನಪರೋ ನಿತ್ಯಂ ಹಂಸಾರ್ಚನಪರಾಯಣಃ ॥ 16 ॥
ನಿರ್ಧೂತಕಲ್ಮಷೋ ನಿತ್ಯಂ ಬ್ರಹ್ಮಸಾಯುಜ್ಯಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ।
ಯೇ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಪರಮೇ ಹಂಸೇ ಶ್ರಿಯಾ ಮಿಥುನಿತಾಂಗಿತೇ ॥ 17 ॥
ಜನ್ಮವ್ಯಾಧಿಜರಾನಾಶಭಯಭಾಜೋ ನ ತೇ ಜನಾಃ ।
ಆಚಾರ್ಯಾತ್ತದಿದಂ ಸ್ತೋತ್ರಮಧಿಗತ್ಯ ಪಠೇನ್ನರಃ ॥ 18 ॥
ತಸ್ಯೇದಂ ಕಲ್ಪತೇ ಸಿದ್ಧ್ಯೈ ನಾನ್ಯಥಾ ವತ್ಸ ಕಾಶ್ಯಪ ।
ಆಚಾರ್ಯಂ ಲಕ್ಷಣೈರ್ಯುಕ್ತಮನ್ಯಂ ವಾಽಽತ್ಮವಿದುತ್ತಮಮ್ ॥ 19 ॥
ವೃತ್ವಾಚಾರ್ಯಂ ಸದಾ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಸಿದ್ಧ್ಯೈ ತದಿದಮಶ್ನುಯಾತ್ ।
ಸ ಯಾತಿ ಪರಮಾಂ ವಿದ್ಯಾಂ ಶಕುನಿಬ್ರಹ್ಮಹರ್ಷಣೀಮ್ ॥ 20 ॥
ಹಯಾಸ್ಯನಾಮಸಾಹಸ್ರಸ್ತುತಿರಂಹೋವಿನಾಶಿನೀ ।
ಪರಮೋ ಹಂಸ ಏವಾದೌ ಪ್ರಣವಂ ಬ್ರಹ್ಮಣೇ ದಿಶತ್ ॥ 21 ॥
ಉಪಾದಿಶತ್ತತೋ ವೇದಾನ್ ಶ್ರೀಮಾನ ಹಯಶಿರೋ ಹರಿಃ ।
ತೇನಾಸೌ ಸ್ತವರಾಜೋ ಹಿ ಹಂಸಾಖ್ಯಹಯಗೋಚರಃ ॥ 22 ॥
ವಿದ್ಯಾಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಸಮ್ಪತ್ತಿಮೋಕ್ಷೈಕಫಲಸಾಧನಮ್ ।
ಸರ್ವವಿತ್ಸ್ವಾತ್ಮಭಾವೇನ ಪರಮಂ ಪದಮಾಪ್ನುಯಾತ್ ॥ 23 ॥
ನ ತತ್ರ ಸಂಶಯಃ ಕಶ್ಚಿನ್ನಿಪುಣಂ ಪರಿಪಶ್ಯತಿ ।
ತಥಾಪಿ ಸ್ವಾತ್ಮನಿ ಪ್ರೇಮಸಿನ್ಧುಸನ್ಧುಕ್ಷಣಕ್ಷಮಃ। ॥ 24 ॥
ಇತೀದಂ ನಾಮಸಾಹಸ್ರಂ ಸಂಗೃಹೀತಂ ತಥೋತ್ತರಮ್ ।
ಏವಂ ಸಂಗೃಹ್ಯ ದೇವೇನ ಹಯಗ್ರೀವೇಣ ಪಾಲನಮ್ ॥ 25 ॥
ಸ್ತೋತ್ರರತ್ನಮಿದಂ ದತ್ತಂ ಮಹ್ಯಂ ತತ್ ಕಥಿತಂ ತವ ।
ಹಂಸನಾಮಸಹಸ್ರಸ್ಯ ವೈಭವಂ ಪರಮಾದ್ಭುತಮ್ ॥ 26 ॥
ವಕ್ತುಂ ಯಥಾವತ್ಕಶ್ಶಕ್ತೋ ವರ್ಷಕೋಟಿಶತೈರಪಿ ।
ಹಯಾಸ್ಯಃ ಪರಮೋ ಹಂಸೋ ಹರಿರ್ನಾರಾಯಣೋಽವ್ಯಯಃ ॥ 27 ॥
ಕಾರಣಂ ಶರಣಂ ಮೃತ್ಯುರಮೃತಂ ಚಾಖಿಲಾತ್ಮನಾಮ್ ।
ಸತ್ಯಂ ಸತ್ಯಂ ಪುನಸ್ಸತ್ಯಂ ಧ್ಯೇಯೋ ನಾರಾಯಣೋ ಹರಿಃ ॥ 28 ॥
ಸಮಾನಮಧಿಕಂ ವೇದಾನ್ನ ದೈವಂ ಕೇಶವಾತ್ಪರಮ್ ।
ತತ್ತ್ವಂ ವಿಜ್ಞಾತುಕಾಮಾನಾಂ ಪ್ರಮಾಣೈಸ್ಸರ್ವತೋಮುಖೈಃ ॥ 29 ॥
ತತ್ತ್ವಂ ಸ ಪರಮೋ ಹಂಸ ಏಕ ಏವ ಜನಾರ್ದನಃ ।
ಇದಂ ರಹಸ್ಯಂ ಪರಮಂ ಮಹಾಪಾತಕನಾಶನಮ್ ॥ 30 ॥
ನ ಚಾಶುಶ್ರೂಷವೇ ವಾಚ್ಯಂ ನಾಭಕ್ತಾಯ ಕದಾಚನ ।
ನಾಪ್ಯನ್ಯದೇವತಾಯಾಪಿ ನ ವಾಚ್ಯಂ ನಾಸ್ತಿಕಾಯ ಚ ॥ 31 ॥
ಅಧೀತ್ಯೈತದ್ಗುರುಮುಖಾದನ್ವಹಂ ಯಃ ಪಠೇನ್ನರಃ ।
ತದ್ವಂಶ್ಯಾ ಅಪಿ ಸರ್ವೇ ಸ್ಯುಸ್ಸಮ್ಪತ್ಸಾರಸ್ವತೋನ್ನತಾಃ ॥ 32 ॥
ಇತಿ ಹಯವದನಾನನಾರವಿನ್ದಾನ್ಮಧುಲಹರೀವ ನಿರರ್ಗಲಾ ಗಲನ್ತೀ ।
ಜಗತಿ ದಶಶತೀತದೀಯನಾಮ್ನಾಂ ಜಯತಿ ಜಡಾನಪಿ ಗೀರ್ಷು ಯೋಜಯನ್ತೀ ॥ 33 ॥
॥ ಇತಿ ಶ್ರೀಹಯಗ್ರೀವಸಹಸ್ರನಾಮಸ್ತೋತ್ರಂ ಸಮ್ಪೂರ್ಣಮ್ ॥
– Chant Stotra in Other Languages –
Sri Vishnu Stotram » 1000 Names of Hayagreeva » Hayagriva Sahasranama Stotram in Sanskrit » English » Bengali » Gujarati » Malayalam » Odia » Telugu » Tamil